ifc
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV1
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV2
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV3
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV4
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV5
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV6
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV7
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV8
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
1
2
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
3
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
MUÏC LUÏC 06 Tin Atlanta 14 Tin Hoa Kỳ 24 Tin Thế Giới 30 Tin Việt Nam 36 Thời sự - Nguyễn đạt Thịnh 40 Thế sự - Nguyễn đạt Thịnh 44 Bên kia Thái Bình Dương - Lý Anh 50 Quê Hương Những Điều Trông Thấy - Vân Quảng 56 Chuyện bên nhà - Đoàn Dự 66 Góc của Phan 72 Thư của tiến - Tưởng Năng Tiến 78 Góc đời sống 84 Viết từ Sai Gon - SGCN 88 Người viết rong - Nguyễn Thơ Sinh 92 Tạp ghi Huy Phương 98 Phiếm - Song Thao 104 Mỗi tuần một chuyện - Đỗ Quân 114 Chuyện Phiếm Canada - Trà Lũ 123 Viết từ Dallas - Huy Lâm 126 Chuyện củ nghe lại - Phạm Công Luận 128 Làng Giải Trí 132 Hồi ký sân khấu - Nguyễn Phương 135 Mạn Đàm văn học - Hoàng Yên Lưu 138 Cỏ may - Trần Hữu Thuần 143 Hồng gai - Tống Minh Long Quân 149 Giấc Mơ - Nguyễn Ngọc Ngạn 169 Trang Phụ Nữ 174 Tâm tình qua cánh thư - Bùi Bích Hà 177 Thư gởi bạn ta - Búi Bảo Trúc 180 Thể thao - Huy Vũ 182 Gia Chánh 183 Lá thư từ miệt dưới - Đoàn Xuân Thu 186 Tử Vi - Tuyết Lưu 191 Gia Chánh
THÖ TÖØ, BAØI VÔÛ, CHI PHIEÁU XIN GÔÛI VEÀ RANG DONG NEWS P.O.BOX 931660, NORCROSS, GA 30003
4
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX ACCOUNTING - KẾ TOÁN
ABC Khai Thuế............................................................. 19 Ben Khai Thuế, EA....................................................... 96 Cao - Khai Thuế Kế Toán............................................. 37 Franklin Cuong Khai Thue.......................................... 121 Infinity Tax (Nguyễn Đại).............................................. 82 InsuredNow (John Dang) - Khai Thuế........................ 145 VN Khai Thuế............................................................. 107
ASTROLOGER - BÓI TOÁN
Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học................................... 107 Tang Yuan Phong Thủy................................................ 59
ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ
John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg...............................UV6 Koo & Sobotta (LS Thảo)............................................ 109 LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc).................................... 45 LS Marc Ellis................................................................ 19 LS Nguyen Stephen................................................... 187 LS Trương Minh Cường................................................ 35 Patrick Sam & Associates (LS Minh)............................ 89 The Orlando Firm, P.C.................................................... 1
AUTO BODY - GLASS - REPAIR
Auto Body Paint - Hùng................................................ 85 Ba’s Body Shop.......................................................... 173 Bui’s Auto Repair.......................................................... 47
AUTO SALES - BÁN XE
Atlanta Toyota............................................................. 115 Auto Gallery (Đặng Vũ)................................................ 97
BAKERIES - TIỆM BÁNH
HongKong Bakery...................................................... 113
BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC
Kim Facial Plastic Surgery........................................UV15 Kim Phụng Salon & Spa.............................................UV9 Mỹ Dzung Hair Salon.................................................... 25 Sleek Look’s................................................................. 47 Vũ Hair Creations......................................................... 51
CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG
Angee Construction - Phuoc......................................... 33 BenLe Heating & Air................................................... 101 Delux Plumbing............................................................ 79 Đinh & Bá Máy Lạnh................................................... 173 John Remodeling Services......................................... 117 Kim Anh Màn Cửa...................................................... 119 Linh Garage Door Services........................................ 107
Nghĩa Trần Heating & Air.............................................. 87 Trang Trí Nội Thất - Nga Nguyễn.............................UV16
DENTIST - NHA SĨ
AT Dental - NS Tú Nguyễn ........................................UV1 Dr. Yi-Tsu Cheng............................................................. 3 Georgia Orthodontic Care.........................................UV13 Morrow Family Dentistry.............................................UV8 Nha Sỉ Võ Ngọc Đoan Trang....................................UV13 NS Chi Huỳnh - Morrow Dental..................................UV2 NS Hà Nguyễn - Norcross Dental................................. 96 NS Lân Phạm - Good Care Dental............................... 95 NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental................... 96 NS Phượng Phạm - Serene Dental Care...................... 55 NS Tiffany Thanh Đặng................................................ 53 Yes Clinic-Dentist.Acupuncture Chiropractic............UV11
DOCTORS - BÁC SĨ
Atlanta Eye Center....................................................... 61 BS Christopher J. Lee ................................................... 2 BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử..................................... 59 BS Paul Nguyễn Huy Đạo............................................ 53 BS Phillip Long Dang.................................................... 43 Dr. Hùng Vương - Bác Sĩ Chỉnh Hình........................UV12 Dr. J. Chiropractic - Jimmy Tran.................................UV7 Drews Family Medicine Norcross................................. 77 Gwinnett Urgent Family Care...................................... 101 Kim Facial Plastic Surgery........................................UV15 Wang Eye Clinic........................................................... 31 Yes Clinic..................................................................UV11
ELECTRONICS-COMPUTER
Direct TV - Thanh Cao.................................................. 13 Harry Satellite (Cảnh)................................................... 73 Linh Sửa Máy Vi Tính.................................................. 145 Nghi Mai - DirecTV....................................................... 67 Viet Direct - Jennifer Nguyen....................................UV14
EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI
Help Wanted - Hiền Trương, CPA............................... 157 Tuyển Nhân Viên Văn Phòng....................................... 79
FINANCIAL - TÀI CHÁNH
American Commercial Funding................................. OFC Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê........................ 151 DV về Insurance & Annuity..........................................IFC
FUNERAL - NHÀ QUÀN
Lee’s Funeral Home & Crematory.............................. 185
5
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC
Glucosamine Plus - Livercon-II..................................... 39 Hoa Đà Natural Health.................................................. 75 Metaboslim - Fe-Mon-9................................................. 41 Phạm Hoàng Trung - Dược Thảo.................................. 15 Phước Nhơn Đường Fortune......................................... 57
Atlanta Realty Star - Khoa Phạm................................ 103 Chuyên Mua Bán Trại Gà - Kelly Trương...................... 29 Larry Trần - Atlanta All Good Realty...........................UV7 Metro Broker - Lisa Nguyen.......................................... 33 Milestone Realty - Brian Quang ................................... 85 Peter Quang Nguyen - HomeMax............................UV10 Quyên Huỳnh.............................................................. 119 Remax Grand South................................................... 192 Sunrise Realty - David Truong................................... 155 Vu Nguyen-Virtual Properties Realty............................ 91
INSURANCE - BẢO HIỂM
RESTAURANT-CAFE
Hồng Ngân Music......................................................... 93 Thế Giới Âm Nhạc........................................................ 25
HERBALIST - ĐÔNG Y
Alicia Thúy - Chau’s Insurance................................... 189 All Top Insurance (Andrew Tiến Võ)............................. 63 America Insurance - Belinda Shu Agency.................... 29 Anh Cao Bảo Hiểm....................................................... 37 Bảo Hiểm Sức Khoẻ - Vũ Nguyển............................... 69 Bình Nguyễn - Allstate Insurance................................. 96 Chuyên Bảo Hiểm Sức Khỏe - Obamacare.................. 21 DV về Insurance & Annuity..........................................IFC Franklin Cuong Obama Care ..................................... 121 Infinity Insurance Groups - Đại Nguyễn........................ 83 Insurance & Medicare - John Ngô................................ 71 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Kim Huỳnh - Farmers Insurance................................ OFC Nationwide Insurance - Phong Huynh......................UV13 Nghĩa Phạm - Obamacare Insurance........................... 11 Qui Nhon Tax & Ins. Services....................................... 33 VN Bảo Hiểm.............................................................. 107
Bambu Desserts & Drinks............................................ 23 Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine.................... 179 I Luv Phở........................................................................ 7 Nam Phương................................................................. 17 Phở 24......................................................................UV12 Phở 89.......................................................................... 27 Phở Bắc........................................................................ 93 Sài Gòn Tofu............................................................... 111 The Juicy Crab Restaurant.........................................UV3
SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ
The Language Center................................................. 173 Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái........................................... 155
SERVICES - DỊCH VỤ
ABC Chuyển Tiền......................................................... 19
Cá cược NFL................................................................. 99 Cà Máy Credit Cards - MAC USA................................. 67 Dịch Vụ Tổng Hợp - The Vincent.................................. 85 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối................................... 103
NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM
SIGNS - BẢNG HIỆU
MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG
Salon Spa Supply........................................................... 4 TDI Nails Supply......................................................... 175
Hello Sign (Dũng Hoàng)............................................ 117
OPTICAL - MẮT KIẾNG
City Farmer Market Chợ Sài Gòn...............................UV5
Atlanta Eye Associates LLC......................................... 49
PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY
Wai-kiu FamCare.......................................................... 65
PHOTO - CHỤP HÌNH
Max Photo & Video..................................................... 145
PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ
Rạng Đông News-T/B Ngày Lễ...................................... 7 TV Huyền Không - Đại Lễ Vu Lan.............................. 192
REAL ESTATE - ĐỊA ỐC
America’s Realty Atlanta - Gia Tuấn............................IFC
SUPERMARKET - SIÊU THỊ
SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP
Chandelier Light Mall..................................................UV4 Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse. UV16 HM Restaurant Equipment......................................... 153
TRAVEL - DU LỊCH
ABC Travel & Income Tax............................................ 19 Qui nhon travel & Tax Services.................................... 33
WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI
Chính Trần Bánh Cưới.................................................. 93
6
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tin Atlanta Tường trình về thị trường nhân dụng, do Bộ Lao động tiểu bang Georgia công bố vào tuần trước, cho thấy tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực Metro Atlanta, từ 5.5% của tháng 9 xuống còn 5.4% trong tháng 10, so với cùng thời gian năm ngoái là 6.5%, giảm 1.1% và tương đương với mức 5.4% vào tháng 9 năm 2005. Bộ Lao động nhận định rằng trong tháng 10, thị trường lao động Atlanta đã tạo thêm được 32.400 việc làm mới. Tính theo từng tháng, khu vực Metro Atlanta, trong tháng 10 vừa qua, có mức tăng trưởng việc làm cao nhất kể từ tháng 2 năm
Tỷ lệ thất nghiệp ở Metro Atlanta thấp nhất trong 10 năm qua
2011, và cao hơn mức gia tăng việc làm trung bình cùng kỳ trong 3 năm qua là 22.100 việc làm. Tường trình nêu trên cho biết, ngành thương mại, vận tải, kho bãi có thêm 10.800 việc làm mới, dịch vụ chuyên nghiệp và kinh doanh, 6800, khu vực công tiểu bang và địa phương 4100, giải trí và khách sạn, 3200, giáo dục và y tế, 3.100; sản xuất, 1.900, tài chính, 1500, và các dịch vụ khác, 1200. Chỉ có duy nhất ngành xây cất công trình mất 300 việc làm. Trong năm qua, thành phố Atlanta có thêm 88.100 việc làm mới, đạt tỷ lệ tăng trưởng 3.5%, đưa tổng
số công nhân viên được thu dụng từ 2,539,900 người vào tháng 10 năm ngoái lên đến 2.628.000 người trong tháng 10 năm nay, Bộ Lao động Georgia, cho biết. Theo đó, dịch vụ chuyên nghiệp và kinh doanh tạo thêm 25.500 việc làm; thương mại, vận tải và kho bãi, 18.400; giải trí và khách sạn, 12.200; dịch vụ giáo dục và y tế, 9600; khu vực công, 9300; sản xuất, 6100; tài chính, 4.700; và xây dựng, 3200. Số công nhân viên nộp đơn xin trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp lần đầu ở Atlanta tăng 1.038, tỷ lệ tăng là 8,1%, ở mức 13.780 người trong tháng 10, tuy nhiên so với cùng kỳ năm ngoái đã giảm khoảng 2.000 người, tương đương tỷ lệ 12.7%. Metro Gainesville có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất với 4,7%, trong khi khu vực trung tâm vùng GeorgiaAltamaha có mức cao nhất 7,3%. Tỷ lệ thất nghiệp trên toàn tiểu bang Georgia theo thời vụ là 5.7% so với 5.8% của tháng 9, và 6.8% vào tháng 10 năm 2014.
Đấu súng với cảnh sát, 1 nghi can thiệt mạng Sở Cảnh sát Atlanta cho biết một thanh niên đã tử vong do nổ súng vào nhân viên công lực tại trung tâm thành phố Atlanta. Lúc 8 giờ tối 30/11, tại một điểm kiểm soát giao thông, khi cảnh sát chặn một chiếc xe Jeep màu đỏ chạy ngược chiều trên đường West Peachtree, tài xế chiếc xe này vẫn tống ga vượt nút chặn của cảnh sát, tông vào một chiếc xe buýt và trụ điện bên đường. Cảnh sát bắt giữ được tài xế lái chiếc xe này, Isaiah Irby, thanh niên ngồi trên xe bỏ chạy khỏi hiện trường. Nghi can đã nổ súng vào cảnh sát khi bị rượt đuổi đến phía sau khách sạn Aloft, buộc cảnh sát
bắn trả lại khiến anh ta tử thương. Nghi can được xác định là Darius Smith, 18 tuổi. Thông cáo của Sở Cảnh sát Atlanta phổ biến hôm 01/12, xác nhận 3 nhân viên cảnh sát liên quan đến vụ nổ súng vô sự. Tang vật được tìm thấy trong chiếc xe bị cảnh sát tịch thu gồm có cần sa, cocaine, thuốc ecstasy, $6,000 tiền mặt, nhiều súng ngắn và mặt nạ. Nghi can Isaiah Irby đã bị tạm giam vào trung tâm cải huấn quận hạt Fulton, chờ ngày ra tòa về tội sở hữu vũ khí bất hợp pháp và buôn bán ma túy.
Nghi can Isaiah Irby
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
7
8
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tàu hỏa tông xe van, hai người thiệt mạng Tai nạn xảy ra lúc 7 giờ 30 phút tối chủ nhật 30/11, tại đường Valley Hill, thuộc quận hạt Henry khiến người chị và em trai tử vong. Đoàn tàu với 23 toa hàng đã tông vào một chiếc xe van cố vượt qua đường rầy dù cổng chắn ngang đã được hạ xuống, và đèn đỏ cấm lưu thông đã được bật lên, phát ngôn viên công ty Norfolk Southern Railroad, Richard Harris, cho biết. Trên xe, có 4 người trong đó có tài xế là cha của 3 em bé nạn nhân. Người cha lái xe chỉ mang thương tích nhẹ trong khi hai chị em ruột tử nạn và một bé gái 9 tuổi đang trong tình trạng nguy kịch tại trung tâm Nhi khoa Atlanta “Children Healthcare of Atlanta” ở Egleston. Bé trai Aaron Pinsky, 12 tuổi, ngồi ở ghế hành khách phía sau, tử vong ngay tại hiện trường, và người chị, Katriona “Kate” Pinsky, 15 tuổi, ngồi cạnh tài xế, đã được chuyển đến bệnh viện Henry Piedmont cứu cấp nhưng không qua khỏi.
Cả 3 em bé nạn nhân trên đường trở về với mẹ, bà Linda Lavender, sau khi đến viếng thăm cha ruột vào cuối tuần. Cảnh sát hiện đang xem lại các
video giám sát hiện trường và sẽ thu thập các chứng cứ để bồi thẩm đoàn quyết định về trường hợp cố ý lái xe bất cẩn gây tai nạn của ông Pinsky.
Nghịch với súng đạn, một bé gái 6 tuổi tử vong Các điều tra viên hiện đang thu thập các dữ kiện để tìm nguyên nhân khiến bé gái Ja’Mecca Smith, 6 tuổi, thiệt mạng vào thứ Bảy tuần trước. Theo biên bản do Sở Cảnh sát Atlanta công bố, hôm 30/11, em bé nạn nhân đã tìm thấy có một khẩu súng đã nạp sẵn được giấu dưới ghế sofa trong nhà và sau đó đã lấy súng tự bắn vào đầu em. Cha của em Ja’Mecca Smith, Demarqo Smith, 25 tuổi, bỏ trốn ngay sau khi tai nạn xảy ra, nhưng sau đó đã ra trình diện cảnh sát. Demarqo Smith bị truy tố về tội gián tiếp gây ngộ sát và sở hữu vũ khí bất cẩn. Tại tiểu bang Georgia, chỉ trong 6 tuần qua, đã có 4 trường hợp trẻ em tử vong vì súng đạn.
Theo tường trình “Everytown for Gun Safety” của tờ USA Today, trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2012 cho đến tháng 12 năm 2013, có khoảng 100 trẻ em trên
toàn quốc thiệt mạng do vũ khí gây ra, trung bình cứ 2 tuần xảy ra một tai nạn do thân nhân bất cẩn, để trẻ em nghịch với súng đạn.
9
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
HỘI THÁNH BÁP-TÍT CỘNG ĐỒNG (Nehemiah Vietnamese Community Baptist Church) 5395 Light Circle, Norcross, GA 30071 Phone: (678) 756-3705 Email: hoithanhcongdong@yahoo.com ___________________________________________________
Norcross, ngày 05 tháng 12 năm 2015
THÖ MÔØI Kính gởi:
QUÍ THÂN HỮU ĐỒNG HƯƠNG
Trước hết, thay mặt cho toàn thể con dân Chúa tại Hội Thánh Báp-tít Cộng Đồng, tôi xin kính gởi đến quí vị lời chào thăm thân ái trong tình đồng hương. Kính chúc quí vị một Mùa Giáng Sinh tươi vui, đầm ấm và một Năm Mới 2016 an khang, thịnh vượng. Thưa quí vị, trong không khí hân hoan của Mùa Giáng Sinh và Năm Mới sắp đến, Hội Thánh chúng tôi có tổ chức một chương trình ca thánh nhạc Mừng Chúa Giáng Sinh. -
Vào lúc:
7giờ tối Thứ Sáu, ngày 25 tháng 12 năm 2015
-
Tại:
5395 Light Circle Norcross, GA 30071
Kính mời quí vị dành chút ít thì giờ đến tham dự chương trình. Hội Thánh chúng tôi rất hân hạnh được đón tiếp quí vị. Trân trọng kính mời T/M Hội Thánh Quản nhiệm
Dao H Do Mục sư Đỗ Hoàng Đạo
_________________________________________________________________ Vì Con Người đã đến để tìm và cứu kẻ bị hư mất.
Lu-ca 19.10
10
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Ngược đãi người bị thiểu năng tâm thần, 8 người bị bắt Hôm 02/12, cảnh sát đã bắt giữ 8 nghi can điều hành bất hợp pháp 7 đơn vị gia cư trong khu vực Snellville, chuyên nhận nuôi những cá nhân mất khả năng tự chăm sóc cá nhân. Cảnh sát đã lục soát các địa điểm này sau sau một tháng điều tra có sự phối hợp của nhiều cơ quan xã hội, tổ chức vô vụ lợi, Sở Cảnh sát quận hạt Gwinnett, cho biết Các nghi can đã bị buộc tội đã đối xử tệ bạc với những người bị thiểu năng tâm thần, nhiều nạn nhân sống trong điều kiện không an toàn và không có người giám sát. Các nạn nhân được chính phủ cấp phát phiếu thực phẩm và phúc lợi an sinh xã hội nhưng các điều tra viên tin rằng họ bị buộc phải sử dụng ngân khoản trợ cấp này để trả tiền thuê nhà. Trung bình có khoảng từ 5 đến 10 người sống trong một đơn vị gia cư. Các sở hữu chủ những cơ sở này
đều có mối liên hệ bà con hoặc là bạn bè của nhau. Tất cả các nạn nhân đã được chuyển đến cho các cơ quan xã hội chăm sóc. Trước đây, vào ngày 06/05, cảnh sát đã lục soát một gia cư tọa lạc ở số 4126 đường Wrexham, cũng trong khu vực Snellville, và sau đó đã truy tố hai nghi can phụ trách chăm sóc những người cư ngụ trong ngôi nhà này, về tội đối xử tàn tệ với
người có vấn đề về tâm thần, cảnh sát viên Deon Washington, cho biết. Cảnh sát phát giác tại địa điểm này, không có người giám sát các nạn nhân, và tủ lạnh bị khóa. Cảnh sát không công bố danh tính các nghi can tuy nhiên cho biết sẽ truy tố những người này về tội lợi dụng tình trạng thiểu năng tâm thần của các nạn nhân để trục lợi.
Ứng viên Cộng Hòa Janice Van Ness đắc cử TNS tiểu bang Kết quả bầu cử đơn vị 43, được công bố không chính thức hôm 01/12, cho thấy ứng cử viên Janice Van Ness, thuộc đảng Cộng Hòa, đã đắc cử chức vụ thượng nghị sĩ tiểu bang Georgia. Ứng cử viên Janice Van Ness đã vượt qua cựu TNS Tonya Anderson, với số phiếu cử tri ủng hộ không quá cách biệt. Hai ông Janice Van Ness và Tonya Anderson trước đây đạt số phiếu cao nhất nhì trong cuộc bầu cử bổ túc được tổ chức vào ngày 03/11 với 8 ứng cử viên dự tranh chiếc ghế thượng nghị sĩ đơn vị 43. Cuộc bầu cử được tổ chức vào ngày thứ ba vừa qua để cử tri chọn 1 trong 2 ứng cử viên này đại diện 173.000
người dân cư ngụ ở các quận hạt: DeKalb, Rockdale và Newton tại Thượng viện tiểu bang. Chức vụ thượng nghị sĩ đại diện đơn vị 43 cần điền khuyết sau khi
Thống đốc Georgia, Nathan Deal bổ nhiệm thượng nghị sĩ đương nhiệm Ronald Ramsey, D-Lithonia, vào chức vụ thẩm phán tòa án tiểu bang chuyên trách vi phạm giao thông.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Biện Minh đã không được như xưa đành ôn cố hồi tưởng em gạn hỏi, xin thưa chỉ hư cấu, tưởng tượng dẫu đúng trăm phần trăm người thật cùng việc thật đâu thể không cà lăm khi em tra cố tật thơ viết cốt giỡn chơi khi tuổi đời nâng cấp tuổi tình vẫn khơi khơi chạy rông trên mặt đất ta một đời tay khai tuy miệng nhạt hương rượu gắng điều độ lai rai cho đến ngày vĩnh cửu yêu em chớ yêu ai còn ma nào vọng tưởng ru rú nằm nhà hoài hoa đâu bướm lả lướt
Luân Hoán
11
12
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
13
14
Tin Hoa Kỳ Một vụ đấu súng kéo dài năm tiếng đồng hồ xảy ra hôm thứ Sáu 27/11 tại trung tâm kế hoạch hóa gia đình Colorado Springs, thuộc tiểu bang Colorado, khiến ba người chết ngay tại hiện trường, trong đó có một nhân viên cảnh sát, và chín người khác bị thương. Súng bắt đầu nổ vào trưa thứ Sáu tuần rồi, khi một người đàn ông mang theo một khẩu súng trường bán tự động đi vào bên trong trung tâm kế hoạch hóa gia đình, gây kinh hoàng cho các bệnh nhân và nhân viên y tế. Hung thủ đã đấu súng với lực lượng an ninh phong tỏa khu vực- Thị trưởng John Suthers cho biết. Cảnh sát cho biết đã bắt được hung thủ Robert Lewis Dear, 57 tuổi. Cảnh sát viên thiệt mạng được xác nhận là ông Garrett Swasey, 44 tuổi, thuộc lực lượng cảnh sát bảo vệ Đại học Colorado Springs. Trước khi trở thành sĩ quan cảnh sát tại Colorado,
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Nổ súng ở Colorado, ba người thiệt mạng
Một phụ nữ được đưa đi khỏi nơi xẩy ra cuộc nổ súng ở Colorado Springs
Garrett Swasey là một nhà vô địch môn trượt băng nghệ thuật. Hôm thứ Hai 30/11, Robert Lewis Dear đã bị dẫn giải ra tòa. Hung thủ bị truy tố về tội cố sát. Khi bị bắt, Robert cho biết, y gây ra vụ nổ súng để phản đối tình trạng nạo phá thai và các hoạt động buôn bán bộ phận cơ thể bất hợp pháp của trung tâm này. Hôm thứ Bảy 28/11, một ngày sau khi xảy ra vụ nổ súng nói trên,
Tổng thống Obama đã kêu gọi siết chặt các biện pháp kiểm soát vũ khí ở Hoa Kỳ. “Chúng ta cần phải làm một điều gì đó trước tình trạng những người không có phận sự có thể dễ dàng tiếp cận các loại vũ khí tấn công trên đường phố nước Mỹ. Đã quá đủ. Đây không phải là một việc bình thường và chúng ta không thể để nó trở nên bình thường”, Tổng thống Obama, nói.
NSA chấm dứt chương trình thu thập dữ liệu điện thoại Bắt đầu từ ngày 29/11, luật an ninh mới được Quốc hội thông qua hồi đầu năm nay được áp dụng, theo đó, Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ NSA phải ngừng chương trình theo dõi các cuộc điện đàm tại Hoa Kỳ. Theo thông báo do Tòa Bạch ốc công bố, luật mới bắt đầu có hiệu lực từ 23 giờ 59 phút ngày 28/11. Bộ luật mới có tên gọi “Freedom Act” quy định chương trình thu thập dữ liệu thông tin điện thoại của NSA sẽ được thay thế bằng những phương pháp theo dõi các mục tiêu có chỉ định rõ ràng. Cách đây hai năm, chương trình theo dõi các cuộc điện đàm của NSA bị cựu nhân viên của cơ quan này là Edward Snowden phát giác. Sự việc
này bị tiết lộ khiến dư luận Mỹ bất bình. Luật Freedom Act điều chỉnh một số điều khoản trong luật Patriot Act về an ninh quốc nội, được tổng thống G. Bush ban hành sau các vụ khủng bố 11/09/201. Patriot Act cho phép NSA tiến hành thu thập, kiểm soát tất cả dữ liệu các cuộc điện đàm tại Hoa Kỳ. Năm 2013, một ủy ban do tổng thống Obama thành lập đã kết luận rằng các dữ liệu thu thập từ điện đàm không có tác dụng để ngăn chặn khủng bố. Từ nay trở đi, các chuyên gia của NSA phải được sự đồng ý của ngành tư pháp trước khi yêu cầu các công ty điện thoại cung cấp dữ liệu các cuộc điện đàm của công dân
Mỹ trong vòng 6 tháng. Chính phủ liên bang xác nhận các dữ liệu điện thoại NSA đã thu thập trong vòng 5 năm qua sẽ được giữ đến cuối tháng 2 năm 2016, và sau đó sẽ bị xóa. Sau các vụ tấn công khủng bố tại Paris hôm 13/11 vừa rồi, nhiều dân biểu Mỹ đã yêu cầu hoãn thời hạn áp dụng Freedom Act cho đến năm 2017. Văn phòng Giám đốc Tình báo Quốc gia nói tiến trình mới cho phép Hoa Kỳ có thể nhận được những thông tin liên lạc giữa những phần tử khủng bố ngoại quốc và các thành phần bị tình nghi trong nội địa Hoa Kỳ đồng thời vẫn tôn trọng quyền riêng tư của công dân Mỹ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
15
16
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Biểu tình chống cảnh sát ở Chicago và Washington
H
ôm thứ bảy 28/11, những người biểu tình ở Chicago đã tiếp tục xuống đường đòi cảnh sát phải thay đổi phương thức giao tế với công chúng sau vụ một thiếu niên da đen bị một cảnh sát viên da trắng bắn chết vào tháng 10 năm 2014. Nghi can, Jason Van Dyke bị bắt hôm thứ ba trước, bị buộc tội cố sát và đã bị sa thải khỏi ngành cảnh sát. Hôm thứ sáu tuần trước, những người biểu tình đã ngăn chận cổng vào các thương xá ở Chicago để phản đối cách xử lý của chính quyền thành phố đối với vụ sát hại thiếu niên da đen. Hàng trăm người biểu tình đã hô
vang “16 shots! 16 shots!” (16 phát súng) và tuần hành qua khu thương mãi Magnificent Mile, nơi có nhiều cơ sở doanh nghiệp, cửa hàng, khách sạn và nhà hàng, khiến giao thông đình trệ. Cảnh sát được điều động để ngăn ngừa bạo động, nhưng cuộc biểu tình diễn ra ôn hòa. Cuộc xuống đường diễn ra ba ngày sau khi cảnh sát thừa lệnh toà án phổ biến đoạn video từ máy thu hình trên xe cảnh sát, cho thấy Laquan McDonald, 17 tuổi, bị cựu cảnh sát viên Jason Van Dyke bắn bồi thêm 10 phát súng sau khi nạn nhân đã trúng đạn ngã gục tại hiện trường.
Cảnh sát nói rằng khi đó thiếu niên này cầm trong tay một con dao, bị ảnh hưởng bởi ma tuý, và bất tuân lệnh cảnh sát yêu cầu buông dao. Tại tiểu bang Washington, vào tối thứ Sáu 27/11, tổ chức đòi công lý cho người da màu “Black Lives Matter” cũng đã thực hiện một cuộc biểu tình gây gián đoạn việc mua bán trong ngày Black Friday tại một khu thương xá ở trung tâm thành phố Seattle. Ít nhất hai người đã bị cảnh sát bắt giữ và một nhân viên an ninh thương xá bị trọng thương.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
17
18
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
TTg Obama đặt vòng hoa tưởng niệm tại nhà hát Bataclan Ngay sau khi tới thủ đô Paris, hôm thứ Hai 30/11, Tổng thống Barack Obama đã cùng với Tổng thống Pháp François Hollande và Thị trưởng Paris Anne Hidalgo tới nhà hát Bataclan, đặt vòng hoa tưởng niệm các nạn nhân của vụ khủng bố ngày 13/11. Cách đây hai tuần, tại nhà hát này đã xảy ra vụ xả súng và đánh bom tự sát do các phần tử Hồi giáo cực đoan gây ra khiến 90 người thiệt mạng. Lực lượng an ninh đã được điều động đến bảo vệ hai nguyên thủ quốc gia. Có hai trực thăng đã bay tuần tiểu bên trên khu vực nhà hát, trong khi cảnh sát phong tỏa mọi tuyến được xung quanh. Nghi thức tưởng niệm được thông báo vào phút chót sau khi các cuộc tuần hành tại Paris nhằm kêu gọi bảo vệ khí hậu toàn cầu biến thành cuộc đụng độ giữa những người biểu tình với lực lượng cảnh sát khiến 200 người bị bắt giữ.
Trước đó, ngày 29/11, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cùng với Thủ tướng Pháp Manuel Valls và Thủ hiến tỉnh bang Quebec Philippe Couillard cũng đã tới đặt hoa tưởng niệm tại hiện trường xảy ra vụ tấn công đẫm máu này. Thủ đô Paris đang được đặt
trong tình trạng an ninh nghiêm ngặt do có gần 150 nhà lãnh đạo trên thế giới đến tham dự Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 21 Công ước Liên hiệp quốc về biến đổi khí hậu (COP21), chính thức khai mạc vào ngày 30/11.
Bắt giữ hung thủ nổ súng ở New Orleans Một người đàn ông 32 tuổi bị tình nghi là thủ phạm của một vụ nổ súng xảy ra tại một công viên Bunny Friend, hôm chủ nhật 22/11, ở thành phố New Orleans, thuộc tiểu bang Louisiana, đã bị cảnh sát câu lưu. Ít nhất có 17 người bị thương, trong đó có một thiếu niên tuổi vị thành niên. Nghi phạm được xác nhận là Joseph Moe Allen. Nếu như bị kết tội, hắn sẽ phải đối diện với 17 tội danh âm mưu sát nhân với trường hợp gia trọng. Phát ngôn viên Sở Cảnh sát New Orleans, Tyler Gamble, cho biết vụ nổ súng xảy ra trong khi nhân viên công lực đang trên đường
tới để giải tán một đám đông tụ họp bất hợp pháp tại công viên. Một nhóm đi bộ tới công viên Bunny Friend sau một cuộc tuần hành, trong khi những người khác đang tham dự vào một video đang được ghi hình tại đây, ông Gamble, nói. Các nhân chứng nói có khoảng 500 người thuộc 2 nhóm trên có mặt tại công viên khi hai tay súng nổ súng vào đám đông. Sở Cảnh sát New Orleans, trong một thông báo phổ biến hôm thứ sáu 27/11, cho biết nghi can Joseph Moe Allen chối tội và bất hợp tác với nhân viên công lực.
Joseph Moe Allen
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
19
20
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tòa Bạch ốc: Từ chối người tị nạn Syria là phạm luật Chính phủ liên bang, trong công văn thư gửi tiểu bang, đã cảnh cáo các chính quyền tiểu bang rằng địa phương không có thẩm quyền về pháp lý để từ chối nhận người tỵ nạn Syria. Thông cáo do giám đốc Văn phòng Tái định cư Người tỵ nạn (OPR), ông Robert Carsey ký hôm thứ Tư tuần rồi, gởi cho các cơ quan tái định cư thuộc tiểu bang nói rằng các tiểu bang không được quyền khước từ các phúc lợi và dịch vụ do OPR tài trợ dựa trên nguồn gốc hoặc tôn giáo của người tỵ nạn. Tiểu bang nào không chấp hành là phạm luật và “có thể bị xử lý theo luật,” ông Carey cảnh cáo trong công văn. Hơn 20 thống đốc, đa số theo đảng Cộng hòa, cam kết sẽ kiên quyết ngăn chặn chương trình tái định cư người tỵ nạn Syria tại các
tiểu bang này vì lý do an ninh. Lo ngại về an ninh gia tăng thêm tiếp theo sau tin nói ít nhất một trong những nghi can tấn công khủng bố đẫm máu ở Paris hôm 13/11 đã trà trộn vào dòng người tỵ nạn Syria để vào châu Âu.
Tổng thống Barack Obama dự trù sẽ tiếp nhận 10.000 người tỵ nạn Syria trong năm tới, tăng cao đáng kể so với con số 2.000 người tị nạn Syria được Mỹ tiếp nhận từ khi cuộc nội chiến Syria nổ ra cho đến nay.
Bọ xít hút máu người hoành hành ở 28 tiểu bang Ít nhất 28 tiểu bang đang phải đương đầu với nạn bọ xít hút máu, mang theo ký sinh trùng gây bệnh buồn ngủ nguy hiểm, lây sang con người. Cơ quan kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), hôm 26/11, cho biết bọ xít hút máu người hay bọ sát thủ thường hút máu trên mặt nạn nhân, tập trung phần lớn ở miền nam Hoa Kỳ. Gần đây, loại bọ này xuất hiện ở các tiểu bang Arkansas, Arizona, Massachusetts, Tennessee và Texas. Bọ xít hút máu (triatomine bug) trông giống con gián và mang ký sinh trùng Trypanosoma cruzi (T. cruzi)
gây bệnh ngủ Chagas, có thể gây tử vong nếu không điều trị kịp thời. Trường hợp mắc bệnh ngủ Chagas từ bọ xít hút máu rất hiếm và phải bị nhiều vết cắn. Việc truyền bệnh chỉ diễn ra khi phân bọ xít dính trên da hoặc rơi vào mắt. Các nghiên cứu cho thấy chỉ có một ca mắc bệnh ngủ Chagas trong số từ 900 đến 4.000 trường hợp tiếp xúc với bọ xít hút máu, phát ngôn viên CDC, Amy Rowland, nói. Bọ xít hút máu thường được tìm thấy bên ngoài gia cư, đôi khi dưới giường và thảm. Sau khi ký sinh trùng vào trong cơ thể, nó có thể ẩn lại nhiều năm và gây ra bệnh tim.
Bác sĩ William Schaffner, chuyên viên về bệnh truyền nhiễm ở Đại học Vanderbilt, Tennessee, cho biết T. cruzi ẩn náu ở tim trong thời gian dài từ 20 đến 30 năm.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
21
22
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
23
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tâm
thương em, chọn chỗ để thương cái môi cái má bình thường dễ yêu chỗ nào thật sự mỹ miều thả đời vào sẽ nhớ nhiều đến nhau khởi đầu chắc hơi thấy đau dần dà thấm thía càng sâu càng nồng ? thưa ngay đó là cái Tâm em khỏi tưởng tượng, hiểu lầm, thất kinh cái tâm là trái tim mình là lòng là dạ chân tình yêu thương chỗ này, vâng, cũng bình thường chỉ hơi khó thấy. vô phương sờ vào LUÂN HOÁN
24
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tin Thế giới
Đức Giáo hoàng Francis: “Công giáo và Hồi giáo đều là anh em” Đức Giáo hoàng Francis đã rời Bangui, thủ đô Trung Phi về lại Roma vào trưa 30/11, hoàn tất chuyến công du Phi châu. Ngày cuối cùng tại Trung Phi, Giáo hoàng Công giáo dành thời gian để ủy lạo tín đồ Hồi giáo. Đức Giáo hoàng Francis đã đến tận khu Hồi giáo PK-5 tại Bangui, thăm đền thờ trung ương và kêu gọi “anh em Thiên chúa giáo - Hồi giáo” chấm dứt “tình trạng thù hằn lấy oán trả oán”. Theo AFP, đến thăm khu PK-5, nơi tạm cư của những tín đồ đạo Hồi ở Bangui nạn nhân của vòng xoáy
bạo lực cuối năm 2013, Đức Giáo hoàng được Đại giáo sĩ đạo Hồi Nehedi Tidjani đón tiếp cùng với phái đoàn Công giáo và Tin lành. Hàng trăm tín đồ Hồi giáo, trong đó có những người tị nạn, đến đền thờ trung ương Hồi giáo của thủ đô chào đón Đức Giáo hoàng. Đây là những nạn nhân từng bị lực lượng dân quân Thiên chúa giáo, để trả thù cho đồng đạo bị dân quân Hồi giáo cực đoan thảm sát, truy đánh cánh nay hai năm. Tại đây, Giáo hoàng Công giáo kêu gọi hai cộng đồng tôn giáo hòa giải vì tất cả “đều là anh em”. Chặng Trung Phi của Đức Giáo
hoàng, với thông điệp hòa giải, chống bạo lực và tham nhũng được lực lượng Liên Hiệp Quốc, quân đội chính phủ và lực lượng bảo vệ hòa bình của Pháp bảo vệ tối đa. Theo AFP, bất cứ nơi nào Đức Giáo hoàng đặt chân đến, từ khu tị nạn của hai cộng đồng Hồi giáo, Công giáo, nhà thờ chính tòa, đền thờ Hồi giáo và thánh lễ “đại đồng” ở sân vận động, lúc nào cũng có hàng chục ngàn người Trung Phi hâm mộ chờ đón. Trung Phi là chặng cuối chuyến công du, sau Kenya và Ouganda.
IS lập đại bản doanh mới ở Libya Theo ren.tv (Nga) ngày 29/11, cuộc khủng hoảng chính trị tại nước này đã tạo điều kiện cho IS chỉ trong vòng một năm qua đã tăng cường hàng ngũ của mình tại Sirte từ 200 lên 5.000 người. Từ ngày tổng thống Muammar Gaddafi bị lật đổ, các lực lượng khủng bố bắt đầu hoành hành tại Libya. Theo ren. tv, các thủ lãnh IS đã đưa ra lời kêu gọi tất cả các lực lượng khủng bố hãy tập trung về Libya để thực hiện ý đồ đánh chiếm các mỏ dầu và các nhà máy lọc dầu ở gần Sirte. Điều này khiến chính quyền Libya vô cùng lo sợ.
Các cơ quan tình báo quân sự trong khu vực nhận định, mục tiêu gần nhất của các chiến binh
IS là một cuộc tấn công khủng bố nhắm vào nước Ý.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
25
26
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hội nghị Chống biến đổi khí hậu chịu nhiều áp lực Hôm 30/11, Hội nghị Thượng đỉnh Khí hậu đã khai mạc tại Bourget, gần Paris. Trong số 150 nguyên thủ quốc gia và đại diện 195 nước tham dự có Tổng thống Mỹ Barack Obama, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Nga Vladimir Putin. Dưới áp lực của công luận toàn cầu và thịnh nộ của thiên nhiên, các cường quốc thải khí ô nhiễm bắt buộc phải hành động. Vấn đề then chốt là phải ngăn chận nhiệt độ khí quyển tăng quá 2°C từ nay đến năm 2100, giới hạn tối thiểu để tránh tình trạng “không thể đảo ngược”. Từ sau thất bại ở Copenhaghen
năm 2009, nhiệt độ trên địa cầu đã tăng thêm 1°C. Nếu COP21 thất bại thì như các chuyên gia môi trường của Liên Hiệp Quốc nhiều lần báo động, không những hàng loạt đảo quốc trong vùng Thái Bình Dương bị xóa tên, 700 đảo lớn nhỏ của Indonesia sẽ biến mất và một chục thành phố lớn như New York, Luân Đôn, Bombay, Thượng Hải, Hải Phòng, cũng cùng chung số phận. Nhưng với 2°C thì nước biển vẫn dâng cao 40 cm từ nay đến cuối thể kỷ, nhiều sinh vật bị diệt chủng. Băng tan làm mực nước biển dâng cao còn gây hệ quả đồng lúa bị nước mặn xâm thực.
Theo ước lượng của Liên Hiệp Quốc, trong số 20 triệu người trên thế giới bỏ làng bỏ xứ đi tỵ nạn hàng năm, cho dù vì chiến tranh hay nghèo đói thì cội nguồn biến đổi khí hậu vẫn là phần chính. Trước thái độ thụ động và thiếu thiện chí của đa số lãnh đạo chính trị thế giới từ 25 năm nay, từ khi Nghị định thư Kyoto không có tính trói buộc ra đời năm 1992, áp lực quốc tế nằm trong tay xã hội công dân. Trong ba ngày trước Hội nghị Thượng đỉnh Khí hậu khai mạc, 600.000 người trên toàn cầu đã biểu tình gây sức ép đòi giới chính khách phải hành động.
Đức đưa quân sang Syria giúp Pháp chống IS
Quân đội Đức cho biết dự tính đưa 1.200 quân sang trợ giúp nước Pháp chống khủng bố Daech tại Syria. Đây sẽ là nhiệm vụ quân sự quan trọng nhất của Đức tại nước
ngoài. Trả lời phỏng vấn báo chủ nhật Der Bild hôm 29/11, tướng Volker Wieker, Tổng thanh tra quân đội Đức thẩm định: để “bảo vệ cho máy bay
và hải thuyền hoạt động một cách hữu hiệu thì một lực lượng khoảng 1200 quân là đủ”. Theo tướng Volker Wieker, Đức sẽ gửi một tuần dương hạm bảo vệ hàng không mẫu hạm Charles De Gaulle của Pháp trong Địa Trung hải, từ bốn đến sáu chiến đấu cơ Tornado, máy bay trinh sát và tiếp liệu trong khuôn khổ cuộc chiến chống Daech. Nhiệm vụ này sẽ được tiến hành ngay sau khi được Quốc hội chấp thuận. Mặc dù ngần ngại can thiệp vào Syria nhưng từ sau loạt khủng bố tại Paris, Berlin thông báo chấp thuận “trên nguyên tắc” yểm trợ nước Pháp nhưng không nói rõ quân số.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
27
28
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Trung Quốc và Đài Loan trao đổi tù gián điệp Thêm một dấu hiệu cho thấy quan hệ Trung Quốc và Đài Loan được cải thiện: Lần đầu tiên, hai bên trao trả gián điệp quan trọng bị giam giữ từ hơn mười năm nay. Tin trao trả gián điệp được Sở tình báo Đài Loan thông báo vào hôm 30/11: hai gián điệp Đài Loan đổi một gián điệp nhị trùng (hai mang) của Hoa lục. Trao đổi diễn ra trước cuộc diện kiến lịch sử giữa Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Kuala Lumpur ngày 07/11 vừa qua. Bắc Kinh đã thả hai điệp viên cao cấp của Đài Loan là Chu Cung
Huấn (Chu Kung Hsun) và Từ Chương Quốc (Hsu Chang Kuo) bị bắt từ năm 2006. Đài Bắc thả điệp viên nhị trùng của Trung Quốc tên Lý Chí Hào (Li Zhi Hao), đang thọ án chung thân tại hải đảo từ 16 năm nay. Cách nay hai năm, báo chí Đài Loan đã từng loan báo đại diện của Hoa lục và Đài Bắc đã bí mật đàm phán tại một quốc gia Đông Nam Á để trao đổi tù gián điệp. Cuộc thương lượng thất bại vì Trung Quốc không thuận trả tự do cho hai điệp viên cao cấp của Đài Loan là Chu Cung Huấn và Từ Chương Quốc.
Putin ký lệnh trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ Nga cấm nhập cảng một số mặt hàng và buộc các công ty, công dân Thổ Nhĩ Kỳ tạm ngừng hoặc hạn chế hoạt động kinh doanh ở nước này. Đó là một trong những nội dung sắc lệnh trừng phạt kinh tế nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ được Tổng thống Nga Vladimir Putin ký hôm 29/11 nhằm trả đũa vụ không quân Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay Su-24 của Nga ngày 24/11. Sắc lệnh có hiệu lực ngay lập tức và còn quy định cấm nhiều chuyến bay giữa hai nước đồng thời không cho phép các công ty du lịch
Nga bán bất kỳ chuyến tham quan nào đến Thổ Nhĩ Kỳ. Các câu lạc bộ thể thao Nga cũng không được phép mua vận động viên, cầu thủ Thổ Nhĩ Kỳ trong kỳ chuyển nhượng mùa đông sắp tới. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov còn cho hay đang có khoảng 200.000 người Thổ Nhĩ Kỳ làm ăn, sinh sống trên đất Nga và hoạt động kinh doanh của họ sẽ bị hạn chế, hoặc ngừng hẳn. Ngoài ra, theo sắc lệnh, chế độ miễn thị thực cho công dân Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị tạm ngưng từ năm 2016.
Tổng thống Putin cũng ra lệnh tăng cường kiểm soát an ninh tại các cảng ở biển Azov và Hắc hải, sẵn sàng ngăn chặn “sự hiện diện và di chuyển phi pháp của tàu Thổ Nhĩ Kỳ” đồng thời nhấn mạnh nhu cầu bảo vệ an ninh quốc gia Nga, theo Đài RT. Trước đó, sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Syria Walid Muallem, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố Moscow sẵn sàng hợp tác với Damascus đóng cửa biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
29
30
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tin Việt Nam
Bình Thuận: người bị tù hơn 17 năm được “xin lỗi”
Ngày 28/11, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân và Công an tỉnh Bình Thuận đã chính thức công bố quyết định đình chỉ điều tra ông Huỳnh Văn Nén, liên quan đến vụ án dẫn đến cái chết của bà Lê Thị Bông hồi năm 1998.
Quyết định kể trên đồng nghĩa với việc xác nhận ông Nén đã bị buộc tội oan và phải chịu án tù chung thân, rồi ngồi tù suốt gần 2 thập kỷ... Tính đến thời điểm được tạm cho tại ngoại để chữa bệnh vào chiều 22/10/2015, ông Huỳnh Văn Nén đã ngồi tù hơn 17 năm, 5 tháng. Báo trong nước cho hay ngày 3/12 tới đây, các cơ quan chức năng tỉnh Bình Thuận sẽ tổ chức xin lỗi công khai ông Huỳnh Văn Nén tại địa phương nơi ông cư trú (thị trấn Tân Minh, Hàm Tân, Bình Thuận). Đồng thời, cơ quan chức năng cũng hướng dẫn ông Nén làm những thủ tục nhận tiền bồi thường án oan cũng như làm rõ trách nhiệm của những người đã “buộc tội oan” cho ông, trong trường hợp ông Huỳnh Văn Nén và gia đình chính thức làm
đơn tố cáo những người này. Một luật sư trong nước, ông Nguyễn Kiều Hưng (Đoàn Luật sư TP.HCM) nhận xét rằng vụ ông Huỳnh Văn Nén cho thấy “sự tắc trách của các cơ quan tố tụng bắt nguồn từ sự vô cảm trong nghề nghiệp và pháp luật hiện hữu thiếu đi công cụ để phòng ngừa, răn đe sự vô cảm, tắc trách đó”. Cũng theo LS Hưng, trong vụ án hình sự, lâu nay các cơ quan tiến hành tố tụng khi buộc tội thường trọng cung hơn trọng chứng, chạy theo áp lực của thành tích và cố tình đơn giản hóa hành vi và vụ án. Có những vụ án tuy lời khai của bị can, bị cáo đầy mâu thuẫn, nhưng không làm rõ, mà đi đến kết luận chung chung để buộc tội một cách khiên cưỡng.
Vẫn là “tàu lạ”: một ngư dân Việt Nam bị bắn chết ở Trường Sa Chiều 29/11, ông Nguyễn Thanh Hùng - Chủ tịch nghiệp đoàn nghề cá xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi cho biết, một ngư dân Quảng Ngãi bị bắn chết ở Trường Sa. Ông Nguyễn Thanh NamTrưởng đài Icom Gành Cả, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn xác nhận: Chiều tối 26/11, tàu do thuyền trưởng Bùi Văn Cu (xã Bình Châu) làm chủ đang đánh bắt ở vùng biển Trường Sa, trên tàu có 14 ngư dân. Khi bị tấn công, 12 ngư dân đang
chia ra 2 ca nô hành nghề lặn biển, chỉ còn 2 ngư dân là ông Cu và ông Trương Đình Bảy trên tàu, thì “người trên tàu cá dân sự nước ngoài đến mang theo can xin nước, nhưng sau đó bất ngờ tấn công. Lúc này có 2 tàu, 1 tàu áp sát, 1 tàu vòng ngoài, mỗi tàu có 4 người và đều trang bị súng. Trong lúc giằng co, anh Bảy bị bắn chết, còn thuyền trưởng Cu may mắn thoát.” Theo ông Nguyễn Thanh Nam, sau sự kiện giàn khoan năm 2014, năm 2015 xã Bình Châu có gần 20
lượt tàu bị nước ngoài tấn công, một số tàu thuyền bị tấn công nhiều lần. Mặc dù vậy ngư dân chỉ bị cướp tài sản, đánh trọng thương. Bản tin trên báo Tuổi Trẻ nói nơi ông Bảy bị bắn chết là tại khu vực biển cách đá Suối Ngọc khoảng 30 hải lý. Có báo VN đã đưa tin cho rằng kẻ sát nhân là người Phi Luật Tân, tuy nhiên thông tin này đã bị dư luận trong nước phản đối kịch liệt. Một số cho là chi tiết này được bịa ra để tránh gây căng thẳng với Trung quốc.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
31
32
T
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thiếu niên 16 tuổi chết vì... hít đất tập thể dục trong trại giam
heo bản ghi của một cán bộ công an huyện trong giấy nhập viện, em Nguyễn Xuân Quyền, thiếu niên 16 tuổi chết trong trại giam của Công an Đắk Lắk, đã bị đột quỵ trong khi tập thể dục môn chống đẩy (hít đất) trong nhà tạm giam. Bài báo của tờ Người lao động nói, tối ngày 16/11, Khoa cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk tiếp nhận bệnh nhân Nguyễn Xuân Quyền trong tình trạng nguy kịch. Bác sĩ Trịnh Hồng Nhựt, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk cho biết khi nhập viện, cùng đi có người nhà nạn nhân và công an huyện Cư Jút là ông Trần Đức Thành. Tại hồ sơ, ông Thành ghi: “Quyền được tạm giam 15 ngày, không có biểu hiện gì bất thường. Đến khoảng 16 giờ 30 phút ngày 16-11 trong lúc đang tập thể dục (môn chống đẩy) thì bị đột quỵ. Khoảng 4 đến 6 phút sau hôn mê, được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa huyện Cư Jút”. Bác sĩ Nhựt cho biết thêm: “Sau 18 giờ điều trị tại khoa, bệnh nhân đã được hồi sức liên tục, hội chẩn
các khoa liên quan nhưng tình trạng không cải thiện, vẫn hôn mê sâu... Đến chiều 17/11, bệnh nhân được chuyển vào Bệnh viện Chợ Rẫy (TP HCM) theo yêu cầu của gia đình”. Em Quyền bị bắt giam từ đầu tháng 11 vì liên quan đến một vụ trộm xe. Đến chiều 16/11, bà Nguyễn Thị Nhi (mẹ Quyền), được công an huyện thông báo lên Bệnh viện Đa khoa huyện Cư Jút để chăm con. Khi bà tới thì thấy Quyền nằm trên cáng, thở ôxy và đang truyền nước biển. Chiều tối cùng ngày, Quyền được đưa lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk cấp cứu rồi chuyển xuống Bệnh viện Chợ Rẫy (TP HCM) và tử vong sau đó 1 ngày. Vẫn tin về những vụ chết trong trại giam, vừa có thêm một nạn nhân, ông Mai Công Đô, bỏ mạng tại trụ sở công an huyện Cẩm Giàng (tỉnh Hải Dương). Ngày 24/11/2015, ông Đô (sinh năm 1989), trú tại thị trấn Lai Cách (Hải Dương) bị công an tạm giữ vì tình nghi có liên quan đến một vụ án ma tuý. Hai ngày sau, khi gia đình liên hệ tiếp tế thì anh Đô vẫn khỏe
mạnh, bình thường. Đến hôm 27/11, gia đình được công an thông báo rằng anh Đô đã qua đời tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương. Trên biên bản khám nghiệm được chuẩn bị sẵn, công an yêu cầu người nhà ký xác nhận lý do “nạn nhân tự thắt cổ tự tử”. Công an nói “bị can Đô đã chết trong tư thế treo cổ vào bản lề cửa ra vào bằng dây vải.” Gia đình nạn nhân Mai Công Đô không đồng ý với kết luận khám nghiệm định sẵn của công an nên chưa đồng ý tiến hành các thủ tục mai táng. Đây là trường hợp tử vong tại trụ sở công an thứ 4 liên tiếp trong vòng 2 tháng qua.
Nộp lại 3/4 số tiền tham ô sẽ không bị tử hình Các bản án tử hình đã tuyên với các giới chức tham nhũng ở Việt Nam giờ sẽ được ân giảm thành tù chung thân, nếu họ trả lại ít nhất 75% số tiền bất hợp pháp đã tước đoạt. Theo tin báo trong nước được hãng tin AP dẫn lại, quy định mới nằm trong khuôn khổ Bộ Luật Hình sự được sửa đổi đã thông qua với đa số áp đảo tại quốc hội Việt Nam cuối tuần trước. Theo điều khoản tu chính sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2016, Việt Nam
hủy bỏ hình phạt tử hình đối với 7 tội danh gồm có: đầu hàng địch, chống đối mệnh lệnh, phá hoại các công trình có tầm quan trọng đối với an ninh quốc gia, cướp tài sản, sở hữu và vận chuyển trái phép ma tuý, sản xuất và buôn hàng giả, kể cả lương thực. Bộ Luật Hình sự được tu chính cũng sẽ bỏ án tử hình đối với các tử tội từ 75 tuổi trở lên. Theo AP, một số nhà lập pháp đã bày tỏ những ý kiến chống đối đề nghị sửa đổi luật hình sự trong
các cuộc tranh cãi tại quốc hội vào tháng 6, họ cho rằng bỏ án tử hình sẽ làm suy yếu cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Đại biểu Đỗ Ngọc Niễn được báo chí nhà nước trích lời nói rằng làm như vậy sẽ tạo ra một lỗ hổng pháp lý để các giới chức tham nhũng dùng tiền đã cướp đoạt để chuộc mạng. Các tổ chức bảo vệ nhân quyền quốc tế và một số nước Tây Phương trước đó đã hối thúc Việt Nam huỷ bỏ án tử hình.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
33
34
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Cán bộ sắp về hưu được đi du lịch miễn phí dưới dạng “học tập” Một “quyết định” của Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước đã được ký đầu tháng 11 về việc đưa một đoàn 31 người đi Canada “tham quan, học tập về xổ số.” Theo quyết định do ông Phạm Văn Tòng - Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước - ký, thành phần đi gồm 31 người, trong đó có 16 đại lý xổ số, 12 người trong hội đồng giám sát xổ số, cán bộ lãnh đạo và chỉ có ba cán bộ của Công ty Xổ số Bình Phước. Số cán bộ lãnh đạo có tên... ông Tòng và các ông nguyên Bí thư tỉnh ủy; ông Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh cùng một số cán bộ cấp cao của tỉnh như: Ban Tuyên giáo; Ban tổ chức; Sở Tài chính; Sở Kế hoạch và đầu tư; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bình Phước; Giám đốc Công an,…
A
Tổng kinh phí cho đoàn này gần 1,5 tỉ đồng, phần lớn do Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết và dịch vụ tổng hợp Bình Phước (gọi tắt là Công ty Xổ số Bình Phước), là doanh nghiệp nhà nước, chi trả. Hồi năm 2014 hai đoàn đã được tỉnh cử đi “học tập kinh nghiệm” tại Singapore và Malaysia, với nguồn kinh phí phần lớn cũng của công ty xổ số tỉnh. Cần nói thêm chuyện này không chỉ diễn ra ở Bình Phước. Hôm 28/11, tờ Tuổi Trẻ đưa tin: “Ngày 27/11/2015, một lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk xác nhận tỉnh ủy Đắk Lắk đang có kế hoạch cho những đại biểu không tái cử trong Đại Hội Đại Biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ XVI nhiệm kỳ 2015-2020 đi nghỉ dưỡng ở Hàn Quốc.”
Cũng báo này tuần trước cho biết: “UBND tỉnh Tiền Giang vừa ban hành quyết định cử cán bộ đi nước ngoài học tập kinh nghiệm về xây dựng các công trình chống nước biển dâng, chống ngập... do tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu tại Hòa Lan và Nga. Tuy nhiên, thành phần được cử đi hầu hết là cán bộ lãnh đạo sắp nghỉ hưu hoặc không phải là chuyên gia hay cơ quan chuyên môn. Đó là chưa kể còn có một số doanh nghiệp được mời đi chung trong khi không liên quan gì đến xây dựng đê điều.” Số tiền dùng để chi cho chuyến “học tập” này cũng “sử dụng nguồn kinh phí hoạt động kinh doanh năm 2015 của công ty TNHH một thành viên xổ số kiến thiết tỉnh Tiền Giang.”
Đã được nuôi báo cô, lại còn xài “vô tội vạ”
i cũng biết rằng tiền thuế của dân được dùng để nuôi cả hai tròng, tổ chức chính quyền và tổ chức đảng, và cả hai đều xài hoang như tiền chùa. Một bằng chứng mới về chuyện phóng tay này là tình hình “lùm xùm” tài chánh ở văn phòng Thành ủy tỉnh Bạc Liêu. Theo thông tin từ Văn phòng Thành ủy Bạc Liêu, hồi giữa tháng 10, ở đây đã diễn ra buổi làm việc về bàn giao công nợ thời Bí thư Thành ủy cũ với Bí thư Thành ủy mới với sự có mặt của ông Nguyễn Quốc Minh, Chánh văn phòng Thành ủy Bạc Liêu cùng bà Đỗ Thu Hương, kế toán Văn phòng TU. Trên biên bản bàn giao, đến thời gian trên, quỹ của Văn phòng này còn hơn 2,7 tỉ đồng, nhưng thực tế không còn một đồng tiền mặt nào. Bà Phan Thị Hơn, thủ quỹ cho biết,
tháng 1/2015, nhận bàn giao từ thủ quỹ cũ, sổ sách ghi 1,8 tỉ đồng nhưng thực tế đã không có tiền mặt. Còn bà Trịnh Thu Phương, Phó chánh Văn phòng Thành ủy, người được ủy quyền điều hành kinh phí hoạt động của Thành ủy, cho biết từ năm 2014 trở về trước có hơn 1,7 tỉ đồng đã chi mà chưa quyết toán được; từ đầu năm 2015 đến nay cán bộ nhân viên ở Thành ủy Bạc Liêu tạm ứng gần 1,7 tỉ đồng cũng chưa thanh toán. Trước đó, hôm 29/11, tờ Kinh tế Nông thôn cho biết nhiều cán bộ, đảng viên thuộc Thành ủy Bạc Liêu “rất bất bình trước những khuất tất về tài chính” tại đây. Theo báo này, trong bảy tháng trước khi mãn nhiệm, Bí thư Thành ủy Bạc Liêu Dương Thành Trung kết hợp với bà Đỗ Thu Hương, kế toán Văn phòng Thành ủy, “rút hết ruột”
kinh phí được cấp cho cả năm để chi nhiều khoản chi “một cách vô tội vạ”. Báo này nói tân Bí thư Thành ủy đã “méo mặt” vì thấy kinh phí chỉ còn 1,7 tỉ đồng, chưa kể các khoản nợ. Trong khi đó, báo Tiền Phong liệt kê một loạt các khoản nợ của Thành ủy từ biên soạn lịch sử Đảng đến tiếp khách, khám sức khỏe cho cán bộ, tổng cộng hơn 2,818 tỷ đồng. Ngoài ra còn là khoản nợ các loại bảo hiểm gần 478 triệu đồng. Hôm 30/11, báo Thanh Niên đưa tin ông Nguyễn Quốc Minh nói Tỉnh ủy Bạc Liêu đã thành lập đoàn kiểm tra chuyện lùm xùm về tài chính. Tuy nhiên, ông Minh trấn an rằng hiện Thành ủy Bạc Liêu còn 1,5 tỉ đồng, “đảm bảo trả lương cho cán bộ và hoạt động của Thành ủy đến cuối năm 2015”.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
35
36
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Góc nhìn Thời sự
Diễn biến lớn - Nguyễn đạt Thịnh
D
iễn biến lớn vừa xẩy ra hôm thứ Ba 11/24/2015 là cuộc không chiến giữa không quân Thổ Nhĩ Kỳ và không quân Nga; chiếc khu trục F-16 của Thổ, bắn rơi một chiếc khu trục SU 24M của Nga. Qua một bản thông báo, trung tướng Nga Sergei Rudskoy nói chiếc khu trục Nga bị hoả tiễn Thổ bắn rơi. Một phi công Nga chết, mặc dù đã được dù búng ra khỏi phi cơ. Một quân nhân TQLC Nga cũng chết trong lúc vào cứu anh phi công chiếc khu trục lâm nạn bằng 2 chiếc trực thăng loại Mi-8. Bản thông báo của Nga nhấn mạnh là chiếc khu trục Nga bị bắn rơi trên lãnh thổ Syria, còn cách biên giới Syria-Thổ 4 cây số, và viên phi công bị súng nhỏ từ dưới đất bắn chết, trong lúc còn lủng lẳng dước chiếc dù, chân chưa chạm đất. Không phận xẩy ra cuộc không chiến nằm trên biên giới Thổ và Syria; tướng Rudskoy nói, “Một trong 2 chiếc trực thăng bị trúng đạn súng nhỏ, do đó phải đáp khẩn cấp, và một quân nhân TQLC tử trận. Phi hành đoàn được cứu đưa về căn cứ không quân Hmeymim của Syria, đang do quân Nga chiếm đóng. Tướng Rudskoy, qua bản thông báo, tuyên bố liên hệ giữa Nga và Thổ chấm dứt trên bình diện quân sự. Trong cuộc họp sau đó, Rudskoy cảnh cáo Thổ, “Bất cứ một mục tiêu nào mang tính chất đe dạo sự an toàn của quân nhân Nga sẽ bị tiêu diệt”. Cùng với lời tuyên bố này, Nga đưa chiến hạm bắn hoả tiễn Moskva rời xa bờ biển Syria, để tránh bị phá
hoại, và để sẵn sàng bắn hỏa tiễn vào những “mục tiêu mang tính chất đe dọa” như lời hăm dọa của tướng Rudskoy. Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố việc Thổ bắn rơi khu trục Nga là hành động “đâm sau lưng đồng minh”, mặc dù cả Thổ, lẫn khối Liên Âu, và Hoa Kỳ đều không công nhận vai trò “đồng minh” của Nga trên chiến trường Syria. Chỉ riêng Pháp đang vận động thế giới chấp nhận đồng minh với Nga trong nỗ lực tiêu diệt tồ chức khủng bố Hồi Giáo IS. Tổng thống Francois Hollande đến Hoa Kỳ, hội đàm với tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 11/24/2015, sau đó 2 ông đã cùng họp báo. Qua các cơ quan truyền thông, ông Obama cam kết Hoa Kỳ sẽ yểm
trợ Pháp và mọi quốc gia liên minh khác của Hoa Kỳ trong cuộc chiến chống lại quân khủng bố IS. Ông tuyên bố, “Là người Mỹ, chúng tôi luôn luôn sát cánh với các dân tộc thân hữu trong mọi hoàn cảnh -lúc dễ dàng, cũng như khi khó khăn.” Ông cam kết sẽ cộng tác với chính phủ Pháp trong nỗ lực đem pháp luật ra trừng trị bọn khủng bố đã tấn công Ba Lê ngày 11/13/15, và trừng trị đám lãnh tụ của chúng. Obama hứa hẹn cộng tác toàn diện với Pháp, toàn diện với một điểm miễn trừ -không cộng tác với Nga. Obama nhấn mạnh, “Lý thuyết sát nhân của IS đang đe doạ trầm trọng toàn thể nhân loại; chúng ta không thể nhân nhượng với lý thuyết đó;” ông nhấn mạnh, “chúng ta phải
Phi công Thổ lái F-16 bắn rơi khu trục SU 24 do phi công Nga lái
Hai chiếc trực thăng loại Mi-8, và bản đồ vùng không chiến do Thổ Nhĩ Kỳ phổ biến
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
37
38 truy diệt nó, phải hợp lực, cùng nhau truy diệt nó.” Trong cuộc họp báo tổng thống Pháp Hollande trình bầy những nỗ lực của ông để thành lập một liên minh toàn cầu hầu chống lại và tiêu diệt IS, mặc dù tổng thống Obama đã khẳng định với ông hai giới hạn của Mỹ là, không đưa bộ binh vào tham chiến, và không chấp nhận liên minh với Nga. Trả lời truyền thông về vấn đề không liên kết với Nga, ông Obama nói “Nga là kẻ ngoại cuộc”, không những không giúp giúp nhân loại chống hiểm hoạ IS, mà còn bảo vệ bênh vực nhà độc tài Basher alAssad nữa. Về thế mạnh liên minh, ông nói, “liên minh các quốc gia dân chủ của chúng ta tụ hội những nỗ lực của 65 quốc gia; liên minh của Nga chỉ có hai nước -Nga và Iran, cả 2 cùng ủng hộ chế độ độc tài Assad chống lại cuộc kháng chiến của người Syrians.” Obama lặp đi, lặp lại “Russia is the outlier,” (Nga là kẻ ngoại cuộc) Tối thứ Ba, sau 12 giờ tìm kiếm, Nga đã cứu được viên phi công phụ của chiếc khu trục bị bắn hạ; tổng thống Nga Putin lên truyền hình loan tin này, và tuyên bố gắn huy chương vàng cho phi công tử trận. Tổng trưởng Ngoại Giao Nga Sergey Lavrov cho là cuộc không chiến trên biên giới là một hành động “khiêu khích được dự tính từ trước”, tuy nhiên Nga vẫn không vì vậy mà gây chiến với Thổ. Trong một cuộc họp báo, Lavrov nói, “Chúng tôi có nhiều nghi vấn cuộc không chiến được quyết định từ trước.” Trả lời câu hỏi của phóng viên truyền thông về phản ứng của Nga, ông đáp, “Chúng tôi không có ý định gây chiến với dân tộc Thổ, vấn đề chỉ do chính phủ Thổ tạo ra.” Cũng trong cuộc họp báo này, ngoại trưởng Lavrov loan báo việc cứu được anh phi công phụ của chiếc khu trục bị bắn hạ. Hôm thứ Tư 11/25/15, tổng trưởng Quốc Phòng Nga Sergei Shoigu tuyên
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
bố Nga sẽ bố trí hoả tiễn phòng không tại nhiều địa điểm trên lãnh thổ Syria; việc làm được diễn dịch như một cuộc trả đũa: Mỹ -qua phi công Thổ- ngăn cấm không cho khu trục Nga tấn công quân kháng chiến Syria do Mỹ tổ chức, thì Nga cũng không cho khu trục Mỹ tung hoành trên chiến trường Syria để tấn công quân IS nữa. Những dàn hoả tiễn Nga bố trí trên lãnh thổ Syria là loại Sam S-400 Triumf có tầm bắn ngắn 40 cây số; 3 loại khác có tầm bắn 400, 250, và 120 cây số. Tình hình thế giới đang vô cùng căng thẳng; tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg yêu cầu Thổ trình bày về cuộc không chiến trên biên giới, và sau đó, ông tuyên bố, “NATO yểm trợ chủ quyền lãnh thổ của Thổ, một thành viên của NATO.” NATO là 4 chữ viết tắt danh xưng của tổ chức North Atlantic Treaty Organization (Liên Minh quân sự Bắc Đại Tây Dương), gồm 28 quốc gia Âu Châu và Hoa Kỳ. Trong lúc tổng thư ký NATO Stoltenberg đã tuyên bố ủng hộ hành động của Thổ bắn rơi khu trục Nga, thì tổng thống Hoa Kỳ Obama cũng nói, “Thổ có quyền bảo vệ không phận của mình.” Nga tuyên bố hai việc: một là họ không tuyên chiến với Thổ, và hai là họ sẽ bố trí hỏa lực phòng không trên lãnh thổ Syria. Thái độ này đưa
trọng tâm chiến tranh trên đất Syria vào những diễn biến sắp xẩy ra giữa Nga và NATO (với sự hiểu ngầm Mỹ nằm trong thành phần NATO). Nếu vì sợ bị hoả lực phòng không Nga bắn rơi mà không lực các quốc gia NATO ngưng hay giảm bớt những phi vụ oanh kích quân IS thì quân ác IS sẽ được an toàn hơn. Ngược lại nếu không lực NATO tiếp tục tấn công quân IS, và nếu một khu trục NATO bị SAM Nga bắn rơi, thì nguy cơ thế chiến có thể xẩy ra. Tất cả trách nhiệm đang đổ lên đầu ông Nobel Hòa Bình Barack Obama. Kính thưa quý vị độc giả, Nếu quý vị cho là những sự kiện nêu lên trong bài bình luận này chính xác, chi tiết, đúng thời gian tính, và phần bình luận đứng đắn, chừng mực, tác giả kính mời quý vị đọc tuyển tập BÌNH LUẬN THỜI SỰ gồm 73 bài bình luận tương tự, in trên 540 trang giấy mầu vàng lợt, đóng bằng chỉ, bìa cứng, trình bầy trang nhã, với đầy đủ hình ảnh liên quan. Giá sách là $30; mua sách xin gửi về địa chỉ: 515 Crestwater Ct. Houston, TX 77082 Trân trọng
- Nguyễn đạt Thịnh
Hoả tiễn phòng không S-400 “Triumf” Kirill Kallinikov / Sputnik
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
39
40
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thế Sự
Mua phiếu Mễ - Nguyễn đạt Thịnh
M
ột người Mỹ gốc Mễ - ông Daniel Garza, 47 tuổi- đang thành công trong việc giúp đỡ các ứng cử viên Cộng Hòa mua phiếu Mễ bằng một giá rẻ mạt: cho không mỗi gia đình Mễ một con gà lôi nhân lễ Tạ Ơn. Garza là chủ tịch của tổ chức LIBRE (TỰ DO); tổ chức này sử dụng nhân viên người Mễ kêu gọi vài ngàn người Mễ tập trung trước thánh đường Miami Megachurch hôm thứ Tư 11/25/2015 để lãnh gà tây free. Đa số người hưởng ứng thuộc thành phần di dân bất hợp pháp và nghèo; ngoài hai việc xem lễ và lãnh gà Tây, họ còn đến nhà thờ để được chích ngừa cúm miễn phí. Muốn lãnh một con turkey, người Mễ đứng xếp hàng xin turkey phải trả lời vài câu hỏi như: trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, họ có ý định bầu ứng cử viên Cộng Hoà hay Dân Chủ? Họ nghĩ là chính phủ cần tăng chi hay giảm chi để
giúp nền kinh tế tốt đẹp hơn? Thành viên LIBRE nói tiếng Mễ hỏi và ghi tên từng người đến lãnh gà, cùng với số điện thoại, địa chỉ email của họ. Thiện nguyện viên làm công tác thăm dò này là thành viên của tổ chức Libre (Tự Do); tổ chức này nhận nhiều triệu Mỹ kim của anh em nhà tỉ phú Koch để tạo ảnh hưởng chính trị trong khối kiều dân Mễ, khiến họ tin là một chính phủ thu hẹp, không can thiệp vào doanh vụ bằng những đạo luật ấn định lương tối thiểu cho công nhân, không đòi hỏi những biện pháp bảo vệ môi trường, để mặc doanh nhân tha hồ thao túng là một chính sách kinh tế tự do tạo công ăn việc làm cho người Mỹ, và tạo phồn thịnh cho nước Mỹ. Tỉ phú Koch cho là đảng Cộng Hòa đang thất bại không chiêu dụ được cử tri gốc Mễ, do đó họ đứng ra đảm trách việc này. Trong cuộc tuyển cử 2012, ứng cử viên Cộng Hòa Mitt Romney chỉ
được có 27% số phiếu Mễ; rút kinh nghiệm về sự thất bại này, đảng Cộng Hòa quyết định phải có một chính sách di dân nhân đạo hơn mới hy vọng tái chiếm Bạch Cung. Nhưng toàn bộ những biện pháp cải thiện chính sách cũng chỉ đi đến chỗ mướn vài trăm người gốc Mễ ngồi trong những trụ sở cộng đồng, những văn phòng vận động bầu cử để tiếp đón cử tri Mễ, giải thích cho họ hiểu về thủ tục bầu cử năm 2014; thuyết phục cử tri tin là chỉ có việc chính phủ giảm chi mới đưa đến việc giảm thuế hầu giúp nền kinh tế mỗi ngày một tốt đẹp hơn; số nhân viên Mễ này được lưu dụng cho đến kỳ bầu cử 2016. Trong cuộc bầu cử 2014, có 36% phiếu Mễ bầu ứng cử viên Cộng Hòa, và 62% bầu Dân Chủ. Thành tích này khiến ông Garza, giám đốc tổ chức Libre, được anh em ông Koch khen ngợi. Garza là con của một người Mễ di dân, làm rẫy cho chủ Mỹ- tỏ vẻ
Thiện nguyện viên hỏi người đến xin Gà xem họ muốn bầu một vị tổng thống Dân Chủ hay Cộng Hoà
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
41
42 nóng ruột về thái độ ầu ơ của các chính khách Cộng Hoà, không tha thiết gì lắm với phiếu Mễ. Ông than phiền, “Thấy họ tranh cử mà phát chán; tôi mong họ nôn nả hơn nữa trong việc thảo hoạch một chính sách di dân thân thiện hơn; họ chẳng làm gì cả, và chúng ta không thể ngồi đó chờ họ.” Dịch nghĩa -câu này bảo cử tri gốc Mễ là dù chính khách cộng hoà không chủ trương nhân đạo với người di dân Mễ, cử tri gốc Mễ vẫn cứ bầu Cộng Hoà. Ông Garza chỉ nói một nửa sự thật, vì toàn bộ sự thật là, không những không nương tay cho người di dân bất hợp pháp, chính sách của Quốc Hội Cộng Hoà hiện nay còn chủ trương trục xuất họ trở về Mễ. Trong tình trạng đó mà Garza vẫn thuyết phục được 36% cử tri gốc Mễ bỏ phiếu bầu Cộng Hoà thì quả là ông đã thành công vượt bực, xứng đáng được anh em ông Koch tưởng thưởng rồi. Garza từ chối không trả lời câu hỏi “Libre dự chi bao nhiêu trong cuộc bầu cử 2016 để tạo ảnh hưởng trên cử tri gốc Mễ?” Con số ông tiêu xài cho cuộc bầu cử 2014 là $9 triệu. Những người đại diện anh em ông Koch cũng từ chối không trả lời truyền thông về hoạt động của Libre.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 Chính sách di dân đang trở thành quan trọng trong cuộc bầu cử 2016 sắp tới vì sự mâu thuẫn rõ rệt giữa lập trường của hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa về chính sách di dân và tị nạn; nhiều ứng cử viên Cộng Hòa -như ông Trump- đã dùng những lời lẽ quá đáng, mạt sát người di dân Nam Mỹ; ông gọi họ là quân bất lương, bọn hiếp dâm. Lập trường của tổ chức Libre phản ánh trung thực quan điểm của anh em ông Koch, ủng hộ việc cải tổ chế độ di dân, mở lối thoát cho người di dân có thể trở thành công dân Hoa Kỳ; so sánh với chính sách di dân của Quốc Hội Cộng Hòa hiện tại, chủ trương của họ Koch nhân đạo hơn đôi chút, mặc dù chưa rộng rãi như chính sách di dân Bạch Cung đang thực hiện. Phải gọi Garza là một người Mễ gian vì ông đi ngược lại quyền lợi của người di dân Mễ, mặc dù chính ông cũng là một người Mễ, thế hệ thứ nhì. Garza sinh năm 1968 tại California, được cha mẹ cho theo học tại trường tiểu học và trung học địa phương, nhưng mỗi năm phải nghỉ học vài tháng để phụ bố trong công việc nông trại. Ông than là không những không được đi học toàn thời gian, mà học đến lớp 10, ông phải nghỉ để phụ giúp bố, kiếm tiền nuôi gia đình.
Ông kể lại là ông cũng không buồn cho số phận học sinh nghèo, không học hết được chương trình trung học, vì khoảng 60% thiếu niên gốc Mễ chia xẻ với ông cái kiếp học trò nghèo. Xã hội người Mễ di dân còn khổ với nạn du đãng, nạn chủ nhân hống hách, mắng chửi công nhân. Năm 1983, bố mẹ ông dùng số tiền cắc củm dành dụm trong nhiều năm dài làm thuê, làm mướn mua một khách sạn nhỏ -18 phòng ngủ. Lợi tức gia đình vững vàng hơn, Garza được trở lại trường học; và năm 2009, bố mẹ ông bán khách sạn, đem tiền về Mễ dưỡng gia. Sự trùng hợp giữa việc bán khách sạn của gia đình ông và việc đắc cử của tổng thống Obama giúp Garza giải thích là chính sách đánh thuế nặng doanh nghiệp để nuôi người thất nghiệp của đảng Dân Chủ khiến bố mẹ ông ngưng không kinh doanh nữa để khỏi đóng thuế. Dù lời giải thích của Garza khó tin, nhưng ông vẫn giúp các chính khách Cộng Hoà được thêm hàng triệu phiếu của cử tri gốc Mễ, khối cử tri đang nhanh chóng gia tăng. Cử tri gốc Việt không bị gạt dễ dàng như vậy.
- Nguyễn đạt Thịnh
Anh em họ Koch, và ông Daniel Garza
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
43
44
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG
Miến Điện sau cuộc bầu cử dân chủ - Lý Anh
X
ưa nay hiếm có cuộc bầu cử Quốc hội tại một quốc gia bình thường, nhỏ bé được coi trọng. Chỉ có cuộc bầu cử dân chủ ngày 08/11/2015 ở Miến Điện được nhiều người trên thế giới chú ý đến. Bà Aung San Suu Kyi, khôi nguyên Nobel Hòa Bình năm 1991, người từng cống hiến cả cuộc đời cho cuộc đấu tranh mang lại tự do, dân chủ, nhân quyền … được nhiều người ca ngợi là “Nữ thần Dân chủ”, mới đưa được tầm mắt của cộng đồng quốc tế hướng về đất nước Chùa Vàng.
Kết quả bầu cử chính thức công bố tối 12/11 cho biết, trong cuộc bầu cử dân chủ diễn ra lần đầu tiên trong lịch sử Miến Điện, Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (National League for Democracy - NLD) do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo giành được 348 ghế trong Quốc hội, nhiều hơn mức tối thiểu để đạt được một đa số trong Quốc hội 664 ghế. NLD giành được quyền giới thiệu hai vị ra tranh chức Tổng thống sau khi giành được hơn 50% số ghế tại Thượng và Hạ viện. Ứng viên còn lại sẽ do quân đội chỉ định theo hiến pháp. Tuy nhiên, bà không thể giữ chức Tổng thống Cộng hòa Miến Điện là người có quyền lực cao nhất. Lý do vì hiến pháp 2008 được viết ra có một điều khoản ám chỉ bà Suu Kyi, cấm công dân Miến Điện có người thân trong gia đình mang quốc tịch nước ngoài trở thành Tổng thống, dù 75% số ghế trong quốc hội tán thành, vẫn không thay đổi được hiến pháp. Ngoài ra còn nhiều khó khăn trở
ngại khác ảnh hưởng đến việc lãnh giành được thắng lợi, cũng nên dũng Tổng tư lệnh quân đội Miến Điện, tướng Min Aung Hlaing nói sẵn sàng hợp tác với NLD đạo đất nước của NLD nói chung, bà Aung San Suu Kyi nói riêng. Nhiều người đặt câu hỏi: “NLD giành được quá nửa số ghế trong Quốc hội, nhưng … quân đội còn nhiều quyền lực, mâu thuẫn giữa các sắc dân và tôn giáo ở Miến Điện vô cùng căng thẳng, tương lai Miến Điện sẽ ra sao?”.
Thái độ của tướng lĩnh quân sự
Sau cuộc bầu cử ngày 08/11, các trạm kiểm phiếu làm việc chậm chạp. Mặc dù vậy, dân chúng bên ngoài vẫn tin rằng, thế nào NLD do bà Aung San Suu Kyi lãnh đạo cũng giành được thắng lợi, rủ nhau đến phía ngoài trụ sở NLD chúc mừng. Tuy nhiên… bà Suu Kyi lại khuyên mọi người hãy ra về. Bà nói: “Bây giờ chưa phải là lúc chúc mừng chúng tôi giành được thắng lợi. Tiện đây, tôi xin nhắc nhở quý vị một điều, dù không
cảm và bình tĩnh chấp nhận thất bại. Điều quan trọng là kẻ thắng cần khiêm tốn và khoan dung, không nên coi thường những ứng cử viên bị loại. Xin tóm tắt một câu là ‘thắng không kiêu ngạo, thua không nản lòng’”. Sau khi biết rõ NLD giành được thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử, bà Aung San Suu Kyi vẫn chưa cùng những người ủng hộ tổ chức ăn mừng. Ngày 10/11, trong cuộc trả lời phỏng vấn trên kênh truyền hình Channel News Asia, chuyên loan báo tin tức Châu Á - Thái Bình Dương, trụ sở ở Tân Gia Ba, bà Suu Kyi tiết lộ kế hoạch điều hành đất nước của mình: “Tôi sẽ là người ra các quyết định vì tôi là lãnh đạo NLD chiến thắng. Tổng thống bầu ra chỉ là người được chọn để theo quy định của hiến pháp. Vị Tổng thống được bầu phải hiểu rõ, ngưởi đó không có thẩm quyền và phải hành động phù hợp với lợi ích của NLD”. Bà Aung
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
45
46 San Suu Kyi không được làm Tổng thống vì có 2 con trai giữ quốc tịch Anh Quốc. Tuy vậy bà đã vẫn tuyên bố, không làm Tổng thống, bà sẽ là người “trên tổng thống” (to be above the President). Với dự định đóng vai trò lãnh đạo quan trọng trong chính phủ mới, ngày 11/11, bà viết thư gửi 3 chính khách có địa vị cao nhất ở Miến Điện là: Tổng tư lệnh quân đội Min Aung Hlaing, đương kim Tổng thống Thein Sein và Chủ tịch Quốc hội Liên bang Miến Điện U Shwe Mann, đề nghị gặp nhau để thảo luận việc thành lập chính phủ mới. Trong thư gửi ngày 11/11, bà Suu Kyi viết: “Điều quan trọng nhất là chính phủ mới hoạt động vì niềm kiêu hãnh của đất nước và mong muốn hòa bình của nhân dân Miến Điện”. Ngày 12/11/2015, tướng Min Aung Hlaing viết trên trang mạng xã hội: “Sẵn sàng hợp tác với chính phủ mới do Liên minh Quốc gia vì Dân chủ vừa giành được thắng lợi áp đảo trong cuộc bầu cử tự do hôm 08/11 thành lập”. Ông ta nói sẽ gặp bà Aung San Suu Kyi vào tháng 12/2015 thảo luận “không giới hạn” (no limits) việc chuyển giao quyền lực sau khi NLD giành được chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 08/11. Một ký giả tờ Washington Post hỏi ông có bằng lòng hợp tác với một phụ nữ từng bị ông giam cầm trong hơn 20 năm sau khi bà ấy đòi cải cách dân chủ không? Tướng Min Aung Hlaing nói “Tại sao không?”. Khi trả lời những câu hỏi liên quan đến việc cho phép bà Aung San Suu Kyi trở thành Tổng thống để lãnh đạo đất nước theo nguyện vọng của người dân, Tướng Min Aung Hlaing nói cá nhân ông sẵn sàng, nhưng bổ sung thêm: “Tôi không thể quyết định một mình . Theo Chương 12 của hiến pháp, chỉ có Quốc hội mới có quyền thảo luận việc sửa đổi hiến pháp. Cá nhân tôi không thể làm chuyện đó”. Được biết, trước cuộc bầu cử ngày 08/11, tướng Min Aung Hlaing từng từ chối nói chuyện với bà Aung
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
San Suu Kyi. Lần này, ông không thế làm ngơ trước kết quả bầu cử do Hội đồng bầu cử khẳng định NLD đã giành được chiến thắng áp đảo, khiến ông phải tỏ ra “biết điều” hơn trước. Thái độ của đương kim Tổng thống Thein Sein cũng là điều thuận lợi cho bà Aung San Suu Kyu lãnh đạo đất nước sau này. Ông được coi là một người khá ôn hòa, sau khi trở thành Tổng thống đã thực hiện nhiều cuộc cải cách mạnh mẽ: Thả hàng ngàn tù nhân chính trị, bình thường hóa quan hệ với NLD, làm thân với phương Tây, cắt đứt một số quan hệ với Trung Quốc, điển hình là việc hủy bỏ dự án xây thủy điện
Myitsone theo tiếng gọi của người dân và hàng loạt thay đổi mạnh mẽ khác. Ông cũng là người đầu năm 2014 lên tiếng về việc có thể thay đổi hiến pháp năm 2008, cho phép “bất cứ công dân nào” cũng có thể trở thành Tổng thống. Ngày 12/11, chính phủ Miến Điện cho biết, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama gọi điện thoại khen ngợi Tổng thống Thein Sein đã tạo điều kiện để cuộc bầu cử tự do diễn ra tốt đẹp.
Những khó khăn, trở ngại
Theo hiến pháp Miến Điện, Thượng và Hạ nghị viện có 664 ghế, Chánh phó Tổng Thống Miến Điện do Thượng viện, Hạ viện và 25% nghị
Bà Aung San Suu Kyi nói chuyện ngày 09/11 kêu gọi mọi người chờ đợi kết quả bầu cử
“Nữ thần dân chủ” Aung San Suu Kyi
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
47
48 viện quân đội cử ra 3 người, sau đó toàn thể nghị viện trong Quốc hội bỏ phiếu bầu. Một trong ba người trên vị nào được nhiều phiếu nhất trở thành Tổng thống, 2 vị còn lại sẽ là phó Tổng thống. Kết quả bầu cử ngày 08/11, NLD giành được 348 ghế, có thể một mình thành lập chính phủ mới, bà Aung San Suu Kyi phải là người giữ chức Tổng thống, tuy nhiên, năm 2008, giới cầm quyền quân sự khống chế Quốc hội, bỗng nhiên sửa đổi hiến pháp, thêm vào 2 điều khoản nhằm vào bà Suu Kyi: Một là cấm người có thân thuộc quốc tịch nước ngoài không được làm Tổng thống, lý do bà có 2 người con mang quốc tịch Anh Quốc, tước bỏ quyền làm Tổng thống của bà nếu NLD giành được thắng lợi trong bầu cử như năm 1990. Hai là bảo đảm cho tướng lĩnh quân đội nhiều quyền hành rộng rãi, giới quân nhân giành 25% số ghế trong quốc hội không qua bầu cử, sau này muốn sửa đổi hiến pháp phải có ba phần tư nghị viên đồng ý mới có hiệu lực. Ba bộ cực kỳ quan trọng đối với sự ổn định của nền chính trị Miến Điện là Nội vụ, Quốc phòng và Biên giới đều do quân đội quân đội quản lý. Các tướng lĩnh trong quân đội cũng là những kẻ nắm hết huyết
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
mạch kinh tế của Miến Điện. Họ có mỏ vàng, mỏ cẩm thạch, xưởng chế tạo bia rượu, nhiều ngành nghề quan trọng khác cũng không thuộc chính phủ quản lý. Bộ trưởng những bộ quan trọng như Quốc phòng, Nội chính, Biên giới đều do Tổng tư lệnh quân đội bổ nhiệm. Quân cảnh cũng phải chịu sự chỉ huy của tướng lĩnh quân đội. Quyền lực chính trị và kinh tế hùng hậu như thế, nhưng không được người dân tín nhiệm, lại chịu áp lực của phương Tây, quân đội phải rút vào hậu trường, tạm thời làm kẻ “quan sát”, nếu động chạm đến quyền lợi của quân đội, họ trở mặt là chuyện dễ như trở bàn tay. Đặc biệt, bà Aung San Suu Kyi trở thành người “trên Tổng thống”, nếu quân đội không chấp nhận cũng là một trong những trở ngại lớn. Một quan chức cao cấp trong NLD từng nói: “Ai làm Tổng thống cũng phải được quân đội chấp nhận”. Một nhà ngoại giao từng làm việc ở Miến Điện đã nhận xét: “Quyền lực của quân đội to hơn Tổng thống”. Bà Aung San Suu Kyi từng bị quân đội giam lỏng trong thời gian 15 năm, năm 2005 mới được trả tự do. Nghĩ đến việc xây dựng một nước Miến Điện tự do và dân chủ, bà từ bỏ hận thù cá nhân, luôn luôn
thực hiện sách lược mềm dẽo, tìm cách đối thoại với giới quân nhân. Bà thường xuyên có những phát ngôn tôn trọng quân đội và ngỏ ý không muốn trả thủ chế độ độc tài quân sự. Chiến lược này của bà đã thành công. Aung San Suu Ky đã có được lòng tin của các tướng lĩnh và họ chấp nhận chia sẻ quyền lực với NLD. Bởi vậy, nhiều người cho rằng, sau khi NLD lên cầm quyền, dưới sự lãnh đạo tài tình của ba Aung San Suu Kyi, đất nước Miến Điện sẽ đổi thay, người dân được tự do và dân chủ, thoát khỏi cuộc sống nghèo nàn. Tuy nhiên, với tình hình Miến Điện hiện nay, NLD và bà Aung San Suu Kyi không thể không hợp tác với quân đội. Sau này thực sự muốn thay đổi, chính phủ của bà Aung San Suu Kyi sẽ phải giải nhiều bài toán khó, nhất là cải thiện nền kinh tế và thúc đẩy nhân quyền. Bởi vậy, sau khi hết “tuần trăng mật” với quân đội, quyền lợi của các tướng lĩnh quân sự sẽ là … “quả bom nổ chậm” đối với bà Aung San Suu Kyi và NLD. Miến Điện là quốc gia có nhiều dân tộc, trong nước có những tổ chức chống chính phủ. Mâu thuẫn giữa các người theo Phật giáo và Hồi giáo vô cùng gay gắt. Đặc biệt là vấn đề người Rohingya theo đạo Hồi với nửa triệu người đủ tư cách đi bầu cử, nhưng không được công nhận là công dân để đi bỏ phiếu. Đó chính là thách thức lớn nhất về nhân quyền hiện nay. Bà Aung San Suu Kyi là người khéo léo biết đoàn kết những người xung quanh, kể cả kẻ từng giam cầm mình là tướng lĩnh quân đội, bây giờ trở thành người lãnh đạo đất nước, bà có thể đoàn kết các sắc dân và hòa giải những mâu thuẫn giữa Phật giáo và Hồi giáo hay không là điều người dân trong nước và cộng đồng quốc tế đang chờ xem. Nếu không thể đoàn kết các sắc dân, hòa giải giữa 2 tôn giáo, con đường dân chủ của Miến Điện còn nhiều gian truân!
Bà Aung Sa Suu Kyi nói chuyện trước ký giả
- Lý Anh
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
49
50
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Quê hương những điều trông thấy
Con đường đến nghĩa địa của người dân VN rất gần - Văn Quang
T
rong tháng 11 này, 16 ông Bộ Trưởng trong chính phủ VN được mời ra trả lời trước phiên họp Quốc Hội đã làm dư luận đặc biệt chú ý. Tất cả được truyền hình trực tiếp cho người dân theo dõi. Tất nhiên chỉ có một số người nhàn rỗi hoặc những nhà trí thức muốn nhìn vào thực trạng những vấn để “nóng” nhất của xã hội hiện nay mới dành thì giờ ngồi trước màn hình ti vi. Còn những người dân lao động không những phải vật lộn với miếng cơm manh áo hằng ngày mà thật ra họ chẳng còn muốn chú ý gì đến những cuộc họp, những câu trả lời, những lời hứa trên các bàn hội nghị bởi đời sống của họ chẳng thay đổi gì và đôi khi họ cũng không đủ tầm hiểu biết qua những lời phát biểu đầy… văn hoa hoặc khôn khéo tránh né của các ngài có thẩm quyền. Có chăng chỉ còn là dư luận qua các báo và ngày nay qua các trang facebook của các cá nhân hay của một nhóm nào đó. Nhưng người dân còn tin vào báo chí VN nữa không lại là vấn đề khác. Hầu như mở bất kỳ tờ báo chính thức nào ở VN, độc giả cũng chỉ thấy đều giống nhau y chang. Cả đến lối viết, cách diễn tả cũng giống nhau cứ như chép từ một “bài mẫu” cho học sinh theo đó mà “cóp”. Khó tìm được một tờ báo nào có phong cách độc đáo của riêng mình. Nếu có chỉ là vài bài điều tra phóng sự
về “cuộc đời, ái tình, sự nghiệp” của mấy cô ca sĩ, người mẫu trong làng Showbiz hoặc những vụ cướp của giết người rùng rợn, ghen tuông, đâm chém của những cặp vợ chồng ngoại tình… Rồi báo nọ lại sao y nguyên văn của báo kia. Cho nên chỉ cần xem một tờ báo là biết hết. Cũng nhờ cuộc họp này, bị các ông Đại biểu quốc hội (ĐBQH) chất vấn, truy hỏi nên bây giờ người dân mới biết. Chính phủ đã bỏ ra hàng ngàn tỉ để nuôi báo chí.
VN có bao nhiêu tờ báo “ăn lương nhà nước”
Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son cho biết, có nhiều cơ quan báo chí do nhà nước thành lập, được bao cấp tài
chính, dẫn đến gánh nặng về ngân sách. “Nhiều báo nhà nước cấp tiền in báo rồi lại mua báo đó. Báo được chuyển đến cho các cơ quan, đơn vị để đọc, song có đọc hay không thì chúng ta chưa biết. Có đại biểu phản ánh, tờ báo được phát nhưng không đọc”. Bây giờ người dân mới được biết con số “báo nhà nước đông vui” như thế này. Trong khi báo chí nước ngoài đều là của tư nhân. Đại biểu Trần Du Lịch cho rằng, để báo chí phát triển được thì cần “cắt bớt” nguồn ngân sách đối với báo chí. Hiện có trên 800 cơ quan báo chí, nhưng chỉ trên 200 tự chủ, còn gần 500 cơ quan nhà nước nuôi. Ông nói: “Báo chí phát triển cần bớt chuyện nhà nước nuôi. Nên tính
Lần đầu tiên tất cả các thành viên Chính phủ đăng đàn trả lời chất vấn
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
51
52 toán lại, quy hoạch quan trọng nhất là nhà nước hạn chế tối đa việc cấp ngân sách, nuôi quá nhiều, tỉnh nào cũng có báo, nhiều địa phương trợ cấp đầu vào rồi lại bắt các nơi mua báo” Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục thanh thiếu niên nhi đồng Lê Như Tiến cho rằng: “Có loại hình ngân sách bao cấp hoàn toàn, thậm chí bao cấp cả trụ sở, phương tiện đi lại; tự chủ một phần; tự chủ hoàn toàn, có lãi nộp ngân sách. Nhưng số lượng cơ quan báo chí được bao cấp chiếm đa số”. Và “chiếc bánh ngân sách nhỏ mà có nhiều đối tượng cần ưu tiên đầu tư hơn như đồng bào nghèo, vùng xa, miền núi”.
Có bao nhiêu “ông nhà báo”
Cũng trong cuộc họp này, chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam, ông Thuận Hữu thông tin, báo chí phát triển rất nhanh chóng, mỗi năm thêm 1.000 nhà báo, trong nhiệm kỳ vừa qua Hội nhà báo kết nạp hơn 5.000 hội viên. Vậy tổng cộng nhiều năm qua trở lại đây, ở VN hiện nay có tất cả đến vài trăm ngàn nhà báo chứ không ít! Nói thẳng ra có tới 500 tờ báo hoàn toàn ăn lương nhà nước và được “phụ cấp” cả trụ sở, xe cộ và những thứ khác. Như thế báo chí trở thành một thứ cơ quan nhà nước và người làm báo trở thành công chức rồi. Công chức phải thi hành mệnh lệnh của nhà nước, “ăn cơm chúa múa tối ngày”, đó là nhiệm vụ “thiêng liêng” của quyền tự do tư tưởng, tự do ngôn luận sao? Mỗi năm có thêm một ngàn ông được cấp thẻ nhà báo, trong nhiệm kỳ của ông chủ tịch hội nhà báo đương nhiệm có tới năm ngàn ông được công nhận là nhà báo. Như thế đồng nghĩa với việc có thêm 5.000 ông công chức. Không biết trong số đó có bao nhiêu ông nhà báo đáp lại được nguyện vọng chính đáng của
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 người dân thấp cổ bé họng? Khi là công chức rồi họ có được quyền nói tiếng nói tự do của lương tâm nghề nghiệp không? Cứ đọc vài tờ báo VN trên mạng internet là bạn đọc nước ngoài có thể giải đáp được câu hỏi này.
Các ông Bộ Trưởng đã trả lời như thế nào trước Quốc Hội
Trở lại với cuộc “truy vấn” các ông Bộ Trưởng của các ông Dân biểu Quốc Hội. Có quá nhiều vấn đề rất nóng được các ông ĐBQH mang ra chất vấn 16 ông Bộ Trưởng trong kỳ họp vừa qua. Người dân ngồi nghe đôi khi cảm thấy sốt ruột, đôi khi cảm thấy thích thú vì sự “truy hỏi” gắt gao. Đôi khi lại mắm môi suy nghĩ chẳng hiểu ông Bộ Trưởng trả lời cái gì. Hỏi một đằng, trả lời một nẻo, chạy vòng vo đến nỗi ông Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhiều lần nhắc nhở các bộ trưởng đi vào đúng trọng tâm câu hỏi. Đôi khi người dân lại cũng phải cười theo mấy ông ĐBQH. Thí dụ như Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hoàng Tuấn Anh trả lời chất vấn chiều 17/11 vừa qua là một điển hình. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng hỏi: “Bao giờ du lịch Việt Nam bằng Thái Lan, Malaysia, Singapore?”. Bộ trưởng dõng dạc: “Tôi bỏ ngỏ cho nhiệm kỳ tiếp theo trả lời việc này, tôi không dám trả lời”. Hội trường rộ lên tiếng cười. Nhưng chưa hết, ông Hoàng Tuấn
Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh trong phần trả lời chất vấn
Anh còn “chọc cười” mấy lần nữa. Lan man về các thế mạnh của du lịch Việt Nam, Bộ trưởng nói, khi Việt Nam tổ chức IPU 132, có một vị phó tổng thống đã đến Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tìm gặp cho được Bộ trưởng để hỏi về kinh nghiệm, bài học mô hình phát triển làng văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam thế nào. Các đại biểu lại cười. Chuyển sang thế mạnh khác, Bộ trưởng nhấn mạnh, ẩm thực Việt phong phú, dồi dào. Ông diễn tả: “Đi các hội chợ quốc tế, món phở và nem rán của chúng ta cũng nổi tiếng. Ngay như nón lá của chúng ta tại hội chợ triển lãm Milan ở Ý, nón lá là sản phẩm xếp thứ 4, hấp dẫn”. Quốc hội lại cười vang trước sự hào hứng của ông Bộ trưởng. Hội trường Quốc Hội vui nhộn thật!
Chỉ có hai vấn đề đáng nói
Đó chỉ là vài chi tiết sống trong cuộc chất vấn được các báo gọi là “chưa từng có” tại VN. Nhưng nhìn chung toàn thể Quốc hội đã thực hiện phiên chất vấn với sự tham gia giải trình của đầy đủ thành viên Chính phủ. Kết thúc có 16 bộ trưởng, trưởng ngành, 3 phó thủ tướng, Chánh án, Viện trưởng viện kiểm sát trực tiếp trả lời những vấn đề thuộc trách nhiệm điều hành của mình. Có quá nhiều vấn đề rất “nóng” được mang ra chất vấn. Nhiều vấn đề như thái độ của VN trước hiểm họa Biển Đông, chuyện thay đổi về
Nhiều đại biểu bật cười khi nghe Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh trả lời chất vấn (Ảnh chụp qua màn hình)
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
53
54
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
chương trình học lịch sử, đã và đang được rất nhiều độc giả từ trong nước đến nước ngoài đang bàn tán xôn xao. Tôi không thể tường thuật hết ở đây. Chỉ xin tóm tắt hai vấn đề liên quan thiết thực đến đời sống của người dân hiện nay. Đó là chuyện tham nhũng, lãng phí ngân sách. Vấn đề an toàn thực phẩm cho người dân để không phải “ăn gì cũng chết”. Những vấn đề này hầu như kỳ nào mấy ông ĐBQH cũng nêu ra, chẳng có gì mới. Cái mới là các ông Bộ Trưởng trả lời như thế nào để diệt được hết tham nhũng và làm thế nào ngăn chặn được hàng loạt thực phẩm độc hại đang giết ngấm ngầm người dân. Hiện tượng tham nhũng được đại biểu Nguyễn Anh Sơn nêu bật dưới hình ảnh so sánh “dân vật lộn từng đồng, cán bộ giàu lên nhanh chóng”. Đại biểu Lê Như Tiến cũng miêu tả “quan chức nhà nước thường tăng tốc tham nhũng, cả về tần suất và cường độ vào thời điểm hoàng hôn nhiệm kỳ”. Tức là gần hết nhiệm kỳ, quan chức mạnh tay làm chuyến tàu vét, bổ nhiệm thăng chức tùm lum, cái gì cũng đút túi, ăn của dân không chừa thứ gì. Nói về thực phẩm bẩn, nhiễm chất độc hại, đại biểu Trần Ngọc Vinh nói: “Có lẽ chưa bao giờ con đường từ dạ dày đến nghĩa địa lại ngắn như bây giờ”. Trong tuần sau tôi sẽ tường thuật chi tiết hơn về hai vấn đề này và đi tìm nguyên nhân tại sao những tệ nạn này vẫn cứ ngày một tăng hơn chứ không giảm.
Thất vọng vì phiên chất vấn này
Sau phiên họp, tờ báo mạng VnExpress ngày 1911-2015 giật hàng tít lớn: “Phiên chất vấn chưa từng có không như kỳ vọng”. Đó là cách viết của báo chí VN. Phải nói thẳng ra là người dân thất vọng vì phiên chất vấn này. Hầu hết các ông ấy chỉ nói loanh quanh, chưa đưa ra được một giải pháp nào cụ thể để diệt tham nhũng trái lại tham nhũng ngày càng tàn tệ hơn. Và cũng chưa có biện pháp nào hữu hiệu để ngăn chặn thực phẩm độc hại. Cho nên ông ĐB Vinh mới ví “con đường đến nghĩa trang của người dân Việt quá ngắn”. Nhưng con đường đến bệnh viện vì đủ thứ bệnh của người Việt còn ngắn hơn, nhất là bệnh ung thư. Đến bệnh viện là nỗi ám ảnh lớn nhất đối với người Việt hiện nay từ dân trung lưu đến người nông dân. Đến bệnh viện mà không có tiền thì cứ nằm đầu hè chờ chết, còn đưa bảo hiểm ra thì được chữa toàn thuốc rẻ tiền, thuốc nội, Bệnh viện đã chật cứng vẫn cứ cố nhét thêm, dù nằm chung hai ba người một giường, nằm luôn dưới gầm giường hay nằm ngoài hè.
Các loại thịt tăng trọng chính là sát thủ hằng ngày của sức khỏe con người
Người dân chưa được nghe, chưa được thấy một hy vọng nào từ những câu trả lời của các ông Bộ Trưởng ngăn chặn thực phẩm độc hại đang âm thầm giết hại người dân.
Các ông Đại biểu dân nhận xét thế nào?
Nói với báo chí bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cho biết đợt chất vấn này sẽ “đòi nợ” Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường về vụ bôi trơn sổ đỏ. “Tôi đã nói thẳng rồi, Bộ trưởng còn nợ mà không trả. Bộ trưởng đã làm văn bản gửi Hà Nội và thanh tra có kết luận gửi cơ quan điều tra cả năm nay rồi mà không thấy tung tích đâu nữa, chứng cứ thì rõ ràng nhưng không làm gì”. Nói cho rõ là ông Bộ Trưởng chẳng làm gì sau khi trả lời chất vấn, xong rồi là thôi, quên nó đi. Đồng thời, ông sẽ tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Nông nghiệp về vấn đề phân bón giả. Trong các phiên thảo luận kinh tế xã hội vừa qua, ông đã đưa vấn đề này ra và nhận được nhiều phản hồi từ cử tri cả nước. Nhân dân cho biết không chỉ tình trạng phân bón giả mà còn giống cây trồng, vật nuôi. Cái gì cũng có thể làm giả khiến người nông dân cực khổ vô cùng. Ông Cương nói: “Đó là chưa kể nạn lừa đảo tràn về nông thôn như bán hàng đa cấp, góp quỹ từ thiện… Ai sẽ là người bảo vệ cho người nông dân, vừa yếu thế vừa nghèo khổ, đã dẫm chân xuống bùn rồi còn bị vùi xuống bùn đen”. Nói tóm lại các ngài Bộ Trưởng chưa làm gì để người dân tin tưởng vào ngày mai sẽ có cuộc sống khá hơn. Tương lai vẫn cứ “vùi xuống bùn đen”. Con đường ra nghĩa địa của người nông dân VN quả thật ngắn. Nhưng chết không lo bằng sống khổ sở, lay lắt, lại còn bị bọn quan lại bòn rút, chèn ép thì sống khổ hơn chết.
- Văn Quang
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
55
56
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Chuyện bên nhà
Tiền! - Đoàn Dự ghi chép
C
hâm ngôn mới ở ngoài Bắc: “Tiền là tiên là phật, Là sức bật của tuổi trẻ. Là sức khỏe của tuổi già. Là cái đà của phát triển. Là nỗi điên của kẻ giàu. Là nỗi đau của kẻ yếu. Là điểm yếu của kẻ tham. Là cái ham của kẻ trộm. Là hỗn độn của thị trường. Là chặng đường của doanh nhân. Là cái cân của công lý. Tiền là… hết ý!”.
I. Ai đúng ai sai?
Số tiền ủng hộ bé trai bị văng ra khỏi bụng mẹ đến nay đã được gần 6 tỷ đồng. Vì số tiền quá “khủng” và mâu thuẫn trong việc sử dụng số tiền này nên tình cảm giữa anh Nam và cha mẹ vợ rạn nứt, rồi anh ôm hai con bỏ đi.
hỏi chồng về sự sống của đứa con trong bụng. Đến bây giờ, anh Nguyễn Văn Nam (32 tuổi, ngụ tại ấp Kinh Đào, xã Phú Thuận, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang) vẫn không thôi ám ảnh bởi thảm họa bất ngờ ập xuống với cái gia đình bé nhỏ của mình. Anh nghẹn ngào nhớ lại: “Sự việc diễn ra quá bất ngờ. Sáng hôm đó tôi đưa vợ tôi tới bệnh viện để chuẩn bị sinh. Khi vừa đến khu vực cầu Rạch Gòi thì bị một chiếc xe trên có bồn trộn bê-tông lao tới, hất văng cả hai vợ chồng xuống đường. Sau đó, tôi bị xe bồn cán ngang qua chân, đứa con chưa chào đời văng từ bụng vợ tôi cách xa 6 - 7m, còn
vợ tôi tử vong ngay lúc đó. Nhìn đứa con tội nghiệp, tôi chỉ biết kêu gào trong tuyệt vọng”. May mắn, tại hiện trường, một người dân chứng kiến tai nạn đã chạy tới ôm thai nhi cùng bàn chân bị cán của bé đến bệnh viện Đa khoa Hạnh Phúc (cách cầu Rạch Gòi khoảng 100m) để cấp cứu. Cháu bé sau đó được chuyển tiếp lên bệnh viện Nhi Đồng 1 (đường Sư Vạn Hạnh, Sài Gòn). Sau 25 ngày chống chọi, giành giật mạng sống với tử thần, bé sơ sinh đã hồi sinh một cách kỳ diệu và được đặt tên là Nguyễn Quốc Huy. Sau khi xuất viện, bé Huy theo cha về An Giang sống cùng ông bà
Nội bộ gia đình lục đục vì… tiền
Nhiều người còn nhớ vụ tai nạn thảm khốc xảy ra gần cầu Rạch Gòi tỉnh An Giang ngày 25/10/2014, khiến chị Nguyễn Thị Kim Ngọc (27 tuổi, ngụ tại ấp Kinh Đào, xã Phú Thuận, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang) đang trên đường đi sinh bị chết thảm. Thời điểm ấy, anh Nam chở chị Ngọc đến bệnh viện để sinh con thì bị xe trộn bê-tông do tài xế Đỗ Công Vũ cầm lái chạy cùng chiều đâm từ phía sau, cán qua người anh Nam và chị Ngọc khiến thai nhi trong bụng chị lọt ra ngoài văng xa cách hiện trường 6m. Chị Ngọc đã trút hơi thở cuối cùng sau khi quay sang thều thào
Bà Nga bế bé Quốc Huy
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
57
58 ngoại để ngoại lo tang ma cho mẹ trong khi cha nằm bệnh viện, cũng phải cắt bỏ một chân. Sự bình phục của cậu bé sau mấy tuần lễ được các y bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 1 nỗ lực giành giật sự sống được coi như một phép màu. Câu chuyện sống sót kỳ lạ của bé Quốc Huy đã khiến nhiều người theo dõi không kìm được nước mắt mặc dầu bé phải cắt bỏ một chân giập nát lúc mới vài ba ngày tuổi. Đã có nhiều nhà hảo tâm trong nước lẫn ngoài nước thương xót hoàn cảnh nghèo khó và hết sức tội nghiệp ngoài sức tưởng tượng của gia đình anh Nam nên gửi tiền về giúp đỡ, tổng cộng đến nay được gần 6 tỷ đồng, tương đương với khoảng gần 300 ngàn đô la, một con số rất lớn đối với Việt Nam. Số tiền này gồm 2 phần: một phần do anh Nam giữ, một phần do cha mẹ vợ anh Nam giữ. Những ngày gần đây, dư luận râm ran chuyện anh Nam và cha mẹ vợ giành nuôi cháu Nguyễn Quốc Huy nay đã 13 tháng tuổi, để được quyền sở hữu số tiền “khủng” do các nhà hảo tâm gửi giúp. Nội bộ gia đình lục đục, nhưng họ cố giấu vì sợ nói ra sẽ làm mất
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 niềm tin của những tấm lòng nhân ái. Nhưng rốt cuộc, chuyện vẫn đổ bể khi anh Nam ẵm hai đứa con rời khỏi nhà cha mẹ vợ. Ngày 20/11/2015 vừa rồi, bà Thái Thanh Nga (55 tuổi, ngụ tại ấp Kinh Đào, mẹ vợ anh Nam) cho biết, chuyện mâu thuẫn giữa vợ chồng bà với chàng rể là có thật. Bắt đầu từ lúc, trong lễ cúng 100 ngày cho chị Ngọc, nhiều người thân hỏi ông Nguyễn Văn Khoảnh chồng bà Nga, cha vợ anh Nam: “Giờ có số tiền lớn, anh chị định làm gì?”. (Lúc ấy gia đình bà Nga giữ hơn 1,2 tỷ đồng). Ông Khoảnh trả lời: “Định mua đất”. Sau đó, ông bàn với anh Nam hùn tiền (tiền các nhà hảo tâm gửi cho) để mua đất. Đến khi ông Khoảnh dò tìm được 60 công đất (tức 6 ha) thì anh Nam chê đất xấu. Thấy vậy, bà Nga bàn với chồng là phần tiền anh Nam giữ (4,7 tỷ) thì để anh tự quyết định, còn phần tiền gia đình bà giữ (1, 2 tỷ) thì đem mua đất. Bởi vì vợ chồng bà sợ sau này anh Nam lấy vợ khác, trong hoàn cảnh mẹ ghẻ con chồng, hai đứa con của anh Nam tức cháu ngoại của ông bà sẽ khổ mà ông bà không làm gì được. Với phần đất đó ông bà sẽ dùng để nuôi hai cháu
ngoại con của anh Nam. Ông bà nghĩ như thế không phải là không có lý. Mẹ ghẻ con chồng, lấy gì bảo đảm là hai đứa trẻ không khổ mặc dầu số tiền “khủng” độc giả giúp đỡ phần lớn là do thương xót bé Nguyễn Quốc Huy đã lọt ra khỏi bụng mẹ và sống sót một cách diệu kỳ. Sau đó, ông Khoảnh mua được khoảng đất 25 công (tức 2,5 ha), giá hơn một tỷ đồng. Nhưng vừa mua xong thì anh Nam đòi… đứng tên trên giấy tờ đất. Chuyện này khác với bà Nga nghĩ, bởi vì anh Nam đứng tên tức anh là chủ, người vợ sau này có thể dựa vào đó mà ác nghiệt với hai đứa trẻ. Cũng bởi lý do đó, giữa anh Nam và cha mẹ vợ luôn xảy ra cãi cọ. Bà Nga kể rằng cách đây khoảng hơn một tháng, ông Khoảnh bảo anh Nam là ông định cho anh khu đất bên cạnh nhà ông để anh cất nhà sát với nhà ông đặng ông bà tiện bề coi sóc hai đứa cháu ngoại con của anh. Nhưng anh Nam kêu ông Khoảnh phải làm giấy tờ cho đất đàng hoàng thì anh mới nhận. Bà Nga kể: “Nghe nó đòi phải làm giấy tờ nên tui giận, tui nói vậy thì mày về bên chị sui mà ở đi. Tui chỉ nói có bấy nhiêu đó mà nó không nói với vợ chồng tui một tiếng
Anh Nam đút cơm cho bé Huy
Hai cha con anh Nam đều bị cụt chân
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
59
60
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Anh Nam và đứa con gái lớn của anh
nào, lẳng lặng đi rút hồ sơ con gái lớn của nó đang học mẫu giáo đem về bên chị sui học. Dìa bển, nó mua đất, xây dựng cùng lúc hai căn nhà lớn tổ chảng như cái biệt thự rồi bắt luôn thằng Huy về đó ở, tới nay đã hơn một tháng rồi”. Bà kể tiếp: “Đã vậy nó còn đi nói với chòm xóm là vợ chồng tui đuổi cha con nó. Hồi xưa nó ở nhờ nhà tui rồi cưới con gái tui, nó có gì đâu ngoài bộ đồ bận trên người. Vợ chồng tui cho đất, nuôi con cho nó. Vậy mà bây giờ vợ chết, có tiền thiên hạ giúp, nó thay đổi tánh tình như vậy đó”. Bà Nga nói rằng trước đây gia đình bà với chàng rể cũng có mâu thuẫn nhưng toàn chuyện vặt. Mâu thuẫn chính là do tiền thiên hạ cho quá nhiều, anh Nam sợ cha mẹ vợ “ăn” hết. Anh còn lấy sổ tiết kiệm do cha mẹ vợ giữ, đi lãnh tiền lời được hơn 8 triệu đồng, rồi đem sổ về nhà mẹ ruột giữ luôn, còn tiền lời thì đem bố thí cho người nghèo. Bé Huy khi còn đỏ hỏn, do bà Nga nuôi. Tới chừng bé được 7-8 tháng, anh Nam ôm lên bệnh viện tái khám rồi đem đi luôn. Hồi anh Nam còn nghèo, vợ chồng bà gánh hết. Tới ngày anh bị nạn vô bệnh viện phải cưa chân, bà cũng chạy tiền. “Hổng lẽ bây giờ nó có bạc tỷ mà vợ chồng tui lại đuổi đi, thật vô lý”, bà Nga nói. Bà bộc bạch thêm: “Mình tính cho nó ở đây đặng mình lo hai đứa
cháu, nhưng nó lại nghĩ mình giành nuôi con nó để lấy tiền thiên hạ. Gia đình tui đâu đến nỗi nào. Chỉ khi thằng Nam đưa lên báo, lên mạng phây-búc (facebook), nói cho mọi người biết là vợ chồng tui đuổi cha con nó, tui tức quá nên mới khóc. Không ngờ khi có tiền thằng rể lại “phản” tui trắng trợn như vậy!”. Theo bà Nga, có lần anh Nam còn đòi hơn 200 triệu đồng của các nhà hảo tâm cho mà anh đưa cho bà Nga cất giùm. Bà Nga nói không nhớ gì về số tiền đó, nhưng sự thật là bà giữ và gởi tiết kiệm số tiền này, vì nghĩ lỡ sau này anh Nam có vợ khác thì hai cháu của bà còn có tiền phòng thân. “Vậy mà nó nói rằng tui tham tiền rồi đi rêu rao khắp xóm. Vợ nó chết thê thảm tui đã buồn đứt ruột, nay nó bêu tiếng xấu cho gia đình tui khiến tui càng buồn hơn”. “Tui tính sau này hễ hai đứa con của nó khôn lớn thì tui sẽ giao hết số đất mà tui đã mua cho tụi nó. Còn không là tui bán, bố thí cho xã hội. Tiền xã hội cho mình, mình đem bố thí lại là đúng”, bà Nga thổ lộ thêm. Ngày 20/11/2015, các phóng viên tìm gặp anh Nam ở ấp An Thới, xã Hội An, huyện Chợ Mới tỉnh An Giang. Anh cùng hai con đang sống trong hai căn nhà mới xây cất liền nhau và cho biết, tiền các nhà hảo tâm giúp, cho đến nay được hơn 4,7 tỷ đồng, không tính phần tiền cha
Anh Nam và 2 căn nhà mới xây cất của anh
mẹ vợ giữ. Anh đã mua được 7,4 ha đất ruộng, số còn lại thì xây nhà và gởi tiết kiệm. Anh nói: “Tui tâm sự để các nhà báo hiểu thêm. Tui là con thì phải biết cư xử. Cha mẹ vợ hay cha mẹ ruột đều là cha mẹ. Dù tui có xấu, ra ngoài xã hội tui vẫn là con rể của cha mẹ vợ tui. Còn cha mẹ vợ tui có thế nào chăng nữa, người ta cũng nói đó là cha mẹ vợ của thằng Nguyễn Văn Nam này. Cho nên, chuyện cha mẹ tui nói thì tui không giải thích hay tranh luận gì”, anh Nam giãi bày. Anh Nam đúng hay cha mẹ vợ anh đúng? Điều này không thể hiểu được. Chung quy là do vấn đề tiền bạc quá lớn gây ra mà thôi. Anh Nam năm nay 33 tuổi, sau khi đau thương qua đi có thể anh sẽ gặp gỡ một người phụ nữ nào đó hoặc tự họ sẽ tìm đến anh. Chuyện dì ghẻ con chồng, ông Khoảnh và bà Nga lo xa cho các cháu không phải là không có lý.
II. Hào Anh ngày ấy: đáng thương, bây giờ: tù tội
Sáng ngày 6/7/2015 hầu như tất cả các báo mạng đều đưa tin cậu thanh niên 19 tuổi có tên Nguyễn Hoàng Anh (thường gọi là Hào Anh), ngụ tại TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau, bị cơ quan công an huyện Đơn Dương tỉnh Lâm Đồng tạm giam đề điều tra về hành vi “trộm cắp tài sản”.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
61
62
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Chiều ngày 6/7/2015, ông Phan Hồng Nguyên, trung tá, công an phó huyện Đơn Dương tỉnh Lâm Đồng cho biết: “Nguyễn Hoàng Anh bị bắt tạm giam vào ngày 16/5/2015 (tức là cách thời điểm báo chí loan tin gần 7 tuần) về hành vi trộm cắp tài sản. Nguyễn Hoàng Anh cư trú tại địa bàn huyện Đơn Dương từ sau Tết Nguyên đán 2015 cùng một người chị họ. Hai chị em Hoàng Anh làm công nhân cho một xưởng nước tương trên địa bàn huyện. Ngày 16/5, chủ phòng trọ nơi Hoàng Anh đang thuê, phát hiện Hoàng Anh mang về một cái máy tính để bàn với điệu bộ khả nghi. Thông tin này nhanh chóng được trình báo với cơ quan công an. Khi công an tiến hành điều tra, Hoàng Anh đã khai nhận hành vi phạm tội”. Năm năm trước, vào tháng 6/2010, những hình ảnh về vụ bạo hành trẻ em tại trại tôm giống ở xã Ngọc Chánh, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau khiến dư luận choáng váng. Nạn nhân của hành vi vô nhân tính ấy là Nguyễn Hoàng Anh, hay còn gọi là Hào Anh, sinh năm 1996. Năm năm sau, Hào Anh vướng vào tù tội. Bản lý lịch của Hào Anh có thể tóm gọn như sau: Cha bỏ đi khi vừa mới chào đời. Mẹ có chồng khác. Năm 2008, khi mới 12 tuổi, Hào Anh đi làm mướn cho chủ trại tôm giống. Suốt hai năm liền từ năm 2008 cho đến năm 2010, bị vợ chồng chủ trại tôm tên Huỳnh Thanh Giang và Mã Ngọc Thơm hành hạ bằng cách đánh và treo lên cây đòn ngoài sân nắng, dùng kìm bẻ răng, dùng bàn ủi nóng gí vào người, bắt uống nước tiểu, bắt nhai giẻ lau nhà, ban đêm phải nằm trên manh chiếu rách bên cạnh cũi chó không được đắp mền... cùng nhiều trận đòn khủng khiếp khác. Có người báo với Hội Phụ nữ xã nhưng vợ chồng Giang & Thơm chủ trại tôm giống đóng cửa không cho vô. Đại diện Hội Phụ nữ báo với chính quyền xã, bấy giờ chính quyền xã mới cử công an xã tới giải thoát cho Hào Anh, lập biên bản và đưa Hào Anh đến bệnh viện huyện cứu cấp.
Tại bệnh viện huyện, các phóng viên chứng kiến những vết thương khủng khiếp trên mặt, trên mắt, trên môi và khắp cơ thể Hào Anh nên loan tin, dư luận hết sức thương cảm cũng như phẫn nộ, nhiều người gửi tiền về giúp đỡ Hào Anh. Cơ quan công an huyện Đầm Dơi vào cuộc, điều tra và bắt giữ vợ chồng chủ trại tôm giống, sau đó lập thủ tục truy tố ra tòa. Tuy nhiên, khi mọi thứ đang tiến hành thì mẹ của Hào Anh vốn đi làm người giúp việc ở xa trở về, có lẽ vì lý do nào đó như được mua chuộc bằng tiền bạc chẳng hạn, nên nhờ người làm đơn xin bãi nại cho vợ chồng chủ trại tôm. Lá đơn này đã bị từ chối vì cơ quan chức năng nhận định rằng hành vi bạo hành của vợ chồng Huỳnh Thanh Giang – Mã Ngọc Thơm là rất nghiêm trọng. Ngoài ra, hai gã làm công cho vợ chồng Giang – Thơm tên là Lưu Văn Khánh và Lâm Lý Quỳnh lâu nay được lệnh của Giang – Thơm vẫn hành hạ cháu Hào Anh cũng bị bắt. Hào Anh được đưa vào bệnh xá của công an tỉnh để chăm sóc, và tiếp đến là được chuyển sang Trung tâm Bảo trợ xã hội Cà Mau, được nuôi nấng và đi học lại từ lớp 5 để bổ túc văn hóa. Kết quả là khi ra tòa, vợ chồng Huỳnh Thanh Giang – Mã Ngọc Thơm bị tuyên án mỗi người 23 năm tù, phải bồi thường cho Hào Anh 50 triệu đồng, còn hai tên khuyển ưng đầu trâu mặt ngựa Lưu Văn Khánh và Lâm Lý Quỳnh, mỗi tên 18 tháng tù. Nghe tuyên án, Mã Ngọc Thơm ngất xỉu. Lúc này, Hào Anh được các nhà hảo tâm trong và ngoài nước giúp hơn 800 triệu đồng, gửi vào tài khoản ngân hàng theo quy định “Đến năm 18 tuổi Hào Anh sẽ được toàn quyền sử dụng số tiền nói trên cộng với tiền lãi của ngân hàng”, ngoài ra Hào Anh cũng được các nhà hảo tâm xây cho một căn nhà có giá 200 triệu đồng còn đất thì do xã cấp. Như vậy, Hào Anh đã được giúp đỡ tổng cộng khoảng hơn 1 tỷ đồng, nhưng giá trị tiền bạc lúc đó tại Việt Nam rất cao vì vàng lúc ấy giá khoảng hơn 5 triệu đồng/lượng, nay hơn 33 triệu đồng/ lượng. Sau khi Hào Anh đã được xây nhà, mẹ của Hào Anh đã xin cho con mình rời khỏi Trung tâm Bảo trợ xã hội về ở với mẹ, cha dượng và hai em cùng mẹ khác cha tại căn nhà đó. Ban đầu, Hào Anh đi học về nghề mộc.
Con người thay đổi vì được làm chủ quá nhiều tiền
Bốn kẻ tàn nhẫn đã đánh Hào Anh như thế này đây
Sau khi về ở với mẹ, cha dượng và các em, chưa đủ 18 tuổi để được rút tiền ngân hàng như quy luật đã định, Hào Anh thôi không học nghề mộc, đi làm bốc vác để kiếm tiền tiêu xài và đưa một phần cho mẹ. Khi bước qua tuổi 18, vào tháng 9/2014 Hào Anh bị phạt hành chánh (khuyến cáo và phạt 200 ngàn đồng) do tội ngược đãi, đuổi cha dượng, mẹ ruột và các em ra
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
63
64
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hào Anh đi làm bốc vác kiếm tiền
Hào Anh và căn nhà được độc giả tặng
khỏi nhà không cho ở chung nữa. (Đây là căn nhà do các nhà hảo tâm đã giúp). Sự thực, trước khi xảy ra việc Hào Anh đuổi cha dượng và mẹ ra khỏi nhà, cậu thanh niên đã bước sang tuổi 18 và được lãnh tiền ngân hàng này đã vướng mắc vào hàng loạt câu chuyện bị truyền thông nêu tên như tính tình thô lỗ, quậy phá, nghiện chơi game, có bạn gái sớm, tiêu xài thả cửa để “bao” bạn gái, mua xe gắn máy đắt tiền, đặc biệt là nghi vấn ăn trộm điện thoại di động nhưng không có bằng chứng xác đáng nên không bị truy cứu. Đỉnh điểm của sự việc là, theo lời tố cáo của chính mẹ ruột Hào Anh trong thời điểm Hào Anh đuổi mẹ, cha dượng và các em ra khỏi nhà: “Nó quậy dữ lắm, luôn luôn đập phá đồ đạc, đuổi vợ chồng tôi với hai đứa nhỏ không cho ở nữa. Hiện tại tiền bạc trong ngân hàng của nó đã hết, hổng biết tới đây nó sẽ sống ra sao”. Mẹ ruột Hào Anh cũng kể nhiều về những món tiền rất lớn mà gia đình bạn gái của Hào Anh đã mượn nhưng không nói đến chuyện trả, hoặc những lần Hào Anh vác dao đòi chém cha dượng... Cuối năm 2014, Hào Anh ăn chơi hết tiền, phải cầm xe máy và giục mẹ bán thửa đất cạnh nhà mà Hào Anh đã cho tiền mẹ để mua. Người mẹ không đồng ý bán đất đồng thời gửi con trai cho một người chị họ của Hào Anh ở Đơn Dương tỉnh Lâm Đồng để người chị họ này tìm việc giúp Hào Anh. Người chị xin cho Hào Anh làm cùng với mình trong xưởng nước tương tại Đơn Dương và thuê chung phòng trọ. Đêm 15.5.2015, Hào Anh đi dự sinh nhật của một người bạn. Khi trở về phòng trọ thì được một người bạn gái tên Phan Thảo Duy rủ đi trộm cắp tài sản ngay tại cơ sở sản xuất nước tương nơi Hào Anh đang làm công. Thảo Duy đứng ngoài canh gác còn Hào Anh cạy cửa vào lấy dàn máy tính để bàn, đem về phòng trọ lúc rạng sáng 16.5 chuẩn bị để bán. Chiều cùng ngày, cả Hào Anh lẫn Phan Thảo Duy
đều bị công an huyện Đơn Dương bắt để truy tố ra tòa về tội trộm cắp . Luật sư bào chữa cho Hào Anh là ông Đặng Huỳnh Lộc trưởng Văn phòng Luật sư Huyền Vũ tại Sài Gòn đã gửi đơn cho cơ quan điều tra và Viện KSND huyện Đơn Dương, yêu cầu giám định pháp y về tâm thần cho Hào Anh. Theo Luật sư Lộc, Hào Anh đã từng bị chấn thương tâm lý do trước đây bị vợ chồng chủ trại tôm giống ở huyện Đầm Dơi ngược đãi. Bác sĩ cũng xác định thanh niên này bị “rối loạn nhân cách dạng bùng nổ”. Có thể vì vậy mà Hào Anh sinh chứng nọ tật kia chăng? Điều này không ai hiểu rõ.
- Đoàn Dự ghi chép
Hào Anh bị công an Lâm Đồng bắt giữ
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
65
66
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Góc của Phan
Tiếng rao ngày cũ… H
ôm qua lạnh quá, ảnh hưởng bão tuyết vùng Đông Bắc nên xứ cao bồi cũng teo tóp theo. Ngồi uống vài chai bia với người bạn già ngoài garage, chứ đâu dám ra sân sau nhà vừa đốt lửa vừa uống bia như mới tuần trước. Xứ sở này có thời tiết khùng điên nhất Hoa Kỳ đến người bản xứ còn nói Texas là tiểu bang crazy weather. Thế là chúng tôi phải mở cái máy sưởi nhỏ để hong chân, hơ tay. Bạn về, tôi dọn dẹp, rồi ngồi đọc báo một mình. Gió bên ngoài cửa garage cứ rít lên từng cơn u uất, tiếng cây sồi già ngoài sân trước xào xạc dữ dội, trút những chiếc lá cuối cùng xuống nền xi măng trước garage nghe rõ lắm… một năm nữa sắp đi qua! Tôi nhớ anh bạn già vừa nói, “thời gian bên đây sao mà nhanh quá, tuổi già xồng xộc tới mà biết sợ! Lạnh cỡ này đối với tụi mình hồi mới qua Mỹ có ăn thua gì. Ông còn nhớ…” Tôi biết bạn tôi muốn nhắc lại những lần tuyết đá mênh mông, hãng đóng cửa lý do thời tiết là thể nào chúng tôi cũng kéo tới nhà ai đó để nấu nướng, vui chơi cho hết ngày với tiêu đề “Mừng lễ tuyết”. Dĩ nhiên là làm đồ tể ngoài trời, ngoài sân sau nhà, ngoài garage, chứ đàn ông làm bếp thì đâu bà vợ nào cho làm trong nhà; trong gian bếp sạch hơn phòng ngủ của đàn bà Việt Nam! Thời gian quả lợi hại hơn hết mọi thứ trên đời. Mới đó mà hai tay đầu trần, chân đi dép kẹp cả ngày ngoài trời tuyết không sợ. Mới đó mà mới
đây đã tới, hai thằng con nít sống lâu năm ngồi trong garage, phải mở máy sưởi vì lạnh, trong khi bên ngoài tuyết đã đâu rơi. Tôi an ủi bạn, “ông nghĩ lại đi. Cứ nói câu: hồi mình mới qua, nghe như mới hôm qua. Nhưng kỳ thực thời gian ông ở đây đã gấp đôi tuổi đời hồi ông mới tới…” Bạn về. Tôi không đến nỗi sợ già, nhưng đã đến lúc biết tiếc nuối thời gian. Nhìn cái máy sưởi nhỏ mới mua mà tiếc mấy chục năm không sợ lạnh đã là dĩ vãng. Bởi mười đầu ngón tay với mớ ngón chân cứ tê cóng, đòi đông đá. Mắt mũi chó hùa, mũi thì cứ hắt xì xằng, mắt đòi thay kính, nên những hàng chữ như đàn kiến trên màn hình laptop mờ dần. Chỉ cái điện thoại bên cạnh tôi,
Vô Thường vẫn chơi độc tấu ghi-ta mấy bản nhạc quen, nghe buồn não nuột… Tôi dựa tường thiếp đi theo nỗi nhớ Sài gòn cứ nhất định không buông tha tôi vào những dịp cuối năm. Không gian và thời tiết vô mùa hoài niệm; hay khi bỗng dưng đời sống không còn những tất bật, náo hoạt của tiếng máy cắt cỏ bên nhà hàng xóm, tiếng trẻ con đạp xe đạp năm ba đứa ngoài đường, chúng thường nói cười với nhau rôm rả từ xa, rồi rõ dần đến ngồi trong garage vẫn nghe rõ, tiếng cười hồn nhiên của tuổi nhỏ xa dần cả nghĩa bóng lẫn nghĩa đen, đám nhỏ đã đạp xe qua nhà một đoạn nên hết nghe tiếng chúng là hiện thực; và trong mơ hồ, tuổi nhỏ tôi hiện về những
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
67
68 ngày tháng rong chơi trên chiếc xe đạp với bạn bè… Chắc các bạn tôi bây giờ sinh sống trên khắp địa cầu, cũng có những lúc ngồi nhìn lại mình qua hình ảnh đám trẻ như tôi… Nghĩ lại những người Việt đến đây từ năm 1975, những người có thời gian xa quê bằng tuổi đời từ lúc đến thì nay đã tám mươi, kẻ mất người còn. Những người trẻ lúc ấy thì nay cũng đã già. Bốn mươi năm nhìn lại từ ngày người Việt bỏ nước ra đi. Ôi biết bao là sinh ly tử biệt. Nếu nhìn ở mặt tích cực hơn để đừng để trời cuối năm hành hạ nỗi nhớ, tình hoài hương bất tử trong lòng người tha hương, cộng đồng Việt nam ở hải ngoại, riêng ở Mỹ là đông nhất và thành công cũng đáng kể lắm! Tôi cố moi trí nhớ về những thành công của người Việt ở Mỹ trong bốn mươi năm qua để ôn lại trang báo cuối năm, nhưng sao chỉ nghe văng vẳng tiếng bác Năm chè rao hàng trên con hẻm vừa tối vừa mưa… Trời lạnh quá, chứ không tôi đã ngủ ngồi tới sáng. Bởi giật mình vì lạnh thì đồng hồ trên tường garage đã chỉ quá nửa đêm. Trong trạng thái nửa mơ nửa tỉnh, tôi còn nghe tiếng bác Năm vọng theo những
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 con hẻm dài… “chè… đây! Chè đậu xanh bột báng nước dừa…” tiếng bác Năm không nhầm lẫn với ai được vì đó là bà tiên trong tuổi nhỏ của tôi. Những hôm mưa gió, ế ẩm. Bác Năm phải khoét cái túi ny-lon lớn thành áo mưa để mặc; bác giắt đôi dép vào quang gánh để vững chân trần với trơn trợt trời mưa mà cố bán hết gánh chè thì mới có tiền để mua gạo về nhà nấu cơm cho con cháu ăn. Thế mà thằng nhóc tôi, không nói, chỉ nhìn thôi! Ánh mắt của một thằng bé không tiền, chỉ có người mẹ nghèo mới hiểu được những cơn thèm của tuổi thơ xã hội chủ nghĩa. Thế nên bác Năm, đã định làm lơ như không thấy để đi luôn; nhưng không đi qua được Phật tánh ở trong lòng mẹ Việt Nam nên quay lại. Bác đậu gánh chè xuống trong gió mưa, hé cái nắp nồi chè ra tí thôi thì mùi hương đậu xanh bột báng nước dừa đã đưa tôi lên đến thiên đàng. Thế là Phật bà ban phước xong, lại lầm lũi đi vào mưa gió và ngõ cụt! Ánh đèn vàng soi bóng bác Năm với gánh chè ế ẩm hôm gió mưa… Ôi những sợi mưa qua ánh đèn vàng ngõ hẻm đã làm tóc bác Năm bạc trắng như mưa. Làm sao tôi quên
được bác Năm bán chè với tiếng rao ngày cũ của bác. Đêm đông lạnh lẽo, ngồi nhớ lại những tiếng rao hàng gánh xa xưa. Đã bao năm rồi không còn nghe lại tiếng rao hàng chào mời của người bán gánh - là một nét văn hoá đặc thù Việt nam. Nghĩ về cuộc ra đi vĩ đại nhất của nhân loại cuối thế kỷ hai mươi của người Việt nam bỏ nước ra đi. Chúng ta đã mang đến đất nước này nhiều nét văn hoá Việt để góp phần vào nền văn hoá đa dạng nơi đây. Trong cộng đồng người Việt, nhiều gia đình Việt Nam vẫn còn giữ được những phong tục tập quán về những ngày lễ, tết, ngày giỗ và cố gắng duy trì như những di sản của cha ông để lại. Đó là điều ấm lòng viễn xứ cho những ai đã biết lạnh khi mùa cuối năm về. Cái lạnh không lẻ loi riêng nhiệt độ ngoài trời xuống thấp, mà người bạn đồng hành của nó mới ác ôn, chính là cái lạnh chân trời góc biển trong lòng. Lạnh thời tiết thì mở máy sưởi lên là xong, nhưng lạnh lòng thì chỉ có bếp lửa của mẹ những ngày còn thơ mới đủ ấm. Củ khoai lùi tro than trong bếp lửa của mẹ vẫn nguyên mùi thương tưởng trong lòng gìa; tiếng bác Năm rao chè trộn trong tiếng gió mưa đêm xưa còn vang vọng trong đêm đông viễn xứ… Người Việt đã đem đến Mỹ nhiều nét văn hoá của dân tộc Việt. Nhưng có lẽ ẩm thực là nét văn hoá dễ tiếp cận nhất. Nên phở, bánh mì, chả giò, cà phê sữa đá… đã ngạo nghễ có tên trong những món ăn uống ưa thích của người bản xứ. Càng vinh dự khi tên nguyên thủy của phở vẫn được người Mỹ giữ nguyên là phở, bánh mì vẫn là bánh mì, không bị Mỹ hoá như những chủ tiệm phở đi dịch ra tiếng Anh trong thực đơn của nhà hàng mình là beef noodle soup, hay chicken noodle soup… Đến nước mắm của ta, trên báo New York Times hay Wall Street Journal vẫn được giữ
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
69
70 nguyên là nước mắm, chỉ con buôn nước mắm mới phụ đề Anh ngữ là fish sauce để bán chạy hàng. Người Mỹ biết trân trọng văn hoá của người Việt trong khi người Việt lại tự Mỹ hoá đặc trưng văn hoá của mình! Món cà phê sữa đá cũng là món thức uống rất đặc biệt của người miền Nam nước Việt. Vì trời Sài gòn thường nóng từ sáng tinh mơ cho tới chiều mờ, thì uống một ly cà phê sữa nóng có ngon lành gì với mồ hôi sẽ tươm ra như tắm. Thế nên người Sài gòn mới pha vào ly cà phê một hai muỗng sữa đặc có đường, rồi hoà chung với đá cục đập nhuyễn. Trời Sài gòn nóng đổ lửa, giữa trưa mà đổ vào miệng một ngụm cà phê sữa đá thì sướng hơn lên trời. Nghĩ rộng hơn, mỗi người Việt đều đem đến Mỹ những nét văn hoá riêng của gia tộc, lồng trong văn hoá chung của dân tộc. Như phở là văn hoá chung, nhưng mỗi nhà nấu phở theo phương cách gia đình nên càng làm cho phở thêm phong phú. Phong phú đến một lần tôi được bạn mời ăn phở, ăn chung với mấy người bạn Mỹ cùng đến chơi nhà anh bạn tôi. Chị nhà nấu phở gia truyền là phở tôm. Mấy tay Mỹ xì xà xì xụp khen ngon, riêng Mít tôi thấy quá đà sáng tạo; vì tô hủ tíu hải sản đã có chỗ đứng trong thực đơn rồi! Nhưng ly cà phê sữa đá, phải khẳng khái, kiêu hãnh nói là của người Sài gòn. Nhưng khi Mỹ du sang đây đã Mỹ hoá theo khẩu vị bản xứ là người ta thêm vào ly cà phê sữa đá đó hương vị chocolate, caramel hay vanilla… là hương vị bản xứ để làm giàu cho những thương hiệu cà phê như Starbucks, Dunkin’ Donuts, Coffee Bean v.v... Dù sao ngon nhất vẫn là cà phê Buôn Mê Thuột pha với sữa đàn ông là ngon nhất vì chỉ ở Việt Nam mới có sữa ông Thọ. “Chúng ta đi mang theo quê hương”, cụm từ ngày nào nghe còn
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 mủi lòng thì máu Việt trong ta chưa loãng. Nhưng có quá nhiều thứ chúng ta không mang theo được như tiếng rao hàng gánh của bác Năm ở xóm tôi. Dù bao năm không còn nghe nữa nhưng nó vẫn ở trong lòng. Đó là tiếng nước tôi, đã bào mòn phế phủ hơn văn minh tây phương; thử hỏi là sao quên được tiếng bác Năm trong gió mưa đêm, những sợi mưa dưới ánh đèn vàng bạc trắng theo quang học thì tôi không thấy! Tôi chỉ thấy tóc bác Năm chè bạc trắng như những sợi mưa. Giả sử một người Mỹ yêu Việt Nam tới mức lấy được bằng Việt ngữ bốn năm ở đại học nào đó trong nước Việt; thì cũng chỉ tiếng Việt bốn ngàn năm của tôi mới đọc được gió mưa trong sợi tóc bạc của bác Năm chè… Sống ở Mỹ mấy chục năm, thèm nghe một tiếng rao hàng gánh giữa đêm đông như Tưởng Năng Tiến thèm nghe tiếng chửi thề khi bơ vơ nơi đất khách quê người, “excuse me/ I’m sorry nói mãi/ thèm một câu chửi thề…” Kể ra, người Việt hải ngoại không chỉ biết làm thơ tự do vì đã quên tiếng Việt. Đôi khi cũng có người còn nhớ tiếng nước tôi là câu chửi thề. Nó thiếu văn hoá nhưng lại là văn hoá đặc trưng của tiếng nước tôi. Ôi những tiếng rao của những bà mẹ nghèo văng vẳng trong những khu xóm ở quê nhà, “Ve chai, dép đứt,… thau nhôm hư, tập báo cũ… bán… h…ô…n…”; chiều mưa cuối năm mà nghe “mài dao mài k…é…o… đây!” Nghe cái chữ “hôn”, chữ “kéo” kéo dài não nuột như nghèo muôn thuở; nghèo từ tiền kiếp tới hậu lai. Nên tôi thề không giàu để còn có quê xưa hơn có tiền rồi sanh tật. Ở đây, Mỹ quốc giàu mạnh nhưng như không ảnh hưởng gì tới những cộng đồng người Việt thiểu số sống dọc ven biển bờ Đông. Ngôi chợ chồm hổm ở khu xóm người Việt tại New Orleans, Louisiana… cũng là những bà mẹ Việt Nam, cũng những
trái bầu, trái bí, bó rau trồng ở nhà; con tôm, con cá đánh bắt được ngoài biển thì đem ra bày bán ngay bãi đậu xe của nhà thờ, góc đường không đông người qua lại. Các mẹ cũng vẫn bày trên những mẹt tre, lá chuối. Dáng mẹ ngồi xổm y như mấy mươi năm trước ở những làng quê, xóm biển bên nhà. Nhưng chắc trên đất khách quê người nên không nghe tiếng mời chào, lời rao có vần có điệu nữa. Tiếng rao hàng gánh ngày xưa ở quê xa thường đi chung với đôi quang gánh, hay cái thúng, cái mẹt đội trên đầu người bán hàng rong nghèo khó. Nhưng sao lại còn mãi trong ký ức tha hương tôi đôi quang gánh trên vai những mệ chạy giặc từ miền Trung vào; Mệ mua vài mớ rau, vài ký đậu đũa, mớ cà chua, mớ dưa leo, mớ bông so đũa, nhúm ớt… từ miệt Củ chi, Hóc Môn, rồi bán gánh dài về tới Sài gòn. Mệ đi trong nắng, mệ lội trong mưa. Ôi chiến tranh làm mắt mệ đã khô tuyến lệ nên không thấy mệ khóc; nhưng lưng mệ còng vì hoà bình, nên khói thuốc Cẩm lệ vấn bằng lá chuối của mệ đặc quánh lại những chiều mưa cuối năm se lạnh. Mệ nhớ nhà, nhớ miền trung chiều giáp tết, thương tưởng người thân thất lạc muôn phương… gánh hàng ế ẩm trên vai mệ đậu xuống bến Bạch Đằng, mệ ngồi nhìn lục bình trôi trên sông Sài gòn, khói thuốc mệ bay về cố thổ… là hình ảnh tôi chỉ ghi nhận được thời trẻ để khi trôi miên man trên dòng đời, đêm đông viễn xứ nhả làn khói dạt trôi mới nhớ tới mệ điêu linh năm nào… Đêm đông, ngồi nhớ tiếng rao ngày cũ. Tiếng rao hàng của những người bán rong nghèo khó - sao lại là cái chúng ta đi không thể mang theo đích thực của cội nguồn. Chỉ có nỗi buồn màu hổ phách sóng sánh đêm đông…
- Phan
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
71
72
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thư của Tiến
Gặp một nhà thơ ở thủ đô Bangkok - Tưởng Năng Tiến VN là một cường quốc về thơ! Nguyễn Quang Thiều Cách đây chưa lâu, ông Bùi Minh Quốc đã phán (một câu) rằng “thơ thiêng lắm.” Mọi thứ thiêng liêng trên cõi đời này, tất nhiên, đều rất nên tôn kính. Nhưng riêng chuyện thơ thẩn, tôi cảm thấy có hơi hơi nghi ngại nên xin mạn phép được rà lại (chút xíu) cho nó chắc ăn. Tôi không quen nhưng biết khá nhiều thi sĩ rất nặng tình với thi ca. Cuộc sống của họ, tuy thế, không hề được thơ phú phù bật, phù hộ hay phù trợ gì ráo trọi; đã vậy, thi nhân còn bị đời hành cho bầm dập và te tua thấy rõ! Nguyễn Thị Hoài Thanh là một trong những vị này: “Thời con gái chị vốn xinh đẹp. Nhất dáng nhì da. Chị được cả hai. Nhưng hồng nhan đa truân. Hai lần kết hôn, hai lần ly dị. Vẻ đẹp của tuổi ba muơi đang chín. Cái sắc đẹp không chủ đã gây cho chị biết bao nhiêu khó khăn, nhiều khi cả nguy hiểm nữa. Hình như Nguyễn Thị Hoài Thanh sinh ra là để gặp rắc rối và vượt qua những rắc rối khó khăn. Chịu đựng và vượt qua một cách thản nhiên bình tĩnh, không kêu ca như cuộc đời vốn như vậy... Có việc gì mà không trải qua. Hãy kể những việc chính: Công nhân xi măng, thợ điện Hải Phòng điện khí, thợ điện công ty xây lắp, công nhân bóc lạc công ty xuất nhập khẩu, đứng máy bào cuốn xí nghiệp gỗ Trương Công Định, công nhân công ty xếp dỡ, cấp dưỡng công ty vật liệu kiến thiết, súc sạc ắc qui Công Ty Quốc Doanh Đánh Cá Hạ long…Đó là chưa kể còn đi giao bánh rán, bánh mì, kẹo lạc, làm và bán nước mắm… Đồng lương không đủ nuôi mình mà còn phải nuôi con…” (Bùi Ngọc Tấn. Một Mơ Ước Về Kiếp Sau. Viết Về Bè Bạn. Tiếng Quê Hương: Virginia, 2005). Thảo nào mà thơ của Nguyễn Thị Hoài Thanh đọc nghe như một tiếng thở dài, dù (rất) khẽ: Sông Cấm ơi! Sông như người bạn mới quen Thân thiết thế mà sao không hiểu được
Chiều tan ca tôi đi bên dòng nước Sông với tôi, với bóng là ba Bóng tôi nghiêng với bao la Sông mang về biển Bóng tôi còn nguyên vẹn không sông? Sông Cấm chả hiểu có mang được “nguyên vẹn” bóng người “về biển” hay không nhưng chị Thanh, tiếc thay, đã không giữ được nguyên vẹn hình hài của chính mình: “Tai nạn xẩy ra ngay ngã Sáu, gần nhà tôi. Chị nằm ngất trên đường mưa dầm ngày tết, mặt đường sền sệt một thứ nước bùn hoa. Cánh tay dập nát, xương gẫy… Chị bảo người nhà xin cho người tài xế đã gây ra tai nạn vì người ta không cố ý, người ta cũng khổ như mình.” (Bùi Ngọc Tấn. sđd, trang 111-112).
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
73
74 Sau đó, sau khi bị thương tật, Nguyễn Thị Hoài Thanh không bao giờ còn được “khổ như” nhiều người dân Việt (trung bình) khác nữa. Ở vào bước đường cùng, loay hoay mãi vẫn không lối thoát, chị đành bỏ nhà vào Nam đi… mót! Với dân Việt thì gặt lúa, bẻ bắp, rỡ khoai, rỡ lạc là những sinh hoạt quen thuộc hằng ngày. Mót lúa, mót bắp, mót khoai, mót lạc cũng là những sinh hoạt quen thuộc khác – với những người không có một hòn đất ném chim, như... Nguyễn Thị Hoài Thanh. Có chiều, ở Đồng Xoài, chị đang ngồi chơi vẩn vơ đùa nghịch với những cây hoa mắc cở (trong khi chờ người ta rỡ đậu phụng xong để mót) thì ý thơ chợt đến: Chiều lặng ngồi trên cây xấu hổ Lá thẹn thò sau đám cỏ rối bời Hãy ngoảnh mặt lại đây Có gì đâu mà mắc cở Chỉ mình ta bầu bạn với ta thôi. Có gì đâu mà mắc cở? Vậy mà tôi cứ xấu hổ mãi vì quê hương đất nước của mình (“một cường quốc về thơ”) đã “xuôi tay” để cho một thi nhân phải... đi mót lạc! Đi mót, nghĩ cho cùng, vẫn đỡ hơn đi xin như hoàn cảnh đau lòng (hơn) của một nhà thơ khác: “Lật hồ sơ Dương Ánh Dương, thấy ông ghi thế này: Họ và tên: Dương Thân Mật. Sinh năm 1950. Bút danh: Dương Ánh Dương. Nghề nghiệp: ăn mày…
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 Mình bật cười. Mấy ông văn nghệ sĩ chỗ nào cũng tếu táo được. Hồ sơ lý lịch là chuyện nghiêm túc, các ông vẫn đùa như thường. Mục Đã đi nước ngoài lần nào chưa anh Lê Văn Thảo trả lời: dễ gì! Mục Chức vụ cao nhất đã kinh qua anh Đỗ Chu trả lời: Đàn anh Hữu Thỉnh. Vui nhất là Mục Quá trình tham gia cách mạng. Thằng Trung Dũng sinh sau đẻ muộn, lớn lên đã hết chiến tranh, suốt ngày chỉ đi học và vẽ, chẳng làm gì tốt cho cách mạng. Không biết ghi thế nào, nó ghi: Ngày Bác Hồ mất, gia đình có tổ chức khóc Bác. Hi hi... Té ra không phải, Dương Ánh Dương không đùa, anh hành nghề ăn mày đã mấy chục năm rồi. Thằng Vinh nói oa chà, chuyện ông này đúng là một bi kịch rất đặc biệt. Vinh khoa chân múa tay kể, nói ông này xuất thân là giáo viên cấp 3. Năm 1975 đói quả bỏ dạy đem vợ vào Sài Gòn kiếm sống. Chưa đầy năm thì vợ bỏ anh theo bạn vượt biên. Buồn chán anh tìm về một làng chài ở Nha Trang làm thuê kiếm ăn qua ngày, làm được đồng nào thả vào hũ rượu đồng đó. Ngày đi đánh cá thuê, vá lưới thuê, xẻ mực thuê… tối về uống rượu làm thơ đọc thơ giải khuây. Có người thương lấy làm chồng, sinh được đứa con, vợ chồng sống đắp đổi qua ngày tạm gọi là hạnh phúc. Không ngờ anh đi tàu đánh cá, luýnh quýnh thế nào đó bị ngã cuốn vào chân vịt, gãy chân tay, chấn thương sọ não bán thân bất toại, nằm liệt giường hai năm. Sau vài năm ra sức chạy chữa cho anh, nợ nần chồng chất, bà vợ thấy cùng đường đành ôm con bỏ đi. Anh phải lê lết ăn mày từ đó. (Nguyễn Quang Lập. Gã Ăn Mày Thi Sĩ. Bạn Văn 2. NXB Hội Nhà Văn: Hà Nội, không rõ năm xuất bản). Chiều qua, tại Thái Lan, tôi tình cờ lại gặp thêm một nhà thơ nữa. Ông cũng đang “ở bước đường cùng,” dù không bị tai nạn hay thương tật gì ráo trọi. So với Nguyễn Thị Hoài Thanh và Dương Ánh Dương, Dương Văn Nam thuộc vào một thế hệ khác, và thời đại khác: Thời Internet. Chính những “bài thơ phê phán chế độ” trên FB đã khiến ông phải “tìm đường chạy trốn” – theo như thông tin của blogger Huỳnh Bá Hải, đọc được trên trang Thông Luận: “Lại thêm một người đấu tranh cho dân chủ từ Việt Nam sang Bangkok lánh nan. Đó là ông Dương Văn Nam, sinh năm 1970 quê ở Bắc Giang. Ông Nam là nông dân hay làm thơ phê phán chế độ và ủng hộ cho dân chủ... Anh em dân chủ ở khu vực phía Bắc hay gọi ông với biệt danh chất phác: ‘Nhà thơ nông dân’. Trên đường chạy trốn đợt khủng bố gần đây nhất của công an Việt cộng, anh ‘nông dân làm thơ’ đến được Bangkok cùng với đôi dép tổ ong.” Tôi nhận ra ngay người đồng hương không nhờ vào
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
75
76
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Dương Văn Nam ở Bắc Giang
Dương Văn Nam (phải) ở Bangkok Ảnh chụp tháng 11/2015
“đôi dép tổ ong” mà vì ánh mắt ngơ ngác, và lạc lõng của Dương Văn Nam, giữa lòng thủ đô Vọng Các. Tôi bước đến trước mặt ông, đọc khẽ mấy câu thơ (những vần thơ mà tôi đã làm hơn ba mươi năm trước, khi bước chân ra Bangkok lần đầu) để làm quen:
nạc đến tận nơi này. Tôi đã tiếp xúc với không ít những nông dân Việt Nam đang đẩy xe bán kem, bán nước dừa, bán trái cây, hay phụ bếp trong những tiệm ăn ở Thái Lan. Họ lâm vào cảnh tha phương cầu thực giản dị chỉ vì không tìm được kế sinh nhai ở quê nhà. Đây là lần đầu tiên tôi mới gặp một người “nàm nông nhưng thỉnh thoảng cũng có nàm thơ” phải bỏ nước ra đi chỉ vì những câu thơ chân chất (y như đất đai và khoai bắp) của mình đã xuất hiện trên face book:
Chiều về trên xứ lạ Xe ngược xuôi trăm đường Trăm ngàn khuôn mặt lạ Mong một người đồng hương ... Chút xíu nữa “thằng chả” ôm chầm ngay lấy tôi vì ngạc nhiên, và vì cảm động: - Thế bác cũng là người Việt à? - Vâng. - Bác cũng biết nàm thơ à? - Vâng. - Em nàm nông nhưng thỉnh thoảng cũng có nàm thơ ... Nếu không vì thơ chưa chắc em đã phải bỏ nhà, bỏ cửa, bỏ vợ, bỏ con nưu
lương tâm các mác tuyệt vời muốn cho nhân loại sướng đời muôn năm nhưng vì chủ thuyết oái oăm khi đem thí nghiệm không thành cái chi chỉ thành xã hội ngu si dân thì khổ nhục quan thì sướng rên sướng vì độc đảng triền miên quan tham hút máu dân đen đời đời
Tôi mời Dương Văn Nam vào quán bên đường uống mấy chai bia, và nghe ông tâm sự: - Vừa sang đến đây em được giới thiệu đi làm phụ hồ ngay cho ông Trần Thanh Hải nhưng ông ấy không trả cho cắc bạc nào cả ... - Tôi có nghe phóng sự (“Người H’mong Tạm Cư Trên Đất Thái”) của Gia Minh trên RFA nên cũng biết qua về cái tên Hải Xây Dựng này. Bà con H’mông của mình ở xóm chợ Dênh Chơn Lơn cũng than phiền là ông ấy hay mướn người tị nạn làm việc rồi quỵt tiền, hay chỉ trả tượng trưng, vì biết chắc là chả ai dám thưa kiện gì cả. - Bây giờ em chưa biết tính nàm sao, có người khuyên đi bán kem. Bác nghĩ thế lào? - Bán kem thì chả cần phải vốn liếng gì vì xe kem của chủ nhưng đẩy xe từ sáng đến tối cũng chỉ được chia khoảng ba bốn trăm baht, nghĩa là chừng mươi mười đô la hay nhỉnh hơn chút xíu thôi. - Thì em cũng chỉ cần đến thế thôi. Vợ em nó đi nàm ô sin ở Macao đã đủ tiền gửi về nhà để nuôi bố mẹ hai bên, với hai cháu bé rồi. Nói xong nét mặt của Dương Văn Nam trông thư giãn hẳn. Ông tợp một ngụm bia cực lớn như một cách tự thưởng vì vừa tìm ra được sinh lộ giữa cảnh khốn cùng. So với chuyện đi mót Nguyễn Thị Hoài Thanh, hay đi xin của Dương Ánh Dương ngày trước thì “viễn tượng” đi bán hàng rong (ngó) tươm tất và dễ coi hơn thấy rõ. Thế nước, rõ ràng, có đang lên – dù hơi chậm. Tuy chậm nhưng không chóng thì chầy “Việt Nam (sẽ) là một cường quốc về thơ” thôi. Vậy mới biết là thơ thiêng thật nhưng xem ra (e) cũng “không thiêng lắm” đâu, bác Bùi Minh Quốc ạ!
- Tưởng Năng Tiến
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
77
78
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Góc đời sống
Ăn gì để thấy hạnh phúc?
Các chuyên viên Hà Lan đã tìm ra bí quyết để hạnh phúc chỉ bằng một thứ vô cùng đơn giản - yogurt vị vani. Theo nghiên cứu từ Viện nghiên cứu Thực phẩm và sinh học (Hà Lan), con người thường cho phản ứng cảm xúc rất tích cực khi nếm yogurt vị vani ít béo. Cụ thể trong thí nghiệm, những người thử nghiệm được chia làm 3 nhóm, mỗi nhóm gồm 24 người sẽ được nếm thử một loại yogurt có khác biệt về vị hoặc thành phần chất béo nhưng về nhãn hiệu thì giống nhau. Kết quả cho thấy, việc ăn yogurt vị vani thực sự khiến các ứng viên cho phản ứng cảm xúc tích cực
mạnh hơn hẳn so với các hương vị khác. Đặc biệt, phản ứng này đúng với cả những người không thích ăn yogurt, hoặc mới ăn loại yogurt này lần đầu. Nhưng vì sao lại là vị vani? Các chuyên viên cho rằng vì hiện nay yogurt có quá nhiều hương vị, trong đó vị vani là ít được chọn nhất, nên các ứng viên rất ngạc nhiên khi được nếm qua. Ngoài ra, một số nghiên cứu trước đây từng chỉ ra rằng vani có thể giảm sự hung hăng và tăng cảm giác thư giãn. Chuyên viên dinh dưỡng Shira Lenchewski (Hoa Kỳ) cho biết rằng cô không ngạc nhiên với kết quả này. “Một số hương vị có thể kích
thích não bộ sản sinh ra endorphins - hóa chất giúp chúng ta thư giãn trong đó vani là tuyệt vời nhất”. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nghiên cứu thực phẩm Quốc tế.
Ngăn ngừa tróc da vào mùa lạnh Tình trạng vảy nến, da khô tróc có thể trở nên tồi tệ hơn khi thời tiết khô lạnh. Vào mùa đông, nên dùng những cách sau để kiềm chế da sưng đỏ, đau rát thêm. 1. Dùng sữa tắm dạng gel nhẹ nhàng, không có xà bông thay vì dùng xà bông để cân bằng được độ pH trên da. 2. Dùng nước lạnh hoặc chỉ vừa đủ ấm để tắm rửa. Nước nóng sẽ làm mất độ ẩm của da và khiến da trở nên khô hơn. 3. Tránh dùng các dụng cụ tẩy da chết, bông tắm xơ để tránh làm tổn hại đến lớp lipid bảo vệ da bên ngoài.
4. Dùng kem dưỡng ẩm ngay sau khi tắm hoặc có thể dùng một nắp dầu dừa đổ chung vào nước dội người lần cuối. 5. Dùng kem dưỡng ẩm dày có chứa squalene và urea trên các vùng da bị khô tróc, sưng đỏ. Bạn nên dùng một loại kem dưỡng ẩm thường xuyên cho toàn bộ cơ thể, thoa ít nhất ba lần mỗi ngày. 6. Ăn flax seed, hạt hướng dương, hạt bí, cá hồi, cá thu, walnut, hạnh nhân để dưỡng ẩm thêm cho da. 7. Tránh uống rượu, đồ uống có gas và nicotine để ngăn ngừa mất nước, khiến tình trạng da khô tróc
nặng hơn. 8. Tránh mặc đồ bằng sợi nhân tạo quá chật, gây ra ma sát và kích ứng thêm cho da.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
79
80
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Test IQ của trẻ bằng nho khô
C
ác nhà nghiên cứu của Đại học Warwick (Anh) nhận thấy rằng, bằng cách đặt một quả nho khô vào trong một cái chén và yêu cầu trẻ 20 tháng tuổi không được ăn nó cho tới khi được chỉ dẫn, có thể dự đoán đứa trẻ đó thông minh, giỏi giang đến mức nào lúc 8 tuổi. Mặc dù việc chống lại sự cám dỗ của một mẩu hoa quả khô nhỏ dường như tương đối dễ dàng với trẻ lớn, nhưng trong thực tế, bài sát hạch khả năng tự kiểm soát này lại khó vượt qua đối với hầu hết trẻ nhỏ. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, những trẻ cho thấy đủ kỷ luật tự giác để đợi hết một phút chắc chắn sẽ giỏi giang. Kết quả nghiên cứu cho thấy, đến lúc khoảng 8 tuổi, những trẻ chống chọi được sự cám dỗ của quả nho khô này sẽ đạt chỉ số thông
minh (IQ) trung bình cao hơn 7 điểm so với những bạn cùng trang lứa đã ăn quả nhỏ khô sớm hơn. Nhóm nghiên cứu cho biết, thí nghiệm trên nhằm kiểm tra khoảng thời gian chú ý và khả năng học hỏi của trẻ, và nó cũng có thể được tiến hành bằng cách dùng chocolate hay kẹo dẻo. Các nhà khoa học Anh đặc biệt thích sử dụng bài sát hạch này để tìm hiểu xem liệu trẻ sinh non có mắc các khó khăn trong việc học hỏi trong tương lai hay không. Giáo sư Dieter Wolke đế từ Khoa tâm lý học thuộc Trường Y, Đại học Warwick, giải thích: “Trò thử thách với quả nho khô là một công cụ đơn giản và hiệu quả, đánh giá tốt khả năng kiềm chế ở trẻ nhỏ chỉ trong vòng 5 phút. Nó có thể được dùng trong thực nghiệm lâm sàng để nhận diện các trẻ có nguy cơ gặp các vấn đề
về sự tập trung, chú ý và học hành. Khả năng kiềm chế tốt hơn lúc 20 tháng tuổi đã phỏng đoán sự điều chỉnh tập trung và thành tích học tập cao hơn lúc 8 tuổi. Khám phá này cũng chỉ ra các con đường cải thiện tiềm năng trong việc can thiệp sớm ở trẻ sinh non”. Bài sát hạch do ông Wolke và các cộng sự phát minh tương tự bài kiểm tra kẹo dẻo Stanford nổi tiếng vào những năm 1960, vốn được thiết kế để đo lường sự tưởng thưởng trì hoãn. Trong đó, trẻ em được lựa chọn giữa việc được một bữa chiêu đãi ngay lập tức hoặc nhận hai bữa chiêu đãi nếu đợi 15 phút. Các nghiên cứu sau đó cho thấy, những trẻ chờ đợi thành công hơn nhiều trong cuộc sống tương lai của chúng.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
81
Lợi ích không ngờ của nghe nhạc
Các nghiên cứu khoa học uy tín đã chứng minh âm nhạc có thể cải thiện sức khỏe tinh thần cũng như thể chất vật lý một cách đáng kinh ngạc. Hạnh phúc hơn Các nghiên cứu cho thấy khi được nghe thứ nhạc mình thích, não sẽ tiết ra dopamine, một chất tạo cảm giác nhẹ nhõm, vui vẻ, yêu đời. Valorie Salimpoor, một chuyên gia thần kinh học tại Đại học McGill đã tiến hành quét điện não đồ của 8 thiện nguyện viên khi họ nghe nhạc và thấy một lượng lớn dopamine được sản sinh. Giúp chạy nhanh và bền hơn Nhà nghiên cứu Marcelo Bigliassi và các đồng nghiệp nhận thấy những vận động viên môn chạy khi nghe nhạc sôi động / tiết tấu nhanh sẽ hoàn thành 800 mét đầu tiên nhanh hơn so những người nghe nhạc chậm hoặc chạy không nhạc. Giảm stress, tăng cường sức khỏe Nghe nhạc có thể giúp giảm nồng độ hormone gây stress có tên cortisol trong cơ thể. Một nghiên cứu cho thấy nếu mọi người tham gia vào các hoạt động âm nhạc một cách tích cực như chơi nhạc cụ hay hát thì hệ miễn dịch cũng được tăng cường rõ rệt so với khi họ chỉ nghe nhạc một cách thụ động. Ngủ ngon hơn Trên 30% người Mỹ mắc chứng rối loạn giấc ngủ. Một nghiên cứu tiết lộ những sinh viên nghe nhạc cổ điển thư giãn 45 phút trước khi lên ngủ sẽ có giấc ngủ sâu và ngon
hơn đáng kể so với những sinh viên nghe truyện hoặc không nghe gì. Do đó, nếu như khó ngủ hoặc mất ngủ, hãy thử nghe nhạc của Bach hoặc Mozart xem. Ăn ít đi Một khám phá bất ngờ của Đại học công nghệ Georgia là việc nghe nhạc và để đèn dịu trong lúc ăn sẽ khiến các thiện nguyện viên ăn ít đi và hấp thụ ít calo hơn, dù họ ăn vẫn rất ngon miệng. Cải thiện tâm trạng lúc lái xe Một nghiên cứu tại Hà Lan thấy rằng việc nghe nhạc có thể tác động tích cực đến tâm trạng trong lúc lái xe, nhờ đó mà lái an toàn hơn so với khi không nghe nhạc. Do đó, nếu như bực bội vì kẹt xe, hãy bật giai điệu yêu thích lên để xả stress! Giảm đau Không chỉ hàn gắn nỗi đau tinh thần mà âm nhạc còn có thể giảm đau theo đúng nghĩa đen. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Drexel, Philadelphia nhận thấy trị liệu bằng âm nhạc có thể giúp giảm đau hiệu quả hơn so với phương pháp điều trị thông thường dành cho bệnh nhân ung thư. Giúp đẩy nhanh tiến trình phục hồi ở bệnh nhân đột quỵ Các nhà nghiên cứu của Đại học Helsinki (Phần Lan) chứng minh rằng các bệnh nhân bị đột quỵ khi được nghe dòng nhạc yêu thích trong 2 tiếng/ngày sẽ phục hồi chức năng nhận thức nhanh hơn đáng kể so với những người chỉ được nghe kể chuyện hoặc không nghe nhạc. Hầu hết các bản nhạc đều có lời, điều này gợi ý rằng sự kết hợp của nhạc và giọng nói sẽ giúp tăng cường trí nhớ ngôn ngữ cho bệnh nhân. Tăng IQ và học giỏi hơn Những trẻ được học nhạc từ nhỏ sẽ có xu hướng có chỉ số IQ và kết quả học tập tốt hơn so với các trẻ bình thường. Trong một nghiên cứu, một nhóm trẻ 6 tuổi tham gia học đàn organ hoặc hát trong 36 tuần đã hoàn thành các bài kiểm tra chuẩn nhanh và đạt điểm cao hơn so với những trẻ chỉ học kịch hoặc không học gì. Trong đó, nhóm trẻ học hát đạt kết quả tốt nhất. Giúp não khỏe mạnh khi về già Một nghiên cứu với người cao tuổi nhận thấy những người chơi nhạc/hát trên 10 năm sẽ có điểm nhận thức cao hơn so với những người mới chơi nhạc được 1-9 năm. Riêng nhóm không chơi bất cứ nhạc cụ nào đạt điểm thấp nhất. Nên biết rằng nhà đầu tư thiên tài Warren Buffet vẫn duy trì đầu óc sắc sảo ở tuổi 84 nhờ chơi đàn ukulele.
82
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
83
84
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Viết từ Sài gòn
Nghề “may đo” - SGCN
C
hữ “may đo” chỉ xuất hiện sau năm 75. Trước đó, mọi người chỉ gọi tiệm may, nghề may, thợ may… Còn bây giờ gọi “may đo” tức đo theo người hẳn hoi rồi mới cắt cắt, may may từng cái một, nhằm phân biệt rõ ràng với nghề ráp quần áo tức may gia công hoặc may công nghiệp. May gia công ở các xí nghiệp lớn có tên công ty hẳn hoi. May gia công ở tư gia dĩ nhiên khỏi trưng bảng hiệu. Vì thế các tiệm cầm thước dây đo từng người, rất may mắn vẫn được dùng gọn gàng chữ “tiệm may”, không cần thêm “đo” làm chi. Ngày xưa, quần áo cần đến đâu phải may đến đó chứ ít bán sẵn. Vì thế may là một trong những nghề cần thiết và hầu hết phụ nữ trong gia đình đều giỏi may vá thêu thùa. Sau 75, vải vóc thiếu thốn, phát phiếu từng người theo quy định. Người này lãnh một mét nỉ hoa, người kia lãnh mét rưỡi vải xanh chẳng biết dùng may cái gì. Bởi vậy mới có chợ đen mua đi bán lại các phiếu đó. Vải vóc không có lấy gì mà may nên tiệm may lớn lụn bại, đóng cửa. Chỉ còn, gọi tiệm thì quá đáng, những người khéo tay, thợ may thất nghiệp tháo áo dài, váy đầm… ra sửa thành áo ngắn. Một số người chuyên mua đồ cũ, sửa lại thành quần áo giản dị phù hợp với cuộc sống mới rồi tung ra vỉa hè bán chạy như tôm tươi. Bà Trang nhớ lại: - Hồi đó tôi chuyên may áo bà ba. Cả nước mặc kiểu áo này. Nhân viên đi làm mặc bà ba, sinh viên lên giảng đường cũng y như vậy. Các buổi họp từ trịnh trọng đến bình dân, hễ phụ nữ là đều mặc thứ “quốc phục” này. Vì thế trong lúc ai nấy khó khăn thì thợ may lại sống được chút chút vì chẳng bao giờ ế khách. Bà ba ở vị trí độc tôn lúc đó nhưng kiểu thì hoàn toàn xưa, không thay đổi. Thậm chí áo còn hơi rồng rộng, dài dài chứ chẳng được chít ben khoe ngực, khoe eo. Ngoài bà ba, thợ may chỉ may quần tây ống suông, áo sơ mi cũng hơi rộng, hơi ngắn cùng kiểu áo, cùng loại vải giống như cả nước cùng mặc đồng phục. Phụ nữ hết ở nhà nội trợ mà bủa ra ngoài kiếm sống nên nữ công dần mai một. Hiếm vải để may, thỉnh thoảng được phân phối mảnh vải mau mau bán đổi lấy ít tiền. Quần áo mặc tới rách, đâu có may mới hoài mà cần tới thợ. Thợ may dù đông khách mấy cũng chỉ sống tàm tạm vì tiền công chẳng bao nhiêu. Rộ lên giai đoạn này
là vá áo, mạng áo. Thợ rút sợi ngay từ gấu để mạng chiếc quần khéo tay tới mức nhìn không ra chỗ thủng. Thành thử thợ may giỏi cha truyền con nối mấy đời đành rút lui gác kéo ở ẩn. Người về quê cày cuốc, người ở lại thành phố nuôi heo, nuôi gà… Thi thoảng may cái quần cái áo khách biết tự tìm tới chứ không còn bảng hiệu nườm nượp nữa. Mở cửa tiệm đàng hoàng không có khách mà lại bị đóng thuế họa điên. Vì thế nghề may rơi vào giai đoạn ảm đạm. Ai khéo xoay sở kiếm được mối gia công, còng lưng mờ mắt trên máy may tối ngày sáng đêm để ráp quần đùi là sướng nhất, chẳng cần kỹ thuật cao, cứ may chừng một tiếng đồng hồ là quen đường chỉ. May gia công trả công xá rất thấp, vải và chỉ cũng xấu nên người thợ thường may dối. Hàng chợ nổi tiếng chưa mặc đã bục hay sứt chỉ. Sau thời gian dài đắm chìm trong những bộ y phục giống nhau đến nhàm chán thì quần áo may sẵn bắt đầu thịnh hành. Thoạt tiên hàng sẵn ngoài chợ không có số. Khách cứ cầm đưa lên nhìn, ướm bằng mắt vừa là mua. Kiểu cọ lấp ló xuất hiện cho những chiếc áo nhún bèo, xếp tua… Chị Thu, một người giúp việc nhà theo giờ, kiếm thêm bằng cách giao quần áo may sẵn cho môt số sạp chợ. Chị nói: - Mọi người đều lấy hàng ở chợ đầu mối nhưng tôi thì lấy ngay đúng xưởng may và giao thẳng cho sạp nên giá rẻ hơn chút xíu.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
85
86 Bà Trang tiếp lời: - Áo bà ba qua thời kỳ huy hoàng. Chẳng ai mặc bà ba và sơ mi của thời khoai mì nữa nên tôi đóng cửa tiệm. Nói văn vẻ vậy thôi chứ bà làm gì có cửa tiệm đàng hoàng bao giờ mà mở hay đóng. Ai biết thì tìm tới gian nhà hẹp te của bà trong hẻm nhỏ có mỗi một chân máy cũ đạp kỳ cà kỳ cạch. Không có khách thì buồn hiu chứ bà làm gì có tấm bàng hiệu nào treo lên hạ xuống đâu. Hàng VN thừa thắng xông lên. Các tiệm bán quần áo may sẵn hiện ra ê hề. Một loạt các cửa hàng “y phục công sở” với váy dài, áo kiểu… nhìn thật rạng rỡ, tươi tắn. Tiệm chuyên áo tắm, áo kiểu đi chơi, áo dạ hội, kiểu teen, kiểu bà bầu, sơ sinh, kiểu trẻ con, kiểu học sinh… ngay cả tiệm may và bán hàng may sẵn cho người quá khổ cũng rải rác đây đó. Từ từ quần áo may sẵn ngày càng nở rộ, phát triển, giá thành may theo kiểu công nghiệp càng ngày càng rẻ, nhất khi hàng TQ thống lĩnh thị trường với đủ áo kiểu, áo thung, quần, váy… ồ ạt tràn qua biên giới hàng ngày. Toàn hàng mới tinh mà rẻ mạt như đồ second hand, thiếu điều rẻ hơn nữa là khác. Và khi ngành du lịch phát triển thì thêm hàng Thái Lan xách tay rủ nhau ùa về tiếp. Đặc biệt giới trẻ rất chuộng quần áo may sẵn luôn cập nhật thời trang thay đổi xoành xoạch mà tiệm may thường chỉ lẽo đẽo chạy theo nên tiệm may ít khách trẻ. Phần lớn là người đã đi làm co tiền mua vải và trả công may đắt hơn hàng may sẵn nhiều. Tiệm may ngáp dần, chết đứng vì sao cạnh tranh nổi với thế giới hàng công nghiệp đầy dũng mãnh này. Y phục may sẵn theo nhiều kích. Cỡ trẻ lên 1, lên 5, lên 10… Còn người lớn có size M, L, XL, XXL, 2 XL, 3 XL… Mỗi cơ sở tức là xưởng nhỏ, xưởng gia đình đều tự đặt ra con số kích cỡ cho hàng hóa của mình chứ không hề theo quy định chung thế giới. Cùng cỡ nhưng áo của cơ sở này có số 37 trong khi nơi
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
khác đính số 30. Đính cho vui, cho giống người ta thôi. Bởi vậy hàng VN không thể nhìn số mà vẫn phải chọn theo kiểu ước bằng mắt hay ướm lưng chiếc jeans quanh cổ nếu không có phòng thử. Ngoài chợ, đôi khi chị bán hàng đứng cầm hai tay giăng một tấm vải nơi góc tường để khách có thể thử quần áo tại chỗ. Đa số khách thích hàng may sẵn vì tiện lợi. Thích, thử vừa là mua ngay chứ vào tiệm, đôi khi lỡ thợ may dài hơn một phân, chật một đốt tay… sửa đi sửa lại, cuối cũng cũng phải nhận về rồi bực tức cất kín vào tủ. Do có tiếp khách, đi du lịch ngoại quốc nên tiệm may veston, chemise cao cấp xuất hiện. Thêm quy định về mặc áo dài mở rộng trong ngành giáo dục và giới văn phòng, bưu điện, ngân hàng… khiến tiệm may áo dài bùng nổ. Tiệm chẳng những đo may từng người mà vào dịp khai trường còn nhân cơ hội may sẵn một loạt áo dài nhiều cỡ để bán. Do lượng nữ sinh trung học khá đông nên từ tháng 8, tiệm vắt chân lên cổ vẫn may không kịp. Nhờ áo dài may sẵn nên khách hàng đỡ đợi chờ, giá lại rẻ vì tiệm mua vải sỉ cả cuộn về may. Cần nới chỗ này, bóp chỗ kia, tiệm sẵn sàng sửa ngay. Dù sao áo dài lướt thướt không còn phù hợp với các hoạt động học đường hiện nay nữa nên hầu hết học sinh đã chuyển sang mặc váy đồng phục. Tiệm may chấm dứt may áo dài hàng loạt mà trở về đo may từng cái. Một số tiệm may lớn khác cũng kiêm nhiệm công việc của một cơ sở gia công khi ra sức tìm hợp đồng may đồng phục cho học sinh, công nhân… cũng lai rai kiếm đủ nuôi chủ và thợ. Việc may áo dài cũng lan rộng sang Việt kiều. Có những tiệm may của người Việt ở ngoại quốc, nhận khách nhưng chỉ đo rồi gửi số về VN may. Xong, gửi ngược về Mỹ. Do đó, thời gian đặt may chiếc áo có khi tới ba tháng. Nay rộ lên áo dài “online” khá tiện lợi đối với các tiệm may lớn có trang web riêng. May xong, tiệm đóng
gói gửi bưu điện cho khách luôn khỏi cần người quen ở VN đi may dùm. Dù sao bên cạnh các tiệm may cao cấp dành riêng cho dòng khách kén chọn thì tiệm may cho khách trung luu và bình dân vẫn từ từ mọc ra. Các khu phố đông dân cư đều có tiệm may, trong các con hẻm nhỏ cũng rất nhiều tiệm may không bảng hiệu cung ứng cho đủ mọi yêu cầu khách hàng.. Cô Giàu, chủ một tiệm may như thế cho biết: -Tôi thuê gian trước của căn nhà trong hẻm với giá hai triệu một tháng và làm việc mấy năm nay khách đều đặn. Có năng khiếu và đam mê, chọn may làm nghề nghiệp, cô đã tốt nghiệp một trường cao đẳng nghề và tự tin nhận may đủ kiểu thời trang nữ. Cô mua vài cuốn mẫu y phục ngoài tiệm sách cho khách tha hồ chọn và có thể may bất cứ kiểu nào khách muốn. Đồ nghề chỉ gồm một máy may, một tấm gương soi, một tấm màn quây góc phòng là hết. Vải vóc trải xuống đo, cắt trên nền nhà trong vòng chưa tới bốn mét vuông rộng rãi. Bây giờ rất nhiều lớp và trường may mở khắp nơi nên chỉ cần chuyên tâm chịu khó là có thể thành nghề mở tiệm sau vài năm dùi mài. Nhờ học hành đàng hoàng nên tay nghề của cô khá vững, được khách hàng tin cậy, hài lòng. Như mọi tiệm may, cô đông khách nhất vào dịp cuối năm. Từ tháng mười tây kéo qua Tết ta, tới tháng 12 lắm khi không nhận hàng nữa. Rất nhiều người không tìm được đúng mẫu và size ưa thích trong đống hàng may sẵn, hoặc muôn mặc những bộ không đụng hàng, đã tìm đến tiệm may để có bộ quần áo đúng ý thích. Mỗi tiệm đều sở hữu một số khách hàng quen hợp sở thích và tay nghề. Vì thế, mặc dù hàng may sẵn áp đảo nhưng tiệm may với những ưu điểm riêng của mình vẫn tồn tại vững chãi.
- SGCN
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
87
88
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Người viết rong
Khủng bố: Bài toán khó cho Châu Âu - Nguyễn Thơ Sinh
T
háng 12 đã về… Noel sẽ giống như Thanksgiving lẻn vào lịch sinh hoạt của chúng ta một cách bất ngờ. Sudden attack. Cảm giác chúng đến có vẻ rất nhanh. Sự chuẩn bị đón mừng các sự kiện cuối năm bị sidetracking bởi những thứ bận rộn đời thường khác. Nếu có dịp được hỏi, ai cũng nói: Thời gian trôi đi lẹ quá. Chưa kịp làm gì đã thấy hết năm. Có lẽ do chúng ta bận rộn. Còn với ISIS và các nhóm khủng bố khác, phải chăng họ càng bận rộn hơn. Bởi mục tiêu của họ là những vụ tấn công đẫm máu, những vụ bắt cóc, tống tiền, nổ bom… Vụ tấn công tại Paris khiến hơn 129 người thiệt mạng đã trở thành thảm họa gần giống với biến cố 9-11 của Hoa Kỳ. Ở đây thấy rõ có sự sắp đặt. Sáu vụ tấn công diễn ra đồng loạt. Chi phí của các vụ tấn công này vào khoảng 7.500 Mỹ kim. Yup. Chỉ cần bấy nhiêu thôi. Quá rẻ để tạo ra những hiệu ứng gây sốc cho xã hội. Thế là Paris đã không còn là Paris của ngày xưa nữa. Y như New York đã khác trước sau biến cố 9-11 năm 2001. Về mặt này các tổ chức khủng bố như Al-Qaeda hay ISIS coi như đã thành công. Có ý kiến cho rằng khủng bố cũng như các khối u hiện diện hoặc tiềm ẩn bên trong cơ thể con người. Chẳng ai biết trước chuyện gì sẽ xảy ra. Các khối u này tồn tại lặng lẽ. Chúng xuất hiện như đánh úp. Chúng thâm nhập vào các bộ phận lục phủ ngũ tạng. Mọi sinh hoạt vẫn rất bình thường. Đùng một cái. Thấy nhói lên ở ngực. Đi cấp cứu. Thôi xong. Đã đến thời kỳ cuối. Khả năng điều trị rất giới hạn hoặc không còn.
It’s very sad. Bác sĩ chỉ biết an ủi con bệnh bằng sự bất lực của chính mình. Nước không còn, nói gì đến chuyện còn nước còn tát! Vụ tấn công tại Paris hôm tháng 11 năm 2015 do ISIS công khai nhận mình chủ mưu trở thành một biến cố lớn, đủ để bàn dân thiên hạ nói về bao nhiêu đề tài. Trong đó những di dân Syria vốn lương thiện đã bị mang tiếng oan. Từ đây người ta cảm thấy làn sóng tỵ nạn đến từ Syria và Iraq, hoặc xa hơn là Châu Phi đang trở thành một phương trình vô nghiệm của bộ phim dài nhiều tập. Họ sợ rằng trong số những người tỵ nạn lương thiện ấy sẽ có nhiều tay khủng bố len lỏi vào. Cái khổ của Châu Âu là tình trạng liên hiệp. Tức một khi vào được Châu Âu là có thể đi từ nước này qua nước khác một cách rất dễ dàng. Châu Âu giống như một lâu đài có nhiều phòng ốc. Từ đại
sảnh dẫn đến hậu cung, các hành lang, các điện, vườn cảnh… nối kết với nhau. Tức chỉ cần lọt vào được Châu Âu, khả năng di chuyển của các phần tử khủng bố đã lọt qua bước đầu tiên rất khó khăn. Thêm vào đó những tay khủng bố đã được huấn luyện kỹ càng, nay có thêm tiếp ứng và nội gián. Thế thì khác nào hổ được chắp vây. Nguy cơ EU (European Union) sẽ gặp rắc rối với ISIS gần như chuyện “mất bò mới lo làm chuồng”. Có lẽ đây chỉ là những suy nghĩ thái quá, bi quan. Nhưng có cẩn thận vẫn hơn. Chứ đợi “nước đến chân mới nhảy” nhất định giá phải trả sẽ không còn rẻ nữa. Nói về địa lý, Châu Âu có một diện tích lên đến gần 4 triệu dặm vuông (3,930,000 sq. miles). Châu Âu gồm có 47 quốc gia. Thực ra Châu Âu được chia cắt như thế để quản lý hành chính quốc tế được thực hiện dễ dàng hơn. Trên thực
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
89
90 tế, Châu Âu và Châu Á cùng nằm trên một đại lục có tên Eurasia. Đại Lục Địa này chia đôi Châu Âu (Europe) và Châu Á (Asia) bởi con sông Ural và hai dãy núi Ural và Caucasus, biển Đen và biển Caspian. Hiển nhiên bạn đã từng nghe nói về Châu Âu. Những câu lạc bộ túc cầu danh tiếng. Giải bóng đá Châu Âu đủ mạnh để các tín đồ môn túc cầu trên thế giới cứ bốn năm một lần lại háo hức. Tuy không lớn bằng World Cup, nhưng Giải Vô địch Châu Âu đã trở thành một điểm hẹn để các fan bóng đá háo hức đợi chờ. Song, để hiểu rõ hơn về ISIS và Châu Âu - bạn cần hiểu hơn về hệ thống biên giới và đời sống kinh tế văn hóa của Châu Âu. Nói một cách vắn tắt: Đó là một thị trường tiêu thụ lớn thứ nhì, sau Bắc Mỹ - Nơi mà biên giới quốc gia được khẳng định bởi sức mạnh kinh tế và sức mạnh quân sự của các nước thành viên. Các châu lục khác thường được tách biệt hẳn ra bởi những đại dương. Còn Châu Âu với Châu Á tương đối mập mờ. Hơn nữa Châu Âu được coi là cái nôi của nền văn minh Phương Tây. Không lạ gì khi ảnh hưởng của Châu Âu được thấy rất rõ tại Bắc Mỹ (Canada, Hoa Kỳ, và Mexico) và nhiều nước của Nam Mỹ. Hay chuyện văn hóa Phương Tây vươn xa đến tận Châu Úc. Ngoài ra Châu Âu đã để lại những dấu ấn lớn lên Saigon hay Hong Kong. Ngay cả Ấn Độ cũng đã một thời là thuộc địa của Anh. Chúng ta biết người Châu Âu
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
luôn tôn trọng các giá trị nhân đạo. Họ sống chan hòa và rộng rãi. Đây chính là một nhược điểm của Châu Âu. Họ sẵn lòng đón nhận dân tỵ nạn. Lần này là dân tỵ nạn đến từ Trung Đông. Chà. Sẽ có nhiều quân khủng bố trà trộn vào dòng người tỵ nạn. Bài học con ngựa gỗ thành Troy của đại thi hào Homer vẫn còn vang vọng những âm hưởng đầy cảnh giác. Có muốn nghĩ tốt, nghĩ khác đi cho dân tỵ nạn cũng khó. Có đến 47 quốc gia thuộc Hội đồng Châu Âu (Council of Europe), trong đó chỉ có 28 nước thuộc thành viên của Liên hiệp Châu Âu EU (European Union). Điều này cho thấy Châu Âu gần như Hoa Kỳ (tuy có nhiều tiểu bang khác nhau nhưng dân chúng lại di chuyển quá dễ dàng từ nơi này đến nơi khác). Dĩ nhiên đây là một sự so sánh về mặt địa lý. Trên thực tế tại các cửa khẩu biên giới của Châu Âu vẫn có những trạm gác để kiểm soát người. Nói thì nói vậy, chuyện di chuyển giữa các quốc gia của Châu Âu đã được đơn giản hóa rất nhiều. Hệ thống giao thông (nhất là tàu điện) giúp chuyện đi lại giữa các quốc gia tại Châu Âu phát triển nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội dễ dàng, càng tạo điều kiện cho bọn khủng bố. Nhân viên có thể sống tại Bỉ nhưng đi làm ở Pháp hay ở Đức. Hay chuyện nếu có thân nhân ở Thụy Điển, mỗi lần ghé thăm họ là bạn có thể ghé thăm nhiều nước của Châu Âu. Tất nhiên các nhóm khủng bố sẽ trà trộn. Họ là người ở trong bóng tối trong khi các viên chức kiểm soát hải quan ở ngoài ánh sáng. Điều này không cần giải thích nhiều các bạn đã rõ. Châu Âu không có hệ thống hộ khẩu (household register system) như Trung Quốc, Việt Nam, hay Bắc Hàn, nên việc kiểm soát lai lịch và hành tung của bọn khủng bố rất hạn chế. Đây là một hệ quả của hệ thống xã hội dân chủ - trong đó quyền của con người đã đạt ở mức rất cao. Vì thiếu sự kiểm soát chặt chẽ này, những cá nhân thuộc tổ chức khủng
bố (tuy có một danh sách đen hẳn hoi) vẫn có thể vượt qua những hệ thống kiểm soát (không được gắt gao như chế độ hộ khẩu). Nhất là các qui định tạm trú tạm vắng trong chế độ hộ khẩu càng khiến cho kế hoạch kiểm soát tội phạm càng dễ thực hiện hơn. Một khó khăn khác cho Châu Âu đó là sự khác biệt chính trị giữa các quốc gia. Tuy mang tiếng là cùng thuộc liên hiệp Châu Âu EU, nhưng mỗi nước có một chính sách luật pháp (thoạt nhìn thì na ná giống nhau), nhưng đi vào chi tiết vẫn có những sự khác biệt. Chính điều này sẽ tạo ra những lực ma-sát trong thảo luận, bàn cãi giữa các nước thành viên. Trong khi khủng bố ISIS là cái họa chung thì mỗi thành viên của EU lại có cách nhìn và hướng đối phó khác nhau. Thêm vào đó những tổ chức đường dây của các tế-bào-ngủđông (sleeper cells) vốn là những tay khủng bố được huấn luyện kỹ càng, nay được cài đặt vào xã hội của Châu Âu. Họ nằm gai nếm mật. Họ nhẫn nại giấu mặt. Họ chờ đợi những thời cơ để tung ra hoạt động nguy hiểm. Hiện tại khó ai biết được đã có bao nhiêu tế-bào-ngủ-đông như thế tồn tại ở Châu Âu. Họ vẫn sinh hoạt mỗi ngày. Vẫn đi làm. Họ là lối xóm. Là người quen. Là đồng nghiệp. Thậm chí là thành viên của nhà thờ. Là người thân trong gia đình… Bài toán nhức nhối của vấn đề khủng bố tại Châu Âu không thể giải quyết một sớm một chiều. Nó như viên kim cương có nhiều mặt. Nhất là dân sống tại Châu Âu không có thói quen xăm xoi vào hoạt động của người khác. Họ sống rất nhân bản, song luôn tôn trọng quyền tự do cá nhân của người khác. Nhưng hai vụ khủng bố như tại Tòa soạn báo Charlie Hebdo xảy ra hồi tháng giêng năm 2015, giờ lại tới vụ tấn công đồng loạt tại Paris tháng 11 năm nay; nhất định dân Châu Âu sẽ phải có những suy nghĩ khác đi.
- Nguyễn Thơ Sinh
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
91
92
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tạp ghi Huy Phương
“Ẩm thực” thời “cách mạng”
S
au ngày 30 tháng 4-1975, sau khi người Nam “nhận họ,” người Bắc “nhận hàng,” bao nhiêu kho đụn, lương thực, thuốc men, máy móc… được chở về Bắc để vỗ béo cho cán bộ cao cấp, kể cả 16 tấn vàng, tài sản quốc gia, bị bọn cán bộ cao cấp, mỗi người “cấu véo” một tí, thì miền Nam trở thành một bãi rác hoang tàn. Sau khi đưa vào tù quân cán chính miền Nam, đánh tư sản, đổi tiền, lùa dân đi vùng kinh tế mới, thì dân đen, loại không biên chế, không còn cái ăn cái mặc, đau ốm không thuốc men. Cái ăn đã không có, trừ gạo mục từ các mật khu mang về, bo bo, bột mì, khoai sắn nộp nghĩa vụ lẫn đất cát còn không đủ no, thì chuyện đau ốm khó khăn- khắc phục. Xuyên tâm liên là vị thuốc độc nhất toàn năng phổ biến trong quần chúng dành cho những “ông chủ” của đất nước, như Tạ Phong Tần đã viết: “… sau ngày 30 tháng 4, 1975, ai bị bệnh gì vô bệnh viện Bạc Liêu cũng đều được bác sĩ kê toa hai thứ thuốc không bao giờ thay đổi là Xuyên Tâm Liên (viên nén) và chai xi-rô Lạc Tiên, đem về uống đến phù cả mặt mũi mà vẫn không hết ho…” Không phải chỉ có Bạc Liêu mà cả toàn quốc! Phổ biến thì súc muối
hay nhỏ nước tỏi vào lỗ mũi. Trong nhà tù “cải tạo” ngoài Bắc, thì phái đoàn y sĩ từ Hà Nội về nhổ răng cho tù bằng kềm, búa, đục thợ rèn, mười anh thì sưng mặt hết bảy. Xuyên Tâm Liên là thứ cây thuốc có ở phía Nam Trung Quốc. Theo tính vị ghi trong tài liệu y học dân gian Quảng Châu, thì cây “xuyên tâm liên” này có vị đắng, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu thũng, giảm đau. Được dùng chữa vết thương, tẩm gạc đắp vết thương hoặc làm dịch nhỏ giọt rửa vết thương; chữa viêm họng, viêm phế quản, lị cấp (nước sắc Xuyên tâm liên cùng với bồ công anh, sài đất...). Vào khoảng thời gian “mở cửa” khi mà Việt Cộng đã cho dân chúng nhận những thùng quà từ ngoại quốc gửi về, đặc biệt là những người vượt biên đến được Mỹ, thì quan thuế tại phi trường Tân Sơn Nhứt bắt đầu ra lệnh tịch thu thuốc Tylenol trong những thùng quà với lý do là có chất độc, cần phải kiểm nghiệm. Mặc dầu Tylenol đã vài lần bị thu hồi (recall) tại Mỹ, nhưng đó là một thứ thuốc bán rất chạy trên thị trường Bắc Mỹ, đứng hàng thứ ba trong các loại thuốc đau nhức. Nếu “hải quan” tịch thu Tylenol và thiêu hủy tại chỗ thì không nói, đằng này trong lúc thuốc men khan hiếm, thuốc này dành cho cán bộ dùng, và được tuồn ra ngoài Chợ Trời để bán với giá cao. Về cái ăn thì thịt là món hiếm, chỉ có trong các cửa hàng nhà nước, hay được chuyển lậu, bằng cách bó vào đùi, vào mông để qua mắt các trạm kiểm soát. Nhưng nhân dân đã
có một thứ “thịt” dễ kiếm khác, đó là ngọn “lá sắn” bỏ đi, sau khi “thu hoạch” củ sắn (khoai mì) nông dân ủ thành phân xanh. Báo Nhân Dân, “Cơ Quan Trung Ương của Đảng Cộng Sản Việt Nam, Tiếng Nói của Đảng, Nhà Nước và Nhân dân Việt Nam,” vào khoảng thời gian 1978-79 đã có những bài báo nghiên cứu để đưa đến kết luận: “ba kí lô lá sắn bằng hai kí lô thịt bò,” vì lá sắn chứa rất nhiều chất protein. Sở dĩ tôi còn nhớ rõ, là vì trong trại tù ở Bắc Thái, bọn tù chúng tôi đã phải tập họp ngồi nghe bọn “trật tự-thi đua” đọc đi đọc lại bài nghiên cứu khốn nạn“ba kí lô lá sắn bằng hai kí lô thịt bò.” Trong khi dân nếu tin chuyện đảng hướng dẫn, ăn lá sắn đến vàng da, mờ người, thì Bộ Chính Trị và các quan chức dùng sữa, thịt bò Jersy từ trại Ba Vì và sâm nhung hảo hạng. Cái này thì không phải chờ đến sau tháng tư-bảy lăm, mà trước kia, Nguyễn Chí Thiện đã nói lên giữa hai màu da mặt tương phản giữa lãnh tụ phè phỡn và quần chúng tí hon, tương lai của đất nước: “Nước da hai bác mầu hồng nước da các cháu nhi đồng mầu xanh giữa hai cái mặt bành bành chiếc khăn quàng đỏ quấn quanh cổ cò!” Về sau mới biết vì sao có chuyện lá sắn có protein: nguyên ngành chăn nuôi Bắc Việt nghiên cứu ngọn lá sắn nếu đem ủ chua vào khẩu phần vỗ béo bò thịt sẽ làm tăng lượng hấp thụ thức ăn. Trọng lượng bò được vỗ béo tăng
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
93
94
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
dần theo mức bổ sung ngọn lá sắn ủ chua trong thức ăn của bò hằng ngày. Việc ủ chua lá sắn cho bò đã tiết kiệm được thức ăn. Nhân dân không được đảng xem là người mà xem như trâu bò, được dùng lá sắn thay cho cá thịt. Dân ngu thì cứ tin đảng và nhà nước tận cùng, đảng và nhà nước thì dối trá, ai chết mặc ai. Cuộc nghiên cứu của những “đỉnh cao trí tuệ” đã được đăng tải trên báo Nhân Dân, cơ quan của đảng Cộng Sản thì ai mà không dám không tin. Con bò ăn lá sắn lên cân, thì con người XHCN cũng có thể ăn lá sắn để tăng sức, con gà toi nhỏ mũi bằng nước tỏi được, thì con người XHCN có thể nhỏ mũi bằng nước tỏi để khỏi toi. Câu chuyện này là chúng ta nhớ lại một anh hoạn lợn (thiến heo) bên Tàu, có bà vợ cứ sòn sòn đẻ năm một, cứ nghĩ là cơ phận con người cũng giống heo, cắt tử cung đi là hết đẻ. Một ngày “đẹp trời” nọ, anh trói vợ ra giữa sân, dùng đồ nghề quyết tâm làm cho vợ cai đẻ, bằng cách tìm cách cắt bỏ tử cung của vợ. Lẽ cố nhiên, bà vợ không sao tránh khỏi cái chết do tri thức của anh chồng hoạn lợn ngu dốt. Dân Việt Nam thời “cách mạng” không thiếu người chết, vì các bậc lãnh đạo quốc gia, có đầu óc và tư duy của những anh chàng “thiến heo” loại này. Thời “cách mạng” đổi đời, dân được khuyến khích đói thì ăn lá sắn, ốm đau thì đã có nước đái, nhân dân tự sản xuất, không cần phải bào chế hay “nhập khẩu!” Đó là câu chuyện “Niệu liệu
Là sắn
pháp” từ cuốn sách của bác sĩ F.O. Quinn (Mỹ) do nhà nước xuất bản năm 1989, trong đó đã đề cập đến “phương pháp tự chữa bệnh bằng nước tiểu đơn giản, dễ kiếm, dễ dùng nhưng hiệu quả trị bệnh lại rất cao.” Thời điểm này, cuốn sách xuất bản nhằm mục đích dạy cho dân chúng biết “khắc phục” chứ không phải là một chuyện tình cờ. Sau này giới y học trong nước công nhận nội dung “niệu liệu pháp” thiếu khoa học và gây hậu quả nặng nề, một số người bệnh vì uống nước đái!” Cuốn sách sau đó bị cấm lưu hành và trôi vào quên lãng. Ngày còn nhỏ, ở nhà quê, tôi cũng có nghe nước tiểu trẻ em cho đàn bà mới sinh dậy và có công dụng chữa các chứng bệnh như sốt nóng, ho ra máu, thổ huyết, hoa mắt chóng mặt, tay chân lạnh do huyết dồn lên đầu, sản hậu ứ huyết, tổn thương, huyết ứ… Nhưng không phải nước tiểu được đồn đãi “trị được bá bệnh” như “xuyên tâm liên” mà người dân khốn cùng phải làm liều. “Trong nước tiểu có hàng loạt chất độc hại như: Amoniac dùng để tẩy rửa, Creatinine làm co bắp thịt, gây chuột rút, đau đớn, Amylase gây hạ đường máu, Ure gây hôn mê, Bilirubine và chì là chất cực độc, lân dùng để bón cây, ngoài ra còn hàng ngàn loại vi trùng, nấm, virus từ nước tiểu, rồi từ hậu môn xâm nhập
qua nước tiểu khi chảy xuống… Do đó, có thể nói, nước tiểu người lớn là… thuốc độc.” (VT News) Nhà văn Quang Lập (Hội Văn Nghệ Bình Thị Thiên,) viết trong Blog năm 1985-86: “Vài ngày sau thằng Thịnh đưa tờ báo có bài: “Niệu liệu pháp phản khoa học, một trò lừa đảo!” Cả hội mới ngớ người ra. Anh Nguyễn Khoa Điềm nói hội mình anh em dại quá toàn nghe người ta xui bậy. Anh Vĩ nói rất hay sự tuyên truyền rỉ tai nguy hiểm thế nào, tôi đã nói rồi tiếc thay anh em trí thức cả lại không ai cảnh giác. Anh Nguyễn Quang Hà cười ha ha ha nói, tôi lừa các ông thế mà các ông cũng tin. Anh Văn Lợi nói Lập ơi tao thử trí thông minh mày, chứ đời nào tao uống. Mình cũng nói với Ngô Minh em trêu anh chứ có họa ngu mới đi uống nước đái. Ngô Minh cũng cười khe khe nói tao cũng lừa mày chứ sức mấy tao ngu!” “Vì bởi người dân ngu quá lợn...” nên mới dễ bị chúng bịp. Dân trí thức lại còn giở trò bịp nhau. Thời “giải phóng” đảng nói với dân: “Đừng ăn những gì chúng ông ăn (có đâu mà ăn,) mà hãy ăn những gì chúng ông nói!”
- Huy Phương
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
95
96
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
97
98
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Phiếm
NHẦM - Song Thao
C
huyện xảy ra tại bệnh viện Saint Paul cũ vào đầu thập niên 1980. Trong phòng nha có khoảng gần chục ghế. Tôi ngồi chiếm một ghế há miệng ra cho anh bạn nha sĩ nhổ chiếc răng hàm thiếu kỷ luật, nằm ngang đẩy cả hàm răng xô lệch trông nhấp nhô chẳng ra sao cả. Hồi đó có sự phân biệt giữa nha sĩ “ngụy” và nha sĩ ngoài Bắc vô. Ai cũng chỉ muốn “ngụy”. Anh bạn chuyên nghề đục và nhổ răng đang chích thuốc tê cho tôi. Bỗng có tiếng la thất thanh từ ghế bên cạnh. Một bà hét lên: “Ông nhổ lộn chiếc răng không đau của tôi rồi!”. Ồn ào một lúc, ông nha sĩ mặt tái mét, kéo bà ta ra ngoài. Tôi bình chân như vại, có muốn nói chi cũng chịu vì miệng đã tê cứng, nhưng trong lòng rất bình thản. Anh bạn nha sĩ đang kềm búa làm thịt cái răng của tôi nhất định là “ngụy”. Lo chi! Đó là một nhầm lẫn mà người ta gọi là “nhầm lẫn y tế”. Thực ra ai cũng có thể nhầm lẫn được. Chỉ có nhầm nhiều và ít. Nếu ít lương tâm chức nghiệp, hoặc tính tình cẩu thả, hoặc ít coi trọng bệnh nhân thì có nguy cơ nhầm lẫn nhiều hơn. Ông nha sĩ này chắc làm ăn tắc trách nên mới ra nông nỗi. Răng là “góc” của con người. Bà bệnh nhân mất thêm một chiếc răng một cách lãng xẹc khiến vừa xí gái vừa khó nhai! Tôi kể ra trường hợp nhầm lẫn này vì tôi tận mắt chứng kiến. Có những trường hợp nhầm lẫn y tế khó
thương hơn nhiều. Người ta có tới 32 cái răng nên khó đếm, nếu nhầm âu cũng dễ hiểu. Nhầm vì bên phải bên trái mới trời ơi. Nhưng đó lại là cái nhầm hay xảy ra nhất. Lại nhớ chuyện xưa. Tôi đọc trên báo, báo nào chẳng nhớ, nhớ làm sao được vì lúc đó tôi còn nhỏ, một chuyện cười xả ga. Chuyện kể các ông nông dân đi lính khố đỏ cho Pháp. Vào lính chuyện đầu tiên là đi
ắc ê một hai cho đều hàng. Trung Sĩ chỉ huy hô: “Chân trái, bước!”. Thế là các tân binh loạng quạng. Chân nào là chân trái? Anh chân trái, anh chân phải, lộn xộn. Sau vài tiếng đồng hồ tập tành, một anh tân binh vẫn cứ loạng quạng không biết chân nào trái chân nào phải. Cuối cùng ông Trung Sĩ phải lấy một mảnh lá chuối khô, quấn vào chân trái cho anh tân binh tối dạ. Vậy là
Ông William King với chiếc chân bị cắt nhầm tại Tampa vào tháng 2/1995
Bé Nguyễn Quốc Hào với cái chân bị mổ nhầm
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
99
100 cứ lá chuối bước. Nhờ đó anh mới nhấc đúng chân tuy không chắc anh đã nhớ được chân nào là chân trái! Anh tân binh ít học nhầm chân trái chân phải thì có thể hiểu được. Một ông bác sĩ, ngồi tới mòn ghế nhà trường, mà cũng lộn trái phải thì thậm khó hiểu. Vậy mà lộn, không phải ít lần, mà liêng chiêng. Nói chuyện lầm ở Việt Nam trước. Cũng chỉ nêu ra một trường hợp mới xảy ra. Bé Lê Nguyễn Quốc Hào, 6 tuổi, ngụ tại huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long, nhập bệnh viện đa khoa tỉnh Vĩnh Long sáng ngày 27/7/2015. Em được chẩn đoán u khoeo chân trái. Hai ngày sau, em lên bàn mổ. Ca mổ được báo cáo thành công. Hai ngày sau nữa em được cho về nhà. Sau đó, cha của em mới khám phá ra là thay vì mổ chân trái, bệnh viện đã mổ chân phải! Giám Đốc bệnh viện, Bác sĩ Nguyễn Thành Nhôm, thừa nhận ê kíp mổ có nhiều sai sót. Chuyện xảy ra tại bệnh viện thuộc Đại Học Tampa, tiểu bang Florida. Năm 1995, ông Willie King, 65 tuổi, được chẩn đoán giải phẫu chân trái nhưng bác sĩ giải phẫu đã cắt nhầm chân phải. Ông bị tàn tật suốt đời. Cũng phải trái lộn tùng phèo, lần này tại bệnh viện loại xịn thuộc trường Đại Học danh tiếng Pennsylvania, tiểu bang Philadelphia. Nạn nhân là cụ ông Morson Tarason, 79 tuổi. Cụ phải giải phẫu lá phổi bên trái nhưng bị cắt nhầm lá phổi tốt bên phải! Tại bệnh viện ở Rhode Island, Mỹ, mới hết thuốc chữa. Trong vòng một năm, các bác sĩ đã ba lần mổ lộn bên. Tháng 2 năm 2007, một bệnh nhân bị mổ não nhầm bên. Tháng 8 năm 2007, một bệnh nhân 86 tuổi cũng bị mỗ não lộn bên. Ông đã qua đời ba tuần sau ca mổ nhầm! Cùng năm, ngày 23 tháng 11 năm 2007, một bệnh nhân nữ 82 tuổi được mang vào phòng mổ để mổ ngăn chặn việc xuất huyết giữa não và hộp sọ. Chuyên gia phẫu thuật đã khoan phía bên phải đầu nạn nhân dù trong hình chụp bà bị chảy máu
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
ở phía não bên trái. Phân biệt trái phải là chuyện dễ ợt, cớ chi lại lầm chết người như vậy? Chuyện không giản dị . Phần lớn nhân loại trên thế giới bối rối khi phân biệt trái phải. Đây là một quá trình thần kinh - tâm lý phức tạp liên quan đến một số chức năng thần kinh cao, tỷ như khả năng tích hợp các thông tin cảm giác và thị giác, chức năng ngôn ngữ và trí nhớ. Vì vậy, đối với một số người chuyện phân biệt phải trái rất dễ dàng, hầu như một bản năng, nhưng với một số người khác lại là một thách thức. Trí thức cũng bị thách thức. Trong một thí nghiệm với 364 giáo sư và 1185 sinh viên, có 71 giáo sư, tức 19,5%, và 311 sinh viên, tức 26,2%, được xác nhận mắc chứng khó phân biệt trái phải! Sự việc khó khăn hơn khi thăm khám bệnh, bác sĩ thường ngồi đối diện với bệnh nhân nên trái phải ngược nhau. Thực ra các bác sĩ có vấn đề không đến nỗi kém như vậy. Nếu họ khám bệnh một mình trong phòng mạch, chuyện nhầm lẫn hầu như không có. Nhưng khi phải làm việc chung với nhiều người, trong một không gian lộn xộn như trong phòng mổ, nhầm lẫn mới xảy ra. Để tránh những nhầm lẫn thuộc loại…ngộ nghĩnh này, trước khi mổ, người ta xác định bên phải mổ bằng cách đánh dấu bằng mực không phai. Vậy là chắc như bắp! Lầm bên trái và phải nghe ra thật khôi hài. Nhưng đó là một sự nhầm lẫn…quốc tế. Rất nhiều ca mổ bị lộn như vậy tại bệnh viện của nhiều nước. Lầm bệnh nhân là một lầm lẫn tức cười khác. Bà Joan Morris, 67 tuổi, vào bệnh viện để chụp động mạch não. Ngày hôm sau người ta đưa bà đi đo điện tâm đồ. Vậy là từ đầu, bà được săn sóc tới tim! Sự nhầm lẫn xảy ra vì sau khi chụp não, bà được đưa về một tầng lầu khác chứ không về giường của bà tại tầng lầu lúc ban đầu. Các chuyên viên chụp não đã cho bà xuất viện vào ngày hôm sau. Nhưng thay vì ra về thơ thới hân hoan, bà bị đưa vào phòng mổ tim. Bà đã nằm
trên giường mổ được một tiếng, bác sĩ đã rạch dưới háng, xuyên thủng một động mạch, luồn vào một ống dẫn tới tim. Đúng lúc đó, điện thoại reo vang, một bác sĩ của khoa não hỏi: “Các anh đang làm gì với bệnh nhân của tôi thế?”. Vị bác sĩ đang dao kéo trên bệnh nhân giật mình ngưng lại. Lúc đó ông mới biết mình bé cái lầm. Cuộc giải phẫu ngưng lại. Bà Joan Morris tai qua nạn khỏi, chỉ phải mang vết sẹo trên háng! Đó là những nhầm lẫn ngớ ngẩn. Còn có những lầm lẫn khác…thông minh hơn. Có thể kể ra: định bệnh sai; phương thức chữa trị không đạt được kết quả như dự trù; áp dụng cách trị liệu không hợp với bệnh nhân; cho thứ thuốc bệnh nhân bị dị ứng; cho thuốc quá liều lượng; dược phòng trao nhầm thuốc; đưa nhầm thức ăn cho bệnh nhân; nhân viên sơ sót trong khi chăm sóc bệnh nhân; không có sự giải thích rõ ràng cho bệnh nhân. Nhầm lẫn y tế gây ra những hậu quả khôn lường. Năm 1984, một nhóm nghiên cứu thuộc Đại Học Harvard do Giáo sư Lucian Leape cầm đầu đã đọc hồ sơ bệnh lý của 30 ngàn bệnh nhân được chọn một cách ngẫu nhiên trong 51 bệnh viện tại tiểu bang New York và đi đến kết luận có 3,7% bệnh nhân bị thương tích vì nhầm lẫn y tế. Một phần ba là do cẩu thả trong khi điều trị và 70% là do lỗi lầm của các nhân viên y tế bao gồm bác sĩ, dược sĩ, chuyên viên và y tá. Dựa theo kết quả của bản nghiên cứu này, Viện Y Khoa (Institute of Medicine), trực thuộc Hàn Lâm Khoa Học Quốc Gia Mỹ (National Academy of Sciences, USA), phỏng đoán rằng trên toàn nước Mỹ, hàng năm có khoảng 100 ngàn người bị thiệt mạng vì những lỗi lầm liên quan tới điều trị trong bệnh viện. Không riêng gì tại Mỹ, tại các nước Âu Châu hay Úc châu cũng nhầm lẫn như điên. Trong một cuộc nghiên cứu trên 14 ngàn hồ sơ bệnh lý tại Úc vào năm 1995, do Đại Học Newcastle thực hiện, người ta đã tìm
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
101
102 ra có tới 8% bị thương tật vì nhầm lẫn y tế. Tỷ lệ này còn cao hơn tỷ lệ 3,7% tại Mỹ. Trong số 8% nhầm lẫn này, một nửa là do nhầm lẫn trong chẩn đoán, điều trị và giải phẫu, tức là những nguyên nhân có thể tránh được. Trong những nhầm lẫn xảy ra trong bệnh viện thì phòng mổ là nơi xảy ra thường xuyên nhất. Theo nghiên cứu của Giáo sư Lucian Leape, thuộc Đại Học Harvard và Bác sĩ Wilson ở Úc , từ 40% đến 50% nhầm lẫn là ở phòng giải phẫu. Điều này chúng ta không lấy làm lạ vì lúc bị giải phẫu là lúc tính mạng con người có độ lâm nguy cao nhất. Chuyện banh da xẻ thịt là chuyện trầm trọng. Vậy mà tại Mỹ có khoảng 20 triệu người phải giao du với phòng giải phẫu mỗi năm. Cứ nghĩ tới chuyện nằm bất động phó mặc mọi chuyện cho những bàn tay dao kéo đã thấy đổ mồ hôi. Vậy nên nếu tránh được thì nên tránh. Nói như chuyện khôi hài! Khi cần mổ là nằm ình ra chứ tránh chi nổi. Không hẳn vậy. Theo các nhà chuyên môn thì chúng ta chỉ vào phòng mổ sau khi không còn cách nào khác. Muốn biết có thiệt cần thiết chui vào nơi ít vui này hay không, chúng ta phải tham khảo ý kiến của nhiều vị chuyên môn khác nhau. Chuyện này người ta làm hà rầm đến nỗi đã thành tên. Đó là second opinion, ý kiến thứ hai. Chúng ta hãy nghe một nhà chuyên môn, Bác sĩ Nguyễn Ý Đức, khuyên: “Một điểm quan trọng trước khi quyết định giải phẫu, là phải nắm vững các vấn đề. Nếu vẫn chưa đả thông thì lấy ý kiến thứ hai, thứ ba. Đó là Second Opinion. Second Opinion là để mình hiểu rõ bệnh tình của mình hơn trước khi quyết định. Đây là một quyền của ta và các bác sĩ cũng khuyến khích bệnh nhân sử dụng. Đừng ngần ngại, sợ mích lòng “Ông Bà Thầy từ trước tới giờ vẫn tốt và thực thà với mình. Tin nhau là quý”. Có thể xin thầy thuốc giới thiệu cho một bác sĩ chuyên khoa khác hoặc hỏi bạn
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Nếu bạn có thể đọc đúng hướng của các ngón tay trong hình trong vòng dưới 30 giây thì xin chúc mừng, khả năng phân biệt trái – phải của bạn hoàn toàn bình thường
bè, nhân viên y tế giúp tìm người chuyên môn, kinh nghiệm về giải phẫu của mình, để xin thêm ý kiến. Second opinion có thể không khác mấy với ý kiến ban đầu, nhưng sẽ làm mình yên tâm hơn. Medicare và hầu hết các bảo hiểm sức khỏe đều đồng ý trả y phí cho việc tham khảo thêm này. Vâng, vì lòng người đôi khi cũng không trong sáng. Một số môn đệ Hoa Đà, Hippocrates đặt lợi nhuận trên lợi ích điều trị, cảm nghĩ cá nhân trên luận cứ y khoa học. Thống kê đã nêu ra các giải phẫu không vì mục đích điều trị thường thấy nhất là cắt bỏ tử cung và túi mật, by pass động mạch tim. Thầy thuốc nói nghẹt bốn năm mạch máu trên tim, mà mình chẳng thấy triệu chứng gì, nên còn do dự. Nhưng “không mổ thì tiêu tùng đấy nhé”. Thế là nhắm mắt lên bàn, hít thở thuốc mê, tỉnh dậy trả bill…Dân gian mình vẫn thường nói “Phúc chủ , Lộc thầy”. Ngoài kinh nghiệm chuyên môn trị bệnh, người thầy thuốc cũng nhờ cái âm đức tốt của bệnh nhân để giúp mình được tiếng là mát tay, chữa khỏi. Không kể những trự lang băm, bịp bợm, người thầy thuốc vốn vẫn được coi trọng “Lương y như từ mẫu”. Tương quan thầy thuốc bệnh nhân vốn bao dung, thông cảm. Những sơ sót đa số đều là vô tình. Những lời chân thành xin lỗi, những hành động cải thiện, đều đưa tới “xính xái”. Ngày nay, tương quan này thường bị chi phối của nhóm
tài phiệt, thương mại. Thầy thuốc bị giới hạn trong việc trị bệnh. Bệnh nhân bị hạn chế quyền được chăm sóc y tế. Lương y trở thành người cung cấp dịch vụ, bệnh nhân là người tiếp nhận. Tương quan trở nên lỏng lẻo, sòng phẳng, đôi khi căng thẳng. Vì sơ hở từ phía này hoặc phía kia là đáo tụng đình, làm giầu cho nhóm mưu mẹo, nhiều pháp lý. Nhầm lẫn y tế là một sự thực. Nhầm lẫn đưa tới thiệt hại cho cả bệnh nhân lẫn giới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Chữa lợn lành hóa lợn què. Bệnh nhân trở thành nạn nhân. Theo nhiều giới chức có thẩm quyền, 68% các nhầm lẫn đều có thể tránh được. Nếu giới cung cấp dịch vụ chấn chỉnh nghiệp vụ của mình. Và nếu người bệnh tích cực hợp tác. Để đôi bên giữ được mối giao hảo tốt đẹp”. Khi mối giao hảo không tốt đẹp như ý muốn thì đáo tụng đình, bệnh nhân lôi thày thuốc hoặc bệnh viện ra tòa. Nhưng thường rất khó khăn khi lấy quyết định này. Chuyện giải phẫu là chuyện phức tạp, kiến thức y khoa của gia đình bệnh nhân lại mỏng manh, biết kiện có ăn thua chi hay chỉ tổ tốn thêm tiền thuê luật sư. Thành ra chuyện kiện tụng là chuyện hi hữu. Bà bạn tôi, ngay tại Montreal, bị mổ cục bướu trong não. Ca mổ thành công. Nhưng khi ra phòng hậu giải phẫu, bị bỏ lơ, chẳng y tá hay bác sĩ nào thăm hỏi, biến chứng xảy ra. Khi biết được thì
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
103
104 đã quá muộn. Đáng lẽ trở lại thành người bình thường, bà đã trở thành handicap lê lết khó khăn trong cuộc sống. “Tôi giờ chỉ muốn chết! Sống như thế này thì sống làm chi!”. Hỏi tới chuyện kiện tụng, cả nhà đều lắc đầu. Chắc như con kiến kiện củ khoai thôi! Chuyện rút lui như gia đình bà bạn tôi cũng là chuyện phổ biến, trong giới người Việt chúng ta cũng như người bản xứ. Nó có một cái tên đàng hoàng: culture of silence, “văn hóa im lặng”! Một công ty tư vấn vừa được Bác sĩ Roger Hodkinson ở Edmonton, Canada, thành lập để xóa bỏ thứ văn hóa cam chịu này. Đó là công ty Malpractice Check. Với một lệ phí vừa phải là 350 đô, công ty sẽ điều tra, phỏng vấn coi xem có sự nhầm lẫn trong ca điều trị không. Nếu câu trả lời là có, khách hàng sẽ trả thêm 700 đô để nhận một hồ sơ y khoa chi tiết. Sau đó sẽ thuê luật sư kiện ra tòa. Kiện như vậy sẽ có nhiều cơ may thắng hơn. Công ty hoạt động trên khắp thế giới. Tuy luật lệ mỗi nước mỗi khác nhưng những nguyên tắc y khoa thường giống nhau. Bác sĩ Roger Hodkinson nói: “Nếu có một văn hóa im lặng, thứ mà tôi có kinh nghiệm trong khi hành nghề, thì những bệnh nhân nghèo có rất ít cơ hội cầu cứu để xác định chuyện gì đã xảy ra. Họ bị bỏ rơi trong thắc mắc. Những gì chúng tôi cố gắng làm là bịt lỗ hổng này bằng một phương cách hữu hiệu với một số tiền phải chăng”. Nhầm lẫn là bản chất của con người, nhất là những người phải làm việc trong một tình thế cấp bách và nhiều bất ngờ. Chúng ta nên thông cảm với các nhà giải phẫu. Nhưng người ta ước lượng có từ 50% tới 60% nhầm lẫn y tế có thể tránh được. Giải pháp nào để tránh? Câu trả lời là máy móc. Việc săn sóc sức khỏe ngày nay là “thực hành y tế” hơn là “khoa học y tế”. Các bác sĩ định bệnh một phần bằng những lời kể của bệnh nhân, một phần bằng những triệu chứng
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
cùng những kinh nghiệm gặt hái được trong thời gian hành nghề và những bài học xưa cũ còn nhớ được từ hồi còn ngồi trong trường thuốc. Có một số bác sĩ yêu nghề thường tham dự những buổi conference về chuyên môn nên kiến thức được cập nhật vững vàng hơn. Người ta nói, chẳng biết có phải muốn giễu hay không, là ba ông bác sĩ khám một bệnh nhân sẽ có ba cách định bệnh và ba cách chữa chạy khác nhau! Không có một con người nào có thể sở hữu kiến thức và phân tích một cách rạch ròi cho bằng chiếc computer. Trong tương lai, computer sẽ làm tới 80% công việc mà bác sĩ làm bây giờ. Chúng sẽ lấn sân nhưng đồng thời tạo cơ hội cho bác sĩ có những quyết định nhanh chóng hơn, chính xác hơn. Kết quả là chúng ta cần ít bác sĩ hơn và bác sĩ có thêm thời gian chuyện trò, tạo thông cảm và an ủi bệnh nhân nhiều hơn. Phần “người” của bác sĩ và bệnh nhân được chú trọng hơn. Ngày nay người ta tự động hóa những công việc mà chúng ta tưởng chỉ có con người mới làm được. Phần lớn máy bay thương mại đã được điều khiển tự động bằng máy móc. Chiếc xe hơi không người lái của Google đã
nuốt 300 ngàn dặm đường mà không hề có một tai nạn nào cả. Tại sao kỹ thuật không thể tham dự vào việc tự động hóa việc định bệnh. Lấy thí dụ như bệnh tim mạch chẳng hạn. Ngày nay chúng ta chỉ cứu bệnh nhân sau khi họ đã bị nhồi máu cơ tim. Với computer bệnh nhân có thể được biết tình trạng tim trước và có những chăm sóc phòng ngừa trước khi bị ngất xỉu. Dĩ nhiên chúng ta chưa có những máy móc tinh xảo ngay từ bây giờ nhưng kỹ thuật của năm 2020 sẽ khác xa với những gì chúng ta có ngày hôm nay. Khác như chiếc điện thoại di động kềnh càng thô tháp của năm 1986 với chiếc iPhone bây giờ. Máy móc cũng như con người, phải khởi đi từ những bước chập chững mới tới thời chạy nhảy được. Ngày chúng ta được robot khám bệnh sẽ không xa. Robot ngày nay đã làm được khá nhiều trò. Thêm trò khám bệnh nữa chắc chẳng khó. Nghĩ tới lúc được khám bởi những robot mỹ miều, mềm mại như người thật trong những quảng cáo của Nhật Bổn mà khoái ngang. Với các em robot dễ thương này, chắc chắn không có nhầm lẫn chi ráo! 11/2015
- SONG THAO
105
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Mỗi tuần một chuyện
Cộng đồng thế giới cần có một mặt trận đoàn kết chống IS Source Express, photo: C R Sasikumar
Từ Taliban đến Islamic State - Đỗ Quân tổng hợp
K
hông ít người nghĩ rằng Taliban, - USSR) xâm chiếm Afghanistan. là những chiến binh tham gia thánh al Qaeda và IS là một. Họ trông Thuở ấy, Hoa Kỳ và Nga vẫn còn chiến). Ngoài Mỹ, nhóm này còn được giống nhau thật, anh nào cũng chìm đắm trong cuộc Chiến tranh nhiều nước vũ trang và giúp đỡ, trong có râu, anh nào cũng có súng. Anh Lạnh. Màn xâm lăng A phú hãn của đó có Pakistan và Saudi Arabia. Năm nào cũng quá khích, cuồng tín, Nga khiến Mỹ khó chịu. Mỹ không 1989, dân quân A phú hãn đuổi được chống Tây phương, bài bác các tôn muốn thấy Nga kiểm soát vùng Trung quân Nga khỏi nước, gây cho USSR giáo khác, và ... ác, rất ác. Á, thế là Chú Sam bèn ủng hộ nhóm thiệt hại lớn về kinh tế, đây cũng là Thật ra thì ba nhóm Hồi giáo kháng chiến chống Nga ở đây, nhóm một trong các nhân tố dẫn đến sự sụp này có nhiều điểm khác nhau lắm. Mujahideen (tiếng Ả rập, có nghĩa đổ của Liên bang Sô viết sau này. Họ còn là kẻ thù của nhau, có lúc đánh nhau chí chết. Taliban là nhóm được thế giới bên ngoài khu vực Hồi giáo biết đến sớm nhất. Đây cũng là nhóm Hồi giáo cực đoan mang màu sắc quốc gia và có tầm hoạt động giới hạn nhất về địa lý. Taliban (còn được viết là Taleban) là nhóm Hồi giáo theo hệ phái Sunni được thành lập và lãnh đạo bởi ông đạo Mullah Mohammed Omar, cầm quyền ở Afghanistan từ năm 1996 đến năm 2001. nhân độc ác và nguy hiểm nhất trong lịch sử (thời trẻ thơ) TalibanNhững được hình thành vật vào thập niên 70 củaQúy thế kỷ trước, khi người độc giả có đoán được ai không?Dân xinquân xem câu trảđánh lờivằtrang 173 Taliban ở Kabul bắt giữ một người dân ăn cắp Nga (lúc đó còn là Liên bang Sô viết Photo: Emmanuel Dunand AFP
106
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Sau khi quân Nga cuốn gói, chính phủ trung ương của Afghanistan đổ, các nhóm mujahideen đánh nhau loạn lên để giành quyền kiểm soát đất nước. Một nhóm sinh viên học sinh Afghan thuộc bộ tộc Pashtun tỵ nạn ở Pakistan trở về nước ở chức lại và lãnh đạo một nhóm, xưng danh là Taliban (trong tiếng Pashto, Taliban viết là نابلاط, có nghĩa là “các học trò”). Dưới sự nối kết và hỗ trợ của quân đội và tình báo Pakistan, Taliban nhanh chóng kiểm soát phần lớn đất đai ở Afghanistan. Từ 1996 đến 2001, chính quyền Taliban cai trị phần lớn
Afghanistan bằng bàn tay sắt. Họ áp dụng một cách cứng nhắc luật Hồi giáo (shariah) với các tục lệ của bộ tộc Pashtun (pashtunwali) để trị dân. Sau vụ tấn công khủng bố của al Qaeda ngày 11/9/2001, Hoa Kỳ tuyên chiến với Taliban sau khi nhóm này - đang cầm quyền ở Afghanistan, không chịu trao Osama bin Laden cho Mỹ và đuổi al Qaeda ra khỏi Afghanistan. Tới lúc đó, người Mỹ mới nhận ra hạt giống mà họ đã gieo nay mọc lên cây độc. Sản phẩm của quân đội và tình báo Pakistan được Mỹ tài trợ bằng 3 tỷ Mỹ kim vũ khí và đạn được, nay đang đánh lại Hoa Kỳ. Nhìn chung, Taliban là thành phần Hồi giáo quá khích... “lành” nhất. Họ chỉ muốn được để yên mà cai trị dân Afghanistan theo kiểu của họ chứ không (hay chưa) muốn vươn tay ra bên ngoài. Taliban cũng có thể được coi là không phải khủng bố vì họ chỉ hà khắc với dân của họ. Thế nhưng Taliban lại là nhóm Hồi giáo bị uýnh bầm dập nhất bằng một lực lượng liên quân đông đảo nhất.
al-Qaeda Thiếu niên 14, 15 tuổi được Al Qaeda huấn luyện
Khu trại Abbottabad, Pakistan, nơi Osama bin Laden sống những ngày cuối đời Photo EPA
Vương quốc IS công bố ngày 29 tháng 6 năm 2014
Al-Qaeda (tiếng Ả rập ةدعاقلا, nghĩa là nền tảng hay căn cứ, còn được viết là Al-Qaida and hoặc Al-Qa’ida) là nhóm Hồi giáo được thành lập cuối năm 1988, sau cuộc hội ngộ của Osama bin Laden, Ayman al-Zawahiri và Sayyed Imam Al-Sharif (biệt danh Dr Fadl) ở Peshawar, Pakistan. Tiền của bin Laden, kinh nghiệm chiến đấu của Zawahiri, và nền tảng triết lý thánh chiến của AlSharif, đã tạo ra lực lượng khủng bố gây nhiều tang tóc trên thế giới, đặc biệt là ở Hoa Kỳ. Tổ chức này có mục đích đem tất cả các tay jihad trên thế giới về Afghanistan để huấn luyện, tạo mạng lưới và sau đó gửi trả lại các quốc gia để tổ chức các cuộc nổi dậy lật đổ các chính quyền bị họ cho là sa đọa và phản giáo để cuối cùng thành lập một nước Hồi giáo (caliphate) toàn cầu. Thế nhưng mục tiêu của al-Qaida dần chuyển từ các nước Hồi giáo sang các “kẻ thù ở xa” là Hoa Kỳ và các nước Tây phương , cho rằng nếu có được sự hỗ trợ của Tây phương các nước Hồi giáo sa đọa sẽ sụp đổ
Abu Bakr al-Baghdadi tự xưng là Caliph. Photo: AP
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
107
108 nhanh chóng, tạo điều kiện cho việc hình thành nhà nước Hồi giáo. Vụ tấn công 11 tháng 9 khiến Hoa Kỳ nổi giận, đánh thốc vào Afghanistan để hủy diệt Al-Qaida ở đó. Sau khi chính quyền Taliban đổ, bộ sậu trung ương của Ai Qaeda, gọi là Al-Qaida Central (AQC) chạy sang Pakistan và kết nối với các tổ chức khủng bố trên thế giới. Tháng 5 năm 2011, Usama bin Laden bị giết ở Abbottabad, Pakistan. Phó tướng của bin laden, Ayman al-Zawahiri, lên nắm quyền. Hiện nay, lực lượng Al-Qaida không còn mạnh như trước. Các tổ chức thành viên của Al Qaida trên toàn cầu có: Al Qaida ở Bán đảo Ả rập (Yemen), Al-Qaida ở Maghreb Hồi giáo (Mali/Algeria), Al-Qaida ở Nam Á (Pakistan), Jabhat al-Nusra (Syria), Al-Shabaab (Somalia). Nhóm Al-Qaida ở Iraq nay đã tách khỏi để trở thành Nhà nước Hồi giáo ở Iraq (Islamic State of Iraq, IS).
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Bản đồ khu vực IS chiếm và vùng IS có ảnh hưởng - 2015
Islamic State of Iraq and the Levant (ISIL)
IS (Islamic State, Nhà nước Hồi giáo) là nhóm Hồi giáo cuồng tín và quá khích nhất, cũng ác nhất. Từ IS nay đã đồng nghĩa với sự ác độc - từ chặt đầu, đóng đinh, ném đá, chôn sống, tàn sát đến thanh tẩy chủng tộc và tôn giáo. Nhóm Hồi giáo IS bao gồm những thành phần người Hồi giáo hệ phái Sunni đã hoạt động khá lâu ở Trung Đông nhưng chỉ mới gây sóng gió từ tháng 6 năm 2014, khi chiếm đóng một vùng đất khá lớn ở Syria và Iraq và tuyên bố vùng này là một “caliphate” - một vương quốc trị vì bởi một Caliph, vị kế tục của Tiên tri Mohammed, đại diện của Đấng Tối cao trên mặt đất. Islamic State of Iraq and the Levant, viết tắt lả ISIL, hoặc Islamic State of Iraq and al-Sham (ISIS), hay ngắn gọn là Islamic State (IS) bắt nguồn từ nhóm Islamic State of Iraq (ISI), thành viên của al-Qaida ở Iraq, họat động từ năm 2003.
IS chặt đầu nhà báo Mỹ James Steven Sotloff
Chẳng phải chỉ có IS, nhiều tổ chức jihad khác cũng tìm cách thành lập một vương quốc Hồi giáo mới, tuy nhiên ISIL là tổ chức đầu tiên thực sự làm chuyện này. Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lãnh của ISIL, còn tự xưng là Caliph. ISIL làm việc như một chính phủ, cũng thu thuế, cung cấp dịch vụ công cộng mặc dù chỉ trừ đánh giết người ra, mọi hoạt động khác đều dở ẹt. ISIL còn dự
Theo con số tình báo Hoa Kỳ đưa ra, lực lượng của IS hồi đầu năm 2015 có từ 20 đến 32,000 chiến binh. Con số này có tăng thêm với các chiến binh đến từ các nước. Chỉ riêng Anh quốc, hồi đầu năm 2105, Giám đốc Cảnh sát Cảnh sát London ước tính mỗi
định in tiền, ISIL có nhiều nét giống như Taliban, họ hết sức tàn bạo những con tin hoặc chiến binh địch bị bắt, thậm chí ngay cả với dân của họ và những người bị họ coi không phải là “Hồi giáo chân chính.” Trong nước, họ tìm ra nhiều cách khủng khiếp để xử tội, hành hình và khuyến khích việc hãm hiếp. Các nhóm thiểu số, như nhóm Yazidi bị buộc phải cải
tuần có 5 công dân Anh gia nhập IS. Tuy nhiên, cũng chắc chắn được rằng dù có bổ sung bằng những tân binh, con số này đã giảm nặng vì các cuộc oanh kích của Hoa Kỳ và đồng minh, gần đây hơn là của Nga.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
109
110 giáo nếu không sẽ bị giết. Những người Hồi giáo không thuộc hệ Sunni bị buộc phải cải sang hệ này hay bị trục xuất, hoặc sát hại. Ngay cả những người Hồi giáo hệ Sunni nhưng không cùng quan điểm về Hồi giáo như họ cũng bị trừng phạt hay bị giết.
IS nguy hiểm tới mức nào?
Câu hỏi thật... vô duyên. Cuộc tấn công mới đây vào thành phố Paris và vụ nổ bom trên chiếc máy
Yếu tố Hemingway Giáo sư Akbar Ahmed, trưởng khoa Hồi giáo học ở American University (Washington D.C.) trình bày trên mạng Huffington Post rằng có nhiều thanh niên Hồi giáo đi theo IS vì ảnh hưởng của cái được gọi là “the Hemingway factor”. “For Whom the Bell Tolls” (Chuông nguyện hồn ai) của văn hào Mỹ Ernest Hemingway là tác phẩm văn học nổi tiếng nhất kể về cuộc xung đột ở Tây Ban Nha hồi cuối thập niên 1930. Ngày đó, Hemingway và nhiều thanh niên Mỹ đã đến Tây Ban Nha để chiến đấu chống lại chính phủ phát xít Franco. Các chiến binh phe nổi dậy đã tiến hành một số hoạt động mà chúng ta đang thấy ở Trung Đông hiện nay - đánh bom tự sát, giết người bừa bãi, phá sập các cây cầu, và cả những hành vi bạo dâm. Ông Amed nói người Mỹ như Hemingway và người châu Âu như George Orwell đã được thôi thúc bởi ý tưởng chiến đấu bênh vực kẻ yếu, chiến đấu cho một “chính nghĩa”. Nay, nhiều người Hồi giáo ở châu Âu nhìn vào những gì Assad đã và đang làm ở Syria - hơn 200.000 người bị giết và hàng triệu và sự thờ ơ và bàng quan của phương Tây và mất niềm tin vào chính phủ của họ, chọn lựa tham gia IS. Đây không phải là lần đầu tiên yếu tố Hemingway đã được nhìn thấy những người Hồi giáo châu Âu. Trong những năm 1980, nhiều người từ Âu châu đã đến Afghanistan để chiến đấu chống lại Liên Xô...
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
bay dân dụng của Nga cùng những phản ứng của các nước phương Tây cho thấy IS thật sự nguy hiểm. Nhưng họ còn đáng lo hơn nữa kìa, vì chẳng phải chỉ có đánh chiếm đất đai ở Trung đông và tấn công khủng bố ở Âu châu và Mỹ châu. Tham vọng của IS là đem thật nhiều người Hồi giáo trên toàn thế giới về vùng đất mà họ kiểm soát để trước hết, đóng góp vào công cuộc xây dựng, bảo vệ cái vương quốc mới này rồi sau đó bành trướng ra khắp các quốc gia theo Hồi giáo. Và tham vọng lớn hơn, mục tiêu tối hậu của IS là một thế giới hoàn toàn Hồi giáo hệ phái của họ. Để đạt được mục tiêu này, các chiến binh của IS sẽ cải giáo hay tận diệt những tín đồ Hồi giáo các hệ phái khác - mà họ gọi là những kẻ bội giáo - the apostates, tín đồ của các tôn giáo khác, the infidels hay kafir. Với lực lượng hiện nay của IS, mục tiêu này rõ ràng còn là rất xa vời, nhưng có thể không phải là không tưởng. Từ ngày nổi lên đến nay, IS vừa ra sức chiêu mộ thêm chiến binh và giành thêm đất, vừa tiến hành các màn khủng bố để gây sự sợ hãi cho Tây phương. Các màn khủng bố này, gồm bắt cóc, xử tử con tin bằng các hình thức dã man, tấn công tự sát ... cũng đồng thời là những màn tuyên truyền cho hào quang của các chiến binh jihad
nhằm mục đích chiêu dụ thêm chiến binh. Giáo sư Hassan Hassan, một nhà nghiên cứu của chương trình Middle East and North Africa Programme (Viện nghiên cứu quốc tế Chatham House, London), cũng là đồng tác giả của quyển “ISIS: Inside the Army of Terror” viết trên tờ The Independence (Anh quốc), “Nhóm này là bọn bành trướng và khi giành được thêm nhiều đất hơn sẽ phát triển mạnh hơn. Giới hạn của họ sẽ là vô tận nếu họ không bị cầm chân ở vùng đất của họ và sau đó thu hẹp lại. Ý thức hệ của nhóm này đã lan ra toàn cầu và truyền cảm hứng cho những kẻ có đầu óc như họ trên toàn thế giới.” Báo Sunday Express của Anh hôm 18/11 đưa tin ISIS đã thành công trong việc tung hàng ngàn tên khủng bố trà trộn vào trong số di dân và tỵ nạn từ Syria, Iraq và Phi châu đổ vào Âu châu. Tờ báo này dẫn nguồn trang mạng Buzzfeed nói chính một thành viên ISIS đã tiết lộ điều này. Lộ trình được sử dụng là con đường của di dân và tỵ nạn, băng qua biên giới Thổ Nhĩ Kỳ và sau đó bằng tàu, thuyền để vào Hy Lạp để rồi tỏa đi khắp Âu châu. Con số mà tên này khoe ra là “hơn 4,000 tay súng nay đã ở trong tình trạng sẵn sàng trên tất cả các nước thuộc EU.” Ghê rợn hơn, tên này còn cho
Thành viên IS ở Syria khoe có hơn 4,000 chiến binh ISIS đã lọt vào EU
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
111
112
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hình ảnh những chiến binh do IS khoe ra để hăm dọa thế giới
Bìa tờ Dabiq, tạp chí tuyên truyền của IS
hay đây mới chỉ là phần mở đầu của một kế hoạch lớn hơn để tiến hành các cuộc tấn công vào phương Tây để trả thù các cuộc oanh kích của lực lượng do Hoa Kỳ dẫn đầu.
Những tay súng thánh chiến ngay trong lòng Âu châu
Thế nhưng nguy hiểm thực sự và trước mắt mà các nước Âu châu đang phải đương đầu không phải là các tên khủng bố mới nhập cư đó mà chính là những con ong đang nằm trong tay áo của họ. Học giả Farah Pandith của Học viện Chính trị ở Đại học Harvard, người từng là Đại diện Đặc biệt của Các Cộng đồng Hồi giáo ở Bộ Ngoại giao Mỹ, một chuyên gia về Hồi giáo, nói rằng những kẻ có thể “có đầu óc như họ trên toàn thế giới” đó là “những người dưới 30 tuổi”, hiện chiếm 62 phần trăm của 1.6 tỷ người Hồi giáo trên toàn thế giới, để cảnh báo “ta cần hiểu rằng sự đe dọa không chỉ là Isis mà còn là khối người sẽ bị ảnh hưởng, và những đạo quân ảo sẽ tồn tại lâu dài sau khi Isis không còn nữa.” Một con số không nhỏ trong số khối người trẻ dưới 30 tuổi này hiện đang sống ở những cộng đồng Hồi giáo nghèo khó, bị kỳ thị, không có lối ngoi lên, ở Âu châu. Những thanh niên này là con em
của những gia đình di dân trước đây. Họ lớn lên thiếu học vấn, không hội nhập triệt để được vào dòng chính vì là người nhập cư và Hồi giáo. Họ khó kiếm việc làm vì thiếu học vấn, ngôn ngữ, và bị khinh rẻ vì màu da - đến ngay cả các sắc dân nhập cư khác cũng coi thường họ, như kiểu người Việt gọi họ là “Rệp”. Trong lúc đó, họ cũng không hoàn toàn là thành viên của cộng đồng Hồi giáo vì không thể hiểu nổi hay nói chuyện nổi với cha mẹ, với các bậc trưởng thượng. IS đem lại cho các thanh thiếu niên này một hình ảnh hiên ngang, hào hùng, dũng cảm coi cái chết tựa lông hồng của những kẻ tử đạo (và phần thưởng 72 trinh nữ đang chờ ở trển cùng các phụ nữ đang cúi đầu tuân phục trong caliphate hiện nay).
Cuồng vọng của những kẻ đi tìm cái chết
Sự nguy hiểm của IS còn tăng thêm với cách tin tưởng vào sứ mạng tôn giáo của họ. Như đã nói, không phải mọi người theo đạo Hồi đều diễn giải và tin tưởng vào những gì trong kinh Koran và lời giảng của Tiên tri Mohammed như nhau. Phe IS - hệ phái Sunni, chú trọng nhiều đến chi tiết về ngày tận thế và đây là sự khác biệt lớn lao nhất giữa IS và các nhóm Hồi giáo khác. IS tin, và tuyên truyền rằng chỉ
có tất cả vị 12 caliph chính thống, và thủ lãnh hiện tại của IS, Baghdadi là vị thứ 8; rằng các đạo quân của La Mã (Cơ đốc giáo) sẽ tập họp lại để chiến đấu với các đạo quân Hồi giáo ở miền bắc Syria; để rồi trận chiến cuối cùng giữa Islam và những kẻ chống lại Tiên tri sẽ diễn ra ở Jerusalem. Cái thành phố ở miền bắc Syria mà IS cho là nơi quân La Mã sẽ đóng trại chính là thành phố Dabiq, gần Aleppo của Syria. Các đạo quân Hồi giáo sẽ tấn công ở đây, và Dabiq sẽ là trận Waterloo của phe La Mã. Sau khi chiếm được Dabiq, IS đợi để đánh bại kẻ thù khi chúng đến thành phố đó. Chiến thắng này của IS cũng là màn mở đầu cho ngày tận thế. Trong video cuộc hành hình nhân viên cứu trợ người Mỹ Peter (Abdul Rahman) Kassig mà IS tung ra hồi tháng 11 năm 2014 - được quay tại Dabiq, người xem đã quá bị ấn tượng với hình ảnh chặt đầu ghê rợn mà không để ý đến lời nói của tên đao phủ bịt mặt. “Chúng ta đang chôn tên thập tự quân Mỹ đầu tiên ở in Dabiq, và đang nức lòng chờ đợi phần còn lại của các đạo binh của các ngươi đến.” Quả thật chẳng còn gì nguy hiểm hơn là phải đương đầu với những kẻ cuồng tín đi tìm cái chết và ngày tận thế.
- Đỗ Quân tổng hợp
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
113
114
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Chuyện phiếm Canada
TỔ CHIM YẾN - Trà Lũ
T
hứ Bảy đầu tháng vừa qua, phe liền ông làng An Lạc chúng tôi theo thói quen đã đi bộ nửa giờ rồi vào quán Starbucks uống cà phê, xem báo cọp cùng bàn luận thiên hạ sự. Mọi khi nơi xem TV và đọc báo rất yên lặng dù đông người, nhưng lần này, lạ lùng thay, phe da trắng rất ồn ào. Chúng tôi lắng nghe một lúc thì biết tại sao họ ồn ào. À, tại tuần vừa qua thế giới nhiều chuyện quá. Thứ nhất là dân Hồi giáo từ Syria tràn ngập Âu Châu. Âu Châu cầu cứu, Canada hứa nhận 25.000 người. Tân chính quyền vừa lên còn hứa nhận thêm nữa.Vừa hứa xong thì biến cố Hồi giáo quá khích khủng bố bùng lên ở Paris. Thế là ngọn lửa hứa giúp dân tỵ nạn Syria xẹp xuống. Dân Canada yêu cầu chính phủ xét lại việc này. Chớ rước các của nợ này vào rồi sẽ mang họa về sau. Một ông kể việc có nhóm Hồi Giáo yêu cầu chính phủ dịch lời quốc ca Canada ra tiếng Ả rập để họ hát quốc ca Canada bằng tiếng Ả rập, nghe có tức và buồn cười không. Cũng như đầu năm nay có nhóm phụ huynh Hồi giáo yêu cầu quán ăn trong các trường không được dùng thit heo vì con heo là giống dơ bẩn xúc phạm tới Hồi Giáo, nghe có giận không. Một bà xồn xồn nghe xong mấy việc này liền to tiếng: Tụi bay hát hay không hát, ăn hay không ăn, hãy cút khỏi Canada ngay! Ông tân thủ tướng Trudeau đâu, ông không phải nịnh và sợ chúng nó, hãy bắt chước bà thủ tướng Anh và Tân Tây Lan, đuổi chúng đi cho khuất mắt. Có lẽ chúng ta phải bắt chước lập luận của Tổng Thống Obama khi nói về Biển Đông là chúng ta đừng
để Tàu Cộng làm ra luật biển rồi bắt chúng ta theo, mà chúng ta hãy làm ra luật biển để mọi người cùng theo. Cũng thế, chúng ta hãy làm ra luật Canada và bắt nhóm Hồi giáo theo chứ không để bọn chúng bắt chúng ta theo luật của chúng. Chà, các cụ đã thấy dân Canada nổi nóng chưa. Miệng thì nói dữ như vậy nhưng trong bụng thì đa số người Canada chỉ sợ bọn quá khích Hồi Giáo sẽ nổ bom ở đây. Tôi biết các cơ quan an ninh đang làm việc ráo riết để phòng ngừa. Bây giờ nước Nga cũng nhảy vào việc chống ISIS. Tổng thống Nga Putin vừa nói một câu rất hay : ‘Việc phán xét quân ISIS là việc của Chúa, còn việc đưa quân ISIS về cho Chúa xử là việc của tôi’. Xong tuần cà phê thì ông ODP cười hà hà rồi bảo: Thôi nha, thôi nói chuyện Hồi Giáo với chuyện bắn súng ở Paris nha, ngộp thở lắm rồi. Bây giờ tôi xin nói chuyện khác xin bàn chuyện về cà phê nha. Và ông vào đề ngay: Chỉ có người VN mình là biết uống cà phê, biết đặt tên
cho từng loại cà phê. Nào cà phê Đà lạt, nào cà phê Ban Mê Thuột, nào cà phê cứt chồn, bây giờ mới có thêm cà phê cứt voi. Hôm qua tôi nói về cái gốc cà phê cứt chồn và cứt voi cho mấy đứa cháu nghe thì đứa nào cũng vừa bịt miệng vừa bịt mũi rồi chạy. Mà cũng kỳ ha. Sao lại đi tìm cái đó trong đống phế thải của con chồn con voi mà uống. Quả là kỳ và cầu kỳ, phải không các cụ. Anh John nói nhỏ: Xin các bác chớ kể chuyện này cho nhóm da trắng nghe nha. Họ mà biết chuyện này rồi chuyền tai nhau thì phe ta bị hiểu lầm to đó nha. Và anh John xin chấm dứt chuyện gốc cà phê cứt chồn cứt voi rồi mời mọi người đứng lên đi bộ tiếp. Anh bảo sáng nay phe chúng ta mới đi bộ nửa giờ, chúng ta còn thiếu nửa giờ nữa mới đủ một giờ theo đúng thói quen từ trước đến nay. Và anh kéo phe các nhà quân tử chúng tôi đi bộ ra công viên High Park. Ôi chao, nào ngờ Toronto có rừng thu đẹp thế này. Không phải rừng lá vàng mà là rừng muôn sắc.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
115
116 Anh John cho biết đây là cái công viên lớn nhất của thành phố Toronto. Mùa xuân thì thiên hạ tới đây xem rừng hoa anh đào, mùa hè thiên hạ tới dây vừa bơi thuyền vừa câu cá ở những mảng hồ cuối công viên, mùa thu thì ngắm rừng thu muôn màu, mùa đông những ai muốn lấy hứng làm thơ xin mời vào công viên xem các dạng tuyết đóng băng. Và nhóm chúng tôi đã bị rừng thu cuốn hút. Ban đầu định đi có nửa giờ thế mà không ngờ các nhà quân tử đã đi hơn một giờ. Đâu phải chỉ mình nhóm chúng tôi đi ngắm rừng thu, công viên lớn này sáng nay đầy du khách ngoại quốc. Tôi biết họ từ ngoại quốc vì họ nghe tiếng rừng thu của Canada đẹp nhất thế giới nên đang dồn về đây. Cứ xem ai cũng cầm máy ảnh chụp lia lịa là biết dân ngoại quốc liền. Về tới nhà cụ Chánh để ăn trưa, phe liền ông chúng tôi đã bị phe các bà la về tội không đúng giờ. Biết cãi làm sao bây giờ, bèn nhận tội, đấm ngực ăn năn. Hôm nay chúng tôi được ăn món Bún Riêu Bắc Kỳ. Tôi phải nói rõ là theo cái bếp Bắc Kỳ của Cụ B.95. Người xướng xuất bữa nay là Chị Ba Biên Hòa. Chị bảo Cụ chẳng còn sống bao lâu nữa nên phải nhân dịp này xin cụ trối lại cho con cháu tất cả cái tinh hoa của bếp Bắc Kỳ. Cụ đứng chỉ huy còn người đứng làm, vừa làm vừa học là Chị Ba và hai cô Huế. Người vừa ăn vừa gật gù khen hương vị chính thống là cụ Chánh. Cụ B.95 được mọi người vỗ tay khen món bún riêu Bắc Kỳ thì cụ thích lắm. Cụ bảo món này là món nhà quê mà, dễ làm nhất. Tôi hỏi Chị Ba bài vừa học được như thế nào thì Chị Ba cười xòa : Vừa rẻ vừa dễ vừa ngon. Mua cua về, bóc ra để lấy gạch còn thịt cua thì giã rồi lọc rồi bỏ vào nồi nêm mắm nêm muối. Canh sôi thì thịt cua nổi lên ta vớt lấy thịt này trộn với gạch cua rồi xào với cà chua, đó là món riêu cua. Canh sôi mấy xấp nữa là xong. Bỏ bún vào bát, rồi chan canh, rồi múc riêu cua, rồi rau muống chẻ, rồi hoa chuối thái mỏng, rồi rau răm, rồi rau kinh giới. Tô bún đã xong, mời các bác xơi. Nếu nhạt thì cho thêm chút mắm tôm nha. Vừa ăn vừa thổi mới ngon. Anh John nhậu những hai tô, xong rồi anh mới nói : Ăn
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
bún theo lối Bắc Kỳ này mới ngon, chứ ăn theo lối Nam Kỳ của bà xã tôi thì còn cho thêm đậu phụ chiên và tiết heo, bát canh riêu cua mà nó hóa ra riêu hầm bà lằng… Anh John đang thao thao thì Chị Ba từ bếp bước ra làm anh khựng lại, không dám chê món bún của vợ nữa. Để cứu nguy cho bạn, ông ODP bèn chuyển hướng, từ hướng nồi bún riêu ra hướng câu đố. Anh đố mọi người 3 cặp số 11 viết liền nhau chỉ cái gì. Cả làng ai cũng ngơ ngác, câu đố gì nghe kỳ cục quá. Ông ODP cười rồi bảo: Ban đầu tôi đọc thấy trên báo họ viết thế này ‘11-11-11’ tôi cũng ngỡ ngàng. Rồi xem xuống dưới mới thấy 6 con số 1 này hay. Đó là tín hiệu báo ngày lễ Chiến Sĩ Trận Vong, ở đây gọi là Remembrance Day. Ý là thế này: lúc 11 giờ trưa ngày 11 tháng 11 thì tất cả chúng ta trên toàn quốc hãy ngưng lại một phút để cùng nhau tưởng nhớ tới các chiến sĩ đã nằm xuống vì đại nghĩa. Nghe đến đây thì dân làng à lên một tiếng lớn. A, bây giờ thì cả làng đã hiểu ý nghĩa câu đố, vì cả tuần nay tại các ngã tư, nhiều ông già bận quân phục đứng cài hoa poppy đỏ cho mọi người. Ai được cài hoa cũng bỏ một hai đồng bạc vào cái hộp giấy ông đem theo, tiền này giúp các cựu chiến binh. Đây là một truyền thống đã có lâu đời ở Canada. Anh John cho biết lễ này đi với hoa poppy, tiếng Việt gọi là hoa anh túc, có gốc từ thời đệ nhất thế chiến. Năm 1915 trung tá y sĩ John Alexander McCrae nhìn thấy xác binh sĩ đồng minh nằm la liệt tại cánh đồng hoa poppy ở cánh đồng Flankers bên Thụy Sĩ giáp biên giới Pháp, máu đỏ lai láng của chiến binh lẫn với màu đỏ hoa poppy khiến ông cảm động nên ông đã viết ra bài thơ ‘In Flanders Fields’. Bài thơ này ông chỉ làm trong 7 phút và đã nổi tiếng ngay. Chính quyền Canada đã dùng 4 câu thơ đầu in trên tờ giấy bạc 10 đồng, với tiêu đề “N’oublions jamais / Chúng ta chớ bao giờ quên…” Việc này làm tôi nhớ tới công trình xây đài tưởng niệm đang thực hiện tại thủ đô Canada. Đó là đài tưởng niệm 100 triệu nạn nhân của CS trên khắp thế giới. 100 triệu nha, trong đó có mấy chục triệu bên Nga, bên Tàu, và bên VN hình như hơn 5 triệu. Không biết các ông CSVN đọc tới con số này có giật mình không. Các ông bán rừng bán biển bán đất mà tiền nhân đã dày công bảo vệ để các ông có khí giới đem về giết chính anh em đồng bào mình. Nghe đến đây thì ông ODP lên tiếng ngay. Ông bảo cả làng phải cho ông được nói chút xíu về cái tội của CSVN. Rằng nhà báo Bùi Tín, một cán bộ CS hạng nặng có 44 tuổi đảng đã mở mắt, hiện ở Paris, vừa viết một lá thư ngỏ gửi các bạn CS ngày xưa chưa chịu mở mắt, giục các bạn này hãy can đảm đứng lên. Lá thư dài đầy chất thuyết phục, rất hay. Ông trích dẫn lời hai nhân chứng đã từng giao tiếp với Cụ Hồ. Một là Trần Đĩnh đã từng sống bên cụ Hồ trong thời gian cải cách ruộng đất. Trần Đĩnh viết về việc giết bà Năm Cát Hanh Long, một ân nhân lớn của
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
117
118 CSVN, rằng ngoài miệng thì Cụ Hồ bênh, nhưng trong bụng thì Cụ bảo giết. Cụ đã viết bản án, cụ đã hóa trang đi xem xử bắn bà Hanh Long. Nhân chứng thứ hai là triết gia Trần Đức Thảo. Cụ Thảo cho biết cụ đã gặp Hồ Chí Minh, đã quan sát và nghiên cứu kỹ về tư tưởng, hành vi, đạo đức của ông Hồ và đã đi đến kết luận vững chắc rằng ông Hồ là một con người muôn mặt, lắm mưu mô, nhiều tham vọng quyền lực, nhiều bí hiểm, lắm tên nhiều họ, ẩn hiện khôn lường, lắm vợ nhiều con, rất phức tạp, là một Tào tháo của muôn đời. Cụ Trần Dức Thảo bảo CS kêu gọi cả nước học tập đạo đức HCM, vậy là muốn biến cả nước thành Tào Tháo hết cả ư ? Xin tổ tiên phù hộ cho chúng con. CSVN bây giờ còn thua cả chính quyền quân phiệt Miến Điện. Chúng hèn với giặc, ác với dân. Nơi đâu có CS nơi đó là địa ngục trần gian cho nhân dân còn bọn chúng thì nơi đó lại là thiên đàng vì chúng được hưởng thụ đầy đủ mọi thú vui trần thế do tham ô và bóc lột người dân đến tận cùng. Xin tổ tiên sớm cho xuất hiện một vị cứu tinh tầm cỡ như Yeltsin hay Gorbachev bên Nga. Hôm nay ông ODP hùng hồn một cách lạ. Ông bảo nói về CSVN là chạm tới mạch điện của ông. Ông xin nói thêm về triết gia Trần Đức Thảo. Thập niên 1950, triết gia Thảo là một ngôi sao sáng trong nền văn học Pháp. Đó là thời chủ thuyết Hiện Sinh của Jean Paul Sartre bao trùm. Triết gia Trần Đức Thảo là người đã công khai tranh cãi với Sartre về thuyết hiện sinh, và nhiều người cho rằng Ông Thảo đã thắng Sartre. Thế mà, trời ơi, thế gian có 100 điều khôn, ông Thảo có 99 điều khôn mà lại mắc vào một điều dại là đã ngây thơ tin vào lời đường mật của Hồ Chí Minh, đã theo Hồ Chí Minh về VN năm 1952, về để giúp nước. Ông và Luật sư Nguyễn Mạnh Tường cùng về. Về ít lâu rồi cả hai đều vỡ mộng, nhưng đã quá trễ. Hồ Chí Minh và nhóm chân tay đã trói hai ông và
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
hành hạ hai ông suốt đời vì hai ông không tuân lệnh chúng. Bởi vậy cụ Trần Đức Thảo gọi Hồ Chí Minh là Tào Tháo thì đúng vô cùng. Ông ODP còn đang định nói nữa nhưng chúng tôi ngăn lại, vì dân làng hễ nghe chuyện VC là ngáp và lắc đầu. Tôi xin chuyển đề để nói tiếp về chuyện mấy con số 11. Tại Toronto, cũng chínnh ngày 11 tháng 11 vừa qua, một nhóm thân hữu yêu nhạc đã tổ chức một buổi văn nghệ để vinh danh 4 nhạc sĩ Việt Nam đang cư ngụ tại Canada, đó là nhạc sĩ Phạm Mạnh Cương và Lê Dinh ở Montreal và nhạc sĩ Trường Sa và Phan Ni Tấn ở Toronto. Các cụ có yêu các bài nhạc của 4 nhạc sĩ này không. Cả làng tôi yêu hết. Buổi văn nghệ được tổ chức tại hội trường Isabel Bader thuộc Đại Học Toronto. Hội trường này mới xây nên rất đẹp và hiện đại. Âm thanh, ánh sáng, ghế ngồi, tất cả đều tuyệt vời. Khán giả kén chọn và rất trí thức. Khi 4 nhạc sĩ tài danh này xuất hiện trên sân khấu thì tiếng vỗ tay nổi vang lên không dứt. Mấy ca sĩ được mời hát đã trình diễn rất tuyệt vời. Nào có ai ngờ đất Canada, nhất là đất Toronto và Montreal nhiều nhân tài như vậy. Buổi trình diễn kéo dài 5 tiếng đồng hồ mà nhiều người còn muốn nghe nữa. Bốn nhạc sĩ tài danh này đã có ít nhất trên 50 năm viết nhạc. Khi ra về, Chị Ba Biên Hòa còn cố gặp ban tổ chức để yêu cầu có thêm những xuất hát như thế này trong tương lai. Chị bảo nó đầm ấm, dễ thương và trí thức cách gì ! Trong giờ giải lao giữa hai xuất hát, tôi được gặp lại một người bạn cũ. Ôi, mừng làm sao. Anh mới đi VN thăm mẹ già về. Tôi hỏi anh VN có cái gì lạ khác xưa không, anh nói ngay: thưa có, ngôn ngữ dưới thời CS này đang biến đổi, mà biến đổi theo chiều đi xuống. Cứ điệu này thì ít lâu nữa ta về VN phải có thông dịch viên. Tôi xin anh chứng cớ. Anh trả lời là báo chí hải ngoại đã có nhiều bài về hiện tượng này, nhưng trong số các từ ngữ mới mà báo chí
nói tới anh chưa gặp mấy chữ này. Chẳng hạn nha, chữ ‘lịch sự’ bây giờ nó mất nghĩa nguyên thủy chỉ cách ứng xử, mà bây giờ nó chỉ ‘tiền đút lót, hối lộ’, bây giờ nó là động từ. Ví dụ: Tao bán miếng đất được 1 ngàn cây sau khi ‘lịch sự’ mất hai trăm cây. Ở nhà, đơn vị tiền mua bán nhà đất bây giờ là cây vàng chứ không nói triệu nói tỷ nữa. À, nhân nói tới tiền thì bây giờ dân Hà Nội gọi là tiền tươi chứ không gọi là tiền mặt. Chẳng hạn chữ ‘tiền lùi’, chỉ tiền trả công, tiền lại quả, ví dụ : Nó trao 500 cây nhưng lùi cho 50 cây. Chẳng hạn chữ ‘đểu’, nghe chói tai mà ai cũng dùng, đểu là giả, chẳng hạn hàng đểu, rượu đểu, thuốc đểu… Tôi đem chuyện này kể cho anh John, anh mở sổ tay ra ghi chép ngay. Anh bảo mỗi ngày anh học thêm được bao nhiêu chữ mới, anh phải cập nhật kẻo mai này đi VN mà mình không hiểu thì ê mặt to. Anh ghi chép xong mấy chữ mới rồi khoe: Lần trước tôi khoe cả làng về sự giầu có của tiếng Việt, có những bài viết rất dài mà chữ đầu của mỗi tiếng đều giống như nhau, đại loại như ‘Bà Ba Bủng bán bánh bèo bên bờ biển, bướng ba bướng bỉnh bị bắt bỏ bót ba bốn bảy bận…’ Tôi đã sưu tầm được 3 bài dài toàn chữ T, chữ H, chữ B. Nay tôi mới tìm ra một sự lạ lùng này nữa là có bài chỉ toàn một dấu, như dấu sắc chẳng hạn. Bài tôi kiếm được là bài của nhà báo Đỗ Hùng ở VN. Ông Hùng này bị Bộ Thông Tin rút thẻ nhà báo vì dám xúc phạm tới Bác Hồ muôn vàn kính yêu. Đỗ Hùng chả sợ hãi gì cả, bèn đáp lại việc rút thẻ bằng một bài tung hô, toàn dấu sắc, Bài này rất dài, tôi chỉ xin chép sơ sơ ra đây vài dòng để quý cụ thấy cái tài của nhà báo tuổi trẻ tài cao Đỗ Hùng cũng như để thấy tiếng Việt của chúng ta đẹp muôn mầu. Bài dài hơn 1000 chữ, toàn dấu sắc, xin mời các cụ đọc vài dòng cho vui và đoán xem cái anh nhà báo vô phép vô tắc này viết về ai nha: … Bác Cáo gốc gác nước Hán, lúc trước sống dưới thuyết Các Mác,
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
119
120 trú hốc Pác Bó, đất Bắc. Bác khoác lác nói phét. Bác thích dép lốp, cách sống dối trá. Bác nói thế chứ lối Bác sống rất tốn kém. Lúc mới kháng chiến, các thứ thiếu thốn, cấp dưới đói khát sắp chết, Bác phán bác ghét nếp ghét bắp bác thích húp cháo, húp cháo sướng lắm… À, mà tôi còn quên một sự kiện nữa cũng liên hệ tới con số 11 tại Toronto. Tôi quên chưa nói tới buổi lễ vinh danh một ân nhân lớn của cộng đồng tỵ nạn chúng ta vào ngày 11 tháng 11 vừa qua. Đó là GS Howard Adelman. Ông gốc Do Thái. Năm 1978, sau biến cố Tàu Hải Hồng chở 2000 đồng bào tỵ nạn bị Hong Kong không cho lên bờ, ông đã kêu gọi cộng đồng Do Thái của ông đứng lên cứu người tỵ nạn VN. Ông lập ra một tổ chức có tên là ‘Đường giây cứu người tỵ nạn / Operation Lifeline’, và lời kêu gọi của ông và cộng dồng Do Thái như một ngọn lửa đã bùng lên khắp nước Canada. Chính quyền Canada ban đầu định nhận 5 ngàn rồi nâng lên 8 ngàn, và sau cùng thì theo chính sách ‘match up’ : tư nhân bảo lãnh bao nhiêu thì chính phủ sẽ bảo lãnh thêm bấy nhiêu. Hiện nay dân số người VN tại Canada vào khoảng 300.000 thì một phần ba là do công ơn của phong trào Operation Lifeline và GS Howard Adelman. Hội VOICE-Trịnh Hội, do trưởng nhóm Toronto là ông Đỗ Kỳ Anh đứng ra tổ chức buổi lễ này. Nơi tổ chức là một giáo đường Do Thái ở giữa thành phố Toronto. Số người tham dự một nửa là VN một nửa là Do Thái. Buổi lễ thật trang nghiêm và thân ái, đầy tình người. Chúng ta không quên ơn, một nghĩa cử đẹp qúa. Viết đến đây thì tôi chợt nhớ tới John Walton ( 1946-2005). Các cụ có biết ông này không. Ông là con trai của tỷ phú chủ nhân thương hiệu Walmart của nước Mỹ. Thập niên 1960 khi ông còn đang theo đại học thì biến cố Mậu Thân ở VN xảy ra. Qua các hệ thống truyền thông, ông thấy VC đã giết dân lành tàn ác dã man, nhất là ở Huế, nên ông đã bỏ học rồi đăng
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
lính. Ông xung phong vào ngành Mũ Xanh / Green Berets, và xin sang tham chiến tại VN. Ông lái máy bay, vừa chiến đấu vừa tản thương, những chuyến bay đầy nguy hiểm. Ông được tưởng thưởng rất nhiều huy chương. Sau khi Mỹ rút quân bỏ rơi VN, ông trở về Mỹ, tiếp nối nghề quản trị Walmart của cha và thừa hưởng một gia tài khổng lồ. Nói về quá khứ, ông John Walton vẫn cho rằng thời gian chiến đấu cho VNCH là thời gian đẹp nhất trong đời. Chúng tôi mong các bạn trẻ VN để tâm nghiên cứu về John Walton, viết thành sách để nhớ ơn một ân nhân của chúng ta nha. Bây giờ xin kể các cụ nghe buổi diễn hành của Santa Claus ở Toronto vào chủ nhât giữa tháng Mười Một. Đây là một buổi diễn hành truyền thống đã có lịch sử 110 năm. Ban đầu, năm 1905, đây chỉ là một cỗ xe giao hàng do ngựa kéo của công ty Eaton. Cỗ xe đi từ nhà ga xe lửa trung ương Union dưới phố chạy về cửa hảng Eaton trung ương, trên đó có ông già Santa Claus cỡi ngựa, tay rung chuông, tay vẫy vẫy, miệng nói Merry Chritamas. Thấy mọi người thích thú nên công ty Eaton chính thức đứng ra tổ chức và mời gọi mọi giới tham gia. Các giới đã đáp ứng nồng nhiệt. Các chú hề clowns được trẻ em yêu thích nhất. Ban đầu thì ông già cỡi ngựa, về sau ông già không cỡi ngựa thật nữa mà ngồi trên xe do một bầy 6 con tuần lộc kéo, tất cả đều làm bằng cây và được đặt trên một cỗ xe vận tải khổng lồ,
ông già Santa Claus ngồi cao chót vót, từ xa đã thấy ông già vừa vẫy tay vừa nói hô hô hô. Các trẻ em hai bên đường đều nhìn ông say đắm, chúng vẫn tin rằng ông từ miền bắc nước Canada, tức là miền bắc cực, về thành phố để phát quà cho các em. Em nào cũng tin rằng rồi mai đây, vào đêm Giáng Sinh, ông sẽ chui qua ống khói mà đem quà đến. Lộ trình xe ông đi qua, trước chỉ dài chút xíu mà bây giờ dài hàng chục cây số. Hầu như ai cũng đi phố để xem ông Santa Claus. Anh Mike người hàng xóm da trắng của tôi bảo rằng thấy ông già là một điềm hên cho cả năm. Hèn chi tôi thấy nhiều gia đình gồm nhiều thế hệ cùng đi dự cuộc rước này, ông bà thì dẫn cháu dẫn chắt, cha mẹ thì bồng con trên tay. Em bé nào mặt mũi cũng rạng rỡ, thấy ông già Noel tay vẫy vẫy thì bé nào mặt mũi cũng đờ ra vì sướng qúa. Theo báo chí thì số người ra đường gần 1 triệu. Nói gì đâu xa, cả làng An Lạc của tôi cũng di xem. Xuất hiện hàng đầu cuộc rước năm nay là ông đô trưởng John Tory, đi bên là ông cảnh sát trưởng Mark Saunders, và phia dưới là những ngôi sao thể thao Blue Jays, thần tượng của nhiều người. Đi bên các xe hoa và các ban nhạc là những chú hề, chú nào cùng đeo một túi kẹo nặng trên vai, đi đến đâu là phát kẹo đến đó. Vui ơi là vui. Cụ Chánh bảo cả làng: Chúng ta hãy đi để sống lại tuổi thơ mà chúng ta không có. Cuộc rước ông già Santa Claus kéo dài 4 tiếng đồng hồ. Sau đó là
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
121
122 mùa bán hàng Giáng sinh bắt đầu. Các cửa hàng đã chăng đèn kết hoa, đã mở nhạc Giáng Sinh, đang bắt đầu mời chào. Dân làng tôi sau khi xem diễn hành, xem các xe hoa, nghe các ban nhạc, xem thấy ông già Santa Claus, tuy không được bắt tay ông và được ông cho quà, nhưng ai nấy đã vui lắm rồi, đúng như lời cụ Chánh, đã được sống lại một mảng đời tuổi thơ, và như anh hàng xóm Mike đã nói, được thấy ông già Santa Claus là năm tới này sẽ hên lắm rồi, cho nên dân làng ai cũng hể hả. Hết cuộc rước thì mọi người đói bụng. Mệt như thế này thì ai còn sức mà làm bếp. Cụ Chánh tiên chỉ ra lệnh vào nhà hàng. Nghe có lý quá chứ. Ôi, đang mệt nhoài mà được ngồi xuống ghế để người khác phục vụ thì nào còn gì sung sướng bằng. Dân số làng tôi hôm nay đông lắm vì có thêm con thêm cháu mà. Chúng tôi chiếm những 3 bàn. Và mỗi bàn là một lứa tuổi. Mỗi bàn có một thực đơn khác nhau. Hai bàn kia thì đã có cha mẹ con nít lo. Bàn thứ ba là bàn của dân làng đích thực, những 12 vĩ nhân lận. Cụ Bà B.95 thấy con số 12 thì thích lắm, cụ bảo số 12 là số hên, là số 12 tháng, là số 12 con giáp, là số 12 các Thánh Tông Đồ của Chúa GiêSu ngày xưa… Chúng tôi ngồi vừa một cái bàn tròn lớn. Ngồi bàn tròn có cái lợi là ai cũng nhìn rõ mặt nhau và ai nói thì cả bàn đều nghe rõ. Hễ đi họp bạn là chúng tôi chọn bàn tròn. Phần gọi thức ăn thì dân làng mất khá nhiểu thời giờ để bàn luận, vấn đề tiền bạc không quan trọng, ai thích món gì thì cứ việc gọi món đó. Khi chọn phần canh, phần xúp thì chúng tôi giật mình. Trong món xúp thì món xúp Yến Sào vi cá là qúy nhất vì ai cũng cho món này bổ nhất và ngon nhất. Nhưng chúng tôi đã gặp một bất ngờ là Cụ Chánh lắc đầu không ăn món này. Cụ bảo dân làng cứ kêu món Yến Sào và cứ ăn, riêng cụ thì không ăn. Cuối bữa cụ sẽ cho biết tại sao. Thế rồi cả làng đồng ý bỏ món Yến Sào mà chọn món canh chua cá kho tộ. Trong khi
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
chờ đợi món ăn thì dân làng đều xin Cụ Chánh cho biết tại sao cụ không ăn món xúp Yến Sào. Ngần ngại mãi rồi cụ mới nói. Rằng trước đây lão cũng thích ăn món xúp này lắm vì cho là món trân qúy đại bổ, nhưng về sau, vì đọc được bài có uy tín viết về đôi chim yến thì lão bỏ không ăn nữa vì lão thương con chim quá. Đọc xong bài này lão toát mồ hôi, và mất ngủ. Lão không tin hết nên lão tìm các sách viết về chim yến để kiểm chứng. Tác giả đã viết rất đúng. Chim yến là loài trung thành, thủy chung, và là bậc cha mẹ yêu con hết lòng. Một đôi yến bao giờ cũng sống với nhau trọn đời. Khi chúng đã làm tổ thì nơi đây là tổ vĩnh viễn không rời đi nữa. Ta vẫn tự hỏi trong đàn yến hàng mấy ngàn con đang bay rợp trời rợp biển mà sao các cặp yến vẫn nhận ra nhau, không hề nhầm lẫn không hề lang chạ. Hàng vạn tổ yến trên vách đá cheo leo mà sao yến vẫn về đúng tổ, không bao giờ chiếm tổ chim khác. Nếu người đi hái tổ vô tâm mà lấy hết cả tổ không chừa lại chút nào, thì khi chim về thấy mất tổ, chim mẹ đau đớn vô cùng, nhất là những chim mẹ đang chuyển bụng sắp đẻ, chim mẹ thường gieo mình vào vách núi nơi đã làm tổ mà quyên sinh. Con trống sẽ bay lượn điên cuồng, kêu lên những tiếng thảm thiết, rồi lao thẳng vào chỗ vợ đã quyên sinh mà chết theo. Xưa chỉ những người nghèo khổ cùng cực mới làm nghề bạc ác là đi hái tổ yến. Khi đã đủ sống thì bỏ nghề thất đức này chứ không có truyền nghề này cho con cháu, do vậy không cò nghề hái yến gia truyền. Chim yến xinh đẹp và thủy chung như vậy nhưng lại có đôi chân cực ngắn và mềm yếu. Yến thường treo thân trên vách đá cheo leo về đêm. Chúng bay suốt ngày đêm, săn mồi và ăn trong khi bay, ngủ trong khi bay, ngay cả việc vợ chồng cũng làm lúc đang bay. Ông trời đã cho chim yến biết cách sinh tồn, chỉ cho yến cách sống trên cao, làm tổ nơi vách núi đứng
thẳng, hẻo lánh và trơn trượt, hầu tránh việc phá hoại của các loài hung dữ. Nhưng ông Trời đâu có ngờ loài người đã hung dữ và tàn ác đến tàn phá tổ yến. Tổ yến làm bằng nước dãi của chim, và chim đã rút ruột nuôi con. Chim mẹ chim cha cùng xây tổ. Nước dãi kết với chút lông của chính mình để làm ra tổ. Nếu con người khi hái tổ biết để lại một phần tổ thì hai vợ chồng chim sẽ tiếp tục làm tổ lại từ đầu. Nếu nước dãi không đủ thì nó thổ huyết ra cộng với nước dãi, và tước lông từ cánh từ thân mình ra, trơ da trơ thịt ra chịu cảnh buốt giá của gió biển. Cố làm cho xong tổ để nuôi con. Thế mà loài ngươi nỡ tâm phá lấy tổ của chúng đem về nấu ăn và gọi món này là đại bổ ‘Hồng Yến’. Từ khi đọc xong bài báo, lão thương loài chim yến, lão không ăn xúp yến sào nữa. Ăn yến là khuyến khích việc phá tổ con chim yến, một việc bạc ác thất dức. Chim yến là một biểu tượng của tình yêu đẹp tuyệt vời. Ta không thương con chim yến sao ? Ngay ngày xưa còn bé đi học, ai chẳng thuộc bài ‘Không nên phá tổ chim’ mà cha ông đã dạy trong sách Quốc Văn Giáo Khoa Thư’. Cả làng nghe Cụ Chánh kể xong chuyện con chim yến, ai cũng ngẩn ngơ. Các cụ nghĩ sao cơ ? Lễ Giáng Sinh đang về, xin kính chúc các cụ có mái ấm gia đình bình an hạnh phúc, tổ ấm không bị phá nha.
- TRÀ LŨ LTS : Quà Giáng Sinh và Quà Tết? Chúng tôi xin nhiệt liệt giới thiệu bộ sách quý “Chuyện Cười Trà Lũ Toàn Tập” gồm 4 cuốn sách 300, 400, 500, 600 chuyện cười khác nhau. Giá 85 Mỹ kim hay Gia kim gồm tiền sách và bưu phí. Đây là món quà trang nhã và ý nghĩa nhất cho Mùa Giáng Sinh và Tết. Xin liên lạc trực tiếp với tác giả: petertralu@ gmail.com
123
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Viết từ Dallas
Chuyện về một cuốn niên giám xưa - Huy Lâm
M
ùa đông năm nay được cho biết là rất lạnh, vùng Tây Bắc sẽ có tuyết rơi trong tháng 12, vùng Đông Bắc tuyết sẽ rơi nhiều hơn mức bình thường và ở khu vực miền Nam sẽ có những ngày đường bị đóng băng. Đó là những gì được dự báo trong mùa đông sắp tới bởi cuốn niên giám The Old Farmer’s Almanac ấn bản năm 2015-16 vừa được phát hành vào cuối tháng 8 vừa qua. The Old Farmer’s Almanac là loại tạp chí xuất bản định kỳ lâu đời nhất ở vùng Bắc Mỹ, trong đó có đủ mọi đề mục như trang trí nhà cửa, làm vườn, lịch sử, nấu ăn và truyện cười. Nhưng trên hết và nổi tiếng nhất của tờ niên giám này là phần dự báo thời tiết trong suốt một năm được quảng cáo là đúng tới 80%. Và cũng như mọi năm, khi ấn bản mới nhất vừa được phát hành thì phần dự báo thời tiết đã được nhiều người bàn tán. Một phần là vì năm nay cuốn niên giám dự đoán có một số chi tiết đi ngược lại với những gì mà các nhà khí tượng học dự đoán, trong đó cuốn niên giám không nói tới hiện tượng El Nino, mà theo các nhà khí tượng học, sẽ mang đến mưa nhiều trong khu vực miền Tây đang bị nạn hạn hán trầm trọng, trong khi cuốn The Old Farmer’s Almanac nói rằng khu vực này sẽ tiếp tục khô cằn. Cuốn niên giám The Old Farmer’s Almanac phát hành lần đầu vào năm 1792. Vào thời đó, nó giống như một chiếc điện thoại thông minh của thời hiện đại này: tựa như một thiết bị điện tử cầm tay trong đó chứa đựng đủ mọi thứ thông tin về tất cả mọi vấn đề - giữ gìn sức khỏe, dự báo thời thiết, truyện cười, gia chánh, bảng liệt kê chi tiết giờ giấc mặt trời mọc và lặn trong ngày v.v... Lúc đầu tên của nó là The Farmer’s Almanac, sau đó được thêm chữ “Old” vào trong khoảng thời gian thập niên 1800, vì lúc này đã có rất nhiều những cuốn niên giám tương tự cạnh tranh trên thị trường. Và nó cũng không phải là cuốn niên giám đầu tiên. Vinh dự này phải dành cho cuốn Poor Richard’s Almanac của Benjamin Franklin. Có lẽ vì nhớ công lao của Franklin nên hình của ông này được in trên trang bìa của cuốn The Old Farmer’s Almanac nhiều lần.
Đến nay vẫn còn một số cuốn niên giám dành cho nhà nông tiếp tục được in, ví dụ như cuốn Harris’ Farmer’s Almanac. Nhưng cuốn The Old Farmer’s Almanac được xem như cuốn niên giám “gốc” dựa trên những tiêu chuẩn ngày nay - và là cuốn niên giám lâu đời nhất được xuất bản định kỳ (mỗi năm một lần) tại Hoa Kỳ. Để có được chút khái niệm về sự lâu đời của nó, khi cuốn đầu tiên được xuất bản, George Washington đang làm tổng thống.
124 Và để hiểu được tầm quan trọng và ảnh hưởng của nó lên cuộc sống của người dân Mỹ thời xa xưa thì chúng ta phải biết rằng lúc đó đa số các gia đình người Mỹ trong nhà phải có được hai cuốn sách để đọc: một là cuốn The Old Farmer’s Almanac, và cuốn kia là cuốn Thánh Kinh. Sự nổi tiếng của nó trước đây có lẽ cũng không phải là điều đáng ngạc nhiên mặc dù phải cạnh tranh với rất nhiều những cuốn niên giám khác. Điều đặc biệt hơn hết của cuốn The Old Farmer’s Almanac là sự trường kỳ của nó và vẫn còn được in với ấn bản trên giấy. Sự tồn tại của cuốn niên giám không chỉ vượt thời gian, đến nay các bài vở trong đó vẫn được soạn và chuẩn bị kỹ càng, đặc biệt là bài vở mang tính thời gian, như về vị trí của những hành tinh và những thiên thể khác vào một thời điểm nào đó của năm, sự chuyển động thủy triều của những ngày trong tháng, và đương nhiên phải kể đến thời tiết nữa. Cuốn The Old Farmer’s Almanac nổi tiếng nhất là về dự báo thời tiết trọn năm. Và danh tiếng này vẫn còn giữ được cho đến ngày nay, mặc dù thời thế đã thay đổi, và kỹ thuật mỗi ngày một tân tiến hợp cùng những phương pháp khoa học. Ngay từ cuốn niên giám đầu tiên, ông Robert B. Thomas, nhà sáng lập và chủ bút lúc đó, đã sử dụng một kỹ thuật dự báo dựa trên lý thuyết mà nhà thiên văn học Galileo đã lập ra vào thế kỷ 17, đó là những vết đen nhìn thấy trên mặt trời (sunspots), những vết đen này thay đổi theo chu kỳ trung bình 11 năm, ảnh hưởng đến khí hậu và thời tiết trên trái đất. Năm nay, theo cuốn niên giám, có những dấu hiệu cho thấy hoạt động của mặt trời có vẻ yên lặng, và vì vậy thời tiết trên trái đất mát hơn bình thường. Về dự báo thời tiết trong ấn bản mới nhất, cuốn The Old Farmer’s
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 Almanac vẫn tiếp tục lấy các dữ liệu từ những vết đen trên mặt trời đó rồi kết hợp với một công thức bí mật mà trên trang mạng của cuốn niên giám này giải thích rằng công thức đó đã được gạn lọc bằng kinh nghiệm của những người đi trước rồi kết hợp cùng với kỹ thuật mới và những tính toán theo phương pháp khoa học hiện đại bao gồm: nghiên cứu vết đen và các hoạt động của mặt trời, nghiên cứu tất cả những dữ liệu mới nhất thu thập từ vệ tinh, xem nhiệt độ của nước biển, quan sát các luồng khí di chuyển trong bầu khí quyển v.v... Còn cách tính toán ra sao để đưa đến những kết luận cho dự báo thì chỉ một vài nhân vật quan trọng của cuốn niên giám mới được biết. Nó bí mật đến nỗi hiện đang được khóa kín tại một địa điểm ở tiểu bang New Hampshire và người ta so sánh sự bí mật của nó ngang với công thức pha chế bí mật của món nước giải khát Coca Cola. Tuy nhiên, nhiều nhà khí tượng học ngày nay bác bỏ công thức dự báo đó và cho rằng dù bằng cách nào thì cũng không thể so sánh độ chính xác với những kỹ thuật hiện đại đang được sử dụng dựa trên hàng tỉ kho dữ liệu được xử lý bởi những máy siêu điện toán. Rồi các vệ tinh nhân tạo ngoài không gian và một mạng lưới những khinh khí cầu theo dõi thời tiết tinh vi trên không trung, cùng với hệ thống radar kỹ thuật cao để có được độ chính xác lên xuống của từng phần trăm nhiệt độ trong từng khu vực. Dù vậy, cuốn niên giám The Old Farmer’s Almanac đã trải qua thử thách và có được uy tín cho đến ngày nay là nhờ dự báo thời tiết khá chính xác. Vào những thập niên 1930 và 1940, nhiều người Mỹ vẫn thường viết thư cho ban biên tập của cuốn niên giám hỏi trước về điều kiện thời tiết vào những ngày, những tuần hay những tháng trong năm. Các cô dâu thì muốn biết trong ngày cưới của họ
nắng có đẹp; giáo sĩ Do Thái giáo thì hỏi cho biết giờ giấc chính xác vào lúc hoàng hôn ở một thành phố nào đó để họ có thể thắp sáng những ngọn nến trên bàn thờ trong nhà nguyện; sửa nhà hay tổ chức một buổi pinic ngoài trời cũng nên biết trước ngày đó mưa hay nắng. Cuốn niên giám đã đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của người dân Mỹ và đã làm công việc đó một cách đều đặn, bền bỉ trong một thời gian trải dài qua nhiều thế hệ và vẫn còn đang tiếp tục. Một trong những huyền thoại của cuốn niên giám được tờ New York Times kể lại trong một số báo vào năm 1947: Một phụ nữ thuộc giới thượng lưu ở ngoại ô thành phố New York có lần tính tổ chức một buổi tiệc ngoài trời vào một ngày thứ Bảy của tháng Sáu. Chủ bút cuốn niên giám lúc ấy là Robb Sagendorph, qua lời yêu cầu của phụ nữ kia, đã nghiên cứu hồ sơ dữ liệu thời tiết của những năm trước đó và đề nghị nên mở tiệc vào ngày thứ Bảy của tuần lễ thứ ba trong tháng. Và quả thật, hai ngày thứ Bảy của tuần lễ thứ nhất và nhì bị mưa, và thứ Bảy được Sagendorph chọn trời trong xanh không một gợn mây. Lẽ đương nhiên, theo tờ New York Times, Robb Sagendorph đã không bỏ lỡ cơ hội về thành tích này để quảng cáo và gây thêm uy tín cho tờ niên giám. Tuy vậy, cuốn The Old Farmer’s Almanac không cần phải tiên đoán đúng tất cả mọi lúc, nó chỉ cần đúng ở nhiều trường hợp là đã đủ. Và đó chính là phần quan trọng nhất vì sao cuốn niên giám còn tồn tại đến ngày nay. Thêm nữa, nó không dự đoán quá chi tiết mà chỉ bao quát và đôi khi nói một cách chung chung. Và cũng cần nhớ rằng trước đây đa số người Mỹ là nông dân, và cuốn niên giám nguyên thủy là phục vụ cho những người làm nghề nông. Nhà nông thì không cần phải biết chính xác ngày hôm đó mưa hay nắng mà họ chỉ cần biết mùa trồng
125
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 trọt có mưa thuận gió hoà không, và khi nào thì thời tiết hết lạnh để bắt đầu gieo hạt. Nhờ những chi tiết này mà cuốn niên giám thời ấy được sự tin tưởng của giới nông dân, rồi thế hệ này nhắc lại cho thế hệ sau, đến nay con cháu của những người nông dân đó dù đã bỏ nghề nông từ lâu nhưng vẫn nhớ tới nó, giống như ông bố lái một chiếc xe tốt, ít hư thì y như rằng ông con cũng sẽ lái chiếc xe cùng hiệu đó. Mà thời tiết không chỉ quan trọng đối với nhà nông xưa kia, câu chuyện mưa nắng còn bắt rễ sâu xa trong nhiều khía cạnh sinh hoạt của người sống tại các đô thị ngày nay, nhất là những sinh hoạt ngoài trời: chơi banh, chạy bộ, đi dạo v.v... Đó là mối quan hệ liên đới chặt chẽ giữa khí hậu thời tiết và tất cả mọi sinh hoạt của chúng ta ở bất kỳ thời đại nào.
Và vì vậy, những tin tức về thời tiết không bao giờ là dư thừa. Nay, trên những điện thoại thông minh có tới hàng chục những ứng dụng người ta có thể cài đặt chuyên về dự báo, theo dõi thời tiết, bão tố ở từng địa phương cũng như trên toàn thế giới. Trong đó có một số ứng dụng bắt chước theo nội dung của cuốn niên giám The Old Farmer’s Almanac, ví dụ như hệ thống định vị GPS chẳng hạn. Năm 1792, các vệ tinh nhân tạo bay ngoài không gian chưa có, nhưng cuốn niên giám đã có đề mục cho biết những khoảng cách giữa những địa danh hoặc thành phố mà nhiều người cần biết. Một thứ bản đồ Google của thời đó. Có thể nói cuốn niên giám The Old Farmer’s Almanac đã đáp ứng đúng nhu cầu của đa số người dân trước đây, trong đó có những nhu cầu
đến nay vẫn không thay đổi. Nếu có khác thì chỉ khác về kỹ thuật còn nội dung căn bản thì vẫn thế. Với hơn hai thế kỷ góp mặt trên các kệ sách, đến nay cuốn niên giám Old Farmer’s Almanac vẫn thu hút một số lượng độc giả rất đông. Ấn bản năm nay có số lượng phát hành là 3 triệu cuốn, và trên trang Facebook của nó có tới 1 triệu thành viên. Cho dù đây là cuốn sách để giải trí hay để học hỏi thêm kiến thức, người đọc nó có thể tìm trong đó đủ mọi đề tài từ cách học làm vườn đến danh sách những điều cần làm và những món quà cần phải mua vào dịp lễ cuối năm. Và đương nhiên, phần dự báo thời tiết cũng là mục đáng nên đọc.
- Huy Lâm
Ân tình dạ khúc Đêm thân ái có muôn hoa hồng nở, Em tới đây tình tự một đôi lời. Hồn phong hương trầm tuổi mộng hai mươi, Ta nói khẽ đủ hai lòng nghe rõ. Tình chẳng xa xôi mà lời giăng gió Đến làm chi thêm nhạt giấc mơ này? Nói đi em, từng ý nhỏ mà say, Từng rạo rực cánh lòng hoa đang mở. Từng xao động vô cùng trong nhịp thở, Từng mê ly qua một thoáng môi cười. Cả rạt rào thương nhớ đấy, em ơi! Cả thao thức mạch đời trong tiếng nhẹ. Ôi bát ngát trái tim hồng nhỏ bé Nghe làm sao ân ái điệu rung trời? Nói đi em, cho từng mảnh sao rơi, Từng vũ trụ tắt dần trong lồng ngực.
Xin hãy để cả mình em thổn thức Trên tay này mở sẵn đón thân hoa. Gió ân cần trộn lẫn tóc hai ta, Gió đằm thắm giúp đôi hồn phơ phất. Anh say ngất tình em trong khóe mắt Say hương thầm trên mái tóc tơ nhung. Cặp môi em, xuân thắm nét hoa rừng, Anh mê uống nhụy thơm tràn vị ngọt. Nói đi em, lời tự tình thánh thót, Hẹn ngàn năm trong một phút êm đềm. Lời tự tình, em hãy nói đi em, Lời tình tự cũng là lời bỡ ngỡ. Đêm thân ái có muôn hoa hồng nở, Phấn hương bay phơi phới báo duyên lành. Thơ ân tình, anh chuốt lụa mong manh.
- Đinh Hùng
126
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Chuyện cũ nghe lại
Cái ti vi Denon và truyền hình nửa thế kỷ trước
K
hi ba tôi mở ti vi trong thùng ra, anh em tôi hét lên vang xóm và lập tức trẻ con trong hẻm chạy đến ngay, bu đầy cửa cái và cửa sổ.
Đây là cái ti vi thứ hai của xóm mà ba tôi mua với giá 5.075 đồng tiền lúc đó, mua lại của một người quen đang cần tiền bán gấp. Trước đó, chỉ có nhà dượng Hai Mỹ, một ông chủ sự (trưởng phòng) tại Air VN làm việc ở phi trường Tân Sơn Nhất mới mua nổi. Đến giờ, tôi vẫn nhớ những chương trình thật hay của Đài truyền hình Sài Gòn trong suốt tuổi thơ của mình. Đó là chương trình ca nhạc thiếu nhi Tuổi xanh của kịch sĩ Kiều Hạnh, chương trình Quê ngoại đậm đà tình quê hương của nhạc sĩ Bắc Sơn. Về ca nhạc có chương trình của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ với nhạc kịch Ả đào say, ban hợp ca Thăng Long với các ca khúc Ly rượu mừng, Ngựa phi đường xa... Cải lương thì ban Dạ Lý Hương, ban Thanh Minh - Thanh Nga... Xem qua đài Mỹ thì có các phim Wild wild west, Combat, Lạc trong không gian, Lỗ tai lừa... Thời sự chiến tranh hay các chương trình của người lớn thì lứa chúng tôi còn nhỏ nên không màng tới. Sắm ti vi trở thành niềm mơ ước của nhiều gia đình miền Nam. Nguyệt san Thời Nay tả lại chuyện này: “Máy truyền hình đã xuất hiện tại VN, lần đầu tiên, năm 1966. Một chiếc Denon, 12 inches, giá 16.500 đồng, 19 inches: 30.000 đồng... Mặc dù kỹ thuật còn lỉnh kỉnh, như: vô
Người dân tập trung xem truyền hình qua chiếc TV công cộng được lắp đặt bên bờ sông Sài Gòn.
tuyến truyền hình (VTTH), chương trình cao su, hát nói nhiều hơn hình ảnh, ti vi - một danh từ mới - đã được “khán thính giả” VN chiếu cố kỹ. Nhà nhà đều có ti vi. Ai không có thì đi coi cọp. Ăng ten mọc như mắc cưởi, hướng loạn trên các mái nhà, nhất là ở các tỉnh. Chương trình được hâm mộ nhất là... cải lương và... đài Mỹ. Batman xuất hiện khắp hang cùng ngõ hẻm. Lúc đó điện còn yếu, mỗi nhà một survolteur cho ti vi”.
Phát sóng truyền hình từ... máy bay
Sau khi ông Diệm bị lật đổ, người Mỹ thiết lập hệ thống vô tuyến truyền hình cho quân đội của họ tại VN. Đồng thời họ giúp thành lập một đài truyền hình và đào tạo chuyên
viên VN để tự điều hành các hoạt động. Năm 1966, chính phủ VNCH khánh thành đài vô tuyến truyền hình đầu tiên, đồng thời thành lập Nha VTTH VN đặt tại Trung tâm điện ảnh. Nhiệm vụ của Nha là hằng ngày cung cấp các chương trình cho Đài VTTH Sài Gòn trên băng tần số 9. Cần nhắc lại, trước đó, từ tháng 1/1966 đến tháng 12/1967, hệ thống VTTH Sài Gòn chỉ có một phim trường rất nhỏ tại Trung tâm điện ảnh số 15 Thi Sách, Sài Gòn. Trong thời gian này, các chương trình kể cả tin tức đều được thu vào băng từ (video tape) rồi được chuyển lên hai máy bay Super Constellation để phát theo hệ thống Flying station,
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
vì thế hình ảnh thường bị rung, mờ, không rõ. Buổi truyền hình đầu tiên phát vào ngày 29/1/1966. Trong buổi phát, máy bay vận tải Super Constellation bốn động cơ đặt tên là Ô-xanh 2 bay ở độ cao ổn định là 3.150 m. Mỗi tối máy bay này chở hàng tấn máy móc rời phi trường Tân Sơn Nhất lên tới độ cao nhất định tại một địa điểm phía đông nam Sài Gòn khoảng 32 km rồi từ đó bay theo một lộ trình không thay đổi, lặp lại mỗi đêm với tốc độ ổn định là 271 km/giờ. Máy bay bay suốt bốn giờ liên tục từ 19 giờ đến 23 giờ mới hạ cánh lại Tân Sơn Nhất. Từ 20 giờ máy bay phục vụ cho chương trình truyền hình thứ nhì loan tin và giải trí cho quân đội Mỹ đến 23 giờ. Trong máy bay có hai máy truyền hình mạnh 2.000 kW, hai máy thu hình và tiếng vào băng, hai hệ thống kiểm soát âm thanh, hai hệ thống vô tuyến điện ảnh dùng phim 16 ly. Các làn sóng điện đem theo hình ảnh và âm thanh có thể được tiếp nhận tới các nơi xa Sài Gòn như Campuchia (cách 120 km), Đà Nẵng (608 km), Cà Mau (206 km). Tuy nhiên Sài Gòn và tỉnh lân cận mới tiếp nhận hoàn hảo. Vào khoảng cuối năm 1967, hệ thống này được mở rộng hơn, hai máy bay Super Constellation được thay bằng máy bay Blue Eagle. Đến tháng 3.1968, khi đài truyền hình mới đã được xây xong tại số 9 Hồng Thập Tự thì nhờ có trụ phát tuyến cao nên hình ảnh được rõ ràng, không còn mờ rung như khi phát hình bằng máy bay nữa. Từ đó các chương trình đầy đủ và phong phú hơn. Năm 1968, nổ ra trận tết Mậu Thân, ba tôi đưa ti vi vào phòng trong. Cả nhà chui xuống bộ ván dày có chất bao cát phía trên để tránh đạn pháo và ló đầu ra theo dõi màn hình ti vi đang chập chờn. Tôi không nhớ gì về chương trình truyền hình lúc đó nhưng ti vi vẫn có ca nhạc có lẽ được thu trước và tin chiến sự đang xảy ra trong thành phố.
127
Một cửa hàng bán ti vi ở Sài Gòn trước 1975
Tivi trong phim trường - Ảnh: T.L
Dấu ấn không phai mờ
Thời đó, hầu hết các ca sĩ được yêu cầu nghiêm ngặt trong trang phục, đa số nữ ca sĩ bận áo dài khi ca hát hay diễn kịch. Nhiều vở kịch phản ánh rõ đời sống của người dân nghèo thành thị trong hoàn cảnh tao loạn chiến tranh, những cảnh đời bi đát và những nhân vật cố chống lại sự tha hóa trong đạo đức như Dưới
hai màu áo, Lá sầu riêng, Tấm lòng của biển, Con gái chị Hằng... làm rớt nước mắt từ già đến trẻ. Có lẽ đó chính là những dấu ấn tốt đẹp không phai mờ mà người Sài Gòn còn nhớ về một thời xem truyền hình trước kia.
- Phạm Công Luận
(Sài Gòn- Chuyện đời của phố)
128
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Làng giải trí Rất thành công trong vai trò diễn viên với một giải Oscar và loạt phim ăn khách “The hunger games”, giờ đây “cô gái vàng” của Hollywood Jennifer Lawrence muốn thử sức trong ngành đạo diễn. Theo tạp chí Entertainment Weekly, Lawrence vừa tiết lộ mới ký hợp đồng đạo diễn cho phim có tên Project Delirium. Lawrence cho biết: “Nội dung phim dựa vào một bài báo về một thí nghiệm chiến tranh tâm lý vào thập niên 1960 bị chệch hướng”. Đây không phải là lần đầu tiên Lawrence vượt ra ngoài lĩnh vực diễn xuất. Hồi đầu năm nay có tin cô cùng viết kịch bản phim với biên kịch gia danh tiếng Amy Schumer. Giới chuyên môn đánh giá Lawrence có đủ nền tảng để trở thành một đạo diễn thành công. Tài diễn xuất của Lawrence đã được khẳng định với tượng vàng Oscar. Mới đây tạp chí Forbes ước tính Lawrence là nữ diễn viên Hollywood có thu nhập cao nhất
Jennifer Lawrence lấn sân đạo diễn trong năm 2015 với tổng số tiền 52 triệu Mỹ kim. Ở Hollywood cũng có rất nhiều diễn viên tài danh đã chuyển hướng rất thành công sang nghề đạo diễn, có thể kể đến Clint Eastwood hay Ben Affleck. Nữ diễn viên Angelina Jolie cũng theo đuổi nghề đạo diễn và có những thành công đáng kể. Nữ diễn viên Scarlet Johansson từng đạo diễn một phần phim New York, I love you nhưng phần này bị cắt đi vì không được đánh giá tốt. Ngoài ra, Entertainment Weekly cũng bình chọn Jennifer Lawrence là “Ngôi sao giải trí của năm” 2015. Thời gian gần đây, Jennifer Lawrence xuất hiện nhiều trên các phương tiện truyền thông để quảng cáo cho phần cuối của loạt phim “Hunger Games”, góp phần tạo nên tên tuổi của cô. Cô đã theo phim này 4 năm, một khoảng thời gian không nhỏ đối với nữ diễn viên trẻ chỉ mới 25 tuổi. Vì thế, Jennifer Lawrence có rất nhiều kỷ niệm cũng như cảm
Jennifer Lawrence
giác tiếc nuối khi chia tay nhân vật nữ chiến binh Katniss Everdeen. Nhưng đồng thời cũng nhờ thành tựu trong vai diễn này, Jennifer Lawrence trở nên nổi bật, được Entertainment Weekly bình chọn là “Ngôi sao giải trí của năm”.
Ed Sheeran bất ngờ đính hôn Nam ca sĩ đăng trên trang cá nhân bức ảnh anh nắm tay James Blunt kèm chú thích: “Trân trọng thông báo về lễ đính hôn của chúng tôi”. Ed Sheeran có 5,4 triệu người theo dõi trên tài khoản Instagram. Hôm 26/11, anh gây hoang mang khi đăng lên bức ảnh nhạy cảm, chụp cùng James Blunt và kèm thông báo đính hôn. Trong bức ảnh, Ed Sheeran mặc áo màu kẻ đen trắng, trong khi James Blunt diện vest đen. Hai người nắm tay nhau, môi nở nụ
cười và nhìn thẳng vào ống kính. Ed Sheeran còn cố tình để tay gần vùng nhạy cảm của đồng nghiệp. Ảnh được chụp trên thảm đỏ Lễ trao giải ARIA 2015 tổ chức tại Sydney (Úc). Chỉ trong vòng ba tiếng đồng hồ, bức ảnh của ca sĩ Thinking Out Loud nhận được 132.000 lượt ‘like’. Dù Ed Sheeran có ý đùa cợt, nhiều người hâm mộ tin đó là thật. Nhiều người tỏ ý ủng hộ mối quan hệ đồng tính giữa hai ngôi sao ca nhạc. Một người viết bình luận: “James Blunt và Ed Sheeran ở cùng nhau, nắm
tay nhau... Thật giống như một giấc mơ. Điều này chỉ có thể xảy ra trong mơ”. Số khác tỏ ra thất vọng khi thần tượng của mình đã tìm được “bến đỗ”. Vào tháng 4/2012, Ed Sheeran nói rõ về giới tính của mình trên Twitter: “Tôi muốn làm rõ về những tin đồn gần đây. Tôi không đồng tính và cũng không có bạn gái lúc này. Tôi chỉ đắm chìm trong âm nhạc, thế thôi”. Đầu năm nay, một nguồn tin khẳng định ca sĩ người Anh bắt đầu hẹn hò bạn học cũ là Cherry Seaborn.
129
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Anh cấm sao chép lưu trữ nhạc cho mục đích cá nhân Mọi hành vi sao lưu với mục đích sử dụng cho cá nhân các bản nhạc, video, e-book và chép dữ liệu từ đĩa CD, DVD sang thiết bị điện tử đều bị xem là phạm pháp.
Đó là quy định mới liên quan tới bản quyền dữ liệu vừa được chính thức ban hành tại nước Anh. Theo Yahoo, như vậy là chỉ sau một năm được chấp nhận như một ưu tiên ngoại lệ về bản quyền đối với việc sao chép, lưu trữ cá nhân các dữ liệu số, ngoại lệ này đã bị xóa bỏ tại Vương quốc Anh. Giới phê bình cho rằng động thái này sẽ không giúp mang lại thêm lợi ích tài chính cho ngành công nghiệp âm nhạc. Như phân tích của The 1709 - chuyên trang về các vấn đề bản quyền có tiếng trong cộng đồng blogspot: “Người sử dụng sẽ phải
đối mặt với một quyết định khó khăn: chống lại luật pháp để tiếp tục lưu trữ các bản sao dùng riêng mà biết chắc là họ sẽ không bị bắt, hay tuân thủ luật pháp để tự bỏ bớt một số lựa chọn xem, nghe của họ. Nhưng có một điều chắc chắn là họ sẽ không mua thêm các phiên bản thay thế dạng số khác kiểu như mua lượt download cho một bản CD hay DVD đã có”. Mặc dù đã thành luật nhưng có thể các nhà chức trách Anh cũng sẽ không gắt gao xử phạt những người tiếp tục sao lưu các file dữ liệu cho mục đích sử dụng cá nhân.
Adele kiếm gần $26 triệu trong năm qua Theo Daily Mail, Adele, kiếm được 17 triệu bảng Anh (25,6 triệu Mỹ kim) trong năm ngoái. Điều đặc biệt là số tiền này Adele thu được khi cô đang trong giai đoạn ngưng hát 3 năm để sinh và chăm sóc con trước khi trở lại vào tháng 10 năm nay. Hầu hết các khoản thu nhập là từ tiền bản quyền của hai album trước đó: 19 phát hành năm 2008 và 21 ra mắt năm 2011. Đầu năm nay, Adele cũng dẫn đầu danh sách những nghệ sĩ trẻ dưới 30 tuổi hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc giàu nhất nước Anh với khoảng 50 triệu bảng Anh, dù nữ ca sĩ 27 tuổi này không cho ra mắt sản phẩm âm nhạc mới nào từ năm 2011. Lần cuối cùng cô biểu diễn trên sân khấu trước khi trở lại là tại giải Oscar 2013. Tháng 10 năm nay, Adele quay trở lại và tiếp tục mê hoặc khán giả
tại các sân khấu và trên mạng xã hội với single Hello. Tiếp sau đó, cô phát hành album 25 vào ngày 20/11. Chỉ trong 3 ngày đầu tiên sau khi ra mắt, album này bán được 2,3 triệu bản tại Bắc Mỹ. Tuy nhiên, US Weekly cho biết trước những thành công của album mới, Adele “thực sự chỉ muốn yên bình, có một cuộc sống hạnh phúc và đang cố gắng hết sức để duy trì”. Một người bạn của Adele nói với US Weekly: “Hollywood có vẻ siêu thực với cô ấy. Cô ấy bị mâu thuẫn bởi vì cô ấy đang có một sự nghiệp tuyệt vời, nhưng tất cả những gì cô ấy muốn làm là được bên cạnh với bạn trai Simon và con trai Angelo.” Mới đây, giọng ca 25 vừa trình làng một phiên bản rất lạ tai của Hello. Khác với một Hello da diết thấm đẫm tâm sự trong MV chính
Adele
thức ra mắt trên Youtube ngày 22/10, Hello do Adele biểu diễn trong chương trình The Tonight Show Starring Jimmy Fallon của danh hài Jimmy Fallon hồi tuần qua mới mẻ và tươi vui hơn. Tiếp sau đó, sáng ngày 25/11, Adele cũng tham gia chương Today của đài NBC. Tại đây, cô làm say lòng người hâm mộ với màn biểu diễn ca khúc Million years ago cũng trong album 25.
130
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Người Dơi và Siêu nhân lần đầu tranh tài
L
ần đầu tiên Người Dơi và Siêu nhân, hai nhân vật anh hùng nổi tiếng cùng xuất hiện và đối đầu trong siêu phẩm điện ảnh tốn kém hơn 400 triệu Mỹ kim: ‘Batman v Superman: Dawn of Justice’, dự trù ra mắt vào mùa hè năm sau. Được biết đến là những người hùng của hai thành phố Gotham và Metropolis, Superman và Batman đã trở thành những cái tên vô cùng nổi tiếng trên màn ảnh trong suốt nhiều năm qua. Không những vậy, các thương hiệu phim gắn liền với hai siêu anh hùng này đều nằm trong danh sách những cuốn phim ăn khách nhất tại các phòng vé và liên tục thu về hàng trăm triệu Mỹ kim. Năm 2016 tới đây, lần đầu tiên trên màn ảnh, Superman và Batman cùng hội ngộ để tạo nên siêu phẩm điện ảnh có chi phí sản xuất lên tới 410 triệu Mỹ kim. Nội dung Batman
v Superman: Dawn of Justice xoay quanh cuộc đối đầu có một không hai của vị hiệp sĩ mạnh mẽ dược yêu mến nhất của thành phố Gotham với biểu tượng được tôn sùng nhất của thành phố Metropolis. Nguyên nhân của cuộc chiến này bắt nguồn từ việc họ đang lo lắng vì không thể kiểm soát được siêu anh hùng mới có sức mạnh thần thánh. Tuy nhiên, trong lúc họ mải miết chiến đấu với nhau thì có một mối đe dọa khác đã nổi lên và đẩy nhân loại vào tình thế nguy hiểm hơn bao giờ hết. Để làm khán giả thêm nôn nóng hơn, Warner Bros đã tung ra đoạn trailer dài hơn 2 phút. Ngay từ những cảnh mở màn, người xem đã cảm thấy nghẹt thở bởi cơn cuồng nộ của Batman sau khi tòa nhà của mình bị sụp đổ ngay trước mắt. Đặc biệt, với sự dàn dựng công phu và những
màn trình diễn kỹ xảo đẹp mắt. Sau thành công vang dội của nhiều cuốn phim được chuyển thể từ truyện tranh như 300 hay Man of Steel, đạo diễn Zack Snyder đã được tin tưởng lựa chọn làm đạo diễn cho Batman v Superman: Dawn of Justice. “Người đàn ông thép’ điển trai Henry Cavill tiếp tục thủ vai Superman và nam diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất nổi tiếng Ben Affleck sẽ hóa thân vào nhân vật Người Dơi. Ngoài ra, phim còn có sự góp mặt của rất nhiều các ngôi sao lớn của Hollywood như: Jeffrey Dean Morgan, Amy Adams, Diane Lane, Laurence Fishburne, Jesse Eisenberg và Jeremy Irons. Batman v Superman: Dawn of Justice sẽ ra mắt khán giả toàn cầu từ 25/3/2016, chính thức mở màn cho mùa phim Hè năm sau.
131
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Phim Nhiếp Ẩn Nương đoạt thêm giải thưởng Phim Thích khách Nhiếp Ẩn Nương do Thư Kỳ đóng vai chính vừa đoạt giải “Quay phim xuất sắc” tại Đại hội Điện ảnh Châu Á - Thái Bình Dương 2015, diễn ra tại Brisbane (Úc). Tác phẩm Thích khách Nhiếp Ẩn Nương của đạo diễn Hầu Hiếu Hiền vừa thắng 5 giải thưởng lớn tại giải Kim Mã Đài Loan lần thứ 52 và nay lại đoạt giải “Quay phim xuất sắc” tại giải điện ảnh Châu Á - Thái Bình Dương (Asia Pacific Screen Awards). Trước đó phim này nhận 3 đề cử gồm “Phim truyện hay nhất”, “Đạo diễn xuất sắc” và “Quay phim xuất sắc”. Đại hội Điện ảnh Châu Á - Thái Bình Dương 2015 diễn ra tại Brisbane kéo dài trong 10 ngày (từ ngày 19 đến 29-11) với 102 cuốn phim đến từ 42 quốc gia tham dự. Thích khách Nhiếp Ẩn Nương có buổi công chiếu đặc biệt tại Brisbane ngày 27/11. Các giải thưởng khác của Asia Pacific Screen Awards 2015: giải phim hay nhất thuộc về Cemetery of Splendour (sản phẩm hợp tác Thái Lan, Malaysia,
Pháp, Đức, Anh); giải phim hoạt hình hay nhất được trao cho Miss Hokusai (Nhật), phim tài liệu hay nhất là The Chinese Mayor (Trung Quốc)...
Triệu Vy bị phóng viên theo sát ở Hong Kong
Khi đến Hong Kong lo việc kinh doanh, Triệu Vy đã bị các tay săn ảnh bám theo sát nút. Theo Nam Đô,
Triệu Vy không tỏ thái độ gì nhưng người phụ tá đi cùng lại bày tỏ sự khó chịu. Người này ra dấu tay yêu cầu các phóng viên không chụp hình. Triệu Vy đến Hong Kong dịp này nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh. Nhưng ngôi sao Hoa ngữ cảm thấy phiền phức khi liên tục bị làm phiền bởi cánh paparazzi. Trước đó, cô còn bị soi mói vì tăng cân trông thấy. Nguồn tin cho biết: “Những bình luận ác ý liên quan đến ngoại hình khiến cô ấy cảm thấy mất tự tin khi xuất hiện ở nơi công cộng”. Triệu Vy tuyên bố về kế hoạch giảm cân trên trang cá nhân cách đây ít ngày cũng vì lý do này. Trong khi ngoại hình giảm phong độ thì sự giàu có của cô khiến nhiều người choáng váng. Theo ước tính, tài sản của vợ chồng cô đã ở mức 1 tỉ Mỹ kim. Vào giữa tháng 11 vừa qua, người đẹp mở công ty giải trí Văn Phong, đặt trụ sở tại Hong Kong. Vì thế, Triệu Vy thường đi lại giữa Đại Lục và Hong Kong để lo công việc.
132
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hồi ký sân khấu
Tâm sự kẻ ăn quán ngủ đình, Mối tình gắn bó qua câu hò giọng hát - Soạn giả Nguyễn Phương
C
uối năm 1948, tôi theo ghe hát Tiếng Chuông của Bầu Cang lưu diễn miền Hậu Giang. Đây là thời có chiến tranh Việt Pháp, nhiều đường lộ bị du kích đắp mô, đào phá, nhiều con sông bị đấp cản ngăn tàu ghe lưu thông nên gánh Tiếng Chuông phải di chuyển bằng ghe chài nhỏ, do một chiếc tàu chạy bằng máy dầu kéo nên phải mất cả ngày lẫn đêm mới di chuyển được từ tỉnh nầy qua tỉnh khác. Sống theo ghe hát là sống một cuộc đời gạo chợ nước sông, ăn quán ngủ đình. Khi ghe hát dừng lại ở bến sông nào thì nơi đó là nhà của nghệ sĩ. Nấu nướng, ăn ngủ, tắm giặt trên ghe hoặc ở bến sông. Người ngoài nghề thấy cuộc sống tha phương cầu thực của nghệ sĩ là một cuộc sống thiếu thốn, nghèo khổ nhưng bản thân người nghệ sĩ thì cuộc sống lưu lạc giang hồ có rất nhiều niềm vui thú riêng. Ghe hát ghé bến chợ nào, nghệ sĩ chúng tôi có thêm nhiều bạn mới, những bạn nhậu ý hợp tâm đồng, những bạn gái hiền thục, chân tình, những ông bà mạnh thường quân, yêu thương và giúp đỡ cho các nghệ sĩ có chân tài hoặc đau yếu neo đơn. Theo ghe hát, tôi đã đến những ngôi chợ mà nếu nằm mơ cũng khó tưởng tượng ra, đó là những ngôi chợ đặc biệt, lâu đời ở miền Tây: Chợ Rắn, chợ Rùa, chợ Chim chóc, chợ Chồn, chợ Chuột ở các quận Phụng Hiệp, Cái Răng, Phong Điền, Cần
Danh ca Sáu Thoàng
Thơ. Chợ nhỏ thôi, ở dọc theo quốc lộ 1A nhưng rất sầm uất, rộn rịp. Ở các chợ nầy có thể mua bất cứ loại chim, thú nào của miền Tây trù phú: nhỏ như rắn lục xanh biếc đến khổng lồ như con trăn gần trăm ký, những con rắn hổ mang, hổ đất, những con chim quốc, bìm bịp, cúm núm, óc cao, gà nước là hàng có bán quanh năm. Hoặc những chú chồn đèn, chồn mướp, những chú rùa có con vừa mới nở nhưng cũng có con nặng năm, bảy ký. Đặc biệt ở chợ rùa rắn Phụng Hiệp có bán rượu thuốc gia truyền “ngâm loạn xà bì” hàng chục loại rắn chung với tắc kè, bìm bịp trong một cái keo lớn độ năm lít, có dán một tấm giấy viết quảng cáo: “ Rượu thuốc gia truyền, bồi bổ tăng
Hoàng Vân
cường sinh lực, ông uống bà khen, bà cho tiền ông mua thêm uống nữa.” Ông Năm Hay, một chủ vườn ở xã Nhơn Ái quận Châu Thành, một khán giả ái mộ cải lương quen với chúng tôi, mỗi lần ghe hát Tiếng Chuông về, ông cho người nhà chèo ghe đưa chúng tôi đi chợ nỗi Cái Răng. Ông nói: “Trong những ngày mùa cây trái, từ giữa đêm các nhà vườn đã chèo ghe, bơi xuồng từ khắp các ngả kinh rạch, mang sản vật ra chợ nổi, đèn thắp sáng lòa cả một khúc sông, trông cứ như sao sa trên mặt nước. Cùng lúc ấy, các ghe thương hồ ở miệt Long Xuyên, Rạch Giá, Cà Mau, Bạc Liêu lên đến. Tiếng máy dầu xình xịch vang dội
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
sóng nước, chen lẫn tiếng chào mời ngã giá râm ran. Phiên chợ trái cây nhóm từ giữa đêm đến gần sáng thì tàn dần khi mặt trời lên sáng tỏ.” Có lẽ nghệ sĩ chúng tôi là những người sinh sống về đêm nên những chợ nổi nhóm hợp trên sông về đêm phù hợp với sở thích của chúng tôi. Mặc dù ghe hát đi đến nhiều làng mạc, tỉnh thành, chúng tôi từng biết qua nhiều ngôi chợ sầm uất, đông người mua kẻ bán nhưng các ngôi chợ nổi trên sông nhóm họp về đêm thường để lại cho chúng tôi nhiều kỷ niệm khó quên. Có một đêm, sau khi vãn hát, ông Năm Hay chủ nhà mời chúng tôi nhậu rượu “ Ông Già Chống Gậy” với mồi nhắm là thịt rùa hầm thuốc Bắc, đồng thời ông muốn chúng tôi chơi đờn ca với nhóm đờn ca tài tử địa phương. Hôm đó Thanh Cao, Trường Xuân, Sáu Thoàng và tôi phía bên Nam, bên Nữ có đào Hoàng Vân, Ngọc An và Lệ Thơ, vợ của danh ca Thanh Cao. Vui chơi ca hát nhậu nhẹt đến hơn ba giờ sáng mới chấm dứt cuộc tiệc. Chúng tôi định đi ngủ thì ông Năm Hay rủ đi chợ nổi Cái Răng. Ông bảo chúng tôi xuống ghe nằm ngủ sơ sơ, người nhà của ổng chèo ghe, khi đến chợ thì ông kêu dậy. Chúng tôi thường thức sáng đêm khi đụng trận ăn nhậu nên việc thức thêm vài giờ để đi chợ nổi Cái Răng là chuyện nhỏ, chúng tôi xuống ghe nhưng ba cô Hoàng Vân, Ngọc An và Lệ Thơ không đi vì quá mệt sau đêm hát. Kép mùi Sáu Thoàng, kép ca Thanh Cao, kép độc Trường Xuân chuyên môn hò đối đáp, vì tàu kéo ghe hát đi chậm nên khi gặp các thương thuyền hay gặp các cô gái đẹp chèo ghe tam bản đi buôn, các anh thường hò trêu ghẹo cho vui. Đôi khi các anh hò đối đáp với nhau cho khách thương buôn chèo ghe gần ghe hát nghe chơi, đó cũng là một cách giải trí tao nhã lúc nghệ sĩ sống bình bồng trên sông nước. Ghe của chúng tôi chèo đi được một lúc thì phía sau có ghe của hai cô gái chèo vượt qua, tôi nhìn
sang thấy bóng hai cô gái, dáng thon thon, mái tóc bồng bay bay theo gió, tôi nói với anh Thanh Cao: “Anh Tám, hai cô bên ghe kia đẹp quá, anh thả lời thử coi người đẹp có đối đáp lại không?”. Kép phong lưu Thanh Cao thấy người đẹp không thể không chào hỏi, anh hò: “Hò ơ! …Ghe em mỏng ván ơ…bóng láng nhẹ chèo…ơ… Hò ơ,… Xin em bớt mái…ơ… nương lèo đợi anh… ơ…ơ……” Cô gái ghe bên kia đáp lại: “Hò ơ…Bớ chiếc ghe sau chèo mau em đợi, ơ…ơ…Hò ơ …kẻo giông khói đèn, bờ bụi tối tăm ơ…ơ…” Thấy bên ghe chúng tôi chưa hò tiếp, một cô gái khác hò trêu ghẹo: “Hò ơ… Phụng hoàng đậu nhánh cẩm lai, ơ…ơ Hò ơ… Em trách người nghĩa ơ…ơ…em trách người nghĩa nói sai lời thề… ơ… ơ…Hò ơ…. Đường đi kinh xáng xa vời…ơ…ơ… Xin cho em gởi,… ơ …xin cho em gởi, vài lời thăm vợ anh… ơ…ơ.” Kép độc Trường Xuân, một cây hò của ghe hát, bước ra mũi ghe, lớn tiếng hò : “Hò ơ… Vợ anh chưa cười …ờ…vợ anh chưa cưới thì anh mới hỏi mới chào…ơ… Xin em cho biết …ờ… xin em cho biết, chừng nào em về với anh…ơ…” Ghe trước ghe sau, cách nhau vài sải tay mà tưởng như có tơ trời nối đỏi, kéo ghe sau dính liền ghe
133 trước. Cô gái cất cao giọng hò đáp lại: “Con sông bên lỡ bên bồi…. hơ…ơ…Bên lở thì đục …hơ…bên bồi thì trong …ơ…Sông kia nước chảy đôi dòng…hơ…Biết rằng bên đục… biết rằng bên đục, bên trong bên nào…Hò ơ…Gặp anh em cũng muốn chào… Sợ rằng chị Cả,…Sợ rằng chị Cả giắt dao trong mình …ơ…ơ…” Kép Trường Xuân được trớn, mạnh miệng hỏi dò: “Hò ơ… Tàu Tây chạy ngang cồn cát …ờ…Xuồng câu tôm đậu sát mé nga….ơ…hơ… Anh thấy em có một mẹ già…ơ… Anh muốn vô hoạn dưỡng …ờ…muốn vô hoạn dưỡng, biết có là đặng không ơ…ơ…” Cô gái hò lần trước, tiếp lời thay cho bạn: “Hò ơ… tôi bước xuống cầu, cầu trơn cầu trợt …hờ…ơ…T ôi bước xuống tàu, … tàu lắc tàu nghiêng…ơ… Cả kêu người mở miệng cầu duyên… ơ…ơ Ra đây cho tôi thấy mặt… ờ… Cho tôi thấy mặt…ờ…lạ hay quen cho tỏ tường …hơ….ơ…” Trường Xuân thấy có mòi cá cắn câu nên hò luôn: “Hò ơ…ơ…Đi vô gặp em bán trầu …ơ.. đi ra gặp em bán mắm…. Thấy em đằm thắm mà trong dạ anh thương, …ơ hơ…em ơi, em về thưa lại với song đường …hờ… Cho cha mẹ anh đưa mai dong tới nói ờ…ờ… để hai đứa mình thành vợ thành chồng kết đôi ơ…hơ….” Cô gái hò đáp lại: “ Hò ơ…Nhứt
Chợ nổi Cái Răng
134 nhựt tiểu thân, chớ nhà của anh ở đâu em không có biết …ờ hơ…nay mà găp anh giữa đường….ờ.,.. làm sao mà em dám quyết thương anh …ơ….hơ….” Kép ca Thanh Cao thay lời cho bạn Trường Xuân: “ Hò ơ…Chim bay đi đâu thì chim cũng bay về tổ …ờ… Còn nước đổ đi đâu thì nước cũng đổ về nguồn….hơ…Em ôi! Còn anh xa em, em xa anh thì thiên hạ đều buồn, trời kia giận dỗi… mà ba bốn hướng cũng xoay vần, em ơi, dầu em có lạc Sở qua Tần, …ơ dầu có thương ai cách mấy…hò…ơ… dầu có thương ai cách mấy thì anh cũng để dành phần lại cho em ….ơ…” Cô gái hò: “Hò ơ….Chuyến nầy anh đi chở cát…mà chuyến khác anh lại chở vôi…Hò …ơ…Hai đứa mình gá nghĩa lôi thôi…nay đổi mai dời…Liệu bề anh có thương em đặng trót đời thì anh hảy thương…ơ… Trường Xuân hò nối lời cô gái: “Hò ơ… Vàng thử lửa mới biết vàng cao vàng thấp …ờ…Em ơi…biết làm sao anh gần đặng em mà anh ôm ấp cho phỉ tình…ơ… Kiếp nầy em không được làm vợ của anh thì anh nguyện kiếp sau em cùng anh như chim liền cánh cây nọ liền cành cho thỏa lòng ước mơ …ơ…hơ…” Cô gái hò đáp: “Hò ơ… Một anh nói anh thương, hai anh nói anh thương, anh biểu em về mua một miếng đất lập vườn…ờ,…trồng hành trồng cải, rải hột sa kê …ơ… Bây giờ anh chê hành hư cải úa .. ơ hơ… còn cây sa kê cũng mau tàn ….hơ… Chớ bấy lâu nay đá nọ thành vàng, còn vàng kia đem trộn trấu…mà cuộc điếm đàng lại hóa thành nghĩa nhân…ơ…ơ…” Thấy Trường Xuân ấp úng trước lời hờn dỗi của đối phương, kép mùi Sáu Thoàng đăng đàn hò cứu bạn: “Hò ơ…. Đèn treo cột phướng gió chướng hao dầu, Anh thương em để bụng, âu sầu anh riêng mang…ơ…ơ.. Trên trăng dưới nước anh ra trước mũi thoàn, …hò… ơ… Còn bao nhiêu thôi mà sóng gợn…hò …ơ…bao nhiêu
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 sóng gợn, ờ…anh thương nàng bấy nhiêu…ơ…” Cô gái có vẻ xuôi lòng, hò trao tình : “Hò ơ… Mình thương tui chưa có mấy mà tôi thấy mình than hoài,… Đây rồi tui thương lợi mà tàu Nam Vang nó chở đầy… hò…ơ…Em lén mẫu thân may cho tìn nhân chiếc áo. Tình nhân ôi, áo nầy em may đường kim chìm mối chỉ nổi….ơ… Vì em may vội nên may dưới trăng chớ không phải bằng đèn …hơ…ơ…” Sáu Thoàng hò : “Hò ơ… Sông sâu sóng bủa Láng Cò, thương em vì bởi câu hò có duyên…ơ…Em chưa chồng ở vậy cho nguyên …ơ…đợi anh dọn chiếc thuyền quyên chở về….hò…ơ…Thấy em da trắng muốn kề, hường nhan cũng đẹp, sợ bề em đã có đôi…ơ….ơ” Cô gái kêu lớn lên: “ Các anh ơi! tới chợ rồi, tụi em còn phải lo mua bán, hẹn gặp các anh năm tới để hát hò với nhau nữa nghe mấy anh…”. Các cô cười rộ lên rồi nhanh tay chèo ghe, trong phút chốc ghe của hai cô xa dần ghe của chúng tôi rồi khuất hẳn trong số rất nhiều ghe thương hồ khác. Trường Xuân ngồi trong mui ghe, hò một câu vớt vát: Hò ơ… Đèn treo dưới xáng,… Tỏ rạng bờ kinh…ơ…Đường Bình Thủy lưu linh, Đáo tại xã Long Tuyền …ờ…Em như cánh chim bay giữa muôn trùng…. hơ…ơ… Kẻ đi xa có nhớ người ở lại hay không…ơ,…Hay là con sáo sang sông đã vội quên cội quên nguồn, em ơi…ơ…ơ… Thanh Cao nói:“Thôi…thôi, các cô đã chèo đi xa rồi, lấn vô các ghe thương hồ khác rổi…muốn hát hò, chờ năm tới…mà hõng biết năm tới ghe hát có về Vàm Xáng, Ba Láng, Cái Răng nữa hay không? Hẹn cuội vậy mà hẹn chi cho khổ lòng Trường Xuân”. Anh Trường Xuân lặng im như thầm công nhận là anh Thanh Cao nói đúng tâm trạng của anh. Hai anh Sáu Thoàng, Thanh Cao đều đã có vợ, riêng Trường Xuân như con chim mới ra ràng, chưa biết
bay nhảy, chưa có đôi. Nghe giọng hò câu hát tình tứ mênh mang, anh dệt mộng trong lòng, nếu được cùng cô gái có giọng hò êm như nhung tơ kết duyên Tần Tấn, hai vợ chồng son trẻ sẽ theo ghe hát bình bồng bên nhau suốt kiếp, lấy giọng hò câu hát đổi lấy miếng cơm manh áo và sẽ sống bên nhau trọn đời. Bây giờ cô gái đã đi xa tít mù khơi, biết bao giờ mới gặp lại? Trường Xuân ôm gối thở dài, anh nằm ngay xuống ván ghe, nằm không cần biết cái chợ nổi, cái chợ từng gây háo hức trong lòng anh. Chợ nổi Cái Răng đông nghẹt xuồng ghe, ánh đèn trên các ngọn cây “treo bẹo” chớp chớp như ánh sao sa, như hàng trăm đóa hoa đèn thả nổi trên sông Hương ở Huế đêm: Dạ Hội Hoa Đăng. Chúng tôi được anh Năm Hay đưa đi xem các ghe mua bán nông sản, đến các quán nổi ăn hủ tíu cá đặc biệt của tỉnh Cần Thơ, chỉ riêng có anh Trường Xuân nhắm mắt nằm yên trong khoang ghe, không hiểu anh ngủ thiệt hay nhắm mắt mơ tưởng hình bóng và giọng hò của cô gái trên sông, anh chưa biết rõ mặt mày, chưa nghe nói tới danh tánh và gia đình, vậy mà anh đau tương tư và sầu thương hết biết! Nhiều năm sau, ghe hát Tiếng Chuông thành đoàn hát Tiếng Chuông, vẫn hát đi hát lại ở các xã Bình Thuỷ, Cái Răng, Phong Điền, Phụng Hiệp và trong thành phố Cần Thơ, anh Trường Xuân vẫn âm thầm tìm kiếm cô gái có giọng hò quyến rũ năm xưa, nhưng bóng chim tăm cá, tìm như đi tìm một cô gái vô hình, chỉ mong dựa vào giọng hát, hơi hò để mà kiếm người thương thì làm sao kiếm được, vậy mà anh Trường Xuân cứ đi tìm hoài, tìm hoài với một khối tình si không hề phai lợt. Nhớ mối tình gắn bó qua câu hò giọng hát. Một thời gạo chợ nước sông.
- Soạn giả Nguyễn Phương
135
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Mạn đàm văn học
Phan Chu Trinh, Vĩ nhân nòi Việt - Hoàng Yên Lưu
T
rong các chí sĩ vạch ra con đường cứu nguy dân tộc vào cuối thế kỷ 19 sang đầu thế kỷ 20, phải kể Phan Chu Trinh là vĩ nhân có tư tưởng tiến bộ và đề ra đường lối thích hợp nhất cho sự tồn vong của dân tộc ta về lâu dài. Điều hậu thế cảm phục ông, không những vì ông hy sinh danh lợi bản thân vì đại nghĩa cho tới lúc lâm chung, mà còn vì viễn kiến của ông mà ngày nay người Việt mới ý thức rõ ràng cần tự cường, tự chủ như thế nào trước sự bành trướng của phương Bắc luôn luôn đe dọa nền độc lập của nòi Hồng Lạc. Các nhà nghiên cứu phong trào Đông du và Duy tân trong lịch sử cận đại ở VN thường nhận định là do phong trào duy tân ở Á đông bùng nổ, và do ảnh hưởng của tư tưởng cải cách từ tác phẩm được gọi là “tân thư” từ Nhật bản và của Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu đời Vãn Thanh du nhập vào nước ta.. Nhìn chung không sai, vì triều đình Huế đi tới suy tàn gần như đồng thời với triều Quang Tự và đế chế Mãn Thanh tiến dần tới mạt vận trong khi Nhật bản hùng cường dưới thời Minh trị. Tuy nhiên, khuyến cáo của Khang- Lương chỉ đề ra một số thay đổi cần thiết mà chế độ Mãn Thanh hủ bại phải theo, nhắm khuyến khích Quang Tự “biến pháp” để đối phó với nguy cơ bị liệt cường áp bức
và xâu xé, chứ không đưa ra sách lược cứu dân chúng ra khỏi vòng đói khổ và đưa đất nước sánh vai cùng các cường quốc Âu Mỹ và Nhật bản. Riêng ở VN biện pháp thay đổi ôn hòa, tạm bợ của Khang-Lương càng không phải liều thuốc có thể chữa được căn bệnh trầm kha của một quốc gia bị trị, từ triều đình tới xã hội đang chìm đắm trong hủ tục và nghèo đói. Tìm biện pháp nào đây để cứu nguy tổ quốc? Hẳn nhà Nho họ Phan thức thời đã tiếp xúc với tư tưởng của Montesquieu và J. J. Rousseau qua tân thư, và cũng đã đọc Thiên diễn luận xuất bản 1898 của Nghiêm
Phục (1854-1921), một trí thức TQ đã có cơ hội sang Anh để tìm hiểu văn hóa Âu Mỹ và lược dịch tác phẩm của triết gia chủ trương tiến hóa luận của Darwin là Thomas Henry Huxley (1825-1895). Sau này Phan Chu Trinh đi Pháp vào 1905, đã thấy sự thực hùng mạnh ở những quốc gia tân tiến. Từ đó, ông tìm ra phương thuốc cứu nguy dân tộc và trở thành một nhà ái quốc tiền phong chống chế độ quân chủ, chống Khổng giáo lạc hậu và cảnh tỉnh quốc dân trước nguy cơ từ phương Bắc tới nếu cứ tiếp tục ôm lấy giáo lý Khổng Mạnh đã lỗi thời nhưng luôn luôn bị Bắc đình lợi dụng
136 làm sức mạnh xâm lược mềm.. Phan Chu Trinh, mạnh dạn chỉ trích chế độ chuyên chế trong khi triều đình phong kiến còn có khả năng, dựa vào thực dân, nhân vụ Kháng thuế ở Quảng Nam chém Trần Quý Cáp năm 1908 và trước phong trào yêu nước bừng sôi khắp ba miền, đã đày những chí sĩ như Huỳnh Thúc Kháng, Ngô Đức Kế, Nguyễn Tiểu La và Dương Bá Trạc… ra Côn đảo. Trong thư Thất điều kể tội Khải định sang Pháp du hý vào năm 1922, Phan Chu Trinh đã hạch tội nhà vua bằng những lời, vào thời đại ông, chưa nhà Nho khoa bảng nào dám dùng vì có thể bị khép vào tử tội “phản nghịch.” “Còn nước Nam ta, từ xưa đến nay, vẫn là một nước chuyên chế, trăm việc chínhtrị vào một tay vua; công việc Triều đình cấm không do dân nói đến (luật ta cấmkhông cho học trò và dân gửi thư cho vua nói chính trị). Đã 70, 80 năm nay,trên vua thời hèn, dưới tôi thời nịnh; pháp luật thời nghiêm nhặt, dân mất cảtự do (từ thời Gia Long đem luật Thanh về trị dân Việt Nam, là một sự lầm, vì luật đó là luật người Mãn Châu lập ra để trị Trung Quốc, trong luật ấy lắm phép không công bình; xem như khi luật ấy bắt đầu thi hành trong nước ta, ông NguyễnVăn Thành là một người khai quốc công thần, chỉ vì cớ con ông ta đặt một bài thơ chơi, vậy mà các quan nịnh thần, đem thêu dệt ra, giết cả nhà ông ấy! Thế thời bộ luật ấy độc dữ biết chừng nào!). Từ đó nước ta, dân với vua cách nhau xa quá; các quan ở giữa muốn làm chi thời làm, dân không chỗ kêu ca. Từ triều Minh Mạng về sau, giặc giã nổi lên luôn; đến đời Tự Đức, Tây qua là mất nước, ông bà nhà Nguyễn, trong 200 năm mở mang gần nửa nước Nam, công đức lớn biết là bao nhiêu mà con cháu làm vua chỉ chưa đầy 50 năm, đã bị họa mất nước, là bởi cớ đó, thảm thay! Việc học hành thời hủ bại, nên
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 học trò dốt nát, chỉ biết thi đậu làm quan để ăn cướp của dân, chẳng biết nước nhà là gì. Vậy cho nên đến nay nước nhà một ngày một sa sút, càng ngày càng tàn mạt,chẳng còn đứng vào bực nào cả; nếu không bị nước Pháp lấy, thời cũng không biết nước ta trôi nổi vào tay ai! Cứ sự đã qua đó mà buộc tội, chẳng vua thời ai? Dẫu có anh thầy kiện miệnglưỡi giỏi thế nào, cũng không cãi cọ gì được. Vậy nước ta từ nay về sau, còn nên tôn quân quyền nữa không? Không, chẳng những là vua không nên tôn, mà ngôi vua cũng nên cất đi kia. Vậy mà vua đến nay cũng còn, thương ôi! Cái trí khôn dân ta lu lấp, thua kém cả người thiên hạ, đã đành nên thương hại, mà cái lòng trung hậu nhịn nhục của nó cũng nên chuộngvậy! Vậy thời đáng lẽ vua phải hết lòng lo lắng làm việc gì lợi ích cho thỏa lòng chúng nó một tí mới phải. Nay Bệ hạ thời không: lúc chưa làm vua, chẳng nghe có một điều gì là hay, mà sự xấu xa thời đã chán chường trước mắt thiên hạ, chỉ lo chạy ngược, chạy xuôi để lên làm vua cho được; đến lúc làm vua được rồi, chỉ làm việc cho nhân dân oán thán mà thôi. Vậy mà nay còn dựa hơi quyền nọ quyền kia, bắt buộc dân còn phải tôn mình nữa kia! Chiếu theo luật xưa nay, dân Âu Á chúng nó bắt tội các vua của chúng, mà xử Bệ hạ, thời một cái giết, hay một cái đuổi, hai cái đó Bệ hạ không thể tránh được.” Mở rộng nghiên cứu về Phan Chu Trinh, hậu thế còn thấy ở ông nhiều thể hiện phản ảnh tinh thần dân tộc son sắt mà ngày nay chúng ta phải cố gắng noi theo. Trong một thiên nghị luận về mối bang giao giữa ta với cường quốc phương Bắc, Phan Tây Hồ đã viết: “Tổ tiên ta, không biết mấy ngàn, trăm năm nay đã tất bật lam
lũ gian nan cùng quẫn để xây dựng, mở mang, lấy làm căn cứ cho có nơi trú ẩn. Cũng là muốn ta tự sinh, tự phát triển cho tới con tới cháu; rồi con cháu cũng làm như vậy; rồi từ nay về sau con cháu ta được ca ở đó, khóc ở đó, tụ tộc ở đó, sinh trưởng ở đó.” Tiếp đó ông chỉ trích tham vọng xâm lược của Trung hoa: “ Trung Quốc đã cậy mạnh hiếp yếu, tham lam không chán, vô cớ mà xâm chiếm đất nước người ta, vô cớ mà tàn sát sanh mạng người ta, vô cớ mà trói buộc nhân dân người ta, vô cớ mà bóc lột máu mỡ người ta. Than ôi! Con người không phải là gỗ đá, tình ấy làm sao chịu nổi.” Và phân tích, đồng thời ca ngợi, tinh thần quật cường của nòi Việt trong mấy ngàn năm xây dựng nước và giữ gìn non nước: “Tiên dân của tổ quốc ta lúc bấy giờ cũng quật cường vĩ đại, trăm lần bẻ không cong, chẳng như một động vật không xương, không máu, không não, khí, gân. Cho nên các thủ đoạn đối đãi cũng rất kịch liệt: Hoặc khi nó lành thì ta phục tùng, hoặc khi nó dữ thì ta phản đối; khi ta thua thì nó ra tay chém giết chẳng chịu buông tha, khi ta thắng thì máu xương sông núi lấy đó báo phục. Tuy nó từ cao xuống thấp như thế vạc ba chân, lấy lớn hiếp nhỏ như hình đá chọi trứng, khiến ta không thể thoát ngay sự giàm buộc, và nó chỉ lấy lớn mạnh trị ta quá dữ, kềm ta quá gắt, cách mạng nổi lên luôn, chết hại quá nhiều, mà cảm tình oán hận được nung nấu trong não quốc dân không phá được, càng truyền càng lớn, càng thịnh. Nhưng dân tộc ta cũng lấy đó mà khuyến khích đặc tính, nuôi dưỡng tinh thần, ngầm dựng thế lực, không chịu khuất phục, càng thêm gắng gổ, thề lấy mạng sống lấp nơi đồng ruộng, lấy máu đỏ bôi cả núi sông, để bày ra cái cảnh đau buồn sống động rất thảm rất mạnh cùng với dân tộc Trung Quốc ngàn trăm lần
137
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 to lớn không thể sánh được, cùng nhau xung đột đua tranh trong cảnh thiên diễn ưu thắng liệt bại này. Nó chết ta sống; nó tiến ta lùi. Kể từ sau trước được trên ngàn năm, nó cũng không làm gì được ta vì sao? Ôi! Xứ Giao Chỉ cỏn con, một vùng đất nhỏ không bằng huyện lớn, mà xem nó ngang hàng, muốn đuổi nó đi, đuổi mấy vạn của dân tộc hùm sói Trung Quốc, không đoái đến nó văn minh hay dã man, không kể mạnh yếu, liều chết mà giành, không chịu lùi một chút, cuối cùng có thể thắng được, giành giật sinh tồn cho đến ngày nay, ngang nhiên là một nước lớn ở phương nam! Than ôi! Trời thương chăng? Thần giúp cho chăng? Không thể bàn bạc được, không thể qui công cho ai. Thì lớn lời nói: Đó chỉ là đặc tính trầm nghị kiên nhẫn, độc lập bất khuất của dân tộc đời trước của Tổ quốc ta mà thôi.” Không những tinh thần độc lập dân tộc là bài học quý báu mà chí sĩ để lại cho chúng ta, Phan Tây Hồ còn xướng xuất tinh thần dân chủ như con đường duy nhất chúng ta phải theo nếu muốn dân giàu nước mạnh. Ông từng hô hào: “Dân tộc ta, ngàn năm trước đây đã có cái đặc tính vĩ đại kia, nếu như lấy học thuyết hoạt bát ngày nay của châu Âu phê bình khuyến khích làm cho lớn mạnh, mở mang tìm tòi làm cho rạng rỡ, thì tiền đồ của dân tộc ta tốt lắm thay!” Chí sĩ cũng cả quyết “đem văn minh Tây phương về là mang Khổng học về.” Quan niệm bài Nho thủ cựu và chống tệ đoan mà ông xướng xuất hồi đầu thế kỷ trước quả là mới mẻ, nhất là xuất phát từ một sĩ phu thành danh. Chủ trương này còn là lời khuyên chúng ta cảnh tỉnh trước mưu đồ của phương Bắc toan lợi dụng Khổng học làm phương tiện xâm lăng đất đai: “Xét cho cái lịch sử quân chủ ở
Á Đông này thì chúng ta biết rằng từ Tần Thủy Hoàng trở về sau, các nước nói theo đạo Nho đó kỳ thật trong nước không thi hành một chút đạo Nho nào, chỉ còn sót lại một hai điều ở gia đình mà thôi. Kỳ dư là những điều mấy ông vua chuyên chế dựa vào đạo Nho để đè nén dân.” Tâm sự thống thiết, nghị lực vô biên, với tầm nhìn xa rộng và tiến bộ, với công lao toan “vá trời lấp biển,” đã tạo cho Phan Chu Trinh, cùng với Phan Bội Châu trở thành những là nhà ái quốc vĩ đại nhất trong lịch sử VN cận đại. Ngày nay đọc lại bài Đập đá tại
Côn lôn và một câu chí sĩ từng nói, hậu thế càng thêm ngưỡng mộ vị chí sĩ đã hy sinh trọn đời cho độc lập và canh tân đất Việt: “Đã vì nước đem thân trôi nổi thế này thì không bao giờ sự phú quý làm mờ tối lòng ta được. Nếu một ngày kia dân VN sẽ hóa ra ù lì cả, ta đã cùng thế hết sức rồi, thì ta còn cách cắt đầu quẳng xuống đất không chịu để ai vày đạp ta, mà cũng không cho ai cướp tự do của ta.”
- Hoàng Yên Lưu
Kiếp sau Bù em một tháng trời gần Đơm hoa kết mộng cũng ngần ấy thôi Bù em góp núi chung đồi Thiêu nương đốt lá cũng rồi hoang sơ. Bù em xuôi có ngàn thơ Vẫn nghe trắc trở bên bờ sông thương Quên thôi, bông sẽ phai hường Mà xưa tiếng gọi nghe dường thiên thu Non sông bóng mẹ sầu u Mòn trong ngưỡng cửa, chiều lu mái sầu. Thôi em xanh mắt bồ câu, Vàng tơ sợi nhỏ xin hầu kiếp sau...
- Cung Trầm Tưởng
138
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Cỏ May
Truyện dài của Trần Hữu Thuần
Tiếp theo kỳ trước Khoảng sân trống nhà Cỏ May bề ngang chừng ba mét, dài chừng mươi mét, tráng xi măng, ngoại trừ ba vòng tròn có gờ chứa đất trồng một cây tùng chính giữa, hai bên hai cây ngâu theo chiều dài sân. Ba cây này được cắt tỉa thường xuyên không cho lên cao và không tỏa cành sum suê che ánh nắng. Sân trực tiếp nhận ánh nắng hoặc nước mưa, và cũng là chỗ thoát hơi nóng từ trong nhà bốc lên. Nước ứ thoát theo lỗ cống phía nhà vệ sinh, theo ống cống ngược ra phía trước vào ống cống chính dưới mặt lộ. Linh mướn người chăng đèn kết hoa các cây trong sân, trang trí làm thành sàn nhảy. Phòng khách cũng được giăng hoa kết đèn làm thành một phòng ăn và phòng nhảy khác. Không nói thành lời, nhưng phòng khách sẽ dành cho “người lớn”, tức cấp trên của Linh và bạn bè ba mẹ Cỏ May. Còn lại bạn bè hai vợ chồng chắc chắn sẽ chiếm khoảng sân, vừa tự do vừa thoáng mát. Linh đã lấy hẳn mấy ngày phép trước đó để vừa có thì giờ chuẩn bị, vừa khỏi sợ bị gọi vào làm việc bất ngờ. Thông lệ đã là thế ở bất cứ đơn vị nào, không ai quấy rầy người đang nghỉ phép, trừ phi bị địch đột kých bất ngờ. Dàn máy quay đĩa đặt trong một phòng ngủ
trống dành cho khách, loa đặt trong phòng khách và ngoài sân trống. Một người lính dưới quyền Linh quen với máy móc và cách đặt đĩa nhạc khiêu vũ, điều khiển dàn máy. Thức ăn nhẹ đặt nhà hàng mang đến, để cả trong phòng lẫn ngoài sân. Khách khứa tấp nập đến, ba mẹ Cỏ May và hai vợ chồng Linh tíu tít đón tiếp. Buổi tiếp tân vừa để vui Xuân vừa để mừng Linh thăng cấp nên được tổ chức rôm rả hơn bữa tiệc bình thường. Hải và vợ chồng Hồng đến cùng lúc, được Cỏ May mời ngồi một bàn dành riêng cho bạn học quen biết cũ. Đến giờ, vợ chồng Linh đứng giữa phòng khách chào mừng quan khách. Mọi người mở sâm banh rôm rốp, nâng ly mừng Xuân và mừng Linh vừa thăng cấp. Sau phần ăn nhẹ, Linh và Cỏ May khai mạc buổi khiêu vũ không bằng Paso-doble như thường lệ mà bằng điệu Valse với bài Ly rượu mừng của Phạm Đình Chương. Hai người bay lượn một lúc, đợi khách ra sàn nhảy, rồi rời phòng khách ra ngoài sân trống khai mạc mời bạn bè. Các đôi khiêu vũ lần lượt ra pít, chẳng mấy chốc đầy nghẹt không chỗ chen chân. Tiếng nhạc rộn ràng hòa tiếng chân lướt lao xao trên sàn nhảy. Sân hẹp, người đông, không ai còn quay được đủ
vòng quay luân vũ. Sau bản nhạc khai mạc, Linh và Cỏ May khi đi chung, khi chia nhau mỗi người một phía trò chuyện tiếp xúc với mọi người. Ai ai cũng nâng ly chúc mừng Linh được thăng cấp. Thời gian vui chơi trôi qua rất mau. Đã nửa cuộc vui tính theo giờ giới nghiêm mà nhiều người tưởng như mới khởi đầu. Các ông bà lớn tuổi lác đác đã có người cáo từ ra về. Trong nhà, khách vơi đi nhiều hơn ngoài sân. Âm nhạc về khuya lắng đọng, không còn các bản quá dồn dập ồn ào nữa. Linh vốn không phải là người uống nhiều rượu nên nhấp nơi này một chút nơi kia một chút, bây giờ đã thấy thấm mệt. Anh đi vào phòng, bảo vợ tiếp khách thay anh. Cỏ May đến ngồi chung trò chuyện với bạn học ngày xưa. Từ đầu cuộc vui đến giờ, cô mới có thì giờ trò chuyện lâu dài với bạn cũ. Mọi người trêu ghẹo nhau ầm ĩ. Ai đó ép cô nhấp tí rượu. Cỏ May không bao giờ thực sự uống bia rượu. Cô sợ say rượu vì đã trông thấy quá nhiều bạn bè nam nữ mất tự chủ khi say. Tuy vậy, nể bạn, cô phải nhâm nhi đôi chút. Chỉ vài cái “nhấp môi một chút” cũng đã đủ làm cô đỏ bừng mặt. Bạn bè thấy vậy chế giễu: “Chà, cô nàng chồng con rồi mà vẫn e thẹn như con gái”. Có anh chàng nào đó đã vô duyên ngâm nga, “Chồng thì đã có, có chi con”, nhại lại câu thơ Thị Lộ trả lời Nguyễn Trãi. Câu đùa vô tình nhưng lại chạm vào chỗ đau của Cỏ May. Cỏ May nén tiếng thở dài, làm bộ thở gấp vì ngấm rượu. Hồng tưởng cô say thực, e ngại hỏi: “Bộ say thực sao? Cần đi nghỉ không?” Cỏ May lắc đầu: “Không sao đâu, chỉ mệt một chút”. Hồng đẩy chồng ngồi xích vào, ngồi ghé qua nửa ghế của chồng, nhường nửa chỗ cho Cỏ May: “Mày ngồi tạm đi”. Cỏ May ngồi xuống, và như thế là đối diện với Hải, lần đầu tiên
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 trong đêm vui này. Chuyện con cái vừa có người nhắc lại, và việc đối diện với Hải cùng lúc, làm cô nhớ lại ý nghĩ đen tối thỉnh thoảng vẫn đến với cô: “Giả như ngày xưa mình nhận lời Hải, giờ chắc đã có con”. Cô cố xua đi ý nghĩ tệ hại đó, trong lúc dàn nhạc vừa phát ra bài Một cõi đi về của Trịnh Công Sơn do Duy Trác hát, một trong các bài ca cô vẫn ưa thích. Tiếng ca Duy Trác êm đềm như rót vào tim người nghe: Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi, Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt... Hải hỏi nhỏ Cỏ May: “Em khỏe chưa?” Đôi mắt Hải xoáy vào đôi mắt Cỏ May mời mọc. Từ đầu đến giờ, anh chưa có dịp mời Cỏ May cùng nhảy vì lúc nào cô cũng bận tíu tít tiếp khách với chồng. Anh biết bài ca này là bài ưa thích của Cỏ May. Thấy Hải đưa tay ra mời, cô đứng dậy, cáo lỗi với vợ chồng Hồng và bạn bè rồi theo Hải ra sàn nhảy. Tiếng nhạc dìu dặt khoan thai đưa hai người trở về quá khứ. Hải nhẩm theo lời ca, Đi đâu loanh quanh cho đời mỏi mệt, như khéo léo nhắc cô tại sao lại đi loanh quanh bỏ qua mối tình vô vọng của anh. Cỏ May không nói gì, chỉ mỉm cười nhìn Hải. Không biết tự thâm tâm cô, nụ cười đó có ý tứ gì, nhưng với Hải, đó là một lời hứa hẹn. Anh nhìn sâu vào mắt Cỏ May, nhẩm theo lời ca: Đường chạy vòng quanh, một vòng tiều tụy, Một bờ cỏ non, một bờ mộng mị ngày xưa, May mà ánh đèn đã mờ hẳn xuống khó có ai nhìn ra ánh mắt của Hải. Cỏ May không dám nhìn thẳng vào mắt Hải mà nhắm mắt lại rồi nhìn ra sau qua vai anh. Cô chưa biết phải xử sự thế nào để không làm sự việc đi xa thêm nữa. Buông ra không nhảy với Hải khi bản nhạc chưa dứt chỉ gây thêm chú ý cho mọi người. Với lại, cô không thấy đủ can đảm để làm chuyện thô lỗ như
vậy. May mắn, bản nhạc cũng vừa đến lúc chấm dứt. Trong khi ta về lại nhớ ta đi, Đi lên non cao, đi về biển rộng, Đôi tay nhân gian chưa từng độ lượng, Ngọn gió hoang vu thổi suốt xuân thì. Tiếng ca Duy Trác nhắc đi nhắc lại hai câu kết ray rứt như một luyến tiếc không thể dứt bỏ. Hải ép nhẹ bàn tay đặt sau lưng Cỏ May để thân hình cô sát thêm vào anh một chút. Chỉ một chút thôi, dầu sao anh cũng không dám suồng sã với cô lúc này. Nhưng dù chỉ một chút sức ép, Cỏ May không thể nhầm lẫn được thông điệp Hải muốn gửi cho cô. Tiếng ca cuối cùng chấm dứt, cô buông Hải ra, vội vàng đi trước đến chỗ vợ chồng Hồng và bạn bè đang ngồi. Linh cũng đã khỏe lại, đang ngồi chờ ở đó. Nhạc lại nổi lên. Linh dìu Cỏ May ra sàn nhảy bản Tango. Sau bản Valse khai mạc, đây là bản đầu tiên hai vợ chồng có thì giờ nhảy bên nhau mà không phải ngưng nửa vời để chào khách tiễn khách. Khi hai vợ chồng dìu nhau ngang qua chỗ Hải đang nhảy với một người bạn học lúc trước, Cỏ May thoáng thấy cái nhìn tha thiết của Hải. Cái nhìn của Hải, với âm thanh của bài Tango Lạnh lùng, làm lòng Cỏ May chùng xuống. Đêm tàn dần. Nhạc ngưng. Đèn bật sáng. Khách bạn tuần tự ra về, để lại ngôi nhà như im lặng hơn thường ngày. Cả nhà mệt mỏi sau một đêm tiếp đón và vui chơi. Ba mẹ Cỏ May bảo hai vợ chồng Linh: “Cứ để đấy, đừng dọn dẹp làm gì. Mai mướn người lo. Hai con đi nghỉ đi”. Linh khoác tay ngang lưng vợ dìu vợ vào phòng. Cỏ May ghé đầu lên vai Linh làm bộ mệt mỏi. Cô nhỏng nhẽo: “Bế em vào đi!” Linh bế Cỏ May lên, cúi xuông hôn lên môi vợ, rồi vừa hôn vừa đi vào phòng. Cỏ May làm bộ mắng chồng:
139 “Anh này tham lam quá”. Trong phòng khách cũng như ngoài sân, ngỗn ngang chai ly, tàn thuốc,và các mẫu giấy màu trang trí rách tả tơi. 5. Bình an trong tâm hồn Trong văn chương cũng như trong tình yêu, chúng ta kinh ngạc về những gì được những người khác chọn lựa André Maurois (1885-1967) Từ sau cuộc vui hôm đó, Linh nhận ra vợ anh vẫn ham thích nhảy nhót như thời xuân trẻ. Muốn cho vợ khuây khỏa nỗi buồn mà anh biết nhiều phần vì chưa có được đứa con theo mong muốn, anh định bụng mỗi hai tuần sẽ đưa vợ đến tiệm khiêu vũ. Tuần này tiếp tuần khác, chương trình vui chơi giải trí đó thành thông lệ. Nếu bận trực gác, anh nhờ ba mẹ vợ đưa vợ anh đi. Nhận ra được thông lệ, Hải mừng thầm vì từ nay có thêm dịp gặp gỡ Cỏ May. Mỗi lần gặp gỡ, Hải không dám mời Cỏ May cùng nhảy nhiều bản vì sợ gây chú ý nhất là khi có chồng cô đi cùng, nhưng một vài bản vẫn là chuyện thường tình. Đối với Hải, hai tuần nhảy được một bản với Cỏ May đã là một niềm hạnh phúc mà anh không dám mơ ước. Trước đây, có khi hằng năm anh mới có dịp nhảy với Cỏ May một đôi lần khi có đám tiệc, hoặc tình cờ Linh đưa Cỏ May đến tiệm nhảy. Thông lệ hai tuần một lần này giúp anh thêm cơ hội gần gủi với người mà càng ngày anh càng cảm thấy tình yêu dào dạt. Trong khi đó, Linh không hề biết chuyện vợ anh đã có lần từ chối tình yêu của Hải nên chẳng chút ngại ngùng khi Hải mời vợ anh nhảy một đôi bài. Thậm chí, anh còn thắc mắc với vợ hôm nào không thấy Hải đến. Nhiều đêm cuộc vui dỡ chừng, có lệnh về quân y viện, Linh phải nhờ Hải đưa vợ anh về vì biết cô muốn tiếp tục vui chơi. Được dịp
140 như thế, lòng Hải lại rộn lên niềm vui vì được một mình kề cận Cỏ May. Tàn cuộc vui, anh mang mùi hương và hơi ấm của Cỏ May về phòng, một mình nằm thao thức thương nhớ. Anh cho rằng việc cô đồng ý ở lại tiếp tục nhảy với anh là một dấu hiệu để nuôi hy vọng. Trong khi đó, Cỏ May ở lại không phải vì muốn gần gủi Hải, mà chỉ vì muốn tiếp tục vui chơi, cho dẫu câu hỏi “Giả như mình nhận lời Hải, giờ chắc mình đã có con” vẫn thỉnh thoảng trở đi trở lại trong lòng. Cô không hề nghĩ chính việc cô ở lại, và nhất là không có thái độ dứt khoát mỗi khi Hải “gửi thông điệp” vượt quá khuôn khổ, đã làm cho Hải hiểu xa hơn những gì cô muốn Hải hiểu. *** Mùa hè Qui Nhơn đã đến. Trời nóng bức gay gắt. Thành phố Qui Nhơn vốn chật chội nhỏ hẹp, lúc này còn chen chúc thêm vì dân các vùng chung quanh mất an ninh dồn về. Gió biển thổi lên lẽ ra phải làm mát dịu thành phố, giờ đây mang theo mùi tanh tưởi của phóng uế và rác rưởi. Trời thường chẳng chút gợn mây; hơi nóng ngùn ngụt bốc lên. Phòng khiêu vũ với quạt máy không đủ làm dịu không khí nên không còn mấy hấp dẫn với Cỏ May nữa. Cô ao ước Linh có chút thì giờ rảnh rỗi để hai người đi về các vùng quê hưởng một chút gió mát đồng nội. Mơ ước tuy nhỏ nhoi nhưng khó thực hiện. Chồng cô làm việc gần như không còn thì giờ dưỡng sức. Cô có thừa thải tiền bạc mà người khác mơ ước trong khi mơ ước chút gió đồng nội mà người khác thừa thải. Có một đứa con là một ao ước “nhỏ nhoi” mà cô không thể “mua” được với tiền bạc và thời giờ mà cô “thừa thải”. Cái người này thừa thải lại là cái người khác mơ ước. Hạnh phúc phải chăng là một trò chơi cút bắt mà không người nào trên trần thế này có thể hoàn toàn có được. Cứ thế, “đứng núi này trông núi nọ”, con người không bao giờ chấm dứt khao khát điều không thể có.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Một chiều, sau giờ tan việc, Linh về nhà với hai quả xoài tượng to tướng. Xoài tượng đối với Qui Nhơn vẫn là thứ hiếm. Chẳng hiểu tại sao chưa có ai tại Bình Định khai thác trồng loại xoài này để bán trong khi không thiếu gì vườn xoài thanh ca rộng mênh mông, nhất là khu vực Chủng viện Làng Sông cũ. Có lẽ chiến tranh xáo trộn, người ta lo bán thốc bán tháo ruộng vườn nào còn có thể bán được để đến các vùng thành thị an toàn hơn, ai công đâu lo canh tác trồng trọt những gì không thể nhìn thấy kết quả trong tương lai. Con người trong cuộc chiến suy nghĩ gần hơn ông cha thuở trước, những người đã gieo hạt không phải để cho mình mà cho con cháu mai sau. Xoài tượng bày bán ở chợ chuyên chở từ trong Nam ra không còn giữ được độ tươi như xoài vừa từ trên cây hái xuống. “Ủa, xoài đâu tươi vậy anh?” Cỏ May hỏi. “À, mấy bà xơ Qui Hòa cho. Anh vẫn thỉnh thoảng vào khám bệnh cho người cùi trong đó”. Cỏ May cau mặt lè lưỡi: “Ghê thế cơ. Sao em không nghe anh nói?” “Có gì ghê đâu. Bệnh cùi chỉ lây lan qua máu nếu mình có vết đứt vết cắt lỡ đụng chạm đến người bệnh. Anh đeo găng tay sát trùng nên chẳng có gì đáng ngại”. “Em vẫn cứ ghê như thường”. “Với lại, các xơ kỹ lắm. Mình đến, các xơ không cho đụng chạm đến khu vực có thể lây lan đâu. Cùng lắm, chỉ có thể đi ngang nhìn vào”. “Nghĩa là sao anh?” “Ủa, em chưa bao giờ đến Qui Hòa sao?” “Chưa bao giờ. Nghe đến cùi hủi là em sợ rồi”. “Không như em nghĩ đâu. Trại cùi Qui Hòa chia làm ba khu vực: Khu các xơ và người thường ở, có nhà nguyện, phòng khám bệnh, phòng khách; khu cho người bệnh “lành” và khu bệnh “nặng””. “Bệnh đó mà còn “nặng” còn
“lành” gì nữa anh?” Linh mỉm cười nhìn vợ: “Thì nói vậy thôi. “Lành” là khi người bệnh chưa bị đứt rời ngón tay ngón chân, còn “nặng” thì sứt ngón tay ngón chân, sứt môi sứt mũi. Bình thường, người ta nói thành “cùi kho” và “cùi ướt” theo thể trạng bên ngoài của từng loại bệnh”. Linh vào phòng thay thường phục để đến phòng mạch. Khi Cỏ May đem xoài đưa cho chị bếp rồi quay lại vào phòng, Linh hỏi vợ: “Em nhớ thi sĩ Hàn Mặỉc Tử không?” “Ổng thì ai không biết. Mộ ổng nằm chênh vênh ở Ghềnh Ráng thôi”. “Ừa, ông thi sĩ Ai mua trăng đó. Ông bị cùi nhưng không “ghê” như người bị “nặng” đâu, vẫn có người yêu như thường”. “Thôi đi, cùi là cùi”. Linh đùa hỏi Cỏ May: “Thế bộ em khinh người cùi sao?” Cỏ May làm bộ thọc lét Linh: “Anh này chụp mũ. Em có nghĩ thế đâu. Em chỉ tức cười kiểu phân loại thôi mà”. Linh vốn nhát nhột, thấy ngón tay vợ ngúc ngoắc chỉ vào nách đã la lên oai oái: “Thôi, thôi, anh nhột!” Cỏ May cười khanh khách: “A, anh này kỳ. Em đã cù anh đâu. Mới ngo ngoe ngón tay mà la om xòm”. Tiếng hai vợ chồng cười đùa làm ba mẹ Cỏ May tưởng có chuyện gì, từ phòng riêng vội chạy ra: “Gì thế mấy đứa?” Linh được dịp, trêu vợ: “Ba mẹ cứu con. Vợ con ăn hiếp con!” Thấy hai vợ chồng vui vẻ, ba Cỏ May làm bộ mắng con: “Con này ăn hiếp chồng. Ba cho phép anh đó, lấy roi vụt cho nó đi!” Linh nhìn vợ, làm mặt nghiêm: “Đấy, em nghe chưa. Ba mẹ cho phép anh rồi đó. Đừng trách anh đánh đau nha”.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Cỏ May làm bộ nhõng nhẽo, chạy đến ôm mẹ: “Mẹ ơi, cứu con. Hai ông đó ăn hiếp con”. Cả nhà cười rộ. Hạnh phúc bao trùm ngôi nhà. Linh nói với ba mẹ vợ: “Thứ bảy này ba mẹ có muốn vào thăm Qui Hòa cho biết không?” Ba Cỏ May hỏi lại: “Qui Hòa? Trại cùi phải không?” “Dạ, trại cùi”. “Thế anh vào đó làm gì?” “Thỉnh thoảng con vẫn vào khám bệnh làm phước cho người bệnh”. “Anh đâu chuyên về bệnh cùi?” “Dạ, không. Con không chữa trị bệnh cùi. Con chỉ khám bệnh tổng quát cho họ thôi. Bệnh cùi có bác sĩ chuyên khoa riêng của trại”. “Ba đâu có nghe nói đến bác sĩ nào đâu?” “Có, một bà xơ- bác sĩ và các xơ- y tá”. Ba Cỏ May có vẻ đăm chiêu: “Ba phục các xơ đó. Các bà quên cả cuộc sống riêng để lo cho người bị bệnh này. Nếu không có các bà, người bị bệnh này chẳng ai chăm sóc. Ngày trước, họ đi ăn mày ăn xin lê lết ngoài đường vì chính gia đình họ cũng không chứa chấp họ”. Mẹ Cỏ May chen vào: “Tôi nghe nói bà xơ nhấttrên đó thuộc dòng tôn thất đó. Hình như về dòng Hoàng tử Cảnh”. Linh cải chính: “Mẹ nói đúng, bà ấy dòng tôn thất, nhưng không phải ngành Hoàng tử Cảnh mà là ngành vua Minh Mạng. Họ của xơ là Công tằng Tôn nữ, vai cô của Bảo Đại”. Mẹ Cỏ May suy nghĩ một chút rồi gật gù: “Thế thì bà ấy ở vai bà côcủa mẹ, vì ông ngoại cũng họ Vĩnh ngang hàng Bảo Đại” Cỏ May quay qua hỏi mẹ: “Không biết mẹ còn nhớ bài thơ quy định tên lót cho con cháu vua nhà Nguyễn không mẹ?” “Mẹ nhớ. Có một bài Đế hệ thi
và mười bài Phiên hệ thi. Bài Đế hệ như thế này: Miên Hồng Ưng Bửu Vĩnh Bảo Quí Định Long Trường Hiền Năng Kham Kế Thuật Thế Thụy Quốc Gia Xương”. Cả nhà vỗ tay khen mẹ nhớ giỏi. Vua Minh Mạng sáng tác các bài thơ làm tên lót cho hai ngành con cháu dòng họ Nguyễn Phúc. Đế hệ dành cho dòng Minh Mạng nối nhau làm vua; Phiên hệ dành cho mười ngành của mười hoàng tử con Vua Gia Long còn lại. Cỏ May nhận xét: “Bảo Đại tên là Vĩnh Thụy. Vậy thì triều Nguyễn kể cả Gia Long chỉ được có sáu đời”. Mẹ bảo “đúng” rồi nói tiếp: “Hoàng tử Cảnh là con đầu lòng nhưng lại không được Gia Long chọn nối ngôi. Con cháu dòng này được Minh Mạng qui định tên theo bài thứ nhất trong Phiên hệ thi gọi là Anh Duệ hệ: Mỹ Duệ Anh Cường Tráng Liên Huy Phát Bội Hương Lệnh Nghi Tàm Tốn Thuận Vị Vọng Biểu Khôn Quang”. Cỏ May chép miệng: “Như vậy Cường Để là cháu đời thứ tư của Gia Long”. Linh cười góp ý: “Con nghe các tên trước sau Bảo Đại như Bửu, Vĩnh, Bảo và sau Cường Để như Tráng, Liên. Các tên khác không nghe đặt mà chỉ toàn nghe Tôn thất. Mẹ có biết tại sao không?” “Mẹ không rõ lắm, nhưng có lẽ vì triều đại đã chấm dứt nên ít gia đình muốn tiếp tục đặt theo nữa. Mẹ là ngoại lệ do ông ngoại tiếp tục, còn đa phần đều chỉ đặt là Tôn thất hoặc Tôn nữ để chỉ giữ lại một chút liên hệ”. Cỏ May tiếp lời: “Rắc rối thật. Anh Linh với con mà có con thì chỉ lấy họ Trần của ảnh thêm họ Hoàng của con nữa là xong”. Tình cờ, câu chuyện đưa đẩy đến chuyện có con không con làm Cỏ May kín đáo thở dài, cố nén
141 không để lộ cho cả nhà biết tâm sự của cô. Ba Cỏ May tinh tế, thấy vẻ thoáng buồn của con nên ngắt lời lái câu chuyện sang hướng khác. Ông hỏi Linh: “Thế thứ bảy này anh vào khám bệnh trong đó thực sao?” “Vâng, ba mẹ và Cỏ May muốn vào chơi cho biết thì con đưa đi”. Mẹ Cỏ May lên tiếng: “Hay đấy, ba mẹ và em nó ở đây đã lâu nhưng chưa có dịp”. Cỏ May không mấy vui vì vào chốn “nguy hiểm” đó, nhưng chiều lòng ba mẹ. Với lại, cô nghĩ cũng là dịp có được chút gió mát của bờ biển. Qui Nhơn tuy ba bề biển vây quanh, nhưng chẳng một ai tắm biển vì bãi biển đầy rác rến, chưa kể người ta dùng làm chỗ phóng uế. Người các vùng quê đổ dồn về thành phố tránh Cộng Sản và bom đạn, che lều che rạp ở tạm gọi là các trại định cư như trại Ghềnh Ráng và trại trước toà Giám mục Qui Nhơn. Không có nơi đi vệ sinh, họ dùng bãi biển làm nhà vệ sinh công cộng, và làm nơi đổ rác. Do đó, bãi biển thường bốc mùi khó thở, nhất là vào các ngày nắng gắt, mà Qui Nhơn lại ngày nắng nhiều hơn ngày mưa. Chiều thứ bảy, Linh lái xe Jeep nhà binh chở cả nhà vào trại Qui Hòa. Ngang qua mộ Hàn Mặỉc Tử nằm chênh vênh nhìn ra biển, Linh hỏi: “Ba mẹ có muốn ghé thăm mộ Hàn Mặỉc Tử không?” Cỏ May vội vàng la lên: “Không, không, em không vào đâu”. “Sao vậy?” “Còn sao nữa. Người ta... phóng uế tùm lum không còn chỗ đặt chân nữa!” Ba mẹ Cỏ May phì cười: “Đúng rồi, bẩn lắm. Chẳng thấy ai dọn dẹp gì cả”. Qua khỏi Ghềnh Ráng, xe chạy vào con lộ đất dẫn đến Qui Hòa. Quang cảnh đã mất đi vẻ thành phố dù Qui Hòa chỉ cách thành phố Qui Nhơn chừng năm cây số.
142 Một ít túp lều tranh rải rác hai bên đường. Đất cát cằn cỗi, cây khoai mì như không mọc lên nổi chỉ cao hơn mặt đất chừng ba bốn tấc khẳng khiu. Qua khỏi cổng trại, xe chạy vào đỗ lại cạnh vườn hoa. Trại gồm một ngôi nhà khang trang nằm ngoài cùng, giữa vùng cây cối và hoa lá xanh tươi, cho thấy bàn tay chăm sóc cần mẫn của các nữ tu. Phía sau, ngăn bởi một bờ dậu thưa và thấp “chiếu lệ” hơn là để phân chia thực sự, là ba bốn ngôi nhà tôn khiêm nhượng. Trại trông giống một nhà chủ điền đứng trước các nhà tá điền. Toàn trại sạch sẽ nằm dọc theo bờ biển, nghe được tiếng sóng đập vào bờ. Trên bãi biển, mấy hàng dương liễu không đủ tỏa bóng mát, để lộ các mảng nước biển xanh. Gió mát phe phẩy từ biển thổi vào khiến mọi người thấy dễ chịu. Linh đưa cả nhà bước vào theo lối đi anh đã quen thuộc. Một vài nữ tu nghe tiếng xe đến và tiếng bước chân, vội chạy ra vui cười tiếp đó, mời mọi người vào phòng khách. Như đã chuẩn bị sẵn, một nữ tu bưng khay nước và trái cây cắt sẵn ra đặt trên bàn. “Quí hóa quá, bác sĩ đưa ông bà và bà bác sĩ đến thăm chúng tôi. Ông bà và bà bác sĩ cứ tự nhiên, đừng sợ lây. Ở đây chúng tôi cẩn thận lắm. Trái cây và trà nước mời quí ông bà cũng dành riêng cho chúng tôi, người bệnh không đụng chạm đến. Họ có phần riêng của họ”. Tuy thế, trừ Linh, cả nhà vẫn thấy ngần ngại. Các nữ tu biết thế nên cũng không nài ép. Trong khi Linh khám bệnh, một nữ tu hướng dẫn mọi người đi thăm trại. Phần trại trước ngay sau cổng ra vào là nơi người “thường”, gồm nhà nguyện, phòng tiếp khách, phòng khám bệnh, và nơi ở của các nữ tu. Phần trại trong, chia làm ba khu vực, hai nhà chung lớn phía trước, một số nhà riêng nhỏ phía sau. Đối diện các ngôi nhà là hai căn nhà không vách tường, mỗi căn có một cái bàn và hai chiếc ghế dài bằng
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
xi măng hai bên bàn, hình như để làm nơi sinh hoạt chung. Trong khu chung, một nhà dành cho bệnh “lành”, một dành cho bệnh “nặng”. Người bệnh “lành” trông không khác “người thường” là mấy. Trái lại, người bệnh “nặng” trông thật thảm hại. Người nào người nấy lở loét một hay nhiều chỗ khắp nơi trên thân thể, rỉ máu rỉ nước, khó ai nhìn đến mà không cảm thấy trong lòng có chút khó chịu. Có người băng bó che đậy bớt, có người để phơi ra những chỗ lở lói, máu mủ bầy nhầy. Nhiều người đi trên hoặc ngo ngoe hai cục tròn lở loét biến dạng thay cho hai bàn chân hoặc hai bàn tay, vì các ngón tay ngón chân đã bị vi trùng bệnh ăn rơi rụng. Có người chỉ còn hốc mũi, mắt còn một con, tai còn nửa cái. Họ đi qua đi lại hoặc ngồi trong nhà nhìn ra trông như những bóng ma. Khu nhà riêng gồm những túp lều nhỏ, mỗi lều cho một cặp vợ chồng. Tuy không vào bên trong, mọi người thấy rõ diện tích túp lều chỉ vừa đủ cho một cái giường và một cái bàn nhỏ. Có một số trẻ em trai gái trong trại, nhưng không thấy trẻ còn bồng ẵm trên tay để có thể nghĩ là con cái của các cặp vợ chồng này. Ba Cỏ May hỏi chị nữ tu hướng dẫn: “Thế con cái họ đâu xơ?” “Chúng tôi chuyển con họ vừa sinh ra vào ngay các cô nhi viện để tránh lây bệnh cho các em”. “Ủa, thế đứa bé không bị lây từ trong bụng mẹ sao?” “Không, vi trùng Hansen này không lây nhiễm qua thai như vi trùng bệnh lao, giang mai, hoặc siêu vi gan, vì chúng chỉ ở ngoài da thịt, không có trong máu. Các bé chỉ có thể lây nhiễm vì vô ý lúc sinh đẻ hoặc về sau qua vết cắt vết đứt nếu để cha mẹ chúng nuôi. Vì vậy chúng tôi rất thận trọng khi sinh các em, không để va chạm vào nơi nào nghi ngờ có thể nhiễm vi trùng của người mẹ. Và cũng vì vậy chúng tôi phải cách ly trẻ ngay lúc
vừa sinh ra. Nói cho đúng, các nhà nghiên cứu cũng còn phân vân về cách lây lan của bệnh. Nhiều người cho lây lan là do các dịch từ miệng mũi của người bệnh”. “Tội nghiệp nhỉ. Cha mẹ chẳng biết con, mà con cũng không bao giờ biết cha mẹ”. “Cũng có vậy thật, nhưng chẳng còn cách nào khác. Các trẻ này vừa sinh ra đã mồ côi cha mẹ, vì có cũng như không. Người cha người mẹ chỉ nhìn thấy con một vài lần trước khi đưa cháu đi. Họ không được phép đụng chạm đến đứa bé, nói chi bồng ẵm. Chưa thấy cha mẹ nào sống sót cho đến khi các cháu trưởng thành”. Mẹ Cỏ May chép miệng: “Đã thế thì còn lấy nhau làm gì thêm tội!” Chị nữ tu cũng buồn rầu nói: “Có nhiều đôi đã lấy nhau từ trước khi vào trại. Cũng có đôi vào đây gặp nhau mới thành hôn với nhau; chúng tôi không ngăn cản cũng không khuyến khích điều đó. Nói cho đúng, chúng tôi cũng cho họ biết để cố tránh, nhất là cho biết con họ sinh ra sẽ bị cách ly ngay như thế nào. Đa số đều tránh việc có thể có con. Chúng tôi chỉ dẫn cho họ ngừa thai bằng phương pháp tự nhiên. Chắc quí ông bà chẳng lạ gì phương pháp OginoKnauss. Vì vậy, thỉnh thoảng lắm mới có trường hợp mang thai xảy ra”. Mẹ Cỏ May hỏi: “Các xơ cũng biết phương pháp ngừa thai sao? Mà sao không cho họ uống thuốc ngừa chắc ăn hơn?” Chị nữ tu mỉm cười trả lời: “Thế bà nghĩ chúng tôi đi tu thì chẳng biết gì sao? Chúng tôi học biết mọi điều như mọi người, nhất là vì chúng tôi đang hành nghề y khoa. Có điều, Giáo hội chúng tôi không cho phép ngừa thai bằng các phương pháp không tự nhiên khác”.
Xem tiếp kỳ sau
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hồng gai Tống Minh Long Quân Tiếp theo kỳ trước Hải lấy tay đấm nhẹ sau lưng vợ cách âu yếm và nói: - Thôi bây giờ em pha cho anh ly cà phê đi. Anh uống rồi anh đi ngay có công việc.” San ngoan ngõan đứng lên pha cà phê cho chồng. Nàng vặn lớn âm thanh của chiếc ti vi để trong bếp. Bây giờ là tin tức buổi sáng. Tiếng cô xướng ngôn viên của đàn truyền hình đang tóm lược những tin tức xảy ra. Theo cuộc điều tra, chủ nhân club này là Mickey Mạc, một người đàn ông Á đông có nhiều dư luận cho rằng có những hoạt động trong giới xã hội đen nhưng chính quyền chưa có đủ bằng cớ để truy tố. Hải im lặng ngồi ăn, nghe hết những lời bình luận của thông tín viên. San bưng ly cà phê lại cho chồng, tự nhiên cảm thấy lo sợ vu vơ. San biết mình có hỏi thêm thì Hải cũng sẽ không nói. San nôn nao nhưng không biết phải làm gì hơn. San có ý nghĩ điện thoại gọi Lan để hai mẹ con nói chuyện với nhau cho đỡ sợ. Nhưng nghĩ sao San lại bỏ ý định này. Hai mẹ con San lúc nào cũng khắc khẩu, ngồi chừng năm phút là có chuyện. San đợi cho Hải đi khỏi rồi San sẽ điện thoại cho mẹ chồng, mời bà Sáu đến nhà chơi để hai mẹ con bàn về biến cố xảy ra. Bỗng dưng San thấy đứa bé trong
bụng đạp mạnh. Khuôn mặt bà Sáu trông phờ phạc thấy mà thảm. Cả đêm qua bà đâu có ngủ. Mái tóc muối tiêu của bà thường ngày được búi gọn ra sau gáy mà sáng nay bà để thả dài như không có thời giờ chăm sóc. Khuôn mặt bà lúc nào trông cũng có vẻ già trước tuổi nhưng hôm nay hình như có nhiều vết nhăn hơn thường ngày. Mấy năm sau này, càng lớn tuổi bà Sáu càng phát tướng. Thân thể bà mập ra, đôi vú chảy xệ xuống bụng. Năm nay bà mới sáu chục tuổi nhưng trông giống như một bà lão tám mươi, nhất là qua hai mươi bốn tiếng đồng hồ vừa qua, sự lo âu đã tặng cho bà thêm mười tuổi nữa. Chỉ có đôi mắt của bà vẫn còn tinh anh trên gương mặt đầy những nếp nhăn. Bà lo lắng cho Bình, thằng con trai út của bà. Đã hai ngày rồi, kể từ bữa sáng ăn điểm tâm, Bình hứa với mẹ là chiều sáu giờ sẽ về ăn cơm mà rồi không thấy tăm hơi đâu cả. Thường thường khi Bình bận công việc gì hay ngủ đêm ở nhà bồ bịch thì Bình cũng điện thoại về báo cho mẹ biết để mẹ an tâm. Linh tính của người mẹ cho bà Sáu biết là có chuyện gì không lành đã xảy ra cho Bình. Bà đã điện thoại kiếm Minh và Duyên để hỏi thì điện thoại hai người con này cũng không có trả lời. Không ai biết Duyên ở đâu. Bà điện
143 thoại lại nhà Duyên thì Lan, cô cháu nội của bà cho biết là cô Duyên của nó hai ngày nay không về nhà, và cũng không có điện thoại. Bà Sáu không để lộ sự lo âu của mình cho cô cháu biết nhưng qua giọng nói, Lan thấy được sự lo sợ của bà nội khiến cô bé cũng bắt đầu run theo. Hồi tối hôm qua, bà Sáu biết được tin club của Minh bị nổ bom. Bà có điện thoại hỏi mấy thằng con trai nhưng thằng nào cũng kín miệng như hến. Không biết làm gì hơn, bà Sáu pha một ly trà nóng và bưng lên lầu cho chồng. Ông Hợi có thói quen sáng uống một ly trà nóng cho giã chất rượu uống đêm qua thì ông mới bước xuống giường được. Bà Sáu đặt ly trà xuống chiếc bàn con bên cạnh giường rồi lấy tay lắc mạnh ông Hợi để đánh thức chồng dậy. Hơi thở của ông Hơi chua lét một mùi rượu khiến bà Sáu muốn lợm giọng. Ông Hợi nhướng cặp mắt lờ đờ, nhìn vợ rồi lè nhè hỏi: “Chuyện gì mà mới sáng sớm bà đã dựng đầu tui dậy rồi hả?” Bà nhìn xuống khuôn mặt nhăn nheo, râu ria xồm xoàm cả tuần không cạo của chồng mà thấy ngán ngẫm trong lòng. Dáng vẻ của ông Hợi từ đó tới giờ trông vẫn bẩn thỉu, luộm thuộm nhưng hôm nay đang lo lắng trong bụng nên bà Sáu cảm thấy khó chịu vô cùng. Bà muốn cầm nguyên ly trà nóng hất vào mặt chồng cho hả giận. Lúc nào cũng vô tư rượu với chè! “Nè ông, thằng Bình hai bữa rồi mà vẫn chưa về nhà....” Ông Hợi nhắm mắt lại như cố dỗ lại giấc ngủ, nghe vợ nói như vậy thì cố mở đôi mắt vô hồn ra nhìn vợ: “Trời ơi, tưởng chuyện gì... Thằng Bình nó lớn rồi chớ đâu phải nhỏ mà bà lo...Bà cũng biết mà, tuổi của nó là tuổi mê gái... Nó đang chui rúc ở nhà con nhỏ nào đó...” Nói xong ông ngẩng đầu nhìn chiếc đồng hồ nhỏ để cạnh bàn. Mới hơn chín giờ. Ông nằm vật xuống giường, miệng gắt gỏng: “Tưởng chuyện gì... Còn sớm
144 bửng mà đã kêu dậy...” Bà Sáu ngồi xuống giường, nắm chặt hai cánh tay chồng nói: “Nè ông ơi, tui có linh tính là chuyện không hay đã xảy ra cho nó. Đêm qua quán rượu của thằng Minh bị đặt bom...” “Hả? Bà nói cái gì?” “Tin tức đài ti vi nói kia cà.. Tui hỏi thằng Hải, nó nói là ống ga bị xì. Nhưng tin tức thì cho là băng đảng trả thù nhau...” Bà quan sát khuôn mặt của chồng và thở dài. Đầu óc ông Hợi lúc nào cũng bị ma men làm lú lẫn, ngày cũng như đêm ông còn không biết huống hồ chi bàn chuyện “đại sự”. Nhưng bà lo lắng và cảm thấy cô đơn quá, không biết chia xẻ cùng ai nên bà cần một đối tượng để trút bớt nỗi lo. Nhưng bà biết chẳng trông cậy vào ông chồng được. Khi có chuyện bà cần đến chồng thì nói chuyện với ông cũng bằng không. Vừa lúc đó chuông điện thoại reo vang. Bà vội vã chạy lại nhấc máy, trong lòng hy vọng đó là Bình gọi về. Nhưng không phải, người gọi là San. Bà Sáu cảm thấy nhẹ người khi nghe tiếng đứa con dâu, có cảm tưởng như người đang bị chết chìm được người khác vớt lên. “Mẹ, mẹ đến nhà con ngay bây giờ được không mẹ? Con sợ quá... Mẹ đến với con nghe..?” “Được, mẹ sẽ đến. Cho mẹ một tiếng đồng hồ để sửa soạn.” Gác điện thoại xuống, bà Sáu bấm số gọi ngay cho đứa cháu nội của bà. Đúng 10 giờ 30, ba người đàn bà ngồi quây quần bên chiếc bàn ăn trong bếp, ở căn nhà của San mà run sợ. Hai mẹ con San thường ngày không hợp tánh nhau nhưng bây giờ gia đình có chuyện, họ cảm thấy cần phải nương tựa vào nhau hơn. Ba khuôn mặt đều lộ vẻ lo sợ sau khi bàn về những chuyện lạ, về tai nạn xảy ra ở quán rượu của Minh. Đây không phải là chuyện bình thường. Mọi người đánh hơi thấy một bầu không khí nguy hiễm đang vây quanh họ nhưng không biết rõ
là chuyện gì.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Một người đàn ông theo thói quen thường lệ, dậy sớm để dẫn chó tản bộ để cho nó giải quyết nhu cầu. Con chó của ông thuộc giống chó bẹc giê khôn ngoan, ông nuôi nó từ lúc bé nên nó nghe lời và quấn quít bên ông. Sáng hôm nay, khi đi ngang qua một thùng rác bên cạnh ngọn đèn đường, con chó ngừng lại và khịt khịt lỗ mũi. Người đàn ông gọi tên con chó, ra lệnh cho nó đi tiếp tục vì ông còn một cái hẹn đi khám bác sĩ sáng sớm hôm nay. Bình thường con chó hễ nghe ông huýt gió hay ra lệnh điều gì là nó ngoan ngoan chạy theo lời của chủ. Nhưng hôm nay nó làm lơ như không nghe tiếng ông chủ yêu quý gọi mà vẫn đứng yên, nhìn vào thùng rác, rít lên những tiếng ri rỉ cách lạ kỳ. Con chó chồm người, để hai chân trên thùng rác có nắp đậy bằng thiếc mà cào cào. Ánh đèn điện vàng vọt vào buổi sáng sớm mùa đông không đủ soi sáng cho người khách bộ hành thấy rõ cảnh vật trước mắt. Thấy thái độ khác thường của con vật, cộng thêm tiếng kêu ư ử lạ kỳ khiến người đàn ông bất giác nổi da gà. Với bản tánh tò mò tự nhiên, người đàn ông đi lại gần thùng rác để xem việc gì lạ. Ông thầm nghĩ trong đầu, chắc con chó của ông đánh hơi được thức ăn thừa ai bỏ trong thùng rác nên không muốn đi chớ gì? Đám trẻ con bây giờ thức ăn thừa mứa, cái ăn cái bỏ không biết tiếc. Phải cho tụi nó sống thời kinh tế khủng hoảng của ông thời xưa thì mới biết. Thịt cá là đồ ăn xa xỉ, ít khi nào xuất hiện trên bàn ăn. Nghĩ như vậy nên người đàn ông mở nắp thùng rác ra để xem thứ gì mà con chó của ông có thái độ kỳ lạ như vậy. Hình ảnh thứ nhất đập vào mắt người đàn ông là một cái đầu lâu nằm trong thùng, đôi mắt mở trợn trừng. Người đàn ông thụt lùi, lấy hai tay ôm ngực kinh khiếp. Tự nhiên ông buồn nôn. Thức ăn điểm tâm ông mới dùng xong như muốn trào
qua cổ họng. Ông ôm bụng và mửa thốc, mửa tháo xuống lề đường. Sau đó ông choàng xích cho con chó, kéo nó đi nhanh trở về nhà. Tuy con chó vẫn đứng ghì lại không muốn đi, ông vẫn dùng hết sức mạnh, vừa đá vào chân con chó buộc nó phải đi theo ý ông. Đi trước căn nhà của mình, người đàn ông đứng thở hổn hển. Khỏang đường không mấy xa nhưng tim ông đập loạn xạ vì sợ khiến ông muốn đứng tim. Mở cửa vào trong nhà, ông lật đật chạy ngay đến tủ thuốc, lấy ra viên thuốc trợ tim mà bác sĩ đã cho toa ông uống. Hai bàn tay ông run lẩy bẩy, không biết do kích tim hay vì sợ. Con chó nhóc mỏ nhìn chủ, đuôi phe phẩy nhè nhẹ. Khi lấy lại bình tĩnh, người đàn ông gọi điện thoại báo cảnh sát. Vào buổi trưa, tin tức truyền thanh lẫn truyền hình cho biết, cảnh sát đã tìm ra tên tuổi của cái đầu lâu vứt trong thùng rác. Nạn nhân chính là Mạc văn Bình, tức Benny Mạc. *** Trong một khu phố khác của thành phố Chicago , một người đàn bà làm ca đêm trong một nhà in đang rảo bước về nhà. Đêm hôm qua công việc bận rộn để in cho xong lô hàng khách đặt nên sáng nay người đàn bà cảm thấy mệt mỏi, dự định khi về nhà, ăn uống tắm rửa xong là bà vào giường đánh một giấc cho đến chiều mới đã mắt. Chỉ còn một khu phố nữa là đến chung cư của chính phủ cấp cho người có lợi tức thấp mướn. Bà nghe có tiếng bánh xe quẹo gắt ở nhà để xe gần khu chung cư của bà. Người đàn bà cũng không cần để ý mà vẫn lầm lũi bước chậm chạp tiến đến cầu thang dẫn lên chung cư. Trời mùa đông lạnh lẽo, trơn trợt... Người lái xe chạy nhanh là bánh xe quay tròn, rít lên những tiếng ghê răng. Tiếng động này không có gì mới lạ với mùa đông nên người đàn bà kép sụp mũ len xuống, nhìn xuống bước chân mình trên lối tuyết. Vừa bước chân lên cầu thang, người đàn bà liếc nhìn về phía nhà
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
145
146 để xe dành cho cư dân trong tòa nhà này. Mùa đông không ai bỏ công ra cào tuyết nên không ai đậu xe vào đây mà chỉ dùng làm chỗ bỏ vật phế thải trong nhà. Ơ kìa, cách đó một khoảng, bà nhìn thấy một vật dạng kỳ lạ nổi bật trên nền tuyết trắng tinh. Tò mò, người đàn bà bước gần lại xem là cái gì. Trời còn chập choạng tối, hơn nữa nơi đèn đường cách đó một khoảng hơi xa nên người đàn bà nhíu mắt lại xem cho rõ. Bà móc túi lấy ra diêm quẹt, bật lửa để xem cho kỹ vật gì đen thùi lùi nằm ở đây. Cái vật đen đó chính là xác một người đàn ông trẻ mà ai mới vứt ở đây vì tuyết chưa kịp phủ lên thi thể. Cây diêm trên tay cháy đến ngón nhưng người đàn bà vẫn nhìn trừng trừng vào cái xác nằm dưới đất, biểu lộ sự kinh hãi tột độ. Như không kềm được, người đàn bà thét to lên kêu cứu. Tiếng kêu vang dội khắp cả khu nhà. Chỉ trong vòng năm phút sau là mọi người trong nhà lục tục túa ra xem chuyện gì xảy ra. Người ta đã tìm thấy xác của A xìn tại đây. *** Hai cô gái sóng vai nhau đi đến trạm xe búyt gần đó. Hai người cùng làm chung ở hãng may quần áo cách đó mấy trạm xe. Lúc xuống xe, hai người bạn rẽ sang con đường tắt, đi ngang qua một bãi cỏ hoang để đến xí nghiệp may mặc của họ. Hai cô gái này lúc nào cũng nói chuyện líu lo, đùa giỡn với bao nhiêu câu chuyện kể cho nhau nghe hàng ngày. Đang vui đùa, một cô không để ý, vấp một vật gì dưới đất. Cô gái loạng choạng muốn ngã nên chửi thề nho nhỏ trong miệng. Cô gái nhìn lại chứơng ngại vật đã cản trở bước chân mình. Một bao bố chứa vật liệu phế thải bị ai đó quăng vào đây theo thói quen của mấy người trong khu phố gần đây. Hễ thấy có đất hoang là bỏ rác chớ không them đợi đến đúng ngày đổ rác của khu nhà mình. Nhưng ơ kìa, ở cuối bao bố, cô gái thấy có cái gì giống như hai bàn chân thò ra.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Hai bàn chân to bè bè, không mang giầy. Cô bạn kéo tay người bạn kia để rồi hai người tiến sát lại xem cho rõ. Trời đất ơi, đúng là hai bàn chân của người đàn ông nào đó. Hai cô gái thất kinh, cắm đầu chạy như trối chết về hướng xí nghiệp của mình. Lúc đó là 7 giờ 10 phút. Hai cô gái run rẩy thuật lại đầu đuôi cho ông giám đốc nghe. Một xác chết thứ ba đã được cảnh sát tìm thấy trong ngày. Đó là xác của người đàn ông già Do Thái tên Sam. *** Duyên ngồi trong phòng điều tra của cơ sở cảnh sát trung ương thành phố Chicago đã hơn hai tiếng đồng hồ. Nàng đốt một điếu thuốc và gắn lên môi. Trong bụng nàng sợ vô cùng nhưng không ai biết vì Duyên vẫn giữ bộ mặt nổi tiếng là lạnh như tiền như từ trước đến nay. Nhìn thái độ bất cần đời của Duyên, người ta khó đoán là cô gái này muốn cái gì. Người nữ sĩ quan phụ trách thẩm vấn Duyên im lặng nhìn Duyên với đôi mắt quan sát. Hôm nay Duyên mặc một bộ đồ vét màu xám tro thật trang nhã, với một chuỗi đeo cổ và đôi hoa tai bằng hạt trai trông thật giản dị nhưng không kém phần sang trọng. Cô cảnh sát liếc nhìn xuống sắc tay và đôi giầy bằng da cá sấu cùng màu Duyên mang trên người, trong lòng hơi nhuốm một chút ghen tị. Làm sĩ quan cảnh sát như cô, với đồng lương giới hạn, mấy món này kể như những món xa xỉ phẩm, chẳng bao giờ cô có được. Cô ngắm nhìn gương mặt, mái tóc búi gọn ra phía sau của Duyên, cô công nhận sắc đẹp của cô gái này thuộc loại trên trung bình, thảo nào người thám tử đồng nghiệp Terry Smith của ngành cảnh sát năm xưa thiếu điều lột áo từ quan cũng đúng. Mặc dù cô không quen biết Terry, nhưng chuyện tình của Terry với cô em gái tên trùm Mickey điên này, tất cả nhân viên trong ngành cảnh sát ai cũng biết. Bây giờ ngồi trước mặt cô đây là Maggie Mạc, bằng xương bằng thịt.
Vừa lúc đó ông thanh tra cảnh sát Loney bước vào phòng. Ông ta mỉm cười với Duyên và nàng nhẹ mỉm cười như đáp lễ. Cảnh sát đã điều tra Duyên mấy tiếng đồng hồ mà vẫn chưa tìm đủ bằng cớ để bắt giam nàng chính thức. Duyên đã điện thoại nhờ luật sư của gia đình đến giúp nàng trong cuộc điều tra của cảnh sát. Luật sư đang trên đường đến đây. Bây giờ Duyên chỉ có việc giữ cho đầu óc thanh thản và thái độ thật bình tĩnh. Cảnh sát chưa tìm ra một kẻ hở nào để buộc tội nàng. Duyên cố quên hết những hình ảnh ghê rợn của những việc xảy ra đêm qua. Sam đáng tội chết và đã lãnh hình phạt. Duyên phải quên hình ảnh Sam ra khỏi đầu mới được. Duyên muốn quên đi việc mình đã tin lầm người, tin cậy và giao phó cho Sam những việc làm ăn bí mật trong gia đình. Bây giờ ngồi trước mặt người thanh tra và cô sĩ quan cảnh sát, Duyên coi như là chuyện nhỏ. Sanh nghề thì tử nghiệp. Lao chân vào chốn giang hồ, sơ hở thì chôn vùi cuộc đời ở bốn bức tường nhà tù là chuyện dĩ nhiên. Mấy nhân viên công lực đây chắc không thể nào đoán được tâm trạng của Duyên. Con người nàng giống như một trái bom, có thể nổ tung bất cứ lúc nào. Vẻ bình tĩnh lạnh lùng bên ngoài của Duyên giống như lớp sơn ngụy tạo che giấu cho những cảm xúc sôi động có thể bộc phát ra bất cứ lúc nào. Duyên nhìn ông thanh tra nói bằng giọng thật bình tĩnh: “Mấy ông sắp buộc tội tôi về một chuyện nào đó phải không?” Ông thanh tra Loney tằng hắng giọng trước khi trả lời. Phải thú thật là ông muốn có đủ bằng cớ để bắt cô gái này lắm nhưng đồng thời ông cũng cảm thấy phục và có cảm tình với cô gái Á đông ngồi trước mặt. Ông cũng biết hai anh em họ Mạc này hoạt động trong xã hội đen. Mickey là một tay trùm nhưng hồ sơ của tên Mickey chưa bị tì ố, ngay cả một giấy phạt lưu thông cũng không có. Đêm
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
qua, hai anh em có đủ nhân chứng để xác định giờ giấc lúc mấy vụ án mạng xảy ra thì hai anh em đang làm cái gì, không thể nào nhúng tay vào việc giết người như vậy. “Cô Maggie, tôi có một tin buồn muốn báo cho cô biết...” Khuôn mặt của Duyên vẫn không biểu lộ một thay đổi nào. Duyên rít một hơi thuốc dài. Nàng biết ông thanh tra sắp thông báo chuyện gì rồi. “Ồ! Vậy sao?” “Cái đầu lâu tìm thấy trong thùng rác sáng nay được biết là đầu của người anh cô, Benny Mac.” Ông thanh tra quan sát khuôn mặt tái nhợt của Duyên nhưng chỉ thấy khóe môi nàng nhếch lên một chút, ngoài ra không biểu lộ cảm xúc gì hơn. Ông thanh tra hỏi tiếp theo: “Bây giờ, tôi xin hỏi lại cô một lần nữa. Xin cô Maggie cho tôi biết, cô có ý kiến gì về cái chết của ông Sam và Ching, với biệt danh là A xìn?” Duyên nhìn thẳng vào mặt ông thanh tra bằng đôi mắt vô hồn. Nàng dụi điếu thuốc đã cháy hết xuống đồ gạt tàn rồi lại đốt điếu khác gắn lên môi. Duyên nhẹ lắc đầu. Ông thanh tra nhìn thấy những giọt nước mắt long lanh trong đôi mắt đẹp của cô gái Việt Nam. Trong đầu ông cũng mang một ý nghĩ giống người nữ cảnh sát kia. Người con gái này duyên dáng thế kia, thảo nào anh chàng thám tử Terry ngày xưa không chết mê, chết mệt cũng uỗng. Tuy dáng dấp Duyên bây giờ trông có vẻ chững chạc, sang trọng của một người đàn bà nhưng khuôn mặt Duyên vẫn còn mang những nét ngây thơ mà người đàn ông nào gặp cũng muốn dang tay bảo vệ. Ông chắc chắn một trăm phần trăm và khuôn mặt mỹ miều đang ngồi trước mặt ông đây, nếu không phải là người trực tiếp nhúng tay vào việc sát nhân thì cũng là người cùng với anh trùm Mickey của cô ta ra lệnh cho đồ đệ ra tay giết người. Ông cũng biết chắc chắn một lát
nữa đây, hai anh em nhà họ Mạc này sẽ đường đường, chính chính bước ra khỏi sở cảnh sát. Không có bằng chứng nào để buộc tội hai anh em. Bạn của Mickey là một luật sư trẻ tuổi đã đến sở cảnh sát làm giấy chứng nhận là cả đêm qua Minh ở nhà ăn nhậu với anh ta cùng đám bạn bè. Còn cô Maggie này thì được một anh chàng diễn viên truyền hình nổi tiếng của thành phố này viết tờ khai chứng nhận là cô ta đã ở bên cạnh anh ta suốt đêm qua. Ông thanh tra biết chắc chắn những lời khai của mấy thằng nhân chứng khốn nạn này là láo nhưng luật vẫn là luật. Cũng như cả chục năm nay, gia đình họ Mạc này làm trùm ở thành phố Chicago này nhưng chính quyền không có bằng cớ để tống giam mấy anh em. Giống như
147 thời Al Capone, thế giới xã hội đen lúc nào cũng có những bàn tay bạch tuột vươn ra làm những việc tội lỗi nhưng không ai nắm được cái đầu chủ chốt. Có nắm là chỉ nắm mấy thằng tốt đen vào tù để thay thế cho xếp của họ được an toàn bên ngoài. Những tên lính hy sinh vào tù này thì gia đình vợ con của họ được lo lắng đầy đủ, sống sung sướng suốt cuộc đời nên mấy tay chốt này đâu có sợ vào tù. Vào tù rồi cũng được lo lót ra, giống như lươn chui ống tre mà thôi. Trước khi đến đây, ông thanh tra Loney đã nhận được điện thoại của ông tư lệnh cảnh sát cho biết là việc điều tra còn đang tiến hành. Chưa có đủ bằng cớ để buộc tội hai anh em họ Mạc thì phải thả họ ra ngay. Nghĩ đến đây, gương mặt ông thanh tra có vẻ đăm chiêu, suy nghĩ. “Được rồi, cô Maggie. Cám ơn
148 cô đã đến đây cung cấp lời khai cho sở cảnh sát của chúng tôi. Bây giờ cô có thể ra về được rồi.” Duyên đứng lên, kéo váy cho thẳng thớm, đeo chiếc ví cá sấu lên vai, sau đó giơ bàn tay về phía ông Loney. Ông thanh tra bắt nhẹ bàn tay mềm mại này. Kế đó là cô sĩ quan cảnh sát. “Thế anh Mickey của tôi có được về cùng một lúc không?” “Thưa cô, có chứ. Anh cô đang chờ cô ở bàn tiếp tân ngoài kia.” “Cám ơn ông thanh ta và cô. Mấy người có biết ai đã... giết anh Benny của tôi không?” “Không. Nhưng cô yên chí đi. Chúng tôi hết sức điều tra và sẽ tìm ra tên sát nhân một ngày gần đây. Chúng tôi cũng điều tra xem ai là kẻ chủ mưu làm nổ bom club của anh cô.” Duyên cúi đầu, im lặng không nói gì thêm, theo chân ông thanh tra ra khỏi phòng thẩm vấn. Trái với sự im lặng của Duyên, Minh nói năng ồn ào. Ra đến bên ngoài, chưa thấy mặt anh mà Duyên đã nghe tiếng của Minh phía đằng xa vọng lại. Khi thấy Duyên đi đến, Minh trỏ ngón tay về phía Duyên nói to: “Đừng có sợ gì hết, em gái. Mấy thằng khốn nạn ở đây phải trả giá cho việc tụi nó giữ mình ở đây mấy tiếng đồng hồ. Em trai của tui bị người ta giết, vậy mà mấy người giữ tui lại để điều tra...” Bằng giọng căm phẫn, Minh tiếp tục nói thật to: “Mấy người coi đó, em gái tui có tội tình gì mà họ đem về đây để điều tra. Cơ sở làm ăn của tui bị bọn phá hoại nổ bom, cảnh sát không lo điều tra mà lại điều tra anh em tui, coi ngộ không? Tui làm ăn có đóng thuế đàng hoàng, tui có quyền đòi hỏi chính quyền đối xử công bằng cho tui chứ?” Ông trưởng phòng điều tra trả lời bằng giọng đau khổ: “Chúng tôi chỉ làm nhiệm vụ theo thủ tục thông thường mà thôi, ông Mạc à. Chúng tôi cũng đang lo
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
điều tra về cái chết của em trai ông và tiệm rượu bị phá hoại.” “Mấy ông phải lo tìm cho đúng kẻ có tội mới phải chứ? Ngoài xã hội có đầy dẫy mấy tên tội phạm, nào là hiếp dâm, mò con nít... mà vẫn phây phấy sống ngoài vòng pháp luật. Tui mong mấy ông tìm cho ra thủ phạm đã giết em trai tui cách tàn nhẫn như vậy.” Duyên đi đến bên cạnh Minh, quàng tay qua vai Minh và kéo đi: “Bình tĩnh đi anh Minh. Thôi mình đi về. Ở đây đôi co làm chi, em chỉ muốn ra khỏi nơi này cho rồi.” Duyên nắm cánh tay Minh dẫn ra ngoài. Khi đã ngồi trong xe, lái ra khỏi sở cảnh sát, Duyên nhìn anh nói nhẹ nhàng: “Mình về nhà đi anh. Em thấy muốn bệnh rồi.” Minh vừa lái xe, vừa choàng tay qua vai em gái, vỗ về: “Đừng lo sợ gì cả, em cưng. Cái thằng Pupu sẽ trả một giá đắt cho việc làm của nó ngày hôm qua. Nợ máu phải trả bằng máu.” Ngay thời gian này, Duyên không muốn nghĩ ngợi gì them. Không muốn trả thù ai cả. Duyên chỉ muốn đi thật xa khỏi không gian này, tìm một nơi yên tịnh để quên hết mọi chuyện. Dù trong đầu nghĩ như vậy nhưng miệng nàng vẫn mỉm cười như đồng ý với Minh. Hiện tại còn một việc tồi tệ nhất mà hai anh em phải đối phó là phải đối diện người mẹ ruột của mình để giải thích mọi chuyện xảy ra. Bà Sáu ngồi im lặng hàng mấy tiếng đồng hồ trong bóng đêm của phòng khách nhà bà. Lúc cảnh sát đến đây báo tin dữ về cái chết của Bình, bà như người chết rồi. Khi họ đã đi khỏi, bà kéo màn che kín hết các cửa sổ, ngồi bất động như thế ở phòng khách. Bà có cảm tưởng trí óc lẫn thân thể bà tê liệt như không thể nào suy nghĩ hay làm việc gì khác. Tuy vậy trong lòng bà vẫn sôi sục lên một sự giận dữ khôn cùng. Cũng giống như cái chết của Lâm ngày xưa. Lịch sử lại tái diễn. Bà
nghiến răng nguyền rủa lầm thầm trong miệng. Ông Hợi đã đi theo hai người cảnh sát đến nhà xác để nhận tử thi về chôn cất. Bà để chồng đi một mình, làm cái gì thì làm. Bà hận đời, hận chồng, hận con.. Trong phòng khách bây giờ chỉ có ánh đèn lù mù trên bàn thờ Chúa, nhìn bà như an ủi. Chậm chạp đứng lên, bà tiến đến bàn thờ, sờ chân mấy tượng đá như muốn tìm một sự ủi an. Bà kéo hộc tủ của bàn thờ và lấy ra một xâu chuỗi bằng gỗ. Bà làm dấu và bắt đầu đọc kinh. Miệng bà thì thầm đọc kinh nhưng tai bà vẫn nghe tiếng khóc thút thít của Lan ở phòng ngủ trên lầu. Lúc cảnh sát đến đây, Lan có mặt và nghe hết mọi chuyện, sau đó khóc như chưa bao giờ được khóc. Bà không buồn dỗ cô cháu nội. Để nó khóc cho đã khi nó khám phá ra bề trái xấu xa của bác Minh và cô Duyên của nó. Như vậy để nó sáng mắt ra, không nhìn cô, bác như thần tượng nữa. Hồi nãy Giang đến nhà thăm mẹ, vừa lúc cảnh sát vừa đi ra, bà Sáu cũng đuổi Giang về, không muốn gặp mặt hay nói chuyện với một đứa con nào. Hai người con mà bà muốn gặp là Minh và Duyên. Nghĩ đến hai đứa con này là lòng bà sôi sục lên căm giận. Bà nôn nóng muốn gặp mắt hai đứa con này để bà chửi một trận cho đã nư giận, rồi tống cổ tụi nó ra khỏi nhà bà. Trong đám con, bà Sáu cho hai đứa con này là hư hỏng, thối tha, sa đọa nhất của xã hội. Bà nghe có tiếng chìa khóa mở cửa trước. Bà liếc nhìn về phía cửa thì thấy hai bóng đen vừa đẩy cửa bước vào. Dù ánh sáng mù mờ nhưng bà cũng nhận ra đó là Minh và Duyên. Bà im lặng không nói một tiếng nào. Hai anh em Minh nhón gót đi vào nhà, cố tình không gây tiếng động. Bà Sáu làm như không thèm để ý đến sự hiện diện của hai người con mà tiếp tục đọc kinh.
Xem tiếp kỳ sau
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Khi bóng Thừa vừa khuất ở đầu cầu thang thì Hạ kinh hoàng quá, vì đoán là Thừa sẽ xuống nhà để giết luôn Duy, con trai bà Kim Ngư. Hạ ú ớ kêu lên rồi giật mình thức dậy. Nhìn đồng hồ thấy mới hơn 3 giờ sáng, mắt vẫn còn cay, nhưng Hạ không tài nào ngủ lại được nữa. Nàng rùng mình nghĩ đến Thừa, gã đàn ông mà nàng vẫn tin là hiền lành nhất trong xóm, không ngờ lại dám cướp của giết người một cách tàn bạo như vậy! Hạ đứng dậy vào bếp lấy khăn lau mặt và lấy nước uống rồi trở lại giường. Nàng sốt ruột nằm chờ trời sáng, đầu óc giằng co ngổn ngang trăm mối. Do kinh nghiệm hai lần chiêm bao trước đây đều trở thành hiện thực, Hạ
tin chắc chỉ nay mai Thừa sẽ đến giết bà Kim Ngư để lấy vàng bạc, nữ trang và nhất là lấy tiền mặt vì bà chuyên cho vay, lúc nào cũng sẵn tiền mặt trong nhà! Hạ phải làm gì bây giờ? Nàng ray rứt tự hỏi nhưng không nghĩ ra câu giải đáp. Hạ nằm trăn trở mãi cho đến khi ánh sáng ban mai bên ngoài lọt qua khe cửa sổ, nàng mới uể oải ngồi dậy. Vừa lúc ấy, ông Tiếp từ trên gác bước xuống, lo âu hỏi: - Con làm gì mà bố thấy lục đục cả đêm không ngủ? Với ông Tiếp thì bất cứ điều gì bất thường ở Hạ, ông đều ưu tư theo dõi, như lời bác sĩ Vũ Đông đã dặn. Hạ vội lên tiếng trấn an: - Hồi chiều nóng quá, con uống nhiều nước, thành ra dậy đi
149 tiểu mấy lần! Ông Tiếp vẫn chưa hết bận tâm. Ông hỏi thêm: - Bình thường con có mất ngủ không? Hạ vội cười để bố an lòng: - Con mà mất ngủ gì! Nằm xuống vài phút là ngủ say như chết. Mà sáng nay sao bố dậy sớm thế? Ông Tiếp thở phào nhẹ nhõm: - Sáng bảnh mắt rồi chứ còn sớm gì nữa! Bố có hẹn bác Tân đi uống cà phê sớm. Thôi con ngủ thêm một tí nữa đi! Ông xuống bếp đánh răng rửa mặt sơ xài rồi bước ra mở cửa. Ông đi rồi, Hạ lấy phone gọi ngay cho người yêu trên tỉnh. Việc Hạ nằm mơ, ngay cả hai giấc mơ đẹp trước đây, nàng cũng vẫn không kể cho bố mẹ nghe bởi nàng biết tính bố mẹ hay lo. Nhớ lời dặn của bác sĩ Vũ Đông, ông Tiếp lúc nào cũng lặng lẽ theo dõi Hạ để nếu cần thì báo cáo. Thành ra, tâm sự thầm kín của Hạ chỉ có thể kể cho người yêu là Quân mà thôi. Đầu dây bên kia vừa có tiếng Alô, Hạ nhập đề thẳng: - Em gọi anh có sớm quá không? Anh xin nghỉ một hôm, về với em được không? Em có việc quan trọng cần bàn với anh! Quan trọng lắm mà em không biết hỏi ai! Lúc ấy, Quân đã thức rồi nhưng còn nằm trên giường. Từ ngày Hạ gặp nạn ở cánh đồng, mỗi lần nàng gọi là Quân giật mình lo ngại. Quân vẫn nơm nớp sợ người yêu mình có thể bị biến chứng do chấn thương trên đầu khi bị tia chớp khủng khiếp từ trời giáng xuống. Anh nói rõ cho giám đốc công ty biết điều này để mỗi khi cần nghỉ thì giám đốc sẵn sàng thông cảm. Bây giờ, nghe Hạ gọi, Quân đáp ngay:
150 - Được chứ! Nhưng để anh nói qua giám đốc một tiếng! Hạ cảm động nói: - Vâng. Có gì trở ngại thì anh gọi điện cho em. Dứt lời nàng cúp máy rồi lại nằm xuống, mắt mở trừng trừng nhìn lên trần. Hình ảnh bà Kim Ngư tuyệt vọng dãy dụa lúc bị Thừa siết cổ không sao xóa được trong đầu Hạ. Nằm một lúc, Hạ mệt mỏi ngồi dậy lấy quần áo đi tắm. Từ trên tỉnh về Huyện, đi xe máy theo đường tắt mất khoảng hai tiếng. Hạ sửa soạn đón Quân là vừa. Gần 9 giờ, như thường lệ, bà Tiếp từ trên gác xuống mở cửa tiệm, nghĩa là kéo cánh cửa sắt sang hai bên và bày một số mặt hàng ra lề đường. Hạ đã thay bộ đồ mới, chải tóc và trang điểm tương đối kỹ lưỡng vì nàng biết sắc diện và ánh mắt sáng nay không giấu được nét mệt mỏi vì lo âu và thiếu ngủ. Bà Tiếp hỏi: - Con định đi đâu sáng nay hay sao? Hạ cầm phất trần phủi bụi trên những xấp vải và đáp: - Không. Con có đi đâu đâu! Nhưng con vừa gọi anh Quân về, có tí việc cần phải bàn. Bà Tiếp đang xếp những khúc vải vụn trong ngăn tủ, vội ngừng tay, ngẩng lên nhìn Hạ ngạc nhiên: - Ngày thường, anh ấy phải đi làm. Con gọi anh ấy về làm gì? Con cần bàn chuyện gì, sao không bàn với bố mẹ trước? Hạ chưa kịp trả lời thì bà Tiếp sực nhớ ra một bản tin hấp dẫn, bà liền kể: - Con đã biết tin bà Cảnh, mẹ cái Thục, trúng độc đắc chưa? Cả tuần nay rồi, nhưng bà ấy giấu! Chắc là trúng nhiều lắm, nhưng bà ấy bảo là chỉ có 6 tỉ thôi. Sáu tỉ cũng nhiều lắm rồi. Nhưng người
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 ta đồn bà ấy trúng đến 15 tỉ mà Nửa tiếng sau, Quân và Hạ bà ấy chối! Vì là vé số cặp 10 kia ngồi ở chiếc bàn nhỏ kê sát vách mà! trong quán phở. Thực khách Hạ thản nhiên đáp: còn thưa thớt nên rất tiện cho - Bác ấy trúng có 6 tỉ thôi mẹ hai người bàn chuyện. Hạ rót trà ạ! nóng ra cốc cho Quân rồi run run Bà Tiếp chép miệng: nhập đề: - Gặp ai bà ấy cũng bảo thế! - Hôm nọ em có kể cho anh Nhưng chả ai tin! Có ai vay mượn nghe về chuyện em nằm mơ… gì đâu mà phải giấu! Quân vui vẻ ngắt lời: Hạ vẫn bênh vực bà Cảnh: - Anh nhớ chứ! Giá em mơ - Bác ấy nói thật đấy chứ anh trúng độc đắc thì hay quá! không giấu đâu mẹ ạ. Chỉ có 6 tỉ Quân nói thế vì trong thâm thôi. Con biết mà! sâu, anh vẫn tiếc đứt ruột từ khi Từ hôm bà Cảnh trúng số Hạ cho biết bà Cảnh tặng Hạ một theo đúng giấc mơ của Hạ, rồi tỉ đồng mà Hạ từ chối. Hạ chưa mang một tỉ sang đền ơn Hạ, Hạ phải là vợ Quân nên Quân không không hề kể cho ai nghe mà bà dám nặng lời chứ nếu đã lấy nhau Cảnh cũng giấu chuyện này, nên rồi thì thể nào Quân cũng phải việc bà trúng số đối với mẹ Hạ chửi Hạ là ngu! Quân là kỹ sư, vẫn còn là một bản tin mới mẻ. chức vụ Phó Giám Đốc công ty, Bà chỉ hơi bực bởi vì cho rằng bà mỗi tháng chỉ lĩnh được 25 triệu, Cảnh trúng nhiều mà nói ít! cả tiền lương và tiền phụ cấp. Hạ vừa dứt lời thì Quân dừng Họa hoằn cuối năm, nếu công ty xe trước cửa. Mặt mũi bơ phờ, đầu làm ăn khá, Quân mới được chia bù tóc rối vì Quân phóng xe thật thêm bonus, coi như lương tháng nhanh suốt quãng đường từ tỉnh thứ 13. Thế mà Hạ dám chê một tỉ về. Nhưng về đến đây, thấy Hạ đồng, tức là gần 4 năm tiền lương trang điểm và ăn mặc gọn ghẽ, của Quân. Tuy tiếc nhưng Quân nghĩa là không có dấu hiệu gì bất không dám lớn tiếng vì anh vẫn thường, Quân thở phào mừng rỡ, tin rằng Hạ có thể bị chấn thương dựng xe và cất tiếng lớn: ở đầu lúc bị sét đánh, anh không - Cháu chào bác ạ! nên làm điều gì phật ý nàng, sợ Bà Tiếp giật mình nhìn ra và chứng nhức đầu bùng phát. kêu lên: Thật ra thì Quân chưa hiểu - Ôi! Anh Quân đấy ư? Có cách suy nghĩ của Hạ. Do bản việc gì mà về sớm thế? tính trời sinh, Hạ đã là người tốt. Quân cười đáp: Sau tai nạn chết đi sống lại, Hạ - Cháu cũng chả biết! Hạ gọi lại càng cố gắng sống tử tế hơn. về thì cháu về! Nàng nhớ lại hôm ở bệnh viện, Hạ đang nóng ruột như lửa bác sĩ Vũ Đông bảo nàng: đốt về chuyện giấc mơ rùng rợn - Trời đánh không chết thì nên giục: chắc cô sẽ sống đến 100 tuổi! - Anh vào rửa mặt, rồi mình Nàng biết bác sĩ Đông chỉ nói đi ăn phở. đùa, nhưng câu nói đùa ấy nhắc Bà Tiếp hết nhìn Quân lại nàng một món nợ: Nàng phải nhìn Hạ, không hiểu hai đứa đang cảm ơn Trời Phật đã cho nàng âm mưu gì, nhưng chắc phải là sống lại trong khi cô bạn thân chuyện lớn, con bà mới bắt Quân là Phụng không được hưởng cái nghỉ việc chạy từ Tỉnh về đây. may mắn ấy. Từ đó, nàng tự nhủ:
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
151
152 Suốt cuộc đời còn lại, nàng sẽ ăn ở đạo đức và thân thiện với mọi người. Câu nói của Quân không làm Hạ đổi nét mặt. Nàng vẫn nghiêm nghị nói tiếp: - Tối hôm qua, em lại nằm mơ nên mới cần gặp anh. Nghe giọng nói và nhìn ánh mắt của Hạ, Quân lờ mờ đoán được tầm vóc quan trọng của giấc mơ đêm qua. Anh hỏi: - Em mơ thấy cái gì? Hạ thở mạnh rồi tỉ mỉ kể lại: - Anh nhớ lại đi! Lần đầu, em mơ thấy ông Thừa đánh được thật nhiều cá. Lần thứ hai, em mơ thấy bà Cảnh trúng độc đắc. Toàn là tin vui, em báo trước cho họ và chuyện xẩy ra đúng như em mơ… nhưng anh ơi! Lần này thì khác hẳn… Nhà hàng bưng phở ra. Hạ tạm ngưng câu chuyện. Phở Bắc ăn đơn giản, không chất đầy rau sống và các loại tương đen tương đỏ như miền Nam. Chỉ có vài cọng rau mùi mà người Nam gọi là ngò. Hạ đưa muỗng đũa cho Quân rồi khom người hạ giọng nhỏ hẳn xuống: - Tối hôm qua em nằm mơ thấy bà chủ tiệm vàng Kim Ngư bị giết. Anh có biết bà Kim Ngư không? Quân giật mình, khẽ gật đầu: - Biết chứ! Phố Huyện ai mà không biết bà Kim Ngư! Hạ đau buồn nói tiếp: - Bà ấy chết thảm lắm! Thằng ăn trộm dùng sợi dây siết cổ bà ấy. Bây giờ, ngồi đây với anh, nhớ lại, em vẫn còn thấy rùng mình! Quân trợn mắt kinh hãi, suýt đánh rơi đôi đũa trên tay. Anh hồi hộp hỏi: - Ai giết bà ấy? Em có nom thấy mặt thằng ăn trộm không? - Có chứ! Thật em không ngờ! Không bao giờ ngờ!
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 Rồi nàng đưa mắt nhìn dáo Chiêm bao, bói toán, gọi hồn, dác chung quanh và lại khom cầu cơ, tất cả những thứ ấy người nói thật nhỏ để Quân chỉ không thể dùng làm bằng chứng vừa đủ nghe: để bắt người được! Em có nhớ vụ - Ông Thừa! Thủ phạm là ông siêu mẫu Mỹ Trang bị người yêu Thừa! giết vì ghen? Sau khi cô ấy chết, Quân càng sửng sốt: bố mẹ cô ấy cầu cơ rồi nhờ người - Ông Thừa đánh cá mà hôm lên đồng, gọi hồn, chỉ đích danh nọ em kể với anh… kẻ giết cô ấy. Nhưng tòa đâu có Hạ cay đắng ngắt lời: thể chấp nhận được. Cho nên - Chứ còn ai nữa! Mặt mũi vẫn tha bổng nghi can! lão nom hiền lành thế mà ai ngờ Hạ thất vọng hỏi: cướp của giết người không ghê - Rồi bây giờ mình ngồi yên tay! chờ lão Thừa đến giết bà Kim Quân lặng người ngồi yên. Ngư hay sao! Bát phở bốc hơi nhè nhẹ trước Quân lại đăm chiêu yên lặng. mặt không còn chút hấp dẫn nào Một lúc sau mới hỏi: nữa mặc dầu bụng đang đói. Hạ - Hễ đêm nào em nằm mơ thì giục Quân ăn rồi lo lắng hỏi: ngay ngày hôm sau chuyện ấy - Em gọi anh về là vì thế! Em xẩy ra hay sao? mơ tức là chuyện sẽ xẩy ra. Có Hạ ngẫm nghĩ một lúc rồi bảo: khả năng sẽ xẩy ra đêm nay. Bây - Không hẳn là thế. Lão Thừa giờ mình làm gì! Chả nhẽ biết đánh cá thì xẩy ra ngay hôm sau. trước người ta sẽ chết mà mình Nhưng bà Cảnh trúng độc đắc thì ngồi yên! mấy hôm sau mới xẩy ra, vì mấy Quân ngửa người ra thành hôm sau mới đến ngày xổ số! ghế, mắt đờ đẫn suy nghĩ một Quân gật gù nói: chút rồi nói: - Như thế có nghĩa là đêm - Anh cũng chả biết tính sao! qua em mơ thấy bà Kim Ngư bị Hai lần trước, em nằm mơ thấy giết thì có thể đêm nay hoặc mấy toàn chuyện vui, em báo cho đêm nữa chuyện mới xẩy ra. Có người ta biết trước để người ta đúng không? mừng. Nhưng lần này là một án Hạ gật đầu nhấn mạnh: mạng, báo làm sao được! Chả - Không biết đêm nào sẽ xẩy nhẽ bây giờ em chạy lại gặp bà ra, nhưng linh tính cho em biết Kim Ngư rồi bảo: “Bác ơi! Cháu chắc chắn là sẽ xẩy ra. Bà Kim nằm mơ thấy bác sắp chết” à! Ngư sẽ bị giết! Vì thế em mới sốt Hạ khổ sở nói: ruột. Biết người ta sắp chết mà - Ít ra cũng tìm cách nhắc bác mình không làm gì được thì tức ấy cảnh giác, đề phòng cửa nẻo. quá! Nhất là bà Kim Ngư lại là Hoặc thuê bảo vệ đến canh gác người quen! ban đêm. Nhà bác ấy chỉ có hai Hạ vừa nói dứt câu thì bà chủ mẹ con mà anh Duy lại ốm yếu… tiệm phở lại gần, buồn rầu hỏi: Chợt nhớ ra bố Quân là Phó - Nhà hàng hôm nay nấu Chủ Tịch Ủy Ban Nhân Dân không đúng ý hay sao mà cả Huyện, Hạ đề nghị: hai cô cậu đều chỉ ngồi nhìn chứ - Hay là mình báo công an! không ăn? Quân lắc đầu gạt đi: Quân cười ngượng nghịu, - Báo công an lại càng không nhũn nhặn nói: được! Báo cái gì mới được chứ! - Thưa không ạ! Cháu xin lỗi
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
153
154 bà! Cháu vừa từ trên tỉnh phóng về đây. Dậy sớm quá nên chưa thấy đói. Còn Hạ thì ăn quà ở nhà rồi mới ra đây. Chúng cháu mượn chỗ của bà để nói chuyện! Hạ cũng cười chen vào: - Sáng mai cháu ăn bù hai bát! Bà chủ giải thích: - Tôi không ngại khách cho ý kiến. Ngon dở thế nào cứ thẳng thắn cho tôi biết để sửa chữa. Còn hơn là không nói gì rồi bỏ đi! Dứt lời, bà quay đi. Bà vào bếp rồi, Hạ bảo Quân: - Bây giờ em với anh cứ đến thăm bà Kim Ngư. Em sẽ tìm cách nhắc bà ấy cảnh giác! Chứ biết mà không nói gì thì em áy náy lắm! Vừa nói, Hạ vừa đứng dậy. Quân nhanh nhẹn lại quầy trả tiền nhưng bà chủ nhất định không nhận vì hai người không ăn. Hạ cũng bước theo sau Quân, lòng bứt rứt khôn nguôi vì làm buồn lòng chủ tiệm phở. Để đỡ áy náy, Quân trở lại bàn, bỏ lại một nắm tiền tip mà trong nước hay gọi là tiền “boa”. Ra đến cửa, Quân bùi ngùi bảo Hạ: - Nếu đã là số mệnh thì không có cách gì thay đổi được! Nhưng mình cứ đến thăm bà Kim Ngư xem sao. Hạ kéo tay Quân và nói: - Em cũng tin số mệnh không thay đổi được, nhưng còn nước còn tát anh ạ! Hai người đến tiệm Kim Ngư khi tiệm vừa mở cửa. Cả tháng nay, bà Kim Ngư mở sớm hơn thường lệ là vì nhu cầu của mùa bóng đá, người đến vay tấp nập. Bây giờ đã là cuối mùa rồi nên bà không cho vay nữa, nhưng vẫn phải mở cửa sớm vì cũng có khá đông người đến trả tiền. Họ cá độ trúng, đem tiền lại ngay để tránh
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 tiền lãi chồng chất, thậm chí có mai, không tròn trịa như đa số người hào phóng còn tặng thêm các đại gia khác. Bà hỏi: bonus cho bà nữa! - Thế bao giờ hai cháu mới tổ Nguyễn Duy, con trai bà, sáng chức đám cưới! Năm nay là năm nào cũng dậy trễ vì cả tháng nay Ngọ. Nếu cưới năm nay, sang thường thức trắng trước màn ảnh năm sinh con tuổi Mùi cũng tốt! truyền hình. Đêm đêm, Duy mở Không thì lại phải chờ qua khỏi cửa sau chạy sang cà phê Biển năm Thân! Cạn mà bà nằm trên gác không Quân cười vì biết bà Kim Ngư hề biết. bị ám ảnh bởi câu thơ: “Người ta Quân dựng xe, khóa lại rồi tuổi Ngọ, tuổi Mùi. Còn tôi sao lại cùng Hạ tiến vào. Thấy Hạ, bà ngậm ngùi tuổi Thân!” Quân bảo: Kim Ngư đăm đăm nhìn và mừng - Người đời cứ nói thế chứ chả rỡ kêu lên: đúng đâu bác ạ! Chả nhẽ ai tuổi - Cháu đấy ư! Từ hôm cháu Thân cũng ngậm ngùi! gặp nạn, bác cứ muốn chạy lại Trong thâm sâu, bà Kim Ngư thăm, nhưng cháu cũng biết đấy, đoán chắc cả hai đến gặp bà nhà neo người quá, chỉ có mình hôm nay không phải để cám ơn bác. Chả nhấc chân đi đâu được! bà đã hỏi thăm Hạ, mà vì muốn Hôm nay, may quá cháu đến đây, mua nhẫn cưới. Bởi nếu chỉ lại bác có lời mừng cháu khỏe mạnh! để cám ơn bà như Hạ nói thì Hạ Bà chăm chú nhìn Hạ thì không đưa Quân đến. Cho nên, ngược lại, Hạ cũng đang nhìn bà bà hỏi thẳng: không chớp mắt và tự hỏi: Người - Hai cháu có định đặt kiểu phúc hậu như thế kia mà tại sao nhẫn cưới nào đặc biệt không? lại sắp chết! Nàng gật đầu nói Cho bác biết trước để bác chuẩn lớn: bị! Bác có nhiều mẫu hàng đẹp - Cháu chào bác ạ. Mẹ cháu lắm! Mà muốn thiết kế một kiểu bảo hôm cháu ở bệnh viện về, riêng để khỏi trùng với người bác có gọi điện hỏi thăm. Hôm khác, bác cũng sẽ có người làm nay, nhân tiện có anh Quân cháu cho hai cháu! về chơi, chúng cháu ghé lại cảm Hạ nhìn bà lòng quặn thắt vì ơn bác. tội nghiệp. Chết đến nơi rồi mà Bà Kim Ngư chỉ dãy ghế kê chả biết gì cả, cứ lo buôn bán! sát vách đối diện cái tủ kính dài Nhịn không nổi, Hạ nói: trưng bày nữ trang và ân cần nói: - Cháu sẽ bàn với bác sau. - Hai cháu ngồi chơi để bác Nhưng bác cho cháu hỏi thăm. lấy nước! Cháu tò mò thôi, bác đừng giận Quân vội xua tay nói: cháu… Bác mở hiệu kim hoàn - Không dám làm phiền bác. như thế này, có ngại… trộm cướp Chúng cháu vừa uống rồi. gì không bác? Quân và Hạ ngồi xuống. Bà Bà Kim Ngư cười lớn: Kim Ngư vẫn đứng sau quầy tủ - Cháu định cướp nghề của kính, bên cạnh cái hồ nhỏ nuôi bác hay sao mà cháu hỏi kỹ thế? toàn cá vàng bởi nó là biểu tượng Có muốn học nghề thì sang đây của hai chữ Kim Ngư mà chồng bác chỉ cho. Bác chả giấu đâu! bà chọn làm bảng hiệu để tránh Quân vội đáp thay cho Hạ: trùng tên với các tiệm vàng khác. - Chúng cháu có muốn kinh Tuy là chủ tiệm vàng, tiền bạc dư doanh ngành này cũng không giả, nhưng dáng bà vẫn mảnh được, vì lấy đâu ra vốn!
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
155
VIỆT NAM - PHOTO JOURNAL
156 Bà Kim Ngư biết Quân nói thật bởi tuy bố Quân rất giàu và rất nhiều quyền lực, nhưng cha con xung khắc nhau. Vì thương mẹ, Quân cực lực phản đối bố vì ông có vợ lẽ. Cô vợ nhỏ ấy là thư ký đích thân ông tuyển khi ông còn làm Trưởng Phòng Kiến Thiết và Xây Dựng của Huyện. Đó là cái chức vụ mà Huyện mới đặt ra để các đảng viên lãnh đạo chia nhau kiếm tiền. Khi ông lên làm Phó Chủ Tịch Huyện, Quân vội vàng vận động xin lên công tác trên tỉnh để bớt phải gặp mặt bố vì gặp thì Quân khó nhịn được, sẽ trở thành đứa con hỗn với cha! Phố Huyện ai cũng biết điều này cho nên càng dành nhiều thiện cảm với Quân hơn. Huống chi, cũng nhờ Quân xin đổi lên công tác trên thị xã, anh mới có chuyện tình đẹp với Hạ. Anh tin chắc đó là sự sắp đặt của duyên số. Bà Kim Ngư nghiêm mặt trả lời câu hỏi của Hạ: - Nghề nào thì cũng có những lo toan của nghề ấy. Nhưng bác may mắn được cái địa điểm tốt. Trấn lột ban ngày ban mặt thì chả sợ vì đồn công an cách có mấy chục bước. Trộm cắp thì cũng chả ngại vì cửa nẻo mình thiết kế kỹ lưỡng. Cửa trước cửa sau đều gắn đến mấy lớp khóa, lại gắn luôn hệ thống báo động thì đâu có gì phải lo! Hạ thấy an tâm phần nào, đưa mắt nhìn Quân. Quân gật đầu nhìn lại rồi anh thêm: - Thưa bác. Sở dĩ Hạ đem chuyện này ra hỏi bác là vì cháu mới kể cho Hạ nghe, có hiệu bán vàng với đá quí trên tỉnh, nửa đêm bị kẻ trộm chui vào, chẳng những vơ sạch mà còn giết luôn bà chủ nhà… Hạ vội vàng nối ý của Quân: - Vâng! Cháu nghe kể, cháu hãi quá. Thành ra, nhân tiện đi
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 qua đây, chúng cháu tạt vào thưa bà Kim Ngư, hiu hiu tự đắc, moi lại với bác vì bác cũng như người trong túi một xấp tiền chìa ra trên nhà. Cảnh giác vẫn hơn, phải quầy và bảo: không bác! - Bà chị cho thanh toán cả Bà Kim Ngư cảm động gật vốn lẫn lãi! Ba trận liền, bắt ba đầu: đội, trúng cả ba! Ngay từ đầu, - Cám ơn hai cháu! Để bác tôi vẫn cả quyết là Đức sẽ vào nhắc Duy nó kiểm tra lại cửa nẻo chung kết mà chúng nó không với hệ thống báo động! nghe tôi! Hạ sực nhớ ra chuyện này Thừa đứng đếm tiền, quay nên nói với cả Duy vì Duy là cột lưng lại phía Hạ và Quân. Hạ trụ trong gia đình. Nàng hỏi: nắm chặt bàn tay Quân, quay - Anh Duy có nhà không bác? sang nhìn Quân thầm hỏi: Kẻ sát Bà Kim Ngư ngước mắt nhìn nhân đang đứng lù lù đây! Mình lên lầu và đáp: phải làm cái gì đi chứ? Nhưng - Nó còn ngủ! Đêm nào cũng Quân cũng chỉ biết nhìn lại Hạ và nằm xem truyền hình, sáng có yếu ớt lắc đầu. Họ lại càng buồn dậy được đâu! Nhưng để lát nữa hơn vì bà Kim Ngư tiếp Thừa vui bác nhắc nó! vẻ lắm. Hạ tạm an lòng, nhưng vẫn Ngay từ lúc Thừa bước vào, thêm: bà Kim Ngư đã biết là Thừa trúng - Vâng. Bác nhắc anh ấy xem lớn và đem tiền đến trả vì nét lại các khóa cửa. Bố cháu cứ bảo, mặt và phong cách gã khác hẳn cẩn tắc vô áy náy! những kẻ chiến bại. Kinh nghiệm Rồi Hạ kéo tay Quân đứng cho bà thấy, sau mỗi trận bóng dậy và nói: đá, người chiến thắng không - Chúng cháu xin phép bác, đông, mà đa số là khuôn mặt ủ chúng cháu về! rũ, thất thểu bước đi như sắp té Hạ và Quân vừa định bước xuống đất! ra cửa thì tình cờ có người khách Bà nhận tiền, đếm thật nhanh bước vào: Hạ giật bắn người vì rồi bỏ vào tủ. Hạ ghé tai Quân thì đó là Thừa! Từ đêm qua đến giờ, thầm: nàng vẫn bị ám ảnh bởi gã đánh - Thôi mình về để bác tiếp cá đã trở thành sát nhân trong khách! giấc mơ, không ngờ lại gặp ở đây. Quân nói lớn: Thừa chào bà Kim Ngư rồi quay - Xin phép bác chúng cháu sang thân mật bảo Hạ và Quân: về! Em chào anh Thừa! - Chắc cô chú đi sắm nhẫn Vì đang bận kiểm tiền, bà Kim cưới, phải không? Nghe bảo Ngư không thể tiễn chân Hạ và sang năm mới cưới kia mà! Quân ra cửa. Bà đứng yên trong Hạ vẫn chưa hoàn hồn nên quầy và nói: chỉ gượng cười không nói gì. - Ừ! Hai cháu về. Khi nào rảnh Quân điềm tĩnh hơn, bảo Thừa: rang thì ghé bác chơi! - Chúng em đi mua nhẫn Ra tới lề đường, leo lên xe cưới. Còn anh chắc mua vàng! ngồi sau lưng Quân, Hạ vẫn chưa Thừa cười thoải mái đáp: hết phiền muộn. Nàng bảo: - Tiền ở đâu mà mua vàng! - Hóa ra lão cũng đến đây Hôm nay ghé đây để thanh toán vay tiền để cá độ bóng đá! món nợ hôm nọ mới giật nóng! Xem tiếp kỳ sau Rồi Thừa tiến lại trước mặt
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
157
158
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Quyù khaùch caàn ñaêng Rao Vaët cho Sang tieäm, caàn thôï, caàn nhaân vieân, baùn nhaø, ñaát, xe, v.v... Xin ñieàn noäi dung vaøo phieáu naøy vaø keøm chi phieáu hay money order gôûi veà: RANG DONG NEWS P.O.Box 931660 Norcross, GA 30003 * Quyù khaùch muoán ñaêng gaáp xin email noäi dung veà Coâ Hoàng Vaân: hongvan6298@gmail.com - Cell: 678-360-2840
GIAÙ BIEÅU ÑAÊNG RAO VAËT AÙP DUÏNG KEÅ TÖØ THAÙNG 01 NAÊM 2014 ª A (1 OÂ) = $10/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) ª B (2 OÂ) = $20/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) ª C (4 OÂ) = $30/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) * * Ñaêng treân 12 kyø baùo seõ ñöôïc giaûm giaù töø 10%-15%
Noäi dung ñaêng lôøi rao vaët:
1/ Vôùi giaù bieåu treân ñaây, Toøa Soaïn khoâng hoaøn tieàn laïi (No Refund) khi Quyù vò muoán ngöng ñaêng. 2/ Maãu rao vaët khoâng ñöôïc ñoåi qua dòch vuï khaùc, nhöng toøa soaïn saün saøng nhaän söaû ñoåi chuùt ít noäi dung. 517 - 522
------------------------------------
A01 : Ăn Uống NHẬN ĐẶC TIỆC TƯ GIA 404-667-1110-1117 512 - 537
------------------------------------
C01 : Nhà Bán CONDO CẦN BÁN
Condo 3 phòng ngủ, 2 phòng tắm, cách phi trường Atlanta 10’.Giá 30K. Hiện có người thuê $650/tháng. Lease hết hạn 05/2016. Liên lạc Trâm 718-902-9923
C03 : Phòng Share/Thuê PHÒNG CHO THUÊ
Nhà ở Jimmy Carter, cách chợ HK 10’, có 2 phòng cho thuê. Big room $300 / tháng. Middle room $280 / tháng. Bao điện nước, Wifi.. Độc thân, no smoking, no drinking. Xin liên lạc 678-343-7270 404-200-8505 ( English ) 516 - 523
------------------------------------
PHÒNG CHO THUÊ
Phòng Master Bedroom riêng biệt. Đầy đủ tiện nghi cho 2 vợ chồng. Bao điện, nước, Wifi. Nhà gần chợ HK 3’ lái xe. Xin liên lạc 678-576-7846
512 - 525
------------------------------------
PHÒNG CHO THUÊ
Nhà có 2 phòng cho share gần trường học College Clayton. Xin liên lạc 770-714-2452 518 - 523
------------------------------------
C09 : Sang Tiệm SANG TIỆM NAIL
Tiệm cách Morrow 1h lái xe. Trong khu chợ Ingles, 6 bàn , 8 ghế. Rent rẻ. Good income. 404-429-4824 (C) 770-830-2031 (W) 502 - 527
------------------------------------
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 158
159
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 CẦN SANG TIỆM NAIL GẤP
NEW !!.. Income trên 300K/năm. Giá bán 70K có thể thương lượng. Tiệm đông khách. 60% đen 40% trắng. Tiệm cũng cần gấp thợ Nail. Xin l/l 706-437-0874 (W) 706-871-9179 (C) 678-622-4342 (C) 494 - 521
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
515 - 526
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Cần sang tiệm nằm trong vùng phố cổ Arab, AL, cách Huntsville 25 miles, cách Guntersville 10 miles với giá 129K gồm có tiệm Naii (downstair) và nhà ở (upstair)... Hiện tiệm có - 4 ghế Spa - 1 ghế Kid - 2 bàn Nail đôi
Tiệm đẹp nằm trong khu shopping đông đúc, Columbia, SC. Giá cả thương lượng. Gọi Hải hay Jenny.
Liên lạc
803-445-7188 ( Hải) 803-295-1527 ( Jenny)
SANG TIỆM NAIL
509 - 520
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Cần sang tiệm Legal Nail, gần outlet Mall 400. 100% Mỹ trắng. Income ổn định. Tiệm mới remodel. Vì con nhỏ cần bán gấp. Giá 60K có thể thương lượng. 404-424-2453 511 - 522
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Good location. Tiệm ở Washington Rd, Augusta GA. 6 bàn, 4 ghế. L/L 706-504-6481
SANG NHÀ HÀNG
864-219-1636 (C) 828-693-0600 W)
256-694-1648 516 - 519
------------------------------------
Tiệm ở Guntersville, AL. Vùng Mỹ trắng. Tiệm rất đông walk-in. 1,400 Sqft. 9 bàn, 9 ghế. Good location. Income rất cao. Tiệm đã hoạt động 10 năm, vì hoàn cảnh gia đình nên cần sang. Nếu ai thật lòng muốn mua xin liên lạc 256-738-9008 256-738-9000
Cần bán 2 nhà hàng Fast Food Japanese ở Anderson, SC cách Atlanta 1h10’. Liên lạc Anh Bình 864-356-5809 512 - 523
------------------------------------
SANG NHÀ HÀNG
SEAFOOD RESTAURANT - Take out Dine in. Vì không người trông coi, nên cần sang gấp. Giá đặc biệt 40K có thương lượng. Tiệm vùng South GA, khu downtown Jonesboro. Rent rẻ $700. Business đang hoạt động. Thật lòng mua xin gọi Steven 770-601-4360 518 - 522
------------------------------------
G01 : Cần Người CẦN NGƯỜI PHỤ BẾP
Cần người phụ bếp Nam, có xe, đi xa dễ dàng. Tiệm ở Pensacola, FL. Cách Atlanta 5h30’ lái xe. Lương thỏa thuận tùy theo khả năng. Bao ăn ở. Xin gọi Lan: 850-791-9715 513 - 524
517 - 520
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Cần sang tiệm ở Alpharetta. Khu Mỹ trắng. 8 ghế, 6 bàn, phòng Waxing.Rộng 1,400 Sqft. Giá 60K. Thật lòng muốn mua xin liên lạc
------------------------------------
CẦN NGƯỜI PHỤ VIỆC
Cần Nữ dưới 50 tuổi, khỏe mạnh, phụ việc trong tiệm shop. Xin liên lạc 404-667-1477 517 - 520
512 - 523
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Tiệm ở Alabama, 9 ghế, 7 bàn, 6 thợ. Khách 50 trắng, 50 đen. Good location. Income cao. Rent rẻ. Giá 70K có thương lượng. Có nhà 5 phòng cho thợ ở cần bán chung với tiệm nail. Xin gọi 334-419-1739 404-663-3065 514 - 525
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
Tiệm trong Super Walmart. Khu Mỹ trắng. Tips nhiều.Vùng Loganville, Monroe. Xin liên lạc
------------------------------------
SANG TIỆM NAIL
517 - 520
C10 : Sang Business SANG TIỆM SỬA XE
Cần sang tiệm sửa xe vùng South, Hapeville and Forest Park. Tiệm hoạt động trên 15 năm. Muốn biết thêm chi tiết xin liên lạc
Tiệm ở Handersonville, NC. Vì không người trông coi nên cần bán gấp. Thật lòng mua xin liên lạc
------------------------------------
G03 : Nhận Giữ Trẻ
------------------------------------
NHẬN GIỮ TRẺ
Nhận giữ trẻ có KN cho mọi lứa tuổi. Nhà rộng rãi, sạch sẽ ở Buford, gần Mall of GA. Quý vị không cần phải lo lắng khi bận rộn công việc, chúng tôi sẽ tận tâm và cham9 sóc kỹ lưỡng. Liên lạc Cô Quỳnh 470-263-3033 512 - 519
404-608-0402 678-472-6115 508 - 519
------------------------------------
Cần sang tiệm nail trong khu Shopping Center, Super Walmart. Tiệm rộng và thoáng. Giá cả thương lượng. L/L
Nhà ở Lawrenceville giữa Sugarloaf & Pleasant Hill, rộng rãi, sạch sẽ. Nhận giữ trẻ từ 1 tuổi trở lên (6 ngày/tuần), có thể giữ trẻ sau giờ học, có KN, tận tâm và rất yêu trẻ. Liên lạc cô Tâm 770-688-0300
478-232-5424 478-553-9090 509 - 520
------------------------------------
NHẬN GIỮ TRẺ
SANG TIỆM NAIL
770-207-9914 (W) 404-398-3856 (C) 514 - 521
470-429-0582 .
512 - 523
------------------------------------
------------------------------------
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 159
160
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
G05 : Cần Người Giữ Trẻ CẦN NGƯỜI GIỮ TRẺ
Cần một cô giữ bé 3 tuổi và giúp việc nhà từ thứ Hai đến thứ Bảy, nghỉ ngày Chủ Nhật. Nhà ở Norcross, Peachtree Corners,GA. Liên lạc cô Anh Thư
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nail Nữ gấp. Tiệm khu 316, gần Athens. Mỹ trắng 100% . Tiệm bận quanh năm. Tips cao. Lương từ $3,500 - $5,000 trở lên. 706-769-2200 (W) 404-771-5456 (C) 483 - 534
678-471-7307 516 - 519
------------------------------------
CẦN NGƯỜI GIỮ TRẺ
Cần một bác gái không quá 65 tuổi giữ 1 bé trai 8 tuổi & 1 bé gái mới sinh và phụ việc nhà. Lương $1,500/ tháng. Liên lạc cô Châu
------------------------------------
G11 : Cần Thợ Nails / Tóc CẦN THỢ NAIL
NEW Cần gấp thợ Nail có bằng SC. Bao lương $800/tuần hơn ăn chia 6/4.Có chổ ở, phòng riêng. Xin L/L: 803-285-1587 404-395-2553 474 - 533
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nail Nam/Nữ biết làm đủ thứ, biết bột P&W. Tiệm vùng 70% Mỹ trắng 30% Mỹ đen. Bảo đảm lương $3,000- $4,000/ tháng trở lên. Tip cao. Tiệm ở 20 East, exit 90. L/L cô Phương 404-642-0418 (C) 770-788-6764 (W)
Cần nhiều thợ Nail có KN làm đủ thứ, đặc biệt P&W. Nơi làm việc vui vẻ. Chỗ ở thoải mái. Lương bảo đảm từ $800-$1,000/ tuần trở lên
485 - 536
Tiệm ở Buford, GA. Cần thợ Nails ăn chia hoặc bao lương 678-602-1181 678-523-8089 493 - 544
------------------------------------
Cần thợ có KN, có bằng SC.Thu nhập cao quanh năm. Good tips. Chỗ ở rất tốt và vui vẻ. Liên lạc Hiệp 803-665-9666 803-404-9666 ------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
Bao lương $2,800 trở lên tùy theo KN. Còn biết làm Eyebrown, Eyelash... start $3,600/ tháng. L/L 229-878-6010 251-635-5689 481 - 532
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ cho khu Midtown và khhu Gwinnett. Income 3,500 - 5,000 / tháng. Mọi chi tiết xin liên lạc Andy or Emmy Andy 912-246-0818 Emmy 678-313-9777 493 - 520
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nam làm Bột và thợ biết làm đủ thứ. Tiệm ở 285 East, South Dekab Mall. Khu Mỹ đen. Lương $4000/ tháng. Gọi Ana
------------------------------------
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
New!.. Cần nhiều thợ Nail. Lương cao. Tips hậu
Cần gấp thợ Bột Nam hoặc Nữ. Full time only. Vùng Sandy Spring. Tiệm cần thợ - Facial - Eyelash. Xin liên lạc 404-941-7428 (W) 678-699-0109 (C) 507 - 536
------------------------------------
CẦN NHIỀU THỢ NAIL
Cần nhiều thợ Nail Nữ biết làm Bột P&W và Color Gel. Tiệm đông khách. Lương từ 4,000 - 5,000 / tháng tùy tay nghề. Chỉ nhận thợ dưới 45 tuổi. L/L 678-386-7493 (C) 678-829-8687 (W) ------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nam / Nữ biết làm đủ thứ hoặc TCN, làm ở SC. Khu Mỹ trắng. Good tips. Làm ăn chia hoặc bao lương tùy theo khả năng. L/L 843-673-0072 507 - 532
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ nail Nam/ Nữ làm Full time/ Part time. Tiệm làm vui vẻ. Good income. Good tip. Cách Morrow, Riverdale, Dekalb, Jimmy Carter 15’- 20’. Xin L/L: Tuấn 770-906-5423 Vicky 404-547-7676 507 - 521
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
Tiệm đông khách, tip hậu. Cần gấp thợ nails Nữ, biết làm đủ thứ. Xin liên lạc: 770-298-6634 770-977-3686 404-229-7282 508 - 537
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
770-431-9000 678-907-0899 Address 1454 Cumberland Mall, Atlanta GA 30339 504 - 561
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
507 - 536
404-754-0841 404-244-8121
CẦN THỢ NAIL
480 - 531
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
501 - 530 476 - 527
------------------------------------
CẦN NHIỀU THỢ NAIL
912-384-6245 (W) 229-322-0777 (C)
404-539-7747 (C) 770-863-0500 (W) 519 - 526
507 - 526
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Bột & TCN. Bao lương $800 $900 / tuần. Khu Mỹ trắng. Tips hậu. Có chỗ ở. L/L 256-924-6402 256-536-4912
Cần gấp thợ bột và thợ TCN. Bảo đảm lương $3,000-$4,500/ tháng, tùy khả năng. Ưu tiên thợ Nữ. Xin l/l : 678-925-3199 678-906-8809 508 - 519
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Tiệm cách ATL 3h lái xe. Cần thợ biết làm Bột P&W, TCN , biết làm everything càng tốt. Có chỗ ở cho thợ ở xa
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 160
CẦN THỢ NAIL GẤP
Tuấn 404-451-9128 Nancy 720-600-8609
229-430-5666 508 - 519
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nam, Nữ biết làm Bột & TCN. Lương từ $3,000- $4,500. Có chỗ ở cho thợ ở xa. Mọi chi tiết xin liên lạc 678-457-4732 509 - 520
511 - 522
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
Cần thợ biết làm Bột P/W & TCN. Lương cao $3,500 - $4,000/tháng. Tips hậu. Tiệm ở Covington, GA 30014. Exit 90-I 20 East. Vui lòng gọi Phong hoặc Hạnh
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Tiệm đông khách cần gấp nhiều thợ TCN biết làm Bột càng tốt. Chỗ làm vui vẻ, thân thiện, cách chợ HK II 10’. Lương bảo đảm từ $3,500 trở lên. Xin liên lạc 404-966-1714 404-543-5678 517 - 522
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL NỮ
Biết làm CTN. Tiệm cách ATL 1h. Lương cao, tips nhiều. Xin liên lạc 706-518-2589 (C) 706-343-0160 (W) 509 - 520
770-787-1702 (W) 770-337-3017 (C) 511 - 522
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
478-954-2832 478-474-9800 ------------------------------------
CẦN GẤP THỢ NAIL
Cần gấp thợ nail biết làm đủ thứ washing&eyelash. Có chỗ ở cho thợ ở xa. Bảo đảm lương cao, tip hậu. Tiệm cách Atl 4h. L/l Vivian : 229-225-6279 (C) 229-236-0929 (W) 510 - 521
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ bột có KN & thợ TCN, wax, gel. Lương $4,000 trở lên, Good tip. Khu Mỹ trắng. Có chỗ ở. Tiệm AL, đẹp, khách nhiều. 205-253-3363 256-249-3331 510 - 535
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
678-925-3199 517 - 568
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nữ & thợ TCN. Tiệm ở Marietta, GA nằm bên ngoài Supper Walmart. Lương từ $3,500 - $4,300/ tháng. Tips cao. Bao lương nếu cần. Xin liên lạc 770-366-5504 (C) 770-499-8252 (W)
334-437-0417
Cần thợ Bột & thợ TCN. Tiệm vùng Mỹ trắng. John Creek, 141 N. Đông khách. Tips nhiều, lương cao. Xin liên lạc
512 - 535
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Tiêm trong khu Publix, Suwanee. Đông khách. Tips cao. Cần thợ Bột & TCN, có KN, có bằng và tinh thần phục vụ khách hàng tốt, vui vẻ. Lương hậu
517 - 568
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
770-497-8676 404-960-1234 518 - 529
------------------------------------
CẦN THỢ TÓC
Cần rất gấp thợ tóc. Xin liên lạc
678-764-3713
Tiệm vùng Macon , GA cần nhiều thợ nail, biết làm bột hay TCN. L/l A. Hiển:
510 - 535
New!.. Cần rất gấp thợ Bột & TCN. tiệm cách Mall of GA 30’. Bao lương $3400-$4400 tùy khả năng. Xin liên lạc
Cần thợ Nail biết làm Bột & TCN. Tiệm ở Montgomery, AL. Bao lương cao, bao chỗ ở. Xin liên lạc
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
161
Tiệm ở Buford, gần Mall of GA. Cần gấp thợ nail. Liên lạc
513 - 524
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
770-714-2452 518 - 523
------------------------------------
Cần thợ Nữ biết làm đầy đủ, Bột hoặc TCN. Tiệm ở Hamilton Mill Rd, Buford, gần Mall of GA. Xin liên lạc
CẦN GẤP THỢ TÓC
770-831-8966
770-605-2295 770-861-1692
513 - 525
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ có KN ( Nam, Nữ hoặc vợ chồng. Tiệm cách ATL 2h45’. Bao lương $3,000 mùa đông, $4,000 mùa hè. Chỗ làm, chỗ ở thoải mái. Tiệm Mỹ trắng. Tips nhiều 478-412-3484 478-412-3453 513 - 538
518 - 523
------------------------------------
Cần thợ Bột hoặc TCN. Bao lương $700/ tuần. Tháng Feb lương từ $1,200-$1,500/ tuần. Tiệm ở Augusta, cách ATL 1h45’. Có nhà gần tiệm cho thợ ở xa, có Wifi. Liên lạc Tony
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL GẤP
Cần gấp thợ nail Nữ làm Bột & TCN. Tiệm vùng Mỹ trắng ở East Cobb, Marietta. Xin liên lạc 770-924-9032 (W) 678-200-8324 (C) 519 - 522
CẦN THỢ NAIL
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nam, Nữ có KN làm Bột & TCN. Lương từ $3,000 trở lên. 404-717-6643 (C) 404-292-1514 (W) 519 - 570
------------------------------------
CẦN THỢ NAIL
Cần thợ Nail có KN. Bao lương . Trên ăn chia, nếu ít sẽ được bù thêm. Liên lạc
706-361-8118 516 - 525
Cần rất gấp thợ tóc. Tiệm ở Indian trail. Xin liên lac Marian
------------------------------------
334-216-2675 519 - 532
------------------------------------
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 161
162
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CẦN NHIỀU THỢ NAIL
Cần nhiều thợ nail Nam Nữ hoặc vợ chồng biết làm đủ thứ và P/W cho nhiều tiệm nail khác nhau ở vùng biển Charleston, SC. -Cần phải có bằng SC. -Tiệm đông khách. Tips cao. - Lương cao từ $4,500-$5,500/tháng tùy khả năng. -Bao lương $3,800-$4,500/tháng hoặc ăn chia. -Có chỗ ở cho anh em thợ xuyên bang. Liên lạc Hải 843-819-1400 Notes: Bằng Nail GA hay nhiều tiểu bang có thể đổi không cần thi lại. Can be changing over to NIC License without retexting. 519 - 570
------------------------------------
H09 : Dịch Vụ NHẬN THÔNG DỊCH
Nhận thông dịch và đưa đi Bác Sĩ, BV, xin tiền hưu, tiền bệnh, tiền già, tiền nghèo. Xin miễn viện phí, xin tiền gas, xin miễn thuế đất, gia hạn thẻ xanh, nhập tịch, miễn phí cho cao niên & người thu nhập thấp food stamp, housing và Sở Di Trú. Xin l/l Như
XEM PHONG THỦY
404-729-1827 508 - 520
------------------------------------
CÔNG TY VĨNH AN
Công Ty dọn dẹp có license của liên bang chính phủ về diệt trùng Phục vụ các vùng: GA, NC, SC, AL, TN:
- Rửa bếp lò, thông ống nước, sửa những chổ bị rỉ sét
- Thay bình nước nóng, máy hút hơi, sửa vòi nước, toilet, sửa điện…. - Nhận làm counter, sushi bar & bar rượu
Địa lý nhà và cơ sở thương mại. Giải trừ xạ tuyến xấu, mang lại bình an, hạnh phúc và tài lộc - có cúng vong chữa bệnh - giải đáp thắc mắc tình duyên, gia đạo. - kinh nghiệm lâu năm. - giữ bí mật cho thân chủ Gọi Thầy Chinh Phạm 678-472-3877 514 - 525
------------------------------------
M02 : Dọn nhà - Vận Chuyển
Giá đặc biệt cho dịch vụ lắp ráp bình chứa dầu Xin gọi Peter Liu (706) 594-1310
Vietnamese Taxi 770-480-8951 502 - 553
511 - 522
------------------------------------
ĐÁNH BÓNG ĐÈN XE
678-900-6734 same contents 513 - 564
------------------------------------
L & V KÉO XE 678-852-4972 513 - 564
------------------------------------
CONDO CẦN BÁN Condo 3 phòng ngủ, 2 phòng tắm, cách phi trường Atlanta 10'.Giá 30K. Hiện có ngưới thuê $650/tháng. Lease hết hạn 05/2016. Liên lạc Trâm
718-902-9923
SANG TIỆM NAIL Tiệm đẹp nằm trong khu shopping đông đúc, Columbia, SC. Giá cả thương lượng. Gọi Hải hay Jenny.
803-445-7188 ( Hải) 803-295-1527 ( Jenny)
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 162
163
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
SANG TIỆM NAIL Tiệm ở Alabama, 9 ghế, 7 bàn, 6 thợ. Khách 50 trắng, 50 đen. Good location. Income cao. Rent rẻ. Giá 70K có thương lượng.Có nhà 5 phòng cho thợ ở cần bán chung với tiệm nail. Xin gọi
334-419-1739 404-663-3065
SANG TIỆM NAIL Tiệm trong Super Walmart. Khu Mỹ trắng. Tips nhiều.Vùng Loganville, Monroe. Xin liên lạc
770-207-9914 (W) 404-398-3856 (C)
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 163
164
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 164
165
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CẦN NGƯỜI PHỤ BẾP Cần người phụ bếp Nam, có xe, đi xa dễ dàng. Tiệm ở Pensacola, FL. Cách Atlanta 5h30' lái xe. Lương thỏa thuận tùy theo khả năng. Bao ăn ở. Xin gọi Lan:
850-791-9715
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 165
166
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 166
167
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 167
168
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CẦN THỢ NAIL Cần thợ Nữ biết làm đầy đủ, Bột hoặc TCN.Tiệm ở Hamilton Mill Rd, Buford, gần Mall of GA. Xin liên lạc
770-831-8966
CẦN THỢ NAIL Tiệm trong khu Publix, Suwanee. Đông khách. Tips cao. Cần thợ Bột & TCN, có KN, có bằng và tinh thần phục vụ khách hàng tốt, vui vẻ. Lương hậu
678-764-3713
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 168
169
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Phụ nữ
Chống lại nếp nhăn L
àn da thay đổi theo năm tháng. Khi các tế bào mỡ co lại, da mất đàn hồi và nếp nhăn bắt đầu xuất hiện quanh mắt và trên trán. Có điều, quá trình lão hóa ở mỗi người không giống nhau, còn phụ thuộc vào yếu tố di truyền, chẳng hạn những người có làn da trắng thường xuất hiện nếp nhăn trước vì làn da của họ nhạy cảm với tia bức xạ nhiều hơn. Tuy nhiên, vẫn có thể chủ động chống lại nếp nhăn bằng những cách sau. Bổ sung chất chống oxy hóa Hằng ngày nên ăn nhiều trái cây và rau xanh có chứa nhiều vitamin và khoáng chất để bổ sung những hợp chất cần thiết giúp cho làn da tươi trẻ, khỏe mạnh. Collagen có tác dụng hiệu quả trong việc chống lại các nếp nhăn. Quá trình tổng hợp collagen cần nhiều vitamin C và nên thường xuyên dùng những loại rau quả giàu vitamin C như ổi, kiwi, táo, bưởi, cải bruxen… Bổ sung Omega 3 Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ Omega 3 giúp nuôi dưỡng làn da và loại bỏ nếp nhăn. Omega 3 có nhiều trong dầu cá (cá thu, cá mòi, cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá cơm), các loại hạt và các loại dầu (dầu argan, dầu quả walnut). Uống các loại trà Chất polyphenol đóng vai trò của chất chống oxy hóa làm cho thức uống kỳ diệu này có khả năng duy trì độ tươi trẻ cho làn da. Massage với dầu Massage làm thư giãn cơ bắp, kháng lại sự co rút của lớp biểu bì và kích thích tái tạo tế bào. Do đó, massage cũng là cách tuyệt vời để ngăn ngừa nếp nhăn
xuất hiện. Nếu thường xuyên sử dụng các loại dầu ô liu, thầu dầu, argan hay dầu từ cây lưu ly… sẽ thu được hiệu quả tích cực hơn. Đắp mặt nạ chống nhăn Đắp mặt nạ dưỡng da thường xuyên sẽ giúp da giữ được độ đàn hồi, không cần phải lo phẫu thuật căng da mặt. Những loại mặt nạ tự chế vừa an toàn, vừa có tác dụng chống nhăn là mặt nạ đất sét, mặt nạ chuối, mặt nạ lòng trắng trứng. Cung cấp đủ nước cho cơ thể Rất nên uống nhiều nước vì nước giúp bổ sung độ ẩm cho làn da, giữ da luôn khỏe mạnh, rạng rỡ. Nước còn loại bỏ các độc tố ra khỏi cơ thể. Uống khoảng 1,5 lít nước mỗi ngày sẽ giúp cơ thể và làn da của bạn chống lại các nếp nhăn. Tập thể dục cho khuôn mặt Có nhiều bài tập giúp cải thiện cơ mặt. Nếu thực hành thường xuyên những bài tập đó thì có thể cải thiện khuôn mặt đã có dấu hiệu lão hóa. Những bài tập khác nhau sẽ tác động lên những khu vực khác nhau của khuôn mặt, do đó cần chọn bài tập cơ mặt phù hợp để có được hiệu quả mong muốn. Lời khuyên của chuyên viên: •Để chống lại các nếp nhăn, điều quan trọng là phải bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời vì tia UV tác động làm lão hóa da. •Không hút thuốc cũng như tránh khói thuốc vì khói thuốc lá làm cho làn da bị khô và xỉn màu, sau đó làm xuất hiện các nếp nhăn trên khuôn mặt. •Hoạt động thể chất thường xuyên có tác dụng giữ cho làn da luôn tươi trẻ và săn chắc.
170
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Tẩy trang bằng phương pháp thiên nhiên
S
ạch, an toàn và còn dưỡng da là những lợi ích của việc tẩy trang bằng phương pháp thiên nhiên. Trước khi tẩy trang nên dùng nước ấm rửa qua lớp trang điểm, sau đó có thể sử dụng một trong số những nguyên liệu sau: 1. Mật ong Thoa một lớp mỏng mật ong lên mặt và massage nhẹ nhàng sẽ giúp lấy những lớp cặn bã và bụi bẩn
bám trên da, tái tạo tế bào da. Sau đó, rửa mặt lại lần nữa với sữa rửa mặt. 2. Sữa tươi hoặc yogurt Không chỉ hữu dụng trong việc tẩy trang, sữa tươi hoặc yogurt còn giúp cải thiện da bị khô, tấy đỏ, hay da nhiều dầu và nhờn bóng. Thoa sữa chua lên mặt, massage trong vòng 15 phút giúp tẩy sạch bụi bẩn và làn da tươi sáng hơn.
3. Dầu ô liu Loại dầu tự nhiên này giúp tẩy trang rất nhẹ nhàng, nhưng không nên thoa lên khắp mặt. Chỉ nhỏ vài giọt khi tẩy trang vùng mắt. 4. Dầu dừa Dầu dừa không chỉ có tẩy trang và cải thiện độ dài của lông mi. Nhỏ một ít dầu dừa lên ngón tay, thoa lên mặt, đặc biệt vùng cần tẩy trang và lông mi. Sau đó massage nhẹ nhàng rồi rửa lại với nước sạch. 5. Gel nha đam Không chỉ điều trị mụn và những vết thâm nám, tinh chất lô hội (aloe vera) dùng để massage mặt và tẩy trang rất hiệu quả. Có thể đắp lên mặt trong vòng 15 phút rồi rửa lại với nước. 6. Chuối Nghiền một quả chuối và trộn nhuyễn với một nửa cup sữa đậu nành. Khi hỗn hợp trở nên sánh đặc, thoa lên mặt, để trong 10 phút, sau đó rửa sạch. Bằng cách này, có thể tẩy trang dễ dàng và làn da được nuôi dưỡng.
171
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 171
172
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 172
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
173
174
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Bùi Bích Hà
HỎI: Cô ơi, con biết là cô sẽ la con vì con hỏi cô chuyện tầm xàm nhưng con nghĩ tới, nghĩ lui, thấy mình cứ rầu buồn hoài, không chịu nổi luôn nên con nhất định phải hỏi cô, hy vọng cô hiểu và thương đứa cháu khờ này mà cho con tâm sự. Đúng là như ông bà mình nói bằng ca dao tục ngữ, “cái sẩy nẩy cái ung” khi không mà sinh chuyện. Một bữa cuối tuần trước, có chút thời giờ rảnh rỗi với gia đình, hai vợ chồng con ngồi coi phim, khi không con hỏi ông xã: “Anh à, nếu có chuyện gì xảy ra, ví dụ bị đụng xe đi, em và má anh đều bị thương nặng thì anh lo cứu ai trước?” Ông Xã con không suy nghĩ chi hết mà vọt miệng nói liền: “Anh phải lo cứu má trước chớ! Em đâu có thay thế má anh được, phải không?” Con nghe anh trả lời mà sững sờ. Con xụ mặt tức thì nhưng ông xã con mê coi phim, làm như không thấy. Con ráng cầm nước mắt một chặp rồi xây lưng lại, nằm xuống giả bộ ngủ. Tụi con đang sống chung với má ảnh nên có máy truyền hình riêng trong phòng ngủ cô ạ! Vậy mà ảnh cũng
không thèm để ý để biết con giận. Một lúc lâu sau, chắc anh muốn nói gì với con về chuyện phim nên anh bỏ tay qua, lay lắc vai con và hỏi: “Em không coi nữa hả? Phim hay vậy mà sao buồn ngủ?” Thấy con im khe, không trả lời, anh không hỏi nữa mà tiếp tục coi hết cuốn phim một mình. Mãi lâu sau phim hết, anh mới tắt đèn nằm xuống ngủ. Những khi khác như thế, anh thường rờ mặt con coi con đã ngủ chưa thì lần này anh cũng làm như vậy. Vì không muốn ảnh biết con khóc ướt mặt nên con hất tay anh ra, chừng đó ảnh mới biết con có vấn đề và hỏi: “Em sao vậy? Không bằng lòng chuyện gì? Ầy, biết rồi, chuyện cứu má hay cứu em chớ gì? Em lộn xộn quá, đọc sách, đọc báo cho nhiều rồi nói tùm lum chuyện gì đâu không!” Nói xong, anh cũng quay lưng lại con rồi là ngáy. Con rất buồn. Theo cách anh trả lời con thẳng băng như hồi nãy, đối với anh, không ai thay thế má anh được nhưng con thì có sẵn người thay thế, phải không cô? Vậy mà anh từng thề sống thề chết yêu con hơn hết mọi thứ trên đời, anh có nói
thật lòng anh đâu cô hả? Chẳng lẽ con nói anh nói láo? Từ đó tới nay, mỗi lần anh sáp lại gần con, tự nhiên con né, không cảm thấy hạnh phúc như trước nữa mà rất khó chịu với ý nghĩ người này không yêu mình. Nếu vậy sao anh không chờ má anh qua đời đi rồi hãy cưới vợ để đừng làm khổ vợ một khi anh không thể giấu được sự thật phũ phàng như anh đã đối với con? Bây giờ anh có nói gì khác thì con cũng không tin anh nữa và điều gì con đã nghe, đã thấy tận tai, tận mắt con tối hôm đó nó cứ ám ảnh con hoài. Tụi con mới cưới nhau được gần một năm và cũng may là chưa có baby, xin cô rộng lòng góp ý cho con chớ tới không tới, lui không lui như vầy chắc rồi cũng tan rã thôi cô à. Con cám ơn cô rất nhiều và kính chúc cô nhiều sức khỏe. Giấu tên. TRẢ LỜI: Con viết thư hỏi cô mà phải rào trước đón sau, xin lỗi mấy lần, cô tin là tự con cũng đã thấy chuyện xảy ra không có gì thật đáng để con làm ầm ỹ và tự làm khổ mình. Trả lời con
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
175
176 mà không nói sao cho con vui thì tới phiên cô cũng lại phải xin lỗi con, chuyện này kéo theo chuyện kia, bắt đầu từ một chuyện rất sai. Cô không giúp con bằng cách góp ý được vì bây giờ, chỉ có ý của con là đúng nhất và nó ám ảnh con như bầu trời phủ kín mây để chờ mưa. Cô không có tình nghĩa vợ chồng, vòng tay, ánh mắt, môi hôn của chồng con dành cho con để nghĩ là sẽ thuyết phục con hay hơn, hiệu quả hơn anh ấy nhưng vì con đã tin cô mà hỏi, cô xin giúp con vài cách nhìn khác về vấn đề con đặt ra. 1/ Câu hỏi con hỏi ông xã chỉ là giả thuyết về một trường hợp có thể xảy ra (và rất nhiều khi không xảy ra) nên câu trả lời của anh ấy cũng chỉ có tính cách giả thuyết thôi. Con biết trong toán học, khi các điều kiện thay đổi, kết quả sẽ thay đổi. Các điều kiện (chưa biết) bao gồm: phản xạ của người chồng, thương tật nặng nhẹ của bà mẹ, thời gian khi việc không may xảy ra, người vợ có là mẹ của mấy đứa con thơ để chính cô cũng trở thành “không thay thế được”không? 2/ Có lẽ chồng con xuất thân từ một gia đình còn kiên định với văn hóa gốc của dân tộc, “trăm đạo thì đạo hiếu làm đầu,” chưa kể vợ chồng con lại đang sống với mẹ anh ấy. Trong hoàn cảnh này, ngoài ảnh hưởng văn hóa nói trên, còn vai trò của một bà mẹ luôn là điểm tựa cho người con trai, cho anh ta niềm tin và cảm giác an toàn trong cuộc sống. Cô nhìn sự việc cách này vì nghĩ rằng trong quá trình yêu đương, hẹn hò của hai đứa và trong thời gian sống chung dưới một mái nhà với mẹ chồng, đã có nhiều lúc con thầm suy nghĩ, so sánh và thậm chí khó chịu về ảnh hưởng của bà đối với ông xã con khiến con nung nấu cơ hội để đặt câu hỏi thử thách chồng như con đã làm. Không nên đâu con. Anh ấy cũng không nói láo khi “thề sống thề chết là yêu con
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
hơn hết mọi thứ trên đời” vì mẹ anh đâu có xếp loại là “một thứ”? 3/ Hạnh phúc đến từ những giây phút sống chân thật, tràn đầy, trong sáng với những gì đang có trong tầm tay, không ở những câu hỏi và sự thử thách không cần thiết để làm rối bời cuộc sống, xua đuổi hạnh phúc bay đi. Có thêm một bà mẹ cùng với con thương yêu, san sẻ, bảo bọc người đàn ông mà con cũng rất muốn đem lại cho người này những điều tốt lành nhất, chỉ lợi chứ không hại, thì có gì sai? Nếu có ganh đua, hãy ganh đua vẻ đẹp trong tình yêu, đừng ganh đua quyền lực vì quyền
lực thường đi với chiến tranh (mà chiến tranh nào cũng tàn phá và di lụy.) 4/ Sau cùng, nếu con quá nhậy cảm và buồn khổ vì cho rằng chồng con nuôi trong đầu anh ý nghĩ “có sẵn người để thay thế con,” cô nhắc con là những chữ ấy cũng áp dụng luôn cho mọi người chồng trên thế gian này, không chỉ cho các bà vợ và cho riêng con đâu! Chúc con sớm tìm lại sự bình an trong tâm hồn và tình yêu trong trái tim kẻo uổng phí thời gian vốn không chờ đợi ai.
Ngàn lý do để vợ chồng cãi nhau Khi đi ngang qua tiệm Walmart, tôi mua 4 cái vỏ bánh xe hơi, vợ tôi cằn nhằn: “Anh mua vỏ bánh xe làm gì, anh đâu có xe đâu.” Tôi nói: “Chứ hồi nãy em mua 4 cái “sú-chiêng” anh có cằn nhằn gì em đâu.” Thế là hai vợ chồng cãi nhau.
177
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thư gởi bạn ta
Cám ơn cái cối cái chầy -- Bùi Bảo Trúc
Ngày 24/11/2015
T
rong cuốn The Importance of Living của Lâm Ngữ Đường (Nguyễn Hiến Lê dịch là Một Quan Niệm Sống Đẹp) có một chương đề cập tới Kim Thánh Thán, một nhà phê bình và cũng là một nhà văn nổi tiếng sống ở thế kỷ 17 dưới triều nhà Thanh. Lâm Ngữ Đường kể là trong một chiều mưa khi ngồi với một người bạn trong một ngôi miếu cổ, Kim Thánh Thán đã ghi lại những chuyện trải qua trong đời sống mà ông cho là đã đem lại cho ông những niềm vui lớn nhất trong đời. Ông kể lại được tất cả 33 điều. Đọc những điều đem lại lạc thú cho Kim Thánh Thán người ta thấy đó không phải là những gì vĩ đại cho lắm mà hầu hết chỉ là những chuyện khá tầm thường, như một cơn mưa ào đổ xuống giữa trưa hè, đống tuyết ngoài sân, mầu đỏ của ruột trái dưa hấu, xóa nợ cho một người quen, con mèo thình lình xuất hiện khiến lũ chuột phá phách phải bỏ chạy…
Những chuyện đó đều kết thúc bằng một câu hô thán: “Chẳng cũng khoái ư !” Đọc hết những điều đó, những điều mà Kim Thánh Thán cho là đem lại sướng khoái cho ông, thì người ta có cảm tưởng là ông kể chúng ra như một cách cảm ơn chúng. Ông cảm ơn những điều đã đem lại cho ông những niềm vui trong đời sống. Những điều ấy sau đó được ghi chung trong bài phê bình Tây Sương Ký rất nổi tiếng của ông. Những điều ghi xuống trong lúc ngồi trong miếu nhìn mưa rơi đó được coi là một bài tản văn hay nhất cổ kim của văn học Trung quốc. Vậy thì ngay cả những chuyện tầm cũng vẫn có thể là những thứ đáng để được cảm ơn trong đời sống chứ chẳng cần phải là những điều gì cao siêu khó làm, khó thấy trong đời sống. Tự nhiên tôi nhớ mấy câu tội nghiệp này, chắc là
178 của một cô gái nghèo ở một vùng quê nào đó: Cảm ơn cái cối, cái chầy Đêm đêm giã gạo có mày, có tao Cảm ơn cái cọc cầu ao Nửa đêm vo gạo có tao, có mày… Người phụ nữ trẻ đầu tắt mặt tối lo công việc nhà cho chủ quần quật vẫn tìm được an ủi nơi những đồ vật vô tri gần gũi chung quanh: cái cối, cái chầy giã gạo, cái cầu ao… Cô đơn và tội nghiệp biết chừng nào. Có lẽ vì thế mà cô cảm ơn chúng. Ngày lễ Tạ Ơn năm nay tôi cũng thấy phải cảm ơn nhiều thứ ngoài những điều vẫn tâm nguyện cảm ơn mỗi đầu ngày khi thức dậy với ngày mới chứ chẳng cần phải đợi cho đến Thanksgiving… Thí dụ cha mẹ, gia đình chị, em, con cháu … cả những người đã ra đi, bạn bè, nước Mỹ đem cho đời sống bình an, những ân tình của bạn bè suốt chiều dài đời sống, những năm tháng đã sống trên đời này, quá khứ, tuổi thơ kỷ niệm, những cuốn sách đã đọc, những bài thơ, những bản nhạc nghe rồi vẫn còn ở lại trong trí, mùi nước hoa, mùi mái tóc, mùi cà phê buổi sáng, mùi đất khi những giọt mưa vừa rơi xuống… Bằng ấy điều phải cảm ơn mỗi lúc thoáng qua trí nhớ. Nhưng cũng còn biết bao nhiêu điều, biết bao nhiêu thứ chưa kể ra vì trí nhớ cũng có lúc mỏi mệt không tìm lục thấy. Chẳng hạn như cái mở chai tire bouchon đang nằm trước mặt. Thiếu nó thì làm sao… giải quyết cái chai đỏ tối khuya hôm nay. Nó không là cái cối giã gạo, cái chầy, cái cọc cầu ao nhưng không có thì khổ. Hai ba giờ sáng đi mua ở đâu? Hay cái hộp viễn khiển remote control giữa lúc bệnh lười vùng lên không muốn đứng dậy đổi đài khác để khỏi phải xem những đoạn pha trò vô duyên hay … lại đổi đài để tránh một cuốn phim Tầu cho đầu óc khỏi bị nhiễm
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015 độc. Hay là cái ly chân dài rót đầy Pinot Noir, Cabernet Sauvignon… bị (?) ánh sáng đèn chiếu hắt qua. Hay một bản nhạc có giọng ca thân thiết một thời. Rồi cũng phải cảm ơn cuốn sách cũ đọc từ mấy chục năm trước vừa tìm lại được và mở lướt qua vài trang là bao nhiêu thứ lũ lượt kéo trở lại, lôi theo cả những cơn mưa trong cái thành phố chưa trở lại từ gần nửa thế kỷ nay. Hay đôi mắt mà Đinh Hùng thấy “có thơ mùa hạ / má phấn hồng lên bóng phượng hoa”. Nhiều khi chỉ là một câu hát lạc lõng trong đầu cứ trở lại hoài trên môi… “Gió chiều thầm vương bao nhớ nhung…”. Hay cũng cần cảm ơn một chuyện tử tế bất ngờ đến nào đó, như tô mì Quảng treo tòn ten ở cửa trong lúc không có nhà giữa lúc đang phân vân không biết làm sao đối phó với cái ông dạ dầy khó tính đang thức giấc. Hay những giấc mơ
gặp lại dăm ba người, ngửi lại được mùi hơi thở thơm của những đứa con và luôn cả mùi khai của chiếc giường trong căn nhà cũ ở Sài Gòn. Những buổi sáng chủ nhật chở chúng đi chơi, nét hân hoan trên mặt chúng, những âm thanh của thành phố không còn trở lại được nữa. Lại cũng phải cảm ơn “mảnh tàn y” còn giữ lại được như như chiếc áo thị Bằng còn gây quyến luyến cho nhà vua sau sự ra đi vĩnh viễn. Thôi cũng phải cảm ơn cái iPhone: không có nó làm sao sống. Vậy nên hôm nay, ngày Thanksgiving, phải cảm ơn thêm những thứ vừa kể ở trên, sợ rằng vài ba năm nữa, trí nhớ bỏ đi thì làm sao nhớ lại được mà … Thanksgiving chúng. Cảm ơn tất cả. Cảm ơn đời sống (coi vậy mà) rất đáng sống này.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
179
180
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thể thao
Điểm lại mùa bóng bầu dục đại học 2015 - Huy Vũ
Trận Georgia Tech đụng Florida State
Trận Miami đụng Duke
hư mọi năm, ngày Lễ Tạ ơn tại Hoa Kỳ mở đầu cho những tuần lễ cuối cùng của năm và cũng là mở đầu cho mùa lễ. Những tuần lễ cuối cùng của năm cũng đánh dấu chặng cuối của mùa bóng bầu dục nhà nghề cũng như đại học. Cả hai bộ môn bóng bầu dục này được cho là hai bộ môn thể thao lớn nhất tại Mỹ. Mặc dù bộ môn bóng bầu dục đại học không phải nhà nghề, các cầu thủ đều là sinh viên và không được trả lương, nhưng nó vẫn thu hút một số lượng người ủng hộ rất đông. Cứ nhìn vào những trận vô địch thì ta thấy ngay số lượng người theo dõi có lẽ chỉ thua trận vô địch Super Bowl của bóng bầu dục nhà nghề mà thôi. Qua hết Lễ Tạ ơn là chỉ còn hai tuần để kết thúc mùa bóng bầu dục đại học và các trận đấu được tạm ngưng trong khoảng một tuần lễ để các sinh viên lo thi cử. Sau khi thi cử xong, các trận đấu bowl như mọi năm sẽ bắt đầu và kéo dài qua tới năm mới cùng với ba trận đấu của vòng tranh vô địch (hai trận bán kết và một trận chung kết) để chọn ra đội vô địch cho mùa bóng năm nay. Mặc dù mùa bóng chưa hoàn toàn kết thúc nhưng có lẽ cũng không quá sớm để ta nhìn lại từ đầu mùa đến nay và lựa ra một số điểm đáng ghi nhớ cho mùa bóng năm nay.
khó quên. Nhưng đặc biệt mùa bóng 2015 thì những trận với kết quả bất ngờ lại xẩy ra liên tiếp trong nhiều tuần. Trong đó có những trận sau đây mà người hâm mộ không thể quên được: Trận Michigan State đụng Michigan: Michigan đá giao bóng (punt) khi chỉ còn mấy giây cuối cùng và nắm chắc phần thắng nhưng đã để rớt bóng và Michigan State cướp được và ôm banh chạy rồi làm bàn cú touchdown để thắng với tỉ số 27-23. Trận Georgia Tech đụng Florida State: với 6 giây cuối cùng Florida State đá cú field-goal 3 điểm để kết thúc trận đấu, nhưng bất ngờ Georgia Tech đưa tay đỡ được cú đá rồi ôm banh chạy ngược lại làm bàn touchdown và thắng 22-16. Trận Miami đụng Duke: đây là trận lạ lùng nhất và vẫn còn được bàn tán rất nhiều. Trận đấu chỉ còn lại 6 giây, Duke dẫn trước 27-24 và nắm chắc phần thắng. Duke chỉ cần đá giao banh và chặn Miami lại để kết thúc trận đấu, nhưng cầu thủ của Miami trong một cố gắng cuối cùng, cầm bóng chuyền qua chuyền lại cho nhau trong sự vô vọng, vậy mà họ đã vượt qua tất cả hàng cản của Duke và chạy làm bàn touchdown cuối cùng và thắng 30-27. Rồi trận Arkansas đụng Mississippi, hai đội chạy đua với điểm, rồi phải chơi thêm giờ và cuối cùng Arkansas thắng với tỉ số 53-52, là một trong những trận có tổng số điểm cao nhất trong mấy năm gần đây.
N
Nhiều trận với kết quả bất ngờ
Hầu như năm nào bộ môn bóng bầu dục vẫn có một hai trận mang đến cho người xem một sự bất ngờ
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Thời hoàng kim của huấn luyện viên
Ở bất kỳ bộ môn thể thao nào, huấn luyện viên luôn đóng vai trò quan trọng, nếu không nói là quan trọng nhất, trong sự thành công của một đội bóng. Trong độ khoảng 10 năm nay, bộ môn bóng bầu dục đại học đã xuất hiện rất nhiều những huấn luyện viên tài ba, trong đó đáng kể nhất là Nick Saban của đội Alabama và Urban Meyer của đội Ohio State vì họ gặt hái thành công đều đặn và bền bỉ từ năm này sang năm khác, và năm nay cũng không khác biệt. Rồi Bob Stoops của đội Oklahoma đã mang đội bóng này trở lại hùng mạnh như những năm trước đây và rất có thể sẽ lọt vào danh sách bốn đội của vòng tranh vô địch năm nay. Nhưng đáng chú ý nhất là huấn luyện viên Jim Harbaugh của đội Michigan. Trước đây từng là một cựu cầu thủ nhà nghề, rồi trở thành huấn luyện viên của đại học và sau đó là huấn luyện viên của đội nhà nghề San Francisco 49ers, tất cả đều gặt hái thành công. Nay Harbaugh trở lại trường cũ với một đội bóng bị xuống dốc quá nhiều trong mấy năm qua và thật nhanh chóng đã xoay chuyển và biến một đội bóng rất yếu trở thành một trong những đội khá mạnh hiện nay. Và còn nhiều huấn luyện viên tài ba khác mà sự xuất hiện của họ đã làm thay đổi trật tự trong bộ môn bóng bầu dục đại học.
Năm của những cầu thủ running backs
Đây là những cầu thủ chơi ở vị trí ôm bóng chạy. Ở bộ môn bóng bầu dục, cầu thủ được chú ý nhất thường là quarterbacks (ném bóng), nhưng năm nay chắc chắn là năm của running backs. Theo trang mạng Oddssharks. com, trong số chín cầu thủ có triển vọng thắng giải Heisman Trophy (dành cho cầu thủ hay nhất
181
trong năm) thì có tới năm cầu thủ là running backs - Derrick Henry của Alabama, Ezekiel Elliott của Ohio State, Leonard Founette của Louisiana State, Christian McCaffrey của Stanford và Dalvin Cook của Florida State. Nói như thế không có nghĩa là năm nay không có những quarterbacks hay, nhưng những đóng góp của những cầu thủ running backs này cho sự thành công của đội bóng của họ thì rất đáng kể và không thể không nhắc đến.
Năm của nhiều trận đấu bowl nhất
Với con số kỷ lục 40 trận đấu bowl trong năm nay là nhiều nhất từ trước tới nay, đó là chưa kể trận vô địch National Championship. Nghĩa là có 80 đội bóng sẽ được mời trong những trận này sau khi mùa bóng kết thúc trong vài tuần nữa. Theo hãng thông tấn Associated Press, hiện có 71 đội với ít nhất sáu trận thắng trong năm đã đạt đủ tiêu chuẩn để tham dự các trận bowl này. Nếu trong mấy tuần cuối của mùa bóng không có thêm chín đội đạt đủ tiêu chuẩn thì hiệp hội thể thao đại học NCAA bắt buộc phải để những đội có thành tích thắng thua là 5-7 tham dự và do đó có những đội không xứng đáng vẫn được tham dự làm cho những trận đấu bowl mất đi ít nhiều ý nghĩa. Có một số người cho rằng với 40 trận bowl như vậy là quá nhiều, nhưng cũng có người cho rằng có nhiều còn hơn không và người hâm mộ có được nhiều lựa chọn để theo dõi trong những ngày lễ cuối năm.
Năm thứ hai của Vòng tranh Vô địch
Năm ngoái, vòng tranh vô địch vẫn không ngăn được những tranh cãi của dư luận sau khi hai đội Baylor và Texas Christian bị loại và đội Ohio State được lọt vào. Những
Ezekiel Elliott
tranh cãi đó tiếp tục kéo sang năm nay, trong đó có ít nhất hai đội Oklahoma và Notre Dame là đang gây nhiều bàn tán xem đội nào mới xứng đáng hơn để tham dự vòng tranh vô địch? Nhưng giới hâm mộ cũng nên mừng vì có vòng tranh vô địch của bóng bầu dục đại học. Tuy nó vẫn chưa được hoàn hảo và hiện đang có nhiều ý kiến cho rằng nên mở rộng thành tám đội thay vì bốn đội. Và điều này chứng minh cho thấy vòng tranh vô địch tạo được sự hứng khởi, thành công và tương đối công bằng hơn trong việc chọn đội vô địch. Giới hâm mộ bộ môn bóng bầu dục đại học muốn và đã có được thể thức thi đấu vòng tranh vô địch. Mặc dù hiện nay vẫn chỉ bốn đội đứng đầu bảng xếp hạng được thi đấu để tranh cúp vô địch nhưng vẫn hơn trước đây chỉ có hai đội được chọn chơi trong một trận vô địch duy nhất. Bộ môn bóng bầu dục đại học vẫn còn cần nhiều thay đổi, nhưng những thay đổi gần đây cho đến nay có lẽ được xem là tạm thời hoàn hảo nhất.
- Huy Vũ
182
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Gia chánh Nếu muốn giảm cân hay bớt ăn thịt thì những món sau vừa bổ dưỡng, lạ miệng lại nhẹ bụng...
Spicy Green Bean and Tofu Stir-Fry Nếu thích ăn cay nhiều có thể thêm ớt bột lên. Món này ăn chung với cơm rất hợp. Nguyên liệu (cho 4 phần ăn) 1 pkg đậu hủ loại cứng, xắt cục vuông 1-inch 1 tbsp bột bắp 3 tbsp dầu ăn 3 tép tỏi băm 2 tép hành lá xắt nhỏ (để riêng phần lá và phần đầu hành) 1 tbsp gừng băm nhuyễn 1/3 tsp ớt bột 2 tbsp tomato paste 450g đậu cô ve 1 cup nước dùng rau củ 1 tbsp hoisin sauce 2 tsp nước tương
Cách làm Lăn nhẹ đậu hủ qua bột bắp để bột áo nhẹ. Đun nóng dầu ăn ở over medium-high heat, cho đậu hủ vào chiên, thỉnh thoảng trở cho tới khi đậu hủ vàng, giòn, khoảng 10 phút. Cho đậu ra đĩa có lót giấy thấm dầu. Đổ bớt dầu đi, còn chừa trong chảo chừng 2 tsp. Cho thêm tỏi, phần đầu hành, gừng và ớt khô vào đảo đều, chừng 1 phút. Thêm tomato paste, đảo đều. Cho đậu cô ve, nước dùng, hoisin sauce, nước tương vào, đảo đều, để chừng 5-6 phút cho đậu vừa chín tới. Thêm đậu hũ và hành lá vào, đảo đều cho đậu thấm gia vị, khoảng 1 phút. Tắt bếp.
238 cal
183
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Lá thư từ miệt dưới
Sầu lẻ bóng!? - Đoàn Xuân Thu Thưa chắc bà con chắc ai cũng biết cái máy đo điện tâm đồ! Trên màn hình, nó vẽ những đồ thị nhảy lên, rồi tuột xuống liên tục. Nó cho mình biết là tim mình còn đập là mình còn sống. Còn nếu cái đồ thị đó nó chạy ngang phè, máy kêu tít tít, là trái tim mình hết đập... mình ngỏm! Mà còn sống tất còn yêu! Dẫu ai cũng biết: Đường vào tình yêu có trăm lần vui có vạn lần buồn. Còn nếu cái ‘tình yêu đồ’ không chịu giống cái ‘điện tâm đồ’, cứ chạy ngang phè; tim còn đập, còn sống mà đã hết yêu ‘em’ rồi... thì nói thiệt nhe... thà chết sướng hơn! Chính vì vậy mấy họa sĩ mới vẽ trái tim yêu tựa máu đào. Còn đứa nào bị em đã hết yêu anh, đá... là trái tim có mũi tên xuyên qua cái rẹt! Đau lắm nha nhưng hỏng có chết... Biết rằng yêu là khổ mà không yêu là lỗ; nên tui cũng tính yên bề gia thất cho rồi... đời son trẻ; là mấy thằng bạn tui có vợ, có con đều xúm vô cản mới chết. Tui nó nói: “Làm cánh bướm vườn xuân, cứ bay hết bông nầy hoa nọ; thụ phấn xong rồi bay luôn là khỏe... Chớ đừng có ngu như tụi tao, đút đầu vô rồi là hỏng còn chỗ để chui ra!” Mới ngày lễ Tình yêu, Valentine’s Day, năm ngoái đây thôi, tui mới lờ mờ hiểu ra rằng mấy thằng bạn muốn tui tử thủ, độc thân là vì tụi nó... chớ hỏng phải thương tưởng gì tui đâu... Vì lúc buồn bực do mới gây lộn một trận tưng bừng với em yêu, ông pháo qua bà nã lại, tụi nó móc mobile phone, gọi tui đi nhậu... là bất cứ lúc nào, sáng trưa chiều tối, kể cả nửa khuya về sáng, thiên hạ đang chỏng cẳng ngáy khò khò tui cũng đều: “Có mặt!” hết ráo vì hai lẽ: Một là nhậu theo lối Việt Nam
mình, ai mời sẽ móc túi ra trả hết chớ không như mấy anh Mỹ cứ chia hai! Hai là một mình một thân tối ngày chỉ nói chuyện với bốn bức tường được đứa bạn nào hú đi nhậu thì thiệt tui mừng hết lớn! Mấy đứa bạn muốn tìm ai kia để trút một trời tâm sự mà gọi thằng khác có vợ rồi thì bao giờ cũng nhận được lời xin lỗi: “Sorry nha! Bả hỏng cho tui đi!” Té ra tụi nó coi hai cái lỗ tai tui là cái thùng rác... để quăng vào đó toàn là rác rưởi của tình ta. Nhưng tui không có ‘ke’; vì thương vụ cho mướn lỗ tai nầy làm ăn cũng khấm khá. Tuần nào cũng có mối hết trơn hè! Và thế là tui cứ độc thân tại chỗ! Nên mỗi năm, nhân Valentine’s Day, ngày Tình yêu, mấy chiến hữu của tui xúm lại một đám, nâng ly, chúc mừng tui rôm rả: “Lễ Độc Lập vui nhé! Happy Independence Day!” Bạn Việt là vậy! Bạn Úc cũng vậy luôn! Weekend rồi, thằng Tom, chung Sở, quên mua quà cho cái kỷ niệm năm năm tình lận đận… nên ‘honey’ giận dỗi. Đi lên đá con mèo một cái, kêu meo meo. Đi xuống đá con chó một cái, kêu gâu gâu... Chịu hết xiết! Tom hỏi:” Honey! Cần bao nhiêu, how much, để mua quà?” “Thì ‘honey’ đưa tờ giấy ‘ó đơ’ (order), trên đó em phun châu nhả ngọc như vầy: 500 đô để em mua cái xì cớt (skirt), nó giảm giá 50% off rồi đó. Hạn chót là Chúa Nhựt nầy nè!” “Eo ơi! Chỉ có một miếng vải để che cái tam giác châu phì nhiêu của em khỏi bị mưa rơi, gió cuốn, mà tốn tới 500 đô! Hết một tuần lương sau thuế của tui rồi. Nếu số tiền đó dành cho hai anh em mình đi nhậu, tới mút chỉ cà tha, mút mùa lệ thủy... Ít
nhứt là cũng được tới 5 lần chớ bộ?” “Tiền chớ đâu phải là giấy vàng bạc. Và tui đâu phải là cái máy in tiền đô của Chánh phủ Úc... Thế nên... tức quá tui vọt, gọi bạn hiền mình đối ẩm để bớt sầu tình!” Tui cũng giã lả, nói cám ơn, rồi bảo: “Bấy lâu nay thấy hai ông bà cũng hạnh phúc! Mấy lần tới chơi, tui thấy chị ấy cũng tiếp đón niềm nở. Đồ ăn còn dư trong tủ lạnh, thay vì vụt thùng rác, đều mang ra thết đãi tui hết ráo mà!” Thì anh bạn lắc đầu! “Ôi! Ông chỉ thấy mặt hồ yên tĩnh chớ đâu biết dưới đáy là biết bao cơn sóng ngầm dữ dội. Ông về rồi là tui nghe ‘honey’ chì chiết đến như cả xương luôn!” “Sao tối ngày cứ tụ bè tụ đảng ăn nhậu hoài vậy cha nội?” “Chén không rửa; quần áo không giặt. Ngay cả cây đinh treo hình cưới đôi ta lên cũng không thèm đóng. Làm biếng nhớt thây chỉ có cái nhậu là siêng thôi!” Tui nghe, hỏng lẽ xúi nó bỏ con chằn lửa nầy cho rồi... mà xúi chưa chắc nó nghe, vì bên Úc nầy đàn bà, con gái hiếm, quý lắm! Bỏ con nầy chưa chắc kiếm được con khác đâu, ngoại trừ phải bay đi Philippines mới có... Nên tui an ủi Tom rằng: “Chén bát úp trong sóng đôi khi còn kêu rổn rảng... vì động đất... huống chi là chuyện vợ chồng ăn đời ở kiếp với nhau chớ! Thôi bỏ đi Tám!” Sau vài cái ‘shot’ Jack Daniel’s, Tom thấy đời đã vui trở lại; nên tui kể một chuyện vui của hai vợ chồng già người Úc cho nó nghe để thấy rằng vợ chồng cắng đắng lục đục, ai cũng vậy chớ hỏng phải chỉ riêng Tom! Chuyện rằng: “Hai vợ chồng Úc về với nhau đã được 60 năm. Cả hai không có bí mật đời anh hay bí mật đời em gì ráo trọi. Nhưng có một cái
184 hộp giấy, xưa dùng để đựng giày, em yêu tuyệt đối cấm anh mở ra coi! Phải cái hộp em đựng thư tình năm cũ với thằng khác hay chăng? Lúc em bịnh nặng, sắp đi chầu ông bà ông vải, anh quá xá tò mò, bèn mở nó ra xem! Thì thấy trong đó có một con búp bê và 90 ngàn đô tiền mặt. Quá đã! Hỏi em rằng: “Sao em cất con búp bê và 90 ngàn đô tiền mặt trong hộp để làm gì?” Em thều thào, cắt nghĩa.: “Ngày em đi lấy chồng, Má em có dặn rằng: “Một cuộc hôn nhân hạnh phúc là một cuộc hôn nhân không bao giờ cãi lộn với chồng hết ráo nhe con! Mỗi lần giận nó chuyện gì... con nên im lặng và mua một con búp bê; rồi cất vào trong hộp.” Tom cực kỳ cảm động! “Trời ơi! Sau 60 năm tình ta, ba sinh hương lửa, lên bổng xuống trầm mà em chỉ giận anh đúng có một lần hay sao?” “Còn 90 ngàn đô?” “À số tiền đó em có được là nhờ bán mấy con búp bê đó anh yêu!” Thưa thấy mấy thằng bạn vừa Việt, vừa Úc chỉ có một con vợ thôi mà đứa nào cũng khổ quá xá! Cũng đầu bù tóc rối. Ngày cày không đủ; tối ngủ phải cày thêm... nên ngẫm thân mình không có vợ, lòng sung sướng biết bao. Ngu gì mà ách giữa đàng lại mang vào cổ! Nên tui cám ơn cái Chánh phủ Úc nầy đã nghĩ hết cách để cứu bọn đàn ông con trai chúng tôi bằng cách cấm đa thê, nhiều vợ. Một con nuôi muốn lòi còn mắt... Nhiều con chắc chết! Nhưng ngạc nhiên thay mấy ông giáo sĩ đạo Hồi cứ kêu gào thảm thiết: “Chánh phủ ơi! Cho tụi cưới thêm vài con vợ bé nữa đi!” “Theo giáo luật là tụi tui được quyền có tới bốn con vợ lận mà!” Chánh phủ Úc trả lời là: “Đúng! Theo giáo luật đạo Hồi là mấy chú được quyền có tới bốn vợ... Nhưng làm sao mấy chú mầy nuôi nổi?” “À! Cái vụ nầy là nhiệm vụ của Cơ quan An sinh Xã hội! (Centre Link) mà!” Thưa bà con! Nói tui chưa có
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
vợ vì thấy bạn bè tui có vợ rồi khổ quá nên tui sợ; là tui chỉ nói có 50% phần trăm sự thực mà thôi! Tui chưa có vợ chẳng qua là tui đã mất lòng tin vào tình yêu của em ưu ái dành cho tui rồi! Xưa tui cũng đã từng yêu đó chớ! Cũng tính về xin Tía Má tui bán cặp heo chừng hai tạ để làm sính lễ rước em về dinh. Nhưng khổ thay hai con heo nuôi thúc hoài không thấy lớn để kêu lái lại cân. Dù tui đã bỏ công xắt chuối trộn cám, nấu rượu lậu, bán huề vốn, chỉ lời hèm cho hai con ột nầy vừa ăn, vừa nhậu hèm tối ngày ngủ khì, chóng lớn. Vậy mà tụi nó không chịu lớn mới chết! Em chờ hoài chờ hủy hỏng được... bèn đi lấy chồng, con trai cưng của ông Hương Cả... Lòng tui tan nát hết ráo cũng bởi con heo. Vậy mà khi về bên ấy em còn chép trong giấy hoa tiên gởi tui, cọp dê 4 câu thơ của TTKH, chắc để an ủi vì tui ‘bị’ hụt trúng lô độc đắc của em! “Nếu biết rằng em đã lấy chồng/ Trời ơi người ấy có buồn không Có thầm nghĩ tới loài hoa vỡ/ Tựa trái tim phai tựa máu hồng!” Tui bèn thả thơ lại mà là thơ của chính tui làm, có cầu chứng đàng hoàng đó nha! Chớ hỏng thèm cọp dê thơ người khác như em! Hỏng có hay! “Nếu biết rằng em sắp lấy chồng /Anh về tát cạn hết nước sông Đò rước cô dâu đành mắc cạn/ Hỏng có rước dâu; khỏi động phòng!” Em đừng có lo anh sẽ tự vận vì tình đâu. Anh không bao giờ ngu đến thế. “Nếu biết rằng em đã lấy chồng/ Ra cầu Bình Lợi thế là xong Để thiên hạ chửi là hám gái!/ Hám gì không hám? Hám cái mông!” Sách của anh là: Quân tử trả thù mười năm chưa muộn! Nên “Nếu biết rằng em đã lấy chồng/ Anh về cưới vợ kiếm thằng cu Mai này nó lớn đi cưới vợ/ Xúi lấy con em, để trả thù!”
Dẫu tính vậy! Nhưng sau khi nhiều đêm trằn trọc nghĩ suy, tui thù; tụi hận, tui giận... không những em yêu thôi... mà hết cả bọn con gái, đàn bà; kể cả bà già hàng xóm; tui quyết chí ở vậy cho tụi nó thèm chơi! Nhưng ông bô, bà bô thúc giục mãi, nói nhà 6 đứa con, ngũ long công chúa chỉ mình mầy là đực, không chịu lấy vợ, làm sao mà nối dõi tông đường hả? Rồi tiên tổ mình ai lo cúng kiến?... Tính bỏ đói ông bà mình; không giỗ quảy gì hết trơn hay sao hỡi cái thằng con bất hiếu! Nghe Tía tui chửi tối tăm mặt mũi như vậy nên tui tính thôi cái tình tuyệt vọng mà đi lấy vợ phứt cho rồi. Tính vậy nhưng có cái làm mình cũng rất băn khoăn là: Kiếm được một em đẹp để yêu nhưng tiếc thay ba má em lại nghèo... nên em chỉ muốn lấy đại gia để có tiền mà trả hiếu. Mấy em có ba má giàu, (thì khổ thân tui), là em không được đẹp! Còn mấy em vừa đẹp vừa giàu thì đâu có tới phiên tui. (Thưa nếu bà con biết em nào có điều kiện ắt có và đủ... Xin làm ơn mai mối cho tui nhe! Đội ơn nhiều bằng một cái đầu heo!) Cuối cùng! Trong khi mấy thằng bạn thì đầu năm vợ nó tọt ra một đứa, cuối năm thêm đứa nữa. Chỉ năm năm tình lận đận, giờ phải ráng cày cật lực để đủ tiền mua chiếc xe Toyota 12 chỗ; mới chở hết một đội đá banh. Còn phần tui! Vẫn sầu lẻ bóng! Thôi cái phần số mình vậy! Chịu vậy! Biết đâu chừng ông Trời bữa nào rảnh ranh ngó lại cho mình một cơ hội ngàn năm có một được con vợ vừa đẹp vừa giàu; vừa hiền vừa ngoan nữa thì sao. Vì chữ có câu rằng: “Chó ngáp... táp phải ruồi” Đem niềm mơ ước nầy sẻ chia cùng mấy bạn hiền vợ con đùm đề hết ráo... thì đứa nào cũng bĩu môi nói tui là kẻ mộng du! Hu hu! Chính vì vậy mà tới giờ tui vẫn sầu lẻ bóng đó bà con ơi!
- Đoàn Xuân Thu Melbourne
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
185
186
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Tý
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Tý phấn khởi về sự nghiệp nhưng cần thận trọng trong ẩm thực và sinh hoạt hằng ngày. Đối với nam giới: Tài chính coi chừng hao thoát vì chi tiêu quá tay hay bị lừa gạt hoặc mất mát. Có đề nghị hợp tác nhưng kết quả chưa có ngay nhưng hứa hẹn cải thiện. Sinh hoạt nên thận trọng. Đối với nữ giới: Nên đề phòng hỏa hoạn hay máy móc hư hao phải tu sửa. Có thể dây dưa tới tranh cãi, té ngã hay phải chữa răng. Gia đình có tin vui đoàn tụ hay thành công. Đối với giới cao niên: Nhận được tin vui từ một người thân hay về sức khỏe bản thân. Cần điều độ trong ẩm thực vì có dấu hiệu bị áp lực hoàn cảnh bên ngoài và trong lãnh vực tài chính.
Tuổi Dần
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Dần cần đề phòng sức khỏe và tài chính có suy thoái. Công việc diễn tiến bình thường ngoại trừ thời gian ít nên cố gắng nhiều. Đối với nam giới: Sức khỏe không ổn định với những biểu hiệu cần theo dõi sớm. Tiền bạc chi tiêu nhiều ngoài dự định cho bảo trì và sửa chữa. Dịch mã động, có cơ hội đi xa và có cơ hội tăng thu nhập. Đối với nữ giới: Có thể du lịch hay đổi nơi làm hoặc việc làm. Tài chính vượng nhưng nguồn phụ chưa có và khoản chi cuối tuần tăng cao. Việc làm nhiều áp lực và mâu thuẫn khiến cố gắng nhiều mà thành quả ít. Có người quan tâm và có áp lực mới. Phòng bệnh đường ruột. Đối với giới cao niên: Có thể đổi nhà hay đổi một kế hoạch giải trí. Một tuần thân tâm tạm bình ổn nếu có thể tự chế cảm xúc.
Tuổi Sửu
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Sửu về tiền bạc và sự nghiệp có dấu hiệu tăng tiến. Nhưng cần đề phòng mâu thuẫn trong giao tế khiến thân tâm mệt mỏi. Đối với nam giới: Có tin vui về bè bạn hay lương bổng, kết quả thi cử, phỏng vấn... Nhìn chung việc làm khả quan vì có cơ may hay quý nhân, dù cải thiện mới là bước đầu. Cuối tuần tiền bạc có nhiều biểu hiện hao thoát nên tiết kiệm và trong cuộc vui dễ gây xích mích. Đối với nữ giới: Có tin vui từ xa. Có người để ý và quan tâm nhưng chưa nên vội vàng chọn sự giúp đỡ để tránh phiền phức. Tiền bạc tăng tiến kể cả nguồn phụ nhưng chưa thể mua sắm khoản lớn và giải trí quá mức vào cuối tuần. Đối với giới cao niên: Đổi chỗ ở hay dự án, và được nhiều người quan tâm. Bệnh cũ bớt, sức khỏe tăng nhưng muốn an vui thì rộng mở tấm lòng.
Tuổi Mão
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Mão có áp lực trên vận trình, từ việc làm tới tiền bạc. Được quan tâm và thông cảm. Đối với nam giới: Tiền bạc có dấu hiệu hao thoát, sức khỏe cảm thấy suy thoái, hay mệt, ăn không ngon. Nên điều độ sinh hoạt hơn là lo lắng băn khoăn. Áp lực chỉ là tạm thời. Sự nghiệp có thay đổi nhưng có quý nhân phù trợ hoặc cơ may cuối tuần. Đối với nữ giới: Một tuần hữu duyên, có gặp gỡ và có người để ý. Đã có gia đình có tin vui trong nhà. Sức khỏe tốt, nhưng tài chính chi thu khó cân bằng, nên giảm số chi cuối tuần để chờ tháng mới cần tiền đầu tư. Đối với giới cao niên: Cần tiết độ trong ẩm thực và nên thận trọng khi di chuyển. Được thăm viếng và giúp đỡ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
187
188
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Ngọ
Tuổi Thìn
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Thìn về hai mặt sự nghiệp và tiền bạc không khả quan bằng trước. Đề phòng sức khỏe bằng cách sớm theo dõi các chứng trạng khác lạ trên cơ thể Đối với nam giới: Tiền bạc ổn định về nguồn chính, có lộc bất ngờ cuối tuần. Có sáng tạo được khen ngợi trong việc làm hay việc học. Gặp người cũ và tình cảm trở nên phức tạp Đối với nữ giới: Có nhiều khả năng du lịch và giải trí, tiệc tùng. Tài chính bình thường, hao tốn cho lễ nghi và giải trí hoặc mua sắm . Nhưng nên tránh đỏ đen hay đầu tư bạo tay. Trong nhà có tin vui, kẻ cần bạn sẽ có người quan tâm. Đối với giới cao niên: Có tin vui về con cháu, cần cải thiện liên hệ với hàng xóm, bạn bè. Nhiều cơ hội tiệc tùng và gặp gỡ bạn cũ và tiệc tùng, hội họp công ích...
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Ngọ gặp nhiều khó khăn vì mâu thuẫn giao tế và sự nghiệp có cạnh tranh. Đối với nam giới: Việc làm có người giúp đỡ và kết quả tốt nhưng áp lực cạnh tranh mạnh và mâu thuẫn giao tề tăng... Sáng kiến nảy sinh. Tài chính kém sáng vì chi nhiều khoản giải trí, mua sắm. Đề phòng rủi ro khi di chuyển hay lúc làm việc Đối với nữ giới: Quyết định quan trọng trong tuần này chưa nên có và đừng vội tin vào bề ngoài và lởi nói khéo để quyết định. Việc làm được nhiều người khen ngợi nhưng lao tâm lao lực hơn trước. Tài chính kém ổn định nên khoan chi khoản lớn nhất là cho giải trí và mua sắm. Đối với giới cao niên: Cần khoan dung và hòa giải mâu thuẫn trong nhà cũng như với bên ngoài. Có thăm viếng và được thăm viếng vui vẻ.
Tuổi Mùi
Tuổi Tỵ
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Tỵ tài chính ổn định dù gặp tháng xấu. Tuy nhiên, cần thận trọng đề phòng rủi ro. Đối với nam giới: Tiền bạc thì nguồn chính bình ổn, nguồn phụ chưa có. Việc làm nhiều kết quả và có cơ may nhưng cũng có áp lực. Có tin vui về tình cảm nhưng có mâu thuẫn về tương lai. Đối với nữ giới: Coi chừng rủi ro trong nhà và khi di chuyển. Một tuần đào hoa, gia đình êm ả, hoặc gặp bạn cũ và giải trí, tiệc tùng... Tuy nhiên, tránh thị phi khẩu thiệt, cuối tuần có hao thoát về tiền bạc. Đối với giới cao niên: Di chuyển nên thận trọng. Có cơ hội đi xa và chung vui. Có tin lạc quan về nhà đất hay đoàn tụ hay thuế má...
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Mùi sự nghiệp, tài chính ổn định hơn tuần trước. Sức khỏe phải thận trọng và cần nghỉ ngơi nhiều. Đối với nam giới: Thân tâm mệt mỏi vì áp lực công việc. Cần coi sức khỏe là trọng. Sự nghiệp có chuyển cơ. Có thể thực hiện dự án quan trọng trong chừng mực. Người làm việc hay học hành có cơ hội tiến thủ nhờ khả năng. Đối với nữ giới: Gia đình có tin vui, phòng tranh cãi, bị tiểu phẫu như làm răng hay khâu vết thương. Tiền bạc vượng hơn nhưng cũng chi ra nhiều hơn cho mua sắm hoặc sửa chữa. Phòng hỏa hoạn và khi ra ngoài nên thận trọng. Đối với giới cao niên: Phòng cảm cúm. Di chuyển nhiều và nên bỏ bớt chất kích thích. Có tin vui về thuế má.
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
189
190
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Thân sự nghiệp kém trôi chảy và tài chính cũng gặp nhiều biến cố gây hao thoát. Cần phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đối với nam giới: Dịch mã động. Di chuyển nhiều hoăc phải thay đổi nhiều mục tiêu đã nhắm. Sự nghiệp phát triển chậm vì có áp lực ngầm. Một tuần bận rộn và nhiều áp lực. Đối với nữ giới: Tình cảm nở hoa và có cơ hội giao tiếp hoặc giải trí vui vẻ. Tình cảm phát triển, có tin mừng kết bạn, có gia đình thì thêm người hay vợ chồng hòa hợp. Nhưng nên tránh phiền muộn vì tai tiếng. Đối với giới cao niên: Phòng tai nạn khi di chuyển hay làm việc hoặc tập thể thao hay lúc vui chơi. Phòng cảm cúm.
Tuổi Tuất
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Tuất gặp áp lực về tài chính và công việc gặp một số trở ngại tạm thời, khó hoàn thành mục tiêu đúng kỳ hạn. Đối với nam giới: Khoan đầu tư các khoản lớn và thực hiện kế hoạch mới mà nên lấy thủ làm công. Tài chính chỉ tạm ổn định nên chừng mực trong chi tiêu và nên dè dặt trong các vụ cộng tác. Sự chọn lựa tỉnh táo rất cần thiết. Đối với nữ giới: Tiền bạc tạm ổn định chưa thể bán hay mua món đồ như ý định. Nơi làm việc có áp lực nhưng có quý nhân hỗ trợ. Có tin mừng vì thân nhân thành công, về sức khỏe bản thân hay vì gặp gỡ bạn bè. Nhưng có thể có tin buồn từ xa. Đối với giới cao niên: Di chuyển nên thận trọng. Phòng ho suyễn.
Tuổi Hợi
Tuổi Dậu
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Dậu việc làm biến chuyển phức tạp nhưng coi chừng có rắc rối về tiền bạc và mối lo âu trong gia đình. Đối với nam giới: Tiền bạc ổn định nhưng chưa có nguồn phụ nên tránh đầu tư có may rủi nhiều hay mua sắm quá mức. Việc làm tạm ổn nhưng thiếu yếu tố kích thích thành tựu. Có sóng gió trong tình cảm, cần hòa giải và khoan dung. Đối với nữ giới: Tài chính tạm ổn nhưng cuối tuần có dấu hiệu hao thoát. Có món quà bất ngờ. Nhiều cơ hội giao thiệp và được trọng vọng. Đào hoa nhưng phiền lụy. Đề phòng khẩu thiệt thị phi. Di chuyển nên thận trọng. Đối với giới cao niên: Phòng mâu thuẫn hay tranh cãi. Có thể phải lo toan về một vụ làm ăn cũ hay cho người thân. Sức khỏe tốt.
N
hững ngày cuối tháng mười âm lịch (năm Ất Mùi) người tuổi Hợi cảm thấy sự nghiệp chưa hanh thông và tiền bạc bấp bênh gây nhiều áp lực. Đối với nam giới: Tin vui chưa tới nhưng có thể nhận tin buồn. Việc làm tốn sức nhưng thành tựu không cao. Có áp lực cạnh tranh ngầm. Tài chính hao thoát ngoài dự liệu cho các việc lễ nghi và bảo trì hoặc thuốc men. Đối với nữ giới: Có dịp di chuyển, ra ngoài có lợi. Tình cảm phức tạp, giao du nhiều mâu thuẫn. Việc làm có người giúp đỡ, nhưng tài chính chưa ổn. Nên sinh hoạt cẩn thận phòng rủi ro. Đối với giới cao niên: Phòng cảm cúm. Nên nhẫn nhịn trong giao tế bên ngoài và hòa hợp bên trong.
191
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
Marinated Kale Salad 126 cal
Nguyên liệu (cho 6 phần ăn) 3 tbsp dầu olive oil 2 tbsp nước cam 1 tbsp mật ong 1 bó rau kale lặt lấy lá, xắt nhỏ 1/3 cup cherry khô, xắt nhỏ 1/3 cup hazelnut băm, nướng vàng Cách làm Trong một tô lớn đánh đều dầu, nước cam, mật ong, chút xíu muối. Cho thêm rau kale và cherry vào, trộn đều. Để khoảng 1 tiếng cho rau thấm xốt. Khi ăn rắc hazelnut lên.
Stewed Kale and Lentils Nếu muốn ăn bớt muối thì không nêm thêm muối, món này cũng vẫn ngon.
361 cal
Nguyên liệu (cho 4 phần ăn) 1 tbsp olive oil 1 củ hành tây đỏ xắt hạt lựu 3 tép tỏi băm 1 tbsp gừng băm nhuyễn 1 củ cà rốt gọt vỏ, xắt hạt lựu 1/2 tsp bột quế 1 cup đậu lentil xanh vo sạch 3 cup nước dùng rau củ 4 cup lá rau kale xắt nhỏ 1/4 cup nho khô (loại vàng) 1/4 cup walnut xắt nhỏ, nướng vàng Cách làm Đun nóng dầu ở over medium heat trong chảo dày, sâu lòng; cho hành, tỏi, gừng vào đảo đều cho tới khi mềm, khoảng 5 phút. Cho thêm cà rốt, bột quế vào đảo đều, khoảng 3 phút, cho đậu lentil vào. Thêm nước dùng vào, để sôi, bớt lửa, đậy nắp để sôi riu riu khoảng 10 phút. Thêm rau kale và nho vào, để sôi riu riu cho tới khi đậu mềm, khoảng 10 phút. Mở nắp cho nước cạn hết, khoảng 4 phút. Rắc walnut lên.
192
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV9
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV10
Ráş NG Ä?Ă”NG NEWS • Sáť? 519 • DEC 11, 2015
COMMERCIAL & RESIDENTIAL REAL R ESTATE SERVICES 2381 Shallowford Terr. - Atlanta, Ga 30341
Direct (770) 633-7786 - Fax (760) 284-7714 Email:
™ ™ ™ ™ ™ ™ ™
nguyenpeter@realtor.com
Life Member of Million Dollar Club Top Commercial Award Winner Top Producer National Associate of Realtors Atlanta Commercial Board of Realtors Commercial Broker Listing Service MLS & FMLS Member
9Óž, 1+,Ó„8 1Ä‚0 .,1+ 1*+,ÓŠ0 TRONG NGĂ€NH Ĉӎ$ Ó”& CHĂšNG TĂ”I 021* 08Ó”1 &Ă? &ŃŞ +Óœ, 3+Ó¨& 9Ó¨ 48Ă‹ 7+Æ1 &+ÓŞ TRONG 'ÓŽ&+ 9Ó¨ MUA, BĂ N &Ăˆ& /2Ҥ, %Ҩ7 ĈӜ1* 6ŇŚ1
™ ™ ™ ™ ™
+˹ͣQJ 'ĚąQ 3KÍF 9Í Mua & BĂĄn:
1Kj &ÓŤ +RŇťF 0Ó&#x;L &ŃŤ 6ÓŁ 7KŃŃŤQJ 0ŇĽL Shopping Center) Apartments, Buildings ÄˆŇŠt Xây NhĂ MÓ&#x;i Theo SÓŁ ThĂch ÄˆŇŠt Xây CŃŤ SÓŁ ThŃŃŤng MŇĽi
NhĂ Cho 7KXr +RŇťc Duplex‌.,Quadraplex Apartments, Retail Buildings, Shopping Centers ÄˆŇŠt ÄˆŇŤu TŃ, HoŇťc NĂ´ng TrŇĽi ‌v‌v‌ We are ONE of thousands in town, but We are the ONE you can trust.
UV11
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV12
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV13
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV14
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV15
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
UV16
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015
IBC
RẠNG ĐÔNG NEWS • SỐ 519 • DEC 11, 2015