PC118 voedingsnijverheid VOEDINGSINDUSTRIE
jUnI 2011
Woordje van de Nationaal Secretaris Vakbonden en werkgevers bereikten op 6 mei een voorstel van akkoord over de lonen en arbeidsvoorwaarden van de arbeiders uit de voedingsindustrie voor 2011-2012. In deze nieuwsflash geven wij u meer uitleg over dit sectorakkoord. Bart Vannetelbosch Nationaal Secretaris
inhoud
Een sectorakkoord voor alle arbeiders! MOEILIJKE ONDERHANDELINGEN De sectoronderhandelingen vinden om de twee jaar plaats. Voor het ACV is een sectorakkoord een absolute must. 40% van de 60.000 arbeiders in de sector werkt immers in kleine ondernemingen of in ondernemingen waar geen vakbonden vertegenwoordigd zijn. Zonder sectorakkoord zouden zij gedurende 2 jaar geen enkele vooruitgang maken. In principe zijn het de sociale partners, dus de vakbonden en werkgevers, die in het Interprofessioneel akkoord (IPA) zelf de grenzen vastleggen waarbinnen de sectoren en bedrijven akkoorden (CAO’s) kunnen afsluiten. Omdat het ontwerp-IPA niet werd goedgekeurd, werd die grens -de zogenaamde loonnorm- dit keer vastgelegd in de wetgeving. Zo mochten er in 2011 geen loonsverhogingen worden toegekend en mochten de lonen
in 2012 met hoogstens 0,3% stijgen. Het spreekt voor zich dat de onderhandelingen die binnen dit krappe kader moesten gevoerd worden, bijzonder moeilijk verliepen. Door de financiĂŤle situatie van het sociaal fonds, kwam bovendien de betaling van het brugpensioen door het Sociaal Fonds in gevaar. Kwam daarbij nog dat de werkgevers voor de vleessector een verlaging eisten van de lonen voor de laagste functies om het hoofd te kunnen bieden aan de internationale concurrentie. Voor ons totaal onbespreekbaar en dus ook niets meer van terug te vinden in het akkoord. De inzet was dus groot. Na lange en moeilijke onderhandelingen zijn wij erin geslaagd om een akkoord te bereiken. > vervolg op p. 2
Minimumlonen
2
Premies
2
Verplaatsingskosten
2
Grote bakkerijen
2
Aanvullend pensioen
3
Brugpensioen
3
Interim-contracten
3
Vergoedingen
4
Opzeggingstermijnen vanaf 1/1/2012
6
Vorming
8
Arbeidersvertegenwoordigers in de onderneming 8
CONTACTEER ONS
We blijven tot uw beschikking om uw vragen te beantwoorden. Aarzel niet ons te contacteren in uw regio. > zie adressen op p. 4
vervolg p. 1 > Ondernemingsoverleg Het sectorakkoord voorziet eveneens de mogelijkheid om onderhandelingen op het niveau van de onderneming te voeren. Ondernemingsakkoorden kunnen worden gesloten tot uiterlijk 31 oktober 2011. Bij
Grote bakkerijen Definitie grote bakkerijen Binnen de subsector van de bakkerijen wordt voor een aantal arbeidsvoorwaarden een onderscheid gemaakt tussen de grote en de kleine bakkerijen. Tot 31 december 2011 zijn grote bakkerijen ondernemingen die gelijktijdig beantwoorden aan 3 kenmerken: 1. Er worden meer dan 20 werknemers (voltijdsen en deeltijdsen, in hoofden uitgedrukt) tewerkgesteld 2. De omzet in het vorige boekjaar is hoger dan 1.859.000 € 3. De onderneming maakt gebruik van een tunneloven Vanaf 1 januari 2012 is een grote bakkerij een onderneming die gemiddeld op jaarbasis 20 arbeiders (uitgedrukt in voltijdse equivalenten) tewerk stelt. Deze definitie maakt het eenvoudiger om te controleren of het om een grote of kleine bakkerij gaat. Ploegenpremie Als er op ondernemingsvlak wordt onderhandeld, bevelen de sociale partners aan om hierbij prioriteit te geven aan het invoeren van een ploegenpremie.
die onderhandelingen zal worden rekening gehouden met het kader waarin dit sector akkoord werd gesloten en met de kost ervan voor de onderneming. Ook daar zullen onze militanten en onze secretarissen hun verantwoordelijkheid nemen om tot evenwichtige overeenkomsten te komen.
Minimumlonen Voor de ganse voedingsnijverheid (behalve voor de deelsector van de bakkerijen) stijgt het minimumuurloon vanaf 1 april 2012 met 0,30%. Ondernemingen die vóór 1 november 2011 geen ondernemingsakkoord hebben afgesloten, dienen de werkelijke lonen eveneens vanaf 1 april 2012 met 0,30% te verhogen. Voor de deelsector van de groenteindustrie werd er op 1 april 2011 een nieuwe functieclassificatie ingevoerd (voor meer uitleg hierover: zie vorige nieuwsflash Groenteindustrie). Indien de werkgever kan aantonen dat de invoering van dit nieuwe classificatiesysteem een stijging van de loonkost tot gevolg heeft, kan men hiermee rekening
houden wanneer in de onderneming wordt onderhandeld. Dit geldt niet voor de arbeiders die betaald worden aan de sectorale minimumuurlonen. Want de minimumuurlonen moeten in elk geval op 1 april 2012 verhoogd worden met 0,30%. Voor de deelsector bakkerijen (zowel de grote als de kleine bakkerijen) wordt het minimumuurloon vanaf 1 januari 2012 met 0,30% verhoogd. Ondernemingen die vóór 1 november 2011 geen ondernemingsakkoord hebben afgesloten dienen de werkelijke lonen eveneens vanaf 1 januari 2012 met 0,30% te verhogen.
Verplaatsingskosten De werkgever dient tussen te komen in de verplaatsingskosten (woon-werkverkeer) van de arbeiders. Zijn tussenkomst verschilt naargelang het gebruikte vervoermiddel: • gemiddeld 75% van de prijs voor de trein voor dezelfde afstand als het openbaar vervoer wordt gebruikt • gemiddeld 60% van de prijs voor de trein voor dezelfde afstand als de wagen wordt genomen
Premies Volgende premies zijn vanaf 1 januari 2012 van toepassing:
Het nieuwe sectorakkoord voorziet vanaf 1 februari 2012: 1. in een tussenkomst in de vervoerskosten vanaf 1 kilometer (voorheen 5 kilometer) 2. een jaarlijkse aanpassing van de bedragen (in plaats van een tweejaarlijkse) 3. een tussenkomst van gemiddeld 75% van de prijs voor de trein voor een zelfde afstand voor de chauffeur bij carpooling. Voor wie alleen met de wagen rijdt blijft de tussenkomst ongewijzigd op gemiddeld 60% van de prijs voor de trein voor een zelfde afstand.
•
Premie voor nachtarbeid: 1,80 €/uur (vandaag: 1,71 €/uur)
•
Ochtendploeg: 0,45 €/uur (vandaag: 0,43 €/uur)
Het gaat hier om de absolute minimumbedragen in de sector.
•
Namiddagploeg: 0,51 €/uur (vandaag: 0,49 €/uur)
In vele bedrijven en deelsectoren bestaan betere afspraken.
-2-
Interimcontracten Zowel de werkgevers als de vakbonden stellen dat “nutteloze” dagcontracten waarbij de korte duurtijd van de verschillende contracten niet beantwoordt aan de nood aan flexibiliteit bij de gebruikende onderneming ontoelaatbaar zijn en nadelig voor de uitzendkracht.
Aanvullend pensioen De werkgevers betalen 1,43% van de lonen aan 108% voor het aanvullend pensioen. Als er door de werkgever geen loon moet worden betaald, gebeuren er in principe ook geen stortingen voor het aanvullend pensioen.
Vanuit het solidariteitsluik wordt er momenteel per dag tijdelijke werkloosheid 0,5€ gestort in het aanvullend pensioen. Vanaf 1 januari 2012 wordt het bedrag opgetrokken tot 0,70 €/dag.
Brugpensioen Er bestaan in de sector 3 brugpensioensystemen: •
•
•
56 jaar met een beroepsloopbaan als loontrekkende van 40 jaar (waarvan minstens 78 arbeidsdagen vóór de 17e verjaardag) 56 jaar met een beroepsloopbaan van 33 jaar, waarvan 20 jaar nachtarbeid en minstens 10 jaar in de sector van de voedingsnijverheid of bij de laatste werkgever 58 jaar en een beroepsloopbaan van: -- bij brugpensioen in 2011: 37 jaar (man) en 33 jaar (vrouw) -- bij brugpensioen in 2012 -2013: 38 jaar (man) en 35 jaar (vrouw) Voor zware beroepen (met name werken in wisselende ploegen, nachtarbeid of werken in onderbroken diensten) is een beroepsloopbaan van 35 jaar vereist.
De brugpensioenstelsels op 56 jaar werden verlengd tot 31 december 2012.
Het stelsel van brugpensioen op 58 jaar kon tot 31 december 2013 worden verlengd. Ook de sector ontsnapt niet aan de vergrijzing. Hierdoor zullen er jaarlijks meer arbeiders in aanmerking komen voor brugpensioen. Dit heeft financiële gevolgen voor het Sociaal Fonds, dat de aanvullende vergoedingen brugpensioen betaalt. De werkgevers van de voedingsnijverheid (met uitzondering van de sector van de bakkerijen) zullen in de periode januari 2012 tot 30 juni 2012 een bijkomende storting van 0,45% voor de brugpensioenen doorvoeren. Onder meer hierdoor konden de brugpensioenstelsels ongewijzigd verlengd worden en blijft de betaling door het Sociaal Fonds gegarandeerd. De sociale partners hebben er zich toe verbonden om de eindeloopbaan problematiek met onder andere het brugpensioen in al zijn facetten verder te bestuderen.
-3-
De sectorcommissie goede diensten zal waken over het correct gebruik van dagcontracten voor interims. Onze militanten in de onderneming kunnen dergelijke misbruiken signaleren aan deze commissie. Indien er op termijn geen regeling over de dagcontracten wordt getroffen binnen het paritair comité voor de uitzendarbeid of geen nieuwe wetgeving komt inzake dagcontracten, zullen vakbonden en werkgevers van de voedingsindustrie een eigen regeling uitwerken voor de sector.
MEER INFO...
Denkt u in aanmerking te komen voor brugpensioen dan raden wij u in elk geval aan om zeker vooraf eens langs te komen in één van onze plaatselijke secretariaten van ACV Voeding en Diensten. Zie adressen op p. 4
Contacteer ons AALST Hopmarkt, 45 053/73.45.38 ANTWERPEN Aalmoezenierstraat 14-16 03/222.70.70 BRUGGE Oude Burg, 17 050/44.41.61 BRUSSEL Kartuizersstraat 70B 02/500.28.80 DENDERMONDE Oude Vest, 146 03/765.23.52 GENT Poel, 7 09/265.43.41 IEPER St.-Jacobsstraat, 34 059/34.26.36 KORTRIJK P. Kennedypark, 16D 056/23.55.55 LEUVEN L. Vanderkelenstraat, 32 VANAF 20 JUNI: Martelarenlaan 8 3010 Kessel-Lo 016/21.94.60 HASSELT Mgr. Broekxplein, 6 011/29.09.52 MECHELEN Onder den Toren, 5 015/71.85.50 OOSTENDE Dr. L. Colensstraat, 7 059/55.25.57 ROESELARE H. Horriestraat, 31 051/26.55.22 ST.-NIKLAAS H. Heymanplein, 7 03/765.23.50 TURNHOUT Korte Begijnenstraat, 20 014/44.61.45 NATIONAAL SECRETARIAAT (BRUSSEL) Kartuizersstraat, 70 02/500.28.11
Vergoedingen Aanvullende vergoeding bij langdurige ziekte
Aanvullende vergoeding bij werkloosheid na ontslag
Wie meer dan 3 maanden aaneengesloten ziek is heeft recht op een aanvullende vergoeding.
Arbeiders die door hun werkgever worden ontslagen en die na het einde van de opzeggingstermijn of de periode die gedekt is door een opzeggingsvergoeding werkloos worden, hebben recht op de betaling van een aanvullende vergoeding bovenop de werkloosheidsuitkering (= bestaanszekerheid).
Vanaf 1 januari 2012 bedraagt de tussenkomst 6,65 €/dag (vandaag 6,30 €/dag). Deze vergoeding wordt uitgekeerd door het Sociaal Fonds en dit tot de laatste dag van de 12e maand ziekte. Zij is niet verschuldigd in geval van een arbeidsongeval of een beroepsziekte. Tijdelijke werkloosheid Bij tijdelijke werkloosheid hebben arbeiders uit de voedingsnijverheid recht op een vergoeding.
Deze aanvullende vergoeding wordt betaald door de laatste werkgever (voor de kleine bakkerijen door het Sociaal Fonds) en bedraagt vanaf 1 januari 2012 5,59 €/dag (vandaag: 5,30€/dag). Hoelang de vergoeding moet worden betaald is afhankelijk van de dienstjaren (= anciënniteit) in de onderneming.
Deze vergoeding wordt door de werkgever betaald. In de bakkerijsector door het Sociaal Fonds.
Omdat de opzeggingstermijnen vanaf 1 januari 2012 stijgen (zie p. 6) werd de duur van de aanvullende vergoeding in de voedingsnijverheid en grote bakkerijen ingekort.
Vanaf 1 januari 2012 bedraagt de tussenkomst:
Voor de kleine bakkerijen werd de duurtijd niet ingekort.
•
Gedurende de eerste 5 dagen: 6,96 €/dag (vandaag: 6,60 €/dag)
•
Na 5 dagen: 9,92 €/dag (vandaag: 9,40 €/dag)
-4-
Hiernaast (tabel) vindt U de duur van de aanvullende vergoeding die vanaf 1 januari 2012 van toepassing is.
VOEDINGSNIJVERHEID MET UITZONDERING VAN DE KLEINE BAKKERIJEN (VANAF 1/1/2012): Dienstjaren
Aanvullende vergoeding (in kalenderdagen)
Dienstjaren Aanvullende vergoeding Dienstjaren Aanvullende vergoeding (in kalenderdagen) (in kalenderdagen)
< 6 maand
-
15 jaar
56
31 jaar
112
< 1 jaar
-
16 jaar
63
32 jaar
119
1 jaar
7
17 jaar
63
33 jaar
119
2 jaar
14
18 jaar
70
34 jaar
126
3 jaar
14
19 jaar
70
35 jaar
126
4 jaar
21
20 jaar
77
36 jaar
133
5 jaar
21
21 jaar
77
37 jaar
133
6 jaar
28
22 jaar
84
38 jaar
140
7 jaar
28
23 jaar
84
39 jaar
140
8 jaar
35
24 jaar
91
40 jaar
147
9 jaar
35
25 jaar
91
41 jaar
147
10 jaar
42
26 jaar
98
42 jaar
154
11 jaar
42
27 jaar
98
43 jaar
154
12 jaar
49
28 jaar
105
44 jaar
161
13 jaar
49
29 jaar
105
45 jaar
161
30 jaar
112
14 jaar 56
KLEINE BAKKERIJEN (VANAF 1/1/2012): Dienstjaren
Aanvullende vergoeding (in kalenderdagen)
Minder dan 10 jaar
0
10 jaar tot minder dan 15 jaar
21
15 jaar tot minder dan 20 jaar
42
20 jaar en meer
56
Aanvullende vergoeding bij ziekte of werkloosheid na medische overmacht Bij arbeiders die om medische redenen definitief hun job niet meer kunnen uitoefenen, kan er een einde komen aan de tewerkstelling (= medische overmacht). Zij hebben geen recht op een opzeggingsvergoeding. Deze arbeiders hebben naast de betaling van een ziekte-uitkering of werkloosheidsuitkering wel recht op een aanvullende vergoeding die wordt betaald door de laatste werkgever (voor de kleine bakkerijen door het Sociaal Fonds). Vanaf 1 januari 2012 bedraagt de dagelijkse tussenkomst 10 €/dag. (vandaag: 5,30 €/dag) De vergoeding wordt in de voedingsnijverheid betaald gedurende 1 week per jaar dienst. In de kleine bakkerijen wordt de vergoeding gedurende dezelfde periode betaald als de aanvullende vergoeding na ontslag (zie tabel hierboven).
KledijveRgoeding De werkgever is verplicht om: • arbeidskledij ter beschikking te stellen • de kledij -- te reinigen -- te herstellen -- en in normale gebruiksklare staat te houden Als de werkgever deze wettelijke verplichting niet nakomt moet hij per gewerkte week een schadevergoeding betalen.
OPZEGGINGSTERMIJNEN
Vanaf 1 januari 2012 bedraagt de schadevergoeding :
Wat zijn de nieuwe opzeggingstermijnen vanaf 2012?
•
3,48 €/ week (als er geen arbeidskledij ter beschikking wordt gesteld) (vandaag: 3,30 €/week)
•
4,11 €/week (als de arbeidskledij niet wordt onderhouden) (vandaag: 3,90 €/week)
-5-
Bekijk op volgende bladzijde de gewone opzeggingstermijnen en de verkorte opzeggingstermijnen (bij brugpensioen en wettelijk pensioen).
Gewone opzeggingstermijnen vanaf 1/1/2012 De opzeggingstermijnen in de Voedingsnijverheid en de grote bakkerijen werden gemiddeld met 25% verhoogd. Die voor de kleine bakkerijen stijgen gemiddeld met 75 %. VOEDINGSNIJVERHEID EN GROTE BAKKERIJEN (gewone opzeggingstermijnen)
Hieronder vindt U de nieuwe opzeggingtermijnen die vanaf 1 januari 2012 van toepassing zijn op alle arbeidscontracten (zowel de oude als de nieuwe):
KLEINE BAKKERIJEN (gewone opzeggingstermijnen)
Dienstjaren
Opzegging gegeven door de werkgever (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de arbeider (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de werkgever (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de arbeider (in kalenderdagen)
- 6 maand
7
3
7
3
- 1 jaar
42
21
38
19
1 jaar
49
24
42
21
2 jaar
56
28
45
22
3 jaar
63
31
49
24
4 jaar
70
35
52
26
5 jaar
84
42
63
31
6 jaar
91
45
66
33
7 jaar
98
49
70
35
8 jaar
105
52
73
36
9 jaar
112
56
77
38
10 jaar
126
56
91
42
11 jaar
133
56
94
42
12 jaar
140
56
98
42
13 jaar
147
56
101
42
14 jaar
154
56
105
42
15 jaar
168
56
126
42
16 jaar
175
56
129
42
17 jaar
182
56
133
42
18 jaar
189
56
136
42
19 jaar
196
56
140
42
20 jaar
210
56
161
42
21 jaar
217
56
164
42
22 jaar
224
56
168
42
23 jaar
231
56
171
42
-6-
Gewone opzeggingstermijnen vanaf 1/1/2012 (vervolg) VOEDINGSNIJVERHEID EN GROTE BAKKERIJEN (gewone opzeggingstermijnen)
KLEINE BAKKERIJEN (gewone opzeggingstermijnen)
Dienstjaren
Opzegging gegeven door de werkgever (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de arbeider (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de werkgever (in kalenderdagen)
Opzegging gegeven door de arbeider (in kalenderdagen)
24 jaar
238
56
175
42
25 jaar
252
56
182
42
26 jaar
259
56
185
42
27 jaar
266
56
189
42
28 jaar
273
56
192
42
29 jaar
280
56
196
42
30 jaar
294
56
203
42
31 jaar
301
56
206
42
32 jaar
308
56
210
42
33 jaar
315
56
213
42
34 jaar
322
56
217
42
35 jaar
336
56
224
42
36 jaar
343
56
227
42
37 jaar
350
56
231
42
38 jaar
357
56
234
42
39 jaar
364
56
238
42
40 jaar
378
56
245
42
41 jaar
385
56
248
42
42 jaar
392
56
252
42
43 jaar
399
56
255
42
44 jaar
406
56
259
42
45 jaar
420
56
266
42
Verkorte opzeggingstermijnen vanaf 1/1/2012 (bij brugpensioen en wettelijk pensioen) VOEDINGSNIJVERHEID EN GROTE EN KLEINE BAKKERIJEN (verkorte opzeggingstermijnen bij brugpensioen en wettelijk pensioen) Dienstjaren
Opzegging gegeven door de werkgever (in kalenderdagen)
< 20 jaar
35
â&#x2030;Ľ 20 jaar
70
-7-
Vorming Het IPV (Initiatieven voor Professionele vorming) is het opleidingcentrum van en voor de voedingsindustrie. Voor het jaar 2011 moet het aantal arbeiders dat deelneemt aan opleidingen met 5% toenemen ten opzichte van 2010. In de toekomst zal een werkgever slechts een beroep kunnen doen op IPV voor zover hij het bewijs levert dat de werknemersvertegenwoordigers geraadpleegd werden over een jaarlijks opleidingsplan en het onthaalbeleid. Op die manier willen wij de vakbonden in de onderneming meer zeggenschap geven over de opleiding van de arbeiders. Het IPV zal in de komende jaren meer het accent leggen op onderwerpen die wij als vakbond belangrijk vinden zoals het onthaal en de diversiteit in de onderneming en het leeftijdsbewust personeelsbeleid. Om de goede werking van het IPV in de toekomst te kunnen verzekeren zullen de werkgevers vanaf 1 januari 2012 hun bijdrage aan het IPV verhogen met 0,10%. Vakbonden en werkgevers zullen de vraag van het onderwijs onderzoeken om schoolstages vanaf 4 uur ‘s ochtends te kunnen organiseren in kleine bakkerijen voor leerlingen vanaf 16 jaar.
Arbeidersvertegenwoordigers in de onderneming Syndicale afvaardiging: aantal mandaten
Beslissingen in de ondernemingsraad
De sociale partners bevelen de ondernemingen aan om bij het bepalen van het aantal syndicaal afgevaardigden voor hun onderneming niet alleen rekening te houden met het aantal werknemers, maar ook met andere factoren zoals: • de structuur van de onderneming, • de organisatie van het werk, • de arbeidstijdregelingen, • ploegenwerk, • …
In principe worden de beslissingen in de ondernemingsraad bij unanimiteit (= met akkoord van iedereen) genomen. In de toekomst zal 1 werknemersvertegenwoordiger geen vetorecht meer hebben, tenzij deze werknemersvertegenwoordiger de enige is van de organisatie die hij vertegenwoordigt.
Daarnaast zullen de afspraken inzake de syndicale afvaardiging op een aantal punten worden verduidelijkt.
Dit zal zo ingeschreven worden in het sectoraal model huishoudelijk reglement voor de ondernemingsraden. Concreet zal dit betekenen dat 1 persoon niet langer een beslissing van de ondernemingsraad kan blokkeren. Tenzij die persoon de enige vertegenwoordiger is van één van de drie vakbonden voor de arbeiders of voor de bedienden.
VRAGEN OVER HET SECTORAKKOORD? Hebt U nog vragen over het sectorakkoord, ontving je bepaalde bedragen of vergoedingen niet en denkt u er recht op te hebben neem dan contact op met een ACV-vertegenwoordiger in Uw onderneming of Uw plaatselijk kantoor van ACV Voeding en diensten. Zie adressen op p. 4 van deze Nieuwsflash.
-8-