I FC
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 1
UV 2
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 3
UV 4
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 5
UV 6
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 7
UV 8
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1
2
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
MUÏC LUÏC
06 Tin Atlanta 14 Tin Hoa Kỳ 20 Tin Thế Giới 24 Tin Việt Nam 30 Bên kia Thái Bình Dương - Lý Anh 36 Thế sự - Nguyễn đạt Thịnh 40 Thời sự - Nguyễn đạt Thịnh 44 Quê Hương Những Điều Trông Thấy - Văn Quang 52 Chuyện bên nhà - Đoàn Dự 64 Thư của tiến - Tưởng Năng Tiến 72 Người viết rong - Nguyễn Thơ Sinh 78 Phiếm - Song Thao 86 Tạp ghi Huy Phương 90 Góc của Phan 98 Mỗi tuần một chuyện - Đỗ Quân 110 Góc Đời Sống 118 Làng Giải Trí 126 Hồi ký sân khấu - Nguyễn Phương 130 Mạn Đàm văn học - Hoàng Yên Lưu 134 Đường Vào Địa Ngục - Trần Hữu Thuần 139 Hồng gai - Tống Minh Long Quân 146 Giấc Mơ - Nguyễn Ngọc Ngạn 152 Tâm tình qua cánh thư - Bùi Bích Hà 170 Phụ Nữ 182 Thể thao - Huy Vũ 186 Tử Vi - Tuyết Lưu 191 Thơ
THÖ TÖØ, BAØI VÔÛ, CHI PHIEÁU XIN GÔÛI VEÀ RANG DONG NEWS P.O.BOX 931660, NORCROSS, GA 30003
3
4
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX ACCOUNTING - KẾ TOÁN
1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn.....................UV8 ABC Khai Thuế............................................................. 19 Ben Khai Thuế, EA....................................................... 96 Cao - Khai Thuế Kế Toán............................................. 37 Franklin Cuong Khai Thue.......................................... 121 Infinity Tax (Nguyễn Đại).............................................. 83 InsuredNow (John Dang) - Khai Thuế........................ 145 Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn.................................. 99 VN Khai Thuế............................................................. 107
ASTROLOGER - BÓI TOÁN
Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học................................... 107 Tang Yuan Phong Thủy................................................ 59
ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ
John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg...............................UV6 Koo & Sobotta (LS Thảo)............................................ 109 LS Gilbert M. Taylor (Frankie Van)..............................UV2 LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc).................................... 45 LS Marc Ellis................................................................ 19 LS Nguyen Stephen................................................... 187 LS Trương Minh Cường................................................ 35 Luật Sư Về Di Trú - Peter Viles.................................UV10 Patrick Sam & Associates (LS Minh)............................ 89 The Norcross Law Firm - Bình Trương........................ 181 The Orlando Firm, P.C............................................... OFC
AUTO BODY - GLASS - REPAIR
Auto Body Paint - Hùng................................................ 85 Ba’s Body Shop.......................................................... 145 Bui’s Auto Repair.......................................................... 47 Tirestar Car Care........................................................ IBC
AUTO SALES - BÁN XE
Atlanta Toyota............................................................. 115 Auto Gallery (Đặng Vũ)................................................ 97
BAKERIES - TIỆM BÁNH
HongKong Bakery...................................................... 113
BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC
Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon..................................... 15 Kim Phụng Salon & Spa............................................. 143 Mỹ Dzung Hair Salon.................................................... 25 Sleek Look’s................................................................. 47 Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun........................................ 12 Vũ Hair Creations......................................................... 51
CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG
Angee Construction - Phuoc......................................... 33 BenLe Heating & Air................................................... 101 Delux Plumbing............................................................ 79
Đinh & Bá Máy Lạnh..................................................... 29 John Remodeling Services......................................... 117 Kim Anh Màn Cửa...................................................... 119 Linh Garage Door Services........................................ 107 Nghĩa Trần Heating & Air.............................................. 87 Pacific blinds & shutters............................................... 21 Trang Trí Nội Thất - Nga Nguyễn................................. 11
DENTIST - NHA SĨ
AT Dental - NS Tú Nguyễn .......................................UV1 Dr. Yi-Tsu Cheng........................................................... 11 Georgia Orthodontic Care.........................................UV13 Nha Sỉ Võ Ngọc Đoan Trang....................................UV13 NS Chi Huỳnh - Morrow Dental...................................... 9 NS Hà Nguyễn - Norcross Dental................................. 96 NS Lân Phạm - Good Care Dental............................... 95 NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental................... 96 NS Phượng Phạm - Serene Dental Care...................... 55 NS Tiffany Thanh Đặng................................................ 53
DOCTORS - BÁC SĨ
Atlanta Eye Center....................................................... 61 BS Christopher J. Lee ................................................IFC BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử................................... 103 BS Paul Nguyễn Huy Đạo............................................ 53 BS Phillip Long Dang.................................................... 43 Dr. Hùng Vương - Bác Sĩ Chỉnh Hình.......................... 180 Dr. J. Chiropractic - Jimmy Tran.................................UV7 Drews Family Medicine Norcross................................. 77 Gwinnett Urgent Family Care...................................... 101 Morning Chiropractic.................................................. 149 Wang Eye Clinic........................................................... 31
ELECTRONICS-COMPUTER
Direct TV - Hien......................................................... 149 Direct TV - Thanh Cao.................................................. 13 Harry Satellite (Cảnh)................................................... 73 Nghi Mai - DirecTV....................................................... 67
FINANCIAL - TÀI CHÁNH
American Commercial Funding...................................... 1 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê........................ 151 DV về Insurance & Annuity............................................. 2
FUNERAL - NHÀ QUÀN
Lee’s Funeral Home & Crematory.............................. 185
GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC
Hồng Ngân Music......................................................... 93 Thế Giới Âm Nhạc........................................................ 25
HERBALIST - ĐÔNG Y
Beauty Life.................................................................... 81 Bio Mat - Nệm trị bịnh................................................... 79
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
5
DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX Cleanser-Max + Eros-Max ........................................... 41 Hoa Đà Natural Health.................................................. 75 Phạm Hoàng Trung - Dược Thảo................................ 147 Phước Nhơn Đường Fortune......................................... 57 Sofica - Beauty Plus..................................................... 39
INSURANCE - BẢO HIỂM
Alicia Thúy - Chau’s Insurance................................... 189 All Top Insurance (Andrew Tiến Võ)............................. 63 America Insurance - Belinda Shu Agency.................... 29 Anh Cao Bảo Hiểm....................................................... 37 Bảo hiểm nhân thọ định kỳ......................................... 105 Bảo Hiểm Sức Khoẻ - Vũ Nguyển............................... 69 Bình Nguyễn - Allstate Insurance................................. 96 DV về Insurance & Annuity............................................. 2 Farmer Insurance - Chi Nguyễn................................... 59 Franklin Cuong Obama Care ..................................... 121 Insurance & Medicare - John Ngô................................ 71 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Kim Huỳnh - Farmers Insurance..................................... 1 Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn................................... 99 Nationwide Insurance - Phong Huynh......................UV13 Qui Nhon Tax & Ins. Services....................................... 33 VN Bảo Hiểm.............................................................. 107
Larry Trần - Atlanta All Good Realty............................. 51 Metro Broker - Lisa Nguyen.......................................... 33 Milestone Realty - Brian Quang ................................... 85 Quyên Huỳnh.............................................................. 119 Remax Grand South - Luc Tran.................................. 192 Solid Source Realty - Hiếu Nguyễn ............................. 21 Sunrise Realty - David Truong................................... 155 Vu Nguyen-Virtual Properties Realty............................ 91 Yến Phan - Spear Realty.............................................. 79
RESTAURANT-CAFE
Gom Shabu Shabu - Mini Hot Pot..............................UV3 Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine.................... 179 I Luv Phở........................................................................ 7 Nam Phương................................................................. 17 Phở Bắc........................................................................ 93 Super Phở................................................................... IBC
SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ
Trường Dạy Tiếng Anh & Dạy Nghề...........................UV9 Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái........................................... 155
SERVICES - DỊCH VỤ
ABC Chuyển Tiền......................................................... 19
ABC Farm - Nông Trại Gia Súc..................................UV4 Abundant Life - Home Care........................................ 103 Bio Mat - Nệm Trị Bịnh................................................. 79 Cá cược NFL.............................................................UV16 Cà Máy Credit Cards - MAC USA................................. 67 InsuredNow (John Dang)............................................ 145 Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối................................... 101
NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM
SIGNS - BẢNG HIỆU
OPTICAL - MẮT KIẾNG
SUPERMARKET - SIÊU THỊ
LEGAL - PHÁP LÝ
Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn......................................... 99
MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG
Full Service Marketing................................................ 169 Salon Spa Supply......................................................OBC TDI Nails Supply......................................................... 178 Atlanta Eye Associates LLC......................................... 49
PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY
Wai-kiu FamCare.......................................................... 65
PHOTO - CHỤP HÌNH
Max Photo & Video..................................................... 145
PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ
ĐNH 2016 “Nhạc Tình Lam Phương”.......................UV15 ĐNH 2016 “Nhạc Tình Lam Phương”........................... 23 Thư Mời - Đại Lễ Phật Đản Chung................................ 10 You Can Do It! (cai thuốc lá)....................................... 183
REAL ESTATE - ĐỊA ỐC
America’s Realty Atlanta - Gia Tuấn............................... 2 ATL Diamond Realty - Wanda Nguyen......................... 27 HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen.................UV12
Card In Nhanh - Graphic Design & Printing..............UV10 Gom Printing & Signs................................................. 123 Hello Sign (Dũng Hoàng)............................................ 117 Asian Supermarket.....................................................UV5 City Farmer Market Chợ Sài Gòn............................... 111
SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP
ABC Farm - Nông Trại Gia Súc..................................UV4 Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse. UV7 HM Restaurant Equipment......................................... 153
TRAVEL - DU LỊCH
ABC Travel & Income Tax............................................ 19 Qui nhon travel & Tax Services.................................... 33
WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI
Chính Trần Bánh Cưới.................................................. 93
6
www.RangDongAtlanta.com
Tin Atlanta Tường trình về giáo dục do U.S. News & World công bố, hôm thứ ba 19/04, đã liệt kê hai trường trung học thuộc quận hạt Cobb trong danh sách 500 cơ sở giáo dục hàng đầu ở Hoa Kỳ. Trường Walton được xếp hạng 113, và trường Lassiter đứng ở thứ 428. U.S. News & World Report đã dựa trên các tiêu chuẩn trong đó có mức độ chuyên cần và thành quả học tập của học sinh có nguồn gốc Phi châu, châu Mỹ La tinh, con em các gia đình có thu nhập thấp, và tỷ lệ tốt nghiệp để lượng giá phẩm chất giáo dục. Trường Toán, Khoa học và kỹ thuật Gwinnett được xếp hàng đầu ở tiểu bang Georgia và chiếm vị thứ 27 trong danh sách nói trên với tỷ lệ tốt nghiệp bậc trung học là 99% trong năm 2015. Trường “School for the Talented and Gifted”, ở thành phố Dallas, tiểu
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Hai trường trung học quận Cobb nằm trong 500 cơ sở giáo dục hàng đầu ở Hoa Kỳ bang Texas được xếp hàng đầu trên toàn quốc. Ba trường trung học khác ở quận hạt Cobb: trường Pope thứ hạng 610, Harrison vị thứ 693 và Hillgrove 1,622. Tường trình do U.S. News &
World phổ biến dựa trên kết quả khảo sát 28,561 trung học công lập ở Mỹ. U.S. News & World cũng đã bình chọn 25 trường trung học có uy tín trên tổng số 99 cơ giáo dục ở tiểu bang Georgia
Ép buộc người tình hành nghề mại dâm, lãnh án tù chung thân Một người đàn ông ép buộc một phụ nữ hành nghề mại dâm, hôm thứ hai 18/04, đã bị tuyên hai án tù chung thân. Shavon Presoctt, 43 tuổi, đã bị kết tội môi giới mại dâm, giam giữ người bất hợp pháp, và buôn người, văn phòng biện lý quận hạt Fulton, cho biết. Can phạm Prescott đã lập hơn 45 mẫu quảng cáo quan hệ tình dục trên trang mạng backpage.com vào năm 2013. Nạn nhân đã bị Shavon Presoctt buộc phải hành nghề mại dâm trong 4 tháng tại một tư gia tọa lạc trong thị trấn Union.
Prescott, đã đe dọa sẽ đánh đập và giết bạn gái của y, 20 tuổi, cùng với gia đình nạn nhân nếu không thỏa mản nhu cầu tình dục của y và của khách hàng. Nhiều lần Shavon Presoctt đã sử dụng súng để hành hung phụ nữ này. Nạn nhân đã trốn thoát khỏi “động mại dâm”, vào lúc Shavon Presoctt đang trong phòng tắm. Một nạn nhân khác của Prescott, 17 tuổi, đã ra tòa làm nhân chứng tố cáo Shavon Presoctt trước đây cũng đã có hành vi ép buộc thiếu nữ này làm nô lệ tình dục. Với các tội trạng nói trên,
Shavon Presoctt đã bị tòa tuyên hai án tù chung thân cộng với 113 năm tù giam
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
7
8
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Cứu hỏa chậm trễ, hai trẻ em thiệt mạng Tuy chi cuộc cứu hỏa quận hạt Lumpkin chỉ cách hiện trường xảy ra hỏa hoạn chỉ có 1.5 dặm, nhưng nhân viên cứu hỏa phải mất đến 14 phút mới có mặt tại một căn nhà lưu động đang bị “thần hỏa” hoành hành. Lửa bùng phát vào lúc 4 giờ 15 phút, chiều thứ ba 19/04, đã thiêu rụi một gia cư tọa lạc trên đường Rider Road Spur thuộc thị trấn Dawsonville khiến Demetrius Dorsey, 2 tuổi, và Kaylee Gaydon, 1 tuổi, tử vong. Chính quyền sở tại cho biết vào thởi điểm đó, nhân viên cứu hỏa đang nỗ lực dập tắt một vụ hỏa hoạn khác xảy ra một nông trại nuôi gà. Chi cuộc cứu hỏa có tất cả 11 nhân viên nhưng có 2 lính cứu hỏa cáo bệnh không đi làm, nhà chức trách địa phương xác nhận. Các điều tra viên cho rằng
nguyên nhân gây ra hỏa hoạn do hút thuốc bất cẩn. Cha mẹ của hai em bé nạn nhân, bà Sarah Gaydon và ông Jonathan Gaydon không có mặt tại nhà lúc xảy ra hỏa hoạn.
Tính từ đầu năm đến nay, có 50 cư dân tiểu bang Georgia đã thiệt mạng do cháy nhà gây ra. Thị trấn Lumpkin cách thành phố Atlanta 70 dặm về hướng đông bắc.
Cảnh sát nổ súng bắn chết tên cướp bắt giữ con tin Một thanh niên, 18 tuổi, cư dân quận hạt Cobb, đã bị nhân viên công lực thuộc đơn vị đặc biệt SWAT bắn hạ do bắt giữ con tin đã qua đời, hôm thứ hai 18/04, Cục Điều tra tiểu bang Georgia GBI, cho biết. Vào lúc 11 giờ 13 phút tối chủ nhật 17/04, cảnh sát được thông báo có vụ cướp xảy ra ở trạm xăng Marathon, tọa lạc ở 6400 đường Mableton Parkway. Khi đến hiện trường, cảnh sát phát giác nghi can Demetrius Dorsey đang sử dụng súng để khống chế và nhốt hai nhân viên bán xăng trong trạm xăng này, nữ phát ngôn viên cơ quan GBI Nelly Miles, nói. Đơn vị SWAT và nhân viên chuyên giải quyết các trường hợp bắt giữ con tin được điều động đến hiện trường. Tuy nhiên, sau 45 phút thương thảo bất thành, cảnh sát đã
sử dụng vũ khí bắn hạ tên cướp vào lúc nửa đêm, Nghi can đã được chuyển đến
bệnh viện Grady Memorial cấp cứu nhưng không qua khỏi.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
9
10
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
11
12
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
13
14
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Tin Hoa Kỳ
Tối cao Pháp viện xem xét các lập luận chống lại quyết định về di dân Theo chương trình ấn định vào ngày thứ Hai tuần này, Tòa án Tối cao sẽ lắng nghe những lập luận trong vụ kiện quan trọng về di trú, chống lại lệnh hành pháp của Tổng thống Obama, hoãn việc trục xuất gần 5 triệu di dân không có giấy tờ hợp lệ. Vụ kiện liên quan tới hai chương trình của chính phủ Tổng thống Obama, mang tên Hoãn Hành động đối với di dân tới Mỹ khi còn nhỏ, gọi tắt tiếng Anh là DACA, và Hoãn Hành động đối với Cha mẹ của các Công dân Mỹ, gọi tắt là DAPA. Hai chương trình này đề nghị bảo vệ di dân, cho phép họ được làm việc hợp pháp trong một thời gian 2 năm với điều kiện là giấy phép này phải được gia hạn. Các biện pháp này cũng bảo vệ những trẻ em di dân bất hợp pháp sang Mỹ lúc còn nhỏ. Thành phần này sẽ không bị trục xuất, đồng thời gia hạn lệnh không trục xuất cha mẹ của các công dân Mỹ và thường trú nhân Mỹ đã ở Hoa Kỳ trong một thời gian nhất định.
Những người ủng hộ di dân tổ chức một cuộc biểu tình vào cùng ngày Tối cao Pháp viện dự trù nghe các lập luận của 26 tiểu bang, mà dẫn đầu là Texas, chống lại quyết định hành pháp của Tổng thống Obama. Khi ông Obama loan báo kế hoạch đó vào tháng 11 năm 2014, phe Cộng hòa chỉ trích kế hoạch là một hành động lạm quyền hành pháp bất hợp lệ.
Với cái chết bất ngờ của Thẩm phán Antonin Scalia, Tòa án Tối cao sẽ phải xúc tiến công tác với 8 vị thẩm phán. Một cuộc biểu quyết 4 thuận 4 chống sẽ có nghĩa là giữ nguyên phán quyết của tòa dưới. Trong vụ kiện nói trên, phán quyết của tòa dưới có nghĩa là ngăn chặn việc mở rộng các chương trình DAPA và DACA của ông Obama.
Lục quân chấp thuận nữ sĩ quan tác chiến trên bộ Lục quân Mỹ đã chấp thuận danh sách những nữ sĩ quan đầu tiên cho nhiệm vụ tác chiến trên bộ, dựa trên những luật lệ mới cho phép phụ nữ đảm nhận mọi vai trò tác chiến. 22 phụ nữ trong danh sách này sắp hoàn tất khóa huấn luyện sĩ
quan và sau đó họ sẽ hoàn tất khóa huấn luyện trong binh chủng thiết giáp hoặc bộ binh. Họ vẫn phải hoàn tất những khóa huấn luyện còn lại và thỏa mãn những đòi hỏi về thể lực trước khi hội đủ điều kiện làm sĩ quan tác chiến.
Trước khi Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter loan báo vào tháng 12 năm ngoái là quân đội sẽ mở rộng mọi vị trí cho phụ nữ, nữ quân nhân không được chiến đấu ở các vị trí giáp mặt với quân địch.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
15
16
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Một tập đoàn hạt nhân Trung Quốc bị truy tố Hôm 14/04, tư pháp Hoa Kỳ đã cáo buộc Tập đoàn điện nguyên tử China General Nuclear Power Co (CGN) và một công dân Mỹ đã có hành vi hợp tác trái phép nhằm sản xuất các chất liệu nguyên tử ở ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ. Trong một thông cáo, bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết, ông Szuhsuing Ho, tức Allen Ho, một người Mỹ gốc Hoa, “bị nghi ngờ đã tiếp cận và tuyển dụng một nhóm chuyên gia hạt nhân làm việc tại Hoa Kỳ, nhằm có được một sự trợ giúp toàn diện để phát triển và sản xuất các chất liệu nguyên tử đặc biệt tại Trung Quốc” và đương sự đã làm việc này theo yêu cầu của một công ty hạt nhân thuộc Nhà nước Trung Quốc. Allen Ho, một chuyên gia trong lĩnh vực hạt nhân, còn bị cáo buộc đã hoạt động tại Hoa Kỳ như là “nhân viên làm việc cho một cường
quốc” và đã không chủ động xin các giấy phép cần thiết của bộ Năng Lượng Hoa Kỳ để tiến hành các hoạt động như ông ta đã làm trong các cuộc tiếp xúc với các đối tác Trung Quốc. Theo cáo trạng, các hoạt động của ông Allen Ho đã bắt đầu từ năm 1997 và kéo dài cho đến nay. Ông
ta có thể bị kết án tù chung thân. CGN là một tập đoàn hạt nhân khổng lồ của Trung Quốc và có các hoạt động trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Doanh nghiệp Trung Quốc này có các thỏa thuận quan hệ đối tác với các tập đoàn hạt nhân và điện lực của Pháp như EDF và Areva.
Phần lớn dân Mỹ không tin vào báo chí Theo thăm dò do cơ quan Media Insight Project, hợp tác với AP-NORC Center for Public Affair Research và American Press Institute thực hiện, chỉ có 6% số người được thăm dò cho hay tin tưởng vào giới truyền thông, đưa ngành này ngang với Quốc Hội về mức độ tin tưởng và thấp hơn nhiều so với các lãnh vực khác. Trong năm có cuộc tranh cử tổng thống này, những người ủng hộ đảng Dân Chủ có vẻ đặt niềm tin vào giới truyền thông hơn là người theo đảng Cộng Hòa hay những người ở thế độc lập.
Do ngày càng có nhiều nguồn tin từ mọi hướng, người dân Mỹ cũng có khuynh hướng tin vào những nguồn tin tức cập nhật nhất, ngắn gọn và nêu ra những giới chức chuyên môn hay tài liệu để hỗ trợ cho tin tức của họ. Họ cũng muốn nhanh chóng và dễ dàng đọc các tin tức trên các trang mạng mà không phải đối phó với các phần quảng cáo khó chịu và gây nhiều cản trở cho họ. Có gần 90% người dân Mỹ cho hay đối với họ, việc giới truyền thông có tin tức chính xác là điều rất quan trọng.
Có khoảng 40% nói rằng họ có thể nhớ lại một trường hợp khiến họ mất tin tưởng vào truyền thông, phần lớn liên quan đến sự thiếu chính xác hay có vẻ là thông tin một chiều. Hiện có khoảng 60% người dân Mỹ xem, đọc hay nghe tin tức vài lần trong một ngày. Đa số người dân Mỹ có tin tức từ trang mạng xã hội, nhất là từ Facebook. Tuy vậy, chỉ có 12% người dùng Facebook cho hay họ có nhiều tin tưởng từ tin tức và các điều khác mà họ đọc được ở đây.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
17
18
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Donald Trump, Ted Cruz giành giật từng đại biểu Đảng Cộng hòa
Donald Trump và Ted Cruz
Đảng Cộng hòa đối mặt khả năng không có ứng cử viên nào đạt được đa số tuyệt đối về số lượng đại biểu để tới đại hội toàn quốc của đảng này vào tháng 7. Có thể thấy điều này khi hôm thứ Bảy tuần qua, ứng cử viên Ted Cruz giành được tất cả 14 đại biểu Cộng hòa mà các ứng cử viên có
thể chia nhau tại đại hội đảng cấp bang ở Wyoming. Trong khi các ứng cử viên tổng thống của cả Đảng Dân chủ và Cộng hòa đều nhắm mục tiêu giành được tổng số phiếu bầu phổ thông theo từng bang, họ cũng đang ve vãn những đại biểu - những người mà cuối cùng sẽ chọn người được
đề cử của đảng họ tại đại hội. Ứng cử viên đang dẫn đầu của Đảng Cộng hòa Donald Trump được rất nhiều người trông được sẽ chiến thắng cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày thứ Ba tại bang nhà của ông ta ở New York, và gia tăng cách biệt dẫn đầu về số lượng đại biểu.
Gia đình Tổng thống Obama thu nhập bao nhiêu? Theo CNN, vợ chồng Barack Obama kiếm được tổng cộng 436.065 Mỹ kim và trả 81.472 Mỹ kim tiền thuế. Như vậy, mức thuế họ phải trả là khoảng 18,7%. Thu nhập của gia đình Tổng thống Obama đã giảm dần từ năm 2012, do doanh số bán sách của ông Obama đi xuống. Vì thế, phần lớn thu nhập năm ngoái chỉ đến từ mức lương gần 400.000 Mỹ kim một năm của ông. Số tiền lãi thu được
nhờ bán sách là 56.069 Mỹ kim. Gia đình Obama cũng phải trả thuế cho chương trình y tế Medicare và Alternative Minimum Tax. Hai loại thuế này là gần 9.500 Mỹ kim. Nhà Obama cũng chi hơn 64.000 Mỹ kim - gần 15% thu nhập, cho hơn 30 quỹ từ thiện và tổ chức phi lợi nhuận. Phần lớn các khoản đóng góp từ 1.000 - 2.000 Mỹ kim. Tuy nhiên, họ cũng góp tới 5.000 Mỹ kim cho quỹ từ thiện Beau
Biden Foundation của Phó tổng thống Joe Biden, và 5.000 Mỹ kim khác cho Sidwell Friends School - ngôi trường 2 cô con gái Tổng thống đang theo học. Lớn nhất là khoản đóng góp hơn 9.000 Mỹ kim cho Fisher House - tổ chức cung cấp nhà tạm thời cho gia đình các quân nhân và cựu chiến binh, khi người thân của họ đang được chăm sóc y tế.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
19
20
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Tin Thế Giới
Tân Gia Ba lấy dấu vân tay tất cả khách nhập, xuất cảnh
Việc lấy dấu vân tay sẽ bắt đầu từ 20/4 tại các cửa khẩu đường bộ và đường thủy, còn các phi trường sẽ thực thi trong những tháng tới. Trong thông cáo báo chí hôm 18/4, Cục di trú Singapore (ICA) khẳng định việc sử dụng hệ thống thu thập dữ liệu sinh học này là “nhằm tăng cường công tác xác minh nhân thân của khách nhập, xuất cảnh”. Điều này cho thấy phản ứng nhanh chóng và quyết liệt của nước này trước nguy cơ khủng bố. Sau hàng loạt vụ tấn công do các phần tử Nhà nước Hồi giáo (IS) tiến hành ở châu Âu gần đây, cùng với vụ đánh bom thủ
đô Jakarta của Indonesia ngày 14/1/2016, giới chức lãnh đạo Singapore luôn nhắc nhở rằng đảo quốc này cũng là một “mục tiêu trong nay mai” của IS. Theo quy định mới, toàn bộ khách từ 6 tuổi trở lên, kể cả công dân Singapore, đều phải để lại dấu vân 2 ngón tay cái mỗi lần qua lại các cửa khẩu nước này. Tuy vậy, quy định này sẽ không ảnh hưởng nhiều đến công dân Singapore, thường trú nhân, hay những người nước ngoài sinh sống, học tập và làm việc được Singapore cấp thẻ lưu trú dài hạn. Họ đã được khuyến khích sử dụng hệ thống khai báo xuất nhập
cảnh tự động tại sân bay (eIACS) từ nhiều năm qua. eIACS cho phép cá nhân thực hiện thủ tục đi qua cửa khẩu trong vòng khoảng 10 giây, bằng cách tự động quét hộ chiếu, dấu vân ngón cái tay phải của họ và đối chiếu với dữ liệu đã được ICA lưu trữ trong hệ thống. ICA khuyến nghị tiếp tục sử dụng hay đăng ký dữ liệu để sử dụng eIACS thay vì đi qua quầy nhân viên, để tránh việc lấy mới dấu vân tay mỗi lần. Với quy định mới, ICA khuyến cáo khách vãng lai thời gian thực hiện thủ tục khai báo nhập, xuất cảnh có thể dài hơn trước đây.
Bắc Hàn chuẩn bị thử vũ khí nguyên tử lần thứ năm Hôm 17/04, báo chí Nam Hàn đưa tin có nhiều dấu hiệu cho thấy có thể Bắc Hàn sắp sửa tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 5 trong những ngày tới. The hãng tin Yonhap, từ đầu tháng Ba đến nay, tần suất hoạt động của xe cộ, nhân viên và việc vận chuyển trang thiết bị tại cơ sở thử hạt nhân Punggye-ri của Bắc Hàn tăng gấp “ hai đến ba lần”. Bắc Hàn đang chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng Lao Động Triều Tiên lần thứ 7, một kỳ đại hội đầu tiên sau 36 năm. Nhiều chuyên gia nhận định đây sẽ là dịp để Kim Jong Un phô trương “những thành tựu” của chương trình hạt nhân. Vì thế rất có thể Bình Nhưỡng sẽ cho tiến hành thử hạt nhân trước ngày
khai mạc Đại hội. Một vụ thử hạt nhân mới còn giúp Bình Nhưỡng xóa đi thất bại của vụ phóng thử hỏa tiễn tầm trung hôm 15/4 vừa qua. Trong nhiều tháng qua, Bắc
Hàn liên tục khoe khoang các tiến bộ trong chương trình hạt nhân và đạn đạo. Bình Nhưỡng khẳng định đã làm chủ được công nghệ thu nhỏ đầu đạn nhiệt hạch để có thể gắn lên hỏa tiễn đạn đạo.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
21
22
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Động đất tàn phá khu vực Thái Bình Dương Chỉ hơn một ngày sau khi Nhật bị động đất tàn phá, Ecuador hứng phải đợt thiên tai tương tự với số lượng thương vong cao hơn. Theo AFP, vào tối 17/4, một trận động đất mạnh tới 7,8 độ Richter xảy ra ở ngoài khơi bờ biển của Ecuador nằm ở phía Thái Bình Dương, khiến ít nhất 262 người chết và gần 600 người bị thương. Giới chức lo ngại số người chết có thể tăng lên sau khi lực lượng cứu hộ tiếp cận được những khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất, trong đó có điểm du lịch sát biển Pedernales và Cojimies. Trận động đất, với tâm chấn ở độ sâu 20 km, mạnh đến mức có thể được cảm nhận ở những khu vực cách xa mấy trăm cây số như ở thủ đô Quito và thành phố cảng Guayaquil. Nhiều khu vực thuộc Quito bị mất điện và dịch vụ điện thoại ngưng hoạt động trong nhiều giờ. Ở Guayaquil, một số tòa nhà bị nứt hoặc sập một phần. Theo Reuters, trận động đất kéo theo đến 55 đợt dư chấn và cảnh báo sóng thần cũng được phát đi trước khi được dỡ bỏ. Tổng thống Ecuador Rafael Correa đã ban bố
tình trạng khẩn cấp quốc gia và rút ngắn chuyến thăm Vatican để chỉ đạo cứu nạn. Phó tổng thống Jorge Glas cho hay đã triển khai 10.000 binh sĩ và 3.500 cảnh sát đến hỗ trợ nạn nhân ở vùng động đất. Đây là trận động đất gây chết chóc nhiều nhất ở Ecuador kể từ tháng 3.1987, khi trận động đất mạnh 7,2 độ Richter cướp đi mạng sống của 1.000 người. Ở phía bên kia Thái Bình Dương, lực lượng cứu nạn Nhật Bản cũng đang nỗ lực tìm kiếm nhiều người bị cho là còn mắc kẹt dưới đống đổ nát sau 2 trận động đất 6,5
và 7,3 độ Richter vào tối 14/4 và rạng sáng 16/4 tại tỉnh Kumamoto trên đảo Kyushu. Tính đến hôm 17/4, số nạn nhân tử vong do động đất ở Nhật Bản là 41 người, hơn 1.000 người vẫn còn nằm viện, trong đó có trên 190 ca bị thương nặng. Động đất còn khiến 196.000 người phải di tản, trong đó có 90.000 ở Kumamoto và gần 4.500 người ở tỉnh lân cận Oita. trận đông đất đo được 6.1 độ Richter mới xảy ra hồi sáng 17/04, tại quốc gia nhỏ bé Tonga nằm bên bờ Thái Bình Dương. Nhưng hiện tại chưa có tin tức gì về tổn thất.
Saudi Arabia dọa trả đũa Mỹ vì dự luật 11/9 Đài CNN ngày 17/4 dẫn các nguồn tin tiết lộ Saudi Arabia đã đe dọa sẽ bán số tài sản trị giá 750 tỉ USD ở Mỹ, bao gồm cả số trái phiếu của Bộ Tài chính, nếu quốc hội nước này thông qua dự luật mở đường cho gia đình các nạn nhân vụ khủng bố 11/9/2001 khởi kiện Riyadh. Lời cảnh báo được Ngoại trưởng Saudi Arabia, Adel al-Jubeir, đưa ra trong chuyến thăm Washington vào tháng trước và Bạch ốc hiện đang vận động quốc hội không thông qua dự luật. Thông tin trên được tiết lộ giữa lúc Tổng thống Barack
Obama đang cân nhắc về việc giải mật 28 trang tài liệu bị đồn đoán là chứa đựng thông tin về mối liên hệ của Ả Rập Xê Út với vụ 11/9. Các trang tài liệu này nằm trong một báo cáo điều tra của quốc hội Mỹ về vụ khủng bố song chính quyền Mỹ cho đến nay vẫn từ chối giải mật dựa trên lý do an ninh quốc gia. Cựu thượng nghị sĩ Bob Graham, đồng chủ tịch ủy ban điều tra về vụ 11/9, nói với CNN rằng ông “phẫn nộ nhưng không ngạc nhiên” trước lời cảnh báo của
Ngoại trưởng Saudi Arabia, Adel al-Jubeir
Saudi Arabia. “Saudi Arabia biết họ đã làm gì trong vụ 11/9 và họ biết chúng ta biết họ làm gì”.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
ld Vé VIP So
out
www.RangDongAtlanta.com
23
24
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Tin Việt Nam
Cả triệu người giẫm đạp nhau ở Đền Hùng ngày Giỗ Tổ
“Quý vị không đi ăn giỗ ở đền Hùng hôm qua? Vậy quý vị đã xem clip này chưa? Nó gần giống như một cuộc bạo động, người ta tranh nhau, giẫm nhau cùng với những tiếng hò hét, đôi khi lẫn vào đấy những âm thanh tôi chưa từng nghe ở người bao giờ bất chấp người già ngất xỉu, trẻ con thất lạc... Làm sao mà tin được đám đông này đang đi ăn giỗ? Họ xô nhau, kéo người thân của mình tiến lên như thể phía trước các vua Hùng đang treo thưởng bằng tiền tỷ cho những ai nhanh chân. Hoặc giả ai đó chậm chân không được các vua Hùng chứng giám trong thời khắc lịch sử này thì cả gia đình, dòng tộc sẽ gặp họa diệt vong. Hoặc giả phía trước là chuyến phà cuối để sống sót, còn sau lưng đang là trời long, núi lở… Thở phào là may chưa đến mức thành thảm họa giẫm đạp như ở thánh địa Hồi giáo Macca dạo trước! Thú thật là hôm qua tôi bối rối, không hiểu điều gì đang xảy ra nên
“hỏi ngu tí” nhà nghiên cứu văn hóa trên thông thiên văn dưới tường địa lý Phan Đắng Lòng. Hỏi người ta bất chấp tính mạng như vậy có phải vì một lòng tôn kính tổ tông hay vì một niềm tin mù quáng, u mê nào đó về tài lộc?” Đoạn văn kể trên là bình luận của Báo Lao Động về sự kiện hàng trăm, ngàn người tụ tập dự dưới chân núi Nghĩa Lĩnh (Việt Trì) hôm 16 tháng 4 (10 tháng Ba Âm lịch) để chờ... Giỗ Tổ cho đến khi các rào chắn được mở sau khi các quan lớn đã giỗ xong. Những bài tường thuật với hình ảnh của sự kiện này trên các báo trong nước đều xác nhận việc hàng triệu người dân đã về dự lễ hội đền Hùng, biến khu vực dưới chân núi Nghĩa Lĩnh thành một biển người. Một tờ báo chú thích dưới các ảnh: Mắc kẹt giữa biển người chờ lên núi Nghĩa Lĩnh, một số phụ nữ ngất xỉu, phần đông trẻ em sợ hãi khóc thét. Lực lượng chức năng phải bế các bé ra chỗ thoáng mát đề phòng sự cố. Biển người cùng chờ đợi dưới
chân núi khiến cho không khí trở nên ngột ngạt, nhiều em nhỏ cũng phải chen chân theo cha mẹ. Để bảo vệ các em nhỏ, lực lượng chức năng phải len vào đám đông để bế hàng trăm em lên phía trước. Các em bé bị chuyền qua tay nhiều người lạ, sợ hãi khóc thét, sau đó, chúng được đưa đến khu vực thoáng đãng ở gần lối lên để nghỉ ngơi, chờ cha mẹ. Khi hàng rào được mở, hàng trăm nghìn người ùa lên núi Nghĩa Lĩnh (TP Việt Trì, Phú Thọ) để bái Tổ Hùng Vương gây nên cảnh chen lấn, hỗn loạn. Tờ Thanh niên cho hay ban tổ chức dự báo có khoảng 1,5 triệu lượt khách về bái tổ, nâng tổng số khách từ đầu năm đến nay là 7 triệu. Lễ của các quan chức đã diễn ra lúc 7 giờ sáng với màn dâng hương các vua Hùng ở núi Nghĩa Lĩnh (TP Việt Trì, Phú Thọ) có mặt Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng nhiều lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
25
26
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Bị công an quật ngã chỉ vì không đóng hụi chết? Chỉ sau khi một đoạn video được đưa lên mạng xã hội khiến dư luận ồn ào phản đối Công an TPHCM mới thừa nhận vụ một Thượng sĩ CA dùng đòn võ thuật quật ngã một người dân xuống mặt đường. Trong video, người xem thấy Thượng sĩ Lương Việt Hà sau khi quật ông Phạm Thiện Minh Phong, 27 tuổi, một người bán hàng rong tại khu vực chợ Bình Tiên (đường Phạm Phú Thứ, phường 4, quận 6) xuống đường còn đánh tới tấp vào mặt nạn nhân cho đến khi nhiều người dân bất bình can thiệp. Anh Thượng sĩ CA sau đó còn vênh váo cãi cọ với dân chúng. Ông Phong sau đó được đưa vào Bệnh viện 115 và được bệnh viện chẩn đoán bị “xuất huyết màng não bán cầu ở bên phải”. Nạn nhân là lao động chính của một gia đình nghèo. Cả hai vợ chồng đều phái đi bán hàng rong kiếm sống. Bà Nguyễn Ngọc Thúy, vợ của ông Phong cho biết chồng của bà đi nghĩa vụ quân sự về đã
“nhất quyết không đóng 700.000 đồng mỗi tháng như những người khác để được yên ổn bán rong”. Bà Hà nói, “Bán trái cây mỗi tháng thu nhập chỉ vài triệu đồng, đóng 700.000 đồng thì còn đâu ra để lo tiền thuê nhà, tiền học cho con?” Bà Thúy nói thêm, hai tháng trước, vì không đóng ‘hụi chết’, chồng bà bị thu chiếc xe lôi và mới dành dụm mua lại chiếc xe mới với giá 1,5 triệu. Hôm 18/4, báo Dân trí đưa tin Đại tá Nguyễn Sỹ Quang – Trưởng phòng Tham mưu kiêm người phát ngôn của Công an TPHCM cho biết, theo quá trình xác minh, sáng ngày 14/4 Thượng sĩ Lương Việt Hà không được phân công làm nhiệm vụ dọn dẹp các khu vực buôn bán lấn chiếm lòng lề đường; tuy nhiên thượng sĩ Hà vẫn tham gia. Một cái sai khác là “quá trình xảy ra vụ việc, thượng sĩ Hà đã có hành động không khôn khéo, không đúng kỹ năng, văn hóa ứng xử, quá nóng nảy.”
Anh Phạm Thiện Minh Phong
Phía công an quận 6, cũng công bố quyết định tạm đình chỉ công tác Thượng sĩ Lương Việt Hà để điều tra. Thượng sĩ Lương Việt Hà sau đó đã đến bệnh viện gặp gia đình nạn nhân. Bà Thúy cho hay gia đình đang suy tính việc kiện Thượng sĩ Hà ra tòa. Bà Thúy nói: “Thượng sĩ Hà và mẹ có đến gặp vợ chồng tôi để nhận trách nhiệm vụ hành hung, xin bỏ qua và trả viện phí cho chồng tôi tại Bệnh viện 115. Hiện chồng tôi vẫn bị đau ở cổ và cột sống. Chồng tôi nói không thể bỏ qua vì ông Hà có thể tái diễn việc hành hung những người dân khác”.
Trung cộng cho máy bay quân sự đáp xuống Đá Chữ Thập Báo chí Trung Cộng hôm 17 Tháng 4 ra mặt công khai xác nhận Bắc Kinh đã cho phi cơ quân sự đáp xuống sân bay mới mà Trung Quốc xây dựng trên Đá Chữ Thập thuộc khu vực tranh chấp trên Biển Đông. Phi đạo, dài 3.000 mét trên Đá Chữ Thập là một trong ba đường băng mà Trung Quốc xây dựng trong hơn một năm qua ở khu vực Trường Sa. Thông tấn Reuteurs dẫn bản
tin hằng ngày của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc cho biết một máy bay quân sự trong lúc đang tuần tra trên Biển Đông hôm Chủ nhật đã nhận được cuộc gọi khẩn cấp yêu cầu đáp xuống Đá Chữ Thập để sơ tán ba công nhân bị bệnh nặng trên đảo. Ba người này sau đó được đưa về Đảo Hải Nam để chữa trị. Tờ báo đăng bức ảnh máy bay trên Đảo Hải Nam. Tờ Thời Báo Hoàn Cầu bình luận đây là lần đầu tiên quân đội
Trung Quốc công khai thừa nhận việc cho máy bay quân sự đáp xuống Đá Chữ Thập. Báo này cũng trích dẫn lời một chuyên viên quân sự nói chuyến bay cho thấy đường băng được xây dựng theo tiêu chuẩn quân sự và nếu trong trường hợp có chiến tranh, các phi cơ quân sự có thể đóng ở khu vực này. Hồi đầu năm nay, Trung Cộng đã cho máy bay dân sự bay và đáp thử xuống đường băng này.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
27
28
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Nhiều vụ học sinh chết đuối thương tâm
Sáng ngày 18/4, ông Lê Văn Dỵ, Hiệu trưởng Trường THPT Quảng Xương 1, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa, cho biết 1 học sinh lớp 12 của nhà trường vừa gặp nạn trong lúc đi tắm biển dẫn tới chết đuối trong những ngày nghỉ lễ Giỗ Tổ mùng 10-3 âm lịch. Vào chiều ngày 16-4, một số học sinh của Trường Trung học Phổ thông Quảng Xương 1, đã rủ nhau ra vùng biển xã Quảng Lợi (huyện Quảng Xương) chơi. Lúc ra biển chơi đùa, em Nguyễn Văn Chung (học sinh lớp 12) chẳng may bị nước biển cuốn ra xa.
Thấy vậy, những bạn cùng đi đã hô hoán và được một số ngư dân gần đó chạy lại cứu. Tuy nhiên, khi được tìm thấy đưa lên bờ thì em Chung đã tử vong do ngạt nước. Em Chung là học sinh thứ 10 chết đuối trong vòng hai ngày liên tiếp ở miền Trung. Hôm 15/4, có 9 học sinh Trường Trung học Cơ sở xã Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) bị chết đuối. Theo những nhân chứng, vào đầu giờ chiều 15-4, khi đến trường tổ chức buổi tổng duyệt đội nhưng vì chưa tới giờ nên một nhóm học
sinh lớp 6B của trường đã rủ nhau đi chơi. Khi đến sông Trà Khúc (thuộc thôn Thanh Khiết, xã Nghĩa Hà), 9 học sinh nam gồm: Trần Tiến Phát, Trịnh Hữu Nhân, Lê Văn Đô, Võ Thành Chung, Lê Phú Quý, Phạm Su Sum, Phạm Văn Thành, Cao Ngọc Vũ, Nguyễn Minh Hoàng (tất cả đều sinh năm 2004) rủ nhau cùng nắm tay nhảy xuống tắm rồi bị đuối nước. Hai học sinh nữ ngồi trên bờ hoảng sợ đạp xe về nhà báo cho người thân. Nhận được tin báo, nhiều người dân chạy đến ứng cứu nhưng đã muộn.
Vợ Luật sư Nguyễn Văn Đài ra ngoại quốc vận động cho chồng
Bà Vũ Minh Khánh, vợ luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài đã đến Hoa Kỳ hôm 14/4. Chuyến đi nhằm mục đích vận động sự can thiệp của quốc tế để đòi lại tự do cho chồng. Luật sư Nguyễn Văn Đài đã bị tam giam từ giữa tháng 12 năm 2015 đến nay sau khi bị bắt và truy tố về tội “Tuyên truyền chống Nhà nước, quy định tại Điều 88 Bộ luật hình sự”. Theo tường thuật của đài Á châu Tự do (RFA), bà Khánh cho hay ông Đài từ khi bị bắt đến nay,
vẫn “trong tình trạng bị giam cách ly, không được gặp người nhà cũng không được gặp luật sư. Do vậy, gia đình hoàn toàn không hề biết gì về vấn đề sức khỏe của ông”. Trong chuyến đi Mỹ, bà dự định tiếp xúc các tổ chức nhân quyền cũng như dân biểu, chính khách ngoại giao ở các tiểu bang. Sau đó, bà cũng lên kế hoạch tiếp tục vận động tại Canada, châu Âu và Úc. Hôm 16/4, trả lời BBC Việt ngữ, nhà hoạt động Nguyễn Văn Hải, tức blogger Điếu Cày, hiện đang ở California, nói: “Giới đấu
tranh dân chủ rất ủng hộ bà Khánh trong chuyến đi vận động tự do cho chồng. Tuy vậy, hiệu quả của chuyến đi này tới đâu thì còn tùy vào sức ép của chính phủ Mỹ, sự lên tiếng của các tổ chức quốc tế”. “Chính quyền Việt Nam đã hai lần bắt luật sư Nguyễn Văn Đài dù ông là nhà đấu tranh ôn hòa. Điều đó cho thấy họ coi thường công ước quốc tế về nhân quyền mà họ đã ký kết. Ông Hải cảnh báo các nhà hoạt động trong nước cần “chuẩn bị tinh thần sẽ tiếp tục bị đàn áp.”
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
29
30
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG
IS tuyên chiến với EU? - Lý Anh
S
au vụ quân khủng bố tự xưng là Nhà nước Hồi giáo (IS) tấn công vào thành phố Paris vào tháng 11/2015, khiến hơn 130 người chết, hàng trăm người bị thương, Hoa Kỳ và các đồng minh thân cận như Pháp, Đức, và Anh… tăng cường hợp tác đẩy mạnh chiến dịch tiêu diệt hoàn toàn IS. Tại Iraq và Syria, các đợt không kích đã và đang tiêu diệt những kẻ đầu sỏ của IS, phá hủy vũ khí hạng nặng, xe chở dầu, và cơ sở hạ tầng của quân khủng bố IS khiến chúng ngày càng điên cuồng tìm cách khủng bố các thành phố lớn của các nước phương Tây để trả thù. Gần đây nhất là vụ đánh bom tự sát tại thủ đô Brussels, Bỉ Quốc, ngày 22/03/2016, khiến ít nhất trên 30 người chết và hàng trăm người bị thương, báo động một nguy cơ mới: Bọn khủng bố IS nhằm vào các nước trong Liên minh Châu Âu (EU) để trả thù các nước phương Tây đang ngày càng tìm cách tiêu diệt bọn chúng. Nhiều người đặt câu hỏi: “Phải chăng IS đang tuyên chiến với EU?”.
Các vụ đánh bom tự sát tại Brussels
Tám giờ sáng ngày 22/03 (giờ địa phương), giữa lúc mọi người vô cùng bận rộn, thành phố Brussels đang nhộn nhịp chuẩn bị bước vào một ngày sinh hoạt mới, bỗng có tiếng nổ từ sân bay quốc tế Zaventem, cách trung tâm Brussels 11,7 km về
Vị trí hai vụ đánh bom tự sát tại sân bay
phía đông bắc, trần nhà phòng hành khách khu vực xuất phát sụp đổ nặng, nhiều bức tường kính vỡ tan, mảnh kính vương vãi khắp nơi. Hành khách nghe tiếng nổ hốt hoảng bỏ chạy. Một nhân viên kiểm tra hành lý chứng kiến vụ nổ đầu tiên nói: “Ít nhất có 6, 7 người bị mảnh bom bắn trúng, thịt người bắn tứ tung, máu chảy lênh láng”. Một người khác đứng gần nơi bom nổ nói với giới truyền thông: “Trước khi bom nổ, một số người nói tiếng Ả Rập la hét ầm lên”. Hai lần bom nổ ở sân bay quốc tế Zaventem lần lượt xảy ra tại phía trước khách sạn Hillton, gần quầy kiểm tra trước khi vào sân bay (check in) của công ty hàng không Hoa Kỳ American Airlines và phía ngoài tiệm cà phê Starbucks gần tòa nhà hành khách khu vực bay, khiến khoảng 14 người tử vong, 35 người bị thương. Khoảng 79 phút sau, trạm xe
điện ngầm Maelbeek gần tòa cao ốc của Liên minh Châu Âu ở trung tâm thành phố Brussels lại xảy ra một vụ đánh bom tự sát khác, khiến 20 người tử vong, trên 100 người bị thương. Truyền thông địa phương loan tin, lúc bom nổ, một đoàn tàu 3 toa đang rời khỏi nhà ga, bỗng toa giữa vang lên tiếng nổ, toa tàu hỏng nặng, thân thể hành khách cháy đen thui bắn tứ tung. Cảnh tượng vô cùng khiếp sợ. Sau tiếng nổ, những hành khách còn sống sót hốt hoảng chạy ra ngoài. Khói đen bốc kín cửa ra vào nhà ga. Xe cứu hỏa vội vàng đến nơi bom nổ cứu chửa, nhân viên y tế cấp cứu những người bị thương. Các ga tàu điện ngầm lập tức đóng cửa không hoạt động. Thành phố ra lệnh các loại giao thông không được chạy như thường lệ. Các nước Châu Âu cũng ra lệnh máy bay và tàu hỏa không được đến Brussels.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
31
32
www.RangDongAtlanta.com
Sau vụ đánh bom ở Paris xảy ra vào tháng 11/2015, đây là lần thứ hai các nước Châu Âu sống trong tình trạng khủng khiếp.. Sau những vụ đánh bom tự sát ở Brussels, Nhà nước Hồi giáo đưa tin trên hãng thông tấn Amaq, vốn có liên hệ với tổ chức này, về các vụ tấn công ở Brussels với nội dung: “Quân IS hôm nay đã thực hiện hàng loạt vụ đánh bom bằng thắt lưng bom và thiết bị nổ tại một sân bay và một trạm xe điện ngầm ở trung tâm thủ đô Brussels, nước Bỉ”.
Những kẻ đánh bom tự sát là dân bản xứ
Sau vụ đánh bom tự sát ở Brussels, cảnh sát Bỉ lùng sục khắp nơi để bắt những nghi can còn sống sót. Bộ Nội vụ công bố lệnh báo động chống khủng bố lên cấp 4 là mức cao nhất. Qua mấy cuộn băng ghi hình bí mật ở trong sân bay quốc tế Zaventem và ga tàu điện ngầm Maelbeek, nhà chức trách biết rõ 5 tên khủng bố đã tham gia vào vụ đánh bom ở Brussels sáng ngày 22/03. Trong một đoạn băng ghi hình thấy rõ hai nghi can mặc áo đen, đeo găng tay màu đen, có chỗ lồi lên như giấu vũ khí ở trong đó. Dáng điệu và bước đi của họ thật là thanh thản, khoan thai. Một bóng người mặc áo trắng đi cạnh hai tên áo đen, có thể là đồng bọn. Công tố liên bang Bỉ Frederic Van Leeuw cho biết, sau loạt vụ tấn công tại thủ đô Brussels khiến 35 người thiệt mạng hơn 200 người bị thương, cảnh sát nước này đang tiến hành nhiều cuộc đột kích trên toàn quốc. Ông còn cho biết, nghi can mặc áo đen trong băng ghi hình đã chết vì đánh bom tự sát là Ibrahim El Bakraoui. Cảnh sát tìm được chiếc laptop của nghi can ở gần nơi hắn ẩn náu, trong đó có một di thư, biết thêm em trai hắn là Kalid, 27 tuổi, cũng tham dự và đã chết khi đánh bom tự sát ở ga xe điện ngầm Maelbeek. Ông Frederic Van Leeuw lại cho biết, Ibrahim El Bakraoui và Kalid
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
đã có tiền án về tội cướp súng và trộm xe hơi, nhưng không ngờ chúng lại có quan hệ với bọn khủng bố IS. Cách đây không lâu, cảnh sát vào khám xét một khu chung cư để bắt giữ Salah Abdeslam, thủ phạm từng tham gia vụ đánh bom ở Paris, hai anh em Ibrahim El Bakraoui và Kalid chạy thoát, sau đó cảnh sát biết thêm Kalid đã dùng tên giả thuê căn hộ này, mới biết chúng là thành viên của IS. Tên mặc áo đen thứ hai trong băng ghi hình từng để lại một chiếc túi đựng quả bom chưa nổ do trục trặc kỹ thuật. Trong cuộc họp báo tại sân bay Zaventem, Thống đốc bang Flemish Brabant, ông Lodewijk De Witte nói: “Chúng đưa ba quả bom vào sân bay, nhưng một quả không nổ”. Ông cũng cho biết quả bom này sau đó đã bị tiêu hủy trong một vụ nổ có kiểm soát. Giới truyền thông trong nước loan tin, tên mặc áo đen thứ hai tên là Faycal Cheffou, một ký giả hành nghề tự do. Cảnh sát còn tìm thấy một lá cờ IS và 15 kg bom triacetone triperoxide (TATP) trong một khu chung cư ở thị trấn Schaarbeek, trực thuộc thành phố Brussels. Mấy ngày sau, cảnh sát lại bắt thêm 8 nghi
can, trong đó có Faycal Cheffou. Viện công tố lập tức khởi tố hắn và hai nghi can khác. Một nguyên nhân khiến một số cư dân Bỉ tham gia vào tổ chức IS là: Phía sau vẻ phồn hoa, thịnh vượng, chênh lệch giàu nghèo ở Bỉ vô cùng trầm trọng, biến đất nước này thành “quả bom nổ chậm”, có thể nổ sang tận các nước Châu Âu. Thị trấn Molenbeek, ngoại ô Brussels, cư trú nhiều di dân Châu Phi và Trung Đông và con cháu họ sinh ra trên đất Bỉ. Những người này đa số theo đạo Hồi, chỉ biết tiếng Ả Rập, nên khó kiếm việc làm, thất nghiệp khoảng ba bốn chục phần trăm. Không có công ăn việc làm, thu nhập thấp, bị xã hội khinh rẻ, trở thành đối tượng cho IS “chiêu binh mãi mã”. Một số thanh niên bị bọn IS quyến rũ, đến Sirya hoặc Iraq tham dự các lớp huấn luyện khủng bố. Sau đó trở về Bỉ hoạt động. Bởi vậy, thị trấn Molenbeek, một trong 19 khu tự quản ở vùng thủ đô Bruxelles, có tên gọi chế giễu (nickname) là “nơi sinh ra thánh chiến” (a jihadist breeding ground). Thêm vào đó, quy chế quản lý vũ khí ở Bỉ cũng không chặt chẽ. Theo thống kê năm 2015, toàn nước Bỉ có 330.000 cây súng
Cảnh tượng hỗn loạn tại nhà khách sân bay Brussels
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
33
34
www.RangDongAtlanta.com
lậu. Đó cũng là một trong những điều giúp cho bọn khủng bố IS dễ dàng hoạt động. Những nguyên nhân trên khiến nước Bỉ trở thành “lỗ hổng” đe dọa an ninh của các nước Châu Âu, tạo điều kiện cho IS dễ dàng hoạt động.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
IS tuyên chiến với EU
Loạt tấn công đẫm máu nhằm vào thủ đô Paris của Pháp và thủ đô Brussels của Bỉ hồi tháng 11/2015 và tháng 03/2016 khiến trên 200 người chết cho thấy chỉ vài nhóm khủng bố liều chết được trang bị súng AK-47 và đai nổ cũng có thể gây nên các cuộc thảm sát làm rung động Châu Âu. Một số chuyên viên an ninh ở các nước Châu Âu lo ngại rằng, đó chỉ là bước khởi đầu cho một âm mưu tấn công quy mô lớn nhằm vào Châu Âu. Cũng có thể nói, đó là sự tuyên chiến của IS đối với EU để trả thù những cuộc đánh bom của Mỹ, Pháp, Anh đối với bọn chúng. Một quan chức phụ trách chống khủng bố của Châu Âu phát biểu với ký giả AFP: “Đối với tôi, những diễn biến trong năm 2015 chưa thấm tháp gì. Chúng ta sắp phải đối mặt với những vụ tấn công của bọn khủng bố không khác gì vụ 11/9/2001 ở New York. Đó là các cuộc tấn công đồng thời xảy ra vào cùng một ngày ở nhiều nước, và nhiều nơi khác nhau. Đây là một âm mưu được phối hợp chặt chẽ và tinh vi. Chúng tôi biết rằng khủng bố đang có kế hoạch thực hiện âm mưu đó”. Chuyên viên này cho biết thêm, Châu Âu hiện đang trong “tầm tay của khủng bố”. Khủng bố đang tuyển mộ các công dân Châu Âu đưa đến Syria và Iraq huấn luyện kỹ thuật khủng bố, sau đó cho trở về nguyên quán thực hiện âm mưu đó. Chúng có đủ các giấy tờ tùy thân cần thiết, thành thạo ngôn ngữ và địa hình, đặc biệt có kỹ năng sử dụng vũ khí. Các cơ quan chống khủng bố Châu Âu đã ngăn chặn được nhiều âm mưu của chúng. Tuy nhiên, hiện nay
Dân chúng tưởng niệm người bị nạn ở Brussels
bọn này quá nhiều, chắc chắn nhiều tên đã lẩn trốn thành công. Didier Le Bret, chủ tịch Hội đồng Tình báo quốc gia Pháp (Chairman of The French National Intelligence Council), cho biết: Các tổ chức tình báo Châu Âu đã phát hiện một mạng lưới âm mưu tấn công đang phát triển ngày một rộng tại Châu Âu. Ông cho biết các cuộc bắt giữ các phần tử thánh chiến trở về từ Syria và Iraq ngày càng làm gia tăng mối lo ngại này. Ông khẳng định: “Tình hình đang thay đổi. Châu Âu đang chứng kiến các phần tử khủng bố cực đoan trở lại, những phần tử dày dạn kinh nghiệm chiến đấu và lẽ ra không nên có mặt ở Châu Âu. Chúng là những phần tử trung thành tuyệt đối với con đường đã chọn”. Bên cạnh các cảnh báo về nguy cơ tấn công khủng bố, các nhà phân tích của Pháp cho rằng, cần tập trung tìm ra nguyên nhân sâu xa tại sao Châu Âu luôn phải đối mặt với tình trạng này. Họ đặc biệt nhấn mạnh vào tầng lớp thanh niên Hồi giáo, tầng lớp được cho là “nguồn nhân lực dồi dào” của tổ chức khủng bố thánh chiến. Romain Caillet, một chuyên viên chống khủng bố độc lập, nhận
định: Các thanh niên Hồi giáo ở Châu Âu luôn tự cho rằng họ là nạn nhân của những định kiến và tình trạng phân biệt đối xử ở nơi làm việc và trong xã hội. Theo kết quả điều tra mới nhất về sắc tộc thiểu số và sự phân biệt đối xử tại các nước trong Liên minh Châu Âu, 1/3 số thanh niên Hồi giáo tham gia trả lời khẳng định từng phải chịu nạn phân biệt đối xử. Những người có phản ứng mạnh mẽ nhất với tình trạng này có độ tuổi từ 16-24. Những thanh niên này thất nghiệp khá nhiều, nếu có công việc làm thì nhận được tiền công thấp hơn so với người dân bản xứ làm cùng một công việc. Đó chính là đối tượng tổ chức khủng bố IS dễ dàng lôi cuốn để thực hiện âm mưu của chúng. Một bình luận viên về chống khủng bố của AFP nhận định: “Châu Âu thực sự đang đứng trước nguy cơ khủng bố cao, nếu không triển khai được các biện pháp đồng bộ nhằm ngăn ngừa trước mắt cũng như giải quyết nguyên nhân sâu xa của vấn đề, sẽ phải hứng chịu những cuộc tấn công kiểu như 11/09 tại Mỹ”.
- Lý Anh
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
35
36
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Thế Sự
Phản bội giai cấp - Nguyễn đạt Thịnh
H
ôm thứ Ba 12 tháng Tư 2016, Hiệp Hội Triệu Phú Yêu Nước (HHTPYN) gồm trên 200 hội viên, gửi thư cho 2 lãnh tụ Cộng Hoà và 2 lãnh tụ Dân Chủ tại Thượng và Hạ Viện Hoa Kỳ, yêu cầu quốc hội viết luật đánh thuế họ nặng hơn; nguyên văn lá thư như sau: “Thưa quý vị Nghị Sĩ Mitch McConnell, Harry Reid, và quý vị Dân Biểu Paul Ryan, Nancy Pelosi. Nếu cuộc bầu tuyển hỗn độn đang diễn ra để chọn ứng cử viên thay mặt quý Đảng tranh cử tổng thống mà chuyên chở một ý nghĩa nào đó, thì cái ý nghĩa đó chỉ có thể là thái độ quá chán ngán của cử tri đối với ảnh hưởng tham nhũng của đồng bạc, mà mọi người đều phải chứng kiến qua những sinh hoạt thông thường hằng ngày của Hoa Thịnh Đốn. Mục đích của lá thư này là tạo cho Quốc Hội một cơ may để trình bầy với quần chúng là quý vị vẫn còn có khả năng điều hành cuộc sống của quần chúng, và Quốc Hội không phải là cơ cấu sở hữu của những doanh nhân ngự trị Wall Street, cũng không phải là tay sai của những lợi quyền đặc biệt. Quý vị cũng thừa biết là một nhóm quản lý những tài khoản đầu tư đang thụ hưởng rất lớn, và đóng thuế rất ít -ít hơn mọi người Mỹ khác. Những người này trốn thuế đến bạc tỉ, bằng cách khai lợi tức của họ như tiền lời do vốn tạo ra. Nguyên nhân khiến số tiền lời bạc tỉ này được miễn thuế là do giới
doanh nhân ngoan ngoãn đóng góp bạc triệu vào quỹ ứng cử của các chính khách, để sau khi đắc cử những chính khách này bênh vực quyền lợi của họ. Nhiều chính khách Cộng Hòa từ ông Donald Trump đến nguyên thống đốc Jeb Bush, và nhiều chính khác Dân Chủ như bà cựu ngoại trưởng Hillary Clinton, Nghị Sĩ Bernie Sanders, đều đã lớn tiếng đòi chấm dứt nạn “mua” những nhân vật quyền lực, từ ngày họ chưa có quyền lực để bán, từ thời điểm họ mới là ứng cử viên cần tiền để tranh cử. Được những nhân vật uy tín của cả hai đảng chính trị lớn nhất Hoa Kỳ cổ xuý, nhưng dự luật H.R. 2889 vẫn nằm chết tại Hạ Viện, và dự luật 1686 bế tắc tại Thượng Viện. Chúng tôi yêu cầu quý vị đặt danh dự và sự sáng suốt của quý
vị trên quyền lợi đảng phái, và trên những số tiền tặng dữ vào quỹ ứng cử của quý vị. Chúng tôi cũng yêu cầu quý vị thảo luận và thông qua dự luật The Carried Interest Fairness Act trên lưỡng viện Quốc Hội trước tháng Tám -thời điểm quý vị sẽ nghỉ việc để lo việc tranh cử. Xin quý vị nói thẳng với cử tri về những ưu tiên quý vị sẽ đặt nặng trong cương vị Dân Biểu, Nghị Sĩ . Chân thành, Morris Pearl, Chủ tịch HHTPYN Nội dung của lá thư do 200 nhà triệu phú hội viên hội HHTPYN là yêu cầu quốc hội thông qua đạo dự luật hủy bỏ đặc quyền nhẹ thuế đánh trên tiền lời, hiện đang nhẹ hơn thuế đánh trên tiền lương của công nhân. Đặc quyền nhẹ thuế đánh trên tiền lời thực hiện như thế nào, và
Morris Pearl
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
37
38
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
những ai được hưởng thứ thuế nhẹ này? Những cơ sở chuyên đầu tư -hedge funds- chuyên mua và bán doanh nghiệp, sử dụng tiền của những quỹ hưu bổng hoặc những tư nhân giầu bạc tỉ, là thành phần được hưởng thuế nhẹ, nhẹ hơn số thuế người thư ký của chính hãng đó phải đóng. Sau một thời gian đầu tư, các quỹ hưu bổng và những nhà tỉ phú tư nhân rút cả vốn lẫn lời về theo phương thức “2 và 20”; người đứng hùn được quyền hưởng 2% tiền đầu tư, cộng thêm 20% tiền lời. Số tiền 2% được coi là lợi tức phải đóng thuế, nhưng số tiền lời 20% lại được tính thuế nhẹ hơn thuế lợi tức. Nói cách khác tiền lời đầu tư được đánh thuế nhẹ hơn tiền lương lao động. Một thí dụ: quý vị mua một số cổ phần của xí nghiệp ABC trị giá $20 triệu; một năm sau quý vị bán số cổ phần này với giá $30 triệu, lời 10 triệu, thì số thuế quý vị phải đóng là $600 ngàn ($10 triệu X 6%); nếu số tiền $10 triệu đó là tiền lương thì quý vị phải đóng đến 39% tiền thuế -$3.9 triệu. Theo tinh thần của lá thư gửi cho Quốc Hội, thì chính những bất công thuế vụ đó đã tạo ra thái độ bất tín nhiệm của cử tri đối với các chính khách, nhất là chính khách Cộng Hòa; cử tri bỏ rơi 15 ứng cử viên Cộng Hòa để ủng hộ hai ứng cử viên bị đảng Cộng Hòa chỉ trích nhiều nhất -ông Donald Trup và ông Ted Cruz. HHTPYN thành hình năm 2010 khi nhiều nhà triệu phú Mỹ nhận ra việc cúp tiền ăn trưa của học sinh không giúp giải quyết vấn đề thặng chi và thiếu nợ của chính phủ liên bang, trong lúc chánh phủ vẫn tha hàng trăm tỉ tiền thuế cho những nhà tỉ phú, đã ứng tiền ra mua quyền lực. Khởi đầu, tổng số hội viên của HHTPYN chỉ có vài chục người,
HHTPYN tranh đấu đòi được đóng thuế nặng hơn
nhưng giờ này số hội viên đã lên đến trên 200 người. Truyền thông Hoa Kỳ và thế giới ca tụng việc họ vận động Quốc Hội thực hiện một chính sách thuế vụ công bằng và đạo đức hơn. Tổng thống Tiệp Khắc yêu cầu quốc hội Tiệp nỗ lực đi sau, đến trước quốc hội Mỹ về chính sách công bằng thuế vụ. Tháng Tư 2012, tổng thống Obama mời HHTPYN tham dự ngày TAX DAY trong đó ông cổ động việc đóng thuế căn cứ trên lợi tức -dù lợi tức là tiền lời hay tiền lương. Vài tháng sau ông ký ban hành đạo luật American Taxpayer Relief Act. Chữ “dân” trong bốn chữ “DÂN GIÀU, NƯỚC MẠNH” là để chỉ số đông người dân trong một nước; và số đông người Mỹ lại không giầu. Theo thống kê hiện có 10.1 triệu người Mỹ có trên 1 triệu mỹ kim trong tay, năm 2013 con số này chỉ có 9.6 triệu. Con số 10.1 triệu nhà triệu phú là ít vì bên cạnh đó là 309 triệu người Mỹ nghèo và trung lưu, số trung lưu đông nhất, và số Mỹ nghèo là 50 triệu. Mặc dù chính phủ thành công trong một vài cải thiện về lương công nhân và thuế nhưng khoảng cách giữa người nghèo kẻ giầu vẫn mỗi ngày một gia tăng.
Nhiệm kỳ tổng thống của ông Obama chỉ còn 7 tháng nữa, sau đó có thể ông Trump, ông Cruz, hoặc bà Clinton, ông Sanders sẽ lên thay thế để tiếp tục miễn thuế, giảm thuế cho người giầu, và làm giảm cái tỉ lệ 20 phần triệu những hội viên của HHTPYN xuống thấp hơn nữa. Mười triệu tỉ phú, triệu phú là một giai cấp trong xã hội Hoa Kỳ; 200 người trong số 10 triệu quả là một con số rất nhỏ xứng đáng bị mệnh danh là “bọn phản bội giai cấp”.
- Nguyễn đạt Thịnh Kính thưa quý vị độc giả, Nếu quý vị đánh giá bài báo này là “đọc được”, tác giả trân trọng mời quý vị đọc thêm 73 bài nữa được tuyển chọn và in trên 540 trang giấy vàng lợt, khổ 6x9, trình bầy trang nhã, đầy đủ hình ảnh, sách đóng chỉ, bìa cứng, dưới tựa đề BÌNH LUẬN THỜI SỰ giá $30. Độc giả ngoài Hoa Kỳ xin giúp thêm $10 cước phí (trong tổng số trên $22) Mua sách xin quý vị gửi chi phiếu về địa chỉ: Nguyễn đạt Thịnh 515 Crestwater Ct. Houston, TX 77082
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
39
40
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Góc Nhìn Thời Sự
Ác mộng ô nhiễm - Nguyễn đạt Thịnh
T
rong số phát hành sáng thứ Hai 4/11 tờ nhật báo “Doanh Thương Quốc Gia” tại Bắc Kinh nêu lên một câu hỏi khiếp đảm “Trung Quốc còn một mạch nước ngầm nào chưa bị ô nhiễm không?” Câu hỏi ác nghiệt đã phải nêu lên, thì ngay trong câu hỏi đó đã có câu trả lời. Ba chữ “mạch nước ngầm” để chỉ những mạch nước chúng ta không thấy trên mặt đất, như biển, sông, rạch, suối, kinh, v.v... Mạch nước ngầm nằm sâu trong lòng đất, và thường cũng bị ô nhiễm do thể chất đất tại những vùng nước chẩy qua. Bài báo trình bầy những thống kê mới nhất và đầy đủ nhất của viện Môi Trường (Institute of Public and Environmental Affairs) về tình trạng mọi giòng nước đều bị hóa
chất chứa trong nước thải kỹ nghệ, và trong phân bón hoa mầu làm ô nhiễm , rồi ghi nhận là những dữ kiện này quả là khiếp đảm, và sẽ ảnh hưởng nặng nề trên đời sống của người Hoa. Để trấn an dư luận ông Ma Jun, Giám đốc sở Môi Trường nói rõ hơn là cuộc khảo cứu của sở chỉ giới hạn vào những nguồn nước tương đối gần mặt đất, trong lúc nhiều thành phố bơm nước từ những độ sâu vài trăm, hoặc vài ngàn thước dưới mặt đất. Ma Jun nói, “Con số những thành phố sử dụng mạch nước ngầm gần mặt đất mỗi ngày một giảm bớt; chính phủ địa phương đào nhiều giếng thật sâu để lấy nước uống. Điều này vô cùng quan trọng.” Lời trấn an của Ma Jun -một
viên chức chính phủ- mang nặng tính chính trị; mọi người đều biết tuyệt đại đa số lượng nước uống và tắm giặt của người Hoa là nước nổi, nước trong những giòng sông, những hồ chứa được bơm vào hệ thống nước của thành phố. Nhiều thành phố có hệ thống nước tương đối tốt, bơm từ những mạch nước chìm sâu trong lòng đất, tuy nhiên đa số người Hoa vẫn còn múc nước giếng, nước sông lên sử dụng. Từ lâu chính phủ Trung Cộng vẫn báo động tình trạng ô nhiễm trầm trọng bầu khí quyển; tuy nhiên nạn ô nhiễm không khí vẫn chỉ giới hạn vào các thành phố lớn và các thị trấn kỹ nghệ; nạn ô nhiễm nước có cơ nguy lan rộng cùng khắp, vì tính lưu động của nước. Năm 2011 bộ Bảo Vệ Môi
Ma Jun báo động nạn nước nổi và nhiều mạch nước ngầm Trung Quốc bị ô nhiễm
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
41
42
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Trường của chính phủ Trung Cộng phổ biến một kế hoạch giải quyết nạn những mạch nước ngầm bị làm ô nhiễm; theo kế hoạch đó thì chỉ cuối thập niên này họ hoàn thành công cuộc bảo vệ những mạch nước ngầm. Năm 1970 người Hoa chỉ sử dụng có 57 tỉ thước khối nước, nhưng đến năm 2009 họ dùng đến 110 tỉ thước khối nước, mà con số này chỉ là mức tiêu thụ của thị dân -20% dân số toàn quốc. Nạn thiếu nước trên vùng Cực Bắc Trung Quốc -vùng đồng khô, có cháy- là tình trạng kinh niên; những mạch nước ngầm chỉ thỏa mãn được 2 phần 3 nhu cầu nước trong gia đình. Nạn ô nhiễm mạch nước ngầm, đang loại dần những mạch nước không đủ ngầm sâu vào lòng đất; năm 2014 gần nửa tổng số 2071 giếng nước ngầm bị xuống cấp “nước hơi xấu”, và 36% xuống cấp “nước quá ô nhiễm.” Dân biểu Zheng Yuhong, một chuyên viên canh nông báo động là trong khóa họp vừa rồi, Quốc Hội Trung Cộng đã bỏ lơ không thảo luận về vấn đề nước ô nhiễm nữa. Ông Yuhong nói giới làm luật của Trung Cộng cũng nản lòng, vì nhiều kế hoạch “trị thủy” họ đề ra đều không được áp dụng. Trong bản nghiên vừa được công bố, chính phủ Trung Cộng xác nhận 32.9% giếng nước tại Bắc và Trung phần Trung Hoa bị liệt vào “nước cấp 4” - loại nước chỉ có thể dùng trong kỹ nghệ, chứ không còn là nước gia dụng được nữa. “Nước cấp 5” trong 47.3% tổng số giếng nước sâu còn tệ hơn nữa, vì chuyên chở nhiều chất hóa học như manganese, fluoride và triazoles, chỉ có thể dùng để trị loại mộc nhĩ độc thường mọc trên thân cây. Theo thống kê của Viện Môi Trường vừa được phổ biến thì 80% mạch nước ngầm của Trung Quốc bị ô nhiễm đến mức không thể
uống hoặc tắm được nữa. Người Hoa không coi nhẹ hai chữ “ô nhiễm” như người Mỹ, vì họ thực sự và thường xuyên sống với ô nhiễm. Nhiều chính khách Mỹ vẫn còn bảo vệ các nhà máy điện tạo điện bằng cách đốt than. Một giáo sư người Anh gốc Hoa -ông Dabo Guan- dạy tại University of East Anglia, vùng Đông Anh quốc, góp ý, “Thị dân Trung Quốc sợ ô nhiễm không khí, trong lúc toàn dân Trung Quốc sợ ô nhiễm mạch nước; cả hai quốc nạn có cùng một nguyên nhân: chính phủ đặt nhẹ việc bảo vệ môi trường.” Giáo sư Guan cho là giải pháp duy nhất cho Trung Quốc là đào giếng sâu hơn nữa, nhưng lượng nước này sẽ không đủ để thoả mãn nhu cầu uống và tắm của 1,380,971,321 người Hoa. Thiếu nước sạch vẫn thường xuyên là vấn đề tạo khó khăn cho nhân loại; nhưng không quốc gia nào gặp khó khăn nhiều hơn, và cấp bách hơn Trung Quốc. Uống và nấu nướng bằng nước ô nhiễm tạo ra nhiều chứng bệnh, và tạo ra tình trạng chậm lớn. Giải pháp giúp Hoa Kỳ thành công trong việc bảo vệ phẩm chất của nước là tiền -người Mỹ chấp nhận trả một cái giá tương đối cao để có nước sạch. Năm 2002 mỗi gia đình trung lưu Mỹ trả khoảng
Ông Dabo Guan
1.1% lợi tức vào việc mua nước với giá $2.72 mỗi thước khối nước. Cũng như mọi trị giá khác trên đời, nước sạch không free. Người Tầu phải đầu tư vào hệ thống nước sạch của họ.
- Nguyễn đạt Thịnh Kính thưa quý vị độc giả, Nếu quý vị đánh giá bài báo này là “đọc được”, tác giả trân trọng mời quý vị đọc thêm 73 bài nữa được tuyển chọn và in trên 540 trang giấy vàng lợt, khổ 6x9, trình bầy trang nhã, đầy đủ hình ảnh, sách đóng chỉ, bìa cứng, dưới tựa đề BÌNH LUẬN THỜI SỰ giá $30. Độc giả ngoài Hoa Kỳ xin giúp thêm $10 cước phí (trong tổng số trên $22) Mua sách xin quý vị gửi chi phiếu về địa chỉ: Nguyễn đạt Thịnh 515 Crestwater Ct. Houston, TX 77082
Một thiếu phụ Trung Hoa gánh nước từ một con kinh mà bà vừa giặt quần áo, để đem nước về nhà tắm rửa, nấu nướng. Bên cạnh đó là một vũng nước thải của nhà máy
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
43
44
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Quê Hương Những Điều Trông Thấy
Những quy định lạ đời và sai lầm thế kỷ - Văn Quang
N
ói đến những quyết định và quy định lạ đời ở VN thì quá nhiều. Những quyết định người dân cho là ngớ ngẩn, cười ra nước mắt hay gay gắt hơn có người còn gọi quyết định… ngu ngốc khiến người dân cười không được khóc không xong. Những chuyện đó tưởng rằng qua lâu rồi nhưng sự thật thì nó vẫn còn đó và đến nay lại nguy hại hơn rất nhiều. Đó là công trình làm thủy điện Thủy điện An Khê - Ka Nak tại Gia Lai. Ngày 1/4 vừa qua, phát biểu trước Quốc hội, ông Huỳnh Thành, ĐBQH tỉnh Gia Lai cho rằng, Thủy điện An Khê - Ka Nak là “công trình sai lầm thế kỷ”, hủy hoại môi trường; gây hạn hán và ngập lụt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến hàng triệu người ở hai tỉnh Gia Lai và Phú Yên. Tôi sẽ tường thuật ở phần sau. Trước hết tôi điểm lại một vài quyết định lạ đời đã từng được dư luận đả kích kịch liệt, còn gọi là sản phẩm của anh những anh ngồi bàn giấy vẽ hươu vẽ vượn cho có việc làm. Gọi là ngu ngốc thì hơi quá đáng nhưng không hẳn là không đúng với những bộ óc ngắn, chức vụ lại cao nhờ “nhất thân nhì thế”, nhờ chạy cửa trước, luồn cửa sau, đồng bạc đâm toạc tờ giấy, cứ có tiền là chạy chức gì cũng xong. Tôi nghĩ chính những quyết định ngớ ngẩn này đã dẫn đến tình trạng “sai lầm thế kỷ” như hiện nay.
Vì thế tôi điểm lại những quyết định đó trước. Chắc một số bạn đọc còn có thể nhớ đến những chuyện khôi hài này.
Yêu cầu nhân viên trạm thu phí… khâu túi quần áo
Đầu tháng 4-2006, các nhân viên của Trạm thu phí trên đường Bắc Thăng Long - Nội Bài hết sức ngạc nhiên khi ông trạm trưởng đột ngột thông báo: Để ngăn chặn tiêu cực xảy ra, từ ngày 15-4-2006 toàn bộ cán bộ, nhân viên của trạm phải khâu túi quần, túi áo lại khi đi làm. Lúc đầu các nhân viên đều nghĩ ông trạm trưởng... đùa. Một số người gọi điện thoại đến các trạm thu phí khác của Công ty quản lý và sửa chữa đường bộ 234 (Cục Đường bộ) thì nhận được thông tin “sếp” bên đó cũng yêu cầu nhân viên phải khâu túi quần, túi áo khi đi làm! Thắc mắc lên lãnh đạo Công ty 234 thì giám đốc cho biết: “Tất cả các trạm thu phí của công ty, nhân viên phải khâu túi quần, túi áo lại khi đi làm”. Chả biết quy định này có hiệu quả như thế nào trong việc ngăn chặn tiêu cực nhưng mới thực hiện được mấy ngày, nó đã khiến người ta phải cười ra nước mắt! Trước quy định của cấp trên, anh T.M.T không biết phải “báo cáo” với cô vợ mới cưới như thế nào, nhờ mẹ thì lại càng dở. Tính
toán mãi, đến đêm hôm trước ngày quy định có hiệu lực, T. phải tự làm lấy. Nửa đêm chờ vợ ngủ, T. mới lọ mọ dậy tìm kim chỉ tự khâu túi quần, túi áo của mình. Chiếc túi quần mới khâu được một nửa, cô vợ thức giấc. T. giải thích thế nào vợ anh cũng không tin, cho rằng T. bị mộng du. Đúng là một quyết định lạ nhất thế giới chỉ có thể xảy ra ở VN trong thời đại này thôi. Xin kể thêm một “luật mới” cũng quái đản không kém.
Ngực lép không được lái xe
Thông tư này thực chất tồn tại từ năm 2001 – 2008.
Quyết định nhân viên phải khâu túi áo túi quần
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
45
46
www.RangDongAtlanta.com
Thông tư quy định việc cấp bằng lái xe: Giấy phép lái xe chỉ được cấp cho người có cân nặng trên 40kg, vòng ngực từ 72cm trở lên… Câu chuyện về tiêu chí sức khỏe bỗng chuyển thành luận bàn về vòng 1 của phụ nữ, không ít người còn bày tỏ sự cảm thông với những chị em ngực bé! Nhiều cô hỏi nhau không biết cảnh sát giao thông có cầm thước dây đi đo vòng 1 của chị em ta không? Nhưng sau đó “dự thảo mới nhất của Thông tư liên tịch” quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe đã bỏ quy định “ngực lép”, song thêm vào đó là các quy định gù, vẹo, ưỡn cột sống... không được lái xe. Đúng là lắm thầy thối ma “càng sửa càng sai, càng sai càng sửa”. Cứ như thế dân bị quay tít mù chẳng biết đâu mà mò. Thôi thì ngực to hay bé, ngực gù hay vẹo cũng cứ lái xe rồi tới đâu thì tới. Các anh Cảnh Sát Giao Thông (CSGT) có quyền “kiểm tra” mới phạt được. Mấy bà mấy cô đành “sẵn sàng cởi áo” thôi chứ phản đối là “chống lại người thi hành công vụ”, có mà đi tù như chơi! Còn một quy định khác ảnh hưởng tới số đông người thành phố.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Quy định cấm bán bia vỉa hè
Bán bia trên vỉa hè tràn ngập khắp nơi
Ngay khi dự thảo nghị định trên được công bố để lấy ý kiến người dân, dư luận đã phản ứng khá gay gắt với những điều khoản được cho là “trên mây”. Trong đó, gây tranh luận, phản ứng và chỉ trích nhiều nhất là các điều khoản quy định cấm bán bia trên vỉa hè; quy định này ghi rõ: cấm bán bia cho người có biểu hiện say bia, say rượu và cấm bán bia cho phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Một người dân bình thường còn thấy ngay sự ngớ ngẩn, đặc biệt là không thể thực hiện được các điều khoản vậy mà các nhà soạn thảo thảo vẫn cứ thản nhiên đưa vào. Gần đây nhất cũng có một số quy định vừa đưa ra bị phản đối rồi phải bỏ. Như quy định phạt người đội mũ bảo hiểm không đạt chuẩn; xử phạt xe hơi dưới 9 chỗ không có bình cứu hỏa; cấm quay phim, chụp ảnh CSGT; … Cục kiểm tra văn bản (Bộ Tư Quy định ngực lép không được lái xe trên 50 phân khối một thời gây bão dư luận pháp) vào cuộc kiểm tra và kết luận văn bản này có nhiều điểm không đúng quy định của pháp luật và vượt quá thẩm quyền. Bị Bộ Tư Pháp “tuýt còi”, Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ - đường sắt đã huỷ quy định này. Vậy mà luật pháp vẫn liên tục cho ra đời những quy định phi thực tế, bất khả thi. Ví dụ, Nghị định số 45/2005/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế có quy định hành vi hút thuốc lá nơi công cộng bị phạt từ 50.000 đến 100.000 đồng. Nghị định 167/2013/NĐ-CP về chống bạo lực gia đình quy định chồng chửi vợ hoặc vợ chửi chồng có thể bị phạt đến 1 triệu đồng; đối xử tồi tệ với thành viên gia đình, bắt ăn đói mặc rách... có thể bị phạt tới 2 triệu đồng. Đã nhiều năm áp dụng, chưa ai hút thuốc nơi công cộng Các bà, các cô rủ nhau đi nâng cấp vòng 1 cho đạt tiêu chuẩn của quy định hay mắng vợ chửi chồng bị phạt cả! Và gây tranh
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
47
48
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
cãi là điều 182 Bộ Luật Hình sự 2015 (có hiệu lực thi hành từ tháng 7-2016) đề nghị truy tố người ngoại tình. Theo hầu hết các luật sư, đây là điều luật “vui là chính”! Và còn hàng loạt quy định được ra đời từ phòng máy lạnh như thế đang nằm im ỉm trong các tủ sách pháp luật. Đó chỉ là vài cái quyết định lẩm cẩm tưởng rằng qua đi rồi thôi. Nhưng thực ra đó chính là những mầm mống phát sinh ra những quyết định sai lầm lớn hơn, tai hại hơn. Thế nên mới có chuyện cho ông Huỳnh Thành, Đại biểu QH tỉnh Gia Lai cho rằng, Thủy điện An Khê - Ka Nak là “công trình sai lầm thế kỷ”.
Công trình thủy điện lạ lùng nhất trên thế giới
Kể từ lúc Nhà máy Thủy điện An Khê - Kanak đi vào hoạt động, hàng trăm gia đình dân huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định rơi vào cảnh khốn đốn vì mất đất vào mùa mưa, thiếu nước tưới vào mùa khô. Có quá nhiều dư luận về sự thiệt hại khổng lồ này, tôi chỉ nêu những thiệt hại đáng kể nhất. Không chỉ làm cuộc sống hàng chục vạn gia đình dân hạ lưu sông Ba thuộc hai tỉnh Gia Lai, Phú Yên bị đảo lộn, từ nhiều năm qua, việc lấy nước sông Ba trả về sông Côn của Nhà máy Thủy điện An Khê Kanak còn khiến nhiều người dân Bình Định điêu đứng.
Thủy điện “nuốt” đất
Năm năm trước, dọc hai bên bờ suối Cát (đoạn chảy qua thôn Thượng Giang 1, xã Tây Giang và thôn Trung Sơn, xã Tây Thuận, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) là những ruộng bắp, đậu xum xuê thì nay bị bỏ hoang, khô cằn. Hai bờ suối bị xâm thực, khoét sâu, tạo thành những bức tường dựng đứng, cao 4-5 m. Theo người dân địa phương, trước đây, lòng suối Cát chỉ khoảng
Đập thủy lợi huyện Ia Grai, Gia Lai, trơ đáy
15-20 m. Thế nhưng, từ năm 2011, khi Nhà máy Thủy điện An Khê Kanak bắt đầu xả nước, suối Cát cứ thế “ngoạm” dần vào đất hoa màu, nhiều đoạn bị phá rộng đến 100 m. Nhà máy Thủy điện An Khê Kanak xả nước với lưu lượng lớn vào suối Cát nhưng không làm kè chắn đã gây sạt lở nghiêm trọng, làm người dân mất đất sản xuất. Ông Ngô Tốt, Chủ tịch UBND xã Tây Giang, xác nhận chính việc mùa khô năm nay, trong lúc người dân khổ sở vì nước cạn kiệt thì nhà máy cắt nước khiến suối Cát trơ đáy. Hậu quả, gần 150 ha lúa vụ đông xuân của hàng trăm gia đình dân huyện Tây Sơn đang trong giai đoạn làm đòng, trổ bông có nguy cơ mất trắng. Còn tại thị xã Ayun Pa (Gia Lai) đến rơm rạ cũng không có để cho bò ăn. Người dân phải tìm mua để cứu đàn bò khi hết cỏ. Chị Rơ Chăm Huyên cho biết cứ hơn một tuần phải mua một xe rơm giá gần 2,5 triệu đồng cho 7 con bò.
Từng bị lũ “chôn sống”
Công trình “sai lầm thế kỷ” đã gây ra nhiều hệ lụy, thậm chí là thảm họa cho người dân.
Điển hình, ngày 15-11-2013, nước từ trên núi An Khê đổ xuống, cuốn trôi đất cát đổ ập xuống Nhà máy Thủy điện An Khê. Bùn cát theo nước lũ đổ tràn từ bên ngoài vào trong nhà máy gây ngập cả 2 tổ máy đặt dưới tầng 1. Tai nạn này khiến nhà máy ngưng vận hành trong hơn 1 tháng, “chia nước” xuống sông Côn với lưu lượng lớn tràn ra sông Ba, làm ngập, sập nhiều nhà dân và hàng trăm hecta hoa màu, “chôn sống” nhiều nhà dân. Lần đầu tiên trong lịch sử, thị xã An Khê phải hứng chịu một trận lũ lịch sử. Điển hình, vào ngày 25/5/2011, Nhà máy thủy điện An Khê- Kanak đã bất ngờ xả nước khiến 50 ha hoa màu của người dân bị ngập úng, 10 con bò bị nước cuốn trôi, 62 máy nổ, máy bơm nước của các gia đình dân ở huyện Kbang bị cuốn trôi… Thiệt hại khoảng 10 tỷ đồng nhưng các gia đình dân chỉ được đền bù 4,5 tỷ đồng.
Chủ tịch “Công trình sai lầm thế kỷ” được nguyên Chủ tịch tỉnh “lén” ký đồng ý
Theo báo Dân Trí, dẫn lời ông Huỳnh Thành, ĐBQH tỉnh Gia Lai
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
49
50
www.RangDongAtlanta.com
tố cáo: “Trước đây, khi xây dựng nhà máy đã xin ý kiến Thường vụ tỉnh ủy nhưng không được thường vụ nhất trí, lúc đó đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh nói các nhà khoa học nói hợp lý nên đồng chí ấy đã ký đồng ý cho xây dựng nhà máy. Và sau này mới biết đồng chí ấy đã ký và đồng chí ấy đã nói như vậy. Và mặc dù có nhiều ý kiến phản đối của các cơ quan ban nghành tỉnh, nhưng người ta vẫn xây nhà máy vì có văn bản ký đồng ý của Chủ tịch nhưng không thông qua Thường vụ”. Nói rõ hơn là ông chủ tịch tỉnh đã lén lút ký cho phép xây nhà máy thủy điện này. Tại sao ông chủ tịch tỉnh phải lén lút ký vội vàng như thế mà không nghe bất kỳ sự đánh giá nào của các nhà khoa học cũng như của những “đồng chí” cùng làm việc với mình? Tất nhiên phải có một sự bất minh nào ở đây. Không cần nói rõ mọi người đều thừa biết rằng sự sai lầm thế kỷ này nó được xây dựng chỉ vì cái túi tiền của anh nhà thầu to quá. Điều này vẫn chưa được làm sáng tỏ trong khi sự phẫn nộ của người dân VN ở khắp nơi đang lên án mạnh mẽ. Như ông đại biểu Thành đã nói trước Quốc Hội: “Việc xây dựng Thủy điện An Khê – Ka Nak đã chuyển hướng một dòng sông lớn đang nuôi sống hàng triệu dân như vậy trên thế giới không bao giờ có”. Vậy là quan đầu tỉnh VN hơn hẳn thế giới về cái sự mờ mắt làm hại cả một vùng dân cư rộng lớn này. Bán cả cái văn phòng tỉnh ấy đi cũng không đủ tiền đền bù cho dân. Kết quả là anh dân đen đành chịu cho quan đầu tỉnh hành hạ chứ không phải vì thiên tai bão lụt. Cái nạn các quan lớn đã ít học lại nhắm mắt làm liều thành thứ bệnh còn đáng sợ hơn cả thiên tai bão lụt.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Sông Ba từ một dòng sông lớn, giờ đây đã trở thành... đồng cỏ
Những cánh đồng nứt nẻ, lúa khô héo để bò ăn ở Tây Nguyên
- Văn Quang
15-4-2016
Nhiều khu vực đồi núi thuộc tỉnh Gia Lai trọc lốc, không có cỏ cây
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
51
52
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Chuyện bên nhà
Đằng sau một câu chuyện mang thai hộ - Đoàn Dự ghi chép THƯA QUÝ BẠN, Luật Hôn nhân và Gia đình do nhà nước CSVN ban hành năm 2014, trong đó việc được phép mang thai hộ “với mục đích nhân đạo” có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2015. Rất nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn hết sức mừng rỡ. Tuy nhiên, do nguyên tắc “với mục đích nhân đạo” nên sắc lệnh này sau khi ban hành cũng có nhiều bất cập. Ví dụ, người mang thai hộ phải là tự nguyện hoặc do quen thuộc, không có vấn đề thuê mướn bằng tiền bac ở trong đó. Làm sao chứng minh được đó là do tự nguyện hay do thuê mướn? Ngay cả chuyện quen thuộc cũng thế. Vợ chồng anh A có cô em họ hay cô bạn sẵn sàng mang thai hộ, nhưng vợ chồng anh không thể xin ở đâu được giấy tờ xác nhận đó là em họ hoặc bạn thân để có thể nhờ mang thai hộ. Ngoài ra, còn nhiều vấn đề phức tạp khác làm cho “mục đích nhân đạo” trở thành hết sức khó khăn. Sau đây xin mời quý bạn xem xét một trường hợp đặc biệt - một trong những sự phức tạp ít ai có thể ngờ tới - do một phụ nữ ở Hà Nội tên là Kim Ngân. Ngoài ra, cũng với đề tài nói về chuyện hiếm muộn, chúng tôi xin dịch đăng truyện Người vợ họ Lâm (“The Wife from Lin family”) của Bồ Tùng Linh (1640-1715) trong bộ Liêu trai chí dị ( Strange Tales of Liaozhai, by Pu Songling ) bằng tiếng Anh in tại Hồng Kông năm 1995. Xin mời quý bạn thưởng thức…
I. Đằng sau câu chuyện mang thai hộ
Đã có không biết bao nhiêu lần trong cô đơn buồn tủi, tôi ôm các con và tự hỏi, liệu con người ta khi sinh ra có phải đã có số phận an bài rồi chăng? Nếu ta cứ quyết tâm cải mệnh, đổi số, điều đó có mang lại cho ta hạnh phúc không? Hay cuối cùng, hạnh phúc phải đổi bằng hạnh phúc thì đau đớn quá, như câu chuyện đời của tôi sau đây. Nhưng dẫu cho có buộc phải lựa chọn lại một lần nữa, tôi vẫn lựa chọn như đã chọn lựa, dù rằng để có được hai đứa con, tôi đã mất cái mà tôi yêu quý nhất trên đời. Tôi là một người mẹ hiếm
muộn. Cũng như những người mẹ hiếm muộn khác trên cõi đời này, tôi có nỗi khổ là không thể có thai nên không có con. Thú thật, trước khi nhà nước VN có luật cho phép mang thai hộ vào năm 2015, để mở ra một lối thoát cho những cặp vợ chồng không thể sinh con, thì vợ chồng tôi đã tìm cách trốn tránh pháp luật, đi trước một bước là thuê người mang thai hộ để vợ chồng có được cái hạnh phúc là có con, được làm bố làm mẹ. Vợ chồng tôi đều là trí thức, làm việc tại Hà Nội, thế nên sự hiểu biết về pháp luật cũng như về đời sống xã hội tương đối khá đầy đủ. Chúng tôi cũng lường trước được mọi phức
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
53
54
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
tạp, cả về phương diện luật pháp cũng như sự ứng xử giữa hai bên – người thuê mang thai hộ và người được thuê mang thai hộ - trong sự việc này. Nhưng vì quá mong muốn có con, quá khát khao được làm bố làm mẹ trong cuộc hôn nhân mà đã 15 năm đằng đẵng không hề có tin mừng, chúng tôi quyết định vượt qua luật pháp, giấu giếm thuê người mang thai hộ. Vợ chồng tôi đã bàn bạc rất kỹ với nhau và đã tính toán mọi việc khó xử có thể xảy ra. Thực tình, vợ chồng tôi có cuộc sống hôn nhân rất hạnh phúc. Đám cưới xong, một năm, hai năm, ba năm…, thấy mình chậm trễ quá, tôi mới đi khám thì kinh hoàng được biết mình bị dị tật tử cung từ nhỏ, không thể có con trong khi chồng tôi vẫn bình thường. Mặc dù đã được vị giáo sư bác sĩ đầu ngành về sinh sản mổ tạo hình tử cung hai lần nhưng tôi vẫn không thể mang thai, kể cả thụ tinh nhân tạo. Ngày ấy, giáo sư đã lắc đầu trước trường hợp của tôi và ông nói rằng, trường hợp của tôi chỉ có thể nhờ người mang thai hộ, nhưng đáng tiếc là luật pháp Việt Nam
mình chưa cho phép. Tôi đã bám víu vào câu nói của vị giáo sư “có thể nhờ người mang thai hộ” để hy vọng, để không gục ngã. Kể từ đó, không ngày đêm nào tôi không nghĩ đến việc nhờ người mang thai hộ để có cho chồng tôi một đứa con. Chồng tôi thấy tôi lo lắng, phiền muộn vì mong có con nên thỉnh thoảng rủ tôi đi du lịch nơi này nơi kia cho khuây khỏa. Trong một lần du lịch Thái Lan, tôi tìm đến một trung tâm môi giới mang thai hộ. Tại đây, qua lời giới thiệu và cho coi ca-ta-lô của cô nhân viên người Thái, tôi chọn một phụ nữ trẻ người Việt. Cô này chỉ mới 25 tuổi, đã có một đứa con, chồng và mẹ chồng phải nằm một chỗ do tai nạn giao thông khi người con trai chở mẹ bằng xe Honda ở bên Việt Nam, bị một tên du đãng say rượu đâm phải rồi nó phóng xe chạy mất. Chút tài sản ít oi trong nhà đội nón ra đi sau tai nạn của chồng và mẹ chồng. Gia cảnh cô lâm vào khốn đốn. Để có tiền, cô tính đến chuyện theo bạn sang Thái Lan “mang thai hộ” vì Thái Lan là nước luật pháp cho phép làm việc đó. Chỉ có cách ấy cô mới có
thể có được một số tiền khá lớn để trang trải nợ nần và thuốc men cho chồng với mẹ chồng. Thật may mắn rằng cô gái trắng trẻo, “có da có thịt” chúng tôi muốn chọn lại là người Việt. Cô đã gửi con cho mẹ ruột ở Việt Nam nuôi giùm rồi sang đây tham gia dịch vụ mang thai hộ để có tiền. Cô nhân viên người Thái trong Trung tâm có cho chúng tôi gặp cô gái đó để trò chuyện, nếu ưng ý thì sẽ ký hợp đồng tiến hành công việc. Bằng sự nhận xét của tôi khi tiếp xúc với cô gái trẻ trong buổi gặp gỡ đầu tiên ấy, tôi đã bị thuyết phục bởi gương mặt đôn hậu và tâm hồn bình dị có phần rất chân thật của cô. Khi tôi hỏi về gia cảnh, cô khóc và nói rằng cũng có cách kiếm sống nho nhỏ khác ở bên Việt Nam, như xin đi làm công nhân chẳng hạn, nhưng do gia đình cô khó khăn quá, cần tiền quá nên cô phải sang đây làm việc này. Cô tâm sự: “Thật ra bạn bè em bảo trứng là trứng của người ta, tinh trùng là tinh trùng của người ta, họ cho kết hợp với nhau trong ống nghiệm, mình chỉ mang thai hộ rồi sinh nở giúp mà thôi chứ có gì đâu mà ngại”. Cô nói tiếp: “Tại vì bên nước mình chưa cho phép chứ sang bên này ăn ở tốn kém lắm, hai đứa tụi em phải ở nhờ trong cái ga-ra của công ty, còn ăn uống thì tự nấu lấy, nhiều khi ăn mì gói trừ bữa”. Gặp được cô ấy tôi mừng lắm. Sau khi ký kết hợp đồng, vợ chồng tôi ở lại Thái Lan mấy bữa để bệnh viện chọc trứng của tôi và lấy tinh trùng của chồng tôi làm thụ tinh trong ống nghiệm, sau đó chồng tôi trở về Việt Nam, còn tôi ở lại. Nếu việc thụ tinh trong ống nghiệm tốt đẹp họ sẽ đặt cái phôi vào tử cung của cô gái. Nói chung, công việc rất phức tạp, qua nhiều công đoạn nhưng cũng nhiều hy vọng. Tôi ở chung với cô gái trong một căn phòng nhỏ của bệnh viện dành
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
55
56
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
cho thân nhân và người đến làm thụ tinh nhân tạo. Tất nhiên việc ăn ở của hai người mình phải trả tiền nhưng họ tính vừa phải, không lấy gì làm cao lắm. Tôi trả cả cho cô gái, không để cô phải trả mặc dầu theo hợp đồng, vợ chồng tôi đã ứng trước cho cô một khoản tiền để cô gửi về lo cho chồng và mẹ chồng. Đối với tôi, việc cô đậu thai là chính còn tiền bạc thì nhờ trời chúng tôi cũng dành dụm, có của ăn của để, không đến nỗi phải quá lo lắng. Thật may mắn, ngay sau lần cấy phôi vào tử cung của người phụ nữ mang thai hộ, vợ chồng tôi đã có được một cặp song thai. Ngày siêu âm đầu tiên, tôi rất hồi hộp, căng thẳng còn hơn bất kỳ lúc nào. Khi bác sĩ cho biết trong tử cung của thai phụ đã đậu hai phôi và cả hai phôi đều phát triển tốt, tôi đã ôm chặt lấy cô và bật khóc vì mừng rỡ. Sau khi thai nhi được 12 tuần tuổi, bác sĩ đồng ý cho tôi đưa thai phụ về Việt Nam để vừa tiện cho chúng tôi vừa bảo đảm được công việc ở cơ quan và chăm sóc cho cô được chu đáo.
Chúng tôi chuẩn bị một căn phòng đầy đủ tiện nghi để thai phụ tĩnh dưỡng, mỗi ngày ghé qua thăm cô một lần. Tôi thường sung sướng áp tai vào bụng cô để được nghe tiếng động của hai bé. Cô hoàn toàn nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ theo lời dặn của bác sĩ nên các thai phát triển rất tốt. Người phụ nữ mang thai hộ rất thành thật, không hề đòi hỏi hoặc làm mình làm mẩy gì nên vợ chồng tôi thấy rất thoải mái và quý mến cô. Theo lời khuyên của bác sĩ, khi thai được 35 tuần tức gần 9 tháng, tôi lại mua vé máy bay đưa cô sang Thái Lan, trở lại bệnh viện cũ chờ sinh cho an toàn. Ba tuần sau, tức 9 tháng 14 ngày, hai con tôi - một trai một gái - đã ra đời theo cách tự nhiên, bé trai 3,2 ký, bé gái 2,9 ký và đều rất xinh, tôi rất sung sướng không gì diễn tả nổi. Một tuần sau thì sản phụ được xuất viện nhưng tôi xin cho cô ở lại thêm một tuần nữa để thật mạnh khỏe vì còn phải đi máy bay. Về tới Việt Nam, cô ở lại nhà tôi 3 ngày để cùng chị vú chăm sóc các bé. Rồi khi chia tay, cô bịn rịn không muốn
rời và tự nhiên cầm tay tôi ứa nước mắt nói không nên lời. Tôi cũng thế, tôi rất rất xúc động đồng thời rất biết ơn cô… Cuộc sống của tôi bước sang một trang mới kể từ đó. Tôi xin nghỉ dài hạn một năm không lương để chăm sóc hai đứa con phụ với chị vú. Đó là thời gian bận rộn nhưng cũng nhiều cảm xúc và nhiều niềm vui. Bố mẹ hai bên cũng rất sung sướng. Họ hàng, bạn bè ai cũng mừng cho vợ chồng tôi. Những tưởng tôi đã có hạnh phúc viên mãn. Càng ngắm các con xinh xắn tôi càng biết ơn người phụ nữ đã mang thai giúp tôi. Theo tôi nghĩ, có tiền mà không gặp được người vừa có vẻ ngoài ưa nhìn lại vừa có tính nết hiền lành, đôn hậu như cô thì mình cũng không yên tâm. Tôi không hiểu “người mẹ” mang thai hộ có ảnh hưởng gì về di truyền đối với đứa trẻ mà họ mang thai hộ hay không, nhưng được người xinh xắn, tử tế thì mình cũng yên tâm. Bởi vậy nên tôi nhắc chồng tôi ghi số điện thoại của cô thật cẩn thận để liên lạc, hỏi thăm sức khỏe và tình trạng gia đình của cô hiện tại ra sao. Sau này, khi xảy ra những chuyện đau lòng, tôi không bao giờ oán hận chồng tôi bởi chính tôi chứ không phải ai khác đã chủ động yêu cầu anh liên lạc với cô ấy. Lòng tốt của ta đôi khi làm hại ta và tước đoạt của ta hạnh phúc. Trường hợp của tôi cũng như vậy. Sau khi hai con tôi được khoảng chừng 3 tháng, chồng tôi liên lạc với cô thì được biết chồng cô đã mất mặc dầu có tiền của vợ gửi về lo việc thuốc men, nhưng do bệnh quá nặng không cứu được. Khi cô sinh con giùm chúng tôi xong, về nhà khoảng được một tuần thì chồng cô mất. Họ hàng nhà chồng không hiểu, họ cho rằng trong khi chồng và mẹ chồng nằm đấy, cô bỏ đi theo người khác, khiến cô rất đau khổ. Thêm nỗi ân hận kiếm được
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
57
58
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
tiền nhưng tiền đó không cứu được chồng qua trọng bệnh nên cô càng ân hận hơn. Sau đó bà cụ cũng mất và tình cảnh của cô rất đáng thương. Tôi bận con cái nên đã giục chồng tôi bay ngay vào quê cô để thắp cho chồng cô và bà cụ nén nhang, đồng thời xem có thể giúp đỡ được gì cho cô không ngoài số tiền tôi đã nhắc anh đem theo. Chồng tôi vào quê thắp nhang, chia buồn với cô rồi với địa vị của anh, khi về Hà Nội, anh bàn với tôi là sẽ lo cho cô một công việc ở Hà Nội để cô đem con ra đi làm, kiếm sống nuôi con. Tôi hoàn toàn đồng ý với sự sắp xếp của anh và trong lòng mừng rỡ vì anh đã nghĩ đến cách trả ơn cô như vậy. Thời gian cứ thế qua đi. Tôi dồn hết thời gian và tâm trí cho hai đứa con nên không còn cảm thấy điều gì quan trọng hơn ngoài hai đứa trẻ. Cho đến một ngày, cơn bão đời tôi thực sự ập xuống khi tôi bất ngờ phát hiện ra một chiếc điện thoại thứ hai trong va ly của chồng mình khi anh vừa đi công tác xa về. Chiếc điện thoại nho nhỏ, xinh xắn, rất đẹp. Tò mò, tôi cầm lên coi và bấm thử thì rất ngạc nhiên vì trong máy có những tin nhắn anh anh em em và các phần trả lời thân thiết của chồng tôi với người xưng anh em nào đó. Họ chuyện trò với nhau rất nhiều, ngày nào cũng có tin nhắn kể cả ban đêm nữa. Qua nội dung các tin nhắn, tôi biết chồng tôi có bồ và người phụ nữ đó đang có thai với anh. Cô ngỏ ý muốn chia tay với anh, đi thật xa, sống với đứa con trai duy nhất nay cũng đã lớn để khỏi gây ảnh hưởng không tốt đến cuộc sống của tôi, người mà cô rất quý trọng, coi như ruột thịt vì đã đối xử với cô rất tử tế trong thời gian ở Thái Lan kể cả sau khi đã về tới Hà Nội. Trong tin nhắn, cô hỏi thăm về hai đứa con của tôi đồng thời nói rằng rất ân hận vì việc làm không
chính đáng, không biết rồi với cái thai đã hơn bốn tháng, cô sẽ sống ra sao ở một nơi nào đó do không mặt mũi nào mà trở quê được nữa, thật là bế tắc, không có lối thoát nhưng bắt buộc cô phải đi, không thể ở lại Hà Nội được. Xem xong các tin nhắn, tôi đã biết người phụ nữ đó là ai nhưng cũng thận trọng so sánh số điện thoại hiện tại với số điện thoại của “người mang thai hộ” mà chồng tôi đã ghi trong sổ. Giống nhau y chang. Tôi đã bị choáng, không ngờ chồng tôi – một người trí thức – lại phụ bạc tôi như thế, và “người ta” – một người có thể nói là rất chân thành, đôn hậu – lại có thể đâm dao vào sau lưng tôi như vậy. Tôi suy nghĩ quá nên người gầy dộc và ốm nặng phải vào bệnh viện điều trị. Tôi không muốn gặp chồng, không muốn nói chuyện, không muốn mở miệng với bất kỳ ai. Cú sốc tinh thần quá lớn, người chồng tôi vẫn một mực thương yêu đã lấy đi của tôi tất cả tình cảm xưa nay vốn có. Tôi chìm trong đau khổ. Bên nội, bên ngoại không hiểu, chỉ đoán là vợ chồng tôi có chuyện gì đó cơm
không lành canh không ngọt, nên thường đem hai đứa trẻ vào bệnh viện thăm nom để giúp tôi khuây khỏa. Nhưng tôi không khuây khỏa nổi. Cú sốc quá lớn, tôi không đủ sức vượt qua nên hoàn toàn gục ngã… Sau khi xuất viện, tôi đem hai con về nhà bố mẹ ruột. Tôi không thể tha thứ cho chồng tôi vì sự sa ngã nhất thời của bản thân mà nhấn mình vào mối quan hệ bất chính, gây ra hậu quả nghiêm trọng không có lối thoát. Tôi chấp nhận một cuộc sống không cần có anh ấy mặc dầu anh ấy đã hàng ngàn lần xin tôi tha thứ và nói rằng đó chỉ là phút yếu lòng của người đàn ông đối với một người phụ nữ đã mang thai hai đứa con giùm mình. Kim Ngân (Hà Nội)
II. Người vợ họ Lâm (Bồ Tùng Linh)
Thích An Kỳ người Tế Nam (tỉnh Sơn Đông) tính nết trai lơ, hay chim gái. Vợ ngọt ngào khuyên can nhưng không nghe. Vợ Thích là Lâm thị, đẹp má hiền, con nhà gia giáo. Gặp lúc rợ Hồ xâm nhập biên cương, chúng bắt Lâm thị và nhiều
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
59
60
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
đàn bà con gái khác đem đi. Ban đêm bị ngủ ớ giữa đường, giặc toan xâm phạm. Lâm thị giả vơ thuận tình. Một thằng sắp hãm hiếp cởi dao để phía trên đâu. Nàng bèn vơ lấy dao đó đâm cổ tự tử chết. Chúng vứt xác nàng xuống dưới ruộng. Ngày hôm sau giặc cuốn trại trở về phương Bắc, bắt đàn bà con gái đi theo. Có ngựời trốn thoát, cho biết tin Lâm thị đã chết. Thích Kỳ An thương xót, đi tìm xác vợ, thấy còn hơi thở, mi mắt động đậy và khẽ rên rỉ. Chàng bèn cõng về nhà, đổ nước cháo loãng từng giọt cho uống. Dần dần nàng hơi tỉnh lại. Thích thương quá, ứa nước mắt, bèn thề: - Vạn nhất nàng sống được mà ta còn phụ nàng, làm cho nàng buồn như trước nữa ta sẽ chết đâm chết chém, không trời đất nào dung thứ. Nửa năm sau Lâm thị dần dần bình phục, nhưng cái sẹo lớn ở cổ co lại, kéo đầu nàng hơi nghiêng sang một bên. Thích không cho là xấu xí mà vẫn yêu thương có khi còn hơn trước nữa. Từ đấy chàng tuyệt nhiên không đi chơi đường ngang ngõ tắt như trước. Lâm thị tự biết là mình bị ngảnh cổ, rất xấu nên định cưới vợ nhỏ cho chồng song Thích nhất định không chịu. Được vài năm, Lâm thị không sinh nở được, bèn khuyên chồng dùng con hầu làm thiếp để có con. Thích nói: - Tôi đã thề không ăn ở hai lòng với nàng, quỉ thần há không biết hay sao? Dù có tuyệt tự thì cũng là cái số của mình. Còn nếu số không tuyệt tự thì nàng đâu đã già đến nỗi không thể có con được. Lâm thị bèn nói thác là có bệnh, bảo chồng ngủ riêng một phòng, rồi sai con hầu tên là Hải Đường mới mười tám tuổi, vừa trẻ vừa đẹp đem chăn mền vào nằm trên chiếc chõng bên cạnh giường Thích. Mấy hôm sau, nàng hỏi nó xem tình hình ra sao, Thích có lần sang ăn nằm với nó hay không. Con Hải
Đường nói là không có gì cả. Nàng không tin, đêm đó bảo nó đừng vào phòng Thích nữa mà nàng tự ý đem chăn mền vào, nằm trên chiếc chõng chỗ của nó. Một lúc sau, nghe trên giường có tiếng ngáy, nàng bèn rón rén lần sang, nằm bên cạnh chồng và ôm lấy chồng. Thích tỉnh giấc, hỏi: - Ai đấy? Nàng thì thầm: - Em là Hải Đường đây. Thích cự tuyệt: - Ta đã thề rồi, không bao giờ thay đổi. Mày trẻ đẹp như thế, nếu hồi trước thì tao còn phải đợi mày vào nằm bên cạnh mới biết làm gì hay sao? Lâm thị bèn lấy chăn mền trên chõng đi ra. Từ đêm hôm ấy Thích ngủ một mình. Nàng nghĩ ra một kế, bèn sai con Hải Đường giả làm nàng, đêm mò vào với chồng. Thích nghĩ vợ mình là người chừng mực, không bao giờ làm khách không mời mà đến như vậy. Chàng sờ vào cổ nó, thấy không có vết sẹo, biết là con Hải Đường nên lại đuổi ra. Hôm sau, Lâm thị cười bảo chồng: - Chàng bất tất phải cố chấp như thế. Con Hải Đường còn trẻ, lại xinh xắn, nếu sinh được thằng cu nối dõi tông đường thì càng quý chứ sao? Thích nói: - Không phải là anh cố chấp nhưng đã có lời thề không phụ bạc nàng. Đàn ông, nếu nói không giữ nổi lời thì còn làm chồng sao được? Hơn nữa đã có quỷ thần chứng giám, trái lời thề quỷ thần sẽ trách phạt, còn mong có người nối dõi tông đường gì nữa! Mấy hôm sau, Lâm thị cười nói đùa: - Theo thông lệ, con nhà nông cày cấy, lúa má có trổ bông hay không chưa biết, nhưng đến vụ thì việc gieo giống vẫn phải làm. Đêm nay đến kỳ cày bừa gieo giống rồi đấy.
Thích cũng cười, hiểu ý. Đến tối, Lâm thị tắt đèn, gọi con hầu nói nhỏ với nó là lấy khăn quấn vào cổ rồi vào phòng nàng, nằm trên giường nàng, còn nàng thì xuống dưới bếp nằm chỗ của nó. Một lúc sau, Thích vào phòng, tới bên cạnh giường, nói đùa: - Người canh điền đến rồi đây. Nông cụ lâu ngày không xài, chẳng biết có còn mạnh mẽ, oai dũng như trước không hay lại phụ lòng mảnh ruộng tốt của chủ nhân thì hỏng. Con hầu im lặng không nói gì. Lúc Thích sắp hành sự, nó sợ mình còn trinh trắng Thích sẽ biết, nên khẽ thì thầm, bắt chước giọng bà chủ: - Chỗ kín mấy bữa nay hơi sưng, mạnh quá không chịu nổi đâu. Thích chiều ý, nương nhẹ. Một lúc sau, xong việc, con hầu giả bộ ra ngoài đi tiểu rồi đổi chỗ cho Lâm thị vào. Từ đấy cứ hễ con Hải Đường dứt kinh nguyệt, có thể thụ thai được thì Lâm thị lại đổi chỗ cho nó vào ăn nằm với chồng mà Thích không biết gì cả. Chẳng bao lâu sau, con Hải Đường có thai, Lâm thị dặn nó giữ gìn ý tứ, đừng để Thích biết. Rồi nàng ướm lời hỏi chồng: - Hồi nọ thiếp khuyên chàng lấy con hầu làm thiếp mà chàng không nghe. Giả sử hồi đó nó mạo nhận là thiếp, lỡ chàng không biết, giao hợp với nó rồi nó có bầu thì chàng sẽ xử trí ra sao? Thích đáp: - Nó không thể đánh lừa anh được. Còn nếu anh bị đánh lừa làm nó có thai, sợ mang tiếng mang tăm với hàng xóm láng giềng, vợ chồng mình sẽ giữ con nghé lại làm con của mình, còn con trâu mẹ thì bán không để cho nó nuôi. Con Hải Đường vừa trẻ vừa đẹp lại rất khéo léo, thiếu gì người muốn mua. Hồi đó mình mua nó cũng khá nhiều vàng đấy. Lâm thị thấy bất nhẫn trong
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
61
62
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
lòng nhưng không dám nói thêm gì nữa. Chẳng bao lâu, bụng con hầu ngày càng lớn, nàng sợ lộ chuyện nên nói với Thích là mẹ nàng đau yếu, cho con Hải Đường tới trông nom giùm ít lâu rồi nàng sẽ mướn u già thay thế. Ít lâu sau, ở bên nhà mẹ, may mắn là con Hải Đường sinh được một đứa con trai. Lâm thị mừng lắm, đặt tên là Trường Sinh rồi thuê vú em trông nom cho Hải Đường nuôi con ở nhà mẹ. Mấy tháng sau, Hải Đường khỏe mạnh, đỏ da thắm thịt trở lại, Lâm thị muốn đông con nên gọi nó về và hai người lại dùng kế thay đổi cho nhau như cũ và Thích không biết gì cả, cứ tưởng là mình ăn nằm với vợ. Đến khi con hầu có bầu thì Lâm thị lại cho nó sang nhà mẹ. Trong bốn năm năm, con hầu sinh thêm một trai một gái nữa. Con lớn là Trường Sinh đã lên bảy, vẫn ở nhà ông ngoại với hai em do u già và bà ngoại trông nom. Nó rất thông minh, đã bắt đầu đọc được tứ thư ngũ kinh, thầy học rất khen ngợi. Lâm thị cứ mỗi tháng lại nói thác là về thăm cha mẹ để thăm nom các con. Con hầu tuổi mỗi ngày một lớn. Thỉnh thoảng Thích vẫn giục vợ trả nó về nhà mẹ đẻ của nó cho nó đi lấy chồng kẻo tội nghiệp chứ cũng chẳng cần bán lấy tiền làm gì. Lâm thị biết con hầu ngày đêm rất nhớ các con, thương lắm nên búi tóc cao lên cho nó theo lối trang sức của gái sắp có chồng rồi cho nó về nhà mẹ ruột của mình để được sống với ba đứa con. Nàng nói với Thích: - Hằng ngày chàng trách tôi không chịu gả chồng cho con Hải Đường. Nay bên nhà ông bà ngoại có cậu con nuôi tính nết rất tốt, tôi đã nhận lời gả nó cho cậu em đó rồi. Thích nói: - Vậy thì hay lắm, cũng đỡ cho nó.
Vài năm sau nữa, con cái đều trưởng thành. Sắp tới kỳ sinh nhật của Thích, Lâm thị đã sắm sửa, chuẩn bị sẵn cỗ bàn để mời khách khứa. Thích than với vợ: - Ngày tháng qua mau vun vút, vèo cái quay đi quay lại đã quá nửa đời người. Cũng may là vợ chồng mình đều khỏe mạnh, có bát ăn bát để không đến nỗi đói rét. Chỉ khiếm khuyết một điều là hai vợ chồng sống cu ky với nhau, dưới gối chẳng có gì cả, không biết lúc già rồi sẽ ra sao. Vợ cười: - Tại hồi đó chàng chấp nệ không nghe lời thiếp, bây giờ còn oán trách ai nữa? Nhưng thiếp có phép biến hóa, chàng muốn có một đứa con trai cũng được, hai đứa cũng được, đối với thiếp chẳng có gì khó. Tưởng vợ nói đùa, Thích cũng cười: - Muốn hai đứa đấy! Thử biến hóa coi xem có được hay không! Vợ nói: - Cứ chờ đấy! Ngày mai sinh nhật sẽ biết cái tài của thiếp!... Sáng sớm hôm sau thức dậy, nàng sai đánh xe đến nhà mẹ, cho con trai con gái ăn mặc chỉnh tề rồi
cùng lên xe trở về. Vào nhà, nàng bảo các con đứng xếp hàng, gọi bằng cha và lạy chào, chúc mừng sinh nhật. Thích ngạc nhiên chẳng hiểu ra sao. Nàng nói: - Chàng đòi hai đứa con trai, thiếp thêm cho một đứa con gái đấy, bằng lòng chưa? Đoạn nàng kể lại đầu cuối rất tường tận. Thích sung sướng quá, nói: - Sao không cho biết từ trước? Nàng nói: - Cho biết trước sợ chàng lại giữ con nghé, bán con trâu mẹ tội nghiệp. Bây giờ các con đã khôn lớn thì chàng không bán mẹ nó được nữa. Thiếp nói dối là gả nó cho cậu em nuôi chứ sự thật bố mẹ có người con nuôi nào đâu. Thích cảm động đến ứa nước mắt. Ngay lập tức chàng cho xe đến đón nàng hầu về ăn mừng sinh nhật và tôn nàng lên làm thiếp. Từ đấy chàng cùng hai vợ sống rất êm đềm, hạnh phúc. Đời xưa, những người vợ hiền và có lòng thương người như Lâm thị có thể coi là thánh vậy.
- Đoàn Dự
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
63
64
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Thư của Tiến
Dấu tay Trung Quốc hay vết bẩn Trung Hoa? - Tưởng Năng Tiến
Có thể nói mà không sợ sai lầm Don Sahong sẽ là một con đập Made in China. Ngô Thế Vinh Hễ cứ vô mạng là tôi lại nghe blogger Lê Anh Hùng đang la làng về một vụ gì đó, và toàn là những vụ động Trời: “Chuyện chỉ có ở VN: Dự án nhiệt điện hàng tỷ đô được giao cho một công ty chuyên doanh… mực in!!! Suốt bao năm qua, người Việt Nam đã quá bội thực với những thông tin lặp đi lặp lại như tập đoàn X của Trung Quốc được chọn làm tổng thầu dự án nhiệt điện A, công ty Y của Trung Quốc ký hợp đồng làm tổng thầu dự án thủy điện B hay liên danh nhà thầu Trung Quốc Z làm tổng thầu dự án nhà máy ximăng C, v.v... và v.v... Vì thế, dường như bất kỳ tin tức gì về việc một công ty nước ngoài nào đó không phải của ‘nước lạ’ được giao thực hiện một dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia cũng đều đem đến cho công chúng Việt Nam ít nhiều cảm giác phấn chấn. Tuy nhiên, cũng đã không ít lần, khi chưa kịp tiêu hóa hết cái sự phấn chấn hiếm hoi đó, dư luận đã phải ngã ngửa vì những sự thật trần trụi về những công ty nước ngoài kia bị phơi bày. Và lần này cũng y như vậy. Theo phần giới thiệu trên website công ty thì Toyo Ink được thành lập ngày 7/2/1979. Và từ đó đến nay, công ty này chỉ chủ yếu sản xuất mực in, vật liệu in và phẩm màu; buôn bán, xuất nhập
khẩu mực in và thiết bị in… Nghĩa là, trong suốt thời gian tồn tại 37 năm của mình, Toyo Ink chưa hề có bất kỳ hoạt động sản xuất, kinh doanh nào liên quan đến ngành điện lực nói chung và nhiệt điện than nói riêng. Danh sách đối tác của Toyo Ink cũng toàn những công ty chuyên về mực in và thiết bị in ấn. (Ink trong Tiếng Anh có nghĩa là mực.) ... Một công ty chuyên về mực in, doanh số mỗi năm vỏn vẹn vài chục triệu đô, lợi nhuận hơn một triệu đô, mà lại được giao thực hiện một dự án thuộc một lĩnh vực hoàn toàn lạ lẫm với họ là nhiệt điện than, với tổng mức đầu tư lên tới 3,5 tỷ đô, tức hơn… 160 lần doanh thu hàng năm của chủ đầu tư. Xem ra trên thế gian này, những chuyện lạ đời như vậy chỉ có thể xẩy ra ở Việt Nam.” Quả nhiên đây là “chuyện lạ
đời” nhưng không “chỉ có thể xảy ra ở Việt Nam” đâu. Bên Lào cũng vậy đó: “Theo tạp chí The Diplomat [Sep 04, 2015] Quốc Hội Lào đã chính thức thông qua Dự án Đập Don Sahong, một dự án từ bấy lâu gây rất nhiều tranh cãi. Dự trù ban đầu con đập được Công ty Xây dựng Mã Lai MegaFirst khởi công vào cuối năm nay 2015... Trong một bức thư ngày 2 tháng 2, 2015 của International Rivers Network / IRN Mạng Lưới Sông Quốc Tế gửi tới Sinohydro International Corporation bày tỏ quan điểm của tổ chức IRN chống lại Dự án Đập Thủy điện Don Sahong do những ảnh hưởng tác hại môi trường và xã hội trên dòng chính Sông Mekong. Đoạn thư viết tiếp: “Chúng tôi được biết Sinohydro International được đấu thầu phần EPC/ Engineering
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
65
66
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Procurement Construction / thiết kế, quản lý và xây dựng cho Dự án Don Sahong, sự kiện ấy khiến cộng đồng quốc tế hết sức quan tâm về mối liên hệ của Trung Quốc tới Dự án này. Chúng tôi nhận định rằng Sinohydro, một tổ hợp của Nhà nước Trung Quốc khi ký một hợp đồng liên quan tới triển khai dự án, điều ấy sẽ can thiệp vào tiến trình thương thảo. Đây chính là thời điểm vô cùng nhậy cảm cho toàn vùng đối với cái giá phải trả cho việc phát triển thuỷ điện trên Sông Mekong. Chúng tôi hy vọng Sinohydro sẽ hỗ trợ cho những cuộc thảo luận về sự cần thiết có thêm những cuộc nghiên cứu khoa học, và trên hết là sự tôn trọng những quyết định và các yêu cầu chính thức từ các chính phủ Thái Lan, Cam Bốt và Việt Nam”. Hết trích dẫn. Như vậy bức màn của sự thật đã được vén lên: MegaFirst của Mã Lai chỉ là nhóm chủ thầu đầu tư/ Investor vào Don Sahong, một công ty không có kinh nghiệm xây dựng hay điều hành nào về thủy điện nên rõ ràng họ làm một bình phong / một lá chắn cho Sinohydro đứng phía sau, thực hiện phần kỹ thuật xây đập bất chấp tác hại ra sao đối với dân cư trong lưu vực. Ai cũng biết Sinohydro International là một công ty quốc doanh khổng lồ xây đập trên toàn cầu của Trung Quốc, được xem là lớn nhất thế giới nhưng cũng đã từng mang rất nhiều tai tiếng về những con đập gây ra những tác hại môi sinh. Và có thể nói mà không sợ sai lầm Don Sahong sẽ là một con đập Made in China...” (Ngô Thế Vinh, “Đập Thủy Điện Don Sahong In Đậm Dấu Tay Trung Quốc” – VOA Jan. 10, 2015.) Tôi chưa bao giờ có hân hạnh được gặp mặt nhà văn Ngô Thế Vinh. Giữa tôi và ông cũng không có giao tình đậm/lạt gì ráo trọi. Chúng tôi chả qua (và chả may) cùng phải lòng một thiếu phụ – một người đàn bà đã có chồng, và có
Thác Phapheng. Ảnh chụp ngày 17 tháng 3 năm 2016
Ảnh chụp ngày 18 tháng 3 năm 2016
Thời Biểu Nổ Mìn. Ảnh chụp ngày 18 tháng 3 năm 2016
rất nhiều con – nên cả hai đều đau khổ (triền miên) vì một chuyện tình vô vọng. Đồng bệnh tương lân nên thỉnh thoảng chúng tôi cũng có lai rai email qua lại để an ủi nhau (chút đỉnh) vậy thôi.
Tháng rồi hay tin tôi đang lông bông ở Phnom Penh nên ông anh nhắn nhủ: Đã thất tình rồi mà còn ở không thì buồn chịu sao cho thấu, và rượu đâu mà giải sầu cho đủ. Rảnh chạy tới chỗ tụi nó vừa khởi
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
67
68
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
công xây cái đập Don Sahong chụp mấy tấm hình, làm bằng chứng là có “dấu tay của tụi Tầu” nha. Tui rảnh thiệt và rảnh lắm nhưng đi Lào thì nói nào ngay là có thấy hơi lạnh cẳng. Qua thủ đô Vientiane uống vài thùng bia chơi thì được, chớ xuống tuốt Hạ Lào sao tôi ngại quá. Nam Lào núi rừng trùng điệp và hoang vu lắm. Voi/cọp, beo/báo, rắn/rít, muỗi/mòng… tùm lum đủ thứ. Đã vậy, tui lại không biết nói và không biết viết chữ Lào. Nửa chữ cũng không. Còn phân vân chưa biết tính sao thì may thay gặp ngay một ông bạn đồng nghiệp trẻ, thông tín viên thường trú của RFA tại Bangkok, đang đi làm phóng sự về cuộc sống của những người Việt bán vé số ở Cambodia. Thằng cha này (nghe đâu) tiếng Thái và tiếng Lào rành lắm nên tôi liền nhào tới, tay bắt mặt mừng. Anh Vũ – rõ ràng – là một tên rất ham đi/ham vui và dễ dụ nên tôi chưa nói dứt lời mà đương sự gật đầu lia lịa. Thế là hai thằng hăm hở (và hớn hở) đi liền. Từ Miên, chúng tôi băng qua Lào bằng cửa khẩu Stung Treng. Tới địa phận Pakse, theo đường 13, đi khỏi thác Phapheng chút xíu là thấy mũi tên rẽ trái vào bản VeunKham. Chúng tôi nhờ may, chớ không phải hay, nên được một người dân địa phương chỉ lối vào nơi đang làm con đập Don Sahong. Đây là một con dốc rộng, mới khai phá chưa lâu, có chỗ rải sỏi chỗ không, đường đất gập ghềnh và bụi đỏ phù dầy dưới ánh nắng chói chang. Thêm một điều may nữa là chúng tôi đến nơi vào ngày trưa cuối tuần, công nhân nghỉ việc, và lịch nổ mìn ghi là từ 4:30 đến 6:00 chiều ... nên công trường vắng hoe. Don Sahong mới khởi công hồi
Ảnh chụp ngày 18 tháng 3 năm 2016
Ảnh chụp ngày 18 tháng 3 năm 2016
đầu năm nên chung cư của công nhân vẫn còn thấy dán những câu đối Tết tiếng... Tầu. - Mấy chữ này nghĩa là gì hả anh? Anh Vũ hỏi với đôi chút nghi ngại. Tôi hơi đỏ mặt nhưng may là trời đang nóng hừng hực nên thằng chả không hay. Hồi đêm, nằm ở Muong Khone, tôi mới “nổ” là mình tốt nghiệp cao học văn khoa (ban Việt Hán) và là học trò ruột của giáo sư Trần Trọng San. Tôi “nổ” hơi quá lớn khiến chính mình cũng bị ù tai nên đành phải quấy quá cho qua chuyện: - Thì đại khái là “vui xuân không quên nhiệm vụ” và “mừng xuân
tăng gia sản xuất” thôi chớ có mẹ gì đâu... mà cũng hỏi (*). Lần dò hồi lâu rồi chúng tôi cũng tìm được đúng cái mà anh Ngô Thế Vinh muốn có trong tay: Tấm bảng cảnh báo với tên SINOHYDRO ghi rành rành bên góc phải, cùng những hàng chữ – tiếng Lào, tiếng Anh, và tiếng Hoa – viết bằng cái thứ ngôn từ (thô lỗ và đe nẹt) chỉ thấy ở những nơi mà quyền sống, cũng như mạng sống, của người dân chả có nghĩa lý gì: - Entering Without Permission Will Be Punished And Prosecuted. - Tresspassers will Take All Responsibilities And Losses. Tấm bảng này khiến tôi chợt nhớ đến lời lẽ “nhã nhặn” trong bức
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
69
70
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
thư của Mạng Lưới Sông Ngòi Quốc Tế, cùng với một tiếng thở dài – cố nén: “Chúng tôi hy vọng Sinohydro sẽ hỗ trợ cho những cuộc thảo luận về sự cần thiết có thêm những cuộc nghiên cứu khoa học, và trên hết là sự tôn trọng những quyết định và các yêu cầu chính thức từ các chính phủ Thái Lan, Cam Bốt và Việt Nam.” Còn “hy vọng” với “thảo luận” cái mẹ gì nữa, hả Giời? Tụi nó đã đè con người ta ra, đâm thọc cho tan nát hết trơn rồi kìa. Người Trung Hoa đủ “nhẫn tâm” để biến đất nước của chính mình thành một cơ xưởng sản xuất hàng hóa rẻ tiền cho toàn thể nhân loại, bất chấp mọi tác hại về môi sinh. Nói với họ về những thảm họa môi sinh xảy ra ở những nơi xa xôi, tận đâu đâu đó, làm chi cho nó phí thời giờ. Nhắm đã đủ số ảnh cần thiết theo yêu cầu của anh Ngô Thế Vinh, và sợ trước sau gì cũng bị an ninh công trường phát hiện nên tôi lấy cái sim trong máy hình ra dấu kỹ. Tôi muốn “rút” lẹ nhưng Anh Vũ vẫn còn cứ nấn ná, cố phỏng vấn cho bằng được ba mẹ con bà chủ quán (cái quán nước duy nhất) bên đường để thực hiện bài phóng sự (“Kẻ Giấu Mặt Tại Đập Thủy Điện Don Sahong”) theo dự tính của anh. Rõ ràng là là thằng cha điếc không sợ súng. Cũng phần lỗi do tôi. Tôi “quên” không báo cho ông bạn đồng hành (và đồng nghiệp) rằng mới cách đây hai tháng, vào hôm 24 tháng 1, Lào đã bắt giữ hai nhà hoạt động môi sinh Cambodia – hai anh em sinh đôi Chum Huot và Chum Hour) – chỉ vì họ đã mon men tìm đến Don Sahong để chụp mấy tấm hình thôi. Họ là người địa phương nên dù gì cũng còn có gia đình, dân làng, và chính phủ của mình bênh vực. Còn chúng tôi chỉ là hai thằng ma cà bông, khi khổng khi không, thò mặt đến đây. Tụi nó mà túm được thì nếu không lôi thôi lớn (e) cũng lôi thôi lắm.
Ảnh chụp ngày 18 tháng 3 năm 2016
Anh em nhà Huot bị bắt giữ vì tìm cách chụp hình đập Don Sahong. Photo: RFA
Tôi lại bị bệnh suyễn kinh niên, đi đâu cũng phải thủ cái ống xịt thuốc (“inhaler”) trong túi. Sáng nay loay hoay sao đó nên quên mẹ nó ở khách sạn rồi. Thiệt là phiền phức, và phiền lắm. May quá, cuối cùng, Anh Vũ cũng “tác nghiệp” xong. Tôi thở phào nhẹ nhõm: - Nói cái đéo gì lắm thế? - Họ than phiền là sự yên tĩnh thanh bình của vùng sông nước quê hương nay đã bị phá vỡ bởi tiếng mìn phá đá, tiếng máy móc thi công... không chỉ con người ở đây cảm thấy bất ổn, mà kể cả con cá
dưới sông hay con chim trên cây cũng dần bỏ đi nơi khác... - Ủa, vẫn còn có nơi nào khác để đi sao? - !!!
- Tưởng Năng Tiến (*) Mấy hôm sau, Tiến sĩ Trần Huy Bích cho chúng tôi biết hai câu đối này như sau: Nghênh xuân tiếp phúc nhân tài vượng Hòa mục gia đình sự nghiệp hưng
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
71
72
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Người Viết Rong
Hệ thống con nuôi tại Mỹ - Nguyễn Thơ Sinh
L
úc một đứa trẻ chào đời là giây phút linh thiêng. Ở khoảnh khắc ấy, vũ trụ sẽ khoanh tay đứng nhìn một cách bàng quan, hờ hững, hay đây là một sự kiện quan trọng? Thời khắc một đứa trẻ ra đời có đáng để chúng ta suy nghĩ hay không? Kẻ làm cha và người làm mẹ, rất nhiều bối cảnh khác nhau. Nhiều em nhỏ sinh ra trong sự háo hức đón chờ của cha mẹ. Thì đương nhiên có những đứa trẻ sinh ra bởi (người lớn cho rằng) đó là chuyện tự nhiên. Con người là thế! Nhưng cũng có những đứa trẻ kém may mắn, sự ra đời của chúng không chỉ là nỗi buồn cho bản thân
các em mà còn là nỗi nhức nhối của xã hội, trở thành những thách thức đối với lương tâm nhân loại. Năm 2010 có khoảng 74.2 triệu trẻ em sống tại Hoa Kỳ. Trong số đó có tới 402.373 em nhỏ sống trong hệ thống con nuôi (foster care). Nếu tính chi ly hơn, chúng ta sẽ thấy cứ 184 trẻ em sống tại Mỹ sẽ có 1 em nhỏ lớn lên thông qua hệ thống con nuôi. Tức các em không sống với cha mẹ ruột của mình. Hay nói khác đi các em này không còn ai là người thân nhận lãnh trách nhiệm pháp lý nuôi nấng các em nữa. Tại Mỹ thông thường trung bình mất đến 34 tháng để hoàn tất thủ
tục để xin nhận về một đứa trẻ từ hệ thống con nuôi. Câu hỏi kế tiếp: Nếu một em nhỏ sau khi được cha mẹ nuôi nhận về sẽ sống với họ được bao lâu? Thật đáng buồn, con số trung bình là 20 tháng. (Tất nhiên khi nói đến con số trung bình, có em may mắn được ở lâu hơn với một gia đình bố mẹ nuôi, thậm chí ở cho đến khi các em khôn lớn - may mắn ở đây có nghĩa em nhỏ đó có một môi trường sống ổn định; chứ nay sống chỗ này, mai sống chỗ khác làm sao em có thể ổn định để học hành, để tin tưởng vào bố mẹ nuôi.) Ngoài ra may mắn vì chúng ta đặt giả thiết là em không sống lâu trong một môi trường độc tố khi bị cha mẹ nuôi đối xử bạo ngược. Vì có thương mến một đứa trẻ người ta mới nuôi các em lâu bền được. Còn xui xẻo thì chỉ vài ba tháng lại trở về hệ thống con nuôi chờ người khác nộp đơn nhận về nuôi. Tại Mỹ, nhận con nuôi là một thủ tục pháp lý đâu ra đó. Người muốn xin con nuôi phải nộp đơn tại các cơ quan xét duyệt nơi tiểu bang mình sinh sống. Cơ quan này có nhiệm vụ kiểm tra xem gia đình xin nhận con nuôi có đủ điều kiện tài chánh và những yếu tố gia đình cần thiết khác. Tất nhiên một gia đình khi xin nhận con nuôi sẽ được cơ quan này trợ cấp một khoản tài chánh hỗ trợ. Song mục đích và
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
73
74
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
động cơ xin con nuôi thường được nhấn mạnh vào ý nghĩa xã hội trong đó cha mẹ nuôi sẽ cố gắng tạo ra một môi trường sống ổn định, lành mạnh, có thể thay đổi tương lai của một đứa trẻ kém may mắn. Vì nếu may mắn thì các em nhỏ đã được sống bình an dưới mái ấm đầu tiên với cha mẹ ruột của mình. Vì thế mục tiêu của cơ quan xét duyệt là tìm mọi cách để 53% các em nhỏ bị tách khỏi gia đình sẽ được đoàn tụ với gia đình ruột thịt của mình. Tất nhiên không phải em nhỏ nào rơi vào hệ thống con nuôi sẽ may mắn như vậy. Bạn biết gì về các em nhỏ rơi vào hệ thống con nuôi tại Mỹ? Xét về mặt xã hội học, có tới 52% là các em nam (tức 48% còn lại là các bé gái) rơi vào cảnh phải sống trong hệ thống con nuôi. Độ tuổi các em nam được nhận làm con nuôi nhiều nhất là 8.9 tuổi và các em gái là 8.2 tuổi. Các em nhỏ da trắng được đưa đến các gia đình xin con nuôi đông nhất, chiếm đến 42%. Kế đến là số các em da đen chiếm 24%. Xếp hạng thứ ba là các em nhỏ thuộc nhóm gân gốc Hispanic chiếm 22%. Các em nhỏ thuộc gốc châu Á chỉ chiếm 1%. (Có lẽ) điều này xảy ra vì tỷ lệ các sắc dân tại Hoa Kỳ khác nhau với dân da trắng đông nhất và dân châu Á chiếm ít nhất. Theo thống kê của năm 2014, tính đến 30 tháng 09, hiện có khoảng 415,129 em nhỏ sống trong hệ thống con nuôi (tăng 4% so với năm 2012). Trong đó riêng năm 2014 có tới 264,746 em là “lính mới” rơi vào cảnh ngộ này, tương đương với cứ 2 phút sẽ có một em nhỏ được đưa vào hệ thống con nuôi (foster care) tại Mỹ. Đồng thời cũng trong năm 2014, có đến 238,230 em được lấy tên ra khỏi danh sách hệ thống con nuôi. Một phần các em này đã lớn. Số còn lại được giao lại cho gia đình ruột vì các điều
kiện đoàn tụ với người thân đã được đáp ứng. Trong số 415,129 em nhỏ trong hệ thống con nuôi, có đến 107,918 em đang trong danh sách chờ đợi một gia đình đến đón em về. Đáng buồn là trong số 415.129 em này, có đến 60.898 em bố mẹ ruột đã vĩnh viễn mất quyền nhận lại các em, thông thường do phán quyết của tòa án cho rằng cha mẹ ruột đã mất (và sẽ) không có đủ tư cách pháp lý nuôi nấng các em bình thường được. Ngoài ra có đến 50.644 em trước khi được dọn đến các gia đình nhận con nuôi đã phải trải qua những can thiệp điều tra do các cơ quan bảo vệ trẻ em tiến hành. Đây thường là những di hại tâm lý rất độc hại đối với các em. Xét về tuổi tác của các em nhỏ này, các em từ 05 tuổi trở xuống chiếm 39%. Độ tuổi từ 6-10 chiếm 23%. Độ tuổi từ 11-15 chiếm 22%. Các em trong độ tuổi 16-20 chiếm 16%. Từ những con số này, ta thấy các em được nhận làm con nuôi gồm đủ mọi thành phần lứa tuổi. Tuy nhiên chúng ta không có dữ kiện thông tin về độ tuổi nào sẽ thuận tiện dễ dàng cho các em cũng như cho bố mẹ nuôi khi sống chung với nhau. Thông thường người ta nghĩ
rằng nhận con nuôi càng nhỏ tuổi càng dễ dàng thuận lợi hơn. Nhưng điều này xem ra vẫn không thể là một bảo đảm vững chắc. Các em nhỏ trong hệ thống con nuôi sống với ai? Có khoảng 4% sống tại các gia đình nuôi tạm thời (Pre-adoptive home) trước khi được chuyển qua diện được một gia đình nhận về nuôi dài hạn. Khoảng 29% các em em sẽ sống trong các gia đình nhận nuôi là thân nhân (relative Foster Family Home). Đông hơn con số này, tức 46% các em sống trong gia đình nhận con nuôi là người ngoài (non-relative Foster Family Home). Khoảng 6% các em sống trong các gia đình nhận các em về sống thành nhóm. Có đến 8% các em sống trong những trại chuyên chăm sóc trẻ trong hệ thống con nuôi (institution). Khoảng chừng 1% các em sống tự lập nhưng vẫn chịu sự kiểm soát và theo dõi chăn sóc của các cơ quan xã hội. Tiếng Anh gọi nhóm này là nhóm “supervised independent living”. Có khoảng 1% các em bỏ trốn khỏi hệ thống con nuôi. Nhóm này thuộc nhóm runaway. Khoảng 5% các em sống trong các gia đình nuôi thử (Trial Home Visit) trước khi
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
75
76
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
cha mẹ nuôi và cơ quan chức năng đồng ý rằng gia đình bố mẹ nuôi sẽ nuôi các em ổn định dài hạn. Trong số 238.230 trẻ em từ giã hệ thống con nuôi năm 2014 có 51% các em được trở về với gia đình ruột thịt. Khoảng 7% được về sống với thân nhân họ hàng. Khoảng 21% được bố mẹ nuôi xin nhận về và quyết định cắt đứt không liên hệ vơi hệ thống con nuôi này nữa. Có khoảng 9% các em đã lớn và không còn trong độ tuổi cần được theo dõi chăm sóc. Tương tự, khoảng 9% các em sống tự lập nhưng chịu sự giám sát định kỳ. Khoảng 2% được chuyển đến các hệ thống khác (chẳng hạn như bệnh viện tâm thần, trại huấn luyện, nhà giam). Có đến 1.138 em đã đào tẩu khỏi hệ thống Foster Care và 326 em đã chết trong năm 2014. Các em đến tuổi trưởng thành (age out) là các em được 18 tuổi hoặc đã tốt nghiệp Trung học High School. Được biết hiện nay ở Mỹ vẫn còn vài tiểu bang qui định tuổi age-out của các em trong hệ thống con nuôi là 20 hoặc 21 tuổi.
Nhìn chung các em trong hệ thống con nuôi này so với các bạn đồng trang lứa đã phải chịu rất nhiều thua thiệt. Một số rất đông thiếu sự quan tâm giúp đỡ, hoặc đơn giản các em đã mất khả năng tin tưởng vào khả năng của bản thân. Vì thế nhiều em thiếu hẳn những chuẩn bị tâm lý cần thiết cũng như các kiến thức phổ thông trung học. Tỷ lệ thất nghiệp của các em lớn lên trong hệ thống con nuôi khá cao. Nhiều em phải dựa vào các chương trình hỗ trợ xã hội. Nhiều em nam sớm trở thành những ông bố và các bé gái mang thai khi tuổi đời còn quá trẻ. Không ít rơi vào cảnh vô gia cư, lang thang cù bất cù bơ. Nhiều em tham gia băng đảng. Không ít đã trở thành đối tượng tội phạm và bị tống ngục ngay sau khi thoát khỏi hệ thống con nuôi. Năm 2012 tại Mỹ có đến 3.3 triệu cú điện thoại dẫn đến điều tra về các vụ bạo hành trong gia đình. Kết quả là 251.764 em nhỏ đã bị đưa vào hệ thống con nuôi tại Mỹ. Thật đáng buồn, di hại là một nửa trong số các em này mãi đến năm 24 tuổi mới có được công việc tạm
coi là ổn định. Chưa đầy 3% các em trong số này có bằng Đại học. (Quá ít ỏi so với tỷ lệ chung). Đối với các em gái thì có đến hơn 71% các em sẽ mang thai khi chưa đầy 21 tuổi. Vâng. Giây phút cấn thai và ngày chào đời của một đứa trẻ có thiêng liêng huyền diệu hay không (?) điều này có lẽ chỉ là cảm nghiệm cá nhân phụ thuộc vào những hoàn cảnh riêng. Nhiều đứa trẻ được cha mẹ mong đợi. Những đứa trẻ con-cầu-tự càng may mắn hơn. Có đứa không may mắn ngay từ lúc mới được cấn thai đã bị coi là một sai lầm. Có nhiều em ban đầu tưởng như có được một gia đình ấm êm tốt đẹp. Nhưng trải qua những thay đổi khốc liệt từ cuộc sống, cha mẹ ban đầu chẳng hề ghét bỏ gì các em; nhưng bi kịch gia đình cuối cùng đã xảy ra. Những tai nạn bất ngờ. Những vạ gió tai bay không ai biết trước… cuối cùng là hệ thống con nuôi. Để rồi những con số thống kê đau lòng (kiểu như trong năm 2010) đã xảy ra: 50% các em gái trong hệ thống con nuôi có thai năm 19 tuổi. Hơn 74% phạm nhân trong các trại giam từng là trẻ em lớn lên từ hệ thống con nuôi. Dễ hiểu thôi, quá nửa các em lớn lên từ môi trường con nuôi rơi vào cảnh tù tội. Và có tới 80% tội phạm trong danh sách tử tù (death row) từng có quá khứ lớn lên trong hệ thống con nuôi. Thật đáng buồn. Những cảnh này lẽ ra không hề đáng có (đặc biệt là ở Mỹ). Nhưng cuối cùng bi kịch của các em nhỏ lớn lên từ hệ thống con nuôi đã xảy ra, (đang xảy ra và sẽ) vẫn là một thách đố thật đáng xấu hổ với lương tri văn minh người Mỹ hôm nay.
- Nguyễn Thơ Sinh
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
77
78
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Phiếm
Phạt - Song Thao
T
ôi lái xe ra exit và thoát khỏi xa lộ, chạy chừng một cây số thì thấy một chiếc xe chớp đèn xanh đỏ, đèn này nằm trong kính trước của xe, rà rà theo sau. Tới một cây xăng, tôi dừng xe lại. Ông cảnh sát tới hỏi giấy tờ xe. Tôi trình đầy đủ giấy tờ. Ông cho biết là tôi chạy quá tốc độ. Tới 72 cây số/ giờ trên đoạn đường trong thành phố với tốc độ giới hạn là 50 cây số/ giờ. Tôi trình bày là vừa từ trên xa lộ xuống nên chưa giảm đủ tốc độ. Ông không nói năng chi, về xe ngồi viết giấy phạt. Phạt tiền 120 đô và trừ hai điểm bằng lái!
Cảnh sát dùng xe ngụy trang màu đen, không có dấu hiệu chi bên ngoài, núp rình từ một con đường nhỏ. Tôi dính chấu là phải. Sau đó, tôi “căm thù” đoạn đường này và chiếc xe màu đen nên mỗi lần chạy xe ngang qua tôi tự động nhìn vào bảng tốc độ xe để điều chỉnh. Tôi có kinh nghiệm nhưng nhiều người khác không có kinh nghiệm xương máu như tôi, nên tôi đã thấy nhiều xe bị phạt vì chạy nhanh. Dù sao cũng có người chia sẻ khổ nạn với mình. Đồng hội đồng thuyền nên có… bạn cũng được an ủi hơn! Nếu cảnh sát không dùng xe ngụy trang mà dùng xe cảnh sát vẽ lung tung bên ngoài với dàn đèn xanh đỏ to tổ chảng trên mui xe, tôi và các “bạn” có dính chấu không? Thường là không. Vì thấy bóng dáng chiếc xe của bạn dân là mọi người bỗng hiền lành ngay tức thì. Có những lần chạy xe trên xa lộ, thấy xe cộ trên mọi lằn đường đều ren rén chạy rất hiền lành, nhìn
quanh thì thế nào cũng có chiếc xe cảnh sát cùng chạy. Tính tôi ưa suy nghĩ. Hồi ở Việt Nam tôi là độc giả trung thành của tờ tạp chí văn học Văn, tờ báo của những người “ham đọc, hiếu học, ưa suy nghĩ” nên sớm bạc đầu. Đến chết cũng không bỏ được tính “ưa suy nghĩ”. Nghĩ rằng mục đích của cảnh sát giữ trật tự trên đường là làm cho mọi người lái xe một cách nghiêm chỉnh, đúng luật lệ quy định thì cứ cho xe cảnh sát chạy lè phè trên đường, nhất là trên xa lộ, thì đủ để hoàn thành mục đích rồi. Vậy thì cần chi phải ngụy trang, rình rập cho mất uy tín đi. Nhưng chuyện “suy nghĩ” của tôi khác với suy nghĩ của cơ quan cảnh sát. Họ cần biên phạt để lấy tiền cho thành phố. Chuyện này đang sôi nổi tại thành phố Montreal của chúng tôi. Người bấm nút cho chuyện này nổ ra là ông Yves Francoeur, Chủ Tịch nghiệp đoàn cảnh sát Montreal Police Brotherhood. Ông cho báo chí biết là kể từ đầu năm nay, một trong những tiêu chuẩn thành phố xét tặng tiền bonus cho các trưởng cuộc cảnh sát là số lượng giấy
biên phạt vi phạm giao thông của các cảnh sát dưới quyền họ. Ông Francoeur nhấn mạnh đây là một việc “không chính đáng và trái với đạo đức nghề nghiệp”. Ngoài ra, các cảnh sát trưởng phải ấn định chỉ tiêu giấy phạt cho các cảnh sát viên đi tuần ngoài đường. Số tiền bonus này được chia ra nhiều cấp, từ 1% đến 8% lương tùy theo mức độ hoàn thành chỉ tiêu. Tính trung bình mỗi sếp cảnh sát có thể lãnh thêm từ 9 ngàn đến 12 ngàn đô mỗi năm. Cái lợi nhãn tiền này làm cho các sếp cảnh sát áp lực nhân viên dưới quyền mẫn cán hơn trong việc phát ticket cho dân lái xe. Ông tiết lộ: “Chuyện này khiến các nhân viên công lực chúng tôi hiểu tại sao, ngay từ đầu năm, chúng tôi được triệu tập trong những phiên họp nhằm thúc đẩy chúng tôi biên phạt nhiều hơn. Chúng tôi không phải là một công ty bán hotdog, chúng tôi làm việc giữ an ninh trật tự cho một thành phố!”. Theo thống kê thì từ mùa hè năm 2014, số ticket do cảnh sát biên phạt giảm nhiều khiến thành phố bị thất thu. Ông Francoeur tức giận khi cho biết các cảnh sát viên không có
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
79
80
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
nhiệm vụ làm đầy chiếc két sắt của thành phố. Chỉ một ngày sau, thành phố và sở Cảnh sát phản ứng lại ngay. Họ cho biết là việc tặng tiền bonus cho các cảnh sát trưởng dựa vào 18 tiêu chuẩn trong đó có số giấy biên phạt. Ông Didier Deramond, Phụ Tá Giám Đốc Điều Hành Cảnh Sát Montreal, chống đỡ yếu ớt: “Việc định chỉ tiêu giấy biên phạt cho các cảnh sát có từ mấy năm nay rồi, không có chi mới lạ hết”. Bà Anie Samson, phụ trách an ninh công cộng của thành phố, cãi về việc ấn định chỉ tiêu biên phạt: “Đó là cách để chúng tôi biết các cảnh sát viên có thực thi luật về an toàn trên đường phố không, một nhiệm vụ của họ”. Ông Alex Norris thuộc đảng đối lập Project Montreal trong hội đồng thành phố nhảy vào chuyện: “Tôi nghĩ đây là một chuyện sai trái, không hiểu sao ông Thị Trưởng Coderre vẫn còn dí đầu súng vào. Đây là một loại chương trình phá hoại lòng tin của dân chúng vào cảnh sát và công lý”. Nhân vụ nghiệp đoàn cảnh sát ở Montreal tố cáo vụ đặt chỉ tiêu phát ticket cho các tài xế, tôi được dịp xả xú bắp vì vụ bị phạt bởi một xe cảnh sát ngụy trang cách đây cũng cả năm rồi. Chắc ai cũng phải công nhận là chuyện mất tiền vì bị cảnh sát công lộ cho ticket là chuyện mất tiền vô duyên nhất. Thà đi ăn tiệm hay mua đồ, mình còn có chút gì để hưởng. Bị phạt, tiền như rơi vào một lỗ cống. Mất tiêu mất hút một cách lãng xẹt. Mối hận lòng làm tôi khoái chí khi chuyện ticket ở Montreal bị dư luận mang ra công khai. Kể cũng oan cho cảnh sát Montreal vì chuyện ấn định chỉ tiêu viết giấy phạt cho các cảnh sát công lộ là chuyện hầu như thành phố nào cũng có. Đó là một dịch vụ béo bở. Theo công bố của U.S. Highway Patrol thì tại Mỹ, hằng năm có khoảng 41 triệu người bị cho ticket với số tiền phạt tổng cộng lên tới 6,2 tỷ đô! Trung bình giá tiền
phạt là 151 đô cho mỗi… vé. Chuyện phạt chạy xe quá tốc độ là chuyện phạt béo bở nhất. Cứ nhắm vào tốc độ mà thu tiền. Như vậy chuyện tôi bị phạt chạy quá tốc độ là chuyện bình thường. Bởi vậy nên cảnh sát mới sáng tạo ra trăm phương nghìn kế để kiếm tiền cho thành phố. Nếu cứ làm theo đề nghị hợp với… lương tâm của tôi là cho xe cảnh sát chạy rà rà ngoài đường phố là chẳng anh nào dám phóng ào ào nữa, thì chiếc két sắt của thành phố cứ há mồm đợi tới rã họng. Cảnh sát phải hành động giống như những tên đạo chích, rình rình rập rập, núp xó núp bụi, mới kiếm được tiền. Có thời gian cảnh sát núp vào những chỗ khuất, bắn tốc độ để phạt xe chạy nhanh. Núp là chuyện chẳng oai phong lẫm liệt chi nhưng hái ra tiền. Ngụy trang xe là một chiêu khác, chiêu khiến tôi phải móc bóp chi tiền phạt (chắc tôi phải đấm ngực thú nhận mình thù dai!). Cảnh sát Mỹ còn sáng tạo ra nhiều chiêu khác vô cùng ngoạn mục. Ở Cobb County, tiểu bang Georgia, cảnh sát đã hóa trang thành công nhân làm đường, dùng điện thoại tay chỉ điểm cho các xe cảnh sát núp ở xa biết những số xe chạy nhanh để chặn lại phạt. Với chiêu này, họ đã phạt được khoảng 35 xe mỗi giờ đồng hồ! Ở California, cảnh sát còn giả dạng
những người homeless để chộp các xe vi phạm luật. Xuống cấp đến thế là cùng. Tất cả chỉ để hoàn thành chỉ tiêu phạt. Chỉ tiêu này được rất nhiều thành phố đặt ra, được gọi là “standard performance”. Nếu vị bạn dân nào không mang đủ số giấy phạt về thì sẽ bị… phạt, bị điểm xấu hoặc không được xét thăng cấp, lên lon. Không biết ngài bạn dân phạt tôi bữa đó có bị hụt chỉ tiêu không chứ tôi thấy mình chạy hơi nhanh một chút nhưng vẫn có thể điều khiển ngừng xe bất cứ lúc nào. Nghĩa là không nguy hiểm chi cho người khác. Thôi thì đồng tiền tôi thí cô hồn nộp phạt một năm trước giờ đã tiêu tan, quên đi cho nhẹ cái thân. Nghĩ vậy nhưng tôi vẫn ấm ức. Bởi thấy mình như bị lừa. Rõ ràng ông cảnh sát này đặt ra một cái bẫy để bẫy các tài xế. Chẳng may tôi bị lọt bẫy. Tức anh ách cái mình là ở chỗ đó. Vậy nên lại tiếp tục cà khịa! Nếu một tên cha căng chú kiết nào giả danh cảnh sát bằng cách dùng xe nhà ráp thêm tý đèn xanh xanh đỏ đỏ trong kiếng trước xe giống y chang như xe cảnh sát ngụy trang để làm tiền hay làm những điều sai quấy khác thì người dân làm sao biết. Nhất là ngày nay người ta có thể dùng smartphone hoặc tablet để lấy xuống những phần mềm
Một cảnh sát đóng giả nhân viên làm đường trong chiến dịch đặc biệt của cảnh sát Georgia
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
81
82
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
(app) giả danh xe cảnh sát bằng đèn chớp xanh đỏ và tiếng còi hụ y chang như cảnh sát chính hiệu. Khi mở app này ra chớp chớp hụ hụ thì bố ai phân biệt được. Chuyện đã xảy ra rồi. Vào tháng 5 năm 2014 tại Gold Coast, Queensland, Úc. Anh Terry Hicks, 24 tuổi, làm nghề giao báo. Vào lúc 4 giờ rưỡi sáng, anh bị một chiếc xe chớp đèn cảnh sát phía trong kính xe, hụ còi inh ỏi chạy sau xe của anh. Anh nghĩ ngay đó là cảnh sát và tắp vô lề ngừng xe lại. Một ông ngồi bên ghế cạnh tài xế xuống xe, tiến đến phía cửa xe anh la lối chửi mắng inh ỏi. Anh Hicks kể: “Tôi chẳng biết chuyện gì xảy ra. Ông ta tiến tới và thoi tôi ba trái đấm vào đầu. Tôi quá bất ngờ”. Khi lấy lại được bình tĩnh, anh đánh lại và chạy tới một nơi an toàn để kêu cảnh sát. Anh bị thương nhẹ và được đưa tới một bệnh viện gần đó. Thanh Tra Cảnh Sát Queensland tên Matt Rosevear cho biết đây là vụ giả mạo xe cảnh sát thứ ba trong vòng 12 ngày. Chuyện này mới hơn, xảy ra vào chiều ngày cuối năm 2015 vừa qua tại Salisbury, thuộc Wiltshire, Anh. Lúc đó mới quá 4 giờ rưỡi chiều, một bà đang lái xe trên đường Down Barn Road thì một chiếc xe chớp đèn xanh đỏ chạy theo sau. Bà ngừng xe lại. Một người trạc ba chục tuổi, ăn mặc tươm tất, tới hỏi giấy tờ. Ông ta nói xe bà không có bảo hiểm và mời bà qua xe của ông để làm giấy tờ phạt. Nghe vậy, bà nghi liền và hỏi ngược lại thẻ cảnh sát của ông ta. Ông này liền tấn công bà. Bà vùng vẫy thoát ra được và chạy về xe lái đi. Sau vụ này, cảnh sát Wiltshire khuyên mọi người như sau: xe ngụy trang của cảnh sát có thể chặn xe lại nhưng người ngồi trong xe phải bận đồng phục cảnh sát. Nếu nghi là xe giả thì đừng ngừng xe lại mà lái tới một nơi đông người như trạm xăng hoặc bót cảnh sát hãy ngừng. Nhưng không được lái xe chạy nhanh và nhớ chớp đèn chứng tỏ mình đã biết xe bị theo dõi.
Khóa cửa xe nếu nghi không phải cảnh sát, cầm điện thoại trên tay, hỏi thẻ hành sự có hình qua cửa kính xe đóng kín. Nghe mà tức anh ách! Liệu trong tình trạng khẩn cấp, bạn có thể bình tĩnh làm được theo lời khuyên trên hay không? Kể cũng tức cười, tự nhiên bày đặt ra trò ngụy trang xe để núp rình rồi bị mạo danh làm phiền phức và nguy hiểm tới tính mạng của dân. Cũng “hèn” như công an bên Việt Nam ngày nay giả danh côn đồ để dẹp biểu tình vậy. Nếu cứ đường đường chính chính thì làm chi phải khuyên răn những điều bá láp như vậy! Mục đích của việc biên phạt là răn đe để người dân tuân thủ luật đi đường chứ đâu có phải mục đích là kiếm tiền về cho thành phố mà phải làm những chuyện bá đạo như thế. Đấy, tôi lại nổi mối thù bị xe ngụy trang phạt. Thôi, quên đi! Tiền phạt đã đóng, nhắc tới chuyện thương tâm làm chi. Tôi là một người tuân thủ luật pháp nên móc bóp ngay. Các ông bạn tôi bảo tôi dại. Việc chi phải đóng. Nghe hách xì xằng chưa! Cứ tưởng mấy ông bạn không muốn nhìn thấy cái mặt mình nên xúi dại cho mình đi tù chơi, nhưng các ông ấy có lòng thiệt. Rất nhiều người không đóng tiền phạt mà đi lòng vòng nhiều lối
khác. Tôi vốn nhát nên ký cái ngân phiếu cho xong chuyện nên không biết rành thủ tục ở Canada ra sao nếu không đóng tiền phạt. Nhưng các ông bên Mỹ mách bảo nhau rõ ràng lắm. Ông Geo McCalip chỉ vì tức khí cái ticket mà lập trang mạng www.helpigotaticket.com chỉ bảo cho mọi người cách chống phạt. Theo ông thì cảnh sát rất rộng tay viết ticket. Họ chẳng mất mát chi, chỉ có lợi thôi. Nếu người bị phạt là thứ thỏ đế, cun cút nộp phạt thì họ được điểm tốt. Nếu người bị phạt tìm cách khác để hủy được giấy phạt thì họ cũng chẳng mất chi. Đúng là tình trạng từ thắng tới huề! Các chỉ dẫn sau để tránh nộp phạt là do các ông bạn ở bên Mỹ mách nước cho nhau, tôi coi ké. Còn bên Canada, như tôi đã thú nhận ở trên, tôi mù tịt. Cách thứ nhất, rất tiện cho những di dân không thông thạo tiếng Anh, là gửi thư cho tòa án tuyên bố không nhận tội. Trong thư này cần trình bày lý do, bằng chứng để biện minh cho lỗi vi phạm. Nếu tòa đọc thư mà thấy bạn có lý, tòa sẽ tha tội. Một cách khác là xin đi học khóa xóa ticket. Bạn chỉ có thể xin học nếu chưa bao giờ theo lớp này hoặc đã theo học một khóa cách nay từ 18 tháng trở lên rồi. Để được chấp
Chạy đâu thoát!
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
83
84
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
nhận theo học khóa này, bạn phải đóng tiền phạt, lệ phí giấy tờ và tiền học. Vậy thì còn quá cha đóng phạt, bạn sẽ la lên như vậy. Nhưng bạn sẽ được cái lợi khác. Khi tòa nhận được giấy “tốt nghiệp” của bạn, tòa sẽ tha lỗi vi phạm. Tiền phạt thì tòa sẽ vẫn lấy nhưng hồ sơ lái xe của bạn sẽ trong trắng. Như vậy hãng bảo hiểm sẽ không biết nên không tăng tiền bảo hiểm xe. Cách thứ ba, xin ra tòa để cãi. Cách này bên Canada có vì tôi biết có nhiều ông bạn tôi ở Montreal đã làm. Tòa sẽ cho bạn ngày giờ ra tòa. Bạn sẽ trình bày sự oan ức của mình khi bị phạt oan. Viên cảnh sát ghi phạt sẽ trình bày quan điểm của họ. Tòa sẽ phán quyết ai phải ai trái. Nhưng, cái nhưng này rất quan trọng, thường thì ông hay bà cảnh sát sẽ không ra tòa. Họ chẳng ăn cái giải gì cả. Thời giờ ra đứng trước tòa, họ đi rảo rảo ngoài đường phạt người khác có lợi hơn. Nếu viên cảnh sát vắng mặt không hầu tòa, tòa sẽ bãi nại giấy phạt của bạn. Có những ông chạy xe ẩu, lãnh ticket hoài, ra tòa thành quen, không ngại ngùng chi. Khi được tòa bãi nại , về gặp bạn bè, mặt vênh lên, chính nghĩa đã về phe ta! Đa số trường hợp ra tòa, dân ta thắng. Ông Luật sư Leid Melding, văn phòng tại Anaheim, California, khuyên mọi người không nên dễ dãi đóng phạt, luôn luôn phải ra tòa để khỏi hại tới sự bình an của chiếc túi tiền. Vậy là mừng quá xá quà xa rồi. Cứ tiền không ra khỏi túi là mừng. Nhưng bà Hoàng Thị Đáo Tiệp phải rút tiền trong túi ra nộp phạt mà vẫn mừng. Trong bài viết “Cám Ơn… Ticket”, bà cho biết nhà bà ở trong một khu vắng vẻ, đường xá ít xe cộ nên bà mặc tình tự tung tự tác khi lái xe. Mấy cái bảng stop bà coi như… cục sắt. Bữa đó, bà đi soi ruột về, kết quả bằng an vô sự. Bà mừng quá, lái xe ra nhà thờ để tạ ơn Chúa. Tâm trạng bà đang bay bổng nên bà quẹo chữ U hai lần. Lần thứ hai bà bị cảnh sát dí. Bà dở
chiêu năn nỉ. “Tha hồ cho tôi năn nỉ nào mới đi bệnh viện để soi ruột về (chứng cớ là các giấy tờ hãy còn vứt trên ghế xe với vẻ yếu mệt của tôi), nên chỉ muốn tạt qua nhà húp vội tí “soup”, rồi lo quay vô nhà thờ tạ ơn Chúa, Mẹ, Thánh Cả... (và chứng cớ là những cuốn Kinh Sách, xâu chuỗi...) mà thành ra sợ mình vội, quên đóng cửa “garage”, với muốn cho nhanh, ỷ y đường vắng vẻ... Hai người cảnh sát một nam một nữ vẫn cứ hỏi tới các giấy tờ, buộc tôi phải trình ra, để biên giấy phạt! Tôi không muốn nhận tờ giấy phạt nên tiếp tục năn nỉ để mong được... thương tình nhưng lại bị nghe bảo là phải chọn một trong hai: hoặc nhận giấy phạt hoặc chịu còng tay! Tôi đành phải nhận tấm giấy cho đôi tay được thong thả hơn là để bị “đeo đồng hồ số 8”...! Rồi tôi vẫn phóng xe đến nhà thờ. Nhưng, thay vì với tâm tình sung sướng tạ ơn như đã định, tôi lại bị chuyện “ticket” làm cho mình không khỏi không thắc mắc: tại sao “các đấng yêu mình”lại để cho mình phải gặp chuyện xui xẻo đúng vào ngày mình đã thiết tha cầu nguyện được “hồn an xác mạnh”?” Bà Tiệp không nói ra nhưng tôi nghĩ trong thâm tâm bà có chút hờn mát “các đấng yêu mình”. Nhưng khi được mấy bà bạn phân tích thiệt hơn: nếu không bị cảnh sát phạt, bà sẽ vẫn giữ lối lái xe như trước thì
biết đâu một ngày nào đó bà sẽ bị tai nạn thương tật hoặc mất mạng sống. Như vậy chuyện bị phạt có khi là chuyện có Chúa nhúng tay vào! Và bà cám ơn Chúa. “Ôi! Có được chị bạn bảo cho biết và dẫn chứng cụ thể... tôi mới “hết hồn” nhận ra tầm quan trọng của vấn đề, mà mình thì quá ỷ y! Thảo nào trước vẻ yếu mệt của tôi kèm với bao nhiêu lời năn nỉ mà cả hai người cảnh sát vẫn chẳng mảy may động lòng thương! Bởi tôi lái xe như vậy: đã chẳng khác nào tự sát cho mình còn làm hại lây người khác! Cái tội ấy, giá như tôi có bị còng tay ngay giữa “hiện trường” cũng là đáng lắm! Ôi! Bây giờ tôi mới hiểu hết ý nghĩa của việc hai người cảnh sát lạnh lùng bảo hoặc nhận giấy phạt, hoặc chịu còng tay... Và hiểu ra để chỉ còn mỗi một điều là tạ ơn Chúa! Tạ ơn thôi, chớ tuyệt đối không dám thắc mắc nữa!”. Tôi cũng có đi nhà thờ nhưng tôi không được soi sáng như bà Hoàng Thị Đáo Tiệp. Không biết khi tôi bị phạt vì tội lái xe quá tốc độ, có bàn tay Chúa chỉ dẫn cho ông cảnh sát biên phạt không? Nếu có thì cũng là điều an ủi: Chúa phạt chứ không phải ông bạn dân đáng ghét!
- Song Thao 04/2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
85
86
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Tạp Ghi Huy Phương
Tháng Tư… thù hận - Huy Phương
M
ới đọc qua nhan đề bài tạp ghi hôm nay, xin quý vị bình tĩnh, chớ có la lên: “Bây giờ mà nói chuyện thù hận, hãy xoá bỏ hận thù, quên đi quá khứ và cùng nhau hướng về tương lai, bắt tay cùng nhau xây dựng đất nước!” Câu nói này do bên thắng trận, nói đi nói lại đã nhiều lần, trở thành một câu nói sáo mòn, nghe như vô nghĩa. Ngày 30/4 lại đến, những người thua trận đã chịu bao nhiêu cảnh nghiệt ngã, đau xót, tha thứ mà không quên, khó quên thì dễ gì một sớm một chiều mà tha thứ. Loài sói lang trên rừng mà biết nói chuyện nhân nghĩa, tay còn dính máu mà nói chuyện hãy bỏ qua hận thù. Mỗi năm, đến ngày 30 tháng 4, những kẻ thắng trận lại khua chiêng, đánh trống, duyệt binh, bắn pháo bông ăn mừng, và nói những điều nhân nghĩa khó nghe. “Lòng nhân ái làm nên 30/4/1975!” đó là câu nói của tướng Lê Đức Anh, người đã từng là Bộ trưởng Quốc Phòng và Chủ Tịch Nước CSVN. Tuyên bố với báo chí, y đã giải thích thêm: “Không hề có cuộc trả thù “tắm máu” nào, đội quân và bộ máy chính quyền Sài Gòn tan rã tại chỗ nên các đô thị của miền Nam hầu như nguyên vẹn, không bị tàn phá. Kết thúc chiến tranh có người thắng kẻ thua nhưng không hề có sự trả thù và phục thù gay gắt.” Và:“ Việt Nam (Cộng Sản) là một dân tộc hiền hậu và vị tha….” Tôi có một người anh họ là Đại tá Lê khắc Duyệt, nguyên Giám Đốc Công an Trung Nguyên và Cao nguyên Trung Phần dưới thời Đệ Nhất Cộng Hòa. Sau năm 1963, ông được thuyên chuyển về Tổng Nha Cảnh Sát, và những ngày cuối cùng ông đặc trách công việc của cơ quan Interpol tại Việt Nam. Trước ngày 30/4, ông cũng như bao người khác nghe lời đường mật qua thông cáo của Chính phủ Cộng Hòa Lâm thời Miền Nam Việt Nam: “quân đội bỏ súng về quê!” có xe đến nhà rước lên phi trường, nhưng ông không đi. Sau đó, ông đi trình diện “học tập” đúng ngày như bao nhiêu công chức cao cấp khác của miền Nam. Trong thời gian ông đang ở trong trại cải tạo, một người bà con đi tập kết từ năm 1954 trở về, tốt bụng đã nói chuyện với gia đình ông Duyệt:
- Những công chức cao cấp miền Nam giữ những chức vụ như anh, trước sau gì bọn chúng cũng giết. Nghe nói chúng sẽ đưa một số sĩ quan và viên chức cao cấp, nhất là giới tình báo ra Bắc. Vậy gia đình nên tìm cách vận động, chạy chọt để anh khỏi phải ra Bắc. Đằng nào cũng chết, nhưng nếu anh ở lại trong Nam, chị và các cháu còn có thể đem xác về chôn cất hương khói, còn như ra Bắc, thì chết xong, bọn nó vùi dập đâu đó, không biết đâu mà tìm. Gia đình ông Duyệt nghe lời chỉ dẫn của người bà con, đã tìm đủ mọi cách “trải vàng” cho ông khỏi có tên trong danh sách những người được chở ra Bắc bằng máy bay C.130 vào một đêm cuối năm 1976. Nhưng ba tháng sau, ở trại Long Thành, ông bị một cơn cảm nhẹ, trại có nhã ý chích cho ông một mũi thuốc. Sau mũi thuốc này, ông bất tỉnh, không thở được, trại “khoan hồng” chuyển cho ông về bệnh viện Hồng Bàng, và ông qua đời một hôm sau đó. Gia đình đời đời nhớ ơn ông “cách mạng” này, đúng như lời chỉ dẫn thân nhân “có xác” của ông để mang về chôn cất. Thật ra mấy ai hiểu biết gì về Cộng Sản, ngay cả những người ở trong ngành tình báo, phản gián! Những viên chức tình báo cao cấp sau đây đưa ra Bắc đã bị Việt Cộng giết trong tù: 1. Chuẩn Tướng Bùi Văn Nhu, Phó Tư lệnh Cảnh Sát Quốc Gia, người thay thế Thiếu tướng Nguyễn Khắc Bình làm Tư Lệnh. 2. Đại Tá Dương Quang Tiếp, thuộc BTL Cảnh Sát
Giết người buông súng
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
87
88
www.RangDongAtlanta.com
Quốc Gia, Phụ Tá An Ninh Tình Báo Ban Liên Hợp Quân Sự 4 Bên và 2 Bên. 3. Đại Tá Nguyễn Xuân Học, Trưởng Khối Phản Tình Báo đặc trách An Ninh Tình Báo- Phản Gián Nha An Ninh Quân Đội. 4. Đốc Sự Nguyễn Phát Lộc, Giám Đốc Nha Nghiên Cứu, người thay thế Thiếu tướng Nguyễn Khắc Bình làm Đặc Uỷ Trưởng Phủ Đặc Uỷ Trung Ương Tình Báo. 5.Ông Nguyễn Kim Thúy, Giám Đốc Nha Nghiên Cứu Phủ Đặc Uỷ Trung Ương Tình Báo. Những viên chức tình báo cao cấp này khi đưa ra Bắc, đã bị đưa đi nhiều trại tù khác nhau, nhưng cái chết của họ giống nhau: được gọi đi “làm việc,” khai báo tội lỗi, và sau đó được trại “bồi dưỡng” một tô phở, ăn xong tô phở về đến trại, bị hộc máu chết ngay trong đêm đó. Cộng Sản ở đâu cũng vậy, chữa bệnh thì không giỏi, nhưng đầu độc là “nghề chuyên môn của chàng.” Ở trong Nam, Việt Cộng “không đánh người chạy đi, nhưng giết người chạy lại!” Họ xử bắn những người lính đã buông súng đầu hàng, xử tử ngay cả những viên chức Xã, Ấp, Trung Đội trưởng Nghĩa Quân, trong đó Hậu Nghĩa (Nam) và Quảng Ngãi (Trung) là hai tỉnh chịu sự trả thù tàn khốc nhất. Ở Quảng Ngãi, Thiếu Tá Hai, một Tiểu Đoàn Trưởng Địa Phương Quân, bị treo ngược lên ở chợ Tịnh Châu, quận Sơn Tịnh, Quảng Ngãi, và mọi người dân đi qua đều bị Việt Công bắt cầm dao đâm vào người ông cho đến khi chết, chết rồi còn bị đâm tiếp. Nhiều nhân viên đảng phái, như Quốc Dân Đảng được gọi riêng đi “học tập” trong đêm cuối cùng tất cả đều bị chôn sống. Toàn bộ nhân viên cảnh sát xã Trung Lập, Củ Chi, tỉnh Hậu Nghĩa đều bị xử tử. Nhiều viên chức cấp thấp ở tỉnh này như Trung Sĩ CS Tạ Văn Phúc, Cuộc Tân An Hội bị chặt đầu tại Phú Hòa Đông, Trung Sĩ CS Đặc Biệt Củ Chi Nguyễn Văn Chấp, bị tra tấn bằng cách dội nước sôi cho đến chết. Ở Kiến Hoà, Đại uý Nguyễn Xuân Thìn, Phó Trưởng Ty An Ninh Quân Đội ngày 30/4 cũng đã bị bắn và thả trôi sông. Hầu hết những sĩ quan đặc trách tình báo, hay “Trưởng F đặc biệt” đều bị trả thù triệt để. Trung Tá Trương Văn Tỷ, Thiếu Tá Hồ Văn Còn, Thiếu Tá Phan Tấn Ngưu (Tây Ninh,) Đại úy Lữ Kim Ba (Ba Xuyên,) Chuyên viên Tình Báo Phạm Gia Đại (Tòa ĐS Mỹ)… đều nhận bản án thù hận 17 năm trời ròng rã. Đây chỉ là những tin tức hạn chế trong trăm nghìn trường hợp “hiền hậu, vị tha” mà những người Cộng Sản Việt Nam đã dành cho “anh em” miền Nam thất trận, còn bao nhiêu tội ác có nhân chứng trong nước, nhưng dưới chế độ này, họ đành câm nín mang theo cho đến khi chết.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Trong một cuộc chiến, khi hai bên coi nhau như kẻ thù, đều muốn tìm hết khả năng và dùng mọi phương tiện để tiêu diệt nhau, nhưng khi đã ngưng tiếng súng, có bên thắng bên thua, trong tinh thần mã thượng, không thể dùng sức mạnh để truy lùng, tiêu diệt những kẻ yếu thế như trường hợp đảng Cộng Sản Việt Nam đã làm. Như vậy, có thể dùng những danh từ hoa mỹ như “nhân ái,” “ hiền hậu,” “ vị tha” để mô tả những hành động ghê tởm này không? “Không hề có sự trả thù và phục thù gay gắt” thì làm sao trong một trại tù như Ba Sao, Nam Hà, từ 1975 cho đến 1988 lại có 626 người tù từ miền Nam ra, đã chết vì đói, bệnh và làm việc kiệt lực. Một chế độ không dạy con người thù hận, làm sao có thể có những sự trả thù ghê gớm đến mức như vậy? Một cuộc chiến đã ngưng tiếng súng rồi, sao còn gọi nhau “máu kêu trả máu- đầu kêu trả đầu!”(Tố Hữu) Những người sống bằng nhân nghĩa lại có “đức tính” mau quên, và những bài học hận thù viết bằng chữ máu, thì chẳng bao giờ thuộc.
- Huy Phương (*)Theo lời vị trụ trì thuật lại với cô Phạm Thanh Nghiên, cách đây vài năm có một Phật tử đưa một cựu giám thị trại tù Ba Sao đến chùa. Người giám thị này trao cho sư một danh sách gồm 626 người tù từ miền Nam chết trong trại, ngỏ ý muốn làm một tấm bia đặt trong chùa để 626 vong linh này được hương khói tử tế. Danh sách này sau đó đã bị ông Thầy thiêu hủy!
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
89
90
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Góc Của Phan
Ông Davis… - Phan
S
áng nào cũng thế, khi tôi thấy chiếc SUV của ông Davis từ từ tiến vô parking lot thì tôi biết là 6 giờ 30, khỏi coi đồng hồ. Tôi nghĩ những người lớn tuổi nên ít ngủ, không ăn chơi khuya khoắt nên mới có thể chính xác về giờ giấc như cái đồng hồ. Và sau đó là những người trẻ lái xe vội vã, đậu xe cẩu thả vì phải hối hả vào hãng cho kịp giờ, có người chỉ kịp giờ bấm thẻ, rồi mới vô phòng vệ sinh của hãng để đánh răng. Nhưng từ hôm ông Davis hỏi tôi vào một buổi sáng, “Nhà anh ở có xa hãng lắm không, sao đi làm sớm quá vậy?” Tôi trả lời ông, “Nhà tôi không xa hãng. Nhưng đi làm đúng giờ thì ngoài đường xe đông quá. Trong khi đi sớm hơn mọi người chừng 15 phút thì đường rất dễ lái. Vì thế, tôi đem ly cà phê đến đây để uống cà phê ngoài trời; thay vì uống cà phê sáng trong garage trước khi đi làm…” Ông Davis nói thêm với tôi, “Tôi cũng vậy! Nhà tôi đến hãng không xa. Nếu tôi rời nhà lúc 6 giờ 20 thì chỉ 10 phút là tới đây. Trong khi rời nhà lúc 6 giờ 30 thì phải lái 20 phút mới tới được đây vì giờ đó xe đông; đôi khi phải đợi hai, ba lần đèn đỏ mới qua được một cái ngã tư đường…” Nhìn theo ông Davis lững thững đi vào hãng vì mới 6 giờ 32. Tôi nghĩ mình đã già như ông Davis rồi sao? Hay đã già từ khi còn trẻ nên ngày nào cũng ngồi nhìn người này ung dung tự tại, người kia hối hả với thời gian. Ngày nào cũng ngồi nhìn cuộc
sống muôn màu dửng dưng trôi theo giòng nước mưa xuống cống; ngồi nhìn vạt nắng sáng ấm áp trên cành xuân, nhưng chẳng bao lâu, vạt nắng nhạt chiều vắt qua cành đông xơ xác; ngày nào cũng ngồi suy tư theo áng mây bay vội kia, chắc chắn sẽ đến nơi… xuất phát - như mình, mọi người đều cố gắng hoàn thành công việc hôm nay để ngày mai lại bắt đầu một ngày cố gắng. Cái đích cuối cùng của một đời người siêng năng hay lười biếng, thành công hay thất bại; sống thọ hay chết yểu… đều trở về nơi xuất phát như áng mây bay nhanh đến độ đầu áng mây chạm cuối áng mây… Có những lúc làm mệt ứ hơi. Tôi ngồi nghỉ mệt dăm phút. Nhìn ông Davis làm việc gần tôi, ông ta chẳng khi nào cố gắng làm một mình một việc nặng nhọc như tôi để mệt tới ứ hơi, phải ngồi nghỉ một lát mới làm tiếp được. Tôi nhìn ra sự khác biệt, tôi không thích nhờ vả ai giúp một tay nên thường nghĩ cách làm một mình, dù có hơi mệt. Nhưng khi ai nhờ tôi giúp một tay thì tôi lại rất sẵn sàng, thậm chí là rất vui trong bụng khi được đồng nghiệp nhờ vả nên càng cố giúp họ đạt được mong muốn như ý! Ông Davis thì khác, ông cũng sẵn sàng giúp mọi người khi được nhờ; và ông sẵn sàng hơn nữa, đạt tới sốt sắng trong việc nhờ vả người khác. Hễ cái gì hơi khó, hơi nặng nề, là ông ơi ới lên ngay để những người khác đến giúp ông. Mỗi ngày một chút, những chuyện nhỏ góp lại… Tôi nhìn ra chân dung ông Davis là một người
thông minh không hơn ai; khả năng làm việc cũng không có gì xuất sắc. Nhưng ông lại được nhiều người thương mến, thân mật với ông. Đơn giản là cách sống của ông hoà đồng hơn tôi; tôi chỉ biết bưng ly cà phê ra gốc cây vào giờ nghỉ, ngồi nhìn cuộc sống trôi nhanh theo những vòng bánh xe hối hả đi mua bữa ăn trưa của người này; suy nghĩ về người khác với vẻ ưu tư hiện ra trên gương mặt, ánh mắt đăm chiêu sau cú gọi điện thoại; đôi khi tôi chìm đắm vào nỗi nhớ tuổi thơ với cái ná bắn chim là vật bất ly thân khi thấy con chim ú nụ vừa đậu xuống cành cây… Nhưng mắt lại theo đuổi người đàn bà đi bộ thể dục vào giờ nghỉ là sự tuyệt vọng của cả ý thức lẫn hành vi vì đã quá muộn cho bà. Tôi lại nhìn thấy ông Davis đang nói cười với cánh đàn ông hút thuốc, hôm thì trò chuyện với mấy người đàn bà đang ăn vặt… Tôi đã cố gắng nhiều nhưng không từ bỏ được thói quen thích cô độc, thường một mình, khi lối sống ấy như điều tự nhiên có, rồi ăn sâu vào tâm trí và đã trở thành cách sống của tôi. Tôi bắt đầu để ý, để mắt tới ông Davis nhiều hơn để học lấy cách sống thoải mái của ông. Từ chuyện nhỏ nhặt như ông thấy anh bạn Mễ đi ngang chỗ ông làm thì ông nhờ anh ta giúp một tay. Anh bạn Mễ vui vẻ giúp, dù việc không đáng nhờ và không đáng được giúp. Rồi họ trò chuyện với nhau rôm rả, “Ông bao nhiêu tuổi rồi ông Davis?” Anh Mễ hỏi.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
91
92
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
“Tôi đã về hưu được bốn năm.” “Sao ông còn đi làm, để tôi cứ phải giúp ông!” - Mọi người được trận cười với tay Mễ trẻ nhưng rất giỏi, dễ thương, và tếu. Ông Davis cũng không vừa, ừ hử trả lời, “Anh thông cảm cho, tại tiền hưu của tôi không đủ trả tiền child support! Nên tôi vẫn phải đi làm khi tóc đã bạc đầu… ” “…” Mọi người nghe được câu trả lời đó đều nắc nẻ cười. Dù không ai tin là ông nói thật. Nên ông là một ông già hóm hỉnh trong mắt mọi người; ông là người thân thiện với tất cả nên tất cả đều thân thiện với ông. Một lần khác, người đàn bà Mỹ đen mới vô làm ngày đầu. Bà ta hỏi ông đại khái là công việc ở đây có nặng nhọc lắm không, đồng lương có khá không, mấy ông sếp có khó khăn với nhân công lắm không, nhất là đồng nghiệp có đối xử tốt với nhau không…? Tôi suy nghĩ nhiều về cách trả lời của ông Davis. Cách trả lời câu hỏi bằng một câu hỏi khác trong giao tiếp là cách đòi hỏi người trả lời phải từng trải. Ông nói, “Thế nơi bà vừa nghỉ việc để đến làm ở đây, nơi đó như thế nào mà bà bỏ việc?” Người đàn bà than vãn về công việc ở hãng cũ rất nặng nhọc cho bà, đồng lương thì thấp, đồng nghiệp thì to nhỏ sau lưng nhau,
tranh giành việc nhẹ, tranh giành từng tiếng overtime với nhau… nên bà bỏ việc và xin vô làm ở đây… trong âu lo. Bấy giờ ông Davis mới thật sự trả lời, “Ở đâu cũng vậy thôi. Nơi đây còn tồi tệ hơn nơi bà vừa bỏ việc!” “Vậy sao ông làm ở đây?” Người đàn bà hỏi lại, Ông trả lời dửng dưng, rồi bỏ đi làm việc của ông, “Thì tôi đã nói với bà là ở đâu cũng vậy; hãng nào cũng thế thôi…!” “…” Ông không biết là ông đã bỏ vào suy nghĩ của tôi một cách sống rất đáng suy nghĩ! Bởi không lâu trước đó, một người cũng mới vô làm; cũng hỏi ông Davis tương tự như người đàn bà vừa hỏi. Ông cũng trả lời câu hỏi bằng một câu hỏi tương tự, “Thế nơi anh vừa nghỉ việc để đến làm ở đây, nơi đó như thế nào?” Người đàn ông kia nói, “Hãng cũ tôi làm rất vui, công việc cũng thường, đồng lương cũng khá... Mọi người lại làm việc chung với nhau lâu năm nên thoải mái lắm! Nhưng đáng tiếc là hãng dọn phân xưởng của chúng tôi làm sang bên Mễ. Hãng cho mỗi người chút đỉnh, rồi về hưu non hay đi tìm việc khác mà làm. Phần tôi, được ba tháng lương và xin được việc ở đây.”
“Vậy thì yên tâm đi anh bạn. Ở đây cũng như nơi anh bị mất việc. Anh mất việc cũng giống như tôi là hãng tôi cũng dọn qua Mễ. Tôi cũng tiếc cái công việc mình làm đã quen, đồng lương cũng khá theo thâm niên; và những người làm chung không gây khó khăn cho nhau… Nhưng tôi chọn cách về hưu theo ý con cái vì tôi đã tới tuổi hưu. Rồi tôi ở nhà được vài tháng thì lên cân vì ăn ngủ thất thường. Tôi xin việc ở đây, đi làm lại ở tuổi hưu, nhất là sống buông thả mấy tháng đã thành quen. Tôi có chán nản lúc đầu, nhưng quen dần lại thói quen của người đi làm. Rồi tôi quen người này trong hãng hôm nay; ngày mai tôi lại quen người khác trong hãng. Tới nay thì ai tôi cũng biết, việc làm thành quen tay, đồng lương tương xứng… Mọi chuyện sẽ ổn thôi!” Ông Davis nói xong. Hình như ông đã quên câu chuyện ông vừa nói với người đàn ông mới vô làm. Ông đi làm việc của ông; ông lại trò chuyện với hết mọi người về hết mọi chuyện được đặt ra. Chỉ có tôi là người ôm hết mọi chuyện vào lòng… để phiền não! Tôi không biết sống với sự hóm hỉnh của ông Davis để mỗi ngày qua không quá căng thẳng; tôi không biết nhìn cuộc sống theo cách lạc quan, ý nghĩ tích cực. Tôi chỉ quan sát cuộc sống và ghi nhận được kinh nghiệm của ông Davis; cách nhìn cuộc sống của ông trong câu trả lời người đàn bà, và câu trả lời người đàn ông là hai câu trả lời trái ngược nhau - về cùng một câu hỏi là nơi đây việc làm có cực quá không, đồng lương khá không, sếp khó lắm không, đồng nghiệp có dễ chịu không…? Thì ra, với người đàn bà bi quan, lo âu kia. Bà có đi làm ở đâu thì trong mắt bà, trong suy nghĩ của bà cũng tồi tệ như nhau thôi, nên ông Davis nói thế! Và ngược lại với người đàn ông thiếu tự tin ở
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
93
94
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
bản thân, thiếu lạc quan trong cuộc sống, thì câu trả lời của ông Davis là một sự động viên tinh thần khéo léo… mọi chuyện sẽ ổn thôi! Tôi thấy ra một ông Davis khác - sau ông Davis hóm hỉnh. Đó là một ông già không đòi hỏi cuộc sống phải thế này thế khác; không đòi hỏi mọi người xung quanh phải thế nọ, thế kia… Ông chấp nhận cuộc sống, mọi người, bằng tinh thần lạc quan của riêng ông nên ông ưa nói, hay cười…Tuổi đã về hưu bốn năm, nhưng mỗi ngày vẫn còn đi làm một cách bình thường, vui vẻ. Tôi làm sao buông bỏ được thói quen ôm hết mọi chuyện vào lòng để phiền muộn cuộc đời không như ý, trời đất không như thương… Hay nói khác đi là cuộc sống có được như ý hay không là do cách nhìn cuộc sống của mỗi người - là chìa khóa mở ra hạnh phúc cho bản thân mình. Chỉ khi nào người đàn bà than thở kia nhìn ra được sự bi
quan của bản thân là rào cản tương lai của chính bà; người đàn ông nọ tự tin hơn, sẽ thấy cuộc sống dễ chịu hơn với một lần mất việc vì chỉ là chuyện thường tình ở Mỹ, mất việc nơi này thì đi xin việc nơi khác. Một chút thay đổi về việc làm, cộng sự, lương bổng… không đáng để lo lắng quá! Tôi cũng cần học hỏi sự chấp nhận hình ảnh một người đã để cho cơ thể tới tình trạng hết cứu vãn mới chịu tập thể dục; còn người phụ nữ trẻ kia sao không nấu ăn ở nhà mà ngày nào cũng phóng xe đi mua thức ăn nhanh một cách vội vã - là chuyện của cô ta; gương mặt ưu tư, ánh mắt ưu phiền của người vừa cúp điện thoại - là chuyện riêng của mỗi người… Sao cứ ngồi nhặt hết những điều khó coi vào mắt mình để thấy cuộc sống không vui, không như ý! Nhưng làm được gì sau khi thấy, và hiểu được phần nào về ông
Davis. Cuộc sống không là của ai cả dù mỗi người là một thành viên không thể tách rời. Bởi tách rời khỏi cuộc sống là một người đã chết. Vậy chấp nhận cuộc sống như chấp nhận cái núi trước nhà là cái có trước khi ta ra đời. Hết đời ta sẽ thấy núi sừng sững trước nhà. Đừng hỏi tại sao tôi thích núi đá trắng mà trước nhà tôi lại là cái núi đá xanh. Tại sao không dùng thời giờ có được để nhìn ra vẻ đẹp của cái núi đá xanh - điều đó giúp cho cả cuộc đời đi về với núi được vui vẻ hơn; suy nghĩ về áng mây bay vội như tuổi trẻ thường lái xe quá tốc độ - để về già - cản trở giao thông… Nghĩ làm chi tới điểm đến của vạn vật trong trời đất đều là nơi xuất phát - để nhức đầu, chán nản, bỏ ngang một ước mơ nào đó - rất có cơ hội thành công - chỉ vì tư duy kém lạc quan của mình.
- Phan
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
95
96
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
97
98
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Chuyện mỗi tuần
Trợ tử: Quyền được chết - Đỗ Quân
T
rừ những người thật may mắn, ai cũng có những lúc trong đời tự nghĩ, “Sống thế này thì chết quách cho xong.” Nhưng rồi sau khi qua cơn bĩ cực, hầu hết đều quên ngay chuyện mình muốn chết, hoặc nghĩ lại, thấy chuyện muốn chết là tầm bậy. Một số thực sự tìm cái chết sẽ thấy chết không dễ. Tuần rồi, đảng cầm quyền ở Canada, đảng Liberal trình trước Quốc hội một dự luật thuộc loại phỏng tay nhức đầu: Assisted Suicide. Dự luật mang tên C-14. Thực ra, Liberal cũng chẳng sung sướng gì khi đưa ra dự luật về một vấn đề mà người ta sẽ cãi nhau cho đến... chết cũng chưa ngã ngũ, nhất là ngay khi mới bắt đầu nhiệm kỳ. Họ bị buộc phải gánh cái cục nợ thời chính phủ Conservative trước đây. Số là hồi tháng 2 2015, sau vụ kiện của một người đòi được y sĩ giúp cho chết và bị từ chối, Tối cao Pháp viện Canada đã bác lệnh
cấm của chính phủ và ra ra lệnh cho chính phủ trong vòng 5 tháng phải đệ trình Quốc hội một đạo luật với những điều khoản quy định rõ ràng về vấn đề này. Thế nhưng ngay trước ngày trình dự luật, Giáo hội Công giáo Canada đã lên tiếng báo động. Vị
Hồng y Tổng giám mục địa phận Công giáo lớn nhất Canada đã cảnh giác: cẩn thận đừng trở thành phương tiện để cho người ta tự tử, xúi bẩy người ta tự tử, nguy hại cho những người thuộc thành phần dễ bị tổn thương (vulnerable) và buộc các y sĩ phải làm trái lương tâm
Bà Tổng trưởng Y tế Canada Jane Philpott (phải) và Tổng trưởng Tư pháp Jody WilsonRaybould trong cuộc họp báo ở Ottawa sau khi trình dự luật C-14 Photo: Adrian WyldCanadian Press)
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
99
100
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
chức nghiệp cũng như tín lý của họ. Giáo hội Tin lành Canada Lutheran cũng lên tiếng phản đối với những luận cứ tương tự và lưu hành kháng thư nhận chữ ký của tín đồ và dân chúng. Trước đó, vào năm 2015, tiểu bang đông dân nhất nước Mỹ, California, cũng đã thông qua đạo luật “The End of Life Options Act” Các Chọn lựa Cuối Đời. Luật này sẽ có hiệu lực vào tháng 6 năm 2016. Việc thông qua đạo luật không dễ dàng, và ngay sau đó, tổ chức AMA - Hiệp hội Y sĩ Hoa Kỳ, đã lập tức lên tiếng phản đối. AMA tuyên bố các chọn lựa này “về căn bản không tương thích với vai trò của y sĩ là người chữa lành, sẽ rất khó để kiểm soát, và sẽ đặt ra những cơ nguy nghiêm trọng cho xã hội.” Giới luật sư chống lại luật còn báo động thêm rằng đạo luật được California coi là để bảo đảm quyền chọn lựa và kiểm soát các trường hợp trợ tử, trên thực tế sẽ tạo ra những phương cách mới - hợp pháp, để lạm dụng các vị cao niên, được gọi là “senior abuse”, việc hiện đã khá phổ biến ở nước Mỹ.
Đường đến nơi giúp chết dễ hơn. Tranh hí họa của Jessica Fishburn
Trợ tử và An tử
Thuật ngữ Euthanasia xuất hiện lần đầu tiên trong tiếng Anh. Từ này được triết gia, khoa học gia, luật gia Anh quốc Francis Bacon (1561-1626) tạo ra bằng cách kết nối hai từ tố Hy Lạp gồm εὖ, eu là “tốt, lành” và “chết” để lập thành chữ mang ý nghĩa là sự cố tình kết liễu một sinh mạng để giúp tránh sự đau đớn và khổ sở. Cái chết êm ái đó thường được chính người muốn tránh sự đau đớn và khổ sở tự làm lấy. Họ là những người bệnh trầm kha, già yếu, và họ thường dùng thuốc độc để quyên sinh.
Xuống đường chống trợ tử: “Tôi cần trợ giúp để sống.” Photo Newscom-Milligan
Như thế, chữ chuyển sang tiếng Việt thích hợp nhất là danh từ “an tử” - một cái chết êm ái. Nhưng từ thế kỷ thứ 17, thuật ngữ này được dùng để chỉ việc giúp cho các người bệnh hấp hối giảm được sự đau đớn quá sức, hoặc kéo dài của các y sĩ. Điều này khiến cho người ta bớt dùng chữ euthanasia, mà chuyển sang thuật ngữ assisted suicide - trợ tử, hay mercy killing- giết làm ơn/ vì lòng thương xót. Cả hai chữ đều
tự nó mang tính chất gây tranh cãi: assisted suicide = tự tử được giúp(hỗ trợ), và killing: giết. Trong mục The Economist explains, tạp chí The Economist giải thích chuyện bác sĩ hỗ trợ cái chết như sau: ‘Khi có một bác sĩ tham gia, nó được gọi là tự tử với sự trợ giúp của y sĩ hoặc bác sĩ.” Thực ra, việc giúp cho súc vật chết êm ái đã được thực hiện từ lâu, và chẳng có ai chống đối cả. Như ở chiến trường hay trên vòng đua, nếu
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
101
1 02
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
một con ngựa bị ngã và bị thương nặng, nó sẽ được giúp hóa kiếp để khỏi đau đớn. Ở chiến trường là một phát súng vào óc, ở trường đua là một mũi thuốc độc. Các thú ý sĩ cũng thường xuyên “put to sleep” những con thú cưng bệnh không chữa được hoặc quá già yếu. Động từ được dùng trong trường hợp này là to euthanize. Đúng nghĩa của từ an tử. Nhưng đó là loài vật, chúng ta đang nói đến con người, sinh vật thượng đẳng với trí tuệ, tình cảm, quan hệ, luật pháp và... tôn giáo. Việc giúp cho chết êm ái được chia ra thành nhiều cách: có tự nguyện, phi tự nguyện và không tự ý. Tự nguyện Voluntary euthanasia, là khi người bệnh yêu cầu y sĩ giúp cho chết. Phi tự nguyện - Non-voluntary euthanasia, là khi sự đồng ý của người bệnh không có được, thí dụ như bị hôn mê.Cuối cùng, không tự nguyện - Involuntary euthanasia, không có sự đồng ý hoặc ngược với ý nguyện, của người bệnh. Thường thì dạng phi tự nguyện bị coi là bất hợp pháp ở nhiều nước, và dạng không tự nguyện bị coi là hình tội, sát nhân ở tất cả mọi nơi. Nhưng vấn đề phức tạp này lại càng trở nên phức tạp hơn cùng với tiến bộ của khoa học, ở đây là y khoa. Một người bệnh nan y không thể chữa lành, hoặc bị hôn mê, có thể được giữ cho sống rất lâu bằng các thứ thuốc giảm đau và các máy móc trợ sinh. Một người bị thương, mất một phần cơ thể có thể được gắn, tháp vào một bộ phận nhân tạo để giữ cho sống. Rồi về tiến bộ của xã hội, đặc biệt về mặt nhân quyền, con người càng ngày càng có thêm nhiều quyền được tôn trọng và bảo đảm, cả đến quyền được từ chối điều trị -
và nay ở nhiều nước là quyền được yêu cầu giúp mình chết. Kết quả là việc an tử được chia thêm thành hai loại nữa: an tử chủ động - active euthanasia, và an tử thụ động (passive euthanasia). An tử chủ động là cố ý làm cho người bệnh chết
theo yêu cầu và sự ưng thuận của chính người bệnh. An tử thụ động là để cho người bệnh chết bằng cách không điều trị nữa hoặc chấm dứt các biện pháp kéo dài sự sống. Cũng trong xã hội ngày nay, khi chủ nghĩa cá nhân và hưởng
Hướng dẫn của hội Y sĩ California (CMA) về luật trợ tử của tiểu bang sẽ có hiệu lực Tháng 11 năm 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 03
104
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
thụ chiếm ưu thế, con người ngày càng ý thức thêm đến “phẩm chất của đời sống”. Người ta cho rằng nếu sống không ra sống- nghĩa là cuộc đời hết vui, hết mạnh khỏe, không còn thấy gì là sinh thú/lạc thú nữa, thì chết là chuyện nên làm, và cần làm. Sống mà làm gì? Thêm vào đó, ngay chính cách chết cũng quan trọng luôn. Cái chết trong đau đớn, vật vã, khi cơ thể suy sụp và hình dung tệ hại, khi gây vất vả, khổ sở cho người thân yêu... là cái chết mất phẩm giá. Phải được chết êm ái, nhẹ nhàng, nhanh chóng khi biết rằng sức khỏe của mình không thể làm cho khá hơn được và chứng bệnh của mình không thể chữa lành được hoặc giúp cho sống với nó được.
Trợ tử ở Canada và Hoa Kỳ
Canada đang chuẩn bị gia nhập hàng ngũ của các quốc gia có
luật về trợ tử. Cho đến nay, về mặt quốc gia, mới chỉ có Bỉ, Hòa Lan và Thụy Sĩ có luật cho phép và quy định về trợ tử. Về phía bên trong các quốc gia, ở Hoa Kỳ - nơi trợ tử còn được gọi là PAD (physical aid in dying) chỉ mới có ở 5 tiểu bang, gồm Washington, Oregon, Vermont, California và một phần của tiểu bang New Mexico Quận hạt Bernalillo. Oregon là tiểu bang đầu tiên của Hoa Kỳ hợp pháp hóa PAD. Trình tự này bắt đầu khi một bệnh nhân trong tình trạng chỉ còn sống chưa đến sáu tháng yêu cầu giúp đỡ để kết thúc cuộc sống của mình. Bệnh nhân phải yêu cầu hai lần, mỗi lần cách nhau ít nhất 15 ngày, sau đó làm một văn bản đề nghị, ký tên gửi cho một bác sĩ thứ hai. Sau đó, người này sẽ được giới thiệu tới một chuyên viên tư vấn để lấy ý kiến thứ hai - xem liệu bệnh trạng
Trợ tử
của ông/bà này có phải đã hết hy vọng không. Chuyên viên này cũng phải xác nhận rằng bệnh nhân có đủ năng lực tinh thần để đưa ra các quyết định về sức khỏe của mình. Bệnh nhân cũng phải được cho biết về các con đường khác như chăm sóc cuối đời (hospice care), được khuyên nên trao đổi với gia đình, và được cho biết rằng mình có quyền thay đổi quyết định bất cứ lúc nào. Sau đó, bác sĩ gia đình của bệnh nhân phải kê cho ông/bà ta một toa thuốc có liều gây chết và tìm một dược sĩ đồng ý cung cấp thuốc. Các bác sĩ và dược sĩ có quyền từ chối tham dự vào trình tự này nếu thấy có những mâu thuẫn với đạo đức hay tôn giáo của họ. Từ khi luật của Oregon có hiệu lực từ năm 1997, gần 4 phần 5 số bệnh nhân sử dụng con đường trợ tử là những người bị bệnh ung thư ác tính. Đa số những người này là da trắng, có
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 05
106
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
học vấn cao; hầu hết đều lo lắng về phẩm chất của đời sống: mất tự chủ, không có khả năng tham gia các hoạt động khiến cuộc sống thú vị và thấy phẩm giá của mình mất đi. Chỉ có một phần năm nêu lý do đau đớn hay sợ đau để yêu cầu được giúp cho chết. Ở Canada, trong khi chờ đợi dự luật C-14 được thông qua ở Quốc hội, tỉnh bang duy nhất có luật về trợ tử là Quebec. Đạo luật của tỉnh bang nói tiếng Pháp này mang tên “Loi concernant les soins de fin de vie” (Act Respecting End-of-Life Care Đạo luật về Chăm sóc Kết thúc Cuộc đời), ban hành Tháng 12 năm 2015. Một vài tỉnh bang khác, như British Columbia và Ontario, các trường hợp người muốn nhờ y sĩ giúp cho chết phải được xét thuận bởi một tòa án.
Du lịch tự sát
Vì sự cấm đoán của pháp luật, những người nhất định phải được giúp cho chết - và có điều kiện, ở thường tìm sang các quốc gia có luật cho phép hay luật lệ lỏng lẻo, thuốc độc dễ mua hoặc có các y sĩ sẵn sàng ra tay tế độ. Hiện tượng này được gọi là “Du lịch tự sát” suicide tourism. Quốc gia có nhiều trường hợp du lịch tự sát nhất là Thụy Sĩ, nơi có đến 4 y viện nhận “thân chủ” ngoại quốc. Tổ chức Dignitas ở đây công bố đã giúp cho hơn 1000 người được chết. Tuy nhiên, cần phải biết rằng tổ chức này hoạt động theo luật của Thụy Sĩ. Người được giúp phải là người tỉnh trí, có hồ sơ y tế được một y sĩ tâm thần lập ra. Hai nhóm thân chủ lớn nhất của Dignitas là người Đức và người Anh, ngoài người bản xứ. Đa số khách hàng ngoại quốc của thị trường/dịch vụ trợ tử ở Thụy
Y viện Dignitas ở Thụy Sĩ . Ảnh: AFP
Sĩ là người Đức, tuy nhiên, riêng năm 2015, chỉ tính đến tháng 8, đã có 300 công dân Anh quốc “du lịch” sang Thụy Sĩ và sau đó ra đi khỏi cõi đời trong các apartment của tổ chức giúp cho chết Dignitas ở Zurich. Một nơi du lịch hấp dẫn người muốn tự tử khác là Mễ Tây Cơ. Trong các tiệm bán các loại hàng cho người nuôi thú cưng có bán tự do loại thuốc pentobarbital ở dạng lỏng. Độc dược này được các người chủ mua để hóa kiếp con pet của họ. Khi chích cho người, pentobarbital sẽ dẫn đến cái chết không đau đớn trong vòng một giờ.
Những cách trợ tử
Các chi tiết trong phần sau đây được trích từ mục The Economist explains của tạp chí The Ecomonist. Ở Oregon, thứ thuốc được kê toa trợ tử nhiều nhất là secobarbital, một loại barbiturate (thuốc an thần có tác dụng làm giảm hoạt động của não). Thuốc pentobarbital - thứ được bán trong các cửa hàng pet ở Mễ Tây Cơ cũng được sử dụng. Các y sĩ cũng dùng một loại thuốc
chống ói mửa để chích cho bệnh nhân trước đó một giờ để tránh việc bệnh nhân sẽ ói barbiturate ra ngoài trước khi thuốc có tác dụng. Đôi khi morphine được dùng thay cho barbiturate. Ở Hòa Lan, các y sĩ có thể sử dụng một loại thuốc làm giãn bắp thịt (neuromuscular). Trong trường hợp an tử tự nguyện, các bác sĩ thường sẽ đưa thuốc vào cơ thể bệnh nhân qua tĩnh mạch. Những người phản đối trợ tử thường chỉ vào các biến chứng có thể xảy ra và lo ngại rằng các loại thuốc sẽ khiến bệnh nhân đau đớn hay hoảng loạn, hoặc bệnh nhân có thể nôn mửa và bị nghẹt thở. Theo một cuộc nghiên cứu của Hòa Lan, tỷ lệ các biến chứng liên quan đến việc sử dụng barbiturate là 7%. Với các trường hợp an tử tự nguyện, tỷ lệ này thấp hơn: chỉ 3%. Vấn đề thường gặp nhất là thời gian để cho người được trợ tử hôn mê hoặc qua đời thường dài hơn thời gian đã dự kiến nhiều. Một vài con số đáng để ý trong dự liệu về các ca trợ tử ở Oregon: Trong số 1.327 người được cho toa
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 07
108
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
thuốc an tử trong những năm qua, chỉ có 859 người thực sự dùng thuốc để ra đi. Trong số 859 người này, tiểu bang không có thông tin gì về cách mà 329 người đã chết. Với 530 người còn lại, 507 người không có biến chứng nào được báo cáo, 22 người đã ói thuốc ra ngoài. Tuy thời gian trung bình từ khi bệnh nhân được cho dùng thuốc cho đến khi trở nên mất ý thức là 5 phút, và đến khi chết là 25 phút, đã có người phải đến 4 ngày sau mới chết.
Luật còn quá khó
Đạo luật đầu tiên ở Canada ở một tỉnh bang cho phép trợ tử, mặc dầu là cấp tiến nhất nước, vẫn bị coi là chứa nhiều điều kiện quá khó... với một số những người muốn chết. Ngay trước ngày Dự luật C-14 được trình trước Quốc hội Canada, báo chí đã đưa tin về một ông tây 61 tuổi ở Sherbrook đã phải tuyệt thực trong suốt 53 ngày trời để “qualified”. Ông này, tên là Jean Brault, đã được thỏa mãn nguyện vọng hôm 7 tháng 4 vừa qua. Ông Brault là một người vất vả với chứng bất toại trong suốt 42 năm. Lúc còn là thanh niên, ông là một lực sĩ. Năm ông 19 tuổi, một cục máu vón ở óc khiến ông bị tê liệt một phần thân thể. Đã có lúc, các bác sĩ bảo với Brault rằng ông sẽ chẳng còn nói hoặc bước đi được nữa. Thế nhưng ông đã tạo bất ngờ cho họ. Brault phục hồi lại được một số cử động và tập nói trở lại. Nhưng rồi cách đây khoảng 10 năm, ông lại mất khả năng vận động hai chân sau khi nằm bệnh viện một thời gian dài. Rồi đến khả năng nói cũng dần dần băng hoại. Mất khả năng độc lập khiến ông muốn tìm cái chết. Brault so sánh cuộc sống khốn
Ông Jean Brault: Như một vật nặng được cất khỏi ngực- Ảnh chụp qua màn hình
khổ của ông như bị tra tấn bằng cách bắt uống nước kiểu Tàu: “Uống thêm, uống thêm, cho đến một lúc nào đó - bùm, thế là hết. Chuyện diễn ra với tôi là như thế.” Brault đã tìm cách tự tử hai lần. Lần đầu, cách đây năm năm, ông từ chối thức ăn, suốt hai tháng. Nhưng rồi ngưởi ta đưa ông vào bệnh viện, ở đó, khi bị các bác sĩ dọa sẽ chuyển vào khu tâm thần, ông đành phải ăn lại. Lần thứ hai,ông định sang Thụy Sĩ để tìm đường chết. Mưu định này không xong vì ông không gom đủ hồ sơ y tế theo điều kiện của luật Thụy Sĩ. Khi Quebec có luật, năm ngoái, ông Brault mừng quá, làm đơn. Ông hội đủ mọi điều kiện, chỉ trừ một điều: ông không phải là đang chết dần! Thế là Brault bắt đầu tuyệt thực. Sau 53 ngày không ăn và 8 ngày không uống, thân thể của Jean Brault đã suy sụp đến mức đang chết dần, không còn cứu vãn gì được nữa. Ông được cho biết đã hội đủ điều kiện để một cái chết với sự trợ giúp của bác sĩ. Brault nói với báo chí 48 giờ trước khi ra đi khỏi cõi đời: “Tôi thấy hạnh phúc trong tim.”
Mặc dầu Jean Brault khẩn thiết kêu gọi chính phủ Quebec nới rộng các điều kiện cho phép trợ tử Bộ trưởng Y tế Quebec, ông Gaétan Barrette đã khẳng định sẽ không có kế hoạch tu chính nào cho đạo luật Loi concernant les soins de fin de vie. Dự luật C-14 hiện đang được thảo luận ở Parliament Hill lại còn khó hơn. Đảng Liberal đã đưa vào dự luật này gần hết các yêu cầu của phe chống đối và gạch bỏ nhiều đề nghị cùa ủy ban quốc hội, trong đó có đề nghị cho phép cả các “thiếu niên đã trưởng thành” và những người mắc bệnh tâm thần, cũng như cho phép những người mắc các chứng bệnh ngày một thêm xấu đi được quyền đồng ý trước. Thành phần đủ điều kiện để xin được trợ tử được giới hạn trong số những người “đau khổ không chịu đựng nổi” và những người “cái chết được nhìn thấy trước.” Canada cũng sẽ không trở thành điểm du lịch cho người muốn chết vì dự luật đòi hỏi người muốn được trợ tử phải là người đủ điều kiện hưởng chăm sóc y tế công cộng ở Canada.
- Đỗ Quân
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
109
110
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Góc đời sống
Cách giảm mệt mỏi sau khi đi máy bay
Những chuyến bay dài và sự thay đổi múi giờ thường khiến cơ thể khó thích ứng và mệt mỏi. Để tránh điều này, du khách nên bổ sung vitamin, tránh xa cà phê và uống nhiều nước. Bổ sung vitamin D và B: Vitamin B-12 giúp cơ thể tỉnh táo và tràn đầy năng lượng, mà không có những hiệu ứng tiêu cực như nước tăng lực. Vitamin D có liên quan đến mức melatonin trong cơ thể. Đây là một loại hormone giúp dễ chìm sâu vào giấc ngủ hơn. Tránh xa cà phê và thức uống có cồn: Khi thấy mệt mỏi, nhiều người muốn nhấm nháp một tách cà phê
cho tỉnh tảo. Tuy nhiên, cà phê và thức uống có cồn sẽ kích thích thần kinh, làm mất nước và kết quả là khiến tình trạng mệt mỏi trầm trọng hơn. Uống đủ nước: Những chuyến bay dài có thể làm mất nước. Nên cố gắng uống thật nhiều nước trước, trong và sau chuyến đi để giảm bớt các triệu chứng mệt mỏi sau đó. Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên: Chứng mệt mỏi sau bay xuất hiện khi đồng hồ sinh học bị đảo lộn. Việc kiểm soát tiếp xúc với ánh sáng có thể giúp khởi động lại đồng hồ. Nên hạn chế ở trong ánh sáng nhân tạo và cố gắng cho cơ thể tiếp xúc
với ánh sáng tự nhiên càng nhiều càng tốt. Ánh sáng tự nhiên không chỉ đem lại vitamin D mà còn giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học. Tập thể dục: Vài động tác yoga đơn giản ở trong phòng hay một chuyến đi dạo trong công viên có thể giúp thư giãn và lấy lại năng lượng. Uống nước hoa quả: Nước hoa quả hay sinh tố sẽ giúp có thêm nước và dưỡng chất, đồng thời giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn. Bổ sung melatonin: Nên uống thêm melatonin khoảng nửa tiếng trước khi ngủ để có thể thích nghi tốt hơn với múi giờ ở điểm đến.
Dấu hiệu cảnh báo nồng độ axit trong cơ thể quá cao Nồng độ axit trong cơ thể quá cao có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe; giá trị pH của máu giảm xuống dưới 7 có nghĩa cơ thể đang tích tụ nhiều axit. Theo Boldsky, một số dấu hiệu đơn giản để nhận biết nồng độ axit cao trong cơ thể: Xương yếu Khi nồng độ axit quá cao, cơ thể sẽ cố gắng để trung hòa chúng bằng cách sử dụng các khoáng chất nhất định từ các khu vực khác
như xương. Vì vậy, lượng canxi trong xương sẽ được sử dụng làm cho xương yếu hơn. Lúc nào cũng mệt mỏi Các vi sinh vật trong cơ thể sẽ sinh sôi và phát triển ở trong môi trường axit thuận lợi khiến hệ thống miễn dịch gặp rắc rối, bạn trở nên mệt mỏi mọi lúc mọi nơi. Tăng cân Nồng độ axit vượt quá mức phản ánh trọng lượng cơ thể. Thận và ruột già sẽ đấu tranh để thoát khỏi các axit và khi bất lực, các mô mỡ sẽ tích lũy axit. Vấn đề về răng Nếu bạn gặp các vấn đề về răng miệng hãy nghĩ ngay đến nồng độ axit trong cơ thể. Axit làm tổn hại đến nồng độ canxi trong răng. Các loại thực phẩm có tính axit cũng có thể gây hại cho răng.
Da nhợt nhạt Mức độ axit cao cũng có thể gây ra vấn đề về da và chất lượng của làn da. Mụn trứng cá và phát ban xuất hiện khi cơ thể đang cố gắng thải độc tố qua da. Mất ngủ Cơ thể trở nên bồn chồn trong giấc ngủ khi có nồng độ axit quá cao. Thiếu ngủ khiến mệt mỏi và ốm yếu. Đau nhức cơ Khi nồng độ axit trong cơ thể quá cao, cơ bắp có xu hướng co lại và gây đau nhức bắp thịt.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
111
112
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Tìm ra nguyên tố hóa học có thể làm chậm lão hóa Lithium có thể làm chậm quá trình lão hóa ở người, các nhà khoa học đã đưa giả thuyết này sau khi nhận thấy loài ruồi giấm có thể sống lâu hơn 16% khi được sử dụng Lithium nồng độ thấp. Các loại muối hóa học từ lâu được sử dụng như chất ổn định cảm xúc để điều trị các chứng bệnh như rối loạn lưỡng cực (hội chứng thay đổi cảm xúc đột ngột). Tuy nhiên, các nhà khoa học tới từ Đại học College London và đại học Harvard đã khám phá ra công dụng bảo vệ tế bào chống lại việc bị phá hủy. Giả thuyết cho rằng lithium có thể làm chậm quá trình lão học bằng cách chặn các phân tử có tên là glycogen synthase kinase-3 (GSK-3). Phân tử này có liên quan tới việc chết tế bào và các căn bệnh như đái tháo đường, Alzheimer. Lithium cũng giúp phát triển một nhóm phân tử có khả năng tăng cường hoạt động của tế bào. Nếu phương pháp trên được áp dụng hiệu quả trên người như với loài ruồi giấm, chúng ta có thể kéo dài tuổi thọ trung bình thêm 13 năm.
Các nhà khoa học muốn thử nghiệm lithium trên nhóm động vật lớn và cuối cùng là trên người. Jorge Ivan Castillo-Quan, người dẫn đầu nhóm nghiên cứu từ đại học y khoa Harvard, cho biết: “Xác định được phương pháp điều trị cho việc lão hóa là bước quan trọng để đạt được thành tựu trên. Với mục tiêu là GSK-3, chúng ta có thể khám phá ra phương pháp mới để kiểm soát quá trình lão hóa ở các loài thú, bao gồm con người”. Nghiên cứu vừa được công bố trên Cell Reports chỉ ra rằng cả ruồi đực và ruồi cái đều sống lâu hơn trung bình khi được sử dụng lithium liều thấp trong quá trình trưởng thành, không kể tới các yếu tố gene. “Chúng tôi nhận thấy rằng lượng lithium thấp không chỉ giúp kéo dài tuổi thọ mà cũng giúp cơ thể giảm stress và ngăn chặn sự
hình thành các khối mỡ ở nhóm ruồi với chế độ ăn uống nhiều đường”, đồng tác giả Ivana Bjedov từ viện ung thư UCL cho biết. Trưởng nhóm nghiên cứu của dự án, giáo sư Dame Linda Partridge, giám đốc viện sức khỏe dưỡng lão UCL và viện y học lão hóa Max Planck nói: “Bước tiếp theo là tiến hành thí nghiệm với GSK-3 ở những động vật phức tạp hơn. Chúng tôi hy vọng phương pháp này sẽ được sử dụng cho con người trong tương lai không xa”. Claire Bale, giám đốc truyền thông nghiên cứu Parkinson’s tại Mỹ, một nhà đầu tư dự án, nhận định: “Nghiên cứu này có tiềm năng không chỉ trong việc tạo nên một thế hệ người già khỏe mạnh mà còn có thể giúp chúng ta thấy được cơ hội của việc điều trị các căn bệnh tuổi già như Parkinson’s”.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
113
114
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Thủ phạm làm luôn cảm thấy đói Khi cơn đói tấn công, nhiều người hầu như không thể kháng cự nổi nhu cầu phải ăn, uống thứ gì đó để xoa dịu nó. Vấn đề ở chỗ, tại sao một số người luôn bị cơn đói hành hạ, dù mới ăn uống no nê chỉ vài tiếng trước đó? Shona Wilkinson, chuyên viên dinh dưỡng hàng đầu của NutriCentre, đã chỉ ra 4 thủ phạm chính khiến nhiều người luôn cảm thấy đói và giải pháp đối phó với chúng: 1. Nạp quá nhiều carbohydrate Ăn một bữa giàu carbohydrate vào buổi tối hôm trước có thể là một nguyên nhân khiến cảm thấy đói cồn cào vào ngày hôm sau, thậm chí sau cả khi vừa ăn một thứ gì đó. Lý do: khi nạp quá nhiều carbohydrate trong một lần ăn, chúng được hấp thu nhanh chóng vào cơ thể dưới dạng các loại đường. Việc tăng nồng độ các loại đường, đặc biệt là glucose, trong máu dẫn đến việc bùng phát sản sinh insulin, hormone kích thích các tế bào của chúng ta thâu tóm glucose.
Khi tất cả đường bị loại bỏ nhanh chóng khỏi máu, nó kích hoạt cơn đói và cảm giác thèm thực phẩm carbohydrate hơn nữa. Bạn có thể bất ngờ tỉnh giấc vào ban đêm với cơn đói cồn cào nếu điều đó xảy ra. Hãy nghĩ đến khoai lang, gạo lức ăn kèm một khẩu phần protein hợp lý như một miếng cá hoặc thịt gà, cùng một khẩu phần rau quả không chứa tinh bột như súp lơ hay các loại rau xanh khác. Chúng sẽ giúp carbohydrate được tiêu hóa và hấp thu chậm hơn, làm cảm thấy no lâu hơn và không gây ra sự tăng đột biến insulin làm giảm đường huyết. 2. Thiếu ngủ Ngủ không đủ giấc có thể tác động trực tiếp đến việc chúng ta cảm thấy đói đến mức nào và chúng ta ăn bao nhiêu. Các nhà nghiên cứu thấy rằng, thời lượng ngủ quá ít làm giảm lượng hoóc môn ức chế cơn đói leptin và làm tăng lượng hoóc môn kích thích cơn đói ghrelin. Đây là lý do tại sao ngủ ít cũng có thể dẫn đến tình trạng tăng cân.
Trong trường hợp này, cần nạp thêm magiê để giúp thư giãn các cơ, có thể giúp chúng ta có giấc ngủ thư thái và đủ giấc. 3. Đang khát Đôi khi, cơn khát có thể thực sự bị nhầm lẫn là cơn đói. Chúng ta cảm thấy mình vô cùng thèm thứ gì đó và diễn dịch nó là cơn đói, trong khi tất cả những gì chúng ta cần chỉ là một hoặc 2 ly nước. Lý do: nước cũng rất cần cho các tế bào sử dụng các chất dinh dưỡng hấp thu từ thức ăn. Việc thiếu chất dinh dưỡng sẵn có khiến cơ thể thèm nhiều thức ăn hơn. Uống nước giữa các bữa ăn cũng giúp cảm thấy no hơn và có thể giúp kiểm soát sự thèm ăn của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là không nên uống nhiều nước ngay trước, trong và sau bữa ăn vì việc đó hòa loãng các dịch tiêu hóa và có thể tác động tiêu cực đến quá trình tiêu hóa. 4. Đang trong chu kỳ kinh nguyệt Các nhà nghiên cứu nhận thấy, sự ngon miệng và lượng thực phẩm hấp thu của một người phụ nữ tăng lên trong nửa sau chu kỳ kinh nguyệt, chẳng hạn như sau thời điển rụng trứng và trong khoảng thời gian dẫn tới hành kinh. Để giúp cân bằng đường huyết và kiểm soát sự thèm ăn trong giai đoạn này, người phụ nữ cần tập trung ăn các thực phẩm giàu protein vào mỗi bữa như cá, thịt, trứng, các loại hạt và đậu, đồng thời giảm thiểu việc hấp thu các loại carbohydrate và đường đã qua xử lý và tinh chế. Ngoài ra, do caffeine và chất cồn cũng có thể tác động rất lớn đến sự cân bằng hoóc môn, nên cần tránh các thức uống này tới mức tối đa.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
115
116
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Những nơi trên cơ thể không nên chạm vào Một số vùng trên cơ thể nếu bị chạm vào thường xuyên sẽ làm lây lan vi khuẩn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. 1. Ống tai Dùng tay để ngoáy tai có thể mang mầm bệnh vào trong tai. Màng nhĩ trong tai vô cùng nhạy cảm với các vật nhọn. Chỉ cần một vật vô tình chạm mạnh vào tai đều có thể gây thủng mảng nhĩ dẫn tới tai bị điếc hoàn toàn. Bên cạnh đó những thứ đưa vào tai có thể bị nhiễm khuẩn gây viêm nhiễm cho tai. Vì vậy, đừng dùng tay hoặc các vật nhọn khác để ngoáy, gãi tai. Nếu gặp vấn đề ở tai, hãy đến gặp bác sĩ. 2. Mặt Bạn có thể sử dụng bàn tay để rửa mặt hoặc chăm sóc da. Nhưng nếu tay để trên bề mặt có nhiều vi khuẩn, dùng tay đó quẹt lên trán, vi khuẩn sẽ xâm nhập vào da mặt. Ngón tay của bạn có chứa các loại dầu làm bít lỗ chân lông trên da mặt và da dễ nổi mụn, theo ông Adnan Nasir - bác sĩ da liễu của tạp chí Men’s Health. 3. Hậu môn Có thể nói trong các bộ phận của cơ thể, hậu môn là nơi có chứa nhiều vi khuẩn gây hại nhất. Trong trường hợp bắt buộc bạn chỉ nên dùng tay để rửa sạch hậu môn sau khi đi vệ sinh, và nên nhớ rửa tay sạch với nước hoặc các sản phẩm làm sạch khác. 4. Miệng Nghiên cứu mới đây tại Anh cho thấy con người có xu hướng đặt ngón tay lên hoặc xung quanh miệng trung bình 23,6 lần mỗi giờ khi họ chán trong công việc. Và họ
đặt ngón tay vào miệng 6,3 lần mỗi giờ khi bận rộn. Nghiên cứu trên được công bố trên tạp chí Journal of Applied Microbiology cho thấy 1/3 đến 1/4 các mầm bệnh được chuyển từ ngón tay vào miệng. 5. Ngoáy mũi Nhiều người, nhất là trẻ nhỏ có thói quen ngoáy mũi bằng tay. Tuy nhiên, việc làm này gây ảnh hưởng tới lớp niêm mạc của mũi hoặc có thể làm trầy xước mũi gây viêm nhiễm. Bên cạnh đó việc ngoáy mũi có thể làm gãy, mất đi lông mũi. Mà lông mũi vốn có tác dụng bảo vệ mũi, ngăn ngừa khói bụi đi vào trong. 6. Mắt Tất cả những tổn thương ở vùng mắt đều gây ra những hậu quả đáng sợ. Vì thế đừng lấy tay dụi và chà sát mắt. Vi trùng từ tay có thể gây ra các bệnh về mắt như đau mắt hoặc tệ hơn móng tay của bạn có thể làm rách vùng cơ thể.
7. Da dưới móng tay Có nhiều loại vi sinh vật trong móng tay của bạn. Hãy cắt móng tay thường xuyên để hạn chế sự sinh sôi của chúng. Thêm nữa, đừng chạm vào vùng dưới móng tay vì đây là nơi có nhiều vi khuẩn nhất. Nhiều người có thói quen cắn móng tay. Tuy nhiên, việc làm này là cực nguy hại. Những vi khuẩn ở móng tay có thể truyền trực tiếp qua tuyến nước bọt vào bên trong co thể gây ra một số bệnh về đường tiêu hóa. 8. Vùng kín Để tránh cho vùng kín bị nhiễm khuẩn, bạn không nên chạm tay khi chưa thật vệ sinh không dùng xà bông có mùi thơm hoặc chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh vùng kín. Những sản phẩm này sẽ vô tình làm thay đổi môi trường pH phía bên trong, tạo cơ hội thuận lợi để các vi khuẩn nấm men có thời cơ nổi dậy mạnh mẽ.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
117
118
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Trong Làng Giải trí
20 phim tranh Giải thưởng Cành cọ vàng tại LHP Cannes 2016 được công bố với những tên tuổi Hollywood như Sean Penn, Jeff Nichols và các anh tài đến từ châu Âu như Pedro Almodovar, Cristian Mungiu, Ken Loach... Đáng chú ý trong danh sách tranh giải năm nay là những người từng thắng trong quá khứ như Ken Loach, Cristian Mungiu hay anh em nhà Dardenne. Theo đánh giá của trang Variety, cuộc đua năm nay chủ yếu diễn ra giữa các đạo diễn Mỹ và châu Âu, nhưng vắng bóng các đạo diễn Ý. Đạo diễn Romania, Cristian Mungiu - người từng đoạt Cành cọ vàng với phim về đề tài phá thai nhan đề 4 tháng - 3 tuần - 2 ngày lần này dự tranh với phim Baccalaureat khắc họa nam bác sĩ nổi loạn tại một thị trấn nhỏ. Trong khi đó, nhà làm phim Tây Ban Nha Pedro Almodovar dự thi với phim Julieta, lấy cảm hứng từ ba truyện ngắn trong tập Trốn chạy của nữ văn hào đoạt Nobel người Canada Alice Munro. Đây là lần thứ tư phim của Almodovar được tranh tài tại Cannes. Còn đạo diễn Anh Ken Loach đưa đến phim I, Daniel Blake với nội dung xoay quanh một bà mẹ đơn thân và anh thợ mộc tàn tật cố gắng xin trợ cấp. Ở phim này, Loach lại kết hợp với biên kịch gia Paul Laverty, người cùng ông đoạt Cành cọ vàng 2006 với phim The Wind That Shakes the Barley. Anh em đạo diễn người Bỉ JeanPierre và Luc Dardenne (Bỉ) từng hai lần thắng Cành cọ vàng với phim Rosetta (1999) và LEnfant (2005), tham gia với Unknown Girl. Nhà làm phim lão thành 77 tuổi người Hòa Lan từng gây sóng gió màn bạc với phim Basic Instinct (Bản
Các phim tranh giải Cannes 2016
năng gốc) năm 1992, Paul Verhoeven mang đến Cannes 2016 phim Elle. Đây là lần đầu tiên Verhoeven làm phim nói tiếng Pháp, với diễn xuất của minh tinh gạo cội người Pháp Isabelle Huppert. Nam tài tử từng đoạt Oscar, Sean Penn có phim The Last Face nói về câu chuyện tình của những nhân viên tình nguyện - do hai ngôi sao Charlize Theron và Javier Bardem đóng - tại quốc gia bị chiến tranh tàn phá Liberia. Sean Penn từng để lại dấu ấn mạnh ở vài cuốn phim và từng làm trưởng ban giám khảo LHP Cannes 2008. Mỹ còn có đạo diễn Jim Jarmusch, góp mặt với phim Paterson. Còn Jeff Nichols - người vừa có phim Midnight Special mở màn LHP Berlin vừa qua - tranh tài với phim Loving xoay quanh câu chuyện đấu tranh đòi quyền dân sự của cặp vợ chồng khác màu da, do Joel Edgerton và Ruth Negga diễn xuất. Châu Á có hai đạo diễn, một từ Nam Hàn, một từ Philippines. Park Chan Wook, từng có Thirst dự Cannes 2009, trở lại với phim The Handmaiden. Phim lấy cảm hứng từ tiểu thuyết Fingersmith của tác giả Anh Sarah Waters trong đó một nữ đạo chích
kết hợp với một tên lừa bịp để dụ dỗ nữ đại gia thừa kế người Nhật. Đạo diễn Philippines Brillante Mendoza, từng đoạt giải Đạo diễn tại LHP Cannes 2009 với phim Kinatay, có phim Ma Rosa được chọn vào danh sách 2016. Trong khi Park Chan Wook là đại diện nổi bật từ châu Á, Xavier Dolan là gương mặt đáng chú ý đến từ Bắc Mỹ. Đạo diễn người Montréal 27 tuổi mang đến lễ hội điện ảnh năm nay phim Its Only the End of the World, tác phẩm chuyển thể từ một vở kịch của Pháp và kể về một nhà văn trở lại thị trấn quê nhà để nói với gia đình mình sẽ chết. Dàn sao tham gia phim gồm các ngôi sao Pháp - Léa Seydoux, Marion Cotillard, Nathalie Baye, Vincent Cassel và Gaspard Ulliel. Đây là tác phẩm thứ sáu của nhà làm phim được mệnh danh là “cậu bé vàng” của điện ảnh Bắc Mỹ. Dolan từng được trao giải thưởng của Ban giám khảo ở Cannes cho phim Mommy hồi năm 2014. Trong số những phim trình chiếu nhưng không tranh giải tại Cannes 2016 đáng chú ý có các tác phẩm BFG của Steven Spielberg, Cafe Society của Woody Allen và phim Money Monster của Jodie Foster.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
119
120
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
James Cameron làm 4 phần tiếp theo của Avatar James Cameron công bố ở lễ hội điện ảnh CinemaCon tại San Diego (Mỹ) hôm 14/4 rằng ông sẽ làm 4 phần tiếp của Avatar cho tới năm 2023 chứ không phải 3 phần theo như lời đồn thời gian qua. Đạo diễn 61 tuổi nói: “Chúng tôi đã bắt tay vào hành trình điện ảnh khổng lồ này. Mỗi phim mới sẽ là một câu chuyện riêng biệt nhưng gắn bó với nhau trong cùng toàn thể trường ca”. Phần 2 tới phần 5 dự trù lần lượt ra mắt vào các dịp Giáng sinh 2018, 2020, 2022 và 2023. Đạo diễn cho biết thêm ông đã làm việc với nhóm gồm bốn biên kịch gia trong vài năm qua để thiết kế mô hình cho thế giới Avatar tiếp theo. Các nhân vật, các loài sinh vật, môi trường sinh thái và văn hóa trong thế giới mới đã được sáng tạo. Ông Cameron nói: “Những sáng tạo tinh khiết này đã thực sự vượt xa khỏi cuốn phim gốc. Đây
sẽ là một sử thi điện ảnh”. Ra mắt năm 2009, Avatar gây đột phá về mặt hình ảnh khi sử dụng công nghệ 3D. Tác phẩm, kể về một chiến binh bị liệt bước vào thế giới khác, thu về hơn 2,8 tỉ Mỹ
kim toàn cầu. Thành công của tác phẩm giúp Cameron củng cố lập luận những phim 3D như Avatar là nhu cầu ngày càng lớn của khán giả màn ảnh rộng.
Channing Tatum đóng Kingsman 2 Người hâm mộ phim Mật vụ Kingsman đang vô cùng nôn nao khi đón nhận tin nam tài tử Channing Tatum sẽ góp mặt vào bộ phim điệp viên ăn khách này. Chưa hết vui mừng khi nam tài tử của phim Taron Egerton tung ra poster phim nhằm ám chỉ nhân vật mến mộ Harry Hart (Colin Firth thủ vai) sẽ trở lại sau cái chết đáng tiếc ở phần 1, khán giả yêu thích bộ phim điệp viên này một lần nữa tiếp tục ngây ngất với thông tin ngôi sao Channing Tatum sẽ gia nhập
vào gia đình Mật vụ Kingsman 2: The Golden Circle sau khi tài tử này đăng tải một bức ảnh trên trang cá nhân chính thức công bố việc này. Tuy chưa biết nhân vật của Channing Tatum sẽ theo phe thiện hay ác nhưng sự góp mặt của tài tử này cùng nhiều tên tuổi khác đã khiến cho Mật vụ Kingsman 2 trở thành một trong những dự án điện ảnh được mong đợi nhất năm 2017. Trước Channing, minh tinh Julianne Moore đã được công bố
là nhân vật phản diện chính và “miêu nữ” Halle Berry sẽ là người đứng đầu của CIA trong Mật vụ Kingsman 2. Bên cạnh đó lần lượt Taron Egerton và Mark Strong xác nhận trở lại trong The Golden Cirlce với các vai điệp viên Eggsy và Merlin. Mật vụ Kingsman 2: The Golden Circle sẽ tiếp tục được “lèo lái” bởi đạo diễn Matthew Vaughn. Phim sẽ bấm máy vào tháng 5 ở London, Anh và dự trù ra mắt vào giữa tháng 6-2017.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
121
122
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Châu Nhuận Phát bất ngờ tuyên bố giải nghệ Ở tuổi 61, nam tài tử “Thần bài” tự thấy mình không còn đủ sức dẻo dai như thế hệ sau. Châu Nhuận Phát cho biết “Hàn chiến 2” là dự án điện ảnh cuối cùng của ông. Trong buổi họp báo giới thiệu phim Hàn chiến 2 được tổ chức tại Bắc Kinh, Châu Nhuận Phát bất ngờ nói về kế hoạch giã từ màn ảnh. Nam tài tử chia sẻ: “Tôi đã già, sau phim này, tôi giải nghệ được rồi”. Nam tài tử nói thêm: “Điện ảnh Hong Kong cần những người trẻ, cần phải thay máu. Tôi rất mong có những người bạn trẻ đứng trước mặt tôi nói rằng: Lão già à, ông già rồi, nhanh về nhà đi. 50 năm hay 100 năm tới, điện ảnh Hong Kong phải nhờ cậy vào họ cả”. Châu Nhuận Phát cho biết ông may mắn khi nhiều năm qua, mặc dù tuổi cao nhưng vẫn được các đạo diễn ưu ái giao vai chính. Trong Hàn chiến 2, Châu Nhuận Phát đảm nhận vai luật sư kiêm ông
trùm khét tiếng, đối đầu trực tiếp với hai cảnh sát tài ba do Lương Gia Huy, Quách Phú Thành đóng. Châu Nhuận Phát tiết lộ, lý do khiến ông gật đầu tham gia dự án vì Quách Phú Thành, Lương Gia Huy. Ông còn trực tiếp giúp đoàn phim bằng việc “cống hiến” toàn bộ thiết bị quay phim hiện đại sưu tập nhiều năm. Châu Nhuận Phát nói: “Sau khi xem phim của họ, tôi rất thích Quách Phú Thành, Lương Gia Huy. Ngay từ lúc dự án khởi động, tôi đã xác định chắc chắn phải tham gia phim này. Dù được vai chính hay không, thù lao có thể thấp nhưng chỉ cần đóng chung với hai diễn viên này, tôi rất hào hứng”. Châu Nhuận Phát sinh năm 1955 tại Hong Kong trong một gia đình nghèo khó. Ông từng làm nhiều nghề để sinh sống như bán máy ảnh, tài xế taxi. Nhờ ngoại hình cao ráo và ăn ảnh, năm 1980, ông được TVB
Châu Nhuận Phát
chú ý và mời đóng chính phim Bến Thượng Hải. Đây cũng là tác phẩm để đời giúp Châu Nhuận Phát vươn tầm sao hạng A. Trong sự nghiệp, ông đã 3 lần được vinh danh tại giải Kim Tượng.
Ryan Reynolds đóng tiếp phần hai phim Deadpool Hãng 20th Century Fox công bố tài tử Ryan Reynolds sẽ trở lại làm dị nhân trong dự án phim tiếp theo của Deadpool. CEO của Fox Stacey Snider - xác nhận đạo diễn Tim Miller và hai nhà biên kịch phần cũ (Rhett Reese và Paul Wernick) vẫn tiếp tục nhiệm vụ trong phần 2 của Deadpool. Cặp biên kịch gia của phim hành động hài ăn khách toàn cầu khẳng định: “Chúng tôi sẽ khai thác sâu hơn về nhân vật chàng khổng lồ người sắt Colossus trong phần hai. Tính cách nghiêm khắc thái
quá của nhân vật này sẽ rất gây hài cho phim”. Trong phần một, Ryan Reynolds thủ vai một chàng trai mắc ung thư giai đoạn cuối, quyết định đánh đổi tính mạng để trở thành một dị nhân quái đản. Nam diễn viên gốc Đức - Stefan Kapičić - lồng tiếng cho nhân vật khổng lồ Colossus, nữ diễn viên sinh năm 1996 - Brianna Hildebrand - vào vai dị nhân nhỏ nhắn nhưng có thể phát ra lửa. Hồi ghi hình ở Vancouver (Canada) tháng 3 năm ngoái, phim
huy động hơn 2.000 diễn viên và nghệ sĩ địa phương đóng các cảnh quần chúng. Ra mắt vào dịp Lễ tình nhân, Deadpool gây sốt cộng đồng yêu điện ảnh khắp thế giới. Phim có ngân sách 65 triệu Mỹ kim sau đó thu về hơn 750 triệu Mỹ kim toàn cầu và được giới phê bình khen ngợi nồng nhiệt. Câu chuyện bạo lực và nhiều lời thoại thô tục nhưng hài hước làm dấy lên trào lưu phim siêu anh hùng 17+ ở Hollywood. Phần hai dự trù ra mắt vào mùa hè 2017.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
123
124
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Tổng thống Obama được xem trước Game of Thrones phần 6
Người đứng đầu Tòa Bạch Ốc ngỏ lời muốn xem trước mùa mới của loạt phim 18+ và được các nhà sản xuất chấp nhận. Trong lễ ra mắt Game of Thrones 6, giám đốc sản xuất David Benioff và Dan Weiss cho biết theo ước vọng của Tổng thống Barack Obama họ đã chiếu cho ông xem vài tập phim trước khi loạt phim mùa này lên sóng truyền hình HBO. Tổng thống Barack Obama là người hâm mộ nổi tiếng nhất của loạt phim truyền hình Game of Thrones. Ông từng không ít lần khẳng định series 18+ này là bộ phim yêu thích của mình. Hồi tháng 5/2014, Tòa Bạch Ốc chia sẻ hình ảnh hài hước trong đó ông Obama ngồi trên chiếc ngai lấy từ tạo hình phim Game of Thrones và thu hút cộng đồng người hâm mộ. Hè năm ngoái, Tổng thống đã hỏi đạo diễn David Nutter về số phận nhân vật Jon Snow - người chưa biết còn sống hay đã chết sau khi mùa thứ
năm kết thúc. Game of Thrones là loạt phim giả tưởng 18+ kể về cuộc chiến tranh đoạt vương quyền của 6 gia tộc ở vùng đất giả tưởng. Đây là phim ăn khách nhất trên truyền hình HBO và tạo được lượng người hâm mộ ở nhiều nơi trên thế giới. Tác phẩm mang về cho các diễn viên chính Peter Dinklage và Emilia Clarke
giải Emmy. Ngoài ông Obama, những khán giả trung thành nổi tiếng của phim còn có cựu thủ tướng Úc Julia Gillard, Bộ trưởng ngoại giao Hòa Lan Frans Timmermans, ca sĩ Madonna. Phần sáu Game of Thrones sẽ phát sóng ở hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ từ ngày 24/4.
Tài tử 20 tuổi đóng vai Người Nhện mới Với tựa đề Spider-Man: Homecoming, phim tiếp theo về nhân vật Người Nhện hứa hẹn sẽ thổi vào thế giới siêu anh hùng một làn gió mới với nam tài tử 20 tuổi Tom Holland. Tại sự kiện CinemaCon 2016 diễn ra ở Las Vegas (Mỹ), hãng Sony thông báo cuốn phim Người Nhện mới sẽ có tên gọi Spider-Man: Homecoming. Tom Holland 20 tuổi, người sẽ đóng chính cho nhân vật người nhện lần này cũng có mặt để
ra mắt khán giả. Nam tài tử đã bay thẳng đến Las Vegas ngay sau buổi ra mắt phim của Captain America: Civil War, một cuốn phim khác cũng có sự xuất hiện của nhân vật người nhện do anh thủ vai. Theo thông tin ban đầu, Homecoming phản ánh những rắc rối trong cuộc sống xảy đến với chàng trai trẻ Peter Parker (Tom Holland) khi phải cân bằng cuộc sống của một học sinh đang trong tuổi dậy thì và hoàn thành vai trò
của một siêu anh hùng giải cứu thế giới. Hiện nay, phần lớn thông tin về dự án này vẫn còn chưa được tiết lộ ngoại trừ vị trí đạo diễn thuộc về Jon Watts, kịch bản do John Francis Daley và Jonathan M. Goldstein phụ trách và có sự tham gia của một số diễn viên như Zendaya Coleman, Marisa Tomei. Spider-Man: Homecoming dự trù ra mắt khán giả từ ngày 7-72017
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 25
Nhiều nhà đầu tư trắng tay khi đầu tư vào Diệp Vấn 3 Hơn 20 nhà đầu tư đến từ Trùng Khánh, Trung Quốc đang đối mặt với nguy cơ mất trắng số tiền mà họ đã đầu tư vào dự án của ngôi sao võ thuật Chân Tử Đan. Một công ty tài chính liên kết sản xuất với ê-kíp Diệp Vấn 3 đã huy động tiền từ các cá nhân với hứa hẹn lãi suất 9% sau ba tháng ra mắt. Việc nhà sản xuất kêu gọi đầu tư từ đơn vị, cá nhân bên ngoài không phải là điều mới mẻ. Tuy nhiên, nếu dự án gặp khó khăn thì những nhà đầu tư này là những đối tượng dễ chịu thiệt nhất. Bà Đại, một chủ đầu tư tại Trùng Khánh cho biết, bà được mời góp vốn vào dự án Diệp Vấn 3. Nghĩ rằng một cuốn phim có sự góp mặt của các ngôi sao lớn như Chân Tử Đan và Mike Tyson là một món hời béo bở, bà đã bỏ ra 200.000 nhân dân tệ (khoảng 31.000 Mỹ kim) để đầu tư. Đáng tiếc, giờ đây bà đang phải đối mặt với nguy cơ mất trắng số tiền này. Trước lo lắng của nhiều nhà đầu tư, ông Lâm, đại diện công ty tài chính đã lên tiếng và nói rằng họ cũng không thể làm gì vào lúc này bởi chính công ty đang gặp một số rắc rối về khả năng thanh toán vì cũng đã đầu tư không ít vào Diệp Vấn 3. Công ty này khẳng định sẽ cố gắng hết mức có thể để hoàn thành hợp đồng với các nhà đầu tư, tuy nhiên việc này sẽ diễn ra khi nào thì vẫn là một dấu hỏi lớn. Những khó khăn này được cho
Chân Tử Đan và Mike Tyson trong phim Diệp Vấn 3
là đến từ bê bối khai khống doanh thu của công ty Max Screen, đơn vị phát hành chính phim Diệp Vấn 3. Theo số liệu thống kê của công ty này, chỉ trong vòng chưa đầy hai tuần công chiếu tại thị trường Trung Quốc, Diệp Vấn 3 đã thu về 780 triệu nhân dân tệ (tương đương 120 triệu Mỹ kim). Tuy nhiên, sau khi bị Cục Điện ảnh, Phát thanh và Truyền hình Trung Quốc thanh tra để làm rõ nghi vấn thổi phồng doanh thu, Diệp Vấn 3 bị phát giác đã gian lận khoảng
88 triệu nhân dân tệ (gần 14 triệu Mỹ kim). Trong đó, hơn 7.600 suất chiếu ở các rạp tại các thành phố lớn bị làm giả mang về doanh thu 32 triệu nhân dân tệ (5 triệu Mỹ kim) ảo và các nhà phát hành tự mua vé với số tiền lên đến 56 triệu nhân dân tệ (8,6 triệu Mỹ kim). Vì vấn đề này, hàng loạt rạp gian lận ở Trung Quốc bị Cục Điện ảnh cấm chiếu phim và gây ra khó khăn cho phim về mặt doanh thu.
126
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Hồi ký sân khấu
Điểm danh những giọng ca vàng - Soạn giả Nguyễn Phương
T
heo tin báo Sân Khấu TPHCM tháng 3/2016, sân khấu cải lương ở VN đang hấp hối. Báo viết «Mỗi năm chỉ có vài vở diễn được ra mắt công chúng, nhà hát đóng cửa, hy vọng lớn nhất dành cho khán thính giả ái mộ bây giờ là các cuộc thi ca cổ trên sóng truyền hình và đài phát thanh. Tuy vậy bộ môn cải lương vẫn có đời sống riêng, bởi tình yêu và niềm đam mê của người làm nghề lẫn khán giả luôn mãnh liệt». Từ năm 1990, sân khấu cải lương mất dần khán giả vì không có tuồng mới, tuồng do cán bộ văn nghệ của Sở VHTT và của Hội Sân khấu sáng tác theo định hướng chính trị của đảng không được khán
giả tán thưởng nên nhiều đoàn hát tập thể như đoàn cải lương Saigon1, 2, 3, đoàn Hương Mùa Thu, đoàn Thanh Nga, đoàn Phước Chung, đoàn Huỳnh Long, đoàn Minh Tơ... phải chịu rã gánh. Sở VHTT, Hội Sân Khấu nghĩ là muốn vực dậy sân khấu, phải làm theo như các nghệ sĩ xưa đã làm. Họ cho là «đàn ca tài tử» thu hút khách mộ điệu nên phát triển thành Ca ra bộ rồi tiến dần thành ra sân khấu cải lương. Sân khấu cải lương trước năm 1975, ở miền Nam có hơn sáu chục đoàn, nghệ sĩ có hàng ngàn và hát đêm nào, rạp cũng đông nghẹt khán giả. Vậy nên muốn vực dậy sân khấu cải lương thì phải làm cho phong trào đàn ca tài tử phát triển
Danh ca Út Trà Ôn và Út Bạch Lan
đến các làng, xã, phường, khóm... ở các cuộc lễ, đám cưới, đám ma, họp bạn hay các buổi trà dư tửu hậu, đàn ca tài tử, nhứt là ca vọng cổ là một sinh hoạt văn nghệ không thể thiếu. Từ lập luận đó mới có Chương trình Vầng Trăng Cổ Nhạc ở khu giải trí Đầm Sen - quận 11, chương trình Đêm Rằm Ca Hát ở khu dưỡng lão nghệ sĩ - quận 8, chương trình Tuyển Giọng ca Vàng Vọng Cổ của Nhà Hát Trần Hữu Trang, thi tuyển chọn Chuông Vàng Vọng Cổ ở Đài Truyền Hình, Đài Phát Thanh. Từ năm 1990 đến nay, hai mươi lăm năm qua, chuông vàng vọng cổ tuyển chọn được nhiều, nhưng không làm cho sân khấu cải lương có thêm sinh khí. Trước năm 1975, khi nghe nghệ sĩ ca trên mặt dĩa nhựa hay trên đài phát thanh, không cần thấy mặt, thính giả cũng nhận ra giọng ca đó là của Út Trà Ôn, hay Hữu Phước, hay Thành Được, hay Minh Cảnh, Tấn Tài... Giọng ca nữ cũng vậy, nữ nghệ sĩ Thanh Hương có giọng ca của Thanh Hương, Út Bạch Lan có giọng đặc biệt của Út Bạch Lan, khi nghe nam hay nữ nghệ sĩ danh ca, thính giả không lẫn lộn giọng ca của danh ca này thành giọng của danh ca khác. Mỗi người có một giọng nói khác nhau. Nghệ sĩ cũng không ngoại lệ nhưng nghệ sĩ tập luyện, biết cách làm cho giọng nói, giọng ca tăng thêm âm lượng, truyền cảm hơn, đi sâu vào lòng người. Ngoài ra còn có kỹ thuật ca vững nhịp,
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
hiểu biết và có tài thể hiện các thể loại ca, ngâm, hò, lý, các làn điệu Xuân, Ai, Bắc, Oán trong câu ca vọng cổ. Ca chân phương, rõ lời, luyến láy đúng chổ, không tùy tiện uốn éo để tạo nét lạ, không hú lớn hét to, không có ca có kệ như kêu lô tô, không nhừa nhựa như tụng kinh Phật, không vô đầu câu vọng cổ cả trăm chữ không ngừng nghĩ, không ngắt câu theo ngữ pháp. Trong phạm vi bài viết này, tôi xin điểm phớt qua những đặt trưng của các danh ca vọng cổ; trong những bài viết sau, tôi sẽ viết rõ về tiểu sử, sự nghiệp ca, diễn trên sân khấu, ở dĩa thu thanh và đài phát thanh của từng danh ca vọng cổ mà tôi có dịp cùng cộng tác trong các đoàn hát Tiếng Chuông, Kim Thoa, Thanh Minh, Thanh Minh Thanh Nga, Dạ Lý Hương, Đoàn Saigon 1, 2, 3... Thập niên 30, thời kỳ đàn ca tài tử còn đờn hát phụ họa cho các buổi «hát bóng», giúp vui thực khách tại các quán ăn, nhà hàng đến lúc phát triển thành Ca ra Bộ và hình thành loại hình hát sân khấu cải lương qua các gánh hát Nam Đồng Ban, Huỳnh Kỳ, Trần Đắc, Tập Ích Ban, các danh ca nữ được ái mộ có: cô Ba Đắc, Ba Định, Hai Nhiễu, Hai Cúc, Bảy Ngọc, Bảy Lung, Tám Sâm, Ba Diêu…
Cô Ba Trà Vinh
www.RangDongAtlanta.com
Cô Ba Đắc: biết đủ các loại bài bản cổ điển. Cô ca rất hay các điệu Oán (bài Tứ Đại Oán: Bùi Kiệm ghẹo Nguyệt Nga). Cô Ba Đắc ca thính phòng ở Nhà hàng Minh Tân Khách Sạn ngang ga xe lửa Mỹ Tho – Saigon, Rạp hát bóng Casino Mỹ Tho (sau thành rạp hát cải lương Thầy Năm Tú), nhà hàng Cửu Long Giang Saigon đường Espagne sau là đường Lê Thánh Tôn. Cô ca bài Bùi Kiệm ghẹo Nguyệt Nga với một giọng điệu như có đối đáp nghe rất duyên dáng. Cô Bảy Ngọc sau này qua sân khấu cải lương đổi tên là Cô Bảy Vĩnh Long, nổi tiếng với bài Hành Vân «Nợ duyên gì là cái nợ duyên gì « trên sân khấu của rạp ông Trần Văn Thiệt ở Vĩnh Long khi cô đi hát cho gánh Xiếc – Ca Ra Bộ Thái Anh Tinh ở Long Hồ. Thập niên 40, 50, khởi điểm của thời vàng son của sân khấu cải lương và của bản vọng cổ với những tên tuổi lẫy lừng ở sàn diễn, dĩa hát, đài phát thanh. Xin đề cập các nữ danh ca: Cô Tư Sạng: là diễn viên sân khấu đoàn Trần Đắc, sau chuyên thu dĩa. Giọng ca rất khỏe, truyền cảm, chắc nhịp, nổi danh với các dĩa Tình mẫu tử, Chung Vô Diệm, Mẹ Dạy con, Đêm Khuya Trông Chồng và các bộ nhiều dĩa: San Hậu (vai Nguyệt Kiểu), Tô Ánh Nguyệt (vai Nguyệt), Hoa Rơi Cửa Phật (vai Lan). Cô Tư Sạng được đánh giá là một trong những giọng ca hàng đầu trong địa hạt ca thu dĩa. Cô Năm Cần Thơ: ca sĩ chuyên nghiệp ở các hãng dĩa, nổi danh không thua cô Tư Sạng, đặc biệt dĩa ca độc chiếc Chim Họa Mi, cô Năm Cần Thơ được báo chí và thính giả tặng cho mỹ hiệu Chim Họa Mi. Cô Năm Cần Thơ được giới mộ điệu thích qua các bộ dĩa thu thanh Đắc Kỷ Thọ Hình (ca chung với nghệ sĩ Ba Giáo), bộ nhiều dĩa: Mổ tim Tỷ Can, Anh Hùng Liệt Nữ, Tơ Vương Lộn Mối... Làn hơi ngọt
1 27
Cô Năm Cần Thơ
ngào, giọng ca thật ấm áp, đặc biệt khi cô Năm Cần Thơ xuống Xề dứt câu 5 vọng cổ và đến song lang đầu của câu 6 với lối trở hơi oằn xuống thật tuyệt vời, được khách mộ điệu khen «mùi có một không hai «. Trong chương trình Vầng trăng cổ nhạc, thực hiện trên sân khấu ở tầng thượng của rạp Rex trong đầu thập niên 90, cô Năm Cần Thơ đã hơn tám mươi tuổi, cô còn đủ hơi, đủ giọng ca trọn một bài Xuân Tình đáp lời yêu câu của khán giả. Cô Ba Bến Tre, chuyên ca dĩa, ca đài phát thanh Pháp Á, đài
Cô Ba Bến Tre
128
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
phát thanh Saigon, cô Ba Bến Tre ca thu rất nhiều dĩa, ký giả Trần Tấn Quốc có lần dự lễ cúng Tổ của đoàn Thanh Minh tại rạp hát Thành Xương, anh Trần Tấn Quốc cho mượn vài dĩa hát xưa để hát cho ông bầu Năm Nghĩa, bà Bầu Thơ và nghệ sĩ chúng tôi nghe, trong đó có dĩa ca độc chiếc Khóc Bạn của cô Ba Bến Tre ca. Tiếng ca như đứt quãng, như thể hụt hơi, như gắng gượng, dằn nén nỗi đau từng lúc trào dâng trong lòng. Một nghệ thuật ca hết sức điêu luyện, một lối ca truyền cảm đến lạ lùng. Nghe cô Ba Bến Tre ca tưởng như người ca không hề bị ràng buột nhịp đàn, không cố tình luyến láy. Một lối ca khúc chiết, tưởng không màng đến âm thanh, diễn xuất. Vậy mà giọng ca hết sức giản dị, chân chất như dân ca lại vương vấn mãi trong ký úc của người mộ điệu. Cô Tư Bé: về kỹ thuật nhịp nhàng, cô Tư Bé có thể nhường các cô Tư Sạng, Năm Cần Thơ, Ba Bến Tre nhưng sức rung động trong lời ca, giọng điệu thật là tuyệt vời. Giọng cô Tư Bé trong mà bi thảm, thính giả ái mộ cô qua bộ dĩa Phạm Công Cúc Hoa (vai Cúc Hoa). Cô Ba Trà Vinh: Cô thu thanh cho hãng dĩa Asia 20 câu vọng cổ Bên Bờ Hồ và một số bài bản khác; thu cho hãng dĩa Việt Nam – Lê Văn Tài bộ dĩa Máu Nhưộm Chinh Y, Tô Ánh Nguyệt (cùng với Minh Chí, Ba Bến Tre, Tám Thưa); thu cho hãng dĩa Tri Âm tuồng Sống Cao Đẹp, Bổn phận làm trai và nhiều bài vọng cổ ca độc chiếc; thu cho hãng dĩa Hương Quê các tuồng Lá rụng về cội, Kiếp Hồng Nhan, Đời tôi chỉ có một lần. Thời gian này cô Ba Bến Tre là ca sĩ trong Đài Phát Thanh Pháp Á chung vơi các nghệ sĩ Kim Cúc, Tư Bé, Chiêu Anh. Cô Ba Trà Vinh cũng là thành viên trong Ban cổ nhạc Cửu Long của Đài Phát Thanh Sàigòn với các ca sĩ Tám Thưa, Ba Bến Tre, Văn Chung, Bảy Quới, Kim Nguyên,
Bạch Huệ. Ngoài ra cô Ba Trà Vinh còn là ca sĩ của các tửu quán có cổ nhạc Kim Chung (Cầu Ông Lãnh), Đại Thế Giới quận 5, quán Lục Cảnh Cầu Muối. Cô ca ba Nam sáu Bắc, các bài Oán đều hay. Ca vọng cổ, giọng trầm ấm, luyến láy êm như lời nỉ non tâm sự nên thính giả rất ưa thích. Cô Ba Kim Anh: Chất giọng hiếm có, làn hơi nức nở tự nhiên. Cô ca mà như thở than, tâm sự, bất chấp nhịp nhàng, ca đến song lang bao giờ cũng đúng, chắc nhịp, không bao giờ ca rớt hay xê xích nhịp đàn. Cô nổi danh với dĩa đơn ca Phàn Lê Huê, các bộ dĩa Kim Vân Kiều, Ngày Về Cố Quận. Cô là đào chánh đóng cặp với Út Trà Ôn trên sân khấu đoàn Thanh Minh bầu Nghĩa và đoàn Kim Thanh (bầu Út Trà Ôn, Kim Chưởng, Thanh Tao, Thúy Nga). Ký giả kịch trường tặng cô Ba Kim Anh danh hiệu Quái nữ Vọng Cổ. Về giọng ca nam trong thời điểm này có thể kể: Nghệ sĩ Tám Thưa: là ca sĩ chuyên thu dĩa, thu Đài phát thanh (Pháp Á và đài Saigon), nổi danh trong bộ 17 dĩa Tô Ánh Nguyệt (vai Minh), Chiêu Quân Cống Hồ (vai Vua Hán Đế) ca chung với cô
Ba Thanh Loan (vai Chiêu Quân). Chất giọng trầm, khàn, kỹ thuật ca lòn hơi (giây đào) nhất là xuống Xề câu 5. Anh Tám Thưa từng hướng dẫn về nghệ thuật ca vọng cổ cho Hữu Phước, Văn Hường khi hai nghệ sĩ này mới bước vào nghề ca kịch năm 1954 – 1955. Nghệ sĩ Út Trà Ôn: nổi danh Vua Vọng Cổ từ thập niên 50, đến ngày anh mất, Út Trà Ôn vẫn đứng hàng đầu các danh ca vọng cổ trong cả nước. Thập niên 40, Út Trà Ôn gây tiếng vang như một hiện tượng độc đáo trong làng ca cổ nhạc từ dĩa ca lẻ Sầu Vương Biên Ải, sau đó dĩa Tôn Tẩn Giả Điên, anh ca chen hơi Xuân (lúc lên cơn điên) một phát hiện mới về cách ca vọng cổ, điều này đưa anh đến đỉnh vinh quang. Bài Tình Phụ Tử của soạn giả Quy Sắc là một đóng góp vào bảng thành tích dày cộm của Út Trà Ôn cùng với hai bài vọng cổ để đời: Tình Anh Bán Chiếu và Gánh Nước Đêm Trăng của Viễn Châu ở thập niên 50. Làn hơi cao vút (hò 6) kỹ thuật ca điêu luyện, chắc nhịp, lời ca lắm lúc nhảy múa trên chữ đàn. Út Trà Ôn còn ca rất hay các bài Oán, Nam Ai, Nam Xuân, Xàng Xê, Phú Lục, Duyên Kỳ Ngộ… Có ưu thế về chất giọng, Út Trà Ôn
Nghệ sĩ Hồng Châu
Nghệ sĩ Thành Được
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
còn chịu khó nghiên cứu và tập luyện diễn xuất trên sân khấu nên anh thành công lớn với các vai hát để đời như vai Ba Mõ Lết (vở Lỡ Bước Sang Ngang), vai ông Cò Hương (vở Tuyệt Tình Ca) vai ông Út (tuồng Tần Nương Thất)… Út Trà Ôn góp công tạo ra thời hoàng kim của sân khấu cải lương, ông nhiều lần thành lập đoàn hát để phát triển nghệ thuật cải lương và ca cổ nhạc (đoàn Kim Thanh – Út Trà Ôn, đoàn Thống Nhất…) Nghệ sĩ Năm Nghĩa: có làn hơi ngọt lịm, ru hồn, lối sắp chữ trơn tru theo tiếng đàn nên ca nghe rất du dương, êm tai và hòa quyện vào tiếng đàn. Đặc điểm của Năm Nghĩa ca là khi dứt lời ca, tiếng ngân cuối câu 1, 2… của anh là tiếng «hơ, hơ, hơ…» đổ hột chớ không có ngân vuốt nhẹ như các ca sĩ khác. Dĩa ca lẻ giúp đưa tên tuổi Năm Nghĩa bật sáng là bài vọng cổ Văng Vẳng Tiếng Chuông Chùa. Các vở thu dĩa ăn khách mạnh của Năm Nghĩa là Hoa Rơi Cửa Phật (vai Điệp), Đổng Quý Phi (ca chung với cô Năm Cần Thơ), dĩa Phạm Công Cúc Hoa (vai Phạm Công) ca chung với Tư Bé vai Cúc Hoa. Nghệ sĩ Năm Nghĩa thành công lớn khi lập đoàn Hậu Tấn – Năm Nghĩa, đoàn cải lương Thanh Minh - bầu Nghĩa, sau là
www.RangDongAtlanta.com
đoàn Thanh Minh Thanh Nga - bầu Thơ (vợ Năm Nghĩa), đoàn Thanh Minh và đoàn Thanh Minh Thanh Nga có công hướng sân khấu cải lương sáng tác và biểu diễn các tuồng dã sử Việt Nam và tuồng Xã hội Việt Nam (xưa và cận đại) không hát tuồng kiếm hiệp La Mã, tuồng Tàu, Hồ Quảng). Nghệ sĩ Bảy Cao: Bảy Cao và Năm Nghĩa cùng quê Bạc Liêu, cùng nổi danh đồng thời cùng có khả năng sáng tác tuồng và lập gánh hát, là hai người bạn thiếu thời cùng đam mê đàn ca tài tử ở địa phương. Giọng ca Bảy Cao nhừa nhựa, chậm rãi như thỏ thẻ tâm tình nên được khán thính giả ái mộ. Bảy Cao giữ được nét trẻ trung lâu dài, làn hơi cũng vậy nhưng anh ít thu dĩa hát vì các chủ hãng dĩa cho là làn hơi của Bảy Cao «không ăn điện». Anh có sáng kiến đưa kỹ thuật thực hiện các tuồng chiến tranh cận đại vô sân khấu qua các tuồng Mộng Hòa Bình, Nợ Núi Sông, Đàn Chim Sắt… và phối hợp điện ảnh với sân khấu., Nghệ sĩ Thanh Tao: giọng rất trong, mạnh, hơi rộng, ca chân phương nhưng rất truyền cảm, nổi danh qua tuồng Mục Liên Thanh Đề, lập gánh hát Thanh Tao. Về sau rời sân khấu về chùa Nghệ sĩ Gò Vấp tu, pháp danh Thích Quảng Đức.
1 29
Có thể nói các nghệ sĩ kể trên là những người góp phần biến đổi bài ca Dạ Cổ Hoài Lang từ nhịp đôi thành nhịp 4, nhịp 8, nhịp 16, rồi thành bản Vọng cổ để được mọi người (nghệ sĩ và khán, thính giả) xem là «bản nhạc vua» trên sân khấu cải lương, đầy đủ tính chất hấp dẫn, đậm đà và đầy đam mê.. Ngoài ra còn có các giọng ca khác đã góp phần tôn vinh bản Vọng cổ như các nữ nghệ sĩ Năm Kim Thoa, Sáu Nết, Sáu Ngọc Sương, Tư Thanh Tùng, Ba Hui, Ngọc Xứng, Ngọc Trâm, các bạn Hồng Châu, Năm Phồi, Văn Lang, Paul Thuận, Hoàng An, Ba Khuê… Từ giữa thập niên 50 đến giữa thập niên 70, một thế hệ đông đảo nghệ sĩ trẻ đầy tài năng ca nở rộ. Về diễn xuất còn thua kém các thế hệ nghệ sĩ tiền phong nhưng về mặt ca thì có phần nổi trội hơn. Ta có thể kể: các nữ danh ca Út Bạch Lan, Thanh Hương, Ngọc Giàu, Mỹ Châu, Ngọc Hương, Thanh Nga, Bạch Tuyết, Phượng Liên, Hồng Nga, Diệu Hiền, Kim Ngọc, Ánh Hồng, Lệ Thủy, Thanh Kim Huệ, các nam danh ca Hữu Phước, Thành Được, Hùng Cường, Tấn Tài, Thanh Tú, Thanh Sang, Út Hiền, Tài Bửu Bửu, Phương Quang, Út Hậu, Minh Cảnh, Minh Vương, Minh Phụng, Hoài Thanh, Thanh Tuấn, và các danh ca chuyên thu đài Thành Công, Chín Sớm, Kim Nguyên, Lệ Liễu, Bạch Huệ… Nhân tài nhiều quá, có thể tôi không nhớ đủ hết nhưng bằng vào bao nhiêu danh ca vừa kể, họ đã phả vào bản vọng cổ chất kích thích đầy hương vị ngọt ngào làm mê đắm hồn khách tri âm, bản vọng cổ đã làm bệ phóng đưa nghệ sĩ danh ca đến bến bờ quang vinh và kiến tạo một thời vàng son rực rỡ của nghệ thuật sân khấu cải lương thời kỳ trước năm 1975.
- Soạn giả Nguyễn Phương Nghệ sĩ Năm Nghĩa
Nghệ sĩ Thanh Tao
Tháng 4/2016
130
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Mạn đàm văn học
Cao Bá Quát và Hát nói
N
ửa đầu hay tiền bán thế kỷ 19, hai nhà thơ cùng nổi danh với những bài Hát nói trong giáo phường cũng như trong lòng kẻ thưởng ngoạn, và thường
được xếp bên nhau trong chương trình giáo khoa văn học VN là Nguyễn Công Trứ và Cao Bá Quát. Tuy nhiên, giữa họ có nhiều điểm khác biệt.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Nguyễn Công Trứ sinh 1778 và trưởng thành dưới triều Gia Long, 1802 khai sáng Nguyễn triều, khi nho giáo được chấn hưng sau nhiều thế kỷ suy tàn do những cuộc chính biến và nội loạn như chế độ vua LêChúa Trịnh, cuộc Trịnh- Nguyễn phân tranh, Nguyễn Tây sơn và Nguyễn Gia miêu (chỉ hậu duệ Nguyễn Hoàng) mở trận thư hùng giành ngôi báu… Trong khi ấy, Cao Bá Quát sinh vào khoảng đầu thế kỷ 19, lớn lên đúng vào giai đoạn nho học sau vài thập niên phấn chấn lại rơi dần vào suy thoái, ngoại xâm đe dọa, nội loạn khắp nơi, dưới triều Minh Mệnh (1820-1840) và Thiệu Trị (1840-1847) rồi Tự Đức (1848-1883). Hoàn cảnh lịch sử và xã hội dị biệt đã khiến hai danh sĩ này khác nhau về tâm trạng và thành bại trên đường đời. Nếu hành trạng của Nguyễn Công Trứ, một nhà nho thành công được hậu thế tôn xưng là Uy Viễn tướng công, thì Cao Bá Quát nếm đủ mùi vị đa cùng của kẻ tài tử và cuối cùng bị sử triều Nguyễn xếp vào loại loạn thần tặc tử. Tác phẩm và giai thoại về họ, trường hợp Nguyễn Công Trứ được lưu truyền rộng rãi, thì văn thơ Cao Bá Quát bị thiêu hủy gần hết và phần lưu lại chỉ còn những bài thơ chữ Hán do đời sau chép lại theo trí nhớ nên ở tình trạng tam sao thất bản. Cũng may, phần hát nói của ông nhờ phổ biến trong giáo phường nghĩa là nơi trà đình, tửu quán, lầu xanh gác tía nên còn giữ được hơn chục bài như sau: Uống rượu tiêu sầu, Ngán đời, Cuộc phong trần, Hội ngộ, Cuộc đời thôi tiếc chi ái, Đời người thấm thoát, Hoài nhân, Núi cao trăng sáng, Tài hoa là nợ, Thanh nhàn là lãi… Người yêu thơ văn không mấy ai quên những bài ca trù lời mượt mà, từ bay bổng, tư tưởng thoát tục, đã từng gợi trong lòng ta bao mối cảm hoài, nào là Uống rượu tiêu sầu, Ngán đời, nào là Đời người thấm thoát và Giai nhân nan tái đắc... Qua những bài hát nói, Cao Bá Quát tỏ ra là một tài tử đa cùng, một nghệ sĩ tài hoa, một khách phong lưu ưa thú cầm kỳ thi tửu và thích hưởng nhàn và hưởng lạc. Cũng không mấy ai quên, khuynh hướng yếm thế bi quan của Cao Bá Quát với tư tưởng Lão Trang được phô bày bằng cung bậc du dương của thể ca trù, bằng lời trau chuốt từng chữ từng vần. Ta thử đọc lại bài Giai nhân nan tái đắc mà ngày nay giới nghệ sĩ ca trù thường diễn ngâm thì sẽ thấy chất trữ tình và lời hoa gấm của một hồn thơ vĩ đại: Giai nhân nan tái đắc, Trót yêu hoa nên dan díu với tình. Mái tây hiên nguyệt gác chênh chênh, Rầu rĩ bấy xuân về oanh nhớ.
www.RangDongAtlanta.com
131
Phong lưu tài tử đa xuân tứ, Trường đoạn Tiêu nương nhất chỉ thư. Nước sông Tương một dải nông sờ, Cho kẻ đấy người đây mong mỏi. Bứt rứt nhẽ trăm đường nghìn nỗi, Chữ chung tình biết nói cùng ai? Ước gì gắn bó một hai. Ý kiến chung của các nhà phê bình cho rằng Cao Bá Quát là nhà thơ bi quan, yếm thế, suốt đời thích hưởng lạc cầu nhàn. Ông hưởng lạc bằng chén rượu, bằng thanh phong minh nguyệt như ông từng viết: Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy, Cảnh phù du trông thấy đã nực cười. Thôi công đâu chuốc lấy sự đời, Tiêu khiển một vài chung lếu láo. Ðoạn tống nhất sinh duy hữu tửu, Trầm tư bách kế bất như nhàn. Dưới thiều quang thấp thoáng bóng Nam san, Ngoảnh mặt lại cửu hoàn coi cũng nhỏ. Khoảng trời đất cổ kim, kim cổ, Mảnh hình hài không có, có không. Lọ là thiên tứ, vạn chung. Hoặc: “Thế sự thăng trầm quân mạc vấn, Yên ba thâm xứ hữu ngư châu.” Vắt tay nằm nghĩ chuyện đâu đâu, Ðem mộng sự đọ với chân thân thời cũng hệt. Duy giang thượng chi thanh phong, Dữ sơn gian chi minh nguyệt, Kho trời chung mà vô tận của mình riêng. Cuộc vuông tròn, phó mặc khuôn thiêng, Kẻ thành thị, kẻ vui miền lâm tẩu. Gõ nhịp lấy, hát câu Tương Tiến Tửu, “Quân bất kiến Hoàng Hà chi thủy thiên thượng lai...” Làm chi cho mệt một đời! (Chú thích:Ý nghĩa bài thơ: Chẳng cần hỏi cũng biết việc đời chìm nổi bất thường. Hãy nhìn nơi khói sóng có một chiếc thuyền câu, gợi hình ảnh cầu nhàn thoát tục. Chỉ có gió mát trên sông, trăng sáng trên núi là là kho báu trời cho kẻ biết hưởng nhàn. Đó cũng là lúc ngâm câu thơ đầu của bài Tương tiến tửu của Lý Bạch: Bạn chẳng thấy nước sông Hoàng hà từ trên trời đổ ra biển và không bao giờ quay trở lại, gợi ý kiếp người quá mau thì sao không cất chén giải khuây.)
1 32
www.RangDongAtlanta.com
Kẻ đa cảm cũng đa tình. Tài tử thì nặng nợ với giai nhân: Tự cổ hồng nhan đa mệnh bạc, Buồn cho ai mà lại tiếc cho ai. Duyên chông chênh nguyệt mỉa hoa cười, Ngao ngán nhẽ đào tiên lăn cõi tục. Đã gác gương loan, treo giá ngọc, Nỡ hoài chim cú đậu cành mai. Duyên còn dài, xuân hãy còn dài, Thử đủng đỉnh xem cơ tiền định. Nhắn ông nguyệt hãy xe dây xích, Khách giai nhân với khách văn nhân. Sắc tài ai kẻ cầm cân? Một kẻ sĩ bác học, đa tài đã từng có niềm tin vào tương lai có lúc “quyết xoay bạch ốc lại lâu đài, quyết ném thanh khâm sang cẩm tú” (Bài phú Tài tử đa cùng). Ông cũng là tác giả bài Cuộc phong trần trần đầy quyết tâm đợi thời vận, có lúc cá chép hóa rồng (ngư long biến hóa) với niềm an ủi là Tạo hóa dành cho việc lớn nên tạo ra thử thách cho mình (Muốn đại thụ hãy dìm cho lúng túng), khoan oán trách (oán vưu) mà hãy và tin tưởng có lúc quốc gia sẽ sử dụng mình vì trời sinh kẻ hào kiệt không bao giờ để uồng phí tài năng: Chẳng lưu lạc, dễ trải mùi nhân thế, Còn trần ai, khôn tỏ mặt công hầu. Ngất ngưởng thay con Tạo khéo cơ cầu, Muốn đại thụ hãy dìm cho lúng túng. Thân hệ bang gia chung hữu dụng, Thiên sinh hào kiệt bất ưng hư. Hẵng bền lòng chớ chút oán vưu, Thời chí hỉ, ngư long biến hóa. Thôi đã biết cùng, thông, là mệnh cả, Cũng đừng đem hình dịch lại cầu chi. Hơn nhau cũng một chữ thì. Sao cuối cùng ông lại trở thành kẻ bất đắc chí, bị kết án tử về việc tham dự cuộc nổi loạn ở Mỹ Lương? Đi sâu vào phần thơ văn sáng tác bằng chữ Hán của Cao Bá Quát người ta biết rõ hơn chân dung đích thực của người tài tử và những biến cố trong đời ông đã ảnh hưởng như thế nào tới kiếp sống của một kẻ “quán cổ tài danh” như người bạn thân thiết nhất của ông, Phương đình Nguyễn Văn Siêu, đã dùng để khóc ông khi bi kịch xảy ra với ông cùng với dòng họ Cao. Cao Bá Quát như vì sao xẹt ngời sáng trên bầu trời rồi vụt biến mất và vì bị khép tội phản nghịch nên văn thơ của ông, tài liệu về ông bị hủy diệt gần như không còn bao nhiêu. Ông sinh năm nào và mất năm nào mãi cho tới gần đây người ta mới tìm ra một vài chứng cớ để
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
xác định. Trong bài Thiên cư thuyết của Cao Bá Quát, có chỗ viết: “Với cái tuổi ta mới hai kỷ mà núi sông thành quách cũ, đã thấy thay đổi đến ba lần.” Cuối bài thì ghi: “Tháng Mạnh thu, năm Nhâm Thìn, Chu Thần thị viết bài thuyết này.” Năm Nhâm Thìn tức năm 1832, nếu ông lúc đó đủ hai kỷ tức 24 tuổi và tính theo âm lịch thì ông sinh vào năm Kỷ Tỵ 1809 tức đời Gia Long thứ tám hay sớm hơn nữa là năm 1808. Cao Bá Quát tự là Chu Thần, hiệu Cúc đường và Mẫn hiên, ngươi làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh (nay thuộc huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội) trong một gia đình nổi tiếng về khoa bảng nhưng thân sinh ra nhà thơ chỉ là một hàn Nho danh tiếng, làm nghề dạy học. Cụ đồ Cao trong cảnh thanh bần không nguôi giấc mộng nuôi dạy con cái thành những bậc hiền tài. Cũng vì thế cụ đã đặt tên cho hai con sanh đôi của mình là Bá Đạt và Bá Quát, vốn là tên hai kẻ sĩ danh tiếng đời Chu. Bá Quát sau này lấy tên tự là Chu Thần (tức bề tôi nhà Chu) với ý nguyện sau này được phù tá vua hiền và lập nên sự nghiệp công hầu khanh tướng. Ngay từ nhỏ Cao Bá Quát và Cao Bá Đạt đã nổi tiếng là bậc văn tài. Nhưng Bá Quát trội hơn anh về nhiều mặt, nhất là chữ viết của Cao Bá Quát được khen chẳng thua gì bút thiếp của Vương Hy Chi hay Nhan Chân Khanh của Trung Hoa. Giai thoại còn kể lại Cao Bá Quát tài cao nên kiêu ngạo, từng tự phụ trong thiên hạ có bốn bồ chữ, riêng ông chiếm hai bồ, anh ông là Bá Đạt và bạn ông là Nguyễn Văn Siêu chiếm một bồ, còn một bồ chia cho kẻ sĩ thiên hạ. Thông minh, đĩnh ngộ, tuy đa bệnh, kẻ sĩ tài hoa này vào năm 14 tuổi đã lều chõng đến trường thi. Chín năm sau, 1831 ông thi hương đậu á nguyên (thứ nhì bảng cử nhân). Nhưng khi bộ lễ xét lại xếp ông xuống cuối bảng. Cao Bá Quát tuy thất vọng nhưng chưa tuyệt vọng vì lúc đó ông mới hai mươi ba tuổi nên còn nuôi giấc mộng tang bồng hồ thỉ: Bất kiến ba đào tráng An tri vạn lý tâm (Nếu không muôn đợt sóng trào Chí cao vạn dặm anh hào ai hay!) Con đường công danh sự nghiệp vẫn thu hút ông mãnh liệt, ông vào kinh thi hội nhiều lần nhưng không đậu vì những lý do không phải do thiếu tài năng. Chẳng hạn có khoa thi chỉ vì quên tờ chứng nhận của lý trưởng trong tráp nên khi bị lục soát, ông đã bị khép vào tội “hoài hiệp văn thư” (mang giấy có chữ vào trong trường thi) và bị đuổi ra khỏi trường thi. Giấc mộng khoa cử
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
tan tành, ông than thở: Trượng phu tam thập bất thành danh Đạp biến thiên nhai khí vị bình Tạm dịch: Trượng phu ba chục chẳng nên danh Mỏi gót nào nguôi nỗi bất bình. Năm 32 tuổi (1841) lần đầu tiên ông được triệu vào kinh làm chức hành tẩu bộ lễ, một chức quan nhỏ và nhàn hạ. Tháng tám năm ấy, ông được cử làm sơ khảo Trường Thừa Thiên. Trong khi chấm bài ông thấy có những quyển khá nhưng lại phạm trường qui. Lòng thương kẻ có tài nơi ông bừng dậy, ông đã cùng người bạn là cử nhân Phan Nhạ dùng muội đèn sửa những sai sót của các quyển ấy để khỏi bị đánh hỏng. Việc bại lộ, ông bị viêm giám sát là Hồ Trọng Tuấn tố cáo về tội khi quân (dối vua). Khi quân là trọng tội, nhưng vua Thiệu Trị thương ông có tài nên giảm án chém xuống tội “trảm giam hậu” nghĩa là hoãn thi hành án chém nhưng bị giam giữ Cao Bá Quát ở trong tù khá lâu, khoảng gần ba năm. Bị giam cầm, tra tấn nên lòng bất bình, tư tưởng yếm thế và xuất thế của một nhà Nho có tài nhưng không được trọng dụng, lại bị chà đạp, đã nẩy sinh nơi ông. Sau, triều đình tạm tha cho Cao Bá Quát và cho đi “xuất dương hiệu lực” (theo phái đoàn ra nước ngoài để chuộc tội) trong phái đoàn do Đào Tri Phú làm trưởng đoàn, Trần Tú Dĩnh làm phó đoàn. Phái đoàn đã tới Tân gia ba và Batavia (tức Jakarta ngày nay). Dịp này đã cho thấy con người tình cảm của Cao Bá Quát thêm bén nhậy như thế nào khi phải xa cách quê hương đất nước. Chuyến đi này đã mở rộng tầm mắt của Cao Bá Quát. Là Nho gia truyền thống, nhưng lại có tinh thần rộng mở, sau khi trở về quê hướng, khuynh hướng thích canh tân càng rõ rệt trong tâm trí ông. Năm 1843, sau khi ở ngoại quốc về, ông được gọi về làm ở bộ lễ. Ít lâu sau ông bị thải về. Ông trở lại Thăng Long sống cùng vợ con và giao du thân với các bạn bè như Nguyễn văn Siêu, Diệp Xuân Huyên... Có lẽ đây là lúc nhà thơ tài hoa của chúng ta tìm nguôi quên trong cung đàn nhịp phách và sáng tác những bài ca trù nổi tiếng. Năm 1847 ông lại được triệu vào Kinh (Huế) giữ một chức vụ sắp xếp văn thư trong viện Hàn Lâm. Dịp này tại kinh đô Cao Bá Quát có cơ hội, nhờ tài văn chương giao du với nhiều tay văn mặc nổi danh xứ Huế như Miên Thẩm, Đinh Nhật Thận, Nguyễn Hàm Ninh... Tương truyền vua Tự Đức rất khen văn tài của ông và từng nói “Văn như Siêu Quát vô tiền Hán, thi đáo Tùng
www.RangDongAtlanta.com
133
Tuy thất thịnh đường.” Câu này phản ánh chính xác vì vào thời ấy, đầu triều Tự Đức, Cao Bá Quát, Nguyễn văn Siêu, Tùng Thiện vương, Tuy Lý vương là những khuôn mặt lớn trên văn đàn. Nhưng tài cao thì nhiều kẻ ghen ghét, kiêu ngạo dễ sinh lắm kẻ thù hằn, vì thế vào 1851 ông bị đổi ra làm giáo thụ phủ Quốc Oai (Sơn Tây). Bước đường công danh của Cao Bá Quát coi như đã sa xuống tận cùng của tuyệt vọng. Nghề dạy học ở một phủ nhỏ làm sao thỏa chí của chim bằng? Nhà trống ba gian, một thầy, một cô một chó cái Học trò dăm đứa, nửa người nửa ngợm nửa đười ươi Thất chí dễ sinh phẫn chí, bất bình dễ thành phản kháng. Giữa năm 1853 (Tự Đức năm thứ 7), ông xin thôi dạy học, lấy cớ về nuôi mẹ già. Năm ấy tại miền Bắc vào tháng sáu và bảy âm lịch có nạn châu chấu phá hoại mùa màng, tiếp đó là nạn đói hoành hành. Vào thời điểm này có một cuộc nổi dậy do Lê Duy Cự khởi xướng ở Mỹ Lương cách làng Phú Thị không xa. Sử nhà Nguyễn cho rằng Cao Bá Quát đã làm quân sư cho Lê Duy Cự. Triều đình phái binh tiễu trừ. Quân khởi nghĩa bị tan rã. Có thuyết cho rằng Cao Bá Quát bị bắn chết tại trận tiền ngay năm 1854. Cũng có thuyết cho rằng Cao Bá Quát bị bắt và bị xử tử hình vào 1855. Triều đnh đã ra lệnh tru di tam tộc gia đình họ Cao. Anh ông là Cao Bá Đạt đang làm tri huyện Nông Cống (Thanh Hóa) bị bắt giải về kinh và giữa đường đã tự tử. Cháu ông là Cao Bá Nhạ (tác giả Tự Tình Khúc) trốn về Mỹ Đức (Hà Đông) nhưng tám năm sau cũng bị bắt và bị đày lên thượng du và chết ở đó.
- Hoàng Yên Lưu
134
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Đường vào Địa ngục Đường vào Địa ngục (Cỏ May 2)
Truyện dài của Trần Hữu Thuần
Tiếp theo kỳ trước Linh miên man trong suy tư quên hết những gì đang xảy ra chung quanh. Cỏ May ôm chặt lấy anh tìm che chở. Vòng tay ôm vợ, anh bỗng dưng dâng lên một sự thèm muốn, sự thèm muốn của cảm giác hôm nay không yêu nhau, ngày mai sẽ không bao giờ còn nữa. Anh lật mình nằm nghiêng, hôn lên môi vợ. Cỏ May nồng nàn hôn lại chồng. Linh cảm nhận được vị mặn của nước mắt trên đôi môi vợ, vị mặn nồng nàn nhưng chua xót làm tăng cao cơn khao khát của anh. Cỏ May siết mạnh chồng. Hai người quấn lấy nhau trong một tình yêu mãnh liệt. Sự đau đớn và bất an của hôm qua, hôm nay, và ngày mai, nối kết hai người lại với nhau trong một cơn ngây ngất như men nồng của một thứ rượu lạ. Có tiếng gõ cửa phòng làm hai người mở mắt. Cô bé giữ em nói vọng vào: “Cậu có khách.” Cỏ May hỏi: “Ai vậy con?” Cô bé trả lời: “Dạ, cậu Tính với một bà cụ con không biết. Ông biểu con lên mời cậu.” Linh bước xuống phòng khách dưới lầu và ngạc nhiên thấy ba anh đang tiếp Tính và một người đàn bà lạ mặt lớn tuổi. Người đàn bà mang
dáng dấp của phụ nữ miền Bắc thời trước năm 1954, quần áo nâu sồng, đầu chít khăn mỏ quạ. Anh mừng rỡ đến bắt tay Tính, trong khi Tính chỉ tay vào người đàn bà giới thiệu: “Ông thầy, đây là mẹ em, từ ngoài Bắc mới vào.” Linh bối rối cúi chào, “Chào cụ ạ,” rồi bảo cô bé lên lầu mời Cỏ May và mẹ anh xuống trò chuyện với bà cụ. Bà cụ cũng lúng túng chào Linh khi nghe Tính giới thiệu Linh là bác sĩ, vốn là cấp trên của mình. Bà cụ lom khom cúi chào, như thể ngạc nhiên sao con bà lại có thể quen thân gần gũi một bác sĩ. Bà cũng lấy làm lạ thấy một bác sĩ như Linh lại có vẻ xuềnh xoàng đến vậy. Linh mời bà cụ và Tính ngồi, trong khi Tính nói tiếp như để giải thích: “Mẹ em mới từ ngoài Bắc vào hôm qua. Tiện chở cụ xuống Thanh Đa thăm người họ hàng nên em ghé thăm và giới thiệu mẹ em với ông thầy.” *** Từ Nha Trang vào, Tính đưa vợ về nhà Thành, anh cả của Tính, người đã nuôi nấng Tính từ lúc con bé. Thành mang cấp bậc “xác-giăng sếp” tức trung sĩ nhất thời quân đội Pháp, theo quân đội vào Nam năm 1954 nhưng không đi theo về Pháp mà gia nhập vào quân đội quốc gia. Anh mang Tính cùng đi vì lúc đó Tính đang học tiểu học, sống với vợ
chồng anh ở Hải Phòng. Từ khi ba Thành mất, mẹ anh ở tại thị xã, bận rộn thầu cung cấp rau cải cho quân đội Pháp để nuôi hai anh em Thành. Khi Thành đi lính và lập gia đình, bà chỉ thỉnh thoảng ra Cảng thăm hai con. Thành vừa lập gia đình chưa được hai năm trước ngày di cư, chưa có con cái. Trên chuyến tàu vào Nam, vợ anh nhuốm bệnh, được đưa vào nhà thương ngay lúc tàu vừa cập bến nhưng đã không qua khỏi. Từ khi vợ mất, anh nhất quyết không lấy vợ khác, dành tiền bạc thời giờ nuôi dạy Tính ăn học. Thời gian đầu sau Hiệp định Genève chia đôi đất nước, khi Nam Bắc còn liên lạc được, Thành đã gửi thư cho mẹ biết địa chỉ, gửi tiền về giúp mẹ, có lần gửi cả xe đạp về theo lời mẹ xin không biết cho ai. Thời đó, xe đạp Peugeot nhập từ Pháp vào quý lắm. Không được mấy năm, miền Bắc cắt đứt liên lạc trực tiếp, thư tín trao đổi Nam Bắc phải qua trung gian Pháp. Một thời gian ngắn nữa, liên lạc gián tiếp này cũng bị chấm dứt, miền Bắc cắt đứt hẳn mọi liên lạc qua lại với miền Nam. Hai anh em mất liên lạc với mẹ từ đó. Từ sau 30 tháng 4, Tính buồn rầu ở lì trong nhà đi lui đi tới như bị xiềng xích, không bước chân ra đường. Hôm nay không biết do động lực nào thúc đẩy, anh mở cửa chính nhìn ra căn nhà trống, nhìn ra đường phố. Người qua kẻ lại buôn bán tại chợ Bà Chiểu vẫn nhộn nhịp như trước. Tiếng loa phát thanh oang oang bực bội. Đồng hồ đã điểm 4 giờ chiều. Căn nhà trống nối liền với mặt tiền nhà, hai bên rào lưới B40 đứng trên một khoảng vách ván cao quá thắt lưng. Mặt trước nhà là cửa lưới hai cánh mở ra bên ngoài. Nhà trống là nơi đậu chiếc xe Jeep màu xanh dân sự mà Thành mua đấu giá đã lâu về sơn sửa lại, ít khi dùng đến trừ phi cần đi xa đâu đó. Nhìn ra cửa lưới, Tính thấy một người đàn bà lom khom, áo quần kiểu người Bắc thôn quê, dợm bước tới cửa nhìn lên số nhà rồi bước lùi lại bỏ đi. Một đỗi không lâu sau, người đàn bà quay
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
lại, lại nhìn lên số nhà rồi bỏ đi. Khi bà cụ quay lại lần thứ ba, ngạc nhiên vì thấy bà cụ dùng dằng trước cửa, Tính bước hẳn ra ngoài, hỏi ngay khi bà cụ vừa trờ đến: “Thưa cụ, cụ có cần giúp gì không ạ?” Bà cụ ngần ngừ một chút, ngước đôi mắt mệt mỏi hấp háy nhìn Tính rồi hỏi: “Thưa ông, tôi chả dám nào, nhưng xin hỏi ông, đây có phải là nhà ông Thành, Trần Quang Thành, không ạ?” Tính vội vàng “Thưa phải,” rồi bước vào cửa trong gọi với: “Anh Thành ơi, có bà cụ nào tìm anh đây này.” Khi Tính quay lại mở cửa mời bà cụ vào, bà quay ra ngoài mang lên vai mấy bao bị bằng vải đã cũ căng phồng, một tay xách một chiếc quạt máy loại để bàn nhỏ, thô tháp với màu sơn bạc phếch. Bà lách mình bước qua chiếc xe Jeep, đứng tần ngần ở cửa chính ngoái lại nhìn chiếc xe, rồi bước vào trong vài bước nhìn bộ salon cẩm lai có tủ chè, nhìn lên chiếc quạt trần đang quay tít trên đầu, ra điều ngần ngại. Từ trên lầu có tiếng Thành vọng xuống: “Chú Tính mời cụ ngồi, anh xuống ngay đây.” Bà cụ hoảng hốt nhìn đăm đăm vào mặt Tính, vứt chiếc quạt máy đánh cạch, buông bao bị đánh phịch xuống nền nhà gạch hoa, đưa hai tay ôm choàng lấy Tính khóc nức nở: “Ôi giời ôi, thế ra mày là thằng Tính đây hả? Mày không nhận ra u sao mày?” Tính sững sờ mấy giây mới hiểu được. Thì ra bà cụ quê mùa trước mắt anh chính là mẹ anh. Anh xa mẹ lúc mới lên mười, hình ảnh mẹ chỉ nhạt nhòa trong tâm trí. Cùng lúc đó, Thành đang ở trên đầu cầu thang nghe tiếng, vội lao xuống ôm chầm lấy mẹ, khóc nức nở: “Trời đất ơi, u đây sao? U đây sao?” Tính cũng ôm lấy mẹ, không biết nên khóc hay nên cười. Bà cụ
www.RangDongAtlanta.com
tru tréo: “Ôi giời đất ôi, ôi các con ôi, ôi ông nhà nó ôi, về đây xem các con ông lớn thế này cả rồi này.” Bà cuống quít sờ mặt Thành rồi sờ mặt Tính, không biết để gợi nhớ lại hình ảnh hai con bà lúc còn thơ bé hay để biết chắc đây là sự thực không chỉ là mơ. Trong thời gian xa cách, bà đã không biết bao nhiêu lần mơ thấy hai con bà, chỉ để rồi thất vọng khi tỉnh mộng. Vợ Tính nghe ồn ào cũng đã từ trên lầu bước xuống, im lặng nhìn ba mẹ con cuống quít đầy nước mắt. Qua phút ban đầu, Tính buông mẹ, nắm tay vợ dẫn đến giới thiệu: “Thưa mẹ, vợ con đây.” Bà cụ lại đầm đìa nước mắt, buông con trai, nắm hai tay con dâu lắc lia lắc lịa: “Ối giời đất ôi, thằng Tính nó có vợ rồi ông ạ.” Vợ Tính vội chào: “Con thưa mẹ.” “Ối giời ôi, tao đâu ngờ mày cũng đã có vợ a Tính. Tao cứ tưởng mày còn bé tí cơ chứ!” Thành và Tính dìu mẹ ngồi xuống ghế. Vợ Tính lấy từ tủ lạnh ra một chai nước ngọt, rót ra ly mời mẹ chồng. Bà cụ cầm ly nước, ngấp một ngụm rồi la lên: “Ối giời, lạnh quá, buốt cả răng.” Ba người con không dám cười, sợ mẹ tủi thân. Thành và Tính ngồi bệt xuống hai bên mẹ, mỗi người ve vuốt một bàn tay nhăn nheo, nổi đầy gân xanh của mẹ. Thành hôn lên bàn tay mẹ, ấp mặt vào bàn tay khẳng khiu chai sần của mẹ, rồi hỏi: “Mẹ vào bao giờ? Làm sao biết đường tìm chúng con?” “Ối giời ôi, nào tao có biết đường biết sá gì đâu. Cái thư có địa chỉ của chúng mày, tao vẫn bọc kín giữ mãi trong túi từ lúc đó. Giải phóng xong, tao bươn bả đi tìm chúng mày. Có chú bộ đội lái xe quen biết nói sắp vào Nam nên tao năn nỉ chú cho đi nhờ. Chú nhận lời. Đi mấy ngày giời, mờ sáng thì đến. Chú đỗ xe ở chỗ ngã ba ngã tư gì đó rồi chỉ cho tao cách đi đến nhà chúng mày theo
135
địa chỉ tao có. Trời đất, đất Sài Gòn mênh mông, tao vừa đi vừa hỏi thăm mãi mới đến được.” “Mẹ đi bộ?” “Chẳng đi bộ thì tao cỡi trâu cỡi bò chắc?” “Thế mẹ đến từ lúc nào, sao không vào nhà?” “Vậy mới cơ khổ. Tao đến đây từ sáng sớm, đi qua đi lại nhà chúng mày dễ đến trăm bận mà đâu có dám vào.” “Sao vậy mẹ?” “Còn sao nữa. Ngoài đó người ta nói chúng mày trong này cơ cực lắm, tao làm sao dám nghĩ chúng mày có xe hơi nhà lầu?” Tính hỏi mẹ: “Thế sao mẹ không hỏi thăm hàng xóm chung quanh?” “Tao dợm lui dợm tới mà không dám hỏi thăm, sợ nhỡ gặp phải nhà cán bộ cao cấp họ nghi ngờ là mật thám thì tao biết ăn nói làm sao?” Thành nhìn mẹ thương cảm, nói: “Sao mẹ lại thế? Ở đây đâu phải ngoài đó?” “Đâu cũng thế thôi, tao nào dám. Ở đây chỗ nào cũng nhà cao cửa lớn, xe lớn xe nhỏ, người qua kẻ lại tấp nập ra vào. Tao đâu dám lớ quớ, lỡ gặp nghi ngờ biết xoay xở làm sao!” Tính nhìn anh, nhìn vợ, lắc đầu. Như sực nhớ ra, bà cụ ngồi phắt dậy, mở các bao bị đổ tung tóe những thứ bên trong ra sàn nhà. Từ trong các bao bị, một mớ quần áo cũ văng ra ngổn ngang. Bà vung chân đá các thứ tung tóe ra mỗi thứ một góc, rồi chạy ra cửa liệng mạnh cái quạt máy cũ kỹ vào góc nhà trống. Bà cụ vừa nói vừa mếu máo: “Đấy, chúng mày xem đấy. Người ta bảo là trong này chúng mày rách rưới lắm, nghèo khổ lắm. Tao phải đi xin xóm giềng mỗi người một ít áo quần vào cho chúng mày mặc. Cái quạt quốc doanh đó tao dành dụm chạy vạy mãi mới mua được, không dám dùng, đợi có dịp vào cho chúng mày.” Bà bực tức cắn chặt hàm răng cái còn cái mất lại, chạy đến các
136
www.RangDongAtlanta.com
góc nhà lấy chân chà lên đám quần áo, bảo: “Vợ Tính này, con giúp u bỏ ra đâu đó làm giẻ lau nhà... Mà thôi, vứt bố chúng vào thùng rác. Làm giẻ lau sợ cũng bẩn nhà chúng mày.” Bà tủi thân ngồi ôm mặt khóc: “Tao đâu có ngờ! Các con ơi, u đâu có ngờ!” Ba người con không biết phải nói gì, làm gì vào giây phút này. Cả ba vừa xúc động trước tấm lòng người mẹ, vừa chán nản về việc mẹ và bao nhiêu người khác ngoài đó đã bị tuyên truyền lừa gạt. Thành nhìn mẹ, nhìn các em, rồi nói: “Thôi, bỏ qua đi mẹ. Gặp lại mẹ là phúc phận lớn cho chúng con rồi. Mời mẹ lên lầu tắm rửa nghỉ ngơi.” Anh quay lại bảo vợ Tính: “Thím lên lầu chuẩn bị nước cho mẹ tắm, rồi chạy ra chợ mua ngay ít áo quần để mẹ thay đổi.” Bà cụ vội nói: “Ôi thôi, bày vẽ làm gì, u ăn mặc thế này quen rồi.” Thành nói: “Quen là quen thế nào. Để mẹ ăn mặc thế này, tội là của chúng con đấy!” Bà cụ nói: “Thôi thì u chìu lòng chúng mày. Nhưng vợ Tính đừng mua màu mè kiểu cọ gì nhé, cứ theo kiểu u đang mặc, kẻo rồi về Bắc người ta lại khó chịu.” Thành dịu dàng bảo mẹ: “Mẹ muốn thế nào thì muốn, nhưng phải thay quần áo khác.” Tính ghé tai dặn nhỏ vợ chỉ dẫn cho mẹ cách sử dụng vòi nước. Vợ Tính dẫn mẹ chồng lên phòng tắm. Bà cụ bước lùi lại một bước khi thấy vợ Tính mở vòi nước từ hoa sen chảy xuống. Bà hoảng hốt: “Ối giời, chúng mày tắm vòi sen còn sang hơn Tây ngày trước. U cứ là quen dùng gáo múc nước trong lu ra thôi.” Bữa cơm chiều gia đình sum họp vừa nồng ấm vừa buồn cười khi ba anh em thấy mẹ mỗi lần gắp miếng thịt miếng cá đều kèm theo một lời nhận xét:
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
“Ối giời, thịt cá ê hề thế này sao? Ngoài đó chả dễ dàng gì, mọi thức mọi thứ đều theo khẩu phần tem phiếu. Có thèm không mua được. Cơm cũng chỉ ăn theo tiêu chuẩn, mỗi người được bao nhiêu bát là chỉ bấy nhiêu, no đói gì cũng phải chịu. Thậm chí nhà nuôi con gà con qué cũng không dám thịt ăn, sợ bị phê bình kiểm điểm.” Tính ngạc nhiên hỏi: “Sao làm thịt gà mình nuôi mà cũng bị kiểm điểm phê bình hả mẹ?” “Người cùng tổ cho là mình còn đầu óc tư bản phong kiến, muốn ăn sung mặc sướng, không hòa đồng thắt lưng buộc bụng với nhân dân!” Ba người con lại lắc đầu nhìn nhau. Dù đã nghe nói nhiều về đời sống cơ cực ngoài đó, ba người giờ đây mới chứng nghiệm được thực tại qua lời mẹ. Không ai bảo ai, cả ba đều lo lắng trong lòng, vì biết sớm muộn rồi miền Nam cũng sẽ phải như thế. Thành tiếp thức ăn vào chén mẹ, nói: “Con nghĩ mẹ về thu xếp, rồi vào đây ở với chúng con thôi.” Bà cụ trìu mến nhìn hai con rồi nhìn con dâu: “U cũng muốn lắm, nhưng hẵng thư thả đã. Chuyển hộ khẩu chắc không dễ dàng gì đâu.” Ba người con ngơ ngác nhìn nhau, không biết “chuyển hộ khẩu” nghĩa là gì. Kể xong chuyện, Tính nói: “Đấy, mẹ con cháu gặp lại nhau thế đấy, thưa hai bác. Không hiểu nếu hôm đó trên không thúc đẩy cháu ra cửa, mẹ cháu sẽ làm gì.” Mẹ Tính cười: “Cháu nó nói đúng đấy, thưa ông bà. Tôi không biết phải làm gì nếu cháu nó không bước ra hôm đó.” Mẹ Linh vồn vã tận tay đưa chén trà mời mẹ Tính: “Rước bà dùng tạm. Ơn trên phù hộ thế là tốt quá rồi.” Nghe mẹ Linh nói giọng Bắc, mẹ Tính hỏi: “Thế ra bà cũng là người ngoài ta sao?” Mẹ Linh trả lời:
“Vâng thưa bà. Nhưng cụ cố nhà tôi đã vào Nam từ lâu lắm, đâu từ thời Pháp thuộc.” “Thảo nào, tiếng Bắc của bà nghe có phần khác tiếng của tôi.” “Vâng, chúng tôi đã lai tiếng Nam nhiều phần rồi ạ.” Mẹ Tính nhìn quanh phòng khách nhà Linh, nói: “Nhà ông bà sang trọng thật... Mà vào đây, tôi thấy hầu như nhà nào cũng cơ ngơi cả, chẳng bì với nhà cửa lụp xụp của chúng tôi ngoài đó.” Mẹ Linh hỏi: “Thế nghĩa là sao thưa bà?” Mẹ Tính lớn tiếng gay gắt: “Còn là sao nữa, thưa bà? Là ngoài đó chúng tôi cơ cực lắm. Vậy mà người ta cứ bảo là trong này còn cơ cực hơn nên chúng tôi không thể nào nghĩ được trong này cơ cực đến mức nào. Bây giờ vào đây tôi mới sáng mắt ra là chúng tôi bị tuyên truyền lừa bịp.” Ba mẹ Linh nhìn nhau e ngại. Mẹ Linh nói: “Xin bà khẽ cho. Ngoài đường nhiều tai mắt lắm.” Bà cụ hậm hực: “Xin lỗi ông bà, tôi đếch sợ chúng nó. Chúng nó chả dám làm gì tôi đâu.” Mẹ Linh phải đấu dịu: “Chúng tôi vẫn biết họ chẳng dám làm gì bà, nhưng chúng tôi thì khác, chẳng điều gì họ không dám làm.” Mẹ Tính sực tỉnh, vội vàng xin lỗi: “Xin ông bà tha lỗi, tôi bực quá nên quên.” Cả nhà nhìn bà cụ, cố nén tiếng thở dài vì lo lắng cho tương lai. Linh hỏi Tính để thay đổi câu chuyện: “Thế Tính định sẽ làm gì, có quay về Nha Trang không?” “Không về đâu, ông thầy, em có gì ngoài đó đâu để về. Ông thầy nhà cửa, phòng mạch mà còn phải bỏ nữa là.” Linh im lặng, không nói gì. Tính hỏi: “Còn ông thầy?”
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Linh lắc đầu: “Tôi chẳng biết thế nào, chưa tính toán gì được. Họ nói chúng tôi sẽ vào trại cải tạo nhưng chưa cho biết bao giờ và lâu mau.” Mẹ Tính nghe nói đến “cải tạo” vội góp lời, bắt chước Tính xưng hô với Linh bằng “ông thầy”: “Nếu thế ông thầy cần cẩn thận. Sau 54, tất cả sĩ quan quân đội Pháp và quốc gia còn ở lại đều phải đi cải tạo, và phần lớn chẳng bao giờ thấy trở về. Có người còn sống, nhưng lây lất đâu đó trên rừng núi, sống cũng như chết.” Chỉ một câu nói ngắn gọn nhưng mẹ và vợ Linh nghe xong òa lên khóc. Tính bối rối về lời thực mẹ anh vừa nói, lúng túng đứng dậy chào từ giã Linh: “Xin phép hai bác và ông thầy, em đưa mẹ em về. Cầu mong ông thầy gặp may mắn và gặp lại nhau.” Mẹ Tính chào ba mẹ Linh, chào vợ chồng Linh rồi đi theo Tính. Linh tiễn hai mẹ con Tính ra cửa, bảo Tính: “Mình cũng mong vợ chồng cậu gặp may mắn. Cầu trời cho còn gặp lại nhau.” *** Tiễn Tính và bà cụ xong quay vào, Linh buồn rầu nhìn mẹ và vợ đang vừa khóc vừa thất thểu lên lầu. Không khí gia đình anh buồn bã nặng nề như đang có đám tang. Linh theo hai mẹ con đi lên, nói: “Thôi, mẹ và em đừng khóc nữa.” Ba Linh lên trước, đang ngồi ở phòng khách trên lầu cũng góp thêm: “Bà và con khóc làm thêm rối trí. Biết bao nhiêu triệu người chịu chung số phận, ai làm gì được lúc này?” Linh một tay vỗ vỗ lên lưng mẹ, một tay dìu ngang lưng vợ, dịu giọng: “Ba nói đúng đó mẹ. Khóc chỉ làm thêm rối.” Nhìn ba, anh nói tiếp: “Hay ba đưa mẹ vào nghỉ đi?”
www.RangDongAtlanta.com
Ba Linh gật đầu, đứng lên đưa mẹ Linh vào phòng. Linh cũng dìu vợ vào phòng riêng. Bé Tâm nhìn ông bà nội rồi nhìn ba mẹ, chẳng biết phải theo ai lúc này. Cô bé giúp việc bảo bé: “Tâm vào chơi xe trong phòng chị đi nào!” Vào phòng, Linh bảo vợ: “Bình tĩnh đi em, bình tĩnh để chuẩn bị cho anh. Chẳng còn mấy lúc bên nhau nữa, em khóc lóc mãi còn tính toán được điều gì. Hay thế này, ngày mai, hai vợ chồng mình đi Sài Gòn mua ít thuốc và chơi loanh quanh một ngày?” Cỏ May không trả lời, ngã đầu dựa vào ngực chồng, ao ước giây phút êm đẹp này kéo dài mãi đến muôn đời muôn kiếp. Tiếng còi xe ngoài đường vọng vào như để cho cô biết điều mơ ước của cô là vô vọng. Cô vùi đầu xuống gối khóc ngất. Linh vuốt nhẹ tóc vợ, nhìn ra khung trời bên ngoài cửa sổ, thở dài. 4. Sài Gòn ơi, tôi đã mất Người trong cuộc đời, Sài Gòn, thôi đã hết thời gian tuyệt vời Nam Lộc (Vĩnh biệt Sài Gòn) Tính nhìn vợ đỡ mẹ lọng cọng luống cuống trèo lên xe mà đau lòng. Vừa ngồi xuống ghế sau cạnh vợ Tính, bà cụ xuýt xoa: “Gớm, chúng mày làm u cứ tưởng mình là cán bộ cán biếc gì cao cấp lắm, được ngồi ôtô con.” Tính phì cười, bảo mẹ: “Mẹ nói kiểu gì tụi con không hiểu. Ôtô con là thứ gì?” Bà cụ chỉ tay vào chiếc xe Jeep, nói: “Bố cái thằng! Thì cái xe này chứ cái gì?” Tính nhìn mẹ: “Trong này người ta gọi là xe hơi.” “Thì u nói thế quen rồi, có sửa cũng để từ từ, có đâu ngày một ngày hai mà được.”
1 37
Thành nói: “Trước đây thầy còn sống nhà mình vẫn có xe Citroen hay Traction gì đó mà, phải không mẹ?” Bà cụ gật gù, mắt rơm rớm: “Thì cái thời thầy chúng mày xa lắc xa lơ đó mà. Sau này, dễ gì đi được xe con. Có ai cho đi nhờ xe tải ngồi trên sàn là may lắm rồi.” Tính tò mò: “Mà chiếc của thầy là xe gì hả mẹ?” “Chiếc Trắc-xông keng.” Vợ Tính hỏi Thành: “Là gì thế anh cả?” “Là Traction quinze, xe hiệu Traction đời thứ 15, do Pháp sản xuất, thường sơn màu đen.” Tính hỏi: “Thế trước đây nhà mình có xe sao anh?” “Đúng, thầy có một chiếc lúc chú còn bé. Anh còn nhớ xe thời đó buồn cười lắm.” “Buồn cười làm sao anh?” Thành vẫn chăm chú nhìn về phía trước để lái xe, cười nói: “Xe không có đề-ma-rơ như bây giờ đâu. Mỗi lần đi, phải dùng tay quay quay máy. Gặp xe chậm nổ, quay tháo mồ hôi.” “Tay quay là thế nào?” “Là một cây sắt gập ba đoạn, đoạn giữa ngắn và thẳng góc với hai đoạn kia dài hơn. Trong hai đoạn dài, một đoạn đầu có ngàm khớp với bánh xe trong máy, đoạn kia dùng để quay. Khớp xong, dùng sức quay tròn cho đến khi máy nổ là buông tay ngay, vô ý tay quay có thể đánh ngược gãy tay.” Tính nói: “Em tưởng tượng ra được rồi. Kiểu như tay quay gầu kéo nước giếng ấy mà.” Thành nói: “Đúng đấy, đại loại như thế.” Bà cụ nói: “Thằng này nhớ dai. Lúc đó chúng mày còn bé, Thành đâu chừng trên dưới mười tuổi, còn Tính đâu như mới sinh ra.” Không quay lại, Thành hỏi mẹ: “Không biết sau khi thầy mất,
138
www.RangDongAtlanta.com
chiếc xe đó ra sao hả mẹ, con chả nhớ?” “Sau khi thầy mất, u bán nó cho ông xếp tranh thêm vốn buôn bán.” Vợ Tính hỏi chồng: “Xếp tranh là cái gì anh?” Tính cười, bảo vợ “Anh không biết,” rồi quay qua hỏi Thành. Thành cười, giải thích: “Xếp tranh là kiểu nói tiếng Việt mấy chữ Chef des trains, tức là trưởng ga xe lửa thời Pháp.” Tính nói: “Ra thế!” Để chuyển hướng, vợ Tính chỉ tay vào phố xá hỏi bà cụ: “Mẹ thấy thế nào? Có vui không mẹ?” Bà cụ hấp háy nhìn: Hai bên đường nhà cửa thấp cao loang loáng, quán xá chất đầy hàng hóa. Trên đường phố, người qua kẻ lại tấp nập, xe máy xe đạp chạy như mắc cửi. Bà cụ nhận xét: “Gớm, nhà đâu mà cao thế, nhìn mỏi cả cổ, đường sá lại toàn người là người. Mà sao trong này người nào người nấy ăn mặc sang trọng cứ như ông tây bà đầm thời trước ấy!” Tính hỏi: “Thế ngoài đó người ta không ăn mặc vậy sao mẹ?” “Chẳng có đâu. Cán bộ bộ đội thì mặc đồ cán bộ bộ đội, đầu đội nón cối. Còn thường dân thì vải ta nâu sồng, có đâu mà hoa hòe hoa sói. Một năm lĩnh tem phiếu mua được mấy thước vải, may đứa này năm nay đứa khác năm sau. Ấy là nếu không phải bán đi vì cần tiền vào việc khác. Lúc đó thì vá víu mà mặc. Mà vá víu cũng tàn tệ lắm, chẳng có mụn vải đúng màu đúng cỡ. Lắm khi chẳng có vải, cứ xỏ kim xoắn chỉ cột túm lại mà mặc. Mà đến chỉ cũng nhiều khi không có, phải tước vỏ gai lấy sợi mà vá.” Hai vợ chồng Tính nhìn nhau thắc mắc, không biết tước vỏ gai lấy sợi nghĩa là gì. Thành giải thích, đoán biết vợ chồng em không hiểu khi liếc thấy hai người nhìn nhau trong kiếng chiếu hậu:
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
“Chú thím không biết cây gai. Đó là loại cây chồi, cao chừng thước hơn thước, lá giả nhỏ trộn bột làm bánh ít lá gai, vỏ có sợi tước nhỏ ra có thể làm chỉ may.” Trong khi con cái trò chuyện, bà cụ không ngừng mắt quan sát cảnh vật hai bên đường, sắc mặt biến đổi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Thành bảo mẹ: “Giá năm tư mẹ đi cùng chúng con.” “Thì u đâu có ngờ. Cứ tưởng một hai năm sau thì hiệp thương như đã định trong hiệp định, lúc đó chúng mày lại quay về cũng phải có túp lều mà chui. Suy tính thế nên u mới không cùng đi.” Thành chậc lưỡi, hỏi tiếp: “Thế chúng con đi rồi, mẹ sống làm sao?” Bà cụ trả lời: “Thì sống làm sao nữa? Người ta sao mình vậy. Không lâu sau ngày chúng mày đi, u giao nhà cho mấy anh con bác cả, về quê ngoại sống với ngoại và cậu chúng mày?” “Sao vậy? Sao mẹ không tiếp tục buôn rau?” “Buôn sao được mà buôn, mà cũng đâu còn rau mà buôn. Cái gì cũng vào hợp tác tất. Với lại người ta hăm he tố cáo u giao du với Tây vì lúc trước nhà mình bỏ mối rau cho quân đội, chúng mày biết rồi.” “Ra thế.” “Còn được tí vốn, u giao một phần cho cậu mợ chúng mày xoay xở qua ngày.” “Chúng con quên hỏi mẹ, thế bà, bác cả và cậu ra sao rồi?” “Bà thì mất mấy năm sau khi chúng mày xuôi Nam. Bác cả thì già lắm rồi. Cậu thì còn mạnh khỏe. Bác cả và cậu đều có con giai đi bộ đội, đã lâu không tin tức.” “Thế giải phóng rồi mà vẫn không về?” “Đâu thấy tăm dạng gì đâu, chẳng biết sống chết mất còn thế nào.” Mọi người im lặng, hình như ai cũng đoán biết chuyện không may nào đã xảy ra cho mấy anh em bà
con đó. Thành hỏi tiếp: “Bác cả năm nay bao nhiêu mà già lắm hả mẹ?” “Thì dễ chừng sáu mấy gì đó, lụm khụm lắm rồi.” “Trời đất, mới sáu mấy mà bác đã lụm khụm?” “Thì làm sao được, cơ cực quá mà con. Ngay bác Hồ cũng còn cho là thất thập cổ lai hy.” Thành và vợ chồng Tính thở dài. Xe ngừng trước tiệm phở Pasteur. Thành bảo mẹ: “Chúng con mời mẹ vào đây ăn phở. Ngon nhất Sài Gòn đấy.” Tiệm phở Pasteur nằm cuối con đường cùng tên, xeo xéo Viện Pasteur, ngay ngã ba tiếp giáp đường Trần Quốc Toản, một đoạn đường ngắn nối đường Công Lý và đường Hai Bà Trưng. Đứng ngoài nhìn vào, bên trái tiệm Pasteur là tiệm Thiết Lập chuyên may áo dài phụ nữ, bên phải cách mấy tiệm phở khác là tiệm phở Hòa. Chưa bước vào, mùi nước phở đã thơm ngào ngạt. Một chủ tiệm phở bình dân quen biết đã cho Thành biết có đến 150 công thức nêm phở khác nhau. Không biết phở Pasteur và phở Hòa, hai tiệm phở nức tiếng Sài Gòn, nước lèo được nấu với công thức nào mà các tiệm khác cho dẫu cũng ngon và nổi tiếng không kém cũng không có được mùi thơm như vậy, kể cả phở Tàu Bay trên đường Lý Thái Tổ Sài Gòn, phở Quyền trên đường Võ Tánh Phú Nhuận. Vợ Tính kéo ghế mời mẹ chồng ngồi. Bà cụ e dè như thể thấy không xứng đáng ngồi vào ghế, cho dẫu bàn ghế trong tiệm chẳng có gì là sang trọng. Thành gọi cho mẹ tái nạm gầu và cho mình tô lớn với đủ tái nạm gầu sách. Tính gọi tái gầu, còn vợ Tính gọi chín nạm gầu. Bà cụ nghe gọi, hỏi Thành: “Gớm, trong này người ta còn bán đủ các thứ như ngày xưa sao?” “Vâng, mẹ muốn thứ gì cũng có.”
Xem tiếp kỳ sau
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Hồng gai Tống Minh Long Quân
Tiếp theo kỳ trước “Tôi nghĩ tin tức này liên quan nhiều đến cô Maggie Mạc, có phải vậy không?” Bà Sáu gật đầu. Terry hơi suy nghĩ vài gây trước khi trả lời: “Được, tôi sẽ cố gắng. Nhưng cũng còn tùy thuộc ở tin tức gì mà bà cho tôi biết.” Nhìn khuôn mặt bà Sáu, Terry có cảm tưởng như bà giống con rắn độc đang nằm sâu trong cỏ, sẵn sàng phun nọc độc nếu ai dẫm phải. Người đàn bà này là mẹ của Maggie. Nếu chuyện đời xảy ra theo ý mọi người thì giờ đây bà ta đã là mẹ vợ của mình. Terry cố xua đuổi ý tưởng này ra khỏi đầu nên cầm ly cà phê lên uống từng ngụm. Chàng không quên cảnh mấy người con trai của người đàn bà này đã đánh chàng một trận thừa sống, thiếu chết năm xưa. Chàng tự hỏi không biết bà già này có biết chuyện này không? “Tui biết nhiều tin tức về việc làm của con gái tui. Thằng Giang, con trai tui đã qua đời, nó có một cuốn sổ ghi chép đủ tên tuổi, ngày tháng cùng những việc của con gái tui từ ngày xưa. Tui nghĩ là chính Duyên đã ra lệnh giết anh của nó....” “Đây là lý do bà muốn gặp tôi để nói chuyện này?” Bà Sáu nhìn thật sâu vào mắt
Terry trước khi nói: “Ông đã quen con gái tui từ trước... Ý tui muốn nói là trước khi con Duyên nó làm việc chung với anh Minh của nó...” “Hồi đó bà biết chuyện này à?” “Tui biết hết, ngay cả chuyện con Duyên có bầu.” Đôi mắt Terry mở to với vẻ ngạc nhiên tột độ: “Không thể nào!” “Thật mà cậu! Nó có bầu với cậu, vì vậy mà anh Minh nó đã đánh cậu nhừ tử như vậy. Một phần cũng lỗi ở tui. Tui dẫn nó đi phá thai ở một chỗ lén lút. Thằng cha Ấn Độ đó làm việc ẩu tả khiến nó suýt chết. Nó đau và vào bệnh viện một thời gian dài. Vì việc phá thai này mà nó bị nhiễm trùng, sau đó bác sĩ phải cắt buồng trứng nó đi, nó không thể sanh sản gì được nữa...” Bà Sáu không hiểu tại sao mình kể chuyện năm xưa cho người đàn ông này nghe làm chi. Trong thâm tâm bà cũng muốn biện minh cho những hành động xấu xa của Duyên bây giờ. Phải cho người đàn ông này chia xẻ một phần tội lỗi mà bà đã làm. Terry lắp bắp: “Tôi không hề biết chuyện này. Tôi thề với bà là tôi không biết...” “Ồ, tui biết chứ. Chính Duyên nó kể hết mọi chuyện cho tui nghe. Lần cuối cùng nó đến nhà của cậu
1 39
để báo tin nó đang mang thai đứa con của cậu thì cũng là lúc cậu nói lời chia tay với nó. Sau đó thì anh Minh nó biết chuyện... Và mọi sự đã xảy ra như trong quá khứ...” Đầu óc Terry quay mòng mòng. Duyên đã có thai với chàng! Bà Sáu uống một ngụm cà phê, sau đó bắt đầu kể hết mọi chuyện cho Terry nghe. Terry để ý thấy bà Sáu kêu chàng bằng cậu chứ không gọi là ông như lúc vừa mới tới. Giọng bà Sáu vẫn đều đều: “Sau lần phá thai đó, tánh tình Duyên thay đổi hẳn. Nó không còn khuôn mặt ngây thơ, hiền lành như ngày xưa mà trở nên cứng rắn hơn. Càng ngày tuổi càng cao, tánh nó càng cứng giống như đàn ông. Làm như nó trút bỏ cơn hận lòng của nó vào tất cả moi người trong xã hội. Nhưng phải nói thật, lúc trước nó là đứa con gái ngoan, hiền lành. Nó ngoan ngoãn nghe lời cha mẹ và rất thương người.” “Thưa bà Mạc. Tôi nói điều này với bà, mặc dù nói ra bây giờ không có ích lợi gì cho ai nhưng hồi đó tôi yêu con gái bà thật lòng.” “Tui tin cậu chứ.” “Lúc đó tôi chịu đủ thứ áp lực từ mọi phía trong công việc. Nếu tôi biết Maggie đã có con với tôi thì mọi chuyện đã được giải quyết cách khác. Tôi sẽ không chia tay với nàng.” Bà Sáu nhẹ lắc đầu. “Cậu không thể làm vậy được, dù cậu có thương yêu con gái tui cách mấy. Minh nó sẽ không cho phép cậu lấy Duyên đâu. Dù cho cậu có từ bỏ công việc sĩ quan cảnh sát đi chăng nữa. Minh nó ghét cậu cho đến ngày cậu chết nó mới vừa lòng. Đó là lý do tại sao tui muốn gặp để nói chuyện với cậu. Dù muốn dù không cậu cũng có một chút liên hệ với gia đình của tui. Tui muốn mấy đứa cháu nội của tui lớn lên không bị vây nợ máu bởi dòng họ Mạc của gia đình chúng tôi. Tui chỉ muốn khi lớn lên, chúng là những người thợ, công nhân ở trong công xưởng, phu quét đường... Làm bất cứ nghề gì
1 40
www.RangDongAtlanta.com
miễn lương thiện, đồng tiền không dính máu tanh.” “Tôi hiểu. Nhưng tôi cũng nói cho bà biết trước, khi bà quyết định làm chuyện này, về sau bà có đổi ý cũng không được nữa. Câu chuyện không thể dừng lại khi được đưa lên cấp trên.” “Tui biết. Tui đã suy nghĩ kỹ và quyết định rồi. Tui muốn đám con của tui phải trở về đường ngay, nẻo chánh. Chỉ có tui mới có thể giúp chúng nó trở về con đường lương thiện mà thôi. Tui đã đẻ ra tụi nó, bây giờ tụu nó hư hỏng thì cũng chính tay tui hủy diệt tụi nó còn hơn. Chuyện giản dị chỉ vậy thôi. Cho nên tui muốn cậu giúp tui trong việc này. Nếu cần, tui sẽ đứng ra trước tòa làm nhân chứng.” “Không. Chuyện ra tòa không cần thiết đâu.” “Này cậu Terry, nghe tui nói kỹ đây. Nếu cậu lo lắng sợ tính mệnh tui bị đe dọa hay gì khác, đừng sợ chuyện này. Bây giờ tui đã bảy chục tuổi rồi. Tui không bao giờ sợ sự đe dọa nào từ núm ruột của tui dứt ra.” Nói xong, bà Sáu mở sắ tay lấy ra một tập bìa dày với giấy tờ mà bà đã tìm được dưới đáy tủ quần áo của Giang. Bà đưa cho Terry và nói: “Đây là những tài liệu mà thằng con trai Giang của tui đã để lại. Cậu đọc đi, rồi khi nào cậu cần liên lạc lại với tui thì cậu cứ cho biết. Tui chỉ xin cậu một điều duy nhất, xin cậu cố gắng giúp mấy đứa con trai của tui khỏi cảnh tù tội. Tui biết tụi nó phải đi xứ khác mà làm lại cuộc đời. Người mà cậu theo dõi chính là đứa con gái Mạc Mỹ Duyên của tui.” Nói xong bà Sáu đẩy ghế đứng lên. Terry giơ tay ra bắt. Bà già có vẻ lúng túng đưa bàn tay sần sùi, nhăn nheo ra để nắm tay chàng trai, đầu nhẹ gật như chào, sau đó bỏ đi thẳng. Terry ngồi lại một mình, suy nghĩ về những lời bà Sáu vừa nói lúc nãy. Thì ra Duyên đã từng mang thai, đứa con mang dòng máu của chàng. Trong đầu Terry hiện ra rõ ràng hình ảnh Duyên lúc hai người
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
làm tình lần đầu tiên. Cô gái có vẻ nôn nao, muốn biết và muốn giao trái cấm cho người mình yêu. Đôi mắt của Duyên lúc đó mở to trông thật ngây thơ và tin tưởng ở tình yêu của hai người. Terry vẫn còn nhớ làn da mịn màng của người mình yêu. Tự dưng Terry thấy nghẹn ngào trong cổ họng. Lúc đó Duyên thật hiền lành và ngây thơ. Bây giờ Terry mới biết chuyện phá thai thật là kinh khủng đối với cô gái này nên nàng đã biến đổi hoàn toàn. Terry biết Duyên thương trẻ con. Hai người đã từng bàn tính cuộc sống chung, Duyên sẽ sinh cho chàng một đàn con ngoan. Rồi Terry nhớ lại lần chót hai người gặp lại nhau, ngủ chung nguyên một đêm tại nhà riêng của nàng. Lúc đó hai người đã trưởng thành. Tình cảm tưởng đã chôn vùi bỗng dưng sống lại mãnh liệt. Hai người quấn lấy nhau bằng tất cả sự đam mê. Mùi hương da thịt quen thuộc đã khiến Terry mê mẩn cả tâm hồn. Hia người thức suốt đêm để làm tình và tâm sự. Vậy mà nàng chắng hé răng nói cho chàng biết là hai người đã có con với nhau ngày xưa. Bây giờ thời gian trôi qua. Chàng và nàng vẫn chưa ai lập gia đình. Hình như ông Trời tạo ra hai người để xứng đôi với nhau mà thôi, không ai có thể thay thế nên cả hai người vẫn chưa tìm được người yêu lý tưởng để thay thế cho người tình năm xưa. Điều này bây giờ Terry mới nghiệm thấy. Terry lấy tay ôm đầu, gục xuống bàn với kỷ niệm xưa đầy ắp trong đầu. Một giọng nói cất lên cắt đi luồng tư tưởng của Terry. “Ông không sao chứ?” Một cô hầu bàn đứng bên cạnh lo lắng hỏi. Terry mỉm cười. “Tôi không sao!” “Mặt ông trông ghê quá, giống như mất hồn.” Terry đứng lên, để lại chút tiền típ cho cô bồi rồi nói: “Không có gì. Tại tôi vừa nghe một tin không vui, chỉ vậy thôi.” Terry kẹp tập hồ sơ vào nách,
bước ra khỏi quán. Chàng vừa đi vừa suy nghĩ. Chàng muốn bầu không khí lạnh giúp chàng suy nghĩ sáng suốt trước khi chàng đọc tập hồ sơ này. * * * Ăn trưa xong, Duyên và Martin lại trở vào phòng ngủ. Hai người lại quấn lấy nhau trên giường. Duyên nhìn Martin mỉm cười dịu dàng. Đây là nụ cười đầu tiên trong ngày nàng tặng cho nhà tỷ phú. Ít ra bây giờ Duyên cũng cảm thấy ấm áp trong lòng khi có người để ý, lo săn sóc cho nàng. Thành thật mà nói, Martin chiều chuộng và thương yêu nàng thật lòng. Nàng muốn quên quá khứ để nhìn về tương lai. Nếu như nàng chấp nhận Martin làm chồng thì cuộc sống của nàng từ rày về sau sẽ được ổn định. Nàng sẽ rửa tay gác kiếm, theo đuổi công việc làm ăn hợp pháp, không phải phập phồng lo sợ điều gì cả, mọi việc nàng sẽ giao lại cho anh Hải và An, muốn làm gì thì làm. Với số tài sản Minh để lại, Duyên sẽ có cuộc sống an nhàn đến già. Lúc này đây, tuổi xuân nàng hãy còn, dù không còn trẻ như ngày mới bước chân ra đời nhưng cũng chưa hẳn là già. Trong lá thư Minh cũng nhắc nhở cho nàng biết là thời gian đi qua nhanh lắm, Duyên phải ổn định tương lai. Trong trí óc nàng vẫn còn mang nặng hình ảnh người tình xưa, Terry Smith. Ôi vĩnh biệt người yêu đã quá xa tầm tay với của nàng. Duyên nào có biết đâu, trong lúc nàng nằm trong vòng tay nhà tỷ phú Martin, đầu óc miên man nghĩ đến những kỷ niệm ngày xưa với Terry thì cũng trong giây phút này, Terry đang ngồi lặng lẽ trên ghế đá công viên lạnh lẽo và đang nghĩ đến nàng! Tery đang ở trong tình trạng khó xử. Từ lúc chàng hẹn gặp bà Sáu cho đến ngày hôm nay đã một tuần trôi qua mà vẫn chưa có quyết định dứt khoát. Chàng tin hết những tài liệu mà Giang đã viết ra là sự
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
thật. Ngày tháng và địa điểm mọi việc xảy ra đều trùng hợp với những tài liệu trong sở cảnh sát. Điều làm Terry bận tâm lo nghĩ nhất là một số đông sĩ quan cảnh sát, bạn đồng nghiệp của chàng nằm trong sổ lương bìa đen của gia đình họ Mạc. Không những chỉ sĩ quan cấp úy cỡ chàng mà còn cả ông xếp lớn cũng nhận tiền hối lộ. Hèn chi bấy lâu nay gia đình băng đảng họ Mạc làm đủ thứ chuyện tội lỗi mà tên trùm Mickey Mạc vẫn bình chân như vại. Thì ra có người tay trong mách nước cho tên Mickey này biết trước mọi việc cảnh sát sắp làm nên hắn ta có đủ thời giờ chùi sạch vết tích tội ác. Ôm tập tài liệu quý báu trong tay nhưng Terry không biết phải tin cậy vào ai mà bàn bạc, góp ý. Chuyện này mà khui ra, không phải chỉ một hai con cừu đen trong giới cảnh sát bị làm dê tế thần mà báo chí sẽ khui ra rùm beng, bao nhiêu mặt trái xấu xa của nhân viên công lực sẽ bị lột trần ra, không những bao nhiêu người ôm gói vào tù mà nggười dân sẽ không còn tin tưởng vào nhân viên công lực nữa. Chuyện vở lở ra, một số bạn đồng nghiệp bạn thân của chàng vào tù là cái chắc. Nắm tập tài liệu này trong tay, bây giờ Terry đã có đủ bằng chứng để buộc tội Minh và Duyên đã chủ mưu vụ cướp xe vàng, gây thiệt hại đến tính mệnh mấy người cảnh sát. Giang còn viết rõ ràng chi tiết, đường đi nước bước trong vụ ăn cướp và tẫu tán này. Bây giờ thì Terry biết số vàng này đang giấu ở đâu. Con người của Terry trong sạch, không bao giờ nhận hối lộ nên bây giờ có khui chuyện ra, chàng không sợ cho bản thân mình nhưng vì danh dự của ngành cảnh sát. Terry muốn hét to lên cho thỏa nỗi niềm. Chàng không biết phải tâm sự cùng ai để góp ý trong việc này. Cả tuần nay, Terry vào sở, chàng nhìn các bạn đồng nghiệp với đôi mắt khác. Mỗi khi chàng nghe các bạn bàn tán về việc phá án hay bắt được bọn cướp tép riu nào thì Terry nghĩ trong đầu: kẻ đáng bị bắt
www.RangDongAtlanta.com
là băng đảng gia đình họ Mạc kia kìa, đừng nói chi cho xa xôi. Thò tay nhận tiền hằng tháng của gia đình này nên hằng bao năm nay, cảnh sát biết được gia đình này sống trong xã hội đen mà vẫn không có chứng cớ để tóm họ vào tù. Thật đáng xấu hổ khi chàng đọc cả một danh sách dài thòng của nhân viên trong ngành đã lãnh “lương phụ trội” từ gia đình này. Thật không thể tưởng tượng được. Mà không phải chỉ có nhân viên trong sở cảnh sát vùng Tây Chicago mà cả những cảnh sát ở văn phòng địa phương khác. Bây giờ chỉ có một mình Terry là có đủ bằng chứng để lôi cả đám vào tù. Lại còn thêm sự hợp tác của bà mẹ, sẵn sàng đứng ra làm nhân chứng để tố cáo tội ác của đám con. Nhưng Terry cảm thấy bó tay vì gia đình họ mạc này sụp đổ thì ngành cảnh sát của chàng cũng bị lôi xuống bùn đen theo... Đúng là chuyện cười ra nước mắt. Lại còn nhà tỷ phú trong ngành đầu tư địa ốc Martin nữa. Ông ta cũng dính dáng dây mơ, rễ má trong công việc làm ăn với gia đình họ Mạc này... Hèn chi bấy lâu nay hồ sơ cảnh sát theo dõi tên Mickey Mạc dầy cui mà vẫn không đụng đến cọng lông chân của hắn ta. Bây giờ, một mình Terry đương đầu không chỉ với đám băng đảng xã hội đen mà còn cả một hệ thống của dân cao cấp trong xã hội. Terry bốc điện thoại để nói chuyện với Tổ Điều Tra Đặc Biệt. Chàng muốn cung cấp những tin tức, tài liệu quý báu với tổ này. Chàng muốn dành danh dự cho nhóm người này xúc tiến công việc điều tra. Chàng cảm thấy mệt mỏi và muốn bệnh trong mấy ngày qua với bao ý nghĩ trong đầu. Trong lúc điện thoại reng, Terry cầm cây viết và vẽ nguệch ngọac trên trang giấy những hình vẽ vô nghĩa. Chàng không để ý đến việc làm vô thức của mình mãi cho đến cuối ngày, chàng nhận ra mình đã vẻ một trái tim với một mũi tên xuyên qua, rướm máu!
141
Ông xếp thám tử Mathieu ngồi ở bàn giấy, xoay người nhìn đăm đăm qua cửa sổ của tòa cao ốc sở cảnh sát. Trời đã tối, bên ngoài thành phố đã lên đèn. Ánh đèn lấp lánh muôn màu sắc như một bức tranh tuyệt đẹp. Ông đã ngồi bất động như thế trong ba tiếng đồng hồ. Tin tức từ người thám tử trẻ Terry cung cấp cho ông đã làm cho ông choáng váng. Ông đã chờ đợi chuyện này từ mười năm qua. Bây giờ thì tin tức thả ngay xuống cho ông, ông không biết phải làm sao bây giờ. Ông chờ ông xếp lớn của ông đến để nghe ý kiến của ông ta về chuyện này. May quá, tên ông xếp lớn không thấy ghi trong sổ ăn lương của gia đình họ Mạc. Ông đã kiểm tra và thấy những tin tức ghi lại từ người anh em trong gia đình họ Mạc này thật đúng, không phải giả tạo. Ông lo sợ một ngày nào tin tức này mà lọt đến tay tụi báo chí thì sở cảnh sát vùng phía Tây của thành phố chỉ có nước đóng cửa vì một số đông nhân viên cảnh sát sẽ vào tù ngồi gỡ lịch. Xếp thám tử lắc đầu, nhếch môi cười độc ác khi nghĩ đến người thám tử trẻ ngu ngốc đã mở nấp một thùng phân thối như cứt để cho bay hơi ra. Cái thằng Terry Smith này thật ngu ngốc. Chính nó đã tự đào lỗ chôn vùi sự nghiệp của nó. Thật đáng buồn cho tuổi trẻ lúc nào cũng nhìn đời bằng đôi mắt lý tưởng. Chuyện này khi được tung ra ngoài công chúng, từ đây không một bạn đồng nghiệp nào dám gần gũi và chơi với hắn ta. Nghề cảnh sát cũng giống như nghề bác sĩ. Không bao giờ người trong nghề đem khuyết điểm của bạn đồng nghiệp của mình cho công chúng biết. Một sai lầm của ông bác sĩ đáng giá bằng một mạng người, nhưng thân nhân của bệnh nhân xấu số đó có ôm đơn đi kiện đến đâu thì cùng được các bạn đồng nghiệp bao che, ngoại trừ tội khấy nhiễu tính dục. Điện thoại dựng đầu Terry dậy lúc nửa đêm. Nhân viên trực báo
1 42
www.RangDongAtlanta.com
cho Terry biết là nên thay đồ đến văn phòng gặp xếp thám tử Mathieu gấp vào lúc 12 giờ 45 khuya. Ngồi trên xe, trên đường lái đến văn phòng, Terry mới nhận thức được là chuyện mình bắt đầu làm ngày hôm nay sẽ có ảnh hưỡng đến nghề nghiệp cá nhân chàng trong một thời gian dài về sau. Maggie Mạc Mỹ Duyên cuối cùng sẽ bị diệt trừ nhưng chàng không chắc việc làm của chàng có đúng không với những hậu quả sắp tới, không biết rồi chuyện gì sẽ xảy ra. Một tiếng đồng hồ sau thì Terry lại không chắc về quyết định của chàng ngày hôm nay khi ngồi nói chuyện với ông xếp Mathieu! Xếp Mathieu rít mạnh một hơi xì gà khiến khói vào phổi làm ông ho sặc sụa. Vừa lấy tay che miệng để chận cơn ho, ông vừa cố gắng giải thích: “Con trai nghe cho rõ đây. Tôi biết khám phá này thật là kinh khủng đối với cậu. Nhưng chuyện là vầy, mấy ông có tên trong danh sách này đã ở trong ngành cảnh sát hơn hai mươi năm rồi... Họ sẽ về hưu cách êm thắm, không ai biết...” “Và họ sẽ lãnh tiền hưu bổng ngon lành, được về hưu non cộng thêm tiền thâm niên công vụ chứ gì? Thưa xếp, thật tôi không thể nào tin được những gì vừa nghe...” Giọng Terry trở nên hằn hộc, khó chịu: “...Tôi đưa cho xếp tập tài liệu quý giá với bằng chứng nhân viên cảnh sát đã ăn hối lộ của băng đảng xã hội đen. Tôi tưởng đâu ông sẽ vui mừng khi có dịp để làm sạch cho màu áo cảnh sát. Thật không tưởng tượng được khi được ông cho biết là nhóm người ăn hối lộ này sẽ được thong thả, tự do về hưu, không bị hề hấn gì. Nên nhớ họ đã nhận tiền của băng đảng xã hội đen. Vậy chớ đám cảnh sát công lộ cắc ké mà nhận số tiền nhỏ đút lót của dân phạm luật giao thông thì bị cách chứ hoặc thi hành kỷ luật. Chẳng qua bọn cắc ké chỉ là vật tế thần cho đám thâm niên công vụ với chức vụ
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
cao?” “Này con trai, nghe ta nói đây...!” “Xin ông đừng gọi tôi là con trai!”. Nói hết câu, Terry nắm chặt tay, đấm mạnh trên bàn ông thủ trưởng của mình. Khuya như thế này mà tôi với ông gặp nhau để bàn chuyện, giống như hai tên ăn trộm. Thật không tưởng tượng. Kẻ phạm tội không bị chút khiển trách nào, giống như bị khẻ nhẹ trên bàn tay mà thôi. Tại sao mình không bàn chuyện này giữa thanh thiên, bạch nhật? Sợ đám có tội nghe thấy rồi mích lòng hay sao? Ông dựng đầu tôi dậy vào nửa đêm, kêu tôi đến đây để nói là chúng mình phải đóng hồ sơ lại để tin tức khỏi lọt ra bên ngoài, có phải vậy không? Thối không thể tưởng tượng được...” “Hừm, nghe cho kỹ đây Terry Smith. Nếu tin tức này mà lọt ra
ngoài thì khốn nạn cả lũ. Nếu cậu muốn trong sạch thì tôi cho cậu trong sạch. Cậu có thể nghĩ đến cảnh tin tức nầy mà lọt vào đám báo chí, nhất là những tờ báo lá cải, tụi nó sẽ làm rùm beng lên để câu độc giả, thêm thắt vào và cho là cả đám nhân viên trong ngành cảnh sát thối tha như vậy thì làm sao người dân còn tín nhiệm vào nhân viên công lực nữa? Dân chúng nhìn cảnh sát bằng đôi mắt không khác gì đám tội phạm, ăn cướp. Cứ nghĩ cho kỹ đi. Không riêng gì ai mà chính cậu cũng không ngóc đầu lên nổi. Bây giờ chỉ còn một cách là chúng ta âm thầm giải quyết trong nội bộ mà thôi. Đám người này cũng biết là chúng ta đã che chở cho họ khỏi cảnh tù tội. Họ chỉ âm thầm xin về hưu hoặc từ chức, rời khỏi ngành cảnh sát. Chúng ta chỉ có cách này
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
143
144
www.RangDongAtlanta.com
mà thôi. Khi nào cậu già, ở lâu năm trong ngành cảnh sat thì cậu mới hiểu hết những gì tôi nói ngày hôm nay. Trái lại, nếu cả đám cảnh sát này vào tù thì cả đám tội nhân đang ngồi tù sẽ làm lạ và đòi được đem ra xử lại, lấy cớ là đám cảnh sát đã bắt họ cùng chính là tội phạm thì còn gì công bằng? Chuyện này mà hé ra ngoài thì sẽ lớn chuyện, không chỉ xáo trộn ngành cảnh sát mà còn liên quan đến nhiều cơ quan khác nữa. Tôi biết là mình hành xử đám cảnh sát này như vậy là quá nhẹ cho tội của họ, nhưng không còn cách nào khác hơn. Làm lớn chuyện ra thì lợi chẳng cập hại, hậu quả sẽ to lớn vô cùng.” Terry sửng sốt khi nghe những lời nói này. Chàng nhíu mày hỏi: “Nói như vậy thì cô gái Maggie Mạc này cũng thảnh thơi, tự do, không bị hề hấn gì?” “Cậu đừng có lo. Cô này thì mình thi hành đúng luật pháp. Kẻ phạm pháp thì phải đền tội.” “Dĩ nhiên là có tội thì phải đền tội nhưng người của mình thì phải được đối xử ưu tiên, có phải vậy không? Tôi có một ý kiến muốn phát biểu. Tôi nghĩ là cô gái họ Mạc và gia đình cô ta là thành phần xấu xa của xã hội. Nhưng nếu so sánh cô ấy với đám cảnh sát đen ở đây thì tội của cô ta không nặng bằng họ, thế mà ông chỉ khẻ nhẹ vào tay đám người này và tha cho họ. Ngày xưa theo học ngành cảnh sát, sácho vở có nói rõ ràng là một cảnh sát mà ăn hối lộ của tội nhân thì tội rất nặng, còn nặng hơn tội nhân này.” Xếp Mathieu đứng lên, đi vòng ra khỏi bàn giấy, tiến đến bên cạnh Terry và đặt tay lên vai người sĩ quan trẻ, ôn tồn nói: “Tôi biết. Tôi cũng có cảm nghĩ như cậu. Tôi làm việc, cũng tuân theo lệnh cấp trên như cậu. Nhưng chuyện này có tầm quan trọng tuyệt đối là không thể để lộ ra ngoài cho công chúng biết. Cậu có thấy được điều này không? Chỉ cần tin này được tung lên báo thì cả ngành cảnh sát bị ảnh hưởng tồi tệ. Ngay cả cấp
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
trên, ông Tư lệnh cảnh sát cũng có thể bị cách chức vì đám nhân viên bên dưới bê bối. Thôi mà, con trai. Hậu quả sẽ nghiêm trọng và ảnh hưởng to lớn lắm. Không phải chỉ có kẻ phạm tội bị trừng phạt mà người không phạm tội vẫn có thể bị cách chức vì đám nhân viên làm chuyện xấu xa.” Terry im lặng nghe ông xếp nói, hoàn toàn đồng ý với những sự kiện ông ta nêu lên. Nhưng chàng vẫn thấy khó chịu khi nghĩ đến sự bất công khi những người bạn đồng nghiệp ăn bẩn mà chỉ phủi tay, không bị chút hình phạt nào. Phạm tội thì phải đền tội. Ngành cảnh sát với nhiệm vụ trừ gian, diệt bạo để mang lại an ninh cho xã hội. Bất cứ ai phạm tội thì bị cảnh sát bắ, còng tay vào bót. Còn cảnh sát phạm tội thì được tha. Luật pháp ở đâu kỳ vậy cà? Nghĩ như vậy, Terry hậm hực nói: “Tôi vẫn không thấy vui trong lòng. Mặcdù chuyện này đem ra ánh sáng sẽ gây phiền phức cho nhiều người nhưng chắc chắn việc làm này cũng xứng đáng lắm chứ? Công chúng không ngu như chúng ta nghĩ đâu. Dù chuyện này có giấu nhẹm kỹ đi chăng nữa nhuung người ta cũng biết rằng phải có sự ăn chịu nào đó giữa cảnh sát và đám người xã hội đen vì họ làm chuyện phi pháp từ trước đến nay mà cảnh sát vẫn không tóm được bọn chúng. Dân giang hồ ai lại không biết họat động của gia đình họ Mạc này nhưng tại sao họ vẫn bình chân như vạy? Cái thằng Mickey Mạc này, cả giới cảnh sát và dân giang hồ ai lại không nghe tiếng của nó? Nhưng không ai đụng đến sợi lông chân của nó cả. Tôi thà thi hành công lý hơn là dự phần trong việc che giấu tội cho đám người này.” Mathieu rít mạnh ống điếu. Cái đầu hói láng bóng của ông bắt đầu lấm tấm mồ hôi. Ông muốn nổi quạu với người thám tử trẻ này. Điều cuối cùng mà ngành cảnh sát cần là có những nhân viên thật thà như người sĩ quan này đây. Nhưng cái
thằng Terry Smith này ngu ngốc, nó muốn khuấy động tổ ong vò vẻ. Khi chuyện đã khui ra thúi bum thì bản thân nó sẽ không được yên đâu. Mathieu nhìn Terry nghiêm giọng nói: “Thôi, cậu về đi. Ngủ ngon rồi đầu óc tỉnh táo để suy nghĩ lại chuyện này. Khi mà cậu có cơ hội để suy nghĩ thấu đáo những lời tôi nói thì cậu sẽ hiểu lý do tại sao tôi quết định làm như vậy.” Terry từ từ đứng lên khỏi ghế ngồi và nhìn thẳng vào mắt ông xếp Mathieu. “Xin chào ông. Bây giờ tôi mới hiểu tại sao người ta gọi xách mé cảnh sát là “Cớm thối”...” Khi Terry đi khỏi, Mathieu ngồi trở lại chiếc ghế sau bàn giấy để suy nghĩ. Chuyện đời đâu có dễ dàng như thằng khốn Terry Smith này nghĩ đâu. Cảnh sát tốt đi bắt kẻ gian để làm sạch xã hội thì thật là lý tưởng. Nó đâu có biết là, ở thành phố này, phần đông cảnh sát không được trong sạch như nó tưởng tượng. Không chuyện này thì chuyện khác. Mathieu rít mạnh ống điếu với vẻ mặt suy nghĩ. Bổn phận của ông là phải làm cho thằng Terry phải câm mồm trong vụ này. Đây là việc trước tiên ông phải làm! Terry lái xe về nhà với thái độ giận dữ. Giờ này đường phố vắng tanh không một bóng người. Terry nôn nóng trở về căn phòng của mình để được hét to, chửi thề cho đã cơn giận. Nhưng Terry biết mình không thể nào làm vậy, khuấy động sự yên tĩnh của khu phố. Con đường sự nghiệp của chàng chưa tiến xa để chàng phải tung hê tất cả, làm việc theo ý mình. Terry nhận thấy, đây là lần thứ hai trong cuộc đời, chàng phải quyết định chọn lựa giữa Maggie Mạc và nghề nghiệp. Và đây cũng là lần thứ hai chàng đã chọn nghề hơn là theo tiếng nói của trái tim.
Xem tiếp kỳ sau
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
145
1 46
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Tiếp theo kỳ trước
Ông Lương thừ người vứt tờ báo sang một bên rồi bưng tách cà phê đứng dậy. Ông bước lại cửa sổ, trông ra rặng liễu rũ u buồn sau nhà. Mắt
ông hình như vừa mờ đi vì ngấn lệ. Khi trả thù Hồng Đoan, ông muốn nàng trở thành phế nhân suốt đời để đền cái tội đã phản bội ông. Nhưng bất ngờ nghe
tin nàng chết, ông lại cảm thấy xúc động mạnh, dù có thể chỉ là xúc động nhất thời trong khoảnh khắc. Thìn từ ngoài sân bước vào,
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 47
1 48
www.RangDongAtlanta.com
đứng ở cửa phòng khách, đưa tay gõ mấy tiếng. Ông Lương quay lại, gật đầu làm hiệu bảo Thìn vào hẳn bên trong. Chính Thìn sáng nay đã chạy đi mua tờ báo và mang về để sẵn trên bàn cho ông vì ngày nghỉ ông thường dậy trễ. Tờ báo thực ra chỉ xác nhận tin đồn mà ông đã nghe rồi. Ông trở lại ngồi xuống chỗ cũ nhưng vẫn không nói gì, chỉ thấy nét đau buồn hiện rõ trong đôi mắt. Thìn đứng trước mặt, dè dặt lên tiếng: - Cái hôm con đưa bà về Hoài An, bà gọi riêng con ra một góc rồi bảo: Tôi nhờ anh nếu có dịp thì nói với anh Lương là tôi thành thật xin lỗi. Tôi rất hối hận đã phản bội anh ấy! Ông Lương cúi đầu trầm ngâm. Thìn lại thêm: - Lúc ngồi trên xe từ bệnh viện về Hoài An, bà cụ Ấn không hiểu chuyện, cứ trách mãi là ông bạc bẽo, vừa thấy bà bị nạn là lờ đi ngay. Nhưng bà Đoan nhất định bênh vực ông, bảo ông là người tốt. Lỗi hoàn toàn tại bà chứ ông không phải là người bạc bẽo!... Hôm nay, bà mất rồi, con lên thưa lại với ông những gì bà đã nói với con! Hôm ấy, có cả thằng Mẫn làm chứng vì nó đi chung xe! Ông Lương thở dài bảo Thìn: - Số mệnh như thế, tao cũng chả biết nói sao!... Thìn lại bùi ngùi nói thêm: - Con nhớ lại cái hôm xuất viện, bà xin cô y tá 10 viên thuốc ngủ. Cô y tá bảo trong thuốc giảm đau đã có thuốc ngủ rồi. Nhưng bà vẫn cứ xin thêm. Cô y tá vì nể ông mới đưa cho bà. Bây giờ thì con mới biết là bà đã có ý tìm cái chết ngay từ lúc ấy! Thìn đang nói dở câu thì có
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
tiếng phone. Ông Lương nhấc lên. Đầu dây bên kia là Đại tá Dương Hùng. Ông Lương nói: - Tôi đang định gọi cho cậu! Dương Hùng bảo: - Không ngờ là bà ấy tự tử! Thôi thế cũng xong, cũng là một cách giải thoát!... Nhưng tôi định hỏi anh, người ta thường bảo: Sống với nhau một ngày cũng là nghĩa! Anh có định về đi đám tang bà Đoan không? Ông Lương bùi ngùi đáp: - Tôi đang định hỏi ý kiến cậu!... Nhưng có lẽ tôi không nên về Hoài An đưa ma. To chuyện lắm! Rồi Ủy Ban Xã lại chạy lăng xăng đón tiếp. Chưa kể đám nhà báo xúm lại đòi phỏng vấn, rách việc làm gì! Trong thâm sâu, Dương Hùng gọi điện cho đàn anh là vì Dương Hùng rất hài lòng về thành quả của mình. Trả thù giùm đàn anh, trừng trị 2 đứa phản bội mà không ai có thể ngờ đó là đòn phép của Dương Hùng. Muốn thế, Dương Hùng phải chế ra một cô gái mà Vũ Minh đã hứa hôn rồi bỏ rơi! Thiên hạ rất dễ tin bởi Vũ Minh vốn có tiếng là đào hoa. Bây giờ, Vũ Minh què chân ngồi bán rau mà mọi người vẫn căm ghét gã bởi gã bị coi là thằng Sở Khanh, đã gây nên tai nạn cho Hồng Đoan, dẫn đến cái chết của nàng. Tự tử là cách giải thoát tốt nhất. Dương Hùng tự nhủ như vậy và gọi cho ông Lương để dò ý. Nếu ông Lương định đi đưa đám, chính Dương Hùng cũng sẽ cản. May quá, ông Lương không muốn đi. Dương Hùng nói xuôi theo ý đàn anh: - Vâng! Anh tính thế cũng phải! Ông Lương vừa cúp phone thì Dậu từ ngoài sân chạy vào,
tay vẫn còn xách giỏ đi chợ. Dậu hốt hoảng hỏi: - Ông ơi! Ở ngoài chợ người ta đồn với nhau là bà Đoan mất rồi! Bà ấy tự tử chết! Có thật không ông? Thìn nhìn Dậu gật đầu bảo: - Chết thật rồi chứ đồn gì nữa! Thìn nói dứt câu, Dậu lảo đảo ngồi bệt xuống sàn, tựa lưng vào vách, hai dòng lệ bất giác chảy chan hòa trên má, làm ông Lương và Thìn cũng mủi lòng theo. Dẫu biết rằng Hồng Đoan có lỗi với ông Lương, nhưng cả Dậu và Thìn đều vẫn có thiện cảm với nàng vì tính nàng xuề xòa bình dị lại rộng rãi tiền bạc. Dậu nâng vạt áo lau sơ nước mắt rồi ngẩng lên nhìn ông Lương bùi ngùi kể: - Con nhớ một lần bà đi chợ với con. Ngay ở cổng chợ có ông thầy ngồi xem bói. Ông ấy cứ mời mãi, bà nể quá nên tạt vào xem. Mỗi quẻ đến 200 nghìn đồng mà ông thầy chỉ xem có mỗi một thứ là chỉ tay thôi. Ông thầy lấy kính hiển vi ra soi cả hai bàn tay của bà rồi ngẩng lên bảo: Tôi có cái tật hay nói thẳng, cô có muốn nghe thì tôi nói! Bà gật đầu bảo: “Ông cứ nói đi! Chả nhẽ tôi giả tiền cho ông để ông nói dối!” Ông thầy mới bảo: “Tướng cô thì có cả phú lẫn quí. Nhưng tiếc rằng cô không được hưởng! Họa chăng cô phải xuất gia đi tu hoặc làm thật nhiều việc phúc đức thì may ra mới cải số được. Chứ cứ như tôi xem đường sinh đạo trên bàn tay cô, phối hợp với tướng mạo của cô thì số cô yểu mệnh. Tôi sợ cô không qua được 25 đâu!”… Không biết trong bụng bà thế nào, nhưng bề ngoài thì con thấy bà điềm
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 49
150
www.RangDongAtlanta.com
tĩnh lắm. Bà cười bảo ông thầy: “Không sao! Năm nay tôi hai mốt. Sống đến hai nhăm cũng đủ rồi!”… Bà trả tiền quẻ cho ông thầy rồi bảo: “Nhưng mà tôi cũng nói trước để thầy liệu. Bốn năm nữa, nghĩa là khi tôi hăm nhăm, mà chả có việc gì xẩy ra thì một là thầy bỏ nghề, hai là thầy dọn đi chỗ khác mà làm ăn, chứ tôi không để thầy ngồi yên ở đây nữa đâu!” Bà nói cứng như thế mà ông thầy vẫn không nao núng. Ông ấy bảo: “Chuyện sống chết có phải là chuyện đùa đâu mà tôi dám lộng ngôn. Tôi mong bà sống lâu trăm tuổi để tôi còn được gặp bà chứ! Nhưng cái số nó như thế, chả nhẽ tôi giấu bà!” Kể đến đây, Dậu bỗng bật khóc lớn: - Bà ơi! Con có ngờ đâu bà bỏ dương gian đi sớm thế!... Con đau lòng lắm bà ơi! Khóc cười là bệnh hay lây, cho nên cả ông Lương và Thìn cũng đều rươm rướm nước mắt. Dậu lại sụt sùi thêm: - Bà dặn đi dặn lại mãi là con không được kể chuyện này với ai. Bà bảo: Bói toán thì có mấy khi đúng đâu! Nhưng sợ ông nghe được thì ông đâm lo!... Có ngờ đâu mà bà yểu mệnh thật! Bà ơi là bà ơi! Thìn nhìn Dậu, khẽ gật đầu làm hiệu bảo Dậu đừng khóc nữa vì chỉ làm ông Lương thêm rối trí. Dậu hiểu ý, lau mặt đứng dậy, tiến lại cạnh Thìn. Ông Lương bảo Thìn: - Sáng mai, mày chạy về Hoài An, đưa cho gia đình nhà người ta một ít tiền, bảo với ông bà Ấn là tao muốn xây ngôi mộ thật đẹp cho bà Đoan. Tốn bao nhiêu cũng được! Như thế cũng là đúng với câu nghĩa tử là nghĩa tận! Chúng mày thấy
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
có phải không? Dậu nhanh nhẹn đáp: - Con nhất trí với ông! Chết rồi thì mọi chuyện đều cho qua! Phải không ông? Thìn cũng mạnh dạn thêm vào: - Ông xử như vậy là phải vì dù sao thì trước khi mất, bà cũng đã có lời xin lỗi ông. Ông Lương khẽ gật đầu. Ngẫm nghĩ thêm một chút, ông lại bảo Dậu: - Lát nữa mày lên buồng của ông, lấy cái vali lớn, xếp hết quần áo, giày dép của bà Đoan vào đấy. Mai thằng Thìn đem trả cho nhà người ta luôn thể. Bà Đoan mất rồi, tao cũng chả muốn giữ làm gì nữa! Dậu lại hăng hái ủng hộ quyết định của ông Lương bằng cách nhắc lại: - Con nhất trí với ông! Bà mất rồi, ông giữ làm gì nữa! Ông Lương lại cúi đầu trầm ngâm. Thìn và Dậu đứng sớ rớ một lúc rồi rút lui xuống nhà dưới. Hai đứa ra rồi thì ông Lương lại có phone. Ông cầm điện thoại lên và hơi ngạc nhiên vì người gọi là Hạ, con dâu tương lai của ông. Bình thường, Hạ có bao giờ phone cho ông đâu! Muốn nói chuyện với ông thì lúc nào cũng qua trung gian của Quân. Ông đưa phone lên và hỏi ngay: - Chắc cháu gọi bác về chuyện Hồng Đoan? Hạ não nề đáp: - Bác ơi! Cháu áy náy quá! Hồng Đoan tự tử, cháu biết là chả dính dáng gì đến cháu, nhưng cháu vẫn thấy bức xúc chỉ vì giấc mơ của cháu… Ông Lương ngắt lời: - Cháu không liên quan gì đến chuyện này!... Cháu đọc
báo, cháu cũng biết rồi. Chỉ vì thằng Vũ Minh thôi! Cháu đừng bận tâm nữa! Hạ thấy trong lòng nguôi ngoai phần nào. Nàng bảo: - Cháu cảm ơn bác! Cháu biết giờ này bác đang bận lắm. Thôi! Cháu không dám làm phiền bác nữa! Cháu chào bác! Cúp phone rồi, ông Lương ngồi tựa đầu ra thành ghế, ôn lại cơn sóng gió vừa qua. Chỉ một thời gian rất ngắn mà biết bao nhiêu chuyện đổi thay liên quan đến ông, đến Phố Huyện. Tất cả chỉ bắt đầu bằng những giấc mơ của Hạ. Không có giấc mơ của Hạ, giờ này có thể công an vẫn chưa phát hiện được ai là thủ phạm giết bà Kim Ngư. Không có giấc mơ của Hạ, trò chơi vụng trộm giữa Hồng Đoan và Vũ Minh tại phòng ngủ của ông, chẳng biết sẽ còn kéo dài đến bao giờ! Ông thở dài đứng dậy, uể oải bước lại cửa sổ trông ra phía sau. Vài con thuyền trôi chầm chậm trên mặt sông phẳng lặng. Bên kia sông, thằng Vũ Minh giờ này đang ngồi bán rau, không còn chèo đò sang đây thăm Hồng Đoan nữa. Ông nhớ rất nhiều lần ông đi làm về, Hồng Đoan hay mở đĩa nhạc nghe Mỹ Tâm hát: “Mỗi khi chiều về, em ngồi hát bên dòng sông…” Bài ca quen thuộc nhưng lần nào nghe ông cũng thấy nao nao xúc động. Bởi quả thực trước mắt ông, dòng sông quanh năm vẫn chảy êm đềm, khác hẳn với dòng đời quanh ông lúc nào cũng nổi sóng! Nguyễn Ngọc Ngạn Tháng 2/2015
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 51
1 52
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
BÙI BÍCH HÀ
HỎI: Bố em năm nay 76 tuổi, mẹ em 75. Tụi em tất cả có 6 anh chị em, bốn trai, hai gái, đều đã trưởng thành và có gia đình riêng. Em nhỏ nhất, năm nay cũng 37 rồi. Trước đây, bố mẹ em đã nhiều lần cùng về Việt Nam thăm bà con thân thuộc còn kẹt lại bên đó nhưng cách nay hai năm thì mẹ em tuyên bố là không về nữa vì đã lớn tuổi. Khí hậu cũng như đủ thứ ô nhiễm không tốt cho sức khỏe của bà, làm chân bà bị sưng và khó ngủ. Tuy nhiên, bố em vẫn mỗi năm về một lần, ở chơi ba bốn tháng vì ông thích đi ăn sáng, uống cà phê với bạn bè, nói là vui hơn cuộc sống về hưu ở bên này. Mẹ em và cả nhà không ai thắc mắc gì về những chuyến đi ấy cho tới khi ông anh cả của em bắt được ở đâu đó mấy tấm hình chụp bố em ngoài biển Vũng Tàu, đi với một cô trẻ mặc áo tắm
hai mảnh. Ban đầu, mấy anh em xem hình rồi cười đùa với nhau, có người còn dọa blackmail ông già nhưng không đứa nào thực sự đặt thành vấn đề. Thế rồi sự việc xoay chiều khi câu chuyện mấy tấm hình tới tai bà chị lớn. Bà la om xòm, mắng tụi em là vô ý thức nên mới xem nhẹ chuyện này và cho biết bà sẽ đem chuyện kể cho bà già nghe để bà già có biện pháp với ông già. Tụi em xúm lại ngăn cản chị không được, đành ngăn cản mẹ, nại cớ bố em lớn tuổi quá rồi, chẳng sống được bao lâu nữa, cho ông có niềm vui lúc cuối đời cũng đâu có hại gì lắm đâu nhưng mẹ em không chịu. Bà nổi cơn thịnh nộ, đập bàn đập ghế, quăng ném đồ đạc, gây gổ, mắng chửi từ trên xuống dưới, lôi quần áo của bố em ra cắt bỏ và đay nghiến bố em như rứt ra từng miếng thịt khiến chính bà chị cả gây ra chuyện cũng đâm
hối hận, than là đâu có ngờ bà già phản ứng dữ dội như vậy! Sau trận này, tất nhiên bố em sẽ không đi Việt Nam được nữa nhưng đó chuyện tương lai. Ngay bây giờ, bố em buồn ảo não, ngồi đâu ngồi một chỗ, ít ăn, ít nói, người xuống sắc rất là mau. Tụi em lo quá, mấy anh chị em nhìn nhau vừa thương bố vừa ân hận nhưng chuyện lỡ rồi, làm sao sửa được? Hôm lễ Tạ Ơn, tụi em đề nghị đưa ông đi chơi Las Vegas hay Lake Tahoe để ông giải khuây nhưng ông từ chối, trả lời là không thích và vì người không khỏe nên cũng ngại đi. Trong khi đó, mẹ em vẫn rất giận ông già và cho là ông làm bộ đóng kịch để đòi đi Việt Nam, kêu tụi em cứ mặc kệ ông coi ông có chết không mà có chết thì đem chôn cũng là vừa rồi, thứ già không nên nết. Bình thường mẹ em là người tốt bụng nhưng khi bà
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 53
154
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
bị mích lòng, bà hay nói nặng lời. Biết vậy nhưng khi thấy mẹ dữ với bố quá, em rất bất mãn. Nhà chỉ có hai ông bà già, bây giờ buồn như có đám ma. Em cũng biết luôn là tuy mẹ em nói hung hăng vậy nhưng trong đáy lòng bà cũng buồn vì ghen tuông. Cô ơi, đến tuổi nào thì đàn ông, đàn bà mới hết ghen và mình có thể làm gì để người ta bớt sự ghen tuông một khi ai cũng tuổi đời đã quá lớn, chẳng thể nào vợ chồng bỏ nhau vì những chuyện vui chơi chốc lát bên ngoài? Tuần vừa qua, trời mới trở lạnh, bố em bị cảm hết mấy ngày rồi làm qua kiết lỵ, phải đi nhà thương. Tổng cộng bố em sụt 14 lbs, hóp cả má, rụt cả vai, thấy tội lắm. Em thật không đành lòng, muốn hội họp hết cả mấy anh chị em làm áp lực với bà già để một là nếu bà không bỏ qua cho ông già thì nên để ông về Việt Nam sống với các chú, các cô nếu như ông muốn vậy; hai là nếu bà tha thứ cho ông thì bà nên đối xử tử tế với ông như trước để con cái được yên lòng và chính bà cũng được an vui trong tuổi già. Em muốn hỏi ý kiến cô coi em tính như vậy có được không? Còn như bà không tha cũng không bắt mà cứ chặt lòng như hiện nay thì tụi em cứ mua vé cho ông già về Việt Nam, có nên không? Tuổi già chỉ cần niềm vui, mỗi người một cách mà cách nào thì theo em, đối với tuổi 76, cũng không có chi hại cả. Cô nghĩ sao? Em cảm ơn cô nhiều nhiều. M. TRẢ LỜI: Đọc lá thư này của em vào những ngày gần lễ Giáng Sinh, cô thấy lòng mình như một giòng sông cuồn cuộn tình thương. Con người sao cứ mải mốt đi tìm nỗi sầu khổ cho người và cho bản thân, ngay cả khi sân ga cuối của
đời mình đã thấp thoáng hiện ra trong tầm mắt? Chắc cũng đã đến lúc cô phải từ giã cái công việc trả lời thư độc giả/thính giả mà cô đã phụ trách liên tục gần 30 năm qua trên các trang báo và các làn sóng phát thanh vì cô sẽ bị động cơ tình thương tác động lên suy nghĩ của mình để không còn khách quan nữa. Em nói đúng, đến một tuổi nào, như người chiến sĩ phải giã từ vũ khí, cô sẽ không còn ở trong tâm trạng của một người trong độ tuổi còn phải tranh đấu với đời để sống còn và phát triển nữa. Cô sẽ chỉ đề nghị những giải pháp hoàn toàn dựa trên hòa bình và tình thương, là sai bét. Ví dụ trường hợp của mẹ em, cô sẽ nói với bà: “Chị ơi, không lâu nữa đâu, anh chị sẽ không còn đi bên nhau nữa, có tiếc thương thì cũng không còn cơ hội làm gì cho nhau và quan trọng hơn, ngay bây giờ, giận dữ như gai nhọn làm chị chảy máu. Chị hãy cắt hết những cái gai ấy đi, như người bán hoa cắt gai trên những cành hoa hồng để trao vẻ đẹp và
hương thơm cho khách hàng, cho họ niềm vui trọn vẹn (mà chị và cô hàng hoa đã hưởng trước rồi đấy.) Hãy nhắm mắt lại để tâm tĩnh lặng, thấy ra những điều lành trong trái tim hiền hòa cần nghỉ ngơi của tuổi 75, trái tim đã mấy chục năm đập những nhịp thổn thức và mệt mỏi trong cuộc hành trình dài chị đã đi gần tới đích.” Trong thực tế, biết đâu ông già ở tuổi 76 một mình đi tìm áo tắm 2 mảnh ở bãi biển Vũng Tàu chỉ vì ông không có niềm vui nào khác nên loanh quanh với cái vui dễ dàng (gọi là dối già) và không mấy thanh lịch ấy? Chưa kể tới hậu quả nay ông phải nhận còn thảm hơn nữa! Sau hết, với cô, hai, ba giải pháp em hỏi không cái nào ổn thỏa cả. Tuy nhiên, là con, em nên hỏi thẳng bố ý nguyện cuối cùng của ông là gì, cảnh sống nào làm cho ông vui? Khi biết rồi, các anh chị em nên họp lại bàn bạc rồi theo đó hỗ trợ cho ông đạt được mong muốn. Chúc em mọi sự như ý.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 55
156
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
QUẢNG CÁO RAO VẶT XIN LIÊN LẠC:
678-360-2840
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 57
158
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 59
1 60
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Sang ang Tiệm Nail
• Tiệm Nail duy nhất trong khu WalMart Shopping Center • Tiệm đã hoạt động được 10 năm • Income Cao • Moultrie (South GA), cách Atlanta 3 tiếng • Chủ Nhân retire, giá bán
$70,000
• Xin vui lòng gọi:
229.921.1976
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
161
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 62
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
163
164
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
165
1 66
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CẦN THỢ NAIL GẤP Tiệm cách Atlanta 3 tiếng cần gấp thợ Nail biết làm tay chân nước hoặc bột, tiệm ngay chợ khu người Mỹ trắng, tip cao, lương từ $4,000-$5,000/ tháng tùy theo khả năng, chỗ làm vui vẻ , thoải mái. Có chỗ ở tiện nghi. Xin vui lòng liên lạc:
678-477-5219 770-756-2179
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 67
1 68
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 69
1 70
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
P
hụ nữ trên bốn mươi thường nhuộm tóc để trông trẻ trung hơn. Tuy nhiên, nếu chọn màu nhuộm không phù hợp sẽ khiến bạn trở nên già. Dưới đây là những sai lầm phổ biến nên tránh.
Màu quá tối Màu tóc nhuộm quá tối sẽ khiến mái tóc trông xỉn và tạo ảo giác nếp nhăn xuất hiện nhiều hơn. Nếu có mái tóc muối tiêu, càng dễ lộ ra những sợi tóc bạc và những đoạn tóc mới mọc. Vì vậy hãy chọn tông màu ấm hoặc chỉ sáng hơn khoảng hai tông so với màu tự nhiên để làm sáng da và giảm sự tương phản rõ rệt do màu tối gây ra. Hoặc có thể nhuộm một chút highlight để làm sáng tóc và da hơn. Màu tái nhợt Nếu chọn màu quá nhạt, đặc biệt khi có làn da xanh xao sẽ gây cảm giác bạn ủ rũ, phờ phạc hơn. Cách khắc phục: thêm vài màu ấm để làm sáng làn da trở lại.
Những sai lầm khi nhuộm tóc Màu quá “mốt” Những kiểu nhuộm tóc dipdye chỉ dành cho bạn trẻ. Màu nhạt ở đuôi tóc khiến khuôn mặt trông rộng hơn và già đi. Nên chọn màu sáng kèm vài đường highlight nổi bật để tạo điểm nhấn. Nếu trán hẹp, nên nhuộm highlight và vài mảng màu sáng hơn theo hướng đi lên đỉnh đầu và khuôn mặt để cân bằng. Nhưng nếu có khuôn mặt rộng hơn ở bên dưới, nên chọn màu tối hơn gần mặt, má và cằm. Màu đồng Nếu dùng màu đồng, đừng nên nhuộm toàn bộ mái tóc, chắc chắn sẽ trông già hơn. Để tránh màu đồng, dùng dầu gội màu tím để loại trừ màu vàng, do chúng đối nghịch trên bảng màu nên sẽ trung hòa lẫn nhau. Màu quá sáng Màu nhuộm quá sáng cũng giống như màu nhuộm quá tối sẽ khiến trông già đi. Điều quan trọng là cần duy trì một mức độ tương phản vừa phải giữa màu da và màu tóc, nếu không mái tóc sẽ mất đi độ
sâu khiến bạn trông tiều tụy. Chọn màu sáng hơn một hoặc hai tông so với màu tóc tự nhiên, thêm một chút highlight sẽ giúp tươi trẻ hơn. Highlight quá nổi Tóc nhuộm highlight quá nổi thường đem lại cảm giác hư tổn và mất sức sống, khiến tóc trông dày và khô xơ. Màu tóc nên có tông màu phù hợp với màu da. Tránh những tông màu highlight quá lạnh. Thay vào đó, nên nhuộm vài lọn tóc màu sáng hơn gần khuôn mặt và ở phía trên để khiến làn da trông ấm áp và trẻ trung hơn. Màu quá đỏ Màu đỏ chỉ phù hợp với lứa tuổi 20 hoặc 30. Sau tuổi 40, tất cả các tông màu da đều bắt đầu mất dần sắc tố, khiến sự tương phản giữa màu da và màu tóc trở nên rõ rệt hơn. Thậm chí nếu làn da trông không xỉn màu, màu tóc đậm sẽ khiến làn da trông đỏ và không đều màu. Có thể khắc phục bằng cách dùng dầu gội tăng màu, hoặc nhuộm một ít highlight, hoặc thiên về màu đồng sẽ trông tự nhiên hơn. Màu quá đậm Màu quá đậm thường gây cảm giác không tự nhiên và thô kệch. Có thể theo đuổi “mốt“ nhưng đừng chọn màu quá lạ, mà nên có sự pha trộn cho hài hòa tinh tế. Chẳng hạn như nhuộm một phần ở mái hoặc chân tóc xung quanh khuôn mặt. Nếu tóc muối tiêu, có thể thử nghiệm tông màu nhạt như màu hồng nhạt hoặc màu xanh xám.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 71
1 72
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
173
1 74
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CẦN THỢ NAIL
GẤP
175
CẦN GẤP NHIỀU THỢ BỘT Nam/ Nữ, đồng thời chúng tôi cần thợ Nữ biết làm tay chân nước và wax, tiệm vùng Sandy Springs. Tiệm lớn, income cao, tip hậu. Chỗ làm việc vui vẻ, thân thiện, thoải mái, tiệm cách chợ Hong Kong 15 phút. Xin vui lòng liên lạc:
(w) 404-941-7428 (c) 678-699-0109
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
1 76
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
CAÀN QUAÛNG CAÙO RAO VAËT, XIN GOÏI SOÁ 678-360-2840
177
1 78
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 79
180
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
181
1 82
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Giải vô địch băng cầu NHL 2016 - Huy Vũ
V
òng loại của mùa băng cầu NHL 2015-16 với tổng cộng 1,230 trận đấu đã kết thúc để bắt đầu vòng tranh của giải vô địch là nơi mà bất cứ chuyện gì cũng có thể xảy ra. Tất cả được bắt đầu lại từ đầu: đội hạt giống số 1 có thể bị đốn ngã sớm, trong khi đội hạt giống số 8 cũng có thể là đội được nâng cao chiếc cúp vô địch Standley và chắc chắn sẽ có một vài cầu thủ không được ai chú ý bỗng nổi bật lên, chơi thật xuất sắc để đưa đội của họ vượt qua được đoạn đường gian nan và thử thách trong hai tháng sắp tới để đi tới chiến thắng. Với tất cả 16 đội được lọt vào vòng tranh vô địch năm nay, được chia đều thành hai nhóm: Eastern Conference và Western Conference. Giới hâm mộ bộ môn băng cầu của Canada năm nay sẽ phải thất vọng nhiều vì không một đội Canada nào được lọt và vòng tranh vô địch. Nhưng thất vọng nhất
có lẽ là đội Montreal Canadiens, mở đầu mùa băng cầu rất thuận lợi, thắng liên tiếp bảy trận và được cho là đội có nhiều khả năng đoạt cúp, nhưng cuối cùng Canadiens chỉ thắng được 38 trận ở vòng loại và bị đẩy ra ngoài. Danh sách 16 đội của vòng tranh vô địch năm nay như sau: Eastern Conference: 1) Washington Capitals, 2) Pittsburgh Penguins, 3) NY Rangers, 4) Florida Panthers, 5) Tampa Bay Lightning, 6) Detroit Red Wings, 7) NY Islanders và 8) Philadelphia Flyers. Western Conference: 1) Dallas Stars, 2) St. Louis Blues, 3) Chicago Blackhawks, 4) Anaheim Ducks, 5) Los Angeles Kings, 6) San Jose Sharks, 7) Nashville Predators và 8) Minnesota Wild. Nhìn chung hai nhóm thì nhóm Western Conference có nhiều đội mạnh nhất và sức mạnh những đội
này ngang nhau. Ít nhất có năm đội thuộc nhóm này có nhiều triển vọng trở thành đội vô địch. Thế nên, để đoán đội nào sẽ là đội vượt qua được những vòng thi đấu trong nhóm là công việc rất khó. Nhưng nhìn qua nhóm Eastern Conference thì dễ nhận ra hai đội nổi bật là Washington Capitals và Pittsburgh Penguins. Đặc biệt hơn hết là đội Capitals, chơi rất hiệu quả ở vòng loại; với tổng cộng 82 trận, Capitals chỉ thua 18 trận. Tuy nhiên, ở vòng tranh vô địch lại là chuyện khác, và riêng với bộ môn băng cầu, đội tỏ ra mạnh nhất ở vòng loại lại rất ít khi thắng được cúp vô địch; kể từ mùa băng cầu 2005-6 đến nay chỉ có hai đội đứng đầu ở vòng loại là thắng luôn cúp vô địch Stanley. Và riêng với đội Capitals, kể từ năm 1998 đến nay vẫn chưa lọt được vào vòng bán kết, luôn bị những đội khác cắt ngắn cuộc chơi, kể cả năm ngoái đã bị đội NY Rangers loại ra ở vòng hai.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
183
184
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Mặc dù vậy, với sức chơi của đội Capitals trong suốt vòng loại năm nay, nhiều người nghĩ rằng đây sẽ là năm của Washington Capitals. Những đội đáng chú ý nhất của vòng tranh vô địch năm nay: Washington Capitals: Đội Capitals chơi ở vòng loại ngay từ đầu mùa đã chứng tỏ là đội mạnh nhất, nhưng kể từ khi bước vào tháng 3 thì lại chơi khá chậm với tỉ số các trận thắng thua là 11-6. Nói là chơi hơi chậm nếu đem so với lối chơi áp đảo của họ trong bốn tháng đầu của vòng loại, nhưng đây vẫn là thành tích khá hơn rất nhiều đội khác. Có thể nói điểm yếu duy nhất của đội Capitals là trong quá khứ họ thường bị thất bại ở vòng tranh vô địch. Nhưng nhìn chung, tất cả những đội khác nếu muốn lấy cúp vô địch thì phải qua cửa ải của họ. Capitals có dàn phòng thủ vững với một thủ môn ngoại hạng, nhờ hai yếu tố này mà họ được xếp thứ nhì về bảo vệ khung thành. Ở dàn công họ cũng có nhiều cầu thủ giỏi nên được xếp đứng đầu về làm bàn, và là một trong những đội có số cầu thủ ít bị thương nhất vào lúc vòng tranh vô địch bắt đầu. Lần này đội Capitals có đoạt được cúp vô địch không thì còn phải chờ xem vì từ đây cho đến hai tháng nữa sẽ còn rất nhiều chuyện xảy ra, nhưng đây là đội đang đứng ở vị trí tốt nhất để hoàn tất giấc mơ đó. Dallas Stars: Đội Stars là một trong những đội chơi xuất sắc nhất trong liên đoàn NHL suốt một tháng trước khi vòng tranh vô địch bắt đầu và là đội đứng đầu của nhóm Western Conference. Điểm mạnh của đội Stars là dàn công với năm cầu thủ làm được 50 điểm hoặc hơn và tám cầu thủ khác với 30 điểm hoặc hơn. Nhờ dàn công này mà Stars được đứng đầu về số làm bàn trung bình mỗi trận đấu là 3.23, cao hơn cả đội Capitals. Dàn công của
đội Stars có lối chơi kỹ thuật nhiều, vận tốc thật nhanh và ghi được nhiều điểm. Ở vòng tranh vô địch năm nay, đội Stars có lẽ sẽ vào rất sâu, và có thể thắng cúp vô địch. Nếu điều này xảy ra sẽ có thêm nhiều đội khác sẽ bắt chước theo lối chơi của họ là chú trọng đặc biệt vào dàn công. Do đó, điểm yếu của Stars là ở phòng thủ và họ để đối phương làm bàn khá nhiều, được xếp hạng thứ 17 về bảo vệ khung thành và là đội yếu nhất về bảo vệ khung thành tại vòng tranh vô địch lần này nên làm nhiều người nghi ngại là Stars khó có thể thành công. Trong số 20 đội thắng cúp vô địch Stanley vừa qua, chỉ có hai đội như thế là hoàn thành được sứ mệnh, và đội Stars rất có thể sẽ làm được điều đó. Anaheim Ducks: Bước vào đầu mùa là đội chơi khá yếu và sau 10 trận đầu tiên là đội đứng chót trong tổng số 30 đội của liên đoàn NHL. Điều mà đội Ducks làm sau đó là trở thành đội chơi phòng thủ tuyệt vời nhất và nhờ vậy mà dàn công dần dần chơi có hiệu quả trở lại. Đội Ducks có trong tay tất cả mọi yếu tố cần thiết để thắng cúp vô địch Stanley. Được xếp hạng tư về toàn đội và đứng đầu về bảo vệ khung thành. Điều quan tâm lớn nhất của đội khi bước vào vòng tranh vô địch là có nhiều cầu thủ hiện đang bị chấn
thương và là điều duy nhất làm cho đội phải chơi chậm lại; và mặc dù nhiều cầu thủ bị thương khi bước vào vòng tranh vô địch, họ vẫn là một trong những đội hàng đầu của NHL. Los Angeles Kings: Sau khi không lọt được vào vòng tranh vô địch một năm trước đây, đội Kings không chỉ trở lại trong năm nay mà còn là một trong những đội hàng đầu trong liên đoàn và có cơ hội để thắng cúp vô địch Stanley lần thứ ba trong sáu năm. Họ vẫn tiếp tục chơi cùng một chiến thuật đã giúp họ thắng hai cúp vô địch trước. Đặc biệt là gọng kìm phòng thủ của họ có thể hút hết sức sống từ bất cứ dàn công nào đụng phải họ. Dàn phòng thủ của đội Kings chơi ít bị sơ hở và do đó là đội ít bị đối phương sút vào khung thành nhất. Họ cũng là đội đứng đầu về giữ bóng, hạng ba về bảo vệ khung thành, và cầu thủ Anze Kopitar của họ là một trong những cầu thủ hàng đầu của liên đoàn chơi ở vị trí trung tâm (center). Đây không phải là đội có lối chơi đẹp vào hào hứng, nhưng là lối chơi mang lại rất nhiều chiến thắng. Và ít có đội nào chơi xuất sắc được như vậy. Các trận đấu của vòng tranh vô địch năm nay được bắt đầu từ ngày 13/3 và kéo dài cho đến đầu tháng 6.
- Huy Vũ
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
185
186
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Tý
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Tý có tin mừng về tài chính và sự nghiệp, nhưng coi chừng sức khỏe có vấn đề. Đối với nam giới: Tài chính ổn định vào giữa tuần, có thể được tăng lương hay được thưởng hoặc có ngoại tài. Việc làm êm xuôi, nhàn nhã, nhưng năng suất giảm. Phòng tiêu hóa không tốt. Đối với nữ giới: Gặp nhiều cơ may về mua sắm và tình cảm, việc làm và việc học thuận lợi. Di chuyển nên thận trọng và nên coi việc giữ sức khỏe là ưu tiên một. Đối với giới cao niên: Có tin mừng về nhà cửa hay về một dịch phụ tạo nguồn lời phụ.
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Sửu tiền bạc vẫn còn nhiều dao động, việc làm có hướng mới khả quan trong tương lai. Đối với nam giới: Được sự hỗ trợ của bạn bè hay đồng nghiệp, hy vọng có sự cải thiện vể việc làm và mưu sự. Nhiều cuộc vui cuối tuần. Tinh thần thoải mái dù vật chất chưa như ý. Đối với nữ giới: Chi nhiều hơn thu. Có món quà bất ngờ hay nguồn phụ gia tăng. Việc làm hay việc học diễn tiến bình thường dù chưa cải thiện như dự định. Tránh khẩu thiệt thị phi. Đối với giới cao niên: Điều hòa lối sống nhất là bỏ bớt chất kích thích và năng hoạt động trong mùa hoa nở.
Tuổi Sửu
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Dần có tin phấn khởi về sự nghiệp nhưng tiền bạc chưa ổn định vì chi nhiều thu ít và tình cảm khó tránh xáo trộn. Đối với nam giới: Tài chính khá hơn tuần trước nhưng chi ra nhiều vẫn ngoài dự kiến, môi trường làm việc hòa hợp và vui vẻ dù kết quả chưa gia tăng. Sinh hoạt hay di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Buôn chưa may, bán chưa đắt, học hành có kết quả bình thường, có người để ý và thông cảm nhưng coi chừng phải quyết định ngoài khả năng và dễ nhầm lẫn. Đối với giới cao niên: Có tin vui trong gia đình và nhiều dịp giao tế xã hội nhưng coi chừng có mâu thuẫn và tranh cãi.
Tuổi Dần
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Mão ổn định về tiền bạc, công việc tiến triển đều nhưng tình cảm khó êm xuôi. Đối với nam giới: Nhận tin buồn từ xa. Việc làm hay việc học diễn tiến khả quan. Tiền bạc tạm ổn định. Có đề nghị cộng tác nên nhận. Đối với nữ giới: Mua được món đồ hạ giá và ưng ý. Có thể phải dọn nhà hay sửa nhà. Có cơ hội di chuyển xa và được người quan tâm giúp đỡ. Đối với giới cao niên: Có thể đổi chỗ ở hay đổi văn phòng hay đổi một kế hoạch theo chiều hướng tốt. Có tin buồn từ xa như một cái tang họ hàng hay bè bạn.
Tuổi Mão
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 87
188
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Thìn có nhiều lo âu về sức khỏe nhưng tài chính và việc làm đều diễn bíến theo hướng cải thiện. Đối với nam giới: Tiền bạc tiếp tục ổn định, việc làm, việc học có chút thử thách nhưng được sự thông cảm và ủng hộ của người chung quanh. Di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Có mối lo âu về sức khỏe nhưng thuốc đến bệnh trừ. Mọi việc hài hòa và phấn khởi vào cuối tuần. Có cơ hội di chuyển hoặc chung vui, hội họp Đối với giới cao niên: Một tuần có nhiều bận tâm về một tin liên quan đến sức khỏe. Có cơ hội chỉnh trang vườn tược, nhà cửa.
Tuổi Thìn
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Tỵ tiếp tục dao động về tài chính. Có tin phấn khởi về sự nghiệp và tình cảm giảm áp lực nhờ môi trường cải thiện. Đối với nam giới: Có đề nghị hợp tác và quý nhân giúp đỡ về sự nghiệp. Tình cảm có mâu thuẫn nhỏ, nhưng có cơ hội tốt hóa giải quyết ngay và tạo sự hỗ trợ của một người khác phái. Đối với nữ giới: Việc làm thoải mái, tuy chưa buôn may bán đắt nhưng hướng tới sự cải thiện đáng kể. Coi chừng khẩu thiệt thị phi hay tranh cãi nội bộ. Có cơ hội giảm áp lực từ cuộc sống và hoàn cảnh kinh tế bên ngoài. Đối với giới cao niên: Nên bỏ bớt chất kích thích và hạn chế việc ẩm thực quá mức và tăng cường hoạt động trong mùa hoa nở.
Tuổi Tỵ
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Ngọ tiền bạc tuy khá nhưng tinh thần có nhiều rắc rối và mệt mỏi vì áp lực từ gia đình và hoàn cảnh bên ngoài. Đối với nam giới: Tiền bạc ổn định, có tin vui về tài chính như tăng lương hay được thưởng. Có người quan tâm đến bạn hay khiến bạn phải bận tâm nhưng cũng tạo áp lực trong việc cư xử và quyết định. Đối với nữ giới: Tài chính khả quan nhưng hao thoát cuối tuần. Tránh đầu tư bạo và dấn thân vào đỏ đen. Tình cảm tạm êm, chưa nên vội vàng quyết định vì chưa tới lúc. Có cơ hội du lịch, du ngoạn hay đi tiếp thị. Đối với giới cao niên: Di chuyển nên thận trọng và đề phòng ho suyễn. Được quan tâm và giúp đỡ.
Tuổi Ngọ
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Mùi có một tuần làm nhiều hưởng ít và tình cảm kém tươi. Hy vọng tài chính cải thiện vào cuối tuần. Đối với nam giới: Cuối tuần có cơ hội gặp nhiều may mắn trong việc làm, việc học và tiền bạc nhưng phải bận tâm về người thân và bè bạn hoặc do tin buồn hoặc do phải quyết định một việc quan trọng. Đối với nữ giới: Tình cảm có sóng gió nhất là buồn bực do người thân gây ra. Mọi rắc rối sẽ qua. Cần tập trung vào kế hoạch đầu năm và sẽ có người giúp đỡ. Đối với giới cao niên: Có tin vui về tài chính như có quà hay có một món tiền không mong đợi. Sức khỏe tăng tiến và có cơ hội hội họp, tiệc tùng.
Tuổi Mùi
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
1 89
1 90
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Thân tiếp tục tạm ổn định về tài chính và mưu sự nhưng coi chừng sức khỏe gây áp lực. Đối với nam giới: Cái tốt tiến triển chậm nhưng chắc chắn, kể cả tiền bạc và sự nghiệp. Có quý nhân phù trợ trong một dự án quan trọng trong năm. Giữ sức khỏe phải coi là ưu tiên đầu. Đối với nữ giới: Hội họp và chung vui nhưng phòng vô tình gây mâu thuẫn. Chưa thể sang nhượng, mua bán tài sản trong tuần. Phòng sự cộng tác tạo liên hệ tình cảm gây phiền phức. Đối với giới cao niên: Có tin vui về con cái và về giấy tờ liên quan đến tài chính hay đất đai. Tuy nhiên, phòng bệnh hơn chữa bệnh.
Tuổi Thân
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Dậu hy vọng hưởng một tuần vui vẻ về nhiều mặt, kể cả mặt tình cảm dù tài chính chưa ngừng chi nhiều thu ít. Đối với nam giới: Tuy chưa phải vượng về tài chính và đẹp về sự nghiệp nhưng tuần này êm đềm và có nhiều tin vui trong gia đình, trong giao tế và thành tựu của bản thân. Đối với nữ giới: Tình cảm êm đềm, một tuần nhàn hạ thư thái và đoàn tụ. Có thể mua sắm hay đầu tư những khoản quan trọng. Tuy nhiên, giữ gìn ngôn ngữ, tránh gây mâu thuẫn và sinh hoạt cần thận trọng tránh rủi ro. Đối với giới cao niên: Cần phải khoan dung và nhượng bộ đề nghị của người thân cận vì cần sự thảnh thơi cho mình hơn là gây mâu thuẫn vì việc nhỏ.
Tuổi Dậu
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Tuất có hy vọng thực hiện được một dự định quan trọng trong năm nhưng tài chính có nhiều thất thoát gây áp lực Đối với nam giới: Không nên đầu tư khoản lớn trong tuần này nhưng vẫn tiếp tục kế hoạch đầu năm. Cải thiện tương quan nhân sự, nhất là sự cộng tác, góp vốn, để công việc tốt hơn. Đối với nữ giới: Một tuần vất vả khó có thành tựu như ý. Nhận tin kém lạc quan về công việc hay từ thuế má hoặc đất đai. Nhưng chỉ là áp lực tạm thời, cần kiên nhẫn. Đối với giới cao niên: Có nhiều cơ hội di chuyển xa nhưng cần thận trọng đề phòng diễn biến bất ngờ nhất là về an toàn bản thân.
Tuổi Tuất
T
uần thứ ba tháng 3 (al) năm Bính Thân người tuổi Hợi cần quan tâm đến sức khỏe và sự hòa hợp trong gia đình. Tài chính ổn định dần dù việc làm kém lạc quan. Đối với nam giới: Mưu sự và sự nghiệp đều diễn tiến kém bình thường. Chưa có quý nhân giúp đỡ và cơ may hoàn thành dự án. Tài chính còn bị áp lực chi tiêu dù chuyển hướng cải thiện. Sinh hoạt hay di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Bệnh cũ gây lo âu nhưng có sao cứu giải. Cần điều độ trong sinh hoạt và lạc quan trong mưu sự vì vận may sắp tới. Có tin vui về ngoại tài. Đối với giới cao niên: Có tin vui trong gia đình như đoàn tụ hay sang nhượng được nhà cửa mà lâu nay bế tắc. Phòng quá lao tâm, lao lực.
Tuổi Hợi
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
Sóng Vỗ
PHẠM NGỌC LƯ
www.RangDongAtlanta.com
Từ khi mưa nắng đổi thay Đất trời dị biệt gió mây bất đồng Người bờ Tây - ta bờ Đông Ngồi nghe sóng vỗ bạc lòng ngày đêm
Giờ này phương ấy nắng lên Ở đây ta đốt ngọn đèn soi ta Giờ này phương ấy nắng tà Ở đây thao thức tiếng gà tàn canh
Nằm mơ biển ngọt dỗ dành Tỉnh ra tâm sự kết thành muối khô Từ khi Tý Ngọ khác giờ Đêm không đồng mộng đành mơ… mộng ngày
Lòng ta uống gió mà say Tan ra cồn khói đảo mây chập chờn Biển sâu? ly biệt sâu hơn Muôn đời sóng vỗ mỏi mòn bến không
Mỏi mòn tiếng sóng nghe chung Bờ Tây tóc rụng… bờ Đông bạc đầu!
1 91
1 92
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 9
UV 1 0
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 1 1
UV 1 2
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
COMMERCIAL & RESIDENTIAL REAL R ESTATE SERVICES 2381 Shallowford Terr. - Atlanta, Ga 30341
Direct (770) 633-7786 - Fax (760) 284-7714 Email:
™ ™ ™ ™ ™ ™ ™
nguyenpeter@realtor.com
Life Member of Million Dollar Club Top Commercial Award Winner Top Producer National Associate of Realtors Atlanta Commercial Board of Realtors Commercial Broker Listing Service MLS & FMLS Member
9Óž, 1+,Ó„8 1Ä‚0 .,1+ 1*+,ÓŠ0 TRONG NGĂ€NH Ĉӎ$ Ó”& CHĂšNG TĂ”I 021* 08Ó”1 &Ă? &ŃŞ +Óœ, 3+Ó¨& 9Ó¨ 48Ă‹ 7+Æ1 &+ÓŞ TRONG 'ÓŽ&+ 9Ó¨ MUA, BĂ N &Ăˆ& /2Ҥ, %Ҩ7 ĈӜ1* 6ŇŚ1
™ ™ ™ ™ ™
+˹ͣQJ 'ĚąQ 3KÍF 9Í Mua & BĂĄn:
1Kj &ÓŤ +RŇťF 0Ó&#x;L &ŃŤ 6ÓŁ 7KŃŃŤQJ 0ŇĽL Shopping Center) Apartments, Buildings ÄˆŇŠt Xây NhĂ MÓ&#x;i Theo SÓŁ ThĂch ÄˆŇŠt Xây CŃŤ SÓŁ ThŃŃŤng MŇĽi
NhĂ Cho 7KXr +RŇťc Duplex‌.,Quadraplex Apartments, Retail Buildings, Shopping Centers ÄˆŇŠt ÄˆŇŤu TŃ, HoŇťc NĂ´ng TrŇĽi ‌v‌v‌ We are ONE of thousands in town, but We are the ONE you can trust.
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
UV 1 3
UV 1 4
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
lam phuong 1 ld Vé VIP So
out
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
lam phuong 2
UV 1 5
UV 1 6
www.RangDongAtlanta.com
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
RANG DONG NEWS • No.539 • APRIL 29, 2016
www.RangDongAtlanta.com
IBC