l Feature
148
Đó có thể là niềm tin đẹp đẽ rằng, cứ theo đuổi các mục tiêu (dù điên rồ), miễn bạn có tài năng, bạn sẽ thành công. Đó có khi lại là cơn mơ hoang đường về những gì hạnh phúc nhất nơi cuối con đường tới miền đất hứa. Tổ chức nguyễn danh quý
149
l Feature
Gần mười năm trước có một người đã từng là nhà văn tặng cho tôi cuốn sách “Bay qua thời gian” của Nguyễn Thị Châu Giang với lời đề tặng: “Sớm đến nước Mỹ để có những trải nghiệm thú vị”. Cho đến bây giờ tôi vẫn chưa đặt chân đến Mỹ, đã quên cuốn sách viết gì nhưng đâu đó những câu chuyện tôi nhìn thấy cũng là những cái nhìn về nước Mỹ, một giấc mơ trọn vẹn với người này, một giấc mơ dang dở với người khác và một giấc mơ chưa từng có trong đời ai đó chả bao giờ quan tâm đến tỷ giá đồng đô la hay chiến sự Lầu Năm Góc. Bài Thanh Yên
150
âu chuyện cuối năm Sài Gòn những ngày cuối năm nhộn nhịp, tôi đón một chiếc tắc xi ra sân bay. Bác tài niềm nở câu chuyện ngay khi nghe điểm khách đến: "Đón kiều hả con, năm nay ăn Tết to nhỉ?". Tôi người Bắc lơ ngơ cũng chưa ăn nhập câu chuyện lắm, chỉ hiểu đại khái là bác hiểu nhầm tôi đi đón kiều bào ở sân bay và nhờ có kiều bào mang kiều hối về, năm nay tôi chắc hẳn sẽ có một cái Tết no đủ. Tôi chỉ cười vu vơ không hiểu sao bác lại đã nghĩ ngay ra cho tôi một câu chuyện có nhiều tình tiết thế. Nhưng đến lúc ra sân bay, nhìn dòng người lũ lượt vòng trong vòng ngoài chờ đón người thân ở nước ngoài về, tôi mới chợt hiểu ra rằng chuyện bác tài xế hỏi mình là chuyện phổ biến cuối năm, rằng bao nhiêu người ở Việt Nam đang đợi người thân mang về cho mình một góc phần nào đó của giấc mộng Mỹ. Chuyến bay chồng tôi về trễ hai tiếng. Hai tiếng ngồi chờ ở sân bay ngoài dự kiến, tôi lần lượt chứng kiến những câu chuyện đứt đoạn của rất nhiều hoàn cảnh. Một cô có lẽ đã đi Mỹ lâu năm lắm rồi, về đến sân bay nhìn thấy mẹ già lụ khụ đứng chờ, cô thảng thốt khóc lên: "Má ơi, con đây nè má, má ơi má ơi!". Rồi cô dẫn ra hai đứa trẻ con đang đứng ngơ ngác với chồng hành lý cao ngất giới thiệu: "Má ơi, thằng lớn nè, thằng bé nè". Cô hẳn đã đi xa gia đình quá lâu, hẳn đã sinh ra hai đứa con trong đời chưa một lần biết Việt Nam, chưa một lần gọi bà ngoại, chưa biết cuộc sống khác với Hoa Kỳ thế nào. Và cô nức nở: “Bao nhiêu năm nay giờ mới được về ăn Tết”. Chắc hẳn thế mà số người đi đón cô cũng đông, dù quê cô ở tận miền Tây xa Sài Gòn cả vài trăm cây số. Một người khác cùng chuyến bay với cô thì thầm lặng hơn. Đón anh chỉ có mỗi cô vợ. Anh đi học hai năm bên Mỹ về Việt Nam ăn Tết. Năm ngoái anh cũng muốn về lắm, nhưng thị thực người ta cấp cho anh là “single entry”, vào Mỹ một lần rồi thôi. Năm ngoái anh nhớ vợ, nhớ Việt Nam nhưng không dám về, sợ cái cảnh qua cầu đứt ván, về rồi không sang lại được nữa thì mệt. Năm nay anh liều về, dù cũng thấp thỏm lo âu không biết sẽ sang lại Mỹ thế nào để tiếp tục cái sự học hành còn dang dở. Giấc mơ đến rồi giấc mơ cũng có thể đi, như chiêm bao ngắn ngủi thôi.
Câu chuyện đầu năm Đầu xuân đi chơi ở Đà Nẵng thì được tận hưởng cái cảm giác vừa vặn của thời tiết hai miền: không quá giá rét như miền Bắc, không quá “ấm áp” như miền Nam. Ở Đà Nẵng, tôi gặp một gia đình, đã đợi đến 15 năm để chuẩn bị được vào Sài Gòn phỏng vấn qua Mỹ sống. Thời gian mở hồ sơ cho đến khi được xét duyệt xong thủ tục ban đầu đủ cho họ có thêm hai đứa con gái út, nuôi chúng lớn lên thành những thiếu nữ xinh xắn và chuẩn bị cho chúng vốn Anh ngữ dồi dào để có thể hòa nhập ngay với cuộc sống mới bất kỳ lúc nào có thể. Anh con trai đầu của họ lại qua tuổi 21, nghĩa là theo luật Mỹ không thể được ăn theo bố mẹ nữa nên nếu lần phỏng vấn này thành công, gia đình họ sẽ đi sang Mỹ sống và đợi thêm chừng 8 năm gì đó để đủ quyền bảo lãnh tiếp anh con trai đầu qua. Cuộc đoàn tụ trên miền đất hứa sao mà gian nan. Không biết người trong cuộc có nghĩ những năm tháng đẹp nhất của cuộc đời là những năm tháng chờ đợi. Nếu trong 8 năm đợi chờ đó, anh con trai đi lấy vợ, có con. Vợ con anh sau này muốn sang lại phải chờ đợi thêm nhiều năm nữa. Không thể bắt anh ngừng có thêm những mối quan hệ mật thiết trong đời cũng như không thể ngăn cái vòng chờ đợi bớt luẩn quẩn. Câu chuyện giữa năm Bạn tôi sang Mỹ ba năm sinh liền hai đứa nhóc. Hai vợ chồng loay hoay với hai đứa liền nhau mà không có bất kỳ sự hỗ trợ nào từ hai bên nội ngoại. Bạn cứ thật thà nói là tuy cực một chút nhưng được cái việc lớn là tranh thủ mấy năm bố cháu xong cái bằng tiến sĩ thì mẹ cũng hoàn thành sự nghiệp con cái và hai đứa vì sinh ra ở Hoa Kỳ nên nghiễm nhiên được quyền công dân Mỹ. Sau này cả nhà có về Việt Nam sống đi chăng nữa mà bọn trẻ lúc lớn lên muốn qua Mỹ học hành cũng thuận tiện và đỡ tốn kém hơn rất nhiều. Bố mẹ vất vả chút vào thời điểm này nhưng về sau con lại có rất nhiều cơ hội mà nếu sinh ra ở Việt Nam con sẽ phải rất khó khăn mới có được. Thằng anh tuổi rưỡi ngay lập tức được gửi đi nhà trẻ rẻ nhất khu vực gần nhà để phù hợp với túi tiền của bố mẹ. Nó nói chuyện với ông bà ở Việt Nam toàn khoe là con trắng nhất lớp vì học toàn với các bạn da đen làm bà nội phải suy nghĩ mấy ngày mới hiểu ra câu nói của cháu. Thằng em cũng chỉ kịp ở lại nước Mỹ được hơn một tuổi, chưa kịp bập bẹ mấy từ tiếng Mỹ đã về đi học mẫu giáo với các bạn trường làng. Hai đứa giờ quên hẳn tiếng Mỹ rồi, cũng chả cần biết mình có hai quốc tịch thế nào, chưa hiểu khái niệm công dân ra sao nhưng bố mẹ thì ngồi giữa Hà Nội cũng có phần yên tâm là vài năm nữa con của mình vẫn có thể xin được suất học ngon lành đâu đó ở đất nước phát triển cách xa nửa vòng Trái đất chứ không phải hớt hải đi dò la các mối quan hệ để lục tục chạy trường mỗi khi con đến kỳ chuyển cấp. Lại cũng tặc lưỡi: Mấy năm vất vả của bố mẹ coi như là cái phí trả cho cơ hội được lựa chọn của con trong tương lai... n
Có người đã đặt tên cho những khát vọng đổi đời là “Giấc mơ Mỹ”. 151
l Feature
Có người đã ngân nga rằng New York (NY) là xưởng sản xuất những giấc mơ, là nơi khi bạn đã thành công thì có thể vững vàng ở bất kỳ đâu trên thế giới (Alicia Keys ft. Jay Z, “Empire State of Mind”)” Bài& ảnh Trang J.An
152
Julia Kristin, 26 tuổi: “Sẽ trở thành Anna Wintour trong tương lai” VĐV điền kinh quốc gia thành người mẫu Click Models và BTV thời trang cho tạp chí Idoll Từ Đức tới New York: 02/2009 Dù đã từng gặt hái nhiều thành công tại quê hương Đức một ngày ngẫu nhiên, cựu vận động viên điền kinh của tuyển quốc gia Đức xinh đẹp tên Julia quyết tâm “nghỉ hưu” sớm trên đường đua để dành sức cho đường chạy đòi hỏi nhiều sức bền không kém: sàn catwalk. “2009 là năm tôi đặt chân tới New York với mục tiêu ký được hợp đồng dài hạn với công ty người mẫu để có visa làm việc. Ý định thất bại, tôi đành về châu Âu làm việc năm tháng tại Milan trong khi thâm tâm vẫn muốn bằng mọi giá phải quay lại Mỹ. Ngày 19/10/2009 có thể gọi là định mệnh khi NY chào đón tôi lần thứ hai - quý cô Julia với 140 đô la giắt túi và một chỗ ngả lưng trên ghế sofa nhà một người bạn”.
Julia chia sẻ rằng nếu muốn leo lên hàng top trong làng người mẫu ở nơi luôn dư thừa sự cạnh tranh cùng cực về nghề nghiệp như NY hẳn nhiên cô phải thỏa hiệp (sống sao cho thật lành mạnh) và khổ luyện rất nhiều. Với vị trí hiện nay là người mẫu đại diện của “agency” nổi tiếng Click Models (công việc Julia có được ba tháng sau cái ngày định mệnh kia), những con số như: 15-18 show thử đồ một ngày trong những tuần lễ thời trang hay một menu chỉ được tính bằng lượng cà phê, chuối, sữa chua và ngũ cốc là những điều khiến Julia... mỉm cười hạnh phúc.
Thực đơn một ngày của Julia Sáng: 1-2 ly cà phê không đường kèm sữa không béo, sữa chua Hi Lạp trộn với ngũ cốc và trái cây tươi. Trưa: 1 bát salát lớn kèm 1 bánh mỳ sandwich nhỏ hoặc 1 bát súp. Tối: 1 ức gà với rau xanh. Ghi nhớ: Hạn chế ăn vặt. Đôi khi có thể cho phép mình uống sinh tố hoặc ăn granola bars nếu thấy quá mệt.
Để sống sót ở NY, “đừng chờ đợi hay nương tựa vào người khác nếu bạn muốn thành công. Tôi vẫn luôn cười thầm khi có ai đó ‘hứa hươu hứa vượn’ rằng: ‘Julia, tôi sẽ giúp cô trở nên nổi tiếng và giàu có’.” Julia vừa cười, vừa nói thêm: “Những thất bại lớn và những thành công nhỏ trong suốt hai năm qua chỉ khiến tôi thêm đứng vững hơn trên đôi chân của chính mình, và không phải chỉ trên sàn catwalk đâu nhé!”. 153
l Feature
Joohee Han, 23 tuổi: “Muốn có được sự đồng cảm của người thưởng thức" Sinh viên văn học thành nhiếp ảnh gia phố Bronx Từ Hàn Quốc tới New York: 04/07/2010
Hình dự án về tác hại của thuốc lá của Joohee 154
Gặp được Joohee rất khó. Các cuộc gọi của bạn sẽ nhanh chóng được chuyển sang chế độ voicemail và một tiếng nói được ghi âm sẵn sẽ khuyên bạn chân thành rằng bạn nên gọi lại vào ban đêm. Đơn giản vì khi đó chủ nhân của số máy bạn gọi mới bắt đầu ngày làm việc của mình. Từ bỏ chuyên ngành văn học, Joohee rời Seoul tới NY theo đuổi nhiếp ảnh. Ít ai hình dung được một cô gái nhỏ nhắn và rất kiệm lời này lại thích bám đuổi những
phóng sự ảnh gai góc và “hầm hố” như nghệ sĩ xăm hình ở khu phố nhộn nhạo Bronx, hay rác trên phố đêm NY. Vì sao thế? “Bản thân mình không nghĩ nhiều liệu đó có phải là các đề tài gai góc hay không. Nhưng quả thật nhiều bạn bè và đồng nghiệp vẫn nhận xét Joohee có mắt cảm nhận và đặc tả được cái đẹp từ những cái xấu xí, bẩn thỉu nhất. Mọi dự án ảnh có lẽ vì thế đều được hình thành rất tự nhiên. Ngay cả câu chuyện chụp ảnh NY về đêm cũng vậy. Lúc đầu mình chỉ chụp phố Houston thế rồi ‘nghiện’ luôn chụp hình về đêm. Người ta vẫn luôn nói NY là thành phố không ngủ nhưng trên Houston, NY tĩnh lặng vô cùng." Hiện tại, Joohee đang chuẩn bị dự án ảnh cá nhân mới nhất về tác hại của hút thuốc lá mà cô kết hợp với nghệ thuật sắp đặt.
Ksenia Gopkalo, 22 tuổi: "Muốn tìm ra chính mình" VĐV thể dục dụng cụ thành nhà làm phim Từ Kyrgyzstan đến New York: 2005 Ksenia đã dạy thể dục dụng cụ tại các trung tâm ở NY suốt bốn năm trước khi cô tìm ra mình trong điện ảnh. “Tôi muốn ‘kể chuyện’ bằng hình ảnh. Vì thế tôi chọn làm phim. Điều quan trọng trong mỗi tác phẩm chính là ý tưởng. Câu chuyện hay hình ảnh của bộ phim có đẹp đến đâu, nếu trống rỗng về ý tưởng, tôi cũng sẽ lãng quên ngay". “Cái đẹp là một cái khung vững chắc cho một tác phẩm tốt. Mục tiêu của tôi là không để nó trống rỗng hay có quá nhiều ý tưởng tuyệt vời tới mức chúng không cần đóng khung. Theo tôi đó là áp lực của bất
kỳ một nghệ sĩ ‘kể chuyện’ nào." "Là nghệ sĩ kể chuyện, bạn phải biết giữ lập trường và quan điểm của mình, biết bảo vệ ý tưởng của mình. Dù ý tưởng có khó hiểu hay cách thể hiện có khônggiống-ai đến đâu, tôi luôn muốn người xem tự đi tìm và khám phá câu chuyện của mình. Hãy để tác phẩm tự lên tiếng. Đừng giải thích!"
Những điều KSenia học được từ cuộc sống ở NY: - Phải luôn biết theo đuổi giấc mơ của mình đến cùng - Luôn lắng nghe điều trái tim mách bảo - Vận dụng cái ‘đầu’ trong mọi tình huống - Giữ những gì đặc sắc nhất của bản thân - Đây là chốn hiếm hoi trên thế giới mà chó mèo hoang không phải sống cơ nhỡ trên đường phố.
155
l Feature
156
Momoe Narazaki, 20 tuổi: “Mơ về những tác phẩm lay động cảm xúc” Thiết kế đồ họa Từ Nhật tới New York: 26/05/2009 Mặc dù đã có sẵn hai người thầy ngay trong gia đình là cha Yoshinobu Narazaki (giáo sư môn đồ họa tại Đại học Mỹ thuật và thiết kế Tokyo nổi tiếng) và mẹ Keiko Narazaki (nghệ nhân thiết kế trang sức), 19 tuổi Momoe vẫn quyết định mò mẫm tới NY để tầm sư học đạo. Momoe giải thích rằng dù chỉ có một mình nơi đất khách, vừa phải học nghề lại vừa phải “bù lỗ” vốn tiếng Anh vẫn còn thủng lỗ chỗ nhưng đổi lại cô được được sống bằng đam mê. “Và thật may, đam mê của tôi lại là môn nghệ thuật không có... âm tiết.” (cười) “Hành trình tôi đến với đồ họa cũng là hành trình tôi đi tìm những cách thể hiện các giá trị vốn dĩ vô hình khó nắm bắt. Chúng là cảm xúc, tâm trạng, ý tưởng và trí tưởng tượng. Tôi mơ một ngày nào đó sẽ ‘sản xuất’ ra những tuyệt tác giàu sức lay động như các tác phẩm của Raymond Savignac, thiết kế poster nổi tiếng người Pháp và cũng là thần tượng của tôi.” “Còn vì sao lại là NY ư? Vì thành phố này đem tới nguồn cảm hứng bất tận cho sự sáng tạo cá nhân: từ kiến trúc, lối sống, cho tới con người và thiên nhiên. Ở đây, chưa lúc nào tôi cho phép mình lười biếng và buông bút vẽ”.
Background chân dung của Momoe chính là tác phẩm mang tên “Thế giới thứ nhất” được cô vẽ tay 157
l Feature
Một ngày của Yadira - 8:30 a.m: bắt đầu ngày mới bằng yoga - 9 a.m: check email để nhận casting thử vai từ “agency” - 10 a.m - 9 p.m: tùy ngày sẽ là đóng phim truyền hình/ diễn thời trang hoặc tham gia đóng phim quảng cáo. - 9 p.m - đêm: vẽ/ viết thơ tùy cảm hứng
158
Yadira Badly, 28 tuổi: “Sẽ thực hiện hết tất cả những giấc mơ của mình” Diễn viên/ Người mẫu/ Họa sĩ Tới New York: 2001 Nên gọi Yadira là “kẻ tham công tiếc việc” vì xen giữa những giờ đứng trước ống kính máy quay (Yadira đã xuất hiện trong series truyền hình ăn khách 30 Rock), Yarida còn đóng quảng cáo và xuất hiện trên sàn catwalk. “Người mẫu là nghề kiếm cơm đầu tiên của tôi đấy! Tôi được tình cờ phát hiện từ năm 14 tuổi khi tham gia làm người mẫu tại show diễn thời trang ở trường trung học. Nhưng “điểm đổi đời” thì phải là lúc nghe tin được mời thử vai cho một 30 Rock của thần tượng Tina Fey. Tôi đã hú hét như điên vào giây phút ấy...” Gần đây, Yarida quay sang chăm chút cho hai đam mê cá nhân là hội họa và văn học. Hiện nàng đang gấp rút hoàn tất cuốn sách đầu tiên kết hợp các tác phẩm hội họa và thơ ca của chính mình. Còn sau đó? “Sẽ là một triển lãm cá nhân của riêng tôi. Tôi đã nói là sẽ làm. Tốt nhất bạn nên tin tôi đi!” (cười)
Lê An, 25 tuổi: “Sẽ về Hà Nội mở trung tâm tập gym" Kiểm toán viên thành VĐV marathon nghiệp dư Tới New York: 2007 Nghề kiểm toán viên ở KPMG đòi hỏi An ôm máy tính ít nhất tám tiếng một ngày. Thời gian sau giờ làm việc cô dành cho một đam mê cũng gần gũi với con số: marathon! “Tôi bắt đầu tập chạy từ hai năm trước. Tôi học được từ marathon sự kiên nhẫn và sức bền. Chạy marathon đòi hỏi phải luyện tập gắt gao ba tháng trước cuộc đua, mỗi tuần
phải chạy tổng cộng ít nhất 50km”, An cho biết. “Tôi tin marathon là một trong những cách xả stress hữu hiệu nhất. Không có khoảnh khắc nào tuyệt vời bằng lúc kết thúc một cuộc chạy dài đâu!" Sau n cuộc đua bán marathon và thriathlon (cuộc đua đường dài kết hợp chạy, bơi, đạp xe), rốt cuộc An cũng đã tích đủ điểm để tham gia chạy cuộc thi marathon New York 2011 diễn ra trong tháng 10 tới. “Sau khi hoàn tất một trong những cuộc đua marathon lớn nhất thế giới này, tôi sẽ về Hà Nội mở trung tâm tập gym. Hẹn Việt Nam cuối năm 2012 nhé!"
Các cột mốc quan trọng nhất trong đời chạy marathon của An: 1/2010: hoàn thành chặng bán marathon Manhattan (20 km) 5/2010: hoàn thành chặng bán marathon Brooklyn (20 km) 7/2010: hoàn thành chặng bán marathon Queens (20 km) 7/2010: hoàn thành cuộc thi triathlon NYRR 159