FEBRUARI/maart 2011, nummer 1
Hanna Bervoets Dubai Sergio Hasselbaink James Worthy Schradinova
EINDHOVEN, DE GEKSTE Nee, een deftige fotografie-opleiding heeft Boudewijn Bollmann (1983) niet gehad. Hij begon op een dag met fotograferen is nu professioneel fotograaf. Talent noemen we dat. En dat zagen ze ook in bij o.a. Vrij Nederland, Volkskrant Magazine, Vice Magazine, diverse musea en de Dutch Design Week, waar hij publiceerde en exposeerde. ‘Dit is een jongen van bijna 20 met wie ik op straat in gesprek raakte. Ik zag zijn tatoeage en vroeg of ik er een foto van mocht maken. Hijzelf komt niet uit Rotterdam, maar is wel een trouwe Feyenoordsupporter. Sterker nog: deze foto is niet in Rotterdam geschoten, maar beneden de rivieren in Eindhoven. Na de 10-0 overwinning van PSV op Feyenoord een onwaarschijnlijke ontmoeting.’ www.twistedstreets.nl CJP geeft deze spread ieder nummer aan een andere talentvolle fotograaf. Denk je hiervoor in aanmerking te komen, mail dan naar fotospread@cjp.nl.
colofon
CJP Magazine feb/mrt 2011 jaargang 20, nummer 1
CJP komt de winter makkelijk door
CJP Magazine is hét magazine over cultuur. Heb je opmerkingen over het blad of wil je ideeën voor onderwerpen of interviews aandragen? Mail dan naar redactie@cjp.nl. Roep alles wat je wil (en volg ons voor extra kortingen en acties) www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl Mail: redactie@cjp.nl Redactieadres CJP Magazine, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam, Tel: (020) 521 02 20 Persberichten kunnen naar redactie@cjp.nl.
Hoofdredacteur Arne van Terphoven
Eindredactie Hanneke Spijker
Design Maslow
Bladmanager Hester Leeflang
Julia de Boer
Robbert Blokland
Mirjam du Cloo
Carolien Dircken
Merlijn Doomernik
Merijn Henfling
Danielle Lakeman
Anke Leunissen
Jeroen van Loon
Arjen Lubach
René van der Meer
Govrien Oldenburger
Jannemieke Oostra
Norbert Pek
Boris Postma
Corine van Renswoude
Javier Sancho
Alwin Slomp
Ricki van der Tas
James Worthy
Hoofd media en marketing Suzan Damen Hoofdredacteur Arne van Terphoven Design Maslow (hellow@maslow.nl) Coverfotografie Merlijn Doomernik Eindredactie Hanneke Spijker Medewerkers aan dit nummer Julia de Boer, Robbert Blokland, Mirjam du Cloo, Carolien Dircken, Merlijn Doomernik, Daan van den Enden, Gummbah, Titia Hahne, Merijn Henfling, Danielle Lakeman, Anke Leunissen, Jeroen van Loon, Arjen Lubach, Ilja Meefout, René van der Meer, Britta Möller, Linda Nab, Govrien Oldenburger, Jannemieke Oostra, Norbert Pek, Boris Postma, Corine van Renswoude, Javier Sancho Rodriguez, Alex Slagter, Alwin Slomp, Lisa Anne Stuyfzand, Ricki van der Tas, James Worthy Bladmanager Hester Leeflang Uitgever CJP Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Distributie Sandd ISSN 1871-6652 Adverteren in CJP Magazine? Bel voor informatie en tarieven met Apprentice Uitgevers: 020-8512647, b.renkema@apprenticeuitgevers.nl Aanleveren advertentiemateriaal edith@cjp.nl Voor de belangrijkste vragen over je CJP-pas: zie pagina 75. Voor verdere vragen over CJP, kijk op www.cjp.nl, mail naar administratie@cjp.nl of bel de CJP Infolijn: (010) 264 60 00.
NORWEGIAN WOOD
Ok, hij is al een tijdje uit, maar ik wil toch nog even terugkomen op de film Norwegian Wood. Enkele weken geleden kreeg ik een mail van een zeer gewaardeerde collega van een promotiebedrijf. Of ik een winactie wilde doen met deze film. Omdat Norwegian Wood als boek een absolute hit is, zo’n zeldzaam goed boek dat het schrijver Haruki Murakami meteen tot een van de Grote Schrijvers bombardeerde, stemde ik vrolijk in met het voorstel een mooi merchandisingpakket weg te geven. En toen zag ik de film. Een draak. Een van de, zo niet dé slechtste film die ik de afgelopen 29 jaar heb gezien. De ene pathetische scene na de andere. Vol nutteloze traagheid en Opel kadettensymboliek (ik noem verdriet uitdrukken door minutenlang golven op rotsen te laten beuken, gepaard met bombastische orkestmuziek. Of kilometers ijsberen door een grasveld, om maar aan te geven dat er rusteloosheid in het spel is). Ik kon mijn ogen niet geloven. In de meeste recensies van kranten, filmbladen, blogs en nieuwsrubrieken kreeg Norwegian Wood drie sterren. Zo van: niet ontzettend goed, maar ook bepaald niet slecht. Lees: we hebben onze ideeën er wel over, maar we willen geen extreme mening ventileren. Ik geloof dat deze – overigens geweldige – tijd van Facebook, Twitter en blogs langzaam ten koste gaat van het ouderwetse recenseren. Een gezaghebbende journalist zet zijn oordeel op het web, waardoor het spannend is daarna nog een andere mening te hebben. Het resultaat is vooral veel neutrale standpunten. Daarnaast is Murakami simpelweg hype. Iedereen wil het kennen, lezen, leuk vinden en delen dat ze dat leuk vinden. Dat Norwegian Wood tegenvalt, past niet in het plaatje. Want we zijn fan met z’n allen, en keken er zo naar uit. Maar de kwestie Norwegian Wood ging een stapje te ver. Bloggers, twitteraars, recensenten; hebben jullie echt gezegd wat jullie vonden? Dat geloof ik niet. Ik geloof, vanuit deze laffe positie, dat we met z’n allen heus hadden erkend: het is een misser, deze tweeëneenhalf uur Japanse treurnis. Volgende keer weer beter. Als ik dat durf te zeggen dan, hè? Arne van Terphoven (twitter: @arnevterphoven) PS. Zelf kijken, boek lezen en ook nog een nieuwe tas scoren? Ga naar pagina 78.
inhoud 8
Paskrakers
12
In de wandelgangen: Bounce
14 Hanna Bervoets 20
Popcorn
22
DVD
24
Kut, mijn ouders hadden toch een goede smaak: Alfred Hitchcock
26 James probeert het leuk te vinden 31
Vierkant ogen
32
En wij maar betalen
40
CJP Deals
42 Dubai 50
Rode gordijnen
52
Expo
54
Zien en gezien worden
58
Playlist
60 Sergio Hasselbaink 64
Serious Talent: Chef’Special
66 Uitgaan 68
Workshop Popfotografie
72 Boeken: Schradinova 74
Service
75
Topkortingen
76
Gummbah
78
Winnen
82
Arjen Lubach
www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl redactie@cjp.nl
8
paskrakers
Met je CJP-pas krijg je korting op alles wat cultuur is, of er enigszins op lijkt. In de Paskrakers lichten we er een aantal uit. Meer kortingen, tips, acties en, belangrijk, alle actuele voorwaarden vind je op ww.cjp.nl.
Moderne dans door Parsons Dance
50% korting op het International Film Festival Breda The Weird and The Wonderful is dit jaar het motto van de derde editie van hét filmevenement van het Zuiden. Bekijk films die de grond onder je voeten wegslaan, die je raken, ontroeren of van begin tot eind verrassen. In vijf dagen tijd zie jij aangrijpende speelfilms, intrigerende documentaires en grensverleggende korte films. Daarnaast zijn er tentoonstellingen en creatieve experimenten die soms een tikje vreemd zijn, maar altijd mooi en bijzonder. Zaterdag 26 maart biedt het festival tijdens The filmXperience een podium aan beginnende regisseurs, acteurs en actrices door middel van interessante workshops, gegeven door meesters uit het filmvak. Als CJP’er kun je met z’n tweeën een workshop volgen voor de prijs van één. International Film Festival Breda 23 t/m 27 maart Prijs € 9,-/Met CJP-pas € 4,50 www.filmfestivalbreda.com
Het moderne dansgezelschap Parsons Dance uit New York reist met succes de wereld over en komt dit jaar voor het eerst naar Nederland met de dansvoorstelling Remember Me. Choreograaf David Parsons combineert op een indrukwekkende wijze jazz-, klassieke- en moderne dansinvloeden. Het gezelschap werkt in Remember Me samen met vocalisten van The East Village Opera Company. Hieruit ontstaat een bijzondere combinatie van moderne dans, live rockmuziek, multimediadesign met bijzondere lichteffecten, special effects en projecties. Parsons Dance staat bekend om zijn toegankelijke, sierlijke choreografieën die je mond doen openvallen van verbazing. Remember Me 23-24 maart DeLaMar Theater, 29 maart Nieuwe Luxor Theater, 30 maart Orpheus en 1 april Stadsschouwburg Antwerpen Prijs vanaf € 39,-/Met CJP-pas 25% korting www.parsonsdance.nl
Beeld: Lisanne Lentink
Next Best Band 12 concerten in 4 poppodia
Het is tijd!
Next Best Band Showcase Tour Februari t/m juni Prijs € 7,-/Met CJP-pas € 5,www.nextbestband.nl
Vincent Geers – Het is tijd! 11 maart t/m 3 juni in heel Nederland Prijs varieert/Met CJP-pas € 5,- korting www.vincentgeers.com
Laat je verrassen door nieuw muzikaal talent in je eigen vertrouwde poppodium. De Next Best Band Showcase Tour schotelt jou daar namelijk vandaag de beste bands van morgen voor.
Beeld: Erik de Groot
De tour trapt op 24 februari af in 013 in Tilburg en komt via Haarlem (3 maart, Patronaat) en Zwolle (10 maart, Hedon) uit in Utrecht (17 maart, Tivoli). Daarna doet Next Best Band hetzelfde rondje nog twee keer, met vers talent uiteraard. Op één avond worden je drie aanstormende talenten gepresenteerd: twee bands die het hele land doorgaan en een lokale trots.
In zijn nieuwe voorstelling Het is tijd! gaat cabaretier Vincent Geers de barricade op. Hij vindt dat het tijd is voor actie en protest. Geen stille tocht, maar een spervuur aan woorden die nu eenmaal gezegd moeten worden. Iemand moet het doen. En als hij het niet doet, dan doet iemand anders het en dat zou toch zonde zijn. Vincent Geers won de jury- en publieksprijs op Cameretten 2007. Met zijn succesvolle debuutvoorstelling Onder Controle verbaasde hij zowel het publiek als de pers.
10
paskrakers
Rotterdamse Museumnacht bestaat 10 jaar De gezelligste nacht in de Maasstad staat dit jaar volledig in het teken van het thema 10 x 010. Dat staat voor kunst en cultuur in tienvoud vol kleuren en geuren, ritmes en beweging, dromen en verlangens. Zo’n 45 galeries en musea openen tot diep in de nacht de deuren voor een programma dat bol staat van de spannende tentoonstellingen, feestelijke optredens en tal van verrassingen. De nacht barst los in het Museumpark met een spectaculaire mix van licht en geluid. Laat je deze avond meeslepen door kunst, cultuur en muziek. Rotterdamse Museumnacht 5 maart Prijs € 13,50 in voorverkoop of € 17,50 op avond zelf/ Met CJP-pas € 11,50 of € 15,50 www.rotterdamsemuseumnacht.nl
Movies That Matter Festival Op het Movies that Matter Festival kun je ruim zeventig recente speelfilms en documentaires bekijken waarin de strijd voor mensenrechten centraal staat. Bekijk bijvoorbeeld de film The Day I Will Never Forget over vrouwenbesnijdenis in Kenia van de Britse documentairemaakster Kim Longinotto. Deze mensenrechtenactiviste wil met haar films de onrechtvaardigheden rond de rechten van de vrouw, wereldwijde onderdrukking en genderkwesties aan het licht brengen. Naast de indrukwekkende films presenteert het festival een uitgebreid verdiepingsprogramma, bestaande uit talkshows, debatten en Q&A’s met internationale gasten, muziekoptredens en een expositie. Movies That Matter Festival 24 t/m 30 maart in Den Haag Prijs € 8,50/Met CJP-pas € 7,- www.moviesthatmatterfestival.nl
Beeld: Daya Cohen
A N G R Y - Jong en radicaal Wie is radicaal en wie bepaalt dat? Neemt het radicalisme in Nederland toe of is vooral de beeldvorming veranderd? Sinds 9/11 is radicalisering een hot topic en wordt het vaak in één adem genoemd met terrorisme en geweld. De bijzondere tentoonstelling A N G R Y kijkt naar radicalisering onder jongeren. Je ziet vanuit drie posities - kunstenaars, de gevestigde media en jongeren zelf - wat de motieven en gedragingen van radicale jongeren zijn. Met fotoprojecten, videowerken en interviews laat A N G R Y zien dat radicalisme iets is van alle tijden
en culturen, en dat het niet alleen negatief is. Wil je weten hoe radicaal jij bent? Test jezelf op de tentoonstelling of op www.a-n-g-r-y.nl. A N G R Y / Jong en Radicaal Nederlands Fotomuseum, Rotterdam 22 januari t/m 13 juni Prijs € 7,-/Met CJP-pas € 3,50 Op vertoon van je CJP-pas mag je gratis een introducé meenemen. www.nederlandsfotomuseum.nl
Petticoat 50% lastminutekorting* Petticoat is de nieuwe Nederlandse musical van Joop van den Ende Theaterproducties, gemaakt door het team van Ciske de Rat- met muziek van Henny Vrienten. Patricia Jagersma (Chantal Janzen), die zichzelf Pattie Hunt noemt, droomt ervan de Nederlandse Doris Day te worden. Haar omgeving ziet niks in dat plan, maar Pattie zet door. Met vallen en opstaan ontdekt ze hoe ze haar droom kan waarmaken. Petticoat is een musical met humor en ontroering, over de gro-
te verschillen tussen de provincie en de grote stad en het eeuwige dilemma van ouders die hun kinderen los moeten laten. Naast Chantal Janzen spelen in deze musical onder andere Freek Bartels, Hajo Bruins, Marjolijn Touw, Kees Boot, Mike Weerts en Roon Staal. Petticoat 50 % lastminutekorting *Aanbod geldig op de dag zelf 26 januari t/m 27 februari in Koninklijk Theater Carré, Amsterdam 2 maart t/m 13 maart in Martiniplaza, Groningen Kijk voor de voorwaarden op www.cjp.nl/musicals
12
in de wandelgangen
INSANE IN THE BRAIN
Tekst danielle lakeman Beeld Merlijn Doomernik
13
De Zweedse Streetdance Company Bounce vertaalt de klassieker One Flew over the Cuckoo’s Nest naar de spectaculaire streetdance theatervoorstelling Insane in the Brain. Regelrechte rocksterren In Zweden zijn het regelrechte rocksterren, en ook Groot-Brittannië hebben ze inmiddels veroverd. Het is de hoogste tijd dat Streetdance Company Bounce ook de lage landen komt inpalmen. Van 2 maart tot en met 3 april komt de Zweedse dansgroep met hun voorstelling Insane in the Brain voor het eerst naar Nederland en België. Insane in the Brain vertelt het klassieke verhaal van One Flew over the Cuckoo’s Nest op een unieke manier: met streetdance. One Flew over the Cuckoo’s Nest anno nu De criminele herrieschopper Randle P. McMurphy doet zich in het verhaal voor als psychiatrische patiënt om de gevangenis te ontlopen. Eenmaal in de psychiatrische inrichting zorgt zuster Ratched ervoor dat zijn tijd in de inrichting anders verloopt dan hij had verwacht. Met ontroerende en absurde situaties in combinatie met bungeejumpende breakdancers, film en dans vertelt Streetdance Company Bounce het moderne verhaal van One Flew over the Cuckoo’s Nest. De dansers van Bounce maakten samen de choreografie. Iedere danser kon zo zijn of haar eigen specialiteit en favoriete dansstijl toevoegen aan Insane in the Brain. De voorstelling is een spannende mix van allerlei dansstijlen op nummers van onder andere Missy Elliot, Gotan Project, David Holmes en Cypress Hill. Streetdance Company Bounce slaagt erin om met dans het verhaal – vooral bekend van de film uit 1975 met Jack Nicholson in de hoofdrol – helemaal naar het nu te halen. Streetdance Company Bounce – Insane in the Brain 2 maart t/m 3 april in Amsterdam, Rotterdam, Breda, Maastricht en Den Haag Vanaf € 38,25 / met CJP-pas 50 % korting www.insaneinthebraintour.nl
Tekst Norbert Pek
Beeld Merlijn doomernik
15
Hanna Hanna Bervoets (26) is columnist bij Volkskrant Magazine en schrijfster. Ze was dit seizoen een van de kandidaten van Wie is… de Mol? Haar tweede roman Lieve Céline gaat over een meisje dat op reis gaat naar Las Vegas om haar ultieme heldin Céline Dion te zien. Bervoets: ‘Ik ben stiekem een beetje aan Céline Dion gehecht.’ Schrijvers moeten hard zijn voor hun personages. Maar was het niet héél hard om je hoofdpersoon Brooke fan te maken van Céline Dion? ‘Misschien een beetje. Maar ik vind Céline Dion erg fascinerend. Ze is de bestverkopende vrouwelijke artiest ter wereld en tegelijk ook de meest gehate. Als je op internet kijkt, zie je montages op YouTube van rare dingen die ze zegt. Toch heeft ze een grote fanschare. Die ziet haar als Jezus. In mijn boek doet Brooke dat ook. Alles wat Céline zegt, neemt ze over.’ Hoe heb je je in Céline Dion verdiept? ‘Ik heb tijdens het schrijven veel naar haar muziek geluisterd. Eigenlijk ben ik gebrainwasht door Céline Dion. Ik heb haar biografieën gelezen en filmpjes gekeken. Als je het vaak genoeg hoort, ga je het leuk vinden. Twee liedjes draaide ik extra vaak. Ik ging er
zelfs achter de computer een dansje bij doen. Dat was mijn dagelijkse Céline-momentje. Nu ben ik stiekem een beetje aan Céline Dion gehecht.’ Je hoofdpersoon gaat een Céline Dion-show bezoeken in Las Vegas. Heb je dat ter voorbereiding van het boek ook zelf gedaan? ‘Ik zou gaan, maar op het moment dat ik het boek schreef, gaf ze geen optredens. Echt zonde, ik ben al sinds mijn tienerjaren fan van Las Vegas. Ik heb wel veel research gedaan. Voordat ik bij het hoofdstuk over Las Vegas aankwam, heb ik een Vegasfilmweek gehouden met onder andere Showgirls en Leaving Las Vegas. Een reis naar Las Vegas staat nog wel in de planning.’ Door je Volkskrant Magazine-column leerden we je kennen als iemand die van uitgaan en verkleedfeesten houdt. Je bent ook fan van soaps en modellenprogramma’s. Ben je een vreemde eend in de Nederlandse schrijverswereld? ‘Een beetje wel. Ik zit er ook niet helemaal in. Er is een schrijvers-scene die zich afspeelt in cafés. Daar kom ik niet. Ik ga wel naar festivals om op te treden, daar kom ik veel jonge schrijvers tegen als Philip Huff, Franca Treur, Maartje Wortel en
16
Hanna Bervoets
Renske de Greef. De laatste is een vriendin van me geworden. Ik wil nooit bij een groep horen. Het is wel leuk om te analyseren hoe wereldjes in elkaar zitten. Ook bij de schrijverswereld let ik er op: wat is de sociale hiërarchie en hoe zit de groep in elkaar. Zelf stap ik er in en uit.’ Halina Reijn en Carice van Houten zijn openlijk enthousiast over je persoon en je schrijfwerk. Heeft dat je verrast? ‘Halina Reijn heeft getwitterd: ‘Hanna moet op Twitter komen want ik vind haar columns zo leuk.’ Ik was zo vereerd dat ik meteen op Twitter ben gegaan. Het is ook aardig dat Carice wat liefs over mijn nieuwe boek heeft gezegd. Mijn redacteur heeft gevraagd of ze het wilde lezen en dat deed ze gewoon. Zulke reacties zijn superleuk. Ik kreeg een keer een mailtje van Youp van ‘t Hek, helemaal uit het niets, waarin stond dat hij m’n column zo mooi vond. Daar ben ik de hele dag blij van. Het zijn mensen waar ik tegen opkijk. Het zijn jeugdhelden.’ Denken mensen vaak dat je Halina Reijn bent? ‘Ja. Ik lijk een beetje op Halina qua uiterlijk. Helemaal als ik mijn haar wat langer heb. Vroeger kwam het vaker voor. Een paar keer per week vroegen mensen: “Weet je op wie jij lijkt?” Dat wist ik wel, ja. Ik was een wandelende deceptie, want uiteindelijk bleek ik Halina Reijn niet te zijn. Natuurlijk is het ook wel leuk om met zo’n mooie vrouw te worden vergeleken, maar nu weten mensen gelukkig vaker dat ik Hanna Bervoets ben.’ Je omschrijft in Lieve Céline het leed van een achterstandsgezin. Hoe heb je je in deze wereld verdiept? ‘Ik ben niet lui van aard, maar ik had geen zin om research te doen. Ik wilde meteen aan het schrijven beginnen. Dus ben ik gaan schrijven over wat ik ken en ik had nog niet over mijn basisschoolperiode in Amsterdam-Oost geschreven, waar ik op de eerste zwarte school zat. Ik zat met veel achterstandskinderen in de klas en dat heb ik verwerkt in mijn boek. Nu woon ik al drie jaar in Amsterdam-Noord waar ook veel achterstandsgezinnen zijn.’ Je hoofdpersoon Brooke wordt gepest. Heb je daar zelf ook ervaring mee? ‘Ik ben wel gepest op die school, maar dat gold voor iedereen. Op veel scholen heb je een hiërarchie: je hebt de populaire groep, de mensen die daar omheen hangen en de gepeste groep. Dat
‘Ik ben een onhandig gekkig meisje’ was bij ons niet zo. Er waren veel nationaliteiten. Er waren Marokkanen, Surinamers, Chinezen, ga zo maar door. Dat leverde eilandjes op. Er was één gek meisje, Najima, dat iemand uitkoos en dat kind dan in twee maanden helemaal kapot maakte. Ze terroriseerde je. Ze had jongens als handlanger. Ik ben ook twee maanden aangepakt. Daarna was het weer voorbij.’ Je schrijft je boeken niet op de computer maar op papier. Dat is toch veel trager? ‘Ik raak het overzicht kwijt op een beeldscherm. Daar heb ik een A4‘tje voor nodig. Ik zou nooit iets kunnen verschuiven op een scherm. Ik verzin een scène eerst in mijn hoofd, dan zet ik het op papier en uiteindelijk staat het op de computer. Dan pas ik het niet meer aan. Ik doe het ook bij mijn columns. Met papier heb ik er meer meer grip op, letterlijk ook.’
Hanna bervoets
De actrice Anna Drijver, ook kandidaat in Wie is… de Mol?, heeft een boek geschreven. Wanneer gaat de schrijfster Hanna Bervoets acteren? ‘Nooit. Ik kan niet acteren. Toch associëren mensen dat met mij. Waarschijnlijk omdat ik best wel theatraal overkom. In de Volkskrant stond een nieuwsberichtje over de ‘making of’ bij het e-book van mijn debuutroman Of hoe waarom. Ik werd omschreven als ‘actrice/schrijfster Hanna Bervoets.’ Zelfs mijn eigen krant dacht dat ik acteerde. Ik kan alleen mijzelf spelen. Acteren is moeilijk, het is een vak waar je een goede opleiding voor moet hebben gedaan. Misschien ga ik wel een keer een theatershow maken waarin ik kan voorlezen. Dat hebben Ronald Giphart, Bart Chabot en Martin Bril ook gedaan. Ik zeg soms voor de grap: dat moeten Anna Drijver, Renske de Greef en ik ook doen. Dan gaan we met een busje toeren en drinken we bier. Niet dat ik bier lust, maar het hoort erbij. Ik vind voorlezen ontzettend leuk. Maar heb ik zoveel plannen. Ik wil ook nog een filmscript schrijven.’ Ben je sinds het verschijnen van je debuut veel jaloezie tegengekomen? ‘Ik het begin verschenen zure dingen op het internet. Dat vond ik heel erg. Ik kreeg de column in Volkskrant Magazine en tegelijkertijd kwam mijn boek uit. Voor beide was relatief veel aandacht. Mensen dachten: waar komt zij nou vandaan? Veel mensen willen columnist worden en opeens was ik dat. Een meisje schreef op internet: “Wie denkt Hanna Bervoets wel dat ze is? Ze is overrated. Kijk maar op Bol.com, daar staan positieve en negatieve reacties. De positieve schrijft ze zelf. Denkt ze soms dat wij dat niet snappen?” Nee, natúúrlijk schrijf ik die reacties niet zelf. Maar goed, mensen moesten wennen. Ik schrijf de column nu alweer twee jaar. De felle reacties blijven uit of bereiken me niet. Ik voel me wel geaccepteerd.’ Lieve Celine van Hanna Bervoets verschijnt februari 2011 bij Uitgeverij L.J. Veen www.hannabervoets.nl www.lieveceline.nl
19
20
POPCORN
Robbert Blokland weet alles van films. En met alles bedoelen we dan ook alles, hè? De juiste persoon dus, om de stand van zaken in filmland te vertellen.
De blik vol walging afgewend
De verhalen over het aantal mensen dat begin jaren zeventig flauw viel bij de legendarische horrorfilm The Exorcist hebben inmiddels mythische proporties aangenomen. Sommige theaters moesten naar verluidt zelfs kotszakjes uitdelen, om te voorkomen dat medewerkers elke keer na de beelden van het vloekende en masturberende meisje Regan weer de gangen en stoelen konden schoonmaken. Maar de kans dat ik zelf ooit zou meemaken dat iemand tijdens het zien van een bioscoopfilm onderuit gaat, leek mij nihil.
Er is namelijk maar weinig dat het huidige verwende publiek nog echt kan schokken. De bizarre Sawreeks (waarvan inmiddels deel 7 in de Nederlandse zalen draait) heeft de lat om visueel te shockeren inmiddels ondenkbaar hoog gelegd. Ieder denkbaar lichaamsdeel is dankzij psychopatisch moordenaar Jigsaw de afgelopen jaren wel eens in beeld opengereten, verkleind of verpulverd. De mensheid is volledig afgestompt: wanneer in de psychologische thriller The Experiment weerman Piet Paulusma overhoop wordt gereden (echt waar!), reageren we
Tekst Robbert Blokland
niet vol afgrijzen, maar met een lachsalvo. Overigens moet hier wel de kanttekening bij worden geplaatst dat dit voorbeelden zijn van dusdanig grotesk geweld dat het nauwelijks serieus te nemen is.
21
BIOSCOOPTIPS Ga ook vooral naar:
Hoofd op de stoeptegel Willen bloederige filmbeelden ons nog enigszins raken, moet er een basis van realisme aan ten grondslag liggen. We moeten ons echt kunnen voorstellen dat ons dit daadwerkelijk zelf had kunnen overkomen. Het vereist filmisch vakmanschap om het publiek mee te voeren met fysiek leed dat hoofdpersonen overkomt. Soms gaat het om grote, epische gebeurtenissen, zoals de beroemde openingsscène in Saving Private Ryan. Maar veel vaker gaat het om kleine gebaren – soms zelfs buiten beeld – die ons ook als we onze blik op het moment supreme vol walging hebben afgewend nog dagen blijven achtervolgen. Het geluid van het opensplijtende hoofd op de stoeptegel in American History X. Of de nagel van een ontvoerd meisje die afbreekt in Stir of Echoes. 127 Hours Het memorabele feit dat een mevrouw naast mij daadwerkelijk flauw viel, vond plaats tijdens een persvertoning van 127 Hours, de nieuwe film van Slumdog Millionaire-regisseur Danny Boyle. Het beklemmende drama vertelt het waargebeurde verhaal van rotsklimmer Aron Ralston, die in 2003 met zijn hand vast kwam te zitten onder een enorm rotsblok. Na vijf dagen besefte hij dat hij alleen zijn leven kon redden door zelf met een bot zakmesje zijn arm af te snijden. Boyle toont minutieus hoe het slachtoffer gillend van de pijn eerst zijn armbotten breekt en zich vervolgens een weg hakt door zijn eigen vlees, pezen en zenuwen. Regisseur Boyle heeft een volstrekt gerechtvaardigde keuze gemaakt om dit bizarre moment tamelijk expliciet in beeld te brengen. Maar het was niet nodig geweest. Op YouTube is een fragment te vinden uit een programma waarin Ralston, ruim een jaar na zijn redding, terugkeert naar de plek des onheils. Van zijn droge, gedetailleerde beschrijving van het amputatieproces zou je even gemakkelijk onderuit kunnen gaan als van de bloederige, huiveringwekkende weergave in de film. Saw 7 draait nu in de bioscoop. 127 Hours en The Experiment zijn vanaf eind februari in de Nederlandse theaters te zien.
True Grit
Fijne jaarlijkse exercitie van wonderbroertjes Coen over assertief pubermeisje in het oude wilde westen, dat de moord op haar vader wil wreken (begin februari).
Pizza Maffia
Regisseur Tim Oliehoek (Vet hard) maakt met pretentieloze komedie over twee elkaar beconcurrerende pizzeria’s leukste Nederlandse mocrofilm tot nu toe (half februari).
The King’s Speech
Oscarmateriaal pur sang: stotterende koning George VI (Colin Firth) zoekt aan de vooravond van WO II zijn toevlucht tot onconventionele therapeut (Geoffrey Rush) (eind februari).
The Hole
Gezellig ambachtelijke horror over puberjongen die in zijn kelder een luik vindt dat al zijn angsten laat uitkomen (begin maart).
22
dvd
10% CJP-korting op dvd’s: check www.cjp.nl/deals
Le Cose Che Restano Le Cose Che Restano is Italiaans voor ‘de dingen die blijven’. De epische mini serie – vier afleveringen van anderhalf uur – vertelt tegen het decor van het moderne Rome het verhaal van de familie Giordano. Progressief, rijk en van de goede smaak. Een wijze (maar vreemdgaande) vader, een liefhebbende moeder. Een dochter met een voorbeeldig gezinsleven, zwanger van het eerste kleinkind. En dan drie zoons: de geëngageerde, homoseksuele oudste zoon Andrea, de mysterieuze architectuurstudent Nino en het lievelingetje van de familie, jongste zoon Lorenzo… die zichzelf na een nacht van ontluikende liefde doodrijdt. Nog geen kwartier op weg en alles is verwoest: vader vlucht voor zijn werk naar Irak, moeder draait door en wordt
opgenomen, talent Nino gaat maar werken als bouwvakker. Vervolgens ontspint zich een verhaal over hoop: de familie moet het doen met le cose che restano, de dingen die blijven. En doorgaan. Ook al is hier en daar een verhaallijntje wat te langdradig, een ander weer kort door de bocht en verschijnt er een merkwaardig personage (de zoons nemen een letterlijk aangespoelde asielzoekster mee naar huis, die vervolgens wel een prachtige hoofdrol opeist), Le Cose Che Restano is een meeslepend werk. Dat eigenlijk alleen al de moeite is vanwege de fantastische muziek van Marco Betta. Gauw kijken, voor de winter voorbij is. Vanaf 22 februari verkrijgbaar.
Tekst Arne van terphoven
23
Ook op dvd Majesteit
Speculeren over wat Beatrix (Carine Crutzen) en Claus (Jeroen Willems) achter de paleisdeuren doen als niemand kijkt, levert een ontroerend drama op.
Submarino
Sterke, maar erg grimmige comeback van Deense regisseur Thomas Vinterberg (Festen) over twee broers die worden achtervolgd door een jeugdtrauma.
The Joneses
Leuke satire met Demi Moore en David Duchovny als echtpaar dat buren moet verleiden tot het kopen van overbodige welvaartsgadgets.
Haar naam was Sarah
Hartverscheurend oorlogsdrama gebaseerd op bestseller over jong meisje dat tijdens een nazirazzia onbewust een gruwelijke daad begaat.
Breaking Bad Vorig jaar verscheen het boekje Rijk in één zin, over dat goede film-/serie-concepten vaak in één zin worden verkocht. En dat de bedenker van deze zin dan in één klap rijk wordt. De zin voor Breaking Bad had niet in dat boekje misstaan: de ingeslapen, miskende scheikundeleraar Walter White hoort dat hij terminale longkanker heeft en besluit om zijn gezin na zijn dood wat geld na te laten door de beste drugs in de wijde omgeving te produceren. Zo, en nou jij weer. Veel series zijn zo gelaagd dat het minstens een half seizoen duurt voor je er een beetje inzit. Zo niet bij Breaking Bad. Dat is vanaf werkelijk de eerste seconde hard voor je bek. De schijnheilige Amerikaanse moraal, de angst van misdaad met goede bedoe-
lingen, het keiharde circuit waar je in belandt als je je met drugshandel bezighoudt. In hoog tempo en zonder poespas raast het voorbij. White’s oer-Amerikaanse zwager – agent bij narcoticabrigade –, zijn spastische zoon en de totale vertwijfeling die briljant wordt geacteerd door hoofdrolspeler Bryan Cranston, maakt het geheel tot lachen, gieren, brullen. Op een hoogst ongemakkelijke manier. Meesterlijk. Seizoen 1 nu verkrijgbaar, seizoen 2 verschijnt half februari. CJP geeft 5x een Breaking bad-pakket weg, met seizoen 1 en 2, t.w.v. € 55,www.breakingbad.com
24
Kut, Mijn Ouders Hadden Toch Een Goede Smaak
CJP gaat voor jong, nieuw, fris en getalenteerd. Maar dat betekent niet dat we de oude knakkers vergeten.
Mas te r of Susp ense
Alfred Hitchcock Het verhaal gaat dat regisseur Alfred Joseph Hitchcock als kind naar het politiebureau werd gestuurd met een brief van zijn vader. De agent las het en sloot de jonge Alfred tien minuten op. Daarna liet hij Alfred gaan en zei: ‘Dit is wat er gebeurt met mensen die verkeerde dingen doen.’ Vanaf die dag had Hitchcock een grote angst voor de politie. Het veelvuldig terugkomende thema ‘verkeerde man op de verkeerde plek’ (Saboteur (1942), I Confess (1953), The Wrong Man (1956), North By Northwest (1959), Frenzy (1972)) zal aan dit trauma ten grondslag liggen. Een Hitchcockfilm grijpt je bij de keel , laat niet meer los en stelt de climax zo lang mogelijk uit. Of zoals de filmmaker zelf zegt: ‘De spanning zit niet in de klap zelf, maar in de verwachting ervan.’ In The Birds wordt de dreiging van de killer vogels opgevoerd tot het haast ondraaglijk wordt. Een ander kenmerk van Hitchcock is het veelvuldig gebruik van blonde actrices in de hoofdrol. De regisseur hierover: ‘Blondines zijn de beste slachtoffers. Ze zijn als een maagdelijk pak sneeuw waar de bloederige voetstappen het meest op afsteken’. In de spannende film zien we nog steeds veel onschuldige, gillende blondines. Maar ook in andere films zijn zij vaak het archetype van onschuld terwijl brunettes vaak kwaad in de zin hebben. Onder vakgenoten kan Hitchcock niet stuk. John Carpenter, regisseur van films als Halloween en Christine zegt het zo: ‘Praten over Hitchcocks invloed is eigenlijk praten over de geschiedenis van film.’ Ook veelvuldig bekroond cineast Martin Scorsese liet zich inspireren door Hitchcock. Qua sfeer en cinematografie is Cape Fear (1991) schatplichtig aan de meester. En de rollen van Cybill Shepherd
in Taxi Driver, Sharon Stone in Casino en Cathy Moriarty-Gentile in Raging Bull zijn Hitchcockiaanse leading ladies. Het gaat zelfs zo ver dat Gus Van Sant (Good Will Hunting, Milk) een remake maakte van Psycho door ieder frame van het origineel opnieuw op te nemen en zo een exacte kopie te maken. Op de vraag waarom je in godsnaam een shot na shot remake van Psycho in kleur zou moeten maken, was Van Sants antwoord: ‘Zodat niemand anders het hoeft te doen.’ Overigens leverde het monnikenwerk Van Sant geen bijval op. Hij kreeg zelfs een Razzie, de tegenhanger van de Oscar, voor de slechtste remake. Van een meesterwerk moet je afblijven. Fans en critici zijn het er over eens dat de films die Hitchcock in de jaren vijftig maakte, met uitzondering van The Birds ( 1963), zijn beste werk vertegenwoordigen. Hoewel de films die hij daarna maakte zeker niet slecht waren, daalde het bezoek aan zijn films gestaag. Tegen het einde van zijn leven werkte Hitchcock aan het script voor een geplande spionagethriller, The Short Night. Het verhaal is nooit verfilmd. Het werd uiteindelijk postuum gepubliceerd, in het boek The Last Days of Alfred Hitchcock. Hitchcock is zonder twijfel de beste regisseur uit de filmgeschiedenis die nooit een Oscar won. En dat zat hem waarschijnlijk zelf ook niet lekker. Toen hij tijdens de Oscaruitreiking van 1968 dan eindelijk een oeuvreprijs mocht ophalen, sprak hij het kortste dankwoord ooit. Een simpel ‘thank you’ rolde van zijn lippen. Nu, ruim dertig jaar na zijn dood komt Universal Pictures met de re-release van Master of Suspense: Psycho, Vertigo, The Birds en Rear Window. Een must voor iedere filmliefhebber.
Tekst DAAN VAN DEN ENDEN
Beeld ANP PHOTO
25
26
james probeert het leuk te vinden
In maart verschijnt James Worthy’s debuut en dat heeft hij James Worthy genoemd. Wij houden ons hart vast. Goed, James is dus een schrijver en schrijft in ieder CJP Magazine over zijn bezoek aan Cultuur met een hoofdletter C.
Van Gogh LOS
Tekst James Worthy
Beeld Ilja Meefout
27
Het Museumplein ligt er vanavond extreem schilderachtig bij. Dikke sneeuwvlokken dwarrelen door de lucht, in alle tuinen hangt sfeervolle kerstverlichting en de diepgele maan is nagenoeg vol. Alleen zijn de straten angstvallig stil, alsof ik door een spookstad loop. Dit heeft naar alle waarschijnlijkheid van doen met het door het KNMI afgegeven weeralarm. Amsterdam ligt onder een dikke witte deken en blijkbaar is een groot deel van de inwoners bezig met een welverdiend winterslaapje. Dat ik hier loop is dus volkomen onverantwoord, te gek voor woorden, maar ja, ik heb nou eenmaal alles voor kunst en cultuur over. De man om wie deze editie draait, Vincent van Gogh, had vast wel raad geweten met het indrukwekkende winterlandschap. Onze roodharige Vincent is en blijft immers de altijd schijnende vuurtoren in ons culturele polderlandschap. Toch, hoe groot hij nu ook is, de postimpressionist zal altijd symbool staan voor datgene waar iedere zelfrespecterende artiest/kunstenaar bang voor is. Dat men je pas gaat waarderen als je dood bent. Gedurende zijn leven kon hij zijn prachtige doeken aan de straatstenen niet kwijt, maar sinds zijn hart is gestopt met kloppen is hij opeens Neerlands trots en verdient iedereen, behalve de man zelf, goud
geld met zijn schilderijen. Daarom zeg ik altijd even ‘sorry’ als ik het Van Gogh Museum binnenloop. Het is namelijk zo verdomde dubbel. Vincent van Gogh zijn leven bestond uit depressies, ruzies met vrienden, relaties met hoeren en syfilis, maar zijn werken maken ons nu intens gelukkig. Zijn verf geeft onze levens kleur en hoop, en dat terwijl zijn eigen leven niets minder dan hopeloos was. Bio-industrie Genoeg zwaarmoedigheid en melancholie, het is per slot van rekening vrijdagavond. Ja, tegenwoordig is het Van Gogh Museum namelijk ook op vrijdagavond geopend. Tot een uurtje of tien gebeuren er allemaal leuke dingen, verrassende dingen, die je normaliter niet in een museum verwacht. Wat dan? Nou, dj’s, live-muziek, een bar, films, debatten en ondertussen kun je gewoon door het museum lopen. Bezoekjes aan musea zijn over het algemeen genomen vrij eentonig, zo af en toe indrukwekkend, maar je staat toch veelal met zeventien zwetende toeristen naar een kunstwerk te kijken. Het voelt soms een beetje ‘bio-industrie’ aan, gehaast, ongemakkelijk en dat is jammer. De vrijdagavond in het Van Gogh maakt het net iets laagdrempeliger en de sfeer is ongewoon gemoedelijk. Natuurlijk lopen er nog steeds van die overdreven klerenkasten rond,
Tekst James Worthy
met van die domme oortjes en dito v’tjes, maar die patserige types moet je gewoon negeren. Heineken en Van Gogh Toch schuilt er een klein gevaar in het zonnebloemveld. Die lage drempel en dat enigszins hippe sfeertje kunnen verkeerd overkomen. Waarom zou je kunst überhaupt hip willen maken? Goede kunst is tijdloos en leeftijdloos. Gaan jonge mensen echt niet naar een museum zonder al die poespas eromheen? Kan de jeugd niet van De aardappeleters genieten zonder dat er housemuziek door het gebouw galmt? Is Het gele huis alleen adembenemend na drie flesjes Heineken? Het antwoord is, hoe kan het ook anders, nee. Uitmuntende kunst is drempelloos. Aan de andere kant moet ik eerlijk bekennen dat ik het bijzonder fijn vind om bier te drinken in een museum. Bij iedere slok denk ik ‘Jezus James, dit kan toch niet? Dit is een heilige plek voor de Nederlandse kunst,’ maar na ieder flesje denk ik ‘dit heeft toch wel wat. Heineken en Van Gogh, twee van de grootste Hollanders ooit, zo samen op één avond. Ik ben verre van nationalistisch, maar dit voelt fenomenaal. Lang leve de koningin!’ Songfestivallanden In de centrale hal zitten Russen, Fransen en wat Polen, het is zeg maar één grote potpourri van songfestivallanden. Sommigen zijn boos omdat de helft van het programma is geannuleerd vanwege dat akelige weeralarm. Ach ja. Mijn fotograaf en ik hebben ons, nu we er toch zijn, ingeschreven voor een rondleiding langs de vaste collectie van het museum. Aangezien wij de enige twee Nederlanders van de groep zijn, zal de gids alles in het Engels gaan doen. Een tegenvaller, want niets is ergerlijker dan jezelf een toerist te moeten voelen in de stad waar je bent geboren en getogen. ‘Let’s go guys,’ zegt de vrouw die ons gaat rondleiden. ‘Ik ga dit echt niet lang volhouden,’ zegt mijn fotograaf uit de Bijlmermeer morrend. De Poolse toeristen, allemaal op moonboots, sloffen de trappen van het imposante gebouw op. In de verte klinkt bossanova muziek. Een Frans meisje loopt voor me, ze kijkt om en lacht, als ik een schilder was zou ik haar schilderen. De brie-etende schat. De vaste collectie bestaat niet alleen uit landschappen, stillevens en zelfportretten van de grote meester zelf. Werken van Courbet, Gauguin, Monet en mijn eigen favoriet Jules Breton passeren ook de revue. Ik heb normaal veel meer met abstracte
Beeld Ilja Meefout
29
kunst, dat je iets moet voelen in plaats van zien, maar Jonge boerin met schoffel uit 1882, is een parel van een doek. Die dreigende lucht, haar ontblote voet, dat kerkje in de verte. Maar vooral haar blik doet iets met me. Ze denkt overduidelijk over iets na, maar wat? Is het iets belangrijks? Is haar zoontje ziek? Kan ze de huur niet betalen? Denkt ze: hoe kom ik toch aan syfilis? Of is het toch gewoon iets heel triviaals? Wat gaan we eten? Waarom heb ik geen schoenen aan? Coca Cola of Pepsi? Je weet het niet en daarom is het zo fascinerend.
‘Een Frans meisje kijkt om en lacht, als ik een schilder was zou ik haar schilderen’
De rondleiding gaat toch net iets te traag en de Russen stellen domme vragen, dus wij besluiten maar weer naar de centrale hal te gaan. Alwaar de dj If I Ruled the World van Nas draait. Hiphop en Van Gogh, het is een merkwaardige combinatie, maar ik ben om. De vrijdagavond in het Van Gogh Museum is een prima afsluiter van een lange week school of werk. Je leert iets, je drinkt iets en komt tot rust. Het is weer eens wat anders dan de kroeg of de bioscoop en als je het mij vraagt is het de ultieme plek voor een eerste date. Lekker samen genieten van Verliefde paartjes in het park Voyer d’Argenson te Asnières, uit 1887. Dat wordt geheid verkering, geloof mij nou maar. Hoe dan ook, het is een aanrader. Weeralarm of niet. Ik zei ‘sorry’ toen ik binnenkwam, ik zeg ‘bedankt’ als ik naar buiten loop. Bedankt. www.vangoghmuseum.nl
Tekst Javier Sancho
vierkante ogen
31
Hip doen over indiegames ’Di-Rect? Bah nee, dat zijn commerciële sell-outs. Ik luister alleen naar indie.’ Je hebt vast wel een keer een soortgelijk gesprek meegemaakt met een pretentieuze hipster. Dit zou ook kunnen gebeuren onder gamers, maar hopelijk valt het mee. Intussen blijft de aandacht voor onafhankelijk ontwikkelde games groeien. Tijdens de dertiende editie van het Independent Games Festival (IGF) in San Francisco, eind februari, is te zien dat indiegames geen stoffige zolderkamerprojectjes meer zijn. Sundance voor games Als je wat anders wilt proberen dan shooters waarin ruimtehelden met meer spiermassa dan hersencellen tekeer gaan, dan kun je tijdens het Independent Games Festival (IGF) wat leuke alternatieven vinden. Het festival profileert zich als het Sundance Film Festival van games en toont honderden onafhankelijk ontwikkelde games van over de hele wereld. Dit soort spellen komt steeds vaker voor en is ook makkelijker te vinden. Je hoeft uiteraard niet naar San Francisco te vliegen om ze te spelen, ze zijn gratis te vinden op het web (regelmatig te zien in de rubriek Online game van de week op CJP.nl), op je smartphone of voor een zacht prijsje te downloaden via diezelfde smartphone, Wii, Xbox of PlayStation 3. ‘Doe mij maar indie’ Indiegames zijn vooral creatieve experimenten om te laten zien wat er met games gedaan kan worden. Soms zijn het odes aan gamegenres van vroeger en soms zijn het experimenten die bijna geen game meer te noemen zijn. Wat ze vooral met elkaar gemeen hebben is dat ze zich niets aantrekken van wat de markt wil, maar de grenzen van gamedesign verkennen. Veel van deze games lijken gedateerde (retro) graphics te hebben, maar vergis je niet. Het gaat hier niet om nostalgie, het is vooral een principekwestie: gameplay is belangrijker dan graphics . Duimen voor onze jongens Zoals het een goed festival betaamt, worden er ook prijzen uitgedeeld tijdens het IGF. En dit jaar zijn er weer games van eigen bodem genomineerd: de tijdloze klassieker die eigenlijk dertig jaar te laat is, Super Crate Box van Vlambeer en de experimentele en rustgevende zen-game Bohm van Monobanda. We duimen voor jullie!
MOST WANTED Kirby’s Epic Yarn (Wii) (februari) De wolligste, knuffeligste, liefste game die je in lange tijd zal spelen. Zo schattig dat je je ogen er uit wil krabben. Killzone 3 (PlayStation 3) (februari) De grootste en duurste entertainmentproductie van Hollandse bodem krijgt een vervolg. In 3D voor wie daar veel geld voor over heeft met jetpacks voor iedereen. Marvel vs. Capcom 3 (Xbox 360, PlayStation 3) (februari) De helden van Capcom (Street Fighter, Resident Evil, Megaman, Devil May Cry, etc.) nemen het weer op tegen de superhelden van Marvel (Spiderman, Iron Man, X-men, etc.). 2D-vechtgames blijven voorlopig de baas. Nintendo 3DS (eind maart) Eindelijk weer een nieuwe console om naar uit te kijken. Waarschijnlijk de eerste 3D-aankoop voor velen. ---------------------------------------------------www.igf.com
Jasper de Bruin
Tekst Carolien Dircken
Beeld Anke Leunissen
33
En wij maar betalen We schreeuwen om cultuur en roepen ‘boe’ tegen de subsidiestop. Maar wat doen kunstenaars eigenlijk met ‘onze belastingcenten’ en andere subsidies? En hoe moet het als hun eigen creaties straks voor brood op de plank moeten zorgen?
Wie? Jasper de Bruin (21) Wat? Student Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (faculteit Theater) Kreeg? € 1500,- van de HKU en het Kamermuziekfestival (gesubsidieerd door o.a. het VSBfonds) en € 1000,- van de HKU Om? Met een studentencollectief een kindervoorstelling te maken voor het Kamermuziekfestival en een eigen project op te zetten binnen zijn studie Jasper: ‘Ik ga ervan uit dat ik de eerste twee jaar na mijn studie hard moet werken zonder iets te verdienen. Die jaren, waarin je kunt rondkomen van een uitkering en bijbanen, heb je nodig om een netwerk op te bouwen en bekendheid te krijgen. Subsidies zijn er vaak nog niet. Daarom ben ik blij dat ik op dit moment, samen met andere studenten, voor de HKU aan een gesubsidieerd project voor het Kamermuziekfestival kan werken. We combineren klassieke muziek met theater, zodat het aantrekkelijker wordt voor kinderen. Hopelijk kunnen we die voorstelling daarna nog een aantal keer spelen en vallen we een beetje op tussen al het aanbod. Daarnaast werk ik ook nog op eigen initiatief, met een muzikant, aan een kleinkunstvoorstelling. Voor projecten waaraan studenten werken van verschillende faculteiten heeft de HKU ook een potje van € 1000,- per project, waarmee je bijvoorbeeld een zaal kunt huren en een technicus kunt inzetten. Er gaat niets in eigen zak. Het zou voor mij als theatermaker erg jammer zijn als de subsidies op podiumkunsten verdwijnen, maar ik denk dat een groot deel van het probleem op de HKU al opgelost wordt
met een paar cursussen over ondernemerschap in de culturele sector. Het is beter om te weten hoe je een eigen bedrijf opzet, dan hoe je een uitkering aanvraagt.’ Alles over de voorstelling van Jasper is te vinden op de site van zijn collega: www.siebepalmen.nl
Wie? Louise te Poele (26) Wat? Fotografe, kunstenares, ook genomineerd voor Art Olive Jong Talent XXL Kreeg? Het afgelopen jaar een deel startstipendium van het Fonds BKVB (€ 4000,-), € 2269,- van het Heij Konijnenfonds & Dullertstichting, € 4200,van Schloss Ringenberg en € 2500,- van het Prins Bernhard Cultuurfonds Om? Werk te maken dat even sterk is als haar eerste fotoserie Farmers, als ‘artist in residence’ in Duitsland te wonen en een boek van haar werk uit te laten geven Louise: ‘Afgelopen zomer werd ik door het bestuur van Schloss Ringenberg gevraagd om in Duitsland, net over de grens, een half jaar in een oud slot te komen wonen en werken, door hen betaald. Dat kwam op een perfect moment. Ik had een fotoserie over boeren gemaakt die heel goed was ontvangen en dacht: wat nu? In Duitsland heb ik kritisch naar mijn foto’s kunnen kijken en besloten dat ik gewoon moest doorgaan met wat ik zelf wilde. Inmiddels heb ik het zo druk met verschillende series en een boek dat uitkomt, dat ik tijd moet maken om in Duitsland te zijn. Ik reis veel. Van Marseille naar
Londen, naar Arnhem, om te exposeren en overal foto’s te maken van mensen. Vaak maak ik de mooiste foto’s tijdens commerciële klussen. Mijn boerenserie heb ik gemaakt toen ik fotografeerde op boerenbruiloften en –feesten in de buurt van mijn ouders’ boerderij. Dat doe ik ook nog steeds. Daarnaast maak ik modereportages, die betaald worden door jonge, getalenteerde designers. Ik verdien dus eigenlijk zelf mijn geld met commerciële opdrachten, maar die opdrachtgevers zijn weer grotendeels gesubsidieerd. Om te starten in de kunstwereld heb je eigenlijk wel een financiële buffer nodig. Ik vrees echt dat een jonge, supergemotiveerde en getalenteerde beroepstak de vernieling in zal gaan zonder subsidies. Dat kan toch nooit de bedoeling zijn.’ www.louisetepoele.nl
Eva Spierenburg
‘Zonder de subsidie zou ik kunst “ernaast doen”. Dat zou de kwaliteit niet ten goede komen’
Wie? Eva Spierenburg (23) Wat? Beeldend kunstenares, o.a. genomineerd voor Art Olive Jong Talent XXL Kreeg? In 2009 € 18.000,- (startstipendium) van het Fonds BKVB Om? Zich volledig op haar schilderijen te storten Eva: ‘Meer dan een jaar heb ik geleefd van mijn startstipendium. Vooral in het begin maakte ik weken van zestig, soms zeventig uur. Ik heb in die tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt en veel geschilderd. De reeks waarmee ik nu exposeer gaat over de verhouding tussen het individu en zijn omgeving. Er zitten enorme doeken bij. Die verkoop ik niet zomaar. De kleinere werken gaan beter, maar ik zou niet van de opbrengst kunnen leven. Een bijdrage van het Fonds BKVB is daarom erg belangrijk. Ik heb mijn startstipendium niet alleen gebruikt voor de huur van een atelier en de aanschaf van materialen. Ik ben ook naar de Biënnale in Venetië gegaan en heb mijn rijbewijs gehaald. Anders moet ik voor elke expositie een busje met chauffeur huren. Als kunstenaar kun je vooral in het begin gebruik maken van subsidies en beurzen, dus dat probeer ik nu zoveel mogelijk te doen. Ik hoop veel te kunnen exposeren en op die manier een beetje bekendheid te krijgen. Uiteindelijk wil ik natuurlijk niet afhankelijk blijven van een fonds: het lijkt me ook fijn om als (gast)docent verbonden te zijn aan een kunstacademie. Maar voor het zover is moet ik een flink cv hebben opgebouwd. Dat kan met subsidie. Zonder de subsidie zou ik kunst “ernaast doen”. En dat zou de kwaliteit niet ten goede komen.’ www.evaspierenburg.nl
Louise te Poele
36
en wij maar betalen
Wie? Maartje Wortel (28) Wat? Schrijfster van o.a. de verhalenbundel Dit is jouw huis Kreeg? In 2010 € 5000,- van het Fonds voor de Letteren Om? Een roman te kunnen schrijven Maartje: ‘Zonder die subsidie was mijn roman er ook gekomen. Het zou alleen wat langer geduurd hebben. Natuurlijk ben ik nu ontzettend blij met dat geld, maar ik wil er niet van afhankelijk zijn: dat voelt een beetje alsof je ouders nog voor je moeten zorgen. De subsidie is vooral een luxe waarmee ik mezelf een paar maanden ongestoord op de afronding van mijn boek kan gaan storten. Ik gebruik het pas als het echt nodig is, niet voor nutteloze zaken. Daarom staat die vijfduizend euro nog op de bank: een beetje rentenieren. Ik vind het ook niet noodzakelijk om een jaar lang helemaal afgezonderd van de buitenwereld aan een verhaal te werken, zoals veel oudere schrijvers graag doen. Ik heb veel bijbaantjes gehad de afgelopen tijd en het was soms zelfs wel fijn om als receptioniste of thuishulp mijn hoofd leeg te maken en leuke ideeën op te doen. Je ziet hoe mensen met elkaar omgaan in het ‘echte leven’ en dat biedt inspiratie. Voor mij persoonlijk is een subsidie dus niet noodzakelijk, maar in andere disciplines vind ik ze wel heel belangrijk, vooral in de podiumkunsten. Kunstenaars moeten de ruimte krijgen om iets te maken waarmee mensen samengebracht worden en een andere kijk op de wereld krijgen.’ www.maartjewortel.nl
Wie? Jasmijn Visser (27) Wat? Beeldend kunstenares, maakt levensgrote pentekeningen en installaties Kreeg: Afgelopen jaar € 9000,- en een werkplek in De Ateliers met behulp van particulieren en bedrijven, twee keer het startstipendium en een losse bijdrage van het Fonds BKVB Om? Te werken aan haar tekeningen en installaties en de reizende tentoonstelling VoTH op te zetten in Rusland Jasmijn: ‘Ik moet me wel eens verdedigen omdat ik op kosten van anderen de hele dag bezig ben met het maken van kunst. Meestal probeer ik dan uit te leggen dat ik geen sportliefhebber ben, maar dat ik het ook goed vind dat die discipline gesubsidieerd wordt. Er moet namelijk diversiteit zijn in de maatschappij: dat maakt een cultuur interessant. Ik denk dat het belang van mijn werk is dat het veel verschillende mensen aanspreekt. Ook kin-
deren. Ik heb twee keer een startstipendium van € 18.000,- gekregen en mag nu in De Ateliers werken. Het is echt vechten voor dat geld en die plek. In De Ateliers heb ik de ruimte en tijd om een maandlang bezig te zijn met een tekening. Dat zijn monumentale werken waarvan ik er maar een paar per jaar kan maken. Als ik er een verkoop, kan ik daar wel weer even op teren, maar zonder subsidies, en af en toe lesgeven aan de HKU, zou ik het niet redden. Ik krijg nu geld van particulieren en bedrijven om in de Ateliers te werken, maar ik zou niet helemaal op die manier gesponsord willen worden. Ik ben bang dat ik dan in een hoek gedrukt wordt. Toch vrees ik dat kunst steeds commerciëler zal worden en dat is jammer. Hele vreemde, vrije dingen kunnen jaren later namelijk van ontzettend veel waarde blijken.’
Maartje Wortel
Jasmijn Visser
‘Dat ik met publiek geld werk, maakt me extra gedreven. Het eindresultaat moet geweldig zijn’
38
Tomas Kaan
en wij maar betalen
Wie? Tomas Kaan (31) Wat? Regisseur Kreeg? Met zijn team € 265.000,- van het Nederlands Fonds voor de Film, het CoB0-fonds, VPRO, NTR&VARA Om? De film Dagen van Gras te maken, in het kader van One Night Stand, in première op het Nederlands Filmfestival 2011 en daarna op tv te zien Tomas: ‘Een grote filmmaker, Werner Herzog, schijnt regelmatig benaderd te worden door jonge filmmakers die met hem willen praten over hoe moeilijk het is om aan geld te komen om een film te maken. Herzog zegt dan: “It’s not the world’s obligation to pay for your dreams. Steal a camera if you have to, but stop whining and get back to work.” Ik zie dat ook zo. Het is niet de wil van de wereld dat ik zo nodig regisseur moet zijn: dat wil ik zelf. Om te leven als regisseur zal ik dan ook zelf creatief moeten zijn met het binnenhalen van inkomsten. Ik regisseer commercials, waar ik mijn geld mee verdien. Nu ga ik de film Dagen van Gras maken, een film naar het gelijknamige boek van Philip Huff, over een eenzame jongen die troost vindt in een hechte jongensvriendschap en muziek, maar wiens werkelijkheid uit de bocht vliegt. Ik hield mezelf voor dat die film er hoe dan ook zou komen, linksom of rechtsom, maar de realiteit is dat dit soort films niet gemaakt kunnen worden zonder een vorm van ondersteuning en dat ik ontzettend dankbaar ben voor deze subsidie. € 265.000,- is een enorm bedrag, maar aan een film werken veel mensen mee: het is een kostbare klus. Ik krijg zelf een bescheiden deel voor het regiewerk en kan daar prima van leven, maar ik steek er ook enorm veel tijd en energie in. Dat ik nu met publiek geld werk, maakt me extra gedreven. Ik voel me verantwoordelijk. Het eindresultaat moet geweldig zijn.’ www.tomaskaan.nl
cjp deals
40
De beste lifestyle-kortingen met je CJP-pas. www.cjp.nl/deals
50%
Scherpe premie
cjp-korting
De Slegte
CJP VERZEKERINGEN
Je krijgt bij De Slegte standaard 10% CJP-korting, maar tijdens de leesmaanden februari en maart krijg jij maar liefst 50% CJP-korting op een aantal speciaal voor jou geselecteerde boeken als Slumdog Millionaire, Attaque!, De Innamorati en Ben je ervaren?. Vergeet niet om bovenstaande coupon mee te nemen naar een van de achttien vestigingen bij jou in de buurt. www.cjp.nl/deslegte
Verzeker je auto tegen een aantrekkelijke premie met CJP Verzekeringen. Je doet je aanpassingen gewoon online en je profiteert van een uitstekende nieuwwaarderegeling. Je kunt een schadeverzekering afsluiten voor inzittenden en betaalt geen poliskosten, toeslag op termijnbetaling of eigen risico bij reparatie. Bovendien kan je bonus-/maluskorting oplopen tot wel 80%. www.cjp.nl/verzekeren
20%
€ 10.-
cjp-korting verdubbelaar
Dagkaart NS
€ 35.-
cjp-korting
AKO
NS
Je krijgt met je CJP-pas nu geen 10% CJP-korting bij AKO, want we verdubbelen de korting t/m 31 maart 2011. Neem daarvoor wel even bovenstaande coupon mee en je krijgt 20% korting op alle tijdschriften en schrijfwaren. Met zo’n tachtig locaties in het land is er vast wel een AKO bij jou in de buurt. www.cjp.nl/ako
Daar is ‘ie weer: als CJP’er betaal je maar € 10,- voor een Dagkaart waarmee je doordeweeks na 9.00 uur de hele dag onbeperkt kunt reizen in de tweede klas met NS-treinen. In het weekend kun je de hele dag reizen. De verkoopperiode loopt t/m 28 februari 2011 en je treinkaartje is geldig t/m 31 maart 2011. www.cjp.nl/trein
41
10%
cjp-korting
Front Runner Front Runner = Adidas. Adidas-sneakers, Adidas-vesten, Adidas-tassen: Front Runner is de komende weken compleet Adidas! Met je CJP-pas krijg je 10% korting op je aankopen in zowel de winkels als de webshop (gratis verzending vanaf € 25,-). Wil je Adidas prijzen winnen? Doe dan mee op www.frontrunner.nl/ cjp-adidas.
Lifestyle Accessorize America Today Cool Cat EXPO Front Runner Newme Succes Agenda’s Shoemixx.nl SIX Skullcandy Volkskrant webshop Welikefashion.com Wereldwinkels WAAR
10% korting (winkels en online) 10% korting 10% korting 10% korting 10% korting (winkels en online) 20% korting (via cjp.nl/deals) 10% online korting 10% korting 15% korting (via cjp.nl/deals) 10% korting 10% korting (winkel en online) 10% korting 10% korting
Lezen AKO De Slegte ISS Tijdschriften Volkskrant Cultabonnement
10% korting 10% korting tot 75% korting (via cjp.nl/deals) voor € 10,50 per maand op do-, vrij- en zaterdag krant op de mat. Hele week de krant online.
Reizen KILROY Stayokay WaarBenJij.nu NS
€ 50,- korting bij besteding vanaf € 500,€ 2,50 korting per nacht 15% korting op afdrukken fotoalbum Dagkaart NS voor € 10,(via cjp.nl/trein) tot 28-2
Muziek, dvd & games vanLeest Bijenkorf
10% korting op cd/dvd, 5% korting op games 10% korting op cd/dvd, 5% korting op games
Mobiel CJP Mobiel
zie pagina 80
Fun & sport Perry SnowWorld
van 7-2 t/m 21-2 cjp-kortingsverdubbelaar = 2x 7,5% korting € 4,- korting
Fiets, scooter & auto ANWB Rijopleidingen Centralbikes
intest auto- en motorrijlessen voor € 15,- ipv € 68,- t/m 28-2 5% online korting op kwaliteitsfietsen
Scooter-, auto- en ongevallen scherpe premies met je CJP-pas, opzittendenverzekering gemiddeld 25% voordeliger Zorgverzekering TakeCareNow! de voordeligste zorgverzekering (korting op je basis- en aanvullende zorgverzekering)
Kijk altijd even bij de kortinggever op cjp.nl/deals voor de actuele acties en natuurlijk de voorwaarden
42
Niets is leuker dan af en toe eens in een vliegtuig stappen om een kijkje bij de buren te nemen. Vandaar dat je met je CJP-pas korting krijgt bij KILROY, de coolste reisorganisatie van het land. Met je pas krijg je C 50,- korting bij een besteding vanaf C 500,-.
Gigantische wolkenkrabbers, peperdure hotels, chique winkelcentra en stinkend rijke Arabieren in witte jurken en Ray-Bans op hun neus. Leuk om je een dagje aan te vergapen; dan heb je deze hysterische woestijnoase wel gezien en staat je bankrekening ver in de min. Met dit idee stapten we in het vliegtuig. Maar al snel blijkt ons eigen idee veel te beperkt.
Tekst Corine van Renswoude
Beeld Corine van Renswoude en Mirjam du Cloo
43
44
DUBAI
Voor de budgetreiziger kan een eerste kennismaking met Dubai een deceptie zijn. Terwijl de beter bedeelde toerist zich nog een glaasje champagne laat inschenken bij het zwembad, worden wij afgezet bij ons appartementencomplex op een stoffig bedrijventerrein. Nergens een spoor van duizelingwekkende gebouwen of rijke oliesjeiks in glimmende sportwagens. We raken in gesprek met Philip, een 31-jarige expat uit Engeland, en hij raadt ons aan om onze citytrip te beginnen in het oude gedeelte van de stad. ‘Als vrienden me hier opzoeken, neem ik ze altijd eerst mee naar de oude wijken van de stad. Pas als je dit gezien hebt, kun je Dubai echt begrijpen en waarderen.’ In shock van het nieuws dat deze stad überhaupt wijken met historie kent, nemen we een taxi naar de oevers van rivier de Kreek, volgens Philip de meest karakteristieke plek van het oude Dubai. Eeuwenoude straatjes Veel mensen denken dat Dubai voor de vondst van olie in de jaren zestig een uitgestorven woestijn was, maar al in de zestiende eeuw ontstond hier een gemeenschap van vissers, parelduikers en handelaars. Drie eeuwen later maakte Dubai een eerste grote groei door nadat de toenmalige sjeik het gebied uitriep tot een belastingvrije handelszone. Indiërs en Perzen trokken massaal naar de streek en de multiculturele samenleving, die Dubai nog steeds is, was een feit. In Bastakiya, vlakbij de Kreek in de wijk Bur Dubai, zijn nog originele gebouwen uit de negentiende eeuw te zien. De smalle straatjes en huizen zijn mooi gerestaureerd en je vindt hier nu musea, galerietjes en knusse restaurantjes. In en rond de souks (traditionele Arabische markt) bij de Kreek is het handelsverleden van Dubai nog steeds zichtbaar. Toeristen en lokale bewoners struinen hier langs specerijen, kleurrijke stoffen en goedkope gouden sieraden, terwijl kruiers heen en weer draven met stapels koopwaar op veel te kleine steekkarretjes. In het water liggen houten zeilboten die al in geen tijden een verfkwast hebben gezien. Deze dhows worden al tweehonderd jaar gebruikt voor de handel met onder meer Iran, India en Somalië. Het enige verschil met vroeger is dat ze nu, naast autobanden en grote zakken rijst, ook flatscreen televisies en koelkasten vervoeren. Kleinere houten bootjes (abra’s) doen dienst als watertaxi en varen af en aan om de minder bedeelde locals naar de overkant van de Kreek te brengen. De overtocht kost maar € 0,20 en is dus ook voor de budgetreiziger ideaal. Heb je niet veel
souk
te besteden, dan zijn de wijken Bur Dubai en Deira sowieso dé plekken om te zijn. Het stikt hier van de lowbudgetrestaurants en elke wereldkeuken is vertegenwoordigd. Voor ongeveer een tientje per persoon staat je hele tafel vol eten en volgens de Dubaise bevolking smaakt het overal even goed. Indrukwekkende bouwwerken Goedkoop eten, houten vervoersmiddelen en eeuwenoude tradities: in nog geen dag staat ons beeld van Dubai compleet op z’n kop. Maar de overdadige luxe die we kennen uit de media lonkt toch ook, dus we laten ons naar Dubai Mall brengen. Als we aankomen bij ’s werelds grootste winkelcentrum is niet het winkelparadijs zelf het eerste dat opvalt. Naast Dubai Mall staat Burj Khalifa zich ontzettend uit te sloven in het felle zonlicht. Deze 828 meter hoge toren is de hoogste ter wereld en werd door 13.000 bouwvakkers in vijf jaar tijd uit de grond gestampt. De gebouwen ernaast waren ooit ook flinke wolkenkrabbers, maar zijn door de komst van Burj Khalifa genadeloos gedegra-
valencia 45
een kruier in deira
De inwoners Minder dan tien procent van de 1,8 miljoen inwoners van Dubai is Emirati van oorsprong, de rest zijn emigranten of expats uit zo’n 150 verschillende landen. Veruit de meeste buitenlanders komen uit India (maar liefst zestig procent), op grote afstand gevolgd door Arabieren uit o.a. Libanon, Syrië en Jordanië en Aziaten uit de Filippijnen, China en Indonesië. Ongeveer vijf procent van de bevolking bestaat uit westerse expats, maar omdat deze westerlingen zich vooral ophouden in de moderne wijken van de stad, ga je daar als westerse toerist heel makkelijk op in de massa en voel je je al snel one of the locals.
de watertaxi
46
DUBAI
Vervoer in Dubai Dubai is geen stad voor voetgangers. Overal door de stad krioelen autowegen en aan trottoirs is niet gedacht. Er loopt sinds een jaar een metrolijn door de stad, waarmee je de belangrijkste hotspots prima kunt bereiken. Taxi’s rijden overal en zijn niet duur. Het enige probleem is dat taxichauffeurs in Dubai de weg nauwelijks kennen. Straatnamen noemen of een stadsplattegrond onder de neus van je chauffeur duwen is verspilde moeite. De enige plekken waar taxi’s je moeiteloos brengen zijn de grotere hotels. Vertel je chauffeur bij welk hotel jouw bestemming in de buurt ligt (daar is je plattegrond dus wel handig voor) en je komt (bijna) overal.
deerd tot sneue schuurtjes. Een schoonheidsprijs zal deze reus niet winnen, maar de druk wijzende en fotograferende toeristen bewijzen dat de ontwerpers hun doel hebben bereikt: indruk maken. In Dubai Mall stuiten we niet op haastig duwende mensenmassa’s zoals we gewend zijn in Nederland, maar zien we iedereen heel relaxed door de gigantische, glimmende gangen schrijden. Airconditioners pompen koele lucht in het rond en overal hangt een friszoete oosterse geur. Terwijl we wegzakken in het hoogpolige tapijt, vergapen we ons aan de stijlvol ingerichte etalages en het smetteloze marmer. Niet vreemd dat de Emirati hier graag een avond rondhangen, ook als ze niks nieuws nodig hebben. Jongeren komen hier om met vrienden af te spreken, naar de film te gaan, te eten in een van de mega food courts of te sporten - Dubai Mall heeft een schaatsbaan en in Mall of the Emirates zit een gigantische skihal. Bizar in een land met een gemiddelde temperatuur van 30 graden, en niet echt milieuvriendelijk.
Dubai mall
burj al arab
sheikh zayed road
Uitgaan als een vip Misschien wel het beroemdste gebouw van Dubai is hotel Burj al Arab. Voor de goedkoopste kamer moet je een klein maandsalaris neertellen, maar het protserige, met bladgoud versierde interieur begluren kan ook tijdens een ontbijtje van ‘slechts’ € 50,- per persoon. Gelukkig is de buitenkant, en ook mooiste kant van dit zevensterren hotel, gewoon vanaf het strand te bewonderen. Een nog beter uitzicht heb je vanuit de 360 Degrees Bar, vlakbij het al bijna net zo luxueuze Jumeirah Beach Hotel. We melden ons aan het begin van de pier en worden als echte vips met een golfkarretje naar de bar gereden. Uitgaan is in Dubai dé manier om relatief goedkoop de prachtigste hotels van binnen te bekijken. Alle bars en clubs zitten in of bij een hotel, simpelweg omdat alleen hotels een alcoholvergunning hebben. Veel clubs zijn weelderig ingericht en in de meeste word je als een ster onthaald. Clubs in Arabische stijl die je niet mag missen zijn Kasbar in het One & Only Royal Mirage hotel, Boudoir bij het Dubai Marine Beach Resort en Trilogy in Souk Madinat Jumeirah. In Souk Madinat Jumeirah kun je de avond al vroeg beginnen, want je vindt hier ook mooie souvenirwinkels, kledingboetiekjes en de betere restaurants van Dubai. Het eten is hier niet goedkoop, maar op de terrassen aan het water waan je je even in een van de sprookjes van duizend-en-een-nacht.
sandboarden
Zand en strand Het straatbeeld van Dubai wordt niet gedomineerd door Ferrari’s en Maserati’s zoals we vooraf dachten, maar door enorme SUV’s. De benzineprijzen zijn extreem laag en daarnaast zijn de terreinbakken keihard nodig voor volkshobby nummer één: rondrijden in de woestijn. Ook voor vakantievierders iets dat op het to do-lijstje thuishoort. Gelukkig zijn er ontelbare reisorganisaties die woestijnsafari’s aanbieden. De excursies zijn vrij massaal en weinig origineel (het programma bestaat overal uit een hobbelige 4 x 4-rit, een kort rondje op een kameel, een barbecue en een optionele overnachting), maar alleen al voor de spectaculaire zonsondergang een aanrader. Overdag is sandboarden een populaire bezigheid, maar doorgewinterde snowboarders moeten zich voorbereiden op een teleurstelling. De piste is slechts een zandheuveltje en erg veel snelheid ga je daarop helaas niet maken. Van een stad in de woestijn zou je bijna vergeten dat hij ook nog aan zee ligt. De openbare stranden zijn gratis en Umm Suqeim Beach hebben wij als beste getest: het is er schoon, er is ruimte om te beachvolleyballen, er zijn douches en op de handdoeken liggen voornamelijk jonge, westerse expats. Als het te heet is voor het strand is Jumeirah Beach Park de beste optie. Hier lig je voor een euro in het schaduwrijke gras en als je trek krijgt, staat de barbecue al voor je klaar. Een van de weinige Dubaise strandtenten is Barasti Bar. De expats spreken lyrisch over deze relaxte loungeplek, maar wij zijn er dankzij een zeer onhandige taxichauffeur nooit gekomen (zie kader ‘Vervoer in Dubai’). Tijd voor een herkansing is er niet, want met het zand nog in onze schoenen moeten we alweer richting vliegveld. De Frans-Marokkaanse Karima (28), die we onderweg tegenkomen, vat het perfect voor ons samen. ‘Dubai heeft alles. Heerlijk weer in de winter, fijne stranden, een fantastisch nachtleven, aardige mensen, lekker eten, genoeg cultuur en het is hier ook nog eens extreem schoon en veilig. Ik wil hier nooit meer weg en het is jammer en onterecht dat niet meer jongeren hier op vakantie gaan.’
woestijn-safari
Verre reizen en backpacken met KILROY Wil jij ook Dubai gaan verkennen of ben je een verre reis aan het plannen? KILROY travels is hét reisbureau voor en door backpackers. Bij KILROY kun je zo’n beetje alles boeken voor je reis: vliegtickets, hostels, camperhuur, autohuur, rondreizen, reisverzekeringen, vrijwilligerswerk en ga zo maar door. Geen pakketreizen, dus jij bepaalt hoe jouw ideale reismix eruit ziet. Boek je reis naar Dubai of je wereldreis bij KILROY en krijg met je CJP/ISIC pas maar liefst 50 euro korting. www.kilroyworld.nl
50
rode gordijnen En ze leefden nog lang en gelukkig
Beeld: Annaleen Louwes
Dit is geen sprookje, geen Disney en het is zeker niet voor kinderen. Dat zeggen de makers van Een kleine zeemeermin er meteen duidelijk bij. Hun voorstelling is gebaseerd op het beroemde sprookje van Hans Christian Andersen over een kleine zeemeermin die een groot offer moet brengen om bij haar prins te kunnen zijn, namelijk haar staart opgeven om mens te worden. Deze voorstelling bekijkt hoe wij allemaal via verbeelding een betere wereld willen scheppen. Want hebben we niet nu eenmaal fantasie nodig om de werkelijkheid aan te kunnen? Regisseur Marcus Azzini zet in deze montagevoorstelling vele disciplines en kunstenaars in. Samen vertellen ze over het verlangen naar een mooiere versie van je eigen leven. Een kleine zeemeermin van Oostpool Van 22/2 t/m 16/4 www.oostpool.nl.
Beeld: Brett Russel
Kleine theaterfeestjes Jandino Asporaat is ongetwijfeld de grappigste Antilliaan die in Nederland woont. ‘En’, zoals hij zelf zegt, ‘wellicht ook de hardstwerkende, maar dat onder voorbehoud’. In het najaar van 2005 won hij de persoonlijkheidsprijs op Cameretten dankzij zijn overrompelende presentatie. Hij kwam op met een enorme brassband – een vrolijke verschijning in het verder zo nuchtere Nederlandse cabaretlandschap. ‘Een echte publieksbinder, nog ruw en ongepolijst, maar met veel bling bling’, oordeelde de jury. ‘Zijn teksten zijn van stekelig fluweel en zijn verbeeldingskracht is sterk.’ Jandino bouwt kleine theaterfeestjes. Energiek, opgewekt en best gelikt. Grappig is het sowieso. Afgelopen jaren speelde hij eigen programma’s en
oefende hij nieuw materiaal in comedyclub Toomler. Inmiddels heeft hij zijn vorm en het publiek hem gevonden. In zijn nieuwste voorstelling Laat ze maar komen overspoelt hij zijn publiek met grappen, verhalen, liedjes en typetjes. Hij daagt iedereen en alles uit, maar vooral zichzelf. Zelfspot is zijn belangrijkste wapen. Gaf hij in zijn eerste show een hilarische typering van zijn eigen Antilliaanse familie, dit keer richt hij zijn pijlen op zijn Hollandse schoonfamilie. Jandino gebruikt zijn eigen omgeving graag als inspiratiebron, ‘want dat is het goedkoopst’. Ander thema van zijn nieuwe show is volwassen worden. Hij wordt dit jaar dertig en krijgt een kind. Hoe moet hij omgaan met al die nieuwe verantwoordelijkheden? Wat betekent het om vader te worden, terwijl je jezelf soms eigenlijk nog een kind voelt? Laat ze maar komen van Jandino Asporaat, nu t/m 27/5 op tournee: www.jandinoasporaat.nl.
Tekst Merijn Henfling
51
Schandalig goed
Beeld: Erwin Olaf
De mensen spraken er schande van. Het beroemde ballet Le Sacre du Printemps van Igor Strawinski zorgde bij de première in Parijs in 1913 voor een ongelooflijk schandaal. ‘De muziek was barbaars’, oordeelden pers en publiek eensgezind, en het ballet danste als ‘oermensen’. Het stuk kreeg de bijnaam ‘Massacre du Printemps’. Choreograaf Nils Christe maakt nu een nieuwe versie voor alle dansers van Introdans en toont daarmee opnieuw aan dat Strawinski een belangrijke inspiratiebron blijft voor veel choreografen over de hele wereld. Naast deze ‘Sacre’ kent de avond nog twee andere balletten die ook een link hebben met de muziek van de Russische componist. STRAWINSPIRATIE van Introdans Tournee van 4/2 t/m 20/6 www.introdans.nl.
Smaakmaker in de grote zaal Jetse Batelaan (32) is een smaakmaker in het Nederlandse theater. Hij bedenkt en regisseert al jaren opvallende, fysieke en beeldende voorstellingen die vervolgens ook met veel succes in het buitenland gespeeld worden. Je zou zijn werk mime kunnen noemen, maar bedenk dan wel: mime was nog nooit zo leuk! Bij het Ro Theater uit Rotterdam maakt hij nu zijn eerste voorstelling voor de grote zaal: Reuzen. De voorstelling gaat over drie reuzen, een kind en een hele wereld daaromheen. Mensen die op het verkeerde moment het verkeerde gereedschap in handen krijgen, maar toch moeten timmeren. Wat moet je met een kettingzaag, als je wilt uitleggen wat vaderliefde is? Reuzen van het Ro Theater Regie: Jetse Batelaan Alleen te zien in Rotterdam: 9 t/m 18/3 www.rotheater.nl.
52
EXPO
Freaky fascinerend Marcel Dzama maakt tekeningen en schilderijen die bevolkt worden door een behoorlijk freaky mix van menselijke en dierlijke karakters en alles daartussenin. Geïnspireerd door Mexicaanse altaren heeft de kunstenaar een serie indrukwekkende diorama’s (een chic woord voor kijkdozen) gemaakt. Dzama verwijst in zijn werk naar de cinema, religieuze folklore en hij refereert geregeld aan iconen uit de kunstgeschiedenis van begin twintigste eeuw, zoals Marcel Duchamp, Alexander Calder of de kunstenaars van de
Dada-beweging. Zijn creaties waren al te zien op albumcovers van onder anderen They Might be Giants en Beck en in videoclips voor bijvoorbeeld Bob Dylan, maar nu voor het eerst in een expositie in Nederland. Marcel Dzama 12 maart t/m 13 juni GEM, Den Haag www.gem-online.nl € 2,- korting met CJP
Tekst Jannemieke Oostra
53
Sesam, open u De deuren van het Stedelijk Museum Amsterdam waren na zeven jaar sluiting (!) de afgelopen maanden eindelijk weer open. Niet dat de verbouwing nu klaar is, maar de nieuwe directeur heeft besloten dat er minstens weer wat leven in de brouwerij moest komen, dan maar met een expo die verbouwingsproof is. Geen slecht idee, The Temporary Stedelijk 1 had een verrassend experimenteel karakter vol performances, lezingen en evenementen. De deuren zijn nu weer heel even dicht, maar gaan 2 maart weer open voor The Temporary Stedelijk 2 met een heel nieuw programma rondom de collectie moderne en hedendaagse kunst en vormgeving. The Temporary Stedelijk 2 at the Stedelijk Museum vanaf 2 maart Stedelijk Museum Amsterdam www.stedelijk.nl € 5,- korting met CJP
Kleine kans De kans dat je de lotto wint is nogal klein, het is zelfs waarschijnlijker dat je binnen een uur na het kopen van een lot dood neervalt... Toch zal deze beetje zure, maar fascinerende constatering de meeste mensen er niet van weerhouden eens een gokje te wagen. Kunstenaar Gabriel Lester maakte voor Boijmans een fascinerende expositie rondom de verschillende aspecten van het (nood)lot: kansberekening, bijgeloof, toeval en zelfbedrog. Lester laat in zijn tentoonstelling vol kleine en grote installaties en twee speciaal gemaakte films de grilligheid van het menselijk lot zien en de drang om door middel van rituele handelingen het lot te begrijpen, te beïnvloeden, te beschrijven en te bezweren. Gabriel Lester - Suspension of Disbelief 12 februari t/m 8 mei Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam www.boijmans.nl € 2,50 korting met CJP
54
zien
Onze Elle Style Award-winnende stylist Lisa Anne Stuyfzand trekt het land in om te zien hoe u allen erbij loopt. En: wat zijn de fashionmogelijkheden met de CJP-pas?
V.O.R.K. Volop originele Rotterdamse kunst. In een ruimte. Wij bezochten deze art fair georganiseerd door de jongerenraad voor Kunst en Cultuur in Rotterdam die plaatsvond in de DĂŠpendance in het Schieblok. Op deze tweede editie van V.O.R.K. presenteerde en verkochten vijfentwintig Rotterdamse kunstenaars hun werk. Van illustratoren tot modevormgevers, van schilders tot fotografen: ze liepen er allemaal rond en wij vroegen hen naar hun persoonlijke presentatie. Ha! Van een beetje kunstenaar verwachten wij goed gevoel voor kleurgebruik, compositie, materiaalkeuze etc. Of is hun eigen verschijning totaal onbelangrijk voor ze?
Lisa zag... Vooral veel eigenwijze types en hier en daar een daadwerkelijk gestileerd figuur die zijn/haar eigen uiterlijk wel net zo belangrijk vindt als de beauty van het schilderij aan de muur. Maar, het hoeft er vooral allemaal niet luxe uit te zien. Lekkere off kleuren als mosterd en cognacbruinen, bordeauxrood, donkerblauw en grijs. Fris is anders, maar eigenzinnig zijn ze zeker. Veel comfort en weinig shine: Rotterdammers schreeuwen liever niet te hard.
STYLING Lisa Anne Stuyfzand
Viola 32 jaar, levenskunstenaar en koekenbakker
Marianne 23 jaar, freelance illustrator en hotel-receptioniste
Beeld Boris Postma
Liesbeth 29 jaar, mode-ontwerpster
3
Pim Top 28 jaar, fotograafÂ
55
56
zien en gezien worden
en gezien worden
57
Naast alle culturele kortingen biedt de CJP-pas ook veel voordeel op het gebied van fashion. Onze stylist Lisa Anne laat op deze pagina’s zien hoe je er uit kunt zien als je hier en daar met je pas wappert.
Kleding Model Xifu Gestreepte longsleeve, Cool Cat € 14,95 > € 13,45 Jurkje met print en v-hals, Sessun via Welikefashion.com € 147,95 > € 133,15 Leren rok, Modstrom via Welikefashion.com € 99,95 > € 89,95 Gebreid vest met immitatie bontkraag, America Today € 79,95 > € 71,95 Sjaal, American Vintage via Welikefashion.com € 49,95 > € 44,95 Bruine tights, Six € 9,95 > € 8,95 Vetergymp, Vans via Frontrunner € 59,95 > € 53,95 Ketting met klokje, Six € 7,95 > € 7,15 Koperkleurige ring, Six € 3,95 > € 3,50 Leren tasje, Waterlooplein € 15,-
Accessoires Haarclipjes, Accessorize € 8,90 > € 8,Ketting met skyline, Club Manhattan via Welikefashion.com €19,95 > € 17,95 Kralenarmband, Accessorize € 8,90 > € 8,Horloge met turtleband, Triwa via Welikefashion.com € 149,95 > € 134,95 Vetergymp, Diesel via Shoemixx.nl € 69,95 > € 62,95 Koperkleurige ring met sterren, Just Female via Welikefashion.com € 14,95 > € 13,45
58
playlist
De soundtrack bij dit magazine. www.cjp.nl/playlist
Rotterdam Termination Source Poing
Absolute klassieker van Rotterdamse bodem. Betekende het begin van de gabbertijd. Nou ja, een beetje kort door de bocht dan, hè? Negentien jaar later vooral verbazingwekkend stompzinnig.
The Beatles Norwegian Wood
Haruki Murakami schreef een boek bij het gevoel van dit liedje. Er is later ook een film van gemaakt. Maar daar associëren wij dit liedje liever niet mee.
Cypress Hill Insane In The Brain
Twaalf albums met maar één onderwerp: blowen. Het album Black Sunday en dan vooral de hit Insane In The Brain, betekenden wereldfaam voor Cypress Hill. De oude klassiekers zijn nu weer uit de kast getrokken voor dansvoorstelling Bounce.
Celine Dion My heart will go on
Hoe hebben we er met z’n allen in kunnen trappen? Leo en Kate, Jack en Rose, zij zonken met de Titanic en spook Céline Dion jankte de soundtrack bij elkaar. Hoofdpersoon Brooke uit Hanna Bervoets’ nieuwe boek hield er een obsessie aan over.
The Knife Silent Shout
Aron Ralston viel in een klif, raakte vast met zijn arm onder een rots, schreeuwde vijf dagen tevergeefs om hulp en zag geen andere optie dan zijn eigen arm afsnijden met een bot zakmes. Daar is nu de film 127 Hours over gemaakt. Wij zeggen: The Knife – Silent Shout.
Stealers Wheel Stuck in the middle with you
Deze had natuurlijk ook gekund bij het geval 127 hours.
Johnny Cash God’s gonna cut you down
Een van de laatste en een van de beste nummers van Johnny Cash. Nu gebruikt voor de soundtrack van True Grit. Bekijk vooral de fantastische videoclip!
Theme from Psycho
Vijftig jaar oud, maar nog altijd onovertroffen als muzikaal naderend onheil. Hitchcock, wij buigen diep.
Antony & The Johnsons Poorest Ear
Underworld Mmm skyscraper I love you
Scott McKenzie San Francisco
Public Enemy Fight the power
Onze James Worthy kan nauwelijks verdragen dat Vincent van Gogh bij leven niet de erkenning kreeg die hij verdiende. En dat kon Vincent zelf eigenlijk ook niet.
Toen er nog helemaal geen videogames bestonden, riep Scott McKenzie de hippies op naar San Francisco te komen. Met een bloem in het haar. Diezelfde hippies zijn nu CEO bij de grote gamefabrikanten. In San Francisco is er dus een heel ander festival: vol met indie games.
In Dubai staat het hoogste gebouw van de wereld. De Burj Khalifa. 828 meter hoog. Wij kunnen ons wel iets voorstellen bij het uitzicht daar.
De film Sonny Boy vertelt het verhaal van een bekrompen en racistisch Nederland in de jaren twintig. Hoofdrolspeler Sergio Hasselbaink vertelde ons over zijn eigen ervaringen met racisme in het dagelijks leven. In 2011, welteverstaan. Zucht.
Osdorp Posse Chef’Special Uitkeringlijers Airplaying Nee, natuurlijk zijn wij van de linkse hobby. En natuurlijk supporten wij de kunstenaars van pagina 32, die naar eer en geweten mooi werk willen maken. Maar deze konden we niet laten liggen.
Winter? Winter? Niks geen winter met deze Serious Talent. Dampen van de hitte!
Andre Hazes Schradinova Bloed, zweet en Glowing Bij Janne Schra willen wij wel een keer sushi komen eten. En haar daarna een verhaaltje voorlezen. tranen Om het goed te maken.
Want wij houden heel erg van, eh.. muziek.
60
interview
Tekst Robbert Blokland
Beeld Jeroen van Loon
Sergio Hasselbaink in Sonny Boy De eerste nieuwe ster van dit jaar heet Sergio Hasselbaink. De Amsterdamse skater belandde van de straat bij het dansgezelschap Ish, waar hij een aantal jaren meedraaide. Maar deze maand maakt de 28-jarige Hasselbaink zijn speelfilmdebuut met de hoofdrol in de verfilming van het boek Sonny Boy. ‘In deel 2 wil ik wel mijn eigen stunts doen.’ Natuurlijk was acteur Sergio Hasselbaink blij dat hij de hoofdrol had gekregen in een grote Nederlandse speelfilm. Hij nam een half jaar lang scènes op met acteurs als Ricky Koole, Marcel Hensema en Frits Lambrechts, en mocht werken met regisseur Maria Peters, die met Kruimeltje en Pietje Bell verantwoordelijk was voor twee van de grootste Nederlandse filmhits van de afgelopen jaren. Sergio liep rond op gigantische sets vol figuranten en decors en kleren waarmee de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw werden teruggehaald. Maar pas de laatste dagen begint de 28-jarige Amsterdammer zich te realiseren hoe groot Sonny Boy eigenlijk is. Vrienden bellen hem op dat ze trailers hebben gezien. In de bioscoop hangt een levensgrote poster met zijn hoofd erop. En journalisten willen hem opeens massaal interviewen. Je moet toch wel ergens hebben gedacht: wat een enorm project is dit? ‘Nee, eerlijk waar niet! Ik heb nog nooit eerder een speelfilm opgenomen, dus ik dacht eigenlijk dat dit normaal was. Van die enorme sets, hallen vol kleding, tientallen figuranten. Ik denk eigenlijk dat ik heel blij ben dat ik daar tijdens de opnames niet te veel over nagedacht heb. Ik was zeker in het begin toch al nerveus genoeg: sta je opeens
tegenover niemand minder dan Ricky Koole een heel dramatische scène te spelen.’ Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd tijdens de opnames? ‘Ik volg momenteel de acteeropleiding Faam, van Hugo Metsers. Maar ik zit pas in mijn tweede jaar. Op de set heb ik volgens mij alle leerstof van vier jaar tijd in noodtempo doorlopen. Faam is een uitstekende opleiding, maar je leert acteren toch pas echt in de praktijk.’ Geef daar eens een voorbeeld van? ‘Ik liep meestal ‘s ochtends vroeg al enorm te stuiteren, zat vol energie die er allemaal meteen uit moest. Maar dat is niet verstandig als je draaidagen maakt van zestien uur. Dan liep ik tegen de avond al op mijn tandvlees, terwijl we nog zes, zeven uur moesten. Daar waarschuwde Ricky mij in de eerste dagen al voor en ze had helemaal gelijk. Dat kan je ook gewoon niet maken tegenover de rest van de cast en crew. Alles wordt om de hoofdrolspeler gepland: dan moet iedereen dus wel op die hoofdrolspeler kunnen bouwen.’ Producent Shooting Star werkte bijna vijf jaar aan Sonny Boy, de verfilming van het succesvolle boek
van auteur Annejet van der Zijl. De schrijfster reconstrueerde het waargebeurde verhaal van de zwaarbeproefde liefde tussen de Surinaamse immigrant Waldemar Nods en de getrouwde blanke vrouw Rika van der Lans in het interbellum van de vorige eeuw. Van het boek zijn alleen al in Nederland meer dan 320.000 exemplaren verkocht. Het ambitieuze project kostte zes miljoen euro en is daarmee een van de duurste Nederlandse films ooit. Je ouders komen wel uit Suriname, maar je bent zelf geboren in Nederland. Heb je nog enige binding met het land van je ouders? ‘Nee, eigenlijk het enige Surinaams dat er nog in zit, zit aan de buitenkant. Mijn ouders emigreerden naar Nederland in 1972, drie jaar voor de onafhankelijkheid. Maar gevoelsmatig liggen daar wel mijn roots. Als ik iemand spreek die ook uit Suriname komt, voel ik meteen een soort ondefinieerbare verbondenheid. Ik ben Nederlander en voel me hier thuis, maar dat gevoel zal nooit honderd procent zijn: een deel van mij is en blijft Surinaams.’ Een deel van de opnames is in Suriname gemaakt. Was je daar eerder geweest? ‘Nee, nog nooit. Het was een soort cultuurshock: ik dacht dat mensen hier in Nederland direct waren, maar daar is het nog veel erger. Het was wel een verademing om eens niet de uitzondering te zijn. Niet dat iedereen je hier in Nederland meteen op je uiterlijk veroordeelt, maar je blijft wel een uitzondering. Daar was dat niet het geval: iedereen leek op mij! Dat was een gevoel dat ik nooit had ervaren. Het was best wel eens fijn om niet automatisch op te vallen door mijn huidskleur.’ Een belangrijk thema in het boek is het racisme waar Waldemar in Nederland tegenaan loopt. Is er iets verbeterd in de afgelopen eeuw? ‘Jawel. Ik kan tegenwoordig hand in hand met mijn blanke vriendin over straat lopen zonder dat mensen mij raar nakijken. Maar als donkere man heb ik er nog steeds elke dag last van. Mensen reageren onbewust anders als ik een trein binnenstap, of bij een pinautomaat sta. Als ik in mijn eentje een chic restaurant binnen loop, wordt mij binnen no time gevraagd wat ik precies kom doen. Dat soort dingen maak ik dagelijks mee. En dat gaat ook niet veranderen, vrees ik. Mensen zijn bang voor alles wat onbekend is, of voor alles wat anders is. En een groot deel van de blanke bevolking
‘De Surinamers waren hier helemaal niet zo gewenst als ze zelf hadden verwacht’ kent geen donkere mensen. Er zullen nog heel wat eeuwen overheen gaan voordat dat automatische gevoel van ongemakkelijkheid zal verdwijnen.’ Jij staat nu als donkere acteur in het middelpunt van de belangstelling. Dan kan je toch wel een klein steentje bijdragen aan die acceptatie? ‘Natuurlijk: iedere donkere man of vrouw kan er zijn minuscule steentje aan bijdragen. Jij spreekt mij nu en denkt: “Jeetje, hij valt eigenlijk best mee”. Dat is natuurlijk winst. Maar als ik een keer een rotdag heb en mij niet zo voorbeeldig gedraag, zeggen mensen: “Kijk, daar heb je weer zo’n rare agressieve allochtoon”. Dat kan erg frustrerend zijn. En ik ben helemaal geen allochtoon - maar dat weten zij natuurlijk niet als ze niet met mij praten. Ik relativeer het vaak maar. Er zijn heel veel landen in de wereld waar het racisme veel erger is.’ Sergio Hasselbaink zag het levenslicht in 1982. Zijn jeugd bracht hij door op de straat, waar hij vaardig leerde skaten. De acteur omschrijft zichzelf in zijn puberjaren als een ‘thrillseeker’ die continu gevaarlijke Jackass-achtige stunts bedacht en grenzen wilde verleggen. Een paar jaar terug werd Hasselbaink in een parkje spontaan ontdekt door Marco Gerris, de leider van dansgezelschap Ish. Deze vroeg hem op te treden als skater in een van zijn programma’s. Tijdens de repetities ontmoette Hasselbaink acteur Hugo Metsers, die hem overtuigde een acteeropleiding te gaan volgen aan zijn Mediacollege Amsterdam. Hoe vertolkt een hippe skaterboy als jij de rol van een nette, hoogopgeleide immigrant? ‘Ja, dat is acteren hè! Je leeft je in en bedenkt hoe jij in diezelfde situatie zou handelen of praten. Stel je voor: jij reist naar een vreemd land. Daar moet je je continu bewijzen, want mensen zien jou als iets vreemds. Dus je gedraagt je de hele tijd heel erg netjes. Je trekt je beste kleren aan, staat
altijd rechtop, spreekt altijd met twee woorden, verheft nooit je stem. Het helpt overigens wel als je lakschoenen en een pak draagt en jezelf een net kapsel aanmeet. Ik gedroeg me dan bijna vanzelf als Waldemar.’ Je ouders hebben, net als jouw personage Waldemar, de grote oversteek gemaakt naar Nederland. Heb je ter voorbereiding op de film veel met ze daarover gepraat? ‘Ja. Ik heb aan mijn moeder gevraagd hoe zij de oversteek heeft ervaren. Hoe het voelt als je vanuit het land waar je bent geboren en opgegroeid opeens verhuist naar een land waar je niets van weet behalve dat het er koud is en dat het aan de andere kant van de oceaan ligt. Het lijkt me supereng, als ik eerlijk ben. Ik weet niet of ik die gok zou durven nemen. Ze vormden zichzelf een soort idyllisch beeld van Nederland: ze zouden hier meer kansen krijgen en meer geld verdienen. Maar ze hadden geen idee waar ze eigenlijk aan begonnen.’ Hoe heeft die kennis je geholpen je rol vorm te geven? Ik geef een simpel voorbeeld. Als je aankomt na zo’n reis huppel je niet meteen vrolijk de loopplank af, om maar wat te noemen. Die mensen waren hier helemaal niet zo gewenst en gewild als ze zelf hadden verwacht. Ze werden met de nek aangekeken. Veel Nederlanders kenden geen donkere mensen; kinderen schrokken als ze mijn ouders op straat tegenkwamen. En dat was in de jaren twintig, toen Waldemar de reis maakte, natuurlijk nog vele malen erger. Ik zou niet graag in zijn schoenen staan. Er zitten ook maar weinig scènes in de film waarin ik mocht lachen. Het was natuurlijk ook geen man die veel te lachen had.’ Naast lachen mocht je ook niet zelf je stunts doen. Tot je grote frustratie, begreep ik. ‘Dat klopt! Ik ben niet van suiker gemaakt. Ik heb bij Ish in het theater precies geleerd hoe ik bijvoorbeeld na een sprong goed moet vallen zonder grote fysieke risico’s te lopen. Waldemar springt bijvoorbeeld aan het eind van de film van een boot af. Maar dat soort dingen mocht niet van de verzekering. Als er iets met mij zou gebeuren, loopt het hele strakke opnameschema gevaar. Dus voor elke stunt was er een stuntman. Ik begrijp het natuurlijk wel. Maar voor de sequel laat ik een clausule in mijn contract opnemen dat ik tenminste één keer ergens vanaf mag springen!’
64
3fm serious talent
CJP Magazine gelooft in nieuw talent. Van de bands en artiesten die 3FM Serious Talent bestempelt als veelbelovend, zetten wij er een in de spotlights. Deze keer: Chef’Special.
‘Bijna verongelukken sterkt de band’ Stel dat jullie bandbus kon praten. Wat zou zijn mooiste verhaal zijn? Joshua: ‘Het is eigenlijk een zij. Ze heet The Mrs. en heeft inmiddels veel met ons gelachen. Maar ze maakt het ons ook moeilijk. Vooral door niet te starten.’ Wouter H. : ‘Dat ging in Frankrijk zelfs zover dat de gast van de wegenwacht naar ons zwaaide wanneer hij ons zag rijden. Zo vaak moest hij ons helpen.’ Wouter P. : ‘Ik denk dat het voor The Mrs. lastig is om één anekdote te kiezen. Onze belevingen met haar zijn een aaneenschakeling van mooie momenten. Zo herinner ik me een optreden op een klif langs de kust. Het voelde alsof we een eigen wereld hadden gecreëerd met de mensen die daar waren. Heel erg hippie, maar wel te gek.’ Het was vast niet altijd zo sprookjesachtig. Wanneer was het zwaar? Guido: ‘Tussen Florence en Bologna, op de snelweg, hoorden we opeens een klap en daarna begon het te stinken. Bleken de remmen het niet meer te doen.’ Joshua: ‘Het verkeer schoot voorbij terwijl wij die bus tot stilstand moesten krijgen.’ Wouter P. : ‘Uiteindelijk is het gelukt door via de vangrail af te remmen.’ Joshua: ‘Toch heeft dat ook iets moois. Bijna verongelukken sterkt de onderlinge band en zorgt voor een moment van bezinning. Na zo’n stressmoment heb je een goed excuus voor een biertje.’
Op de hoes van jullie single Airplaying steekt een struisvogel zijn kop in het zand terwijl daarachter een radiomast te zien is. Dat riekt naar een subtiele boodschap. Jan: ‘Het ligt iets genuanceerder dan het op de hoes lijkt. We zijn niet tegen de radio, ofzo.’ Joshua: ‘Integendeel, we vinden radio heel belangrijk. Maar ik vind wél dat er veel van hetzelfde te horen is. Het moet hitgevoelig zijn, anders wordt het niet gedraaid.’ Wouter H. : ‘Vroeger kon er meer. Bohemian Rhapsody van Queen is een hit geweest. Als je nu met dat nummer bij de radio aankomt, lachen ze je uit. Alles wordt tegenwoordig gladgestreken. Van ons mag het iets ruwer en gedurfder.’ Nog even terug naar jullie hippiebus. Waar slapen de groupies? Joshua: ‘Die zijn er amper, joh. Ik moet het rock-’nrollgehalte van deze band in mijn eentje hooghouden. Alle andere bandleden hebben een vriendin.’ Jan: ‘Maar je doet het met verve. Meestal terwijl wij druk zijn met afbouwen en opruimen.’ Joshua: ‘Nou ja, euh. Het helpt wanneer je in een band speelt. Laat ik het daarbij laten.’ V.l.n.r. Wouter Prudon (23, Drums), Guido Joseph (26, Gitaar), Joshua Nolet (22, Zang), Wouter Heeren (24, Toetsen), Jan Derks (29, Bas) www.chefspecialmusic.com
Tekst RENÉ VAN DER MEER
BIO Chef’Special houdt de vaart er in. Nadat in 2008 blijkt dat het klikt tussen de heren, kopen ze een bandbus en touren daarmee drie zomers lang door Frankrijk, Italië en Spanje. Hun mix van hiphop, reggae, funk en rock vormt hier de opzwepende soundtrack van een ultieme zomer. Eenmaal thuis duikt de band de studio in. Na hun eerste single Airplaying van eind vorig jaar, verschijnt aankomende lente hun volledige album. Mooi op tijd voor de zomer.
Beeld ALWIN SLOMP
65
66
UITGAAN Meer huisdan zuipkeet
Poptempel zus, café zo. Uitgaan in de stad kennen we nou wel. Maar wát als je op het platteland woont? Dan begin je een keet! Thok in Westendorp (Achterhoek) is de populairste van het land, volgens Keetkeur.nl*. Wat doet men daar zoal? Comazuipen? Vergeet het maar… Locatie Achter de boerderij van de familie Kruisselbrink staat een houten hutje in de sneeuw. Sprookjesachtig, nietwaar? Het is het terrein van Jelmer Kruisselbrink (20) en zijn maten. Ze zitten er iedere dag, echt íedere dag. Te comazuipen? Niet echt. In het weekend drinken ze ‘een biertje’. Doordeweeks kijken ze tv of ‘kletsen wat’. Wie naar de wc wil, moet een deurtje verder zijn: op de boerderij van Jelmers ouders. Muziek Thok is meer een huiskamer dan een disco. De banken staan in V-vorm om de tv. Welke muziek er gedraaid wordt, is afhankelijk van wie de afstandsbediening in de knuist heeft. Er wordt gezapt tussen TMF en MTV. ‘Op zaterdag staan ze soms te hakken, de andere keer draaien ze hiphop of Nederlandstalig’, aldus een bezoekster. Om half negen verzamelt iedereen zich voor de tv. Het geluid gaat harder, Boer zoekt vrouw begint. Sfeer Het mag dan zondagavond zijn, van comazuipen is geen sprake in Thok. En dat terwijl een biertje niet al te duur is en de 25 vaste bezoekers tussen de 18 en 21 zijn. Hoe zit dat? Misschien komt het doordat het een sympathiek volkje is, dat plast bij de ouders van Jelmer, dat de Kruisselbrinkjes geen kots in de tuin toewenst en dat Boer zoekt vrouw kijkt.
Thok, Westendorp, www.keetkeur.nl *Keetkeur is een wedstrijd voor de beste keet van Nederland. Dat wordt bepaald door jury en publiek. Thok kreeg de meeste publieksstemmen: 1222 stuks.
Tekst Govrien Oldenburger
Beeld Ricki van der Tas
67
De feestgangers Jelmer (20, kraanmachinist): ‘Toen ik veertien was, begon ik Thok. Het begon als caravan, daarna kwam er een voortent bij. Uiteindelijk bouwden we er een houten hut omheen. De regels zijn: geen drugs, houd het netjes en de laatste doet het licht uit. Als je hier wilt komen, moet je een van ons kennen. Vreemd volk willen we liever niet. Wat als ze drugs meenemen, of zo?’
Koen (18, student economie): ‘Het is leuk dat we hier bij elkaar kunnen komen. Anders zouden we waarschijnlijk op het pleintje zitten, net als vroeger. Hier kunnen we een biertje drinken, muziek luisteren en een filmpje kijken. Sowieso is het goedkoper dan de kroeg. Meestal zitten we hier tot twaalf uur. Daarna gaan we naar de Radstake (de lokale disco, red.).’
Karin (18, bijna onderwijsassistent): ‘Even tellen, er komen vier meisjes in Thok. Allemaal aanhang. Ik ook, ik hoor bij Koen. De jongens hier zijn echt leuk en niet bevooroordeeld. Je hebt nooit het gevoel dat ze niet met je willen praten. Rare dingen gebeuren hier niet. We letten goed op elkaar en op de spullen die hier staan. Je bent toch een beetje te gast, hè?’
68
Workshop CJP workshop popfotografie De Grote Prijs van Nederland In december vond de CJP-workshop Popfotografie plaats, onder leiding van fotograaf Hülya Kiliçaslan. Tijdens de finale van De Grote Prijs van Nederland konden de deelnemers meteen zelf aan de bak. Er werd gefotografeerd bij de verschillende categorieën: Rock/Alternative, Hiphop, Singer/Songwriter en Dance/Producers. Op deze pagina’s een greep uit het resultaat. Voor meer workshops check: www.cjp.nl/workshops Foto onder: Caro de Jonge, foto rechts: Wilhelm Pruim, foto rechtsonder: Tobias Souhuwat
70
workshops
EN WANNEER DOE JIJ MEE? CJP WORKSHOPS Tijdens de CJP Workshops beleef je cultuur eens van de andere kant. Dus 贸f zelf aan de slag 贸f onder professionele begeleiding recenseren. De workshops worden gegeven door experts, bestaan uit een lesdeel en een praktijkdeel en zijn vaak gecombineerd met geweldige culturele events. Data, inschrijven en voorwaarden: www.cjp.nl/workshops
Februari ------------------------------IFFR
Films recenseren
Juli ------------------------------Amsterdam Fashion Week
Straatfotografie
Juni t/m Augustus ------------------------------De Parade
Juni t/m Augustus ------------------------------De Parade
Reportagefotografie
Juli ------------------------------Amsterdam Fashion Week
Volkskrant Paradepagina
Mode recenseren September ------------------------------Nederlands Film festival
Films recenseren/ interviewen
December ------------------------------IDFA
Mini documentaire maken
December ------------------------------Finale Grote Prijs van Nederland
Popfotografie
72
boeken
Ieder nummer mag iemand waarvan wij vinden dat hij/zij het verdient C 100,- stukslaan in boekenwinkel De Slegte. En daar krijg je met je CJP-pas ook nog eens 10% korting.
Tekst Danielle Lakeman
Beeld Julia de Boer
73
site en de videoclip. Het zijn allemaal facetten van meerdere kunstdisciplines en vormen samen een totaalpakket.’
Janne Schra (29) stond een jaar geleden nog met de jazzy band Room Eleven op de bühne. Tegenwoordig maakt ze furore met haar eigen band: Schradinova. Afgelopen najaar bracht ze haar eerste soloalbum uit: India Lima Oscar Victor Echo You. Tijdens haar optreden op Noorderslag bezorgde ze het publiek twinkelende ogen en dat is voor ons reden genoeg om Janne met € 100,- De Slegte in te sturen.
Let Us Compare Mythologies ‘Dit is een boekje met een verzameling van teksten van de Canadese dichter en singer-songwriter Leonard Cohen. Hij zei ooit: “There’s a crack in everything, that’s how the light gets in”. Hij bedoelt daarmee dat dingen niet perfect kunnen zijn, wat je ook maakt als mens. Als dingen, zoals muziek, ongepolijst en rafelig zijn, maar wel gemeend, vind ik het sowieso een stuk interessanter om naar te luisteren. Het leven wordt denk ik een stuk interessanter als je niet alles waterdicht maakt. Cohen scheen jaren te doen over één tekst en noemt liedtekstschrijven dus met recht een vak. Ik vind een nummer geslaagd als je een gevoel weet over te brengen, als een liedje iets met je doet. Andere Artiesten waar ik kippenvel van krijg, zijn onder andere Joni Mitchell, Fiona Apple en Ani DiFranco.’ Sushi ‘Voor een tour met Room Eleven ben ik in Japan geweest en daar at ik de lekkerste sushi ooit. Het lijkt mij leuk om nu een keer zelf sushi te rollen. De kantoorfreaks in Japan zorgen goed voor zichzelf, alle ingrediënten zijn vers en alles ziet er mooi uit. Eten is daar echt een belevenis. Het voelde gezond om daar te eten en ik werd er ontzettend blij van. Ik ben afgelopen jaar ook in China geweest, om een album op te nemen met saxofonist Benjamin Herman voor het project In A Cabin With. Maar het eten in China was geen succes.’
Fotografen in Nederland Janne: ‘Ik ben altijd op zoek naar mooie fotografie. Ik vind het belangrijk om te weten wat er allemaal in Nederland wordt gemaakt. Johan van de Keuken vind ik een goede fotograaf. Ik ben laatst naar een tentoonstelling van hem geweest in FOAM. Een van mijn andere favorieten is Hellen van Meene. Zij maakt prachtige portretfoto’s. Ik ben in veel gebieden van kunst geïnteresseerd. Ik studeerde Audiovisuele Media en daarvoor Film- en Televisiewetenschappen, maar ben uiteindelijk muziek gaan maken. Toch heb ik nog steeds veel affiniteit met beeld. Tijdens het maken van mijn eerste soloalbum afgelopen jaar was ik niet alleen bezig met muziek, maar ook met de fotografie, de web-
Modigliani ‘Mijn moeder is kunstschilderes, dus schilderen is mij met de paplepel ingegoten. Toch heb ik pas op mijn achttiende mijn eerste echte schilderij gemaakt. Dat signeerde ik toen met Schradinova. Ik schilder voornamelijk gezichten met dezelfde karaktereigenschappen; ze zijn niet blij met zichzelf. Misschien is dit wel een soort zelfreflectie, want er zijn tijden dat ik aan alles twijfel! Iemand zei laatst dat mijn werk lijkt op dat van de Italiaanse kunstenaar Modigliani. Daarom moest ik dit boek natuurlijk hebben. Mijn grote voorbeeld is Kees van Dongen. Hij werd wereldberoemd met zijn kleurrijke vrouwenportretten. Er was tot voor kort een expositie (De Grote Ogen, red.) van zijn werk te zien in museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam.’
74
topkortingen
Alle voorwaarden en aanvullende informatie voor culturele en lifestyle-kortingen staan op www.cjp.nl/korting en www.cjp.nl/deals.
www.cjp.nl/korting:
€ 2,50
50%
50%
Tot
40%
50%
CJP-korting
Last minute CJP-korting
10%
40%
Tot
CJP-korting
€ 2,-
CJP-korting
Last minute CJP-korting
CJP-korting op cultabonnement
CJP-korting
CJP-korting
€ 8,-
CJP-korting
www.cjp.nl/deals:
€ 50,-
Tot
25%
Gemiddeld 25% CJP-korting op je auto-, scooteren brommerverzekering
€ 2,50
10%
7,5%
10%
10%
Gratis smartphone bij een abonnement vanaf €12,50
10%
10%
15%
CJP-korting vanaf € 500,-
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting online
Service DE CJP-PAS
CJP
HOE KOM IK ERAAN?
CJP MAGAZINE
Een CJP-pas kost € 15,-. Iedereen tot dertig jaar kan een CJP-pas kopen of cadeau krijgen. Je kunt je pas aanvragen op www.cjp.nl. Ben je voltijd student, dan heb je recht op een CJP-pas met ISIC, voor wereldwijd voordeel. Ook deze kun je via www. cjp.nl bestellen, maar je kunt er ook voor terecht bij de winkels van JoHo en KILROY.
PAS KWIJT?
Vraag een duplicaat aan per e-mail of bel met de CJP infolijn (010 264 60 00). Een duplicaatpas kost € 5,-.
VERHUISD?
Je kunt je adreswijziging per e-mail doorgeven of via www.cjp.nl, je moet dan even inloggen. Vermeld je CJP-pasnummer (dat staat op je pas), je oude en je nieuwe adres. Je kunt ook de CJP infolijn bellen.
OPZEGGEN?
Je kunt je CJP-lidmaatschap schriftelijk of per e-mail opzeggen, minimaal drie maanden van tevoren.
75
Zes keer per jaar verschijnt CJP Magazine in een oplage van 100.000. Je krijgt ‘m gratis thuis als je een CJP-pas hebt en vindt ‘m bij vanLeest en De Slegte.
WWW.CJP.NL
Op de site van CJP vind je niet alleen de grootste culturele agenda van Nederland; je kunt er ook van alles winnen en je ongezouten mening geven over films, muziek, expo’s en theater. Daarnaast lees je alles over de nieuwste aanbiedingen en kortingen.
CJP IN DE VOLKSKRANT
Elke donderdag verschijnt de pagina CJP DEZE WEEK in de Volkskrant, met leuke interviews, informatie en tips van CJP.
WORKSHOPS
In samenwerking met de Volkskrant organiseert CJP het hele jaar door workshops voor leden. Bijvoorbeeld een workshop fotograferen, recenseren of striptekenen. Hou hiervoor www.cjp.nl/workshops in de gaten.
CJP IN HET BUITENLAND CONTACT Postadres: Postbus 5100, 2900 EC Capelle a/d IJssel e-mail: administratie@cjp.nl CJP infolijn: 010 264 60 00 Website: www.cjp.nl
Behalve in Nederland is je CJP-pas in veertig andere Europese landen geldig. CJP heet daar Euro<26 Youth Card (zie logo op je pas). Ben je voltijd student dan is je CJP-pas met ISIC zelfs een officieel studenten-ID waarmee je toegang hebt tot 150.000 kortingen in 120 landen wereldwijd. Kijk voor alle kortingen op www.euro26.org en www.isic.org.
PARTNERS
CJP krijgt geen subsidie, maar heeft eigen inkomsten uit pasverkoop en sponsoring. CJP wordt ondersteund door hoofdsponsoren de Volkskrant en Agis.
76
Gummbah
Uit zijn vorig jaar verschenen boek Net Niet Verschenen Boeken
78
Winnen
Wil je dat we op een van onderstaande items een postzegel plakken zodat de postbode hem door je brievenbus kan duwen? Ga naar www.cjp.nl/winnen en houd je CJP-pas bij de hand.
Norwegian Woodpakket Het klassieke boek van Haruki Murakami is verfilmd. Interessant, want Norwegian Wood stond jarenlang bekend als het boek dat niet te verfilmen viel. Toru Watanabe lijkt de melancholieke melodie van een klassieke Beatlessong voor eeuwig met zich mee te dragen. In 1969 is hij als stille en buitengewoon serieuze jonge student in Tokyo voor het eerst verliefd op de mooie Naoko. Maar hun wederzijdse prille liefde wordt getekend door de tragische dood, enkele jaren eerder, van hun gemeenschappelijke vriend Kizuki. Terwijl Naoko stopt met haar studie en zich verder terugtrekt in haar eigen wereld, vindt Watanabe aansluiting bij de andere studenten en voelt hij zich aangetrokken tot de jonge, onafhankelijke en zelfbewuste Midori. CJP geeft 2 Norwegian Wood-superpakketten weg met een Koiboi-tas, 2 bioscoopkaartjes én het boek t.w.v. € 80,-. Daarnaast is er 3x een pakket met het boek en twee bioscoopkaartjes te winnen, t.w.v € 30,-
Solar Weekend Solar Weekend heeft zichzelf inmiddels bewezen en behoort doodleuk tot de topfestivals van Nederland. Een fantastisch belevingsfestival, waar meer te doen is dan alleen concerten bekijken. Solar is een cross over van muziek en andere kunstvormen. En er is natuurlijk de onvolprezen strandcamping! Dit jaar vindt Solar Weekend plaats op 5,6 en 7 augustus. CJP’ers krijgen € 7,50 korting op een Solar Holiday Ticket (van € 99,- voor € 91,50). Dat is je festivalticket, strandcampingticket, Solar Preparty (vrijdag) en Camping Party (zaterdag) in één. De kaartverkoop start 9 februari, maar als je mazzel hebt hoef je geen ticket te kopen, want: CJP geeft 2x 2 Solar Holiday Tickets weg, t.w.v. € 99,www.solarweekend.com
79
lenco iPod Tower Heb je een goede band met je buren? Koester die nog maar even. Zodra deze iPod Tower in je kamer staat zal die relatie er niet beter op worden. Daarentegen zullen je vrienden wel weten bij wie ze moeten zijn voor een goed feest. Da’s ook wat waard. Deze luidspreker knalt niet alleen je favoriete muziek naar buiten, maar heeft ook nog eens een iPod docking station, een oplaadfunctie voor je iPhone, FM radio en een usb-ingang. En die bedien je allemaal met de afstandsbediening. Stoelen opzij en los. CJP geeft 7x een Lenco iPod Tower weg t.w.v. € 149,-
Sziget Dat Sziget een geweldig festival op een eiland in Boedapest is, weet inmiddels iedereen. Een week lang los in de zon, in een surrealistische omgeving, een top line up en een biertje voor weinig. Nu ons eigen Lowlands uitverkocht is, wordt het natuurlijk extra aantrekkelijk om de tocht naar Hongarije in te zetten. Ook dit jaar is er weer CJP-korting voor de trip naar Sziget. Op 1 april begint de voorverkoop voor CJP’ers en die is vanzelfsprekend weer behoorlijk voordeliger dan de normale prijs. Voor de treinreis en je festival-/ campingticket betaal je € 322,-. Hou CJP Magazine en cjp.nl in de gaten voor de details.
En alsof dat allemaal niet genoeg is geven we nu alvast even een knaller van een prijs weg. Ga naast iets stevigs staan en hou je daar even aan vast: CJP stuurt jou met een vriend of vriendin naar Sziget! Je krijgt de treinreis van en naar Boedapest, twee overnachtingen in een hostel (6-8 augustus), een bootfeest (7 augustus), je festival- en campingtickets (8-15 augustus) en een reisgids. Hoppa! www.szigetfestival.nl
winnen
81
Hanna Bervoets Lieve Céline
Banksy Exit Through The Gift Shop Het is hem weer gelukt, Banksy. Dacht iedereen eindelijk wat meer te weten te komen van ’s werelds beste en bekendste street artist, bleek het gewoon weer een totale mind fuck. De film gaat over amateurfilmer Thierry, die voor zijn hobby street artists filmt. Ook Banksy laat zich filmen, maar deze vindt eigenlijk dat het veel interessanter is om over Thierry een docu te maken. Vervolgens neemt het verhaal een bizarre wending. Die alleen maar meer vragen over Banksy oproept. Hoe dan ook, we hebben hier met een absoluut meesterwerk te maken. CJP geeft 10x de dvd Exit Through The Gift Shop Weg t.w.v € 14,99
Hanna Bervoets, die vorig jaar debutant van het jaar werd met Of Hoe Waarom? komt met een nieuw boek. En daar zaten wij al een tijd met smart op te wachten. Lieve Céline heet het nieuwe werk. Brooke is een jonge, laagbegaafde vrouw uit Amsterdam-Noord met een passie voor zangeres Céline Dion. Na een reeks dramatische gebeurtenissen heeft Brooke nog maar één doel in haar leven: Céline zien optreden. Dus reist ze in haar eentje naar Las Vegas. Op Schiphol, en later ook in het vliegtuig, schrijft ze achttien brieven aan haar idool. Daarin vertelt Brooke over het leven in Amsterdam-Noord. Over haar moeder, haar zus, het huis op de Waddenweg, de Canta. Stap voor stap onthult ze haar grootste geheim. CJP geeft 10 exemplaren van Lieve Céline weg, ter waarde van € 16,95
True Grit De legendarische broers Joel en Ethan Coen komen met een nieuwe film, waar we bijna op voorhand het stempel ‘klassieker’ op kunnen plakken. Jeff Bridges, Matt Damon en Josh Brolin spelen de hoofdrollen in deze onvervalste western, gebaseerd op het boek van Charles Portis. U.S. Marshal Rooster Cogburn (Bridges) helpt een jong meisje om de moordenaar (Brolin) van haar vader op te sporen. Ze krijgen hulp van Texas Ranger La Boeuff (Damon), die de moordernaar zoekt in verband met een andere zaak. Alle ingrediënten voor een heftige jacht door het wilde westen. Op z’n Coens, en dat kan alleen maar goed zijn. True Grit draait vanaf 11 februari in de bioscoop. CJP geeft 4 True Gritpakketten weg, met daarin 2 bioscoopkaartjes en het boek van Charles Portis, t.w.v. € 40,www.truegrit-defilm.nl
82
ARJEN
Beeld titia hahne
Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en deelt daarvan het nodige met ons.
Vier All has happened before and all will happen again. Dat zijn zowel de eerste woorden van Peter Pan als het terugkerende motto van de beste sciencefictionserie van de laatste jaren: Battlestar Galactica. Het is daarnaast een omschrijving van het weemoedige gevoel dat zich steeds vaker van mij meester maakt als ik in de buurt van kinderen ben. Omdat ik niet geloof in mijn eigen voortplanting en het me ondraaglijk lijkt om verantwoordelijk te zijn voor iets levends dat niet aan mijn eigen lichaam vastzit, ga ik voor the second best: ik probeer een lollige oom te zijn voor de kinderen van mijn beste vrienden. Dat lukt heel goed. Ik ben de lolligste oom die ik ken. Ik slinger de kinderen om mijn as, ik doe gekke stemmen en bij mij thuis woont zwart-witkat, die op Skype heel Sesamstraat overbodig maakt. Ik wou dat ik mezelf had gekend toen ik klein was. Die nieuwe rol levert wel een probleem op: voor-
heen kon ik nog volhouden dat ik zelf nog niet volwassen was, ondanks de leeftijd in mijn paspoort. Ik kon in de meeste situaties de rol van het kind vervullen. Ik kan nog steeds niet tegen mijn verlies, ik denk nog altijd na over de vraag wat ik later wil worden – ook al vinden anderen dat ik al lang iets ben. In de buurt van kinderen gaat dit niet. Het contrast is te groot. Ik ben een meneer geworden. Ze vragen wat ik voor werk doe, ze vertrouwen erop dat ik ze niet van een hekje laat vallen, ze denken dat ik het antwoord weet op vragen als: ‘waarom vallen de sterren niet naar beneden?’ Terwijl ik dit schrijf ben ik in Frankrijk. Vandaag ging ik omhoog in een skilift – gewoon op schoenen – met een jongetje van vier. Het was zijn eerste keer in een stoeltjeslift en toen we omhoog gingen moest ik hard lachen toen hij uitriep: ‘Ja, maar dit is te gek!’ Zo is er ook om mij gelachen toen ik dingen zei die je niet verwacht van kinderen van vier. Ik merk ook dat ik ten onrechte kinderen betrek in mijn besluitvorming. Vandaag zocht ik de weg naar de skiverhuur en hoorde ik mezelf een aantal keer vragen: ‘Zullen we hier naar boven of naar beneden?’ Alsof iemand van vier daar een verantwoordelijk oordeel over zou kunnen vellen. Je hoort wel eens mensen zeggen dat het leuke van kinderen krijgen is dat je dingen weer opnieuw beleeft door de ogen van het kind. Dat klopt. Ik telde de palen in de skilift, ik voelde hoe het was om voor het eerst de bergen te zien, in een wereld boven de wolken te leven, maar nu was het niet mijn ervaring, maar een nieuwe, ongeschreven geschiedenis waar ik getuige van was. All has happened before and all will happen again. Ik ben niet iemand die vindt dat hij elk jaar iets nieuws moet leren. Ik ben niet iemand die parachute springt of per se India moet bezoeken om te voelen dat hij leeft, maar om effectief te ontsnappen aan ouder worden zijn nieuwe ervaringen blijkbaar ontbeerlijk. Misschien ben je pas echt volwassen als je alleen maar herhaalt.