Spis treści 1. STUDY
1. NAUKA
1.4. Certificates and grades 16 1.5. Extracurricular activities 16 1.6. My plans for the future 18 1.7. Studying 18 1.8. Studying abroad 20 1.9. School system 20 1.10. Celebrating 22 1.11. Student life 22 1.12. What is Erasmus programme? 24 1.13. Exams 26 1.14. Library 28 1.15. Graduating 30 1.16. My schoolfriend 30 1.17. Foreign languages at school 32
1.1. Szkoła 9 1.2. Przedmioty szkolne 13 1.3. Jak się tobie podoba twoja 13 szkoła? 1.4. Świadectwa i oceny 17 1.5. Zajęcia pozalekcyjne 17 1.6. Moje plany na przyszłość 19 1.7. Studiowanie 19 1.8. Studia za granicą 21 1.9. System szkolny 21 1.10. Świętowanie 23 1.11. Życie studenckie 23 1.12. Co to jest program Erasmus? 25 1.13. Egzaminy 27 1.14. Biblioteka 29 1.15. Ukończenie studiów 31 1.16. Mój szkolny przyjaciel 31 1.17. Języki obce w szkole 33
2. PROFESSIONAL LIFE
2. ŻYCIE ZAWODOWE
1.1. School 8 1.2. School subjects 12 1.3. How do you like your school? 12
2.1. Profession 34 2.2. Unenployment 36 2.3. Applying for a job 38 2.4. Find a job 38 2.5. The deadline approaches 42 2.6. My boss 44 2.7. Wy can’t you talk to my boss 46 2.8. Excuses at work 46 2.9. Talking about work 46 2.10. Business is bad 48 2.11. Learning the job 48 2.12. Problems at work 48 2.13. Without breaks 50 2.14. Talking about the money 50 2.15. After work 52 2.16. My internship 52 2.17. About the company 52 2.18. Job interview 54 2.19. You’ve got the job! 58
2.1. Zawód 35 2.2. Bezrobocie 37 2.3. Ubieganie się o pracę 39 2.4. Znaleźć pracę 39 2.5. Termin się zbliża 43 2.6. Mój szef 45 2.7. Dlaczego nie można rozmawiać z moim szefem 47 2.8. Wymówki w życiu zawodowym 47 2.9. Rozmowa o pracy 47 2.10. Interes źle idzie 49 2.11. Wdrażanie się do pracy 49 2.12. Problemy w pracy 49 2.13. Bez przerwy 51 2.14. Rozmowa o pieniądzach 51 2.15. Po pracy 53 2.16. Mój staż 53 2.17. O firmie 53 2.18. Rozmowa kwalifikacyjna 55 2.19. Ma pan/i miejsce pracy! 59
3. HEALTH
3. ZDROWIE
4. TRAVELLING
4. PODRÓŻOWANIE
5. TECHNOLOGY WORLD
5. ŚWIAT TECHNIKI
3.1. Health and illness 60 3.2. Healthy living 60 3.3. You look healthy 62 3.4. I’m worried 64 3.5. The health service 66 3.6. About the health service 66 3.7. Medical help 66 3.8. What do doctors say to their patients? 70 3.9. What’s the diagnosis? 70 3.10. At the dentist’s 74 3.11. At the chemist’s 74 3.12. Disability 76 4.1. Holidays 80 4.2. Dream holiday 88 4.3. Holidays in the mountains 88 4.4. Holidays by the sea 88 4.5. Accommodation 90 4.6. Holidays in Europe 90 4.7. Holidays in town 92 4.8. Asking the way 94 4.9. Travelling by bus 96 4.10.Travelling by taxi 98 4.11. At the station 98 4.12. At the ticket dest 100 4.13. On the train 102 4.14. At the airport 102 4.15. Security check 104 4.16. Customs check 106 4.17. Checking in the airport 106 4.18. On the plane 106 4.19. After landing 108 4.20. Travelling by ship 108 4.21. On board 110 4.22. In the hotel 110 4.22.1. Problems in the hotel 116 4.23. Telefonische Hotelreservierung 118 5.1. Computer & Co 120 5.2. The Internet never forgets! 130 5.3. My own blog 132 5.4. Hackers in action 134
3.1. Zdrowie i choroba 61 3.2. Zdrowo żyć 61 3.3. Zdrowo wyglądasz 63 3.4. Martwię się 65 3.5. Służba zdrowia 67 3.6. O służbie zdrowia 67 3.7. Pomoc medyczna 67 3.8. Co mówią lekarze do swoich pacjentów? 71 3.9. Jaka jest diagnoza? 71 3.10. U dentysty 75 3.11. W aptece 75 3.12. Niepełnosprawność 77 4.1. Wakacje 81 4.2. Wymarzony urlop 89 4.3. Wakacje w górach 89 4.4. Wakacje nad morzem 89 4.5. Nocleg 91 4.6. Wakacje w Europie 91 4.7. Wakacje w mieście 93 4.8. Pytanie o drogę 95 4.9. Przejazd autobusem 97 4.10. Przejazd taksówką 99 4.11. Na dworcu 99 4.12. Przy kasie biletowej 101 4.13. W pociągu 103 4.14. Na lotnisku 103 4.15. Kontrola bezpieczeństwa 105 4.16. Kontrola celna 107 4.17. Odprawa na lotnisku 107 4.18. W samolocie 107 4.19. Po wylądowaniu 109 4.20. Podróżowanie statkiem 109 4.21. Na pokładzie 111 4.22. W hotelu 111 4.22.1. Problemy w hotelu 117 4.23. Rezerwacja telefoniczna hotelu 119 5.1. Komputer & Co 121 5.2. Internet nigdy nie zapomina! 131 5.3. Własny blog 133 5.4. Hakerzy w akcji 135
5.5. Once on Facebook, always on Facebook 134 5.6. Facebook addiction 140 5.7. Mobile phones 140 5.8. Technology today 142
5.5. Raz na Facebooku, zawsze na Facebooku 135 5.6. Uzależnienie od Facebooka 141 5.7. Telefon komórkowy 141 5.8. Technika dzisiaj 143
6. NATURAL WORLD
6. ŚWIAT PRZYRODY
7. ABOUT MONEY
7. O PIENIĄDZACH
8. FOREIGN LANGUAGES
8. JĘZYKI OBCE
6.1. Pets 148 6.2. In aquarium 148 6.3. I like dogs 150 6.4. What a huge dog! 152 6.5. Birds world 152 6.6. Animal testing 154 6.7. Dogs and cats 156 6.8. Nature lover 158 6.9. Rare house pets 158 6.10. In the garden 160 6.11. Gardening 162 6.12. What a beautiful garden! 162 6.13. Our environment 164 6.14. Natural catastrophes 164 6.15. Weather 166 6.16. Weather forecasts 172 6.17. Proverbs 174 7.1. Money, money...176 7.2. Does money make you happy? 178 7.3. The world without money 178 7.4. What would you do if you had a lot of money? 180 7.5. What do you do for a living? 180 7.6. Does he have a lot of money? 182 7.7. Manage money 182 7.8. Financial problems 184 7.9. At the bank 188 7.9.1. Credit 192 7.9.2. Credit card 192 7.9.3. At the cash dispenser 194 7.9.4. Online banking 194 7.10. Stock & Shares 194 7.11. Introduction of the Euro 198 7.12. Taxes 200
6.1. Zwierzęta domowe 149 6.2. W akwarium 149 6.3. Lubię psy 151 6.4. Jaki wielki pies! 153 6.5. Świat ptaków 153 6.6. Badania na zwierzętach 155 6.7. Psy i koty 157 6.8. Miłośnicy przyrody 159 6.9. Rzadkie zwierzęta domowe 159 6.10. W ogrodzie 161 6.11. Praca w ogrodzie 163 6.12. Jaki piękny ogród! 163 6.13. Nasze środowisko 165 6.14. Katastrofy naturalne 165 6.15. Pogoda 167 6.16. Prognoza pogody 173 6.17. Przysłowia 175 7.1. Forsa, forsa...177 7.2. Czy pieniądze dają szczęście? 179 7.3. Świat bez pieniędzy 179 7.4. Co byś zrobił, gdybyś miał dużo pieniędzy? 181 7.5. Jak zarabiasz swoje pieniądze? 181 7.6. Czy on ma dużo pieniędzy? 183 7.7. Postępowanie z pieniędzmi 183 7.8. Problemy z pieniędzmi 185 7.9. W banku 189 7.9.1. Kredyt 193 7.9.2. Karta kredytowa 193 7.9.3. Przy bankomacie 195 7.9.4. Bankowość internetowa 195 7.10. Giełda & Akcje 195 7.11. Wprowadzenie euro 199 7.12. Podatki 201
8.1. Communications problems 202 8.1. Trudności w porozumiewaniu się 203 8.2. Why do we learn foreign languages? 8.2. Dlaczego uczymy się języków 206 obcych 207
PROFESSIONAL LIFE
14
I’m looking for work. I’m on a course at the moment. I’m doing an internship. I’ve got a part-time job. I’ve got a full-time job. t Do you like your work? Are you satisfied with your work? I enjoy my work. I don’t enjoy my work. I enjoy working with my colleagues. My job has a lot of good sides. I’ve got everything under control. What are the downsides of your job? I don’t earn very much. My salary has been cut. I’m employed on a six month probationary period. I’m a beginner in this area and need a little help. I have to work irregular hours. I have to work shifts. I work from morning to night. This job requires a lot of strength. I’m always rather tired. I don’t think I fit in here. I’m out of practice. I do a lot of overtime. t When did you start your present job? A year ago. A couple of years ago. Since I graduated five years ago. How long have you worked here? For a week. For a few weeks. For a month. For a few months.
2.2. Unemployment Why are you unemployed? I was fired. The country’s economic situation is bad. A lot of people are unemployed nowadays. How long has this lasted? I’ve been out of work for two months. I lost my job two years ago and have been unemployed since. I’ve already been unemployed for over two years. www.wagros.com.pl 36
ŻYCIE ZAWODOWE Poszukuję pracy. Robię właśnie kurs. Odbywam właśnie praktykę. Mam pracę w niepełnym wymiarze godzin. Mam pracę na pełen etat. Podoba się panu pana praca? Czy jest pan zadowolony z pana pracy? Moja praca mi się podoba. Moja praca mi się nie podoba. Lubię pracę z moimi kolegami. Moja praca ma wiele zalet. Mam wszystko pod kontrolą. Jakie wady ma pana praca? Nie zarabiam szczególnie dużo. Zmniejszono mi pensję. Zatrudniono mnie na sześciomiesięczny okres próbny. Jestem nowy w tej dziedzinie i potrzebuję trochę pomocy. Mam nienormowany czas pracy. Muszę pracować na zmiany. Pracuję od świtu do nocy. Ta praca wymaga dużo siły. Wciąż jeszcze jestem trochę zmęczony. Nie sądzę, żebym się tu nadawał. Wyszedłem z wprawy. Mam dużo nadgodzin. Kiedy zaczął pan pracować w swoim obecnym zawodzie? Rok temu. Parę lat temu. Jak skończyłem naukę w szkole pięć lat temu. Jak długo pan już tutaj pracuje? Od tygodnia. Od kilku tygodni. Od miesiąca. Od kilku miesięcy.
2
2.2. Bezrobocie Dlaczego jest pan bezrobotny? Zostałem zwolniony. Sytuacja ekonomiczna kraju jest zła. Wielu ludzi jest dzisiaj bezrobotnych. Jak długo to już trwa? Od dwóch miesięcy jestem bezrobotny. Dwa lata temu straciłem pracę i jestem od tego czasu bezrobotny. Jestem już od ponad dwóch lat bezrobotny. Rozmawiaj na każdy temat 2 37
TECHNOLOGY WORLD My entries are mostly summaries of articles on the internet that I find interesting. How do you find a theme for your blog? I write on subjects that interest me personally. I write on topics which affect lots of other people. I write about anything that moves me. What would you like to learn on the computer? I’d like to know how to... ...create a website. ...edit film footage. ...create a presentation. ...write a program. ...create podcasts. How would you rate your Internet skills? I’m a professional. I know the most important functions. I know what I need. I often need help.
5.4. Hackers in action 71 A lot of people commit cyber crimes.
Hackers are people who try to take control of other computer systems. Hackers are adept at getting around computer security measures. Hackers gain access to private data in other people’s databases. Hackers break into computers without permission. A lot of young people often hack for fun. There are also hackers who just want to prove how good they are. Hackers keep finding new ways of infiltrating private or public networks. Some hackers steal data from bank databases so as to get their hands on other people’s money. Really good hackers are coveted specialists who are courted by governments, corporations, but also criminal organizations. t
5.5. Once on Facebook, always on Facebook 72 What is Facebook?
Facebook is a social networking service. So really what lies behind Facebook? Millions of members are registered on the social network. Facebook’s members come from all over the world. Any person with an Internet connection can access Facebook and sign up for free. t
134
www.wagros.com.pl
ŚWIAT TECHNIKI Moje wpisy to głównie streszczenia artykułów z Internetu, które uważam za interesujące. Jak znajdujesz temat dla twojego bloga? Piszę na temat, który interesuje mnie osobiście. Piszę na temat, który dotyczy wielu innych. Piszę o wszystkim, co mnie porusza.
5
Jakich rzeczy chciałbyś się nauczyć przy komputerze? Chciałbym wiedzieć, jak się... ...tworzy stronę internetową. ...obrabia materiał filmowy. ...tworzy prezentację. ...programuje. ...tworzy podcasty. Jak byś ocenił swoje umiejętności związane z Internetem? Jestem profesjonalistą. Znam najważniejsze funkcje. Znam to, co mi jest potrzebne. Często potrzebuję pomocy.
5.4. Hakerzy w akcji Wielu ludzi popełnia cyberprzestępstwa. Hakerzy to ludzie, którzy starają się przejąć kontrolę nad innymi systemami komputerowymi. Hakerzy są ekspertami w obchodzeniu systemów bezpieczeństwa komputerowego. Uzyskują oni dostęp do prywatnych danych w cudzych bazach danych. Hakerzy włamują się do komputera bez zezwolenia. Wielu młodych ludzi często włamuje się dla zabawy. Są też hakerzy, którzy chcą tylko udowodnić, jacy są profesjonalni. Hakerzy znajdują nowe sposoby infiltracji prywatnych lub publicznych sieci. Niektórzy hakerzy w celu uzyskania cudzych pieniędzy, kradną dane bankowe z baz danych, które są przechowywane w komputerze. Naprawdę dobrzy hakerzy są pożądanymi specjalistami, o których zabiegają rządy, korporacje, ale także organizacje przestępcze.
5.5. Raz na Facebooku, zawsze na Facebooku Co to jest Facebook? Facebook jest serwisem społecznościowym. Tak naprawdę - to co się kryje za Facebookiem? W serwisie społecznościowym jest zarejestrowanych wiele milionów członków. Użytkownicy Facebooka pochodzą z całego świata. Każda osoba z dostępem do Internetu może uzyskać dostęp do Facebooka i zarejestrować się za darmo.
Rozmawiaj na każdy temat 2 135
LIVING What style is your flat decorated in? My flat is a little old-fashioned. All my furniture is old. I decorated my flat in a modern style. What does the kitchen look like? My kitchen has all mod cons. There are all sorts of utensils and equipment in the kitchen. There’s a lot of electrical equipment in the kitchen. What’s the surrounding area like? The surroundings are very beautiful. The woods begin behind our house. We have a big garden, where the children can play. There’s a park where you can go for a walk. There are some good buying opportunities in the area. There are a lot of playing fields and swimming pools in the area. There are lots of interesting ways of spending your free time here.
6.3. Living in the town and in the country Would you like to live somewhere else? Are you happy with your flat or would you like to move soon? No, I am happy with my flat. Yes, I would like to move to another estate. I dream of a big house with a garden. I could imagine living in a village not far from a town. Where and how would you like to live in the future? I’d like to move to the country in the future. We’ve bought a plot of land and want to build on it. We want to build a house and we’re looking for a suitable plot. I’d like to buy a big flat in the old town. I wouldn’t like to buy a flat. I want to rent. We’d like to buy a little new flat for us in the town center. If we earn more money, we’ll buy an old house in the country. Do you like living in town? Yes, it’s terrific! I like living in town. No, I think it’s terrible. People in towns are attracted by life in the country. City life, like country live, has its advantages and disadvantages. People living in town don’t know the pleasures of country life. 160
www.wagros.com.pl
ABOUT MONEY What are you saving for? I’m saving for a new car. I’m saving for a holiday in Italy. I’m saving for a flat of my own. I bought the car on credit. Life is expensive here. I have to save. I’ve got a loan from the bank. I need to save now. I have to save for a rainy day.
7.8. Financial problems How much money do you have? I don’t have a lot of money. I only have twenty pounds. I have very little money. Do you still have some money? Yes, I still have enough money. No, I haven’t got any money. But I’ve still got some money. I can give you some money. I can still give you some more money. Here’s a hundred pounds. That’s too much, just give me fifty pounds. That’s enough. Our money’s running out. We have to save. How do you pay your bills? I pay my bills on the very same day that I receive them. I pay my bills on time from my bank account. I almost always pay my bills pretty quickly, then it’s sorted and I don’t have to think about it any more. I pay my bills right away, because I don’t like unpaid bills. I always try to pay my bills on time. Unfortunately, it sometimes happens that I pay them a little late. I always have problems with this. I often forget to pay my bills. Sometimes I wait until the first reminder. I often receive reminders. My partner often forgets to pay our bills. Then I have to pay the extra money for the reminder. I’m always short of cash. I pay my bills late.
96 Do you have any debts?
No, I haven’t got any debts. Yes, I’m deeply in debt. I’m heavily indebted.
184
www.wagros.com.pl
O PIENIĄDZACH Na co oszczędzasz? Oszczędzam na nowy samochód. Oszczędzam na wakacje we Włoszech. Oszczędzam na własne mieszkanie. Kupiłem samochód na kredyt. Tutaj życie jest drogie. Muszę oszczędzać. Mam kredyt w banku. Muszę teraz oszczędzać. Muszę oszczędzać na czarną godzinę.
7
7.8. Problemy z pieniędzmi Ile masz przy sobie pieniędzy? Nie mam dużo pieniędzy. Mam tylko dwadzieścia funtów. Mam mało pieniędzy. Czy masz jeszcze trochę pieniędzy? Tak, mam wystarczająco dużo pieniędzy. Nie, nie mam pieniędzy. Ale ja mam jeszcze trochę pieniędzy. Mogę dać tobie pieniądze. Mogę dać tobie jeszcze trochę pieniędzy. Tu masz 100 funtów. To jest za dużo. Daj mi tylko 50 funtów. To starczy. Nasze pieniądze się kończą. Musimy oszczędzać. Jak płacisz swoje rachunki? Rachunki płacę jeszcze tego samego dnia, w którym je otrzymałam. Płacę rachunki na czas z mojego konta bankowego. Płacę rachunki prawie zawsze stosunkowo szybko. Potem jest to załatwione i nie muszę nawet o tym myśleć. Płacę rachunki od razu, bo nie lubię niezapłaconych rachunków. Zawsze staram się płacić rachunki na czas. Niestety, czasem jest tak, że płacę je trochę później. Zawsze mam z tym problem. Często zapominam zapłacić rachunki. Czasami czekam aż do pierwszego monitu. Często otrzymuję wezwania do zapłaty. Mój partner często zapomina zapłacić nasze rachunki. Muszę wtedy zapłacić dodatkowo koszty monitów. Brakuje mi gotówki. Płacę rachunki z opóźnieniem. Masz długi? Nie, nie mam żadnych długów. Tak, tkwię głęboko w długach. Jestem bardzo zadłużony. Rozmawiaj na każdy temat 2 185
ABOUT MONEY I don’t have as much money as you think. I try to save money. I won a lot of money at the casino. I won a lot of money on the lottery. Winning the lottery is an easy way of making money.
7.6. Does he have a lot of money? 94 Does your neighbour have a lot of money?
He has more money than he needs. He has more money than I do. He earns a good salary. He earns more money than he can spend. Yes, he has pots of money. He’s rolling in money. He’s got enough money to live comfortably. He’s got plenty of money in the bank. He’s got a lot of money, but very few friends. He’ll do anything for money. The trouble is he has no money. He’s as poor as a church mouse. Don’t believe his stories about all the money he’s got. Everybody knows that he hasn’t a bean. Money just runs through his fingers. He doesn’t give a fig about money. He’s not interested in money at all. t
7.7. Manage money
95
I lost my wallet. I think someone stole it. I’ve been robbed. I can’t stop thinking about the stolen money. I lost a lot of money. I lost a lot of money in the casino. I lost almost all my money. I’ve lost a great deal of money. I can’t stop thinking about the money I lost. What do you spend your money on? I spend money on books. I spend a lot of money on clothes. On CDs and books. I don’t spend my money. I save it. I save what money I’ve got. I’m not going to waste my money. t
182
www.wagros.com.pl
O PIENIĄDZACH Nie mam tak dużo pieniędzy, jak myślisz. Staram się oszczędzać pieniądze. Wygrałem dużo pieniędzy w kasynie. Wygrałem dużo pieniędzy w totolotka. Wygrana w totolotka to łatwo zarobione pieniądze.
7
7.6. Czy on ma dużo pieniędzy? Czy twój sąsiad ma dużo pieniędzy? On ma więcej pieniędzy niż potrzebuje. On ma więcej pieniędzy ode mnie. On zarabia dobrą pensję. On zarabia więcej, niż jest w stanie wydać. Tak, on ma pieniędzy jak lodu. On opływa w pieniądze. Ma wystarczająco dużo pieniędzy, by wygodnie żyć. On ma mnóstwo pieniędzy w banku. On ma dużo pieniędzy, ale mało przyjaciół. Dla pieniędzy zrobi wszystko. Problem w tym, że on nie ma pieniędzy. On jest biedny jak mysz kościelna. Nie wierzcie w jego bajki o jego pieniądzach. Wszyscy wiedzą, że on nie ma ani grosza. Pieniądze przelatują mu przez palce. On się wcale nie troszczy o pieniądze. On się wcale nie interesuje pieniędzmi.
7.7. Postępowanie z pieniędzmi Zgubiłem portmonetkę. Myślę, że ktoś ją ukradł. Zostałem okradziony. Nie mogę przestać myśleć o tych ukradzionych pieniądzach. Straciłem dużo pieniędzy. Przegrałem dużo w kasynie. Przegrałem prawie wszystkie moje pieniądze. Poniosłem wielką stratę pieniędzy. Nie mogę przestać myśleć o tych przegranych pieniądzach. Na co wydajesz swoje pieniądze? Wydaję pieniądze na książki. Wydaję dużo pieniędzy na ubrania. Na płyty CD i książki. Nie wydaję pieniędzy. Oszczędzam. Oszczędzam pieniądze, które mam. Nie mam zamiaru tracić pieniędzy.
Rozmawiaj na każdy temat 2 183