Parichayam

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O TAROOF-E-ISLAM

~°K«#

=∞øÖÏ<å =Ç‘Ï^Œ∞nÌ<£ MÏ<£ J#∞"å^ŒO

=ÚǨÏ=∞‡^£ JrA„~°Ç¨‡<£ Presented to .......................................................................... ..........................................................................

From ...........................................................

Date ............................................................

W™ê¡g∞ Hˆ O„^ŒO „ѨK∞« ~°}Å∞ =∞HõÉÎ Ï J„i™êÅ, #∂º_èbç ¡

2

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

TAROOF-E-ISLAM

By Maulana Wahiduddin Khan

No prior permission is required from the publisher for translation of this book and publication of its translation into any language.

Price : Rs.........

Published by :

....................................

3

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

q+¨Ü∞« ã¨∂zHõ =ÚO^Œ∞=∂@ ^Õ=Ù_»∞<åfl_»∞ ^≥·=^Ò`«ºO Ѩ~°Ö’HõO

...... ...... ...... ......

04 06 16 31

4

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

Jáê~° Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_»∞ Ѩ~=° ∞Hõ$áêjÅ∞_»∞ JÖÏ¡ÇÏπ ¿Ñ~°∞`À

=ÚO^Œ∞=∂@ „Ѩu =∞x+≤H© XHõ PÖ’K«# LO@∞Ok. ^•x „ѨHÍ~°"∞Õ J`«#∞ rq`åxfl QÆ∞iOz, ã¨$+≤xì QÆ∞iOz XHõ Jaè„áêÜ«∞O U~°Ê~°K∞« ‰õΩO\Ï_»∞. =∞i ^•xHõ#∞QÆ∞}OQÍ<Õ U^À XHõ ^•xH˜ „áê^è•#º`« W™êÎ_∞» . ^•<Õfl `«# qâßfi™êʼnõΩ, „â◊^•ú㉨ Ωõ ÅÎ ‰õΩ Hˆ O„^Œ ™ê÷#OQÍ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. =∞i ^•xHõ#∞QÆ∞}OQÍ<Õ `å#∞ ã¨=∂[OÖ’ PK«i™êÎ_∞» . D =¸_çO\˜<Õ qâßfiã¨O, P~å^è#Œ , #_»=_ç Jx J#=K«∞Û. D =¸_»∞ =ã¨∞=Î ÙÅ ã¨=∂Ǩ~åxH˜ =∞~À ¿Ñ~ˆ n<£ (^è~Œ ‡° O). D ~°HOõ QÍ K«∂z#ѨÙÊ_»∞ „Ѩu =∞x+≤H© J`«#∞ =∞`å=ÅOc‰õΩ_≥<· å, <åã≤‰Î Ωõ _≥<· å ... XHõ n<£ (^è~Œ ‡° O) J<Õk LO@∞Ok. W™ê¡O JO>Ë Uq∞\˜? xdÅ [QÆu "≥#∞Hõ XHÍ<˘Hõ â◊H=Θ ∞O`«∞_»∞ <åfl_»x, PÜ«∞# ã¨OHõÅÊ"Õ∞ nx "≥#∞Hõ ѨxKÕ™ÈÎO^Œh, PÜ«∞<Õ nxH˜ Hõ~ΰ =∞iÜ«Ú áÈ+¨‰Ωõ _»x =∞x+≤ QÆ∞iÎOKåe. PÜ«∞# ã¨=∞HõO∆ Ö’<Õ „Ѩu XHõ¯i ÖˇH¯õ `ÕÅ=Åã≤ LO^Œx, PÜ«∞# ã¨xflkèÖ’ ã¨`º« OQÍ M~å~°Ü∞Õ º^Õ ã¨`º« =∞x, PÜ«∞# Z^Œ∞@ q∞^二 QÍ Y~å~°Ü∞Õ º^Õ q∞^二 Jx =∞x+≤ x+¨¯Å‡+¨ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À #=∂‡e. W^Õ W™ê¡O JO>Ë.

D ã¨`åºxfl „QÆÇÏ≤ OK«@O U^À QÆ}`˜ â« ß„ã¨Î á¶ê~°∞‡ÖÏ#∞ Hõ#∞Q˘#@O =O\˜k HÍ^Œ∞. Wk =∞x+≤ ^≥"· åxfl Hõ#∞Q˘#_»O. Ug∞ 'ÖËx— "å_»∞ ã¨~fi° O 'Hõey— L#fl "å_çx á⁄O^Œ_O» ! HÍ|\˜ì Z=~°~Ú`Õ D ã¨`åºxfl á⁄O^Œ∞`å_À J`«#∞ `«# ѨÓiÎ Jã≤`÷ fi« O`À ã¨Ç¨ F „H˘`«Î =∞x+≤ J~ÚáÈ`å_»∞. J`«x rq`«O F HÍ~°∞}º Hõ_e» Ö’ [ÅHÍÖÏ_»∞`«∞Ok. Jk Z@∞=O\˜ Ѩiâ’^è#Œ O>Ë, Jk J`«x =∞<À =∞ã≤ëÎ ê¯Å#∞ `«# J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ f¿ãã¨∞‰õΩO@∞Ok. J`«<Õk K«∂ã≤<å, Uk q<åfl k=º ^Œ$+≤`ì À K«∂™êÎ_∞» . qO\Ï_»∞. J`«x ÉèÏ"åÅ∞ ÉèÏ=#Å [QÆ`∞« Î WѨÊ\˜

5 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O =~°‰Äõ JO^èHŒ Í~°|O^è∞Œ ~°"∞≥ ÿ LO_Õk. WѨC_»∞ JO^Œ∞Ö’ â◊√Éè’^ŒÜ∞« H˜~}° ÏÅ∞ „Ѩãi¨ OKå~Ú. WѨC_»`x« =ºH˜`Î fi« O ^èQŒ ^Æ QŒè Í "≥∞iã≤áÈ`ÀOk. Ѩq„`«"∞≥ #ÿ D ÉèÏ"åÅ =¸ÅOQÍ WѨC_»`#« ∞ P™êO`«O ^Õ=Ùx"å_≥· áÈ`å_»∞. J`«#∞ PÜ«∞# 㨇~°}Ö’<Õ rqOK«™êQÆ∞`å_»∞. PÜ«∞# ã¨=∞HõO∆ Ö’ `«##∞ JiÊOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. `«# Jã≤`÷ åfi#flO`«\h˜ PÜ«∞# Z^Œ∞@ =OKÕ™êÎ_∞» . `«`Ê« eù `«OQÍ ™ê\˜ ™È^Œ~∞° ŠѨ@¡ J`«x „Ѩ=~°#Î Ö’ J#∂ǨϺ"≥∞#ÿ =∂~°∞Ê =KÕÛã¨∞OÎ k. `À\˜ =∂#= ™È^Œ~∞° ŠѨ@¡ WѨC_»`#« ∞ XHõ ^Õ=Ùx ^•ã¨∞_»∞QÍ "≥∞Å∞QÆ∞`å_»∞. „Ѩ[Å∞ JǨÏOÉèÏ=O „Ѩ^iŒ ≈Oz# KÀ@ W`«#∞ J}‰õΩ=#∞, q#„=∞`«#∞ „Ѩ^iŒ ≈™êÎ_∞» . „Ѩ[Å∞ „ѨfHÍ~° "åOKè`« À ÃÑ„>ËyáÈ`«∞#flKÀ@ J`«#∞ =∞xflOѨÙÅ "≥Y· ix J=ÅOa™êÎ_∞» . „Ѩ[Å∞ `«=∞ ã¨fiÖÏÉèÏÅHÀã¨O |O^è∞Œ `«fi ã¨O|O^è•Å#∞ qzÛù#flѨ~∞° ã¨∞OÎ >Ë, W`«<"Õ ∂≥ ã¨`º« O H˘~°‰Ωõ ã¨`û« O|O^è•Å#∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~K° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞. „Ѩ[Å∞ ^Õ#fl~Ú<å Pi˚Oz ã¨O`«$ѨÙÖÎ `·ˇ ,Õ W`«#∞ Ѩ~∞° ʼnõΩ „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ iÛ P#Ok™êÎ_»∞. „Ѩ[Å∞ „áêѨOzHõ lÅ∞QÆ∞ "≥Å∞QÆ∞Å "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ ZQÆ|_»∞`«∞O>Ë W`«#∞ =∂„`«O JQÀK«~"° ∞≥ #ÿ áê~°Ö∫H˜HOõ Ö’ `«##∞ b#O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO\Ï_»∞ – „Ѩ=HõÎ ^•fi~å =∞x+≤H˜ `≥Å∞Ѩ|_ç# Ѩq„`« rq`«O W^Õ.

Z=~°~Ú`Õ D q^èŒOQÍ XˆH ^≥·"åxfl J#∞ã¨i™êÎ~À "å~°∞ ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ã¨OQÆiî`«=∞=Ù`å~°∞. `å=Ú `«=∞ H˘~°‰õΩ J=ÅOaã¨∞#Î fl "Õ∞Å∞#∞ Ѩ~∞° ʼnõΩ ‰õÄ_® JOkOK«_®xH˜ ã¨=∂Ü«∞`«Î =∞=Ù`å~°∞. "åi ÉÏǨϺ rq`«O "åi JO`«~O° QÍxfl „ѨuaOaã¨∂Î LO@∞Ok.

– =Ç‘Ï^Œ∞nÌ<£ MÏ<£ (29–12–1980)

6

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

^Õ=Ù_»∞<åfl_»∞ D ã¨=∞ã¨Î [QÆuH˜ ^Õ=Ù_»<Õ "å_˘Hõ_∞» <åfl_»∞. PÜ«∞<Õ nxH˜ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ Ü«∞[=∂x. P ^Õ=Ù_»∞<åfl_»<Õ ^•xH˜ Jxfl\˜HOõ >Ë Q˘Ñ¨Ê P^è•~°O =∞# Hõà=¡◊ ÚO^Œ∞ qã¨iÎ e¡ L#fl D ã¨∞qâßÅ „ѨÑO¨ K«"∞Õ .

JkfifÜ«∞ ^Õ=Ù_»∞ XHõ_∞» <åfl_»x, PÜ«∞<Õ `«##∞ xi‡OKå_»x, PÜ«∞<Õ J#O`«=∞~Ú# â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÅÎ `À `«##∞ #_»∞ѨÙ`«∞<åfl_»x D xdÅ [QÆ`∞« Î J#∞k#O Kå\˜K|≥ ∞`«∞#flk. =∞#O D [QÆu LxH˜x qâ◊fiã≤OK«Hõ `«Ñʨ @O ÖË^∞Œ . Hõ#∞Hõ ^≥"· åxfl ‰õÄ_® qâ◊fiã≤OK«@O `«Ñʨ =∞#‰õΩ QÆ`º« O`«~O° ÖË^∞Œ . ã¨∞qâßÅ=∞~Ú# D qâ◊fi =º=ã¨÷ ZO`« J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ Oÿ ^ŒO>Ë XHÍ<˘Hõ x~å‡`« ÖˉΩõ O_® Jk xi‡`«O HÍ^Œ∞. ^•x ѨiáêÅ<å Ü«∞O„`åOQÆO ZO`« Ѩ\+˜ Oª¨ QÍ, ѨH_õ ƒ» OnQÍ LO^Œ O >Ë XHÍ<˘Hõ 㨠∂ „`« ^ è • i ÖË x ^Õ Jk #_» = *ÏÅ^Œ ∞ . Ü«∞^•~°"÷ ∞Õ q∞@O>Ë =∞x+≤ U q^èOŒ QÍ#~Ú`Õ `«# LxH˜x qâ◊fiã≤OK«Hõ `«Ñʨ ^À J^Õq^èOŒ QÍ ^≥"· åhfl qâ◊fiã≤OK«Hõ `«Ñʨ ^Œ∞. g∞~°∞ ÃãH· Ö˜ ò K«„HõOÃÑ· XHõ HõOHõ~~° å~Ú LOK«O_ç, `«~∞° "å`« ÃãH· Ř ∞ ÃÑ_»ÖòÃÑ· HÍÅ∞"Õã≤ ^•xfl y~°y~å uѨÊO_ç – JѨC_»∞ HõOHõ~~° å~Ú JO`« ^Œ∂~å# "≥o¡ Ѩ_∞» `«∞Ok. JO`«KãÕ ‘ ÃãH· Ř ∞ K«„HõO uiˆQ "ÕQOÆ QÆO@‰õΩ 25 "≥∞àÿ §◊ Hõ<åfl Z‰õΩ¯= LO_»^∞Œ . =∞#O x=ã≤OKÕ D Éè∂í q∞ ‰õÄ_® "≥~Úº "≥∞àÿ ¡◊ "ÕQOÆ `À Ѩ~∞° QÔ `«∞`Î ÀOk. D "ÕQOÆ ™ê^è•~°}OQÍ qǨÏiOKÕ áœ~° q=∂<åÅHõO>Ë Z‰õΩ¯"Õ. WO`«"QÕ OÆ QÍ uiˆQ Éèí∂q∞ÃÑ· =∞#O ã¨OK«iã¨∞Î<åfl=Ú. JO^Œ=∞~Ú# Wà◊√¡ Hõ_∞» `«∞<åfl=Ú. #QÆ~åÅ#∞ xi‡ã¨∞<Î åfl=Ú. J~Ú`Õ uiˆQ K«„HõOÃÑ·

7 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O L#fl HõOHõ~~° å~ÚH˜ Ѩ\#ì˜ QÆu =∞#‰õΩ Ѩ@_ì O» ÖË^∞Œ . ZO`« J^Œ∞ƒù`O« Wk! „H˜Ok #∞Oz Éè∂í q∞Ö’ PHõ~¬° }Ïâ◊HΘ LO_»@O =Å¡, ÃÑ#· ∞Oz QÍe XuÎ_ç LO_»@O =¸ÅOQÍ =∞#O Éèí∂q∞ÃÑ· xÅ^˘‰õΩ¯HÀ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl=∞x J#|_»∞`ÀOk. D ~Ô O_»∞ HÍ~°}ÏÅ =Å¡<Õ =∞#O Ãã·H˜Å∞ K«„HõOÃÑ· #∞Oz HõOHõ~°~å~ÚÖÏ Zyi Ѩ_»@O ÖË^Œx JO@∞O\Ï~°∞. =∞# Ѩiã¨~åÅÖ’ WO`«Hõ<åfl Pâ◊Û~°ºHõ~°=∞~Ú# =∞~˘Hõ J^Œ∞ƒù`O« LO^Œx D ã¨=∂^è•#O qâ◊^ÑŒ ~¨ ∞° ™ÈÎOk. Éè∂í q∞Ö’ WO`«\˜ qã¨$Î `« ™ê÷~ÚÖ’ PHõ~¬° }Ï â◊HΘ LO_»@O, ^•xH˜ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ QÍeÖ’ S^Œ∞ =O^ŒÅ "≥∞àÿ ¡◊ ÖÏ"≥#· PKåÛù^#Œ =Ú x~°O`«~O° K«∞@ì|_ç LO_»@O – W^ŒO`å Pâ◊Û~åºxfl =∞iO`« ÃÑOK«∞`«∞O^Õ `«Ñʨ `«yOæ K«^∞Œ . Ü«∞^•~å÷xH˜ D „ѨÑO¨ K«OÖ’x „Ѩun J^Œ∞ƒù`"« ∞Õ . =∞x+≤ <ÕÅÖ’ XHõ z#fl q`«#Î O K«Å∞¡`å_»∞. Jk Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ suÖ’ ѨK«Ûx "≥ÚHõ¯QÍ <ÕÅ#∞ pÅ∞Û‰õΩO@∂ ÃÑ·H˜ ~å=_®xfl J`«#∞ uÅH˜™êÎ_∞» . J`«#∞ =∞~˘Hõ q`«#Î O "Õã≤ K«∂¿ãÎ uÜ«∞ºx HͺÔ~\ò ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. JÖψQ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# W`«~„° `å =ã¨∞=Î ÙÅ∞ <ÕÅ #∞O_ç L`«ÊuÎ J=Ù`«∞O\Ï~Ú. XHõ q`«#Î O ^•fi~å *Ï=∞ K≥@∞ì, =∞~À q`«#Î O ^•fi~å =∂q∞_ç K≥@∞ì, "Õ~˘Hõ q`«#Î O ^•fi~å HõÅѨ =$Hõ∆O ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. =∞i "å\˜ ~°OQÆ∞ "Õ~°∞, ~°∂Ѩ٠"Õ~°∞, ~°∞K«∞Å∞ "Õ~°∞. "å\˜ „ѨÜ≥∂[<åÅ∂ "Õˆ~fi~°∞. „Ѩ`ÕºHõ`«Å∞ "Õ~°∞. XˆH <ÕÅ #∞O_ç – J`«ºO`« z#fl q`«<Î åÅ #∞O_ç – Wxfl ~°HÍÅ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ `«=∞ `«=∞ „Ѩ`ÕºHõ`«Å`À L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞<åfl~Ú. "å\˜x =∞#O ÖˇH¯˜ OK«#~Ú<å ÖË=Ú. Pâ◊Û~°ºÑ¨iKÕ J^Œ∞ƒù`åÅ ã¨∞qâßÅ „ѨÑO¨ K«O =∞#‰õΩ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ qã¨iÎ Oz LOk. ã¨=∞ã¨Î =∂#=ÙÅO`å Hõeã≤ ‰õÄ_® XHõ P=yO[#∞ ã¨$+≤Oì K«Ö~Ë ∞° . D „ѨÑO¨ K«OÖ’ W=hfl ZÖÏO\˜

8

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O J^Œ∞ƒù`åÅO>Ë "å\˜x =∞#∞+¨µÅ <Àà◊√¡ =i‚OK«*ÏÅ=Ù. "å\˜x H˘xÜ«∂_»\ÏxH˜ =∞# xѶ¨∞O@∞=ÙÅxflO\˜Ö’x Ѩ^•Å∞ `≥zÛ<å ã¨iáÈ=Ù. XHõ ^Õ=Ù_»∞ ÖˉΩõ O_® Wxfl J^Œ∞ƒù`åÅ∞ "å@O`«@ J"Õ LxH˜Ö’H˜ ~åQÆÅ"å? „ѨÑO¨ K«OÖ’x „Ѩu =ã¨∞=Π٠Ѩ~=° ∂}∞=Ù ^•fi~å KÕÜ∞« |_çOk. „Ѩu =ã¨∞=Î Ù `«# z=i qâı+¡ } ¨ Ö’ Ѩ~=° ∂}∞=ÙÅ ã¨=Ú^•Ü«∞O J=Ù`«∞Ok. HÍx Pâ◊Û~°ºHõ~=° ∞~Ú# q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë XHõ KÀ@ Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ∞ XHõ Ѩi=∂}OÖ’ ã¨=∞‰õÄ~°QÍ Jk =∞O_Õ ã¨∂~°∞º_»∞ÖÏO\˜ PHÍ~åxfl ã¨O`«iOK«∞‰õΩOk. =∞~˘HõKÀ@ P Ѩ~=° ∂}∞=ÙÖË Hõeã≤ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ h~°∞ÖÏ J~ÚáÈÜ«∂~Ú. "Õ~˘HõKÀ@ D Ѩ~=° ∂}∞=ÙÅ ã¨=Ú^•Ü«∞"Õ∞ K«Åx¡ HÀ=∞Å"≥∞#ÿ QÍÅ∞Å ~°∂áêxfl ã¨O`«iOK«∞‰õΩ<åfl~Ú. WOHÀKÀ@ K«∂¿ãÎ D Ѩ~°=∂}∞=ÙÖË ™ê~°=O`«"≥∞ÿ# <ÕÅQÍ =∂iáÈ=@O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. WÖÏO\˜"Õ „Ѩ Ñ ¨ O K« O Ö’ Öˇ H õ ¯ ‰õ Ω q∞Oz# =㨠∞ Î = ÙÅ∞ L<åfl~Ú. J=hfl Ѩ~=° ∂}∞=ÙÅ ^•fi~å<Õ „Hõ=∞ qHÍã¨"Ú≥ O^•~Ú. HÍx JxflO\˜ `«~Ç° ¨ "Õ~∞° , QÆ∞}ÏÅ∞ "Õ~∞° . D ~°H=õ ∞~Ú# J^Œ∞ƒù`åÅ „ѨÑO¨ K«O XHõ\˜ `«# Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# HÍ~°ºHõÖÏáêÅ`À áê@∞ =∞x+≤ ¿ã=Ö’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ LOk. =∞x+≤ rqHõ‰õΩ J=ã¨~°=∞~Ú# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ qã¨$Î `«™ê÷~ÚÖ’ „ѨÑO¨ K«OÖ’ ã¨=∞‰õÄ~°Û|_®¤~Ú. WOHÍ Jq „Ѩu ~ÀE ã¨=∞‰õÄ~°Û|_»∞`«∂<Õ L<åfl~Ú. ѨÙ_»q∞x `«# =∞#∞QÆ_‰» Ωõ J#∞QÆ∞}OQÍ =∞ÅK«∞HÀ=\ÏxH˜ =∂#=Ù_»∞ KÕÜ∂« eû# Hõ$+≤ |Ǩï `«‰Ωõ ¯=. JQÆ}º Ѩi=∂}OÖ’ qÅ∞"≥#· PǨ~° =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ L`«ÊuÎK¿Õ ã U~åÊ>ˇ`¡ÿ Õ „ѨH$õ uѨ~O° QÍ<Õ – ^≥q· HõOQÍ<Õ – [iyáÈ~ÚOk. =∞#O KÕÜ∞« =Åã≤Ok =∞# KÕ`∞« ʼnõΩ, <À\˜H˜ Ѩx HõeÊOz "å\˜x Hõ_∞» ѨÙÖ’

9 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O "Õã∞¨ HÀ=@"Õ∞. P `«~∞° "å`« =∞# ã¨OHõÖÏÊxH˜ „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_®<Õ PǨ~°O =∞#Ö’ r~°‚"≥∞ÿ =∂Oã¨OQÍ, ~°HõÎOQÍ, Z=ÚHõÅ∞QÍ, t~À*ÏÅ∞QÍ =∂iáÈ~Ú Jk =∞# â◊s~°OÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"∞≥ áÿ È`«∞Ok. Éè∂í =∂ºHÍâßÅ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# „Ѩ^HŒ }∆˜ Å `«~∞° "å`« J^Œ∞ƒù`=« ∞~Ú# XHõ =ã¨∞=Î Ù `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. ^•xfl =∞#O K«=Ú~°∞ JO@∞<åfl=Ú. =∞x+≤ KÕÜ∞« =Åã≤O^ŒÖÏ¡ ^•xfl fã≤ Ü«∞O„`åÅ`À xOѨÙHÀ=@"Õ∞. =∞i D K«=Úˆ~ =∂#= ã¨O㨯$f <åQÆiHõ`«ÅÃÑ· qâı+¨=∞~Ú# „ѨÉÏè =O "Õã≤ „ѨQuÆ Ñ¨^OŒä Ö’ #_çÑã≤ ∞¨ OÎ k. JÖψQ qâ◊fi =º=ã¨÷ `«~Ñ° Ù¨¶ # Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# =ã¨∞=Î ÙÅ∞ ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞Oz# Ѩi=∂}OÖ’ L`«ÊuÎ J=Ù`«∞<åfl~Ú. =∂#=Ù_»∞ KåÖÏ ã¨fiÅÊ=∞~Ú# Hõ$+≤`À "å\˜x ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞QÍ, Wà◊√¡QÍ, ™ê=∞„yQÍ, ѨiHõ~åÅ∞QÍ, Ü«∞O„`åÅ∞QÍ, "åǨÏ<åÅ∞QÍ WOHÍ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# ™êO㨯$uHõ zǨflÅ∞QÍ =∞ÅK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. g\xflO\˜h xi‡OKÕ"å_»∞, "å\˜x #_ç¿Ñ"å_»∞ XHõ_∞» <åfl_»x D ã¨OѶ∞¨ @#Å∞ Kå\˜KÑ≥ ʨ @O ÖË^∂Œ ?! q+¨Ü∂« xfl =∞~À HÀ}O #∞Oz K«∂_»O_ç – „ѨH$õ u `«# ã¨∞n~°…=∞~Ú#, =~°‚<åf`«=∞~Ú# „Ѩ„H˜Ü«∞ ^•fi~å Jxfl ~°HÍÅ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ #Î flk. =∞x+≤ "å\˜x `«#‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆH~õ O° QÍ =∞ÅK«∞HÀ=\ÏxH˜ Kտ㠄ѨÜ∞« `åflÅ∞ KåÖÏ ã¨fiÅÊO. J`«#∞ L‰õΩ¯#∞ Ü«∞O„`«OQÍ =∂~°∞™êÎ_∞» . J`«#∞ K«=Ú~°∞#∞ â◊√kúKãÕ ≤ `«# "åǨÏ<åÅ \ÏO‰õΩÖ’¡ áÈã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J`«#∞ KÕ¿ã D z#fláê\˜ „ѨÜ∞« `åflxˆH <ÕÅÖ’#∂, h\˜Ö’#∂ HõÖ’¡ÅO K≥Å~ˆ QÆ∞`ÀOk. „ѨH$õ u =∞#‰õΩ ZO`À JO^Œ"≥∞ÿ#, ã¨fiK«Ûù=∞~Ú# „ѨѨOKåxfl „Ѩ™êkOzOk. HÍx =∞# PK«~} ° HÍÅ∞+¨ºO, QÆÖÏ\Ï, =∂e#ºO, Å∂\©, ^ŒÇϨ <åÅ∞, HõHÅ∆õ ∞ HÍ~°Ê}ϺÅ∞ WOHÍ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# ã¨=∞㨺Š~°∂ѨOÖ’ =∞##∞

10

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O K«∞@∞ì=Ú\˜Oì k. Hõ~å‡QÍ~åÅ∞, ™êO㨯$uHõ HÍ~°ºHõÖÏáêÅ ~°∂ѨOÖ’ =∞#O KÕ¿ã H˘kÌáê\˜ Hõ$+≤ [QÆuÖ’ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# JѨ~å^è•Å‰õΩ =¸Å=∞=Ù`ÀOk. ~ˆ ~ÚO|=à◊√¡ áêѨ HÍ~åºÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.

J~Ú<å xdÅ [QÆu nx „ѨÉÏè "åxH˜ QÆ∞iHÍ=@O ÖË^∞Œ . Éè∂í q∞ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ Ñ¨~∞° QÔ `«∞`Î ÀOk. XHõ\˜ – `«# Ѩiq∞`«∞Ö’¡, ~Ô O_»∞ – ã¨∂~°∞ºx K«∞@∂ì `«# HõHº∆õ Ö’ u~°∞QÆ∞`ÀOk. HÍx Jk ZÖÏO\˜ HõÅHõÖÏxfl ˆ~ÔHuÎOK«^Œ∞. =$H∆ÍÅ∞ XHõ Q˘Ñ¨Ê Hõ~å‡QÍ~°OÖÏ Ñ¨xKÕã¨∞Î<åfl~Ú. HÍx Jq "å`å=~°} HÍÅ∞ëêºxfl q~°l=∞‡=Ù. ã¨=Ú„^•ÅÖ’ Z<Àfl K«~åÅ∞ J#∞k#O K«zÛáÈ`«∞O\Ï~Ú. HÍx Jq h\˜x áê_»∞K≥Ü∞« º=Ù. qâ◊fi =º=ã¨÷ "Õ#"ÕÅ HÀ@¡ ã¨O=`«û~åÅ∞QÍ Ñ¨xKÕã∂¨ Î LOk. HÍx ^•x „Ѩ}ÏoHõ ZO`« Ѩ\+˜ Oì¨ QÍ LO^ŒO>Ë ^•xH˜ ã¨O|OkèOz ѨÙ#óѨijÅ# KÕÜ∞« =Åã≤# JQÆ`º« "Õ∞ U~°Ê_»Ö^Ë ∞Œ .

Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# #Hõ„∆ `åÅ∞, „QÆÇ¨ Å∞ QÆQ#Æ g^è∞Œ Ö’¡ ѨÜ∞« xã¨∞<Î åfl~Ú.

HÍx "å\˜ QÆ=∞#OÖ’ "ÕQOÆ Ö’ =∂~°∞Ê ~åÖË^∞Œ . Jq Z#fl_»∂ XHõ^•xfl XHõ\˜ q∞OzáÈ=Ù. Wk J#∞k#O „ѨѨOK«OÖ’ `å~°ã¨Ñ¨_Õ =∞Ç≤Ï=∞ÅxflO\˜Ö’H© ÃÑ^ŒÌ =∞Ç≤Ï=∞. D J#O`«=∞~Ú# qâ◊fiO "≥#∞Hõ XHõ ^Õ=Ù_»∞<åfl_»x =∞x+≤ qâ◊fiã≤OK«_®xH˜ WO`«H<õ åfl x^Œ~≈° #O UO HÍ"åe? =∞i rq`åxfl K«∂_»O_ç – H˘xfl Éè∫uHõ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ "å@O`«@ J"Õ XHõ â◊s~åHÍ~°OÖ’ ã¨=∞‰õÄ~°∞`å~Ú. KÕÃÑ· h\˜Ö’ D^Õ, ѨH∆˜ J~Ú QÍeÖ’ Zyˆ~ r"åÅ∞ LxH˜Ö’H˜ =™êÎ~Ú. ~°H~õ H° ÍŠѨâ√◊ =ÙÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘zÛ <ÕÅÃÑ· ã¨OK«i™êÎ~Ú. "å\˜Ö’ =∞x+≤ J#|_Õ rq ‰õÄ_® L<åfl_»∞. ã¨=Úz`«=∞~Ú# suÖ’ J`«x â◊s~°O U~°Ê_»∞`«∞Ok. Z=ÚHõÅ∞ J`«ºO`« J~°=÷ O`«=∞~Ú# suÖ’ J=∞~°Û|_»`å~Ú. =∞i

11 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O "å\˜ÃÑ· =∂Oã¨O =ã¨∞OÎ k. ^•xÃÑ· K«~‡° Ѩ٠á⁄~° HõÑʨ |_»∞`«∞Ok. "≥O„@∞HõÅ∞, QÀà◊√¡ =™êÎ~Ú. =∞i ^•x `«~∞° "å`« â◊s~°=∞O`«\Ö˜ ’ ~°HÑÎõ Ù¨ HÍÅ∞=Å∞ „Ѩ=Ç≤ÏOѨ*Ü Ë ∞« |_»`å~Ú. P q^èOŒ QÍ XHõ „Ѩ„H˜Ü∞« ^•fi~å XHõ qz„`«=∞~Ú# =∞x+≤ ~°∂á⁄OkOK«|_»`å_»∞. J`«#∞ #_»∞™êÎ_»∞, PÖ’z™êÎ_»∞, *Ï˝Ñ¨Hõ=ÚOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. q+¨Ü«∂Å#∞ ¿ãHõiOz ã¨OK«Å#O ã¨$+≤™ì êÎ_∞» . K«^∞Œ =Ù`å_»∞, „"å™êÎ_∞» . r=O ÖËx XHõ Ѩ^•~°O÷ D ~°H=õ ∞~Ú# Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ Jã≤`÷ fi« OQÍ =∂~°@O =∂=¸Å∞ q+¨Ü∞« O HÍ^Œ∞. =∞Ç≤Ï=∞ J<Õ Ñ¨^OŒ ‰õÄ_® nxH˜ ã¨iáÈ^Œ∞. =∞\˜ì =∂\Ï¡_∞» `«∞O_»QÍ, ~å~Ú #_»∞ã¨∞OÎ _»QÍ <Õ#∞ Hõàϧ~å K«∂âß#x Z=~°~Ú<å JO>Ë JO^Œ~∂° Pâ◊Û~°ºáÈ`å~°∞. D q+¨Ü∞« =∞O^Œe x*Ïx*ÏÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Ѩiâ’^è#Œ KÕ™êÎ~∞° . =∞i K«∂_»É’`Õ D =∞x+≤ ^ÕO`À KÕÜ∞« |_®¤_∞» . =∂\Ï¡_,Õ #_çK,Õ K«∂¿ã â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ QÆÅ D =∞x+≤ P =∞\˜ì =∞iÜ«Ú ~å~Ú`À<Õ KÕÜ∞« |_®¤_∞» . =∞\˜ì =∞iÜ«Ú ~å~ÚÖ’ LO_Õ =¸ÖÏOâßÖË W`«xÖ’#∂ L<åfl~Ú. =∞\˜,ì ~å~Ú =∂\Ï¡_»∞`«∞<åflÜ«∞O>Ë K«∂ã¨∞Î<åflÜ«∞O>Ë Pâ◊Û~°ºáÈÜÕ∞ =∞#O =∂#=Ù_»#|_Õ XHõ rq =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl_»x, K«∂ã¨∞<Î åfl_»x K≥ÑÊ≤ <å ZO`À Pâ◊Û~°ºO K≥O^•eûOk. xs˚==∞~Ú# Ѩ^•~°O÷ #∞O_ç D ~°Hõ=∞~Ú# rq`«O =∞iÜ«Ú K≥·`«#ºO ѨÙ@∞ì‰õΩ~å=@O ^Õxfl ã¨∂z™ÈÎOk. XHÍ<˘Hõ â◊H=Θ ∞O`«∞_»∞ qz„`«=∞~Ú# â◊‰Ωõ ÅÎ ^•fi~å J^Œ∞ƒù`åÅ#∞, bÅÅ#∞ K«∂ѨÙ`«∞<åfl_»#_®xH˜ Wk `å~å¯}O HÍ^•? =∂#=Ù_»∞ `«# ã≤÷uÃÑ· Ü≥∂K«# KÕ¿ãÎ ^Õ=Ùx "åã¨ÎqHõ`« ã¨∞ÅÉèOí QÍ „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . =∂#= ~°∂ѨOÖ’ XHõ ''<Õ#∞—— Éè∂í ÉèÏQÆO LO_»\Ïxfl =∞#O K«∂ã¨∞<Î åfl=Ú. J`«xHõO@∂ XHõ Jã≤`÷ fi« O LOk. J`«#∞ W`«~„° `å =ã¨∞=Î ÙʼnõΩ "Õ~∞° QÍ XHõ LxH˜ Hõey LO\Ï_»∞. D

12

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O '<Õ#∞— J<Õk xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ J`«_»∞<åfl_»x K≥|∞`ÀOk. J`«#∞ PÖ’z™êÎ _ » ∞ . Jaè „ áêÜ« ∞ O U~° Ê ~° K « ∞ ‰õ Ω O\Ï_» ∞ . J`« # ∞ ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. ^•xH˜ „H˜Ü«∂`«‡Hõ ~°∂ѨO W™êÎ_»∞. `«# x~°Ü ‚ ∂« #∞™ê~°O XHõKÀ@ XHõ "≥Y· ix, =∞~ÀKÀ@ =∞~À "≥Y· ix J=ÅOa™êÎ_∞» . D =ºH˜`Î fi« "Õ∞ D â◊Hˆ Î XHõ =∞x+≤QÍ ''<Õ#∞—— ™ê÷~ÚÖ’ ~°H~õ H° ÍÅ „ѨÜ∂≥ QÍÅ∞ KÕã∞¨ #Î flk. =∞i D ''<Õ#∞—— ^Õ=Ùx ~°∂ѨOÖ’ =∞iO`« qã¨Î$`«™ê÷~ÚÖ’ LO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºO K≥O^•eû# J=ã¨~°O U=ÚOk? "åã¨Î"åxH˜ `«#∞fl `å#∞ qâ◊fiã≤OK«@O Z@∞=O\˜^À ^≥"· åxfl qâ◊fiã≤OK«@O ‰õÄ_® J@∞=O\˜^.Õ =∞x+≤ Zxfl ™ê‰õΩÅ∞ K≥ÑÊ≤ #ѨÊ\˜H© `«# H˘~°‰Ωõ `å<Õ ™êH˜∆ (`å~å¯}O) Jx k=ºY∞~üP<£Ö’ K≥Ñʨ |_çOk. (dÜ«∂=∂ – 14, 15) ^≥"· åxfl, ^≥=· ã¨O^Õâßxfl qâ◊fiã≤OKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩ[Å∞ =∞Ç≤Ï=∞ HÍ"åÅO\Ï~°∞. K«=∞`å¯~åÅ∞ K«∂Ñ≤OK«=∞O\Ï~°∞. J#∂ǨϺ"≥∞#ÿ suÖ’ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞#Î qã¨iÎ Oz L#fl =∞Ç≤Ï=∞ Hõ<åfl =∞~˘Hõ\˜ „Ѩ[ʼnõΩ UO HÍ"åe? WO`« Q˘Ñ¨Ê =∞Ç≤Ï"Õ∞ =∞x+≤x =OK«_®xH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ H» õ áÈ~Ú#ѨC_»∞ =∞iOHõ U =∞Ç≤Ï=∞#∞ K«∂ã≤ J`«#∞ qâ◊fiã≤™êÎ_∞» ? Ü«∞^•~å÷xH˜ ^≥"· åxfl qâ◊fiã≤OK«_®xH˜, ÉË+~¨ `° ∞« QÍ PÜ«∞#‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞HÀ=\ÏxH˜ U `å~å¯}"≥∞`ÿ Õ =∞x+≤H˜ HÍ"åÖ’ Jk J#∞Hõ} ∆ O J`«x =ÚO^Œ∞ LOk. J~Ú#ѨÊ\˜H© =∞x+≤ ^≥"· åxfl, PÜ«∞# J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ qâ◊fiã≤OK«Háõ È`Õ Jk J`«x ^À+¨OQÍx qâ◊fi =º=ã¨k÷ HÍ^Œ∞.

Z=~°~Ú`Õ ^≥"· åxfl á⁄O^•_À J`«#∞ ã¨=∞™êÎhfl á⁄O^•e. ^≥"· åxfl á⁄Ok# `«~∞° "å`« WHõ á⁄O^•eûOk Ug∞ LO_»^∞Œ . JO^Œ∞KÕ`« U =ºHõ~Î Ú<å ^≥"· åxfl á⁄Ok#ѨC_»∞ J`«x ^蕺ã¨O`å ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ #ˆH

13 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O LO@∞Ok. =∞x+≤ WǨÏѨ~° ™êѶ֨ ϺʼnõΩ J=ã¨~=° ∞~Ú# Y*Ï<å#∞ J`«#∞ ^≥=· O =^ŒÌ á⁄O^Œ∞`å_»∞.

XHõ =ºH˜Î ''Ü«∂Ñ≤Öò—— u<åfl_»∞ QÍx Ü«∂Ñ≤Öò ~°∞z J`«xH˜ ÅaèOK«Ö^Ë ∞Œ , P ѨO_»∞ J`«x â◊s~°OÖ’H˜ |ÖÏxfl KÕ‰Äõ ~°ÛÖË^∞Œ Jx JO>Ë Z=~°~Ú<å U=∞O\Ï~°∞? J`«#∞ u#flk Ü«∂Ñ≤Öò HÍ^Œ∞ Ü«∂Ñ≤Öò ÖÏO\˜k =∞ˆ~^À #=∞e LO\Ï_»x J#∞‰õΩO\Ï~°∞. ^Õ=Ùx Ѩiã≤u÷ ‰õÄ_® W@∞=O\˜^.Õ =∞x+≤ ^≥"· åxfl á⁄Ok#ѨC_»∞ JO^Œe Hõ=∞‡^Œ<åxfl J`«#∞ P™êfikOK«QÅÆ QÍe. ^≥"· åxfl á⁄Ok# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® =∞x+≤ =∂^è Œ ∞ ~åºxfl P™êfikOK« Ö Ë H õ á È`Õ J`« # ∞ x[OQÍ ^≥ · " åxfl á⁄O^ŒÖË^Œ#fl=∂@! "Õˆ~ U =ã¨∞Î=Ù<À „QÆÇ≤ÏOz ^•<Õfl ^Õ=Ù_»x „Éè=í ∞Ѩ_∞» `«∞<åfl_»#fl=∂@! J`«#∞ =∞\˜`ì À KÕÜ∞« |_ç# Hõ$„u=∞=∞~Ú# Ü«∂Ñ≤Öò ѨO_»∞#∞ #=∞Å∞`«∂ J^Õ x[=∞~Ú# Ü«∂Ñ≤Öò Jx á⁄~°|_»∞`«∞<åfl_»#fl=∂@! „ѨÑO¨ K«O `«# „áê~°OÉèí ^ŒâÖ◊ ’ Hˆ =ÅO XHõÖÏO\˜ Ѩ^•~°O÷ QÍ LO@∞Ok. Ü«∂=„`«ÊѨOK«O Ѩ~°=∂}∞=ÙÅ ~åt. "Õˆ~ =∂@Ö’¡ K≥áêÊÅO>Ë „ѨѨOK«O xs˚==∞~Ú# Ѩ^•~°÷O. D xs˚==∞~Ú# Ѩ^•~å÷xfl ^Õ=Ù_»∞ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# ~°∂áêÅÖ’ Pq+¨¯iã¨∞<Î åfl_»∞.

D xs˚==∞~Ú# Ѩ^•~°O÷ `À ^Õ=Ù_»∞ XHõKÀ@ "≥Å∞QÆ∞#∞ ã¨$+≤¿ì ãÎ WOH˘HõKÀ@ LëÈ‚„QÆ`#« ∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl_»∞. r=O ÖËx P Ѩ^•~å÷xfl XHõKÀ@ ѨzÛHõQÍ =∂~°∞ã¨∞<Î åfl_»∞, =∞~ÀKÀ@ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ h~°∞QÍ =∂~°∞ã¨∞<Î åfl_»∞. XHõKÀ@ ^•xfl ~°OQÆ∞ ~°∂ѨOÖ’ ã¨$+≤¿ì ãÎ "Õ~˘HõKÀ@ ã¨∞"åã¨#QÍ, ~°∞zQÍ ~°∂á⁄Okã¨∞<Î åfl_»∞. D xs˚==∞~Ú# Ѩ^•~°O÷ #∞O_ç XHõKÀ@ Hõ^eŒ HõÅ K«=∞`å¯~åÅ∞ HÍ#=¿ã,Î "Õ~˘HõKÀ@ PHõ~¬° }Ï â◊HΘ |Ç≤Ï~°`æ =« ∞=Ù`ÀOk. WO`«\˜ J^Œ∞ƒù`=« ∞~Ú# â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ QÆÅ ^≥"· åxfl

14

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

á⁄O^Œ_=» ∞O>Ë =∂=¸Å∞ qâßfi™êxfl á⁄Ok#@∞¡ HÍ^Œ∞ – J@∞=O\˜ qâßfi™êxfl á⁄Ok# =∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ∞« O *’ºu~°‡Ü«∞O HÍ"åe. Jk J`«x JO`«~å`«‡‰õΩ `«$Ñ≤xÎ , =∂^è∞Œ ~åºxfl JOkOK«QÅÆ QÍe. =∞x+≤ XHõ =∞Oz ѨO_»∞#∞ u#flѨC_»∞ ã¨O`«$Ñ≤xÎ , ã¨O`Àëêxfl P™êfik™êÎ_∞» .

XHõ =ºH˜Î uÜ«∞ºx w`åxfl q#flѨC_»∞ J`«x "Õ∞#∞ ѨÙÅH˜ã∞¨ OÎ k.

XHõi WO@ JO^Œ=∞~Ú# tâ◊√=Ù [x‡¿ãÎ "åi P#O^•xH˜ J=^è∞Œ Å∞ LO_»=Ù. =∞i JÖÏO@ѨC_»∞ ã¨HõÅ â◊√ÉèÏÅ ã¨~À=~°O J~Ú# ^Õ=Ù_»∞ Z=iHõ~Ú<å ÅaèOz#ѨC_»∞ J`«#∞ „ѨÉÏè q`«∞_»∞ H͉õΩO_® ZÖÏ LO\Ï_»∞? ^≥·"åxfl á⁄O^Œ_»=∞O>Ë `«# =∞<À=∞ã≤Îëê¯Å‰õΩ =∞`≥ÎH˜¯OKÕ ã¨∞"åã¨##∞ á⁄O^Œ_O» J#fl=∂@. JÖÏO\˜ ^Õ=Ù_»∞ XHõ ~°∞z J~Ú J`«x J}∞=}∞=Ù‰õÄ `«$Ñ≤xÎ , „ѨâßO`«`#« ∞ KÕ‰Äõ ~°∞™êÎ_∞» . Jk `«# X_çÖ’ ѨÙÅH˜OѨ*¿Ë ã HÀ=∞Å=∞~Ú# QÍe HÍ"åe. Jk J`«x =∞<À <Õ„`åxfl =ÚQÆOÌ KÕ¿ã JO^ŒO HÍQÆÅQÍe. Jk J`«xH˜ q#™⁄OÃÑ#· , ZO`« q<åfl `«xq f~°x „âß=º"≥∞#ÿ Qˆ Ü«∞O HÍ"åe. ^≥"· åxfl á⁄Ok#"å_»∞ Wxfl q^è•Å∞QÍ ã¨O`«$Ñ≤Îx P™êfikOKåe =∞i. "≥Å∞`«∞~°∞#∞ ã¨$lOz# ^Õ=ÙxÖ’ "≥Å∞`«∞~°∞ LO_»HõáÈ=@=∂?

Jã¨OÉè=í O! ~°∞zx ã¨$+≤Oì z# „ѨÉ∞íè =ÙÖ’ ~°∞z LO_»Háõ È=@O J<Õk ZÖÏ ™ê^躌 O? "åã¨=Î "Õ∞q∞@O>Ë ^Õ=Ù_»∞ "≥Å∞`«∞~°∞ ÅxflO\˜Ö’H© Z‰õΩ¯= "≥Å∞`«∞~°∞ HõÅ"å_»∞. PÜ«∞# ~°∞K«∞ÅÖ’ÔHÖÏ¡ Q˘Ñ¨Ê ~°∞z QÆÅ"å_»∞. Z=iHõ~Ú<å ^≥=· ™êg∞Ѩº ÉèÏQƺO HõeyO^ŒO>Ë ^•x ÉèÏ=O J`«#∞ ~°OQÆ∞~°OQÆ∞Å ã¨∞"åã¨#Å∞ QÆÅ #O^Œ#=#OÖ’ âßâ◊fi`«OQÍ x"åã¨"∞Õ ~°Ê~°K∞« ‰õΩ<åfl_»#fl =∂@. =¸sÎÉqíè Oz# HÍOuH˜ á⁄~°∞QÆ∞# J`«#∞ q_çk KÕâß_»#fl=∂@.

15 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ^Õ=Ù_»∞ ã¨=∞ã¨Î q"ÕK«#ʼnõΩ Ü«Ú‰õΩÎʼnõΩ xkèÖÏO\˜"å_»∞.

JO^Œ∞KÕ`« ^≥"· åxfl á⁄Ok# =∞x+≤ K≥`· #« º=O`«∞_»∞ J=Ù`å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ Ü«∂=`«∞Î Éè∂í =∂ºHÍâßʼnõΩ HÍOu. HÍ|\˜ì =∞x+≤ ^≥"· åxfl á⁄Ok`Õ J`«x =ºH˜`Î fi« =∞O`å ^≥q· Hõ=∞~Ú# HÍOu`À „ѨHÍtOK«™êQÆ∞`«∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ ã¨HÅõ â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨~À=~°O. HÍ|\˜ì ^≥"· åxfl á⁄Ok# =∞x+≤ ZO`À â◊HâΘ ße J=Ù`å_»∞. U =~°^• J`«xfl =ÚOK«*ÏÅ^Œ∞. U ÃÑ#∞`«∞á¶ê#∂ J`«xfl ‰õÄeÛ"ÕÜ∞« ÖË^∞Œ .

Y

16

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

^≥·=^Ò`«ºO W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅÖ¡ Ï¡Çï¨ J֡Ƿ Ï≤ = ã¨ÅO¡ ) =^Œ‰Ì Ωõ H˘O`«=∞Ok =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å∞ =zÛ, g∞~°∞ x[OQÍ ^≥=· „Ѩ=Hˆ #Î #_®xH˜ P^è•~°O Uq∞\˜? Jx J_çQÍ~°∞. ''Ö’QÆ_» ^≥=· „Ѩ=HõÎ =¸™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) =∞Ç≤Ï=∞Å∞ K«∂¿Ñ KÕu Hõ„~° `≥KåÛ~°∞. Jk PÜ«∞# „Ѩ=HõΠѨ^qŒ H˜ ™êH©É∆ ∂íè `«OQÍ Ñ¨xH˘KÕÛk. JÖψQ „Ѩ=HõÎ D™ê (Uã¨∞„H©ã¨∞Î) QÆ∞_ç¤"åiH˜ K«∂Ѩ٠„Ѩ™êkOKÕ"å~°∞. ‰õΩ+¨µ~ª ÀQÆ∞ʼnõΩ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ ~ˆ Û"å~°∞. `«##∞ „Ѩ=HõQÎ Í K≥ÑC¨ HÀ=_®xH˜ PÜ«∞# K«∂Ñ≤# =∞Ç≤Ï=∞Åq. JÖψQ W`«~° „Ѩ=HõÅÎ ∞ ‰õÄ_® U^À XHõ J^Œ∞ƒù`« K«=∞`å¯~åxfl `«=∞`Àáê@∞ `≥K∞« ÛH˘x `«=∞#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎQÍ x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<åfl~°∞. =∞i q∞=∞‡efl ^≥·=„Ѩ=HõÎQÍ #=∞‡_®xH˜ g∞ =^ŒÌ L#fl x^Œ~≈° #O Uq∞\˜? Jx "å~°∞ „ѨtflOKå~°∞. =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) "åi ã¨∞n~°=… ∞~Ú# „Ѩâfl◊ #∞ ™ê=^è•#OQÍ q<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« k=º Y∞~üP<£ Ü«∞O^Œe Pe W„=∂<£ ã¨∂~åÖ’x z=i =K«<åÅ#∞ K«kq qxÑ≤OKå~°∞ – ''Éè∂í q∞ =∞iÜ«Ú PHÍâßÅ ã¨$+≤Öì ’, Jq ~ˆ ~ÚO|=à◊√¡ XHõ^•x `«~∞° "å`« XHõ\˜ ~å=@OÖ’, xÅ∞K«∞<åfl, ‰õÄ~°∞Û<åfl, Ѩ~°∞O_ç<å Jxfl"Õà◊ÖÏ JÖÏ¡ÇπÏ#∞ 㨇iOKÕ"å~°∞, Éè∂í q∞ =∞iÜ«Ú PHÍâßÅ x~å‡}O QÆ∞iOz zO`«# KÕ¿ã"å~°∞ J~Ú# |∞kúr=ÙʼnõΩ Z<Àfl ã¨∂K«#Å∞ L<åfl~Ú. "å~°∞ J„Ѩܫ∞`«flOQÍ JO\Ï~°∞ : ''„ѨÉèí∂! W^ŒO`å #∞=Ùfi =º~°÷OQÍ, ÅHõº∆ ~°ÇÏ≤ `«OQÍ ã¨$+≤Oì K«Ö^Ë ∞Œ , #∞=Ùfi Ѩiâ◊√^Œ∞_ú =» Ù – x+¨ÊÅù HÍ~åºÅ#∞ #∞=Ùfi K≥Ü∞« º=Ù. Hõ#∞Hõ „ѨÉ∂íè ! =∞=∞‡efl #~°Hõ Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞. #∞=Ùfi Z=i#~Ú`Õ #~°HOõ Ö’ Ѩ_"» ™Õ êÎ"À "åã¨"Î åxH˜ J`«}‚˜ J^èÀQÆuH˜,

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

17

J==∂<åxH© QÆ∞iKÕâß=Ù. WHõ W@∞=O\˜ ^Œ∞~å‡~°∞Åæ ‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕ¿ã"å_≥=_»∂ LO_»_∞» . „ѨÉ∂íè ! "Õ∞=Ú XHõ Ñ≤eKÕ"å_ç Ñ≤Å∞ѨÙ#∞ q<åfl=Ú, J`«_»∞ qâßfiã¨O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ñ≤eKÕ"å_»∞, WOHÍ „ѨÉ∞íè =Ù#∞ #=∞‡O_ç Jx J<Õ"å_»∞. "Õ∞=Ú J`«x PǨfi<åxfl ã‘fiHõiOKåO. Hõ#∞Hõ =∂ ™êfig∞! U `«ÑC¨ Å<≥`· Õ KÕâß"≥∂ "å\˜x =∞xflOK«∞. U K≥_∞» Öˇ`· Õ =∂Ö’ L<åflÜ≥∂ "å\˜x ^Œ∂~°O KÕ~Ú. =∂ =ÚyOѨ٠ã¨[#˚ ∞Öˇ#· "åi`À K≥~Úº.—— (Pe W„=∂<£ : 190 – 193) ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) D =K«<åÅ∞ ѨiOî K«@O ^•fi~å K≥Ñʨ ^ŒezO^Õq∞@O>Ë, g∞ Hõà§◊ Z^Œ∞@ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ qã¨iÎ e¡ L#fl D ã¨$+≤ì „Ñ¨ÑO¨ K«"∞Õ <å ^≥=· ^Ò`åºxH˜ x^Œ~≈° #O. Éè∂í =∂ºHÍâßÅ ã¨=∞ã¨Î =º=ã¨÷ `«# =¸QÆÉèÏ+¨Ö’ ^≥·=^Ò`åºxfl, ^≥·= ã¨O^Õâßxfl ^èŒ$gHõiã¨∞Î#flk. WO`« [iy<å =∞iOHõ =∞Ç≤Ï=∞Å J=ã¨~°O U=ÚOk? W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨) QÍi „Ѩ=HõΠѨ^Œq âßâ◊fi`« „áêuѨkHõ QÆÅk. Hõ#∞Hõ PÜ«∞# Hõ} ∆ H˜ =õ ∞~Ú#, `å`å¯eHõ=∞~Ú# =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ K«=∞`å¯~åÅ#∞ K«∂áêeû# J=ã¨~O° ÖˉΩõ O_çOk. PÜ«∞# Ѩ^qŒ =Öˇ<Õ âßâ◊fi`«OQÍ, PÜ«∞# `«^Œ#O`«~°O ‰õÄ_® q∞ye LO_Õ =∞Ç≤Ï=∞#∞ K«∂Ѩ=Åã≤# J=ã¨~O° LO_çOk. JÖÏ KÕã#≤ ѨC_Õ Jxfl HÍÖÏÅ, Jxfl Ü«ÚQÍÅ =∂#=ÙÅ∞ ^•xfl =∞Ç≤Ï=∞QÍ K«∂_»QÅÆ ~°∞.

JO^Œ∞ˆH ^Õ=Ùx ã¨$+≤ì „Ñ¨Ñ¨OKåxfl PÜ«∞# `«# ѨH∆Í# x`«º"≥∞ÿ# =∞Ç≤Ï=∞QÍ K«∂ÃÑ\Ïì~∞° . Ѩq„`« Y∞~üP<£Ö’ qâ◊fi =º=㨉÷ Ωõ K≥Ok# D HÀ}ÏÅ∞ L^•Ç¨ÏiOK«|_®¤~Ú. =∂#= ã¨O㨯~°} H˘~°‰Ωõ ^≥=· =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ`fi« O J=ã¨~=° ∞x Jq ~°∞A=Ù KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. qâ◊fi =º=ã¨÷ `«# ѨÓiÎ Jã≤`Î fi« O`À XHõ '„Ѩâfl◊ — J~Ú`Õ

18

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ^≥=· ^Ò`«ºO („Ѩ=HõΠѨ^qŒ ) P „Ѩâfl◊ ‰õΩ '["å|∞— ÖÏO\˜k. =∞# Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ XHõ =∞Ǩϟ#fl`«=∞~Ú#, ã¨OѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ „ѨÑO¨ K«O LOk. Hˆ =ÅO LO_»@"Õ∞ HÍ^Œ∞, xÜ«∞=∞|^Œ"ú ∞≥ #ÿ XHõ =º=ã¨`÷ À áê@∞ Jk x~°O`«~O° Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∂ LOk. JO^Œ∞Ö’ Z@∞=O\˜ JѨã=¨ º`«QÍh, „Hõ=∞ ~åÇ≤Ï`«ºOQÍx HÍ#~å^Œ∞. Jk TǨÏHõO^Œx suÖ’ qã¨iÎ e¡ LOk. J~Ú<å JO^Œ∞Ö’ J™ê=∂#º"≥∞#ÿ ™ê=∞~°ãº¨ O, ã¨=∞#fiÜ«∞O HõxÑ≤™êÎ~Ú. JO^Œ∞Ö’ ZO`À J~°÷=O`«"≥∞ÿ#, ÅHõ∆º|^Œú"≥∞ÿ# HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞ H˘#™êQÆ∞`«∞<åfl~Ú. Jk Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# `«# JOQÍÅ∞, LáêOQÍÅ`À xs‚`=« ∞~Ú# xÜ«∞=∂ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç ѨÜ∞« #O ™êy™ÈÎOk. J@∞=O\˜ J^Œ∞ƒù`=« ∞~Ú# „ѨÑO¨ Kåxfl K«∂ã≤#ѨC_»∞, ^•xfl ã¨$+≤Oì z#"å_»∞, âßã≤ã∞¨ #Î fl"å_»∞ Z=_»∞? Ug∞ ÖËx â◊¥#ºO #∞O_ç n#flO`«\˜h LxH˜Ö’H˜ `≥zÛ#"å_≥=_»∂? J#fl „Ѩâ◊fl L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. „ѨÑO¨ K«O WO`« =ÚYº"≥∞#ÿ „Ѩâfl◊ #∞ =∞# ^Œ$+≤Hì ˜ `≥ã∞¨ OÎ k QÍx ^•xH˜ ã¨=∂^è•#O =∂„`«O W=fi^Œ∞. Jk ã¨$+≤Hì ~õ ΰ J^Œ∞ƒù`åÅ#∞ =∞# =ÚO^Œ∞ LOK«∞`«∞Ok QÍx ã¨$+≤Hì ~õ ΰ =ÚMÏ~° qO^•xfl =∂„`«O K«∂ÃÑ@ì^∞Œ . J#O`«=∞~Ú# D [QÆuÖ’ Hõ^eŒ Hõ LOk, r=O LOk. "≥Å∞`«∞~°∞ LOk. ã¨$+≤ì „Ñ¨HÜ ˜ ∞« LOk. qq^èŒ â◊‰Ωõ ÅÎ ∞<åfl~Ú. PYiH˜ H˘xfl „áê}∞Å ~°∂ѨOÖ’ =∂\Ï¡_Õ ÉèÏ+¨Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. HÍx W=hfl =ÚYº"≥∞ÿ# P „Ѩâ◊fl q+¨Ü«∞OÖ’ =∞@∞‰õΩ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå~Ú. U XHõ¯\© =∞x+≤Ö’ [xOz# D „Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨=∂^è•#O W=fi@O ÖË^∞Œ . `«# „Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨=∂^è•#O „"åã≤ L#fl É’~°∞¤ Un ZHõ¯_®, U Ѩ~fi° `«O ÃÑ<· å HÍ#~å^Œ∞. =∞x+≤Ö’ L`«Ê#fl=∞~Ú# D „Ѩâfl◊ ‰õΩ |^Œ∞eKÕÛ "åÔ~=~°~Ú<å L<åfl~å? Jx Ѩiã≤÷`«∞Å ã¨fi~°∂ѨO Ѷ¨∞’+≤ã¨∞Î#flk.

19 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O nO`Àáê@∞ – D [QÆuH˜ QÆ=∞ºO Uk J#fl „Ѩâfl◊ ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk. [QÆuÖ’x =ã¨∞Î=ÙÅhfl `«=∞ Ѩxx KÕã¨∞‰õΩ áÈ`«∞<åfl~Ú. Éè∂í q∞ x~°O`«~O° ѨÜ∞« x™ÈÎOk. ã¨∂~°º=∞O_»Å =º=ã¨÷ Éè∂í q∞x, „QÆÇ¨ Å#∞ fã¨∞‰õΩx XHõ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ™êyáÈ`«∂ LOk. =∞i ™œ~° ‰õΩ@∞OÉÏxfl K«∂¿ã,Î Jk ã¨∂~°∞º}˜,‚ #Hõ„∆ `å^Œ∞Å#∞ "≥O>Ëã∞¨ ‰õΩx J#=~°`O« Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∂<Î Õ LOk. J#O`«=∞~Ú# qâ◊fi=º=ã¨÷ `«# ÉèÏQÍÅxflO\˜`À ã¨Ç¨ XHÍ<˘Hõ QÆ=∞ºO "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ™êyáÈ`«∂<Õ LOk. HÍx U XHõ¯\© `«# QÆ=∞ºO QÆ∞iOz# „ѨH@ õ # KÕÜ∞« @O ÖË^∞Œ . `«<H≥ ¯õ _ç #∞Oz |Ü«∞Å∞^ÕiOn, ZHõ¯_çH˜ KÕ~#° ∞#fln Ug∞ `≥Å∞Ѩ^∞Œ D ã¨$+≤ì „Ñ¨ÑO¨ K«O. Wk J`«ºO`« =ÚYº=∞~Ú# „Ѩâfl◊ .

ZO^Œ∞HõO>Ë j„Ѷ∞¨ OQÍ Ñ¨Ü∞« xOKÕ D Ö’HõOÖ’ =∂#=Ù_»∞ ‰õÄ_® ÉèÏQÆã¨∞÷_Õ. J`«#∞ x~°O`«~°O `«#‰õΩ `≥eÜ«∞x QÆ=∞ºO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ™êyáÈ`«∞<åfl_»∞. J`«<Õ QÆ#Hõ `«# „ѨÜ∂« }Ïxfl – `«# r=# Ü«∂„`«#∞ – `«# QÆ=∞º™ê÷<åxfl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞H˘#HõáÈ~Ú#@¡~Ú`Õ J`«x „ѨÜ∂« }=∞O`å JO^èHŒ Í~°=∞Ü«∞O J~ÚáÈ`«∞Ok. Ѩiã≤`÷ ∞« Å D ã¨fi~°∂ѨO Kå>Ë^Õq∞@O>Ë, =∂#=ÙxH˜ nxH˜ ã¨O|OkèOz# Ü« ∞ ^•~å÷ x fl `≥ e Ü« ∞ *Ë ¿ ã U~åÊ@∞ [~° Q Íe. WHõ =∞x+≤ KÕÜ∞« =Åã≤O^Õq∞\˜? KÕÜ∞« ‰õÄ_»xk Uq∞\˜? J<Õk =∞~˘Hõ „Ѩâfl◊ . =∞x+≤H˜ ^≥#· Ok# rq`«OÖ’ Z<Àfl =º=Ǩ~åÅ∞ `å~°ãѨ _¨ ®¤~Ú.

XHõ\H˜ <õ åfl Z‰õΩ¯= q^è•<åÅ#∞ J=ÅOaOKÕ J=HÍâßÅ∞O\Ï~Ú.

JÖÏO@ѨC_»∞ =∞x+≤ ^Õxfl „áê=∂}˜HOõ QÍ ZOK«∞HÀ"åe? ^Õx ZOÑ≤Hõ KÕã∞¨ HÀ~å^Œ∞? =∞x+≤HÔ · r=# ã¨~o° U^≥· LO_®e? h~°∞ ѨÅ"¡ ∞≥ iy „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ k. =$H∆ÍÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞‰õΩx #Hõ„∆ `åÅ =~°‰Ωõ „Ѩu^•xH© XHõ xÜ«∞=∂=o LOk. Jq `«∞.K«. `«Ñ¨Ê‰õΩO_® "å\˜x áê\˜ã¨∂Î

20

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyáÈ`«∞<åfl~Ú. ^Õxfl J#∞ã¨iOKåe. ^Õx q_»<å_®e J#fl „Ѩâfl◊ "å\˜ =ÚO^Œ∞ ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ =∞x+≤ Ѩiã≤u÷ `«kƒù#flO. J`«xH˜ x~°Ü ‚ ∂« kèHÍ~°O – ZOÑ≤Hõ ¿ãfiK«Ûù – LO_»@O =Å¡ „Ѩu™ês uHõ=∞HõÑ_¨ ∞» `«∞O\Ï_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞ xÜ«∞=∞|^Œ"ú ∞≥ #ÿ F =º=㨉÷ Ωõ Hõ@∞ì|_ç „Ñ¨u~ÀE – <åQÍ ÖˉõΩO_® – =∞#‰õΩ "≥Å∞`«∞~°∞ "Õ_çq∞h JOkã¨∞<Î åfl_»∞. HÍx Jk =∞# r=# ã¨=∞㨺ÃÑ· `«# "≥Å∞`«∞~°∞ „Ѩãi¨ OK«^∞Œ . QÍe `«#^≥#· xÜ«∞=∂=o „ѨHÍ~°O #_»∞ã¨∞OÎ k. WOHÍ Ñ¨ÓÅ ã¨∞"åã¨# =∞# =∞<À =∞ã≤ëÎ ê¯Å‰õΩ Ǩ~Úxã¨∞OÎ k. HÍx Jk =∞# Jã¨Å∞ ã¨=∞㨺 QÆ∞iOz U q^è=Œ ∞~Ú# ã¨=∂Kå~°O JOkOK«^∞Œ . h~°∞ XHõ x~°∞+Ì =ì¨ ∞~Ú# âßã¨<åxH˜ Hõ@∞ì|_ç LOk. Jk =∞#HÀã¨O K«Å¡^Œ<åxfl "≥∂ã¨∞‰õΩ=ã¨∞ÎOk. HÍx Jk =∞# J<Õfi+¨}Ö’ U q^èOŒ QÍ#∂ ™êÜ«∞Ѩ_^» ∞Œ . Éè∂í q∞ `«# „Éè=í ∞}Ï#∞™ê~°O J#∞k#O =∞# H˘~°‰Ωõ ѨQÅÆ ∞ `≥ã∞¨ OÎ k. ~ˆ rHõ\˜ `≥~#° ∞ `˘Åyã¨∞OÎ k. HÍx Jk r=# Ü«∂„u‰õΩʼnõΩ ã¨O|OkèOz# D ~°Ç¨Ï㨺 `≥~°#∞ =∂„`«O KèkÕ OK«^∞Œ . =$H∆ÍÅ∞ Éè∂í q∞x pÅ∞Û‰õΩx ÃÑH· ˘™êÎ~Ú. XHõ „Hõ=∞tHõ}∆ ‰õΩ Hõ@∞ì|_ç ѨxKÕã∂¨ Î =∞#‰õΩ h_»x™êÎ~Ú. Láêkèx ã¨=∞‰õÄ~°∞™êÎ~Ú.

HÍx Jq =∞# P^蕺u‡Hõ qHÍã¨O HÀã¨O, =∞#âß≈Ou HÀã¨O ZÖÏO\˜ k#∞ã¨∞#∂ „Ѩ™êkOK«=Ù. Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ H˜ÅH˜ÖÏ~å=O`À PǨ¡^•xfl JOk™êÎ~Ú. "å\˜H˜ `«=∞ r=# =º=ã¨÷ QÆ∞iOz ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞.

HÍx =∞#Hõ~=÷° ∞ÜÕ∞º ÉèÏ+¨Ö’ Jq U ã¨O^Õâßhfl W=fi=Ù. #Hõ„∆ `åÅ∞, „QÆÇ¨ Å∞ XHõ¯ ÃãHõ#∞ ‰õÄ_® `Õ_® ÖˉΩõ O_® J#∞Hõ} ∆ O Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∞<Î åfl~Ú. HÍx =∞x+≤ U QÆ=∞º™ê÷#O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ™êyáÈ"åÖ’ =∂„`«O Jq `≥Å∞Ѩ=Ù. xdÅ [QÆuÖ’x „Ѩu =ã¨∞=Î Ù `«# xs‚`« =∂~°Oæ Ö’

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

21

#_»∞ã¨∂Î LOk. JÅÊ=∞~Ú# XHõ p=∞ "≥Ú^ŒÅ∞‰õΩx „|Ǩ‡O_»=∞~Ú# ™œ~°‰Ωõ @∞O|O =~°‰Ωõ „Ѩun `«=∞H˜=fi|_ç# xÜ«∞=∂=o##∞ã¨iOz =∞#∞QÆ_» ™êyã¨∞<Î åfl~Ú. „Ѩu ^•xH˜ `«# „H˜Ü∂« `«‡Hõ =∂~°Oæ QÆ∞iOz ‰õΩ∆ }‚OQÍ `≥Å∞ã¨∞. XHõ¯ =∂#=Ù_Õ `«# PK«~}° Ïã¨~o° QÆ∞iOz `≥eÜ«∞x ã≤u÷ Ö’ L<åfl_»∞. ã¨K`Õ #« =∞~Ú#, Jhfl `≥eã≤# XHõ Ö’HõOÖ’ J`«#∞ ã¨|Î ∞ú_·≥ Ug∞ `≥eÜ«∞x "å_»∞ÖÏ xÅ|_ç L<åfl_»∞. „Ѩu =ã¨∞=Î Ù `«# QÆ=∞ºO "≥Ñ· Ù¨ #‰õΩ ™êyáÈ=\Ïxfl J`«#∞ uÅH˜ã∞¨ <Î åfl_»∞. HÍx `«<OÕ KÕÜ∂« e, Z@∞áÈ"åe J<Õk =∂„`«O J`«xH˜ É’^èÑŒ _¨ @ » O ÖË^∞Œ . Ö’HõOÖ’ L#fl =ã¨∞Î=ÙÅxflO\˜H© XHõ xs‚`« HÍ~°º„Hõ=∞O W=fi|_ç LOk. "å\˜x YzÛ`«OQÍ áê\˜OK«\ÏxH˜ Jq âßÜ«∞â◊‰Ωõ ÖÎ Ï „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl~Ú. XHõ¯ =∞x¿+ "å\˜ #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨ٠á⁄Ok#"å_çÖÏ L<åfl_»∞. xs‚`« HÍ~°º„Hõ=∂xH˜ Hõ@∞ì|_»‰Ωõ O_® L#fl "å_»∞ =∂#=Ù_»∞ XHõ¯_Õ. `å#∞ HÀi#k KÕ¿ã, ÖËHõ KÕÜ∞« HõáÈÜÕ∞ ¿ãfiK«Û#ù ∞ J`«#∞ Hõey L<åfl_»∞. Éè∂í q∞ `«# HõHº∆õ Ö’<Õ u~°∞QÆ∞`«∞Ok. W`«~° „QÆÇ¨ ŠѨi^è∞Œ Ö’¡H˜ Jk „Ѩ"tÕ OK«^∞Œ . D q^èOŒ QÍ „Ѩu =ã¨∞=Î Ù `«# `«# Ѩiq∞`«∞Ö’¡ LO@∞Ok. HÍx =∞x+≤ Ѩiã≤u÷ JÖÏ HÍ^Œ∞.

J`«#∞ `«# 'HõHõ∆º—#∞ ^•\˜ W`«~°∞Å 'HõHõ∆—ºÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ>Ëì J=HÍâßÅ∞O\Ï~Ú. W`«~„° `å =ã¨∞=Î ÙÅ∞ `«=∞ HÍ~åºK«~}° q^è•<åxfl `«=∞`Àáê>Ë `≥K∞« Û‰õΩ<åfl~Ú. HÍx =∞x+≤ =∂„`«O `«# r=# ã¨~o° x |Ü«∞\˜ #∞O_ç á⁄O^Œ=Åã≤ LOk. J^躌 Ü«∞#O `≥e¿Ñ WOH˘Hõ q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë =∞x+≤ `«# r=# ã¨~o° x ã¨fiÜ«∞OQÍ Hõ#∞Q˘#ÖË_∞» . =∞x+≤ |∞núq"ÕHÍÅ#∞ Hõey L<åfl_»∞. J~Ú`Õ J`«x |∞núq"ÕHÍÅ∞ ZO`« Ѩiq∞`«"≥∞ÿ#=O>Ë "å\˜ ^•fi~å J`«#∞ `«# =ÚO^Œ∞#fl z‰õΩ¯=Ú_çx qѨÊÖË_∞» . "Õ#"ÕÅ

22

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ã¨O=`«û~åÅ QÆ`« K«i„`« D q+¨Ü∂« xfl `Õ@`≥ÅO¡ KÕã"≤ ãÕ O≤ k. Ö’HõOÖ’ `«# Jã¨Å∞ „Ѩâfl◊ ‰õΩ ã¨=∂^è•#O `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ =∞x+≤ Y∞^Œ∞QÌ Í Ñ¨iâ’^è#Œ KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. `«~åÅ `«~|° _ç Hõ$+≤KãÕ <≤ å `å#∞ „ѨQÍ_èO» QÍ qâ◊fiã≤OK«^QŒ æÆ q+¨Ü∂« xfl ã¨g∞Ñ≤OK«ÖHË áõ ÈÜ«∂_»∞. #Hõ„∆ `åÅ∞, „QÆÇ¨ Å Hõ^eŒ HõÅ xÜ«∞=∂Å#∞ J`«#∞ Hõ#∞Q˘#QÆeQÍ_»∞. HÍx `«# r=# Ü«∂„`«#∞ QÆ∞iOz, ^•x P^ŒºO`åÅ#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. Ѩ^•~°O÷ #tOz Z#s˚QÍ =∂~°∞`«∞O^Œx, Z#s˚ JO`«iOz Ѩ^•~°O÷ QÍ ~°∂ѨÙ^•Å∞ã¨∞OÎ ^Œx J`«#∞ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞. HÍx =∂#=Ù_»∞ =∞~°}O˜ z# `«~∞° "å`« U=∞=Ù`å_»#fl q+¨Ü∞« "Õ∞ Ug∞ `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. qâ◊fiOÖ’x =ã¨∞=Î ÙÅhfl XˆH K«\ÏìxH˜ Hõ@∞ì|_ç L<åflÜ«∞x, U HÍã¨Î ‰õÄ_® q=ÚY`« K«∂Ѩ‰Ωõ O_® Jq "Õ#"ÕÅ HÀ@¡ ã¨O=`«û ~åÅ∞QÍ `«=∞ q^è∞Œ Å#∞ x~°fiiÎã∞¨ <Î åflÜ«∞x =∂„`«O J`«#∞ „QÆÇÏ≤ OKå_»∞.

J~Ú`Õ =∂#=Ùx r=# ã¨Oq^è•#O U^≥· LO_®e J#fl ^•xfl QÆ∞iOz J`«<Õg∞ `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞. `«# ѨiHõ~åÅ ^•fi~å [QÆu qã‘Î~å‚Å#∞ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞. J`«ºO`« z#fl"≥·# J}∞=ÙÖ’¡ ã¨∂H∆͇uã¨∂H∆͇OâßÅ P~åÅ∞ fâß_»∞. HÍx =∞x+≤ "åã¨qÎ Hõ`« Uq∞\˜, U =ӺǨxH˜ Hõ@∞ì|_ç J`«#∞ LxH˜Ö’H˜ =KåÛ_»∞ J<Õ q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz J`«<gÕ ∞ „QÆÇÏ≤ OK«ÖHË áõ ÈÜ«∂_»∞. =∞x+≤H˜ J`«ºO`« =ÚYº =∞~Ú# D q+¨Ü«∞OÖ’ J`«xH˜ XHõ =∂~°æ^Œ~°≈‰õΩ_»∞ HÍ"åÅx É’^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#flk. nx^•fi~å „Ñ¨=HõÎ J=ã¨~O° Z@∞=O\˜^À `≥eã≤ =™ÈÎOk. =∞x+≤ `«# rq`åxH˜ QÆŠѨ~=° ∂~å÷xfl „QÆÇÏ≤ OK«_®xH˜ J=â◊ºOQÍ ^≥·=„Ѩ=HõÎÃÑ· P^è•~°Ñ¨_»`å_»∞. PÃÑ·# =∞#O „Ѩ=HõÎ `≥eÜ«∞*Ëã#≤ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· Ü≥∂K«# KÕ¿ãÎ =∂#= =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ`fi« O H˘~°‰Ωõ J`«x J=ã¨~O° ZO`«QÍ LO^À ã¨∞ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∞Ok. ^Õ=Ù_»∞

23 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O J`«xH˜ ã¨`º« |^Œ"ú ∞≥ #ÿ *Ï˝#O "˘ã¨y =∂#=ÙÅ =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ`fi« O H˘~°‰Ωõ ѨOÑ≤OKå_»∞.

D ã¨$+≤Hì ˜ XHõ Hõ~ΰ L<åfl_»h, PÜ«∞<Õ `«# J™ê^è•~°}"≥∞#ÿ â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÅÎ KÕ`« D =º=ã¨#÷ O`«\h˜ #_çÑã≤ ∞¨ <Î åfl_»x, ^≥=· „Ѩ=HõÎ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ_∞» . D ã¨=∂^è•#O Hõ<åfl x[=∞~Ú# ã¨=∂^è•#O =∞~˘Hõ\˜ LO_»*ÏÅ^Œ∞. D ã¨=∂^è•#O Z@∞=O\˜^OŒ >Ë XHõ Ü«∞O„`«O LOk. Jk KåÖÏ Ñ¨xKÕ™ÈÎOk, [#∞Å∞ ^•x Ѩx`«<åxfl K«∂ã≤ JK≥Û~°∞"˘O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. HÍx P Ü«∞O„`«O ZHõ¯_» `«Ü∂« ~°~ÚO^À ^•xÃÑ· „"åÜ«∞|_»Ö^Ë ∞Œ . P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `≥eã≤#"å_˘Hõ_˘zÛ D Ü«∞O„`«O qâ◊fi qMϺuQÍOz# Ѷ¨ÖÏ<å á¶êºHõìsÖ’ `«Ü«∂Ô~·O^Œx „ѨH\õ ¿˜ ãÎ Wk `≥eÜ«∞QÍ<Õ „Ѩ[Å ã¨O^ÕÇϨ O fiáÈ`«∞Ok. ZO^Œ∞HõO>Ë WѨC_»∞ Ü«∞O„`«O Ѩx`«<åxH˜ ã¨O|OkèOz# ^èŒ$gHõ~°} "åiH˜ ÅaèOzOk. JÖψQ J^Œ∞ƒù`=« ∞~Ú# XHõ „ѨÑO¨ K«O LO_»@O, =∞i Jk ZO`À „Hõ=∞|^ŒúOQÍ Ñ¨xKÕÜ«∞@O ‰õÄ_® XHõ „Ѩâ◊fl‰õΩ P™ê¯~°q∞ã¨∞OÎ k. Jã¨b qâ◊fi =∞O_»ÅO ZO^Œ∞‰õΩ U~°Ê_çOn? ZÖÏ #_»∞ã¨∞Î#flk? J<Õ „Ѩâ◊fl L`«Ê#fl=∞ø`«∞Ok. nx "≥#∞Hõ XHõ ^Õ=Ù_»∞<åfl_»h, PÜ«∞# `«# k=º=∞~Ú# â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ`À n#flO`«\˜h #_çÑ≤ã¨∞Î<åfl_»h ѨÅHõQÍ =∞# „Ѩâ◊fl‰õΩ ["å|∞ ^˘iH˜áÈ`«∞Ok. D ["å|∞ =∞# |∞kúHOõ ^Œxk HÍ^Œ∞. ZO^Œ∞KÕ`#« O>Ë, ^≥"· åxfl qâ◊fiã≤OK«_=» ∞<Õk `«#∞fl `å#∞ qâ◊fiã≤OK«_O» =O\˜k. =∞#O =∞# =ºH˜QÎ `Æ ™« ê÷~ÚÖ’ Hõ<,Õ q<Õ, PÖ’zOKÕ, J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ, #_çKÕ ã¨OѶ∞¨ @#ʼnõΩ HÍ~°}Éè∂í `«=∞ÜÕ∞º XHõ Jã≤`Î åfixfl QÆ=∞xã¨∞<Î åfl=Ú. ''=∞x+≤—— ~°∂ѨOÖ’ U â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ#~Ú`Õ Ñ¨iq∞`«™ê÷~ÚÖ’ uÅH˜ã∞¨ <Î åfl"≥∂, P â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÖÎ Ë =∞iO`« ã¨Ê+¨Oì QÍ, =∞iO`« qã¨$Î `«

24

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ™ê÷~ÚÖ’ ^Õ=Ùx ~°∂ѨOÖ’ LO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®eû# J=ã¨~O° U=ÚOk. ''<Õ#∞—— L<åfl#∞ J<Õ q+¨Ü∞« O XHõ¯\˜ KåÅ∞ ''^Õ=Ù_»∞—— L<åfl_»x ~°∞A=Ù KÕÜ∞« _®xH˜. „Ѩ=HõÎ `≥e¿Ñ ~Ô O_»= q+¨Ü∞« O Uq∞@O>ˆ D „ѨÑO¨ K«O ÅHõº∆ ~°ÇÏ≤ `«O HÍ^Œ∞. nxH˘Hõ ÅHõº∆ O LOk, QÆ=∞º™ê÷#O LOk. Jk =∞~°}Ï#O`«~O° =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞OÎ k. =∞x+≤H˜ ÉÏǨϺOÖ’ HõxÑ≤OKÕ D ™êfi`« O „`« º O J`« x fl Ѩ s H˜ ∆ O KÕ xq∞`« Î " Õ ∞ LOk. D ™êfi`«O„`«º=∞~Ú<å XHõ xs‚`« QÆ_∞» =Ù =~°Hˆ LO@∞Ok. D QÆ_∞» =Ù =Úy¿ãã¨iH˜ „Ѩã∞¨ `Î « =º=ã¨÷ JO`å Ѩ\ÏѨOK«Öá·ˇ È`«∞Ok. `«~∞° "å`« =∞iO`« 㨠O Ѩ Ó ~° ‚ = ∞~Ú# âßâ◊ fi `« " ≥ ∞ ÿ # F H˘`« Î =º=㨠÷ ~°∂á⁄OkOK«|_»∞`«∞Ok. „Ѩã∞¨ `Î O« ѨsH∆Í~°O÷ JQÀK«~O° QÍ L#fl ^Õ=Ù_»∞ JHõ¯_» `«# ã¨OѨÓ~°‚ â◊‰Ωõ ÅÎ `À „Ѩ`º« Hõ=∆ ∞=Ù`å_»∞. <Õ\˜ „ѨÑO¨ K«OÖ’ „Ѩu XHõ¯iH© ~°∞K«∞Å∞ =∞iˆQ J=HÍâ◊O LOk. HÍx ~åÉ’ÜÕ∞ – =∞~À – „ѨÑO¨ K«OÖ’ P J=HÍâ◊O JO^ŒiH© LO_»^∞Œ . D<å_»∞ ^≥"· åxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∂, PÜ«∞#‰õΩ q^èÜ Õ Ú« Öˇ· =∞ã¨Å∞‰õΩ#fl"åˆ~ P<å_»∞ ^≥"· å#∞„QÆÇ¨ ʼnõΩ <ÀK«∞‰õΩO\Ï~°∞. q∞ye# "å~°O`å ^≥"· å#∞„QÆÇ¨ ʼnõΩ JÅ¡O`«^∂Œ ~°O qã≤~ˆ Ü«∞|_»`å~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ Ü≥ÚHõ¯ D ã¨∞"å~°Î ‰õÄ_® ã¨`«º|^Œú"≥∞ÿ#^Œx `Àã¨∞ÎOk. Hõ<Õ, q<Õ, PÖ’zOKÕ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ∞ QÆÅ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ ã¨$+≤Oì K«QÍ, J@∞=O\˜ JkfifÜ«Ú_≥#· ^Õ=Ù}˜‚ =∞x+≤ ^Œi≈OK«HõáÈ=@=∂? ѨÙ\˜ì#"å_»∞ K«zÛ =∞@ì~ÚáÈ=_»=∂?

JO`«‰Ωõ q∞Oz =∞~À Ѩ~=° ∂~°O÷ ÖË^•? ZO`« qz„`«O!? =∞i D qâ◊fi =º=ã¨÷ ‰õÄ_® ZO`« J~°=÷ O`«OQÍ HÍ#=ã¨∞OÎ ^ŒO>Ë, J@∞=O\˜ ^•xH˜ XHõ QÆ_∞» =Ù JO@∂ ÖË^OŒ >Ë, J<åºÜ«∂xfl J<åºÜ«∞OQÍ, <åºÜ«∂xfl <åºÜ«∞OQÍ „ѨH\õ O˜ z K«∂¿Ñ =º=ã¨÷ Un ÖË^OŒ >Ë Jk

25 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O =∞x+≤ |∞kúHOõ ^Œ^∞Œ . ^≥=· „Ѩ=HõÎ WKÕÛ ã¨O^ÕâO◊ =∂#= <≥[· O "åOzèOKÕ, =∂#= ã¨=∂[O HÍOH˜O∆ KÕ ã¨O^ÕâO◊ Jk. â◊¥#ºO #∞O_ç Jã≤`Î åfixfl "≥eH˜ =KÕÛ „ѨÑO¨ K«O, ~ˆ ~Ú `«~∞° "å`« Jx"å~°ºOQÍ Ñ¨QÅÆ ∞ ã¨OÉèqí OKÕ „ѨÑO¨ K«O, XHõ z#fl q`«#Î O #∞O_ç =∞Ǩ =$H∆ÍÅ∞ "≥ÚÅÔH`ÕÎ „ѨÑO¨ K«O '<Õ_∞» — 'ˆ~ѨٗQÍ =∂ˆ~ „ѨÑO¨ K«O – J@∞=O\˜ „ѨÑO¨ K«O QÆ∞iOz Z=~°~Ú<å, ^•xH˜ XHõ QÆ=∞ºO LO^Œx, J^Õ Ñ¨~Ö° ’HõO Jx JO>Ë Jk Juâ◊Ü∂≥ H˜`Î À ‰õÄ_ç# q+¨Ü∞« O HÍÉ’^Œ∞. ÃÑQ· Í Jk =∞x+≤H˜ q∞OQÆ∞_»∞ Ѩ_Õ q+¨Ü∞« O J=Ù`«∞Ok. J#∞k#O â◊√Éè’^ŒÜ∞« =∞=@O ZO`« ã¨ÇϨ ["≥∂ P =∞Ǩk#O ã¨OÉèqí OK«@O ‰õÄ_® JO`Õ ã¨ÇϨ [O. ~åÉ’ÜÕ∞ ''ˆ~Ѩٗ— ZO`« ã¨`º« "≥∂ =∞~°}Ï#O`«~° rq`«O ‰õÄ_® JO`Õ ã¨`º« O. Ü«∞^•~°"÷ ∞Õ q∞@O>Ë =∂#= <≥[· O "åOzèOKÕ, =∂#= ã¨fiÉèÏ=O HÀ~°∞‰õΩ<Õ <åºÜ«∂xfl ^≥·=„Ѩ=HõÎ ã¨Ê+¨ìѨ~°∞™êÎ_»∞. U ã¨`åºxfl QÆ∞iOz „ѨÑO¨ K«OÖ’x J<ÕHõ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ ã¨OHˆ `« „áêÜ«∞OQÍ Kå\˜K|≥ ∞`«∞<åflÜ≥∂ "å\˜x ^≥=· „Ѩ=HõÎ =∞iO`« qѨÙÅOQÍ q=iOz ^•xfl âß„ã¨|Î ^ŒOú KÕ™êÎ_»∞.

WHõ „Ѩ=HõÎ =∞#‰õΩ `≥eÑ≤# r=# q^è•<åxfl K«∂_»O_ç. J^≥O`À ã¨∞ÅÉè„í QÍǨϺ"≥∞#ÿ k. PK«~} ° Ü≥∂Qƺ"≥∞#ÿ k. J`«#∞ ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # xÜ«Ú‰õΩ_Î ~» Ú# ã¨O^ÕâÇ◊ Ϩ ~°∞_»∞ Jx qâ◊fiã≤OK«_®xH˜ J`«x ã¨O^Õâ"◊ ∞Õ `å~å¯}O. ZO^Œ∞HõO>Ë ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # „ѨÉqíè OѨ*Ü Ë ∞« |_ç#"å_»∞ =∂„`«"∞Õ WO`«\˜ ã¨Ê+¨=ì ∞~Ú#, ã¨`º« |^Œ"ú ∞≥ #ÿ "å‰õΩ¯#∞ JO^Œ*™Ë êÎ_∞» . =∞x+≤H˜ „Ѩ=HõÎ JO^Œ*ãË #≤ r=# ã¨~o° Uq∞@O>Ë J`«#∞ JÖÏ¡ÇÏπ #∞ ¿ãqOKåe. ¿ãqOK«@O (WÉÏ^Œ`)ü Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ=O Uq∞@O>Ë =∞x+≤ xifl|O^èŒOQÍ ^≥·"åxH˜ JiÊOK«∞HÀ"åe. PÜ«∞#ˆH ÉèíÜ«∞Ѩ_®e.

PÜ«∞<Õfl „¿Ñq∞OKåe. JÖÏ¡ÇÏπ <Õ `«# ã¨~fi° ã¨fiOQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Kåe.

26

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O =∞x+≤ ã¨fi`«óã≤^ŒúOQÍ Z@∞=O\˜ "å_»O>Ë J`«#∞ `«# „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ ‰õΩ, HÍ~°ºHõÖÏáêʼnõΩ XHÍ<˘Hõ Hˆ O„^Œ™ê÷#O LO_®Åx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. `«# ^Œ$+≤xì , `«# ÉèÏ"åÅ∞ ÉèÏ=#Å#∞ xÅ∞ѨÙHÀ=\ÏxH˜ J`«xH˘Hõ aO^Œ∞=Ù HÍ"åe. Jk J`«xHÔ @∞=O\˜ J=ã¨~O° JO>Ë ^•xfl =^Œe J`«#∞ LO_»ÖË_»∞. JÖÏO\˜ XHõ ÅHõ∆ºO JO@∂ ÖËx"å_≥=_»∂ ÖË_»∞. H˘O^Œ~°∞ `«=∞ ÉèÏ~åºa_»¤Å#∞ ÅHõ∆ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞. =∞iH˘O^Œi ÅHõº∆ O =Oâ’^•ú~} ° J~Ú LO@∞Ok. H˘O^Œ~∞° „áêO`«OÃÑ· ^Œ$+≤xì xeÑ≤`,Õ =∞iH˘O^Œ~∞° *ÏuÃÑ· ^Œ$+≤xì Hˆ O„nHõiOz „|`«∞‰õΩ`å~°∞. XHõ~∞° ^è<Œ åxfl ‰õÄ_»É@ˇ _ì O» `«# ÅHõº∆ OQÍ ZOK«∞‰õΩO\Ï~°∞, WOH˘Hõ~∞° JkèHÍ~°OÃÑ· ^Œ$+≤xì Hˆ O„nHõi™êÎ~∞° . J~Ú`Õ g\˜Ö’ U XHõ¯\© =∞x+≤ ^Œ$+≤xì Hˆ O„nHõiOK«_®xH˜ `«y#k HÍ^Œ∞. =∞x+≤H˜ P„â◊Ü∞« O HõeÊOz P^Œ∞‰õΩ<Õk =∂„`«"∞Õ x*ÏxH˜ J`«x „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ ˆHO„^ŒaO^Œ∞=Ù HÍQÆÅO^Œ∞ʼnõΩ Ü≥∂Qƺ"≥∞ÿ#k. r=# Ü«∂„`«#∞ QÆ=∂ºxH˜ KÕiÛ ã¨Ñb¨¶ Hõ$`«O KÕ¿ãk =∂„`«"∞Õ J`«xH˜ Hˆ O„^Œ aO^Œ∞=Ù HÍQÆÅQÍe. J~Ú`Õ ÃÑ#· ¿Ñ~˘¯#|_ç# "å\˜Ö’ XHõ¯^•xH© P â◊H˜Î ÖË^Œ∞. J=hfl Y∞^Œ∞ÌQÍ XHõiÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç#q. =∞i JÖÏO@ѨC_»∞ Jq =∞x+≤H˜ ZÖÏ `À_»Ê_»`å~Ú? Hˆ O„^Œ ™ê÷#O J<Õk ZO`« Q˘Ñ¨Ê^≥· LO_®ÅO>Ë XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î =∂#"åo ^•xÃÑ· ^Œ$+≤ì xeÑ≤<å, JO^Œ~∂° Jxfl "≥Ñ· Ù¨ Å #∞Op ^•x "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ `«~e° =zÛ<å =∂#= ã¨=∂[OÖ’ ZÖÏO\˜ Jã¨O`«∞Å#O, Jã¨=Î ºã¨`Î « <≥ÅH˘#‰õΩO_® LO_®e. HÍx ÃÑ#· ¿Ñ~˘¯#|_ç# =ã¨∞=Î ÙÅ =º=Ǩ~°O JO^Œ∞‰õΩ aè#flOQÍ LOk. =∂#=Ù_»∞ `«# ÅHõº∆ OQÍ, `«# Hˆ O„^Œ ™ê÷#O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl W`«~„° `å =ã¨∞=Î ÙÅhfl Ѩiq∞`«"∞≥ #ÿ q. XHõ =∞x+≤ "å\˜x á⁄O^•ÅO>Ë Jq W`«~∞° ʼnõΩ ^ŒH¯õ ‰õΩO_® KÕã#≤ ѨC_Õ á⁄O^Œ_O»

27 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok. D HÍ~°}OQÍ<Õ ã¨=∂[OÖ’ ã¨`«`«O ^ÀÑ≤_ô, JâßOu, JÅ[_»∞Å∞ H˘#™êQÆ∞`«∞O\Ï~Ú. XHõ =ºH˜Î U^Œ~Ú<å XHõ^•xfl á⁄O^Œ∞`«∞#flѨC_»∞ J`«#∞ W`«~°∞Å #∞O_ç ^•xfl ÖωõΩ¯O@∞#fl@∞¡ HõxÑ≤™êÎ_∞» . Ü«∞^•~å÷xH˜ XHõ¯ ^Õ=Ù_»∞ =∂„`«"∞Õ g\˜H˜ Jf`«∞_»∞. ã¨HÅõ =∂#=ÙÅ∞ PÜ«∞xfl á⁄O^Œ_®xH˜ ZQÆ|_ç<å "åiÖ’ ZÖÏO\˜ ã¨OѶ∞¨ ~°¬}QÍx, ^ÀÑ≤_ô ÉèÏ=#QÍx U~°Ê_»^∞Œ . ZO^Œ∞HõO>Ë ^Õ=Ù_»∞ Éè∫uHõ =ã¨∞Î=ÙÅ∞, J=ã¨~åÅxflO\˜H© Jf`«∞_»∞. JHõ¯~° ÖËx"å_»∞. PÜ«∞# Ѩiq∞`«∞ÅxflO\˜H© Jf`«∞_»∞ =∞iÜ«Ú Ñ¨iâ◊√^Œ∞_ú ∞» . =∂#= ã¨=∂[OÖ’ J`«ºO`« ã¨OH˜¡+¨ì=∞~Ú# ã¨=∞㨺 Uq∞@O>Ë JO^Œ∞Ö’ ZO`« L#fl`« K«@ìO L<åfl㨈~ ^•#∞flO_ç `«ÑÊ≤ OK«∞‰õΩ<Õ =∂~åæÅ#∞ =∞x+≤ "≥`∞« ‰õΩ`å_»∞. XHõ_Hç ˜ JkèHÍ~° |ÅO LO>Ë ^•x ^•fi~å J=Hõ`=« HõÅ∞ KÕ™êÎ_∞» . XHõ_∞» `«# =^ŒÌ ^è#Œ |ÅO LO>Ë ^•O`À <åºÜ«∂xfl H˘#∞‰õΩ¯O\Ï_»∞. XHõ_∞» =∂@HÍi J~Ú`Õ JO^Œ=∞~Ú# Ѩ^Œ*ÏÖÏÅ KÕ`«, "åHÍÛ`«∞~°ºO KÕ`« J<åºÜ«∂xfl <åºÜ«∞OQÍ x~°∂Ñ≤™êÎ_∞» . K≥Ñʨ =zÛO^Õq∞@O>Ë „Ѩu XHõ¯_»∂ `«# Jã¨`åºxfl ã¨`«ºOQÍ KÕã≤ K«∂Ѩ\ÏxH˜ U^À XHõ LáêÜ«∞O Hõ#∞Q˘O\Ï_»∞. HÍx J^Õ J`«xfl ^≥=· ã¨=∞HõO∆ Ö’ xÅɡ\Ïì~#° ∞HÀO_ç, J`«x Z`«∞QÎ _Æ Å» ∞, LáêÜ«∂Åhfl J`«xH˜ J~°=÷ O`«OQÍ, q∞^二 QÍ `À™êÎ~Ú. =º=Ǩ~°O =∞x+‘ – =∞x+≤ =∞^躌 L#flO`« =~°Hˆ Zxfl LáêÜ«∂Å~Ú<å, Z`«∞ÎQÆ_»Å~Ú<å! HÍx =º=Ǩ~°O =∞x+≤H© – ^≥ · " åxH˜ =∞^è Œ º ˆ H O„nHõ $ `« O JÜÕ ∞ ºã¨ i H˜ „Ѩ u =∞x+‘ x*Ï~ÚfѨ~∞° _≥á· È`å_»∞. „Ѩu KÕ+ì¨ =ÚO^Œ∞ J`«#∞ *Ï„QÆ`Ϋ Ѩ_`» å_»∞.

ZO^Œ∞HõO>Ë ^≥=· O =ÚO^Œ∞ U =∂\Ï ^•QÆ^∞Œ . PÜ«∞# ã¨=∞HõO∆ Ö’ Z=i â◊HΩ xÅ∞=*ÏÅ^Œ∞. Ü«∞^•~°"÷ ∞Õ =∞O>Ë XHõ¯ ^≥=· ÉèÏ=# ^•fi~å

28

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O =∂„`« " Õ ∞ „Ѩ [ Ö’¡ K« @ ì O Ü≥ ∞ _» Å Q“~° = Éè Ï =O 㨠$ lOK« @ O ™ê^躌 =∞=Ù`«∞Ok. Wk q∞#Ǩ =∞ˆ~ W`«~° „áêuѨkHõ ^•fi~å ‰õÄ_® D ÅHõº∆ O ã≤kOú K«^∞Œ . „ѨÑO¨ K«OÖ’ ã¨∞=º=ã¨#÷ ∞ <≥ÖH˘ÅÊ_®xH˜ Jxfl\˜H<õ åfl Z‰õΩ¯= J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ k `åºQÆO. `åºQÆO J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok. XHÀ¯™êi Z^Œ∞\˜"åi Jaè„áêÜ«∞O =ÚO^Œ∞ =∞# Jaè„áêÜ«∂xfl "åѨã∞¨ fã¨∞HÀ=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. =∞~À KÀ@ =∞# „Ѩu+¨#ª ∞ W`«~∞° ʼnõΩ JѨÊ*ˇÑʨ _®xH˜ ‰õÄ_® ã≤^=úŒ ∞"åfieû LO@∞Ok. XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ `«# ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ „ѨÜ∂≥ [<åÅHõO>Ë W`«~∞° Å „ѨÜ∂≥ [<åʼnõΩ „áê^è•#ºO W=fi=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. `«# Hõëêìi`˚ åxfl Ѩ~∞° ʼnõΩ ^è•~°É’Ü«∞=Åã≤# Ѩiã≤u÷ ‰õÄ_® U~°Ê_»∞`«∞Ok. XHÀ¯™êi – „áêѨOzHõOQÍ `«#Hˆ g∞ ÅaèOK«Háõ È~Ú<å `«# â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÅÎ #∞ ^è•~°É’Ü«∞=Åã≤# J=ã¨~O° LOk. D `åºQÆÉÏè =# =º‰õΩÖÎ ’¡ [xOK«#O`«=~°‰Äõ x[ÉèÏ=OÖ’ Z@∞=O\˜ ã¨∞=º=ã¨#÷ ∂ <≥ÅH˘ÅÊ@O ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. D `åºQÆÉÏè =# QÆ#∞Hõ Ö’Ñ≤Oz#@¡~Ú`Õ „Ѩu =∞x+‘ `«# =∂@#∞ <≥yOæ K«∞HÀE™êÎ_∞» . Ѩ~º° =™ê#OQÍ ã¨=∂[O JâßOu JÅ[_»∞ʼnõΩ PÅ"åÅO J=Ù`∞« Ok. D „ѨÑO¨ K«"∞Õ ã¨~fi° ã¨fiO J~Ú`Õ J™ê^è•~°}=∞~Ú# D `åºQÍÅ∞ KÕÜ∞« =Åã≤# J=ã¨~O° U=ÚOk? D HÍ~°}OQÍ<Õ – ^≥"· åxfl =^Œe W`«~„° `å "å\˜x Hˆ O„^Œ aO^Œ∞=ÙQÍ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ã¨=∂[OÖ’ x~°O`«~O° JÅ¡HÖõ ’¡ÅO [~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok. „Ѩ[Å∞ `åºQÍÅ∞ KÕÜ∞« _®xH˜ 㨠O ã≤ ^ Œ ú = ∞=~° ∞ . JOKÕ ` « JHõ ¯ _» â◊ √ Éè í „ Ѩ ^ Œ = ∞~Ú# ã¨∞ǨÏ$^•ƒù=ѨÓi`«=∞~Ú# "å`å=~°}O U~°Ê_»^∞Œ . J~Ú`Õ „Ѩ=HõÎ rq`«ÑÙ¨ =∞ǨÏ^•â◊Ü∞« O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ „Ѩ[Å ^Œ$+≤ì =∞~°e™êÎ_∞» – `«^•fi~å D ã¨=∞㨺 ã¨∞Å∞=ÙQÍ, J`«∞º`«=Î ∞=∞~Ú# suÖ’ Ѩi+¨¯$`«=∞=Ù`«∞Ok. ^•x `«~∞° "å`« `åºQÆ=∞Ü«ÚʼnõΩ Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ~°} Åaèã∞¨ OÎ k. `å#∞ KÕ¿ã

29 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O „Ѩu `åºQÍxH˜ ^≥=· ã¨xflkèÖ’ Q˘Ñ¨Ê qÅ∞= LO^Œx =∞~°}Ï#O`«~O° âßâ◊fi`« ™ê÷~ÚÖ’ Jk `«#‰õΩ "åѨã¨∞ W=fi|_»∞`«∞O^Œx =∞x+≤ „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. D ÉèÏ=# ã¨=∂[OÖ’ „Ѩ|e#<å_»∞ ã¨=∂[OÖ’x Jxfl ~°HÍÅ J<åºÜ«∞O J=º=ã¨Å÷ „"Õà√◊ ¡ `≥yáÈ`å~Ú. ã¨`º« O, <åºÜ«∞O „áêuѨkHõQÍ XHõ ã¨∞=º=ã¨÷ <≥ÅH˘O@∞Ok. JѨC_»∞ ã¨=∂*Ïxfl ™œjź=O`«OQÍ fiÛk^Œ_Ì ®xH˜ J=ã¨~=° ∞~Ú# U `åºQÍ#fl~Ú<å 㨈~ KÕÜ«∞_®xH˜ „Ѩu =ºH©Î ã¨#fl^Œ∞ú_»=Ù`å_»∞.

W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨) `≥zÛ# ^è~Œ ‡° O (n<£) H˘`«Î ^è~Œ ‡° O Ug∞ HÍ^Œ∞. ^Õ=Ùx W`«~° „Ѩ=HõÅÎ ∞ `≥zÛ# ^è~Œ å‡<Õfl PÜ«∞<å fã¨∞‰õΩ=KåÛ~°∞.

J~Ú`Õ W`«~° „Ѩ=HõÎÅ ^èŒ~°‡O "åi `«^Œ#O`«~°O ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ LO_»ÖHË áõ È~ÚOk. "åi J#O`«~O° "åi J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞ P ^è~Œ å‡xfl ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LOK«QÅÆ ã¨=∞~°∞Å÷ x x~°∂Ñ≤OK«∞HÀÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ ^Õ=Ù_»∞ `«# JOu=∞ „Ѩ=HõQÎ Í Ñ¨Oáê_»∞. `«# „Ѩ`ºÕ Hõ `À_®Ê@∞`À PÜ«∞#‰õΩ (ã¨Jã¨O) Jxfl *Ï`«∞ÅÃÑ,· Jxfl =∞`åÅÃÑ· PkèHºõ `«#∞ „Ѩ™êkOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ ÅaèOz# D J™ê^è•~°}"≥∞#ÿ q[Ü«∞O PÜ«∞# ^Õ=Ùx x[=∞~Ú# „Ѩ=HõÎ J#_®xH˜ „Ѩ|Å `å~å¯}O. PÜ«∞#‰õΩ ÅaèOz# ™êѶŨ ºO ZO`«\˜ JѨÓ~°fi=∞~Ú# ^ŒO>Ë „ѨѨOK«OÖ’ ZѨC_»∂ Z=iH© JO`«\˜ ™êѶ¨ÅºO „áêѨÎO HÍÖË^Œ∞. PÜ«∞# ^Õ=Ùx xÜ«Ú‰õΩÎÅx, ^Õ=Ùx „Ѩ`ÕºHõ ã¨Ç¨Ü«∞O PÜ«∞#‰õΩ JOkOk J#_®xH˜ D ã¨OѶ∞¨ @<Õ ã¨r= ™êHõº∆ O. XHõ ™ê^è•~°} =∂#=Ù_»∞ Z=~°∂ WO`« =∞ǨÏ`«~Î =° ∞~Ú# q[Ü«∂xfl ™êkèOK«Ö_Ë ∞» . =∞~À q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë PÜ«∞# (ã¨Jã¨O) ™êkèOz# D q[Ü«∞O ^•fi~å<Õ PÜ«∞# JO^Œ*ãË #≤ ^è~Œ ‡° O ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LO_Õ U~åÊ@∞ [iyOk. PÜ«∞# ™êkèOz# D q[Ü«∞O =¸ÅOQÍ<Õ PÜ«∞xfl qâ◊fiã≤Oz# "å~°∞ XHõ ã¨∞qâßÅ"≥∞ÿ# Éèí∂ÉèÏQÆOÃÑ·

30

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ã¨∞ã≤~÷ =° ∞~Ú# „ѨÉ∞íè `«fiO ™ê÷ÑO≤ K«QeÆ QÍ~°∞. P „ѨÉ∞íè `«fiO PÜ«∞# É’kèOz# ^è~Œ å‡xfl âßâ◊fi`«OQÍ ~°HO∆˜ KÕ U~åÊ@∞¡ KÕãO≤ k. PÜ«∞# „ѨÉqíè Oz 1400 ã¨O=`«û~åÅ∞ ÃÑ|· _®¤~Ú. HÍx WO`«=~°‰Ωõ PÜ«∞# JO^Œ*ãË #≤ ^è~Œ ‡° OÖ’ ZÖÏO\˜ =∂~°∞Ê [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . PÜ«∞# (ã¨) U ~°∂ѨOÖ’ „ѨÑO¨ KåxH˜ JO^Œ*âË ß~À J^Õ ã≤u÷ Ö’ <Õ\H˜ © ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LOk. W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨Jã¨O) `«~°∞"å`« =∞ˆ~ „Ѩ=HÍÎ ~å~°∞. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅO =~°‰Äõ PÜ«∞# (ã¨) ã¨=∞ã¨Î =∂#=ÙÅÃÑ· ^≥=· „Ѩ=HõQÎ Í JÅ~å~°∞`å~°∞. ^≥·=^èŒ~°‡O `«# ã≤ã¨Å~Ú# ~°∂ѨOÖ’ ÖˉõΩO_® áÈ~Ú#ѨC_Õ =∞~À „Ѩ=HõÎ ~å=Åã≤# JQÆ`º« O U~°Ê_»∞`«∞Ok. "≥#∞Hõ\˜ *Ï`«∞Å "å~°∞ ^≥=· ^è~Œ å‡ÅÖ’, ^≥=· „QÆO^ä•ÅÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞ KÕ~∞° ÊʼnõΩ áêÅÊ_»∞`«∞O_»@O =Å¡ =∂\˜=∂\˜H© ^≥=· „Ѩ=HõÅÎ ∞ „ѨÉqíè OK«=Åã≤# J=ã¨~O° U~°Ê_Õk. "å~°∞ „Ѩ[Å∞ =∞~°záÈ~Ú# áê~îåÅ#∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã,≤ ^≥=· ^è~Œ å‡xfl ã¨iH˘`«Î ~°∂ѨOÖ’ <≥ÅH˘ÖËÊ"å~°∞. J~Ú`Õ W™ê¡O „Ѩ=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£ ~°∂ѨOÖ’ JO^Œ*ãË #≤ „QÆO^äOŒ <Õ\H˜ © Ü«∞^è•ã≤u÷ Ö’ – ã≤ãŨ ∞ ~°∂ѨOÖ’ LOk. =Ú„^Œ}Ï Ü«ÚQÆO "≥Ú^ŒÅ~Ú# <å\˜ #∞OK≥`· Õ Jk =∞iO`« Éè„í ^ŒO J~ÚáÈ~ÚOk. PÜ«∞# (ã¨) XHõ q^èŒOQÍ WѨÊ\˜H© =∞# =∞^茺 ã¨r=OQÍ L<åfl~°x K≥a`Õ Jk ã¨`º« ^Œ∂~°O HÍÉ’^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë PÜ«∞# „Ѩɒ^è#Œ Å∞, PÜ«∞# rq`« K«i„`«, „Ѩ=HõQÎ Í PÜ«∞# ã¨eÑ≤# x~°O`«~° Hõ$+≤ – XHõ¯=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë PÜ«∞# iHÍ~°O¤ `å ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ, ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LOk – ^•xfl K«^Œ∞=Ù`«∞O>Ë ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Hõà◊¡ =ÚO^Œ∞ "≥∞^ŒÅ∞`«∞#fl>Ë¡ LO@∞Ok. J@∞=O@ѨC_»∞ =∞~˘Hõ #∂`«# „Ѩ=HõÎ ~å=Åã≤# J=ã¨~O° LO_»^∞Œ .

Y

31

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O

Ѩ~°Ö’HõO Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ =∞x+≤H˜ W=fi|_Õ „ѨuѶŨ O WǨÏÖ’HõOÖ’ J`«#∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì LO@∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« Hõ~‡° – ѶŨ O Wq ~Ô O_»∂ XHõ^•xH˘Hõ\˜ áÈe LO\Ï~Ú. XHõ =ºH˜Î |OQÍ~°O „áÈQÆ∞ KÕâß_»∞. HÍx ^Õ=Ùx "å\Ï#∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ W=fi@O ÖË^∞Œ . JO^Œ∞KÕ`« P |OQÍ~°O J`«x áêe@ xѨC~°=fiQÍ =∂~°∞`«∞Ok. =∞~°}Ï#O`«~O° P |OQÍ~°O Jyfl*ÏfiÅ ~°∂ѨO ^èiŒ Oz P =∞x+≤x K«∞@∞ì=Ú_»∞`«∞Ok (`ÒÉÏ). =∞x+≤ Hõ~‡° – J`«xH˜ ÅaèOK«É’ÜÕ∞ „ѨuѶŨ O U q^èOŒ QÍ Ñ¨~㰠ʨ ~°O áÈe LO\ÏÜ≥∂ ǨÏnã¨∞Ö’ ã¨q=~°OQÍ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« @O [iyOk. "Õ∞~å*ò („Ѩ=HõÎ QÍi QÆQ#Æ Ü«∂„`«)‰õΩ ã¨O|OkèOz# LÖËY¡ #O ^•fi~å `≥e¿ã^Õ=∞O>Ë =∞Ǩ„Ѩ=Hõ‰Î Ωõ P ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ Z<Àfl x^Œ~≈° <åÅ∞ K«∂Ѩ|_®¤~Ú. "å\˜Ö’ 'Hõ~‡° – ѶŨ O—‰õΩ ã¨O|OkèOz# x^Œ~≈° <åÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. JHõ¯_»H¯õ _» PÜ«∞#‰õΩ ã¨^•K«~} ° ŠѨ~Ö° ’Hõ ѶŨ O U ~°∂ѨOÖ’ LO@∞O^À K«∂Ѩ|_çOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, XHõKÀ@ H˘O`«=∞Ok XHõ ѨO@ KÕ#∞ HÀã¨∂Î LO\Ï~°∞. "åÔ~O`« ѨO@ HÀ¿ãÎ JO`Õ Ñ¨O@ ÃÑiyáÈ`«∂ LO@∞Ok. ''Z=~°∞ g~°∞?—— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨Jã¨O) ^≥·=^Œ∂`«#∞ J_çy`Õ, 'g~°∞ ^≥·==∂~åæ# áÈ~å@O ã¨e¿Ñ"å~°∞— Jx ^≥=· ^Œ∂`« ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~∞° . JÖψQ PÜ«∞#‰õΩ ^Œ∞+¨¯~°‡Å „ѨuѶŨ O ZÖÏ LO@∞O^À ‰õÄ_® qѨÙÅOQÍ K«∂Ѩ@O [iyOk. H˘O`«=∞Ok `«ÅÅ∞ ~åà◊§`À #∞A˚#∞A˚ KÕÜ∞« |_»\Ïxfl PÜ«∞# K«∂ã≤ 'gÔ~=~°∞?— Jx „ѨtflOKå~°∞. gÔ~=~°O>Ë gi `«Åa~°∞ã¨∞`«#O

32

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O gà◊§#∞ #=∂*ò‰Ωõ ÖË=‰õΩO_® KÕ¿ãk Jx ^≥=· ^Œ∂`« q=iOKå~°∞. =∞iH˘O`«=∞Ok ^Œ∞ã¨∞ÅÎ ‰õΩ J`«∞‰õΩÅ∞ "ÕÜ∞« |_ç L<åfl~Ú. "å~°∞ Ѩâ√◊ =ÙÅ =∂kiQÍ QÆ_¤ç "Õ∞ã¨∂Î HõxÑ≤™êÎ~∞° . 'gÔ~=~°∞?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ J_çy`Õ, g~°∞ `«=∞ ™⁄=Ú‡Å#∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ Y~°∞ÛÃÑ>Ë"ì å~°∞ HÍ~°∞ Jx ^≥=· ^Œ∂`« |^Œ∞eKåÛ~°∞. P `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ XHõ =ºH˜xÎ K«∂âß~°∞. "å_»∞ Hõ>Åìˇ "≥∂ѨÙ#∞ Z`«∞HÎ À=\ÏxH˜ „ѨÜ∞« `«flO KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞.

ZO`«H© P "≥∂Ѩ٠J`«xH˜ ÖË=HõáÈ`Õ =∞ixfl Hõ>Åìˇ ∞ P "≥∂ѨÙÖ’ "Õã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. 'Z=i`«#∞?— Jx ^≥·=„Ѩ=HõÎ J_çy`Õ, W`«xÃÑ· ÉÏ^躌 `«Å∞, JѨÊyO`«Å |~°∞=Ù ZO`«QÍ LO_Õ^OŒ >Ë ^•xfl J`«#∞ "≥∂Ü«∞ÖËHáõ ÈÜ«∂_»∞. J~Ú<å J`«#∞ `«# ÉÏ^躌 `«Å#∞ `«yOæ K«∞‰õΩ<Õ |^Œ∞Å∞ =∞ixfl ÉÏ^躌 `«Å#∞ `«#ÃÑ· "Õã∞¨ ‰õΩ<Õ"å_»∞ Jx ^≥=· ^Œ∂`« q=i™êÎ ~ ° ∞ . H˘O^Œ i <åÅ∞Hõ Å ∞, ÃÑ^•Å∞, Hõ ` ≥ Î ~ ° ` À HõuiÎ OK«|_»∞`«∞O\Ï~Ú. 'Z=~°∞ g~°∞?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ „Ѩtfl™êÎ~∞° . g~°∞ =HõÅÎ ∞, J_»∂¤ J^Œ∞Ñ¨Ó ÖˉΩõ O_® <À\˜x ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕ¿ã"å~°∞.

J~°O÷ ÖËx =∂@Å∞ K≥ÑÊ≤ LѨ„^Œ=O ã¨$+≤Oì KÕ"å~°∞ Jx ^≥=· ^Œ∂`« ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~∞° . XHõKÀ@ XHõ ~åu |O_»‰Ωõ z#fl ~°O„^èOŒ Ѩ_Oç k.

P ~°O„^èOŒ #∞Oz XHõ ÃÑ^ŒÌ Z^Œ∞Ì |Ü«∞@‰õΩ =zÛOk. `«~∞° "å`« J^Õ =∞m¡ P ~°O„^èOŒ Ö’xˆH ^Œ∂~°\ÏxH˜ <å<å `«O\ÏÅ∞ Ѩ_™» êyOk. HÍx JO^Œ∞Ö’H˜ „Ѩ"tÕ OK«ÖHË áõ È~ÚOk. 'Uq∞\˜ W^ŒO`å?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ J_çQÍ~°∞. Wk U =ºH˜Î LѨ=∂#O JO>Ë, J`«#∞ Ju x~°H¡ º∆õ ^èÀ~°}`˜ À HõÅÇ¨Ï HÍ~°}"≥∞#ÿ XHõ =∂@#∞ J<Õ™êÎ_∞» . `«~∞° "å`« ^•x f„=Ѩi}Ï=∂Å#∞ QÆ=∞xOz ^•xfl "åѨã∞¨ fã¨∞HÀ"åÅ#∞ ‰õΩO\Ï_»∞, HÍx "åѨã∞¨ fã¨∞HÀÖË_∞» . XHõKÀ@ H˘O`«=∞Ok LO\Ï~°∞. "å~°∞ ã¨fiÜ«∂# `«=∞ â◊s~åÅ =∂Oã¨O HÀã¨∞‰õΩx uO@∞O\Ï~°∞. 'gà‹§=~°∞?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ „Ѩtfl¿ã,Î gà‹§=~°O>Ë `«=∞ ™ê\˜ ™È^Œ~∞° Å#∞

33 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ZQÆ`åoKÕ¿ã"å~°∞. "åix ZuÎá⁄_»∞ã¨∂Î LO_Õ"å~°∞ Jx ã¨=∂^è•# q∞™êÎ~∞° ^≥=· ^Œ∂`«. =∞iH˘O`«=∞Ok ^≥=· „Ѩ=Hõ‰Î Ωõ HõxÑ≤OKå~°∞. "åi QÀà◊√¡ W#∞ѨQÀà◊¡ =Öˇ, ~åy QÀà◊§=Öˇ L<åfl~Ú. "å~°∞ `«=∞ =ÚMÏÅ#∞, ~˘=Ú‡Å#∞ yÅ∞¡`∂« , ~°‰Ωõ ¯`«∂ LO\Ï~°∞. 'Z=~°∞ g~°∞?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ „ѨtflOK«QÍ, g~°∞ „Ѩ[ÅÃÑ· Ѩ~x° O^Œ‰Ωõ áêÅÊ_Õ"å~°∞, "åi =∂#=∞~åº ^ŒÅÃÑ· ^•_»∞Å∞ [i¿Ñ"å~°∞ Jx ^≥=· ^Œ∂`« ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.

WOHÍ H˘O`«=∞Okx ^≥=· „Ѩ=HõÎ K«∂âß~°∞. "åi ÃÑ^•Å∞ XO>ˇÅ ÃÑ^•Å#∞ áÈe L<åfl~Ú. "å~°∞ Jyfl*ÏfiÅÅ#∞ uO@∂ LO\Ï~°∞. gà◊¡ =º=Ǩ~°O Uq∞\˜? Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ „Ѩtfl¿ã,Î gà◊√¡ WǨÏÖ’HõOÖ’ J<å^äÅŒ ™⁄=Ú‡#∞ u<Õ"å~°∞ Jx ã¨=∂^è•#O =ã¨∞OÎ k. =∞iH˘O^Œi Hõ_»∞ѨÙÅ∞ KåÖÏ ÃÑ^ŒÌQÍ L<åfl~Ú. Jq áê=ÚÅ`À xOѨ|_ç L<åfl~Ú. =KÕÛ áÈÜÕ∞ "å~°∞ "åà◊§#∞ HÍà◊§ „H˜O^Œ „`˘‰õΩ¯`«∞<åfl~°∞.

J~Ú<å "åà◊√¡ L#flKÀ@ #∞Oz Hõ^ÖŒ H¡Ë õ áÈ`«∞O\Ï~°∞. 'gà‹=¡ ~°∞?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ J_çy`Õ 'gà◊√¡ =_ô¤ ™⁄=Ú‡#∞ u<Õ"åà◊√—¡ Jx ^≥=· ^Œ∂`« |^Œ∞e™êÎ~∞° . =∞iH˘O`«=∞Ok ^≥=· „Ѩ=Hõ‰Î Ωõ HõxÑ≤OKå~°∞. "åiH˜ XHõ „ѨHõ¯# =∞Oz =∂Oã¨O LOK«|_çOk. =∞~À „ѨHõ¯# ‰õΩo§ HõOѨÙH˘_»∞`«∞#fl =∂Oã¨O LOk. "åà◊√¡ =∞Oz =∂O™êxfl =^ŒÖãË ≤ ‰õΩo¡# =∂O™ê<Õfl ÉèHí ã∆˜ ∂¨ Î LO\Ï~°∞. 'gà◊¡ ã¨OQÆ`qÕ ∞\˜?— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ J_»QQÆ Í, D „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨µÖˇ=~°O>Ë ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«=∞~Ú# ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ #∞ =^Œe J„Hõ=∞ ã¨O|O^è•Å ^•fi~å `«=∞ Öˇ·OyHõ "åOKè«Å#∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ"å~°∞ Jx ã¨=∂^è•#O W=fi|_çOk. ã¨fi~°æ q+¨Ü∞« O ‰õÄ_® W@∞=O\˜^.Õ JO>Ë =∞x+≤ Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì Jk J`«xH˜ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. k=º Y∞~üP<£Ö’ U=∞x ÃãÅgÜ«∞|_çO ^ŒO>Ë, u#_®xH˜ U"≥<· å ѨO_»∞¡ W=fi|_ç#ѨC_»ÖÏ¡ "å~°∞, 'WÖÏO\˜

34

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O ѨO_»∞¡ ѨÓ~°fiO Éè∂í Ö’HõOÖ’ =∂‰õΩ W=fi|_Õq— Jx JO\Ï~°∞ (JÖò |Y~° : 25). nxfl|\˜ì `≥e¿ã^Õq∞@O>Ë Ñ¨~Ö° ’HõOÖ’ ÅaèOKÕ HÍ#∞HõÅ∞ SÇ≤ÏHõ Hõ~‡° Å#∞ áÈe LO\Ï~Ú, „ѨÑO¨ K«OÖ’ ^≥=· ^•ã¨∞_çH˜ U Hõ~‡° #∞ KÕ¿ã ã¨^∞Œ ƒkú Åaèã∞¨ OÎ ^À J@∞=O\˜ „ѨuѶŨ "Õ∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ J`«xH˜ „áêѨÎ=∞=Ù`«∞Ok. „ѨÑO¨ K«OÖ’ =∞x+≤ U Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ UÜÕ∞ q^èOŒ QÍ ã¨ÊOkã¨∞Î <åfl_»∞ J<Õk J`«xÜ≥∞_»Å ѨsHõ.∆ XHõ ~å~ÚH˜ U^Œ~Ú<å Ѩiã≤u÷ Z^Œ∞~°~ÚO^Œ#∞HÀO_ç, Jk U q^èŒOQÍ#∂ ã¨ÊOkOK«^Œ∞. HÍQ͆ =∞x+≤ =∂„`«O ã¨Ê$ǨÏ, K≥`· #« ºO HõÅ rq. =∞x+≤H˜ U ã¨OѶ∞¨ @<≥<· å Z^Œ∞~°~Ú`Õ J`«xÖ’ XHõÖÏO\˜ HõÅHõÅO K≥Å~ˆ QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ ["å|∞QÍ J`«#∞ `«# <À\˜<À, K≥~Úº<À LѨÜ∂≥ y™êÎ_∞» . J^Õ J`«x áêe@ Jã¨Å∞ ѨsHõ.∆ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞x+≤ `«# PÖ’K«##∞, `«# PK«~}° #∞ U kâ◊Ö’ LѨÜ∂≥ y™êÎ_À ^Õ=Ù_»∞ ѨsH˜™∆ êÎ_∞» . ^Œ∂+¨}ʼnõΩ ã¨=∂^è•#OQÍ J`«#∞ ^Œ∂+≤OKå_® ÖËHõ J`«x <À\˜ ^•fi~å n"≥#Å∞ "≥Å∞=_®¤Ü∂« ? J<Õ ^•xfl ^Õ=Ù_»∞ QÆ=∞x™êÎ_∞» . =∞x+≤H˜ U Ѩiã≤u÷ Z^Œ∞~°~Ú<å ã¨~ˆ J`«x „Ѩuã¨ÊO^Œ# ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO@∞Ok. P Ô~O\˜Ö’ XHõ ã¨ÊO^Œ# #HÍ~å`«‡Hõ"≥∞ÿ#k. =∞~˘Hõ ã¨ÊO^Œ# ã¨HÍ~å`«‡Hõ"∞≥ #ÿ k. XHõ\˜ : #~°HÍxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞k, =∞~˘Hõ\˜ : ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"âÕ O◊ HõeÊOKÕk. ^≥"· åcèëêìxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ ÖËx ã¨ÊO^Œ# #~°HÍxH˜ Q˘xáÈ`«∞Ok. ^≥·"åcèëêìxHõ#∞QÆ∞}OQÍ, PÜ«∞# „Ѩã¨#fl`«#∞ K«∂~°Q˘<ÕkQÍ LO_Õ ã¨ÊO^Œ# ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° ã¨∞OÎ k. "Õ~ˆ =∂@Ö’¡ XHõ ã¨ÊO^Œ# Ã+`· åh ã¨ÊO^Œ#. ^•x QÆ=∞º™ê÷#O #~°HOõ . HÍQ͆ =∞~˘Hõ ã¨ÊO^Œ# ^≥=· QÆ=∞º™ê÷#O ã¨fi~°Oæ . ^≥q· Hõ=∞~Ú# HͺÔ~Hõ~ì #ü ∞

35 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O „Ѩ ^ Œ i ≈Oz# "å~° ∞ 㨠fi ~° æ Ñ ¨ Ù HÀ=∞Å=∞~Ú# "å`å=~° } OÖ’ =ã≤OѨ*ËÜ«∞|_»`å~°∞.

WHõ Ã+`· åh HͺÔ~Hõ~ì ü (ÃÑâ· ßzHõ QÆ∞}ÏÅ∞) L#fl =∞x+≤ ã¨fiÉèÏ=O ZÖÏ LO@∞O^À K«∂^•ÌO. D HÀ=‰õΩ K≥Ok#"å_»∞ U^Œ~Ú<å J"åOKè « h Ü« ∞ =∞~Ú# Ѩ i ã≤ ÷ u U~° Ê _ç # Ѩ C _» Ö Ï¡ x~° ¡ H õ ∆ º OQÍ „Ѩuã¨ÊOk™êÎ_∞» . J`«#∞ ^Õfi+¨O`À<Õ Zki™êÎ_∞» . HÀáêxH˜ ã¨=∂^è•#O HÀѨO`À<Õ W™êÎ_∞» . nxH˜ aè#flOQÍ ^≥q· Hõ=∞~Ú# HͺÔ~Hõ~ì ü L#fl "å_≥=_»O>Ë, J`«#∞ ^≥·"åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ LO\Ï_»∞. J`«#∞ ÉèÏ"å"ÕâßÅ#∞ x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩx, ~åQÆ^fiÕ ëêÅ`À ‰õÄ_ç# =∞<À=∞Ü«∞ ÉèÏ"åÅ #∞Oz ÃÑH· ˜ =zÛ =º=Ǩ~°O KÕ™êÎ_∞» . JOu=∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨Jã¨O) „ѨɒkèOKå~°∞ : <å „Ñ¨É∞íè =Ù <åˆH=∞x P*Ï˝ÑO≤ Kå_»O>Ë <å‰õΩ ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ "åx`À <Õ#∞ ã¨xflÇ≤Ï`«O HÍ"åe. <å‰õΩ U^Œ~Ú<å ^ŒH¯õ ‰õΩO_® KÕã#≤ "å_çH˜ <Õ#∞ U^≥<· å W"åfie. <å‰õΩ J<åºÜ«∞O KÕã#≤ "å_çfl, <Õ#∞ Hõq∆ ∞OKåe.

WÖÏO\˜ P^ÕâßÅ∞ J<ÕHOõ L<åfl~Ú. g\˜^•fi~å É’^èÑŒ _¨ ^Õ =Õ ∞O>Ë qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£) J~Ú#"å_»∞ Z^Œ∞\˜"åi "≥Y· ix |\˜ì QÍHõ `«# ™ê÷~ÚH˜ â’aèOKÕ q^èŒOQÍ „Ѩ=iÎOKåe. #HÍ~å`«‡Hõ "≥·Yi „Ѩ^iŒ ≈OK«|_ç#ѨC_»ÖÏ¡ J`«#∞ ã¨HÍ~å`«‡HõOQÍ „Ѩuã¨ÊOkOKåe. „Ѩ[Å =∞^茺 HõÅã≤"≥∞Åã≤ rqã¨∞Î#flѨC_»∞ J"åOKè«hÜ«∞=∞~Ú# ã¨OѶ∞¨ @#Å<ÕHOõ Z^Œ∞~°=Ù`∞« O\Ï~Ú. `å`å¯eHõOQÍ =∞x+≤Ö’ =ºuˆ~Hõ ÉèÏ"åÅ∞ [xã¨∞OÎ \Ï~Ú. J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞ ã¨O^Œ~åƒùÖÁzÛ#ѨC_»ÖÏ¡ "≥∂q∞<£ (qâßfiã≤) =ºuˆ~Hõ ÉèÏ"åÅ∞ Ö’Ö’<Õ kQÆ„q∞Oy, `«#‰õΩ J<åºÜ«∞O [~°∞QÆ∞`«∞#flѨÊ\˜H© Z^Œ∞\˜"åi Ü≥∞_»Å L`«=Î ∞ suÖ’ "≥∞ÅQÍe. ã¨fi~°Oæ J`«ºO`« HÀ=∞Å"≥∞#ÿ , Ѩq„`«=∞~Ú# ã¨Å÷ O. JÖÏ¡ÇÏπ

36

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O „Ѩ`ºÕ Hõ „â◊^`úŒ À ^•xfl `«# ã¨[#˚ ∞Öˇ#· ^•ã¨∞Å H˘~°‰Ωõ xi‡OKå_»∞ :

^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡ÖϡǨï JÖˇ·Ç≤Ï = ã¨Å¡O) „Ѩ=zOKå~°∞ : ''ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ uO\Ï~°∞, „`åQÆ∞`å~°∞. HÍx "å~°∞ Lq∞‡"ÕÜ«∞@O QÍx, =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° KÕÜ∞« @OQÍx [~°Q^Æ ∞Œ —— =∞i u#fl^ŒO`å U=∞=Ù`«∞Ok? Jx ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ J_»QÍæ PÜ«∞# (ã¨) WÖÏ |^Œ∞eKåÛ~°∞† ''„`Õ#∞ÊÅ∞ =™êÎ~Ú. K≥=∞@ Ѩ_∞» `«∞Ok. Jk ‰õÄ_® q∞+π¯ (Hõ~∂° Ê~°ÑÙ¨ "åã¨#) ÖÏ ã¨∞"åã¨##∞ Hõey LO@∞Ok. g∞~°∞ âßfi㨠ёÅ∞ã¨∞#Î fl>Ë¡ "åiÖ’ ǨÏ"£∞Ì =∞iÜ«Ú `«ãƒ‘ ÇπÏ (^≥=· ™È΄`«O, H©~#ΰ Å∞)Å∞ á⁄O^Œ∞Ѩ~K° |« _ç LO\Ï~Ú.

D ǨÏnã¨∞ ^•fi~å qk`«=∞ÜÕ∞º^Õq∞@O>Ë ã¨fi~°Oæ XHõ Ѩiâ◊√^Œú ã¨Å÷ O. K≥=∞@ ã¨~Ú`«O JHõ¯_» ã¨∞"åã¨# ~°∂ѨOÖ’ qã¨iO˚ K«|_»∞ `«∞O@∞Ok. `«=∞Ö’x K≥=∞@#∞ K≥=∞@ ~°∂ѨOÖ’<Õ "≥à§◊ „QÆHˆ ¯ [#∞Å∞ J@∞=O\˜ JO^•Å Ö’HõOÖ’ ZÖÏ „Ѩ"tÕ ™êÎ~∞° ? Jã¨∂Ü«∞, ^Õfi+¨O, HÍѨ@ºO, „ѨfHÍ~°O, JǨÏOÉèÏ=O – WÖÏO\˜=hfl =∞x+≤Ö’x HõŇëêxfl áÈe#q. Z=~°~Ú`Õ `«=∞Ö’x "≥∞Åÿ #∞, Hõã∞¨ =Ù#∞ Hõã∞¨ =Ù ~°∂ѨOÖ’<Õ |Ç≤Ï~°`æ O« KÕ™êÎ~À "å~°∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ =ã≤OѨ*Ü Ë ∞« |_»\ÏxH˜ Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞ HÍ~°∞. Jâ◊√^Œ`ú #« ∞ ã¨~Ú`«O Ѩiâ◊√^Œ`ú « ~°∂ѨOÖ’ =ºHõOÎ KÕ¿ã ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅ∞ x=ã≤OKÕ ^Õ=Ùx HÍÅh ã¨fi~°Oæ . q^Õfiëêxfl

37 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O "≥^Œ[Å¡=Åã≤# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨~Ú`«O „¿Ñ=∂=∞$`åxfl zeH˜OKÕ ^≥=· ^•ã¨∞Å∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ =ã≤OѨ*Ü Ë ∞« |_»`å~°∞. â◊„`«∞=ÙÃÑ· „ѨfHÍ~°O f~°∞Û‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O zH˜¯#ѨÊ\˜H© Hõ∆q∞Oz =^ŒeÃÑ>Ëì L^•~° ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞, D~嬺^ÕfiëêÅ∞ HõeQˆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨~Ú`«O Z^Œ∞\˜"åi „âıÜ∂« xfl JaèÅ+≤OKÕ ã¨^∞Œ } æ ã¨OѨ#∞flÅ∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ x=ã≤OK«_®xH˜ J~°∞›Å∞. QÆ~°fiѨ_®eû# ã¨=∞Ü«∞OÖ’#∂ J}‰õΩ=#∞, q#Ü«∞ q#„=∞`«Å#∞ =ºHõÑÎ i¨ KÕ ã¨[#˚ ∞Å∞, J<åºÜ«∞O J„Hõ=∂ʼnõΩ áêÅÊ_Õ J=HÍâ◊O LO_ç ‰õÄ_® <åºÜ«∞O KÕ¿ã ™œjź=O`«∞Å∞ ^Õ=Ùx ã¨fi~°Oæ Ö’ ™ê÷#O ã¨OáêkOK«_®xH˜ J~°∞›Å∞. `«=∞Ö’x Jâ◊√^Œ`ú #« ∞ ã¨~Ú`«O â◊√kú ~°∂ѨOÖ’ =ºHõOÎ KÕÜ∞« @O JO>Ë W^Õ. „ѨÑO¨ K«O Uq^èOŒ QÍ ~°∂á⁄OkOK«|_çO^ŒO>Ë, WHõ¯_» J<ÕHõ ™ê~°∞¡ =∞x+≤ J"åOKèh« Ü«∞ ã¨OѶ∞¨ @#Å#∞ Z^Œ∞~˘¯#=Åã≤ =ã¨∞OÎ k.

D „ѨѨOK«O ѨsH∆ÍÅÜ«∞O J=_»OKÕ`« W^ŒO`å `«Ñ¨Ê^Œ∞ =∞i.

J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ ã¨~Ú`«O ã¨HÍ~å`«‡HõOQÍ „Ѩuã¨ÊOkOKÕ =ºH˜Î =∂„`«"∞Õ ã¨fi~åæxH˜ J~°∞›_∞» . =∞Ô~=~°~Ú`Õ #HÍ~å`«‡Hõ ÉèÏ"åʼnõΩ xÅÜ«∞=∞Ü«∂º_À J`«#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"tÕ OKÕ J~°›`#« ∞ HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞.

WOHÍ ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ "åÔ~ÖÏ LO\Ï~°O>Ë, "å~°∞ PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ xã¨Ê$Ç¨Ï K≥O^Œ‰Ωõ O_®, MË^ÑŒ _¨ ‰» Ωõ O_® F~°∞Ê =Ç≤Ï™êÎ~∞° . ã¨OÜ«∞=∞#O`À qѨ`«¯~° Ѩiã≤÷`«∞Å#∞ Z^Œ∞~˘¯O\Ï~°∞. Z=i =Å¡#~Ú<å `«=∞‰õΩ ÉÏ^èŒ Hõey<å "åix â◊ÑO≤ K«~∞° ã¨iHõ^• nq™êÎ~∞° .

Z=i`À#~Ú<å =º=Ǩ~°O KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ <åºÜ«∞|^ŒúOQÍ "åi ǨωõΩ¯Å#∞ x~°fiiΙêÎ~°∞. Z=~°~Ú<å `«=∞#∞ q=∞i≈¿ãÎ P„QÆǨϟ ^Œ„QÆ∞Å=‰õΩO_® „ѨâßO`« =∞#ã¨∞û`À qO\Ï~°∞. ã¨kfi=∞~°≈#∞ ã¨ÇϨ $^ŒÜ∞« O`À ã‘fiHõi™êÎ~∞° . XHõiѨ@¡ `«=∞‰õΩ Zxfl Ѷ~≤ åº^Œ∞Å∞<åflã¨~ˆ

38

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O J`«x Ѩ@¡ <åºÜ«∞^Œ$+≤`ì À<Õ "≥∞ÅQÆ∞`å~°∞. Z=i`À#~Ú<å "å~°∞ U^Œ~Ú<å =º=Ǩ~°O KÕÜ∞« =Åã≤=¿ãÎ Z^Œ∞\˜"å~°∞ gix ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞flÅx QÆ∞iÎOKÕÖÏ "≥∞ÅQÆ∞`å~°∞. PYiH˜ Z^Œ∞\˜"åi Hõ~‰° Ωõ "≥Y· i =¸ÅOQÍ `«=∞Ö’ ^Õfi+¨O, „ѨfHÍ~° ÉèÏ=O ÃÑÅ∞¡aH˜#ѨÊ\˜H© ^•xfl "å~°∞ kQÆ„q∞Oy `«=∞ =ºuˆ~Hõ`#« ∞ „âıÜ∂≥ aèÖÏ+¨ ~°∂ѨOÖ’ „Ѩ^Œi≈™êÎ~°∞. "å~°∞ „áêѨOzHõ rq`«OÖ’ ^Õ=Ùx ѨÙ+¨ÊOÖÏ =∂iáÈ"åe. P ѨÙ=Ùfi #∞O_ç ^Œ∞~°Oæ ^èOŒ ã¨~Ú`«O ã¨∞QÆO^èÑŒ i¨ =∞à◊O ~°∂ѨOÖ’ "≥^[Œ Å¡|_®e. J#∞Hõ} ∆ O ^≥=· <å=∞㨇~°} KÕã∂¨ ,Î ^≥=· "Õ∞ `«=∞ ã¨~fi° ã¨fiOQÍ rqOKÕ â◊√ÉèÏ`«‡Å‰õΩ J@∞=O\˜ Ѩq„`« rq`«O QÆ_¿ç Ñ ã¨^∞Œ ƒkú Åaèã∞¨ OÎ k. "å~°∞ ^≥"· åxfl U suÖ’ á⁄O^•ÅO>Ë P ÉèÏ=#Ö’<Õ "å~°∞ FÅÖÏ_®e. J#∞Hõ} ∆ O "åi ǨÏ$^ŒÜ∞« ã¨ÊO^Œ#Ö’ ^Õ=Ù_»∞ b#"≥∞áÿ È~Ú LO_®e. ^≥=· cèu =∞iÜ«Ú ^≥=· „¿Ñ=∞Ö’ "å~°∞ =ÚxyáÈ"åe – J@∞=O\˜ ^è#Œ ºr=ÙňH ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # Ѩq„`« rq`«O QÆ_¿ç Ñ ã¨^∞Œ ƒkú „áêѨ=Î ∞=Ù`«∞Ok. =∞x+≤Ö’ QÆ~fi° O, JǨÏOHÍ~°O Lá⁄ÊOy# "Õà◊ J`«#∞ J}‰õΩ=`À `«Å=OKåe. ^Õfi+¨O =∞iÜ«Ú „ѨfHÍ~° ÖÏ"å ÃÑÅ∞¡aH˜ #ѨC_»∞ „¿Ñ=∞ѨÓ~°fiHõ=∞~Ú# "≥Y· ix J=ÅOaOKåe. =∞#ã¨∞Ö’ ^Œ∞~°∞ƒkúH˜ P™ê¯~°O Hõey# Hõ} ∆ Ï# `«##∞ Ѩ~ÀѨHÍiQÍ x~°∂Ñ≤OK«∞ HÀ"åe. `«# <À@ Ѩ~∞° Å q+¨Ü∞« OÖ’ âßѨ<å~å÷Å∞ "≥Å∞=_»∞`«∞O>Ë <À\˜x J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ\˜ì â◊√ÉèÏHÍOHõÅ∆ #∞ =ºHõOÎ KÕÜ∂« e. Z^Œ∞\˜"åi ǨωõΩ¯Å#∞ HÍ*ËÜ∂« Å#fl ^Œ∞~°∞ƒkú HõÅQÆQÍ<Õ ^•xfl JHõ¯_Õ JO`«"Ú≥ OkOz "åi ǨωõΩ¯Å#∞ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ – <åºÜ«∞|^ŒOú QÍ – K≥eO¡ Kåe. ã¨`åºxfl QÆ∞iÎOz JOwHõiOz#ѨC_»∞ `«=∞ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨Åª ∞ Ѩ_áç È`«∞#fl@∞ì JxÑ≤OK«=K«∞Û. J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ‰õÄ_® `«=∞ ¿Ñ~° ∞ „Ѩ u +¨ ª Å H˘~° ‰ õ Ω „áê‰õ Ω ÖÏ_» ‰ õ Ω O_® 㨠` « º ã‘ fi HÍ~åxˆ H „áê=ÚYº`«x"åfie. XHõiÃÑ· ѨQfÆ ~°∞ÛHÀ"åÅx =∞#ã¨∞ „¿Ñ~ˆ Ñ≤ã∞¨ OÎ k.

39 W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~åƒùÖˇ^Œ∞Ô~·#ѨC_»ÖÏ¡ „ѨfHÍ~° ÉèÏ"åxfl ֒֒ѨÖË J}z"Õã≤ „Ѩ`º« i÷Ñ@ ¨ ¡ <åºÜ«∞ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ ^èÀ~°}Ö˜ ’ "≥∞ÅQÍe. g∞~°∞ XHõ „@‰õΩ¯ÃÑ· Ѩܫ∞xã¨∞ÎO>Ë ~À_»∞¤ g∞^Œ Ѩ~°∞ÔQ`ÕÎ „@‰õΩ¯ q∞=∞‡efl ‰õΩk¿Ñã¨∂Î LO@∞Ok. J^Õ g∞~°∞ XHõ =∞Oz HÍ~°∞Ö’ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°#∞HÀO_ç, HÍ~°∞ ZO`« ã‘Ê_»∞QÍ áÈ~Ú<å Jk q∞=∞‡efl ‰õΩkÑ≤"ÕÜ«∞^Œ∞. ^•xHͯ~°}O Uq∞@O>Ë HÍ~°∞ K«„HÍʼnõΩ =∞Oz „ã≤ÊOQÆ∞Å∞ J=∞~°Û|_ç LO\Ï~Ú. JO^Œ∞KÕ`« HÍ~°∞ `«# ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅ xflO\˜h `«# K«„HÍňH Ѩiq∞`«O KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok. P ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅ∞ „ѨÜ∂« }©‰Ωõ ʼnõΩ ™ÈHõ#~Ú<å ™ÈHõ=Ù. nxH˜ aè#flOQÍ „@‰õΩ¯ „ã≤ÊOQÆ∞Å∞ =∂=¸Å∞ „ã≤ÊOQÆ∞Öˇ· LO\Ï~Ú. P HÍ~°}OQÍ ^•x ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅ∞ „Ѩܫ∂}©‰õΩÅ ^•HÍ KÕ~°∞`å~Ú. JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»x"å_»∞ „@‰õΩ¯ÖÏO\˜"å_»∞. J`«_»∞ `«# =∞<À=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅ#∞ J}QÍ~°∞ÛHÀÖË_∞» – "å\˜x W`«~∞° Å H˘~°‰Ωõ „"≥àQ¡◊ HˆÆ ¯™êÎ_∞» . `«kƒù#flOQÍ JÖÏ¡ Ç π Ï ‰õ Ω Éè í Ü « ∞ Ѩ _ Õ " å_» ∞ 㨠∞ u"≥ ∞ `« Î x HÍ~° ∞ ÖÏO\˜ " å_» ∞ . ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅxflO\˜h J`«#∞ `«# =~°Hˆ Ѩiq∞`«O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. `«#ÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç W`«~° =∞#∞+¨µÅ‰õΩ Jq ™ÈHõ‰Ωõ O_® *Ï„QÆ`=Ϋ Ç≤Ï™êÎ_∞» . ã¨ÇϨ #O, ã¨OÜ«∞=∞#O JO>Ë W^Õ! F~°∞Ê, x„QÆÇϨ O JO>Ë W^Õ!!

WHõ F~°∞Ê, x„QÆÇϨ O QÆ∞iOz =∞iO`« qѨÙÅOQÍ K≥ÑC¨ HÀ"å ÅO>Ë WÖÏ K≥Ñʨ =K«∞Û. XHõ =∞x+≤ #Å∞QÆ∞i =∞^蕺 x=ã≤ã∞¨ #Î flѨC_»∞ J"åOKèh« Ü«∞ J#∞Éè"í åÖˇ^∞Œ ~Ô `· Õ "å\˜x ֒֒ѨÖË J}K«∞HÀ"åe, ^•x „ѨÉèÏ=O Ѩiã¨~åÅÃÑ· Hõ#|_»hÜ«∞~å^Œ∞. ÉÏ^è•Hõ~°=∞~Ú# ‰õΩ^Œ∞ѨÙÅ#∞ `«#ÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩx W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞"åiH˜ ã¨O`Àëêxfl ѨOzÃÑ\Ïìe. D ^ŒH`∆õ « L#fl"å_Õ ^Õ=Ùx ã¨fi~°Oæ Ö’ =ã≤OѨ*Ü Ë ∞« _®xH˜ J~°∞›_∞» . ã¨fi~°Oæ ZÖÏO\˜ HÀ=∞Å"≥∞#ÿ , PǨ^¡ HŒ ~õ =° ∞~Ú# ã¨Å÷ =∞O>Ë JHõ¯_» K≥=∞@ÖÏO\˜ =∞e#O ã¨~Ú`«O ã¨∞"åã¨# ~°∂ѨOÖ’ QÆ∞ÉèÏoã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ PǨ¡^ŒHõ~°"≥∞ÿ# "å`å=~°}OÖ’ TÑ≤i

40

W™ê¡O ѨiK«Ü∞« O Ñ‘ÅÛ_®xH˜ J~°∞›_=≥ ~°∞? `«# JO`«~O° QÆOÖ’x =∞e<åxfl ã¨∞QÆO^èOŒ ~°∂ѨOÖ’ |Ç≤Ï~°`æ O« KÕÜ∞« QÆÅ ã¨ÇϨ #jÅ∞_Õ ^•xH˜ Jxfl q^è•ÖÏ `«y#"å_»∞.

XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ LOk : Wk =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ ã‘fiÜ«∂K«~} ° . Jk Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ J`«xH˜ "åѨã∞¨ W=fi|_»∞`«∞Ok. „ѨÑO¨ K«OÖ’x =∞x+≤ <≥u· Hõ Hõ~‡° Å∞ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ Éè∫uHõ ~°∂ѨO ã¨O`«iOK«∞‰õΩO\Ï~Ú. „ѨÑO¨ K«OÖ’ ã¨OÉèqí OKÕ „Ѩu ã¨OѶ∞¨ @#Ö’ =∞x+≤H˜ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ ã¨=∂^è•#O ÅaèOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. ã¨fi~°"æ åã≤ Z=~À, #~°H"õ åã≤ Z=~À J"Õ x~°~‚ Ú™êÎ~Ú. U^≥<· å XHõ ã¨`º« O =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞OÎ k – XHõ`#« ∞ ^•xfl JOwHõi™êÎ_∞» , WOH˘Hõ`#« ∞ „`Àã≤ÑÙ¨ K«∞Û`å_»∞.

U^Œ~Ú<å XHõ ã¨=∞㨺 L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. XHõ`#« ∞ ^•xH˜ ã¨O|OkèOz <åºÜ«∞OQÍ =º=ǨÏi™êÎ_∞» . "Õ~˘Hõ_∞» J<åºÜ«∂xH˜, J„Hõ=∂xH˜ X_çQ_Æ `» å_»∞. U^Œ~Ú<å J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ Ѩiã≤u÷ Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok – WѨC_»∞ XHõ =ºH˜Î ã¨ÇϨ #O`À =º=ǨÏi™êÎ_∞» .

WOH˘Hõ_∞» `«Åá⁄QÆ~∞° K«∂ѨÙ`å_»∞. U^Œ~Ú<å Ѩ~㰠ʨ ~° q"å^•ã¨Ê^Œ =∞~Ú# ã¨=∞㨺 `«Ö`ˇ ∞« `Î ∞« Ok. JÖÏO@ѨC_»∞ XHõ =ºH˜Î ã¨OÜ«∞=∞#O`À „¿Ñ"≥∞ÿHõ ÉèÏ"åxfl =ºHõÎѨ~°∞™êÎ_»∞, WOH˘Hõ =ºH˜Î #HÍ~å`«‡Hõ ^Œ$+≤`ì À „ѨfHÍ~° ÉèÏ"åxfl =ºHõOÎ KÕ™êÎ_∞» . Wq ~Ô O_»∂ Ѩ~㰠ʨ ~° q~°∞^Œ=ú ∞~Ú# ã¨ÊO^Œ#Å∞, W"Õ Ñ¨~Ö° ’Hõ rq`«OÖ’ =∞x+≤ QÆ=∞º™ê÷<åxfl ~°∂á⁄Okã¨∞<Î åfl~Ú. =∞# <≥u· Hõ PK«~} ° Å∞ Éè∫uHõ ~°∂ѨO ^•eÛ#<å_»∞ "å\˜Ö’ XHõ\˜ ã¨fi~°æOQÍ#∂, =∞~˘Hõ\˜ #~°HOõ QÍ#∂ Ѩi}q∞ã¨∞OÎ k.

Y QÆ=∞xHõ : 1980 Ѷ„≤ |=i 1= `Õn# #∞OÉÏÃÇÏ_» (~å[™ê÷<)£ Ö’ KÕã#≤ „ѨãO¨ QÍxH˜ ™ê~åOâ◊O D "åºã¨O.