Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Programación Didáctica do Departamento de Relixión Evanxélica IES Xesús Taboada Chivite Curso 2014-2015
Formado por
Rebeca Ares Iglesias
1
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Índice Índice...........................................................................................................2 Introdución e Xustificación......................................................................3 Fins e Obxectivos da ESO..........................................................................5 Fins e Obxectivos do Bacharelato..............................................................7 Obxectivos Xerais da E.R.E........................................................................9 Programación relativa a cada curso..........................................................10 1ºCurso......................................................................................10 2ºCurso......................................................................................21 3ºCurso......................................................................................32 1ºBacharelato.............................................................................41 Recursos......................................................................................................45 Metodoloxía................................................................................................46 Avaliación...................................................................................................47 Sistema de Cualificación...........................................................................52 Atención á Diversidade.............................................................................53 Actividades Complementarias e Extraescolares......................................54 Plan Lector e fomento das TICS...............................................................55 Plan de convivencia...................................................................................56 Competencias Básicas...............................................................................57 2
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Introdución e Xustificación A través da Ensinanza Relixiosa Evanxélica, na Educación Secundaria Obligatoria, preténdese ofrecer aos alumnos e alumnas aqueles elementos que, baseados nos principios bíblicos, poidan axudarlles no seu desenrolo integral como persoas co propósito de adquirir unha madurez axeitada, autonomía e responsabilidade persoal. Considerando a persoa humana coma un ser integral no que subsisten diferentes dimensións -biolóxica, psicolóxica, social e espiritual- faise necesaria unha formación que teña en conta os aspectos espirituais da misma. Precisamente nunha sociedade pluralista como a nosa cabe esperar a coexistencia de diversos criterios de pensamento e acción, nun clima de liberdade e diálogo. É por isto que, considerando as características dos alumnos nesta etapa, a Ensinanza Relixiosa Evanxélica pretende ofrecer una formación que teña en conta estos aspectos ou dimensións da persoa.
No IES “Xesús Taboada Chivite”, a Ensinanza Relixiosa Evanxélica atopase cunha implantación que goza dunha situación de normalidade que estimamos amplamente positiva. Esta situación, vese reflectida dende o momento no que un alumno ou alumna fai a súa matrícula no Centro, xa que á hora de escoller entre as diferentes opcións, atopamos a opción de Ensinanza Relixiosa Evanxélica en consonancia có que establece a lexislación vixente.
Sen dúbida, os centros educativos deben ser un reflexo da pluralidade cultural na que se atopan. Este centro (e algúns outros da nosa comunidade) dan un paso máis cara a 3
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias interculturalidade, no momento no que non so se recoñecen diferentes culturas, senón que tamén se fomenta a interacción cultural a tódolos niveis. O feito de que a Ensinanza Evanxélica sexa unha opción máis, deixa a un lado toda susceptibilidade no que se refire ó feito relixioso diferencial no que cohabitan os cidadáns galegos dende fai máis de cen anos. Neste curso este departamento impartirá clases a alumnos de 1ºESO, 2ºESO e 4ºESO que serán os cursos que reflexemos nesta programación.
Queremos sinalar que dependendo dos coñecementos previos dos alumnos e alumnas en cada nivel, e baseándonos nos principios constructivistas verbo da educación, partiremos dos seus coñecementos para construír os novos.
Ademais,se calquera programación ten un carácter aberto en canto ao seu posterior desenvolvemento no aula; as circunstacias concretas que rodean a programación desta materia, fan que nos atopemos cunha programación moito máis aberta do que nos gustaría. Tal e como reflexamos na memoria do curso pasado o principal problema co que nos atopamos é o elevado número de faltas dos alumnos que cursan esta materia e a súa falta de motivación cara o estudo. Por esta razón, e tendo en conta que coñecemos os alumnos, este curso centrarémonos nos temas que non traballamos durante o curso pasado, e adaptarémonos, en todo momento, ao nivel psicoevolutivo dos alumnos. Ademáis, así o reflexamos tamén na memoria, seguiremos traballando coas novas tecnoloxías (elaborando unha revista, presentacións de powerpoint...) e os videoforums xa que estas foron medidas que aumentaron a motivación e o interese dos nosos alumnos.
4
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Fins e obxectivos da ESO A finalidade da educación secundaria obrigatoria consiste en lograr que o alumnado adquira os elementos básicos da cultura, especialmente en aspectos humanístico, artístico, científico e tecnolóxico; desenvolver e consolidar hábitos de estudo e de traballo; preparalo para a súa incorporación a estudos posteriores e para a súa inserción laboral e formalo para o exercicio dos seus dereitos e obrigas na vida como cidadáns e cidadás. A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lles permitan: a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás outras persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidaridade entre as persoas e grupos, exercitarse no dialogo afianzando os dereitos humanos como valores comúns dunha sociedade plural e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballlo individual e en equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal. c) Valorar e repectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres. d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas outras persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo, os comportamentos sexistas e resolver pacíficamente os conflictos. e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con sentido crítico, adquirir novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación. f) Concebir o coñecemento científico como un saber integrado que se estrutura en distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia.
5
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisión e asumir responsabilidades. h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexos, e iniciarse no coñecemento, a lectura e o estudo da literatura. i) Comprender e expresarse en máis dunha lingua extranxeira de maneira apropiada. j) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e a historia propia e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. k) Coñecer o corpo humano e o seu funcionamento, aceptar o propio e o das outras persoas, aprender a coidalo, respectar as diferenza, afianzar os hábitos do coidado e saúde corporais e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. l) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación. m) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e mellora e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto ara ao exercicios deste dereito. n) Coñecer e valorar a importancia do uso do noso idioma como elemento fundamental para o mantemento da nosa identidade.
6
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Fins e obxectivos do Bacharelato A Ensinanza Relixiosa Evanxélica busca o desenvolvemento integro do alumno como un individuo libre, crítico e responsable. Nesta materia o alumno afondará no coñecemento, á vez que reflexionará da súa dignidade e importancia como ser humano, dende a perspectiva da súa resposta persoal á revelación divina, rematada na obra incomparable de Xesucristo.
Deste modo o proceso do ensino-aprendizaxe desta materia non se limitará ó meramente intelectual, pois terá como finalidade a educación integral do alumno que se está a formar na etapa do Bacharelato, promovéndose que os coñecementos adquiridos contribúan a desenvolver unha actitude ética cristiá neles, baseada nos principios atopados na Biblia.
Por isto é que a Ensinanza Relixiosa Evanxélica potenciará que o alumno adquira unha visión do mundo dende un fundamento global todas as áreas do coñecemento humano e, polo tanto, situándoo nas mellores condicións posibles para abordar os obxectivos que lle formula unha sociedade en continua evolución.
Posto que a base e fonte fundamental da materia é o conxunto de libros inspirados por Deus que constitúen a Biblia, ten como obxectivo máis importante o afondamento no seu coñecemento e estudo. O achegamento ó texto bíblico efectuarase cos instrumentos hermenéuticos axeitados, sen ningunha implicación dogmática.
Se o fin último da educación é conseguir unha persoa autónoma, a Ensinanza Relixiosa Evanxélica constitúe o contexto idóneo para conseguir dito propósito, xa que o coñecemento da Biblia e a práctica dos métodos para o seu estudo implican que o alumno investigará por si mesmo e reflexionará sobre os asuntos transcendentes para o seu desenvolvemento espiritual y moral como persoa, o que lle proporcionará a capacidade de 7
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias desenvolver unha actitude responsable ante todo o bagaxe adquirido anteriormente, contribuíndo na súa maduración persoal.
A denominación desta materia como “Evanxélica” ven dada por ser o Evanxeo o seu fonte e motor. O Evanxeo, materia central da Ensinanza Relixiosa Evanxélica adquire vital importancia nesta etapa do aprendizaxe, xa que a mensaxe de paz e reconciliación que encarna Xesús restaura a dignidade e o valor da vida de cada ser humano, por igual, como creación de Deus, promovendo a conciencia de responsabilidade no alumno polo coidado de si mesmo e da natureza que lle rodea.
No ámbito das relacións cos demais o estudo do Evanxeo de Xesús implica a comprensión polo alumno da súa natureza como ser social, e que isto comporta unha gran responsabilidade ética no amor e coidado das demais persoas, sen distinción de razas, sexo ou relixión, pois todas son criaturas de Deus feitas a súa imaxe.
Polo tanto, o coñecemento do Evanxeo orienta e permite atopar ó alumno resposta as inquietudes en diversas áreas da súa vida (sexual, afectiva, relacional, profesional, etc.). Posto que nesta etapa o alumno busca afianzar a súa propia identidade, e dúbida dos valores que lle ofrece a sociedade, no ámbito desta materia procurarase que a persoa adquira uns valores sólidos baseados na Palabra de Deus.
A meta última da materia é que o alumno cando acabe a súa formación do bacharelato poida acceder tanto ó mundo laboral como ó da universidade preparado espiritual e moralmente coa madurez axeitada.
8
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Obxectivos Xerais da E.R.E. 1. Valorar e respectar a Biblia como fonte pola cal Deus se revela e fala ó ser humano, utilizándoa como recurso para o desenrolo individual e colectivo. 2. Coñecer os principais feitos na historia do pobo de Israel e as súas implicacións no plan salvífico de Deus. 3. Identifica-la persoa de Xesús como a máxima expresión da acción salvífica de Deus que demanda unha resposta a cada ser humano. 4. Coñecer as ensinanzas e feitos de Xesús de Nazaret, valorando a importancia que tiveron nas persoas que se relacionaron con El. 5. Recoñecer e identificar os principias dados, feitos históricos e as súas consecuencias no devir do pobo cristián dende os seus oríxenes ata o século XXI. 6. Descubrir e valorar en certos personaxes do Novo Testamento, as vidas transformadas e a nova relación con Deus que experimentan, para entender qué significa ser cristián. 7. Apreciar á familia como parte importante do plan de Deus para o desenrolo integral de cada ser humano. 8. Desenrolar un espírito sensible, solidario e comprometido coa sociedade na que vivimos. 9.Valorar a diversidade cultural manifestando actitudes de tolerancia e respecto por outras culturas, sen renunciar a un xuízo crítico das mesmas dende unha perspectiva cristián. 10. Afirmarse nos valores éticos cristiáns logo dun contraste serio e detallados cós valores que se amosan na sociedade actual, sobor de todo nos aspectos de consumismo, tolerancia, solidariedade e pacifismo.
9
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
PROGRAMACIÓN RELATIVA A CADA CURSO PRIMEIRO CURSO
Primeiro Trimestre. BLOQUE 1: A Biblia e o seu estudo UD1: Por que estudar o Antigo Testamento? Comprendendo o propósito de Deus. OBXETIVOS
1. Memorizar a progresión histórica básica do Antigo Testamento 2. Entender a relevancia do Antigo Testamento CONTIDOS
Conceptos 1. Concepto de inspiración. 2. Propósito da Palabra de Deus. 3. Composición do Antigo Testamento. 4. Composición do Novo Testamento. Procedementos 1. Identificación de versículos claves que poñen de manifesto a importancia da Biblia para o home e a muller contemporáneos.
10
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Composición de cadros esquemáticos, respeto da estructura da Biblia. 3. Análise de textos científicos que evidencian a veracidades das Escrituras
Actitudes 1. Valoración da autenticidade e autoridade da Biblia. 2. Curiosidade e disfrute pola lectura da Biblia. 3. Interés por extraer as ensinanzas da Palabra de Deus.
Bloque 2: A historia da salvación: De Adán a Xesucristo UD 2: E Deus viu que era bo. Apreciando a creación OBXETIVOS 1.Comparar os dous relatos da creación 2.Facer crecer o respeto e a preocupación polo medio ambiente CONTIDOS Conceptos 1. Adán e Eva: Desobedencia e separación de Deus. Promesa dun Salvador. Procedementos 1. Lecturas dos textos bíblicos do Antigo Testamento que sustentan a historia da Salvación. 2. Análise do contextos xeográfico-históricos nos que se desenvolve a historia bíblica nos distintos períodos. 3. Identificación da promesa divina de redención ó traveso das narracións suxeridas. Actitudes
11
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1.Toma de conciencia da importancia da salvación na historia da humanidade.
UD3: A soberbia humana OBXETIVOS 1. Coñecer a historia da torre de Babel CONTIDOS Conceptos 1. A Torre de Babel. Procedementos 1. Lectura de textos bíblicos do Antigo Testamento. 2. Análisis do contexto histórico-xeográfico nos diferentes períodos do Antigo Testamento. Actitudes: 1. Interese polos aspectos históricos, sociais, culturais e relixiosos de Israel na antigüedade.
UD 4: Un noble comezo: Unha fe firme OBXETIVOS 1.Falar da fe e a influencia nas vidas das persoas
12
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Recoñecer características persoais da fe 3. Traballar de determinada forma para fortalecer a sua fe CONTIDOS Conceptos 1.Historia da vida de Abraham. Deus confirma a súa promesa 2.Definición de fe Procedementos 1. Localización da historia e do personaxe destacado: Abraham 2. Análise do contextos xeográfico-históricos nos que se desenvolve a historia bíblica. 3. Identificación da promesa divina de redención ó traveso das narracións suxeridas. 4. Realización dun mapa coa viaxe de Abraham. Actitudes 1. Recoñecemento do cumprimento das promesas de Deus.
UD 5. O pobo de Israel en Exipto: A Pascua OBXETIVOS 1. Coñecer a festa da Pascua e o seu significado para os cristiáns CONTIDOS Conceptos 1. As pragas en Exipto 2 .A institución da Pascua 3. Significado da Pascua Procedementos
13
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Lectura de textos bíblicos del Antiguo Testamento. 2. Identificación da promesa divina a través dos acontecementos relatados no Antigo Testamento. Actitudes 1. Toma de conciencia acerca de quen parte a iniciativa na historia da salvación. 2. Valoración do cumplimento das promesas de Deus ó seu pobo. 3. Consideración das circunstancias que Deus usa para levar a cabo os seus propósitos de salvación.
UD 6: Fundamentos para a vida: Comprendamos as regras OBXETIVOS 1. Comentar as leis dadas os israelitas no Monte Sinaí 2. Fortalecer a obediencia os dez mandamentos CONTIDOS Conceptos 1. Chegada dos israelitas o Monte Sinaí 2. Os dez mandamentos Procedementos
14
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Exame das leis que Deus estableceu 2. Escritura de dez mandamentos relacionados co amor 3. Videoforum da película “A prueba de fuego” Actitudes 1. Valoración positiva dos dez mandamentos 2. Compromiso a cumprir os dez mandamentos
UD 7: Deus irrumpe. (UD especial para o Nadal) OBXETIVOS 1.Coñecer os feitos que celebramos no Nadal 2.Explorar o significado da encarnación CONTIDOS Conceptos 1.O nacemento de Xesús 2.A celebración do Nadal Procedementos 1.Lectura de diferentes textos que narran o nacemento de Xesús 2.Pasapalabra navideño 3.Debate sobre o Nadal Actitudes 1. Apropiarse do verdadeiro senso do Nadal
Segundo Trimestre UD 8: A quen servirás?: Vivindo nas promesas de Deus OBXECTIVOS
15
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Aprender sobre a importancia de cumprir as promesas 2. Aprender sobre a división de Canaán entre as doce tribus 3. Comentar a importancia do discurso final de Xosué CONTIDOS Conceptos 1. A conquista da terra prometida 2. Desafío de Xosué o pobo de Israel Procedementos 1. Estudio do discurso final de Xosué 2. Análise do contextos xeográfico-históricos nos que se desenvolve a historia bíblica. Actitudes 1. Recoñecemento do cumprimento das promesas de Deus 2. Decisión de cuprir as promesas que fagamos
UD 9: O pobo pide un rei OBXETIVOS 1.Coñecer a historia do pobo de Israel 2.Coñecer a vida de David CONTIDOS Conceptos 1. Deus confirma a súa promesa con David Procedementos 1. Lectura dos textos bíblicos da vida de David Actitudes 1. Interese pola historia de David
16
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Recoñecemento de que Deus cumpre as súas promesas
UD 10: A mensaxe dos profetas OBXETIVOS 1. Comentar as mensaxes dos profetas do pobo de Israel 2. Coñecer a historia do pobo de Israel CONTIDOS Conceptos
1. A división do Reino 2. A mensaxe dos profetas 3. A cautividade Procedementos 1. Lectura das mensaxes que os distintos profetas lle deron o pobo de Israel 2. Estudio da vida de Xeremías Actitudes 1. Interese por extraer ensinanzas da palabra de Deus
UD 11: Comezando da nada: comezar de novo OBXECTIVOS: 1. Comentar a reconstrucción de Xerusalén e do templo 2. Comentar as necesidades das persoas en tempos de reconstrucción CONTIDOS: Conceptos 1. Retorno dos israelitas a Xerusalén 2. Reconstrucción de Xerusalén 17
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Procedementos 1. Identificación de situacións indicando o grado de dificultade das mesmas 2. Lectura de certos pasaxes que falan da reconstrucción do templo e do muro Actitudes 1. Compromiso en apoiar a alguén que esté comezando de novo
UD 12: María, unha muller valente: Sendo obedentes OBXECTIVOS 1. Aprender a obedecer a Deus con valentía e humildade CONTIDOS Conceptos 1. Anuncio do anxo Gabriel a María 2. Resposta de María ante o anuncio do anxo 3. O nacemento de Xesús Procedementos 1. Estudio das costumes hebreas acerca do compromiso 2. Lectura do anuncio do anxo relatada en Lucas 3. Identificación no mapa de lugares como Nazaret, Belén e Galilea Actitudes 1.Aceptación dos desafíos que se presenten nas súas vidas
Terceiro Trimestre Bloque 3: Ser cristián: Unha forma de vida UD 13: Creados á súa imaxe OBXETIVOS
18
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Explicar o significado da creación do home a imaxe de Deus 2. Definir os propósitos de Deus cando creou o home e a muller CONTIDOS Conceptos 1. O propósito de Deus. Creados a súa imaxe Procedementos 1. Dinámica cun espello 2 .Xogo a quén te pareces? 3. Lectura de textos bíblicos Actitudes 1. Recoñecer que para Deus somos importantes 2. Respetar os nosos próximos
UD 14: Ti tamén podes: Seguidores de Xesús OBXECTIVOS 1. Aprender os requisitos para ser un discípulo de Xesús CONTIDOS Conceptos 1. Chamamento de Xesús ós seus discípulos 2. O exemplo de Pedro
Procedementos 1. Búsqueda e identificación no mapa de lugares como Mar de Galilea, Cesarea de Filipo 2. Identificación no texto das personaxes principais que interveñen na historia Actitudes 19
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Compromiso de vivir como un discípulo de Xesús
BLOQUE 4: ÉTICA CRISTIÁ UD 15: A amizade OBXETIVOS 1.Fomentar amizades máis profundas 2.Examinar o que significa unha auténtica amizade CONTIDOS Conceptos 1. Exemplos de amizade na Biblia Procedementos 1.Realización de debates. 2. Test sobre a amizade Actitudes 1.Valoración da relación de amistade, como unha das que máis enriquecen a vida do home
UD 16: Os pais OBXETIVOS 1.Promover un mellor entendementos entre os pais e os fillos 2.Coñecer o modelo de familia deseñado por Deus
20
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias CONTIDOS Conceptos 1. Principios básicos na Biblia: respeto, amor, diálogo Procedementos 1. Análisis crítico da información e dos mensaxes publicitarios recibidos a través dos distintos medios. 2. Videoforum da película “La hija del predicador” 3. Realización de debates. 4. Estudio do modelo familiar ordenado por Deus na Biblia. Actitudes 1. Valoración do diálogo como instrumento para solucionar os problemas de convivencia. 2. Recoñecemento da labor dos pais.
SEGUNDO CURSO 21
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Primeiro Trimestre BLOQUE 1: A FIGURA HISTÓRICA DE XESÚS DE NAZARET UD1: QUÉN É XESÚS? OBXETIVOS 1.Examinar con detalle a personalidade de Xesús CONTIDOS Conceptos 1. Distintos eventos na vida de Xesús Procedementos 1.Debate 2.Frases sobre Xesús dadas por persoas famosas o longo da historia Actitudes 1. Interese por estar ben informado sobre a persoa de Xesús de Nazaret.
UD2: XESÚS COMO SERVO OBXETIVOS 1. Mostrar o exemplo de Xesús 2. Desafiar os alumnos a seguir o seu exemplo CONTIDOS 22
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Conceptos 1. O servicio 2. O exemplo de Xesús Procedementos 1. Lectura de textos bíblicos nos que Xesús amosa o seu servicio 2. Elaboración dunha lista con distintos aspectos nos que podemos servir ós demais Actitudes 1. Interese por seguir o exemplo de Xesús
UD3: XESÚS COMO O QUE PERDOA OBXETIVOS 1. Entender a morte de Xesús como medio para o perdón dos nosos pecados 2. Entender o poder liberador do perdón CONTIDOS Conceptos 1. O pecado 2. O perdón Procedementos 23
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Debates 2. Lectura de textos bíblicos Actitudes 1. Toma de conciencia da misión de Xesús na terra a favor de todos os seres humanos.
UD 4: SER COMO XESÚS OBXETIVOS 1. Entender que Xesús é o modelo de vida para o crente CONTIDOS Conceptos 1. A humildade de Xesús 2. Carta do apóstol Pablo a Filipenses Procedementos 1. Lectura da carta de Pablo a Filipenses 2 .Crucigrama sobre o ejemplo de Xesús Actitudes 1. Aceptación de Xesús como o modelo para os crentes
24
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Decisión de vivir como Xesús
UD 5: ENCONTRO DE XESÚS CON NICODEMO OBXETIVOS 1. Entender que poden ter unha relación persoal con Xesús CONTIDOS Conceptos 1. Historia de Nicodemo 2. O nacemento espiritual Procedementos 1. Fragmento da película “Mira quen fala” 2. Lectura dramatizada do encontro de Xesús e Nicodemo Actitudes 1. Apreciación do ofrecemento de amistade persoal por parte de Xesús a cada ser humano.
UD 6: ENCONTROS DE XESÚS COS CAMBISTAS DE DIÑEIRO OBXETIVOS 25
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Entender que Deus merece respeto 2. Recoñecer que Deus está interesado nas nosas vidas
CONTIDOS Conceptos 1. Significado do templo de Jerusalén para os xudeus 2. Encontro de Xesús cos cambistas no templo Procedementos 1. Dramatización da lectura na que se basea esta lección 2. Preguntas sobre o encontro de Xesús Actitudes 1. Decisión de permitir que Deus toque todas as esferas da súa vida
UD 7: ENCONTRO DE XESÚS COS DISCÍPULOS OBXETIVOS 1. Entender qué significa vivir unido a Xesús CONTIDOS Conceptos 26
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. O amor de Xesús 2. Parábola da vide Procedementos 1. Lectura de Xoan 15:1-17 2. Debate
Actitudes 1. Decisión de vivir conectado a Xesús
Segundo Trimestre BLOQUE 2: HISTORIA DO CRISTIANISMO: DOS SEUS ORIXES ATA A REFORMA DO SÉCULO XVI
UD8: ORIXE DA IGREXA E A SÚA EXPANSIÓN POLO IMPERIO ROMANO. OBXETIVOS 1. Coñecer os inicios do cristianismo CONTIDOS
27
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Conceptos 1. Características da primeira igrexa 2. Os viaxes misioneiros de Pablo Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos. 2. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cuadros e mapas.
Actitudes 1. Toma de conciencia da responsabilidade colectiva dos cristiáns na transmisión do Evanxeo de Xesús. 2. Consideración da conducta dos primeiros cristiáns.
UD 9: A ÉPOCA DAS PERSECUCIÓNS. OBXETIVOS 1. Coñecer as primeiras controversias na época das persecucións CONTIDOS Conceptos 1. A época das persecucións Procedementos 28
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos. 2. Utilización de bibliografía para conseguir información sobre un tema dado. Actitudes 1. Tolerancia, respeto e valoración crítica de formas de vida, creencias, sociedades e culturas distintas á nosa.
UD 10: A CONFIGURACIÓN DO CRISTIANISMO NA PENÍNSULA IBERICA OBXETIVOS 1. Coñecer a difusión do cristianismo na Península CONTIDOS Conceptos 1. O cristianismo na Península Ibérica Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos. 2. Utilización de bibliografía para conseguir información sobre un tema dado. 3. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cuadros e mapas. Actitudes 1. Preocupación polo rigor e a obxetividade na utilización e interpretación das fontes de información. 2. Toma de conciencia da responsabilidade colectiva dos cristiáns na transmisión do Evanxeo de Xesús.
29
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
UD 11: A IGREXA NA IDADE MEDIA OBXETIVOS 1. Coñecer a historia da igrexa na idade media CONTIDOS Conceptos 1. A igrexa na Idade Media Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos. 2. Utilización de bibliografía para conseguir información sobre un tema dado. Actitudes 1. Toma de conciencia da responsabilidade colectiva dos cristiáns na transmisión do Evanxeo de Xesús.
UD 12: A REFORMA PROTESTANTE EN EUROPA OBXETIVOS 1. Coñecer como xurde o protestantismo 2. Coñecer a figura de Lutero CONTIDOS Conceptos 1. Precedentes medievais da reforma 2. Biografía de Lutero. Videoforum da película “Lutero” 3. A reforma protestante en Europa
30
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos. 3. Comentario de textos relacionados coa historia do cristianismo ata o siglo XVI. 4. Utilización de bibliografía para conseguir información sobre un tema dado. 5. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cuadros e mapas. Actitudes 1. Tolerancia, respeto e valoración crítica de formas de vida, creencias, sociedades e culturas distintas á nosa. 2. Valoración das repercusións que a Reforma tivo en Europa.
Terceiro Trimestre BLOQUE 3: ÉTICA CRISTIÁ 31
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
UD 13: EXPLOTANDO A CREACIÓN DE DEUS OBXETIVOS 1. Coñecer a intención de Deus cando creou o home e a muller CONTIDOS Conceptos 1. Reciclaxe 2. Problemas medioambientais 3. A creación de Deus Procedementos 1.Debate 2. Lectura do salmo 8 Actitudes 1. Decisión de coidar o mundo no que vivimos
UD 14: O RACISMO E OS PREXUÍZOS OBXETIVOS 1.Entender que Deus non quere que os prexuízos e as discriminacións formen parte das relacións entre os seres humanos CONTIDOS Conceptos 1. Parábola do bo Samaritano 2. Textos bíblicos que amosan a actitude de Xesús ante determinados grupos Procedementos 1. Tarefas grupais 2. Videoforun coa película “Amazing Grace” Actitudes 1. Amosar amor e comprensión hacia as víctimas do racismo e a intolerancia
32
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
UD 15: A PARELLA OBXETIVOS 1. Coñecer as características do amor verdadeiro dadas na Biblia CONTIDOS Conceptos 1. Características do amor Procedementos 1. Debate 2. Lectura de 1ª Corintios 13 Actitudes 1.Poñer en práctica os principios cristiáns na relación cos demais.
TERCEIRO CURSO
33
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Primeiro Trimestre BLOQUE 1: A HISTORIA DA SALVACIÓN UD 1: QUÉN É XESÚS OBXETIVOS
1. Entender que Xesús mesmo afirmou ser Deus. 2. Entender que os seus amigos o recoñeceron como tal 3. Coñecer que cada un de nos debemos decidir sobre Xesús dun xeito individual. CONTIDOS
Conceptos 1. Distintas teorías sobre Xesús 2. Palabras de Xesús sobre si mesmo 3. Palabras de contemporáneos acerca de Xesús Procedementos 1. Lecturas bíblicas 2. Debates Actitudes 1.Valoración da persoa de Xesús
UD 2: O PECADO É O MEU PROBLEMA OBXETIVOS
1. Coñecer a perspectiva bíblica do pecado 34
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Recoñecer as razóns polas que o pecado é un problema para nós. CONTIDOS
Conceptos 1. Algúns problemas na nosa sociedade 2. Perspectiva bíblica sobre o pecado Procedementos 1. Lecturas bíblicas 2. Debates Actitudes 1. Interese por extraer ensinanzas da palabra de Deus.
UD 3: A SITUACIÓN DO PECADOR OBXETIVOS
1. Comprender as esixencias de Deus ante o home pecador CONTIDOS
Conceptos 1. A situación do pecador 2. Algunhas solución 3. A esixencia imposta por Deus 4. O sistema xudeu de sacrificios 5. Xesús a solución ao problema do pecado
35
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Procedementos 1. Lecturas bíblicas 2. Búsqueda no diccionario de palabras como: esclavitude, oscuridade… Actitudes 1. Interese por extraer ensinanzas da palabra de Deus.
UD 4: DEUS SOLUCIONA AS COUSAS OBXETIVOS
1. Recoñecer a obra salvífica de Xesús o morrer na cruz CONTIDOS
Conceptos 1. Palabras de Xesús 2. Palabras de Pablo 3. O plan de Deus de salvación Procedementos 1. Lecturas bíblicas 2. Realización de esquemas sobre o plan de Deus de salvación Actitudes 1. Agradecer a Deus o seu plan de salvación 2. Recoñecer a Xesús como o seu salvador persoal
UD 5: TEMOS QUE TOMAR UNHA DECISIÓN 36
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias OBXETIVOS
1. Entender a necesidade de tomar una decisión sobre Xesús 2. Entender as implicacións de aceptar a Xesús na nosa vida CONTIDOS
Conceptos 1. A historia do xuíz 2. Que significa creer en Xesús 3. A parábola do fillo pródigo Procedementos 1. Lecturas bíblicas 2. Videoforum da película “A filla do predicador” Actitudes 1. Disposición a tomar unha decisión sobre a persoa de Xesús
Segundo Trimestre Bloque 2: ÉTICA CRISTIÁ UD 6: Sadrac, Mesac e Abed-Nego. Resistindo a presión. OBXETIVOS
1. Coñecer principios bíblicos que nos axuden a resistir a presión da sociedade. CONTIDOS
37
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Conceptos 1. O exemplo do pobo de Israel 2. A advertencia bíblica en relación ao conformismo 3. Principios para afrontar a presión Procedementos 1. Lectura dunha historia que ilustre o que imos aprender nesta lección 2. Lecturas bíblicas relacionadas co tema de estudo 3. Búsqueda dunha idea clave para a reflexión Actitudes 1. Identificación daquelas áreas nas que se sinte presionado e decisión de non deixarse presionar.
UD 7: XONÁS. A INSENSIBILIDADE HACIA A REALIDADE HUMANA OBXETIVOS
1. Atopar principios bíblicos que reforcen a nosa sensibilidade hacia as persoas que non cren. CONTIDOS
Conceptos 1. Pérdida de sensibilidade 2. As actitudes de Xesús Procedementos 38
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Lectura dunha historia que ilustre o que imos aprender nesta lección 2. Lecturas bíblicas relacionadas co tema de estudo 3. Búsqueda dunha idea clave para a reflexión Actitudes 1. Interese por extraer leccións da palabra de Deus
UD 8: XACOB. O RELATIVISMO MORAL OBXETIVOS
1. Entender a importancia de desenvolver valores absolutos nas nosas vidas CONTIDOS
Conceptos 1. O concepto de relativismo 2. Dous modelos opostos de verdade 3. Deus, base e sustento dos absolutos Procedementos 1. Lectura dunha historia que ilustre o que imos aprender nesta lección 2. Lecturas bíblicas relacionadas co tema de estudo 3. Búsqueda dunha idea clave para a reflexión Actitudes 1. Ter en conta a palabra de Deus para decidir sobre o ben e o mal
UD 9: ESAÚ. GRATIFICACIÓN INMEDIATA 39
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias OBXETIVOS
1. Entender a necesidade de vivir o presente dende unha perspectiva eterna CONTIDOS
Conceptos 1. A gratificación inmediata, unha característica da nosa sociedade 2. Formas de vivir o presente 3. Diferencia entre represión e autocontrol 4. Ensinanza da biblia acerca de vivir o presente Procedementos 1. Lectura dunha historia que ilustre o que imos aprender nesta lección 2. Lecturas bíblicas relacionadas co tema de estudo 3. Búsqueda dunha idea clave para a reflexión Actitudes 1. Interese por extraer leccións prácticas da palabra de Deus
UD 10: OS FILIPENSES. PERSOAS QUE DABAN CON LEDICIA OBXETIVOS
1. Entender que dar é o camino bíblico para que as nosas necesidades sexan satisfeitas e a nosa autorrealización completa. CONTIDOS
Conceptos
40
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1. Recibir, o modelo da nosa cultura 2. Dar, o modelo bíblico 3. A tensión entre os dous modelos 4. Os filipenses: exemplo bíblico. Procedementos 1. Lectura dunha historia que ilustre o que imos aprender nesta lección 2. Lecturas bíblicas relacionadas co tema de estudo 3. Búsqueda dunha idea clave para a reflexión Actitudes 1. Interese por seguir o modelo bíblico presentado nesta unidade.
Terceiro Trimestre BLOQUE 3: A Biblia e o seu estudo UD11: A BIBLIA OBXETIVOS
1.Memorizar a progresión histórica básica do Antigo Testamento 2.Coñecer a importancia da biblia Reina-Valera na cultura española 3. Coñecer o contexto histórico do Antigo e Novo Testamento
CONTIDOS
41
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Conceptos 1. Concepto de inspiración. 2. Propósito da Palabra de Deus. 3. Marco histórico e xeográfico 4. Casiodoro de Reina e Cipriano de Valera. Dúa vidas ao servicio da Palabra Procedementos 1. Identificación de versículos claves que poñen de manifesto a importancia da Biblia para o home e a muller contemporáneos. 2. Composición de cadros esquemáticos, respeto da estructura da Biblia. 3. Análise de textos científicos que evidencian a veracidades das Escrituras Actitudes 1. Valoración da autenticidade e autoridade da Biblia. 2. Curiosidade e disfrute pola lectura da Biblia.
Bloque 4: HISTORIA DO CRISTIANISMO UD 12: A LUZ NAS TEBRAS OBXETIVOS
1. Recoñecer e identificar os principais datos, feitos históricos e as súas consecuencias no pobo cristiá dende os seus oríxenes ata a Reforma Relixiosa do século XVI. CONTIDOS
Conceptos 1. A situación do cristianismo a finais da Idade Media 42
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 2. Martín Lutero 3. Influencias da Reforma en Europa 4. A reacción por parte da Igrexa oficial: a Contrarreforma. Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos 2. Comentario de textos relacionados coa historia do cristianismo 3. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cadros e mapas 4. Proxección de filmes-documentais Actitudes 1. Valoración das repercusións que a Reforma tivo en Europa
UD 13: O CRISTIANISMO DENDE A IDADE MEDIA ATA OS NOSOS DIAS. OBXETIVOS
1. Recoñecer e identificar os principais datos, feitos históricos e as súas consecuencias no pobo cristiá dende os seus oríxenes ata o século XXI CONTIDOS
Conceptos 1. As confesións reformadas na Idade Moderna 2. Os tempos actuáis: -Cristianismo enfrontándose ó secularismo -O ecumenismo
43
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias -Movementos cristiáns de base Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos 2. Comentario de textos relacionados coa historia do cristianismo 3. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cadros e mapas 4. Proxección de filmes-documentais Actitudes 1. Preocupación polo rigor e a obxectividade na utilización e interpretación das fontes de información. 2. Toma de conciencia da responsabilidade colectiva dos cristiáns na transmisión do Evanxeo de Xesús. 3. Tolerancia, respeto e valoración crítica das formas de vida e sociedades distintas á nosa.
PRIMEIRO CURSO (BACHARELATO)
UD 1: DEUS E O SER HUMANO
44
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Este núcleo sinta as bases para unha aproximación ó coñecemento de Deus dende a perspectiva da súa personalidade, carácter e atributos. Intentarase obter unha visión do Deus revelado na Biblia, creador do universo e do ser humano, así como da natureza do pecado e o interese de Deus polas persoas, manifestado no plan divino de reconciliación na persoa de Xesucristo, para restablecer unha relación persoal e intima con cada ser humano. Este núcleo temático refírese algúns dos principios doutrinais básicos expresados no Antigo e Novo Testamento, acerca de Deus e a súa relación co ser humano, sen os cales non é posible unha comprensión real do significado do cristianismo e que se poden adquirir a través do estudo da Biblia. Proponse resaltar aspectos teolóxicos tales como a Trinidad, a obra do Espírito Santo e a obra directa de Deus na creación así como o seu propósito de redimir ó ser humano a través de Xesús.
UD 2: A BIBLIA: PALABRA DE DEUS. A SÚA AUTORIDADE Realizase un énfases no estudo da Revelación e Inspiración das escrituras, establecemento do canon e transmisión do testo bíblico; argumentando asimesmo sobre as evidencias externas e internas acerca da autenticidade e autoridade da Biblia. Polo tanto, un condicionante para este fin será a lectura, o coñecemento, e aprendizaxe da Biblia.
UD 3: HISTORIA DO POBO DE ISRAEL O centro de interese deste núcleo temático é o estudo de Israel como pobo de Deus, vindo o seu desenvolvemento histórico así como a historia dos patriarcas e outros personaxes do Antigo Testamento.
45
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias O interese que manifesta polo ser humano, dende o momento mesmo da creación, será posto de relevo no estudo de historias como a do Diluvio, a elección de Abraham e a súa descendencia, éxodo e chegada á terra prometida, así como de personaxes bíblicos como os xuíces e profetas. Tratase de chegar a coñecer o papel do pobo de Israel dende o seu orixe, segundo se atopa no Antigo Testamento ata a época de Xesús.
UD 4: XESUCRISTO: PERSONAXE CENTRAL DA BIBLIA, A SUA ENSINANZA Tratase de coñecer neste bloque temático, a persoa de Xesús como Fillo de Deus, segunda persoa da Trinidad, Deus-Home, Salvador, Maestro, exemplo de vida, amigo fiel. Este núcleo refírese a quen foi e quen é e quen será Xesucristo, así como ós efectos que a súa vida e misión produciron e seguen producindo no ser humano. Resáltase a acción de Xesucristo como parte do plan divino de liberación humana en canto ó pecado, grazas á acción renovadora que fai en cada créente mediante o Espírito Santo, constituíndo así o cristián nun novo home e cidadán do reino de Deus, á vez que responsable na sociedade. Como resultado, e continuadora da súa misión, Xesús estableceu unha nova comunidade dos que creen nel, a Igrexa, cunha responsabilidade e compromiso profético en medio da sociedade contemporánea.
UD 5: ÉTICA CRISTIÁ: ÉTICA PERSOAL: Tratase por medio deste núcleo temático de estudar o ser humano dende a perspectiva da súa responsabilidade ética no mundo de hoxe. Desenvólvense algúns dos temas de interese para o alumno en distintas áreas da súa vida tales como a propia identidade e responsabilidade no marco da familia, en relación coa súa sexualidade, e o amplo ámbito das relacións humanas, todos eles dende unha perspectiva cristiá. 46
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Dende a comprensión antropolóxica da integridade do ser humano na súa dimensión física, psicolóxica e espiritual, prestase atención ó desenvolvemento do estudante como ser social e responsable, capaz de actuar de xeito respectuoso cara ós demais.
UD 6: A LUZ NAS TEBRAS OBXETIVOS
1. Recoñecer e identificar os principais datos, feitos históricos e as súas consecuencias no pobo cristiá dende os seus oríxenes ata a Reforma Relixiosa do século XVI. CONTIDOS
Conceptos 1. A situación do cristianismo a finais da Idade Media 2. Martín Lutero 3. Influencias da Reforma en Europa 4. A reacción por parte da Igrexa oficial: a Contrarreforma. Procedementos 1. Elaboración, lectura e interpretación de mapas xeográficos e históricos 2. Comentario de textos relacionados coa historia do cristianismo 3. Representación de procesos históricos mediante diagramas, cadros e mapas 4. Proxección de filmes-documentais Actitudes 1. Valoración das repercusións que a Reformativo en Europa
47
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Recursos Recursos Humanos: -
O mestre na aula con exposicións, proposta de actividades, atención
individualizada…
48
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Recursos Materiais: -
Música.
-
Medios Audiovisuais (Canón, ordenador portátil, Aula de Informática,
Internet, …). -
Libros
de
consulta
(Concordancias,
Atlas,
Comentarios
Esexéticos,
Dicionarios Bíblicos…). -
Películas para facer videoforums
O único libro de texto que utilizarán os rapaces, e que tamén servirá coma guía do mestre será a Biblia que o propio alumno ou alumna teña na súa casa non importando, en principio, a versión se esta é fiel ós manuscritos orixinais. O mestre recomendará a lectura de determinados libros e/ou fragmentos axeitados para unha maior comprensión do explicado na aula. Utilizaranse os materiais que o mestre determina axeitados para o desenvolvemento de cada unha das Unidades Didácticas pertencentes a diferentes editoriais do campo evanxélico, católico e/ou secular.
Metodoloxía Aínda que é certo que non nos identificamos con ningunha teoría en concreto; os principios metodolóxicos que se seguirán na nosa área veranse próximos á concepción constructivista verbo da educación.
Algúns dos principios que consideramos básicos son os seguintes:
49
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 1.
Partir do nivel do alumno, das súas posibilidades de razoamento e aprendizaxe
que as súas capacidades lle dan. 2.
Asegura-la construción de aprendizaxes significativos. Intentar construír,
educativamente falando, sobre a base que o alumno xa ten. 3.
Posibilitar o aprendizaxe dos alumnos e alumnas por si mesmos, que o alumno
ou alumna sexa capaz de aprender a aprender. 4.
Partir do máis concreto para chegar ó máis lonxano.
5.
Interactuar dunha maneira libre e o máis amizosa posible có mestre, de maneira
que este sexa quen de dirixir á persoa ó aprendizaxe.
Para que todo isto se leve a bo termo; plantexaremos unha metodoloxía que requira en todo momento a participación activa do rapaz ou rapaza, tentando reducir as leccións maxistrais nas diferentes Unidades Didácticas ó imprescindible.
Prestaremos especial atención ós alumnos repetidores, se ben é certo que aínda que repiten a maioría deles teñen superada a nosa asignatura.
Avaliación Dado o carácter especial desta asignatura, que sobor de todo se basea en termos actitudinais, a avaliación non pode ser entendida en termos cuantitativos, senón cualitativos.
De tódolos xeitos, entendemos que o carácter cuantitativo do contexto académico no que nos atopamos require que o alumno sexa cualificado cuantitativamente.
50
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Para a obtención dunha determinada nota non nos basearemos so nos termos actitudinais, e tomaremos como criterios de avaliación o acadamento dos obxectivos referidos ós contidos. Estes entenderanse satisfeitos se a alumno ou alumna supera os traballos presentados polo mestre para a súa elaboración individual ou por grupo segundo o caso. CRITERIOS DE AVALIACIÓN 1. Identificar as principais ensinanzas de Xesús, a partir de textos dos Evanxeos seleccionados polo profesor e polos propios alumnos, aplicando diversos métodos de estudo. (2º,4ºESO) 2. Obter información, a partir de fontes bíblicas e extrabíblicas, sobre os principais feitos acaecidos ó pobo de Israel ata o siglo I da nosa era, e identificar as principais etapas históricas do seu desenrolo, elaborando a información recollida (tablas, gráficos resúmenes). (1ºESO) 3. Sacar conclusións acerca das implicacións que teñen os principias feitos da historia antiga do pobo de Israel no plan de Deus para a salvación da humanidade, á luz de textos do Antigo Testamento seleccionados polo profesor (1ºESO) 4. Mediante o estudo de diversos textos bíblicos do Antigo e Novo Testamento seleccionados polo profesor, situar a persoa e a obra de Xesús no contexto da acción salvífica de Deus, ó longo da historia, a favor da humanidade, evaluando as implicacións persoais que ten a desposta que de á súa mensaxe (2ºESO, 4ºESO) 5. Identificar e ordenar cronolóxicamente
as diversas etapas da vida de Xesús,
utilizando un coñecemento básico das mismas para entender e situar os diversos episodios da vida de Xesús que relatan os Evanxeos. (2ºESO, 4º ESO)
51
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias 6. Identificar e situar cronolóxica y xeográficamente os principais feitos históricos no devenir do pobo cristiá dende os seus oríxenes no século I ata a Reforma relixiosa do século XVI, analizando as consecuencias sociais e históricas dos mesmos. (2ºESO) 7. Mediante o estudo, individual e en grupo, de diversos textos dos Evanxeos que relatan encontros de Xesús con diferentes persoas, sacar conclusións acerca de qué significa e qué implicacións persoais ten ser discípulo de Xesucristo, comunicando os hallazgos ó resto da clase. (2º,4ºESO) 8. Elaborar informes e participar en debates acerca dos papeis dos diversos membros da familia, contrastando a perspectiva bíblica da familia cos diferentes modelos de familia presentes na sociedade actual e valorando en qué medida a familia contribue ó desenrolo integral de cada ser humano. (1ºESO) 9. Participar activamente en algún proxecto colectivo (na familia, no centro escolar, no barrio, no pobo ou na cidade onde vive) que contribua a cubrir as necesidades básicas (biolóxicas, psicolóxicas, sociais ou espirituais) de persoas do seu entorno cercano, manifestando actitudes de solidaridade e compromiso. (1º,2º,4º ESO) 10. Participar en diálogos e debates sobre diversos temas, na interacción cotidiana no aula e no Centro escolar, manifestando actitudes de tolerancia e respeto hacia outras culturas e formas de pensar, recoñecendo que iso é posible sin renunciar a un xuizo crítico sobre as mesmas dende unha perspectiva bíblica. (1º,2º,4ºESO) 11. Utilizando informacións de diversas fontes (libros, artículos de revistas ou periódicos, entrevistas, cuestionarios, programas de radio ou televisión, películas, anuncios publicitarios), identificar os valores predominantes na sociedade actual respecto a diversas situacións, problemas e dilemas éticos contemporáneos, contrastándoos cos valores éticos cristiáns que se encontran expresamente nos Evanxeos e as Epístolas ou se deducen das ensinanzas de Xesús. (2º,4ºESO) 52
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Os traballos poden ser tanto exames coma cuestionarios, tests, redaccións, traballos en grupo, o caderno de clase ou calquera medio de avaliación que o mestre considere axeitado. Valorarase altamente a participación activa na aula e a predisposición cara a área que nos ocupa.
Como contidos mínimos veremos se finalmente o alumno: 1ºCurso -
Coñece a composición do Antigo Testamento
-
Ten interese por extraer ensinanzas da Palabra de Deus
-
Coñece o relato da creación
-
Coñece a vida de Abraham e a súa fidelidade a Deus
-
Decide integrar o perdón na súa vida
-
Coñece os dez mandamentos
-
Entende o valor da amizade
-
Relaciona os salmos coa alabanza, a acción de gracias a sabiduría e a liberación
-
Comprende a necesidade de construir un bo caracter
-
Entende a importancia da oración na vida dun cristián
-
Comprende a misericordia de Deus
-
Coñece feitos da vida de Xesús como o seu nacemento, a súa infancia ou a súa morte
-
Ten conciencia da misión de Xesús na terra en favor de toda a humanidade
-
Coñece os requisitos dun discípulo de Xesús
-
Entende a utilización de parábolas por Xesús
53
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
-
Analiza o feito da morte e da resurreción de Xesús e a súa validez teolóxica, moral e social
-
Entende o gran amor de Deus hacia a humanidade
-
É consciente da importancia da salvación na historia da humanidade
-
Coñece formas para amar máis a Deus
-
Decide falar da súa fe dun xeito valente
-
Reflexiona sobre as consecuencias dos seus actos
-
Valora a situación de liberdade relixiosa na que vivimos e que non existe
2º Curso
noutros países -
Coñece as características dun verdadeiro cristián
-
Recoñece a importancia do esforzo persoal e do compromiso
-
Coñece as características da primeira igrexa
-
Coñece a istoria de Reforma
-
Coñece a figura de Lutero
-
Coñece o exemplo do apóstol Pablo
-
Coñece distintas parábolas narradas no Novo Testamento
-
Sabe as características da verdadeira amizade
-
Rexeita todo tipo de actitudes e comportamentos que promovan a denigración, exclusión ou conduzan á violencia cós semellantes
4º Curso -
É consciente da importancia da salvación na historia da humanidade
-
Coñece o método de ensinanza de Xesús
-
Coñece os aspectos máis relevantes da vida de Xesús
-
Entende o concepto de xustiza dende o punto de vista de Deus
-
Coñece o exemplo de Abraham
-
Entende a importancia de desenrolar cualidades internas
54
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
-
Coñece o concepto bíblico de bautismo
-
Coñece o que significa para un cristiá a igrexa
-
Rexeita todo tipo de actitudes e comportamentos que promovan a denigración, exclusión ou conduzan á violencia cós semellantes
Partiremos dunha avaliación inicial, que realizaremos ao inicio de curso, na que observaremos os coñecementos dos nosos alumnos facendo unha regulación proactiva neste intre. Posteriormente, faremos unha avaliación continuada onde analizaremos o progreso dos rapaces e rapazas, pero tamén o do mestre pasando algún tipo de
enquisa sobre o
alumnado e facendo unha propia avaliación verbo do acadado ou non sobor o planificado. Faremos tamén, ó remata-lo curso unha avaliación final ou sumativa cunha regulación retroactiva para futuras intervencións educativas.
Avaliación do mestre. Ó final de curso, ós alumnos e alumnas encherán uns cuestionarios cós que avaliarán diversos aspectos de interese para o mestre no que respecta á súa intervención educativa: metodoloxía didáctica empregada, trato na aula, exposicións, etc.
Sistema de Cualificación Reflexamos o peso porcentual de cada un dos elementos que conformarán a avaliación:
Asistencia, participación, ter o material e actitude na clase: 40% Media diferentes traballos e/ou exames: 60%
55
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Recuperación durante o curso. No caso de non supera unha avaliación, darase a posibilidade de recuperación da materia mediante a presentación dos traballos e/ou exames que se establezan.
Probas extraordinarias. No caso que a área non sexa superada de xeito ordinario, poderá ser recuperada por medio de exames extraordinarios nas datas e horarios que se establezan no IES.
Materia pendente. No caso de que a materia non fose superada na avaliación final, poderá ser recuperada nas condicións seguintes: -
O alumno, con materias pendentes, que realice satisfactoriamente os traballos ou probas marcados polo departamento superará a materia pendente.
-
O alumno que supere a 2ª Avaliación do curso actual terá superada a materia pendente ( por ser ésta unha materia con contidos progresivos)
-
Aqueles alumnos que polos criterios anteriores non superen a pendente terán a posibilidade de asistir a unha proba final ordinaria en maio e a unha extraordinaria en Setembro.
-
Finalmente, se un alumno aproba a materia do curso actual, aínda que suspendera a pendente, superará esta de maneira automática.
Atención á diversidade Os alumnos teñen diversas capacidades, unha diversa formación, uns intereses diversos, unha diversa motivación e unhas necesidades diversas. A atención á diversidade, logo, suscítase de tres modos básicamente: mediante a chamada
56
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias “optatividade”, mediante a denominada “diversidade curricular” e mediante as designadas “adaptacións curriculares individuais”.
Este último mecanismo se contempla na programación específica de cada área, de maneira que se chegue a “personalizar” o proceso de ensino-aprendizaxe adecuándoo á diversidade de capacidades, formación, intereses, motivación e necesidades do alumnado.
A escola debe ofrecer a cada alumno a axuda pedagóxica que necesite, adaptando a intervención educativa á individualidade destes. Respecto dos alumnos que requiran unha atención especial, programamos (e continuaremos facéndoo) actividades de reforzo específicamente dirixidas aos alumnos que experimentan algún tipo de dificultade no proceso de aprendizaxe e que requiran reforzar os contidos desenvolvidos na unidade ou tema traballado.
Actividades Comp. e Extraescolares No momento da elaboración desta programación propoñemos como actividade complementaria o “VI Concurso Bíblico” que terá lugar nos recreos durante unha ou dúas semanas do segundo trimestre. Ademais fai un curso elaboramos unha revista á que lle chamamos “Anaranía”. Nela participaron activamente todos os nosos alumnos e resultou unha actividade moi motivadora para eles. Polo tanto volvemos a programala para este curso.
57
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias Non propoñemos ningunha actividade extraescolar e/ou complementaria máis xa que non sabemos neste intre as actividades que se programarán no noso entorno que poden ser de interese para o alumnado. De producirse algunha, faremos as xestións oportunas no seu momento para participar activamente.
Dentro deste apartado debemos sinalar dúas liñas de intervención que levaremos a cabo durante o curso. A saber:
Información puntual na aula de todos cantos eventos se produzan durante
o ano académico, e que teñan interese e conexión coa materia que nos ocupa para que o alumnado decida asistir (ou non).
Utilización das novas Tecnoloxías Novas (Internet) para reforzar os
diferentes coñecementos con recursos externos.
Plan Lector e Fomento das NTIC Plan Lector A nosa área súmase ó Plan Lector propoñendo ó alumnado a lectura de varios fragmentos ou libros completos (dependendo do curso) que teñen unha relación directa coa materia que nos ocupa Os libros ós que nos referimos son os seguintes:
BONET, S: Las aventuras de Mario y Elena. Editorial Clie
Cómic: La historia de David
Cómic: Jeremías 58
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
FERNÁNDEZ, J: Treinta pasos hacia la amistad. Lid
INTRIERI, A: Dios también elige burros. Hacia una autoestima sana. Certeza
LEYS, L: Encuentros al límite.
LEWIS, C.S: Las crónicas de Narnia. HarperEntertainment
Libro devocionario de Dios para muchachos. Editorial Unilit
LUCADO, M: La vela de Navidad. Grupo Nelson. IEM. 2007
No instituto temos a denominada “Hora de ler” na que todo instituto está lendo durante unha hora ó mesmo tempo. Aos alumnos cóstalle
ler e para inicialos
na lectura
dispoñemos de libros adecuados a súa idade (biografías de misioneiros, comics, novelas…) no Departamento e incluso algún deles pediunos en préstamo. Tamén celebramos o día da Biblia estudando a súa situación no mundo e lendo a “Historia de Mary Jones y su Biblia”
Fomento das NTIC O uso das NTIC estarán presentes de dous xeitos fundamentais:
Emprego das NTIC como Recurso Didáctico.
O mestre as utilizará para o desenrolo da súa actividade docente e, concretamente, na exposición de varios temas utilizando Power Point.
Utilización de Internet.
Este recurso será utilizado para visualizar páxinas propostas polo mestre para completar, reforzar e/ou ampliar os coñecementos adquiridos na aula.
59
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
Plan de Convivencia A Ensinanza Relixiosa Evanxélica ven sendo dende fai anos un instrumento para a formación integral do alumnado que elixe dita asignatura, considerando a visión global da persoa. A Ensinanza relixiosa Evanxélica está especialmente preocupada pola formación para e pola práctica das ensinanzas adquiridas no reflexo da vida diaria. Existe unha relación entre o aprendizaxe das diferentes unidades didácticas e a educación moral, aprender a ser e aprender a convivir, baseámonos en educar para a paz e a convivencia, fomentando a resolución pacífica de conflictos que en definitiva van rodear a vida diaria do alumnado, pretendemos por tanto, a través das ensinanzas bíblicas, fomentar e adiestrar nesas estratexias. Existe una honda preocupación social, polo deterioro das relacións e dos valores éticos e morais, para iso procuramos fomentar e traballar tendo en conta todos os aspectos que podemos incluir por medio do noso rico currículo e adestrando no desenvolvemento da intelixencia emocional e social por medio dos pasaxes bíblicos (sermón do monte, parábolas de Xesús, proverbios, etc.). Por outra banda un obxetivo fundamental é a interacción entre culturas, e especialmente este entorno mayoritario de etnia xitana, compre unhas características que procuramos traballar dende o noso currículo de maneira trasversal e troncal. Por medio da
ensinanza evanxélica queremos aportar
claves ao alumnado para abordar a difícil tarea de convivir pacifica, solidaria e equitativamente.
Competencias Básicas 60
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
As competencias básicas son aquelas que “sustentan a realización persoal, a inclusión social e a cidadanía activa”. Neste documento reflexionamos sobre o que aporta a Ensinanza Relixiosa Evanxélica (ERE) a cada unha das competencias básicas que sinalamos a continuación:
1. Competencia en comunicación lingüística. No pulo necesario para todo o alumnado da ESO en xeral no que se refire a acadar dunha mellora na competencia lingüística, a ERE fará a súa propia aportación no que se refire ó traballo específico con textos. Este traballo irá encamiñado na lectura propiamente dita, pero tamén na comprensión lectora, exposición oral, etc. Tal como se aprobou en claustro e consello escolar por unanimidade o noso departamento súmase a guía de intervención para a mellora desta competencia premiando a presentación e a omisión de faltas de ortografía, con 0,5 puntos en cada proba realizada.
3. Tratamento da información e competencia dixital. Entendemos a importancia fundamental das NTIC na sociedade actual na que nos desenvolvemos, e o ensino en xeral non pode ser alleo a esta realidade. É máis, estase a facer un esforzo para a incorporación destas no ámbito educativo. Dende a ERE, estableceremos cauces de achegamento á información específica que nos compete. Guiaremos ó alumnado a unha exploración que parta deles mesmos. Fundamentalmente (aínda que non exclusivamente) esta busca de información desenrolarase en internet. Tamén favoreceremos a consecución desta competencia a través da elaboración da revista “Anaranía” 61
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias
4. Competencia social e cívica. Sen dúbida a ERE educa directamente en valores, sendo estes de inspiración cristiana ,xa que promove que os alumnos coñezan a realidade social, o seu pasado histórico e os seus problemas, saiban vivir en sociedade e comprendan a realidade social do mundo no que viven. Ademáis, a materia busca que os alumnos sexan capaces de poñerse no lugar do outro, aceptar as diferencias, ser tolerante e respetar os valores, as creencias, as culturas e a historia persoal e colectiva dos outros, saber convivir e facelo de forma comprometida cos valores universalmente aceptados. Especialmente no bloque de ética cristiá incidiremos nesta competencia.
6. Competencia de aprender a aprender. A metacognición desenrolarase a partires das técnicas de estudo necesarias para a adquisición duns obxectivos propostos. A metodoloxía -fundamentalemente participativa e activa- facilitará este aspecto. A atención, a memoria, a experiencia, a síntese da información, a opinión, pero fundamentalmente o traballo en equipo (aínda que este sexa moi pequeno polas características específicas da ERE) facilitarán a adquisición desta competencia.
7. Competencia sobre autonomía e iniciativa persoal. A Ensinanza relixiosa Evanxélica promove que os alumnos saiban optar con criterio propio, saiban levar adiante as iniciativas necesarias para facerse responsables das propias opcións e adquiran a capacidade necesaria para enfrentarse aos problemas. Ademais, esta materia busca que os alumnos adquiran valores como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mismo, e sexan capaces de transformar as ideas en actos, de xerar ideas novas e posean as cualidades da autonomía, autoestima, perseverancia, responsabilidade, autocrítica, iniciativa e creatividade, ademais das habilidades sociais de respeto polas ideas dos demais, capacidade de diálogo e traballo 62
Programación de Área Profesor: Rebeca Ares Iglesias cooperativo. Por último, os contidos desta materia suliñan a importancia de que os alumnos teñan confianza en sí mesmos, espíritu de superación e a asunción de risgos, e sexan capaces de ter un espíritu emprendedor e unha sana ambición persoal e profesional.
63