Ewa Kuryluk. Obrysować Cień

OBRYSOWAĆ CIEŃ OUTLINING THE SHADOW 1968–1978 m p

a a

l i

a n

r t

s i

t n

w g

o s

O B RYSOWAĆ CI E Ń

OUTLINING THE SHADOW 1968–1978 m

a

l

a

r

s

t

w

o

p

a

i

n

t

i

n

g

s

książka ukazuje się z okazji dwóch wystaw

EWY KURYLUK

the book is published for two exhibits of

EWA KURYLUK 25 marca–23 kwietnia 2011 25 March–23 April 2011

Galeria Design–BWA, Wrocław

7 października–27 listopada 2011 7 October–27 November 2011

Czytelnia Sztuki, Gliwice

EWA KURYLUK 1968–1978 m a l a r s t w o p a i n t i n g s teksty with texts by

EWA KURYLUK JOHN HARVEY MIECZYSŁAW PORĘBSKI HUGO VERLOMME AGNIESZKA TABORSKA MARIKA KUŹMICZ KINGA KAWALEROWICZ AGNIESZKA DROTKIEWICZ OLA WOJTKIEWICZ ZOFIA GEBHARD 4

5

Autoportret z lewkiem, 1964, olej na płótnie, 100x80 cm Self-portrait with a little lion, 1964, oil on canvas, 100x80 cm Pani zwierząt, 1964, tempera na płótnie, 59x49 cm, kolekcja prywatna, USA Lady of the animals, 1964, tempera on canvas, 59x49 cm, private collection, USA

EWA KURYLUK

1 9 6 4 – 1 9 6 8

R

ok 1964 jest w moim życiu przełomowy.

W maju zdałam maturę w austriackim Realgymnasium, w czerwcu pojechałam z klasą do Grecji, a w lipcu na stypendium, wygrane na konkursie Instytutu Włoskiego w Wiedniu, na uniwersytecie w Urbino. Po drodze zwiedziłam weneckie Biennale. Największe wrażenie zrobiły na mnie combined paintings Rauschenberga.

We wrześniu wróciłam do kraju po sześciu latach nieobecności i rozpoczęłam studia na warszawskiej ASP. Wnet zrozumiałam, że nie nauczę się tam niczego za wyjątkiem historii sztuki, którą wykładał profesor wybitny i uroczy, Mieczysław Porębski.

6

T

he year 1964 is important for me. In May I passed the �nal exams in my Viennese high school, in June I visited Greece with my class, and in July I went to the university of Urbino to begin a fellowship I had won in the competition organized by the Italian Institute in Vienna. On my way to Urbino I saw the Venice Biennale and was impressed with Rauschenberg’s combined paintings. In September I returned to Poland after six years of absence, and began to study at the Warsaw Academy of Fine Arts.

I soon realized that I wouldn’t learn anything there except art history, taught by the eminent Professor Mieczysław Porębski.

7

Różowy pokój, 1967, tempera na płótnie, 90x116 cm

Pink room, 1967, tempera on canvas, 90x116 cm

N Czerwona Ewa, 1968, tempera na płótnie, 100x90 cm, kolekcja prywatna, Anglia Red Ewa, 1968, tempera on canvas, 100x90 cm, private collection, England

8

P

a wydziale malarstwa obowiązywały dwa tematy: akty i martwe natury z tektury i gipsu.

Pozowały nam emerytki i inwalidki, dorabiając do głodowych świadczeń, i kilka prostytutek, by mieć legalną pracę. Widok tej nędzy i upokorzenia należało przetworzyć na „wrażliwe bonnardy”. Ale tego nie umiałam i malowałam uparcie „infantylne ilustracje”, jak nazywano moje autoportrety.

ainting students were supposed to work on two subjects only: nudes and still lives. Our models were mostly retired women and invalids supplementing their hunger pensions, and a few prostitutes in need of legal employment. This misery was to be turned into “sensual Bonnards”. Since I couldn’t bring myself to do this, I kept painting “stupid illustrations”, as my self-portraits were called.

9

Helmut opłakuje bażanta, 1967, tempera, złoty proszek, gwoździe, sznurek i pierś bażanta na płótnie, 80x100 cm Helmut mourning the pheasant, 1967, tempera, gold powder, nails, string and pheasant breast on canvas, 80x100 cm

W

Noc z Helmutem, 1969, tempera na płótnie, 98x81 cm

A night with Helmut, 1969, tempera on canvas

10

I

grudniu 1966 roku poznałam Helmuta Kirchnera, studenta �zyki w Cambridge.

Zaczęłam go odwiedzać i malować. Był to okres eksperymentów. W 1967 roku malowałam na przezroczystych płytach pleksi, z których robiłam pudełka z przegrodami, by uzyskać efekt głębi.

Wcierałam w mokrą farbę na płótnie złoty proszek, stosowałam kolaż. Do blejtramów wbijałam gwoździe i przywiązywałam do nich sznurki i nitki, zwykle czerwone, jak na obrazie Helmut opłakuje bażanta. Pierś ptaka rozzłościła kogoś tak bardzo, że ją zdarł z obrazu na wernisażu mojej pierwszej wystawy malarstwa w holu PWSM w 1969 roku.

n December 1966 I met Helmut Kirchner, a physics student at Cambridge University. I began to visit him in England and to paint him. In 1967, experimenting with many techniques, I made mutilayered boxes from transparent plexiglass sheets covered with translucent paint. I used collage, rubbed gold powder into wet paint, and tied string, mostly red, to the nails in my pictures’ frames, as can be seen in the painting-collage Helmut mourning the pheasant. In 1969, at the opening of my �rst solo painting show at the Warsaw Academy of Music, the pheasant’s breast outraged someone so much that he ripped it out of the canvas.

11

Wojna, 1969, akryl na pilśni, 60x120 cm

J O H N

Łąka, 1968, akryl na pilśni, 61x61 cm

The meadow, 1968, acrylic on board, 61x61 cm

12

War, 1969, acrylic on board, 60x120 cm

H A R V E Y

C Z Ł E K O P E J Z A Ż

HUMAN LANDSCAPE

W

T

malarstwie Ewy Kuryluk każdy obraz zaskakuje czymś świeżym i oryginalnym, a słowo „twórcze” narzuca się samo. Co prawda, niespodzianki tra�ają się w każdym rogu, ale łatwo rozpoznać, że jej naczelnym i konsekwentnie rozwijanym tematem jest poetycki Człekopejzaż.

Rośliny, ludzie i ziemia zrastają się ze sobą w obrazach artystki, która wszystko traktuje i oddaje tak samo—intensywnymi plamami koloru i jednakowym konturem, cienkim i ostrym.

he paintings of Ewa Kuryluk give a new impulse to the word “creative”: each of her paintings is alive throughout in an original and startling way. But though there are surprises of fresh activity in every corner, she is always investigating and extending her poetic theme, the Human Landscape. The key feature of all her pictures is the way plants, humans and hills grow into each other, are equated in the same progressions of color, and are entwined by the same slender, eddying outline.

13

I N DY W I D U A L N E W Y S TAW Y M A L A R S T WA

S O L O PA I N T I N G S H O W S

1969 – Obrazy i rysunki, Galeria PWSM, Warszawa 1970 – Malarstwo i gra�ka, Woodstock Gallery, Londyn 1972 – Malarstwo i gra�ka, Richard Bradley Atelier, Billingford, Anglia 1973 – Malarstwo – Rysunek – Gra�ka, Christian M. Nebehay Galerie, Wiedeń – Człekopejzaże i ekrany, Galeria Współczesna, Warszawa 1974 – Obrazy, malarstwo, rysunki i gra�ka, Galerie Lambert, Paryż 1975 – Obrazy i rysunki, Galeria Pryzmat, Kraków 1976 – Obrazy i rysunki, Galeria Zapiecek, Warszawa – Malarstwo, Galerie Länderbank, Graz, Austria 1977 – Człekopejzaże, malarstwo, Galeria Nowa, Poznań – Malarstwo, Muzeum Narodowe, Wrocław – Malarstwo, Ściana Wschodnia, Warszawa 1980 – Człekopejzaże, Middlesbrough Art Gallery, Anglia 2003 – Ludzie z powietrza, retrospektywa, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2009 – Paryż w Warszawie, rekonstrukcja wystawy malarstwa Ewy Kuryluk w paryskiej Galerie Lambert w 1974 roku, Art+on, Warszawa 2011 – Malarstwo, instalacje i autofotogra�e, Galeria Design—BWA, Wrocław – Malarstwo, instalacje i autofotogra�e, Czytelnia Sztuki, Gliwice

N

A

G

R

O

D

Y

1964 Stypendium na Uniwersytecie w Urbino przyznane przez Instituto Italiano w Wiedniu 1982 Stypendium Programu Europejskiej Wymiany, New York University Instalacja u Helen Shlien w Bostonie wybrana przez Boston Globe najlepszą wystawą roku 1983–5 Stypendium w Instytucie Humanistyki, New York University 1984–5 Stypendium Hoddera na Uniwersytecie w Princeton 1985 Nagroda Fund for Free Expression w Nowym Jorku 1988 Nagroda Honorowa na IV Międzynarodowym Triennale Rysunku we Wrocławiu 1988–9 Stypendium Rockefellera w National Humanities Center, Północna Karolina 1991 Stypendium Asian Cultural Council w Japonii 1994 Nagroda Fundacji Kultury, Warszawa 2005 Powieść Goldi �nalistką Nagrody Literackiej Nike 2010 Powieść Frascati nominowana do Nagrody Literackiej Nike

A

W

A

R

D

1964 Fellow of the Italian Institute in Vienna at the University of Urbino, Italy 1982 Fellow of the European Exchange Program, New York University Installation at Helen Shlien Gallery in Boston chosen the Best Show of 1982

by The Boston Globe 1983–5 Fellow at the Institute for the Humanities at New York University 1984–5 Hodder Fellow, Princeton University 1985 Fund for Free Expression Award, New York 1988 Honorary Prize at the 4th International Drawing Triennale in Wroclaw 1988–9 Rockefeller Fellowship, National Humanities Center, NC 1991 Asian Cultural Council Fellowship in Japan 1994 Cultural Foundation Award, Warsaw 2005 The novel Goldi was a �nalist of the Nike Literary Prize 2010 The novel Frascati was nominated for the Nike Literary Prize

100

S

1969 – Paintings and Drawings, PWSM Gallery, Warsaw 1970 – Paintings and Prints, Woodstock Gallery, London 1972 – Paintings and Prints, Richard Bradley Atelier, Billingford, England 1973 – Paintings – Drawings – Prints, Christian M. Nebehay Galerie, Vienna – Human Landscapes and Screens, Galeria Współczesna, Warsaw 1974 – Tableaux, paintings, drawings and prints, Galerie Lambert, Paris 1975 – Paintings and Drawings, Pryzmat Gallery, Cracow 1976 – Paintings and Drawings, Zapiecek Gallery, Warsaw – Paintings, Galerie Länderbank, Graz, Austria 1977 – Paintings, National Museum, Wrocław – Paintings, Ściana Wschodnia, Warsaw – Human Landscapes, Galeria Nowa, Poznań 1980 – Human Landscapes, Middlesbrough Art Gallery, England 2003 – Air People, Retrospective, Zachęta National Gallery, Warsaw 2009 – reconstruction of Kuryluk’s painting exhibit at the Galerie Lambert, Paris, 1974, Art+on, Warsaw 2011 – Paintings, Installations and Autophotographs, Galeria Design—BWA, Wrocław Paintings, Installations and Autophotographs, Czytelnia Sztuki, Gliwice

Helmut Kirchner ze swoim portretem, 1977, wernisaż wystawy Ewy Kuryluk, Ściana Wschodnia, Warszawa Helmut Kirchner with his portrait, 1977, opening of Ewa Kuryluk’s show, Ściana Wschodnia, Warsaw

K O L E K C J E

C O L L E C T I O N S

Muzeum Narodowe, Warszawa Muzeum Narodowe, Kraków Muzeum Narodowe, Poznań Muzeum Narodowe, Wrocław Muzeum Sztuki, Łódź Muzeum Okręgowe, Radom Biblioteka Narodowa, Paryż Zbiory Gra�czne Albertina, Wiedeń Kettle’s Yard Museum, Cambridge Bass Museum of Art, Miami Beach, FL National Humanities Center, R.T.P, NC

National Museum, Warsaw National Museum, Cracow National Museum, Poznań National Museum, Wrocław Museum of Modern Art, Łódź Muzeum Okręgowe, Radom Bibliothèque Nationale, Paris Graphische Sammlung Albertina, Vienna Kettle’s Yard Museum, Cambridge, England Bass Museum of Art, Miami Beach, FL National Humanities Center, R.T.P., NC

101

SPIS TREŚCI

TABLE OF CONTENTS

Obrysowuję cień, 1978, akryl na płótnie, 150x120 cm Muzeum Narodowe, Poznań _________________________________ przód okładki i strona tytułowa Outlining my shadow, 1978, acrylic on canvas, 150x120 cm National Museum, Poznań __________________________________________ front cover & title page Czytamy, 1978, akryl na płótnie, 150x120 cm Reading, 1978, acrylic on canvas, 150x120 cm ______________________________________________ 4 Autoportret z ołówkiem, 1978, akryl na płótnie, 60x75 cm Self-portrait with pencil, 1978, acrylic on canvas, 60x75 cm _______________________________ 2–3, 5

EWA KURYLUK

1964–1968

JOHN HARVEY

CZŁEKOPEJZAŻ

__________________________________________________ 7 HUMAN LANDSCAPE ___________________________ 13

MIECZYSŁAW PORĘBSKI _____________________________________________________ 23 HUGO VERLOMME EWA KURYLUK

Z GETTA DO GETTA

OKRĄGŁE JAK ZIEMIA

AGNIESZKA TABORSKA AGNIESZKA TABORSKA

ROUND AS THE EARTH ___________________ 37

OD CZŁEKOPEJZAŻY DO EKRANÓW FROM HUMAN LANDSCAPES TO SCREENS _________________ 43 REALIZM SYMBOLIZUJĄCY

AGNIESZKA DROTKIEWICZ OLA WOJTKIEWICZ

SYMBOLIC REALISM ___________ 69

JE NE SAIS QUOI ___________________________________ 81

OSOBA I CIEŃ

EWA KURYLUK

korekta polska Polish proofreading by

DOMINIKA CZARNECKA

opieka techniczna technical supervision by

JANINA GÓRKA–CZARNECKA

korekta angielska, skład, łamanie, skany English proofreading, typesetting, scanning and image preparation by wydawcy published by

THE PERSON AND THE SHADOW _______________ 87

DAVID HENRY GALERIA DESIGN—BWA, WROCŁAW CZYTELNIA SZTUKI, GLIWICE ARTEMIS GALERIA SZTUKI, KRAKÓW

FROM ONE GHETTO TO ANOTHER _________ 31

MARIKA KUŹMICZ __________________________________________________________ 53 KINGA KAWALEROWICZ

projekt książki i okładki, redakcja designed & edited by

druk printed by

CENTRUM DRUKU GRAF

dystrybucja distributed by

WYDAWNICTWO LITERACKIE

© 2011 copyright by JOHN HARVEY, MIECZYSŁAW PORĘBSKI, HUGO VERLOMME, AGNIESZKA TABORSKA, MARIKA KUŹMICZ, KINGA KAWALEROWICZ, AGNIESZKA DROTKIEWICZ, OLA WOJTKIEWICZ and ZOFIA GEBHARD for their own texts

ZOFIA GEBHARD ___________________________________________________________ 93

© 2011 copyright for all the reproductions by EWA KURYLUK except for those on p. 8 and p. 78 by PHILIP HOWARTH

Ewa Kuryluk jest autorką wszystkich obrazów

© 2011 copyright for OUTLINING THE SHADOW by EWA KURYLUK no part of this publication may be reproduced without the permission of Ewa Kuryluk ISBN 978-83-88021-25-1

all paintings in this book are by Ewa Kuryluk 102

103

www.kuryluk.art.pl