dag
sense of place
01
vrijdag 13 juni 2014 meer nieuws en filmpjes OP oerol.nl
p.7 “Ik hoef niet geïnterviewd te worden” Eeuwige tweede krijgt ongewenst podium
p.12
p.5
p.15
“De kerkdienst is al tweeduizend jaar een beproefd showconcept” p.5
Het complete programma p.8-9 Wat als je geen zin hebt om alles altijd maar leuk te vinden? Dat zou je weleens je duimen kunnen kosten!” p.3
p.3
THEATER EN MUZIEKPROGRAMMA
STAYOKAY
Avondprogramma - Entree € 3,50 ZA 14 Piepschuim 19:30 uur ZA 14 Clean Pete ft. Anne Soldaat 21:30 ZO 15 Speelman en Speelman 20:30 MA 16 Typhoon 21:30 DI 17 Tessa Douwstra (Orlando) 21:30 WO 18 Speelman en Speelman 20:30 DO 19 Michael Prins 21:30 VR 20 Douwe Bob 21:30 ZA 21 Brückenbauer 21:30
Meerdere dagen - Gratis entree VR 13 t/m ZO 22 De wonderlijke WK voetbalshow met Talma & Sandman 16:15-17:15 VR 13 t/m ZO 22 Soulclap 22:30-sluit MA 16 t/m VR 20 Opium op Oerol met Cornald Maas 19:30-19:55 DO 19 t/m ZO 22 De Groeten, dagelijks
12:00, 13:15, 14:30, 15:45 en zaterdag ook 20:00
THEATER EN MUZIEKPROGRAMMA
DE RICHEL
Avondprogramma - Entree € 3,50
Meerdere dagen - Gratis entree
ZA 14 ZA 14 ZA 14 ZO 15 MA 16 DI 17 WO 18 DO 19 VR 20 ZA 21
VR 13 t/m ZO 22 De wonderlijke WK voetbalshow met Talma & Sandman 13:30-14:30 ZO 15 t/m ZA 21 Soulclap 23:30-sluit
Brak 16:00 Speelman en Speelman 21:00 Anthony Putsch 00:00 Ming’s pretty Heroes 22:30 Tessa Douwstra (Orlando) 22:30 Lieve Bertha 22:30 Diff 22:30 Tangarine 22:30 Michael Prins 22:30 Klavan Gadje, 22:30
ELKE DAG DANSEN MET SOULCLAP OP SOUL FUNK DISCO BOOGIE HOUSE AFROBEAT & LATIN k ONTWERP IJGENWEIS
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 3
sense of place Sense of Place Symposium Waddenacademie
Heb je vandaag al een Oerolfoto aan je vrienden getwitterd? Of je status bijgewerkt op Facebook? Steeds meer passagiers van Rederij Doeksen maken onderweg en in de terminals gebruik van hun smartphone en tablet om hun vrienden te bereiken, te gamen of lekker te werken. Dat is mogelijk omdat Rederij Doeksen de afgelopen jaren veel heeft geïnvesteerd in een gratis netwerk voor internet, zodat passagiers ook in de terminals en op de schepen online kunnen zijn. Niet zonder trots kunnen we zeggen dat wij qua oppervlak het grootste gratis wifi-netwerk van Nederland hebben! En zo maken we wacht- en reistijden opnieuw een stukje leuker!
Foto: Marjet van Veelen
Hoe voelt een eiland?
Grootste wifi-netwerk van Nederland
Vroeg open
Oeds Westerhof, directeur van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018, aan het woord op de tweede dag van het Symposium.
“Zie, voel en ruik het eiland!” Met die opdracht verwelkomde Joop Mulder de deelnemers aan het Sense of Place Symposium. Na een succesvolle eerste editie in 2013 groeide het symposium dit jaar zowel in omvang als inhoud. Tekst Lot Piscaer Foto Nichon Glerum
Met presentaties over de identiteit en veerkrachtigheid van kleine waddengemeenschappen, en de rol die kunst daarin kan spelen, konden de ruim 140 deelnemers op de eerste symposiumdag meteen goed de diepte in. De Waddenacademie had voor een diverse line-up gezorgd, kundig en met af en toe een kwinkslag gemodereerd door Tracy Metz. Godfrey Baldacchino, professor Eilandstudies aan de Universiteit van Malta, zette de aanwezige wetenschappers, kunstenaars en beleidsmakers in de Betonningsloods aan
het denken met een inspirerend verhaal over eilanden in het algemeen, en zijn eigen eiland in het bijzonder. “Kijk, hier heb ik mijn vrouw voor het eerst gekust. En hier is mijn vader overleden,” wees hij aan op de kaart van Malta. Via Gulliver’s Travels, de Odyssee, Thomas More’s Utopia (allemaal over eilanden) en het kunstmatige eiland van het Burj al Arab-hotel in Dubai kwam hij uit bij de prikkelende vraag: Wat is een eiland eigenlijk? Is het simpelweg land omringd door zee? Dan kun je het hele Euraziatische continent een eiland noemen. En Groot-Britannië dan, met zijn kanaaltunnel? Telt dat nog? De Duitse geografe Beate Ratter onderzocht op gründliche wijze het Heimat-gevoel van kustbewoners. Ze ondervroeg waddenbewoners van Nederland tot aan Denemarken naar hun thuisgevoel, hun Sense of Place als het ware. Een quote van een Nederlandse respondent over een vraag wat hij zo mooi vond aan zijn ‘thuis’: “Hier is de horizon op
maximale afstand.” Daarna was het de beurt aan Gwenda van de Vaart, die aan de universiteit van Groningen promoveert op ‘Art-based community development’, een studie waarin de voor- én nadelen van community art aan bod zullen komen. In een symposium over kunst en het versterken van gemeenschappen kon de kunst zelf uiteraard niet ontbreken. Dichter Tsead Bruinja bracht samen met muzikanten Jan Klug en Bob Driessen zijn Waddenmythe ten gehore: een zinderend sprookje over een nieuwe waddentaal. Landschapsarchitekt Bruno Doedens nam de aanwezigen vervolgens mee naar de Noordsvaarder. Daar konden de symposanten verdwalen door het kunstzinnig labyrint van wilgentenen van het Wadland. Grommend, limbodansend en turend naar de einder bewogen ze zich door de kwelderkunst. Op blote voeten uiteraard, om het eiland extra goed te kunnen voelen. Precies zoals Joop het ze ’s ochtends had toegewenst.
Het theaterprogramma draait vandaag al op volle toeren, inclusief openingsvoorstelling Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? van Toneelgroep Oostpool (zie pagina 7). Vanmmiddag wordt het festival om 16.00 uur officeel geopend door commissaris van de Koning John Jorritsma. Dat gebeurt op de fonkelnieuwe festivallocatie De Betonning, die op pagina 7 uitgebreid in het zonnetje wordt gezet. Na het openingswoord wordt de eerste akte van de straatopera De iisfoarstin van Tryater gespeeld, ondersteund door een zestigkoppig koor, voordat Blaudzun om 16.30 uur het podium betreedt voor het allereerste muziekoptreden op De Betonning.
Krant uit? Log in! De dagkrantredactie legt de bezwaren tegen social media van ISH en Dadara (zie pagina 5) rücksichtlos naast zich neer en gaat voor een volle online presence! Lees, kijk en luister dus (als je de krant uit hebt) verder op Oerol.nl en via Facebook, Twitter, YouTube en Instagram. Met vandaag en morgen onder andere: video van de opbouw van de festivalterreinen; het Instagram-dagboek van de Verdiepers van Gebied-B; een fotoverslag van de Opening. Alle content is ook bereikbaar via de Oerol app (zie pagina 9).
Nachtwerk
Bouwperikelen op ’t duin De week voor het festival, terwijl jij thuis op de bank alvast wat voorpret heeft, bereikt de bedrijvigheid op Terschelling haar hoogtepunt. De technische hoogstandjes die daarbij komen kijken, zijn soms heuse voorstellingen zonder publiek. Tekst Pieter-Bas van Wiechen Foto Anke Teunissen
Een soort vliegende schotel bovenop het Seinpaalduin? Leuk idee van Rooftoptiger, maar hoe brengen we dat in praktijk? Het kostte producent Lisette van Wijk heel wat hoofdbrekens, maar het is gelukt. Met een shovel wist ze de vrachtwagen naar boven te rijden, waarna een takel het geheel in elkaar zette. Even spannend, maar het is gelukt, zonder noemenswaardige schade aan mens en natuur. Stressvoller dan de opbouw van welke voorstelling dan ook was dit jaar de bouw van Westerkeyn. Dat kwam niet door moeilijke constructies, maar door andere festivals. “Pink-
steren viel laat dit jaar en veel tenten, podia en bars deden nog dienst bij festivals aan de wal,” vertelt Westerkeyn-coördinator Dennis Koster. “Een deel van de tenten kwam donderdag pas aan. Dat is vier dagen later dan normaal, dus het was de afgelopen dagen nachtwerk.” Ondanks de stress zit de sfeer er bij Dennis en zijn team goed in als we op donderdagochtend langskomen. “We hebben een traditie waarbij we bij iedere tent een plant hangen die we trouw groeten. Dit jaar is het een fuchsia, een te gekke plant omdat hij ook zijn eigen liedje heeft. Dus als je een aantal mensen fanatiek over de ‘Fuch, Fuch, Fuchsia’ hoort zingen, dan zijn dat de bouwers van de Westerkeyn.” Op het moment van schrijven nadert de opbouw zijn einde, toch kan het festival vrijdag en zaterdag nog wel een paar vrijwillige handen gebruiken. Dus mocht je nog een kleine fysieke bijdrage aan het festival willen leveren: graag! Je kunt je melden bij de vrijwilligersbalie.
Oerol gaat groen De natuurlijke omgeving speelt in de programmering van Oerol altijd al een hele belangrijke rol, maar dit jaar vergroent ook de productie van het festival. De energievoorziening van de festivallocaties het Groene Strand en De Betonning wordt geregeld via speciale aggregaten die met een serie geschakelde accu’s precies kunnen inspelen op de stroombehoefte. Op De Betonning zorgt het lichtnet voor de basisstroom. Artiesten op De Betonning en de Westerkeyn worden milieuvriendelijk in de schijnwerpers gezet, onder meer door het gebruik van LED-verlichting; en in de Pluktuin is bij de voorstelling Aan Chesil Beach van Tanya & Vergauwen de traditionele benzineaggregaat vervangen door een zonne-accu die alleen op piekmomenten door een motortje wordt ondersteund.
ervaar oerol als vriend zoveel leuker Onze Vrienden kunnen op veel extra’s rekenen op het eiland. Wil jij dat ook, plus volgend jaar profiteren van alle andere Vrienden-voordelen? Meld je dan aan bij onze infobalie, schrijf je in en ontvang direct een Vriendenbandje!
Onze vriendschap schept een extra band(je)
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 5
sense of place Zelf dansen
Met de voeten in het zand Ervaring is onnodig en een maximumleeftijd is er niet. Bij Sharon Fridman dansen professionele dansers en amateurs samen in een voorstelling op het strand. Belangstellenden kunnen bovendien dagelijks kennismaken met de dansroutine. Tekst Veerle Corstens Foto Michiel Landeweerd
Blote voeten, verwaaide gezichten en her en der een vermoeide zucht: de twintig dansers van Caída Libre zijn aan het nabespreken in de tent op het strand. Dat zijn niet alleen de professionele dansers van Compañia Sharon Fridman, maar ook vijftien ‘gasten’, zoals ze door choreograaf Fridman genoemd worden. Het zijn deelnemers die twee weken vakantie namen om iedere dag workshops te volgen en mee te doen aan de voorstelling; dansen is niet hun beroep. Onder hen is Brigitte van Rossum, een 55-jarige Belgische. “Dans is mijn passie, ik ga naar vele voorstellingen. Maar nog nooit heb ik zelf op het podium gestaan. En dat is toch een droom voor een vrouw van in de vijftig.” Ze blijft herhalen dat het zo ‘magnifique’ is om mee te doen. Al is het fysiek zwaar: door het zand rennen en rollen is niet iets wat ze als lerares Frans dagelijks doet. De ondergaande zon is het achterdoek als de voorstelling rond negen uur gespeeld wordt. Fridman heeft de choreografie van zijn voorstelling iedere dag in workshops verwerkt; zo groeit zijn voorstelling voor de gasten langzamerhand. Het is de bedoeling van choreograaf Fridman om zijn creaties letterlijk in contact met de maatschappij te brengen. Daarom geeft
hij ook nog dagelijks workshops aan geïnteresseerden die een eenmalige danservaring willen. “Ik wil graag de dialoog aangaan: ik heb deze mensen nodig voor mijn voorstelling, zij gebruiken mijn kennis en ervaring.” Merel Mekking (18) heeft zich al eerder opgegeven voor de twee weken dansen. Ze komt
uit Utrecht maar zit hier op de zeevaartschool. Tussen haar tentamens door snelt ze naar repetitieruimte of strand om te oefenen met lopen en samenwerken in het zand. Vooral aan het fysieke contact moest ze wennen: “Op de zeevaartschool is een knuffel al raar, hier rolt tijdens oefeningen al snel een onbekende over je heen.”
Compañia Sharon Fridman – Caída Libre. 13 t/m 21 (behalve 17) juni 21.00 uur, 22 juni 14.30 uur, locatie 15 Strand West Paal 8 – West, €15 — Gratis workshop dagelijks van 15.00-16.00 uur, aanmelden via info@ankiethuis.nl.
Offline
Digitale frustratie Mobiele telefoons hoeven niet per se uit tijdens Like 4 Real, maar de choreografie van gezelschap ISH, omlijnd met schilderingen van kunstenaar Dadara, is er indrukwekkend genoeg voor. Bovendien is er op Zandafgraving de Wulp toch nauwelijks bereik. Tekst Leonie Hosselet Foto Michiel Landeweerd
“Ik mis altijd meer dan ik meemaak,” zegt hoofdpersoon Sander gefrustreerd. Hij is zoekende. Niet alle vrienden die hij de laatste tijd heeft toegevoegd, bleken van toegevoegde waarde. Dan komt hij iemand tegen die al zijn vragen lijkt te kunnen beantwoorden, en hem steeds verder meeneemt op zijn spiritual path to enlikement. Maar wat als je geen zin hebt om alles altijd maar leuk te vinden? Dat zou je weleens je duimen kunnen kosten. “Ik heb geen probleem met sociale media,” zegt choreograaf Marco Gerris. “Maar het moet geen religie worden, dat is wat we met deze voorstelling willen zeggen.” Eerder werkte ISH al met Dadara aan hetzelfde thema op het Amerikaanse festival Burning Man. Daar bouwde de kunstenaar een gigantische Like-tempel. Nu lopen Gerris en Dadara over het bospad achter de zandafgraving. Bezoekers leggen diezelfde route af, langs werken van Dadara die tussen de bomen hangen. “We willen het publiek graag een kleine boswandeling laten maken,” zegt Gerris. “Om niet te vergeten hoe bijzonder de realiteit is, juist als je die niet door een schermpje beleeft.” Stevige schoenen, een dekentje en een trui zijn dan ook aan te raden: de realiteit kan wat prikkelig aanvoelen op de zandafgraving, en is ’s avonds behoorlijk fris. Voor de dansers moet het helemaal een uitputtingsslag zijn op de zandheuvels en zachte bosgrond. Maar ze lijken er niets van te merken: ze swipen, rollen
en draaien schijnbaar moeiteloos door het landschap. De locatie en het onderwerp konden niet verder uit elkaar liggen: een voorstelling over digitale frustratie in een bos met vrolijk fluitende vogels. “Ik vind het wel leuk dat hier weinig bereik is,” zegt Dadara. “Maar je merkt dat niet iedereen dat accepteert. Als we hier de hele dag hebben gewerkt en we komen terug in het huisje, gaan onze telefoons meteen rinkelen: ‘Ik heb je gemaild, ge-appt, gebeld... waar de fuck was je de afgelopen zes uur?!’” — ISH i.s.m. Dadara – Like 4 Real. 13 t/m 21 juni, 22.30 uur, locatie 10 Zandafgraving de Wulp – West, €15
Hogere sferen
Beproefd showconcept De afgelopen jaren stond Thijs Schrijnemakers regelmatig op Oerol met zijn band Orgel Vreten, maar dit jaar wilde hij het anders aanpakken. Hij staat dan ook niet in het muziekprogramma, maar onder het kopje Theater in het programmaboekje. Tekst Marije Sietsma foto Geert Snoeijer
De gemiddelde vrouwenglossy zou zijn ‘enthousiasme’ benoemen als ‘passie’, maar Schrijnemakers doet keihard zijn best dit uitgekauwde modewoord te omzeilen. “Mijn grote liefde dan maar. Ja, het Hammondorgel is mijn grote liefde.” Thuis heeft hij maar liefst acht exemplaren van het ‘draagbare’ kerkorgel en als hij erover praat sleept hij iedereen mee in zijn enthousiasme. De komende tien dagen predikt hij dan ook de Hammondliefde. “Ik wilde heel graag iets nieuws doen, iets uitproberen met meer elementen dan alleen muziek.” Voor Schrijnemakers was Oerol dé plek om dit te doen: “Het is tien dagen lang een microstadje met heel veel groen, een paar kleine kernen en overal bekenden die mooie dingen
maken. Dat wilde ik ook!” De blauwdruk van de voorstelling was snel bepaald. Schrijnemakers: “De kerkdienst is al tweeduizend jaar een beproefd showconcept, dus waarom zouden we die vorm niet gebruiken voor een voorstelling?” Schrijnemakers besefte dat je er niet bent met een mooie vorm en veel muziek. “Ik wilde iets maken dat mensen houvast geeft. Maar tekst en regie gaan me totaal boven de pet, dus ben ik als een malle gaan bellen.” De eerste die hij belde was dichter Dennis Gaens. “Door zijn teksten en verhaallijn gaat de voorstelling niet meer alleen over het Hammondorgel, maar vooral over samenzijn en de ander. Zo heeft de muziek veel meer diepgang en context gekregen.” — Orgel Vreten – De wederopstanding. 13 t/m 22 (behalve 18) juni 11.00 en 14.00 uur (14 juni alleen 11.00 uur), locatie 31 Café de Groene Weide – Oost, €13
Vriendenacties in de buurt — Hotel Eethuis De Koegelwieck: bij iedere kop koffie gratis een toef slagroom. — Zelfpluktuin De Groenhof: pluk een kilo aardbeien, en krijg een zakje bloemenzaadjes.
PENDELBUSSEN NAAR
AMSTERDAM CS UTRECHT CS € 19,95 Stap straks in Harlingen Haven uit je boot direct de Festivalbus in, die je snel en comfortabel thuisbrengt. Een directe verbinding zonder overstappen, zonder vertragingen, geen gezeul met bagage, gezellig, snel, groen en voordelig. Woon je verder landinwaarts dan Utrecht of Amsterdam? Ook dan is de Festivalbus de snelste wijze om naar huis te gaan!
Vertrektijden bus Harlingen Haven
Zo
15Jun
Ma Di Wo Do Vr Za Zo
16Jun 17Jun 18Jun 19Jun 20Jun 21Jun 22Jun
Ma
23Jun
15.00+18.00+ 19.45+21.30 uur 18.00 uur 17.35 uur 17.35 uur 17.35 uur 15.30+17.35 uur 15.45 uur 13.00+14.45+ 18.00+21.30 uur 12.45+15.30 uur
*De bus sluit aan op je boot, zo niet wijzig dan gratis je bootticket bij Doeksen!
Wil jij ook met de Festivalbus richting huis? Koop dan je busticket bij het VVV kantoor in West Terschelling, via www.festivalbussen.nl direct aan de deur bij de bus (vol=vol).
FLEVODRUK HARLINGEN
Sponsor
TIG ALS ONRUSE N DE GOLOVGWATER HO TZEE OP ZUCH GETIJ GUNSTEIG OM T GAAN
lovingfree.com Fotografie livingeasy Ontwerp Dietwee
10 dagen Terschelling als podium – 13 / 22 juni ’14
OEROL DRUKWERK
10-04-14 17:27
OER032-02 A2
Poster 2014.indd
1
DRUKKERS AAN ZEE
T 0 5 1 7 4 3 0 0 4 3 W W W. F H . N L
Ook op Oerol draadloos internet, gegarandeerd goed.
DUURZAME KOFFIE VAN TOPKWALITEIT +31 515-572561 | www.brandsmakoffie.nl
Event Wifi is een product van:
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 7
sense of place Vierluik
De Betonning Het zal voor sommigen even slikken zijn: het muziekpodium dat voorheen het beeld van het Groene Strand bepaalde, staat nu een paar honderd meter verderop, op De Betonning. Maar wat ons betreft is het pure winst: de Sense of Place-gedachte krijgt alle ruimte op de wijdsheid van het Groene Strand en de Noordsvaarder, en op de rauwere Betonning, ontworpen door Theun Mosk en met prachtig uitzicht over het wad, komt het muziekprogramma juist volledig tot zijn recht. Foto’s Anke Teunissen & Ruben Hamelink
Schaduwplekje
“Ik hoef niet geïnterviewd te worden” Mattias wil niet op de voorgrond. Op een dronken schoolfeest valt hij door de mand: hij kan fantastisch zingen. De eeuwige tweede heeft een ongewenst podium.
Weet dit als je kijkt! (1) De voorstelling wordt gespeeld met een live band. Componist en trombonist Bastiaan Woltjer luisterde tijdens het maken van de muziekstukken veel naar muziek ‘uit de regio’. Invloeden van Sigur Rós en Björk zijn goed te horen. Het is de eerste keer dat regisseur Vos met een live band op het podium werkt. Vos: “De band is de helft.”
Tekst Bram van Dijk Foto Anke Teunissen
“Ik hoef niet geïnterviewd te worden. Is dat zo gek?” zegt de man in astronautenpak op de vlakte naast de Wierschuur in Oosterend. Het is Mattias, een Noorse jongen met een onrustig leven. Hij wil de onzichtbare steun in de rug zijn, belangrijk maar op de achtergrond. De goede tweede. Dan wordt hij op een schoolfeest straalbezopen en zingt hij zó mooi dat ‘de vogels uit de lucht vallen.’ Daarna zingt hij nooit meer. “Ik? Ik ben een tuinman,” zegt hij. Maar zijn onzichtbaarheidsmantel is opgelicht.
“Dat je niet in het middelpunt van de aandacht wil staan, wil niet zeggen dat je niet betekenisvol kan zijn” De grote held van Mattias is Buzz Aldrin, de tweede man op de maan. “De bekendste tweede ooit,” zegt Joeri Vos, regisseur van de muziektheatervoorstelling Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? van Theatergroep Oostpool. Mattias is de hoofdpersoon uit de roman van de Noorse schrijver Johan Harstad. In de theaterbewerking van Vos wordt hij gespeeld door
(2) Het is niet uit laksheid dat het zeil van de vrachtwagentrailer, waarin de band speelt, niet netjes is opgevouwen. “Ik vind het fijn als locatietheater eruit ziet alsof het tijdelijk is neergezet en ook zo weer weg is,” zegt Vos. Het decor is terughoudend en wordt tijdens het stuk door de spelers neergezet. (3) Raadspelletje: welke man is een vrouw? Een van de mannen in de voorstelling is in werkelijkheid Suzan Boogaerdt. Het kostte de dagkrantredactie een half uur om erachter te komen. Roland Haufe. Het is de officiële openingsvoorstelling van dit jaar, waarmee Oerol laat zien niet bang te zijn om jonge makers een groot podium te geven. “Een boek, een theaterstuk en dan ook nog de openingsvoorstelling. Dat had voor Mattias allemaal niet gehoeven,” zegt Vos. Mattias is fictie, maar je krijgt het gevoel dat hij leeft wanneer hij je in de ogen kijkt en over zijn leven vertelt. Over hoe zijn vriendin hem verlaat op de meest romantische plek ter wereld, terwijl hij haar ten huwelijk vraagt. Over het laten schieten van een zangcarrière. Over het missen van zijn vliegtuig als hij met Kerst zijn ouders wil bezoeken.
Luisteren we hier naar een loser? “Dat je niet in het middelpunt van de aandacht wil staan, wil niet zeggen dat je niet betekenisvol kan zijn,” vindt Vos. “De cultuur is: of je bent nummer één, of je verliest. Je móet je talenten benutten, we vinden het zonde om geen gymnasium te doen als je dat kan. Maar ik kan me inleven in mensen die dat niet willen.” Dat klinkt gek uit de mond van een theatermaker en -acteur die naar eigen zeggen ‘niet vies is van applaus’. “Maar ook ik heb periodes dat ik denk: laat mij maar even met rust, ik wil nu niet dat mensen zich met mij bezighouden.” Na zijn maanreis werd Buzz Aldrin de be-
kendste nummer twee. In de schaduw van Armstrong was het behoorlijk zonnig. Aldrin, inmiddels 84 jaar oud, zat in vele belangrijke commissies, is nu bezig met de voorbereiding van de ruimtereis naar Mars, en schreef twee autobiografieën. “En hoe heet de astronaut in Toy Story?” vraagt de vriend van Mattias aan hem. “Buzz Lightyear.” Echt onzichtbaar zijn kan eigenlijk niet, denkt Vos. “Je bent altijd de hoofdpersoon in je eigen leven.” – Toneelgroep Oostpool – Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? 13 t/m 16 en 18 t/m 21 juni 19.00 en 22.00, locatie 38 De Wierschuur – Oost, €15
sense of place
Programma vrijdag 13 juni wijzigingen Check voor de laatste wijzigingen het twitteraccount @ oerolwijziging en houd de schermen op de festivalterreinen in de gaten. — Voor het uitstippelen van je route: alle locaties zijn bewegwijzerd vanaf de Hoofdweg. — Locatie 27 van BERG&BOS is verplaatst van Folkhaegeskoalle naar Kom Hoorn. — Expeditie-project F is helaas geannuleerd — Het optreden van The Future’s Dust in het Bostheater is geannuleerd. Eefje de Visser neemt het over! — Let op: De speelduur van Touki Delphine, Karina Korft en het RO theater is langer dan vermeld in het programmaboekje. Check het schema hiernaast voor de juiste speelduur. — De voorstelling van Claire Croizé is niet rolstoeltoegankelijk. — Expeditie R (Zimmerfrei) is iets verplaatst en is nu in de buurt van Locatie 22. Volg de borden naar het project vanaf de Hoofdweg.
Straattheater Circus in West – Joan Català: 13:00 + 17:30 – Compagnie MOBIL: 13:45 + 16:00 – Fontys Academy for Circus and Performance Art: 14:30 + 16:30 – Hendrick Jan de Stuntman: 15:15 + 17:00 Midsland – Pet’s Verzamelingenkaravaan: 13:00 tot 18:00 – Theater Tol: 13:00 tot 18:00 performance om 13:30 + 15:00 + 16:30 – Piepschuim: 13:00 + 14:30 + 16:00 + 17:30 – TAMTAM objektentheater: 13:30 + 14:30 + 16:00 + 17:00 – Smartlappenband: 15:00 Westerkeyn – Wapama Cirkus workshops: 11.30 tot 13.30 en 16:00 tot 18:00 – Prins te Paard: 13:00 + 16:00 + 19:00 – Lucky Star Spot: doorlopend – Vespaqua: doorlopend
westerkeyn Tussen 12.00 en 18.00 – Daan Draait – Fort van de Verbeelding – Shanti Straub en Crying Boys Café – Superhallo – Vincent de Rooij
feels like Feels like 53.3,5.316667 onderzoekt hoe een plek betekenis krijgt, hoe menselijk ingrijpen en de geschiedenis context kunnen geven aan een plaats. Ga naar feelslike5335316667.nl en maak deel uit van een groter geheel, een zoektocht naar de connectie tussen Oerol en Terschelling. Een zoektocht die jouw persoonlijke gevoel bij de expedities op Oerol in kaart brengt.
Alleen toegang tot de voorstellingen en bostheaterconcerten met de comb
THEATER
Locatie 9 Tiger West 17 Loods Kinnum 27 Kom Hoorn 24 De Kwekerij 37 Parkeerplaats Boschplaat 15 Strand West Paal 8 12 Nollekes theater 23 De Kwekerij 26 Gymzaal Hoorn 25 Kerk Hoorn 10 De wulp
West Midden Oost Oost Oost West West Oost Oost Oost West
€ 13 € 35 € 13 € 13 € 15 € 15 € 11 € 13 € 13 € 13 € 15
18 Geitenpark
Midden
€ 13
6 West End theater 19 Dobe Formerum Oost
West Midden
€ 13 € 13
28 Hedredersplak
Oost
€ 11
28 Hedredersplak
Oost
€5
Lotte van den Berg / Daan ’t Sas – Building conversation
2 Noordsvaarder
West
€ 25
NNT / Sarah Moeremans – Crashtest Ibsen II – Volksvijand Oerol Fringe – Sjoerd Meijer – De bevrijding van boos mannetje Orgel Vreten – De wederopstanding Orkater / de Nieuwkomers – Schotland Rieks Swarte (Stichting Swarte Kunst) – Het Klooster 2014 RO Theater – Samurai Rooftoptiger – Rooftoptigerrr Silbersee & Project Wildeman – Woyzeck, een waanopera Spinvis en Saartje van Camp – Kintsukuroi Stichting Jan Vos – Mansholt Studio Orka – Duikvlucht TANYA EN VERGAUWEN – Aan Chesil Beach tgECHO – Stel je bent een koe The Stolz Quartet – A love unsung, the unsung opera Toneelgroep Oostpool – Buzz Aldrin waar ben je gebleven? Touki Delphine / Veenfabriek / Paradiso Melkweg Producties – One Hot minute Tuning people – Wijland Veenfabriek / Lizzy Timmers – Arianna
3 Doodemanskisten 7 Hotel Schylge 31 Cafe Groene Weide 4 Oude Helihaven 36 Elvisplak 22 Schuur Jelle Cupido 5 Seinpaalduin 8 Voetbalveld West 1 Noordsvaarder 20 Teunisplak 13 Duinmeertje Hee 33 Pluktuin 30 Cupido’s plak 32 Manege 38 Wierschuur 34 Zandafgraving Oost 21 Molkenbaksplak 14 Parkeerplaats Paal 8
West West Oost West Oost Oost West West West Midden West Oost Oost Oost Oost Oost Oost West
€ 15 € 11 € 13 € 11 € 13 € 13 € 17 € 13 € 13 € 13 € 20 € 15 € 13 € 15 € 15 € 13 € 11 € 13
Cafe 2018 Expo SLeM – Wadland 100%Terschelling – 100%Terschelling Huisje Isis Hoos, Thijs Masthoff, Boris Duijneveld – Made by Waste
Locatie C - Het Groene Strand A - Noordsvaarder N - Westerkeyn O - Westerkeyn
West West Midden Midden
bandje bandje bandje bandje
muziek
Locatie
De Betonning
B Muziekpodium De Betonning West
bandje
Westerkeyn
WK Westerkeyn
bandje
Afslag Eindhoven – Reis naar het einde van de nacht – de oorlog Atelier Oerol / Over het IJ Festival – OPMAAT BERG&BOS – Een geschenk uit de hemel Charlotte Caeckaert – Demarrage Claire Croizé / Action Scénique – Primitive Compañia Sharon Fridman – Caída Libre David Middendorp / Korzo producties – Flyland DudaPaiva Company – Break a Legend Emke Idema – RuleTM Het Groote Hoofd – Piece of my heart ISH i.s.m. Dadara – Like 4 real Karina Kroft i.s.m. de Amsterdamse Toneelschool & Kleinkunstacademie – Romeo en Julia. Naar Romeo en Julia Kim van Zeben – Syndroom van Zeben Klemens Patijn / TG Goed Gezelschap – T.I.C.S, Tourette’s Impulsive Corps Symphony Literair productiehuis Wintertuin en Strijbos en Van Rijswijk met gehuurde Ipad – Muzikale dwaalverhalen: En hier is lijf Literair productiehuis Wintertuin en Strijbos en Van Rijswijk met je eigen Iphone – Muzikale dwaalverhalen: En hier is lijf
1
1
expeditie
1
Midden
H H
straat West Midsland Westerkeyn
Verdieping Nagesprek
1
Veenfabriek / Lizzy Timmers NNT / Sarah Moeremans
De volgende groepen spelen vandaag niet: theater De Kift – Bidonville Kameroperahuis – Being Arthur The Young Ones – Cirque de la faim / Theater van de honger Theater RAST – George & Eran lossen wereldvrede op! DEEL I expeditie 5D – See me, feel me Alexandra Duvekot & Jillis Kruk – De hartslag van een bos Boomhuttenfest – Atelier Boomhuttenfest Collectief Walden – Wald Comp. Marius – Zomerbibliotheek De Passage Erika Blikman – Do Roll Frederik & Broers – De collectie van broeder Rudoplhuss Het Kunstapparaat – Nieuw Duin Marc van Vliet – GLIMP Marco Broeders, Jeroen Molenaar en Joris Strijbos – Zonnestand Marjolijn Guldemond – Compost-en-scene Opleiding Scenografie – Tijdelijk Bos Hans den Hartog & Jan Karel Lameer – Staatsbosbeheerschuur Lies ’t Behouden Huys – Sprookjes en Sagen van Terschelling Thor McIntyre-Burnie / Aswarm – The Speakers TU Delft Zimmerfrei – Hometown I Mutonia Zweintopf – Noneventeventmonument IX (pop-up)
Locatie Centrum West Centrum Midsland WK Westerkeyn
West Midden Midden
Locatie 14 Parkeerplaats Paal 8 3 Doodemanskisten
West West
= Language No Problem
= Rolstoel toegankelijk
1
bandje bandje bandje
1
wadlandkalender 13 t/m 22 juni
= Buitenvoorstel
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 9
binatie ticket + bandje
Tip van de dag
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
90 min 7,5 uur 75 min 55 min 50 min 60 min 30 min 60 min 75 min 80 min 70 min
Klemens Patijn/TG Goed Gezelschap – T.I.C.S. Tourette’s Impulsive Corps Symphony “Een komische, muzikale, ontroerende montagevoorstelling verstopt in de natuur.”
105 min 75 min 75 min 90 min onbeperkt
Doorlopend. Laatste start om 20.00 uur 10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 Socratisch gesprek Bohm dialoog
5 uur 105 min 60 min 60 min 90 min 90 min 50 min 75 min 75 min 80 min 105 min 80 min 70 min 75 min 70 min 90 min 105 min 90 min 75 min
app
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND DOORLOPEND
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 Yanesh!
LAB: we all think we’re...
opening oerol
Blaudzun
Victim victim
Akwasi
Oerol heeft een app! Download ‘m in de app-store of google play-store.
Het programma op de Westerkeyn en De Betonning kan je worden aangeboden doordat jij een entreebandje aanschaft en af en toe een biertje drinkt op het terrein. Het nuttigen van eigen drank- en etenswaren is hier daarom niet toegestaan! Glaswerk graag terug naar de bar.
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00 DOORLOPEND DOORLOPEND
Denk aan je entreebandje! Het is je startbewijs voor tien dagen festival!
DOORLOPEND
10.00 10.30 11.00 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.00 14.30 15.00 15.30 16.00 16.30 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.00 21.30 22.00 22.30 23.00 23.30 00.00 00.30 01.00
lling
Kaartverkoop
voorst.
nagesprek voorstelling
nagesprek
= Voorstelling met nagesprek
Volgens Bruno Doedens van SLeM is de installatie Wadland (zie ook p.12-13) op zijn mooist bij vloed, als het zeewater tussen de rieten beschottingen staat. Stem je bezoek dus af met de getijdetabel hiernaast!
— Kaartje kopen? Haal een nummertje bij de ingang van de Westerkeyn. Op verschillende plekken op het terrein zijn schermen waarop je kunt zien wanneer jouw nummertje aan de beurt is in The Barn. Onze hosts wijzen je daar de weg. — Internetbestelling afhalen? Loop direct door naar de afhaalkassa in The Barn. Je hebt geen nummertje nodig — Wil je snel op pad? Ga naar de snelkassa’s op de Westerkeyn en De Betonning. Kaarten voor voorstellingen die binnen drie uur beginnen, kun je daar direct aanschaffen. Je hebt geen nummertje nodig.
gerardroos.nl
Zeelen
zeelenfiets.nl
Je komt er met een fiets van Zeelen
WESTCORD HOTEL SCHYLGE PRESENTEERT
E G N I R F L O R E O FCKD - LOS muziektheater De bevrijding van boos mannetje Sjoerd Meijer WONEN - een Lisah maakt Roezemoes productie Bloem van de Natie
Van vrijdag 13 t/m zondag 22 juni speelt Oerol Fringe in WestCord Hotel Schylge. In de Oerol Fringe worden vier verschillende voorstellingen getoond van jonge makers.
SPECIALE DAGELIJKS WISSELENDE OEROL PLATE €16,50 THEATER CAFÉ DAGELIJKS GEOPEND VAN 12:00 - 23:00 UUR BURG. VAN HEUSDENWEG 37 WEST TERSCHELLING
GRATIS ENTREE TONIGHT 22.00
~ LIVE MUSIC
ROADHOUSE
PITBULL BLUES AND
HEAVY ROCK AND ROLL VRIJDAG 13 JUNI
WOENSDAG 18 JUNI
ROADHOUSE FUNKADAMIC ~ FEAT PLAATWERKERS ZATERDAG 14 JUNI ~ DONDERDAG 19 JUNI KOMEN LOPEN ~ PLAATWERKERS ZONDAG15 JUNI ~ VRIJDAG 20 JUNI ALLEZ MAMA ~ CRYSTAL DREAM MAANDAG 16 & ~ DINSDAG 17 JUNI ZATERDAG 21 JUNI DANSEN MET DJ GREG BLUES SHAKER BAR DANCING WYB • OOSTERBUREN 11 MIDSLAND • 0562 448930
EILANDPAGINA
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 11
EILANDPORTRET - EILANDERS EN HUN OEROL
In de jachthaven van Terschelling begint Oerol ieder jaar al vroeg. “Half mei komen de eerste schepen”, vertelt havenmeester Tjebbe van Weeren. “Dan hebben ze maar vast een plekje, begrijp je?” Want aan reserveren doen ze niet, op de haven. “Dan hebben we vierduizend reserveringen voor vierhonderd plaatsen.” TEKST + FOTO: GERRY VISSER
Een havenmeester is eigenlijk hetzelfde als een campingbaas maar dan met boten, vindt Tjebbe. “Zorgen dat iedereen op zijn plek komt, dat iedereen betaalt,
Er gebeurt meer (buiten het programma) tijdens Oerol op Terschelling. Wil je weten wat & waar volg dan meer… Volg ons op twitter: @m_terschelling en deel de hashtag: #meerterschelling EEN SERVICE VAN DE VVV TERSCHELLING
dat alles schoon en netjes is en iedereen tevreden is.” Dat laatste is niet zo moeilijk met de Oerol-
onze eigen boot heen. Binnen twee, drie jaar tijd was het vol.” Maar ook al past er geen boot
gasten, is zijn ervaring. “Het zijn hele aardige mensen. Ik vind het geweldig publiek, zo zou iedereen moeten zijn. Ze maken zich ner-
meer bij in de haven, de drie havenmeesters hebben er nau-
gens druk om en helpen mee als het nodig is.” Daar komt nog bij dat de Oerolgast veel langer blijft dan de ‘gewone’ zomergast. “In het hoogseizoen blijven de mensen twee, drie dagen en dan varen ze door naar het volgende eiland. Met Oerol komen ze een dag of vijf, en meestal nog langer.”
UITGELICHT
Jan van de Velde Het Hooivak biedt heerlijke luistermuziek van Jan van de Velde over zee, leven, tijd, mens, thuis. Zittend op het erf, kijkend over de polder, genietend van een
Met Oerol komen ze minimaal een dag of vijf…
welijks omkijken naar. “Voor ons is het helemaal niet zo druk. Eigenlijk zien we de mensen alleen ’s ochtends vroeg, dan komen ze na het ontbijt een krantje halen. Even kijken wat er allemaal te doen is en weg zijn ze.” En dat komt goed uit, want Tjebbe is een verstokt Oerol-fan. “Ik wil niks missen. De kleinere
In de eerste jaren van Oerol was het hele eiland bezet, maar in
voorstellingen vind ik het mooist. En de muziek natuurlijk.” Dat het muziekterrein is verhuisd naar
de haven lag niemand, herinnert Tjebbe zich. Tot een bezoeker een stukje schreef in de Water-
het betonningsterrein, komt de havenmeesters dan ook prima uit. Tjebbe: “Want dat terrein ligt pal
kampioen. “Toen was het hek van de dam. Hé, er is ook nog een jachthaven, daar kunnen we met
naast de jachthaven, het is onze buurman. Kunnen we hier mooi genieten ’s avonds!” c
mooie stem. De hele Oerol van 11.00 uur tot 18.00 uur € 2 p.p. Kooiweg 3 Hoorn.
Voor ons is het helemaal niet zo druk HAVENMEESTER
Tjebbe van Weeren
EILANDPLEKJES IN DE LUWTE STAATSBOSBEHEER
UITGELICHT
Dompel je onder in de stilte …
WK: NederlandSpanje WK voetbal: Nederland-Spanje. Het eerste duel van Nederland vanuit Salvador. Veel eilander ondernemers hebben speciaal voor deze eerste match een groot scherm geplaatst. Zie de EilandAgenda voor de locaties.
EilandAgenda WEST 13:30-14:30
De wonderlijke Voetbalshow, de Richel, West
15:00-18:00
Brak (liederen over drank, vrouwen etc.), hotel Oepkes, West
16:00-19:00
Diner, de Richel, West
16:15-17:15
De wonderlijke Voetbalshow, Talma & Sandman, Stayokay, West
21:00-02:00
WK voetbal, Ned-Spanje, Braskoer, West, 3de helft DJ Iemqe
21:00-22:30
WK voetbal, Ned-Spanje, de Richel, West
22:15-00:00
Typhoon, Podium de Kooi, Hee
23:30-02:00
Soulclap, de Richel, West
MIDDEN 21:00-23:00
WK voetbal, Ned-Spanje, Onder de Pannen, Midsland
vanaf 22:00
DJ Arien F, Stoep, Midsland
vanaf 23:00
DJ Jan van Teake, Vijfpoort, Formerum
OOST 17:00-22:00
Cool Gipsy Hot Hot, duur 30 min., de Reis, Hoorn
11:00-18:00
Jan v.d. Velde, luistermuziek, Hooivak, Hoorn
22:30-00:30
Hessel & Tess, Groene Weide, Hoorn
GPS 53,43465, 5,4580 Weg uit de drukte, ogen dicht,
De stuifdijk heeft een Noord- en
wind door je haren; ervaar de stilte van de Boschplaat!
een Zuidhelling. De laatste is prima vertoeven als je nog wat
Wandel (of fiets) via het zandpad onder de stuifdijk naar de eerste vogelwachterspost. De vogelwachter kan je honderduit over
vitamine D nodig hebt. De Noordzijde geeft een garantie op kalmerende zee geluiden. c
Download gratis
WadsApp Terschelling
het gebied vertellen.
Alles over Terschelling op uw smartphone
sense of place
“Als er veel wordt geïnvesteerd in een natuurproject, laat mensen dan ook zien wat er gebeurt en hoe en waarom”
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 13 Sense of Place, of hoe natuur en cultuur elkaar versterken
De muziek van het wad en de kunst van een kwelder “Schoenen uit!” roept Bruno Doedens van de Stichting Landschapstheater en Meer, kortweg SLeM. Hij loopt naar Wadland, een installatie van Oerol en SLeM midden op de Noordsvaarder. Het laat met een raamwerk van wilgentenen zien hoe een kwelder tot stand komt. Maar hoe maak je dat interessant voor een breed publiek? Het antwoord van SLeM: maak een reusachtige kopie van een schilderij van Mondriaan. Tekst Leonie Hosselet Foto’s Anke Teunissen & nichon glerum
Sense of Place gaat over de vele manieren waarop cultuur en natuur elkaar op Oerol ontmoeten. De relatie tussen die twee heeft altijd al een belangrijke rol gespeeld, maar in de komende edities is ze nog nadrukkelijker aanwezig. Grote landschapsprojecten krijgen meerdere jaren de kans om te groeien, en het publiek mag meekijken. Het landschap is niet langer alleen maar een decor. De geschiedenis van het gebied en de maatschappelijke thema’s die er spelen krijgen meer aandacht. Het festival biedt zo ruimte voor experiment, waar ook bezoekers aan deelnemen en over meedenken. Het kloppende hart van deze experimenten is vanaf dit jaar het Groene Strand, dat is omgetoverd tot toonkamer Sense of Place. Rondom de tijdelijk opgetrokken Katharinakerk en op de Noordsvaarder staan voorstellingen en Expeditieprojecten die ook met het thema te maken hebben. Zo maken Spinvis en Saartje van Camp in hun voorstelling op het strand gebruik van de enorme ruimte om hen heen. En Lotte van den Berg neemt met Building Conversation haar publiek mee het landschap in om daar in gesprek te gaan. Aan de andere kant van het eiland staat Het Klooster 2014 van Rieks Swarte, een theatrale invulling van wat volgens de makers zomaar een stuk geschiedenis van het eiland had kunnen zijn.
Mensenhanden Op het door de Waddenacademie georganiseerde symposium Sense of Place gingen de afgelopen dagen sprekers uit de wereld van wetenschap en kunst met elkaar en het symposiumpubliek in gesprek over manieren om landschap, kunst en publiek met elkaar te verbinden. Maar waar liggen eigenlijk de wortels van het idee om landschapsprojecten zo’n prominente plek te geven op Oerol? Volgens Joop Mulder werd het zaadje geplant in de jaren negentig. “We hadden toen als thema Voetsporen in het Zand, over herinneringen in het landschap.” Daarbij groeide het besef dat mensenhanden bij bijna elke verandering op het eiland een rol hebben gespeeld. Inpoldering, kustbescherming, bosbouw. “Vroeger was dat iets dat je niet wilde laten zien,” zegt Mulder. “Natuurbescherming betekende bijvoorbeeld dat ergens een hek omheen werd geplaatst. Maar nu is het idee: als er veel wordt geïnvesteerd in een natuurproject, laat mensen dan ook zien wat er gebeurt en hoe en waarom.” Cultuur kan helpen om dat verhaal op een toegankelijke manier te vertellen. Sense of Place is als thema een blijvertje de komende jaren. Het is een aanloop naar 2018, wanneer Leeuwarden de culturele hoofdstad van Europa is. Oerol is hier nauw bij betrokken, aangezien de wadden als achterland een belangrijke rol spelen in de plannen van Lwd2018. Het idee is dat er in 2018 een uitgebreide portfolio aan landschapsprojecten is ontwikkeld. Voorheen wisselde het festivalthema elk jaar, maar bang dat het publiek dat gaat missen, is Mulder niet. “Ik denk dat iedereen heel nieuwsgierig is naar wat we tussen nu en 2018 gaan realiseren.”
Strandsoundtrack Eén van die projecten is De Passage, een terugkerende installatie waarmee de bezoeker via kunst de natuur anders ervaart. De installatie die Frans van der Horst vorig jaar maakte, is dit jaar terug op een nieuwe plek en met een nieuwe geluidscompositie. Op een lange vlonder in het zand vormen stalen bogen een galerij, waaronder bezoekers op zee kunnen uitkijken. Geboren en getogen eilander Paul Cupido – niet van de gelijknamige camping – maakte een soundscape die je in De Passage kunt beluisteren. “Mijn hele leven ben ik al geobsedeerd door geluid, en ik heb op Terschelling ook altijd opnameapparatuur bij me. Dan neem ik de ratelende ketting van een boot op, bijvoorbeeld.” Voor de compositie vertraagde en manipuleerde hij die geluiden. Jeroen Krabbé sprak dichtregels in, die eerder via een oproep aan Oerolgangers waren verzameld. Achter elkaar vormen de individuele dichtregels een verhaal van twintig minuten, maar even luisteren en weer verdergaan kan ook. De dichtregels staan ook in het zand geschreven; een verwijzing naar het achterliggende idee van eb en vloed, dat ook in de compositie hoorbaar is. Het geluid bouwt op, komt tot een climax en verdwijnt weer. “Als je gewoon ergens in de natuur gaat zitten, ervaar je al heel veel,” zegt Cupido. “Voeg je dichtregels toe aan die ervaring, dan til je jezelf heel even boven alles uit. De muziek neemt je mee, zoals muziek van een spannende film je kan meeslepen.” Maar focussen op de geluiden van de natuur die er op dat moment zijn, kan ook. Cupido: “Het is heel subtiel, ambient-achtig. Je hoort de omringende natuur erdoorheen.” Zo creëert elke luisteraar zijn eigen soundtrack van het strand.
Victory Boogie Woogie Even verderop staat de installatie Wadland van SLeM, die het proces van kweldervorming laat zien. Het is een labyrinth van haaks op elkaar staande hekwerken van gevlochten wilgentenen. Vijf weekenden lang bouwden 250 studenten en vrijwilligers eraan, en dan is dit nog maar een miniatuur van twee hectare. Het echte bouwwerk, dat in de komende jaren gebouwd wordt in de Strieper kwelder, wordt nog vijftig keer groter. Een kwelder moet het dus worden, waar steeds nieuwe laagjes zeeklei de zee transformeren tot land. Er is nu al resultaat te zien: tegen het hekwerk hebben zich overal bergjes zand opgehoopt. Sinds 2009, toen de Waddenzee Unesco Werelderfgoed werd, mag conventionele landaanwinning niet meer. Maar dit is een experiment met een langzame methode, zoals die zo’n honderd jaar geleden werd gebruikt op Terschelling. “Kwelders zijn bijzonder door hun biodiversiteit en culturele historie,” zegt Eva Souren van de Academie voor Bouwkunst. Ze is één van de studenten die meebouwden aan het project. “Het landschap is er een stuk dynamischer dan bij een dijk. Soms is het land, soms zee. In zo’n gebied krijgt een ander soort planten de kans om te pionieren. Er zouden mossel- en oesterbanken, zeegras en zeekraal op kunnen groeien.”
Doedens en de studenten zijn gefascineerd door dit een-tweetje tussen mens en zee. Maar voor veel mensen is het maar “technisch gedoe,” zoals Doedens het verwoordt. Door het labyrinth te modelleren naar een vroeg schilderij van Mondriaan, hoopt SLeM een groter publiek te trekken. Pier en Oceaan heet het schilderij toepasselijk, en in 2015 is het precies honderd jaar geleden dat Mondriaan het schilderde. Niet alleen het proces van kweldervorming is toegankelijker te maken met een schilderpatroon, ook andere natuurlijke processen kunnen er tastbaarder mee worden gemaakt. “Tijdens Oerol is het bijvoorbeeld volle maan,” legt student Stein van Brunschot uit. “De dagen daarna staat het water hoger dan normaal. Dat is bij onze stellage terug te zien omdat die dan verder onder water staat.” En op 21 juni maakt SLeM het Oerolpubliek er bewust van dat het de langste dag van het jaar is, door Mondriaan samen tot leven te laten komen. “Om 10 uur 21 precies maken we dan samen Victory Boogie Woogie na.” zegt Doedens. “Met een drone wordt het van bovenaf gefotografeerd.” Enthousiaste Oerolgangers in rode, gele of blauwe kleding zijn die dag zeer welkom. Doedens hoopt dat bezoekers anders leren kijken naar natuur. “Dat ze ineens een proces zien. Je maakt iets, en de natuur reageert met haar krachtenspel. Je ziet de natuur hier schilderen.” – De Passage. 13 t/m 22 juni, doorlopend tussen 11:00 en 17:00, locatie B Noordsvaarder – West, vrij toegankelijk met polsbandje Oerol & SLeM – Wadland. 13 t/m 22 juni, doorlopend tussen 11:00 en 17:00, locatie A Noordsvaarder – West, vrij toegankelijk met polsbandje Spinvis en Saartje van Camp – Kintsukuroi. 13 t/m 22 juni (behalve 19 juni), 17:00 en 19:30 – locatie 1 Noordsvaarder – West, €13 Lotte van den Berg / Daan ’t Sas – Building Conversation. 13 t/m 21 juni, wisselende aanvangstijden, locatie 2 Noordsvaarder – West, €25 Rieks Swarte – Het Klooster 2104. 13 t/m 22 juni, 12:00, 14:00 en 16:00, locatie 36 Elvisplak – Oost, €13
Vriendenacties in de buurt — Bakkerij Spanjer: 10% korting op het enige echte Oerol brood. — De Vliegende Hollander: €5 korting op Terschelling-trui. — VVV Terschelling: €2,95 korting op een Dopper en een matje om op te zitten met het eilandlogo. Hema: 15% korting op alle decoratieve cosmetica (lippenstift, mascara, etc.).
Tegen het hekwerk hebben zich overal bergjes zand opgehoopt
Kom langs en ontdek HEMA TerschellingWest in de Torenstraat
Bij HEMA Terschelling kunt u terecht voor allerlei leuke, handige en lekkere producten. Stap er snel eens binnen: er valt veel te ontdekken.
HEMA Terschelling, Torenstraat 43-45
Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? Johan Harstad het komt goed
zo 22 jun 2014 DeWierschuur Oosterend
toneelgroepoostpool.nl
beeldconcept + grafisch ontwerp Esther Noyons | fotografie Annaleen Louwes
regie Joeri Vos vr 13 t/m
Dag 01 vrijdag 13 juni 2014 pagina 15
sense of place meedoen? Mail naar dagkrant@oerol.nl, sms of whatsapp naar 0615244190 of twitter met #Lokroepje
Lokroepjes WELKOM Lieve pap en mam. Dit jaar samen op zoek naar een piepklein Oerol T-shirt voor onze kleine (in aantocht)? Op naar weer 10 dagen genieten! X Peter en Sanne Zo happy weer 10 dagen Oerol beleven. Wat een vooruitzicht! Genieten,genieten. Anneke Heerlijk genieten op ‘t eiland. Dat wordt een geweldig week met Marlies en de moedertjes. PS zon zou fijn zijn L’amour op Oerol... Fijn om hier met jou te zijn, Love ya! Xx
OEROL EFFECT Mam super bedankt dat je 8 jaar geleden het Oerolvirus aan me hebt doorgegeven. Weer veel zin in een lang weekend mooie dingen beleven! Kus Emma Lieve Gerard, voor het eerst echt legaal samen oerollen. Zullen we samen op ons bankje genieten net als 4 jaar geleden?? Liefs Stella xx Lieve kapitein Jan, blij ei J’Eric, good old Reijert en Oerolbeeb Ilse, ik vind het leuk met jullie! Dank voor alle geluksmomentjes tot nu toe. Ahoy, let’s Oerol! Xxx
Slippers, laarzen, gympies, sloffen en een paar sleehakken. Ik heb de helft van mijn Oerol-koffer alvast maar gevuld met schoeisel.
POËZIE De Oerol chauffeurs: / Logistieke problemen / Als sneeuw voor de zon!
DAMES LET OP!!! Daan en Mats zijn op het eiland om samen met toppers hun SENSE OF PLACES te beleven. Om beiden te herkennen let op de T shirts met het opdruk: WEF - WEF - WEF. Ik heb jullie gewaarschuwd, Henk
Wil iedereen wel doen wat de bordjes zeggen die wij in de verzengende zon hebben gemaakt. Groetjes bordjesteam van Suzan
Jaaa! Ool, Clien, Irna en Truus wachten op de koekoek. En Jan met z’n bas! Let op kikkers en dwaallichtjes... :-)
EERSTE Mam: je zoveelste keer Oerol, maar je eerste keer als vrijwilliger! Have fun! X Arinth
@Annamarit71 vergeet je pilletjes niet, als ‘t golft dan golft ‘t goed! Naomi, neem je wel je nachtlampje mee om onze grote broer af en toe te kunnen spotten ;-)) Zo spannend, zegt mijn bootreisgenoot Marianne die voor het eerst Oerol gaat. Zijn jullie allemaal een beetje lief voor haar? Ik wil haar er volgend jaar weer bij hebben. Brechtje
Tientallen Terschellinger ondernemers bieden Vrienden van Oerol een extraatje aan. Zo krijgen Vrienden op vertoon van hun Vriendenbandje korting op de unieke schelp-sieraden van De Kleine Schatkist in Midsland, biedt De Stormvogel in Baaiduinen hen een Willem Barentsz-slokje aan, en krijgen ze bij cadeauwinkel Onder de Toer in West 15% korting bij aankoop van twee pakjes ‘gooi-je-haar-los-thee’. Ook Vriend worden? Meld je aan bij de Infobalie op Westerkeyn!
uitloop
Sprekende gezichten Anneke, David en Jacoline hebben bij Building Conversation zojuist een ‘gesprek zonder woorden’ gevoerd. Anneke “Ik vond het wel mooi, de aandacht die je van sommige mensen ontvangt, en dat je je de vraag gaat stellen: ben je die aandacht alleen aan het geven of krijg je die ook terug? Ik vond het ontspannend, ik kwam er heel rustig uit. Ik werd me bewust van wat het doet in de communicatie wanneer je elkaar goed aankijkt. Zo belangrijk is dat aspect dus! En ik vond het wel mooi om een paar guitige momenten met elkaar te krijgen, dat je gaat giebelen.”
CONTACT
Met een vol hart en leeg hoofd Oerol beleven. Ultiem genoegen. Anneke M.
Zinderzon, scharrelzand, tokkeltent. Oerol, ik ben zo blij dat jij er bent.
VERZOEK
@M_Alsema jij het zeil maar ik de stokken. 3x raden wie mijn eerste jutter gaat dokken ;)
Dit jaar ons Oerol lustrum op het mooie eiland / Maar dit is dankzij Linda en Sjoerd, want: / Als zij zes jaar geleden geen vrijwilligers waren bij dit festival / Waren wij nooit warm gemaakt hiervoor, en bovenal / Dit jaar zijn ze weer vrijwilligers nu niet de kaartverkoop / Maar in de fontijnbar en ik hoop / Dat het een topfestival gaat worden met hoop ik mooi weer / En dat wij na tien dagen feest zeggen: op naar de volgende keer! Fred en Marieke Apeldoorn
Lieve Syl en Gert / Het grote aftellen is begonnen / De laatste maand is van start gegaan / Nog even wat bijzonnen / En jullie zullen voor het altaar staan / Veel liefs en geniet van die dag! X
NOUNOU
Vriendenacties in de buurt
Liefste Burgardus: Zielsveel!!! Niet dat ik veel vergelijkingsmateriaal heb, maar dit is de beste huwelijksreis ooit. El. Lief knuffelmannetje, gefeliciteerd met je eerste oeroljubileum! Welkom op onze eerste als echtpaar en overdakt met pensionado paps!
ONDERWEG #lokroepje naar de charmantste band met de leukste zanger van Terschelling: @wijzijnbrak! Ik ben onderweg hoor :-)
Lieve Lieke, vorig jaar op Oerol verloor ik je uit het oog na ons ontbijt op bed, in de tent. Ik zorg dit jaar voor de croissantjes, in ruil voor je mobiele nummer. Berend
AANGEWAAID “Dan zou het fijn zijn als iemand om twee uur bij de Vijfpoort is om die geit op te halen.”
David
“Ja, het ruikt lekker van een afstand, maar van dichtbij...”
“De stilte vond ik ook heel prettig. Gewoon een beetje kijken... Als je langer naar iemand kijkt, zie je soms ineens een heel ander gezicht. Alsof er verdriet achter schuil gaat. En dan denk je bij jezelf: ‘wat zegt mijn gezicht eigenlijk zonder dat ik het zelf weet?’”
Dien, eef, ing en jen! Jutters, voorstellingen, zwierende haren en fijne danspasjes! Oooh oerol i love you!!! Ons Marretje wil niet ongezoend het eiland af. Ze is dagelijks te vinden op het groene strand tussen 4-7 uur. Kenmerken: sjaal in het haar, Martini in de hand, stralende glimlach.
Jacoline “Je krijgt ook zicht op andere dingen. Je gedachten worden ergens anders naartoe getrokken, niet alleen naar de mensen maar ook naar de bomen bijvoorbeeld. Er is zoveel meer.” – Lotte van den Berg / Daan ’t Sas – Building Conversation. 13 t/m 21 juni, wisselende aanvangstijden, locatie2 Noordsvaarder – West, €25,-
Misschien kan Marretje beter bij De Betonning gaan staan... - de redactie Zelfs met je ex, die je ooit hebt leren kennen op Oerol, kan je nog steeds een camping delen. Geen tent, dat dan weer niet. Veel plezier Peter! Ik kom er morgen aan, Annemarie oerol dankt!
colofon
Van de volgende partners is steun ontvangen voor specifieke projecten: VSBfonds (verdiepingsprogramma), Leeuwarden 2018 (Wadland, Cafe 2018 Expo), Stichting Doen (vijf 100%Terschelling-Expedities), Fonds Podiumkunsten Internationalisering (Claire Croizé, Compañia Sharon Fridman), Dioraphte (Rooftoptiger), Waddenacademie (Collectief Walden, Oerol-colleges), Het Expeditie-programma ontvangt een bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds op naam van het Van Lange-fonds. Het SNS REAAL Fonds doet een belangrijke programma-brede bijdrage.
Hoofdsponsoren
Subsponsor
Partners in talentontwikkeling
Partner in natuur
FONDS ATELIER
Subsidiënten / Fondsen
Van Lange Fonds Mediapartners
Samenwerking
Leveranciers FESTINA LENTE COLLECTIVE
Hoofdredactie Joost Broeren Sasja Koetsier Redactie Veerle Corstens Bram van Dijk Leonie Hosselet Lot Piscaer Marije Sietsma Joelie Stork Pieter-Bas van Wiechen Fotografie Anke Teunissen Nichon Glerum Ruben Hamelink Diewke van den Heuvel Michiel Landeweerd Geert Snoeijer
Illustratie Florian Kullberg Webredactie Marijke Noordegraaf Jannemiek Starkenburg Ontwerp Dietwee, Utrecht Opmaak Jan Pieter Ekker Druk Flevodruk Harlingen Oerol Marketing & Communicatie Ria Laanstra Anne van de Wetering Cato Duyvis
VOORPREMIÈRE OP OEROL DE NIEU W E F L E S VA N BR A ND IS NOG NERGEN S IN NEDERL A ND V ERK RIJGBA A R, BEH A LV E OP DE BE TONNING. # BR A NDBIER # OEROL
Met trots voor u gebrouwen - Geen 18, geen alcohol