25 Jaar Priester-Opleiding 1911-1936, Java-missie der Jezuieten

Page 1

/

25

JAAR

PRIESTER-OPLEIDIN G

1911-1936

JAVA-MISSIE DER

JEZUÏETEN


„God, Die tot

wij,

de

kennis

zich

volkeren

Gij

dat

der

werklieden

vertrouwen leer

wilt

Uw

in

alle

waarheid

woord

hebt,

en

zend,

geef hun,

en

met

verkondigen: opdat verheerlijkt worde, en alleen

Jezus

waren

Christus,

God, Uwen

en

smeeken

te

erkenne, den

gezonden

zalig worden

komen:

Uwen oogst

verspreide U

menschen

en

alle

Uwe alle

Dien

Zoon.

Onzen Heer.” Oratie

uit

de

H. Mis

de

Propagatione Fidei.


GESCHIEDKUNDIG

OVERZICHT VAN

EERSTE DOOR L. President

het

van

de

>n

25

JAREN

WEVE, S.J.,

Canisius-Seminarie,

onderstaande

Klein-Serainarie

willen

bladzijden

> wordingsgeschiedenis

van

gangen

wenscht,

de

dat

gedachte,

leven,

worden Wat thans men

gebeurde

zoo

dwaas

van

de

twee

op

Java

hebben

en

voortvarend

pioniers in

in

die temidden

te

het

jaar-

belangrijke leiden

van

de

door

gebeurkan

belangwekkend

is,

de

uiteen

verschillende

hierbij

ons

der

1911, te

dat

spreken

gezocht, ja vonden

aan

de

het woord

worden

velen

instandhouding

onvergetelijke

mannen

de

toen

geeft

uiteen

daar onder veel

mocht

nog

het

en

lang

onze

te

plan

R.P.

ƒ.

beste

hun

geleidelijken

en

zou

uitgesproken,

Lith

v.

dat nog heden

plaats

recht

? Een Seminarie

Java-missie, R.P.

hier niet

het

ons

zelfs

omzichtigheid

scholencomplex,

Het is

trachten

meerdere bizon-

wie

het stille Moentilan reeds jaren

wijdden

vaneen

afdwingt.

er

de grootste

Mertens, die

we

nageslacht.

met

twee

ons,

Djokjakarta

allergewichtigste

bijna al

waarin

lieten

de

de

naar

weinig belangrijk

tevergeefs

nog slechts

voor

25-jarig jubileum

vaneen

krachten

wat

nog

het

voor

toen

bouw

beschreven. We

staat

tenissen

we

den St. Claverbond,

van

uitvoerig

verwijzen

te

Seminarie

het

j zetten en met een enkel woord j gebeurtenissen aan te stippen ; derheden

DE

uit-

bewondering

zetten,

tegenslag

wat en

deze

tegen-


2

kanting het

volharding

hebben

stand

tot

allereenvoudigste lagere schooltje groeide

Inlandsche 13

taaie

met

Kweekschool,

Nov.

1911

het

in

die

haar

bezit

eerste

het

van

Uit

gebracht.

Hollandsch-

een

abituriënten

vier

onderwijsdiploma

op

mocht

afleveren. Het

moet

priesters,

maar

gebracht, van

de

den

dag

veel

een

Lith

van

van

het

Mei

1924,

Pauselijk

als

onderwijzer

aldus hun brood verdienden hun

ook

Grieksche

Erg voorspoedig bood

kwamen

zich

er

tijd kregen lokalen,

in

twee

van

vanuit

Op

van

daar

en

gaf Pastoor Mertens aldus

was

het

slechts

bamboebeschot

in

één;

in

1914

dien

eigen

twee

chambretten

als op

aan

deze

Juli

studies eerste

ze

de

te

lessen

bekeering

van

den hemel de

college

maanden,

overgingen het

aan

1915 traden zij

te

tennaar

Canisius-

Mariëndaal

in

Jezuieten.

die in het

1916

college

hun

naar

der

Holland

gingen,

Kruisheeren

landgenooten,

bekeering

wijze

zouden

het

twee naar

enkele

na

kunnen vol-

Europa

in

wereldoorlog,

externen

16

voldoende krachten

eerstelingen

hun

dan de

over

hen vonden hier helaas den dood, hun leven

dezelfde

in

juist niet;

nu

Xaverius-College

vanwaar

der Paters

voort

zij

uitgebroken

volgenden,

studies

de

Petrus,

de Kweekschool. In

van

1914 niet

in

dat

België,

volgen;

hun

voor

in

den

het Noviciaat

De vier

door

Zoo vertrokken

om

te

opleiding

besloten,

van

Nijmegen

Moentilan

de

om

Turnhout

College

Vlugschrift

studeerkamer.

een

werd

gevolge

opgeleid.

fungeerden

bijna,

1913

in

aan,

oud-leerlingen

slaapkamer,

men

voortzetten. van

niemand

de seminaristen in het

en

beschikte tooien,

later

ongemerkt

voor

Latijn, terwijl zij

wat

ging het inden beginne

3, allen

een

verdeeld, Daar

lessen;

vraag

Apostel

Kweekschool

tijdje

een

twee

worden

H.

hebben

dat

hemel,

zevende

den

twee

begonnen”.

seminarie

1912

;

het

in

van

de

aan

den

mogen

eerstelingen

twee

het hun

onverwachte

te

we

Liefdewerk

zelf de

„gaf

lezen

zoo

,

deze

voor

moet

van

de

met

priester

voor

zijn

troost

goedkeuring

geëxamineerden

kwamen

„Pastoor

geweest

grooteren

zichtbare

een

vier

tevens

voldoening

een

verliep

van

de

hun

en

te

beiden

van

Uden

;

opofferend verkregen

diepbedroefde

opleiding

zetten

nog

moeder. enkele


3

Franciscus De

twee

Xav.

Javaansche onderwijzers, worden

DE

TWEE

R.

Satiman.

tot

R.K.

EERSTE

die

in

Priester

1911 en

M.

kwamen

zoo

JAVAANSCHE

Petrus

Darmasepoetra.

vragen

werden

opgeleid

:

SEMINARISTEN.

te


4

anderen; door

de

geheel

gymnasiale 1922

echter

Kweekschool

het

in

er

beginnen

te

afgeleverd de

van

opleiding

openden

de

der

teerden

zich

ook

nu

slechts

de

aangenomen

of 3

2

in

ze

en

aanvullen,

hieraan

daarna

leerlingen,

11 toe

verdeeld

betere lokalen werden

en

toenmaals

de

bouw

het

van

opleiding Het aldus

over

tot

"Ineen

waar

2

in van

dan

tot

;

toe

hadden

aangeboden, 1918 presen-

in

de Normaalschool

te

Niettegenstaande

de Mulo na

telde aldus

12i/2

een

4 klassen.

moesten

onderwijs vormden,

kon

de

leeraren

afgestaan.

Mulo

de

het Klein-

jarig bestaan,

Het aantal

de seminaristen

aan

waarin

beginnen.

te

1924,

nog

de

eigenlijke

nam

Daar

onder-

klassieke

vierjarige worden beperkt.

vlugschriftje

deze

vat

eerste

periode

:

12!/ 2 jarig bestaan

geslacht-bekeerlingen

eerste

voltooid;

Bijcursus gevormd,

of

reeds-geciteerde samen

geheele

deden.

van

onderwijzersopleiding een

de

Hollandsche kennis

aan

van

in

kwamen

verbonden, werden ook deze

Latijn

met

Moentilan

te

Djokja,

kenden.

soort

een

Mèt nog één candidaat

seminarie

te

1918

Javaansch opgeleide onderwijzers,

jaren het gebrek

om

Java

Kweekschool

Hollandsch

werd

er

de

werd

op

verandering

van

het

in

moeilijkheden,

groote

een

candidaten

twee

weinig

zeer

12),

in

1918

tot

volop Hollandsch kenden;

Moentilan, d.i. geheel die

1911

Noviciaat

een

candidaten,

1918 hun intrede

van

die

(van

seminaristen

Het jaar 1918 bracht nog zich nog alleen leerlingen

onderwijzers dus,

drie

Kweekschool

Jezuieten

de drie seminaristen

de

met

zag

33

Moentilan’s seminarie uit het

priestercandidaten”,

waarvan

toenmaals 22 volhardden.

er

Aangaande dat in

Moentilansche

1924 de twee eerste

gevolgd dooreen

nog

De het

het

In Was

bij

1925 tot

geweest,

R.P. G. kwam

nu

toe

of

de

op

tot

Mulo,

zie

opleiding een

thans

hun intrede deden,

al die jaren 1921

bij

van

een

besloot

men

van

R.P.

Mertens,

6

8.

en

ingrijpend

soort

onderbouw

den Rector

bij

afb. blz.

verandering

een

geheel

gebaseerd

Normaalschool

derhalve

Schmedding ; er

vermeld,

1925.

leiding berustte gedurende

daarna

dient nog

Indo-Europeanen

derde in

Xaverius-College,

Seminarie

van

van

tot

en

belang.

bovenbouw

Kweekschool, aanname

van


5

jongens, die slechts de lagere school hadden doorloopen dus

volledige,

een

op het

vangen

het aantal

zesjarige,

klassieke

Seminarie. Verwacht werd,

leerlingen

in

korten

tijd

sterk

Foto

R.P. Stichter

tot

de

van

oprichting

worden worden Reeds

vorming

FRANCISCUS Moentilan

vaneen

overgegaan;

en

VAN

moesten

ont-

dat door dit besluit

zou

aangroeien, zoodat

A. Scholte, den Haag.

LITH,

grondlegger

der

S.J. Java-Missie.

eigen seminariegebouw Seminarie

dit

die

en

zou

dan

in

zou

moeten

Djokjakarta

gevestigd. in

aangenomen,

1925

die

werden ineen

de

eerste

huurhuis

lagereschool-candidaten

woonden

en

gedeeltelijk

de


6

R. Van

1911-1921 Rector eerste

President

Pater

van

het

van

het

J. MERTENS, S.J.

Xaverius-College aldaar

begonnen

te

Moentilan

en

Klein-Seminarie.

tevens


7

lessen maar

volgden een

om

en

der 4

die

het

er

hunner te

GRAVEN

DER

Latijnsche

die

verdeeld woonde, berustte

afbeelding

het

in

1926,

de

het

toenam.

Nederland

kwamen,

der

Jezuieten

noviciaat

HET

OP

JEZUÏETEN

TE

GRAVE.

BIJ

men

bij

(Blz. 2.)

NOVICIAAT DER

waarin

natuurlijk

moeilijkheden

JAVAANSCHE SEMINARISTEN

2

moeilijke jaren,

van

naar

het

vroegtijdig.

MARIENDAAL

Vice-Rector

in

was

aanmerkelijk

1916

in

studies

stierven

KERKHOF VAN HET

In deze

dit

allerlei

met

studenten

aantal

treden,

;

niet beter op, toen

Javaansche Seminaristen,

voltooiing

na

DE

het werd

schooljaar,

nieuwe

de R.K. Mulo inde stad

overgangsmaatregel,

gepaard ging,

Twee

aan

3 verschillende

over

leiding bij

Ignatius-College

R.P. F. en

Strater,

huizen tevens

Novicenmeester,

zie

blz. 9.

Intusschen

werd

er

hard

gewerkt

aan

het

nieuwe

gebouw,


8

dat en

hoofdzakelijk

de

van

de onmisbare

met

giften

hulp

van

der weldoeners het

St.

van

de

Javabus

Petrus-Liefdewerk

werd

opgetrokken. Tezamen het

begon waarbij

de 8

met

nieuwe

zich

nog

3

R. Van tevens

van

1921-1927

een

Op belast waren

lessen

24

schooljaar

deden

P.

G.

Rector

deel

van

in

R.P. allen

H.

van

18

het

van

aldaar

nieuwe

met

der

gebouw

leerlingen,

die

in

September

Moentilan,

te

Jezuieten.

In

blz.

van

10.

het Seminarie

Begin

ondergebracht, de

Augustus

huis betrokken.

werden

1927 had

48

S.J.

leiding

afbeelding

gehamer

December

de

Moentilan

gevestigde Klein-Seminarie.

aanbouw-zijnde

zie

veel

het

van

met

Xaverius-College

Noviciaat

1927 werd

het

temidden

Op Zondag

het

Muller,

in

1927/1928

SCHMEDDING,

van

het in

Augustus

seminaristen

afgestudeerden voegden,

1921-1925 President

hun intrede werd

overgekomen

October waar

de

gegeven.

Plechtige Inzegening


9

plaats,

die

verricht

na

werd

Apostolisch waren

J.

Vicaris

Hoogmis

inde

Excellentie

Batavia,

van

en

St. Antonius-kerk A.

Mgr.

waarbij

o.a.

Kalken, Superior Regularis

van

Hoeberechts, en

Z.H.

door

R.P. A.

Backere

Pontificale

een

oud-Superior

de

Missionis,

van

tegenwoordig

Missionis, R.P.

Pastoors

R.P.

tevens

fect

1925-1927 President

Soerabaja

van

Op

FRANCISCUS

1922-1930 Vice-Rector

van

20

Seminarie

van

en

December

plaats.

tegenwoordigheid Jasper,

Th.

de

J. H. Goumans, later respectievelijk Apostolisch Pre-

Foto W.

Van

Velsen,

Prins

Reenen,

van

van

het

STRATER,

Ignatius-College

het daarheen

S.J.

te

Djokjakarta,

overgebrachte Klein-Seminarie.

Bandoeng. d.a.v.

Deze van

XAVERIUS

K.

had

de

plechtigheid

officieele werd

Z.H. den Sultan

Pakoealam,

den

van

militairen

Assistent-Resident

Westra,

opening

opgeluisterd

van

door

het de

Djokjakarta, Resident

Commandant, Mr.

Dr.

Overste

Kooien,

lid


10

den Raad

van

Het zicht

jaren

geven

drongen

elkaar

kwamen

en

gingen,

tenslotte

en

zich

Rector tevens

aansloten

van

voor

P. het

van

1927-1934

H.

was

nog

President

van

de

een

of

over-

loop

schooljaren

1930 de

MULLER,

ver-

leeraren

en

zesjarige

meer

der

cursus

Bijcursussen

S.J. sedert het

van

Mulo,

korteren of

na

in

een

inden

leerlingen

wee ;

Ignatius-College

abituriënten

maalschool, die dan

en

gewoonlijk

R.

sindsdien

afspeelde;

al hun wel

het kort

in

maar

zich

wat

Seminarie

met

compleet, waarbij

vele anderen.

hier ook

alles,

van

Djokja’s

op

en

ondoenlijk zijn

zou

te

State

van

1930,

Klein-Seminarie

Kweekschool

langeren tijd

of

Nor-

op eender

zes

klassen werden overgeschakeld. Steeds van

den

peanen,

was

beginne in

Ambonees, eerste

natuurlijk af

echter

1926 kwam in

Bataks,

1932 in

het

de

er

waren een

twee

1935 de

meerendeel

ook

leerlingen Javaan ; Euro-

altijd eenige

Menadonees

eerste

eerste

er

der

Chineezen,

bij, in

in

1931

1934 de

een

twee

Oeloenees.

Candidaten kwamen uit alle Prefecturen

van

Java

en

verder


11

nog en

de

uit

Celebes

kerkelijke gebieden ;

ook heden nog komen

halve uit Flores, Celebes

Deze

hebben.

narie

drukt

gebied worden

zonder

eendrachtig

streven

stempel

R.

Voor van

hun de

naar

de

op

statistieken

traden allen inde

lijks

andere

treedt Paters

er

P.

een

Capucijnen,

de

het

en

gregaties. Thans, juist

Seminarie; leeren

en

allen aldus

S.J. sedert

studenten

volgende

Jezuieten-Orde, in

kerkelijk

en

J. Grijpink, Nijmegen.

WEVE,

L.

die

Missionarissen

reeds

dit

behandeld

Klein-Seminarie

het in

op

het Klein-Seminarie

levensrichting,

studies

be-

hetzelfde ideaal.

Foto

van

Archipel,

landaard

van

onderscheid

naar

President

den

Borneo, die reeds hun eigen Semi-

en

eigen

eenig

uit heel

ze

veelvuldigheid

heel

een

Benkoelen

Padang, Banka,

van

bij

op

Java

de Paters

tot

het

na

kozen,

artikel.

daar

1934

verwijzen

Tot

dan

werkzaam

beëindigen

en

toe

met

nog

waren;

Carmelieten,

in

na

25

jaar,

in

1936 werd

de

1927

nauwe-

in

1929

daarna in steeds meerdere Orden

we

en

1928

bij

de

Con-

mogelijkheid


12

in

het leven

geleid,

reeds

en

riënten

geroepen

dadelijk

Vermelden nog

slechts

Mr.

de

Holland

in we

Jonge

19

op

Seminarie enkele

terwijl

fungeerde.

plaats

vijfde

een

een

inde

nu-volgende jaren

Gouverneur-Generaal

1933

December

het

en

bezoek

de

van

Deze aanbouw kwam

Woensdag

op

hebben

Het aantal

de ruimte

den

afb. blz.

11;

van

twee was

ontbreken,

te

voorloopige kapel

5 maanden

6 Februari

het

leerlingen

begon

als

slaapzaal na

zie

van

den aanbouw

met

1935 de

aangebouwde gedeelten

door

Oud-

1935.

gebouw.

waarvoor

Exc.

van

H. Muller af als President

begonnen

deel

die zijn

aan,

tot

een

gelukkig

inwijding

van

kon

plechtige wijze

op

tegenwoordigen Apostolischen

de

Vicaris

Batavia, Z.H. Excellentie Mgr. P. Willekens.

van

Thans,

na

25

leerlingen,

107

jaar, telt het Canisius-Seminarie, verdeeld

Mulo-abituriënten de

op 9

gestegen,

andere

en

October

bestaande

altijd

einde, zoodat

kapel

het

tot 90

nog

den

van

later werd

aan

n.l. reeds

zich

op-

door 4 abitu-

mogelijkheid

werd vervangen door P. L. Weve,

en

dagen

vleugels

sloot

worden

te

genoot.

1934 trad R.P.

Juli

18

deze

Java

op

gebeurtenissen

bezoek

Minister Verschuur

Op

de

van

het

werd

Hierbij

aangegrepen.

vooropleiding

Wereldheer

voor

Sociëteit

worden

Jezus,

van

zes

klassen

en

zij ontvangen onderricht

;

terwijl

dooreen

gegeven

dooreen

over

Zangleeraar

uit

Moentilan

9

nog

het

van

13,

voor

leeraren enkele

van

lessen

Ignatius-College,

dooreen

en

afb. blz.

Bijcursus

een van

bovendien

professor

zie

leek

de

voor

Inheemsche talen. We gens

laten

hier

de

Nationaliteit,

...

Europeanen

.

82

en

leerlingen volgen

klas

Batavia....

15

Chineezen...

6

Soerabaja

Bataks

3

Bandoeng

Oeloenees...

deze

1

107

Malang.

Klassen :

82

...

...

...

I

klas

7

II klas

6

111 klas....

3

Bijcursus IV klas

Padang....

5

V

Banka

2

VI klas.

Benkoelen...

1

107

18

....

1

....

23

....

.

Poerwokerto .

vol-

:

Kerkelijk gebied:

.

....

van

Kerkelijk gebied

Nationaliteit :

Javanen

indeeling

klas .

22

...

7

...

15

.

13

...

9 107


13

giften Het en

Nedrland giftjes door

Mgr.

der

trouwe

bouwen in

1927 en

het

Th.

1934

CANISU-EMR

werd

TE

wBekers eldoners vergoten tot

zoo

in

van het

ho gen

Lbloei iefdwerk ve r werd

Jav bus,

HET

veruit

het

gebracht, terwijl gro tse

DJOKART IN

zijn ook deel

onmisbaren

het

Sint

P e t r u s steun

Vgemakt OGELUCHT.

mogelijk

Luchtopname door verl nde. Liefdwerk, K.NILM. de

dat in

talo ze


14

Eén vraag

dringt

ook

mogelijk,

in

zich hier als vanzelf

deze benarde

houden? We zullen

te

hullingen

onze

slechts

met

En

te

Inrichting

op

in

stand

door onbescheiden

kwetsen,

is:

maar

dat

uitroepen,

Monument

een

ont-

wie eenmaal

deze vraag,

van

dankbaarheid

Djokjakarta

van

een

beantwoording en

hoe is het

ons

kan het van

Liefdadigheid.

daarom : Aan U, Katholieken

van

Beurzenstichters

het S.P.L.

Stille

weldoeners

van

van

het

Nederland, van

en

Liefdewerk

den

St. Claverbond,

Javabus,

Aan U, Katholieke

Europeanen

Aan U,

Katholieke

Javanen,

Aan

allen,

Weldoeners, hartelijk dank!

Moge aan

inde

verbazing

Canisius-Seminarie Katholieke

wel wachten

tallooze weldoeners

inzage heeft gehad nog

ons

zulk

tijden,

:

aan

U

onze

dit Monument,

door

U

van

opgericht,

allen, die het beschouwen, Uw lof

Eeuwige

Hoogepriester

komstige

Priesters hebt

U

vergelden

gedaan

N.O. Indië,

en

in

lengte

verkondigen, wat

Gij

nog doet.

van

en

voor

dagen

moge de

Zijn

toe-


STATISTISCHE OVERZICHTEN DOOR L. President

van

het

WEVE, S.J.

willen

■ volgende bladzijden heden

echter

gaat

hier der

in

ons

studies

heeft

weet,

men

tot

met

eerste

klas

Zoo kan

dus

druk

sommige

gevallen

vooral

uitvallen, met

seminaries

Dit in 25

andere

te

jaar bereikte resultaten

zijn het

dat de eindindruk mooie

blijven

werk der

steunen.

dat

een

voor

of dat

iets

de

Priesteropleiding

te

dat

50

100

% de

%

als

leerling

1

de

in-

ongunstig instellen

gaat

lang gevestigd zijn. mededeelen

tegenvallers,

menigeen

heeft

beetje anders,

andere

in

in

zooals

statistiekenbeeld

die reeds

over

alles

begin,

leest,

vergelijking

gaarne

en

een

het

wanneer

die tweede uit

en

gunstig,

landen, we

2

gekomen,

volgende

men

vooropgezet, willen

hopend,

te

wanneer

in

uit

het

bij

is

klas

aan

Dit

vooral

bescheiden

vaneen

klinkt

dan

bestond. in

men

priesterschap

opgegeven,

dat die

heel

een

om

drukken.

gevaarlijke zijde,

zijn

werk

het

tegemoetkomen

uitte

percenten

Wanneer

geval.

leerlingen

en

ook

overeen

Djokjakarta

te

dage algemeene verlangen,

ten

statistieken

het

Klein-Seminarie

Canisius-Seminarie,

een

op

over

van

opwekking

Java

de

harte moge

onverminderd


16

L

Hoeveel

elk

er

kwamen

jaar

tot

en

welke

nationaliteit

zij

behoorden

Javaan

1911

Europeaan

[Menadonees

2 _

1913

1

1914

3

1915

1

1916

3

1917

2

1918

5

1919

4

1920

2

1921

5

1922

4

1923

1

1924

6

1925 1926

-

_

3 2

_

5 4 2 7 4 j

_

2

8

123

15

3

1

153

1933

224

1934

23

1935

20

[

192

|

48

zou

een

_

1 1

_

1

_

_

_

41

tweede

statistiek

meerdere redenen haast wier

jaren, zooals dat

malen werden

overgeplaatst;

kerkelijk

twee

buiten

maanden

staakten

genoemd

worden.

het

zij

College reeds

hun

_

_

14

_

_

ii

31

2-

2

28

52

2

256

volgen

om

aan

Vooreerst

zelf betaalden,

gebruikelijk

op

volgden

studiën

en

waren

de

er

al

kunnen

lessen dus

waren

die in

en

is,

meerdere tot

meerdere

Kweekschool

enkele

te

behoorden. Dit

ze

ondoenlijk.

Indië

in

26

_

deze behoorden dan telkens

zaten en

16

2-

moeten

ouders

gebied. Vervolgens Europeanen

_

_

Vicariaat of welke Prefectuur

Europeesche leerlingen,

_

21

1

6

23

_

2

_

-

15

_

_

1

13

_

_

5-

der

_

_

6

geven, tot welk om

_

42

1932

woonden

i

_

_____

55

Deze

_

____

1931

)

_

2')

7

1

_

____

1930

ander

3

____

123

loop

i

_

____

17

den

2

_____

_

1928

er

Totaal

____

114

is echter

Oeloenees

____

1927

Nu

Batakker

_____

9

1929

Chinees

____

1912

11.

Ambonees

van

Latijn;

nauwelijks

een

leer-

Moentilan, na

eenige

seminarist


17

lingen tot

bepaalde gebieden

uit

Batavia behoorden onder

plotseling

de finantieele Vanaf

zorgen

1925 vinden

dan we

zeer

nieuw-opgerichte Vicariaten

en

allerlaatste jaren de candidaten thans

treffen

we

er

geregeld

overzicht we

het slot

naar

111.

de

Hoe

Djokja

het pas

van

van

van

Banka

en

begonnen schooljaar

rusten.

Malang,

inde

pas

toe

de

van

te nemen;

Soerabaja,

Benkoelen. Voor

een

1936-1937 verwijzen

het vorige artikel.

bevolking

de

van

Seminaries

uitzag inde opeenvolgende

er

beginnen

buiten-Batavia

eenige

Bandoeng, Poerwokerto, Padang,

bleven

missioneering

Prefecturen

terwijl

staan,

enkelen candidaat

een

intensieve

van

te

op Batavia

sporadisch

meer

kerkelijke indeeling

kwamen

Kerkvoogd

gewoonlijk

de

met

Seminarie, die oorspronkelijk

die dooreen latere

en

anderen

een

buiten-Batavia;

van

op het

Moentilan

van

jaren, leert

de

en

volgende

statistiek. De

Romeinsche

B-C, A. voor

van

die het

we

en

B.

weer

cijfers

duiden

geven

de verschillende

aan

verwijzen

sommigen twee,

Seminarie

van

altijd

voor

Djokja

aan;

de hóófdletters

Bijcursussen,

waar-

het vorige artikel; op het Seminarie

naar

Moentilan beteekent B-C voor

de klassen

is

een

anderen elk

cursus voor

drie jaar

Normalisten, duurde;

jaar de beteekenis

voor

B-C

van

aangegeven. te

I

1911

I

2

!

I

Javaan

1912

Javaan

1913

Javaan

I

Moentilan:

L_

!

!

'

11

|

2

|

1

j

1

|

[I

Hf

'2

|

I

Totaal

|

2

|

Totaal

'

2

|

Totaal

3


18

1914

|

|

1

j

j

3

1

|

I

II

i

Javaan

1915

!

|

|

j

II

|

1916

|

Javaan

|

1917

|

I

II

3

1

I

II

Totaal

4

111

13

Javaan

|

111

~|

Totaal

1

|

5

|

111

|

4

|

'

111

231

Javaan

Totaal

Totaal

6

'

1918

|

ËTC

1919

B-C

|

j

J

j

I

j

i

Javaan

j

|

II

j

ïï

1

>

2

B-C

11

iïï

|

Totaal

11

|

111

j

I

1

72

ÏV

j

24

j

4

|

IV

3

Totaal

16

(2

-2

II

j

;

.

|

Totaal

10

ïïï

1

75

1922

ïï

73

Javaan

Totaal

23

ËTC

i

|

32

5

Javaan

Europeaan

j

j

lil

24

I

B-C

|

II

42

Javaan

1921

|

23

Javaan

1920

I

111

1

18

j

Totaal

13


19

I

1923

|

B-C

|

I

i

1924

i

B-C

,

}

111

|

IV

32

24

Javaan

11

ï

H

i

ïïï

j

H

Totaal

j

IV

Totaal

I 2

2

Europeaan

1462| j

1925

ï

j

B-C

II

j

3

l

2

111

|

IV

|

Totaal

3

|

14

!

9

|

17

214132

Javaan Europeaan

1926

1

1

—•

3

!

111

II

j

|

Van

gingen

Jezuiet,

over

aantreffen,

naar

Totaal

29

112

1

|

|

3

12

12 Moentilansche seminaristen werden

deze laatste

1927 drie

|

IV

54

en

3

43

Europeaan

17

1

|2!s|4|

Javaan

A

215

I

23

44

Javaan

één

verliet

Djokja,

verspreid

waar

het we

Seminarie ze

in

over

de lilde klas

te

Djokjakarta:

en

de

8

in

er

overigen

onderstaande statistiek en

de schakelcursussen

B.

1925

Javaan Europeaan

1926

Totaal

I

10

10 2

2

~~12

12

II

I

Javaan

9

Europeaan

32

Menadonees

1 13

10

Totaa l

19 5 1

12

25


20

1927

1

'I

Javaan

9

72

Europeaan

3

3

Menadonees

153

|

B

I

1

|

Totaal

37

1111

10

1

j

1211 B-C:

3

Javaan

|

I

II

A

|

8

Europeaan

5

1

Menadonees

111 21

10

B:

en

j

B-C

15

I

16

Kweekschool.

I

1928

|HI|A

B-C

42 Seminaristen

lil

3

9

IV

|

11

j

3

48

van

Moentilan.

B

Totaal

248

11

11

I

412

3

123

62

B C: Kweekschool.

1

1929

Javaan

I

|

II

1112

|IV |

Hl

10

Europeaan

34

Menadonees

112

V

9

|

B-C

9

Totaal

3

54

13

] I 4 ~

15 B-C:

1930

17

13

Kweekschool

1

II

111

Javaan

7

10

12

Europeaan

52

Menadonees

12 Maart

tot

B-C

““69

3

1930 in

Moentilan.

IV

V

VI

13

4

8

1

2

32

Totaal

54 15

1 13

j

2j

1215

|l[

|

14

6

8

V

VI

70

Mulo.

B-C:

1931

9

|IV

|

11

111

Javaan

47

9

1

10

123

46

Europeaan

35

1

1

3

32

18

Menadonees

.

1

B-C

(

Ambonees

] 7

13

10

3

B-C:

Totaal

I j

13

Mulo.

155

66


21

I

1932

II

B-C

IV

111

VI

V

Javaan

9567887

Europeaan

3

50 17

16133 1

Menadonees

2

1 1

Ambonees

B-C:

B-C

I

10

14

5,8

14

1933

2

■—

2

Chinees

10

IV

V

VI

75

7

Normaalschool.

B-C

111

II

77

8

810

Europeaan

2

4

25

1

1

Menadonees

72

11

Javaan

1

Totaal

59

216 2

1

Ambonees Chinees

Totaal

|

2 10

17

8 B-C:

1934

Javaan Europeaan

B-C

I

14

j

7

Normaalschool

II

B-C:

en

B-C

111

515

13

9

Blsi 32

3

IV

V

VI

10

|

7

4|

80

Totaal

68 15

25

1

——

Chinees

1

Batak

1

19

1 515

B-C

I

2

1

B-C:

Europeaan

9

1

Ambonees

Javaan

7

Mulo.

Menadonees

1935

2

~

2C

117 2

Normaalschool

111

II

19 2

8

13

B-C:

en

B-C

152 1

1

12

777

777

13

5

V

VI

8

5

IV

11

32

Batak

1

Oeloenees

1 16

1

1

2

722

77

1

2 77

17

B-C: Normaalschool

78

5

1 17

Totaal

213 1

1—

90

Mulo.

Menadonees Chinees

2

4 en

B-C:

77

717

1

16

10

9

Mulo.

2 101


22

seminarste;

mtoesming. isewrk het

met

S.J.

Xaverius-Colge. Werldgstijken. e rste

gepublicerd Lith, gro te twee Leger; I.

N.

Luchtvarfd. Foto

der

van

P.

het

Java’s

Klein-Smaropdg MOENTILA. Bethl em Grot-Seminar misecholtje, XAVERIUS-COLG tot

voor

Java", uitgroeid

geopend

begon

van dat

TE

de

met

„het

be rste egon en

het

genoemd Colege Jav nen ditzelfde

Xstichte averius-Colge zijn er

Katholiek door

Hij het

werd

in

Jav ne . werd

Moentila, onder

de

Te

in

1911

Novembr

1.1.

Aug stus 15


23

PATER FRANCISCUS eender 2 werd

15

eerste

Augustus

Javaansche 1926

als

XAVERIUS SATIMAN, seminaristen,

eerste

onder

de

zie

afb.

Javanen

S.J.,

bladzijde 3, Priester

gewijd.


24

IV. Ten

vierde

statistiek

een

statistiek zijn onder het

School)

verschillende

Schakelscholen,

hoofd

soorten

geven

deelen,

dat veel

o.a.

Hollandsch-Chi-

en

is, dat

leerling

een

voor,

reeds

scholen bezocht heeft, alvorens zich

het Seminarie.

voor

deze

zooals

samengevat,

nog allerlei combinaties

er

uitzondering

10 jaar onderscheiden te

scholen

van

In

(Inheemsche Lagere

Hollandsch-Inlandsche

zoodat het volstrekt geen

aan

vóór-opleiding.

~Inh. L.S.

neesche scholen. Verder komen

9 of

de

over

leerlingen

op

Dit heeft

natuurlijk

de

klas reeds

eerste

vele

na-

tamelijk

oud zijn.

Pas inde laatste jaren komen

in te

lang doorgebracht

Fraters-scholen,

neer

dan

ze

zooals b.v.

zoowel

Moentilan,

te

convicten

van

onder

men

na

onze

Maastricht

hun

leiding

verschillende Broeders-

op

daarbuiten

ineen

Broeders

niet

minder

dan

vermeld tooien te

deze

van

onder

van

worden,

Latijnsche leverde deden

statistiek

Wie

niet

slechts

er

voor

hem

voor

late

Moentilan

te

1936 haar

doorloopen,

jaar

de Mulo-candidaten.

bestaat

het

in

zulke

van

is

van

meer van

dat sinds-

3 jaar

veranderd. Wie

en

na

Mulo-Onderbouw op het Seminarie komt,

School

in

3

van

Indien

de Kweekschool-Bovenbouw

verius-College

vijf

verklaring,

dien de Kweekschool ineen Mulo-Onderbouw

nog

de Onbevlekte

van

hebben.

vindt hierin zijn

Kweekschool-Bovenbouw

Noviciaat

sinds

roepingen,

;

deze nog 2

eerste

wan-

internaat of convict,

1929 in deze statistiek geen abituriënten

de Kweekschool aantreft,

steeds

beste candidaten, vooral

de

waar

het Seminarie,

voor

Java als

op

samenwoonden

tevens

Ontvangenis Dat

die

Veelal zijn dit ook

toenamen.

gelukkig eenige verandering

velen, die zich thans aangeven

;

hebben reeds jaren en

daar

begint

der

twee

een

het

in

bescheiden

zeer

af,

Jezuieten

;

die hun

zij

staat

priester

jaren

gevestigd

1929

het vol-

na

verlangt

nog

abituriënten P.P.

iemand

een

z.g.

Xa-

cursus

intrede in

deze

klas

had

zijn

opgenomen. een

wordt

Voorklas-Mulo of alleen de

gerekend

als

gekomen

Onder

het

lingen,

die op het Seminarie kwamen

hoofd

:

Mulo

zijn hier

ook na

van

nog

de

eerste

Lagere

opgenomen

School. 2

de 2e klas H.B.S.

leer-


25

Fr.

Ger. Isid.

Fr.

Broc.

L.

Singgih, O.

Djajoes,

Carm.

O. Carm.

Fr. Alb.

Fr.

Fr.

Gandawerdaja,

Hardjaatmadja,

O. Carm.

O.

Carm.

JAVAANSCHE CARMELIETEN te Djokjakarta. oud-leerlingen van het Canisius-Seminarie


26

Voorafgaand onderwijs Kweeksch.

1911

Normaalsch.

Europ. L.S.

Inh. L.S.

Mulo

Seminarie

I

I

I

Z

2

1912

:

Totaal

9

_______

1913

1

_

_ _

j

_

_

1914

3

1915

1

3 _ _

_

j

_ _

1916

3

1917

2

3 _

2

_ _

1918

32

1919

2

5

2

1920

_

4

_

2

1921

1

1922

42

2

1923

2

2 _

24

1925

1

1926

3

1927

4

45

-8

-

7

512

1929

32

3

15

_

23

8

35

13

-

1

42

1

,

_

] 5

1928

1932

_

6

23

1931

_

-2

-

1

1930

_

i

_

_

53

2

_

-

_

1924

7

-

-

16

_

42

1

3

55

10

14

3

311 1

_

21

1933

8

2

7

9

26

1934

54

14

g

31

1935

7

412

4

I

35

|

57

Enkele conclusies

:

41

In

de

Kweekschool

school in

25

maalscholen de

crisis

van

11

=

Moentilan

en

tijdelijk zijn

11

nog

Moentilan,

van

jaar 35 +

er

46

zijn

dat

seminaristen.

leverden

256

deze

De

nu

25

in

5

onder

leverde

zoo

28

de ge-

de Onderbouw

van

Ambarawa, die

stopgezet,

|

30

aanmerking nemend,

noemde 30 Mulo-abituriënten van

88

1

Kweek-

beide

Nor-

helaas wegens

jaar 57

semi-

naristen.

Voegen op de zoo

we

Moentilan

46

+

bij

28

Hollandsch-Inlandsche

rijpten

school

hier nog

van

57

+

op

de de

en

door

28

=

het totaal-aantal.

131

scholen

Pastoor

door

Ambarawa

leerlingen, van

Pastoor

die minstens enkele jaren

van

Lith

Dr.

gedurende

roepingen, d.i.

Moentilan verbleven,

gestichte

v.

deze iets

Kalken eerste

meer

school

van

opgerichte 25

jaren:

dan de helft

van


27

Fr.

Fr.

EEN

Sigebertus Burer, O.M.Cap.

Dionysius Djana, M.S.F.

CAPUCIJN,

EEN

Fr.

Fr.

Th. Padmawidjaja,

Ign.

M.S.C.

Dwidjasoesastra,

MISSIONARIS VAN

HET

H.

C.M.

HART.

EEN MISSIONARIS DER H. FAMILIE EN EEN LAZARIST; op

Oud-leerlingen

den

van

eersten

na.

alle

Javanen.

het Canisius-Seminarie te

Djokjakarta.


28

Eenigszins

Scholen

Lagere dat

tegengevallen

dus

geeft

Javanen missies

de

hier nog

meeste

deze

Indien

jaar.

per

echter

heel ander

niet-Javanen

de

boven

iets

en

dan

is,

dit

40; 4

en

dat

bedenkt,

hoog

de

Javanen

8

de

niet-

meeste

dat zelfs hier

niet-katholieke

van

zeer

leerlingen

op

verschijnen

ook

die inden

loop

daglicht.

zien, hoe elke

Klein-Seminarie

het

jaren

het

de

jaar, bedroeg

11

in

bij

90;

ongeveer

men

nog

V. Tenslotte willen wij der

van

het percentage

ineen

1925, dus

komt

dat

roepingen,

beginstadium verkeeren,

ineen

missiescholen

getallen

aantal

nauwelijks

enz.)

gemiddelde

een

Midden-Java

op

Javanen

Chineezen

(Europeanen,

sinds

opleverden;

de

getal bij

het

is

groep,

binnenkwam,

het

heeft

er

afge-

bracht.

Werden,

Op Klein-Seminarie Groep

Ge-

,

*a?'

Heen-

stor-

ge-

ven

gaan

a

Car-

Jezuiet

me-

liet

Ca

Miss.

!

a

*

)u

2-

1913

11--

1914

31-

2-

1916

31-

2-

1918

5

n

-

1

1921

7-

52-

1922

41

1

1923

1

1924

8

1925

15

1926

13

1927

15

1928

23

1929

16

1930

14

1931

11 150

-

-

-4 1

-

-

2

cis-

v.h.

H. Hart

nist

caan

H. Hart

-

-

-

-

-

-

-

-

-

ns

l__ 31-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

62-1

37

N.B. Eén der seminaristen, die bij

Familie

heer

eer

-

__

1-

-

-

1--

-1

71

reld-

-

1731

8

We-

v.d. H.

-

1

-

Mission.

'

_

1

-

,

-

-

2--

6

K rms

-

41-

-

v

-

2

-

van

Mariann-

_

1

621 14

hebben

'

Hill

--2

1

Miss.

T

Laza

te

-

-

-

23

doorloopen

-

93-1

-7

Priester

sio-

19194-31-21

Pas- Fran-

v.h.

-

23-

1920

het Klein-Seminarie

'

2--

1911

na

1_

73

-

1

-

de Carmelieten intrad, ging

van

hen

over

-

-

32

1

2

1

1--4

1

3

naar

1

de Missionarissen

1

2

-

2

van

1

4

Mariann-Hill.


29

Fr.

Canisius

Fr.

Frits

v.

de

St.

Gabriël,

Man,

C.P.

R.M.M.

Fr.

Fr.

EEN PASSIONIST, EEN KRUISHEER,

Laur.

Kaolan,

O.S.Cr.

Wignjasoehardja,

EEN MISSIONARIS VAN

MARIANN-HILL EN EEN PRIESTER VAN HET H. De

Oud-leerlingen

beide rechtschen van

S.C.J.

HART.

zijn Javanen.

het Canisius-Seminarie te

Djokjakarta


30

Van groep

1930

is

groep

1931

groep

1932 bereikte

zijn

3

nog

Seminarie-studiën,

1

nog

leerlingen

zoodat

het

op

niemand

nog

op het

leerling

het

wede

Klein-Seminarie;

van

Van

Klein-Seminarie.

eindpunt

statistiek

zijn Klein-

van

eindigden

het

met

jaar 1931. Van met

de

150 seminaristen,

die in 21

1931, binnenkwamen, zijn op het

nog

jaren, n.l.

in

1911

tot

derhalve:

Klein-Seminarie

4

gestorven op het Klein-Seminarie

heengegaan Wereldheer

8

het Klein-Seminarie

uit

op het

geworden

71

Groot-Seminarie

4

.

Religieus geworden Steeds werd

gelaten bij 26

aan

de

63

de seminaristen de grootst

keuze

die

Jezuieten,

mogelijk

er

ook

meer

hun

gemaakt;

dan 20

slechts

tot

het

het

op

éénmaal

gebied zijn

we

ons

nog

die het Klein-Seminarie

missiegebied

van

het

intrede deed

de

Jezus

der Paters

Klein-Seminarie

kwam

van

hadden dat

voor,

een

het Noviciaat

in

r

Jezuie- Carmeten

r

Capu-

lieten

cijnen

afvragen,

°

narissen

v.h.

n

Passio-

37

Gestorven 6

Overgebleven

31

nen

studeert

,

"

H

H

'

Hart

2

aan

het

gebeurde,

Z .

Laza-

V.

risten

Manann-

°-|

narissen

heeren

der H.

Hill

1

3

Missi

Kruis-

Familie

21

We-

,'

heeren

4

—.

2

nemend

heenging

de 67

I^

414131

aanmerking

dat één, die

.

Priesters

.

2

met

er

734132 1

Heengegaan

Fran-

nisten

H.Hart

Ingetreden

wat

voltooiden.

MiSSi ,•

heer

Congregatie;

Jezuieten.

Thans willen

In

of

mogelijke vrijheid

die niet inde Sociëteit

studies

candidaat uiteen ander der

Orde

vaneen

bovengenoemde religieuzen,

traden, behoorden

en

1

1

21

:

van

de

Capucijnen,

Groot-Seminarie

te

thans

voor

Penang

;

Wereld'

4


31

Foto Zindler, Djokjakarta.

R.P. stichtte eerste

President

LEOPOLD VAN RIJCKEVORSEL, als

van

theologant

het

15

Aug.

in

1.1.

S.J.

1917 het Liefdewerk Javabus, te

Moentilan

begonnen

Groot-Seminarie.


32

dat van

die

één

heenging

Mariann-Hill

krijgen wij

van

de Carmelicten,

geworden

is

31,

Carmeliet

4

Capucijn

1

v.h.

H.

Hart

.

.

1

Franciscaan

3

H. Flart

het

van

.

waarvan

resultaat:

12

priester.

4

Passionist

Priester

volgende

1931 het

Jezuiet

Missionaris

Missionaris

;

de jaren 1911 t/m

over

thans

.

1

1

Lazarist Missionaris

Mariann-Hill

van

1 2

Kruisheer der H. Familie .

Missionaris

1

.

5

Wereldheer

55

Van

de

gedurende

150 Seminaristen

21

(1911

jaar

t/m

1931)

zijn thans :

Priester In

aangenomen

12

.

ineen Orde of

opleiding

Congregatie

of op het

Groot-Seminarie

Nog

op

43

Klein-Seminarie

het

4

59

Dus

59

van

150, of 39,3 %

de

volhardden.

Van de overige 91 seminaristen zijn overleden

op

overleden

in

gingen heen gingen

heen

het eene

:

Klein-Seminarie Orde

of

8

Congregatie

het Klein-Seminarie

uit uit

eene

Orde

of

2

...

71

Congregatie .

10

~9l Enkelen, ineen

die

de

studies

of andere Orde of

Voegen

we

hier

voor

opgaven,

werden

Broeder

of

Frater

Congregatie.

de

volledigheid

nog

aan

toe

de

jaren


33

HET

GROT-SEMINA

Eerw. H. A.

Poerwadi.

VO R

Eerw.

_

H.,„ T.„

R.P.

WERLDHN President

Samsi.

Eerw.

L.

H.

v.

WERD 15

AUG.

Dohme.

Rijckevorsl,

Eerw.

S.J.

H. B.

1936

GEOPND TE

MOENTILA.

Vo gdt.

Eerw. H.

Fr.

Soejadirn.

Foto

Zindler.

Djoka rt.


34

1932 t/m narie

de

1935,

waarvan

beëindigde, klas

hoogste

Priesters

Dus

seminarist

1

student het

onlangs

en

dan vinden

we

Aantal

Heengegaan

1932

21

8

1933

26

9

1934

31

6

1935

28

5

1

106

28

1

Priesters

opleiding

106

28

Priester v.h.

=

78

intrad

bij

de

bij

de

:

Groep

in

Klein-Semi-

Woloan, die hier alleen

van

volgde (1935-1936)

het H. Hart,

van

nog

Van

1

n.l.

slechts

nog

H. Hart

Java

op

1

en

het H. Hart in Nederland.

van

dein 25 jaar aangenomen candidaten,

256 in aantal, zijn

dus thans

Priester In

12

hoogere opleiding

Nog

op

44

het Klein-Seminarie

81

...

Gestorven

10

Heengegaan

109 256

Konden

groot

we

dus

aantal reeds

hebben

aangetoond,

naaste

toekomst de

Seminarie onder een

steeds

in

het

voorafgaande

afgestudeerde Priesters, welk

zegen

we

wijzen

meenen

hoopvolle verwachtingen

een

afgeloopen

Gods

niet

nog

en

schoonere toekomst

25

jaren

gesteund

geven

door

tegemoetgaan.

;

moge

onze

op

een

toch voor

te

de

Djokja’s

weldoeners


VORMING VAN

EEN IN

DOOR

'f

INHEEMSCHEN

DE MISSIELANDEN

Z.H.

ieder

EXC.

land

MGR.

der

St. Paulus,

1 wereld

: „Zóó

besnedene,

het

is

er

geeft juist

standen zal vervallen. De maakt

schap En

toch

te

voren

moeten

Benedictus staan, uit

XV

volk

vormen”. lischen

•—■

tijd

Christus’

er

op

zij

als

naar

„Uit de

blijkt duidelijk, nieuwe

eerste

hoe

de

gemeenschap

en

on-

geen

Kerk,

volken

in en

het Priester-

zoo

schrijft

aan

leven,

het

met

hoofd

voor

te

naar

geestelijkheid,

kracht

naar

nadruk Paus eener

Missie dat

opleiden den

dat ook

gedenkschriften

het

van

zorgen,

Priesters

1924 terug

van

eisch

met

het eenig juiste voorbeeld,

oudheid

:

in

dezen

opnieuw

plaats

eerste

Paus Pius XI wijst

gevolgd

eene

de

waaronder

zelf,

worden

over

Kerk

1919, „allen, die

in

Rome

van

brengen. „Allen,”

behooren

het

in

tot

of

uitzondering.

eene

de Pausen

meenden

tusschen

de roeping

van

van

de heidensche

Christus’

in

onderscheid

genade

allerminst

daarop

genadeleven

ware

het

leven,

zuiver-kerkelijke

woord

slaaf

geen

dat

aan,

Katho-

geen besnedene

Scyth,

geen

van

In-

eigen

voor een

Het

Apostel

Jood,

zijn

kan

zijn.

vraag

Griek of en

mettertijd

krijgen,

den grooten

geen

11

111,

J. WILLEKENS, S.J

moet

eene

barbaar

geen

Col.

vrije”,

moeilijk

P.

wereld

heemsche Priesters liek

CLERUS

der

door de

zij en

Apostonu

moet

christelijke Apostelen

geloovigen aangesteld,

niet


36

elders

van

overgebracht,

was

die in het

land

zelf

Wat de vorming zal

en

geboren waren”. Inheemschen Clerus heeft

vaneen

de juiste keuze

met

geheele

werk

hen,

genomen uit

en

vertraagd

blijven belemmeren, zijnde groote moeilijkheden,

alleen dit

gekozen

maar

der

de priestercandidaten,

van

priesteropleiding

die niet

doch

noodzakelijk

met

zijn

ver-

bonden. Het is

zelf

narissen

gebied

onjuist er

op

alles

niet

de

zouden

de vurigsten,

en

beweren,

te

plaats

eerste

bereikt,

is

apostolischen ijver eersten

onrechtvaardig

en

schuld

de Pausen

wat

verlangen, met

om

aan

dat

zijn,

van

reeds

de Missiozoo

Rome,

bereikt

dezen wensch

van

op

hun

in

zien.

te

dit

De

Rome mede

zijnde Missionarissen zelf, die, dragend de hitte van den dag, aan den lijve ondervinden, hoe groot de oogst is en

te

gaan,

hoe weinig De

ling

eerste

bisdom, de

en

een

steeds

noodige

bloeiend

bisdommen, Klein-

en

doch

den

H.

nog

eene

ik

niet

tot

Door

steun

van

inde

Missiën

het

dat

het

en

bloeiend

noodige personeel

daarvan niet

voor

heeft

eigen

een

de hand

beteekenis maakte de

bij

opgericht,

liggend, daarin

die

„financiëele

!

schrijven, voor

Rome

Het is niet

hunne

financiëel

helpers meebrengt, onmogelijk

is,

ook, van

Inheemsche

eener

dat Centrale Semi-

grootendeels te

waarover

jaarlijks beschikken kan,

dan

meerdere Kerkdistricten de

vroegere

boud gesproken,

onmogelijkheid!”

armzalige budget,

Rome

het Liefdewerk

van

opleiding

te

onderving

stelde

Wie

zoo

en

weet

daarnaast

inzage

menig

ook uit

wan-

heeft

Kerkvoogd

daarnaast

heeft gezien, die alleen reeds het levensonderhoud narissen

een

de

voor

derde

één

tevens voor

onmogelijkheid

gehad

het

om

wanneer

instandhouding van Groot-Seminarie. Engeland telt achttien

beslissende

konden dienen,

zeg:

tot

ook

Prefekturen in allerlei missielanden

en

naries zouden worden

neer

blijft,

vinden

wereldorganisatie

Petrus,

financiëele

groeien

ontwikke-

schieten ?

van

Geestelijkheid. tegelijk

te

langzame

ressort,

uitte

last

zware

en

kerkelijk

een

de

van

Groot-Seminarie. Is het dan

daad

het

toen

een

Klein-

moesten

Een

oorzaak

begint

middelen

dat de Vicariaten tekort

voor

reeds

ressort

een

de werklieden.

voornaamste

en

wel, dat het

is

zulk

aantal

in

van

met

eigen

de

lasten

de Missio-

zekerheid, middelen


37

ZIJNE

HOOGW. EXCELLENTIE MONSEIGNEUR P.

J. WILLEKENS, S.J.,

APOSTOLISCH VICARIS VAN BATAVIA, Wiens en

Wiens

Klein-Seminarie

GroobSeminarie

te

te

Djokjakarta

Mocntilan

bescherming

werd

15

jubileert

Augustus

geopend.

1.1.

onder Maria's


38

Klein-

een

nog

Pius

de Xlde

wordt

noemd. Het hier behoeft Z.H. en

te

gaf,

St.

ze 99 en

maar

Petrus

Liefdewerk

Naast

de

leiding

de

te

te

om

die

geven,

onder

timmerhout’’,

is,

zegt

zijn,

tijdigen,

Pauselijk

die

enormen

Liefdewerk

Onnoodig

te

personeel

is

door

met

geschikt

geneesheer

worden het

én

barbaarsch

en

op-

gevaren,

aloude

aanstonds

spreekwoord;

keuze dubbel die als

én

is

geen

en

zoo

geneesheer, leeraar of

om

gevormd,

leeraar

ook,

gevormd. ~Alle hout

voorzichtige

als

plichten

eene

de

van

zal achten

worden

moeten

hun

en

staat

staan.

hoe

volk,

recht

eene

de

op

te

kiezen,

te

vinden,

te

bovenaangehaalde sommige missiologen geconcludeerd,

moesten

is

zoo

Priesters

het

in

noodzakelijk

rijk

leider

der zielen

tevens

zullen

optreden.

moeten

Aan

niet alleen

voorlichting,

gegeven.

en

grond

op

ieder

en

niet iedereen

als

én

berekend

voortvarend

Priesters konden

te

geld

om

later zullen komen

ook

nu

waar

werd

geschikte candidaten

Pauselijke woorden,

leider

wordt door den

Missies

moeilijkheid

zij

waarvoor

men

en

ge-

steunen.

het bezwaar

dat

toelichten, dat deze titel

moge

gewettigd

aan

Missiepaus”

groote

de nieuwe wetgeving

op

ook

~de

dat de dankbaarheid, die de Missionarissen daarvoor getevens uitgaat naar al degenen, die het St. Petrus-

>

voelen,

Al

gezegde

steunen

zelden

niet

bekostigen.

te

juist toegekenden steun, die door het

zoo

van

Groot-Seminarie

en

dit

vaneen

vraagstuk

volk

van

de

mindere

eigen Priesters

om

of meerdere

voort

te

geschiktheid

brengen, wijdden

de

„Katholischen Missionen”, tijdschrift der Duitsche P.P. Jezuieten, jaargang 1923-’24, in enkele artikelen meerdere zeer

juiste

beschouwingen. Vooreerst

de ouderdom

moet

eener

gehouden. De natuurlijke bodem priesterroepingen meene

wet,

deze

genoeg

wet

kan tot

evenzeer

maken

gelding als

in

immers

den

voor

Christelijke omgeving.

Gods

waarop

uitzonderingen wij

de

is

Missie in het oog worden

wonderbare en

zien

Holland.

Kort

Dit is

eene

van

alge-

genade vanzelfsprekend

ook maakt; komen

opbloei

doch als

inde

regel

zullen

missielanden,

gezegd

wordt

deze

na-

wet


39

de

voor

Missiën

tweede

Christengeneratie

dunkt het

kunnen

factoren,

te

generatie

een

om

tuur,

allerlei

op

Rome

zijn

loopen

voor

en

seminarie-

ook

ofschoon

ook

gekeerd ook

de

alleen

algemeene

deugden

inden

of

van

van

nature

De

te

is

deugden het

is

nu

een

meer

dan

een

door-

van

ondeugden

en

zin

engsten

maar

of

volk;

het

om-

omvang,

denken

van

aan

zijn

en

fac-

wij

woord,

deugden

en

niet

als on-

Het is immers zeker, dat

zin.

gebrek

gemakzucht,

machtigste

van

Hierbij

ook

zijn. Het kon

vaneen

mate

het

merkwaardig, —-

de

waarheidsliefde

aan

of

slapheid

van

en

karakter

volk verlammen, als de nieuwbekeerden

maken

het

voor

priesterschap.

de doorslaande beteekenis

van

wingen komt inde laatste jaren hoe langer hoe

Op

het

vormen.

vooruit

van

de

naar

uitgebreiden

vaneen

en

kunnen

te

juk

zwaar

aan.

inden

en

ongeschikt

juistheid

al

de welvaart

en

geest,

vadsigheid

zoowel de kracht

orde

Priester-

organisatie

en

aanmerkelijk

volkskracht

meest

wispelturigheid

dat

wie

voor

Inheemsche

succes

tucht

zedeloosheid,

aan

de

met

zijn. En

zedelijkheid

:

zedelijkheid

aan

tegengesteld

trouw,

geen

ieder zedenbederf,

vreet

volk

een

voort,

be-

van

eigen cul-

een

—•

zetten.

dat beschaafde heidensche volkeren

den bloei

voor

te

graad

met

enz.

zonen

voor

regelmaat,

de onbeschaafde

ook wel niet anders

in

maatschappelijk,

en

de vraag in, welke

natuurlijk,

opzicht

toren

Een volk

—■

eeuw,

priesterleven

en

Christen-

lange, veelzijdige priesterstudies,

volk overheerschend

een

dit

de

vereischt

de

wie

Nog dieper grijpt bij

om

de

blijven spelen

ook

in

onderstaande

met

beginnen

vormen,

brengt

de 20ste

van

;

ook

die

roepingen, zooals noodig

van

gebied, staatkundig

immers

candidaten

in

zal

echter

Juister

inde tweede

eigen letterkunde, eigen scholen

geen bezwaar zal

die

toevloed

kunnen

te

organisatie kent,

en

verband

in

de

uit

talrijkere uitzonderingen,

z’n vroegst zal

op

rol

Priesters.

men

de

Eerst

geformuleerd:

de nieuw-bekeerden.

van

eene

tevens

krijgt

van

regelmatige

voorname

schaving

:

zeggen

zóó

voorkomen

seminarie

een

Een

reden

om

me,

missielanden

is

menigmaal

missieveld

heeft

men

het

uit

middellijke vorming

zelfstandigen,

vaneen

meer

bevonden,

aangaat de nuchtere realiteit

oog

deze beschou-

te

naar

voren.

dat het

verliezen

en

Inheemschen

de

niet on-

Clerus


40

willen forceeren, daar,

te

beschaving,

het karakter

materiaal

geschikt wereld,

geldt

het

genade negeert de Eene

niet,

natuur

hij,

het

hen

geloof

goede,

De

Javaan

heeft zijne

hun

dan

volk,

Koning

weten

waarheid

dienen ?

te

alleen

zou

staan

:

voor

de

de

is, zelfs onder aantreft.

dan de bekeerde

beste

missen

ook

de

weten

onder

als

hen

beleefd,

de priesterroeping

be-

die

niet

een

be-

en

bevindt

een

goeden

? Waar-

uitgesloten zijn,

voorwaarden

natuurlijke

De

noodige

Hem

om

bovennatuurlijke genadegaven

andere

te

Javaan,

liefhebben,

en

Want wordt

naar

heeft

grooten moed hebben zij

met

karakter

van

worden ?

getoond aanhankelijkheid

kennen

zoo

dat ook onder

wereld

ter

met

eerstelingen

opvoeding, hij

levendig

meer

mogelijk,

gevonden

en

de

thans

gesprek

als

mogelijk,

:

voort.

„anima naturaliter christiana”,

gave

toch ook alle

zoo

gunstig

?

zullen

Wij oordeel

over

doch enkel zetten

vormt

het

elders

Zou

van

niet, dat de natuurwet,

waar

de

met

debatteeren, of Pastoor

niet overgaan

er

Javaansche

heidenwereld

dankbaarheid de

volgende

te

gunstig

van

is

Lith’s

of niet;

datums achterelkander

:

6 Oct.

1903.

de 90

aan

Nov. examen

1911.

1914:

daar

Mgr. Luypen eerstelingen

Twee,

van

der Kweekschool

de studie

om

kracht

het aloude

zaaibodem

toe

hebben

heeft leeren

en

Priester

trouw

om

dit

men

offeren.

te

Christus

geestesgaven

men

nog

tegenover hunne vorsten, ja

leven

Is het

gedoopt

eigen beschaving

Javaansche krijgslieden zitten

had

genaden-

beschouwingen,

z.g.

van

geen

Priesters

van

daarop

priesterroepingen kunnen

ware

gewone

hij is

zijne letterkunde, die wellicht het

Lith

van

Midden-Java,

in

inde

zin, vond ik ineen

de jongens, die

omtrent

deze

van

graad

bevolking

geldt

bouwt

maar

gunstigen

meest

steeds

der

de vorming

bij

Javanen-apostel, Pastoor

vroeg in

Wat

sterkst

zelve, d.i. de

natuur

zedelijkheid

eigenaardige toepassing

overigens inden den

de

en

aanbood.

wel

de

waar

van

de 2

het

Latijn,

eerste

hunne

dient

der

de

als

Moentilan

het H. Vormsel

Javanen-Missie.

vier

van

te

geslaagden

in

eerste

eind-

Moentilan, worden toegelaten

voorbereiding

tot

het

priestercandidaten vertrekken

priesterstudies

’t

voort

te

zetten.

tot

Priesterschap. naar

Holland


41

De

gemiddeld

één

Seminarie af

Juli

1

maken

te

toegankelijk

1936: Het

met

wel

bizonder

Inheemschen

Clerus

dat

zeggen,

En inderdaad,

candidaat

nog

jong

Groot-Seminarie vangen op de

de

moet

der

geleidelijk

moeten

standig

in

eene

moeten

organiseeren

zetten.

Wie

alles

hoogste,

maar

taak

van

ge-

praktijk

en

tot

heeft

is

daar

ook den

het

voorbereiding

den Missionaris komt eerst,

zullen den

zijn nu

ervaren

het

van

den

intrede

den

van

vervuld en

Missionaris:

ont-

jeugdigen

zelf-

leven

geloof

grond af,

worden

zal

voort-

den

missiestaties

die het

een

neomist

missiewerk

bracht

doch zelf en

naast

idealen,

het

laatste

heidensch

in

een

van

moeilijkste gedeelte Aan

inde

die

Priester,

het land, vol

moet

wan-

doet

parochieele

afgelegen

op

het

land.

aangetroffen,

teerste

Op

parochieele zielzorg

daaromliggende

kind

gaat

de priester-

vastgegroeide levensgewoonten,

kapelaan,

dat

taak der

van

toe-

eerst

nu

onzeker.

nog

naaste

missiestatie

het

deze

zijn

Ernstige

gedeelte

Priester

opbouwde

met

hem den jongen

voor

missielanden

in

uitheemsche is,

ook,

45.

begin

de vorming

van

Java-Missie?

heidensch

nog

jonge

nog

bereikt

zijne bestemming

vormen

ouderen Missionaris

begrijpt

het

afb. blz.

bescheiden

het Klein-Seminarie,

Inheemsche

De lessen

en

zie

beschouwingen

moeilijkste

op

taak

zwaarste

deze streek

Klein-

Javanen,

82

waarvan

een

de jongeman de

vaneen

jeugdige

parochie.

en

inde

veelzijdige, moeilijke

het midden Doch de

nieuwe

interessant.

eindpaal

het

beginnen.

ééne

de

van

Djokjakarta begint

Sumatranen,

4

en

bovengenoemde

van

inderdaad

schouwers

het

van

te

Moentilan wordt

Hebben wij hiermede den

neer

Klein-

Groot-Seminarie.

een

licht

het

datums

in

jongens

voor

leerlingen,

107

Chineezen

1936: Te

Aug.

maakt

Klein-Seminarie

met

6

Europeanen,

een

is

een

Djokjakarta.

schooljaar

nieuwe

In

hun Klein-

om

wordt ineen huurhuis

1927: Plechtige inzegening

Dec.

Aug.

15

dat

Holland

naar

bij de E.E. Kruisheeren.

Uden

te

Djokjakarta

te

geopend,

Seminarie

15

eveneens

priestercandidaten,

nieuwe

gaan

school.

lagere 18

:

jaren

jaar,

per

te

1925

Seminarie

1

10

eerstvolgende

van

volk

en

die te


42

brengen genade

de

openbaring

Het „volle

priesterschap”

Eerst

ontwikkeling

tot

weg

!

Inheemsche geestelijkheid,

dan

Clerus

ook

de

zal

voltooid

zijn

gekomen

gekozen

vorming

dien

eene

uit haar

wanneer

zijn

de

langs

wanneer

langen,

voltallige

midden

een

geconsacreerd,

en

Inheemschen

vaneen

het Missieland.

wij thans

ver

de

van

zal

in

Hoe

Christus,

van

zal zijn

eerst

eigen Inheemsche Bisschop eerst

genade

het volle priesterschap.

van

moeizamen

de

en

25

eerste

die

jaar,

Java,

in

staan

werden

toont

U

besteed

dit

Gedenkschrift dat

aan

moeizame

werk.

Wat de toekomst

wij

die

op

vraag

andere missiën

staan

op

tevens

om

is

sprong

de

den

genade

roepingen inde

het

aan

genoeg. Zullen

der

harten

dat toch het

zal

de hand doet

te

zien,

van

alle

en

vreezen

!

En

?

genaden

Wekte

in

dat de ervaring

ons

inde

jonge Javanenharten, ook hunner weldoeners

gaven

is

van

reeds ernstig

Maar wij kunnen niet stil-

Hem, die

naar

Hierboven

dat antwoord

dwingt

priesterroepingen?

Zijne

?

algemeene antwoord,

betreden weg

geweest

brengen

nog

wij daarom

omhoog

in

ons

het

toch

verleden

de eenige Oor-

Javamissie,

Hij, tegelijk

niet

Europa

is, in naberouw opgeven

de

ook met

van

deze

weldadigheid

? Zal en

niet

Hij

het

halverwege

op

werk, laten

steken ?

Scio

cui

credidi! Wij

weten

op

Wien wij hebben vertrouwd!

Steunend op Gods harten houdt het

meest,

vaneen

in

Vaderlijke Voorzienigheid, die alle menschendie van Zijne jeugdige Priesters Zijne Hand,

bouwen

■—

wij vertrouwvol

Inheemschen Clerus op

Java.

verder

aan

de

vorming


AAN ONZE WELDOENERS EN WELDOENSTERS DOOR RICHARD

het

herdenken

H.

van

Priesterschap,

van

inde

Djokjakarta, stemming

dit

van

seminaristen

wij,

het

SEMINARIST

Jaren priester-opleiding

25

ij

SOEKARDIS,

blijde vreugde, O.L.

feeststemming.

Heer

ook

dankbaarheid

meest

oprechte

haast allen onbekende

voor

ons

wier

edelmoedigheid

wezenlijken

mag ik

alle oud-seminaristen

van

duizenden ons

hebt

ons

allen

offers

dan

ik,

in

gebeden

en

weest

mele kleed mijner woorden van

ons

Katholieken Wat

Gij,

stemming

eene

zoovelen

-

weldoensters

en

gebruiken bij

het

ver-

Katholieken

dank richten.

van

vertolken die er

Gij,

uit

liefde

voor

Nederland,

wij

Nederland,

de

:

en

Gemakkelijk

U den innigen

de

voor

ligt verborgen

van

regels,

overtuigd

van

seminaristen

van

mijne mede-seminaristen

slechts enkele

kunnen

gebracht. Doch

dankbare liefde

willen

namens

woord

een

is dit niet, want hoe zal

dank

heeft

;

tot

dierbaar

ons

jegens

weldoeners

Een

uitverkiezing

ook

maken

te

uitverkiezing.

dier

Tot U allen,

God

de

om

deelachtig

de

zijn

Canisius-Seminarie

het

Javaansch volk heeft willen van

feit

hoogstgewichtige

heerlijkste

waaraan

Java!

op

duizenden

Jezus,

tot

en

voor

onder het scha-

warme

en

oprecht

U.

danken voor

ons

U !

gedaan

hebt


44

is ontroerend.

door

Onnoemelijk talrijk zijnde

zoovelen

seminaristen

Op

de

gebed,

Zijnen

gebed

van

daar het smeekoffer

is

heeft

Rozenhoedjes

Java;

van

afgeworpen.

verhooring

onbekende

Uw volhardend

van

waarlijk,

en

Uw H.H.

zenden in

zou

terugziende

gebed vruchten,

Missen,

Uw

de

op

vele

Com-

H.H.

het

bij

Java begonnen,

voor

het

in

vormen

Allerheiligste, Uw Kruiswegen, Uw Verstervingen, ineen woord Uw gebedsactie,

en

jaar 1925

U

ons,

God, opdat Hij toch werklieden

tot

Bezoeken

en

allerlei

in

Java !

verre

25 jaren mogen wij zeggen, dat dit

vruchten munies

terwille

gebracht

plaats

wijngaard

voorbije

in het

het

op

eerste

een

U

van

offers

vond zeker haar schoonste

groote aantal roepingen

het

tot

H.

Priester-

schap. Doch

daar

goederen, hebt Gij mild

geschonken

worden

te

Dien

leiders

onder

U

het

op

gebed

ook

Javaansche

ons,

goed ingericht

aardsche

aan

Uw

van

het

om

degelijk

opleiding alle

de

seminarie, door

H.

Priesterschap

dank het

tot

opleiding

samenleving,

verscheidene

meerdere

beurzen

onzer

het

tot

rijk

van

sparen

het

van

particuliere

moch-

meergegoeden

jarenlange

trouwe,

de

naast

vaneen

Uwer

van

volhardende,

konden

Javaansche Priesters

van

kringen

liefde

Petrus-Liefdewerk,

gesticht H.

leeraren

uit

zij

mindergegoeden, St.

maken ineen

de

voor

Dank ;

steun,

is

arm

voorbereid.

steun

arm.

zoo

liefdegeschenk

geldelijken

en

wij ontvangen

ten en

te

volk

ons

het

naast

Uw

jongens, mogelijk uitstekende

dat

wist,

gij

van

Pauselijke

beurzen

worden

vurig begeerde

zoo

Priesterschap. Maar

die groote gaven

naast

tallooze kleinere

Javanen

en

weldoeners

giften

seminaristen

rijke

narie

als het

onze

candidaten konden ons

zoo

grootste gaven namen,

treffend deel

van

vele,

hoe het

waren.

worden

van

mogelijk

gebouwd,

juist

vernemen, te

danken

eenvoudige

Javabusje

in

dat

die

was

Katholieken zeer

was,

hoe

Katholieke

Wij

dikwijls

worden onderhouden. te

U.

gemeend,

eens

Want

het toch wel

kon

sommigen Uwer kwamen de

honderden

hebben wel

menschen

verwonderd, hoe

over

van

van

dat al

stonden dat

zóóveel

Daarom

was

mogelijkheid

aan

in

de

vele katholieke

wij

er

semi-

een

priesterhet

voor

het

voor

talrijke

Nederland.

onze

kleine

Wij

ver-

huisgezinnen

als


45

Het

Canisu-Semr,

-CTOM

IMF?n fl T

AND

hiervan zijn 82

Jav ne ,

KATHOLIEN Chinezn, 6

Klein-Smarie te

Djoka rt, begon

4

VAN

TAVA, WIJ

SEMINART

ASumatrne ug stu

1.1.

en 15

het

26ste

European . scholjar Atelier Foto

met 107

Zindler.

DANKE Djoka rt. seminarste U !”

;


46

vertrouwde vriend

een

stuivers

busjes,

daarna

om

de

voor

dubbeltjes

en

te

opleiding

is

opgenomen

hun

tijdelijk verblijf

verhuizen het

tot

hoe

en

Java

naar

H.

die vele

geheel maakten,

roerd,

zooveel

om

Kondet

Gij,

hoeveel

zien,

groot

kondet beeld

Gij

weldoeners,

onze

allen

goeds Gij

eens

bekeerlingen

van

en

Javadienen

te

ons,

arme

duidelijk, hartwas

ons

heeft

aan

eigen

met

eens

oogen

gedaan hebt;

ons

dat ont-

nabij

van

mocht

Gij

de vruchtbaarheid Uwer offers

van

naastenliefde

de

harten

ontroerd,

en

aangegrepen

heerlijke belooning zijn

een

steun

tastbaar

ons

inde

nabij ondervinden, hoe machtig

van

Christelijke

van

het

centen,

edelmoedigheid Uwerzijds.

persoonlijk getuige zijn

eens

tot

Priesterschap

werd

één

vinden

en

Javaansche jongens. Toen

kleintjes

regelmatig

Uw stil

voor

Uw

voor-

duizenden

van

wat

;

dit

zou

alles

verborgen edelmoedig-

heid.

Vanuit het en

U

roepen

maal dat

dank!

daad willen steeds

ideaal

hebt

toe:

strekken

Katholieken

Middels

gebed

ons

wij

toonen

uit

wij O.L. Heer smeeken,

Zijne zijn

te te

heilig priesterleven,

vaneen

U

naar

Nederland, dank, duizend-

met

ijver

en

handen

onze

zullen

dankbaar

liefde

grooter

wij

van

U allen moge overladen

Hij

met

Java

verre

weldaden Uw

voor

streven

hetwelk

naar

Gij

en

metter-

gaven

het

mede

door

heerlijk

voor

ons

mogelijk gemaakt. Katholieke

Ten

Javanen, landgenooten, wij

getroffen

zeerste

door

de

danken

edelmoedigheid

Nederland, hebt Gij, Katholiek Java, als bezield

wedijver,

het

arbeiden,

mede

besluit

Door door

het

tegemoet

het

van

oprichten

stichten te

offeren

te

Priesters, kinderen

gemaakt

van

komen

naar

voor

Uw van

van

met

van

heiligen

een

vermogen

vorming

Katholiek

mede

te

Javaansche

eigen volk. vereenigingen

fondsen inde

de

best

U!

hebt

ook

voor

liefdadigheid,

Gij getracht eenigzins

studiekosten

eigen

van

priester-

candidaten. In

het

bizonder

danken

wij

seminaristen

hier

Javaansche van

de

Katholieke

jeugdvereniging „Paloepi Darma' d.i. „Voorbeeld Liefdadigheid , met hare meerdere duizenden leden, welke

leden

wekelijks

hun

spaarcenten,

offers

en

gebeden

geven


47

werk:

heerlijke

het

voor

de

vorming

Javaansche

eigen

van

Priesters. Katholieken

dan deze weinige woorden

Mogen

mede-seminaristen

en

vaneen

oud-seminaristen,

en

welke

dankbaarheid,

weldoensters, zoowel

het

in

bezielt

ons

verre

ook

uit

naam

getuigen jegens

vaneen

alle

van

de

van

onze

U!

aan

seminarist,

priester-candidaat, neergeschreven

dankbaren

rechte

dank

duizendmaal

Javanen, dank,

op-

weldoeners

Nederland, als hier op

ons

geliefd Java. O.L. Heer

Moge

zamenlijk bidden, den

in

door

daarin

schenken. Ik sluit risten

en

gebed

ons

goedgunstigheid voor

ons

dit

met

U

gebed

oud-seminaristen,

aan

aanvaarden

U

de

bij

het

uitdeelen

edelmoedige giften

huis

worden

Laat

hen

schouwt,

en

Onzen

der

van

Uwe

onze

den

van

gaven,

alle semina:

mensch

danken

wij

U allen

rijkelijk

zegen van

te

U

door wie wij

weldoeners,

ge-

ge-

voor

in

dit

ondersteund.

ondervinden, aldus

instandhouding

volging

van

naam

aan

gericht dankwoord

„O God, Wien het behaagt de hand bruiken

en

afgesmeekten mijn, uit

dagelijks

dat wij

dank,

van

ook

van

Priesters

Heer”.

Amen.

dat

Gij,

beloont,

Uw aan

al

als wat

heiligdom Uwe

aan

U

zelf

gegeven

en

altaren.

de

gegeven

wordt

voor

Apostolische

Door

bede op-

Jezus Christus,


TOT BESLUIT DOOR Z.H.

Jj

EXC.

dit

meenen

kunnen

MGR.

P.

J. WILLEKENS,

herdenkingsgeschrift

besluiten

dan

door

S.J.

beter

niet

oprechte

eene

te

dank-

betuiging. Want

wat

inde

schreven, werd allerminst meest

hen, die werk

profiteerden

van

stand

tot

en

voorgaande bladzijden

slechts

thans hunne krachten

er

gaat uit

naar

anderen

:

aan

gebracht voor

aan

werd

door hen, die klein

een

wijden.

er

be~ het

gedeelte door

Al de

hen willen wij die

eer eer

van

het

hier ook

dankbaar toekennen.

Eer

en

dank

de

aan

grondleggers

de

priester-opleiding op Java, de Paters Mertens en van Lith. Dicht bij elkaar liggen hunne graven te Moentilan, naast het College, waar zij het werk begonnen. Menige seminarist heeft die graven bezocht en daar gebeden hier

op

in

dankbare

aarde

herinnering.

van

Hunne zielen echter, die reeds

hebben bewonderd de wondere wegen

roepingsgenaden,

spreken

Te Deum uit

den bloei, die de Heer

Aan

de

Priesters

Djokjakarta, gewerkt dit

voor

aan

en

opvoeding

gedenkschrift

het

zonder

twijfel aan

leekenleeraren,

Turnhout,

te

de

-

nu

Nijmegen van

de

of

haar

hunne

die

te

Uden

van

Gods

aanbiddend

stichting gaf. Moentilan hebben

mee-

Javaansche seminaristen,

bewijs brengen,

dat

hun

arbeid

of

zal

gezegend


49

Foto W.

„Menig

seminarist in

BIJ

HET

heeft

dankbare

die

graven

bezocht

herinnering."

(Blz.

en

daar

gebeden

48.)

GRAF VAN RAMA VAN LITH, S.J.

K.


50

Dat

geworden.

is

het

was

eenige,

zal

hun

tevens

schoonste loon zijn,

zij bij hun werken

wat

hebben

streven

en

dat

want

ge-

zocht.

Hoe wij reeds

denken

het

over

overduidelijk

St.

Moest,

uit.

St. Petrus-Liefdewerk komen de

lijk

geheele

missielanden

vorming

ineens

tegenwoordig

Petrus-Liefdewerk, spraken

te

bij

vallen, dan

nagenoeg al die landen het

in

zou

dit werk

van

bij allen,

die

die

Wat die

hielpen bij

ons

als

namen

voor

het

hun

hunne

:

dit werk

bijdroegen

tenzij

een

juist,

vervulling en

aarde

van

den

Zou

omdat

gij

staat

bovenal

oogst”

!

in

in

10e

dit woord

ook

waarom

hen

gaat naar

Hem,

het

trokt gij U

nederige op wiens

leden

die

41

stilte

in

„Wie

:

loon

die

aan-

in

woord

waar

zoo

Priesters.

seminaristen

Moge Hij

Heer, Uw Zoon

en

aanvaarden

heeft

ons

het

De

hemel

voorbijgaan.

niet

uit

naar

„den

Heer

wijde zielenakkers wij allen,

het St. Petrus-Liefdewerk, wel-

doeners, leeraars, slechts eenvoudige arbeiders zijn, tegelijk dierbare

een

aan,

zaagt ?

bewijzen, dat,

het

vaneen

Javanen

Priesters

dank

groot,

en

vacanties

gelden,

niet

toekomstige

van

vers

zal

’s Heeren woorden

onze

anderen,

hoofdst. is,

Missionarissen, Bestuurders

onze

om-

staan

eere

Javabus,

diepzinnig

een

Christus’ belofte zal in U

voorbijgaan,

Doch

en

priesterstudent

een

hij profeet

Priester ? En

van

hoog

vaneen

zoovele

en

Er

?

omdat

opneemt,

om

dus

gezinnen, die gedurende de

zorgden,

profeet ontvangen”. gaat

ontwikkelt

weldoeners, klein

houders

Evangelie volgens Mattheus, profeet

juist

Java herdenkt dankbaar

families, die

zoon,

student

een

gezet. Nu

zijn. Dit werk der Pausen,

en

vele andere

missie-naaikringen,

van

inde

burgerlijke leven,

snel

moet

liefhebben

Clerus

steun.

zeggen tot de

te

zwaar

Voorzienigheid

de Missies

zijn onmisbaren

zich

slag dubbel

Gods

ook onverbidde-

teruguit worden

eeuw

industrie, verkeer, wetenschap,

hoogwerkt,

zou

het

spreken,

van

Inheemschen

vaneen

eene

wijze

wij

vurig ons

verlangde

met

Javaansche

nederig dankgebed :

gezegd: „Vraagt

den Heer

van

den


51

„DOCH BOVENAL GAAT ONZE NEDERIGE DANK UIT NAAR DEN

HEER VAN

DEN OOGST '.

(Blz. 50.)


52

oogst, dat Hij werklieden zende” Luc. X, 2. U

de

voor

jeugdige werkkrachten,

Heer, Uw Zoon

voedt

ze

zorgd, dit

uw

maar

zal

alles

verzamelen

en

hemelsche Vader” Mt. zoekt

worden

u

het

eerst

geschonken

zocht Uw een

Vader

Heer,

werken Uwe

rijk,

o

Heer,

gevoed

geef

Priesters

verzameld

noch

met

voor

dat

de

8

hun alles alle

hun

uitbreiding over

September

en

als

geschonken

van

Uw

al

Rijk

Nederlandsch

van

3

en

gezaaid,

Gij

en

als

v.

hebben

zij

maar

gerechtigheid

met

Ib.

noch

seminaristen

en

toch

en

zijn gerechtigheid

toegift”

seminaristen

hart

schuren;

VI, 26. „Weest dus niet be-

schuren;

Uwe

en

steeds

geheel

gerechtigheid

Batavia,

en

in

inde lucht;

vogels

in

hebt.

gezonden

ons

de

niet

Gods

rijk

Heer, reeds 25 jaar hebben alle

gemaaid,

Gij

geleerd: „Ziet

ons

noch maaien,

zaaien

ze

heeft

die

Heer wij danken

de

ze

ge-

als

toegift! Java

en

al

hunne krachten en

33.

noch

wel

hebt

en

zijne

blijven

heerschappij

van

Oost-Indië.

1936.

f

P.

WILLEKENS, S.J.

Vic.

Ap.

van

Batavia.


ST. CLAVER BOND MISSIEBOND DER

PATERS

JEZUÏETEN

GRAAFSCHEWEG 7, NIJMEGEN

INHOUD VAN DEZE

JUBILEUM

UITGAVE Bh.

overzicht

Geschiedkundig Statistische

Vorming P.

door

overzichten,

Willekens,

Aan

onze

Tot

besluit,

L.

Weve,

1

15

S.J

Clerus,

Inheemschen

vaneen

jaren, door L. Weve, S.J.

der eerste 25

door

Exc.

Z.H.

Mgr. 35

S.J

Weldoeners

Z.H.

door

43

Weldoensters, door Richard Soekardis.

en

Exc.

Mgr.

P.

Willekens,

48

S.J

PLATEN

De

twee

R.P.

Franciscus

R.P.

Javaansche

eerste

van

Lith, S.J., grondlegger der Java-missie

J. Mertens, S.J.,

Graven

2

van

R.P.

G.

R.P.

Xav.

R.P.

H.

R.P.

L.

Iste

President

4de

President

President

Weve, S.J., sde President

Het Canisius-Seminarie te

Fr.

Satiman,

Xav.

Mariëndaal

bij

Grave.

7

1921-1925

8 9

1925-1927

1927-1934 vanaf

Djokjakarta

10

1934

in

11

vogelvlucht

.

13

22

de eerste

S.J.

5 6

te Moentilan

Xaverius-College R.P.

2de

te

3de President

S.J.,

S.J.,

1911-1921

seminaristen

Schmedding, S.J., Muller,

...

....

Javaansche

Strater,

3

seminaristen

Javaansche

Priester

23

...

!25

27

29

R.P.

Leopold

seminarie

De

eerste

Z.H.

De

Bij

Exc.

van

te

Mgr.

graf

Bovenal,

P.

Groot-Seminarie

het Groot-

Java

.

33

.

37

van

den

aan

Cura

45

Djokjakarta

dank

O.F.M.

van

Willekens, S.J

Lith, S.J

nederigen

LAMPEN.

het

Rama Van

Nihil obstat Dr. W.

van

31 op

seminaristen

van

Iste President

Moentilan

Wereldheeren

dankbare het

Ryckevorsel, S.J.

49

Heer

Superiorum

van

den

oogst

facultate

!

...

51

Evulgetur Mgr.

F.

J.

HENDRIKX. Vic. Gen.

Libr. Censor.

Neomagi. die

28

Oct.

1936.

Buscoduci. die

28

Oct.

1936


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.