DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN FÍSICA
PROGRAMACIÓN DIDÁTICA
I.E.S. XESÚS TABOADA CHIVITE - VERÍN CURSO 2015/2016
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
ÍNDICE 1. Datos técnicos do centro ……………………………………….........................…..…
PAX. 4
PROGRAMACIÓN LOMCE: 1º ESO – 3º ESO – 1º BACHARELATO 2. Introdución ...................................................................................... .…..…
5
3. Competencias clave LOMCE ............................................................. …......
7
3.1. 1º ESO .................................................................................... .........
9
3.2. 3º ESO .................................................................................... .........
12
3.3. 1º BACH ................................................................................. .........
16
4. Obxectivos ........................................................................................ …...…
19
4.1. Obxectivos de 1º ESO ............................................................ ..........
21
4.2. Obxectivos de 3º ESO ............................................................ ………
22
4.3. Obxectivos de 1º BACH .......................................................... ………
25
5. Concreción para cada estándar de aprendizaxe ............................. ………
26
6. Concrecións metodolóxicas ............................................................. ...……
34
7. Materiais e recursos didácticos ....................................................... ........
34
8. Procedementos e instrumentos de avaliación ................................ ........
35
9. Indicadores de logro ....................................................................... ........
37
7.1. Avaliación do proceso de ensino ............................................ ………
37
7.2. Avaliación da práctica docente ............................................. ………
44
10. Organización das actividades de seguimento, recuperación e avaliación das materias pendentes ............................................... ........
45
11. Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia do seu resultado ................. ........
45
12. Medidas de atención á diversidade ............................................. ………
45
13. Concreción dos elementos transversais ....................................... ……...
45
14. Actividades complementarias e extraescolares ............................ ……...
46
15. Programación da educación en valores avaliación ....................... ………
46
16. Accións de contribución ao proxecto lector .................................. ………..
47
17. Accións de contribución ao plan TIC .............................................. ……..…
47
18. Accións de contribución ao plan de convivencia ........................... ..........
48
19. Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación ....
48
Curso 2015/16
Páx. 2
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
PROGRAMACIÓN LOE: 2º ESO – 4º ESO 20. Introdución .................................................................................... ...........
50
21. Competencias básicas na ESO ...................................................... ..........
52
22. Obxectivos, contidos e criterios de avaliación para E.S.O. ........... ..........
56
22.1. Obxectivos ......................................................................... ..........
56
22.2. Contidos ............................................................................. ..........
59
22.3. Criterios de avaliación ........................................................ ..........
64
23. Grao de consecución das competencias básicas .......................... ..........
66
24. Cadros de contidos prácticos e teóricos ....................................... ..........
68
25. Contidos mínimos para unha avaliación positiva ......................... ..........
69
26. Sistema de cualificación ................................................................ ..........
71
27. Procedementos e instrumentos de avaliación .............................. ..........
73
28. Programa de reforzo para recuperación de pendentes e repetidores ....
74
29. Metodoloxía didáctica ................................................................... ..........
75
14. Tratamento dos temas transversais .............................................. ……..…
75
15. Medidas de atención a diversidade .............................................. ………..
76
16. Actividades extraescolares e complementarias previstas ………….. ..........
76
17. Tratamento do fomento da lectura e das TIC ............................... ……..…
77
18. Accións de contribución ao plan de convivencia .......................... ….…. ..
77
19. Materiais e recursos didácticos incluídos os libros de texto ........ …………
77
20. Propostas de mellora …...………………………………………..…........................….
78
21. Medidas para reducir o fracaso escolar …………………………...............…… .. ..
79
22. Avaliación da programación ......................................................................
80
MEMBROS DO DEPARTAMENTO Eduardo Cabido Sabariz ………………..… Xefe do Departamento: licenciado de E. F. Daniel Ortega Iglesias …………………… Profesor numerario: licenciado de E. F.
Curso 2015/16
Páx. 3
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
1. Datos técnicos do centro NOME.I.E.S. Xesús Taboada Chivite.
ENDEREZO.Avenida de Portugal Nº 116 32600 Verín –OURENSE-
TELÉFONOS.988 410041
NIVEIS.E.S.O. e BACHARELATO
NÚMERO DE GRUPOS POR NIVEL.1º E.S.O.: 4 grupos 2º E.S.O.: 4 grupos 3º E.S.O.: 3 grupos 4º E.S.O.: 3 grupos + 1 grupo de P.D.C. 1º bacharelato: 3 grupos
NÚMERO DE SESIÓNS SEMANAIS DE EDUCACIÓN FÍSICA.Dous.
NÚMERO DE SESIÓNS ANUAIS POR GRUPO.60 – 65 aproximadamente.
TEMPO REAL E EFECTIVO DE CADA SESIÓN.Tempo real: 50 minutos Tempo efectivo: 35 minutos
INSTALACIÓNS.Polideportivo cuberto de 44x26 metros con cortina divisoria. Pista polideportiva exterior Curso 2015/16
Páx. 4
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
PROGRAMACIÓN 1º ESO – 3º ESO – 1º BACH 2. Introdución A materia de Educación Física ten como finalidade principal que os alumnos e as alumnas alcancen a competencia motriz, entendida como un conxunto de coñecementos, procedementos, actitudes e emocións que interveñen nas múltiples interaccións que realiza unha persoa no seu medio e coas demais, que permite que o alumnado supere os problemas motores propostos tanto nas sesión de Educación Física como na súa vida cotiá; sempre actuando de forma coherente e en concordancia co nivel de desenvolvemento psicomotor, e outorgándolle especial sensibilidade á atención á diversidade nas aulas, utilizando estratexias inclusivas e procurando a integración dos coñecementos, os procedementos, as actitudes e as emocións que se vinculan á conduta motora.
Na educación secundaria obrigatoria e no bacharelato o alumnado utilizará o seu potencial motor á vez que desenvolve todas as súas capacidades. Isto implica mobilizar toda unha serie de coñecementos, habilidades motrices, actitudes e valores en relación co corpo, en diversas situacións de ensino e aprendizaxe, nas que a experiencia individual e colectiva permita adaptar a conduta motriz a diferentes ámbitos, conseguindo que o alumnado sexa un suxeito activo, responsable da xestión do seu estilo de vida saudable. Nestas etapas educativas, a Educación Física debe permitir incrementar e mellorar o seu compromiso motor, sempre adecuado ás súas posibilidades, e desenvolver as habilidades motrices específicas con complexidade crecente á medida que se progresa nos sucesivos cursos. As propias actividades axudarán, ademais, a desenvolver a relación coas demais persoas, o respecto, a atención especial á igualdade de xénero, entendendo as diferenzas relativas ás capacidades psicofísicas entre as rapazas e os rapaces, os condicionantes dos estereotipos sociais, a colaboración, o traballo en equipo, o xogo limpo, a resolución de conflitos, o recoñecemento do esforzo para lograr metas, a aceptación de regras establecidas e o desenvolvemento da iniciativa individual. Educación Física, tanto na etapa de ESO coma no bacharelato, terá como fin estratéxico introducir o alumnado cara a práctica de actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, nas que poida manter un papel de practicante activo ao longo da súa vida, tendo en conta as novas formas de
Curso 2015/16
Páx. 5
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
prácticas motrices que xorden na sociedade actual, moitas delas vinculadas ao contorno próximo do alumnado pola motivación intrínseca que representan. Cómpre salientar os xogos e os deportes tradicionais galegos, que, xunto coas danzas e os bailes propios de Galicia, supoñen un elemento importante de transmisión do noso patrimonio artístico e cultural, ademais de fomentar as relacións interxeracionais. As propostas didácticas deben incorporar a reflexión e a análise dos procesos de ensino e aprendizaxe, co fin de facilitar estratexias de transferencia dos coñecementos a outras situacións.
Descripción xeral do entorno O I.E.S. “ Xesús Taboada Chivite” encóntrase situado na entrada da vila de Verín, sendo a localidade máis importante do val de Monterrei. A súa actividade industrial é practicamente nula. A poboación dedícase, case en exclusiva, ó sector servizos, á construción e ó agro. O estoupido da burbulla inmobiliaria afectou dun xeito importante a moitas familias perdendo moito poder adquisitivo. Este feito incrementou as dificultades dalgúns alumnos para poder comprar material e mesmo para alimentarse axeitadamente o que redunda no seu rendemento escolar. O nivel cultural dos verineses é medio. Situada a escasos 15 km. de Portugal o intercambio económico, cultural e deportivo cos nosos veciños é constante.
Descrición do nivel xeral e do interese do alumnado pola educación física O interese pola actividade física polo alumnado é mínimo e limítase practicamente ó gusto polo fútbol e algún outro deporte colectivo dun número de alumnos bastante limitado. Dun xeito progresivo os profesores intentamos introducir outro tipo de actividades, que posiblemente non practiquen fora do ámbito escolar, para que os alumnos teñan una maior coñecemento e unha maior experiencia á hora de escoller algunha actividade física ou deportiva nun futuro.
Normas do departamento sobre o uso das instalacións e o material. outras normas de carácter xeral A.- Normas sobre uso das instalacións e material.1.- Cada grupo é responsable do coidado e mantemento dos vestiarios e do material utilizado. Os alumno/as faranse cargo dos danos intencionados nos mesmos. 2.- Non se poden utilizar as instalacións nin o material no horario lectivo ou extraescolar sen a autorización dun profesor do seminario. Curso 2015/16
Páx. 6
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
3.- Os alumnos/as axudarán a recoller e facer o reconto do material. 4.- É obrigatorio traer roupa e calzado deportivo axeitado á instalación.
B.- Normas xerais.1.- O alumnado ten 7 minutos para mudarse de roupa antes de pasar lista nas clases de Educación Física. 2.- O remate da sesión os alumnos/as disporán dun mínimo de 5 minutos para asearse e mudarse de roupa.
3.- Contribución ao desenvolvemento das competencias clave. A competencia motriz, malia non estar recollida como unha das competencias clave, é fundamental para o desenvolvemento destas, nomeadamente o das competencias sociais e cívicas (CSC), de aprender a aprender (CAA), de sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE), de conciencia e expresións culturais (CCEC), da competencia matemática e as competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT) e, en menor medida, da de comunicación lingüística (CCL) e da competencia dixital (CD). Para facilitar a concreción curricular de Educación Física establécense dez criterios de avaliación para o primeiro ciclo da ESO, que abrangue os tres primeiros cursos, doce para o cuarto curso da ESO e nove para o primeiro curso de bacharelato, criterios que establecen os resultados que se deben conseguir por medio dos estándares de aprendizaxe. Estes permitirán definir os resultados das aprendizaxes e concretarán, mediante accións, o que o alumnado debe saber e saber facer na materia de Educación Física. Estes estándares están graduados e secuenciados ao longo de todas as etapas e, unha vez finalizadas estas, todos eles deberán estar alcanzados e consolidados. Os contidos preséntanse distribuídos en catro grandes bloques: – Bloque 1. Contidos comúns. – Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas. – Bloque 3. Actividade física e saúde. – Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas.
Curso 2015/16
Páx. 7
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Os contidos do bloque común, pola súa natureza transversal, traballaranse ao longo do curso de xeito integrado cos contidos do resto dos bloques, dado que trata aspectos como a construción das fases dunha sesión, o aseo persoal, a participación nas actividades físicas independentemente do propio nivel de execución, a resolución de conflitos mediante o diálogo e a aceptación das regras establecidas, as posibilidades que presentan as actividades físico-deportivas como formas de lecer activo e de utilización responsable do contorno, o control de riscos, o desenvolvemento da iniciativa individual e de hábitos de esforzo, as actitudes, a confianza, o uso adecuado dos materiais e dos espazos, e a integración das tecnoloxías da información e da comunicación.
O bloque segundo trata os contidos que teñen que ver coa interpretación e a execución de accións motrices, utilizando técnicas de expresión corporal, baile e outros recursos artísticos. O terceiro bloque inclúe todos os aspectos relacionados coa saúde que se poden abordar desde a práctica da actividade física, segundo as recomendacións de diversos organismos de ámbito internacional, estatal e autonómico.
No bloque dos xogos e as actividades deportivas tamén están incluídos todos os tipos de actividades físico-deportivas desenvolvidas no medio natural.
Curso 2015/16
Páx. 8
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
1º ESO Educación Física. 1º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física B1.1. Fases de activación e recuperación, e o B1.1.
CSC
seu significado como hábito saudable na práctica da actividade física. B1.2. Execución de xogos e exercicios apropiados para cada parte da sesión. B1.3. Atención ao aseo persoal e ao uso adecuado da indumentaria.
CMCCT
Recoñece e aplica EFB1.1.1. Recoñece de xeito actividades propias de cada fase da básico a estrutura dunha sesión de sesión de actividade física, tendo actividade física coa intensidade dos esforzos realizados. en conta ademais as recomendacións de aseo persoal necesarias para esta. EFB1.1.2. Prepara e realiza quecementos e fases finais da sesión de acordo cos contidos que se vaian realizar, seguindo as orientacións dadas.
CSC CAA
EFB1.1.3. Respecta os hábitos de CSC
aseo persoal en relación á saúde e a actividade física. B1.4. Respecto e aceptación das regras das B1.2. Recoñecer as posibilidades EFB1.2.1.
actividades, os xogos e os deportes practicados. B1.5. Papeis e estereotipos nas actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, como fenómeno social e cultural. B1.6. Aceptación do propio nivel de execución e o das demais persoas, e disposición positiva cara á súa mellora.
Amosa tolerancia e CSC das actividades físico-deportivas e deportividade tanto no papel de artístico-expresivas como formas de participante como no de espectador/a. inclusión social, e a participación doutras persoas independentemente das súas EFB1.2.2. Colabora nas actividades CSC características, colaborando con grupais, respectando as achegas elas e aceptando as súas achegas. das demais persoas e as normas establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos. EFB1.2.3. Respecta as demais CSC
persoas dentro do labor de equipo, con independencia do seu nivel de destreza. B1.7. Posibilidades do contorno próximo como B1.3. Recoñecer as posibilidades EFB1.3.1. Coñece e identifica as CSC
lugar de práctica de actividades físico deportivas e recreativas. B1.8. Aceptación e respecto das normas para a conservación do medio urbano e natural. B1.9. Actividade física como elemento base dos estilos de vida saudable. B1.10. Estereotipos corporais na sociedade actual e a súa relación coa saúde.
que ofrecen as actividades físicodeportivas como formas de lecer activo e de utilización responsable do contorno próximo.
posibilidades que ofrece o seu contorno próximo para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.3.2. Respecta o seu contorno CSC
e a valora como un lugar común para a realización de actividades físico-deportivas. Identifica as CSC características das actividades CSIEE físico-deportivas e artísticoexpresivas propostas que poidan supor un elemento de risco relevante para si mesmo/a ou para as demais persoas.
B1.11. Prevención de riscos nas actividades B1.4. Controlar as dificultades e os EFB1.4.1.
físico-deportivas e artístico-expresivas B1.12. Protocolo básico de actuación (PAS) nos primeiros auxilios. B1.13. Emprego responsable do material e do equipamento deportivo.
riscos durante a súa participación en actividades físico-deportivas e artístico-expresiva, adoptando medidas preventivas e de seguridade no seu desenvolvemento.
EFB1.4.2. Describe e pon en CSIEE
práctica os protocolos para activar os servizos de emerxencia e de protección no seu contorno. B1.14. Tecnoloxías da información e da B1.5. Utilizar as tecnoloxías da EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da CD
Curso 2015/16
Páx. 9
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
comunicación para procurar e seleccionar información relacionada coa actividade física e a saúde
información e da comunicación no proceso de aprendizaxe, para procurar, analizar e seleccionar información salientable, elaborando documentos propios, e facendo exposicións e argumentacións destes adecuados á súa idade.
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
información e da comunicación para CCL elaborar documentos dixitais propios adecuados á súa idade (texto, presentación, imaxe, vídeo, son, etc.), como resultado do proceso de procura, análise e selección de información salientable.
Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas B2.1. Experimentación de actividades artístico- B2.1.
expresivas utilizando técnicas básicas de expresión corporal, combinando espazo, tempo e intensidade. B2.2. Realización de bailes e danzas sinxelas de carácter recreativo e popular.
Interpretar e accións motoras con artístico-expresivas, técnicas sinxelas de corporal.
reproducir EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais CCEC finalidades básicas, combinando espazo, tempo e intensidade. utilizando expresión EFB2.1.2. Pon en práctica unha CCEC secuencia de movementos corporais axustados a un ritmo. EFB2.1.3. Colabora na realización CCEC
de bailes e danzas.
Bloque 3. Actividade física e saúde B3.1. Condición física. Desenvolvemento das B3.1. Recoñecer e aplicar os EFB3.1.1. Distingue de xeito básico CMCCT
capacidades físicas básicas incidindo principalmente nas relacionadas coa saúde. B3.2. Introdución aos principios sobre unha alimentación saudable. B3.3. Identificación da frecuencia cardíaca de traballo.
principios de alimentación e da o impacto que pode ter a actividade física saudable, e alimentación nun estilo de vida saudable. recoñecer os mecanismos básicos de control da intensidade da actividade física para a mellora da EFB3.1.2. Adapta a intensidade do CMCCT súa saúde. esforzo controlando a frecuencia CAA cardíaca correspondente ás marxes de mellora da condición física. EFB3.1.3. Identifica de xeito básico CMCCT
as características que deben ter as actividades físicas para ser consideradas saudables, e lévaas á práctica. B3.4. Métodos básicos para o desenvolvemento B3.2. Desenvolver as capacidades EFB3.2.1. Iníciase na participación CAA
das capacidades físicas desde un enfoque saudable. B3.5. Avaliación da condición física saudable e realización de actividades para a mellora desta. B3.6. Principios de ergonomía e hixiene postural e a súa aplicación na práctica de actividades físicas e na vida cotiá..
físicas básicas máis salientables desde a perspectiva da súa saúde de acordo coas posibilidades persoais e dentro das marxes da saúde, amosando unha actitude de autoexixencia no seu esforzo.
activa das actividades para a mellora das capacidades físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento. Alcanza niveis de CAA condición física saudable acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades.
EFB3.2.2.
EFB3.2.3. Aplica os fundamentos CMCCT
de hixiene postural na práctica das CSIEE actividades físicas como medio de prevención de lesións. Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas
Curso 2015/16
Páx. 10
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de ESO Contidos B4.1.
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Execución de habilidades motrices B4.1. Resolver situacións motoras EFB4.1.1. Aplica os aspectos vinculadas ás accións deportivas, respectando individuais sinxelas aplicando os básicos das técnicas e das os regulamentos específicos. fundamentos técnicos e as habilidades específicas adaptadas habilidades específicas, das máis sinxelas, respectando as B4.2. Práctica de actividades e xogos para a regras e as normas establecidas. actividades físico-deportivas aprendizaxe dos deportes individuais. adaptadas propostas. B4.3. Adquisición de técnicas básicas de EFB4.1.2. Describe a forma de progresión e orientación no medio natural, e a realizar os movementos implicados súa aplicación en diferentes ámbitos. nos modelos técnicos adaptados máis sinxelos.
Competencias clave CAA CSIEE
CAA CSIEE
EFB4.1.3. Mellora o seu nivel na CAA
execución e aplicación das accións CSIEE técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando actitudes de esforzo e superación, adecuado á súa idade. EFB4.1.4. Explica e pon en práctica CAA
técnicas básicas de progresión en CSIEE contornos non estables e técnicas básicas de orientación. Execución de habilidades motrices B4.2. Resolver situacións motoras EFB4.2.1. Adapta os fundamentos CAA técnico-tácticas sinxelas vinculadas aos sinxelas de oposición, colaboración técnicos e tácticos básicos para CSIEE deportes colectivos, respectando os ou colaboración-oposición obter vantaxe na práctica das regulamentos específicos. facilitada, utilizando as estratexias actividades físico-deportivas de máis axeitadas en función dos oposición ou de colaboración B4.5. Práctica de actividades e xogos para a estímulos relevantes. oposición facilitadas, respectando o aprendizaxe dos deportes colectivos. regulamento. B4.4.
EFB4.2.2. Pon en práctica aspectos CAA
de organización de ataque e de CSIEE defensa nas actividades físicodeportivas de oposición ou de colaboración-oposición facilitadas. EFB4.2.3. Discrimina os estímulos CAA
que cómpre ter en conta na toma CSIEE de decisións nas situacións facilitadas de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción.
Curso 2015/16
Páx. 11
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
3º ESO Educación Física. 3º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física Desenvolver actividades EFB1.1.1. Relaciona a estrutura CSC propias de cada fase da sesión de dunha sesión de actividade física CMCCT actividade física, en relación coas coa intensidade dos esforzos súas características. realizados.
B1.1. Control da intensidade do esforzo B1.1.
adaptado a cada fase da sesión de actividade física. B1.2. Deseño e execución de forma autónoma de xogos e exercicios apropiados para cada fase da sesión, tendo en conta o seu nivel de partida.
Prepara e realiza CSC quecementos e fases finais de sesión de acordo co contido que se vaia realizar, de forma autónoma e habitual.
EFB1.1.2.
Prepara e pon en CSC práctica actividades para a mellora das habilidades motoras en función das propias dificultades.
EFB1.1.3.
Amosa tolerancia e CSC das actividades físico-deportivas e deportividade tanto no papel de artístico-expresivas como formas de participante como no de espectador/a. inclusión social, facilitando a eliminación de obstáculos á participación doutras persoas EFB1.2.2. Colabora nas actividades CSC independentemente das súas grupais, respectando as achegas características, colaborando con das demais persoas e as normas elas e aceptando as súas achegas. establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos.
B1.3. Respecto e aceptación das regras das B1.2. Recoñecer as posibilidades EFB1.2.1.
actividades, os xogos e os deportes practicados. B1.4. Papeis e estereotipos nas actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, como fenómeno social e cultural. B1.5. Aceptación do propio nivel de execución e o das demais persoas, e disposición positiva cara á súa mellora.
EFB1.2.3. Respecta as demais CSC
persoas dentro do labor de equipo, con independencia do nivel de destreza. B1.6. Posibilidades do contorno próximo como B1.3. Recoñecer as posibilidades EFB1.3.1. Coñece as posibilidades CSC
lugar de práctica de actividades físico deportivas e recreativas. B1.7. Aceptación e respecto das normas para a conservación do medio urbano e natural. B1.8. Actividade física como elemento base dos estilos de vida saudable. B1.9. Estereotipos corporais na sociedade actual e a súa relación coa saúde.
que ofrecen as actividades físicodeportivas como formas de lecer activo e de utilización responsable do contorno.
que ofrece o seu contorno para a realización de actividades físicodeportivas. EFB1.3.2. Respecta o contorno e CSC
valórao como un lugar común para a realización de actividades físicodeportivas. EFB1.3.3. Analiza criticamente as CSC
actitudes e os estilos de vida relacionados co tratamento do corpo, as actividades de lecer, a actividade física e o deporte no contexto social actual. Identifica as CSIEE características das actividades CSC físico-deportivas e artísticoexpresivas propostas que poidan supor un elemento de risco para si mesmo/a ou para as demais
B1.10. Prevención de riscos nas actividades B1.4. Controlar as dificultades e os EFB1.4.1.
físico-deportivas e artístico-expresivas, baseada na análise previa das características destas. B1.11. Protocolo básico de actuación (PAS) nos primeiros auxilios.
Curso 2015/16
riscos durante a súa participación en actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, analizando as características destas e as interaccións motoras que levan
Páx. 12
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
B1.12. Emprego responsable do material e do
equipamento deportivo.
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
persoas. consigo, e adoptando medidas preventivas e de seguridade no seu desenvolvemento. EFB1.4.2. Describe os protocolos CSIEE para activar os servizos de emerxencia e de protección do contorno.
B1.13. Tecnoloxías da información e da B1.5. Utilizar as tecnoloxías da EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da CD
comunicación para procurar, analizar e seleccionar información relacionada coa actividade física e a saúde. B1.14. Elaboración e exposición argumentada de documentos no soporte máis axeitado.
información e da comunicación no proceso de aprendizaxe, para procurar, analizar e seleccionar información salientable, elaborando documentos propios, e facendo exposicións e argumentacións destes.
información e da comunicación para CCL elaborar documentos dixitais propios (texto, presentación, imaxe, vídeo, son, etc.), como resultado do proceso de procura, análise e selección de información salientable. Expón e defende CD traballos elaborados sobre temas CCL vixentes no contexto social, relacionados coa actividade física ou a corporalidade, utilizando recursos tecnolóxicos.
EFB1.5.2.
Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas B2.1. Experimentación de actividades artístico- B2.1. Interpretar e producir accións EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais, CCEC
expresivas utilizando técnicas de expresión corporal, combinando espazo, tempo e intensidade. B2.2. Creatividade e improvisación nas actividades artístico-expresivas de xeito individual e colectivo.
motoras con finalidades artísticode forma creativa, combinando espazo, tempo e intensidade. expresivas, utilizando técnicas de expresión corporal e outros recursos. EFB2.1.2. Crea e pon en práctica CCEC unha secuencia de movementos corporais axustados a un ritmo prefixado. EFB2.1.3. Realiza improvisacións CCEC
como medio de comunicación espontánea en parellas ou grupos. Bloque 3. Actividade física e saúde B3.1. Condición física. Capacidades físicas e B3.1. Recoñecer os factores que EFB3.1.1. Analiza a implicación das CMCCT
coordinativas nas actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, e a súa vinculación cos sistemas do organismo. B3.2. Efectos sobre a saúde da actividade física e a alimentación. B3.3. Capacidade de adaptación do organismo ante a actividade física e a práctica deportiva. B3.4. Adestramento: intensidade, volume e densidade do esforzo, e a súa relación cos sistemas metabólicos de obtención de enerxía. B3.5. Control da frecuencia cardíaca cara á mellora dos factores da condición física. B3.6. Procedementos para a avaliación dos factores da condición física relacionados coa saúde. B3.7. Elaboración e posta en práctica dun programa básico para a mellora da condición física saudable.
Curso 2015/16
interveñen na acción motora e os mecanismos de control da intensidade da actividade física, aplicándoos á propia práctica, en relación coa saúde e a alimentación.
capacidades físicas e as coordinativas nas actividades físicodeportivas e artístico-expresivas traballadas no ciclo. EFB3.1.2. Asocia os sistemas CMCCT metabólicos de obtención de enerxía cos tipos de actividade física, a alimentación e a saúde. Relaciona as CMCCT adaptacións orgánicas coa actividade física sistemática, así como coa saúde e os riscos e contraindicacións da práctica deportiva.
EFB3.1.3.
EFB3.1.4. Adapta a intensidade do CMCCT
esforzo controlando a frecuencia cardíaca correspondente ás marxes
Páx. 13
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
de mellora de diferentes factores da condición física. Aplica de forma CMCCT autónoma procedementos para autoavaliar os factores da condición física.
EFB3.1.5.
Identifica as CMCCT características que deben ter as CSC actividades físicas para ser consideradas saudables, adoptando unha actitude crítica fronte ás prácticas que teñen efectos negativos para a saúde.
EFB3.1.6.
B3.8. Métodos básicos de adestramento para a B3.2. Desenvolver as capacidades EFB3.2.1. Participa activamente na CAA
mellora das capacidades físicas básicas relacionadas coa saúde. B3.9. Avaliación da condición física saudable e realización de actividades para a mellora desta, tendo en conta as súas características individuais. B3.10. Ergonomía e hixiene postural na práctica de actividades físicas. B3.11. Técnicas básicas de respiración e relaxación. B3.12. Actividade física habitual e outros hábitos de vida saudables, e o seu efecto sobre a calidade de vida.
físicas de acordo coas posibilidades persoais e dentro das marxes da saúde, amosando unha actitude de autoexixencia no seu esforzo.
mellora das capacidades físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento. Alcanza niveis de CAA condición física acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades.
EFB3.2.2.
EFB3.2.3. Aplica os fundamentos CAA
de hixiene postural na práctica das CSIEE actividades físicas como medio de prevención de lesións. EFB3.2.4. Analiza a importancia da CAA
práctica habitual de actividade física para a mellora da propia condición física, relacionando o efecto desta práctica coa mellora da calidade de vida. Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas Aplica os aspectos CAA básicos das técnicas e habilidades CSIEE específicas, das actividades propostas, respectando as regras e normas establecidas.
B4.1. Execución e avaliación de habilidades B4.1. Resolver situacións motoras EFB4.1.1.
motrices de xeito combinado vinculadas ás accións deportivas, respectando os regulamentos específicos. B4.2. Práctica de actividades e xogos para a aprendizaxe dos deportes individuais. B4.3. Adquisición de técnicas de progresión e orientación no medio natural, a súa aplicación en diferentes ámbitos.
individuais aplicando os fundamentos técnicos e habilidades específicas, das actividades físicodeportivas propostas, en condicións reais ou adaptadas.
Autoavalía a súa CAA execución con respecto ao modelo CSIEE técnico formulado.
EFB4.1.2.
EFB4.1.3. Describe a forma de CAA
realizar os movementos implicados CSIEE nos modelos técnicos. EFB4.1.4. Mellora o seu nivel na CAA
execución e aplicación das accións CSIEE técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando actitudes de esforzo, autoexixencia e
Curso 2015/16
Páx. 14
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
superación. EFB4.1.5. Explica e pon en práctica CAA
técnicas de progresión en CSIEE contornos non estables e técnicas básicas de orientación, adaptándose ás variacións que se producen, e regulando o esforzo en función das súas posibilidades. B4.4.
Execución de habilidades motrices B4.2. Resolver situacións motoras EFB4.2.1. Adapta os fundamentos técnico-tácticas vinculadas aos deportes de oposición, colaboración ou técnicos e tácticos para obter colectivos en distintas situacións, respectando colaboración-oposición, utilizando vantaxe na práctica das actividades os regulamentos específicos. as estratexias máis axeitadas en físico-deportivas de oposición ou de función dos estímulos relevantes. colaboración-oposición propostas. B4.5. Práctica de actividades e xogos para a aprendizaxe dos deportes colectivos. EFB4.2.2. Describe e pon en práctica de xeito autónomo aspectos de organización de ataque e de defensa nas actividades físicodeportivas de oposición ou de colaboración-oposición seleccionadas.
CAA CSIEE
CAA CSIEE
EFB4.2.3. Discrimina os estímulos CAA
que cómpre ter en conta na toma CSIEE de decisións nas situacións de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción. Reflexiona sobre as CAA situacións resoltas valorando a CSIEE oportunidade das solucións achegadas e a súa aplicabilidade a situacións similares.
EFB4.2.4.
Curso 2015/16
Páx. 15
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
1º DE BACHARELATO Educación Física. 1º de bacharelato Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física Deseña, organiza e CSC participa en actividades físicas, como recurso de lecer activo, valorando os aspectos sociais e culturais que levan asociadas e as súas posibilidades profesionais futuras, e identificando os aspectos organizativos e os materiais necesarios.
B1.1. Actividade física como recurso de lecer B1.1. Valorar a actividade física EFB1.1.1.
activo: efectos sobre a saúde e como fenómeno sociocultural. B1.2. Saídas profesionais.
desde a perspectiva da saúde, a satisfacción, a autosuperación e as posibilidades de interacción social e de perspectiva profesional, adoptando actitudes de interese, respecto, esforzo e cooperación na práctica da actividade física
EFB1.1.2. Adopta unha actitude CSC
crítica ante as prácticas de actividade física que teñen efectos negativos para a saúde individual ou colectiva, e ante os fenómenos socioculturais relacionados coa corporalidade e os derivados das manifestacións deportivas. Prevé os riscos CSIEE xerar a utilización dos asociados ás actividades e os equipamentos, o contorno e as derivados da propia actuación e da do grupo. propias actuacións na realización das actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, actuando de EFB1.2.2. Usa os materiais e os CSIEE forma responsable no seu equipamentos atendendo ás súas desenvolvemento, tanto especificacións técnicas. individualmente como en grupo. EFB1.2.3. Ten en conta o nivel de CSIEE cansazo como un elemento de risco na realización de actividades que requiren atención ou esforzo.
B1.3. Prevención dos elementos de risco B1.2. Controlar os riscos que pode EFB1.2.1.
asociados ás actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, ao contorno, á fatiga e aos materiais e os equipamentos.
Actividades físico-deportivas: regras B1.3. Amosar un comportamento EFB1.3.1. Respecta as regras CSC sociais e contorno. persoal e social responsable sociais e o contorno en que se respectándose a si mesmo/a, ás realizan as actividades físico B1.5. Integración social nas actividades físicodeportivas. outras persoas e o contorno, no deportivas. marco da actividade física. B1.6. Desenvolvemento da capacidade de EFB1.3.2. Facilita a integración CSC traballo en equipo e de cooperación. doutras persoas nas actividades de B1.7. Xogo limpo como actitude social grupo, animando á súa participación responsable. e respectando as diferenzas. B1.4.
B1.8. Emprego das tecnoloxías axeitadas para B1.4. Utilizar as tecnoloxías da EFB1.4.1.
a obtención e o tratamento de datos, para a procura, a selección e a crítica de información sobre a materia, e para a comunicación de proxectos, resultados e conclusións de traballos.
Aplica criterios de información e da comunicación para procura de información que mellorar o seu proceso de garantan o acceso a fontes actualizadas e rigorosas na materia. aprendizaxe, aplicando criterios de fiabilidade e eficacia na utilización de fontes de información e EFB1.4.2. Comunica e comparte a participando en ámbitos información coa ferramenta colaborativos con intereses tecnolóxica axeitada, para a súa comúns. discusión ou a súa difusión.
CD CCL
CD CCL
Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas B2.1. Composicións individuais e colectivas nas B2.1.
Curso 2015/16
Crear
e
representar EFB2.1.1. Colabora no proceso de CCEC
Páx. 16
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de bacharelato Contidos
Criterios de avaliación
actividades físicas artístico-expresivas.
Estándares de aprendizaxe
composicións corporais individuais ou colectivas con orixinalidade e expresividade, aplicando as técnicas máis apropiadas á intencionalidade da composición.
Competencias clave
creación e desenvolvemento das composicións ou montaxes artísticas expresivas. EFB2.1.2. Representa CCEC composicións ou montaxes de expresión corporal individuais ou colectivas, axustándose a unha intencionalidade de carácter estética ou expresiva.
EFB2.1.3. Adapta as súas accións CCEC
motoras ao sentido do proxecto artístico expresivo. Bloque 3. Actividade física e saúde Beneficios da práctica regular de B3.1. Mellorar ou manter os EFB3.1.1. Integra os coñecementos CMCCT actividade física e valoración da súa incidencia factores da condición física e as sobre nutrición e balance enerxético sobre a saúde. habilidades motoras cun enfoque nos programas de actividade física cara á saúde, considerando o para a mellora da condición física e B3.2. Hixiene postural na actividade física e en saúde. propio nivel e orientándoos cara ás distintos campos profesionais. súas motivacións e cara a B3.3. Alimentación e actividade física. posteriores estudos ou ocupacións. EFB3.1.2. Incorpora na súa práctica CMCCT B3.4. Metodoloxías específicas de recuperación os fundamentos posturais e tras o exercicio físico. funcionais que promoven a saúde. B3.1.
Utiliza de forma CMCCT autónoma as técnicas de activación e de recuperación na actividade física.
EFB3.1.3.
Alcanza os seus CMCCT obxectivos de nivel de condición física dentro das marxes saudables, asumindo a responsabilidade da posta en práctica do seu programa de actividades.
EFB3.1.4.
Aplica os conceptos CMCCT aprendidos sobre as características que deben cumprir as actividades físicas cun enfoque saudable á elaboración de deseños de prácticas en función das súas características e dos seus intereses persoais.
B3.5. Aceptación da responsabilidade no B3.2. Planificar, elaborar e pór en EFB3.2.1.
mantemento e na mellora da condición física. B3.6. Criterios fundamentais e métodos básicos para a planificación e o desenvolvemento da actividade física para a saúde. B3.7. Manexo e control dos compoñentes fundamentais da carga na práctica da actividade física: o volume, a intensidade e a densidade do esforzo. B3.8. Probas de avaliación das capacidades físicas e coordinativas orientadas á saúde. B3.9. Plan persoal de acondicionamento físico orientado á saúde. B3.10. Análise da influencia dos hábitos sociais cara a un estilo de vida activo.
práctica un programa persoal de actividade física que incida na mellora e no mantemento da saúde, aplicando os sistemas de desenvolvemento das capacidades físicas implicadas, tendo en conta as súas características e nivel inicial, e avaliando as melloras obtidas.
EFB3.2.2. Avalía as súas CMCCT capacidades físicas e coordinativas considerando as súas necesidades e motivacións, e como requisito previo para a planificación da súa mellora.
EFB3.2.3. Concreta as melloras que CMCCT
pretende alcanzar co seu programa de actividade. EFB3.2.4. Elabora e leva á práctica CMCCT
o
Curso 2015/16
seu
programa
persoal
de
Páx. 17
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de bacharelato Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
actividade física, conxugando as variables de frecuencia, volume, intensidade e tipo de actividade. EFB3.2.5. Comproba o nivel de CMCCT
logro dos obxectivos do seu programa de actividade física, reorientando as actividades nos aspectos que non chegan ao esperado. Formula e pon en CMCCT práctica iniciativas para fomentar o estilo de vida activo e para cubrir as súas expectativas.
EFB3.2.6.
Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas B4.1. Xogo, actividades deportivas individuais e B4.1. Resolver situacións motoras EFB4.1.1.
CAA
de adversario, e actividades físicas no medio natural. B4.2. Perfeccionamento técnico e aplicación de normas tácticas fundamentais para a realización de xogos, actividades deportivas individuais e de adversario/a, e deporte alternativo practicadas nas etapas anteriores. B4.3. Planificación e realización de actividades físicas en contornos non estables.
CSIEE
Perfecciona as en diferentes contextos de práctica habilidades específicas das aplicando habilidades motoras actividades individuais que respondan aos seus intereses. específicas individuais ou de adversario/a con fluidez, precisión e control, perfeccionando a EFB4.1.2. Adapta a realización das adaptación e a execución dos habilidades específicas aos elementos técnicos desenvolvidos condicionantes xerados polos no curso anterior. compañeiros e as compañeiras, e polas persoas adversarias, nas situacións colectivas.
CAA CSIEE CSC
EFB4.1.3. Resolve con eficacia CAA
situacións motoras nun contexto CSIEE competitivo. EFB4.1.4. Pon en práctica técnicas CAA
específicas das actividades en CSIEE ámbitos non estables, analizando os aspectos organizativos necesarios. B4.4.
Aplicación do coñecemento dos B4.2. Solucionar de xeito creativo EFB4.2.1. Desenvolve accións que fundamentos básicos técnicos, tácticos e situacións de oposición, conduzan a situacións de vantaxe regulamentarios dos xogos, das actividades colaboración ou colaboracióncon respecto á persoa adversaria, deportivas e do deporte alternativo. nas actividades de oposición. oposición en contextos deportivos ou recreativos, adaptando as estratexias ás condicións EFB4.2.2. Colabora con cambiantes que se producen na participantes nas actividades físicopráctica. deportivas nas que se produce colaboración ou colaboraciónoposición, e explica a achega de cadaquén.
CAA CSIEE
CAA CSIEE CSC
EFB4.2.3. Desempeña as funcións CAA
que lle corresponden, nos CSIEE procedementos ou nos sistemas CSC postos en práctica para conseguir os obxectivos do equipo. EFB4.2.4. Valora a oportunidade e CAA
o risco das súas accións nas CSIEE actividades físico-deportivas
Curso 2015/16
Páx. 18
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de bacharelato Contidos
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
Competencias clave
desenvolvidas. EFB4.2.5. Formula estratexias ante CAA
as situacións de oposición ou de CSIEE colaboración-oposición, adaptándoas ás características das persoas participantes.
4.- Obxectivos Obxectivos da educación secundaria obrigatoria A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e nas alumnas as capacidades que lles permitan: a.- Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.
b.- Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.
c.- Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller.
d.- Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos.
Curso 2015/16
Páx. 19
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
e- Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación. f.- Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia.
g.- Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades.
h.- Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da literatura.
i.- Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada.
l.- Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo.
m.- Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora.
n.- Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación
Curso 2015/16
Páx. 20
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara ao exercicio deste dereito.
o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en especial coas pertencentes á comunidade lusófona.
Concreción de obxectivos.1º ESO 1. Recoñecer de xeito básico a estrutura dunha sesión de actividade física 2. Realizar quecementos e fases finais da sesión de acordo cos contidos que se vaian realizar 3. Respectar os hábitos de aseo persoal en relación á saúde e a actividade física. 4. Amosar tolerancia e deportividade respectando as demais persoas e as normas establecidas. 5. Coñecer as posibilidades que ofrece o seu contorno próximo para a realización de actividades físico-deportivas, respectándoo coma un lugar común. 6. Utilizar técnicas corporais básicas, combinando espazo, tempo, intensidade e ritmo. 7. Levar á práctica actividades físicas saudables, controlando a frecuencia cardíaca para adaptar a intensidade dos esforzos a súa capacidade. 8. Mellorar as capacidades físicas básicas. 9. Coñecer os aspectos regulamentarios e técnicos básicos das actividades deportivas, respectando as regras e as normas establecidas. 10. Mellorar o seu nivel na execución e aplicación das accións técnicas das actividades deportivas individuais e colectivas 11. Por en práctica principios tácticos básicos de ataque e de defensa nas actividades físico-deportivas.
Curso 2015/16
Páx. 21
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
3º ESO 1. Relacionar a estrutura dunha sesión de actividade física ca intensidade dos exercicios. 2. Preparar quecementos e fases finais da sesión de acordo cos contidos que se vaian realizar 3. Respectar os hábitos de aseo persoal en relación á saúde e a actividade física. 4. Amosar tolerancia e deportividade respectando as demais persoas e as normas establecidas. 5. Coñecer as posibilidades que ofrece o seu contorno próximo para a realización de actividades físico-deportivas, respectándoo coma un lugar común. 6. Coñecer os protocolos para activar os servizos de emerxencia e de protección do contorno, identificando os posibles riscos e adoptando as medidas preventivas e de seguridade axeitadas. 7. Utilizar técnicas corporais creativas e, realizar improvisacións como medio de comunicación espontánea en parellas ou grupos. 8. Relacionar as adaptacións orgánicas coa actividade física sistemática, así como coa saúde e os riscos e contraindicacións da práctica deportiva. 9. Aplicar os fundamentos de hixiene postural na práctica das actividades físicas como medio de prevención de lesións a partir do estudo do aparato locomotor. 10. Aplicar de forma autónoma procedementos para autoavaliar os factores da condición física. 11. Levar á práctica actividades físicas saudables, controlando a frecuencia cardíaca para adaptar a intensidade dos esforzos a súa capacidade. 12. Mellorar as capacidades físicas básicas utilizando métodos básicos para o seu desenvolvemento para alcanzar niveis de condición física acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades. 13. Mellorar o seu nivel na execución e aplicación das accións técnicas das actividades deportivas individuais e colectivas 14. Adaptar principios tácticos de ataque e de defensa nas actividades físicodeportivas. 15. Incidir na toma de decisións nas situacións de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción. Curso 2015/16
Páx. 22
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Obxectivos do bacharelato O bacharelato contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan:
a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade.
b) Consolidar unha madureza persoal e social que lle permita actuar de forma responsable e autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais.
c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, en particular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade.
d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.
e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.
f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.
g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.
h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar de xeito solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social. Curso 2015/16
Páx. 23
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas propias da modalidade elixida.
l) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e da tecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, con especial referencia ao territorio galego.
m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.
n) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes de formación e enriquecemento cultural.
ñ) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social, e impulsar condutas e hábitos saudables.
o) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria.
p) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuirá súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.
Concreción de obxectivos.1º BACHARELATO 1. Deseñar e participar en actividades físicas valorando os aspectos sociais e culturais que levan asociadas e as súas posibilidades profesionais futuras. 2. Prever os riscos asociados ás actividades valorando o material axeitado e o esforzo e cansazo que implican. 3. Respectar as regras sociais facilitando a integración doutras persoas en actividades colectivas. Curso 2015/16
Páx. 24
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
4. Buscar e compartir información utilizando as novas tecnoloxías. 5. Representar composicións ou montaxes de expresión corporal individuais ou colectivas. 6. Afondar nos coñecementos sobre nutrición e balance enerxético para aplicar nos programas de actividade física para a mellora da condición física e saúde. 7. Alcanzar un nivel de condición física dentro das marxes saudables, asumindo a responsabilidade da posta en práctica do seu programa de actividades. 8. Coñecer e aplicar os principios de adestramento e da carga (volume e intensidade) na elaboración dun programa de mellora da condición física. 9. Avaliar o seu nivel de capacidades físicas, valorando os progresos e melloras conseguidas. 10. Perfeccionar aspectos técnicos e normas tácticas fundamentais para a realización de xogos, actividades deportivas individuais e de adversario/a, e deporte alternativo practicadas nas etapas anteriores. 11. Aplicar os fundamentos básicos técnicos, tácticos e regulamentarios dos xogos, das actividades deportivas e do deporte alternativo para solucionar dun xeito eficaz e creativo situacións motoras.
Curso 2015/16
Páx. 25
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
5.- Concreción para cada estándar de aprendizaxe Educación Física. 1º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física EFB1.1.1. Recoñece de xeito básico a estrutura Todo o curso
dunha sesión de actividade física coa intensidade dos esforzos realizados. EFB1.1.2. Prepara e realiza quecementos e Todo o curso
Distingue as partes básicas dunha Observación directa
sesión: quecemento, parte principal e volta á calma.
Coñece as partes do quecemento
Observación directa
fases finais da sesión de acordo cos contidos que se vaian realizar, seguindo as orientacións dadas.
Exame escrito
EFB1.1.3. Respecta os hábitos de aseo persoal Todo o curso
Trae roupa e calzado axeitado para Observación directa
EFB1.2.1. Amosa tolerancia e deportividade Todo o curso
Cumpre cas normas e colabora cos Observación directa
en relación á saúde e a actividade física.
tanto no papel de participante como no de espectador/a.
a clase e roupa para cambiarse.
compañeiros en actividades colectivas independentemente do seu sexo, raza ou etnia.
EFB1.2.2. Colabora nas actividades grupais, Todo o curso
Observación directa
respectando as achegas das demais persoas e as normas establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos. EFB1.2.3. Respecta as demais persoas dentro Todo o curso
Observación directa
do labor de equipo, con independencia do seu nivel de destreza. EFB1.3.1. Coñece e identifica as posibilidades Todo o curso
que ofrece o seu contorno próximo para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.3.2. Respecta o seu contorno e a valora Todo o curso
como un lugar común para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.4.1. Identifica as características das Todo o curso
actividades físico-deportivas e artísticoexpresivas propostas que poidan supor un elemento de risco relevante para si mesmo/a ou para as demais persoas. EFB1.4.2. Describe e pon en práctica os Todo o curso
protocolos para activar os servizos de emerxencia e de protección no seu contorno. EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da información Todo o curso
e da comunicación para elaborar documentos dixitais propios adecuados á súa idade (texto, presentación, imaxe, vídeo, son, etc.), como resultado do proceso de procura, análise e selección de información salientable.
e as Cuestionario posibilidades do medio natural do seu contorno para realizar actividades físicas.
Coñece as instalacións
Respecta
entendendo conservalo.
o a
seu contorno Observación directa recollida de datos necesidade de
Coñece os principais riscos das Observación directa
actividades propostas
Coñece como avisar ós servizos de Cuestionario
emerxencia
Sabe
buscar información presentar un documento
e Presentación de traballos
Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais básicas, 3º trimestre
combinando espazo, tempo e intensidade.
Curso 2015/16
en actividades físicas Observación directa artístico-expresivas
Participa
Páx. 26
e
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación Gravación das actividades
EFB2.1.2. Pon en práctica unha secuencia de 3º trimestre
en vídeo.
movementos corporais axustados a un ritmo.
EFB2.1.3. Colabora na realización de bailes e 3º trimestre
danzas.
Bloque 3. Actividade física e saúde EFB3.1.1. Distingue de xeito básico o impacto 1º trimestre
que pode ter a alimentación nun estilo de vida saudable. EFB3.1.2. Adapta a intensidade do esforzo 1º trimestre
controlando a frecuencia cardíaca correspondente ás marxes de mellora da condición física. Identifica de xeito básico as 1º trimestre características que deben ter as actividades físicas para ser consideradas saudables, e lévaas á práctica.
EFB3.1.3.
EFB3.2.1. Iníciase na participación activa das 1º trimestre
Coñece os principais problemas de Cuestionario
saúde que se derivan dunha mala alimentación. Sabe tomar a frecuencia cardíaca e Observación directa
utiliza os datos para adaptar o seu esforzo. Diferencia dun xeito básico entre Observación directa
actividades saudables
saudables
e
non
Participa nas actividades propostas
Observación directa
actividades para a mellora das capacidades físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento. EFB3.2.2. Alcanza niveis de condición física 1º trimestre
saudable acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades. EFB3.2.3. Aplica os fundamentos de hixiene Todo o curso
postural na práctica das actividades físicas como medio de prevención de lesións.
Alcanza un nivel de condición física Test de condición física
axeitado a súa idade e as súas posibilidades. Coñece
dun xeito básico principios de actitude postural.
os Observación directa
Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas EFB4.1.1. Aplica os aspectos básicos das 2º e 3º trimestre
técnicas e das habilidades específicas adaptadas máis sinxelas, respectando as regras e as normas establecidas. EFB4.1.2. Describe a forma de realizar os 2º e 3º trimestre
movementos implicados nos modelos técnicos adaptados máis sinxelos. EFB4.1.3. Mellora o seu nivel na execución e 2º e 3º trimestre
aplicación das accións técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando actitudes de esforzo e superación, adecuado á súa idade. EFB4.1.4. Explica e pon en práctica técnicas 2º e 3º trimestre
básicas de progresión en contornos non estables e técnicas básicas de orientación. EFB4.2.1. Adapta os fundamentos técnicos e 2º e 3º trimestre
tácticos básicos para obter vantaxe na práctica das actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición facilitadas,
Curso 2015/16
Coñece os regulamentos dos xogos Observación directa
e deportes practicados
Proba escrita
Coñece os xestos técnicos básicos Observación directa
dos xogos e deportes practicados
interese por mellorar Observación directa esforzándose na realización das Circuíto de xestos técnicos tarefas propostas.
Demostra
Participa en actividades realizadas Observación directa
no medio natural. Pon en práctica aspectos básicos Observación directa
das actividades físico-deportivas Gravación das actividades dende o punto de vista táctico: en vídeo. diferencia ataque-defensa,
Páx. 27
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
respectando o regulamento. EFB4.2.2. Pon en práctica aspectos de 2º e 3º trimestre
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
colaboración en situacións Circuítos de exercicios colectivas e toma de decisión sinxelas.
organización de ataque e de defensa nas actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición facilitadas. EFB4.2.3. Discrimina os estímulos que cómpre 2º e 3º trimestre
ter en conta na toma de decisións nas situacións facilitadas de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción.
Educación Física. 3º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física EFB1.1.1. Relaciona a estrutura dunha sesión Todo o curso
de actividade física coa intensidade dos esforzos realizados. EFB1.1.2. Prepara e realiza quecementos e Todo o curso
Distingue as partes dunha sesión, Observación directa
quecemento, parte principal e volta á calma en función da intensidade.
Prepara e dirixe un quecemento
fases finais de sesión de acordo co contido que se vaia realizar, de forma autónoma e habitual. Prepara e pon en práctica Todo o curso actividades para a mellora das habilidades motoras en función das propias dificultades.
Observación directa Proba teórico-práctica
mellorar as súas Observación directa capacidades motoras sendo consciente das súas posibilidade
EFB1.1.3.
Intenta
EFB1.2.1. Amosa tolerancia e deportividade Todo o curso
Cumpre cas normas e colabora cos Observación directa
tanto no papel de participante como no de espectador/a. EFB1.2.2. Colabora nas actividades grupais, Todo o curso
respectando as achegas das demais persoas e as normas establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos.
compañeiros en actividades colectivas independentemente do seu sexo, raza ou etnia, respectando os demais independentemente da súa capacidade.
EFB1.2.3. Respecta as demais persoas dentro Todo o curso
do labor de equipo, con independencia do nivel de destreza. EFB1.3.1. Coñece as posibilidades que ofrece o Todo o curso
seu contorno para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.3.2. Respecta o contorno e valórao como Todo o curso
un lugar común para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.3.3. Analiza criticamente as actitudes e os Todo o curso
estilos de vida relacionados co tratamento do
Curso 2015/16
e as Cuestionario posibilidades do medio natural do seu contorno para realizar actividades físicas.
Coñece as instalacións
Respecta
entendendo conservalo.
o a
seu contorno Observación directa recollida de datos necesidade de
e
Diferencia, valorando positiva ou Exposición en grupo e
negativamente, diferentes estilos de
debate
Páx. 28
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
corpo, as actividades de lecer, a actividade física e o deporte no contexto social actual. EFB1.4.1. Identifica as características das Todo o curso
actividades físico-deportivas e artísticoexpresivas propostas que poidan supor un elemento de risco para si mesmo/a ou para as demais persoas. EFB1.4.2. Describe os protocolos para activar Todo o curso
os servizos de emerxencia e de protección do contorno. EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da información Todo o curso
e da comunicación para elaborar documentos dixitais propios (texto, presentación, imaxe, vídeo, son, etc.), como resultado do proceso de procura, análise e selección de información salientable.
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
vida da sociedade actual relacionados coa actividade física. Coñece os riscos das actividades Observación directa
propostas
Coñece o protocolo PAS e as Exame teórico
técnicas auxilios
básicas
de
primeiros
Utiliza as novas tecnoloxías para a Presentación de traballos
busca de información, elaboración e exposición de traballos.
Expón e defende traballos Todo o curso elaborados sobre temas vixentes no contexto social, relacionados coa actividade física ou a corporalidade, utilizando recursos tecnolóxicos.
EFB1.5.2.
Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais, de forma 3º trimestre
creativa, combinando intensidade.
espazo,
tempo
e
EFB2.1.2. Crea e pon en práctica unha 3º trimestre
secuencia de movementos corporais axustados a un ritmo prefixado.
nas actividades de Observación directa expresión propostas. Gravación das actividades en vídeo. Realiza en grupo una representación sinxela utilizando soamente linguaxe corporal. Participa
EFB2.1.3. Realiza improvisacións como medio 3º trimestre
de comunicación espontánea en parellas ou grupos. Bloque 3. Actividade física e saúde Analiza a implicación das 1º trimestre capacidades físicas e as coordinativas nas actividades físico-deportivas e artísticoexpresivas traballadas no ciclo.
as capacidades físicas Observación directa necesarias para as distintas actividades que se van a traballar.
EFB3.1.1.
Coñece
EFB3.1.2. Asocia os sistemas metabólicos de 1º trimestre
Coñece os sistemas metabólicos de Exame teórico
obtención de enerxía cos tipos de actividade física, a alimentación e a saúde. EFB3.1.3. Relaciona as adaptacións orgánicas 1º trimestre
coa actividade física sistemática, así como coa saúde e os riscos e contraindicacións da práctica deportiva. EFB3.1.4. Adapta a intensidade do esforzo 1º trimestre
controlando a frecuencia cardíaca correspondente ás marxes de mellora de diferentes factores da condición física. EFB3.1.5.
Aplica
Curso 2015/16
de
forma
autónoma 1º trimestre
obtención de enerxía
Coñece as principais adaptacións Exame teórico
que se producen co exercicio físico
Sabe tomar a frecuencia cardíaca e Observación directa
como adaptar o esforzo en función Elaboración de plantilla das pulsacións. Coñecer principais test de condición Observación directa
Páx. 29
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
procedementos para autoavaliar os factores da condición física. EFB3.1.6. Identifica as características que 1º trimestre
deben ter as actividades físicas para ser consideradas saudables, adoptando unha actitude crítica fronte ás prácticas que teñen efectos negativos para a saúde. EFB3.2.1. Participa activamente na mellora das 1º trimestre
capacidades físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento. EFB3.2.2. Alcanza niveis de condición física 1º trimestre
acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades. EFB3.2.3. Aplica os fundamentos de hixiene Todo o curso
postural na práctica das actividades físicas como medio de prevención de lesións. EFB3.2.4. Analiza a importancia da práctica 1º trimestre
habitual de actividade física para a mellora da propia condición física, relacionando o efecto desta práctica coa mellora da calidade de vida.
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
física entre actividades Cuestionario saudables e as que teñen efectos negativos parta a saúde.
Diferencia
Realiza
os exercicios actividades propostas.
e
as Observación directa
Alcanza un nivel de condición física Test de condición física
acorde a súa idade e as súas posibilidades Coñece a anatomía da columna Observación directa
vertebral e os principais hábitos Exame teórico posturais incorrectos na práctica deportiva. Coñece as vantaxes da práctica Exame teórico
habitual de actividade física
Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas EFB4.1.1. Aplica os aspectos básicos das 2º e 3º trimestre
técnicas e habilidades específicas, das actividades propostas, respectando as regras e normas establecidas. EFB4.1.2. Autoavalía a súa execución con 2º e 3º trimestre
respecto ao modelo técnico formulado.
EFB4.1.3. Describe a forma de realizar os 2º e 3º trimestre
movementos implicados nos modelos técnicos.
correctamente os xestos técnicos básicos das distintas actividades deportivas, respectando os regulamentos e sendo capaz de valorar a súa execución. Realiza os exercicios propostos amosando actitudes de esforzo e interese para conseguir mellorar o seu nivel inicial.
Observación directa
Pon
Observación directa
Utiliza
Recollida de datos Circuíto de xestos técnicos Gravacións de vídeo
EFB4.1.4. Mellora o seu nivel na execución e 2º e 3º trimestre
aplicación das accións técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando actitudes de esforzo, autoexixencia e superación. EFB4.1.5. Explica e pon en práctica técnicas de 2º e 3º trimestre
progresión en contornos non estables e técnicas básicas de orientación, adaptándose ás variacións que se producen, e regulando o esforzo en función das súas posibilidades. EFB4.2.1. Adapta os fundamentos técnicos e 2º e 3º trimestre
tácticos para obter vantaxe na práctica das actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición propostas.
en práctica fundamentos tácticos para conseguir vantaxes ou buscar solucións nas distintas situacións que se presentan nas actividades deportivas.
Recollida de datos Circuíto de xestos técnicos Gravacións de vídeo
EFB4.2.2. Describe e pon en práctica de xeito 2º e 3º trimestre
autónomo aspectos de organización de ataque e de defensa nas actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición
Curso 2015/16
Páx. 30
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 3º de ESO Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
seleccionadas. EFB4.2.3. Discrimina os estímulos que cómpre 2º e 3º trimestre
ter en conta na toma de decisións nas situacións de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción. situacións 2º e 3º trimestre resoltas valorando a oportunidade das solucións achegadas e a súa aplicabilidade a situacións similares.
EFB4.2.4. Reflexiona sobre as
Educación Física. 1º de bacharelato Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Bloque 1. Contidos comúns en Educación Física EFB1.1.1. Deseña, organiza e participa en Todo o curso
actividades físicas, como recurso de lecer activo, valorando os aspectos sociais e culturais que levan asociadas e as súas posibilidades profesionais futuras, e identificando os aspectos organizativos e os materiais necesarios. EFB1.1.2. Adopta unha actitude crítica ante as Todo o curso
prácticas de actividade física que teñen efectos negativos para a saúde individual ou colectiva, e ante os fenómenos socioculturais relacionados coa corporalidade e os derivados das manifestacións deportivas.
en actividades físicas Observación directa valorando a súa utilidade: recurso de lecer, posibilidades profesionais e socialización.
Participa
e asume os efectos Observación directa negativos e os riscos que pode ter a actividade física na saúde. Utiliza o material e os equipamentos axeitados para cada actividade.
Valora
EFB1.2.1. Prevé os riscos asociados ás Todo o curso
actividades e os derivados da propia actuación e da do grupo. EFB1.2.2. Usa os materiais e os equipamentos Todo o curso
atendendo ás súas especificacións técnicas.
EFB1.2.3. Ten en conta o nivel de cansazo Todo o curso
como un elemento de risco na realización de actividades que requiren atención ou esforzo. EFB1.3.1. Respecta as regras sociais e o Todo o curso
contorno en que se realizan as actividades físico-deportivas.
Respecta
as compañeiros.
normas
e
aos Observación directa
Facilita a integración doutras Todo o curso persoas nas actividades de grupo, animando á súa participación e respectando as diferenzas.
EFB1.3.2.
EFB1.4.1. Aplica criterios de procura de Todo o curso
información que garantan o acceso a fontes actualizadas e rigorosas na materia.
Utiliza as novas tecnoloxías para a Presentación de traballos
busca e difusión de información.
EFB1.4.2. Comunica e comparte a información
Curso 2015/16
Páx. 31
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de bacharelato Estándares de aprendizaxe
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
coa ferramenta tecnolóxica axeitada, para a súa discusión ou a súa difusión. Bloque 2. Actividades físicas artístico-expresivas EFB2.1.1. Colabora no proceso de creación e 3º trimestre
desenvolvemento das composicións montaxes artísticas expresivas.
ou
Representa composicións ou 3º trimestre montaxes de expresión corporal individuais ou colectivas, axustándose a unha intencionalidade de carácter estética ou expresiva.
EFB2.1.2.
activamente nas Observación directa actividades de expresión propostas. Gravación das actividades Colabora na creación e en vídeo. representación dun montaxe de expresión corporal colectiva. Participa
EFB2.1.3. Adapta as súas accións motoras ao 3º trimestre
sentido do proxecto artístico expresivo.
Bloque 3. Actividade física e saúde EFB3.1.1. Integra os coñecementos sobre 1º e 2º trimestre
nutrición e balance enerxético nos programas de actividade física para a mellora da condición física e saúde. EFB3.1.2. Incorpora na súa práctica os Todo o curso
fundamentos posturais e funcionais que promoven a saúde.
Coñece os nutrientes e a influencia Exame teórico
da alimentación na actividade física e a saúde. Aplica os fundamentos posturais e Observación directa
de recuperación básicos durante a actividade física.
EFB3.1.3. Utiliza de forma autónoma as Todo o curso
técnicas de activación e de recuperación na actividade física. EFB3.1.4. Alcanza os seus obxectivos de nivel 1º trimestre
de condición física dentro das marxes saudables, asumindo a responsabilidade da posta en práctica do seu programa de actividades. EFB3.2.1. Aplica os conceptos aprendidos 1º trimestre
sobre as características que deben cumprir as actividades físicas cun enfoque saudable á elaboración de deseños de prácticas en función das súas características e dos seus intereses persoais.
Alcanza niveles de condición física Test de condición física
axeitados a posibilidades.
súa
idade
e Circuítos de capacidades físicas
Elabora e pon en práctica un plan Traballo
de mellora dunha capacidade física, Observación directa indicando os seus obxectivos e como avalialos.
EFB3.2.2. Avalía as súas capacidades físicas e 1º trimestre
coordinativas considerando as súas necesidades e motivacións, e como requisito previo para a planificación da súa mellora. EFB3.2.3. Concreta as melloras que pretende 1º trimestre
alcanzar co seu programa de actividade.
EFB3.2.4. Elabora e leva á práctica o seu 1º trimestre
programa persoal de actividade física, conxugando as variables de frecuencia, volume, intensidade e tipo de actividade. EFB3.2.5. Comproba o nivel de logro dos 1º trimestre
obxectivos do seu programa de actividade
Curso 2015/16
Páx. 32
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Educación Física. 1º de bacharelato Estándares de aprendizaxe física, reorientando as actividades aspectos que non chegan ao esperado.
Temporalización
Grao mínimo de consecución para superar a materia
Procedementos e instrumentos de avaliación
nos
EFB3.2.6. Formula e pon en práctica iniciativas 1º trimestre
para fomentar o estilo de vida activo e para cubrir as súas expectativas. Bloque 4. Os xogos e as actividades deportivas Perfecciona as habilidades 2º e 3º trimestre específicas das actividades individuais que respondan aos seus intereses.
EFB4.1.1.
EFB4.1.2. Adapta a realización das habilidades 2º e 3º trimestre
específicas aos condicionantes xerados polos compañeiros e as compañeiras, e polas persoas adversarias, nas situacións colectivas. EFB4.1.3. Resolve con eficacia situacións 2º e 3º trimestre
motoras nun contexto competitivo.
EFB4.1.4. Pon en práctica técnicas específicas 2º e 3º trimestre
Domina os xestos técnicos básicos Observación directa
dos xogos e actividades deportivas Recollida de datos practicadas Circuíto de xestos técnicos Utiliza con eficacia os xestos Gravacións de vídeo técnicos dos xogos e actividades deportivas para resolver situacións motoras e conseguir vantaxes Asume e pon en práctica as funcións que lle corresponden desde o punto de vista táctico colaborando na elaboración de estratexias.
das actividades en ámbitos non estables, analizando os aspectos organizativos necesarios. EFB4.2.1. Desenvolve accións que conduzan a 2º e 3º trimestre
situacións de vantaxe con respecto á persoa adversaria, nas actividades de oposición. EFB4.2.2. Colabora con participantes nas 2º e 3º trimestre
actividades físico-deportivas nas que se produce colaboración ou colaboraciónoposición, e explica a achega de cadaquén. EFB4.2.3. Desempeña as funcións que lle 2º e 3º trimestre
corresponden, nos procedementos ou nos sistemas postos en práctica para conseguir os obxectivos do equipo. EFB4.2.4. Valora a oportunidade e o risco das 2º e 3º trimestre
súas accións nas actividades físico-deportivas desenvolvidas. Formula estratexias ante as 2º e 3º trimestre situacións de oposición ou de colaboraciónoposición, adaptándoas ás características das persoas participantes.
EFB4.2.5.
Curso 2015/16
Páx. 33
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
6.- Concrecións metodolóxicas Os contidos a desenvolver, así como os obxectivos perseguidos, serán os que nos fagan optar polos diferentes métodos, técnicas, estilos, etc. Empregaremos métodos de ensinoaprendizaxe baseados na recepción e no descubrimento. Así, recorrerase, segundo as necesidades, á instrución directa ou á busca. As estratexias máis usadas na práctica serán as globais, polarizando a atención e modificando a situación, aínda que en moitos casos utilizaremos estratexias máis analíticas. Para a organización de clase usaremos estilos como a asignación de tarefas (estilo da práctica) e os grupos de nivel, a inclusión da ensinanza recíproca, o descubrimento guiado á resolución de problemas. O que se pretende é que o número de decisións a tomar polos alumnos, tanto antes coma durante e ó finaliza-la súa actuación, sexa cada vez maior. As tarefas a empregar serán de diferentes tipos: definidas, semidefinidas e non definidas. Ó longo dos cursos irémonos decantando cada vez mais polos métodos, estratexias e formas de organización que lle permitan ó alumno irse emancipando, sendo cada vez mais autónomos e responsables das súas accións o uso de técnicas e hábitos de investigación, fomentando a capacidade do alumnado de aprender por si mesmo.
7.- Materiais e recursos didácticos No departamento elaboramos material pedagóxico que se entrega o alumnado, ben sexan apuntes para os contidos teóricos, esquemas, fichas ou noticias de periódico para os contidos prácticos. Tamén traballamos con material e fichas elaboradas polo alumno relacionadas cos diversos contidos teóricos a tratar durante o curso. Na medida do posible utilizamos as novas tecnoloxías para a elaboración e presentación dos materiais e fomentamos o seu uso por parte do alumnado.
Curso 2015/16
Páx. 34
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
8.- Criterios sobre avaliación, cualificación e promoción do alumnado A avaliación da materia contará cás seguintes partes: A) Parte práctica ---------------------------8 puntos. A nota da parte práctica corresponde á suma dos puntos obtidos nos exames ou diferentes probas máis os puntos correspondentes ao comportamento e actitude na clase: 1. nota obtida nos exames prácticos e as diferentes notas tomadas polo profesor o longo das sesións de cada avaliación: a. 1º ESO e 2º ESO: 4 ou 5 puntos b. 3º ESO, 4º ESO e 1º BACH: 5 - 6 puntos 2. para que o curso transcorra da mellor forma posible os alumnos/as deberán ter unha boa conduta e actitude tanto en relación cos seus compañeiros e o profesor coma co material do departamento. As diversas accións de falta de respecto ou actuacións que provoquen un deterioro no material repercutirá de forma negativa na nota do alumno/a. Este apartado valorarase co porcentaxe de nota restante para a parte práctica e terase en conta o esforzo e traballo, o interese, a participación, colaboración cos compañeiros, a mellora e súa conduta. a. 1º ESO e 2º da ESO: debido á problemática do comportamento nestes niveis valorarase con 2 puntos a conduta do alunmo/a durante o trimestre e 1 - 2 puntos a súa actitude. b. 3º ESO, 4º ESO e 1º BACH: valorarase con 2-3 puntos a súa actitude.
B) Parte teórica ---------------------------- 2 puntos Corresponde a nota obtida nos exames teóricos e diversos traballos que o profesor considere oportuno para a adquisición de coñecementos teóricos por parte dos alumnos/as. De acordo ca C.C.P. os alumnos que teñan unha boa presentación e non teñan faltas de ortografía se lles subirá 0´5 na nota. Si nalgún trimestre non se fan probas teóricas a nota corresponderá unicamente á valoración da parte práctica. Curso 2015/16
Páx. 35
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Os alumnos/as que non asistiran á clase por algún motivo deberán realiza-lo traballo escrito indicado polo profesor. No caso de non facelo se lle poderá restar 0´25 puntos á nota do alumno. Ós alumnos/as que por algún motivo teñen algún parte de amoestación na materia se lles restará 0´75 puntos na parte práctica. Para aprobar cada trimestre o alumno deberá sacar un mínimo de 5 puntos, sendo obrigatorio aprobar tanto o apartado teórico coma o práctico. Si un alumno non se presenta a dúas ou máis probas e non xustifica a súa ausencia, suspenderá ese trimestre xa que non se fará media co resto das probas. O alumno/a que suspenda o apartado práctico ou teórico poderá recuperalo ó longo do curso. Debido o carácter eminentemente práctico da materia as faltas inxustificadas restaranlle cada unha 0,50 puntos á nota do alumno. Será obrigatorio a asistencia a clase práctica con roupa e calzado deportivo; de non facelo será considerado coma se non asistira a clase, e polo tanto se lle restará 0´50 puntos á nota cada práctica non realizada.
Para a nota global do curso, o alumno pode aprobar a parte teórica ou a parte práctica si obtén una media de 5 nas diferentes probas ou exames realizadas durante todo o ano, aínda que suspendera algunha proba ou exame. No apartado teórico farase media se as notas de todos os exames son igual ou superior a 3.
Alumnado con problemas para realiza-la práctica. Os alumnos/as exentos da parte práctica (por prescrición médica) ou os alumnos/as que por algún motivo non podan realiza-la parte práctica algún día, deberán realizar a tarefa asignada polo profesor, ben sexa de axuda ós seus compañeiros ou de traballo escrito. Estas tarefas repercutirán na nota do alumno/a.
Exame de setembro. Os alumnos que non supere a materia en xuño poderán facelo en setembro. Deberán aprobar tanto a parte práctica ( 5 puntos ) como a parte teórica, que consistirá en exames e/ou traballos ( 5 puntos ). En caso de facer soamente o exame práctico ou teórico estará valorado en 10 puntos, sendo necesario sacar un 5 para superar o exame.
Curso 2015/16
Páx. 36
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
9.- Indicadores de logro 9.1.- Proceso de ensino Educación Física. 1º de ESO Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
EFB1.1.1. Recoñece de xeito básico a estrutura dunha sesión Coñece as partes dunha sesión de actividade física coa intensidade dos esforzos realizados. Coñece a secuencia das partes nas que organiza unha sesión Entende as distintas intensidades axeitadas en cada parte EFB1.1.2. Prepara e realiza quecementos e fases finais da Coñece as fases do quecemento
sesión de acordo cos contidos que se vaian realizar, Entende as vantaxes de facer un quecemento seguindo as orientacións dadas. Diferencia os exercicios que se poñen en práctica en cada fase EFB1.1.3. Respecta os hábitos de aseo persoal en relación á Trae roupa deportiva todos os días
saúde e a actividade física.
Aséase ao final da sesión e muda a roupa
EFB1.2.1. Amosa tolerancia e deportividade tanto no papel Colabora sempre cos compañeiros independentemente de que alumnos/as
de participante como no de espectador/a.
formen o grupo. Respecta aos adversarios
EFB1.2.2. Colabora nas actividades grupais, respectando as Cumpre as normas establecidas
achegas das demais persoas e as normas establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos obxectivos.
EFB1.2.3. Respecta as demais persoas dentro do labor de Non recrimina as actuacións dos outros alumnos
equipo, con independencia do seu nivel de destreza.
Anima os compañeiros/as
EFB1.3.1. Coñece e identifica as posibilidades que ofrece o Sabe que actividades físico-deportivas pode practicar no seu contorno
seu contorno próximo para a realización de actividades físico- Coñece as principais instalacións deportivas deportivas. Sabe onde obter información sobre horarios, prezos, dispoñibilidade, etc. EFB1.3.2. Respecta o seu contorno e a valora como un lugar Demostra unha actitude responsable cas instalacións
común para a realización de actividades físico-deportivas.
Amosa interese por a conservación do medio natural do seu contorno.
EFB1.4.1. Identifica as características das actividades físico- Toma as medidas preventivas necesarias para evitar lesións ou accidentes.
deportivas e artístico-expresivas propostas que poidan supor Pregunta polos posibles riscos que poden aparecer nalgunha actividade un elemento de risco relevante para si mesmo/a ou para as Avisa os compañeiros cando considere unha situación perigosa. demais persoas. EFB1.4.2. Describe e pon en práctica os protocolos para Coñece como avisar aos servizos de emerxencia.
activar os servizos de emerxencia e de protección no seu contorno. EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da información e da Sabe buscar información na rede
comunicación para elaborar documentos dixitais propios Utiliza máis dunha fonte de información adecuados á súa idade (texto, presentación, imaxe, vídeo, Sabe elaborar un documento dixitalmente son, etc.), como resultado do proceso de procura, análise e selección de información salientable. EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais básicas, combinando Realiza movementos en distintas direccións, traxectorias, con diferentes
espazo, tempo e intensidade.
EFB2.1.2. Pon en práctica unha secuencia de movementos
corporais axustados a un ritmo.
EFB2.1.3. Colabora na realización de bailes e danzas.
distancias e zoas de actuación. Realiza movementos con distintas velocidades e intensidades Realiza movementos seguindo un ritmo simple marcado por sons regulares Realiza movementos seguindo un ritmo variable: cancións Realiza bailes sinxelos
EFB3.1.1. Distingue de xeito básico o impacto que pode ter a Sabe que é a obesidade
alimentación nun estilo de vida saudable.
Curso 2015/16
Coñece os principais trastornos alimenticios
Páx. 37
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 1º de ESO
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
EFB3.1.2. Adapta a intensidade do esforzo controlando a Toma correctamente a frecuencia cardíaca
frecuencia cardíaca correspondente ás marxes de mellora da Sube ou baixa a intensidade en exercicios prolongados en función das condición física. pulsacións EFB3.1.3. Identifica de xeito básico as características que Coñece os límites de pulsacións para considerar unha actividade saudable
deben ter as actividades físicas para ser consideradas Entende que hai exercicios de forza que non son adecuados a súa idade saudables, e lévaas á práctica. EFB3.2.1. Iníciase na participación activa das actividades Participa en xogos, exercicios e actividades para a mellora da resistencia
cardiorrespiratoria ou aerobia, dende una valoración inicial. para a mellora das capacidades físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu É capaz de correr varios minutos de forma continua a ritmo constante desenvolvemento. Mellora a flexibilidade dos principais grupos musculares Mellora a forza muscular cando participa en xogos, exercicios e actividades EFB3.2.2. Alcanza niveis de condición física saudable de tracción, empuxe e autocarga acordes ao seu momento de desenvolvemento motor e ás Participa en xogos, exercicios e actividades de velocidade súas posibilidades. Realiza os tests das capacidades físicas básicas. EFB3.2.3. Aplica os fundamentos de hixiene postural na Aplica os fundamentos de hixiene postural estando sentado, estando de pé
práctica das actividades físicas como medio de prevención de lesións.
e nos distintos desprazamentos.
EFB4.1.1. Aplica os aspectos básicos das técnicas e das Coñece as regras dos xogos e actividades deportivas practicadas
habilidades específicas adaptadas máis respectando as regras e as normas establecidas.
sinxelas, Coñece as principais infraccións dende o punto de vista técnico
EFB4.1.2. Describe a forma de realizar os movementos É capaz de indicar os aspectos máis salientables dos distintos xestos
implicados nos modelos técnicos adaptados máis sinxelos.
técnicos.
EFB4.1.3. Mellora o seu nivel na execución e aplicación das Esfórzase na posta en práctica dos exercicios seguindo sempre as
indicacións do profesor. accións técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando actitudes de esforzo e superación, adecuado á súa idade. Consegue mellorar na execución dos xestos técnicos básicos das distintas actividades: bote, lanzamento, pase, recepción, saque e, golpes. Realiza os circuítos técnicos de cada actividade deportiva.
EFB4.1.4. Explica e pon en práctica técnicas básicas de Sabe como usar un compás
progresión en contornos non estables e técnicas básicas de Sabe interpretar un mapa orientación. EFB4.2.1. Adapta os fundamentos técnicos e tácticos básicos Coñece as limitacións e condicionantes do regulamento que afectan os
xestos técnicos. para obter vantaxe na práctica das actividades físicodeportivas de oposición ou de colaboración-oposición Utiliza os fundamentos técnicos e tácticos básicos máis axeitados en cada facilitadas, respectando o regulamento. situación cumprindo o regulamento.
EFB4.2.2. Pon en práctica aspectos de organización de Diferencia entre fase de ataque e fase de defensa
ataque e de defensa nas actividades físico-deportivas de Coñece os obxectivos do atacante e do defensor oposición ou de colaboración-oposición facilitadas. Colabora nas accións tanto ofensivas como defensivas EFB4.2.3. Discrimina os estímulos que cómpre ter en conta Identifica os estímulos que hai que ter en conta antes de tomar decisións:
na toma de decisións nas situacións facilitadas de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción.
Curso 2015/16
compañeiros, adversarios, móbil, posición, distancias, etc.
Páx. 38
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 3º de ESO
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
EFB1.1.1. Relaciona a estrutura dunha sesión de actividade Identifica exercicios para cada parte dunha sesión física coa intensidade dos esforzos realizados. Adapta a intensidade dos exercicios en cada parte da sesión EFB1.1.2. Prepara e realiza quecementos e fases finais de Dirixe un quecemento
sesión de acordo co contido que se vaia realizar, de forma autónoma e habitual. EFB1.1.3. Prepara e pon en práctica actividades para a Mellora as súas habilidades motoras (desprazamentos, saltos, xiros e
mellora das habilidades motoras en función das propias dificultades.
manipulación de obxectos) sendo consciente das súas posibilidades
EFB1.2.1. Amosa tolerancia e deportividade tanto no papel de Colabora sempre cos compañeiros independentemente de que alumnos/as
formen o grupo.
participante como no de espectador/a.
Respecta aos adversarios
EFB1.2.2. Colabora nas actividades grupais, respectando as Cumpre as normas establecidas
achegas das demais persoas e as normas establecidas, e asumindo as súas responsabilidades para a consecución dos Non recrimina as actuacións dos outros alumnos Anima os compañeiros/as obxectivos.
EFB1.2.3. Respecta as demais persoas dentro do labor de
equipo, con independencia do nivel de destreza.
EFB1.3.1. Coñece as posibilidades que ofrece o seu contorno Sabe que actividades físico-deportivas pode practicar no seu contorno
para a realización de actividades físico-deportivas.
Coñece as instalacións deportivas e a súa dispoñibilidade
EFB1.3.2. Respecta o contorno e valórao como un lugar
Colabora no mantemento do seu contorno
común para a realización de actividades físico-deportivas. EFB1.3.3. Analiza criticamente as actitudes e os estilos de Valora os aspectos positivos e negativos dos distintos estilos de vida
vida relacionados co tratamento do corpo, as actividades de Entende como poden afectar os diferentes estilos de vida, sedentarismo, lecer, a actividade física e o deporte no contexto social actual. dieta desequilibrada, alcohol e drogas, vigorexia, etc. ) dende un pista de vista físico e psíquico-social. EFB1.4.1. Identifica as características das actividades físico- Coñece os riscos das actividades propostas preventivas necesarias.
deportivas e artístico-expresivas propostas que poidan supor Toma as medidas preventivas necesarias para evitar lesións ou un elemento de risco para si mesmo/a ou para as demais accidentes. persoas. EFB1.4.2. Describe os protocolos para activar os servizos de Coñece como contactar cos servizos de emerxencias
emerxencia e de protección do contorno.
Coñece o protocolo PAS Sabe aplicar as técnicas básicas de primeiros auxilios en caso de lesión Sabe realizar unha RCP
EFB1.5.1. Utiliza as tecnoloxías da información e da Busca información na rede de múltiples fontes
comunicación para elaborar documentos dixitais propios Sabe realizar unha exposición do tema investigado (texto, presentación, imaxe, vídeo, son, etc.), como resultado Elabora un documento en formato presentación, incluíndo imaxes, son ou do proceso de procura, análise e selección de información vídeos salientable. EFB1.5.2. Expón e defende traballos elaborados sobre temas
vixentes no contexto social, relacionados coa actividade física ou a corporalidade, utilizando recursos tecnolóxicos. EFB2.1.1. Utiliza técnicas corporais, de forma creativa, Nas actividades propostas amosa creatividade.
combinando espazo, tempo e intensidade.
en exercicios individuais como en actividades en grupo. EFB2.1.2. Crea e pon en práctica unha secuencia de Realiza en grupo una representación sinxela utilizando soamente linguaxe movementos corporais axustados a un ritmo prefixado. corporal. EFB2.1.3.
Realiza
Curso 2015/16
improvisacións
como
Sabe adaptar os seus movementos a un ritmo tanto
medio
de
Páx. 39
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 3º de ESO
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
comunicación espontánea en parellas ou grupos. EFB3.1.1. Analiza a implicación das capacidades físicas e as Sabe que capacidade física e/ou coordinativa se traballa en cada exercicio.
coordinativas nas actividades físico-deportivas e artístico- Sabe que capacidades físicas e/ou coordinativas son prioritarias nos expresivas traballadas no ciclo. distintas xogos e actividades deportivas. EFB3.1.2. Asocia os sistemas metabólicos de obtención de Relaciona os sistemas metabólicos de obtención de enerxía cos distintos
exercicios. enerxía cos tipos de actividade física, a alimentación e a saúde. Coñece as principais adaptacións que se producen co exercicio físico É consciente dos riscos da actividade física en determinadas condicións. EFB3.1.3. Relaciona as adaptacións orgánicas coa actividade física sistemática, así como coa saúde e os riscos e contraindicacións da práctica deportiva. EFB3.1.4. Adapta a intensidade do esforzo controlando a Sabe tomar a frecuencia cardíaca
frecuencia cardíaca correspondente ás marxes de mellora de Coñece as marxes saudables en función das pulsacións. diferentes factores da condición física. Adapta o esforzo en función das pulsacións. EFB3.1.5. Aplica de forma autónoma procedementos para Sabe realizar test de condición física e valorar o seu resultado
autoavaliar os factores da condición física.
EFB3.1.6. Identifica as características que deben ter as Diferencia entre actividades saudables e as que teñen efectos negativos
actividades físicas para ser consideradas saudables, adoptando unha actitude crítica fronte ás prácticas que teñen efectos negativos para a saúde.
parta a saúde.
EFB3.2.1. Participa activamente na mellora das capacidades Mellora da resistencia cardiorrespiratoria ou aerobia, dende una valoración
inicial. físicas básicas desde un enfoque saudable, utilizando os métodos básicos para o seu desenvolvemento. É capaz de realizar o test de Couper Mellora a flexibilidade dos principais grupos musculares dende una EFB3.2.2. Alcanza niveis de condición física acordes ao seu valoración inicial. momento de desenvolvemento motor e ás súas posibilidades. Mellora a forza muscular dende una valoración inicial. Participa en xogos, exercicios e actividades de velocidade Realiza os tests das capacidades físicas básicas.Realiza os exercicios e as actividades propostas. Alcanza un nivel de condición física acorde a súa idade e as súas posibilidades EFB3.2.3. Aplica os fundamentos de hixiene postural na Coñece a curvas da columna vertebral
práctica das actividades físicas como medio de prevención de Diferencia entre cifoses, lordoses e escolioses lesións. Identifica hábitos posturais incorrectos na práctica deportiva e actúa en consecuencia. EFB3.2.4. Analiza a importancia da práctica habitual de Asume a necesidade da práctica habitual de actividade física para
actividade física para a mellora da propia condición física, relacionando o efecto desta práctica coa mellora da calidade de vida.
conseguir unha mellora tanto na condición física como na calidade de vida.
EFB4.1.1. Aplica os aspectos básicos das técnicas e Non comete infraccións dos regulamentos dende o punto de vista técnico.
habilidades específicas, das actividades respectando as regras e normas establecidas.
propostas, Esfórzase na posta en práctica dos exercicios seguindo sempre as indicacións do profesor. Consegue mellorar na execución dos xestos técnicos das distintas EFB4.1.2. Autoavalía a súa execución con respecto ao actividades modelo técnico formulado. Identifica os erros máis importantes na execución dos principais xestos técnicos. EFB4.1.3. Describe a forma de realizar os movementos Realiza os circuítos técnicos de cada actividade deportiva. implicados nos modelos técnicos. EFB4.1.4. Mellora o seu nivel na execución e aplicación das
accións técnicas respecto ao seu nivel de partida, amosando
Curso 2015/16
Páx. 40
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 3º de ESO
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
actitudes de esforzo, autoexixencia e superación. EFB4.1.5. Explica e pon en práctica técnicas de progresión en
contornos non estables e técnicas básicas de orientación, adaptándose ás variacións que se producen, e regulando o esforzo en función das súas posibilidades. EFB4.2.1. Adapta os fundamentos técnicos e tácticos para Utiliza aspectos técnicos e tácticos para a conseguir proveito
nas actividades propostas. obter vantaxe na práctica das actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboración-oposición propostas. Aplica os principios básico da fase de ataque e a fase de defensa Colabora nas accións tanto ofensivas como defensivas EFB4.2.2. Describe e pon en práctica de xeito autónomo aspectos de organización de ataque e de defensa nas Atende aos estímulos antes de tomar decisións: compañeiros, adversarios, móbil, posición, distancias, etc. actividades físico-deportivas de oposición ou de colaboraciónoposición seleccionadas.
EFB4.2.3. Discrimina os estímulos que cómpre ter en conta
na toma de decisións nas situacións de colaboración, oposición e colaboración-oposición, para obter vantaxe ou cumprir o obxectivo da acción. EFB4.2.4. Reflexiona sobre as situacións resoltas valorando a Analiza o éxito ou fracaso na consecución dos obxectivos das distintas
oportunidade das solucións achegadas e a súa aplicabilidade a situacións similares.
tarefas a partir das decisións elixidas.
Educación Física. 1º de bacharelato Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
EFB1.1.1. Deseña, organiza e participa en actividades físicas, Deseña actividades físicas valorando a súa utilidade
como recurso de lecer activo, valorando os aspectos sociais e Participa nas actividades propostas culturais que levan asociadas e as súas posibilidades profesionais futuras, e identificando os aspectos organizativos e os materiais necesarios. EFB1.1.2. Adopta unha actitude crítica ante as prácticas de Toma conciencia dos posibles riscos que ten a actividade física
actividade física que teñen efectos negativos para a saúde Descubre os perigos asociados as distintas actividades e actúa en individual ou colectiva, e ante os fenómenos socioculturais consecuencia relacionados coa corporalidade e os derivados das Adapta a súa actividade en función do cansazo. manifestacións deportivas. Utiliza o material e o equipamento dun xeito apropiado EFB1.2.1. Prevé os riscos asociados ás actividades e os
derivados da propia actuación e da do grupo.
EFB1.2.2. Usa os materiais e os equipamentos atendendo ás
súas especificacións técnicas. EFB1.2.3. Ten en conta o nivel de cansazo como un elemento
de risco na realización de actividades que requiren atención ou esforzo. EFB1.3.1. Respecta as regras sociais e o contorno en que se Respecta as normas e aos compañeiros.
realizan as actividades físico-deportivas.
EFB1.3.2. Facilita a integración doutras persoas nas
Favorece a participación dos seus compañeiros. Intenta motivar aos compañeiros con menos capacidades
actividades de grupo, animando á súa participación e Axuda aos compañeiros na realización das tarefas
Curso 2015/16
Páx. 41
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 1º de bacharelato
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
respectando as diferenzas. EFB1.4.1. Aplica criterios de procura de información que Utiliza as novas tecnoloxías para a busca e difusión de información.
garantan o acceso a fontes actualizadas e rigorosas na materia. EFB1.4.2.
Comunica e comparte a información coa ferramenta tecnolóxica axeitada, para a súa discusión ou a súa difusión.
Colabora no proceso de creación e Participa activamente nas actividades de expresión propostas. desenvolvemento das composicións ou montaxes artísticas Demostra espontaneidade e creatividade nas súas representacións expresivas. Colabora na creación e representación dun montaxe de expresión corporal colectiva. EFB2.1.2. Representa composicións ou montaxes de A súa expresividade e linguaxe corporal permita o resto do grupo identificar expresión corporal individuais ou colectivas, axustándose a o representado unha intencionalidade de carácter estética ou expresiva. EFB2.1.1.
EFB2.1.3. Adapta as súas accións motoras ao sentido do
proxecto artístico expresivo.
EFB3.1.1. Integra os coñecementos sobre nutrición e balance Coñece os nutrientes
enerxético nos programas de actividade física para a mellora Sabe como é una dieta equilibrada da condición física e saúde. Coñece a pirámide alimentaria Coñece as vantaxes de levar una dieta equilibrada sobre a condición física e a saúde. Sabe como calcular o gasto enerxético: metabolismo +actividade física EFB3.1.2. Incorpora na súa práctica os fundamentos Aplica os fundamentos posturais e de recuperación básicos durante e
posturais e funcionais que promoven a saúde.
despois da actividade física.
EFB3.1.3. Utiliza de forma autónoma as técnicas de
activación e de recuperación na actividade física.
EFB3.1.4. Alcanza os seus obxectivos de nivel de condición Alcanza niveles de condición física axeitados a súa idade valorado cas
física dentro das marxes saudables, asumindo a responsabilidade da posta en práctica do seu programa de actividades.
seguintes probas: o o o o o o o o
Test de Couper Test de Course-Navette Carreira de 1000 m. Carreira de 40 m. Proba de axilidade (proba de acceso INEF) Test de flexibilidade sit-and-reach. Test de salto horizontal Test de lanzamento de balón medicinal
EFB3.2.1. Aplica os conceptos aprendidos sobre as Elabora un plan de mellora dunha capacidade física, indicando os seus
obxectivos e como avalialos. características que deben cumprir as actividades físicas cun enfoque saudable á elaboración de deseños de prácticas en Pon en práctica o plan deseñado función das súas características e dos seus intereses Indica os obxectivos persoais. Especifica os exercicios e as actividades EFB3.2.2. Avalía as súas capacidades físicas e coordinativas Indica variables da carga a realizar: nº de series, repeticións ou distancia, intensidade ou porcentaxe de forza e descansos considerando as súas necesidades e motivacións, e como requisito previo para a planificación da súa mellora.
Curso 2015/16
Páx. 42
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín Educación Física. 1º de bacharelato
Estándares de aprendizaxe
Indicadores de logro
EFB3.2.3. Concreta as melloras que pretende alcanzar co seu Indica os parámetros para avaliar os resultados programa de actividade. Realizar unha autoavaliación para modificar o programa proposto si é
necesario.
EFB3.2.4. Elabora e leva á práctica o seu programa persoal
de actividade física, conxugando as variables de frecuencia, volume, intensidade e tipo de actividade. EFB3.2.5. Comproba o nivel de logro dos obxectivos do seu
programa de actividade física, reorientando as actividades nos aspectos que non chegan ao esperado. EFB3.2.6. Formula e pon en práctica iniciativas para fomentar
o estilo de vida activo e para cubrir as súas expectativas.
EFB4.1.1. Perfecciona as habilidades específicas das Domina os xestos técnicos básicos dos xogos e actividades deportivas
actividades individuais que respondan aos seus intereses.
EFB4.1.2. Adapta a realización das habilidades específicas
aos condicionantes xerados polos compañeiros e as compañeiras, e polas persoas adversarias, nas situacións colectivas.
practicadas
Pon en práctica variedade de recursos dende o punto de vista técnico Utiliza con eficacia os xestos técnicos dos xogos e actividades deportivas
para resolver situacións motoras de distinta complexidade e conseguir vantaxes Analiza os participantes para elaborar estratexias. EFB4.1.3. Resolve con eficacia situacións motoras nun Pon en práctica as estratexias deseñadas por el ou os compañeiros. contexto competitivo. Respecta o papeis e as funcións asignadas desde o punto de vista táctico EFB4.1.4. Pon
en práctica técnicas específicas das actividades en ámbitos non estables, analizando os aspectos organizativos necesarios.
EFB4.2.1. Desenvolve accións que conduzan a situacións de
vantaxe con respecto á persoa adversaria, nas actividades de oposición. EFB4.2.2. Colabora con participantes nas actividades físico-
deportivas nas que se produce colaboración ou colaboraciónoposición, e explica a achega de cadaquén. EFB4.2.3. Desempeña as funcións que lle corresponden, nos
procedementos ou nos sistemas postos en práctica para conseguir os obxectivos do equipo. EFB4.2.4. Valora a oportunidade e o risco das súas accións
nas actividades físico-deportivas desenvolvidas.
EFB4.2.5. Formula estratexias ante as situacións de
oposición ou de colaboración-oposición, adaptándoas ás características das persoas participantes.
Curso 2015/16
Páx. 43
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
9.2.- Práctica docente Para avaliar a práctica docente valoraranse os seguintes apartados: 1. Estándares de aprendizaxe traballados e non traballados 2. Nivel de consecución dos indicadores de logro 3. Adecuación da planificación: materiais utilizados, nivel de dificultade, nº e duración das actividades propostas 4. Motivación demostrada polos alumnos na realización das actividades 5. Grado de satisfacción dos alumnos: realizarase unha enquisa ao final do curso para que o alumnado opine sobre: a. Contidos b. Metodoloxía c. Temporalización dos contidos d. Instrumentos de avaliación
10.-
Organización
das
actividades
de
seguimento,
recuperación e avaliación das materias pendentes A práctica totalidade dos alumnos que teñen a materia de Educación Física pendente ou repiten curso coa materia suspensa é por motivos de absentismo escolar ou non traer o material (roupa e calzado deportivo, raqueta). Nestes casos o profesor terá una comunicación constante co titor para levar un control exhaustivo da asistencia a clase e a comunicación cos pais para que o alumno teña o material e deste xeito poda recupera-la materia. Se o alumno tivera suspendido a materia por non superar os mínimos prácticos esixidos para unha avaliación positiva, o profesor deberá prestar una atención máis individualizada e se fora necesario deseñar una serie de exercicios e actividades para que o alumno traballase ademais das clases de Educación Física. Os alumnos/as da E.S.O. que teñan a materia pendente de anos anteriores poderán recuperala si a levan aprobada na 2ª avaliación no curso actual. De non ser así poderán recuperala facendo un traballo e no último caso cos exames nas convocatorias de Xuño e Setembro. Nestes
Curso 2015/16
Páx. 44
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
exames os alumnos/as terán que realizar una proba teórica e unha proba práctica de acordo cos contidos mínimos expostos anteriormente para cada curso. Os alumnos/as de Bacharelato que teñan a materia pendente terán que realizar una proba teórica e una proba práctica de acordo cos graos mínimos expostos anteriormente para 1º de Bacharelato.
11.- Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar como consecuencia dos seus resultados Para a avaliación inicial debido a imposibilidade de realizar probas prácticas individuais a cada alumnos utilizaranse as 4-5 primeiras sesións para facer:
unha valoración colectiva para elixir as metodoloxías máis axeitadas en función do posible rendemento e socioloxía do grupo
una valoración individual para detectar aqueles alumnos/as que poidan necesitar dalgunha medida individual en función das súas capacidades
12.- Medidas de atención a diversidade Os alumnos con limitacións, xa sexan permanentes ou temporais, realizarán as actividades que non prexudiquen ó seu problema, á vez que complementarán con traballos prácticos ou teóricos os contidos que non podan desenvolver para alcanzar os obxectivos previstos. No caso de que se solicite unha adaptación curricular, esta farase á vista dun certificado médico oficial no que debe constar de forma específica e con claridade as limitacións de acción que teña a persoa.
13.- Elementos transversais Os contidos da educación física tocan de forma implícita a meirande parte dos temas transversais. A educación para a saúde e calidade de vida é un dos propósitos que pretende a nosa área, nos diferentes temas que abarca: a hixiene (calzado, roupa, ducha,…), a prevención das lesións (quecemento, relaxación, emprego de material adecuado, etc), adecuado estado físico que permita solucionar as demandas que o traballo e as actividades cotiás requiren (mellora dos
Curso 2015/16
Páx. 45
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
compoñentes da condición física saudable: resistencia aerobia, forza resistencia, flexibilidade,…), alimentación e nutrición (adecuada ás actividades realizadas para evitar carencias ou excesos, control de peso ou delgadeza, debilidade extrema, elaboración de programas de actividade física, dietas, etc.) ou a saúde mental ( actividade física como descanso, recreación, contacto con outras persoas, loita contra o estrés,…). De igual xeito a educación para a igualdade entre os sexos é algo que abordaremos en tódolos bloques de contidos. Cos contidos referidos a actividades no medio natural inténtase incidir na educación ambiental. Nos demais temas trátase de maneira explícita. Para a educación do consumidor usaremos temas referidos ó consumo e ó deporte, marcas deportivas, bebidas, aparellos, etc. Cando se toquen aspectos de nutrición se incidirá sobre todo nos produtos de adelgazamento, complexos vitamínicos, anabolizantes,… Con tódolos contidos intentarase traballar sobre a educación para a paz e sobre a educación moral e cívica. En cursos superiores fomentarase o espírito emprendedor intentando que os alumnos sexan cada vez máis creativos e autónomos A educación vial tratarémola co traballo de traxectorias, desprazamentos, atención selectiva, anticipación perceptiva, avaliación de situacións e rápida toma de decisións, etc. Por último resaltar que unha das áreas que mais pode contribuír á educación para o pracer é a educación física. Moitos dos contidos que desenrolamos pretenden dar unha formación ó alumno que lle permita ocupar parte do tempo de lecer con actividades físicas diversas.
14.- Actividades complementarias e extraescolares O Departamento ten previsto realizar actividades deportivas nos recreos con todos os niveis. Pretendemos organizar unha liga de fútbol sala e outra de voleibol durante todo o curso. Tamén participaremos no programa do Deporte Escolar. Ademais xunto co departamento de Normalización Lingüística realizaremos varias sesións con alumnos de 1º de ESO sobre xogos autóctonos e locais. Por último realizaremos unha excursión no último trimestre como en anos anteriores.
Curso 2015/16
Páx. 46
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
15.- Programación da educación en valores Na programación de educación física os valores son unha parte fundamental dos obxectivos, a un nivel semellante os contidos propiamente ditos:
No deseño das actividades tense en conta a diversidade do alumnado adaptando o nivel de esixencia as súas capacidades.
O respecto as normas e os compañeiros é un pilar básico da práctica deportiva e da convivencia.
O compañeirismo e a solidariedade son fundamentais en calquera actividade colectiva e potenciase nas clases por riba do resultado.
Búscase a tolerancia e a igualdade de sexos, razas ou etnias fomentando os grupos mixtos en calquera actividade evitando calquera asomo de discriminación.
Superación, entendida como a capacidade de esforzarse para conseguir mellorar afastándose do exceso de competitividade do deporte de elite.
16.- Accións de contribución ao proxecto lector Aínda que a materia de Educación Física non se presta especialmente o fomento da lectura o departamento intentará contribuír do seguinte xeito:
Fomento da lectura: participaremos no Plan Lector elaborado polo centro. Ademais nas clases teóricas de 1º e 2º de ESO os alumnos dedicarán unha parte da clase á lectura comprensiva dos apuntes antes da explicación do profesor.
17.- Accións de contribución ao plan TIC O departamento realizará gravacións das sesións prácticas ou de avaliación para elaborar un material co que despois os alumnos terán que traballar utilizando diversos medios audiovisuais. Nas clases teóricas utilizaranse os medios dixitais dispoñibles (canón, ordenadores) e daremos ós alumnos a posibilidade de ter apuntes e outro material en formato dixital. Valoraranse positivamente calquera material ou traballo feito ou presentado polo alumnos cas novas tecnoloxías. Curso 2015/16
Páx. 47
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
18.- Accións de contribución ao plan de convivencia A materia de Educación Física e na súa maioría práctica, polo que en todo momento se ten en conta o bo comportamento do alumno tanto a nivel individual coma colectivo, incidindo na nota do propio alumno. Calquera práctica físico-deportiva basease no respecto das normas establecidas, dos compañeiros e dos adversarios o que contribúe a convivencia.
19.- Mecanismos de revisión, avaliación e modificacións das programacións didácticas en relación cos resultados académicos e procesos de mellora. En todas as reunións do Departamento revísase o cumprimento da programación. Despois de cada avaliación analízanse os resultados dos distintos grupos e niveis, tanto a nivel cuantitativo como cualitativo. Ademais na memoria de fin de curso farase tamén unha avaliación da mesma. En función dos resultados valorarase introducir medidas da programación. Aínda que os resultados, como queda reflectido nas memorias do fin de curso, son bastantes bos no departamento consideramos que se pode mellorar si se poñen en práctica ou incorporan novos contidos e metodoloxías. Pero para poder facelo é fundamental o incremento do orzamento asignado ao Departamento (bastante limitado) xa que case sempre a maior parte do mesmo dedícase a repoñer material. Ademais ó ter que compartir as instalacións en varios grupos tamén limita as posibilidades de introducir algúns contidos, xa que non é posible planificar melloras que implicarían, en moitos casos, dispoñer do Pavillón para un so grupo. Sería necesario ter outra instalación cuberta. Por último os cursos de formación relacionados coa nosa materia son mínimos e os realizados en Verín inexistentes. Na nosa materia é moi importante o aspecto práctico polo que a opción de cursos na rede é moi limitada.
Curso 2015/16
Páx. 48
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Tentaremos na medida das nosas posibilidades materiais e humanas mellorar tanto aspectos de programación coma aspectos metodolóxicos de cara ó ano que ven:
Introducindo novas actividades na programación ou mellorando as desenroladas outros anos intentando facelas mais atractivas.
Colaborando co Concello na utilización das instalacións: Complexo deportivo "A Granxa"
Mellorando as diversas competicións que se levan a cabo no recreo
Colaborando co Departamento de Orientación e co equipo directivo para que os alumnos problemáticos se integren o mellor posible e non prexudiquen os demais compañeiros.
Curso 2015/16
Páx. 49
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
PROGRAMACIÓN 2º ESO – 4º ESO 20. Introdución A materia de Educación Física ten como finalidade principal que os alumnos e as alumnas alcancen a competencia motriz, entendida como un conxunto de coñecementos, procedementos, actitudes e emocións que interveñen nas múltiples interaccións que realiza unha persoa no seu medio e coas demais, que permite que o alumnado supere os problemas motores propostos tanto nas sesión de Educación Física como na súa vida cotiá; sempre actuando de forma coherente e en concordancia co nivel de desenvolvemento psicomotor, e outorgándolle especial sensibilidade á atención á diversidade nas aulas, utilizando estratexias inclusivas e procurando a integración dos coñecementos, os procedementos, as actitudes e as emocións que se vinculan á conduta motora.
Na educación secundaria obrigatoria e no bacharelato o alumnado utilizará o seu potencial motor á vez que desenvolve todas as súas capacidades. Isto implica mobilizar toda unha serie de coñecementos, habilidades motrices, actitudes e valores en relación co corpo, en diversas situacións de ensino e aprendizaxe, nas que a experiencia individual e colectiva permita adaptar a conduta motriz a diferentes ámbitos, conseguindo que o alumnado sexa un suxeito activo, responsable da xestión do seu estilo de vida saudable. Nestas etapas educativas, a Educación Física debe permitir incrementar e mellorar o seu compromiso motor, sempre adecuado ás súas posibilidades, e desenvolver as habilidades motrices específicas con complexidade crecente á medida que se progresa nos sucesivos cursos. As propias actividades axudarán, ademais, a desenvolver a relación coas demais persoas, o respecto, a atención especial á igualdade de xénero, entendendo as diferenzas relativas ás capacidades psicofísicas entre as rapazas e os rapaces, os condicionantes dos estereotipos sociais, a colaboración, o traballo en equipo, o xogo limpo, a resolución de conflitos, o recoñecemento do esforzo para lograr metas, a aceptación de regras establecidas e o desenvolvemento da iniciativa individual. Educación Física, tanto na etapa de ESO coma no bacharelato, terá como fin estratéxico introducir o alumnado cara a práctica de actividades físico-deportivas e artístico-expresivas, nas que poida manter un papel de practicante activo ao longo da súa vida, tendo en conta as novas formas de
Curso 2015/16
Páx. 50
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
prácticas motrices que xorden na sociedade actual, moitas delas vinculadas ao contorno próximo do alumnado pola motivación intrínseca que representan. Cómpre salientar os xogos e os deportes tradicionais galegos, que, xunto coas danzas e os bailes propios de Galicia, supoñen un elemento importante de transmisión do noso patrimonio artístico e cultural, ademais de fomentar as relacións interxeracionais. As propostas didácticas deben incorporar a reflexión e a análise dos procesos de ensino e aprendizaxe, co fin de facilitar estratexias de transferencia dos coñecementos a outras situacións.
Descripción xeral do entorno O I.E.S. “ Xesús Taboada Chivite” encóntrase situado na entrada da vila de Verín, sendo a localidade máis importante do val de Monterrei. A súa actividade industrial é practicamente nula. A poboación dedícase, case en exclusiva, ó sector servizos, á construción e ó agro. O estoupido da burbulla inmobiliaria afectou dun xeito importante a moitas familias perdendo moito poder adquisitivo. Este feito incrementou as dificultades dalgúns alumnos para poder comprar material e mesmo para alimentarse axeitadamente o que redunda no seu rendemento escolar. O nivel cultural dos verineses é medio. Situada a escasos 15 km. de Portugal o intercambio económico, cultural e deportivo cos nosos veciños é constante.
Descripción do nivel xeral e do interese do alumnado pola educación física O interese pola actividade física polo alumnado é mínimo e limítase practicamente ó gusto polo fútbol e algún outro deporte colectivo dun número de alumnos bastante limitado. Dun xeito progresivo os profesores intentamos introducir outro tipo de actividades, que posiblemente non practiquen fora do ámbito escolar, para que os alumnos teñan una maior coñecemento e unha maior experiencia á hora de escoller algunha actividade física ou deportiva nun futuro.
Normas do departamento sobre o uso das instalacións e o material. outras normas de carácter xeral A.- Normas sobre uso das instalacións e material.1.- Cada grupo é responsable do coidado e mantemento dos vestiarios e do material utilizado. Os alumno/as faranse cargo dos danos intencionados nos mesmos. 2.- Non se poden utilizar as instalacións nin o material no horario lectivo ou extraescolar sen a autorización dun profesor do seminario. Curso 2015/16
Páx. 51
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
3.- Os alumnos/as axudarán a recoller e facer o reconto do material. 4.- É obrigatorio traer roupa e calzado deportivo axeitado á instalación.
B.- Normas xerais.1.- O alumnado ten 7 minutos para mudarse de roupa antes de pasar lista nas clases de Educación Física. 2.- O remate da sesión os alumnos/as disporán dun mínimo de 5 minutos para asearse e mudarse de roupa.
21. COMPETENCIAS BÁSICAS A materia de educación física contribúe de xeito directo e claro á consecución de tres competencias básicas: a competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico, a competencia social e cidadá e a competencia cultural e artística. De forma xenérica, contribúe a outras tres: competencia en comunicación lingüística, competencia para aprender a aprender e autonomía e iniciativa persoal. Ao resto das competencias contribúe de forma menor.
Para o desenvolvemento da competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico formularemos actividades que se realizarán en diferentes entornos e que xeran a capacidade de afrontar e superar múltiples retos motores, tanto na aula como na vida cotiá: traballo de todo tipo de desprazamentos, individuais ou en grupo que impliquen continuos axustes corporais adaptados ás condicións do espazo físico no que se desenvolven. Ademais fomentarase o coñecemento do corpo humano e a saúde como medio que favorece esta interacción. Por outra banda, un dos contidos básicos da educación física son as actividades no medio natural. Polo tanto o coñecemento de materiais, técnicas e tipo de actuación, de forma que se garanta a seguridade nos diferentes contornos fóra do espazo-aula como promoción
dunha
utilización
responsable
do
medio
natural
garanten
o
desenvolvemento desta competencia.
Desde o punto de vista da competencia social e cidadá traballaranse actividades individuais e de grupo a través do propio corpo, que impliquen situacións de cooperación e Curso 2015/16
Páx. 52
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
de oposición, e de a aceptación de regras e normas establecidas polo grupo na práctica de xogos ou deportes, así como o respecto aos materiais, ao contorno e ás persoas participantes. Estas actividades favorecen a interacción entre compañeiros e compañeiras permitindo establecer relacións construtivas que facilitan a integración do alumnado na sociedade e/ou no grupo. Ademais hai que desenvolver no alumnado un espírito crítico que lle permita analizar os valores e actitudes que xiran arredor do deporte e da súa actualidade. Ë importante que conceptos como satisfacción, autonomía, confianza, esforzo, axuda ou traballo en equipo serán un referente a seguir.
Esta competencia tamén relaciona o dereito que toda a cidadanía ten á saúde coa promoción da actividade física no período escolar. A inactividade física é un problema importante de saúde pública. A visión dunha mocidade sedentaria, observadora deportiva e afastada da práctica motora, con índices crecentes de obesidade e problemas de saúde establece como prioridade social a educación para a prevención de comportamentos de risco (sedentarismo) e a promoción da actividade física como hábito saudable.
A educación física contribúe á competencia cultural e artística en dous planos diferentes. O primeiro plano vén definido polo enriquecemento cultural que supón para o alumnado a práctica e o coñecemento das actividades físicas e deportivas. O segundo plano vén determinado pola observación da actividade, física e deportiva como unha forma artística, como elemento plástico. No primeiro caso, esta competencia supón apreciar, comprender e valorar os deportes, os xogos tradicionais, as actividades expresivas ou a danza, e consideralos como parte do patrimonio cultural dos pobos, algo que é necesario coñecer e preservar. Para conseguilo é necesario favorecer o acceso do alumnado á historia literaria e visual da educación física, ao coñecemento dos seus momentos máis singulares e a unha reflexión e valoración crítica sobre a súa transcendencia no contexto cultural en que teñen/tiveron lugar. No segundo caso, desenvólvese esta competencia ensinando a ver e a percibir os aspectos estéticos (elasticidade, expresividade, harmonía, plasticidade), que poden existir dentro dun acto motor, especialmente na observación das grandes competicións e encontros deportivos. A súa aplicación farase a través do desenvolvemento das Curso 2015/16
Páx. 53
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
habilidades perceptivas e da experimentación sensorial, especialmente a través da realización de propostas rítmico-expresivas, individuais ou grupais e da visualización de actividades deportivas ou de expresión corporal de alto nivel. A educación física promove de forma singular a consecución da autonomía e iniciativa persoal das alumnas e dos alumnos. O ensino dos xogos e deportes, das actividades no medio natural ou do desenvolvemento da condición física e a expresión corporal permiten a formación dunha persoa autónoma capaz de anticipar, percibir, decidir, relacionar, executar e reflexionar sobre as súas actuacións e de transferir o traballo na aula a outros espazos fora dela.
O fomento da autonomía e a iniciativa persoal faise en educación física, basicamente, desde tres campos:
A interacción entre o profesorado e o alumnado na posibilidade de autoxestión ou xestión compartida das propias sesións de educación física ou da organización de propostas complementarias como xornadas deportivas.
Desde a metodoloxía de traballo: a utilización de propostas máis creativas, máis
autónomas,
máis
individualizadas,
máis
exploratorias,
para
desenvolver unha maior capacidade de iniciativa persoal.
Desde as exixencias e os retos da propia actividade, xa que as tarefas con certa dificultade técnica ou física, implican situacións en que o alumnado debe manifestar autosuperación e perseveranza.
A educación física axuda á consecución da competencia para aprender a aprender ao ofrecer recursos para a planificación de determinadas actividades físicas a partir dun proceso de experimentación. Para iso deberán realizarse actividades que, polo seu contido, propicien a resolución de problemas. Tamén hai que formular situacións en que se revelen contradicións e buscar posibles solucións ante as actividades cooperativas ou de competición. Aprender a aprender en educación física tamén implica desenvolver habilidades para o traballo en equipo e a adquisición de aprendizaxes técnicas, estratéxicas e tácticas que sexan xeneralizables para varias actividades deportivas.
A educación física traballa a competencia lingüística mediante o uso de diversas
Curso 2015/16
Páx. 54
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
linguaxes. Algunhas sonlle propias e outras son compartidos. A adquisición da competencia en comunicación lingüística prodúcese en educación física de dúas formas diferentes. A primeira, do mesmo xeito que no resto das materias, a través das expresións e o vocabulario específico desta materia. Ademais na área de educación física úsase unha linguaxe corporal. A comunicación xestual, a utilización de ritmos e danzas, a respiración e, en xeral, as técnicas de dominio corporal son os medios axeitados para traballar esta competencia.
A contribución da educación física á adquisición da competencia matemática é de carácter secundario e prodúcese a través do desenvolvemento de diversos contidos específicos da educación física e a partir doutros de carácter transversal. O cuantitativo no espacial, no temporal, nas distancias e traxectorias, está reflectido en moi diversos momentos e actos. O control do tempo, a toma de pulsacións, o ritmo en función da distancia, a ocupación espacial, son formas que se manexan habitualmente en educación física.
Por último o tratamento da información e competencia dixital enfocarase desde dous campos:
Desenvolvemento de habilidades que permitan ó alumnado buscar, recopiar, seleccionar e analizar a múltiple información sobra actividades físicas que pode atopar na actualidade: prensa, bibliografía, medios de comunicación e Internet principalmente.
Posibilidade de utilizar a tecnoloxía dixital (gravación, edición e visionado das sesións) como medio de avaliación por parte do alumnado do seu proceso de aprendizaxe.
Curso 2015/16
Páx. 55
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
22. Obxectivos, contidos e criterios de avaliación para E.S.O. 22.1. OBXECTIVOS DE ETAPA. Coñecer os trazos que definen unha actividade física saudable e os efectos beneficiosos que esta ten para a saúde individual e colectiva.. Valorar a práctica habitual e sistemática de actividades físicas como medio para mellorar as condicións de saúde e calidade de vida. Realizar tarefas dirixidas ao incremento das posibilidades de rendemento motor, á mellora da condición física para a saúde e ao perfeccionamento das funcións de axuste, dominio e control corporal, adoptando unha actitude de autoesixencia na súa execución. Coñecer e consolidar hábitos saudables, técnicas básicas de respiración e relaxación como medio para reducir desequilibrios e aliviar tensións producidas na vida cotiá e na práctica físico-deportiva. Planificar actividades que permitan satisfacer as necesidades en relación coas capacidades físicas e habilidades específicas a partir da valoración do nivel inicial. Realizar actividades físico-deportivas no medio natural que teñan baixo impacto ambiental, contribuíndo á súa conservación. Coñecer e realizar actividades deportivas e recreativas individuais e colectivas aplicando os fundamentos regulamentarios, técnicos e tácticos en situacións de xogo, con progresiva autonomía na súa execución. Amosar habilidades e actitudes sociais de respecto, traballo en equipo e de deportividade
na
participación
de
actividades,
xogos
e
deportes,
independentemente das diferenzas de xénero, culturais, sociais e de habilidade. Practicar e deseñar actividades expresivas con ou sen base musical, utilizando o corpo como medio de comunicación e expresión creativa. Adoptar unha actitude crítica ante o tratamento do corpo, a actividade física e o deporte no contexto social.
Curso 2015/16
Páx. 56
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
22.2. OBXECTIVOS DE CURSO. 2º E.S.O.:
Afondar ó alumno ca terminoloxía específica da E.F.
Coñecer e valorar o quecemento e os principais efectos fisiolóxicos do quecemento.
Coñecer os tipos de quecemento: xeral e específico
Traballar as capacidades físicas básicas relacionadas coa saúde.
Coñecer o concepto de frecuencia cardíaca máxima e de repouso
Practicar as habilidades motrices básicas.
Coñecer os aspectos regulamentarios e os xestos técnicos básicos de oposición.
Iniciar ó alumno na práctica dun deporte individual de oposición.
Potenciar no ó alumno a importancia do traballo en equipo (cooperaciónoposición).
Aumentar o coñecemento dos xestos técnicos dos principais deportes colectivos.
Mellorar na práctica dos principais deportes colectivos.
Practicar xogos e deportes autóctonos que forman parte do seu entorno inmediato e de Galicia.
Experimentar mediante a linguaxe corporal formas de comunicarse con outras persoas.
Coñecer a importancia do control da respiración e a relaxación
na
expresión corporal.
Realizar percorridos, preferentemente no medio natural.
Adquirir técnicas de cabullería básica.
4º E.S.O.:
Dirixir un quecemento para unha actividade específica.
Estudar na práctica o concepto de planificación.
Coñecer os principais sistemas e métodos de adestramento.
Curso 2015/16
Páx. 57
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Aplicar o concepto de adaptación orgánica á práctica de actividades físicas.
Estudar e recoñecer os principais efectos da práctica sistemática de actividades físicas no sistema osteo-articular.
Estudar e recoñecer os principais efectos da práctica sistemática de actividades físicas no sistema muscular.
Estudar e recoñecer os principais efectos da práctica sistemática de actividades físicas no sistema cardiocirculatorio.
Aplicar os primeiros auxilios en casos específicos
Estudar as distintas vías de produción de enerxía do organismo
Planificar un traballo de desenvolvemento da resistencia, flexibilidade ou forza de resistencia.
Valorar os efectos negativos que determinados hábitos (fumar, beber, sedentarismo,...) teñen sobre a condición física e sobre a saúde.
Perfeccionar os xestos técnicos dun deporte individual.
Perfeccionar os xestos técnicos dun deporte colectivo diferente do curso anterior.
Profundizar no dominio de certas técnicas de dramatización.
Coñecer a relación entre actividade física, a saúde e o medio natural.
Realizar
actividades
especializadas
e
de
carácter
recreativo,
preferentemente desenvolvidas no medio natural (escalada, carreira de orientación,...).
Curso 2015/16
Páx. 58
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
22.3. BLOQUES DE CONTIDOS. 2º E.S.O.: BLOQUE 1: CONDICIÓN FÍSICA E SAÚDE CONCEPTOS:
Obxectivos do quecemento. Quecemento xeral e específico.
Capacidade físicas principalmente relacionadas coa saúde: resistencia aerobia e flexibilidade.
Relación entre hidratación e práctica de actividade física.
Coñecemento das técnicas de respiración e a súa adecuación a vida cotiá.
PROCEDEMENTOS:
Realización
de
xogos
e
exercicios
aplicados
ó
quecemento.
Recompilación destes.
Acondicionamento físico xeral con especial incidencia na resistencia aerobia e na flexibilidade.
Control da intensidade do esforzo: toma de frecuencia cardíaca e cálculo za zona de actividade.
Realización de xogos e exercicios para a mellora da condición física.
ACTITUDES:
Recoñecemento e valoración da relación existente entre unha boa condición física e a mellora das condicións de saúde.
Recoñecemento e valoración da importancia da adopción dunha postura correcta en actividades cotiá.
Valoración de hábitos saudables como descansar axeitadamente e realizar actividade física. Toma de conciencia sobre os efectos que para a saúde teñen determinados hábitos como o consumo de tabaco, alcohol e estupefacientes.
BLOQUE 2: XOGOS E DEPORTES. CONCEPTOS:
Curso 2015/16
Páx. 59
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Coñecemento de xogos e deportes tradicionais en Galicia.
Os deportes de competición entre dúas persoas como fenómeno social e cultural.
Identificación de elementos regulamentarios dos deportes.
PROCEDIMENTOS:
Práctica de actividades e xogos para a apredizaxe dos deportes individuais.
Realización de xogos e actividades con elementos técnicos, tácticos e regulamentarios dos deportes de competición entre dúas persoas.
Práctica dos fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dun deporte colectivo.
Realización de actividades xogadas e actividades cooperativas. Novos desafíos físicos cooperativos.
ACTITUDES:
Respecto e aceptación das regras das normas dos deportes de competición entre dúas persoas e das establecidas polo grupo.
Autocontrol ante as situacións de contacto físico que se dan nos xogos e no deporte.
Cooperación nas funcións atribuídas dentro dun labor de equipo para a consecución de obxectivos comúns.
Tolerancia e deportividade por riba da procura desmedida de resultados.
BLOQUE 3: EXPRESIÓN CORPORAL. CONCEPTOS:
A linguaxe corporal e a comunicación non verbal.
Os xestos e as posturas.
PROCEDIMENTOS:
Experimentación de actividades encamiñadas ao dominio, ao control corporal e á comunicación coas outras persoas.
Curso 2015/16
Páx. 60
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Control da respiración e da relaxación nas actividades expresivas.
Realización de danzas do mundo de carácter colectivo.
ACTITUDES:
Aceptación das diferenzas individuais e respecto ante a execución.
BLOQUE 4: ACTIVIDADES NO MEDIO NATURAL. CONCEPTOS:
As actividades físico-deportivas no medio natural: terra, aire e auga.
O sendeirismo: descrición, tipos de carreiro, material e vestimenta necesaria.
PROCEDIMENTOS:
Realización de habilidades adaptadas ao tipo de actividade recreativa proposta: nadar, rubir, esquiar, remar...
Realización de percorridos, preferentemente no medio natural.
Adquisición de técnicas básicas no medio natural: aplicación de cabullería básica.
ACTITUDES:
Respecto do ambiente e valoración deste como lugar rico en recursos para a realización de actividades recreativas.
Aceptación e repecto das normas para a conservación do medio urbano e natural. Toma de conciencia dos usos adecuados en ambos os contornos.
4º E.S.O.: BLOQUE 1: CONDICIÓN FÍSICA E SAÚDE CONCEPTOS:
O quecemento como medio de prevención de lesións.
Sistemas
e
métodos
de
adestramento
das
capacidades
físicas
relacionadas coa saúde: resistencia aerobia, flexibilidade e forza resistencia.
Curso 2015/16
Páx. 61
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Efectos do traballo de resistencia aerobia, de flexibilidade e de forza resistencia sobre o estado de saúde: efectos beneficiosos, riscos e prevención.
Primeiras
actuacións ante
as
lesións máis
comúns que
poden
manifestarse na práctica deportiva. Protocolos básicos de primeiros auxilios.
PROCEDEMENTOS:
Realización e práctica de quecementos autónomos, logo da análise da actividade física que se vai a realizar.
Aplicación dos métodos de adestramento físico da resistencia aerobia, flexibilidade e forza de resistencia.
Elaboración e posta en práctica dun plano de traballo dunha das capacidades físicas relacionadas coa saúde.
Aplicación de técnicas e métodos de relaxación de forma autónoma.
ACTITUDES:
Toma de conciencia da propia condición física e predisposición a mellorala.
Valoración dos métodos de relaxación para aliviar tensións da vida cotiá.
Valoración dos efectos negativos que determinados hábitos (fumar, beber, sedentarismo,...) teñen sobre a condición física e sobre a saúde e adopción dunha actitude de rexeitamento ante estes.
BLOQUE 2: XOGOS E DEPORTES. CONCEPTOS:
Coñecemento de xogos e deportes tradicionais en Galicia e na propia zona, así como do seu regulamento. Procura de información sobre variacións locais.
PROCEDIMENTOS:
Realización de xogos e deportes individuais, de competición entre dúas persoas e colectivos de lecer e recreación.
Curso 2015/16
Páx. 62
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Práctica dos fundamentos técnicos, tácticos e regulamentarios dos deportes.
ACTITUDES:
Planificación e organización de campionatos nos cales se utilicen sistemas de puntuación que potencien as actitudes, os valores e o respecto ás normas.
Valoración dos xogos e deportes como actividades físicas de lecer e tempo libre.
Aceptación de normas sociais e democráticas que rexen nun traballo en equipo.
BLOQUE 3: EXPRESIÓN CORPORAL. CONCEPTOS:
Adquisición de directrices para o deseño de composicións coreográficas.
PROCEDIMENTOS:
Creación de composicións coreográficas colectivas con apoio dunha estrutura musical incluíndo os diferentes elementos: espazo, tempo e intensidade.
ACTITUDES:
Participación e achega ao traballo en grupo nas actividades rítmicas.
Disposición favorable á desinhibición na presentación individual ou colectiva de exposicións orais e rítmicas en público.
BLOQUE 4: ACTIVIDADES NO MEDIO NATURAL. CONCEPTOS:
Relación entre a actividade física, a saúde e o medio natural.
Habilidades de manipulación dos elementos naturais (refuxio, vivac).
PROCEDIMENTOS:
Participación na organización de actividades no medio natural de baixo impacto
Curso 2015/16
ambiental,
no
medio
terrestre
ou
acuático.
Procura Páx. 63
e
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
procesamento da información. Presentación de proxectos a compañeiros e compañeiras.
Realización de actividades especializadas e de carácter recreativo, preferentemente desenvolvidas no medio natural (escalada, carreira de orientación,...).
Realización de actividades especializadas e de carácter recreativo, desenvolvidas no medio natural (remo, montañismo...).
ACTITUDES:
Toma de conciencia do impacto que teñen algunhas actividades físicodeportivas no medio natural.
22.4. CRITERIOS DE AVALIACIÓN. 2º E.S.O.:
Incrementar a resistencia aerobia e a flexibilidade respecto o seu nivel inicial.
Recoñecer, a través da práctica, as actividades físicas que se desenvolven nunha franxa da frecuencia cardíaca beneficiosa para a saúde.
Mostrar autocontrol na aplicación da forza ante situacións de contacto físico en xogos e actividades de loita.
Manifestar actitudes de cooperación, tolerancia e deportividade tanto cando se adopta o papel de participante como o de espectador/a na práctica dun deporte colectivo.
Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia.
Resolver
desafíos
físicos
descoñecidos
previamente
de
forma
cooperativa.
Crear e poñer en práctica unha secuencia harmónica de movementos corporais a partir dun ritmo escollido.
Realizar de forma autónoma un percorrido de carreira cumprindo normas de seguridade básica e resolvendo pequenos problemas suscitados no devandito itinerario, á vez que amosa unha actitude de respecto cara á conservación do contorno en que se leva a cabo a actividade.
Curso 2015/16
Páx. 64
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Buscar información en diferentes medios e fontes sobre as saídas que se van a realizar ao medio.
4º E.S.O.:
Planificar e poñer en práctica quecementos autónomos respectando pautas básicas para a súa elaboración e atendendo as características da actividade física que se realizará.
Analizar os efectos beneficiosos e de prevención que o traballo regular de resistencia aerobia, de flexibilidade e de forza resistencia supoñen para o estado de saúde.
Deseñar e levar a cabo un plan de traballo dunha capacidade física relacionada coa saúde, incrementando o propio nivel inicial, a partir do coñecemento de sistemas e métodos de adestramento.
Resolver situacións de xogo dos deportes traballados, aplicando os coñecementos técnicos, tácticos e regulamentarios adquiridos.
Coñecer e realizar xogos e deportes tradicionais de Galicia, propios dos contorno do centro.
Resolver supostos prácticos sobre as lesións que se poden producir na vida cotiá, na práctica de actividade física e no deporte, aplicando unhas primeiras atencións e protocolos básicos de actuación.
Manifestar unha actitude crítica ante as prácticas e valoracións que se fan do deporte e do corpo a través dos diferentes medios de comunicación.
Participar na organización es posta en práctica de torneos en que se practiquen torneos e actividades físicas realizadas ao longo da etapa.
Participar de forma desinhibida e construtiva na creación e realización de actividades expresivas colectivas con soporte musical.
Utilizar os tipos de respiración e as técnicas e métodos de relaxación como medio para a redución de desequilibrios e o alivio de tensións producidas na vida cotiá.
Planificar unha saída ao medio natural e resolver dun xeito cooperativo problemas que se presentan nel a partir dos contidos traballados.
Curso 2015/16
Páx. 65
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
23. Grao de consecución das competencias básicas O departamento vai avaliar as tres competencias básicas directamente relacionadas ca materia: competencia no coñecemento e interacción co mundo físico, competencia social e cidadá e a competencia cultural e artística
2º ESO: COMPETENCIA NO COÑECEMENTO E INTERACCIÓN CO MUNDO FÍSICO
1. Coñece os beneficios do quecemento para a saúde 2. Coñece as capacidades físicas básicas relacionadas coa saúde 3. Mellora as capacidades físicas , principalmente as relacionadas coa saúde 4. Realiza desprazamentos sinxelos, individuais ou en grupo en función das condicións do espazo físico 5. Adapta os seus movementos ós obxectos (balóns, pelotas, etc.) que se utilizan nos distintos deportes 6. Realiza un percorrido no medio natural
COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ
1. Participa activamente en actividades de cooperación 2. Acepta e respecta as normas na práctica de xogos e deportes 3. Sabe relacionarse cos demais 4. Respecta ós compañeiros e ó profesor 5. Pide axuda cando non é capaz de resolver un problema 6. Respecta e coida o material e as instalacións
COMPETENCIA CULTURAL E ARTÍSTICA
1. Comprende, valora e coñece os xogos e deportes tradicionais 2. Utiliza a linguaxe corporal para expresar ideas sinxelas de forma individual e colectiva
Curso 2015/16
Páx. 66
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
4º ESO: COMPETENCIA NO COÑECEMENTO E INTERACCIÓN CO MUNDO FÍSICO
1. Coñece os riscos que determinados hábitos de vida teñen para a saúde 2. Coñece e valora a importancia dunha alimentación adecuada 3. Sabe como actuar cando se producen as lesións máis frecuentes na práctica deportiva e na vida cotiá. 4. Mellora as capacidades físicas básicas,
coñece e valora os beneficios
desta
mellora para a saúde 5. Realiza desprazamentos complexos, individuais ou en grupo en función das condicións do espazo físico 6. Adapta os seus movementos ós obxectos (balóns, pelotas, etc.) que se utilizan nos distintos deportes en situacións complexas resolvendo problemas que se formulan no xogo.
COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ
1. Realiza traballos en equipo 2. Acepta e respecta as normas na práctica de xogos e deportes 3. Respecta ós compañeiros e ó profesor aceptando as diferenzas 4. Valora o esforzo para conseguir obxectivos 5. Sabe dialogar e escoltar os demais e argumentar os seus puntos de vista 6. Respecta e coida o material e as instalacións
COMPETENCIA CULTURAL E ARTÍSTICA
1. Valora e coñece a importancia do deporte como manifestación cultural 2. Sabe percibir os aspectos estéticos e artísticos das actividades deportivas del alto nivel 3. Realiza de forma desinhibida unha composición rítmico-expresiva con soporte musical
Curso 2015/16
Páx. 67
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
24. Cadro de contidos prácticos 1º TRIMESTRE CONDICIÓN
2º TRIMESTRE o
FÍSICA
2º E.S.O.
ATLETISMO
CONDICIÓN
o
FÍSICA
4º E.S.O.
ATLETISMO
XOGOS E DEPORTES
3ºTRIMESTRE o
XOGOS E DEPORTES
BALONCESTO
FÚTBOL SALA
VOLEIBOL
BÁDMINTON
BALONMANO
o
EXPRESIÓN CORPORAL
XOGOS E DEPORTES
o
XOGOS E DEPORTES
BALONCESTO
BÁDMINTON
BALONMANO
DEPORTES
VOLEIBOL
ALTERNATIVOS
FÚTBOL SALA
o
EXPRESIÓN CORPORAL
Cadro de contidos teóricos 1º TRIMESTRE
2º TRIMESTRE
3º TRIMESTRE
2º E.S.O.
Clasificación das
Regulamento e
capacidades físicas
aspectos básicos do
Control da
voleibol
JJ. OO.
intensidade: frecuencia cardíaca Elaboración dun
4º E.S.O.
Explicación do gasto
adestramento dunha
calórico e a relación
capacidade física:
co exercicio
Primeiros auxilios: RCP
resistencia
Curso 2015/16
Páx. 68
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
25. Contidos mínimos para unha avaliación positiva 2º E.S.O. Teóricos: Coñecemento das capacidades físicas principalmente relacionas coa saúde: resistencia aerobia e flexibilidade. Coñecemento das capacidades físicas básicas e os seus tipos que se necesitan nos distintos deportes. Control da intensidade por medio da frecuencia cardíaca. Coñecemento dos aspectos regulamentarios dos deportes practicados. Xogos olímpicos: orixe e características básicas
Prácticos: Realización de forma correcta de diversos exercicios relacionados cá condición física: proba de resistencia, proba de forza, proba de velocidade e proba de flexibilidade. Execución correcta dun circuíto básico dos diferentes deportes practicados. Realización de forma correcta de diversos exercicios relacionados cá condición física: proba de resistencia, proba de forza, proba de velocidade e proba de flexibilidade. Execución correcta dun circuíto básico dos diferentes deportes practicados. Execución dunha representación básica de expresión corporal.
4º E.S.O. Teóricos: Coñecemento dos sistemas de enerxía. Tipos de resistencia e o seu adestramento. Coñecemento dos aspectos básicos nos primeiros auxilios.
Curso 2015/16
Páx. 69
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Prácticos: Realización de forma correcta de diversos exercicios relacionados cá condición física: proba de resistencia, proba de forza, proba de velocidade e proba de flexibilidade. Execución correcta dun circuíto básico dos diferentes deportes practicados. Execución dunha representación básica de expresión corporal.
Curso 2015/16
Páx. 70
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
26. Sistema de cualificación A avaliación da materia contará cás seguintes partes:
C) Parte práctica ---------------------------8 puntos. A nota da parte práctica corresponde á suma dos puntos obtidos nos exames ou diferentes probas máis os puntos correspondentes ao comportamento e actitude na clase: 3. nota obtida nos exames prácticos e as diferentes notas tomadas polo profesor o longo das sesións de cada avaliación: a. 1º ESO e 2º ESO: 4 ou 5 puntos b. 3º ESO, 4º ESO e 1º BACH: 5 - 6 puntos 4. para que o curso transcorra da mellor forma posible os alumnos/as deberán ter unha boa conduta e actitude tanto en relación cos seus compañeiros e o profesor coma co material do departamento. As diversas accións de falta de respecto ou actuacións que provoquen un deterioro no material repercutirá de forma negativa na nota do alumno/a. Este apartado valorarase co porcentaxe de nota restante para a parte práctica e terase en conta o esforzo e traballo, o interese, a participación, colaboración cos compañeiros, a mellora e súa conduta. a. 1º ESO e 2º da ESO: debido á problemática do comportamento nestes niveis valorarase con 2 puntos a conduta do alunmo/a durante o trimestre e 1 - 2 puntos a súa actitude. b. 3º ESO, 4º ESO e 1º BACH: valorarase con 2-3 puntos a súa actitude.
D) Parte teórica ---------------------------- 2 puntos Corresponde a nota obtida nos exames teóricos e diversos traballos que o profesor considere oportuno para a adquisición de coñecementos teóricos por parte dos alumnos/as. De acordo ca C.C.P. os alumnos que teñan unha boa presentación e non teñan faltas de ortografía se lles subirá 0´5 na nota. Si nalgún trimestre non se fan probas teóricas a nota corresponderá unicamente á valoración da parte práctica. Curso 2015/16
Páx. 71
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Os alumnos/as que non asistiran á clase por algún motivo deberán realiza-lo traballo escrito indicado polo profesor. No caso de non facelo se lle poderá restar 0´25 puntos á nota do alumno. Ós alumnos/as que por algún motivo teñen algún parte de amoestación na materia se lles restará 0´75 puntos na parte práctica. Para aprobar cada trimestre o alumno deberá sacar un mínimo de 5 puntos, sendo obrigatorio aprobar tanto o apartado teórico coma o práctico. Si un alumno non se presenta a dúas ou máis probas e non xustifica a súa ausencia, suspenderá ese trimestre xa que non se fará media co resto das probas. O alumno/a que suspenda o apartado práctico ou teórico poderá recuperalo ó longo do curso. Debido o carácter eminentemente práctico da materia as faltas inxustificadas restaranlle cada unha 0,50 puntos á nota do alumno. Será obrigatorio a asistencia a clase práctica con roupa e calzado deportivo; de non facelo será considerado coma se non asistira a clase, e polo tanto se lle restará 0´50 puntos á nota cada práctica non realizada.
Para a nota global do curso, o alumno pode aprobar a parte teórica ou a parte práctica si obtén una media de 5 nas diferentes probas ou exames realizadas durante todo o ano, aínda que suspendera algunha proba ou exame. No apartado teórico farase media se as notas de todos os exames son igual ou superior a 3.
Alumnado con problemas para realiza-la práctica. Os alumnos/as exentos da parte práctica (por prescrición médica) ou os alumnos/as que por algún motivo non podan realiza-la parte práctica algún día, deberán realizar a tarefa asignada polo profesor, ben sexa de axuda ós seus compañeiros ou de traballo escrito. Estas tarefas repercutirán na nota do alumno/a.
Exame de setembro. Os alumnos que non supere a materia en xuño poderán facelo en setembro. Deberán aprobar tanto a parte práctica ( 5 puntos ) como a parte teórica, que consistirá en exames e/ou traballos ( 5 puntos ). En caso de facer soamente o exame práctico ou teórico estará valorado en 10 puntos, sendo necesario sacar un 5 para superar o exame.
Curso 2015/16
Páx. 72
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
27. Procedementos e instrumentos de avaliación 1. Avaliación ordinaria: 1.1. Práctica: 1.1.1.
Tests de condición física
1.1.2.
Circuítos de capacidades físicas
1.1.3.
Circuítos dos xestos técnicos básicos dos deportes traballados
1.1.4. Observación directa e recollida de datos do comportamento e o traballo diario do alumno independentemente do seu rendemento 1.1.5.
Gravacións en vídeo de sesións ou exames
1.2. Teoría: 1.2.1.
Exames prácticos
1.2.2.
Traballos
2. Avaliación extraordinaria: 2.1. Práctica: 2.1.1.
Tests de condición física
2.1.2.
Circuítos dos xestos técnicos básicos dos deportes traballados
2.2. Teoría: 2.2.1.
Exame
Procedementos para a realización da avaliación inicial (na ESO). Debido a pouca utilidade desta proba realizarase un pequeno cuestionario teórico sobre coñecementos de aspectos básicos de Educación Física
Curso 2015/16
Páx. 73
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
28. Programa de reforzo para recuperación de pendentes e repetidores A práctica totalidade dos alumnos que teñen a materia de Educación Física pendente ou repiten curso coa materia suspensa é por motivos de absentismo escolar ou non traer o material (roupa e calzado deportivo, raqueta). Nestes casos o profesor terá una comunicación constante co titor para levar un control exhaustivo da asistencia a clase e a comunicación cos pais para que o alumno teña o material e deste xeito poda recupera-la materia. Se o alumno tivera suspendido a materia por non superar os mínimos prácticos esixidos para unha avaliación positiva, o profesor deberá prestar una atención máis individualizada e se fora necesario deseñar una serie de exercicios e actividades para que o alumno traballase ademais das clases de Educación Física. Os alumnos/as da E.S.O. que teñan a materia pendente de anos anteriores poderán recuperala si a levan aprobada na 2ª avaliación no curso actual. De non ser así poderán recuperala facendo un traballo e no último caso cos exames nas convocatorias de Xuño e Setembro. Nestes exames os alumnos/as terán que realizar una proba teórica e unha proba práctica de acordo cos contidos mínimos expostos anteriormente para cada curso. Os alumnos/as de Bacharelato que teñan a materia pendente terán que realizar una proba teórica e una proba práctica de acordo cos contidos mínimos expostos anteriormente para 1º de Bacharelato.
Curso 2015/16
Páx. 74
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
29. Metodoloxía didáctica Os contidos a desenvolver, así como os obxectivos perseguidos, serán os que nos fagan optar polos diferentes métodos, técnicas, estilos, etc. Empregaremos métodos de ensino-aprendizaxe baseados na recepción e no descubrimento. Así, recorrerase, segundo as necesidades, á instrución directa ou á busca. As estratexias máis usadas na práctica serán as globais, polarizando a atención e modificando a situación, aínda que en moitos casos utilizaremos estratexias máis analíticas. Para a organización de clase usaremos estilos como a asignación de tarefas (estilo da práctica) e os grupos de nivel, a inclusión da ensinanza recíproca, o descubrimento guiado á resolución de problemas. O que se pretende é que o número de decisións a tomar polos alumnos, tanto antes coma durante e ó finaliza-la súa actuación, sexa cada vez maior. As tarefas a empregar serán de diferentes tipos: definidas, semidefinidas e non definidas. Ó longo da etapa irémonos decantando cada vez mais polos métodos, estratexias e formas de organización que lle permitan ó alumno irse emancipando, sendo cada vez mais autónomos e responsables das súas accións.
30. Tratamento dos temas transversais Os contidos da educación física tocan de forma implícita a meirande parte dos temas transversais. A educación para a saúde e calidade de vida é un dos propósitos que pretende a nosa área, nos diferentes temas que abarca: a hixiene (calzado, roupa, ducha,…), a prevención das lesións (quecemento, relaxación, emprego de material adecuado, etc), adecuado estado físico que permita solucionar as demandas que o traballo e as actividades cotiás requiren (mellora dos compoñentes da condición física saudable: resistencia aerobia, forza resistencia, flexibilidade,…), alimentación e nutrición (adecuada ás actividades realizadas para evitar carencias ou excesos, control de peso ou delgadeza, debilidade extrema, elaboración de programas de actividade física, dietas, etc.) ou a saúde mental ( actividade física como descanso, recreación, contacto con outras persoas, loita contra o estrés,…).
De igual xeito a educación para a igualdade entre os sexos é algo que abordaremos en tódolos bloques de contidos. Curso 2015/16
Páx. 75
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
Cos contidos referidos a actividades no medio natural inténtase incidir na educación ambiental. Nos demais temas trátase de maneira explícita. Para a educación do consumidor usaremos temas referidos ó consumo e ó deporte, marcas deportivas, bebidas, aparellos, etc. Cando se toquen aspectos de nutrición se incidirá sobre todo nos produtos de adelgazamento, complexos vitamínicos, anabolizantes,… Con tódolos contidos actitudinais intentarase traballar sobre a educación para a paz e sobre a educación moral e cívica. A educación vial tratarémola ca meirande parte de contidos procedementais, traballo de traxectorias, desprazamentos, atención selectiva, anticipación perceptiva, avaliación de situacións e rápida toma de decisións, etc. Por último resaltar que unha das áreas que mais pode contribuír á educación para o pracer é a educación física. Moitos dos contidos que desenrolamos pretenden dar unha formación ó alumno que lle permita ocupar parte do tempo de ocio con actividades físicas diversas.
31. Medidas de atención á diversidade Os alumnos con limitacións, xa sexan permanentes ou temporais, realizarán as actividades que non prexudiquen ó seu problema, á vez que complementarán con traballos prácticos ou teóricos os contidos que non podan desenvolver para alcanzar os obxectivos previstos. No caso de que se solicite unha adaptación curricular, esta farase á vista dun certificado médico oficial no que debe constar de forma específica e con claridade as limitacións de acción que teña a persoa.
32. Actividades complementarias e extraescolares previstas O Departamento ten previsto realizar actividades deportivas nos recreos con todos os niveis. Pretendemos organizar unha liga en distintas modalidades deportivas en función das preferencias e o interese do alumnado. Tamén participaremos no programa do Deporte Escolar. Ademais xunto co departamento de Normalización Lingüística realizaremos varias sesións con alumnos de 1º de ESO sobre xogos autóctonos e locais.
Curso 2015/16
Páx. 76
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
33. Tratamento do fomento da lectura e das TIC Aínda que a materia de Educación Física non se presta especialmente o fomento da lectura e das TIC o departamento intentará contribuír do seguinte xeito:
Fomento da lectura: participaremos no Plan Lector elaborado polo centro. Ademais nas clases teóricas de 1º e 2º de ESO os alumnos dedicarán unha parte da clase á lectura comprensiva dos apuntes antes da explicación do profesor.
Fomento das TIC: o departamento realizará gravacións das sesións prácticas ou de avaliación para elaborar un material co que despois os alumnos terán que traballar utilizando diversos medios audiovisuais. Nas clases teóricas utilizaranse os medios dixitais dispoñibles (canón, ordenadores) e daremos ós alumnos a posibilidade de ter apuntes e outro material en formato dixital.
34. Accións de contribución ao plan de convivencia A realización da materia de Educación Física e na súa maioría práctica, polo que se en todo momento se ten en conta o bo comportamento do alumno tanto a nivel individual coma colectivo, incidindo na nota do propio alumno.
35. Materiais e recursos didácticos incluídos os libros de texto Nos últimos anos prescindimos de libro de texto, xa que non é gratuíto. Elaboramos material pedagóxico que se entrega o alumnado, ben sexan apuntes, esquemas ou noticias de periódico. Tamén traballamos con material e fichas elaboradas polo alumno relacionadas cos diversos contidos teóricos a tratar durante o curso.
Curso 2015/16
Páx. 77
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
36. Propostas de mellora Aínda que os resultados,como queda reflectido na memoria do fin de curso, son bastantes bos no departamento consideramos que se pode mellorar si se poñen en práctica ou incorporan novos contidos e metodoloxías. Pero para poder facelo é fundamental o incremento do orzamento asignado ao Departamento (bastante limitado) xa que case sempre a maior parte do mesmo dedícase a repoñer material. Ademais ó ter que compartir as instalacións en varios grupos tamén limita as posibilidades de introducir algúns contidos, xa que non é posible planificar melloras que implicarían, en moitos casos, dispoñer do Pavillón para un so grupo. Sería necesario ter outra instalación cuberta. Por último os cursos de formación relacionados coa nosa materia son mínimos e os realizados en Verín inexistentes. Na nosa materia é moi importante o aspecto práctico polo que a opción de cursos na rede é moi limitada.
Tentaremos na medida das nosas posibilidades materiais e humanas mellorar tanto aspectos de programación coma aspectos metodolóxicos de cara ó ano que ven:
Introducindo novas actividades na programación ou mellorando as desenroladas outros anos intentando facelas mais atractivas.
Colaborando co Concello na utilización das instalacións: Piscina e Complexo deportivo "A Granxa"
Mellorando as diversas competicións que se levan a cabo no recreo
Colaborando co Departamento de Orientación e co equipo directivo para que os alumnos problemáticos se integren o mellor posible e non prexudiquen os demais compañeiros.
Curso 2015/16
Páx. 78
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
37. Medidas para reducir o fracaso escolar No departamento de educación física entendemos que un motivo fundamental do fracaso escolar, especialmente nos cursos de 1ºESO e 2º ESO é o aumento do número de alumnos por aula. Ademais moitos de estes alumnos teñen necesidade dunha atención máis individualizada, tanto dende o punto de vista académico con medidas de atención a diversidade (adaptacións, contidos mínimos, reforzos) como da súa conduta (aula de convivencia, contrato de comportamento). Si tamén engadimos que é moi difícil ou practicamente imposible:
Motivar os rapaces e rapazas de etnia xitana, xa que teñen un tipo de vida moi lonxe da nosa “sociedade”. Veñen ó instituto obrigados para poder recibir unha axuda e demostran un mínimo interese por aproveitar as oportunidades que se lle ofrecen salvo contadas excepcións. Neste apartado sería aconsellable que os alumnos xitanos estivesen repartidos por todos os centros da comarca evitando a masificación que se está a producir nun so centro evitando a problemática que se deriva cando nunha aula coinciden ata 5 alumnos, aos que hai que engadir repetidores.
Motivar a moitos alumnos de 1º e 2º ESO repetidores que saben que pasan por imperativo legal polo e que non prestan, nun alto porcentaxe, o mínimo interese por aprobar o curso.
Consideramos, polo tanto, que as medidas verdadeiramente efectivas están moi lonxe de poder aplicarse e cada vez mais si os recortes en educación se manteñen ou incrementan durante mais tempo.
Curso 2015/16
Páx. 79
Departamento de Educación Física
I.E.S. Xesús Taboada Chivite - Verín
38. Avaliación da programación Mediante as actas que se fan ó longo das reunións do Departamento e despois de estudar os diversos resultados do curso, tanto a nivel cuantitativo como cualitativo poderemos analizar a posible mellora da programación. Na memoria de fin de curso farase tamén unha avaliación da mesma.
En Verín, a 15 de setembro de 2015.
Curso 2015/16
Páx. 80