40
POLSKI
COPPERCONCEPT.ORG 1
OD REDAKCJI
RELACJE Z MIEDZIĄ W Copper Architecture Forum naszym celem jest zwrócenie uwagi na niektóre spośród najlepszych realizacji współczesnej architektury w Europie. Pouczające jest także ukazanie projektów, które łączy podobny kontekst, typologia, skala lub program w celu zbadania, w jaki sposób różni architekci wykorzystują miedź w odpowiedzi na podobne zagadnienia. Nasze pierwsze dwa projekty podejmują wyzwania związane z pomyślną integracją nowoczesnych interwencji w scenerii zabytkowych centrów miast. Temat Księżyca w Mechelen w Belgii (strony 4-7) nawiązuje do pobliskiej zabytkowej, bogato zdobionej kamiennej wieży i powraca w postaci delikatnie zaginanych powierzchni ze złotego stopu miedzi. Tak samo współczesne są pokryte mosiądzem dobudowy odnowionego klasycystycznego pałacu w Kortrijk, również w Belgii (strony 8-9). Inna interwencja architektoniczna, w zabytkowym budynku w Areosa w Portugalii (strony 10-13), wykorzystuje miedzianą powłokę w celu przekształcenia kamiennej ruiny w całkowicie nowoczesną willę. Architektoniczny wyraz tej typologii stanowi interesujące porównanie z willą o podobnej skali, zbudowaną na skalnym wypiętrzeniu nad estuarium rzeki w pobliżu Turku w Finlandii (strony 14-15). Następnie omawiamy dwa szkolne budynki, obydwa żywo odpowiadające na swój miejski kontekst. Pokryty mosiądzem żłobek w Paryżu (strony 16-19) stawia czoło otaczającym go wielopiętrowym, pozbawionym wyrazu budynkom i stanowi nowy obiekt zainteresowania dla lokalnych mieszkańców. Podobnie wyrazisty, pokryty złotym stopem miedzi fronton od strony ulicy łączy kilka całkowicie odmiennych budynków tworzących siedzibę szkoły w południowym Londynie (strony 20-23).
Przechodząc do budynków uniwersyteckich, wieżowiec domu studenckiego w Lund w Szwecji (strony 24-25) maksymalnie wykorzystuje scenerię parku, w którym jest usytuowany, podkreślając swoją wertykalność zróżnicowaniem odcieni wstępnie oksydowanej miedzi. Zupełnie odmienne podejście przyjęto w projekcie nowej szkoły sztuk pięknych wraz z mieszkaniami w samym sercu Calais we Francji (strony 2831), która wyróżnia się trzema zasłonami z siatki wykonanej ze złotego stopu miedzi, dominującymi we frontonie od strony ulicy. Miedź odgrywa także główną rolę w scenerii ulicy w sercu Lahti w Finlandii (strony 32-37). Nowe centrum przesiadkowe, zlokalizowane obok głównej stacji kolejowej, silnie eksponuje użycie miedzi obejmujące przystanki autobusowe, obudowy schodów i inne towarzyszące elementy, scalając je i podnosząc jakość krajobrazu miasta. Ostatnim etapem naszej podróży jest prosty, nowoczesny budynek w zabytkowej dzielnicy Hamburga (strony 38-39), odznaczający się obłymi narożnikami elegancko wykonanymi z gontu ze złotego stopu miedzi. Z myślą o Państwa potrzebach gorąco pragniemy rozwijać ten magazyn oraz stronę copperconcept.org. Prosimy o przekazanie nam swoich uwag i zwrotnej informacji poprzez wypełnienie ankiety lub kontakt drogą e-mail z lokalnym członkiem Zespołu Redakcyjnego. Zespół Redakcyjny
Zarejestruj się na stronie Copper Architecture Forum – copperconcept.org
Redaktor naczelny: Robert Pintér
Zobacz poprzednie numery magazynu – copperconcept.org
Z-ca redaktora naczelnego: Chris Hodson RIBA
Skontaktuj się z redakcją – editorialteam@copperconcept.org
Zespół redakcyjny: Ari Lammikko, Chris Hodson, Graeme Bell, Herbert Mock, Hermann Kersting, Irina Dumitrescu, Robert Pintér E-mail: editorialteam@copperconcept.org
Prześlij swój projekt na stronę – copperconcept.org Przeczytaj więcej o konkursie European Copper in Architecture Awards – copperconcept.org Copper Architecture Forum 40, Czerwiec 2016 Copper Architecture Forum jest elementem europejskiej kampanii „Miedź w Architekturze”. Magazyn jest publikowany dwa razy w roku w nakładzie 25 000 egzemplarzy. Magazyn jest przeznaczony do architektów i osób zawodowo związanych z branżą budowlaną i wydawany jest w językach: angielskim, czeskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, polskim, rosyjskim, węgierskim i włoskim.
Okładka: Centrum komunikacyjne w Lahti, Finlandia (strona 32). Foto: Mika Huisman
2 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Adres: CAF, European Copper Institute, Avenue de Tervueren 168 b-10, B-1150 Brussels, Belgium Wydawca: Nigel Cotton, ECI Skład i produkcja: ECI Druk: Copy & Consulting Kft., Hungary Panel redakcyjny: Birgit Schmitz, De Kazimierz Zakrzewski, Pl Marco Crespi, It Nicholas Hay, UK Nikolaos Vergopoulos, Gr Nuno Diaz, Es Olivier Tissot, Fr Pia Voutilainen, Se, No, Fi, Dk Robert Pintér, Hu, Cz, Svk, Ru Yolande Pianet, Benelux
birgit.schmitz@copperalliance.de kazimierz.zakrzewski@copperalliance.pl marco.crespi@copperalliance.it nick.hay@copperalliance.org.uk nick.vergopoulos@copperalliance.gr nuno.diaz@copperalliance.es olivier.tissot@copperalliance.fr pia.voutilainen@copperalliance.se robert.pinter@copperalliance.hu yolande.pianet@copperalliance.eu
© Copper Architecture Forum 2016
SPIS TREŚCI
40
2 RELACJE Z MIEDZIĄ – uwagi od redakcji
4 – 7 KSIĘŻYC W MECHELEN – współczesna interwencja, inspirowana
modułem księżycowym Apollo 11, jednoczy centrum sztuki dla dzieci
8 – 9 ZABYTKI I NOWOCZESNOŚĆ – pokryte mosiądzem dobudowy
pomagają przekształcić zabytkowy pałac w luksusowe apartamenty
10 – 13 RUSTYKALNA REWITALIZACJA – perforowana i nieprzezroczysta
miedź uzupełnia rustykalne kamienne ściany domu jednorodzinnego
14 – 15 MIEDŹ NA SKALNYM WZNIESIENIU – miedź obramowuje wspaniałe
widoki z willi położonej na skalnym wypiętrzeniu, wysoko ponad wodą
16 – 19 KRAJOBRAZ Z HARMONIJKOWYM DACHEM – chociaż ukryty
od ulicy, nowy żłobek stanowi mocne przesłanie tego projektu
20 – 23 INTEGRUJĄCA MIEDŹ – wyrazista, pokryta złotym stopem miedzi
elewacja od strony ulicy oznajmia wejście do szkoły w Londynie
24 – 27 CENTRUM STUDENCKIE – projekt tego ikonicznego wieżowca stanowi
wzorzec udanego domu studenckiego
28 – 31 SZTUKA I MATERIALNOŚĆ – różne postacie stopu miedzi wybrano,
aby inspirować studentów szkoły sztuk pięknych
32 – 37 PRZEKSZTAŁCAJĄC KOMUNIKACJĘ Z MIEDZIĄ – nieoczekiwane
zastosowania miedzi w pięknym środowisku miejskim
38 – 39 MIEDZIANA “ZŁOTA RYBKA” – gont w formie “rybiej łuski” ze złotego
stopu miedzi wyróżnia nowy budynek biurowy
© Copper Architecture Forum 2016
COPPERCONCEPT.ORG 3
KSIĘŻYC W MECHELEN Prostopadłościenny teatr w belgijskim mieście Mechelen odznacza się niezwykłymi, pofałdowanymi powierzchniami ze złotego stopu miedzi, inspirowanymi księżycowym lądownikiem misji Apollo i będącymi współczesnym odzwierciedleniem misternych gotyckich maswerków spoglądającej nań XIV-wiecznej wieży katedralnej. Projektant teatru, Oscar Rommens z pracowni import.export Architecture, powie nam więcej na ten temat. Przez 50 lat “Księżyc” był głównym centrum sztuki dziecięcej w sercu miasta, skupiając teatr, sztuki piękne, poezję… i ciekawość. Nic dziwnego, że przy 350-400 przedstawieniach i 40 000 odwiedzających rocznie, budynek stał się przestarzały i wymagał dogłębnej renowacji. Stare sale nie spełniały już wymagań technicznych i warunków bezpieczeństwa, a ich możliwości były niewystarczające dla współczesnych przedstawień. Nasz program, realizowany w wyniku wygrania konkursu architektonicznego, obejmował renowację istniejących budynków – w bliskiej współpracy z architektami z Beeck/ Oostpool – oraz projekt niewielkiego kompleksu teatralnego pomiędzy starodawnymi budynkami, na poziomie istniejącego dachu i w cieniu ikonicznej wieży katedry św. Rumolda, wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Złoty sześcian mieści małą salę wraz z położoną poniżej, całkowicie przeszkloną kawiarnią, łącząc “Księżyc” z sąsiednimi budynkami poświęconymi sztuce.
4 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
2
0 1
3
5
6 7
9
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Mała sala Teatr Bonsai Biuro Biuro Atelier Kaplica Hall Hall Duża sala Pomieszczenie techniczne 10 Zascenie
8 10
0
1
3 2
0 1 2 3 4 5 6
4
Taras Kawiarnia Wejście Warsztat Kaplica Galeria Strefa załadunku/ wyładunku dla teatru
6
5
4
COPPERCONCEPT.ORG 5
ALTERNATYWNE PODEJŚCIE DO PROJEKTOWANIA Przyjęliśmy podejście alternatywne wobec konwencjonalnego sposobu projektowania “od ogółu do szczegółów”, które w swej istocie krok po kroku zawęża swój zakres od skali urbanistycznej, poprzez architekturę budynku, aż do mikroskali wnętrza i umeblowania. W miejsce tego sformułowaliśmy proces synchronicznego projektowania w wielu skalach i dyscyplinach. Takie wieloaspektowe podejście, łączące urbanistykę, architekturę, ochronę zabytków, technologię, a nawet projektowanie wnętrz, zaowocowało w pełni zintegrowanymi projektami. Podejście to stworzyło szczególną wzrokową, fizyczną, wręcz namacalną relację pomiędzy nowym budynkiem i otaczającymi go zabytkami, jak również pośredni krajobraz z obramowanymi, jak przez kulisy, widokami z budynku i poprzez budynek na jego otoczenie. Pozwoliło także zorganizować cały kompleks, tworząc niezależne ciągi komunikacyjne dla publiczności, aktorów i administracji, jak również zapewniając szereg doznań użytkownikom, każde odznaczające się własnym charakterem, atmosferą, językiem i detalem architektonicznym.
Architekci: import.export Architecture Specjalistyczny producent miedzi: Ridder Wyrób z miedzi: Nordic RoyalTM Fotografie: Filip Dujardin
6 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
MIEDŹ W ZBLIŻENIU
NA POWIERZCHNI KSIĘŻYCA Od samego początku, nazwa centrum – Księżyc – przywoływała nam obrazy modułu lądownika księżycowego Apollo 11 z pomiętą złotą folią pod spodem. Jego wygląd chcieliśmy wykorzystać w dobudowie nowej bryły, odwzorowując w nowoczesny sposób bogactwo i indywidualny charakter ręcznie wykonanej kamieniarki wieży katedralnej. Osiągnięcie tego w ramach skromnego budżetu budynku było niewątpliwym wyzwaniem. W kilku wczesnych próbach eksperymentowaliśmy z tłoczeniem i zaginaniem płaskiego metalu na ostrzu. Ostateczne próby zostały przeprowadzone przez specjalistycznego producenta w celu opracowania serii łagodnych fałd – prawie, ale nie w pełni trójwymiarowych. Następnie, przy użyciu matryc do tłoczenia, wyprodukowano siedem rodzajów paneli, z zagięciami o różnej głębokości i przebiegającymi pod różnymi kątami. Chociaż wertykalność zachodzących na siebie paneli została zachowana, nadając strukturę elewacjom, to poprzeczne łączenia w większości nie są poziome, co jeszcze bardziej fragmentuje powierzchnię.
COPPERCONCEPT.ORG 7
8 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
ZABYTKI I NOWOCZESNOŚĆ Architekt Tom Adins z pracowni Adins – Van Loovern Architecten podsumowuje swoje podejście do projektowania współczesnych, pokrytych mosiądzem interwencji w zabytkowy budynek przy Grote Markt – głównym placu w Kortrijk w Belgii. Historia Patrii sięga XIV wieku, ale do dzisiaj przetrwały tylko ślady oryginalnych średniowiecznych sklepień. Po zniszczeniach spowodowanych pożarem w XVIII wieku, pozostałości budynku zostały przebudowane w formie klasycystycznego pałacu miejskiego. W wyniku dalszych zmian, wprowadzonych w XX wieku, powstała skomplikowana struktura wymagająca racjonalizacji w naszym projekcie. Jednocześnie zabytkowa część kompleksu wymagała starannej renowacji jako chroniony pomnik historii.
PRZEKSZTAŁCENIE BUDYNKU Kompleks budynków został obecnie przekształcony w sześć luksusowych apartamentów, budynek narożny i lokal handlowy na parterze. Zabytkowy charakter obiektu zawsze był uwzględniany w projekcie, ale było tam również miejsce dla całkowicie nowych części, jak niezwykła, pokryta stopem miedzi elewacja. Dla zaakcentowania nowej architektury wybraliśmy mosiądz oraz biały tynk, tworzący przejście między starym i nowym. Chociaż mosiądz jest tradycyjnym materiałem, odzwierciedlającym miedź użytą w pobliskich zabytkowych kościołach – tutaj został użyty w sposób współczesny. Istniejąca klasycystyczna elewacja została w całości pomalowana na biało, a architektoniczne oświetlenie LED subtelnie podkreśla elewacje.
Architekt: Adins - Van Looveren architecten Instalator miedzi: Demeestere Schrijnwerken Wyrób z miedzi: TECU® Brass_bond Zdjęcia: Lennen Descamps
COPPERCONCEPT.ORG 9
RUSTYKALNA REWITALIZACJA
10 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Realizacja w Areosa w północnej Portugalii proponuje alternatywne, współczesne podejście do przebudowy wiejskich regionalnych budynków z użyciem jednoczącej całość miedzianej powłoki – wyjaśniają architekci z Branco Cavaleiro Arquitectos.
Projekt obejmuje rewitalizację dwupiętrowego domu jednorodzinnego z dobudówką, a ogólna koncepcja ma swój początek w istniejącym głównym budynku, zorientowanym na zachód, w stronę Oceanu Atlantyckiego. Chcieliśmy zaproponować odmienne podejście konceptualne do istniejącego domu, badając nowe koncepcje, a jednocześnie zachowując jego tożsamość, język, skalę i bryłę, poprawić relację między przestrzeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi.
COPPERCONCEPT.ORG 11
RZUT 2. PIĘTRA
RZUT PARTERU
12 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
RZUT 1. PIĘTRA
MIEDŹ NIEPRZEZROCZYSTA I PRZEJRZYSTA Aby podkreślić współczesność, zaproponowaliśmy zastosowanie luźnej fasady zewnętrznej – nowej powłoki określającej budynek. Wykonana jest ona w postaci pionowych okładzin z miedzi, zarówno nieprzezroczystej, jak i przejrzystej, mocowanych do stalowej konstrukcji zawieszonej na istniejących elewacjach. Ten “miedziany kapelusz” okrywa istniejące grube, granitowe ściany, które trwają mimo erozji i upływu czasu, jak kawałek układanki pasujący do istniejącego budynku, dopełniając go i przywracając jego pierwotną bryłę i skalę. Zarazem stare łączy się tutaj z nowym, tworząc strukturę, której kształt dopasowuje się do dachów sąsiednich domów, dając wrażenie wizualnej ciągłości.
Kształtowanie otaczającego krajobrazu miało na celu odtworzenie istniejących elementów, takich jak zbiorniki wody i ściany, przemieszczenie ich i nadanie im nowych funkcji. Projekt basenu i fontanny wykorzystuje bieżącą wodę z istniejących w pobliżu kopalń. Zrekultywowano sad z różnymi gatunkami drzew owocowych, typowymi dla przydomowych ogrodów tego regionu, a przed frontem domu posadzono topole, jako przeciwstawienie horyzontalności budynku.
Architekt: Branco Cavaleiro Arquitectos Instalator miedzi: Alberto Viera Pinto Wyrób z miedzi: naturalne miedzi Zdjęcia: Jose Campos
COPPERCONCEPT.ORG 13
MIEDŹ
NA SKALNYM WZNIESIENIU Chris Hodson
Architekt: Niko Sirviö Instalator miedzi: Suomen Ohutlevyasennus Oy Wyrób z miedzi: naturalne miedzi
14 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Villa Saapaskallio jest całkowicie nowym domem zbudowanym na osłoniętej skale nad morzem, w południowej Finlandii. Z pomieszczeń mieszkalnych na dwóch kondygnacjach rozpościera się spektakularny widok ponad wodą na przeciwległy brzeg, na którym leży miasto Turku. Fronton charakteryzują całkowicie przeszklone elewacje, cofnięte w kryte miedzią ramy osłaniające rozlegle balkony ze szklanymi balustradami. Fronton wejściowy, wznoszący się ze skały opadającej o blisko 11 metrów, sprawia kontrastujące wrażenie niemal obronnego założenia. Ściany górnego piętra wieńczą masywną, murowaną z kamienia, dwukondygnacyjną podstawę budynku, są całkowicie pokryte miedzią, a okna są zlicowane. Architekt Niko Sirvio komentuje: “Podstawą naszego projektu było zapewnienie jego wzajemnego oddziaływania z otoczeniem. Dominującym materiałem, jaki wybraliśmy na powierzchnie zewnętrzne, jest naturalna miedź, która z upływem czasu będzie się w naturalny sposób zmieniać i patynować”.
COPPERCONCEPT.ORG 15
KRAJOBRAZ
Z HARMONIJKOWYM DACHEM 16 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
”
Zamknięty teren, który może się otworzyć – jeżeli spojrzysz nań optymistycznie
Vladimir Doray z pracowni architektonicznej WRA omawia syntezę architektury i miejskiego krajobrazu mającą kluczowe znaczenie dla tego pokrytego mosiądzem żłobka, inspirowanego składanym papierem.
Na obszarze położonym, niczym wyspa, wewnątrz rozległego kompleksu komunalnej zabudowy mieszkaniowej w Belleville w Paryżu, w miejscu po opuszczonych terenach sportowych, znajdujemy teraz abstrakcyjny obiekt – po części ogród, po części statek kosmiczny z filmu science-fiction. Obiektem tym jest żłobek dla 44 dzieci tutejszych mieszkańców, ale jest to także element architektonicznego krajobrazu, oglądany z góry z otaczających domów i zaprojektowany tak, aby starzał się z gracją. Nowe, pokryte mosiądzem powierzchnie – niektóre przejrzyste, inne nieprzezroczyste – wzdłuż zachodniej elewacji i ponad nią, odzwierciedlają rytm rapowego wideo, który wnet zostanie zmieni się w ziemistą patynę. COPPERCONCEPT.ORG 17
Żłobek nie jest widoczny od strony ulicy; daszek zaznacza wejście, które wprowadza odwiedzających do serca wyspy pasażem przechodzącym przez budynki położone przy ulicy. Będąc już wewnątrz, dzieci zapominają o budynkach, przez które przechodziły, skupiając się na dziedzińcu, na który wychodzą okna ich pomieszczeń. Żłobek jest usytuowany na jednym poziomie, połączony wewnętrznie pomieszczeniami w dyskretnych “skrzynkach”, łatwo rozpoznawalnymi przez dzieci. Budynek łączy zwarty projekt i bardzo dobre oświetlenie naturalne, dobre właściwości energetyczne zewnętrznej powłoki budynku, jakość powietrza i materiałów.
18 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
LEKKA KONSTRUKCJA Lokalizacja budynku nad istniejącym parkingiem determinowała lekką konstrukcję, aby uniknąć wzmacniania istniejącej struktury. Oznaczało to także obniżenie kosztów i redukcję śladu węglowego budynku. Zielony dach jest tu emblematyczny – ukazuje istotne aspekty, jak wykorzystanie wody deszczowej i bioróżnorodność oraz to, jak możemy przeciwdziałać zmianie klimatu i efektowi miejskiej wyspy ciepła. Mówi on też o bardzo silnym powiązaniu między architekturą i roślinnością, co może tworzyć piękno.
4 7
6
5
6
5
8 9
5
6
3
9
7
6
2
7
7
9
5
1 8
8
9
6
6
RZUT KONDYGNACJI 1 2 3 4 5
komunikacja sala ćwiczeń motorycznych zabawy z wodą plac zabaw sala wczesnej edukacji
6 7 8 9
sypialnia przebieralnia pokój dla personelu pomieszczenia techniczne
Architekt: WRA Architectes Instalator miedzi: CCMM, Limay Wyrób z miedzi: TECU® Brass Zdjęcia: Sergio Grazia Photographe
COPPERCONCEPT.ORG 19
20 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
INTEGRUJĄCA MIEDŹ Pokryty złotym stopem miedzi fronton wskazuje wejście do położonej w południowej części Londynu siedziby szkoły – uhonorowanej kilkoma nagrodami, w tym Architectural Review Schools Award w roku 2015, łączącej całkowicie odmienne, istniejące budynki, jak wyjaśniają architekci z Hayhurst & Co.
Rozbudowa szkół Pegasus Academy obejmuje nowe przedszkole, sześć nowych sal lekcyjnych, powiększony hall i nowe wejście oraz pomieszczenia administracyjne łączące obie, poprzednio odrębne szkoły. Założenie architektoniczne łączy ze sobą części podzielonej działki za pomocą szeregu interwencji i dobudów, które włączają nowe pomieszczenia dydaktyczne w złożony układ istniejących budynków.
Zdjęcie: Kilian O’Sullivan
COPPERCONCEPT.ORG 21
ŻYWO REAGUJĄCA SYLWETA DACHU INTEGRUJĄC SZKOŁY Koncepcja “reagującej sylwety dachu” dotyczy całościowej strategii rewitalizacji obejmującej różne środowiska edukacyjne i ukazuje skalę nowej zabudowy. Miniaturowe daszki przedszkola naśladują wiktoriańskie wykuszowe okna sali dla młodszych dzieci. Tworzą one otoczenie nowego placu, gdzie rodzice przyprowadzają dzieci i odbierają je po zajęciach. Natomiast monolityczna, wykonana ze złotego stopu miedzi połać dachu nad frontową elewacją jest utrzymana w skali odpowiedniej dla publicznego budynku wpisującego się w lokalny krajobraz ulicy. Skala tych połaci w całym obiekcie rośnie stosownie do wieku dzieci i określa formę znajdujących się pod nimi pomieszczeń.
Nowa elewacja od strony ulicy łączy obydwie szkoły, dostosowując się do nachyleń połaci dachowych i ukształtowania brył wiktoriańskich budynków po obu stronach, a przecięcie w jej środku tworzy logiczne, publiczne wejście prowadzące do serca szkoły. Powstała w ten sposób forma kieruje wzrok ku wiktoriańskiemu budynkowi sali gimnastycznej szkoły podstawowej, podkreślając jego znaczenie wśród budynków stanowiących fronton szkoły. Wybór gontu ze złotego stopu miedzi na pokrycie frontowej elewacji odzwierciedla kluczową rolę, jaką szkoła odgrywa w życiu publicznym. Projekt wyraża poczucie dumy szkoły jako takiej: budynku typologicznie odmiennego od swoich sąsiadów, podkreślającego swoją rolę w szerszej społeczności i zapewniającego środowisko edukacyjne na miarę XXI wieku dla przyszłych pokoleń.
Zdjęcie: Kilian O’Sullivan
22 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
”
Wybór gontu ze złotego stopu miedzi na pokrycie frontowej elewacji odzwierciedla kluczową rolę, jaką szkoła odgrywa w życiu publicznym
Zdjęcie: Anthony Coleman
Architekt: Hayhurst and Co. Instalator miedzi: Richardson Roofing Wyrób z miedzi: TECU® Gold
Zdjęcie: Kilian O’Sullivan
COPPERCONCEPT.ORG 23
”
Wybraliśmy miedź z powodu jej trwałości i zmieniającego się w naturalny sposób piękna… lekki materiał, odpowiadający nieregularnej formie budynku
24 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
CENTRUM
STUDENCKIE Chris Hodson Nowy, miedziany wieżowiec w Lund w Szwecji, zaprojektowany przez pracownię FOJAB arkitekter dla studenckiej organizacji “Helsingkrona nation” stanowi charakterystyczny, wyróżniający się obiekt w sercu parkowej scenerii uniwersyteckiego kampusu i jest wzorem nowoczesnego budownictwa mieszkaniowego dla studentów. 13-piętrowy wieżowiec został zbudowany w parku na terenie kampusu Wydziału Inżynierii (LTH) Uniwersytetu w Lund. Utworzony w latach 60. XX wieku kampus LTH składa się z krytych miedzią, prostopadłościennych ceglanych budynków o wyraźnych akcentach horyzontalnych. Odpowiedzią architekta Mattiasa Hedberga Eka było stworzenie pionowego, wolno stojącego elementu; jak wyjaśnia: “Moją odpowiedzią było zrobienie czegoś całkowicie odmiennego – wieżowca, który nie zakłóca przestrzeni parku”.
Zdjęcie: Pär-Marin Hedberg
Architekt: FOJAB arkitekter Instalator miedzi: Lödde Plåt Wyrób z miedzi: Nordic BrownTM/Nordic BrownTM Light Zdjęcia: (except indicated otherwise) Felix Gerlach
“Mimo że wieża kontrastuje swoją formą z sąsiadującymi budynkami, jej miedziane elewacje współgrają z miedzianymi dachami i detalami istniejących prostopadłościennych budynków. Wertykalność budynku jest podkreślona przez modelowanie i zmienne wysokości jej brył oraz aranżację miedzianych kasetonów elewacyjnych, wyrażającą się w dwóch odcieniach wstępnego oksydowania. Wybraliśmy miedź z powodu jej trwałości i zmieniającego się w naturalny sposób piękna. W konkluzji potrzebowaliśmy lekkiego materiału, odpowiadającego nieregularnej formie budynku”.
COPPERCONCEPT.ORG 25
26 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
WSZYSTKIE MIESZKANIA SĄ NAROŻNE Założeniem programu budynku były mieszkania zwarte, ale elastyczne i o wysokiej jakości. Są zaprojektowane w oparciu o tę samą koncepcję – w języku szwedzkim znaną jako “Kompislägenheter” – gdzie pokój dzienny, kuchnia i łazienka są wspólne dla dwóch lokatorów, natomiast każdy z nich dysponuje własną sypialnią. Przy sześciu mieszkaniach na każdym piętrze, kształt rzutu zapewnia wszystkim 60-stopniowy widok, dając każdemu poczucie narożnego mieszkania z widokiem na park i pobliskie jezioro.
Rzut ostatniego piętra
Istotne było, aby studentom nie tylko zapewnić mieszkanie, ale także wspólne pomieszczenia służące zarówno nauce, jak i kontaktom towarzyskim. Na najwyższym piętrze jest położona sala przeznaczona na przyjęcia, wykłady i inne wydarzenia, z której roztacza się piękny widok na Lund, Malmö i Öresund; prowadzi stąd także wyście na dwa tarasy dachowe. Kondygnacja parteru spełnia funkcje publiczne i stanowi strefę wejściową budynku, umożliwiającą interakcję z intensywnym ruchem pieszym studentów i pracowników dydaktycznych w kampusie Wydziału Inżynierii.
Rzut piętra
Rzut parteru
NOWY SPOSÓB MIESZKANIA
Rzut piwnicy
Nowa wieża jest jedną z trzech realizacji nominowanych do nagrody Szwedzkiego Stowarzyszenia Architektów “Architecture Award 2015”. W opinii jurorów projekt “wprowadził do wspólnych przestrzeni dodatkowe wartości, wybór materiałów i utrzymanie wysokiego poziomu wykonania, jak również rozwinął ideę wspólnego zamieszkiwania jako przyjaciele”. COPPERCONCEPT.ORG 27
SZTUKA I MATERIALNOŚĆ 28 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Zdjęcie: Michel Denance
Nowa zabudowa w samym sercu miasta Calais, obejmująca nową Szkołę Sztuk Pięknych i 25 domów, odgrywa kluczową rolę w regeneracji obszaru miejskiego. Projektanci, architekci z biura ARC.AME, omawiają swój wybór materiałów, w tym złotego stopu miedzi, zastosowanego w postaci siatki, jak również nieprzezroczystej okładziny elewacyjnej.
COPPERCONCEPT.ORG 29
Szkoła sztuk pięknych stworzyła możliwość przemyśleń na temat użytych materiałów oraz tego, w jaki sposób odzwierciedlają one różne dyscypliny artystyczne. Zdecydowaliśmy się na zastosowanie materiałów odznaczających się w tym kontekście silną tożsamością.
Złoty stop miedzi został użyty ze względu na samoistne, naturalne właściwości tego materiału: jego blask, świetlistość, refleksy i zmiany zachodzące z upływem czasu… ale także z racji jego wyjątkowej trwałości, która sprawia, że miedź jest materiałem preferowanym dla najsłynniejszych, monumentalnych obiektów publicznych w całej historii. Zdjęcie: Laurent Pezin
30 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Zdjęcie: Michel Denance
Łącząc swoje dziedzictwo w dziedzinach rzeźby, malarstwa, rytownictwa i architektury, miedź najlepiej oddaje artystyczne ambicje tego założenia architektonicznego. Uwydatnia to główna elewacja od strony ulicy, gdzie pleciona siatka ze złotego stopu miedzi, niczym kotara, otwiera się na miasto, działając jak filtr na szklanej fasadzie, odsłaniając wnętrze, a zarazem chroniąc je. Subtelny efekt przejrzystości i światła odzwierciedla życie szkoły i wnosi swój wkład w wizerunek miasta. Fakturowany, rzeźbiony wygląd betonu kontrastujący z gładkim, wypolerowanym stopem miedzi, podkreśla skalę tej architektury. Różne formy roślinności dopełniają tę triadę materiałów. Ogród sztuk, obsadzone roślinnością patia i roślinna ściana powodują, że zieleń jest wszechobecna i widoczna dla wszystkich. Architekt: ARC.AME Instalator miedzi: Rabot Dutilleul Construction Wyrób z miedzi: TECU® Gold
COPPERCONCEPT.ORG 31
PRZEKSZTAŁCAJĄC
KOMUNIKACJĘ Nowy węzeł przesiadkowy stanowi wzorcowy przykład podejścia do projektowania i realizacji elementów, zazwyczaj tylko funkcjonalnych, takich jak wiaty przystanków autobusowych, obudowy wind, a nawet podziemne przejścia pod ulicą. Tutaj, jak wyjaśniają architekci z pracowni JKMM Architects, spójne zastosowanie współczesnego projektowania i wysokiej jakości materiałów, takich jak miedź, łączy odmienne komponenty i podkreśla miejski charakter założenia.
Architekt: JKMM Architects Instalator miedzi: Three L Technologies, Latvia Wyrób z miedzi: Nordic Standard Zdjęcia: Mika Huisman Rysunki: JKMM Architects
32 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
Z MIEDZIĄ
COPPERCONCEPT.ORG 33
Centrum Komunikacyjne – położone w sercu miasta Lath w Finlandii, obok zabytkowego dworca kolejowego – stanowi węzeł komunikacyjny łączący sieć kolejową z dalekobieżnymi i lokalnymi liniami autobusowymi. Na nowe Centrum Komunikacyjne składają się: długa na 60 metrów wiata terminalu autobusowego, zamknięte konstrukcje mieszczące windy i schody, lokalne przystanki autobusowe przy ulicy i dopełniające elementy architektury krajobrazu. Pod centrum znajduje się 80-metrowy tunel. Wszystkie te pokryte miedzią elementy tworzą wspólnie w złożonym środowisku miejskim czytelny, wysokiej jakości obiekt, funkcjonujący na różnych poziomach.
34 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
MIEDŹ NIEPRZEZROCZYSTA, PERFOROWANA I JAKO SIATKA Centrum Komunikacyjne stwarza doskonałe, spójne z krajobrazem miasta wrażenie wizualne, wzmocnione dodatkowo przez staranny dobór materiałów – miedzi, szkła i aluminium. Nowy terminal międzymiastowych linii autobusowych, nieco przesunięty w stosunku do frontonu dworca kolejowego, jest postawiony na płycie nowego mostu ponad przebiegającą poniżej ulicą; wiata terminalu wraz ze słupami jest pokryta perforowaną miedzią. Przylegająca do niej delikatna i przestronna wieża windy wykorzystuje szkło zarówno w zewnętrznych ścianach, jak i w konstrukcji nośnej. Stanowi eleganckie dopełnienie potężnej i smukłej sylwetki wiaty. Wewnątrz szklanej powłoki mieści się szyb windy pokryty miedzią i siatką z miedzianego drutu – eleganckie dopełnienie potężnej i smukłej sylwetki wiaty.
Ta i pozostałe dwie wieże, również wykończone szkłem i miedzią, łączą niższy poziom ulicy z wiatami przystankowymi od strony północnej na przebiegającej wyżej ulicy. Przestrzeń pod płytą mostu jest wyłożona profilami z anodowanego aluminium, podczas gdy ściany boczne, balustrada i zewnętrzne powierzchnie konstrukcji mostu są pokryte miedzią. Razem tworzą imponujący portal. Centrum Komunikacyjne jest czynne przez cały rok, 24 godziny na dobę, stąd szczególną uwagę zwrócono na oświetlenie. Źródła światła, umieszczone za panelami z perforowanej miedzi w różnych elementach obiektu, podkreślają jego charakter, szczególnie w jesienno-zimowym okresie niedostatku światła dziennego.
COPPERCONCEPT.ORG 35
36 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
WIĘCEJ ONLINE
COPPERCONCEPT.ORG 37
MIEDZIANA
“ZŁOTA RYBKA” Znany jako “Złota Rybka”, nowy budynek biurowy w Hamburgu, położony w obszarze rozwijającego się nadbrzeża Kanału Hamburskiego, w dzielnicy Harburg, charakteryzuje się przypominającym rybią łuskę pokryciem gontami ze złotego stopu miedzi. Współczesne, czyste i zaokrąglone krawędzie czteropiętrowej bryły tego budynku nawiązują do otaczających go zabytków i bardziej nowoczesnej architektury, która definiuje ten coraz bardziej zróżnicowany obszar. Rozległe przeszklenia na każdej elewacji przerywają złotą powłokę, podkreślając zaoblone naroża. Budynek jest pokryty gontami ze złotego stopu miedzi o wymiarach 60 x 60 cm i grubości 0,7 mm, mocowanymi za pomocą elementów mocujących ze stali nierdzewnej poprzez warstwę separującą do ramy z trapezoidalnych profili aluminiowych, mocowanej do betonowych ścian. W celu ukształtowania zaokrąglonej krawędzi budynku, trapezoidalny profil jest ustawiony pionowo, a gonty ze stopu miedzi są tłoczone dla uzyskania krzywizny elewacji. Dzięki temu uzyskano wysokiej jakości złotą, połyskującą powierzchnię, która mimo upływu czasu zachowa swój kolor. Architekt: Trapez Architektur Instalator miedzi: HC Hagemann Wyrób z miedzi: Nordic RoyalTM Zdjęcia: Olaf Rohl
38 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016
by Chris Hodson
COPPERCONCEPT.ORG 39
ANKIETA
W trosce o nieustanną poprawę Twojej satysfakcji z lektury naszego magazynu prosimy o podzielenie się z nami Twoimi opiniami w zamieszczonej poniżej ankiecie i odesłanie nam zeskanowanego formularza przez e-mail na adres: editorialteam@copperconcept.org lub udzielenie odpowiedzi online na pytania zadane w ankiecie:
survey.copperconcept.org/pl
CZĘŚĆ 1. Na temat Twojej działalności zawodowej Jak duże jest Twoje biuro architektoniczne? o
Mniej niż 5 osób
o
Od 5 do 10 osób
o
Od 10 do 20 osób
o
Więcej niż 20 osób
Czy jesteś… o
Właścicielem lub
partnerem o
Pracownikiem
o
Inne:
____________________
Jakiego rodzaju realizacje i projekty opracowuje Twoje biuro? o
Międzynarodowe
o
Krajowe
o
Regionalne
Proszę wskazać swój wiek: o
Mniej niż 30 lat
o
Od 30 do 40 lat
o
Od 40 do 55 lat
o
Ponad 55 lat
CZĘŚĆ 2. Na temat magazynu Copper Architecture Forum Kiedy pierwszy raz otrzymałeś drukowany egzemplarz magazynu Copper Architecture Forum?
Czy Twój drukowany egzemplarz magazynu jest czytany także przez Twoich kolegów?
o
Więcej niż pięć lat temu
o
Nie, czytam tylko ja
o
Mniej niż pięć lat temu
o
Tak, przez mniej niż 3 osoby
o
Bieżący numer jest pierwszym
o
Tak, przez więcej niż 3 osoby
Czy zaprenumerowałeś swój darmowy drukowany egzemplarz na naszej stronie internetowej (copperconcept.org/en/copper-forum)? o
Tak, prenumeruję
o
Nie, otrzymuję magazyn bez prenumeraty
Czy kiedykolwiek czytałeś którąś z wersji elektronicznych (PDF lub iBook) naszego magazynu? o
Nie
o
Tak, PDF
o
Tak, iBook
Proszę ocenić, ile czasu poświęcasz zwykle na lekturę naszego magazynu?
Czy archiwizujesz starsze wydania i od czasu do czasu czytasz je powtórnie?
Wersja drukowana
Wersja drukowana
Wersja elektroniczna (PDF lub iBook)
Wersja elektroniczna
o
Nie czytałem żadnego
o
o
Nie, nie zatrzymuję ich
o
o
Mniej niż 15 minut
o
o
Archiwizuję, ale nie czytam
o
o
Od 15 do 30 minut
o
o
Archiwizuję i czytam powtórnie
o
o
Więcej niż 30 minut
o strona 1/ 2
Proszę ocenić, według swojego uznania, jakość naszego magazynu (1 – najniższa, 5 – najwyższa) 1
2
3
4
Jakim tematem dotyczącym zastosowań miedzi w architekturze byłbyś zainteresowany w przyszłości (można wskazać więcej niż jeden)
5
Proszę dołączyć informację zwrotną i uwagi (jeżeli chcesz) _________________________________________ Którą część magazynu cenisz sobie najwyżej? o
Opisy realizacji architektonicznych
o
Nowoczesne zastosowania miedzi
(np. zmechanizowane fasady, przezroczyste
struktury itp.) o
Inspirujące fotografie
o
Miedź w szczegółach (szczegóły techniczne)
o
Artykuły na temat miedzi
o
Inne, proszę wskazać:
_________________________________________ Część 3. Wersja drukowana a elektroniczna
o
Wpływ czynników atmosferycznych, patynacja
o
Szczegóły techniczne
o
Nowoczesne zastosowania miedzi
(np. zmechanizowane fasady, przezroczyste
struktury itp.) o
Zagadnienia środowiskowe
o
Projektowanie wnętrz
o
Miedź w architekturze poza Europą
o
Inne, proszę wskazać:
___________________________________________ Czy polecałeś Copper Architecture Forum komuś spośród swoich kolegów? o
Tak
o
Nie
o
Nie, ale uczynię to
Ile magazynów drukowanych lub elektronicznych (dowolnego rodzaju) czytałeś w ostatnim miesiącu?
Czy prenumerujesz inne magazyny drukowane lub w formie elektronicznej, jeżeli tak, to ile?
Wersja drukowana
Wersja drukowana
Wersja elektroniczna (PDF
Wersja elektroniczna
lub iBook) o
Żadnego
o
o
Żadnego
o
o
1 do 5
o
o
1 do 5
o
o
Więcej niż 5
o
o
Więcej niż 5
o
Podaj w jednym zdaniu, która wersja magazynu Copper Architecture Forum jest dla Ciebie najlepsza i z jakiego powodu? Wersja drukowana: _____________________________________________________________________________________ Wersja elektroniczna : _____________________________________________________________________________________ Dziękujemy za Twoje odpowiedzi!
Copper Architecture Forum
Proszę odesłać zeskanowany kwestionariusz na adres: editorialteam@copperconcept.org
strona 2/ 2
Copper Architecture Forum
40 COPPER ARCHITECTURE FORUM 40/2016