Índice 1º DE ESO: EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN .................................................................................... 8 CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE. RELACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES DA MATERIA QUE FORMAN PARTE DOS PERFIS COMPETENCIAIS. ........................................................................................... 9 CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO .....................................................................14 XERAIS: ................................................................................................................................................................14 ESPECÍFICOS: .......................................................................................................................................................14 CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE DE..............................................18
TEMPORALIZACIÓN ....................................................................................................................18
GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA...................................24
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN..................................................32
CONCRECIÓNS METODOLOXICAS QUE REQUIRE A MATERIA .............................................33 MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SE VAN A UTILIZAR. ......................................34 CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO .35 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN..........................................................................................................................36 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE ...............................................................................................................................................37 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES ...........................................................................................................38 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ................................39 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE. .................................................................................40 CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRASVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO ....41 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES PROGRAMADAS. ..................42 PROGRAMACIÓN DA EDUCACIÓN EN VALORES .......................................................................43 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR ...........................................................44 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC................................................................................45 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA ....................................................46 MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DAS PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ...............................................................................................................................................47
3º DE ESO: EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN ..................................................................................49 CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE. RELACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES DA MATERIA QUE FORMAN PARTE DOS PERFIS COMPETENCIAIS. .........................................................................................50 CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO .....................................................................55 XERAIS: ................................................................................................................................................................55 ESPECÍFICOS: .......................................................................................................................................................55 CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE DE..............................................59
TEMPORALIZACIÓN ....................................................................................................................59
GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA...................................60
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN..................................................65
CONCRECIÓNS METODOLOXICAS QUE REQUIRE A MATERIA .............................................66 MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SE VAN A UTILIZAR. ......................................67 CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO .68 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN..........................................................................................................................69 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE ...............................................................................................................................................70 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES ...........................................................................................................71 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ................................72 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE. .................................................................................73 CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRASVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO ....74 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES PROGRAMADAS. ..................75 PROGRAMACIÓN DA EDUCACIÓN EN VALORES .......................................................................76 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR ...........................................................77 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC................................................................................78 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA ....................................................79 MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DAS PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ...............................................................................................................................................80
4º DE ESO: EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL 1.
INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN ..........................................................................82
2.
CONTRIBUCIÓN DA ÁREA AO LOGRO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS NA ESO.......82
3.
OBXECTIVOS POR CURSO ........................................................................................................83
4 E 5. SECUENCIA DE CONTIDOS E TEMPORALIZACIÓN........................................................83 4º DA ESO ...........................................................................................................................................................84 6. CRITERIOS DE AVALIACIÓN........................................................................................................89 7. MÍNIMOS ESIXIBLES ......................................................................................................................89 8
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN ......................................................................................90
9 INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN ..............................................................................................90 10 PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIÓN DA AVALIACIÓN INICIAL ..........................90 11 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN................................................................................................90 12. PLANS DE TRABALLO PARA A SUPERACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES .............91 13. PROCEDEMENTO PARA A CUALIFICACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES OU DA CUALIFICACIÓN FINAL DO CURSO SE HAI ALUMNADO QUE ASISTE A PROGRAMAS DE REFORZO CON ATRIBUCIÓN HORARIA .......................................................................................91 16. METODOLOXÍA DIDÁCTICA .....................................................................................................92 17. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ...........................................................................92 18. PROGRAMACIÓN DE EDUCACIÓN EN VALORES ................................................................92 19. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR ....................................................92 20. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC ........................................................................92 21. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA .............................................93 22. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS INCLUIDOS OS LIBROS DE TEXTO ..............93 23. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ............................................93 24. INCORPORACIÓN DE MODIFICACIÓNS PORPOSTAS NA MEMORIA DO CURSO ANTERIOR .............................................................................................................................................93 25. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN .................................93
1º DE BACHARELATO: DEBUXO TÉCNICO I INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN ..................................................................................95 CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE. RELACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES DA MATERIA QUE FORMAN PARTE DOS PERFIS COMPETENCIAIS. .........................................................................................96 CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO .....................................................................97 CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE DE..............................................98
TEMPORALIZACIÓN ....................................................................................................................98
GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA...................................98
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN..................................................99
CONCRECIÓNS METODOLOXICAS QUE REQUIRE A MATERIA .............................................99 MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SE VAN A UTILIZAR. ................................... 100 CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO ................................................................................................................................................................ 101 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE ............................................................................................................................................ 101 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES ........................................................................................................ 102 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ............................. 103 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE. .............................................................................. 104 CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRASVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO . 105 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES PROGRAMADAS. ............... 106 PROGRAMACIÓN DA EDUCACIÓN EN VALORES .................................................................... 107 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR ........................................................ 108 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC............................................................................. 109 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA ................................................. 110 MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E MODIFICACIÓN DAS PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ............................................................................................................................................ 111
2º DE BACHARELATO: DEBUXO TÉCNICO II 1 INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN............................................................................ 113 2 CONTRIBUCIÓN DAS ÁREAS E MATERIAS AO LOGRO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS ................................................................................................................................................................ 113 3 OBXECTIVOS POR CURSO .......................................................................................................... 113 4 SECUENCIA DE CONTIDOS ......................................................................................................... 114 5 TEMPORALIZACIÓN .................................................................................................................... 115 6 CRITERIOS DE AVALIACIÓN ..................................................................................................... 115 7 MINIMOS ESIXIBLES .................................................................................................................... 116 8 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN ....................................................................................... 117 9 INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN ........................................................................................... 117 11 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN............................................................................................. 117 12 PLAN DE TRABALLO PARA OS ALUMNOS COA MATERIA PENDENTE ..................... 118 13 PROCEDEMENTO PARA A CUALIFICACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES .............. 118 14 ACTIVIDADES DE SEGUEMENTO DAS MATERIAS PENDENTES.................................. 118 15 PROCEDEMENTOS PARA ACREDITAR OS COÑECEMENTOS PREVIOS ..................... 118 16 METODOLOXÍA DIDÁCTICA ................................................................................................... 118 17 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ......................................................................... 118 18 PROGRAMACIÓN DE EDUCACIÓN EN VALORES .............................................................. 119 19 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR .................................................. 119 20 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC ...................................................................... 119 21 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA ........................................... 119 22 MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS ............................................................................... 120 23 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES .......................................... 120 24 INCORPORACIÓN DE MODIFICACIÓNS PROPOSTAS NA MEMORIA DO CURSO ANTERIOR .......................................................................................................................................... 120 25 PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN ............................... 120
4º DE ESO: DESEÑO GRÁFICO DIXITAL 1
INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN ........................................................................ 122
2
CONTRIBUCIÓN DA ÁREA AO LOGRO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS NA ESO..... 122
3
OBXECTIVOS .............................................................................................................................. 122
4 E 5. SECUENCIA DE CONTIDOS E TEMPORALIZACIÓN..................................................... 123 6. CRITERIOS DE AVALIACIÓN..................................................................................................... 125 7. MÍNIMOS ESIXIBLES ................................................................................................................... 126 4
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN ................................................................................... 126
9 INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN ........................................................................................... 126 10 PROCEDEMENTOS PARA A REALIZACIÓN DA AVALIACIÓN INICIAL ....................... 126 11 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN............................................................................................. 127 12. PLANS DE TRABALLO PARA A SUPERACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES .......... 127 13. PROCEDEMENTO PARA A CUALIFICACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES OU DA CUALIFICACIÓN FINAL DO CURSO SE HAI ALUMNADO QUE ASISTE A PROGRAMAS DE REFORZO CON ATRIBUCIÓN HORARIA .................................................................................... 127 16. METODOLOXÍA DIDÁCTICA .................................................................................................. 127 17. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ........................................................................ 128 18. PROGRAMACIÓN DE EDUCACIÓN EN VALORES ............................................................. 128 19. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR ................................................. 128 20. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC ..................................................................... 128 21. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA .......................................... 128 22. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS INCLUIDOS OS LIBROS DE TEXTO ........... 128 23. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ......................................... 128 24. INCORPORACIÓN DE MODIFICACIÓNS PORPOSTAS NA MEMORIA DO CURSO ANTERIOR .......................................................................................................................................... 129 25. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN .............................. 129
1º DE ESO: EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL
Introducción e contextualización Se noutras épocas históricas era a palabra, tanto na súa expresión oral como escrita, a principal forma de expresión e de transmisión de ideas e sentimentos, non cabe dúbida de que na época na que estamos inmersos/as a imaxe cobrou un protagonismo sen precedentes en ningunha outra época da historia da humanidade. A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual parte dos bloques impartidos na educación primaria na área de Educación Artística. A parte destinada á educación plástica xa anticipaba os mesmos bloques dos que parte a materia en ESO, baixo as denominacións de "Educación audiovisual", "Debuxo técnico" e "Expresión artística". Nos tres primeiros cursos da ESO esta materia estrutúrase en tres bloques: "Expresión plástica", "Comunicación audiovisual" e "Debuxo técnico". En cuarto da ESO os bloques nos que se estrutura a materia son: "Expresión plástica", "Debuxo técnico", "Fundamentos do deseño" e "Linguaxe audiovisual e multimedia". O bloque de "Expresión plástica" experimenta con materiais e técnicas diversas na aprendizaxe do proceso de creación. Inténtase darlle ao alumnado unha maior autonomía na creación de obras persoais, axudando a planificar mellor os pasos na realización de proxectos artísticos, tanto propios coma colectivos. Analízanse as características da linguaxe audiovisual desde a cal se realiza a análise crítica das imaxes que nos rodean. Faise, tamén, especial fincapé no uso das tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas á imaxe. No bloque titulado "Debuxo técnico" trasládanse coñecementos teórico-prácticos sobre formas xeométricas e sistemas de representación, e aplícanse estes coñecementos á resolución de problemas e á realización de deseños. No cuarto curso, considerando a madureza do alumnado e os coñecementos adquiridos, incorpórase o bloque de "Fundamentos do deseño", que vai permitir o coñecemento dos fundamentos do deseño nas súas diferentes áreas, desenvolvendo, desde un punto de vista práctico, os coñecementos adquiridos no resto de bloques.
Contribución ao desenvolvemento das competencias clave. Relación dos estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfis competenciais. A Educación Secundaria Obligatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e as alumnas as capacidades que lles permitan: a) Asumir responsablemente os seus deberes; coñecer e exercer os seus dereitos no respecto aos demais; practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e grupos; ejercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal. c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller. d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións cos demais e resolver pacíficamente os conflitos, así como rexeitar a violencia, os prejuicios de calquera tipo e os comportamentos sexistas. e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con sentido crítico, incorporar novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación. f ) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia. g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza nun mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades. h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua castelá e, si houbela, na lingua cooficial da comunidade autónoma, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, a lectura e o estudo da literatura. i ) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de xeito apropiado. j ) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e a historia propias e dos demais, así como o patrimonio artístico e cultural. k) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidad. Valorar críticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, e contribuír así á súa conservación e mellora. l ) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e
representación. Descrición do modelo competencial Na descrición do modelo competencial inclúese o marco de descriptores competenciales, no que aparecen os contidos reconfigurados desde un enfoque de aplicación que facilita o adestramento das competencias; recordemos que estas non se estudan, nin se ensinan: adéstranse. Para iso, é necesaria a xeración de tarefas de aprendizaxe que permita ao alumnado a aplicación do coñecemento mediante metodoloxías de aula activas. Abordar cada competencia de xeito global en cada unidade didáctica é imposible; debido a iso, cada unha destas divídese en indicadores de seguimiento (entre dúas e cinco por competencia), grandes alicerces que permiten describila dun xeito máis preciso; dado que o carácter destes é aínda moi xeral, o axuste do nivel de concreción esixe que devanditos indicadores divídanse, á súa vez, no que se denominan descriptores da competencia, que serán os que «describan» o grado competencial do alumnado. Por cada indicador de seguimiento atoparemos entre dous e catro descriptores, cos verbos en infinitivo. En cada unidade didáctica cada un destes descriptores concrétase en desempeños competenciales, redactados en terceira persoa do singular do presente de indicativo. O desempeño é o aspecto específico da competencia que se pode adestrar e evaluar de xeito explícito; é, xa que logo, concreto e objetivable. Para o seu desenvolvemento, partimos dun marco de descriptores competenciales definido para o proxecto e aplicable a todas as asignaturas e cursos da etapa. Respectando o tratamento específico nalgunhas áreas, os elementos transversales, tales como a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e a comunicación, o emprendimiento e a educación cívica e constitucional, traballaranse desde todas as áreas, posibilitando e fomentando que o proceso de ensino-aprendizaxe do alumnado sexa o máis completo posible. Por outra banda, o desenvolvemento e a aprendizaxe dos valores, presentes en todas as áreas, axudarán a que os nosos alumnos e alumnas aprendan a desenvolverse nunha sociedade ben consolidada na que todos podamos vivir, e en cuxa construción colaboren. A diversidad dos nosos alumnos e alumnas, cos seus estilos de aprendizaxe diferentes, hanos de conducir a traballar desde as diferentes potencialidades de cada un deles, apoiándonos sempre nas súas fortalezas para poder dar resposta ás súas necesidades. No área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual. No área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual incidiremos no adestramento de todas as competencias de xeito sistemático facendo fincapé nos descriptores máis afines ao área.
Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía A área é unha oportunidade para utilizar a linguaxe simbólica así como a profundización en aspectos espaciais da realidade e a súa representación gráfica. Tamén no área adéstranse procedementos relacionados co método científico, como son: a observación, a experimentación, o descubrimento, a reflexión e a análise. Os descriptores que traballaremos fundamentalmente serán: Respectar e preservar a vida dos seres vivos da súa contorna. Tomar conciencia dos cambios producidos polo ser humano na contorna natural e as repercusiones para a vida futura. Comprender e interpretar a información presentada en formato gráfico. Comunicación lingüística Esta área contribúe á adquisición da competencia lingüística na medida que favorece a comprensión e expresión oral e escrita ao promover o coñecemento e a utilización do vocabulario específico referido á expresión artística e ao explorar diferentes canles de comunicación. Os descriptores que priorizaremos serán: Comprender o sentido dos textos escritos e orais. Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en diferentes registros, nas diversas situacións comunicativas. Respectar as normas de comunicación en calquera contexto: quenda de palabra, escoita atenta ao interlocutor? Competencia digital Dentro do área aparecen contidos que fan referencia á contorna audiovisual e multimedia dando especial importancia ao uso de ferramentas tecnolóxicas, para a creación de producións audiovisuales. Para iso, neste área, traballaremos os seguintes descriptores da competencia: Utilizar as distintas canles de comunicación audiovisual para transmitir informacións diversas. Comprender as mensaxes que veñen dos medios de comunicación. Empregar distintas fontes para a procura de información. Conciencia e expresións culturais A área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual contribúe, especialmente, a adquirir a competencia artística e cultural. Xa que se pon o énfasis en ampliar o coñecemento dos diferentes códigos artísticos e na utilización das técnicas e os recursos que lles son propios. O alumnado aprende a mirar, ver, observar e percibir, e desde o coñecemento da linguaxe visual, a apreciar os valores estéticos e culturais das producións artísticas. Por outra banda, contribúese a esta competencia cando se experimenta e investiga con diversidad de técnicas plásticas e visuales e é capaz de expresarse a través da imaxe. Polo que nesta área, traballaremos os seguintes descriptores:
Mostrar respecto cara ao patrimonio cultural mundial nas súas distintas vertentes (artístico-literaria, etnográfica, científico-técnica?), e cara ás persoas que contribuíron ao seu desenvolvemento. Valorar a interculturalidad como unha fonte de riqueza persoal e cultural. Apreciar os valores culturais do patrimonio natural e da evolución do pensamento científico. Expresar sentimentos e emocións mediante códigos artísticos. Apreciar a beleza das expresións artísticas e as manifestacións de creatividade e gusto pola estética no ámbito cotián. Elaborar traballos e presentacións con sentido estético.
Competencias sociais e cívicas Esta área é unha boa ferramenta para potenciar a competencia social e cívica. Na medida que as producións artísticas pódense suscitar como traballo en equipo, sendo unha oportunidade para fomentar a cooperación, o respecto, a tolerancia, etc. Por outra banda o fomento da creatividade no aula, leva a valorar diversos enfoques e formulacións. Para iso adestraremos os seguintes descriptores: Mostrar disponibilidad para a participación activa en ámbitos de participación establecidos. Recoñecer riqueza na diversidad de opinións e ideas. Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor Esta área colabora en gran medida na adquisición do sentido de iniciativa e espírito emprendedor xa que en todo proceso de creación hai que converter unha idea nun produto e para iso hanse de desenvolver estratexias de planificación, de previsión de recursos, de anticipación e avaliación de resultados. Este proceso, sitúa ao alumnado ante un proceso que lle obriga a tomar decisións de xeito autónomo. Todo isto, xunto co espírito creativo, a experimentación, a investigación, e a autocrítica fomentan a iniciativa e o espírito emprendedor. Os descriptores que adestraremos son: Ser constante no traballo, superando as dificultades. Priorizar a consecución de obxectivos grupales sobre os intereses persoais. Configurar unha visión de futuro realista e ambiciosa. Atopar posibilidades na contorna que outros non aprecian. Aprender a aprender Esta materia contribuirá á competencia para aprender a aprender na medida en que favoreza a reflexión sobre os procesos e a propia experimentación creativa, xa que esta implica tómaa de conciencia das propias capacidades e recursos, así como a aceptación dos propios erros como instrumento de mellora. Os descriptores que adestraremos son: Gestionar os recursos e as motivaciones persoais en favor da aprendizaxe. Aplicar estratexias para mellóraa do pensamento creativo, crítico, emocional, interdependiente?
Seguir os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintes en función dos resultados intermedios. Evaluar a consecución de obxectivos de aprendizaxe.
Concreción dos obxectivos para o curso Xerais: - Analizar e criticar construtivamente as imaxes que nos rodean. - Comunicarse con imaxes. - Representar imaxes tanto reais coma imaxinadas utilizando a linguaxe visual. - Crear aproveitando a capacidade expresiva dos elementos que conforman a imaxe. - Establecer relacións e representar de xeito simbólico con formas xeométricas. - Plasmar graficamente e de xeito estruturado pensamentos e ideas. - Diferenciar entre dimensión, escala e proporción, recoñecendo nesta última valores relativos e, en moitos casos, culturais. - Valorar a importancia das formas do deseño e a moda como atributos da personalidade. - Desenvolver criterios estéticos propios e creatividade para realizar deseños orixinais. - Levar a cabo un proceso de deseño funcional, reflexionando sobre as relacións co consumismo e a sostibilidade. - Ser consciente das estratexias de comunicación para ser crítico e actuar libremente. - Compoñer mensaxes cunha intención comunicativa aplicando os recursos da linguaxe visual ao deseño gráfico e á publicidade. - Valorar as posibilidades da luz como definidora de formas e creadora de ambientes tanto físicos coma emocionais. - Espertar a curiosidade cara ao descubrimento de formas novas tanto na cultura coma na paisaxe. - Comprender as estratexias de construción das imaxes segundo o seu contexto e intención. - Entender a importancia do punto de vista e da perspectiva como representación e percepción parcial do arredor, da configuración do espazo e mesmo da personalidade - Observar e reflexionar sobre imaxes e narracións visuais para desenvolver un espírito crítico. - Expresar con diferentes recursos multimedia experiencias tanto reais coma imaxinarias.
Específicos: - Coñecer os elementos da percepción visual e os factores que a condicionan. - Reflexionar sobre os patróns de percepción e as leis da teoría da Gestalt.
- Entender a imaxe como representación da realidade (e da ficción) e as ilusións da percepción. - Coñecer os elementos da comunicación visual e os factores que a condicionan. - Descubrir as diferentes funcións das imaxes e as súas posibilidades de manipulación. - Entender a diferenza entre representación e interpretación (creatividade e imaxinación), diferenciando entre significado e significante, connotación e grao de iconicidade. - Experimentar as posibilidades expresivas do trazo e do xesto. - Apreciar a variedade de texturas e as súas posibilidades expresivas. - Diferenciar entre contorno, silueta e forma, observando distintos tipos de formas. - Entender a imaxe como representación máis ou menos obxectiva da realidade, distinguindo entre o figurativo e o abstracto. - Descubrir a importancia da imaxinación e da creatividade para a actividade artística. - Coñecer os fundamentos básicos da teoría da cor. - Reflexionar e experimentar sobre os significados simbólicos e a potencia emocional da cor. - Recoñecer a xeometría en estruturas e redes da natureza e da arte. - Utilizar instrumentos de debuxo técnico e recoñecer a necesidade da normalización. - Coñecer elementos e entender conceptos básicos da xeometría plana. - Recoñecer e construír figuras xeométricas planas. - Coñecer movementos das formas no plano: translación, rotación, simetría. - Trazar enlaces e tanxencias. - Recoñecer nos símbolos culturais patróns xeomé-tricos. - Crear composicións con formas xeométricas planas. - Utilizar de xeito adecuado distintos formatos e aplicar diferentes escalas. - Coñecer as diferenzas e establecer relacións entre dimensión e proporción, igualdade e semellanza. - Coñecer e aplicar o teorema de Thales para establecer relacións de tamaño. - Analizar, comprender e aplicar a proporción áurea ao concepto de beleza. - Coñecer diferentes medidas e canons do corpo humano. - Coñecer fundamentos de deseño e realizar proxectos creativos. - Analizar e saber aplicar conceptos estéticos e funcionais no ámbito do deseño. - Coñecer os conceptos de ergonomía e deFeng Shui. - Reflexionar de xeito crítico sobre a moda e a aparencia. - Deseñar e construír obxectos. - Identificarcorpos xeométricos e coñecer o desenvolvemento de sólidos. - Representar figuras de xeito obxectivo coñecendo sistemas de representación e normalización. - Comprender as diferenzas entre distintos sistemas de representación. - Coñecer o sistema diédrico ea representación de vistas dunha peza. - Coñecer o sistema axonométrico e a peculiaridade da perspectiva cabaleira. - Aplicar o desenvolvemento de sólidos ao deseño e en especial ao packaging. - Coñecer principios do deseño: encontro entre funcionalidade e estética. - Reflexionar sobre os aspectos sociais e culturais do deseño.
- Recoñecer a importancia da sostibilidade no deseño: deseño modular e ecoeficiente. - Valorar a capacidade comunicativa da composición e coñecer os fundamentos da sintaxe visual. - Diferenciar os conceptos de formato, orientación e encadramento, valorando os seus usos expresivos. - Desenvolver a capacidade de análise de composicións, distinguindo recursos expresivos baseados na orde e na desorde. - Identificar e aplicar leis de equilibrio e tensión, recoñecendo pesos visuais nas imaxes, así como regras compositivas, como a dos terzos. - Detectar e aplicar esquemas compositivos baseados tanto no equilibrio coma no desequilibrio, no ritmo ou na tensión, e recoñecer a súa intención comunicativa. - Comprender a importancia dos medios publicitarios e a súa repercusión tanto en hábitos cotiáns coma no sistema económico. - Coñecer o concepto de publicidade e a eficacia da mensaxe publicitaria, así como ser capaz de crealas cun fin. - Valorar e identificar a relación entre publicidade e arte. - Coñecer algúns fitos da historia do cartel e valorar a súa evolución e influencia. - Recoñecer o espazo como obxecto e concepto, que se pode crear e percorrer. - Coñecer e aplicar distintos métodos de representación do espazo e do territorio, tanto obxectivos coma subxectivos. - Valorar a paisaxe como xénero artístico e como interpretación cultural do arredor, así como ser capaz de crealo. - Recoñecer e analizar diferentes tipos de construcións espaciais. - Diferenciar elementos da arquitectura e coñecer as súas funcións, aplicándoas a deseños propios. - Coñecer e valorar tipoloxías de espazos efémeros. - Crear e transformar espazos. - Valorar a importancia da luz, non só como creadora de formas ao incidir nos obxectos senón, tamén, para a percepción do tempo e do espazo e como transmisora de emocións. - Recoñecer e aplicar as distintas variacións da luz segundo a súa intensidade, a súa cor, o ángulo de incidencia ou a fonte que a orixina. - Recoñecer os distintos usos da luz e o volume na historia da arte, a súa simboloxía e expresividade. - Coñecer e aplicar tipos de sombras nos obxectos e as xeradas por eles. - Coñecer e aplicar a técnica do claroscuro como creadora de volumes mediante as diferenzas tonais. - Coñecer e valorar os diversos usos e funcións da fotografía. - Comprender a orixe e a evolución da fotografía. - Coñecer aspectos técnicos da fotografía como a apertura e a velocidade de obturación da cámara, comprendendo os seus efectos. - Recoñecer e aplicar distintos tipos de puntos de vista e de planos, observando os resultados sobre o encadramento. - Aprender sobre a creatividade na fotografía. - Coñecer fundamentos de perspectiva, comprendendo os mecanismos da percepción da profundidade e como modificala. - Recoñecer a anamorfose como técnica.
- Coñecer tipos de proxección para representar a perspectiva. - Distinguir os distintos elementos que conforman a perspectiva cónica. - Valorar a narración visual como recurso para compartir experiencias e ideas. - Coñecer elementos da narrativa como a elipse, o flashback e o flashforward. - Coñecer o concepto de ilustración e valorar a súa capacidade narrativa. - Diferenciar distintos tipos de narrativas gráficas. - Coñecer e utilizar expresivamente os diferentes elementos dunha historieta. - Coñecer os fundamentos dos debuxos animados, a súa técnica e capacidade narrativa. - Valorar a capacidade do cine de contar historias dun modo vivencial e único. - Recoñecer momentos significativos da historia do cine e a súa evolución ata a actualidade. - Recoñecer diferentes formatos de narracións audiovisuais e as súas particularidades comunicativas. - Identificar diferentes xéneros no cine e recoñecer as súas características principais. - Detectar efectos especiais, recoñecer a súa eficacia comunicativa e realizalos de xeito sinxelo. - Coñecer os distintos tipos de planos e de movementos de cámara e utilizalos cun fin. - Coñecer algunhas técnicas de montaxe e de edición de vídeo e levalas á práctica.
Concreción para cada estándar de aprendizaxe de Temporalización
UNIDADE 1 Título
Ver e contar Descrición da unidade
Nesta unidade tratamos das imaxes como forma de comunicación e representación da realidade, da súa importancia no mundo actual e da relación da imaxe coa memoria e a identidade. Esta unidade permítenos reflexionar sobre o poder das imaxes que nos rodean; imaxes propias e alleas que nos entreteñen, atrapan e ás veces nos enganan; imaxes coas que nos mostramos e que dan conta de quen somos. Para iso, debemos coñecer os mecanismos que rexen a percepción e a comunicación visual. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - A imaxe como representación. - A interpretación das imaxes: significado e significante. - Análise crítica e construtiva das imaxes. - O fenómeno da percepción visual, factores que a condicionan: patróns e ilusións. - A teoría da Gestalt da percepción. - Elementos da comunicación visual e factores que a condicionan. - Connotación e grao de iconicidade. - Funcións das imaxes e posibilidades de manipulación. Temporalización:
Setembro:
Outubro:
UNIDADE 2 Título
Expresar Descrición da unidade
Nesta unidade afondamos sobre a capacidade de expresar con imaxes, o que nos posibilita non só ilustrar senón mostrar (comunicar) tanto o exterior como o interior, e sobre a dificultade de expresar pensamentos, emocións e sentimentos coa imaxinación, creando imaxes mesmo do que non existe na realidade. Para iso, é útil coñecer as posibilidades expresivas dos elementos da linguaxe visual
(en especial, a forza expresiva do trazo, co que se crean e compoñen formas e texturas, e o poder da cor) e desenvolver a imaxinación e a creatividade. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - A imaxe como representación e interpretación: do debuxo do natural á abstracción. - Creatividade, imaxinación e fantasía. - Elementos básicos configuradores das imaxes (punto, liña e plano) e as súas posibilidades expresivas. - A textura como elemento importante da linguaxe visual. - Teoría da cor: simbolismo e emoción.
Temporalización:
Outubro:
Novembro:
UNIDADE 3 Título
Medir a terra Descrición da unidade
Nesta unidade tratamos a observación sistemática que nos permite aprehender o mundo no que vivimos, o espazo no que estamos e polo que imos deixando pegadas, rastros visuais do noso camiñar. Observamos as pegadas que foi deixando o home coas súas construcións e no seu encontro coa natureza. Por iso, introducimos a xeometría; pois medir, cuantificar e estruturar fanse necesarios cando se observa e se intenta comprender de xeito obxectivo a realidade. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - Relación da xeometría coa natureza e a arte. - Instrumentos de debuxo técnico e normalización como útiles necesarios para a representación. - Elementos fundamentais da xeometría plana. - Formas planas básicas: clasificación, partes e construción. - Operacións con segmentos, arcos e ángulos. - Trazado de enlaces e tanxencias. - Movementos das formas no plano: translación, rotación, simetría. - Reflexión sobre o simbolismo das formas. - Recoñecer nas formas e estruturas da cultura a súa relación coas da natureza.
Temporalización:
Novembro:
Decembro:
UNIDADE 4 Título
Medir o home Descrición da unidade
Esta unidade invítanos a reflexionar sobre as diferenzas de tamaño, as proporcións e as relacións de medida (relativas e de poder) que se establecen entre o home–como centro de referencia– e o que o rodea: obxectos, bens de consumo e mesmo persoas. Tratamos, polo tanto, da construción de obxectos, do deseño e da ergonomía, e isto lévanos a cuestionarnos tamén sobre as modas e o consumismo e a súa relación coa identidade. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - Relación e diferenzas entre dimensión, proporción e escala. - Identificación do tamaño como aspecto relativo e dependente do ámbito. - Relacións de proporción, igualdade e semellanza. - Comprensión e aplicación do teorema de Thales. - Relación da sección áurea coas proporcións da natureza e o concepto de beleza. - Coñecemento de medidas e canons da figura humana. - Deseño como relación entre estética e funcionalidade: ergonomía e Feng Shui. - A moda e a aparencia.
Temporalización:
Xaneiro:
UNIDADE 5 Título
Construír obxectos Descrición da unidade
Nesta unidade observamos os obxectos que o home constrúe e consome; da súa forma e función mediante o deseño, e reflexionamos sobre as relacións que se establecen entre este, o consumismo e a ecoloxía.Por iso, coñecemos a importancia do deseño nas nosas vidas, aprendemos como representar de xeito obxectivo en diferentes sistemas, o desenvolvemento de sólidos e a normalización no debuxo técnico e para o deseño e a construción de obxectos. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - Deseño e construción de obxectos. - Corpos xeométricos e desenvolvemento de sólidos. - Representación de figuras de xeito obxectivo: sistemas de representación e normalización.
- O sistema diédrico ea representación de vistas dunha peza. - O sistema axonométrico e a peculiaridade da perspectiva cabaleira. - Aplicación do desenvolvemento de sólidos ao packaging. - Principios do deseño: encontro entre funcionalidade e estética. - A importancia da sostibilidade no deseño: deseño modular e deseño ecoeficiente. - O proceso de deseño.
Temporalización:
Febreiro:
UNIDADE 6 Título
Ser e consumir Descrición da unidade
Nesta unidade afondamos na reflexión sobre a forma de relacionarnos co arredor, especialmente coas persoas e os obxectos que nos rodean; tratamos do poder da publicidade, que xoga coas nosas emocións, con imaxes poderosas que captan a nosa atención e incitan ao consumo, demasiadas veces, de xeito irracional. Para ser críticos e conscientes, habemos de coñecer as súas estratexias, os enganos e as súas formas de manipulación. Coñecemos, así, os fundamentos da linguaxe gráfica e da publicidade, xa que ambos os dous comparten o código da linguaxe e a sintaxe visual. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - Sintaxe e composición visual. - Deseño gráfico e publicitario: creación de mensaxes. - Tipografía e caligrama. - Imaxe e identidade corporativa: marca, logotipo e slogan. - O cartel como recurso. - A linguaxe publicitaria: o uso da metáfora; significado e significante. - Eficacia da publicidade; estratexias e ética publicitaria. - Publicidade e medios de comunicación. - Análise e actitude crítica ante as necesidades de consumo creadas pola publicidade. Temporalización:
Marzo: UNIDADE 7 Título
Explorar o mundo
Descrición da unidade Esta unidade invítanos a percorrer e crear espazos, xa sexa exteriores ou interiores, físicos ou emocionais. Como os antigos viaxeiros, a arte de camiñar proponnos botar a andar para descubrir e descubrirnos. E, como compañeira de viaxe, non podemos esquecer a luz; esencial para a vida, pero tamén para a configuración dos espazos e dos volumes. Para iso coñecemos distintas formas de representar o espazo ao longo da historia; os elementos e as características das luces e das sombras, da perspectiva e do volume.
A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - A importancia do espazo, que se crea e se percorre, consecuencia da acción do home. - A representación do espazo. Cartografías: códigos e evolución: do mapa ao gps. - A paisaxe como xénero artístico. - Construción de espazos con diferentes usos, reflexo de culturas e de estilos. - A representación do territorio e a súa relación coa identidade. - Elementos estruturais e decorativos da arquitectura. - Espazos efémeros: utilidade e deseño. - A luz e a sombra como creadoras de volume, de espazos e sensacións. - Variacións lumínicas segundo as fontes, a intensidade ou a cor. - A luz e o volume na historia da arte: a súa representación e a súa simboloxía. - Tipos de sombras: propia ou proxectada, suaves ou intensas, gradacións. - O claroscuro como técnica: usos e aplicacións.
Temporalización:
Abril:
UNIDADE 8 Título
Situarse Descrición da unidade
Nesta unidade afóndase na unidade da perspectiva utilizando a fotografía como útil e recurso para observala e captala, para entendela. Falamos, polo tanto, das distintas posicións desde as que miramos e entendemos a realidade, que son diferentes para cada un. Para iso coñecemos os fundamentos básicos da fotografíae da perspectiva, en concreto, a perspectiva cónica, pois é a que máis se asemella á nosa visión da realidade. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - A fotografía como instante rexistrado para sempre. - Xénese e evolución da fotografía, principio da cámara escura.
-
A fotografíacreativa, máis alá da representación. A anamorfose como técnica. Apertura e velocidade de obturación, efectos da técnica sobre o produto. Tipos de plano e efectos do encadramento. A perspectiva, concepto e significado. A percepción da profundidade e a importancia da visión binocular. A perspectiva e os tipos de proxección. A perspectiva cónica. Elementos que a conforman e como podemos intervir para cambiala.
Temporalización:
Abril:
UNIDADE 9 Título
Ver e contar Descrición da unidade
Nesta unidade,como final dun proceso, propoñemos compartir o vivido e facelo utilizando a narrativa visual como medio de expresión. Non abonda con observar e descubrir; é necesaria a reflexión consciente dos camiños que transitamos para facer noso o mundo no que vivimos, e para iso a historia, máis ou menos real, é fundamental, porque nos permite estruturar a experiencia.Por iso, coñecemos os recursos da narrativa visual, desde a ilustración ao audiovisual, a historieta e o cine como recursos para compartir e seguir aprendendo. A través das actividades propostas na unidade, perséguese que os alumnos e as alumnas adquiran os seguintes coñecementos: - A narración visual como recurso para compartir experiencias e ideas. - Elementos da narrativa: a elipse, o flashback e o flashforward. - Concepto de ilustración e a súa capacidade narrativa. - Tipos de narrativas gráficas: chiste, tira cómica, cómic. - Concepto, uso e expresividade dos elementos dunha historieta. - Fundamentos dos debuxos animados: técnica e capacidade narrativa. - O cine como transmisor de historias de modo vivencial e único. - Historia do cine: momentos significativos e evolución ata a actualidade. - Formatos de narracións audiovisuais: particularidades. - Os xéneros no cine. - Efectos especiais: eficacia comunicativa e trucos de realización. - O uso de distintos planos e movementos de cámara e as súas finalidades. - Técnicas de montaxe e de edición de vídeo.
Temporalización:
Xuño:
Grao mínimo de consecución para superar a materia UNIDADE 1 Estándares de aprendizaxe avaliables
Selección de evidencias para o portfolio
1.1. Realiza a lectura obxectiva dunha imaxe aplicando os coñecementos perceptivos.
- Portada de introdución á unidade.
2.1. Identifica e clasifica ilusións ópticas analizando as causas polas que se producen.
- Actividade 3: Camuflaxes. - Actividade 4: Unha ilusión óptica.
2.2. Deseña ilusións ópticas. 3.1. Diferencia entre imaxes figurativas e abstractas, recoñecendo distintos graos de iconicidade.
- Actividade 2: Unha mensaxe breve. - Actividade 5: Unha icona en equipo.
3.2. Crea imaxes con distintos graos de iconicidade. 4.1. Crea imaxes distinguindo entre significante e significado.
- Actividade 1: Unha pegada. - Actividade 6: Unha colaxe na túa vida.
5.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en distintos actos de comunicación visual.
- Actividade 2 do CA: Unha mensaxe breve.
6.1. Distingue a función ou funcións que predominan en diferentes mensaxes visuais e audiovisuais.
- Actividade 2 do CA: Unha mensaxe breve.
7.1. Analiza unha imaxe, mediante unha lectura subxectiva, interpretando o seu significado, sacando conclusións e reflexionando criticamente sobre ela.
- Portada de introdución á unidade.
UNIDADE 2 Estándares de aprendizaxe avaliables 1.1. Identifica e valora a importancia dos elementos configuradores para a análise e a produción de imaxes.
Selección de evidencias para o portfolio - Portada de introdución á unidade. - Actividade 2: Debuxos ocultos.
2.1. Experimenta co valor expresivo da liña e o punto de forma libre e espontánea, explorando distintas posibilidades.
- Actividade 1: A expresividade do xesto.
3.1. Crea texturas visuais e táctiles.
- Actividade 2: Debuxos ocultos. - Actividade 6: Texturas.
4.1. Experimenta con cores primarias e secundarias empregando a síntese aditiva e subtractiva e as cores complementarias.
- Actividade 4: Mesturando a cor. - Actividade 5: Arco iris de cor.
5.1. Crea imaxes figurativas e abstractas, diferenciándoas e comprendendo distintos graos de iconicidade.
- Actividade 3: Gradúa a iconicidade.
6.1. Aplica a imaxinación e a creatividade nas súas creacións.
- Actividade 2: Debuxos ocultos. - Actividade 4: Mesturando a cor.
- Actividade 1: A expresividade do xesto. 7.1. Experimenta con diferentes técnicas e recursos valorando as posibilidades - Actividade 3: Gradúa a iconicidade. expresivas dos elementos - Actividade 4: Mesturando a cor. configuradores da imaxe para expresar sensacións e emocións. UNIDADE 3
Estándares de aprendizaxe avaliables
Selección de evidencias para o portfolio
1.1. Observa e analiza liñas, formas e - Portada de introdución á unidade. composicións visuais do medio natural e - Actividade 1: Xeometría e natureza. cultural, tomándoos como inspiración das súas propias creacións. 2.1. Utiliza o xogo de regras e o compás con - Actividade 2: Liñas rectas, arcos e circunferencias. suficiente precisión. - Actividade 4: A expansión das formas: espirais. - Actividade 5: Tanxencias e enlaces. 3.1. Traza distintos tipos de rectas, arcos e - Actividade 2: Liñas rectas, arcos e circunferencias. circunferencias analizando como se define un plano. 4.1. Comprende o concepto de lugar - Actividade 2: Liñas rectas, arcos e circunferencias. xeométrico: paralelismo, perpendicularidade, circunferencia. 4.2. Realiza operacións con segmentos e ángulos, trazando a mediatriz dun segmento e a bisectriz dun ángulo. 5.1. Clasifica polígonos de 3 a 5, lados, - Actividade 2: Liñas rectas, arcos e identificando os seus elementos e
diferenciando se é regular ou irregular. 5.2. Constrúe distintos triángulos coñecendo algúns dos seus datos. 5.3. Constrúe cuadriláteros e paralelogramos coñecendo algúns dos seus datos. 5.4. Constrúe correctamente polígonos regulares de ata 6 lados inscritos nunha circunferencia e coñecendo o lado. 6.1. Executa correctamente tanxencias entre circunferencias e con rectas. 7.1. Executa deseños aplicando repeticións, xiros e simetrías de módulos. 8.1. Recoñece nos símbolos culturais patróns xeométricos e esquemas compositivos que analiza e aplica á representación gráfica do coñecemento. 8.2. Crea experimentando diferentes composicións estruturadas xeometricamente con significados simbólicos que poden ter aplicacións ao deseño téxtil, ornamental, arquitectónico ou decorativo.
circunferencias. - Actividade 3: Formas xeométricas.
- Actividade 4: A expansión das formas: espirais. - Actividade 5: Tanxencias e enlaces. - Actividade 3: Formas xeométricas. - Actividade 3: Formas xeométricas. - Actividade 6: A miña árbore.
UNIDADE 4 Estándares de aprendizaxe avaliables 1.1. Realiza debuxos e deseños adecuándose ao formato e tendo en conta a dimensión e o tamaño.
Selección de evidencias para o portfolio - Actividade 2: Proporción-desproporción. - Actividade 3: Escala.
1.2. Identifica e analiza os conceptos de proporción e de escala en obras de arte e obxectos do arredor. 2.1. Divide un segmento en partes iguais e - Actividade 3: Escala. escala formas planas aplicando o teorema de Thales. 3.1. Representa obxectos illados ou agrupados proporcionándoos en relación coas súas características formais e en relación co seu ámbito.
- Actividade 1: O tamaño das cousas. - Actividade 3: Escala. - Actividade 4: Descanoniza.
3.2. Realiza composicións diferenciando as relacións de proporción, igualdade e semellanza. 4.1. Comprende de xeito crítico a relación entre os conceptos de proporción, canon e estética.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 2:Proporción-desproporción.
- Actividade 4: Descanoniza. 5.1. Constrúe correctamente espirais.
- Actividade 4 (unidade 3): A expansión das formas: espirais.
6.1. Aplica e recoñece a ergonomía no deseño e utiliza escalas adecuadas.
- Actividade 5: Deséñao ti.
7.1. Coñece e aplica métodos e procesos creativos para a elaboración de produtos de deseño.
- Actividade 5: Deséñao ti. - Actividade 6: Este é o meu estilo.
7.2. Analiza, identifica e aplica valores estéticos e funcionais en deseño, valorando criticamente as modas e os estilos. UNIDADE 5 Estándares de aprendizaxe avaliables
Selección de evidencias para o portfolio
1.1. Analiza e crea composicións volumétricas a partir do plano.
- Actividade 2: Sistemas de representación.
2.1. Coñece e clasifica corpos xeométricos recoñecendo as formas poligonais de base das figuras.
- Actividade 2: Sistemas de representación. - Actividade 3: Deseño e normalización.
2.2. Coñece o desenvolvemento de corpos xeométricos sinxelos aplicándoo na construción de figuras tridimensionais e no deseño de embalaxes. 3.1. Coñece e aplica métodos e procesos creativos para o deseño de obxectos.
- Actividade 1: Deseño e globalización. - Actividade 4: Deseño, estética e función. - Actividade 6: Deseño: arte e función.
3.2. Analiza, identifica e aplica valores estéticos e funcionais no deseño. 3.3. Analiza, identifica e realiza deseños aplicando criterios de sostibilidade e de eco-eficiencia. 4.1. Analiza e executa deseños aplicando composicións modulares ao estudo da organización do plano e do espazo.
- Actividade 5: Estruturas modulares.
5.1. Representa obxectos de xeito obxectivo utilizando os instrumentos de debuxo e aplicando as normas estandarizadas de representación.
- Actividade 2: Sistemas de representación. - Actividade 3: Deseño e normalización. - Actividade 6: Deseño: arte e función.
6.1. Coñece e comprende distintos sistemas de proxección.
- Actividade 3: Deseño e normalización.
6.2. Visualiza e identifica as proxeccións de formas tridimensionais polas súas vistas principais.
- Actividade 4: Deseño, estética e función. - Actividade 6: Deseño: arte e función.
6.3. Debuxa as vistas principais de volumes frecuentes. 7.1. Coñece fundamentos para a construción de perspectivas. 7.2. Realiza volumes elementais de perspectivas isométricas e cabaleira. 8.1. Reflexiona sobre o proceso creativo, analizando os elementos e os procesos que interveñen nun proxecto de deseño. UNIDADE 6 Estándares de aprendizaxe avaliables 1.1. Coñece os fundamentos e os elementos da sintaxe visual e aplícaos cunha intención comunicativa, seleccionando o formato, a orientación e o encadramento máis adecuados.
- Actividade 2: Sistemas de representación. - Actividade 3: Deseño e normalización. - Actividade 6: Deseño: arte e función. - Actividade 1: Deseño e globalización. - Actividade 4: Deseño, estética e función. - Actividade 6: Deseño: arte e función.
Selección de evidencias para o portfolio - Portada de introdución á unidade. - Actividade 1: Busca o equilibrio. - Actividade 2: Unha composición con harmonía. - Actividade 3: Encontra un ritmo.
1.2. Analiza e aplica regras e esquemas compositivos atendendo aos conceptos de tensión, equilibrio e peso visual. 2.1. Crea produtos de deseño gráfico e publicitario utilizando distintas técnicas e procesos creativos, valorándoos de modo reflexivo e crítico. 2.2. Experimenta con distintas técnicas valorando as posibilidades expresivas de cada unha delas. 3.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen na comunicación visual e audiovisual, recoñecendo os aspectos denotativo e connotativo.
- Actividade 1: Busca o equilibrio. - Actividade 2: Unha composición con harmonía. - Actividade 3: Encontra un ritmo. - Actividade 5: Que vende a publicidade? - Actividade 6: Vende a túa idea. - Actividade 4: Tipografía. - Actividade 5: Que vende a publicidade?
3.2. Realiza a lectura obxectiva e subxectiva dunha imaxe, distinguindo entre significante e significado. 4.1. Comprende e utiliza a metáfora como recurso para deseñar mensaxes visuais, analizando narrativa e imaxe
- Actividade 4: Tipografía. - Actividade 5: Que vende a publicidade?
en relación coa mensaxe. 4.2. Distingue e deseña símbolos e iconas. 5.1. Distingue diferentes funcións nas - Actividade 5: Que vende a publicidade? mensaxes visuais, analizando - Actividade 6: Vende a túa idea. estratexias e recursos de xeito crítico. 5.2. Deseña mensaxes visuais con diferentes funcións, seguindo as distintas fases do proceso creativo de xeito eficaz. 6.1. Identifica os recursos visuais presentes en mensaxes publicitarias visuais e audiovisuais.
- Actividade 5: Que vende a publicidade? - Actividade 6: Vende a túa idea.
6.2. Analiza e elabora elementos comunicativos propios da publicidade, como a identidade corporativa, o uso da tipografía ou o cartel. 7.1. Analiza e proxecta produtos publicitarios con actitude crítica e responsable. 8.1. Coñece obras visuais e audiovisuais de distintos estilos e tendencias situándoas no seu contexto. UNIDADE 7 Estándares de aprendizaxe avaliables 1.1. Recoñece códigos visuais connotativos e denotativos nas representacións do espazo e do territorio.
- Portada de introdución á unidade.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 6: Vende a túa idea.
Selección de evidencias para o portfolio - Portada de introdución á unidade. - Actividade 1: O espazo e o territorio.
1.2. Realiza a lectura obxectiva e subxectiva de imaxes referidas ao espazo e ao territorio, identificando os elementos de significación narrativos e as ferramentas visuais utilizadas, sacando conclusións e interpretando o seu significado. 2.1. Coñece obras e artistas da arte de camiñar, valorándoas como formas artísticas. 2.2. Interpreta de xeito persoal o espazo e o territorio, analizando a organización do plano e do espazo e
- Actividade 2: A paisaxe: espazo e lugar.
gozando da contemplación da paisaxe e de obras de arte deste xénero. 3.1.Analiza necesidades de intervención dos espazos. 3.2. Representa, deseña e crea espazos, efémeros ou non, axustándose a distintas funcións e intencións.
- Actividade 5: Refuxios, vivendas e outros espazos pechados. - Actividade 6:Representación da arquitectura.
4.1. Coñece e diferencia elementos arquitectónicos.
- Actividade 5: Refuxios, vivendas e outros espazos pechados.
4.2. Valora as achegas tecnolóxicas dixitais na representación e no deseño do espazo.
- Actividade 6:Representación da arquitectura.
5.1. Identifica e aplica luces e sombras, recoñecendo as propiedades da luz e os tipos de sombras para crear sensacións espaciais e volumétricas, para destacar relevos e texturas.
- Actividade 4:A proxección das sombras.
5.2. Valora a importancia da luz como elemento construtor da imaxe, con valor simbólico e expresivo, e aplícao nas súas creacións. 6.1. Utiliza o claroscuro para crear a representación de volumes e de espazos.
- Actividade 3:Luz, claroscuro e volume.
7.1. Identifica e recoñece a utilización da - Portada de introdución á unidade. luz e do volume nos distintos estilos e tendencias na historia da arte,valorando o patrimonio como fonte de aprendizaxe. UNIDADE 8 Estándares de aprendizaxe avaliables 1.1. Realiza a lectura obxectiva dunha imaxe fotográfica, identificando, clasificando e describindo os seus elementos.
Selección de evidencias para o portfolio - Actividade 1: Dende onde miro? - Actividade 2: Resitúate.
1.2. Analiza unha imaxe fotográfica mediante unha lectura subxectiva, sacando conclusións e interpretando o seu significado. 2.1. Crea composicións e obras fotográficas aplicando procesos creativos.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 1: Dende onde miro?
- Actividade 4: Isto vino eu. - Actividade 6: Viaxar coa imaxinación. 3.1. Identifica distintos encadramentos, tipos de plano e puntos de vista nunha fotografía.
- Actividade 1: Dende onde miro? - Actividade 3: As rúas que percorro.
3.2. Realiza fotografías aplicando coñecementos técnicos (apertura e velocidade de obturación) e leis compositivas. 4.1. Distingue a función e as intencións que predominan nas imaxes fotográficas.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 1: Dende onde miro? - Actividade 2: Resitúate.
5.1. Crea imaxes referidas á expresión do espazo e da profundidade.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 3: As rúas que percorro.
6.1. Diferencia distintos tipos de proxeccións e elementos da perspectiva.
- Actividade 1: Dende onde miro? - Actividade 3: As rúas que percorro. - Actividade 5: Un lugar de reunión.
6.2. Comprende e aplica o concepto de proxección ao debuxo de volumes sinxelos. UNIDADE 9 Estándares de aprendizaxe avaliables
Selección de evidencias para o portfolio
1.1. Analiza e explora as posibilidades expresivas das narracións visuais para compartir experienciase ideas.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 2: Nunha soa imaxe.
2.1. Identifica e analiza diferentes funcións nas imaxes, nas narrativas visuais e nas mensaxes audiovisuais.
- Portada de introdución á unidade. - Actividade 1: Unha receita paso a paso.
2.2. Analiza de xeito crítico as mensaxes visuais e audiovisuais no seucontexto. 3.1. Comprende e emprega os diferentes niveis de iconicidade da imaxe gráfica, elaborando bosquexos, apuntamentos e debuxos esquemáticos, analíticos e miméticos.
- Actividade 2: Nunha soa imaxe.
4.1. Identifica diferentes recursos gráficos - Actividade 2: Nunha soa imaxe. e utilízaos ao deseñar mensaxes de - Actividade 3: Presente, pasado e futuro, linguaxes visuais e audiovisuais. todo nun. 4.2. Deseña narrativas gráficas utilizando de xeito adecuado viñetas e tarxetas, globos, liñas cinéticas e onomatopeas. 4.3. Coñece e aplica recursos técnicos en
produtos audiovisuais, utilizando distintos tipos de planos, movementos de cámara eefectos especiais. 5.1. Coñece e utiliza distintas fases no proceso de creación.
- Portada de introdución á unidade.
5.2. Reflexiona e avalía o proceso creativo propio e alleo desde a idea inicial ata a execución definitiva. 6.1. Diferencia distintos estilos e tendencias nas creacións de mensaxes visuais e audiovisuais.
- Actividade 4: Estereotipos de xénero.
6.2. Valora e respecta, gozando da diversidade do patrimonio artístico e cultural. 7.1. Elabora documentos e crea obras visuais e multimedia empregando ferramentas dixitais de xeito adecuado.
- Actividade 5: Movementos de cámara e linguaxe audiovisual.
Procedementos e instrumentos de avaliación - Proponse a autoavaliación do alumnado (individual ou en grupo) reflexionando sobre cuestións en torno á unidade. - Non podemos esquecer a avaliación xeral do portfolio como instrumento que evidencia o proceso de aprendizaxe do alumno. - Folla de rexistro individualizada para cada alumno - Exames e probas escritasCadernos de exercicios - Materiais elaborados polos alumnos: debuxos, grabados, esculturas… - Caderno de rexistro da actitude en clase - Caderno de rexistro de presentación dos traballos a tempo e ben feitos - Exames ou probas escritas de aqueles temas dos que teñamos que avaliar se os alumnos acadan conceptos - Probas prácticas sobre un tema concreto
Concrecións metodoloxicas que require a materia No desenvolvemento das tarefas pódense empregar diversas estratexias metodolóxicas: - Coñecer, antes de comezar, as ideas previas, as dificultades de aprendizaxe do alumnado e os recursos dispoñibles. - Introducir de xeito xeral o alumno na unidade, anticipando as tarefas previstas e os materiais necesarios para o desenvolvemento desta. - Realizar exposicións (tanto por parte do profesor coma dos alumnos) utilizando diferentes soportes e incidindo no uso da imaxe e na expresión multimedia (oral, visual e outras). - Complementar as lecturas coa busca de información e a reflexión tanto individual como en grupo. - Fomentar a realización de esquemas ou mapas visuais do que se coñece e do que se quere coñecer, así como dos procesos de traballo tanto individuais como por medio de dinámicas grupais. - Fomentar a exposición e posta en común, tanto na clase como fóra dela. - Realizar visitas extraescolares ou invitar personaxes de interese á aula.
Materiais e recursos didácticos que se van a utilizar. Os seguintes materiais de apoio poden reforzar e ampliar o estudo dos contidos da área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual: - Os materiais dixitais (vídeos, presentacións, animacións...) asociados á unidade. - Outros recursos. Recursos dixitais -Empregaremos a web como recurso didáctico para que os alumnos accedan a información relevante sobre a materia . - Enlaces web: http://anayaeducacion.com ehttp://leerenelaula.com/planlector
Criterios sobre a avaliación, cualificación e promoción do alumnado
Posto que non nos centraremos nos contidos conceptuais o noso obxectivo é que adquiran toda unha serie de contidos actitudinais e sobre todo procedimentales para que os poidan aplicar no resto das súas materias (mapas de Historia, proxectos de Tecnoloxía, etc) ou ben utilicen o que aprenden en clase para que os alumnos elaboren a súa propia produción artística. Con todo controlaremos a realización dos cadernos de exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación terminar con corrección a parte do caderno ou portfolio correspondente a cada avaliación. Ao final da avaliación os alumnos terán presentadas nas datas fixadas polo profesor as fichas e traballos correspondentes a dita avaliación. Non se admitirán traballos presentados fora do plazo establecido. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elaboradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Cando se pida a un alumno que os seus pais asinen o caderno, no recadro reservado para iso, despois de que os profesores remitamos a través del unha nota sobre o rendemento dos seus fillos será imprescindible que na seguinte revisión do caderno estea asinado polo pai ou titor. Como normal xeneral, dicimos que o alumno obterá unha cualificación negativa (suspenso) se non cumpre os seguintes criterios: - non conserva o material en perfecto estado - non trae a clase cada día o material que se pide na clase anterior - esquece o seu caderno de exercicios en casa - perde o seu caderno de exercicios - molesta e interrompe a clase - non respecta as normas do aula - non termina os exercicios propostos en clase e realiza as tarefas para casa - non é respectuoso cos traballos dos compañeiros Ademáis haberá unidades didácticas nas que se fará unha proba escrita para asegurarse de que os alumnos comprendiron e asimilaron os contidos traballados na aula. As cualificacións destes exames formarán parte da nota de cada avaliación. Para recuperar unha avaliación suspensa o alumno debe realizar con corrección os traballos correspondentes a devandita avaliación O alumno que presente axeitadamente todos os traballos do curso recibirá un informe positivo para a promoción na materia. Se suspende terá que presentar os
traballos que lle falten ou facer outros á proposta do profesor encargado da súa corrección.
Criterios de cualificación O conxunto dos traballos dos alumnos será valorado numéricamente do 1 ao 10. Esta valoración formará parte da nota da avaliación, que se verá afectada positivamente se a conducta do alumno na clase é digna de premio. E pola contra, recibirá una calificación menor se o alumno amosa unha conducta disruptiva na aula. Valorarase o traballo na aula nun 50% da nota, o comportamiento e actitude positiva nun 20% e as probas ou exames que se fagan nunha proporción do 30%. Nas probas escritas se sumarán 0,5 puntos pola ausencia de erros ortográficos. No caso de que non se fagan exames escritos, ou probas nas que os alumnos teñen que demostrar o que aprenderon na clase (del tipo “facer unha pegatina, facer un cartel, … etc”) a actitude valerá un 50% da nota e a presentación dos traballos outro 50% da nota.
Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente -
Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente.
Organizaci贸n das actividades de seguimento, recuperaci贸n e avaliaci贸n das materias pendentes Neste primeiro curso non se contemplan.
Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia dos seus resultados Para avaliar inicialmente ós alumnos faremos unha proba de carácter eminentemente libre na que poidan expresar tanto á súa creatividade como a súa técnica gráfico-plástica-audio-visual. Dependendo do resultado da proba fundamentaremos o traballo na aula cos nenos, adecuando os niveis de exixencia ás posibilidades reais deles.
Medidas de atención á diversidade. En principio non se prevén medidas especiais, que se adoptarán en función do tipo de necesidades educativas especiais que presenten os nosos alumnos. Por norma xeral van consistir: - Para os alumnos con menos capacidades: unha menor esixencia no nivel de realización dos traballos que realicen os alumnos, así como na realización de traballos baseados en material moito máis sinxelo. - Identificar aos alumnos ou ás alumnas que necesitan un maior seguimiento ou personalización de estratexias no seu proceso de aprendizaxe. (Débese ter en conta a aquel alumnado con necesidades educativas, con altas capacidades e con necesidades non diagnosticadas, pero que requiran atención específica por estar en risco, pola súa historia familiar, etc.). - Saber as medidas organizativas a adoptar. (Planificación de refuerzos, ubicación de espazos, xestión de tempos grupales para favorecer a intervención individual). - Establecer conclusións sobre as medidas curriculares a adoptar, así como sobre os recursos que se van a empregar. - Analizar o modelo de seguimiento que se vai a utilizar con cada un deles. - Acoutar o intervalo de tempo e o modo en que se van a evaluar os progresos destes estudantes. - Fixar o modo en que se vai a compartir a información sobre cada alumno ou alumna co resto de docentes que interveñen no seu itinerario de aprendizaxe; especialmente, co titor. Para os alumnos con altas capacidades plásticas: Se lles propondrán traballos que exploten o seu potencial
Concreción dos elementos trasversais que se traballarán no curso
O currículo oficial recoñece a importancia de promover o desenvolvemento de novas actitudes e valores. Debe ser o suficientemente flexible para recoller as novas necesidades formativas e as características dunha sociedade plural e en permanente cambio. Por iso, contén un conxunto de ensinos que, integradas no propio programa das áreas, atravésano ou o impregnan. Reciben a denominación genérica de ensinos transversales e abarcan os seguintes campos: educación moral e cívica, educación para a paz e a convivencia, educación ambiental, educación do consumidor, educación para a igualdade de oportunidades entre os sexos, educación sexual, educación para a saúde e educación vial. Traballaremos coordinados co resto de Departamento do Instituto para desenvolver estos contidos nos seguintes eventos e outros que se poidan programar: día da paz fomento e mellora do clima escolar e da aula no Instituto día da muller colaboración coas titorías
Actividades complementarias e extraescolares programadas. A comenzos do curso temos decidido que o Departamento colabore co: Fastuoso Musical do centro “Hoy no me puedo levantar” Desfile de Nenos no entroido Neste momento non se contemplan máis actuacións neste senso. Nembargantes estamos abertos a calqueira proposta que poida surdir.
Programación da educación en valores Dende o Departamento de Debuxo contribuiremos a potenciar os valores cidadáns e democráticos que rixen a comunidade escolar e o noso Centro: Participación, respecto, tolerancia….
Acci贸ns de contribuci贸n ao proxecto lector Participaremos do programa Ler todos xuntos e colaboraremos co clube de lectura nas actividades que nos pidan. Contactaremos co clube nos primeiros d铆as do curso para ofrecer a nosa disposici贸n a colaborar con eles
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan TIC Empregaremos as ferramentas informaticas de xeito natural para el normal desenvolvemento da nosa materia, como xa ve帽emos facendo dende fai anos. Seguiremos co blog do departamento http://www.veringrafico.blogspot.com
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan de convivencia Nos involucraremos activamente no plan de convivencia do Centro e procuraremos que se surde alg煤n conflicto entre os alumnos pidase resolver dentro da aula de xeito razoado.
Mecanismos de revisión, avaliación e modificación das programacións didácticas en relación cos resultados académicos e procesos de mellora Consideraremos que esta programación tén un resultado positivo se observamos que: - Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia - Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade - O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente. A final de cada trimestre avaliaremos a marcha da programación con esta ferramenta: ASPECTOS A AVALIAR
Temporalización das unidades didácticas Desenrolo dos obxectivos didácticos Manexo dos contidos da unidade Descriptores e desempeños competenciais Realización de tarefas Estratexias metodológicas seleccionadas Recursos Claridadenos criterios de avaliación Uso de diversas ferramentas de avaliación Portfolio de evidencias dos estándares de aprendizaxe Atención a la diversidade Interdisciplinariedade
A DESTACAR…
A MELLORAR…
PROPOTAS DE MELLORA PERSOAL
3º DE ESO: EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL
Introducción e contextualización Se noutras épocas históricas era a palabra, tanto na súa expresión oral como escrita, a principal forma de expresión e de transmisión de ideas e sentimentos, non cabe dúbida de que na época na que estamos inmersos/as a imaxe cobrou un protagonismo sen precedentes en ningunha outra época da historia da humanidade. A materia de Educación Plástica, Visual e Audiovisual parte dos bloques impartidos na educación primaria na área de Educación Artística. A parte destinada á educación plástica xa anticipaba os mesmos bloques dos que parte a materia en ESO, baixo as denominacións de "Educación audiovisual", "Debuxo técnico" e "Expresión artística". Nos tres primeiros cursos da ESO esta materia estrutúrase en tres bloques: "Expresión plástica", "Comunicación audiovisual" e "Debuxo técnico". En cuarto da ESO os bloques nos que se estrutura a materia son: "Expresión plástica", "Debuxo técnico", "Fundamentos do deseño" e "Linguaxe audiovisual e multimedia". O bloque de "Expresión plástica" experimenta con materiais e técnicas diversas na aprendizaxe do proceso de creación. Inténtase darlle ao alumnado unha maior autonomía na creación de obras persoais, axudando a planificar mellor os pasos na realización de proxectos artísticos, tanto propios coma colectivos. Analízanse as características da linguaxe audiovisual desde a cal se realiza a análise crítica das imaxes que nos rodean. Faise, tamén, especial fincapé no uso das tecnoloxías da información e da comunicación aplicadas á imaxe. No bloque titulado "Debuxo técnico" trasládanse coñecementos teórico-prácticos sobre formas xeométricas e sistemas de representación, e aplícanse estes coñecementos á resolución de problemas e á realización de deseños. No cuarto curso, considerando a madureza do alumnado e os coñecementos adquiridos, incorpórase o bloque de "Fundamentos do deseño", que vai permitir o coñecemento dos fundamentos do deseño nas súas diferentes áreas, desenvolvendo, desde un punto de vista práctico, os coñecementos adquiridos no resto de bloques.
Contribución ao desenvolvemento das competencias clave. Relación dos estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfis competenciais. A Educación Secundaria Obligatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e as alumnas as capacidades que lles permitan: a) Asumir responsablemente os seus deberes; coñecer e exercer os seus dereitos no respecto aos demais; practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e grupos; ejercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal. c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller. d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións cos demais e resolver pacíficamente os conflitos, así como rexeitar a violencia, os prejuicios de calquera tipo e os comportamentos sexistas. e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con sentido crítico, incorporar novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación. f ) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas nos diversos campos do coñecemento e da experiencia. g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza nun mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades. h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua castelá e, si houbela, na lingua cooficial da comunidade autónoma, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, a lectura e o estudo da literatura. i ) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de xeito apropiado. j ) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e a historia propias e dos demais, así como o patrimonio artístico e cultural. k) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidad. Valorar críticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, e contribuír así á súa conservación e mellora. l ) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e
representación. Descrición do modelo competencial Na descrición do modelo competencial inclúese o marco de descriptores competenciales, no que aparecen os contidos reconfigurados desde un enfoque de aplicación que facilita o adestramento das competencias; recordemos que estas non se estudan, nin se ensinan: adéstranse. Para iso, é necesaria a xeración de tarefas de aprendizaxe que permita ao alumnado a aplicación do coñecemento mediante metodoloxías de aula activas. Abordar cada competencia de xeito global en cada unidade didáctica é imposible; debido a iso, cada unha destas divídese en indicadores de seguimiento (entre dúas e cinco por competencia), grandes alicerces que permiten describila dun xeito máis preciso; dado que o carácter destes é aínda moi xeral, o axuste do nivel de concreción esixe que devanditos indicadores divídanse, á súa vez, no que se denominan descriptores da competencia, que serán os que «describan» o grado competencial do alumnado. Por cada indicador de seguimiento atoparemos entre dous e catro descriptores, cos verbos en infinitivo. En cada unidade didáctica cada un destes descriptores concrétase en desempeños competenciales, redactados en terceira persoa do singular do presente de indicativo. O desempeño é o aspecto específico da competencia que se pode adestrar e evaluar de xeito explícito; é, xa que logo, concreto e objetivable. Para o seu desenvolvemento, partimos dun marco de descriptores competenciales definido para o proxecto e aplicable a todas as asignaturas e cursos da etapa. Respectando o tratamento específico nalgunhas áreas, os elementos transversales, tales como a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e a comunicación, o emprendimiento e a educación cívica e constitucional, traballaranse desde todas as áreas, posibilitando e fomentando que o proceso de ensino-aprendizaxe do alumnado sexa o máis completo posible. Por outra banda, o desenvolvemento e a aprendizaxe dos valores, presentes en todas as áreas, axudarán a que os nosos alumnos e alumnas aprendan a desenvolverse nunha sociedade ben consolidada na que todos podamos vivir, e en cuxa construción colaboren. A diversidad dos nosos alumnos e alumnas, cos seus estilos de aprendizaxe diferentes, hanos de conducir a traballar desde as diferentes potencialidades de cada un deles, apoiándonos sempre nas súas fortalezas para poder dar resposta ás súas necesidades. No área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual. No área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual incidiremos no adestramento de todas as competencias de xeito sistemático facendo fincapé nos descriptores máis afines ao área.
Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía A área é unha oportunidade para utilizar a linguaxe simbólica así como a profundización en aspectos espaciais da realidade e a súa representación gráfica. Tamén no área adéstranse procedementos relacionados co método científico, como son: a observación, a experimentación, o descubrimento, a reflexión e a análise. Os descriptores que traballaremos fundamentalmente serán: Respectar e preservar a vida dos seres vivos da súa contorna. Tomar conciencia dos cambios producidos polo ser humano na contorna natural e as repercusiones para a vida futura. Comprender e interpretar a información presentada en formato gráfico. Comunicación lingüística Esta área contribúe á adquisición da competencia lingüística na medida que favorece a comprensión e expresión oral e escrita ao promover o coñecemento e a utilización do vocabulario específico referido á expresión artística e ao explorar diferentes canles de comunicación. Os descriptores que priorizaremos serán: Comprender o sentido dos textos escritos e orais. Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en diferentes registros, nas diversas situacións comunicativas. Respectar as normas de comunicación en calquera contexto: quenda de palabra, escoita atenta ao interlocutor? Competencia digital Dentro do área aparecen contidos que fan referencia á contorna audiovisual e multimedia dando especial importancia ao uso de ferramentas tecnolóxicas, para a creación de producións audiovisuales. Para iso, neste área, traballaremos os seguintes descriptores da competencia: Utilizar as distintas canles de comunicación audiovisual para transmitir informacións diversas. Comprender as mensaxes que veñen dos medios de comunicación. Empregar distintas fontes para a procura de información. Conciencia e expresións culturais A área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual contribúe, especialmente, a adquirir a competencia artística e cultural. Xa que se pon o énfasis en ampliar o coñecemento dos diferentes códigos artísticos e na utilización das técnicas e os recursos que lles son propios. O alumnado aprende a mirar, ver, observar e percibir, e desde o coñecemento da linguaxe visual, a apreciar os valores estéticos e culturais das producións artísticas. Por outra banda, contribúese a esta competencia cando se experimenta e investiga con diversidad de técnicas plásticas e visuales e é capaz de expresarse a través da imaxe. Polo que nesta área, traballaremos os seguintes descriptores:
Mostrar respecto cara ao patrimonio cultural mundial nas súas distintas vertentes (artístico-literaria, etnográfica, científico-técnica?), e cara ás persoas que contribuíron ao seu desenvolvemento. Valorar a interculturalidad como unha fonte de riqueza persoal e cultural. Apreciar os valores culturais do patrimonio natural e da evolución do pensamento científico. Expresar sentimentos e emocións mediante códigos artísticos. Apreciar a beleza das expresións artísticas e as manifestacións de creatividade e gusto pola estética no ámbito cotián. Elaborar traballos e presentacións con sentido estético.
Competencias sociais e cívicas Esta área é unha boa ferramenta para potenciar a competencia social e cívica. Na medida que as producións artísticas pódense suscitar como traballo en equipo, sendo unha oportunidade para fomentar a cooperación, o respecto, a tolerancia, etc. Por outra banda o fomento da creatividade no aula, leva a valorar diversos enfoques e formulacións. Para iso adestraremos os seguintes descriptores: Mostrar disponibilidad para a participación activa en ámbitos de participación establecidos. Recoñecer riqueza na diversidad de opinións e ideas. Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor Esta área colabora en gran medida na adquisición do sentido de iniciativa e espírito emprendedor xa que en todo proceso de creación hai que converter unha idea nun produto e para iso hanse de desenvolver estratexias de planificación, de previsión de recursos, de anticipación e avaliación de resultados. Este proceso, sitúa ao alumnado ante un proceso que lle obriga a tomar decisións de xeito autónomo. Todo isto, xunto co espírito creativo, a experimentación, a investigación, e a autocrítica fomentan a iniciativa e o espírito emprendedor. Os descriptores que adestraremos son: Ser constante no traballo, superando as dificultades. Priorizar a consecución de obxectivos grupales sobre os intereses persoais. Configurar unha visión de futuro realista e ambiciosa. Atopar posibilidades na contorna que outros non aprecian. Aprender a aprender Esta materia contribuirá á competencia para aprender a aprender na medida en que favoreza a reflexión sobre os procesos e a propia experimentación creativa, xa que esta implica tómaa de conciencia das propias capacidades e recursos, así como a aceptación dos propios erros como instrumento de mellora. Os descriptores que adestraremos son: Gestionar os recursos e as motivaciones persoais en favor da aprendizaxe. Aplicar estratexias para mellóraa do pensamento creativo, crítico, emocional, interdependiente?
Seguir os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintes en función dos resultados intermedios. Evaluar a consecución de obxectivos de aprendizaxe.
Concreción dos obxectivos para o curso Xerais: - Analizar e criticar construtivamente as imaxes que nos rodean. - Comunicarse con imaxes. - Representar imaxes tanto reais coma imaxinadas utilizando a linguaxe visual. - Crear aproveitando a capacidade expresiva dos elementos que conforman a imaxe. - Establecer relacións e representar de xeito simbólico con formas xeométricas. - Plasmar graficamente e de xeito estruturado pensamentos e ideas. - Diferenciar entre dimensión, escala e proporción, recoñecendo nesta última valores relativos e, en moitos casos, culturais. - Valorar a importancia das formas do deseño e a moda como atributos da personalidade. - Desenvolver criterios estéticos propios e creatividade para realizar deseños orixinais. - Levar a cabo un proceso de deseño funcional, reflexionando sobre as relacións co consumismo e a sostibilidade. - Ser consciente das estratexias de comunicación para ser crítico e actuar libremente. - Compoñer mensaxes cunha intención comunicativa aplicando os recursos da linguaxe visual ao deseño gráfico e á publicidade. - Valorar as posibilidades da luz como definidora de formas e creadora de ambientes tanto físicos coma emocionais. - Espertar a curiosidade cara ao descubrimento de formas novas tanto na cultura coma na paisaxe. - Comprender as estratexias de construción das imaxes segundo o seu contexto e intención. - Entender a importancia do punto de vista e da perspectiva como representación e percepción parcial do arredor, da configuración do espazo e mesmo da personalidade - Observar e reflexionar sobre imaxes e narracións visuais para desenvolver un espírito crítico. - Expresar con diferentes recursos multimedia experiencias tanto reais coma imaxinarias.
Específicos: - Coñecer os elementos da percepción visual e os factores que a condicionan. - Reflexionar sobre os patróns de percepción e as leis da teoría da Gestalt.
- Entender a imaxe como representación da realidade (e da ficción) e as ilusións da percepción. - Coñecer os elementos da comunicación visual e os factores que a condicionan. - Descubrir as diferentes funcións das imaxes e as súas posibilidades de manipulación. - Entender a diferenza entre representación e interpretación (creatividade e imaxinación), diferenciando entre significado e significante, connotación e grao de iconicidade. - Experimentar as posibilidades expresivas do trazo e do xesto. - Apreciar a variedade de texturas e as súas posibilidades expresivas. - Diferenciar entre contorno, silueta e forma, observando distintos tipos de formas. - Entender a imaxe como representación máis ou menos obxectiva da realidade, distinguindo entre o figurativo e o abstracto. - Descubrir a importancia da imaxinación e da creatividade para a actividade artística. - Coñecer os fundamentos básicos da teoría da cor. - Reflexionar e experimentar sobre os significados simbólicos e a potencia emocional da cor. - Recoñecer a xeometría en estruturas e redes da natureza e da arte. - Utilizar instrumentos de debuxo técnico e recoñecer a necesidade da normalización. - Coñecer elementos e entender conceptos básicos da xeometría plana. - Recoñecer e construír figuras xeométricas planas. - Coñecer movementos das formas no plano: translación, rotación, simetría. - Trazar enlaces e tanxencias. - Recoñecer nos símbolos culturais patróns xeomé-tricos. - Crear composicións con formas xeométricas planas. - Utilizar de xeito adecuado distintos formatos e aplicar diferentes escalas. - Coñecer as diferenzas e establecer relacións entre dimensión e proporción, igualdade e semellanza. - Coñecer e aplicar o teorema de Thales para establecer relacións de tamaño. - Analizar, comprender e aplicar a proporción áurea ao concepto de beleza. - Coñecer diferentes medidas e canons do corpo humano. - Coñecer fundamentos de deseño e realizar proxectos creativos. - Analizar e saber aplicar conceptos estéticos e funcionais no ámbito do deseño. - Coñecer os conceptos de ergonomía e deFeng Shui. - Reflexionar de xeito crítico sobre a moda e a aparencia. - Deseñar e construír obxectos. - Identificarcorpos xeométricos e coñecer o desenvolvemento de sólidos. - Representar figuras de xeito obxectivo coñecendo sistemas de representación e normalización. - Comprender as diferenzas entre distintos sistemas de representación. - Coñecer o sistema diédrico ea representación de vistas dunha peza. - Coñecer o sistema axonométrico e a peculiaridade da perspectiva cabaleira. - Aplicar o desenvolvemento de sólidos ao deseño e en especial ao packaging. - Coñecer principios do deseño: encontro entre funcionalidade e estética. - Reflexionar sobre os aspectos sociais e culturais do deseño.
- Recoñecer a importancia da sostibilidade no deseño: deseño modular e ecoeficiente. - Valorar a capacidade comunicativa da composición e coñecer os fundamentos da sintaxe visual. - Diferenciar os conceptos de formato, orientación e encadramento, valorando os seus usos expresivos. - Desenvolver a capacidade de análise de composicións, distinguindo recursos expresivos baseados na orde e na desorde. - Identificar e aplicar leis de equilibrio e tensión, recoñecendo pesos visuais nas imaxes, así como regras compositivas, como a dos terzos. - Detectar e aplicar esquemas compositivos baseados tanto no equilibrio coma no desequilibrio, no ritmo ou na tensión, e recoñecer a súa intención comunicativa. - Comprender a importancia dos medios publicitarios e a súa repercusión tanto en hábitos cotiáns coma no sistema económico. - Coñecer o concepto de publicidade e a eficacia da mensaxe publicitaria, así como ser capaz de crealas cun fin. - Valorar e identificar a relación entre publicidade e arte. - Coñecer algúns fitos da historia do cartel e valorar a súa evolución e influencia. - Recoñecer o espazo como obxecto e concepto, que se pode crear e percorrer. - Coñecer e aplicar distintos métodos de representación do espazo e do territorio, tanto obxectivos coma subxectivos. - Valorar a paisaxe como xénero artístico e como interpretación cultural do arredor, así como ser capaz de crealo. - Recoñecer e analizar diferentes tipos de construcións espaciais. - Diferenciar elementos da arquitectura e coñecer as súas funcións, aplicándoas a deseños propios. - Coñecer e valorar tipoloxías de espazos efémeros. - Crear e transformar espazos. - Valorar a importancia da luz, non só como creadora de formas ao incidir nos obxectos senón, tamén, para a percepción do tempo e do espazo e como transmisora de emocións. - Recoñecer e aplicar as distintas variacións da luz segundo a súa intensidade, a súa cor, o ángulo de incidencia ou a fonte que a orixina. - Recoñecer os distintos usos da luz e o volume na historia da arte, a súa simboloxía e expresividade. - Coñecer e aplicar tipos de sombras nos obxectos e as xeradas por eles. - Coñecer e aplicar a técnica do claroscuro como creadora de volumes mediante as diferenzas tonais. - Coñecer e valorar os diversos usos e funcións da fotografía. - Comprender a orixe e a evolución da fotografía. - Coñecer aspectos técnicos da fotografía como a apertura e a velocidade de obturación da cámara, comprendendo os seus efectos. - Recoñecer e aplicar distintos tipos de puntos de vista e de planos, observando os resultados sobre o encadramento. - Aprender sobre a creatividade na fotografía. - Coñecer fundamentos de perspectiva, comprendendo os mecanismos da percepción da profundidade e como modificala. - Recoñecer a anamorfose como técnica.
- Coñecer tipos de proxección para representar a perspectiva. - Distinguir os distintos elementos que conforman a perspectiva cónica. - Valorar a narración visual como recurso para compartir experiencias e ideas. - Coñecer elementos da narrativa como a elipse, o flashback e o flashforward. - Coñecer o concepto de ilustración e valorar a súa capacidade narrativa. - Diferenciar distintos tipos de narrativas gráficas. - Coñecer e utilizar expresivamente os diferentes elementos dunha historieta. - Coñecer os fundamentos dos debuxos animados, a súa técnica e capacidade narrativa. - Valorar a capacidade do cine de contar historias dun modo vivencial e único. - Recoñecer momentos significativos da historia do cine e a súa evolución ata a actualidade. - Recoñecer diferentes formatos de narracións audiovisuais e as súas particularidades comunicativas. - Identificar diferentes xéneros no cine e recoñecer as súas características principais. - Detectar efectos especiais, recoñecer a súa eficacia comunicativa e realizalos de xeito sinxelo. - Coñecer os distintos tipos de planos e de movementos de cámara e utilizalos cun fin. - Coñecer algunhas técnicas de montaxe e de edición de vídeo e levalas á práctica.
Concreción para cada estándar de aprendizaxe de Temporalización Bloque 1. Expresión Plástica : PRIMEIRA AVALIACIÓN 1. Elementos da configuración da imaxe: punto, liña, plano e claroscuro. 2. Cor: cores primarias e secundarias, as súas mesturas, gamas de cores quentes e frías. 3. As texturas: textura visual e textura táctil. 4. Técnicas para creación de texturas. 5. Facer un proceso creativo persoal seguinte fases: idea inicial, debuxos, probas, implantación final. 6. Avaliación e análise dos procesos creativos. 7. collage, procedementos diferentes: corte, rasgado, dobrado, figuras tridimensionais. 8. Procedementos e técnicas: secas, peirao e uso mixto e de conservación de materiais, traballando con materiais reciclados. Bloquear 2. Comunicación Audiovisual: SEGUNDA AVALIACIÓN 1. Elementos da comunicación visual: remitente, receptor, mensaxe, código. 2. Importancia de imaxes: significante-significado. Símbolos e iconas. Iconicidade. 3. Os elementos da imaxe eo seu significado. Marco, formato e composición. 4. O proceso de desenvolvemento da mensaxe audiovisual imaxe fixa á imaxe en movemento. 5. Facer un proxecto de animación. Bloque 3. Debuxo Técnico: TERCEIRA AVALIACIÓN 1. Útil para debuxo técnico: uso do cadrado e bisel, representando ángulos da praza set. 2. As operacións de segmentos: deseñar un segmento do mesmo xeito, adición e subtracción de segmentos. 3. Plot perpendicular e paralela con cadrados e bisel. 4. trazando paralelos e perpendiculares de bater. 5. ángulos. Operacións de clasificación ángulos. Suma, resta, división. 6. Proporcionalidade: división dun segmento por Thales teorema. 7. Loci: definición e camiños. Mediatriz, bissetriz, circunferencia, área, liñas paralelas, planos paralelos. 8. Resolución de camiños rectos e curvos con. 9. Os triángulos: clasificación e camiños. 10. O cuadrilátero: clasificación e camiños. 11. Polígonos: tipos de polígonos, concepto polígono regular. 12. A proporción: Thales teorema.
Grao mínimo de consecución para superar a materia Bloque 1. Expresión Plástica 1. Identificar os elementos da imaxe. 1.1. Identifica e valora a importancia do punto, liña e plano de análise de imaxes por vía oral e escrita e gráfica-plástica propia e outras producións. 2. Experiencia con variacións formais punto, plano e liña. 2.1. Analiza os ritmos lineais, observando elementos orgánicos na paisaxe, obxectos e composicións artísticas, utilizando-os como inspiración para creacións gráficas-visual. 2.2. Probar co punto, liña e plano o concepto de ritmo, aplicando de forma libre e espontánea. 2.3. Experiencia co valor expresivo da liña eo punto e posibilidades tonais, aplicando diferentes graos de dureza, diferentes posicións do lapis ou cor (deitado ou vertical) ea presión na aplicación, as composicións a man libre, gratis xeometricamente estruturados ou máis espontánea. 3. Expresar emocións utilizando diferentes elementos constitutivos e recursos gráficos: liña, punto, cores, texturas, claroscuro, etc. 3.1. Fai composicións que transmiten emocións básicas (calma, a violencia, a liberdade, a opresión, a felicidade, tristeza, etc.), utilizando diferentes recursos gráficos en cada caso (de claroscuro, liñas, puntos, texturas, cores, etc.). 4. Identificar e aplicar os conceptos de equilibrio, proporción e ritmo en composicións básicas. 4.1. Analiza, identifica e explica oralmente, por escrito e gráficamente, o patrón de composición básica da arte e as súas obras, a partir dos conceptos de equilibrio, proporción e ritmo. 4.2. Executa composicións básicas con diferentes técnicas de acordo coas propostas presentadas por escrito. 4.3. Fai composicións modulares con diferentes procedementos gráficoplástico en aplicacións téxtiles, ornamental, deseño arquitectónico ou decorativo. 4.4. Obxectos illados e agrupados representativas do singular ou do contorno inmediato, proporcionándolles en relación ás súas características formais e en relación coa súa contorna. 5. Experiencia con cores primarias e secundarias. 5.1. Experiencia con cores primarias e secundarias que estudan síntese aditivo e subtrativo e cores complementarias. 6. identificar e diferenciar as propiedades de cor da luz e da cor do pigmento. 6.1. Fai os cambios de cor e as súas propiedades, utilizando técnicas propio pigmento de cor e cor clara, aplicación das TIC para expresar sentimentos en composicións sinxelas. 6.2. Claroscuro representa a sensación espacial de composicións volumétricas simple. 6.3. Fai composicións abstractas con gráficos diferentes para expresar sentimentos mediante o uso de técnicas de cores. 7. Distinguir, natural, artificial, táctil e texturas visuais e valoran a súa forza expresiva. 7.1. Transcribir texturas táctiles para texturas visuais a través das técnicas de frottage, utilizando-os en composicións abstractas ou figurativas.
8. métodos gráficos-plástico creativo coñecer e aplicar utilizados para o tratamento das artes visuais e deseño. 8.1. Crea composicións sinxelas utilizando procesos creativos a través de propostas escritas, axustar-se os obxectivos finais. 8.2. Coñece e aplica métodos creativos para a preparación de deseño gráfico, deseño de produto, moda e as súas moitas aplicacións. 9. Crea composicións persoais e colectivas gráfico-plásticas. 9.1. Reflexionar e avaliar o proceso creativo si e dos outros oral e escrita, desde a idea inicial ata a execución final. 10. Deseñar con diferentes niveis de imaxe iconicity. 10.1. Entende e utiliza diferentes niveis de iconicidade da imaxe gráfica, bosquexos de deseño, notas, debuxos, esquemas analíticos e miméticas. 11. Coñecer e aplicar as posibilidades expresivas das técnicas gráfico-arte secas, peirao e mixtos. Adereza, lapis de grafito e de cor. A collage. 11.1. Correctamente usado o plástico coñecido gráfico, aplicación de técnicas adecuadas para o obxectivo da actividade é. 11.2. Use lápis de grafito e de cor, creando claroscuro en composicións figurativas e abstractas, aplicando a pena continuamente en superficies homoxéneas ou degradadas. 11.3. Experiencia coa técnica de tempero utilizando diferentes formas (pinceis, esponxas, goteo, diferentes niveis de humidade, gravados), valorando as posibilidades expresivas, dependendo do grao de opacidade e cromáticas creando texturas visuais. 11.4. Use o papel de manipular de materiais, rasgar ou dobrar, creación de texturas visuais e táctiles para composicións, colaxes e figuras tridimensionais matéricos. 11.5. Crear papel cortado con formas abstractas e figurativas, fins ilustrativos, decorativos ou comunicación de compo-las. 11.6. Goza reciclado para a produción de obras de forma responsable co medio ambiente e tirando partido das súas calidades materiais gráficoplásticas. 11.7. El mantén o seu espazo de traballo e de material en perfecta orde e condición, reinvestindo clase cando sexa necesario para o desenvolvemento das actividades. Bloquear 2. Comunicación Audiovisual 1. Identificar os elementos e os factores implicados no proceso de percepción de imaxes. 1.1. Analiza as causas dunha ilusión óptica que ocorre, aplicando o coñecemento de procesos perceptivos. 2. Recoñecer as leis da Gestalt visuais que permiten ilusións ópticas e aplicala los no desenvolvemento das súas obras. 2.1. Identifica e clasifica diferentes ilusións ópticas para diferentes leis da Gestalt. 2.2. Proxectar ilusións ópticas en base ás leis da Gestalt. 3. Identificar significante e significado dun sinal visual. 3.1. Distingue significante e significado dun sinal visual. 4. Recoñecer os diferentes graos de iconicidade en imaxes no ámbito de medios. 4.1. A diferenza de imaxes figurativas abstractas.
4.2. Iconicidad recoñece distintos graos de unha serie de imaxes. 4.3. Crea imaxes con diferentes graos de iconicidade baseados nun tema. 5. Distinguir e crear diferentes tipos de imaxes polo significante-significado da relación: Símbolos e iconas. 5.1. Distingue iconas dos símbolos. 5.2. Símbolos do proxecto e as iconas. 6. Describir, analizar e interpretar unha imaxe distinguir os seus aspectos denotativos e conotativos. 6.1. Facer unha lectura obxectiva dunha imaxe por identificar, clasificar e describir os seus elementos. 6.2. Personalizar unha foto cunha lectura subxectiva, identificando os elementos de significado narrativo e ferramentas visuais utilizados, sacar conclusións e interpretar o seu significado. 7. Analizar e facer fotos comprender e aplicar os fundamentos. 7.1. Identifica diferentes cadros e puntos de vista nunha fotografía. 7.2. Fotografía con cadros diferentes e puntos de vista diferentes, utilizando as leis de composición. 8. Analizar e facer cómics aplicación de recursos de forma adecuada. 8.1. Deseño dun viñetas cómicas usalos correctamente e pistas, globos, liñas cinéticas e onomatopéias. 9. Coñecer os principios básicos de imaxe en movemento, explorar as súas posibilidades expresivas. 9.1. Produce unha animación con medios dixitais e / ou analóxicos. 10. Diferenciar e analizar os distintos elementos que interveñen nun acto de comunicación. 10.1. Identifica e analiza os distintos elementos implicados en actos de comunicación visual. 11. Recoñecer as distintas funcións de comunicación. 11.1. Identifica e analiza os distintos elementos implicados en actos de comunicación audiovisual. 11.2. Distingue a función ou funcións que predominan en diferentes mensaxes visuais e audiovisuais. 12. Use adecuadamente as linguaxes visuais e audiovisuais con diferentes funcións. 12.1. Deseños, equipo, mensaxes visuais e audiovisuais con funcións diferentes, utilizando diferentes linguaxes e códigos e ordenadamente tras as diversas fases do proceso (guión técnico, storyboard, realización). Criticamente avalía os resultados. 13. Identificar e recoñecer as diferentes linguaxes visuais para apreciar os diferentes estilos e tendencias, valorando, respectando e apreciado o patrimonio histórico e cultural. 13.1. Identifica recursos visuais en publicidade visual e audiovisual. 14. Identificar e utilizar recursos visuais, como figuras retóricas en linguaxe publicitaria. 14.1. Proxecto unha mensaxe publicitaria utilizando recursos visuais como figuras de linguaxe. 15. Apreciar a linguaxe do cine funciona analizando criticamente, poñendo-os no seu contexto histórico e cultural, que era sobre a relación da linguaxe cinematográfica coa mensaxe da obra. 15.1. Pensar criticamente sobre unha obra de cine, poñendo-o no contexto e análise da narrativa cinematográfica en relación á mensaxe.
16. Entender os conceptos básicos de linguaxe multimedia, valorando as achegas das tecnoloxías dixitais e ser capaz de producir documentos así. 16.1. Desenvolve documentos multimedia para presentar un tema ou proxecto, usando recursos dixitais correctamente. Bloque 3. Debuxo Técnico 1. Comprender e utilizar conceptos espaciais de punto, liña e plano. 1.1. Trazar as liñas a través de cada par de puntos, a través da regra, e destaca a forma de triángulo. 2. Análise como pode definir unha liña con dous puntos e un plan con tres puntos non aliñados ou dúas liñas de intersección. 2.1. Di dúas das beiras dun cubóide, en modelos reais, definen un plan de estudo ou non, e que explica o que, en caso afirmativo. 3. Constrúe distintos tipos de liñas usando o cadrado e bisel, tendo previamente revisados estes conceptos. 3.1. Debuxe liñas paralelas e perpendiculares cruz dado a outro, pasando por puntos definidos, utilizando cadrado e bisel con precisión suficiente. 4. Reúne-se con fluidez nos conceptos de circunferencia, círculo e arco. 4.1. Constrúe un círculo lobadas seis elementos, utilizando o compás. 5. Use o compás, realizando varios exercicios para familiarizarse con esta ferramenta. 5.1. Débeda o círculo en seis partes iguais con regra e compás deseña con hexágono regular e un triángulo equilátero é posible. 6. Comprender os conceptos de ángulo e bisecting e clasificación de ángulos agudos, certas e obtusos. 6.1. Identificar os ángulos de 30 ou 45 ou 90 ou 60 oy no conxunto e do bisel. 7. Estude adición e subtracción de ángulos e entender como medi-los. 7.1. Engadir ou restar ángulos positivos e negativos con regra e compás. 8. Estude o concepto de bisecting e proceso de construción. 8.1. Construír a bissetriz de calquera ángulo, regra e compás. 9. É evidente que a distinción entre segmento recto e tomar medidas coa regra ou segmentos usando o compás. 9.1. Engadir ou restar segmento nunha liña, medindo coa regra ou utilizar o compás. 10. Debuxe a bissectriz dun segmento usando unha regra e compás. Tamén a través da regra, cadrado e bisel. 10.1. Debuxe a bissectriz dun segmento usando unha regra e compás. Tamén a través da regra, cadrado e bisel. 11. Estudo aplicacións Thales teorema. 11.1. Un segmento dividido igualmente, aplicando o teorema de Thales. 11.2. Dimensionar un polígono mediante o teorema de Thales. 12. Coñecer e definir loci. 12.1. Explicar oralmente ou por escrito, os exemplos máis comúns de loci (bissectriz, bissetriz, circunferencia, área, liñas paralelas, planos paralelos). 13. Comprender a clasificación dos triángulos segundo os seus lados e ángulos. 13.1. Clasifica calquera triángulo, observando os seus lados e ángulos. 14. Construír tres triángulos saber os seus datos (lados ou ángulos).
14.1. Construír un coñecemento dous lados e un ángulo ou dous ángulos e un lado ou tres lados, utilizando as ferramentas correctamente triángulo. 15. Para analizar as propiedades de puntos e liñas características dun triángulo. 15.1. Determina puntos seguidos e de calquera triángulo, a construción de medianas ou correspondentes bisectors bisectors. 16. Coñecer as propiedades xeométricas e matemáticas de triángulos rectángulos, aplicala las correctamente para constrúe-los. 16.1. Debuxe un triángulo saber a hipotenusa e unha perna. 17. Coñecer os distintos tipos de cadriláteros. 17.1. Correctamente clasifica calquera anel. 18. Realizar as construcións máis comúns de paralelogramos. 18.1. Construír paralelogramo sabendo os dous lados consecutivos e unha diagonal. 19. Separar os polígonos segundo os seus lados, recoñecendo regular e irregular. 19.1. Correctamente clasifica calquera lados do polígono 3-5, diferenciando claramente regular ou irregular. 20. a construción de polígonos regulares inscritos no círculo. 20.1. Polígonos regulares axeitadamente construído ata 5 lados, inscritos nun círculo. 21. a construción de polígonos regulares, sabendo a lado. 21.1. Polígonos regulares axeitadamente construído ata 5 lados, sabendo o lado. 22. Entender as condicións dos centros e as rectas tanxentes en diferentes casos de tanxencia e ligazóns. 22.1. Casos de tanxencia entre círculos resoltos con éxito, empregando as ferramentas correctamente. 22.2. Resolve con éxito diferentes casos de tanxencia entre círculos e liñas, utilizando as ferramentas correctamente. 23. Para comprender a construción da oval eo núcleo oval, aplicando-se as propiedades tanxencia entre circunferencia. 23.1. Crear unha oval regulares correctamente, sabendo que o diámetro maior. 24. Analizar e estudar as propiedades de tanxentes en ovais e ovoide. 24.1. Construír varios tipos de ovais e ovoide, como diámetros coñecidos. 25. Aplicar as condicións de tanxencia e ligazóns para a construción de bobinas 2, 3, 4 e 5 centros. 25.1. Construír correctamente bobinas 2, 3 e 4 centros. 26. Estudo Dos conceptos de simetrías, se vira e traducións, aplicándolles concibir composicións con módulos. 26.1. Interpretada por repeticións que aplican, e módulo de simetrías transforma debuxos. 27. Entender o concepto de aplicación da proxección vistas de obxectos de deseño, a comprensión da utilidade das avaliacións, practicando en tres visións de obxectos simples e da análise dos seus principais puntos de vista. 27.1. Deseñar correctamente os principais puntos turísticos de volumes frecuentes, identificando as tres proxeccións dos vértices e arestas. 28. Entender e practicar o método da perspectiva Cavalier aplicado a volumes elementais. 28.1. Construír perspectiva Cavalier de prismas e cilindros simple, aplicando correctamente coeficientes de reducción simple.
29. Entender e practicar o proceso de construción sinxela volumes perspectiva isométrica. 29.1. Fai perspectivas isométricas de volumes simples, correctamente usando o cadrado e bisel para facer paralelos.
Procedementos e instrumentos de avaliación - Proponse a autoavaliación do alumnado (individual ou en grupo) reflexionando sobre cuestións en torno á unidade. - Non podemos esquecer a avaliación xeral do portfolio como instrumento que evidencia o proceso de aprendizaxe do alumno. - Folla de rexistro individualizada para cada alumno - Exames e probas escritasCadernos de exercicios - Materiais elaborados polos alumnos: debuxos, grabados, esculturas… - Caderno de rexistro da actitude en clase - Caderno de rexistro de presentación dos traballos a tempo e ben feitos - Exames ou probas escritas de aqueles temas dos que teñamos que avaliar se os alumnos acadan conceptos - Probas prácticas sobre un tema concreto
Concrecións metodoloxicas que require a materia No desenvolvemento das tarefas pódense empregar diversas estratexias metodolóxicas: - Coñecer, antes de comezar, as ideas previas, as dificultades de aprendizaxe do alumnado e os recursos dispoñibles. - Introducir de xeito xeral o alumno na unidade, anticipando as tarefas previstas e os materiais necesarios para o desenvolvemento desta. - Realizar exposicións (tanto por parte do profesor coma dos alumnos) utilizando diferentes soportes e incidindo no uso da imaxe e na expresión multimedia (oral, visual e outras). - Complementar as lecturas coa busca de información e a reflexión tanto individual como en grupo. - Fomentar a realización de esquemas ou mapas visuais do que se coñece e do que se quere coñecer, así como dos procesos de traballo tanto individuais como por medio de dinámicas grupais. - Fomentar a exposición e posta en común, tanto na clase como fóra dela. - Realizar visitas extraescolares ou invitar personaxes de interese á aula.
Materiais e recursos didácticos que se van a utilizar. Os seguintes materiais de apoio poden reforzar e ampliar o estudo dos contidos da área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual: - Os materiais dixitais (vídeos, presentacións, animacións...) asociados á unidade. - Outros recursos. Recursos dixitais -Empregaremos a web como recurso didáctico para que os alumnos accedan a información relevante sobre a materia . - Enlaces web: http://anayaeducacion.com ehttp://leerenelaula.com/planlector
Criterios sobre a avaliación, cualificación e promoción do alumnado
Posto que non nos centraremos nos contidos conceptuais o noso obxectivo é que adquiran toda unha serie de contidos actitudinais e sobre todo procedimentales para que os poidan aplicar no resto das súas materias (mapas de Historia, proxectos de Tecnoloxía, etc) ou ben utilicen o que aprenden en clase para que os alumnos elaboren a súa propia produción artística. Con todo controlaremos a realización dos cadernos de exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación terminar con corrección a parte do caderno ou portfolio correspondente a cada avaliación. Ao final da avaliación os alumnos terán presentadas nas datas fixadas polo profesor as fichas e traballos correspondentes a dita avaliación. Non se admitirán traballos presentados fora do plazo establecido. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elaboradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Cando se pida a un alumno que os seus pais asinen o caderno, no recadro reservado para iso, despois de que os profesores remitamos a través del unha nota sobre o rendemento dos seus fillos será imprescindible que na seguinte revisión do caderno estea asinado polo pai ou titor. Como normal xeneral, dicimos que o alumno obterá unha cualificación negativa (suspenso) se non cumpre os seguintes criterios: - non conserva o material en perfecto estado - non trae a clase cada día o material que se pide na clase anterior - esquece o seu caderno de exercicios en casa - perde o seu caderno de exercicios - molesta e interrompe a clase - non respecta as normas do aula - non termina os exercicios propostos en clase e realiza as tarefas para casa - non é respectuoso cos traballos dos compañeiros Ademáis haberá unidades didácticas nas que se fará unha proba escrita para asegurarse de que os alumnos comprendiron e asimilaron os contidos traballados na aula. As cualificacións destes exames formarán parte da nota de cada avaliación. Para recuperar unha avaliación suspensa o alumno debe realizar con corrección os traballos correspondentes a devandita avaliación O alumno que presente axeitadamente todos os traballos do curso recibirá un informe positivo para a promoción na materia. Se suspende terá que presentar os
traballos que lle falten ou facer outros á proposta do profesor encargado da súa corrección.
Criterios de cualificación O conxunto dos traballos dos alumnos será valorado numéricamente do 1 ao 10. Esta valoración formará parte da nota da avaliación, que se verá afectada positivamente se a conducta do alumno na clase é digna de premio. E pola contra, recibirá una calificación menor se o alumno amosa unha conducta disruptiva na aula. Valorarase o traballo na aula nun 50% da nota, o comportamiento e actitude positiva nun 20% e as probas ou exames que se fagan nunha proporción do 30%. Nas probas escritas se sumarán 0,5 puntos pola ausencia de erros ortográficos. No caso de que non se fagan exames escritos, ou probas nas que os alumnos teñen que demostrar o que aprenderon na clase (del tipo “facer unha pegatina, facer un cartel, … etc”) a actitude valerá un 50% da nota e a presentación dos traballos outro 50% da nota.
Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente -
Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente.
Organizaci贸n das actividades de seguimento, recuperaci贸n e avaliaci贸n das materias pendentes Neste primeiro curso non se contemplan.
Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia dos seus resultados Para avaliar inicialmente ós alumnos faremos unha proba de carácter eminentemente libre na que poidan expresar tanto á súa creatividade como a súa técnica gráfico-plástica-audio-visual. Dependendo do resultado da proba fundamentaremos o traballo na aula cos nenos, adecuando os niveis de exixencia ás posibilidades reais deles.
Medidas de atención á diversidade. En principio non se prevén medidas especiais, que se adoptarán en función do tipo de necesidades educativas especiais que presenten os nosos alumnos. Por norma xeral van consistir: - Para os alumnos con menos capacidades: unha menor esixencia no nivel de realización dos traballos que realicen os alumnos, así como na realización de traballos baseados en material moito máis sinxelo. - Identificar aos alumnos ou ás alumnas que necesitan un maior seguimiento ou personalización de estratexias no seu proceso de aprendizaxe. (Débese ter en conta a aquel alumnado con necesidades educativas, con altas capacidades e con necesidades non diagnosticadas, pero que requiran atención específica por estar en risco, pola súa historia familiar, etc.). - Saber as medidas organizativas a adoptar. (Planificación de refuerzos, ubicación de espazos, xestión de tempos grupales para favorecer a intervención individual). - Establecer conclusións sobre as medidas curriculares a adoptar, así como sobre os recursos que se van a empregar. - Analizar o modelo de seguimiento que se vai a utilizar con cada un deles. - Acoutar o intervalo de tempo e o modo en que se van a evaluar os progresos destes estudantes. - Fixar o modo en que se vai a compartir a información sobre cada alumno ou alumna co resto de docentes que interveñen no seu itinerario de aprendizaxe; especialmente, co titor. Para os alumnos con altas capacidades plásticas: Se lles propondrán traballos que exploten o seu potencial
Concreción dos elementos trasversais que se traballarán no curso
O currículo oficial recoñece a importancia de promover o desenvolvemento de novas actitudes e valores. Debe ser o suficientemente flexible para recoller as novas necesidades formativas e as características dunha sociedade plural e en permanente cambio. Por iso, contén un conxunto de ensinos que, integradas no propio programa das áreas, atravésano ou o impregnan. Reciben a denominación genérica de ensinos transversales e abarcan os seguintes campos: educación moral e cívica, educación para a paz e a convivencia, educación ambiental, educación do consumidor, educación para a igualdade de oportunidades entre os sexos, educación sexual, educación para a saúde e educación vial. Traballaremos coordinados co resto de Departamento do Instituto para desenvolver estos contidos nos seguintes eventos e outros que se poidan programar: día da paz fomento e mellora do clima escolar e da aula no Instituto día da muller colaboración coas titorías
Actividades complementarias e extraescolares programadas. A comenzos do curso temos decidido que o Departamento colabore co: Fastuoso Musical do centro “Hoy no me puedo levantar” Desfile de Nenos no entroido Neste momento non se contemplan máis actuacións neste senso. Nembargantes estamos abertos a calqueira proposta que poida surdir.
Programación da educación en valores Dende o Departamento de Debuxo contribuiremos a potenciar os valores cidadáns e democráticos que rixen a comunidade escolar e o noso Centro: Participación, respecto, tolerancia….
Acci贸ns de contribuci贸n ao proxecto lector Participaremos do programa Ler todos xuntos e colaboraremos co clube de lectura nas actividades que nos pidan. Contactaremos co clube nos primeiros d铆as do curso para ofrecer a nosa disposici贸n a colaborar con eles
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan TIC Empregaremos as ferramentas informaticas de xeito natural para el normal desenvolvemento da nosa materia, como xa ve帽emos facendo dende fai anos. Seguiremos co blog do departamento http://www.veringrafico.blogspot.com
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan de convivencia Nos involucraremos activamente no plan de convivencia do Centro e procuraremos que se surde alg煤n conflicto entre os alumnos pidase resolver dentro da aula de xeito razoado.
Mecanismos de revisión, avaliación e modificación das programacións didácticas en relación cos resultados académicos e procesos de mellora Consideraremos que esta programación tén un resultado positivo se observamos que: - Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia - Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade - O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente. A final de cada trimestre avaliaremos a marcha da programación con esta ferramenta: ASPECTOS A AVALIAR
Temporalización das unidades didácticas Desenrolo dos obxectivos didácticos Manexo dos contidos da unidade Descriptores e desempeños competenciais Realización de tarefas Estratexias metodológicas seleccionadas Recursos Claridadenos criterios de avaliación Uso de diversas ferramentas de avaliación Portfolio de evidencias dos estándares de aprendizaxe Atención a la diversidade Interdisciplinariedade
A DESTACAR…
A MELLORAR…
PROPOTAS DE MELLORA PERSOAL
4ยบ de ESO: Educaciรณn Plรกstica e Visual
1.
Introducción e contextualización
A ensinanza secundaria obrigatoria entende a educación plástica e visual como motor do desenvolvemento das capacidades perceptivas, estéticas e expresivas da persoa. A sociedade actual posúe unha extraordinaria capacidade para producir e consumir imaxes. Estas son facilmente transmisibles e chegan a toda a cidadanía a través dos medios de comunicación, constituíndo un poderoso medio de expresión, coñecemento e transformación da realidade, podéndose converter nun medio de manipulación do pensamento das persoas. Cómpre potenciar, a través da análise e da valoración das mensaxes visuais, un xuízo crítico no alumnado co que poida alcanzar un criterio propio. Na educación primaria, o desenvolvemento das capacidades perceptivas, creativas e expresivas exponse dun xeito global, nunha área integrada por contidos procedentes de distintos ámbitos. Na secundaria obrigatoria pódense adquirir destrezas e facer análises máis particulares e específicas. Deste xeito a educación plástica e visual organízase coma unha materia independente.
2. Contribución da área ao logro das competencias básicas na Eso A percepción visual é un proceso cognitivo relacionado co resto dos procesos cognitivos, que implica un conxunto de estratexias básicas: seleccionar, analizar, distinguir, relacionar, etc. Aínda que todas as áreas do currículo desenvolven a capacidade de observación do alumnado, a educación plástica e visual incide especificamente no desenvolvemento da percepción e no pensamento visual. A creación de imaxes e o coñecemento dos códigos que interveñen neste proceso, así como dos fundamentos da linguaxe visual e plástica, axudarán ao desenvolvemento da capacidade creativa e imaxinativa da persoa á resolución dos procesos de creación artística. A materia de educación plástica e visual debe contribuír a desenvolver dous aspectos fundamentais da formación, estreitamente relacionados entre si: a percepción e a representación, saber ver e saber facer. Os eixos que vertebran este currículo representan dúas cuestións fundamentais para a adquisición das capacidades que se pretenden: ensinar a ver, ensinar a representar. Saber ver implica valorar o continxente da información visual e a análise crítica da realidade. Implica tamén a necesidade de educar na percepción que supón ser capaz de valorar criticamente unha información visual e mesmo chegar a conclusións persoais de acordo cunha escala de valores propia. Saber facer implica a acción de investigación tendente á produción artísticocreativa e a realización de representacións expresivo-comunicativas, propiciando a adquisición de capacidades creativas. Saber facer implica a necesidade de educar no deseño, planificación, produción e creación de mensaxes icónicas, que supón ser capaz de expresarse utilizando códigos propios das linguaxes visuais.
3.
Obxectivos por curso
1. Analizar de forma crítica as cualidades estéticas, plásticas e funcionáis das imaxes e as formas do entorno. 2. Utilizar técnicas e procedimentos propios dos linguaxes visuais para a expresión creativa de ideas e experiencias e o establecemento de relación interdisciplinares con outras materias 3. Identificar os valores expresivos dos lenguaxes e soportes en fotografía, video, cine, televisión, cómic e fotonovela elixindo a fórmula máis axeitada para a expresión de emocións vivenzas e sentimentos. 4. Valorar o patrimonio artístico e cultural mundial, europeo, español e de Galicia como un medio de comunicación e disfrute individual e colectivo contribuíndo á sua conservación, a través del respecto e divulgación das obras de arte 5. Seleccionar os elementos configurativos dos lenguaxes visuais e os graficoplásticos: formas, elementos de expresión, cor, luz, volumen, sistemas de representación e perspectiva en función da mensaxe que se queira transmitir. 6. Aplicar ás propias creacións materiaies e técnicas de expresión plástica valorando os avances no seu proceso creativo e no uso das tecnoloxías da información e a comunicación. 7. Pasar figuras representadas no sistema diédrico a sistemas perspectivos de maneira que sexan eficaces para a comunicación. 8. Expresar, por medio da lenguaxe plástica, emocións y sentimentos, vivenzas e ideas, entendiéndolo como un medio de enriquecimento da comunicación, a reflexión crítica e o respecto entre as personas. 9. Realizar composicións que favorezcan e amplíen a capacidade expresiva, valorando o esforzo que supón o proceso creativo. 10. Respectar os acenos de identidade do patrimonio cultural e artístico 11. Interpretar, con respecto, outros xeitos de expresión visual e plástica diferentes ás propias, recoñecendo a diversidad cultural como valor enriquecedor. 12. Analizar os elementos que integran as distintas linguaxes audiovisuales, as súas finalidades e utilizar as tecnoloxías da información e a comunicación como fonte de consulta de forma autónoma e crítica e no propio proceso creativo. 13. Participar en actividades de grupo respectando os modos de expresión visual e plástica diferentes aos propios con actitudes de interese, flexibilidad e tolerancia. 14. Desenvolver actitudes de cooperación, constancia no traballo, mantemento da orde e limpeza e conservación do material individual e colectivo.
4 e 5. Secuencia de contidos e Temporalización
4º da ESO Unidade 1. A luz e a cor Contidos: - A luz: influencia. - Foco emisor: tipos. - A luz como calidade independente: o claroscuro. - Luz e arte. - A cor e a súa existencia: primarias e secundarias. - A mestura das cores: terciarias, cuaternarias - Dinamismo da cor: localización e extensión. - Psicoloxía da cor. Procedementos: Observación e análise da cor no entorno e nas obras de arte. Resolución de fórmulas cromáticas concretas, realización de gamas, series, etc. Círculo cromático. Cubo de Charpentier. Triángulo de Runge. Selección axeitada de cores para a consecución de efectos determinados. Investigación en mesturas aditivas e subtractivas. Achádegos visuais do comportamento da luz. Actitudes: Valoración da cor como elemento expresivo que permite transmitir diferentes emocións ou estados de ánimo en función da serie ou escala utilizada. Apreciación dos valores cromáticos do entorno e das calidades cromáticas de obras propias e alleas. Sentido crítico na selección de cores e fórmulas cromáticas. Valoración e exploración das posibilidades plásticas e estéticas dos materiais e técnicas cromáticas utilizadas para expresar e transmitir diferentes mensaxes. Temporización: O desenrolo desta unidade require un mínimo de dezaseis horas, que se poden distribuír da seguinte forma: tres horas para a exposición dos Contidos; as restantes horas se dedicarán á realización dos exercicios que se contemplan nas fichas de traballo elaboradas polo departamento e que se lle entregan ó alumno, tendo en conta as peculiaridades de aprendizaxe que presente cada alumno, e un tempo, variable segundo o grupo, para a avaliación.
Unidade 2. A Imaxe no seu contexto. Contidos: Técnicas de expresión gráfico-plásticas aplicadas á imaxe fixa, seriada e en movemento. Recoñecemento e lectura de imaxes presentes en distintos soportes. Sintaxe da linguaxe audiovisual. Integración de produtos multimedia. Valoración crítica da utilización dos medios audiovisuais e das tecnoloxías da información e da comunicación como ferramentas para o rexistro, tratamento, creación e difusión de produtos audiovisuais. Procedementos:
Seleccionar diferentes imaxes que teñan calidades estéticas ou antiestéticas e elabora imaxes propias. Manipular imaxes co fin de cambiar o seu significado dun modo consciente. Crear graffitis e valora o seu contido e o seu lugar de localización. Recrear imaxes do medio natural tendo presentes as súas calidades. Analizar a imaxe corporal tendo presentes os aditivos que se lle engaden. Deseñar e describe, con distintas imaxes, as vestimentas futuras. Analizar como se traballa a imaxe no campo da informática. Deseñar, co uso do ordenador, diferentes logotipos e marcas e establece relacións de forma e función. Actitudes Valoración do poder da imaxe para desenrolar e potenciar a comunicación. Interese por coñecer diferentes tipos de medios de comunicación, valorando en cada uno de eles a súas posibilidades de comunicación. Interese por observar, analizar e traballar con diferentes tipos de imaxes, fixas e en movemento, en contextos distintos. Curiosidade polas novas tendencias que desenrolan os diversos medios de comunicación. Valoración do esforzo que require a elaboración de imaxes, tanto propias como alleas. Temporización: O desenrolo desta unidade require un mínimo de dezaseis horas, que se poden distribuír da seguinte forma: tres horas para a exposición dos Contidos; as restantes horas se dedicarán á realización dos exercicios que se contemplan nas fichas de traballo elaboradas polo departamento e que se lle entregan ó alumno, tendo en conta as peculiaridades de aprendizaxe que presente cada alumno, e un tempo, variable segundo o grupo, para a avaliación. Unidade 3. Procesos comúns á creación artística. Contidos: Realización e seguimento do proceso de creación: bosquexo ou esquema, guión ou proxecto, presentación final ou maqueta e avaliación (reflexión, autoavaliación e avaliación colectiva do proceso e do resultado final). Selección e utilización das tecnoloxías da información e da comunicación nas producións propias. Elaboración de proxectos plásticos de forma cooperativa. Utilización da linguaxe plástica e visual para a representación persoal de ideas a partir de obxectivos. Iniciativa, creatividade e autoesixencia no proceso de creación artística e na superación das creacións propias. Procedementos: Selección de contornas reais con diferentes diagramas compositivos. Investigación coas diferentes pautas compositivas. Interpretación de diagramas compositivos en imaxes producidas e artísticas. Exploración con distintas opcións de peso visual, as liñas de tensión e ritmo en obras propias e alleas. Actitudes:
Apreciación das intencións compositivas dunha obra concreta. Sentido crítico ante as desproporcións e desaxustes compositivos. Valoración da proporción e das simetrías no entorno cotián. Apreciación da composición como ferramenta significativa na construción da obra gráfico-plástica. Aprecio polo debuxo como instrumento de expresión de realidades, ideas e sentimentos. Temporización: O desenrolo desta unidade require un mínimo de dezaseis horas, que se poden distribuír da seguinte forma: tres horas para a exposición dos Contidos; as restantes horas se dedicarán á realización dos exercicios que se contemplan nas fichas de traballo elaboradas polo departamento e que se lle entregan ó alumno, tendo en conta as peculiaridades de aprendizaxe que presente cada alumno, e un tempo, variable segundo o grupo, para a avaliación. Unidade 4: Procesos de creación nas artes plásticas e visuais. Obxectivos Coñecer e utilizar os procesos de creación como estratexia significativa para a realización de obras gráfico-plásticas. Respectar, apreciar e aprender a interpretar outras maneiras de expresión plástica distinta da propia e das formas do entorno, superando estereotipos e convencionalismos. Planificar as fases do proceso de realización dunha obra, analizando os compoñentes para adecuar estes ós obxectivos que se pretenden conseguir, revisando, para elo, o acabado de cada unha das fases. Contidos A pintura abstracta. Fundamentos e características. Apartacións de Vassily Kandinsky á pintura abstracta. A pintura cubista. Fundamentos e características. Apartacións de Pablo Ruiz Picasso á pintura cubista. A pintura pop-art. Fundamentos e características. Apartacións de Roy Lichtenstein á pintura pop-art. Procedementos Aproximación ó emprego da fotocopiadora como instrumento gráfico-plástico. A súa aplicación para xerar obras de arte. Aproximación ó coñecemento da monotipia. A súas aplicacións como instrumento e proceso de creación de obras plásticas. Aproximación ó procedemento da fotografía pintada. A súas aplicacións como estratexia para a creación de obras plásticas. Actitudes Valoración das técnicas e procesos de creación de obras plásticas como instrumento para comprender, disfrutar e desenrolar outras maneiras de expresión e comunicación distintas a as convencionais. Curiosidade polas novas tendencias que se desenrolan dentro do ámbito da arte. Interese e respecto polas elaboracións plásticas realizadas polos compañeiros, valorando os seus puntos de vista e a súas formas de manifestarse.
Temporización: O desenrolo desta unidade require un mínimo de dezaseis horas, que se poden distribuír da seguinte forma: tres horas para a exposición dos Contidos; as restantes horas se dedicarán á realización dos exercicios que se contemplan nas fichas de traballo elaboradas polo departamento e que se lle entregan ó alumno, tendo en conta as peculiaridades de aprendizaxe que presente cada alumno, e un tempo, variable segundo o grupo, para a avaliación. Unidade 5. Artes gráficas e deseño. Contidos: Valores funcionais e estéticos nas artes aplicadas. Fundamentos do deseño e das súas técnicas gráfico-plásticas. Sintaxe das linguaxes visuais do deseño e da publicidade. Lectura e valoración das imaxes do contorno do deseño e da publicidade. A imaxe corporativa: logotipos e deseño gráfico. Procedementos: Análise desde o punto de vista compositivo e comunicativo de diferentes exemplos de deseño publicitario. Análise e posterior deseño de tipos gráficos. Creación de logotipos. Actitudes: Valoración das técnicas e procesos das artes gráficas e do deseño como instrumento no que somos habitualmente receptores e valorar a nosa capacidade para construír elementos emisores. Curiosidade polos procedementos creativos que se desenrolan dentro do ámbito do deseño gráfico. Unidade 6. Descrición obxectiva das formas. Contidos: Representación obxectiva da realidade nun soporte bidimensional. Contornos de aplicación dos sistemas de representación. Normalización. Recoñecemento e lectura de representacións bidimensionais de obras arquitectónicas e de obxectos e aparellos técnicos. Procedementos: Representación do punto, da recta e do plano a partir dos distintos sistemas de representación. Representación de volumes sinxelos (pirámide, cono, cilindro, tetraedro, hexaedro e octaedro) utilizando para elo os distintos sistemas. Utilización do método de representación axeitado en función dos resultados que se desexen obter. Aplicación do sistema diédrico para obter interseccións e abatementos de puntos, rectas e planos. Diferenciación dos distintos sistemas de representación a partir da súas proxeccións e convencións técnicas. Utilización dos instrumentos e materiais de forma axeitada. Precisión no trazado das distintas propostas. Transcrición dun sistema de representación a outro.
Actitudes: Valoración da precisión, rigor e limpeza que esixe unha representación técnica. Apreciación da importancia que ten o feito de seleccionar o sistema de representación axeitado en función das necesidades. Concienciación da importancia que teñen os sistemas de representación a nivel comunicativo e laboral. Interese por descubrir os convencionalismos propios dos distintos sistemas de representación. Actitude respectuosa e valoración crítica e positiva dos traballos propios e dos compañeiros. Temporización: O desenrolo desta unidade require un mínimo de dezaseis horas, que se poden distribuír da seguinte forma: tres horas para a exposición dos Contidos; as restantes horas se dedicarán á realización dos exercicios que se contemplan nas fichas de traballo elaboradas polo departamento e que se lle entregan ó alumno, tendo en conta as peculiaridades de aprendizaxe que presente cada alumno, e un tempo, variable segundo o grupo, para a avaliación.
6. Criterios de Avaliación Posto que non nos centraremos nos contidos conceptuais o noso obxectivo é que adquiran toda unha serie de contidos actitudinais e sobre todo procedimentales para que os poidan aplicar no resto das súas materias (mapas de Historia, proxectos de Tecnoloxía, etc) ou ben utilicen o que aprenden en clase para que os alumnos elaboren a súa propia produción artística. Con todo controlaremos a realización dos cadernos de exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación terminar con corrección a parte do caderno correspondente a cada avaliación. Ao final da avaliación os alumnos terán presentadas nas datas fixadas polo profesor as fichas e traballos correspondentes a dita avaliación. Non se admitirán traballos presentados fora do plazo establecido. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elaboradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Cando se pida a un alumno que os seus pais asinen o caderno, no recadro reservado para iso, despois de que os profesores remitamos a través del unha nota sobre o rendemento dos seus fillos será imprescindible que na seguinte revisión do caderno estea asinado polo pai ou titor. Como normal xeneral, dicimos que o alumno obterá unha cualificación negativa (suspenso) se non cumpre os seguintes criterios: - non conserva o material en perfecto estado - non trae a clase cada día o material que se pide na clase anterior - esquece o seu caderno de exercicios en casa - perde o seu caderno de exercicios - molesta e interrompe a clase - non respecta as normas do aula - non termina os exercicios propostos en clase e realiza as tarefas para casa - non é respectuoso cos traballos dos compañeiros Ademáis haberá unidades didácticas nas que se fará unha proba escrita para asegurarse de que os alumnos comprendiron e asimilaron os contidos traballados na aula. As cualificacións destes exames formarán parte da nota de cada avaliación. Para recuperar unha avaliación suspensa o alumno debe realizar con corrección os traballos correspondentes a devandita avaliación
7. Mínimos esixibles -
O alumno presenta seus traballos en tempo e forma axeitados Traballa e debuxa na clase Non interfire o traballo dos demáis compañeiros
-
8
Respecta os traballos e propiedades dos seus compañeiros
Procedementos de Avaliación
Na avaliación ordinaria: controlaremos a realización dos exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación rematar con corrección aqueles exercicios correspondentes a cada avaliación. Ao final da avaliación os alumnos terán que acabar as fichas correspondentes á mesma. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elab oradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Na avaliación extraordinaria: faremos unha proba práctica para comprobar que os alumnos desenrolaron ás súas capacidades. Esta proba consistirá nuns exercicios prácticos de debuxo e cabe a posibilidade de preguntar por cuestións de orde conceptual sobre a materia
9 Instrumentos de Avaliación Empregaremos como instrumentos de Avaliación os seguintes recursos: - Cadernos e protfolios de exercicios - Materiais elaborados polos alumnos: debuxos, grabados, esculturas… - Caderno de rexistro da actitude en clase - Caderno de rexistro de presentación dos traballos a tempo e ben feitos - Exames ou probas escritas de aqueles temas dos que teñamos que avaliar se os alumnos acadan conceptos - Probas prácticas sobre un tema concreto
10 Procedementos para a realización da avaliación inicial Na primeira ou segunda clase faremos una proba sinxela para valorar o nivel expresivo dos alumnos e tratar de averiguar cales deles ten máis dificultades ou ben destacan sobre os seus compañeiros. A proba pode ser un traballo do tipo “descirbir en debuxos as túas vacacións, debuxa o seguinte bodegón…”
11 Criterios de cualificación O conxunto dos traballos dos alumnos será valorado numéricamente do 1 ao 10. Esta valoración formará parte da nota da avaliación, que se verá afectada positivamente se a conducta do alumno na clase é digna de premio. E pola contra,
recibirá una calificación menor se o alumno amosa unha conducta disruptiva na aula. Valorarase o traballo na aula nun 50% da nota, o comportamiento e actitude positiva nun 20% e as probas ou exames que se fagan nunha proporción do 30%. Nas probas escritas se sumarán 0,5 puntos pola ausencia de erros ortográficos. No caso de que non se fagan exames escritos, ou probas nas que os alumnos teñen que demostrar o que aprenderon na clase (del tipo “facer unha composición, fai unha escultura nun tempo determinado, … etc”) a actitude valerá un 50% da nota e a presentación dos traballos outro 50% da nota.
12. Plans de traballo para a superación das materias pendentes Aos alumnos que teñan a materia de EPV pendente de cursos anteriores se lles comunicará, persoalmente e o antes posible, que poden superarla de tres maneiras diferentes: - Aprobando a segunda avaliación da materia en Terceiro ou Carto de ESO, por tratarse dunha materia das chamadas progresivas - Facendo unha serie de traballos que se lles proponen. Se lles entrega unha listaxe escrita destes traballos - Presentándose ás probas prácticas ou exames que se anunciarán no taboleiro correspondente nas datas que estipule o Equipo Directivo Se ofrecerá facer un seguemento do traballo na casa. E se informará de cando poden falar co xefe do Departamento para aclarar cantas dúbidas teñan. Animaremos ós alumnos a realizar esa serie de traballos que suplan á proba práctica presencial. Estes traballos serán sinxelos e, procuraremos que, motivadores para o alumno. Citaremos a cada alumno coa materia pendiente a unha reunión onde explicaremos detidamente os pormenores dos traballos que deben realizar. Faremos un seguemento da evolución de ditos traballos Por último faremos unha proba de carácter práctico-presencial para todos aqueles alumnos que non fixeran estas actividades descritas, ou non ás superasen
13. Procedemento para a cualificación das materias pendentes ou da cualificación final do curso se hai alumnado que asiste a programas de reforzo con atribución horaria No caso de que teñamos algún alumno coa materia pendente seguiremos este proceso: - Se presenta os traballos para casa ben feitos, superará a asignatura. - Se o alumno estivese matriculado en 3º ou 4º e vai aprobando a asignatura, na segunda avaliación aprobada daremos por superada a materia do ou dos cursos anteriores - Se o alumno se presenta á proba extraordinaria e realiza un traballo cun nivel correcto superará a asignatura.
16. Metodoloxía didáctica Basearemos a nosa materia fundamentalmente no ensino de procedementos e actitudes, por iso as nosas clases terán unha estrutura similar: Comezaremos cunha breve expoción do profesor sobre os contidos conceptuais que os alumnos han de aprender, seguirá unha mostra o máis ampla posible de aplicacións prácticas e exemplos de traballos nos que se aplican estes conceptos, para que por fin os alumnos pasen a traballar no seu caderno de exercicios con fichas relativas ao tema que se viu en clase Na medida do posible, os traballos realizaranse en clase e fomentarase a observación dos traballos dos compañeiros e a modificación das ideas achegadas polos demais membros do grupo. Realizarase un control das fichas que termina cada alumno Periodicamente enviarase o caderno de exercicios aos pais para que controlen a marcha dos seus fillos, podendo achegar un pequeno informe sobre a actitude e o traballo en clase que teñen os alumnos, e pediráselles aos pais que firmen o devandito informe.
17. Medidas de atención á diversidade En principio non se prevén medidas especiais, que se adoptarán en función do tipo de necesidades educativas especiais que presenten os nosos alumnos. Por norma xeral van consistir: - Para os alumnos con menos capacidades: unha menor esixencia no nivel de realización dos traballos que realicen os alumnos, así como na realización de traballos baseados en material moito máis sinxelo. - Para os alumnos con altas capacidades plásticas: Se lles propondrán traballos que exploten o seu potencial.
18. Programación de educación en valores Dende o Departamento de Debuxo contribuiremos a potenciar os valores cidadáns e democráticos que rixen a comunidade escolar e o noso Centro: Participación, respecto, tolerancia….
19. Accións de contribución ao proxecto lector Participaremos do programa Ler todos xuntos e colaboraremos co clube de lectura nas actividades que nos pidan. Contactaremos co clube nos primeiros días do curso para ofrecer a nosa disposición a colaborar con eles
20. Accións de contribución ao plan TIC Empregaremos as ferramentas informaticas de xeito natural para el normal desenvolvemento da nosa materia, como xa veñemos facendo dende fai anos. Seguiremos co blog do departamento http://www.veringrafico.blogspot.com
21. Accións de contribución ao plan de convivencia Nos involucraremos activamente no plan de convivencia do Centro e procuraremos que se surde algún conflicto entre os alumnos pidase resolver dentro da aula de xeito razoado.
22. Materiais e recursos didácticos incluidos os libros de texto O Material que empregaremos como texto e guía dos alumnos será o Caderno de exercicios da Editorial Anaya. Además empregaremos calqueira outro tipo de materiais artísticos que necesitemos como lápices, rotuladores, medios húmidos, ordenador, regras…
23. Actividades complementarias e extraescolares En principio non se prevé ningunha aínda que non se descarta a súa realización, sempre en función dos orzamentos do instituto e das oportunidades que xurdan na nosa Comunidade en forma de Exposicións ou Certames que sexan dignos de visitar. Estaremos moi atentos tamén ás actividades plásticas organizadas polo concello: os maios, concursos, etc...
24. Incorporación de modificacións porpostas na memoria do curso anterior Creemos que a programación da asignatura no curso anterior tivo uns resultados excelentes posto que todos os alumnos de 3º e 4º superaron con éxito do 100% os contidos da materia. Seguiremos a traballar co enfoque práctico que xa temos dende hai varios anos.
25. Procedementos para avaliar a propia Programación Consideraremos que esta programación tén un resultado positivo se observamos que: - Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia - Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade - O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente.
1ยบ DE BACHARELATO: DEBUXO Tร CNICO I
Introducción e contextualización Nas especificacións sobre Debuxo Técnico para Bachillerato pódese ler: O Debuxo Técnico xorde na cultura universal como un medio de expresión e comunicación indispensable, tanto para o desenvolvemento de procesos de investigación sobre as formas como para a comprensión gráfica de bocetos e proxectos tecnolóxicos ou artísticos cuxo último fin sexa a creación de produtos que poidan ter un valor utilitario. É a linguaxe habitual de todos os profesionais relacionados co deseño, a industria, a distribución, a venda, o mantemento industrial, e as instalacións de todo tipo. Vivimos unha sociedade na que a imaxe e a tecnoloxía adquiren especial relevancia e é o Debuxo Técnico ferramenta fundamental no desenvolvemento destas áreas. Unha das facetas máis atractivas do Debuxo Técnico é a de contribuír a comunicar ideas, ao mesmo tempo que resulta moi satisfactorio para o alumno sentirse capaz de interpretar correctamente calquera proxecto Técnico ou documento gráfico.
Contribución ao desenvolvemento das competencias clave. Relación dos estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfis competenciais.
A asignatura favorece a capacidade de abstracción para a comprensión de numerosos trazados e desenvolve un nivel de destreza esixente, o que a converte nunha valiosa axuda formativa de carácter xeral.
Concreción dos obxectivos para o curso Para Primeiro de Bacharelato na materia de Debuxo Técnico I temos os seguintes obxectivos: O desenvolvemento desta materia debe contribuír a que o alumno adquira as seguintes capacidades: 1. Desenvolver destrezas e habilidades que lle permitan expresar con precisión e obxectividade as solucións gráficas. 2. Valorar as posibilidades do DEBUXO TECNICO como instrumento de investigación, apreciando a universalidade da linguaxe obxectiva na transmisión e comprensión das informacións. 3. Coñecer e comprender os fundamentos do DEBUXO TECNICO para aplicalos á lectura e interpretación dos deseños, planos e produtos artísticos e á representación de formas, aténdose ás diversas normas, e para elaborar solucións razoadas ante problemas xeométricos no campo da técnica e da arte, tanto no plano como no espazo. 4. Valorar a NORMALIZACION como o convencionalismo idóneo para simplificar, non só a produción, senón tamén a comunicación, dándolle a esta un carácter universal. 5. Comprender e representar formas mediante esbozos acoutados, aténdose ás normas UNE e ISO, principalmente. 6. Integrar os coñecementos que o DEBUXO TECNICO proporciona dentro dos procesos de investigación, sexan estes científicos, artísticos ou tecnolóxicos. 7. Utilizar con destreza os instrumentos específicos do DEBUXO TECNICO e valorar o correcto acabado do debuxo, así como as melloras que poidan introducir as diversas técnicas gráficas na representación. 8. Integrar as actividades do DEBUXO TECNICO no campo cultural onde apareza a relevancia dos aspectos estéticos.
Concreción para cada estándar de aprendizaxe de Temporalización
BLOQUE TEMATICO I: XEOMETRIA. ATA XANEIRO Tema 1º.-Instrumentos do debuxo. Características e emprego. Tema 2º.-Trazados fundamentais no plano. Tema 3º.-Construción de formas poligonais. Tema 4º.-A circunferencia. Concepto e división. Tanxencias e enlaces Tema 5º.-Curvas Técnicas: Elipse. A hipérbola. A parábola. Ovalos e ovoides. Espirais e volutas. Curvas cíclicas. Tema 6º.-Relacións Xeométricas: Proporcionalidade. Semellanza. Igualdade. Equivalencia. Simetría. BLOQUE TEMATICO II: XEOMETRIA DESCRITIVA. SEGUNDA AVALIACIÓN Tema 7º.-Fundamentos dos principios do sistema. Tema 8º.-Sistema Diedrico I Tema 9º.-Sistema axonometrico. BLOQUE TEMATICO III: NORMALIZACION. TERCEIRA AVALIACIÓN Tema 10º.-Principios xerais de representación. Tema 11º.-Rotulación. Tema 12º.-Formatos. Tema 13º.-Acotados. Tema 14º.-Roscas. Tema 15º.-Simbología.
Grao mínimo de consecución para superar a materia A materia se supera tendo presentadas todas as tarefas para casa e acadando un cinco de media nos exames da avaliación 1. Resolverá problemas xeométricos e valorar o método e o razoamento das construcións, así como o seu acabado e presentación. 2. Executará debuxos técnicos a distinta escala, utilizando a escala gráfica establecida previamente e as escalas normalizadas. 3. Aplicará o concepto de tangencia á solución de problemas técnicos e ao correcto acabado do debuxo na resolución de enlaces e puntos de contacto. 4. Aplicará as curvas cónicas á resolución de problemas técnicos nos que interveña a súa definición, as tangencias ou as interseccións don unha recta. Trazar curvas técnicas a partir da súa definición. 5. Utilizará o sistema diédrico para a representación de formas poliédricas ou de
revolución. Achar a verdadeira forma e magnitude e obter os seus desenvolvementos e seccións. 6. Realizará a perspectiva dun obxecto definido polas súas vistas ou seccións e viceversa. 7. Definirá gráficamente ou obxecto polas súas vistas fundamentais ou a súa perspectiva, executadas a man alzada. 8. Obterá a representación de pezas e elementos industriais ou de construción e valorar a correcta aplicación das normas referidas a vistas, cortes, seccións, anotación e simplificación, indicadas nelas. 9. Culminará os traballos de Debuxo Técnico, utilizando os diferentes recursos gráficos, de forma que este sexa claro, limpo e responda ao obxectivo para o que foi realizado.
Procedementos e instrumentos de avaliación Empregaremos exames de tres preguntas co seu valor de cada unha delas anotado na folla de exame. Revisaremos diariamente os cadernos de exercicios e láminas O primeiro instrumento de avaliación son as láminas ou deberes que teñan que debuxar na casa. Deben presentarse co formato adecuado, realizadas con esmero e sen erros. O profesor as correxirá no prazo máis curto posible e se devolverán aos alumnos. O seguinte e principal Instrumento de Avaliación son as probas prácticas ou exames, que terán todos eles a mesma estrutura.
Concrecións metodoloxicas que require a materia A clase comenzará cunha explicación teórica e proporanse exercicios prácticos que se resolverán no taboleiro. Os alumnos toman apuntes e na maior parte das clases farán exercicios prácticos en fichas. Remataremos propoñendo deberes para casa.
Materiais e recursos didácticos que se van a utilizar. Os seguintes materiais de apoio poden reforzar e ampliar o estudo dos contidos da área de Debuxo Técnico -
Os materiais dixitais (vídeos, presentacións, animacións...) asociados á unidade. Material elaborado polo profesor
- Outros recursos. Recursos dixitais -Empregaremos a web como recurso didáctico para que os alumnos accedan a información relevante sobre a materia . - Enlaces web: http://debuxotecnico.com
Criterios sobre a avaliación, cualificación e promoción do alumnado As probas escritas - se valorarán de 0 a 10 puntos. - As probas escritas constan de tres preguntas que se puntúan de 0 a 3 puntos. Cada pregunta consiste na resolución dun ou varios exercicios similares aos plantexados na clase, ou que se poidan resolver cos contidos e procedementos de debuxo que se explicaron. O alumno acadaría ata 9 puntos solucionando correctamente todos os exercicios - Haberá un punto de “limpeza”, que se suma a estes 9 puntos. co que se valorará a precisión dos debuxos, a nomenclatura empregada e a limpeza propiamente dita non permitíndose follas dobradas, sucias ou con restos de goma de borrar. Haberá “exames parciais” e “exames de avaliación” -
Os parciais valerán o 40% da nota da avaliación O exame de avaliación valerá o 60% A materia dos exames é a do todo o curso, non se poiden “sacar temas” para facer un exame. Entra todo
Haberá un exame de recuperación para a primeira e a segunda avaliación. Se o alumno aproba dito examen a calificación que se terá en conta será a do exame de recuperación. No caso de suspender esta proba o alumno aínda terá unha oportunidade máis de superar a asignatura nas últimas datas do curso, pero en este caso A MATERIA QUEDARÁ CALIFICADA CUN 5. O alumno que soamente suspenda a terceira avaliación fará esta proba final pero se lle computará a nota completa en caso de que supere o examen.
Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente -
Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente.
Organizaci贸n das actividades de seguimento, recuperaci贸n e avaliaci贸n das materias pendentes Neste primeiro curso non se contemplan.
Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia dos seus resultados Para avaliar inicialmente ós alumnos faremos unha enquisa de cales son os seus coñecementos sobre a materia. Se non fixeron nada nos cursos anteriores trataremos nas primeiras clases de que tomen contacto e se poñan ó día
Medidas de atención á diversidade. Descrición do grupo despois da avaliación inicial Ao levantar as medidas de diversidade e inclusión que buscamos, en primeiro lugar, varias informacións sobre cada grupo de alumnos, Ten que ser coñecido, polo menos en: • O número de estudantes. • A utilización do grupo (aula do clima, nivel de disciplina, atención ...). • Os puntos fortes identificados no grupo no desenvolvemento curricular. • As necesidades que foron identificadas; nesta fase que pensar sobre como poden ser abordados (estratexias de planificación metodolóxico, as estratexias de xestión de aula supervisar a eficacia das medidas, etc.). • Os puntos fortes identificados no grupo en canto a cuestións xurisdicionais. • A competencia rendemento prioridade a ser practicado no grupo nesta área. • Os aspectos a considerar á agrupación dos alumnos e estudantes para o traballo cooperativo. • Os tipos de recursos necesarios para adaptar un nivel xeral para unha realización óptima do grupo. As necesidades individuais A avaliación inicial permítenos non só o coñecemento sobre o grupo como un todo, pero tamén ofrece información sobre varios aspectos dos nosos alumnos individuais; a partir del podemos: • Identificar os alumnos ou estudantes que precisan de máis estreitos estratexias de vixilancia ou de personalización no seu proceso de aprendizaxe. (Teña en conta que os alumnos con necesidades educativas especiais, con maiores capacidades e necesidades diagnosticadas, pero require atención específica estar en risco por mor da historia familiar, etc.). • Aprende a tomar medidas de organización. (Reforzos Planificación, localización do espazo, grupo de xestión de tempo para promover a intervención individual). • sacar conclusións sobre o currículo de tomar medidas, así como recursos a seren utilizados. • Analizar o modelo de seguimento a ser utilizado con cada un. • Límite o período de tempo e de como eles están indo para avaliar o progreso destes alumnos. • Axuste o xeito no que vai ser compartir información sobre cada alumno cos outros profesores implicados no seu camiño de aprendizaxe; especialmente co titor.
Concreción dos elementos trasversais que se traballarán no curso
O currículo oficial recoñece a importancia de promover o desenvolvemento de novas actitudes e valores. Debe ser o suficientemente flexible para recoller as novas necesidades formativas e as características dunha sociedade plural e en permanente cambio. Por iso, contén un conxunto de ensinos que, integradas no propio programa das áreas, atravésano ou o impregnan. Reciben a denominación genérica de ensinos transversales e abarcan os seguintes campos: educación moral e cívica, educación para a paz e a convivencia, educación ambiental, educación do consumidor, educación para a igualdade de oportunidades entre os sexos, educación sexual, educación para a saúde e educación vial. Traballaremos coordinados co resto de Departamento do Instituto para desenvolver estos contidos nos seguintes eventos e outros que se poidan programar: día da paz fomento e mellora do clima escolar e da aula no Instituto día da muller colaboración coas titorías
Actividades complementarias e extraescolares programadas. Neste momento non se contemplan actuaci贸ns neste senso. Nembargantes estamos abertos a calqueira proposta que poida surdir.
Programación da educación en valores Dende o Departamento de Debuxo contribuiremos a potenciar os valores cidadáns e democráticos que rixen a comunidade escolar e o noso Centro: Participación, respecto, tolerancia….
Acci贸ns de contribuci贸n ao proxecto lector Participaremos do programa Ler todos xuntos e colaboraremos co clube de lectura nas actividades que nos pidan. Contactaremos co clube nos primeiros d铆as do curso para ofrecer a nosa disposici贸n a colaborar con eles
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan TIC Empregaremos as ferramentas informaticas de xeito natural para el normal desenvolvemento da nosa materia, como xa ve帽emos facendo dende fai anos. Seguiremos co blog do departamento http://www.veringrafico.blogspot.com
Acci贸ns de contribuci贸n ao plan de convivencia Nos involucraremos activamente no plan de convivencia do Centro e procuraremos que se surde alg煤n conflicto entre os alumnos pidase resolver dentro da aula de xeito razoado.
Mecanismos de revisión, avaliación e modificación das programacións didácticas en relación cos resultados académicos e procesos de mellora Consideraremos que esta programación tén un resultado positivo se observamos que: - Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia - Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade - O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente. A final de cada trimestre avaliaremos a marcha da programación con esta ferramenta: ASPECTOS A AVALIAR
Temporalización das unidades didácticas Desenrolo dos obxectivos didácticos Manexo dos contidos da unidade Descriptores e desempeños competenciais Realización de tarefas Estratexias metodológicas seleccionadas Recursos Claridadenos criterios de avaliación Uso de diversas ferramentas de avaliación Portfolio de evidencias dos estándares de aprendizaxe Atención a la diversidade Interdisciplinariedade
A DESTACAR…
A MELLORAR…
PROPOTAS DE MELLORA PERSOAL
2ยบ DE BACHARELATO: DEBUXO Tร CNICO II
1 Introducción e contextualización Nas especificacións sobre Debuxo Técnico para Bachillerato pódese ler: O Debuxo Técnico xorde na cultura universal como un medio de expresión e comunicación indispensable, tanto para o desenvolvemento de procesos de investigación sobre as formas como para a comprensión gráfica de bocetos e proxectos tecnolóxicos ou artísticos cuxo último fin sexa a creación de produtos que poidan ter un valor utilitario. É a linguaxe habitual de todos os profesionais relacionados co deseño, a industria, a distribución, a venda, o mantemento industrial, e as instalacións de todo tipo. Vivimos unha sociedade na que a imaxe e a tecnoloxía adquiren especial relevancia e é o Debuxo Técnico ferramenta fundamental no desenvolvemento destas áreas. Unha das facetas máis atractivas do Debuxo Técnico é a de contribuír a comunicar ideas, ao mesmo tempo que resulta moi satisfactorio para o alumno sentirse capaz de interpretar correctamente calquera proxecto Técnico ou documento gráfico.
2 Contribución das áreas e materias ao logro das competencias básicas A asignatura favorece a capacidade de abstracción para a comprensión de numerosos trazados e desenvolve un nivel de destreza esixente, o que a converte nunha valiosa axuda formativa de carácter xeral.
3 Obxectivos por curso Para Primeiro de Bacharelato na materia de Debuxo Técnico I temos os seguintes obxectivos: O desenvolvemento desta materia debe contribuír a que o alumno adquira as seguintes capacidades: 1. Desenvolver destrezas e habilidades que lle permitan expresar con precisión e obxectividade as solucións gráficas. 2. Valorar as posibilidades do DEBUXO TECNICO como instrumento de investigación, apreciando a universalidade da linguaxe obxectiva na transmisión e comprensión das informacións. 3. Coñecer e comprender os fundamentos do DEBUXO TECNICO para aplicalos á lectura e interpretación dos deseños, planos e produtos artísticos e á representación de formas, aténdose ás diversas normas, e para elaborar solucións razoadas ante problemas xeométricos no campo da técnica e da arte, tanto no plano como no espazo. 4. Valorar a NORMALIZACION como o convencionalismo idóneo para simplificar, non só a produción, senón tamén a comunicación, dándolle a esta un carácter universal. 5. Comprender e representar formas mediante esbozos acoutados, aténdose ás normas UNE e ISO, principalmente. 6. Integrar os coñecementos que o DEBUXO TECNICO proporciona dentro dos
procesos de investigación, sexan estes científicos, artísticos ou tecnolóxicos. 7. Utilizar con destreza os instrumentos específicos do DEBUXO TECNICO e valorar o correcto acabado do debuxo, así como as melloras que poidan introducir as diversas técnicas gráficas na representación. 8. Integrar as actividades do DEBUXO TECNICO no campo cultural onde apareza a relevancia dos aspectos estéticos.
4 Secuencia de contidos BLOQUE TEMATICO I: XEOMETRIA. 1. Trazados no plano: arco capaz. Cuadrilátero inscriptible. 2. Proporcionalidade e semellanza: teorema do cateto e da altura. Figuras semellantes. 3. Potencia: eixo e centro radical. Sección áurea. 4. Polígonos: rectas e puntos notables no triángulo. Análise e construción de polígonos regulares. 5. Transformacións xeométricas: proyectividad e homografía. Homología e afinidade. Investimento. 6. Tangencias: tangencias, como aplicación dos conceptos de potencia e investimento. 7. Curvas técnicas: curvas cíclicas. Cicloide. Epicicloide. Hipocicloide. Envolvente da circunferencia. 8. Curvas cónicas. Tangencias e interseccións cunha recta: elipse. Hipérbola. Parábola. BLOQUE TEMATICO II: XEOMETRIA DESCRITIVA (I). 9. Sistemas de representación: fundamentos de proxección. Distintos sistemas de representación. 10. Vistas: vistas segundo norma UNE 1032. 11. Sistema diédrico: Métodos: Abatementos, xiro e cambio de plano. Paralelismo e perpendicularidad. Interseccións e distancias. Verdadeiras magnitudes. Representación de superficies poliédricas e de revolución. Representación dos poliedros regulares. Intersección con rectas e planos. Seccións e desenvolvementos. 12. Sistema axonométrico ortogonal: Escalas axonométricas. Verdadeiras magnitudes. Representación de figuras poliédricas e de revolución. Intersección con rectas e planos. Seccións. Relación do sistema axonométrico co diédrico. BLOQUE TEMATICO III: XEOMETRIA DESCRITIVA (II) 13. Sistema axonométrico oblicuo: Fundamentos do sistema. Coeficientes de redución. Verdadeiras magnitudes. Representación de figuras poliédricas e de revolución. Intersección con rectas e planos. Seccións. 14. Sistema cónico de representación lineal:
Fundamentos e elementos do sistema. Perspectiva central e oblicua. Representación de superficies poliédricas e de revolución. Intersección con recta e plano. Trazado de perspectivas de exteriores. 15. Normalización: debuxo industrial. Anotación. Debuxo de arquitectura e construción. Acotación.
5 Temporalización Cada un dos bloques temáticos anteriores se explicará durante unha evaluación enteira.
6 Criterios de avaliación DEBERES OU TAREFAS PARA CASA: - Os alumnos terán que realizar os deberes para casa obrigatoriamente, para asegurar que teñen un seguimento diario da materia, porque o Debuxo Técnico ten un carácter eminentemente práctico. - Corrixiranse devanditos deberes diariamente e permitirase un máximo de 2 días ao longo da avaliación sen que os alumnos presenten os seus deberes. - Se se excede ese límite, punirase co suspenso na avaliación. 3 días sen presentar as tarefas inxustificadamente suporán o suspenso do alumno. EXAMES: - Os alumnos realizarán realizarán os exames nas datas que estipula o profesor. O calendario de exames se colga na porta da clase durante os primeiros dez días do curso e queda exposto todo o ano á vista dos alumnos, sendo devandito calendario fixado polo profesor de carácter inamovible salvo causas de forza maior. - Están previstos tres exames para a primeira avaliación, tres exames para a segunda avaliación e dous exames para a terceira avaliación, así como un exame de recuperación para a primerira e para a segunda avaliacións e un último exame para todos aqueles alumnos que non consigan aprobar unha ou dous ou as tres avaliacións. - A estrutura dos exames consistirá nunha batería de tres preguntas cunha ou máis cuestións ou problemas que puntuarán de 0 a 3 puntos co que se sumarán un máximo de 9 puntos, quedando reservado o punto restante a cuestións de presentación, notación e precisión nos trazados dos exercicios. - Os dous primeiros exames parciais (de cada unha das avaliacións) formarán un 40% da nota da avaliación mentres que o terceiro exame, de avaliación propiamente devandito, ponderará un 60% de devandita nota. - Durante a avaliación cada exame incluirá os contidos de toda a materia vista ata a data. - Haberá un exame de recuperación para cada avaliación. - Se hai dispoñibilidade horaria intentarase resolver o exercicio de cada exame na clase posterior á realización do mesmo. Os alumnos que o soliciten poderán revisar persoalmente o seu exercicio xunto
co profesor. Farase tamén un último exame para todos aqueles alumnos que suspendan unha ou varios exames de recuperación, en devandita repesca preguntarase todo o temario do curso, haberá cuestións ben da primeira, e/ou ben da segunda e/ou ben da terceira avaliación. Os alumnos que haxan de presentarse a este último exame e supéreno cunha cualificación de 5 puntos ou máis terán como cualificación global da materia un 5 aínda que a súa cualificación neste último exame sexa superior. Os alumnos que teñan que recuperar sólo a terceira avaliación poderán ter máis nota global que o 5 dos que teñen que recuperar aínda a primeira e/ou a segunda avaliación
7 Minimos esixibles -
Presentar os deberes a diario e feitos, imprescindible para presentarse ó examen Obtener un 5 como media da avaliación
En canto ós contidos mínimos esixibles son os seguintes: 1. Resolverá problemas xeométricos e valorar o método e o razoamento das construcións, así como o seu acabado e presentación. 2. Executará debuxos técnicos a distinta escala, utilizando a escala gráfica establecida previamente e as escalas normalizadas. 3. Aplicará o concepto de tangencia á solución de problemas técnicos e ao correcto acabado do debuxo na resolución de enlaces e puntos de contacto. 4. Aplicará as curvas cónicas á resolución de problemas técnicos nos que interveña a súa definición, as tangencias ou as interseccións don unha recta. Trazar curvas técnicas a partir da súa definición. 5. Utilizará o sistema diédrico para a representación de formas poliédricas ou de revolución. Achar a verdadeira forma e magnitude e obter os seus desenvolvementos e seccións. 6. Realizará a perspectiva dun obxecto definido polas súas vistas ou seccións e viceversa. 7. Definirá gráficamente ou obxecto polas súas vistas fundamentais ou a súa perspectiva, executadas a man alzada. 8. Obterá a representación de pezas e elementos industriais ou de construción e valorar a correcta aplicación das normas referidas a vistas, cortes, seccións, anotación e simplificación, indicadas nelas. 9. Culminará os traballos de Debuxo Técnico, utilizando os diferentes recursos gráficos, de forma que este sexa claro, limpo e responda ao obxectivo para o que foi realizado.
8 Procedementos de avaliación Na avaliación ordinaria: controlaremos a realización dos deberes que correxiré a diario. Faremos probas prácticas, es decir examenes, de tres preguntas que se puntuan de 0 a tres puntos.Para aprobar é necesario que os alumnos obteñan unha media de 5 puntos na avaliación. En cada examen o orden e a limpeza na execución así como a precisión do debuxo e a aplicación das normas do debuxo técnico se premian con 1 punto. Para motivar aos alumnos a facer os seus traballos diarios se avisa que MÁIS DE DOUS DÍAS SEN PRESENTAR AS TAREFAS OU DEBERES PARA CASA (sen xustificar) SUPÓN O SUSPENSO NA AVALIACIÓN; aínda que as notas dos exames sexan positivas. Para presentarse ó examen será preceptivo presentar todos os dias os deberes. Se permitirán ata 2 dias sen eles. 3 dias sen deberes supoñen o suspenso automático da avaliación, sexa cal sexa a nota dos exames da avaliación. Cada examen que se faga terá 3 preguntas que valen de 0 a 3 puntos. Haberá un punto para premiar a precisión e a limpeza, así como a aplicación das normas do debuxo técnico. A nota dos dous primeiros exames parciais de cada avaliación pondera un 40% e a nota do examen de avaliación propiamente dito valerá o 60% da cualificación para dita avaliación. Se aprueba cun 5.00 nesta media ponderada, as notas inferiores son suspenso Se un alumno fixera o examen de suficiencia ou repesca, se lle vai preguntar sobre todo o temario (haberá cuestións ben da primeira, e/ou ben da segunda e/ou ben da terceira avaliación) e terá que obter a lo menos 5 puntos para aprobar, ainda que a súa cualificación no boletín de notas non pasará do 5.
Na avaliación extraordinaria: faremos unha proba práctica tamén de 3 preguntas que valen de 0 a 3 puntos máis un punto para a presentación (notación correcta, limpeza, …)
9 Instrumentos de Avaliación O primeiro instrumento de avaliación son as láminas ou deberes que teñan que debuxar na casa. Deben presentarse co formato adecuado, realizadas con esmero e sen erros. O profesor as correxirá no prazo máis curto posible e se devolverán aos alumnos. O seguinte e principal Instrumento de Avaliación son as probas prácticas ou exames, que terán todos eles a mesma estrutura.
11 Criterios de cualificación As probas escritas se valorarán de 0 a 10 puntos.
As probas escritas constan de tres preguntas que se puntúan de 0 a 3 puntos. Cada pregunta consiste na resolución dun ou varios exercicios similares aos plantexados na clase, ou que se poidan resolver cos contidos e procedementos de debuxo que se explicaron. O alumno acadaría ata 9 puntos solucionando correctamente todos os exercicios Haberá un punto de “limpeza”, que se suma a estes 9 puntos. co que se valorará a precisión dos debuxos, a nomenclatura empregada e a limpeza propiamente dita non permitíndose follas dobradas, sucias ou con restos de goma de borrar.
12 Plan de traballo para os alumnos coa materia pendente De momento non temos ningún alumno con este problema. Non se contempla durante este curso.
13 Procedemento para a cualificación das materias pendentes De momento non temos ningún alumno con este problema. Non se contempla durante este curso.
14 Actividades de seguemento das materias pendentes De momento non temos ningún alumno con este problema. Non se contempla durante este curso.
15 Procedementos para acreditar os coñecementos previos Como a asignatura de Debuxo Técnico en Primeiro de Bacharelato comenza dende cero co manexo dos instrumentos de Debuxo non se contempla unha avaliación exahustiva dos coñecementos previos. Se terán en conta sobre todo á hora de explicar temas de xeometría plana que algúns alumnos haberán visto en Matemáticas ou Plástica durante a ESO. Para saber se recordan esas construccións se lles preguntará de forma oral se recordan ou non esas construccións.
16 Metodoloxía Didáctica A clase comenzará cunha explicación teórica e proporanse exercicios prácticos que se resolverán no taboleiro. Os alumnos toman apuntes e na maior parte das clases farán exercicios prácticos en fichas. Remataremos propoñendo deberes para casa.
17 Medidas de atención á diversidade
Aos alumnos con altas capacidades que nos indique o Departamento de Orientación se les propondrán máis exercicios ou ben figuras ou problemas máis complexos.
18 Programación de educación en valores Ademáis dos coñecementos da materia queremos transmitir o gusto polos traballos ben feitos con agarimo e precisión, desterrando todo tipo de conductas trapalleiras nos alumnos. Queremos transmitir aos alumnos o valor do traballo diario e constante como medio para acadar resultados excelentes, por iso nos importa tanto o control sobre o traballo diario.
19 Accións de contribución ao proxecto lector Colaboraremos co clube de lectura e os departamentos de linguas nas actividades que nos pidan.
20 Accións de contribución ao plan TIC As TIC están integradas de forma natural na nosa materia, e no mundo laboral a casi totalidade de debuxos técnicos agora se fan por computadora. Veremos a introducción a algún programa de ordenador de debuxo técnico, aínda que unha explicación completa poide exceder o número de horas do curso. A máquina é unha ferramenta coa que aplicar os contidos e procesos de debuxo que os alumnos deben acadar na aula. Por iso non vamos a dedicar demasiado tempo a ensinar un certo programa de debuxo, cando hai que explicar como se fan as cousas “a man”. Empregaremos o ordenador para resolver algúns problemas aínda que sen dar demasiada importancia ao coñecemento da linguaxe do programa ou comandos do mesmo
21 Accións de contribución ao plan de convivencia Non se concibe que os alumnos de Bacharelato poidan ter problemas de convivencia. Se trata dunha etapa educativa voluntaria e se exixe o maoir dos respectos entre todos os membros da clase. Fomentaremos un bo ambente académico e de relación entre os alumnos, e non permitiremos interrupcións de ningún tipo nin falta de respecto hacia os compañeiros ou seus traballos por parte de ninguén.
22 Materiais e recursos didácticos Empregaremos como libros de apoio preferentes os manuais de DEBUXO TÉCNICO I e II da Editorial Rodeira. Además se propondrán outros libros de texto recomendados, principalmente da Editorial Donostiarra ou Anaya. Se visionarán videos explicativos de certos exercicios de elaboración propia ou de internet. Ademais, con frecuencia os alumnos terán que resolver láminas con propostas de exercicios con axuda de instrumental de debuxo técnico. Estas láminas en moitos casos haberán sido debuxadas polo propio profesor da materia. Empregaremos medios audiovisuais como o retroproyector ou o computador mais o cañón.
23 Actividades complementarias e extraescolares En principio non se prevé ningunha aínda que non se descarta a súa realización, sempre en función dos orzamentos do instituto e das oportunidades que xurdan na nosa Comunidade en forma de Exposicións ou Certames que sexan dignos de visitar. Estaremos moi atentos tamén ás actividades plásticas organizadas polo concello: os maios, concursos, etc...
24 Incorporación de modificacións propostas na memoria do curso anterior No curso pasado a programación funcionó moi ben, todos os alumnos superaron a materia e polo tanto segueremos co mesmo método de ensino centrado nos alumnos e no seu traballo.
25 Procedementos para avaliar a propia programación O mellor dato que podemos empregar para avaliar a programación é o resultado obtido polos alumnos na materia tanto nos exames do centro como nas probas externas realizadas nas PAAU. Xulgaremos que temos feito un bo traballo se os alumnos que superan a materia son maioría.
4ツコ DE ESO: DESEテ前 GRテ:ICO DIXITAL
1
Introducción e contextualización
Enténdeseaimportanciahoxeendíadomundodaimaxeedacomunicaciónvisual,queabr angue innumerableseidosdavidacotiáedemúltiplesoficioseprofesiónsdopresenteedofuturo. Trátasede aproveitarascapacidadesdoentornodixitaleointeresdoalumnadoporestemundoparaa plicalasde modopráctico,perosemprebaseadonunsconceptosteóricosdepartida.Odeseñoprecisa dunhasbasesteóricassobrecomposición,cor,xeometría,etc.quedebenserimpartidasde ndeodepartamento dedebuxo,queéoquetraballaconestesconceptos,entendendoocomputadoreosseuspro gramasinformáticoscomounhaferramentadetraballocreativoenoncomounfinensime smo.
2 Contribución da área ao logro das competencias básicas na Eso Nesta materia hai unha clara referencia á consecución das competencias básicas dos alumnos, descrita para cada unha das unidades, e como carácter xeral intenta integrar o traballo dos alumnos dentro da vida da comunidade educativa e entender esta nova ferramente como un medio de expresión e comunicación, onde como valor máximo aprendan a importancia da libertade de expresión e o respecto
3 Obxectivos recoñecer a importancia do deseño gráfico no entorno cotiá da sociedade actual aprender a valorar os criterios de composción e as leis que posibilitan unha boa comunicación a través da imaxe interpretar a evolución histórica do deseño gráfico e o uso das súas ferramentas en cada periodo mellorar a percepción visual dos alumnos sobre os elementos gráficos cos que conviven a diario crear as bases necesarias para que se desenvolvan as capacidades comunicativas que presenta o deseño entender a computadora como unha ferramenta útil para a creación artística baixo os parámetros de composición, orde, armonía e estilo asumir a complementariedade no proceso creativo entre o grafismo a man e a computadora
comprender o deseño como proceso de pensamento sobre os obxectos do noso entorno introducir o concepto de estandarización e industrialización e o papel que o deseño como parte creativa ten dentro dese proceso integrar o traballo dos alumnos dentro da comunidade educativa coa participación nas diferentes actividades do centro (cartelería, sinalética, edición,...) realizar un proxecto común relacionado con estas actividades (p. ex. a revista anual do centro) familiarizarse cos programas informáticos propios para o deseño gráfico, o seu manexo e dificultades realizar alguna visita a empresas do contorno onde se desenvolvan actividades relacionadas co deseño gráfico
4 e 5. Secuencia de contidos e Temporalización Bloque 1. Fundamentos do Deseño: Evolución histórica • Fundamentos do deseño coñecementos básicos do que se entende como deseño, introducción ó concepto de deseño gráfico. relación coas outras artes plásticas e visuais. • Historia do deseño gráfico repaso polas etapas do deseño gráfico ata chegar á computadora e o momento actual Bloque 2. A computadora como ferramenta de traballo Introducción ós programas informáticos de aplicación ó deseño familiarización coas ferramentas básicas para realizar un traballo dixital compenetración da idea co uso da computadora como nova ferramenta Bloque 3. elementos visuais e compositivos do deseño gráfico • Formas básicas de composición: O signo a composición e os seus elementos como punto de partida para a realización de calquera proxecto gráfico • Historia da cor e os seus principios básicos. as aplicacións das cores no deseño gráfico e os seus contidos específicos • A tipografía e a sua evolución definición do qué é unha tipografia, deseño e usos • Técnicas de composición análise e execución de composicións para centrar os seus usos nos eidos do deseño gráfico Bloque 4. Aplicacións prácticas do deseño gráfico: Artes gráficas • Deseño Publicitario
a publicidade como fonte de demanda do deseño gráfico, utilidades e estratexias • Identidade Corporativa o deseño corporativo como imaxe de marca • Maquetación introdución ós conceptos básicos na composición de textos e imaxes • Fotomecánica e impresión sistemas e técnicas de impresión como resultado final na elaboración dun deseño Fotografía dixital (aplicación artística, artes gráficas....) a imaxe como parte do deseño. Manexo e composición. Deseño industrial (enxeñería, moblaxe....) outros eidos do deseño relacionados co deseño gráfico Bloque 5.Animación e curtametraxe Concepto básicos sobre a animación por fotogramas Estructura narrativa duna curta: o guión Storyboard Filmación e montaxe
6. Criterios de Avaliación Posto que non nos centraremos nos contidos conceptuais o noso obxectivo é que adquiran toda unha serie de contidos actitudinais e sobre todo procedimentales para que os poidan aplicar no resto das súas materias (mapas de Historia, proxectos de Tecnoloxía, etc) ou ben utilicen o que aprenden en clase para que os alumnos elaboren a súas propias producións. Con todo controlaremos a realización dos exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación terminar con corrección os exercicios correspondentes a cada avaliación. Ao final da avaliación os alumnos terán presentadas nas datas fixadas polo profesor os carteis, publicacións e traballos correspondentes a dita avaliación. Non se admitirán traballos presentados fora do plazo establecido. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Se pedirá que presenten tamén os traballos de forma dixital por medio do correo electrónico ou similar. Aqueles traballos que non estean ben nomeados ou presentados fora de plazo se valorarán de forma negativa. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elaboradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Cando se pida a un alumno que os seus pais asinen o caderno, no recadro reservado para iso, despois de que os profesores remitamos a través del unha nota sobre o rendemento dos seus fillos será imprescindible que na seguinte revisión do caderno estea asinado polo pai ou titor. Como normal xeneral, dicimos que o alumno obterá unha cualificación negativa (suspenso) se non cumpre os seguintes criterios: - non conserva o material en perfecto estado - non trae a clase cada día o material que se pide na clase anterior - esquece o ou non presenta os exercicios para realizar na casa - perde o seu caderno de exercicios - molesta e interrompe a clase - non respecta as normas do aula e maltrata o material/ordenadores - non termina os exercicios propostos en clase e realiza as tarefas para casa - non é respectuoso cos traballos dos compañeiros Ademáis haberá unidades didácticas nas que se fará unha proba escrita para asegurarse de que os alumnos comprendiron e asimilaron os contidos traballados na aula. As cualificacións destes exames formarán parte da nota de cada avaliación. Para recuperar unha avaliación suspensa o alumno debe realizar con corrección os traballos correspondentes a devandita avaliación
7. Mínimos esixibles -
4
O alumno presenta seus traballos en tempo e forma axeitados Traballa e debuxa na clase Non interfire o traballo dos demáis compañeiros Respecta os traballos e propiedades dos seus compañeiros
Procedementos de Avaliación
Na avaliación ordinaria: controlaremos a realización dos exercicios, sendo necesario para aprobar a avaliación terminar con corrección os exercicios correspondentes a cada avaliación e presentarlos en plazo. Para aprobar é necesario que os alumnos acaben os traballos da avaliación e preséntenos co nivel de acabado adecuado. Non se permitirán traballos sucios ou mal presentados, nin engurrados. Non se permitirá a presentación de exercicios mal nomeados, cun formato que non se axuste ao pedido nin fora de data Farase fincapé no esforzo que han de realizar os nenos para que as súas presentacións estean ben elaboradas. Terase en conta a actitude dos alumnos para o que se arbitrará un sistema de puntos positivos e negativos para aquelas condutas que colaboren ou prexudiquen o normal desenvolvemento da clase. Procuraremos, iso si fomentar a través de puntos positivos as condutas adecuadas cara á materia. Na avaliación extraordinaria: faremos unha proba práctica para comprobar que os alumnos desenrolaron ás súas capacidades. Esta proba consistirá nuns exercicios prácticos de debuxo e cabe a posibilidade de preguntar por cuestións de orde conceptual sobre a materia
9 Instrumentos de Avaliación Empregaremos como instrumentos de Avaliación os seguintes recursos: - Exercicios impresos polos alumnos en papel - Materiais elaborados polos alumnos en formato dixital, foto, vídeo… - Caderno de rexistro da actitude en clase - Caderno de rexistro de presentación dos traballos a tempo e ben feitos - Exames ou probas escritas de aqueles temas dos que teñamos que avaliar se os alumnos acadan conceptos - Probas prácticas sobre un tema concreto
10 Procedementos para a realización da avaliación inicial Na primeira ou segunda clase faremos una proba sinxela para valorar o nivel expresivo dos alumnos e tratar de averiguar cales deles ten máis dificultades ou ben destacan sobre os seus compañeiros. Avaliaremos a competencia e grao de coñecemento dos sistemas informáticos que temos que empregar na aula Avaliaremos se son capaces de abrir unha conta de email e enviar ficheiros
11 Criterios de cualificación O conxunto dos traballos dos alumnos será valorado numéricamente do 1 ao 10. Esta valoración formará parte da nota da avaliación, que se verá afectada positivamente se a conducta do alumno na clase é digna de premio. E pola contra, recibirá una calificación menor se o alumno amosa unha conducta disruptiva na aula. Valorarase o traballo na aula nun 50% da nota, o comportamiento e actitude positiva nun 20% e as probas ou exames que se fagan nunha proporción do 30%. Nas probas escritas se sumarán 0,5 puntos pola ausencia de erros ortográficos. No caso de que non se fagan exames escritos, ou probas nas que os alumnos teñen que demostrar o que aprenderon na clase (del tipo “facer unha pegatina, facer un cartel, … etc”) a actitude valerá un 50% da nota e a presentación dos traballos outro 50% da nota.
12. Plans de traballo para a superación das materias pendentes Por ser unha materia optativa que se da en terceiro non temos alumnos coa materia suspensa
13. Procedemento para a cualificación das materias pendentes ou da cualificación final do curso se hai alumnado que asiste a programas de reforzo con atribución horaria Non se contempla
16. Metodoloxía didáctica Basearemos a nosa materia fundamentalmente no ensino de procedementos e actitudes, por iso as nosas clases terán unha estrutura similar: Comezaremos cunha breve expoción do profesor sobre os contidos conceptuais que os alumnos han de aprender, seguirá unha mostra o máis ampla posible de aplicacións prácticas e exemplos de traballos nos que se aplican estes conceptos, para que por fin os alumnos pasen a traballar no seu ordenador sobre o tema que se viu en clase Na medida do posible, os traballos realizaranse en clase e fomentarase a observación dos traballos dos compañeiros e a modificación das ideas achegadas polos demais membros do grupo. Realizarase un control das carties, ficheiros, etc. que termina cada alumno
17. Medidas de atención á diversidade En principio non se prevén medidas especiais, que se adoptarán en función do tipo de necesidades educativas especiais que presenten os nosos alumnos. Por norma xeral van consistir: - Para os alumnos con menos capacidades: unha menor esixencia no nivel de realización dos traballos que realicen os alumnos, así como na realización de traballos baseados en material moito máis sinxelo. - Para os alumnos con altas capacidades plásticas: Se lles propondrán traballos que exploten o seu potencial.
18. Programación de educación en valores Dende o Departamento de Debuxo contribuiremos a potenciar os valores cidadáns e democráticos que rixen a comunidade escolar e o noso Centro: Participación, respecto, tolerancia….
19. Accións de contribución ao proxecto lector Participaremos do programa Ler todos xuntos e colaboraremos co clube de lectura nas actividades que nos pidan. Contactaremos co clube nos primeiros días do curso para ofrecer a nosa disposición a colaborar con eles
20. Accións de contribución ao plan TIC Empregaremos as ferramentas informaticas de xeito natural para el normal desenvolvemento da nosa materia, como xa veñemos facendo dende fai anos. Seguiremos co blog do departamento http://www.veringrafico.blogspot.com
21. Accións de contribución ao plan de convivencia Nos involucraremos activamente no plan de convivencia do Centro e procuraremos que se surde algún conflicto entre os alumnos pidase resolver dentro da aula de xeito razoado.
22. Materiais e recursos didácticos incluidos os libros de texto O Material que empregaremos será elaborado polo profesor e colocado no blog da asignatura para que sexa accesible a todos os alumnos. http://www.veringrafico.blogspot.com
23. Actividades complementarias e extraescolares En principio non se prevé ningunha aínda que non se descarta a súa realización, sempre en función dos orzamentos do instituto e das oportunidades que xurdan na nosa Comunidade en forma de Exposicións ou Certames que sexan dignos de visitar.
Estaremos moi atentos tamén ás actividades plásticas organizadas polo concello: os maios, concursos, etc...
24. Incorporación de modificacións porpostas na memoria do curso anterior Creemos que a programación da asignatura no curso anterior tivo uns resultados excelentes posto que todos os alumnos de 3º superaron con éxito do 100% os contidos da materia. Seguiremos a traballar co enfoque práctico que xa temos dende hai varios anos.
25. Procedementos para avaliar a propia Programación Consideraremos que esta programación tén un resultado positivo se observamos que: - Os resultados académicos amosan unha amplia porcentaxe de alumnos que superan a materia - Os traballos realizados polos alumnos ten calidade axeitada á súa idade - O grao de satisfacción dos alumnos coa materia é patente.