2012 Door gelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Jaarboek 2012 Stichting LightRec Nederland
2012 Door gelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Inhoud
Voorwoord 4 Bestuur 6 Het product doorgelicht
8
Het gebruik doorgelicht
10
De inzameling doorgelicht
12
De recycling doorgelicht
18
De markt doorgelicht
24
Gebruik QR-codes
26
Inzamelcijfers 27 Baten & lasten
30
Deelnemers 34 Summary 36 Colofon 38
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
3
Voorwoord
Collectief verantwoording nemen In het afgelopen jaar hebben 48 nieuwe deelnemers zich aange-
het hoogste niveau van efficiency en effectiviteit, er zal altijd geld
sloten bij ons inzamelsysteem voor energiezuinige verlichting.
nodig zijn. Zeker als geëist wordt dat 85% van alle afgedankte lampen
LightRec neemt nu namens 400 producenten en importeurs
en armaturen ook daadwerkelijk ingezameld moet worden voor recycling.
verantwoordelijkheid voor de inzameling en recycling van gebruikte lampen en armaturen.
Om de continuïteit te kunnen garanderen en de verantwoordelijkheid van de deelnemers in alle gevallen waar te kunnen maken, is een
De wettelijke verplichting om oude spaarlampen, ledlampen,
gezonde financiering vereist. Dat is niet eenvoudig. De toekomstige
tl-buizen en armaturen in te zamelen en te laten verwerken bestaat
finan ciering wordt verzekerd door een vaste bijdrage per ver-
sinds 2005. Dit gaf destijds meteen de aanzet tot een collectieve
kochte lamp opzij te zetten om de toekomstige kosten te dekken.
aanpak onder de regie van LightRec. De keuze voor het collectief
Deze voorziening zal over de komende decennia flexibel moeten
blijft aantrekkelijk, nu vooral voor nieuwe toetreders die ledverlich-
worden ingezet, om de verschillende golven nieuwe lichtbronnen
ting op de Nederlandse markt brengen. Een inzamelcollectief
- die steeds meer geïntegreerd worden in hun armaturen -
werkt kostenefficiënter dan een individueel inzamelsysteem en
goed te kunnen verwerken. Niet voor niets plant LightRec haar
we leveren bovendien een recyclingresultaat dat ruim boven het
kasstromen inmiddels twintig jaar vooruit, met alle aannames
wettelijk vereiste ligt: uit de lampen en armaturen wordt 94% van
en voorbehouden die daarbij horen!
alle grondstoffen teruggewonnen. In dit jaarboek volgen we de levensloop van verlichting, van productie De Europese Unie heeft de doelstellingen voor de vereiste inza-
via gebruik tot inzameling en recycling. Daarbij stippen we de uitda-
melingspercentages in het afgelopen jaar drastisch opgeschroefd. Dat
gingen aan die opdoemen en de antwoorden die we daarop in overleg
vraagt een verdere groeiversnelling van LightRec. Daarbij verandert de
met onze deelnemers formuleren. De betrokkenheid van onze deelnemers
markt in hoog tempo en daarmee op termijn de stroom lampen en armaturen
groeit, zo bleek onder meer uit de grote opkomst tijdens de Deelnemersdag
die we laten verwerken. Van de laatste generatie gloeilampen gaan we naar
2012. Gesteund door die betrokkenheid zetten
de eerste generaties spaarlampen en dan door naar ledlampen, waarvan
wij ons in bij de Nederlandse overheid, om de
de eerste golf over een jaar of tien aan het einde van zijn levensduur komt.
nieuwe Europese richtlijn zo vast te leggen in nationale wetgeving dat wij onze verantwoorde-
Hoe kostbaar de kritische stoffen als zeldzame aardmetalen in moderne
lijkheid optimaal waar kunnen maken.
verlichting ook mogen zijn, ze worden in zulke kleine hoeveelheden
4
gebruikt dat de opbrengst van recycling de kosten van handling en logistiek
Martin de Jager
niet kunnen dekken. Ook al vindt de inzameling en recycling plaats met
Voorzitter Stichting LightRec
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Hoofdstuk 1
Bestuur
Focus op professionele markt
6
Het bestuur van LightRec zal zich in 2013 gezien de uitdagende, nieuwe
Van links naar rechts: Julian Schaub (Osram), Tony Everett (Havells-
Europese doelstellingen voornamelijk richten op de verhoging van de gere-
Sylvania), Judith Keirsemaekers (Etap), Martin de Jager (Philips), Paul
gistreerde, verantwoorde inzameling van lampen en armaturen richting 2014.
Rotteveel (Ikea), Jeroen Bartels, Angela Ramdhan (bestuurssecreta-
Daarbij zal de focus voor het bestuur liggen op de professionele markt.
resse), Frank Wensink (GE Logistics), Gied van Hoorn (Erco Lighting).
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Hoofdstuk 2
Het product doorgelicht
Lang leve de ledlamp
Wat waren de trends en ontwikkelingen op het gebied van verlichting in 2012? Gloeilamp passé
Led gaat leiden
Nederland heeft afscheid genomen van de gloeilamp. De consument is
Nederlanders kopen steeds meer ledlampen, blijkt uit onderzoek dat GfK
niet massaal peertjes gaan hamsteren nadat winkeliers sinds september
Panel Services uitvoerde in opdracht van LightRec. De helft van de huis-
2012 geen gloeilampen meer mochten inkopen. Wel maakt hij eerst zijn voorraad op: naar schatting liggen er bij Nederlandse huishoudens nog zo’n 60 miljoen gloeilampen in de kast.
houdens bezit er minimaal één. Dit was 20% in 2008. In de periode 2010-2012 steeg het aantal ledlampen in huishoudens met 178% tot 17,3 miljoen. Rond 2016 zal de led waarschijnlijk de meest verkochte lamp zijn: de prijs gaat dalen en door
Sfeervol sparen
strengere wetgeving zal de spaarlamp rond 2020 zelfs van
Volgens de Nederlandse Lichtassociatie (NLA) kleeft er nog
de markt zijn verdwenen.
steeds een ‘ongezellig’ imago aan energiezuinige verlichting. Ten onrechte, want de nieuwste generatie spaar- en ledlampen
Licht leasen
is ook in warme tinten te verkrijgen én dimbaar. De ledlamp
Door de crisis investeren bedrijven minder in zuinige verlich-
is bovendien erg functioneel. Zo bracht Philips in 2012 een ledlamp op de markt waarbij de gebruiker de kleur en intensiteit van het licht met een smartphone kan instellen.
ting. Ze missen daarmee de kans om op termijn hun energiekosten flink te verlagen. Innovatieve ondernemers bieden een oplossing voor dit probleem met creatieve constructies als het verhuren van een bepaalde hoeveelheid lichtverbruik. Als bedrijf
Hippe armaturen Nederlanders hebben samen 202 miljoen verlichtingsarmaturen in
hoeft er dan geen investering te worden gedaan. De kosten worden gedekt door de verminderde energie- en onderhoudskosten.
huis, waarvan de meeste zijn ontworpen met het oog op de klassieke gloeilamp. Spaarlampen met schroeffitting werden in 2012 dan ook het meest verkocht. Volgens de NLA zijn hippe armaturen met geïntegreerde ledverlichting echter sterk in opmars.
8
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Achtergrondinformatie bezitsmeting huishoudens
Hoofdstuk 3
Het gebruik doorgelicht
De lamp is zuinig, nu de mens nog LightRec onderzocht in 2012 hoe Nederlanders met verlichting omgaan Het licht in huis
Nieuw licht
Nederlanders hebben samen 449 miljoen lampen in huis, zo blijkt uit
Consumenten mogen dan een voorkeur hebben voor energiezuinige ver-
onderzoek van GfK Panel Services. Een huishouden bezit gemiddeld
lichting, ze laten zich bij de aanschaf van een nieuwe lamp niet alleen
60 lampen, waarvan er 44 in gebruik zijn. Ruim 85% van de
leiden door duurzaamheid. Vooral de prijs en functio-
Nederlanders gebruikt het liefst een energiezuinige lamp
nele afwegingen als lichtsterkte bepalen uiteindelijk de
in de woonkamer. 22% verlicht de woonkamer graag met
keuze voor een lamp. Het kopen van nieuwe verlichting
kaarsen. We draaien steeds minder gloeilampen in: het aandeel peertjes daalde van 73% in 2008 naar 66% in 2012.
is geen uitgesproken taak voor de man of vrouw des huizes. Het vervangen van een lamp is dat wel: vooral manlief draait hier voor op, een kwart van de vrouwen laat deze taak
Als het baasje van huis is…
zelfs exclusief over aan hun partner.
Ruim 60% van de Nederlanders laat een lichtje aan terwijl er niemand thuis is. De meesten doen dit om inbraak te voorkomen. Ongeveer de helft van de mensen vindt het bovendien prettig thuis te
Mag het licht uit? De helft van de Nederlanders laat zijn buitenlamp de hele avond
komen in een verlichte woning. Opvallend: één op de vijf Nederlanders
branden, ongeacht het seizoen. Ze voelen zich veiliger met een verlichte
laat een lampje branden voor de thuisblijvende hond of kat.
tuin. De andere helft pakt het zuiniger aan en gebruikt een buitenlamp met bewegingsmelder. Scheelt in de portemonnee én de buren hebben er minder last van. Eén op de tien Nederlanders ervaart namelijk overlast van de buitenverlichting van de buren.
Achtergrondinformatie bezitsmeting huishoudens
10
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Hoofdstuk 4
De inzameling doorgelicht
Lampen nieuw leven inblazen Uitvoeringsorganisatie Wecycle verstevigde in 2012 haar samen-
zich in haar campagnes op consumenten ĂŠn professionals om de
werking met gemeenten en het bedrijfsleven. Ook richtte Wecycle
inzameling van lampen en armaturen te verhogen.
Producenten
Detailhandel/Groothandel
Consumenten
Detailhandel
Kinderboerderijen
Professioneel gebruik
Gemeente/ Milieustraat
groothandel
Wecycle
Overslagcentra
Recyclefabrieken
12
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Bouwplaatsen
installateurs
Samenwerking detailhandel
Detailhandel neemt meer lampen in
In samenwerking met verschillende winkelketens heeft Wecycle inzamel-
LightRec stuurde mysteryshoppers op pad om te testen in hoeverre
bakken ontwikkeld, waar consumenten hun klein e-waste en lampen altijd
de detailhandel haar wettelijke verplichting nakomt om een oude
kwijt kunnen, zonder aankoop van een nieuw product (oud-voor-niets).
spaarlamp in te nemen voor recycling bij aankoop van een nieuw
Deze winkels gaan dus nog een stap verder dan de wet voorschrijft. In 2012
exemplaar. In totaal voldeed 83% van de 523 bezochte winkels aan
heeft Wecycle inzamelbakken neergezet bij alle vestigingen van Gamma,
deze wettelijke verplichting, een stijging van 20% ten opzichte van
Media Markt, Saturn, Blokker en Hornbach. Zo zijn er steeds meer zicht-
het jaar ervoor. Toen bleef de juiste inzameling steken op 63%. Vooral
bare inzamelpunten ‘before the counter’ om de drempel om in te leveren
de gespecialiseerde verlichtingszaken, bouwmarkten en woonwinkels
voor de consument te verlagen.
scoorden goed.
Fotoslideshow inzamelbakken bij winkels
Samenvatting onderzoek mysteryshopping
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
13
Gemeenten Wecycle heeft een convenant met de Vereniging Nederlandse Gemeenten
12 gemeenten (0-1,9 kg/inw)
(VNG) en de Koninklijke Vereniging voor Afval- en Reinigingsmanagement
180 gemeenten (2-4,9 kg/inw)
(NVRD). Hierdoor ontvangen gemeenten een onkostenvergoeding als zij
201 gemeenten (5-7,9 kg/inw)
alle e-waste, inclusief energiezuinige verlichting, bij Wecycle inleveren.
16 gemeenten (8 of meer kg/inw)
De meeste gemeenten (84%) houden zich aan de contractuele afspraken. Met degenen die dat niet doen wordt indringend gesproken.
Benchmark Wecycle voerde in 2012 voor de tweede keer een benchmarkonderzoek uit onder gemeenten waar zij een afgiftecontract mee heeft. Milieustraten bleken gemiddeld 4,8 kilo e-waste per inwoner af te dragen aan Wecycle. Per gemeente liep de afgifte uiteen van 1,0 tot 21,4 kilo per inwoner. De provincie Zeeland levert het meeste in: gemiddeld 7,8 kilo per inwoner. De volledige benchmark is online te raadplegen: wecycle.nl/benchmark.
Ga direct naar de benchmark
14
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Publiekscampagnes Ook in 2012 lichtte Wecycle consumenten voor over het inzamelen en
inleveren van verlichting bij de detaillisten centraal. In Noord-Brabant
recyclen van e-waste en lampen, onder meer via tv-spotjes en grote
verrasten Wecycle en de Milieubende meer dan 1.250 leerlingen uit
consumentenbeurzen. In samenwerking met gemeenten hield Wecycle
groep 8 met educatief theater.
inzamelacties rondom Koninginnedag en Sinterklaas. Met kerst stond het
Tv-spots voorlichting over het inleveren van lampen
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
15
Bakkie voor professionele gebruikers Wecycle richt zich bij de professionele markt op twee groepen. Bij gebouw-
Bij installateurs was de campagne gericht op de uitvoering. Via de
eigenaren en -beheerders focuste de campagne zich op bewustwording
zogeheten Bakkie-campagne stimuleerde Wecycle installatiebedrijven
van hun bijdrage aan de verantwoorde inzameling en recycling van energie-
om zoveel mogelijk energiezuinige verlichting in te zamelen. Deel-
zuinige verlichting op beleidsmatig niveau. Deze groep zou dit op moeten
nemende installateurs, detailhandelaren en professionele eindgebruikers
nemen in het MVO-beleid en bij de aanbesteding van opdrachten.
die opvallend presteerden maakten kans op het winnen van de Gouden Bakkie-award. Deze campagne wordt in 2013 voortgezet.
Met stands bij onder meer de Vakbeurs Gebouwbeheer en de Vakbeurs
16
Facilitair probeerde Wecycle facilitair managers die in opdracht van
In het komende jaar zal Wecycle in opdracht van LightRec meer de
gebouweigenaren werken, bewust te maken van hun verantwoordelijk-
aandacht leggen op de professionele ontdoeners. Meer informatie:
heid bij de inzameling van energiezuinige verlichting.
wecycle.nl/bakkie.
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Hoofdstuk 5
De recycling doorgelicht
Een arbeidsintensief proces
18
Spaar- en tl-lampen bevatten het vluchtige metaal kwik.
apart opgevangen. Van de gerecyclede lampen wordt momen-
Het recyclen van deze gasontladingslampen is daarom een
teel meer dan 90% van de materialen hergebruikt. Armaturen
arbeids足intensief proces. In een hermetisch afgesloten instal-
worden tegelijk met andere soorten elektrische apparaten
latie wordt het kwik van de andere materialen gescheiden en
verwerkt.
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
De walsbreker > Recycling van rechte tl-buizen Direct terug naar fabrikant Zo’n 65% van alle ingezamelde gasontladingslampen bestaat uit rechte tl-buizen. In tegenstelling tot spaarlampen zijn tl-buizen gemaakt van hoogwaardig kalkglas. Door rechte tl-lampen apart te verwerken, kan het kalkglas in zuivere vorm teruggewonnen worden. Lampenfabrikanten kunnen dit glas dan direct opnieuw inzetten voor hun productie. Daarmee levert kalkhoudend glas een zogenoemd gesloten circuit-recycling op.
Goed gesorteerd De rechte tl-buizen worden met de hand gesorteerd. Alleen schone lampen gaan de tl-installatie in. Buizen die kapot, vet, vuil of gekleurd zijn of op een andere manier afwijken worden alsnog via de algemene installatie voor overige lampen verwerkt. De rechte tl-buizen worden met de hand naast elkaar op de transportband gelegd. Dit voorkomt dat de buizen op elkaar komen te liggen, waardoor ze niet optimaal zouden breken.
Gesloten installatie De tl-buizen rollen het afgesloten deel van de breekinstallatie in dat continu in onderdruk staat. Hierdoor wordt voorkomen dat kwikdamp ontsnapt. Een wals breekt vervolgens de tl-buizen. Ze vallen daarbij uiteen in kalkglas, in de metalen elektroden (kapjes aan beide uiteinden) en in het fluorescentiepoeder dat verantwoordelijk is voor het kenmerkende tl-licht.
Fotoslideshow proces
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
19
Kwik De kwikdampen worden middels de afzuiging die de onderdruk genereert weggezogen via een koolstoffilter dat ge誰mpregneerd is met zwavel. Dit filter zet het kwik chemisch om naar de stabiele en veilige, niet-vluchtige vorm het kwiksulfide. Het kwiksulfide wordt uiteindelijk opgeslagen in een deponie voor gevaarlijk afval.
Fluorescentiepoeder Het fluorescentiepoeder wordt weggezogen naar een zogenoemd ontstoffingsfilter en in speciale vaten opgevangen. Aan het einde van de transportband bevindt zich nog een trilzeef om de laatste restjes poeder te scheiden. Sinds kort is het technisch mogelijk om uit dit poeder zeldzame aardmetalen als europium, yttrium en terbium terug te winnen. Deze aardmetalen kunnen dan ingezet worden voor de aanmaak van nieuwe fluorescentiepoeders.
Metaal Vlak na het breken van de tl-buis trekt een magneet zoveel mogelijk metalen elektroden, waarin zich onder meer ijzer bevindt, naar zich toe. Even verderop herhaalt een tweede magneet dit proces om de laatste resten metaal uit de stroom te halen. Aan het einde van de band scheidt een trilzeef de eventueel nog resterende uiteindes van het kalkglas. De verzamelde elektroden worden naar een metaalrecycler gebracht voor verdere verwerking.
Glas Het kalkglas verdwijnt via de transportband in big bags. Een gevulde zak weegt 600 tot 700 kilo. Uit de big bags wordt regelmatig een monster genomen om te controleren of er nog kwik of fluorescentiepoeder op het glas zit. De goedgekeurde zakken worden aan verschillende lampenfabrikanten verkocht.
Video over het recyclingproces
20
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
De breekzeef > Recycling van spaarlampen en kromme tl-buizen Alles op één hoop
Trommelzeef
Alle spaarlampen, kromme en vuile rechte tl-buizen en overige lampen
Een magneet vist de ijzerhoudende onderdelen van de transportband.
verdwijnen in één recycle-installatie. Deze machine schudt automatisch
Daarna gaan alle materialen door een trommelzeef met verschillende
een grote bak lampen leeg in een toevoertrechter. Vervolgens komt de in-
lagen. Iedere laag heeft een eigen maasgrootte. Achtereenvolgens
houd terecht in het afgesloten deel van de machine dat continu in onderdruk
scheidt de zeef non-ferro metalen, kunststof, glas en glaspoeder.
staat. Hier vermaalt een shredder alle lampen. Het kwik en het fluorescentiepoeder worden meteen weggezogen en verwerkt zoals eerder beschreven.
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
21
Metaal Het verzamelde metaal bestaat voornamelijk uit ijzer, aluminium en koper. Het wordt, samen met de elektroden van de rechte tl-buizen, naar een 足metaalrecycler gebracht voor verdere verwerking.
Kunststof De gescheiden kunststofonderdelen zijn te verschillend van samenstelling voor hergebruik. Daarom wordt dit niet-gevaarlijke restmateriaal ingezet als brandstof in officieel erkende R1-installaties: ovens die energie produceren met een vergelijkbaar rendement als steenkool- of gasinstallaties. Dankzij deze herwinning van energie bereikt Wecycle voor al het e-waste een nuttige toepassing van 96% inclusief de materiaalrecycling van 94%.
Glazen pels Het glas uit de installatie voor de recycling van alle lampen behalve 足tl-buizen is te heterogeen om als grondstof terug te keren naar lampenfabrikanten. Het kan echter wel industrieel gebruikt worden, bijvoorbeeld om de vuurvaste stenen van de binnenwand van afvalovens te bekleden. Het silicium in deze glazen pels beschermt de ovenstenen dan tegen de chemische inwerking die ontstaat tijdens de verbranding van gevaarlijk afval. Deze toepassing is officieel erkend als recycleoplossing en telt mee als materiaalhergebruik.
Mens- en milieuvriendelijk Wecycle werkt alleen met recyclingbedrijven die voldoen aan de geldende ISO-normen. Dit houdt onder meer in dat deze bedrijven over een streng monitoringprogramma beschikken. Ze controleren bijvoorbeeld regelmatig de luchtkwaliteit op hun locatie. Voor het personeel gelden strikte veiligheidsvoorwaarden. Om blootstelling aan kwikdampen te voorkomen, dienen werknemers bij het betreden van de recycle-installatie een beschermende Tyvek-overall en een gezichtsmasker met luchtfilter te dragen. Vanaf 2013 dienen de recyclingbedrijven te voldoen aan de WEEELABEX-normen die strenger zijn dan de huidige wettelijke normen.
22
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Hoofdstuk 6
De markt doorgelicht
Razendsnelle ontwikkelingen op alle fronten Dalende verkopen van verlichting door de ingezakte vast-
Voor een organisatie die de inzameling en recycling voor haar deelnemers
goedmarkt, een verrassend snelle switch naar ledlampen,
verzorgt, lijkt het een rustgevend idee dat de groei van de verlichtings-
intensivering van de jacht op oude verlichting én nieuwe
voorraad even stokt. Dan wordt er straks ook minder afgedankt. Er zijn
wettelijke doelstellingen voor inzameling en recycling. 2012
afgelopen jaar 12% minder lampen en armaturen verkocht onder invloed
was een bewogen jaar, zegt LightRec-manager Jeroen Bartels.
van het economisch klimaat. Er is minder nieuwbouw en onderhoud
“De ontwikkelingen volgen elkaar zo snel op en de onzeker-
wordt uitgesteld. Dit resulteert ook in lagere inkomsten voor LightRec
heden over de toekomst zijn zo groot, dat we enorm op onze qui
dan begroot.
vive moeten zijn.” Ondanks dat heeft Wecycle in opdracht van LightRec dit jaar evenveel verlichting ingezameld als in 2011. Daarmee neemt het inzamelpercentage toe. Dat betekent dat er aanzienlijk minder tl-buizen, spaaren ledlampen in de vuilnisbak of in het sloopafval terecht zijn gekomen. Dat is mede te danken aan publiekscampagnes van Wecycle en de nieuwe inzamelpunten in winkels, waardoor het de consument makkelijker wordt gemaakt om oude spaarlampen in te leveren. Ook acties in de professionele hoek, zoals de Gouden Bakkie-campagne, handige inzamelcontainers en slimme retourlogistiek stimuleren de inzameling.
Opkomst en transitie naar led LightRec moet rekening houden met een markt die razendsnel verandert. Afgelopen jaar is de verkoop van gloeilampen gestaakt en is de markt definitief overgenomen door energiezuinige alternatieven. Met name in de professionele markt gaat de opkomst van led razendsnel. “Die transitie naar led gaat veel sneller dan verwacht”, zegt Jeroen Bartels, “met name op de professionele markt, die 80% van alle energiezuinige verlichting voor
24
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
zijn rekening neemt. Een jaar geleden dachten we dat het nog tien jaar
geen specifieke doelstelling voor verlichting vaststellen. Het ministerie
zou duren voor TL door led zou worden vervangen, nu denken we dat het
van Infrastructuur & Milieu werkt deze nieuwe regelgeving uit.
al over drie jaar zover is.” Steeds vaker gaat het om een ledlichtbron die geïntegreerd is in de armatuur - een ‘led luminaire’ of kortweg ‘ledinaire’ -
Uitdagingen
die als één verlichtingselement worden geïnstalleerd en vervangen.
Specifiek voor verlichting zijn er enkele concrete punten die in de uitwerking de aandacht verdienen. Allereerst is het essentieel om alle
De transitie van gasontladingslampen naar led vraagt om
armaturen onder de regelgeving te brengen. De Europese richtlijn
aanpassing van de organisatie, werkwijze en financiering
maakt tot 2018 een uitzondering voor consumentenarmaturen.
van de inzameling en recycling. In de eerste plaats ontstaan
Dit gegeven gebruiken sommige producenten om professio-
er golfbewegingen: eerst komt er een berg spaarlampen en
nele lampen en armaturen aan het inzamelsysteem en de
tl-buizen, die massaal vervangen worden door led. En aan het
financiering daarvan te onttrekken. LightRec overweegt om de
einde van een levensduur van 10 jaar of meer volgt er een
consumentenarmaturen al eerder in het systeem te brengen.
nieuwe golf ledlampen en ledinaires. In de tweede plaats verandert het speelveld en het aantal spelers dat daarin
Een tweede punt is het kunnen blijven financieren van het
actief is. Sommige partijen werken in alle segmenten van
systeem. LightRec pleit er daarbij voor om de overheid de
de verlichtingsmarkt, anderen doen alleen in armaturen,
doelen vast te laten stellen, maar de keuze van de middelen
ledlampen of ledinaires.
bij de producenten neer te leggen.
Solidariteit Bartels: “Het opvangen van deze golven bij de inzameling
“We staan voor grote uitdagingen”, zegt Jeroen Bartels. “Het afgelopen jaar hebben we belangrijke stappen gezet
en recycling vraagt flexibiliteit van het systeem. Zeker ook
om daar in eensgezinde samenwerking met producenten, impor-
omdat alle aannames zo snel achterhaald blijken te zijn. En het
teurs en overheid een antwoord op te vinden.”
vereist solidariteit van alle deelnemers om een verantwoorde inzameling en recycling te blijven verzekeren.” Daarom heeft LightRec de afvalbeheerbijdrage verhoogd van 12 naar 14 cent per verkochte lamp. Ook streeft de stichting naar een algemeen verbindend verklaring (AVV) om de continuïteit te waarborgen. De
Volg het @LightRec op Twitter om op de hoogte te blijven
ambitie om zoveel mogelijk in te zamelen blijft daarbij overeind. LightRec zal zich namens de sector ten volle inzetten om het inzamelpercentage op te voeren van 45% van het aantal op de markt
Jeroen Bartels
gebrachte producten in 2016 tot 65% in 2019, ook al zou de overheid
Manager Stichting LightRec
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
25
Gebruik QR-codes
Van offline naar online;
bekijk extra informatie bij de teksten in dit Jaarboek De QR-code, de mobiele streepjescode, kan met de camera van een telefoon of tablet ‘gescand’ worden. De QR-code is een directe link naar bijvoorbeeld een webpagina. De QR-codes in dit Jaarboek linken naar een mobiele webpagina of andere digitale informatie. Daarop staat de volgende inhoud: • Samenvatting rapport bezitsmeting van GfK Panel Services • Onderzoek mysteryshopping 2012 • Fotoreportage inzamelbakken bij winkels • Benchmark afgifte door gemeenten 2012 • Wecycle TV-spots ter voorlichting inzameling lampen • Fotoreportage recyclingproces • Video recycling proces Een QR-code werkt op iOS (iPhone/iPad) en Android. Stappen: 1 Download een QR-code app Om een QR-code te kunnen bekijken heeft u een app nodig die de codes kan scannen. Download de app ‘Scan’ in de Appstore of Google Play. 2 QR-code scannen Open de app ‘scan’ op uw telefoon of tablet. Met de camera scant u de code. De zoeker kleurt groen als de code gelezen is. 3 Mobiele webpagina bekijken U komt nu op de mobiele webpagina terecht. Hier kunt u een keuze maken in de informatie die u wilt bekijken.
26
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Inzamelcijfers
Pas op de plaats Afgelopen jaar is hard gewerkt om de inzameling van energie-
verhoudt tot de verkopen. Die relatieve benadering is het uitgangspunt
zuinige verlichting op peil te houden, terwijl woningmarkt en
van de vorig jaar vastgestelde Europese richtlijn voor e-waste (afgedankte
vastgoedmarkt verder inzakten en onderhoud werd uitgesteld.
elektrische apparaten en energiezuinige lampen). De doelstelling wordt
Het ingezamelde volume afgedankte lampen en armaturen
uitgedrukt in het percentage ingezamelde kilo’s ten opzichte van wat de
bleef onveranderd 3,43 miljoen kilo. De aanhoudende recessie
voorgaande drie jaren op de markt is gebracht (in jargon: ‘Put on Market’
vraagt naar verwachting ook in 2013 veel creativiteit om de
of PoM). Over zes jaar moet dat percentage 65% zijn.
inzameling op peil te houden. Wecycle heeft zich in opdracht van LightRec in 2012 flink ingespannen om de inzameling te bevorderen. Samen-
In bijgaande grafiek is de ingezamelde hoeveelheid, conform de nieuwe Europese systematiek, afgezet tegen de ge-
werkingsverbanden met winkelketens als Blokker,
middelde verkopen over de drie voorgaande jaren. Dit
Gamma en MediaMarkt maken het voor winkelend
levert een heel ander beeld op dan de vergelijking van
publiek gemakkelijker om energiezuinige verlichting
het aantal kilo’s. Geen stabilisatie na jaren van snelle
in te leveren. Aanvullend organiseerde Wecycle diverse publiekscampagnes om de noodzaak van inzameling
stijgende inzameling, maar al jaren een stabiele, licht naar beneden neigende trend. Hier blijkt dat de inza-
onder de aandacht te brengen via tv- en radiospots en aan-
meling in voorgaande jaren de groei in nieuw verkochte
wezigheid op verschillende consumenten- en vakbeurzen.
spaarlampen nauwelijks kon bijhouden. Alleen de sterke stijging van ingezamelde armaturen blijft ook in relatieve
Ondanks alle inspanning is een einde gekomen aan de groei
termen overeind.
van de inzameling in de voorgaande jaren. Het volume energiezuinige lampen is met 2,5% gedaald, tot 1,7 miljoen kilo. Deze daling is gecompenseerd door een lichte groei van het volume armaturen, dat voor het eerst een fractie groter is dan dat van de lampen.
Uit deze grafiek blijkt ook dat de inzameling van lampen in Nederland nog niet voldoet aan de nieuwe Europese doelstelling. De afgelopen drie jaar is van alle energiezuinige lampen een derde ingezameld van wat de voorgaande drie jaren op de markt is gebracht. De Europese richtlijn eist dat in 2016 ten minste 45% wordt ingezameld
Gewicht zegt niet alles. Zeker zo belangrijk is welk deel van alle
wat oploopt naar 65% in 2019.
afgedankte verlichting ingezameld wordt voor verantwoorde verwerking. Of, omdat het volume afgedankte lampen nauw samenhangt met
Deze doelstelling geldt vooralsnog voor alle e-waste gezamenlijk, niet
de nieuw verkochte verlichting: hoe de ingezamelde hoeveelheid zich
voor specifieke productgroepen. LightRec wordt dus nog niet afgerekend
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
27
op deze algemene doelstelling. Verlichting maakt, door het relatief lage
consumentenuitgaven en bedrijfsinvesteringen en wordt getemperd als
gewicht van lampen, maar enkele procenten van het totale e-waste uit
de bestedingen terugvallen.
en heeft daarom slechts beperkte invloed op het totale inzamelresultaat. Niettemin heeft LightRec de ambitie om de ten doel gestelde 65%
Wellicht wordt het jaar 2013 een eerste stap in de richting van de nieuwe
uiteindelijk wel te bereiken.
Europese doelstelling gezet. Als Wecycle er in slaagt de inzameling van verlichting op peil te houden, dan buigt de trend in het inzamelpercen-
In plaats van één uniforme norm voor alle lidstaten, hangt het ver-
tage naar boven. De dalende verkoop van verlichting in 2012 drukt dan
eiste aantal in te zamelen kilo’s in elk land dus af van wat daar nieuw
immers de gemiddelde ‘PoM’ over de voorgaande drie jaar en de inzame-
wordt verkocht. Dat betekent meer kilo’s per inwoner in Nederland
ling neemt dan in verhouding tot die gedrukte verkopen toe. Het moet
dan in Bulgarije. Verder reageert de inzameldoelstelling op het markt-
de eerste stap worden op weg naar de vereiste verdubbeling van het
klimaat: het vereiste aantal kilo’s gaat rap omhoog bij groeiende
inzamelpercentage die LightRec voorstaat.
Inzamelcijfers in tonnen 2007 - 2012 TL-buizen Andere lampen Armaturen Geregistreerd (mogelijk incidenteel) In OWEB In bulk Armaturen zijn in 2011 en 2012 ook gedeeltelijk ingezameld via OWEB en registratie. Deze verschillende bronnen zijn in de grafiek weergegeven.
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0 2009
28
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
2010
2011
2012
Aantallen op de markt gebracht TL-buizen Spaarlampen Armaturen
25.000
20.000
Andere lampen
Gemiddeld gewicht TL-buizen 133 gram Spaarlampen 80 gram Armaturen 2,4 kilo Overige lampen 84 gram Alle lampen 195 gram
15.000 x 1.000
Ledlampen
10.000
5000
0 2009
2010
2011
2012
Inzamelingspercentage in procenten 45%
TL-buizen Alle lampen samen* Andere lampen Armaturen Gebaseerd op 133 gram voor TL, 82 gram voor andere (119 gram gemiddeld) en 2423 gram voor armaturen. Gemiddelde over alle lampen.
*
40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 2009
2010
2011
2012
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
29
Baten & lasten
Minder inkomsten, hogere transportkosten De inkomsten van LightRec zijn in 2012 achteruit gegaan. De
om energiezuinige verlichting gescheiden in te leveren, wat weer voor-
verkoop van nieuwe verlichting viel terug en als gevolg daar-
waarde is om de ambities voor inzameling en recycling te kunnen
van droegen de deelnemers minder aan afvalbeheerbijdragen
realiseren. Dat geldt ook voor de onderzoeks- en advieskosten die in
af. Waar de begroting nog uitging van een lichte groei, bleken
2012 op peil zijn gebleven.
de beheerbijdragen over het hele jaar 14% lager uit te komen. Om het resulterende inkomstenverlies van
Vooruitzichten 2013
bijna 1 miljoen euro te compenseren, heeft LightRec
De markt voor nieuwe verlichting toont nog geen herstel.
de kosten waar mogelijk gedrukt om uiteindelijk op
LightRec gaat er dan ook van uit dat de inkomsten dit jaar
het beoogde nul-resultaat uit te komen.
op hetzelfde niveau blijven als in 2012. De druk op de
De kosten van inzameling en verwerking van spaarlampen,
afvalbeheerbijdrage van 12 naar 14 cent per lamp, die
baten krijgt enig tegenwicht door een verhoging van de tl-buizen en armaturen is voor het eerst in jaren gestegen. Scherpe inkoop van diensten die achter de daling van voor-
per 1 april is doorgevoerd. Uitgangspunt blijft ook in 2013 een nul-resultaat.
gaande jaren zat, doet nog steeds zijn werk. Maar daar staan beduidend hogere transportkosten tegenover als gevolg van de steeds fijnmaziger inzameling bij de detailhandel. In het kader van
Voorziening ledrevolutie
nieuwe samenwerkingsverbanden met winkelketens wordt afge-
LightRec heeft over de jaren een voorziening gevormd voor de
dankte verlichting steeds vaker op de winkelvestigingen afgehaald, in plaats van in bulk op het distributiecentrum of bij de milieustraat.
inzameling en recycling van energiezuinige verlichting die al voor haar oprichting in 2005 op de markt is gebracht. Volgens afspraken met de belastingdienst is deze voorziening vanaf 2011 alleen nog aangewend
De belangrijkste besparing is gevonden in de kosten voor marketing en
voor armaturen, omdat spaarlampen en tl-buizen van vóór 2005 dan
inzamelcampagnes van Wecycle. Voor een deel wordt dit veroorzaakt
allemaal zijn afgedankt. De huidige voorziening van 18 miljoen euro wordt
door de eenmalige kosten voor het thuisinzamelmiddel Jekko niet terug-
ingezet om de resterende ‘Altlast’ op verantwoorde wijze te verwerken.
keerden. Overigens stak LightRec in 2012 nog steeds een substantieel
30
bedrag van 3 miljoen euro in marketing en campagnes, meer dan de helft
Het bestuur van LightRec heeft inmiddels besloten een nieuwe voor-
van de totale kosten. Naar het oordeel het bestuur is deze inspanning
ziening te vormen, om de uitfasering van de spaarlamp en de tl-buis
nodig om consument en professional te doordringen van de noodzaak
op te kunnen vangen. De professionele markt schakelt veel sneller over
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
op ledlampen, dan producenten en marktkenners verwachtten. Als de
die nooit actief zijn geweest in spaarlampen of tl-buizen. De vorming
consumentenmarkt volgt zodra de winkelprijs van ledlampen een
van een nieuwe voorziening is inmiddels opgenomen in de deelnemers-
acceptabele prijs heeft bereikt, kan dit de omschakeling naar een nieuwe
overeenkomsten en heeft de zegen gekregen van de belastingdienst.
generatie verlichting verder versnellen. In dat geval worden er geen of weinig spaarlampen en tl-buizen meer verkocht, maar worden ze nog wel
De komende tijd leidt dit naar verwachting niet tot grote verschuivingen
jaren daarna afgedankt.
op de balans of in de baten en lasten van LightRec. Terwijl de bestaande voorziening voor ‘Altlast’ vrijvalt en gebruikt wordt ter financiering van
In de kosten voor inzameling en verwerking van die golf spaarlampen
actuele inzameling en recycling, wordt de voorziening voor de uitfasering
en tl-buizen gaat LightRec nu voorzien, om te voorkomen dat de laatst
van tl en spaarlampen gevormd. De bedragen die vrijvallen, respectievelijk
overgebleven producenten deze kosten in het geheel zouden moeten
gedoteerd worden, zullen van een vergelijkbare omvang zijn zodat per
dragen. Dit temeer omdat met de opkomst van led ook het deelnemers-
saldo geen grote plussen of minnen ontstaan.
bestand van LightRec verandert, door toetreding van ledproducenten
Balans per 31 december 2012 Activa
Passiva 31-12-2012
31-12-2011
Vaste activa
31-12-2012
31-12-2011
Langlopende schulden
FinanciĂŤle vaste activa
5.762.807
8.684.257
Toekomstige kosten van inname en verwerking
24.087.661
26.091.448
Totaal vaste activa
5.762.807
8.684.257
Totaal langlopende schulden
24.087.661
26.091.448
Vlottende activa
Kortlopende schulden
Overige vorderingen en overlopende activa
2.480.812
2.539.629
Crediteuren
265.717
469.181
Liquide middelen
11.701.988
9.043.555
Overige schulden en overlopende passiva
174.155
212.118
14.182.800
11.583.184
439.872
681.298
4.581.926
6.505.305
4.581.926
6.505.305
24.527.533
26.772.746
24.527.533
26.772.746
Totaal vlottende activa Negatief eigen vermogen
Totaal activa
Totaal kortlopende schulden
Totaal passiva
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
31
Staat van baten en lasten over 2012 Realisatie 2012
Begroting 2012
Realisatie 2011
Baten Verwijderingsbijdragen Beheerbijdragen Onttrekking voorziening inname en verwerking
Totaal baten
–
–
1.019.626
5.789.990
7.110.000
5.707.038
80.407
–
–
5.870.397
7.110.000
6.726.664
Operationele lasten Kosten inzameling en verwerking
1.803.138
2.260.000
1.532.317
Kosten Wecycle inzamelcampagne / marketing
3.053.786
2.900.000
3.926.431
Dotatie voorziening inname en verwerking
Totaal
–
1.140.000
271.815
4.856.924
6.300.000
5.730.564
Overige operationele lasten Kosten Wecycle
426.000
445.000
453.137
Kosten Vereniging NVMP
90.723
95.000
101.147
Reis, verblijf en vergaderkosten
26.764
28.000
30.739
Bijdragen en lidmaatschappen
7.849
–
476
Accountants- en advieskosten
96.935
8.000
54.439
Diensten derden
506.999
345.000
506.138
Onderzoekskosten
200.731
105.000
191.292
Overige bureaukosten
21.829
13.000
10.811
Publiciteit
62.474
83.000
87.447
Bestuurskosten
28.282
38.000
35.166
Totaal overige operationele lasten
1.468.586
1.160.000
1.470.792
Totaal operationele lasten
6.325.510
7.460.000
7.201.355
-455.113
-350.000
-474.692
455.113
350.000
474.692
Saldo baten en lasten
–
–
–
Belastingen
–
–
–
RESULTAAT
–
–
–
Saldo baten en operationele lasten Saldo financiële baten en lasten
32
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Deelnemers 360 Concepts 3M Nederland B.V. A.J. Steenkist - Rooymans B.V. ADJ Supply Europe BV Aerolux Nederland BV AGK Elektro v.o.f. Agmi Traffic B.V. AGP Trading BV Agrilight B.V. Agrolux Nederland B.V. Albert Heijn B.V. Alcochem Hygiene BV Aldi Inkoop B.V. Alisun BV All Voltage Supply BV Amazon EU S.a.r.l. Andreas Stihl N.V. Ansorg GmbH Anticimex Benelux B.V. Anticopy! Aquadistri BV Arpalight Projektverlichting BV Artdelight International B.V. Astrimex Asuro B.V. ASWO Service Nederland B.V. Atag Nederland BV Atexlicht Atomis b.v. Aura Light GmbH Bailey Electric & Electronics BV BB-Lightconcepts Bell Licht BV Bell Lux BV Benèl BV Berla BV Berner Produkten B.V. BESLI Import / Export B.V. Bestron Nederland BV BI Select BV Bimex B.V. Bio Enterprise Bordurama-Daylightshop Bos Elektro BV Bradford & Hamilton B.V. Brands Nederland BV Breda Lighting International B.V. Bruins Visscher Licht BV Catter BV CDE Technology BV Cecla Benelux BV Chinelux
34
Conelgro B.V. Conite NV Conrexx Technology B.V. Cooper Crouse-Hinds B.V. Cooper Safety B.V. Cuprohaag Lichttechniek v.o.f. cYn International B.V. DBL Verlichting De Jong Verlichting BV De Nood BV Decathlon Benelux Dekker Zevenhuizen BV Dekkers Visual Communication BV Delta Light Nederland bv Delta Pro Lighting BV DENNERLE GmbH Dentalair Products BV Dentsply Lomberg B.V. Derksen benelux Lichttechniek Discountlight.com B.V Doeco B.V. Dongemond Elektronica v.o.f Dutch Electro B.V. Dutch International Lightgroup BV E. Group BV E.T. Electric BV Ecolight BV EDCO Eindhoven BV Edialux Nederland B.V. Eglo Verlichting Nederland B.V. Ehrbecker Schiefelbusch BV ELAR BV Elauma/Waagmeester BV Elbo Technology B.V. Electro Cirkel BV Electro Groothandel Snoeck Electrolicht Electromach BV ElectronicPartner Nederland B.V. Elektroshop.nl Elephant Dental B.V. E-light Almelo BV Elofer Elpro B.V. Emilux BV Emmlight B.V. Energizer Group Holland BV Energy Sense Benelux Entech Europe BV ERCO Lighting B.V. ESYLUX Nederland B.V. ESZET Lighting B.V.
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
Etaloid verlichtings Techniek BV ETAP BV ETK BV Euromac Eurosolar Eurotronic B.V. Fa. Heinrich Heine, Abteilung REE Factor Licht Fagerhult B.V. Famostar Emergency Lighting BV FD-LUX B.V. Feltor Lighting Ferplast Benelux BV First Light BV Flamingo B.V Foetsie! by Wiep’s BV Foreverlamp B.V. Formlite BV Franssen Verlichting Fri-Jado Super Service BV Gavita Holland B.V. Gavita Nederland BV GE Powercontrols Nederland BV GEA Farm Technologies Nederland B.V. Gem Led B.V. GHM Eclatec B.V. Global Warehouse BV Go2Led B.V. Gouweloos Electrotechniek B.V. Grimex Licht Groenendijk-Licht BV Groothandel Smulders B.V. Gunneman B.V. H.K. Electric B.V. Hala Nederlandsche Lampenfabriek Handelsonderneming Keraf BV Handelsonderneming van der Aa/hagro Hapro International BV Hateha Elektrotechnische Handelsonderneming Hato B.V. Lighting Hato lighting Solutions BV Havells Sylvania Fixtures Netherlands BV HBI Bisscheroux B.V. Hema BV Hemmink BV - Zwolle Herin Lichttechniek Hertek BV Hesdo B.V. Highlight B.V. Highlite International BV
HIT Trading B.V. Hitachi Power Tools Nederland B.V. Hoffmann Bedrijfsuitrusting B.V. Honeywell B.V. Hoogaerts lichttechniek BV Hope Verlichting B.V. Hornbach Bouwmarkt Nederland BV Horst Elektro Grossier Hortilux Schréder BV House of Light HVL Armada Outdoor BV I.A.T. BVBA IGO Post iGuzzini Illuminazione Spa - Dutch Office Ikea BV Nederland Ilfari Licht Design / Munsters Illumisound B.V. IMT B.V. Indulite Indulux Nederland B.V. Industria Technische Verlichting BV Industrielicht BV INL BV Innolumis Public Lighting BV InstallerDirect.com GmbH Inter Ikea Systems BV Intergamma BV Internova Professional Lighting BV Intertoys Holland B.V. Intra Lighting Benelux BV IP Led BV / IP Letters BV Isca Nederland BV Isis BV ISNL B.V. Ixilum Lichttechniek B.V. J.G Trading BV Jac’s Koopman Eelectrotechnische Agenturen B.V. Jansen Poultry Equipment JK-Nederland BV JM Bruneau Belgium NV JML Benelux B.V. Jysk BV K.S. Verlichting BV Kaemingk BV KARELS BV Kelpa B.V. Kemner Lighting B.V. KenWell Trading B.V. Kerger & Co B.V. Key Light International B.V.
Kijkshop BV Killgerm Benelux NV Klemko Techniek BV Koevering Koeling & Airconditioning Konitech Electronics BV Koopman International B.V. Koreman Lichtonderhoud BV Koula & Dikkers BV Kroon light & Maintenance Kwantum Nederland BV Lagotronics Lamp & Licht BV Larix Dental Concepts BV Leco International Led Groothandel Bergen LED Import BV LED Medemblik Led Supply Europe B.V. Leddux B.V. Ledeshi Europe B.V. LedLight Europe BV LedsgoGreener B.V. LEDSHINE BV Leen Bakker Nederland BV Lemax-Europe BV Lemnis Lighting B.V. Less Energy B.V. LG Electronics Benelux Sales BV Licht NL B.V. Licht Service Zaanstad Lichtplanners B.V. LichtStudio Kwadraat Lichtvisie Lichtwijzer Lidl Nederland BV Light4U.COM Lightco Nederland B.V. Lighting Science Group BV Lightronics BV Limatel v.o.f. Lixero Retail BV Lucky Light projectverlichting BV Lumi Parts B.V. Lumilab B.V. Lumission B.V. Lumoluce B.V. Lunoo NV LUXimprove BV Luxor Licht M.R. van Groeningen BV MacBright BV Mail Order Finance GmbH
Maretti Projectverlichting BV MATO Verlichting Meba Trading BV Meerlicht Doetinchem Megaman - Hapé Electric B.V. Melis Lighting bv Messner Benelux B.V. Metalmek Lighting BV Metro Cash & Carry Nederland BV Microsoft Ireland Operations Limited Mid Ocean Group BV Mitsubishi Electric Europe B.V. Benelux Branch M-Light international Modernista Modular Lighting Nederland Monac B.V. Moooi BV Moujen Europe BV Multicare Lichttechniek C.V. Multiline Nederland B.V. N Light BV N.D.F Special Light Products BV Neckermann BV Nikon Instruments Europe B.V. Nugteren Verlichting OASE BVBA/BV Oligo Nederland BV Olman Handelmaatschappij B.V. Oostendorp Nederland BV Optica Lichtarchitectuur Optim-Import B.V. Ormalight BV OSRAM Benelux B.V. OT Lightsystems Benelux Otto BV Overhuys Verlichting Pakano Lighting BV Panasonic Energy Europe PECE Pet Supplies Holding BV PF Concept International BV Philips Consumer Relations B.V. Philips Electronics Nederland BV Plaagdierprobleem.nl PLT Groothandel BV Powerlight International B.V. Prandina BV Praxis Doe Het Zelf Center BV, Hoofdkantoor Present International BV Pro Elektro B.V. Prolicht Nederland BV
PromAction BV Q-Cat Trading b.v. QL Company RAW Minerals B.V. Raymax BV Regoort BV Reptilia V.O.F. RetailProducts BV Rexx Trading B.V. RIWA Nederland BV Robin Hood Produkties BV Rocalux Rofianda Consultancy B.V. Rolight Theatertechniek Romex B.V. Samson Urban Elements BV SCALO NV Scandinavia Trading - Double Lux Schaer Luderitz Nederland BV Schiefer Signaal- en Speciaallampen Schippers Bladel BV Schréder BV SCS Industrie Componenten BV Selux Benelux N.V. Semecs Netherlands B.V./ Lioris Operations Serutrade International Light B.V. Shada B.V. Sibo BV Signcomplex Nederland B.V. Simcas Electro BV Sligro Food Group Nederland BV Smart Energy Products BV Smartwares Safety & Lighting B.V. Smartwares Safety & Lighting Eindhoven B.V. Solar Nederland BV Soloan BV Spaapen Handelmaatschappij BV Special Industrial Lighting Spectrus Licht en Advies Spil Lighting Steenwellewitgoed Steinhauer BV Sunworld Bruincentrum BV Super de Boer Supermarkten BV Superkeukens Broek op Langedijk Suzo International bv Switch Made Nederland B.V. Switchtron BV Tabata Europe Corporation BV Targetti Poulsen Holland BV
Tasmania Handel-Maatschappij B.V. TCJ-Techniek Techmar BV Technische Unie THOMAS & BETTS NETHERLANDS BV Tieman Trading B.V. TL Besparen B.V. Toko International BV Tool Technic Systems Total Energy Solutions BV (TES) Totallux BV TRILUX CV Trimhuur Tristar Europe BV Tronios B.V. Tronix Europe BV Ubbink Garden B.V. Unique Lights Nederland B.V. Unired Lighting BV United International B.V. Utilicht BV Utrecht Dental UV-Power Licht GmbH Valkenpower BV Van Cranenbroek ELC BV Van den Hurk verlichting metaal Van der Meer Wonen Van Dijk en Partners b.v. Van Doorn Verlichting BV Van Gastel Import Van Lith Licht & Lucht B.V. Van Opstal Nederland B.V. Van Spijk B.V. VariTech Varta B.V. VASCO keukens NV Veeneman BV Veko Lightsystems International BV Venta B.V. Ventec Verkerk Groep Vezalux BV Vijselaar BV Vink Lisse B.V. Vistaprint B.V. Waldmann BV Wittur B.V. Wolfs Verlichting B.V. Xindao BV Zumtobel Lighting NV
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
35
Summary
2012 Yearbook Summary The year 2012 started a new era for LightRec. Now that retailers
20% compared to the year before (63%) and 40% compared to the year
are not permitted to sell incandescent lamps anymore, consumers
before that. Wecycle is working closely together with a number of retail
can no longer get around energy-efficient lighting. Low-energy
chains in order to make the collection of small e-waste even more
and fluorescent lamps are still the most widely sold, although the
accessible. Together they have developed special bins where consumers
popularity of LED lighting is growing unexpectedly fast. In 15 to
can deposit their discarded lamps – without needing to purchase a new
20 years the collection and recycling volume will thus primarily
product at the store (old for nothing). Wecycle again conducted several
consist of LED lamps. LightRec is already working on a policy for
public campaigns in 2012, including via TV spots and booths at popular
flexibly shaping this future transition. Wide support is needed for
consumer fairs. With the professional users, the information was aimed
this policy. That’s why LightRec is happy to announce that the
at collecting as much energy saving lighting as possible. Participating
number of participants in the collective collection and recycling
installers, retailers and professional end-users with a remarkable track
system increased by 48 new participants to 403.
record had a chance to win the Gouden Bakkie award. This campaign is being continued in 2013 – after all, more than 80% of all discarded lamps
Fast growth of LED lighting sales
and luminaires come from the professional circuit.
Consumers did not start hoarding the phased-out incandescent light bulb en masse. On the contrary, they definitely embraced the energy
Decreasing sales
saving lighting. Research by GfK Panel Services showed that 85% of
In the past year LightRec and Wecycle worked hard to increase, or at least
consumers prefer to use energy saving lamps to illuminate their living
stabilize, the collection of low-energy lighting, while the housing and real
rooms. The increase of LED sales in the professional market is very steep.
estate market continued to slump and maintenance on buildings and
The transition from gas discharge lamps to LED requires adjustments to
public spaces was postponed. Despite this, Wecycle collected just as
the organisation, working method and financing of the collection and
much lighting on behalf of LightRec in 2012 as in 2011. The collected
recycling programmes. If very few gas discharge lamps are sold while
volume of discarded bulbs and fittings remained unchanged at 3.43
collection continues at the same levelfor a few more years, then the
million kilos. In addition, another 543,000 kilos of luminaires could be
financing for this has to be arranged well in advance.
registered as recycled. And because fewer lamps were sold, this means that significantly fewer fluorescent tubes and energy saving and LED
The important role of the business world
lamps ended up in the garbage can or at the dump.
A study conducted by LightRec with mystery shoppers showed that the
36
retail is doing an increasingly better job at taking in energy saving lamps.
Increasing costs
Of the 523 stores visited, 83% complied with the legal requirements
Recycling low-energy, fluorescent lamps is a labour-intensive process.
to collect an old lamp when a new one is purchased, an increase with
Gas discharge lamps must be processed under strictly controlled
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
conditions. Wecycle only hires companies for this that comply with the
any recovery. LightRec is therefore assuming that the revenues in 2013
applicable, strict ISO standards. As of 2013 these companies must also
will remain at the same level as in 2012 and is adjusting the budget
comply with the WEEELABEX standards, which are even stricter than the
conformingly.
current legal requirements. LightRec and Wecycle will then achieve a recycling percentage that is well above the legal obligation: 94% of all
Ambition
materials used will be recycled. This concerns primarily glass, but also
During the past three years, one-third of all energy saving lamps that were
plastics, copper, iron and aluminium and recently also some rare earth
put onto the market on average over the three preceeding years were
metals that are reclaimed from the fluorescent powder. As successful
recycled. According to the new European objective, by 2019 65% of all
as it may be, recycling yields too little to cover the costs of handling
e-waste must be recycled. This objective does not apply to specific
and logistics. These costs increased a little for the first time in years. In
product groups. Due to the relatively low weight of lamps and luminaires,
addition, LightRec’s revenues sagged due to decreasing sales of new
lighting only comprises a few percent of the total e-waste and therefore
lighting. Although the budget assumed a slight growth in revenues, the
its collection has a limited influence on the total result. Nevertheless,
waste management fees over the entire year turned out to be 14% lower.
LightRec’s ambition is to achieve the 65% objective.
In order to compensate for the resulting loss of revenue, LightRec squeezed costs where possible in order to ultimately arrive at the aimedfor zero result.
Facility Over the years LightRec has created a provision for the collection and recycling of lighting that was brought on the market before its founding in 2005. According to agreements with the tax authorities, since 2011 this provision only covers luminaires because low-energy lamps predating 2005 are all considered to have been disposed of. The current EUR 18 million provision is being used to responsibly process the remaining ‘old waste’. A provision is also being created for newer gas discharge lamps, so that the costs will not be at the expense of other product groups in the long term. Also for this reason LightRec has increased the waste management fee somewhat as of 1 April 2013: from 12 cents to 14 cents per lamp sold. The market for new lighting is not yet showing
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
37
Colofon Stichting LightRec Nederland Boerhaavelaan 40 Postbus 190 2700 AD Zoetermeer info@lightrec.nl
Helpdesk Wecycle Telefoon: (079) 7600 630 E-mail: deelnemers@wecycle.nl
Online adressen www.lightrec.nl www.wecycle.nl www.nieuweverlichting.nl www.producenten-verantwoordelijkheid.nl
Tekst Public-i Writers, Amsterdam
Concept & Vormgeving Han Snel, Utrecht
Fotografie Gerard van Bree
lightrec.nl
wecycle.nl
producenten-verantwoordelijkheid.nl
38
2012 Doorgelicht Inzameling en recycling van lampen belicht
2012 Door gelicht Inzameling en recycling van lampen belicht