e-radioelektronik 02/02/2010 by Jarosław Cyrynger

Automatyka - Elektroakustyka - Elektronika - Podzespoły elektroniczne -Poradnik - Telekomunikacja – Urządzenia

e - miesięcznik dla hobbystów i profesjonalistów

e-radioelektronik e-radioelektronik Adres redakcji: ul. Świętokrzyska 14 00-050 Warszawa Tel.:+48 (22) 3361419 Faks:+48 (22) 3361425 redakcja@radioelektronik.pl

2/3 2010

CES 2010 - Las Vegas Consumer Electronics Show Zamiast artykułu wstępnego

( nowości)

miesięcznika „Radioelektronik” na rynku, budowa i utrzymanie aktywnego portalu internetowego

Stowarzyszenie Elek- W dniu dzisiejszym oddajemy pierwszy tryków Polskich po numer, e - numer uzyskaniu z g o d y Zapraszamy. współwłaściciela tytułu FSNT NOT i w porozumieniu z osobami zainteresowanymi wznowieniem wydawania, podjęło działania w kierunku reaktywacji zawieszonego przez Wydawnictwo „SIGMA NOT” w czerwcu ub .r. miesięcznika „Radioelektronik”. Decyzję w tej sprawie podjęto podczas spotkania prezesa SEP z przedstawicielami Redakcji. Pierwsze wydanie „Radioelektronika” w wersji internetowej jest planowane na początek lutego br. Przypomnijmy, że pierwszy numer dwutygodnika „Radioamator” - protoplasty współczesnego „Radioelektronika” - ukazał się 25 września 1924 roku! Po wojnie wznowiono wydawanie Radioamatora w 1948 roku. W roku 1961 zaczęto wydawać „Radioamator i Krótkofalowiec” – pismo łączące tematykę radiową z krótkofalarstwem. W latach siedemdziesiątych nastąpiła kolejna zmiana tytułu, wprowadzono nową nazwę – „Radioelektronik”, a w roku 1991 „Radioelektronik Audio-HiFi-Video”. Nakład „Radioelektronika” spadł do ok. 14 tys. Egzemplarzy i w czerwcu 2009 roku spółka „Radioelektronik” i wydawca „SIGMA NOT” podjęły decyzję o rezygnacji z wydawania czasopisma. Głównymi zamierzeniami SEP w najbliższym czasie będą: odbudowa utraconej pozycji

W TYM NUMERZE Z kraju i ze świata ............................................ 2 Na rynku elektroniki ....................................... 5 20 lat temu ...................................................... 9 Opracowania płytki ....................................... 11 Elektronika Domowa .....................................13 Domowe TV, SAT, WLAN, GSM, DCS, 3G ....14 Ile elektroniki jest w energetyce? ..................14 Targi CES 2010 Las Vegas ............................. 15 The history off electronic .............................. 18 Formularz Prenumeraty ................................19 WAŻNE TEMATY • Słowo wstępne do stałych i nowych czytelników. • Targi w Las Vegas , przełom czy nuda? • Dla inwestorów budowlanych, oraz wszystkich, którzy pragną prawidłowo wykonać instalacje antenowe: TV, SAT, WLAN, GSM, DCS, 3G

Z KRAJU I ZE ŚWIATA

ołączenia głosowe i strumieniowa transmisja wideo w standardzie HD Alcatel-Lucent poinformował o testach połączeń głosowych i transmisji strumieniowej wideo w standardzie High Definition w oparciu o architekturę IMS w sieci bezprzewodowej z wykorzystaniem procedury Long Term Evolution (LTE) czwartej generacji (4G). W testach wykorzystano zaawansowane usługi bezprzewodowe firmy Cox oraz pasmo częstotliwości 700 MHz nabyte przez nią na aukcjach amerykańskiej organizacji Federal Communications w latach 2006 i 2009 w celu realizacji planów w zakresie technik bezprzewodowych, w tym szerokopasmowych. W celu przeprowadzenia testów Alcatel-Lucent dostarczył kompleksowe rozwiązanie LTE obejmujące stacje bazowe (eNodeB), zestaw produktów Evolved Packet Core (EPC), architekturę IP Multimedia Subsystem (IMS) oraz wiele usług profesjonalnych. Rozwiązanie LTE Alcatela-Lucenta jest obecnie testowane przez operatorów na całym świecie. Testy laboratoryjne i terenowe przeprowadzają operatorzy w Ameryce Północnej, Europie, na Bliskim Wschodzie i w Azji. Alcatel-Lucent jest światowym liderem w zakresie LTE oraz inicjatorem branżowego programu ng Connect Program, który promuje otwarty ekosystem LTE obejmujący urządzenia, treści i partnerów aplikacyjnych. W ramach tego programu dostawcy bezprzewodowych usług szerokopasmowych korzystają z otwartych innowacji, a dzięki usługom opartym na technologii LTE mogą szybciej wprowadzać swoje produkty i usługi na rynek. Łatwiej jest im też wdrażać nowatorskie modele biznesowe. Więcej informacji o rozwiązaniu LTE Alcatela-Lucenta można znaleźć pod adresem http://www.alcatellucent.com/lte. spółdzielenie plików, zdalne pobieranie i archiwizacja na PC i MAC. Firma Iomega Corporation ogłosiła premierę urządzenia Iomega iConnect Wireless Data Station - wszechstronnego, taniego urządzenia, dzięki któremu można w łatwy sposób udostępnić istniejące dyski USB w sieci, dzieląc i udostępniając pliki w domu lub przez Internet. Urządzenie przekształca pamięć flash lub dysk USB w inteligentną pamięć sieciową. Pokazywana na targach Consumer Electronics Show w

2 e‐radioelektronik 02/03/2010

Las Vegas stacja iConnect Wireless Data Station pozwala użytkownikom dołączyć do sieci istniejącej przenośne i biurkowe pamięci w postaci dysków twardych i pamięci flash. Iomega iConnect może być podłączone do routera przewodowo lub bezprzewodowo. Udostępnienie dowolnego dysku w sieci wymaga jedynie dołączenia do stacji przez jeden z czterech portów USB. Dyski rozpoznawane są automatycznie i udostępniane w sieci domowej lub

- Łatwe dzielenie plików z innymi, archiwizacja, serwer druku, współpraca z dowolnym komputerem z Windows PC, Mac lub Linux. - Łączność Gigabit Ethernet i bezprzewodowa poprzez bezpośrednie dołączenie do routera przewodowego lub bezprzewodowego (802.11b/g/n). - Zdalny dostęp umożliwia dołączenie się do sieci z dowolnego miejsca na świecie i korzystanie ze zdjęć, filmów, muzyki, plików danych przechowywanych na dyskach USB; możliwe jest również zdalne zarządzanie stacją. - Zwiększenie przestrzeni na dane odbywa się poprzez dołączenie dysków o większej pojemności do gniazd USB. - Replikacja typu device-to-device w celu ochrony danych umożliwia kopiowanie i synchronizowanie plików pomiędzy dołączonymi dyskami lub innymi nośnikami pamięci w sieci lokalnej. Stacja Iomega została wyposażona w przycisk QuikTransfer do automatycznej synchronizacji. - Printserver z inteligentnym dzieleniem wydruków pomiędzy dwie podłączone drukarki USB. - Obsługa mechanizmów Time Machine umożliwia użytkownikom komputerów Apple archiwizowanie w prosty sposób danych z komputerów Mac z system OS X (10.5 lub późniejszym) za pomocą Time Machine. zdalnie przez Internet. - Funkcja UPnP DLNA Certified AV Media Server umożliiConnect Wireless Data Station umożliwia nie tylko dołą- wia przesyłanie strumieniowe zdjęć, muzyki i plików wiczanie kolejnych dysków, powiększając przestrzeń na zyjnych do wielu różnych odbiorników, takich jak konsole dane, ale też korzystanie z funkcji takich jak: UPnP DLNA do gier (Microsoft Xbox 360, Sony PlayStation 3), mostki Certified AV Media Server - umożliwiających przesyłanie audio, odtwarzacze iTunes, sieciowe, cyfrowe ramki do strumieniowo zdjęć, muzyki i plików wizyjnych do wielu zdjęć, odtwarzacze w rodzaju Iomega ScreenPlay i innych. typów odbiorników; menadżera torrentów - do zarządzani - Prezentacja zdjęć z dołączonych dysków USB za pomocą transmisjami plików w sieci peer-to-peer; obsługi mecha- zintegrowanego oprogramowania Cooliris. nizmów Time Machine dla użytkowników komputerów Apple; replikacji danych między urządzeniami służącą do ochrony danych. Może też służyć jako printserver. Zalety i funkcje iConnect Wireless Data Station iConnect Wireless Data Station wykorzystuje uznane oprogramowanie EMC LifeLine, w pełni wyposażone środowisko Linuksowe wraz z zestawem programów, mogące współpracować zarówno z komputerami z systemem Windows, Mac jak i Linux. Użytkownicy iConnect mają do dyspozycji łatwy w obsłudze interfejs oferujący najnowsze rozwiązania z dziedziny mediów oraz funkcje zdalnego dostępu, umożliwiając dostęp do danych z domu, biura lub dowolnego miejsca na świecie.. Funkcje iConnect Wireless Data Station:

Z KRAJU I ZE ŚWIATA

- Menadżer wymiany plików Torrent umożliwia zarządzanie transferem plików w sieciach peer-to-peer, bez konieczności pośrednictwa dodatkowego komputera PC. - Picture Transfer Protocol (PTP) umożliwia bezdotykowy, automatyczny transfer zdjęć z cyfrowych aparatów fotograficznych do iConnect. przez łącza USB. Oprogramowanie do archiwizacji i zabezpieczania danych Iomega iConnect Wireless Data Station obejmuje pełen zestaw programów do archiwizacji i zabezpieczania danych, łącznie z autoryzacją użytkownika za pomocą loginu i hasła. W urządzeniu zostało też zastosowane szyfrowania RSA BSAFE. Do zestawu przeznaczone jest też oprogramowanie Iomega Protection Suite, które można pobrać gratis przez Internet. W jego skład wchodzą: Iomega QuikProtect do archiwizacji plików; EMC Retrospect Express lub Express HD do archiwizacji danych, aplikacji i ustawień oraz bezpłatna subskrypcja najlepszych na rynku programów do ochrony antywirusowej i antispywareowej. Kompatybilność Iomega iConnect Wireless Data Station jest kompatybilna z komputerami z systemami Windows, Mac OS i Linux. Ceny, gwarancja i dostępność Iomega iConnect Wireless Data Station. dostępna będzie na polskim rynku w lutym 2010 r. w cenie 80 Euro brutto. Stacja będzie chroniona 3 letnią gwarancją (po rejestracji produktu). Dodatkowych informacji udziela: Anna Sergiel e-mail: Anna.Sergiel@InventiveCommunication.pl

HTC Smart wyznacza nowy standard uniwersalnego smartfonu dla każdego HTC Corporation, międzynarodowa firma projektująca smartfony, zaprezentowała dzisiaj HTC Smart, telefon wyznaczający nowy standard w kategorii smartfonów: łatwy w użyciu, dostępny dla każdego. HTC Smart pojawi się w sprzedaży już tej wiosny na rynkach europejskich i azjatyckich. Interfejs HTC Sense dla mas HTC Smart charakteryzuje się kompaktową obudową i wykorzystaniem przyjaznego dla użytkownika interfejsu HTC Sense?, stworzonego w oparciu o filozofię zdefiniowaną hasłami: >Telefon dla mnieZawsze blisko< i >Odkrywaj nieoczekiwane Qualcomm Brew Mobile Platform (Brew MP) HTC Smart korzysta z Brew MP firmy Qualcomm, popularnego mobilnego systemu operacyjnego, który umożliwia oferowanie smartfonów na bardziej agresywnych poziomach cenowych. ama BF100 Exclusive: jeszcze waga czy już komputer? Cyfrowa waga BF100 Exclusive z funkcją pomiaru tkanki tłuszczowej i wewnętrzną pamięcią trafiła do oferty Hama. Nowy produkt niemieckiej marki to efekt wykorzystania innowacyjnych rozwišzań w najzwyklejszych urządzeniach domowych. Cyfrowa waga Hama BF100 Exclusive oprócz wagi ciała oraz zawartości tkanki tłuszczowej, mierzy

również ilość wody w ciele. Pomiar tkanki i wody odbywa się z dokładnością do 0,1%. Dodatkowe pomiary są kluczowe, gdyż nie tyle wysoka waga, co właśnie nadmiar tkanki tłuszczowej decyduje o stanie zdrowia. Pomiar tkanki tłuszczowej oraz ilości wody w organizmie możliwy jest dzięki analizie bioelektrycznej impedancji (B.I.A.). W tym celu cyfrową wagę Hama BF100 Exclusive wyposażono w cztery czujniki przewodzące prąd. Niewyczuwalna jego dawka pozwala na pomiar impedancji przy jednoczesnym wzięciu pod uwagę wieku, wzrostu czy płci. Zasada B.I.A. wykorzystuje fakt, że tkanka tłuszczowa słabiej przewodzi prąd niż tkanka mięśniowa i woda. Cyfrowa waga Hama BF100 Exclusive została zaprojektowana przy wykorzystaniu bardzo estetycznego, bezpiecznego szkła. Przezroczysta, płaska (niecałe 2 cm wysokości) konstrukcja wygląda lekko, a zarazem nowocześnie. Obsługa odbywa się za pomocą stopy, zaś łatwy odczyt danych umożliwia duży wyświetlacz LCD. Dzięki wskaźnikowi niskiego poziomu baterii użytkownik będzie mógł odpowiednio wcześniej wymienić akumulatorki na sprawne. Maksymalny pomiar wynosi 150 kg, a dokładność sięga 100 g. Cyfrowa waga Hama BF100 Exclusive zapamiętuje wyniki pomiarów nawet dla 10 osób. Dzięki temu systematyczną kontrolę wagi i zawartości tkanki tłuszczowej może prowadzić cała rodzina. Według specjalistów zawartość tkanki tłuszczowej jest bardziej decydująca dla stanu zdrowia niż waga. Większa liczba kilogramów może być naturalna dla osób o grubym kośćcu. Natomiast zbyt wysoka lub zbyt niska zawartość tłuszczu może wiązać się z takimi chorobami, jak: nadciśnienie, choroby serca, cukrzyca, nowotwory, zaburzona gospodarka witaminami i in. Za przekroczenie normy uważa się 35-

W następnym numerze. Gramofon USB Przywróć życie swoim winylom. Są tego warte. 3

Z KRAJU I ZE ŚWIATA

4 e‐radioelektronik 02/03/2010

procentowy nadmiar u kobiet i 30-procentowy u mężczyzn. Cyfrowa waga BF100 Exclusive wpisuje się w strategię firmy Hama, której motto brzmi: >Sprytne rozwiązania Sugerowana przez Hama cena detaliczna cyfrowej wagi BF100 Exclusive wynosi 119,90 zł. Produkt objęty jest 12miesięczną gwarancją producenta.

rów). - Branżowe ośrodki badawcze: Alcatel-Lucent Bell Labs, Samsung Advanced Institute of Technology (SAIT), Freescale Semiconductor. Założenie osiągnięcia tysiąckrotnego zwiększenia sprawności energetycznej wynika z badań przeprowadzonych przez Bell Labs. Naukowcy ustalili, że dzisiejsze sieci teleinformaelekomunikacja będzie całkowicie ekologiczna tyczne mogą zużywać 10 tysięcy razy mniej prądu. Wniosek Celem inicjatywy Green Touch jest tysiąckrotne zwiększenie ten wypłynął z przeanalizowania podstawowych właściwości sprawności energetycznej dzięki przekształceniu Internetu i sieci i rozwiązań teleinformatycznych (optyki, technik bezinnych sieci telekomunikacyjnych przewodowych, elektroniki, przetwarzania danych, routingu Świat uczynił dziś duży krok na drodze ku ekologicznej i oraz architektury) i zbadania ograniczeń fizycznych poprzez bardziej zrównoważonej przyszłości komunikacji. Krokiem zastosowanie ogólnie uznanych wzorów, takich jak prawo tym jest zapoczątkowanie inicjatywy Green Touch - globalShannona. nego konsorcjum założonego przez Bell Labs. Celem konsorW ramach realizacji statutowych celów, inicjatywa Green cjum jest tysiąckrotne zwiększenie sprawności energetycznej Touch ma przygotować w ciągu pięciu lat referencyjną archisieci telekomunikacyjnych. tekturę sieci oraz zaprezentować najważniejsze jej elementy, Tysiąckrotne zmniejszenie zużycia prądu można porównać niezbędne do osiągnięcia zamierzonej poprawy. Niewykludo możliwości zasilania wszystkich sieci komunikacyjnych czone jest również, że w wyniku prac powstaną nowe rozwiąświata, w tym także Internetu, przez trzy lata za pomocą zania i zupełnie nowe obszary działania w ramach branży. takiej samej ilości energii, jaka jest obecnie przez te sieci Pierwsze spotkanie konsorcjum odbędzie się w lutym. Bęzużywana w jeden dzień. dzie ono poświęcone opracowaniu pięcioletniego planu dziaW skład konsorcjum wchodzą liderzy z branży, instytucje łania, konkretnych celów oraz zakresu ról i odpowiedzialnoakademickie oraz rządowe ośrodki badawcze. Wszystkich ści członków. łączy wspólny cel ? opracowywanie i wprowadzanie na rynek Wszystkie firmy zainteresowane dołączeniem do konsornowych, radykalnych propozycji dla kwestii sprawności cjum zachęcamy do odwiedzenia naszego serwisu internetoenergetycznej, które stanowić będą forpocztę zrównoważowego pod adresem www.greentouch.org. nych sieci przyszłości. Po ogłoszeniu rozpoczęcia działania konsorcjum, jego członkowie wystosowali również otwarte zaproszenie do wszystkich firm i instytucji zajmującymi się teleinformatyką, aby połączyć swoje siły i wspólnym wysiłkiem dążyć do osiągnięcia ambitnego celu postawionego przed inicjatywą Green Touch. Członkowie założyciele inicjatywy Green Touch obejmują: - Usługodawców: AT&T, China Mobile, Portugal Telecom, Swisscom, Telefonica. - Akademickie ośrodki badawcze: laboratorium RLE (Research Laboratory for Electronics) Massachusetts InstiPrenumerata tute of Technologys (MIT), laboratorium WSL (Wireless Systems Lab) Uniwersytetu Stanford, instytut IBES 10 numerów (Institute for a Broadband-Enabled Society) Uniwersytetu za 50 zł Melbourne. - Rządowe i niezależne instytucje badawcze: instytut CEALETI (Grenoble, Francja), imec (Leuven, Belgia), INRIA (francuski narodowy instytut badań w dziedzinie kompute-

NA RYNKU ELEKTRONIKI

NAJSZYBSZE WZMACNIACZE z WEJŚCIEM JFET (OPA653, OPA659) Firma Texas Instruments Incorporated (TI) wprowadza dwa wzmacniacze operacyjne z wejściem JFET - OPA653 i OPA659. Ich szybkość narastania napięcia wyjściowego wynosi do 2675 V/us, tj. trzy razy więcej niż w najlepszym produkcie konkurencyjnym, co w rezultacie prowadzi do polepszenia odpowiedzi impulsowej. Nowe układy stanowią połączenie wzmacniacza szerokopasmowego z napięciowym sprzężeniem zwrotnym oraz stopnia wejścia JFET o wysokiej impedancji. Dzięki dużej szerokości pasma sygnału i niskim całkowitym zniekształceniom harmonicznym wzmacniacze spełniają wymogi stawiane urządzeniom przeznaczonym do zastosowań w dziedzinie analizy częstotliwościowej oraz FFT. Więcej informacji o produktach można znaleźć na stronie: www.ti.com/opa659-pree. Najważniejsze cechy i zalety układów OPA653 i OPA659 - Najlepsza w klasie szybkość narastania napięcia wyjściowego i małe zniekształcenia przyczyniają się do uzyskania lepszej integralności sygnału w zastosowaniach impulsowych. - Układ OPA653 jest wzmacniaczem o stałym wzmocnieniu (+2 V/V) z wejściem JFET, o szybkości narastania napięcia wyjściowego 2675 V/us i szerokim paśmie sygnału 475 MHz (2 Vp-p). - Układ OPA659 jest stabilnym wzmacniaczem o wzmocnieniu jednostkowym z wejściem JFET, o szybkości narastania napięcia wyjściowego 2550 V/us i szerokim paśmie sygnału 575 MHz (2 Vp-p). - Zniekształcenia od trzeciej harmonicznej (HD3) wynoszące odpowiednio -60 dBc (OPA659) i -66 dBc (OPA653) przy częstotliwości 100 MHz zapewniają doskonałą liniowość przy dużej szerokości pasma. - Szybki czas ustalania się (8 ns) i powracania po przesterowaniu (8 ns) pomagają uzyskać doskonałą odpowiedź impulsową. - Bardzo niskie przeregulowanie i dzwonienie układu OPA653 są pożądane w niskoszumowych zastosowaniach szerokopasmowych z wysoką impedancją wejściową, takich jak karty akwizycji danych, sondy o wysokiej impedancji i układy typu front-end w oscyloskopach. - Szerokie pasmo wysokiego wzmocnienia układu OPA659 (350 MHz) pozwala optymalizować aplikacje optyki przemysłowej, jak np. szerokopasmowe fotodiodowe wzmacniacze transimpedancyjne stosowane w urządzeniach do inspekcji płytek półprzewodnikowych. - Zakres napięć zasilania od +/-3,5 V do +/- 6,4 V maksymalizuje elastyczność projektu. Powyższe układy współpracują z 12- i 14-bitowymi przetwornikami A/C firmy TI o prędkości próbkowania 400 MSPS i 500 MSPS, w tym m.in. z przetwornikami ADS5474, ADS5463 i ADS54RF63. Dostępność i ceny Układy OPA653 i OPA659 są dostępne w obudowach VSON-8 lub SOT23-5, w cenie około 2,95 $ przy zakupie 1000 sztuk. Więcej informacji o wzmacniaczach firmy TI: - Zamawianie modułów ewaluacyjnych i próbek układów OPA653 i OPA659: www.ti.com/opa659-pree - Oferta wzmacniaczy firmy TI i przewodnik wyboru do pobrania: www.ti.com/amplifiers-prpl - Wymiana doświadczeń na forum poświęconym szybkim wzmacniaczom w ramach wspólnoty E2E firmy TI: www.ti.com/hsampforum-pr Nokia 6303i classic Firma Nokia wprowadziła telefon Nokia 6303i classic. To zaawansowane i poręczne urządzenie jest następcą Nokia 6303. Model wyróżnia się imponującą listą funkcji i bardzo przystępną ceną wynoszącą w handlu detalicznym 105 euro bez podatków i dopłat. Nokia 6303i classic zapewnia stały kontakt z najważniejszymi osobami. Zdjęcia zrobione aparatem 3,2 MPix można wyświetlić na dużym ekranie o przekątnej 2,2 cala. Z rodziną i znajomymi można łączyć się za pośrednictwem poczty i komunikatora, dostępnych przy użyciu programu Nokia Messaging. Ten poręczny telefon posiada obudowę ze stali nierdzewnej. W intuicyjnym rozkładzie funkcji użytkownik może łatwo znaleźć potrzebne funkcje. Co więcej, niezależnie od tego, czy udostępnia się multimedia w Internecie, przegląda strony lub słucha muzyki, pojemność baterii wystarcza na 8 h rozmów i 21 dni w trybie czuwania - gwarantuje długi czas działania.

NA RYNKU ELEKTRONIKI

Nowe odtwarzacze DMR Human Media wprowadza w lutym br. do sprzedaży pierwsze odtwarzacze MBox firmy Hyundai. Na podstawie umowy z producentem podpisanej w grudniu ubiegłego roku, w pierwszym kwartale 2010 roku na polski rynek trafi 6 nowych modeli. Kolejne urządzenia zapowiadane są na II oraz III kwartał bieżącego roku. Obecnie odtwarzacze Hyundai to trzy serie: R (Recorder), P (Player) oraz L (Light). Dzięki nim, użytkownik może przeglądać i odtwarzać multimedialne zasoby zgromadzone na twardych dyskach komputerów, w urządzeniach NAS, a także na zewnętrznych pamięciach USB. Wyposażone w złącza HDMI, bez problemu radzą sobie z wszelkimi materiałami wideo Full HD i z wielokanałowymi nagraniami muzycznymi. Wszystkie modele mają interfejs USB 2.0, a przy pomocy opcjonalnej karty Wi-Fi mogą pracować także bezprzewodowo. Linia nagrywarek (R) przeznaczona jest dla najbardziej wymagających klientów. Bogata paleta złączy audio/wideo umożliwia nagrywanie obrazu z różnych źródeł zewnętrznych, jak np. kamera, magnetowid, czy odbiornik TVSat. Urządzenia mogą rejestrować również sygnał z wbudowanego tunera telewizji cyfrowej DVB-T. Aby móc nagrywać, urządzenie należy wyposażyć w twardy dysk (maksymalna pojemność do 2TB). W obudowie modelu MBox R650 możliwe jest zainstalowanie dwóch takich napędów, a dodatkowo istnieje możliwość podłączenia kolejnych dysków zewnętrznych przez porty USB 2.0. Wykorzystując funkcję Timeshift, użytkownik nagrywarki w dowolnej chwili może zrobić sobie przerwę w oglądaniu ulubionego programu i wrócić do niego później. Pierwszym na polskim rynku przedstawicielem najnowszych odtwarzaczy Hyundai serii Player jest model MBox P500. Można w nim również zamontować dysk twardy, który będzie służył do przechowywania materiałów audio i wideo. Pliki - podobnie jak w przypadku serii R - pobierać można także z sieci przy pomocy wbudowanego klienta BitTorrent lub zgrywać z innych nośników kompatybilnych z interfejsem USB. Do najmniejszych należą urządzenia rodziny MBox Light, w ramach której dostępny jest model L110. Ze względu na to, że za przetwarzanie obrazu odpowiada ten sam procesor, co w klasie wyższej, seria ta skierowana jest do osób, które szukają niewielkiego, niedrogiego i uniwersalnego urządzenia do zarządzania swoimi zasobami multimedialnymi. Urządzenie również pracuje w sieci i płynnie odtwarza materiał Full HD. Odtwarzacze Hyundai z oferty Human Media mają menu w języku polskim. Przystosowane są też do prawidłowego wyświetlania napisów z polskimi znakami diakrytycznymi, które mogą być zapisane m.in. w formacie TXT. Urządzenia pracują w oparciu o najnowsze procesory firmy Realtek, co umożliwia odtwarzenie materiałów multimedialnych we wszystkich popularnych formatach. Sprzęt serii R i P dodatkowo ma na frontowym panelu duże wyświetlacze VFD, ułatwiające korzystanie z podstawowych funkcji. Polski dystrybutor uruchomił stronę www.hyundaimbox.pl, na której użytkownicy znajdą szczegółowe dane techniczne wprowadzanych do sprzedaży urządzeń, aktualności oraz wszelkie informacje dotyczące wsparcia technicznego w języku polskim. Odtwarzacze Hyundai MBox objęte są 2-letnią gwarancją producenta, realizowaną przez firmę Human Media. Ceny poszczególnych modeli dostępnych na polskim rynku są następujące: Hyundai MBox L110 - 429 zł Hyundai MBox P500 - 699 zł Hyundai MBox R500 - 799 zł Hyundai MBox R600 - 869 zł Hyundai MBox R650 - 919 zł Dodatkowych informacji udzieli: Albert Wałczyk Human Media tel. +48 71 729 7777 +48 71 729 7777 Albert.Walczyk@HumanMedia.pl www.HumanMedia.pl

6 e‐radioelektronik 02/03/2010

NA RYNKU ELEKTRONIKI

Nowe podstawowe modele monitorów do zastosowań Digital Signage Poprzez wprowadzenie na rynek dwóch nowych modeli monitorów wielkoformatowych: 32-calowego NEC MultiSync V321 oraz 46-calowego NEC MultiSync V461, NEC Display Solutions prezentuje nową serię monitorów MultiSync V. Nowe monitory są następcami serii NEC MultiSync 15 i zostały wyposażone w profesjonalny panel S-PVA i sterowanie za pomocą sieci LAN oraz standardowego interfejsu RS232. Posiadają również złącze HDMI zapewniające zgodność z nowoczesnymi systemami multimedialnymi. Dzięki bardzo korzystnej relacji jakości i możliwości do ceny, nowe monitory z serii NEC MultiSync V stanowią doskonały składnik podstawowych systemów Digital Signage. Monitory wielkoformatowe z linii NEC MultiSync V oprócz funkcji poprzedniej serii NEC MultiSync 15 oferują dodatkowe udogodnienia. Nowe panele zapewniają doskonałą jakość obrazu, a łącza HDMI i RJ45 - ulepszoną komunikację. Użytkownik może w prosty sposób kontrolować monitor poprzez sieć LAN, co jest o wiele łatwiejsze, niż w przypadku tradycyjnego łącza RS232. Pełna kompatybilność ze wszystkimi pozostałymi monitorami wielkoformatowymi NEC, zarówno pod względem struktury menu OSD, jak również komend LAN/RS232, umożliwia proste dostosowanie systemu oraz wysokie bezpieczeństwo inwestycji. Zaawansowany system ochrony przed przegrzaniem zapewnia ciągłą, bezawaryjną pracę monitora. Zintegrowany sensor bezustannie mierzy poziom temperatury wewnątrz monitora i w razie potrzeby automatycznie uruchamia wbudowane wentylatory. Nowa seria monitorów wielkoformatowych NEC MultiSync V spełnia wszystkie wymagania stawiane przed monitorami do małych i średnich systemów Digital Signage. Dodatkowo, podobnie jak w poprzednich modelach, producent oferuje wraz z monitorami darmowe, proste w użyciu oprogramowanie NEC Digital Signage. Software umożliwia kreację i wyświetlanie prostego kontentu. Takie rozwiązanie pozwala na publikację treści informacyjnych i reklamowych wraz z paskiem tekstowym wyświetlanym na dole ekranu, przykładowo w takich miejscach, jak: lobby hotelowe, punkty handlowe, witryny sklepowe czy inne miejsca użyteczności publicznej. Dostępność i gwarancja NEC MultiSync V321 oraz NEC MultiSync V461 będą dostępne na rynku w drugiej połowie lutego br. Sugerowana cena detaliczna netto wynosić będzie odpowiednio: 2359 zł dla modelu NEC MultiSync V321 oraz 5499 zł w przypadku NEC MultiSync V461. Wszystkie monitory NEC Display Solutions są objęte standardową, trzyletnią, gwarancją (obejmującą również mechanizm podświetlenia matrycy) realizowaną w wygodnym dla użytkownika systemie door-to-door. W celu uzyskania dalszych informacji, proszę odwiedzić strony korporacyjne NEC pod adresem www.nec.com Dodatkowych informacji udzielą Mariusz Orzechowski NEC Display Solutions Europe GmbH Tel.: 12 614-5353 e-mail: mariusz.orzechowski@nec-displays-pl.com NOWOŚCI TI Najmniejszy wzmacniacz akustyczny klasy D dla urządzeń przenośnych Monofoniczny wzmacniacz akustyczny klasy D o mocy 3,2 W. Układ zawiera zintegrowany filtr szumów przetwornika cyfrowo-analogowego (C/A) redukujący szumy kodeka aż o 82 % w porównaniu do układów bez takiego filtra. Zintegrowany filtr szumów układu TPA2011D1 może wyeliminować konieczność stosowania zewnętrznych filtrów wejściowych, przez co redukcji ulegają: liczba elementów oraz koszt. Obudowa wzmacniacza klasy D ma wymiary 1,2-mm x 1,2-mm, co czyni ją o 25 % mniejszą od rozwiązań konkurencyjnych i pozwala na dalszą redukcję miejsca w przypadku stosowania rastra wyprowadzeń końcówek wynoszącego 0,4 mm stosowanego w projektach nowych generacji telefonów komórkowych i urządzeń odtwarzających media.

NA RYNKU ELEKTRONIKI

Jednoukładowy czujnik stanu akumulatora Najmniejszy na rynku i wyposażony we wszystkie funkcje scalony czujnik stanu akumulatora (monitor przepływającego ładunku), przeznaczony dla konsumenckich, komercyjnych i przemysłowych urządzeń przenośnych. Dokładnie mierząc i rejestrując pojemność, prąd, napięcie, temperaturę i inne krytyczne parametry różnych odmian akumulatorów litowych układ bq3060 zamienia zwykły akumulator w "akumulator inteligentny". Ten pojedynczy układ scalony zapewnia także wysoki stopień ochrony łącznie z potwierdzeniem autentyczności oraz zabezpieczeniem przed zwarciem i rozładowaniem.

Dwa nowe układy DSP do urządzeń przenośnych Platforma C5000 obejmująca 16-bitowe cyfrowe procesory sygnałowe (DSP), o najmniejszym na rynku przemysłowym poborze mocy, została rozszerzona o dwa nowe układy: TMS320C5514 i TMS320C5515. Ponadto, by ułatwić użytkownikom szybkie poznanie układów, TI udostępniła również dwa nowe zestawy ewaluacyjne. Są to: TMDXEVM5515 - moduł ewaluacyjny zawierający wszystkie funkcje oraz TMDX5515EZDSP ? nowy zestaw o niskim koszcie. Nowe układy DSP o niskim poborze mocy zapewniają 20% polepszenie wydajności do 120 MHz oraz większy stopień integracji ułatwiający opracowywanie projektów na poziomie systemowym. Dzięki temu konstruktorzy mogą utrzymać pobór mocy na bardzo niskim poziomie wprowadzając jednocześnie dodatkowe funkcje, takie jak dodatkowe algorytmy kodowania i dekodowania w aplikacjach związanych z przesyłaniem mowy, dźwięku oraz łącznością w urządzeniach przenośnych, jak również rozszerzoną diagnostykę w czasie rzeczywistym w urządzeniach medycznych. Układy te mają również zintegrowane systemy zarządzania mocą, takie jak stabilizatory LDO (o niskim spadku napięcia) oraz układy dynamicznego skalowania napięcia i częstotliwości co pozwala konstruktorom realizować funkcje wydajnego zarządzania czasem życia baterii w urządzeniach przenośnych. DSP Designer "DSP Designer" firmy Intusoft (www.intusoft.com) stanowi przełom w zakresie projektowania DSP przy wykorzystaniu ICAP/4 do symulacji cyfrowych algorytmów sterowania i innych aspektów DSP. Specjalne modele zapewniają środki wizualne do symulacji funkcji przenoszenia i równoważnych instrukcji programowania kodu cyfrowego procesorów sygnałowych (DSP), a potem wyświetlenia odpowiednich przebiegów, a w tym wykresów Bodego parametrów transformacji Z. "DSP Designer" umożliwia uruchomienia analiz linii wielkosygnałowych i zmiennego obciążenia oraz wprowadzanie sygnałów zakłócających, jak również ma wbudowaną funkcję autotest (BIST - built in self-test) wykorzystywaną w ramach pakietu Test Designer. W niedalekiej przyszłości dane cyfrowego sterowania z pakietem "DSP Designer" zostaną automatycznie przekształcone z IsSpice4 do formatu asemblera. Pliki są wytwarzane, mogą zostać włączone do zintegrowanego środowiska roboczego (IDE - integrated development environment). "DSP Designer" zapewnia także sterowniki do włączenia sygnałów z oscyloskopu laboratoryjnego i innych przyrządów testowych, które mogą być prezentowane bezpośrednio w ICAP/4 w oscyloskopie elektronicznym (IntuScope), obok przebiegów z symulacji. RFox - Radiotransmisja w systemach Automation & Security Firma Teco opracowała system łączności bezprzewodowej dla wymiany danych w paśmie 868,3 MHz+-50 kHz. Jest to zakres częstotliwości radiowych w przedziałach określonych jako przeznaczone dla zastosowań przemysłowych, naukowych i medycznych (ISM - Industrial, Scientific, Medical). Wybrane pasmo charakteryzuje się dobrą odpornością na zakłócenia przy zasięgu wystarczającym do realizacji połączeń w odległościach do 30 m w obszarze zabudowanym i 100 m w terenie otwartym. Protokół transmisyjny definiuje przekaz informacji w trybie określanym jako "short pulse mode" co precyzuje zakres możliwych aplikacji ze wskazaniem na zastosowanie w układach automatyki. Pomimo pewnej analogii do wymiany informacji w trybach WiFi lub Bluetooth, zastosowana częstotliwość i protokół wykluczający emisję sygnałów ciągłych, mogących powodować interferencje, dają wysoką jakość przekazu danych w środowiskach o podwyższonym obciążeniu zakłóceniami. Tym sposobem aplikacje sterowników PLC Tecomat Foxtrot, w których zastosowano system transmisji RFox, stanowią krok rozwoju struktur kontrolnych nowoczesnych budynków BMS (Building Management System) w kierunku integracji systemów Security w strukturze układów automatyki i kontroli. System łączności RFox znajduje zastosowanie w rozbudowanych, wielosterownikowych układach nadzoru nad budynkami o szczególnej wartości historycznej, w których montaż tras kablowych dla tradycyjnych składników systemu nie uzyskuje akceptacji właścicieli lub konserwatorów zabytków. Struktura wymiany informacji w sieciach RFox zapewnia poprawność przekazu danych nawet w przypadku przerw usterkowych, bądź zakłoceniowych.

8 e‐radioelektronik 02/03/2010

NA RYNKU ELEKTRONIKI

20 LAT TEMU

Wielokonsolowe 32-portowe przełączniki Matrix KVM Przełączniki ATEN Matrix KVM - KM0032, KM0532 oraz KM0932 idealnie sprawdzają się w nowoczesnych centrach danych, które wymagają niezawodnego, łatwego i bezpiecznego dostępu oraz kontroli wielu serwerów. ATEN International wprowadza na rynek nowe przełączniki Matrix KVM z serii ALTUSEN. KM0932 oraz KM0532 umożliwiają pięciu lub dziewięciu konsolom niezależne i jednoczesne zarządzanie nawet 32 bezpośrednio połączonymi serwerami. Nowe urządzenia gwarantują znakomitą jakość obrazu i bezpieczną kontrolę w czasie rzeczywistym wszystkich urządzeń w serwerowniach i centrach danych. Nowe przełączniki KM0932 i KM0532 umożliwiają 5 lub 9 konsolom zarządzanie nawet 32 bezpośrednio podłączonymi serwerami. Dzięki elastycznym ustawieniom rozszerzeń przełączników zapewniają nawet 9 konsolom kontrolę tysięcy serwerów poprzez połączenia szeregowe, kaskadowe lub konfigurację połączeń. Połączenia szeregowe

przełączników KM0032 oferują dodatkową, niegenerującą kosztów konfigurację, ponieważ użycie dedykowanych portów połączeń pozwala na zastosowanie wszystkich przełączników KVM do połączeń serwerowych. Zaawansowana funkcja Dual Root umożliwia zaś połączenie dwóch przełączników KM0932 w celu osiągnięcia konfiguracji 18 konsol. Daje to administratorom możliwość dowolnego zwiększenia liczby instalowanych konsoli spełniających wymagania wzrostu oraz oferuje idealne rozwiązanie dla aplikacji, które korzystają z kilku monitorów. Wszystkie konsole z niezablokowanym dostępem, połączone z głównym przełącznikiem mają równoczesny dostęp do każdego serwera na swoim poziomie, jak również niezależny dostęp do każdego serwera na wszystkich poziomach instalacji. KM0532 i KM0932 są pierwszymi przełącznikami Matrix KVM posiadającymi zarówno funkcje sygnałów audio, jak i wirtualnych mediów. Dźwięki nadawane przez serwery umożliwiają administratorom identyfikację problemów i

ich łatwe usuwanie. Możliwość wydawania sygnałów dźwiękowych pomaga także w prezentacjach oraz aplikacjach studyjnych. Funkcja Virtual Media pozwala udostępniać urządzenia USB pomiędzy wszystkimi serwerami. Operatorzy mogą przenosić pliki i instalować aplikacje oraz aktualizacje OS w trakcie instalacji z jednej konsoli, skracając przerwy w pracy systemu i zmniejszając koszty utrzymania. Dzięki funkcji automatycznej kompensacji krzywych i Auto Signal Compensation (ASC), przełączniki Matrix KVM zapewniają ulepszoną jakość wideo przez okablowanie Cat 5e - 1280x1024 @60Hz dla nawet do 300 metrów. Pierwszy na rynku pełnoekranowy interfejs Graphical User Interface zapewnia administratorom wygodny dostęp oraz bezproblemową nawigację poprzez drzewo katalogów zainstalowanych urządzeń. Zasilanie serwerów może być kontrolowane zdalnie, kiedy przełącznik Matrix KVM jest używany w połączeniu z narzędziem zarządzania zasilaniem ALTUSEN PN0108 Power Over the NET?. Funkcja zasilania przełącznika Association pozwala na połączenie portów KVM z gniazdem sieciowym PN0108 w celu zdalnego zarządzania zasilaniem serwerów z poziomu interfejsu przełącznika.

Komputer osobisty lat dziewięćdziesiątych.

jącą się do normalnej pracy. Właśnie długość i szerokość kartki papieru formatu A4 ma najnowszy „przebój" firmy Toshiba —- komputer osobisty „Dyna Book", wyposażony w ciekłokrystaliczny ekran o doskonałej- rozdzielczości i w pamięć o ogromnej pojemności, większej niż ta, którą jeszcze kilka lat temu mogły się pochwalić duże, stacjonarne komputery. Firma Sony, znana z nowatorskich rozwiązań postanowiła jednak rzucić wyzwanie tradycyjnej klawia-turze, która podobno — przynajmniej w Japonii — stanowi dość poważną barierę psychologiczną powstrzymującą wielu ludzi przed „zaprzyjaźnieniem się" z komputerem. Postanowiono w tym celu „nauczyć" komputer czytania pisma ręcznego, i to zarówno chińskich ideogramów, zwanych „kanji", jak i alfabetów sylabicznych — katakany i hiragany — oraz alfabetu łacińskiego. Zamiast klawiatury komputer firmy Sony będzie mieć „tabliczkę", na której użytkownik zapisze wszystko, co będzie chciał wprowa-dzić do pamięci, wyda maszynie odpowiednie instrukcje itd. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe będzie dalsze zmniejszenie wymiarów komputera, a konkretnie

— przejście z formatu A4 do formatu A5 (20,5 x15,4) cm). Nowy komputer będzie mieć masę zaledwie 1 kg, czyli o połowę mniej niż „Dyna Book". Sony obiecuje, że jego „Palm Top" (tak nazwano ów komputer) będzie w stanie odczytać ponad 3,5 tys. ideogramów „kanji", znaków katakany i hiragany, cyfr arabskich itp., w dodatku zapisanych 300 różnymi charakterami pisma. Wiadomo już także, iż „Palm Top" będzie komputerem 16-bitowym, z pamięcią RAM, mieszczącą ponad 72 kartki standardowego maszynopisu. Sony pracuje obecnie nad programami użytkowymi dla swego najnowszego komputera, takimi jak: redagowanie tekstów, grafika, księgo-wość, elektroniczny terminarz itp.

Elementem umożliwiającym człowiekowi „dialog" z komputerem jest klawiatura, za pomocą której użytkownik wydaje maszynie niezbędne instrukcje, wprowadza dane itp. Ambitne próby „nauczenia" komputera reagowania na polecenia wydawane ludzkim głosem nie wyszły na razie poza laboratoria i sferę filmów z gatunków „sciencefiction". Czołowi japońscy producenci komputerów osobistych miniaturyzują więc swe najnowsze wyroby wykorzystując aktualne zdobycze elektroniki, Kamerowid S-VHS typu SVS 180 ma zdolność ale pozostawiając im trady-cyjną klarozdzielczą ponad 400 linii, a zastosowanie wiaturę, której za bardzo zmniejszyć się oddzielnej obróbki sygnałów koloru i luminacji nie da, ze względu na rozmiary ludzkich zapewnia najwyższą jakość obrazu. Fot. Grundig rąk. Wydaje się, że granicą miniaturyzacji jest format A4 jeśli chodzi o długość i szerokość komputera osobistego z klawiaturą nada-

NA RYNKU ELEKTRONIKI

Nokia udostępnia bezpłatnie nawigację pieszą i samochodową w smartfonach Firma Nokia ogłosiła dziś plany udostępnienia bezpłatnej nawigacji pieszej i samochodowej w swoich smartfonach w ramach nowej wersji Ovi Map, dostępnej do pobrania pod adresem www.nokia.com/maps (wkrótce w wersji polskiej na www.nokia.pl/mapy). Oprogramowanie firmy Nokia do map i nawigacji zostało opracowane specjalnie do użytku w sieciach komórkowych i wykorzystano w nim unikatową technologię hybrydową. Nowa wersja Ovi Map będzie zawierać wszystkie niezbędne funkcje nawigacji samochodowej i pieszej, takie jak wskazówki głosowe na każdym zakręcie w 74 krajach i 46 językach oraz informacje o ruchu drogowym w ponad 10 krajach, a także szczegółowe mapy ponad 180 państw. Pięć najważniejszych funkcji wyróżniających Ovi Mapy: - Brak ukrytych kosztów - nowa wersja Ovi Map udostępnia bezpłatnie wszystkie mapy oraz wysokiej jakości funkcje nawigacji samochodowej. Korzystać z niej można przez cały okres użytkowania smartfonu. Nie potrzeba nowych licencji na dodatkowe kraje, regiony i usługi, takie jak informacje o ruchu drogowym czy przewodniki po miastach. Operatorzy sieciowi mogą naliczać opłaty za transmisję danych. - Najlepsze pokrycie map na świecie - telefony komórkowe zabieramy ze sobą wszędzie, dlatego też głosowa nawigacja dla pieszych i kierowców jest dostępna standardowo w 74 krajach i w 46 językach, a mapy zawierają ponad 180 państw. To mapy z najlepszym pokryciem na świecie i dostępne bezpłatnie. - Nawigacja nie wymaga połączenia z siecią - Unikatowe, hybrydowe rozwiązanie firmy Nokia pozwala uniknąć kosztownych i obciążających baterię połączeń z siecią. Mapy można załadować do urządzenia Nokia z wyprzedzeniem, a następnie ustawić Ovi Mapy w trybie offline. Dzięki temu system nawigacyjny będzie nadal działać, oszczędzając przy tym baterię. Ta funkcja szczególnie przyda się osobom obawiającym się kosztów transmisji danych za granicą lub w miejscach, gdzie zasięg sieci jest słaby albo nie ma go wcale. - Unikatowe rozwiązanie - Ovi Mapy opracowano przy użyciu nowoczesnej techniki hybrydowych map wektorowych. Są to mapy wysokiej jakości, wymagające mniej danych, dzięki czemu można kontynuować nawigację nawet po przerwaniu połączenia z siecią. Oznacza to, że mapy pobierane lub aktualizowane przez sieć są mniejsze o około połowę w porównaniu z dużymi plikami map bitowych innych dostawców mobilnych map. W przeciwieństwie do konkurencyjnych przyjęte rozwiązanie umożliwia przechowywanie pobranych map w urządzeniu i korzystanie z nich później. - Wskazówki głosowe i informacje o ruchu drogowym - nawigacja głosowa ze wskazówkami dotyczącymi każdego zakrętu jest bezpłatna dla kierowców i pieszych. Kierowcy mogą korzystać z pomocy w wyborze pasa ruchu, informacji o ruchu drogowym, radarach i ograniczeniach prędkości. Piesi mają do dyspozycji skróty przez parki oraz strefy piesze w ponad 100 miastach z całego świata, a także 6000 punktów orientacyjnych 3D z ponad 200 miast, dzięki którym łatwo zorientować się w terenie. Aplikacja Ovi Mapy jest już dostępna do pobrania dla 10 telefonów Nokia, w tym popularnych Nokia N97 mini, Nokia 5800 XpressMusic i Nokia E52, a w ciągu najbliższych tygodni zostanie dodanych więcej smartfonów Nokia. Aktualni właściciele smartfonów Nokia kompatybilnych z Ovi Mapami mogą pobrać tę aplikację bezpłatnie ze strony www.nokia.com/maps (wkrótce w wersji polskiej na www.nokia.pl/ mapy. Już od dziś użytkownik może udostępnić swoim przyjaciołom np. przy pomocy portalu Facebook informację na temat miejsca, w którym aktualnie się znajduje lub sprawdzić najciekawsze wydarzenia np. seans filmowy i otrzymać informację nt. najbliższego kina, w którym ten seans jest wyświetlany. Począwszy od marca 2010 roku, nowe smarftony Nokia z GPS będą zawierać nową wersję Ovi Map, z zainstalowanymi fabrycznie mapami krajów lokalnych, z wysokiej klasy funkcjami nawigacji pieszej i samochodowej oraz dostępem do przewodników Lonely Planet i Michelin bez żadnych dodatkowych kosztów. Więcej materiałów prasowych można uzyskać na stronach www.nokia.com/press oraz http://events.nokia.com. Materiały audiowizualne są dostępne pod adresem http://digitalnewsroom.nokia.com.

10 e‐radioelektronik 02/03/2010

OPRACOWANIA PŁYTKI

rzystane jako czujnik pola elektrycznego pochodzącego od napięcia sieci energetycznej 230 V, pola występującego wokół przewodów (U1A) oraz jako bufor sygnału pochodzącego z sondy pomiarowej (U1B). Sygnał z wyjścia (4) inwertera U1B uaktywnia lub blokuje działanie generatora. Kiedy sonda znajduje się daleko od przewodu wytwarzającego pole, wtedy nie odbiera żadnego sygnału i stan logiczny na Tester może służyć nie tylko do wykrywania przerw w kawyjściu inwertera U1B pozostaje niski. W wyniku tego, blu sieciowym, ale także np. do wykrywania przepalonej dioda D3 przewodzi i nie dopuszcza do oscylacji generatożarówki w łańcuchu lampek choinkowych zasilanych z sieci ra. Jednocześnie, na wyjściu (12) inwertera U1F występuje 230 V. Przenośne urządzenia elektryczne i elektroniczne, stan logiczny niski, który powoduje zatkanie tranzystora takie jak kamery, oświetlacze T1. W tej sytuacji dioda D4 nie świeci. Kiedy sonda testera halogenowe, żelazka oraz znajduje się blisko przewodu sieciowego połączonego z inny sprzęt gospodarstwa siecią energetyczną 230 V, to podczas każdego dodatniego domowego są zasilane z sieci półokresu sinusoidy sieciowej, napięcie na wyjściu inwerenergetycznej, do której są tera U1B osiąga stan wysoki. Oscylator generuje wtedy dołączone za pośrednictwem przebieg o częstotliwości ok. 1 kHz, co powoduje impulso2- lub 3-przewodowego kabla. we zasilanie diody D4. Dzięki bezwładności wzroku, obserPodczas eksploatacji, kabel wator odbiera świecenie jako ciągłe. Taki sposób zasilania jest poddawany niejednokrot- diody zmniejsza ponadto pobór energii z baterii zasilająnie różnym narażeniom cej.Do zasilania układu należy stosować zasilacz o napięciu mechanicznym, w wyniku 3 V lub dwie baterie guzikowe, typu zegarkowego. Układ których powstają pęknięcia pobiera prąd ok. 3 mA. Zamiast lub oprócz diody świecącej wewnętrznych przewodów w D4 można zastosować akustyczny wskaźnik pola elektroróżnych, trudnych do okremagnetycznego w postaci przetwornika piezoceramicznego ślenia miejscach. W takim podobnego do stosowanych w zegarkach elektronicznych. przypadku większość użytWtedy należy liczyć się ze zwiększeniem poboru prądu ze kowników po prostu kupuje źródła zasilania. Można wówczas użyć baterie o większej nowy kabel. Przedstawiony pojemności, np. dwie baterie typu R1 lub nawet R6.Jako układ umożliwia łatwe i szybkie wykrycie przerwanego sonda może posłużyć kilkucentymetrowy (np. 5 cm) odciprzewodu i lokalizację miejsca przerwania w 1-, 2- lub 3nek dość grubego drutu miedzianego (średnica 2÷3 mm). przewodowym kablu bez konieczności jego demontażu. Do W celu wykrycia punktu pęknięcia przewodu w kablu 2konstrukcji wykorzystano układ scalony CMOS typu 4049 przewodowym należy dołączyć układ do źródła zasilania i składający się z sześciu wzmacniaczy/inwerterów, z któnastępnie przesuwać powoli końcówkę sondy wzdłuż karych wykorzystano cztery - U1A, U1B, U1E i U1F (rys.1). bla, zaczynając od końca dołączonego do sieci. Dioda D4 Elementy U1E i U1F tworzą generator impulsowy wytwazacznie świecić w obecności pola wytwarzanego wokół rzający przebieg akustyczny o częstotliwości ok. 1000 Hz. kabla. Po osiągnięciu punktu pęknięcia kabla dioda D4 Częstotliwość przebiegu jest określona przez kondensator zgaśnie. W przypadku testowania grubszego kabla 3C1 oraz rezystory R3 i R4. Inwertery U1A i U1B są wykoDETEKTOR PRZERW W KABLU SIECIOWYM

przewodowego, dobrze jest uformować końcówkę sondy na kształt litery J, wtedy nastąpi silniejsze sprzężenie z polem elektrycznym wytwarzanym przez napięcie sieci energetycznej. Tester może służyć również do takich, często trudnych w realizacji zadań, jak wykrywanie przepalonej żarówki w łańcuchu szeregowo połączonych lampek choinkowych zasilanych z sieci 230 V.

OPRACOWANIA PŁYTKI

12 e‐radioelektronik 02/03/2010

napięcia w sieci energetycznej, przerzutnik monostabilny zrealizowany przy użyciu układu scalonego U2 (4047 z serii CMOS) jest wyzwalany impulsem o czasie trwania zależnym od elementów C1, C4 i R4. Na wyjściu Q przerzutnika pojawia się wysoki stan logiczny, co powoduje uaktywnienie tranzystora T1 przez rezystor R6. Przekaźnik, włączony w obwód kolektora tego tranzystora, uaktywnia przez styki NO (normalnie rozwarte), sygnalizator dźwiękowy lub inne urządzenie alarmowe na czas ustalony przez elementy C2 i R5 (tutaj ok. 15 minut). Po tym czasie styki NC (normalnie połączone) odłączają dodatnie napięcie zasilające od rezystora R4, a styk NO włącza sygnalizację. Jednocześnie, wyjście zanegowane Q przerzutnika monostabilnego przyjmuje niski stan logiczny i tranzystor T2 Rys.1. Schemat sygnalizatora awarii sieci energetycznej powoduje świecenie diody białej D6, która pełni funkcję oświetlenia rezerwowego, umożliwiającego Urządzenie sygnaliznalezienie dobrej latarki lub ewentualnie włącznika rezerzuje dźwiękowo zanik wowego źródła zasilania. Jeżeli w stanie alarmowym nie napięcia w sieci enerbędzie żadnej reakcji ze strony użytkowników, np. urządzegetycznej, a jednoczenie nie zostanie wyłączone, to po ponownym pojawieniu śnie służy jako lampa się napięcia zasilającego nastąpi samoczynne przejście układu do stanu czuwania. UWAGA: Ponieważ układ jest dołączony do sieci energetycznej 230Vawaryjna. Układ jest 50Hz, ot należy zachować dużą ostrożność podczas zasilany z baterii 6F22 jego uruchamiania. o napięciu nominalnym 9 V. Czerwona ZMNIEJSZENIE POBORU MOCY dioda świecąca D7 PRZEKAŹNIKA połączona ze stabiliza- Rys.2.Płytka i rozmieszczenie elementów Przekaźniki elektromagnetyczne są stosowane jako elektorem D8 o napięciu nominalnym 5,6 V jest wskaźnikiem stanu baterii zasilającej. Rezystor R9 ogranicza prąd diody świecącej do bezpiecznego poziomu kilku miliamperów. Jaskrawość świecenia diody określa stan baterii zasilającej. Przy nominalnej wartości napięcia baterii dioda świeci najjaśniej i gaśnie przy obniżeniu się napięcia baterii do ok. 7 V. Obwód wejściowy sygnalizatora tworzą: kondensator C1, mostek prostowniczy złożony z diod D1-D4, rezystory R1-R3 i dioda wejściowa transoptora U1. Promieniowanie podczerwone emitowane przez tę diodę uaktywnia trycznie sterowane przełączniki. W przeciwieństwie do fototranzystor transoptora i wprowadza go w stan nasycetranzystorów, ich styki przełączające są elektrycznie odizonia. Napięcie kolektora fototranzystora jest bardzo małe i lowane od przełączanych obwodów, co jest bardzo korzystodpowiada niskiemu poziomowi logicznemu. Po zaniku SYGNALIZATOR AWARII SIECI ENERGETYCZNEJ

ne. Natomiast istotnym mankamentem jest dość znaczny pobór mocy, co czyni rozwiązania wykorzystujące przekaźniki nieatrakcyjnymi szczególnie w sprzęcie zasilanym z baterii. Istnieje dość prosty sposób zmniejszenia poboru mocy przez cewkę przekaźnika. Jak wiadomo, napięcie robocze przekaźnika - napięcie przy którym następuje przełączenie jego styków - jest zawsze wyższe od napięcia podtrzymywania przekaźnika w stanie aktywnym. Na przykład, przekaźnik kontaktronowy typu EDR-20 (Tablica 1) o napięciu znamionowym 12 V powoduje przełączenie sterowanego obwodu już przy napięciu 9 V i utrzymuje się w stanie aktywnym przy zmniejszeniu napięcia na cewce nawet do 1 V. Moc elektryczna pobierana przez przekaźnik o rezystancji cewki R, pracujący przy napięciu U wynosi U^2/R, np. przekaźnik EDR-20 o napięciu znamionowym 12 V pobiera po włączeniu przy napięciu 9 V, moc elektryczną 9^2/140 = 0,58 W. Jeżeli napięcie na przekaźniku zostanie obniżone do połowy, to moc pobierana zmniejszy się aż czterokrotnie, czyli do ok. 0,14 W. W układzie o schemacie przedstawionym na rys.1, zasilanym napięciem 5 V, w stanie spoczynkowym kondensator C1 jest naładowany do napięcia o ok. 0,5 V (spadek na diodzie D2) mniejszego od napięcia zasilania czyli ok. 4,5 V, a kondensator C2 do pełnego napięcia (5 V). Po naciśnięciu przycisku S1 i przytrzymaniu go przez kilkadziesiąt milisekund, nastąpi nasycenie tranzystora T1 i w konsekwencji połączenie szeregowe kondensatorów C1 i C2. Wypadkowe napięcie wyniesie ok. 9,5 V, co będzie wartością wystarczającą do uaktywnienia przekaźnika P1. Po uaktywnieniu przekaźnika nastąpi powolne rozładowywanie kondensatorów C1 i C2 ze stałą czasu rozładowania ok. 30 ms. Końcowe napięcie na kondensatorach wyniesie ok. 4,5 V i będzie wystarczające do podtrzymania stanu aktywnego przekaźnika. Przekaźniki wymagające większej energii do wywołania stanu włączenia wymagają stosowania większych wartości pojemności kondensatorów C1 i C2.

ELEKTRONIKA DOMOWA

ściemniacza, czujnika wilgoci czy sygnalizatora otwarcia drzwi jest zadaniem dość łatwym dla każdego radioamatoDomowe rozwiązania ra czy elektronika hobbysty. elektroniczne to już Problemem staje się powiązanie czujników i elementów nie tylko elektroakuwykonawczych w jeden wspólny, skoordynowany system styka czy radiotranskontrolny, zwłaszcza w przypadku, gdy pomysły na sposób misja. Nowoczesne jego funkcjonowania rozwijają się z czasem. W miarę wzrobudownictwo nie stu ambicji czy potrzeb użytkownika pojawiają się zawsze może się już obejść dodatkowe zadania, które powinien realizować układ elekbez troniki domowej. "wszędobylskich" W znakomitej większości przypadków odpowiedź jest układów scalonych, czujników pomiarowych czy prograjednoznaczna, iż np. sterownik zamka elektronicznego nie mowalnych systemów kontroli parametrów inteligentnego może jednocześnie spełniać funkcji ściemniacza lub regubudynku. lator temperatury nie może dodatkowo kontrolować zadaOpracowano wiele systemów zapewniających komfort wania paszy, a właśnie tego rodzaju potrzeby pojawiają się użytkowania pomieszczeń mieszkalnych i biurowych. Dow miarę rozwoju gospodarstwa. Odpowiedzią producentów minują w nich te, w których funkcje podwyższenia standarsą sterowniki progradu wyposażenia przestrzeni użytkowej są mowalne, które mołączone z zadaniami zapewnienia wyższego gą realizować wiele stopnia bezpieczeństwa i sygnalizacji stafunkcji jednocześnie, nów alarmowych. Jakże wielu amatorów a także mogą być zastosowania elektroniki w instalacjach rozbudowywane o domowych próbuje swoich sił w samodzielkolejne zadania. nym konstruowaniu wyłączników czasoWiększym kłopotem wych czy zmierzchowych, ściemniaczy, okazało się być okaczujników obecności, sygnalizatorów blowanie całego otwarcia drzwi czy czujników wilgoci dla systemu i rozbudowa wywołania alarmu np. w przypadku usterki pralki. instalacji w miarę jej rozwoju. Tu także znalazł się sposób. Pomysłów jest mnóstwo i są one zależne od wielkości i Komunikacja sieciowa, czyli łączenie kolejnych czujników przeznaczenia obiektów budowlanych. W większych goczy urządzeń wykonawczych "równolegle" do tych spodarstwach, a zwłaszcza posiadających zaplecze produksamych przewodów, które w zasadzie można cyjne, jak dla przykładu w rolnictwie, można znaleźć wiele przedłużać bez ograniczeń, patrząc z punktu wirozwiązań związanych w pomiarami temperatury, nasłodzenia wielkości budynku czy gospodarstwa. To necznienia czy utrzymywaniem poziomów wody lub z dodobre rozwiązanie. Opracowano wiele systemów zowaniem porcji składników lub zadawaniem paszy. W komunikacji w obrębie układów kontroli infrajeszcze bardziej rozległych strukturach kontrolowana jest struktury budowlanej. Postęp w tej dziedzinie jest gospodarka zasobami energetycznymi, stosowane jest ogromny. Początkowo były to wieloprzewodowe sterowanie ogrzewaniem, klimatyzacją, nawadnianiem a sieci magistralne, a dzisiaj cały system może być także instalacjami przeciwpożarowymi, systemami kontroli powiązany jedynie zwykłą skrętką czyli dwoma dostępu czy nawet wydawanie poleceń głosem. cienkimi przewodami (np. CIB - Common InstaDotykowy panel sterowniczy /ID-15/ w wykonaniu artylation Bus) a pomimo to, każde z dołączonych urządzeń stycznym Kolejne aplikacje można wymieniać praktycznie będzie realizowało powierzone zadania z pełną koordynabez ograniczeń. W nowoczesnym gospodarstwie zawsze cją z innymi komponentami sieci. znajdzie się jeszcze jakieś urządzenie czy system, które W miejscach trudnodostępnych lub takich, w których nie mogą być włączone do domowej instalacji sterowniczej. I ma możliwości zainstalowania nawet cienkich przewodów, tu pojawiają się pierwsze ograniczenia. Aplikacja jednego do całego systemu można dołączyć podzespoły bezprzewoElektronika w domu i w gospodarstwie

dowe, które stanowią równoprawne elementy struktury sterowniczej tak, jak te podłączone skrętką. A jak podejść do budowy systemu i od czego zacząć? Odpowiedź jest prosta. Zacząć trzeba od wyboru sterownika, a to może nie być takie łatwe zadanie. Jeżeli cała struktura naszej instalacji już na samym początku będzie miała charakter zdefiniowany i ostateczny, możemy wybrać praktycznie dowolny sterownik, bo i tak nie będzie to ważne, jaki jest sposób jego rozbudowy czy komunikacji wewnętrznej. Jeżeli zaś istnieje szansa, że układ będzie rozbudowywany w przyszłości, a dodatkowo nie wiadomo, które ze standardów komunikacyjnych będą spełniały później dołączane urządzenia, odpowiedź jest dość jednoznaczna, Tecomat Foxtrot. Sterownik ten spełnia kryteria stawiane zarówno małym instalacjom automatyki domowej (jest tani), jak i rozległym strukturom obejmującym kontrolę dużych gospodarstw (daje się swobodnie rozbudowywać do ponad 4000 wejść/wyjść w formie urządzeń sieciowych montowanych w dowolnym miejscu). Tecomat Foxtrot może także pracować w układach kontroli bardzo dużych i rozległych obiektów, których instalacje mogą być nadzorowane przez system składający się z nawet 32 sterowników Tecomat pracujących równocześnie (oczywiście, każdy z nich oddzielnie może obsługiwać dołączone czujniki, zadajniki czy urządzenia wykonawcze w liczbie ponad 4000 wejść/wyjść na każdą jednostkę centralną). Podkreślamy, że na początek wystarczy tylko dowolna jednostka centralna Tecomat Foxtrot, a dalej już nas głowa nie musi boleć. Nawet jeżeli w przyszłości zechcemy rozbudować nasz układ o urządzenia obsługiwane starszymi, mniej znanymi czy nietypowymi dla instalacji domowych protokołami komunikacyjnymi, to zawsze mamy otwartą drogę do ich aplikacji. Sterownik Tecomat Foxtrot jest węzłem komunikacyjnym pozwalającym na współpracę i wymianę danych z urządzeniami innych systemów. To wyjątkowe urządzenie na rynku, które dodatkowo w każdej swojej odmianie posiada

ELEKTRONIKA DOMOWA

DOMOWE INSTALACJE PORADNIK

wbudowany Web Serwer pozwalający na aplikację własnych stron WWW oraz gromadzenie danych z obiektu i zdalne zarządzanie drogą komunikacji internetowej. A co zrobić, gdy już sterownik Tecomat Foxtrot mamy w ręku? Oczywiście zaprogramować programem narzędziowym Mosaic, który dla instalacji o wielkości wystarczającej do obsługi typowych domów jednorodzinnych czy podobnych, niewielkich obiektów infrastrukturalnych jest bezpłatny! Programowanie, to najbardziej tajemne z działań przy budowie własnego systemu sterowania instalacją domową. Pole do popisu jest olbrzymie. Sterownik umożliwia integrację sprzętu audiowizualnego, pilotów zdalnej obsługi, przewodowych i bezprzewodowych dotykowych pulpitów sterowniczych, obrazów z kamer systemów monitoringu, wizualizację stanów urządzeń, integrację systemów kontroli dostępu i zabezpieczenia przeciwpożarowego, zdalne nadzorowanie z dowolnego miejsca na świecie, itp. z jednoczesnym nadzorem nad jakością dostarczanej energii elektrycznej czy nadzorowaniem nad gospodarką innymi mediami.

Poradnik dla budującego dom Dla inwestorów budowlanych, oraz wszystkich, którzy pragną prawidłowo wykonać instalacje antenowe: TV, SAT, WLAN, GSM, DCS, 3G Wznosząc budowle każdy inwestor zaczyna od fundamentów. Myśląc o wyposażeniu budynku trzeba zacząć od okablowania. Projektując instalację energetyczną należy równolegle z nią tworzyć okablowanie niskonapięciowe: telefoniczne, komputerowe, sygnałów TV Sat, domofonowe. Coraz częściej developerzy decydują się na wykonanie okablowania w systemie SignalNET - pozostawiając dobór urządzeń aktywnych indywidualnym wymaganiom i zamożności klienta.

Jeszcze kilka lat temu oferta telewizji sprowadzała się do nadawania dwóch programów, zaś instalację u odbiorcy stanowiła antena zamocowana na balkonie i połączona przewodem z odbiornikiem telewizyjnym. Od tego czasu liczba programów znacznie wzrosła, rozwinęła się technika przekazu satelitarnego i kablowego. Dzięki najnowszym systemom bezprzewodowym możliwe jest: korzystanie z Internetu, prowadzenie rozmów telefonicznych, monitorowanie alarmów, odczytywanie liczników (energii, gazu, wody), dokonywanie zakupów. Rozwój techniki telewizyjnej i telekomunikacyjnej wymusza szybkie upowszechnienie nowoczesnych instalacji antenowych, tak jak kiedyś rozwój urządzeń elektrycznych wymuszał coraz staranniejsze projektowanie instalacji elektrycznej. Obowiązujące przepisy Prawa Budowlanego określają konieczność projektowania instalacji telewizyjnych tylko w budynkach wielorodzinnych. Tymczasem brak takiej instalacji w domku jednorodzinnym znacznie ogranicza możliwości korzystania z najnowszych osiągnięć techniki telewizyjnej. Oto więc garść wskazówek dla osób pragnących wykonać taką instalację. Oficjalne materiały firmy DIPOL Szydłowski i Wspólnicy Spółka Jawna Siedziba: 31-587 Kraków, ul. Ciepłownicza 4

Zapraszamy do zapoznania się z serią artykułów w następnych numerach

ENERGOELEKTRONIKA

14 e‐radioelektronik 02/03/2010

Ile elektroniki jest w energetyce ? Elektronika w energetyce nuklearnej i w sieciach energetycznych. Cykl artykułów w następnych numerach. (prenumerata)

Targi CES 2010 już za nami. Wszyscy liczący się producenci sprzętu i oprogramowania pojawili się na targach CES 2010. Co pokazali?

LAS VEGAS CES 2010 Głównym hasłem CES 2010 było trójwymiarowe kino 3D

Intel prezentuje nową rodzinę procesorów 2010 Intel Core. Intel zaprezentował nową rodzinę procesorów 2010 Intel Core, która ma zapewnić bezprecedensową integrację i inteligentną pracę, w tym dzięki technologii Intel Turbo Boost. Kina domowe Samsunga zdobywają uznanie. Samsung zaprezentował nową generację zestawów kina domowego Blu-ray: nagrodzony tytułem „Best of Innovations 2010” podczas targów CES zestaw HTC6730W oraz HT-C7530W i HT-C6500. Gra wykorzystująca rozszerzoną rzeczywistość hitem targów. Gra wideo, która zamienia twojego iPhone’a w pilota zdalnego sterowania, została mianowana „najbardziej odjechanym produktem wykorzystującym rozszerzoną rzeczywistość” na CES 2010.

targi CES 2010 do zaprezentowania własnego czytnika e -booków o nazwie QUE proReader.

którego wyposażono w wyświetlacz OLED o grubości 2 milimetrów.

Tablet Microsoftu - wielki nieobecny na CES 2010 Microsoft z własnym tabletem PC. Steve Ballmer zaprezentuje tablet PC Microsoftu, który ma konkurować z iSlate i tabletem Google’a. Tak przynajmniej twierdzi The New York Times.

Nowe notebooki, netbooki i desktopy HP. Tuż przed targami CES 2010, do Sieci wyciekły informacje o całej serii nowych komputerów HP. Są nowe notebooki, netbooki i desktopy.

Pendrive o "nieskończonej" pojemności. Firma HSTi opracowała pendrive’a, który może mieć nieskończoną pojemność. Niewiarygodne? Niestety, rozwiązanie jest czysto umowne a diabeł tkwi w szczegółach.

Notebooki Asusa z procesorami Westmere 32 nm Na targi CES 2010 tajwański Asus przygotował cały szereg nowych laptopów, wykorzystujących najnowsze procesory Intela, wytworzone w technologii 32 nanometrów.

Trzy wymiary bez okularów. Czy możliwe jest wychwycenie trójwymiarowego obrazu bez specjalnych, stereoskopowych okularów? Samsung twierdzi, że tak - przedstawia bowiem swoje nowe telewizory 3D LED HDTV.

Samsung wkracza w segment e-booków. Podczas targów CES, Samsung zapowiada dwa czytniki e-booków o przekątnych ekranu dotykowego 6 i 10 cali. Obydwa wyposażone są w WiFi, Bluetooth oraz mocne baterie.

Trzy nowe serie Sharp Aquos LED LCD z nową technologią wyświetlania kolorów. Podczas CES 2010 firma Sharp prezentuje trzy nowe Obraz z BlackBerry na wielkim ekranie. serie telewizorów AQUOS LED LCD wyposażone w Research In Motion przedstawia BlackBerry Presenter – unikatową technologię, wykorzystującą cztery barwy najnowsze urządzenie peryferyjne dla smartfonów podstawowe, co umożliwia wyświetlenie ponad biliona BlackBerry. kolorów. Samsung dominuje w kategorii odtwarzaczy Blu-ray. Wśród pięciu nowych propozycji szczególnie wyróżnia się model BD-C6900 – zdobywca nagrody 2010 CES Best of Innovations Award – oferujący możliwość odtwarzania w formacie Blu-ray 3D.Samsung wyróżniał się na targach bogatą ofertą innowacyjnych sprzętów RTV.

Komputer PC z projektorem 1080p. MSI podczas targów CES zaprezentowało koncepcję komputera PC z wbudowanym projektorem, który potrafi wyświetlić obraz w rozdzielczości 1920 x 1080 pikseli.

Sony prezentuje karty pamięci... SD! Sony, znane z miłości do swojego własnego standardu kart pamięci, poszło po rozum do głowy i dodaje do Nowe dyski przenośne USB marki Verbatim. swojej oferty pierwsze karty pamięci w popularniejszym Firma Verbatim rozszerza swoją ofertę o nową linię przenośnych dysków twardych. Pierwsze modeli z nowej standardzie SD. serii to: Titan XS, CLON, MyClone oraz InSight. 152-calowa, trójwymiarowa plazma PanasonicaNa targach CES 2010 Panasonic prezentuje trójwymia11-calowy laptop dla graczy. rowy, 152-calowy telewizor plazmowy, który z powodzeCzy laptop z ekranem 11” może nadawać się do gier niem mógłby zająć całą ścianę w niewielkim pokoju. komputerowych? Najwidoczniej Alienware uważa, że tak, zapowiadając na targach CES 2010 model M11x. OLED-owy notebook Della. Czytnik e-booków Plastic Logic QUE proReader- Dell podczas zakończonych już targów CES zaprezentował światu prototyp 16-calowego notebooka Studio XPS, Firma Plastic Logic wykorzystała trwające w Las Vegas

"Multidotykowy" Eee PC. Jeśli ktoś potrafi policzyć ile netbooków Eee PC znajduje się aktualnie w ofercie Asusa, musi doliczyć kolejny model o oznaczeniu T101MT, przy czym "MT" oznacza multidotykowość. Ładowarka korzystająca z sygnału Wi-Fi Na targach CES 2010 został zademonstrowany produkt, który wydaje się spełnieniem marzeń wszystkich użytkowników urządzeń przenośnych. Flash drive z czytnikiem kart pamięci i Wi-Fi Flash drive AirStash w porównaniu z innymi urządzeniami tego typu wyróżnia się większymi rozmiarami. Powodem jest wbudowany czytnik kart pamięci SDHC oraz moduł Wi-Fi 802.11b/g. Nowe cyfrówki Canona z linii PowerShot A Na targach CES 2010 zostały zaprezentowane 4 nowe modele kompaktowych aparatów cyfrowych firmy Canon z serii PowerShot A.

Omówienie nowości w następnych numerach

LAS VEGAS CES 2010

KINO 3D WCHODZI DO NASZEGO DOMU

mi) oraz stosowne odtwarzacze, ale także koreański Samsung oraz LG. A to z pewno-

pasjonatów, ale przede wszystkim na osoby, które jeszcze telewizora HD nie mają - to oni mogliby zamiast tańszego telewizora LCD sprawić sobie droższy odbiornik 3D. Gigantyczny sukces filmu "Avatar" i perspektywa kolejnych stacji telewizyjnych 3D, kamer wideo 3D oraz gier 3D tylko stymuluje wyobraźnię wielkich firm. A apetyt rośnie w miarę jedzenia. Sygnał 3D z normalnej telewizji Firma Toshiba twierdzi, że ich telewizory wyposażone w specjalny procesor będą mogły przekształcić każdy sygnał telewizyjny w obraz 3D. Jednym z największym problemów, powoli zdobywających coraz większą popularność materiałów 3D, jest... ich rzeczywisty brak. A skoro nie ma filmów i programów w 3D, to dlaczego niby klienci mieliby kupować telewizory 3D? Z odpowiedzią przychodzi firma Toshiba, której to nowa linia telewizorów ZX900 ma zrewolucjonizować rynek.

Oczy branży rozrywkowej są zwrócone na 3D - czy warto jeszcze kupować "normalny" telewizor LCD? Tak! / AFP eszcze w 2009 roku wkroczenie nowej generacji filmów 3D do zacisza domowego wydawało się marzeniem ściętej głowy. Kiedy po raz pierwszy zapowiedziano, że producenci sprzętu oraz wytwórnie filmowe chcą przenieść doświadczenie stereoskopowego kina 3D, takiego jak "Avatar", na nasz prywatny telewizor - niewiele osób wierzyło, że jest to możliwe, a co więcej - zwyczajnie opłacalne. Czas miał zweryfikować przynajmniej jedną z tych obaw. Przejście na 3D Jak się okazało, pogrążona w kryzysie branża elektroniki konsumenckiej bardzo szybko doszła do porozumienia z jakiego wspólnego formatu powinny korzystać filmy umieszczane na krążkach Blu-ray. Równie zaskakująca jest liczba planowanych odtwarzaczy Blu-ray oraz telewizorów 3D, przy pomocy których będziemy mogli oglądać opisywane produkcje. Już nie tylko Sony oraz Panasonic, firmy będące pierwotnymi adwokatami formatu 3D, zaczną sprzedawać w tym roku telewizory 3D (z okulara-

16 e‐radioelektronik 02/03/2010

ścią dopiero początek. Informacja o planowanej na połowę roku premierze filmu "Klopsiki i inne zjawiska pogodowe" w wersji 3D nowej generacji oznacza kolejny krok milowy rozrywki filmowej po przejściu na sygnał cyfrowy. Nikt nie spodziewał się, że kolejna zmiana przyjdzie tak szybko. Przeciętnej jakości telewizor cyfrowy nadal pozostaje poza zasięgiem Kowalskiego - dlaczego zatem miałby on zainteresować się zabawą w 3D? "Avatar" pionierem Obecnie na rynku mamy dwa telewizory mogące obsłużyć sygnał 3D nowej generacji - model o mniejszej przekątnej ekranu (42 cale) kosztuje ponad 3 tys. zł (w przeliczeniu z koreańskiej waluty). Nie jest to zatem cena zwalająca z nóg. Debiutujące w tym roku odbiorniki na pewno nie powalą nas ceną, ale ile osób będzie chciało zamienić już zakupiony telewizor? Producenci i branża filmowa liczą nie tylko na grupę

Sercem zaprezentowanych na targach CES 2010 w Las Vegas telewizorów ZX900 jest procesor Cell, którego wcześniejsze wersje umieszczono w konsoli PlayStation 3, a także w innych telewizorach Toshiby. Nowa generacja Cell jest 143 razy potężniejsza od procesorów obecnie umieszczanych w odbiornikach telewizyjnych. To właśnie dzięki Cell możliwa będzie konwersja zwyczajnego, ana logo w ego sygnału telewizyjnego do stereos kopowego sygnału 3D. Z pewnością nie dostaniemy takiej samej jakości obrazu, jak dzięki transmisji przy pomocy "prawdziwego 3D", ale całość brzmi bardziej niż ciekawie. Pozostałe elementy specyfikacji ZX900 również robią wrażenie odświeżanie na poziomie 480Hz , połączenie z siecią, dysk twardy oraz podświetlanie diodami LED. Prawdziwy multimedialny krążownik. Zapewne także i jego cena będzie robić wrażenie - na razie pozostaje ona tajemnicą. Podobnie jak ewentualna data europejskiej premiery.

LAS VEGAS CES 2010 Syabas Popbox – małe, a z mnóstwem funkcji Firma Sybas wprowadza do swojej oferty nowy odtwarzacz multimedialny o nazwie Popbox. Urządzenie pomimo niewielkich rozmiarów, ma całkiem spore możliwości. Najważniejsze jest jednak to, że już niedługo będzie dostępne w sprzedaży w bardzo konkurencyjnej cenie. Szczegóły w dalszej części wpisu. Oczywiście muszę zacząć od tego, że odtwarzacz bez najmniejszego problemu radzi sobie z filmami w rozdzielczości 1080p, które z kolei można przesyłać do telewizora przy pomocy portu HDMI. Niestety, Popbox nie posiada własnego dysku twardego, ale można do niego podłączyć dysk zewnętrzny lub pobierać dane z komputera dostępnego w sieci domowej, przy pomocy Ethernet lub WiFi, które jest dostępne jako opcja. Pliki wideo można też odtwarzać z najbardziej popularnych serwisów internetowych (np. YouTube). Urządzenie radzi sobie z Flash Lite 3.1. Oprócz wspomnianego już HDMI, odtwarzacz jest wyposażony w Komponent video, Analog Audio S/PDIF. Syabas Pobox radzi sobie z następującymi formatami plików:

DR800 Czytaj książki i gazety – po polsku

Na eczytniku DR800S możesz czytać własne dokumenty, pobierane bezpłatnie z sieci dzieła klasyki polskiej i obcej oraz współczesne książki, które kupisz w jednej z wielu dostępnych księgarni z ebookami. Czytnik DR800 współpracuje z systemem zabezpieczeń firmy Adobe; oznacza to, że kupione książki będziesz mógł czytać na różnych urządzeniach: na komputerze, laptopie lub innych e-readerze, nawet innego producenta. Czytnik DR800 współpracuje z Newspaper Direct – kanadyjskim serwisem udostępniającym cyfrowe gazety z całego świata. W ramach stałej miesięcznej opłaty masz dostęp do ponad 1300, które możesz łatwo przenieść na czytnik, by czytać je bez ograniczeń. iRex Technologies

Wideo: MPEG1/2/4 Elementary (M1V, M2V, M4V), MPEG1/2 PS (M2P, MPG, DAT, VOB), MPEG2 Transport Stream (TS, TP, TRP, M2T, M2TS, MTS), AVI, ASF, WMV, Matroska (MKV), MOV (H.264), MP4, RMP4

spółka zależna koncernu Philips, holenderska firma zlokalizowana w Eindhoven. Jej misją jest dostarczanie rozwiązań, dzięki którym treści zapisane i utrwalone w postaci cyfrowej można czytać z taką samą łatwością jak tradycyjny druk na papierze. Interakcja z tekstem cyfrowym i możliwość jego aktualizacji to podstawowe cechy wyróżniające tę formę lektury i czyniące ją wyjątkowo wygodną, prosta i przyjazną.

Audio: AAC, M4A, MPEG audio (MP1, MP2, MP3, MPA), WAV, WMA, FLAC, OGG

Wkrótce w ofercie Centralnego Ośrodka Szkolenia i Wydawnictw

Kodeki: XVID SD/HD, MPEG-1, MPEG-2 MP@HL, MPEG-4.2 ASP@L5, 720p, 1-point GMC, MPEG-4.10 (H.264), BP@L3, MP@L4.0, HP@L4.0, HP@L4.1, WMV9, MP@HL, SMPTE 421M (VC-1), MP@HL, AP@L3 Zdjęcia: JPG, BMP, PNG, GIF źródło: iTechnews

Nowe e-readery nadchodzą. Wśród tegorocznych wystawców liczna grupę tworzyli producenci elektronicznych czytników, którzy zaprezentowali najnowsze produkty oraz takie, które będą miały swoje premiery w nadchodzącym roku. W Las Vegas można było spotkać firmy znane – takie jak Amazon, Sony czy iRex Technologies – jak również firmy dopiero startujące w biznesie e-readerów, zachęcone sukcesami wielkich. Zaprezentowane produkty często nieznacznie tylko przypominały pierwotne wersje e-czytników, służących głównie do wyświetlania czarno-białego tekstu. Na CES pokazano urządzenia kolejnej generacji – o wyrafinowanej funkcjonalności i możliwościach stawiających je raczej w jednym rzędzie z netbookami i laptopami. Takie możliwości jak wysyłanie e-maili, odtwarzanie plików dźwiękowych, sporządzanie notatek przy pomocy rysika lub klawiatury QWERTY – to tylko niektóre z funkcjonalności, z którymi mogli się zapoznać odwiedzający targi pasjonaci elektroniki. Jak twierdzą obserwatorzy – pawilon z ekspozycją e-readerów był oblegany, co świadczy o ogromnym zainteresowaniu i sporych oczekiwaniach potencjalnych użytkowników.

DR800 jest naprawdę łatwo przenosić: ekran wypełnia prawie całą powierzchnię eczytnika, co pozwoliło zachować kompaktowe rozmiary, czytnik jest bardzo płaski a waży niewiele więcej niż telefon komórkowy. Jeśli pomyśleć, że możesz na niego załadować kilka tysięcy książek lub innych dokumentów – nietrudno zrozumieć, że zawsze możesz mieć przy sobie wszystkie ulubione lektury lub dokumenty potrzebne do pracy.

Dzięki zastosowaniu technologii epapieru (e-ink), czytanie nie męczy wzroku nawet przy wielogodzinnej lekturze, a bateria zapewni pracę urządzenia przez kilka dni – znaczniej dłużej, niż w przypadku laptopów czy netbooków.

The history of electronics. The vacuum tube era.

ELECTRONICS IN ENGLISH PRIZES TO WIN! Have you read carefully? Do you know the right answer? Fill the gaps with correct answers. A prize for the first 5 reades who will send the correct answer until the end of the current month: 6-month subscription of the „e-radioelektronik”

e-radioelektronik Adres redakcji: ul. Świętokrzyska 14 00-050 Warszawa Tel.:+48 (22) 3361419 Faks:+48 (22) 3361425 redakcja@radioelektronik.pl

SKŁAD REDAKCJI:

Theoretical and experimental studies of electricity during the 18th and 19th centuries led to the development of the first electrical machines and the beginning of the widespread use of electricity. The history of electronics began to evolve separately from that of electricity late in the 19th century with the identification of the electron by the English physicist Sir Joseph John Thomson and the measurement of its electric charge by the American physicist Robert A. Millikan in 1909. At the time of Thomson’s work, the American inventor Thomas Edison had observed a bluish glow in some of his early lightbulbs under certain conditions and found that a current would flow from one electrode in the lamp to another if the second one (anode) were made positively charged with respect to the first (cathode). Work by Thomson and his students and by the English engineer John Ambrose Fleming revealed that this so-called Edison effect was the result of the emission of electrons from the cathode, the hot filament in the lamp. The motion of the electrons to the anode, a metal plate, constituted an electric current that would not exist if the anode were negatively charged. This discovery provided impetus for the development of electron tubes, including an improved X-ray tube by the American engineer William D. Coolidge and Fleming’s thermionic valve (a two-electrode vacuum tube) for use in radio receivers. The detection of a radio signal, which is a very high-frequency alternating current (AC), requires that the signal be rectified; i.e., the alternating current must be converted into a direct current (DC) by a device that conducts only when the signal has one polarity but not when it has the other—precisely what Fleming’s valve did. Previously, radio signals were detected by various empirically developed devices such as the “cat whisker” detector, which was composed of a fine wire in delicate contact with the surface of a natural crystal of lead sulfide or another semiconductor material. These devices were undependable, lacked sufficient sensitivity, and required constant adjustment of the whisker-to-crystal contact to produce the desired result. Yet these were the forerunners of today’s solid-state devices. The fact that crystal rectifiers worked at all encouraged scientists to keep studying them and then to obtain the basic understanding of the electrical properties of semiconducting materi-

als necessary to permit the invention of the transistor. In 1906 Lee De Forest, an American engineer, developed a type of vacuum tube that was capable of amplifying radio signals. De Forest added a grid of fine wire between the cathode and anode of the two-electrode thermionic valve constructed by Fleming. The new device, the vacuum tube, permitted the development of radio broadcasting, longdistance telephony, television, and the first electronic digital computers. These early electronic computers were, in fact, the largest vacuum-tube systems ever built. The semiconductor revolution. Invention of the transistor. The invention of the transistor in 1947 by John Bardeen, Walter H. Brattain, and William B. Shockley provided the first of a series of new devices with remarkable potential for expanding the utility of electronic equipment. Transistors are made of crystalline solid materials - semiconductors, which have electrical properties that can be varied over an extremely wide range by the addition of minuscule quantities of other elements. The electric current in semiconductors is carried by electrons, and also by “holes,” analogous entities that carry a positive charge. The availability of two kinds of charge carriers in semiconductors is a valuable property exploited in many electronic devices made of such materials. Early transistors were produced using germanium, but during the late 1950s, research on the purification of silicon succeeded in producing material suitable for semiconductor devices, and new devices made of silicon were manufactured from about 1960. Silicon quickly became the preferred raw material, because it is much more abundant than germanium and thus less expensive. In addition, silicon retains its semiconducting properties at higher temperatures than does germanium. Silicon diodes can be operated at temperatures up to 200 °C, whereas germanium diodes cannot be operated above 85 °C. There was one other important property of silicon, not appreciated at the time but crucial to the development of lowcost transistors and integrated circuits: silicon, unlike germanium, forms an adhering oxide film with excellent electrical insulating properties when it is heated in the presence of oxygen.

sistors, because the latter had become less expensive, did not burn out in service, and were much smaller and more reliable. A computers used hundreds of thousands of transistors. This fact led to the invention of the integrated circuit independently by Jack Kilby in 1958 and Jean Hoerni &Robert Noyce in ‘59. Until the microprocessor appeared on the scene, computers were essentially discrete pieces of equipment used primarily for data processing and scientific calculations. They ranged in size from minicomputers, comparable in dimensions to a small filing cabinet, to mainframe systems that could fill a large room. The large demand for microprocessors generated by these initial applications led to high-volume production and a dramatic reduction in cost. This promoted the devices in many other applications—e.g, in household appliances and automobiles, for which electronics were before too expensive to consider. In the 1980s inexpensive microprocessors had stimulated computerization of an enormous variety of consumer products. Common examples included programmable microwave ovens and thermostats, self-tuning television sets and selffocusing cameras, video recorders and video games, phones and answering machines, musical instruments, watches, and security systems. Microelectronics also flourished in business, industry, government etc. Microprocessor-based equipment proliferated, ranging from automatic teller machines and terminals in retail stores to automated factory assembly systems and office workstations.

1. Name two types of an electrode. 2. Give two examples of early electron tubes 3. Name two basic types of the current. 4. What were early transistors made of? 5. Who was the first to invent the integrated circuit? 6. What was the name of the English engineer who explained the Edison effect?

Integrated circuits By 1960 vacuum tubes were rapidly being supplanted by tran-

7. When was the first transistor invented?

Text based on Encyclopaedia Brittanica article, adapted by Ewa Kondracka & Jarosław Cyrynger

e-radioelektronik radioelektronik.pl FORMULARZ PRENUMERATY

Zamawiam prenumeratę roczną półroczną miesięcznika internetowego e-radioelektronik począwszy od nr 1 w ilości pobrań każdego pełnego numeru. Lub 1 numeru „bez płytek drukowanych” . Cena pełnego numeru wynosi 6 zł (udostępnione drukowanie) Cena numeru „bez płytek drukowanych” wynosi 4 zł Cena artykułu „z płytkami drukowanymi” wynosi 2 zł (udostępnione drukowanie) 10 numerów + 2 numery archiwalne gratis — 50 zł

Szybkie zamówienie przez sklep internetowy

5 numerów + 1 numer archiwalny gratis — 25 zł (dla studentów i członków Stowarzyszenia Elektryków Polskich upust 25% )

Przysługuje mi zniżka studencka, dostarczę kopię legitymacji Przysługuje mi zniżka z tytułu członkostwa SEP

U W A G A Wypełniając ankietę wyrażam zgodę na wykorzystanie moich danych osobowych w bazie adresowej firmy COSiW, zgodnie z ustawą z dnia 29.08.97 o ochronie danych osobowych (Dz. U. nr 133, poz. 883).

Płatności On — Line

Imię*: Nazwisko*: Ulica*: Numer*: Kod pocztowy*: Miasto*: Nazwa firmy: NIP: Telefon**: E-mail**:

Będę pobierał samodzielnie

Wpłat należy dokonywać na konto: Stowarzyszenie Elektryków Polskich Centralny Ośrodek Szkolenia i Wydawnictw ul. Świętokrzyska 14 7 00– 050 Warszawa Nr r-ku:

Proszę o comiesięczne wysyłanie egzemplarza na podany adres e-mail