GA, NC, SC, FL, TN, AL, MS, TX, LA
Since 1991
527
FEB.05.2016
678-360-2840
404-704-6599
A DIVISION OF THOI BAO INC.
VĂN PHÒNG LUẬT SƯ
THE ORLANDO FIRM, P.C. 315 West Ponce De Leon Ave, Ste. 400 • Decatur, GA 30030
THAM KHẢO MIỄN PHÍ
(404)
368-9131 Giám đốc điều hành nói tiếng Việt sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc về luật pháp cho quý vị
CHUYÊN VỀ: • TAI NẠN XE CỘ (TRUCK & AUTOMOBILE)
ĐẶC BIỆT
• TAI NẠN NGHỀ NGHIỆP
Nếu quý vị không có phương tiện đến
(WORK INJURY)
văn phòng Luật sư. Chúng tôi sẽ đến
• TAI NẠN DO SẢN PHẨM ÐỘC HẠI GÂY RA • LUẬT GIA ÐÌNH: LY DỊ, DI CHÚC, V.V... • LUẬT HÌNH SỰ: TIỂU HÌNH, ÐẠI HÌNH
tận nhà giúp quý vị.
CHỈ NHẬN LUẬT SƯ PHÍ SAU KHI ĐƯỢC BỒI THƯỜNG
Nhân dịp Xuân Bính Thân 2016. Văn Phòng Luật Sư Orlando Kính Chúc Qúy Thân Chủ một năm Mới An Bình, Thịnh Vượng và Hạnh Phúc www.OrlandoFirm.com
1083 The Orlando Firm Tet 2 Friday, January 29, 2016 4:27:21 PM
www.luatsu.tv
Tel: 404-373-1800 • Toll Free: 866-373-1800
IFC
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV1
UV2
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV3
UV4
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV5
UV6
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV7
UV8
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1
2
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
MUÏC LUÏC 06 Sớ Táo quân TB 16 Ngày tết vui với Truyện Kiều - Hoàng Yên Lưu 30 Năm thân nói chuyện khỉ - Phạm Đình Lân 36 Xa quê đón Tết mừng Xuân - Nguyễn Ý Đức 40 Lạ lùng mùa xuân - Phan 46 Làng tôi ăn tết - Trà Lũ 56 Thơ Tết đầu xuân - Nguyễn Mạnh Trinh 62 Những cái Tết... - Phan Xuân Sinh 70 Đón Tết Bính Thân - SG Nguyễn Phương 80 Thơ: Mùa xuân dễ thương - Nguyễn Đông Giang 84 Thơ: Xuân về, anh nhớ bông bí nụ - Nguyễn Đông Giang 86 Thơ: Mơ Xuân - Quỳnh Anh 88 Chuyện gia đình tình dục loài khỉ - Thái Thụy 100 Tâm tư một con khỉ - Bảo Lâm 104 Hương vị Miền Nam - Nguyễn Thượng Chánh 110 Cái giọng Sài Gòn - Hài Phan 118 Một chút kỷ niệm thời đi học - Đoàn Dự 125 Áo dài du Xuân - SGCN 128 Chuyện khỉ - Hạng Bét 131 Tết này anh trở về - Hồ Trường An 137 Cỏ may - Trần Hữu Thuần 142 Hồng gai - Tống Minh Long Quân 148 Giấc Mơ - Nguyễn Ngọc Ngạn 176 Bìa báo Xuân nửa thế kỷ trước - Phạm Công Luận 177 Thơ: Xuân Gọi - Huỳnh Xuân Nhật 186 Tử Vi - Tuyết Lưu
THÖ TÖØ, BAØI VÔÛ, CHI PHIEÁU XIN GÔÛI VEÀ RANG DONG NEWS P.O.BOX 931660, NORCROSS, GA 30003
3
4
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX ACCOUNTING - KẾ TOÁN
1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn.....................UV8 ABC Khai Thuế............................................................. 19 Ben Khai Thuế, EA.....................................................UV4 Cao - Khai Thuế Kế Toán............................................. 37 Franklin Cuong Khai Thue.......................................... 121 Infinity Tax (Nguyễn Đại).............................................. 82 InsuredNow (John Dang) - Khai Thuế........................ 145 Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn.................................. 99 VN Khai Thuế............................................................. 107
ASTROLOGER - BÓI TOÁN
Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học................................... 107 Tang Yuan Phong Thủy................................................ 59
ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ
John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg...............................UV6 Koo & Sobotta (LS Thảo)............................................ 109 LS Gilbert M. Taylor (Frankie Van)............................UV12 LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc).................................... 45 LS Marc Ellis................................................................ 19 LS Nguyen Stephen................................................... 187 LS Trương Minh Cường................................................ 35 Patrick Sam & Associates (LS Minh)............................ 89 The Norcross Law Firm - Bình Trương........................ 181 The Orlando Firm, P.C............................................... OFC
AUTO BODY - GLASS - REPAIR
Auto Body Paint - Hùng................................................ 85 Ba’s Body Shop.......................................................... 145 Bui’s Auto Repair.......................................................... 47
AUTO SALES - BÁN XE
Acura Carland............................................................. 182 Atlanta Toyota............................................................. 115 Auto Gallery (Đặng Vũ)................................................ 97
BAKERIES - TIỆM BÁNH
HongKong Bakery...................................................... 113
BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC
Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon..................................... 15 Kim Phụng Salon & Spa.............................................UV9 Mỹ Dzung Hair Salon.................................................... 25 Sleek Look’s................................................................. 47 Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun........................................ 12 Vũ Hair Creations......................................................... 51
CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG
Angee Construction - Phuoc......................................... 33 BenLe Heating & Air................................................... 101 Delux Plumbing............................................................ 79 Đinh & Bá Máy Lạnh..................................................... 29
John Remodeling Services......................................... 117 Kim Anh Màn Cửa...................................................... 119 Linh Garage Door Services........................................ 107 Nghĩa Trần Heating & Air.............................................. 87 Trang Trí Nội Thất - Nga Nguyễn.............................UV16
DENTIST - NHA SĨ
AT Dental - NS Tú Nguyễn .......................................UV1 Dr. Yi-Tsu Cheng......................................................... IBC Georgia Orthodontic Care.........................................UV13 Morrow Family Dentistry...........................................UV10 Nha Sỉ Võ Ngọc Đoan Trang....................................UV13 NS Chi Huỳnh - Morrow Dental...................................... 9 NS Hà Nguyễn - Norcross Dental...............................UV4 NS Lân Phạm - Good Care Dental............................... 95 NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental.................UV4 NS Phượng Phạm - Serene Dental Care...................... 55 NS Tiffany Thanh Đặng................................................ 53 Yes Clinic-Dentist.Acupuncture Chiropractic.............. 191
DOCTORS - BÁC SĨ
Atlanta Eye Center....................................................... 61 BS Christopher J. Lee ................................................IFC BS Nội Soi Ruột Gìa Và Bao Tử...............................UV16 BS Paul Nguyễn Huy Đạo............................................ 53 BS Phillip Long Dang.................................................... 43 Dr. Hùng Vương - Bác Sĩ Chỉnh Hình.......................... 182 Dr. J. Chiropractic - Jimmy Tran.................................UV7 Drews Family Medicine Norcross................................. 77 Gwinnett Urgent Family Care...................................... 101 Wang Eye Clinic........................................................... 31 Yes Clinic.................................................................... 191
ELECTRONICS-COMPUTER
Direct TV - Thanh Cao.................................................. 13 Harry Satellite (Cảnh)................................................... 73 Nghi Mai - DirecTV....................................................... 67 Viet Direct - Jennifer Nguyen....................................UV11
EMPLOYMENT - TUYỂN NGƯỜI
Tuyen Nhan Vien.......................................................... 85 Tuyển Nhân Viên Văn Phòng......................................... 0
FINANCIAL - TÀI CHÁNH
American Commercial Funding...................................... 1 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê........................ 151 DV về Insurance & Annuity............................................. 2
FUNERAL - NHÀ QUÀN
Lee’s Funeral Home & Crematory.............................. 185
GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC
Hồng Ngân Music......................................................... 93 Thế Giới Âm Nhạc........................................................ 25
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
5
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX HERBALIST - ĐÔNG Y
Cleanser-Max + Eros-Max . ......................................... 41 Hoa Đà Natural Health.................................................. 75 Phạm Hoàng Trung - Dược Thảo................................ 157 Phước Nhơn Đường Fortune......................................... 57 Sofica - Beauty Plus..................................................... 39
INSURANCE - BẢO HIỂM
Alicia Thúy - Chau’s Insurance................................... 189 All Top Insurance (Andrew Tiến Võ)............................. 63 America Insurance - Belinda Shu Agency.................... 29 Anh Cao Bảo Hiểm....................................................... 37 Bảo Hiểm Sức Khoẻ - Vũ Nguyển............................... 69 Bình Nguyễn - Allstate Insurance...............................UV4 Chuyên Bảo Hiểm Sức Khỏe - Obamacare.................. 21 DV về Insurance & Annuity............................................. 2 Farmer Insurance - Chi Nguyễn................................... 59 Franklin Cuong Obama Care ..................................... 121 Infinity Insurance Groups - Đại Nguyễn........................ 83 Insurance & Medicare - John Ngô................................ 71 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Kim Huỳnh - Farmers Insurance..................................... 1 Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn................................... 99 Nationwide Insurance - Phong Huynh......................UV13 Qui Nhon Tax & Ins. Services....................................... 33 VN Bảo Hiểm.............................................................. 107
LEGAL - PHÁP LÝ
Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn......................................... 99
MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG
ABC Chuyển Tiền......................................................... 19 Tú Uyên Chuyển Tiền................................................... 23
NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM
Salon Spa Supply......................................................OBC TDI Nails Supply......................................................... 175
OPTICAL - MẮT KIẾNG
Atlanta Eye Associates LLC......................................... 49
PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY
Wai-kiu FamCare.......................................................... 65
PHOTO - CHỤP HÌNH
Max Photo & Video..................................................... 145
PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SỰ, HỶ SỰ
Cảm Tạ - “Bà Lý Thị Điều”............................................ 27
PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ
Chợ Tết CDNVQG Georgia.......................................... 11 ĐNH 2016 “Nhạc Tình Lam Phương”.......................UV15 ĐNH 2016 “Nhạc Tình Lam Phương”......................... 169 Thông Báo - ”Hội Xuân Phát Triển”............................ 180
TV Huyền Không - Đại Lễ Vu Lan.............................. 192 You Can Do It! (cai thuốc lá)....................................... 183
REAL ESTATE - ĐỊA ỐC
America’s Realty Atlanta - Gia Tuấn............................... 2 Atlanta Realty Star - Khoa Phạm................................ 103 HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen................... 184 Larry Trần - Atlanta All Good Realty............................. 51 Metro Broker - Lisa Nguyen.......................................... 33 Milestone Realty - Brian Quang . ................................. 85 Quyên Huỳnh.............................................................. 119 Remax Grand South - Luc Tran.................................. 192 Sunrise Realty - David Truong................................... 155 Vu Nguyen-Virtual Properties Realty............................ 91 Yến Phan - Spear Realty.............................................. 79
RESTAURANT-CAFE
Bambu Desserts & Drinks............................................ 23 Gom Shabu Shabu - Mini Hot Pot..............................UV3 Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine.................... 179 I Luv Phở........................................................................ 7 Nam Phương................................................................. 17 Phở Bắc........................................................................ 93 Sài Gòn Tofu............................................................... 111
SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ
Trường Dạy Tiếng Anh & Dạy Nghề............................. 24 Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái........................................... 155
SERVICES - DỊCH VỤ
Ban Hộ Niệm Vang Sanh.............................................. 81 Cá cược NFL...............................................................UV2 Cà Máy Credit Cards - MAC USA................................. 67 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối................................... 103
SIGNS - BẢNG HIỆU
Hello Sign (Dũng Hoàng)............................................ 117
SUPERMARKET - SIÊU THỊ
City Farmer Market Chợ Sài Gòn...............................UV5
SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP
Chandelier Light Mall.................................................... 14 Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse. UV7 HM Restaurant Equipment......................................... 153
TRAVEL - DU LỊCH
ABC Travel & Income Tax............................................ 19 Qui nhon travel & Tax Services.................................... 33
WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI
Chinh Trần Bánh Cưới.................................................. 93
6
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
6 1 0 2
Sớ Táo Quân
Thời báo Ất Mùi dĩ tận Bính Thân phục sinh Quần dương quyện vỹ Viên tộc hiện hình Lý ngư bồn trung Y mão tiền đình Thần ly táo vị Cấp cấp đăng trình (Ất Mùi đã hết Bính Thân lại sinh Bầy dê cong đuôi Bọn khỉ hiện hình Cá chép trong chậu Áo mũ trước đình Thần rời bếp lửa Vội vã đăng trình) Thần, Ất Mùi, lại phen trình tấu Xin đèn trời soi thấu nhân gian Năm châu khốn khổ muôn vàn Thiên tai, nhân họa lan tràn khắp nơi Nhân họa, biết bao người phơi xác Sạc Hép- đô, tan tác kinh hoàng (1)
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
7
8
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Cuối năm thêm chuyện tan hoang Ba- lê khói lửa lan tràn bốn phương. (2) Gấu Nga vội mở đường tiến tới Gậm láng giềng, ăn tới xi-ri Đạn bom mặc sức ra uy San bằng thành thị, sá gì dân đen (3) Sao tránh được nhãn tiền báo ứng Họa trên không, mình hứng đòn thù (4) Trung đông một dải mịt mù Thế giới Ả rập, bạn thù khó phân (5) ISIS lấn đất dần, gieo họa Họa trong vùng, họa cả Mỹ Âu (6) Di dân hàng triệu vì đâu Thây trôi sóng biển, bạc đầu trại giam.(7) Bọn bành trướng làm ngang, làm bậy Lấn Biển đông khơi dậy bất bình Vểnh râu chẳng sợ pháp đình Rồi ra kẻ mạnh lý tình vẫn hơn (8) Dân Hồng lạc nguồn cơn khốn khó Nghiêng Chú Ba, lại ngó Chú Sam (9) Giang sơn tơi tả ai làm Bất tài, tham nhũng lan tràn khắp nơi! Ai là kẻ vì đời, vì nước Cứu muôn dân người trước nay đâu? Ngày nay thớt mỡ, ruồi bâu (10) Bức tranh sân khấu vẽ màu tang thương! Thượng đế đã chẳng thương còn phạt Bão lụt sao theo sát Á Phi Dịch lan khắp xứ Tây Phi (11) Nepal đất động tử thi đầy đồng (12) Xứ Hy lạp nợ chồng, nợ chất (13) Khiến Âu châu “xất bất, xang bang” (14) Thoái suy kinh tế mở màn? Tương lai “sảy nghé tan đàn” như chơi. Tấu thượng đế, người đời biết tội Đã cùng nhau mở hội họp hành Ngăn khí thải tới cao xanh (15) Hiệp ước kinh tế hình thành mới thông (16) I-ran thu hẹp bất đồng(17) Cu-ba cấm vận cũng không ngặt nghèo Riêng Bắc Mỹ trời chiều, phúc ấm Xứ Cờ hoa được thấm ơn trời Xăng dầu rớt giá nơi nơi Mà dân Mỹ vẫn hơn đời đua tranh Thừa tiền ứng cử giương danh Bôi tro, trát trấu ông ganh với bà (18) Võ đài năm khỉ dựng ra Ai người, ai khỉ biết là chọn ai! Xứ Lá phong tranh tài khá rộn Bảo thủ dù đã tốn công lao Một phen bình địa ba đào Tự do phất ngọn cờ cao giành quyền
6 1 0 2
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
9
10
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Thủ tướng mới được khen tốt mã “mã” và “cùi” tốt cả mới ngon(19) Hiện giờ kinh tế héo hon Gia kim xuống thấp, nợ còn leo thang Dân chỉ biết thắp nhang van vái Cầu cao xanh lượng hải bao dung Giúp dân qua bước khốn cùng Vòng tay mở rộng, sống chung cõi trần Được như thế, tiểu thần năm tới Có lý ngư, áo mới che thân Một phen giá vũ, đằng vân Dưới thềm được hưởng long ân tấu trình.
2
6 1 0
Chú thích: Chỉ vụ tấn công tòa báo Charlie Hebdo ở Paris vào 07-012015. Chỉ vụ tấn công nhiều nơi ở Paris vào 13-11-2015 khiến hàng mấy trăm người chết. Nga dội bom Syria giúp chính quyền Assad vào 01-10-2015. Máy bay hàng không Nga bị đánh bom ở Sinai vào 30-10-2015 khiến hàng trăm hành khách chết oan mạng. Trung đông hỗn loạn, giữa chính quyền Hồi giáo Sunni (như Saudi Arabia, Turkey…) và chính quyền Hồi giáo Shiite (như Iran, Iraq…) công khai và kín đáo khuynh đảo lẫn nhau. Một trong những hậu quả là cuộc chiến ở Yemen năm 2015. ISIS, IS còn gọi là ISIL (The Islamic State of Iraq and the Levant ) là một tổ chức Hồi giáo cực đoan chuyên dùng bạo lực hy vọng tái lập một đế chế Hồi giáo trung cổ. Chỉ cuộc khủng hoảng di dân xảy ra ở cuối năm 2015. Hàng triệu người từ Syria đã bất chấp an nguy bỏ xứ ra đi tìm an toàn và tự do ở các nước Âu châu. Trung quốc bị Phi luật Tân đưa ra tòa quốc tế về vụ lấn chiếm hải phận, nhưng Bắc kinh
bác khả năng phân xử của Tòa và xem ra rồi vụ kiện sẽ chẳng đi đến đâu vì Phi chỉ là con trừu non, còn Trung quốc là con sói dữ. Việc này khiến người ta lại nhớ tới một bài thơ của La Fontaine “lý kẻ mạnh bao giờ cũng thắng.” (La raison du plus fort est toujours la meilleure-Le Loup et l’Agneau.) Chú Ba chỉ người Tàu, chú Sam (Uncle Sam) chỉ người Mỹ. Mượn thơ của Nguyễn Bỉnh Khiêm “Thớt có tanh tao, ruồi đậu đến, gan không mật mỡ, kiến bò chi ? “ Theo tổng kết của WHO vào 20-12-2015 thì dịch Ebola ở nhiều quốc gia Tây phi như Liberia, Sierra Leone, Guinea và Nigeria đã khiến 11. 315 người chết. Tháng 4, 2015 Địa chấn ở Nepal với cường độ 7.9 Richter đã sát hại hơn 8,000 và bị thương hơn 21,000 người. Lãnh tụ phe tả Alexis Tsipras thắng cử trở thành thủ tướng Hy lạp và đe dọa rút khỏi khối Âu châu (Eurozone) nếu chủ nợ không nhượng bộ. Âu châu lâm vào tình trạng kinh tế suy thoái, nhiều quốc gia ở mấp mé bên bờ vỡ nợ như Tây ban nha, Hy lạp. (thành ngữ “xất bất xang bang” chỉ sự lao đoa, vất vả.)
Hiệp ước bảo vệ bầu khi quyển được khoảng 200 quốc gia ký kết ở Paris (Paris Climate Change Deal) vào tháng 12 2015. Hiệp ước kinh tế Liên Thái bình dương (Trans-Pacific PartnershipTPP) được ký kết giữa 12 quốc gia vành đai Thái bình dương vào ngày 05-10-2015. Hiệp ước khống chế khả năng chế bom nguyên tử của của Iran (Iran Nuclear Deal) được chính thức ký kết vào tháng 10, 2015. Cuộc tranh cử tổng thống sẽ diễn ra ở Mỹ trong năm 2016. Hiện giờ có hai ứng viên nổi bật là ông Donald Trump, phe Cộng hòa và bà Hillary Clinton, phe Dân chủ. Hai ứng cử viên chưa chính thức này đấu khẩu dữ dội , “ông khoe cái giò, bà thò chai rượu!” Trump dùng cả tiếng lóng để chỉ trích Hillary như “‘got schlonged’ by President Barack Obama...” Trong cuộc tranh cử cuối năm Mùi ở Canada, Justine Trudeau dẫn đảng Tự do tới toàn thắng và trở thành một thủ tướng được thế giới khen là tuổi trẻ, đẹp trai. Nhưng đẹp bề ngoài hay “mã”, còn bề trong (cùi) như thế nào, hãy chờ xem!
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
11
12
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
13
14
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
15
16
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Ngày Tết giải trí với truyện
Những câu thơ viết bằng chữ Việt thời cổ tức chữ Nôm, trích trong truyện Kiều, tả cảnh hội Đạp thanh với những nét chấm phá về mùa xuân gợi nhớ tới bức tranh cổ Thanh minh thượng hà đồ của Trương Trạch Đoan nhưng lại có nét gần với cảnh sắc quê hương ta ở miền thượng du Bắc Việt nơi tác giả có nhiều năm bôn ba vào buổi Lê mạt-Nguyễn sơ: Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. Thanh minh trong tiết tháng ba, Lễ là tảo mộ, hội là đạp Thanh. Gần xa nô nức yến anh, Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dập dìu tài tử, giai nhân, Ngựa xe như nước áo quần như nêm. Tác giả những vần hoa mỹ trên là nhà thơ Nguyễn Du, một thi nhân có cảm xúc tế nhị, tình cảm đậm đà, lại nửa đời lang bạt đất Bắc rồi về Trung sau khi mưu việc phù Lê không thành. Sang triều Gia Long, ông lại đi sứ Trung hoa... nếm trải nhiều bước đoạn trường, thưởng thức nhiều cảnh sắc thiên nhiên nên kiến thức càng phong phú, tình càng sâu, ý càng lắng đọng. Nhờ có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên và con người, chứng kiến cuộc bể dâu trong vòng trên dưới ba chục năm trải ba triều đại (Lê mạt-Tây sơn-Nguyễn sơ) nên tác phẩm của ông khắc họa cả một xã hội, đủ hạng người, đủ tình đời. Do đó, trong Truyện Kiều có đủ thứ cảm xúc sinh động: vui, buồn, chán, ghét, gồm cả bi, hoan, ly, hợp... Nhờ thế, ngưởi đọc có thể tìm thấy hình bóng mình, cảnh ngộ và tâm nguyện của mình trong kiệt tác và khi rảnh rỗi hay lúc có tâm sự ta có thể vừa giải trí vừa tìm cố vấn nếu có Truyện Kiều trong tay.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
17
18
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Gần hai trăm năm lưu hành, không phải tác phẩm chỉ được giới trí thức hân thưởng mà người bình dân cũng dùng Kiều trong lúc cảm xúc dâng cao. Nam thanh nữ tú ngày xưa ngẫu hứng ngâm Kiều, đố Kiều. Muốn ngỏ ý kín đáo với người mình yêu, khi có dịp gặp gỡ chàng trai có thể mượn câu Kiều: Tiện đây xin một đôi điều Đài gương soi thấu dấu bèo cho chăng? Muốn dặn dò khi từ biệt, chàng trai có thể nhắn nhủ bóng bẩy người yêu trọn đạo thủy chung: Gìn vàng giữ ngọc cho hay Cho đành lòng kẻ chân mây cuối trời. Nhớ quê người ta ngâm Kiều: Đoái trông muôn dặm tử phần, Hồn quê theo ngọn mây Tần xa xa! Nhớ mẹ, lữ khách mượn Kiều bày tỏ tấc lòng: Tiếc người tựa cửa hôm mai Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ? Mọi người đều công nhận Truyện Kiều là một đại tác phẩm trong văn học của ta. Ngoài giá trị văn chương đã làm thỏa mãn biết bao nhà phê bình trong nước và ngoài nước, người tìm nó thưởng thức văn chương cũng nhiều mà kẻ ngâm nga lúc xúc cảnh sinh tính cũng không ít. Nó cũng là sách giáo khoa giúp người muốn viết văn, làm thơ. Học nó là bảo tồn tiếng Việt và như một học giả từng nói “Truyện Kiều còn, tiếng ta còn, tiếng ta còn, nước ta còn.” Mùa xuân nói về khía cạnh giải trí của Truyện Kiều thích hợp hơn cả. Giá trị “mua vui cũng được một vài trống canh” của Truyện Kiều đã được ca tụng từ lâu, ngay từ những thập niên đầu thế kỷ 19 khi tác phẩm xuất hiện cho tới ngày nay.
Đố Kiều
Lúc trai gái hội họp hoặc mượn câu Kiều để tỏ tình hoặc mượn Kiều để đố vui thăm dò đối tượng xem có phải người thanh lịch văn vẻ và hiểu biết hay không. Vì thế lối đố kiều rất được dân gian ưa chuộng. Cô gái có thể hỏi chàng trai, người tự hào là đã biết thưởng thức những vần thơ của Nguyễn Du: Truyện Kiều anh học đã lầu Đố anh kể được một câu năm người Nếu là trai thanh, có thể đáp ngay gái lịch: Này chồng, này mẹ, này cha Này là em ruột, này là em dâu
Câu hỏi có thể oái oăm hơn: Truyện Kiều anh đã thuộc nhiều Đố anh kể được truyện Kiều nghìn năm Chàng trai “hay chữ” tính toán rất nhanh, biết rằng trong Truyện Kiều có đúng mười lần chữ Trăm năm nên không ngần ngại khéo cắt xén thành 22 câu nối vần được với nhau, cộng lại đủ 1000 năm như sau : “Trăm năm” trong cõi người ta Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân Đã nguyền hai chữ đồng tâm “Trăm năm” thề chẳng ôm cầm thuyền ai Trót vì cầm đã bén dây Chẳng “Trăm năm” cũng một ngày nước non “Trăm năm” tính cuộc vuông tròn Phải dò cho đến ngọn nguồn lạch sông Tóc tơ căn vặn tấc lòng “Trăm năm” tạc một chữ đồng mới hay Ngẫm duyên kỳ ngộ xưa nay Tiết “Trăm năm” nỡ một ngày bỏ đi Chở che đùm bọc thiếu gì “Trăm năm” danh tiết cũng vì đêm nay Rằng “Trăm năm” cũng từ đây Của tin gọi một chút này làm ghi Người đâu gặp gỡ làm chi “Trăm năm” biết có duyên gì hay không Lỡ làng nước đục bụi trong “Trăm năm” giữ một tấm lòng với ai Một nhà phúc lộc gồm hai Nghìn năm dằng dặc quan giai lần lần Đố chữ, đố nghĩa, còn có lối “đố vui để chọc”. Có anh thư sinh tự hào thuộc làu Kiều từ câu đầu tới câu chót, gặp hai chị em cô gái tinh nghịch. Cô chị làm bộ ít học hỏi chàng rằng: - Này anh ơi, anh học nhiều hiểu rộng... Cô Kiều của chúng ta, trong 15 năm luân lạc có lúc nào mang bầu hay không?
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
19
20
www.RangDongAtlanta.com
Thư sinh nghiêm mặt: - Nói bậy, nàng Kiều dù bị đày đọa “thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần” nhưng Nguyễn Du chẳng bao giờ tả những chi tiết bất nhã đó trong một tác phẩm văn chương cao nhã! Cô em cười thành tiếng rồi nói: - Thế...Thế anh giảng giùm em câu này: Thất kinh nàng chửa biết là làm sao Cụ Tố Như đã nói rõ Kiều “thất kinh” và “chửa” nên hoảng hốt hỏi “biết là làm sao... bây giờ?” sao anh bảo cụ tránh né? Có những câu đố cố giảng sai nghĩa nhưng cũng có lý vui vui. Có người hỏi cô Kiểu có lấy phế binh hay không? Một người hóm hỉnh trả lời: Có! Đó là chàng Từ Hải. Tại sao? Vì Nguyễn Du tả họ Từ: “Một tay” gây dựng cơ đồ Bấy lâu bể Sở sông Ngô tung hoành. Một tay... tung hoành thì là phế binh chứ còn ai khác! Giai thoại còn nhiều. Nhà văn tiền phong Hoàng Ngọc Phách (1896-1973) tác giả cuốn tiểu thuyết Tố Tâm xuất bản 1925, được coi như một trong những cuốn tiểu thuyết viết theo lối Tây phương đầu tiên ở VN, kể lại vài mẩu chuyện trào phúng tao nhã lấy từ truyện Kiều:
Câu chuyện “Họ, Vắt”
“Một thư sinh ở thành thị thường về nông thôn thưởng xuân. Chàng ta là người học giỏi, mê Kiều và rất thuộc Kiều, thường vẫn tự phụ về vốn liếng Truyện Kiều của mình. Nhân đi qua một bãi cỏ rộng, thấy mấy cô thôn nữ đang vừa chăn bò, vừa cười đùa rất hồn nhiên, vui vẻ, chàng liền sấn đến định tán chuyện làm quen: Một cô trong bọn bỗng buột miệng ngâm: Trông chừng thấy một văn nhân… Rồi cô bỏ lửng. Chàng thư sinh thấy cô ta khen thế thì hãnh diện lắm, vội sửa lại bộ cánh và có ý ngong ngóng muốn nghe nốt câu sau. Chợt một cô khác cất giọng ngâm tiếp: … Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao Tưởng các cô coi mình là Kim Trọng, té ra họ chỉ đánh giá mình như Mã Giám Sinh, chàng thư sinh vừa thẹn vừa bực. Nhưng rồi nhận thấy các cô nói động đến thơ mà Kiều là cái món sở trường của mình thì anh ta có ý coi thường các cô lắm, bèn lên mặt hợm hĩnh hỏi: - Truyện Kiều các cô thuộc được bao lăm mà cũng dám giở dói ra như vậy? Bị xem khinh, một cô nhanh nhảu nói mát: - Vâng chúng em quê mùa đâu có thuộc Kiều
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
bằng anh được. Còn anh thuộc Kiều nhiều thì mời anh hãy đọc một câu Kiều để bảo con bò kia đứng lại cho chúng em biết tài với! Chàng thư sinh nghe nói thế thì bỗng chột dạ tự nhủ “Chết chửa, mình thuộc Kiều nhưng có biết dùng Kiều để điều khiển con bò bao giờ đâu?” Nhưng rồi anh ta cũng đánh liều đọc: Tần ngần đứng suốt giờ lâu, Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà. Anh ta lợi dụng chữ đứng trong câu trong câu thơ và đọc rõ to chữ ấy. Song con bò vẫn chẳng nghe lời anh. Các cô đều cười ầm ỹ. Tưởng chừng bò chưa nghe rõ, anh ta lại đọc lần nữa và để tỏ ra mình làu Kiều, anh ta đọc một câu khác: Trong vòng tên đạn bời bời, Thấy Từ còn đứng giữa trời trơ trơ Anh ta lại hét to chữ đứng trong câu thơ này. Nhưng con bò vẫn như không nghe thấy gì cả. Thì ra chàng thư sinh chưa quen tiếng nói của đồng ruộng; sau phải nhờ các cô bảo cho biết, bấy giờ chàng ta mới đọc: Họ chung có kẻ lại già, Cũng trong nhà dịch lại là từ tâm, Anh đọc to và kéo dài tiếng họ, quả nhiên con bò đứng lại ngay. Kế đó có một cô lại thách: - Bây giờ anh hãy đọc một câu cho con bò đi rẽ sang phải xem nào? Chàng thư sinh làm bộ thông thạo chẳng cần nghĩ ngợi, đọc luôn: Nàng rằng phận gái chữ tòng Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi. Anh đọc thất to và nhấn mạnh hai tiếng đi. Con bò
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
21
22
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
nghe thấy bước đi ngay, song nó lại đủng đỉnh đi thẳng chứ không rẽ sang phải. Anh chạy theo đọc lại lần nữa nó cũng chẳng nghe cho. Chợt anh nhớ ra một câu khác, chắc mẩm lần này thế nào cũng có kết quả. Anh dõng dạc ngâm: Rẽ cho để thiếp bán mình chuộc cha. Anh nhấn mạnh và kéo dài chữ rẽ. Nhưng khốn thay! Con bò vẫn cứ đi thẳng. Các cô thấy vậy đều ôm bụng cười như nắc nẻ. Chàng thư sinh ngượng quá, đỏ mặt tái tai, đành xin chịu thua. Bấy giờ một cô trong bọn mới đọc chữa cho rằng: Một vùng cỏ mọc xanh rì, Nước ngâm trong vắt thấy gì nữa đâu. Cô nhấn mạnh tiếng vắt, quả nhiên con bò ngoan ngoãn rẽ sang phải ngay. Thế là chàng thư sinh hết lên mặt hợm hĩnh về cái vốn Kiều của mình, vội vã nói mấy câu đánh trống lảng rồi chuồn thẳng…
Câu chuyện “Vả bây giờ”
“Ở vùng nọ có một cô gái đẹp mà có tài ăn nói, mở một quán nước bên đường để kén chồng. Các cậu cống, anh đồ nghe tin kéo đến rất đông. Chàng nào cũng hăm hở tưởng mười mươi là chiếm được người đẹp, nhưng khi đến hăm hở chừng nào thì khi về lại tiu nghỉu chừng nấy, vì chưa có ai địch lại được mồm mép chua ngoa đáo để của cô gái. Một hôm, có một nho sinh nọ, chẳng biết là định “đánh đường tìm hoa” hay là tình cờ qua đường vào quán nghỉ chân. Cô gái quen như mọi bận, lại giở cái giọng “đàn chị” ra để trêu chọc, nhưng thò ra câu nào thì bị anh chàng đập lại chan chát, thành ra cô ta đã có phần nao núng. Cuối cùng, cô ta bèn đọc một câu: Khen cho con… mắt tinh đời! Anh hung đoán giữa trần ai mới già. Khi đọc cô nhấn mạnh ba tiếng khen cho con… , nghỉ một tí rồi mới đọc ba tiếng sau thành câu thơ có nghĩa: “Bà khen cho con đấy, con ạ! Vì con cũng có cặp mắt tinh đời đấy”. Nho sinh vốn là một thanh niên nhanh trí, thấy cô gái nhấn mạnh ba tiếng khen cho con… thì đã hiểu ngay là cái ý xỏ xiên của cô ta, anh ta bèn “tương kế tựu kế” đọc ngay một câu trong Truyện Kiều như sau: Vả bây giờ… mới thấy đây, Mà lòng đã chắc những ngày một hai Nhưng lúc anh ta đọc anh ta dằn mạnh ba tiếng vả
bây giờ, cũng nghỉ một tí mới đọc tiếp ba tiếng sau, thành thử câu thơ lại có nghĩa là: “Cô nói hỗn với tôi thì tôi vả cho cô bây giờ, để cho thấy tôi là người như thế nào?” Cô gái là người tinh tế, thấy nho sinh nọ trả lời mình cũng bằng một câu Kiều với ý nghĩa hóm hỉnh như vậy thì vừa phục vừa thẹn, mặt đỏ au lên, và lặng thinh ngồi mân mê tà áo chẳng biết trả lời ra sao nữa.”
Câu chuyện “Cô Kiều cười!”
“Một nhóm học trò lớn, nhân một hôm thầy đi vắng, ngồi tán gẫu với nhau về thơ Kiều - Trong suốt Truyện Kiều, người ta thấy cô Kiều lúc nào cũng khóc, không có lúc nào cười, các bạn có thấy không? Một anh nữa nói: - Đúng đấy! Cô Kiều quả thật không bao giờ cười. Nhưng mà có một lần người ta trông vào cô thì thấy cô buồn cười. Đố các bạn đó là lần nào? Nhóm học trò còn đang suy nghĩ, thì một anh chợt nói: - Tôi biết rồi. Đó là lần thăm mả Đạm Tiên: “Vân rằng: Chị cũng nực cười! Khéo dư nước mắt khóc người đời xưa!” Cả nhóm thanh niên đều vỗ tay cười. Nhưng một anh nãy giờ không nói gì, đứng ra nói: - Các anh bảo cô Kiều không bao giờ cười ư? Tôi nói là có đấy, mà lại cười to, cười nhiều nữa kìa! Nhóm học trò sửng sốt hỏi vặn: - Đâu, lúc nào? Anh đọc chúng tôi nghe! Anh học trò ung dung nói: - Đó là lúc Từ Hải trở về rước cô: Cùng nhau trông mặt cả cười Dan tay về chốn trướng mai tự tình”… Nhóm học trò lại một phen vỗ tay như pháo rang.
Bói Kiều
Truyện Kiều được nhiều người kể cả trí thức và bình dân coi như sách bói. Một số người có khuynh hương tâm linh, khi có việc cần, giữ lòng thành khẩn giở quyển Kiều lên và chọn một số dòng thường thì nam tả, nữ hữu (trai chọn trang bên trái, gái chọn trang bên phải). Ý nghĩa của những dòng này có thể giúp ta dự đoán những việc có thể xảy ra. Người muốn biết chuyện tương lai chỉ cần giơ cuốn Kiều lên trán và cung kính khấn vái: “Lạy vua Từ Hải, lạy vãi Giác Duyên, lạy Tiên Thúy Kiều... Tên con tên là...
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
23
24
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
25
26
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Cho con xin một quẻ 4 câu ứng về việc nhân duyên ở vị trí bấm ngón tay kể xuống dưới” Mơ tưởng khách đông sàng, không biết duyên nợ ngày sau ra sao, một cô gái có thể bói Kiều như trong tác phẩm Lều chõng của Ngô Tất Tố. Trang Kiều được mở ra và theo vết bấm, kết quả có thể như bốn câu sau: Vội vàng sắm cửa lễ công Kiệu hoa cất gió, đuốc hồng ruổi cao Bày hàng cổ xúy xôn xao Song song đưa tới trướng đào sánh đôi Còn gì mừng hơn, rõ ràng là cảnh lên xe hoa về nhà chồng! Năm 1984, một bác sĩ mới ra trường làm việc ở bệnh viện chợ Quán, Sài gòn, quyết định vượt biên bằng đường biển, đã giở cuốn Kiểu ra bói một quẻ được hai câu: Thôi con, còn nói chi con, Sống nhờ đất khách thác chôn quê người! Quẻ có chữ “sống thác” nghe ghê người nên người thân khuyên anh đừng đi nhưng đã lỡ đóng tiền nên người trí thức này quyết tâm dấn thân vào cuộc vượt biển tìm tự do vì nghĩ tháng ba ít gió bão “tháng ba bà già đi biển” có gì lo! Buổi ra khơi ban đầu thuận lợi nhưng tới bờ biển Thái lan thì gặp hải tặc, chúng cướp tàu và buộc dân di tản phải bơi vào bờ. Hậu quả, bác sĩ kiệt lực, chết đuối và được cư dân ven bờ vớt xác chôn cất ở một khu hoang vu ven biển. Còn gì đúng hơn lời dự tri: Sống nhờ đất khách thác chôn quê người! Giải một quẻ căn cứ vào những câu Kiều hiển nhiên gặp khó khăn vì ý nghĩa mơ hồ. Hơn nữa nó có thể đúng với việc khác mà không đúng với việc mình đang cầu. Học giả Trần Trọng Kim trong hồi ký Một cơn gió bụi kể lại một chuyện bói Kiều liên quan tới một chí sĩ đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, cụ cử Dương Bá Trạc, anh ruột giáo sư Dương Quảng Hàm. Tác giả Một cơn gió bụi nhớ lại: vào 1943 khi ông và Dương Bá Trạc bị quân Phiệt Nhật ép buộc sang Tân gia ba với ý đồ dùng những nhân vật quốc gia uy tín để hy vọng sau này lập chính phủ Việt Nam thân Nhật. Tới Tân Gia Ba ít lâu thì cụ cử Dương bệnh nặng và qua đời (1944). “Độ hơn một tháng trước, một hôm ngồi nói chuyện, ông Dương nói: ‘Tôi thường không tin sự bói toán, nhưng tôi nghiệm thấy bói Kiều lắm lúc hay lắm.
Khi xưa tôi có đi thi Hương, bói một quẻ, biết là đỗ, mà rồi đỗ thiệt. Sau phải đầy ra Côn Lôn, lại một hôm bói một quẻ, đoán là sắp được về, cách mấy ngày quả được về thiệt’. Chúng tôi nói: ‘Bây giờ ông thử bói một quẻ xem’. Ông nói: ‘Để sáng mai.’ Sáng ngày hôm sau, ông vui mừng bảo chúng tôi: “Về, chúng ta sắp được về.” “Sao ông biết?” “Tôi vừa bói một quẻ Kiều được hai câu nầy: Việc nhà đã tạm thong dong, Tinh kỳ giục dã đã mong độ về.
về.”
Theo cái nghĩa cái câu ấy là chúng ta sắp được
Thấy ông nói thế, ai nấy đều vui vẻ mừng rỡ lắm. Kể ra đối với ông Dương thì không đúng, mà đối với cả bọn chúng tôi thì chỉ cách có mấy tháng là được về cả. Việc tin hay không tin ở quẻ bói là chuyện khác, đây tôi cốt lấy một chuyện cỏn con đó mà chứng thực cái lòng mong mỏi của chúng tôi lúc ấy là ai cũng muốn chóng được về.” Báo Phổ thông xuất bản tại Sài gòn năm 1961 có kể lại chuyện lãnh tụ Nguyễn Thái Học từng bói Kiều khi bị thực dân Pháp lùng bắt: “Sau cuộc khởi nghĩa thất bại ở Yên Bái, Hưng Hóa, Lâm Thao (9, 10-2-1930), một số các nhà cách mạng Việt Nam Quốc Dân đảng chạy về miền xuôi, mạn ngược để trốn tránh sự lùng bắt của thực dân Pháp. Lúc bấy giờ hương vị của ngày xuân đầm ấm hãy còn tràn ngập tâm hồn của người dân Việt, nhưng âm thầm có một nhóm người nào có biết xuân là gì. Đêm ấy đúng là đêm mùng 2 Tết Canh Ngọ, Nguyễn Thái Học, Cô Giang, Ký Con, Chánh Tôn, Lương Ngọc Tốn, Vũ Hoằng, tất cả sáu người trốn về xã Hùng Thắng, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, ẩn mặt trong nhà một đồng chí tá điền. Đêm xuân, họ dừng chân tại đây cốt nghỉ bước gian nan để tránh sa vào lưới bẫy kẻ thù, mà cũng để bàn định lại kế hoạch cho ngày mai, họ không tin rằng cuộc cách mạng đã bùng nổ có thể tan rã khi mà họ ở ngoài vòng kiềm tỏa. Người vững niềm tin nhất có thể là đảng trưởng Nguyễn Thái Học. Nhưng giữa một đêm xuân gợi nhớ như đêm đó, các nhà cách mạng không tránh khỏi đôi chút ngậm ngùi để lòng luyến nhớ đến gia đình thân quyến. Giờ này những người thân yêu của họ ở đâu làm gì? Có được đoàn tụ với họ hàng thân thích dưới mái nhà xưa, hay cũng trải qua cảnh lạc loài buồn thương như họ? Đã sang nửa đêm, trời lạnh, mọi người trằn trọc
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
27
28
www.RangDongAtlanta.com
không ai ngủ được. Ngọn đèn dầu xung quanh họ khi mờ khi tỏ bập bùng như một ảo ảnh cuộc đời. Buồn quá, để xua đuổi mối tình tư gia làm mềm yếu lòng mình, Nguyễn Thái Học tung chăn ngồi dậy vặn to ngọn đèn, pha trà để uống. Các bạn Học cũng ngồi dậy, có cái gì vương vít nơi lòng làm họ không chợp mắt được. Có người đề nghị nên đánh tam cúc để giết thời giờ. Một vài anh em đồng ý, còn Học thì thản nhiên ngồi uống trà đoạn với tay lên án lấy quyển Truyện Kiều để ngâm những vần thơ tuyệt tác của thi nhân. Lật qua, lật lại vài trang chẳng biết nghĩ sao Nguyễn Thái Học nhìn xung quanh rồi bảo các bạn mình: - Đầu năm mỗi người chúng ta cũng nên bói thử một quẻ Kiều… Một hai đồng chí phá lên cười: - Ai dà, làm cách mạng mà cũng tin bói toán nữa à? Nghe tiếng cười, cô Giang từ trong ổ rơm bò ra hỏi: - Các anh vui gì mà ồn lên thế? Một đồng chí trỏ Nguyễn Thái Học rồi đáp: - Anh Cai (biệt danh của Học) đòi bói Kiều. Ký Con đang nằm, vùng chỗi dậy: - Bói thì bói. Thế là các nhà cách mạng xúm xít vây quanh ngọn đèn dầu. Các đồng chí đồng ý nhường cho Học bói trước. Nguyễn Thái Học ngồi xếp bằng. Hai tay ấp lấy quyển Kiều trang trọng nâng lên ngang mặt như người lễ Phật, miệng lâm râm khấn vái: - Hải Dương tỉnh, Nam Sách huyện, Hùng Thắng xã, Canh Ngọ niên, chính nguyệt sơ nhị nhật, tôi là Nguyễn Thái Học quê làng Thổ Tang, phủ Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên… lạy vua Từ Hải, lạy vãi Giác Duyên, lạy Vương Thúy Kiều, lạy chàng Kim Trọng, lạy chư vị… Lương Ngọc Tốn chợt xen vào: - Đừng lạy chư vị lầu xanh nhé! Đoàn Trần Nghiệp tức Ký Con thích chí phá lên cười. Nguyễn Thái Học nghiêm mặt quay sang bảo: - Các anh đừng đùa hãy để tôi khấn nốt. Thế rồi anh lại tiếp: lạy chư vị trong truyện xin cho tôi bói một quẻ, lấy 4 câu về trang tả, có lành ứng lành, có dữ ứng dữ… Khấn xong, hai tay Học mở quyển Kiều đưa ra trước ánh đèn, đọc to lên: Thân ta, ta phải lo âu, Miệng hùm nọc rắn ở đâu chốn này. Liệu đường cao chạy xa bay, Ai ân ta có ngần này mà thôi. Nguyễn Thái Học vừa dứt lời, Lương Ngọc Tốn vội vớ lấy quần áo chạy ra cửa. Các đồng chí nhìn Tốn ngơ ngác hỏi: - Ồ, anh chạy đi đâu?
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Lương Ngọc Tốn bảo: - Nguy đến nơi rồi. Ta chạy đi, quẻ bói bảo rằng hùm đang há miệng, liệu mà xa chạy cao bay. Ký Con phải kéo Lương Ngọc Tốn lại và cố trấn tĩnh mới lấy lại được sự bình tĩnh ở người bạn đồng chí Cuộc bói Kiều lại tiếp tục. Đến lượt Vũ Hoằng nhà cách mạng đồng quê với Phó Đức Chính. Sau khi khấn xong, Hoằng mở quyển Kiều ra chọn 4 câu: Từ con lưu lạc quê người, Bèo trôi sóng vỗ chốc mười lăm năm. Tính rằng sông nước cát lầm, Kiếp này ai lại còn cầm gặp đây! Quẻ bói trước và quẻ bói này cùng một điềm dữ. Tuy không tin nhảm mà trên gương mặt các nhà cách mạng cũng thoáng hiện nét buồn. Cô Giang lặng nhìn người yêu là Nguyễn Thái Học rồi nhìn các đồng chí với một vẻ thẫn thờ chưa từng thấy. Ký Con lẳng lặng cầm quyển Kiều ném lên bàn rồi bảo: - Hơi đâu bận tâm với những cái mê tín dị đoan. Và giục Học với các đồng chí nên đi ngủ để lấy lại sức khỏe hầu đối phó với kè thù hung bạo đang rình rập khắp nơi. Đêm mùng 2 Tết năm ấy trôi qua trong sự lặng lẽ, và những ngày gian khổ kế tiếp trôi qua. Sáu nhà cách mạng dừng lại ở Hùng Thắng, chỉ sống một đêm xuân đoàn tụ rồi phân tán mỗi người một nơi, tiếp tục xây dựng lại sự nghiệp cách mạng đã đổ nát: Cô Giang trở về Bắc Giang, Ký Con lạc vào Nam Định, Lương Ngọc Tốn đến Hải Phòng, để rồi lần lượt rơi vào lưới rập của thực dân Pháp. Một hôm cải trang làm phu mỏ trốn qua Phả Lại, khi đến ấp Cổ Vịt, Nguyễn Thái Học bị vây bắt đưa về Hỏa lò Hà Nội, để ra trước Hội đồng Đề Hình. Tháng 6 năm 1930, Nguyễn Thái Học và mười hai đồng chí bị đưa lên đoạn đầu đài ở Yên Bái. Cô Giang cũng đến Yên Bái chứng kiến cái chết của chồng rồi về Thổ tang dùng súng lục tự tử chết dưới gốc cây đa.” (Phổ Thông 1961)
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
29
30
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Năm Thân nói chuyện con Khỉ - Phạm Đình Lân, F.A.B.I
N
ăm 2016 là năm Bính Thân tức năm con Khỉ. Tên gọi Hán Việt của Khỉ là Hầu. Nhân lúc thế giới sắp chào đón năm Bính Thân chúng tôi xin trình bày vài nét tổng quát về Hầu tộc.
Thân thế và thân thuộc của khỉ
Khỉ là loài động vật có vú, có xương sống, có máu đỏ và sinh con. Về hình dáng, Khỉ là động vật có hình dạng giống người hơn cả. Khỉ đi hai chân, dùng tay để đu bay trên cây hay cầm sào để hái trái cây. Bàn tay Khỉ có 5 ngón, bàn chân cũng có 5 ngón giống như người. Khỉ cái cũng có kinh nguyệt, Khỉ có trí thông minh hơn các loài thú vật khác. Loài người thuần hóa chúng và huấn luyện chúng biểu diễn trong các gánh hát xiếc. Khỉ chưa hoàn toàn giống người vì có nhiều lông, có đuôi, không biết nói cũng như không có chữ viết. Cũng có loài khỉ to lớn không có đuôi như tinh tinh, đười ươi, dã nhân. Có trên 200 loài khỉ khác nhau trên thế giới. Khỉ sống trên cây, trong rừng, trên đồng cỏ ở miền núi rừng Nam Á, Đông Nam Á, Phi Châu,Trung Mỹ và Nam Mỹ. Khỉ
cũng sống được ở vùng lạnh có tuyết như miền núi ở Nhật và trên dãy Hy Mả Lạp Sơn, Âu Châu, Bắc Mỹ và Úc Đại Lợi không có khỉ trong trạng thái hoang dã. Có loài khỉ có đuôi ( monkey) và loài khỉ không đuôi (ape). Khỉ có đuôi rất nhiều.Chúng thuộc các gia đình Cebidae, Callitrichidae, Aotidae, Pitheclidae, Atelidae và đông đảo nhất là gia đình Cercopithecidae. Các loài khỉ có đuôi quan trọng là: 1.Khỉ guenon gốc ở vùng gần sa mạc Sahara. Loài khỉ guenon (tiếng Pháp có nghĩa là con khỉ cái), có lông màu đỏ, xám, xanh, vàng. Khỉ guenon có lông xanh mang tên khoa học Cercopithecus mitis. 2.Khỉ mangabey như Cercocebus atys có bộ chân mày màu trắng được tìm thấy nhiều ở Senegal, Ghana. Khỉ mangabey có hai dòng lớn: dòng Cercocebus và dòng Lophocebus. 3.Khỉ macaque như Macasa sylvanus được tìm thấy từ quần đảo Nhật bản sang tận các nước Trung Á. 4.Khỉ baboon dòng Papio như Papio cynocephalus có lông vàng, Papio Anubis có lông màu ôliu
5.Khỉ colobus có lông dài màu trắng và màu đen pha lẫn nhau. Khỉ Colobus guerera không có ngón tay cái. Khỉ con sinh ra màu trắng dần dần có lông đen mọc xen lẫn lông trắng. Các loại khỉ không có đuôi gồm có: Con tinh tinh (chimpanzee) Pan paniscus, gia đình Homnidae Con vượn (gibbon) thuộc dòng Hylobates và Symphalangus và gia đình Hylobatidae Dã nhân (gorilla) Gorilla gorilla, gia đình Homnidae Đười ươi (Orang-utan) Pongo borneo, gia đình Hominade Các loài Hầu to lớn và không đuôi này được tìm thấy nhiều trong rừng Đông Nam Á, Phi Châu và Nam Mỹ nhiệt đới. Loài khỉ có đuôi nhỏ con hơn loài khỉ không đuôi. Loài khỉ sóc Samiri ustus, gia đình Cebidae cân nặng lối 1 kg. Trái lại dã nhân đực có thể cao gần 2m và nặng từ 70 kg đến 180 kg. Đuôi khỉ có thể dài đến 91 cm tức là lối 3 feet. Đuôi khỉ giúp cho khỉ giữ thăng bằng khi leo trèo. Khỉ dinh đuôi như là một sự bày tỏ uy quyền, sự hài lòng hay không hài lòng. Loài vượn có tay dài nên đu bay trên cây rất giỏi.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
31
32
www.RangDongAtlanta.com
Khỉ ăn lá cây, khoai, củ, chuối, các loại trái cây trong rừng, hột, trứng chim, các loại côn trùng v.v... Khỉ có đuôi từ 4 đến 6 tuổi bắt cặp và sinh con. Thời kỳ mang thai kéo dài lối 5 tháng. Thời gian mang thai dài hay ngắn tùy thuộc vào giống khỉ. Dã nhân cái bắt cặp khi được 6 hay 7 tuổi. Dã nhân làm công việc truyền giống khi được 9 hay 10 tuổi. Thời gian mang thai của dã nhân xê dịch từ 250 đến 290 ngày tức 8 tháng 10 ngày hay 9 tháng 20 ngày (hơn cả thời gian mang thai của loài người là 9 tháng 10 người). Cứ mỗi 4 năm dã nhân mới bắt cặp một lần. Như loài người thông thường khỉ hay dã nhân chỉ sinh một con mà thôi, ít khi sinh đôi hay sinh ba. Loài vượn ngày càng hiếm dần vì suốt quá trình sống vượn chỉ bắt cặp một lần và mỗi lần cũng chỉ có một con mà thôi. Tuổi thọ của Khỉ có đuôi ngắn hơn tuổi thọ của loài Khỉ không có đuôi. Tuổi thọ thường thấy của Khỉ có đuôi xê dịch từ 10-20 tuổi tùy theo tình trạng sống hoang dã hay bị giam cầm trong nhà hay trong sở thú. Khỉ sống hoang dã có tuổi thọ ngắn hơn khỉ bị giam cầm vì không được ăn uống đầy đủ, không có người chăm lo thuốc men và bị các loài dã thú đe dọa. Tuổi thọ của loài dã nhân hay tinh tinh có thể đến 40,50 tuổi trong các sở thú. Kẻ thù của Hầu tộc là cọp, beo,sư tử, chó sói, diều tộc... Kẻ thù đáng sợ nhất của chúng vẫn là loài người. Loài người đốt rừng làm rẫy, thu hẹp không gian sinh tồn của Hầu tộc. Loài người săn bắn Khỉ để ăn thịt, ăn óc khỉ, bán mật, xương cốt khỉ. Tín đồ Hồi giáo bị ngăn cấm không ăn thịt khỉ. Xã hội Hầu tộc là xã hội đa thê, trọng nam và trọng lão niên. Hầu tộc sống từng đàn dưới sự chỉ huy của một con khỉ đực lớn tuổi và đầy uy quyền . Con khỉ đực này là chồng của nhiều con khỉ cái trong
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
đàn. Con khỉ đực uy quyền này ngăn chặn không cho con khỉ cái trong đàn giao tình với khỉ đực khác đàn. Nó cũng ngăn chặn bằng sức mạnh của hàm răng và móng vuốt của nó ngăn cản không cho khỉ đực trong đàn giao tình với khỉ cái. Khỉ mẹ rất thương con và chăm sóc khỉ con rất chu đáo. Khỉ đực con lớn lên bỏ đàn đi sống cô đơn và phiêu bạt như là một sự phản kháng ngầm chống con khỉ đực già đầy uy quyền trong đàn và độc quyền trong công tác truyền giống.
Hầu tộc trong xã hội loài người
Ở Việt Nam, những người đánh xe ngựa đều nuôi khỉ ở chuồng ngựa để rút phong (?). Khỉ được dùng trong các gánh xiếc, khỉ cỡi xe đạp, khỉ đánh trống, khỉ nhảy múa, khỉ nhảy vòng lửa, khỉ vặn nhạc... Dã nhân có cơ thể và hình dáng giống người. Vào thế kỷ XIX, Darwin (1809-1882) đưa ra thuyết tiến hóa được các môn đồ chủ nghĩa Marxism dựa vào đó để giải thích nguồn gốc của con người từ con vượn người thành người qua quá trình lao động. Các nhà khoa khọc ngày nay cho rằng loài khỉ macaque có vi khuẩn Herpes B Virus và loài dã nhân có vi khuẩn SIV (Simian Immunodeficiency Virus). Ngày nay người ta dùng khỉ và dã nhân trong các phòng thí nghiệm để thí nghiệm thuốc và nghiên cứu tâm lý. Người ta dạy cho dã nhân biết xin thức ăn, bấm các dấu hiệu trên computer và thi hành nhiều điều chỉ dẫn khác. Từ năm 1948, Mỹ đã đưa khỉ Albert I lên không gian bằng hỏa tiễn V2, Albert I bị chết ngộp. Albert II là con khỉ đầu tiên lên không gian và trở về trái đất an toàn vào năm 1949. Năm 1959, một khỉ sóc cái tên Baker được du hành 16,000 km trên không gian và trở về trái đất an toàn. Hầu thị Baker chết vào năm 1984 và được chôn ở Trung tâm Không gian và Hỏa tiễn Huntsville,
Alabama. Đó là sự đối xử vô cùng nhân hậu đối với loài vật từng phục vụ cho nghành Không gian Hoa Kỳ trong khi đa số ngôn từ của nhân loại dành cho Hầu tộc đều mang màu sắc khinh miệt, biếm nhẽ, thậm chí còn ăn óc tươi của loài động vật có hình dáng và cấu trúc cơ thể giống loài người để con vật chết trong đau đớn kinh hoàng. Năm 1967, Pháp thành công trong việc đưa khỉ cái Martine lên không gian. Không biết vì sao những con khỉ được đưa lên không gian đều là khỉ cái. Sự chịu đựng của khỉ cái cao hơn khỉ đực chăng? Trong đông y người ta dùng xương khỉ để nấu cao. Không nghe ai khen thịt khỉ. Trái lại người ta rùng mình khi thấy làm thịt khỉ vì sau khi làm sạch lông, con khỉ giống như một đứa bé 6, 7 kg. Nhưng môi đười ươi được xem là món ăn cầu kỳ và quý hiếm trong Bát Trân, tức 8 món ăn quý. Đó là: Gan rồng Tủy phượng Chả cú Bào thai beo Đuôi cá gáy ( cá chép) Tay gấu Môi đười ươi Nhượng heo con Ở Trung hoa, người ta truyền tụng việc ăn óc khỉ, uống trảm mã trà để được bổ dương. Cách ăn ghê rợn và đầy ác tính này từng có một trong những nhà hàng nổi tiếng ở Chợ Lớn. Khỉ sống tự do trong các đền ở Ấn Độ. Khỉ xám với mặt và tai đen Hanuman langur mang tên khoa học Semnopithecus hector được xem là loài khỉ thiêng. Dù vậy khi bị đói người ta vẫn ăn thịt chúng và dùng xương cốt chúng để làm bùa. Trong truyện Tây Du Ký có Tôn Hành Giả, là người khỉ nóng nảy, hiếu động gây náo động cả thiên đình. Năng nổ và hiếu động Tôn Hành Giả luôn luôn bị Trần Huyền Trang trừng phạt vì thiếu kỷ luật. Đó
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
33
34
www.RangDongAtlanta.com
là ý tưởng nghịch Thiên của tác giả Tây Du Ký với nhân vật mang hình hài Hầu tộc này. Tượng 3 con khỉ Khôn Ngoan được đặt ở đền Tosho-gu ở Nikko, Nhật Bản. Ba con khỉ Khôn Ngoan đó tượng trưng cho triết lý Tam Không của 3 con khỉ: Khỉ Mizaru bịt mắt để không thấy điều xấu Khỉ Kizaru bịt tai để không nghe điều xấu Khỉ Iwazaru bịt miệng để không nói điều xấu Trước kia nhà in Phạm Văn Thìn ở Sài Gòn có in chuyện Bạch Viên Tôn Các. Hầu tộc không có vai trò quan trọng trong ngôn ngữ Việt nam. Người ta ví những đứa trẻ cười giỡn liên miên với khỉ và đười ươi. Người gầy đét, xương xẩu, mặt teo, má hóp được ví với con “khỉ già”hay “khỉ chết khô”. Người nhăn mặt nhíu mày vì đau đớn bị ví với cảnh “khỉ ăn ớt”. Trẻ nít chạy lăng xăng được ví với “khỉ mắc phong”. Nuôi người phản phúc trong nhà người ta nói : Nuôi ong tay áo Nuôi khỉ dòm nhà Với ý nghĩa tương đương với câu: To set a fox to keep one”s geese Những chữ “khỉ khô”, “khỉ mốc”, “khỉ cùi”, “đồ khỉ đột” đều không có ý nghĩa tốt nghiêm chỉnh. Vùng xa xôi hẻo lánh ít người lai vãng thì gọi là vùng “khỉ ho cò gáy”. Trong tiếng Anh những từ Monkey hay Gorilla cũng không có ý nghĩa tốt đẹp gì. Bị bệnh AIDS loài người cũng quy tội cho loài hầu tộc là kho chứa chấp vi khuẩn gây ra bịnh hiểm nghèo này. Người ta cũng sợ bị khỉ cắn như sợ bị chó điên cắn vậy. Vào thế kỷ XIV Thái thượng hoàng Trần Nghệ Tôn thiếu sáng suốt để cho Lê Quý Ly (Hồ Quý Ly sau này) chi phối chánh trường
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
khiến cho nhà Trần bị suy yếu. Tương truyền rằng một hôm Trần Nghệ Tôn nằm chiêm bao thấy dòng chữ Bạch Kê Xích Thủy (con Gà Trắng và con Khỉ Mỏm Đỏ). Trần Nghệ Tôn hiểu rằng Lê Quý Ly là con khỉ mỏm đỏ dòm ngó ngai vàng của nhà Trần. Thái thượng hoàng Trần Nghệ Tôn tuổi Dậu biểu tượng bởi lầu Bạch Kê. Năm 1400 Lê Quý Ly đoạt ngôi nhà Trần và lập ra nhà Hồ (1400 -1407). Trong Thiền người ta thường nhắc đến Tam Viên Ý Mã tức là tám xao động như khỉ nhảy nhót lung tung và ý di chuyển như ngựa phi. Trong thiên văn học có cụm mây Đầu Khỉ (Monkey’s Head Nebula-Thù Hầu Ván) được tìm thấy trong chòm sao Orion. Trong thực vật học có vài loại thảo mộc mang tên gọi có chữ Monkey (Hầu, Khỉ) như: Monkey jack: Mít Hầu Artocarpus lakoocha Monkey nut: Đậu phọng Arachis hypogaea Monkey orchid hay Monkeylike dracula: Phong Lan Hầu Massaevallia simian Monkey pot tree: Cây Nồi Khỉ Lecythis Pisonis Monkey tail tree: Cây thông Chile Araucaria araucana Monke’ s pawn: Thạch Tung Chân Khỉ Lycopodium cernum Monkey’s tail: Hoa huệ Hầu Vỉ
Xerophyta tetinervis Monkey’s bread: Cây Baobab Adansonia digigata Monkey pod: Cay Me Tây Pithecellobium saman Hầu là tên Hán - Việt của khỉ. Hầu là một họ ở Trung Hoa. Hầu là một trong ngũ tước quý tộc dưới chế độ quân chủ: Công, Hầu, Bá, Tử, Nam. Thoại Ngọc Hầu là hầu tước Nguyễn Văn Thoại. Trong đề 40, con khỉ mang số 23 sau chim bồ câu số 22 và trước con ếch số 24. Người có mặt giống Khỉ thì không đẹp nhưng người có tướng Hầu tất được phú quý, tiếng tăm. Người có tay dài như vượn là người giàu có, quyền cao chức trọng. Mạc Đĩnh Chi đậu trạng nguyên tức thủ khoa trong khoa thi đình năm 1304 có tướng Hầu. Tướng Trương Chi Động thời nhà Mãn Thanh là người có tướng Hầu. Ông có nhiều tài năng, thích ăn trái cây uông rượu và đặc biệt không thể thiếu phụ nữ một đêm. Trong 12 con giáp khỉ đứng sau Mùi (Dê) và Dậu (Gà). Năm con khỉ được gọi là năm Thân. Người sinh năm Thân thường cô đơn trong gia đình, ly biệt trong dòng họ và thường có trên một người phối ngẫu (vì ly dị, ly thân hay sinh ly tử biệt... Nặng nhất về mặt này là Canh Thân.
- Phạm Đình Lân, F.A.B.I
Năm Thân là năm Dương (+). Trong chu kỳ 60 năm có 5 năm Thân: NĂM Giáp Thân :1884, 1944, 2004, 2064 Bính Thân: 1896, 1956, 2016 Mậu Thân: 1908, 1968, 2028 Canh Thân: 1920, 1980, 2040 Nhâm Thân: 1872, 1932, 1992, 2052
HÀNH Thủy Hỏa Thổ Mộc Kim
MÀU SẮC Đen Đỏ Vàng Xanh Trắng
Tuổi Thân hợp với tuổi Tí (Chuột), Thìn ( Rồng ), không hợp với Dần, Hợi, Tỵ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
35
36
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
đón Tết mừng Xuân - Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
Đêm qua đốt đỉnh hương trầm Khói lên nghi ngút, âm thầm nhớ quê
Ca dao
H
ằng năm, sau khi cùng dân bản xứ đón năm mới Dương lịch, thì người Việt xa quê lại cùng với gia đình, đồng hương sửa soạn đón mừng Tết truyền thống dân tộc. Tết vẫn là ngày lễ vui nhất trong năm của mọi người dân Việt. Cho nên dù thời gian có qua đi, không gian có ngăn cách, con dân Hồng Lạc vẫn đời đời duy trì, bảo vệ những lễ nghi, phong tục, những tập quán cổ truyền của ngày Tết Nguyên Đán vào đầu mùa Xuân. Những ngày mới định cư ở đất lạ, có người đã tưởng như không còn biết Xuân, biết Tết là gì. Nhưng chỉ sau vài năm vất vả hội nhập, làm quen với nếp sống mới, văn hóa mới, người Việt đã tạo được truyền thống đón Tết, mừng Xuân trên quê người. Có người đã nói: Đón mừng TẾT là một cái truyền thống quý giá của người mình mà đi chợ Tết lại cũng rất hào hứng, hấp dẫn. Trước hết là phải giải thích cho con cháu những tục lệ của ngày Tết cổ truyền. Có cháu sẽ thắc mắc là tại sao ngày mồng một Tết không được quét nhà hút bụi; nhà có bếp điện chứ đâu có dùng bếp củi than mà cúng tiễn Táo Ông Táo Bà lên trời; tại sao phải lựa mời người tới thăm nhà xông đất vào ngày đầu năm, xuất
hành phải chọn hướng... Nhưng tục lệ lì xì, mừng tuổi với bao tiền đỏ chói thì các cháu hiểu rất mau và nhớ rất lâu. Ở khắp nơi trên đất Mỹ, nơi nào có người Việt là nơi đó có những khu chợ chuyên bán sản phẩm quê hương. Mọi mặt hàng cần thiết cho việc bếp núc đều có cả: từ chai nước mắm Phan Thiết, mắm ruốc bà giáo Thảo tới rau húng rau thơm. Muốn ăn tiết canh, lòng heo tươi ngon, xin cứ tới chợ Việt Nam. Thích thịt dai và thơm của con gà đi bộ, khúc cá thu kho, trái sầu riêng Thủ Dầu Một, chùm nhãn lồng Hưng Yên: trong chợ đều có. Chả bù với những năm đầu, ai cho một xị nước mắm Thái Lan thì như vớ được vàng; thấy trên vườn trước cửa có một khoảng trồng rau thơm thì đích thị là nhà người Việt Nam ta. Chợ Tết bầy bán đủ thứ hàng cho Tết. Người ta có cảm tưởng như đây là một chợ Đồng Xuân, Đông Ba hay Bến Thành thu hẹp, nằm trên một nước Mỹ rộng lớn. Dân bản xứ mà đi vào khu Bolsa của Orange County, khu Bellaire của Houston, Eden Plaza của
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
37
38
www.RangDongAtlanta.com
D.C, khu chợ Việt Nam Toronto, Vancouver... thì coi như bị lạc lõng. Người ta chào hỏi nhau bằng tiếng Việt, mặc cả mua bán bằng tiếng Việt, thậm chí lớn tiếng với nhau cũng bằng tiếng Việt. Thiên hạ lũ lượt tới mua sắm, bãi đậu xe không đủ chỗ cho khách du xuân, nhất là những năm mà Tết trùng vào ngày nghỉ thứ Bảy, Chủ nhật. Trước hết phải mua mấy cặp bánh chưng. “Tết về nhớ bánh chưng xanh”. Vâng, Tết mà không có món bánh chưng thì đâu còn là Tết. Nhất là những chiếc bánh chưng gói bằng lá dong, cột bằng sợi giang, nhân thịt tươi nóng hổi khi mua, nằm trong lớp đậu xanh đãi cho sạch, và gạo nếp ngỗng trắng, thơm và dẻo. Bánh chưng đã có một lịch sử từ ngày lập quốc bởi Vua Hùng và có người đã ví nó như linh hồn của ngày Tết. Những năm đầu, không có lá dong, bà con ta gói bằng lá chuối khô, bọc bên ngoài bằng những tờ giấy nhôm. Gói như vậy bánh không có vị nồng ướt của tầu lá, nhưng thôi, có còn hơn không. Đến bây giờ thì không thiếu gì lá dong từ quê nhà đưa sang, nên đã có những chiếc bánh chưng luộc rất dền, rất xanh. Lại còn món giò lụa, chả quế cũng nhiều vô kể và hương vị cũng khá đậm đà. Đừng quên mua ít mứt sầu riêng, mứt me, mứt quất, vài gói ô mai cam thảo, nửa ký hạt dưa để nhâm nhi khi có khách tới chơi. Vợ nhắc chồng mua một chậu mai tươi, một cành đào bản xứ. Có năm thời tiết không đủ lạnh, hoa đào không kịp nở, ta đành mua vài cành đào giấy, đào nylon thay thế. Nếu ở quê hương, thì ta đã chạy lên Ngọc Hà hay xuống chợ hoa đường Nguyễn Huệ mang về mấy cành đào tươi, mấy cây quất trĩu trái. Mua vài quả dưa hấu với vỏ xanh rờn, ruột đỏ chói chang để có hương vị Tết miền Nam nắng gắt. Sắm thêm mấy thẻ nhang, mấy cuộn hương vòng để thắp cúng gia tiên, đồng thời cho thơm nhà thơm cửa.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Cũng đừng quên mấy bao giấy đỏ để đựng tiền lì xì cho bầy cháu nội ngoại. Ở đất nước tư bản, trẻ con được mừng tuổi mấy đồng đô xanh với lời chúc “nhất bản vạn lợi” (one dollar make ten thousand dollars) thì chúng mừng hết chỗ nói. Trước giờ Giao thừa, đồng bào ta, đặc biệt là thanh niên thiếu nữ, giữ tập tục đi lễ chùa, nhà thờ rất đông. Đến để xin lộc, cầu may, để gặp nhau, chúc tụng nhau mọi sự lành trong năm tới cũng như cầu nguyện thanh bình thịnh vượng cho quê hương đất tổ. Rồi cùng về nhà xông đất, cúng gia tiên. Đó đây, một vài tiếng pháo nổ vang. Bên Mỹ, đốt pháo phải xin phép trước, vì chính quyền sợ tai nạn xảy ra cho dân chúng. Nhiều cơ sở thương mại không đốt pháo thật, nhưng có pháo giả: cũng treo một dây pháo dài trước cửa tiệm với tiếng pháo nổ phát ra từ chiếc máy thu âm. Nhưng nơi gặp gỡ đầu xuân của mọi người thường thường là ở những Hội chợ, Chợ phiên. Năm nào các cộng đồng người Việt ở mọi nơi trên đất Mỹ cũng đều tổ chức những hội Tết mừng Xuân như vậy. Hội Xuân kéo dài hai ba ngày, có khi cả tuần. Trong hội có sân khấu để trình diễn văn nghệ quê hương dân tộc đón Tết, mừng Xuân, thi hoa hậu áo dài, thi cắm hoa, cây kiểng; có những gian hàng bán món ăn quê hương đủ loại (ngoại trừ món Cờ Tây); cũng có những gian hàng đỏ đen, bầu cua cá cọp. Nam thanh, nữ tú lượt là hẹn nhau tham dự. Con nít chạy tung tăng trong những chiếc áo dài Việt Nam cổ truyền. Giới chức chính quyền địa phương được mời tham dự để chia vui với nhóm cộng đồng còn mới cũng như tỏ tình đoàn kết chủng tộc. Hội chợ còn là cơ hội để các hội đoàn gây quỹ cho các công tác từ thiện bác ái tại địa phương hay giúp đồng bào kém may mắn ở quê nhà. Ấy cứ loanh quanh như vậy mà cũng hết mấy ngày Tết. Ngày nay, đa số đồng hương ta đã lấy mấy ngày nghỉ để ăn Tết, để đi thăm bạn bè. Họ cũng đi về các thành phố lớn có đông người Việt hơn, để thăm viếng nhau, để sưởi ấm lòng nhau, để tìm lại trong nhau những hình ảnh, những kỷ niệm của quê hương, đất tổ. Với thời gian, TẾT đã đi vào văn hóa Hiệp Chủng Quốc cũng như tại các quốc gia tự do khác. Truyền thông đã dùng ba mẫu tự T-E-T để chỉ ngày hội New Year của người Việt Nam. Trong lịch sử nước nhà, chưa có giai đoạn nào mà người Việt hiện diện một cách tự do, thoải mái, đông đảo ở khắp năm châu bốn bể như ngày nay, như người Nhật Bản, như người Do Thái. Họ là một thành phần trong khối NGƯỜI VIỆT NAM máu đỏ da vàng trong và ngoài nước, để hy vọng cùng nhau xây dựng một quốc gia VIỆT NAM hùng mạnh, có tự do, dân chủ thực sự chứ không chỉ trên văn bản, giấy tờ như hiện nay.
- Bác sĩ Nguyễn Ý Đức
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
39
40
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Lạ lùng mùa xuân… - Phan
V
ới những ai đã có tuổi đời cồm cộm, dường như mỗi độ xuân về trong lòng những người đã đi qua khá nhiều mùa xuân ấy không còn cái rạo rực mong chờ của thuở nhỏ, hay tuổi mộng mơ lúc vừa mới lớn. Cái rạo rực của tuổi thơ mong được mặc áo mới, đốt pháo, được tiền lì xì vào dịp Tết thì chẳng ai quên được; bởi ký ức đó là giấy thông hành cho người ta vượt qua hết phiền muộn về sau của đời người đằng đẵng. Và niềm vui bậc nhất của tuổi thơ là ngày Tất niên trong lớp, được ăn bánh kẹo, uống nước ngọt tới mê say, và lên thiên đàng khi nghe cô giáo nói: Các em được về nghỉ tết tới mồng sáu… trở lại học. Ôi, tuổi thơ không có gì vui hơn là không phải đi học, vì ngôi trường tiểu học nào cũng là nhà tù toán học và văn chương, đặc biệt là cây thước kẻ của cô giáo như lưỡi hái tử thần cứ quơ quơ trên đầu thơ dại… Nhưng lạ là ai cũng muốn trở lại nhà tù ấy khi đã bước vào nhà tù bao la hơn chính là cuộc đời, người
ta chỉ còn tiếc nuối cái thiên đàng mà mình đã đi qua… khá xa! Người ta chỉ còn lại những hoài niệm khi xuân về nhẹ hều như mưa xuân trên lá, nhớ tuổi thần tiên khi đã biết rung động với phi vật chất như tiếng nói, giọng cười, ánh mắt trong veo… làm cho tiếng nổ của viên pháo chuột không còn kích thích toàn giác của cậu bé, chỉ có nỗi nhớ vô hình làm mất hứng đốt pháo, chơi bầu cua cá cọp, đi xem phim hài đầu năm, ăn kem, bắp rang trong rạp hát… Trông mãi mới tới hôm đi học lại thì chả bao lâu đã hè về. Câu hỏi, gió làm cho tàu lá lung lay, hay tàu lá lung lay tạo ra gió - còn chưa có câu trả lời thì trái dừa tươi uống cạn tuổi học trò đã đập xuống thềm nhà cho vỡ toang ra, mộng ban đầu vỡ giọng vì khản cổ gọi thầm… Rồi tuổi thần tiên đó cũng đi qua như bốn mùa của trời đất. Sự lập lại xuân về trong vũ trụ, trong lòng người đã đi qua khá nhiều mùa xuân đến chẳng còn cảm xúc gì nữa
ngoài những hoài niệm mỗi năm lại cũ thêm một năm. Nhưng hoài niệm cũng lạ lùng như mùa xuân về với tính thời gian là mỗi năm thêm cũ, nhưng cũ năm nay khác với cũ năm ngoái, mà không phải là cũ thêm một năm, dường như chỉ đậm thêm một chút lòng hoài cổ, tình hoài hương, người hoài nhân… lạ lùng như mùa xuân mỗi năm lại về, nhưng năm nay xuân về không bao giờ giống như xuân trước, làm cho người ta nghĩ tới xuân sau. Những triết gia luôn khuyên người ta hãy sống với hiện tại, nên nhà triết học thì ít mà người học triết thì nhiều vô kể. Cuộc sống được định nghĩa phi triết học với những người hạnh phúc thường u muội; những người bất hạnh, khổ đau thường trở thành triết gia. Những gì thuộc về tư tưởng đã hình thành trong trí thức như vết dầu loang xóa tâm thức hồn nhiên trong con người đã đi khá xa những mùa xuân không trở lại… Mùa xuân không chỉ nẩy mầm vạn vật vì mầm hy vọng cũng ngoi
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
41
42
www.RangDongAtlanta.com
lên sau đông tàn. Dù cuộc sống ở hải ngoại đã làm cho con người mất hứng thú khi xuân về vì một người Việt nam thức dậy - biết thời gian đang là sáng mồng một tết. Những hoài niệm về không khí thiêng liêng của sáng đầu năm trong gia đình xưa cũ nơi quê nhà; dòng nhớ tuôn chảy như những dòng khai bút đầu năm xưa cũ, trăng hoa tới lạc đề vì ý chánh thì không dám nói ra!... Tất cả hiển hiện như mới hôm qua, nhưng chỉ là hôm qua làm buồn thêm cho ly cà phê pha vội vào một sáng đầu năm góc biển chân trời, trùm áo lạnh ra xe với tâm khảm mù sương, lẳng lặng rời nhà… đến sở làm. Tết đã chết hay lòng đã hết xuân. Xuân về, hay chỉ là tới mùa cắt cỏ, xịt thuốc trừ cỏ dại tới mờ mắt với cái mũi sụt sùi vì lạnh tuyết tan và dị ứng bông dại vô mùa… Nơi đây không có mùa xuân thì không phải vì mùa xuân ở xứ ôn đới khi quen mắt rồi thì thậm chí thấy đẹp hơn cả mùa xuân ở quê cũ với khí hậu nhiệt đới gió mùa. Nhưng với những người mà tuổi đời đã đi qua khá nhiều mùa xuân, thì mùa xuân cuối cùng có lẽ mùa xuân năm 1975, bởi từ đó mùa xuân không đem ước vọng về nữa mà chỉ còn hoài niệm về những mùa xuân xưa. Rồi lớp lớp người ra đi không hẹn ngày về để mùa xuân chỉ còn trông đợi nơi quê nhà; hoài niệm nơi viễn xứ! Như giờ đây, tôi ngồi đến bất động để một năm xa nhà nữa đi qua đời tôi. Đọc lại trang sách lề đường đã hoen ố thời gian mà bạn bè chuyền tay nhau trong lớp học khi xưa. Từng gương mặt bạn bè ẩn hiện qua chữ ký tắt của mỗi đứa, mà ngày xưa chúng tôi hãnh diện là những người không vào đoàn đội gì ráo, chỉ trao đổi với nhau nhân văn chứ không màng chính trị. Những gì chúng tôi đọc thường là bị cấm như truyện dịch của tây phương, truyện của nhóm Tự lực văn đoàn; đến cả
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
truyện ngụ ngôn tây phương cũng bị cấm. Đó là những mùa xuân đọc lén nhưng đích thực lại là những mùa xuân của cuộc đời vì chỉ nghĩ tới cái đẹp, và cũng vì chưa đến lúc phải thấy mặt trái của cuộc đời. Dù nay những mùa xuân ấy không còn nữa, nhưng ký ức về bạn bè, về một thời tuổi trẻ nhịn ăn để mua sách lậu, sách bán chui ở những lề đường Sài gòn thì còn mãi trong tôi những mùa xuân cùng bạn bè lang thang trên thành phố đã mất linh hồn của Sài gòn đổi chủ. Những người mới lớn ngơ ngáo săn tìm chữ nghĩa của cha anh trong đổ nát sau cuộc chiến điêu linh… Đâu biết mấy chục năm sau. Một nửa đêm xuân đi làm về, tôi ngồi luôn trong tủ đá, thậm chí còn lạnh hơn tủ đá vì trong tủ đông đá nhiệt độ chỉ 30 độ F; trong khi ngoài garage nhiệt độ xuống thấp tới 28 độ. Thế mà tôi đã ngồi ở đó để đọc lại những trang giấy đã úa vàng thời gian do chúng tôi tìm mua được ở những lề đường Sài gòn sau 1975. Trong hầm đá mùa xuân. Những ngày xưa tìm về qua trang sách cũ mà nghe rạo rực xuân về; xuân ảo làm rạo rực hay rạo rực làm nên xuân ảo. Mùa xuân thật đã đi về đâu! …Khi mùa xuân chuẩn bị ra đi
thì mùa hè đến. Mùa hè trao cho mùa xuân một bó hoa rất đẹp và nói, “Mùa xuân ơi, hãy tin tôi, tôi yêu em. Hãy ở lại với tôi. Chúng ta sẽ cùng đi chơi, đến tất cả những nơi mà em muốn.” Nhưng mùa xuân không yêu mùa hè. Và cô ra đi. Mùa hè buồn nhớ. Phát bệnh, nhiệt độ lên cao. Mọi thứ xung quanh trở nên rất nóng. Rồi mùa thu đến, mang theo rất nhiều hoa quả ngọt. Mùa thu rất yêu mùa hè. Cô không muốn mùa hè phải buồn, “Mùa hè ơi, đừng buồn nữa. Hãy ở lại với em. Em sẽ mang lại hạnh phúc cho anh.” Nhưng với mùa hè, mùa xuân mới là tất cả. Và anh ra đi. Mùa thu khóc nhiều lắm. Mọi thứ xung quanh trở nên ướt át. Rồi mùa đông đến, mang theo Băng giá. Những giọt nước mắt của mùa thu làm Băng giá cảm thấy xao xuyến. Băng giá muốn đem lại hạnh phúc cho mùa thu, “Mùa thu ơi, hãy ở bên tôi. Tôi sẽ xây cho em những lâu đài, những con đường bằng băng. Tôi sẽ hát cho em nghe những bài hát hay nhất. Hãy ở bên tôi”. “Không, Băng giá ạ. Ở bên anh tôi sẽ luôn cảm thấy lạnh lẽo thôi.” Và mùa thu ra đi. Băng giá buồn hơn bao giờ hết. Những lọn gió lạnh đầy. Vũ trụ bao la chỉ có bông tuyết bay suốt mùa cuối năm…
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
43
44
www.RangDongAtlanta.com
Mùa đông rất buồn vì bà sinh ra Băng giá. Bà nói, “Tại sao con không yêu mùa xuân? Cô ấy đã đến và hứa sẽ mang lại cho con hạnh phúc!” ; “Không mẹ ơi, con không thích. Chúng ta hãy rời khỏi đây đi.” Và họ ra đi. Chỉ còn lại mùa xuân cô lẻ. Cô khóc. Nhưng rồi bất chợt mùa xuân nhìn ra xung quanh mình, “Ôi tại sao ta khóc! Mình còn rất trẻ, và xinh đẹp nữa. Thời gian dành cho mình không nhiều. Tại sao mình không làm những việc có ý nghĩa hơn?” Và mọi thứ như sống lại: cây cối tươi xanh, ra hoa, đâm chồi, nảy lộc... Câu chuyện cổ tích của Nga ấy đã thành đề tài cho bạn bè chúng tôi tranh luận rất nhiều năm ở trường, có khi ở nhà một người bạn nào đó; có khi chỉ có hai người bạn lang thang trên phố với lý do… đi tìm sách hay cho bạn bè chứ có phải hẹn hò gì đâu! Sao nhớ nhau như mặt trăng với mặt trời trong quyển truyện đã tìm được trong lần hẹn hò đầu tiên… …Mặt trăng và mặt trời cãi nhau về trái đất. Mặt trời nói, “Tất cả lá cây đều màu xanh”. Nhưng mặt trăng lại cho rằng tất cả lá có ánh bạc lấp lánh. Mặt trăng nói, “con người trên trái đất thường ngủ”. Còn mặt trời lại bảo, “con người luôn hoạt động đấy chứ!” “Con người hoạt động, vậy tại sao trên trái đất lại yên ắng quá vậy?” -Mặt Trăng cãi, “Ai bảo là trái đất yên lặng?” -Mặt Trời ngạc nhiên nói, “Trên trái đất mọi thứ đều hoạt động, và còn rất ồn ào, náo nhiệt nữa! Bạn Trăng ạ!” Và họ cãi nhau rất lâu, cho đến khi gió bay ngang qua, “Tại sao các bạn lại cãi nhau về chuyện này chứ? Tôi đã ở bên cạnh mặt trời khi mặt trời chiếu xuống trái đất; tôi cũng đi cùng mặt trăng khi mặt trăng xuất hiện. Khi mặt trời xuất hiện, mọi thứ là ban ngày, cây cối màu xanh, con người hoạt đông. Còn khi trăng lên, đêm về, mọi người chìm vào giấc ngủ…”
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Cho đến một hôm, mặt trời, mặt trăng, gió và Tia chớp cùng được mời tiệc ở nhà bác Sấm sét, Vì Sao ở nhà… Mặt trời và gió ăn rất nhiều và không nghĩ gì đến người mẹ đang ở nhà.Còn mặt trăng, mỗi một món ăn đều chừa phần cho mẹ. Khi bọn họ trở về nhà, Sao mẹ hỏi, “Các con yêu quý, bác Sấm sét đã cho các con ăn những món gì?” “Con được ăn rất nhiều món ngon mẹ ạ, và con đã ăn hết tất cả phần của mình.” -Mặt trời trả lời. “Con cũng đã ăn rất nhiều mẹ ạ, ăn hết tất cả!” -Gió nói. Còn Mặt trăng, lấy tất cả những gì đã để dành cho mẹ ra, dọn lên bàn và mời Sao mẹ ăn. Vì Sao rất buồn về Mặt trời và Gió. Bà nói, “Mặt Trời, con trai của ta, con chẳng bao giờ nghĩ đến người khác. Sau này sẽ không có ai muốn gần gũi và yêu quý con đâu. Con sẽ trở thành một con người nóng bỏng, gay gắt, để rồi tất cả mọi người, mỗi khi nhìn thấy con đều phải che mặt lại. Còn con, Gió à! Con chỉ biết sống cho bản thân. Sẽ không có ai yêu quý con cả, và mọi người luôn tránh xa con. Mặt trăng yêu quý của ta, con thật là một người chu đáo, ngoan ngoãn. Con sẽ trở nên trong sáng, mát dịu. Tất cả mọi người rồi sẽ yêu quý con. Trong mắt Tia Nắng. Cô không đẹp lộng lẫy, kiêu sa. Sự bình dị, gần gũi của cô làm cho cả ba chàng trai để ý đến cô. Mặt Trời mạnh mẽ và ấm áp, chàng Gió kiêu ngạo và bướng bỉnh, Mặt Trăng nhẹ nhàng và gần gũi... Nhưng mỗi người đều thể hiện tình cảm của mình theo một cách riêng: Mặt trời nóng bỏng, luôn mang lại cho Tia nắng những điều bất ngờ, thú vị, những cuộc dạo chơi bên dòng suối, trên những sườn đồi, trong những cánh rừng đầy hương hoa... Bên mặt Trời, Tia nắng luôn thấy yêu đời, yêu cuộc sống.
Mặt trăng lại luôn mang cho Tia Nắng những phút giây nhẹ nhàng, êm đềm, thoải mái nhất. Bên Mặt trăng. Tia nắng luôn có những phút giây để nhìn lại mình… Còn chàng Gió. Kiêu ngạo và lạnh lùng. Gió sâu sắc và tình cảm. Với Gió, Tia nắng luôn được nhìn thấy cuộc sống ở khía cạnh khác. Một cuộc sống nội tâm, một cuộc sống không phải toàn màu hồng như với Măt trời, không nhẹ nhàng như với Mặt trăng. Nhưng cô sợ Gió. Bởi vì cô biết Gió không bao giờ là của cô cả. Gió kiêu ngạo lạnh lùng đến mù quáng… Tia nắng đã chọn Mặt trời. Cuộc sống luôn vận động, luôn hướng về phía trước. Với Mặt trăng, Tia nắng chỉ có thể xem như một người bạn tốt để chia sẻ phiền muộn, lo âu. Còn với Gió, có thể đó là một sự ngưỡng mộ, một sự đồng cảm, và cũng có thể là tình yêu nữa. Nhưng Tia nắng đã không chọn Gió. Đơn giản bởi vì Gió quá kiêu ngạo nên nhút nhát đến yêu mà không dám thể hiện, hay không chịu thể hiện. Để rồi bây giờ, Tia nắng luôn ở bên Mặt trời, Mặt trăng chỉ thỉnh thoảng gặp họ vào những lúc hoàng hôn. Còn Gió, ngày ngày vẫn lang thang, vô định. Gió đã đánh mất moi thứ vì tính kiêu ngạo…. Trong hầm đá mùa xuân càng về khuya càng lạnh. Tôi chả có gì hơn cái máy sưởi nhỏ, ly cognac và mấy trang sách lề đường xưa cũ, có những trang giấy chép tay đã nhoà mực bơm và giấy tái sinh thời xã hội chủ nghĩa. Nhưng lại chứa hết những mùa xuân tuổi trẻ chỉ còn trong ký ức. Rồi một ngày mặt trời sẽ ngủ yên; trăng không còn ánh sáng để phản chiếu, gió không còn trăng làm thay đổi thủy triều để gió kiêu ngạo nữa. Ngày gió biết nếm mùi thất bại thì cũng là ngày Tia nắng tắt vì khôn ngoan. Nhưng chuyện về họ vẫn được kể lại mỗi mùa xuân trong lòng đất để đâm chồi, nảy lộc.
- Phan
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
45
46
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Chuyện phiếm Canada :
Làng tôi ăn
Tết - Trà Lũ
C
hưa năm nào làng An Lạc chúng tôi bàn về cỗ tết nhiều như năm nay. Bàn luận nhiều là vì làng tôi có thói quen năm con nào thì nhậu thịt con đó. Năm con gà thì món chính là món gà, năm con dê thì món chính là món dê. Năm nay là năm con khỉ, chẳng lẽ làng ăn thịt khỉ sao. Chỉ nguyên việc nghĩ đến thịt khỉ là mấy bà mấy cô đã co rúm người lại rồi. Người sẽ quyết định về món cỗ tết năm con khỉ này là ông Từ Hòe, một nhân vật quan trọng nhưng hiện ở miền tây Canada. Các cụ còn nhớ ông Từ Hòe không? Cái ông mà trước 1975 đã làm lung lay tinh thần một anh chính ủy VC, sau 1975 anh này mở mắt và đã cùng ông vượt biển tỵ nạn. Ông đến Canada trước, anh này tới sau. Vì họ đã kết nghĩa anh em, thề sống chết có nhau, nên ông Từ Hòe đã sang miền tây sống với vợ chồng chú em. Ông là một trong số những người đã lập ra làng An Lạc này nên ông yêu làng vô cùng. Khi ra đi, ông thề là mỗi năm ông sẽ về vào dịp tết. Và ông đã giữ lời thề. Ông Từ Hòe và ông ODP là hai nhân vật cao tuổi và nhiều chữ nghĩa trong làng. Họp làng mà có hai ông thì vui hết biết, cuộc họp kéo dài miên man bất tận. Phe các bà thì ai cũng mê hai ‘niên trưởng’ này.
Năm nay ông Từ Hòe đã về làng đúng hẹn, đúng ngày cúng ông Táo về trời. Và điều làm dân làng ngạc nhiên hết sức là ông dựng được ngay cây nêu ở giữa sân trước nhà cụ Chánh. Cây nêu là một cây tre già có chuông khánh treo trên ngọn, rất đỗi VN. Gốc cây nêu là bàn thờ thổ thần ông Địa. Hỏi ông kiếm các vật liệu này từ đâu ra mà lẹ vậy, ông chỉ cười hà hà. Hóa ra ông có nhiều bạn già ở đây và ông đã nhờ họ mua từ trước. Dân làng nghe tin ông Từ Hòe về làng thì ai cũng vội vã đến chào ông ngay. Ông có thói quen ở nhà
Cụ Chánh tiên chỉ cho tới ngày hạ nêu. Bữa ăn tối hôm nay là do Cụ Chánh thết, với sự tiếp tay của Chị Ba Biên Hòa. Bao nhiêu món quê hương đã được bày ra, và bao nhiêu chuyện tết ở quê hương đã được kể lại. Dân làng vừa ăn vừa nói chuyện vừa cười. Sung sướng hết mức. Đề tài chuyện cười bữa nay là đề tài con khỉ, năm khỉ mà. Ông Từ Hòe được mời kể đầu tiên. Cụ Chánh tuyên bố đây là cỗ tết nên mọi người được tự do, không phải kiêng kỵ gì cả. Thế là ông Từ Hòe kể ngay chuyện khỉ. Rằng trong một lớp tiểu học kia các em bé mới bắt đầu học làm bài luận. Bữa đó cô giáo ra đề bài là em hãy tả một con vật trong nhà em. Trò Tèo đã viết: - Bố em có một con mèo, nhưng em chưa trông thấy nó vì chỉ nghe mẹ em nói thế, chừng nào em trông thấy nó thì em mới tả được. Cô giáo hỏi: Mẹ em nói làm sao? Trò Tèo đáp: - Thưa mẹ em hay nói với bố em rằng: Tôi biết ông có một con mèo ở sở. Tuần sau cô giáo bắt cả lớp làm lại bài luận này vì ai cũng lạc đề. Trò Tèo lại viết: Nhà em sắp có một con chó, vì mẹ em hỏi bố em: Hôm qua anh đi phố với con chó nào thế?
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
47
48
www.RangDongAtlanta.com
Thằng bạn Tý ngồi bên thì viết như sau: Nhà em có một con khỉ. Hôm qua khi em đang ngồi học thì thấy một cô má đỏ môi hồng đậu xe trước nhà, bố em chạy vội ra rồi nói với cô ta: Con khỉ còn ở nhà, chưa đi chợ. Mấy bà mấy cô nghe xong chuyện này có cười nhưng đều nói: Chuyện của Bác có ý khinh đàn bà chúng tôi quá, vì toàn gọi đàn bà chúng tôi là mèo, là chó, là khỉ. Nghe các bà kêu như vậy thì anh John bèn nhảy vào cứu ông Từ Hòe. Năm khỉ tôi cũng xin kể một chuyện về khỉ, chuyện này không dám xúc phạm gì tới các bà hết nha. Rằng trong các địa chỉ điện thư thì phải có cái dấu @ . Cái dấu @ này không có một tên quốc tế, mỗi nước gọi tên khác nhau, như - Tiếng VN gọi @ là chữ A còng - Tiếng Anh gọi @ là ‘AT’ - Tiếng Đại Hàn gọi @ là con ốc - Tiếng Phần Lan gọi @ là chữ A đuôi mèo - Tiếng Na Uy gọi @ là chữ A đuôi heo - Tiếng Đức gọi @ là chữ A đuôi khỉ - Tiếng Hòa Lan gọi @ là Chữ A dái con khỉ Cả làng phá ra cười rũ rượi vì cái tên VN và tên tiếng Anh thực thà và trong sạch quá, còn cái tên Hòa Lan nhiều ấn tượng và dễ sợ quá. Hóa ra lâu nay chúng ta vẫn mó dế Bác Khỉ ư? Cô Tôn Nữ nêu câu hỏi: Năm nay là năm con khỉ, bưu điện các nước thường phát hành tem có hình Ngài Tôn Ngộ Không. Tại sao lại in hình này? Bồ chữ ODP lên tiếng trả lời ngay: Tôn Ngộ Không là cháu chắt ông thần khỉ bên Ấn Độ tên là Hanuman. Tề Thiên Đại Thánh họ Tôn tài giỏi bao nhiêu thì thần Hanuman tài giỏi gấp mười. Nhiều nhà biên khảo đã cho rằng tác giả cuốn Tây Du Ký đã lấy hứng từ truyện thần Hanuman của Ấn Độ để vẽ ra Tôn Ngộ Không bên Tàu.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Và Ông ODP kết luận: Tôi thấy xưa nay chuyện nào dính tới họ Khỉ đều có những mối tình lâm ly say đắm và đều rất hay. Tây Du Ký là một, Hanuman là hai, King Kong là ba. Cô Tôn Nữ nghe tới tên King Kong một cái thì mắt sáng lên. Ngày còn bé, em có xem phim King Kong nổi tiếng nhưng nay thì quên mất rồi, xin Bác kể chuyện King Kong. Nhân ngày tết năm Thân, mọi người đều thích nghe chuyện khỉ, ông ODP kể ngay: - King Kong là tên một dã nhân họ nhà Khỉ đã yêu một cô gái tóc vàng. Dã nhân này vì hung dữ nên đã bị người ta bắt và chích thuốc mê rồi đem về nhốt ở New York. Khi tỉnh thuốc mê, dã nhân không thấy người yêu bên cạnh nên đã nổi điên rồi tàn phá New York. Sức tàn phá kinh hoàng, chính quyền phải dùng khí giới nặng mới bắn hạ được. King Kong từ mái nhà chọc trời New York rơi xuống đất, hấp hối nhưng mắt mở trừng trừng, mãi tới khi người tình tóc vàng chạy tới. Nàng khóc nức nở. Nước mắt nàng nhỏ xuống mới làm King Kong nhắm được mắt. Ôi tình yêu quả là ghê gớm. Cụ bà B.95 lên tiếng: Năm khỉ nghe các chuyện khỉ như vậy là đủ rồi, bây giờ xin chuyện cười ngày tết nào. Anh John đâu ? Anh John vâng lời cụ ngay: Tôi xin kể câu chuyện vừa đọc trên báo Anh Văn: Trên một chuyến tàu du lịch, có một chàng trai lên boong hóng mát. Anh thấy một bà già đang đứng hóng gió, hai tay bà giữ chặt cái mũ đội trên đầu, cái váy phía dưới bị gió thổi tung lên. Anh ta liền tới gần và nói nhỏ: Thưa bà, gió thổi mạnh làm lộ hết khu rừng của bà. Bà già vừa cười vừa trả lời: Cám ơn cậu đã lưu ý tôi, nhưng tôi phải dùng cả hai tay để giữ chặt cái mũ mới mua này. Mũ này đắt và quý lắm, còn khu rừng thì đó là rừng già, nó đã già 80 năm tuổi, tôi chả cần lo gì cho nó nữa !
Làng vỗ tay khen hay. Chuyện Canada có khác. Anh John lại kể tiếp: - Nhân vừa nhắc tới cái váy, tôi xin kể tiếp một chuyện nữa về cái váy. Rằng trong một lớp học kia bà giáo dạy các cô nữ sinh đang lớn biết cách tránh được hay chống lại được nạn bị cưỡng hiếp. Giảng bài xong, bà giáo mới hỏi một cô tóc vàng mắt xanh rằng: Ví dụ em đang đi bộ trên một con đường vắng mà gặp một tên giang hồ định tấn công cưỡng hiếp em thì em phải làm sao? Cô gái nghĩ một chập rồi trả lời: Em sẽ vén váy lên rồi bảo tên đó kéo quần hắn xuống. Cả lớp ồ lên một tiếng lớn vì bà giáo cũng như các bạn học đều vô cùng ngạc nhiên sao lại có việc tự hiến dâng như vậy. Cô gái giải thích: Nếu gặp một tên giang hồ thứ dữ như thế này thì chắc chắn em chạy không kịp, do đó em mới nghĩ ra cái kế hoãn binh là làm cho hắn tưởng bở nên sẵn sàng cởi quần ra. Lúc hắn vừa kéo quần xuống tới chân thì đúng lúc đó em vùng lên chạy thật nhanh, tên kia còn lúng túng vì cái quần còn vướng ở chân nên chạy bắt em không kịp. Em lại vừa chạy vừa la thì chắc chắn tên kia teo vòi và phải chạy trốn ngay. Các cụ có thấy cô gái Canada này thông minh không cơ? Làng lại vỗ tay khen hay nữa. Anh John xin hết chuyện cái váy. Ông Từ Hòe lên tiếng: - Thưa Anh John, cả năm nay không gặp nên tôi vừa nhớ anh vừa có rất nhiều thắc mắc muốn hỏi Anh. Anh đã thông thạo tiếng Việt như thế này thì theo anh, điều nào trong tiếng Việt làm anh thích thú nhất ? Anh John trả lời: - Điều làm tôi thú vị nhất là tiếng VN có dấu sắc huyền hỏi ngã nặng xếp theo thanh bằng và thanh trắc. Luật bằng trắc này đã làm cho thơ lục bát của VN độc đáo và hay tuyệt vời. Ông Từ Hòe xin anh chứng minh. Anh John đáp ngay:
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
49
50
www.RangDongAtlanta.com
- Thơ lục bát thì ai cũng biết cả rồi, Truyện Kiều của Nguyễn Du là một chứng minh hùng hồn.Tôi xin nói chút xíu về cái dấu sắc dấu huyền thôi nha, như thế này: Bao giờ các xuất văn nghệ cũng phải có một người dẫn chương trình mà ta quen gọi là MC. Ngày xưa Saigon có hai MC nổi tiếng là Ngọc Phu và La Thoại Tân. Theo lối thông thường khi giới thiệu một ca sĩ hát thì người MC ưa lên giọng vào chữ cuối, ví dụ: Kính thưa quý vị, đây ca sĩ Thanh Thúy, ca sĩ Duy Khánh. Chữ Thúy chữ Khánh được nhấn mạnh và nói rất lớn. Thật may là tên hai ca sĩ này mang dấu sắc ở chữ cuối: Thúy và Khánh. Nhưng anh MC sẽ kẹt to nếu phải giới thiệu tên ca sĩ mà không có dấu sắc ở chữ cuối, như Thái Thanh, Hoàng Oanh, Thái Hòa, Ngọc Hạ. Nếu cứ giữ cái điệu lên giọng cao ở chữ cuối thì các ca sĩ nổi tiếng trên sẽ hóa ra Thái Thánh, Hoàng Oánh, Thái Hóa, Ngọc Há. Và nữ ca sĩ La Sương Sương hóa ra ca sĩ ‘La Sướng Sướng’! Ôi cái dấu sắc dấu huyền này đã làm khổ bao nhiêu MC ngày xưa. Chưa hết. Ngoài MC ra, cái dấu sắc dấu huyền còn làm khổ rất nhiều nhạc sĩ sáng tác. Chẳng hạn nhạc sĩ Trịnh Công Sơn khi sáng tác bài Cuối cùng cho một cuộc tình, câu mở đầu là Ừ thôi em về và câu kết là Sầu thôi xuống đây. Vì nốt nhạc đi lên cao nên lời ca hóa thành ‘Ừ thối em về... Sầu thối xuống đầy’. Cuộc tình đang thơm sao lại hóa thối? Trên đây là ví dụ bài hát ở ngoài đời. Tôi còn biết một bài hát trong nhà thờ cũng rơi vào hoàn cảnh buồn cười này. Đó là một bài ca nổi tiếng trong lễ cưới, thường hát ở phần kết lễ. Lời ca là Tạ ơn Chúa ban cho có đôi, ý nói chúng con xin tạ ơn Chúa đã ban cho chúng con thành đôi vợ chồng. Nốt nhạc lên cao nên làm cho lời ca biến nghĩa, nó hóa ra ‘Tạ ơn Chúa bán chó có đôi’. Sao lại bán chó ở nhà thờ?
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Nghe đến đây cả làng đều cười ầm lên và gật gù đồng ý. Anh John nói tiếp: Thưa bác Từ Hòe, đó mới là điều thứ nhất tôi thích trong tiếng Việt, điều thứ hai tôi thích là câu đối trong tiếng VN. Câu trên gọi là thách đối và câu dưới thì đối lại câu trên, chọi nhau cả âm cả ý, cả nghĩa cả lời. Người ra câu thách đối đã giỏi, mà người đáp lại còn giỏi hơn, vừa phải thông minh vừa phải lanh trí. Ví dụ thì nhiều lắm. Nghe đến đây thì hai cô Tôn Nữ và Cao Xuân sợ anh John nói quá vắn tắt nên thưa liền: Nhiều lắm nhưng cũng xin anh ít câu điển hình. Mục này hấp dẫn xin anh đừng vắn tắt nha. Anh John liền đọc một hơi như anh đã có sẵn trong bụng: Điều này dễ mà, câu đối câu đáp có khắp nơi mà. Chẳng hạn: Miệng nhà quan có gang có thép Đồ nhà khó vừa nhọ vừa thâm …. Cô Hồng cởi áo cô hồng trần Thày Ký lột quần thầy ký lục … Gái có chồng như rồng có vây, gái không chồng như cối xay không ngõng Con có cha như nhà có nóc, con không cha như nòng nọc đứt đuôi … Chiều ba mươi, nợ réo tít mù, đạp thằng Bần ra cửa Sáng mồng một, rượu say túy lúy, bồng ông Phúc vào nhà … Đọc một hơi dài rồi anh John như hụt hơi. Anh bảo về các câu đối hay thì nhiều lắm, hai cô mở các sách giáo khoa tiếng Việt thì thấy vô vàn. Nhưng cho đến nay, theo tôi biết còn một số câu thách đối, tức là chỉ mới có câu thứ nhất chứ chưa có câu đối lại, như - Da trắng vỗ bì bạch - Gái Củ Chi chỉ cu hỏi củ chi? - Ông Cả Cần cần chi có cả
- Nồi ba ba đã chín - Sắc hỏi Huyền ngã nặng không? Điều thứ ba mà tôi thích là tiếng Việt có kiểu nói quanh, nói A nhưng ai cũng hiểu là nói B. Năm ngoái nhân tết Con Dê, tôi được đi nhậu với một số bạn bè VN. Trong bữa nhậu tôi nghe được hai câu mà tôi thích mãi, như sau: - Thịt dê bổ dưỡng cả thằng lớn lẫn ‘thằng nhỏ’ - Con đó mặt mũi đẹp quá, chỉ không biết ‘hàng họ’nó ra sao. Nghe hai tiếng ‘thằng nhỏ’ và ‘hàng họ’ thì ai cũng hiểu chỉ cái gì rồi. Riêng tiếng ‘thằng nhỏ’, tiếng Anh cũng bắt chước tiếng VN, gọi nó là john henri, không viết hoa. Tôi chơi với nhiều bạn Bắc Kỳ, thì họ cho biết những người ghét CS thường gọi ‘thằng nhỏ’ là Bác Hồ, Cụ Hồ. Một năm hai thước vải thô, lấy gì che kín Cụ Hồ em ơi Chỗ của thằng nhỏ thì gọi là chiến khu, cụ Hồ ở chiến khu mà. Chỗ của ‘hàng họ’ gọi là tam giác hồng, tôi chưa thấy có tiếng nước nào đẹp hơn, tiếng Anh gọi là vùng bikini nghe tầm thường quá. Mới đây tôi đọc cuốn sách Saigon Năm Xưa của Cụ Vương Hồng Sển, rất hay. Đặc biệt cái đoạn cụ viết về một bà bạn VN tên là V.A. ở Paris. Chả biết cụ và bà ấy đã trao đổi những cái gì về văn chương, chỉ biết cụ khen rằng bà ấy viết về cái đẹp và cái duyên của cô con gái hay tuyệt vời như vầy: Hai quả núi vàng pha núm tuyết Một khe hang ngọc nức mùi hương Cụ Sển tỏ ra rất thích hai câu này vì cụ kể xong thì kết luận: Chỉ nhiêu ấy thôi cũng đủ khuynh gia bại sản! Cụ là một học giả chuyên về khảo cổ mà đã khen lời tả hai núi vàng ở trên, một hang ngọc ở dưới là đúng là hay thì lời khen này phải có giá trị lắm.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
51
52
www.RangDongAtlanta.com
Ông Từ Hòe được anh John vừa kể chuyện vừa bình luận thì thích quá. Ông xin được hỏi anh John một câu nữa là vào dịp tết, người VN ưa treo ba bức tranh dân gian cổ. Anh có biết ba bức tranh này không ? Anh John đáp ngay: - Biết chứ. Nhà tôi có ba bức tranh tết này mà. Đó là tranh vẽ con heo mẹ với một đàn con, bức thứ hai cũng là tranh vẽ con gà mẹ với một đàn con. Hai bức này có ý nói: chúc bạn đông con nhiều cháu. Riêng bức thứ ba là bức vẽ cảnh hái dừa. Tôi không hiểu rõ ý tác giả. Tranh vẽ một anh con trai đang ở trên cây dừa hái trái, dưới gốc cây có hai em bé và một chị đàn bà, chị này vén váy lên như chờ hứng hai trái dừa mà anh con trai sắp thả xuống. Ông Từ Hòe cười hề hề: Cái hay không phải là toàn cảnh bức tranh, mà là ở cái chỗ chị gái vén váy lên hứng. Vén lên thì hở ra khu tam giác hồng, khe hang ngọc, anh con trai tay đã cầm hai trái dừa mà hồn trí bỗng lên mây, anh quên bỏ dừa xuống vì anh lạc vào mê hồn trận mất rồi. Ha Ha. Tranh này là lời chúc phe liền ông được hạnh phúc quanh năm như vậy. Ông ODP góp thêm ý: Xin phục lời giải của bạn. Xưa nay xem tranh
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
mà tôi đâu có hiểu thâm ý của cổ nhân. Nhưng thôi, chuyện anh con trai hái dừa đang bị bủn rủn chân tay vì được bất ngờ chiêm ngưỡng hang ngọc sẽ dài bất tận, xin ngưng đề tài này để tôi được bàn sang chuyện khác. Nhân nghe anh vừa nói tới lời chúc thì tôi cũng xin góp đôi điều về đề này. Phe liền ông thì thường được chúc quanh năm mạnh như con gà trống và con cọp, nhiều ông thích lắm và ao ước được như vậy. Tôi thì không bao giờ ao ước được như chú gà trống và chú cọp. Tại sao ư ? Thưa vì chú gà trống làm tình dở ẹc. Bạn thử nghĩ coi, mỗi buổi sáng chú trống điểm mặt các chị mái từ trong chuồng bước ra. Chị nào cũng được chú yêu một phút là xong. Yêu vợ mà chỉ yêu trong một phút thì yêu làm gì! Chú cọp cũng vậy, sách ghi rằng họ nhà cọp mạnh đến độ một ngày anh cọp có thể yêu vợ tới 40 lần. Mỗi lần cũng lâu chừng 1 phút. Yêu như thế gọi là yêu sao. Nói đến đây thì ông ODP ngưng lại dể nhấp một miếng trà. Thấy làng ai cũng chăm chú lắng nghe, ông luận tiếp: Cụ đông y Võ Văn Vân nổi tiếng ở Saigon năm xưa, sau một thời gian quảng cáo Tam Tinh Hải Cẩu Bổ Thận Hoàn, cụ thấy lời
quảng cáo quen tai đã hóa nhàm, cụ bèn viết thêm chữ ‘mãnh hổ’ vào cho nó mạnh mẽ hơn, thuốc kích dương của cụ có tên là Tam Tinh Hải Cẩu Mãnh Hổ Bổ Thận Hoàn. Vừa hải cẩu vừa mãnh hổ chung sức lại thì sẽ mạnh biết chừng nào! Tôi chỉ mê có hải cẩu chứ mãnh hổ trong lãnh vực này thì xổ toẹt, tôi không mê chút nào. Mấy năm trước đây tôi thấy Canada cho bắt giết hải cẩu rất nhiều để lấy bộ da xuất cảng, chỉ lấy da mà thôi, còn bao nhiêu thứ quý khác như món ngầu pín thì vất đi hết. Bởi vậy dân làng chúng ta đã lên tiếng mời Cụ Võ Văn Vân đến Canada để chế lại thuốc tam tinh ngày xưa. Đây mới là tam tinh hải cẩu thứ thiệt, mạnh hơn Viagara gấp bội, chứ ngày xưa ở Saigon làm gì cụ có nhiều ‘món ấy’ của hải cẩu mà bào chế. Nhưng không thấy cụ trả lời gì. Tiếc quá. Trở về điều thú vị số một của anh John trên đây, tiếng VN có kiểu nói vòng vòng, nói chữ A nhưng ai cũng hiểu là chữ B. Về mặt này, tôi thích nhất chữ ‘Tác’ của cụ Nguyễn Bính, quả là hay: Sáng tác hay là tối tác đây Tối tác không đủ, tác ban ngày Xem ra sáng tác không bằng tối Tối tác ông ơi, sướng thế này Thấy không khí vui quá nên anh H.O. xin góp thêm chuyện: Rằng nhân bàn đến chuyện ‘tối tác’, câu hỏi đặt ra là hai vợ chồng trước khi lâm trận có cần phải trao đổi nói với nhau gì không. Tôi quen một bà gốc nhà quê ở Saigon năm xưa. Bà lấy một anh lính Mỹ nên năm 1975 bà đem được cả nhà sang Mỹ. Ông bà Mỹ Việt này sống rất hạnh phúc. Một bữa vợ chồng tôi đến thăm, chúng tôi nói đủ mọi chuyện vui. Thấy cái vốn Anh Văn của bà rất ít nên vợ tôi mới đánh bạo hỏi: Tiếng Mỹ của chị không giỏi, vậy chuyện chăn gối có gì trục trặc không ? Bà ta trả lời ngon ơ:
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
53
54
www.RangDongAtlanta.com
- Trời ơi, chuyện đó dễ quá mà. Nó không cần Anh văn. Cứ tắt đèn đi là tới bến liền. Nghe câu này xong thì tôi phục Cụ Ngô Tất Tố qúa sức. Ngày xưa cụ viết cuốn Tắt Đèn, trong đó cụ tả chị Dậu nhà nghèo phải đi ở cho một nhà giàu. Chắc chị cũng khá hấp dẫn nên một đêm kia ông chủ mò xuống bếp chỗ chị đang ngủ. Chị Dậu sợ quá bèn chắp tay ‘Con lậy cụ, con là phận tôi tớ’. Cụ chủ nhà gạt phắt đi, cụ nói một câu lịch sử để đời: ‘Tắt đèn nhà ngói cũng như nhà tranh!’ Cụ Tố bảo tắt đèn là xong, Bà Việt xồn xồn trên đây đâu có đọc sách cụ Tố mà cũng biết trả lời y chang và ngon ơ ‘Tắt đèn là tới bến liền!’ Hình như trước đây tôi có bàn về câu nói nổi tiếng này. Tôi có đem câu này ra hỏi các nhà thông thái bạn của tôi rằng phải dịch thế nào ra Anh văn. Mấy nhà thông thái đều lắc đầu bảo rằng tiếng Anh nói A là chỉ có A chứ không có thêm nghĩa B, trong khi cái câu nổi tiếng ấy thì vừa chỉ A vừa chỉ cả B, nó vừa nghĩa đen vừa nghĩa bóng, và cái nghĩa bóng này mới thật là thâm thúy. Các nhà thông thái mà lắc đầu thì tôi còn biết dịch làm sao được nữa. Mấy năm trước tôi cũng quen một bà VN tỵ nạn. Bà này tuổi cũng xồn xồn và nổi tiếng là ăn nói bạo. Bà nghe tôi kể chuyện này thì cười
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
hi hi. Bà bảo câu đó dịch dễ ợt. Câu đó nên dịch thế này: No light, number one same same number ten. Các cụ nghe câu này thì có thấy khiếp và phục cái bà sồn sồn không. Hay quá chứ, tếu quá chứ và đúng quá chứ. Cụ nào có lời dịch hay hơn xin cho tôi biết nha. Làng tôi đang cười ngả nghiêng thì Chị Ba Biên Hòa và Cụ B.95 từ bếp bưng ra hai khay tráng miệng. Cụ bảo lúc nãy ăn xong món chính mà chưa có món tráng miệng. Đây là hai món mà nhà bếp chúng tôi làm theo ý bác Từ Hòe. Các cụ có biết đây là hai món gì không ? Thưa, hai món rất đỗi Việt Nam và rất đỗi bình dân. Khay thứ nhất là món xôi nếp đậu xanh và xôi lạc đậu phọng, khay thứ hai là món chè đậu đỏ. Chị Ba thưa với cả làng: Ngày tết nên chúng ta hãy ăn đậu xanh và đậu lạc, để mọi sự trong năm mới này đều được xanh tốt và hoan lạc, và ăn với chè đậu đỏ để mọi sự hanh thông nhiều vận đỏ. Ý nhà bếp chúng tôi là thế, còn lời chúc tết cả làng, lời chính thức thì xin mời Cụ Chánh tiên chỉ. Không ngờ tiệc năm mới của làng tôi, vì có thêm ông Từ Hòe nên đã miên man bất tận. Không có món xôi chè này thì chắc dân làng còn vui cười đến sáng. Mọi người vừa ăn xôi chè vừa vỗ tay chờ nghe cụ Chánh. Bữa nay cụ là chủ nhà thấy dân làng vui cười hạnh phúc thì cụ thích lắm. Cụ bảo lúc nãy bà con đã nhắc tới bác Hồ làm cụ nhớ tới một giai thoại cụ nghe đã lâu nhưng vẫn không hề quên. Cụ xin kể để góp vui vào bữa ăn tết hạnh phúc và đáng nhớ này. Chuyện có thực vì do cháu cụ là người trong cuộc kể. Trước 1975 nó là đại úy Nhảy Dù trong quân đội VNCH, nó bị tù cải tạo bảy năm. Nó kể trong trại tù ở Vĩnh Phú có linh mục tuyên úy Trần Thanh Cao cũng bị tù. Ông Cha này rất giỏi nhạc và có nhiều máu tếu. Ông được bầu làm trưởng ban nhạc của các tù
nhân. Thằng cháu vì quen cha Cao từ trước nên cha kéo nó về ban nhạc cho bớt phải đi lao động. Lần đó ban nhạc của cha Cao được lệnh chuẩn bị hát mấy bài để đón tiếp phái đoàn trung ương sắp đến. Thằng cháu được cho vào ban hợp ca. Tiếng nó ngang phè phè, nhưng Cha bảo không sao, vì chỉ được ăn sắn với hút thuốc lào mà hát được như vậy là giỏi lắm rồi. Bài hát ca ngợi Bác Hồ sống trong hang Pác Pó. Bài ca có 4 bè, nó ở trong bè trầm. Mỗi bè tập riêng. Bữa đó trại trưởng đến kiểm tra. Trại trưởng nghe bè của nó hát một chập rồi nhăn mặt: - Các anh bôi bác Cách Mạng phải không? Tên của Bác vô vàn kính yêu thế mà các anh dám hát là Hồ Hô Hố, ô Hô ô Hô… thì nà nếu náo thật. Nhạc trưởng Cao phân trần nhưng hắn gạt đi. - Bỏ! Bỏ tất! Bè với không bè! Người cười to nhất và gật gù sung sướng nhất là ba cựu tù nhân Từ Hòe, ODP và H.O. Để cho dân làng vui cười một chập rồi Cụ Chánh tiên chỉ lên tiếng: - Làng ta đã sinh hoạt bao nhiêu năm nay, lúc nào cũng đầy tiếng cười. Cái tâm có an có lạc thì mới cười được như vậy. Lão xin chúc mọi người trong làng An Lạc này: năm mới an vui hơn và hoan lạc hơn nữa .
- Trà Lũ LTS: Tác giả Trà Lũ đã nhìn thấy tiếng cười là biểu hiệu của hạnh phúc, laughter is the best medicine, một tiếng cười bằng 10 thang thuốc bổ, nên ông đã sưu tầm và viết ra bộ chuyện cười gồm 4 cuốn mang tên Chuyện Cười Trà Lũ Toàn Tập. Có hơn 1800 chuyện cười. Đây là một món quà đầy ý nghĩa để tặng chính mình và tặng thân nhân trong dịp lễ tết. Giá 85 Mỹ kim hay 85 Gia kim. Xin liên lạc trực tiếp với tác giả: petertralu@gmail.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
55
56
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Tết đầu Xuân - Nguyễn Mạnh Trinh
V
ới người bản xứ, tháng của lễ lạc đã qua và bắt đầu bằng những tháng ngày của cuộc khởi hành mới của một năm, còn với người Việt Nam, thì vẫn tràn đầy không khí lễ hội. Dù ngày đầu năm âm lịch năm nay là ngày thường không phải cuối tuần nhưng ý xuân tưng bừng vẫn dường như còn lẩn khuất đâu đây. Ở sở làm và các nơi khác, tôi thấy mọi ngày như mọi ngày. Nhưng khi về đến gần nhà, lái xe qua khu phố Bolsa cuối tuần, thấy không gian tết chan hòa. Nắng tươi nhưng pha những cơn gió lạnh nhắc đến những ngày xuân năm nào. Dạo qua chợ hoa đang tấp nập lại nhớ đến chợ hoa Nguyễn Huệ ngày xưa. Một thuở nào hiện về. Chao ơi là nhớ! Bây giờ, cũng là mùa của báo xuân. Muôn hồng ngàn tía đua chen. Đọc những tờ báo xuân hôm nay lại nhớ đến những tờ báo xuân ngày cũ. Những ngày cận tết khi còn ngày xưa ở trong nước, đi qua sạp báo, dù là ở một tỉnh thị heo hút cao nguyên hay phố quận sình lầy miền Tây, thấy cả bóng dáng mùa xuân. Những bức tranh, những chân dung thiếu nữ, như mỉm cười với cái lạnh ngọt ngọt của trời đất sang mùa. Những trang bìa báo xuân, như dấu hiệu báo trước năm tháng tươi đẹp của đất trời. Và trong những tờ báo ấy, như một tập tục đáng yêu, lại thấy những bài thơ xuân hoặc chữ Hán hoặc chữ quốc ngữ nhưng viết bằng lối thư họa ở ngay trang đầu. Những bài thơ như bàn tay mở cửa đón xuân, mà một trong những người mở cửa đón xuân nổi bật nhất là nhà thơ Vũ Hoàng Chương với những
bài thơ trang trọng như mang lại một không khí đầy mùi trầm thơm ngát… Nhà thơ Vũ Hoàng Chương là giáo sư Trường Chu văn An. Mặc dù tôi không học thầy nhưng cũng có lúc đứng ngoài cửa lớp nghe thầy giảng thơ và đọc thơ. Tôi cũng đã thấy nhiều đứa học trò ngỗ nghịch học ban B nhưng đứng ở ngoài cửa lớp ban C để nghe một cách chăm chú bài giảng văn chương của thầy. Thỉnh thoảng thầy lại ngâm thơ và nhắc lại một vài giai thoại văn học của thời tiền chiến và cả hiện đại. Hình như mỗi năm khi xuân về Vũ Hoàng Chương thường làm thơ để tỏ tâm tình với nhà, với nước khi trời dất giao mùa. Như bài Đón Xuân Mười Chín làm vào dịp tết Quý Sửu 1973: Bấm đốt từ di cư đến nay Đón xuân vừa vặn hết bàn tay Sang sông Ngựa đã hai lần hí Vạch đất Trâu thêm một luống cày Lửa ném tràn lan đầu gió Bắc Vàng rung thăm thẳm đáy hồ Tây Bút toan chạy ngược đau lòng chữ Núi vẫn ngàn năm bạc tóc mây Dăm kẻ tri giao toàn kiết xác Nửa đêm trừ tịch cũng vờ say Hằng nga bỏ địa cầu đi mãi Tết đến buồn không chịu vẽ mày Xưa rồi lửa phỏng tên bay Giờ chơi nhạc sống nào đây hỡi giàn Bóng ai trên đá ngồi gan Có nghe rung một giây đàn lẻ loi Trời xuân chẳng én đưa thoi Mà như gấm đẩy bức Hồi Văn qua Nghé kêu đầy bến vàng hoa. Trong hai mươi năm văn học miền Nam, thầy Chương đã có nhiều bài thơ xuân, thơ Tết đăng trang trọng ở các tờ báo xuân ngay trang đầu tiên. Thế mà có một bài thơ Tết lại không được đăng ở trong bất cứ báo nào ở thời điểm ấy. Bài thơ Vịnh tranh gà lợn tuy không được đăng báo nhưng lại được truyền tụng và coi như là dấu hiệu bất khuất của văn nghệ sĩ miền Nam.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
57
58
www.RangDongAtlanta.com
Lúc ấy, ngày tết Bính Thìn, khi Cộng Sản vừa chiếm được cả đất nước và một chính sách trả thù phân biệt được áp đặt lên toàn dân tộc. Lúc ấy, viên chức, sĩ quan của chế độ VNCH bị tù đày đến gần cả triệu người. Lúc ấy, văn nghệ sĩ bị truy bức, bắt bớ, sách vở bị tịch thu đốt bỏ. Lúc ấy, buổi hỗn quân hỗn quan, lúc thú vật đội lốt người, tác yêu tác quái: Sáng chưa sáng hẳn, tối không đành Gà lợn om sòm rối bức tranh Ràng vách có tai, thơ có họa Biết lòng ai đỏ, mắt ai xanh Mắt gà huynh đệ bao lần quáng Lòng lợn âm dương một tấc thành Cục tác nữa chi đừng ủn ỉn Nghe rồng ngâm váng khúc tân thanh Những thành ngữ, tục ngữ của dân gian dưới tay nghệ sĩ đã thành đắc địa. Chữ không còn là một nghĩa nữa mà thành nhiều nghĩa, và, sự thâm trầm sâu lắng trong ngữ nghĩa làm bài thơ lột tả được một tâm sự chung mang của cả một thế cuộc tao loạn đầy bất trắc. Bài thơ được truyền tụng trong thời buổi ấy và cũng là nguyên nhân để những người cầm quyền Cộng Sản bắt giam tác giả. Thi sĩ bị giam tại khám Chí Hòa, sau vì đau yếu nên được thả về nhà và mấy ngày hôm sau thì từ trần, đúng vào ngày 6 tháng 9 năm 1976. Trong tù, ông viết bài thơ cuối cùng của đời mình, bài Thơ Gởi Vợ, gửi cho người thân nhất đời của mình, như linh cảm thấy một chuyến đi đã kề sẵn. Thơ như tiếng khóc nén thầm của những dòng thơ, từ dòng cổ thi từ thuở Nguyễn Du xưa xa, của nỗi niềm “bất tri tam bách dư niên hậu, thiên hạ hà nhân khấp Tố Như” đến nỗi đau mất nước quặn thắt bây giờ. Con chim trước khi chết, tiếng hót bi thương. Người thi sĩ, trước khi lìa bỏ trần gian, lời kêu ai oán. Bài thơ thất ngôn bát cú gói ghém cả một tâm tình. Quốc phá, gia vong, thân trong ngục tù, nhưng, tất cả rồi sẽ trôi qua như nước chảy dưới cầu và không bao giờ phai nhạt tấm lòng son sắt với đời, với người, với dân tộc, với đất nước.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Thấm thoát vào đây tháng đã tròn lông hồng gieo xuống nặng bằng non một manh chiếu lỉa hồn ngây ngất ba chén cơm rau xác mỏi mòn ngày tới bữa ăn thường nhớ vợ đêm về giấc ngủ lại thương con bao nhiêu nước chảy qua cầu nữa chẳng dễ gì phai nhạt tấm son tình thương nỗi nhớ chon von trưa nay bừng thức vẫn còn đổi trao thật rồi đâu nữa chiêm bao tin ra Vĩnh Hội thư vào Hòa Hưng Một bài thơ chữ Hán khác mà theo những nhà sưu tập thì đó là bài thơ viết vào đêm trừ tịch Tết Ất Mão mà bản viết gửi cho ông Đặng Tiến là một mảnh bìa của tạp chí Nhà Văn số xuân Ất Mão. Bài thơ Khai xuân thạch khúc, bản dịch nghĩa, và bài thơ dịch trích dẫn sau đây: Tường vân mãn tọa tọa bôi minh Hy chúc xuân khai dạ bán quỳnh Đông liễu tây đào song tận mỹ Tần tang Yên thảo nhất hồi thanh Tần giao cố quốc hoài kim phấn Tư hữu cuồng ngôn xuất thạch bình Đối ngọa dữ sa trường túy ngọa Cổ lai thùy dã chiếm cao thanh? Dịch nghĩa: Thạch khúc vào xuân Mây lành tràn ngập ghế ngồi trên chén rượu rực rỡ Vui chúc vào xuân đêm gioa thừa nhiều tốt đẹp Hai cây liễu phía đông và đào phía tây đều tuyệt đẹp Dâu nước Tần và cỏ nước Yên cùng một sắc xanh rì Dẫu cho nặng lòng nhớ thương hoià hương phấn nước cũ Song vẫn có lời cuồng ngông vong lên giữa búi dựng tưa thành Giữa người thơ nằm say ngất và chiến sĩ say ở chốn sa trường Xưa nay ai lưu danh cao hơn mấy ai? Bản dịch: Mây quẩn ngôi thơ, chén rạng ngời Giao thừa mừng chúc đêm xuân tươi Tây đào đông liễu hây hây phất Dâu cỏ Yên Tần rỡ rỡ phơi Luyến phấn- hoa nghiêng đài nhớ nước Cuồng ngâm- thơ dựng vách in trời Thi nhân, tráng sĩ cùng say khướt Ai biết danh đời ai nhựơng ai?
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
59
60
www.RangDongAtlanta.com
Những bài thơ xuân, bây giờ cuối năm ngồi đọc lại thấy một điều gì bâng khuâng trong tiềm thức. Tác giả thì đã ra đi vào miền vô thủy vô chung từ lâu nhưng những nét chữ để lại dường như cón tươi nét mực. Tôi nhớ lai hình ảnh của một giáo sư lúc nào cũng ăn mặc tề chỉnh đi trong hành lang trường. Mái tóc ngắn rẽ đầu ngôi ở giữa, những bộ veste màu nhạt, những nụ cười hóm hỉnh, những câu thơ đọc trong lớp nghe vang vang nỗi niềm nào đồng vọng từ xưa. Có người gọi Thầy Chương là Đỗ Phủ của Việt Nam. Theo tôi, chẳng có ai và chẳng có gì so sánh được với một người đã suy tư và đã sáng tác bằng trái tim Việt Nam và tâm thức Việt Nam như thầy… Ở hải ngoại, tết đến cũng có không khí rạo rực đón năm mới, cũng có những bản nhạc xuân vang vọng trên phố phường, cũng có những tập báo xuân với tranh bìa màu sắc lộng lẫy. Những trang đầu của báo xuân cũng có những bài thơ trang trọng khai hội như nét bút xương kính của thi sĩ Cao Tiêu. Nhà nhận định phê bình văn học Tam Ích Lê Nguyên Ngư đã nhận xét về thơ Cao Tiêu như sau: “Con người và cái tâm cùng cái thính giác của con người, khi đã theo nhip lịch sử, thì cũng làm thơ theo thi hiệu mới- trên bối cảnh dân tộc. Bỏ dân tộc thì mất tính dân tộc trong thơ: Cao Tiêu tránh được sự mất, để nuôi và duy trì sự còn- thành ra thơ CaoTiêu mới mà lại rất Á Đông. Nói cách khác rất Việt Nam: hiếm ở đấy; khó ở đấy; quý ở đấy -mà cái đẹp ở đó trưởng thành theo nhịp tâm tư, vươn theo nhịp thời gian; thời gian bên trong, kể cả thời gian mới nhất là thời gian nàng Giáng Hương ứa nước mắt dùng để đưa người danh sĩ về cõi mầu hồng- hồng trần” Có lẽ nhận xét ấy tuy đã viết từ cách xa hơn 50 năm đến nay vẫn còn ý nghĩa? Thi sĩ Cao Tiêu có tay bút bay bướm viết chữ Hán Tự và Việt ngữ kiểu chữ thảo rất đẹp và thường được mời để viết trang đầu tiên của những giai phẩm xuân ở hải ngoại. Theo truyền thống từ trong nước ra tới hải ngoại những vị được coi như là tiên chỉ trong làng văn có nét chữ bay bướm thường được mời để viết những trang thơ khai bút của các giai phẩm xuân. Như các giai phẩm như báo Tự Do, hay tạp chí Văn ở trong nước thường có nét bút của thi sĩ Vũ Hoàng Chương. Còn ở hải ngoại thì các giai phẩm xuân của báo Người Việt, Viễn Đông,Việt Tide,… thường có thơ xuân của thi sĩ Cao Tiêu ở trang đầu tiên. Thơ xuân chữ Hán của ông có nét cổ kính của những thời xa xưa nhưng lại có nét mới của nhịp sống tương lai. mở ra những điều tốt lành cho xuân mới.Ví dụ như bài Xuân Cầm:
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Xuân cầm tư diệu thủ Tư diễm phát hoa y Thuyền hội thanh giang độ Sương lung bích liễu ti Cảm quan ca chúc tửu Thôi ngã túy đề thi tùy dương xuân nhập mộng Thủy ánh nguyệt lưu ly Và tác giả dịch sang Việt ngữ: Đàn xuân rung nhớ điệu tay ai nhớ áo hoa buông mướt tóc dài thuyền thả sông xanh neo bến hối liễu chùng tơ biếc rủ sương lơi như say bút múa niềm thơ gửi nghe ấm hơi ca hứng rượu mời theo khúc dương xuân vào cảnh mộng trăng lồng bóng nước ánh chơi vơi. Một bài thơ khác, Phùng Xuân, cũng là cảm giác của một người hòa đồng với thiên nhiên tìm thấy không gian yên hòa của đất nước quê hương. Đông phong xuy lục liễu Nhật noãn chiếu xuyên vân Điểu minh sơn thủy họa Vô xứ bất phùng xuân. Diễn nghĩa: Gió đông thổi vào khóm liễu đậm xanh lá cành tha thướt Ánh nắng ấm chiếu qua đám mây lờ lững trên không. Tiếng chim rộn ràng hót chào trước cảnh non nước đẹp như một bức tranh. Buông tầm mắt nhìn quanh khắp mọi nơi, không chỗ nào là không thấy xuân về. Tác giả dịch: Gặp xuân Gió xuân thổi liễu xanh xanh đậm Nắng xuyên mây tỏa ấm không gian Đón xuân chim hót rộn ràng Bức tranh non nước vô vàn gấm hoa Gặp xuân khắp chốn gần xa. Giở những trang thơ của thi sĩ Cao Tiêu, nhìn những nét Hán tự bay bướm nhưng tề chỉnh, đọc những câu thơ chuyển dịch Việt ngữ tài hoa để tưởng tượng lại một thời đã qua của lịch sử. Những nét chữ những ý thơ đã thành của những hồn trăm năm cũ.
- Nguyễn Mạnh Trinh
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
61
62
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Những cái tết C
...trong đời
ứ mỗi lần cúng Giao Thừa xong, tôi mang bình trà vào phòng sách ngồi uống một mình. Chính những lúc nầy tôi nhớ lại những ngày tết cũ xưa cũ. Khi còn nhỏ, tôi là người phải thức để lo sắp xếp bàn cúng giữa sân cho Bác tôi khấn vái. Câu khấn đầu tiên Bác tôi giới thiệu về mình cho những người khuất mặt quanh đây biết về gia thế: “Kính thưa ông bà, cha mẹ, những người khuất mặt quanh quẩn đâu đây. Tôi tên là Phan Xuân Sâm là con thứ năm của cha mẹ tôi, người còn lại lớn nhất của gia đình nầy. Hiện tôi đang sinh sống tại Nại Hiên xã, Đà Nẵng xứ, Quảng Nam tỉnh. Kính xin chư vị ghé qua đây hưởng chút nhang khói nhân ngày đầu khai niên. Giúp đỡ gia đình tôi mạnh khỏe, thuận hòa. Chúng tôi luôn luôn cung kính gìn giữ lòng biết ơn chư vị…”. Năm nào Bác Năm tôi không được khỏe, Ba tôi làm nhiệm vụ cúng bái Giao Thừa thay cho Bác. Ba tôi không nói ra những lời như Bác, ông chỉ lầm thầm trong miệng rồi lạy. Hình như ông làm chuyện nầy cho có lệ, chứ không thành tâm như Bác tôi. Bác nằm trên gường hỏi Ba tôi sau khi cúng xong vào nhà: “Chú có biết phải để cho cây hương tàn hết mới dọn vô nhà không?” Ba tôi lúng túng trả lời cho qua chuyện, sự thật cây hương cháy chưa hết một nửa thì Ba tôi đã dọn vô nhà. Cúng xong bao giờ Bác Năm cũng ngồi uống trà với Ba tôi. Cái cung cách đầu năm cũng đổi khác, nói chuyện với nhau đượm một chút nhẹ nhàng. Hình như người ta gìn giữ tốt đẹp nhất cho ngày đầu năm. Sau nầy Bác tôi mất, Ba tôi mỗi năm cúng
tôi
- Phan xuân Sinh
GiaoThừa thay cho Bác. Tôi là người được ngồi đối diện uống trà với Ba tôi. Sau đó hai cha con dẫn nhau xuất hành, thường thường chúng tôi đi đến chùa Nại Hiên lạy Phật. Chính lúc trên đường đi Ba tôi mới kể cho tôi nghe nhiều chuyện của quê tôi. Cái chuông chùa của làng Nại Hiên là do ông Án Nại đúc tặng cho làng (Ông Án Nại tên là Nguyễn Hanh, Án Sát tại Nghệ An, nguyên quán của ông ở làng Nại Hiên nên thường gọi ông là Án Nại, sau ông từ quan theo phong trào Văn Thân, Cần Vương, bị tử thương ở mặt trận Phú Thượng Hòa Vang, Quảng Nam). Có một năm vợ chồng người học trò cũ của Ba tôi tới chúc tết thầy. Ba gọi tôi ra chào chị Hồng, người mà khi tôi còn nhỏ Ba tôi nhờ chị chăm sóc cho tôi vì má tôi mất sớm. Ba tôi đi dạy mang tôi đi theo, các chị thay phiên chăm sóc tôi, đút cơm, tắm rửa, thay áo quần. Trong số các chị thì chị Hồng là người lo cho tôi nhiều nhất. Lúc nầy tôi đang học đệ nhị. Từ trong buồng ngủ bước ra. Chị Hồng trố mắt nhìn tôi: “Thằng Sinh đây hả thầy? Hồi nhỏ nó bụ bẫm sao lớn lên nó ốm quá vậy? Có đau gì không? Ừ, mà như vậy trông có vẻ thư sinh, bảnh trai. Hắn mà gái trông thấy phải chạy theo thôi”. Chị hỏi tôi, hồi nầy có còn thích ăn bánh bèo không? Hồi còn nhỏ xíu khi dẫn nó ra chợ, bao giờ nó cũng chỉ hàng bánh bèo, ăn một lần bốn năm chén. Tôi gật gật đầu, ý của tôi nói với chị vẫn còn thích ăn bánh bèo. Vợ chồng chị Hồng chắc là khá giả, chị ấy móc tiền lì xì cho tôi 200 đồng, số tiền đó lúc ấy hơi lớn. Chị kể mấy chị trong lớp hay bẹo má phúng phính của tôi. Thứ
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
63
64
www.RangDongAtlanta.com
bảy chủ nhật các chị thay phiên nhau xin Ba tôi cho các chị mang tôi về nhà. Ba tôi thì lúc nào cũng gật đầu đồng ý. Sau nầy lớn lên tôi mới biết đó là lúc tốt nhất để Ba tôi có thời giờ đi cua “đào”. Ông thầy giáo vợ chết sớm, sống lẻ loi sao được, tuổi lại còn quá trẻ nên có cơ hội thuận tiện lúc nào là ông “tranh thủ” đi đến nhà các bà bồ để tán dóc. Ra tết, chị Hồng chạy xe Honda tới nhà mang cho tôi chừng hơn 10 chén bánh bèo. Bánh bèo Quảng Nam lớn lắm, chén đổ bánh bằng chén ăn cơm, chị nghĩ rằng hồi còn nhỏ tôi ăn được 4 chén, thì bây giờ phải ăn gấp đôi. Tội nghiệp sự chu đáo của chị làm cho tôi nhớ mãi. Ba tôi kể, nhà chị Hồng nghèo nên mỗi năm phụ huynh đi lễ tết cho thầy nào là bánh, mứt, rượu, gà, nếp, bánh tét… Ba tôi gọi mẹ chị Hồng qua nhà lấy bớt đêm về nhà ăn tết, nên gia đình chị Hồng mặc dù ít mua sắm cho ngày tết, vẫn có đầy đủ mọi thứ trong nhà. Khi chị đi lấy chồng Ba tôi có đi dự. Sau nầy chị kể cho Ba tôi nghe chị và anh Khiết cùng học một lớp yêu nhau, nhưng gia đình anh Khiết nghèo quá nên anh ấy không thể cưới chị. Con gái đến tuổi không thể chờ đợi nên gia đình phải gả chị cho anh Hoàng ở làng bên. Gia đình anh Hoàng khá giả, chị về làm dâu cũng sung sướng. Anh Hoàng đi lính ở thành phố nên không sợ phải ra trận, còn anh Khiết cũng vào lính được chừng hơn một năm thì tử trận. Cái vui nhất của tôi là ngồi canh lửa nồi bánh tét. Mấy thằng bạn nhỏ trong xóm tụ lại nghe tôi kể chuyện. Ngồi chung quanh nồi bánh, lửa phừng phực cháy xua đuổi cái lạnh mùa đông, ngồi chờ ngoại tôi vớt ra mấy cái bánh ú cho tôi, bạn bè chia nhau ăn. Sau nầy lớn lên bao giờ tôi cũng mua một lít rượu để sẵn, một dĩa thịt heo dầm nước mắm, một chén củ kiệu, vài thằng bạn ngồi nhâm nhi. Lúc nầy chúng tôi sắp bước vào lính nên bữa nhậu đượm một chút buồn trên mặt. Tết Mậu Thân, thành phố Đà Nẵng sống trong yên bình. Đêm giao thừa pháo vẫn nổ rộn rã, xen lẫn tiếng súng nổ nhiều hơn mọi năm, tiếng súng nổ nhiều nhất ở ven thành phố. Dân chúng hoàn toàn không biết là Việt Cộng tổng tấn công bị các đơn vị đồn trú bên ngoài đẩy lui. Bốn giờ sáng Ba tôi dậy pha trà, súng vẫn nổ nhiều mà không dứt, mở radio nghe tin
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
tức, mới biết là Việt Cộng tấn công vào các thành phố miền Nam. Lệnh của Bộ Tổng Tham Mưu kêu gọi quân nhân đang ăn tết với gia đình, phải trình diện ở những đơn vị gần nhất. Tất cả gia đình đều hé cửa nhìn ra đường, chỉ thấy xe tuần tiễu của quân đội thỉnh thoảng gắn loa phóng thanh, lệnh giới nghiêm 24 giờ trên toàn thành phố. Tất cả phải đóng kín cửa không được ra đường. Các quân nhân ở xa về ăn tết ra đường đón xe tuần tiễu để được chở vào Quân Vụ Thị Trấn. Sáng mồng một, đài phát thanh địa phương báo cho biết là Quân đội đã đẩy lui các cuộc tấn công vào thành phố. Chỉ biết được tin tức qua đài phát thanh. Người dân Đà Nẵng yên tâm ăn tết không bị quấy phá bởi lực lượng bên kia. Chừng 9 giờ sáng mọi người ra đứng trước cửa nói chuyện với hàng xóm, khuôn mặt họ đều ngơ ngác. Nói chuyện về tình hình chiến sự chỉ đoán già đoán non chứ quả thật không ai biết gì cả. Tối mồng một tết nghe phong phanh có mấy người trong xóm trước đây đi nhảy núi, đã thấy xác của họ ở xã Hòa Cường. Chuyện thật hư không ai biết, mọi chuyện đều bị xé to. Tối cả nhà quây quần chung quanh chiếc radio để nghe BBC và VOA, lúc nầy mới biết rõ các tỉnh, thành phố ở miền Nam đều bị tấn công. Nghe lén đài phát thanh Hà Nội thì họ bảo quân Cách Mạng đã chiếm được miền Nam, dân chúng miền Nam đón tiếp niềm nở. Sau nầy mới rõ, các cán binh miền Bắc tin vào lời tuyên truyền trên radio, trên truyền đơn, dân chúng sẽ đón tiếp các anh nên họ tưởng thật. Khi vào thành phố họ mới biết chẳng có ai đón tiếp họ. Ai thấy họ cũng đều sợ hãi, cũng đều trốn tránh. Thú thật người dân lúc đó rất hoang mang không thể tin được đình chiến mà lại bị quân Bắc Việt tấn công. Ở Đà Nẵng chỉ nghe súng nổ trong ngày mồng một tết, khuya mồng một tiếng súng nghe xa xa nghĩa là chiến sự đang ở các vùng quê. Như vậy quân đội đã làm chủ được tình hình. Đó là một cái tết đã làm điêu đứng toàn dân, phe Cộng Sản xé bỏ hiệp định đình chiến. Từ cái chuyện Tết Mậu Thân, tôi bắt đầu ngao ngán chế độ Công Sản, tôi không tin những gì họ tuyên truyền trước đây. Tôi nghĩ nếu chế độ nầy họ thắng trong cuộc chiến thì dân chúng sẽ khổ biết mấy. Chỉ có một hiệp đình đình chiến trong 3 ngày tết để dân chúng nghỉ ngơi mà họ trắng trợn vi phạm. Thì làm sao họ tôn trọng những thứ khác. Sau khi chiếm được miền Nam thì mới tỏ rõ bộ mặt nham hiểm thật sự của họ. Những ngày sau đó thành phố Huế vẫn còn phe Giải Phóng chiếm đóng, chiến sự vẫn còn gay gắt. Gần một tháng quân đội miền Nam mới thực sự chiếm lại Huế. Nói đến tết mà không đề cập tới tết Mậu Thân ở Huế là một thiếu sót lớn. Mặc dù tôi không ở Huế để chứng kiến cái cảnh tan nát mà người dân Huế phải gánh chịu. Thế nhưng mỗi ngày tôi phải mở đài BBC và VOA để nghe chiến sự ở Huế. Đà Nẵng và Huế chỉ cách nhau vào khoảng 80 cây số theo đường chim bay (100 cây số tính theo đường quốc lộ), thế mà Huế lại gánh tất cả những hãi hùng, thật tội nghiệp. Những nơi
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
65
66
www.RangDongAtlanta.com
bị Việt Cộng chiếm đóng xẩy ra biết bao tai ương, số người bị họ giết nhiều vô kể. Đổ lỗi cho cá nhân nầy, cá nhân kia gây nên, tôi không đồng ý, vì cá nhân không thể tàn bạo như vậy, giết hại bà con ruột thịt của mình. Chỉ có quyết định của đảng Cộng Sản. Tôi không đề cập đến chuyện nầy, điều mà tôi muốn nói ra trong hồi ký nầy là tang thương ụp lên đầu những người dân vô tội, nhà nào cũng có người là nạn nhân của cuộc tấn công tết Mậu Thân. Gần đây sau bốn mươi bảy năm những người Cộng Sản im tiếng, thì bỗng nhiên có một người ngụy tạo ra một tài liệu bảo rằng những nạn nhân tết Mậu Thân đều do máy bay Mỹ giết hại. Khi quật những nấm mồ tập thể, tất cả những nạn nhân bị cột tay chung với nhau, đầu bị vỡ sọ. Như vậy họ dùng cuốc xẻng đập vào đầu, không thấy một vết đạn nào. Lại nghe nói một ông đạo diễn dàn dựng một cuốn phim về tết Mậu Thân quy tội cho Mỹ Và quân đội Cộng Hòa. Còn cán binh Bắc Việt vô tội. Việc làm nầy đi ngược lại sự thật đã trở thành hiển nhiên, mà họ tán tận lương tâm thêu dệt ra để tránh tội. Họ quên nghĩ rằng, những vùng của họ chiếm đóng làm sao có lính Cộng Hòa vào bắt đồng đội của mình đem ra giết. Cho nên vải thưa không thể che mắt thánh. Chuyện của họ làm người dân Huế đều biết rõ, không chối cãi được. Người Mỹ trước đây quá mệt mỏi với “Cuộc Chiến Việt Nam”, họ không muốn khui lên đống tro tàn sợ đau lòng dân chúng Mỹ. Những năm gần đây, sự việc đã trở nên nguội lạnh, thì chính những Quân Nhân Mỹ tham chiến tại Việt Nam bắt đầu lên tiếng. Họ cho rằng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
QLVNCH là một quân lực hùng mạnh nhưng phải thua vì thiếu vũ khí và đạn dược. Chính nước Mỹ gây ra oan khiên nầy. Song song đó thì bà Giáo Sư Orgar Dror phân khoa lịch sử Đại học Texas A&M (một người Do Thái gốc Nga) dịch quyển Giải khăn sô cho Huế của nhà văn Nhã Ca ra tiếng Anh với nhan đề MOURNING HEADBAND FOR HUE. Giải khăn sô cho Huế tố cáo những tội ác của quân Bắc Việt gây ra tan thương cho Huế. Chính Nhã Ca đã có mặt ở Huế lúc đó, chị là một nhân chứng sống, viết với một tấm lòng dành cho Huế, không thêu dệt hay bịa đặt. Cuộc ra mắt sách tại Đại học UC Berkeley, California, được sinh viên Mỹ hoan hô nhiệt liệt. Sau khi Huế được Quân Đội Cộng Hòa chiếm lại, chừng một tháng sau, tôi có dịp ra Huế. Cầu Trường Tiền sụp, nhà cửa tiêu điều, đường phố vắng người. Chỉ có xe quân đội tuần tiễu trên đường phố. Tôi có cảm tưởng như Huế mắc phải cơn trọng bịnh chưa kịp hồi phục, sống trong uể oải, nhìn thấy người đi đường mặt buồn thiu. Huế tang thương như vậy đó, thật tôi nghiệp. Đi đâu cũng thấy vết tích chiến tranh, số người chết nhiều quá, nhiều hơn ngày Kinh thành Huế thất thủ, khi vua Hàm Nghi khởi nghĩa cuộc binh biến bất thành. Sau đó quân Pháp tràn vào gặp ai giết đó, bất kể người có tội hay không. Huế nơi nào cũng có máu đổ, người dân Huế nhà nào cũng lập đàn cúng cô hồn trong ngày Kinh Thành thất thủ. Sau nầy đêm giao thừa người dân Huế cũng lập đàn cúng tế cho những vong hồn bị Việt Cộng giết trong tết Mậu Thân. Số
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
67
68
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
người bị giết chết trong tết Mậu Thân nhiều hơn số người bị Pháp giết trong ngày Kinh Đô thất thủ. Khi ra đơn vị, tôi trình diện Trung Đoàn 51 Biệt Lập, đồn trú tại Quảng Nam, vào khoảng hai mươi tháng chạp, nghĩa là chỉ còn 10 ngày nữa tới tết. Đây là cái tết đầu tiên của tôi ở quân đội. Năm thằng sĩ quan ở chung một phòng. Người lính phụ trách câulạc-bô, đêm giao thừa mang tới cho chúng tôi 2 lít rượu đế và 5 lon thịt ba lát, bảo rằng Đại Úy Đại Đội Trưởng bảo mang đến cho các ông uống rượu mừng xuân. Năm đứa trải chiếu ngồi xuống sàn nhà bắt đầu uống rượu. Thú thật đây là cái tết buồn nhất trong đời tôi, chúng tôi ngồi uống rượu mà không nói một lời, mỗi đứa mang một tâm trạng khác nhau. Nhớ nhà, nhớ người yêu, nhớ bạn bè còn bên ngoài, nhớ quán cà phê... Uống hết hai lít rượu định don dẹp đi nằm thì mấy người lính ở Trung Đội của tôi trông coi, mang rượu vào nhập cuộc, lúc nầy đông người chúng tôi mới cảm thấy hứng chí. Cuộc rượu cho đến sáng mồng một mới tan hàng. Suốt ngày mồng một chúng tôi ngủ li bì. Sau 1975, tôi sống ở Sài Gòn. Có một năm tôi về Đà Nẵng ăn tết. Chiều 28 tháng chạp, Ba tôi và tôi ra chợ hoa tìm một cành mai. Tôi muốn mua một cành mai lớn, Ba tôi thì bảo mai lớn mắc tiền trong lúc kinh tế khó khăn, nên mua một cành nhỏ cho đỡ tốn kém. Tôi đồng ý vì nghĩ lại mọi người đang chật vật mà mình phung phí như vậy cũng khó coi. Tất cả hoa hồng và hoa cúc Ba tôi trồng nở rực rỡ nên cái tết năm đó thật vui cửa vui nhà. Mồng bốn tết tôi chuẩn bị vào lại Sài Gòn thì Công an mời lên Phường làm việc vì họ nghi tôi thuộc diện sĩ quan trốn học tập. Tôi đi theo người Công an khu vực lên phường, trình bày các giấy tờ trình diện cho họ xem, tôi bị thương được cho về địa phương học tập tại chỗ. Ông trưởng Công an phường bảo tôi để giấy tờ ở đây để họ xác minh. Tôi thấy không xong nên tìm người giúp đỡ. Cũng may thằng cháu gọi tôi bằng cậu bảo với tôi là rõ ràng tụi nầy muốn làm tiền, cậu đưa một ít tiền con đi lấy giấy tờ về cho cậu. Quả nhiên một lúc thằng cháu mang giấy tờ về cho tôi. Từ đó, tôi không bao giờ về Đà Nẵng ăn tết nữa. Ở Sài Gòn những ngày tết đến, tôi nhớ nhà quay quắt thế nhưng nghĩ lại cái cảnh làm tiền trắng trợn, bắt nạt dân chúng của Công an địa phương, tôi đành phải từ bỏ ý định trở về. Thực tình mà nói, mười lăm năm sống trong nước, tôi trải qua cay đắng, vinh nhục. Nhưng rồi mọi chuyện cũng trôi qua. Ở ngay trên quê hương mình mà mỗi lần đến tết không dám về thăm nhà, nghĩ cũng buồn thật. Sáng mồng một tết, tôi chở hai con đi chùa, Chùa chúng tôi đi ở Cống Bà Xếp, gần ga Hòa Hưng, Sài Gòn. Chùa do một vị Trụ Trì người Miền Trung (hình như là Bình Định) trông coi. Vì chùa nhỏ ở trong một con hẻm sâu nên người đi viếng chùa đầu năm cũng không nhiều. Thầy rất quý mến tôi. Đến chùa nầy tôi nhớ lại chùa Nại Hiên của tôi, mỗi năm đi với Ba tôi, cùng ngồi trên bàn với mấy bác bạn vối
Ba tôi trong làng, uống nước trà, nói chuyện râm ran. Khi về lại nhà thì quá nửa đêm, bao giờ Ba cũng bảo tôi vào nhà trước để “đập đất”. Mặc dù thức khuya, nhưng bao giờ Ba tôi cũng dậy sớm pha trà cúng đầu năm. Cái đêm ba mươi trầm lặng, thế mà mỗi khi xa nhà nhớ lại thấy nó lâng lâng, lòng bỗng dưng cồn cào quay quắt. Cho đến bây giờ hơn hai mươi lăm năm xa xứ lòng tôi càng quặn đau thêm. Nếu có ai hỏi tôi, đêm 30 tết ở Đà Nẵng có cái gì khác với đêm 30 tết ở Sài Gòn trước đây hay hải ngoại bây giờ? Tôi sẽ không trả lời được. Có những điều chỉ biết cảm nhận nhưng không thể mô tả bằng ngôn ngữ, trường hợp nầy cũng vậy. Tôi đến Mỹ năm 1990. Năm đó tôi sống ở Philadelphia thuộc tiểu bang Pennsilvania. Đêm 30 tết tôi có đi dự đón giao thừa ở nhà thờ gần nhà, mặc dù chúng tôi không phải là giáo dân. Tôi cảm thấy lẻ loi, những người tham dự rất vui. Hay là tâm trạng của người mới hội nhập chưa thích ứng với cuộc sống nơi đây, nhưng sau nầy tôi có một thời gian sống ở Oakland gần San Jose, California, thành phố người Việt đông, thế mà tôi vẫn không tìm thấy cái không khí như bên quê nhà. Mới biết quê hương đã ăn sâu, thấm đẫm trong lòng chúng tôi. ... Sau nầy tôi định cư ngụ nhiều chỗ khác nhau, nhiều tiểu bang khác nhau. Dù có bận rộn đêm 30 tết tôi vẫn chở các con đi lễ chùa, vì đó là cách tốt nhất còn gìn giữ lại được một chút gì đó cho quê hương. Giống như Ba tôi ngày xưa, sau khi cúng giao thừa tôi ngồi một mình uống trà. Chính lúc nầy là lúc nhớ nhà. Theo thói quen đầu năm tôi thường làm vài câu thơ mà người xưa hay bảo là khai bút: “những câu thơ khiến ta chùn bước lời ru quen đẫm nát lòng nhau một thuở nhớ hoài thành mỏi mệt cuối năm trời lạnh thêm nỗi sầu” (Nhớ người, chiều cuối năm - trong thi tập Tát cạn đời sông) Hoặc: “trời lạnh, đêm tàn, một mình uống rượu một mình ngồi giữa đêm ba mươi tìm quanh không thấy một bóng người lòng rũ, mắt đục mờ sương khói.” (Đêm ba mươi, uống rượu - trong thi tập Tát cạn đời sông) ... Hôm nay là ngày đầu năm, tôi viết lại hồi ức nầy để tưởng nhớ, để suy ngẫm. Những điều hay cũng có, những điều không hay cũng nhiều. Tất cả đều rơi vào thời kỳ quá vãng. Dù hay dù dở nó đều gợi lại cho tôi một chút kỷ niệm vui buồn...
- Phan xuân Sinh
Những ngày cuối năm Ất Mùi
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
69
70
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Đón Tết Bính Thân 2016 Nghe tình xuân chớm nở giữa �ời đông
- Soạn giả Nguyễn Phương
T
ôi xa rời đất nước đi định cư ở Montréal - Canada đã hơn một phần tư thế kỷ, nhưng cứ mỗi độ xuân về, tôi không tài nào quên được hương vị TẾT của quê hương dù tôi đang ở nơi muôn trùng viễn cách. Tết ở Canada tuyết trắng mịt mù, giá lạnh buốt xương, đường tuyết trơn trượt, cái tuổi xuân xanh 95 của tôi không cho phép tôi chống gậy xuất hành đi hái lộc và rước ông Thần Tài như những ngày xuân xưa ở quê nhà. Đành ngồi nhà, nhâm nhi tách trà, nhìn tuyết rơi rơi từng bông tuyết lớn như hoa mai mà tưởng chừng như những đóa bạch mai của trời ban cho, gợi nhớ chợ hoa rực rỡ ở đường Hàm Nghi Sài gòn. Chân không ra khỏi nhà được nhưng taâm hồn tôi vẫn lãng du, bay bổng về vùng trời kỷ niệm xa xưa để nhớ mãi về những cái Tết khó thể quên của giới nghệ sĩ Cải lương. Đối với người Việt Nam, lễ Tết rất là quan trọng. Nói đến Tết là nói đến mùa xuân và mùa xuân là mùa khởi đầu cho bốn mùa trong năm. Và mùa Xuân, mùa gợi những sự nồng nàn, tươi xanh ấm áp, mùa của bao điều đẹp đẽ nở hoa, mùa của tin yêu và hy vọng. Ngày đầu Xuân ở quê hương Việt Nam, từ thành thị đến thôn quê, mỗi góc phố, chợ búa, mỗi thôn xóm, mỗi gia đình, từng mỗi con người, tùy theo tuổi tác và nghề nghiệp, tùy theo khả năng và hoàn cảnh của mình, tất cả đều nô nức chuẩn bị đón những ngày tươi đẹp nhứt trong năm. Nghệ sĩ cải lương cũng không ngoại lệ, nhưng nghệ sĩ có cách "ăn Tết" khác người thường. Khi người bình thường vui Xuân, chơi Tết thì người nghệ sĩ phải làm việc, phải biểu diễn cống hiến niềm vui cho mọi người. Vậy nên từ ngày 25 tháng chạp, sau xuất diễn cuối cùng trong năm, bầu gánh, chủ nợ, các soạn giả, nam nữ diễn viên chánh, phụ, các công nhân sân khấu và các bạn bè thân thiết của bầu gánh và nghệ sĩ đều tụ tập trên sân khấu, trước bàn thờ Tổ nghiệp để làm lễ cúng "Tổ" và đưa "Ông" về trời, giống như người
dân bình thường có tập tục cúng và đưa "Ông Táo" về trời ngày 23 tháng chạp hằng năm. Sau đó là tiệc cuối năm, rượu thịt ê hề, có cả đàn ca tài tử để nghệ sĩ đón Tết trước. Cuộc vui kéo dài thâu đêm suốt sáng. Ai say thì lăn quay ra sàn diễn mà ngủ để rồi sáng hôm sau người nhà tới kiếm đưa về. Từ 25 đến 30 tháng chạp, các đoàn đều nghỉ hát, các nghệ sĩ có thời gian lo cho gia đình hưởng Tết hoặc đi về thăm quê thăm bà con thân quyến và đi tảo mộ. Đêm 30 Tết, người dân bình thường cúng rước ông bà và đón Giao thừa, người nghệ sĩ cùng rước ông Tổ nghiệp rồi rước ông bà sau. Kế đó đi Lăng ông Bà Chiểu xin xăm và chờ giờ xuất hành đón ông Thần Tài. Tôi còn nhớ, Tết năm 1952, ông bầu Nghĩa đoàn Thanh Minh dựng trước rạp hát Thành Xương một tấm panneau, vẽ cành hoa mai và một bài thơ, được giới nghệ sĩ cho bài thơ đó là quan niệm chọn tuồng để hát Tết của các đoàn hát: Xem hát đầu Xuân như đi hái lộc Người đến xem, cầu mọi sự tốt lành Nên tuồng hát không than van tiếng khóc,
Hát Tết rạp Hưng Đạo 1960
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
71
72
www.RangDongAtlanta.com
Tuồng Tết Người Yêu của Hoàng Thượng, Thanh Nga và Thành Được
Mà tiếng cười rộn rã cả đêm thanh. Và tình yêu mặn nồng, chung thuỷ, Dẫu cam go lắm mưa dập, sóng dồi, Vẫn sáng ngời như viên ngọc quý, Tuồng hạ màn trong hạnh phúc lứa đôi. Trước năm 1975, các đoàn hát khai trương những vở tuồng hát Tết đều có tựa tuồng và nội dung hạp với ý muốn của khán giả đi xem hát để bói tuồng, mong gặp hên. Đoàn Thanh Minh Thanh Nga có vở Tình Xuân Muôn Tuổi, đoàn Dạ Lý Hương có vở Hai Nụ Cười Xuân, Anh Hùng Xạ Điêu, đoàn Kim Chưởng có Bến Hẹn Ngày Xuân, đoàn Thái Dương có Tuổi Hồng Cho Em, đoàn Kim Chung có Một Ngày Xuân, Mạnh Lệ Quân Kỳ Nữ, đoàn Minh Tơ có tuồng Lưu Bị Cầu Hôn Giang Tả, trước khi hát vô tuồng chánh, đoàn Minh Tơ còn có màn Lục Quốc Phong Tướng để cho khán giả đi xem hát bói tuồng cảm thấy năm mới sẽ rất hên: “Đi lính lên lon, làm quan thăng chức, buôn bán nhứt bản vạn lợi, cưới vợ thì đầu năm sinh con trai, cuối năm sinh con gái.” Thời đó tuồng hát là nhắm vào việc giải trí, mua vui cho khán giả chớ không bị một chủ thuyết chính trị của một đảng phái nào ép buộc, nên tuồng Tết có tiêu chuẩn chung là Vui, Hên, có Hậu, Hạnh Phúc và Đoàn Tụ. Tuồng nào có chia ly, chết chóc, thù hận, khi hát Tết, soạn giả phải sửa lại theo tâm lý chung của khán giả thích khi đi xem hát ngày Tết, sau Tết có thể diễn lại như nguyên bản cũ. Đối với nội bộ trong đoàn hát thì ngày Tết là ngày vui vẻ, thương yêu nhau, giúp đỡ và tha thứ cho nhau nếu có lỗi lầm gì trong khi ca hát. Tết năm 1965, đoàn Thanh Minh Thanh Nga hát tuồng Người Yêu của Hoàng Thượng, tác giả Viễn Châu và Nguyễn Ang Ca, trong tuồng có cảnh vì tranh tình mà nhân vật do Thành Được thủ diễn dùng súng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
lục bắn vị Quốc Vương (do Việt Hùng đóng) để cướp người yêu (Thanh Nga đóng). Anh Chín Siểng, chuyên viên phụ trách ánh sáng, chuyên vấn thuốc pháo làm bom, làm đạn giả trên sân khấu "cắc bùm" của ông Bầu Bảy Cao, đoàn Hoa Sen. Chín Siểng về giúp việc cho đoàn hát Thanh Minh Thanh Nga, anh làm những khẩu súng lục và giàn súng thần công trên chiếc tàu của Hoàng Thượng (hát trong tuồng Người Yêu của Hoàng Thượng). Trước đêm diễn, nghệ sĩ Thành Được được anh Chín Siểng chỉ cho cách sử dụng cây súng lục giả. Súng làm bằng cây, hình dáng giống như cây súng colt 12 thiệt. Lòng súng bằng ống thép, để ngòi pháo và ngòi nổ điện bên trong. Cò súng là contact điện, nối liền với 4 cục pin AA. Khi bấm cò súng, điện pin sẽ làm cháy ngòi nổ, pháo trong nòng súng sẽ bắt lửa, nổ tóe lửa từ trong nòng súng phun ra phía trước như bắn súng thiệt. Cuộc tranh tình giữa Quốc Vương (Việt Hùng) với anh sĩ quan cận vệ (Thành Được) đến hồi gay cấn, Quốc Vương (Việt Hùng) thét lớn: "Ta thích nàng…Ta yêu nàng…Nếu nhà ngươi cản trở, ta sẽ giết ngươi…" Sĩ quan cận vệ (Thành Được): "Nhưng nàng là người yêu của tôi. Nếu Quốc Vương cướp đoạt, tôi phải giết ông!" Thành Được rút cây súng colt 12 ra, nhắm Quốc Vương (Việt Hùng) bấm cò. Súng không nổ. Việt Hùng không chết được nên anh hát cương: "Bắn đi! Ngươi có giỏi thì bắn ta đi!" Sĩ quan (Thành Được) lại chỉ súng vào Quốc Vương, bấm cò lần thứ hai, súng vẫn không nổ. Theo như lối hát ngày xưa, khi bên ngoài diễn viên làm động tác bấm cò, anh thợ đèn bên trong cho nổ một viên pháo thì khán giả biết là súng nổ dầu trên sân khấu cây súng trên tay của diễn viên không có tóe lửa. Nhưng sau lối hát các tuồng cắc bùm của đoàn Hoa Sen, "Nợ Núi Sông, Mộng Hòa Bình" súng nổ tóe lửa ngay ở đầu họng súng giữa sân khấu, khán giả và diễn viên đều mặc nhiên xem đó là một kỹ thuật cần thiết để diễn cảnh bắn nhau trong tuồng hát. Cây súng không nổ tóe lửa trước mắt khán giả thì xem như là chưa có nổ súng. Thành Được lại làm động tác bấm cò súng. Vẫn không có tiếng nổ và không có lửa tóe ở đầu cây súng. Khán giả cười ào ào… Quốc Vương Việt Hùng không chết được. Bên trong các anh thợ đèn cuống cuồng. Chín Siểng vò đầu vò cổ: "Trời ơi! Làm sao bây giờ?" Tôi nói: "Anh Chín, anh canh chừng Thành Được, khi anh ta bấm cò, anh cho nổ pháo trong nầy. Có tiếng nổ thì Việt Hùng mới chết được. Anh canh chừng nghe không! Tôi nhắc Thành Được bắn lại." Tôi bước sát vô cánh gà, nhắc tuồng cho Thành Được: "Thành Được, bắn lại đi, trong này sẽ cho nổ pháo.". Thành Được giận quá, liệng cây súng trên bàn, không thèm bắn nữa. Nếu không bắn thì Quốc Vương
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
73
74
www.RangDongAtlanta.com
Tuồng Tết Người Yêu của Hoàng Thượng, Thanh Nga, Thành Được và Việt Hùng
Việt Hùng không thể chết ở chỗ nầy, làm sao Thành Được ca vọng cổ để các diễn viên diễn tiếp được. Cô Thanh Nga bước tới cầm cây súng, định đưa cho Thành Được vì cô tin khi cô đưa súng thì nhất định Thành Được sẽ bắn vào vai Quốc Vương để hát tiếp vì cô cũng nghe tôi dặn dàn đèn cho nổ pháo bên trong khi Thành Được bấm cò. Thanh Nga cầm cây súng lên, vô tình ngón tay chạm vào cò súng, súng bỗng nổ cái rầm thật lớn, Thanh Nga hết hồn, liệng cây súng và nói liệu: "Úy ! Mẹ ơi! Nó nổ cái đùng!" Khán giả cười ồ lên…Thành Được cũng bật cười nhưng Quốc Vương Việt Hùng không thể ngã ra chết được vì Thanh Nga cầm cây súng mà không đưa súng về phía Việt Hùng. Việt Hùng lại đứng sau lưng Thanh Nga khi súng nổ, vì vậy dầu có bắn thì viên đạn cũng không thể bay quành lại phía sau lưng Thanh Nga để trúng Quốc Vương Việt Hùng. Tôi lại nhắc: "Thành Được, lượm cây súng lên bắn Việt Hùng đi, trong nầy nổ pháo." Thành Được cúi xuống lượm cây súng lên, chưa kịp chĩa vào Việt Hùng thì anh thợ đèn vì bị căng thẳng tinh thần, chụp contact điện đẩy lên cho pháo nổ. Không dè anh ta quá quýnh, chụp nhằm contact điện cho nổ dàn trọng pháo trên tàu, bốn phát nổ tóe lửa trên đầu mấy cây cà nông đặt trên tàu, họng cà nông chỉa thẳng lên trời. Thành Được tức quá, hát cương: "Quốc Vương nầy phải dùng trọng pháo, bắn nó bốn phát nó mới chết!" Việt Hùng thay vì ngã ra chết vì súng lục bắn, anh ngơ ngác ngó thấy dàn cà nông trên tàu, chĩa lên trời nổ bốn tiếng thật lớn, lại nghe Thành Được nói đã dùng cà nông bắn anh, Việt Hùng ôm bụng lảo đảo đi vô hậu trường, anh thều thào nói: "Nó nở nào dùng cà nông bắn ta… ta chết mất !" Khán giả cười ồ, vổ tay, huýt sáo, la hét… Khi hơi êm, Thành Được lẩm bẩm: "Súng cà nông bắn thẳng lên trời mà ông Quốc Vương bị trúng đạn chết…cũng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
hay thiệt…" Thanh Nga ráng nín cười: "Bây giờ…bây giờ tính sao anh?" Khán giả la lớn: “Bây giờ ca vọng cổ đi! Quốc Vương chết rồi, vô vọng cổ đi!” Thành Được ca vọng cổ, mạch tuồng nối lại như cũ, vở diễn tiếp tục. Sở dĩ cây súng trục trặc không nổ vì Thành Được rút cây súng quá mạnh khi nó bị kẹt trong bao súng, động tác giựt mạnh làm cho giây tungstène nối hai đầu dây điện bị sút một bên, nên khi Thành Được bấm cò, dây tungstène không dẫn điện, pháo không cháy. Khi anh liệng cây súng xuống bàn, vô tình làm cho dây tungstène nối lại hai đầu dây điện, Thanh Nga vô tình bóp cò, súng nổ bất ngờ là vì vậy. Tuy có trục trặc kỹ thuật nhưng với truyền thống Tết thì các nghệ sĩ và công nhân sân khấu thân yêu nhau, giúp đỡ và chúc lành cho nhau. Bất cứ khó khăn trở ngại nào cũng không thể để ảnh hưởng đến suất hát. Vì vậy thay vì trách cứ việc làm sơ xuất của anh thợ đèn Chín Siểng, Thành Được, Việt Hùng, Thanh Nga, bà Bầu Thơ và các nghệ sĩ khác đều xem việc vừa xảy ra như một giai thoại vui trong đoàn hát. Khán giả cũng thông cảm và vỗ tay khuyến khích các diễn viên. Vãn hát, tất cả các nghệ sĩ và công nhân sân khấu dùng cơm hội tại rạp hát, xong mỗi người tìm chỗ nghỉ ngơi để chuẩn bị cho suất hát tối. Dịp nầy cô Thanh Nga nhắc lại một tai nạn nghề nghiệp mà Thanh Nga là nạn nhân tại rạp hát Nguyễn Văn Hảo. Tôi nghĩ đó cũng là một giai thoại xảy ra trong dịp Tết, chứng minh cho tình nghệ sĩ và tình yêu nghệ thuật lúc nào cũng là động lực gắn bó các nghệ sĩ với nhau. Tết năm 1960, đoàn Thanh Minh (lúc đó Thanh Nga chưa đứng tên trên bảng hiệu của đoàn hát) hát tại rạp Nguyễn Văn Hảo, mỗi một ngày hát một tuồng khác nhau. Mùng 1 đoàn hát tuồng Tình Xuân Muôn Tuổi, Mùng 2 hát tuồng Người Vợ Không Bao Giờ Cưới, Mùng 3 hát tuồng Hồi Trống Vân Lâu. Nữ nghệ sĩ Thanh Nga lãnh huy chương vàng Giải Thanh Tâm năm 1958 nên liên tiếp hai năm sau, bà Bầu Thơ muốn cho Thanh Nga hát các vai tuồng chánh hoặc quan trọng để nâng cao tên tuổi của cô. Lần diễn tuồng Hồi Trống Vân Lâu ngày mùng 3 Tết có trục trặc kỹ thuật nguy hiểm cho Thanh Nga. Chuyện tuồng Hồi Trống Vân Lâu: Tân Thành Hầu Trương Phụ (giặc Minh) xâm chiếm nước Việt, âm mưu tiêu diệt văn hóa Việt Nam nên hắn cho tịch thu hết sách sử của Việt Nam chở về Tàu. Sử gia Lê Văn Hưu vì bảo vệ pho Đại Việt Sử Ký nên bị Phan Liêu (một kẻ hàng giặc) giết chết. Ngay khi Trương Phụ mới xâm chiếm Việt Nam thì cha của Phan Liêu là Phan Quí Hựu đã hàng giặc.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
75
76
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Phương Hà: “Tôi đếm được vài đôi mùa đỉnh cách, qua lá thu trải trên mặt đất lành… Lần đầu tiên là vó ngựa quân Chiêm Thành, năm Kỷ Tỵ rút đoàn quân chiếm đóng… Năm Giáp Tuất cánh cửa chùa mở rộng, để làm chay cho cái chết của Nghệ Tông.” Trần Lưu: “Té ra cô là người quét lá, phán xét đời qua đường chổi tinh vi. Lá vàng rơi trên sân cỏ vô tri, đều chứa đựng một đôi lời lịch sử!” Phương Hà: “Giòng họ tôi đã từng ghi quá khứ, chép thời gian bằng giấy trắng mực đen.” Trần Lưu: “Chuyện đời thật vô biên, thời gian dài vô tận...” Phương Hà: “Từng ấy lá trên sân là từng xác người ôm hận…” (Tiếng gió rít mạnh, lá vàng rơi thật nhiều, bay vật vờ theo từng cơn gió, Phương Hà vừa quét lá vừa ngâm thơ) - Gió vi vu… Gió vi vu thổi thu về đó…Gió cuồn cuộn cuốn lá vàng rơi… Lá vàng rơi rụng xuống chân tôi. Sông nhè nhẹ đưa lá vàng về đồng nội…
Tuồng Tết Tình Xuân Muôn Tuổi
Ông ta bị dũng sĩ Hóa Châu bắt, hỏi tội. Phan Quí Hựu tự tử chết, trước khi chết hắn phóng hỏa đốt dinh thự của hắn. Trần Lưu một dũng sĩ Hóa Châu xông vô biển lửa, cứu được một bé gái. Trần Lưu đưa bé gái đó cho cô Thùy Phương nuôi, người quét lá trước cổng chùa ở Lâm An. Đứa con gái đó được đặt tên là Phương Hà, con của Phan Liêu trong biển lửa được Trần Lưu cứu. Mười năm sau, Phương Hà cũng quét lá trước cửa chùa thay cho mẹ và gặp lại Trần Lưu… Thanh Nga thủ vai Phương Hà, cô gái quét lá đa trước cổng chùa ở Lâm An. Để thực hiện cảnh nầy, một anh dàn cảnh bưng một thúng lá cây khô, leo lên phía nóc rạp hát, ngồi phía trên mấy tấm frise để thả từng nắm lá cây khô xuống, một anh dàn cảnh khác liệng từng nắm lá khô bên cánh gà ra sân khấu. Một cây quạt máy lớn thổi cho những chiếc lá bay dật dờ như lá rụng mùa thu. Phương Hà (Thanh Nga) vừa quét lá vừa trả lời câu hỏi của Trần Lưu (Út Trà Ôn):”Tôi chỉ là người quét lá… Là người đếm thời gian qua cửa ngõ cuộc đời.” Trần Lưu: “Vậy ra cô đếm được bao nhiêu tháng năm rồi?”
Tuồng Tết Hồi Trống Vân Lâu , Thanh Nga vai Phương Hà
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
77
78
www.RangDongAtlanta.com
Ca Lý Con Sáo Lá lá ơi! Thu về lá vàng tả tơi Đầy đường úa tàn lá rơi Bay cuộn trên sân chùa Toàn những lá khô vàng Mà hằng ngày tôi ra tay quét Quét lá rơi, lá cứ rơi đầy sân Biết bao giờ cho lá khô hết bay Để cho ta rảnh tay vài giây. Tiếng hát của Phương Hà (Thanh Nga) êm như ru, như hơi gió thoảng ngoài song, nét mặt đẹp và nhu hiền một cách thánh thiện…Gió vẫn thổi, lá bay bay, khung cảnh thơ mộng, bỗng một cái thúng lớn từ trên cao rớt xuống, lá vàng cũng đổ ập xuống thật mạnh trên đầu Thanh Nga. Cái thúng úp trúng đầu nhưng may là trúng cái đít thúng chớ không phải vành thúng. Nếu là vành thúng trúng đầu thì đầu của Thanh Nga đã phun máu rồi. Thanh Nga đau quá, khóc ngất: Má ơi! Chết con… Anh Út Trà Ôn (trong vai Trần Lưu) đứng gần Thanh Nga, chạy lại đỡ Thanh Nga. Bà bầu Thơ nghe tiếng kêu khóc của Thanh Nga, bà cũng mau tới bên cánh gà. Mọi người trong đoàn cũng chạy tới cánh gà nhìn ra. Khán giả lúc đầu cười ồ lên khi thấy cái thúng từ trên cao rơi xuống trúng đầu Thanh Nga và thấy một đống lá khô đổ ụp xuống chớ không bay lả lướt theo gió nhưng rồi khán giả thấy Thanh Nga khóc, Út Trà Ôn chạy lại đỡ Thanh Nga. Họ im lặng một giây, rồi không biết ai khởi đầu, một tràng pháo tay nổ vang dội, cổ vũ Thanh Nga thay cho tiếng cười ban nãy. Qua phút bàng hoàng, với trách nhiệm Giám đốc kỹ thuật đêm diễn, tôi ra lịnh bỏ màn xuống. Tôi cầm
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
micro đứng sau tấm màn nhung, lên tiếng thay mặt đoàn xin lỗi khán giả vì trục trặc kỹ thuật làm gián đoạn sự thưởng thức của khán giả. Tôi giải thích tóm tắt việc sơ xuất của một anh dàn cảnh, làm rớt cái thúng lá nhưng tôi cũng nói rõ sự khó khăn nguy hiểm cho anh em dàn cảnh khi họ phải leo lên phông sân khấu để thực hiện cảnh lá rơi mùa thu và xin khán giả thông cảm. Khán giả lại vỗ tay, như vậy chứng tỏ là khán giả thông cảm, bỏ qua sơ xuất vừa rồi. Màn mở lên, Thanh Nga tiếp tục hát vai cô gái quét lá, vừa thấy Thanh Nga, khán giả vỗ tay nhiệt liệt. Trước khi hát, Thanh Nga bước đến tiền đài, chấp tay cúi đầu chào cám ơn khán giả, lại tiếng vỗ tay cổ vũ… Thanh Nga bước lui vô giữa sân khấu, tiếng đàn rao lên, lá lại rơi rơi, Thanh Nga hát lại vai cô gái quét lá… Chuyện xảy ra đã hơn năm mươi năm nhưng cứ mỗi độ xuân về, dù đang ở Mông Lệ An tuyết trắng mịt mù buốt giá, nhớ về sân khấu xưa, nhớ các bạn nghệ sĩ cũ và khung cảnh sàn diễn từng đêm sáng đèn, tràn ngập khán giả thân thương, tâm hồn tôi như được một ngọn lửa tình cảm bùng lên sưởi ấm. Ngàn sợi dây tình cảm vô hình ràng buộc tôi với sân khấu và các nghệ sĩ. Một đầu mày cuối mắt, một hơi ca ngọt ngào, một giọng nói thanh tao, một tướng đi lả lướt, một tiếng cười dòn dã hay một giọt nước mắt long lanh dưới ánh đèn sân khấu là những cái neo chặt trong lòng tôi không bao giờ phai. Đây là một thứ tình yêu giản dị và chân thật. Bởi vậy, đón xuân Bính Thân 2016, dù đã quá chín mươi tuổi, tâm hồn tôi vẫn nghe Tình Xuân chớm nở giữa trời đông.
- Soạn giả Nguyễn Phương
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
79
80
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Mùa xuân dễ thương 1 ta vẫy tay. Chào mùa xuân chào cánh hoa dại bên đường. Ban mai mừng em. Còn mái tóc dài em đi hái lộc. Tìm ai vội vàng?
2 sáng nay. Ta thèm lang thang thói quen cố cựu bên làng. Quê xưa ta đi. Bước chậm chân vừa nghe chút ấm lạnh mùa mưa. Quê người 3 ta chào em. Chào bình minh tội nghiệp trái đất một mình. Quạnh hiu ừ sao. Ta đã về chiều gặp em lòng bỗng hiu hiu. Lạ thường? 4 hay là. Mùa xuân dễ thương trái tim ta cũng vô thường. Em ơi!
- Nguyễn Đông Giang Cali
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
81
1DP 0{ %әQ 6ѭ 7KtFK &D 0kX 1L 3KұW 1DP 0{ $ 'L Ĉj 3KұW Thѭ 0ӡL 7KDP *LD +ӝ 7Uӧ 1LӋP 9mQJ 6DQK .tQK *ӣL 4Xê 3KұW 7ӱ 4Xê ĈӗQJ +ѭѫQJ 1Kӡ Vӵ KѭӟQJ GүQ WұQ WuQK FӫD TXê 7ăng, Ni, cѭ Vƭ SKiS P{Q 7ӏQK Ĉӝ Yj FiF SKiS P{Q NKiF QKѭng Fy SKiW QJX\ӋQ YmQJ VDQK FK~QJ W{L KLӇX Yj WkP ÿҳF YӟL YLӋF Kӝ WUӧ QLӋP YmQJ VDQK 7UrQ WLQK WKҫQ ³JL~p ÿӥ QKDX F QJ YmQJ VDQK´ FK~QJ W{L WKD WKLӃW PӡL JӑL TXê Yӏ WKDP JLD Kӝ WUӧ QLӋP F QJ FK~QJ W{L FKR QJѭӡL NKiF NKL Fy \rX FҫX %ӕ WKt PӝW SKҫQ WKӡL JLDQ Yj FKѫQ WkP TXê EiX FӫD TXê Yӏ FKR QJѭӡL ÿDQJ O~F EӋQK QһQJ KҩS KӕL KRһF WUѭӟF KD\ VDX O~F OkP FKXQJ Oj PӝW WURQJ QKӳQJ F{QJ KҥQK WKұW Vӵ FӫD QJѭӡL SKұW Wӱ 1ӃX TXê Yӏ KD\ EDQ KӝL Kӝ QLӋP QjR Fy WKjQK ê TXê Yӏ YXL OzQJ FKR FK~QJ W{L SKiS GDQK Vӕ ÿLӋQ WKRҥL Yj WKӡL JLDQ WKXұQ WLӋQ WURQJ WXҫQ ÿӇ Fy WKӇ OLrQ OҥF NKL FҫQ 4Xê Yӏ Fy WKӇ OLrQ OҥF FK~QJ W{L YӟL WK{QJ WLQ Ern GѭӟL Pháp Danh 1KXұQ 0LQK Vân Hoàn 'LӋX 1JX\ӋW
6ӕ ĈLӋQ 7KRҥL 7H[W 0HVVDJH 404-992-1600 678-382-1415 404-641-1445
Email vanhoan.honiem@gmail.com dieunguyet.honiem@gmail.com
ĈӇ WuP KLӇX YӅ Kӝ QLӋP YmQJ VDQK TXê Yӏ Fy WKӇ OLrQ OҥF FiF FKѭ Tăng, Ni, và các cѭ Vƭ WҥL FiF FK D WURQJ WKjQK SKӕ TXê Yӏ ÿDQJ VӕQJ 4Xê Yӏ Fy WKӇ WKDP NKҧR WKrP PӝW Vӕ EjL JLҧQJ SKiS EjL YLӃW WUrQ LQWHUQHW JRRJOH FRP \RXWXEH FRP « FӫD PӝW Vӕ FKѭ Tăng, Ni, và cѭ Vƭ GѭӟL ÿk\ &K~QJ W{L Fy NtQK ELӃX QKӳQJ EjL JLҧQJ SKiS kP KD\ ViFK NLQK QӃX TXê Yӏ FҫQ WuP KLӇX QKѭng không có phѭѫQJ WLӋQ Pháp sѭ 7ӏQK .K{QJ &ӕ .KҩW 6ƭ 7KtFK *LiF .KDQJ 3KiS 0{Q 7ӏQK Ĉӝ 7tQ +ҥQK 1JX\ӋQ +ҥQJ &K~QJ 6DQK 7ӏQK ;i 1JӑF 9LrQ 7ӭ 1LӋP ;ӭ .LQK 6iX 6iX « Cѭ Vƭ 'LӋX ÆP 'LӋX 1Jӝ &ӕ Fѭ Vƭ 7ӏQK /LrQ 1JKLrP ;XkQ +ӗQJ /ăQJ 1JKLrP ҦQK +LӋQ 0D 7kP 9j 0D 6ӵ &ӫD NgѭӡL 7X .LQK +RD 1JKLrP /ăng Kính ĈҥL 7KӯD .LQK .LP &DQJ « +RһF FiF FKѭ Tăng, Ni, và cѭ Vƭ Pj TXê Yӏ WKҩ\ WKtFK KӧS 4Xê Yӏ FNJQJ Fy WKӇ OLrQ OҥF FK~QJ W{L ÿӇ WUDR ÿәL FKLD VӁ QKӳQJ NLQK QJKLӋP NLӃQ WKӭF YӅ YLӋF Kӝ QLӋP YmQJ VDQK 6ӵ WUDR ÿәL FKLD VӁ NLQK QJKLӋP NLӃQ WKӭF VӁ JL~S FK~QJ WD KLӇX U} YҩQ ÿӅ ÿӇ Fy Vӵ NӃW KӧS FKX WRjQ Fy WKӇ OjP ÿѭӧF WURQJ YLӋF Kӝ QLӋP YӅ VDX %rQ FҥQK QӃX TXê Yӏ KD\ QJѭӡL WKkQ TXHQ Fy WkP QJX\ӋQ PXӕQ ÿѭӧF WKrP QJѭӡL Kӝ QLӋP WURQJ FiF GX\rQ Vӵ WUrQ TXê Yӏ Fy WKӇ OLrQ OҥF FK~QJ W{L YӟL WK{QJ WLQ SKtD WUrQ EҩW Fӭ O~F QjR &K~QJ W{L VӁ QKDQK FKyQJ VҳS [ӃS ÿӇ WKDP JLD F QJ TXê Yӏ Chúng tôi thành tâm ÿyQ QKұQ QKӳQJ ê NLӃQ ÿyQJ JyS FӫD WҩW Fҧ TXê Yӏ ;LQ QKұQ Qѫi ÿk\ OzQJ ELӃW ѫQ FӫD FK~QJ W{L WӟL QKӳQJ TXê Yӏ ӫQJ Kӝ Yj WKDP JLD 1ӃX OӡL WKӍQK FҫX này có ÿLӅX Ju Vѫ VyW Yj PҥR SKҥP ÿӃQ EҩW Fӭ DL [LQ YXL OzQJ Kӻ [m Pj Eӓ TXD FKR &ҫX FK~F FKR WҩW Fҧ SKiS JLӟL FK~QJ VDQK ÿӗQJ YmQJ VDQK Wk\ SKѭѫQJ FӵF OҥF Yj WKjQK SKұW ÿҥR
1DP P{ $ 'L Ĉj 3KұW
82
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
83
84
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Xuân về, anh nhớ bông bí nụ Xuân về, trời đất như trẻ lại Ngày mới xôn xao, nắng ấm bồi hồi Hoa cỏ bên đường, chào em mớm hỏi Em cười hiền, cong kín đôi vành môi Nhìn em cười, lòng anh vui như thể Trong mắt em xanh, một dạo quê nhà Mùa xuân là em, cả trời đất nước Anh gọi trong lòng, xa quá là xa Xuân trở về, anh nhớ bông bí nụ Luộc chấm mắm tôm, Mẹ cứ khen hoài Mẹ dặn đầu năm, đừng ăn khoai sắn Kẻo suốt năm dài, cực khổ trần ai Lời Mẹ dặn, anh mang theo lưu lạc Từng ý, từng lời, thấm thía đời anh Nay ở quê người, thèm khoai nhớ sắn Nhớ cả chiến tranh, phá nát quê mình! Ở quê mình, người nghèo không có tết Nằm ước mơ bánh tét, áo quần xinh Hòa bình có rồi, quanh năm đói rách Tết của người ta, đâu phải của mình Nhớ Việt Nam, xuân quê nhà ruột thịt Anh, Tết tha hương, vẫn Tết… ngùi ngùi Bông bí nở vàng, nhớ lời Mẹ dặn Ôi! xa rồi! xa mất những mùa vui.
- Nguyễn Đông Giang
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
85
86
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Mơ xuân Ngẩn ngơ thiên lý một mình Hành trang còn mối tơ tình vấn vương Trong tịch mịch những đêm trường Ước mơ xuân đến viễn phương mịt mờ Nguyệt cầm lạnh những phím tơ Bơ vơ lạc lối bên bờ sơn khê Người đi sao chẳng thấy về Mây hồng lãng đãng bốn bề tịnh không Chập chùng hư ảo mênh mông Thoảng nghe như tiếng gió đông thở dài Sương rơi hay lệ u hoài Theo dòng nước chảy trải dài chân mây Hài xuân nhẹ bước đến đây Ngàn hoa tươi thắm hây hây nắng đào Hương xuân quyện gió dạt dào Từng đàn chim én lao xao phiêu bồng.
- Quỳnh Anh
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
87
88
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Chuyện gia đình và tình dục ở loài khỉ - Thái Thụy
T
HƯA QUÝ BẠN, theo âm lịch, năm tới là năm Bính Thân nên tôi xin trình bày với quý bạn mọi sự hiểu biết của tôi về đời sống gia đình và tình dục của loài khỉ. Hy vọng bài này sẽ hầu quý bạn những sự khám phá đầy thú vị về loài vật tinh khôn có nhiều điểm rất gần gũi với con người đó. Xin mời quý bạn thưởng thức… Khỉ thuộc ngành động vật hữu nhũ (động vật có vú), bộ Linh trưởng. “Linh” có nghĩa là khôn ngoan, nhanh nhẹn; “trưởng” có nghĩa là đứng đầu, hạng nhất (giống như chữ trưởng trong tiếng con trưởng, gia trưởng). Như vậy, “Linh trưởng” có nghĩa là loài vật khôn ngoan, nhanh nhẹn đứng đầu trong các con vật. Theo tiếng Hán Việt, Linh trưởng tương ứng với chữ Primate (số nhiều là primates) trong tiếng Anh. Trước kia, Primates còn được gọi là bộ Khỉ, bắt nguồn từ gốc Latinh primas (số nhiều: primus) có nghĩa là hạng nhất, cao cấp nhất. Tuy nhiên, trong tiếng Hán, chữ “trưởng” lại viết cùng chữ với chữ “trường” (nghĩa là dài, ví dụ trường giang, trường túc) vì vậy đa số các sách tiếng Việt đều viết là bộ “Linh trường” thì không đúng lắm. Linh trưởng hay bộ Khỉ được các nhà khoa học nghiên cứu và cho là hình thành cách đây khoảng 65 triệu năm. Đến nay cũng không ai biết bộ Khỉ có bao nhiêu loài, bởi
vì có những loài khỉ cổ xưa đã biến mất nhưng cũng có những loài “khỉ mới”, vừa được tạo hóa tạo ra. Ví dụ ở bên Brasil, mới đây các nhà khoa học tìm thấy có tới 5 loài “khỉ mới” vừa phát sinh, còn ở Việt Nam thì có 2 loài vừa phát sinh, còn đang trong vòng nghiên cứu, chưa được đặt tên. Người ta cũng không thể biết kích thước “trung bình” của các loài khỉ là bao nhiêu. Bởi vì, loài khỉ Berthe “nhỏ nhất thế giới” ở Philippines chỉ nặng có 30 gam và to bằng đầu ngón tay út, có thể nằm gọn trong một chiếc muỗng, loài khỉ Tarsier cũng ở Philippines nặng 80 gam, to bằng 3 đốt ngón tay, nhưng cũng có loài Mountain Gorilla (Khỉ đột núi) ở Phi châu mà con đực nặng tới 200 kg, nghĩa là gấp gần 3 lần người đàn ông nặng 70 kg! Còn về kích thước, trí khôn cũng như hình dáng nói chung, người ta chia các loài khỉ ra làm hai nhóm: - Nhóm “chưa có dạng người” (Strepsirrhini): kích thước nhỏ hơn người rất nhiều, trí thông minh kém xa người, hình dáng chưa giống với người. Ví dụ: loài khỉ Berthe, khỉ Tarsier ở Philippines, khỉ lông vàng Rhesus macacus ở các nước Đông Nam Á, khỉ đuôi dài thường thấy nhiều ở Việt Nam... - Nhóm “có dạng gần giống với người” (Haplorhini): kich thước gần bằng người hoặc hơn, trí thông
Khỉ Tarsier ở Philippines
Khỉ lông vàng Rhesus macacus
minh cao nhất trong các loài khỉ, hình dáng từ mặt mũi cho tới dáng đi, dáng đứng bằng hai chân khá giống với người. Tiêu biểu là 4 loài: khỉ Bonono (chưa có tên Việt), Khỉ đột (Gorilla), Tinh tinh (Pan), và Đười ươi (Ourang-outang, tiếng Anh: Ourangutan, tiếng La tinh tức tên khoa học: Pongo).
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
89
90
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Khỉ Bonono
Khỉ đuôi dài ở Sở Thú Sài Gòn
Khỉ đột
Vợ chồng khỉ lông vàng Rhesus chăm sóc nhau
Khỉ mặt chó
Đười ươi
ở các nước Đông nam Á, kể cả Việt Nam). Tại sao chúng lại “dễ thương”? Tại vì loài khỉ này hiền lành, xinh xắn, và sống rất sạch sẽ. Đặc biệt, các “bà mẹ Rhesus” rất âu yếm các con mới sinh. Hễ thấy một bà mẹ khác trong đàn đang bế con còn nhỏ, các bà sát lại gần, xòe tay ra xin “cho mình bế bé một tí” rồi nựng nịu, âu yếm không khác gì con do chính mình sinh ra. Một điều quan trọng khác nữa là máu của loài khỉ Rhesus macacus rất giống với máu của người, do đó nhà sinh lý học Karl Landsteiner người Áo (1868-1943, giải Nobel y học 1930), năm 1901 sau khi đã tìm ra 4 nhóm máu chính O, A, B, AB và các nguyên
tắc trong việc truyền máu, nhưng đôi khi vẫn có người chết, ông tiếp tục nghiên cứu với khỉ Rhesus macacus và tìm ra hai yếu tố phụ gọi là rhesus+và rhesus-, từ đấy khi truyền máu không còn xảy ra tai nạn nữa.
Tinh tinh
Trong nhóm “chưa có dạng người”, chúng ta để ý tới loài khỉ “dễ thương” Rhesus macacus (có
Về nhóm “gần giống với người”, chúng ta sẽ nói nhiều tới khỉ Bonono và khỉ đột, vì hai loài này hiền và “tiến bộ” tức có nhiều điểm giống với người hơn là đười ươi và tinh tinh. Ở sở thú Sài Gòn, khỉ Bonono được để tên Việt Nam là “Khỉ dã nhân”, nhưng đối với người Tây phương, Dã nhân (Gigantopithecus) còn là huyền thoại, chưa được nghiên cứu kỹ, chúng ta sẽ nói sau.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
91
92
www.RangDongAtlanta.com
I. Đời sống “gia đình”
Các khỉ loại nhỏ “chưa có dạng người” như khỉ đuôi dài (Macaca fascicularis), khỉ mặt chó (Baboon), khỉ lông vàng (Rhesus macacus)... thường sống thành đàn, có khi tới vài chục con hoặc hơn; còn khỉ loại lớn “gần giống với người” như khỉ đột, khỉ Bonono, thường sống thành “gia đình” cỡ vài ba hoặc năm sáu con. Tại sao các “khỉ loại lớn” không sống thành đàn đông đúc? Tại vì chúng… lớn, hằng ngày cần nhiều thức ăn trong khi chúng không sản xuất ra được mà chỉ lấy trong tự nhiên, nếu sống thành đàn chúng sẽ khó kiếm đủ được. Nhưng dù lớn hay nhỏ chúng cũng có các tập tính khá giống nhau, chúng ta se lấy hai loại Bonono và khỉ đột làm tiêu biểu.
Dù sống thành đàn hay gia đình cũng không bao giờ “loạn luân”
Chẳng phải chúng đạo đức mà tại vì, như chúng ta đã biết, trong các loài, nếu có sự giao phối đồng huyết, tức sự thụ tinh cùng dòng máu (như khỉ cha, khỉ mẹ với chính con của chúng, khỉ anh em, cô chú cùng huyết thống với nhau), con cháu sinh ra sẽ suy yếu, phát sinh bệnh tật, dòng giống sẽ thoái hóa rồi bị tiêu diệt. Bởi vậy tạo hóa đặt để ra, khi còn nhỏ thì khỉ con sống trong đàn hay trong gia đình với bố mẹ, nhưng khi trưởng thành, đến tuổi động dục nó sẽ tự động bỏ đàn đi kiếm đàn khác để gia nhập và sẽ bắt đôi với chàng hay nàng trong đàn khác đó. Chúng ta thấy trong một đàn khỉ, con đực “chúa trùm” có thể giao phối với nhiều khỉ cái nên tưởng rằng trong số các khỉ cái đó có “con gái” hay “cháu gái” của nó. Không, khi trưởng thành, con hay cháu nó đã rời khỏi đàn rồi nên không thể có sự giao phối đồng huyết. Chỉ trừ trường hợp đặc biệt như đàn khỉ sống trong các vườn thú chẳng hạn, khi trưởng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
thành không bỏ đàn đi đâu được nên mới có sự giao phối lung tung. Lúc ấy, khỉ con sinh ra do sự giao phối đồng huyết thường chết. Trong quá trình theo dõi khỉ vàng Rhesus macacus ở Indonesia, các nhà khoa học nhận thấy rằng các con đực phải chải lông và bắt rận cho khỉ cái để được “vui vẻ”. Michael Gumert, một chuyên gia của Đại học kỹ thuật Nanyang
(Singapore) cùng các nhà khoa học, nghiên cứu một nhóm gồm 50 khỉ Rhesus macacus ở Kalimantan Tengah, Indonesia trong 20 tháng. Họ nhận thấy khỉ đực thường chải lông, bắt rận cho khỉ cái trước khi giao phối với nó. Không phải mọi khỉ đực đều được ân ái sau khi chải lông cho khỉ cái, nhưng thống kê cho thấy hoạt động tình dục trong đàn khỉ tăng
Báo Thanh Niên mới đây cho biết, chú khỉ đột có tên Snowflake (Hoa tuyết) từng nổi tiếng thế giới là cá thể bạch tạng duy nhất trong loài khỉ. Theo các nhà bảo tồn, Snowflake chào đời nơi hoang dã với chứng bạch tạng bẩm sinh (một rối loạn về gene khiến chú khỉ đột này thiếu sắc tố trên da và lông). Dân chúng đã bắt được Snowflake ở vùng Guinea Xích Đạo năm 1966. Chú khỉ đột hiếm gặp sau đó đã sống suốt 40 năm tại vườn thú Barcelona (Tây Ban Nha) cho tới khi qua đời vì bệnh ung thư da vào năm 2003. Trước khi Snowflake chết, người ta đã lấy máu của chú đem đông lạnh để bảo quản. Các nhà khoa học đã tiến hành phân tích mẫu máu đông lạnh này vào năm 2012 và xác định rằng, chứng bạch tạng của Snowflake do gene SLC45A2 gây ra vì hậu quả của đột biến trực tiếp từ cha mẹ của chú. Khi phân tích chi tiết, họ phát hiện, cha mẹ của Snowflake có quan hệ huyết thống gần gũi tới 12% DNA giống hệt nhau, điều này cho biết khỉ cha và khỉ mẹ của Snowflake có thể là chú ruột đã giao phối với cháu ruột. Khám phá trên cho thấy kết quả của việc giao phối loạn luân ở loài khỉ đột sinh trưởng tại vùng đất thấp của phương Tây. Nhà nghiên cứu Marques Bonet giải thích rằng, một số loài khỉ đột có dân số ít ỏi ở vùng đất thấp thường phải giao phối lẫn nhau dù là cùng huyết thống để bảo tồn nòi giống. Biết o mèo
Khỉ đột bạch tạng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
93
94
www.RangDongAtlanta.com
lên hơn 2 lần nhờ hoạt động này. Cụ thể, số lượng đôi khỉ giao phối trong một giờ (tính trung bình) là 1,5 lần. Nhưng sau khi khỉ cái được chải lông, số lượng trung bình đó tăng lên gấp 3,5 lần. Nghiên cứu cũng cho thấy, số phút mà một con khỉ đực dành cho việc chải lông phụ thuộc vào số lượng khỉ cái có mặt chung quanh nó. Con số khỉ cái càng đông thì số phút chải lông của khỉ đực càng ít. Nói một cách dễ hiểu, ở người, một anh chàng có nhiều “bồ” thì anh ta sẽ ít chăm sóc các cô hơn là chỉ có một. Nhiều nghiên cứu trước đây chứng minh rằng động vật linh trưởng chải lông cho nhau để đổi lấy thức ăn hoặc để “chàng” chịu khó chăm sóc con hơn. Nhưng đây là lần đầu tiên giới khoa học chứng kiến khỉ đực chăm sóc khỉ cái để lấy “tình”. Nhưng điều khiến Michael Gumert để ý là nhiều khi khỉ cái cũng chải lông cho khỉ đực. Theo ông, có thể đó là một cách để khỉ cái làm giảm mức độ hưng phấn của khỉ đực. Trên thực tế, sau khi được khỉ cái chải lông, số phút làm tình của khỉ đực giảm hẳn.
II. Đời sống tình dục
Đối với các vật nuôi như chó, mèo, gà, vịt, kể cả trâu bò, chúng ta thấy con vật cái chỉ chịu đực khi chúng ở thời kỳ động dục. Trong trường hợp chúng chưa tới thời kỳ động dục mà con đực cứ muốn “làm” thì chúng né tránh để “chàng” không thể “tới bến”được. Riêng ở loài khỉ, chỉ trừ khi đang có thai hoặc đang phải nuôi con nhỏ khỉ cái mới tỏ ý không bằng lòng hoặc chống lại chồng, còn những lúc khác dù không muốn nó cũng chiều ý chồng. Đặc biệt, lúc động dục con cái thường có những cử chỉ mời gọi. Ngoài ra, ở khỉ Bonono và khỉ đột, khi khỉ vợ quá ham muốn nó
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Khỉ giao phối kiểu đứng (con cái cũng đứng)
cũng biết kích thích cơ quan sinh dục của chồng để chồng hiểu ý nó, rồi nó nằm sấp trước mặt chồng một cách mời gọi để chồng làm tình với nó. Đến mức này thì khỉ chồng chiều ý vợ vì không thể từ chối. Một trường hợp kỳ lạ là mới đây, các nhà khoa học trong khi đi nghiên cứu, vô tình bắt gặp ở trong rừng Brasil một con khỉ cái có thai rất lớn bất ngờ bị té từ một ngọn cây cao xuống một mỏm đá, bị thương nặng sắp chết. Con khỉ đực chồng nó cứ quanh quẩn ở đấy ôm ấp vợ một cách cực kỳ thương xót đồng thời xua đuổi những con khỉ khác không cho tò mò đến xem. Điều lạ lùng không ai có thể tưởng tượng được là cuối cùng, con khỉ đực chồng nó giao cấu với vợ trước khi vợ chết. Các nhà khoa học giải thích rằng, nó giao phối như vậy không phải do sự thích thú mà là để bày tỏ lòng yêu thương cũng như sự đau xót cùng cực của nó đối với vợ. Khỉ Bonono thường được nhắc tới như “những con khỉ có quan hệ tình dục rất nhiệt tình”. Ở loài khỉ này, các con cái sử dụng tình dục cho nhiều mục đích: để giảm căng thẳng, để hóa giải xung đột giữa
Khỉ giao phối đứng (con đực đứng, con cái nằm)
nó và con đực, thậm chí còn khoe khoang chuyện “làm tình” trước mặt bạn bè. Trong các cuộc quan sát mới đây, một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc trường Đại học St Andrews (Anh) thấy rằng, khỉ cái sử dụng tiếng kêu để “quảng cáo” những cuộc giao hoan của chúng, nhất là khi chúng giao hoan đồng tính với một con khỉ cái khác. Ân ái đồng tính giữa khỉ cái với khỉ cái là hành vi tương đối phổ biến trong loài khỉ Bonono bất cứ khi nào chúng muốn. Bởi vậy chúng duy trì mối quan hệ giữa các khỉ cái với nhau rất vững chắc và thường liên quan tới tình dục. Bà Zanna Clay, vị tiến sĩ đứng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
95
96
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
đầu trong cuộc nghiên cứu này giải thích: “Khỉ cái “to mồm” khi giao hoan với bạn tình để các khỉ cái khác thấy giá trị của nó trong chuyện tình dục. Nhất là khi ân ái với một con khỉ cái giữ vị trí cao hơn trong bầy đàn thì nó lại càng làm ầm ĩ hơn có vẻ rất hãnh diện”. Tuy nhiên, khi khỉ cái đến thời kỳ động dục thì nó lại càng la hét nhiều hơn lúc ân ái với khỉ đực chồng nó. Tiến sĩ Clay giải thích: “Điều đó cho thấy những tiếng la hét ấy có tính cách bản năng và thích thú hơn là sự tự quảng cáo”.
Là động vật cao cấp nhất trong các con vật và có những tính chất gần giống với con người nhất, khỉ cũng có những tư thế làm tình vừa giống đa số các loài vật khác đồng thời vừa giống với người, gồm các kiểu chính: - Kiểu đứng: Con đực ôm trên lưng con cái từ phía đằng sau. Con cái có thể đứng hoặc nằm sát xuống đất theo ý nó muốn và vừa tầm với con đực. - Kiểu nằm: Con cái nằm ngửa, con đực nằm hoặc ngồi trên phía phần sau của con cái, mặt đối mặt.
Khỉ giao phối ngồi (con đực bên trên, con cái bên dưới)
Khỉ giao phối ngồi (con cái bên trên và chủ động)
Các kiểu làm tình ở loài khỉ
Khỉ giao phối nằm (con cái nằm ngửa, com đực mặt đối mặt)
- Kiểu ngồi: Hai con cùng ngồi đối diện với nhau, ôm nhau. Nếu con cái lớn hơn con đực khá nhiều thì nó thường chống hai tay xuống đất cho vững, con đực ngồi trên hai đùi nó và ôm lưng nó. Ngược lại, nếu con đực bằng hoặc lớn hơn con cái thì còn đực ngồi chống hai tay xuống đất, con cái ngồi trên hai đùi nó. Như vậy chính con cái chủ động trong việc giao phối với con đực. Nếu người giao phối với khỉ thì có thể sinh con hay không? Ngày xưa, khi chưa có định nghĩa về loài, nhất là chưa có sự khám phá về nhiễm sắc thể (chromosomes) cũng như về gene trên các nhiễm sác thể, các nhà khoa học Nga tự đặt câu hỏi, khỉ là loài rất gần với người, nghĩa là có nhiều tính chất giống người, vậy nếu người giao phối với khỉ thì có thể sinh con hay không? Để trả lời câu hỏi đó, họ nuôi một khỉ cái Bonono là loài khỉ hiền lành nhất, giống người nhất, có tính dục mạnh mẽ nhất, rồi chờ đến khi cô khỉ cái tới thời kỳ động dục, họ cho một người đàn ông tráng kiện giao phối với cô khỉ này. Kết quả là dù giao phối bao nhiêu lần chăng nữa cô khỉ vẫn không có thai. Họ cho rằng có lẽ do nuôi trong điều kiện không giống với điệu kiện tự nhiên nên cô khỉ không thể thụ thai. Họ làm thí nghiệm khác rất công phu là sang bên Phi châu, thuê mấy thanh niên Phi châu khỏe mạnh, sung sức, không mặc quần áo, gia nhập đàn khỉ Bonono kể cả đàn khỉ đột rồi dùng thức ăn “làm quen” với các cô khỉ cái, sống với các cô này như vợ chồng và giao phối với các cô đó trong điều kiện tự nhiên. Kết quả là không cô nào có thai cả. Các nhà khoa học đi đến kết luận: khi người giao phối với khỉ thì không thể thụ thai. Thật ra, sau khi đã có định nghĩa về loài của nhà sinh vật học người Đức Ernst Mayr (1904-2005), nhất là sau khi đã có những hiểu
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
97
98
www.RangDongAtlanta.com
biết về nhiễm sắc thể và gene, không cần làm những thí nghiệm như trên người ta cũng biết hai sinh vật khác loài như người và khỉ khi giao phối với nhau thì không thể thụ tinh để sinh ra con được. Theo định nghĩa của Ernst Mayr: “Loài là một nhóm các ca thể sinh vật có những đặc điểm tương đối giống nhau và có khả năng giao phối với nhau sinh sản ra thế hệ tương lai”. Hay nói khác đi, hai loài khác nhau thì không thể giao phối với nhau, hoặc có giao phối nhưng không thể sinh sản, hoặc có sinh sản nhưng con của chúng không sinh sản được. Tại sao như thế? Bởi vì mỗi loài có bộ nhiễm sắc thể khác nhau, trên đó có các gene di truyền. Ở người có 46 NST tức 23 đôi. Ở khỉ có 42 NST tức 21 đôi. Khi giao tử của người gặp giao tử của khỉ trong sự giao phối, số lượng các NST không phù hợp nên chúng không thể kết hợp với nhau để tạo ra bào thai được. Trong thế giới động vật chỉ có trường hợp con lừa và con ngựa là hai loài khác nhau, chúng có thể giao phối với nhau sinh ra con gọi là con la, nhưng con la không sinh sản được, như vậy định nghĩa của Ernst Mayr vẫn đúng.
Huyền thoại về khỉ dã nhân hay “người rừng” ở Trung Quốc
Nhiều nhân chứng kể rằng các “nữ dã nhân” đã đột nhập vào một số làng trong rừng ở Trung Quốc để tìm kiếm đàn ông. Hơn 400 người Trung Quốc khẳng định họ đã từng nhìn thấy dã nhân - một loại sinh vật giống người hoặc giống đười ươi song có chiều cao tới 2 m - trong rừng Thần Nông Gia thuộc tỉnh Hồ Bắc. Chẳng hạn, vài người kể rằng các dã nhân nữ đột nhập vào một số làng trong rừng để ngủ với đàn ông. Năm 1983, tờ Nhật báo Chiết Giang đưa tin, một nông dân đang ngủ trong chiếc lán trong rừng thì
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
một sinh vật to lớn có hình dạng giống phụ nữ xông vào lán định thực hiện hành vi giao cấu với ông. Sinh vật đó có cặp mắt màu xanh dương thẫm. “Người nông dân không kêu lên được vì quá sợ hãi. Ông cũng không thể chống cự lại được đối thủ. Nữ dã nhân kia giao cấu với ông vài phút rồi bỏ đi”. Lời đồn đại về sự tồn tại của dã nhân khiến hơn 100 nhà khoa học thành lập Hiệp hội Tìm kiếm Dã nhân tỉnh Hồ Bắc vào tháng 11/2009. Wang Shancai, một phó chủ tịch của hiệp hội, cho biết, các nhà khoa học đang quyên tiền để thực hiện một cuộc tìm kiếm quy mô trong rừng Thần Nông Gia. Theo ông Wang, nếu dã nhân thực sự tồn tại, chúng sẽ giúp giới khoa học hiểu rõ hơn về quá trình động vật linh trưởng tiến hóa thành người. Viện Khoa học Trung Quốc đã từng cử ba đoàn chuyên viên vào rừng Thần Nông Gia để tìm dã nhân trong thập niên 70 và 80. Họ tìm thấy nhiều thứ được cho là của dã nhân như lông, phân, dấu chân và chỗ ở, song không đưa ra kết luận chính thức về sự tồn tại của chúng. Ông Wang khẳng định: “Ba đoàn chuyên gia trước đây đã mất thời gian và công sức do tìm kiếm trên phạm vi quá rộng. Ngoài ra thời đó họ cũng không có những thiết bị tiên tiến. Cuộc tìm kiếm sắp tới của chúng tôi sẽ chỉ tập trung trong phạm vi hẹp như các hang mà dã nhân có thể sống”. Ông nói tiếp: “Chúng tôi sẽ chia thành 5 đoàn để tập trung tìm kiếm tại 5 khu vực quan trọng mà dã nhân có thể xuất hiện. Các đoàn sẽ sử dụng những biện pháp hiện đại nhất, bao gồm cả các bẫy có camera. Với sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại, tôi tin khả năng tìm thấy dã nhân là 80% trở lên”. Nhiều nhà khoa học tại Trung Quốc và trên thế giới cho rằng dã nhân mà hơn 400 người nói họ đã
từng trông thấy có thể chỉ là một loài đười ươi lạ mà con người chưa biết. Nhà báo Mỹ Nicholas Redfern, một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về sinh vật lạ cho rằng, nỗ lực của giới khoa học Trung Quốc không phải viển vông, bởi vì có nhiều hóa thạch cho thấy dã nhân có thể tồn tại. Redfern nói với Fox News: “Rất nhiều câu chuyện về quái vật khổng lồ đã được người dân bịa ra dựa trên những câu chuyện cổ tích hoặc truyền thuyết. Nhưng thật ra người ta đã tìm thấy nhiều hóa thạch cho thấy những sinh vật lớn giống người đã từng sống tại Trung Quốc hơn 300 ngàn năm trước”. Các chuyên gia về linh trưởng đã từng tìm thấy xương hàm, răng, và nhiều mảnh xương khác của một loại động vật có hình dạng giống người trong rừng Thần Nông Gia. Sinh vật này có chiều cao xấp xỉ 2,7 m. Các nhà khoa học gọi nó là Gigantopithecus (Người rừng khổng lồ). Redfern đã tham gia nhiều cuộc tìm kiếm người rừng khổng lồ, song các nỗ lực đó đều thất bại vì thiếu tiền. Ông nói: “Chẳng có gì tuyệt vời hơn nếu các nhà khoa học có đủ tiền để tìm kiếm sinh vật ẩn hình trong vòng một năm. Nếu bạn chỉ vào rừng trong vòng một tuần và tìm kiếm một cách ngẫu nhiên thì cơ hội tìm thấy người khổng lồ sẽ rất mong manh”. Tuy nhiên, nếu Hiệp hội Tìm kiếm Dã nhân tỉnh Hồ Bắc quyên đủ tiền để thực hiện cuộc tìm kiếm lâu dài thì một câu hỏi được đặt ra: “Người khổng lồ có còn sống trong các khu rừng châu Á hay không?”. Redfern phát biểu: “Các bằng chứng khoa học cho thấy Gigantopithecus đã tuyệt chủng từ lâu nhưng các nhà khoa học cũng thường xuyên mắc sai lầm. Kết luận của các nhà khoa học không phải bao giờ cũng đúng”.
- Thái Thụy
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
99
100
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
6 1 Tâm tư (?) 0 2 của một con khỉ
Ông bạn người thân mến của tôi ơi: Có thể ông không nhớ tôi. Nhưng tôi thì vẫn nhớ ông và sẽ còn nhớ ông thêm nhiều năm tháng nữa. Tôi nhớ bữa trước khi ông đến thăm tôi ở cái chuồng của chúng tôi trong sở thú Sài Gòn, ông quăng cho tôi gói đậu phọng rang còn nguyên mà tôi đem chia cho cô bạn gái của tôi. Chúng tôi leo tuốt lên nhánh cây cao nhất trong khu chuồng khỉ để chia nhau và cùng nghĩ là vẫn còn những người rất tử tế với chúng tôi. Đậu phọng rang ông cho có ướp ngũ vị hương ngon tuyệt. Tôi năm nay cũng lớn tuổi rồi. Khi ông còn ở Sài Gòn dẫn hai con ông vào chơi ở đây thì chưa có tôi và cô bạn của tôi. Hồi ấy chắc ông gặp ông bà cố nội hay cố ngoại của tôi, đã hơn bốn chục năm rồi còn gì. Tất cả đều đã chết. Đời ông bà nội ngoại của chúng tôi rất khổ, hết đói khát lại còn bị đối xử không ra gì. Tất cả đều chết khi còn rất trẻ. Đến đời cha mẹ tôi và cha mẹ cô bạn thì đỡ hơn nhờ có du khách từ nước ngoài đến thăm hay những khách như ông ném cho bao đậu phọng. Cha mẹ tôi kể là sau ngày Sài Gòn đổi chủ, trong cái thảo cầm viên này đã có bao nhiêu là giống thú bị chết, phần lớn chết vì bị thiếu ăn. Thời ấy người ta còn chết đói, huống gì bọn tôi trong sở thú. Một số bị những thằng bộ đội giết để ăn thịt. Chúng nó trong rừng đói khát, khi vào Sài Gòn, chúng thấy mấy anh chị em chúng tôi trong sở thú béo tốt thế là chúng nó đớp lẹ cho bõ những ngày cơ cực trên ĐMHCM. Chuồng khỉ
của chúng tôi cũng mất gần ba chục anh em. Chúng nó dùng đồ ăn dụ anh em khỉ đến gần hàng rào thò tay ra thì liền bị túm lấy lôi ra ngoài chuồng đem đi nấu nướng ăn với nhau. Khi không bị giết thì mấy anh em khỉ trong chuồng bị chọc phá, ném thuốc lá còn cháy dở dang vào chuồng có anh bị mù mắt, rồi lại có mấy anh khác dại dột nhặt lên bắt chước hút và trở thành nghiện ngập đến là khổ. Có được một lần tử tế một chút là khi có một thằng bộ đội nói với mấy đứa khác rằng ở ngoài Bắc có một thằng cha già có đôi tai giống hệt như những cái tai của chúng tôi. Mà tôi thấy giống thật. Lúc trước tôi nghĩ nó mặt dơi, tai chuột nhưng nhìn kỹ thì nó có đôi tai khỉ thật. Thế là chúng nó lại kéo nhau đến chuồng khỉ xem đôi tai của bác (?) rồi xuýt xoa khen những cái tai của chúng tôi mãi. Tôi là khỉ thị thành mấy đời rồi ông ạ. Ông bà cố nội ngoại đều bị bắt ở rừng, sau đó từ đời ông bà nội ngoại xuống đến đời cha mẹ qua tới chúng tôi đều là gốc thị thành hết nên không biết gì về cảnh rừng rú mà anh hổ ở cái chuồng gần bên than thở tối ngày rồi lại viết thành bài thơ hổ nhớ rừng khối anh nghe và tấm tắc khen hay. Chúng tôi thì chưa bao giờ đứng uống ánh trăng tan hay nhìn bình minh cây xanh nắng gội, chim muông véo von tưng bừng chào buổi sáng như trong bài thơ ấy. Chúng tôi ra đời trong cái chuồng khỉ này, rồi cũng chết ở trong cái chuồng này như mấy đời trong gia đình tôi mà thôi.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
101
102
www.RangDongAtlanta.com
Ở trên tôi có nói chuyện chúng tôi bị đối xử tàn tệ là vì bọn khách vào chơi thảo cầm viên hầu hết đều là thứ rất mất dậy. Chúng nó chọc phá tất cả những giống thú, ném gạch đá vào chúng tôi, khi thấy chúng tôi la thét thì chúng càng thích thú điên cuồng. Không một anh chị em nào được chúng tha. Nhưng bọn khỉ chúng tôi bị chọc phá nhiều nhất có thể vì chúng tôi có những phản ứng giống người nhất. Chúng tôi cũng la thét nhăn nhó mặt mày và chúng tôi càng la thét thì chúng lại càng thích thú, càng chọc phá nhiều hơn. Loại khách mất dậy này xuất hiện rất nhiều sau năm 1975, chúng nói bằng một cái giọng Bắc nghe rất khác giọng Bắc của ông. Chúng nó chửi thề nghe phát sợ. Những người vào thăm sở thú cũng không còn là những thành phần hiền lành mà các cụ của chúng tôi kể lại nữa. Hồi ấy gần sở thú là hai ngôi trường trung học lớn, các học sinh của hai trường thường vào thơ thần trong vườn:
6 1 0 2
Hỡi thành đô với linh hồn bách thảo Còn nhớ ta chăng, tuổi trẻ tóc bay Làm học trò nhưng không sách cầm tay Có tâm sự đi nói cùng cây cỏ (Đinh Hùng)
Và tôi chắc chính ông cũng đã viết vài ba chữ trên bức tường sau viện bảo tàng của cụ Vương Hồng Sển. Chắc cái tên mà ông viết cạnh tên ông cũng không còn nữa. Bao nhiêu vật đổi sao dời rồi còn chi. Hồi ấy, theo các cụ kể lại, học sinh các ông hiền ơi là hiền. Vào sở
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
thú chỉ là để hò hẹn nhau vì chưa thể “...đi vào tận rừng xanh / ngắt cánh rong vàng bên suối...” Quên không nhắc tới trường Văn Khoa và trường Dược ở gần sở thú chúng tôi nữa chứ. Các anh chị sinh viên cũng hiền lành và lịch sự. Sáng sáng bọn thú chúng tôi còn được nghe tiếng trực thăng Alouette của ông Kỳ đáp xuống phủ phó tổng thống trên đường Thống Nhất nữa, rồi hằng năm còn có duyệt binh gần sở thú của chúng tôi nữa chứ. Bây giờ bọn thanh thiếu niên đi chơi sở thú ghê gớm hơn nhiều. Chúng nó đưa nhau vào đây làm trò con khỉ công khai trong khi bọn khỉ chúng tôi có như thế bao giờ đâu. Hết những trò đó, chúng quay ra đánh nhau, trận nào trận ấy dã man tàn bạo không để đâu cho hết. Và đặc biệt bọn con gái đánh nhau nhiêu hơn. Chúng dùng toàn những đòn dữ dằn nhất để đánh nhau: giựt tóc, đá vào mặt, vào đầu, lên gối, xé quần xé áo của nhau trong khi bọn con trai lấy máy video ra thu lại hình ảnh...Chúng tôi chưa bao giờ chứng kiến những cảnh dễ sợ như thế. Có người nói nhìn những cảnh đánh hội đồng như thế, người ta có cảm tưởng giống hệt như cảnh đấu tố ở ngoài Bắc mà chính ông bà của chúng đã từng tham gia. Đã có vài ba lần tôi chán sống trong cái chuồng khỉ này và cũng đã nghĩ tới chuyện vượt thoát ra ngoài đi theo mấy gánh xiếc để kiếm sống nhưng ở ngoài không có xiếc lớn mà chỉ có xiếc rong một mình độc diễn như mấy thằng chóp bu Hà Nội nên tôi nghĩ không đáng đi làm nuôi thằng chủ. Còn chạy lên rừng cũng không phải là giải pháp tốt. Rừng Tây Nguyên đang bị Tầu phá để khai thác. Còn mấy con tê giác sống sót bao nhiêu năm chiến tranh nay cũng không còn. Vài anh sao la cũng phải trốn chui trốn nhủi thì khỉ như tôi sống cũng không dễ. Đó là không nói tới chuyện là sau mấy đời là khỉ thành thị rồi nên tôi cũng đã mất đi cái bản năng để sống trong thiên nhiên như tổ tiên tôi. Đó là chưa nói đến việc để lại cô bạn xinh đẹp của tôi chẳng gì cũng đã cùng ở bên nhau hơn hai chục năm. Đi làm xiếc thì kiếm đâu được một chị khỉ ngon lành như vậy mà lên rừng thi chẳng sớm thì muộn cũng bị mấy thằng Ba Tầu đánh bẫy đem nấu lên ăn với nhau mà thôi. Vậy thì ở lại đây, thỉnh thoảng gặp được người tử tế như ông cũng đỡ. Chuyện sang Ấn Độ tới những nơi có đền thờ khỉ để sống chắc không được. Chỉ có khỉ quốc doanh do nhà nước gửi đi thì mới được. Sức mấy mà đến lượt một con khỉ già như tôi. Chúc ông một năm khỉ tốt lành. Ông là bạn tôi thì không có gì phải sợ cả. Không lẽ cùng là khỉ mà lại còn hại nhau ư? Xin lỗi tôi không có trò lừa thầy phản bạn bán đồng chí như cái thằng mặt chó tai khỉ ạ.
- Bảo Lâm ghi lại
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
103
104
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Hương vị miền Nam
trong 3 ngày Tết
- Nguyễn Thượng Chánh, DVM
T
ết đến, theo thông lệ thì hầu như trong mọi gia đình VN đều phải có cặp dưa hấu, bánh tét hoặc bánh chưng và đặc biệt nhứt là không thể thiếu một nồi thịt kho nước dừa to tổ chảng kèm với dưa giá và cũng không quên một nồi canh khổ qua hầm cho rục để ăn lai rai trong ba ngày xuân… Ông bà mình thường hay nói thịt heo ăn rất hiền, ám chỉ là nó ít khi gây “phong”, khó chịu ngứa ngáy cho người ăn. Bởi lý do này mà ở bên nhà món thịt kho tiêu là món rất ư là bình dân cho các chị sau khi sanh nở, ăn cho chắc bụng vậy mà. Còn người đang bị cảm cúm,
thân thể uể oải, cũng thường hay nấu cháo trắng ăn với thịt kho tiêu để mong mau được giải cảm. Hai ba tuần trước Tết, phần lớn các siêu thị Tây tại Montreal đã bắt đầu tuôn thịt heo ra bán rất nhiều hơn bình thường mà đặc biệt là thịt đùi hoặc thịt mông (fesse) để bà con mình mua về tự cắt lấy, phân ra, có da có mỡ để nấu một nồi thịt kho nước dừa. Thịt mông còn xương còn da giá lối 4$/kg.
Tại sao người ta gọi thịt heo là thịt đỏ?
Máu đem oxy đến thịt và gắn vào chất myoglobine để tạo nên màu đỏ hồng của thịt. Chính số lượng myoglobine trong các bắp
cơ quyết định màu đỏ của thịt. Thịt heo chứa nhiều myoglobine hơn thịt gà và cá. Tại Canada được xếp vào thịt đỏ là: thịt heo, thịt bò, thịt dê cừu và đồ lòng của các thú nầy. Thịt gà và thịt gà Tây được gọi là thịt trắng.
Chất bổ trong thịt heo
Thịt heo chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe. Ngoài protéine ra, thịt heo rất giàu về chất kẽm (Zn), Sélenium, và các vitamins nhóm B như B1, B2, B3, B6 và B12. Ngày xưa thịt heo thường chứa rất nhiều mỡ, nhưng từ vài chục năm nay nhờ vào sự tiến bộ của ngành di truyền học, qua kỹ thuật
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
phối giống người ta đã tạo ra được những dòng heo ít mỡ và đặc biệt là lớp mỡ lưng mỏng hơn ngày xưa rất nhiều. Mỡ nhiều hay ít cũng còn tùy theo các coupes của thịt.
Thịt heo có chứa kháng sinh không?
Trong chăn nuôi, 90% chất kháng sinh được trộn vào thức ăn hỗn hợp nhằm mục dích ngừa bệnh tật và nhất là để thúc đẩy sự tăng trưởng (growth promoter)của heo. Phần còn lại, thuốc kháng sinh được sử dụng để trị bệnh. Theo luật kiểm soát thực phẩm, thịt bán ra phải được trong lành cũng như không được chứa chất tồn dư (residues) kháng sinh. Trước khi hạ thịt đôi ba ngày, chủ nuôi phải ngưng sử dụng thuốc kháng sinh để thịt có thời gian loại bỏ hết chất tồn dư. Thời gian ngưng thuốc này được gọi là withdrawal period hay période de retrait dài hay ngắn tùy từng loại thuốc sử dụng. Tại nhà máy, các quầy thịt nào có vẻ khả nghi đều bị Bác sĩ thú y giữ lại để làm test xét nghiệm sự hiện diện của tồn dư kháng sinh. Nếu kết quả dương tính positif, quầy thịt sẽ bị hủy bỏ. Ngoài ra cũng còn có những chương trình kiểm soát ngẩu nhiên (random test) và định kỳ thường xuyên để thử nghiệm mỗi ngày một số quầy thịt nhất định nào đó. Còn vấn đề tồn dư hormones
tăng trưởng (growth hormones) trong thịt heo thì không cần phải đặt ra vì tại Canada không có một hormone nào được cơ quan Health Canada phê chuẩn chấp thuận cho bán để nuôi heo cả. Hormone chỉ được sử dụng trong kỹ nghệ chăn nuôi bò thịt mà thôi. Vậy lỡ ăn thịt heo có chứa tồn dư kháng sinh thì sao? Đây là câu hỏi mà mọi người thường đặt ra. Thịt có chứa chất kháng sinh có thể gây hại cho sức khỏe bằng những cách sau đây: - Gây ra dị ứng: thí dụ Penicilline sẽ chuyển ra thành acide Pénicilline là một chất gây dị ứng. - Tạo ra chủng vi khuẩn kháng kháng sinh (antibiorésistance), sau nầy dễ sinh ra hiện tượng lờn thuốc.
Thịt heo có thể bị nhiễm trùng
Nói chung cũng như bất kỳ các loại thịt khác, thịt heo nếu sản xuất hay bảo quản không đúng cách thì rất có thể bị nhiễm phân và các loại vi khuẩn như E.coli, Salmonella sp, Staphylococcus aureus, Listeria monocytogenes vv… Ăn phải thịt nhiễm trùng chúng ta sẽ bị ngộ độc thực phẩm biểu hiện qua các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa, v.v…
Thịt ngon
Thịt heo chúng ta thường thấy bán trong các chợ là “thịt heo chợ” (porc de marché,market hog), hạ thịt lúc heo được 5 tháng tuổi và cân đứng lối 115kg. Trọng lượng quầy thịt lúc làm xong nặng vào khoảng 85 kg. Tại Canada, thịt heo nái và thịt heo nọc (rất dai và hôi) không được phép bán như thịt tươi trong các chợ. Hai loại thịt này chỉ được sử dụng trong kỹ nghệ biến chế để sản xuất ra lạp xưởng, saucisse, bolona, hot dog v,v… Thịt heo được xả cắt ra thành
www.RangDongAtlanta.com
105
những coupes khác nhau rất tiện cho người tiêu thụ. Thông thường thì da bị lóc ra hết và lớp mỡ bên ngoài cũng được lạng bỏ bớt. Thịt ngon nhất, mềm nhất vẫn là thịt thăn (longe, pork tenderloin)... Thịt dai, và rẻ tiền hơn là thịt mông, thịt đùi, thịt vai. Giá cả vì vậy cũng thay đổi tùy theo coupes. Theo kỹ nghệ thịt thì thịt nào cho thấy được chen nhiều sớ mỡ ở giữa các sớ thịt (gọi là persillé, marbling) là thịt ngon nhất và mềm nhất! Thịt heo mua ở phố Tàu thường được bán theo các coupes của người VN và rất tiện để luộc hay kho theo kiểu người mình. Nên lựa một miếng thịt ít mỡ phía ngoài. Khi sờ vào thịt phải có vẻ chắc nịch, màu hồng hoặc hơi trắng nhạt. Thường thì thịt thăn có màu nhạt hơn thịt bắp đùi hay thịt bả vai. Nếu thịt đã ngã màu xám xịt đó là thịt xấu. Trong chợ, nên mua thịt sau chót nhất trước khi ra quầy trả tiền. Nên bỏ thịt vào túi nylon để tránh nước thịt có thể chảy ra làm nhiễm rau quả. Về đến nhà nên cất thịt ngay vào ngăn lạnh và nên sử dụng trong vòng 3 ngày mà thôi. Muốn giữ thịt trong thời gian lâu hơn thì phải cất trong ngăn đông lạnh.
106
www.RangDongAtlanta.com
Tại Canada thịt heo được xếp hạng
Vấn đề xếp hạng thịt (classification, grading) là một vấn đề nội bộ giữa nhà máy mổ heo và các nhà chăn nuôi mà thôi. Tùy theo thứ hạng được xếp mà nhà máy ấn định giá cả để trả cho nhà chăn nuôi. Phẩm chất thịt heo rất thay đổi tùy theo: Tuổi tác con vật; Heo đực hay heo cái; Màu của thịt; Cân nặng của quầy thịt; Tỉ lệ các mô mỡ phân bố trong thịt; Bề dày của lớp mỡ lưng; Tỉ lệ thịt trong quầy thịt
Thịt hữu cơ (Bio, Organic) là gì?
Với những tin đồn bất lợi nào là thịt heo có chứa nhiều mỡ, nhiều cholesterol, hoặc chất tồn dư kháng sinh, hormone, và hóa chất, nào là ăn thịt thường xuyên có thể bị cancer, v.v…cho nên càng ngày càng có nhiều người bớt ăn các loại thịt sản xuất theo lối công nghiệp. Giới chăn nuôi cảm nhận được nỗi lo âu của người tiêu thụ nên chụp lấy thời cơ và tung ra loại thịt heo hữu cơ. Đây chỉ là một mánh lới kinh doanh mà thôi…Cơ quan Kiểm
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Tra thực Phẩm Canada (CFIA) không dính dáng vào vấn đề thịt hữu cơ! Vậy thịt hữu cơ là thịt gì? Nói chung đó là thịt của heo được nuôi dưỡng theo lối thiên nhiên, có sân thả, không được dùng các chất kháng sinh và hóa chất, v.v… Các điều kiện để được mang danh hiệu organic đều do những tổ chức tư nhân kiểm soát và chứng nhận. Tại Quebec, các tổ chức sau đây đảm nhận việc chứng nhận sản phẩm hữu cơ: Organic Crop Improvement Association (OCIA), Quebec Vrai, Garantie Bio, và Quality Assurance International. Vì lý do sản xuất khó khăn nên giá bán sản phẩm hữu cơ thường đắt hơn sản phẩm bình thường từ 20% đến 100%. Phẩm chất của thịt hữu cơ là đề tài tranh cãi giữa phe ủng hộ và phe chống… Phe thuận thì quả quyết là thịt hữu cơ ăn ngon và tốt cho sức khỏe hơn là thịt sản xuất theo lối công nghiệp bình thường. Phe chống đối thì cho rằng thịt hữu cơ cũng không có gì khác biệt với thịt bình thường cả. Có khác
chăng là thịt hữu cơ giá đắt hơn thịt thường mà thôi, và chẳng có gì bảo đảm đó là thịt hữu cơ thật sự đâu?
Thịt kho nước dừa, món ăn đượm tình quê hương của người mình
Thú thật với các bạn, thịt kho nước dừa mà có người còn gọi là thịt kho Tàu là món ruột của người gõ từ xưa nay. Thịt phải có da có mỡ và kho cho rục mới ngon. Nhớ độn thêm hột vịt hoặc hột gà. Ăn tiền là ở chỗ nầy! Đây là món chuẩn, căn bản, hay món cầm cự trong tuần, một món đa dụng...ăn với cái gì cũng được hết. Kho một nồi để dành ăn trong nhiều ngày, thậm chí cho cả tuần lễ cũng được. Ngán, thì cho vô hộp nhựa để vào ngăn đá, khi nào cần, khi nào nhớ thì lôi ra. Rất tiện lợi cho mọi người nhất là đối với những người không được “huỡn” cho lắm. Có rất nhiều cách kho, tùy theo mỗi gia đình. Thịt đùi và thịt mông thường được sử dụng nhất. Có người còn dùng cả thịt ba chỉ hay ba rọi để kho ăn cho thật béo mới ngon. Có một vấn đề hơi lo là món thịt kho có chứa quá nhiều mỡ và toàn là mỡ bão hòa gras saturé rất xấu. Ngoài ra còn nước mắm thì chứa quá nhiều muối sodium. Ai có cholesterol cao hay bị cao máu thì nên để ý mà tự mình tiết chế bớt. Để cho được an tâm, nấu xong, nhớ lấy muỗng vớt bỏ bớt nước mỡ
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
107
108
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Đừng quên Ớt hiểm
Không thể thiếu một dĩa dưa giá (photo my.opera.com)
Hiện tượng đề kháng kháng sinh, các bệnh về tim mạch và có thể kể luôn một số bệnh cancer (như cancer vú và cancer ruột) là những hậu quả tất yếu do việc lạm dụng thịt đỏ trong đó thịt heo chiếm một phần không nhỏ. Nói là nói thế chớ chúng ta cũng không thể nào loại bỏ thịt heo ra khỏi tập tục ăn uống được! Ba ngày Tết, mọi nhà cũng phải chuẩn bị một nồi thịt kho nước dừa, vài ký thịt, bao tử, và hai ba cái lưỡi heo để luộc, khìa hay rôti cuốn bánh tráng ăn chơi. Và nhớ đừng quên một nồi canh khổ qua dồn thịt nấu cho rục trước để cúng ông bà sau để thưởng thức, lai rai trong ba ngày Xuân. Đó mới đúng mình là người Việt Nam chính thống.
- Nguyễn Thượng Chánh
Montreal
Hấp dẫn quá - Canh khổ qua dồn thịt (photo menusaigon.com)
trên mặt hoặc cất vào tủ lạnh, hôm sau gạt bỏ lớp mỡ đặc như sáp đóng phía trên.
Kết luận
Có thể nói rằng ngày nay thịt heo là loại thịt rất thông dụng trên thế giới… 98% thịt heo chúng ta dùng hằng ngày đều là sản phẩm của kỹ nghệ chăn nuôi công nghiệp. Sản xuất thật nhanh và thật
nhiều là phương châm của các nhà tư bản. Phương cách chăn nuôi kỹ nghệ tiên tiến, quá thâm canh, sử dụng kháng sinh và hóa chất đã làm sản sinh ra nhiều vấn đề phức tạp ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của chúng ta. Vấn đề ô nhiễm môi sinh do phân heo cũng đang làm các giới trách nhiệm điên đầu để tìm biện pháp giải quyết.
Tham khảo - Le ténia-Taenia saginata et Taenia solium h t t p : / / w w w. c a d u c e e . n e t / DossierSpecialises/gastro/tenia. asp - CDC. Cysticercosis http://www.cdc.gov/ncidod/ dpd/parasites/cysticercosis/ factsht_cysticercosis.htm - Bs Thú y NguyễnThượng Chánh Đừng xem thường vi khuẩn E coli. https://vietbao.com/a139097/ dung-xem-thuong-vi-khuan-e-coli
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
109
110
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Chuyện “Cái giọng Saigon”
S
inh ra và lớn lên ở Sài Gòn, trong đầu lúc nào cũng có một ý định là sẽ “thở đều” trên mảnh đất ồn ào này, ý định đó chắc sẽ giữ mãi cho đến lúc một ngày nào đó âm thầm không bứt rứt cắn tay áo mà mỉm cười he he he XXX xuống dưới ấy… Gọi là yêu Sài Gòn thì có phần hơi quá! Không dám gọi thứ tình cảm dành cho Sài Gòn là tình yêu, nó chưa thể đạt đến mức ấy. Cái tình với Sài Gòn là cái tình của một thằng ăn ở với Sài Gòn hơn 20 năm, cái tình của một thằng mà với nó, Sài Gòn còn quá nhiều điều níu kéo, quá nhiều chuyện để mỗi khi bất chợt nghĩ về Sài Gòn, lại thấy nhơ nhớ, gần gũi… Hồi còn đi học, vẫn hay chọc mấy đứa bạn bằng hai câu thơ nhại: Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ Gái Sài Gòn cái mỏ cong cong Chuyện con gái Sài Gòn “mỏ” có cong không thì không biết, chỉ biết con gái Sài Gòn có cái dẫu môi cong cong dễ làm chết người lắm, nhất là khi cánh môi be bé ấy cong lên một chữ “hônggg…” khi đứa con trai rủ rê đi đâu, năn nỉ gì đó. Lúc đó, lấy gương ra soi, chắc cái mặt của đứa con trai đó tội lắm. Mà con gái Sài Gòn có điệu đà, õng ẹo chút thì mới đúng thiệt là con gái Sài Gòn. Ai mà chẳng biết vậy. Gọi đó là cái duyên ngầm của người con gái đất Gia Định cũng chẳng có gì sai. Ai hiểu được sẽ thấy sao mà yêu mà thương đến vậy… Có dạo đọc trong một bài viết về Sài Gòn - Gia Định của nhà văn
Sơn Nam, có thấy ông viết giọng Sài Gòn, cũng như văn hóa và con người Sài Gòn là một sự pha trộn và giao thoa đến hợp nhất của nhiều nơi. Đó là những người Chăm bản địa, những người khách Hoa, những người miền Trung đầu tiên đến đất Gia Định…Từ đó hình thành một loại ngôn ngữ vừa bản địa, vừa vay mượn của những người đi mở đất… Giọng người Sài Gòn được xem là giọng chuẩn của miền Nam, cũng như giọng người Hà Nội được xem là giọng chuẩn của người miền Bắc. Giọng chuẩn tức là giọng không pha trộn, không bị cải biến đi qua thời gian. Như nói về giọng chuẩn của người Hà Nội, người ta
nói đến cái giọng ấm nhẹ, khi trầm khi bổng, khi sắc khi thanh, và chẳng ai phủ nhận người Hà Nội nói chuyện rất hay và “điêu luyện”. Cái “điêu luyện” ấy như thuộc về bản chất của người Hà Nội mà chỉ người Hà Nội mới có được. Nếu nói là người Việt Nam nói như hát, thì đúng ra chỉ có người Hà Nội là “nói như hát” mà thôi, họa chăng chỉ có giọng Huế của người con gái Huế trầm tư mới cùng được ví von thế… Người Sài Gòn thì khác, giọng Sài Gòn cũng khác. Không ngọt ngào…mía lùi như một số người dân Tây Nam Bộ ven vùng sông nước mênh mang chín rồng phù sa, không nặng nề cục mịch như người miền Đông Nam Bộ nóng cháy
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
111
112
www.RangDongAtlanta.com
da thịt, giọng người Sài Gòn cũng ngọt, nhưng là cái ngọt thanh hơn, nhẹ hơn. Đó là chất giọng “thành thị” đầy kiêu hãnh của người Sài Gòn, chẳng lẫn vào đâu được mà dù người khác có bắt chước cũng khó lòng. Dường như qua nhiều năm cùng với đất Gia Định - Sài Gòn phù hoa trong nhịp sống, trong đổi mới và phát triển, thì giọng nói của người Sài Gòn cũng trở nên “cao sang” hơn. Dù vậy, có cái “thanh” của một vùng đất một thời là thủ phủ miền Nam, nhưng cũng chẳng mất đi đâu cái mộc mạc không bỏ được của cái gốc chung miền Nam. Giọng người Sài Gòn nói lên nghe là biết liền. Ngồi nghe hai người Sài Gòn nói chuyện cùng nhau ở một quán nước, bên đường hay qua điện thoại, dễ dàng nhận ra họ. Cái giọng không cao như người Hà Nội, không nặng như người Trung, mà cứ ngang ngang sang sảng riêng… Mà điều đặc biệt trong cách người Sài Gòn nói chuyện cùng nhau là mấy từ “nghen, hen, hén” ở cuối câu… Người miền khác có khoái, có yêu người Sài Gòn thì cũng vì cách dùng từ “nghen, hen” này.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Khách đến nhà chơi, chủ nhà tiếp. Khách về, cười rồi buông một câu “Thôi, tôi dìa nghen!” - Chủ nhà cũng cười “Ừ, dzậy anh dìa hen!”. Nói chuyện điện thoại đã đời, để kết câu chuyện và cúp máy, một người nói “Hổng còn gì nữa, dzậy thôi hen!” “thôi” ở đây nghĩa là dừng lại, kết thúc, chấm dứt gì đó. Hai đứa bạn nói chuyện cùng nhau, bắt gặp cái gì vui, quay đầu sang đứa kế bên “Hay hén mậy?”… Giọng người Sài Gòn đôi khi diễn đạt cùng một câu nói, nhưng lại bằng nhiều cung bậc giọng điệu khác nhau lại mang ý nghĩa khác nhau. Đám nhỏ quậy, nghịch phá, người chị mắng, giọng hơi gằn lại và từng tiếng một, có chút hóm hỉnh trong đó “Dzui dzữ hen!”. Đám bạn cùng tuổi, ngồi chơi chung, cười đùa, một người nói giọng cao cao vui vẻ “Dzui dzữ hen!”… Người Sài Gòn có thói quen hay “đãi” giọng ở chữ cuối làm câu nói mang một sắc thái khác khi hờn giận, khi đùa vui như “Hay dzữuuu”, “Giỏi dzữưưu…!” Nghe người Sài Gòn nói chuyện, trong cách nói, bắt gặp “Thôi à nghen” “Thôi à!” khá nhiều, như một thói quen và cái “duyên” trong giọng Sài Gòn. Người Sài
Gòn nói chuyện, không phát âm được một số chữ, và hay làm người nghe lẫn lộn giữa âm “d, v, gi” cũng như người Hà Nội phát âm lẫn các từ có phụ âm đầu “r” vậy. Nói thì đúng là sai, nhưng viết và hiểu thì chẳng sai đâu, đó là giọng Sài Gòn mà, nghe là biết liền. Mà cũng chẳng biết có phải là do thật sự người Sài Gòn không phát âm được những chữ ấy không nữa, hay là do cách nói lẫn từ “d, v, gi” ấy là do quen miệng, thuận miệng và hợp với chất giọng Sài Gòn.. Ví như nói “Đi chơi dzui dzẻ hen mậy!” thì người Sài Gòn nói nó… thuận miệng và tự nhiên hơn nhiều so với nói “Đi chơi vui vẻ hen!”. Nói là “vui vẻ” vẫn được đấy chứ nhưng cảm giác nó ngường ngượng miệng làm sao đó. Nghe một người Sài Gòn phát âm những chữ có phụ âm “v” như “về, vui, vườn, võng” nó cảm giác sao sao, không đúng là giọng Sài Gòn chút nào… Tiếng nói của người Sài Gòn không chỉ thuần là tiếng Việt, mà còn là sự học hỏi, vay mượn nhiều từ ngữ của dân tộc khác, đâm ra mang nhiều “hình ảnh” và “màu sắc” hơn. Những từ như “lì xì, thèo lèo, xí mụi, cũ xì…” là mượn, những từ như “xà quầng, mình ên…” là của người Kh’mer. Nói riết đâm quen, dần dần những từ ngữ đó, những tiếng nói đó được người dân Sài Gòn sử dụng một cách tự nhiên như của mình, điều đó chẳng có gì lạ…Thêm vào đó, nó được sửa đổi nhiều cho phù hợp với giọng Sài Gòn, thành ra có những nét đặc trưng riêng. Vậy nói cho cùng thì người Sài Gòn cũng có những tiếng gọi là “tiếng địa phương”. Những tiếng này thể hiện rõ nhất khi người Sài Gòn nói chuyện cùng người miền khác. Nghe một người Sài Gòn nói chuyện cùng một người khác vùng, dễ dàng nhận ra những khác biệt trong lời ăn tiếng nói giữa hai người, hai miền.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
113
114
www.RangDongAtlanta.com
Có một số từ người Sài Gòn nói, người miền khác nghe rồi… cười vì chưa đoán ra được ý. Cũng như khi nghe người Huế dùng một số từ lạ lạ như “o, mô, ni, chừ, răng…” trong khi nói chuyện vậy thôi. Khác là mấy tiếng người Sài Gòn nói, vẫn có chút gì đó…vui vui tai, là lạ, ngồ ngộ làm sao. Người Sài Gòn nói riêng và miền Nam nói chung, có thói quen dùng từ “dạ” khi nói chuyện, khác với người miền Bắc lại dùng từ “vâng”. Để ý sẽ thấy ít có người Sài Gòn nào nói từ “vâng”. Khi có ai gọi, một người Sài Gòn nói “vâng!” là trong dáng dấp của câu nói đó có giọng đùa, cười cợt.. Khi nói chuyện với người lớn hơn mình, người dưới thường đệm từ “dạ” vào mỗi câu nói. “Mày ăn cơm chưa con ? - Dạ, chưa!”; “Mới dìa/dzề hả nhóc? - Dạ, con mới!”… Cái tiếng “dạ” đó, không biết sao trong cảm giác nghe của một người Sài Gòn với một người Sài Gòn thấy nó “thương” lạ… dễ chịu mà gần gũi, nhẹ nhàng mà tình cảm lắm lắm. Cảm giác nó thật riêng so với những nơi khác. Nghe một tiếng “dạ” là biết ngay tên này là dân miền Nam cái đã rồi hẵng hay… Một người miền khác, có thể là Bắc hoặc Trung, diễn tả một khoảng thời gian ngắn vài ngày thì nói “Từ bữa đó đến bữa nay”, còn người Sài Gòn thì nói “Hổm nay”, “dạo này”… người khác nghe sẽ không hiểu, vì nói chi mà ngắn gọn ghê. (Lại nhớ ra thêm một điều là người Sài Gòn hay dùng từ “ghê” phía sau câu nói để diễn tả một sắc thái tình cảm riêng. Tiếng “ghê” đó chẳng hàm ý gì nhiều, nó mang ý nghĩa là “nhiều”, là “lắm”. Nói “Nhỏ đó xinh ghê!” nghĩa là khen cô bé đó xinh lắm vậy.) Lại so sánh từ “hổm nay” với “hổm rày” hay nghe ở các vùng quê, cũng một ý nghĩa như nhau, nhưng lại không hoàn toàn giống nhau. Nghe người Sài Gòn dùng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
một số từ “hổm rày, miết…” là người Sài Gòn bắt chước người miền sông nước vậy. Nhưng nghe vẫn không trái tai, không cảm thấy gượng, vì trong người Sài Gòn vẫn còn cái chất miền Nam chung mà. Nói một ai đó chậm chạp, người Sài Gòn kêu “Thằng đó làm gì mà cứ cà rề cà rề… nhìn phát bực!” Nghe cứ như là đùa, chẳng làm câu nói nặng nề lắm. Một người lớn hơn gọi “Ê, nhóc lại nói nghe!” hay gọi người bán hàng rong “Ê, cho chén chè nhiều nhiều tiền ít coi!”… “Ê” là tiếng Sài Gòn đó, coi gọi trổng không vậy mà chẳng có ý gì đâu, có thể nói đó là thói quen trong cách nói của người Sài Gòn. Mà người Sài Gòn cũng lạ, mua hàng gì đó, thường “quên” mất từ “bán”, chỉ nói là “cho chén chè, cho tô phở”… “cho” ở đây là mua đó nghen. Nghe người Sài Gòn nói chuyện với nhau, thường bắt gặp thế này “Lấy cái tay ra coi!” “Ngon làm thử coi!” “Cho miếng coi!” “Nói nghe coi!”… “Làm thử” thì còn “coi” được, chứ “nói” thì làm sao mà “coi” cho được nè? Vậy mà người Sài Gòn lại nói, từ “coi” cũng chỉ như là một từ đệm, dân Sài Gòn nói dzậy mà. Ngồi mà nghe người Sài Gòn nói chuyện với nhau thì quái lắm,
lạ lắm, không ít người sẽ hỏi “mấy từ đó nghĩa là gì dzậy ta?” - Mà “dzậy ta” cũng là một thứ “tiếng địa phương” của người Sài Gòn à. Người Sài Gòn có thói quen hay nói “Sao kỳ dzậy ta?” “Sao rồi ta?” “Được hông ta?”… Nghe như là hỏi chính mình vậy đó, mà… hổng phải dzậy đâu nghen, kiểu như là nửa hỏi người, nửa đùa đùa vậy mà. Tiếng Sài Gòn là thế đó, nếu bạn giả giọng Sài Gòn nói chuyện, dù có giống cách mấy mà bỏ quên mấy tiếng đệm, mấy tiếng Sài Gòn riêng riêng này thì đúng là… “bạn hông biết gì hết chơn hết chọi!” Mà giọng Sài Gòn đã thế, cách người Sài Gòn xưng hô, gọi nhau cũng có phần mang “màu sắc” riêng. Người Sài Gòn có cái kiểu gọi “Mày” xưng “Tao” rất “ngọt”. Một vài lần gặp nhau,nói chuyện ý hợp tâm đầu một cái là người Saigon mày tao liền. Nếu đúng là dân Sài Gòn, hiểu người Sài Gòn, yêu người Sài Gòn sẽ thấy cách xưng hô ấy chẳng những không có gì là thô mà còn rất ư là thân thiện và gần gũi. Mày-tao là kiểu xưng hô hay thấy trong mối quan hệ bạn bè của người Sài Gòn. Cách xưng-hô này thấy dàn trải từ đủ các mối quan hệ bạn bè; từ bạn học giữa mấy đứa
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
115
116
www.RangDongAtlanta.com
nhóc chút xíu, cho đến mấy bác mấy anh lớn lớn tuổi. Hổng biết cái máu dân Sài Gòn nó chảy mạnh quá hay sao mà thấy mấy cách gọi này nó…tự nhiên và dễ nói hơn là mấy từ như “cậu cậu - tớ tớ” của miền Bắc. Nói chuyện bạn bè với nhau, thân thiết mà gọi mấy tiếng mày mày tao tao thì nghe thật sướng, thật thoải mái tự nhiên, và khoai khoái làm sao ấy. Gọi thế thì mới thiệt là dân Sài Gòn. Đấy là ngang hàng, ngang vai vế mà gọi nhau, chứ còn như đám nho nhỏ mà gặp người lớn tuổi hơn, đáng bậc cha, chú thì khác. Khi ấy “tụi nhỏ” sẽ gọi là chú, thím, cô, dì, hay bác và xưng “con” ngọt xớt. Có vẻ như người Sài Gòn “ưa” tiếng chú, thím, dì, cô hơn; cũng như đa phần dân miền Nam khác vậy mà. Mà có lẽ cách gọi này cũng còn tùy vào việc ước lượng tuổi của người đối diện. Gặp một người phụ nữ mà mình nhắm chừng tuổi nhỏ hơn mẹ mình ở nhà thì “Dì ơi dì…cho con hỏi chút…!” - còn lớn hơn thì dĩ nhiên là “Bác ơi bác…” rồi.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Những tiếng mợ, thím, cậu,… cũng tùy vào vai vế và người đối diện mà gọi. Có người chẳng bà con thân thuộc gì, nhưng là bạn của ba mình, lại nhỏ tuổi hơn, thế là gọi là chú và vợ của chú đó cứ thế gọi luôn là thím. Gọi thì gọi thế, còn xưng thì xưng “con” chứ không phải “cháu cháu” như một số vùng khác. Cái tiếng “con” cất lên nó tạo cho người nghe cảm giác khoảng cách giữa mình với đứa nhỏ đang nói kia tự dưng… gần xịt lại. Nghe sao mà quen thuộc, và gần gũi đến lạ lùng. Tự dưng là thấy có cảm tình liền. Nói tiếp chuyện xưng-hô, người Sài Gòn có kiểu gọi thế này: Ông đó = ổng Bà đó = bả Anh đó = ảnh Chị đó = chỉ Không hiểu sao mà dấu hỏi tự nhiên cái trở nên giữ vai trò quan trọng… ngộ nghĩnh vậy nữa. Nhưng mà kêu lên nghe hay hay đúng hông? Gọi vậy mới đúng là chất người Nam - Sài Gòn á nghen.
Người Sài Gòn cũng có thói quen gọi các người trong họ theo… số. Như anh Hai, chị Ba, thím Tư, cô Chín, dượng Bảy, mợ Năm… Mà nếu anh chị em họ hàng đông đông, sợ gọi cùng là chị Hai, anh Ba mà hổng biết nói về ai thì dzậy nè, thêm tên người đó vào. Thành ra có cách gọi: chị Hai Lý, chị Hai Quyên, anh Ba Long, anh Ba Hùng… Thêm nữa, nếu mà anh chị em cùng nhà thì tiếng “anh-chị-em” đôi khi được…giản lược mất luôn, trở thành “Hai ơi Hai, em nói nghe nè…” và “Gì dzạ Út ?”…Tôi thích cách gọi này, đâm ra ở nhà gọi Dì Út tôi chỉ là một tiếng Út gọn lỏn. Có chuyện nhờ là cứ “Út ơi…con nhờ chút!” hoặc với mấy chị tôi thì “Hai ơi Hai… em nói nghe nè!”. Cách gọi này của người Sài Gòn nhiều khi làm người miền khác nghe hơi…rối. Có lần, kể cho người bạn ở Hà Nội nghe về mấy người anh chị trong gia đình. Ngồi kể lể “anh Hai, chị Hai, dì Hai, Út, cậu Hai, mợ Hai, chú Ba…” một hồi cái bị kêu là hổng hiểu, xưng hô gì rối rắm quá chừng, làm phải ngồi giải thích lại suốt một hồi…lâu. Cách xưng hô của người Sài Gòn là vậy. Nghe là thấy đặc biệt của cả một mảnh đất miền Nam sông nước. Cứ thế, không sang trọng, điệu đà như giọng người dân đất Bắc, cũng chẳng trầm lắng, thanh thanh như tiếng Huế Thần Kinh, cái giọng Sài Gòn đi vào tai, vào lòng, vào cách cảm, và nỗi nhớ nhung của người Sài Gòn lẫn dân miền khác bằng sự ngọt ngào, bằng cái chân chất thật thà của truyền thống xa xưa, và bằng cả cái “chất Sài Gòn” chảy mạnh trong từng mạch máu người dân Sài Gòn. Đi đâu, xa xa Sài Gòn, bỗng dưng nghe một tiếng “Dạ!” cùng những tiếng “hen, nghen” lại thấy đất Sài Gòn như đang hiện ra trước mắt với những nhớ thương…
- Hải Phan
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
117
118
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
ệ i m n ỷ t h k ờ t i ú h i c h t ộ ọc M
- Truyện kể của Đoàn Dự
T
hưa quý bạn, hình như có lần Đoàn Dự tôi đã hân hạnh trình bày hầu quý bạn bài thơ Tình Tuyệt Vọng của nhà văn Khái Hưng dịch bài thơ Sonnet của Félix Arvers. “Lòng ta chôn một khối tình. Tình trong giây phút mà thành thiên thâu. Tình tuyệt vọng, nỗi thảm sầu. Mà người gieo thảm như hầu không hay…”.
Sonnet là một thể thơ hạn định trong 14 câu, quy luật rất nghiêm ngặt của Pháp ngày trước. Félix Arvers (1806-1850) tác giả tập thơ Những Tháng Ngày Đã Mất (Mes Heures Perdues), trong đó có bài “Thơ Sonnet của Arvers” (“Le Sonnet d’Arvers”) chứ chẳng có tên bài gì cả, cũng giống như bây giờ giả thử một nhà thơ nào đó ra một tập thơ, trong đó có bài “Thơ Lục bát của XYZ” hoặc “Thơ Song thất lục bát của OPQ” rồi bất ngờ nổi tiếng, cũng giống như những bản nhạc Bài Không Tên số 1, Bài Không Tên số 2, Bài Không Tên số 3…vv.. của Vũ Thành An, và những “Bài Không Tên” đã trở thành gần như “độc quyền” của nhạc sĩ này. Ấy là tôi lấy ví dụ vậy thôi. Độc giả Pháp rất thích bài thơ Sonnet của Arvers và nó trở thành một cái tên riêng: “Sonnet d’Arvers”. Một sự trùng hợp đặc biệt là ở VN vào khoảng những năm 1938-1939, nhà văn Khái Hưng - nhân vật số 2 sau Nhất Linh trong Tự Lực Văn Đoàn - gần như không ai thấy ông làm thơ bao giờ cả. Tự nhiên ông dịch bài thơ Sonnet của Arvers, lấy tên là “Tình Tuyệt Vọng”, lồng vào trong một truyện ngắn ông cũng đặt tên là “Tình Tuyệt Vọng”. Bài thơ đó trở thành nổi tiếng
và mọi người rất hâm mộ tài dịch thơ của ông… Ủa, quý vị bảo chủ đề Đoàn Dự định viết là “Dáng xuân năm cũ” tức những kỷ niệm thời còn đi học kia mà, sao đang tự nhiên lại đâm sầm sang chuyện thơ văn và tài dịch thơ của Khái Hưng, bộ lạc đề rồi hả? Không, tôi không lạc đề. Nhà thơ Tú Xương đã từng nói: “Viết vào giấy dán ngay lên cột, hỏi mẹ mình rằng dốt hay hay? Rằng hay thì thật là hay, chẳng hay sao lại đỗ ngay tú tài” . Tui là thầy giáo, ngày trước cũng đậu tú tài I, tú tài II đàng hoàng rồi thi vào ĐHSP, đậu xong cử nhân sau đó tốt nghiệp đi dạy chứ viết lách có chút xíu mà cũng lạc đề thì ai người ta cho dạy. Cứ từ từ, xin quý bạn cứ từ từ, đâu còn có đó, rồi tui sẽ kể hầu quý bạn một câu chuyện tình cảm ngốc nghếch thời còn đi học đặng quý vị nghe chơi cho vui, lúc ấy quý vị đừng cười tui là mới mười mấy tuổi đầu, nhà nghèo muốn chết, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc mà cũng bày đặt mê gái. Không, tui không mê gái. Đối với tui, nàng là thần thánh, là một hành tinh cao xa vời vợi chứ không phải là một cô gái với nghĩa bình thường. Tôi kính trọng nàng như anh chàng Đoàn Dự kính trọng nàng Vương Ngọc Yến trong Thiên Long Bát Bộ của Kim Dung; như thằng gù Quasimodo trong Nhà thờ Đức Bà Paris của Victor Hugo kính trọng nàng Esméralda xinh đẹp; như thằng chăn cừu xứ Provence miền Nam nước Pháp kính trọng nàng Stéphanette con gái ông bà chủ trong truyện ngắn Những Vì Sao của Alphonse Daudet.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
119
120
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Nhưng tôi phải lôi cái bài Tình Tuyệt Vọng của Khái Hưng vào để… có đồng minh rằng, người ta sống trăm năm nhưng chỉ trong khoảnh khắc vô tình có thể làm thành những kỷ niệm mà dù nghèo nàn đến đâu, đói rách đến đâu, khốn khổ đến đâu chăng nữa, khi gặp “thần thánh” người ta vẫn có thể rung động tận đáy tâm hồn như thường. Sau đây là truyện ngắn Tình Tuyệt Vọng của nhà văn Khái Hưng… đồng minh của tui. *** Thi sĩ Văn Châu, trong một lần đi làm phù rể cho bạn, chàng bỗng cảm thấy mình yêu ngay chính… cô dâu, tức vợ bạn! Khái Hưng viết: “Chàng không hiểu vì cớ gì, chỉ mới thoạt trông thấy cô dâu là chàng đã đem lòng yêu ngay lập tức, cái yêu vô nghĩa lý, nhưng nó mạnh mẽ vô chừng, tưởng như hai người vốn sẵn duyên kiếp từ đời nào, đã hẹn hò cùng nhau ở kiếp nào mà đến bây giờ mới gặp gỡ…”. Sau đám cưới đó, thỉnh thoảng Văn Châu vẫn đến chơi nhà bạn, “trong lòng chôn một mối tình vô nghĩa lý”. Năm năm sau, nhân một buổi tiệc đêm Noel cùng với vợ chồng bạn và hai người khác nữa, thi sĩ có cơ hội thú nhận: “Tôi phạm một tội nặng lắm” và bạn chàng hiểu ngay đó là tội gì - một cái tội khả ái, tức một mối tình tuyệt vọng! Chàng được bạn thông cảm, an ủi: “Vậy thì anh cứ yêu đi, cứ yêu như anh đang yêu. Bởi vì yêu như thế thì không có tội gì hết mà người chồng dẫu có biết cũng chỉ thương xót anh chứ không ngờ vực gì anh đâu”. Được lời như cởi tấm lòng, thi sĩ Văn Châu bèn đọc cho các bạn nghe một bài thơ ngắn của Arvers mà chàng mới dịch ra quốc văn: Tình tuyệt vọng Lòng ta chôn một khối tình Tình trong giây phút mà thành thiên thâu Tình tuyệt vọng, nỗi thảm sầu Mà người gieo thảm như hầu không hay. Hỡi ôi! Người đó ta đây Sao ta thui thủi đêm ngày chiếc thân? Dẫu cho đi trọn đường trần Chuyện riêng dễ dám một lần hé môi? Người dù ngọc nói, hoa cười Nhìn ta như thể nhìn người không quen Đường đời lặng lẽ bước tiên Nào ngờ chân đạp lên trên khối tình Một niềm tiết liệt đoan trinh Xem thơ nào biết có mình ở trong Lạnh lùng lòng sẽ hỏi lòng, Người đâu tả ở mấy dòng thơ đây?
Sau bữa tiệc, mọi người đã về hết, người vợ tò mò hỏi chồng: “Anh này, hồi nãy anh Văn Châu đọc bài thơ, hình như anh ấy yêu ai đó. Cô ấy là ai vậy anh?”. Người chồng bật cười: “Văn Châu là thi sĩ nên giàu tình cảm lắm, nó yêu ai thì mình đâu có biết”. Người vợ nói: “Tội nghiệp!”. Câu chuyện đến đấy kết thúc. Bây giờ tui xin nói sang một chút kỷ niệm cực kỳ vô lý của… tui, rồi tùy, quý bạn muốn coi nó là chuyện thật cũng được mà chuyện tưởng tượng cũng được, chẳng sao hết, tui vẫn là tui: “Chẳng giàu mà cũng chẳng sang. Chẳng gầy chẳng béo, chỉ làng nhàng. Cờ đương dở cuộc không còn nước. Bạc chửa thâu canh đã chạy làng” như trong lời thơ của cụ Nguyễn Khuyến. *** Hồi tụi tui thi vào lớp Đệ Thất trường Nguyễn Trãi niên khóa 1956-57 (tức lớp 6 bây giờ) thì thi ở trường Tiểu học Trương Minh Ký, chỗ góc đường Trần Hưng Đạo và đường Nguyễn Thái Học gần Chợ Cầu Muối. Thi xong, có kết quả xong thì chuyển về học tại trường Nam Tiểu học Lê Văn Duyệt, số 94 đường Phan Đình Phùng (nay là đường Nguyễn Đình Chiểu, Đa Kao). Tôi đậu hạng nhì, Ph.T.Mỹ hạng nhất, hình như Ng.V.Hồ hạng ba. Người ta cắt ra theo danh sách thi đậu, 50 hay 51 đứa gì đó, tạm thời xếp vào lớp B1 ở phòng đầu tiên chỗ dẫy nhà phía bên trái có 3 phòng gần cổng đi vào. Cụ giám thị (sau này tôi mới biết tên là cụ Hách) vô đọc một bài chính tả tiếng Pháp, thời đó kêu là bài dictée. Cụ bảo viết dictée để xếp lớp, học tiếng Pháp cho đồng đều. Mới viết được chừng nửa bài, Ph.T.Mỹ nhỏ tuổi nên ngồi bàn đầu ở gần cửa sổ phía trong, cụ đứng lại coi nó viết, cầm bài của nó lên coi rồi hỏi nó đậu hạng mấy. Mỹ đứng lên: “Thưa, hạng một”. Tính Mỹ vẫn thế,
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
121
122
www.RangDongAtlanta.com
ăn nói đơn giản chứ không nhất nhì gì hết. Mỹ với tôi cũng như anh em vì ba của Mỹ và chú ruột của Mỹ ở cùng quê và là bạn học cùng lớp với bố tôi hồi nhỏ. Bố tôi mất sớm năm tôi lên 8, gia đình tôi di cư vào Nam, nghèo lắm, mẹ tôi làm thợ dệt, gửi tôi ăn đi học tại nhà người bác tức chị ruột của mẹ tôi ở số 50 đường Gia Long, bên cạnh vườn hoa phía đối diện với Dinh Gia Long. Nói là 50 Gia Long chứ sự thực đấy là Tòa Án Hành Chánh, phía sau Tòa có một dãy gồm 5 căn nhà nhỏ xíu, mái tuy bằng ngói nhưng rất thấp, chỉ cao cỡ khoảng hai mét rưỡi là cùng. Chắc ngày trước dãy nhà này được dùng làm chỗ để xe hoặc chỗ ở cho mấy người trông coi, quét dọn trên Tòa vậy thôi. Bác trai tôi là thư ký công nhật hạng thấp trong Tòa Thượng thẩm nên gia đình được ở một căn. Bố mẹ Mỹ thì sang trọng hơn, ba Mỹ làm Chánh Lục sự trong Tòa Thượng thẩm, có nhà riêng ở đường Tự Đức và là em ruột của bác trai tôi. Như vậy, tôi với Mỹ, một đứa là cháu của bác gái, một đứa là cháu của bác trai, hai ông bố lại là bạn học cùng lớp hồi nhỏ nên chúng tôi rất thân với nhau, coi nhau như anh em trong nhà, Mỹ nhỏ hơn tôi 2 tuổi, lúc thi Tiểu học phải làm giấy miễn tuổi. Cụ giám thị hỏi lại: “Hạng một tức thủ khoa?”. “Vâng ạ”. “Thảo nào, giỏi lắm, không sai một chữ nào cả. Thôi, ngồi xuống”. Cụ lại đọc tiếp và rõ từng tiếng cho chúng tôi viết. Tôi rất sợ cụ hỏi ai đậu hạng nhì rồi đến xem bài của tôi thì chết. Ở ngoài Bắc tôi sống trong vùng “tự do” (vùng Việt Minh), luôn luôn phải chạy tản cư khi có quân “Dem” - có lẽ là chữ “Légion” Lê dương - quân đội viễn chinh Pháp - chứ không được học trên tỉnh như anh tôi nên tiếng Pháp rất kém, chỉ mới học được ít nhiều do bác tôi dạy gần đây mà thôi, bài chính tả chắc nhiều lỗi lắm. May sao cụ không hỏi và tôi cũng không hiểu việc chấm bài thế nào, có ai bị xếp sang lớp khác hay không nhưng tôi vẫn được học lớp B1 với các bạn. Đến năm Đệ Ngũ, tôi học nhảy, đậu xong Trung học thì học luôn lên lớp Đệ Nhị trường Tân Phương ở bên Xóm Gà, Gia Định, đậu Tú tài I rồi trở lại lớp Đệ Nhất trường Chu Văn An niên khóa 1960-61, đậu Tú tài II rồi vào Đại học Sư Phạm, đi dạy. Còn Ph.T. Mỹ, năm 1963 đậu xong Tú tài II được học bổng du học bên Úc, hiện nay là GS dạy môn Kinh tế tại Đại học New South Wales. Vừa rồi, sang chơi bên Úc, gặp lại Ph.T.Mỹ, tôi hỏi: “Sao hồi đó Mỹ giỏi tiếng Pháp thế nhỉ?”. Mỹ nói: “Ơ, cùng kỳ năm ấy mình đậu cả chương trình Pháp vào trường Taberd nữa mà, không hiểu sao ông cụ mình lại bảo học chương trình Việt trường Nguyễn Trãi. Mình định học nhảy như Kỳ nhưng ông cụ mình bảo còn nhỏ tuổi, cứ học trường công theo thứ tự, có học bạ tốt để xin học bổng du học”. Tôi nói: “Mình học nhảy tại vì hồi đó gia đình mình nghèo quá, bà cụ mình làm thợ dệt
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
gửi mình ăn học ở nhà bác Tư. May mà mình được học bổng mỗi tháng 300 đồng tức đúng một chỉ vàng chứ nếu không chẳng biết lấy tiền đâu ăn học, mua sách vở và học thêm tiếng Anh, tiếng Pháp nọ kia. Hồi năm Đệ Ngũ, cứ sáng mình học lớp Đệ Tứ trường Cộng Hòa của ông Phạm Văn Vận ở đường Pasteur, buổi chiều học lớp Đệ Ngũ Nguyễn Trãi để giữ học bổng. Đậu xong Trung học phổ thông, mình nhảy luôn lên lớp Đệ Nhị trường Tân Phương là một trường nhỏ mới mở ở bên Gia Định, không học trường Nguyễn Trãi nữa nên mất học bổng. Bây giờ nghĩ lại mình vẫn còn ớn, nếu năm ấy không đậu Tú tài I để được vào lớp Đệ Nhất trường Chu Văn An thì không hiểu sẽ ra sao”. Mỹ nói: “Người ta hình như có số. Năm 1963, hôm sau mình lên máy bay thì hôm trước ông Thích Quảng Đức tự thiêu, mình lo lắm, cả ông cụ mình cũng lo nữa, cứ sợ tình hình lộn xộn họ sẽ bãi bỏ. Đến lúc máy bay cất cánh mình mới yên tâm. Cuộc sống là như vậy, tất cả hình như đều có số mệnh và sự may mắn”. *** Vâng, tất cả hình như đều có số mệnh và sự may mắn. Hồi đó gia đình tôi quá nghèo, mẹ tôi dệt thuê ăn công cho gia đình nhà chủ, phải nuôi cả em gái tôi nữa. Em gái tôi học tiểu học, cứ đi học về là phải đánh suốt để có thêm tiền nhưng rất rẻ, chẳng được bao nhiêu, chỉ là để có suốt cho mẹ tôi dệt mà thôi. Anh trai tôi thì mới thi đậu vào vào lớp Sĩ quan Hành chánh Tài chánh Không Quân, đi học ở ngoài Nha Trang, lương tháng “lính mới tò te” chưa có cấp bậc, chỉ đủ chi tiêu vặt trong quân trường, còn việc ăn uống, sinh hoạt thì đã có nhà trường lo. Tuy nhà nghèo, mới học lớp Đệ Thất nhưng cái tính tôi láo lếu chẳng ra sao cả chứ không được đàng hoàng, nghiêm trang chín chắn như người ta. Hồi ấy, cái sân trường Nguyễn Trãi đối với tôi rộng mênh mông, toàn đất và cát, không có bóng cây, giống như một bãi sa mạc. Những buổi chiều thứ Bảy, sau khi học sinh ra chơi vào, cụ tổng giám thị thân hình gầy gò, mắt đeo mục kỉnh, xách cuốn sổ bìa đen rất lớn xuống các lớp đọc danh sách học sinh bị đi công-si vào sáng chủ nhật. Lớp tôi có hai “ông vua công si” là V.V. Thỏa và Ng.V.Phiến. V.V.Thỏa là cháu gọi nghệ sĩ Bích Sơn bằng cô hay bằng dì gì đó và gọi bà Bích Thuận bằng bà; còn Ng.V. Phiến là con ông giám đốc Ngân hàng Việt Nam Thương tín. Tụi nó gọi ngầm cụ tổng giám thị mỗi lần cụ xách sổ đi gọi công-si là “ông già Noel đi phát quà Giáng sinh”, và hai đứa nó tinh nghịch đến nỗi tôi nghe Hoàng Ngọc Cảnh trưởng lớp B1 tụi tôi kể rằng, có lần đi công-si, hai đứa nó hái được một trái đu đủ chín cây to bằng nắm tay ở trại cảnh sát phía đằng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
sau trường. Tụi nó bóp ra, trét lên mặt chiếc ghế dựa, chỗ vị giám thị tới coi công-si sẽ ngồi. Cụ giám thị sáng hôm ấy là cụ Ích-đen, thân hình cụ to lớn, nước da rất đen và cụ có thói quen mặc bộ đồ lớn may theo kiểu áo bốn túi bằng vải ga-ba-đin màu trắng hay bằng vải tuýt-xo màu nâu nhạt. Sáng chủ nhật nào đi coi côngsi cụ cũng đi bằng xe taxi. Hôm đó cụ đến, chiếc taxi vừa đậu trước cổng trường, cả bọn chạy ra trong đó tất nhiên có Phiến và Thỏa. Tụi nó sum xoe, đứa mở cửa xe, đứa bưng điếu đóm hết sức lễ phép và “tháp tùng” cụ vào trong lớp. Có đứa kéo ghế mời cụ ngồi, có đứa thông điếu, châm đóm mời cụ hút thuốc… Đến lúc cụ thấy có cái gì đó dính nhơm nhớp, bèn đứng dậy, cúi xuống nhìn, thì ra đít quần màu trắng của cụ vàng chòe, nhòe nhoẹt giống như trẻ con “ị tùn”, bấy giờ cụ mới hiểu tại sao tụi nó lại tử tế với cụ như thế. Cụ tức quá hét lớn: “Đứa nào làm ông thế này hả?”. Chẳng ai trả lời, còn Phiến và Thỏa thì đang ngoan ngoãn ngồi… học ở phía cuối lớp. “Tiên sư tụi bay! Con nhà mất dạy! Lại thằng Phiến với thằng Thỏa phải không?”. Cả Phiến lẫn Thỏa đều đứng lên, nét mặt hết sức ngây thơ, lễ phép: “Thưa thầy không ạ. Tụi con đang ngồi chép phạt kỳ trước…”. Không làm sao được, cụ hậm hực: “Không đứa nào nhận, tức mình ông lại cho mỗi đứa thêm mấy công-si nữa bây giờ...”. Nói nhưng cụ không làm. Hôm ấy ký tên hiện diện xong, tất cả đều được về sớm… *** Thưa quý bạn, như tôi đã kể, lớp B1 tụi tôi học tại căn phòng đầu tiên dãy bên trái từ phía ngoài cổng đi vào. Căn kế tiếp là lớp B2 rồi đến căn cuối cùng là lớp nữ sinh. Lúc đầu tôi ngạc nhiên lắm, Nguyễn Trãi là trường nam sinh, ngay cụ hiệu trưởng, nhân viên văn phòng cho tới các vị giáo sư cũng toàn là đàn ông, không hiểu tại sao lại “lạc” một lớp nữ sinh vào đấy. Về sau, Hoàng
www.RangDongAtlanta.com
123
Ngọc Cảnh và Nguyễn Toàn Thắng giải thích tôi mới hiểu. Thì ra, bên trường Trưng Vương thiếu phòng học, họ gửi sang trường Nguyễn Trãi một lớp, trường Chu Văn An một lớp từ năm ngoái, như vậy cái lớp ở phía trong góc cùng dãy với lớp tụi tôi là lớp Đệ Lục “học gửi” của trường Trưng Vương. Khốn khổ cho cái thằng học trò nghèo đầy mặc cảm mới lót tót học lớp Đệ Thất là tôi. Chẳng thà tôi nghịch ngợm, coi trời bằng vung như H.G.Thái, đứa bạn ngồi cùng bàn với tôi đã đành, đằng này tôi lại chăm chỉ, hiền lành, ít nói (vì ăn nói rất dở) nhưng lại mê người ta mới khổ! Năm học Đệ Thất tôi 14 tuổi. Các cụ ta có câu: “Nữ thập tam, nam thập lục”, con trai 16 tuổi mới dậy thì và biết đến chuyện tình cảm. Không, tôi khác. Tôi là đứa trẻ gốc ở nhà quê, “Thái Bình lo tay bị tay gậy khắp nơi tung hoành”. Mà, trẻ nhà quê thì biết “chuyện người lớn” sớm lắm, mới bé tí đã lấy vợ chứ chẳng cần phải đợi đến tuổi “nữ thập tam, nam thập lục” như người thành phố. Ở trong lớp, tôi ngồi cùng bàn với H.G.Thái, bên cạnh cửa sổ sát với hành lang. Những buổi trưa trước giờ học, ngồi trong lớp nhìn ra ngoài sân, tôi thường trông thấy cô trưởng lớp “Đệ Lục con gái” học gửi của trường Trưng Vương lên lấy sổ điểm và sổ đầu bài từ trên văn phòng đi xuống. Thân hình cô cao cao, dáng đi nhẹ nhàng, gương mặt dịu dàng, mang vẻ quý phái với mái tóc uốn chải trông rất gọn gàng. Lúc ấy chưa có lệnh mặc đồng phục, nàng thường mặc chiếc áo dài mỏng có hoa màu hồng nhạt (sau này tôi mới biết đó là loại vải mousseline rất đắt tiền). Cũng có khi nàng mặc chiếc áo dài màu đen hay màu trắng, thân hình thon thon mềm mại trông mới đẹp làm sao. Nàng có chiếc răng khểnh gọi là răng duyên nên nụ cười trông càng hấp dẫn. Tôi chưa từng thấy nàng cười thành tiếng hoặc nghe giọng nàng nói bao giờ cả. Những lúc đi với một hay hai cô bạn từ văn phòng xuống, tay cầm quyển sổ, nàng chỉ im lặng nghe bạn chuyện trò
124
www.RangDongAtlanta.com
và hơi mỉm cười khe khẽ gật đầu trông càng hiền lành, thùy mị. Cứ hễ trông thấy nàng là không hiểu tại sao người tôi cứ run lên, tim tôi đập thình thịch giống như một thi sĩ nào đó đã nói: “Run như run thần tử thấy long nhan”. Vâng, tôi là một thứ thần tử tôn kính long nhan nhưng không hề được long nhan biết tới. Và tôi còn làm thơ nữa trời ạ. Thơ của tôi lúc ấy chỉ có một mình tôi biết: Chàng trai gối mộng trên trang sách Cô gái bên song gắng đợi chờ Tơ lòng ai dệt mà vương vấn, Vương cả hồn ta lẫn ý thơ. Thật là sáo, rỗng tuếch. Nhà nàng ở con đường gì đó - hình như đường Thái Lập Thành (nay là đường Ngô Đức Kế) - nối liền giữa đường Nguyễn Huệ với đường Catinat, chỗ có tiệm cà phê Brodard. Đó là một cửa tiệm sang trọng chuyên bán các đồ mỹ thuật như tranh sơn mài, bình cổ, tượng cổ bằng sành sứ v.v... Tiệm luôn luôn mở rộng, có “song cửa” đâu mà có “cô gái bên song”? “Đợi chờ” cái khỉ khô, nàng có biết tôi là đứa nào đâu mà đợi với chờ, và nàng cũng chẳng bán hàng nữa. Những lúc nhớ nàng quá, phát điên lên được, tôi thường tới đậu xe đạp phía bên này đường mãi tận đằng xa, đứng nhìn sang phía bên kia, chỉ sợ nàng bất ngờ trông thấy. Thời gian cứ thế trôi đi trong sự nghèo nàn và đầy mặc cảm của tôi. Có điều đặc biệt là tuy đầu óc lúc nào cũng vương vấn hình bóng cô trưởng lớp Trưng Vương “học gửi” nhưng tôi lại rất chăm học. Trong lớp, cứ hễ Ph.T.Mỹ hạng nhất thì tôi hạng nhì, luôn luôn giữ được một trong ba hạng đầu để khỏi phải lo bị cúp học bổng. Thế rồi hè đến, học sinh được nghỉ hè. Tôi đi học tư Anh văn, Pháp văn, không có dịp gặp lại nàng nữa. Thỉnh thoảng tới đậu xe đạp bên này lề đường mãi tận đằng xa nhìn sang phía bên kia cũng chẳng ích gì, nàng không bán hàng mà nếu có bán thì tôi cũng sợ nàng trông thấy. Đứng nhìn cái cửa tiệm sang trọng cho đỡ nhớ nhung vậy thôi. Vào niên học, tôi lên lớp Đệ Lục. Chắc chắn nàng lên lớp Đệ Ngũ, nhưng, cái lớp “Đệ Ngũ” học gửi đó đã trở về trường Trưng Vương. Tôi không biết ở Trưng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Vương nàng học buổi sáng hay buổi chiều, thỉnh thoảng nhớ nàng quá, tôi đạp xe tới trường Trưng Vương, đứng bên này đường nhìn sang bên kia nhưng đó không phải giờ tan học nên cổng trường đóng kín, học sinh không được phép ra vào. Lòng ta chôn một khối tình Tình trong giây phút mà thành thiên thâu Tình tuyệt vọng, nỗi thảm sầu Mà người gieo thảm như hầu không hay… *** Thưa quý bạn, 60 năm đã trôi qua, ngôi trường Nguyễn Trãi “học nhờ” số 94 đường Phan Đình Phùng thân yêu của chúng tôi ngày xưa bây giờ không còn vết tích gì nữa. Hiện nay nó đã bị phá đi, thay vào đó là một trường mẫu giáo sơn phết lòe loẹt, hai bên là những cửa hàng buôn bán ầm ỹ. Và, người con gái “thần thánh” trưởng lớp Đệ Lục Trưng Vương “học gửi” đối với tôi ngày xưa chắc bây giờ đầu cũng đã hai thứ tóc. Hồi đang học ĐHSP, gặp Hoàng Ngọc Cảnh, tôi có hỏi, hắn bảo: “Nghe nói gia đình cô ấy sang bên Lào”. Tôi rất ngạc nhiên: “Ơ hay, nhà giàu như thế sao lại sang Lào?”. “Không hiểu. Mỗi người có cách làm ăn riêng của họ. Người nghèo sang Lào tìm cách kiếm ăn còn người giàu sang Lào sẽ thành đại phú gia bên Lào, không thể hiểu được”. Vâng, ngày trước nàng đã có hai niên khóa Đệ Thất, Đệ Lục học tại trường Nguyễn Trãi, mặc dầu “học gửi” nhưng dù sao cũng đã từng là học sinh Nguyễn Trãi. Tôi mong, ở bên Lào hay nơi nào đó trên trái đất, câu chuyện vụng dại “Lòng ta chôn một khối tình” thời còn đi học này đến tay nàng, nàng sẽ nhớ lại một chút kỷ niệm của trường Nguyễn Trãi và sẽ mỉm cười: “Hồi đó mình còn nhỏ, mới 15 hay 16 tuổi, có anh chàng nào đó tôn sùng mình như thần thánh mà mình không biết”. Tôi mong là mong câu chuyện này đến tay nàng để nàng biết rằng đã từng có người tôn thờ nàng vậy thôi chứ không mong được gặp lại nàng. Tại sao như thế? Bởi vì, thứ nhất, người nào cũng đã có gia đình êm ấm, nàng chẳng biết tôi là ai cả. Thứ hai, “Hai mái đầu xanh giờ đã bạc. Gặp làm chi để trách thời gian” phải không thưa quý bạn?
-
Đoàn Dự
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Áo dài du xuân
125
- SGCN
C
hiếc áo dài Việt Nam đã trở thành quốc phục. Chữ “áo dài” cũng như chữ “tết” đã thành quen thuộc với thế giới, khỏi cần dịch ra “long dress”! Áo dài một thời là y phục chính của người phụ nữ khi bước ra khỏi ngưỡng cửa nhà. Mặc áo dài khi ra chợ bán hàng, khi đi học, đi làm công tư sở… Ở Đà Lạt, dù trời rét lạnh như cắt thịt, các bà, các chị gánh sọt rau từ rẫy ra chợ bán vẫn mặc chiếc áo dài bằng bông hay áo dài vải rồi khoác thêm áo len bên ngoài. Một bà cụ ngoài tám mươi ở trong nhà chỉ mặc chiếc áo cánh bằng phin nõn, nhưng một bước chân ra ngoài cửa tiệm của gia đình là phải khoác thêm chiếc áo dài. Nhất là Huế, Hội An cũng thế, phụ nữ dù bán hàng rong vẫn khoác chiếc áo dài. Ở miền Nam sau 75, áo dài vắng bóng một thời gian, có lẽ mang hình ảnh… tiểu tư sản! Và cũng không có vải để may áo dài. Cửa hàng chỉ bán các loại vải dày
để may quần tây, sơ mi thôi. Mấy năm gần đây, vị trí của áo dài đã được khôi phục. Những công việc của cơ quan, công tư sở có tiếp xúc với dân chúng, với khách hàng như bưu điện, ngân hàng, hàng không… đều để nữ nhân viên mặc áo dài. Nhưng ở thời buổi hiện đại trong không gian đô thị chật chội và công việc căng thẳng thì chiếc áo dài phải mặc bó sát người… mới đẹp, gây nhiều nóng nực, phiền toái. Vì thế các nữ nhân viên thường mặc đồ tây. Rồi khi đến nơi làm việc mới thay ra chiếc áo dài. Giáo viên trường tiểu học và trung học vẫn mặc áo dài khi đến lớp nhưng giảng viên đại học thì hiếm khi. Áo dài nữ sinh mặc dù luôn được ca tụng hết lời là những cánh bướm trắng nhưng sau vài năm rộ lên đã dần dần biến mất. Nữ sinh trung học ở thành phố thường mặc đồng phục là váy. Một số trường muốn giữ truyền thống, chỉ yêu cầu nữ sinh mặc áo dài vào thứ Hai đầu tuần.
Đó là những người phải mặc áo dài khi làm việc, khi đi học. Còn thường áo dài được diện trong hội hè, đám cưới, tiệc tùng… hoặc các buổi thi sắc đẹp. Áo dài đẹp ai cũng công nhận là đẹp nhưng quả thật hơi… vướng víu, nóng bức!!! Vì thế thường được bàn dân thiên hạ “trưng” trong dịp lễ tết; nhất là tết Nguyên Đán có những chỗ vui chơi, hội hè đẹp đẽ như hội hoa, chợ hoa, đường hoa… Nào cây, nào hoa, nào cầu tre lắt lẻo, nào cầu ao, xe ngựa… hồn thu thảo!!! Đây là dịp các bé, các cô, các bà, các cụ phái nữ và cả phái nam khoe cảnh chụp mặc áo dài. Áo dài bây giờ có quá nhiều chất liệu. Nào vải, soie, nhung, gấm, ren, mouseline… Trên một chiếc áo, có thể phần ngực là nhung, tà voan và tay là ren, chỗ này thêu tay, chỗ nọ đính hoa vải… Nhiều cửa hàng chỉ chuyên bán vải may áo dài. Tùy từng thời gian mà áo dài thay đổi. Nào tà dài, tà ngắn, tay áo hẹp hay loe, cổ cao, cổ hở, không tay, tay
126
www.RangDongAtlanta.com
ngắn… Thành thử người quen thuộc với áo dài, chỉ nhìn hoa văn trên vải và kiểu áo, có thể đoán ngay chiếc áo đó xuất hiện khoảng năm nào. Người làm nghề dạy học, tiếp tân… thì sẵn áo dài thường xuyên may, dễ dàng khoe dáng khi đi đám, chụp hình. Còn giới khác thì sao. Từ tháng 9, tháng 10 ta, các tiệm vải đã tung ra hàng loạt mẫu mới làm các các bà các cô nhìn thấy dứt không ra. Các tiệm may có hai mùa cao điểm đông khách là đầu năm học và Tết âm lịch. Tháng 9 tây khai giảng thì tháng 8 tiệm may đã rộn ràng. Cũng thế, tháng Một âm lịch, tiệm may đã không còn nhận may áo nữa. Thợ may tối mắt tối mũi may, có khi đến tận 27, 28 vẫn còn giao hàng. Nhất là Việt kiều về nước ăn Tết, cũng muốn có bộ áo dài dạo phố nên thợ may tha hồ hét giá. Bắt kịp nhu cầu áo dài du xuân nên ngay cả siêu thị cũng tung ra áo dài may sẵn. Thường loại áo này may bằng hàng thun để có thể co giãn phù hợp với đủ co người gầy, mập, ai mặc cũng vừa. Vải cũng rất đẹp với màu sắc rực rỡ, kim tuyến lấp lánh. Chỉ hiềm là thun nên tà áo thường bị xoăn hai bên mép biên, không thể thướt tha bay vờn theo gió được. Khi được khen ngợi chiếc áo
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
dài màu trắng điểm cành mai rực rỡ, một cô gái gặp trên đường vui vẻ cho biết: -Vải áo dài đẹp quá nên em may một lúc năm bộ. Mỗi ngày dạo phố một chiếc khác nhau. Chợ hoa một bộ, mồng 1 lễ chùa một bộ, vườn hoa bộ khác… Áo dài tùy loại vài mà có giá khác nhau. Soie thường chỉ hai trăm ngàn một áo, nhưng ren đến hai triệu. Đó là không kể vào tiệm có thương hiệu hoặc các nhà thiết kế tên tuổi thì giá không biết đâu mà chừng. Từ 23 tháng Chạp, các cô gái đã nô nức du xuân. Khi chợ hoa, phố hoa, phố ông đồ… bắt đầu mở cửa là lúc chỗ nào cũng thấy áo dài truyền thống trăm hồng nghìn tía. Từ người lớn tuổi, thiếu nữ cho đến các em bé, không thiếu những thanh niên đều hớn hở tạo dáng chụp hình bên cành mai, bánh chưng, bánh tét… May một chiếc áo dài vất vả lắm. Đi cả buổi cả ngày lê la hết chợ qua shop vào siêu thị để lựa vải rồi mang đi may. Sang tháng Một, tiệm may đã nhận hàng khó khăn. Nhiều tiệm kỹ, còn bắt khách đến thử hai, ba lần trước khi ráp hẳn. Công may như mọi dịch vụ khác, nhất loạt tăng giá.
Có điều chẳng lẽ may chiếc áo mặc mỗi dịp lễ rồi xếp xó. Sang năm mở ra thì… lỗi mốt rồi! Chị Dung sinh hai con rồi, thân hình phát phì, thấy thiên hạ diện áo dài xanh, đỏ, tím vàng mà ham. Chị tính: - Giờ may áo cả triệu bạc cũng chỉ mặc một lần. Thân hình mỗi lúc mỗi phát tướng. May rồi mặc một lần thật uổng. Áo dài đâu dễ nới ra, bóp lại. Vả lại áo dài du xuân giống như áo mặc dự tiệc, dự lễ cần rực rỡ chứ đâu có bình thường như áo mặc hàng ngày. Nhìn thấy thiên hạ xúng xính áo dài tung bay như đàn bướm xuân. Đi dò hỏi chị mới hay có dịch vụ cho thuê áo dài. Thoạt tiên áo dài, tứ thân, bà ba, xống váy… dành cho diễn viên nghiệp dư thuê. Các công ty, cơ sở, trường học… thường xuyên tổ chức chương trình văn nghệ và cần y trang mà không thể may sắm mỗi lần. Một số tiệm nắm ngay lấy nhu cầu này để cung cấp, nhiều nhất là áo dài cho các buổi hội diễn văn nghệ. Không ai có thể phủ nhận chiếc áo dài tôn lên vẻ đẹp của người phụ nữ. Năm ngoái, áo dài đã xuất hiện khá nhiều để du xuân nhưng tới năm nay thì bộc phát mạnh mẽ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Xem chừng ngày Tết âm lịch không thể thiếu tà áo dài. Miền Nam nắng ấm nên áo dài càng có dịp khoe sắc do không phải dấu người trong các lớp áo chống rét, chống mưa như miền Bắc, miền Trung. Vì thế cho thuê áo dài không còn là cửa tiệm chuyên cung cấp trang phục sân khấu nữa mà chính là các tiệm chuyên may áo dài và tiệm cho thuê áo cưới nay mở rộng cho thuê áo Tết. Nếu muốn diện chiếc áo vừa ý, có khi khách hàng phải chọn lựa, đặt cọc sớm. Từ cả tháng trước các tiệm cho thuê áo dài đã tấp nập khách đến chọn lựa. Nhiều nhất là các thiếu nữ và cả người nước ngoài. Các em bé thường mua áo dài may sẵn ngoài chợ, chỉ vài chục ngàn một bộ cả quần áo và có khi thêm rế đội đầu. Vả lại vải áo dài ngày càng đẹp. Ngoại trừ đám cưới, chẳng ai tự nhiên may một chiếc áo rồng phượng chói chan. Thế nhưng nhờ dịch vụ thuê áo này mà mả người ta có thể diện những chiếc áo rực rỡ nhất du xuân. Nhiều nhất bao giờ cũng là màu vàng và đỏ dễ làm người mặc nổi bật lên giữa các sắc xuân. Các cô gái chuộng áo dài tay ngắn khoe cánh tay trần và tà dài tha thướt trong khi các chị lớn tuổi chọn tà ngắn khỏi sợ vấp tà dễ té, cổ hở cho mát… Áo dài tùy chất liệu vải và mẫu mã cầu kỳ mà có giá thuê từ bảy, tám chục lên đến hai, ba trăm ngàn một bộ cho ba ngày. Anh Ngọc - một công chức - rủ đám bạn thời trung học đi thuê áo dài trong vòng mấy ngày đi du xuân, chụp ảnh đưa lên facebook làm kỷ niệm. Anh chàng này mặc áo gấm vàng thêu rồng phượng giả làm “pí dà” (đây không phải là loại bánh pizza của Ý mà nghĩa là bệ hạ theo phim cổ trang HongKong), anh nọ mặc áo màu đỏ kiểu quan triều đình. Để đi kèm với những chiếc áo dài rất đẹp cần các phụ kiện. Áo dài có khăn đóng, tứ thân thêm khăn
vấn lẳn vắt vẻo đuôi gà, áo dài nam kèm thẻ bài ra dáng quan lại. Rồi nào dù, nào quạt, nón lá, nào hoa tai, kiềng, xuyến…, hài nhung, guốc mộc… và cả tóc giả khoảng mười lăm ngàn một món không thiếu thứ gì. Một số chủ tiệm kiêm dịch vụ từ dầu chí cuối. Tức là trang điểm nhẹ hoặc cần làm đầu và nếu muốn thì có thợ đi theo chụp hình luôn. Mặc dù ngày nay, ai cũng dễ dàng sở hữu máy chụp hình cá nhân nhưng không vì thế mà thợ chụp hình ế. Thợ chụp hình chụp tấm nào ra tấm đó trong khi máy cá nhân chụp vài chục tấm
www.RangDongAtlanta.com
127
mới lựa ra vài ba tấm coi được. Giá ngày thường khoảng một đến hai trăm ngàn nhưng ngày tết thì đắt gấp đôi. Chủ tiệm còn bắt bí là cho thuê ba ngày, muốn thuê một ngày với giá bằng một phần ba cũng không được. Thành ra đi “ăn” một đám tiệc mà phải thuê ba ngày áo! Để tiết kiệm thì chiếc áo được nhóm bạn mặc chung rồi chia nhau trả. Nhờ những dịch vụ tiện lợi này mà áo dài du xuân ngày càng nhộn nhịp.
- SGCN
128
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Chuyện KHỈ
- Ký Giả Hạng Bét
Gorilla
Chimpanzee
Orang Utang
hỉ là anh em họ hàng rất gần với chúng ta. Ở một thời điểm mù mờ nào đó mà các nhà nhân chủng học vẫn chưa khẳng định được, chúng ta ở trên cây leo xuống đất, vĩnh viễn giã từ đời sống trên cây, đi bằng hai chân, và sau đó, vì hai bàn chân không còn được dùng để leo trèo nữa nên khả năng cầm, nắm cũng dần dần biến đi. Khỉ và người xa nhau từ đó. Lối sống mới đưa tới rất nhiều thay đổi cho người trong khi khỉ không có được bao nhiêu đổi thay, tiến hóa. Khỉ cũng biết sử dụng các dụng cụ tìm thấy được ở chung quanh như dùng cành cây nhỏ chọc vào hang mối, khều những thứ ở xa và đánh nhau... Trong khi đó, người thì luôn luôn không ngừng phát triển chế tạo thêm những dụng cụ khác, không chỉ dùng những thứ có sẵn trong thiên nhiên, mà còn sáng chế ra ngôn ngữ để thông tin với nhau và những ký hiệu càng ngày càng
phức tạp, được hệ thống hóa thành văn phạm, nhiều cách ăn nói với nhau, để còn thơ phú, ví von, bóng gió, xỏ xiên, cãi nhau, chửi thề, văng tục... Khỉ không làm được như thế. Trong phòng thí nghiệm, con đười ươi Koko được dạy để có thể dùng dấu hiệu bằng tay nói chuyện với một chuyên gia về tâm lý loài vật bằng những mệnh lệnh giản dị. Nhưng tự loài khỉ thì không sáng chế ra được ngôn ngữ. Nó chỉ có thể học từ con người nhưng cũng không học được cách diễn tả những ý niệm trừu tượng như buồn vui , thất vọng, chán đời, ghen tuông, giận hờn, làm duyên hay điệu rơi điệu rụng ... Khi xuống đất, khỉ di chuyển bằng tất cả tứ chi, chỉ khi cần lắm như khi phải dùng tay cầm hay mang vật gì thì mới đi bằng hai chân nhưng leo trèo thì không động vật nào giỏi bằng khỉ. Khỉ có mặt ở gần hết mọi nơi
trên thế giới ngoại trừ Bắc Mỹ, châu Đại Dương, Âu châu, Bắc và Nam Cực. Có tất cả 260 giống khỉ khác nhau. Giống nhỏ nhất chỉ bằng nửa bàn tay. Giống lớn nhất có thể to và nặng đến 200 kilô. Có ba giống đại hầu là đười ươi (gorilla), hắc tinh tinh (chimpanzee) sống tại Phi châu, orang utang sống tại Borneo (Á châu). Cả ba đều là những giống được bảo vệ rất kỹ, nếu không chúng có thể bị tuyệt giống vì môi trường sống của chúng đang ngày càng bị thu hẹp lại lấy chỗ cho người. Hai loài đại hầu ở Phi Châu còn bị săn để lấy thịt (bushmeat) và chính vì ăn thịt hắc tinh tinh mà siêu vi khuẩn gây bệnh Aids đã truyền sang người. Tất cả ba giống đại hầu này đều rất giống người và rất thông minh. Loài chimpanzee giống người nhất. Chúng sống thành từng bầy, có gia đình, đẳng cấp rõ ràng, biết kéo đi đánh nhau với những bầy
K
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
khác, bắt tù binh, ăn thịt nhau, biết ăn một vài thứ lá khi ăn thịt sống hệt như chúng ta ăn rau thơm, khi đau bụng cũng biết tìm một thứ lá cây nhai. Như vậy chúng cũng biết dùng dược thảo vậy. Chỉ không đem quảng cáo bán trên truyền hình mà thôi. Chúng mắc một số bệnh như người như cảm cúm, lao, sưng phổi... Chúng cũng có những liên hệ đồng tính và có ý niệm rõ về cái chết. Chúng có trí nhớ và có thể học và hiểu, diễn tả được một số tiếng người bằng cách ra hiệu (sign language). Có những con bắt chước người hút thuốc lá và nghiện nặng như ở một vài sở thú. Thiếu thuốc chúng cũng bị vật và thấy người thì chạy tới, ra hiệu xin thuốc hút. Trong tiếng Việt, chúng được gọi chung là khỉ đột hay khỉ độc. Những nghiên cứu về hai giống đại hầu đáng kể nhất là của Dian Fossey và Jane Goodall. Dian Fossey người Mỹ chuyên nghiên cứu về đười ươi đã bị bọn săn đười ươi bất hợp pháp giết năm 1985. Jane Goodall, người Anh, chuyên nghiên cứu về hắc tinh tinh trong suốt nửa thế kỷ. Người ta thường phân biệt những con có đuôi là monkey; những con không có đuôi là ape. Tất cả các giống khỉ đều giỏi bắt chước, thấy sao là bắt chước làm theo liền: “monkey see, monkey do” là câu tiếng Anh bồi để nói về cái tính hay bắt chước (mù quáng) đó. Động từ “to ape” cũng có nghĩa là bắt chước. Do khả năng bắt chước giỏi và tính thông minh, khỉ được dậy làm xiếc và giúp người trong nhiều việc. Chúng còn có thể được huấn luyện để giúp đỡ cho người tàn tật không dùng được tay chân làm các công việc như đóng cửa, mở cửa, lấy thuốc, lấy nước, xúc thức ăn... cho người. Đó là khỉ capuchin, một giống khỉ ở Nam Mỹ, tuy nhỏ chỉ như một con mèo nhưng được coi là giống thông minh nhất, có thể hiểu được nhiều mệnh lệnh của người.
Khỉ đã được cho bay lên thượng tầng khí quyển trước cả người. Chuyến bay của một hỏa tiễn V2 năm 1949 đã đưa khỉ Abert II lên không gian từ một căn cứ không quân của quân đội Mỹ. Khỉ cũng được dùng rất nhiều trong phòng thí nghiệm vì chúng rất giống người trong các phản ứng với các loại thuốc. Các tổ chức bảo vệ loài vật đã phản đối dữ dội nhưng không thành công mấy. Khỉ là giống vật gần với người nhất. Vị trí của các bộ phận cơ thể đều được sắp xếp ở những vị trí tương tự như ở người, ngoại trừ một số có đuôi trong khi người thì không. Tại sao ông trời sinh ra khỉ giống người thì không ai biết được. Bàn tay của khỉ rất giống bàn tay người có cả chỉ tay, vân ngón tay. Khỉ có thể phối hợp ngón tay cái và 4 ngón kia nên chúng khéo tay hệt như người, vượt xa khỏi các sinh vật khác. Móng tay khỉ rất giống móng tay người và mặc dầu không phải đi làm nail ở tiệm, lúc nào móng tay khỉ cũng như vừa được cắt và mài giũa xong. Khỉ cũng bị người săn bắt lấy thịt để ăn như ở Á châu, Phi châu và Nam Mỹ. Dưới triều nhà Thanh, các nhà ngoại giao Tây phương đã ít nhất một lần được mời ăn món óc khỉ. Những con khỉ còn sống la thét bị trói chặt, đầu được đẩy qua những chiếc lỗ trên mặt bàn ăn. Người ta dùng những chiếc búa làm bằng vàng đập vỡ đầu những con khỉ đang la thét đó rồi dùng muỗng múc óc những con khỉ đó lên để ăn. Đúng là cách ăn uống của mấy anh Tầu: con gì ngọ nguậy là nấu lên đớp liền. Trong văn chương ít thấy các nhà thơ nhắc tới khỉ. Có lẽ chỉ đôi ba lần như trong một bài Phan Văn Trị họa lại bài xướng của Tôn Thọ Tường là có nhắc tới khỉ: “Chớ mượn hơi hùm rung nhát khỉ / Lòng ta sắt đá há lung lay.” Nguyễn Du không nhắc tới khỉ một lần nào trong suốt
www.RangDongAtlanta.com
129
mấy ngàn câu Kiều. Ông Tú Xương chỉ bóng gió nói về khỉ: “ ...bồng bế nhau lên chúng ở non.” Nguyễn Nhược Pháp chỉ có môt câu có hình bóng những con khỉ: “Sau núi Oản, Gà, Xôi / Bao nhiêu là khỉ ngồi...” Trong tiểu thuyết của Ngô Thừa Ân, con khỉ Tôn Ngộ Không được nhân cách hóa và là nhân vật chính trong Tây Du Ký. Có một số khỉ đã bị các nhà sinh vật học bỏ quên nên hiện chưa có được những nghiên cứu nghiêm túc và chi tiết về chúng. Thí dụ khỉ khô là giống khỉ không biết xuống nước để tắm, khác hẳn một giống khỉ ở Nhật trong mùa đông cũng xuống các suối nước nóng để tắm. Giống khỉ này ít gặp nên hễ nhắc tới chúng thì bao giờ cũng là câu “Không có con khỉ khô nào cả” hay “Không ra cái khỉ khô gì hết”. Khỉ mốc là giống cũng khó kiếm. Thỉnh thoảng chúng bị ướt, không biết lau cho khô nên hay bị mốc. Khỉ Tầu là giống khỉ quê quán tại Hoa Lục, cùng quê hương với người vượn Bắc Kinh theo một số nhà nhân chủng học. Giống khỉ Tầu này rất khốn nạn và mất dậy. Chúng có thói quen ở bẩn, khạc nhổ phóng uế khắp nơi, chỗ nào lấn được là chúng lấn. Cả thế giới đều ghê tởm chúng. Khỉ dòm nhà thường được người nuôi trong nhà như một giống thú cưng nhưng nhiều khi lại gây ra rắc rối cho gia chủ hệt như nuôi ong tay áo để lấy sữa ong chúa, sữa chằng thấy đâu lại bị ong chích cho sưng vú lên thì có. Nỡm cũng là một giống khỉ sống gần với người. Tườu là một loài khỉ mà ở Bắc Việt Nam gọi là tiều nhưng lại viết là tườu. Bà Huyện Thanh Quan có lần trông thấy tận mắt mấy con tiều này xuống bến sông đón thuyền đi chợ: “Lang thang dưới núi tiều vài chú / Lác đác bên sông chợ mấy nhà”, Tuy thế, gọi ai là khỉ tườu hay đồ
130
www.RangDongAtlanta.com
con tườu thì đó là một lối lăng mạ khá nặng. Bú dù là một giống khỉ mà người Pháp đem vào Việt Nam. Giống bú dù được lồng vào một câu để chào nhau hồi người Pháp còn ở Việt Nam: “Mẹc xà lù bú dù con khỉ!”. Mẹc là do danh từ merde của tiếng Pháp có nghĩa là cứt. Xà lù là từ danh từ salaud nghĩa là đồ khốn nạn. Khẹc là một giống khỉ khác. Đây có thể là một tiếng tượng thanh bắt chước tiếng kêu của nó. Khi nói đồ con khẹc thì cũng hệt như gọi người đó là đồ khỉ vậy. Khỉ gió rất dễ ghét. Khỉ gió đùng lăn ngã ngửa là cảnh nham nhở và sàm sỡ của loài khỉ này. Hiện chưa biết nguyên do vì sao chúng lại có cái tên kỳ lạ đó. Có thể là do hai chữ phong hầu (?) ra chăng. Giống đười ươi có một thời sống tại Việt Nam và được cho cắp sách đến trường ăn học tử tế nhưng sau sinh tật lười biếng , cúp cua, trốn học bỏ váo rừng rồi không trở ra nữa. Ông Cao Bá Quát có lúc đã dạy học cho mấy con: “Nhà trống ba gian: một thầy, một cô, một chó cái / Học trò dăm đứa: nửa người, nửa ngợm, nửa đười ươi”. Hồi ấy mấy em nữ sinh đười ươi đi học cũng diện lắm khiến một nhà thơ vô cùng đáng yêu của Việt Nam, ông Bùi Giáng cũng phải ngậm ngùi trong nhiều bài lục bát cũa ông: “Ta về giũ áo đười ươi/ Trút tờ phong nhã cho người phụ nhau” rồi lại “Em về giũ áo mù sa/ Tiền trình vạn lý anh là đười ươi”. Sự giao tiếp giữa người và đười ươi là có như trong một truyền thuyết nói là ông Mạc Đĩnh Chi, một danh sĩ thời Hậu Lê tương truyền là có máu đười ươi trong người vì thân mẫu của ông vào rừng bị đười ươi bắt và về nhà thì mang thai rồi sinh ra ông diện mạo rất xấu xa nhưng cực kỳ thông minh được cả Trung Hoa và Việt Nam coi là lưỡng quốc trạng nguyên. Theo báo Sài Gòn Mới của bà Bút Trà
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
thì ở Cà Mau cũng có một vụ tương tự. Xét về mặt khoa học thì những chuyện người và khỉ đều không thể xẩy ra. Con đười ươi King Kong chỉ là tưởng tượng để làm thành phim kiếm tiền. Phim được thực hiện hai lần đều để kiếm tiền. Khỉ già thường sống thành từng cặp sau khi bọn khỉ con học hành xong, có nghề nghiệp bỏ nhà ra đi chỉ còn hai con khỉ già sống với nhau ít được các khỉ con ngó ngàng tới. Khỉ cũng biết mặc quần áo chứ không phải lúc nào cũng một bộ lông quanh năm suốt tháng. Vì thế, áo maillot còn có tên là áo khỉ. Túi khỉ là cái túi may ở trước bụng của áo lót dùng để giữ an toàn cho cái bóp tầm phơi. Tại một ngôi đền Thần đạo ở Nikko, Nhật có tượng của ba con khỉ tên là Mizaru, Mikazaru và Mazaru. Con Mizaru lấy tay bưng mắt, Mikazaru bịt tai và Mazaru che miệng. Tượng của ba con khỉ này được tạc từ thế kỷ thứ 17 và được coi là tóm gọn được phần nào nguyên tắc sống của Khổng Tử: không nhìn những chuyện xấu, không nghe những chuyện xấu và không nói ra những điều xấu. Một con thứ tư được thêm vào một cách không chính thức, con này dùng tay ôm lấy bộ phận chiến lược của nó, ý nói không làm những chuyện xấu. Nhưng con thứ tư này không được tạc thêm vào những bức tượng ở đền Thần đạo mà chỉ thấy bán ở những cửa tiệm bán đồ kỷ niệm. Cũng có thể điều khuyên của con
này không được bao nhiêu người nghe và làm theo chăng. Khỉ được thờ trong Ấn Độ giáo từ 5 thế kỷ trước Công nguyên. Khỉ tượng trưng cho thần Shiva, cho sự thông minh, trung thành, dũng cảm. Tại những ngôi đền thờ khỉ, bọn khỉ tự do đi lại như chốn không người, mặc tình cướp phá chợ búa, cửa hàng của dân chúng, cảnh sát cố gắng can thiệp cũng không ăn thua gì. Nhưng qua tới Việt Nam, khỉ không có được bao nhiêu mỹ cảm. Những người ra đời trong năm khỉ thì than thở đứng ngồi: Người ta tuổi Ngọ tuổi Mùi Riêng tôi ngậm ngùi vì nỗi tuổi Thân Tuổi Thân con khỉ ăn bần Có một điều kỳ lạ là người Việt khi chửi nhau thì lại chỉ lôi cha của khỉ ra mà không bao giờ lôi mẹ của khỉ ra cả. Chúng ta nói “bố khỉ nhà nó” chứ có nói “mẹ khỉ” bao giờ đâu? Trong một cách nói về một điều không mấy xứng ý, chúng ta cũng đem khỉ ra: “Rõ khỉ!” Nhưng khi gọi ai là “Anh khỉ này!” hay “Đồ nỡm!” hay “Đồ khỉ chửa nào!” thì chưa chắc người đó đã bị ghét mà có thể là rất đáng yêu là khác. Trong tiếng Mỹ, monkey hay ape là những tiếng cực kỳ độc địa để gọi người da đen. Chính tổng thống Obama cũng đã bị một tờ báo đăng một bức hí họa vẽ ông là một con khỉ. Ông Bush con cũng bị dùng photoshop để biến ông thành một con hắc tinh tinh. Đùa ông Bush thì không sao nhưng tờ báo diễu ông Obama thì phải xin lỗi lia lịa. Ngày Tết người Việt kiêng không nhắc đến khỉ vì sợ gặp phải những chuyện không may thế nên chuyện khỉ không nên đem ra nói quá rông dài. Bởi thế xin chấm dứt ở đây.
- Ký Giả Hạng Bét
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
2
www.RangDongAtlanta.com
131
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
6 1 0 2
Tết này anh trở về - Hồ Trường An
C
ô Hai Nguyện săm soi mớ dưa giá trắng phau phau trong chiếc thau nhôm. Cọng giá mập mạp thấy thương hết sức! Điểm vào đó là những cọng hẹ xanh biếc. Tui có biệt tài nấu bất cứ món rau cải nào cũng giữ được màu xanh. Rau lang luộc, rau cải trời luộc, rau giền, mồng tơi, bồ ngót, cao kỷ nấu canh xanh tươi ngăn ngắt. Còn tui mà xào cải bẹ với thịt gà thì màu cải khi chưa vô chảo chỉ xanh có bảy, đến khi ra dĩa nó xanh tới mười, vừa xanh vừa trong, đẹp dễ sợ! Năm nay cô Hai Nguyện tính ăn Tết tươm tất hơn năm ngoái. Cô đã lựa con cá lóc vừa bự vừa mập để kho chung với thịt bắp đùi, nước kho phải bằng nước dừa xiêm tươi thì cô mới bằng bụng. Có nồi thit cá kho chung đệm trứng luộc để dành ăn với bánh tét hoặc bánh chưng của cô Ký người Bắc thì phải điệu quá rồi, ăn lai rai, ăn hoài hoài tới hạ nêu cũng không ngán. Bánh tét ăn với món kho phải đệm thêm dưa giá, dưa cải hoặc củ kiệu, củ hành ngâm giấm thì mới nổi vị mà không ngán. Bởi vậy cô Hai Nguyện cùng hai đứa con gái lớn, Trang và Hiền, làm đủ thứ dưa. Trang trổ tài làm khéo, mua củ cải trắng, cà rốt, đu đủ xanh để tỉa bông huê, chim bướm trước khi ngâm giấm, coi vừa đẹp lại vừa ngon! Sáng ba mươi tháng chạp ta, cô Hai Nguyện thở một cái phào, khoan khoái hết sức. Nồi cá thịt cùng
trứng luộc kho chung đã xong. Cô còn làm thêm nồi giò heo hầm với măng, nồi khổ qua dồn thịt bằm với bún tàu, nấm mèo nước trong leo lẻo, niêu tôm kho tàu nước gạch đỏ ối... Chiều nay cô mới mổ gà nấu cháo kèm gỏi gà trộn bắp chuối, rau răm để cúng rước ông bà. Cô Hai Nguyện đã lau chùi, quét tước nhà cửa, bàn thờ ông bà. Lư hương, chân đèn, mâm cổ bồng đã đánh sáng loáng. Trên vách, cô treo bộ tranh tứ quí màu sắc tươi rói. Trên các cột hàng ba, cô dán liễn bằng giấy hồng đơn, chữ thảo mực tàu đen lánh. Năm nay cô chỉ mua một cặp cúc vạn thọ màu hoàng yến, một cặp mồng gà lưỡi búa đỏ để bày trong sân. Bánh phồng, bánh tráng, bánh tét thì đã có má cô là bà Hương kiểm Thiện ở chợ Trường An cho ê hề. Còn mứt thì cô mua ở chợ Vĩnh Long. Hai hộp mứt hình trái tim gói giấy trang kim lấp lánh cài cái nơ sa-ten hường coi mê quá! Trong hộp, mứt củ cải và mứt bí như giồi phấn, mứt khổ qua tươi nước cốt cỏ rồng chầu xanh như cẩm thạch, mứt cà-rốt màu gạch mới, mứt cà chua đỏ như son tàu, mứt nào cũng khéo ơi là khéo, bỏ tiền ra mua giá phải chăng, tội gì mà làm cho mệt để lãnh cái thua sút, thô kém! Dữ ác! Năm nay không hiểu ông ứng bà hành gì mà cô Hai Nguyện phấn khởi đón xuân như vậy? Năm
132 4
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
năm qua, thằng bảy Huỳnh Kim Báu, thằng chồng trời đánh thánh đâm của cô đã bỏ nhà theo vợ bé, trôi nổi ở chơn trời góc biển nào rồi. Hễ cỡ mười năm mà nó không về, hoặc cô không tìm được tung tích nó, thì cô đành lấy cái ngày nó ra đi để làm đám giỗ. Thây kệ, ai quấy ai sai có trời cao đất dày, có nước mây cây cỏ chứng giám. Thằng Bảy kia dù gì cũng là tía của lũ con cô. Bên chồng cô kể từ khi biết nó ăn ở tệ bạc với cô, họ đâm ra thương mến cô. Bởi đó tuy giận nó, cô vẫn không nỡ để lũ con cô quên nguồn cội, tổ tông. Năm năm qua, một thân đàn bà yếu đuối, cô Hai Nguyện vẫn phải đảm đương mọi việc mưu sinh. Cô mua lúa đem tới nhà máy chà gạo rồi đem gạo ra bán ngoài chợ. Con Trang vừa học xong đệ lục phải bỏ học ngồi trước rạp hát bóng Lạc Thanh bán quà vặt như cốc, ổi, xoài dầm chua, me ngào đường…Con Hiền thì ở nhà coi việc bếp núc, dọn dẹp. Chỉ có thằng Đức được đi học. Nhờ trời thương Phật độ, má con cô lần hồi đủ ăn. Tối tối Trang đi xuống cầu Cái Cá học nghề luôn áo vắt sổ nơi cô Tám Kim Chi, em kế ba nó. Tới năm ngoái, bà nội nó mua cho nó cái máy vắt sổ để nó trả góp. Nhờ luôn áo khéo, vắt sổ tính giá phải chăng nên nó có khá nhiều khách hàng. Năm nay con Trang mười tám, sáng đẹp như trăng rằm. Con nầy lanh lợi, biết phải quấy, ăn nói mực thước, lớp lang nên được lối xóm mến yêu, bạn bè trang lứa nể nang. Còn con Hiền mười lăm tuổi mà khờ khạo lắm! Nước da nó trắng hơn con Trang, vóc vạc thanh cảnh, thân hình đã bắt đầu dậy mẩy. Chiều chiều nó ưa mượn cáo quần xăng-đầm của cô Hai Nguyện mặc vào rồi kéo quần lên tới ngực buộc chặt, nhảy xuống cái đìa bên hông nhà tắm lội đùng đùng như cù dậy. Một hôm ngủ đêm sáng dậy, nó thấy máu từ quần loang ra ướt mền, ướt chiếu, nó hoảng hồn gọi cô Hai Nguyện, mếu máo kể lể: “Má ơi, con hay tắm đìa nên chắc đĩa chui vô người con làm ổ, máu me nhểu tùm lum đây nè!”. Cô Hai an ủi: “Hễ làm đờn bà con gái, tới
6 1 0 2
tuổi dậy thì là mỗi tháng máu tuôn ra rỉ rả như vậy đó, không sao đâu con”. Nhìn hai đứa con gái, cô Hai Nguyện tự hào, nhủ thầm: “Tui không được đẹp nên không giữ nổi thằng chồng mắc dịch, bị nó phụ bạc bỏ lăn bỏ lóc. Bù lại, tui được bầy con hiếu hạnh, ngoan ngoãn. Con Trang sắc sảo, con Hiền đoan trang, thằng Đức siêng năng, tuy giống ông già nó như đúc nhưng thằng tía nó mặt mày dúc dắc, lẳng lơ bao nhiêu thì thằng con nghiêm trang, đằm thắm bấy nhiêu. *** Từ ngoài đầu ngõ, Trang và Hiền la chói lói: - Má ơi, ba dìa! Ba dìa má ơi! Cô Hai Nguyện đang ngồi xắt su hào, vụt đứng dậy, mặt xanh dờn như đờn bà xảo thai. Nhưng cô không nhúc nhích, chơn cẳng như chôn chặt trong đất. Thằng Đức tưởng má nó chưa nghe kịp, nhắc: - Ba dìa má à. Ba dìa thiệt mà! Cô Hai Nguyện vụt tỉnh cơn bàng hoàng, ngây ngất. Thằng chồng ôn dịch của tui về? Nó còn dám vác cái bản mặt chai mày đá về đây làm gì? Tưởng nó chết bờ chết bụi, không bỏ xương trong miệng cọp thì cũng gởi thịt trong bụng sấu rồi chớ! Ai dè nó còn xách đít về đây để tui tức thiếu điều trào máu hoè ra khỏi họng. Cô rít lên: - Thây kệ mồ nó! Cô ngoe nguẩy ra ngoài vườn, ngồi trên cây sung gie ra mặt ao. Hừ, thằng khốn nạn Bảy Báu, thằng chồng oan gia của cô, năm năm nay đi theo con Tư Mỹ Huệ, chẳng hiểu nó có phỉ chí trong thú yêư đương, hay bị con dâm nương kia hành thân hoại thể? Hồi nó gây gổ, bỏ cô đi theo con Tư, cô hăm he: - Mầy đành đoạn bỏ tao mà đi theo bợ đít mấy con thúi thây lầy cốt, mai sau mầy vác mặt về đây là chổi nhúng đường mương, chổi dọn chuồng heo tao sẽ quét mầy ra khỏi nhà, biết chưa? Tên Huỳnh Kim Báu đã mặt trơ trán bóng, bảo: - Con cá buôi quạt đuôi ra biển Bắc, Bơi dọc lộc ngang, không chắc trở về. Ôi năm năm qua, ngày ngày cô làm lụng đầu tắt mặt tối để kiếm miếng ăn. Đêm đêm, càng nghĩ tới thằng chồng lòng lang dạ thú kia mà tay chân cô lạnh ngắt, ngực cô nặng trĩu, châu lụy cô tuôn rơi đồm độp: Cu kêu từng cặp trên cây Tào khương nghĩa nặng, sao mầy bỏ tao? Ngồi trên cành sung, cô Hai Nguyện lắng tai nghe tiếng lao xao từ trên nhà vọng tới. Có lẽ chòm xóm tới chào hỏi thằng chồng đi hoang của cô đó mà. Xời ơi, họ
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
6
www.RangDongAtlanta.com
133
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
6 1 0 2
tới xọ con kia. Cô đã từng nhiều phen trách ai tham giấy bỏ bìa; khi thương, thương vội, khi lìa, lìa xa... Chồng của cô nếu không dính con Tư Mỹ Huệ vốn là gái điếm chợ Lách, thì cũng rượn theo con Bảy Kim Hoàng ở Cái Nhum, cũng lẹo tẹo với con Mít con Xoài, cũng mê say con Ổi con Lựu nào đó…Trước con Tư Mỹ Huệ, Bảy Báu cũng đã từng cặp xách hết con ngựa bà nầy lại du dương mùi mẫn với con khác. Cô Hai Nguyện đã từng ốm o so bại, mình mẩy mỏng lét, da dẻ xanh chành vì ghen. Ngày tối cô đâu có làm ăn gì cho an ổn được! Cô cứ rình rập để bắt gian phu. Cô hết ghịt tóc lột quần tình đình lại đè đầu đè cổ chồng ngắt véo, đánh vả. Cô phung phí hơi sức chửi bới la rầy chồng tới mỏi miệng rát cổ, ran ngực thốn tim. Chồng cô lúc nào cũng nhịn cô, mặt mày lấm la lấm lét, mắt mũi dớn dác, lơ láo… Vậy mà đời nào nó chừa thói ngoại tình, bỏ tật phong nguyệt cho cô nhờ! Mà cắc cớ thay, ông trời ổng sanh chi cho cô cái tánh lạc lòng. Chồng cô mỗi khi chán mèo hoặc bị mèo đá đít là quay về với cô, dùng giọng kèn tiếng quyển lung lạc khiến cô xiêu lòng ăn ở với nó, để nó bơm cho cô một cái bầu bự chình ình. Hễ cô vừa đẻ xong là nó đánh lừa đánh đảo cô để đi ve vãn, tò tí mấy con khác rồi quất ngựa chuối bôn đào. ***
chỉ biết nó là thằng hàng xóm dễ thương chớ đâu thèm biết tới cái tánh bạc bẽo, ưa thay đào đổi mận của nó! Còn lũ con cô đó, bởi sợi dây huyết thống thiêng liêng, thấy tía nó về là mừng rối rít. Lá rụng về cội mà! Tụi nó quên tuốt luốt cái thói vô trách nhiệm của tía tụi nó, quên lúc tên Bảy Báu bỏ nhà ra đi, bốn mẹ con đổ mồ hôi hột ra vật lộn kiếm miếng ăn, chơn chạy không bén đất. Đã bao phen đi bán gạo về, thay vì nghỉ ngơi, cô hăng hái ra sở rẩy sau nhà để săn sóc mười luống dưa gang. Tháng bảy âm lịch vừa rồi, cô trúng mùa dưa. Cô bán mớ dưa chín mềm, còn kỳ dư loại dưa cứng cạy, cô bán cho các vựa mắm để họ gài mắm. Vốn là dân làng Tân Ngãi nên cô rất mát tay trồng dưa: Dưa Tân Ngãi, bự trái dầy cơm, Dẫu mình không nợ, không duơn, Tháng bảy, tháng tám mau chơn trở về Té ra, Tết nầy chồng cô trở về! Cơn giận làm trái tim cô nhảy ạch đụi trong lồng ngực. Thiệt tình cô Hai Nguyện không oán cô Tư Mỹ Huệ. Cô có bao giờ gặp mặt con tình địch nầy đâu! Nhiều lần cô suy nghĩ, biết Bảy Báu là thứ tham thanh chuộng lạ, hết đèo con nọ
Bảy Báu xách chiếc valise bự tổ chảng, tay kia bồng một thằng nhỏ cỡ hơn một tuổi đứng tần ngần trước ngõ. Trang vồn vã: - Ba vô nhà đi ba, kẻo nắng. Không sao đâu! Bảy Báu gượng làm tỉnh: - Ừ, có sao đâu! Nhưng ba nhờ tụi bây năn nỉ má tụi bây dùm ba một tiếng. Hiền rụt rè hỏi: - Con của ai đây ba? Bảy Báu tỉnh tuồng: - Em của bây đó đa. Ba đặt tên nó là thằng Phước. Má nó chết rồi. Ba vừa làm tuần bách nhật cho cổ hôm qua. Đứa nhỏ thiệt dễ thương, mập mạp trắng trẻo. Nó giuơng cặp mắt đen huyền như hai hột nhãn, nhìn hai cô gái rồi cười hịch hạc, thấy thương đứt rưột. Trang sốt sắng: - Ba đưa em cho con bồng. Vô nhà mau đi ba. Khi bốn cha con vô nhà thì Hiền đòi bồng em lấy hên rồi hun thằng nhỏ chùn chụt. Trang giằng lấy thằng nhỏ, hun ngay cái nọng của nó, đả đớt: - Mèn ơi, cưng của chị “Chang” thơm “xữa” quá “chời” quá đất! Hiền xía vô nựng đứa nhỏ, miệng tía lia: - “Chắng” gì mà “chắng” như dừa nạo, như bông bưởi vậy nè “chời”!
134 8
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
Thằng Phước nhột quá cười sằng sặc. Chu choa ơi, hoàn cảnh côi cút của đứa nhỏ cùng sợi dây huyết thống đã làm hai cô gái yêu thương đứa em khác mẹ của mình tức thời. Hai cô gái giống mẹ ở chỗ ưa con nít. Ba mẹ con hễ rảnh rang là dạo xóm, thấy con ai cũng bồng, cũng hun hít, cũng nựng nịu. Cô Hai Nguyện ưa làm bánh chuối, kẹo chuối để kêu tụi con nít lối xóm lại ăn. Thằng Đức lỏn lẻn nhìn cha rồi nhìn thằng Phước. Vì nhút nhát, nó không dám tới gần để rờ rẫm hun hít, nhưng nó nhìn em nó bằng cặp mắt sáng quắc vì thèm thuồng coi thiệt tức cười. Bảy Báu buông valise ở góc nhà một cái xạch rồi dựa ngửa người trên ghế, hỏi: - Má tụi bây đâu rồi? Đức xớt trả lời: - Nghe tin ba dìa, má bỏ ra vườn sau rồi. Má cứ bụm mặt khóc ào ào… Bảy Báu nhìn đứa con trai, ứa nước mắt: - Đức lại đây! Đức ngoan ngoãn bước lại gần cha. Bảy Báu vuốt ve con trai, ngậm ngùi: - Thiệt thằng con tui mau lớn quá! Năm nay con ngồi lớp mấy? Đức thỏ thẻ: - Dạ con học lớp đệ thất rồi ba. Con thi nhảy lớp hồi năm ngoái, nghĩa là từ lớp nhứt con thi thẳng một lèo vô đệ thất chớ không cần ngồi lớp tiếp liên. Bảy Báu đỏ mặt vì ăn năn, hổ thẹn, nước mắt chảy ròng ròng. Sau cùng, anh ta nói vắn tắt: - Con học giỏi là ba mừng. Vừa thấy Bảy Báu cà rà trước ngõ, bà Năm Thẹo ở gần bên, cách hàng rào xương rồng, đã lập lờ lập lượn sau cánh cổng để nghe ngóng. Rồi kế đó bà chạy qua nhà thím Năm Én, nhà cô Bảy Ơn rủ họ nhập bọn qua nhà cô Hai Nguyện. Liền sau đó, bà Chín Ích ở đối diện nhà bà Năm Thẹo cũng lạch bạch bước qua, miệng ong óng: - Bây chờ tao đi với chớ! Bà Năm Thẹo tuôn vô nhà cô Hai Nguyện trước hết, cười ỏn ẻn: - Nghe thằng Bảy mầy dìa nên tao rủ chị Chín với mấy con lủng, con lành qua thăm. Bà Chín Ích nhìn thằng Phước trầm trồ: - Chèn ơi, thằng nhỏ giống cháu Bảy quá chừng chừng! Cô Bảy Ơn nói: - Thiệt tình, chị Bảy khi khổng khi không có thằng con dễ thương quá! Thím Năm xuýt xoa: - Tui nghĩ rằng ông trời thương chị Bảy nên Tết nầy ông lì xì cho chỉ đứa con trai nầy. Con Trang, con Hiền, thằng Đức đều thua nó màu da trắng.
2
6 1 0
Phút chốc chòm xóm bu tới, ồn ào bàn tán. Cô Hai Nguyện từ ngoài vườn bước vào, mặt trắng bệch như sáp, mắt chau quảu ngút lửa. Cô hét: - Ai vào đây làm giặc, nổi loạn đó vậy? Bảy Báu làm tỉnh, đứng dậy: - Qua đây, em Hai. Bảy Báu, chồng của em dìa ăn Tết với vợ con đây! Cô Hai Nguyện xáng cho chồng một cái nhìn sấm sét: - Báu nào? Báo đời, báo hại chớ quí báu gì nà! Mà thôi, nhà tui là nhà mần ăn, không chứa cái phường mèo mả gà đồng, cái quân mèo đàng chó điếm, thầy nghe chưa? Thầy làm ơn xách gói đi chỗ khác, chỗ nào có mấy con dâm phụ chuyên môn cướp giựt chồng người. Thầy còn nấn ná chần chờ thì tui sẽ lấy chổi quét cứt gà, chổi tẩm cứt heo quét thầy xuống đường mương cho thầy coi. Bảy Báu nhăn nhó: - Tội nghiệp qua lắm mình ôi. Mình hãy cho qua phân giải đôi lời. Cô Hai Nguyện nhảy đong đỏng: - Thầy đã phân giải nhiều lần rồi. Tui cũng đã lạt lòng nhiều quá rồi. Không mình không đầu gì nữa hết! Thầy hãy cuốn gói cho lẹ để mẹ con tui ăn Tết. Nói được những tiếng thô nhám như đá ong, cứng nặng như đá xanh đó, cơn giận cô hạ xuống, rút biệt một cái rột như nước lọt qua miệng cống. Bà Năm Thẹo tằng hắng can: - Thôi cho tao can đi! Mầy cũng để cho thằng chồng mầy phân bua phải quấy đôi lời chớ! Hễ nó vừa mở miệng là mầy nạt nhào thì còn non nước gì! Thím Năm Én khuyên: - Hai, em phải nghe lời bác Năm, bác Chín. Chị cũng can em. Bổn phận làm vợ là phải nể nang, ngọt dịu với chồng. Nó dẫu ăn ở quấy với em thì có trời cao chứng giám, có bà con láng giềng chê cười nó. Nhưng nếu em mà gay gắt với nó quá thì té ra em cũng quấy theo nó hay sao? Gắt quá thì nó nổ đa em! Hễ mọi sự
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
10
www.RangDongAtlanta.com
135
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
6 1 0 2
nổ tanh banh tét bét thì mụ nội ai mà hàn gắn lành lặn như xưa? Cô Hai Nguyện quét mắt qua khắp bà con hàng xóm láng giềng. Coi bộ ai cũng có ý binh vực thằng chồng dâm bôn bạc bẽo của cô. Cô nhìn con Hiền bồng đứa nhỏ. Mèn đéc ơi, thằng nhỏ coi giống hịt thằng Bảy Huỳnh Kim Báu quá trời quá đất! Nó ngó cô, hả miệng chim dòng dọc ra cười hịch hạc, bày cái nướu màu hồng tươi vừa nhú mấy cái răng sữa lùn tịt. Chèn ơi, nụ cười nó giống nụ cười tía nó quá chừng chừng! Bởi nụ cười đó mà hồi mười tám năm về trước, cô lén ăn cắp tiền bạc vòng vàng của tía má cô để đi theo tiếng gọi của trái tim. Trái tim cô lúc nào mà chẳng dại dột! Nụ cười đó đã từng hóa giải tủi hờn, căm tức nơi cô mỗi khi thằng Bảy Báu bị mèo đá xất bất xang bang bò về. Cô Hai Nguyện hét: - Con cái ai đây? Bảy Báu ấp úng: - Thì…nó là con của…qua. Qua bồng nó về đây cho em nuôi làm phước. - Ê, đùng có giỡn nghe cha nội! Cây không trồng, lòng không tiếc; con không đẻ, mẹ ghẻ không thương Cô Bảy Ơn khuyên lơn: - Chị Bảy, em khuyên chị bớt nóng. Thiệt tình chị nóng cũng phải, chẳng ai dám trách chị chút nào. Anh Bảy bậy quá, sái quấy lung lắm. Em mà ở vô hoàn cảnh chị, em cũng giống như chị vậy, cũng tức bể ngực rồi hộc máu cả chậu cả vịm chớ không vừa. Nhưng mà xin chị suy cho cùng, nghĩ cho cạn. Nếu chị nóng quá mất khôn, làm cho gia cang xào xáo thì tụi nhỏ khốn đốn, gẫm có ích lợi gì đâu! Xin chị cho ảnh ăn năn chuộc tội. Cô Hai Nguyện rống lên khóc: - Đây đâu có phải lần đầu nó vác mặt mo mặt thớt về đâu? Tui nuôi nó lúc nó thất cơ lỡ vận để rồi khi sung sức mập thây, nó xách đít đi cho ốm o so bại, thân tàn ma dại rồi mới trở về. Một lần, hai lần thì còn
bỏ qua được, chớ lần nầy thì nhứt quá cửu, quá thập rồi chớ đâu phải quá tam! Nó đội vàng cả thúng, hột xoàn cả tráp về đây tui không ham nữa là! Bà Chín Ích xía vô ỉ ôi: - Con vợ thằng Bảy nè. Con phải nghe lời má Chín lần nầy. Chồng con trở về đây tốt tươi phi mỹ chớ không te tua bèo nhèo, không rách rưới đói khát. Nó ăn bận như thầy thông thầy ký ở đất thầy-gòn đó con. Nó về đây chắc có duyên cớ gì đó chớ không phải mong nhờ hột cơm của con đâu! Vợ chồng bây có thể hiểu nhau, chớ người ngoài làm sao tỏ tường trong đục! Vậy con gắng nuốt giận, nghe nó cạn phân bày giải. Má Chín khuyên con đùng tỏ ra lấn lướt với kẻ lép vế, thất thế hơn mình. Không nên đâu con! Thấy chưa? Chỉ vừa thấy thằng nhỏ mà coi bộ bà con lối xóm đều ngã rạp về phía tên Bảy Báu hết trọi. Họ thấy đứa nhỏ mồ côi mồ cút chớ họ làm sao thấy lúc cô canh khuya trằn trọc, tủi phận bị chồng chán, chồng chê, não nề lo gánh mưu sinh cho bầy con dại? Té ra tên Bảy ó đâm nầy sanh ra để được thương yêu dung thứ. Còn cô sanh ra để làm nạn nhơn của nó cho tới tim bảy lỗ héo khô, gan bảy lá héo hắt mà người ngoại cuộc đương thèm biết tới. Bỗng đứa nhỏ bị con Hiền ôm chặt khóc ré lên. Thằng Đức vụt chạy lại ôm tía nó, khóc rống: - Ba ơi, ba đừng đi đâu hết! Má ơi, má đừng để ba bồng em cho bà phước xóm đạo nghe má! Em con dễ thương quá má à! Mấy bà lối xóm cùng khóc ngon khóc ngọt theo thằng Đức. *** Khi lối xóm về hết, cô Hai Nguyện xuống bếp bắt con cá lóc rọng trong vịm ra cạo vẩy. Cô hỏi Trang: - Tía mầy đâu rồi? - Ông Năm Thẹo mời tía qua cụng ly bên bển rồi. - Còn con Hiền đâu? - Nó bồng thằng Phước qua nhà thím Năm Én mượn cái bình sữa và núm vú cao su. Cô Hai Nguyện trề môi: - Tía mầy là thứ đờn ông hư thúi. Vừa về tới nhà là liệng va-ly cái xạch nên bình sữa mới bể hai bể ba như vầy…. Bảy Báu chỉ dám nhậu sương sương với ông Năm Thẹo rồi lật đật trở về nhà kẻo vợ quở, vợ rầy. Cô Hai Nguyện và Trang lo nấu, dọn cơm trưa. Cô dặn cô trưởng nữ của minh: - Con lên nhà trên mời tía con rửa mặt, thay đồ mát đi. Cơm nước xong, con nhớ gói bánh tét, bánh dừa để tối nay má luộc. Chút nữa má ra chợ Vãng mua bình sữa, xà bông, khăn lau,thau chậu cho thằng Phước.
136 12
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
THOI BAO INC. | 08/02/2016 | www.thoibao.com
Hiền mượn được bình sữa, bồng em về nhà. Cơm canh chưa xong nhưng cô Hai Nguyện đã dọn chén, bày bàn sẵn. Cô rửa tay sạch sẽ, bồng đứa nhỏ. Thằng nầy dễ thương thiệt mà. Cô vừa bồng nó là nó rúc đầu vô ngực cô làm cô bồi hồi xúc động. Nó lại cười tít toát, thấy ghét hết sức! Nhưng cô Hai Nguyện chưa hun nó liền đâu. Cô tự hỏi mình có thể yêu thương nó thiệt tình không? Cô chưa biết mặt má nó lần nào. Cô chỉ có thể hình dung má nó qua khuôn mặt của những tình địch khác: mắt con nầy, mũi con kia, tóc tai con nọ, hình vóc con khác nữa…Mà lạ dữ! Thiệt tình cô chẳng ghét con nào hết. Bao nhiêu việc oan trái cũng do cái tánh chuộng trăng hoa của tên Bảy Báu mà ra. Nếu nó không có tâm địa uốn éo ruột rồng, lòng vòng ruột rắn, lắn quắn ruột dê thì chẳng có con nào có thể nhảy vào cuộc sống lứa đôi của cô để ăn mót hoặc cướp giựt hạnh phúc của cô được hết. Bởi chồng cô già không bỏ, nhỏ không tha, tươi như hoa nó liền mê lú, xấu như ục cú nó cũng say sưa…như vậy thì con đờn bà nào cũng có thể để nó dê, nó nịch ái ráo trọi. Nhưng mà trời ơi, dù cô đã khóc cả thùng, cả thau, cả xô nước mắt vì sự bạc bẽo của chồng, nhưng lòng cô vẫn sẵn sàng dọn một chỗ tha thứ đợi ngày nó trở về. Trang làm bình sữa xong, đem lại mẹ. Cô Hai Nguyện cho thằng Phước bú. Và khi bình sữa chưa cạn thì nó đã ngủ khò, miệng thỉnh thoảng mỉm cười. Cô Hai Nguyện đặt nó lên vạt tre trải chiếu đậu, rồi đắp mền mỏng lên tận ngực nó. Thằng Đức cứ cà rà bên em ngắm nghía, lâu lâu hun lên đôi má măng sữa của nó. Bảy Báu rửa mặt chải đầu, thay đồ mát xong. Biết là vợ bớt cơn thịnh nộ, anh ta giả bộ ra sàn nước rủa chơn rồi mang guốc lóc cóc tới bên vợ nói nhỏ: - Mình! Bảy Huỳnh Kim Báu, chồng mình dìa với mình đây nè, mình. Cô Hai Nguyện quắc mắt khi thấy Bảy Báu chờn vờn muốn ôm mình: - Anh chớ rớ tới tui. Anh mà xáp lại gần là tui tri hô anh muốn ám sát tui, nói cho anh biết. Bảy Báu tha thiết: - Mình ôi, anh dìa đây là quyết lòng trụ luôn bên mình cho tới mãn đời suốt kiếp. Anh đã chán ngán việc mèo đàng chó điếm rồi. Khi má thằng Phước lâm chung có dặn anh quay về với mình và bắt anh thề dứt bỏ chuyện én anh, ong bướm để tạo dựng nghiệp nhà. Cô Hai Nguyện trề môi: - Nói dóc! Con Tư Mỹ Huệ đó mà kể số gì tới tui. Đừng có xạo nghe cha nội! Con này ăn cơm bảy phủ, dạo đủ khắp nơi, nó đâu có khờ như anh tưởng! Bảy Báu giọt dài giọt vắn: - Má thằng Phước không phải là cô Tư Mỹ Huệ đâu!
6 1 0 2
Cô Hai Nguyện chưng hửng: - Ủa! Vậy chớ con nào? Bảy Báu kể vắn tắt: - Khi qua đưa cô Tư Mỹ Huệ lên Tân Châu lập nghiệp thì cổ tình cờ gặp lại thằng chồng cũ. Ông bà mình thường nói: “Vợ chồng cũ không rũ cũng tới” nên cổ đành đoạn bỏ qua để về với thằng cha đó. Cả hai dắt nhau qua Hồng Ngự mần ăn. Riêng qua thì dẫu gặp cảnh xất bất xang bang thì cũng không còn mặt mũi nào về với mình. Qua nhờ nghề chích dạo kiếm ăn rồi gặp má thằng Phước tức cô Hai Lành con gái thầy Hương quản Nên…Cổ làm cô mụ vườn mát tay lắm, tiền kiếm bộn bàng nhưng duyên số hẩm hiu nên mãi ba mươi ngoài mà cổ còn ở vá. Cùi mít trôi lên gặp cùi thơm trôi xuống, cả hai gá nghĩa với nhau mà ăn nên làm ra. Bởi qua xử tệ với mình nên trời không cho qua hưởng trọn cảnh êm ấm với cô Hai Lành cho tới mãn kiếp. Đẻ thằng Phước xong một tháng là cô Hai đau dây dưa gần một năm rồi nhắm mắt qua đời… Món canh chua cá lóc với bạc hà do Trang nấu ngon dễ sợ. Trong bữa cơm trưa hôm đó, Bảy Báu hỏi han vợ con đủ thứ.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Cỏ May
Truyện dài của Trần Hữu Thuần
Tiếp theo kỳ trước Cỏ May trầm trồ: “Cũng lạ thực”. Thấy không khí nặng nề, Hải xoay câu chuyện theo hướng khác: “À, lần này ra Huế, anh được một ông đại úy trong ngành kể câu chuyện nghe cũng ngộ. Ổng là đại đội trưởng một đại đội Quân vận”. “Chuyện gì vậy anh?” “Chuyện ông ta nuôi chó”. “Nuôi chó thì có gì mà lạ?” “Dĩ nhiên, anh đâu có kể chuyện ổng nuôi chó. Có điều, ổng nuôi gần hai chục con đủ loại, con to như con bò con, con nhỏ như con mèo”. “Cũng có người thích vẫn nuôi nhiều như vậy đâu phải mình ổng”. “Em sao nóng nảy. Từ từ nghe anh kể. Chuyện thế này... Một hôm, cha của một người lính thuộc đơn vị đến xin gặp riêng đại đội trưởng để cám ơn ông đã giúp đỡ con ông cụ một việc gì đó. Khi được mời vào, ông cụ mở lời rối rít cám ơn ông đại úy. Đại úy mỉm cười, khiêm tốn ngắt lời: “Quan trọng gì đâu cụ. Bổn phận của tôi mà. Làm phiền cụ đích thân đến”. Ông cụ nói: “Đại úy khiêm nhượng quá. Riêng tôi, thực sự chẳng biết làm sao để thay mặt gia đình cám ơn đại úy cho hết... Vậy nên thế này, tôi
nghe đại úy thích nuôi chó và nuôi nhiều lắm”. “Dạ, điều đó quả vậy”. “Vì thế tôi đến xin biếu đại úy con chó này”. Nói xong, ông cụ mở cái bị lác đem theo, lôi ra một con chó cỏ còn nhỏ. Con chó ta dài chừng gang tay, nhỏ nhoi như một con thỏ con. Ông đại úy nhìn qua rồi tự nhủ “Chó loại này thì hiếm gì mà phải đem cho”. Như đoán được ý nghĩa cái nhìn của ông đại úy, ông cụ vội vàng lên tiếng: “Xin đại úy đừng thấy nó nhỏ con mà coi thường. Nếu nó không có gì khác thường, tôi đã chẳng đem biếu đại úy”. Đại úy cười giả lã: “Thế thưa cụ, nó khác thường thế nào ạ?” “Dạ, nó là con chó vua, là cẩu hoàng, làm vua tất cả các con chó khác”. Không dám coi thường lời ông cụ, nhưng thâm tâm thực sự không tin, đại úy mỉm cười nói: “Cái này lạ thực, tôi chưa hề nghe nói có thứ chó gọi là cẩu hoàng”. “Cũng không mấy người nghe nói đến đâu, thưa đại úy. Đại úy nuôi nó đi rồi thấy. Không lâu đâu, chừng tháng tới thôi. Con chó này khi sinh ra nằm trong bọc điều, tôi
www.RangDongAtlanta.com
137
phải cắt bọc mới đưa nó ra được. Và mẹ nó lứa đó chỉ sinh đúng một con, thay vì cả bầy như các lứa trước”. Vẫn chưa tin dù không dám lộ ra, đại úy hỏi lại: “Thế sao gọi nó là cẩu hoàng?” “Thế này nha. Chừng tháng sau, nó được sáu tháng, đại úy sẽ thấy cái uy của nó. Cả bầy chó đại úy đang nuôi con lớn con bé đều sẽ là thần dân của nó. Nó là chó đực, nhưng khi lớn lên sẽ không truyền giống với con cái nào cả. Nó sinh ra một mình và chỉ có thế”. Ông đại úy nhận con chó, nửa tin nửa ngờ. Ông nghĩ có nuôi thêm một con chó nhỏ này thì cũng chẳng thiệt hại gì, mà lại không mất lòng ông cụ. Nhưng, quả đúng như lời ông cụ nói, đến tháng sau, con chó đã tỏ ra uy nghi của nó. Là một con chó cỏ con, nó lại đi đứng chững chạc, không chạy lăng xăng như các con chó con khác. Đến bữa ăn, các phần thức ăn bày ra cho từng con. Trước đây, bầy chó có lúc giành giựt nhau, phải la hét mới dẹp yên được. Bây giờ, trước mặt con chó bé hột tiêu này, cả bầy im thin thít, kể cả các con berger to gấp trăm lần nó. Bầy chó như có hiệu lệnh, con nào con nấy ngồi trước phần ăn của mình ngóng cổ chờ đợi. Khi con chó cỏ cẩu hoàng cúi xuống ăn, cả bầy mới im lặng ăn theo. Đại úy thấy lạ nhưng vẫn còn ngờ, để ý quan sát thêm. Mỗi khi con chó nhỏ bước ngang qua bất cứ con chó nào, con đó như thể sợ hãi lảng ra một bên nhường đường cho con chó nhỏ đi qua. Ông đặt tên cho nó là Cẩu hoàng. Mỗi khi các con chó cấu xé nhau la lối, ông chỉ gọi Cẩu hoàng chạy ra là tất cả im lặng. Mỗi khi có chó đuổi gà đuổi vịt, ông chỉ ra lệnh “Cẩu hoàng!” là nó chạy đến chỗ hỗn loạn, và các con chó khác lại im thin thít. Càng lớn lên, nó càng uy nghi bệ vệ, đi đứng khoan thai, ăn uống gọn gàng. Đến tuổi “động đực”, nó chẳng hề tỏ dấu gần gũi với bất cứ chó cái nào lẩn quẩn quanh nó”. Cỏ May nghe xong, ngạc nhiên
138
hỏi:
www.RangDongAtlanta.com
“Anh nói thật hay bịa ra đó?” “Chuyện thật mà. Đại úy có đưa anh đến xem con chó đó. Tiếc là mai anh về rồi, nếu không anh đưa em đến xem cho biết”. Từ chuyện chó, hai người vẫn vơ ôn lại kỷ niệm thời còn đi học, chuyện vớ vẩn nắng mưa. Một lúc, Cỏ May sực nhớ: “Anh Hải uống rượu dâu bao giờ chưa nhỉ? Rượu nhà ủ?” “Bộ nhà có sao? Anh vẫn nghe nói người Huế ủ rượu dâu ngon lắm”. “Có, ngoại có một hũ lớn. Để em đi lấy nghe”. Một chốc sau, Cỏ May quay lại với hai ly cầm tay, một ly lớn đầy rượu và một ly nhỏ chỉ chút ít: “Anh uống thử xem. Em cũng nhấp một chút để mời anh đây”. “À, cám ơn em. Anh vẫn biết em không uống rượu”. Rượu được ủ bằng dâu Đà Lạt, ngâm trong rượu đế. Nồng độ rượu cao, Hải uống chừng hai phần ly, thấy tim đập nhanh hơn thường lệ. Cỏ May không quen uống rượu, nhấp một chút hai má đã nóng bừng. Nhìn thấy hai má Cỏ May hồng lên như đánh phấn, Hải cảm thấy lòng rạo rực khác thường, chưa từng cảm thấy trước đây ngay cả khi ôm cô khiêu vũ trong vòng tay. Cỏ May không mặc áo ngực sau khi tắm xong, bộ ngực phập phồng nhấp nhô sau lần áo ngủ. Rượu thấm làm anh thấy cô quyến rũ hơn bao giờ. Quen biết nhau đã bao nhiêu năm, đây là lần đầu tiên anh gần gũi cô đến thế, lần đầu tiên hai người ngồi chung phòng trong đêm khuya thanh vắng. Hải đắm đuối nhìn vào đôi mắt ươn ướt của Cỏ May. Bắt gặp cái nhìn nồng nàn của Hải, Cỏ May thấy luống cuống mất tự chủ: “Anh Hải, làm gì nhìn em dữ vậy?” Không trả lời, Hải uống hết phần rượu còn lại rồi đứng lên đến sát bên Cỏ May. Rượu chếnh choáng làm anh thêm can đảm:
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
“Em đẹp làm lòng anh xao xuyến. Em biết từ hồi nào đến giờ anh vẫn yêu em”. Cỏ May bối rối, dợm đứng dậy nhưng Hải đã đưa hai tay giữ hai vai cô lại: “Em đừng bỏ đi. Anh phải bày tỏ lòng anh một lần nữa cho em biết. Nếu lần này anh không nói ra được, chắc không bao giờ có cơ hội khác”. Không đợi Cỏ May kịp phản ứng, anh âu yếm nhìn thẳng vào mắt cô, giọng tha thiết: “Em biết anh yêu em, vì anh đã có lần ngỏ lời với em. Em không đáp lại tình anh, nhưng anh không hề hết yêu em”. Cứ thế, Hải trút hết nỗi lòng. Nhiều lần Cỏ May định chen vào nhắc nhở Hải rằng cô đã có chồng, nhưng Hải không ngưng nghỉ cho cô có lấy một giây. Đồng thời, lòng cô vọng lên câu hỏi quanh đi quẩn lại nhiều lần, “Giả như mình nhận lời lấy Hải, chắc mình đã có con”. Cô cúi đầu không dám nhìn vào mắt Hải, lúng túng không biết phải phản ứng cách nào cho ổn thỏa. Trong lúc đó, Hải tiếp tục ngọt ngào trút tâm sự như mật ngọt vào tai cô, và trước khi cô kịp nhận ra, anh đã áp môi lên môi cô. Đôi môi dịu dàng của Hải cuốn hút cô, dù cô cố cựa quậy tránh thoát. Vòng tay anh khép chặt cô lại, và đôi môi điệu nghệ càng lúc càng quyện lấy môi cô. Cô vùng nhẹ, nhưng không cách nào thoát ra khỏi trói buộc ngọt ngào ma quái của Hải. Hải tiện tay khóa cửa, và dìu cô đến giường. Cỏ May muốn la lên, nhưng không dám kinh động mọi người. Rồi chập chờn như trong một cơn say, cô bập bềnh như con thuyền trên biển lặng. Đôi môi ngọt ngào và bàn tay thành thạo của Hải đánh thức tất cả mọi sâu thẳm thầm kín nhất trong cô làm dậy lên bao nhiêu cơn sóng điệp trùng. Hải như một trận mưa bão quay cuồng trút xuống trong cô bao nhiêu khắc khoải yêu thương chờ đợi ấp ủ bao tháng ngày qua. Cỏ May lịm đi trong một cơn bão tố cuồng loạn không còn đủ sức chống cưỡng. Cô
choáng váng rơi vào một cơn say tuyệt vời, chới với, như chưa từng xảy ra trong đời cô... Giật mình tỉnh lại với thực tại, Cỏ May bưng mặt khóc. Hải cuống quýt xin lỗi nhưng cô không muốn nghe thêm một lời, vơ vội quần áo mặc vào, và bỏ chạy về phòng. Nằm úp mặt lên gối, cô khóc vùi vì thấy sự dơ bẩn của thân xác cô. Cô tự đay nghiến vì đã phản bội Linh, đã làm ô uế tình yêu của Linh dành cho cô. Niềm hối hận bùng lên dày vò ray rứt tâm hồn cô. Cô khóc, không muốn ngừng khóc. Cô muốn nước mắt cô trào ra rửa sạch thân xác cô, dù biết sẽ không bao giờ rửa sạch được. Cô giận Hải nhưng rồi nghĩ lại, cô tự giận cô, tự trách mắng cô. Giả như cô không đến trò chuyện với Hải một mình trong đêm vắng. Giả như cô không đưa rượu đến cho Hải. Giả như cô không để cho hoàn cảnh làm suy yếu lý trí cô. Giả như cô cương quyết chống cự khi Hải tấn công cô. Bao nhiêu cái giả như cuồn cuộn đến trong tâm trí cô. Nhưng điều giả như không phải là điều thực tại, mà điều thực tại thì đã xảy ra không còn làm lại được. Cô thầm thì: “Linh ơi! Em đã phản bội anh”. Hai tiếng “phản bội” vang đi vọng lại trong tâm trí Cỏ May, rền rĩ như tiếng ve rộn ràng cô đã một lần nghe tại vườn nhãn Kim Long. Cô khóc cho đến khi lịm đi. Trong giấc mơ, cô thấy cô trốn chạy Linh trong khi Linh đang âu yếm nhìn cô và đưa tay mừng đón cô. Hình như có tiếng mẹ gõ cửa hỏi cô thức giấc chưa để Hải chào đi về, nhưng cô không lên tiếng. Khi thực sự mở mắt, cô thấy nắng đã lên ngoài vườn bên ngoài cửa sổ, le lói qua các ngọn cây. Cô định nằm vạ trong phòng, không bước ra ngoài, cố lẫn tránh khung cảnh gợi lại sự có mặt của Hải đêm qua trong nhà này. Nhưng bên ngoài, Tường Lan và Dã Vi đang réo: “Chị ui, ngủ chi dữ rứa. Dậy ăn sáng với tụi em để tụi em đi về nì”. Cỏ May đành phải ngồi dậy, rửa
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
mặt, thay đổi quần áo. Cô gói chặt bộ quần áo đã mặc tối qua mà cô đã thay ra vứt trong một góc phòng vào trong mấy lớp giấy, định bụng sẽ vứt vào thùng rác sau nhà, hoặc quăng xuống cầu Gia Hội cầu Trường Tiền cho khuất mắt, chẳng bao giờ nhìn thấy để nó có thể gợi lại chuyện đã xảy ra. Khi bước vào phòng ăn, Cỏ May thấy mẹ và cả nhà đang ngồi quanh bàn ăn. Mấy tô bún bò nhà nấu thơm mùi sả đang bốc khói nằm trên bàn chờ đợi. Hai chị em Tường Lan quấn quýt như chưa muốn xa người chị họ. Tường Lan ngồi sát bên chị, thỏ thẻ: “Tiếc quá. Còn nhiều nơi mình chưa đi đến được. Lăng Minh Mạng nì, điện Hòn Chén nì, lăng Gia Long nì... Mấy chỗ nớ lúc ni an ninh không ổn, em không dám rủ chị đi. Em mê đêm trăng điện Hòn Chén lắm, cứ như cảnh tranh vẽ bên Tàu. Chị đến điện nớ bao giờ chưa?” Cỏ May tuy lòng đang đau đớn, vẫn phải cười tươi không dám để tình cảm lộ ra bên ngoài. Cô trả lời: “Chị chưa từng đến đó”. Tường Lan trả lời: “Điện nớ nằm trên một ngọn núi có tên chữ là núi Ngọc Trản, sát bên một khúc quanh của sông Hương lớn phình ra như một cái hồ. Trên núi có một chỗ hình tròn đường kýnh rộng chừng vài mét có đá vòng quanh như miệng giếng, chắc là miệng núi lửa ngày xưa, giữ nước mưa lại như một cái chén lớn nên người ta thường gọi là Hòn Chén”. Mẹ Cỏ May giải thích: “Thì Ngọc Trản chữ Hán dịch ra chữ nôm là cái chén ngọc nên chắc tên chữ này dịch ra từ tên nôm Hòn Chén đã có từ trước”. Cỏ May cắc cớ hỏi lại: “Nghe em tả đủ thấy đẹp rồi. Mà sao lại phải như tranh vẽ bên Tàu? Bộ tranh vẽ bên ta không được sao?” Tường Lan cười hinh hích, đáp lời chị: “Em nói rứa tại thấy mấy bức tranh Tàu vẽ bằng mực Tàu. Cảnh
chỗ nớ đêm trăng coi y như rứa đó. Có cành cây vươn ra khẳng khiu, có ánh trăng mập mờ, có rừng cây hoang vắng..”.. Cả nhà cười khi nghe cô bé tả cảnh. Mẹ Cỏ May trêu: “Tranh Tàu không vẽ bằng mực Tàu thì chẳng lẽ bằng mực Tây? Con ni nói nghe ngộ. Nhưng o thấy mi chắc làm luận hay lắm, mai mốt lớn lên làm nhà văn nghe con”. Mợ Ba tuy lòng hãnh diện vì con gái ăn nói văn chương duyên dáng, nhưng ra vẻ khiêm nhượng nói chữa cho con: “Nó giỏi giang chi mô chị. Được giỏi cái miệng thôi”. *** Chị em Tường Lan đi rồi, nhà thiếu tiếng léo xéo làm Cỏ May thấy vắng lặng hẳn đi. Sáng thứ hai, cậu Út đi dạy, hai mẹ con ở nhà thấy ngày thêm dài. Cô không dám ngồi một mình trong phòng, sợ lại suy nghĩ đến chuyện đã xảy ra với Hải. Cô không muốn nghe tiếng lương tâm cô càng lúc càng đang dữ dội cắn rứt cô. Cô rủ mẹ đi loanh quanh lên phố. Huế từ xưa đến giờ vẫn vậy, chỉ hai con đường Trần Hưng Đạo, Phan Bội Châu, và chợ Đông Ba là nhộn nhịp đôi chút vì người mua kẻ bán. Vòng qua Mai Thúc Loan bên ngoài cửa Đông Ba, quẹo qua Huỳnh Thúc Kháng dọc bờ sông Gia Hội, thành phố đã bớt đi tấp nập ồn ào. Mấy ngày trời cô đi từ sáng tới chiều với chị em Tường Lan khắp mọi ngõ ngách ngang dọc nên giờ cũng không thấy còn gì hấp dẫn. Cô chỉ mong số ngày còn lại chóng qua để về nhà, cho dẫu biết lòng cô sẽ đau đớn khi gặp lại chồng cô. Mẹ ở thêm một tuần hy vọng giúp cậu Út khuây khỏa. Không biết cậu Út có thực sự khuây khỏa được hay không, riêng cô nghĩ cậu sẽ thêm trống vắng khi hai mẹ con cô ra về. Cậu chắc cũng cảm thấy ngày tháng cô đơn dài dằng dặc đang chờ đợi cậu nên buồn rầu thấy rõ. Mẹ con cô chẳng biết cách nào để an ủi cậu, vì mọi lời lẽ đều không
www.RangDongAtlanta.com
139
thể giúp cậu gì thêm. Khi cô quẹo xe qua Phan Bội Châu, mẹ bảo: “Ghé vào Song Hỉ mua ít mè xửng, rồi qua Bảo Hiên mua ít bánh in đậu xanh Rồng Vàng về làm quà”. Cỏ May quẹo xe theo lời mẹ. Cô thấy như người xa lạ giữa nơi chính là quê hương của mẹ cô, là quê mẹ của cô. Người qua kẻ lại, không một ai cô có thể chia sẻ tâm sự chua xót của cô lúc này. Và cô biết, rồi dù ở nơi đâu, tâm sự này cô cũng chỉ một mình mang lấy. Lương tâm cô rồi sẽ giày vò cắn rứt cô, có lẽ không bao giờ ngưng nghỉ. Cỏ May cố nén tiếng thở dài, sợ mẹ nghe thấy hỏi đến, cô không biết cách nào giải thích cho suông sẻ. 10. Đứa con không mong đợi Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm Thánh vịnh 51, 5. Cậu Út cố che giấu nỗi buồn, chạy Vespa theo chiếc xích lô đưa mẹ và Cỏ May lên trạm Air Việt Nam chờ xe buýt vào Phú Bài. Cỏ May nghĩ, nếu mắt cậu đỏ hoe, cậu Út hôm nay sẽ không mấy khác cậu Út hôm trước đưa tang bà ngoại. Cô ghé tai mẹ, nói nhỏ: “Mẹ coi cậu Út buồn xo kìa”. Mẹ cũng liếc qua, nhè nhẹ thở dài. Đưa hành lý vào trạm cân xong, ba người qua cà phê Hòa ăn sáng. Mẹ dặn dò cậu: “Có gì em viết thư cho chị, còn gấp thì đánh điện. Chị lúc này nghỉ làm nên dễ xoay xở đi lại, chỉ phiền là phải đi bằng Air Việt Nam vừa mất công vừa tốn kém. Giá như lúc trước, đường thông, đi xe đò lúc nào cũng được”. “Chị yên tâm. Em sống một mình được mà”. “Thất tuần mạ, chị sẽ cố gắng về cúng mạ. Mạ yên mồ yên mả nên chị cũng bớt nhiều lo lắng”. Ngưng một chút, mẹ dịu dàng
140
www.RangDongAtlanta.com
nhìn cậu: “Khi nào rảnh rỗi, em chịu khó lên đốt nhang thăm mộ mạ”. Cậu cúi đầu, trả lời mẹ: “Dạ, em nhớ mà chị. Em hứa sẽ nhang khói mạ hằng ngày. Chị và cháu cứ yên tâm”. Mẹ khẽ nắm một ngón tay cậu lắc lắc nhè nhẹ, rồi bảo cậu: “Chị không biết nói răng để cám ơn cậu đã chăm sóc mạ suốt ngày tháng qua. Chị làm chị mà chẳng ở gần lo cho mạ được”. Cậu Út bỗng rấm rức khóc: “Răng chị cám ơn em. Em cũng có bổn phận làm con mà. Em chỉ buồn vì đã không làm cho mạ vui lòng trước giờ mạ ra đi”. Mẹ cũng rươm rướm, nhưng cố nín khóc: “Thôi, đừng buồn nữa cậu. Đời là rứa thôi, mô có ai làm chi khác được”. Để giảm bớt nặng nề, Cỏ May bảo cậu: “Cậu Út kiếm người lập gia đình đi. Con thấy hôm tang ngoại, có mấy cô nhìn cậu cảm tình lắm”. Cậu Út cố mỉm cười. Không phải cậu không muốn lập gia đình, cũng không phải cậu không biết có các cô nữ sinh hoặc các cô giáo đem lòng yêu cậu. Chỉ tại mỗi lần nghĩ đến chuyện lập gia đình, cậu lại nhớ đến người mẹ ruột không hề biết mặt của cậu. Tình yêu thương của người mẹ nuôi và các anh chị cùng cha khác mẹ dành cho cậu, tuy lúc nào cũng coi cậu như ruột thịt chia sẻ chung dòng máu, vẫn không đủ để làm cậu yên tâm. Chuyện cậu còn mẹ mà như mất ngay từ tấm bé đã để lại trong thâm tâm cậu một vết thương sâu đậm mà càng nghĩ đến, cậu thấy càng thấy nhức nhối. Cậu vẫn thèm được nằm trong bàn tay âu yếm của người đã sinh ra cậu. Vết thương không thể lành đó thỉnh thoảng lại mưng mủ, thỉnh thoảng lại mở toang hoác ra làm cho cậu chua xót. Cậu vẫn biết cậu có ngày nay cũng nhờ vào tình thương của người mẹ nuôi mà cậu vẫn yêu thương như mẹ ruột, nhưng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
dù sao, cái thay thế không bao giờ đích thực là cái nguyên thủy, cho dẫu cái nguyên thủy có thể không sang không đẹp bằng cái thay thế. Một di tích cổ cho dù được thay thế bằng một cơ sở tương tự mới mẻ và tân kỳ vẫn không thể chứa đựng được tâm tình xưa cũ đã hằn dấu đời này qua đời khác sâu đậm trong di tích. Đó là chưa nói, cậu còn nỗi sợ hãi có thể vô tình yêu thương một người con gái không chừng lại là em cùng mẹ khác cha của cậu, hoặc họ hàng gần cách nào đó, vì không gì không thể xảy ra trên cõi đời này. Dùng dằng rồi cũng đến giờ chia tay. Cậu Út nhìn mẹ con Cỏ May lên xe buýt, muốn khóc mà không dám khóc. Lòng cậu tưởng chừng như chị và cháu cậu ra đi mang theo bao nhiêu kỷ niệm gia đình còn sót lại. Biết các chị các anh vẫn còn đó, rồi lại về nhà, nhưng cậu thấy thiếu mất một móc xích quan trọng lớn lao, cái móc xích nối kết tình anh chị em chung dòng máu giờ đây không còn nữa. Và chẳng bao giờ có cái gì khác có thể thay thế được cái móc xích tình mẹ vĩ đại đó. Cậu ngẩn ngơ nhìn theo bụi xe cuốn lên, rồi thui thủi quay về nhà với lòng chĩu nặng buồn. *** Sau mấy giờ bay, phi trường Qui Nhơn đã hiện ra khi máy bay lượn vòng qua biển tiến vào phi đạo. Phi trường chia làm hai phần, phần đất rộng hơn về hướng nam dành cho máy bay quân sự có cổng vào ra riêng, phần nhỏ còn lại đi vào qua cổng chính dành cho dân sự. Ba Cỏ May và Linh đã chạy xe jeep quân đội ra chờ mẹ con Cỏ May tại phòng đợi của phi trường dân sự. Phi trường Qui Nhơn nhỏ nên người đứng trong phòng đợi nhìn thấy hành khách đang xuống phi cơ từ ngoài bãi đáp. Linh mừng rỡ ôm vợ vào trong hai vòng tay, thì thầm vào tai cô: “Anh nhớ em quá chừng”. Cỏ May cũng thì thầm lại: “Em cũng nhớ anh”.
Nhưng, đột nhiên, từ trong tâm hồn cô có tiếng nói phản kháng lại. Nó nhắc nhở cô rằng cô đã phản bội Linh. Tự nhiên, cô rùng mình. Linh cuống quýt hỏi: “Em làm sao vậy? Cảm lạnh chăng?” Cỏ May lấy lại bình tĩnh: “Không sao đâu anh. Chắc tại em mệt. Mấy ngày qua thức khuya và nhiều công việc quá”. Vừa đến nhà, hai mẹ con Cỏ May đã thấy nhiều thức ăn bày biện trên bàn như một bữa tiệc thịnh soạn đang chờ khách đến. Cỏ May ngạc nhiên hỏi chồng: “Ủa, đãi khách nào thế anh?” Linh làm bộ bí mật, nói: “Đãi khách quan trọng lắm, từ phương xa đến?” “Ủa, ai vậy? Khách nào phương xa đến? Bộ ba mẹ ra hả?” Linh cười lớn, nói: “Đâu có, khách vừa đến rồi đó”. Cỏ May chợt hiểu ra. Cô tíu tít gọi mẹ: “Mẹ ơi, coi này. Ba với chồng con đặt tiệc đãi mẹ con mình đây này”. Hai người đàn ông thích thú cười ha hả. Chiếu theo ngày giờ trong vé máy bay, Linh đã đặt sẵn từ Ngũ Châu đem về mấy món ăn mà vợ anh và mẹ vợ vốn thích: bồ câu rô ti, xúp gân nai yến sào, cơm chiên Dương Châu, gà ác tiềm thuốc Bắc. Anh lại mua sẵn chai sâm banh mừng ngày gia đình sum họp. Mỗi cử chỉ săn đón yêu thương của chồng lại trở nên như một mũi kim châm chích vào da thịt tâm hồn Cỏ May. Cô phải cố che lấp niềm chua xót bằng viện cớ mệt mỏi sau chuyến đi dài ngày. Ba Cỏ May bảo Linh: “Coi bộ hai mẹ con mệt lắm rồi đó. Mình cơm nước, rồi đi nghỉ. Có gì để mai tính”. Cỏ May phải cố tươi cười nói: “Con chỉ mệt chút thôi. Mệ mất vội vàng và kỳ lạ lắm. Con cứ băn khoăn suy nghĩ mãi vẫn không tìm được lời giải đáp”. Thấy vẻ ngạc nhiên của hai
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
người đàn ông, mẹ Cỏ May tóm tắt câu chuyện đi xin huyệt mộ và cái chết biết trước giờ giấc của ngoại kể lại cho hai người. Chị giúp việc từ dưới nhà lên chào chủ mới về, nghe ké câu chuyện cũng góp ý: “Ở chỗ con ở cũng có ông cụ biết trước giờ giấc sắp đi như vậy. Ông cụ cho con cháu chuẩn bị đủ cả trong ngoài, rồi đến giờ lên giường nằm và đi luôn. Ấp con cho là ông cụ thành thần”. Ba Cỏ May nói: “Có thực vậy sao? Hồi nào giờ ít khi nghe nói. Vậy chắc bà ngoại Cỏ May cũng thành thần rồi”. Ông nói đùa, nhưng thực sự lòng ông tin tưởng mẹ vợ ông có một điều gì khác lạ qua cái chết không thông thường. Ông vốn không theo một tôn giáo nào, nhưng tin tưởng có một sự giao tiếp giữa thế giới này và thế giới mà con người chưa được biết đến, hoặc nói cho đúng hơn, thế giới mà khi biết đến, con người sẽ không bao giờ có thể tường thuật lại cho người còn sống biết nó như thế nào. Nói cho cùng, có thế giới nào dù hiện tại hay mai sau mà con người biết đến đâu. Chẳng ai biết mình sẽ được sinh ra, làm đàn ông hay đàn bà. Chẳng ai biết được một chút nhỏ nhoi nào trong cuộc đời mình ngoại trừ chuyện đã xảy ravà chuyện đang xảy ratrong chớp mắt hiện tại. Sau chớp mắt hiện tại đó, không ai biết được điều gì sắp xảy ratrong chớp mắt kế tiếp. Chẳng ai biết trước sẽ có một hạt bụi bay vào mắt mình. Cuộc sống trên trần thế này còn không thể biết đến, nói gì cuộc sống mai sau? Ông nghĩ, nếu quả thực có một thiên đường hay cực lạc huy hoàng đẹp đẽ hạnh phúc bình an như các tôn giáo thường dạy, và nếu thiên đường cực lạc đó được bày tỏ ra tận tường cụ thể trước mắt, con người sẽ không còn ai muốn sống cuộc sống trần thế khổ lụy này nữa. Lúc đó mọi người hiện diện trên quả đất sẽ đua nhau tìm cái chết để vào cõi hạnh phúc vĩnh cửu, chẳng còn ai muốn sinh con đẻ cái góp phần kéo
dài cuộc đời trần tục. Một khi con đường thoát khỏi khổ lụy trần gian đã minh bạch là sự chết để đi vào thiên đường cực lạc, sẽ chẳng còn tôn giáo nào tồn tại nữa, không còn một tin tưởng nào tồn tại nữa, bất luận tin tưởng vào Chúa vào Phật hay vào Tiên Thánh. Con người trần thế sở dĩ có các niềm tin chỉ vì đó là dấu chỉ soi dẫn con người vào con đường tìm nơi giải thoát. Một khi nơi chốn giải thoát đã tỏ hiện, con đường vượt trầm luân không còn cần phải nhờ ai chỉ cho nữa. Và điều ác cũng tự nó sẽ biến mất trên trần thế này, vì không còn ai muốn làm điều ác để không đi vào được nơi giải thoát đã nhìn thấy tỏ tường. Như thế, một khi điều ác đã không còn, trần thế này sẽ không còn là nơi trầm luân khổ lụy mà sẽ là chốn thiên đường cực lạc, chẳng phải đi tìm nơi đâu khác. Từ suy tư đó, ông lại băn khoăn tại sao một thực tại huy hoàng như nơi giải thoát nếu có lại bị che khuất, lại trở thành một thách thức làm khổ con người phải đối mặt với việc chọn lựa giữa điều thiện và điều ác? Lời giải thích rằng đó là vì con người có tự do, có đúng hay không? Tại sai con người có được thứ tự do để chọn lựa điều ác là điều mà con người không thực tâm muốn có, để không đi đến được nơi con người thực sự muốn đến? Và tại sao điều ác hình như lại là đáp ứng thích hợp hơn cả với con người bình thường, con người không được khai sáng để vượt lên cao khỏi sự bình thường? Tại sao sự bình thường lại không phải là “bình thường” mà cần phải vượt lên cao hơn ra khỏi nó? Thế thì con người của các bộ tộc xa xôi trên quả đất không tiếp xúc với bất kỳ chút khai sáng nào là con người bình thường của trần thế hay là con người không bình thường? Thấy ba của Cỏ May như đang chìm vào suy tư gì sâu lắng lắm, Linh gọi ông về lại với thực tại: “Ủa, ba suy nghĩ gì có vẻ lung lắm thế?” Ba Cỏ May cười giả lả:
www.RangDongAtlanta.com
141
“Suy nghĩ gì đâu. Ba thấy cái chết của bà ngoại có vẻ thần bí kỳ lạ”. “Con cũng thấy vậy. Chắc có cái gì đằng sau sự chết mà con người không biết đến được”. Ba Cỏ May nhìn Linh. Ông vẫn nghĩ một bác sĩ như Linh chắc chẳng bao giờ có suy tư gì khác ngoài khoa học. Nhưng giờ đây, rõ ràng Linh cho thấy một con người khác với con người bác sĩ của khoa học mà ông đã từng biết. Ông bảo Linh: “Ba nghĩ anh nói đúng. Có một cái gì thần bí đằng sau cái chết của con người”. Mẹ Cỏ May chen vào: “Trời đất, hai người hôm nay sao triết lý dữ vậy... Linh đưa Cỏ May vào nghỉ đi anh, em nó mệt lắm rồi đó”. Cỏ May nhìn mẹ ra vẻ biết ơn, rồi đứng dậy theo chồng vào phòng. Đêm đó, Linh ngạc nhiên nhận ra và không hiểu tại sao vợ anh tỏ ra cuồng nhiệt như chưa từng tỏ ra từ khi hai người thành vợ thành chồng. Anh tự nhủ: “Chẳng lẽ câu nói “tân thú bất như viễn qui” là hoàn toàn đúng chăng?” Nghĩ vậy nhưng Linh không nói gì. Anh hoàn toàn không thể hiểu được vợ anh đã cuồng nhiệt như để tạ lỗi với anh về sự cuồng nhiệt cô đã tỏ ra với Hải, và cũng để che khuất cái cảm giác đã một lần xảy trên thân xác cô. Cô đã không ngừng thì thầm vào tai Linh, “Linh ơi, em yêu anh”, trong lúc hai người âu yếm nhau, như để cố gột ra khỏi tâm tư những lời lẽ cô đã không kiềm chế được trong lần Hải âu yếm cô. Linh không thể hiểu, và cũng không bao giờ có thể hiểu được tâm trạng của Cỏ May lúc này. Anh chỉ vui mừng đón nhận sự nhiệt tình đó, như là một dấu chỉ của tình yêu mãnh liệt vợ anh trao cho anh đáp lại những gì anh trao cho vợ anh. Hai người lịm đi trong giấc ngủ yêu đương và mệt mỏi.
Xem tiếp kỳ sau
142
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Hồng gai Tống Minh Long Quân
Tiếp theo kỳ trước Chương 23 Duyên đứng trước cửa nhà của Giang, bấm chuông chờ đợi. Nhà của Giang không xa nhà của Minh là mấy. Duyên đến nhà người anh ba này hai lần từ trước lâu rồi. Mặc dù là anh em và cùng làm việc chung trong cơ sở của Minh nhưng giữa Giang và Duyên lúc nào cũng có khoảng cách. Tuy không nói ra nhưng cả hai ngầm hiểu là không nên xâm phạm đời tư của người khác. Nhà ai nấy ở, Duyên ít khi nào đến nhà Giang và ngược lại, Giang cũng hiếm khi được Duyên mời đến nhà riêng của mình. Cả hai đều hiểu, trong đám anh em nhà họ Mạc, Giang và Duyên khắc tuổi nên khắc khẩu, lại thêm lúc sau này Duyên là tay hòm, chìa khóa của Minh thì Giang càng ghét thêm cô em gái út của mình. Giang đi ra mở cửa. Khuôn mặt Giang lộ vẻ ngạc nhiên khi thấy Duyên đang đứng bên ngoài chờ đợi. Trông khuôn mặt Giang ngầu thật dễ sợ. Đã mấy ngày rồi Giang không cạo râu nên mặt mũi, râu ria mọc lộn xộn trông như dân bụi đời ngòai vỉa hè không bằng. Tóc của Giang mọc dài, không tắm rửa nên dính bết lại hai mang tai. Duyên ngạc nhiên khi thấy thường ngày
tóc của Giang dầy và đen mun, chỉ có mấy ngày không gặp mà nay tóc Giang lốm đốm muối tiêu. Trong mấy anh em trai, Giang giống Minh ở dáng người cao ráo, vẻ mặt đẹp trai. Hai anh em giống nhau như giọt nước, chỉ khác một cái là Giang có nước da đậm màu, trong khi da của Minh trắng hơn. Tuy giống nhau nhưng khi người ta nhìn Minh, vẻ đàn ông của Minh, cộng thêm cách nói chuyện duyên dáng khiến người ta thích. Ngược lại, khuôn mặt Giang có một chút gì nhàn nhạt khiến người đối diện dễ quên. Duyên thấy mủi lòng khi nhìn khuôn mặt tiều tụy, có vẻ bệnh hoạn của anh mình. Dù gì cũng máu mủ ruột thịt nên Duyên thấy xót xa trong lòng. Giang là người thích sạch sẽ, tóc tai lúc nào cũng gội rửa, chải thẳng nếp đâu ra đấy mà bây giờ lại bờm xờm như ổ quạ. Duyên đứng im lặng. Nàng thấy Giang cũng im lặng quan sát nàng từ đầu đến chân với cặp mắt khó chịu, ghét bỏ. Giang cất giọng gây hấn hỏi: “Mày muốn cái gì mà đến nhà tao như vậy?” Khuôn mặt của Giang kê sát gần mặt Duyên, nàng ngửi được mùi rượu nồng nặc từ miệng của anh mình. Duyên đoán là kể từ lúc Giang gây chuyện với Minh, về nhà
nốc rượu để quên đời. Duyên cố lấy giọng thản nhiên nói: “Em vào nhà một chút nói chuyện được không?” Giang không trả lời nhưng mở cánh cửa rộng ra cho Duyên bước vào. Lần đầu tiên trong đời, Duyên cảm thấy sợ khi vào nhà Giang một mình, dù là anh em ruột thịt với nhau. Chờ cho Duyên bước hẳn vào trong, Giang đóng ập cửa lại rồi lững thững đi lại ghế sa lông ngồi xuống. Duyên bối rối đi theo Giang, không biết chuyện mình đến đây là đúng hay không. Căn phòng khách của Giang đồ đạc để bừa bãi, quần áo, ly tách vất lung tung. Giờ này là giữa trưa mà màn cửa vẫn còn đóng kín nên trông tăm tối. Duyên tần ngần, quay lưng đọc mấy tựa cuốn sách trên kệ sách của Giang để gần đó vì không biết phải mở đầu câu chuyện như thế nào. Đầu óc Duyên làm việc dữ dội, cố tìm chữ để nói cách nào để hạ cơn giận của Giang xuống và để cho không khí bớt căng thẳng. Giang lừ đừ đứng lên, lại gần cửa sổ, kéo tấm màn lên cao. Ánh sáng èo uột bên ngoài rọi vào. Duyên vẫn tiếp tục làm như đọc mấy cuốn sách. Nàng chỉ chờ cho Giang lên tiếng trước trong lúc nàng đang tìm cách để giảng hòa, xoa dịu những sứt mẻ giữa hai anh em trai. Bằng một giọng mỉa mai, Giang hừ mủi nhìn em gái nói: “Cha, bây giờ hết việc rồi hay sao mà bắt đầu thích đọc sách? Kìa, có cuốn Tội ác và Hình phạt, thích hợp cho mày lắm đó, có muốn thì lấy đọc rồi học cách theo đó mà làm..” Duyên quay mặt lại đối diện với Giang hỏi: “Tại sao mấy ngày nay anh không đi làm?” Duyên cố nói giọng bình thản, làm như không biết chuyện gì xảy ra giữa Minh và Giang. Nhưng khi nói ra rồi, nàng biết mình đã sai lầm. Giang cất tiếng cười ngạo nghễ: “Mày đừng giả bộ nói với tao là thằng anh hai không kể cho mày
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
nghe chuyện xảy ra giữa tao và ổng. Không có chuyện gì mà ông Minh không nói cho mày nghe? Thiếu điều chuyện yêu đương bồ bịch của ổng với mấy thằng lại cái, ổng cũng tâm sự với mày... Cái thằng A xìn, cục cưng của ổng ngày xưa, ổng tống khứ đi chắc cũng bàn với mày trước chớ gì? Cũng tốt thôi, mày với ổng thân nhau, chuyện gì cũng bàn luận, tính kế chung thì kể như mày tốt số, được ổng tin cậy và giao chìa khóa, tay hòm cho giữ.” Duyên quắc mắt nhìn Giang một hồi trước khi trả lời. Nàng muốn nói ra một lần vì từ bấy lâu nay Giang vẫn ganh tị và ghét Duyên cũng chỉ vì Duyên là cánh tay mặt trong việc kinh doanh của gia đình họ Mạc. Nàng biết những gì nàng sắp nói ra, không dễ gì thuyết phục được con người cứng đầu như Giang. “Nè anh Giang, anh Minh không có nói gì với em hết. Em thấy anh hai ngày nay vắng mặt ở nhà hàng, em lấy làm lạ hỏi nhưng anh Minh chỉ ậm ừ không nói. Em đoan chắc là giữa hai anh có chuyện hiểu lầm gì xảy ra khiến anh giận nên anh không đi làm nên em mới đến đây nói chuyện với anh.” Nghe nói như vậy, Giang ngồi dựa ngửa ra ghế bành rồi cất tiếng cười to: “Thôi đừng nói dông dài nữa. Ông Minh ổng đâu có cần đến tao nữa. Bây giờ tao có sống chết gì ổng cũng đâu thèm ngó ngàng. Tao giống như đôi giày cũ, đáng bị vứt sọt rác mà thôi. Con chó của thằng Bình mà ổng còn quan tâm hơn là cá nhân tao. Nếu ổng không cần tao nữa thì tao cũng cần chó gì mà làm việc cho ổng nữa hả?” “Nhưng nếu anh không làm việc chung với gia đình thì anh làm ở đâu? Anh sẽ làm cái gì?”. Nói đến đây Duyên đi lại gần chỗ ngồi của Giang, ngồi sụp xuống đất, đặt nhẹ tay mình trên tay Giang trên ghế. “Ối, hơi sức nào mà mày lo. Tao vẫn làm việc cho “mấy người”, nhưng bằng cách khác mà thôi.” Giang nhấn mạnh chữ “mấy
người”, nhìn Duyên quan sát rồi tiếp tục nói: “Bây giờ tao có thể nói cho mày biết. Mày có muốn nói lại cho ông Minh thì nói. Kể từ bây giờ, tao không ngoan ngoãn, cúi đầu phục dịch ông ấy hai mươi bốn tiếng đồng hồ nữa đâu, hú một tiếng là tao phải chạy có cờ. Tao sẽ làm việc đủ giờ ấn định rồi về nhà nghỉ. Và tao cũng không làm “công việc nặng”. Nếu mày hay ổng muốn trừng phạt hay đe dọa tay nào thì ráng kiếm người khác mà làm, đừng bao giờ kêu đến tao.” “Anh Giang, anh nói như vậy thì cũng phải. Em đang suy nghĩ, không biết anh có muốn làm việc ở công ty xây cất chung với ông Martin ở phía đông thành phố? Martin tánh tình dễ chịu, em nghĩ là anh và ổng sẽ hạp nhau. Còn em và anh Minh sẽ... lo những công việc... dầu sôi, lửa bỏng khác?” Giang cười nhăn nhở, một mùi rượu nặc nồng thóat ra từ miệng khiến Duyên cảm thấy buồn nôn. “À, thì ra cô em gái của tui đến đây để đổ dầu vào đám nước xoáy. Cô tưởng đâu giao cho tui công việc làm ở công ty xây cất để rồi tui sẽ tiếp tục cúi đầu phục tùng, nhận ơn mưa móc của “mấy người” chớ gì? Muốn tui ngoan ngõan làm theo ý muốn của “ông trời Minh” phải không?” “Không phải vậy đâu anh Giang. Em với anh Minh đã định giao cho anh từ trước nhưng thấy anh bận rộn ở nhà hàng rồi nên không muốn giao thêm việc cho anh...” Giang cắt ngang lời của Duyên, nói bằng giọng nghiêm trang: “Cô có biết rằng năm nay tui cũng đã năm chục tuổi rồi? Tui chưa bao giờ lấy vợ hoặc sống chung với người đàn bà nào. Cả tuổi trẻ của tui chỉ biết làm việc sát cánh bên cạnh ông Minh. Tự nhiên cô bước chân vào việc làm ăn của gia đình họ Mạc, dần dần lấy hết quyền hành mà đáng lý ông Minh phải giao cho tui nắm giữ. Cô nói ngon nói ngọt với ổng để ổng tin cậy mà giao tay hòm
www.RangDongAtlanta.com
143
chìa khóa cho tất cả mọi công việc làm ăn. Cô quyết định việc này, việc nọ, chỉ cần bàn với ông Minh là đủ. Cho đến bây giờ cô cứ bám sát ông Minh, đâu có chịu nhả ra đâu?” Duyên ngồi lên chiếc ghế đối diện, nhìn khuôn mặt đầy nếp nhăn của anh trai. Giang cũng nhìn Duyên thách thức. Duyên thấy cái nhìn này đầy những ghét bỏ như hai kẻ thù nhìn nhau. Trong ánh sáng nhá nhem, Duyên thấy mặt của Giang trông dị hợm như một con thú đang gầm gừ, muốn nhai nuốt địch thủ. Những câu nói vừa thốt ra ở cửa miệng Giang đã làm chạm tự ái của Duyên. Chạm tự ái và làm cho nàng khó chịu vô cùng. Như không nhịn thêm được nữa, Duyên bĩu môi nói: “Anh có biết những khuyết điểm của anh là gì không hở anh Giang? Anh không biết cách sống ở đời. Anh sống bám theo người khác, giống như con đỉa đeo chân người khác để hút bã vinh quang. Anh sống dưới bóng của anh Minh. Nếu anh muốn lấy vợ, lập gia đình thì tùy ý anh, có ai cấm cản anh đâu? Tại sao anh không làm mà trách móc gì? Đừng có đổ lỗi cho anh Minh. Trong thâm tâm anh tự biết mình hơn người khác. Anh không lấy vợ vì anh không kiếm được người nào thích hợp với cá tánh nhỏ nhen của anh. Mấy năm trước, mẹ đã chửi anh Minh và em những chửi nặng nề là thứ vô sinh, bị thiến hoạn nên không thể đẻ đái gì được. Có thể mẹ đã nói đúng. Có thể anh cũng như vậy mà thôi.” “Con chó đẻ khốn nạn. Ngày hôm nay mày đến nhà tao để nói những lời dơ dáy như vậy với tao hả?” Duyên đứng lên, lấy tay phủi những nếp nhăn trên váy, sau đó nàng kê mặt gần mặt Giang nói gằn từng tiếng: “Anh tưởng đâu anh là con mọt sách, đọc những cuốn sách ba xu kia rồi anh tưởng đầu óc anh có kiến thức hơn anh em trong nhà chắc? Đầu óc anh chỉ chứa đầy phân thối mà thôi. Bỏ mấy cuốn sách triết lý
144
www.RangDongAtlanta.com
gàn xuống, đi ra ngoài kiếm một người đàn bà cho cuộc đời anh. Một người đàn bà đúng nghĩa, không phải là mấy con vũ nữ mang giày cao gót, mặc quần áo sexy ỏng ẹo. Muốn kiếm vợ thì phải kiếm người đàn bà có tư cách, con nhà đàng hòang để sống suốt đời. Nói thiệt với anh một điều, tui cũng chán anh lắm rồi đó, anh biết không? Thấy anh là tui chỉ muốn bệnh. Lúc nào anh cũng phàn nàn, phê bình, chỉ trích hết chuyện này đến chuyện nọ. Tất cả chuyện lớn nhỏ trong cuộc sống của anh đều bị anh phân tích, so bì hơn thiệt. Anh không muốn thua sút anh em trong nhà. Ai làm chuyện gì anh cũng muốn phải có anh dự phần vào mặc dù anh chẳng làm là bao nhiêu. Anh thích rình mò, nghe ngóng từ những việc khen thưởng hoặc chia công việc của người khác trong gia đình. Nội việc lén lút lấy tập hồ sơ ra đọc là một chuyện không thể chấp nhận. Anh mắc chứng bệnh hoang tưởng, đó là chuyện phiền muộn của riêng anh, anh phải tự chữa lấy. Bây giờ tui chỉ nói cho anh một điều chót. Nếu anh muốn trở lại làm việc ngày mai thì đi đến công ty xây cất của gia đình hùn chung với ông Martin. Anh khỏi lo việc ở nhà hàng nữa, có người khác thay thế. Muốn làm hay không là tùy ý anh.” Nói xong Duyên quay lưng đi ra cửa. Giang nói vọng theo, những tiếng nói như xoáy mạnh vào đầu Duyên: “Tao nói cho mày biết đó Duyên. Tao ghét mày nhất trên đời. Nhắc đến tên mày là tao nghe đắng nghét ở trong miệng, tao chỉ muốn ói đây này. Bởi vậy một lần mẹ có nói với tao, mày không phải là con đàn bà bình thường. Tánh tình, cảm giác của mày không giống bao nhiêu người đàn bà khác trên đời. Bây giờ tao mới thấy mẹ nói vậy là đúng. Đứa con trong bụng của mày mà mày còn giết được huống hồ ai.” Nghe đến đây, cơn giận tràn lên đến cổ, định mở cửa bước ra, Duyên đứng dừng lại, quắc mắt nhìn Giang,
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
đôi mắt long lên sòng sọc như mắt cọp cái. Duyên nghiến răng, nói bằng giọng cay đắng: “Đúng, đó là ý nghĩ của bà già. Được rồi, lần sau nếu có dịp anh ngồi nói chuyện với mẹ thì anh hỏi bả câu này. Hỏi bả ai đã phụ đè cho tui nằm trên cái bàn dơ bẩn trong bếp trong cái ngày mà thằng cha Ấn độ đã làm công việc tội lỗi là nạo cái bào thai trong bụng tui ra? Anh cứ hỏi bả đi. Sẵn đó anh hỏi luôn một câu, tại sao bả chửi anh Minh là dân tội lỗi, là thứ đồ lại cái... thôi thì đủ thứ tội, thế mà tại sao ảnh bỏ tiền vào trương mục của bả hằng tuần bả vẫn lấy xài? Con người anh Minh tội lỗi, dơ dáy nhưng tiền thì thơm chớ gì? Không nhìn mặt mấy đứa con mà bả cho là ma quỷ, xấu xa nhưng không từ chối đồng tiền từ đám ma quỷ này mang về cho bả từ xưa đến nay. Hỏi bả xem tại sao bả không khuyên con Lan thuận hòa với mẹ nó mà bả ôm riết nó ở chung với bả, để rồi gả nó cho một thằng vô lại làm chồng. Tui biết cả nhà mình không ai nghĩ tốt về bà San nhưng dù sao bả cũng là mẹ ruột của con Lan. Mẹ là bà nội mà không giảng hòa cho hai mẹ con gần gũi nhau. Con Lan chỉ biết có bà nội mà thôi. Giống như tui hồi còn nhỏ ở trong nhà, bà già thích có một đứa con gái để dẫn đi nhà thờ, để sống lẩn quẩn bên chân bả thì bả không bao giờ muốn nó rời xa bả để mà tự lập thân đâu. Con Lan bây giờ không biết đến mẹ nó là gì. Năm này tháng nọ nó cũng không về nhà thăm ba mẹ nó. Chừng nào anh Hải nhớ con thì đi thăm chớ nó không chịu cúi đầu trước mẹ nó. Anh nghĩ coi như vậy có đúng không? Tánh của anh giống hệt như bà già. Thích điều khiển người khác làm theo ý mình. Rất tiếc là anh và bà già không thể điều khiển anh Minh và tui được... Còn lâu!” Giang chưa kịp cất tiếng nói thì Duyên đã bước ra ngòai, đóng mạnh cửa cái rầm. Trong thâm tâm, Giang nghĩ mình phải gạt bỏ tình máu mủ ruột thịt với hai người mà Giang ghét tận xương tủy là Minh và Duyên đến
suốt đời. Nhưng đầu óc láu cá của Giang nẩy ra một ý tưởng là nếu Giang không làm việc chung với hai người này thì Giang sẽ không moi được tin tức. Giang đang có một âm mưu. Giang cần nắm giữ những tin tức này trong tay để thực hiện cho âm mưu của mình. Giang phải dẹp tự ái qua một bên để ngày mai trở lại làm công việc mới mà hai đứa khốn nạn này cắt cử cho Giang. Cứ chờ xem, Giang không thể nào quên cái nhục ngày hôm nay. * * * Duyên lái xe đến nhà cô Mimi, trong lòng cảm thấy bực bội lẫn giận dữ. Đúng như Minh đã nói. Giang là một cái xương trong cổ họng khiến hai anh em cảm thấy khó chịu nhưng không biết phải làm sao. Từ khi còn nhỏ sống chung trong gia đình, Giang đã có tánh ích kỷ, không tỏ vẻ thích Duyên vì thấy cả gia đình ai cũng cưng chiều Duyên, đứa con gái duy nhất trong nhà. Bây giờ ai cũng đã già rồi nhưng tánh nào vẫn tật nấy, Giang vẫn còn tánh ganh tị, nhỏ nhen với anh chị em trong nhà. Đến khu chung cư nhà trợ cấp của chính phủ, Duyên đậu chiếc xe thể thao Mercedes của mình bên lề đường, bước xuống xe và khóa cửa cẩn thận. Chiếc xe của nàng đậu ở khu vực bình dân trông thật như con công lạc đàn. Mấy người đàn bà nhà quê đang tụm năm, tụm bảy ngồi trước thềm nhà đấu láo, nói chuyện thiên hạ. Còn con nít thì ôi thôi đủ hạng tuổi, quần áo đủ màu, đủ sắc đang chơi đùa đuổi bắt nhau với tiếng cười lồng lộng. Nhìn khung cảnh này ai cũng thấy rõ cảnh nghèo của dân trong khu phố này với những bức tường vôi tróc sơn loang lổ. Mấy người đàn bà đang nói chuyện thì im bặt ngay khi nhìn thấy Duyên. Họ tò mò căng mắt nhìn chiếc xe và bộ quần áo đắt tiền trên người của cô gái xa lạ. Họ lén lút đưa mắt nháy nhau với vẻ ganh tị trước sự giàu sang của một cô gái Á đông. Ở đời kỳ vậy đó, đám dân nhà
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
145
146
www.RangDongAtlanta.com
quê da trắng ít học hay ganh tị và dè bĩu đám di dân nước khác. Họ tức tối khi không hiểu tại sao đất nước này là của họ mà họ lại nghèo khổ trong khi đám dân da màu đến nước họ thì có của chìm, của nổi? Nhất là với đám dân da vàng. Họ không bằng lòng khi thấy đám dân Á đông này đi xe mới, ở nhà lầu, mặc quần áo sang trọng trong khi họ chỉ có đủ tiền mua quần áo cũ của Salvation Army. Những đôi mắt nhìn chòng chọc vào Duyên khi nàng đi tới và không chịu nhường chỗ cho nàng bước qua. Duyên bước xuống lề đường, đi vòng qua đằng sau lưng đám người này để bước vào khu nhà tập thể. Duyên liếc nhìn diện mạo bên ngoài đám đàn bà này. Họ ăn mặc luộm thuộm, mặt mày đầy vết nhăn nhưng nàng biết họ là những người đàn bà trẻ, chẳng qua cuộc sống khổ cực đã khiến cho họ già trước tuổi. Duyên thầm nghĩ. Ngày xưa nàng cũng xuất thân trong giới bình dân cùng đinh như đám người này. Nếu như nàng và Minh không quậy để bùng lên thì có lẽ cuộc đời Duyên cũng như họ, biết đâu giờ này con ẵm con bồng, bò lê la dưới đất, đầu bù tóc rối? Bây giờ dù ai có kết án hay nói xấu nàng thuộc thành phần xã hội đen nhưng Duyên cũng mặc kệ. Nàng không bao giờ để cuộc đời mình trở nên một phần tử trong đám bình dân này. Nghèo tiền dễ bị người ta khi dễ. Xã hội này chỉ trọng vẻ bề ngòai và vật chất. Làm gì không biết miễn có nhà cao cửa rộng, đi xe hơi láng cón là có bạn bè theo nịnh bợ. Thử hỏi xem xã hội này có ai dám khinh những nhà tỷ phú giống như Martin hay không? Đời nào. Được làm quen với dân nhà giàu là nhiều người cảm thấy hãnh diện và sung sướng lắm rồi, còn nói gì đến việc liếm láp được của cải của lớp nhà giàu này? Nhất định là không. Duyên không thể là một người đàn bà như những người đàn bà này. Mạc Mỹ Duyên phải là một người vượt qua số phận con nhà nghèo. Ngày xưa còn sống trong nhà, hình ảnh bà Sáu tằn tiện từng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
đồng không dám ăn xài, quần áo chỉ dám mua hàng seo lỗi thời về cho con cái mặc khiến Duyên rùng mình sợ hãi. Đứng trước căn ấp nhà của Mimi, Duyên giơ tay gõ cửa thì thấy cánh cửa chỉ khép hờ, không có khóa. Duyên lên tiếng, ngần ngại đẩy cánh cửa mở rộng ra để bước vào bên trong. Duyên quay mặt lại nhìn đám đàn bà thì thấy mấy khuôn mặt đang nhìn theo nàng với vẻ ghen tị lộ ra mặt, có bà còn đang bĩu môi như vừa nói xấu điều gì về nàng. Mấy người đàn bà này nếu biết trong ví của Duyên có một cây súng lục nhỏ thì có lẽ họ không dám có thái độ vô lễ như vậy đâu. Chắc họ không thể nào ngờ một cô gái Á đông chân yếu tay mềm như nàng đây lại là em gái một ông trùm băng đảng nổi tiếng điên, giết người không gớm tay?
“Mimi có ở nhà không? Em Mimi ơi...” Duyên lên tiếng gọi bằng một giọng dịu dàng. Duyên nghe tiếng cựa mình trên giường ở phòng ngủ bên trong. Duyên đi theo tiếng động này vào phòng. Mimi đang nằm trên giường. Khuôn mặt cô gái đỡ sưng hơn nhưng coi bộ tình trạng sức khỏe vẫn chưa khả quan hơn. Cô gái quay mặt nhìn về hướng cửa. Khi thấy Duyên, mắt cô gái nhướng lên như có vẻ ngạc nhiên: “Ồ... chị Maggie...” Cô gái cố gượng ngồi lên nhưng Duyên ra dấu cho cô gái nằm yên và tiến lại ngồi trên góc giường của Mimi, dịu dàng nắm tay người con gái nói: “Em cứ nằm nghỉ đi. Sẵn dịp đi ngang đây nên chị ghé thăm em. Em có muốn uống gì không, chị đi
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
pha cho em ly trà nóng nhé?” Đôi mắt cô gái mở to lên với vẻ ngạc nhiên. Trời đất, cô chủ Maggie Mạc đến nhà thăm cô rồi pha trà mang vào cho cô uống? Đúng là nằm mơ cô cũng không thể nào tưởng tượng được. Duyên vỗ nhẹ lên bàn tay Mimi như đọc được ý nghĩ trong đầu cô gái. Duyên vào bếp, kiếm được ấm đun nước nhỏ, cắm điện nấu nước sôi. Duyên mở mấy hộc tủ để kiếm ly nhưng thấy hộc tủ nào cũng trống trơn, chỉ lèo tèo vài ba dụng cụ nhà bếp rẻ tiền. Trong lúc chờ nước sôi, Duyên đi trở ra phía trước cửa nhà để xem chừng chiếc xe hơi của nàng coi có ai phá hoại hay không. Đám đàn bà vẫn còn ngồi chùm nhum, xì xào chỉ trỏ về hướng nhà của Mimi. Thấy vậy Duyên bước ra, tiến lại gần nhóm người nọ và cất tiếng: “Mấy bà ở đây có ai có ai là bạn của cô Mimi trong nhà không?” Một bà mập ú, cất giọng ồm ồm như vịt đực trả lời: “Tui đây. Có việc gì không?” “Tui chỉ muốn hỏi là chị có biết là Mimi bị tai nạn không?” Bà ta hơi có vẻ suy nghĩ một chút rồi nói: “Mấy ngày nay tui dẫn con bé Ana của Mimi đi học chứ ai? Có chuyện gì không?” “Nếu như tui đưa tiền cho chị, nhờ chị đi chợ nấu nướng cho hai mẹ con mỗi ngày cho đến khi cô ấy hoàn toàn bình phục. Tôi sẽ trả công cho chị làm việc này...” Duyên thấy mấy người đàn bà đưa mắt nhìn nhau. Bà mập suy nghĩ trong mấy giây, sau đó nhún vai: “Cũng được.” Duyên ra dấu cho người đàn bà theo mình trở vào căn ấp của Mimi. Nàng ngạc nhiên khi thấy bà ta có vẻ quen thuộc chỗ ở của Mimi, đi thẳng vào bếp rút điện cắm bình nước đun sôi ra khi nghe tiếng reo báo động. Duyên rút ví lấy ra năm tờ giấy trăm đưa cho người đàn bà và nói: “Tui nhờ chị đi chợ mua thức ăn để đầy trong tủ lạnh và mấy kệ trong tủ dùm tui. Còn một trăm tui cho chị.
Nếu cần mua gì thêm thì tui sẽ đưa thêm tiền, như vậy có được không? Chị nấu nướng và lo cho hai mẹ con ăn, tui sẽ trả công thêm cho chị. Chị đi mua ngay, tui ở nhà chờ chị.” Bà mập mở to đôi mắt trắng dã nhìn mấy tờ giấy bạc trên tay Duyên với vẻ ngạc nhiên. Bà không hiểu Duyên có phải là nhân viên xã hội hay cơ quan nào khác mà nhờ người khác lo cho Mimi một cách hào phóng như vậy? Bà ta nghĩ trong đầu. Đi chợ mua dùm thức ăn cho Mimi này chỉ là chuyện nhỏ mà bà được một trăm đồng để đi chợ cho đám con của bà là sướng quá rồi. Còn nấu nướng, bà nấu cho gia đình bà ăn thì nấu luôn cho hai mẹ con này, chuyện dễ thôi. Để một lát cô gái sang trọng này ra về, bà sẽ hỏi Mimi cô gái này là ai mới được. Sau khi bà mập đi ra khỏi nhà, Duyên pha ly trà nóng và mang vào phòng cho Mimi. Nàng cẩn thận đặt vào tay cô nhân viên ly trà nàng đã pha chanh và đường vào đó sẵn rồi. Duyên luồn tay qua sau lưng nâng Mimi ngồi dậy. Kề mặt gần mặt của Mimi nên Duyên thấy rõ mấy vết bầm tím bên má do tên tình nhân ma cô đã đập cô bé không nương tay. Ngay cả hai cánh tay và sau lưng của Mimi cũng có những vết bầm đen thui, kết quả do mấy cú đá hay đấm bằng tất cả sức lực của tên vũ phu. Duyên nghiến răng chửi thầm trong bụng. Thằng ma cô chó chết, khốn nạn. Nàng đã ra lệnh cho đàn em trị tội nó rồi nhưng giờ đây nhìn những vết thương trên người cô bé Mimi, Duyên tiếc là không ra lệnh cho đàn em dần cho hắn một trận trước khi xin hai trứng gà của hắn. Khi Mimi uống hết ly trà, Duyên đặt nhẹ Mimi nằm xuống giường, sau đó đốt hai điếu thuốc, một cho mình và một cho Mimi. Duyên im lặng ngắm khuôn mặt cô vũ nữ. Bác sĩ đã khâu hơn ba mươi mũi kim bên gò má của Mimi. Tội nghiệp khuôn mặt mỹ miều của cô gái ngày nào giờ phải chịu mang thẹo suốt đời. Duyên rút trong túi xách ra một phong bì dầy cui và đưa cho Mimi:
www.RangDongAtlanta.com
147
“Đây là mười ngàn đô la chị cho em, để khi nào em mạnh hẳn rồi dùng tiền này đi du lịch hay làm cái gì đó thì làm. Cứ tịnh dưỡng ở nhà cho khỏe, đừng lo nghĩ gì cả. Khi nào em lành hẳn bệnh thì chị sẽ cho em làm cai gà ở vũ trường chị mới mở. Em sẽ làm xếp đám chị em ở đó, phân công, cắt việc cho mấy cô...” Duyên ngẩn ngơ mấy phút khi thấy Mimi im lặng không nói, sau đó hai hàng nước mắt tuôn ra trên mặt cô bé. Duyên choàng tay qua vai Mimi và ôm siết cô gái vào lòng như để an ủi. “Nín đi em... đừng khóc. Em gái ngoan, đừng khóc...” Giọng Mimi nghẹn ngào với tiếng nấc trong cổ họng, cố gắng nói với vẻ khó khăn: “Cô chủ tốt với em quá. Mấy ngày nay em lo rầu không biết làm gì để sống trong những ngày sắp tới. Nhan sắc bị tàn phá, em không thể nào làm nghề vũ nữ nữa được rồi. Con của em thì còn nhỏ, em sợ phải đi đến nước đứng đường để kiếm sống mà thôi... Nhiều lúc em muốn chết quách cho rồi...” Duyên nhìn thẳng vào mặt Mimi nói bằng giọng thật dịu dàng: “Không, đừng nghĩ tầm bậy không nên. Em là một cô gái tốt, trời cũng không nỡ quay lưng với em, huống hồ chị... Mai mốt khỏe rồi đi làm trở lại. Làm cai gà ngoài tiền lương tháng cố định, em còn ăn hoa hồng trên các cô vũ nữ khác. Em không lo sợ bị mất việc đâu. Cứ yên tâm nằm tịnh dưỡng. Chị đã đưa tiền cho bà hàng xóm của em đi chợ để mua thức ăn cho em trong những ngày em bệnh không đi đứng được.” Mimi nhìn Duyên với đôi mắt biết ơn tuy đôi mắt vẫn còn nhạt nhòe nước. Duyên nhớ lại ngày nào Mimi rụt rè đứng trước cửa văn phòng để đưa cho Duyên mảnh giấy nhắn gửi của Terry. Nàng mang nợ ân tình cô gái trẻ này. Ngay cả Minh cũng không biết là Terry đã ngủ qua đêm tại nhà của Duyên.
Xem tiếp kỳ sau
148
www.RangDongAtlanta.com
Quân chán nản không biết tính sao. Anh gọi về cho Hạ và thú nhận mình thất bại, không lay chuyển được ông Lương. Tình yêu ông dành cho Hồng Đoan sâu đậm quá rồi, Quân dù năn nỉ hay nói khích cũng đều vô ích. Hạ an ủi: - Anh Quân ơi! Nhưng như thế mới đúng với giấc mơ của em. Em mơ thấy ông Vũ Minh bơi thuyền sang, vào buồng nằm với bà Hồng Đoan thì nó phải xẩy ra như thế, không có cách nào anh ngăn cản được đâu! Anh nhớ lại đi. Em nằm mơ thấy bà Kim Ngư bị giết, anh và em đến tận nhà, báo trước để bà ấy cảnh giác, thế mà bà ấy vẫn chết! Anh thấy không?... Thôi! Anh đừng bận tâm nữa! Anh báo cho bố
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
anh biết, tức là trách nhiệm của em đã xong rồi! Em cảm ơn anh! Tuy Hạ đã nói rành mạch như thế mà Quân vẫn thấy lòng áy náy, cho nên anh xin nghỉ buổi chiều và phóng xe về Huyện. Anh đến thẳng trụ sở công an, xin vào gặp đại tá Dương Hùng. Vì biết Quân từ bé, biết Quân là con Phó Chủ tịch Lương, đại tá Dương Hùng gác mọi công chuyện để tiếp Quân trong phòng riêng. Ông hỏi Quân: - Cháu có việc gì mà tìm chú? Bố cháu đang dự hội nghị thương nghiệp trên tỉnh phải không? Quân mệt mỏi đáp: - Vâng! Cháu vừa gặp bố cháu sáng nay. Cháu phóng về đây, xin gặp riêng chú để nhờ chú giúp cháu một việc. Chú
đừng cho bố cháu biết! Đại tá Dương Hùng nhìn nét mặt bơ phờ của Quân chạy xe suốt quãng đường dài gió bụi về đây, ông tội nghiệp hỏi: - Việc gì mà lại giấu bố cháu? Quân đã chuẩn bị sẵn, cố điềm tĩnh đáp: - Đêm nay bố cháu ngủ trên tỉnh, không có nhà. Cháu được mật báo có đứa định đêm nay lẻn vào nhà bố cháu ăn trộm vì biết bố cháu đi vắng. Cháu xin chú bố trí cho cháu 2 anh công an đi với cháu. Cháu muốn bắt quả tang thằng ăn trộm khi nó lẻn vào nhà bố cháu! Đại tá Dương Hùng cười: - Cháu muốn chú bố trí cho cháu cả tiểu đội cũng được! Nhưng làm gì có đứa nào định vào nhà ông Phó Chủ tịch Huyện ăn trộm mà lại hở ra cho cháu biết! Chắc là có đứa nào nó cố tình trêu cháu đấy thôi! Cháu bỏ qua đi! Quân khổ sở nói tiếp: - Chú cứ cho cháu… mượn ít nhất một người được không chú! Xong việc, cháu sẽ có quà bồi dưỡng cho người ta! Nhưng dứt khoát xin chú đừng cho bố cháu biết! Thấy Quân thiết tha quá, đại tá Dương Hùng hỏi: - Mấy giờ cháu cần? Chú cho cháu một người thôi. Nể cháu thì chú bố trí cho cháu một người chứ làm gì có chuyện ăn trộm nhà ông Phó Chủ tịch Huyện! Quân hài lòng đáp: - Độ 9 giờ. Chú bảo anh ấy đứng đợi cháu ở đây, trước cửa trụ sở, chín giờ cháu sẽ lại đón. Rồi Quân chào đại tá Dương Hùng, phóng xe về nhà mẹ. Quân sẽ ăn cơm tối với mẹ rồi đến đón anh công an là vừa. Chủ đích của Quân là phải bắt quả tang Vũ Minh trong buồng ngủ
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
của Hồng Đoan để ông Lương biết rằng Hồng Đoan là kẻ nội thù. Vì vậy, Quân cần có công an làm chứng! Bà Lương thấy Quân về bất chợt, mặt mũi lại phờ phạc, bà lo lắng kêu lên: - Có việc gì mà con về đột xuất thế này? Mẹ thấy dạo này con hay nghỉ làm, rồi ăn nói thế nào với giám đốc? Đường xá xa xôi mà cứ chạy như con thoi thế này thì mệt chết! Quân cố gắng cười để mẹ an lòng. Anh đã toan kể cho mẹ nghe chuyện ngoại tình của Hồng Đoan, nhưng anh lại dằn lòng vì biết mẹ không vui mỗi khi nhắc đến cái tên Hồng Đoan. Anh chỉ hy vọng kỳ này vạch rõ bộ mặt phản trắc của Hồng Đoan để ông Lương hối hận dứt bỏ rồi quay lại với mẹ Quân. Anh nói: - Không sao mẹ ạ! Con thu xếp công việc, bố trí người đâu vào đấy rồi con mới về đây. Mỗi lần cần nghỉ, con đều nói với ông giám đốc. Hôm nay, con cần gặp Hạ có tí việc! Bà Lương bảo: - Ăn cơm với mẹ đã, rồi đi đâu hẵng đi! Rồi bà cất tiếng gọi chị bếp bảo làm thêm thức ăn cho Quân. Chị người làm từ dưới bếp chạy lên nói: - Bà xem có cần phải nấu thêm gì không? Nhà còn nguyên một nồi cá kho, rồi một vại dưa muối xổi, canh xu hào thì con đang nấu. Rán thêm hai quả trứng nữa, bà thấy có đủ không? Bà Lương chưa kịp đáp thì Quân xua tay gạt đi: - Nhiều quá rồi! Nhà chỉ có 3 người, ăn làm sao hết! Không cần rán trứng cũng được! Nhà chỉ có 3 người tức là bao gồm cả chị nấu bếp. Từ khi ông Lương bỏ đi, mà Quân thì thứ
bảy mới về, bà Lương buồn quá nên bữa nào cũng ngồi ăn chung với chị người làm để nói chuyện giải sầu. Bà bảo Quân: - Hay là con đón cái Hạ sang đây ăn cơm cho vui! Bình thường thì Quân nhất trí ngay. Nhưng giờ này anh đang hồi hộp nghĩ đến kế hoạch phục kích đêm nay để bắt thằng Vũ Minh nên anh thoái thác. Anh bảo: - Thôi mẹ ạ! Để chủ nhật này con với Hạ mời mẹ đi ăn ngoài phố. Có hiệu chả cá mới khai trương, ai cũng khen ngon. Con bảo Hạ là phải chờ mẹ đã, vì mẹ làm chả cá có tiếng. Mẹ ăn mà khen ngon thì mới đúng là ngon! Bà Lương hài lòng gật đầu. Tối hôm ấy, trời cuối năm, chưa đến 9 giờ mà không gian đã tối thẫm. Quân cố ý chờ tối hẳn mới chạy lại nhà bố. Anh cẩn thận mang theo cả iPhone lẫn iPad để thu hình. Quân dừng xe xa xa để đừng ai trong nhà nghe thấy tiếng máy nổ. Rồi anh thả bộ lại trước cửa nhà ông Lương. Ông bảo vệ tên Mẫn, đeo súng ngắn, đứng bên kia đường, nhận ra Quân, toan cất tiếng chào thì Quân đặt ngón tay lên miệng làm hiệu bảo anh ta im lặng. Quân bước lại gần và dặn: - Ông Mẫn này! Chốc nữa, độ 10 giờ, tôi với một đồng chí công an sẽ núp ở gốc cây liễu phía sau nhà bố tôi. Chúng tôi có công tác riêng của chúng tôi. Ông không phải thắc mắc gì cả. Tôi chỉ báo trước cho ông biết thế thôi! Ông cứ đứng gác ở đây, đừng ra sau nhà! Mẫn giật mình hỏi Quân: - Cậu bố trí công an sau nhà ông để làm gì? Tôi là bảo vệ, cậu cần gì sao không bảo tôi một tiếng? Quân đáp gọn:
www.RangDongAtlanta.com
149
- Tôi đã nói là tôi có công tác riêng của tôi. Ông là bảo vệ, tôi mới nói cho biết để ông đừng can dự vào công việc của tôi! Dứt lời, Quân quay đi. Nhưng Mẫn vội vàng chạy theo kéo Quân vào một góc. Ông lấy gói thuốc trong túi áo, vỗ ra một điếu, chìa ra trước mặt Quân và nói: - Mời cậu hút điếu thuốc rồi tôi xin phép có câu chuyện thưa với cậu! Chả mấy khi tôi được gặp riêng cậu! Điều này thì ông nói đúng. Trong 3 người giúp việc cho ông Lương thì chỉ có mình tài xế Thìn là người Quân biết, vì Thìn lái xe cho ông Lương từ trước ngày Quân đi du học, lúc ông Lương chưa lên Phó Chủ tịch Huyện. Còn cô Dậu nấu bếp và ông Mẫn bảo vệ thì Quân chỉ mới gặp lần đầu khi đưa Hạ lại đây ăn cơm cách nay hơn một tháng. Gặp lần đầu nhưng Quân đã để ý ngay Mẫn là loại người mồm miệng đỡ chân tay, rất khéo nói và lúc nào cũng tỏ ra nhiệt tình, năng nổ, dễ tạo tình thân với người chung quanh. Kể về tuổi tác thì Mẫn lớn hơn hai người kia, công việc lại nhàn hơn hẳn Thìn và Dậu. Gọi là bảo vệ, nhưng trên thực tế Mẫn chả có việc gì để làm. Nhà ông Lương nằm biệt lập ở ngã 3 sông, chung quanh không có hàng xóm, lại rất ít khách đến vì đây không phải là căn hộ chính thức của Phó Chủ tịch Huyện, mà chỉ là tổ ấm cho ông và người tình Hồng Đoan, phải là người thân lắm ông mới dẫn về đây. Thành ra, cả ngày Mẫn chỉ ngồi đọc báo, nghe nhạc hoặc vào nói chuyện với cô Dậu nấu bếp. Thậm chí, buổi chiều khi Thìn chở ông Lương về, Mẫn cũng không phải mở cổng vì Thìn ngồi
150
www.RangDongAtlanta.com
trên xe mở bằng remote control. Cuộc sống đang êm xuôi như thế thì bất ngờ tối nay Quân đến, báo cho ông biết là Quân và công an sẽ phục kích ở sau nhà. Quân phải cho ông biết, vì nếu không, sợ ông tri hô lên hoặc gọi công an thì hỏng kế hoạch của Quân. Ông Mẫn cất bao thuốc vào túi rồi tha thiết phân trần: - Cậu Quân ơi! Nhẽ ra thì tôi không được phép nói chuyện này với cậu. Nhưng cậu bảo lát nữa cậu dẫn công an ra nấp ở gốc cây liễu sau nhà, thì tôi không thể giấu cậu được nữa. Cậu núp ở sau nhà để rình bắt ông Vũ Minh chứ gì? Quân giật mình, tái mặt hỏi: - Sao ông biết? Mẫn khẩn khoản nói: - Cậu ơi! Tôi ở dưới xã Hoài An, được bà thương cho lên đây làm việc… Quân lại giật mình ngắt lời: - Bà nào? Mẫn đáp ngay: - Bà Hồng Đoan chứ bà nào nữa cậu!... Vâng! Tuổi tôi đã lớn rồi mà gia đình lại đông con, tôi chả có nghề ngỗng gì cả, chỉ nhờ trước đây có đi bộ đội nên được bà thương cho lên đây làm bảo vệ. Ông Phó Chủ tịch cũng thương tôi lắm thỉnh thoảng vẫn cho quà, bảo tôi gửi về cho các cháu! Quân sốt ruột vì ông này dài dòng quá: - Ông kể lể với tôi làm gì? Tôi chỉ hỏi ông là sao ông biết tôi rình bắt thằng Vũ Minh? Mẫn nghẻo đầu phân trần tiếp: - Cậu hỏi thì tôi chả dám giấu! Bà Hồng Đoan tuy sống với ông Phó Chủ tịch, nhưng bà yêu ông Vũ Minh. Cậu cũng thông cảm cho bà, vừa trẻ vừa đẹp, đứng
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
với ông Vũ Minh mới thật là xứng đôi vừa lứa! Ông Phó Chủ tịch tuy quyền cao chức trọng, nhưng tuổi đã gần 60, trong khi bà mới hai mươi mấy! Quân thấy đắng chát trong cuống họng. Cuộc đời bây giờ chả còn chút tiêu chuẩn nào của liêm sỉ, của đạo đức nữa! Ở với một ông già nhà giàu để lấy tiền, rồi yêu một anh thanh niên trẻ đẹp, người đàn bà nào chả muốn như thế! Nhưng cái đó là bản năng chứ không phải lý trí, mà con người vượt lên trên loài vật chỉ nhờ có lý trí! Vậy mà Mẫn cứ bình thản nói ra không một chút ngượng ngùng! Quân hỏi: - Nghĩa là ông biết chuyện thằng Vũ Minh dan díu với bà Hồng Đoan từ lâu rồi? Mẫn gật đầu rồi nhấn mạnh: - Vâng! Nhưng không phải mình tôi. Thằng Thìn lái xe của ông, rồi cô Dậu giúp việc trong nhà, tất cả đều biết chuyện này. Nói cho ngay thì bà Hồng Đoan gọi chúng tôi lại, cho chúng tôi biết. Tháng tháng, ngoài tiền lương, bà còn trả tiền thêm cho 3 đứa chúng tôi để giữ mồm giữ miệng! Bà sắm cho mỗi đứa một cái điện thoại di động để nếu bất chợt ông đi đâu về thì báo ngay cho bà biết! Quân choáng váng mặt mày sắp té xỉu. Ngừng một chút để đốt điếu thuốc, Mẫn lại kể tiếp: - Có một lần, ông đi công tác dưới xã, theo dự kiến thì ông sẽ ngủ lại dưới ấy. Bà liền gọi ông Vũ Minh sang. Nhưng quá nửa đêm, ông trở về đột xuất. Vừa thấy ánh đèn xe ông về, tôi giật nảy người, báo ngay vào nhà cho bà biết. Rồi khi ông xuống xe ở sân, tôi chạy lại hỏi thăm cái này, báo cáo cái nọ, cố giữ chân ông càng lâu càng tốt để ông Vũ Minh trong buồng ngủ
của bà, có thì giờ mặc quần áo rồi ra ban công, xuống thuyền đi về! Bà dặn tôi như thế thì tôi cứ làm theo lời bà, chứ thật ra đêm hôm ấy, lúc ông về thì ông Vũ Minh có còn ở trong buồng bà nữa đâu! Thằng Thìn, lái xe của ông, đã gọi điện báo cho bà từ dưới xã rồi!... Bận ấy, bà cho tôi với thằng Thìn, mỗi đứa ba triệu! Hỏi ông, tôi với thằng Thìn làm việc quần quật cả tháng chỉ có 5 triệu, sống vất vả lắm! Chỉ nhờ những lần như thế mới có thêm chút ít nuôi con! Giọng kể của Mẫn chẳng những bình thản mà có lúc còn lộ ra vẻ hãnh diện như khoe thành tích làm Quân đau nhói, thương cho bố. Cả một đám người sống nhờ tiền của ông Lương mà đều nhẫn tâm gạt gẫm ông để bao che cho một con đàn bà trắc nết! Mẫn lại thêm: - Đêm nào ông Vũ Minh sang đây ngủ với bà, bà cũng đều cho chúng tôi biết trước. Chẳng hạn đêm nay, bà bảo độ 11 giờ khuya, ông Vũ Minh sẽ chèo thuyền sang! Quân thấy đầu óc quay cuồng nhưng á khẩu, không nói được lời nào nữa! Nói gì bây giờ khi Mẫn tự hào kể chuyện phản bội của Hồng Đoan. Mẫn rít hơi thuốc rồi tiếp theo bằng giọng thiết tha đầy tính thuyết phục: - Cậu Quân ơi! Vẫn biết cậu thương ông. Tình cha con làm sao không thương được! Chúng tôi là người ngoài mà còn thương ông nữa là cậu! Nhưng cậu thương ông thì đừng bao giờ cho ông biết chuyện này, chỉ làm khổ ông thôi! Thà cứ để như thế này, ai cũng hạnh phúc cả! Ông với bà, đều hạnh phúc mà 3 đứa chúng tôi, chẳng những có công ăn việc làm, tháng tháng lại còn được bà phát thêm tiền nuôi gia
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
151
152
www.RangDongAtlanta.com
đình! Chuyện này mà vỡ lở ra thì ông Phó Chủ tịch, bà Hồng Đoan, ông Vũ Minh và cả 3 đứa chúng tôi đều khổ! Cậu thấy tôi nói có phải không? Quân không thèm trả lời, chán nản lặng lẽ bỏ đi. Ở đời có 2 triết lý sống là đúng-sai và lợihại. Những người có lý trí, biết suy nghĩ theo lương tâm thì cố gắng sống theo triết lý đúng-sai, nghĩ là cái gì đúng thì làm, sai thì không làm. Còn những người ích kỷ thì chỉ sống theo triết lý lợi-hại, nghĩa là cái gì lợi thì làm, không lợi thì không làm, bất kể là đúng hay sai. Quân thấy rõ cả đám người ông Lương nuôi trong nhà đều chỉ nghĩ đến lợi hại mà thôi. Lợi cho họ, chẳng cần biết bao che cho Hồng Đoan và Vũ Minh như thế là phản bội ông Lương! Tới bên cạnh chiếc Honda, Quân sực nhớ ra, lấy phone bấm số gọi đại tá Dương Hùng và nói: - Cháu cám ơn chú! Cháu không cần chú bố trí anh công an cho cháu nữa! Chỉ xin chú giữ kín việc này, đừng cho bố cháu biết!... Vâng. Cháu chào chú! Rồi Quân lên xe, nổ máy phóng đi. Quân nghĩ đến ông bố và hối hận sáng nay đã kể cho bố nghe giấc mơ của Hạ. Dù không thuyết phục được ông, nhưng chắc chắn từ nay, hình ảnh thằng Vũ Minh lâu lâu vẫn làm ông trăn trở. Giá Quân đừng kể thì những ngày vui của ông cứ thanh thản diễn ra bên cô hoa hậu Hồng Đoan mà ông không hề biết mình đang ôm ấp kẻ thù! Ngồi trên xe trên đường về nhà mẹ, Quân suy nghĩ và nhận ra một sự thật đúng như Hạ vẫn nói: Đêm nay không bắt được Vũ Minh, Quân tuy buồn, nhưng như thế thì mới đúng với giấc mơ của Hạ. Bởi vì Hạ đã mơ thấy chuyện gì thì nó phải xẩy ra ở ngoài
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
đời! Hạ đã mơ thấy Vũ Minh vào buồng ôm ấp Hồng Đoan thì Quân dù làm cách nào cũng không ngăn cản được! Quân đi rồi, Mẫn cực kỳ hối hận. Đúng là nhanh nhảu đoảng! Tự dưng đem kể hết mọi bí mật ở nhà này cho Quân nghe. Nếu Quân thu băng được đoạn đối thoại vừa rồi thì sẽ ra sao? Mẫn sẽ trở thành kẻ thù của cả ông Lương lẫn Hồng Đoan. Chỉ vì Mẫn suy nghĩ một cách rất… Việt Nam, cho rằng việc bao che tội lỗi cho Hồng Đoan để kiếm thêm tiền nuôi con là có chính nghĩa, cho nên Mẫn không hề có chút mặc cảm tội lỗi nào! Bây giờ chuyện đã lỡ rồi, Mẫn mới thấy lo. Gã vội vàng lấy cell phone gọi vào nhà cho Hồng Đoan. Bấy giờ là khoảng gần 10 giờ, Hồng Đoan đã thay đồ ngủ, ngồi trên giường chờ Vũ Minh qua. Mẫn run run nói: - Bà ơi! Cậu Quân, con ông Phó Chủ tịch vừa mới ghé đây! Hồng Đoan ngạc nhiên hỏi: - Nó đến đây làm gì? Nó không biết là bố nó đang họp trên tỉnh hay sao? Giờ này mặc dù đã rất thân với Hạ, Hồng Đoan vẫn ác cảm với Quân vì cho là Quân khinh người vì ỷ mình có học. Mẫn không dám nói thật, phải tìm cách phân trần: - Con chả biết cậu ấy đến làm gì. Nhưng con có linh tính là cậu ấy đã nghi bà rồi đấy. Hay là bà điện cho ông Vũ Minh, bảo tối nay đừng sang gặp bà nữa! Nhỡ ông về đột xuất! Hồng Đoan bình thản đáp: - Cái ấy thì anh không phải lo. Trưa nay, tôi đã gọi điện rủ ông ấy về, nhưng ông ấy không về được. Tôi rủ ông ấy về để đánh lạc hướng, ông ấy muốn về lắm, nhưng không dám, vì ngày
mai sẽ gặp Bí thư Tỉnh Ủy. Vả lại, mình đã có thằng Thìn là tay trong. Ông ấy về hay ở, thằng Thìn đều cho tôi biết trước, có gì mà lo!... Thôi nhé! Rồi Hồng Đoan tắt máy và quăng cái phone bên cạnh cái gối hoa. Quân khuyên ông Lương lâu lâu lén kiểm tra điện thoại của Hồng Đoan, có thể phát hiện được nàng liên hệ với những ai. Nhưng Hồng Đoan cũng biết điều đó nên nàng sắm tới 2 cái mà ông Lương không hề biết. Một cái chỉ dành riêng để gọi Vũ Minh và 3 đứa gia nhân gián điệp. Còn cái kia thì dùng chung cho mọi liên lạc trong đó chủ yếu là ông Lương và gia đình Hồng Đoan. Nàng cất riêng cái thứ nhất ở một chỗ kín đáo. Còn cái thường dùng thì nàng quăng bừa bãi trên bàn, để nếu ông Lương có tò mò mở ra thì sẽ rất sung sướng thấy nàng không hề quan hệ với ai ngoài ông! Hồng Đoan ngồi xem TV một lúc thì cái phone bên cạnh phát tín hiệu có tin nhắn. Nàng cầm lên mỉm cười vì vẫn là một câu quen thuộc của Vũ Minh đang cột chiếc ghe nhỏ vào trụ xi măng trước khi bước lên ban công. Hồng Đoan vặn nhỏ truyền hình xuống chút nữa rồi bước ra mở cửa sẵn cho người yêu. Nàng cũng cẩn thận tắt bớt đèn trong phòng. Vũ Minh lách cửa kính bước vào, ôm chầm lấy Hồng Đoan và thì thầm: - Anh nhớ em quá! Cả ngày đứng bên kia sông nhìn sang bên này! Dứt lời, gã từ từ quì xuống, úp mặt vào bụng nàng rồi kéo luôn chiếc quần lót của nàng xuống. Mọi diễn tiến xảy ra hoàn toàn đúng như trong giấc mơ của Hạ. Gã bế nàng lên giường và nằm đè lên trên. Nhưng nàng đẩy gã
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
153
154
www.RangDongAtlanta.com
ra và nói: - Anh cởi quần áo ra đi đã chứ! Đêm nay ngủ lại đây luôn với em. Sáng mai hẵng về! Vũ Minh đứng dậy, cởi nút áo và dây thắt lưng, lo âu hỏi: - Có sao không? Nhỡ ông Lương về đột xuất thì làm sao? Hồng Đoan kéo tấm chăn mỏng phủ lên bụng và gắt nhẹ: - Đã bảo em có tay trong mà anh cứ lo vớ vẩn! Lão đi đâu một bước em cũng đều biết trước! Anh không phải sợ gì cả! Nếu sợ thì em phải là người sợ hơn anh chứ! Hồng Đoan nói đúng. Ông Lương mà phát hiện nàng vụng trộm thì nàng thiệt hại vô kể chứ kẻ trắng tay như Vũ Minh có mất mát bao nhiêu! Vũ Minh xếp bộ quần áo ngay ngắn, máng trên thành ghế rồi leo lên nằm bên Hồng Đoan. Hai người ôm ghì lấy nhau, cuồng nhiệt truyền hơi ấm cho nhau trong tấm chăn mỏng. Vũ Minh đã có lần thoáng nghĩ nếu chẳng may một ngày nào đó, chuyện của gã và Hồng Đoan đổ bể, ông Lương sẽ đuổi nàng đi thì Vũ Minh sẽ cưới nàng làm vợ, rồi đem nhau đi lập nghiệp ở chỗ khác, ra khỏi phạm vi quyền hành của ông Lương để ông khỏi ngứa mắt. Vũ Minh đem ý nghĩ ấy, nghiêm túc bày tỏ với Hồng Đoan, nhưng nàng chỉ cười không trả lời. Cuộc sống hiện nay của nàng mới thật là lý tưởng: Lấy tiền của ông già nuôi kép trẻ! Nàng mong cứ như thế này mãi! Chứ nếu lấy Vũ Minh, tức là chấp nhận xuống dốc thê lương về kinh tế. Vũ Minh rất đẹp trai, nhưng cái đẹp đâu có nuôi nổi nàng! Chả nhẽ lấy gã rồi thay đổi trang phục, ngày ngày chèo thuyền bán rau muống với mẹ chồng hay sao!
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Sáng hôm sau, Quân trở lại tỉnh làm việc. Anh hẹn lòng từ nay không bao giờ quan tâm đến bố nữa. Cũng không bao giờ đến nhà ông Lương nữa để khỏi phải nhìn những khuôn mặt trơ trẽn, sống không có nguyên tắc và tình người. Quân lên tỉnh thì ông Lương trở về Huyện. Hồng Đoan đón ông rất nồng nàn, cơm nước thịnh soạn linh đình. Ngồi ở bàn ăn, tình cờ ngước lên tường, bắt gặp hình ảnh Vũ Minh tươi cười đứng bên ông. Tim ông khẽ nhói lên một chút niềm đau khi nhớ lại những lời Quân tố cáo. Dù không tin Hồng Đoan có tình ý với Vũ Minh, nhưng kể từ giờ phút này, ông không muốn nhìn thấy hình Vũ Minh gắn trên tường nhà ông nữa, nhất là ngay trong phòng ăn, bắt ông phải nhìn mặt nó mỗi ngày ít nhất 3 lần! Nhưng làm sao gỡ xuống bây giờ? Chả nhẽ tự dưng tháo bỏ hình Vũ Minh mà vẫn giữ nguyên những tấm khác thì… tiểu nhân quá! Đã thế, Vũ Minh lại có tới 2 tấm hình mà cả 2 đều tươi cười đứng bên ông. Quăng đi không được! Mà để thì ngứa mắt quá! Ông đứng dậy bước ra ban công, đưa mắt nhìn sang bờ bên kia. Trong dãy nhà lá nghèo nàn của xóm lao động bên ấy, có gia đình thằng Vũ Minh, mẹ làm nghề bán rau. Sông không rộng lắm, nước lại rất êm, chẳng bao giờ có sóng lớn. Chiếc thuyền con cũng có thể bơi qua một cách nhẹ nhàng. Ông cố gạt đi mà đầu óc cứ phân vân suy nghĩ mãi về hình ảnh thằng Vũ Minh chèo thuyền ban đêm sang đây, rồi leo lên ban công và vào buồng ngủ của ông! Có thể xẩy ra điều đó không? Bỗng ông buốt nhói nhớ ra rằng, tất cả những tấm hình treo trên vách phòng ăn là do chính tay
Hồng Đoan lựa chọn. Như vậy thì đúng rồi! Tại sao Hồng Đoan lại chọn tới 2 tấm hình Vũ Minh trong khi ông còn biết bao nhiêu bức ảnh khác để phô trương thành tích! Như vậy thì Hồng Đoan phải có chủ đích! Không tìm được câu trả lời, ông Lương thở dài quay vào phòng ăn. Cô người làm vừa bưng đĩa thịt kho lên, đặt trước mặt ông và vui vẻ kể: - Hôm qua, bà cứ tưởng ông về, bà bảo con đi chợ mua cua đồng về giã nấu canh mướp để ông ăn với cà pháo. Bà còn bắt con làm thêm món gà hấp cải đắng nữa. Bà bảo hai món ấy ông thích lắm. Tiếc quá, ông không về được! Nghe cô người làm kể, ông Lương càng an tâm hơn. Hôm qua, Hồng Đoan rủ ông về là rủ thật lòng, bằng cớ là Hồng Đoan đã sai cô người làm đi chợ, mua sắm toàn những món ông thích. Thế mà Quân lại bảo là nàng sẽ đón thằng Vũ Minh sang! Đón làm sao được khi biết ông sẽ về! Ông thở dài vì đau lòng nhìn ra một sự thật là con trai ông quá ác cảm với Hồng Đoan, dám đặt điều xấu xa nhất để gán cho nàng! Sau bữa cơm tối, nhân lúc Hồng Đoan đi tắm, ông Lương ra sân, gọi tài xế, bảo vệ và cô giúp việc, cả 3 người thân cận lại đứng quây quần bên ông và ông nghiêm mặt dặn nhỏ: - Ba đứa chúng mày ở với ông lâu rồi, lúc nào cũng xem như người nhà… Cô người làm mủi lòng ngắt lời: - Vâng! Chúng con cảm ơn ông! Ông lúc nào cũng tốt với chúng con! Xem tiếp kỳ sau
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
155
VIỆT NAM - PHOTO JOURNAL
vật thì mời anh chạy lại trụ sở công an, tôi cũng sẽ đến bây giờ! Ông Lương toan gác máy thì đại tá Dương Hùng tò mò hỏi thêm: - Ai tố cáo tội phạm mà chính xác như vậy anh? Đây cũng là một bài học mà công an cần phải học tập! Bởi nếu thư tố cáo của công dân mà chính xác thì tiết kiệm được biết bao nhiêu thì giờ và công sức cho công an điều tra! Ông Lương vắn tắt đáp: - Lúc nào tiện, tôi kể cho cậu nghe! Bây giờ hẵng cứ biết mình giải quyết thật nhanh và gọn vụ trấn lột đầu tiên xẩy ra tại Phố Huyện để nhân dân an lòng là mừng lắm rồi! Tôi sẽ đề nghị Huyện Ủy và Ủy Ban biểu dương các cậu! Cúp phone rồi, ông Lương lật đật tụt xuống giường để thay quần áo. Ông bảo Hồng Đoan: - Cái con bé Hạ, người yêu của thằng Quân, ghê gớm thật! Nó mơ chuyện gì là chuyện ấy xẩy ra! Nhưng như thế cũng tốt, vì nó giúp được công an điều tra! Hồng Đoan hững hờ hỏi cho có chuyện: - Hạ nào? Con bé bị sét đánh ấy à? Ông Lương vừa cài nút áo vừa đáp: - Ừ! Nó chứ ai! Ông đã toan kể cho Hồng Đoan nghe về giấc mơ của Hạ thấy kẻ giết bà Kim Ngư là Thừa, nhưng ông lại thôi. Nghĩ tới Hạ, ông sực nhớ đến Quân, ông chạy ngay lại đầu giường lấy phone bấm số gọi Quân để hăm hở báo tin. Đầu dây bên kia, Quân thấy số của bố vội hỏi: - Bố gọi con? Ông Lương hồi hộp nói ngay: - Con Hạ, người yêu của con, nó nói đúng! Công an bắt được
thằng Thừa rồi! Thằng Thừa thú nhận nó đã giết bà Kim Ngư. Công an tịch thu lại hết tang vật, tiền, vàng, nó lấy của bà ấy! Con báo tin cho Hạ nó biết! Lúc ấy, Quân đã lên thị xã để sáng mai đi làm. Nghe bố nói, Quân thở phào nhẹ nhõm: - Con cảm ơn bố! Không có bố thì chuyện này chắc chả bao giờ ra ánh sáng! Mà không ra ánh sáng thì oan cho thằng Duy quá!... Để con cho Hạ biết tin ngay! Ông Lương vắn tắt kết luận: - Bây giờ bố chạy lại trụ sở công an, vì họ dẫn thằng Thừa và đem tang vật về đấy!... Thôi, bố đi đây! Ông toan tắt máy thì Quân sực nhớ ra, vội vã hỏi thêm một câu quan trọng: - Bắt được thủ phạm rồi, bố có bảo công an thả thằng Duy ra chưa? Ông Lương chưa nghĩ đến điều đó, ông bảo: - Ừ! Bố chạy sang bên ấy bây giờ. Nếu họ chưa thả thì bố sẽ bảo họ cho thằng Duy về ngay. Cúp phone rồi, Quân lật đật ngồi dậy, với tay bật đèn rồi lấy điện thoại gọi gấp cho Hạ. Anh hình dung niềm hoan lạc trong ánh mắt sáng ngời của Hạ khi nhận được bản tin đặc biệt này. Quân biết Hạ thao thức trăn trở chỉ vì muốn giải thoát cho Duy khỏi vòng tù tội. Người con mất mẹ đã đau khổ tới tận cùng rồi, nếu lại còn bị xã hội nguyền rủa vì âm mưu giết mẹ thì còn lời lẽ nào để nói lên nỗi uất hận của Duy ở trong tù! Quả đúng như Quân đoán, Hạ đang trằn trọc nghĩ đến cảnh tan nát của gia đình nhà bà Kim Ngư thì có tiếng phone reo. Thấy số của Quân, nàng hỏi ngay: - Có việc gì mà gọi em khuya
thế? Giọng Quân như reo vui: - Em ngủ chưa? Anh đoán là chưa, vì anh còn chưa ngủ được huống hồ là em!... Bố anh vừa gọi điện cho anh, báo tin đã bắt được ông Thừa. Bắt tại nhà. Ông ấy thú nhận đã giết bà Kim Ngư. Công an tịch thu lại tất cả tang vật… Nhưng tin vui nhất cho em là bố anh sẽ chỉ thị công an trả tự do ngay cho thằng Duy. Giờ này chắc nó về nhà rồi! Hạ đang nằm, ngồi bật dậy và kêu lên: - Ôi! Thế thì em phải cảm ơn bố anh! Cả nhà anh Duy phải cảm ơn bố anh. Em nói rồi mà, bố anh không nhúng tay vào thì làm sao lôi ra ánh sáng được! Quân chia sẻ niềm vui của Hạ, nhưng làm bộ trách: - Em nói thế thì bất công với anh quá! Đã đành là bố anh ra tay, nhưng nếu không có anh đến tận trụ sở thuyết phục bố anh thì bố anh có biết chuyện gì mà ra tay! Thành ra anh mới là người mà em phải cảm ơn! Hạ cười thoải mái: - Nếu nói như anh thì công em to nhất, hơn cả anh. Vì em ngỏ ý nhờ anh, rồi anh mới nhờ bố anh! Đầu dây mối nhợ vẫn là em!Quân kết luận: - Anh nói đùa thôi! Giải quyết xong cho gia đình bà Kim Ngư là mừng rồi. Thôi, em an tâm đi ngủ đi! Nhưng Hạ buồn rầu nói: - Anh ơi! Sáng mai chắc em phải đi gặp bác sĩ. Bác sĩ Vũ Đông dặn em là hễ lúc nào cần thì cứ gọi thẳng số di động cho ông ấy. Quân lo lắng hỏi: - Em ốm hay sao mà phải gặp bác sĩ Đông? Xem tiếp kỳ sau
156
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Xuân Gọi Về em nhé! Về nghe mùa xuân gọi Tháng Giêng xanh bỡ ngỡ nụ hôn tình Hoa khế tím nơi cuối vườn đứng đợi Có em về ươm mọng đóa môi xinh. Về em nhé, về nghe mùa trái chín Nghe mùa hương ngan ngát bưởi ra hoa Ngày cúng tất mẹ ra ngồi tựa cửa Mong chuyến xe giáp tết ghé ngang nhà. Về em nhé, nụ tầm xuân đã thắm Nhánh mai vàng trảy lá bước qua đông Mâm bánh mứt thơm lừng chiều se gió Em còn xa biền biệt nắng qua lòng. Về em nhé, xem sắc màu xuống phố Giữa trời xanh rung nhẹ cánh môi hồng Nghe lộc biếc trên cành vừa mới nhú Đêm giao thừa vẫy lá đón xuân trong. Về em nhé! Cuối đường anh đứng đợi Tình đầy tay dù vóc dáng hao gầy Ủ yêu thương đón ngày em về lại Nụ hôn thơm trong nỗi nhớ đong đầy. - Huỳnh Xuân Nhật
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
157
158
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Quyù khaùch caàn ñaêng Rao Vaët cho Sang tieäm, caàn thôï, caàn nhaân vieân, baùn nhaø, ñaát, xe, v.v... Xin ñieàn noäi dung vaøo phieáu naøy vaø keøm chi phieáu hay money order gôûi veà: RANG DONG NEWS P.O.Box 931660 Norcross, GA 30003 * Quyù khaùch muoán ñaêng gaáp xin email noäi dung veà Thien Le: thienrangdong@gmail.com Tel: 678-360-2840
GIAÙ BIEÅU ÑAÊNG RAO VAËT AÙP DUÏNG KEÅ TÖØ THAÙNG 01 NAÊM 2014 ª A (1 OÂ) = $10/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) ª B (2 OÂ) = $20/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) ª C (4 OÂ) = $30/ 1 kyø (ñaêng toái thieåu 4 kyø baùo) * * Ñaêng treân 12 kyø baùo seõ ñöôïc giaûm giaù töø 10%-15%
Noäi dung ñaêng lôøi rao vaët:
1/ Vôùi giaù bieåu treân ñaây, Toøa Soaïn khoâng hoaøn tieàn laïi (No Refund) khi Quyù vò muoán ngöng ñaêng. 2/ Maãu rao vaët khoâng ñöôïc ñoåi qua dòch vuï khaùc, nhöng toøa soaïn saün saøng nhaän söaû ñoåi chuùt ít noäi dung.
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 158
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 159
159
160
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 160
161
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 161
162
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 162
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 163
163
164
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 164
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 165
165
166
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 166
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 167
167
168
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 168
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
169
170
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 169
171
172
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 170
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 171
173
174
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN XEM THEÅ LEÄ TRANG 158 172
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
175
176
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
Kinh ngạc �ước bìa báo xuân
NỬA THẾ KỶ TRƯỚC
N
hững người sống ở Sài Gòn cách nay trên dưới nửa thế kỷ đều nhớ tranh của họa sĩ Lê Ngọc Trung tức Lê Trung. Lê Trung chuyên vẽ tranh thiếu nữ đẹp và cô nào cũng giống cô nào, với cái đẹp mỡ màng của thiếu nữ sông nước miền Nam, hơi đậm đà ở vóc dáng, ngực nở eo thon, mắt to đen ướt rượt và sáng long lanh, môi trái tim dầy mọng và lông mi dày đen cong vút. Có người bảo đó là nét đẹp của diễn viên Thẩm Thúy Hằng. Giới bình dân thích nét đẹp này lắm dù nó siêu thực, khó kiếm. Do độ thu hút rộng rãi, tranh của Lê Trung ngự trị trên bìa báo Xuân miền Nam trước 1960. Hết Tết, cái bìa diễm lệ đó được bóc ra dán trên vách cho có vẻ “sang trọng” đến khi nó úa
vàng vì khói bếp hay màu thời gian vẫn chưa bóc ra. Tuy nhiên, đến đầu thập niên 1960, bìa báo xuân có tranh Lê Trung tuy vẫn còn được ưa chuộng nhưng một khuynh hướng mới đã bắt đầu ló dạng và lớn dần lên, là bìa báo xuân đăng ảnh màu của các nghệ sĩ đủ các loại hình sân khấu, ca nhạc, điện ảnh. Lúc đó, phong trào ca tân nhạc, điện ảnh và sân khấu cải lương đang phát triển ở miền Nam, thu hút nhiều trai thanh gái lịch tham gia. Đã vậy, kỹ thuật in ấn phát triển, các thiết bị máy ảnh, phim màu từ nước ngoài nhập về nhiều hơn nên tạo thuận lợi cho khuynh hướng này, kéo dài cho đến 1975. Khuynh hướng đăng ảnh nghệ sĩ trên báo chí, nhất là dịp Tết, mạnh đến nỗi, trong bài
viết của thi sĩ Đông Hồ trên tạp chí Sáng Dội Miền Nam số Tết Nhâm Dần năm 1962, ông nêu: “sách mà dám cho phát hành vào dịp áp Tết là nguy hiểm lắm, cũng bằng tự giết mình, vì sách sẽ bị bao nhiêu mỹ nhân của tranh bìa, tranh phụ bản đè tràn, chôn ngập mất…” (bài Chuyện câu đối tết giữa kinh thành Sài Gòn, trang 10) Thời đó, tuy có nhiều người chụp ảnh nghệ sĩ nhưng các báo lớn ở Sài Gòn chỉ tập trung vào hai tiệm có uy tín là tiệm Bình Minh đường Bùi Thị Xuân, quận Nhứt của đạo diễn học từ bên Pháp về là ông Lê Dân. Tiệm thứ hai là Photo Viễn Kính của ông Đinh Tiến Mậu ở số 277 Phan Đình Phùng, quận 3. Đến giờ nhiều người còn nhớ ảnh của hai nghệ sĩ Thanh
177
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Nga và Thanh Thúy trên bìa tờ báo Xuân Dân Tộc 1961 do tiệm Bình Minh chụp. Nghệ sĩ Thanh Nga lúc đó mới mười chín tuổi, còn ca sĩ Thanh Thúy cũng chỉ mới mười tám. Tên của Thanh Nga đã nổi như cồn từ tám năm trước đó và vừa mới được đưa lên bảng hiệu thành Đoàn Thanh Minh - Thanh Nga. Còn Thanh Thúy chỉ vừa xuất hiện tại phòng trà Việt Long của Đức Quỳnh vào cuối năm 1959 nhưng nhanh chóng nổi lên với giọng hát liêu trai và đuợc ca ngợi bằng các mỹ danh như “Tiếng Hát Lúc Không Giờ”, “Tiếng Hát Khói Sương”. Chọn hai ca sĩ này làm bìa báo trong lúc sáng danh như vậy, chính là chiêu hút người mua báo khôn ngoan của các chủ báo. Ông Đinh Tiến Mậu, chủ Photo Viễn Kính rất nổi tiếng nay vẫn còn khỏe mạnh và đang sống ngay căn nhà cũ cho tôi xem những bìa báo và lịch xuân mà ông đã chụp suốt những năm đó. Với máy ảnh hiệu LINHOF của Đức, ông dùng chụp ảnh tại studio và chụp ngoại cảnh tùy theo yêu cầu của chủ báo hay nghệ sĩ. Vào thời gian đó, hãng Kodak có một đại lý bán phim chụp ảnh tại đường Tự Do (nay là Đồng Khởi) nên ông có chỗ cung cấp phim đen trắng để chụp ảnh hằng ngày. Đến gần Tết, nhu cầu chụp ảnh màu tăng lên, ông lấy thêm phim dương bản Ektachrom để chụp bìa báo xuân. Trước Tết hơn một tháng, các báo ông thường cộng tác như Phụ Nữ Ngày nay, Phụ Nữ Diễn Đàn… đã bắt đầu đặt hàng chụp ảnh bìa. Vốn đã quen việc chụp ảnh nghệ sĩ, ông chỉ cần hẹn và chuẩn bị phim ảnh nên công việc khá nhanh chóng. Đó là những đợt chụp tuy khá bận rộn vất vả nhưng vui và đáng nhớ. Cuối năm 1967, chuẩn bị cho báo Tết năm 1968 Mậu Thân, ông cùng một nhà văn lên Đà Lạt chụp cho nghệ sĩ Thanh Nga làm bìa
thật khó. Lúc đó, nơi lý tưởng là khu Suối Lồ Ồ ở Dĩ An gần Biên Hòa. Bức ảnh nữ nghệ sĩ Thẩm Thúy Hằng bận áo tắm tuyệt đẹp đăng trên Lịch xuân 1967 báo Phụ Nữ Ngày Mai đã được chụp ở đây, phía sau là con suối nhòe nét. Ngoài báo Xuân, các tờ báo còn tranh thủ dịp tết ra Lịch sách hay Lịch tờ để bán. Những năm như vậy, ông Mậu rất bận rộn. Năm 1966, ông chụp hàng lọat ảnh cho Lịch báo Phụ Nữ Ngày Mai với ảnh của Minh Hiếu, Thanh Lan (Ca sĩ, không phải là Thanh Lan hát ca khúc Khi xưa ta bé), Ngọc Hương, Kim Loan (sau này đổi tên là Mộng Tuyền), Kim Nga…Bộ ảnh này chụp trang phục tự do. Đến 1967, báo này ra bộ ảnh táo bạo hơn với các nghệ sĩ mặc áo tắm và bức ảnh Thẩm Thúy Hằng nói trên làm bìa. Bên trong là ảnh diễn viên múa Thu Thủy, nghệ sĩ Bạch Tuyết, Ánh Hoa, Tuyết Nhung, Kim Tuyến… mặc áo tắm một hoặc hai mảnh. Một thời đã qua. Khi nhìn lại các tờ báo xuân, ông Mậu nhớ lại hồi trẻ hoạt động nghệ thuật hăng say của mình. Lúc đó, tuy chú tâm vào công việc, ông vẫn nhớ nét đẹp rực rỡ của ca sĩ Minh Hiếu, mệnh danh là Liz Taylor của Việt Nam, vẻ đoan trang dịu dàng của Thanh Nga, sang trọng của diễn viên Kiều Chinh, tươi tắn của ca sĩ Thanh Lan, nét bốc lửa của ca sĩ Diễm Thúy. Các nam ca sĩ hầu như không hề lên bìa báo xuân, nhưng họ thường đến chụp ảnh tại studio của ông. Nghệ sĩ Út Trà Ôn cao to, phong độ. Nghệ sĩ Hùng Cường vui vẻ, dáng điệu rất hào hoa. Các ngôi sao xinh đẹp ngày xưa đã luống tuổi, dấu ấn thời gian phủ trên nhan sắc. Có nhiều người không còn nữa. Chỉ còn lại những bức ảnh, tờ lịch mà ông còn lưu lại họat động văn nghệ sôi nổi của một thời.
báo Xuân Tia Sáng. Lên đến đó, Thanh Nga ở nhà người quen còn ông và ông bạn nhà văn ra ở khách sạn. Trời Đà lạt gần Tết mát mẻ, cảnh Công viên quốc gia lại rất đẹp. Điều ông nhớ nhất, dù đang là nghệ sĩ nổi tiếng hàng đầu, nghệ sĩ Thanh Nga làm việc rất nghiêm túc. Cô luôn đến đúng hẹn, rất chịu khó tạo dáng để chụp. Khi tạm nghỉ, cô nói chuyện vui vẻ và gần gũi với mọi người trong nhóm. Giống như những lần trước chụp ở studio, cô thích bận áo dài nền nã với nhiều màu sắc. Giọng nói của Thanh Nga vang, sang trọng nhưng dịu dàng. Đi theo cô là một người giúp trang điểm. Giống như Thanh Nga, Nghệ sĩ Bạch Tuyết là một nghệ sĩ khá nghiêm túc trong công việc. Cô lại cư xử khá dễ chịu, không làm cao, sẵn sàng đi chụp ngoại cảnh khi có ỵêu cầu. Cô thích chụp tranh phim (như truyện tranh nhưng kết cấu là từng bức ảnh có diễn viên diễn xuất). Thường khi chụp trong studio thì rất thuận tiện với máy có chân chống, đèn pha…, còn khi ra ngọai cảnh thì khó khăn vì đang lúc chiến tranh, kiếm chỗ vắng vẻ mà an ninh
- Phạm Công Luận
(Sài Gòn chuyện đời của phố)
178
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
179
180
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
181
182
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
183
184
Ráş NG Ä?Ă”NG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
COMMERCIAL & RESIDENTIAL REAL R ESTATE SERVICES 2381 Shallowford Terr. - Atlanta, Ga 30341
Direct (770) 633-7786 - Fax (760) 284-7714 Email:
™ ™ ™ ™ ™ ™ ™
nguyenpeter@realtor.com
Life Member of Million Dollar Club Top Commercial Award Winner Top Producer National Associate of Realtors Atlanta Commercial Board of Realtors Commercial Broker Listing Service MLS & FMLS Member
9Óž, 1+,Ó„8 1Ä‚0 .,1+ 1*+,ÓŠ0 TRONG NGĂ€NH Ĉӎ$ Ó”& CHĂšNG TĂ”I 021* 08Ó”1 &Ă? &ŃŞ +Óœ, 3+Ó¨& 9Ó¨ 48Ă‹ 7+Æ1 &+ÓŞ TRONG 'ÓŽ&+ 9Ó¨ MUA, BĂ N &Ăˆ& /2Ҥ, %Ҩ7 ĈӜ1* 6ŇŚ1
™ ™ ™ ™ ™
+˹ͣQJ 'ĚąQ 3KÍF 9Í Mua & BĂĄn:
1Kj &ÓŤ +RŇťF 0Ó&#x;L &ŃŤ 6ÓŁ 7KŃŃŤQJ 0ŇĽL Shopping Center) Apartments, Buildings ÄˆŇŠt Xây NhĂ MÓ&#x;i Theo SÓŁ ThĂch ÄˆŇŠt Xây CŃŤ SÓŁ ThŃŃŤng MŇĽi
NhĂ Cho 7KXr +RŇťc Duplex‌.,Quadraplex Apartments, Retail Buildings, Shopping Centers ÄˆŇŠt ÄˆŇŤu TŃ, HoŇťc NĂ´ng TrŇĽi ‌v‌v‌ We are ONE of thousands in town, but We are the ONE you can trust.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
185
186
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Tý
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Tý giảm áp lực về tài chính, sự nghiệp chuyển biến khả quan, tinh thần cũng sung mãn chuẩn bị đón tân niên. Đối với nam giới: Sự nghiệp khả quan hơn dù công việc bề bộn nhưng kết quả mỹ mãn. Nhiều di chuyển. Tài chính ổn định hơn trước nhờ chi thu cân bằng dần. Tình cảm có yếu tố mới mang lại nguồn vui tống cựu nghinh tân. Đối với nữ giới: Có thể bị nhức răng hay nhức khớp hoặc ho cảm. Sự nghiệp êm xuôi dần, chưa tăng doanh thu nên coi chừng đừng tiêu xài quá mức. Có đề nghị hợp tác nên nhận nhưng coi chừng tình cảm có xáo trộn trong giao dịch. Mua được món đồ ưng ý trong dịp cuối năm. Đối với giới cao niên: Cần nhẫn nhịn và hòa đồng với người xung quanh và sống điều độ để vui năm mới.
Tuổi Sửu
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Sửu nhìn chung có phần lạc quan hơn tuần trước: Có chút ngoại tài và công việc có hướng mới. Đối với nam giới: Tài chính chưa hanh thông, nhưng đủ chi tiêu ba ngày tết, tránh đỏ đen và xài hoang phí. Sinh hoạt nên thận trọng. Công việc đang theo trong tương lai gần sẽ gặp thuận lợi nhờ có quý nhân giúp đỡ và người xung quanh ủng hộ. Đối với nữ giới: Tránh khẩu thiệt thị phi. Tiền bạc chưa ổn định vì nhiều khoản chi ngoài kế hoạch vào cuối tuần. Có tin vui về tình cảm. Một tuần bình thường, có bạn bè thăm viếng và cơ hội hội họp chung vui hoặc làm việc nghĩa. Đối với giới cao niên: Tránh các rủi ro về cảm mạo và tai nạn nhất là vào cuối tuần. Nhận tặng vật và lời thăm hỏi.
Tuổi Dần
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Dần nhìn chung hanh thông về các mặt vật chất. Còn tinh thần có chút áp lực trong giao thiệp và ứng xử. Đối với nam giới: Tình cảm có xáo trộn nên cải thiện quan hệ với thân thích và đồng nghiệp. Nhiều cơ may xuất hiện khiến dự án dễ thành và tinh thần làm việc gia tăng. Tuy nhiên, vẫn nên quản trị tài chính chặt chẽ, hạn chế đỏ đen hay chơi cổ phiếu vì ngoại tài không hồng mà nhiều lúc lại khó dự toán. Đối với nữ giới: Có tin buồn từ xa. Tiền bạc bình ổn ngoài dự liệu nên có thể chi tiêu tương đối rộng rãi, nhưng cuối tuần nên giảm chi thì vừa. Có người giúp đỡ việc làm nhưng thay đổi kế hoạch chưa thuận lợi. Đối với giới cao niên: Có cơ hội hoạt động cộng đồng, tiệc tùng, giải trí. Một tuần áp lực tình cảm giảm và tinh thần thoải mái hơn.
Tuổi Mão
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Mão chuyển sang bình thường về sự nghiệp và tiền bạc. Có tin mừng trong gia đình. Đối với nam giới: Kế hoạch cũ thành, dự án mới có hy vọng. Hai nguồn tiền, nguồn chính tạm như ý và nguồn phụ chưa đẹp nhưng tình hình tài chính nói chung ổn định. Tình cảm có sắc thái mới. Sinh hoạt nên thận trọng kể cả tránh nơi tụ họp đông người. Đối với nữ giới: Tránh tranh cãi và nên nén cảm xúc quá mức. Cần nhượng bộ và hòa giải với thân thích và đồng nghiệp để tạo không khí vui vẻ đón năm mới. Chưa thể đầu tư lớn trong tuần nhưng có thể mua sắm như dự dịnh. Có người quan tâm và thông cảm. Đối với giới cao niên: Điều kiện đón năm mới ổn định nên thư giãn và lạc quan. Nhưng nên chừng mực trong ăn uống và giải trí.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
187
188
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Thìn nhìn chung có nhiều phần hanh thông trừ giao tế chưa hòa hợp. Đối với nam giới: Có đề nghị cộng tác nên nhận nhưng vẫn cần chi tiêu chừng mực. Sinh hoạt tình cảm dồi dào nhưng coi chừng trở nên phức tạp và gây mâu thuẫn. Đối với nữ giới: Nên thận trọng lời nói, tránh gây hiểu lầm. Có vận khả quan về tài chính tuy nhiên trong tuần tránh chơi trò đỏ đen hay mua bán thứ quý giá vì có dấu hiệu hao thoát do mất mát hay bị lừa gạt. Đối với giới cao niên: Có thể đi xa nghỉ ngơi hay đổi chỗ ở. Có nguồn vui về con cháu và hội họp bạn bè nhưng đừng quá chén và nên giữ gìn ngôn ngữ.
Tuổi Ngọ
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Ngọ bước sang những ngày có nhiều thuận lợi về sự nghiệp chuẩn bị đón năm mới. Đối với nam giới: Áp lực tài chính tăng dần trong tuần nhưng việc làm có kết quả và nơi làm việc thoải mái. Đề phòng rủi ro trong sinh hoạt. Có cơ hội tiệc tùng, hội họp, hòa giải mâu thuẫn. Đối với nữ giới: Tình cảm khởi sắc nhờ nhiều dịp giao lưu nhưng coi chừng khẩu thiệt thị phi. Có nhiều cơ hội di chuyển và lập dự án mới, có quý nhân giúp đỡ nên việc làm có kết quả. Tài chính còn hao thoát cho việc sắm sửa, ngoại giao. Đối với giới cao niên: Tham dự nhiều cuộc vui, nhận quà cáp, được mời mọc và săn sóc. Đề phòng cảm mạo.
Tuổi Tỵ
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Tỵ về sự nghiệp có áp lực, còn tài chính tương đối bình ổn hơn, hy vọng chút ngoại tài hay tin mừng về thương lượng tài chính. Đối với nam giới: Có cơ hội di chuyển hay tiệc tùng, hội họp. Hạn chế các trò may rủi và nên tiết kiệm đón năm mới vì tài chính có dấu hiệu hao thoát từ tuần trước. Việc làm bình thường, kết quả lạc quan. Tuy nhiên, tình cảm dao động, cần nhẫn nhịn và tự chế. Đối với nữ giới: Nhiều cơ may di chuyển như du lịch, tiệc tùng, hội họp hoặc giải trí. Tình cảm có nhiều biến chuyển khiến bận tâm suy nghĩ khi năm hết tết đến. Chi tiêu nhiều khoản ngoài dự liệu, cần kiên nhẫn vượt qua một giai đoạn chưa hanh thông như ý. Đối với giới cao niên: Đề phòng khẩu thiệt thị phi dù trong tuần có nhiều cuộc hội họp và tiệc tùng với thân quyến và cộng đồng. Có điều kiện thoải mái để đón tân niên.
Tuổi Mùi
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Mùi suy thoái về sự nghiệp và tài chính nhưng tình hình cải thiện vào cuối tuần Đối với nam giới: Tiền bạc chi nhiều hơn thu nên tránh đỏ đen. Sức khỏe không như ý và việc làm tăng áp lực. Nên thư giãn và sinh hoạt điều độ. Có tin vui cuối tuần về thành quả việc làm và về thân thích. Đối với nữ giới: Nhiều cơ hội di chuyển. Một tuần có nhiều áp lực về tiền bạc vì phải chuẩn bị cho tân niên. Có thể bị đau nhức hay rắc rối về tranh cãi nhưng có người thông cảm và giúp đỡ. Đối với giới cao niên: Tinh thần và điều kiện vật chất lạc quan. Một tuần thoải mái hưởng tân niên nhưng coi chừng tiêu hóa có rắc rối.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
189
190
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Thân nhìn chung chưa thuận lợi về tình cảm và kiện khang. Đối với nam giới: Tình cảm có xáo trộn vì hiểu lầm với thân thích. Nên hạn chế xung động và cải thiện quan hệ với mọi người. Một tuần tiêu pha nhiều vì phải sửa chữa máy móc hay chi cho các khoản dành cho lễ tết. Đối với nữ giới: Trong gia đạo có mâu thuẫn cần hóa giải. Có cơ hội di chuyển nhiều như du lịch, du ngoạn, hội họp, thăm viếng hay bán hàng. Cần di chuyển và làm việc với cảnh giác, tránh vội vàng cho dù áp lực công việc gia tăng. Đối với giới cao niên: Đề phòng có rắc rối xương cốt. Có cơ hội thư giãn và hưởng thú điền viên.
Tuổi Tuất
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Tuất nhìn chung khả quan về mặt sự nghiệp nhưng tài chính chưa ổn và sức khỏe cần theo dõi cẩn thận. Đối với nam giới: Tình cảm xán lạn và có món tiền bất ngờ trong tuần dù chi tiêu nhiều khoản cho lễ tết và giải trí. Di chuyển và sinh hoạt nên thận trọng. Nhiều sắc thái mới trên đường sự nghiệp như việc làm có kết quả và có hướng mới. Đối với nữ giới Nhà cửa hay máy móc cần tu sửa chuẩn bị đón tân niên. Cần hạn chế xúc cảm trong giao tế. Trong tuần, được nhiều người tiếp đón và có cơ hội hội họp thân hữu. Việc làm êm xuôi nhờ quý nhân giúp đỡ. Đối với giới cao niên: Có nhiều cơ hội hoạt động trong cộng đồng hay chung vui gia đình. Có bổng lộc hay quà cáp nhưng cẩn thận trong ẩm thực.
Tuổi Dậu
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Dậu đầu tuần chưa tiến sang giai đoạn hanh thông về sự nghiệp và tài chính và phải đợi cuối tuần mới cải thiện. Đối với nam giới: Nhiều cơ hội hội họp, tiệc tùng, giải trí nhưng đề phòng rắc rối do ngôn ngữ bất cẩn gây ra vào cuối tuần. Trong công việc khó khăn giảm và có quý nhân phù trợ. Tài chính có biến chuyển khả quan vào cuối tuần. Đối với nữ giới: Tránh tranh cãi, gây hiểu lầm trong các dịp tiệc tùng, chung vui. Coi chừng đau răng hay nhức khớp. Tài chính đã ổn định hơn và việc làm có hướng mới khả quan hơn vào cuối tuần. Đối với giới cao niên: Một tuần bận rộn về chuẩn bị đón tân niên. Có tin vui về giao tế và đoàn tụ. Coi chừng rắc rối về bài tiết hay xương cốt.
Tuổi Hợi
T
uần cuối của tháng chạp (12 âm lịch) năm Ất Mùi, vận trình người tuổi Hợi nhìn chung diễn tiến bình thường trừ sức khỏe nên theo dõi và nên thư giãn, nghỉ ngơi. Đối với nam giới: Tài chính thì nguồn chính đã vượng dù chi phí nhiều. Chưa có cơ may bất ngờ nên khoan đỏ đen. Có người giúp đỡ thực hiện kế hoạch quan trọng. Liên hệ gia đình được cải thiện. Nên giảm chất kích thích và tăng việc thư giãn. Di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Đầu tuần phòng đau nhức hoặc ho cảm. Có nguồn vui và an ủi vì có người săn sóc, cảm thông. Có cơ hội đi xa có lợi. Chưa thể mua sắm quá mức, dù tài chính ổn định, nên hưởng một cái tết tiết kiệm. Đối với giới cao niên: Nguồn vui tinh thần do thành quả của sự nghiệp hay của con cháu. Cần “quẳng gánh lo đi mà vui sống!”.
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
191
192
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV9
UV10
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV11
UV12
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV13
UV14
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV15
UV16
www.RangDongAtlanta.com
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016
IBC
RẠNG ĐÔNG NEWS • Issue 527 • FEB 05, 2016