Cyprus Dossier 02: SEXUAL TENSIONS by Cyprus Dossier

ue Iss

2 °0

Σε ξο υα λι κέ ς

r ie ss Do

Εν τά σε ις

" English and Greek texts

us pr Cy

www.cyprusdossier.com

ISSN 1986-3179 (print)

ISSN 1986-3187 (online)

An intellectual journal with one intention, to initiate frequent cross–disciplinary dialogue on political, social and cultural issues faced by the island’s inhabitants, as diversely and impartially as possible.

e Th

Edited by Peter Eramian, Marios Menelaou and Entafianos A. Entafianos

Issue °02 — Second year / May 2012 Sexual Tensions The Cyprus Dossier 01

02 —

Εγερτήριο #02

Editorial

Contents

[Grk]

Σήμερα εννά σας πω αλλό δκυο κουβέντες να θυμάστε. Κάμετε τα προσευχή πέρκι δούμεν αλλαγή τζιαι εν πάει άλλο σε τούτο το νησί. Αγάπα τον. Το σώμα του σεβάστου το, έμπα μέσα στην ψησιή του να ᾽βρεις τζείνο που ᾽νεσιεις, τζείνο που σε γεμώνει. Εννά ᾽ρτει η ώρα που η ανασφάλεια εννά σε ζώσει. Φοάσε, ξέρω το. Εδάκρυσες, επόνισες αμμά πάλεψε, αξίζει. Πάτα γερά χαμέ τζαι τη κκελλέ σου ποττέ σου μεν ησσιύψης. Ένα πράμαν εκατάλαβα, εννά σου το πω τζιαι ᾽σένα: α᾽ μεν αγαπήσεις αληθινά, ποττέ σου εν θα ζήσεις. Αγάπα την. Το σώμα της σεβάστου το, έμπα μέσα στην ψησιή της να ᾽βρεις τζείνο που ᾽νεσιεις, τζείνο που σε γεμώνει. Εννά ᾽ρτει η ώρα που η ανασφάλεια εννά σε ζώσει. Φοάσε, ξέρω το. Εδάκρυσες, επόνισες αμμά πάλεψε, αξίζει. Πάτα γερά χαμέ τζαι τη κκελλέ σου ποττέ σου μεν ησσιύψης. Ένα πράμαν εκατάλαβα, εννά σου το πω τζιαι ᾽σένα: α᾽ μεν αγαπήσεις αληθινά, ποττέ σου εν θα ζήσεις. Τζιαντάν έρτει η στιγμή που ᾽νά ᾽ρτει το παιδί σου, δώστου ούλλη την ψυσιή σου. Αγάπα το, σεβάστου το, μεν το ξαπολήσεις. Δώστου αρχές, αξίες, άδρωπος σωστός να γίνει. Ν᾽ αγαπά, να λοαρκάζει, κάθε παθκιά του να μετρά, το δειν του να μεν ησσιύφκει. Μεσ' το χωράφι με τα φίθκια πά’ στους ώμους σου κουβάλα το, μεν τραβήσεις πίσω. Τζαι να ᾽σαι έτοιμος, που εννά ᾽ρτει η ώρα η σωστή, λεύτερο να τ᾽ αφήκεις. Να' σαι σίουρος πως με τζείνα που του ᾽μαθες, με τζείνα εννά παρπατήσει. Πέρκιμον άξιος να γινεί, πά᾽ στους ώμους του ούλλους εμάς τζαι την ελπίδα να κουβαλήσει.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

— Εκ μέρους της ομάδας του CYD.

The Cyprus Dossier

Issue °02 — May 2012

Editorial [Grk]

Σε απάντηση στο θέμα του παρόντος τεύχους, ένας καλός φίλος μου ζήτησε να σας θέσω ένα ερώτημα: την επόμενη φορά που θα βρεθείτε κατάφατσα με τη σεξουαλική ένταση, τι σκοπεύετε να κάνετε γι᾽αυτό; Αυτό το τεύχος του CYD δεν προσφέρεται μόνο ως κριτική, αλλά και σαν ένας ιδιόμορφος οδηγός αυτοβοήθειας. Τι πρέπει να κάνει κανείς σε τέτοιες στιγμές έντασης; Αυτή την ένταση δεν τη μοιραζόμαστε όλοι μας από κοινού, σε μία μορφή ή την άλλη; Πόσο συχνά αισθάνεσαι τη ξαφνική ανάγκη να κάνεις κάτι γι᾽αυτό, αλλά σταματάς τον εαυτό σου επειδή αυτό που θες να κάνεις “δεν είναι σωστὀ” ή “κάτι θα πάει στραβά”; Σε πόσες σχέσεις έχεις κολλήσει επειδή ήταν ασφαλείς και εύκολες; Πόσες φορές γύρισες στο σπίτι μόνος μετά από μια νύχτα έξω, γεμάτος ενοχές επειδή δεν μπόρεσες να μαζέψεις το απαραίτητο κουράγιο για να μιλήσεις σε εκείνον ή εκείνη που σε έβλεπε όλη νύχτα; Πόσες φορές είχες την ευκαιρία να αντιμετωπίσεις κάτι που βρισκόταν πολύ έξω από τη ζώνη άνεσής σου, αλλά επέλεξες να μην κάνεις τίποτα γι᾽αυτό επειδή ένιωθες πολύ ανασφαλής και υπερήφανος για να ασχοληθείς μαζί του; Η σεξουαλική ένταση είναι ένα φυσικό φαινόμενο, μια δύναμη που ενισχύει μια ανήσυχη εγρήγορση που μπορεί να προσφέρει πολλά. Αλλά μην περιμένεις να βγεις καθαρός. Μπορεί να υψώσει πανύψηλα αστικά τοπία, να θρέψει τέρατα, να εγκυμονήσει πόρνες με περισσότερη πνευματική ακεραιότητα από τον κοινό θρησκόληπτο, να βαστάξει πανίσχυρες σχέσεις με το Θεό ή τη χώρα σου, να υποκρύψει απεριόριστο πάθος και δημιουργικότητα ή να καλλιεργήσει τελετουργικευμένες κοινωνίες του μίσους και της μνησικακίας. Οι περιπτώσεις τέτοιας έντασης βιώνονται ως στιγμές αλήθειας, και η αλήθεια μπορεί να τυφλώσει. Σε αυτό το τεύχος του CYD, όλες αυτές οι δυνατότητες εξετάζονται προσεκτικά. Ελπίζουμε να έχουμε καλύψει τουλάχιστον ένα μικρό μέρος της απίστευτης απεραντοσύνης αυτού του θέματος, αλλά και της τεράστιας σημασίας του. Και έτσι, ελπίζουμε ότι μετά που θα έρθεις κατάφατσα με αυτό το θέμα, θα νιώσεις την ανάγκη να αποσχιστείς από τη ζώνη άνεσής σου ούτως ώστε να αντιμετωπίσεις τις σεξουαλικές σου εντάσεις με ειλικρίνεια και θάρρος, για να τις μοιραστείς και να ανακαλύψεις, καθ᾽όλη τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ότι τελικά δεν είσαι ο μόνος που τις έχει.

[Eng]

In response to this issue’s theme a good friend requested that I ask you a question: next time you experience sexual tension, what are you going to do about it? This issue of CYD offers itself not just as a critique but also a peculiar self-help guide. What should one do in such moments of tension? Is this not a tension shared, in one form or another, by all of us? How often do you feel that sudden rush to do something about it but stop yourself because “it’s not proper” or “it just doesn’t feel right”? How many relationships have you stuck to because they were safe and easy? How many times have you gone home alone in regret after a night out because you couldn’t sum up the courage to go speak to that one cute guy/girl who was looking over at you all night? How many chances have you had to experience something profoundly different outside your comfort zone but chose not to because you were too insecure or proud to engage in it? Sexual tension is a natural occurrence, a drive that fosters an unsettled alertness that can offer much. But don’t expect it to be clean. It can erect towering cityscapes, breed monsters, bear prostitutes with more spiritual integrity than your average churchgoer, sustain powerful relationships with God or one’s country, harbour limitless passion and creativity or cultivate ritualised cultures of hate and resentment. Instances of such tension are experienced as moments of truth, and truth can be blinding. All these possibilities are carefully considered in this issue of CYD. We hope to have covered at least a minute fraction of this topic’s incredible vastness and enormous relevance. And so, we hope that after encountering this issue you will be inspired to rip yourself out of your comfort zone and confront your sexual tensions with sincerity and courage, to share them and in the process discover that, after all, it’s not just you that has them.

Sexual Tensions

Second year — May 2012

Contents

Σεξουαλική Ένταση Ουδετέρου Γένους Ή Αλλιώς Κάθαρση by — Aνδρέας Γεωργίου Monsters — Peter Eramian

Filius Populi — Despina Rangou

Ο Ερωτισμός Της Αγιότητας Και Της Μοναξιάς by — Γεώργιος Κουννούσιης

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition curated by — Tassos A. Gkekas

Παραγωγή Πρόστυχης Ανθρωπολογικής Γνώσης by — Αλέξης Καρκώτης

Σινιάλα Του Κακού — Τάσος Α. Γκέκας

40 Three [Successful] century–turning rewrites of Venus by — Alexandra Manglis presented by — Re Aphrodite 42

Witness Women’s Woes — Natasa Mavronicola

Σεξιλόγιο — Πάρης Δημητριάδης

Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά; Έτσι και αλλιώς, τα ξέρουν όλα. by — Κυριακή Παπαδοπούλου

The Cost Of A Poem — Chris Polydorou

Architectural Tensions In Nicosia: The Tower And The Square by — Andreas Panagidis

Πικραινόμενος Εν Εαυτώ — Μαρία Χατζηαθανασίου

I ♥ CY

— Shona Muir — Philip Philippou adaptation — Peter Eramian

styling+photography concept+text design

04 —

The Cyprus Dossier

Σεξουαλική Ένταση Ουδετέρου Γένους Ή Αλλιώς Κάθαρση by

— Aνδρέας Γεωργίου

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Σεξουαλική Ένταση Ουδετέρου Γένους Ή Αλλιώς Κάθαρση

Aνδρέας Γεωργίου

[Grk]

Μπαίνοντας σε ένα ζεστό δωμάτιο πρέπει να ιδρώσεις, σε ένα κρύο δωμάτιο κλείνουν οι πόροι. Απλός κανόνας φυσιολογίας. Κάπως έτσι θα έπρεπε να λειτουργεί ο σεξουαλικός ερεθισμός σε σχέση με το αντικείμενό του, σαν μια έκκριση ψυχική όπως η αντίστοιχη σωματική, τόσο απλά απελευθερωτική — αποφέροντας σεξουαλική ένταση στην περίπτωση που δεν εκτονωθεί. Όμως στις πράξεις και αντιδράσεις μας μεσολαβεί μια κοινωνία, μας παγιδεύει σε ένα ιστό, θεσμοθέτησης νόμων, γραπτών και άγραφων, που άπτονται αλληλεπιδράσεων ομηρίας του κάθε πολίτη διαφορετικού προσανατολισμού, με ανάλογη μεταχείριση και πρέπουσα αντίδραση συμπεριφοράς. Έτσι, όχι τυχαία, στην υπαρκτή κοινωνία συμβαίνει το αντίθετο. Με αυτόν που είμαι τώρα δεν επιτρέπεται, δεν μετράει. Θα μετρήσει άραγε στον επόμενο; — βλέπε gay κουλτούρα. Μήπως η σεξουαλική ένταση —ομοφοβική— παραμένει ανεκτόνωτη; Σίγουρα για πολλούς αιώνες, δημιουργώντας μια δυναμική συλλογικής συσσώρευσης libido (σεξουαλικό απωθημένο). Ο κοινωνιολόγος ερευνητής Michel Foucault το έθεσε σωστά: η κοινωνία είναι σκληρή σαν ένα σφυρί και η κάθε μειονότητα εύπλαστη. Για την κάθε παρέκκλιση από τον κανόνα της, χτυπά ανελέητα μέχρι να δώσει το σχήμα που αυτή θέλει. Παραμορφώνει, τιμωρεί με τις απαγορεύσεις της. Μια κοινωνία κυρίαρχη με κριτήρια ρατσιστικά, εκδικητική, ανελέητη: ακραίο κοινωνικό-ψυχολογικό προφίλ, παράδειγμα, το φαινόμενο του τραβεστισμού στην σύγχρονη ψυχαναλυμένη, πλέον «απελευθερωμένη» κοινωνία. Ένα αγόρι μεγαλώνοντας σε ένα αυταρχικά απορριπτικό περιβάλλον, στο τρυφερό της ηλικίας του, ένα περιβάλλον εχθρικό, σκληρό, παρατηρήθηκε ενίοτε, να παίζει τον ρόλο του θεού, να κάνει την υπέρβαση. Απλοϊκή εξήγηση ή όχι, η αλλαγή ταυτότητας μέσω αλλαγής φύλου, συνεπάγεται «αλλαγή ψυχής». Αυτή η «μεταμόρφωση» επιφέρει την επιθυμητή «ολοκλήρωση» του υποκειμένου και την αποδοχή του «καινούργιου» του εαυτού. Αποδεικνύεται και με μια άλλη επιστήμη της εποχής μας, τη στατιστική. Παρατηρήθηκε ότι ένας από τους δύο γονείς του είναι απών, ή θετός όχι φυσικός, και στις δύο περιπτώσεις διορθωτικός, άρα απορριπτικός.

Η ομοφυλοφιλία για αιώνες πταίσμα, το απαγορευμένο φρούτο. Μόνο στις γοτθικές καμάρες του μυαλού και στις διπλά αμπαρωμένες πόρτες της καρδιάς περιδιάβηκε, δεν είδε φως, δεν μπόρεσε να ανθίσει. Ένας άλλος μεσαίωνας με τη λογοκρισία του. Στην πράξη η ομοφυλόφιλη επιθυμία εκδηλώθηκε μόνο στα παράνομα και αυτοσχέδια gay εντευκτήρια, πάρκα, καφενεία... μπουρδέλα όπου περιστασιακά μισό ολοκληρώθηκε στο σκοτάδι, εκεί όπου την ήθελαν — βλέπε gay ψωνιστήρι. Τεκμήριο της καταστολής, οι νόμοι απαγόρευσής της, με νομικές κυρώσεις και κοινωνικές συνέπειες εξοστρακισμού, μη ανατρέψιμες, από το «υγιές» σώμα της κοινωνίας. Τέτοιους νόμους καταστολής για «τέτοιους» πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Εξαίρεση η ανεκτικότητα στη νομοθεσία, τις τελευταίες δεκαετίες, μερικών δυτικών κρατών. Ουσιαστικά χωρίς καμία πρόνοια ή υποδομή ως είχε κατοχυρωμένα και καλά κρατεί, για «κανονικούς» πολίτες. Ίσως φοβούμενοι βάσει των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παίρνοντας σαν ασπίδα, μέτρο πρόληψης τη χαλάρωση των νόμων τους; Εκτός από αναλυτική υπήρξε και διορθωτική η δράση του κύριου Foucault: προσκεκλημένος του gay απελευθερωτικού κινήματος στην Αμερική το ’60, κατάφερε να απενεχοποιήσει το νόμο, να «κερδίσει» μια δίκη. Σαν σύμβουλος του συνηγόρου ενός καθηγητή, που πιάστηκε επ’ αυτοφώρω σε δημόσια αποχωρητήρια, κατά τη διάρκεια ερωτικής περίπτυξης με ομόφυλό του. Αυτή η παρορμητική πράξη πυροδότησε μαζική κινητοποίηση της δημόσιας γνώμης και παραπομπή του καθηγητή σε δίκη από την πολιτεία της Καλιφόρνιας, ως επικίνδυνου για τους μαθητές του! Ο Foucault την αποσαφήνισε ως πράξη μεταξύ δύο συναινούντων ενηλίκων και βοήθησε η υπεράσπιση να απαιτήσει ίση μεταχείριση αν κέρδιζε η πολιτεία τη δίκη, αφού τότε δημιουργείτο προηγούμενο. Θα έπρεπε τα κορίτσια να διδάσκονται μόνο από γυναίκες εκπαιδευτικούς αποκλειστικά ετεροφυλόφιλες και τα αγόρια μαθητές αντίστοιχα... για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο αποπλάνησης. Αυτή ήταν η μοναδική κατηγορία που παρέμενε — δεν πιάστηκε επ’ αυτοφώρω με μαθητή. Αποτέλεσμα η δίκη να καταρρεύσει. Το δικαστικό σύστημα δεν ενέδωσε στο στιγματισμό και τη διάκριση των ετεροφυλόφιλων εκπαιδευτικών που θα απομονώνονταν αντιστρόφως ανάλογα· να απαγορεύεται να διδάσκουν ετεροφυλόφιλες δασκάλες σε αγόρια, όχι ετεροφυλόφιλοι διδάσκαλοι σε κορίτσια — λίγο περίπλοκο αλλά έπρεπε η κατηγορούσα αρχή να είχε προνοήσει να μην έμπαινε στον κόπο... να αδικήσει ετεροφυλόφιλους διδασκάλους! Αλλά αυτά συμβαίνουν σε μια πολιτεία όταν αφήνεται να παρασύρεται από

μια δημόσια γνώμη, που εκπνέεται από τα... δημόσια αποχωρητήρια! Όμως μερικές δεκαετίες νωρίτερα στη Γαλλία, στην πόλη της Rouen το 1943, αναστάληκε η άδεια διδασκαλίας της... Simone de Beauvoir, εξαιτίας μιας κατηγορίας εναντίον της, για αποπλάνηση μιας δεκαεπτάχρονης μαθήτριάς της. Στην Ιταλία, λίγα χρόνια αργότερα, το 1948, ένα αγόρι εξομολογείται στον παπά του χωριού της Καζάρσα ότι είχε σεξουαλικές σχέσεις με το διδάσκαλό του Pier Paolo... Pasolini. Αυτόματα η ζωή του νεαρού καθηγητή γίνεται αφόρητη στον στενό περίγυρο. Φεύγει με τη μητέρα του στη Ρώμη κι εκεί ζει χρόνια πάρα πολύ δύσκολα. «Υπήρξα ένας απ' αυτούς τους άνεργους που καταλήγουν στην αυτοκτονία», θα πει αργότερα. Παλαιότερο παράδειγμα, η ζωή και το έργο του Oscar Wilde. Δεν είχε καλό τέλος όταν τόλμησε να «εκδηλωθεί» δημόσια εναντίον του μαρκησίου του Queensberry. Εξαναγκάστηκε να καθίσει ο ίδιος στο σκαμνί, να δικαστεί, να γελοιοποιηθεί. Ποιός; Αυτός που γνώριζε τη σημασία του να είσαι σοβαρός! Αυτός, ένας πνευματικός άνθρωπος για όλες τις εποχές με την ατυχία να προηγείται της δικής του. Το πλήρωσε άγρια ο κύριος Wild(e), σε μια δίκη συνωμοσία, παρέλασης ψευδομαρτύρων που τον «γνώριζαν» προσωπικά, μα που αργότερα ο ίδιος εξομολογήθηκε στο De Profundis ότι... η πρώτη και τελευταία φορά που τους αντίκρισε ήταν στη δίκη! Μάλλον τον μαρκήσιο θα γνώρισαν και μετά έτριβαν τα χέρια τους! Με την εκπλήρωση της ποινής στη φυλακή, δεν σταμάτησαν τα βάσανά του. Ακόμα και σε μια ξένη πόλη όπως το Παρίσι όπου αυτοεξορίστηκε. Οι Άγγλοι τουρίστεςπατριώτες συνέχισαν το κυνηγητό του, τιμωρώντας τον με δημόσιο χλευασμό, όπου τον συναντούσαν. Σαν ένα νέο αγγλικό άθλημα... πρόωρος χουλιγκανισμός; Δεν αφέθηκε στιγμή σε ησυχία μέχρι την ολοκληρωτική του εξαθλίωση. Δεν μπόρεσε να ξαναγράψει το παραμικρό. Πνευματικός ευνουχισμός, οιδιπόδειο σύμπλεγμα με τη μητέρα κοινωνία; Ιστορικό-ψυχολογικό προφίλ, παράδειγμα. Το όνομά του άργησε πολύ να αποκατασταθεί στην πατρίδα του, ή εκκρεμεί ακόμη μέχρι σήμερα; Αυτά ήταν τα πάθη του Wilde, από ένα έθνος που συνεχίζει να βασιλεύεται, να καθοδηγείται από κάτι πωρωμένους μαρκησίους καθάρματα, κατακάθια μιας παρακμασμένης τάξης. Που ακόμη και σε μοντέρνους καιρούς ξέρουν μονάχα να αμολάνε το σκυλολόι τους, καβάλα στα έρμα, καταταλαιπωρημένα άλογά τους. Θορυβώντας εκκωφαντικά, έξαλλοι αυτοί και η κουστωδία τους, μέσα στη μανία καταπατώντας ακόμα και γειτονικά χωράφια. Κυνηγώντας, αλλόφρονες, στο πιο βάρβαρο παραδοσιακό τους κυνήγι, που θα έπρεπε από καιρό να εκλείψει.

Issue °02 — May 2012

Το σαρκοβόρο ομαδικό ξέσκισμα της άμοιρης αλεπούς. Αλίμονο, ποιάς «αλεπούς»; Αυτού του πιο λαμπερού μυαλού που γέννησε η χώρα μετά από αιώνες, που τη μεγαλοφυΐα του ακόμη πενθεί και της υποκλίνεται ολόκληρη η Ευρώπη; Αυτού που στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, ένας σύγχρονος Σωκράτης, κερδίζοντας, καθαρίζοντας για λογαριασμό ενός ολόκληρου έθνους; — κάνοντάς το κάθε μέρα που περνά περισσότερο δικό του.

ομοφυλόφιλης επιθυμίας, αποκαθιστώντας και αποκαθηλώνοντάς την μετά από αιώνες παράδοσης και αντίστοιχα αποκλεισμού. Κατηγορήθηκε σαν μολυσμένος, από τους «υγιείς» ακαδημαϊκούς της εποχής! Η εκδίκηση της επιθυμίας του ποιητή. Της ερωτικής έντασης, της παρακμιακής, όπως την χαρακτήρισαν, που όσο περνά ο χρόνος... γίνεται καθολική, διδάσκεται στα σχολεία, μεταφράζεται σε περισσότερες γλώσσες.

Είναι γονίδιο η βαρβαρότητα; Ή να το θέσω αλλιώς... τελικά είναι γονίδιο η πολυγαμία, ή καλλιεργείται από αντίξοες συνθήκες; Η σεξουαλική επιθυμία των ανθρώπων είναι δύσθυμη, αμφίθυμη, ή δύστροπη; Ιδού το ερώτημα. Στο επίκαιρο και σύγχρονο θέμα που μας αφορά, quo vadis... θα καταφέρει η gay κοινότητα να ωριμάσει ποτέ; Θα συνεχίσει ο εκφυλισμός της σεξουαλικής έντασης σε sex club, κολάσεις και καθαρτήρια — βλέπε Δάντης. Αποτέλεσμα του συνδρόμου ενοχικότητας: αμαρτία, αυτοτιμωρία, αυτομαστίγωση, χριστιανισμός. Διάβασε και δες την ιστορία και σημειολογία του Άγιου Σεβαστιανού.* Ο μοναδικός «gay» Άγιος του οποίου το μαρτύριο ενέπνευσε τη «συντεχνία» των αναγεννησιακών ζωγράφων και όχι μόνο. Όπως το κινηματογραφικό αριστούργημα του Derek Jarman, Sebastiene — με ομιλούσα την λατινική διάλεκτο. Ο σημαντικότερος ίσως σύγχρονος Ιάπωνας συγγραφέας Yukio Mishima, «εξομολογήθηκε» ότι αυνανίστηκε για πρώτη φορά κοιτάζοντας τον Άγιο Σεβαστιανό ζωγραφισμένο από τον Guido Reni. Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα ο Mishima αξιώθηκε να φωτογραφηθεί ως Άγιος Σεβαστιανός. Επίσης ο Robert Mapplethorpe, αμερικανός φωτογράφος, έκανε μια αυτοπροσωπογραφία σαν Άγιος... ως εδώ όμως, γιατί ο κατάλογος δεν τελειώνει!

Θα ήθελα ο επίλογος να λειτουργήσει σαν κάθαρση. Όπως στην αρχαία τραγωδία. Ο Καβάφης επανέφερε την έννοιά της στη σύγχρονη ποίηση, πετυχαίνοντάς το αποτελεσματικά σε πολλά ποιήματά του. Μερικά από αυτά «Η Πόλις», «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον»... «Τείχη» Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ μεγάλα κ’ υψηλά τριγύρω μου έκτισαν τείχη. Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ. Άλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγει αυτή η τύχη· διότι πράγματα πολλά έξω να κάμω είχον. A όταν έκτιζαν τα τείχη πώς να μην προσέξω. Aλλά δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον. Aνεπαισθήτως μ’ έκλεισαν από τον κόσμον έξω. Βρείτε μου Έλληνα πολίτη που να μην τον εκφράζει αυτό το ποίημα. Τώρα, σήμερα! Τι το κάνει τόσο επίκαιρο; Εκτιμώ, η αυθεντικότητα της απόδοσης του συναισθήματος που διακατείχε τον δημιουργό του. Αυτό τουλάχιστον δεν θα έπρεπε να είχε εκτιμηθεί εξαρχής; Όχι, αφού για αυτό κυρίως απαξιώθηκε από κάποιους.

Σεξουαλική ένταση-σεξουαλική εκτόνωση, πώς; Αξίζει τον κόπο ή εμπεριέχει κίνδυνο; - δρομολογείται το αδιέξοδο. Μέχρι και σήμερα οι gay κατηγορούνται για άμετρη σεξουαλική ένταση και αχαλίνωτη συμπεριφορά. Μήπως όσο σπρώχνεις με περισσότερη βία την μπάλα μέσα στο νερό, κρύβοντάς την, με τόσο πολλαπλάσια φόρα θα αναδυθεί;

Όσο για την περίπτωση του Κώστα Ταχτσή σε ένα βιογραφικό που γράφηκε μετά τον θάνατό του, διαβάζουμε πως μέσα στη χούντα πρωτοστάτησε στη σύνθεση της ιστορικής, λόγω του αντιστασιακού πνεύματός της, έκδοσης των Δεκαοκτώ Κειμένων. Για να αποκλειστεί, τελικά, ως συνεργάτης τους —από ερωτικά ορθόδοξους συμμετέχοντες και «προοδευτικούς» συγγραφείς — λόγω της ομοφυλοφιλίας του.

Ένα άλλο παράδειγμα είναι εκείνο της θνητής μούσας και μεγαλύτερης ποιήτριας όλων των εποχών, της Σαπφώς... που κάψανε με χριστιανικό φιρμάνι, εκτός από το έργο της, και κάθε αναφορά στα βιβλία της. Για τεκμηρίωση ανατρέξτε σε αρχεία βυζαντινής νομοθεσίας και πρακτικά εκκλησιαστικών συνόδων του μεσαίωνα. Άλλο παράδειγμα από τα δικά μας σχετικά πιο σύγχρονα λογοτεχνικά ιστορικά, ο Κωνσταντίνος Καβάφης. Επανέφερε δικαίως στα ελληνικά γράμματα την έκφραση της

Aλλά να μου επιτρέψετε να βγω λίγο εκτός θέματος. Η Marguerite Yourcenar, στην τελευταία εφ όλης της ύλης συνέντευξή της, «Με Ανοικτά τα Μάτια», ρωτήθηκε γιατί να πεθαίνουν από υποσιτισμό και κακουχίες τα παιδιά του τρίτου κόσμου. Απάντησε ότι αυτό θα συμβαίνει όσο το ανθρώπινο είδος κακοποιεί και ταλαιπωρεί άλλα όντα του πλανήτη είτε με την απάνθρωπη βιομηχανοποίηση εκτροφής ζώων προς κατανάλωση, είτε με την άδικη εκτόπιση

από το φυσικό περιβάλλον τους, είτε με την καθημερινή εξαφάνιση χιλιάδων ειδών για χιλιετηρίδες διατηρημένων! Ένα απλό παράδειγμα, η εκτροφή αγελάδας στην Ιαπωνία, με δεμένα πόδια στο σκοτάδι, για να είναι τρυφερό και λευκό το πανάκριβο φαγώσιμο κρέας της. Είναι ζωή αυτή; Είναι τροφή αυτή; Όχι, είναι μια βάναυση πράξη. Αυτές οι πράξεις του δικού μας είδους σε άλλα «κατώτερα» είδη, εκτονώνονται κατά συνέπεια στους αδύνατους του δικού μας. Βλέπε Ινδουισμός, Βουδισμός, κάρμα. Κάθε τρία δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει από ασιτία και κακομεταχείριση στον τρίτο κόσμο! Αυτά τα παιδιά ξεπλένουν την βία των ισχυρότερων του είδους τους, με πολλαπλάσια αίσθηση του πόνου! Βλέπε χριστιανική ηθική — ο Ιησούς — από τη φύση της ενσάρκωσής του καθαρός — τα μέγιστα υπέφερε για αυτό στο σαρκίο του, ξεπλενοντάς τις αμαρτίες όλων μας πάνω στον σταυρό του. Όπως ένα παιδί έτσι και ένα ζώο — έχετε δει ποτέ πληγωμένο ζώο; Υποφέρουν πολύ περισσότερο, δεν έχουν την συνείδηση του ενήλικου ανθρώπου, δεν μπορούν να κατανοήσουν την πράξη αυτή. Να διαχωριστεί από τη συνείδηση και να αποδοθεί η έννοια του κακού και του καλού, να αποφορτιστεί, να βιωθεί το βάσανο. Νόμοι της δράσης και αντίδρασης στη μεταφυσική; Ή συνέπειες των πράξεών μας, ένα άλλο «έγκλημα και τιμωρία»; Μην μας μολύνετε, για να μην μολυνθείτε! Βλέπετε, το AIDS όταν πρωτοεμφανίστηκε, χαρακτηρίστηκε αρρώστια των ομοφυλοφίλων. Μόνο σε εμάς τους ομοφυλόφιλους ήταν μεταδόσιμο. Όταν διαπιστώθηκαν κρούσματα από μεταγγίσεις αίματος, άλλαξαν επικεφαλίδες, σε εφημερίδες, τηλεοπτικές ειδήσεις, ραδιοφωνικές εκπομπές, επιστημονικές θεωρήσεις. Κατάφεραν να μας μολύνουν; Είμαστε Άγιοι; Μαρτυρήσαμε, ή μαρτυράμε ακόμα; Εξαιτίας των νόμων που είναι άδικα εκδικητικοί; Των εργαστηριακών ιών που είναι νοσηρά μεταδοτικοί; Του μεροληπτικού χειρισμού που είναι παραμορφωτικά αποπροσανατολιστικός; Της διαστροφής-ανατροφής, παιδείας της καταπίεσης; Μαρτυράμε εξαιτίας του σαδιστικού, δολοφονικού μίσους που αιώνες τώρα μας στοχεύει, μας διαπερνά, πληγώνοντάς μας επαναληπτικά με τις αιχμές των ατέλειωτων βασανιστικών βέλων του. Για αυτό, υπάρχουν πολλά τεκμήρια εδώ! Διερωτώμαι πως δεν τόλμησαν να κάψουν, απαγορεύσουν, εξαφανίσουν, χιλιάδες πίνακες, από τους μεγαλύτερους ζωγράφους-δάσκαλους της καταγεγραμμένης δυτικής ζωγραφικής, Mantegna, Rubens, El Greco, Botticelli, Da Vinci, Tiziano, Rafaello, Caravaggio... Van Eyck, Bellini, Messina, Lotto, Perugino, Genga, Holbein, Ribera. Δεν γνώριζαν πως θα τους οικειοποιηθούμε, απουσία άλλων μαρτυριών! Μα έλα που βρέθηκε ένας

06 —

The Cyprus Dossier

χριστιανός... Άγιος, να μας μοιάζει! Στα πάθη του, στη στάση του, στο βλέμμα του, στις εκφράσεις του, στις αντιδράσεις του, στο μαρτύριό του, στους διωγμούς του! Μα και που να ταιριάζει και το πως εξαφάνισαν, «έσβησαν» και αυτό το ίδιο του το λείψανο, για να μην βρεθεί ποτέ από τους όμοιούς του;

της ζωής της συνέζησε με την σύντροφό της, μεταφράστρια και γραμματέα Grace Frick. Πριν το τέλος της ολοκλήρωσε ένα ταξίδι στον κόσμο, καταγράφοντας το έργο της Ο Γύρος της Φυλακής Μου. Το 1987, σε ηλικία 84 ετών, πέθανε στο νησί Mount Desert των ΗΠΑ από εγκεφαλικό επεισόδιο.

Μαρτυράμε εξαιτίας των ασύδοτα συσσωρευμένων αμαρτιών των ισχυρότερων, ξεπλένοντας τις σαν οι πιο αγνοί και αδύναμοι του είδους μας, ή είδους τους. Ας διαλέξουν, δεν κάνει διαφορά, το ανθρώπινο είδος είναι «μοναδικό»! Υστερόγραφο-Μαρτυρολόγιο

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Σεξουαλική Ένταση Ουδετέρου Γένους Ή Αλλιώς Κάθαρση

Aνδρέας Γεωργίου

Ένας από τους σημαντικότερους κοινωνιολόγους και φιλόσοφους της εποχής μας, ο Michel Foucault πέθανε σε ηλικία 58 ετών στις 25 Ιουνίου του 1984 στο Παρίσι, από επιπλοκές της επιδημίας του AIDS. Η Simone de Beauvoir υπήρξε... υπαρξίστρια φιλόσοφος, συγγραφέας και φεμινίστρια. Γνωστότερο έργο της, Το Δεύτερο Φύλο, μια φεμινιστική ανάλυση της γυναικείας ύπαρξης και της καταπίεσής της από την πατριαρχική κοινωνία. Ως υπαρξίστρια αποδεχόταν την αρχή πως η ύπαρξη προηγείται της ουσίας, επομένως δεν γεννιέται κανείς γυναίκα αλλά γίνεται! Είναι γνωστός... αριθμός μαθητριών της που διατηρούσε μαζί τους ερωτική σχέση. Αυτή, μαζί με άλλους γάλλους διανοούμενους, τάχθηκε υπέρ της κατάργησης του νόμου ηλικίας συναίνεσης στη Γάλλια. Χωρίς αμφιβολία, υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες γαλλίδες στοχάστριες σε ολόκληρη την ιστορία. Στις 14 Απριλίου του 1986, πέθανε από πνευμονία και θάφτηκε στο Παρίσι, παράπλευρος του Jean-Paul Sartre. Η Marguerite Yourcenar μορφώθηκε κατ΄ οίκον με έμφαση στις ξένες γλώσσες, ζωντανές και νεκρές, όπως αρχαία ελληνικά και λατινικά. Αυτό τη βοήθησε αργότερα στη διεκπεραίωση του αριστουργήματός της — το 1951 εξέδωσε το έργο της Αδριανού Απομνημονεύματα, με τεράστια επιτυχία και κριτική αποδοχή, αφού το είχε δουλέψει επί πολλά χρόνια, ταξιδεύοντας, μελετώντας αρχαία κείμενα σε βιβλιοθήκες, επισκεπτόμενη τα χνάρια του αυτοκράτορα, τα μέρη όπου διαδραματίζεται η ιστορία, τα ερείπια ναών του Αντίνοου και ανάκτορακατοικίες του Αδριανού, τα μουσεία με τις προτομές ή αγάλματα του ιδίου και του εραστή του. Ένα έργο σε πρώτο πρόσωπο, κάτι σαν αυτοβιογραφία του Αδριανού σε μορφή αλληλογραφίας. Μια ιστορία απολογισμού της ζωής, του έργου και του μεγάλου έρωτά του με τον έλληνα βοσκό από τη Βιθυνία. Το 1980 η γαλλική ακαδημία δεν μπόρεσε να της αντισταθεί άλλο, αποφάσισε να σπάσει την παράδοση 345 ετών και να δεχτεί ανάμεσα στους 40 «αθάνατους» και μια γυναίκα. Μεγάλο μέρος

Ο Κώστας Ταχτσής, σε ηλικία επτά ετών, αναγκάστηκε μετά τον χωρισμό των γονέων του να πάει στην Αθήνα για να ζήσει με την γιαγιά του. Ταξίδεψε και έζησε σε διάφορες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, στην Αφρική, την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάνοντας διάφορα επαγγέλματα: από ναύτης έως βοηθός μάνατζερ στην κουζίνα εστιατορίου. Το 1962, μετά από μια σωρεία δυσκολίες, εξέδωσε το μυθιστόρημα Το Τρίτο Στεφάνι, με το οποίο αργότερα καθιερώθηκε ως ένας από τους καλύτερους πεζογράφους της γενιάς του παγκοσμίως. Κατά την περίοδο της Δικτατορίας, βρέθηκε αντιμέτωπος πολλές φορές με την Ασφάλεια, ενώ κατά την Μεταπολίτευση, πάλεψε για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων — δεδηλωμένος ομοφυλόφιλος και ο ίδιος. Την ίδια περίοδο εκδιδόταν ως τραβεστί. Στις 27 Αυγούστου 1988, η αδελφή του τον βρήκε δολοφονημένο στο σπίτι του στον Κολωνό. Η Αστυνομία δεν μπόρεσε ποτέ να διαλευκάνει το έγκλημα. Η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε μόνον ότι ο θάνατος είχε επέλθει από στραγγαλισμό. Μετά τον θάνατό του εκδόθηκε ανάμεσα σε άλλα του βιβλία και Το Φοβερό Βήμα (ημιτελής αυτοβιογραφία, 1989). Ο Robert Mapplethorpe πέθανε στις 9 Μαρτίου του 1989 σε ηλικία 42 ετών, σε νοσοκομείο στη Βοστόνη της Μασαχουσέτης, από επιπλοκές της αρρώστιας του AIDS. Το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του θάφτηκαν στον τάφο της μητέρας του στο Queens της Νέας Υόρκης, η ταφόπλακα χαραγμένη με το όνομα «Maxey». Αργότερα χαρακτηρίστηκε ως ο σημαντικότερος αμερικανός φωτογράφος της γενιάς του. Έγινε γνωστός κυρίως για τις μαυρόασπρες φωτογραφίες του, λουλουδιών και γυμνών σωμάτων μαύρων ανδρών, με εμφανή κάποτε... τα μεγάλα γεννητικά τους όργανα. Αρκετά αργότερα κανένα αμερικανικό μουσείο δεν κατάφερε να δείξει στο κοινό έργα του! Διώχτηκαν ως και επιμελητές εκθέσεων, ποινικά με αγωγές από δήμους και πολιτείες. Μηνύθηκε από την ομοσπονδία αμερικανικής οικογένειας! Παρόλα αυτά η καλλιτεχνική συμβολή του έργου του παραμένει αναλλοίωτη. Αλλάζοντάς μας για πάντα την «εικόνα», τον τρόπο που βλέπαμε μέχρι τότε τους μαύρους άνδρες, την γυναίκα... τα λουλούδια! O Derek Jarman ήταν ένας Βρετανός πρωτοποριακός πειραματιστής καλλιτέχνης, ζωγράφος, συγγραφέας, αλλά κυρίως

κινηματογραφιστής… κηπουρός στο τέλος της ζωής του! Ακτιβιστής ομοφυλόφιλος. Πέθανε το 1994 από την ασθένεια του AIDS. Πρόλαβε να ολοκληρώσει την ταινία Μπλε λίγο πριν το θάνατό του. Αφού έχασε πρώτα το φως του από μια επιπλοκή της αρρώστιας. Τυφλός πια, χρησιμοποιώντας μόνο τόνους και παλμούς του κορεσμένου χρώματος μπλε, γέμισε την οθόνη, περιγράφοντας την ζωή και το όραμά του με μουσική υπόκρουση. Το 1993, ο Jarman, σε μια τηλεοπτική εκπομπή-συνέντευξη με τον Jeremy Isaac, εξέφρασε μια τελευταία επιθυμία. Να έβλεπε επιτέλους την διεκπεραίωση ενός μνημείου-αγάλματος στον Oscar Wilde, στο Λονδίνο! Μνημείο αποκατάστασης τουλάχιστον του ονόματός του, σε σχέση με την άδικη δίκη του! Λέγοντας: «Δεν θα ήταν ωραία αν την αποκαλυπτήρια τελετή έκανε ο πρωθυπουργός, ή έστω ένα μέλος της βασιλικής οικογένειας;» Αυτά αναμφισβήτητα τα είπε με αγγλικό φλέγμα! Ο Pier Paolo Pasolini, ποιητής, συγγραφέας, πολιτικός δοκιμιογράφος, κινηματογραφιστής, ένας διανοούμενος, αιρετικός στη σκέψη, ακραία προοδευτικός, επικίνδυνα αυτόφωτος, καταραμένος, δολοφονήθηκε σε ηλικία πενήντα τριών ετών στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, από τον περιστασιακό ανήλικο εραστή του, τον Pino Pelosi, που ομολόγησε ενοχή. Τριάντα χρόνια μετά την δολοφονία του Pasolini, το 2005, ο ίδιος ο δολοφόνος, αφού είχε πια ενηλικιωθεί και αποφυλακιστεί από καιρό, παραδέχτηκε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι δεν γνώριζε ποιος ακριβώς ήταν ο Pasolini. Είχε δει όμως και θαύμαζε κινηματογραφικές ταινίες του, χωρίς να ξέρει ότι ήταν με τον δημιουργό τους... αλλά αυτός τελικά τον «έστειλε» στον δημιουργό του; Κατόπιν της συνέντευξης, απέσυρε την ομολογία ενοχής, επικαλέστηκε αθωότητα. Χαρακτήρισε τον Pasolini θύμα συνωμοσίας. Υποστήριξε ότι εξαναγκάστηκε σε ομολογία λόγω απειλών κατά του ιδίου και της οικογένειάς του, από τη μαφία. Ο Pasolini εικάζεται, δολοφονημένος από πολλά άτομα. Ακραίο θύμα του φασισμού; Για αυτό ο δεκαεπτάχρονος υποτιθέμενος δολοφόνος, πέρασε ή εξαναγκάστηκε να περάσει, με το αμάξι του Pasolini αρκετές φορές πάνω από το πτώμα του; Για να μην αφήσει στοιχεία ομαδικής κακοποίησης; Ο Yukio Mishima, μεταξύ άλλων βιβλίων, ολοκλήρωσε το 1948 το αριστούργημά του Εξομολογήσεις μιας Μάσκας. Πέθανε σε ηλικία σαράντα πέντε ετών στις 25 Νοεμβρίου 1970, στο ιαπωνικό γενικό επιτελείο αυτοάμυνας στην Ιτσιγκάγια, αφού παρέδωσε το τελευταίο του έργο Εκπέσων Άγγελος. Ημίγυμνος με το παραδοσιακό εσώρουχο των σαμουράι, πραγματοποίησε με ένα ξίφος την αυτοκτονία του χαρακίρι. Ένας σύντροφος εραστής του, την ολοκλήρωσε τελετουργικά

Issue °02 — May 2012

Ημίγυμνος με το παραδοσιακό εσώρουχο των σαμουράι, πραγματοποίησε με ένα ξίφος την αυτοκτονία του χαρακίρι. Ένας σύντροφος εραστής του, την ολοκλήρωσε τελετουργικά κόβοντάς του το κεφάλι.

08 —

The Cyprus Dossier

κόβοντάς του το κεφάλι.

και στην Πέργαμο στήθηκαν αγάλματά της. Αργότερα... η σχέση της Σαπφώς με τις μαθήτριές της Ατθίδα, Τελεσίππα και Μέγαρα, θεωρήθηκε απρεπής γιατί είχε και ερωτικές διαστάσεις. Έτσι οι χριστιανοί «ανεπίσημα» κατέστρεψαν το σύνολο του έργου της και μέχρι τις μέρες μας — εκτός από αποσπάσματα-θραύσματα — διασώζεται μόνο ένας ατόφιος ύμνος της στην Αφροδίτη και μια ωδή της στην Ιώ... από αποκατάσταση κατεστραμμένου πάπυρου, ίσως καμένου;

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Σεξουαλική Ένταση Ουδετέρου Γένους Ή Αλλιώς Κάθαρση

Aνδρέας Γεωργίου

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης πέθανε στις 29 Απριλίου του 1933... στα εβδομηκοστά γενέθλιά του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, από καρκίνο του λάρυγγα. Σήμερα συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους μοντέρνους ευρωπαίους ποιητές και σε έναν από τους πρώτους σύγχρονους συγγραφείς που εκφράστηκαν ανοικτά για τον ομοφυλόφιλο έρωτα. Ο Oscar Wilde το 1891 συνδέθηκε με τον ποιητή λόρδο Alfred Douglas, γιο του μαρκησίου του Queensberry. Το 1895 ολοκλήρωσε το έργο του Η Σημασία του να Είσαι Σοβαρός. Την ίδια χρονιά μήνυσε νόμιμα τον μαρκήσιο του Queensberry. Κατόπιν αλλεπάλληλων υποκινούμενων επιθέσεων περί ομοφυλοφιλίας. Η πράξη αυτή, να κινηθεί νομικά εναντίον του μαρκησίου, τελικά γύρισε εναντίον του. Καταδικάστηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα στην φυλακή του Reading. Δεν ξαναμπόρεσε να γράψει το παραμικρό παρά μόνο το αγωνιώδες εξομολογητικό De Profundis — απόσπασμα της αλληλογραφίας σε ένα φίλο ο οποίος το εξέδωσε μετά τον θάνατο του Wilde — και τη σπαρακτική “Μπαλάντα της Φυλακής του Reading”, η οποία γράφτηκε εντός της φυλακής. Κηρύχτηκε «ανεπιθύμητος» στην Αγγλία, παρόλο που σήμερα ο Wilde ερμηνεύεται ως ένας πρόδρομος της σύγχρονης κοινωνίας. Πέθανε σε ηλικία σαράντα έξι ετών στο Παρίσι, το 1900! Επίσημη αιτία, η μηνιγγίτιδα. Ο βιογράφος του Richard Elman επικαλέστηκε τη σύφιλη ως πραγματική αιτία θανάτου. Ο τάφος του Wilde βρίσκεται στο διάσημο κοιμητήριο Pere Lachaise, στο Παρίσι. Σχεδιάστηκε από τον Sir Jacob Epstein με ιδιωτική ανάθεση. Διακοσμημένος με έναν άγγελο μοντερνιστικού ρυθμού, που έφερε ανδρικά γεννητικά όργανα. Το μνημείο συλήθηκε, τα ανδρικά γεννητικά όργανα αφαιρέθηκαν, χάθηκαν. Το 2000 έγινε η αποκατάσταση του βανδαλισμού από τον Leon Johnson, έναν multimedia καλλιτέχνη. Η νέα εφαρμογή έγινε με προσθήκη ασημένιων γεννητικών οργάνων. Η Σαπφώ γεννήθηκε στη Λέσβο. Για τη ζωή της ελάχιστα πράγματα παρέμειναν γνωστά! Από τους σύγχρονούς της γνωρίζουμε ότι ήταν η μεγαλύτερη λυρική ποιήτρια της αρχαιότητας — ο Πλάτων την ονόμαζε «σοφή» και «δεκάτη μούσα», ο Αντίπατρος «θηλυκό Όμηρο»... ο Στράβων «θαυμαστό τέρας». Κανείς ποτέ δεν την ξεπέρασε στην ομορφιά της σκέψης, στον μελωδικό στίχο και στην ένταση του συναισθήματός της. Η Σαπφώ πέθανε το 570 π.χ. Μια μεταγενέστερη προφορική παράδοση τη θέλει να πέφτει στη θάλασσα από κάτι βράχια της Λευκάδας, λόγω ανεκπλήρωτου έρωτα. Στην πατρίδα της Λέσβο έκοψαν μέχρι και νόμισμα με τη μορφή της. Στις Συρακούσες

Ο «Άγιος», Άγιος Σεβαστιανός από τα Μεδιόλανα της Ιταλίας — αλλιώς Μιλάνο — πέθανε από αιμορραγία σε ηλικία τριάντα ενός με τριάντα οκτώ ετών το 288 μ.χ; Μη εξακριβωμένο-ειρωνικό; Εξαιτίας δίωξης (κατά) των χριστιανών. Από και επί της βασιλείας του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Και δεκάδες χιλιάδων gay, με στίγμα-τα ροζ τρίγωνα, που πέθαναν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως του Hitler, από ασιτία. Κάτω από πρωτοφανείς αντίξοες συνθήκες και βασανιστήρια. Στο μεγαλύτερο καταγεγραμμένο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, τα εργοστάσια θανάτου. Μαζί με συντρόφους κατηγοριοποιημένους αδιακρίτως, καταδιωκόμενους αδελφούς, εβραίους, ρομάν και αριστερούς. Όλα αυτά συνέβησαν κατά την δεκαετία του ’40 στο ολοκαύτωμα. Και τώρα στο θέμα μας. Εδώ, δεν μιλάμε για μια θεωρία. Εδώ μιλάμε για μια ερωτική ένταση, απωθημένη για αιώνες χριστιανικής εκκλησίας — τεκμηριωμένα! Όσο για την ομαλή εκτόνωσή της βλέπουμε… Ιστορία και σημειολογία Άγιου Σεβαστιανού O Σεβαστιανός υπήρξε στρατιώτης της ρωμαϊκής επικράτειας. Ήρθε σε ρήξη με ανώτερους αξιωματούχους της... σε ρήξη με το κατεστημένο. Υπέστη το μαρτύριο της τοξοβολίας αλλά η αιτία θανάτου του ήταν άλλη, αργότερα, από μαστίγωμα και ξυλοδαρμό. Έτσι, αφού του έλιωσαν σάρκες και κόκκαλα, εξαφάνισαν το λείψανο για να μην βρεθεί από τους όμοιούς του. Κατόπιν ανακηρύχτηκε σε Άγιο, λόγω του μαρτυρίου και της φύσης του, εμψυχωτής των φτωχών και αδυνάτων όμοιών του (χριστιανών). Η απεικόνισή του σε πίνακες μεγάλων διδασκάλων της δυτικής τέχνης, φέρει καθαρή την ομοφυλόφιλη σημειολογία. Τυχαίως; Η ίδια η απόδοση του Άγιου Σεβαστιανού, κατά την αναγέννηση, σε μερικές περιπτώσεις αποτελεί ίσως την πιο απροσδόκητα αποτυπωμένη φιγούρα της. Ως προς τον κληροδοτημένο συμβολισμό του μαρτυρίου του από πού να πρωτοαρχίσουμε; Απεικονίζεται αθλητικός, νεαρός, ενίοτε λεπτός και σε «χαριτωμένες» στάσεις. Υποφέροντας δεμένος σε ένα «φαλλικό» κορμό δέντρου ή κίονα ναού.

Γυμνός με ένα πανί να του «καλύπτει» τα γεννητικά όργανα, με τη γλώσσα του σώματός του, αμφιλεγόμενη, να προκαλεί. Τον συμβολισμό των βελών να διεισδύουν, σαδιστικά, στο κορμί του. Η αμφίφυλη απεικόνιση του ιδίου με αποκορύφωμα την απόδοση του προσώπου του, η έκφρασή του φαίνεται να συνδυάζει την ερωτική έκσταση με τον πόνο. Μήπως δίνει κάποτε την εντύπωση έκφρασης σαρκασμού; Τι ήταν, Νάρκισσος ή (έγινε) μαζοχιστής; Κυρίως όμως, αυτή η νοσηρή ταύτιση του πόνου με την ηδονή, που αποτελούσε και δικό τους βίωμα, δημιούργησε στους ομοφυλόφιλους την αίσθηση ότι συμπάσχουν. Ταυτίστηκαν, τον θεώρησαν άτομο δικό τους, βρήκαν τον... Άγιό τους. Έστω εκ παραδρομής, αφού εξέλειπε ένας των.

Issue °02 — May 2012

↓ 03. Antonio del Pollaiuolo and Piero del Pollaiuolo, 1473—1475. Σπάνια απεικονίζεται σε πιο μακρινά κάδρα, να περιστοιχίζεται από μια αγέλη τοξοβόλων ανδρών, λυσσασμένων σαν σκυλιών που βιάζονται να τον… ξε-κάνουν.

↓

01. Yukio Mishima as San Sebastian.

↗ 02. Andrea Mantegna, 1470—1475. Μήπως — δεδομένου ότι οι χριστιανοί συνήθιζαν να κτίζουν τους ναούς τους στα χαλάσματα ειδωλολατρικών ναών — να «έκτισαν» τη λατρεία του αγίου… στα ερείπια του αρχαιοελληνικού μύθου του πληγωμένου Άδωνη;

Aνδρέας Γεωργίου Ο Ανδρέας Γεωργίου γεννήθηκε το 1962 στο Κτήμα της Πάφου. Έζησε στο Ζαΐρ, στην Κύπρο και τώρα στην Ελλάδα. Αποφοίτησε από το τμήμα οικονομικών του πανεπιστημίου Αθηνών. Διατηρεί gallery αντικειμένων και επίπλων στην Αθήνα.

↑ 04. Ζωγραφικές παραλλαγές του «Αγίου» από τον Guido Reni. Με ποιά άραγε ανατύπωση εκτονώθηκε εκ πρώτης ο Mishima;

10 —

The Cyprus Dossier

Monsters by

— Peter Eramian

[Eng]

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Monsters

Peter Eramian

We sometimes forget what we are. We are born, nurtured and educated to be more “human”, how to conform and what codes to adhere to. Social etiquette — to respect our superiors, eat with our mouths closed, politely attend social rituals, copulate quietly with the appropriate sex and be respectful law abiding citizens — embedded into our minds. Like school children struggling to be better students, we struggle to be better “humans” according to the definition bestowed upon us. But are we not also born animals? Are there not instincts and desires that we cannot entirely explain?

There is tension, no doubt, for any sincere animal in a “human” world, for the “humans” that we become serve only to contain and tranquilize our innermost sincerity; a sincerity that we have sadly come to be all too shameful and fearful of. A dear friend recently shared with me the following truth: that fearlessness and freedom are two sides of the same coin. Nietzsche appropriately put it when he argued that shame and fear suppress our animal sincerity and harbour resentment, attaching shackles onto our souls and limiting our unfathomable creativity. Countless writers, poets and filmmakers have responded critically to different oppressive ideologies and belief systems by depicting societies of homogenised uniform people, regimented workforces without much opinion, colour or soul. Such oppressors suppress our animal sincerity for one reason and one reason

only, to control and reproduce their resentfully charged dominance. A truth often carefully concealed.

As a result, we become frustrated, agitated and depressed, battered and bruised. A sexual tension is formed between our suppressed animal sincerity and the oppressor “human”that holds it on a leash. The “human” is clearly envious of the animal, but is all too proud and shameful to admit it. He resents himself because deep down he can smell his very own lustful desire for it, but is too much a coward to unleash it. The “human” wants to remain safe, comfortably complacent and at peace floating in his ocean of tranquillity, where things are easy, predictable and “make sense”. The “human” is the oppressor that fabricates “truth”. Whereas the animal adheres to no such sense, it seeks discomfort and absolutely rejects tranquillity, it wants to live, breathe and creatively thrive. The animal is the rebel that rejects “truth” but seeks sincerity.

The animal is no bullshit. Thus, this “human” identity we feel such pressure to live up to is not very human at all, in fact it is monstrous. The same friend who so eloquently associated fearlessness with freedom also made the following powerful point: to become properly human is hard work and requires a lifetime’s worth of reflection and careful self learning. It cannot simply be bought and it most certainly cannot be educated. Being human is not about mere conduct and it is certainly not about adhering to rules and social etiquette. It is something else. Ironically, becoming properly human may in fact require us to make peace with our animal sincerity first.

This should not be twisted by advocates of free market ideology to mean that we should carelessly indulge in our most base desires. It should not mean that mindless consumption, meaningless sex and nihilistic living are a recipe for liberation. To live life as if you’re making love to it, creatively, to engage fearlessly, to confront risks and extremes with gusto but responsibly, to experiment freely and resist routines and norms, to be curious and experience many different joys and pains, to empathize and feel with and for the other sincerely

– that, in this author’s opinion, is what the animal inside us seeks. And perhaps if we allowed it to breathe its desires more freely, perhaps if we listened to it more closely and realised how much we can learn from it, we would not be so frustrated, so angry and depressed, so square and inhumane. (Suggested reading: Freire, Freud, Hegel, Lacan, Nietzsche, Picasso.)

Issue °02 — May 2012

Being

human is not about mere conduct and it is certainly not about adhering to rules and social etiquette. It is something else. peter eramian Peter is a publisher and artist working between London and Nicosia. His projects include The Cyprus Dossier and Shoppinghour Magazine. → www.petereramian.com

12 —

The Cyprus Dossier

Filius Populi by

— Despina Rangou

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Filius Populi

Despina Rangou

[Eng]

↓

Filius Populi, plaster, 316 × 412 mm, 2012.

Issue °02 — May 2012

Despina Rangou Despina Rangou is a recent graduate from Camberwell College of Arts in London, where she trained as a graphic designer. Her practice combines ancient aesthetics with modern language and ranges from publications and printmaking to artistic processes such as sculptures and writings. Her philosophy is being informed by our world of global wealth, power, and images, where the search for identity, collective or individual, credited or constructed,

becomes a fundamental source of social meaning. Despina’s work is concerned with the depiction of identity, which is becoming the main, and sometimes only, source of meaning in a historical period characterised by widespread destruction of organisations, delimitation of institutions, fading away of major social movements, and ephemeral cultural expressions. She currently lives and works in London.

biased morale

plays a parody of senses impunity without eminence decapitates the subject disdained ego leads to actuality and you claim it vox populate it

14 —

The Cyprus Dossier

Ο Ερωτισμός Της Αγιότητας Και Της Μοναξιάς by

— Γεώργιος Κουννούσιης

[Grk]

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Ο Ερωτισμός Της Αγιότητας Και Της Μοναξιάς

Γεώργιος Κουννούσιης

“Πάνω από τα κεφάλια μας λάμπει, στο κέντρο του ουρανού, το άστρο της αγάπης που προορίζεται για μας, και όλοι μας οι έρωτες θα γεννιούνται, μέχρι τέλους, μέσα στις ακτίνες και την ατμόσφαιρα αυτού του άστρου”.1 Είναι κοινώς αποδεκτό, ότι στο δρόμο προς την τελείωση -στους περισσότερους ανθρώπινους πολιτισμούς και θρησκευτικά πιστεύω- ένας κοινός παράγοντας διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο: και αυτός δεν είναι άλλος από τον ερωτισμό. Ο ερωτισμός είναι «η καλλιέργεια της συγκίνησης που εκφράζεται μέσα από τις σωματικές αισθήσεις σε ένα επικοινωνιακό πλαίσιο˙ μια τέχνη του να προσφέρεις και να δέχεσαι ευχαρίστηση».2 Αν θέλουμε να δώσουμε κάποιον ορισμό, θα μπορούσαμε να πούμε για τον ερωτισμό, ότι είναι η μέχρι θανάτου επιδοκιμασία της ζωής.3 Στο σύγχρονο κόσμο όπου ζούμε, πολλά στοιχεία και αντιλήψεις της παραδοσιακής κοινωνίας, έχουν ξεπεραστεί και εν μέρει εξαλειφθεί από τη καθημερινότητά μας. Ιδίως τα θέματα που αφορούν τη σεξουαλικότητα και τον ερωτισμό, κατανοούνται και βιώνονται εντελώς διαφορετικά απ’ ότι τριάντα ή πενήντα χρόνια πριν. Έχει γίνει πλέον σαφές, ότι ο ερωτισμός είναι χαρακτηριστικό στοιχείο του ανθρώπου και επιπλέον, ότι αυτός (ενν. ο ερωτισμός) είναι που κινεί τον άνθρωπο στο δρόμο των επιλογών του μέσα στην καθημερινότητά του.4 Βασική επιταγή της σύγχρονης εποχής είναι η οικειότητα που πρέπει να καθορίζει τις ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές, για ένα ειρηνικό και ευημερές μέλλον στις πλουραλιστικές, πλέον, κοινωνίες στις οποίες ζούμε. Ο καθηγητής Α. Giddens, σε μια πρόσφατη μελέτη του, παρουσιάζει τον όρο της οικειότητας, η οποία φέρει σε μια πτυχή της την ιδιότητα του φροϋδικού έρωτα, ως ενόρμηση της ζωής που δρα μέσα στις σχέσεις των ανθρώπων για να επιφέρει την ικανοποίηση αλλά και τη μετουσίωση. «Για τον Giddens, αυτή η ερωτικίζουσα οικειότητα είναι κεντρικό στοιχείο όλων των σχέσεων, από αυτήν του ζευγαριού έως τη φιλική σχέση και τη σχέση γονέα-παιδιού. Εάν δούμε με αυτό το μάτι τη σεξουαλικότητα, ως ζωογόνο ερωτισμό

δηλαδή, τότε δεν χρειάζεται τη διάκριση του βιολογικού ή κοινωνικού φύλου5 και δεν αποτελεί ιδιότητα του ατόμου, αλλά είναι μια υπερκείμενη των φύλων συγκινησιακή κατάσταση που αναπτύσσεται εντός της σχέσης, από τις πιο αυθεντικές πτυχές του εαυτού των συμμετεχόντων, για να κάνει με τη σειρά της τη σχέση πιο γνήσια, και πιο σύντονη την επικοινωνία των ανθρώπων».6 Το πρόβλημα των ανθρώπινων σχέσεων στη καθημερινή ζωή έγκειται στο γεγονός ότι ο άνθρωπος αδιαλείπτως φοβάται τον εαυτό του. Στην προσπάθεια του αυτή να υπερβεί το φόβο του εαυτού του, το μόνο που μπορεί να νιώσει είναι τον ίλιγγο της αβύσσου, ο οποίος μπορεί να τον καταγοητεύσει. Με την έννοια αυτή, η άβυσσος είναι ο θάνατος και ο θάνατος είναι ιλιγγιώδης και θελκτικός για κάποιους.7 Αυτή είναι η πορεία του ανθρώπου που δεν ξεπέρασε το φόβο του εαυτού του και μετέτρεψε την εκστατική ερωτικότητα σε ναρκισσιστικό εγωϊστικό ερωτισμό, ο οποίος τον οδηγεί στην αυτοκτονία. Συνεπώς, οι σχέσεις του ανθρώπου τόσο με τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του, όσο και με τον ίδιο το Θεό, έγκειται στο κατά πόσο αυτός διαχειρίζεται σωστά την ερωτική ορμή που κρύβει μέσα του. Αυτός ο ερωτισμός του ανθρώπου, προέρχεται από τις θείες καταβολές που έχει στα σπλάχνα του. Ο έρωτας, όπως θα δούμε στη συνέχεια, είναι χαρακτηριστικό στοιχείο του Τριαδικού Θεού και αυτός που τον ωθεί στην έξοδό του, για την πραγματοποίηση του σχεδίου της Θείας Οικονομίας. Ο άνθρωπος υποφέρει με οδύνη όταν συνειδητοποιεί την ατομικότητά του, η οποία είναι φθαρτή και πρόσκαιρη, γιατί γνωρίζει ότι μέσα στα σπλάχνα του έχει μια θεία πνοή, η οποία είναι αθάνατη. Το αίσθημα που έχει ο άνθρωπος για την αθανασία προέρχεται από την ‘’κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση’’ Θεού δημιουργία του. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε για τη ζωή. Ο θάνατος από την άλλη, είναι η φυσική συνέπεια της πτώσεώς του από την παραδείσια κοινωνία, την ζωή εν τω Θεώ. Γι’ αυτό, πολύ φυσικά, έχει την αγωνιώδη λαχτάρα να παραταθεί αυτή η φθαρτότητα, να επιμηκύνει τη ζωή του με κάθε δυνατό μέσο. Αυτή η νοσταλγία, αυτή η λαχτάρα, επιτάσσει σε όλους τους ανθρώπους τις τρεις μορφές του ερωτισμού: 1) του ερωτισμού του σώματος, 2) του ερωτισμού της καρδιάς και 3) του θείου ερωτισμού.8 Ο ερωτισμός του σώματος έχει κάτι το βαρύ, το ολέθριο, αν δεν εκληφθεί με τη σωστή χρήση του, χωρίς να έχει δηλαδή συναίσθημα, αποζητώντας μόνο τη σωματική ηδονή.9 Με αυτή τη σημασία, ο ερωτισμός του σώματος συντηρεί την ατομική ασυνέχεια, και πάντα κλίνει λίγο προς ένα κυνικό εγωισμό. Η ενεργοποίηση αυτού του ερωτισμού αποσκοπεί στο πέρασμα από την κατάσταση της σεξουαλικής αδράνειας στη δράση των

σωμάτων.10 Ο άνθρωπος με την πράξη του αυτή διαλύεται ενώπιος ενωπίω και καταστρέφει σύνολη την ερωτική συνάντηση, και αυτόν ακόμη το συμπαίκτη του στο ερωτικό παιχνίδι. Η αποφασιστική κίνηση, βέβαια, αφορά την απογύμνωση των σωμάτων. Η γύμνια στέκεται αντιμέτωπη με την προσωπική κατάσταση του ανθρώπου. Από τη στιγμή που απογυμνώνεται ο άνθρωπος, αποκαλύπτει τη ζήτηση επικοινωνίας με ένα άλλο ον. Όμως, η απογύμνωση κρύβει και ένα άλλο ξεχωριστό νόημα. Ειλημμένη μέσα στους ανθρώπινους πολιτισμούς, όπου έχει πλήρες νόημα, αν δεν είναι ομοίωμα, τουλάχιστον είναι μια άσεμνη εξίσωση της θανάτωσης.11 Έτσι, η γύμνια τοποθετεί τον άνθρωπο απέναντι από τους δύο δρόμους της ζωής του: του έρωτα και του θανάτου. Μέσα ακριβώς από την ερωτική επαφή με το σύντροφό του, είτε θα ανακαλύψει τους απέραντους δρόμους της ερωτικής και αγαπητικής εκστατικότητας, είτε θα καταλήξει στο συσπειρωτικό εγωκεντρικό έρωτα της μοναξιάς του θανάτου.12 Ο ερωτισμός της καρδιάς είναι πιο ελεύθερος. Αν χωρίζεται φαινομενικά από την υλικότητα του σωματικού ερωτισμού, αυτό συμβαίνει διότι συχνά αποτελεί μια όψη που παγιώνεται από την αμοιβαία στοργή των εραστών. Κατά βάση, το πάθος των εραστών προεκτείνει στο πεδίο της ηθικής συμπάθειας τη σύμφυση μεταξύ των σωμάτων. Την προεκτείνει ή είναι το προοίμιό της.13 Ο ερωτισμός της καρδιάς, επομένως, διαφέρει εντελώς από τον ερωτισμό του σώματος, γιατί αυτός είναι μια όψη της εσωτερικής ζωής του ανθρώπου. Για τον εραστή, το ερώμενο ον -το ερωτικό πρόσωπο- είναι η διαφάνεια του κόσμου. Αυτό που διαφαίνεται μέσα από το αγαπημένο πρόσωπο είναι το πλήρες, το απεριόριστο είναι, που δεν ορίζεται από την προσωπική ασυνέχεια. Με άλλα λόγια, είναι η αλληλουχία του είναι, που εκλαμβάνεται σαν απελευθέρωση δυνάμει του εραστή. Στην αλήθεια του έρωτα της καρδιάς, κατά βάθος δεν υπάρχει τίποτα απατηλό˙ για τον εραστή, το ερώμενο ον, ισοδυναμεί με την αλήθεια του είναι.14 Ο ερωτισμός αυτός του ανθρώπου διαφέρει από τη σεξουαλικότητα των ζώων, επειδή θέτει υπό κρίση την εσωτερική ζωή. Μέσα στην ανθρώπινη συνείδηση ο ερωτισμός θέτει υπό κρίση το είναι!15 Ο ερωτισμός είναι η σεξουαλικότητα επανενταγμένη σε ένα ευρύτερο φάσμα συναισθηματικών επιδιώξεων, με την επικοινωνία να υπερτερεί. Τέλος, θα εξετάσουμε την τρίτη περίπτωση του ερωτισμού, που δεν είναι άλλη από το θείο ερωτισμό. Βέβαια, ο θείος ερωτισμός δεν αναφέρεται μόνο σε μια νοητή σφαίρα του υπερβατικού, αλλά έχει σαφώς προεκτάσεις σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του ανθρώπου και του περιβάλλοντός του. Ο ερωτισμός είναι σαφώς συνδεδεμένος με την λέξη έρωτας,

Issue °02 — May 2012

από όπου και προέρχεται ετυμολογικά. Ο έρωτας, ως συναίσθημα, είναι ένα χαρακτηριστικό του κατ’ εικόνα Θεού δημιουργήματος, αφού ενυπάρχει στον άνθρωπο για να τον καθοδηγεί στους δυο δρόμους της ζωής του, προς την τελείωση ή προς την ανυπαρξία. Για την ορθόδοξη θεολογία, η έννοια του έρωτα είναι η κορύφωση της σκέψεως των νηπτικών θεολόγων πατέρων, για την περιγραφή της προσωπικής σχέσεώς τους με τις άκτιστες ενέργειες του Τριαδικού Θεού.

Ένας έρωτας, μια αγάπη, που φτάνει μέχρι και το Σταυρό και κάνει το θείο Ιγνάτιο να αναφωνεί: “ὁ ἐμός ἔρως ἐσταύρωται”. «Πρόκειται ουσιαστικά για έξοδο ερωτική του αίτιου των πάντων από τον εαυτό του, έξοδο εξάπαντος ενεργειακή, με σκοπό τη συνάντηση όλων των όντων. Από αυτόν τον έρωτα και την αγάπη, είναι φυσικό να θέλγονται τα όντα».22 Σ’ αυτήν τη σχέση, στην προσωπική αυτή αναζήτηση,23 βρίσκει τελικά ο άνθρωπος τον έσχατο προορισμό του.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τη θεολογία των πατέρων της Εκκλησίας μας, ο Τριαδικός Θεός, μέσα σε ένα εκστατικό παραλήρημα θείου έρωτα,16 δημιούργησε τον κόσμο εκφέροντας την θεία του ενέργεια, χρησιμοποιώντας την ελευθερία των τριών Θείων προσώπων. Έτσι, αφού προνόησε ο Πατήρ, δημιούργησε ο Υιός και τελείωσε το Πνεύμα το Άγιο, άνθρωπος και κόσμος έρχονται στο ον από το μη ον στο οποίο ήταν. Ο Τριαδικός Θεός, όντας κοινωνικό ον, δημιούργησε τον κόσμο επειδή μέσα του περικλείει τη δύναμη του έρωτα, διότι ο έρως είναι το βασικό χαρακτηριστικό της αγαθότητας, και ο καθ’ αυτός αγαθός κατά Διονύσιο Αρεοπαγίτη, είναι ο Θεός.17 Έτσι ο Δημιουργός, από υπερβολή της αγαθότητας του, ερωτεύεται, τελειοποιεί και συνέχει τα πάντα.18 Ο έρωτας υπήρξε, λοιπόν, το κίνητρο της δημιουργίας και αυτός είναι το κίνητρο που καθιστά τον Θεό μεταδοτικό των οικείων αγαθών προς τον κόσμο. Αυτή η προς τα έξω κίνηση του Θεού ονομάζεται πρόοδος, ενέργεια.19 Επειδή, λοιπόν, ο Θεός είναι η αιτία των πάντων, καλεί τα όντα να κοινωνήσουν μαζί του -να γίνουν ένα με αυτόν. Σε ολόκληρη την ορθόδοξη πατερική θεολογία υπάρχει μία προφανής και συνεπής αλήθεια: ότι όλα τα όντα (τα κτιστά δημιουργήματα -είτε έμψυχα είτε άψυχα) μετέχουν στη θεία πρόνοια- τις άκτιστες ενέργειες που εκπηγάζουν από τον Τριαδικό Θεό. γιατί, αν δεν κοινωνούσαν μαζί του απλά δεν θα υπήρχαν. Υπάρχει, όμως, και η αντίθετη φορά, η φορά προς το μηδέν, από το οποίο δημιουργήθηκαν τα όντα. Αν κάποιο ον δεν μετέχει του θείου έρωτα, τότε παίρνει το δρόμο προς το μηδέν και στο δρόμο αυτό υπάρχει το κακό. Έτσι, το κακό δεν είναι αυθύπαρκτο αισθητό ή υλικό στοιχείο, αλλά η διαβρωμένη αγαθή κτιστή φύση.20 Όλα, λοιπόν, κρίνονται από τον έρωτα, είτε προς τον Θεό, είτε προς το μηδέν, γιατί ο έρωτας ως δύναμη κάπου σε οδηγά και σε καμία περίπτωση δεν σε αφήνει στάσιμο. Η επιλογή από εδώ και πέρα είναι του αυτεξούσιου λογικού όντος, που είτε θα διαλέξει την ομορφιά είτε την ασχήμια -την αγιότητα ή την αποξενωτική μοναξιά. Ακόμα και αν αυτή η εκστατική αγάπη του κτίσματος προς το Δημιουργό μοιάζει “φυσιολογική”, το μυστήριο της αγάπης κορυφώνεται στον έρωτα του δημιουργού προς το δημιούργημά του.21

Με βάση τον έρωτα, επομένως, μπορούμε να κάνουμε μια βαθιά οντολογία. Τα κτίσματα, οι άνθρωποι βασικά, κινούνται ανάμεσα σε δυο πόλους, στον θάνατο και στον έρωτα, στο μηδέν και στην τελειότητα, τον εκμηδενισμό και την ανύψωση της ζωής σε προσωπικά και κοινωνικά πλαίσια. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να εννοήσουμε στο μυαλό μας ένα γνωστικό διπολικό σύστημα. Όλα αυτά σημαίνουν πάντα για την ορθόδοξη θεολογία μονάχα μία αρχή, τον Τριαδικό Θεό. Έτσι ο κτιστός κόσμος με την ορμή της ζωής βαδίζει το δρόμο της ολοκλήρωσης ξεπερνώντας απαραίτητα το μηδέν και τις διαβρωτικές του δυνάμεις. Στο δρόμο αυτό, οι άνθρωποι παλεύουν εναντίον του μηδενός που απειλεί, όχι μονάχα τη βιολογική τους οντότητα, αλλά κυρίως την προσωπική και την κοινωνική τους ζωή.24 Ως εκ τούτου, «η ανάπτυξη κυριολεκτείται για τα όντα, ενώ για το Θεό είναι ο τρόπος της υπάρξεως. Όπου απουσιάζει η αγάπη, εκεί υπάρχει η διάβρωση, η νέκρωση, το μίσος, ο φθόνος και η αλόγιστη κυριαρχικότητα. Ο εγωκεντρισμός, ανάλογα με το βάθος και την ένταση του, σημαίνει αυτή την απουσία της αγάπης, ως διάβρωση και ερήμωση της ζωής».25 Επομένως, η πρόοδος του ανθρώπου είναι εμποτισμένη με την ερωτική εκδήλωση, και η παλινδρόμηση με το θάνατο. Ο έρωτας ως ορμή νικάει το μηδενισμό και με το ξεπέρασμα των μηδενιστικών δυνάμεων φτάνει στη δημιουργία. μόνο τότε γίνεται μία δημιουργική αρχή. Γεώργιος Κουννούσιης Ο Γεώργιος Κουννούσιης σπούδασε Θεολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι Υποψήφιος Διδάκτορας Κοινωνιολογίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Είναι Διευθυντής της Κεντρικής Υπηρεσίας Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ταμασού (ΚΥΚΑΤ) και υπεύθυνος των Κοινωνικών Προγραμμάτων της Ιεράς Μητροπόλεως Ταμασού και Ορεινής. Τον Απρίλιο του 2010 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο «Σκόρπια Σπυριά» από τις εκδόσεις Μαΐστωρ.

1. Maeterling Maurice, Ο θησαυρός των ταπεινών, (μτφρ. Μπακονικόλα Χ.), PRINTA, Αθήνα 2008, σελ. 49. 2. Giddens Anthony, Η μεταμόρφωση της οικειότητας, Σεξουαλικότητα, Αγάπη & Ερωτισμός στις μοντέρνες κοινωνίες, (επιστ. επιμ. Ντάβου Μπ.- μτφρ. Καλογιάννης Α.), Ανθρώπων Σχέσεις-Πολύτροπον, Αθήνα 2005, σελ. 258. 3. Μπατάϊγ Ζωρζ, Ο ερωτισμός, Ίνδικτος, Αθήναι 2001, σελ. 15. 4. Εδώ χρειάζεται να τονιστεί ότι για την Ορθόδοξη Θεολογία, η ζωή του ανθρώπου ΔΕΝ χωρίζεται σε θρησκευτική και πολιτική. Επομένως, οι επιλογές που κάνει στην καθημερινότητά του, επηρεάζουν ταυτόχρονα τη ζωή του και ως πολίτη και ως μέλους της Εκκλησίας του Χριστού. 5. Βιολογικό φύλο είναι το φύλο με το οποίο ερχόμαστε στον κόσμο: αρσενικό ή θηλυκό. Κοινωνικό φύλο είναι το φύλο με το οποίο εμείς παρουσιαζόμαστε έξω στην κοινωνία και αφορά την κοινωνική μας θέση, την εργασία μας, τη σεξουαλική προτίμησή μας κ.ά. Αυτό μπορεί να είναι αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο. Το σημαντικό είναι ότι στη σύγχρονη κοινωνία είμαστε όλοι ελεύθεροι να επιλέξουμε αυτό με το οποίο ταυτίζεται ο εαυτός μας. Βλ. Maeterling M., Ο θησαυρός των ταπεινών, ό.π., σελ. 51: «Το βασίλειο του έρωτα είναι πρώτα απ’ όλα το βασίλειο των βεβαιοτήτων, γιατί είναι ο τόπος όπου οι ψυχές έχουν τις περισσότερες δυνατότητες κι ελευθερίες». 6. Ντάβου Μπ, «Πρόλογος», στό: Giddens A., Η μεταμόρφωση της οικειότητας, ό.π., σελ. 16. 7. Μπατάϊγ Ζωρζ, Ο ερωτισμός, ό.π., σελ. 17. 8. Μπατάϊγ Ζωρζ, Ο ερωτισμός, ό.π., σελ. 21. 9. Giddens A., Η μεταμόρφωση της οικειότητας, ό.π., σελ. 65—70. 10. Giddens A., Η μεταμόρφωση της οικειότητας, ό.π., σελ. 55: «η δημιουργία της πλαστικής σεξουαλικότητας, αποκομμένης από την πεπαλαιωμένη ενσωμάτωσή της με την αναπαραγωγή, τη συγγένεια και τις γενιές, ήταν το προαπαιτούμενο της σεξουαλικής επανάστασης των περασμένων δεκαετιών». 11. Μπατάϊγ Ζωρζ, Ο ερωτισμός, ό.π., σελ. 22—27. 12. Giddens A., Η μεταμόρφωση της οικειότητας, ό.π., σελ. 79—97. 13. Μπατάϊγ Ζωρζ, Ο ερωτισμός, ό.π., σελ. 27—28. 14. Ό.π., σελ. 30. 15. Ό.π., σελ. 43. 16. Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Περί Θείων Ονομάτων, 4,13, PG 3,712A. 17. Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Περί Θείων Ονομάτων, 4,1, PG 3,693B. 18. Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Περί Θείων Ονομάτων, 1,5, PG 3,593D. 19. Χρήστου Π., Εκκλησιαστική Γραμματολογία, Πατέρες και Θεολόγοι του Χριστιανισμού, Τόμος Α΄, Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 20032, σελ. 290. Κρικώνη Χ., Πατερικά Μελετήματα, Γραμματολογικά- Δογματικά- Νηπτικά, Τόμος Α΄, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2001, σελ. 429. 20. Βλ. και Ματσούκα Ν., «Μαθηματικές, φιλοσοφικές και θεολογικές έννοιες σε πατερικά κείμενα», στο: Μυστήριον επί των ιερώς κεκοιμημένων και άλλα μελετήματα, Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1992, σελ. 229—233. 21. Φιλ. 2,7—8: «ἀλλ’ ἑαυτόν ἐκένωσε μορφήν δούλου λαβών, ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπων γενόμενος, καί σχήματι εὑρεθείς ὡς ἄνθρωπος ἑταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ». 22. Σταμούλη Χ., Κάλλος το Άγιον, Προλεγόμενα στη φιλόκαλη αισθητική της Ορθοδοξίας, Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2004, σελ 157—158. 23. Εδώ ο όρος ‘’προσωπική σχέση’’ εξάπαντος δεν ταυτίζεται με την λέξη ‘’ατομική σχέση’’! Εδώ εννοείται η ‘’πρόσωπον με πρόσωπον’’ αγαπητική σχέση Θεού και ανθρώπου. Εξάλλου οι εραστές πάντα είναι δύο και ουδέποτε ένας ή κανένας! 24. Ματσούκα Ν., Το πρόβλημα του κακού , Δοκίμιο πατερικής θεολογίας, Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 19923, σελ. 130—131. 25. Ματσούκα Ν., Κόσμος- Άνθρωπος- Κοινωνία κατά τον Μάξιμο Ομολογητή, Γρηγόρη, Αθήνα 1980, σελ. 256.

16 —

The Cyprus Dossier

CYD —

Art Dossier Exhibition

Art Dossier Exhibition Sexual Tensions

Curated by Tassos A. Gkekas

CYD — Art Dossier Exhibition Sexual Tensions Curated by — Tassos A. Gkekas

Petrus, credo quia absurdum est by — Τάσος Α. Γκέκας

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

[Grk] Ανοίγοντας αυτήν την «έκθεση», θα ήθελα να αναφερθώ πως επιλογή αυτών των έργων έγινε με υποκειμενικά κριτήρια για τις ανάγκες του περιοδικού και του ειδικού του θέματος (sexual tensions: σεξουαλικές εντάσεις). Τα έργα μπορούν να ιδωθούν και με άλλο μάτι, όχι μόνο εκείνο της σεξουαλικής έντασης, έχοντας όμως εξασφαλίσει τη συγκατάθεση των δημιουργών ή των οργανισμών που τους αντιπροσωπεύουν μένω ήσυχος ότι και αυτοί έχουν αναγνωρίσει στο έργο τους μια τέτοια σκοπιά, η οποία μπορεί να υπολανθάνει. Σε καμία περίπτωση δεν προσπάθησα να καλύψω αυτό το δύσβατο θέμα αλλά περισσότερο να ανοίξω μικρά στενά μονοπάτια για την έλευση των πιο περίεργων στο σκοτεινό δάσος, το οποίο δεν μπορεί πάντα να διαβεί κανείς χέρι με χέρι. Ξαφνιάστηκα όταν έλαβα την πρόταση για μια έκθεση εγκιβωτισμένη μέσα στην περιοδική έκδοση Cyprus Dossier. Η ιδέα προέκυψε από τον Peter Eramian, ενώ εγώ προσωπικά ήμουν περισσότερο της γνώμης ότι κάθε έργο πρέπει να βλέπεται από κοντά - ωστόσο τα έργα διαμεσολαβημένα από το έντυπο υλικό παραδόξως δεν σταματούν να λειτουργούν. Το έχουν πει άλλωστε και οι Gilbert and George: μαθαίνουμε και εξοικειωνόμαστε με έργα του Van Gogh μέσα από τουριστικές carte postale!

Παράλληλα, νομίζω ένα σημαντικό καλό αυτής της έντυπης «δοκιμασίας» είναι ότι ο θεατής (αναγνώστης) μένει μόνος του απέναντι στα «εκθέματα», όσο θέλει αυτός/ή, δεν μπορεί να επηρεαστεί από τρίτο και σχηματίζει την δική του άποψη — αυτή είναι εκ φύσεως μια πιο ειλικρινής διαδικασία. Το λέω αυτό διότι στον τόπο μας οι εκθέσεις μοιάζουν με κοινωνική συνεστίαση όπου ο ένας βλέπει τον άλλο και πολύ λιγότερος χρόνος απομένει για να αφιερωθεί στα έργα. Είναι ένα μοντέλο που δεν γεννήθηκε εδώ αλλά δανεισθήκαμε από τας Ευρώπας που οικειοποιηθήκαμε, χωρίς ωστόσο να έχει ρίζες στον τόπο μας ή τουλάχιστον μια γνήσια θέση στην καρδιά ολονών. Έτσι λοιπόν, σε αντιπερισπασμό αυτής της κακής συνήθειας — που πολλές φορές μοιάζει αναγκαία — μπορεί κάποιος να επισκεφθεί αυτήν την έντυπη ομαδική έκθεση όποτε θέλει μόνος του, ήσυχα, ήρεμα και ταπεινά χωρίς glamorous ατμόσφαιρα, χωρίς να χρειάζεται να «ντυθεί» και να συμπεριφερθεί κοσμικά. — Με άλλα λόγια, καλείται ο αναγνώστης και δη επισκέπτης της έκθεσης να είναι ειλικρινής.

Sexual Tensions

02. → Space2, Providence, Rhode Island, Gelatin silver print, 13.7 × 13.3 cm, 1976.

Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Francesca Woodman

01. → House #4, Providence, Rhode Island, Gelatin silver print, 14.6 × 14.6 cm, 1976.

Francesca Woodman

Sexual Tensions

Χρήστος Μποκόρος

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

Curated by Tassos A. Gkekas

The Cyprus Dossier

CYD — Art Dossier Exhibition

→ Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν, Λάδι σε λινό και ξύλο, 92 × 217 cm, 2012.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

18 —

Χρήστος Μποκόρος

Sexual Tensions

01. → ‘Στην Αγκαλιά του Μορφέα Ι’ 100 × 134 cm, 2011.

Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Ανδρέας Νικολάου

02. → ‘Στην Αγκαλιά του Μορφέα ΙΙ’ 100 × 134 cm, 2011.

Ανδρέας Νικολάου

Sexual Tensions

Curated by Tassos A. Gkekas

The Cyprus Dossier

CYD — Art Dossier Exhibition

Otto Ramstad

Dancers: Eneka Bordato, Maite Cebrian. Photography: Harris Gkekas.

Otto Ramstad

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

→ Choreographer: Otto Ramstad. Choreography: ‘Mammal creation’, June 2010 for ‘Les Subsistances’. Location: Theatre de la Ville, studio La Coupole, Paris.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

20 —

Sexual Tensions

Issue °02 — May 2012

CYD —

Art Dossier Exhibition

01. → ‘Untitled’, collage, 2011.

Zurab Gulishvili

Sexual Tensions

02. → Φωτογραφία 01, από τη σειρά βιβλίων ‘Andrei Catalin’, διαστάσεις μεταβλητές, 2011.

CYD — Art Dossier Exhibition

02. © Πόλυς Πεσλίκας.

Curated by Tassos A. Gkekas

Πόλυς Πεσλίκας + Neda Rajabi

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

The Cyprus Dossier

01. Make-up artist: Anna Neugebauer Model: Xuan — © Neda Rajabi

01. → Untitled

CYD °02 www.cyprusdossier.com

22 —

Πόλυς Πεσλίκας + Neda Rajabi

Sexual Tensions

CYD — Art Dossier Exhibition

Robert Mapplethorpe

Issue °02 — May 2012

01. → ‘Lisa Lyon’, silver print, 40.6 × 50.8 cm, 1982.

All Mapplethorpe works © Robert Mapplethorpe Foundation. Used by permission. Courtesy Galerie Thaddaeus Ropac, Paris/Salzburg. 23

Robert Mapplethorpe

Sexual Tensions

Art Dossier Exhibition

Despina Spyrou

01. → Film still from Attenberg 01.

Curated by Tassos A. Gkekas

CYD —

02. → Film still from Attenberg 02.

Despina Spyrou

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

The Cyprus Dossier

CYD °02 www.cyprusdossier.com

24 —

Sexual Tensions

01. → A study of ‘The Salon’, 2009.

Courtesy MEM, Tokyo, Michael Hoppen Gallery, London. © Hisaji Hara.

Hisaji Hara

02. → A study of ‘The Victim’, 2009.

25 Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Hisaji Hara

Sexual Tensions

Άγγελος Μακρίδης

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

Curated by Tassos A. Gkekas

The Cyprus Dossier

CYD — Art Dossier Exhibition

→ Λεπτομέρειες από έργα στο studio του καλλιτέχνη. Φωτογράφηση: Αντώνης Μηνάς, Δεκέμβρης, 2011.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

26 —

Άγγελος Μακρίδης

Sexual Tensions

CYD — Art Dossier Exhibition

Soteris Kallis

Issue °02 — May 2012

01. → ‘The Teen Breath’, gouache/pencil/colour pencils/pastel/chock/markers/plastic bags, 187 × 134 cm, 2011.

Courtesy Omikron Gallery, Nicosia. © Soteris Kallis. 27

Sexual Tensions

Art Dossier Exhibition

02. → ‘Ερωτικό ΙΙ’, 30 × 40 cm, 1997.

CYD —

Curated by Tassos A. Gkekas

01. → ‘Ερωτικό Ι’, 30 × 40 cm, 1997.

Ανδρέας Κάραγιαν

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

The Cyprus Dossier

03. → ‘Ερωτικό ΙΙΙ’, 30 × 40 cm, 1997.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

28 —

Ανδρέας Κάραγιαν

Sexual Tensions

02. → From ‘My World Collection’, black pen on cardboard, 100 × 100 cm, 2011.

Asal Fallah

01. → From ‘My World Collection’, black pen on cardboard, 100 × 70 cm, 2011.

29 Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Asal Fallah

Sexual Tensions

Art Dossier Exhibition

02. → ‘Union’, wood, tights, 48 × 90.4 × 87 cm, 2011.

01. → ‘Formless Merge’, wood, bones, wax, tights, 70 × 53.5 × 169 cm, 2011.

CYD —

03. → ‘Urge’, wood, bones, epoxol putty, magnets, heels, 112.5 × 41.5 × 64 cm, 2011.

Curated by Tassos A. Gkekas

Nicolas Hasapopoulos

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

The Cyprus Dossier

CYD °02 www.cyprusdossier.com

30 —

Nicolas Hasapopoulos

Sexual Tensions

Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Stephan Würth

01. → Image taken from the book: ‘Ghost Town’ by Stephan Würth, published by Damiani, 2011. 31

Sexual Tensions

Curated by Tassos A. Gkekas

CYD — Art Dossier Exhibition

01. → From ‘Cluster’, generative audiovisual live show, single 16:9 screen, 4.1 sound, 2009 — 2010.

Kurt Hentschläger

Sexual Tensions Art Dossier Exhibition

The Cyprus Dossier

CYD °02 www.cyprusdossier.com

32 —

Kurt Hentschläger

Sexual Tensions

Issue °02 — May 2012

CYD — Art Dossier Exhibition

Adam Fuss

01. → ‘Home and the World’, Daguerreotype, 27 ½ × 42 in / 69.9 × 106.7 cm, T007396, 2010. Courtesy Timothy Taylor Gallery, London. 33

Sexual Tensions

34 —

The Cyprus Dossier

Παραγωγή Πρόστυχης Ανθρωπολογικής Γνώσης by

— Αλέξης Καρκώτης

Παραγωγή Πρόστυχης Ανθρωπολογικής Γνώσης

Αλέξης Καρκώτης

[Grk]

…και αυτή όντας περικυκλωμένη προσευχήθηκε στους θεούς να την κάνουν αόρατη. Και οι θεοί την λυπήθηκαν πολύ και την μεταμόρφωσαν σε δένδρο, που το λένε σμύρνα. ‘Κινύρας και Άδωνις’, Άπολλόδ.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

3.14.3-4 (3.181-5)

Issue °02 — May 2012

Παιδάκι μου, όταν μπαίνουν σ’αυτό το δωμάτιο βγάζουν τις μάσκες… Τις βγάζουν ή τις βάλλουν; Τις βγάζουν… Εσύ ξέρεις καλύτερα… Πίστεψε με που σου λέω. Και τι μένει, αφού φκουν; Ο εαυτός τους αγάπη μου. Ο εαυτός τους. Ο εαυτός τους; Ο εαυτός τους. Xωρίς προσωπείο… Χωρίς. Είναι μεγάλη κουβέντα αυτό που λες. “Είναι”, λέει ρουφώντας με στυλ το τσιγάρο της. Εγώ λαλώ σου ότι και αυτός ο εαυτός που βλέπεις, είναι ακόμα μια μάσκα. Τι μου λες. Εδώ έχει άνθρωπο, λογιστή, με τη γραβάτα, που έχει μια ώρα διάλειμμα το μεσημέρι, που έρχεται εδώ τρέχοντας με το χαρτοφύλακα στο χέρι, και μου λέει “Γαλάτεια γρήγορα, βιάζομαι.” Και μπαίνει μέσα, κατεβάζει το παντελόνι του, και βάζω στράπον και τον γαμάω. Και εντός της ώρας είναι πίσω στο γραφείο του, και κανείς δεν ξέρει τίποτε… ούτε οι συνάδελφοι του, ούτε η γυναίκα του, ούτε κανείς. Εσύ ξέρεις όμως. Εγώ ξέρω, ναι. Και αυτός ξέρει. Και αυτός. Να σου πω ειλικρινά, δεν το δέχομαι ότι βγάζουν τη μάσκα όταν μπούνε στο δωμάτιο. Εσύ βάζεις ή βγάζεις τη μάσκα; Όταν το κάνεις φοράς ή δεν φοράς μάσκα; Όυτε εδώ τώρα που σου μιλάω φορώ, ούτε όταν είμαι εκεί μέσα. Τούτον εν μπορώ να το ξέρω σίουρα. Εσύ είσαι γυναίκα, αισθησιακή, και εγώ άντρας. Και ασχέτως του ρόλου σου, και ασχέτως αν μου λες πως δεν φορείς μάσκα, κάποιο παιχνίδι παίζει… έχεις χαρακτήρα πέρα που του ρόλου σου. Μπορεί ως το τέλος της συζήτησης να με γουστάρεις. Ήδη σε γουστάρω. Κάμνεις μάρκετινγκ. Για να με πάρεις πελάτη. Δεν γυρεύω ποτέ πελάτες. Αυτοί με γυρεύουν εμένα. Και σίγουρα δεν τους λέω πως τους γουστάρω. Εν ενδιαφέρον τούτον που λαλείς. Πώς κι έτσι; Επειδή, μέσα σε τούτην ούλλην τη φάση, παίζει πολλά μεγάλο ρόλο η σχέση ποιος εν οικοδεσπότης και ποιος φιλοξενούμενος, ποιος εν αφεντικό και ποιος υπηρέτης. Host and guest και mistress and slave, που λένε στα αγγλικά. Σωστά λες. Λαλείς όι σε πελάτες; Πολλές φορές. Πάντα εγώ έχω τον τελευταίο λόγο. Εγώ διαλέγω αν θα πάω μαζί σου, όχι εσύ. Αυτός είναι, σε πολύ μεγάλο βαθμό, ο πιο σημαντικός κανόνας της ιεροδουλείας. Αν δεν μπορείς να αρνηθείς σημαίνει είσαι σκλάβος, κάποιου συγκεκριμένα ή σε κάποια κατάσταση γενικά. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Είναι κανόνας. Αυτό και η υγιεινή.

Πέσμου για τους Κυπραίους. Για τη σεξουαλικότητα τους. Κοίτα. Είναι… τι να σου πω. Είναι σίγουρα προικισμένοι, μάλλον πιο προικισμένοι από τους Ελλαδίτες… στην στερεά Ελλάδα εννοώ, κατάλαβες. Αλλά πιο ντροπιάρηδες… και κάπως πιο συντηρητικοί… ξέρεις. Πολλοί έρχονται εδώ και ως που να μπούνε στο δωμάτιο και να κάνουμε την πράξη είναι χαμένοι από λόγια. Όχι όλοι, αλλά αρκετοί. Άλλοι είναι υπερβολικά αυταρχικοί. Σε σημείο αηδίας. Δηλαδή ρε παιδί μου, νομίζουν πως… κοίτα, δεν ξέρω. Το σκέφτηκα αρκετά. Κάποιο κονέκτιον πρέπει να έχει με τη σχέση τους με τη μάνα τους. Και με τον πατέρα τους. Και με το ότι είναι μικρό νησί και όλοι τους ξέρουν όλους. Δεν υπάρχει ρε παιδί μου η ανωνυμότητα της Ελλάδας. Νομίζω πως πρέπει να νιώσουν πως “είναι κάποιοι.” Και έρχονται εδώ για να εκφράσουν αυτή την ιδέα που έχουν για τον εαυτό τους. Αλλά εν προικισμένοι… Ναι, σίγουρα… επί το πλείστον είναι. Εννά έπρεπε να είχαν λιγότερες ανασφάλειες τότε. Ναι, αλλά δεν είναι έτσι. Χρησιμοποιούν το όργανο τους σαν τρόπο έκφρασης των ανασφαλειών τους. Ναι αλλά, όπως μου είπες, έχει που έχουν και βίτσια, διάφορα φετίχ… και που έρχονται να τα ικανοποιήσουν. Σίγουρα. Συνδέεται, αλλά το φετίχ είναι και κάπως διαφορετικό. Αυτοί έρχονται για συγκεγκριμένες εμπειρίες που δεν θα τους τις πρόσφερε ποτέ η γυναίκα τους. Ξέρεις, παιχνιδάκια με δονητές, ή να ζήσουν κάποια φαντασίωση. Έτσι πράγματα. Έσσιει πολλούς που τους αρέσκει; Δηλαδή, σεξ με δονητές, φαντασιώσεις, σαδομαζοχιστικές καταστάσεις. Έσσιει πολλούς που τους αρέσκει να βάλλεις στράπον; Αν έχει λέει; Σοβαρά; Να έβλεπες αγόρι μου τις κωλολαγνείες που είδανε τα μάτια μας τόσα χρόνια, θα έχανες το φως σου. Η μεσήλικη τρανσέξουαλ που καθόταν σοβαρά και σιωπηλά στον καναπέ καρφωμένη μπροστά από την τηλεόραση παρακολουθώντας με το τσιγάρο στο χέρι το χάος που εξελισσόταν στους δρόμους της Αθήνας χαμογέλασε και γύρισε προς το μέρος της. “Δείξε του”, της λέει. “Να του δείξω;” την ρωτάει πίσω χαμογελώντας. “Δείξε του δείξε του”, της απαντάει αμέσως με ήρεμη φωνή. Σηκώνεται από το σκαμνί, κάνει τέσσερα γατίσια βήματα προς την πόρτα του δωματίου που ήταν πίσω της, την κουντά απαλά να ανοίξει, περιβάλλεται η μορφή της από το μπορντώ φόντο του εσωτερικού χώρου, γυρνάει το βλέμμα

της προς το μέρος μου και χαμογελώντας ύπουλα μου κάνει νόημα με το δάκτυλο να την ακολουθήσω μέσα. “Πανέμορφη γυναίκα”, ήταν η σκέψη που άρχισε να αναπτύσσεται στο μυαλό μου. Δεν το πιστεύω πως… Έλα! Και σηκώστηκα πριν την τελειώσω και μπήκα στο δωμάτιο μαζί της. Έτσι απλά. Η έντονη μυρωδιά του σεξ σμιγμένη με άρωμα φτηνής κολώνιας με μετάφερε αμέσως πίσω στο χρόνο. Την τελευταία φορά που ένιωσα την αύρα τέτοιου χώρου ήμουν δεκατεσσάρων και είχα το ποδήλατο μου παρκαρισμένο έξω στο δρόμο. Χωρίς κλειδωνιά. Ήταν βλέπετε άλλες εποχές. Όμως, όπως και τότε, τα σεντόνια στο κρεβάτι ήταν περιποιημένα, ενώ το στρώμα ήταν μαλακό και χοντρό. Όπως και τότε είχε ένα κομοδίνο παραδοσιακό με διάφορα γυναικεία παρελκόμενα, μια καρέκλα ξύλινη, μια πολυθρόνα, χαλί στο πάτωμα, καθρέφτη στο ταβάνι και μια κόκκινη λάμπα πάνω από την κόκκινη πόρτα. Το παρόν δωμάτιο είχε ένα ελεφαντόδοντο μπροστά από τον καθρέφτη και ένα μπαούλο στη γωνιά με τη λέξη ‘ΠΥΓΜΑΛΙΩΝ’ χαραγμένη καλλίγραφα στο πλάι του. Περπατάει ήρεμα κοντά του, το ανοίγει και δείχνει με το δάκτυλο της μέσα. “Δες!” μου λέει. Ήμασταν τόσο κοντά που εισέπνευσα την εκπνοή της. Κοίταξα κάτω. Τα νύχια της βαμμένα μαύρα. Τα δάκτυλα της, λεπτά και μακριά, τα κοσμούσαν δύο μεγάλα ασημένια δακτυλίδια. Το χέρι της καλλίμορφο και η επιδερμίδα της λεία και τέλεια. Το κορμί της αθλητικό, τα καστανά μαλλιά της μακριά και κυμματιστά. “Δεν τρώω καθόλου κρέας. Έχει πέντε χρόνια τώρα. Μόνο όσπρια, φρούτα και λαχανικά. Και ψάρι. Τρώω πολύ ψάρι. Μου αρέσει πολύ”, μου είπε την επόμενη μέρα το απόγευμα στην κουζίνα της προσφέροντας μου ένα κομμάτι μήλο ενώ διάβαζα και προσπαθούσα να καταλάβω ένα κείμενο που της έγραψε στα αρχαία ένας βιτσιόζος πελάτης… Ἕρσης δὲ καὶ Ἑρμοῦ Κέφαλος, οὗ ἐρασθεῖσα Ἠὼς ἥρπασε καὶ μιγεῖσα ἐν Συρίᾳ παῖδα ἐγέννησε Τιθωνόν, οὗ παῖς ἐγένετο Φαέθων, τούτου δὲ Ἀστύνοος, τοῦ δὲ Σάνδοκος, ὃς ἐκ Συρίας ἐλθὼν εἰς Κιλικίαν πόλιν ἔκτισε Κελένδεριν, καὶ γήμας Φαρνάκην τὴν Μεγεσσάρου τοῦ Ὑριέων βασιλέως ἐγέννησε Κινύρα… Είτε ήταν η σκηνή αρχέγονη και μου χάιδεψε μια αρχαίτυπη χορδή που δεν χαϊδεύτηκε χρόνια, ή το μήλο έσφιζε από τη διονυσιακή της αύρα, ή απλά δεν σκεφτόμουν, δεν ξέρω… αλλά έπιασα το μήλο από το χέρι της, το έβαλα στο στόμα μου, άνοιξα τη ζώνη, την κοίταξα, μου χαμογέλασε, έβγαλα έξω το όργανο μου καβλωμένο και το έβαλα στο μουνί της. Μόλις που πρόλαβε να μου

36 —

The Cyprus Dossier

βάλει προφυλακτικό. Ήταν λες και ξύπνησα από ονείρωξη βρεγμένος. Κοίταζα την Γαλάτεια στα μάτια και αυτή χαμογελούσε ακίνητη σαν άγαλμα.

βλέπω μέσα στα μάτια τόσο έντονα που τα χάνουν επειδή αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να με κοροϊδέψουν. Άπλα ξέρω… και φεύγουν. Σοβαρά τώρα. Είχες ποιητή που ερχόταν, σε πλήρωνε και καθότανε και σου απάγγελλε την ποίηση του; Αμέ! Τρελό δεν είναι; Μου άφησε δυοτρία αποσπάσματα… πολύ όμορφα. Ένα για όνειρα, ένα για γάμο στη Χαβάη, στις Μπαχάμες, στο Μαρόκο… δεν θυμάμαι ακριβώς, και ένα κείμενο στ’αρχαία. Κάπου τα έχω, νομίζω είναι στο σπίτι. Πέρνα αύριο το απόγευμα να στα δώσω να τα διαβάσεις… Να έρθω… πες μου… σου αρέσει αυτό που κάνεις; “Αγάπη μου. Εγώ είμαι ιερόδουλη. Ξέρεις γιατί ονομάζεται έτσι το επάγγελμα μου; Να σου πω. και γύρισε και βγήκε από το δωμάτιο και ξανακάθισε πίσω στο σκαμνί για να την βλέπουν οι Παφίτες που πέρναγαν κάθε σαρανταπέντε δευτερόλεπτα με το αυτοκίνητο. Τους έβλεπε με την κάμερα σαν έρχονταν, διακόπταμε την κουβέντα για λίγα δευτερόλεπτα, αφού οι πλείστοι περνούν για να δουν αντί για να κατεβούν, τους έλεγε μεταξύ εβδομήντα και εκατό ευρώ όταν ρώταγαν, και συνεχίζαμε… “Αυτό είναι αρχαίο επάγγελμα”, συνέχισε να λέει, “και αυτή η λέξη υπάρχει έτσι από την αρχαία Ελλάδα. Τις λέγανε ιερόδουλες τις γυναίκες που κάνανε αυτό που κάνω κι εγώ τώρα, επειδή ήτανε ιερή δουλειά. Δίνανε τον έρωτα. Υπάρχει, σε ρωτώ, κάτι ποιο σημαντικό από τον έρωτα σε αυτή τη ζωή; Ήταν ιερό-δούλες. Δούλες του ιερού. Στην Ιαπωνία, αυτό ισχύει ως σήμερα. Οι γκέισες θεωρούνται ιερόδουλες, όχι πουτάνες όπως μας αποκαλούν εδώ. Και ποια είναι η πουτάνα; Εγώ; Ή όλες αυτές έξω που ντύνονται σαν πουτάνες και βγαίνουν έξω στα μαγαζιά και γυρεύουν κάποιον με καλό αμάξι, ακριβό ρολόι, να τους κερνάει όλη νύχτα, για να πάνε στο κρεβάτι μαζί του; Σε ρωτώ… αυτές που απατάνε; Και λένε ψέματα στους άντρες τους με τόση ειλικρίνεια που ο άντρας τους δεν το υποψίαζεται καθόλου; Αυτές… δεν είναι πουτάνες;” Με τούτη τη λογική και αυτές τον έρωτα τους τον δίνουνε επί πληρωμής. Αν το σκεφτείς έτσι, τότε είναι συναδέλφισσες σου. Ε τότε γιατί εγώ έχω το όνομα και αυτές όχι; Δεν φοράς μάσκα. Οι γκέισες, που ανέφερες πριν… βάφονται, φοράνε αυτά τα εντυπωσιακά φορέματα τους και μπαίνουν σε χαρακτήρα. Εσύ είσαι έτσι όπως είσαι, με ένα σλιπάκι, ένα σουτιέ και τακούνια. Αν και αυτά είναι μια ενδυμασία, μια μάσκα… και το μακιγιάζ σου το ίδιο. Μια μάσκα δεν είναι μόνο αυτό που δείχνει αλλά και αυτό που αποκρύβει. Και αυτό που αποκρύβει το κάνει να είναι ξαφνικά σημαντικό… και αυτό που φανερά αποκρύβει… κάτι άλλο αποκρύβει… που μόνο εσύ ξέρεις… Ναι, αλλά δεν μπορώ να είμαι εδώ τελείως γυμνή… είναι και πιο σέξι το τανγκάκι με μίνιμαλ στηθόδεσμο παρά το γυμνό.

“Για δες… άγγιξε την κοιλιά μου… είναι ή δεν είναι σφικτή; Κάνω και πολλή πιλάτες. Και γιόγκα… γινγ γιόγκα… και γιόγκα σε ατμό μου αρέσει”, μου έλεγε πέντε λεπτά μετά την πράξη τρώγοντας μαζί μου το υπόλοιπο μήλο. Πες μου αλήθεια τώρα. Για τα στήθη μου τι λες; Σφικτά; Είναι τέλεια. Για τον πισινό μου; Και αυτός τέλειος… είσαι όμορφη. Πολύ όμορφη. Είναι αλήθεια. Όμορφα μεγάλα μάτια, αισθησιακά χείλη, σέξι χαμόγελο, ωραίο γέλιο… αραχτή και λάιτ. Έξυπνη… Γκομενάρα είμαι. Ξέρεις πόσοι άντρες με τρέχουν από πίσω; Δεν μπορείς να φανταστείς. Μπορώ.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Παραγωγή Πρόστυχης Ανθρωπολογικής Γνώσης

Αλέξης Καρκώτης

Και την ξαναγάμησα. “Το απολαμβάνεις όταν έχει έτσι καταστάσεις;” την ρώτησα κοιτώντας τους διάφορους δονητές, μαστίγια και τα δυοτρία στράπον που έδειχνε με το δάκτυλο της μέσα στο μπαούλο. Φυσικά. Σοβαρά; Σοβαρότατα. Τι τους αρέσει να κάνουν άλλο εδώ μέσα; Ζωγράφισε μου καμιά σκηνή. Τι να σου λέω τώρα. Ότι να᾽ναι ρε παιδί μου. Έχει που τους αρέσει να τους τρυπάς με το τακούνι και να τους βρίζεις. Να τους τρυπάς με το τακούνι στα χέρια, στην κοιλιά, να τους το βάζεις στον κώλο. Δάκτυλα στον κώλο, να τους δαγκώνεις. Να τους βάζεις χειροπέδες. Να τους βάζεις δονητές όλων των ειδών… σίγουρα έχει πολλή κωλολαγνεία η φάση. Σίγουρα. Όχι η πλειοψηφία — οι παραπάνω θέλουν νορμάλ σεξ, από πάνω, ντογκιστάιλ και τέτοια, αλλά έχει αρκετούς που το ζητάνε. Έχει και άλλες περιπτώσεις. Έχει που τους αρέσει να έρχονται να κάθονται και να με βλέπουν να παίζω με το μουνί μου και εκείνοι να αυνανίζονται. Άλλοι, άλλη κατάσταση και αυτή, τους αρέσει να με βλέπουν απλά, χωρίς να κάνουν κάτι. Τελείως ηδονοβλεψίες δηλαδή! Έχει πολλά παράξενα. Έχει φορές που μπορεί να είναι ένας ζωγράφος που θα με πληρώσει για να με ζωγραφίσει. Καλή φάση. Μ’αρέσει. Σίγουρα το πιο παράξενο που είχα από τέτοια ήταν στις αρχές όταν ερχότανε ένας ποιητής που άλλοτε έγραφε ποίηση σαν με κοίταγε να παίζω με τον εαυτό μου και άλλοτε μου απάγγελλε χωρίς εγώ να κάνω τίποτε. Όλα τα έχω δει εδώ μέσα. Έφτασα στο σημείο, όταν βγαίνω έξω και πηγαίνω σε κλαμπ, να βλέπω τους άντρες και σε μισό δευτερόλεπτο να ξέρω τι χαρακτήρες είναι, τι θέλουν, τι σκέφτονται. Είμαι και έτσι όπως είμαι [όμορφη] και συγχύζονται… τους

Και αυτή είναι η διαφορά με τη γκέισα. Εσύ είσαι σχεδόν γυμνή ενώ η γκέισα είναι σχεδόν καλυμμένη, και φορεί και μάσκα. Το στράπον από την άλλη είναι πολλά περίεργη υπόθεση… Λοιπόν, μ’αρέσεις. Θα σου πω ένα μυστικό. Είσαι ανθρωπολόγος και κατάλαβα τι θες να μάθεις. Τελείωσα κι εγώ δημοσιογραφία, και ξέρω. Θα σου πω ένα μυστικό, αλλά πρέπει να υποσχεθείς πως δεν θα το μοιραστείς αλλού. Σε εμπιστεύομαι… Πες μου. Υπόσχεσαι; Υπόσχομαι. Έχεις Facebook; Έχω… Σηκώνεται πάνω, φέρνει μια πέννα και γράφει κάτι σε ένα κομμάτι χαρτί. Ήταν πολύ κινητικός άνθρωπος, που μίλαγε γρήγορα και με έντονες εκφράσεις. Κοιτάζω το χαρτί και είχε γραμμένο ένα όνομα. Δικό σου; Ναι. Το αληθινό; Ναι. Γιατί; Να πας στο Facebook να με ψάξεις. Θα τρελλαθείς. Θα τρελλαθείς. Γιατί… γιατί με εμπιστεύεσαι; Έτσι, σε εμπιστεύομαι. Άκου. Εγώ τώρα είμαι εδώ στην Κύπρο. Κανονικά όμως μένω Ισπανία. Στη Βαρκελώνη. Είμαι μοντέλο εκεί. Μια φορά το χρόνο κάνω ένα ταξίδι στην Κύπρο για καμιά εβδομαδίτσα και σε διάφορες πλούσιες αραβικές χώρες ακόμα τρεις-τέσσερις εβδομάδες όπου έχω πελάτες που με πληρώνουν με τις χιλιάδες. Ένα μήνα το χρόνο, βγάζω όλα μου τα έξοδα για όλο το χρόνο. Και κανείς δεν το ξέρει, ούτε οι φίλες μου, ούτε η οικογένεια μου στην Ελλάδα, κανείς. Πήγαινε δες. Έχω ανοικτή τη σελίδα μου… όχι σε όλα τα πράγματα… αλλά έχω αρκετά για να καταλάβεις. Πήγαινε και έλα αύριο να το συζητήσουμε. Έχω και κάτι άλλο να σου δείξω για να καταλάβεις τι σημαίνει ιερόδουλη. Εκείνη τη στιγμή σταμάτησε έξω ένα αυτοκίνητο… πελάτης. Πόσα; Εκατό. Πόση ώρα; Μια φορά. Έχεις πελάτη; Όχι, είναι φίλος αυτός. Έλα μέσα. Έρκουμαι. Κι έφυγα… Μισή ώρα μετά, ήμουν μπροστά από την οθόνη και έβλεπα το προφίλ της στο Facebook. Την κοινωνική μάσκα της εποχής. “Κανονική” κοπέλα. Εικοσιτεσσάρων χρονών, με τους φίλους της — μισοί Έλληνες, μισοί Ισπανοί — τις τετρακόσιες φωτογραφίες της, την

αγαπημένη της μουσική, τις πολιτικές της και θρησκευτικές της πεποιθήσεις, τις αγαπημένες της ατάκες, και σεμνά κλειστό για γενική παρακολούθηση τοίχο. Έμεινα ανθρωπολογικά μαλάκας. “Η κοινωνική ανθρωπολογία”, γράφει η Βικιπαίδεια, “δίνει ιδιαίτερη σημασία σε έναν ειδικό τύπο έρευνας, την επιτόπια παρατήρηση, που εμπλέκει τον ερευνητή σε άμεση, καθημερινή και μακρόχρονη σχέση με τους ανθρώπους που μελετά.” Και η αβάστακτη αυθεντικότητα του προφίλ της με άφησε εθνογραφικά ανικανοποίητο. Έπρεπε να ερευνήσω το θέμα εις περαιτέρω βάθος. Όσον αφορά το ποίημα για τα όνειρα, του οποίου διάβασα ένα μικρό απόσπασμα αμέσως μετά την δεύτερη πράξη στην κουζίνα, έγραφε: Μάθε, φίλε μου καρδιακέ, πως ο ύπνος σου και η πραγματικότητα σου είναι σαν ένας που κοιμάται και ονειρεύεται πως πέφτει να κοιμηθεί, και σκέφτεται “Τώρα κοιμάμαι” ανήξερος πως στην πραγματικότητα είναι μέσα σε δεύτερο ύπνο. Φίλε, κοιμάσαι στο ένα όνειρο και ξυπνάς στο άλλο Και γυροφέρνεις από ονείρωξη σε ονείρωξη σαν μεθυσμένος ζητιάνος. Άκου το Νέο του Εραστή που σε καλεί να’ρθείς μέσα στην Ταβέρνα που βρίσκεται στην Αιώνια Άνοιξη, στο Αιώνιο Πρωί, στο πάντα παρόν σου Σπίτι, Να πιεις το κρασί που σε βγάζει από αυτή τη λήθη. Δεν χρειαζόταν καν να ψάξω στο διαδύκτιο για να δω αν θα έβρισκα ποιου ήταν το ποίημα. Τα γράμματα στο χαρτί ήταν σίγουρα του Μαουλάνα Ρούμι. Ιερή πράγματι η Δούλα της Αφροδίτης, που είχε για πελάτη τέτοιο δερβίση Σούφι. Αλέξης Καρκώτης Γεννήθηκα στη Λευκωσία το 1981. Σπούδασα Οικολογία και έχω παραδώσει το διδακτορικό μου στην Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Παν. του Μπρίστολ. Η έρευνά μου είναι ανάμεσα στους ιθαγενείς Νόμπε-Μπουγκλέ του Παναμά. Οι Νόμπε έχουν πληθυσμό 200,000 ενώ ο ημιαυτόνομος “καταυλισμός” τους είναι το μέγεθος της Κύπρου, αλλά με τοπίο τροπικό, χωρίς δρόμους ή ηλεκτρισμό. Στην εθνογραφία μου επικεντρώθηκα στη δημιουργία χωριών, πως η πρόσφατη ενδυνάμωση των γυναικών έναντι των ανδρών έχει φέρει μια σημαντική μετάβαση από πολυγαμία σε μονογαμία, πως διατηρούν τις παραδόσεις τους έναντι μοντερνισμού, και πως διατηρούν μια ακέφαλη κοινωνία όντας μέσα στο κράτος του Παναμά (που χρόνια τώρα θέλει να εξορύξει στη γη τους). Το γραφείο μου είναι η Παλιά Λευκωσία και το εξοχικό μου το Τρόοδος. Γράφω διάφορες ανθρωπολογικές ιστορίες -μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας- που ούτε ψέματα λένε, ούτε αλήθειες.

Issue °02 — May 2012

38 —

The Cyprus Dossier

Σινιάλα Του Κακού by

— Τάσος Α. Γκέκας

[Grk]

 Μια πόρτα σπάζει πιο εύκολα, σαν μένει κλειστή  Ο γεμάτος γυρεύει να γεμίσει, η γεμάτη να την γεμίσουν  Το πνεύμα γεμίζει με κρέας, η σάρκα μ’ άλλη σάρκα  Η σάρκα γεννάει την αύρα του σήματος·  μια αρχή,  αθόρυβη, ανεπαίσθητη και σκοτεινή εκπομπή  είναι η αίσθηση του άλλου που σου καίει τα σωθικά, η φλέβα που ψάχνει να βρει ζωτική διέξοδο  Το κενό στην αρχή δεν το βλέπεις, το μυρίζεσαι να ιδρώνει  άκρον αότατον της απουσίας  άκρα των άκρων σιωπή  Είναι τραγικό να μην σε έχουν αγγίξει  είναι έγκλημα να μην έχεις αγγίξει

Σινιάλα Του Κακού

Τάσος Α. Γκέκας

 Δεν αγγίζεις με την καρδιά  ό,τι φτάνεις να αγγίξεις, άγγιξέ το με το χέρι ↑

“Untitled”, 20 × 30 cm, Charlotte Ballesteros, 2011.

 τα άκρα είναι ο πρώτος φορέας του νέου ρίγους  να χρησιμοποιείς πιο πολύ τα άκρα σου  να συναντήσεις τον εαυτό σου στην άκρη μιας πορείας  το ένα άκρο νίβει το άλλο  και τα δυο το πρόσωπο  Είναι αφοπλιστικά απλό, μόνο τα άκρα μπορούν κι αγγίζουν  παίζουν τον ίδιο ρόλο που έχουν και στο σώμα  αγγίζω — βιάζω τα όριά μου  Μονάχα ο ακρατής μπορεί κι εκφράζεται  Μονάχα ο ακροατής μπορεί κι ακούει  Ο έρωτας πρέπει να είναι λειτουργικός  και σαν είναι λειτουργικός, είναι και ακραίος  και αν είναι ακραίος, είναι και φυσικός  ακριβός — ακριβώς

CYD °02 www.cyprusdossier.com

 Δεν υπάρχει πιο χοντρή ανωμαλία από την αποχή στον Έρωτα  πιο σκληρή τιμωρία από την απουσία του  και πιο σκληρή αυταπάτη από την υποκατάστασή του  Αγαμία σημαίνει αλληλοκτονία με σιγαστήρα  αθόρυβο παιχνίδι με το γάντι  σινιάλο της σιωπής

Issue °02 — May 2012

 Ό,τι καυλώνει, σημαίνει ακόμη λειτουργεί  το ακραίο συνορεύει με το φυσικό  ακριτικό, ακαριαίο και ατιμώρητο

 Είναι τραγικό πριν από τον έρωτα να μην υπάρχει προετοιμασία  Είναι θλιβερό η γυναίκα να μην έχει κάνει ποτέ της μπιντέ  να μην έχει διαβάσει λογοτεχνία, να μην έχει βγει ποτέ από θέατρο, να μην έχει μπει ο κινηματογράφος έστω μια φορά μέσα της

 Δεν υπάρχει πιο σοβαρή δαπάνη από τον καταποντισμό της ψυχραιμίας  Ανταγαπώ, όποιον δέχεται σιωπηλά τη δαπάνη της·  σαν αναπνευστικό σύστημα  και φυσικό ρυθμό των παθών  ειλικρινή επανένταξη, συνωμοτική διαδικασία  πιθανότητα έκρηξης και συμφιλίωση  Ο ψηλομύτης είναι και άοσμος  Ο μη παραβατικός και άνοστος  H αιδώς είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να γαμηθεί  Ο φόβος το δεύτερο  Η ελπίδα τελευταία  Μερική ατροφία του ενστίκτου, σημαίνει ολική ατροφία της ψυχής  Αυτό που αργεί να ξεχειλήσει, πες το και υστερία  Αυτό που αρνείται να ξεπορτίσει, πες το και υστεροβουλία  Η επικοινωνία σημαίνει ακούσια συμμετοχή στις τρέχουσες νευρώσεις  Δαπανώ, σημαίνει δεν αναλώνομαι  Επικοινωνώ - αλληλοσπαράσσομαι  Ένα σινιάλο σκοτεινό  αμυδρό, μικρός λεκές πάνω στο μανίκι  σαν την πρώτη ανεπαίσθητη ρυτίδα, δεν δηλώνει αρχικές προθέσεις  είναι μέσα στη φύση του να σε χτυπήσει πρώτο,  δεν έχει δικές του δυνάμεις, γυρεύει να απομυζήσει τις δικές σου  σουπιά που αποσιωπά το μελάνι της  ένα εφιαλτικό συμβάν που δεν βλέπεις αλλά συνέχεια εξελίσσεται  Ό,τι δεν μπορεί να σ’ αγγίξει, έχει κακό σήμα

 Να μην έχει ξεβγάλει το ναρκισσισμό της  Να μην έχει ξεντύσει την αμηχανία της  Να μην έχει ξεχάσει λεπτό την υστεροβουλία της  Ποιός βάζει τα κλάματα, όταν τελειώσουν τα παραμύθια; Σίγουρα όχι ο παραμυθάς  Θέλει θάρρος να δεις κατάματα την ηδονή  Όμως, πώς να βάλεις στο στόμα σου τον κίνδυνο χωρίς να τον καταπιείς;  διαρκή πόνο για να τη γνωρίσεις  Ό,τι φέρνει ηδονή δεν χρειάζεται απολογία  Η βία Ι και βία ΙΙ. Διαφέρουν όσο το αίμα από το πύον  Αυτό που ξεχειλίζει εξ αρχής, δεν φέρνει κατόπιν υστερία  Στη βράση γαμάει το σίδερο  Προτιμώ να σε γαμήσω δέκα παρά να σε καταλάβω μία  Η ανυπομονησία είναι η μισή αρχοντιά  Η πανουργία η άλλη μισή  Ό,τι οξύνεται, αγγίζεται  Ό,τι απαγορεύεται, γαμιέται  Η ανασφάλεια είναι ηδονή  Αγωνία της αγονίας  Ακράτεια ηδονής  Ο λανθάνον ηδονή, λανθάνον την αλήθεια  Ο λανθάνον οδύνη, λανθάνον την αλήθεια

 Όσο πιο συντηρητική είναι μια γυναίκα, τόσο πιο υπομονετικά ψάχνει τον υβριστή της

 Πότε δεν είναι αργά για λίγη περισσότερη ανασφάλεια  Πότε δεν είναι αργά για λίγη λιγότερη υπομονή

 Το πρόβλημα δεν είναι αν είναι αγάμητη η καμήλα αλλά αν σου αρέσει ο παστουρμάς

 Αν θέλεις να παίζεις με το νευρικό σύστημα του άλλου, κούρδισέ το καλά πρώτα

 Η απουσία ξεκάθαρου σήματος είναι η χειρότερη καταδίκη  Εκούσια κόλαση, μια εποχή χωρίς δαίμονες

 Τα ιμάτια είναι για να διαρρηγνύονται  Ή είσαι μέσα μου ή τίποτα  Ή σε ξεσκίζω ή τίποτα  Ο βιασμός είναι πάντα κολπικός όχι κλειτοριδικός

 Γιατι να σε ξελογιασω απο τηλεφωνο, αν μπορω να σε βιασω απο κοντα;

Τάσος A. Γκέκας Ο Τάσος A. Γκέκας ασχολείται συστηματικά με το γράψιμο από το 2000. Διατηρεί τη γκαλερί “the Office” στην Εντός των Τειχών Λευκωσία. Όταν δεν πραγματοποιεί εκθέσεις φιλοξενεί χειροποίητα ενδύματα του Αυστριακού σχεδιαστή Carol Christian Poell.

40 —

The Cyprus Dossier

Three [Successful] century–turning rewrites of Venus by

— Alexandra Manglis — Re Aphrodite

presented by

Three [Successful] Century-Turning Rewrites Of Venus

Alexandra Manglis

[Eng]

CYD °02 www.cyprusdossier.com

↑ Re Aphrodite & Vassilis Kattos, ‘Dodekametri 2003’, video still.

Re Aphrodite is an on-going collaborative project that addresses Aphrodite-related tropes critically, through a series of happenings, in order to explore Cypriot femininities and racial realities as they are embraced, denied, rejected, exposed, and as they allow insight into the way that Cypriot ethnonational identities and socio-political realities are shaped. ≥ www.reaphrodite.org

Issue °02 — May 2012

[1.]

In his poem about lust and erections, “Climbing Everest,” Frederick Seidel writes of an older man making out and copulating with a young woman. I mean — my sunbursts, and there are cloudbursts. My dynamite penis Is totally into Venus. My penis in Venus hungers and thirsts

The reader may laugh at Seidel’s bombastic, macho voice. Yet Seidel’s poem, while initially portraying an old man’s boast of sex and climax ends up with the man quickly descending into his wheezing mortality: ... But I am naked and nude. I am constantly out of breath.

As the speaker euphemistically and literally climbs Everest he is forced to return to a hospice bed in an oxygen tent “[i]n a soft pasture of cows and clover.” There, the young, nubile Venus who appears at the beginning of the poem morphs into “[a] naked woman my age… just a total nightmare,” who cleans the tent floor of “cow flops,” and “kisses the train wreck in the tent and combs his white hair.” In “Climbing Everest” the reader discovers a peculiar transformation. The woman’s sex, fire, “the mania in her labia,” dissolve into kindness, affection, and caring. Venus shifts into an older apparition of love and compassion. And the reader is left convinced, if not transfixed, by this nightmare of a naked older woman who can still clean cow shit off the floor and kiss the vulnerable man in bed. In the crudest of lexicons Seidel manages to give Venus some dignity, an icon so often lost in our generalized cultural view of her as a whore who’s mastered a neat trick of re-virginification.

[2.]

Recently Italian artist, Anna Utopia Giordano, posed a question about our society’s contemporary aesthetics in regards to women depicted in paintings: Art always look for the perfect aesthetic standard and a balance of ideal shapes and sizes is necessary for drawing the human body. The model of beauty has evolved through human history, from the greek proportions of Policleto of Argos to the

busty beauty of the Renaissance, leading up to the slender body of Twiggy and the contemporary athletic stars. What would have happened if the aesthetic standard of our society had belonged to the collective unconscious of the great artists of the past?

Giordano then responds to the question by taking a handful of master paintings that portray Venus, not least Botticelli’s “La Nascita di Venere,” Tiziano’s “Venere di Urbino,” and Bouguereau’s “The Birth of Venus,” and photoshops the Aphrodites into thinner, 21st-century versions of beautiful women. The resulting Renaissance Venuses, so familiar in our eyes as unabashedly big-bummed, voluptuous, and soft, are made thin, angular, and well-defined. In some cases (Bouguereau, for example) it works well: the 21st-century viewer’s eye is drawn more quickly to the standing goddess’s beauty and the painting looks as though it has been updated, becoming more immediate and contemporary. In other cases (Gentillischi’s “The Sleeping Venus” for example) the context is entirely altered: Venus ends up looking emaciated, her previously sultry pose lying on velvet and pillows eerily transformed into a worrying deathbed scene. Giordano’s “Venus” project toes the line between sensuality and body image where the goddess of love’s infamous desirability is distorted by the gaping time-lapse in the evolution of beauty-perception.

[3.]

Björk, in the mid-1990s, wrote and released “Venus as a Boy:” ... he’s exploring the taste of her arousal so accurate he sets off the beauty in her he’s Venus Venus as a boy

Venus’s transformation of gender in the song doesn’t shift the attention away from the significant feminine aspects of traditional Venus. Rather he becomes the instigator of the woman’s beauty, his touch the stimulant of her sexuality. Venus becomes the perceiver instead of the perceived. “He believes in a beauty” sings Björk, suggesting that Venus is the locus of women’s ability to see themselves as beautiful. The god thus turns into a conduit, an experience, of

female pleasure, rather than an object of admiration or the location of male ejaculation. The song’s lyrics, sung in Björk’s idiosyncratically soaring tones, are suggestive only of a woman climaxing, bursting with beauty and orgasm, as though Venus’s traditional emergence from a shell is no longer emblematic of purity but of proudly adulterated pleasure and explosion. Movement is returned to the otherwise still portraits of the god in painting and stone, Björk’s voice carrying her ⁄ him into action. Alexandra Manglis Alexandra Manglis edits the online literary journal Wave Composition and sporadically writes for the Oxonian Review. She travels between Nicosia and Oxford where she is pursuing a DPhil in English Literature.

42 —

The Cyprus Dossier

Witness women’s woes by

— Natasa Mavronicola

[Eng]

Witness Women’s Woes

Natasa Mavronicola

Many denounce the ‘fad’ of feminism as passé, a ‘hang-up’ of earlier decades that is overused, overrated and outdated. The label ‘feminist’ is often accompanied by imagery of a bra-burning caricature of a woman. The ‘wiser’ objection is an appeal to the struggle of others as critique for this obsession with sex: many face inequality and discrimination all around the world and if all such wrongs upset you, then call yourself an egalitarian, not a feminist. Feminism also attracts the negative connotations of other –isms and is often depicted as another word for misandry. Certainly, feminism should not cast a veil of indifference over other groups’ or individuals’ woes. Men do get raped, men do get abused, men are subject to suffering and to discrimination. We must not turn a blind eye to this and we should be the opposite of indifferent to the plight of discriminated against and marginalised groups in our society. Yet it is a mistake to condemn feminism, as it is a mistake to condemn waves of thought and opinion that raise awareness and campaign for any group whose suffering is still very real: ethnic minorities, homosexuals, the disabled. The facts attest overwhelmingly to significant inequality and discrimination against women across the world and, certainly still, in our own country.1 The plight of women is not allayed by all the relatively recent laws towards our emancipation. Thus for equality we must still strive.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Although the history of discrimination faced by women is an enormous topic, it is crucial to address the here and now, not only in order to defend the relevance and outstanding nature of the sex equality project, but to consider what we are going to do about it. There is, after all, an abundance of issues to raise about the current state of affairs, without having to look back to our so-called ‘hang-ups’.

Let us start with a number. 24 per cent. This was the gender pay gap in Cyprus in 2008, the largest at the time among EU Member States,2 a certainly ungratifying accomplishment. Cyprus is still struggling to alleviate this problem,3

though there are laws prohibiting the practice of differential pay for men and women.4 Factors explaining the pay gap in Cyprus include significant occupational segregation — women are more likely to be in low-paying industries and occupations5 — as well as seniority issues, associated with periods of absence from the workplace for reasons usually associated with maternity.6 These factors should certainly cause concern, because they highlight features of society and the workplace that perpetuate inequality. Yet with women increasingly possessing similar or better qualifications on average compared to men,7 economists also note an ‘unexplained gap’,8 which indicates that another factor in Cyprus’ pay gap equation may be direct — albeit potentially subconscious, understated and eliding the law’s grip — discrimination.

Another number. 52 per cent. This is the risk of poverty faced by elderly women in Cyprus, once again the highest in Europe.9 Many women who have interrupted their careers to raise their children find re-entry into the job market very difficult. Their usual role as primary carers of young and elderly dependants means that they often opt for part-time work, which provides lower returns than those provided by full-time work. These issues contribute to long-term disadvantage for women, whereby later in life they are entitled to lower pensions owing to lower pay and lower total duration of work.10 Unfortunately, the law fails to protect women fully despite their many hours of socially vital care work.11 It is clear, in fact, that even though the emancipation of women has brought with it many opportunities and opened the path to equality, women — in Cyprus and most of the ‘free’ world — frequently ‘shoulder the double burden of paid and unpaid work, but without any guarantees of an adequate income’.12 This state of affairs is being perpetuated through the generations in Cyprus and is something that must concern us all.

Another number. 3000. 3000 of Cyprus’ notorious ‘artiste’ visas were provided just in 2007, while their subsequent abolition is criticised as predominantly symbolic: “The truth is that two years ago they sold girls with artiste visas, and today they sell them with work visas,” said Androulla Henriques, Vice-President of ACESSSuisse, an organisation combating sexual exploitation.13 Oxana Rantseva’s story

attests to a culture of sexual slavery and official impunity: an innocent young woman subjected to inhuman treatment sought to escape her captors only to be returned to them by the Cyprus police and then die in highly suspicious circumstances, followed by utterly inadequate investigation by that very police.14 This is part of the wider culture of objectification and harassment of women in our society. This is nothing new, though it is worth mentioning the impact of multiple discrimination 15 on women — racism and sexism often merge with appalling consequences for women in Cyprus, witnessed by Alice Wang, who reported being ‘propositioned about once every five minutes, with chilling regularity’, on Cyprus streets.16 Cyprus also takes a prime spot in another unhappy domain, having the lowest conviction rate of all EU member states in 2008.17 Reports on the underlying factors are scarce in Cyprus, though the Mediterranean Institute of Gender studies points to the lack of centres for the support of rape victims.18 Investigation of the matter in other countries suggests that lack of support as well as fear, social pressures and malicious stereotyping of rape victims, also play a role in this problem. There are similar issues playing a role in the conviction rates for domestic violence.19

It is also useful to cast our minds to our own experiences. Consider whether you have come across a mother who sacrificed endless hours of her life caring for her family, only to face ungratefulness and contempt and a paltry pension; or, more banally, a husband who angrily demands clean underwear from a wife that works as many hours as him. Ask yourself whether you have known someone subjected to physical or sexual abuse by a partner, only to blame herself or to remain in the abusive relationship out of fear or lack of alternatives; or, perhaps, a more commonplace issue, a woman whose partner presumes that an approach or even an assault by another man in a public location indicates that she must have given him the ‘come hither’ signal. I have outlined a grim reality not to engage in a self-righteous litany of injustices or wallow in ‘group’-self-pity. It is an unfortunate side-effect of pointing out the persistent inequality and suffering of women that it perpetuates an image of women as victims of a male-dominated

Issue °02 — May 2012

society, seeking salvation from this very male-dominated society.

Rather, I want to suggest that we must consider what role we all play — through indifference, prejudice, lust, conservatism — in the inequality, mistreatment and even the dehumanisation of women within our society. 20

Through witnessing women’s woes we can proceed to reflect on how to bring about change: how to institute the sort of legal and structural changes that will secure respect for the human dignity of all and the social contribution of all, as well as how our everyday behaviour can play a role towards attaining vast societal shifts and, ultimately, that ever-elusive gem: equality. Natasa Mavronicola Natasa Mavronicola is currently a PhD candidate at the University of Cambridge, conducting research on human rights law. Previously to undertaking a PhD, she completed the LLB (Hons) (Bachelor of Laws) at University College London and the BCL (Master of Laws) at the University of Oxford, as well as the Bar qualification in Cyprus.

1. References to Cyprus in this paper relate, unless otherwise indicated, to the southern part of Cyprus. Information may be inapplicable to the northern part, which is not under the control of the Republic of Cyprus. 2. Eva Soumeli, Addressing the gender pay gap: Government and social partner actions — Cyprus (European Industrial Relations Observatory Online, 27 April 2010). 3. Louis N Christofides, Konstantinos Vrachimis, The Gender Wage Gap in Cyprus (University of Cyprus, 2007). 4. Laws 177(I) ⁄ 2002, 193(I) ⁄ 2004 and 38(I) ⁄ 2009; Eva Soumeli, Measures to strengthen equal pay between men and women (European Industrial Relations Observatory Online, 13 July 2009). 5. Christofides and Vrachimis (n 3). 6. As above. 7. CYPRUS: What is the State of Women’s Rights in Cyprus? (PeaceWomen.org, 19 August 2010) 8. Christofides and Vrachimis (n 3). 9. CYPRUS: What is the State of Women’s Rights in Cyprus? (n 7). 10. As above. 11. Sandra Fredman, The Poverty of Equality: Pensions and the ECJ, (1996) 25(2) Industrial Law Journal 91. 12. Sandra Fredman, Discrimination Law (Oxford University Press, 2011). 13. Sex trade thrives in Cyprus despite visa reforms, EUBusiness.com, 17 October 2010; GRETA (Group of Experts on Action against Trafficking in Human Beings), Reportconcerning the implementation of the Council of Europe Convention on Action against Trafficking in Human Beings by Cyprus (Council of Europe, 2011), pp 11-12. 14. See Rantsev v Cyprus (2010) 51 EHRR 1; a good commentary on the judgment can be found on http: ⁄ ⁄ www.interights.org ⁄ rantsev ⁄ index.html. See also Jacqueline Agathocleous, ‘Oxana case still in limbo ten years on’, Cyprus Mail, 7 February 2012. 15. See Sandra Fredman, Double Trouble: Multiple Discrimination and EU Law; Gloria T Hull, Patricia Bell Scott and Barbara Smith (eds), All Women are White, All Blacks are Men, But Some of Us Are Brave (The Feminist Press, 1982). 16. Alice Wang, Aphrodite’s home is a cruel place, Cyprus Mail, 13 March 2011; see also Patrick Dewhurst, Vietnamese worker deported “after fleeing sexual harassment”, Cyprus Mail, 15 November 2011. 17. Susana Pavlou in Information Seminar Date Rape Cases among Young Women, 23 May 2008. 18. CYPRUS: What is the State of Women’s Rights in Cyprus? (n 7). 19. As above. 20. Catharine MacKinnon, a staunch feminist who criticises the treatment of women across the world and considers equality as an exception on the ‘privileged margins’, asks: ‘When will women be human? When?’ See Catharine MacKinnon, Are Women Human? And Other International Dialogues, Harvard University Press, 2006, pp. 41—43.

44 —

The Cyprus Dossier

Σεξιλόγιο by

— Πάρης Δημητριάδης

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Σεξιλόγιο

Πάρης Δημητριάδης

[Grk]

Έτσι για να ξεκινήσουμε, θα ήθελα να σου μιλήσω για τις λεγόμενες σεξουαλικές ορμόνες, ένα φυσικό φαινόμενο που μπορείς να παρατηρήσεις σε όλους σχεδόν τους ζωντανούς οργανισμούς αυτού του πλανήτη και που σε πρώτο στάδιο σχετίζεται με την σαρκική ανάγκη να φτάσουμε σε οργασμό. Σε ένα ανώτερο στάδιο, όπως βεβαίως γνωρίζεις, με την αναπαραγωγή και την διαιώνιση της ζωής. Η ώρα μάλιστα που φτάνουμε —τουλάχιστον εμείς οι Homo Sapiens Sapiens— σε οργασμό χαρακτηρίζεται από την μέγιστη ηδονή που είναι δυνατόν να νιώσουμε σε αυτή την διάσταση που ζούμε. Όπως πολύ σωστά έχει παρατηρηθεί, την ώρα που βιώνουμε τον οργασμό είναι λες και μιλούμε με τον Θεό. Απόλυτη στιγμή. Αποκλειστική. Εγκεφαλικά πεταγόμαστε κάπου αλλού, σε μια άλλη διάσταση. Το ξέρεις βεβαίως ότι ηδονή μπορείς να νιώσεις και σε άλλες στιγμές της ζωής σου, όπως για παράδειγμα την στιγμή που μια σοκολάτα λιώνει στα δόντια σου ή κατά τη διάρκεια μιας εξαιρετικά απολαυστικής και υγιούς αφόδευσης. Είναι ωστόσο αποδεκτό τοις πάσοις ότι ο οργασμός που αισθάνεσαι με την ολοκλήρωση της σεξουαλικής σου πράξης είναι ο αιώνιος και αδιαμφισβήτητος άρχοντας όλων των ηδονών. Θα ήθελα, στο μεταξύ, να σου εκφράσω τις σκέψεις μου και για τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό, ο οποίος ταυτίζεται με την σεξουαλική σου ταυτότητα και που συχνά, άστοχα και κακώς αναφέρεται από κάποιους που βρίσκονται μεταξύ μας ως προτίμηση. Άστοχα και κακώς, αφού η σεξουαλικότητα σου δεν είναι κάτι που επιλέγεις αλλά αυτό που είσαι. Ο σεξουαλικός προσανατολισμός έχει να κάνει με το τι σε ελκύει και ερεθίζει σεξουαλικά. Αυτό μπορεί να είναι μόνο οι γυναίκες, μόνο οι άντρες, και τα δύο στον ίδιο βαθμό, περισσότερο οι άνδρες, περισσότερο οι γυναίκες και ούτω καθεξής. Είμαι σίγουρος ότι έχεις ξανακούσει αυτό που κάπως άτυπα έχει καθιερωθεί να πιστεύεται και που λέει ότι υπάρχουν μόνο τρεις σεξουαλικές ταυτότητες, οι ετεροφυλόφιλοι (straight), οι αμφισεξουαλικοί (bisexuals) και οι ομοφυλόφιλοι (gay). H πραγματικότητα όμως είναι ότι οι (υπό)ομάδες του σεξουαλικού προσανατολισμού είναι περισσότερες. Μια ομάδα, για παράδειγμα, που ίσως να μην είναι τόσο γνωστή είναι αυτή των κυρίως στρέιτ ανδρών, που αν και στον μεγαλύτερο βαθμό ελκύονται από γυναίκες, ερεθίζονται ωστόσο και από τα πολύ θηλυπρεπή αγόρια, σε κάποιες

περιπτώσεις από τις τραβεστί και σε κάποιες άλλες και από τις τρανσέξουαλ. Ανάμεσα σε εμάς τους HSS* έχεις ακόμη την ευκαιρία να συναντήσεις και ακόμη μία ομάδα, επίσης όχι πολύ γνωστή, τους λεγόμενους «ασέξουαλς», οι οποίοι ουσιαστικά δεν ελκύονται σεξουαλικά από τίποτα. Θα ήταν παράλειψη φυσικά να μην σου ανοίξω κουβέντα και για την ομοφοβία, μια μαζικά διαδεδομένη ανά το παγκόσμιο κοινωνική ασθένεια, η οποία έχει να κάνει συνήθως με την άγνοια της απλής συνειδητοποίησης που λέγαμε πιο πάνω ότι ο σεξουαλικός σου προσανατολισμός δεν είναι η κοινωνική σου επιλογή αλλά η ίδια η φύση σου. Ομοφοβικούς ασθενείς μπορείς πολύ εύκολα να εντοπίσεις: αν ζεις στην Κύπρο σίγουρα έχεις ήδη έρθει σε επαφή με αρκετούς και στην περίπτωση που δεν είσαι και εσύ ένας από αυτούς, θα έχεις μάλλον διαπιστώσει ότι ο βαθμός της σοβαρότητας διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Κάποιοι είναι αρκετά σοβαρά, άλλοι λιγότερο. Ευτυχώς πρόκειται για μια ιάσιμη ασθένεια με την θεραπεία να σημειώνει μέχρι και 100% ποσοστό επιτυχίας. Ο απαιτούμενος χρόνος και τρόπος της θεραπείας βεβαίως διαφέρει και ευλόγως εξαρτάται από την σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης ξεχωριστά. Από ομοφοβία πάσχουν συνήθως άτομα των οποίων η κοινωνική τους μόρφωση βρίσκεται σε ένα βασικό επίπεδο (Α2 αν θα την συσχετίζαμε με την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας). Πρόκειται για μια ασθένεια την οποία θα παρατηρήσεις ότι προσβάλλει ως επί το πλείστον αποκλειστικά «στρέιτ» HSS που δεν είχαν ποτέ «γκέι» ή «μπάι» φίλους και που αντιδρούν αμήχανα και αρνητικά στο άγνωστο. Είναι βεβαίως ορθό ότι μπορείς να συναντήσεις και ομοφυλόφιλα άτομα που πάσχουν από ομοφοβία, στα οποία η δύναμη της ομοφοβικής κοινωνίας στην οποία ζουν να είναι τέτοια που, αν είναι και αδύναμα άτομα, να τους έχει υπερνικήσει. Δυστυχώς, συχνές είναι και οι περιπτώσεις που οι ασθενείς της ομοφοβίας είναι σε τόσο προχωρημένη κατάσταση που φτάνουν μέχρι και στο σημείο να ασκήσουν βία, ακόμα και να σκοτώσουν μη ετεροφυλόφιλα άτομα. Δεν είναι τέλος τυχαίο που τα ποσοστά της ομοφοβίας από χώρα σε χώρα διαφέρουν: η διάδοσή της είναι αποκλειστικά κοινωνικό δημιούργημα. Υπάρχουν για παράδειγμα χώρες εκατομμυρίων οι οποίες υποφέρουν μαζικά από ομοφοβία και άλλες εξίσου μεγάλες χώρες στις οποίες ευτυχώς η ασθένεια αυτή έχει στην πλειοψηφία των πληθυσμών τους ξεπεραστεί εδώ και κάποιες δεκαετίες. Δύο λόγια θα μπορούσα να σου πω και για τον λεγόμενο σεξουαλικό τουρισμό, ταξίδια δηλαδή που προγραμματίζονται με σκοπό τη σεξουαλική συνεύρεση σε μια ξένη χώρα. Στις μέρες μας ο σεξουαλικός

τουρισμός αποτελεί μια ολόκληρη βιομηχανία με εκατομμύρια «εργάτες» και κέρδη πολλών εκατομμυρίων. Συχνά «Δυτικοί» τουρίστες χρησιμοποιούν το άλλοθι ότι το πληρωμένο σεξ είναι ευκαιρία να βοηθήσουν τους φτωχούς κατοίκους τρίτων χωρών να κερδίσουν λίγα χρήματα παραπάνω. Στην πλειονότητά τους, ωστόσο, και καλό θα ήταν να το γνωρίζεις αυτό, οι «εργάτες» στη βιομηχανία του σεξ υφίστανται βία, σεξουαλική κακοποίηση, ασθένειες και φτώχεια. Υπάρχει παρόλαυτά και η πιο ευχάριστη πτυχή του σεξουαλικού τουρισμού, η οποία συσχετίζεται με αρκετές πόλεις ή περιοχές οι οποίες διοικούνται από άρχοντες που συνδυάζουν την κοινωνική τους ευαισθησία με την επιχειρηματική τους ικανότητα. Για παράδειγμα, ομοφυλόφιλα άτομα που διαμένουν σε κοινωνίες όπου η ομοφοβία θερίζει, συχνά ταξιδεύουν σε κοινωνίες όπου η ασθένεια δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και όπου μπορούν να εκφράσουν την φύση τους άφοβα. Το Μπράιτον για παράδειγμα είναι η γκέι πρωτεύουσα της Βρετανίας, το Σαν Φρανσίσκο στις ΗΠΑ, η Κολωνία στην Γερμανία, το Σίντνεϊ στην Αυστραλία και το Τελ Αβίβ στην Μέση Ανατολή. Δεν θα μπορούσα βεβαίως να μην σε πετάξω και στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, τα οποία υπάρχει η πιθανότητα να κολλήσεις από τον σεξουαλικό σου σύντροφο. Ποικιλία υπάρχει και εδώ, τόσο στον βαθμό σοβαρότητας όσο και στον ακριβή τρόπο με τον οποίο αυτά τα νοσήματα μπορούν να μεταδοθούν στο σώμα σου. Αναντίρρητα, το γνωστότερο και σοβαρότερο ΣΜΝ* είναι ο ιός του HIV που κάποιες φορές ίσως να μετεξελιχθεί στην χρόνια τώρα σοβαρή ασθένεια του AIDS. Άλλα συχνά ΣΜΝ είναι η σύφιλη, η βλεννόρροια ή γονόρροια, ο ιός HPV (τα κονδυλώματα δηλαδή) ο γεννητικός Έρπης, τα χλαμύδια και οι ηπατίτιδες Β και C. Η πρόληψη στην μετάδοση των νοσημάτων αυτών είναι εύκολη και δεν χρειάζεσαι ιδιαίτερο κόπο για να την μάθεις και να την ασκείς. Βασιλιάς της είναι σίγουρα το προφυλακτικό, το οποίο είναι σε θέση να σου εξασφαλίσει ένα 95% σχεδόν επιτυχία. Οι λόγοι που ως HSS οδηγηθήκαμε στην αλματώδη αύξηση των αφροδισίων, όπως επίσης ονομάζονται, νοσημάτων είναι η αδιαφορία που μας χαρακτηρίζει για τους κινδύνους που κρύβει το σεξ χωρίς προφυλάξεις καθώς επίσης και η συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων. Έντονη είναι η ανάγκη μου να σου γράψω και για την λεγόμενη σεξουαλική επιμόρφωση, η οποία, λόγω του μεγάλου ποσοστού των ομοφοβικών ασθενών, δεν προωθείται στα σχολεία και πολύ σπάνια —έως και ποτέ— γίνεται λόγος, στην μικρή μας Κύπρο τουλάχιστον, για αυτή. Προσωπική μου άποψη είναι ότι είναι επιτέλους καιρός να ξεκινήσει ένας διάλογος για το πώς και με ποιο τρόπο οι μαθητές θα επιμορφώνονται

Issue °02 — May 2012

μέσα στα σχολεία για όλα τα θέματα που συσχετίζονται με την σεξουαλική τους υγεία. Όταν λέμε σεξουαλική υγεία εννοούμε τόσο την σωματική, δηλαδή οι μαθητές να ενημερώνονται διεξοδικά για τις προλήψεις από τα νοσήματα, όσο και την σχετική με τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έφηβοι ή και ενήλικες που δεν είναι αποκλειστικά ετεροφυλόφιλοι περνούν σοβαρότατες μορφές κατάθλιψης. Άπειρα είναι μάλιστα και τα πιο ακραία περιστατικά, όπου κάποιοι από αυτούς φτάνουν μέχρι και στο σημείο να θέσουν τέρμα στη ζωή τους, αφού εντελώς άδικα και παρεξηγημένα νιώθουν ότι δεν είναι «φυσιολογικοί». Για να μη μιλήσουμε για τις αμέτρητες των περιπτώσεων που άτομα δεν συμφιλιώνονται ποτέ με τη σεξουαλική τους ταυτότητα και περνούν μια ολόκληρη ζωή υποκρινόμενοι και δυστυχισμένοι.

σωμάτων, η οποία είτε εμφανίζεται είτε όχι. Εδώ πρόσεξε, ίσως ξεγελαστείς. Όσο και να σε τραβήξει εμφανισιακά κάποιος ή κάποια, μόνο όταν τα σώματα σας έρθουν σε άμεση επαφή θα μπορέσεις να απαντήσεις κατά πόσο υπάρχει η όχι αυτή η παράλογη σεξουαλική χημεία.

Στο θέμα σεξουαλική επιμόρφωση μέσα στα σχολεία πολύ πιθανόν να ακούσεις και το αντεπιχείρημα από έναν γονιό που θα σου λέει ότι «εγώ δεν θέλω το παιδί μου σε νεαρή ηλικία να μάθει για την ομοφυλοφιλία, έτσι ώστε να μην υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει και αυτό ομοφυλόφιλο». Πόση δόση αλήθειας ωστόσο πιστεύεις ότι υπάρχει σε αυτή την πρόταση; Μηδενική θα σου έλεγα, αφού βιολογικοί είναι οι παράγοντες που ορίζουν την σεξουαλική ταυτότητα και όχι κοινωνικοί. Ψηφίζουμε επιμόρφωση λοιπόν ως την πιο αποτελεσματική πρόληψη για την ομοφοβία. Ψηφίζουμε επιμόρφωση για υγιείς σεξουαλικές σχέσεις, για συμφιλίωση με την σεξουαλικότητα μας —όποια και αν είναι αυτή— και για ουσιαστική πρόληψη στην μετάδοση των ΣΜΝ. Πάνω από όλα ασφαλώς —και για να κλείσω— θέλω να σου μιλήσω και για το σεξ, το οποίο είναι η πηγή και η αιτία όλων όσων σου έγραψα πιο πάνω, κάτι που είναι τόσο θεϊκό, που θα ήταν ειλικρινά βλάσφημο να προσπαθήσω να σου το περιγράψω με λόγια. Βλάσφημο αλλά και μάταιο, αφού αυτό που νιώθεις κατά την διάρκεια του είναι τόσο δυνατό που δεν μπορεί σε καμία των περιπτώσεων να αποδοθεί με ακρίβεια. Πόσο ελεύθερος αλήθεια νιώθεις όταν αφήσεις τις αισθήσεις σου να λειτουργήσουν με μόνη βάση τα ζωικά σου ένστικτα, τι απόλυτη στιγμή ευτυχίας και ολοκλήρωσης είναι η σεξουαλική συνουσία. Υπάρχουν φυσικά και οι περιπτώσεις που η συνουσία αυτή ίσως να μην στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Αυτό εξαρτάται από δύο κυρίως παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας εξαρτάται από το πόσο τόσο εσύ όσο και ο σύντροφός σου αφήνεστε να λειτουργήσετε εντελώς ελεύθερα με μόνη πυξίδα το ένστικτό σας. Ο δεύτερος παράγοντας δεν εξαρτάται από εσάς και είναι ιδιαίτερα απομακρυσμένος από αυτό που ονομάζουμε κοινή λογική. Ο λόγος για την λεγόμενη σεξουαλική χημεία μεταξύ δύο

Έτσι για να συνοψίσουμε λοιπόν, απελευθέρωσε το ζώο που έχεις μέσα σου, συμφιλίωσε τον εαυτό σου με την σεξουαλική σου ταυτότητα -όποια και αν είναι αυτή- ενημερώσου διεξοδικά για τα πολύ απλά μέτρα πρόληψης που σχετίζονται με τα ΣΜΝ και προώθησε με τον δικό σου τρόπο το ουσιαστικό και παραμελημένο κεφάλαιο που λέγεται σεξουαλική επιμόρφωση. Τέλος, «συνουσιάστου» όσες φορές επιθυμείς και με όποιον η όποια θέλεις. Άρχοντας των ηδονών είναι ο οργασμός: είμαι σίγουρος ότι γνωρίζεις πολύ καλά πόσες ευεργετικές επιδράσεις μπορεί να σου προσφέρει. * HSS → Homo Sapiens Sapiens * ΣΜΝ → Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα Πάρης Δημητριάδης Ο Πάρης είναι 26 χρονών, απόφοιτος Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών. Από τότε που τελείωσε τις σπουδές του ασχολείται κυρίως με τη δημοσιογραφία. Το Cyprus Dossier είναι για τον ίδιο ένα από τα πολλά θετικά παραδείγματα που αποδεικνύουν στην πράξη ότι η κοινωνία της Κύπρου σταδιακά ωριμάζει και απεγκλωβίζεται από τις μονοδιάστατες και τετριμμένες απόψεις που χαρακτήριζαν την πλειοψηφία του πληθυσμού της για δεκαετίες.

46 —

The Cyprus Dossier

Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά; Έτσι και αλλιώς, τα ξέρουν όλα. by

— Κυριακή Παπαδοπούλου

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά; Έτσι και αλλιώς, τα ξέρουν όλα.

Κυριακή Παπαδοπούλου

[Grk]

Αλήθεια, άνθρωπε, πώς καταδέχτηκες την αλλοτρίωση που εκφυλίζει τον έρωτα και καταστρέφει το πιο ζωτικό κομμάτι της κοινωνίας σου, τα παιδιά;

Issue °02 — May 2012

Θυμάμαι τα λόγια του διευθυντή των φυλακών, που είχαμε επισκεφθεί με το πανεπιστήμιο. Μας έλεγε λοιπόν, με καμάρι, ότι επιτεύχθηκε ο στόχος τους να εξαλείψουν τους βιασμούς μεταξύ των φυλακισμένων. Ο μοναδικός βιασμός που είχε σημειωθεί τα δέκα τελευταία χρόνια που αυτός διεύθυνε το ίδρυμα (και σε αυτό το σημείο δεν μπορούσε να κρύψει και ένα χαμόγελο ικανοποίησης) ήταν όταν φυλακίστηκε ένας παιδεραστής. Είχαν πέσει όλοι πάνω του και τον βίαζαν συστηματικά, μάλιστα ο ίδιος, όπως επίσης και οι δεσμοφύλακες, γνώριζαν τι συνέβαινε και έκαναν τα στραβά μάτια. Οι άνθρωποι που η κοινωνία τους καταδίκασε, δικαίως ή αδίκως, και που όλοι μας συνηθίζουμε να υποτιμάμε και να χλευάζουμε, καταδίκασαν το βασανιστή των παιδιών, δεν τον αποδέχτηκαν και διαχώρισαν τη θέση τους από τη δική του. Διαμήνυσαν με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ότι αυτός ο “άνθρωπος”, δεν είναι ίδιος με αυτούς και το μόνο που του αξίζει είναι τιμωρία συνεχής, επίπονη, ταπεινωτική.

Το γεγονός ότι κάποιοι από τους βιαστές είναι γονείς και δασκάλοι αντικατοπτρίζει την κατάντια της κοινωνίας μας. Το γεγονός ότι κάποιοι από τους βιαστές είναι γονείς ή θείοι των θυμάτων αντικατοπτρίζει την αθλιότητα της ανθρώπινης φύσης. Το πιο φρικαλέο δε της όλης υπόθεσης είναι, ότι αρκετές φορές, ειδικά όταν ο βιαστής ανήκει στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, και άλλα άτομα μπορεί να γνωρίζουν ή να φαντάζονται τι συμβαίνει και να ανέχονται ή να σιωπούν. Πόσο τραγικό είναι η μητέρα, να γνωρίζει ότι βασανίζουν το σπλάχνο της και να γίνεται συνεργός με την απραγία και τη σιωπή της, αντί να πάρει ένα ψαλίδι κήπου και να ξεριζώσει τα αρχίδια του βασανιστή.

ΚΑΜΙΑ διαστροφή δεν δικαιολογεί τη σεξουαλική κακοποίηση μικρών παιδιών. Βλέποντας μικρά, συνήθως θες να παίξεις μαζί τους, να τραγουδήσετε παρέα, να γελάσετε, να πάρεις λίγο από το φως που έχουν τα ματάκια τους και να γίνεις, για λίγο έστω, παιδάκι μαζί τους. Πόσο ανώμαλοι είναι όλοι αυτοί που στη θέα βρεφών έχουν στύση, και με τι καρδιά άραγε, μπορούν να διεισδύουν στα εύθραυστα κορμάκια τους; Πώς μπορούν να βασανίζουν μικρά ασχημάτιστα κορμιά και τι ευχαρίστηση μπορεί αυτό να τους προσφέρει; Πόσο ψυχικά άρρωστοι, σαδιστές και ανώμαλοι είναι αυτοί που ερεθίζονται, με το να βιάζουν παιδάκια σωματικά και να τα τραυματίζουν ψυχολογικά; Σε μια κοινωνία που, σε μεγάλο βαθμό, έχουν καταργηθεί οι ερωτικές προκαταλήψεις του περασμένου αιώνα και που οι άνθρωποι μπορούν ελεύθερα να χαίρονται τον έρωτα χωρίς επικρίσεις, θα έπρεπε κανονικά αυτά τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας να έχουν εκλείψει. Δεν είναι δυνατό μορφωμένοι “άνθρωποι”, εκμεταλλευόμενοι είτε το διαδίκτυο είτε οποιοδήποτε άλλο μέσο τους παρέχει εύκολη πρόσβαση σε φωτογραφίες με ανήλικους, να δημιουργούν ολόκληρα κυκλώματα παιδικής πορνογραφίας, με βρέφη ή άγουρους εφήβους. Πώς γίνεται να βγάζουν όλες τις φαντασιώσεις που δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν, όλη τη βρωμιά που κουβαλάνε από τα καταπιεσμένα σεξουαλικά τους ένστικτα, πάνω στα παιδάκια; Διότι, ένας άνθρωπος που ένιωσε τι θα πει έρωτας, που απελευθέρωσε τον εαυτό του από μικροαστικά ταμπού και χόρτασε εμπειρίες και βιώματα, μάλλον δεν θα τη βρίσκει με τέτοιες εικόνες και δεν θα αναζητά ανώμαλες εμπειρίες.

Στατιστικά, πολλά άτομα που έχουν υποστεί την εμπειρία του βιασμού σε παιδική ηλικία, αποκτούν προβλήματα προσαρμογής στην κοινωνία, έχουν τεράστια ψυχολογικά προβλήματα, ειδικά όσον αφορά την εμπιστοσύνη τους προς τους ανθρώπους, με αποτέλεσμα να γίνονται βίαια και επιθετικά. Είναι ο τρόπος τους να αναπτύξουν μηχανισμούς αυτοάμυνας ενάντια στους βιαστές και στην κοινωνία που ανέχεται, βιάζοντας τους ξανά. Όσα από αυτά αποτάθηκαν στην αστυνομία πέρασαν τη φρίκη απανωτών βιασμών στις καταθέσεις τους στις αρχές και το δικαστήριο, και στο τέλος της ημέρας οι ανώμαλοι δεν τιμωρήθηκαν επαρκώς με μια παραδειγματική τιμωρία, κάτι που πολύ συχνά συμβαίνει στο δίκαιο τούτο κόσμο. Όσα από αυτά μίλησαν σε κοινωνικούς φορείς, που υπάρχουν για να προστατεύουν τα παιδιά από τη βία, κατέληξαν να ζουν σε στέγες ανηλίκων μαζί με άλλους παραβατικούς ανήλικους. Δεν βρήκαν αγάπη και στοργή πουθενά, κανείς δεν προσπάθησε να τα περιθάλψει και να τα γιατρέψει από τις πελώριες πληγές τους, οι κρατικοί αλλά και οι ιδιωτικοί φορείς είναι, για άλλη μια φορά, ανίκανοι, ανεπαρκείς και ανάλγητοι. Έκφυλε παιδεραστή, ποιός νόμος, θεϊκός ή ανθρώπινος, ποιά ιδεολογία και ποιά λογική σου δίνει το δικαίωμα να αποφασίσεις ποιο παιδί αξίζει να ζήσει τέτοια εμπειρία; Έκφυλε παιδεραστή, πώς προδικάζεις μια ζωή που δεν σου ανήκει; Και εσύ έκφυλε άνθρωπε, πώς εθελοτυφλείς και δεν κάνεις τίποτα για αυτό; Αλήθεια, άνθρωπε με τις απίστευτες δυνατότητες και προοπτικές να γίνεις μεγάλος, πώς, αντί να προοδεύεις, γυρνάς στην πρωτόγονη καταγωγή σου, γίνεσαι πίθηκος και κυλιέσαι στη λάσπη; Αλήθεια, άνθρωπε, πώς καταδέχτηκες την αλλοτρίωση που εκφυλίζει τον έρωτα και καταστρέφει το πιο ζωτικό κομμάτι της κοινωνίας σου, τα παιδιά;

48 —

The Cyprus Dossier

The Cost Of A Poem by

— Chris Polydorou

[Eng]

CYD °02 www.cyprusdossier.com

The Cost Of A Poem

Chris Polydorou

Forbidden fruit

which also happens to be poisonous. Forbidden fruit which also happens to be poisonous. But desire ripples throughout the skin. The brain tingles. Unhinges like a Venus fly trap or a Georgia O’Keefe or a catapult for demons earlier running rampant through our heads (will return later) in between words serve no purpose each one a tooth uprooted without an anaesthetic. Melodic bodies branded with similar brightness, singed with different honeys. One of which doesn’t belong to me anymore. Expensive sighs. Eyes so intentionally lugubrious serious sentences measure lust with the Salivo scale. I change the subject also not by accident. I miss silly metaphors like long trains entering low dark tunnels and rocket ships fired into outer space a peppermill

Issue °02 — May 2012

a boiled egg. Some can’t even say the word without blushing without tripping on its excess sex it used to be such an endless dirty secret to draw on half–described from the corner of the eye hinted at never explicit but everyone is so naked nowadays leaving very little to the imagination what I long to champion because you are closing in and your nails are lacerating the air though they are perfectly still. Closing in, grabbing at whatever, however much fill in the blanks make your notes in the margins colour me in everything has been leading up to this moment when we overlap like plates a fit that cracks the silence which had earlier seemed impenetrable like a rock or that big book by James Joyce or the hard moulded plastic in which sharp hardware products are sold so as to discourage any accidents among the browsers and the shoppers neither and both when the lover is illegal and the sex is paid for. The books come crashing.

Chris Polydorou Chris Polydorou writes and paints pictures. He lives in Nicosia, Cyprus. “The cost of a poem” is from his upcoming second collection of poetry, “Brainsex 2”.

50 —

The Cyprus Dossier

Architectural Tensions In Nicosia: The Tower And The Square by

— Andreas Panagidis

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Architectural Tensions In Nicosia: The Tower And The Square

Andreas Panagidis

[Eng]

“The city is something that persists through its transformations and (…) the complex or simple transformations of functions that it gradually undergoes are moments in the reality of its structure.” — Aldo Rossi1 Our capital, Nicosia, is a particularly interesting example of a city that is struggling constantly to come to grips with certain instabilities. Like the rest of the world, the market economy and private interests today have a stronger hold on architecture than ever before and their hold is becoming more and more evident by every new building that is being erected. It should be noted that I am specifically referring to the post-invasion and division city of Nicosia and focusing my attention on the developments that are being carried out in the South. The post-division development of the city during the past 37 years has been fast and plentiful, redefining the function of central areas and streets in an effort to re-establish a well-functioning capital. The urban realm that people relate to today constitutes of historical as well as new buildings, a man-made environment in its conception and construction, endlessly reconfiguring the relationship between the past and the future, the existing and the imagined. Unlike many historically saturated cities of Europe, the contextual situation of Nicosia presents a city still full of potential, continuously shifting in size and in density. However, the city’s rich history combined with its undeniable potential for further development and redevelopment has created in many locations different kinds

of incongruities. Either consciously or not, in architecture there seems to be an encouragement in many cases towards a separation between the past and the present; feelings of modernity rejecting history and letting it fossilise in order to preserve it and swiftly ‘move on’. Often referring to a memory of a long gone neo-classical style embellished with reflective glass and steel features, such buildings present a paradoxical relationship between an inherited past and an unforeseeable future. The new buildings, the modern, the foreign, the symbolic and the commercially efficient take shape, their forms often existing prior to their logic. This process is presenting in Nicosia today a sort of architectural amnesia. The focus of this text however, lies deeper than the visual implications of such buildings. With the economic fertility of the island during the past two decades, architecture has become a reflection of commercial progress. Consequently, throughout that process architecture has been representing various efforts of an establishment of a particular identity; the identity of a wealthy Cypriot. However, the revelation of architecture also as an expression of globalization by means of a commercial agenda has resulted in a congestion of many different identities or even non-identities that in the end, at least architecturally, seem to have very little in common.

“One of the main urban problems in the present age of globalism and individualism is how to reconcile — and sustain — their paradoxical existence.” — Lebbeus Woods2 With buildings rising up as a result of independent and self-involved interests there has been a series of sudden transformations in the urban fabric of Nicosia that have caused an obvious and sometimes awkward discontinuity in its built environment. In effect, multiple buildings now exist separately as singularities by having in common first and foremost the desire of being

commercially profitable. In that way, the commercial function of the city presents itself as “the most convincing explanation for the multiplicity of urban artifacts (…)”.3 In a collection of such urban artifacts in Nicosia, ‘Tower’ seems to be the most popular word attached to the name of any new building rising above five or six storeys. ‘Tower’ represents confidence, strength, verticality, landmark, publicity and people that can speak in English because it is never ‘Πύργος’. In essence, ‘Tower’ has become the spectacle of singularity. The Shacolas Tower is a very interesting building that could have been (but is not) a canonical example of architecture in Nicosia that re-invents the role of a tower, especially due to its particular location in the Old Town. By rising at least 7—8 stories above almost everything else around it, this building holds a unique advantage in its location. As a result of commercial forces and yet presenting an arrangement of different functions, it is a museum but also a mall, a military lookout post but also a tourist attraction and observatory; essentially a merger of polemic memory and commercial interests that look towards the future. These programmatic requirements present a tempting “what if?” that will be left unanswered. The most recent tower is that of Atelier Jean Nouvel named Tower 25, a 17-stories-tall building. The ground floor and the mezzanine areas are intended for retail spaces as well as restaurants, the six floors above are planned for office space and the top eleven floors will contain only nine luxurious apartments. When completed it will be the tallest building in Nicosia, surpassing the Shacolas Tower and many others around it. Although Tower 25 holds many interesting features worth mentioning related to its environmental and technological performance, what is more interesting is the fact that the building itself is intended to function as a mechanism for attracting more developments along Stasinou avenue on which it is located. The key word here is ‘itself’. As a mechanism of commerce meets residence and as a representation of its undeniably wealthy residents, it can be a very effective building. It establishes a particular identity in that specific location and in itself it should be able to attract more investment and development. On the other hand, whether it wants to or not it will also develop a discussion with the public spaces around it, especially with Eleftheria square. So what about Zaha Hadid’s square? Is it the opposite of a tower, spreading out

Issue °02 — May 2012

horizontally instead of rising vertically? Is it another kind of mechanism? It is infrastructure and public space as one. It is also an expression of a particular identity, only this time implanting its own identity into the city’s fabric without any indication of who its users might be. Although already having presented a few programmatic incompatibilities, it is still a public square and also a bridge — in tradition with the fact that Eleftheria square has actually always been a bridge. Private interest here and public investment are combined in order to create this square, hopefully functioning as a sociopolitical as well as economic bridge between the modern commercial centre, the Old Town and the North. Nonetheless, it is a structure that seeks to impress and in a way similar to Tower 25, attempting to redefine the area around it by creating a bold statement on its site. At this point, one cannot avoid sensing a sort of push-pull tension that is embedded in these two projects, particularly when thinking of their real future inhabitants and their performance in the city. By attracting and at the same time repelling each other, it seems like the tower and the square would probably not work so well if they weren’t so close to each other. Zaha Hadid’s redevelopment of Eleftheria square in its most effective role could be seen as an optimistic gesture towards the future, trying to act as a platform for different nationalities and economic scales to meet in public space. It can also be seen as a fluid structure both in its form and its function in its attempt to address the issues of accessibility through and around the old city walls. In the other case, Jean Nouvel’s Tower 25 presents itself as a rectangular, solid, self-sustained building that opens its front façade towards the North. Apart from the environmental requirements that it fulfills in that way, it is also symbolic, presenting a specific economic and social status by standing tall and exposing its contents, modern and unashamed.

tower and the square, superstructure and infrastructure, a building and its context.

Looking closely at these recent transformations in Nicosia we could ask: what are the identities that are being created in the current urban situation of our city? At the same time, we also could ask: what is our current urban situation? How can we understand specifically these two recent transformations in terms of personal and collective identity? Maybe the relationship between them can be more interesting than identifying them separately. Related to the city as social content and its buildings as the generators of an urban identity these questions propose a positive tension that lies in the relationship between personal and collective, private and public, the

1. 2. 3.

Aldo Rossi, The Architecture of the City, MIT Press, Cambridge, Massahusetts, 1984, p.56. Lebbeus Woods in ‘The Global Field’, published in Future MANIFESTOS, MAK Center and Hatje cantz Verlag, Los Angeles, Ostfilden, 2010, p.79. Aldo Rossi, The Architecture of the City, MIT Press, Cambridge, Massahusetts, 1984, p.47.

Andreas Panagidis Andreas Panagidis was born in Nicosia, 1985. Obtained his Bachelors in Architecture at The Glasgow School of Art, Mackintosh School of Architecture and worked in offices in London and Nicosia. Currently completing a Masters at The Royal Danish Academy of Fine Arts, School of Architecture in Copenhagen. Would like to return to Nicosia in order to further pursue architecture locally.

52 —

The Cyprus Dossier

Πικραινόμενος Εν Εαυτώ by

— Μαρία Χατζηαθανασίου

[Grk]

Εκείνος

Μαρία Χατζηαθανασίου Πικραινόμενος Εν Εαυτώ

Γέρασε. Εκείνη

Την είχε πεθυμήσει. Είχε χρόνια να την δει. Του είχε λείψει η συντροφιά της, η ηρεμία και η ξεγνοιασιά που του χάριζε αβίαστα, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.

Είχαν περάσει τριάντα χρόνια. Τριάντα ρημαγμένα καλοκαίρια τα πέρασε μόνη της. Οι αναμνήσεις ήταν για αυτήν η παρηγοριά, η δύναμή της αλλά και ο γολγοθάς της.

Από τη στιγμή που την αποχωρίστηκε δε σταμάτησε λεπτό να την σκέφτεται. Ήθελε να ξαναγυρίσει κοντά της. Τόσα χρόνια ζούσε με τον καημό του γυρισμού, με τον καημό της. Θα την ξανάβλεπε άραγε;

Τότε, τo ’74, είχε χάσει φίλους, συγγενείς, οικογένεια. Και μέχρι σήμερα, υπέμενε σε χέρια ξένα τη μοίρα της καρτερώντας τη μέρα που θα ελευθερωνόταν, που θα έβλεπε ξανά πρόσωπα γνώριμα, πρόσωπα του τόπου της.

Χρόνια είχαν περάσει αλλά δεν την ξέχασε και όταν τελικά έφτασε η στιγμή που του επέτρεψαν να πάει να τη συναντήσει — μόνο για να την δει — δίστασε.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Τα χρόνια κυλούσαν 1977… 1996… 2004…. Άλλαξε πόλη, άλλαξε ζωή, μα εκείνη δεν έλεγε να βγει από το νου του. Η σκέψη της τον βασάνιζε. Τον έτρωγε σαν το σαράκι, μαράζωνε.

«Θα πας; Εγώ θα πάω. Το επόμενο Σάββατο. Θέλω να την δω… Θα την δω!» του δήλωσε. «Θα δούμε.» αρκέστηκε να πει. Φοβόταν, εκείνην και τον εαυτό του μαζί. Το ήξερε πως δε θα την έβρισκε ίδια. Οι θύμησές του, τόσο καιρό, ήταν οι μόνες που τον έκαναν να μην την λησμονήσει. Ήταν οι μόνες που του κρατούσαν συντροφιά. Όπως εκείνο, το τελευταίο πρωινό που πέρασε μαζί της, στη θάλασσα. Ένιωθε τύψεις. Συχνά κατηγορούσε τον εαυτό του που δεν προσπάθησε περισσότερο, που δεν κατάφερε να την προστατέψει. «Μα έγιναν όλα τόσο γρήγορα. Έκανες ό,τι μπορούσες˙ δεν φταις εσύ˙ εσύ αντιστάθηκες.», του έλεγε συχνά η συνείδησή του, όποτε δηλαδή οι ενοχές θόλωναν τη λογική. Yπήρχαν φορές που ήταν ανώφελο να προσπαθεί να δικαιολογήσει την απόλυτα δικαιολογημένη ανικανότητά του. Η φωνή της τον ακολουθούσε και τον βασάνιζε. Χαμένος στον πόνο του νόμιζε ότι την άκουγε και οι λέξεις της τον μαχαίρωναν: «Με άφησες˙ δεν κατάφερες να με σώσεις˙ δεν ήσουν αρκετός!» Mα μετά η φωνή της γινόταν ψίθυρος και τον ρωτούσε με παράπονο: «Πού είσαι˙ θα ξανάρθεις; σε περιμένω…» Άλλες φορές δε μίλαγε και στ’ αυτιά του έφτανε μόνο το κλάμα της. Ένα μοιρολόι γοερό, ταπεινό αλλά όχι υποταγμένο. Άραγε θα τον συγχωρούσε ποτέ; Έπειτα από όλα όσα πέρασε; Ντρεπόταν να την αντικρύσει.

Δεν είχε αλλάξει, παρέμενε η ίδια, πανέμορφη και αρχοντική. Η μοναξιά δεν ήταν αρκετή να την λυγίσει και την απελπισία την απέφευγε πεισματικά. Μόνο η λύπη ήταν ευδιάκριτη στο βλέμμα της και μάλλον, ό,τι και να γινόταν στο μέλλον, εκεί θα έμενε χαραγμένη. Ήταν πια 2004 και κάτι είχε αλλάξει. Τα οδοφράγματα είχαν ανοίξει και εκείνος μπορούσε πια να έρθει να την δει. Τον άφηναν. Τουλάχιστον να την δει! Θα ερχόταν όμως; Τον ήξερε καλά, ήταν περήφανος. Κάποτε ήταν δική του. Θα δεχόταν οτιδήποτε άλλο, οτιδήποτε λιγότερο, από το να την έχει δική του ξανά; Όπως πριν; Μα δεν τολμούσε να τον κατηγορήσει. Μόνη τόσο καιρό, έμαθε να ζει με την προσμονή του γυρισμού του. Ήξερε — πίστευε— πως κάποια μέρα θα επέστρεφε κοντά της και αυτό της έδινε ελπίδα. Έτσι μόνο άντεχε. Το είχε υποσχεθεί άλλωστε — στη ζωή της μάνας του το είχε υποσχεθεί — ότι θα ξαναβλεπόντουσαν σύντομα! Τριάντα χρόνια από τότε˙ ολάκερη ζωή. Δεν τον είχε ξεχάσει, ήταν ο άνθρωπός της, το πεπρωμένο της, και δε θα δεχόταν άλλον στη θέση του όσα χρόνια και αν περνούσαν. Θα περίμενε. … 2012 Εκείνη τη μέρα ξύπνησε νωρίς. Δεν είχε κοιμηθεί καλά˙ εφιάλτες από το παρελθόν την είχαν κρατήσει ξύπνια. Mε το που χάραξε ξεκίνησε για τα οδοφράγματα. Στα τριάντα-oχτώ χρόνια που ζούσε στο βορρά όλες κι όλες δύο φορές είχε κάνει τη διαδρομή από το σπίτι της ως τη γραμμή˙ σήμερα λοιπόν ήταν η τρίτη. Ο λόγος ήταν ο ίδιος με τις προηγούμενες. Ήλπιζε να

τον συναντήσει. Στο πέρασμά της, σπίτια, εκκλησίες, καφενεία φάνταζαν γνώριμα, σαν μαρτυρίες μιας ζωής του παρελθόντος. Οι άνθρωποι όμως της ήταν άγνωστοι. Ένιωθε παράξενα, άβολα. Εκεί που έμενε δεν έβλεπε συχνά κόσμο, δεν είχε κατοίκους, μόνο επισκέπτες. Έφτασε. Στο βάθος η άλλη πλευρά, ο νότος, οι απέναντι, οι άλλοι. Δικοί της άνθρωποι που έχασε, που αποχωρίστηκε. Άνθρωποι που κάποτε συμπεριλαμβάνονταν στο “εμείς” της, που όμως η εισβολή βίαια κατέταξε στο “αυτοί”. Ήταν...εκεί. Στεκόταν και αγνάντευε με τα μάτια της φαντασίας του τη θάλασσά της. Στα τριάντα-oχτώ χρόνια που ζούσε μακριά της είχε περπατήσει αρκετές φορές μέχρι τα οδοφράγματα. Κάθε φορά αποφασισμένος να τα περάσει, μα ποτέ δεν το έκανε. Πάντα έμενε από απόσταση να ψάχνει με το βλέμμα τη γνώριμη μορφή της. Μάταια όμως. Κόντεψε να μην τον αναγνωρίσει. Τώρα πια γκριζομάλλης, σοβαρός. Από τα μάτια τον κατάλαβε. Μελισσί στο χρώμα και γελαστά, ακόμα και όταν ήταν λυπημένα, όπως τώρα. Πάγωσε. Τον κοίταζε, βρισκόταν ακριβώς μπροστά του, μερικά βήματα απόσταση. Μόνο η γραμμή τους χώριζε. Αυτό που την πλήγωνε περισσότερο όμως ήταν το ότι ήξερε πως δεν θα μπορούσε να τη δει. Δε θα την έβλεπε, η δική του πραγματικότητα δεν τον άφηνε. Τι έκανε τότε εδώ; Γιατί επέμενε να βασανίζει τον εαυτό του; Eρωτήσεις που έκανε κάθε φορά και που η απάντησή τους ήταν άμεση και αφοπλιστική. Επειδή την αγαπούσε. Πώς να ξεχνούσε και πώς να άφηνε αυτό που αγαπούσε; “Σε πεθύμησα. Δεν σε ξεχνώ. Δεν ξεχνώ.” του ψιθύρισε. Ακόμα περιμένει. Να ξαναβρεθεί κοντά της, να περπατήσει στο χώμα της, να κολυμπήσει στα νερά της, να μυριστεί τον αέρα της. Να τον πάρει αγκαλιά, να του πει πως τον αγαπά και πως ποτέ δεν τον ξεχνά. Η Αμμόχωστος δεν ξεχνά. Υποσημείωση: Ο τίτλος είναι παρμένος από την ομότιτλη ποιητική συλλογή του Κώστα Μόντη Πικραινόμενος εν εαυτώ (1975).

Issue °02 — May 2012

Άνθρωποι που κάποτε συμπεριλαμβάνονταν στο “εμείς” της,που όμως η εισβολή βίαια κατέταξε στο “αυτοί”.

Mαρία Χατζηαθανασίου H Mαρία Χατζηαθανασίου γεννήθηκε στη Λεμεσό. Κατάγεται από την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Σπούδασε Λογοτεχνία και μετέπειτα Ιστορία της Τέχνης στο Ηνωμένο Βασίλειο.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

I ♥ CY

styling+photography — Shona Muir concept+text — Philip Philippou design adaptation — Peter Eramian

54 — The Cyprus Dossier

I ♥ CY

styling+photography

concept+text

design

— Shona Muir — Philip Philippou adaptation — Peter Eramian

[Eng]

Issue °02 — May 2012

[I]

But something is happening in Cyprus. A great stirring in the depths, a subterranean scream waiting to loose itself on the quiet earth. The air of Cyprus is pregnant with a message. At first one hears nothing but the crazy eastern wind rushing through the seldomwalked streets of Nicosia, raising dust, garbage and hell, the blaring music, the infernal car horns, finally the recorded voice of the muezzin rising from wires and watchtowers to call the faithful to prayer. That voice, finding its way through labyrinthine circuitry, ends up in something otherworldly: something that sounds as if someone is speed-dialing Allah Himself. Indeed, at first one hears nothing — until, little by little, the relaxed soul gets taut, until the discordant soul attunes itself to a faint yet unmistakable sound that fills up the empty skies. [II]

What could be the place of such photographs of various Cypriot creators wearing (or holding) a plain white t-shirt saying “I ♥ CY” within this issue? What could possibly be their relevance to sexual tensions in Cyprus? Is not the relationship between an individual and his country a sexual one? Is not, therefore, such a relationship fraught with dangers and strewn with traps? This relationship, perhaps more than any other, is a dangerous, endless courtship ritual. But who is meant to pine after the other in this instance, who to relish in flatly refusing to be offered? Who is the vanquished, who the vanquisher? It is the individual that eternally plays out the role of the courter, of the one that must besiege and conquer the object of his desire. And the object of desire, the courted, is none other than the country itself – against whose backdrop the individual, like a half-crazed wanderer, perpetually strives to understand who he is, what he is doing here, where his destination lies. Above all, what unique path he is meant to tread — with all its dead ends, one-way streets and diversions — what great journey waits to be initiated. Individual and country are inextricably intertwined into the epic quest for identity. In this seemingly beginningless and endless existential quagmire — which is always beautiful and fascinating in its own right — the individual finds himself at odds with everything: he does not know who he is, he does not know what he is doing here, he does not know where he is going. This profound uncertainty entails a certain clumsiness in handling one’s existence. A question haunts the individual, one that subtly orchestrates his every thought and action. It is the monumental question that marks not

only his own beginning as a human being, but the beginning of all true philosophy as well, the question from which it originally sprouted in the barren terrain of ignorance: how does one live? During his first efforts to answer it, the individual is also trying to reconcile himself with his immediate surroundings. He instinctively knows from the very start that by making peace with oneself, one makes peace with one’s country: and from there with the whole of existence. And so, he fails. The individual, not knowing how to go about answering the question, starts to feel deeply frustrated. His utter inexperience to provide a worthy answer makes him doubt the very place in which he has been asked to play out his role: not finding an answer translates — at least to him — to being denied identity. It is no coincidence that this deep frustration does not differ much from the perpetual upheaval experienced by one that is repeatedly rejected by the object of his desire. The symptoms are more or less the same: confusion, escapist tendencies, taciturnity — among many others. Indeed, faced by all these powerful emotions, the individual starts considering the tempting possibility of burning his bridges and never coming back: he wants to set out in the hope that leaving one’s country means getting closer to the answer sought by every honest human being. Let us imagine that he remains. Remaining, however, complicates things even further. Not only is he stranded in a place that is profoundly hateful for him because it repeatedly denies him access to the answer he longs to know, but also starts to feel immensely tired of the whole situation. A new consideration arises: existential suicide, the abandonment of the dangerous search for identity for the deathly life of the comfortable and the complacent. And it is at this exact moment that the country appears in the individual’s eyes as the unyielding object of desire, the motherland, the Magna Mater that, having managed to keep her child hopelessly trapped in his seeming inability to discover his identity, transforms into an earthly hell. Most people do get defeated: they recede into confusion, the need for escape, taciturnity. They become so thoroughly lost that they start, little by little, to feel fine in their asphyxiating environment, to breathe its nauseating air, to grow forgetful of themselves. Hell becomes strangely bearable. But this is one possible path, one among the many: there is a small number of individuals that wage a tireless battle against defeat. For them, the danger that the quest for identity entails is reason enough for embarking on it. They fight back, over and over again. But their beauty and fascination lies in the very way they fight back: their

weapon of choice is neither fear nor anger nor hate nor suffering, but creation — genuine, impassioned, perpetual creation. Creation as the lifeblood of life, creation as magical thinking, creation as outright rebellion. Though fear, anger, hate and suffering certainly empower creation, offering it the necessary impetus to develop and grow, they are but temporary requirements. At some point these individuals are bound to reach the point of no return, which Franz Kafka, in a famous aphorism, strongly advised everyone to reach: they begin to understand that it is only through this most ancient act that identity is won, that it is only through creation that one comes closer to any answer whatsoever. And the worthiness of the answer depends on the sheer fervor with which one creates. Little by little, the country does not seem to be an inhospitable landscape anymore: it remains a vast battlefield, yes, but a battlefield might very well become a breeding ground for strength and courage, even love and kindness. A battlefield leaves no room for comfort and complacency: it demands immediate action. Granted, mainstream Cypriot society is a strange creature that still knows few things about creation: it may fear it, it may become angered at its sight, it may feed itself off its hatred and envy for it. Indeed, at times its reaction toward it can be likened to the poisoned body that struggles to eject the very antidote that is meant to cure it. But something is happening in Cyprus — there is hope, even if the antidote fails to have an effect, even if the body is ultimately lost. The individuals in the following photographs are creators: by the very practice of their craft, they show us small excerpts from the answer to the monumental question. In their eyes we can see the unique path they had to tread in order to arrive where they are right now: and this can only mean one thing — that we are suddenly dealing with the miraculous. This project is dedicated to their electrifying presence among us, their choice to remain here and show us hopeful glimpses of the future, their struggle to wrest identity from the dexterous hands of fate. [III]

In the following photographs one may encounter familiar acquaintances and good friends — even, perhaps, complete strangers. All of them are united by the craving for unflinching creation: thus they respond to the barely-heard message, to the call of Cyprus to genuine, impassioned, perpetual change. All of them are united by their deep love for Cyprus, this damned country, this lonely country, this magical country — this country wrought of undiscovered greatness.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

I ♥ CY

styling+photography — Shona Muir concept+text — Philip Philippou design adaptation — Peter Eramian

56 — The Cyprus Dossier

Issue °02 — May 2012

CYD °02 www.cyprusdossier.com

I ♥ CY

styling+photography — Shona Muir concept+text — Philip Philippou design adaptation — Peter Eramian

58 — The Cyprus Dossier

Issue °02 — May 2012

CYD °02 www.cyprusdossier.com

I ♥ CY

styling+photography — Shona Muir concept+text — Philip Philippou design adaptation — Peter Eramian

60 — The Cyprus Dossier

Issue °02 — May 2012

Design adaptation “I ♥ CY” is a design adaptation of Milton Glaser’s famous “I ♥ NY” rebus logo. Glaser’s image was developed in the 70s to promote tourism in New York City. It became especially popular after September 11th. At once a fashion trend, tourist souvenir and statement, its meaning has been adapted and dispersed across the world in many different shapes and forms. Like the famous image of Che by Alberto Korda, it has lost many of its original associations. A total of nearly 3000 trademark objections have been filed against its imitators.

62 —

Epilogue — Proposal for Sexual Tensions (edited extracts from diary)

[Eng]

Whilst at a house party on New Year’s Eve, Philip and Peter arrived. They had two copies of the Cyprus Dossier: People of Cyprus, and laid them on the wet wooden table at the corner. We saluted each other and commented on the hope that we will keep in touch. I picked up a copy that was soaked in champagne and took it home.

CYD °02 www.cyprusdossier.com

Epilogue

After a couple of days, I boarded on a plane to London with the Cyprus Dossier and a sketchbook in my backpack. The plane took off and so I started reading. The first impression of the leading article, which was written in simple language making it easy and enjoyable to read, left me wanting to study more. I delved in. After three hours, I had scrutinized every bit of the publication. A feeling of purification overcame my senses, similar to that of catharsis. I took my sketchbook out and started sketching ideas, writing little extracts and making notes from the articles I liked. An Englishman returning to Manchester who was sitting next to me tried engaging me in a conversation. Without much thinking, I showed him Cyprus Dossier. ‘Here, read this’ I said, while he was looking at me perplexed, scratching his head. ‘Read it, you will understand’. I didn’t really think twice. It was a spontaneous call of instinct wanting to share this experience. After a couple of minutes, as expected, he gave it back to me and tried starting an irrelevant conversation. I could not listen, my head was buzzing. All I could think of was the fact that I wanted to get involved in this magazine. An urge for artistry took over — I felt deeply inspired. The plane landed in Heathrow and the Cypriot passengers started clapping. In a way I didn’t feel annoyed as other times, it was almost as if they were cheering what I felt inside. I joined the queue for the stairs and it was as if I belonged. For the first time, I could relate to something contemporary from Cyprus. In my mind I had found a collective of enlightened people all pointing in the same direction: to the Honour and Shame of our Mediterranean society. I left the plane feeling galvanized, came home and after a few days,

The Cyprus Dossier

I contacted Philip. My message read ‘I would like to collaborate with Cyprus Dossier’ or something along those lines. ‘I will write a full proposal and send it to you’, I wrote. Philip replied straight away with charming words and full of compassion he proposed to introduce me to his team. Cyprus Dossier, in my head, could be one of those old authentic Cypriot country houses made of stone, where yiayia and pappous live and while they wait for the olive pies to be baked they tell you stories from the past. In terms of the actual proposal, I couldn’t write it like all the rest I keep sending for various jobs every day. This one, I thought, I’ll make it different. For once write what I want to say instead what I have to, what bureaucrats expect me to. Because even though I have never met you, you make me feel like home. What I’m proposing for the second issue: Sexual Tensions is to write a small text I could possibly call a poem in English regarding the commodity of the ordinary vs. the swaggerer in Cypriot society. Then I will take a mould of a marble with textured surface and apply lettering on it like in the project Woeman. The final cast and mould will be made out of plaster, the cheapest of sculpting materials. I would like to propose this artwork to be featured as a spread and the manufacturing time could take from 5—10 days depending on your deadline for the issue. Here’s a draft of what I’ve written so far: (this could change or improve) Scribbles on the trunk. Love poems and anagrams of your names Infantile desires of the fittest. Biased dreams, which never come true Once you have grown older. Leading to alienation, expulsion And decay from within. I’ll be waiting for your feedback eagerly. Your comrade, Despina Rangou

Issue °02 — May 2012

Contributors Re Aphrodite Anna Apostolou Charlotte Ballesteros Aνδρέας Γεωργίου Nick Christoforou Πάρης Δημητριάδης Peter Eramian Asal Fallah Adam Fuss Tassos A. Gkekas Zurab Gulishvili Hisaji Hara Nicolas Hasapopoulos Kurt Hentschläger Ανδρέας Κάραγιαν Αλέξης Καρκώτης Γεώργιου Κουννούσιη Soteris Kallis Athina Kasiou Antony Kattashis Stavros Lambrakis Άγγελος Μακρίδης Χρήστος Μποκόρος Lydia Mandridou Alexandra Manglis Robert Mapplethorpe Natasa Mavronicola Panagiotis Mina Filep Motwary Shona Muir Ανδρέας Νικολάου Marios Neofytou Κυριακή Παπαδοπούλου Πόλυς Πεσλίκας Andreas Panagidis Krista Papista Angelos Pattas Philip Philippou Chris Polydorou Neda Rajabi Otto Ramstad Despina Rangou Nayia Savva Chloe Skarparis Despina Spyrou Nico Stephou Demetris Taliotis Philippos Vasiliades Francesca Woodman Stephan Würth Μαρία Χατζηαθανασίου Baret Yacoubian Natalie Yiaxi

Colophon

The Cyprus Dossier Issue °02 — Second year / May 2012 www.cyprusdossier.com Editors Marios Menelaou Peter Eramian Entafianos A. Entafianos Philip Philippou Guest Editor Tassos A. Gkekas Graphic design / Art direction TWO / Think Work Observe Piero Di Biase / Alberto Moreu www.t-wo.it Back cover illustration Philippos Vasiliades www.iampin.com Printing size 235 x 297 mm 1000 copies woodfree uncoated paper 80 g/m2 weight 4/4 colour printing by PRINTCO LTD

We would like to thank Andreas Entafianos Law Office for their help and advice, and the Cultural Services of the Ministry of Education and Culture for their support.

Republic of Cyprus Ministry of Education and Culture

Next issue ≥ IN CRISIS

The Cyprus Dossier

Issue °02 — Second year / May 2012 Sexual Tensions

The Cyprus Dossier Issue °02: Sexual Tensions

Next issue: in Crisis www.cyprusdossier.com