Prog Did Relixión Católica 2015-16 by Daniel García Cancio

PROGRAMACIÓN DE RELIXIÓN CATÓLICA Curso 2015-16

MARIA DEL PUY GOYACHE PAIS

PROFESORA

VERÍN , 23 DE SETEMBRO DE 2015

CURSOS LOE INTRODUCIÓN A ensinanza da Relixión e Moral Católica é unha modalidade opcional curricular de carácter confesional que se impartirá ós alumnos que pais ou titores a soliciten, sexan crentes ou non crentes . O ensino da Relixión Católica na escola atense á finalidade propia desta área, que é a formación plena do alumno mediante os sistemas propios de aprendizaxe que se concretan no currículo e o seu desenvolvemento . A ensinanza relixiosa contribúe á calidade da educación desde a proposta e o desenvolvemento duns coñecementos, valores, e actitudes que conforman o seu propio currículo. Faino desenvolvendo especialmente a dimensión e capacidade transcendente do alumnado, facilitándolle unha proposta de sentido último para a súa vida e iluminando o fundamento daqueles valores comúns e propios deste ensino que fan posible unha convivencia libre, pacífica e solidaria . As proposta da ensinanza relixiosa católica constitúen en si mesmas unha cosmovisión do mundo, da vida e do ser humano que fai posible a formación integral . Todo iso realízase mediante a presentación sistemática e científica da mensaxe, da vida e da persoa de Xesús, presente na súa Igrexa, avalada pola Escritura, pola Tradición e polo Maxisterio da Igrexa, e transmitida a través da acción educativa do profesor coa súa preparación científico-técnica e o seu testemuño cristián . As súas propostas son cualitativamente transcendentes e vivas , realizadas na persoa do mesmo Xesús, polo que pode dar e de feito da, resposta ao sentido último da vida . Iso esixe unha información e presentación do feito relixioso. Por ser a Relixión Católica un elemento esencial na busca de respostas ós interrogantes profundos sobre o sentido da súa existencia, que o ser humano se fixo o largo da historia e por ser un feito cultural, a relixión ten unha grande relación con calquera das áreas que o alumno debe estudar.

I. CONTRIBUCIÓN DA RELIXIÓN E A MORAL CATÓLICA Á ADQUISIÓN DAS COMPETENCIAS BÁSICAS NA ESO

A materia de Relixión e Moral Católica contribúe a desenvolver as seguintes competencias básicas :

1. Competencia en comunicación lingüística  Ler, escoitar textos bíblicos e doutras fontes, e captar a mensaxe que transmiten .  Utilizar e interpretar distintos tipos de linguaxe : simbólico, litúrxico…  Expoñer conviccións e crenzas mediante discursos coherentes e estruturados.  Exercitarse no diálogo entre a fe e a cultura, e recoñecer a súa presenza na vida social .

2. Competencia social e cívica  Amosar actitudes de corresponsabilidade, solidarias,democráticas de respecto,de non-violencia e de compromiso .  Participar no contorno social proporcionando formas de comportamento para facer un mundo máis humano .  Apreciar, xerarquizar e asumir os valores que fundamentan a dimensión moral e social da persoa .  Identificar a dignidade humana como fundamento dos principios éticos.  Recoñecer a fe cristiá como fundamento das exixencias éticas da convivencia social .  Descubrir a Xesús , o fundamento estable do respecto aos principios e valores universais .  Desenvolver relacións interpersoais baseadas no diálogo e no perdón .  Reflexionar sobre os valores democráticos e a súa relación co Evanxeo .  Identificar os principios da Doutrina Social da Igrexa presentes nos valores democráticos e cidadáns .

3. Competencia cultural e artística  

Descubrir o feito relixioso presente na tradición histórica e cultural . Coñecer e valorar a expresión artística, simbólica, de costumes e modos de vida de orixe relixiosa .  Apreciar a propia cultura e valorala criticamente á luz do Evanxeo .

 Coñecer e apreciar outras tradicións culturais e relixiosas da humanidade .  Descubrir o sentido e a profundidade da contribución cristiá á cultura .  Comprender e asumir os valores relixiosos ligados á arte e a cultura . 4. Competencia de aprender a aprender  Exercitar a atención e a memoria, para consolidar a experiencia persoal .  Progresar no traballo en equipo.  Sintetizar información procedente de fontes diversas .  Interesarse pola busca da verdade e do ben .  Descubrir a fe como unha motivación a aprender e coñecer a persoa no mundo .

5. Competencia sobre autonomía e iniciativa persoal  Ampliar na identidade, nas potencialidades e no sentido da propia vida .  Considerar a persoa de forma integral, superando visións parciais .  Asumir como propia e desenvolver a dimensión transcendente da persoa .  Adquirir elementos que da a relixión que favorecen a inserción social .  Apreciar a testemuña de Xesús que presenta unha humanidade nova .  Analizar situacións sociais e persoais con autonomía e sentido crítico .  Desenvolver a iniciativa persoal e a autonomía tomando como referencia a busca do ben e da verdade .

6. Competencia no coñecemento e na interacción co mundo físico  Facer valoracións éticas sobre o uso da ciencia e da tecnoloxía .  Valorar a natureza como creación de Deus .  Reflexionar sobre os problemas que xorden na interacción do ser humano co medio físico e buscar respostas na Doutrina Social da Igrexa.

N.B :

Estas competencias básicas van programadas na ESO por cursos .

Convén lembrar que unha mesma competencia se desenvolve de forma gradual desde primeiro ata cuarto da ESO motivo polo que aparecen as mesmas competencias en distintos cursos pero graduando o seu nivel de esixencia .

.…………………………………………………………………………….....

SEGUNDO CURSO DA ESO : 1. COMPETENCIAS BÁSICAS :            

Utilizar e interpretar distintos tipos de linguaxe : simbólico , litúrxico … Argumentar e dar testemuña das propias conviccións . Desenvolver relacións interpersoais baseadas no diálogo e o perdón. Mostrar actitudes solidarias , democráticas , de respecto e de compromiso . Ler , escoitar textos bíblicos e doutras fontes , e captar a mensaxe que transmiten . Identificar os principios da D.S.I presentes nos valores democráticos . Descubrir e respectar o sentido e a profundidade da achega cristiá á cultura. Interesarse pola busca da verdade e do ben . Identificar e facer propios os elementos que van dando sentido á súa vida. Asumir como propia e desenvolver a dimensión transcendente da persoa . Apreciar o testemuño de Xesús que presenta unha humanidade nova . Analizar situacións e sociais e persoais con autonomía e sentido crítico .

OBXECTIVOS :

 Razoar as respostas que o cristianismo dá ás preguntas do ser humano sobre o seu destino último .  Identificar a Xesús como Fillo de Deus , Salvador , mediante o coñecemento da súa vida e mensaxe .  Coñecer os inicios da Igrexa .

 Analizar o proceso de expansión da Igrexa .  Comprender por qué e de qué xeito as primeiras comunidades cristiás foron perseguidas .  Analizar e valorar o sentido e a finalidade da Igrexa , en canto que realización institucional o servizo da humanidade .  Comprender a misión da Igrexa que Xesús confiou aos apóstolos .  Analizar as razóns para crer no Evanxeo e na Igrexa .  Valorar a actitude dos crentes na Igrexa .

 Comprender e distinguir a acción salvadora de cristo , o carácter celebrativo de cada un dos sacramentos .  Descubrir a acción salvadora da liturxia : sacramentos de iniciación cristiá. 3. CONTIDOS ( Temporizados por curso e avaliación )

1ª AVALIACIÓN : 1. O feito relixioso :

a) As grandes preguntas do ser humano :  Persoa e relixión .  Mitos e ritos . b) Os símbolos na linguaxe relixiosa :  Signo e símbolo .  Clasificación dos símbolos .  Símbolos universais . c) O encontro con Deus : As mediacións .  Lugares sagrados .  Tempos sagrados .

O pobo da Alianza : a) A orixe do pobo de Israel :   

Abraham , pai de Isaac e modelo de fe . Xacobe , o elixido de Deus . Xosé , un home sabio e xusto .

b) O éxodo , da escravitude á liberdade :   

A Pascua e a saída de Exipto . O camiño do deserto . A Alianza de Deus co seu pobo .

c) Xuíces do pobo de Israel : 

Os xuíces .

d) A monarquía ata Salomón : 

Xaúl , David , Salomón .

e) A ruptura do reino e o deserto :   

O reino do Norte ou Israel . O reino do Sur ou Xudá . O exilio en Babilonia .

f) A restauración e a ocupación :  

O retorno a Xerusalén . A dominación grega e romana .

3. “ Eu son a luz do mundo ” : a) Xesús fai presente o amor de Deus :    

O paralítico . O cego de nacemento . O xordomudo . Lázaro , o amigo retornado á vida .

b) María a Nai de deus :    

María nos primeiros anos da vida de Xesús . María durante a predicación de Xesús . María na paixón e morte de Xesús . María e os apóstolos reciben o Espírito S.

c) A fe da primeira comunidade cristiá :  

As primeiras conversións . A acción evanxelizadora .

2ª AVALIACIÓN : 4. Testemuñas do amor :

a) A Igrexa dá testemuño no mundo :     b) A   

O anuncio da igrexa O compromiso Cristián . O voluntariado . Cáritas . Igrexa celebra o amor de Deus : As celebracións . Os ritos na liturxia . A auga como símbolo .

d) A misión da Igrexa :  

A presenza do Espírito santo . A Igrexa axuda a atopar a Deus .

5. Signos visibles : a) Festas e celebracións :  Tipos de celebracións .  As celebracións cristiás .

b) Os sacramentos :  Os sacramentos e a fe cristiá .  Os sacramentos e a vida das persoas . c) A   

celebración dos sacramentos : Os sacramentos de iniciación Os sacramentos de curación . Os sacramentos ao servizo da comunidade .

6. Buscar a Deus no Silencio : a) O silencio e a oración :  silencio .  A relación con Deus na Biblia . b) A oración do cristián :  Xesús ensínalles a rezar aos seus discípulos.  Oración persoal e comunitaria .  Orixe dalgunhas pregarias . 3ª AVALIACIÓN : 7. O compromiso da Igrexa : a) A vida nova en Cristo :   

Homes novos . Coa forza do Espírito Santo . Amar como Xesús .

b) A Doutrina social da Igrexa :   

A situación da clase obreira . A encíclica Rerum Novarum . Función social da propiedade .

c) Diálogo e cooperación interrelixiosa :   

Encontro de Oración e Xaxún pola Paz (1986) A Oración pola Paz nos Balcáns ( 1993 ) . O diálogo na nosa sociedade .

8. O Reinado de Deus : a) Xesús anuncia o Reinado de Deus :  

As parábolas do Reinado de Deus . As Benaventuranzas unha proposta de felicidade .

b) O Reinado de Deus hoxe :

 

A parábola dos talentos hoxe . A parábola do fillo estragador e o pai bo hoxe .  A parábola do bo samaritano hoxe . 4. CRITERIOS DE AVALIACIÓN :  Detectar os principais elementos que constitúen o fenómeno relixioso  Descubrir o sentido da vida que ofrece a experiencia relixiosa nas grandes relixións  Especificar signos concretos de presenza e acción de Deus na vida da igrexa .  Explicar as razóns polas que o cristián ama e celebra o amor de Deus como raíz da súa filiación .  Sinalar na liturxia relación de Deus cos seus fillos e a resposta destes .  Ilustrar con exemplos as accións sociais que a Igrexa realiza mediante as súas institucións .Saber identificar , nalgunhas actitudes e situacións concretas , os feitos que van contra a verdade .  Saber utilizar a mensaxe dalgúns textos e acontecementos bíblicos .  Saber establecer relacións entre a vida humana e os sacramentos do Bautismo, da Confirmación , da Eucaristía e da Unción dos enfermos .

4. MÍNIMOS ESEXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA 



Xesús , vida e mensaxe : - Os signos do Reino de Deus - As parábolas - María , a Nai de deus . A Igrexa de Xesús : - A Igrexa apostólica - Os sacramentos da Igrexa - A Igrexa hoxe : compromiso social

5. METODOLOXIA , MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS a) Metodoloxía : -

Exposición dos temas do libro de texto . Traballo individual e en grupo . Diálogo . Comentario de textos . Debates .

b) Materiais : - Libro de texto .

c) Recursos :

A Biblia . DVD , Videos , diapositivas . Documentos Pontificios . Libros do departamento ( biblioteca) .

Estratexias para o traballo en grupos : - Actividades para aplicar os contidos do texto . - Actividades de reflexión , de debate e de investigación . - Entrevistas . - Visión e comentario de películas , cancións …

6. PROCEDEMENTOS , E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN 

Ó finalizar cada unidade hai ferramentas de traballo para axudar a afondar sobre o tema , consolidar o aprendido e aplicalo noutras situacións : . Vocabulario do tema . . Actividades de síntese do tema . . Autoavaliación individual .

SISTEMA DE CUALIFICACIÓN : - Asistencia e atención na clase ……… 2 puntos - Traballo no caderno ……………….… 4 “ - Exame escrito ou oral ……………….. 4 “ TOTAL………. 10 “

MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE

 



As clases de Relixión Católica trataranse de adaptar á maioría de alumnos e alumnas . Fichas de reforzo , nas que se propoñen actividades destinadas a alumnos e alumnas que teñen dificultades na adquisición dos aprendizaxes básicos . Non se considera necesario establecer ACS en Relixión Católica .

10. PROGRAMA DE REFORZO PARA RECUPERACIÓN DE PENDENTES : TRES MANEIRAS :

- Mediante traballos . - Se aproba a materia do curso en que está . - Mediante un exame escrito .

11.

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES :

- Excursión diocesana dos alumnos de relixión . - Campaña do Nadal solidario . - No día do DOMUND , traer un misioneiro a clase .

12.

TRATAMENTO E FOMENTO DA LECTURA E DA TIC :



O Departamento de Relixión Católica vai colaborar co plan lector que ten o centro para os alumnos da ESO , de unha vez a semana durante 50 minutos , alumnos/as e profesores ler simultaneamente un libro escollido por cada un . Nos cursos de Bacharelato , en algunhas clases faremos lectura do libro de Relixión e da Biblia para fomentar máis a lectura .



Utilización de diapositivas , videos , visualizacións de presentacións, esquemas , traballos con recursos multimedia , búsqueda de información en internet ...

CUARTO CURSO DA ESO 1. COMPETENCIAS BÁSICAS :   

Utilizar e interpretar distintos tipos de linguaxe : simbólico , litúrxico … Exercitarse no diálogo entre a fe e a cultura , e recoñecer a súa presenza na vida social . Reflexionar sobre os valores democráticos e a súa relación co Evanxeo .

       

Apreciar a propia cultura e valorala criticamente a luz do Evanxeo Progresar no traballo en equipo . Facer valoracións éticas sobre o uso da ciencia e da tecnoloxía . Coñecer e valorar a expresión artística ,simbólica de costumes e modos de vida de orixe relixiosa . Sintetizar información procedente de fontes diversas . Identificar a dignidade humana como fundamento dos principios éticos . Descubrir o feito relixioso presente na tradición histórica e cultural. Saber dar razóns do valor da sexualidade como don de Deus e colaboración con Él na creación , e saber aplicar os fundamentos da moral cristiá a vida sexual.

2. OBXETIVOS :            

Analizar as esixencias e o compromiso dos cristiáns na súa relación con Deus , consigo mesmo e cós demais . Analizar a Fe e o seguimento a Xesús . Identificar a Xesús como núcleo central da fe cristiá . Analizar o problema do mal no mundo . Analizar algunhas situacións que atentan ou deterioran a vida humana . Coñecer e valorar o propio corpo nas súas diferentes dimensións e capacidades. . Aprender a vivir a sexualidade como don de Deus e colaboración con Él na creación , e saber aplicar os fundamentos da moral á vida sexual . Descubrir os valores do Matrimonio : a entrega total ,o compromiso , a fidelidade e o sentido da procreación . Coñecer a proposta moral do cristianismo sobre o traballo , a política … Analizar o compromiso cristián na construción da sociedade . Analizar e recoñecer os principios que fundamentan a fe cristiá na vida eterna . Recoñecer e valorar os feitos máis importantes da fe cristiá na historia das grandes obras da cultura e nas festas , considerando tamén as achegas doutras relixións .

3. CONTIDOS ( Temporizados por avaliación ) 1ª AVALIACIÓN : 1. Homes e mulleres de Fe :

- A Fe , un acto humano . - A Fe en Deus , un acto razoable . - O camiño da Fe na biblia . 2.

Seguir a Xesús : - Xesús modelo vida cristiá . - A chamada de Deus ás persoas . - Ser cristián na Igrexa .

3. O mundo en que vivimos : - Un mundo interconectado . - O ser humano e a natureza . - Outros problemas do mundo . 2ª AVALIACIÓN : 4. O cristián , un ser en construción : - A persoa , un ser libre . - O problema do mal . - Resposta o problema do mal . 5. O cristián , un peregrino : - O camiño cristián . - O proxecto de vida cristián . 6. O cristián ante a vida : - A vida un don de Deus . - Atentados contra a vida . 3ª AVALIACIÓN : 7. O cristián ante o amor . - A sexualidade humana . - O matrimonio cristián . - A familia .

8. O cristián ante unha sociedade en cambio . - A moral social . - O mundo do traballo e a actividade económica . - A comunidade política . - A solidariedade entre homes e entre os pobos . 9. Ser cristián , unha vida para sempre . - O sentido cristián da morte . - Unha terra nova e un ceo novo .

4. CRITERIOS DE AVALIACIÓN  Distinguir a Fe como un don de Deus e como resposta razoable do home .  Saber razoar o sentido da salvación do pecado e da morte que Xesús da ao crente .  Razoar o valor da liberdade como elección da verdade e do ben , o raíz da responsabilidade dos propios actos .  saber identificar as accións sociais que a Igrexa realiza mediante as súas institucións .  Aplicar os principios morais do cristianismo aos problemas actuais máis incitantes sobre a vida .  Identificar e expresar de modo fundamentado os principais conflitos morais do mundo actual .  Saber dar razóns do valor da sexualidade como don de Deus e colaboración con Él na creación , e saber aplicar os fundamentos da moral cristiá a vida sexual .  Deducir do sacramento do matrimonio os valores da entrega total, o compromiso , a fidelidade e o sentido da procreación .  Saber explicar o sentido da fe cristiá como identificación con Xesús e a súa realización plena na vida eterna .

5. MINÍMOS ESEXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA

- A Fe unha necesidade da persoa humana . - A Fe cristiá vivida na Igrexa . - A moral cristiá . - Compromiso do cristiá ante os problemas do mundo actual : o AMOR - A esperanza cristiá : a morte , a resurrección e o Reino de Deus .

6. METODOLOXÍA , MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS a) Metodoloxía : - Exposición dos temas do libro de texto . - Traballo individual e en grupos . - Debates . - Diálogo . - Comentario de textos .

b) Materiais : - Libro de texto . - A Biblia . - DVD , Videos , diapositivas . - Documentos pontificios . - Libros do departamento ( biblioteca ). c) Recursos : Estratexias para o traballo en grupos : - Actividades para aplicar os contidos do texto . - Actividades de reflexión , debate e de investigación . - Visión e comentario de películas , cancións … - Entrevistas .

5. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN Ó finalizar cada unidade hai ferramentas de traballo para axudar a afondar sobre o tema , consolidar o aprendido e aplicalo noutras situacións : - Vocabulario do tema . - Actividades de síntese do tema . - Autoavaliación individual .

8. SISTEMA DE CUALIFICACIÓN - Asistencia e atención na clase ………… 2 puntos - Traballo no caderno …………………. 4

“

- Exame escrito ou oral ………………… 4

“

TOTAL ….. 10

“

9. MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE  



Non se considera necesario establecer ACS en Relixión Católica .

10. PROGRAMA DE REFORZO PARA RECUPERACIÓN DE PENDENTES

TRES MANEIRAS : - Mediante traballos . - Se aproba a materia do curso en que está . - Mediante un exame escrito .

11. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

- Excursión diodesana dos alumnos de relixión . - Campaña do Nadal solidario - No día do DOMUND , traer misioneiro a clase .

12.

TRATAMENTO E FOMENTO DA LECTURA E DA TIC 



Utilización de diapositivas , videos , visualizacións de presentacións, esquemas , traballos con recursos multimedia , búsqueda de información en internet ...

SEGUNDO DE BACHARELATO

1. OBXECTIVOS   

Analizar os principios que fundamentan a Fe cristiá na vida eterna , e valorar o sentido cristiá da morte . Valorar a Doutrina Social da Igrexa , e o seu labor social e o seu compromiso na historia . Analizar a doutrina da Igrexa ante o mundo laboral , económico e social

2. CONTIDOS ( temporizados por avaliación )

1ª AVALIACIÓN 6. Os cristiáns xente de esperanza : 

O ser humano pregúntase pola morte :  Afrontar a morte  Respostas tras a morte



O Cristián ante a morte :  Morte e resurrección de xesús  A resurrección , nova vida  A vida eterna .

7. O Cristián , persoa solidaria :   

A solidariedade : Fundamentación cristiá . O voluntariado cristián , nace da solidariedade . Os cristiáns na sociedade :   

A presenza dos cristiáns na vida pública Política e Relixión A relación entre Igrexa e comunidade política .

2ª AVALIACIÓN 6. A Doutrina Social da Igrexa



Principios e fundamentos da Doutrina Social da Igrexa



 En qué consiste e cómo se xustifica  Etapas do seu desenvolvemento  Principais temas que aborda  Principios fundamentais que a inspiran Principais documentos da Doutrina Social da Igrexa   



León XIII e Pío XI ante a cuestión social As achegas de Xoán XXIII As ensinanzas sociais do concilio Vaticano II , De Paulo VI e de Xoán Paulo II .

O mundo do traballo e a actividade económica

 Aplicacións da D. S. da I. o mundo do traballo  A relación laboral  Dereitos e deberes dos traballadores . 3ª AVALIACIÓN 9. A Ética e o cristián 

A Fe cristiá e a ética     



A conexión entre ética pública e privada   



Demandas éticas da sociedade actual Ética pública e ética privada Relación entre ética pública e privada

Resposta cristiá a algunhas cuestión morais    

10.

Propostas éticas na sociedade actual Qué é a ética Diferentes tipos de ética Ética cristiá Legalidade e moralidade .

Atentados contra a vida A violencia e a guerra A pobreza mundial A conservación do planeta .

A construción da paz e a civilización do amor 

A construción da paz

   

A civilización do amor e o compromiso social dos cristiáns   

Un mundo en conflito A paz don de Deus e desexo profundamente humano Condicións e medios para construir a paz .

O amor , distintivo e meta do Cristián O amor na sociedade e na cultura O compromiso social do Cristián .

CRITERIOS DE AVALIACIÓN  

Explicar o sentido da Fe cristiá como identificación con Xesús e a súa realización na vida eterna . Sinalar as actitudes que alimentan a esperanza cristiá na vida eterna



Identificar os principios da Doutrina Social da Igrexa presentes nos valores democráticos e cidadáns .



Mostrar sensibilidade ante as situacións sociais do contorno .



Analizar diferentes textos bíblicos e do Maxisterio da Igrexa sobre a paz .

MÍNIMOS ESEXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA 

A Doutrina Social da Igrexa  Principios  Documentos



A Igrexa comprometida no mundo actual



A Fe cristiá e a ética : principios básicos .

5. METODOLOXÍA , MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS :

a) METODOLOXÍA : - Exposición dos temas do libro de texto . - Traballo individual e en grupos . - Comentario de textos .

- Diálogo . - Debates . b) MATERIAIS

- Libro de texto . - A Biblia . - DVD , Videos , Diapositivas . - Libros do Departamento ( Biblioteca ) . c) RECURSOS :

Estratexias para o traballo en grupos :

- Actividades para o traballo en grupos . - Actividades de reflexión , debate e investigación . - Visión e comentario de películas , cancións …

6. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN : . O finalizar cada unidade hai ferramentas de traballo para axudar a afondar sobre o tema , consolidar o aprendido , e aplicalo noutras situacións : - Vocabulario do tema . - Actividades de síntese do tema . - Autoavaliación individual .

7. SISTEMA DE CUALIFICACIÓN : - Asistencia e atención na clase …………. 2 puntos - Traballo no caderno …………………… 4

“

- Exame escrito ou oral ………………….

“

TOTAL……. 10

“

8. MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE :



As clases de Relixión Católica trataranse de adaptar á maioría de alumnos e alumnas .



Fichas de reforzo , nas que se propoñen actividades destinadas a alumnos e alumnas que teñen dificultades na adquisición dos aprendizaxes básicos . Non se considera necesario establecer ACS en Relixión Católica .

7. PROGRAMA DE REFORZO PARA RECUPERACIÓN DE PENDENTES



TRES MANEIRAS :

 Mediante traballos .  Se aproba a materia do curso en que está .  Mediante un exame escrito . ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES :    

Excursión . Visita o Asilo de Anciáns . Visita guiada a Igrexas . No día do DOMUND , traer un misioneiro a clase .

11. TRATAMENTO E FOMENTO DA LECTURA E DA TIC : 



Utilización de diapositivas , videos , visualizacións de presentacións, esquemas , traballos con recursos multimedia , búsqueda de información en internet ...

12. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA E EDUCACIÓN EN VALORES.



Favorecer actitudes de respecto e tolerancia cas relixións e tradicións distintas á propia .



Descubrir os valores do evanxeo de Xesús que axuden ós alumnos a ser respectuosos, tolerantes , solidarios e que axuden á convivencia .



Recoñecer os valores éticos e morais que existen nas diversas relixións.



Respectar e valorar o patrimonio histórico, cultural, artístico, tradicións e culturas .



Valorar a convivencia entre culturas e relixións.

13. PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRMACIÓN 

A programación será revisada en cada reunión mensual do Departamento, pero, sobre todo será avaliada o final do curso.

ANEXO : 

Tendo en conta as propostas de mellora feitas por parte da C. C. P. e do Claustro de Profesores , o Consello Escolar aprobou por unanimidade , na súa reunión do 30 de xuño de 2010 , unhas medidas de mellora da Competencia lingüística e da Competencia matemática , que entrarán en vigor , para todos os cursos da ESO , a partir do curso 2010 – 2011 .



O Departamento de Relixión Católica asume : 

Premiar a boa presentación e a omisión de faltas de ortografía cun mínimo de 0’5 puntos , en cada proba realizada .

CURSOS LOMCE EDUCACIÓN SECUNDARIA OBLIGATORIA INTRODUCCIÓN A presenza do ensino relixioso na escola responde, en primeiro lugar, á importancia que esta asignatura ten dentro da educación para que o alumno poida conseguir un desenvolvemento pleno e integral da súa personalidade. A necesidade de sentido do ser humano é unha evidencia á que a escola necesariamente debe dar resposta. A educación da dimensión relixiosa é parte fundamental para a maduración da persoa. Non podería existir unha formación integral e, xa que logo, unha educación de calidade, si non se permitise o desenvolvemento de todas as dimensións inherentes ao ser humano, entre as cales atópase a relixiosa. Esta capacidade básica da persoa adquire o seu auténtico cumprimento cando se descobre o sentido da vida. O ensino da relixión católica nos centros escolares axudará aos estudantes a ensanchar os espazos da racionalidade e adoptar unha actitude de apertura ao sentido relixioso da vida, sexa cal for a súa manifestación concreta. A Declaración Universal de Dereitos Humanos de 1948 recoñece a liberdade relixiosa de persoas e pobos. Pola súa banda, a Constitución Española non só recoñece a liberdade relixiosa senón tamén garante «o dereito que asiches aos pais para que os seus fillos reciban a formación relixiosa e moral que estea de acordo coas súas conviccións» no artigo 27.3. Un dereito que tamén forma parte de tratados internacionais recoñecidos por España como o Pacto Internacional de Dereitos Económicos Sociais e Culturais no seu artigo 13.3 e a Carta dos Dereitos Fundamentais da Unión Europea, artigo 14.3, entre outros. A Igrexa, como se recolle no número 2 da Gravissimun Educationis, realizou continuos esforzos para favorecer que a formación relixiosa se imparta no ámbito escolar, como contribución decisiva á formación integral da persoa. Por ese motivo, a Santa Sé subscribiu un Acordo

Internacional co Estado Español sobre Ensino e Asuntos Sociais, asinado o 3 de xaneiro de 1979, onde se outorga a competencia para elaborar o currículo da materia de Relixión e Moral Católica á xerarquía eclesiástica (art. 6). O ensino da relixión católica na escola responde á necesidade de respectar e ter en conta o conxunto de valores e significados nos que a persoa naceu como hipótese *explicativa da realidade e que se denomina tradición. Para iso, a relixión católica pretende contribuír á educación integral do estudante en dúas direccións. Por unha banda, responde á dimensión relixiosa de todo ser humano e, por outra, introdúceo na realidade á luz dunha hipótese ofrecida por unha historia e unha tradición. Deste xeito, se promove o recoñecemento dun sentido da existencia dun xeito coherente co propio desenvolvemento psico-evolutivo do alumnado. A Lei Orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para Mellóraa da Calidade Educativa, no artigo 6.1, define o currículo como a regulación dos elementos que determinan os procesos de ensino e aprendizaxe para cada unha dos ensinos. Por iso, o contido do currículo parte da experiencia humana e desenvólvese de xeito respectuoso coas etapas do desenvolvemento infantil e adolescente, colaborando, neste sentido, coas aprendizaxes instrumentais e transversais propios de cada etapa educativa. O desenvolvemento do currículo se estrutura en catro grandes bloques que pretenden recoller o saber antropolóxico cristián acumulado ao longo dos séculos. Eses bloques parten do sentido relixioso do home, continúan co estudo da revelación; Deus maniféstase ao home e faio nunha historia concreta, con personaxes e situacións que o alumnado debe coñecer e que contribuirán á súa comprensión do mundo. Dita revelación culmina en Xesucristo e a mensaxe evanxélica, centro do terceiro bloque do currículo e eixe vertebrador da asignatura. Para rematar, estúdase a Igrexa como manifestación da presenza continuada de Xesucristo na historia. Convén subliñar, xa que logo, que lonxe dunha finalidade catequética ou de adoctrinamiento, o ensino da relixión católica ilustra aos estudantes sobre a identidade do cristianismo e a vida cristiá. A estrutura do currículo de Educación Secundaria intenta poñer de manifesto a profunda unidade e harmonía da iniciativa creadora e salvífica

de Deus. O primeiro bloque parte dos datos máis evidentes: a constatación da realidade das cousas e os seres vivos, de modo especial o home. Impónllenos a súa existencia como dato evidente. Nun segundo paso, si a persoa non se queda no primeiro impacto ou simple constatación da súa existencia, ten que recoñecer que as cousas, os animais e o ser humano non se dan o ser a si mesmos. Logo Outro os fai ser, os chama á vida e mantenlla. Por iso, a realidade en canto tal é signo de Deus, fala da súa existencia. A iniciativa creadora de Deus ten unha finalidade: establecer unha relación de amizade co home. É dicir, Deus creou ao ser humano para que sexa feliz en relación con El. Os relatos bíblicos da Creación e o Paraíso exemplifican belamente a finalidade da creación da persoa e do mundo enteiro para o seu servizo. Da súa orixe creatural e da súa chamada a participar na amizade con Deus xorde a súa dignidade inviolable. No entanto, o ser humano pretende apropiarse do don de Deus prescindindo del. Nisto consiste o pecado. Este rexeitamento de Deus ten como consecuencia no ser humano a imposibilidade de ser feliz. Dado que a súa natureza está feita para o ben, a súa experiencia de mal e de límite faille añorar a plenitude que el non pode darse por si mesmo e busca dalgún modo restablecer a relación con Deus. Esta necesidade do ben, o desexo de Infinito que caracteriza ao ser humano exprésase nas relixións como procura do Misterio. A esta procura humana Divos responde manifestándose na historia. Para iso, elixe un home, Abrahán, do que formará o pobo de Israel, con quen establece unha alianza no monte Sinaí. A través de feitos e palabras Deus irá dándose a coñecer aos homes dese pobo. Todo este acontecer histórico da manifestación de Deus está recollido nos libros sagrados da Biblia. Neste conxunto de libros non só se recolle as diferentes intervencións de Deus na historia, senón tamén o ensino que comunica ao seu pobo para que viva unha vida santa; unha sabedoría que influirá positivamente na vida do pobo de Israel e, co tempo, no mundo enteiro. A historia de Israel exemplifica a traizón e rebelión dos homes ante a iniciativa amorosa de Deus e ao mesmo tempo pon en evidencia a constante fidelidade divina. A promesa dun salvador cumprirase en Cristo

Xesús. Xesús, o Fillo de Deus, faise presente na historia para levar a cabo a misión encomendada polo Pai. En Xesucristo cúmprese o desexo de felicidade que o home descobre no seu corazón. Xesús non só desvela o misterio humano e lévao á súa plenitude, senón que manifesta o misterio de Deus, fainos coñecer que o verdadeiro Deus é comuñón: Divos un e trino. Aqueles que participan da vida de Cristo forman a Igrexa, que é a gran familia de Deus. Continuamente xerada pola acción de Xesucristo a través dos sacramentos, ponse no mundo como inicio dun mundo novo, dunha cultura nova. A Igrexa é a prolongación de Cristo no tempo e o espazo. Só nela a persoa humana atópase co Xesucristo vivo. A vida eclesial é alimentada e servida mediante os diferentes sacramentos instituídos por Xesucristo, está ritmada polos tempos litúrxicos, exprésase na oración comunitaria e a caridade, fructifica na xeración dunha civilización do amor. Estes catro bloques que compón a asignatura de relixión católica inclúen conceptos, procedementos e actitudes, que permite o coñecemento de si mesmo, da realidade e dos problemas que esta suscita. Por iso, os contidos xerais da asignatura contribúen á consecución dos obxectivos propostos para as diferentes etapas.

OBXECTIVOS DA EDUCACIÓN SECUNDARIA OBLIGATORIA

A educación secundaria obrigatoria contribuirá a desenvolver nos alumnos e nas alumnas as capacidades que lles permitan: a) Asumir responsablemente os seus deberes, coñecer e exercer os seus dereitos no respecto ás demais persoas, practicar a tolerancia, a cooperación e a solidariedade entre as persoas e os grupos, exercitarse no diálogo, afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e prepararse para o exercicio da cidadanía democrática. b) Desenvolver e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo, como condición necesaria para unha realización

eficaz das tarefas da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal. c) Valorar e respectar a diferenza de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre eles. Rexeitar a discriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Rexeitar os estereotipos que supoñan discriminación entre homes e mulleres, así como calquera manifestación de violencia contra a muller. d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como rexeitar a violencia, os prexuízos de calquera tipo e os comportamentos sexistas, e resolver pacificamente os conflitos. e) Desenvolver destrezas básicas na utilización das fontes de información, para adquirir novos coñecementos con sentido crítico. Adquirir unha preparación básica no campo das tecnoloxías, especialmente as da información e a comunicación. f) Concibir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estrutura en materias, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas en diversos campos do coñecemento e da experiencia. g) Desenvolver o espírito emprendedor e a confianza en si mesmo, a participación, o sentido crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar decisións e asumir responsabilidades . h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, na lingua galega e na lingua castelá, textos e mensaxes complexas, e iniciarse no coñecemento, na lectura e no estudo da literatura. i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira apropiada. l) Coñecer, valorar e respectar os aspectos básicos da cultura e da historia propias e das outras persoas, así como o patrimonio artístico e cultural. Coñecer mulleres e homes que realizaran achegas importantes á cultura e á sociedade galega, ou a outras culturas do mundo. m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o das outras persoas, respectar as diferenzas, afianzar os hábitos de coidado e saúde

corporais, e incorporar a educación física e a práctica do deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social. Coñecer e valorar a dimensión humana da sexualidade en toda a súa diversidade. Valorar criticamente os hábitos sociais relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o medio ambiente, contribuíndo á súa conservación e á súa mellora. n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das manifestacións artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación. ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüístico, cultural, histórico e artístico de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respectar a diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo actitudes de interese e respecto cara ao exercicio deste dereito. o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para o mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en especial coas pertencentes á comunidade lusófona.

CONTRIBUCIÓN DA RELIXIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE

Así mesmo, o ensino escolar da relixión católica favorece o desenvolvemento da responsabilidade persoal e social e das demais virtudes cívicas, para o ben común da sociedade, contribuíndo así á adquisición das competencias sociais e cívicas. Esta educación da dimensión moral e social da persoa, favorecerá a maduración dunha corresponsabilidade, o exercicio da solidariedade, da liberdade, da xustiza e da caridade. Por outra banda, a relixión católica aporta á competencia cultural e artística o significado e valoración crítica de tantas obras da nosa contorna, motivando o aprecio pola propia cultura e estímaa adecuada doutras tradicións culturais e relixiosas. A cultura e a historia occidental, a propia historia, non poden ser comprendidas e asumidas si prescíndese do feito relixioso presente sempre na historia cultural dos pobos. De igual modo, a expresión artística da fe segue colaborando na actualidade ao enriquecemento do noso patrimonio cultural. A competencia para a autonomía e iniciativa persoal desenvólvese no estudante partindo do verdadeiro coñecemento de si mesmo, das súas potencialidades, da súa dignidade e do seu sentido. A formación relixiosa católica aporta a devandita competencia unha cosmovisión que dá sentido á vida e, xa que logo, á cultura e á identidade da persoa humana. Unha cosmovisión que fai posible a formación integral do estudante fronte a visións parciais. En canto aos contidos procedimentales, a asignatura de relixión católica forma de xeito transversal nunha serie de procedementos fundamentais para a comprensión do feito cristián. Estes contidos procedimentales adquírense ao longo do desenvolvemento curricular, colaborando así na consecución das competencias asignadas aos currículos diso e Bacharelato. Concretamente os contidos procedimentales de relixión católica desenvolverán especialmente as seguintes competencias: -Comunicación lingüística, -Aprender a aprender, -Competencias sociais e cívicas

-Conciencia e expresións culturais. Os contidos procedimentales básicos da asignatura de relixión católica son os seguintes. -Observación da realidade. O feito relixioso nace da apertura do ser humano á realidade total. A asignatura de relixión católica pretende colaborar na formación da dimensión natural que nace do asombro ante o real e empúxanos a preguntas últimas sobre o sentido. Observar é máis que ver e require dun adestramento en disposicións específicas que non rehúyan as dimensións espirituais do real. -Procura de información, manexo e interpretación de fontes bíblicas. O estudo do cristianismo require o manexo das Sagradas Escrituras e textos referidos ás mesmas que forman parte do corpus teolóxico acumulado ao longo da historia. -Reflexión Crítica. O desenvolvemento da asignatura axuda a coñecer a xénese das ideas dominantes, a detectar prexuízos fronte á verdade, a examinar con profundidade as propias ideas e sentimentos fundamentais. Exposición e argumentación respectuosa das crenzas relixiosas propias e alleas. A asignatura de relixión católica contribúe á formación de competencias que permitan expoñer e defender a racionalidade das propias crenzas relixiosas e o respecto polas alleas. -Para rematar, hai que destacar que a asignatura contribúe á consecución de contidos de carácter actitudinal que son coherentes cos obxectivos básicos de cada etapa. Permite coñecer e apreciar os valores e normas básicas de convivencia; desenvolver hábitos de traballo e esforzo e de responsabilidade no estudo; a confianza en si mesmo para un desenvolvemento adecuado da personalidade. Tamén favorece de xeito directo a adquisición de habilidades para a prevención e resolución pacífica de todo tipo de conflitos e o coñecemento, comprensión e respecto das diferentes culturas, así como a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación.

1er CURSO DA ESO CATEGORIZACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE E

AS COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS

ESTANDARES DE APRENDIZAXE RE1.1.1

RE1.1.2

RE1.2.1

RE1.3.1

RE1.4.1

RE1.4.2

RE2.1.1

RE2.1.2

RE2.2.1

RE2.3.1

RE3.1.1

1.1 Expresa por escrito sucesos imprevistos nos que recoñece que a realidade é dada 1.2 Evalúa, compartindo cos seus compañeiros, sucesos e situacións nas que queda de manifesto que a realidade é don de Deus. 2.1 Argumenta a orixe do mundo e a realidade como froito do designio amoroso de Deus. 3.1 Relaciona e distingue, explicando coas súas palabras, a orixe da creación nos relatos míticos da antigüidade e o relato bíblico. 4.1 Coñece e sinala as diferenzas entre a explicación teolóxica e científica da creación. 4.2 Respecta a autonomía existente entre as explicacións, teolóxica e científica, da creación. 1.1 Coñece, interpreta e constrúe unha liña do tempo cos principais acontecementos e personaxes da historia de Israel. 1.2 Mostra interese pola historia de Israel e dialoga con respecto sobre os beneficios desta historia para a humanidade 2.1 Busca relatos bíblicos e selecciona xestos e palabras de Deus nos que identifica a manifestación divina. 3.1 Recorda e explica constructivamente, de modo oral ou por escrito, accións que reflicten o desvelarse de Deus para co pobo de Israel. 1.1 Identifica e clasifica de xeito xustificado as diferenzas entre a natureza divina e humana de Jesús nos relatos evanxélicos.

C I

COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS CMCT CD AA CSD SIEE CEC

RE3.1.2

RE3.2.1

RE3.3.1

RE4.1.1

RE4.2.1

RE4.2.2

RE4.2.3

1.2 Esfórzase por comprender as manifestacións de ambas naturezas expresadas nos relatos evanxélicos 2.1 Recoñece a partir da lectura dos textos evangélicos os trazos da persoa de Jesús e deseña o seu perfil 3.1 Ordena e explica coas súas palabras os pasos do proceso formativo dos evanxeos. 1.1 Sinala e explica as distintas formas de presenza de Jesucristo na Igrexa: sacramentos, palabra de Deus, autoridade e caridade. 2.1 Coñece e respecta que os sacramentos son acción do Espírito para construír a Igrexa. 2.2 Asocia a acción do espírito nos sacramentos coas distintas etapas e momentos da vida. 2.3 Toma conciencia e aprecia a acción do Espírito para o crecemento da persoa.

TABOA DE CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE

CONTIDOS

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES

Bloque 1. O sentido relixioso do home

A realidade creada e os acontecementos son signo de Deus.

1. Recoñecer e valorar que a realidade é don de Deus. 2. Identificar a orixe divina da realidade. 3. Contrastar a orixe da creación nos diferentes relatos relixiosos achega da creación. 4. Diferenciar a explicación teolóxica e científica da creación.

1.1 Expresa por escrito sucesos imprevisto nos que ha recoñece que a realidade é dada. (P) 1.2 Avalía, compartindo cos seus compañeiros, sucesos e situacións nas que queda de manifesto que a realidade é don de Deus. (O) 2.1 Argumenta a orixe do mundo e a realidade como froito do designio amoroso de Deus. (P) 3.1 Relaciona e distingue, explicando coas súas palabras, a orixe da creación nos relatos míticos da antigüidade e o relato bíblico. (PE) 4.1 Coñece e sinala as diferenzas entre a explicación

teolóxica e científica da creación. (P) 4.2 Respecta a autonomía existente entre as explicacións, teolóxica e científica, da creación. (O) Bloque 2. A revelación: Deus intervén na historia

A historia de Israel: elección, alianza, monarquía e profetismo.

. 1. Coñecer, contrastar e apreciar os principais acontecementos da historia de Israel. 2. Sinalar e identificar os diferentes modos de comunicación que Deus usou nas distintas etapas da historia e Israel. 3. Distinguir e comparar o procedemento co que Deus se manifesta nas distintas etapas da historia de Israel.

1.1 Coñece, interpreta e constrúe unha liña do tempo cos principais acontecementos e personaxes da historia de Israel. (P) 1.2 Mostra interese pola historia de Israel e dialoga con respecto sobre os beneficios desta historia para a humanidade.(O) 2.1 Busca relatos bíblicos e selecciona xestos e palabras de Deus nos que identifica a manifestación divina.(P) 3.1 Recorda e explica constructivamente, de modo oral ou por escrito, accións que reflicten o desvelarse de Deus para co pobo de Israel(PE)

Bloque 3. Jesucristo, cumprimento da Historia da Salvación A divinidad e humanidade de Jesús. Os evangelios: testemuño e anuncio. Composición dos evangelios.

1. Distinguir en Jesús os trazos da súa natureza divina e humana. 2. Identificar a natureza e finalidade dos evangelios. 3. Coñecer e comprender o proceso de formación dos evangelios. .

1.1 Identifica e clasifica de xeito xustificado as diferenzas entre a natureza divina e humana de Jesús nos relatos evangélicos (P) 1.2 Esfórzase por comprender as manifestacións de ambas naturezas expresadas nos relatos evangélicos.(O) 2.1 Recoñece a partir da lectura dos textos evangélicos os trazos da persoa de Jesús e deseña o seu perfil. (PO) 3.1 Ordena e explica coas súas palabras os pasos do proceso formativo dos evangelios.(P)

Bloque 4. Permanencia de Jesucristo na historia: a Igrexa A Igrexa, presenza de Jesucristo na historia. O Espírito Santo edifica continuamente a Igrexa.

1. Comprender a presenza de Jesucristo hoxe na Igrexa. 2. Recoñecer que a acción do Espírito Santo dá vida á Igrexa.

1.1 Sinala e explica as distintas formas de presenza de Jesucristo na Igrexa: sacramentos, palabra de Deus, autoridade e

caridade(PE) 2.1 Coñece e respecta que os sacramentos son acción do Espírito para construír a Igrexa(P) 2.2 Asocia a acción do espírito nos sacramentos coas distintas etapas e momentos da vida. (P) 2.3 Toma conciencia e aprecia a acción do Espírito para o crecemento da persoa.(O)

TEMPORALIZACIÓN 1ª Avaliación: Contidos dos bloques 1 e 2. 2ª Avaliación: Contidos ds bloque 3 3ª Avaliación: Contidos do bloque 4

GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA Os estándares de aprendizaxe básicos, que son os mínimos que o alumno ten que acadar para lograr unha avaliación positiva, están marcados en negriña na táboa correspondente.

PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN Na táboa na que se enumeran os estándares de aprendizaxe avaliables aparece detrás de cada un deles entre parénteses, os instrumentos que se utilizarán para avaliar cada un deles: - O: Observación que quedará reflectida no caderno do profesor - P: Produción que pode ser dende unha redacción, una presentación informática,un cómic, un traballo de investigación... - PE: Proba escrita - PO: Proba oral

Os estándares serán avaliados ao longo do trimestre.

CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO En cada avaliación, os estándares básicos, terán un peso do 50% da nota, os non básicos, un peso do 30% o resto da nota repartirase entre a actitude que amose o alumno e que terá en conta a súa asistencia e participación asi como o respecto amosado tanto á materia como aos seus compañeros e profesor, e o comportamento. Cada un destes aspectos terá un peso do 10% na nota

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES Tanto as avaliaciones suspensas como a materia pendente doutros cursos poderase recuperar por medio de traballos ou probas escritas ou orais.

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE En cada un dos bloques proporanse actividades tanto de reforzo como de ampliación para os alumnos que o precisen.

está ensinando. A súa formación resulta, polo tanto, fundamental á hora de garantir o éxito do proceso de aprendizaxe. -Adaptación ao ámbito emocional e cognitivo dos estudantes respectando o desenvolvemento psicoevolutivo propio de cada etapa. Esta atención permitirá combinar de xeito adecuado o concreto e o abstracto, o traballo individual e o grupal, o manipulativo, experiencial e visual cos aspectos conceptuais. -Respecto polos ritmos e estilos de aprendizaxe dos estudantes. Non todos os estudantes son iguais, non todos aprenden á mesma velocidade nin utilizan as mesmas estratexias. A atención á diversidade e o desenvolvemento da inclusión comeza na asunción deste principio fundamental. -Consideración da dimensión humanista. Todas as aprendizaxes estarán ao servizo da formación humana. A asignatura de relixión, desde a súa clave personalizadora, require que todo tipo de aprendizaxes, instrumentais, cognitivos, actitudinais, socio afectivos non sexan considerados fin en si mesmos senón que estean ao servizo da formación integral do ser humano. -Respecto pola curiosidade e inquietudes dos estudantes. Consideración dos intereses e expectativas dos estudantes así como dos coñecementos previos, de maneira que se garanta unha aprendizaxe significativa. Seguemento dos criterios de avaliación educativa. Para facilitar o cumprimento destes principios metodolóxicos aplicarase unha avaliación continua, global e formativa ao longo do proceso de ensino e aprendizaxe; e sumativa ao final do proceso, de maneira que se avalíe o nivel de logro alcanzado. A avaliación obxectiva garantirá unha valoración adecuada da dedicación, esforzo e rendemento de todos os estudantes. -Desenvolvemento da aprendizaxe en equipo e/ou cooperativo. O estudo e reflexión do cristianismo, polo seu intrínseca dimensión comunitaria, é unha asignatura adecuada para desenvolver o traballo en equipo e a aprendizaxe cooperativo. -Utilización educativa dos recursos tecnolóxicos. O ensino da relixión promoverá a utilización da tecnoloxía da información e a comunicación non só dun xeito instrumental, que resulte útil ao estudante na procura de información ou na resolución de problemas suscitados na clase, senón

procurando a súa integración na vida do suxeito e o seu uso ético. As redes sociais ou as ferramentas de construción e manipulación de imaxes, por exemplo, son instrumentos que permiten novas formas de expresión da cultura e a identidade persoal que hai que aprender a dominar.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS Utilizarase libro de texto da editorial Rodeira. Os alumnos poden descargarse o libro dixital Terán tamen acceso á biblioteca de recursos da editorial Biblia online Videos Presentaciones Revistas...

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES Excursión diocesana para os alumnos de relixión Campaña Nadal Solidario Visita de un misioneiro

PROGRAMACION DA EDUCACIÓN EN VALORES Os diferentes contidos que se traballarán ao longo do curso están relacionados co a programación da educación en valores, especialmente: -Educación ambiental -Educación para a paz -Educación moral e cívica -Educación para a saúde -Educación para a igualdade de oportunidades.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC Utilización de diapositivas , videos , visualizacións de presentacións, esquemas , traballos con recursos multimedia , búsqueda de información en internet ...

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA Favorecer actitudes de respecto e tolerancia cas relixións e tradicións distintas á propia . Descubrir os valores do evanxeo de Xesús que axuden ós alumnos a ser respectuosos, tolerantes , solidarios e que axuden á convivencia . Recoñecer os valores éticos e morais que existen nas diversas relixións. Respectar e valorar o patrimonio histórico, cultural, artístico, tradicións e culturas . Valorar a convivencia entre culturas e relixións.

AVALIACION DO PROCESO DE ENSINO E A PROGRAMACIÓN Realizarase un rexistro que fará seguimento e avaliará o proceso de ensinanza aprendizaxe e que quedará reflectido ma memoria final da materia. Avaliaranse tamén as programacións didácticas en relación cos resultados académicos

3º CURSO DA ESO CATEGORIZACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE E AS COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS

ESTANDARES DE APRENDIZAXE RE1.1.1

RE1.2.1 RE1.2.2

RE2.1.1

RE2.2.1

RE3.1.1 RE3.1.2

RE3.2.1

RE4.1.1

1.1 Expresa e comparte en grupo situacións ou circunstancias nas que recoñece a esixencia humana de felicidade e plenitude. 2.1 Analiza e valora a experiencia persoal fronte a feitos belos e dolorosos. 2.2 Selecciona escenas de películas ou documentaIs que mostran a procura de sentido. 1.1 Identifica, analiza e comenta situacións actuais onde se expresa o pecado como rexeitamento ou suplantación de Deus. 2.1 Analiza o texto sagrado diferenciando a verdade revelada do ropaje literario e recrea un relato da verdade revelada sobre o pecado orixinal con linguaxe actual. 1.1 Busca e selecciona biografía de conversos. 1.2 Expresa xuízos respectuosos sobre a novidade que o encontro con Cristo introduciu na forma de entender o mundo, segundo as biografías seleccionadas 2.1 Crea e comparte textos, videos clip, curtos, para describir as consecuencias que na vida dos cristiáns supuxo o encontro con Cristo. 1.1 Busca, selecciona e presenta

C B

COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS CMCT CD AA CSD SIEE CEC

X X

RE4.2.1

RE4.3.1

RE4.3.2

xustificando a experiencia dunha persoa que atopou a Cristo na Igrexa. 2.1 Escoita testemuños de cristiáns e debate con respecto achega da plenitude de vida que neles se expresa. 3.1 Demostra mediante exemplos previamente seleccionados que a experiencia cristiá foi xeradora de cultura ao longo da historia. 3.2 Defende de forma razoada a influencia da fe na arte, o pensamento, os costumes, a saúde, a educación, etc.

TABOA DE CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE

CONTENIDOS

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES

Bloque 1. O sentido relixioso do home

A natureza humana desexa o Infinito. A procura de sentido na experiencia da enfermidade, a morte, a dor, etc.

1. Recoñecer o desexo de plenitude que ten a persoa. 2. Comparar razonadamente distintas respostas fronte á finitud do ser humano.

1.1 Expresa e comparte en grupo situacións ou circunstancias nas que recoñece a esixencia humana de felicidade e plenitude. (O) 2.1 Analiza e valora a experiencia persoal fronte a feitos belos e dolorosos.(P) 2.2 Selecciona escenas de películas ou documentais que mostran a procura de sentido(P)

Bloque 2. A revelación: Deus intervén na historia

A ruptura do home con Deus polo pecado. O relato bíblico do pecado orixinal.

1. Descubrir que o pecado radica no rexeitamento á intervención de Deus na propia vida. 2. Distinguir a verdade revelada do ropaje literario no relato do Xénese.

1.1 Identifica, analiza e comenta situacións actuais onde se expresa o pecado como rexeitamento ou suplantación de Deus.(P) 2.1 Analiza o texto sagrado diferenciando a verdade revelada do ropaje literario e recrea un relato da verdade revelada sobre o pecado orixinal con linguaxe actual(P)

Bloque 3. Jesucristo, cumprimento da Historia da Salvación

A persoa transformada polo encontro con Jesús.

1. Recoñecer e apreciar que o encontro con Cristo cambia a forma de comprender o mundo, a historia, a realidade, as persoas, etc. 2. Comprender que a pertenencia a Cristo conlleva unha nova forma de comportarse na vida.

1.1 Busca e selecciona biografía de conversos.(P) 1.2 Expresa xuízos respectuosos sobre a novidade que o encontro con Cristo introduciu na forma de entender o mundo, segundo as biografías seleccionadas.(P) 2.1 Crea e comparte textos, videos clip, curtos, para describir as consecuencias que na vida dos cristiáns supuxo o encontro con Cristo(P).

Bloque 4. Permanencia de Jesucristo na historia: a Igrexa

A Igrexa, lugar de encontro con Cristo. Experiencia de plenitude no encontro con Cristo. A experiencia de fe xera unha cultura.

1. Tomar conciencia do vínculo indisoluble entre o encontro con Cristo e a pertenencia á Igrexa. 2. Valorar críticamente a experiencia de plenitude que promete Cristo. 3. Identificar na cultura a riqueza e a beleza que xera a fe.

1.1 Busca, selecciona e presenta xustificando a experiencia dunha persoa que atopou a Cristo na Igrexa.(P) 2.1 Escoita testemuños de cristiáns e debate con respecto achega da plenitude de vida que neles se expresa.(O) 3.1 Demostra mediante exemplos previamente seleccionados que a experiencia cristiá foi xeradora de cultura ao longo da historia.(P) 3.2 Defende de forma razoada a influencia da fe na arte, o pensamento, os costumes, a saúde, a educación, etc.(P)

TEMPORALIZACIÓN 1ª Avaliación: Contidos dos bloques 1 e 2. 2ª Avaliación: Contidos ds bloque 3 3ª Avaliación: Contidos do bloque 4

GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA

Os estándares de aprendizaxe básicos, que son os mínimos que o alumno ten que acadar para lograr unha avaliación positiva, están marcados en negriña na táboa correspondente.

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES Tanto as avaliaciones suspensas como a materia pendente doutros cursos poderase recuperar por medio de traballos ou probas escritas ou orais.

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

En cada un dos bloques proporanse actividades tanto de reforzo como de ampliación para os alumnos que o precisen.

METODOLOXÍA DIDÁCTICA A normativa educativa derivada da LOMCE define metodoloxía didáctica como: «conxunto de estratexias, procedementos e accións organizadas e planificadas polo profesorado, de xeito consciente e reflexiva, coa finalidade de posibilitar a aprendizaxe do alumnado e o logro dos obxectivos suscitados» (Real Decreto 1105/2014, de 26 de decembro). Neste sentido a asignatura de Relixión Católica utilizará unha metodoloxía que respectará os seguintes principios: -Recoñecemento do rol do docente. O docente é peza crave na elaboración e implementación de actividades de aula axustadas ao grupo concreto que está ensinando. A súa formación resulta, polo tanto, fundamental á hora de garantir o éxito do proceso de aprendizaxe. -Adaptación ao ámbito emocional e cognitivo dos estudantes respectando o desenvolvemento psicoevolutivo propio de cada etapa. Esta atención permitirá combinar de xeito adecuado o concreto e o abstracto, o traballo individual e o grupal, o manipulativo, experiencial e visual cos aspectos conceptuais. -Respecto polos ritmos e estilos de aprendizaxe dos estudantes. Non todos os estudantes son iguais, non todos aprenden á mesma velocidade nin utilizan as mesmas estratexias. A atención á diversidade e o desenvolvemento da inclusión comeza na asunción deste principio fundamental. -Consideración da dimensión humanista. Todas as aprendizaxes estarán ao servizo da formación humana. A asignatura de relixión, desde a súa clave personalizadora, require que todo tipo de aprendizaxes, instrumentais, cognitivos, actitudinais, socio afectivos non sexan considerados fin en si mesmos senón que estean ao servizo da formación integral do ser humano. -Respecto pola curiosidade e inquietudes dos estudantes. Consideración dos intereses e expectativas dos estudantes así como dos coñecementos

previos, de maneira que se garanta unha aprendizaxe significativa. Seguemento dos criterios de avaliación educativa. Para facilitar o cumprimento destes principios metodolóxicos aplicarase unha avaliación continua, global e formativa ao longo do proceso de ensino e aprendizaxe; e sumativa ao final do proceso, de maneira que se avalíe o nivel de logro alcanzado. A avaliación obxectiva garantirá unha valoración adecuada da dedicación, esforzo e rendemento de todos os estudantes. -Desenvolvemento da aprendizaxe en equipo e/ou cooperativo. O estudo e reflexión do cristianismo, polo seu intrínseca dimensión comunitaria, é unha asignatura adecuada para desenvolver o traballo en equipo e a aprendizaxe cooperativo. -Utilización educativa dos recursos tecnolóxicos. O ensino da relixión promoverá a utilización da tecnoloxía da información e a comunicación non só dun xeito instrumental, que resulte útil ao estudante na procura de información ou na resolución de problemas suscitados na clase, senón procurando a súa integración na vida do suxeito e o seu uso ético. As redes sociais ou as ferramentas de construción e manipulación de imaxes, por exemplo, son instrumentos que permiten novas formas de expresión da cultura e a identidade persoal que hai que aprender a dominar.

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Excursión diocesana para os alumnos de relixión Campaña Nadal Solidario Visita de un misioneiro

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR O Departamento de Relixión Católica vai colaborar co plan lector que ten o centro para os alumnos da ESO , de unha vez a semana durante 50 minutos , alumnos/as e profesores ler simultaneamente un libro escollido por cada un . Nos cursos de Bacharelato , en algunhas clases faremos lectura do libro de Relixión e da Biblia para fomentar máis a lectura .

Recoñecer os valores éticos e morais que existen nas diversas relixións. Respectar e valorar o patrimonio histórico, cultural, artístico, tradicións e culturas . Valorar a convivencia entre culturas e relixións.

BACHARELATO INTRODUCCIÓN A educación, entendida como un proceso que pretende o pleno desenvolvemento da personalidade do alumno, favorece a maduración do conxunto das súas dimensións, axudándolle a formarse a súa identidade á vez que lle introduce de xeito activo na sociedade. A dimensión relixiosa, co seu sentido globalizador, é unha das que máis contribúe ao logro dunha auténtica maduración da persoa. O carácter integral da educación reclama unha concepción da realidade, unha cosmovisión, na que se descobre o verdadeiro sentido do que uno é e do que fai. A etapa de Bacharelato supón, desde o punto de vista psicoevolutivo, a procura da autonomía, o que conleva un permanente contraste entre o presente e a tradición para afrontar o futuro. O alumno comeza a reler a súa historia á luz da súa propia experiencia, cuestionando o depósito transmitido de saberes, crenzas e experiencias recibidas. O ensino da relixión católica axuda a iluminar a historia persoal e social, a respectar e interpretar o conxunto de valores e significados presentes na realidade, ofrecendo claves de interpretación que dan sentido ao que facemos. O artigo 24 do Real Decreto 1105/2014, establece que o Bacharelato ten a finalidade de proporcionar ao alumnado formación, madurez intelectual e humana, coñecementos e habilidades que lle permita desenvolver funcións sociais e incorporarse á vida activa con responsabilidade e competencia. A devanditos logros pode contribuír de xeito satisfactorio o ensino da relixión, facilitando o desenvolvemento do xuízo crítico, ensinando a observar e analizar a realidade con respecto, en claves de liberdade, responsabilidade, verdade e apertura á cuestión do sentido.

O presente currículo toma en consideración a aprendizaxe por competencias busca, desde a antropoloxía cristiá, a consecución e dominio das mesmas. Dado que a competencia supón unha combinación de habilidades prácticas, coñecementos, motivación, valores éticos, actitudes, emocións e outros compoñentes sociais, esfórzase por reflectir a achega específica que este ensino ofrece ao proceso humanizador que conleva a educación. A importancia que a asignatura de relixión outorga á inculturación da fe, nos distintos contextos, é un feito positivo que a converte nun magnífico instrumento para a comunicación e o diálogo nun mundo cada vez máis plural. Á súa vez, asume como punto de partida os obxectivos que se fixan na etapa para o desenvolvemento das diversas capacidades. Convén destacar no haber desta asignatura a axuda á promoción dos dereitos humanos e ao exercicio da verdadeira cidadanía, fomentando a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa. Preocúpase tamén de conseguir nos alumnos unha madurez persoal e social que lles permita actuar de forma responsable e autónoma, desde un espírito crítico e construtivo. Non menos importante é a axuda que presta ao alumno para coñecer e valorar críticamente, desde unha cosmovisión cristiá, as realidades do mundo contemporáneo e os seus antecedentes históricos, destacando o labor da Igrexa en todo o enriquecemento cultural. Esta asignatura promove tamén o desenvolvemento da sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, mostrando a beleza, a verdade e o ben como fontes do enriquecemento persoal e cultural. Para o logro destes obxectivos, a través dos procesos de ensinoaprendizaxe, o currículo de relixión en Bacharelato propón a división dos seus contidos en catro bloques temáticos: antropoloxía cristiá, doutrina social da Igrexa, relación razón, fe e ciencia e, para rematar, a Igrexa como xeradora de cultura ao longo da historia. Deste xeito, preténdese que o alumno dispoña dos suficientes coñecementos, procedementos e actitudes que lle permitan dar resposta, desde a cosmovisión cristiá, aos retos que lle presenta o mundo contemporáneo. Os contidos procedementalis da materia de relixión católica facilitan

estratexias e procedementos fundamentais para a comprensión do feito cristián. Estes contidos adquírense ao longo do desenvolvemento curricular e colaboran, de xeito eficaz, á consecución das competencias asignadas no currículo de Bacharelato. Concretamente os contidos procedimentais de relixión católica desenvolverán especialmente as seguintes competencias: Comunicación lingüística, Aprender a aprender, Competencias sociais e cívicas e Conciencia e expresións culturais. Entre os contidos procedimentais básicos da materia de relixión católica atopamos os seguintes: Observación da realidade. O feito relixioso nace da apertura do ser humano á realidade total. A asignatura de relixión católica pretende colaborar na formación da dimensión natural que nace do asombro ante o real e empúxanos a preguntas últimas sobre o sentido. Observar é máis que ver e require dun adestramento en disposicións específicas que non rehúyan as dimensións espirituais do real. Procura de información, manexo e interpretación de fontes bíblicas. O estudo do cristianismo require o manexo das Sagradas Escrituras e textos referidos ás mesmas que forman parte do corpus teolóxico acumulado ao longo da historia. Reflexión crítica. O desenvolvemento da materia axuda a coñecer a xénese das ideas dominantes, a detectar prejuicios fronte á verdade, a examinar con profundidade as propias ideas e sentimentos fundamentais. Exposición e argumentación respetuosa das crenzas relixiosas propias e alleas. A asignatura de relixión católica contribúe á formación de competencias que permitan expoñer e defender a racionalidad das propias crenzas relixiosas e o respecto polas alleas. Para rematar, hai que destacar que a asignatura contribúe á consecución de contidos de carácter actitudinal que son coherentes cos obxectivos de cada etapa. Permite coñecer e apreciar os valores e normas básicas de convivencia; desenvolver hábitos de traballo, esforzo e responsabilidade no estudo; a confianza en si mesmo para un desenvolvemento adecuado da personalidade. Tamén favorece de xeito directo a adquisición de habilidades para a prevención e resolución pacífica de todo tipo de conflitos e o coñecemento, comprensión e respecto das diferentes culturas.

Por outra banda, favorece o respecto pola diversidad entre persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación.

OBXECTIVOS DO BACHARELATO

O bacharelato contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan: a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a corresponsabilidade na construción dunha sociedade xusta e equitativa e favoreza a sustentabilidade. b) Consolidar unha madureza persoal e social que lle permita actuar de forma responsable e autónoma e desenvolver o seu espírito crítico. Ser quen de prever e resolver pacificamente os conflitos persoais, familiares e sociais. c) Fomentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres, analizar e valorar criticamente as desigualdades e discriminacións existentes e, en particular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención especial ás persoas con discapacidade. d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal. e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua

castelá. f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas estranxeiras.

g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación. h) Coñecer e valorar criticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus antecedentes históricos e os principais factores da súa evolución. Participar de xeito solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social. i) Acceder aos coñecementos científicos e tecnolóxicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas propias da modalidade elixida. l) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e da tecnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, con especial referencia ao territorio galego. m) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa, traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico. n) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes de formación e enriquecemento cultural. ñ) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social, e impulsar condutas e hábitos saudables. o) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria. p) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.

CONTRIBUCIÓN DA RELIXIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE

Este currículo válese dos elementos cristiáns presentes na contorna do alumnado, as imaxes e símbolos, a linguaxe e outros recursos, para a comprensión da relixiosidade propia de cada etapa evolutiva. Desenvólvese así a competencia en comunicación lingüística, que se serve da linguaxe que conforma a cultura e tradición que transmítese dunha a outra xeración. Así, a linguaxe bíblica e a súa riqueza de expresión e simboloxía, a linguaxe doutrinal e a súa precisión conceptual, analítica e argumental e a linguaxe litúrxico e a súa proximidade á linguaxe dos símbolos do pobo cristián, axudarán ao desenvolvemento desta competencia nos estudantes. Sen esquecer a singularidade que esta asignatura aporta á dimensión de escoita da comunicación. Así mesmo, o ensino escolar da relixión católica favorece o desenvolvemento da responsabilidade persoal e social e das demais virtudes cívicas, para o ben común da sociedade, contribuíndo así á adquisición das competencias sociais e cívicas. Esta educación da dimensión moral e social da persoa, favorecerá a maduración dunha corresponsabilidade, o exercicio da solidariedade, da liberdade, da xustiza e da caridade. Por outra banda, a relixión católica aporta á competencia cultural e artística o significado e valoración crítica de tantas obras da nosa contorna, motivando o aprecio pola propia cultura e estímaa adecuada doutras tradicións culturais e relixiosas. A cultura e a historia occidental, a propia historia, non poden ser comprendidas e asumidas si prescíndese do feito relixioso presente sempre na historia cultural dos pobos. De igual modo, a expresión artística da fe segue colaborando na actualidade ao enriquecemento do noso patrimonio cultural. A competencia para a autonomía e iniciativa persoal desenvólvese no estudante partindo do verdadeiro coñecemento de si mesmo, das súas potencialidades, da súa dignidade e do seu sentido. A formación relixiosa

católica aporta a devandita competencia unha cosmovisión que dá sentido á vida e, xa que logo, á cultura e á identidade da persoa humana. Unha cosmovisión que fai posible a formación integral do estudante fronte a visións parciais. En canto aos contidos procedimentales, a asignatura de relixión católica forma de xeito transversal nunha serie de procedementos fundamentais para a comprensión do feito cristián. Estes contidos procedimentales adquírense ao longo do desenvolvemento curricular, colaborando así na consecución das competencias asignadas aos currículos diso e Bacharelato. Concretamente os contidos procedimentales de relixión católica desenvolverán especialmente as seguintes competencias: -Comunicación lingüística, -Aprender a aprender, -Competencias sociais e cívicas -Conciencia e expresións culturais. Os contidos procedimentales básicos da asignatura de relixión católica son os seguintes. -Observación da realidade. O feito relixioso nace da apertura do ser humano á realidade total. A asignatura de relixión católica pretende colaborar na formación da dimensión natural que nace do asombro ante o real e empúxanos a preguntas últimas sobre o sentido. Observar é máis que ver e require dun adestramento en disposicións específicas que non rehúyan as dimensións espirituais do real. -Procura de información, manexo e interpretación de fontes bíblicas. O estudo do cristianismo require o manexo das Sagradas Escrituras e textos referidos ás mesmas que forman parte do corpus teolóxico acumulado ao longo da historia. -Reflexión Crítica. O desenvolvemento da asignatura axuda a coñecer a xénese das ideas dominantes, a detectar prexuízos fronte á verdade, a examinar con profundidade as propias ideas e sentimentos fundamentais. Exposición e argumentación respectuosa das crenzas relixiosas propias e alleas. A asignatura de relixión católica contribúe á formación de competencias que permitan expoñer e defender a racionalidade das propias

crenzas relixiosas e o respecto polas alleas. -Para rematar, hai que destacar que a asignatura contribúe á consecución de contidos de carácter actitudinal que son coherentes cos obxectivos básicos de cada etapa. Permite coñecer e apreciar os valores e normas básicas de convivencia; desenvolver hábitos de traballo e esforzo e de responsabilidade no estudo; a confianza en si mesmo para un desenvolvemento adecuado da personalidade. Tamén favorece de xeito directo a adquisición de habilidades para a prevención e resolución pacífica de todo tipo de conflitos e o coñecemento, comprensión e respecto das diferentes culturas, así como a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación.

1º CURSO DE BACHARELATO CATEGORIZACIÓN DOS ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE E AS COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS

ESTANDARES DE APRENDIZAXE RE1.1.1

RE1.2.1

RE1.3.1

RE1.3.2

RE1.4.1

RE2.1.1

RE2.2.1

1.1 Reflexiona sobre acontecementos mostrados nos medios de comunicación e emite xuízos de valor sobre a necesidade de sentido. 2.1 Identifica e diferencia a diversidad de respostas salvíficas que mostran as relixións 3.1 Descobre, a partir dun visionado que mostre a inxustiza, a incapacidade da lei para fundamentar a dignidade humana. Compara con textos eclesiales que vinculan a dignidade do ser humano á súa condición de creatura 3.2 Investiga, obtén datos estatísticos e analiza sacando conclusións, comportamentos dos mozos que defenden ou atentan contra a dignidade do ser humano. 4.1 Cualifica as respostas de sentido que ofrece o ateísmo, agnosticismo ou laicismo e contrástaas coa proposta de salvación que ofrecen as relixións. 1.1 Identifica problemas sociais de finais do século XIX. Estuda a súa evolución ata a actualidade e analiza as respostas da doutrina social da Igrexa. 2.1 Elabora unha definición persoal

COMPETENCIAS CLAVE ASOCIADAS CMCT CD AA CSD SIEE CEC X

RE2.3.1

RE3.1.1

RE3.2.1

RE3.2.2

RE3.3.1

RE3.3.2

RE4.1.1

RE4.2.1

RE4.3.1

RE4.3.2

sobre os términos, legal, ético e moral. Explica públicamente as diferenzas entre os términos coa axuda de medios audiovisuales. 3.1 Comprende e define con palabras persoais o significado de ben común, destino universal dos bens e subsidiariedad. Aplica a situacións concretas devanditos principios xustificando o pensamento social da Igrexa. 1.1 Identifica, a través de fontes, os diferentes métodos de coñecer a verdade na filosofía, a teoloxía, a ciencia e a técnica. Distingue que aspectos da realidade permite coñecer cada método. 2.1 Recoñece con asombro e esfórzase por comprender a orixe divina do cosmos e distingue que non provén do caos ou o azar 2.2 Infórmase con rigor e debate respectuosamente, sobre o caso de Galileo, Servet, etc. Escribe a súa opinión, xustificando razoadamente as causas e consecuencias de devanditos conflitos. . 3.1 Aprende, acepta e respecta que o criterio ético nace do recoñecemento da dignidade humana. 3.2 Analiza casos e debate de xeito razoado as consecuencias que se derivan dun uso da ciencia sen referencia ético. 1.1 Estuda, analiza e define o concepto de cultura en diferentes épocas e contrástao co carácter antropológico do ensino da Igrexa. 2.1 Identifica os elementos propios de diversas culturas e elabora un material audiovisual onde as compare críticamente 3.1 Coñece e respecta os trazos da vida monástica. Identifica a súa influencia na organización social e a vida laboral. 3.2 Valora o traballo dos monxes por conservar a arte e a cultura grecolatina, elaborando un material audiovisual no que se recolla a síntese do seu estudo.

TABOA DE CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE CONTENIDOS

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES

Bloque 1. Antropoloxía Cristiá

O home, ser relixioso que busca un sentido á vida. Expresións históricas do sentido relixioso. O misterio da persoa humana. Fundamento da súa dignidade. Diversas posturas ante o feito relixioso na sociedade actual.

1. Recoñecer e respectar a necesidade de sentido no home. 2. Comparar manifestacións históricas que permitan desvelar desde sempre o sentido relixioso do ser humano. 3. Dar razón da raíz divina da dignidade humana. 4. Identificar e contrastar no momento actual diversas respostas de sentido.

1.1 Reflexiona sobre acontecementos mostrados nos medios de comunicación e emite xuízos de valor sobre a necesidade de sentido.(O) 2.1 Identifica e diferencia a diversidade de respostas salvíficas que mostran as relixións.(PE) 3.1 Descobre, a partir dun visionado que mostre a inxustiza, a incapacidade da lei para fundamentar a dignidade humana. Compara con textos eclesiais que vinculan a dignidade do ser humano á súa condición de creatura.(P) 3.2 Investiga, obtén datos estatísticos e analiza sacando conclusións, comportamentos dos mozos que defenden ou atentan contra a dignidade do ser humano.(P) 4.1 Cualifica as respostas de sentido que ofrece o ateísmo, agnosticismo ou laicismo e contrástaas coa proposta de salvación que ofrecen as relixións. (P)

Bloque 2. Doutrina social da Igrexa

Orixe e evolución da doutrina social da Igrexa. Principios fundamentais da doutrina social da Igrexa.

1. Coñecer e valorar o contexto en que nace e o ensino da doutrina social da Igrexa. 2. Identificar a dignidade humana como clave para unha convivencia xusta entre os homes, diferenciándoa dos recoñecementos que o Estado realiza a través das leis. 3. Coñecer e aplicar os principios fundamentais da doutrina social da Igrexa a diversos contextos.

1.1 Identifica problemas sociais de finais do século XIX. Estuda a súa evolución ata a actualidade e analiza as respostas da doutrina social da Igrexa.(P) 2.1 Elabora unha definición persoal sobre os térmos, legal, ético e moral. Explica públicamente as diferenzas entre os términos coa axuda de medios audiovisuais.(P) 3.1 Comprende e define con palabras persoais o significado de ben común, destino universal dos bens e subsidiariedad. Aplica a

situacións concretas devanditos principios xustificando o pensamento social da Igrexa.(PE) Bloque 3. Relación entre a razón, a ciencia e a fe

Formas de coñecemento ao longo da historia coas que o ser humano descobre a realidade e a verdade. Percorrido histórico das relacións entre a ciencia e a fe. Vínculo indisoluble entre ciencia e ética.

1. Coñecer e distinguir os diferentes métodos utilizados pola persoa para coñecer a verdade. 2. Coñecer e aceptar con respecto os momentos históricos de conflito entre a ciencia e a fe, sabendo dar razóns xustificadas da actuación da Igrexa. 3. Ser consciente da necesidade de relación entre ciencia e ética para que exista verdadeiro progreso humano.

1.1 Identifica, a través de fontes, os diferentes métodos de coñecer a verdade na filosofía, a teoloxía, a ciencia e a técnica. Distingue que aspectos da realidade permite coñecer cada método.(P) 2.1 Recoñece con asombro e esfórzase por comprender a orixe divina do cosmos e distingue que non provén do caos ou o azar.(O) 2.2 Infórmase con rigor e debate respectuosamente, sobre o caso de Galileo, Servet, etc. Escribe a súa opinión, xustificando razoadamente as causas e consecuencias de devanditos conflitos.(P) 3.1 Aprende, acepta e respecta que o criterio ético nace do recoñecemento da dignidade humana. 3.2 Analiza casos e debate de xeito razoado as consecuencias que se derivan dun uso da ciencia sen referencia ético.(P)

Bloque 4. A Igrexa xeradora de cultura ao longo da historia

Significado do término e dimensións da cultura. A vida monacal, fonte de cultura

1. Coñecer e comparar diferentes acepciones do término cultura. 2. Ser consciente que a persoa é xeradora de cultura. 3. Caer na conta do cambio que o monacato introduce na configuración do tempo e o traballo.

1.1 Estuda, analiza e define o concepto de cultura en diferentes épocas e contrástao co carácter antropológico do ensino da Igrexa.(P) 2.1 Identifica os elementos propios de diversas culturas e elabora un material audiovisual onde as compare críticamente.(P) 3.1 Coñece e respecta os trazos da vida monástica. Identifica a súa influencia na organización social e a vida laboral.(PE) 3.2 Valora o traballo dos monxes por conservar a arte e a cultura grecolatina, elaborando un material audiovisual no que

se recolla a síntese do seu estudo(P).

TEMPORALIZACIÓN 1ª Avaliación: Contidos dos bloques 1 e 2. 2ª Avaliación: Contidos ds bloque 3 3ª Avaliación: Contidos do bloque 4

GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A MATERIA

Os estándares de aprendizaxe básicos, que son os mínimos que o alumno ten que acadar para lograr unha avaliación positiva, están marcados en negriña na táboa correspondente.

compañeros e profesor, e o comportamento. Cada un destes aspectos terá un peso do 10% na nota

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES Tanto as avaliaciones suspensas como a materia pendente doutros cursos poderase recuperar por medio de traballos ou probas escritas ou orais.

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE En cada un dos bloques proporanse actividades tanto de reforzo como de ampliación para os alumnos que o precisen.

-Respecto polos ritmos e estilos de aprendizaxe dos estudantes. Non todos os estudantes son iguais, non todos aprenden á mesma velocidade nin utilizan as mesmas estratexias. A atención á diversidade e o desenvolvemento da inclusión comeza na asunción deste principio fundamental. -Consideración da dimensión humanista. Todas as aprendizaxes estarán ao servizo da formación humana. A asignatura de relixión, desde a súa clave personalizadora, require que todo tipo de aprendizaxes, instrumentais, cognitivos, actitudinais, socio afectivos non sexan considerados fin en si mesmos senón que estean ao servizo da formación integral do ser humano. -Respecto pola curiosidade e inquietudes dos estudantes. Consideración dos intereses e expectativas dos estudantes así como dos coñecementos previos, de maneira que se garanta unha aprendizaxe significativa. Seguemento dos criterios de avaliación educativa. Para facilitar o cumprimento destes principios metodolóxicos aplicarase unha avaliación continua, global e formativa ao longo do proceso de ensino e aprendizaxe; e sumativa ao final do proceso, de maneira que se avalíe o nivel de logro alcanzado. A avaliación obxectiva garantirá unha valoración adecuada da dedicación, esforzo e rendemento de todos os estudantes. -Desenvolvemento da aprendizaxe en equipo e/ou cooperativo. O estudo e reflexión do cristianismo, polo seu intrínseca dimensión comunitaria, é unha asignatura adecuada para desenvolver o traballo en equipo e a aprendizaxe cooperativo. -Utilización educativa dos recursos tecnolóxicos. O ensino da relixión promoverá a utilización da tecnoloxía da información e a comunicación non só dun xeito instrumental, que resulte útil ao estudante na procura de información ou na resolución de problemas suscitados na clase, senón procurando a súa integración na vida do suxeito e o seu uso ético. As redes sociais ou as ferramentas de construción e manipulación de imaxes, por exemplo, son instrumentos que permiten novas formas de expresión da cultura e a identidade persoal que hai que aprender a dominar.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

Utilizaranse materiais elaborados polo departamento Biblia online Videos Presentacions Revistas...

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Excursión diocesana para os alumnos de relixión Campaña Nadal Solidario Visita de un misioneiro

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC

Utilización de diapositivas , videos , visualizacións de presentacións, esquemas , traballos con recursos multimedia , búsqueda de información en internet ...

Verín 25 de setembro de 2015

Asdo. Mª del Puy Goyache Pais