Magere oogst in vooruitgang genetica

Het aantal nieuwe stieren in deze recente fokwaardepublicatie mag dan nog op aantal zijn, de kwaliteit is vaak te beperkt. Dat geldt vooral voor de kenmerken op oudere leeftijd van de nakomelingen, deze stieren zijn vaak niet meer beschikbaar. DNA-informatie kan voor een versnelling zorgen.

TEKST WIM VEULEMANS

Wie de recente publicatie van fokwaarden voor Belgisch witblauw – die begin november verscheen – heeft doorgespit, zal het ongetwijfeld al hebben opgemerkt. De oogst was bijzonder mager en dan vooral in de kwaliteit van het genetisch aanbod. De lijst van stieren die voor het eerst in de publicatie met fokwaarden op basis van dochterinformatie opgenomen zijn, is in deze publicatie beperkt tot zeventien nieuwe stieren. Van deze stieren is er slechts één stier, Aragonzoon Irish Coffee de Biert, die dit doet met meer dan twee fokwaarden. De jonge stier, die een zoon is uit de bekende keuringstopper Caboche de Biert (v. Attribut), doet dit met een evenwichtig profiel in fokwaarden, onder meer met een fokwaarde 95 voor conformatie bij geboorte en 94 voor geboortegewicht. Alle andere nieuwkomers doen dit enkel met fokwaarden voor drachtduur en geboortegewicht.

Minder zware geboortegewichten

In het rijtje van stieren die voor een tweede keer fokwaarden eerste bezoek krijgen, is de oogst net wat beter. Visonzoon Comique de Renaumont liet op de boer al wat moois zien in de stallen, hij heeft ook het best ingevulde fokwaardeplaatje, eentje zonder uitschieters. Het meest in het oog springend is zijn fokwaarde 76 voor drachtduur. Van Comique zijn ook merkerfokwaarden beschikbaar, wat maakt dat voorspeld is dat zijn nakomelingen goed uitgroeien.

2 – Stieren met eerste publicatie voor fokwaarden tweede bezoek enkel op basis van DNA (Elevéo, december 2022)

Houblon du Coin is dan weer een uitschieter met een fokwaarde 129 voor conformatie. Aandacht moet er bij deze stier wel zijn voor zijn zwaarder geboren kalveren (126). Met als vader Esperanto van het Perenhof heeft hij dit niet van een vreemde. Op Houblon en zijn halfbroer Esperantozoon Elitiste de St. Fontaine (132) en ook Aragonzoon Maestro des Templier (125) na, is het geboortegewicht van de nakomelingen bij de nieuwste generatie stieren binnen de normen van aanvaardbaarheid.

Tot slot zijn zeker ook Oasis de la Ferme des Croix (v. Digital) en Occidentzoon Emouvant de Fooz vermeldenswaardig. Hun een duidelijk bovengemiddelde conforma- tie, met respectievelijk 122 en 115 fokwaarde. Twee stieren in het BBG-aanbod lossen momenteel zeker de mooie verwachtingen in. De door Geert Demasure uit Avelgem gefokte Wilmotszoon Leandro van ter Bos voegt een fokwaarde 109 voor conformatie toe aan zijn profiel, Rufuszoon Grizzly du Wauhu doet dit met een fokwaarde 111 voor ditzelfde kenmerk. Van beide stieren blijkt uit hun DNA-informatie dat ze nakomelingen vererven die met veel breedte en correct beenwerk uitgroeien.

Te weinig aan de eindmeet

Over de fokwaarden tweede bezoek, met informatie van nakomelingen op 14 maanden, is weinig te vertellen. Van stieren die enkel fokwaarden hebben op basis van dochterinformatie, is ditmaal geen nieuwe informatie gepubliceerd. Sinds kort worden deze fokwaarden ook berekend op basis van DNA-informatie. De stieren opgenomen in tabel 2 zijn alle vijf jonge stieren waarbij de fokwaarden berekend zijn op basis van DNA-informatie. Met het later beschikbaar komen van informatie van hun nakomelingen worden deze fokwaarden aangevuld en zal de betrouwbaarheid verder stijgen. De beschikbare informatie heeft echter zeker al waarde voor het beoordelen van een nieuwe stier. Er is immers meer informatie dan voorheen voor het keuzeproces beschikbaar was.

De lijst met nieuwkomers met een fokwaarde voor karkasgewicht mannelijk is daartegenover uitgebreider dan in eerdere publicaties. De hoogste nieuwkomer in deze editie is Artisan du Ronchy, een zoon van Orateur du Ronchy. Artisan bestormt de toplijst met een fokwaarde karkasgewicht van 118. Ook Chaperon de Fooz laat een goede fokwaarde karkasgewicht publiceren, namelijk 110. Hun eerste fokwaarde karkasgewicht is weliswaar berekend op basis van eerste (mannelijke) nakomelingen, respectievelijk tien en elf stieren.

De oogst is dan wel rijk in aantal nieuwe stieren, in kwaliteit laten ze wel wat te wensen over. Nog niet een derde van de nieuwe stieren laat een bovengemiddelde fokwaarde zien (meer dan 100). Bovenal zijn veel van de nieuwe stieren al even niet meer beschikbaar. Ook hier heeft het Belgischwitblauwras baat bij meer en sneller beschikbare informatie. Deze kan er op termijn komen van de DNA-informatie, zoals die nu reeds beschikbaar is voor een aantal kenmerken van de lineaire beoordeling alsook voor fokwaarden tweede bezoek. Het grote voordeel van merkerfokwaarden voor karkasgewicht zit vooral in het uitselecteren van mogelijke tegenvallers, stieren met een te laag karkasgewicht of te lage groei bij hun nakomelingen. In de toplijst met karkasfokwaarden verschuift er weinig. De in Vlaanderen geboren en opgefokte Jackpotzoon Jacob van het Wallewerf verliest drie fokwaardepunten maar blijft wel in de top drie. Nieuwkomer in de top tien is Ganache d’Achet, een zoon van Resistant. Hij wint vijf fokwaardepunten en komt binnen met een fokwaarde van 121. Van deze stier zijn al meer nakomelingen meegenomen in zijn fokwaardepublicatie. l

Tabel 4 – Stieren met een eerste publicatie van de fokwaarden lineaire beoordeling op basis van dochterinformatie (bron: Elevéo, november 2022)