DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA
PROXECTO CURRICULAR DE AULA E PROGRAMACIÓN DE 1º DE BACHARELATO Curso : 2014-2015
Xefe de Departamento : ALBERTE BLANCO CASAL Profesor : CÉSAR SÁNCHEZ PAMPÍN
IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” VERIN
INDICE: 1. Introdución e contextualización 3 2. Obxectivos 4 2.1 Obxectivos xerais de etapa 2.2 Obxectivos xerais de materia 3. Contidos, mínimos esixibles, temporalización e distribución de contidos 7 3.1 Contidos 3.2 Temporalización 3.3 Distribución de contidos en 16 unidades didácticas 4. Avaliación 12 4.1 Criterios de avaliación 4.2 Mínimos esixibles 4.3 Procedementos de avaliación 4.4 Criterios de cualificación. 5. Unidades didácticas 19 6. Actividades de seguemento das materias pendentes 67 7. Procedementos para acreditar coñecementos previos 68 8. Material 69 9. Aspectos metodolóxicos 70 10. Medidas de atención á diversidade 71 11. Contidos transversais 72 12. Conexións interdisciplinares 73 13. Fomento da lectura e das TIC 74 14. Accións de contribución ao plan de convivencia 75 15. Actividades extraescolares 76 16. Incorporación das modificacións propostas no curso 2013-2014. 76 17. Procedementos para avaliar a propia programación.
76 2
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
1. INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
O Real decreto 146/2007, do 2 de novembro, establece a estructura do bacharelato e fixa as súas ensinanzas mínimas. Así, no curso 2008-09 esta estructura comezou a implantarse no primeiro curso do bacharelato e será na modalidade de ciencias e tecnoloxía onde figurará a materia optativa de Tecnoloxía Industrial I cuxa programación desenvolveremos a continuación. Neste marco desenvólvese "Tecnoloxía Industrial I" co obxecto de encamiñar aos/as alumnos/ás cara á consecución dos obxectivos establecidos en forma de capacidades que espera alcancen. A tecnoloxía pode entenderse, nun sentido amplo, como o tratado ou o conxunto de coñecementos técnicos, ou no seu sentido restrinxido como o conxunto dos coñecementos técnicos dunha área ou actividade específica. O desenvolvemento dos contidos en "Tecnoloxía Industrial I" derívase dos distintos compoñentes que a integran: •
Compoñente científico: os desenvolvementos científicos aplícanse a desenvolvementos tecnolóxicos.
•
Compoñente técnico: fai referencia ao "saber facer".
•
Compoñente social e cultural: que mostra a relación entre os obxectos inventados polo ser humano e os cambios que se producen nas súas condicións de vida.
•
Compoñente metodolóxico: derivado do modo creativo, ordenado e sistemático como base para a resolución técnica de problemas.
•
Compoñente de representación gráfica e verbal: mediante a cal se fan realidade as ideas. 3
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Segundo expón a lexislación educativa vixente enténdese por currículo en Bacharelato o conxunto de obxectivos, contidos, métodos pedagóxicos, e criterios de avaliación que han de regular a práctica docente. O currículo pasa por tres niveis de concreción ata chegar a propostas concretas plasmadas polos profesores dun determinado Departamento que son as programacións de aula. Na presente programación organízase o currículo da materia "Tecnoloxía Industrial I" para primeiro curso de Bacharelato do IES Xesús Taboada Chivite, pertencente a localidade de Verín a cal é de predominio rural e de poboacións pequenas ao sur da provincia de Ourense. Economicamente hai unha preponderancia do sector primario e algo do secundario (construción, transformado da madeira) e sector servizos (comercio, servizos públicos). O alumnado tipo vive cos seus pais e, en numerosos casos, xunto cos avós, na casa propia e con sitio particular para estudar. Os seus pais traballan e gran parte das nais están dedicadas ás tarefas do fogar.
2. OBXECTIVOS
2.1 Obxectivos xerais de etapa En relación ao currículo oficial a materia de "Tecnoloxía Industrial I" contribúe a desenvolver as seguintes capacidades: a) Dominar a lingua castelá e a lingua galega. b) Analizar e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo e os antecedentes e factores que inflúen nel. c) Comprender os elementos fundamentais da investigación do método científico.
4 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
d) Consolidar unha madureza persoal, social e moral que lles permita actuar de forma responsable e autónoma. e) Participar de forma solidaria no desenvolvemento e mellora do ámbito social. f) Dominar os coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais e as habilidades básicas propias da modalidade escollida. g) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria como fonte de formación e enriquecemento cultural. h) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsibilidade na construción dunha sociedade xusta e quitativa e favoreza a sustentabilidade. i) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres evitando a deiscriminación das persoas con discapacidades, criticando as desigualdades e impulsando as igualdades. j) Reforzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina. k) Expresarse con fluidez e correción nunha ou máis linguas extranxeiras. l) Utilizar eficazmente e con responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación. m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, autoconfianza e sentido crítico n) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social e impulsar conductas e hábitos saudables o) Reforzar actitudes de respecto e de prevención no ámbito da seguridade viaria
5 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
p) Valorar,repectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia e contribír á súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.
2.2 Obxectivos xerais da materia: O desenvolvemento desta materia debe contribuír a que os/as alumnos/ás adquiran as seguintes capacidades: a) Desenvolver autonomía e confianza para inspeccionar, manipular e intervir en máquinas, sistemas e procesos técnicos e comprender o seu funcionamento. b) Comprender o papel da enerxía en procésoos tecnolóxicos, as súas distintas transformacións e aplicacións e adoptar actitudes de aforro e valoración da eficiencia enerxética. c) Utilizar correctamente os útiles, máquinas e ferramentas, dispoñibles na aula taller, valorando a importancia da súa correcta utilización, tanto dende o punto de vista económico coma de seguridade persoal. d) Comprender e explicar como se organizan e desenvolven procesos tecnolóxicos concretos, identificando e describindo as técnicas e os factores económicos e sociais que concorren en cada caso. e) Analizar obxectos e sistemas técnicos para comprender o seu funcionamento, a mellor forma de usalos e controlalos, de cara á súa posterior aplicación en proxectos. f) Analizar e valorar criticamente o impacto do desenvolvemento científico e tecnolóxico na evolución da sociedade, así como na organización do tempo libre e nas actividades de ocio. g) Transmitir con precisión coñecementos e ideas sobre procesos ou produtos tecnolóxicos utilizando vocabulario,símbolos e formas de expresión apropiadas. 6 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
3. CONTIDOS, MÍNIMOS ESIXIBLES, TEMPORALIZACIÓN E DISTRIBUCIÓN DE CONTIDOS
3.1 Contidos e mínimos esixibles: Contidos comúns. - Análise de obxectos e montaxes para a identificación e a selección de solucións a problemas técnicos. -Prevención de recursos materiais e as ferramentas para a realización de cálculos e planificación dos traballos. -Realización de montaxes ou construción de obxectos procurando o uso correcto das feramentas e seguindo a planificación previamente elaborada. -Valoración das montaxes ou dos obxectos construídos. -Investigación de aspectos históricos ou científicos, xerais e específicos de Galicia. -Emprego das TIC para completala formación en canto o acade de obxectivos e resultados. Contidos específicos. Os contidos tratados nesta materia poden distribuirse por bloques e cada bloque abarcará unha serie de unidades onde se especifican de xeito máis concreto os contidos a tratar. Os bloques coas unidades correspondentes son os seguintes: Recursos enerxéticos: unidades 1 e 2. -Obtención, transformación e transporte das fontes de enerxía. Importancia do uso de enerxías alternativas. -Modelización elemental e simulación de instalacións de transformación de enerxía. -Impacto ambiental da produción enerxética en Galicia. 7 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Consumo enerxético. Cálculos e estimacións de consumo. Técnicas e criterios de aforro enerxético. Materiais: unidades 3,4, 5 e 6. -Estado natural, obtención e transformación dos materiais. Propiedades máis relevantes. -Identificación das formas de presentación e selección de materiais comúns en aplicacións características. -Impacto ambiental dos materiais producido en todo o seu ciclo de obtención, transformación e refugo. -Exemplificación da aplicación e da elección de materiais para algún proxecto tipo. Procedementos de fabricación: unidades7 e 8. -Técnicas de fabricación: tipos e clasificación. Máquinas e ferramentas apropiadas para cada procedemento. -Criterios de uso e mantemento de máquinas e ferramentas. Normas de seguranza e hixiene no traballo. -Exemplificación dalgunha técnica sinxela de fabricación con máquinas e ferramentas axeitadas. -Novas tecnoloxías aplicadas aos procesos de fabricación. -Impacto ambiental dos procedementos de fabricación. Criterios de redución. Elementos de máquinas e sistemas: unidades 9, 10,11,12, 13 e 14. -Máquinas e sistemas mecánicos. Vantaxe e rendemento. Transmisión e transformación de movementos. -Esforzos básicos en elementos estruturais. Soporte e unión de elementos mecánicos. -Cálculo, montaxe e experimentación de mecanismos característicos. -Elementos auxiliares de acumulación, disipación e lubricación.
8 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Elementos dun circuíto xenérico: xerador, condutores, dispositivos de regulación e control, receptores de consumo e utilización. -Representación esquematizada de circuítos. Simboloxía. Interpretación de planos e esquemas. -Simulación, montaxe e experimentación de circuítos eléctricos e pneumáticos característicos. -O proceso e os produtos da tecnoloxía: unidades 15 e 16. -Proceso cíclico de deseño e mellora de produtos. Importancia das novas tecnoloxías. -Normalización e control de calidade. -Distribución de produtos. O mercado e as súas leis básicas. Patentes. -Análise sistemática de produtos tecnolóxicos actuais. Razóns do seu éxito ou fracaso. -Planificación e desenvolvemento práctico dun proxecto de deseño e comercialización dun produto.
3.2 Temporalización: Os contidos distribúense en dezaseis unidades didácticas adaptables a un período lectivo de nove meses distribuído en tres trimestres; así, a distribución temporal sería a reflectida na seguinte táboa:
UNIDADES DIDÁCTICAS 1:Fuentes de enerxía: non renovables/renovables
Nº SESIÓNS 14
2:Usos e aplicacións da enerxía
8
3:El ferro e metais ferrosos
8
4: Metais non ferrosos
7 9
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
5: Materiais de construción
7
6: Outros materiais de uso técnico
6
7: Conformación sen perda de material
6
8: Fabricación con perda de material
7
9: Mecanismos de transmisión de movementos
11
10: Mecanismos transformadores de movementos
7
11: Elementos auxiliares de máquinas
4
12: Unión de elementos mecánicos
9
13: Circuítos eléctricos
12
14: Circuítos pneumáticos
12
15: A empresa industrial
7
16: Deseño e calidade dos produtos
10
3.3 Distribución de contidos: A distribución de contidos axústase a un período lectivo de tres trimestres establecéndose a repartición das 16 unidades do seguinte modo: •
Primeiro trimestre: abrangue as seis primeiras unidades computando un total de 50 sesións. Este trimestre divídese en dúas partes: a primeira parte refírese á enerxía, as súas transformacións e usos; e a segunda parte engloba o estudio de materiais. Segundo estes contidos é un trimestre propicio para programar unha visita a algunha central eléctrica ou industria do metal.
•
Segundo trimestre: abrangue dende a unidade 7 ata a 12 (ambas as dúas inclusive) computando un total de 44 sesións. De novo este período divídese en 10 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
dúas partes: a primeira abarca as unidades 7 e 8 nas que se trata a conformación de materiais, mentres que a segunda fai referencia á parte de mecánica da área de "Tecnoloxía Industrial I " •
Terceiro trimestre: abrangue as últimas catro unidades. En canto ao número de unidades é un trimestre máis curto, non obstante compútanse 41 sesións para que unidades tan importantes como as referidas ao estudio de circuítos eléctricos e pneumáticos sexan tratadas de forma ampla sen que supoñan unha carga excesiva para o alumnado neste período final. Con esta distribución preténdese que o primeiro trimestre supoña unha boa
toma de contacto coa materia e dados os temas tratados é un bo período para que a finais del se poida levar unha visita a algunha instalación en concordancia con eses estudios. O segundo trimestre quizais sexa o que máis complexo lle resulte ao alumnado e por iso abarca este período aínda que a realización dalgún tipo de mecanizado ou prácticas con mecanismos sinxelos pode axudar a suavizar esta complexidade. Por último o terceiro trimestre enténdese idóneo para o período final polo xa comentado.
4. AVALIACIÓN
4.1Criterios de avaliación : O "que avaliar" introdúcese en cada unha das unidades didácticas de modo que ao ir tratando cada unidade os criterios de avaliación sexan o máis axustados posibles aos obxectivos que se pretenden conseguir. De tódolos xeitos podemos citar os seguintes criterios de avalicaión xerais: 11 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
• Identificar diferentes fontes de enerxía utilizadas no consumo da vivenda e do centro docente. • Describir diferentes formas de aplicación da enerxía no ámbito doméstico, así como o proceso seguido desde a súa obtención ata a súa utilización. • Interpretar correctamente a información económica e relativa ó consumo enerxético que proporcionan as facturas e outros tipos de documentación comercial. • Interpretar as características técnicas das instalacións de consumo de enerxía a partir dos datos que figuran nestas. • Realizar os cálculos oportunos para determinar o custo económico do consumo enerxético a partir dos datos obtidos. • Suxerir posibles vías de reducción de custos e xustificalas de forma razoada. • Describir as características físicas e técnicas dos materiais compoñentes dun obxecto ou producto tecnolóxico, tales como metais, plásticos, illantes e semiconductores. • Realizar unha análise técnica do obxecto e suxerir posibles procedementos de fabricación e montaxe. • Estimar o custo económico e o posible beneficio que xustifiquen a súa producción. • Enumerar repercusións ambientais da súa producción, uso e eliminación, e clasificalas segundo a fase do proceso á que correspondan. • Emitir xuízos de valor sobre a conveniencia ou inconveniencia da súa producción e uso para a calidade de vida, a saúde e a seguridade persoal e colectiva. • Propoñer medidas alternativas para reciclar os materiais compoñentes, unha vez desbotado o obxecto ou producto analizado. • Desmontar e montar de novo un artefacto, identificar os seus elementos compoñentes e a función que desempeña cada un. • Utilizar as ferramentas necesarias para a montaxe e desmontaxe de modo correcto. • Realizar unha análise funcional do obxecto ou sistema técnico e distinguir entre pezas fundamentais e accesorias. • Utilizar recursos gráficos, como debuxos técnicos, diagramas e debuxos funcionais, para describir o funcionamento do obxecto ou sistema analizado. • Propoñer alternativas ós elementos funcionais de modo que o artefacto realice a súa función en condicións similares. • Valorar de maneira equilibrada as vantaxes e inconvenientes da actividade técnica para a calidade de vida das persoas. • Identificar os factores non estrictamente técnicos que deben ser tidos en conta á hora de avaliar as repercusións da producción e utilización dun producto técnico. • Suxerir materiais, principios de funcionamento ou técnicas de producción alternativas que atenúen as repercusións da actividade técnica. • Propoñer formas de utilización dos productos e servicios de tipo técnico que lles garantan unha mellor calidade de vida ós usuarios e consumidores. • Avaliar a idoneidade das solucións propostas. • Incorporar ó vocabulario habitual os termos específicos e os modos de expresión propios da actividade técnica. • Describir os útiles, ferramentas e máquinas que se utilizan nun proceso productivo. 12 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
• Describir as técnicas de traballo que se utilizan nos procesos productivos mediante esquemas e diagramas de fluxo. • Realizar análises anatómicas de pezas, mecanismos, sistemas e circuítos utilizando en cada caso o vocabulario e a terminoloxía apropiados. • Recoñecer a simboloxía empregada nos planos e esquemas das instalacións eléctricas ou pneumáticas. • Seleccionar os compoñentes correspondentes ó circuíto que se desexa montar a partir da información obtida do plano ou esquema. • Conectar os compoñentes de maneira adecuada sobre un armazón ou nun simulador, seguindo as orientacións do plano ou esquema analizado. • Verificar o funcionamento do circuíto e comprobar a súa utilidade para unha aplicación determinada. • Contribuír co esforzo persoal ás tarefas de traballo do equipo. • Tomar a iniciativa para expoñer e defender os propios puntos de vista, argumentando de forma rigorosa. • Amosar flexibilidade e receptividade ante as ideas ou as achegas doutros membros do equipo. • Interrogarse ante situacións novas e ser cauteloso na toma de decisións e na elaboración de conclusións.
4.2 Mínimos esixibles: RECURSOS ENERXÉTICOS: •
Coñecer as distints fontes de enerxía, renovables e non renovables, así coma a súa obtención, transformación e transporte.
•
Enumerar ventaxas e inconvintes de cada tipo de enerxía.
•
Coñecer as medidas de aforro enerxéticas e saber interpretar cálculos de consumo enerxético.
MATERIAIS: • Coñecer as propiedades máis importantes dos materiais á hora de escollelos para a fabricación de obxetos.
13 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
• Coñecer e saber identificar os materiais máis importantes a nivel industrial ( metais e aliaxes, plásticos, cerámicos,téxtiles …) e as súas principais características e aplicacións. • Coñecer en detalle a obtención e procedencia dos materiais máis importantes a nivel industrial. ELEMENTOS DE MÁQUINAS E SISTEMAS: • Saber identificar e indicar a misión dos elementos de transmisión e transformación do movemento. • Calcular correctamente as velocidades, momentos torsores e potencias de diferentes conxuntos mecánicos. • Saber clasificar e coñecer a función dos elementos mecánicos auxiliares. • Entender o funcionamento dos circuitos pneumáticos e eléctricos sabendo recoñecer os seus elementos e a súa misión. • Identificar a simboloxía empregada en pneumática e en electricidade.
PROCEDEMENTOS DE FABRICACIÓN: • Coñecer, comprender e explicar os distintos procedementos e técnicas empregadas na fabricación de máquinas. • Coñecer os sistemas de fabricación, as máquinas ferramentas principais e as operacións básicas. • Enumerar as medidas de seguridade para traballar con cada máquina. PROCESO E PRODUTOS DA TECNOLOXÍA: • Coñecer os distintos elementos que forman un sistema de producción e a misión de cada un deles. • Entender o concepto de normalización, calidade e de tolerancias de fabricación. 14 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
• Identificar as fases de deseño, planificación da producción, producción e posta no mercado dun produto de venta masiva.
4.3 Procedementos de avaliación: Representan os medios dos que nos valemos para efectuar un diagnóstico das capacidades indicadas nos obxectivos. A avaliación ha de ser continua ao longo do proceso e utilízanse os seguintes recursos: •
Observación sistemática na aula e comportamento.
•
Grao de participación nos grupos de traballo.
•
Realización de exercicios propostos.
•
Asistencia e puntualidade a clase.
•
Realización de probas escritas: faranse probas parciais que representen unha división coherente das unidades dese trimestre. Antes da finalización do trimestre o profesor debe facer probas de recuperación. O profesor pode levar a cabo a realización de tales probas de duas maneiras. Unha das maneiras e facer probas de recuperación despois das correspondentes probas parciais nas que os alumnos non tiveron unha calificación igual ou superior a cinco. Outra maneira pode ser esperar ao final do trimestre e facer unha única proba de recuperación para aqueles alumnos que non teñan unha media aritmética superior ou igual a cinco das probas parciais (nestes casos a recuperación global abarcará as probas con calificación inferior a cinco) . Este opción só pode escollerse cando a nota de cada unha das probas parciais sexa igual ou superior a catro.
15 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Decidir entre unha maneira ou outra dependerá de como se vaia desenvolvendo a materia e será acordado entre o profersor e o alumnado. Tamén é posible a mellora da calificación global a través dunha proba especial que non ten por que coincidir coas probas de recuperación.
•
Avaliación de proxectos e traballos ( terminación no prazo previsto, satisfacción polo traballo en grupo, orixinalidade, limpeza e orde no traballo, faltas de ortografía e emprego do vocabulario técnico axeitado, etc ).
4.4 Criterios de cualificación: A cualificación global do trimestre farase según os seguintes casos: 1.- Alumnos con calificacións nas probas parciais superiores ou iguais a cinco:media aritmética das mesmas. 2.-Alumnos con calificacións iguais ou superiores a catro ( cando se opte por unha única proba de recuperación global) nalgunha das probas parciais: media aritmética das mesmas. 3.- Alumnos con probas de recuperación feitas (cando se opte por facer varias recuperacións): media das probas parciais superadas xunto coas probas de recuperación. 4.- Alumnos que non superaron ningunha proba parcial: media aritmética das probas de recuperación. 5.- Alumnos con suba de nota nalgunha das probas individuais: media do resultado da proba de suba de nota xunto cos resultados das demais probas individuais. A calificación anterior pode verse modificada positiva ou negativamente atendendo a aspectos como son a entrega de traballos, asistencia a clase, puntualidade, traballo e participación en clase, etc. O profesor pode estimar que estes baremos 16 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
afecten a calificación final do trimestre nunha porcentaxe que implique a suma ou a perda dun punto da calificación global.
Como proposta xeral e síntese do dito, valga o seguinte esquema de carácter orientativo:
ACTIVIDADES DE AVALIACIÓN
IMPORTANCIA
- Probas escritas / orais
85 %
- Entrega de traballos
10 %
- Predisposición cara ao traballo. - Interese polo traballo
5%
- Cumprimento das normas - Busca de información
•
A calificación ordinaria na finalización do curso será a media das
calificacións obtidas en cada un dos trimestres. •
Aqueles alumnos que non acaden na calificación global un resultado igual
ou superior a cinco terán que facer unha proba extraordinaria na que se engloben tódolos contados imartidos ao longo do curso. Esta proba terá unha calificación positiva se é superior ou igual a cinco. Ademais o profesor tamén se avaliará a través dunha reflexión propia tendo en conta os resultados obtidos da avaliación do alumnado.
17 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
5.UNIDADES DIDÁCTICAS
A continuación, preséntanse esas dezaseis unidades cada unha cos seus obxectivos, contidos ( conceptos, procedementos, actitudes, valores e normas ), metodoloxía, actividades e criterios de avaliación:
UNIDADE 1: FONTES DE ENERXÍA NON RENOVABLES/RENOVABLES
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: - Enumerar fontes de enerxía utilizadas polo home ao longo da historia. - Distinguir entre fontes de enerxía renovables e non renovables para poder levar a cabo unha a súa clasificación. - Diferenciar correctamente entre enerxía cinética e enerxía potencial dun corpo. - Recoñecer os diferentes tipos de carbón segundo o seu contido en carbono, poder calirífico e as súas aplicacións. - Describir os procesos de extracción de combustibles. - Diferenciar os distintos tipos de combustibles gasosos e líquidos segundo a súa orixe, composición, poder calirífico e aplicacións. - Identificar os axentes contaminantes que se producen na combustión do carbono e do petróleo e valorar criticamente as súas consecuencias ambientais. - Enumerar os produtos máis importantes que se obteñen da destilación fraccionada do petróleo e as súas aplicacións máis significativas. - Enumerar os elementos básicos dunha central eléctrica. 18 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Enumerar os diferentes tipos de centrais térmicas e explicar as súas características. - Distinguir os diferentes tipos de centrais nucleares e valorar o seu impacto ambiental. - Calcular a potencia dunha central hidroeléctrica coñecidos o caudal dispoñible e a altura do salto. - Describir a estrutura e o funcionamento dun colector solar plano. - Describir a transformación enerxética que ten lugar nas centrais heliotérmicas. - Relacionar a superficie dun panel fotovoltaico coa enerxía útil que se obtén del. - Indicar as condicións máis apropiadas para a instalación dunha central eólica. - Describir o funcionamento básico dunha central xeotérmica e dunha maremotriz - Describir os procesos de transformación da biomasa e os biocombustibles. - Realizar os cálculos enerxéticos a partir do poder enerxético de diferentes biocombustibles. - Clasificar os residuos sólidos urbanos atendendo á natureza dos seus compoñentes e describir os procesos que permiten o seu aproveitamento enerxético. Contidos: a) Conceptos: 1. A enerxía: tipos, transformacións e fontes. 2. O carbón: tipos, procesos de extracción e combustión. 3. O petróleo: proceso de refinado e combustión dos seus derivados. 4. Os combustibles gasosos: gas natural, gas do carbón, gas de hulla, gases licuados do petróleo e acetileno. 5. Os combustibles líquidos: gasolina, gasóleo, queroseno. 6. Centrais térmicas: aproveitamento térmico do combustible, ciclo do vapor, circuíto de refrixeración e xeración de enerxía eléctrica.
19 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
7. Centrais nucleares:seguridad e impacto ambiental. 8. Centrais hidráulicas: características e potencia. 9. Centrais heliotérmicas. 10. Conversión fotovoltaica. 11. Centrais eólicas. 12. Enerxía xeotérmica. 13. Enerxía maremotriz: centrais. 14. A biomasa: aproveitamento enerxético. 15. Os residuos sólidos urbanos ( RSU ).
b) Procedementos: - Identificación e clasificación das fontes de enerxía. - Clasificación dos derivados do petróleo. - Clasificación dos combustibles gasosos e líquidos. - Descrición do proceso de xeración de enerxía eléctrica nunha central térmica. - Cálculo da enerxía xerada a partir da desintegración dunha determinada cantidade de combustible nuclear. - Descrición do funcionamento dunha central eléctrica a partir dunha visita guiada. - Clasificación das centrais hidráulicas. - Cálculo da potencia dunha central hidráulica,de un colector solar e dun aeroxerador. - Cálculo dun panel fotovoltaico. - Decrición do funcionamento dunha central maremotriz. - Cálculo da enerxía que se pode obter a partir da biomasa. - Interpretación de diagramas de composición e destino dos RSU. 20 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
c) Actitudes, valores e normas: - Comprender a evolución dos distintos sistemas de xeración de enerxía. - Informarse sobre os novos desenvolvementos tecnolóxicos. - Valorar a necesidade de reducir a contaminación xerada nas centrais térmicas e nas nucleares ( educación ambiental ) - Interese por investigar acerca da fisión nuclear. - Comportamento responsable nas visitas ás instalacións industriais.
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre as fontes de enerxía e expresando a necesidade das enerxías alternativas. Levaranse a cabo explicacións teóricas apoiándose sempre en esquemas ,estadísticas e exemplos para que o alumnado poida comprender, crear a súa opinión e a discutir en grupos e chegar a posicións de responsabilidade polo interese do medio e a ecoloxía. Actividades: - Expoñer coñecementos previos. - Identificar os diferentes tipos de manifestacións enerxéticas e facer cálculos sinxelos de enerxía cinética, potencial, térmica etc. - Confeccionar un esquema no que se clasifiquen os tipos de enerxías. - Buscar información sobre as variedades de carbón que inclúa datos sobre o seu contido en carbono, poder calirífico e aplicacións. - Buscar información sobre a chuvia ácida e o efecto invernadoiro. - Realizar un cadro resumo sobre os produtos obtidos da destilación do petróleo xunto coa súa temperatura de condensación e aplicacións. 21 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Identificar as partes e o funcionamento dunha central térmica e describir os intercambios enerxéticos que teñen lugar nelas. - Investigar sobre as características dalgunha central térmica existente en Galicia. - Aplicar a ecuación de Einstein para calcular a enerxía obtida por desintegración de unha determinada cantidade de materia. - Identificar as partes esenciais dunha central nuclear e describir a función de cada unha. - Observar mediante algunha imaxe como se realiza a transformación enerxética nunha central hidroeléctrica e ver as diferenzas entre os diferentes tipos destas. - Calcular a potencia dunha central hidroeléctrica manexando rendementos. - Calcular a potencia desenvolvida por colectores planos tendo en conta a radiación soar terrestre, superficie dos colectores e rendemento da instalación. - Calcular a potencia desenvolvida por muíños eólicos tendo en conta datos como a superficie das súas aspas, velocidade e densidade do vento. - Ler textos explicativos sobre a conversión fotovoltaica da enerxía solar e calcular os diferentes parámetros relacionados cos paneis solares. - Resumir o funcionamento das centrais xeotérmicas, mareomotoras e hidrotérmicas. - Calcular a enerxía que pode obterse a partir dunha determinada masa de biocombustible. - Analizar diversos diagramas nos que se valoren criticamente o uso dos RSU. - Visitar algunha central térmica, hidroeléctrica ou eólica e confeccionar un traballo sobre os seus características técnicas, potencia etc.
Avaliación: - Clasificar unha determinada fonte de enerxía como renovable ou non renovable. 22 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Definir os conceptos de enerxía eólica, hidráulica, térmica, nuclear, soar e ver o seu relación coa súa fonte de enerxía. - Enumerar os principais axentes contaminantes derivados da combustión do carbón e dos derivados do petróleo, e describir os seus efectos ambientais. - Describir o proceso de destilación do petróleo. - Identificar os elementos básicos dunha central térmica a partir dun esquema. - Explicar a función do moderador e as barras de control nunha central nuclear e enumerar os riscos deste tipo de centrais xunto coas medidas de seguridade. - Explicar o funcionamento dun determinado tipo de turbina hidráulica. - Realizar problemas encamiñados ao cálculo de potencias de centrais hidráulicas, colectores solares planos e aeroxeradores. - Describir o funcionamento dun dispositivo de aproveitamento de enerxía xeotérmica, maremotriz ou hidrotérmica. - Calcular a enerxía obtida a partir dunha determinada masa de biocombustible coñecido o seu poder calirífico e rendemento da instalación.
23 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
UNIDADE 2: USOS E APLICACIÓNS DA ENERXÍA
Obxectivos: Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: -Describir as características xerais da rede de distribución eléctrica. -Identificar os elementos de seguridade e control dunha instalación eléctrica e explicar a función de cada un. -Determinar o grao de electrificación dunha vivenda segundo as súas necesidades de consumo. -Identificar os termos que aparecen nunha factura de enerxía eléctrica e interpretalos. -Calcular o custo de consumo eléctrico dunha vivenda a partir das potencias dos receptores. -Coñecer as diferentes modalidades de subministración de gas que pode ter unha vivenda. -Realizar cálculos de consumo de gas en situacións cotiás. -Identificar os termos que aparecen nunha factura de gas canalizado e interpretalos. -Calcular o custo de consumo de gas a escala doméstica tendo en conta todos os termos que aparecen na factura. -Coñecer a normativa xeral sobre instalacións eléctricas e manexo do gas, así como os aparatos conectados a el, vixentes no noso país.
Contidos: a) Conceptos: 1. A enerxía eléctrica. 2. Elementos de seguridade e control da instalación. 3. Grao de electrificación dunha vivenda. 24 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
4. A factura da enerxía eléctrica. 5. Normativa xeral sobre instalacións eléctricas. 6. O gas: medida do seu consumo. 7. A factura de gas canalizado. 8. Precaucións no uso e manexo do gas.
b) Procedementos: -Determinar o grao de electrificación dunha vivenda. -Interpretar a factura de enerxía eléctrica. -Aplicación xeral da normativa sobre instalacións eléctricas. -Determinación do consumo de gas. -Interpretación da factura de gas canalizado. c) Actitudes, valores e normas: -Valorar a necesidade de medidas de aforro enerxéticas que minimizan o consumo da enerxía e a adopción desas medidas no ámbito persoal ( educación do consumidor ). - Valorar a necesidade dun aforro enerxético dende un punto de vista económico, social e ambiental.
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno mediante información sobre o consumo de enerxía en Galicia en relación ao resto do país e mesmo comparando este consumo entre España e o resto de países desenvolvidos. Dende aquí a ira desenvolvendo o tema en canto ao consumo de enerxía eléctrica e de gas deixando ao alumno discutir
25 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
en grupo as distintas achegas para acabar acentuando o trasfondo da unidade que é fomentar o interese crecente polo medio e a ecoloxía.
Actividades de aprendizaxe: -Identificación dos usos e aplicacións da enerxía a partir dos coñecementos iniciais. -Consulta de fontes de información escrita acerca dos usos e aplicacións enerxéticas. -Manexar elementos de seguridade e control dunha instalación eléctrica (contador, ICP, diferenciais). -Ler e memorizar un cadro no que se especifiquen as condicións para determinar o grao de electrificación dunha vivenda e aplicalo a cálculos simples a partir da potencia de determinados receptores conectados á rede. -Observar a factura do consumo de enerxía eléctrica e identificar os seus termos. -Calcular o importe de consumo de enerxía eléctrica tendo en conta os termos que aparecen na factura. -Calcular a enerxía útil subministrada por un quentador de gas, coñecida a súa potencia, tempo de funcionamento e rendemento de transferencia de calor da instalación. -Observar unha factura de gas canalizado e identificar os termos que aparecen nela. -Calcular o importe total do consumo de gas tendo en conta os termos da factura. -Deseñar a instalación eléctrica dunha vivenda con grao de electrificación medio e confeccionar o esquema unificar do circuíto. -Enumerar medidas de aforro enerxéticas.
26 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Avaliación: -Describir os elementos de seguridade de e control dunha instalación eléctrica. -Determinar o grao de electrificación dunha vivenda a partir da potencia dos aparatos conectados á rede. -Interpretar unha factura real tanto de enerxía eléctrica coma de gas canalizado e calcular o importe total de cada unha tendo en conta todos os termos que aparecen nelas. -Calcular a potencia subministrada e a enerxía consumida nunha vivenda a partir da lectura do contador de gas. -Enumerar as precaucións no uso e manexo do gas por parte do usuario. -Enumerar medidas de aforro enerxético.
UNIDADE 3: O FERRO E OS METAIS FERROSOS
Obxectivos Ao termo desta unidade o alumnado deberá ser capaz de: -Entender o proceso de extracción, limpeza e transformación do mineral de ferro. -Clasificar os materiais siderúrxicos e describir a utilidade industrial de cada un. -Denominar correctamente as partes e os elementos de que consta un alto forno e describir os procesos que nel teñen lugar. -Enumerar riscos para a saúde provocados polo traballo na siderurxia e sensibilizarse fronte a eles. -Comprender o proceso de obtención de fundicións e aceiros ( forno LD, convertedor Bessemer, forno Siemens-Martin, forno eléctrico e forno de indución ). -Comprender a terminoloxía básica no campo da siderurxia.
27 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Coñecer cales son os materiais máis empregados industrialmente e as súas propiedades mecánicas.
Contidos: a) Conceptos: 1. O ferro.
4. Os aceiros: procesos de fabricación.
2. Os materiais férricos.
5. Presentación comercial do aceiro.
3. As fundicións.
6. Impacto humano da obtención do ferro e do aceiro.
b) Procedementos: -Realización dun esquema gráfico do proceso completo de extracción, transformación e tratamento dos materiais metálicos. -Diferenzas entre aceiros e fundicións segundo o contido de carbono da aliaxe. -Interpretación dos diagramas Fe-C. -Realización de sinxelos exercicios para identificar o tipo de aceiro necesario en determinadas aplicacións. -Interpretación da simboloxía e códigos alfa-numéricos que identifican os diferentes tipos de aceiros comerciais. c) Actitudes, valores e normas: -Comprender e respectar as vantaxes sociais e medio ambientais que desenvolven os chatarreiros ( educación ambiental ). -Comprender a necesidade de aproveitamento enerxético dos residuos que se producen o alto forno. -Toma de conciencia das repercusións dos procesos de obtención do ferro e do aceiro para a saúde ( educación para a saúde ). 28 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre a clasificación, obtención e aplicacións dos materiais férricos. Posteriormente levaranse a cabo explicacións teóricas apoiándose sempre en esquemas e material audiovisual para concluír coa realización por parte do alumno dun traballo en pequenos grupos co fin de promover o interese que teñen os materiais férricos no noso tempo.
Actividades de aprendizaxe: -Observar un diagrama para distinguir as materias primas dos materiais elaborados e dentro destes, diferenciar os metálicos dos non metálicos. -Elaborar un resumo coa composición, aspecto e riqueza dos principais minerais do ferro. -Identificar as partes principais e os procesos que teñen lugar nun alto forno. -Interpretar un diagrama Fe-C e calcular a cantidade relativa de cada fase. -Analizar un cadro resumo no que se detallen as diferentes aliaxes que pode conter o aceiro xunto coas súas aplicacións máis relevantes. -Analizar comparativamente os convertedores de Bessemer-Thomas a través da lectura de textos e interpretación de imaxes. -Identificar as partes principais e os procesos que teñen lugar nun forno SiemensMartins. -Comparar o forno eléctrico de arco co de indución a través da lectura de textos.
29 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Memorizar comprensivamente as diferentes formas de tratamento de coada, tipos de instalacións siderúrxicas onde ten lugar e o impacto humano destes procesos. -Analizar un esquema no que se especifiquen os códigos e a simboloxía dos aceiros comerciais.
Avaliación: -Relacionar os principais minerais de ferro coa súa composición. -Identificar nun debuxo os elementos da instalación dun alto forno e describir os procesos que nel teñen lugar. -Analizar comparativamente un covertidor Bessemer e un LD, un forno eléctrico de arco e un de indución; e describir o ciclo teórico do combustible nun forno SiemensMartin. -Relacionar as principais aliaxes do aceiro e enumerar aplicacións concretas. - Describir as formas do tratamento da coada e os produtos que se obteñen. UNIDADE 4: METAIS NON FERROSOS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: -Clasificar os materiais non férricos en función da súa densidade. -Coñecer os metais máis utilizados na industria ante determinadas situacións de corrosión e os máis empregados como complemento dos aceiros e fundicións. -Coñecer o proceso de obtención do ao, Mg e Cu así como as súas propiedades mecánicas fundamentais e aplicacións. -Comprender a terminoloxía técnica básica no ámbito en que se desenvolve este tema.
Contidos: a) Conceptos: 30 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
1. Clasificación dos materiais non férricos. 2. Aliaxes de aluminio. 3. Metais ultralixeiros. Aliaxes de magnesio. 4. Metais pesados. O cobre e as súas aliaxes. 5. Outros metais: chumbo, estaño, cromo, mercurio, cinc, níquel e titanio. 6. Aplicacións particulares dos metais non férricos. b) Procedementos: -Observación e análise dos procesos de obtención e afinación dos principais metais non férricos. c) Actitudes, valores e normas: -Interese pola consulta de materiais didácticos para intentar reproducir como se producen as reaccións de corrosión química e comprender os inconvenientes que xorden en certos procesos industriais debido á corrosión. -Toma de conciencia das repercusións da manipulación dalgúns metais non férricos para a saúde e seguridade dos traballadores ( educa
31 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Contidos: a) Conceptos: 1. Materiais pétreos e cerámicos: pedra para construción, arxilas e derivados. 2. Conglomerantes e morteiros. 3. O formigón. 4. O xeso. 5. O vidro: tipos e produtos derivados. 6. A madeira: aplicacións e derivados. Vernices e pinturas. 7. Aceiros para a construción. b) Procedementos: -Analizar diferentes materiais de construción do centro e investigar sobre as novidades máis recentes en materiais de construción.
c) Actitudes, valores e normas: -Valoración da utilidade de diferentes materiais empregados na construción a partir das súas características técnicas e do seu prezo no mercado (educación do consumidor).
Metodoloxía: Esta é unha unidade onde se pode lograr unha intensa actividade do alumnado, dado o alto grao de nivel participativo que podemos desenvolver a través de actividades que fomenten a busca de información e actividades que lles aproximen ao terreo profesional no que se encadra a devandita unidade. É un tema que non achega conceptos físicos nin
matemáticos
importantes
pero
si
pode
achegar
elementos
básicos
no 33
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
desenvolvemento intelectual do alumnado grazas á posibilidade que este vai ter de aprender en contacto coa realidade.
Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. -Ler un texto e observar imaxes co fin de: i.
Memorizar as aplicacións das principais rochas e derivados da arxila na construción así como as do formigón en masa e do formigón armado, e do xeso.
ii.
Identificar as transformacións que teñen lugar no proceso de obtención do cemento Pórtland.
iii.
Comprender o proceso de tensado das armaduras do formigón pretensar.
iv.
Presentar a cronoloxía do vidro tanto na Antigüidade coma na era industrial.
v.
Confeccionar unha ficha resumo co proceso de obtención e as aplicacións máis destacadas dos principais derivados da madeira.
vi.
Xustificar a utilidade dos aceiros e outros materiais metálicos empregados na construción.
Avaliación: -Xustificar as aplicacións dalgúns materiais cerámicos e pétreos a partir das súas propiedades técnicas. -Identificar os diferentes procesos durante a obtención de cemento Pórtland. -Calcular o custo enerxético de obtención dunha determinada cantidade de cemento.
34 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Describir as vantaxes do formigón armado e do formigón pretensar fronte o formigón convencional. -Calcular a cantidade de compoñentes necesaria para obter un determinado volume de formigón de características dadas. -Enumerar os diferentes tipos xeso. -Relacionar os principais compoñentes do vidro ordinario xunto coas súas propiedades. -Sinalar qué vidro é o máis acertado segundo o tipo de aplicación. -Seleccionar o tipo de madeira máis axeitado para a construción dun elemento estrutural en función dos esforzos que debe soportar. -Xustificar a utilidade do aceiro fronte a outros materiais de construción.
UNIDADE 6: OUTROS MATERIAIS DE USO TÉCNICO
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: -Xustificar a estrutura molecular dos plásticos a partir dos distintos procesos de polimerización que se empregan na súa obtención. -Distinguir entre plásticos termoplásticos e plásticos termoestables. -Identificar o tipo de plástico co que están fabricados diferentes obxectos e clasificalo segundo o seu comportamento fronte á calor e segundo a súa orixe. -Describir algún proceso de obtención de plásticos.
35 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Describir os procesos de produción de pasta de papel e os métodos e produtos empregados, e enumerar as operacións sucesivas polas que pasa o papel durante o proceso de fabricación. -Distinguir diferentes tipos de papel segundo o seu grosor, textura e as súas propiedades. -Recoñecer a importancia económica e ecolóxica do papel reciclado. -Identificar fibras téxtiles, clasificalas segundo a súa orixe e comparar as características e propiedades das principais fibras naturais. -Distinguir tipos de tecido pola forma de entrelazado dos seus fíos. -Describir o proceso de obtención de tecidos.
Contidos: a) Conceptos: 1. Os plásticos: estrutura. 2. Clasificación dos plásticos: xeral e segundo a súa orixe. 3. Métodos de obtención de plásticos. 4. O papel. 5. Proceso de produción de pasta de papel. 6. Fabricación do papel. 7. Tipos de papel: o papel reciclado. 8. Fibras téxtiles e tecidos. 9. Tipos de tecidos. Proceso de obtención. b) Procedementos: -Observación e análise do proceso de obtención do papel, dos plásticos e fibras sintéticas. 36 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
c)Actitudes, valores e normas: -Valoración crítica do uso do papel reciclado tendo en conta as súas vantaxes e inconvenientes así como o seu prezo de mercado ( educación para o consumidor ). -Interese por coñecer as vantaxes do papel reciclado ( educación ambiental ).
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre a tipoloxía, constitución, propiedades e aplicacións de materiais como o papel, os plásticos e fibras téxtiles. Posteriormente levaranse a cabo explicacións teóricas apoiándose sempre en esquemas e material audiovisual para concluír coa realización por parte do alumno dun traballo en pequenos grupos co fin de promover o interese que teñen os materiais anteriores no noso tempo.
Actividades de aprendizaxe: -Realizar ensaios sinxelos co fin de diferenciar distintos tipos de plásticos polas súas propiedades. -Buscar información acerca do reciclado de plásticos. -Escribir a fórmula de diversas estruturas moleculares de polímeros sinalando o tipo de polimerización que presentan. -Resumir textos nos que se describen diferentes tipos de plásticos segundo a súa orixe. -Analizar comparativamente os diferentes métodos de obtención de papel. -Identificar as transformacións xerais que teñen lugar no proceso de obtención do papel. -Obter información que xustifique o uso de papel reciclado. 37 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Confeccionar un esquema que sintetice cáles son as principais fibras téxtiles. -Resumir textos que expliquen os procesos das principais fibra téxtiles ( algodón, la, liño e seda ).
Avaliación: -Explicar as diferenzas entre cada un dos tres métodos de obtención de pasta de papel. -Describir o proceso de fabricación do papel. -Enumerar as aplicacións do papel segundo as súas propiedades de constitución. -Indicar razoadamente as vantaxes e inconvenientes do uso do papel reciclado fronte ao papel normal. -Escribir a fórmula molecular dun polímero a partir dun monómero de orixe. -Identificar as diferenzas entre os plásticos termoplásticos e os termoestables. -Enumerar diferentes tipos de plásticos segundo as súas aplicacións. -Describir as fibras téxtiles segundo a súa orixe e describir o proceso de obtención de tecidos.
UNIDADE 8: FABRICACIÓN CON PERDA DE MATERIAL
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: -Identificar as técnicas de fabricación con perda de material e distinguir entre as que poden desenvolverse de forma manual e as que se levan a cabo mediante máquinas. -Recoñecer e saber dar utilidade ás máquinas ferramentas do aula-taller. -Clasificar as máquinas ferramentas segundo a súa potencia, cantidade de material que desprenden e o tipo de operación que levan a cabo. -Identificar as magnitudes que caracterizan as máquinas ferramentas. 38 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Saber manipular os obxectos de forma axeitada e correcta coas máquinas ferramentas. -Coñecer os principios básicos de funcionamento das máis representativas. -Coñecer e aplicar as normas específicas de uso e mantemento das máquinas ferramentas máis representativas. -Efectuar sinxelos traballos de mecanización de materiais utilizando algunha das máquinas ferramentas que se describen nesta unidade. -Coñecer e xustificar as medidas de protección tanto das máquinas coma do propio operario.
Contidos: a) Conceptos: 1. Ferramentas manuais: limas, serras. 2. Proceso de cizalladura. 3. A limadora e a serra eléctricas. 4. O trade. 5. Cepilladora/lixadora. 6. O torno. 7. A fresadora. 8. A rectificadora. 9. Separación por calor: corte mediante soprete, cortador por fío quente e corte por plasma de arco. 10. Normas de seguridade. b) Procedementos: -Determinación dalgúns parámetros característicos da cadea cinemática dunha máquina ferramenta: velocidade de xiro, velocidade de corte e avance. 39 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
c) Actitudes, valores e normas: -Mostra de interese polo coidado e bo uso das máquinas ferramentas. -Respecto polas normas de seguridade no uso desas máquinas ( educación para a saúde ).
Metodoloxía: Esta é unha unidade onde conseguir un alumnado motivado non é especialmente difícil dado o carácter altamente práctico do tema. A mellor forma de que os alumnos alcancen os obxectivos antes mencionados é permitindo que sexan eles mesmos os encargados de manexar as máquinas ferramentas mediante o desenvolvemento de traballos sinxelos nos que se debe facer especial fincapé nas normas de seguridade e no bo uso das máquinas.
Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. -Confeccionar un cadro resumo con todas as máquinas ferramentas que figuran no aula-taller. -Calcular a velocidade de xiro do eixe principal dun torno a partir da velocidade do motor e as relacións de transmisión dos sistemas de accionamento internos. -Calcular a velocidade de avance da coitela dun torno. -Calcular a velocidade de xiro da broca dun trade a partir da velocidade de xiro do motor e as relacións de transmisión dos sistemas de accionamento internos. -Calcular a velocidade de corte dunha broca a partir da súa velocidade de xiro e o seu diámetro.
40 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Levar a cabo unha análise das máquinas ferramentas que figuran no taller observando os seus elementos básicos e verificando a existencia de medidas de protección. -Levar a cabo mecanizados simples usando algunhas das máquinas ferramentas do aula-taller.
Avaliación: -Identificar visualmente ferramentas manuais e máquinas ferramentas que figuran no taller. -Describir o funcionamento das máquinas ferramentas que figuran no taller. -Calcular os parámetros característicos da cadea cinemática dunha máquina ferramenta. -Enumerar normas de seguridade necesarias para levar a cabo unha determinada operación de mecanización con algunha das máquinas dispoñibles no aula-taller.
UNIDADE 7: CONFORMACIÓN SEN PERDA DE MATERIAL
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: -Coñecer os distintos procesos de conformación de pezas e saber de forma xenérica cando un é máis apropiado que outro. -Recoñecer que calquera peza metálica, por sinxela que sexa, requiriu dun ou varios procesos de conformación máis ou menos complexos. -Saber diferenciar, a simple vista, qué procesos sufriu unha determinada peza metálica. -Distinguir entre moldeo por gravidade e por presión.
41 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Coñecer a grandes trazos as diferentes técnicas dos moldeos por gravidade e por presión e sinalar as súas analoxías e diferenzas. -Distinguir entre deformación elástica e deformación plástica, e recoñecer esta como o fundamento das técnicas de deformación por compresión e tracción. -Describir brevemente o proceso de forxa manual e indicar as ferramentas que se utilizan en cada operación. -Distinguir os diferentes tipos de trens de laminación que se utilizan na industria e os tipos de produtos que se obteñen de cada un. -Explicar en que consiste o proceso de extrusión e indicar qué tipos de obxectos se obteñen del. -Comparar os procesos de estampación en frío e en quente, e xustificar as vantaxes dos procesos en frío. -Xustificar o fundamento das técnicas de deformación por tracción. -Coñecer o ámbito industrial de aplicación e a terminoloxía técnica básica no campo da conformación. Contidos: a) Conceptos: 1. Tecnoloxías de fabricación. 2. Conformación por fusión e moldeo. 3. O proceso de moldeo: por gravidade ( en area, en coquilla e á cera perdida, ) e por presión ( por forza centrífuga e por inxección ). 4. Conformación por deformación. 5. Forxa. 6. Laminación. 7. Extrusión. 42 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
8. Estampación en quente e estampación en frío. 9. Deformación por tracción: estiramento e trefilado. b) Procedementos: -Análise dos procesos utilizados na fabricación dun determinado produto. c) Actitudes, valores e normas: -Ser consciente da importancia das medidas de prevención de accidentes no taller e a súa utilidade para conseguir unha mellor calidade de traballos ( educación para a saúde ). -Adoptar medidas de minimización de xeración de residuos. -Utilizar con bo criterio as distintas máquinas do taller segundo as súas aplicacións.
Metodoloxía: Dado o alto contido teórico desta unidade para que o seu desenvolvemento sexa o máis amena e motivadora posible para o alumno debemos favorecer máis que nunca unha metodoloxía altamente activa: programando unha clase na que permita a actividade dos alumnos por enriba da propia actividade do profesor; este marcará as pautas e o alumno dedicarase á busca de información co fin de completar de forma satisfactoria os conceptos da devandita unidade.
Actividades de aprendizaxe: - Analizar os obxectivos que se pretenden conseguir. -Evocar coñecementos previos. -Ler un texto no que se describa o proceso xeral de moldeo. -Elaborar resumos e esquemas que expliquen brevemente os diferentes modos de conformación de pezas sen perda de material así como levar a cabo unha análise 43 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
das diferentes técnicas empregadas dentro de cada modo valorando as vantaxes dunhas técnicas sobre outras e dando aplicacións no ámbito industrial. -Visitar unha industria metal-mecánica, observar os procesos de conformación que se levan a cabo nela e elaborar un informe. Avaliación: -Seleccionar un proceso de moldeo, describir os útiles empregados e o proceso seguido, e enumerar aplicacións industriais concretas. -Enumerar as diferentes operacións que se levan a cabo nun proceso de forxa manual. -Confeccionar un debuxo esquemático dun tren de laminación e enumerar os diferentes produtos industriais que se poden obter. -Enumerar diferentes aplicacións industriais dos procesos de estampación en frío. -Enumerar as aplicacións industriais dos procesos de estiramento e trefilado.
UNIDADE 9: TRANSMISIÓN DE MOVEMENTOS Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: - Identificar e clasificar diferentes tipos de máquinas segundo a función que realizan. - Distinguir entre árbores e eixes segundo e enumerar os tipos de esforzos que poden soportar. - Describir os sistemas de accionamento mediante poleas,correas e rodas de fricción. - Definir correctamente as relacións de transmisión nos sistemas de poleas e rodas de fricción e calculalas a partir dos diámetros destas.
44 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Definir os parámetros que caracterizan a unha roda dentada e xustificar a posibilidade de engrenar dúas rodas segundo o valor de parámetros concretos. - Identificar o tipo de engrenaxe que debe empregarse segundo a posición relativa dos eixes. - Calcular a relación de transmisión dun engrene simple ou dun tren de engrenaxes a partir dos diámetros primitivos e do número de dentes que os compoñen. - Utilizar as relacións de transmisión de engrenaxes para calcular os momentos torsores transmitidos dunha roda dentada a outra así como a potencia transmitida tendo en conta o rendemento da transmisión. - Identificar mecanismos que varían o número de revolucións e provoquen inversión de xiro tanto en poleas coma en rodas dentadas. - Explicar o funcionamento dunha caixa de velocidades dunha máquina ou dun vehículo. Contidos: a) Conceptos: 1. Clases de máquinas. 2. Arbores e eixes. 3. Poleas e correas: relación de transmisión, transmisión de torsores e potencia, sistemas
de inversión de xiro e variadores do número de revolucións.
4. Rodas de fricción. 5. Engrenaxes: relación de transmisión, transmisión de torsores e potencia, mecanismos de inversión de xiro e variadores do número de revolucións. 6. Tren composto de engrenaxes: 7. Caixa de velocidades. b) Procedementos: - Cálculo da relación de transmisión dun sistema de poleas, rodas de fricción ou de 45 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
engrenaxes e identificación do seu carácter multiplicador ou redutor. - Cálculo do momento torsor transmitido por un sistema de poleas, rodas de fricción, de engrenaxes simples ou un tren composto de engrenaxes. - Determinación dos parámetros dunha roda dentada. c) Actitudes, valores e normas: -Recoñecemento e valoración dos mecanismos de transmisión. - Valoración crítica da información obtida a partir da resolución dun problema. - Interese por participar no proceso de montaxe e desmontaxe de máquinas e mecanismos.
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre os mecanismos de transmisión do movemento e desenvolveranse e analizarán todos os puntos da unidade apoiándose sempre en esquemas-resumos e material didáctico para que o alumno comprenda os contidos e desenvolva as actividades.
Actividades de aprendizaxe: - Evocar coñecementos previos. - Elaborar un resumo relacionado cos mecanismos de transmisión. - Visualización de vídeos, diapositivas ou pequenos xoguetes que ilustren os contidos da unidade didáctica. - Realización no aula-taller de prácticas de diversos mecanismos en pequenos grupos. - Realización de boletíns de exercicios nos que o alumno se familiarice co cálculo de as relacións de transmisión dos mecanismos estudados así como a determinación de parámetros concretos. 46 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Desenvolvemento de problemas nos que se teña en conta o balance enerxético das transmisións así como a transmisión de torsores. - Analizar o funcionamento dunha caixa de velocidades a partir da observación de imaxes.
Avaliación: - Distinguir entre árbore e eixe. - Calcular a relación de transmisión dun sistema de poleas ou rodas de fricción a partir de o diámetro destas. - Definir os parámetros que caracterizan a unha roda dentada e calcular algún deles coñecidos os demais. - Calcular a relación de transmisión dunha engrenaxe simple, coñecidos os diámetros das rodas dentadas ou o seu número de dentes. - Calcular o momento torsor e a velocidade de árbore resistente dun sistema de poleas ou de rodas de fricción, dunha engrenaxe simple ou dun tren de engrenaxes.
UNIDADE 10: MOVEMENTOS
TRANSFORMACIÓN
DE
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno debe ser capaz de: - Identificar e recoñecer os diferentes mecanismos de transformación de movementos. - Describir as transformacións posibles nun mecanismo biela-manivela. -Describir o funcionamento dos mecanismos piñón-cremalleira e parafuso sen fin-coroa e realizar cálculos a partir das súas respectivas relacións de transmisión. - Describir o funcionamento dunha leva e un cegoñal e a conversión de movementos que realiza, e identificar os seus elementos básicos. 47 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Relacionar o percorrido dun eixe coas características e dimensións da peza excéntrica en diferentes casos. - Explicar o funcionamento dunha Cruz de Malta, coñecer a súa relación de transmisión - Coñecer o funcionamento dunha roda libre. - Saber cáles son as aplicacións máis interesantes dos mecanismos anteriores. Contidos: a) Conceptos: 1. Mecanismo biela-manivela. 2. A biela e o cegoñal. 3. Mecanismo parafuso sen fin- coroa.
4. Leva e excéntrica. 5. Cruz de Malta. 6. Roda libre.
b) Procedementos: - Determinación do movemento dun mecanismo biela-manivela. - Determinación e cálculo dos parámetros dun mecanismo piñón-cremalleira. - Determinación e cálculo dos parámetros dun mecanismo parafuso sen fin-coroa. - Descrición do funcionamento dunha árbore de levas, excéntrica e Cruz de Malta.
c) Actitudes, valores e normas: -Recoñecemento e valoración dos mecanismos de transformación. - Valoración crítica da información obtida a partir da resolución dun problema. - Interese por participar no proceso de montaxe e desmontaxe de máquinas e mecanismos. Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre os mecanismos de transformación do movemento e desenvolveranse e analizarán todos os puntos da
48 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
unidade apoiándose sempre en esquemas-resumos e material didáctico para que o alumno comprenda os contidos e desenvolva as actividades. Actividades de aprendizaxe: - Evocar coñecementos previos. - Elaborar un resumo relacionado cos mecanismos de transformación. - Visualización de vídeos, diapositivas ou pequenos xoguetes que ilustren os contidos da unidade didáctica. - Realización no aula-taller de prácticas de diversos mecanismos en pequenos grupos. - Realización de boletíns de exercicios nos que ao alumno se lle expoñan aplicacións concretas dos mecanismos de transformación. - Desenvolvemento de problemas nos que se fagan cálculos sinxelos baseados no desprazamento máximo dunha biela-manivela, sobre a excentricidade así como deseños moi simples do perfil dunha leva. Avaliación: - Calcular o desprazamento dunha cremalleira coñecidos o módulo, número de dentes do piñón e número de voltas que dá. - Calcular o máximo desprazamento dunha biela-manivela e dunha excéntrica. - Describir o funcionamento dunha leva, unha Cruz de Malta e unha roda libre. - Calcular a relación de transmisión dun mecanismo parafuso sen fin-coroa a partir do número de dentes da coroa e do número de filetes do parafuso.
49 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
UNIDADE 11: ELEMENTOS AUXILIARES DE MÁQUINAS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: - Coñecer os sistemas de acoplamento, funcionamento e aplicacións; e ademais, no caso dos freos e embragues coñecer as formas de accionamento. - Recoñecer os acumuladores de enerxía mecánica máis habituais e xustificar a súa utilidade e funcionamento dende un punto de vista científico. - Recoñecer aos freos como os principais disipadores de enerxía mecánica. - Distinguir aos freos segundo a súa constitución, enumerar os seus compoñentes e explicar a función de cada un. - Coñecer as utlilidades das chumaceiras e clasificalos segundo o tamaño das cargas que han de soportar e da propia chumaceira. - Explicar e xustificar a lubrificación e distinguir os diferentes modos de lubricar os elementos.
Contidos: a) Conceptos: 1. Acoplamento de eixes: fixos, elásticos, móbiles e embragues ( de dentes, de fricción, e hidráulicos ). 2. Acumuladores de enerxía mecánica: volante de inercia e elementos elásticos ( resortes, béstas e aros ). 3. Disipadores de enerxía mecánica: freos, tipos de freos e sistemas de accionamento ( mecánico, pneumático e hidráulico). 4. Chumaceiras: chumaceira de fricción e rodamentos ( de bólas, rolos e de agulla). 50 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
5. Lubrificación.
b) Procedementos: -Identificación dos diversos mecanismos de acoplamento, retención e lubricación de eixes. -Cálculo da enerxía cinética de rotación que acumula un volante de inercia. -Descrición da estrutura e do funcionamento de diferentes sistemas de accionamento de freos. -Cálculo da forza desenvolvida polos freos para deter un vehículo en marcha. -Identificación dos tipos de rodamentos en función dos esforzos que ten que soportar. c) Actitudes, valores e normas: -Recoñecemento e valoración dos mecanismos de acoplamento, retención e lubricación. -Interese por montar e desmontar artefactos, respectando as normas de seguridade.
Metodoloxía: Iniciarase o tema motivando o alumno a través dun resumo sobre os elementos auxiliares de máquinas e desenvolveranse e analizarán todos os puntos da unidade apoiándose sempre en esquemas-resumos e material didáctico para que o alumno comprenda os contidos e desenvolva as actividades.
Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. 51 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Elaboración dun resumo relacionado cos mecanismos de retención, acoplamento e retención de eixes. -Visualización de todo tipo de imaxes que ilustren os contidos desta unidade didáctica. -Desenvolvemento de exercicios nos que se calcule o momento de inercia e a enerxía cinética que acumula un volante de inercia coñecida a masa do disco, a seu raio e a velocidade angular a a que xira. -Desenvolvemento de exercicios nos que se calcule a forza exercida por un sistema de freos para deter un vehículo en marcha, coñecidas a súa masa e velocidade. -Ler un texto e comprender a definición de lubrificación.
Avaliación: -Enumerar elementos auxiliares de máquinas e clasificalos segundo sexan acumuladores, disipadores, elementos de fricción ou mecanismos de acoplamento de eixes. -Calcular a enerxía que acumula un volante de inercia. -Describir o sistema de suspensión dun coche xunto coa función dos pneumáticos, os muelle, as béstas e os amortecedores. -Elixir un sistema de accionamento de freos e describir os seus elementos compoñentes e o seu funcionamento. -Confeccionar un debuxo esquemático dos mecanismos de acoplamento de eixes, de retención ( freos de disco e zapatas ) e algún tipo de rodamentos. -Analizar un sistema de transmisión ou transformación de movementos e xustificar o tipo de lubrificación máis conveniente.
52 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
UNIDADE 12: UNIÓN DE ELEMENTOS MECÁNICOS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: -Distinguir entre unións fixas e desmontables. -Definir correctamente o concepto de rosca e levar a cabo unha a súa clasificación segundo a súa posición, número de fíos, forma do filete e sentido de xiro. -Diferenciar entre chavetas e lingüetas. -Explicación da función dos pasadores e indicar algúns tipos básicos. -Describir o proceso de remachado tubular. -Definir a técnica de soldadura, diferenciar os tipos principais e enumerar aplicacións. -Describir os equipos de soldadura oxicetilénica e de soldadura eléctrica por arco. -Coñecer as normas básicas de seguridade en traballos de soldadura.
Contidos: a) Conceptos: 1. As unións e tipos. 2. Roscas: tipos. 3. Parafusos. 4. Chavetas e lingüetas.
6. Remachado tubular. 7.Soldadura. Modos de soldadura. 8.Técnicas de soldadura. 9.Normas de seguridade.
5. Pasadores. b) Procedementos: -Análise dos procedementos de unión na fabricación dun determinado produto. c) Actitudes, valores e normas: -Respecto polas normas de seguridade no uso de ferramentas e máquinas (educación para a saúde). 53 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
- Interese polo mantemento de máquinas e ferramentas utilizadas sen perda de material Metodoloxía: Esta é unha unidade onde se pode lograr unha intensa actividade do alumnado, dado o alto grao de nivel participativo que podemos desenvolver a través de actividades que fomenten a busca de información e actividades que lles aproximen ao terreo profesional no que se encadra a devandita unidade. É un tema que non achega conceptos físicos nin
matemáticos
importantes
pero
si
pode
achegar
elementos
básicos
no
desenvolvemento a formación profesional do alumnado grazas á posibilidade que este vai ter de aprender en contacto coa realidade. Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. - Identificar e clasificar os elementos de unión dispoñibles no aula-taller. - Observar un diagrama no que se aprecien as diferenzas entre os diferentes tipos de soldadura. -Confeccionar unha ficha coas normas de seguridade nos traballos de soldadura - Levar a cabo un remachado tubular manual seguindo un proceso de traballo previamente establecido. -Levar a cabo unha soldadura branda con fío de cobre seguindo un proceso previamente establecido. Avaliación: -Definir termos relacionados coas unións fixas e desmontables. -Describir brevemente algún proceso de soldadura. -Enumerar as normas de seguridade e protección en calquera modalidade de soldadura.
54 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
UNIDADE 13: CIRCUÍTOS ELÉCTRICOS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: -Ampliar os coñecementos básicos sobre a electricidade. -Coñecer as magnitudes fundamentais en circuítos eléctricos. -Distinguir entre corrente continua e alterna. -Coñecer o acoplamento de circuítos en serie, paralelo e mixto. -Saber calcular as magnitudes dos circuítos acoplados a través das Leis de Kirchhoff, método de mallas e nós tomando sempre como referencia a Lei de Ohm. -Saber traballar con números complexos en corrente alterna. - Coñecer o significado e concepto de potencia e dos tipos de potencia. -Montar e comprobar circuítos sinxelos mediante a toma de magnitudes con aparatos de medida ( amperímetros, voltímetros, vatímetros etc).
Contidos: a) Conceptos: Corrente continua: 1. Carga eléctrica e campo eléctrico. Lei de Culomb. 2. Potencial eléctrico. 3. Densidade de corrente e intensidade de corrente. 4. Xeradores de corrente eléctrica. Forza electromotora e voltaxe. 5. Resistencia eléctrica: materiais condutores e illantes. 6. Lei de Ohm. 7. Asociación de resistencias: serie, paralelo, mixtoa estt04.es
55 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Respecto pola normativa preestablecer na representación de esquemas e circuítos. -Valoración e bo trato aos aparatos de medida que se utilicen no aula-taller.
Metodoloxía: O profesor motivará o alumnado mediante un resumo sobre circuítos eléctricos así como sobre as magnitudes e leis fundamentales.Por outro lado, o alumno resolverá problemas e realizará no aula-taller montaxes sinxelas de circuítos eléctricos e poder traballar sobre eles cos aparatos de medidas eléctricas dispoñibles sen descartar as aplicacións informáticas.
Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. -Recoñecer a masa e a carga das partículas subatómicas ( protóns, neutróns e electróns) e determinar as equivalencias, en masa e en carga, entre esas partículas. -Memorizar a Lei de Culomb e aplicala ao cálculo da forza entre corpos cargados. -Memorizar comprensivamente a fórmula da resistencia dun condutor en función da súa resistividade, lonxitude e sección e aplicala a casos concretos. -Memorizar comprensivamente a Lei de Ohm e aplicala ao cálculo de magnitudes fundamentais en diferentes casos. -Memorizar comprensivamente a Lei de Xullo e aplicala a casos concretos. -Memorizar comprensivamente a definición de potencia e dominar as súas unidades, múltiplos e submúltiplos. -Calcular a potencia e enerxía eléctricas en casos concretos.
57 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Ler a definición de Kwh como unidade de medida de consumo eléctrico e calcular o custo de funcionamento dun receptor. -Formular circuítos de corrente continua e resolvelos aplicando as leis expostas. -Obter as gráficas de sinais de tensión e intensidade sinosoidais. -Facer un repaso das operacións con números complexos e aplicalo á resolución de circuítos de corrente alterna. -Observar o aspecto real das resistencias, potenciómetros, condensadores e bobinas. -Observar o aspecto real dos aparatos de medida ( amperímetro, voltímetro, vatímetro, polímetro e mesmo o osciloscopio) e comprobar o valor de magnitudes que con eles se poidan medir sobre circuítos montados no aula-taller.
Avaliación: -Identificar os símbolos representativos dos elementos dun circuíto eléctrico e deseñar circuítos cunhas características dadas. -Calcular a intensidade de corrente que circula por un condutor, coñecidos a carga que por el circula e o tempo transcorrido. -Calcular a resistencia dun condutor, coñecidas a súa lonxitude, sección e a súa resistividade. -Calcular a potencia eléctrica dun receptor, expresar o resultado en vatios e determinar ademais o custo de funcionamento coñecido o prezo do Kwh. -Aplicar as leis básicas e resolver circuítos tanto de corrente continua coma de corrente alterna e determinar os seus parámetros característicos a partir dun datos concretos. -Calcular a frecuencia de resonancia dun circuíto RLC serie. 58 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
UNIDADE 14: CIRCUÍTOS PNEUMÁTICOS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumno deberá ser capaz de: -Identificar e definir as magnitudes básicas empregadas na pneumática e expresalas nas súas unidades. -Representar simbolicamente os elementos dun circuíto pneumático segundo a norma ISO, describir a súa función e establecer analoxías entre estes e os dun circuíto eléctrico. -Calcular a forza exercida por un actuador pneumático coñecidas a presión que soporta e a superficie que presenta. -Analizar as analoxías e diferenzas entre os cilindros de simple efecto e de dobre efecto, e xustificar as vantaxes e inconvenientes de cada un deles. -Explicar a función das válvulas distribuidoras de caudal e identificalas baixo a súa nomenclatura. -Describir o funcionamento dunha válvula segundo a súa posición de traballo. -Recoñecer a utilidade de elementos auxiliares dun circuíto pneumático, como válvulas antirretorno, reguladores de caudal, válvulas selectoras, filtros etc. -Interpretar correctamente a simboloxía empregada na representación dun circuíto pneumático. -Describir o funcionamento de cilindros accionados mediante válvulas en casos sinxelos. -Aplicar os coñecementos adquiridos no deseño de circuítos pneumáticos. Contidos: a) Conceptos: 1. Vantaxes e inconvenientes da pneumática. 2. Propiedades dos fluídos gasosos: presión, caudal, traballo e potencia. 3. Produción de aire comprimido: compresores de émbolo e rotativos. 59 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
4. Tratamento do aire comprimido: refrixerador, acumulador, secador, filtro, regulador de presión e lubrificador. 5. Unidade de mantemento. 6. Distribución. Elementos de transporte. 7. Cilindros de simple efecto e de dobre efecto. 8. Elementos de mando. Válvulas: - Válvulas de distribución ( 2/2, 3/2, 4/2, 5/2, ). - Válvulas de bloqueo: antirretorno, selectora e de simultaneidade. - Válvulas de fluxo: válvula de estrangulación e regulador unidireccional. 9. Temporizadores. 10. Accións conxuntas de válvulas e cilindros. b) Procedementos: -Representación esquematizada de circuítos pneumáticos. -Interpretación de esquemas pneumáticos. -Cálculo da forza e do traballo realizado por un cilindro pneumático. -Montaxe e experimentación dalgúns circuítos pneumáticos sinxelos e característicos. c) Actitudes, valores e normas: -Interese por participar activamente no proceso de montaxe e desmontaxe de circuítos pneumáticos. -Respeto pola normativa preestablecer na representación de esquemas e circuítos pneumáticos.
Metodoloxía: Motivarase o alumno introducindo aplicacións interesantes dos circuítos pneumáticos. Desenvolverase o tema apoiándonos en esquemas e debuxando os circuítos. 60 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Para que a motivación do alumno sexa o máis ampla posible deseñaranse circuítos pneumáticos comprobando o seu correcto funcionamento mediante algunha aplicación informática ( pneusim ) e unha posterior construción física de tal circuíto no aula-taller. Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. -Ler un texto descritivo para comprender as aplicacións da pneumática no ámbito industrial. -Expresar a presión exercida polo aire comprimido e o caudal deste en diversas unidades e transformar unhas noutras. -Elaborar un resumo onde figuren todos os elementos básicos dun circuíto pneumático coa súa simboloxía correspondente. -Calcular a forza exercida polo émbolo dun cilindro e o traballo desenvolvido. -Explicar a estrutura e o funcionamento de diversos tipos de válvulas ( 2/2, 3/2, 4/2 e 5/2 ) a partir da análise da súa representación simbólica e identificar a estrutura e o funcionamento de elementos auxiliares dun circuíto pneumático ( válvula antirretorno, simultaneidade,...) -Observar o esquema de funcionamento de diversos circuítos. -Deseñar e montar circuítos pneumáticos cunha finalidade preestablecer. Avaliación: -Debuxar un circuíto pneumático provisto de grupo compresor, rede de distribución, válvulas e cilindros. -Calcular o traballo desenvolvido por un cilindro de simple ou dobre efecto, coñecidos os parámetros básicos do seu funcionamento. -Describir as partes e o funcionamento das válvulas máis características a partir da súa representación simbólica. 61 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Representar algúns elementos auxiliares dun circuíto pneumático e describir a función que desempeñan. -Explicar o funcionamento de circuítos pneumáticos sinxelos a partir dos seus esquemas.
UNIDADE 15: A EMPRESA INDUSTRIAL
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado debe ser capaz de: -Clasificar ás empresas atendendo ao seu tamaño, o seu titularidade, a súa forma xurídica e polo modo de aplicar a tecnoloxía. -Describir en que consiste a organización dunha empresa e confeccionar organigramas que responden a modelos de organización lineal ou funcional. -Diferenciar os elementos básicos dunha empresa industrial. -Xustificar a influencia que teñen os clientes, os provedores, os cambios políticos, económicos, sociais e técnicos no funcionamento dunha empresa. -Describir os sucesivos cambios que teñen que soportar as empresas como consecuencia do desenvolvemento tecnolóxico. -Explicar a estrutura e as funcións dunha oficina técnica. -Definir que é un proxecto técnico e como se confecciona.
Contidos: a) Conceptos: 1. Elementos dunha empresa.
6. Tecnoloxía e empresa.
2. Clases de empresas.
7. Cambios empresariais.
3. Organización da empresa (organigrama). 4. Comunicación e empresa.
8. A oficina técnica. 9. O proxecto técnico. 62
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
5. A empresa e o contorno. b) Procedementos: -Confección de organigramas. -Planificación e desenvolvemento dun proxecto técnico.
c) Actitudes, valores e normas: -Valoración crítica das repercusións que ten a produción de obxectos ou todo tipo de produtos sobre a calidade de vida das persoas ( educación do consumidor ).
Metodoloxía: Esta é unha unidade onde se pode lograr unha intensa actividade do alumnado, dado o alto grao de nivel participativo que podemos desenvolver a través de actividades que fomenten a busca de información e actividades que lles aproximen ao terreo profesional no que se encadra a devandita unidade. É un tema que non achega conceptos físicos nin
matemáticos
importantes
pero
si
pode
achegar
elementos
básicos
no
desenvolvemento intelectual do alumnado grazas á posibilidade que este vai ter de aprender en contacto coa realidade.
Actividades de aprendizaxe: -Identificar o tamaño, a titularidade e a forma xurídica de diferentes empresas (reais ou ficticias). -Ler un texto no que se describe a estrutura piramidal das grandes empresas. -Observar diferentes modelos de organigrama dunha empresa e confeccionar outros similares, a partir de datos de empresas reais ou ficticias.
63 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Clasificar empresas reais segundo o grao de participación da man de obra nos procesos. -Enumerar cambios que poidan afectar as empresas no seu funcionamento. -Confeccionar un organigrama dunha oficina técnica. -Ler un cadro e observar un diagrama para comprender e memorizar o proceso de confección dun proxecto técnico.
Avaliación: -Clasificar empresas reais atendendo ao seu tamaño, o seu titularidade e a súa forma xurídica. -Interpretar o organigrama dunha empresa concreta. -Confeccionar organigramas lineais e funcionais de diferentes empresas a partir de datos da súa estrutura xerárquica. -Xustificar a influencia dun cambio concreto ( económico, político,...) sobre a estrutura dunha empresa. -Elaborar un proxecto técnico.
UNIDADE 16: DESEÑO E CALIDADE DOS PRODUTOS
Obxectivos Ao termo desta unidade didáctica o alumnado deberá ser capaz de: -Identificar os sectores de produción e clasificar as empresas por sectores segundo a actividade que desenvolven. -Enumerar a secuencia de actividades que realiza unha empresa industrial e recoñecer a importancia do deseño nas devanditas actividades.
64 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
-Xustificar as materias primas empregadas na produción dun obxecto determinado en función das características deste. -Explicar en que consiste o control de calidade dun produto e distinguir os diferentes modos de aplicalo á produción seleccionando o máis acertado en función das características do obxecto. -Xustificar a importancia e a utilidade da normalización, clasificar as normas vixentes e recoñecer o organismo español encargado da normalización industrial. -Analizar as características dun modelo de empresa industrial e recoñecer nela todos os elementos estudados.
Contidos: a) Conceptos: 1. Os sectores de produción.
5. Aplicación técnica do control de
calidade 2. A estratexia empresarial.
6. Normalización
3. O deseño.
7. Organismos de normalización.
4. O control de calidade.
8. Un modelo de empresa industrial.
b) Procedementos: -Interpretación de catálogos e etiquetas identificativas de produtos industriais. -Análise dun proceso de fabricación dun produto tecnolóxico dende un punto de vista global. c)Actitudes, valores e normas: -Valoración da necesidade social de que se coñezan os dereitos dos consumidores dun producto( educación do consumidor ). Metodoloxía: 65 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
Esta é unha unidade moi próxima á anterior en canto á achega de información e coñecementos refírese, por iso, a metodoloxía a seguir é idéntica á anterior. Actividades de aprendizaxe: -Evocar coñecementos previos. -Enumerar empresas da localidade ou bisbarra e englobalas dentro dalgún dos sectores de produción. -Xustificar a necesidade de técnicas de Deseño Industrial para a creación dun obxecto. -Xustificar as vantaxes e inconvenientes dun control de calidade. -Buscar información sobre a normativa que afecta ao deseño, produción e comercialización de produtos industriais. -Crear unha empresa ficticia seguindo un proceso ben establecido e baseado na concepción dunha idea, características da empresa, estudio do mercado, número de empregados, análise de viabilidade e trámites legais para constituila.
Avaliación: - Visitar unha empresa industrial da bisbarra e analizar todo o proceso produtivo que nela se leva a cabo xunto coa creación dun informe que inclúa os datos da empresa ( razón social, tamaño, actividade desenvolvida etc ), materias primas utilizadas, maquinaria utilizada e sistemas de control de calidade dos produtos.
66 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
6. ACTIVIDADES DE SEGUEMENTO DAS MATERIAS PENDENTES
No presente curso académico non temos alumnos con materias pendentes co que non é necesario levar a cabo as actividades de seguemento.
67 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
7. PROCEDEMENTOS PARA ACREDITAR OS COÑECEMENTOS PREVIOS
O profesor fará unha proba inicial para valorar o grao de coñecementos previos necesarios para o desenvolvemento da programación. Ademais, no principio de cada unidade didáctica sempre se fará un breve repaso de conceptos que poidan vir de cursos previos.
68 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
8. MATERIAL
Os recursos materiais que se achegarán para a consecución dos obxectivos son: Manual elaborado polo departamento,fotocopias cos contidos e manuais, catálogos, revistas dispoñibles na aula. Medios audiovisuais como proxector e equipo de vídeo/televisión. Medios informáticos con aplicacións software como Autocad, Workbench, Pneusim etc necesarios para completar os contidos dalgunhas das unidades didácticas. Material do aula-taller: equipos de circuítos eléctricos e nemáticos, aparatos de medida, ferramentas, máquinas ferramentas etc. Todo tipo de material apropiado que os/as alumnos/ás poidan achegar.
69 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
9. ASPECTOS METODOLÓXICOS
Na práctica non existe unha metodoloxía ideal e perfecta, non obstante, en cada unidade danse unhas pautas metodolóxicas que o profesor debe seguir e ás que debe engadir aspectos concretos da súa experiencia docente. En calquera caso se deben cubrir os seguintes criterios metodolóxicos: •
Promover unha aprendizaxe significativa, o cal xorde cando o coñecemento é potencialmente significativo, dende a estrutura lóxica da área e dende a estrutura psicolóxica do individuo, e supón unha intensa actividade no alumno.
•
Lograr que os/as alumnos/ás "aprendan a aprender" o que se pode conseguir cultivando construtivamente a súa memoria comprensiva.
•
A asimilación memorística tamén é necesaria pero debe ir revestida de significatividade.
•
Lograr un alto grao de funcionalidade de maneira que todos os coñecementos adquiridos poidan ser utilizados polo alumnado cando as circunstancias o esixan.
•
Fomentar a interdisciplinariedade do ensino, relacionando os contidos propios cos doutras áreas. Para que a metodoloxía a seguir sexa precisa necesita da presenza dunha
serie de actividades que tamén figuran en cada unidade didáctica e que abranguen dende exercicios, prácticas no taller ata actividades extraescolares.
70 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
10. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Débese prestar especial atención aos alumnos superdotados intelectualmente, aos alumnos estranxeiros e aos alumnos con necesidades educativas especiais. Aínda que no presente curso so hai un grupo onde se imparte esta materia e non existe ningún alumno con necesidades educativas específicas convén enumerar algunhas medidas que se poden tomar ante a posibilidade da incorporación dalgún alumno con estas características ao longo do ano: - Para os alumnos estranxeiros que descoñezan a lingua ou cultura españolas son as propias Administracións educativas as que desenvolven programas específicos que se poderán impartir de forma simultánea coa escolarización destes alumnos conforme ao nivel que desenvolvemos, polo demais estes alumnos terán os mesmos dereitos e deberes que o resto de alumnos. -Para os alumnos superdotados intelectualmente débese evitar que caian dentro do campo da desmotivación, por iso o grao de coñecementos científicos e contidos así como o número de actividades debe ser maior. -No que respecta aos alumnos con necesidades educativas especiais por padecer minusvalideces físicas, psíquicas, sensoriais ou por manifestar transtornos de conduta debe prestárselle unha atención especializada sendo vital que sexan os seus propios compañeiros, seleccionados polo profesor os que axuden a conseguir a súa integración
71 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
11. CONTIDOS TRANSVERSAIS
A materia de "Tecnoloxía Industrial 1" contribúe ao desenvolvemento de temas transversais como son: •
Saúde e calidade de vida: este tema trátase facendo fincapé na valoración das medidas de seguridade e de protección do manexo de aparatos ou máquinasferramentas e a necesidade de adoptar hábitos de hixiene e benestar físico, mental e social.
•
Educación ambiental: trátase fundamentalmente baixo contidos como o tratamento de residuos sólidos e o impacto ambiental para a obtención de enerxía.
•
Educación para a paz: ha de ser concibida como un proceso de desenvolvemento continuo e permanente da personalidade, por iso é útil fomentar a sensibilidade, interese, curiosidade e respecto cara a ideas e solucións técnicas achegadas.
•
Educación do consumidor: fai referencia a contidos como a importancia da reciclaxe, a relación calidade-prezo, a repercusión dos produtos que se consumen no medio e a repercusión sobre a economía do ámbito.
•
Educación para a igualdade de sexos: así as alumnas realizarán exactamente os mesmos traballos que os alumnos e manexarán as máquinas e útiles de taller exactamente igual que os alumnos.
72 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
12. CONEXIÓNS INTERDISCIPLINARES
Algunhas das conexións que aparecen ao desenvolver esta materia son: - Con Educación Física, no referente ás medidas de prevención de riscos. -Con Debuxo Técnico, no referente ao proceso de expresión e desenvolvemento de ideas así como a principios de Normalización. -Con
Matemáticas
I,
no
referente
á parte
de
resolución
de
problemas
e
desenvolvementos. -Con Bioloxía e Xeoloxía, no referente tanto obtención e transformación de materiais, como nos procesos enerxéticos. -Coa materia de Lingua Castelá e Literatura, no referente á compresión e produción de mensaxes orais e escritos con propiedade para comunicarse cun vocabulario axeitado.
73 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
13. FOMENTO DA LECTURA E DAS TIC
Pensamos que o aporte que este departamento fai ó fomento da lectura e das tecnoloxías da información e comunicación é elevado. Dentro das estratexias metodolóxicas destaca o método expositivo e dentro do mesmo está a fase informativa onde o alumnado leva a cabo lecturas de textos. Por outro lado, e dentro do método de proxectos haI unha fase onde a lectura tamén está presente que é na parte de búsqueda de información. Por último a adopción que das TIC facemos ven reflexada nos seguintes párrafos: • Búsqueda de información a través de enciclopedias virtuais e internet para poder ver simulacións virtuais con diferentes mecanismos. •
O procesador de texto. Táboas e gráficos. Introducción a outras aplicacións ofimáticas.
•
A folla de cálculo. Elaboración de gráficas.
•
O ordenador como procedemento de busca de información: enciclopedias virtuais e internet.
•
Páxinas web e correo electrónico. • O simulador de circuitos “Cocodrile”. Simulación de circuitos eléctricos e electrónicos. Comprobación de magnitudes eléctricas. • Uso de internet. Búsqueda de información sobre o funcionamento das principais centrais eléctricas. • Servicios de internet: foros, grupos, chats. • Comunidades virtuais. • Creación de páxinas web. 74 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
• Transferencia de ficheiros. • Simuladores de circuitos “Cocodrile” e “Electronics Workbench”. Simulación de circuitos elctrónicos tanto analóxicos coma dixitais. Comprobación de magnitudes • Simulador de circuitos neumáticos “Peneusim”. 14. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA
En liñas xerais vense observando que tipo de conduta problemática máis frecuente ten que ver co incumprimento de deberes ou conculcación de dereitos de carácter leve. Por outro lado e de xeito illado aparecen casos de alumnos con comportamentos disruptivos na aula, que impiden que as clases (maioritariamente as de carácter teórico) se impartan con normalidade. Son alumnos que, por outra parte, non mostran interese, que en moitas ocasións non traen o material necesario á clase. Dende o departamento inténtase potenciar todas aquelas actividades que favorezan a orde, a disciplina e o respecto mutuo mediante o seguimento das normas de convivencia sacadas do RRI. Ademais poténciase o traballo en equipo como factor de eficacia fronte ao excesivo individualismo. Deste xeito, tal e como se amosa no apartado de avaliación os traballos de construcción, a predisposición e o interese polo traballo, e o cumprimento das normas son amplamente avaliables. Por último, sempre que sexa posible o Departamento de Tecnoloxía favorecerá as
situacións
nas
que
o
alumnado
poida
participar
na
organización,
desenvolvemento e avaliación dos diferentes aspectos da vida académica do Centro.
75 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015
15. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES
Neste curso 2014-15 no departamento de tecnoloxía intentarase realizar algunha visita a empresas ou fábricas do entorno
16. INCORPORACIÓN DE MODIFICACIÓNS PROPOSTAS NA MEMORIA DO CURSO 2013-14
• Os contidos mínimos modularanse en función do nivel xeral de cada curso. • Os aspectos prácticos –o desenvolvemento do proxecto e traballos de aplicación práctica- terán prevalencia sobre os contidos teóricos.
17. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN
•
Durante o curso farase un seguimento da programación e da temporalización dos contidos mínimos e adoptaranse as modulacións e modificacións puntuais que correspondan en función do nivel do alumnado e dos problemas xerais detectados na clase derivados do proceso de aprendizaxe. Destas modificacións darase conta nas reunións mensuais do Departamento e deberán ser autorizadas polo mesmo.
•
En función das incidencias sinaladas na memoria de final de curso sobre a materia impartida tomaranse, para o curso seguinte, as medidas correspondentes sobre a modificación da programación tanto no que teña a ver coa secuenciación como cos contidos.
76 DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA. IES “XESÚS TABOADA CHIVITE” Proxecto Curricular de aula e programación da Área de Tecnoloxía en 2ºde Bacharelato. Curso 2014-2015