Rang dong atlanta 665 by RDNews

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINCE 1991

TRONG SỐ NÀY RANG DONG NEWS

TIN ATLANTA

678-360-2840 404-704-6599

KIẾN THỨC PHỔ THÔNG

CHUYỆN BÊN NHÀ

THƯ CỦA TIẾN

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

VIẾT TỪ DALLAS

VƯỜN TÂM

GÓC CỦA PHAN

NGƯỜI VIẾT RONG

102

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

108

TẠP GHI VĂN NGHỆ

114

KHOA HỌC & ĐỜI SỐNG

Rang Dong News is published on Friday of each week

136

THẾ GIỚI QUANH TA

ENGLISH SPEAKING ADVERTISER, please contact

144

BƯỚC LÃNG DU

150

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

156

THỂ THAO

159

GIA CHÁNH

162

LÁ THƯ ÚC CHÂU

www.rangdongatlanta.com

4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341 Publisher RANG DONG NEWS

Quản trị/Quảng cáo thương mại EVALINE NGUYỄN evaline.rangdong@gmail.com

404-704-6599 Thư ký văn phòng, Rao vặt ANNA rangdong.rv@gmail.com

678-360-2840 • Toà soạn hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung hình ảnh quảng cáo do chính thân chủ cung cấp. • Cần sửa hay thay đổi quảng cáo cần báo trước 15 ngày số báo phát hành kế tiếp. • Toà soạn không chịu trách nhiệm và vẫn thu tiền những quảng cáo sửa đổi trễ hạn theo quy định trên. Copyrighted by Rang Dong News. All rights reserved Reproduction in whole or in parts without written permission is prohibited.

Ms Evaline Nguyen: 404-704-6599 evaline.rangdong@gmail.com

Thư từ, bài vở, chi phiếu xin gởi về:

RANG DONG NEWS 4643 BUFORD HWY. CHAMBLEE, GA 30341

No 665 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX

ACCOUNTING - KẾ TOÁN

1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn ABC Khai Thuế ABC Travel & Income Tax Ben Khai Thuế, EA Franklin Cuong Khai Thue Infinity Tax & Accounting Services - Đại Nguyễn Khai Thuế Kế Toán - Anh Cao Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn Minh Hải Khai Thuế NAT Services TAL TAX

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học Tang Yuan Phong Thủy Thầy Tú - Địa Lý Gia

123 79 79 113 35 57 81 115 37 101 89 167 155 183

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Attorney - Jimmy Hwang 221 Auto & Trucking Accidents - John Law Firm 29 Koo & Sobotta (LS Thảo) 197 LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc) 53 LS Marc Ellis 79 Luật Sư Về Di Trú - Lành Phan 164 PBS Legal Services - Bình Trương 137 Tax & Contract Law - John Law Firm 147 The Law Office of Hung Q. Nguyen & Associates, LLC. 219 The Orlando Firm, P.C. 1 The Salazar Law Firm - Hiệp Nguyễn 6 Workers Compensation - John Law Firm 77

AUTO BODY - GLASS - REPAIR Ba’s Body Shop Bui’s Auto Repair Dang Auto Trim - Nghĩa Danz Auto Repair Tirestar Good Year

109 135 127 33 141

AUTO SALES - BÁN XE

Gwinnett Place Honda - Kha Tran World Toyota - Kenny Lâm

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon Mỹ Dzung Hair Salon New Beauty Hair & Nails Salon Sleek Look’s Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun

BOOKSTORE - XUẤT BẢN

LA Nail Supply-Tuyển Người

14 15 153 51 169 135 13 189

CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG Angee Construction B&T Appliances Srevice Đinh Bá Máy Lạnh Hoang Construction HVAC - Di Nguyen John Remodeling Services KLD - Màn Sáo Linh Garage Door Services MDJ Roofing & Construction

89 69 107 55 101 69 107 51 10

Nghĩa Trần Heating & Air Nhân Heat & Air T Bell Services - Property Management T&T Air Care Tám Giặt Thảm Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star The Handymen - Jimmy & Thomas Titan Plumping Contractor

DENTIST - NHA SĨ

AT Dental - NS Tú Nguyễn Dr. Yi-Tsu Cheng NS Chi Huỳnh - Morrow Dental NS Lân Phạm - Good Care Dental NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental NS Phượng Phạm - Serene Dental Care NS Tiffany Thanh Đặng

DOCTORS - BÁC SĨ

Bác Sĩ Châm Cứu- Dong Shin Acupuncture Better Health Medical Group BS Christopher J. Lee BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử BS Paul Nguyễn Huy Đạo BS Phillip Long Dang Drews Family Medicine Norcross GHS - Dr. Long Gwinnett Urgent Family Care Morning Chiropractic Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun

ELECTRONICS-COMPUTER Hộp Tivi 9999

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

American Commercial Funding Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê First IC Bank - Mortgage Minh Hai Financial Services Peacock Funding - Cty Cho vay Tiền

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Lee’s Funeral Home & Crematory

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Furniture Mall Online

GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC Thế Giới Âm Nhạc

HERBALIST - ĐÔNG Y

Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body CORDYCEPS-PURE Fe-Mon-9 Livercon-II Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidant AHCC Hoa Đà Natural Health Phước Nhơn Đường Fortune Super Flex Joint - Trị Đau Khớp Thuốc Tăng Cường Sinh Lực Cho Quý Ông Tin Vui Cho Đàn Ông

121 55 39 71 107 16 39 69 3 27 67 63 113 95 85 4 97 2 97 105 47 59 4 129 111 13 171 17 119 65 37 27 145 210 117 4 214 45 43 133 223 5 93 49 220 39 12

INSURANCE - BẢO HIỂM

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX Alicia Thúy - Chau’s Insurance All Top Insurance (Andrew Tiến Võ) Allan Insurance Agency - Sương Hồ America Insurance - Belinda Shu Agency Anh Bình - Bảo Hiểm Sức Khỏe & Obamacare Anh Cao Bảo Hiểm Bảo hiểm Nationwide - Thai Chang Agency Bình Nguyễn - Allstate Insurance Franklin Cuong Obama Care GEICO - Kim Đào Kim Huỳnh - Farmers Insurance Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn Minh Hải Bảo Hiểm Qui Nhon Tax & Ins. Services Statefarm Insurance Agency - Kim

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Đức Hải - Tiệm Vàng Long Watchmaker - Chuyên Sữa Đồng Hồ

LEGAL - PHÁP LÝ

Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn Xie Law Office Luat Di Tru

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG ABC Chuyển Tiền Minh Hải Chuyển Tiền

205 91 139 41 155 81 215 113 35 6 17 115 37 61 61 125 183 115 165 79 37

NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM Mỹ Phẩm Nhật - Richita Bihaku S3 SPA INC

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Anna Pharmacy Wai-kiu FamCare

PHOTO - CHỤP HÌNH

Max Photo & Video NaViet - Quay Phim, Chụp Hình, Trang Điểm

8 224 151 99 83 55

PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ

Chợ Đêm Quốc Tế Atlanta 218 Chương Trình Gây Quỹ Từ Thiện 212 Hội Chợ Sức Khoẻ Cộng Đồng 175 MOI - Mang Lại Hạnh Phúc Chăn Gối 75 Quỹ CĐ TB/RDN-Thông Báo 130 Thời Báo Media 209 Thông báo: Chuong Trinh Sinh Hoat Tu Vien Duc Son Atlanta 161 Thư Ngỏ Ủng Hộ Tiệc Chay Gây Quỹ - Chùa Linh Mụ 23 Tiệc Gây Quỹ - Kiến Tạo Chùa Linh Mụ 213 Tiếng Gọi Tình Thương - New Wave Tour 138 Tiếng Gọi Tình Thương - The Remix & New wave Tour 222

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Atlanta Maxim Realty - Kim Hanh Current Realty - Kevin Dinh

215 143

HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen Metro Broker - Lisa Nguyen Milestone Realty - Brian Quang PalmerHouse Properties - Hiếu Nguyễn Real Estate Professional - Khanh Huỳnh Real Estate Professional - Trish Nguyen Remax Grand South - Luc Tran Spear Realty - Yến Phan Sunrise Realty - David Truong Thang Chi Realty LLC VNR - Vu Nguyen

RESTAURANT-CAFE

Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine Louisiana Seafood Restaurant Nam Phương Phở Bắc Super Phở Super Phở

SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái

SERVICES - DỊCH VỤ

Ban Nhạc - The Heart Beatz Ban nhạc Nhịp Điệu Cá cược NFL Cà Máy Credit Cards - MAC USA Chữa Bệnh Từ Thiện - ĐĐ . Thích Minh Đạt Công Ty Cội Nguồn - Home Care Dang Auto Trim - Nghĩa Dịch Vụ Cà Thẻ CC Đài Radio Việt Sống Family Home Care Services - Van To Quality First Home Care Tám Giặt Thảm Trung Tâm Sinh Hoạt Cao Niên Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối

SIGNS - BẢNG HIỆU

Hello Sign (Dũng Hoàng)

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

HONG KONG SUPERMARKET

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

HM Restaurant Equipment KOI Plastic - Công ty sản xuất, thiết kế đồ nhựa Teletron - TV, Audio, Appliances, Furniture

TRAVEL - DU LỊCH

Minh Hải Travel & Di Trú NAT Travel and Tours Qui nhon travel & Tax Services

WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI Chính Trần Bánh Cưới

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211 51 71 10 109 61 208 83 167 30 103 195 9 25 83 141 217 16 33 65 7 109 117 85 127 185 216 79 65 107 73 167 41 207 157 149 11 37 101 61 71

TIN CỘNG ĐỒNG

Thông Báo

RD News sẽ giúp đưa những thông tin sinh hoạt phi lợi nhuận (Non Proﬁts) đến cộng đồng người Việt như: Tổ chức cộng đồng, hội đoàn đồng hương, tổ chức tôn giáo, sinh hoạt giới trẻ.....Hoàn Toàn Miễn Phí. Giới hạn thời gian để Rạng Đông có điều kiện giúp những hội đoàn khác. Rạng Đông giữ quyền quyết định tiếp tục đăng hoặc ngưng đăng

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng - Nội dung tin Cộng đồng xin viết ngắn, gọn, rõ ràng: Tên Hội đoàn, Tổ chức, địa điểm, thời gian và người liên lạc. (không nhận đăng danh sách). Bản tin xin viết bằng các font chữ tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: rd.tincongdong@gmail.com, ghi đề mục “Tin Cộng Đồng” *HỘI-THÁNH BÁP-TÍT NORTHEAST VIỆT-NAM Địa điểm: 301 Merchants Dr. Norcross GA 30093 Hội-thánh Báp-tít Northeast tại Norcross sẽ tổ chức chương trình "Truyền-Giảng". Kỷ Niệm 6 năm tạo mãi Thánh Đường. Thời gian: 6g30, Chúa nhật, 30/9/2018. Trân trọng kính mời quí đồng-hương đến tham dự Chương-trình Truyền Giảng Kỷ Niệm ngày Tạo Mãi Thánh đường cùng Hội-thánh Báp tít Northeast. Sự hiện diện của quí vị là niềm vui và một khích lệ cho Hội thánh chúng tôi. Liên lạc: (770) 559-0500 *CÔNG TY TAL TAX - TƯ VẤN THUẾ - MIỄN PHÍ Địa điểm: 300 Merchants Drive Ste 303, Norcross GA 30093 Chúng tôi MIỄN PHÍ khai thuế cho Hội từ thiện, Tổ chức tín ngưỡng, Cô bác cao niên & sẵn sàng giải đáp thắc mắc khi quý vị nhận được thư từ IRS. Liên lạc: Ann Le, E.A – Phone : 470-499-4747 *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Thời gian:Mở cửa mỗi chủ nhật từ 10:00am -05:00pm. Chuyên giải tỏa các vấn nạn, trị bệnh nan y và phát triển khả năng huyền bí. Mọi giúp đở đều miễn phí. Liên lạc: (770) 428-3752; (678) 472-3877 *Hội Thánh Truyền giáo Baptist Tân Ước Việt Nam Địa điểm: 5370 Ahs Street, Forestpark, GA, 30297 Thời gian: Học đàn Piano miễn phí từ 9:00 am đến 10:00 am- Học TCN và Thờ phượng Chúa: 10:00 am đến 11:30 am. Liên lạc: Mục sư Abraham Kiểm Huỳnh

(404) 396-4159, (678) 497-7648 * Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng đồng Á châu vùng Nam Atlanta Có phục vụ trà và cà phê buổi sáng, các dịch vụ sức khoẻ, An sinh Xã hội. Ưu tiên cho quý vị Cao niên và thành viên của Trung tâm. Địa điểm: 4917 Jonesboro Rd, Forest Park, GA 30297 Thời gian: Mở cửa 6 ngày trong tuần từ thứ hai đến thứ bảy từ 9: 00 am đến 5:00 pm- Chủ nhật nghỉ Liên lạc: Phong Dương (404) 379 9818, Nhung Đặng (678) 823-5272 *Hội Thánh Tin Lành Báp-tít Rex Địa điểm: 6188 Hwy 42 Rex GA 30237 Thời gian: Thờ Phượng mỗi Chúa Nhật 3:00 - 4:30 pm Học Kinh thánh: 2:30 – 3:00 pm Liên lạc: Mục sư Phạm Hiếu Đức (404) 452-5130, Mục sư Thái Hữu Hiền (678) 490-3695 * Hội thánh Báp-tít Cộng đồng Địa điểm: 151 Arcado Road, SW Liburn, GA 30047 Thời gian: Giờ thờ Phượng: Từ 9:30 am - 10:45 am ngày Chúa Nhật Liên lạc: (678) 756-3705 * Hội Thánh Tin Lành Việt Nam Địa điểm: 1525 Indian Trail Rd. Norcross, GA 30093-2614 Thời gian: Thờ phượng từ 9: 00 am đến 11:00 am Liên lạc: Mục sư Hoàng Linh (404) 409 2568 * Chữa bệnh từ thiện Địa điểm: 4767 Puckett St, Forest Park, GA 30297. Liên lạc: Đại đức Thích Minh Đạt (832) 213-8619 * Hội Quán Tình Thương Cựu Chiến binh Quân lực VNCH và Cảnh sát Quốc Gia Địa điểm : Quán Bam Bu 5402 Jonesboro Rd, Lake City, GA 30260 Thời gian : 10:00 am mỗi ngày. Liên lạc : Nguyễn Hoàng Thăng - Cựu Sĩ quan - Khóa 9 Thủ Đức (404) 642 -5758. * Trung tâm Cao niên Atlanta Địa điểm: 5675 Jimmy Carter Room 665 (Bên trong Global Mall, gần chợ Hong Kong) Thời gian: Sinh hoạt vào ngày thứ ba và thứ sáu từ 9:00 am-2:00 pm. Liên lạc: (470) 338-2409

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Số học sinh tự tử gia tăng, giới chức nhà trường tìm cách đối phó

Doris Adhuze, một người mẹ có con trai 13 tuổi tên là Jovany đã tự treo cổ vào năm ngoái

Con số các em học sinh dưới 18 tuổi đã tìm cách tự tử trong thời gian gần đây đã gia tăng đáng kể và khiến cho các giới chức thẩm quyền tại trường học phải tìm cách đối phó với nan đề này. Các ban giám hiệu và thầy cô đã phải tích cực chú ý nhiều hơn để phát giác những dấu hiệu khả nghi cho thấy một em học sinh nào đó đang toan tính đến việc tự huỷ hoại đời mình. Thống kê của Tổng Nha Phòng Chống Bệnh Dịch Hoa Kỳ tại Atlanta cho biết là con số các vụ quyên sinh của các em học sinh từ 10 đến 17 tuổi trên toàn nước Mỹ đã gần như tăng gấp đôi trong vòng 10 năm qua. Và cho đến nay các giới chức thẩm quyền cũng chưa tìm ra được những manh mối hay dấu hiệu nào để giải thích về hiện tượng đáng buồn và đáng lo này. Thống kê này cũng cho biết là tự tử là nguyên nhân đứng hạng thứ hai gây ra cái chết nhiều nhất cho các thiếu niên từ 15 đến 19 tuổi trên toàn quốc. Tại tiểu bang Georgia, đã có 26 em học sinh từ 10 đến 17 tuổi đã tự tử trong năm nay. Chỉ riêng tại thành

phố Atlanta và các vùng phụ cận, các nhà thương nhi đồng đã phải chữa trị cho hơn 1,000 vụ các em học sinh đã toan tính quyên sinh. Vào năm ngoái, đã có 43 em đã tự kết liễu đời mình, trong đó có em nhỏ nhất chỉ mới có 9 tuổi. Trong hai năm 2016 và 2015, tiểu bang Georgia cũng đã con số kỷ lục với 51 em thiếu niên quyên sinh. Tại Khu Học Chính của DeKalb County, đã có ít nhất là 8 em học sinh đã thử tìm cách quyên sinh kể từ đầu niên học hồi tháng 8 vừa qua. Trong phiên họp hàng tháng mới nhất, Học Khu đã quyết định buộc các thầy cô đều phải tham dự một khoá huấn luyện để ngăn ngừa các em học sinh tự tử, sẽ bắt đầu vào niên học sắp tới. Gần đây, các nhà trường đã tích cực hơn trong việc ngăn ngừa bằng cách hướng dẫn các em học sinh xuyên qua những cuộc thảo luận về đề tài này, đồng thời cũng đưa ra những bài học cho các em học sinh biết để phát giác sớm những sự thay đổi trong tính tình và sinh hoạt hàng ngày của các bạn học đồng trang lứa khác. Một số trường đã áp dụng những kỹ thuật tân tiến hơn, cùng với việc huấn luyện

các thầy cô trong nỗ lực phát giác sớm những hành vi kỳ lạ của các em và từ đó có thể báo động cho các giới chức thẩm quyền biết sớm. Chương trình huấn luyện bao gồm việc nhắc nhở mọi người về mối nguy này, đồng thời nhận diện những yếu tố rủi ro cao có thể dẫn đến việc học sinh muốn toan tính quyên sinh, và sau đó xác định những nhu cầu cần thiết cho các em và cung cấp những phương tiện cần thiết để đối phó cho gia đình các em. Hầu hết các trường học trong vùng Atlanta đều đã hoặc đang đẩy mạnh những kế hoạch để phòng chống nạn tự tử của học sinh, trong đó có cả việc theo dõi trên mạng lưới điện toán khi các em có thể vô tình bộc lộ những ý nghĩ hoặc dự tính tự kết liễu đời mình. Một chuyên gia trong ngành là bà Trebor Randle thuộc văn phòng Cảnh Sát Điều tra Tiểu bang (GBI) đặc trách về vụ này nói rằng một trong những nguyên do chính khiến cho các em học sinh dễ dàng nghĩ đến việc quyên sinh có lẽ là vì các em thuộc thế hệ ngày nay thiếu khả năng đối phó với những thử thách lớn trong đời sống, xuyên qua nhiều lãnh vực như thể thao, thành tích và điểm trên học bạ, quan hệ và kết giao với bạn bè cùng trang lứa v.v… Vào năm 2015, Quốc hội Georgia đã thông qua đạo luật Jason Flatt Act, quy định tất cả các khu học chính đều phải có chương trình huấn luyện ngăn ngừa tệ nạn quyên sinh. Em Jason Flatt là một thiếu niên tại Tennessee đã tự tử vào năm 1997. Sau đó cha mẹ của em đã vận động khắp nơi để giúp thông qua nhiều đạo luật tại một số tiểu bang trong việc phòng ngừa và ngăn chặn tệ nạn đau thương này. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Chấn thương trong vụ mổ cắt da quy đầu, bé trai được bồi thường 31 triệu

Một bồi thẩm đoàn ở tỉnh hạt Clayton County đã thông qua phán quyết cho một bé trai được hưởng số tiền bồi thường là 31 triệu Mỹ-kim do hậu quả của một vụ giải phẫu cắt da quy đầu diễn ra không được suôn sẻ và dẫn đến những hậu quả tai hại. Sự việc xảy ra vào tháng 10/2013, khi bà Stacie Willis mang đứa con trai mới sinh đến dưỡng đường Riverdale’s Life Cycle Pediatrics để cho nữ y tá hộ sinh Melissa Jones làm một cuộc giải phẫu nhỏ và khá đơn giản là cắt da quy đầu. Nhưng không hiểu vì sơ sẩy hay lỡ tay sao đó mà lưỡi dao mổ cắt phéng đi đầu dương vật em bé. Bác sĩ Brian Register đã liền gọi cho chủ nhân dưỡng đường là Anne Sigouin để báo động về trục trặc này. Bà y tá Jones cũng gọi cho bác sĩ nhi khoa của bé trai là Abigail Kamishlian để thông báo sự việc. Tuy nhiên cả hai bà Sigouin và bác sĩ Kamishlian lại nói rằng không có ai báo cáo đầy đủ về tầm mức nghiêm trọng của sự việc. Vì thế nên không có ai đề nghị là cần phải đưa bệnh nhân đến phòng mổ cấp cứu. Bà y tá Jones và bác sĩ Register sau đó đã bỏ khúc thịt bị cắt

bỏ vào trong tủ lạnh và nói với bà mẹ mang con về nhà mặc dù bé vẫn còn bị chảy máu ở phần hạ bộ. Luật sư Pope nói rằng nếu như em bé trai được đưa đến phòng mổ cấp cứu ở bệnh viện ngay lúc đó thì có thể bệnh nhân được chữa trị lành lặn, hoặc ít ra là giảm thiểu tai hại nặng nề hơn. Khi về nhà, bà mẹ Willis đã phải vất vả thông một ống vào dương vật của đứa con nhỏ 3 lần mỗi ngày để không bị nghẹt đường tiểu. Ngoài nỗi đau cực hình, bé trai này còn phải trải qua nhiều cuộc giải phẫu sau đó tại hai tiểu bang Minnesota và Massachusetts để giúp cho em có thể dễ dàng hơn trong việc tiểu tiện, nhưng cũng không ai biết chắc là đứa

bé này có còn phải chịu thêm nhiều cuộc giải phẫu nữa hay không. Luật sư Terrell Benton đại diện cho bà nữ hộ sinh kiêm y tá cùng với một vị bác sĩ có liên đới nói với các bồi thẩm viên rằng đáng lý ra chỉ cần số tiền 1 triệu Mỹ-kim là đủ để trang trải chi phí điều trị cùng với những chi phí chữa trị lâu dài khác về tâm lý và tinh thần. Nhưng luật sư Neal Pope đại diện cho bà Stacie Willis nói rằng số tiền bồi thường phải cao hơn nhiều. Trong phiên toà, ông đã đưa ra hình ảnh của anh Lebron James, một cầu thủ bóng rổ nổi danh với giao kèo chơi chỉ trong 3 năm mà kiếm được 99 triệu Mỹ-kim; và nói thêm rằng thân chủ của ông được ước tính là có thể sống thêm khoảng 69 năm nữa. Do đó, ông nghĩ là đáng lý ra bồi thẩm đoàn phải bồi thường cho nguyên đơn số tiền 100 triệu Mỹ-kim. Luật sư Pope nói rằng cả 4 người bác sĩ và y tá liên can trong nội vụ đều phải chịu trách nhiệm trong vụ này vì đã gây ra thảm hoạ mà em bé trai này phải chịu đựng trong suốt cuộc đời của mình vì sự lơ đễnh cẩu thả của họ. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Tỉnh hạt DeKalb đền bù một kẻ giết người $75,000 vì bị cai tù đánh đập

Demetre Mason

Các uỷ viên trong Hội đồng Quản trị (Commissioners Court) tỉnh hạt DeKalb County đã vừa biểu quyết đồng ý trả số tiền $75,000 cho một tay băng đảng đã bị kết án về tội danh giết chết hai phụ nữ trẻ sau khi tên này nói rằng hắn đã bị một người cai tù đánh vỡ quai hàm và làm cho anh ta bị chấn động trên đầu (concussion) và đã nộp đưa thưa kiện. Quyết định đồng ý bồi thường số tiền này đã được các luật sư của tỉnh hạt đề nghị hầu tránh rủi ro chính quyền của tỉnh hạt, nhiều phần là có thể phải đền bù số tiền to lớn hơn nhiều nếu như tên băng đảng này, Demetre Mason, 24 tuổi, đòi đưa vụ thưa kiện này ra toà án xét xử. Hai nhân viên cai tù được nêu tên trong đơn kiện đều phủ nhận những lời cáo buộc của anh Mason, nhưng hồ sơ toà án cho thấy là Cảnh Sát Trưởng Jeffrey Mann của DeKalb County đã cho họ ngưng việc sau khi xảy ra cớ sự. Dĩ nhiên anh Mason không thể nào thụ hưởng được số tiền bồi thường này vì anh đang ngồi tù chung thân

tại nhà tù tiểu bang Hancock sau khi bị kết án về tội giết chết 2 phụ nữ là Shaniqua Camacho, 21 tuổi, và Sonia Williams, 20 tuổi. Các viên chức chính quyền nói rằng một tay thủ lãnh của một băng đảng khét tiếng có tên là 9 Trey Bloods là người đã ra lệnh cho anh Mason và một số đàn em khác phải bắn chết 2 phụ nữ này sau khi cô Williams đã dám gọi hắn ta bằng một từ ngữ thô tục. Luật sư Mark Begnaud đại diện cho anh Mason nói rằng có lẽ nhiều người dân bình thường khó thể chấp nhận chuyện một tội phạm giết người lại có thể được chính phủ trả tiền bồi thường. Tuy nhiên, theo luật sư Begnaud, cho dù là anh Mason có phạm những tội nặng như thế nào thì anh vẫn còn có những quyền cơ bản của mình. Ông giải thích với nhà báo Atlanta Journal Constitution rằng những tội phạm đó không có nghĩa

là những viên cai tù có quyền hành hạ đánh đập một tù nhân như anh Mason. Số tiền này sẽ được đưa cho gia đình của anh, để từ đó có thể được dùng vào chi phí kháng án cho anh ta. Vụ đánh đập xảy ra vào ngày 8 tháng 7/2016 trong lúc anh Mason đang nằm trong nhà tù và chờ ngày ra toà. Viên cai tù Cesary Wilborn, có lẽ tức giận vì nghĩ rằng anh Mason đang tạt nước vào người mình, nên đã đánh đập túi bụi vào đầu và mặt của anh ta. Trong khi đó một viên cai tù khác là Trung sĩ Tonjai Roberts đã không can thiệp cũng như không đưa anh Mason đi điều trị các vết thương mà còn chế riễu nạn nhân là “phải cắn răng chịu đựng và đi ngủ cho quên đi”. Cả hai viên cai tù này đã bị Cảnh Sát Trưởng Jeffrey Mann kỷ luật ngưng làm việc tạm thời nhưng không bị sa thải khỏi Sở Cảnh Sát DeKalb County. 

Cảnh Sát Trưởng Jeffrey Mann của DeKalb County

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

California thông qua luật có lợi cho người làm nail Thống đốc bang California, Jerry Brown, hôm 21/9 ký một đạo luật yêu cầu các nhà sản xuất mỹ phẩm phải ghi trên nhãn sản phẩm những thành phần sử dụng bên trong. Đài NBC dẫn lời những người ủng hộ nói đạo luật này “có lợi cho thợ làm móng tay và nhân viên thẩm mỹ viện”. Luật mới của California yêu cầu các loại mỹ phẩm chuyên nghiệp được bán từ ngày 1/7/2020 trở đi tại tiểu bang này phải tiết lộ rõ các thành phần sử dụng bên trong. Theo luật liên bang, chỉ có các nhà sản xuất mỹ phẩm bán lẻ mới phải tuân thủ yêu cầu này, trong khi các sản phẩm được tiếp thị và sử dụng bởi các chuyên gia thẩm mỹ viện lại được miễn trừ.

“Đây là một chiến thắng lớn cho các chuyên gia thẩm mỹ viện, thợ và chủ sở hữu, là những người xứng đáng có nhiều thông tin nhất có thể về các sản phẩm họ sử dụng hàng ngày và sử dụng cho khách hàng”, NBC dẫn lời bà Catherine Porter, Giám đốc chính sách của Liên hiệp Mỹ Viện Móng tay lành mạnh ở California, một tổ chức phục vụ và hỗ trợ pháp lý cho lực lượng lao động phần lớn là phụ nữ nhập cư châu Á, trong đó đa phần là người Việt. Dự luật được Thượng nghị sĩ Dân chủ bang California Ash Kalra đưa ra vào đầu năm nay. Quận hạt của Thượng nghị sĩ Ash Kalra bao gồm một phần thành phố San Jose, nơi có

hơn 100.000 người Mỹ gốc Việt sinh sống, theo ước tính của Cục thống kê Hoa Kỳ. Theo phân tích dữ liệu của cơ quan này, có khoảng 67% thợ làm móng ở California là người gốc Việt. Trước đây, nhiều nghiên cứu cho thấy thợ làm móng và làm tóc có nguy cơ rối loạn sinh sản so với những người khác. Theo Cơ quan An toàn Sức khỏe Nghề nghiệp, thợ làm móng tiếp xúc kéo dài với hóa chất có thể bị đau đầu, hen suyễn và tổn thương gan, thận. Các nghiên cứu cũng thấy rằng nhiều sản phẩm tóc mà phụ nữ da đen thường sử dụng bao gồm các hóa chất có thể làm gián đoạn hormone hoặc gây hen suyễn. 

Một phụ nữ nổ súng ở Maryland, 4 người chết Một phụ nữ nổ súng tại trung tâm phân phối của chuỗi cửa hàng thuốc tây Rite Aid ở bang Maryland sáng 20/9, giết chết 3 người, làm bị thương 3 người khác trước khi tự sát. Vụ nổ xảy ra không lâu sau khi nghi can, một nhân viên tạm thời tại cơ sở này, bắt đầu ca làm việc lúc 9 giờ sáng tại kho phân phối hàng ở Perryman, bang Maryland. Cảnh sát cho biết nghi can là một phụ nữ 26 tuổi, cư ngụ tại quận hạt Baltimore. Chưa rõ động cơ vụ tấn công nhưng một nguồn tin của Reuters cho biết có liên hệ tới bất mãn công việc. Thoạt đầu, nghi can nổ súng bên ngoài, sau đó tiến vào trong nhà kho. Tổng cộng 7 người bị trúng đạn. Bốn người thiệt mạng kể cả nghi can. Cảnh sát cho hay nghi can bắn vào đầu tự sát.

Vụ tấn công xảy ra gần 3 tháng sau khi một người đàn ông nổ súng vào văn phòng một tòa soạn tại Annapolis, Maryland, giết chết 5 nhân viên tòa báo. Bà Susan Henderson, phát ngôn

viên của chuỗi nhà thuốc tây Rite Aid nói vụ nổ súng xảy ra trong khuôn viên trung tâm phân phối của công ty tại Aberdeen. Bà mô tả đây là một cơ sở hỗ trợ liền kề một tòa nhà lớn hơn. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Công ty Cargill thu hồi thịt bò nghi nhiễm khuẩn E. Coli

Hãng chế biến thịt Cargill của Mỹ vừa ra lệnh thu hồi khoảng 65 tấn thịt bò xay do nghi nhiễm khuẩn E.Coli gây thiệt mạng cho ít nhất một người. Ngoài một người chết, 17 người khác có triệu chứng nhiễm khuẩn E. Coli trong khoảng thời gian từ ngày 5 - 25/7. Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa

Dịch bệnh Mỹ (FSIS) xác định lô thịt bò xay của hãng Cargill được sản xuất và đưa ra thị trường ngày 21/6 bị nhiễm khuẩn E. Coli và đã lây nhiễm sang 12 sản phẩm khác. FSIS lo ngại một số sản phẩm hiện vẫn được lưu trữ trong tủ lạnh của nhiều gia đình. Cơ quan này khuyến cáo người tiêu dùng không sử dụng

thịt bò của Cargill mua vào thời điểm nói trên. Escherichia coli hay E. coli là loại vi khuẩn thường sống trong đường ruột của người và động vật. Các triệu chứng thường thấy khi nhiễm khuẩn E. Coli là tiêu chảy, tiêu chảy ra máu, nôn mửa. Nhiễm trùng nặng hơn có thể dẫn tới suy thận. 

Lợi tức các gia đình tăng Lợi tức các gia đình tăng gần 2,2 ngàn tỉ đô la từ tháng 4 đến tháng 6 năm nay, Ngân hàng Trung ương hôm 20/9 cho biết. Phúc trình cho thấy tổng cộng lợi tức các gia đình là 106,9 ngàn tỉ đô la trong quý hai năm nay. Con số này phản ánh sự lớn mạnh của một nền kinh tế trong đó tỉ lệ thất nghiệp đã giảm còn 3,9% và giá trị chứng khoán của Hoa Kỳ đã tăng đến mức kỷ lục. Tỉ lệ vay mượn của các hộ gia đình ở mức 2,9% hàng năm trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 6, theo phúc trình của Ngân hàng Trung ương, giảm so với tỉ lệ tăng trưởng 3,2% trong tam cá nguyệt 1 năm nay. Giá trị cổ phần các công ty do các gia đình nắm giữ tăng 800 ngàn tỉ đô la trong quý 2, trong khi giá trị của bất động sản tăng 600 ngàn tỉ đô la, ngân hàng trung ương cho biết.  | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

Người Việt gắng gượng phục hồi sau bão Florence

Bão Florence hạ cường độ từ cấp xoáy cuộn nhiệt đới xuống thành áp thấp nhiệt đới vài giờ sau khi đổ bộ, nhưng những cơn mưa xối xả và triều cường mà nó mang tới mới là ác mộng cho những cư dân ở lại, khi sông hồ dâng nước gây ngập lụt nghiêm trọng và thậm chí đe dọa tới tính mạng. Giờ nước đã phần nào rút đi. Nhiều người dân trong vùng đang trở về để đối diện một hiện thực ảm đạm: nhà ở và đồ gia dụng của họ đã bị nước làm hư hại. Và những người như chị Trang đang phải dần quen với những xáo trộn cuộc sống nghiêm trọng. Chị Trang Nguyễn về tới nhà và nhận ra rằng chị không thể ở đó được nữa, ít nhất là vào thời điểm này. Nước đã xâm nhập mọi ngóc ngách nhà chị và thấm ướt mọi đồ đạc chạm đất. Chị không lường được mình lại bị ngập nặng như vậy. Tuân theo lệnh di tản bắt buộc của nhà chức trách, chị rời thành phố Wilmington bang North Carolina, nơi chị sinh sống gần 20 năm qua, hôm 17 tháng 9, khi cơn bão được cảnh báo là “cả đời có một” ào ạt tiến vào bang bờ Đông này của Mỹ.

Chị Trang sau khi trở về nhà ở khu North Chase hôm thứ Năm tuần rồi nói với VOA. “Vứt đồ nhiều lắm, tại vì trước khi đi không nghĩ là cơn bão này lớn dữ vậy, thành thử cũng không sắp xếp.” Giờ đang tá túc tại nhà người thân trong thành phố, chị ước tính khoảng hai tuần tới một tháng nữa mới có thể trở về nhà, dù không chắc khi đó nhà sẽ được hồi phục nguyên trạng. Đối với bà Nga Đỗ Erdman, những thiệt hại mà bà hứng chịu vượt ngoài sức tưởng tượng của bà. Căn nhà nơi bà sinh sống từ năm 2004 giờ “không còn một cái gì hết.” Cũng sống trong khu North Chase của Wilmington, bà nói vì là nhà trệt nên bà không thể di chuyển đồ đạc đi đâu cả, và vì người chồng Mỹ của bà luôn cần điện để dùng máy trợ thở nên họ bắt buộc phải di tản. Bà ước tính nước tràn vào nhà và dâng cao tới 4-5 feet (khoảng một mét hai tới một mét rưỡi). Mọi thứ đồ đạc từ bàn ghế, giường ngủ cho tới tủ lạnh, xe hơi đều không thể sử dụng được nữa và phải bỏ đi hết. Tình cảnh của bà càng thêm khốn quẫn vì nhà không có bảo hiểm lụt.

Hiện tại bà được người chủ tiệm làm móng nơi bà làm việc cho ở tạm. Nhưng bà không thôi nghĩ về căn nhà trống trơn của mình. Sự mất mát khiến bà cảm thấy gần như tuyệt vọng. Trong khi người dân bắt đầu nỗ lực dọn dẹp và tái thiết sau bão, những dịch vụ thiết yếu vẫn chưa khôi phục hoàn toàn. Khoảng 55,000 căn nhà và cơ sở kinh doanh, gần như toàn bộ ở bang North Carolina, vẫn còn trong tình trạng cúp điện, hãng tin AP cho biết, trong khi các cơ sở kinh doanh chỉ mở cửa phục vụ trong một khoảng thời gian giới hạn trong ngày. Các hội người Việt ở các thành phố lớn ở North Carolina đang phối hợp nỗ lực để cố gắng giúp đỡ những đồng hương ở vùng bị ảnh hưởng do bão, theo lời Chủ tịch Cộng Đồng người Việt Quốc Gia ở Charlotte, Nguyễn Thu Hương. Tuy nhiên bà nói hiện giờ vì năng lực có hạn nên hội của bà chỉ có thể đáp ứng được những yêu cầu hỗ trợ đơn lẻ từ những người liên lạc trực tiếp với hội hoặc những trường hợp mà hội biết tới. Hơn nữa đường sá tới một số vùng bị ảnh hưởng vẫn còn bị phong tỏa nên nỗ lực cứu trợ bị hạn chế ít nhiều. Hơn một ngàn con đường khác từ những đường cao tốc chính cho tới những ngõ nhỏ trong các khu dân cư hiện đang bị đóng ở cả hai bang North và South Carolina. Một số đường đã bị cuốn trôi hoàn toàn. Thống đốc North Carolina Roy Cooper nói ông biết thiệt hại trong bang của ông sẽ lên tới hàng tỉ đôla, nhưng nói rằng với những ảnh hưởng tiếp diễn của cơn bão, không có cách gì có thể đưa ra ước tính chính xác được. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

108 năm tù cho kẻ xâm hại con người tình gốc Việt Theo tờ Orange County Weekly, hôm 21/9, một doanh nhân ở Florida 68 tuổi vừa bị kết án 108 năm tù với cáo buộc quấy rối tình dục đối với hai con của bạn gái Mỹ gốc Việt ở khu Little Sài Gòn. Trước đó, tại một phiên xử vào năm 2017, ông Gary Lee Beavers tự bào chữa và lập luận rằng ông đã bị gài bẫy bởi người bạn gái gốc Việt hám tiền. Ông cho rằng bà này muốn trả thù mình vì ông từ bỏ mối quan hệ với bà. Tuy nhiên bà Alexa Elliott, Phó Công tố Quận Cam, cho biết: “Với kế hoạch tinh vi, xảy ra trong thời gian dài, cùng với sự mưu mô, bị cáo đã thực hiện hành vi phạm tội nghiêm

THẾ GIỚI

Ông Gary Lee Beavers

quận Cam sinh sống và lưu lại ở trong các khách sạn ở thành phố Anaheim và Garden Grove. Ông ta tặng quà cho con bạn gái, và cho phép chúng làm những việc mà mẹ chúng không muốn chúng làm. Ông Beavers đã tấn công tình dục hai đứa bé và dùng iPad để ghi lại những hình ảnh đồi bại của ông khi bạn gái vắng nhà. 

TIN VẮN

Nicaragua: Biểu tình chống tổng thống, một người chết. Sau một tuần tạm lắng dịu, bạo lực bùng lại tại thủ đô Managua. Trong cuộc xuống đường hôm 23/09, một thiếu niên 16 tuổi đã thiệt mạng do bị trúng đạn của lực lượng dân quân võ trang, nhiều người khác bị thương, trong đó có một nhà báo. Người biểu tình đòi trả tự do cho hàng trăm tù chính trị và đòi vợ chồng tổng thống, phó tổng thống Ortega từ chức. Nhập hàng Trung Quốc trái luật, Luân Đôn phải bồi hoàn cho Bruxelles 2,7 tỷ euro. Ủy ban Châu Âu cho Luân Đôn kỳ hạn hai tháng kể từ hôm 24/09 để hoàn trả cho Liên Hiệp Châu Âu 2,7 tỷ euro. Bruxelles trách Anh Quốc đã để hàng Trung Quốc nhập vào châu

trọng, ảnh hưởng nhiều nạn nhân, nên đã lãnh mức án cao.” Ông Gary Lee Beavers, khi ấy 63 tuổi, đã ly dị, sống gần thành phố Tampa, bang Florida, làm quen với người phụ nữ gốc Việt có hai con nhỏ ở thành phố Anaheim, qua trang tìm bạn bốn phương millionairematch. com vào năm 2013. Hai người gặp nhau vào tháng 2/2014. Người phụ nữ gốc Việt độc thân, 39 tuổi, có con gái 7 tuổi và con trai 5 tuổi. Ông Steven Heine, thuộc đơn vị Phòng chống tội phạm của thành phố Garden Grove, nói rằng khi hai người quen nhau, ông Beavers đã bay đến

Âu mà không đánh thuế đúng mức quy định. Phe đối lập bất ngờ chiến thắng tại cuộc bầu cử tổng thống Maldives. Ứng viên đối lập Ibrahim Mohamed Solih, ít được biết đến, đã giành được 58,3% số phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống ở đảo

Ứng cử viên phe đối lập tại Maldives Ibrahim Mohamed Solih

Maldives hôm 23/09. Tổng thống đương nhiệm ra tái ứng cử Abdulla Yameen, một người thân Trung Quốc, đã công nhận thất bại. Cử tri Maldives đã đi bầu rất đông đảo, đến 89,2%. Dân số Maldives chỉ vỏn vẹn 340 000 người. Nhà đối lập Nga Navalny bị bắt ngay khi vừa ra tù. Theo người thân của ông, nhà đối lập Navalny đã bị bắt trở lại vào sáng 24/09, khi vừa ra khỏi nhà tù. Ông vừa mãn hạn tù 30 ngày về tội lên kế hoạch biểu tình vào tháng 01/2018. Ông còn kêu gọi tẩy chay cuộc bầu cử tổng thống Nga tổ chức hồi tháng 03. Theo người thân của ông, việc bắt lại này là nhằm cô lập nhà đối lập hơn nữa, trong lúc mà tâm lý bất bình trong dân chúng ngày càng cao. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Hoa Kỳ bắt đầu áp thuế lên 200 tỉ đô la hàng nhập của Trung cộng Hàng của Trung Quốc trị giá 200 tỉ đô la nhập vào Hoa Kỳ bắt đầu phải chịu thuế bắt đầu từ ngày 24 tháng 9. Như vậy tính đến nay, tổng thống Donald Trump cho áp thuế đối với 12% tổng số hàng nhập cảng vào nước Mỹ. Bất chấp nỗi lo mỗi lúc một gia tăng về những tác động đối với kinh tế Hoa Kỳ, tổng thống Donald Trump còn đe dọa sẽ cho đánh thuế đối với tất cả hàng hóa của Trung Quốc

nhập vào thị trường Mỹ nếu như Bắc Kinh không thay đổi chính sách mà theo ông Trump là gây hại cho công nghiệp Hoa Kỳ. Đặc biệt là vấn đề Trung Quốc ăn cắp công nghệ Mỹ. Bắc Kinh hôm 24 tháng 9 phản bác cho rằng những cáo buộc mà tổng thống Donald Trump nêu ra đối với Trung Quốc là giả tạo và mọi biện pháp dọa nạt gây áp lực như thế chỉ vì quyền lợi của Mỹ mà thôi. Trước đó vào ngày 23 tháng 9,

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trong trả lời phỏng vấn Hãng FOX News tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ chiến thắng trong cuộc chiến mậu dịch với Trung Quốc. Ông Mike Pompeo nói rõ Mỹ sẽ đạt được kết quả trong cuộc thương chiến này là buộc Trung Quốc phải có hành xử minh bạch, thượng tôn pháp luật, không ăn cắp quyền sở hữu trí tuệ, nếu như muốn trở thành một cường quốc thế giới. 

Xả súng tại lễ duyệt binh ở Iran, ít nhất 24 người chết

Một binh sĩ bị thương trong vụ tấn công

Bộ Ngoại giao Iran đã triệu tập đại sứ Anh, Hòa Lan và Đan Mạch với cáo buộc các nước này nuôi dưỡng phần tử đối lập trong vụ xả súng tại cuộc duyệt binh khiến 24 người thiệt mạng. Thông tấn xã Cộng hòa Hồi giáo Iran (IRNA) dẫn lời phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Iran, Bahram Qasemi, cho biết chính phủ Iran lên án mạnh mẽ các phần tử khủng bố gây ra vụ xả súng tại cuộc duyệt binh ở thành phố Ahwaz. Iran cáo buộc các nước Anh, Hòa Lan và Đan Mạch nuôi dưỡng và hậu thuẫn cho các tay súng để phá hoại nước này.

Phát ngôn viên Qasemi nói: “Không thể chấp nhận được việc Liên minh châu Âu không liệt kê các tay súng này vào danh sách khủng bố, miễn là chúng không phạm tội trên đất châu Âu”. Ông cho biết thêm sẽ yêu cầu chính phủ Hòa Lan, Đan Mạch dẫn độ thủ phạm và đồng bọn tới Iran để xét xử một cách công bằng. Qasemi cho biết, đại sứ các nước chia buồn với Iran về vụ xả súng và hứa sẽ phản ánh vấn đề trong cuộc họp chính phủ của họ. Các nước cũng tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Iran trong việc xác định thủ phạm và trao đổi thông tin về hồ sơ của các nghi phạm,. Ngày 22/9, quân đội Iran tổ chức duyệt binh kỷ niệm 38 năm cuộc xâm lược của Iraq vào năm 1980 tại thành phố Ahvaz, tỉnh Khuzestan. Một số tay súng đóng giả binh sĩ Iran đã xả súng vào đám đông khi cố gắng tấn công các viên chức quân đội và chính phủ. Vụ xả súng khiến ít nhất 24 người thiệt mạng, có nguồn tin nói 29 người, 60 người bị thương. Hassan Shahvarpour, chỉ huy Vệ binh Cách mạng Iran ở tỉnh Khuzestan, nói với truyền hình Iran rằng hai tay súng đã bị bắn chết tại chỗ, một tay súng khác chết trên đường đến bệnh viện và một bị bắt. Hiện tại, 2 nhóm khủng bố đứng ra nhận trách nhiệm thực hiện vụ tấn công. Trước đó, truyền thông Iran cáo buộc Do Thái và Saudi Arabia chịu trách nhiệm về vụ tấn công nhưng không đưa ra được bằng chứng cụ thể. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Chìm phà ở Tanzania, ít nhất 136 người chết

Hiện trường tai nạn chìm phà ở Tanzania

Theo thông tấ n xã Reuters ngày 21/9, lực lượng cấp cứu tại Tanzania

tìm thấy 136 thi thể trong thảm họa chìm phà tại hồ Victoria vào tối 20/9,

trong khi hàng trăm người vẫn còn mất tích. Ước tính có khoảng 300 người trên chiếc phà MV Nyerere trên đường từ đảo Ukara đến đảo Ukerewe. Ông John Mongella, viên chức phụ trách vùng Mwanza cho hay 37 người đã được cứu sau khi chiếc phà bị chìm lúc chuẩn bị cặp bến trên đảo Ukerewe. Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra chìm phà. Theo BBC, một số người cho rằng phà bị chìm khi nhiều người dồn về một phía để chuẩn bị lên bờ. Hồ Victoria có diện tích 69.000km² và là hồ nước ngọt lớn nhất châu Phi, tiếp giáp các nước Uganda, Kenya và Tanzania. 

Đài Loan mở rộng cửa đối phó chảy máu chất xám Đài Loan vừa đề xuất Dự luật di trú kinh tế nhằm phản ứng lại những nỗ lực của Bắc Kinh đang thu hút nhiều nhân tài khỏi hòn đảo tự trị. Đây là nội dung được Tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi Sáng loan đi vào ngày 24 tháng 9, và cho biết thêm các nhà lập pháp của Đài Loan dự kiến sẽ quyết định vào tháng tới về việc liệu có cung cấp quyền công dân cho sinh viên và công nhân lành nghề từ Đông Nam Á để giúp đối phó với việc chảy máu chất xám sang Đại Lục. Theo dự luật được đưa ra thì những người có kỹ năng đặc biệt sẽ có thể nộp đơn xin định cư sau khi làm việc tại Đài Loan trong 3 năm; các chuyên gia nước ngoài sẽ có thể làm tương tự sau khi làm việc trên đảo trong 5 năm, và các kỹ thuật viên trung cấp hoặc công nhân lành nghề sau 7 năm. Ngoài ra, sinh viên nước ngoài tốt nghiệp và làm việc tại Đài Loan từ 5 đến 7 năm sẽ hội đủ điều kiện để nộp đơn. Luật mới cũng sẽ áp dụng cho các công nhân nước ngoài có tay nghề đã làm việc tại Đài Loan trong 7 năm. Nếu được thông qua, dự luật sẽ ưu tiên mở cửa cho các chuyên gia từ Thái Lan, Malaysia, Philippines, Indonesia, Myanmar và các thành viên khác của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Tuy nhiên,

luật cũng áp dụng cho các chuyên gia và sinh viên từ các nước ngoài khối. Các quan chức và nhà phân tích cho biết, bên cạnh việc giải quyết vấn đề mất đi nguồn nhân lực lành nghề, dự luật này là một cách để Đài Loan giải quyết vấn đề lực lượng trong tuổi lao động đang bị giảm đi đáng kể. Do đó, Tsai Lien-sheng, tổng thư ký Liên đoàn Công nghiệp Quốc gia cho rằng các nhà lãnh đạo Đài Loan cần phải học hỏi từ Singapore và Hoa Kỳ, cho phép các nhà đầu tư có được quốc tịch nếu họ đáp ứng các yêu cầu nhập cư đầu tư của họ. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Hoa Kỳ dọa trừng phạt bất cứ ai cung cấp nhiên liệu cho Bắc Hàn Hôm 22/09, bộ Ngoại Giao Mỹ tuyên bố Washington sẽ không ngần ngại trừng phạt bất cứ cá nhân, tổ chức nào cố ý lách lệnh trừng phạt quốc tế để cung cấp chất đốt cho Bắc Hàn. Theo Reuters, đây được coi là lời cảnh báo nhắm vào Nga, vì bị tố cáo đã gian lận để cung cấp khí đốt cho Bình Nhưỡng. Trong một thông cáo, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Heather Nauert chỉ trích Bắc Hàn vẫn sử dụng sách lược để né lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Quốc. Bà Heather Nauert cũng nhấn mạnh là các thành viên Liên Hiệp Quốc phải tiếp tục tôn trọng lệnh cấm vận chuyển chất đốt sang Bắc Hàn. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ khẳng định Washington “sẽ không ngần ngại áp lệnh trừng phạt lên bất cứ cá nhân, cơ quan hay con tàu nào ủng hộ các hoạt động phi pháp của Bắc Hàn”, bất kể cá nhân, tổ chức đó là của nước nào. Hồi đầu tuần qua, đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, Nikki Haley, đã tố cáo Nga nhiều lần vi phạm lệnh trừng phạt quốc tế nhắm vào Bắc Hàn. Theo bà đại sứ, Moscow đang tìm cách tiếp tế chất đốt cho Bình Nhưỡng.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc, Nikki Haley

Lời cảnh báo của bộ Ngoại Giao Mỹ cho thấy Washington muốn duy trì sức ép để buộc Bắc Hàn giải trừ hạt nhân, cho dù Tổng thống Trump đã nhấn mạnh là các thương lượng về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên đang đạt được những tiến bộ tuyệt vời. 

Miến Điện: LHQ “không được can thiệp” vào hồ sơ Rohingya

Tướng Min Aung Hlaing

Tổng tư lệnh quân đội Miến Điện, hôm 23/09, đã cảnh báo Liên Hiệp Quốc là “không có quyền can thiệp” vào chủ quyền đất nước của ông. Đây là phản ứng công khai đầu tiên của tướng Min Aung Hlaing, một tuần sau khi một phái đoàn điều tra của Liên Hiệp Quốc chính thức yêu cầu truy tố ông cùng một số tướng lãnh Miến Điện khác ra trước Tòa Án Hình Sự Quốc Tế về tội “diệt chủng” trong cuộc khủng hoảng Rohingya. Hãng tin Pháp AFP, trích dẫn tờ báo quân đội Miến Điện Myawady, cho biết là trong một phát biểu trước quân đội, tướng Min Aung Hlaing đã

phản ứng gay gắt về các đề nghị của đoàn điều tra Liên Hiệp Quốc Trong bản báo cáo điều tra dầy hơn 440 trang được công bố chính thức vào tuần trước, Liên Hiệp Quốc nêu bật những “tội ác” của quân đội Miến Điện, đã có những hành vi tra tấn, giết người, hãm hiếp, bạo hành ở mức khó tưởng tượng ở bang Rakhine, khiến hơn 700.000 người Rohingya phải chạy sang Bangladesh lánh nạn. Các nhà điều tra đã thúc giục Hội Đồng Bảo An đưa lãnh đạo quân đội Miến Điện ra trước Tòa Án Hình Sự Quốc Tế La Haye. Họ cũng chỉ trích sự im lặng của chính quyền dân sự của bà Aung San Suu Kyi. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Hơn trăm ngàn cử nhân đại học thất nghiệp! Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội của VN, hôm 18 tháng 9, cho biết trong tam cá nguyện thứ II năm nay, VN có số người thất nghiệp trình độ đại học là 126.900 người, chiếm 2,47%, có giảm 15.400 người so với tam cá nguyệt thứ I. Mặc dù đây là một tín hiệu được bộ này đánh giá là đáng mừng, tuy nhiên số lao động trình độ đại học thất nghiệp đến nay vẫn được đánh giá là quá cao, ở mức báo động. Ngoài hơn một trăm ngàn cử nhân thất nghiệp ra, còn có 70.800 người trình độ cao đẳng chưa có việc làm. Đã từ lâu, các chuyên gia giáo dục cảnh báo về tình trạng chương trình giảng dạy ở các trường đại học, cao đẳng không bám sát với nhu cầu thực tế, khiến sinh viên ra trường

cầm tấm bằng trên tay nhưng không thể xin được việc. Các chương trình đào tạo thường được giảng dạy hết năm này qua năm khác, trong khi nhu cầu của doanh nghiệp thay đổi theo từng năm. Một thống kê của mạng việc làm Jobstreet Việt Nam cho thấy ngoài việc sinh viên trình độ đại học thất nghiệp, có đến 90% đối tượng mới tốt nghiệp đại học không bằng lòng với công việc đang làm, 55% trong số này cho biết, lý do là vì công việc không mang lại hướng đi sự nghiệp rõ ràng. Trong khi đó tại buổi trả lời chất vấn của Đại biểu Quốc hội vào tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng Giáo dục VN ông Phùng Xuân Nhạ lại nói rằng tỷ lệ thất nghiệp trình độ đại học ở

VN khoảng trên dưới 4%, tức tầm 200.000 sinh viên thất nghiệp, là con số không quá lớn. Năm 2016, báo cáo Hiệu quả Quản trị và Hành chính của VN cho thấy có đến 54% số người dân cho biết họ phải hối lộ mới xin được việc trong cơ quan Nhà nước, cao hơn tỷ lệ 51% năm 2015 và 46% năm 2011. Tại Hội thảo Giáo dục 2018 tổ chức vào tháng trước, Bộ Tài chính VN đã đề xuất giảm bớt số lượng trường công, trường đại học vùng để tiết kiệm ngân sách và nâng cao hiệu quả giáo dục. Các chuyên gia nói rằng đây là một đề nghị hợp lý, tuy nhiên đồng thời cũng cho thấy sự khủng hoảng trong hệ thống giáo dục hiện nay của Việt Nam. 

Thêm một Facebooker bị kết án Hôm 24/09, Facebooker Quang Đoàn, tên thật Đoàn Khánh Vinh Quang bị tòa án Quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ tuyên hai năm ba tháng tù với cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của tổ chức cá nhân’ . Truyền thông trong nước loan tin trong cùng ngày trích lại nguồn từ cơ quan chức năng thì ông Quang đã dùng Facebook của mình đưa ra những lời bình luận xúc phạm Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam. Cơ quan công an nói rằng đã thu được ở nhà ông Quang hai lá cờ vàng ba sọc đỏ. Ngoài ra ông Quang còn bị cho tham gia vào việc xúi giục cuộc biểu tình chống dự luật đặc khu vào ngày 10/6.

Trước đó, vào ngày thứ bảy 22/9, cũng tại Cần Thơ có hai người khác cũng bị xử cùng tội danh là Nguyễn Hồng Nguyên và Trương Đình Khang. Theo cáo trạng hai người này cũng đã dùng Facebook để nói xấu Đảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam. Liên quan đến truyền thông và thông tin trên mạng xã hội, quyền Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng lặp lại kêu gọi cần xử lý những thông tin sai lệch trên mạng. Ông Hùng nói như vậy vào ngày 24/9 tại Đại hội lần thứ 12 của Công đoàn nhà nước Việt Nam. Theo ông Hùng, hiện nay có nhiều thông tin sai trên mạng, cũng như nhiều người dùng mạng xã hội nhưng

không nêu danh tánh. Ông nói rằng phải hoàn thiện khung pháp lý để giải quyết những chuyện đó. Ông ta cho biết là sắp tới đây sẽ thành lập một Trung tâm an toàn thông tin trên không gian mạng, và làm việc với những nhà cung cấp nước ngoài để sàng lọc thông tin. Vào tháng Sáu vừa qua, Việt Nam đã thông qua Luật an ninh mạng, theo đó, những nhà cung cấp nước ngoài có nhiệm vụ cung cấp thông tin người sử dung khi cơ quan chức năng Việt Nam yêu cầu. Đạo luật này bị chỉ trích là nhằm bóp nghẹt tự do biểu đạt trên không gian mạng. Luật này sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 1/1/2019. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Hậu Trần Đại Quang: Đồng chí” không bằng “đế quốc Mỹ”

Ông Nguyễn Thiện Nhân

Bà Tòng Thị Phóng

Ông Trần Đại Quang qua đời, bà Đặng Thị Ngọc Thịnh, Phó Chủ tịch nước, được Bộ Chính trị phân công giữ quyền Chủ tịch nước Việt Nam. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có phụ nữ nắm quyền Chủ tịch nước. Việc Bộ Chính trị VN phân công bà Đặng Thị Ngọc Thịnh giữ quyền Chủ tịch nước chỉ là tạm thời, trong tương lai, vẫn chưa rõ ai sẽ ngồi vào cái ghế này. Trong bài Ai sẽ kế nhiệm Chủ tịch Trần Đại Quang? Của BBC, GS Carl Thayer, một nhà quan sát chính trị VN, thuộc Học viện Quốc phòng Úc ở Canberra, nói: “Hiện tại có hai ứng viên tiềm năng: ông Nguyễn Thiện Nhân, ủy viên xếp vị trí thứ bảy của Bộ Chính trị và bà Tòng Thị Phóng, người xếp thứ mười. Những tin đồn tôi nghe được trong giới quốc phòng Việt Nam gợi ý Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Quốc phòng, cũng có thể là ứng viên tiềm năng vì thâm niên của ông. Ông được coi là nhân vật thứ 5 của đảng Cộng sản Việt Nam trước khi ông Quang qua đời”. Nhà hoạt động Trịnh Hữu Long viết: Hai vấn đề của một thông báo. Khi Chủ tịch nước qua đời, lẽ ra theo Hiến pháp, bà Thịnh là Phó Chủ tịch nước, đương nhiên nắm quyền Chủ tịch nước ngay lập tức. Thế nhưng bà Thịnh phải chờ Bộ chính trị “phân công” mới được ngồi vào cái ghế này. Có nghĩa là, Bộ Chính trị đứng trên Hiến pháp và trên

cả Quốc hội bởi Quốc hội VN không được phép phân công bà Thịnh làm chủ tịch nước, mà chỉ đóng vai trò loan tin quyết định của Bộ Chính trị. Ngoài ra, lãnh đạo Đảng và Nhà nước vẫn tiếp tục im lặng sau cái chết của ông Quang, mặc dù trước đó sau cái chết của Thượng nghị sĩ Mỹ là ông John McCain, hai ngày sau, cả Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã gửi điện chia buồn. Qua đó có thể thấy, lãnh đạo đảng CSVN ngày nay đối xử với “đồng chí” của mình còn tệ hơn họ đối xử với “đế quốc Mỹ”. Lãnh đạo đảng và nhà nước CSVN không hề bày tỏ cảm xúc đối với cái chết của “đồng chí”, đồng đội của mình, mà họ chỉ làm theo thủ tục: Việt Nam để quốc tang hai ngày tưởng niệm Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Ông Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang vừa qua đời vào sáng ngày 21 tháng 9 do mắc phải virus hiếm và độc hại, thọ 62 tuổi. Thông tin trên được ông Nguyễn Quốc Triệu, Trưởng Ban Bảo vệ và Chăm sóc Sức khỏe Trung ương hé lộ với báo giới trong nước. Mạng báo VnExpress dẫn lời ông Triệu cho hay Chủ tịch nước Trần Đại Quang được phát hiện bị bệnh từ tháng 7 năm 2017 và đi Nhật chữa trị 6 lần trước khi qua đời, trùng với những

khoảng thời gian vắng mặt của ông trên chính trường. Cũng theo ông Nguyễn Quốc Triệu thì bệnh của ông Trần Đại Quang không có thuốc chữa trị khỏi hoàn toàn mà chỉ có thể chặn lại và đẩy lùi một thời gian. Thời gian gần đây, bệnh của ông Quang nặng hơn. Đến chiều 20/9, ông Quang phải nhập viện Trung ương Quân đội 108. Các bác sĩ Việt Nam cùng chuyên gia người Nhật đã cùng hội chẩn để đưa ra phác đồ điều trị. Đến khoảng 15h cùng ngày, ông bán hôn mê. Hai tiếng sau, Chủ tịch nước hôn mê hoàn toàn đến lúc qua đời. Báo trong nước trưa ngày 21-9 đồng loạt loan tin cho hay, ông Trần Đại Quang - Chủ tịch nước Việt Nam vừa qua đời vào lúc 10h5 phút tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Theo truyền thông trong nước thì Ông Trần Đại Quang sinh năm 1956, quê quán ở huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Về năm sinh của người vừa qua đời từng bị nghi vấn có sửa chữa để ông có thể được tiếp tục giữ chức Chủ tịch nước. Ông nhậm chức Chủ tịch nước Việt Nam vào tháng 4 năm 2016 sau một thời gian dài làm bộ trưởng công an. Hôm 5-5-2018, ông Trần Đại Quang xin vắng mặt ở buổi tiếp xúc cử tri các quận ở TPHCM sau hơn 1 tháng vắng mặt ở chính trường Việt Nam. Hồi năm 2017 ông cũng “mất tích” 1 tháng giữa tin đồn “đi Nhật chữa bệnh”, khi xuất hiện trở lại người ta thấy ông gầy gò và hốc hác hơn trước. Chính quyền CSVN thường không công khai về sức khỏe của các lãnh đạo đảng cộng sản và nhà nước đương chức và nghỉ hưu. Người dân chỉ được biết chính xác khi những người này qua đời. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Hàng loạt trang báo điện tử ở VN bị đánh sập

Sáng 23/9, hàng loạt báo mạng điện tử ở VN bị đánh sập, người dùng không thể truy cập vào các trang báo như Zing.vn, VOV.vn, Baomoi.vn… Các trang báo lớn như Tiền Phong, Thanh Niên, Pháp luật TP.HCM, An Ninh Thủ Đô… cũng bị tình cảnh tương tự. Ngoài ra, toàn

bộ hệ thống kinh doanh trực tuyến của công ty Cổ phần VinaGame (VNG) như Zalo, Zing MP3, Zing TV, Zalo Pay, 360game cùng hàng chục game mobile, webgame do VNG phát hành… cũng bị vô hiệu hóa, không truy cập. Theo đại diện của VNG, nguyên nhân dẫn đến “sự cố” trên là do mất điện, nhưng chuyên gia bảo mật Nguyễn Hồng Phúc lại cho rằng: “Việc xảy ra sự cố tại trung tâm dữ liệu do mất điện là điều ‘khó chấp nhận’. Bởi điện, mạng, hệ thống làm mát là ba điều căn bản của trung tâm dữ liệu và là lý do để khách hàng tới sử dụng dịch vụ thay vì đặt máy chủ tại nhà. Thời gian bảo trì, khắc phục các sự cố như mất điện thể hiện khả năng và chất lượng của các trung tâm. Nếu downtime một phút là chuyện bình thường, 5 phút là sự cố lớn còn 30 phút tới một tiếng là khó chấp nhận được”. Nhà báo Mai Quốc Ấn thì cho rằng: “Cuộc xâm lăng thời đại số có thể nhanh và ‘êm thấm’ hơn sự tưởng tượng của các lãnh đạo đã nghĩ. Đơn thuần nhất chính là vô hiệu hóa sân bay, máy bay tiêm kích, hay hệ thống dữ liệu Chính phủ. Nghĩa là những ngóc ngách bí mật nhất của an ninh quốc phòng có thể bị ‘phơi bày’ thông qua các phần mềm hoặc ‘rệp điện tử’.” 

Không dám công khai lãnh đạo sai phạm vụ Thủ Thiêm Sau kết luận của thanh tra chính phủ VN về những sai phạm của cá nhân, tổ chức tại dự án KĐT Thủ Thiêm, Sài Gòn, cho đến nay vẫn chưa một quan chức nào bị bắt hay khởi tố, vì “chưa có đầy đủ cơ sở“. Ông Trần Vĩnh Tuyến, phó Chủ tịch TP.HCM nói: “Chúng tôi không thể nói ngay được bây giờ vì việc này liên quan đến cán bộ, con người nên phải có đầy đủ cơ sở chứ không thể tùy tiện. Thành phố đảm bảo sẽ công khai sau khi có kết luận”.

Miệng nói cần có đủ cơ sở mới công khai cán bộ, tổ chức vi phạm nhưng lãnh đạo TP.HCM lại họp báo, xin lỗi người dân để cho qua chuyện. Trang Zing có bài: Người dân Thủ Thiêm nói gì sau khi UBND TP.HCM xin lỗi vì sai phạm? Hầu hết người dân không đồng tình với vụ họp báo xin lỗi, vì cuộc họp chỉ nói chung chung, chưa làm rõ trách nhiệm cụ thể thuộc về ai và xử trí thế nào… Bà Lê Thị The, nói: “Tôi đọc thông tin không sót cái nào, cuối cùng thì vẫn thấy chung chung…”.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm có tổng diện tích là 930 ha, nằm bên bờ sông Sài Gòn. Từ khoảng đầu những năm 2010, TPHCM đã bắt đầu tiến hành việc giải toả, xây dựng khu vực này thành một khu đô thị mới với ước mong biến nó thành một nơi giống như Phố Đông ở Thượng Hải. Việc giải toả đã ảnh hưởng đến khoảng 14.600 gia đình với hơn 60.000 người. Nhiều người dân ở đây từ 20 năm nay đã khiếu kiện lên trung ương về việc giải toả, quy hoạch, đền bù mà họ cho là sai trái của chính quyền địa phương. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

“Thiên thần” Mỹ trợ giúp người dân Việt Nam Theo VOA ngày 24/09, binh sĩ Mỹ và các nước đối tác tới giúp người dân Việt Nam trong khuôn khổ chiến dịch nhân đạo và cứu trợ thảm họa có tên gọi “Thiên thần Thái Bình Dương”. Lãnh sự quán Mỹ ở TPHCM cho biết rằng ngoài Hoa Kỳ, lực lượng của các quốc gia khác như Úc, Singapore, Lào và Campuchia cũng như nước chủ nhà đã cùng nhau hỗ trợ cho người dân ở tỉnh Quảng Nam từ ngày 10/9 tới 15/9. Hình ảnh được Không lực Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương công bố cho thấy các binh sĩ giúp đỡ người dân sửa chữa nhà cửa, khám chữa bệnh và chơi đùa với các em nhỏ ở tỉnh miền Trung của Việt Nam. Bác sĩ của Không lực Hoa Kỳ đã làm việc cùng với nhân viên y tế của Việt Nam nhằm “giúp nâng cao phẩm chất khám chữa bệnh”. Hơn 600 người được cho là đã được các chuyên gia y tế tham gia chương trình “Thiên thần Thái Bình Dương” thăm khám. Trong khi đó, các kỹ sư tỏa ra khắp 8 địa điểm để giúp người dân xây dựng, sửa chữa và nâng cấp các trường học và cơ sở y tế tại tỉnh Quảng Nam.

Binh sĩ Mỹ trợ giúp sửa chữa nhà cửa cho người dân ở Quảng Nam

“Thiên thần Thái Bình Dương” là hoạt động hỗ trợ nhân đạo đa quốc gia, với sự phối hợp giữa dân sự và quân sự, nhằm tăng cường hợp tác quân sự ở khu vực Thái Bình Dương đồng thời hỗ trợ chăm sóc y tế, thực hiện các dự án xây dựng dân sự và các hoạt động trao đổi chuyên môn giữa các quốc gia đối tác. Chương trình “Thiên Thần Thái Bình Dương” quy tụ các nhân viên dân sự và quân sự đến từ Hoa Kỳ và 7 quốc gia đối tác ở khắp khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương để hỗ trợ nhân đạo cho người dân Việt Nam. 

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Người đàn ông Pháp sống cùng 400 con bò sát

Ông Philippe Gillet

Trong hơn 20 năm qua, ông Philippe Gillet, 67 tuổi, sống tại Coueron, gần thành phố Nante, Pháp đã tích lũy trong nhà một bộ sưu tập hơn 400 con vật từ cá sấu, rắn đuôi chuông tới nhện, thằn lằn. Ông nói đã có đủ giấy phép nuôi và đưa các con vật này tới các buổi

trình diễn đường phố do chính ông tổ chức để nâng cao nhận thức về các loài bò sát. Ông Gillet thoải mái chơi đùa với con rắn hổ mang đen trong phòng khách. Khách tới nhà ông có thể thấy con rắn hổ mang cuộn mình sống ngay trên bàn cà phê. Ông Gillet cho biết người dân địa phương không hề cảm thấy phiền với những “hàng xóm” kỳ lạ. Họ thường ghé vào nhà ông để uống cà phê vì họ biết những con rắn nguy hiểm nhất được giữ trong một căn phòng khác với hai lớp cửa. Ông cũng thường chơi với con nhện tarantula, loài nhện lớn nhất thế giới, có độc, thân hình phủ đầy lông. Chúng thường được tìm thấy ở những nơi có khí hậu ấm, đặc biệt

là Nam Mỹ. Hầu hết con vật trong nhà ông là thú nuôi bị người khác bỏ rơi hoặc được quyên góp. Ông Gillet nói: “Tôi nghĩ thật không công bằng khi các con vật bị đối xử như cách chúng ta đang đối xử với chúng vì chúng ta không hiểu chúng”. Bộ sưu tập của ông cũng bao gồm cá sấu lùn Cuvier. Đây là loài nhỏ nhất họ cá sấu với chiều dài trung bình của một con trưởng thành khoảng 1,5m. Ông thường để hai con cá sấu tên là Ali và Gator ngủ chung trên giường. Ông cho biết chúng được giải cứu khỏi một trang trại thuộc da. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

FORTUNE HERBS Đông Y Dược Phòng

PHƯỚC NHƠN ĐƯỜNG 2820 PEACHTREE IND BOULEVARD, STE # M • DULUTH, GA 30097 Xin gọi để lấy hẹn: 770-986-0058

• 678-207-9867

Website: www.fortuneherbs.com

MỞ CỬA 6 NGÀY: 10AM - 6PM • NGHỈ THỨ SÁU • Ngày Chủ Nhật lấy hẹn only CHUYÊN TRỊ THEO PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THUỐC BẮC VÀ CHÂM CỨU

BÁC SĨ Lâm Tuấn * License châm cứu * Kinh nghiệm trên 30 năm Truyền nhân chính tông y đạo, bốn đời Đông Y gia truyền. Tốt nghiệp trường Đông Y Học Viện, đã nhiều năm chữa lành các bệnh nan y về nội khoa, sản hậu, thận, v. v.. CHUYÊN TRỊ: Các bệnh về Xương Sống, Gan, Thận, Nhức Đầu, Khó Ngủ, Đau lưng, Phong Thấp, Tê Bại, Đau Thần Kinh, Nội Thương và những chứng bệnh của Đàn Bà.

ĐẶC BIỆT CHUYÊN TRỊ: • Trật gân - Trật xương - Trẹo cổ • Đau khớp • Có bán thuốc rượu danh tiếng trị đau nhức, ăn, ngủ được và tăng cường sinh lực, nam - phụ Lão đều dùng rất công hiệu.

rlo af Pk w

d for

htr

tria

ule

nd eI

o lB

ĐẶC BIỆT CÓ THUỐC GIA TRUYỀN THẦN DIỆU VỀ: Huyết trắng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều, hiếm muộn con cái, đau bụng đến kỳ, đau bao tử, đái ra máu, di mộng tinh, hoạt tinh, yếu sinh lý, liệt dương, bệnh viêm và ho suyễn...

nt H ill Rd

Chúng tôi có nhân viên người Việt thông dịch cho Quý vị. Nếu cần xin gọi: 770-986-0058 lấy hẹn trước

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

KIẾN THỨC PHỔ THÔNG

Vé máy bay đi Âu châu hiện nay

QUÁ RẺ

TUẤN MINH

rong một bài viết mới đây trên tờ nhật báo USA Today, nhà báo Rick Seaney viết cho trang mạng FareCompare.com đã cho chạy hàng tựa “$250 to Paris? Amazing ﬂight deals to Europe this fall”, có thể tạm dịch là “Vé máy bay đi Paris chỉ có $250, và những giá vé đi Âu Châu quá rẻ vào mùa thu này”. Tựa đề bài báo như vậy đương nhiên dễ thu hút sự chú ý của nhiều người, khiến cho họ dễ mơ tưởng đến một chuyến đi du lịch sang trời Âu trong những ngày tháng tới, cho dù chưa bao giờ đặt chân đến châu lục này hoặc đã từng là du khách thường xuyên viếng thăm các thủ đô nổi tiếng ở Âu Châu như Ba Lê ở Pháp, Luân Đôn ở Anh, La Mã (Rome) ở Ý và nhiều thành phố nổi danh khác như Amsterdam ở Hoà Lan, Berlin ở Đức, Brussels ở Bỉ, Genève ở Thuỵ Sĩ, Madrid, Barcelona ở Tây Ban Nha, v.v… Bởi lẽ đơn giản là một vé máy bay đi trong nội địa nước Mỹ hay Gia Nã Đại, hoặc là đi trong vùng Bắc Mỹ này, nhiều khi cũng còn đắt hơn khá nhiều so với cái giá chỉ có $250 như kể trên. Đặc biệt là những đường bay không thông dụng và xuyên qua những thành phố không phải là những trung tâm chính của ba hãng hàng không lớn là United, American và Delta, nhiều khi lại có những giá vé bình thường còn ngang hàng hoặc đôi khi còn mắc hơn cả những vé máy bay đi xuyên Đại Tây Dương để đến lục địa Âu Châu.

Tuy nhiên, khi đi vào thực tế, việc kiếm một vé máy bay đi từ Bắc Mỹ (Hoa Kỳ và Gia Nã Đại) sang Âu Châu với giá $500 khứ hồi không phải là chuyện đơn giản và dễ dàng kiếm được như nhiều người dễ lầm tưởng. Thế nhưng trước hết, cũng phải nói ngay rằng những giá được quảng cáo rất rẻ như trên là những giá có thật (bao gồm luôn cả tiền thuế và những phụ phí khác) và được bán một cách công khai bởi nhiều hãng máy bay lớn nhỏ khác nhau tùy theo thời điểm và thị trường cạnh tranh và quảng cáo của các hãng. Nó cũng không phải là những giá vé được tung ra vì lầm lẫn của hãng máy bay (thường gọi là “mistake fare”) thỉnh thoảng cũng được thấy do một vài lầm lẫn hay sơ sót của nhân viên các hãng quên dò xét hay kiểm soát kỹ lưỡng các chi tiết trên các mẩu quảng cáo trước khi loan tin cho công chúng. Nhưng một khi

đã tung ra trên thị trường, coi như các hãng máy bay phải chấp nhận cái giá đó trước khi kịp thời thu hồi nó lại. Trước đây, những ai may mắn và nhanh chóng mua được những vé máy bay với giá rẻ kiểu lầm lẫn như trên đều được các hãng máy bay phải tôn trọng. Nhưng về sau này, chính phủ đã dễ dàng hơn và cho phép các hãng máy bay có quyền từ chối và hoàn trả lại tiền (với lý do rằng đó là một lầm lẫn của họ). Nhưng cũng có nhiều hãng máy bay khác sẵn sàng chấp nhận chịu lỗ và tiếp tục tôn trọng các vé mua với vé rất hời này, coi đó như là một hình thức lấy lòng khách hàng trong đường dài. Nhưng trong những trường hợp này, số người may mắn cũng rất ít, và thường là những người chuyên để ý đến vụ này, và sẵn sàng chộp lấy ngay cơ hội để mua liền khi chợt thấy có những giá vé rẻ kinh khủng ngoài mức tưởng tượng.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

KIẾN THỨC PHỔ THÔNG

Trong trường hợp những giá vé như tựa đề của bài báo kể trên ($250 đi Paris, hoặc $500 vé khứ hồi), việc mua được những vé như trên tương đối cũng khá dễ dàng trong thời gian gần đây, đặc biệt là những vé đi từ vùng Bắc Mỹ sang Âu Châu. Trong việc đi tìm mua vé máy bay với giá rẻ, không có một lời khuyên nào là hoàn toàn đúng nhất cho mọi tình huống, chẳng hạn như đi vào mùa nào là rẻ nhất, mua vé dịp nào là thích hợp nhất v.v... Nhưng quả tình là đối với những người am tường trong lãnh vực này, có thể nói một cách khá chính xác là thời điểm hiện nay là lúc thuận tiện nhất để có thể đi du lịch sang Âu Châu với những giá vé máy bay rất rẻ. Và có thể nói không ngoa rằng giá vé hiện nay có thể được xem là giá rẻ nhất trong suốt một thập niên qua, cho dù là giá cả hàng hoá và dịch vụ vẫn thường xuyên tăng cao với mức lạm phát bình thường mỗi năm. Dĩ nhiên, vùng Bắc Mỹ rất rộng lớn nên những thành phố miền Đông như New York, Boston, Washington DC bao giờ cũng luôn có giá rẻ hơn so với nhiều thành phố khác. Riêng hai thành phố Los Angeles và San Francisco, tuy ở vùng cực tây cách xa New York đến 3,000 dặm, nhưng cũng thường cung cấp những giá vé đi Âu Châu rất rẻ dù là đường bay đi xa và tốn kém hơn nhiều, có lẽ là vì yếu tố cạnh tranh và cung cầu đặc biệt trên thị trường. Tại Gia Nã Đại, hai thành phố lớn cũng thường được hưởng những giá rẻ đi Âu Châu là Montreal và Toronto, do bởi ở sát bờ biển Đại Tây Dương nên các chuyến bay sang Âu Châu cũng ngắn và đỡ tốn kém hơn. Chỉ cần làm một bảng so sánh nhỏ về giá vé của các chuyến bay đi từ Bắc Mỹ sang Âu Châu của những năm 2016 và giá hiện nay là người ta có thể thấy sự tụt giá rất lớn và khá bất ngờ. Bảng giá so sánh dưới đây được lấy từ trên trang mạng Farecompare.

com chuyên so sánh sự khác biệt từng tháng và từng mùa, dựa theo một ứng dụng gọi là Getaway Map. Chúng ta có thể tìm hiểu và so sánh qua những trang mạng khác như Google Flights hoặc Kayak v.v... để tìm thấy những chuyến bay với giá rẻ. New York đi Paris 2016: $640 2018: $250 Boston đi Dublin 2016: $575 2018: $308 Los Angeles đi Oslo 2016: $582 2018: $379 Cũng cần phải nói thêm rằng những giá vé kể trên chỉ có hiệu lực trong một thời gian ngắn và nhiều phần là đã thay đổi khi quý vị đọc những hàng chữ này, bởi lẽ những vé thật rẻ thường là không có nhiều và đã được nhiều người nhanh tay mua hết, vì họ có thể dễ dàng thích ứng với thời gian để có thể đi máy bay vào những ngày giờ theo giá rẻ đó. VÉ MÁY BAY ĐI ÂU CHÂU VÀO MÙA XUÂN

Nói chung, vé máy bay đi vào mùa thu bao giờ cũng rẻ, ngoại trừ mùa đông có thể rẻ hơn nữa, trừ khi nó rơi vào những ngày lễ lớn là Giáng Sinh và Năm Mới với các học sinh và sinh viên cũng đều nghỉ học và nhiều gia đình cũng thích đi du lịch chung vào lúc này, cho dù giá vé có mắc hơn bình thường. Dĩ nhiên, nhiều người cũng thích đi chơi Âu Châu vào mùa Xuân, với khí hậu tương đối dễ chịu hơn. Điều đáng mừng là giá vé đi Âu Châu vào mùa Xuân sắp tới cũng được rao bán với giá rẻ, nếu không muốn nói là quá rẻ, nếu như chúng ta chỉ cần so sánh lại với giá vé của những năm về trước. Bảng giá dưới đây thu thập những giá vé rẻ nhất vào thời điểm đó (trong những năm 2014 và 2015) của nhiều hãng hàng không khác nhau cho giá vé khứ hồi đi trong 3 tháng Ba, Tư và

Năm, và so sánh với giá được quảng cáo hiện nay cho cùng thời điểm vào năm 2019. Boston đi Barcelona 2014: $1,355 2015: $1,057 2019: $340 Los Angeles đi London 2014: $953 2015: $899 2019: $412 New York đi Dublin 2014: $737 2015: $681 2019: $384 KINH NGHIỆM CÁ NHÂN

Sau cùng, xin được chia sẻ một số những kinh nghiệm cá nhân mà kẻ viết bài này đã trải qua, để từ đó độc giả có một cái nhìn rõ ràng và thực tiễn hơn để biết cách nào có thể được hưởng những vé máy bay với giá rẻ như vậy, chứ không phải đó chỉ là những lời chỉ dẫn suông về mặt lý thuyết, nhưng rất khó áp dụng trong thực tế. Trước hết, nếu tình cờ thấy những vé máy bay với giá thật rẻ và tương đối thuận tiện cho mình, quý vị hãy vào trang mạng của họ để biết rõ các chuyến bay với ngày giờ cụ thể của mình sẽ cho giá rõ ràng (cộng cả tiền thuế và phụ phí). Nếu nghĩ rằng nó quá rẻ, nên bấm máy và điền chi tiết để mua ngay trên mạng (các hãng du lịch “travel agency” theo kiểu cổ điển không thể nào địch nổi với hình thức mua vé kiểu này). Khi mua được vé với giá rẻ rồi thì mới tính đến chuyện thu xếp để hỏi vợ hay chồng là có cùng đi được hay không, hoặc hỏi thăm bạn bè, thân quyến nơi mình đến chơi là chuyến đi như vậy có thuận tiện không v.v... Nếu như mọi sự suôn sẻ tốt đẹp, coi như không có gì phải thay đổi. Nhược bằng như có điều gì khó khăn hoặc trở ngại, chúng ta có quyền gọi hãng bán vé để huỷ bỏ và hoàn tiền lại 100%, không phải đóng lệ phí

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

KIẾN THỨC PHỔ THÔNG

hay tiền phạt nào. Luật lệ chính phủ quy định khách hàng có toàn quyền huỷ bỏ các vé vừa mua trong vòng 24 giờ đồng hồ mà không phải đóng tiền phạt. Lý do là vì số vé được thấy với giá vé rất rẻ thường là chỉ có một số giới hạn nên được rất nhiều người khắp nơi đổ xô lên mạng để mua, chỉ cần vài giờ đồng hồ là sẽ bán sạch, và thường là không kéo dài quá một ngày. Trong nhiều trường hợp kẻ này đã từng điền đầy đủ tên họ và các thông tin trên thẻ tín dụng để trả tiền, nhưng trong lúc chờ đợi bỗng nhận được lời nhắn là giá vé đó không còn nữa! Bởi vì vào giờ phút đó, những vé đó có thể chỉ còn rất ít, và đang có nhiều người cũng đang làm thủ tục để mua vé như mình, nhưng trước đó được vài phút. Vì thế nên quý vị chần chờ hỏi thăm lại người thân để chắc chắn là chuyến bay có thuận lợi hay không, và sau đó lên mạng trở lại để mua vé thì lúc bấy giờ các giá rẻ này sẽ không còn nữa. Kế đến, cần phải biết du di để thay đổi lịch trình tuỳ theo các chuyến bay với giá rẻ, nhất là nhiều khi nó lại không ứng dụng cho những thành phố chúng ta khởi hành. Như các thí dụ kể trên cho thấy, các giá vé thường xuất phát từ các thành phố như Boston, New York ở miền Đông, hoặc Los Angeles ở miền Tây. Nếu chúng ta không ở những nơi đó, và nếu giá vé đi từ nơi mình ở lại quá đắt (nhiều khi mắc hơn $400, $500 là chuyện thường), tại sao chúng ta không nghĩ đến việc tính thêm đường bay nội địa đến các nơi như Boston, New York và Los Angeles kể trên và nếu thấy rằng nó vẫn còn rẻ thì tại sao không mua vé kiểu như vậy. Như vậy, chúng ta vô tình lại có thể làm thêm một chuyến bay trong nội địa. Vào mùa hè năm ngoái, kẻ này được một người sếp trong sở hỏi cách nào mua vé máy bay giá rẻ đi từ Houston tới Florence bên Ý. Giá vé trung bình vào khoảng trên dưới $900, tương đối

khá cao. Nhưng sau khi tìm tòi một số trang mạng, chúng tôi đã hướng dẫn họ lấy vé đi từ Houston đến Geneva (khoảng $500), và sau đó lấy thêm một vé đi Geneva đến Florence (từ $60 đến $120). Như vậy cộng lại cũng còn rẻ hơn vé mua thẳng từ Houston đến Florence, và lại còn có thêm cơ hội du lịch thành phố Geneva. Tương tự như vậy, hồi đầu tháng 2 năm nay, kẻ này bỗng thấy giá vé đi từ Los Angeles và San Francisco sang Rome bên nước Ý vào cuối tháng 11 chỉ vào khoảng $421, trong khi giá đi từ Houston đến Rome cùng ngày lên đến hơn $800. Thế là lập tức ghi tên mua ngay vé đi chơi Rome cho biết, sẵn dịp sẽ ghé lại Paris để thăm bạn bè và gia đình. Dĩ nhiên, mình phải bỏ thêm tiền mua vé khứ hồi đi từ Houston đến San Francisco, chưa tới $200, nhưng được cái lợi riêng cho kẻ này vì có rất đông bạn bè tại vùng bắc cũng như nam California để mình được dịp làm 1 chuyến đi chơi khác trong nội địa nước Mỹ. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, sự cạnh tranh giữa các hãng hàng không cho các chuyến bay từ Bắc Mỹ sang Âu Châu bỗng dưng trở nên gay cấn với những đợt xuống giá dữ dội. Vì thế nên vào thời điểm hiện nay, nếu muốn mua một vé đi từ Houston sang Rome cùng thời điểm

cũng không còn mắc như hồi tháng 2 đầu năm, coi như là một điều may mắn bất ngờ cho những ai bỗng dưng quyết định mua vé vào lúc này. Sau cùng nếu như thành phố mình muốn đến không nằm trong danh sách các nơi có giá rẻ ở Âu Châu, quý vị cũng có lợi khi mua các vé này và sau đó mua thêm một chuyến thứ nhì đi từ 1 thành phố này sang thành phố khác ở Âu Châu. Chẳng hạn như muốn đi Paris nhưng giá vé lại quá đắt, trong khi giá vé thật rẻ chỉ có ở những thành phố khác như London, Amsterdam, Brussels, Geneva, Munich v.v… Quý vị chỉ cần mua thêm một vé đi từ các nơi này đến Paris, với những giá vé cũng rẻ không ngờ nhờ vào rất nhiều các hãng hàng không bình dân tại Âu Châu như Ryanair, easyJet v.v… Trong nhiều trường hợp, quý vị cũng có thể dùng hệ thống xe lửa khá thông dụng và cũng tương đối rẻ tiền, nhanh chóng và tiện lợi. Điều này có lẽ sẽ là chủ đề cho một bài viết chi tiết khác trong tương lai để hầu bạn đọc biết được nhiều điều lý thú giúp cho những chuyến du lịch đi xa của mình lại không quá tốn kém.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TUẤN MINH

Houston, Texas ngày 23 tháng 9/2018

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Ngẫm chuyện ông Bùi Hiền ĐOÀN DỰ ghi chép

HƯA QUÝ BẠN, gần đây dư luận trong nước lại xôn xao về cái gọi là “cải tiến giáo dục, cải tiến ngôn ngữ” áp dụng cho trẻ em, tiêu biểu là bộ sách “Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ Giáo dục” của GS Tiến sĩ Hồ Ngọc Đại. Tuy nhiên, theo chúng tôi hiểu, GS Hồ Ngọc Đại chỉ đưa ra phương pháp dạy học mới so với cách dạy thông thường xưa nay mà thôi, ai muốn theo thì theo, không theo tùy ý. (Có khoảng hơn 70% phụ huynh học sinh đăng trên mạng xã hội đả kích nặng nề phương pháp của ông; khoảng 20% khen phương pháp đó tốt; còn gần 10% thì không có ý kiến vì họ nói họ không có con hay cháu nhỏ). Hơn nữa, ông Vũ Đức Đam, phó thủ tướng VN, mới tuyên bố: “Hiện nay nhà nước chưa có chủ trương cải cách giáo dục và phương pháp của GS Đại chỉ có tính cách cá nhân mà thôi”. Từ chuyện ông Hồ Ngọc Đại chúng tôi lại nhớ tới một ông giáo sư khác nhiều người cho rằng ông ta đang “phá hoại” tiếng Việt nên chúng tôi trình bày một cách có hệ thống từ tiểu sử cho tới cách “cải tiến” tiếng Việt rất kỳ lạ của ông Bùi Hiền để quý bạn hiểu rõ. Xin mời quý bạn xem xét.

Tiểu sử

Bùi Hiền (xin đừng lầm với nhà văn Bùi Hiển, người Trung, tác giả truyện ngắn nổi tiếng “Nằm vạ” thời Tự Lực Văn Đoàn, quê quán tại tỉnh

Ông Bùi Hiền

Nghệ An, còn ông Bùi Hiền là người Bắc, quê quán tại tỉnh Phú Thọ); ông sinh năm 1935, quê ở huyện Hạ Hòa, Phú Thọ, cách Hà Nội 90 Km, là một giảng viên tiếng Nga, một nhà nghiên cứu ngôn ngữ Nga và quản lý giáo dục. Ông có học vị phó tiến sĩ chuyên ngành tiếng Nga, học hàm phó giáo sư Việt Nam, từng là hiệu phó của trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ (nay là trường Đại học Ngoại ngữ Hà Nội). Năm 2017 vừa rồi, ông được biết đến với công trình cải tiến chữ quốc ngữ gây nhiều tranh cãi. Ông mồ côi mẹ từ năm 6 tuổi, mồ côi cha năm 12 tuổi, sống tuổi thơ vất vả ở xã Vĩnh Chân, huyện Hạ Hòa , tỉnh Phú Thọ . Sau khi cha mất, 5 anh em ông sống với bà mẹ kế và bà rất tốt. Vì gia đình nghèo

khó, làm không đủ ăn nên ông phải bỏ học 2 năm. Đến năm 1948, 13 tuổi, ông được đi học trở lại lớp Đệ Nhất trung học (đổi tên thành lớp Đệ Thất sau này và là lớp 6 hiện nay) tại trường Hùng Vương, vì trường này vừa tản cư từ thị xã Phú Thọ về xã Vĩnh Chân, gần nhà ông. Buổi sáng ông đi học, buổi chiều phụ mẹ kế làm ruộng. Lúc đầu ông học kém và bị xếp hạng bét trong lớp do đã nghỉ học 2 năm, sau đó ông cố gắng học tập và tiến bộ rõ rệt, vươn lên đứng đầu lớp, giỏi các môn Toán, Lý, Hoá. Tháng 8 năm 1953, 18 tuổi, ông cùng 19 người khác được nhà nước Việt Minh cử sang Trung Quốc học chuyên về tiếng Nga . Sau 2 năm học, năm 1955 ông tốt nghiệp Đại học Ngoại ngữ, khoa tiếng

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Nga tại Bắc Kinh Trung Quốc cư ở nước ngoài. rồi trở về nước. Tháng 10 năm

ấy (1955), ở tuổi 20, Bùi Hiền được giao phụ trách ban tiếng Nga của trường Ngoại ngữ mới thành lập tại Hà Nội. Năm 1958, trường Ngoại ngữ sáp nhập vào trường Đại học Sư phạm Hà Nội , trở thành Khoa Ngoại ngữ với bốn phân khoa: Anh, Pháp, Nga, Trung. Bùi Hiền tiếp tục phụ trách phân khoa Nga văn. Cuối năm 1969, 34 tuổi, ông được nhà nước CSVN cử đi Liên Xô làm nghiên cứu sinh phó tiến sĩ chuyên ngành tiếng Nga. Ông hoàn thành luận án phó tiến sĩ với đề tài “Những danh từ đồng nghĩa cùng gốc trong tiếng Nga văn học hiện đại”, người hướng dẫn là giáo sư Sanxky, viện sĩ Hàn lâm viện Nga, và năm 1972 ông bảo vệ luận án này tại trường Đại học Tổng hợp Moskva mang tên Lomonosov với kết quả xuất sắc. Sự nghiệp

Sau khi bảo vệ luận án phó tiến sĩ tại Nga năm 1972 lúc 37 tuổi, năm 1973 ông trở về nước, tiếp tục công tác tại trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội và năm sau được bổ nhiệm giữ chức vụ hiệu phó tại trường này. Năm 1978 ông được chuyển về Bộ Giáo dục, phụ trách ngoại ngữ trong Hội đồng cải cách giáo dục. Sau đó, ông được bổ nhiệm làm Phó Viện trưởng Viện Nội dung và Phương pháp dạy học phổ thông thuộc Viện Khoa học Giáo dục . Ông giữ chức vụ này cho đến khi nghỉ hưu năm 1993. Năm nay, 2018, ông 83 tuổi. Ông kết hôn năm 17 tuổi (năm 1952). Vợ con ông hiện tại đang định

Đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ bị chỉ trích dữ dội

Sự thực, công trình mang tên “Đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ” là nghiên cứu cá nhân mà ông Bùi Hiền theo đuổi từ lâu. Hơn 20 năm trước, ông đã công bố đế xuất này lần đầu tiên trên báo Giáo dục & Thời đại số 72, ra ngày 8/9/1995. Theo ông, mục đích của công trình này là: Thứ nhất, thống nhất và đơn giản hoá một số chữ viết cho các văn bản. Thứ hai, giúp người nước ngoài và đồng bào dân tộc thiểu số dễ tiếp cận với chữ viết trong tiếng Việt hơn. Tuy nhiên, vì đăng trên báo, hơn nữa đời sống dân chúng lúc ấy con đang khó khăn nên đề xuất của ông gần như không được ai để ý. Đến tháng 9 năm ngoái, 2017, trong một cuộc hội thảo về giáo dục tại TP.Quy Nhơn, ông đưa đề xuất này ra và được đăng rộng rãi trên báo chí cũng như các mạng xã hội, gây nên những cuộc phê bình, chỉ trích dữ dội về các điều khác lạ trong đề xuất mà tác giả Bùi Hiền đề cập. Sau đây là phần quan trọng nhất trong đề xuất cải tiến đó, chúng ta đọc kỹ mới hiểu tại sao dư luận phản đối dữ dội như vậy, nhiều người bảo ông là “khùng”, nhiều người nói ông “tâm thần”, thậm chí ông tuyên bố: “Họ dùng ngay chữ của tôi để chửi tôi, điều đó chứng tỏ chữ cải tiến của tôi rất dễ hiểu, họ tiếp thu rất nhanh, chỉ sau một đêm là có thể chửi”. Có “dễ hiểu” thật hay không, xin mời quý bạn xem xét.

Nội dung cải tiến chữ quốc ngữ của Bùi Hiền

Bản đề xuất của ông Bùi Hiền gồm 16 trang in khổ giấy A4, gồm 2 phần, đã được ông đăng ký bản quyền.

Theo ông, bảng chữ cái tiếng Việt hiện hành gồm 29 chữ cái: A Ă Â B CDĐEÊGHIKLMNOÔƠP Q R S T U Ư V X Y. Những chữ cái kép gồm có 9 chữ: Ch, Tr, Th, Gh, Ph, Ng, Ngh, Nh, Kh. Trong đề xuất cải tiến của mình, ông xóa bỏ chữ cái Đ, thêm một số chữ cái Latinh: F, J, W, Z và thay đổi âm vị của một số chữ cái. (Âm vị, phoneme, là đơn vị căn bản của ngôn ngữ học; phoneme is basic unit of phonology.- Hoặc nói khác đi, âm vị là đơn vị nhỏ nhất của ngôn ngữ. Ví dụ chữ cái “c”, tiếng Việt bây giờ đọc là “cờ”, tiếng Anh đọc là “xi”, đó là âm vị. Trong tiếng Anh, một từ ngữ như computer chẳng hạn, vì là đa âm nên có 3 âm (com + pu + ter) kết hợp với nhau tạo thành một tiếng. Rồi trong tiếng đó, như âm “com” chẳng hạn lại có 3 âm vị của 3 chữ cái c, o, m. Tiếng Việt đơn âm, mỗi tiếng chỉ có một âm mặc dầu tiếng đó có thể có nhiều âm vị. (Như tiếng “khuynh” chẳng hạn có 6 âm vị, tiếng “hướng” chẳng hạn có 5 âm vị). Như vậy, âm vị là cách phát âm một chữ cái hay một chữ cái kép trong tiếng Việt. (Ví dụ chữ cái “c” ngày trước chúng ta đọc là “xê”, bây giờ họ đọc là “cờ” ; chữ cái kép “ch” chúng ta đọc là “xê-hát”, bây giờ họ đọc là “chờ”). Điều này hết sức quan trọng để hiểu tại sao đề xuất cải tiến của ông Bùi Hiền bị chỉ trích dữ dội. Đề xuất của ông Bùi Hiền: Theo đề xuất của ông, chữ cái “C” thay cho Ch và Tr. Chữ cái “D” thay cho Đ. Chữ cái “G” thay cho G và Gh. Chữ cái “F” thay cho Ph. Chữ cái “K” thay cho C, Q, K (cả 3 chữ cái C, Q, K đều đọc là “cờ”). Chữ cái “Q” thay cho Ng và Ngh. Chữ cái “X” thay cho Kh. Chữ cái “W” thay cho Th. Chữ cái “Z” thay cho D, Gi, R. Riêng âm vị Nh (đọc là “nhờ”)

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ chưa có chữ cái thay thế nên tạm dùng ký tự n’ thay vào. (Như vậy n’ thay cho Nh và đọc là “nhờ”). Nói tóm lại, bảng chữ cái mới của ông Bùi Hiền có 33 chữ cái: A Ă Â B C D E Ê F G H I J K L M N N’ O Ô Ơ P Q R S T U Ư V W X Y Z. (Không có chữ Đ, thêm các chữ F, J, W, Z , và N’ ). Vài ví dụ đơn giản: Ngôn ngữ = Qôn qữ. Tiếng nói = Tiếq nói. Chữ viết = Cữ viết. Giáo dục = Záo zụk,... Có một số trường hợp trùng hợp hoặc na ná với nhau như: “quốc” và “cuốc” đều là “kuốk”, “quả” và “của” đều là “kủa”. Tuy nhiên, đề xuất của ông về một vài danh từ cũng giống như nó đang tồn tại hiện nay: “Đắk Lắk”, “KonTum” (Đắc Lắc, Công Tum) hoặc việc sử dung chữ F thay cho Ph. Theo ông, chữ cải tiến giúp học sinh không còn viết sai chính tả, thuận lợi cho đồng bào dân tộc thiểu số và người nước ngoài khi học tiếng Việt. Ngoài ra nó còn giúp tiết kiệm được khoảng 8% giấy khi viết hoạc in ấn so với lối viết hiện hành. Vài ví dụ cụ thể của PGS.TS Bùi Hiền: - Viết bằng chữ Việt hiện hành: “Theo điều 7 của Luật Giáo Dục, tiếng Việt là ngôn ngữ chính thức dùng trong nhà trường và các cơ sở giáo dục khác”. - Viết bằng chữ cải tiến: “Weo diều 7 kủa Luật Záo Zụk, tiếq Việt là qôn qữ cín’ wứk zùq coq n’à cườq và kák kơ sở záo zụk xák”. - Viết bằng chữ Việt hiện hành: “Ngoại ngữ quy định trong chương trình giáo dục là ngôn ngữ được sử dụng phổ biến trong giao dịch quốc tế”. - Viết bằng chữ cải tiến: “Qoại qữ kuy dịn’ coq cươq cìn’ záo zụk là

qôn qữ dượk sử zụq fổ biến coq zao zịk kuốk tế”. - Chữ Việt hiện hành: “Việc tổ chức dạy ngoại ngữ trong nhà trường và các cơ sở giáo dục khác cần đảm bảo để người học được học liên tục và có hiệu quả”. - Viết bằng chữ cải tiến: “Việk tổ cứk zạy qoại qữ coq n’à cườq và kák kơ sở záo zụk xák kần dảm bảo dể qười họk dượk họk liên tụk và kó hiệu kuả”. Những điểm bị phê phan: Đề xuất của PGS Bùi Hiền đưa ra đã có nhiều điểm bị phê phán, như: - Thay hai chữ cái kép Ch và Tr bằng chữ cái “c”, do đó tiếng “cha” (trong cha mẹ) và tiếng “tra” (trong tra cứu, tra tấn) đều viết là “ca” , không thể phân biệt được với nhau mặc dầu chúng có nghĩa khác hẳn nhau. - Không phân biệt được R với Gi và D; S với X; Ch với Tr , ví dụ như đoạn văn: “Trẻ trâu ra sân giành trứng rán” mà viết theo chữ cải tiến: “Cẻ câu za sân zàn› cứq zán”, ông nói là căn cứ theo giọng Hà Nội, mà giọng Hà Nội người ta nói là: “Chẻ châu da sân dành chứng dán” thì người miền Nam ở Sài Gòn hay người miền Trung ở Huế chẳng hạn sẽ hiểu câu trên của ông như thế nào? - Chữ S (hiện nay đọc là “sờ”) là chính nó (S) đồng thời cũng thay cho chữ X, trong khi đó chữ X thay cho Kh (“khờ”). Vậy thì muốn phân biệt giữa các từ ngữ như xuất sắc, sắp xếp (suất sắk, sắp sếp) thì phân biệt như thế nào? - Cả 3 chữ cái C, Q, K đều được thay bằng chữ cái K và đều đọc là “cờ”, khi viết các từ “cuốc” (cái cuốc) và “quốc” (tổ quốc) đều là kuốk thì phân biệt như thế nào? Ý kiến không đồng tình của các nhà khoa học:

PGS Bùi Hiền nói: “Đề xuất của tôi có nhiều nhà ngôn ngữ thấy hợp lý vì chữ viết mới có nguyên tắc thống nhất. Nhưng cũng có nhiều ý kiến phản bác vì cho rằng nếu cải tiến sẽ phức tạp, mang nhiều hệ lụy. Ví dụ kho tư liệu đồ sộ cũ chuyển sang chữ viết mới thì sẽ xử lý như thế nào. Và để thay đổi sẽ phải mất rất nhiều thời gian: thay đổi nhận thức, thay đổi cách học, cách dạy; sách giáo khoa cũng phải thay đổi, các văn bản, sách, báo, rồi lập trình chữ viết trên máy vi tính..vv.. đều phải thay đổi. Nhưng nếu thay đổi từng bước một thì chỉ cần mất 1-2 năm là quen dần”. Tuy nhiên, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành, Viện phó Viện Ngôn ngữ học Việt Nam, nói: “Không thể thay đổi được và cũng không nên thay đổi, vì chữ viết liên quan đến văn hóa, lịch sử và rất nhiều vấn đề khác. Ngay cả tiếng Anh, một ngôn ngữ phổ biến có nhiều chữ đọc và viết bất hợp lý mà cũng không ai nghĩ đến việc cải tiến. Đến nay, trải qua nhiều thế kỷ, tiếng Việt đã định hình và chữ quốc ngữ đã tồn tại cả thế kỷ với kho tư liệu đồ sộ từ lúc hình thành đến bây giờ, không nên thay đổi”.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ GS-TS Bùi Khánh Thế, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo trường ĐH Ngoại ngữ-Tin học Sài Gòn, cho biết: “Có một số bất hợp lý, chẳng hạn ký tự Q thay thế cho Ng và Ngh, ký tự Z thay cho Gi, ký tự C thay Tr, Ch… Ấy là chưa kể làm vậy sẽ mất đi sự tinh tế trong cách viết, cách đọc và cách phát âm của tiếng Việt. Từ lúc hình thành đến nay, tiếng Việt có nhiều âm đã thay đổi nhưng chữ viết vẫn giữ nguyên. Đó chính là sự bền vững cần có, chỉ những gì bất hợp lý mới mất đi”. Theo GS-TS Bùi Khánh Thế, càng đổi mới thì càng bị rối. Đó là chưa kể, sẽ phải tốn rất nhiều thời gian, công sức và kinh phí để thay đổi. Vì thế, đối với chữ quốc ngữ, chỉ nên tìm cách khắc phục những cái khó, hơn là cải tiến. Trả lời chính thức của Viện Ngôn ngữ học VN về cải tiến chữ quốc ngữ của PGS TS Bùi Hiền

Về đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ của PGS TS Bùi Hiền, Viện Ngôn ngữ học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam đã chính thức có kết luận về nghiên cứu này. GS TS Nguyễn Văn Hiệp - Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học cho biết, Viện Ngôn ngữ học đã họp hội đồng khoa học mở rộng và khẳng định rằng, vấn đề cải cách chữ quốc ngữ đã từng được bàn đến nhiều lần, trên nhiều phương diện và đề xuất của PGS TS Bùi Hiền không phải là một ý kiến mới trong giới ngôn ngữ học. Tuy nhiên, ngôn ngữ nói chung và chữ viết nói riêng là sản phẩm của cộng đồng và mang tính quy ước. Chính cộng đồng sẽ quyết định sự phát triển của chữ viết, chứ nó khó lòng bị chi phối bởi ý chí, nguyện vọng hay đề xuất của một cá nhân hoặc bị cưỡng bách thực thi bởi một

Đố bạn đọc được câu đối “cải tiến” của ông Bùi Hiền

mệnh lệnh hành chính. Chính vì thế, cho dù đã có những hội nghị về cải tiến chữ quốc ngữ với hàng loạt các đề xuất của các nhà ngôn ngữ học nhưng tất cả đều không được áp dụng vào thực tế. Cho đến nay, đại đa số các ý kiến đều cho rằng, mặc dù có những nhược điểm như trên, chữ quốc ngữ vẫn là một loại chữ ghi âm rất tốt, và hiện nay vẫn đang thực hiện được chức năng là chữ viết thống nhất của nước Việt Nam. Dĩ nhiên, nhằm giúp chữ quốc ngữ thực hiện được chức năng của nó, giới ngôn ngữ học hiện đang rất quan tâm đến vấn đề tiêu chuẩn hóa chính tả (tức quy chuẩn cách viết), cách viết tên riêng tiếng nước ngoài (đề nguyên dạng, phiên âm hay chuyển tự), tên riêng gốc ngôn ngữ của các dân tộc thiểu số ở Việt Nam. Đây là những vấn đề mà việc giải quyết một cách triệt để đòi hỏi cần phải ban hành Luật Ngôn ngữ ở Việt Nam. Phương án đề xuất Cải tiến chữ quốc ngữ mà PGS TS Bùi Hiền nêu ra rất lộn xộn, chắp vá và hoàn toàn không mang tính khoa học. Nếu cải tiến chữ Quốc ngữ theo đề xuất của PGS TS Bùi Hiền sẽ làm vô

hiệu hóa một kho văn liệu khổng lồ với các ấn phẩm đã được viết bằng chữ quốc ngữ, làm đứt gẫy sự liên tục văn hóa của cả một dân tộc. Nếu muốn lưu giữ và truyền tải khối tri thức, văn hóa của dân tộc cho các thế hệ sau, chúng ta sẽ phải tổ chức in ấn, chế bản lại. Đây là một việc làm hết sức tốn kém. Không chỉ có thế, sự thay đổi này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ các hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh… do thay đổi toàn bộ hệ thống văn bản, giấy tờ, dữ liệu hiện hành đang được công nhận trên toàn thế giới. Đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ của PGS TS Bùi Hiền, như đã phân tích, là ý kiến của một cá nhân có thể có xuất phát từ mục đích tốt nhưng lại thiếu kiến thức chuyên môn; hiểu biết chưa toàn diện về ngữ âm học, ký tự học nên thiếu tính khoa học và thực tiễn, không có tính khả thi. Trong tình hình chữ quốc ngữ đang vận hành hiệu quả như hiện nay, Viện Ngôn ngữ học cho rằng hoàn toàn không nên và không cần thiết có bất kỳ cải tiến nào đối với chữ quốc ngữ. ■

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

Nước mắt Tân Cương TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

Có bào chữa kiểu gì đi nữa, có tô vẽ kiểu gì đi nữa, có khoác áo mục tiêu gì đi nữa, thì cuối cùng về bản chất, đặc khu là hình thức nhượng chủ quyền lãnh thổ. T.S Nguyễn Ngọc Chu Như bao nhiêu triệ u ngườ i Việ t Nam tỵ nạn khác, tôi là kẻ vượt biên và còn sống sót nhờ vào may mắn; bởi thế, mọi chuyện (xa gần) có liên quan đến ranh giới của đất nước này đều nhớ như in: “Nguyên Hồng là người phàm tục. Anh thích nhắm ngon, thích rượu ngon, nhưng thích nhất là khi có những thứ đó mà quanh anh là bè bạn. Nhưng trong bữa ăn khoái khẩu hôm ấy anh chỉ lẳng lặng uống. Sau mỗi miếng nhắm anh chống đũa, tư lự. Có vẻ anh buồn. - Bên Tàu loạn to. Nhiều người chạy sang ta, chạy loạn hay là chạy chính phủ không biết, trông tội lắm. - anh nói, giọng rầu rầu. - Mình ở Hải Phòng lâu, các cậu

biết đấy, cả thời trẻ mình sống lẫn với người Hoa, mình có cảm tình đặc biệt với người Hoa. Họ chăm làm, tử tế... Trông những người chạy loạn gày còm, đen đủi, nhếch nhác, mình thương quá. Họ tưởng mình cũng là công an, quỳ xuống mà lạy, nước mắt lã chã. Họ xin đừng đem họ trả Trung Quốc, đem trả họ sẽ bị giết hết, họ nói thế. Mình can mấy cậu công an, bảo từ từ xem thế nào đã, nhưng mấy cậu không nghe, một hai đem trả, nói luật biên giới là thế, không trả không được. Những người Hoa kia lăn lộn, kêu khóc ầm ĩ, phải lôi xềnh xệch... Thảm lắm! - Rồi sao? - Chúng tôi hỏi. - Ðồn biên phòng ta cách đồn bên kia có một quãng. Lát sau, mình vẫn ngồi đấy, nghe phía bên kia có tiếng súng nổ. Hôm sau, những người khác chạy sang nói mấy người bị trả về bị bắn chết hết, bắn tại trận.” (Vũ Thư Hiên, Đêm Giữa Ban Ngày. California: Văn Nghệ, 1997). Cá i thuở “bên Tầ u loạ n to” mà Nguyên Hồ ng vừ a kể , xẩ y ra hồ i cuối thập niên 1950, có nguyên do từ những cú hích (Đại Nhẩy Vọt Great Leaps Forward) của Mao Trạch Đông. Nhà báo Dương Kế Thằng -

tác giả cuốn Bia Mộ - tính chẵn rằng ba mươi sáu triệu dân Tầu đã biến thành những con ma đói, chỉ vì mấy cú nhẩy ngoạn mục này. Đó là chưa kể mấy con ma lẻ (tẻ) bị bắn chết khi tìm cách chạy ra khỏi biên giới của nước Trung Hoa Vĩ Đại. Hơn nửa thế kỷ sau, báo Vnexpress (đọc được vào hôm 18 tháng 4 năm 2014) loan tin: “Bẩy người chết trong vụ nổ súng ở cửa khẩu Quảng Ninh. Bị bắt vì nhập cảnh trái phép, nhóm người Trung Quốc đã cướp súng của bộ đội biên phòng cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Quảng Ninh), bắn xối xả... Khi lực lượng chức năng siết chặt vòng vây, một số người cố thủ tự sát thương mình, một số khác nhảy lầu tự tử.” Ở thờ i điể m nà y, mọ i cơ quan truyền thông của nhà nước Việt Nam cũng đều đồng loạt đăng những mẩu tin vớ i nộ i dung tương tự . Tấ t cả đều cố tình che giấu một chi tiết nhỏ (nhóm vượt biên này không phải là dân Trung Hoa mà là người Uyghur, Ngô Duy Nhĩ, đến từ khu tự trị Tân Cương) và đều lờ tít một câu hỏi lớn: tại sao họ phải bỏ xứ ra đi, và khi bị bắt lại đều lựa chọn một thái độ vô cùng quyết liệt: “cố thủ tự sát” hay “nhẩy lầu tự tử”?

Thi thể người tỵ nạn Uyghur, bất kể còn sống hay đã chết, bị vứt chất chồng trên xe kéo. Ảnh: internet

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN Câu trả lờ i có thể tì m đượ c qua bài viết (China’s Xinjiang Region: A Surveillance State Unlike Any the World Has Ever Seen / Tỉnh Tân Cương của Trung Quốc: Một nhà nước công an mà thế giới chưa hề thấy) của nhà báo Bernhard Zand, dịch giả Nguyễn Văn Vui - đọc được trên trang Dân Luậ n, và o hôm 31 thá ng 7 năm 2018. Xin trí ch dẫ n đôi ba đoạ n ngắ n, để rộ ng đườ ng dư luận: Không có nơi nào trên thế giới, có lẽ thậm chí kể cả Bắc Triều Tiên cũng không bằng, mà dân cư lại bị theo dõi, kiểm soát rộng khắp như trong “Khu tự trị Uyghur Tân Cương” ... Trong khi việc thực hiện dự án dò xét này ở các vùng đông đúc khác dân cư của Trung Quốc tiến triển tương đối trễ nải và chỉ làm được vài nơi mà thôi, thì tại Tân Cương, người Uyghur dường như đã được bao phủ bởi một hệ thống tính điểm tương tự. Nó tập trung chủ yếu vào các chi tiết mà giới công an muốn biết. Số điểm ban đầu của mỗi gia đình là 100 điểm, nhưng bất kỳ ai đó có liên hệ hoặc có thân nhân ở nước ngoài, đặc biệt là ở các nước Hồi giáo như Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập hay Malaysia, đều bị phạt với khoản khấu trừ lớn. Nếu bạn có ít hơn 60 điểm, thì bạn đang gặp nguy cơ. Một lời nói sai, một lần cầu nguyện thêm hoặc một cuộc gọi điện thoại quá nhiều, và bạn có thể được gửi đi “học” bất cứ lúc nào. Đi “học” cái gì, và “học” ở đâu? Hã ng thông tấ n Reuters , hôm 10 thá ng 8 năm 2018, cho biế t: “U.N. says it has credible reports that China holds million Uighurs in secret camps”. (“Liên Hiệp Quốc nói rằng họ có những báo cáo đáng tin là Trung Hoa đã giữ hàng triệu người Duy Ngô Nhĩ trong những trại giam bí mật.”) So với Tập Cận Bình, Hitler vẫn cò n có thể coi là mộ t ngườ i đứ ng đắ n. Ông ta chưa bao giờ “mệ nh

danh” những ghetto là... khu tự trị, và cũng không hề che giấu việc giam cầm hàng triệu dân Do Thái. Chỉ cần thêm mấy cái lò thiêu người nữa là nhân loạ i sẽ trở lạ i vớ i thờ i Nazi Holocaust. Đến đây thì thiên hạ đã hiểu ra ý nghĩa của hai chữ “tự trị” trong cụm từ “Khu Tự Trị Uyghur Tân Cương (Xinjiang Uyghur Autonomous Region), hay Khu Tự Trị Tây Tạng (Tibet Autonomous Region) - nơi mà đã có hàng trăm người dân tự thiêu để phản đối chính sách đồng hoá và diệt chủng của Trung Hoa Lục Địa. Từ Khu Tự Trị (Autonomous Region) đế n Đặ c Khu Kinh Tế (Special Economic Zone) khoả ng cách bao xa, hoặc bao lâu? Theo T.S Nguyễn Ngọc Chu thì chỉ trong... cái trở bàn tay: “Chưa bao giờ đất nước đối mặt với nguy cơ mất nước trong cái trở bàn tay của Trung Quốc như hiện nay. Từng ngày từng giờ ngàn vạn dây thòng lọng từ Trung Quốc đang vươn rộng đón chờ khắp mọi nơi trên đất nước Việt Nam. Trong số đó là ở ba đặc khu mà người Việt đang sắp tự nghĩ ra để tự mình chui đầu.” Tôi hoàn toàn chia sẻ với nỗi quan ngại thượng dẫn, chỉ xin phép được thưa thêm đôi điều - cho rõ - rằng

Ảnh: FB

không hề có người Việt nào “tự nghĩ ra để tự mình chui đầu” vào rọ cả. Đây là vài sự kiện đã được ghi nhận trong tháng 6 năm 2018: - Ngày 10 tháng 6 năm 2018, hàng ngàn người dân đã biểu tình phản đối Dự Thảo Luật Đặc Khu và An Ninh Mạng ở những địa phương sau: Bình Dương, Bình Thuận, Đà Nẵng, Đồng Nai, Hà Nội, Nha Trang, Sài Gòn, Vũng Tàu... - Ngày 11 tháng 6, công nhân của Công ty Pou Chen Corporation biểu tình trước cổng công ty, yêu cầu bỏ Luật Đặc khu. Công nhân ở KCN Chà Là cù ng tuần hành trên suốt tuyến đường từ KCN này đến Ngã 3 Bàu Năng, huyện Dương Minh, với lý do tương tự. - Ngày 17 tháng 6, dân chú ng Nghệ An và Hà Tĩnh tham gia cuộc tuần hành ôn hòa kéo dài nhiều tiếng đồng hồ để phản đối Luật Đặc Khu và Luật An Ninh Mạng. Chỉ có nhữ ng kẻ rắ p tâm bá n nước mới mặn mà với những dự án đặc khu, và xem đây là “ổ phượng hoà ng,” chứ dân Việ t thì không. Chúng tôi biết cả, và biết rất rõ, tiến trì nh Há n hoá cũ ng như tì nh cả nh thảm thương của những người dân ở Tân Cương hay Tây Tạng.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

“Chúng ta là một dân tộc !” HUY PHƯƠNG

Trông người, đau xót cho ta! Ngày 18 Tháng Chín vừa qua, Tổng Thống Nam Hàn Moon Jaein lần đầu tiên đến thủ đô Bình Nhưỡng, Bắc Hàn trong một cuộc viếng thăm lịch sử. Hình ảnh hai vị lãnh đạo Nam Bắc Hàn duyệt hàng quân danh dự và đứng trên xe mui trần đi qua các con đường phố với hàng nghìn dân chúng tụ tập hai bên đường, ăn mặc như ngày hội vẫy cờ chào đón- dù là được Bắc Hàn vận động- đã làm cho cả dân tộc Triều Tiên vui mừng trước cơ hội thống nhất Nam Bắc sau 65 năm hai miền bị chia cắt, ly tán. Chiến tranh Triều Tiên là cuộc chiến xảy ra và kéo dài ba năm từ 1950 đến 1953 trên bán đảo Triều Tiên, đã bị chia cắt mỗi bên vì sự chiếm đóng tạm thời của Liên Xô và Hoa Kỳ. Lực lượng hai bên tham chiến lên đến hơn một triệu quân, Bắc Hàn có Trung Cộng và Liên Xô yểm trợ, Nam Hàn có Hoa Kỳ và Liên Hiệp Quốc tham chiến. Sau ba năm giao tranh, nhiều thành

phố thành bình địa, quân lực mỗi bên lên đến 800,000 người chết, mất tích và bị thương, số dân chúng tử vong của cả hai miền lên đến con số 2, 5 triệu người. Nhiều gia đình hai miền bị ly cách. 65 năm nay, hai miền ngưng chiến nhưng không có hiệp ước hoà bình, hai bên vẫn xem nhau như thù nghịch, tiến hành chiến tranh tình báo và tìm cách tuyên truyền lôi kéo hay đánh phá nhau. Qua những cuộc thương thuyết dài ngày và cam go, cũng như gây ra nhiều sự dị nghị, nghi ngờ, cho đến hôm nay, vào thời điểm trung tuần tháng 9-2018, Bắc Hàn cam kết ngừng các hoạt động nghiên cứu hạt nhân, tiến tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên, bằng một quy trình “có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược, và một thỏa thuận hòa bình NamBắc Hàn, chấm dứt tình trạng chiến tranh dai dẳng giữa hai miền. Theo AFP, Kim Jong-un đã tuyên bố tại cuộc họp báo chung sau hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống

Nam Hàn Moon Jae-in ở Bình Nhưỡng là:”Tổng thống Moon Jaein và tôi thống nhất đưa bán đảo Triều Tiên trở thành một khu vực không có vũ khí hạt nhân cũng như các mối đe dọa hạt nhân - Tuyên bố chung tháng 9 cũng sẽ nâng quan hệ Nam- Bắc Hàn lên tầm cao hơn, mang lại kỷ nguyên hòa bình và thịnh vượng!” Lãnh đạo Bắc Hàn cũng đã nhận lời mời thăm Seoul của Tổng thống Nam Hàn. Kim Jong-un từ lâu nay được thế giới xem như một Chí Phèo của làng Vũ Đại, sở hữu vũ khí nguyên tử và hăm doạ cả vùng Đông Nam Á. Ngày nay nếu Kim Jong-un chịu thương thuyết với Hoa Kỳ và chịu ngồi lại với lãnh đạo Nam Hàn để mang lại hoà bình, thịnh vượng cho một đất nước chung, tách xa con đường thù hận, hiếu chiến của ông Kim Il-sung, và cha Kim Jon-il, thì lãnh tụ Bắc Hàn hôm nay đươc xem như một người thức thời và là cứu tinh của dân tộc Bắc Hàn. Chuyện thống nhất của hai miền tuy hãy còn xa, nhưng rồi đây hai miền sẽ thông thương, người dân đói nghèo, đơn điệu của Bắc Hàn rồi đây sẽ được hưởng một đời sống thịnh vượng, sung túc như Nam Hàn. Sẽ không còn đảng mà chỉ còn dân tộc! Nhìn về Đông Âu: Ngày 09/11/1989, bức tường Berlin sụp đổ. Một dòng người lũ lượt từ Đông Bá Linh, đang tràn sang phía Tây thành phố Berlin tưng bừng như một này hội. Người ta khiêu vũ,

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

uống rượu, phất cờ, ca hát, hò reo: “Wir sind ein Volk”, “Wir sind ein Volk” (Chúng ta là một dân tộc). Đây là cơ hội một thuở để lìa bỏ chế độ CS, và xóa sổ Cộng hòa Dân chủ Đức. Ngày 03/10/1990, nước Đức chính thức thống nhất. Hai năm sau, Honecker, cựu Tổng Bí thư đảng Cộng sản Ðức lâu năm kiêm chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Ðức (DDR) và đồng bọn ra toà án nước Đức, sau đó xin tị nạn ở Liên Xô. Năm 1991, khối cộng sản Liên-Xô kể như tan rã, nước Nga không muốn chứa chấp vợ chồng Honecker, họ phải trốn vào tòa đại sứ Chile xin tị nạn. Năm 1991, chính phủ Đức ban hành “thuế phụ thu đoàn kết” (“Solidaritätszuschlag”) cho chương trình xây dựng Đông Đức, tính đến nay, chính phủ Đức đã chi hàng ngàn tỉ Euro cho chương trình xây dựng Đông Đức và vẫn còn tiếp tục. Người Đông Đức đã giàu lên hơn gấp 10 lần. Nước Đức đã thống nhất nhưng không có kẻ thắng người thua, không có vơ vét tài sản của người khác làm chiến lợi phẩm cho mình, không có trả thù, không có trại tù (học tập cải tạo,) không chiến dịch đánh tư sản mại bản, không có vùng kinh tế mới, không có hàng triệu người bỏ nước ra đi. Nhìn cảnh tay trong tay của hai lãnh đạo Nam Bắc và viễn ảnh thống nhất nay mai của Đại Hàn, mà người Việt không khỏi mắt ứa lệ nghĩ đến thân phận của đất nước mình, cũng là hoàn cảnh chia cắt, cũng là phân đôi Quốc Cộng, mà hồi kết cục thì bi thảm. Mục đích của đảng Cộng sản Đông Dương - tiền thân của Đảng CSVN - do Hồ Chí Minh, ủy viên Ban Chấp hành Đệ Tam Quốc tế

Cộng Sản lãnh đạo, ngay từ ngày thành lập, mục tiêu vẫn là hoàn thành cuộc cách mạng nhân danh “vô sản” trên toàn cõi Đông Dương. Việt Minh hô hào chống Pháp giải phóng đất nước, nhưng chủ trương tiêu diệt các đảng phái chính trị yêu nước, thừa cơ cướp chính quyền ngày 19/8/1945, và ngày 2/9/1945, Hồ Chí Minh tuyên bố Việt Nam độc lập. Hai biến cố này đã đưa tới sự thay thế chính quyền của Hoàng Đế Bảo Đại và Thủ Tướng Trần Trọng Kim bằng chính quyền Việt Minh do Hồ Chí Minh và Đảng Cộng Sản lãnh đạo, từ đó tới cuộc chiến 30 năm đầy đau thương, chết chóc, chia rẽ và hủy diệt, kéo dài từ năm 1946 đến

năm 1975. Hai biến cố này thực ra là đều không cần thiết vì ít nhất hai lý do vì sau ngày 9/3/1945, Người Pháp đã bị nguời Nhật loại trừ ra khỏi chính quyền Đông Dương từ ngày Nhật đảo chính Pháp và sau khi Nhật đầu hàng, Việt Nam đương nhiên độc lập với chính quyền Bảo Đại–Trần Trọng Kim là chính quyền đương nhiệm và hợp pháp. Đối với Hà Nội, Hiệp định Paris 1973 chỉ là một thủ đoạn để đuổi quân đội Mỹ khỏi miền Nam VN, khiến cho chế độ Sàigòn suy yếu. Với sự giúp đỡ của Liên Xô, Trung Cộng, Bắc Việt tổ chức cuộc tổng tấn công, để đưa cả nước vào quỹ đạo Cộng Sản.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Lấy được miền Nam, Hà Nội sẽ “thừa thắng xông lên” chiếm luôn Lào và Campuchea, biến hai nước láng giềng này thành những nước cộng sản dưới sự chi phối trực tiếp của Đảng CSVN. Rõ ràng là ngày nay Việt Nam càng ngày càng lệ thuộc vào Trung Cộng, và một ngày không xa có thể sát nhập với nước Tàu như thân phận Mông Cổ, Tây Tạng... Cuộc chiến xâm lược 72 năm của Việt Bắc đã gây ra cái chết của từ 2 đến 4 triệu người Việt ở hai miền. Việt Nam thống nhất nhưng hàng nghìn trại tập trung được dựng lên cho chính sách trả thù tàn độc. Ba triệu người cả hai miền Nam Bắc Việt Nam đã bỏ nước ra đi, hàng trăm nghìn người đã chết ngoài biển khơi. Khoa bảng trí thức miền Nam bị vùi dập trong trại tù hay đã chết sông, chết biển hay bỏ thây nơi rừng rậm. Với con người thì nhân

tâm ly tán, đạo đức suy đồi, với lãnh đạo thì nợ công chồng chất. Đất nước “vô địch” về tham nhũng, ma tuý, phá thai, ung thư, rượu bia, buôn người, xuất cảng lao động... Chế độ Cộng Sản không yêu thương gì người Việt Nam, không nghĩ gì đến quần chúng, nên không thể dõng dạc nói như người Đức và có thể là Nam Bắc Hàn sau này: “Chúng ta là một dân tộc!” mà chính quyền Cộng Sản Việt Nam chỉ biết hô to: “Còn đảng còn mình!” hay “Thà mất nước hơn là mất Đảng!” Việc hoà giải chỉ là chiến thuật nhất thời hay chiêu bài cho người nhẹ dạ để cướp chính quyền. “Chính quyền về tay nhân dân” nhưng nhân dân Việt Nam ngày nay là thù địch, cỏ rác dưới mắt đảng! Bắc Việt không xem miền Nam là ruột thịt và không thể nói với miền Nam: “Chúng ta là một dân

tộc!” Việt Cộng xem dân Tàu Cộng là anh em, xem nước Tàu là quê hương cả chúng: “Bên này biên giới là nhà Bên kia biên giới cũng là quê hương!” Khi Mao Trạch Đông nước Tàu cần Hồ Chí Minh dùng xương máu của người Việt để bành trướng chủ nghĩa, lãnh đạo miền Bắc không từ nan, vì: “Bác Mao không ở đâu xa Bác Hồ ta đó chính là Bác Mao (Chế Lan Viên) Trông người, đau xót cho ta! Dân tộc Việt Nam quả là một dân tộc bất hạnh. Chúng ta đã chịu thiệt thòi làm người Việt Nam và cảm thấy xót xa, hổ thẹn trước gương Nam-Bắc Hàn, và chuyện thống nhất của nước Đức! Huy Phương

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Kim Jong-un tặng dân Nam Hàn 2 tấn nấm

2 tấn nấm thông ông Kim tặng Hàn Quốc trị giá tới 1,34 triệu Mỹ kim

Nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jongun hôm 20/9 tặng Nam Hàn 2 tấn nấm thông và món quà tặng này được cho là có giá trị 1,5 tỉ won (khoảng 1,34 triệu Mỹ kim). Theo Liên đoàn lâm nghiệp quốc gia Nam Hàn, một kg nấm thông tự nhiên thượng hạng được bán với giá 769.100 won.

Hiện chưa rõ số nấm mà ông Kim tặng cho Nam Hàn được trồng ở đâu hoặc tốt xấu thế nào. Dù vậy, người ta tin rằng chúng là loại hảo hạng, mọc ở núi Chilbosan tại tỉnh Bắc Hamgyong vì đây là mó n quà do chính ông Kim Jong-un gửi tặng. Phát ngôn nhân Tổng thống Nam Hàn, ông Yoon Young-chan cho biết số nấm này đã đến Seoul trong lúc Tổng thống Moon Jae-in và phu nhân vẫn còn ở Bắc Hàn. Ông cho biết thêm món quà này sẽ được gửi tặng lại cho khoảng 4.000 người thuộc những gia đình bị ly tán vì chiến tranh Triều Tiên. Những người này được lựa chọn dựa trên tuổi tác và mỗi người sẽ nhận được 500g nấm thông trước dịp lễ Chuseok diễn ra từ ngày 23 đến 25/9. Dựa trên ước tính hiện tại, giá

trị của món quà vào khoảng 380.000 won (tương đương 340 Mỹ kim). Trong tấm thiệp gửi đến các gia đình nhận món quà sau khi trở về từ chuyến thăm Bắc Hàn 3 ngày, ông Moon viết: “Bắc Hàn đã gửi số nấm thông với trái tim của họ. (Số nấm này) mang mùi hương của những ngọn núi phía Bắc. Cái ngày quý vị có thể ôm lấy những người thân yêu của mình chắc chắn sẽ đến...” Sau hội nghị thượng đỉnh NamBắc Hàn đầu tiên vào năm 2000, nhà lãnh đạo Bắc Hàn khi đó, ông Kim Jong-il, đã gửi tặng Seoul 3 tấn nấm thông. Sau đó, ngay khi hội nghị thượng đỉnh hai miền năm 2007 khép lại, ông Kim Jong-il cũng gửi 4 tấn nấm thông đến Tổng thống Nam Hàn lúc bấy giờ Roh Moo-hyun. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Phát giác vật thể nghi xác tàu ngầm Argentina mất tích năm ngoái Công ty khảo sát biển Ocean Inﬁnity (Mỹ) đã phát giác dấu hiệu một vật thể có kích thước tương đương tàu ngầm bị mất tích hồi tháng 11/2017 với 44 thủy thủ của Argentina. Bộ trưởng Quốc phòng Argentina, ông Oscar Aguad thông báo hôm 21/9: “Thuyền trưởng một tàu của công ty Ocean Inﬁnity thông báo họ đã bắt được tín hiệu cho thấy có một vật thể tương đương tàu ngầm ARA San Juan về kích thước nằm ở độ sâu 280m. Thật bất ngờ khi vật thể này chưa từng được phát giác trước đó”. Tàu ngầm ARA San Juan của Argentina và 44 thành viên thủy thủ đoàn mất liên lạc vào ngày 15/11/2017 sau khi xuất phát từ căn

cứ hải quân Ushuaia Mar del Plata. Theo thông tin ban đầu, tàu có thể đã gặp nạn do nước gây chạm mạch ắc quy, dẫn đến một vụ hỏa hoạn. Thuyền trưởng tàu ARA San Juan đã kịp thời báo tin về cho căn cứ hải quân trước khi mất liên lạc hoàn toàn. Các hệ thống giám sát đã ghi nhận một vụ nổ dưới nước rất mạnh xảy ra gần nơi tàu ngầm mất liên lạc. Ngày 30/11, Hải quân Argentina tuyên bố chấm dứt chiến dịch giải cứu thủy thủ đoàn, nhưng sẽ tiếp tục duy trì việc tìm kiếm xác tàu ngầm. Một số quốc gia khác đã tham gia giúp đỡ Argentina trong việc tìm kiếm tàu ARA San Juan. Tàu Yantar của Nga từ Tây Phi đã được điều đến

khu vực tàu ngầm gặp nạn và hoạt động tại đây từ ngày 6/12/2017 đến ngày 1/4/2018. Kể từ tháng 9/2018 đến nay, việc tìm kiếm được thực hiện bởi công ty khảo sát biển tư nhân của Mỹ do chính phủ Argentina thuê có tên Ocean Inﬁnity. 

Tàu ngầm ARA San Juan

Nhật phóng vệ tinh tiếp tế Trạm không gian quốc tế

Phi thuyền không gian Kounotori mang theo 4,5 tấn thực phẩm, bình điện ắc quy và vật liệu tiếp tế cho Trạm không gian quốc tế (ISS), đồng thời mang các mẫu thử trở về.

Theo trang Space.com, hỏa tiễn H-2B của Nhật Bản vừa được phóng lên mang theo phi thuyền không có người, chở hàng tiếp tế cho Trạm không gian quốc tế (ISS).

Hỏa tiễn rời bệ phóng tại Trung tâm không gian Tanegashima ở tây nam Nhật vào lúc 2:52 ngày 23/9 (giờ địa phương). Trước đó, Cơ quan Thám hiểm không gian Nhật và Tập đoàn Công nghiệp nặng Mitsubishi đã nhiều lần hoãn phóng phi thuyền không người lái này kể từ ngày 11/9 do thời tiết xấu và trục trặc kỹ thuật. Lịch phóng vào ngày 15/9 bị hủy sau khi bộ phận kỹ thuật phát giác bất thường của van an toàn ở buồng nhiên liệu. Sau khi cặp bến ISS vào ngày 27/9, một thiết bị trên tàu sẽ mang các mẫu thử nghiệm từ trạm không gian trở lại Trái đất. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

Lưu Gia Linh: tủi nhục, người thứ ba, và hạnh phúc Lưu Gia Linh là một trong những mỹ nhân tên tuổi của làng điện ảnh Hương cảng thập niên 90. “Thời gian là người thuyết trình giỏi nhất, thời gian có thể giải thích tất cả” đó lời mà Lưu Gia Linh đã viết trên trang mạng cá nhân của mình. Thời gian đã chứng kiến cuộc đời của Lưu Gia Linh với những thành công, thất bại, chứng kiến nỗi đau cùng cực khi bị xã hội đen bắt cóc, chứng kiến cuộc tình gần 30 năm với nam tài tử Lương Triều Vỹ…

THÀNH CÔNG VÀ TỦI NHỤC

Lưu Gia Linh sinh năm 1965 trong một gia đình bình dân ở Giang Tô, Trung Quốc. Từ nhỏ, Lưu Gia Linh đã được khen là một đứa bé hiểu chuyện, không bao giờ vòi vĩnh bố mẹ mua đồ chơi xa xỉ dù là con út trong nhà.

Năm 15 tuổi, Lưu Gia Linh cùng gia đình chuyển sang Hong Kong sinh sống. Cuộc sống nơi đất khách cũng không khá khẩm hơn quê nhà là bao. Có những ngày, Lưu Gia Linh phải ăn bánh mì sống qua ngày.

Chính hoàn cảnh khó khăn đã trở thành động lực buộc cô phải không ngừng kiếm tiền, ước mơ vươn đến cuộc sống tốt đẹp hơn. Biết mình có chút nhan sắc, Lưu Gia Linh quyết định tìm cơ hội ở làng giải trí. Cô chăm chỉ học tiếng Quảng Đông và thi đậu vào lớp đào tạo nghệ sĩ trẻ của đài TVB. Lần đầu tiên xuất hiện trên màn ảnh nhỏ, Lưu Gia Linh chỉ đảm nhận một vai nhỏ xíu trong Anh hùng xạ điêu. Sau đó, cô mới được giao những vai có nhiều đất diễn hơn như Phương Di trong Lộc đỉnh ký, Trương Gia Mân trong Tân Trát sư huynh… song vẫn bị nhận xét là diễn xuất thiếu chiều sâu, không để lại nhiều ấn tượng. Cũng trong giai đoạn ấy, Lưu Gia Linh gặp Lương Triều Vỹ, nhưng thời điểm đó họ chỉ xem nhau như những người bạn thân thiết. Phải đến năm 1989, Lưu Gia Linh mới chính thức bước lên hàng ngũ sao hạng A nhờ vai Sở Quân trong Nghĩa bất dung tình. Nhân vật của cô được nhận xét là “không thể quên” trong phim, thành công ghi

dấu ấn mạnh mẽ trong lòng khán giả. Nhờ đó, Lưu Gia Linh nhận được nhiều lời mời đóng phim, chỉ trong thời gian ngắn đã phủ sóng hình ảnh trên khắp mọi phương tiện truyền thông. Ở thập niên 90, tên tuổi của người đẹp xứ Cảng thơm này không ai là không biết, cô được tôn làm ngọc nữ, được cả làng giải trí nâng niu. Bên cạnh đó, cô còn sở hữu khối tài sản khổng lồ, thừa sức cho cha mẹ an dưỡng tuổi già. Ngay giữa thời điểm đang nếm trải mùi vị của sự nổi tiếng và giàu có, Lưu Gia Linh gặp phải nỗi đau lớn nhất đời mình, khiến cô phải chôn chặt nó trong suốt gần 3 thập kỷ. Năm 1990, đang trên đường về nhà thì Lưu Gia Linh bị xã hội đen bắt cóc. Không ai biết chuyện gì xảy ra trong suốt 3 tiếng Lưu Gia Linh mất tích nhưng khi trở về, cô chỉ khai với cảnh sát rằng mình bị cướp và mất một chiếc đồng hồ sang trọng cùng hơn 1.000 NDT tiền mặt. Truyền thông tất nhiên không bỏ qua tin tức nóng hổi này nhưng mặc kệ báo

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chí tự tưởng tượng ra vô vàn kịch bản bắt cóc, Lưu Gia Linh vẫn một mực giữ im lặng, cô không lên tiếng thừa nhận hay thanh minh, một mình gặm nhấm nỗi đau. Sự việc tưởng như trôi vào quên lãng thì vào năm 2002, hình ảnh khỏa thân của Lưu Gia Linh bất ngờ được đăng tải trên tạp chí East Week, làm chấn động làng showbiz Hương Cảng, gây phẫn nộ trong công chúng. Sau đó Lưu Gia Linh cùng với hơn 500 diễn viên nổi tiếng của Hong Kong đã tổ chức các hoạt động phản đối tờ tạp chí và tờ tạp chí này đã bị đóng cửa trong thời gian 2 năm. Với Lưu Gia Linh, scandal đó như một quả bom định sẵn, nổ tung và khiến cô không còn cảm giác tự ti nữa. Sau scandal đó, Lưu Gia Linh mới nhận ra quanh cô có biết bao người yêu thương. “Khi xảy ra việc đó, giới nghệ sĩ cổ vũ động viên tôi, những người đã đóng vai cha mẹ tôi trong phim, những người bạn hàng xóm đều khóc vì tôi. Thế giới này thật chính nghĩa”. Nguyên nhân của vụ bắt

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

cóc được cho là vì năm đó, Lưu Gia Linh từ chối đóng phim cấp ba nên bị xã hội đen bắt cóc, làm nhục để uy hiếp. Một lần nữa, cô vẫn quyết không hé môi nửa lời về lùm xùm này nhưng truyền thông khẳng định lần đó, cô bị cưỡng hiếp. Dù không ai biết thực hư sự việc nhưng nó trở thành vết nhơ cho thấy mặt tối của showbiz phức tạp đồng thời cũng là nỗi đau không thể nào quên trong lòng Lưu Gia Linh. Phải đến tận 28 năm sau, Lưu Gia Linh mới có thể lên tiếng nói về vụ bắt cóc trong quá khứ. Cô khẳng định mình không bị xâm hại hay cưỡng bức như truyền thông đưa tin. Đồng thời, Lưu Gia Linh cũng đã tha thứ cho những kẻ xấu đã bắt cóc và làm nhục cô trước ống kính máy quay, khiến cô thậm chí có lúc muốn chết quách đi cho xong. Giờ nỗi đau đã liền sẹo, đối diện với sự việc năm xưa, Lưu Gia Linh xem đó như đòn bẩy giúp cô trở nên mạnh mẽ, kiên cường và bao dung hơn. NGƯỜI THỨ BA

Chuyện tình đẹp của Lương Triều Vỹ và Lưu Gia Linh khiến công chúng vô cùng ngưỡng mộ nhưng để có được hạnh phúc như hiện tại, Lưu Gia Linh đã phải chấp nhận không ít tủi hờn, thậm chí còn mang danh người thứ ba cướp người yêu của bạn thân Tăng Hoa Thiên. Tăng Hoa Thiên và Lương Triều Vỹ yêu nhau

từ sau lần đóng chung trong Tân trác sư huynh vào năm 1984. Chuyện tình “phim giả tình thật” nhận được sự ủng hộ của đông đảo công chúng nhưng do tính cách trái ngược, ở bên nhau một thời gian thì họ bắt đầu xảy ra mâu thuẫn. Khi đó, Tăng Hoa Thiên phải nhờ đến sự giúp đỡ của Lưu Gia Linh giúp gỡ rối cho mối quan hệ đang căng thẳng. Nào ngờ Lưu Gia Linh, khi ấy cũng đang có người yêu, lại không thể cưỡng nổi sức hút của Lương Triều Vỹ, chấp nhận từ bỏ tình bạn để chạy theo tiếng gọi con tim. Họ nhận về không ít chỉ trích khi công khai hẹn hò vào năm 1990. Thời điểm trở về sau vụ bắt cóc kinh hoàng, Lưu Gia Linh rơi vào khủng hoảng trầm trọng. Khi ấy, Lương Triều Vỹ đã bỏ hết mọi công việc để dành thời gian ở bên bạn gái, trở thành bờ vai vững chắc cho cô nương tựa. Lương Triều Vỹ đã nắm tay và động viên Lưu Gia Linh: “Nếu như em muốn từ bỏ giới showbiz, anh sẽ đi cùng với em” – một lời tuyên thệ tình yêu vĩnh

cữu dành cho người phụ nữ hạnh phúc Lưu Gia Linh. Đối với Lưu Gia Linh, Lương Triều Vỹ không chỉ là người yêu, người bạn tri kỷ mà còn là ân nhân, giúp cô bước qua quãng thời gian khó khăn nhất cuộc đời. Nhờ chuỗi ngày bi kịch nhất giúp người ta nhận ra tình cảm của Lương Triều Vỹ và Lưu Gia Linh vô cùng to lớn, cái nhìn của công chúng về họ cũng dần thay đổi. Trong suốt thời gian yêu nhau, Lương Triều Vỹ và Lưu Gia Linh liên tục vướng tin đồn rạn nứt, thậm chí Trương Mạn Ngọc còn bị đồn là kẻ thứ ba. Bất chấp dư luận nói gì, họ vẫn nắm tay nhau đi đến cái kết viên mãn bằng hôn lễ cổ tích vào năm 2008. NGƯỜI ĐÀN ÔNG HAY KHÓC CỦA LƯU GIA LINH

“Trong thế giới này, không nhiều người có thể làm bạn với anh ấy, cũng không có nhiều người có quan hệ hợp tác với anh ấy. Nếu như tôi giới thiệu một nhà hàng ăn ngon thì anh ấy chỉ biết đến nhà hàng đó mà thôi. Chờ đến khi

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tôi giới thiệu một nhà hàng khác thì anh mới thay đổi. Sự chung tình của anh ấy tạo cảm giác an toàn, anh ấy không thích mạo hiểm, không thích khám phá những điều mới lạ”. Một Lưu Gia Linh thẳng thắn hoạt bát miêu tả người bạn đời của cô là buồn tẻ. “Anh ấy khá buồn tẻ và thực sự tôi có sức chịu đựng rất lớn. Đó là vấn đề không thể giải quyết giữa hai chúng tôi, nhưng tôi nghĩ rằng, tôi tìm thấy ở anh ấy ưu điểm nhiều hơn nhược điểm”. Nói tới Lương Triều Vỹ, giới C-biz đồn rằng Lương Triều Vỹ luôn im lặng suy tư, cả ngày cũng không nói một câu. Và người phụ nữ bên cạnh anh – Lưu Gia Linh cũng thừa nhận Lương Triều Vỹ đúng là một người nội tâm như vậy. “Chúng tôi giờ là người một nhà. Anh ấy cũng có không gian riêng của anh ấy, chỉ cần chào và nhìn vào khuôn mặt anh, tôi có thể cảm nhận được anh đang nghĩ gì”. Cô cũng tâm sự thêm: “Anh ấy là một người rất tình cảm. Vào các dịp kỷ niệm, anh đều tặng những món quà đặc biệt, khi là một bức thư tình, khi thì anh viết bài thơ trên tấm thiệp để tặng tôi”. “Có 1 năm vào ngày sinh nhật tôi, khi đó anh ấy đã đi nước ngoài đóng phim, nhưng đột nhiên chuông cửa reo và tôi ra mở cửa. Anh đứng đó và đang cầm máy quay ghi lại phản ứng bất ngờ của tôi, anh ấy thực sự là một người rất biết tạo sự bất ngờ”.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

Không ít người hiếu kỳ tại sao hai người có tính cách hoàn toàn khác nhau lại có thể gắn kết trong chuyện tình cảm? Và Lưu Gia Linh đã giải thích rằng: “Từ khi gặp nhau cho tới nay, sau hơn 20 năm, chúng tôi vẫn luôn như vậy, anh ấy bận đóng phim, tôi bận việc của tôi, ai cũng bận rộn, có khi mấy tháng mới gặp nhau một lần, và chúng tôi đã quen với cuộc sống đó”. Nói về cảm xúc làm vợ, Lưu Gia Linh tâm sự: “Rất ít người phụ nữ có thế giống tôi tự do tự tại, làm những việc mình thích mà không cần lo ông chồng tức giận”. Và Lương Triều Vĩ cũng là người hay khóc. Năm 2003, khi Trương Quốc Vinh qua đời, tất cả bạn bè trong giới showbiz đều khóc thương, chỉ có Lương Triều Vỹ là lặng lẽ. Chờ đến khi tất cả mọi người ai ai đều chấp nhận sự việc này, anh ấy không chịu đựng nổi và vỡ òa trong nước mắt. Khi cha của Lưu Gia Linh qua đời cũng vậy, Lương Triều Vỹ

chờ tới khi sắp xếp mọi việc, anh mới khóc. “Anh ấy là một người rất sâu sắc về mặt tình cảm”. Lương Triều Vỹ hay khóc, không phải là điều mới lạ bởi trước đây, chính bản thân anh cũng thừa nhận anh đã bật khóc khi đóng phim “Police Cadet”: “Đóng phim quá nhiều, áp lực công việc quá lớn tới mức tôi nằm mơ cũng mơ đến phim, nửa đêm choàng tỉnh, toàn thân ướt đẫm mồ hôi. Một lần, sau khi đóng phim xong, tôi đã khóc rất to, bản thân tôi cũng không hiểu vì sao. Tôi cảm thấy cuộc sống thật vô nghĩa, suốt ngày không ngừng làm việc. Tôi khóc, cả đoàn làm phim đều nhìn tôi nhưng tôi không thể kiềm chế bản thân”. Chuyện tình của họ tưởng như đã viên mãn

nhưng rồi vẫn bị gièm pha bởi họ vẫn chưa có một đứa con. Người ta đồn đại rằng Lưu Gia Linh ghét trẻ con, kẻ thì nói hồi trẻ cô sống buông thả, uống rượu hút thuốc thường xuyên, từng phá thai nhiều nên giờ không thể sinh con. Và cũng lại Lương Triều Vỹ lên tiếng bảo vệ cô. Tài tử tài năng này khẳng định chuyện con cái hoàn toàn từ phía anh mặc dù nhiều lần Lưu Gia Linh từng đề nghị: “Từ trước đến nay tôi chưa từng muốn có con. Tôi bây giờ phải chăm sóc rất nhiều người - là mẹ, em, Gia Linh, tôi không thể chăm sóc thêm người nào nữa. Gia Linh dù có chuyện nhỏ gì cũng đủ làm tôi lo lắng, vật nuôi chết rồi tôi cũng đau lòng, vậy con cái mà có hề gì tôi phải làm

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

sao?”. Lưu Gia Linh thì tâm sự: “Sinh con là trách nhiệm của một đời người nhưng sinh con cũng cần tới duyên phận”. Nữ diễn viên cũng khẳng định rằng cô và Lương Triều Vỹ đang cảm thấy cuộc sống rất viên mãn.“Chúng tôi cảm thấy cuộc sống rất hạnh phúc. Có lẽ con cái sẽ đem tới những việc mà chúng tôi không thể kiểm soát được”. Mặc dù bên cạnh Lưu Gia Linh là nam tài tử hấp dẫn bậc nhất của Hong Kong, song các tin đồn ngoại tình của Lưu Gia Linh vẫn không thiếu trên các trang bìa tạp chí. Lưu Gia Linh cho rằng đó như là một phần thưởng đối với cô. Bởi đó là một minh chứng cô vẫn là diễn viên được khán giả quan tâm. “Tôi là một người thích giao thiệp rộng rãi và việc gặp gỡ những người khác giới là chuyện rất bình thường. Tôi nghĩ rằng, nếu tôi là con trai, tôi cũng sẽ thích Lưu Gia Linh”. Vết sẹo về lần bắt cóc, làm nhục trong quá khứ, cái mác “kẻ thứ ba” phá vỡ hạnh phúc từ lâu đã gắn liền với tên tuổi của Lưu Gia Linh nhưng số phận đã cho cô gặp Lương Triều Vỹ, để rồi những vết thương lòng trong quá khứ đều được xoa dịu bằng tình yêu thương của người đàn ông từng trải. Cuộc đời người phụ nữ, có được tấm chồng tốt bên cạnh như vậy đã đủ mãn nguyện, thử hỏi điều gì thêm nữa? TK (tổng hợp)

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIẾT TỪ DALLAS

Trở lại cung trăng HUY LÂM

ăm 1968, cơ quan không gian NASA phóng phi thuyền Apollo 8 cùng với một nhóm phi hành gia lên không gian. Jim Lovell, một trong số những phi hành gia trong chuyế n bay, đã mô tả : “Mặ t trăng chỉ là một màu xám, ngoài ra không mang mà u gì khá c. Nó giố ng như một tảng thạch cao hay một bãi cát biển xám gì đó.” Lowell và các phi hành gia khác trên chuyến bay đó đã không đáp mà chỉ bay là đà cách mặt trăng khoảng 60 dặm, nhưng khi họ bay trở về lại trái đất đã mang theo đầy ký ức với những hình ảnh cận kề nhất mà con người đã được chiêm ngưỡng dung nhan của chị Hằng ở vào thời điểm đó. Đúng gần 50 năm sau chuyến thám hiểm của Apollo 8, công ty SpaceX lại tính đưa con người trở lại cung trăng để ngắ m lạ i quang cả nh đó một lần nữa, và lần này không phải là những phi hành gia mà chính là những du khách bình thường trong một chuyến du lịch không gian. Thá ng Hai năm ngoá i, SpaceX tuyên bố sẽ đưa hai hà nh khá ch trên mộ t chuyế n bay vò ng quanh mặt trăng vào năm 2018, nhưng kế hoạch này đã không thành hình và danh tánh của hai vị hành khách đó cũng không được tiết lộ. Tuy nhiên, hôm 14 Tháng 9 vừa qua, trong một cuộc họp báo, Elon Musk, tổng giám đốc của công ty SpaceX, đã nhắc lại kế hoạch này và đồng thời nêu danh tánh của vị hành khách đặc biệt này là ông Yusaku Maezawa, một tỷ phú Nhật Bản. Chuyến bay sẽ được thực hiện vào năm 2023 và được phóng đi bằng một loại hoả tiễn mới của công ty có tên là Big Falcon Rocket (BFR).

Elon Musk, tổng giám đốc của công ty SpaceX và ông Yusaku Maezawa

Nế u chuyế n bay nà y đượ c thự c hiệ n thành công đú ng như dự tí nh của Musk, nó sẽ là chuyến bay lịch sử. Không hẳn chỉ vì chuyến thám hiểm được chuẩn bị, tài trợ và điều hành bởi một công ty tư, thay vì là cơ quan NASA, mà còn bởi vì người hành khách đặc biệt này không giống bất kỳ một ai đã từng đi trên những chuyến bay lên cung trăng trước đó. Từ trước tới nay chỉ có 28 người được diễm phúc bay lên thám hiểm cung trăng, trong số đó có 12 người được đặt chân lên trên bề mặt khô cứ ng toà n là đấ t vớ i đá ấ y. Tấ t cả đều là người Mỹ, nam giới, da trắng, và là phi hành gia. Sắp tới đây sẽ có một ông Nhật Bản và là người hành khách dân sự đầu tiên. Tuy nhiên, ngoài Maezawa, cả chuyến bay còn có một số hành khách dân sự khác họ là những nghệ sĩ được tuyển chọn, với hồ sơ quá khứ rất khác nhau, từ những quốc gia khác nhau. Đây sẽ là một chuyến bay vào không gian hết sức đặc biệt. Trong cuộc họp báo, Elon Musk cũng đã hé lộ cho các nhà báo và

khách mời thấy hình ảnh của chiếc hoả tiễn và sự mô phỏng của chuyến bay. Khi hoàn tất, hoả tiễn BFR sẽ đo được 118 mét chiều cao. Musk dự đoán toàn thể mô hình - gồm hoả tiễn, phi thuyền và những thứ phụ tùng khác - sẽ tốn khoảng $5 tỷ để chế tạo. Đương nhiên là trước khi có chuyến bay thật, công ty SpaceX phải cho thử nghiệm nhiều lần. Và một khi thật sự cất cánh, chuyến bay lên cung trăng sẽ kéo dài khoảng từ bốn đến năm ngày. Sau khi được phóng đi, hoả tiễn BFR sẽ điều chỉnh lại một số đường bay, sau đó hoàn tất một vòng bay quanh mặt trăng trước khi quay trở lại trái đất, và cuối cùng sẽ đáp xuống mặt đất trong vị trí thẳng đứng, là kỹ thuật mà SpaceX đã đi tiên phong trong lần thử nghiệm loại hoả tiễn Falcon 9 trước đó. Maezawa là nhà kinh doanh, sáng lập ra công ty Zozotown, cửa tiệm thời trang trên mạng lớn nhất ở Nhật. Theo tạp chí Forbes chuyên về tài chánh, tổng số tài sản của Maezawa hiện nay là khoảng $2.9 tỷ. Ngoài ra ông còn là một nhạc sĩ, nhà thiết

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIẾT TỪ DALLAS kế thời trang, và là nhà sưu tập tranh có hạng. Năm 2016 đã từng bỏ ra 80 triệu để mua tranh của Jean-Michel Basquiat và Pablo Picasso, hai trong số những nghệ sĩ gây cảm hứng để ông quyết định sắp đặt một chuyến bay lên không gian để ngắm chị Hằng. Có lẽ vì là một người mang nhiều chất nghệ sĩ trong người nên ngoài ông, Maezawa còn cho biết sẽ mời thêm từ sáu đến tám nghệ sĩ nữa để cù ng bay vớ i ông lên không gian xanh kia. Những nghệ sĩ này sẽ được chọn trong số những hoạ sĩ, nhiếp ảnh gia, nhạc sĩ, đạo diễn phim, nhà thiết kế thời trang, và kiến trúc sư trên thế giới. Chi phí cho chuyế n bay củ a Maezawa hiện chưa được công bố, nhưng ông Elon Musk cho biế t sẽ miễn phí cho các nghệ sĩ đi cùng với Maezawa. Ông Elon Musk còn là chủ nhân của công ty chế tạo xe hơi điện Tesla rất nổi tiếng. Mặc dù năm nay Tesla bị sao quả tạ chiếu làm cho ông Musk nhứ c đầ u không í t, nhưng công ty không gian SpaceX của ông vẫn hoạt độ ng đề u đặ n, vẫn tiếp tục phóng lên không gian nhiều lần hoả tiễn Falcon 9, chở theo hàng loạt kiện hàng khác nhau, từ những vệ tinh nhân tạo của các công ty tư và các kiện hàng cho trạm không gian quốc tế đến những chuyến bay mang theo sứ mệnh an ninh quốc gia tối mật cho chính phủ Hoa Kỳ. Năm ngoái, SpaceX hoàn tất 18 lần phóng, là con số cao nhất trong một năm. Cho đến thời điểm này của năm nay (2018), công ty đã cho phóng đi cả thảy 16 lần. Trong Tháng 2 vừa qua, SpaceX

lần đầu tiên đã cho phóng đi loại hoả tiễn lớn nhất của công ty, hoả tiễn Falcon Heavy, trong một chuyến bay thành công và ngoạn mục từ cùng dàn phóng tại Cape Canaveral, nơi đã từng phóng những chuyến bay của chương trình phi thuyền Apollo và con thoi Space Shuttle. Hiện có khoảng chục công ty tư đang nghiên cứu và thử nghiệm các chương trình không gian, nhưng nổi bật nhất có lẽ là ba công ty do ba nhà tỷ phú làm chủ: ngoài Elon Musk muốn được bay tới hoả tinh; còn có Jeff Bezos, của công ty Amazon, mơ được xây một khu dân cư sinh sống trên mặt trăng; và Richard Branson muốn lập ra một chương trình du lịch không gian dưới bảng hiệu Virgin Galactic. Cả ba nhân vật này hoàn toàn khác nhau - từ tính tình cho đến những tham vọng riêng tư. Elon Musk là một thiên tài trong lãnh vực quảng cáo, tiếp thị, gây được rất nhiều sự chú ý từ giới truyền thông. Ngược lại, Jef Bezos là một người âm thầm và bí mật hơn. Dự án của ông, Blue Origin, đã được bí mật thành lập từ nhiều năm qua. Phần đông người ta hầu như không biết rằng Blue Origin đã có từ năm 2000 và âm thầm làm việc như cách mà chính Bezos muốn vậy. Vậy, động lực nào đã thúc đẩy những nhà tỷ phú này tốn rất nhiều thì giờ, tiền bạc và công sức đểthử nghiệm những chương trình không gian của họ? Phải chăng vì nghĩ rằng trái đất này đang tiến tới một cuộc tuyệt chủng quy mô trong một ngày rất gần, và vì vậy họ muốn tự xây dựng cho mình một chiếc cầu để đi tới một nơi an toàn hơn ngoà không gian.

Đặc biệt như ông Elon Musk đã từng nói rằng nếu như có chuyện gì đó xảy ra cho trái đất, chẳng hạn một cuộc tuyệt chủng quy mô, do bởi một tảng thiên thạch va vào trái đất làm cho toàn thể nhân loại biến mất đi như loài khủng long trước đây, thì loài người cần có một kế hoạch dự phòng, ví dụ như đưa người lên hoả tinh. Jeff Bezos thì nghĩ khác đi một chút. Ông nói rằng Kế hoạch B cần phải làm sao để bảo đảm Kế hoạch A thành công: rằng trái đất cần phải được giữ gìn và bảo vệ. Một cách làm là đi lên không gian, là vì nguồn thiên nhiên ở trái đất chỉ có hạn – than, xăng dầu khí đốt thì chỉ có nhiêu đó, xài cho đến hết là hết luôn chứ không thể có thêm được – nhưng tài nguyên ngoài không gian thì vô hạn. Nói chung, động lực đẩy họ dấn bước vào lãnh vực không gian không chỉ là những điều nói ở trên mà còn nhiều lý do khác nữa. Có thể là vì họ muốn làm cái gì đó tốt hơn cho nhân loại, hoặc cũng có thể là do động lực kinh tế, hay chỉ thuần tuý là sự cạnh tranh giữa họ với nhau. Tuy nhiên, cuối cùng vẫn là một mục tiêu chung là đi vào không gian như một cuộc viễn du. Và tham vọng của họ chắc chắn phải lớn hơn bình thường, mà không có tham vọng nào lớn hơn là được thám hiểm không gian. Đây là một thử thách lớn – đòi hỏi không chỉ có tiền bạc mà còn phải có can đảm và liều lĩnh, là vì cơ hội thất bại trong lãnh vực thám hiểm không gian rất cao, cao hơn bất kỳ thứ gì khác.

Elon Musk

Jeff Bezos

Richard Branson

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY LÂM

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Từ điển Oxford nhờ thanh thiếu niên giải thích tiếng lóng hiện đại Theo báo The Guardian, Từ điển tiếng Anh Oxford (OED) đang kêu gọi người trẻ giúp họ hiểu thêm về ngôn ngữ “đặc biệt” khó hiể u, gồm những từ lóng xuất hiện ngày càng nhiều qua các ứng dụng như WhatsApp hay Snapchat,. OED nhận định các thuật ngữ tiếng lóng luôn là thách thức lớn đối với các biên tập viên từ điển. Ngôn ngữ này thay đổi nhanh chóng, khiến việc theo dõi từ vựng ngày càng trở nên khó khăn. Với mục tiêu “ghi lại mọi từ đặc biệt hình thành nên ngôn ngữ, cả cũ và mới, chính thức và không chính thức”, OED muốn giới thanh thiếu niên gửi những ví dụ về từ lóng hiện đại thông qua trang web của họ hoặc sử dụng hashtag #youthslangappeal trên Twitter.

Người lớn cũng được mời đóng góp ý kiến, nếu họ có ví dụ về việc người trẻ sử dụng “những từ hoàn toàn không quen thuộc với bạn, hoặc những từ quen thuộc nhưng dùng theo cách rất xa lạ”. Fiona McPherson, biên tập viên cao cấp của OED cho biết: “Hầu hết nhân viên tại OED đã quá tuổi thanh thiếu niên. Còn ai có thể giúp chúng ta nhận diện những từ mới đầy sáng tạo và định nghĩa của chúng tốt hơn những người tạo ra chúng và sử dụng đầu tiên?”. OED đã theo dõi định nghĩa mới của từ “bare” trong nhiều năm. Một ví dụ trên Twitter năm 2009 được dẫn lại: “Friday is going to be the busiest day of my life I think. Bare things poppin’ off”. Nó sẽ được thêm vào

từ điển cuối năm nay, trong đó bản thảo xác định đây là từ lóng chủ yếu sử dụng ở Anh, có nghĩa “many or much; a lot of” (nhiều). Những từ khác sẽ được xem xét bao gồm “dank” với nghĩa “cool or great” (tuyệt), “hench” với nghĩa “fit and muscular” (mạnh khỏe, vạm vỡ). 

Vòng chung kết giải Man Booker 2018 Hôm 20/9/2018, Hội đồng trao giải Man Booker đã công bố 6 tác phẩm lọt vào vòng chung khảo của giải thưởng năm nay bao gồm sách của các tác giả Anna Burns, Esi Edugyan, Daisy Johnson, Rachel Kushner, Richard Powers và Robin Robertson. Danh sách năm nay gồm tác phẩm của 4 nhà văn phái nữ và 2 nhà văn phái nam, có chủ đề rộng mở, đa dạng. Nếu như Milkman của Anna Burns lấy bối cảnh về một thị trấn không tên những năm 1970 về những lời đồn thổi kỳ lạ xung quanh người giao sữa thì Everything Under của Daisy Johnson lại là hành trình đi tìm lại ký ức của một cô gái trẻ. Trong khi Esi Edugyan đã kể lại câu chuyện về cô bé Washington Black 11 tuổi trong cuốn sách cùng tên đã trốn thoát khỏi đồn điền trồng mía ở Barbodos, thì Rachel Kushner

cũng khai thác chủ đề về đời sống tù nhân của các cô gái trẻ trong The Mars Room. Cùng khai thác chủ đề chiến tranh về những người lính chiến phải chịu tổn thương tinh thần sau khi trở về từ làn bom đạn, nhưng Richard Powers lại viết dưới dạng tiểu thuyết The Overstory và Robin Robertson lại kể lại bằng những vần thơ trong The Long Take. Danh sách đề cử năm nay để lại nhiều dấu mốc quan trọng. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử một tập thơ được đề cử giải Man Booker. Và nữ tiểu thuyết gia 27 tuổi Daisy Johnson đã trở thành nhà văn trẻ nhất từng được đề cử cho giải thưởng danh giá này. Giải Man Booker là giải thưởng văn học thường niên được trao cho các tác phẩm được viết bằng tiếng Anh và xuất bản tại Anh và Ireland. Trong số

6 tác giả được đề cử năm nay, có ba người đến từ Vương quốc Anh, hai đến từ Mỹ và một từ Canada. Khi lọt vào vòng chung kết của giải Man Booker, mỗi tác giả sẽ nhận được 2.500 bảng Anh (khoảng 3.300 Mỹ kim) và một bản đặc biệt của chính cuốn sách của họ. Người chiến thắng sẽ nhận được 50.000 bảng Anh (khoảng 66.000 Mỹ kim) và sách sẽ được quảng bá rộng rãi trên khắp thế giới. Khi cuốn Lincoln in the Bardos của Geogre Saunders giành giải Man Booker 2017, tiền bán sách đã tăng lên 1227%. Nhà xuất bản Bloomsbury đã bán được 230.000 bản sách và 70% trong số đó được bán sau khi cuốn sách giành giải. Người chiến thắng giải Man Booker 2018 sẽ được công bố vào ngày 16/10 tại tòa nhà Guildhall, thủ đô London, Vương quốc Anh. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TÌNH CẢM NAM NỮ và bẫy nghiệp duyên Khi ta tiếp xúc với một người nào đó, bất ngờ làm cho ta nhớ nhung, thương yêu tha thiết thì hoặc ta với người đó thực sự có duyên nợ đến đòi nợ mình hoặc đến để trả nợ cho mình hoặc có thể đó là một cái ác nghiệp dẫn dụ ta chuẩn bị bước vào con đường tăm tối, sai lầm để chịu nghiệp báo… Vì sao lại có chuyện như vậy ?

hi nam nữ gặp nhau ta cảm thấy xúc động mạnh, thường đó là do dòng nghiệ p dẫn. Nghiệp duyên dẫn 2 người gặp nhau cho dù 2 người có cách nhau nửa vòng trái đất (có câu: Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ), nghiệp làm tâm ta cảm thấy động chứ không phải như lời bài hát “Lúc đầu gặp em\anh tinh tú quay cuồ ng, lò ng đang giá băng ngập tràn muôn tia nắng…”. Hễ thấy tâm mình động mạnh thì phải biết đó là nghiệp dẫn, thì ta phải lo sám hối, lo tu và tâm phải tỉnh chứ không được để nghiệp xưa cũ đưa đi vào con đường đen tối. Chứ cảm thấy tâm mình dao động mạnh lên là mình cứ bán sống bán chết chạ y theo cá i độ ng đó để mà

gây tạ o tộ i lỗ i và chịu nghiệp báo của dòng nghiệp duyên này, đôi khi có một số trường hợp không làm chủ được thâm tâm nên bị dòng nghiệp duyên này cuốn xa và cứ thế nghiệp đưa đến cho ta tình huống thuận lợi để tạo tội vô cùng to lớn và chịu quả báo vô cùng thảm khốc. Khi ta bị tiếng sét ái tình thì có thể đó là một nhân duyên đời trước nào đó hoặc một ác nghiệp (thiện nghiệp) khởi lên. Ví dụ, ta gặp một người nào đó, bất ngờ làm cho ta thương yêu tha thiết thì hoặc ta với người đó thực sự có duyên nợ đến đòi nợ (trả nợ) mình hoặc có thể đó là một cái ác nghiệp dụ ta chuẩn bị bước vào con đường tăm tối, sai lầm để chịu nghiệp báo…

thường thì hầu hết con người ta không ai nhìn thấu nghiệp báo nhân quả và không thắng nổi nghiệp dụ nên hầu hết chúng ta sẽ bước vào cái bẫy đó. Muốn thắng được nghiệp dụ thì trước tiên con người ta phải thật vững tâm không dao động và đừng tin và o nhữ ng cả m xú c đó mà tự mình bước vào bẫy của dòng nghiệp, trước những cảm xúc như vậy ta hãy cẩ n thậ n và sau cùng thì phải sám hối, tu thiện, giúp người… và phát nguyện để thắng nghiệp dụ. Vì rằng kiếp sống con người chỉ là một giai đoạn trong dòng chảy luân hồi. Kiếp này nối tiếp kiếp khác, thừa hưởng và kế thừa lẫn nhau. Con ngườ i gặ p nhau là bở i chữ DUYÊN, số ng và yêu nhau là bở i chữ NỢ. Nhiều cặp vợ chồng đôi lứa đang sống với nhau mà một trong hai người bỗng có tình cảm với người khác (người này lại có duyên nợ của tiền kiếp do nghiệp duyên dẫn đến đòi nợ hay trả nợ), dẫn đến chuyện chia tay là bởi vì người đó bị động tâm không làm chủ được mình và bị dòng nghiệp duyên cuốn trôi nên không thắng nổi bẫy nghiệp (nghiệp dụ) Những người trần sẽ nói người kia là trăng hoa, đểu cáng… Nhưng thật ra có thể đó là người ta đã trả xong hết nợ và lại không làm chủ được hôn nhân nên bị dòng nghiệp duyên cuốn đi và để trả thêm món nợ khác nữa.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tình duyên thường đó là nợ kiếp trước của ta. Vì tình cảm vợ chồng có sự luyế n á i, nhưng khi ta chấ p nhận trả là ta lại đi gieo thêm nghiệp duyên mới. Tình cảm vợ chồng kiếp này thực chất chính là tình cảm gia đình của các kiếp trước. Nếu ta có đạo nhãn thì sẽ nhìn thấy những tiền kiếp của ta thì ta sẽ biết người ta yêu kiếp này là người nhà cuả ta của các kiế p trướ c như: cha, mẹ , anh, chị , em, vợ, chồng, con, cái… Xưa có câu chuyện như sau: Có người bà vì quá thương đứa cháu mình, mà lúc xuôi tay nhắ m mắ t vẫ n không muố n xa cháu. Cháu bà năm đó nhỏ tuổi, rất quấn quýt bên bà. Khi bà chết muốn cứ muốn quay lại chăm sóc đứa cháu. Khi sống bà không tạo tội ác nên chết cũng không phải đọa vào địa ngục mà Bà khởi lên ý niệm này nên dòng nghiệp duyên này có thể quyết định cho bà đầu thai lại và làm vợ cháu bé để sau này chăm sóc nó suốt đời. Do vậy ta thấy tình cảm gia đình khiến ta vướng mắc nhiều kiếp mà không sao thoát ra được. Ta lậ p gia đì nh, sinh con đẻ cá i rồi lúc chết lo lắng không biết mình chế t rồ i thì con mì nh ai lo… Vì ý niệm ấy có thể dòng nghiệp duyên lại cho đi đầ u thai lạ i để tì m cá ch chăm sóc nó. Do vậy, nói tình yêu càng trả chỉ càng gieo. Nên ta không nên quá yêu thương luyến tiếc là vậy. Nếu có trả thì nên trả bằng hình thức là m phướ c… (như giúp người. từ

thiện…) ta trả món nợ này cho đời thì vẫn ít đau khổ hơn là việc nợ nần nhau nhiều mà trả bằng sống đời vợ chồng hay con cái. Còn hiện tượng nhớ thương ai đó thực chất là cái bẫy của Nghiệp. Cảm giác đó không có thật, chỉ dẫn dụ ta để ta rơi vào cuộc sống vợ chồng để rồi trả nợ nhau. Vợ chồng lấy nhau thực chất đa số là để trả nợ nghiệp còn để hưởng phước thì thấy rất hiếm, nếu nợ nần nhau mà cả 2 người đều không rỏ tường tận của dòng nghiệp duyên thì Sống chung để là m khổ nhau và hà nh hạ nhau thôi nhưng nếu có nợ nần nhau mà cả 2 hiểu được dòng nghiệp duyên này mà sống có trách nhiệm thông cảm, yêu thương… lẫn nhau nhau thì có thể hoá giải được nợ nần và nghiệp duyên này. Nhưng mấ y ai lấ y nhau mà sinh con đẻ cái mà cả gia đình đều hạnh phú c thì đó thiện duyên của tiền kiếp của họ có thể do cả nhóm người cũng làm các điều thiện lành giúp người và không nợ nần nhau từ tiền kiếp nên chung lại làm 1 gia đình để hưởng phước và ngược lại. Nhưng thường hai ngườ i lấ y nhau không khổ vì chồng hay vợ thì cũng khổ vì con cái. Nếu ở đây có ai chưa lập gia đình mà chưa hiểu hết nghiệp duyên (nhân quả – nghiệp báo) thì xin đừng dạ i dộ t mà lậ p gia đì nh sớm. Cò n nế u ta muố n thoá t khỏ i tì nh trạ ng yêu đương thương nhớ hiện giờ thì ta phải hướng thiện, giúp người, làm điều thiện lành…, sám hối… và phát nguyện như sau: “Từ trong vô minh vô lượng kiếp nợ nần ai hay đã lỡ hứa hẹn thề non hẹn biển với nhìu người xin Ngài (đấng mà bạn tôn thờ như Phật, chúa giêsu…) cho con sám hối xoá hết những lời ước hẹn đó để con không phải rơi vào bẫy nghiệp duyên của cuộc sống vợ chồng đau khổ”. Nên nhớ khi ai nói lời yêu thương mình và khiến mình yêu thương họ thì thật ra họ đang đến đòi nợ mình. Nợ nần nhau mà Lấy nhau về mà cả

2 chưa hiểu hết nghiệp duyên để yêu thương và thông cảm cho nhau mà cứ sống rồi để bị dòng nghiệp cuốn thì đa số là để hành hạ nhau là chính thôi..! Sự nhớ nhung, yêu mến ai đó ví như con mồi gắn vào móc câu để bẫy con cá. Một khi con cá cắn mồi câu rồ i thì khổ cả đờ i. Nên mong những ai chưa cắn câu, thì ngay bây giờ hãy sám hối, hướng thiện, giúp người… và phát nguyện… và hiểu thêm về dòng nghiệp duyên này mà sống yêu thương và thông cảm với nhau để không bị dòng nghiệp nó cuốn theo. Kết: Nếu bạn đã hiểu về dòng nghiệp duyên này rồi muốn tránh bẫy nghiệp (nghiệp duyên) đòi nợ bạn thì rất đơn giản. Trước khi lấy vợ/chồng (hoặc đã lấy vợ/chồng rồi) thì ngay từ bây giờ bạn Hãy thành tâm sám hối, hướng thiện, giúp người và làm thật nhiều điều thiện lành… và phát nguyện trước đấng mà bạn tôn thờ để từ đó hãy sống với nhau để thông cảm và yêu thương lẫn nhau thì gia đình bạn có thể sẽ tránh được bẫy nghiệp này để từ đó sẽ đưa gia đình bạn đến một cuộc sống gia đình vui vẻ và hạnh phúc..! *Có thành tâm thì mọi chuyện sẽ ổn..!

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BỞI NIỆM PHẬT

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN

Cái chuốt viết chì… PHAN

ôi nhớ tôi biết đọc báo từ năm 1968, năm có tết Mậu Thân. Vì lần đầu tiên đọc báo đã in đậm vào ký ức tôi. Chuyện là gia đình tôi và gia đình bác Ba bên hàng xóm đều là người Bắc di cư. Khoảng cách giữa hai nhà thì phía bên nhà bác Ba có bà ngoại nên ngoại trồng rau đay để nấu canh ăn, vài gốc cà pháo để ngoại muối chua, ăn với canh rau đay. Phía bên nhà tôi là cỏ dại, có lối mòn do người xóm trong thường đi tắt ngang qua nhà tôi để ra sông gánh nước cho gần… Bọn trẻ chúng tôi đá banh ny-lon dữ quá nên rau đay của ngoại cứ bị chúng tôi giẫm nát. Bác Ba trai bỏ ra mấy ngày phát cỏ, cuốc đất sau nhà bác để bà ngoại trồng rau, trồng cà. Còn cua đồng thời ấy thì trẻ con chúng tôi vừa chơi vừa bắt trên đồng cũng dư cho ngoại giã nấu canh rau đay và ram mặn để ăn cơm. Nhớ ngoại cứ chọn con to, gạch nhiều, cho vào cái nón sắt của lính, rồi bắt chúng tôi giã tới mồ hôi mồ kê nhễ nhại. Những con non, tuy nhỏ nhưng khi ram mặn thì ăn khỏi lừa vỏ, nhai rau ráu, nuốt hết, vị mằn mặn của nước mắm và vị béo của gạch cua đồng thì ăn một lần sẽ nhớ một đời; ăn hết thời chân đất, trường làng thì đi mô cũng nhớ về… Bác Ba trai là người rất siêng năng trong mắt tôi suốt thời tuổi nhỏ ở xóm làng. Bác đi làm nhà máy từ sáng sớm tờ mờ đã đạp xe đi với giỏ cơm bác Ba gái hoặc bà ngoại giỡ sẵn cho bác trai. Chiều về thì bác Ba không ghé nhậu ở nhà ai hết như những người lớn đi làm về thường nhậu nhẹt ở nhà ai đó trong xóm. Bác Ba đi làm về là quần quật chăm sóc nhà cửa, ruộng vườn. Hôm nào bác Ba lãnh

lương là các con bác có quà, luôn cả tôi cũng có cái bánh bò hấp nhét trong cái bánh tiêu mà cắn miếng nào là tiếc đứt ruột miếng đó vì thấy cái bánh trên tay mình cứ nhỏ dần đi mà xót ruột… Rồi thì bác Ba tráng xi măng phần đất mà trước đó bà ngoại trồng rau đay với cà pháo cho đám con gái có chỗ chơi cò cò, đánh banh đũa cho sạch sẽ. Nhưng bọn con trai chúng tôi lại cứ giành mảnh sân xi măng đó để chơi tạt lon, tạt bao thuốc lá, tạt nắp khoén… Thế là bác Ba đề nghị với cha tôi cho bác được tráng xi măng phần đất cỏ và lối mòn bên hông nhà tôi để làm sân chơi cho bọn con trai. Cha tôi là người hào phóng đến mức ông mua tới mấy xe cát, cả xe xi măng, cả xe sắt lớn, sắt nhỏ nhiều cỡ để bác Ba muốn tráng xi măng ở đâu cũng được trên phần đất nhà tôi và nhà bác. Lũ trẻ chúng tôi được vui vì lần đầu trong đời được trông thấy những chiếc xe cam nhông to lớn, chở cả núi

cát, chở không biết bao nhiêu bao xi măng nặng ơi là nặng mà nó vẫn chạy nổi… Chúng tôi chơi với núi cát mấy tháng trời, đã đời. Cuối cùng là hai nhà đều có sân xi măng bên hông nhà, trước nhà, sau nhà rộng mênh mông để phơi lúa mùa lúa, trẻ con tha hồ chơi quanh năm. Khi xong việc tráng sân xi măng thì xi măng và cát dư thừa, bác Ba mua gạch về tự xây bồn hoa bên nhà tôi, bác trồng hoa vạn thọ cho mẹ tôi cúng Phật, vì như bác nói với mẹ tôi, “ông nhà lo việc quốc gia đại sự, lại các anh con trai của bà lớn đến đâu thì đi lính đến đó nên bà cần hoa vạn thọ để dâng hương cầu Phật bà Quan âm phù hộ cho ông nhà và các anh…” Bác Ba xây bồn hoa bên nhà bác thì trồng hoa huệ trắng cho bà ngoại với bác Ba gái dâng hương lên bàn thờ Đức mẹ để xin ơn trên che chở cho anh con trai trưởng của hai bác là lính không quân, anh lái trực thăng ở phi trường Cần Thơ. Nhưng hôm căn cứ lính Nhảy dù ngoài bờ sông dọn đi, trại lính bỏ

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN hằng hà cọc sắt và dây kẽm gai. Lính cho dân ai muốn bao nhiêu thì cứ lấy về nhà mà rào chuồng gia súc, rào vườn hoa màu… chỉ yêu cầu dân phải đợi lính tháo hết mìn thì hẵng nhổ cọc sắt và cuộn kẽm gai đem về nhà dùng. Bác Ba nghĩ sao lại đi đục sân xi măng giữa hai nhà. Bác thả hàng cọc sắt thẳng tắp trong ngày để hôm sau căng dây kẽm gai. Tôi nhớ, chiều hôm đó cha tôi làm việc tại nhà nhưng muộn lắm vì hội họp với ông thiếu tá quận trưởng, ông thiếu tá tiểu đoàn trưởng Nhảy dù, ông đồn trưởng đồn Nghĩa quân ở địa phương, mà có cả cố vấn Mỹ vì việt cộng đã đêm đêm về quấy phá xóm làng, giết người không chịu nộp tiền hay theo chúng vô bưng. Tôi nghe cha nói với mẹ tôi thế thôi khi ông không chịu ăn cơm mà mẹ đã dọn ra bàn ăn. Cha tôi sang nói chuyện với bác Ba bên hàng xóm rất lâu. Tôi nhớ cha tôi nói với bác Ba, “Bác không thấy là lính Nhảy dù của mình đã phải nhổ trại để ra miền Trung tăng quân chống cộng sản Bắc việt đang tràn vào miền Nam của chúng ta. Bác rào giậu ngăn sân làm gì cho mất tình hàng xóm, nhạt tình di cư với nhau, bọn trẻ thiếu chỗ chơi khi xe nhà binh đã phải chạy ầm ầm ngoài ngõ…” Bác Ba nắm tay cha tôi bằng cả hai bàn tay của bác. Bác xin lỗi cha tôi vì bác cũng biết Việt cộng tràn vào miền Nam rồi nên bác mới rào giậu ngăn sân, để không cho việt cộng vào nhà bác… Tôi nhớ, cha tôi móc túi áo, mời bác Ba điếu thuốc. Bác không từ chối cha tôi châm lửa quẹt cho bác, nhưng bác ho đến cha tôi lấy lại điếu thuốc vì bác không hút thuốc. Nhưng từ đó, vài hôm cha tôi lại đưa cho tôi tờ báo Trắng Đen, Đại Dân Tộc, Bút Thép… của thời đó. Cha ra lệnh cho tôi: “Con cầm tờ báo này sang nhà bác Ba, đọc bài báo này cho bác Ba nghe tình hình chiến sự…” Nên tôi nhớ lần đầu tôi đọc báo là năm Mậu Thân 1968, đọc cho bác Ba hàng xóm nghe về tình hình chiến sự.

Thường là đọc xong, tôi đi chơi. Bác cẩn thận xếp tờ báo lại, đem cất. Nhưng có một hôm giáp tết, tôi đọc báo cho bác Ba nghe xong. Bác cho tôi món quà ý nghĩa nhất đời tôi. Nguyên là bác mua được từ đâu không biết! Chỉ biết một hôm thằng con bác là bạn thân với tôi, nó cho tôi biết một tin bí mật: “Ba tao mua được một cái chuốt viết chì của Mỹ. Ba tao gắn lên cột nhà cho không ai lấy được. Tao chỉ nói cho mày biết, cho mày được xài chung với tao. Nhớ đừng nói với ai, nhưng mày phải làm toán dùm tao đó nha…” Thế là từ đó tôi với nó mê cái chuốt viết chì của Mỹ, không có cái chuốt viết chì nào chuốt được cây viết chì nhọn hơn và đẹp hơn cái chuốt viết chì của Mỹ. Chúng tôi siêng học ra nhưng cây viết chì không chịu mòn nhanh để chúng tôi được chuốt viết chì. Làm toán thì nhức đầu, viết chữ thì mỏi tay mà cây viết chì cứ không chịu mòn, đến chúng tôi phải nghĩ ra những cách vô tình làm cho nó gãy chứ chúng tôi không cố ý, để được quay quay cái chuốt viết chì của Mỹ như làm ảo thuật! Trời ơi, một cây viết chì bị gãy than trước đó thì phải chạy đi kiếm cái ô trầu của bà ngoại để mượn con dao cau, rồi gọt cẩn thận cỡ nào thì cũng xấu hoắc. Mà có được gọt bút chì bằng dao cau đâu khi bà ngoại thấy vì bà ngoại sợ chúng tôi bị đứt tay nên để ngoại gọt cho, mà ngoại gọt thì xấu hơn cả cái gọt bút chì bán ở tiệm tạp hoá của ông tàu. Nhớ bấy giờ viết chì gãy than là mừng, được làm ảo thuật. Chỉ cầm cây viết chì cho ngay, xỏ vào lỗ đúng kích cỡ của cây viết chì, quay tay quay nhẹ hều mà ngọn bút nhọn hoắc, láng cóng hơn hết những cái đồ chuốt bằng nhựa mua ở tiệm tàu; lưỡi thì lụt, nhựa thì xấu ơi là xấu, chuốt ra cây viết chì không bao giờ nhọn được như mũi kim… Thế mà có một hôm giáp tết. Tôi đọc báo cho bác Ba nghe xong về tình hình chiến sự. Bác thở dài, rồi nói với

tôi, “Cháu ạ! Chiến loạn đến non nước này thì phải chạy giặc thôi. Rồi làng xóm mình ai mất ai còn với đạn bom, ai về lại được xóm làng này như xưa để lại chòm xóm với nhau nữa. Bác biết cháu rất thích cái chuốt viết chì này nên bác cho cháu trước khi mình chạy giặc. Mai này nếu gia đình bác hay gia đình cháu không về lại xóm làng này nữa thì cháu cũng cứ giữ lấy nó để chuốt viết chì mà học làm toán, viết chữ. Ráng học nha cháu, không biết chữ như bác thì khổ lắm!” Tôi nhìn lên cây cột nhà chỉ còn ba lỗ đinh vít, thấy lòng bất an như chiếm đoạt của thằng bạn thân một báu vật. Nghĩ suy là nó học bằng lớp với tôi nhưng không đọc được báo cho ba nó nghe thì nó không đáng là người giữ báu vật. Nhưng tình bạn bè như anh em đi học chung, về chung, phá làng phá xóm chung, cây mía, trái xoài do bày mưa lập kế với nhau mới có được để ăn đều chia đều cho nhau. Tôi không đành lòng nhận cái chuốt viết chì của thằng bạn là anh em hàng xóm mà như ruột thịt với nhau từ nhỏ. Dù tôi nhận từ tay bác Ba đã chính thức cho tôi nhưng tôi trao lại cho nó trước khi hai nhà chạy giặc tết Mậu thân. Sau tết Mậu thân. Gia đình tôi ở lại căn nhà trên Sài gòn vì căn nhà ngoại ô đã mất an ninh nên không

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN về nữa. Gởi nhà nhờ bác Ba chăm sóc dùm như người bà con trong họ. Thời gian với người lớn dạo ấy là tình hình chiến sự như vết dầu loang của cộng quân xua quân vào cưỡng chiến miền Nam. Đàn anh ra trận đến hết thanh niên trong xóm vào mùa hè đỏ lửa 1972. Những đứa trẻ như chúng tôi đã phải cáng đáng việc nhà thay thế lớp đàn anh. Hôm tôi đạp xe đạp về lại căn nhà xưa với cả xấp báo trên tay để đọc cho bác Ba nghe là hôm bác suy sụp tinh thần tới tưởng chết vì anh con trai lớn của bác Ba bị rớt trực thăng dưới miền Tây, không chết nhưng phải vào nằm trong Quân y viện. Bác Ba trai với bác Ba gái đang khăn gói lên đường về miền Tây thăm con… Tôi với thằng bạn nhỏ phải chẻ củi cho bà ngoại, sửa lại bờ rào vườn sau bị trâu bò hàng xóm húc xập… Tôi ăn cơm bên nhà bác Ba tới mòn đũa hồi nhỏ, ăn bao nhiêu cái bánh tiêu bánh bò của bác Ba không kể con đẻ hay con nhà hàng xóm. Sao hôm đó về lại mái nhà xưa, ăn cơm với bà ngoại và thằng bạn thân từ nhỏ, chúng tôi không còn nhỏ nữa bởi bộ đồng phục của học sinh đã lên bậc trung học, hay bởi thời thế tao loạn đến con nít cũng âu lo. Cái chuốt viết chì là báu vật của tuổi nhỏ được gắn lại đúng ba lỗ đinh vít cũ trên cột nhà bác Ba, nhưng hôm đó đóng váng nhện như bằng chứng chúng tôi đã qua tuổi nhỏ ở trường làng. Ăn cơm xong. Ngoại đi cắt vội mớ rau đay, mấy trái mướp, bảo tôi đem về Sài gòn cho mẹ tôi. Nắng chiều vàng võ cái khăn mỏ quạ trên đầu ngoại bạc thếch, tóc ngoại bạc trắng theo hoả châu đêm nào cũng đọc kinh cầu nguyện cho cháu ngoại lái trực thăng được ơn trên che chở… Về thành, về nhà, mẹ tôi cũng đêm đêm đọc kinh cầu nguyện Phật bà Quan âm che chở cho đàn anh tôi ngoài trận… Đứa ở lại với ông bà ngoài Bắc không biết còn hay mất, hay nó đang vác súng vào Nam bắn

giết tương tàn với anh em ruôt thịt. Đứa thất thủ Phước Long không biết còn sống hay chết, thằng Bình Long, An Lộc cả năm không nhận được lá thơ gởi về nhà… các anh Hải quân của tôi thì lênh đênh trên biển thời đó nên chỉ khi thấy mặt về tới nhà thì biết là còn sống… làm mẹ tôi héo hon như những bó hoa vạn thọ mua ngoài chợ, không đủ linh khí để dâng hương Phật bà như hoa nhà ta… Mẹ lại mua vài ký thịt, vài chục trứng, bảo tôi đạp xe về căn nhà ngoại ô để đưa cho bà ngoại bên nhà bác Ba. Dặn ngoại cho bọn nhỏ ăn thoả thích, rồi mẹ lại mua cho, không cần ăn dè… Mùa hè đỏ lửa qua, hai nhà không mất đứa con lính trận nào. Nhưng những tháng năm buồn sau hoà bình làm trắng tóc bác Ba thỉnh thoảng lên Sài gòn thì ghé tạt qua nhà tôi để tiếp tế cho mẹ tôi vài ký gạo cho tụi nhỏ ăn. Lời thăm hỏi của bác không thay đổi đến tôi thuộc lòng, “Ông nhà bà nay có khoẻ không? Chúng đưa ông nhà tới trại tù nào rồi? Bà ngoại nhà tôi với vợ chồng tôi luôn đọc kinh cầu nguyện hằng đêm cho ông nhà và các anh con bà tai qua nạn khỏi…” Trong đời tôi chưa bao giờ được thấy cái nắm tay nào ý nghĩa hơn mẹ

tôi nắm tay bác Ba hàng xóm khi hai người không khóc mà chia nhau hết khổ nạn đời này hôm bác Ba già sọm đi khi báo tin cho mẹ tôi hay: Gia đình bác bị cưỡng bức hồi hương. Mẹ tôi ít nói, nên khi nói thường được xem trọng. Mẹ tôi nói với bác Ba, “Không về Bắc bác nhé! Đã di cư thì coi như mất quê từ đó. Bác đưa gia đình về lại Cái Sắn là nơi tạm cư hồi mới vô Nam. Bác còn người bà con bên vợ định cư luôn ở đó nên bác về miền Tây cũng còn có người thân. Còn có cái ăn, con tôm con cá dưới ấy không hiếm. Bác cũng không đi kinh tế mới lên miền rừng thiêng nước độc…” Thỉnh thoảng, bác Ba lại lặn lội từ Cái Sắn lên Sài gòn thăm gia đình tôi với vài ký gạo, mấy con cá khô để gởi cho cha tôi trong tù. Chẳng biết trà cám hay trà chân trâu chứ trân châu thì làm gì có. Tôi pha trà cho mẹ ngồi uống trà với bác Ba, đâu biết những đêm cúp điện đó ở quê xưa đã khiến tôi biết suy nghĩ về ân tình. Tới hôm bác Ba bước vào nhà như lần trước lên Sài gòn thăm gia đình tôi, vẫn cái giỏ đệm có vài ký gạo, mấy con khô lóc thì bác buộc vào người bác cho bọn lưu manh ngoài

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN bến xe không giật được, bác mặc áo màu đen lại rộng bên ngoài để che mắt bọn quản lý thị trường không chụp mũ con buôn cho bác, rồi tịch thu. Bác cởi áo ra cho tôi gỡ khô, mẹ tôi khóc người hiền lương đã bị chế độ lưu manh hóa, nhưng bác cứ hiểu nhầm là mẹ tôi thương bác gầy trơ xương… Bác cứ hứa nhăng hứa cuội với mẹ tôi là lần này về quê, bác sẽ chịu ăn cho mập mạnh lại như xưa. Mẹ tôi lại cười khi nước mắt chưa khô. Tôi hiểu nên cười hùa, làm quái gì có cái ăn nên mới gầy trơ xương mà còn nói sang. Tôi lớn rồi nên mới hiểu, mà hiểu được thì tôi cũng muốn rớt nước mắt với bác Ba. Đó là quà của cha tôi trong tù, nước mắt, mồ hôi người thân, chí tình, chí nghĩa đều có cả. Nhưng phần phước cha tôi vắn vì lần ấy bác Ba đã muộn. Bác nhìn di ảnh cha tôi trên bàn thờ theo tay chỉ của mẹ tôi. Bác ngất xỉu hồi lâu mới tỉnh. Thắp nhang cho cha tôi như người anh em hết lòng thương tiếc người anh em vắn số. Bác còn nước mắt đâu để khóc vì lần đó bác lên Sài gòn là để báo tin cho mẹ tôi hay bà ngoại và bác Ba gái đã mất vì quá cực khổ trong vùng kinh tế mới dưới Cái Sắn nên sinh bệnh mà không có thuốc men. Những lần sau bác lên Sài gòn thăm mẹ tôi như một người đã đi qua hết khổ đau nên không khổ đau nữa! Bác vui như trẻ nhỏ khóc cười tự nhiên nhiên nhiên. Bác báo tin người con trai lớn lái trực thăng của bác không chết, anh đã định cư bên Úc. Bác lên thăm mẹ tôi lần cuối rồi về chết vì bà ngoại và bác Ba gái cứ thường về trong giấc mộng, rủ bác đi chơi. Lần nào bác cũng lên thăm mẹ tôi lần cuối như thế. Chỉ khác là con cái không cho bác đi một mình nữa thì họ đưa bác lên Sài gòn thăm mẹ tôi. Chúng tôi gặp lại nhau như anh chị em trong nhà khi ai cũng đã trưởng thành từ đổ nát nên càng quý tình nghĩa. Khi bác Ba mất, các chị vẫn lên Sài gòn là ghé thăm mẹ tôi như những

đứa con cháu trong nhà. Cho đến bây giờ, mỗi lần giỗ mẹ tôi, các chị dẫn con cháu của các chị lên Sài gòn ăn giỗ mà tụi nhỏ thắc mắc là giỗ bà nội hay bà ngoại nên anh tôi giải quyết là con của thằng bạn nhỏ của tôi thì nói là giỗ bà nội, còn con của các chị thì gọi mẹ tôi là bà ngoại… Các cháu mà tôi chưa từng gặp mặt đã yêu thương bọn chúng vì chúng luôn nhắc chú bánh tiêu bánh bò sao không về ăn giỗ bà nội, bà ngoại của tụi con? Vì bác Ba lên Sài gòn thì tôi có bao nhiêu tiền trong túi sẽ đi mua hết bánh tiêu bánh bò về cho bác Ba ăn. Có lần bác hỏi tôi, “Mày không biết mua gì khác cho bác Ba ăn hả thằng bánh tiêu bánh bò?” Tôi sung sướng trả lời bác. “Hồi cháu còn nhỏ, bác lãnh lương là các con của bác được ăn bánh tiêu bánh bò. Chỉ có bác không được ăn vì bác đã nhường phần bác cho cháu. Nên bây giờ cháu mua lại bánh tiêu bánh bò cho bác ăn vì bác thích món đó nên tháng nào lãnh lương cũng mua bánh tiêu bánh bò cho con cháu, nhưng chưa bao giờ bác được ăn…” Bác Ba không biết đọc chữ nên giỏi đọc lòng người, bác gọi tôi là thằng bánh tiêu bánh bò tới thành tên riêng trong nhà… Rồi thì biệt xứ đã bằng tuổi đời lúc ra đi. Nếu mai tôi chết thì nửa đời xa quê còn nguyên nỗi nhớ nửa đời được sống ở quê nhà; có bác Ba hàng xóm tận tụy với gia đình, tận lòng với trẻ nhỏ, tận tình với láng giềng… Sáng nay vô phòng sách lấy cái bấm giấy, bấm mấy tờ giấy rời lại với nhau cho thành hồ sơ lưu về thuế năm ngoái, cái bấm giấy không biết đã lạc đi đâu mà lại thấy cái chuốt viết chì của Mỹ lặng lẽ trên kệ sách như quê nhà lặng lẽ trong tâm tư người dạt trôi. Nhớ hồi mới qua Mỹ, sáng cuối tuần lang thang garage sale để mua những thứ cần dùng cho người mới định cư. Tôi đã mua cái chuốt viết chì vì trông thấy nó là nghĩ và nhớ ngay tới bác Ba nên mua chứ không có nhu cầu, mua hai mươi lăm xu, và

đã ba mươi năm chưa xài tới. Nhưng bây giờ bán lại bao nhiêu cũng không vì bác Ba đã sống bên Mỹ với tôi ba mươi năm lạc mất quê hương. Cứ mỗi khi làm không hết việc trong phòng sách cũng là phòng làm việc. Những lúc chán đời nô lệ đồng đô la bất hạnh. Tôi nhìn cái chuốt viết chì mà xấu hổ với bác Ba cực khổ, lam lũ cả đời, nhưng vẫn giữ mãi được gương mặt hiền lành, ánh mắt nhân từ, nụ cười bao dung tới khi qua đời.. Từ bà ngoại bên hàng xóm mà tuổi nhỏ của tôi đã vô tư gọi ngoại như bà ngoại ruột của mình. Đến bác Ba trai, bác Ba gái, cha mẹ tôi đều đã theo ông bà. Những người ngày xưa không giỏi giang như bây giờ ngồi một chỗ mà biết hết chuyện gì đang diễn ra trên thế giới, nhưng ân tình của họ lại truyền tới đời sau là anh chị em tôi với các con của bác Ba như một gia đình. Sài gòn - Cái Sắn đã là ruột thịt của nhau tự bao giờ, giỗ tết đều ơi ới gọi nhau về thắp hương cho người xưa không còn hiện hữu nhưng mãi hiện diện trong lòng con cháu tấm lòng của họ. Thật là xấu hổ với tiền nhân khi nhìn lại cái chuốt viết chì của Mỹ. Mua rồi không xài đã ba mươi năm, sẽ không xài tới cuối đời ở Mỹ. Nhưng con cháu cũng không bao giờ hiểu ý nghĩa của nó trong lòng người cha biệt xứ này.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHAN

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGƯỜI VIẾT RONG

WORK ETHIC NGUYỄN THƠ SINH

hữ “work” trong Anh ngữ bạn đã biết. Còn chữ “ethic” có thể bạn ít gặp; nó có nghĩa đạo đức. Gộp hai chữ work và ethic chúng ta có work ethic tức “đạo đức nghề nghiệp”. Nói đến đạo đức nghề nghiệp là nói đến tinh thần trách nhiệm, làm việc với chữ tâm nhằm tạo ra những sản phẩm và dịch vụ uy tín, tiếng lành đồn xa được người sử dụng giới thiệu truyền miệng lâu dài… Tại sao lần này chúng ta bàn đến đạo đức nghề nghiệp? Câu hỏi ấy thoạt nghe có vẻ ấm ớ. Nhưng ngẫm kỹ lại, đạo đức nghề nghiệp là nền tảng vững chắc giúp xã hội phát triển lành mạnh. Không có đạo đức nghề nghiệp, một xã hội sẽ chỉ có những dịch vụ sản phẩm kém cỏi, những lãng phí vì hàng hóa phẩm chất tồi, chưa xài được bao lâu đã hỏng vứt bỏ, hoặc sửa tới sửa lui, tu bổ, bảo hành tốn kém. Không có đạo đức nghề nghiệp, nhân công làm việc kém hiệu suất, niềm tin người tiêu dùng vào sản phẩm không có, xã hội mất đi cơ hội sản xuất ra những thương hiệu nức tiếng, đủ khả năng chinh phục những thị trường khó tính. Ngoài ra đạo đức nghề nghiệp là sợi dây nối kết các thế hệ công dân trong quá khứ với hiện tại và tương lai. Nói khác đi, xã hội rất cần những công nhân có trách nhiệm, chuyên tâm nghĩ đến những sản phẩm dịch vụ mình làm ra. Họ tự hào về những sản phẩm dịch vụ uy tín như bàn đạp để thế hệ tương lai nối tiếp. Nên một đất nước không có những sản phẩm và dịch vụ tốt, đủ khả năng cạnh tranh, làm sao xã hội ấy có một tương lai xán lạn, ổn định, phát triển.

Những mặt hàng made in America một thời vàng son để lại bao ấn tượng khó quên. Vâng. Làm sao bạn quên được những tên tuổi ấy. Nhiều lắm. Từ phó-mát cho đến đậu phọng rang, kẹo sô-cô-la, thuốc lá Marlboro, dao cạo râu, thuốc xịt kiến, hộp quẹt zippo… Nhưng nhìn lại, bạn có thấy giật mình? Nhiều thương hiệu, đặc biệt máy móc điện tử, đồ gia dụng, tủ lạnh, xe cộ của Mỹ… càng ngày càng giảm thiểu tính “thuần chủng”. Tại sao, vì hám lợi, vì tiết kiệm, các hãng sản xuất (trong đó có xe hơi) mua linh kiện từ nhiều nguồn khác rẻ hơn, râu ông nọ, cằm bà kia, miễn ráp vào chạy được (với dụng tâm làm ra những mặt hàng giá rẻ) vô tình những mặt hàng này mất dần tính “nhãn hiệu cầu chứng” vốn một thời đầy ấn tượng với khách hàng. Nhìn lại nước Mỹ hôm nay, còn mấy mặt hàng, mấy thương hiệu giữ

được niềm tự hào vang danh một thuở. Rõ ràng không nhiều. Bước vào mấy tiệm Home Depot, Lowe’s, Wal-Mart… ê hề những mặt hàng, bạn giật mình. Gần như công nghệ sản xuất hàng hóa Mỹ đã biến mất. Hàng hóa made in America rất hiếm. Càng nhói lòng hơn trong các chợ này mặt hàng nào không thể tuồn ra nước ngoài (outsource to oversea) mới thấy sản xuất ở Mỹ. Toàn là hàng nhập từ PRC (People’s Republic of China). Xấu hổ thay, sản phẩm hàng hóa phải là niềm tự hào đại diện cho một xứ sở; thế mà hàng hóa Trung Quốc bán ra nước ngoài phải che đậy, giấu diếm nguồn gốc như một điều đáng xấu hổ… Nhìn lại, mấy người còn giữ được tinh thần trách nhiệm với công việc? Chẳng trách họ được. Khi giới chủ đầu tư chỉ nghĩ đến giá trị cổ phiếu niêm yết trên thị trường chứng khoán, nhân

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGƯỜI VIẾT RONG viên là công cụ để họ vắt chanh bỏ vỏ. Khái niệm về hưu (retirement) càng ngày càng hiếm, 401K gần như đang biến mất, các khoản phúc lợi teo tóp, bốc hơi dần. Trong bối cảnh đó, làm sao nhân viên có thể an tâm làm việc. Gần như họ bị tước đi cơ hội lao động với triết lý “ăn cây nào, rào cây nấy”. Nhìn vào kỹ nghệ fast food, với đồng lương “chết đói” làm sao nhân viên lãnh lương tối thiểu (minimum wage) có thể tươi cười tận tụy với công việc được. Đã thế họ luôn làm ít giờ, lương lãnh gần như chẳng được là bao. Giới chủ cố tình né tránh thuê nhân công làm việc toàn thời gian (full-time) vì ngại chuyện chu cấp lợi ích cơ bản như bảo hiểm sức khỏe, chế độ nghỉ lễ, nghỉ hè… Vì thế nhân viên fast food luôn sống trong tình trạng căng thẳng, lương tâm nghề nghiệp nơi đây làm sao bén rễ được. Nhìn vào kỹ nghệ xây dựng nhà cửa. Cũng thế. Nhân viên hầu như đến từ Mễ, trong đó có nhiều người không giấy tờ. Họ có thể bị trục xuất bất cứ lúc nào. Hơn nữa công việc không bảo đảm lâu bền nên chẳng ai rảnh rỗi nghĩ đến trách nhiệm nghề nghiệp. Khái niệm ăn xổi ở thì thể hiện rất rõ. Họ làm cho xong. Làm rất ẩu. Nhiều người mua “nhà mới” than phiền nhà xuống cấp nhanh, dễ hư hỏng, không chắc chắn nhà như nhà xây hồi xưa. Thợ ống nước lắp ráp đồng hồ khu nhà mới cũng thế. Họ lắp cho xong, không màng đến chuyện lắp đúng. Họ làm ăn rất bừa bãi. Chỗ rò rỉ lâu ngày, nước ứ đọng tha hồ để muỗi làm tổ. Còn mặt đồng hồ lắp nghiêng sau này đọc số rất khó. Ngày xưa đâu có thế. Lắp đồng hồ phải kín và thẳng thớm. Người trồng cỏ mới thì sao? Cũng thế. Họ trồng cho xong. Đất không nện, không cán cho phẳng. Gần như chỉ vứt đại những vạt cỏ xuống cho xong. Người “nghiệm thu” công trình chẳng ai bận tâm nhắc nhở. Nên cỏ trồng bừa bãi, lấp lên đồng hồ nước, lấp luôn những van khóa chôn dưới

đất. Tới chừng cần chỉnh sửa không biết van khóa nằm chỗ nào mà tìm! Vâng. Cứ thế. Những ngôi nhà sử dụng vật liệu rẻ tiền xuống cấp rất nhanh. Vẫn biết tiền nào của nấy. Nhưng, nếu thợ xây có trách nhiệm, thợ sơn có lương tâm, thợ điện có lòng với nghề, nhất định họ sẽ bỏ thời gian để làm tốt. Còn không, người làm công đoạn trước cẩu thả, người làm sau, hay chủ nhà về sau sẽ cảm thấy rất phiền, rất nhức đầu. Tại sao con người càng ngày càng thiếu tinh thần trách nhiệm? Phải chăng vì họ sống nhanh, sống vội không còn thời gian nghĩ đến cái hậu, đến hệ lụy sau này. Họ cứ làm vội cho xong, còn các công đoạn sau này ai xui xẻo gặp phải ráng chịu. Hơn nữa tiền lương trả rẻ như bèo, chế độ đãi ngộ quá thấp kém, nhân công đâu ai quỡn nghĩ đến chuyện tận tâm, đơn giản, họ không có bất cứ lý do nào để nhiệt tình với công việc! Để có đạo đức nghề nghiệp người lao động cần gì? Phải chăng họ cần được đánh giá cao, được đãi ngộ công bằng. Hơn thế nữa, họ cần một cảm giác an toàn: Công việc này sẽ ổn định, tôi sẽ làm ở đây lâu bền, tôi sẽ về hưu với công ty này. Nếu tôi làm ẩu, lỗi xảy ra, tôi sẽ là người chịu trách nhiệm trước tiên. Còn như nhân công cảm thấy công việc mình đang làm bấp bênh, “làm ngày nào, biết ngày đó”, họ không có động lực có trách nhiệm với công việc. Kỹ lưỡng cẩn thận cũng được trả lương như đứa làm ẩu, vậy cẩn thận kỹ lưỡng để làm gì? Thượng bất chánh, hạ tắc loạn. Lãnh đạo không ra lãnh đạo. Tay người vật cối đá. Mấy ông nghị thì bị cánh vận động hành lang bịt mõm. Còn giới chủ cả lúc nào cũng lo “vắt cổ chày ra nước”, xà xẻo được khoản nào là họ thực hiện liền. Họ coi nhân công là phương tiện, chỉ lo đến lợi nhuận, thay thế bắp thịt lao động bằng máy móc tự động, thử hỏi làm sao nhân công của họ có trách nhiệm, có lương tâm với nghề cho được.

Cuối cùng là: Khôn chết, dại chết, biết sống! Người đi làm thuê ăn lương miễn cưỡng không thể mặn mà với công việc mình đang làm. Họ không còn tâm huyết nữa. Họ chán. Họ thấy những cố gắng của mình là vô nghĩa. Chủ không biết quý mình. Công việc thì tạm bợ, bàn chuyện lương tâm nghề nghiệp chi cho mệt. Và bạn, bất luận đang sống bằng nghề gì, liệu bạn có thật tâm với công việc đang làm? Là thợ nail, bạn có nghĩ đến chuyện ngồi yên một chỗ lâu bền, hay bạn sẽ đổi chỗ làm dễ dàng. Là công nhân xí nghiệp, bạn có nghĩ đến trách nhiệm tối thiểu, hay do bị ép phải nhanh tay, phải đủ số chỉ tiêu… thành ra muốn có lương tâm nghề nghiệp cũng khó! Chẳng trách gì hôm nay ta thấy quá nhiều chuyện buồn nhan nhản trong xã hội. Điều đó liên quan gì đến lương tâm nghề nghiệp? Có chứ. Lương tâm nghề nghiệp trong trường học, của thày cô. Trách nhiệm của thày thuốc, của bệnh viện. Lương tâm nghề nghiệp của các ông nghị, bà nghị? Lương tâm của những chính khách, những nhà lập pháp, hành pháp… Nếu họ thực tâm nghĩ đến hệ lụy hành động của mình, thay vì chỉ lo chuyện cờ đến tay ai người nấy phất, óc đảng phái, hứa hẹn vung vít, lại quả, bánh ít, bánh quy… xã hội không loạn cào cào lên mới lạ! Làm gì bây giờ? Vâng. Vực lại đạo đức nghề nghiệp ư? Phải chăng đây là vấn nạn toàn cầu chứ không riêng gì Mỹ. Nếu thế, tương lai nhân loại rồi sẽ đi về đâu? Có thể cứu vãn được nữa không? Hay mọi cái đã quá trễ… Tại sao trên thế giới nhiều nơi người ta vẫn duy trì được thương hiệu gia truyền, những đặc sản truyền thống, những sản phẩm dịch vụ ấn tượng? Liệu bí quyết của họ có thể giải quyết vấn nạn đạo đức nghề nghiệp (?) càng ngày càng suy đồi như đang thấy hôm nay…

100 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGUYỄN THƠ SINH

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

101

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

Khi QUÝ TỬ báo đền công đức SINH THÀNH!

hời đại chúng ta có những điểm hồng rực rỡ nhờ những công trình vĩ đại chinh phục vũ trụ và phụng sự con người giúp con người kéo dài tuổi thọ và tự do hơn, có năng lực dồi dào trong việc hưởng thụ kiếp nhân sinh. Con người nhờ thế nhiều khi có ảo tưởng tự hào về khả năng, về một số mặt nào dó, đã đoạt quyền tạo hóa làm chủ vận mệnh mình. Tuy nhiên, nhiều nhà đạo đức lại cho rằng, nhân loại có khuynh hướng rơi xuống thời kỳ “mạt pháp” khi đạo dức suy đồi, nhân phẩm bị chà đạp, và nhiều xã hội bị tố cáo đã vi phạm nhân quyền tới mức khắc nghiệt, dã man. Cụ thể nhất là sa vào tệ nạn mà một thi sĩ Việt nam từng than từ đầu thế kỷ trước “văn minh Đông Á trời thu sạch. Nay lúc cương thường đảo ngược ru?” Dĩ nhiên giá trị đạo đức cũ ngày nay phần nhiều đã lỗi thời cùng chế độ phong kiến, nhưng trong số những điều mà xưa kia tôn sùng, thì hai chữ hiếu-đễ, chữ tu thân vẫn là khuôn vàng thước ngọc bảo vệ gia đình và xã hội.

CHU NGUYỄN

Ngày nay, chủ nghĩa cá nhân lên cao, con người đi dần tới chỗ chỉ biết hưởng thụ, dấn thân vào rượu chè, ma túy tới mức tranh cướp điên cuồng và khi say, lúc trở thành bầy thú thì không từ bất cứ thủ đoạn nào để hại mình và hại người. Án mạng xảy ra vì lợi quyền, vì điên dại do nghiện ngập đã gây ra biết bao thảm kịch gia đình. Năm 2018, báo chí Canada lại có dịp nhắc tới một nghi án giết cha ở New Brunswick. KHI THIẾU GIA SÁT HẠI NGƯỜI CHA PHÚ ÔNG

Một án mạng xảy ra ở Canada vào năm 2011 và mãi tới năm 2016, công lý mới kết án nghi can. Đây không phải án mạng tầm thường vì nhân vật, nạn nhân và nghi can đều thuộc giai tầng thượng lưu trí thức ở Canada. Can phạm và nạn nhân lại là cha con. Án xử rồi nhưng dấu hỏi còn đó nên phiên tái thẩm sẽ diên ra vào mùa thu này. Vì đâu nên nỗi? Phải chăng mối bất hòa đã có từ nhiều thế hệ trong một gia đình đa triệu phú, từ việc anh em tranh kiện, tới cha con mâu thuẫn và tổ

Richard Oland, phú ông truyền nhân của hãng bia Moosehead Brewery bị đập chết trong cuộc tranh cãi với con (hình bên trái)

ấm tan vỡ chỉ vì quyền lợi vật chất? Bản án đã làm vừa lòng mọi người chưa? Hiển nhiên là chưa vì dư luận vẫn có kẻ bênh vực, bên cạnh lời lên án tội nhân sát phụ (patricide.) Cũng cần nhắc lại thảm kịch xảy ra ở miền đông Canada cách đây 7 năm để người khách quan có lời phán xét công bằng: Vào ngày 14 tháng sáu, 2011, Harbour Bridge của Saint John, NB tạm đóng lại để sửa chữa, trong dự án tân trang nhiều triệu Gia kim đã diễn tiến hai năm rồi. Nhưng giao thông ở khu này vừa bế tắc thì dư luận đồn ầm lên trong thành phố Cảng, rằng

102 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Dennis Oland, một thành viên của gia đình nổi tiếng về tiền tài danh vọng trong vùng New Brunswick đã nhảy cầu tự tử. Dĩ nhiên là tin đồn thất thiệt nhưng nó cũng góp phần vào những lời bàn ra, tán vào bùng lên kể từ cái chết của Dick Oland, 69, một nhà đa-triệu-phú, từng có lúc là truyền nhân của vương quốc rượu bia Moosehead Breweries, một công ty bia thuộc loại lâu đời nhất Canada do một gia đình điều hành. Người chết chính là thân phụ của Dennis Oland, nghi can lúc đó 43 tuổi. Phú ông Dick Oland không phải bình thường cưỡi hạc quy tiên mà bị

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

103

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI giết. Người ta phát giác ra thi thể của ông tại văn phòng bề thề của công ty đầu tư Far End Corp., do ông làm chủ ở Saint John vào ngày 07 tháng 07, 2011. Được biết, Dick Oland tuy tuổi gần thất tuần nhưng là một người tráng kiện, ưa thể thao, thích ruổi giong biển cả. Thế mà đang lúc phong độ cao, tiền tài danh vọng bề thế, ông lại gục ngã do bàn tay của một sát thủ mà cảnh sát cho rằng không xa lạ với nạn nhân. Nguồn tin cho biết thêm, Oland đã bị đánh nát đầu bằng vật cứng có lẽ là cây búa cùn vào lúc đêm khuya và có lẽ trong lúc ông còn làm việc tại văn phòng. Tuy nhiên, hung khí không tìm thấy. Chỉ biết người thư ký riêng của nạn nhân là nhân vật đầu tiên đã thấy chủ nhân bị sát hại và báo cho ban quản trị cao ốc biết. Cái chết của ông Dick có liên quan gì đến mâu thuẫn trong gia đình đã kéo dài nhiều thế hệ hay không? Đừng quên Oland là gia tộc nổi danh về bia rượu Moosehead ở Canada, đã xây dựng thành tích hàng thế kỷ rồi, từ cái thời Canada còn là một Liên hiệp các xứ thuộc địa (Confederation.) Sáng lập công ty Moosehead là Susannah Oland, cùng chồng con từ Anh quốc dọn tới miền đông Canada và phụ nữ phi thường này đã ra tài kinh tế. Công ty được thành lập từ 1867. Nghe nói người phụ nữ tài ba này đã dạy con trai cách pha trộn lúa mạch và hốt bố như thế nào theo một công thức cổ truyền của Anh để tạo ra loại bia độc đáo của Canada. Cho tới nay đế chế Oland đã truyền tới thế hệ thứ sáu và hiện giờ do Derek Oland chủ quản và người con là Andrew làm chủ tịch. Đây là công ty bia rượu không những lâu đời nhất Canada mà còn là công ty hiện còn trong tay người Canada, so với các công ty khác như Labatt, Molson và Sleeman cổ phần đa số thuộc ngoại quốc.

Nếu công ty làm ăn phát đạt trong nhiều đời thì tới những thế hệ gần đây đã nảy sinh ra sự tranh chấp quyền hành giữa những nhân vật có quyền thừa kế. Sự tranh chấp này khởi từ đầu thế kỷ XX, nhất là sau vụ bến tàu Halifax bị nổ khiến gia đình Oland phải rời cơ sở về Saint John và tiếp đó trong thập niên 1930, có mâu thuẫn giữa hai anh em nhà Oland là George và đại tá Sidney Oland. Họ trở nên bất hòa và chia tay mở văn phòng ở hai nơi khác nhau, người này có Saint John Olands và người kia có Halifax Olands. Tuy nhiên, Saint John Olands nối được nghiệp tổ tiếp tục thịnh vượng, còn công ty ở Halifax sau này chuyển nhượng cho Labatt. Người con trai của George Oland là Philip Oland điều khiển công ty nối nghiệp nhà và toan tính chọn “thái tử” kế vị giữa hai “hoàng tử” Derek và Dick Oland. Dick Oland tỏ ra có tham vọng tranh vương vị vì đã tốt nghiệp ngành chế bia và đã trở thành phó chủ tịch của công ty và chính tay ông ta đã thiết lập hệ thống đóng chai tự động tại nhà máy bia ở Saint John. Có lẽ vì tham vọng thừa kế nên hai anh em, Derek và Dick Oland (thua anh 2 tuổi) xảy ra nhiều cuộc tranh chấp và cãi cọ và nhân chứng cho rằng vì Dick thích tranh cãi và cãi cho bằng được ý kiến mình phải được thực hiện. Mâu thuẫn giữa hai anh em nhà Oland tới thập niên 1980 trở thành gay gắt khiến ông anh Derek có ý định rời sang New Zealand lập nghiệp. Cụ cố Philip Oland đành quyết định người thừa kế và Derek Oland được chọn kế thừa vương quốc Moosehead vì cho rằng Derek Oland có nhiều kinh nghiệm điều hành hơn ông em Dick. Dick Oland được giao cho đứng đầu công ty Brookville Transport and Manufacturing, bộ phận chuyển hàng khắp Bắc Mỹ của Moosehead Breweries. Trong di chúc, cụ cố chỉ

Cậu ấm Dennis Oland bị kết án giết chết ngưởi cha tỷ phú

dành cho Dick Oland 33 phần trăm cổ phần của Moosehead, còn phần lớn dành cho Derek Oland. Giữa hai anh Derek và Dick từ đó ngấm ngầm kình chống và nhiều vụ kiện liên quan đến quyền lợi giữa họ đã xảy ra, nhất là sau vụ Derek vào năm 2007 đã mua lại toàn cổ phẩn của công ty và trở thành ông chủ duy nhất của Moosehead. Nhưng bề ngoài họ vẫn là thành viên của một đại gia đình khả kính ở New Brunswick Trong cộng đồng, Dick Oland cũng không được lòng người xung quanh vì ông là kẻ hay tranh cãi và đã làm gì thì quyết định làm cho bằng được bất kể sự va chạm với ý kiến và quyền lợi người khác. Dick Oland có cuộc sống nhiều tranh chấp và lắm mâu thuẫn nhưng xem ra không có kẻ tử thù. Vậy ai đã ra tay hạ sát một nhân sĩ trong tỉnh bang New Brunswick như ông? Một tên trộm đã biết giờ giấc làm việc của Dick Oland và lẻn vào văn phòng ông rồi bị phát giác và xảy ra án mạng? Hay thủ phạm là một người trong nhà vì ghen ghét nạn nhân nên ra tay? Trước hết cảnh sát đã lục soát cơ ngơi của gia đình Oland, tòa nhà được gọi tên là Bảy Mẫu (Sevenacres) mà

104 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

thiếu gia Dennis Oland đã được ông nội là Philip Oland để lại. Sau khi xảy ra án mạng, cảnh sát Saint John cũng cho lục soát một du thuyền ở gần câu lạc bô du thuyền Royal Kennebecasis Yacht Club mà chủ nhân là Lisa Ferguson, người vợ đời thứ hai của Dennis Oland. Con thuyền này có gì liên hệ tới cái chết của ông bố chồng Dick Oland? Chỉ biết bà Lisa Ferguson và ông bố chồng Dick Oland theo danh sách 2010 của câu lạc bộ, đều là thành viên kỳ cựu của câu lạc bộ du thuyền. Việc điều tra kéo dài gần nửa năm,. Sau khi thu thập đủ bằng chứng từ những mâu thuẫn trong gia đình tới sự bất đồng ý kiến giữa hai cha con Oland và lời khai của nhân chứng. Thêm vào đó là xét nghiệm những vết máu trên một chiếc áo khoác của Dennis Oland (giấu trong nhà nghi can) đã tìm thấy DNA của nạn nhân. Hơn nữa nghi can là người cuối cùng tiếp xúc với nạn nhân, cảnh sát cho

rằng có đủ lý do để bắt giam Dennis Oland về tội giết cha. Trong phiên xử cuối năm 2015 sang đầu năm 2016 tại Saint John, New Brunswick Dennis Oland bị kết tội sát nhân bậc hai (second degree murder) vì giết cha là Richard Oland trong một lần tranh cãi mà chánh án chủ trì phiên xử đã cho rằng đã tạo ra “một thảm kịch chẳng khác bi kịch Shakespeare.” Dennis Oland lãnh bản án tù dài hạn về tội cố sát và phải nằm khám ít nhất cho tới 10 năm mới được quyền xin khoan hồng tại ngoại quản thúc. Cũng có ý kiến cho rằng phiên xử chưa hội đủ chứng cớ thép kết tội bị cáo do việc điều tra của cảnh sát Saint John có nhiều sơ hở và kéo dài vô cớ. Do đó, bị cáo kháng án và trong năm 2018, vụ án sẽ lại ra trước tòa và dư luận toàn liên bang lại một phen chú ý tới vụ một người con trưởng thành, có địa vị xã hội, đã sát hại

người cha triệu phú và sự chia rẽ ý kiến trong một gia đình thế gia vọng tộc ở New Brunswick có cớ xuất hiện rõ hơn. CON GIẾT MẸ VÌ TƯỞNG MẸ LÀ QUÁI VẬT

Thiếu gia Yegor bị kết án giết mẹ

Tại hiện trường, thi thể người mẹ nằm trên giường với nhiều vết thương, bản thân hung thủ, cả khi bị khống chế vẫn luôn miệng kêu: “Thả tôi ra để tôi đi cứu mẹ, quái vật đang ở đây kìa”.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

105

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

Bà mẹ thương con Anastasia chỉ vì nuông chiều con quá mức nên bị con sát hại

Cuộc sống giàu sang, đầy quyền lực của các tỷ phú luôn khiến nhiều người mơ ước. Tuy nhiên, đó cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến họ phải đối mặt với vô vàn nguy hiểm, thậm chí có thể phải trả giá bằng mạng sống của mình. Dù luôn được vây quanh bởi đội ngũ vệ sĩ hùng hậu, xe bọc thép, kính chống đạn… nhưng nhiều người trong số đó vẫn không thể tránh khỏi những cái chết tức tưởi mà trong một số trường hợp, nguyên nhân mãi mãi là một ẩn số không lời giải đáp. Bi kịch “con giết mẹ” được báo chí vắn tắt thuật lại: Rạng sáng ngày 11/12/2015, tại Kazan, thủ phủ Cộng hòa Tatarstan thuộc Nga, cảnh sát thành phố nhận được tin báo của khách sạn Korston về hành vi không bình thường của một khách thuê phòng ở đây. Trước đó, một khách hàng khác đã phát giác nam thanh niên vừa đi loạng choạng vừa lẩm bẩm ở hành lang, đôi mắt

đờ đẫn, trên áo khoác có rất nhiều vết máu. Lập tức, người này liền báo cho nhân viên lễ tân khách sạn. Theo một số nhân chứng, thời điểm này, người thanh niên có tên Yegor không còn nhận thức được điều gì, như có tâm trạng hoang tưởng nặng. Cảnh sát đã có mặt và nhận định ban đầu cho rằng Yegor Sosin đang trong tình trạng bị tác động mạnh của ma túy. Theo kết quả điều tra sơ bộ, Yegor Sosin, con trai 19 tuổi của nhà tỷ phú người Nga Igor Sosin. Vào sáng hôm trước, Yegor Sosin cùng mẹ là bà Anastasia Sosina Novikova (44 tuổi) từ Moscow tới thuê phòng của khách sạn Korston để tham gia hội thảo về sinh hoạt gia đình và dự một đợt trị liệu được tổ chức tại đây. Khi có mặt tại phòng của mẹ con bà Anastasia, cảnh sát địa phương nhận thấy đồ đạc bị vứt lung tung, trên tường và giường ngủ có nhiều vết máu. Thi thể bà Anastasia trên giường, ở mặt và cổ có nhiều vết thương, vết bầm tím. Theo

cơ quan điều tra, Yegor đã đánh đập và dùng dây sạc điện thoại siết cổ mẹ đến chết. Yegor Sosin đã bị bắt với tội danh giết người. Khi được đưa về đồn c ả n h s á t , Ye g o r v ẫ n “phê” ma túy và liên tục có những hành động quá khích, miệng lẩm bẩm yêu cầu thả ra để đi cứu mẹ khỏi “quái vật”. Ngày hôm sau, Yegor cho biết mình hoàn toàn không nhớ đã có hành động gì với mẹ. “Mẹ đưa tôi tới đây để tham gia một đợt trị liệu, bà đã đưa cho tôi mấy viên thuốc gì đó tôi không biết. Ở khách sạn, bắt đầu xảy ra chuyện gì đấy, tôi bị ảo giác, đến giờ tôi vẫn thấy người cứ ngây ngất…hốt hoảng...”. Yeg o r S o s in h ọ c tại Trường kinh doanh quốc tế Hult ở London, Anh và thường nói rằng không muốn phụ thuộc vào bố mẹ, sẽ tự vươn lên để trở thành triệu phú. Theo bạn bè, Yegor thường có những cơn giận bộc phát, không kiểm soát được hành vi của mình, nhưng là người tốt bụng, biết thông cảm và có đầu óc kinh doanh. Vì vậy, không ai có thể ngờ Yegor lại có thể bỗng dưng nổi cơn điên giết mẹ. Được biết, bà Anastasia Sosina Novikova là vợ cũ của ông Igor Sosin. Tỷ phú Igor Sosin được biết đến với vai trò là người sáng lập chuỗi cửa hàng Starik Khottabych nổi tiếng chuyên kinh doanh đồ dùng gia đình. Mấy năm trước, cuộc sống hôn nhân

106 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nhiều mâu thuẫn đã khiến hai người quyết định ly hôn. Số tài sản có được sau ly hôn giúp bà Anastasia tiếp tục có cuộc sống sung túc của một nữ tỷ phú. Còn ông Igor, sau khi ly dị, đã kết hôn với người tình. Gia đình tan vỡ được cho là đã tác động tiêu cực đến cậu con trai mới lớn và hậu quả là, Yegor nghiện ma túy. Theo người thân và bạn bè cậu, sau khi sa vào nghiện ngập, Yegor như biến thành một con người khác, tinh thần có nhiều biểu hiện bất ổn, thường nói năng lảm nhảm, hành động kỳ lạ… Bà Anastasia là người rất yêu thương con. Người mẹ này quyết tâm chạy chữa cho con bằng mọi cách, trong đó có việc dẫn quý tử tham gia khóa trị liệu kéo dài 4 ngày được tổ chức tại khách sạn Korston. Tuy nhiên, tình yêu ấy đã khiến bà phải bỏ mạng dưới tay chính đứa con của mình. Phải chăng gia đình ly tán khiến Yegor vô cùng thất vọng. Còn ma túy đã khiến chàng trai rơi sâu vào tuyệt vọng. Còn bà Anastasia quá thương con, quá yêu chiều con, nên ngưởi mẹ tốt bụng trở thành nạn nhân của đứa con hư! CHU NGUYỄN

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

107

TẠP GHI VĂN NGHỆ

Đọc Nguyễn Xuân Hoàng và nhớ NGUYỄN MẠNH TRINH

gày 13 tháng 9 mỗi năm là ngày giỗ của Nguyễn Xuân Hoàng. Một người yêu sách vở đọc lại một bài thơ cũ để tưởng nhớ về một chân dung văn học nổi tiếng của Việt Nam. Thời đại của Nguyễn Xuân Hoàng là một thời thế đặc biệt. Ở đó, đầy những biến cố từ thuở kháng chiến chống Pháp, đến thời đệ nhất, đệ nhị Cộng Hòa, từ những cuộc di cư đến ngày di tản, từ cuộc vượt tuyến di cư vào Nam đến vượt biển tỵ nạn xứ người. Những biến cố ấy tạo cho cả một thời đại những nét chung mang

nhưng lại là những điều riêng biệt trong ký ức mỗi người. Ðọc sách viết về thời kỳ ấy hay viết để kể lại, cái nét chung ấy nhiều khi chuyển thành riêng biệt. Trong văn chương, lấy cái chung làm cái riêng của mình chẳng phải là dễ dàng. Nguyễn Xuân Hoàng là một tác giả mà trong tác phẩm của mình đã mang độc giả đi qua những cảm giác tiền chế của cái chung để đi vào cái riêng của mình một cách rất nghệ thuật. Chính cái nét sống động, của những mảnh đời thật, của biến cố thực , của cảm giác thực đã làm độc giả đi vào một thế giới với sự tò mò qua nhiều câu hỏi. Nguyễn Xuân Hoàng? Trần Lâm Thăng của Người Ði Trên Mây và Bụi và Rác? Là tôi trong Tự Truyện Một người Vô Tích Sự, trong Ngôi Nhà Ngói Ðỏ? Hay là tôi của Mang Mang với thi sĩ Hoang Vu hoặc trong câu thơ “Nha Trang Hang Ðộng Tuổi Thơ”? Nhà văn? Nhà giáo? Nhà thơ ? Nhà báo? Don Juan hết thời? Người đi trên mây?… Là một phần hay tất cả trong văn chương và đời thường? Những câu hỏi như thế cứ quanh quẩn trong tâm cảm người đọc. Dù có thắc mắc, nhưng tác giả đã khẳng định ở bìa sau Người Ði Trên Mây: “Cái tôi trong truyện đương nhiên không phải là cái tôi ngoài đời. Tôi là một người khác”. Vậy, tôi là ai, ai là tôi? Một câu hỏi khó cho một thi sĩ đã viết: Người Ði Trên Mây Tôi. Hay chính ai? Sa Mạc dặm dài Ai. Hay riêng tôi? Những tác phẩm của một đời

và cũng của một thời. Cái nợ văn chương dường như chẳng bao giờ làm vui người gánh nghiệp. Những nhan đề sách như cùng chuyên chở một nỗi băn khoăn của thời đại như những viên gạch nối tiếp nhau của ngã đường đến một phương trời nào mà đêm và ngày không còn phân biệt và thiên thần và quỉ dữ chẳng khác gì nhau. Sống trong chiến tranh, chịu những cuồng nộ của chiến tranh và mong đợi hòa bình. Nhưng, chỉ là cơn mộng. Cho nên vẫn đi trên mây như cả một thế hệ cũng đi trên mây. Mây không phải chỉ là mây hồng tươi đẹp hay mây vàng hôn phối mà còn là mây của bụi và rác, của những trận cuồng phong, của những cõi người thất tán. Nguyễn Xuân Hoàng viết khác với những người đi trước, không giống những người đi sau va nhiều khác biệt với người cùng thời. Ông chẳng thích đóng vai nhân chứng mà cũng chẳng muốn làm người kể chuyện. Mỗi cuốn tiểu thuyết, mỗi một bài thơ, mỗi trang tùy bút, cũng chỉ là một giai đoạn trong hành trình tìm cái đẹp. Vượt qua. Những định kiến thế nào là văn chương cổ điển hay hiện thực, hiện đại hay hậu hiện đại. Ghé qua tân tiểu thuyết rồi để trở lại với mình, với một Nguyễn Xuân Hoàng luôn luôn vật vã với ước vọng làm mới văn chương. Triết học Tây phương hình như cũng có chút ảnh hưởng trong suy nghĩ nhưng làm văn chương ông thoát ra khỏi cái vòng kim cô của luận lý muôn đời có sẵn. Có những người yêu tiểu thuyết Nguyễn Xuân Hoàng. Hay mến chuộng những trang tùy bút. Hay yêu những bài thơ viết rất hiếm hoi

108 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

109

TẠP GHI VĂN NGHỆ và tiếc sao Nguyễn Xuân Hoàng không là thi sĩ. Bài thơ đầu tiên của ông ký tên Hoang Vu, một bút hiệu lạ đăng trên tạp chí Hiện Ðại của nhà thơ Nguyên Sa với lời giới thiệu: “Có phải nỗi buồn tập hợp trên mắt những người trẻ tuổi ấy phảng phất niềm đau của thế kỷ bây giờ”, bài thơ Mang Mang của âm điệu một thời, ngữ ngôn một thuở của những năm đầu thập niên 60 thế kỷ 20. Một bài thơ lục bát đã có lúc thành dòng thi ca thời thượng. Những thi ảnh biểu trưng cho một nỗi niềm mênh mang của một thời thế ẩn chứa nhiều biến động của một cuộc chiến đã đến lúc gần kề. Từ chuyện lúc xa phố chợ của đêm lên đường đến chuyện mù sương phố núi, từ “chuyện linh hồn với bản thân/ bàn tay thượng đế mộ phần chiêm bao”, để “còn tôi, còn chỉ mình tôi/ mây bay đầu núi kéo trời lên xa”. Chỉ còn là mang mang niềm cô độc, một mình giữa trời và đất, một mình trong lặng thẳm của muôn kiếp luân hồi. Một bài thơ khác cũng hiếm hoi của thi sĩ Nguyễn Xuân Hoàng mà theo người bạn thân của ông là nhà văn Huỳnh Phan Anh thì “bài thơ thâu tóm trọn tập truyện từ truyện ngắn đến đoản văn, với nhiều tấn bi kịch được khai triển với ít nhiều biến tấu cần thiết”. Bài thơ “Nha Trang Hang Ðộng Tuổi Thơ” in trong tập truyện “Căn Nhà Ngói Ðỏ” Thơ viết về tuổi thơ ấu của những mong ước ra đi nhưng vẫn hứa trở về. Thơ của tuổi trẻ hiện tại lạnh lẽo nhưng tương lai thì chờ đón những đổ vỡ bi kịch. “1 Tôi sẽ trở lại thành phố đó. Nơi tôi đã chào đời, lớn lên và sống những ngày ấu thơ buồn thảm. Quê hương của những hàng cây muồng hoa vàng nghệ Ảm đạm xấu xí, lùn thấp và rất ít bóng mát Nơi có bãi cát vàng chạy dài mút mắt và rừng dương xanh rợp lá không hơi hám người Tôi sẽ trở lại thành phố đó chớ! Tại sao không? 2 Chắc thế nào tôi cũng sẽ phải trở về Nơi có ngôi nhà mái ngói màu đỏ Có những giọt nước mắt lặng lẽ của mẹ tôi Có mùi rượu nồng nặc của cha tôi Có nỗi đau của một đứa bé tự ôm hôn vết thương trên da thịt mình Có một tình yêu đầy đọa Có một đời đen như đêm trên biển Ôi ngôi nhà ngói đỏ Nơi đêm đêm tôi đã lén lút trở về Nhón gót trên đầu những ngón chân tê Nhón gót trên một trái tim vừa mới lớn Ðã bị những mũi gai đời đâm thủng Ngôi nhà của tôi đầy bóng tối quen thuộc

110

Nhưng vây quanh tôi là những người thân xa lạ Cha tôi, điếu thuốc trên môi, ly rượu trước mặt con dao trong tay Vết chém trên đầu tôi sâu tận trái tim mình Tôi đã chết khi mới vừa mười một tuổi Nơi tôi ngủ- một tấm phản sần sùi cứng như đá Nơi tôi nằm một hốc cửa đầy những người bạn muỗi đen Ơi ngôi nhà đó, không còn ai muốn thấy mặt tôi Trong thành phố đó, tôi đã nhìn mình mòn mỏi chết Mất tích sủi tăm, tan biến như một hột muối trong biển…” Hình như là một đoạn văn xuôi. Nhưng kỳ lạ, nó lại có âm điệu của những thi ngữ rất lôi cuốn. Ðằng sau diễn tả, đằng sau những biểu tượng , là chan hòa tình cảm, là lạnh lẽo cuộc sống, là chan chứa nỗi niềm. Bài thơ mở ra những cảm xúc và lôi người đọc vào một thế giới của một ấu thơ thúc đẩy ra đi nhưng hẹn sẽ trở về… Ðọc truyện dài Nguyễn Xuân Hoàng, người đọc như đi vào một thế giới mà ở đó, những cảm giác vỡ tràn trong những nhận thức man mác của một cuộc sống nửa mê nửa tỉnh. Kỷ niệm, như bóng tối làm nền cho những dương bản chói rọi, và những đối nghịch của thực và mộng là căn bản cho những phận đời tuy trong tiểu thuyết nhưng bàng bạc trong thực tế… Ðọc Khu Rừng Hực Lửa, Sa Mạc, Người Ði Trên Mây, Bụi Và Rác,…thấy thân phận của người trí thức trong một cuộc sống thật nhiều biến cố. Những thay đổi đến tận gốc rễ của một thế hệ mà con đường trường hành là nẻo song song của cõi binh lửa , của những cái chết ở ngoài xa tiền tuyến mà lại tác dụng đến những cuộc đời của những người thành phố. Những nhân vật dường là hình tượng tổng hợp của nhiều người, gần cận bên ta mà cũng xa lạ với chúng ta. Có những suy tư, có những dằn vặt, và hình như ở bất cứ cảnh ngộ nào, cũng là những ngõ cụt, của những nỗi niềm tràn ứ mà không lối thoát…Cái tâm cảm bất lực ấy dường như đã quen thuộc với thế hệ chúng tôi. Những cảnh ngộ mà mọi toan tính cố gắng đều vô dụng. Con người, cuốn trôi theo cơn lũ thời thế… Nhiều người gán cho Nguyễn Xuân Hoàng cái tên của chính tác phẩm ông “Người đi trên mây”. Hình như nhà thơ Nguyên Sa có nói ai mà chẳng có lúc đi trên mây. Nhưng có nhiều thứ mây, có loại êm đềm thơ mộng nhưng cũng có loại gây ra cuồng phong bão tố. Ông nhắc đến đám mây của Trần Lâm Thăng, nhân vật chính của Người Ði Trên Mây, của Bụi Và Rác: “Ðám mây mầu đỏ hất thầy giáo Trần Lâm Thăng ra khỏi trường học, nơi anh dạy Triết, khi mà triết học dưới màu mây đó chỉ là” một môn học bá láp”. Mây đỏ đẩy “người đi trên mây” vào nhà giam ở vùng Phan Thiết, ném anh xuống đáy xà lim ở Kiên Giang. Trần Lâm Thăng bị những đám mây màu đỏ đổ xô đẩy đi từ phi lý này đến phi lý khác, sự phi lý nghẹn họng của

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

các thầy cô trước những giáo án, giáo trình, những lớp học bị dòm ngó, phi lý cuộc đời của Tư Long, phi lý khi trở về nhà sau những năm tháng giam cầm vợ con đã biến đi mất, phi lý bị tống vào xà lim chỉ vì cao hơn những người tù khác một cái đầu. Nhưng thật kỳ lạ, đứng trên những đám mây của quê hương tự do, thầy giáo Triết Trần Lâm Thăng quả thực đi trên mây, nhưng hôm nay, đi trên những đám mây màu đỏ hình tượng “búa liềm”. “Người đi trên mây” Trần Lâm Thăng lại di chuyển bằng những bước thật vững vàng. Trần Lâm Thăng từ chối không dạy học cho một trường trung học đã bị biến thành một nhà giam, từ chối và thúc đẩy bà chị dâu không cho bọn công an cướp sống ngôi nhà, từ chối dứng về phía Mười Tân, một khuôn mặt rất Trần Bạch Ðằng của Việt Nam sau bảy mươi lăm…” Ðọc “Ngôi Nhà Ngói Ðỏ”, những truyện ngắn như những nhát cọ của

lưỡi dao sắc, bén, và phác họa được cảnh sống của những người luôn lầm lũi trong sương mù. Cái bàng bạc của triết học dường như làm nền tảng cho những cảm giác thăng hoa trong cõi ngôn ngữ mở rộng trong nhiều cánh cửa. Những cuộc đời trôi theo những lượn sóng, để cảm giác lênh đênh của những hàng chữ mãi bềnh bồng. Mô tả bằng vài phác họa, trong cái chắt lọc cô đọng những xúc cảm. Và , có một lúc, xúc cảm vỡ òa trên trang giấy. Ðọc “Tự Truyện Một Người Vô Tích Sự”, để những câu hỏi đặt ra mà nhiều khi thấy thừa thãi câu trả lời. Có những điều nói hoài mà chẳng đủ nhưng có những việc, chỉ trong một sát na ngắn ngủi cũng đủ hiểu thấu. Vẽ chân dung từng người trong gia đình, để vẽ lại chân dung chính mình, nhân vật xưng Tôi trong truyện dường như có tham vọng vẽ lại cả một không gian, thời gian mà trong đó, những chuyện tử sinh, những bên

này, bên kia quốc gia, cộng sản là những chất liệu của một thời thế hỗn mang của lịch sử. Có nhân vật chỉ là cái bóng, nhưng lại là những ám ảnh khôn nguôi. Xuất hiện trong chuyện kể, từ người cha, người mẹ, người anh cả, người anh thứ, người chị tên Thảo, tất cả bị cuốn vào một cơn lốc, mà ở đó, nỗi chết là một phương cách giải quyết hợp lý cho từng nút thắt của truyện. “… Khi còn ở đảo tôi hay tin người anh lính Không quân đã chết trong trại giam. Ông anh cả tôi cũng không còn nữa. Một lá thư từ bên nhà gửi qua cho biết ông ấy chết hơi khác thường: tự tử bằng một viên đạn bắn vào đầu. Qua thư từ tôi biết thêm sau khi ông đi thăm người anh lính Không quân bị bệnh nặng nằm chờ chết trở về, ông đã chọn cái chết của chính mình như một cách nói lời tuyệt vọng. Mười năm sau khi lấn chiếm miền Nam, đất nước càng ngày càng tan nát, đời sống người

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

111

TẠP GHI VĂN NGHỆ dân ngày càng xuống thấp, trong khi máu mủ ruột thịt bỏ đi xa hay vẫn còn nằm trong lao tù của chế độ mà mình phục vụ, có lẽ đã là động cơ thúc đẩy họng súng quay về phía ông. Ðôi khi tôi nghĩ cái lẽ sống mới quan trọng hơn là sự sống. Có phải vì thế mà ông anh cả tôi hành động kiểu đó chăng? Dó là tôi suy nghĩ vậy, chớ tôi không dám chắc lắm đâu…” Chuyện ấy, người bên này, kẻ bên kia trong một gia đình, có lẽ quen thuộc. Nhưng cái kết cuộc khốc liệt ấy, thì hiếm hoi hơn. Người chiến thắng, kẻ chiến bại trong một cuộc chiến “vô tích sự”. Và những hy sinh xương máu, những đổ vỡ chia ly là những hệ quả tất yếu của một tấn thảm kịch của dân tộc kéo dài nhiều thập niên. Lấy gia đình mình làm đề tài, người kể chuyện xưng tôi hình như vượt qua vai trò của ngôi thứ nhất số ít. Nỗi đau, của một thế hệ có lẽ sâu lắng ngậm ngùi hơn từ những chủ quan của những cuộc sống mù mịt hướng đi, của những ngã rẽ mà khi quyết định là những trò chơi giỡn đùa với may và rủi. Tác giả “Ngôi nhà ngói đỏ” là một trường hợp đu dây giữa thực và mộng. Thấp thoáng là sương mù Ðà Lạt, là mưa giọt phố Saigon, là bãi cát hoang vu Nha Trang thời thơ ấu. Có phải đó là hành trang để đi vào một cõi văn chương mà tình yêu đã trở thành bông hoa trang sức. Trái tim vẫn có nhịp đập của nó, dù ở bất cứ trạng huống nào và sự ngưỡng vọng, đôi khi là niềm tin để bước đến và đi cùng tận cuộc sống. Nhân vật của ông, có khi xưng tôi, có khi là ngôi thứ ba nhưng, không phải là biểu hiện của một người. Mà là tổng hợp của nhiều khuôn mặt. Có thể, một người mà đa diện phong phú đến như thế chăng? Nhưng, cái tâm cảm chung thì rõ nét. Tâm cảm của những người hình như không bao giờ vừa lòng với cái mình hiện có. Họ nhìn về quá khứ, ngơ ngác với tương lai và ngập ngừng trong hiện

112

tại. Nguyễn Xuân Hoàng có phương cách diễn tả của ngôn ngữ, gọn và sắc, bén như những nhát gươm nhưng cũng lạnh lẽo như kỹ thuật tiểu thuyết không tiểu thuyết, truyện không truyện. Chất mơ hồ làm đặc quánh lại những không gian thời gian để những tác động với con người thành những gián tiếp cho cảm xúc. Trong mô tả, là tâm tình dồn nén vào trong suy tư của mình. Giữa hư cấu và hiện thực, có biên giới khá mơ hồ. Ông hay viết về những cơn mơ, của ước muốn luôn luôn ấp ủ về những hình bóng lúc xa lúc gần nhưng hiện diện hàng ngày trong cuộc sống. Nhà văn Nhật Tiến thấy truyện “Barbara” làm ông xúc động. Nhà văn Hoàng Khởi Phong tâm đắc với “Tự Truyện Một Người Vô Tích Sự”. Riêng tôi, tôi đọc “Ðoản Văn Viết ở Cali” nhiều lần và mỗi lần đọc, tôi lại thấy mình phiêu du vào những thế giới cảm quan khác nhau. Tôi đọc, thấy lại những ngày tháng qua. Gần hai mươi năm rồi có phải? Tác giả “Người Ði Trên Mây” có lúc như đã cho tôi chia sẻ để “share” những trang nhật ký. Có lãng mạn, có thơ mộng, có bồng bềnh. Có những cơn mưa, ở nơi này nhớ nơi kia. Có Pasternak và có Ðỗ Phủ, có mùa hạ bãi trường và mùa thu tựu trường, có Paris và Virgina,… nghĩa là tràn ứ những dữ kiện, những cảm giác. Với tôi, đó là những đoản văn tuyệt vời tuy có người đã cho rằng đó chỉ là những ghi chép vụn vặt. Tôi yêu cái lãng mạn nhưng gần gũi với cuộc sống. Ai trong chúng ta mà không có lúc thấy xao động cùng trời cùng đất? Ai trong chúng ta mà không có lúc lái xe một mình mà đãng trí nghĩ về ngày tháng xưa, kỷ niệm cũ. Nhất là với văn phong bay bướm của một nhà văn đi tìm cái mới lạ trong cái cổ điển như Nguyễn Xuân Hoàng. Tôi đọc “Mưa Cali nhớ Phạm Ngũ Lão”: “Cali mưa cơn mưa nhỏ chợt đến chiều nay trên đường Westminster

như một người khách lạ không hẹn mà tới. Những hạt mưa lớn, thưa, gõ từ tốn trên mặt kính chắn gió nghe như tiếng mưa thuở nào rơi trên mái tôn trước hiên nhà. Bầu trời ẩm đục, thấp và nóng. Cali đang mùa hè. Cơn mưa tuy không đủ sức làm dịu những cục than hồng, nhưng có thừa cái sắc bén của con dao cau rạch trong tôi những vết thương hoài niệm. Mưa gõ đi từ góc ngã tư đường Harbor- Westminster là những mũi kim xoi đằm trí nhớ. Mưa dẫn tôi đi trở về trên những con đường quen, khu phố cũ, những bạn bè xa xưa…” Ngôi nhà Ngói Ðỏ in năm 1989. Tôi đã đọc một trong những cuốn đầu tiên mang từ nhà in về. Ðến nay, đã mấy chục năm. Bây giờ, thỉnh thoảng giở ra đọc, vẫn tìm được những nét xao động của tâm tư một thời. Chủ quan tôi, đây là một tập truyện ngắn xuất sắc. Xin nhấn mạnh, đối với tôi, một độc giả. Những truyên viết đều tay, có cảm xúc chân thực làm người đọc dễ chia sẻ. Văn phong bay bướm của từ ngữ nhiều hiển lộng như những viên đá tảng lót đường cho những bước chân đi tìm cái đẹp. Thời gian qua, nghĩ đến Sai Gòn, Ðà Lạt, Nha Trang,... tưởng về người cũ, tôi lại giở những trang sách và như một lúc trở về chốn xưa. Có như thế. tưởng tượng như mình trẻ lại, của mới thuở nào. Và, để nhớ lại cái nỗi tức bực của tác giả Người Ði Trên Mây khi trang đầu là “Ngôi Nhà Ngói Ðỏ” khi ngoài bìa là “Căn Nhà Ngói Ðỏ” của ấn bản đầu tiên. Phải, dường như mới ngày nào, gần lắm, như hôm qua, hôm kia của cuộc đời… Những câu chuyện vẫn còn sức sống, có phải?

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGUYỄN MẠNH TRINH

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

113

KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG

“Túi khí” chống vỡ màn hình điện thoại

Cách lò xo bung ra để bảo vệ màn hình điện thoại

Tin vui cho những người thường xuyên làm rơi điện thoại, đây chính là giải pháp mà họ hằng mong ước: vỏ điện thoại “chủ động giảm sốc” với cảm biến tích hợp và 8 lò xo hình dạng móc. Cảm biến tự động biết tình trạng rơi tự do của điện thoại, sau đó lò xo bung ra nhằm bảo vệ điện

thoại khỏi va chạm trực tiếp với mặt đất. Philip Frenzel - sinh viên Đại học Aalen ở Đức- đã thiết kế ra chiếc vỏ điện thoại độc đáo này, gọi nó là “túi-khí” cho điện thoại. Mỗi góc trong thiết kế được trang bị 2 lò xo. Vẫn chưa rõ Frenzel áp dụng biện pháp nào để ngăn lò

xo tự động kích hoạt ngoài ý muốn. Sau khi nhặt điện thoại lên, người dùng chỉ đơn giản gấp lò xo vào lại trong vỏ để sẵn sàng cho… lần rơi tiếp theo. Nhờ vào phát minh này, Frenzel đã đoạt giải thưởng cao nhất từ Hiệp hội Cơ điện tử Đức, dù thiết kế chỉ

mới là mẫu thử nghiệm. Anh cũng xin bản quyền sở hữu cho thiết kế nên chúng ta có thể xài phát minh này trong một tương lai không xa. Vỏ bọc lưng điện thoại này hoạt động hoàn hảo trên bề mặt bằng phẳng, nhưng chưa có thông tin cho biết liệu thiết kế sẽ mang lại kết quả tương tự nếu như điện thoại rơi ở bề mặt gồ ghề, nhiều cạnh nhọn. Trên thị trường vỏ điện thoại, người dùng tìm được vô số lựa chọn cho mình, từ thiết kế không thấm nước cho đến lời giới thiệu “không thể bị phá hủy”, nhưng thiết kế của Frenzel quả là độc nhất vô nhị. 

Dân thành phố nuôi ong lấy mật ngay trong nhà Với phát minh độc đáo mang tên “Beecosystem Hexhive”, giờ đây thậm chí cả dân thành phố cũng có thể tự nuôi ong lấy mật, ngay trong chính ngôi nhà của mình! “Beecosystem Hexhive” có hình dạng lục giác mô phỏng các tầng ong. Với khung bằng gỗ và đặc biệt là bề mặt kính, có thể dễ dàng quan sát sự phát triển cũng như các hoạt động sống hết sức thú vị của đàn ong nhà mình. Để vận hành “Beecosystem Hexhive”, người dùng chỉ việc

114

Có thể dễ dàng quan sát sự phát triển cũng như các hoạt động sống hết sức thú vị của đàn ong nhà mình

gắn nó lên tường; kết nối chiếc tổ với không gian bên ngoài bằng một đường ống; từ đó những chú ong đang tìm nơi trú ẩn sẽ tự động chui vào tổ thông qua lối đi này. “Beecosystem Hexhive” cũng được thiết kế để mang lại sự an toàn tuyệt đối cho con người, trước “vật nuôi” có phần nguy hiểm này. Theo đó, khi

đường ống chẳng may bị rơi khỏi tổ, một cửa sập sẽ đóng lại ngay lập tức, để bầy ong không thể ra ngoài. Bên cạnh đó, khi đàn ong đã phát triển với số lượng lớn, người dùng có thể mua thêm một sản phẩm “Beecosystem Hexhive” khác để kết nối vào chiếc tổ cũ, nhằm tăng thêm diện tích sống cho đàn ong. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

115

KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG

Tạo mưa trên sa mạc Sahara ác nhà nghiên cứu hy vọng kế hoạch phủ kín Sahara bằng các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời sẽ mang gấp đôi lượng mưa tới cho sa mạc trong tương lai. Theo Eco Watch, một nghiên cứu mới đây cho thấy tại sa mạc Sahara, những trang trại điện gió, điện mặt trời đang gây ra biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng. Tuy nhiên, điều này lại có lợi khi chúng lại làm gia tăng lượng mưa trong khu vực. Đại học Maryland và đại học Illinois được cho đang thực hiện một nghiên cứu nhằm dự đoán trước điều sẽ xảy ra nếu sa mạc Sahara được “lắp đầy”

Sa mạc Sahara

bằng những trang trại điện mặt trời. Theo kết quả mới được công bố trên tạp chí khoa học Science, thì việc xây dựng nhiều trang trại điện mặt trời sẽ giúp tăng lượng mưa, dẫn đến phủ xanh sa mạc Sahara và vùng lân cận Sahel. “Sự gia tăng lượng mưa

và thảm thực vật, kết hợp với điện sạch là kết quả của năng lượng mặt trời và gió. Điều này có thể giúp phát triển nông nghiệp, phát triển kinh tế và phúc lợi xã hội ở Sahara, Sahel, Trung Đông và các vùng lân cận khác”, tác giả nghiên cứu Safa Motesharrei cho biết. “Chúng tôi nhận thấy

Cánh đồng pin mặt trời

116

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

rằng việc lắp đặt quy mô lớn các trang trại như như vậy có thể mang lại nhiều mưa hơn và thúc đẩy thảm thực vật tại đây tăng trưởng”, Eugenia Kalnay, một trong những nhà nghiên cứu của dự án cho biết. Theo nhà nghiên cứu Kalnay, dự án của cô và các đồng nghiệp ước tính có thể làm tăng gấp đôi lượng mưa ở Sahara và khu vực Sahel, đồng thời tăng 20% thảm thực vật ở vùng sa mạc khô cằn này. “Các tấm pin mặt trời và tuabin gió sẽ làm cho bề mặt đất cứng và tối hơn, tạo ra tương tác giữa đất và khí quyển kéo tới hệ quả là gia tăng lượng mưa”, nhà nghiên cứu Kalnay cho hay. Các tuabin gió sẽ kéo không khí ấm hơn xuống mặt đất trong khi các tấm pin mặt trời sẽ giúp giảm phản xạ bề mặt. Cả 2 yếu tố này đều giúp Sahara mưa nhiều hơn. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

117

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

100 nhân vật quyền lực nhất ngành điện ảnh Mỹ

Bob Iger, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Disney

Tạp chí The Hollywood Reporter vừa công bố danh sách 100 nhân vật quyền lực nhất Hollywood. Theo đó, Bob Iger, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Disney, tiếp tục là người giữ vị trí số một. Tạp chí của ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ nhận định về nhà lãnh đạo của Disney: “Nếu xem Hollywood là một cuộc đi săn khắc nghiệt chỉ có hai kết cục: sống và chết thì Bob Iger sẽ là thợ săn chính điều khiển tất cả”. Không ngoa khi nói về vai trò của nhân vật quyền lực này bởi từ khi điều hành hã ng Disney, ông Bob Iger sinh năm 1951 đã biến Disney trở thành một đế chế

vĩ đại và chiếm thị phần lớn trong nền công nghiệp điện ảnh quy mô nhất thế giới. Bắt đầu với Pixar vào năm 2006, Iger đã đưa công ty của mình thành một doanh nghiệp khổng lồ với trị giá 160 tỉ Mỹ kim. Đây là năm thứ ba liên tiếp người đàn ông quyền lực này đứng đầu danh sách “The Hollywood Reporter 100”. Trong đệ nhị tam cá nguyệt năm 2018, Bob Iger đã tiếp tục đưa Disney trên đà tăng trưởng mạnh mẽ. Doanh thu của hãng tăng 7% (khoảng 15,2 tỉ Mỹ kim). Trong tháng 6/2018, nhà điều hành hãng phim lớn nhất nước Mỹ đã gần như hoàn thành thương vụ tỉ đô mua lại một phần của Fox với giá hơn 70 tỉ Mỹ kim. Điều này không những làm suy giảm quyền lực và tầm ảnh hưởng của đế chế mà “ông trùm” truyền thông Rupert Murdoch gây dựng mà còn giúp Disney củng cố vững chắc vị trí gã khổng lồ chi phối cả nền điện ảnh Hollywood. Danh sách các nhân vật quyền

lực nhất làng giải trí 2018 chào đón sự xuất hiện lần đầu có 35 cái tên quen thuộc như nữ diễn viên Tiﬀany Haddish (đứng thứ 79), nhà sản xuất LeBron James (đứng thứ 75), nhà sản xuất phim của Netflix - Lisa Nishimura (đứng thứ 9),… Danh sá ch năm nay của The Hollywood Reporter còn hội tụ những ngôi sao có thành tích đáng chú ý trong năm 2018 như Tom Cruise (đứng thứ 96), Michael B. Jordan (đứng thứ 94), Ryan Reynolds (đứng thứ 71), Chris Pratt (đứng thứ 68), Jennifer Lawrence (đứng thứ 65), Leonardo DiCaprio (đứng thứ 48),… Bảng xếp hạng năm nay cũng đánh dấu sự biến mất của John Lasseter, giám đốc sáng tạo của Pixar, Roy Price, cựu chủ tịch bộ phận phát triển truyền thông của Amazon, Brett Ratner - đạo diễn phim ‘X-Men: The last stand’ và cựu giám đốc CBS Leslie Moonves. 

James Bond 25 có đạo diễn mới Cary Fukunaga - nổi tiếng với loạt phim “True Detective” - sẽ giữ ghế đạo diễn cho tập 25 về James Bond và sẽ bắt đầu ghi hình vào tháng 3/2019. Tuần qua, đại diện hãng phim thông báo trên mạng xã hội: “Chúng tôi vui mừng làm việc cùng Cary. Sự linh hoạt và sáng tạo khiến anh ấy là người tuyệt vời cho công việc”. Quyết định được đưa ra vài tuần sau khi đạo diễn Danny Boyle rút khỏi dự án. Hãng phim từng cân nhắc một số lựa chọn như Christopher McQuarrie (Mission Impossible 6), Denis Villenueve (Arrival), Yann Demange (White Boy Rick) và David Mackenzie (Hell or High Water) trước khi chọn Fukunaga. Đây là lần thứ hai một đạo diễn Mỹ thực hiện phim về 007, sau Irvin Kershner (Never Say Never Again, 1983). Cary Fukunaga sinh năm 1977, nổi tiếng với loạt phim truyền hình True Detective (2014) và Maniac (2018).

118

Trên màn bạc, nhà làm phim ghi dấu ấn với Beasts of No Nation (2015) - tác phẩm xoay quanh cậu bé châu Phi bị bắt đi lính cho một thủ lĩnh phiến quân. Neal Purvis và Robert Wade - hai nhà biên kịch nhiều năm phụ trách series 007 - tiếp tục viết kịch bản tập 25. Tác phẩm chưa có tên chính thức, dự trù khởi chiếu vào ngày 14/2/2020, trễ hơn ba tháng so với lịch cũ. Từ đầu, dự án gặp nhiều bất lợi khi tài tử Daniel Craig dùng dằng trong việc tiếp tục đóng vai 007. Cuối cùng, Craig chấp nhận với mức thù lao 25 triệu Mỹ kim, thuộc hàng cao nhất ở Hollywood. Hai tập gần nhất về 007 là Skyfall (2012) và Spectre (2015) đều do Sam Mendes đạo diễn, lần lượt thu về 1,1 tỉ Mỹ kim và 880 triệu Mỹ kim toàn cầu. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

119

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Đạo diễn cầu hôn bạn gái tại lễ trao giải Emmy Đạo diễn Glenn Weiss, 57 tuổi, gây bất ngờ cho khách mời lẫn khán giả của Lễ trao giải Emmy lần thứ 70 khi cầu hôn bạn gái lúc lên phát biểu nhận giải. Glenn Weiss được vinh danh với giải thưởng “Đạo diễn chương trình tạp kỹ xuất sắc” và bước lên sân khấu nhận giải. Trong lời phát biểu đầy cảm xúc, Glenn Weiss nói chiến thắng mang đến cho ông một chút ngọt ngào, xua đi nỗi buồn mẹ qua đời cách đây 2 tuần. Ông gửi lời cảm ơn đến gia đình, thành viên ê-kíp và nhất là với bạn gái Jan Svendsen đang ngồi dưới khán đài. Glenn Weiss nhấn mạnh: “Jan Svendsen là tia sáng đời tôi. Thực ra, tôi không gọi em là bạn gái bởi

vì tôi muốn gọi em là vợ của mình”. Jan Svendsen được mời lên sân khấu còn Glenn Weiss quỳ xuống nâng nhẫn lên cầu hôn cô. Mọi người đều bất ngờ, đổ dồn sự chú ý vào cặp đôi trong lúc Jan Svendsen cũng kinh ngạc không kém. Glenn Weiss mang nhẫn vào tay bạn gái và nói: “Cha anh không biết anh có chiếc nhẫn này đâu. Đây là nhẫn của mẹ anh và nó ở trên ngón tay bà suốt 65 năm qua. Jan, anh muốn em mang chiếc nhẫn mà mẹ anh từng mang trước mặt mọi người. Mẹ anh và cha mẹ em trên thiên đường có thể dõi theo và chúc phúc chúng ta. Em sẽ lấy anh chứ?”. Jan Svendsen vừa khóc vừa đồng ý. Khá n giả trong hộ i trườ ng đứ ng

Đạo diễn Glenn Weiss cầu hôn bạn gái

lên vỗ tay cổ vũ cho hai người. Glenn Weiss là đạo diễn kiêm nhà sản xuất danh tiếng người Mỹ. Ông từng đạo diễn nhiều chương trình truyền hình và những sự kiện trao giải trực tiếp. Ông từng thắng 11 giải Emmy và 6 giải thưởng khác cho việc đạo diễn các lễ trao giải Tony và cả Oscar. Việc cầu hôn trên sóng trực tiếp này đã nhận được những phản ứng tích cực từ khán giả. Nhiều bình luận ca ngợi sự lãng mạn và chúc mừng hạnh phúc của hai người. 

Tom Hanks được ủng hộ tranh cử Tổng thống Mỹ

Tom Hanks

Đạo diễn phim tài liệu nổi tiếng Michael Moore tin rằng, Tom Hanks hoàn toàn có thể là ứng cử viên tiềm năng của Đảng Dân Chủ. Nhà làm phim hàng đầu Hollywood cho biết: “Tôi đã hai lần đề nghị Tom Hanks đứng ra tranh cử Tổng thống. Tôi còn đùa rằng nếu người dân bầu cho Tom Hanks thì tôi sẽ tình nguyện làm Phó Tổng thống”. Tr o n g s ự n g h i ệ p , To m Hanks không ít lần tham gia những tác phẩm có đề tài chính trị như Bridge of spies hay The post. Để hoàn thành vai diễn, không chỉ đòi hỏi ở ông diễn xuất kinh nghiệm mà còn phải có cái nhìn nhạy bén

120 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

về chính trị lẫn lịch sử. Cộng thêm nhân cách cao đẹp của Tom, có lẽ Michael Moore đã dựa vào điều này để mong ngày nào đó nam diễn viên 62 tuổi sẽ là Tổng thống tiếp theo của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ. Nhà làm phim vừa hoàn thành tác phẩm Fahrenheit 11/9 nói về cuộc bầu cử nước Mỹ năm 2016. Ông cũng chia sẻ cái nhìn thiện cảm về Tổng thống đương nhiệm Donald Trump: “Tôi không hiểu sao mọi người lại ghét ông ấy, đó rõ ràng là vì họ chưa xem chương trình The Apprentice (show truyền hình của nhà kinh doanh Trump)”. 

Game of Thrones đoạt giải Emmy 2018 Mùa bảy loạt phim 18+ được tôn vinh ở lễ trao giải diễn ra ngày 17/9 ở Los Angeles (California, Mỹ). Giải Emmy lần 70 dành cho các chương trình truyền hình phát sóng từ ngày 1/6/2017 đến 31/5 năm nay. Games of Thrones thắng giải “Phim chính kịch xuất sắc”, vượt qua The Americans, The Crown, Stranger Things, This is Us và Westworld. Đây là chiến thắng thứ ba của tác phẩm ở hạng mục này sau bảy lần đề cử. Ngoài ra, Peter Dinklage giành giải “Nam diễn viên phụ xuất sắc trong loạt phim chính kịch” với vai Tyrion Lannister. Game of Thrones được

chuyển thể từ bộ tiểu thuyết A Song of Ice and Fire của George R. R. Martin. Mùa bảy phát sóng hồi tháng 7/2017, kể tiếp cuộc chiến giành ngôi đẫm máu ở lục địa tưởng tượng tên Westeros. Ngoài ra, các nhân vật bắt đầu hành quân lên phương Bắc để chống các sinh vật kỳ dị được gọi là Bóng Trắng. The Marvelous Mrs. Maisel thắng giải “Phim hài kịch xuất sắc” với câu chuyện về một bà nội trợ Mỹ theo đuổi hài độc thoại ở thập niên 1950. Loạt phim còn giành bốn giải khác, trong đó có hạng mục nữ diễ n viên chính và nữ diễn viên phụ ở thể loạ i hài kịch (cho

Rachel Brosnahan và Alex Borstein). Claire Foy đoạt giải nữ diễn viên chính ở loạt phim chính kịch với vai nữ hoàng Elizabeth II trong mùa hai The Crown. Loạt phim lịch sử do Netﬂix sản xuất dự trù gồm sáu mùa, kể về ba giai đoạn trong đời nữ hoàng Anh và thay diễn viên chính mỗi hai mùa. Từ năm nay, nhân vật sẽ do Olivia Colman đảm nhận. The Assassination of Gianni Versace: American Crime Story được tôn vinh ở giải “Loạ t phim ngắn tập xuất sắc”. Câu chuyện xoay quanh việc nhà thiết kế Gianni Versace bị bắn chết ở thành phố Miami Beach (Mỹ) hồi năm 1997

Game of Thrones chiến thắng tại Emmy 2018

khi đang trên đường đến quán cà phê. Minh tinh Penélope Cruz đó ng vai Donatella Versace - em gái Gianni và là nhà thiết kế chính của hãng Versace hiện nay. Ra đời từ năm 1949, giải Emmy được xem như “Oscar của mảng phim truyền hình”. Giải thưởng này được hơn 15.000 thành viên Viện Hàn lâm khoa học và Nghệ thuật truyền hình Mỹ bình chọn. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

121

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Sinh viên vào phi trường đánh cắp máy bay

Nishal Sankat

Nishal Sankat bị hai nhân viên phi trườ ng bắt khi tìm cách khởi động chiếc Airbus A321 của American Airlines. Nishal Sankat, 22 tuổi, được cho đã đến phi trườ ng quốc tế Orlando Melbourne ở tiể u bang Florida, Mỹ, bằng xe hơi và vượt qua hàng rào an

ninh vào khoảng 2 giờ ngày 20/9. Theo thông tấn xã Reuters, nam thanh niên lẻn lên chiếc Airbus A321 của American Airlines khi đó đang được một kỹ thuật viên kiểm tra. Khi đang tìm cách khởi động máy bay, Sankat bị nhân viên kỹ thuật và nhân viên giám

sát bắt. Anh ta giằng co, bỏ chạy nhưng bị bắt lại tại phi trường. Sankat đến từ Trinidad và Tobago, đang theo học ngành quản lý hàng không tại Viện Công nghệ Florida ở Melbourne. Sankat đã được cấp bằng phi công nhưng chưa đủ điều kiện lái máy bay. Cảnh sát xác định

hành vi của Sankat không liên quan đến khủng bố nhưng chưa rõ lý do. Ngoài hành vi trộm cắp và xâm nhập trái phép, Sankat còn bị buộc tội vì quá hạn visa ở Mỹ. Tháng trước, nhân viên mặt đất của hãng hàng không Horizon Air tại thành phố Seattle, tiể u bang Washington, Mỹ, đã đánh cắp một chiếc máy bay chở khách Q400 với 76 chỗ ngồi để tự sát. Richard Russell, 29 tuổi, đã thực hiện những pha nhào lộn nguy hiểm trên không trước khi lao máy bay xuống đảo Ketron, phía nam eo biển Puget, và thiệt mạng. 

Colombia sản xuất lượng cocain kỷ lục

Tờ The Guardian ngày 20/9 dẫn báo cáo của Cơ quan phòng chống Ma túy và Tội phạm của Liên Hiệp Quốc (UNODC) cho thấy Colombia sản xuất khoảng 1.379 tấn cocain trong năm ngoái, tăng đến 31% so với năm 2016. Năm ngoái, quốc gia Nam Mỹ này trồng khoảng 171.000 ha cây coca để khai thác lá sản xuất cocain, tăng 17% so với năm trước.

122

Số liệu kỷ lục được đưa ra dù chính phủ đã ký thỏa thuận hòa bình với lực lượng nổi dậy FARC vào năm 2016. Thỏa thuận giúp kết thúc 52 năm nội chiến khiến 260.000 người thiệt mạng và hơn 7 triệu người mất nhà cửa. Thỏa thuận năm 2016 có các điều khoản chính thức cấp đất cho nông dân và giúp họ chuyển đổi từ cây coca sang những loại cây hợp pháp như cà phê và ca cao. Tại Colombia, nhiều nông dân nghèo thường trồng coca và bị FARC thu thuế nhằm làm nguồn cung cấp tài chính để hoạt động. Giới quan sát cho rằng số liệu mới nhất có thể khiến Mỹ lo ngại vì Washington thường tài trợ cho cuộc chiến chống ma túy ở Colombia. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

123

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Dân Úc hoang mang khi nhiều trái cây bị găm kim khâu bên trong Sau dâu tây, chuối và táo, cảnh sát Úc vừa xác nhận thêm trường hợp xoài bị găm kim khâu bên trong. Đài CNN dẫn lời phát ngôn viên cảnh sát bang New South Wales cho biết một khách hàng đã phát giá c kim nhọn bên trong trá i xoài mà ông mua ở vùng ngoại ô Tây Gosford. Thông tin trên được công bố cùng ngày chuỗi siêu thị Woolworths tuyên bố tạm ngưng bán kim khâu tại các cửa hàng của họ. Trước đó, cảnh sát Úc nhận được báo cáo ít nhất 100 trường hợp trái cây bị găm kim nhọn bên trong. Phát ngôn nhân của Woolworths cho biết: “Để đề phòng, chúng tôi tạm ngưng bán kim khâu tại các cửa hàng của mình. An toàn cho khách hàng là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi”.

Ông nói thêm rằng công ty cũng ngưng bá n kim khâu trên cá c cửa hàng trực tuyến của mình. Báo cáo dâu tây bị găm kim khâu bên trong được ghi nhận đầu tiên tại bang Queensland vào tuần trước. Kể từ đó, toàn bộ 6 bang của Úc ghi nhận các trường hợp tương tự liên quan đến 6 thương hiệu dâu tây. Cũng có trường hợp riêng lẻ chuối và táo bị găm kim khâu bên trong. Úc xuất cả ng dâu tây đến một số nước như Malaysia, Singapore, Thái Lan, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE)... Do đó, thông tin dâu tây Úc bị găm kim nhọn bên trong gây tổn hại nghiêm trọng. Một công ty bán lẻ lớn ở New Zealand đã ngưng nhập dâu tây Úc. Một vài công ty ở Nga và Anh cũng thực hiện điều tương tự. Cảnh sát đã bắt giữ một bé gái 12

tuổi. Em nà y thừa nhận với cảnh sát rằng em đã nhét kim khâu vào một quả dâu tây tại trường và đưa cho bạn bè xem “để đùa”. Một học sinh khác đã mách với giáo viên và cảnh sát đã được thông báo. Cảnh sát được cho là đã thẩm vấn bé gái tại nhà và cô bé đã thừa nhận hành vi của mình. Cảnh sát Úc cho biết họ đang cân nhắc xử phạt bé gái nói trên theo Đạo luật Tội phạm thiếu niên, đồng thời cảnh cáo mọi hành vi “đùa cợt” như trên đều có thể bị xử phạt nghiêm. Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết chính phủ đang lên kế hoạch tăng án phạt tù tối đa lên 15 năm, đồng thời so sánh hành vi nhét kim khâu vào trái cây giống như “khủng bố”. 

Trung Quốc khánh thành tượng Khổng Tử lớn nhất Bức tượng Khổng tử bằng đồng vừa được khánh thành ở tỉnh Sơn Đông. Bức tượng cao 72 thước là tượng Khổng Tử cao nhất thế giới, với thân chính được chống đỡ bằng 8 cột trụ bên trong, và phần đế chân tượng trải rộng trên diện tích 7.800 thước vuông. Tượng nhìn ra sườn đồi thành phố Khúc Phụ. Hy Yantao - phụ trách dự án xây dựng cho biết: “Chiều cao của tượng là số lượng các đệ tử của Khổng Tử. Mặt ngoài được đánh bóng trong 18 tháng”. Sau khi khánh thành, đây là bức tượng lớn thứ 16 thế giới. Tượng lớn nhất thế giới thuộc về tượng anh hùng Sardar Vallabhbhai Patel ở Ấn Độ với chiều cao 182 thước. 

124 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

125

Ngủ cùng sói TRUYỆN DÀI

Diệp Lạc Vô Tâm

 Tiếp theo kỳ trước Tầm mắt của tôi chuyển từ kịch bản sang khuôn mặt Lucia, trong ấn tượng của tôi, cô ấy không chỉ rất đẹp, mà còn rất có khí chất, sự giỏi giang và lý trí bộc lộ trong lời lẽ cử chỉ đặc biệt mê người. Không ngờ khi gặp Hàn Trạc Thần, người phụ nữ như cô ấy cũng có vẻ mặt tựa như mơ màng thế. Để cứu vớt một linh hồn sắp rơi xuống địa ngục, tôi cực kỳ tốt bụng xua tan tưởng tượng huyễn ảo của cô ấy, trịnh trọng nói cho cô ấy biết: “Ông ấy không còn trẻ như cô thấy đâu.” “Tôi biết.” Cô ấy lại đi ra ban công, nhìn xuống dưới nhà. “Tôi đã sớm biết…” Tôi nghiến răng, đang định lao xuống tầng đuổi anh đi, điện thoại khách sạn vang lên. Lucia chạy nhanh tới nhấc máy, âm thanh hơi run nói: “Chào ngài!” “…” “Xin đợi một chút.” Thấy cô ấy đưa điện thoại cho tôi, không cần nói cũng biết lại là người đàn ông vô vị kia.

Cầm lấy điện thoại, tôi cực kỳ lễ phép nói với anh ta: “Anh có thể tập trung hưởng thụ party sinh nhật của anh chút không, đừng có gọi điện cho tôi mãi thế…” Người trong điện thoại không hề trả lời, tiếng hít thở thoắt ẩn thoắt hiện trong điện thoại rung động khác thường. Có một người, cũng chỉ có một người, không cần bất kỳ câu nói nào, tôi cũng có thể nghe ra người ấy là ai từ tiếng hít thở mong manh. “Có chuyện gì sao?” Âm thanh của tôi rõ ràng nhỏ đi rất nhiều, cầm ống nghe gần hơn một chút. Trong điện thoại im lặng một lát, giọng nói trầm thấp từ trong ông nghe truyền tới: “Tôi sẽ không ly dị với em, tuyệt đối không.” Điện thoại bị cắt, kiên quyết không đổi, vô tình như trước. Tôi bỏ điện thoại xuống, chạy ra ban công, thấy xe anh đã đi. “Lucia! Tôi nói với Lucia đang nhìn tôi: “Ngày mai tìm giúp tôi một luật sư, tôi cần luật sư tốt nhất.” Cô ấy buông mi mắt, né tránh

tầm mắt của tôi: “Nếu người cô định kiện là Hàn… Trạc Thần, tôi khuyên cô nên tiết kiệm sức lực. Không có luật sư nào dám động vào ông ấy.” “Tôi không có ý định kiện ông ta.” Mắt cá chân của tôi đau đớn khó chịu, tôi không thể không ngồi xuống bên giường. Nếu luật sư nào có can đảm cùng anh kiện tụng, điều đó khẳng định là người ấy đang chê thời gian sống của mình quá dài. Loại chuyện này tôi đương nhiên sẽ không để mọi người biết, tôi chỉ muốn tỏ rõ thái độ của tôi với anh, chỉ thế không hơn. Tôi xoa mắt cá chân, nhàn nhạt nói: “Tôi đang muốn được tư vấn một chút kiến thức chung về pháp luật.” “Vậy hả, tôi có một người bạn là luật sư có danh tiếng không tệ, ngày mai tôi sẽ đi hẹn anh ấy.” “Cám ơn!” Tôi cúi đầu, nhìn chân mình, không nói gì khác. Khi vừa mới biết Lucia, tôi thấy cô ấy tuy trẻ tuổi, nhưng là một trợ lý vô cùng xuất sắc, cô

126 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

không chỉ biết nhìn mặt đoán ý, cẩn thận tỉ mỉ, hơn nữa phạm vi giao tiếp xã hội rất rộng, cho dù gặp vấn đề gì, cô ấy đều có thể giải quyết rất nhẹ nhàng. Hiện tại, tôi đột nhiên cảm thấy có chút tò mò, với năng lực và khả năng giao tiếp xã hội của cô ấy hoàn toàn có thể tìm được một công việc tốt, nguyên nhân gì đã khiến cô hạ mình mà đi phục vụ cho một người diễn dương cầm nho nhỏ như tôi, vả lại không hề tỏ ra chút không tình nguyện. Suy cho cùng Mạnh Huân cho cố ấy bao nhiêu lợi ích. Nghĩ rồi lại nghĩ, bên tai lại nhớ đến tiếng thở dốc rên rỉ của anh, trong đầu hiện lên hình ảnh sống động đầy màu sắc một giờ trước. Tôi dùng sức lắc đầu, hình ảnh này giống như ăn sâu bén rễ,

làm thế nào cũng không gạt đi được! Chương 30 Trong đêm tĩnh lặng, bất kì âm thanh nhỏ nhặt nào cũng đề khiến tôi giật mình tỉnh giấc, cho dù chỉ là tiếng rung nho nhỏ của di động. Tôi mở mắt, trời tờ mờ sáng khiến toàn bộ căn phòng chìm ngập trong một màu xám mờ. Lúc này, lại có ai dở chứng gọi điện cho cô ấy đây. Lucia cố hết sức hạ giọng xuống, nhưng bằng sự nhạy cảm của tôi với âm thanh, vẫn có thể nghe được cuộc trao đổi hơi chút gián đoạn. “Ngủ rồi…” “…” “Không thấy cái gì bất thường cả.” “…”

“… Nói muốn… bảo tôi tìm cho cô ấy một luật sư, muốn tư vấn…” “…” “Tôi hiểu rồi.” “…” “Chân… Hình như là bị bong gân rồi, tôi thấy cô ấy xoa xoa một chút… “…” “Vâng, tôi biết mà…” Tôi thầm thở dài, trong buổi đêm lạnh như thế, vào lúc trái tim tôi yếu ớt nhất, khắp ngõ ngách trong lòng thật sự mềm đi dưới sự quan tâm lặng lẽ này của Mạnh Huân. Mấy tháng nay, những việc anh ta làm, từng chút từng chút một rơi vào trong mắt tôi, nhưng tôi vẫn thấy cái việc theo đuổi kiểu này rất giả dối. Vậy mà trong buổi sớm mai hiu quạnh thế này, vài câu hỏi

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

127

TRUYỆN DÀI thăm âm thầm của anh ta lại chứa đầy sự quan tâm chân thực đến rõ ràng. Mạnh Huân… Người này thật sự không có gì bắt bẻ được, ông trời đối xử với anh ta quá tốt, tất cả những ưu điểm hoàn mỹ đều ban tặng cho anh ta. Vì sao tôi lại không yêu anh ta chứ? Tôi nằm trên giường suy nghĩ rất lâu, rất rất lâu, cuối cùng cũng nghĩ ra nguyên nhân không yêu anh ta. Bởi vì anh ta không phải Hàn Trạc Thần! *** Ngày hôm sau tôi vừa mới tỉnh ngủ, Lucia đã nói với tôi, cô ấy đã hẹn được luật sư cho tôi rồi, một giờ sau sẽ gặp tại quán cà phê gần đây. Tôi lập tức đi rửa mặt chải đầu, buộc túm tóc lại cao cao phía sau, mặc quần jeans tôi yêu thích nhất cùng chiếc áo sơ mi cotton dài. Tôi nhìn vào hình bóng trong tấm gương, cười với chính mình, nói: “Mày mới hai mươi tuổi, vẫn còn rất trẻ đó!” Đi ra cửa phòng, đang nghĩ nên làm thế nào để đối mặt với cuộc sống tươi đẹp trong tương lai, một đám người xa lạ không biết từ nơi nào xông tới, vây xung quanh tôi. “Tiểu thư Hàn Thiên Vu, xin hỏi quan hệ giữa cô và Mạnh Huân của công ty Ngu Tấn là như thế nào?” Tôi cẩn thận suy nghĩ làm thế nào để trả lời câu hỏi của họ, nhưng câu hỏi khác nổi lên như sóng dữ, từng câu một nối tiếp nhau. “Vì sao cô lại đàn dương cầm

trong party sinh nhật của Mạnh Huân, có phải cô chính là ‘Tiêm Trần’ thần bí được Ngu Tấn không tiếc tiền tài lăng xê kia không?” “Hôm qua cô gọi Hàn Trạc Thần là ‘Cha’. Ông ấy thật sự là cha cô?” “Nghe nói cô và Mạnh Huân có qua lại, có thật hay không?” “…” Ầm ĩ quá đi, khiến cho tôi không có cách nào suy nghĩ. Tôi cố gắng bình ổn tâm tình, nói với họ: “Phiền các anh chị từng người hỏi một thôi, tôi nghe không rõ lắm.” Một người lập tức giành hỏi: “Cô thật sự là con riêng của Hàn Trạc Thần sao? Nghe nói Hàn Trạc Thần trước giờ chưa từng kết hôn.” Câu hỏi này hỏi thật sự đủ sắc bén, trả lời thế nào cũng có chuyện, không trả lời thì giống đang ngầm thừa nhận, tôi chỉ có thể vặn lại: “Ai nói ông ấy chưa từng kết hôn?” “Ông ấy đã kết hôn rồi sao?” “Thật vậy chăng?” “Vì sao cho trước giờ chưa có ai từng gặp qua phu nhân ông ấy?” “…” Tôi đã quên những phóng viên này thích nhất những tin đồn, một câu nói mơ hồ của tôi thường có thể để bọn họ bịa ra được một câu chuyện xưa long trời lở đất. Tôi cắt ngang những lời thăm dò dai dẳng của họ: “Chuyện này thì các anh chị đi hỏi ông ta.” Lucia xuất hiện đằng sau tôi, vội vàng đi tới, giúp tôi giải vây: “Xin lỗi. Việc đó Hàn tiểu thư cũng không rõ ràng lắm.” “Vậy cô và Mạnh Huân có

quan hệ gì?” Lại có người hỏi. “Không có quan hệ…” Tôi vô cùng kiên quyết trả lời, nhưng người nào đó lại đặc biệt không phối hợp, xuất hiện đúng lúc, đi ra từ trong thang máy. Vài phóng viên lập tức tới đón, còn có một số phóng viên liên tục chụp hình, hưng phấn đến nỗi giống như thấy được bức tranh kinh điển đã trăm năm. Tôi bị một phóng viên đụng phải, trên mắt cá chân truyền đến từng trận đau nhức, tôi phải cắn chặt môi dưới mới không bật ra tiếng kêu. Lucia vội vàng đỡ tôi, lo lắng kinh sợ hỏi: “Thiên Thiên, chân của cô không sao chứ?” Tôi lắc đầu, xem tình hình bây giờ chắc một tháng không thể xuống giường đi được mất. Mạnh Huân đi ra từ giữa vòng vây của đám phóng viên đang ầm ĩ, nói: “Không thể trả lời.” Anh ta hoàn toàn không nói bất cứ điều gì, nhưng hành động hết sức bảo vệ tôi của anh ta rõ ràng như đang tuyên bố với họ: Các người không nhìn ra quan hệ của chúng tôi sao? Tại giờ phút này, tôi thật sự mong muốn người tới đây là Hàn Trạc Thần, nếu anh tới rồi, vệ sĩ của anh nhất định sẽ đẩy đám phóng viên này ra xa một mét. Chỉ cần anh lạnh lùng mở miệng một câu: “Các người hỏi lại câu hỏi này lần nữa xem!” Những người đáng ghét trước mắt này nhất định sẽ lập tức biến mất không còn bóng dáng. Đáng tiếc chẳng có khả năng anh sẽ tới đây! Lucia nhìn chân tôi, lặng lẽ nói với Mạnh Huân. “Trước

128 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hết anh vẫn nên mang cô ấy đi thôi, tôi ra ứng phó với đám phóng viên.” Cô xoay người nói với phóng viên: “Mạnh tiên sinh muốn nói chuyện với Hàn tiểu thư. Ngay mai họ sẽ mở một cuộc họp báo, đến lúc đó những câu hỏi của mọi người sẽ được họ giải đáp đúng sự thật, trước đó họ sẽ không đưa ra bất cứ câu trả lời nào.” Lời nói của cô ấy rất có công hiệu, những phóng viên kia lập tức hỏi cô về thời gian và địa điểm, cô ấy trả lời hết sức trôi chảy. Mạnh Huân thừa cơ dẫn tôi bước nhanh chạy vào trong thang máy. Tôi dựa vào thành thang máy, mắt các chân do chạy nhanh và mạnh mà đau đớn khó chịu, đau đến nỗi mồ hôi tôi chảy

dài. “Thiên Thiên, chúng ta đính hôn đi.” “Đến lúc này anh còn có tâm tình nói đùa à.” Chuyện tôi ly dị còn chưa đâu vào đâu, anh ta lại mang đến thêm phiền phức cho tôi. “Anh đang rất nghiêm túc mà.” Anh ta nâng khuôn mặt tôi lên, dịu dàng giúp tôi lau đi mồ hôi trên trán. “Anh thật sự rất yêu em.” Tôi cau mày lắc đầu nhìn anh ta, vì sao anh ta không hỏi tôi chân bị thương như thế nào! Tôi đã đau đến nỗi không đứng được nữa rồi, nào có tâm tình nghe anh ta thổ lộ? Trong đầu tôi lóe lên một tia sáng. Với tâm tư tinh tế của Mạnh Huân, việc đầu tiên làm khi nhìn thấy tôi là sẽ hỏi về viết

thương ở chân như thế nào, mà không phải biết rõ tôi bị bong gân chân vẫn còn lôi kéo tôi chạy, trừ khi anh ta không biết… Anh ta không biết? Vậy cuộc điện thoại kia là ai gọi? Ánh mắt Lucia nhìn xuống dưới nhà, giọng điệu cô ấy nói chuyện với tôi… Nhớ lại những lời Lucia nói vào điện thoại, cả người tôi chẳng còn sức lực, khó có thể đè nén, thở dốc. Là anh sao? Anh đã sớm biết tôi sẽ trở về, anh sắp xếp Lucia bên cạnh tôi, suy cho cùng là anh có mục đích gì đây? Là giám thị tôi, hay là quan tâm tới tôi?  Xem tiếp kỳ sau

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

129

130 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

131

TRUYỆN DÀI

Chưa hẳn thiên đường  Tiếp theo kỳ trước “Ngày xưa, nồi chúng tôi dùng là nồi được nắn bằng tay bằng đất sét, vung được nắn vừa khít với nồi từng cặp một. Nắn bằng đất nên dễ vỡ, mà đã vỡ thì chẳng ai bán riêng cái vung để mua.” Cỏ May ngẫm nghĩ rồi nói tiếp: “Mà dẫu có bán cũng không thể khít khao vì làm bằng tay không thể sản xuất hàng loạt cùng kích cỡ như làm bằng máy.” “Vậy thì làm sao nếu lỡ bể?” “Thì đậy tạm bằng cái vung nào đó, cho dẫu chẳng được khít khao cho mấy.” Lakeisha nói: “Ý chị nói lỡ người nào chết vợ chết chồng muốn rổ rá cạp lại cũng nguyên cặp ban đầu, phải vậy không?” Cỏ May mỉm cười: “Không chỉ khi lỡ góa bụa mà ngay từ lúc lập gia đình lần đầu đã phải cân nhắc kỹ lưỡng cho vừa vặn khít khao.” Jennifer nói: “Phiền toái thực. Người Mỹ tụi này đơn giản hơn nhiều, ở với thằng này con này không được thì ở với thằng khác con khác, chẳng cần phải tính toán suy nghĩ gì nhiều. Đúng vậy không Lakeisha?” “Đúng là đúng cái gì? Mày tính ở với thằng nào con nào?” Đập mạnh vào vai Lakeisha,

132

(Cỏ May 3)

Truyện dài của Trần Hữu Thuần

Jennifer nói: “Tao đâu nói như mày nghĩ đâu. Tao chỉ nói tụi mình chẳng cần đắn đo suy nghĩ khi xách đồ đến chung sống với nhau, vừa lòng thì ở tiếp, không vừa lòng thì dọn đi.” Lakeisha cười: “Tao hiểu ý mày. Với tụi mình, tình yêu và tình dục là một, không tình dục thì đừng nói đến tình yêu, chẳng tuế toái như người phương Đông.” “Nghĩa là thế nào?” “Nghĩa là tụi mình like trước love. Nếu thích thì rụp một cái, dọn về ở với nhau, chẳng cần yêu đương gì cả.” Cỏ May cắt ngang, nói: “Nhưng rồi cũng đến lúc hai người nói yêu nhau chứ, phải không?” “Dĩ nhiên rồi. Nhưng khi nào nói đến yêu là bắt đầu nói đến hôn nhân, nghĩa là bắt đầu chấp nhận ràng buộc nhau theo luật pháp.” Cỏ May gật gù: “Khác biệt giữa Đông và Tây ở chỗ đó. Người phương Đông chúng tôi khi hợp ý nhau, thích nhau như hai cô nói, là tính tới chuyện cưới hỏi, hiếm khi tự động xách gói đến sống chung, nhất là thời trước.” Lakeisha ngắt ngay lời Cỏ May: “Bộ thời nay cũng vậy sao?” Cỏ May cười: “Thời nay cũng vậy, ít nữa là khi

chính thức chung sống với nhau. Khác thời trước một chút là nhiều đôi bạn trẻ thời nay vụng trộm với nhau trước khi chung sống, người ta gọi là ăn cơm trước kẻng, nhưng ngay làm vậy cũng che giấu vì sợ xấu hổ.” “Tại sao?” “Tại chung sống không cưới hỏi nghĩa là không được cha mẹ đôi bên chấp thuận, với chúng tôi là điều xấu hổ, không chỉ riêng cho đôi bạn mà cho cả dòng cả họ.” “Ai làm nấy chịu, liên quan gì đến dòng họ mà xấu hổ?” “Phong tục chúng tôi điều gì cũng liên quan không chỉ đến cá nhân mà đến cả dòng họ, một người làm quan ba họ được nhờ, một người phạm trọng tội ba họ bị giết chết.” Hai cô bạn Mỹ nghe nói trố mắt nhìn nhau. Jennifer nói: “Tụi này chẳng quan niệm được. Với tụi này, ai làm nấy chịu, ai có nấy hưởng. Con làm tổng thống cha mẹ chẳng được ưu đãi gì, con phạm tội cũng chẳng liên quan gì đến cha mẹ. Dòng tộc tụi này biết nhiều lắm chỉ đến ông bà nội ngoại, có người còn không biết chú bác cô dì của họ là ai.” Lakeisha hỏi: “Tôi nghe nói Việt Nam trước khi bị Pháp chiếm đóng chẳng có giấy hôn thú hoặc khai sinh. Nếu thế,

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

133

TRUYỆN DÀI lấy gì chứng thực hai người cưới nhau là hợp pháp?” “Chúng tôi không cần chính quyền chấp nhận theo luật pháp mà cần gia đình hai bên chấp thuận, ngay cả được cha mẹ chấp nhận hoặc cha mẹ không còn cũng phải trình với người trên trước nào đó lớn nhất trong dòng họ gọi là trưởng tộc. Sau đó, phải được làng xã chấp thuận bằng cách nộp một số tiền và lễ vật gọi là nộp cheo nhiều ít tùy theo giàu nghèo, rồi tổ chức đám cưới trừ phi quá nghèo không tổ chức được. Vì thế chúng tôi có câu ca dao Nuôi lợn thì phải vớt bèo, Lấy vợ thì phải nộp cheo cho làng.” “Nếu chung sống không cheo không cưới thì thế nào?” “Thì ngoài chuyện bị làng phạt vạ còn bị xóm giềng khinh miệt là phường mèo mả gà đồng, trừ phi rổ rá cạp lại lắm khi được châm chước, chẳng ai quan tâm gì đến.” “Mèo mả gà đồng nghĩa là gì?” “Là chung sống ngoài lễ giáo pháp luật, là ăn ở với nhau bậy bạ như lũ mèo ở gò mả bầy gà ở ngoài đồng, ý nói ăn ở với nhau như súc vật chẳng như con người.” Lakeisha cười lớn: “Ra vậy. Tụi này không cưới không cheo nhưng đâu có bậy bạ đến thế, cũng phải có phòng bè kín đáo đàng hoàng chứ.” Cỏ May cười: “Người ta nói nghĩa bóng, đâu phải như cô hiểu.” “Thế nhưng nghèo quá thì làng lấy gì để phạt?” “Không bị phạt tiền thì bị phạt roi.” Hai cô gái lè lưỡi lắc đầu. Jennifer nói: “Tôi chẳng hiểu sao lại phải rắc rối như vậy.” Cỏ May nói: “Đó là để giữ gìn lễ giáo, nhất là với con trai con gái chưa vợ chưa chồng. Con gái đàn bà ngày xưa

không chồng mà chửa bị phạt đánh mấy chục roi, bị phạt tiền, bản thân và cha mẹ dòng họ còn bị cười chê. Vì vậy ít người dám chung sống bừa bãi, ngay cả thời nay cũng vậy, dù không còn bị phạt bị làm nhục nữa.” Lakeisha nói: “Tụi này thì khỏe re. Lỡ có con, chính phủ chu cấp ăn học, cha đứa bé phải trả tiền nuôi con hằng tháng, chẳng ai làm khó làm dễ gì cả.” Jennifer ngẫm nghĩ rồi nói: “Tôi không hiểu tại sao thường thường người Mỹ chúng tôi chung sống tự do năm này năm khác chẳng sao, lập hôn thú chẳng mấy chốc là li dị. Cô Mê ở ngoài cuộc có bao giờ suy nghĩ tại sao không?” “Có chứ, có lúc tôi cũng suy nghĩ chuyện đó.” Jennifer ngạc nhiên, hỏi: “Hay thật, Cô Mê cái gì cũng đặt thành vấn đề để suy nghĩ. Vậy thì tại sao?” “Tôi chẳng chuyên về xã hội học, chẳng chuyên cái gì cả. Nhưng, nói cho vui thì tôi nói, hai cô đồng ý hay không cũng chẳng sao.” Lakeisha giục: “Đồng ý hay không cũng chẳng chết thằng Tây nào, người Việt nói thế phải không?” “Đúng. Lakeisha thành người Việt hồi nào vậy?” “Từ khi trò chuyện với chị.” Jennifer gắt Lakeisha: “Mày im đi có được không? Tao muốn nghe Cô Mê, mày đừng kê vào nữa.” Cỏ May nói: “Tôi nghĩ thế này. Khi chưa lập hôn thú, người Mỹ tuy chung sống nhưng vẫn giữ tự do và tiền bạc riêng cho mình, không bị pháp luật ràng buộc điều gì ngoại trừ khi chia tay phải chu cấp cho con cái nếu có, như hai cô vừa nói thích thì ở

không thích thì đi. Lập hôn thú rồi, hai người bị pháp luật và tâm lý ràng buộc, tự do bị ràng buộc, tiền bạc tài sản chung, thuế cũng khai chung, không còn tùy ý đi hay ở mà muốn đi phải ra tòa xé hôn thú.” “Bộ người Việt không cảm thấy thế sao?” “Cũng nhiều ít, chúng tôi cũng cảm thấy bị ràng buộc nên mới có câu con là nợ, vợ là oan gia. Vì thế, trước khi tự nguyện bước chân vào vòng ràng buộc, chúng tôi đắn đo suy nghĩ rất nhiều vì biết vào dễ ra khó.” Jennifer ngẫm nghĩ, rồi hỏi Cỏ May: “Thế người Việt của chị có nhiều người li dị như tụi này không?” Cỏ May nhìn hai cô bạn Mỹ trẻ tuổi, mỉm cười nói: “Trước đây thì gần như không có, nếu có cũng ít người chú ý đến. Nhưng gần đây, người Việt cũng nhiều đôi li dị nhất là giới trẻ. Dẫu vậy, dù không có con số thống kê, tôi nghĩ không nhiều như người Mỹ.” “Tại sao vậy?” “Tôi cho rằng vì chúng tôi vẫn giữ phong tục xã hội và danh dự dòng họ.” “Nghĩa là thế nào.” “Nghĩa là chúng tôi suy nghĩ kỹ trước khi đến hôn nhân, nhường nhịn nhau khi chung sống, cố gắng thỏa hiệp để thuận vợ thuận chồng, tát bể Đông cũng cạn, và nhất là lấy câu tình nghĩa vợ chồng làm châm ngôn. Tình đưa hai người đến với nhau; nghĩa gắn bó hai người lại với nhau khi chẳng may tình hết mặn nồng.” Jennifer cười, bảo Cỏ May: “Chi cho mệt vậy? Như tụi này thích thì cưới, không thích thì li dị, khỏe re.”

134 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

 Xem tiếp kỳ sau

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

135

THẾ GIỚI QUANH TA

Chuyện “yêu” ở Venezuela thời khủng hoảng kinh tế

ariana Zugani, một phóng viên ở Caracas, đi tìm mua bao cao su và nhanh chóng phát hiện ra rằng thứ này thuộc mặt hàng rất khan hiếm. Rốt cuộc, khi cô tìm ra được vài chiếc - ở một cửa hàng nơi chỉ còn bảy hộp - thì mỗi chiếc giá tới hơn một triệu đồng bolívar Venezuela. Bao cao su đã trở thành món xa xỉ phẩm mà ít người có khả năng mua được. Trước khi Tổng thống Nicolás Maduro trong nỗ lực tuyệt vọng, tăng lương tối thiểu toàn quốc tên 3.500% vào hồi tháng Tám vừa rồi, thì trung bình mọi người chỉ kiếm được 3 triệu bolívar một tháng nếu có mức thu nhập tối thiểu. “Chúng tôi đang sống trong cuộc khủng hoảng kinh tế,” Zuniga giải thích, và nói rằng thảm hoạ tài chính đã “gây ra tình trạng thiếu thốn nhiều mặt hàng, trong đó có bao cao su và các hình thức tránh thai khác.” Cuộc khủng hoảng mà cô nhắc đến - nền kinh tế đã bị thu hẹp lại một phần ba kể từ 2013 tới nay - đã gây thiệt hai rất to lớn cho nước này. Người Venezuela đã phải chứng kiến tình trạng siêu lạm phát, với giá cả tăng vọt trong một thời gian

ngắn, còn đồng nội tệ thì mất giá tới mức có thể coi là không còn giá trị gì nữa. Tại Venezuela, giá một số mặt hàng trung bình cứ 26 ngày lại tăng gấp đôi. Hàng triệu người đã rời bỏ đất nước, chạy sang quốc gia láng giềng Colombia để tìm kiếm thực phẩm và công ăn việc làm. Những người ở lại phải chịu cảnh thiếu thốn triền miên nhu yếu phẩm căn bản và tình trạng mất điện kéo dài. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng lạm phát khủng khiếp là do nhu cầu tăng cao - tại Venezuela nhu cầu mua đồ thì cao hơn nhiều so với số hàng hoá bày bán tại các cửa hàng. Và điều này, Zugina nói, thậm chí còn làm thay đổi cả cách thức mọi người quan hệ tình dục. “Tại Venezuela, một số người đang dùng các cách thức cũ để tránh thai. Khi nói tới cách thức cũ là tôi muốn nói tới những cách như rút ra sớm, hay tính ngày rụng trứng dựa theo chu kỳ kinh nguyệt.” Và đi kèm với những biện pháp này là các vụ có thai ngoài ý muốn, các vụ lây nhiễm bệnh qua đường tình dục và HIV tăng lên, cô nói. Thuốc tránh thai trở nên quá đắt đỏ khiến lượng phụ nữ áp dụng các biện pháp

tránh thai dài hạn đã tăng vọt, bởi họ không muốn có thêm con. Zuniga nói chuyện với một cơ sở y tế ở Caracas. Nơi này triệt sản cho 400 phụ nữ trong 2017. Thế nhưng trong năm nay, chỉ mới tính đến tháng Năm, số các ca triệt sản đã đạt con số đó. Trong những thời điểm được gọi là “ngày triệt sản” do các chương trình y tế địa phương thực hiện, các cuộc hẹn cho 40 ca triệt sản miễn phí mỗi ngày đã nhanh chóng được đăng ký hết, và danh sách chờ lên tới 500 người. “Trước đây, phụ nữ đi triệt sản tại Venezuela là những người trên 30 tuổi và đã có trên ba con,” Zuniga nói. “Nay ta thấy các phụ nữ ở độ tuổi 19, 20, 24 tìm cách triệt sản, bởi họ không thể trang trải được nếu có con, mà cũng không thể tìm mua thuốc ngừa thai trên thị trường được nữa. Họ cùng đường rồi.”

136 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Chính phủ Venezuela bị chỉ trích về tình trạng thiếu thốn. Những người phê phán nói rằng tình trạng quản lý tiền bạc yếu kém và việc dựa quá nhiều vào dầu lửa đã khiến kinh tế rơi tự do. Khi giá dầu lao dốc, Venezuela thiếu tiền mặt và gặp khó khăn trong việc nhập khẩu hàng hoá. Và hậu quả là giá cả cứ tăng, tăng mãi. Hàng hoá càng khan hiếm thì tiền mặt càng sẵn: Tổng thống Maduro đã ra lệnh đưa lượng tiền mặt chất đầy hàng chuyến máy bay vào lưu thông để thúc đẩy kinh tế và để khuyến khích mọi người tiêu dùng. “Nếu một chính phủ in ra rất nhiều tiền và có rất nhiều tiền được tung ra thì mọi người sẽ đẩy giá cả lên,” Rajiv Prabhakar, một nhà kinh tế gia từ đại học Open University, nói. Bởi muốn nhận được nhiều hơn cho các mặt hàng của mình, nhiều người bán hàng đã không nhận thanh

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

137

138 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Một hiệu thuốc tại Venezuela có bày bán bao cao su

toán bằng đồng nội tệ nữa. Họ chỉ bán ra bằng đồng đô la Mỹ, hoặc đổi lấy sản phẩm khác. Và bằng cách chỉ nhận thanh toán bằng đồng đô la Mỹ thì các chủ cửa hàng mới có ngoại tệ cần thiết để đặt mua thêm bao cao su và các mặt hàng khác đem về bán. Bản thân các tờ giấy bạc trở nên mất giá trị, và những người bán hàng

muốn đổi lấy các mặt hàng khác thay vì nhận tiền, để đảm bảo không bị mất giá. Chẳng hạn như một ổ bánh mỳ thì vẫn là một ổ bánh mì bất kể trong ví bạn có bao nhiêu đồng bolívar. Tất nhiên, giá nguyên vật liệu cũng tăng, làm tăng giá thành sản phẩm. Venezuela không phải là quốc gia đầu tiên rơi vào tình trạng siêu lạm phát.

Một số trường hợp tồi tệ nhất thế giới là Đức hồi 1923, sau Thế Chiến I, và Zimbabwe hồi cuối thập niên 2000. Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF dự đoán rằng tỷ lệ lạm phát tại Venezuela sẽ tới mức 1.000.000% vào cuối năm 2018. Tổng thống Maduro hồi tháng Tám công bố rằng Venezuela có đồng tiền tệ mới - đồng bolívar chủ quyền - theo đó có năm số 0 được cắt bỏ so với đồng bolívar gốc. Việc tái định dạng tiền tệ này là một phần trong gói các biện pháp tài chính nhằm kiểm soát kinh tế đất nước. Nhưng với nhiều người Venezuela, việc này là quá trễ, bởi người dân phải vật lộn đối phó với tình trạng thiếu các nhu yếu phẩm

căn bản như thuốc men, thực phẩm, và tình trạng siêu lạm phát đã khiến cho nhiều phụ nữ trẻ phải thực hiện những thay đổi vĩnh viễn tình trạng cơ thể mình với việc triệt sản. Với những người Venezuela đó, như một phụ nữ nói với Mariana Zuniga, thì “nhà máy sản xuất em bé” đã đóng cửa. Sarah Keating/BBC

Những đống tiền mặt mất giá

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

139

TRUYỆN DÀI

 Tiếp theo kỳ trước Hai mẹ con lầm lũi bước vào bếp. Quán chỉ có vài người khách quen, nhất loạt ngẩng đầu nhìn Hồng. Mới hôm nào họ chia buồn với bà Mơ vì Hồng mất người tình đầu cũng là vị hôn phu. Hôm nay thì họ vừa biết tin Hồng lại có một Việt kiều trí thức từ Hoa Kỳ về hỏi cưới. Dù giữa họ và Hồng chả có mối quan hệ gì mật thiết ngoại trừ là khách đến ăn cơm tấm, nhưng họ vẫn thấy man mác buồn vì nay mai Hồng sẽ ra đi. Phố nhỏ vắng thêm một người! Quán cơm sẽ đổi chủ và chắc chẳng bao giờ họ còn gặp lại Hồng nữa! Hồng buông xâu chìa khóa trên quầy bếp, ngồi xuống chiếc ghế thấp. Bà Mơ não nề bảo: - Mẹ cũng chẳng biết nói sao bây giờ! Con không lấy được anh Đán thì mẹ tiếc lắm! Câu nói của mẹ, dù chỉ là sự lặp lại đã nhiều lần, mà Hồng vẫn thấy

như một tiếng than cực kỳ đau xót, nhất là ánh mắt của bà Mơ toát ra nỗi sầu thăm thẳm làm Hồng buốt nhói trong lòng. Nàng cười buồn: - Con còn tiếc hơn mẹ nhiều chứ! Con mơ sang Mỹ ăn học thành tài, rồi con sẽ về nước làm việc hoặc dạy học. Chỉ có anh Đán mới giúp con thực hiện được giấc mơ ấy! Nhưng số mệnh con như thế, thì đành chịu chứ biết làm sao! Im lặng một chút, bà Mơ lại hỏi một câu thừa thãi: - Thế cô Linh bảo con là không có gì thay đổi hay sao? Hồng đã trả lời thắc mắc này hai ba lần rồi mà bà vẫn hỏi. Nàng gật đầu nhấn mạnh: - Vâng! Cô ấy coi lại cho con. Thì con đã kể với mẹ rồi, lần đầu cô ấy thấy sau lưng con có 5 cái quan tài. Bây giờ còn 2. Ba cái đã biến mất là anh Toản, anh Hải và thầy Bát Bửu. Dĩ nhiên Hồng vẫn giấu cái quan tài thứ tư là Hoàng Lang. Bà Mơ buột miệng lẩm bẩm:

- Vậy là còn tới hai cái nữa con mới thoát nạn! Hồng im lặng gật đầu. Bà Mơ thở dài rồi bảo: - Con có cần về nhà tắm rửa thì cứ về. Một mình mẹ coi tiệm được rồi. Đi đường xa bụi bặm... Hồng đứng ngay lên và ngắt lời: - Vâng. Mẹ coi quán giùm con. Con về gội đầu! Rồi nàng cầm xâu chìa khóa bước nhanh ra cửa. Trên đường về, những lời than của bà Mơ làm Hồng ray rứt khôn nguôi. Hồng cần sang Mỹ để tiếp tục việc học cho mình, Hồng càng cần hơn nữa vì xuất ngoại là niềm vui lớn nhất đời của mẹ nàng. Chỉ có đi Mỹ, địa vị của bà mới được nâng cấp lên cao vọt, mới thoát khỏi cái nhìn coi thường mà thiên hạ vẫn dành cho bà từ khi gánh cơm tấm đi bán rong. Như vậy, muốn chiều ý mẹ, muốn đem niềm hạnh phúc cho mẹ thì Hồng phải lấy Đán. Mà muốn lấy Đán thì phải tìm thêm một gã đàn ông xấu số nữa, trao thân cho gã nữa là xong, là hoàn tất đủ bộ 5 cái quan tài mà định mệnh đã an bài! Về tới nhà, Hồng cất xe, khóa cẩn thận rồi bước lại chân cầu thang. Bà chủ nhà đang tưới rau, ngẩng lên hỏi Hồng: - Ủa! Cô Hai bữa nay về sớm vậy! Hồng cười đáp: - Cháu chào bà chủ! Cháu tạt về nhà có chút việc! Hồng vừa đặt chân lên bậc thang thì bà lại thêm: - Nghe nói có người từ bên Mỹ về hỏi cưới cô Hai. Vậy là cô Hai đâu còn ở đây lâu! Tôi có lời mừng cho cô Hai! Hồng cười chua chát: - Cháu cảm ơn bà chủ. Nhưng thật tình thì chưa đâu vào đâu cả! Bà chủ nhà đặt cái bình tưới

140 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

141

TRUYỆN DÀI xuống đất, nước vẫn rỉ ra ở vòi hoa sen. Bà ngơ ngác hỏi lại: - Ủa! Vậy là sao? Bộ cô Hai chưa nhận lời người ta sao? Hồng lắc đầu phân trần: - Thưa cháu mới quen anh ấy được có hai tuần. Đã biết gì về anh ấy đâu! Rồi Hồng cắt ngang câu chuyện: - Chừng nào có tin chắc chắn, cháu sẽ báo ngay để bà chủ mừng cho cháu!...Thôi, cháu xin phép lên nhà có chút việc! Hồng càng buồn vì mẹ mình đã mau miệng loan tin vui cho hàng xóm. Nay mai chuyện không thành thì mẹ nàng sẽ là người xấu hổ hơn cả chính nàng! Cách suy nghĩ của người Việt luôn luôn như vậy! Hồng là người may mắn, bẩm sinh không có mặc cảm nhà nghèo. Bạn bè đa số đều khá giả, nhưng chưa bao giờ Hồng so sánh. Đứa nào hợp thì thân, không thì thôi chứ ít khi nào buồn vì gia cảnh túng thiếu! Nếu Hồng có buồn thì chỉ vì thương mẹ vất vả. Mở cửa vào nhà, Hồng bật quạt máy rồi đi thẳng vô buồng tắm. Đứng khom người gội đầu dưới vòi hoa sen, nàng chỉ bận tâm suy nghĩ cách để giải quyết tương lai của mình. Hai hôm nữa Đán sẽ từ Hà Nội quay trở lại và sẽ chỉ ở bên nàng thêm một tuần nữa. Nàng cần có quyết định dứt khoát trước khi Đán về Mỹ. Một là bảo Đán cứ tiến hành thủ tục bảo lãnh. Hai là thẳng thắn từ khước để Đán tính chuyện của Đán bởi như Đán nói, tuổi anh đã ở mức trung niên, không còn thời giờ rong chơi nữa. Giả như không cò sự thôi thúc quá mãnh liệt của mẹ thì Hồng có thể từ chối Đán cũng không sao vì nàng mới 21, cơ hội còn nhiều. Nhưng cứ nghĩ đến mẹ một đời cô đơn và lam lũ, Hồng lại thấy mình có trách nhiệm phải đưa mẹ sang Mỹ để bà làm lại cuộc

đời.

Hồng tắt nước, quấn cái khăn bông trùm đầu và bước ra. Nàng ngồi vào bàn học, mở máy vi tính để check e- mail theo thông lệ mỗi buổi chiều ở quán về. Hôm nay không có gì đặc biệt ngoại trừ bản tin Quyên gửi chung cho bạn bè cùng lớp, nhắc từng người chia buồn với Kim Uyên về cái chết của Hoàng Lang. Hồng thở dài, ngửa đầu ra thành ghế, suýt làm rơi cái khăn bông quấn tóc. Chẳng ai biết Hồng là thủ phạm giết người tình của Kim Uyên. Đến ngay chính Kim Uyên cũng chỉ tin rằng Hoàng Lang mất vì tai biến mạch máu não, bởi chính các bác sĩ đã kiểm tra và khẳng định như vậy. Hồng lơ đãng cho mũi tên trên màn ảnh chuyển động, lướt nhanh qua nhiều trang mạng và chợt dừng lại ở cái web có tên là Người Yêu Cô Đơn. Đây là tụ điểm gặp gỡ của những người khác phái muốn tìm đến với nhau, tương tự như mục Tìm Bạn Bốn Phương trên báo, chỉ khác là từ ngữ trên internet thường mạnh bạo và trắng trợn hơn. Hồng bỗng chú ý đến tấm hình chụp một gã thanh niên đeo kính mát, mặc quần Jeans áo thun, đứng khoanh tay tựa gốc cây, ra vẻ dân chơi dày dạn với mấy hàng tự giới thiệu như sau: “Lê Phú Cương, đẹp trai, khỏe mạnh, cao 1 thước 73, sẵn sàng phục vụ quí bà quí cô theo nhu cầu. Ai là người cô đơn, từng bị tình phụ, ly hôn hoặc góa chồng, hãy cùng tìm đến với nhau để cùng chia sẻ vui buồn, cùng đem lại hạnh phúc tinh thần và thể xác. Ký tên: Người Săn Mệnh Phụ”! Đang buồn mà Hồng cũng phải phì cười! Rõ ràng là những dòng quảng cáo mãi dâm! Những loại trang web như thế này, xưa nay Hồng chưa bao giờ vào coi mặc dù nó đầy rẫy trên mạng. Hôm nay

ngồi buồn tình cờ Hồng để mắt đến, mới thấy xã hội càng ngày càng cuồng loạn. Ít lâu nay, nàng vẫn nghe nói có những chàng trai sống hẳn bằng nghề phục vụ thân xác các bà, bởi xã hội ngày nay không còn độc quyền cho trâu tìm cọc nữa, mà nhan nhản khắp nơi có những cái cọc chủ động đi tìm trâu! Đặc biệt là vợ những đại gia quanh năm bị chồng hắt hủi để chạy theo đào trẻ, bỏ các bà quạnh hiu đằng đẵng nằm trơ một mình. Hoặc những bà có chồng đi công tác xa biền biệt. Cũng có những bà chưa lấy chồng bao giờ, bước vào tuổi dở dang, tiền bạc không thiếu nhưng thiếu hẳn đàn ông bên cạnh. Xã hội vì thế nảy sinh những nhu cầu mới, tạo thêm một ngành nghề mới cho đám thanh niên không có tiền nhưng có sức. Ngày trước chỉ có “gái bao”, bây giờ có thêm “trai bao”, giá cả không cố định. Phục vụ một bà càng lớn tuổi, nhan sắc càng tiều tụy thì thù lao càng phải xứng đáng! Chiều chiều, vào tầm mặt trời xuống, dọc đường Nguyễn Bỉnh Khiêm hay Nguyễn Hữu Cảnh, xuất hiện những chàng trai cao lớn, đi xe máy xịn, nước hoa thơm lừng, lượn tới lượn lui, chờ các bà chạy xe hơi ngang ngoắc tay gọi. Cũng có bà cẩn thận hơn, nhờ anh xe ôm kêu một chàng về nhà hoặc vào khách sạn. Một điểm hẹn khác nữa là vũ trường, cũng thường có các chàng trai ngồi lẻ loi một mình để chờ các bà sồn sồn bước vào là đến làm quen. Nói chung, cái nghề trai bao sống bằng tiền phụ nữ là một nghề tưởng ngon ăn nhưng thật sự là quá vất vả vì thường xuyên phải dùng thuốc trợ lực.

142 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

 Xem tiếp kỳ sau

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

143

BƯỚC LÃNG DU

Puerto Rico,

Puerto Rico được biết đến bởi các thành phố nhiều màu sắc và rừng biển hoang sơ xinh đẹp với bề dày bốn thế kỷ giao thoa giữa văn hóa Caribbean với nền văn minh phương Tây. Tuy nhiên, ấn tượng lớn nhất của chúng tôi đối với quần đảo này lại là quá khứ lắm thăng trầm phía sau đời sống hiện tại vô cùng thanh bình, êm ả.

quần đảo quyến rũ Rừng mưa nhiệt đới và biển xanh nắng vàng Puerto Rico là một quần đảo nằm ở phía đông bắc vùng biển Caribe, trong đó có đảo chính Puerto Ricovà nhiều đảo xung quanh. Bao quanh đảo chính là những bãi biển có nơi tấp nập phố xá, có nơi còn hoang sơ thưa vắng, nhưng tất cả đều xinh đẹp với làn nước

trong xanh và cát mịn, nắng vàng. Hấp dẫn hơn nữa là các bãi đá ngoạn mục, nơi du khách còn có thể lặn xuống những rặng đá ngầm để ngắm nhìn vô số loài cá màu sắc rực rỡ tung tăng bơi lội. Tuy nhiên, điểm đến đầu tiên của chúng tôi lại là khu rừng mưa nhiệt đới El Yunque. Vì trong rừng này

mưa nhiều và đến bất chợt (nhưng mau tạnh vì là mưa bóng mây), nên đường rừng cứ cách vài trăm mét lại có một trạm trú mưa và có cả chòi ngụy trang ẩn nấp để rình ngắm muông thú. Dễ nhìn thấy nhất là những tổ chim trong các thân cây rỗng, nơi trú ngụ của loài két có bộ lông màu xanh lá pha màu ngọc lam,

144 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

còn đầu với ức thì màu đỏ rực. Kế tiếp là nhiều loại phong lan rừng và các loại côn trùng, thú nhiệt đới. Phong cảnh trong rừng rất đa dạng với suối, thác, núi… nên thu hút khá đông du khách ưa thích các trò mạo hiểm. Đỉnh El Toro ở đây cũng là ngọn núi cao nhất của Puerto Rico. Cả một phía sườn núi mọc đầy

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145

BƯỚC LÃNG DU

Du khách trong rừng El Yunque

Pháo đài Morro

Bến cảng San Juan

loại cây mang tên là “cây lá hai mặt”, vì mặt trên lá có màu xanh và mặt dưới màu trắng. Thổ dân ở trong rừng ngày xưa khi thấy triền núi đang xanh bỗng dưng trở thành trắng xóa thì biết là sắp có mưa to kèm theo dông, bão. Lý do là gió lớn thổi lật mặt dưới màu trắng của toàn bộ lá rừng lên, khiến cho cả triền núi có màu trắng. Nếu trời không mưa, du khách còn có thể thấy rõ eo biển Virgin nối biển Caribe và Đại Tây Dương. Nhờ có nguồn mưa dồi dào từ rừng El Yunque cùng với những hải cảng kín gió, lại có vị trí thuận lợi nên Puerto Rico là một điểm chiến lược để chiếm giữ và kiểm soát vùng biển Caribe. Ngày xưa, tàu thuyền rời Tây Ban Nha đi dọc theo bờ biển Bắc Phi rồi nương theo gió mậu dịch đến Puerto Rico rất dễ dàng. Hệ thống pháo đài (xây cất trên 200 năm mới xong) ở thủ phủ San Juancủa đảo là hệ thống pháo đài kiên cố nhất ở vùng biển này. Một Puerto Rico cổ kính Điểm đến kế tiếp của chúng tôi là khu phố cổ San Juan. Do nằm trên một ngọn đồi nên đường sá tương đối dốc. Các con đường ở đây nhỏ hẹp, được lát đá. Nhà cửa chỉ cao hai, ba tầng nhưng rất xinh xắn. Tầng trên có lan can thường làm bằng gang với hoa văn chạm trổ tỉ mỉ. Hai bên đường là những tiệm ăn, khách sạn nhỏ, quán bar, cửa hàng lưu niệm san sát… Phong phú nhất là các cửa hàng bán rượu rhum, đặc sản của đảo. Rhum ở đây có nhiều loại, nhiều mùi trái cây hấp dẫn, kích cỡ từ chai lớn cỡ một người ôm cho đến các chai nhỏ xíu hình dáng ngộ nghĩnh làm quà lưu niệm. Phố cổ có hai điểm đến nổi tiếng là lâu đài La Fortaleza, nơi đặt trụ sở của chính

146 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

147

BƯỚC LÃNG DU quyền San Juan và pháo đài Castillo de San Felipe del Morro (gọi tắt là Morro) từ lâu đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới. Pháo đài Morro nằm trước một sân cỏ rộng lớn. Những ngày đẹp trời, đây là chỗ vui chơi, cắm trại của cư dân thành phố. Bắt đầu được xây dựng từ năm 1539 dưới thời cai trị của Tây Ban Nha, sau nhiều lần tu bổ, ngày nay Morro đã trở thành một kiến trúc vĩ đại gồm sáu tầng, cao 46 mét kể từ mặt biển. Tường bao bọc xây bằng đá dày 4,5 mét, thỉnh thoảng lại có một tháp canh nhô ra phía ngoài. Tường thành này kéo dài từ đây ra bao bọc xung quanh cả thành phố San Juan. Bên trong pháo đài là các phòng chứa đại bác, đạn dược, quân nhu, phòng ở, các đường hầm, đường dốc để vận chuyển… Kiến trúc Morro rất phức tạp, nhiều tầng, nhiều ngõ ngách. Một hải đăng trên cao vẫn còn chiếu sáng để hướng dẫn tàu bè vào vịnh hằng đêm. Trong pháo đài có một phòng chiếu

phim. Xem qua cuốn phim nói về lịch sử xây cất và chiến đấu của Morro mới thấy trước khi thuộc chủ quyền của Mỹ (nhưng không được sáp nhập vào liên bang) như n g à y n a y, P u e r t o Rico đã có một quá khứ thăng trầm, liên tục bị Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan, Anh tranh giành. Giao thông trên đảo làm chúng tôi thêm cảm tình với Puerto Rico. Các xe taxi ở đây không có đồng hồ nên du khách cứ phải hỏi giá trước về từng chặng đi. Tuy nhiên các bác tài hầu như không nói thách bao giờ và thái độ phục vụ thì hết sức vui

Một góc phố cổ

vẻ, hòa nhã. Thêm vào đó, phố cổ San Juancó tuyến xe điện miễn phí chạy vòng quanh thành phố phục vụ du khách. Khi xe ngừng trước El Morro, chúng tôi bước lên và xe chạy chậm

chậm qua trường đại học về mỹ thuật, một tòa nhà màu trắng với mái vòm đỏ rất đẹp. Phía sau tòa nhà này là dinh thống đốc. Sau đó, bên tay phải là công viên San Jose rồi bảo tàng lịch sử và

148 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nghệ thuật San Juan. Xe chạy theo con đường dọc biển về phía đông. Bên tay trái là tường thành bảo vệ thành phố, bên tay phải là nhà cửa, hàng quán nho nhỏ được xây rất duyên dáng. Sau đó

xe vòng ra bờ cảng để xem những chiếc du thuyền đồ sộ, lộng lẫy đang đậu trên bến. Bến cảng San Juan thật náo nhiệt với rất nhiều du khách và dân địa phương trong trang phục đủ màu, đủ kiểu thong thả qua lại. Các nhà hàng, quán bar ở đây cũng đẹp và hiện đại hơn trên khu phố cổ. Sau khi ngừng một chút, xe chạy lên hướng tây bắc dọc đại lộ Covadonga hoa lệ. Bên trái đại lộ là một công viên rợp bóng cây xanh, trong đó có nhiều tượng danh nhân nhìn rất uy nghi. Kế bên là tòa nhà Quốc hội Puerto Rico có mái vòm cổ kính. Du khách trên xe

không khỏi trầm trồ trước gia sản kiến trúc giàu có với nhiều công trình bề thế và ấn tượng của vùng đất này. Xe vòng lên phía bắc, sau đó lại chạy về hướng tây theo một con đường dọc biển. Từ đây, chúng tôi đã thấy pháo đài San Cristobal sừng sững ở bên phải. Bây giờ đã giữa trưa, trời nắng nóng khá gay gắt nhưng mọi người vẫn cố gắng vào xem thêm một kiến trúc lịch sử vĩ đại của Puerto Rico. San Cristobal là pháo đài lớn nhất do người Tây Ban Nha xây dựng ở châu Mỹ, và là một phần trong hệ thống phòng

thủ mà họ đã dựng lên ở San Juan từ năm 1539 nhằm kiểm soát sự đi lại cùng sự giao thương vào vùng biển châu Mỹ. Nếu như Morro được xây dựng nhằm chống lại sự tấn công từ phía biển thì San Cristobal có nhiệm vụ bảo vệ San Juan khỏi các cuộc tấn công của đối thủ từ phía đất liền. Theo một đường dốc, chúng tôi vào xem pháo đài. Lối xuống các tầng hầm tối om, đường hầm bên dưới vòng vèo, quanh co như mê cung. Không có hướng dẫn viên du lịch đi theo nên mọi người sợ lạc và đành trở lại phía ngoài. Pháo đài có

diện tích 110.000m2 này được chia thành những khu riêng biệt khác nhau, nếu rủi ro bị chiếm một phần thì những phần còn lại vẫn có thể tiếp tục chiến đấu để giành lại. Đến Puerto Rico để tận hưởng thiên nhiên tươi đẹp, nhưng ấn tượng để lại sâu sắc trong lòng mỗi người lại là những câu chuyện lịch sử cuốn hút của vùng đất này. LÊ DUNG/DNCT

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

149

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

Cuộc chiến mậu dịch đang leo thang MAI LOAN

ổng Thống Trump đã vừa quyết định áp đặt tăng thêm thuế quan trên số lượng hàng hoá của Trung Cộng xuất cảng sang nước Mỹ có trị giá khoảng 250 tỷ Mỹ-kim, sau những đợt tăng thuế quan trước đó trên số hàng có trị giá ít hơn nhiều. Đây là dấu hiệu rõ rệt của sự leo thang trong trận chiến mậu dịch giữa hai cường quốc kinh tế đứng nhất nhì trên thế giới. Trong một cuộc phỏng vấn dành cho đài truyền hình Fox News, TT Trump đã biện minh cho việc đánh thuế quan này: “Đây là lúc cần phải có thái độ với Trung Cộng. Chúng ta không có lựa chọn nào khác hơn. Điều này đáng lẽ ra phải làm từ lâu rồi. Họ đã làm thiệt hại chúng ta.” Trận chiến mậu dịch hiện nay giữa chính quyền Trump và Trung Cộng, phát súng đầu tiên vào đầu mùa hè vừa qua đã áp đặt 25% thuế quan trên khoảng 50 tỷ Mỹ-kim hàng hoá của Trung Cộng nhập cảng vào Hoa Kỳ. Lần này, TT Trump quyết định tăng thêm thuế quan lên khoảng 200 tỷ Mỹ-kim hàng hoá, với mức thuế suất là 10%, nhưng có thể sẽ tăng lên thành 25% vào năm sau nếu như cuộc chiến này còn kéo dài. Dĩ nhiên, phe Trung Cộng cũng không ngồi yên để cho đối phương tha hồ tấn công mình. Bắc Kinh cũng đã trả đũa tương tự, với đợt đầu là áp đặt thuế quan tương tự trên 50 tỷ Mỹkim hàng hoá của Mỹ xuất cảng sang Trung Cộng, và sau đó bồi thêm một cú tăng thuế quan thêm khoảng 60 tỷ Mỹ-kim số hàng của Mỹ, nâng tổng số lên thành 110 tỷ Mỹ-kim. TT Trump cho biết là ông dự định sẽ áp đặt thuế quan lên tất cả các món

hàng của Trung Cộng xuất cảng sang Hoa Kỳ để đáp trả lại các đòn trả đũa của nhà cầm quyền Bắc Kinh. Với lần áp đặt thuế quan này lên cao hơn 250 tỷ Mỹ-kim hàng hoá, coi như nó bao gồm tất cả những món hàng của Trung Cộng xuất cảng sang nước Mỹ, và trong những ngày tháng tới, các công ty, hãng xưởng và người dân tiêu thụ tại nước Mỹ sẽ bắt đầu thấy ảnh hưởng của trận chiến mậu dịch này tấn công vào túi tiền của họ đến mức nào. Trong một bài phân tích trên diễn đàn truyền thông The Hill chuyên phân tích về các diễn biến thời sự tại chính trường nước Mỹ, hai nhà báo Vicki Needham và Sylvan Lane đã nêu lên 5 điểm chính sau đây mà chúng ta cần biết rõ hơn về ảnh hưởng của trận chiến mậu dịch lần này. 1. Sự căng thẳng giữa đôi bên càng ngày càng leo thang

Việc TT Trump cứ luôn miệng đưa ra lời đe dọa là sẵn sàng áp đặt tăng

thêm thuế quan nữa (nếu như đối phương không chịu đầu hàng hay nhượng bộ) sẽ càng khiến cho hệ thống trao đổi thương mại trên toàn cầu luôn ở trong tình trạng căng thẳng và do đó sẽ càng khiến cho những cuộc thương thảo hay điều đình với phía Bắc Kinh càng ngày càng khó khăn hơn. Quyết định loan báo về việc áp đặt thuế quan lên 200 tỷ Mỹ-kim hàng hoá của TT Trump coi như đã phá hỏng kế hoạch của Tổng trưởng Tài Chính Steven Mnuchin muốn đề nghị hai bên cùng bước vào bàn thương thảo. Tờ nhật báo Wall Street Journal cho biết là các viên chức phía Trung Cộng đã thông báo rằng họ đã hủy bỏ dự định đàm phán với phía Hoa Kỳ dự trù sẽ diễn ra vào cuối tuần này. Chính quyền Trump biện minh rằng các biện pháp áp đặt thuế quan này là nhằm bảo vệ quyền lợi lâu dài của nước Mỹ, cho dù rằng nó có thể gây ra những xáo trộn và thiệt hại hiện nay cho người dân Mỹ. Một viên chức cao cấp lý luận rằng nếu

150 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

151

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

như Hoa Kỳ ngày nay không ra tay hành động (với các biện pháp áp đặt thuế quan cứng rắn như trên) thì nền kinh tế nước Mỹ sẽ còn bị thiệt hại nhiều hơn nữa trong đường dài. Cùng lúc đó, phát ngôn viên Geng Shuang của Bộ Ngoại Giao Trung Cộng lại cho rằng con đường duy nhất để giải quyết vấn đề mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng là xuyên qua những cuộc bàn thảo tại bàn hội nghị. 2. Vấn đề thuế quan chưa ảnh hưởng nặng đến nền kinh tế Mỹ, ít ra là cho đến lúc này

Các doanh nghiệp tại Mỹ, đặc biệt là các hãng xưởng nhỏ, giới nhà nông và các tiểu thương, đều đồng loạt lên tiếng báo động rằng việc tăng thuế quan này đã gây nhiều bất lợi khi buộc lòng họ phải trả giá cao hơn cho cùng những món hàng đó như trước đây vài tháng. Cái giá phải trả thêm đó, trước sau gì cũng phải đem chuyền sang cho giới tiêu thụ lãnh đủ. Và khi giá bán các món hàng bỗng tăng lên, người dân tiêu thụ sẽ không hài lòng và phản ứng bằng cách mua ít hơn, hoặc là chuyển sang mua những hàng hóa khác. Điển hình là Walmart, đại công ty hàng đầu chuyên phân phối và bán hàng hoá đa dạng nhất trên nước Mỹ, mới đây đã gửi một bức thư lên ông Robert Lighthizer, Đại diện Mậu dịch của Hoa Kỳ, (một chức vụ tương đương hàng tổng trưởng trong nội các) để nói rằng họ không còn có giải pháp nào khác hơn là phải tăng giá đa số các món hàng nếu như TT Trump cứ tiếp tục áp đặt thêm thuế quan lên hàng của Trung Cộng xuất cảng sang Hoa Kỳ. Thống kê của viện nghiên cứu Economic Policy Institute cho biết là trong năm 2013, công ty Walmart đã mua hàng của Trung Cộng lên đến 49 tỷ Mỹ-kim, và khối lượng này tiếp tục gia tăng trong những năm qua. Tuy vậy cho đến nay, nền kinh

152

tế Hoa Kỳ vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh với những chỉ số tốt đẹp như tỉ lệ thất nghiệp thấp, thị trường chứng khoán trên Wall Street tiếp tục sôi động với giá cổ phiếu cứ tăng cao, và tỉ lệ tăng trưởng kinh tế (qua mức GDP) lên đến 4.2% trong tam-cánguyệt thứ nhì của năm 2018. Một chi tiết ít người để ý đến là chỉ số tăng trưởng vượt bực trong tam cá nguyệt thứ nhì vừa qua hầu hết có thể có nguyên nhân từ những kích thích tạm thời qua những chính sách như giảm thuế và tăng chi. Hơn nữa, trước viễn tượng thuế quan sắp được áp dụng, một số các hãng xưởng đã quyết định đẩy mạnh số hàng sản xuất trước lịch trình đã dự trù, để tránh việc bị đánh thuế quan. Dĩ nhiên sau đó, số lượng hàng sản xuất còn lại sẽ tụt giảm mạnh vì không còn nhu cầu nữa hoặc hãng đã chứa đủ hàng tồn kho. Từ đó mức GDP của những tam cá nguyệt về sau có thể sẽ tụt giảm mạnh. Chính vì thế mà các nhà kinh tế đều không dám “hồ hởi sảng” để tiếp tục tiên đoán về viễn tượng tốt đẹp lâu dài này, để tránh trường hợp có thể bị “hố nặng” sau đó. Và nếu hai nền kinh tế lớn nhất thế giới lâm vào một cuộc chiến kéo dài, sự bình yên và tự tin của thị trường lúc đó có lẽ sẽ không còn vững mạnh nếu không muốn nói là có thể bị chấn động và lung lay.

3. Các tổ chức doanh nghiệp chống tăng thuế quan nhưng không muốn giới tiêu thụ hốt hoảng

Hầu hết các công ty và hãng xưởng lớn nhỏ đều lên tiếng báo động về việc tăng thuế quan bằng cách vận động những tổ chức thân hữu và vận động hành lang của họ tìm cách chống đối lại chiến lược hiện nay của TT Trump về mậu dịch. (Dĩ nhiên cũng có một số công ty được lợi với các chính sách tăng thuế quan này, chẳng hạn như các công ty sản xuất nhôm và thép trong nội địa nước Mỹ, nhưng đó cũng chỉ là thiểu số, và trong đường dài, cái thiệt hại của số đông còn lại trong xã hội cũng sẽ quay ngược lại để tác động lên ngay cả những nhân công làm việc trong các ngành này). Một số các hãng xưởng nhỏ đã bắt đầu sa thải bớt nhân công để cắt giảm chi phí vì giá thành các món hàng nhập cảng vào bỗng tăng cao; và nhiều trang trại tư nhân đã mất đi nhiều giao kèo cung cấp hay tiêu thụ hàng hoá trong những thị trường quan trọng vì họ không thể địch lại trước những đối thủ khác thuộc các quốc gia không bị áp đặt thuế quan này. Giới tiểu thương bán lẻ đương nhiên là phải tăng giá bán rất nhiều mặt hàng vì không thể chịu lỗ mãi. Tuy vậy, các tổ chức vận động

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

153

CÂU CHUYỆN NƯỚC MỸ

hành lang của các doanh nghiệp vẫn tiếp tục đưa ra hình ảnh lạc quan. Ông Tom Donohue là Chủ tịch của Phòng Thương Mãi Hoa Kỳ, cơ quan đại diện và hỗ trợ mạnh nhất cho giới doanh gia, nói rằng ông vẫn còn tin tưởng vào chính sách của Toà Bạch Ốc, và tỏ ý tin rằng trước sau gì TT Trump cũng sẽ rút lại các biện pháp tăng thuế quan này một khi cái hậu quả của nó là khiến cho nền kinh tế bị chậm lại. Ông nói rằng quả tình là chính quyền Trump hiện nay có nhiều vấn đề mâu thuẫn quan trọng cần phải giải quyết với Trung Cộng, nhưng cũng có nhiều cách tốt đẹp hơn để giải quyết vấn đề mậu dịch. Tuy nhiên, TT Trump lại không tỏ dấu nhượng bộ nào, và do đó các công ty và hãng xưởng của Mỹ bắt đầu phải lo ngại khi thấy viễn ảnh chấm dứt trận chiến mậu dịch này có lẽ vẫn còn xa vời. Mới đây, Ngân Hàng Trung Ương của Hoa Kỳ, tức Quỹ Dự Trữ Liên Bang, cho biết là rất nhiều các doanh nghiệp của Mỹ đều phải tạm gác sang bên những dự tính phát triển hoặc đầu tư thêm máy móc giữa lúc tình hình mậu dịch vẫn còn chưa ngã ngũ, cho dù là mức phát triển kinh tế vẫn đang gia tăng. 4. Hồ sơ tăng thuế quan chưa trở thành yếu tố tranh luận cho cuộc bầu cử sắp tới

Điều đáng chú ý là trận chiến mậu dịch cho đến nay vẫn chưa đóng một vai trò quan trọng trong cuộc bầu cử giữa mùa sẽ diễn ra vào đầu tháng 11 sắp tới, mà nhiều chuyên gia tiên đoán rằng viễn tượng phe Cộng Hoà có thể bị thất bại và mất quyền đa số tại Hạ Viện không phải là chuyện viễn vông hay đoán mò. Tuy vậy, hậu quả tai hại của trận chiến mậu dịch đè lên đầu những người dân tại các tiểu bang miền Nam hay vùng Midwest có thể sẽ kéo dài và ảnh hưởng không ít lên số

154

phận những khối cử tri này, vốn là thành phần “cột trụ” (base) ủng hộ trung kiên cho ông Trump. Một số những cuộc tranh cử tại một vài nơi đã thấy hồ sơ mậu dịch được đưa ra làm đề tài tranh luận, giúp cho các ứng viên của phe Dân Chủ được nhiều lợi thế khi những người này lên tiếng yêu cầu TT Trump rút lại các biện pháp tăng thuế quan vì đang gây thiệt hại cho các hãng xưởng và người dân tại các nơi đó. 5. Những bước kế tiếp ra sao, chưa ai biết được, cho cả hai phía

TT Trump nói rằng chính sách áp đặt thuế quan này đã giúp cho Hoa Kỳ “đạt được vị thế vững mạnh để có thể điều đình với các đối tác khác”. Tuy nhiên, phía Trung Cộng thì từ chối tiếp tục việc thương thảo trừ khi nào ông Trump rút lại các biện pháp áp lực tăng thuế quan. Tờ Wall Street Journal thuật lại lời của phát ngôn viên Geng Shuang của Bộ Ngoại Giao Trung Cộng nói trong cuộc họp báo ngày thứ Sáu cuối tuần qua: “Không có hành động nào từ phía Hoa Kỳ cho thấy là họ có sự thành thật và thiện chí. Chúng tôi hy vọng rằng phía Hoa Kỳ sẽ có những biện pháp để sửa chữa những sai lầm của họ.” Một số những nguồn tin khả tín thuật lại với nhà báo của tờ Wall Street Journal rằng phía nhà cầm quyền Bắc Kinh muốn khơi lại những cuộc đàm phán với Hoa Thịnh Đốn vào tháng tới. Tuy nhiên, một nguồn tin khác từ cơ quan truyền thông Bloomberg News lại nói rằng có lẽ sẽ không có điều gì diễn ra từ đây cho đến sau kỳ bầu cử giữa mùa vào đầu tháng 11 này. Lý do đơn giản là sau cuộc bầu cử này, tuỳ theo kết quả của nó mà chính sách điều hành của TT Trump cũng như tham vọng của ông có thể sẽ thay đổi rất lớn. Viễn tượng một giải pháp nào đó

ổn thoả cho đôi bên có lẽ cũng còn xa vời, hay đúng hơn là không ai dám tiên đoán một cách chắc chắn và tự tin. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp, hãng xưởng và nhân công, cũng như cả khối dân tiêu thụ hơn 320 triệu người trên toàn nước Mỹ coi như sẽ bước vào năm 2019 trong một tâm trạng hoang mang, không biết rõ tương lai sẽ đi về đâu. Sau kết quả bầu cử năm 2016, một chuyên gia đã kết luận rằng từ ngữ ngắn gọn để nói về tương lai nước Mỹ trong những ngày tháng tới là chữ “uncertain”. Từ ngữ này có thể tạm dịch bằng nhiều chữ như “bấp bênh”, “không chắc chắn”, “vô định” v.v... Không ngờ là hai năm sau đó, cái cảm giác “vô định” đó lại có thể tiếp tục kéo dài hơn nữa. Có điều là trong giới kinh doanh khi phải nghĩ đến tương lai để điều hành một công ty hay hãng xưởng, cũng như đối với những nhà hoạch định chính sách điều hành đất nước, không có điều gì khiến họ bực mình lẫn lo âu cho bằng một tương lai không chắc chắn. Vì như thế, không ai có thể dám hoạch định điều gì vào lúc này, coi như lúc nào cũng ở thế thụ động, chờ đợi những diễn biến nào có thể nổ ra để từ đó đối phó, thay vì có thể tự tin tiên đoán mọi tình huống khác nhau và đã có sẵn những giải pháp thích ứng để đối phó. Mai Loan Houston, Texas, ngày 24/9/2018

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

155

THỂ THAO

BÓNG BẦU DỤC và các em nhỏ HUY VŨ

ầ u Thá ng 9 vừ a qua, việ n nghiên cứu Aspen Institute, dựa trên kết quả của một số cuộc nghiên cứu, đã đưa ra lời khuyên rằng các em trai dưới 14 tuổi, tức trước khi bước vào trung học, không nên chơi bộ môn bóng bầu dục truyền thống có nhiều va chạm mạnh (tackle football) mà chỉ nên chơi môn bóng bầu dục giựt cờ (ﬂag football). Theo mộ t bả n phú c trì nh dà i 27 trang nghiên cứ u về tương lai củ a bộ môn bó ng bầ u dụ c bở i Aspen Institute, các nhà khoa học tin rằng các em nhỏ rất dễ bị chấn thương não khi chơi những môn thể thao có va chạm nhiều như môn bóng bầu dục là vì bộ não của các em vẫn còn trong giai đoạn phát triển. Bản phúc trình cũng nói rõ là ở lứa tuổi này, đầu của các em tương đối lớn trong khi cổ và bắp cơ vai lại tương đối yếu so với người lớn, do đó các em có nhiều rủi ro dễ bị chấn thương não. Ngoài ra bản phúc trình cũng ghi nhận là mặc dù loại mũ an toàn (helmets) có thể ngăn ngừa tình trạng bị nứt sọ rất có hiệu quả, nhưng theo các chuyên gia y khoa, loại mũ này không có khả năng ngăn ngừa những cú va động não (concussion). Theo Hiệp hội Kỹ nghệ Thể dục Thể thao (SFIA), trong mấy năm gần

đây, con số các em nhỏ tham gia chơi bộ môn bóng bầu dục giựt cờ đã tăng đáng kể, và năm ngoái đã vượt qua con số cá c em tham gia chơi môn bóng bầu dục truyền thống ở lứa tuổi 6-12. Thậm chí cầu thủ quarterback Drew Brees củ a độ i bó ng New Orleans Saints cũ ng tham gia và o bộ môn này, thành lập một liên đoàn bóng bầu dục giựt cờ. Mặc dù môn bóng bầu dục giựt cờ cũng có khả năng gây ra thương tích, nhưng mức rủi ro gây chấn thương nghiêm trọng nơi đầu thì rất thấp. Cho các em chơi bóng bầu dục giựt cờ không phải va chạm mạnh là cho các em có cơ hội học hỏi những kỹ

năng cần thiết của bóng bầu dục mà lại an toàn, không lo các em sẽ bị những vụ chấn thương nghiêm trọng. Ông John Madden, cựu huấn luyện viên của đội Oakland Raiders cũng đã từng nói rõ về điểm này: “Các em có thể chơi bóng bầu dục giựt cờ và với bóng bầu dục giựt cờ các em học được tất cả các kỹ thuật. Các em không cần thiết phải đội mũ an toàn ở tuổi này.” Một nghiên cứu năm 2017 của Đại học Boston cho thấy có sự liên hệ giữa việc bắt đầu chơi bóng bầu dục truyền thống trước 12 tuổi thì càng về sau nguy cơ bị mắ c cá c chứ ng bệnh trầm cảm, suy giảm nhận thức

156 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

flag football

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

157

THỂ THAO và không tự kiểm soát được hành vi càng tăng cao. Hiện đã có một số tổ chức kêu gọi hãy nên hoãn cho các em chơi môn bóng bầu dục truyền thố ng cho đế n năm 14 tuổ i, trong đó có Tổ chức Di sản Chấn thương nã o (CLF) có trụ sở tạ i Boston và một nhóm các bà mẹ có con trai chơi bó ng bầ u dụ c lú c nhỏ và sau nà y được chẩn đoán bị nhiễm căn bệnh chấn thương não mãn tính (CTE), mà theo phúc trình của Aspen Institute, là một căn bệnh thần kinh bị thoái hoá có liên quan tới đầu bị va chạm liên tục nhiều lần. Bó ng bầ u dụ c truyề n thố ng đế n nay vẫ n là môn thể thao đượ c số đông các em học sinh trung học tham gia nhiều nhất, bỏ xa tất cả những môn thể thao khá c. Theo số liệ u củ a Hiệ p hộ i Liên đoàn Các trường trung họ c Toà n quố c, có tớ i 1,067,970 em tham gia chơi môn nà y trong năm ngoá i. Tuy nhiên, con số các em tham gia cho thấ y đã giả m liên tục trong bốn năm liên tiếp vào lúc khi nhiều bộ môn thể thao khá c vẫ n đang tiếp tục phát triển. Cũng theo phúc trình của Aspen Institute, mặc dù ngày càng có nhiều tổ chức cũng như nhân vật thể thao nổi tiếng kêu gọi hãy hoãn việc cho các em nhỏ chơi môn bóng bầu dục truyền thống quá sớm, lời kêu gọi này không hẳn là mới. Năm 1907, Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ đã lên án việc tham gia chơi môn bóng bầu dục truyền thống đối với bất kỳ người nào dưới 18 tuổi, gọi đó “không phải là môn thể thao cho các em trai nhỏ chơi.” Bản phúc trình cũng nói rằng trước thập niên 1950 và 60, môn bóng bầu dục truyền thống không phổ biến ở những lớp thấp hơn trung học. Hiện nay có một nhóm gồm các

158

cựu cầu thủ bóng bầu dục NFL – trong đó có một vài tên tuổi lẫy lừng như Harry Carson từng chơi cho đội New York Giants và Nick Buoniconti chơi cho đội Miami Dolphins – đang lên tiếng kêu gọi phụ huynh đừng nên cho con cái học chơi bóng bầu dục truyền thống cho tới khi các em ít nhất đủ 14 tuổi. Nhóm này cũng đã ủng hộ cho chương trình có tên gọi “Bóng bầu dục giựt cờ dành cho tuổi dưới 14” (Flag Football Under 14), được thành lập bởi Tổ chức Di sản Chấn thương não. Chương trình nhằm mục đích giáo dục cho phụ huynh và các cầu thủ trẻ về căn bệnh chấn thương não mãn tính, mà theo tổ chức

CLF, căn bệnh này được phát giác ở hơn 85 phần tram các cầu thủ bóng bầu dục truyền thống qua cuộc nghiên cứu kéo dài hơn 10 năm. Các em nhỏ với bộ óc còn đang trong thời kỳ phát triển sẽ gặp nhiều rủi ro bị chấn thương hơn khi đầu bị đụng mạnh, và việc này có thể đưa tới những hậu quả tai hại về sau. Thế nên nhóm cựu cầu thủ trên đã khuyên là chỉ nên cho các em chơi bóng bầu dục giựt cờ, không có va chạm mạnh, để có thể giúp bảo vệ sức khoẻ về lâu dài cho các em, và điều này cũng không hề lấy mất đi cơ hội một ngày nào đó các em có thể trở thành những cầu thủ bóng

bầu dục NFL - niềm mơ ước của hang triệu trẻ em. Tạp chí Brain gần đây cũng cho đăngbài khảo cứu cho biết hậu quả khi đầu bị va chạm lien tục - thậm chí kể cả khi không có dấu hiệu bị chấn động não - vẫn có thể gây ra că nbệnh CTE. Theo tổchức CLF, rất nhiều cầu thủ thượng thừa của NFL đã không bắt đầu chơi bóng bầu dục truyền thống cho tới khi 14 tuổi, trong đó có những tên tuổi mà trong giới hâm mộ hầu như ai cũng biết: Jim Brown, Tom Brady, Walter Payton, Jerry Rice và Lawrence Taylor. Công bằng mà nói, ngoài bóng bầu dục còn có nhiều môn thể thao khác mà những vụ chấn thương não xảy ra rất thường xuyên. Võ tổng hợp, bóng đá và bang cầu là những môn thể thao nằm trên đầu danh sách. Các chuyên gia y khoa cần phải thực hiện thêm những cuộc nghiên cứu về các cầu thủ của những môn thể thao trên. Nhưng ngay vào lúc này, các cuộc nghiên cứu chú trọng nhiều nhất đến môn bóng bầu dục – và kết quả làm cho chúng ta phải suy nghĩ và đắn đo khi trong nhà có con em đang tham gia chơi bóng bầu dục truyền thống. Nhiều gia đìnhViệt Nam hiện cũng đang có con em chơi môn thể thao nàycũng nên để ý tới lời khuyên của các chuyên gia và các cựu cầu thủ. Chúng ta vẫn hay khuyến khích các em chơi thể thao để cơ thể được khoẻ mạnh và cường tráng, nhưng không ai trong chúng ta muốn thấy các em bị vướng vào những vụ chấn thương, nhất là chấn thương nơi đầu có thể đưa tới những hậu quả tai hại cho sức khoẻ của các em về sau này.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY VŨ

GIA CHÁNH

Đậu Hũ Kẹp Thịt Bò Chiên Đậu hũ kẹp thịt bò chiên giòn rụm, nóng hổi với nước sốt vàng ươm rất ngon và hấp dẫn kèm theo một miếng rong biển được quấn quanh tạo màu sắc và giúp món ăn thêm ngon. Các bạn lưu lại công thức này vào thực đơn của cả nhà nha Nguyên liệu: 5 miếng đậu hũ trắng 150 gram thịt bò xay 2 nấm hương (đông cô) 1 miếng rong biển 1/2 nhánh hành boa rô 3 muỗng canh bột mì 1/2 muỗng canh dầu ăn Gia vị ướp thịt 1 muỗng canh nước tương 1/2 muỗng canh đường 1 muỗng cà phê hạt nêm 1 muỗng cà phê tỏi bằm 1/4 muỗng cà phê tiêu Sốt đậu hũ 2 muỗng canh nước 1 muỗng canh nước tương 1 muỗng canh rượu trắng 1/2 muỗng canh đường 1 muỗng cà phê tỏi bằm 1/2 muỗng canh dầu mè 1/4 muỗng cà phê tiêu

Cách làm: Đậu hũ trắng miếng vuông cắt đôi kích thước 5cm, ướp với chút muối và tiêu. Hành boa rô rửa sạch, thái sợi dài khoảng 6cm rồi ngâm vào nước thì vớt ra cho ráo. Nấm hương rửa sạch, xắt nhỏ. Tiếp theo trộn thịt bò với nấm hương, nước tương, đường, tỏi bằm, tiêu, trộn đều lên và để khoảng 15 phút cho thấm Đậu hũ áo một lớp bột mì bên ngoài. Sau đó cho vào giữa hai miếng đậu hũ một lớp thịt vừa đủ không quá

dày rồi dùng rong biển quấn lại. Làm sốt: cho 2 muỗng nước, 1 muỗng nước tương, 1 muỗng rượu, 1/2 muỗng đường, tỏi b ă ằ m, dầu mè, tiêu vào chén và trộn thật đều. Đun nóng chảo với dầu ăn, cho đậu hũ vào chiên chín vàng cả hai mặt rồi cho nước sốt vào nấu 2 phút cho đậu thấm gia vị là xong. Gắp đậu hũ ra dĩa và thưởng thức kèm hành boa rô thái sợi. Đậu hũ kẹp thịt bò chiên khá lạ và ngon miệng với vị đậu bùi béo kèm thịt bò mềm và nước sốt đậm đà ăn cùng cơm nóng rất ngon. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

159

GIA CHÁNH

Thịt Heo Xào Nấm Hương

Thịt heo xào nấm hương thơm phức, nứt lòng với thịt mềm mềm, nấm dai dai cùng gia vị đậm đà ăn cùng cơm nóng là tuyệt nhất. Bạn hãy thử làm món này cho bữa cơm gia đình để mọi người cùng thưởng thức vị ngon nhé. Nguyên liệu: 200 gram thịt nạc vai Gia vị ướp thịt 1/4 muỗng cà phê muối 1/2 muỗng canh rượu trắng 1/2 muỗng canh dầu hào 4 muỗng canh nước 1/4 muỗng cà phê tiêu 2 muỗng cà phê bột bắp 2 muỗng dầu mè 10 cái nấm hương (đông cô) Gia vị xào: 1/2 muỗng canh dầu hào 1/2 muỗng canh nước tương 1/2 muỗng canh dầu hào 4 nhánh hành lá xắt khúc 1 muỗng canh tỏi bằm 1 muỗng canh gừng bằm

Cách làm: Thịt rửa sạch, xắt lát ướp với phần gia vị ướp thịt vào trong tô cho thật đều và để 15 phút cho thấm. Đun nóng chảo với dầu ăn, cho thịt vào xào chín tái thì để ra tô. Giữ nguyên chảo, cho gừng, tỏi băm vào phi thơm, sau đó cho nấm vào đảo đều, xào 3 phút. Tiếp đó thả thịt vào, nêm phần gia vị xào vào chảo, trộn đều, xào 5 phút thì thêm hành lá vào đảo 30 giây là xong rồi đó Cho thịt heo xào ra dĩa và ăn cùng cơm nóng. Thịt heo xào nấm hương với vị đậm đà, nấm ngọt thanh, dai ngon hấp dẫn khi ăn kèm cơm nóng. 

160 | No 665- Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

161

LÁ THƯ ÚC CHÂU

Câu chuyện thịt cầy!

ổm rày mấy quan lớn CS Việt Nam kêu Facebook cộng tác với mình: Đừng cho dân lên Facebook chửi rủa, rồi rủ ren nhau đi biểu tình tưng bừng làm mấy đồng chí ăn nhậu hổng có yên hè. Nhưng tụi Facebook ngoan cố không thèm cộng tác gì ráo; viện lẽ quyền tự do ngôn luận dẫu muốn cấm cũng đâu có cấm được. Làm bậy làm bạ, bịt miệng dân Việt Nam rồi công luận thế giới nó nhào vô chống đối cái kiểm duyệt nầy, tẩy chay, hậu quả là mất khách hàng quảng cáo thì cha tui cũng chết chớ đừng nói tới tui. “Thôi hổng dám dâu! Thông cảm chút đi nhe!” Thua keo nầy thì bày keo khác… Đám tuyên huấn bèn bày ra cái chiêu láu cá, đánh trống lảng, lâu lâu tung ra một cái đề tài bá đạo, bá láp, bá xàm nào đó như cấm ăn thịt chó ở nội thành Hà Nội, thủ đô ngàn năm văn vật; vì bọn Tây tư bản nó chửi rủa um sùm kìa. Không những chửi mà còn đe dọa cóc thèm tới Việt Nam du lịch nữa là mình hổng có ‘xí’ được tiền ‘đô’ để bù vào cái ngân sách đang bị bọn

ĐOÀN XUÂN THU

tham quan ô lại tùng xẻo làm cạn quéo hết rồi. Nghe vậy thì đám khoái ăn thịt chó viện lẽ đàn anh Trung quốc đã ăn thịt chó từ khoảng 500 năm về trước. Rồi thời Mao Trạch Đông, chiến dịch đại nhẩy vọt bị thọt cẳng, què giò, hơn 70 triệu dân Tàu chết đói, phải ăn cả thịt người! Hổng nhờ thịt cầy nầy thì dân Tàu chắc chết hết ráo. Chó có công cứu CS; thì mình phải ghi công bằng cách tiếp tục ăn thịt chúng nữa vậy thôi. Ăn rồi còn rủ rê người khác đến cùng ăn cho xôm, hằng năm phèng la quảng cáo om xòm: Lễ hội thịt chó! Thịt chó nguyên con, thui vàng ruộm, được móc lủng lẳng móc trên các sạp hàng ở chợ Động Khẩu lớn nhất thành phố Ngọc Lâm, tỉnh Quảng Tây. Mấy chú Ba cho rằng mùa hè nóng, ăn thịt chó mát, tăng cường sinh lý, chữa được bịnh trên bảo dưới hổng nghe thì ngu sao mà hổng hẩu xực ‘cẩu nhục’ chớ? Mấy người ăn heo, bò, gà thì tui ăn chó thì có khác gì nhau? Rồi Đại Hàn, Việt Nam đó họ cũng ăn tới vài triệu con một năm đó thấy hông? Nói như vậy là vơ đũa cả nắm.

Miền Nam mình sau 75 đói rã họng gần chết mà đa số bà con mình cũng hổng ai ăn thịt người bạn thân nhứt, thông minh nhứt, tình nghĩa nhứt, trung thành nhứt và nhiều cái nhứt nhứt… là con chó bao giờ! Bà con mình trong Nam cho rằng thịt chó không có quốc hồn quốc túy gì ráo. Ăn thịt chó, mèo là ác. Mà làm ác, xui lắm… Trời sẽ trả báo. Nếu có ăn là heo giả cầy tức thịt heo giả làm thịt chó vậy thôi. Nhớ hồi mất nước, tui đang dạy học ở một cái quận lỵ heo hút, miền đồng bằng. Ráng nấn ná vì thiệt ra tui hổng biết đi đâu, làm gì mà sống khi một cục đất chọi chim cũng không có. Trường tui dạy là một trường tỉnh hạt ở quận, mỗi cấp chỉ có hai lớp, từ lớp 6 cho tới lớp 12. Học trò chừng 5, 6 trăm đứa; thầy cô được khoảng 20 là cùng. CS Bắc Việt bèn gởi một đứa ở Hà Tây, một đứa ở Ninh Bình, thuộc tỉnh Hà Nam Ninh vào; gọi là A chi viện cho tỉnh Hậu Giang. Hai đứa nầy vô làm ban giám hiệu để theo dõi, gạn lọc xem thầy cô có ai là phản động, do ‘CIA’ gài lại hay không?

162 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Một hôm có tay Thanh tra từ Ty Giáo dục về trường. Ba đứa nó hùn được 18 đồng (Lương tháng giáo chức, dứt cháo, chỉ 5, 6 chục đồng thôi) vô cái Sóc Miên mua con chó chừng chục ký về, định giết thịt, làm dồi chó, rựa mận, chả chìa xúm nhau nhậu cho đỡ nhớ cái ‘hĩm’ còn ở ngoài miền Bắc. Nắm cổ con chó về, nhốt vào cái bội bằng tre đan, (bội hay dùng để nhốt mấy con gà nòi đá độ). Trên nóc bội, có dằn cục đá. Bố con nhà nó, đứa mài dao xèn xoẹt định cắt tiết, đứa đi kiếm rơm về thui; tay còn lại qua chùa Tịnh Độ (chuyên bốc thuốc Nam) xin lá mơ; nhưng sư cụ biết tụi nó ăn thịt chó nên nhứt định không cho. Thấy CS mài dao, con chó nó rét quá ráng sức bình sinh, tung cái bội văng cục đá xuống nó lên đường bôn tẩu… chạy mất về nhà chủ cũ. Ai nói ‘ngu như chó’ là nói trật lất rồi! Ở Úc cũng khá là lâu, tui thấy cách đối xử của dân Úc với chó, với mèo chắc học từ cái phong tục tập quán tốt đẹp của người dân miền Nam mình đó thôi?! Ăn thịt chó là man rợ, cổ hủ, không văn minh gì ráo trọi hè. Vì chó cũng biết, buồn vui, đau đớn như người! Đài Loan rồi Nam Hàn mới đây cũng đồng ý với Tây là sẽ không ăn thịt chó nữa. Đứa nào giết chó để ăn sẽ bị phạt tiền, hoặc đi ở tù. Tây không những không ăn thịt chó mà còn thương yêu chó không thua kém gì những người thân thuộc. Cho chó lên truyền hình, đóng phim 101 con chó đốm, cho chó đi thi hoa hậu. Cơn bão mới đây đổ bộ vào miền Đông nước Mỹ gây ngập lụt thì lại thấy cảnh nhân viên cứu nạn bế chó lội bì bõm trong dòng nước lũ để quay phim. Xã hội Tây Phương nầy tôn thờ vật chất, chỉ vì đồng tiền mà người ta bội phản nhau lắm lắm; nên nhiều anh mình chọn sống cô đơn. Bị vợ bỏ ư? Ắt phải có ngay một con chó để bầu

bạn, kẻo không, mình sẽ bị khủng hoảng tâm thần vì chìm ngập trong nỗi cô đơn. Thằng bạn Úc của tui cũng vậy! Vợ bỏ ngày trước, ngay hôm sau nó rước về một em chó để điền khuyết chỗ của em yêu! Nó nói: Với chó, mình cứ ra lịnh thoải mái không bao giờ bị cự cãi. Chó không bao giờ đem mình ra ‘phê bình kiểm điểm’ (cái nầy nghe quen quen)! “Sao chưa giặt quần áo, chưa cạo râu, tại sao nách lại hôi?” “Sao trên người lại có mùi lạ, vừa đi với con chó nào khác về phải không?” Chó đơn giản, dễ hiểu! Không rắc rối như tánh của em yêu. Vui là vẫy đuôi, buồn là cụp tai lại. Mình lỡ quên mất sinh nhật của chó và... chẳng sao cả vì nó có biết đâu? Chó thấy mình nhậu xỉn nó càng mừng vì nó sẽ có chè mà ăn. Chó giúp mình hạ huyết áp, trong khi chơi với mèo hai chân, coi chừng tối ngủ với vợ nhà, mớ xì bậy bạ ra là chết! Thế nên chó được cưng chiều cũng là phải phải. Tuy nhiên cái gì cũng có cái mặt trái. Chuyện rằng: Thằng nhóc Johnny lên 8 tuổi có nuôi một con chó tên là Buddy (nghĩa là Bồ Tèo). Johnny

cưng Buddy lắm. Coi Buddy như là một người bạn tri kỷ, tri âm. Một hôm bố Johnny đưa Buddy đi bác sĩ thú y. Khi về, bố báo hung tin: “Bác sĩ nói Buddy chỉ còn có 3 tuần lễ nữa để sống.” Johnny nghe hung tin òa lên khóc nức nở. Bố Johnny ôm lấy con mình an ủi. “Thôi phần số của Buddy như vậy là bố con mình phải chịu vậy thôi. Đâu cãi lại được ông Trời!” Johnny gạt nước mắt nói: “Rồi bố có làm đám ma cho Buddy không?” “Dĩ nhiên là có rồi!” “Con có mời bạn cùng lớp đến được không?” “Dĩ nhiên là được rồi!” “Rồi tụi có bánh kẹo và cà rem không?” “Dĩ nhiên con và bạn sẽ có tất cả những gì tụi con muốn!” Nghe vậy, Johnny gạt nước mắt, đề nghị là: “Buddy trước sau gì cũng chết! Thôi bố cho Buddy chết ngay bữa nay đi nhe!” Bài học rút ra là: Tây thấy vậy… chớ hổng phải vậy! Tây có cái ngộ là ca tụng chó hết lời. Nhưng ghét ai, lại giống như Mít mình, nó đem kẻ thù ra mà so sánh với con chó! Chuyện rằng: Thời mồ ma đảng Cộng sản Liên Xô, McDonald, một

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

163

LÁ THƯ ÚC CHÂU tay tư bản Mỹ, có tính tò mò không biết cái giống gì xảy ra sau bức màn sắt của CS Liên Xô nên chạy vạy mãi mới xin được cái chiếu khán đến Nga mà du lịch. Một hôm, McDonald chạy chiếc xe Lada Niva của Nga qua một căn nhà ở vùng quê thấy cái bảng: “Bán một con chó biết nói!” Là tư bản, thấy cơ hội mần ăn nào có lời là chộp liền, McDonald dừng xe lại bấm chuông xin xem qua con chó Nga nầy nó ra sao? Chủ nhà “Ba-Lép- Xép” nói: “Đồng chí (ai nó cũng kêu đồng chí hết ráo hè) ra sân sau thấy một con chó Labrador đang ngồi chồm hổm tắm nắng là nó đó!” “Ê Labrador! Chú mầy biết nói hả?” “Ừ biết!” “Kể tao nghe một câu chuyện gì hấp dẫn nghe chơi?” “Tui phát hiện ra chuyện tui biết nghe, biết nói khi mới vừa lên hai tuổi chó, tức bằng 10 tuổi người. Thời nông trường tập thể làm ăn

thất bại, đói quá, nên tui nộp đơn vô Phòng Bảo vệ Chính trị của Công an thành phố! Đồng chí Giám đốc Công an bèn gởi tui đi thủ đô Moscow để làm việc cho Cơ quan Tình báo Liên Xô KGB. Nhiệm vụ của tui là chuyên ngồi nghe lén các và lãnh tụ các nước phương Tây thù địch, lãnh tụ các nước CS anh em như Ba Lan, Đông Đức, Hungary, CS Bắc Việt, CS Bắc Hàn kể cả CS Cu Ba của Fidel Castro đang bàn mưu tính kế gì với nhau. Xong về báo cáo lại cho đồng chí Tổng Bí Thư đảng CS Liên Xô Leonid Brezhnev. Làm ‘chó’ gián điệp cả 10 năm đó chớ. Được cả đống huân chương, kể cả huân chương Lenin nữa đó… Rồi ‘tổ chức’ tưởng thưởng cho tui một con chó cái. Nàng đẻ cho tui một đàn chó con. Nhưng tui cũng chán cái bọn KGB nầy ác quá, đàn áp đánh đập, giết người bất đồng chánh kiến như ngóe nên tui xin nghỉ hưu.

Chuyện nầy giữa tui và ông thôi! Đừng nói tới nói lui với ai nghe nha! Vì nhà có mạch, vách có tai; đề phòng tụi nó sẽ tước lương hưu, cách hết các chức của tui từng nắm giữ đó nhe!” Nghe xong rất lấy làm ấn tượng, McDoanld bèn hỏi giá để mua về bán lại cho CIA để kiếm lời. Tay chủ chó “Ba-Lép- Xép ra giá “Mười đô la Mỹ!“Mười đô la! Nè ông có điên không? Con chó tài nghệ như thế mà ông bán cho tui chỉ có giá mười đô thôi sao?” “À tui bán nó chỉ có mười đô la thôi vì con chó nầy dóc tổ hè. Nó đâu có làm việc cho Cơ quan Tình báo KGB. Cơ quan KGB nầy trên cũng chó, dưới cũng chó nên nó đâu cần chó nữa. Con chó nầy nó ‘nổ’, vì nó biết ông là người Mỹ lờ khờ; chớ nó đâu có xí gạt được tui nè.”

164 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ĐOÀN XUÂN THU

Melbourne

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

165

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Mùa bánh trung thu SGCN

ánh Trung thu hồi đó vào đầu tháng Tám ta âm lịch mới bắt đầu xuất hiện, sau nửa tháng qua rằm, sẽ không còn nơi nào bán nữa vì nếu vẫn có mặt trên thị trường, có nghĩa bánh ế. Bánh không đắt hàng tới mức ế ườn có nghĩa bánh không ngon, khách không thèm mua, thương hiệu sẽ trở nên mất giá vì bị coi thường. Cho nên bánh thừa trước kia được cho là mang ra, cán dẹp lép, nướng lại thành bánh chao, một thứ bánh bình dân dành cho người nghèo, giống như sau ngày Tết thức ăn thừa mỗi thứ còn lại một ít, đổ chung vào nồi, nấu lên thành món thập cẩm có tên là “hổ lốn”. Mùa bánh Trung Thu không chỉ gói gọn trong nửa tháng ấy mà dần dần kéo dài ra một tháng, tháng rưỡi, hai tháng…, rồi lai rai suốt… ba tháng trước và sau tháng Tám. Một vài tiệm bánh ngọt lớn thật ra bày bán quanh năm để ai thích, hoặc Việt kiều về nước không đúng dịp, vẫn có thể thưởng thức lúc nào cũng được mà không cần phải đợi đúng tháng Tám. Trong năm có hai mùa bánh lớn: Nguyên đán có bánh chưng, bánh tét và giữa mùa thu có bánh trung thu cũng là một dịp lễ lớn đến mức được gọi là Tết. Khác nhau ở chỗ tết ta ngoài bánh chưng, bánh tét còn nhiều loại thức ăn khác như giò chả, thịt kho, kẹo mứt… trong khi trung thu chỉ có hai loại bánh là bánh nướng, bánh dẻo với nhân căn bản là đậu xanh, mứt bí, lạp xường, lòng đỏ trứng… cho nên bánh trung thu là thức độc quyền, không thể bánh pía, bánh ú… thay thế, cũng không có món đặc sản nào: vịt quay, gà quay, jambon, xá xíu… xông vào để góp phần quan trọng.

Song song với bánh Trung Thu là lồng đèn. Món này vẫn được duy trì cho có chứ thực tế hầu như chẳng còn trẻ em nào chơi cả. Lồng đèn cổ truyền với phần cắm nến là một lò xo yếu và ngắn, cây nến cắm vào rất dễ ngả nghiêng, thiêu rụi chiếc đèn giấy bóng kiếng trong nháy mắt, không kể cây nến được làm bằng sáp loãng nên chỉ đốt nóng lên là sẵn sàng cong vẹo, nhanh chóng gập xuống. Trẻ con nói chưa sõi đã dán mắt vào màn hình, không kể màn hình TV để xem hoạt hình hay màn hình ipad, smartphone để chơi game, thì chiếc lồng đèn cổ truyền dù có mô phỏng theo các nhân vật trong truyện tranh, phim hoạt họa nhưng vẫn không phải là món đồ chơi có nhiều tương tác gây hứng thú. Lồng đèn chạy pin đỡ lo cháy nhưng lại vô hồn quá. Dù sao lồng đèn cũng ráng thay đổi để hấp dẫn hơn khi làm bằng nhựa hay đèn pin nhấp nháy giả ánh nến chập chờn. Lồng đèn không còn nhiều thú vị. Tiệm tạp hóa, tiệm bán bánh Trung thu từ xưa vốn là nơi bán lồng đèn thì nay không còn. Muốn mua một

chiếc phải đi kiếm chứ không tiện ra đầu hẻm, đầu đường để mua như trước nữa. Bánh Trung thu là món ăn nên vẫn còn đó cho con người bản chất háu ăn, chứ nếu đìu hiu như lồng đèn thì coi như chẳng còn tết Trung thu nữa. Trẻ con thành thị, nông thôn hiện nay tiếp nhận bánh trung thu cũng không náo nức lắm vì hàng ngày đã hay ăn đủ loại bánh ngọt, bánh mặn từ khắp nơi du nhập: snack, pizza, donut… chứ ngày xưa con trẻ được cha mẹ mua cho cái bánh dẻo hình con heo với cặp mắt nhận hạt mè đen thì thích thú vô cùng, ngắm nhìn mãi mấy ngày chưa dám ăn. Bánh trung thu giờ được sản xuất từ rằm tháng Năm để thiên hạ ăn lai rai và biếu lai rai. Biếu nhau từ mùa Vu Lan mới là hàng tươi, hàng mới. Chứ đến trước rằm tháng Tám nửa tháng như xưa thì coi như… chợ chiều rồi. Lúc đó nhiều cửa hàng đã treo bảng đại hạ giá. Bánh trái ở thành phố ê hề. Dân thành phố đã ngán ăn các lọai bánh trung thu cổ truyền. Hễ bánh dẻo là

166 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

167

VIẾT TỪ SÀI GÒN nhân dừa, đậu xanh, hạt sen… Còn bánh nướng là trứng, đậu xanh, thập cẩm, ngũ nhân…Thành thử để bán được hàng, bánh cũng phải chuyển mình, đổi mới cho hợp với khẩu vị của con người thay đổi theo thời gian. Các nhà làm bánh biến hóa. Bánh kiểu Việt đã quá quen thuộc, nay thêm bánh kiểu Hong Kong, Đài Loan, Malaysia, đậu đỏ kiểu Nhật… Chia ra loại bánh VN cổ truyền gồm lạp xưởng, gà quay, trần bì… nhưng thêm mấy vị đặc sản mắc tiền cho dễ quảng cáo như yến sào, tôm hùm, bào ngư… Lại thêm vị Tây phương như: trứng cá caviar, rhum Barcadi, nho California, socola Valrhona, hạt hazelnut, blueberry, rasberry, cranberry, phô mai Tiramisu… chưa biết mùi vị thế nào nhưng nghe những tên những nguyên liệu đượm mùi hương xa vang lên đã thấy réo rắt vui tai. Nếu không thì bánh Trung Thu biến thể hao hao giống bánh mochi hay bánh pía, bánh dẻo mấy lớp rau câu, ﬂan… bánh điêu khắc, bánh 3D… Lại chảnh ở chỗ là hàng «tươi» chỉ có hạn sử dụng trong mấy ngày nên khách đặt hàng mới đút lò, không sợ ế. Nhiều người chê bánh Trung thu ăn khô khan, ngọt quá sợ béo phì, tiểu đường thì chế biến sao cho mát họng. Vậy thì thay bánh dẻo có nhân là kem lạnh, hay rau câu có hình Hằng Nga, chú Cuội… Còn bánh nướng thì dùng khoai lang Nhật thay trứng muối, đường phèn thế đường trắng, hạt mè thay cho mứt… Nói chung bánh mà y như xưa thì chẳng ai muốn ăn nữa. Cho nên bánh trung thu không chỉ là bánh mà còn là một loại thực phẩm… chức năng, khi chứa nhiều chất… bổ dưỡng như trứng cá tầm, đông trùng hạ thảo, hạt chia, kiwi, nấm linh chi, yến sào, nấm đông cô, rong biển… Yến sào đây chính gốc là tổ yến thiên nhiên treo ở vách đá cheo leo ngoài biển chứ không phải loại nuôi theo kiểu công nghiệp giữa

khu đô thị đâu nhé. Ngoài ra còn bánh lowcarb ăn kiêng dành cho người muốn giảm cân, bánh tỏi đen trị tim mạch và giảm cholesterol. Biết đâu sang năm bánh trung thu lại có bạch quả để máu lưu thông lên não tốt hoặc thêm tinh chất lá đu đủ đực khô, thiên hạ tha hồ mua ăn vừa ngon miệng vừa trị và phòng ngừa bệnh ung thư. Trên đời có bệnh gì, bánh trung thu góp phần chữa bệnh đó. Chắc mai mốt phải xếp bánh Trung thu vào loại thực phẩm chức năng chứ không phải loại bánh ngọt. Ngoài thưởng thức món bánh, đây cũng là dịp biếu xén lẫn nhau. Con biếu cha mẹ, trò biếu thày, người mang ơn biếu ân nhân, đơn vị biếu đối tác… Lại là đầu niên học mới, nên nhiều hội đoàn phát học bổng, tập vở, bút viết cho trẻ nghèo còn phát thêm bánh trung thu và đèn lồng. Hộp bánh ngày càng phải thật bắt mắt, có khi còn đa năng khi tháo tháo xếp xếp một hồi biến thành lồng đèn, xem ra còn có phần hấp dẫn hơn nội dung là chiếc bánh bên trong. Thành thử mấy ông già bà cả, con cái ăn bánh xong, cứ tiếc giữ cái hộp hoài cất vào góc nhà ngắm vì không nỡ vất đi, Sở dĩ hộp bánh phải choáng lộn vì không ai có thể phủ nhận là món quà biếu thì phải hấp dẫn, trang trọng từ cái nhìn hình thức trước tiên.

Nhân mùa Trung Thu, mỗi năm chỉ một lần, người giàu ăn bánh cao cấp đựng trong hộp đẹp có thêm chai rượu và ly, hộp trà và khăn giấy ướt hơn mười mấy triệu, nếu là bánh đặt có thể lên tới mấy chục triệu một hộp với quà tặng dát vàng, thấp nhất một triệu một cái. Bánh lề đường dù nhãn hiệu lâu đời nhưng không cần vỏ hộp sang trọng, nhằm hạ giá thành để có thể đến tay đại chúng hơn. Lúc trước, các quầy bánh nhan nhản khắp nơi nhưng năm nay chỉ rải rác. Cũng do một phần bánh trung thu homemade bán online cũng ra sức tung hoành trên mạng khiến mấy quầy bánh nhìn mưa dầm rớt bão ngáp dài. Chắc do vấn đề an toàn thực phẩm lúc này được nhắc nhở luôn nên không còn thấy bánh Trung thu bình dân đẩy xe dãi dầu mưa nắng bán rong phố phường nữa. Các loại bánh dở, bánh nhái các thương hiệu nổi tiếng trốn ở các ngôi chợ bán sỉ, hoặc bánh bán sẵn hoặc bán nguyên liệu. Khách hàng muốn loại nào có nhân loại đó. Giống như lạp xường hay tôm khô, cứ vào các chợ bán sỉ lẻ lẫn lộn, muốn nhãn nào, người bán hàng đóng bịch chân không, dán nhãn giống hệt hàng gốc. Bánh Trung thu hàng nhái ăn vào mới biết dở chứ khuôn bánh cũng bắt chước y chang cho ra chiếc bánh

168 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

vẻ ngoài giống không khác hàng gốc chút nào. Chợ bán luôn nguyên liệu, không những chỉ hạt dưa, vỏ quýt, mè rang… mà là nhân xào sẵn bán ký, đậu xanh lá dứa cho bánh dẻo hay thập cẩm vi cá cho bánh nướng… bất cứ bánh của nhãn hiệu nào, chỉ cần đặt trước, nhân và ngay cả vỏ làm sẵn được giao. Mang về chỉ ngồi đóng khuôn chơi rồi đưa ra bán thôi. Ngay cả bánh handmade cũng từ đây ra chứ chẳng ai kiên nhẫn ngồi sên hết chảo nhân này sang chảo nhân khác. Nghệ thuật làm bánh nhái đã lên mức thượng thừa. Hèn chi ở các quầy bán bánh quảng cáo mua 1 tặng 1, rồi mua 1 tặng 2,3, thậm chí tặng 4 mới ghê. Các loại bánh này vừa hạ giá vừa âm thầm dạt ra chợ công nhân ngoại thành, trôi xuống các tỉnh. Có vẻ không ăn nhiều lắm nhưng thị trường bánh Trung thu vẫn sôi động. Bánh sang coi vậy lại đông khách. Các tiệm bánh lớn, các khách sạn lớn

với nhãn hiệu riêng sản xuất từ từ ít ít, làm ra tới đâu bán tới đó, thưởng thức bánh từ rất sớm chứ không đợi tới đúng rằm và biếu nhau trong giới hạn khách sang. Nhưng người nghèo lại không hảo lắm. Một chiếc bánh trung bình khoảng năm, sáu chục đến một trăm ngàn, ăn vài cái vèo mấy trăm ngàn cũng thấy tiếc. Bánh Trung thu vẫn bán được nhờ vào số nhiều. Văn phòng công ty mua mấy chục hộp phát cho nhân viên. Mạnh thường quân mua mấy trăm hộp gửi tặng viện dưỡng lão và trại trẻ mồ côi, học sinh quê nghèo. Dù sao đám nhân viên quèn vẫn muốn lãnh hai, ba trăm ngàn tiền mặt thêm chút chi tiêu vào cho gia đình hơn là cầm hộp bánh năm trăm ngàn về ăn chơi xót cả ruột. Mà anh nhân viên cũng chẳng ăn hộp bánh ấy làm chi phí phạm, thiếu gì nơi để đẩy đi tiếp, anh đem về biếu cô giáo chủ nhiệm thằng con đang học tiểu học, lỡ thằng bé học dở hay

nghịch ngợm phá phách, cô cũng nương tay cho. Chỉ tặng cô giáo gần gũi thân thiết thôi chứ việc biếu sếp lại giảm nhiều khi mượn cớ trung thu để tặng một hộp bánh lộng lẫy mang vẻ biếu xén quá rõ rệt. Thay thế bằng cách biếu quà vào ngày chúc thọ bà cố hay đầy tháng cháu ngoại sếp có vẻ lý do chính đáng hơn. Nếu thèm anh nhân viên mua cái bánh re rẻ ăn được rồi. Mắc ở phần hình thức, còn nội dung, do cạnh tranh gay gắt nên không thể ngon dở chênh lệch nhau quá. Với lại người lớn kiêng tiểu đường, con nít thích croissant, macha… nên mỗi người nhâm nhi vài miếng quá đủ. Thời kỳ khó khăn chỉ có chiếc bánh ngũ nhân hôi mùi cứt dán ăn vẫn ngon, bây giờ từ tháng Bảy đã ngán tận cổ rồi. Đúng ngày rằm hết muốn ăn, để tiền đó mua lố yogurt còn hơn… SGCN

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

169

BẠN GÁI NHỎ TO

Vợ chồng cũ khỏi rủ cũng tới? HỎI: Chúng tôi nên vợ nên chồng trong cùng một hoàn cảnh có hôn nhân tan vỡ. Cả hai đều có con riêng và được quyền giữ con riêng. Chúng tôi gộp thành một gia đình 6 người, hai vợ chồng và 4 đứa con trong tuổi niên thiếu, cùng mẹ khác cha và cùng cha khác mẹ, sống hòa thuận, vui vẻ cho tới khi trẻ con khôn lớn rồi đi học xa. Phía anh có cháu gái út, tính nhút nhát nên chọn học trường gần nhà. Bất kể hoàn cảnh thế nào, cuộc sống của chúng tôi luôn êm ả, không có vấn đề gì. Mới đây, mẹ tôi ở Việt Nam lâm bệnh nặng nên tôi phải về săn sóc bà. Vì tình trạng sức khỏe của mẹ tôi không rõ ràng nên tôi ở lâu hơn dự tính. Vả lại, tôi chỉ làm một công việc bán thời gian cho văn phòng bảo hiểm và khai thuế nên thời giờ không bó buộc, chuyện nhà hai cha con thì đã có chồng tôi lo nên tôi quyết định ở nán lại Việt Nam cho tới chung cuộc của mẹ tôi. Rồi thì mẹ tôi cũng mãn phần sau hơn hai tháng nằm bệnh, thế nhưng câu chuyện nay kéo dài thêm ở chỗ

tôi phải bán ngôi nhà di sản bà để lại cùng với một thửa đất ở Thủ Đức đang cho người ta mướn khai thác làm trại gà. Tôi có hỏi ý kiến nhà tôi là tôi nên làm ủy quyền cho một đứa cháu họ hiện là luật sư để đứng ra đại diện việc thương thảo chuyển nhượng chủ quyền các bất động sản ấy hay chính tôi đứng ra bán đổ bán tháo cho xong rồi về lại Mỹ thì nhà tôi trả lời tùy tôi quyết định. Giữa tình thế như tôi vừa mô tả, tôi nhận được điện thoại nhà tôi báo tin là vợ cũ của anh, mẹ của đứa con gái đang ở với chúng tôi, vừa từ Houston bay qua Cali thăm con. Sẵn tôi không có nhà nên bà ngỏ ý muốn ở lại với con trong nhà chúng tôi thay vì ra khách sạn. Tuy lấn cấn nhưng tôi suy bụng ta ra bụng người, nghĩ tình cũ thì ngại chứ chồng vợ cũ ngán lên tới đầu, đâu có sao nên tôi cũng trả lời anh là anh thấy thế nào được thì làm. Tiếc thay, đây là chủ quan của tôi đã gây ra hậu quả khi từ việc này, cả ba rủ nhau đi chơi Hawaii trước khi con gái họ trở lại trường. Chưa hết, đi chơi về, bà vợ cũ của chồng

tôi vẫn không về lại Houston mà ở luôn trong nhà tôi. Khi được người hàng xóm báo tin, tôi vội vã bỏ Việt Nam về ngay và thấy quả tang sự trớ trêu bày ra trước mắt. Chồng tôi thì ấp úng nói loanh quanh, bà kia còn mặc áo ngủ thì làm bộ nhún nhường xin lỗi và xin phép dọn ra khách sạn ngay. Thói thường, ăn vụng ít khi kịp chùi sạch mép nên bà ta quên cái bàn chải răng trong phòng tắm master bed của vợ chồng tôi. Tôi thấy tội nghiệp cho con bé con của hai người mà bao lâu nay tôi thật lòng coi nó như con tôi, hiểu rằng nó phải thương mẹ ruột nó hơn thương tôi nhưng tôi cũng chắc nó không phải là kẻ bày ra tình cảnh này mà hoàn toàn do người lớn. Thấy nó sợ hãi, bối rối, tôi bảo nó: “Con để cô thu xếp việc này. Con không có lỗi với cô, nếu có thì chỉ là cái lỗi con không báo cho cô biết mẹ con tới ở trong nhà cô trong khi cô đi vắng. Nhưng thôi, cũng khó cho con.” Với chồng, tôi nói: “Anh còn chờ gì mà không làm ơn xách vali ra khách sạn theo vợ con anh đi, để tôi khỏi phải nặng lời.” Tất nhiên nhà tôi im lặng và... không đi đâu cả. Tôi thật sự không biết anh ấy đã nghĩ gì, toan tính gì trong thời gian họ toa rập với nhau để có hành vi tệ hại đến thế nhưng nếu anh tưởng là tôi sẽ bỏ qua, rồi mọi chuyện sẽ đâu hoàn đó thì anh đã quá lầm và quá coi thường tôi. Sở dĩ tôi viết thư hỏi bà là vì tôi nhận ra mình cũng vô tình góp phần vào sự sai trái của họ bằng lượng định chủ quan của tôi khi nhà tôi có báo cho tôi biết từ đầu mà tôi không hề có phản ứng thích hợp. Vậy, thưa bà, bây giờ tôi phải làm sao? Kim

170 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TRẢ LỜI: Trong lãnh vực tình cảm, câu hỏi thường rất khó cho người ngoại cuộc trả lời vì trái tim mỗi người luôn có lý lẽ riêng. Thoạt tiên, đọc xong lá thư của bà, tôi vừa giận vừa có chút gì (xin lỗi bà) tởm lợm, tựa như ngửi phải một vũng nôn. Sự phản bội của một người mình đặt trọn niềm tin ở một vị thế cao rất

khó chấp nhận và cũng rất khó lành lặn. Tuy nhiên, qua một buổi tối yên tĩnh ngồi nhìn trăng trong khoảnh vườn phảng phất mùi hoa chanh và sau một giấc ngủ đầy, tôi thức dậy cùng mặt trời, thấy một ngày mới dường như không còn dấu vết hôm qua, chợt nghiệm ra chẳng có gì thật sự tồn tại lâu dài nếu con người đừng đổ xi măng chôn nó trong cái đầu cố chấp của mình. Cái

cách đuổi kịp thời gian trong cuộc đời ngắn ngủi này là chạy theo thời gian, đừng giậm chân ở một chỗ, để gió thổi bay đi bụi bặm của phiền muộn và mặt trời tuy cũ nhiều thiên niên kỷ nhưng ánh nắng đầu ngày mỗi hôm một khác, mới tinh khôi. Trường hợp bà, nếu còn nghi ngại, bà hãy nén lòng chờ. Thời gian làm việc cho mọi người. Một cảnh nhà yên ấm qua nhiều năm dài bên nhau thật không dễ mà có, bà rất nên cẩn thận và đừng vội vứt bỏ. Vẫn còn khả năng người vợ cũ của chồng bà vì không hạnh phúc sau khi ly dị, muốn quậy phá ông ấy cho hả dạ nên mới có xử sự lạ thường nhường ấy. Câu giờ để hiểu rõ ngọn ngành sự việc và ngay cả lòng mình, thiết tưởng là một quyết định khôn ngoan. Chúc bà vạn sự an lành.

BÙI BÍCH HÀ

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

171

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

Dầu thực vật BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

gày xưa không có mỡ lợn để xào rau muống, tráng trứng, các cụ ta vẫn thay bằng dầu lấy từ hạt đậu lạc. Khi đó, các cụ đâu có nghĩ là dăm bẩy chục năm sau, người ta đổ xô nhau dùng dầu thực vật, không phải vì thiếu mỡ. Mà vì được hướng dẫn là dầu thực vật không có hại như mỡ động vật và mang lại nhiều ích lợi cho sức khỏe. Dầu và mỡ đều thuộc về nhóm lipid. Nhưng hai thứ khác nhau là: ở nhiệt độ bình thường, dầu thì lỏng mà mỡ lại đặc. Dầu cho cùng số lượng calori như mỡ: mỗi gram cung cấp 9 calorie. Như vậy, một thìa canh nặng 13,6 g dầu cung cấp 127 calorie. Phân loại Vì là chất béo, dầu cũng được chia thành các nhóm bão hòa, đơn và đa bất bão hòa. 1-Dầu chưa bão hòa Loại dầu này được dùng nhiều vì có lợi cho sức khỏe và có hương vị đặc biệt. Nhóm này gồm có dầu hạt safﬂower, đậu nành, đậu phọng, vừng, canola, bắp, hướng dương, dầu olive... Các loại dầu này có thể được tăng cường phân tử Hydrogen để thành margarine bão hòa, cứng hơn. Margarine thường được tăng cường các sinh tố A và D . Mặc dù có nhiều chất béo chế biến transfatty acid với nhiều LDL, nhưng margarine vẫn

172

lành hơn bơ. Bơ có đến gần 70 % chất béo bão hòa, còn margarine cứng chỉ có 20% loại chất béo này, margarine mềm chỉ có 14%. 2-Dầu bão hòa Nhóm này gồm có dầu cọ (palm), dầu hạt bông gòn. dầu dừa... Dưới nhiệt độ bình thường, dầu cọ, dầu dừa ở trạng thái đông đặc như mỡ động vật. Dầu thực vật có thể nguyên chất hoặc đã được tinh lọc để loại bỏ các chất cặn đục và có hại cho sức khỏe. Cách lấy dầu Dầu được lấy ra từ tế bào trong hạt hoặc trái của nhiều loại thực vật... Các cụ ta ngày xưa muốn lấy dầu từ trái ra thì bóc vỏ, lấy nhân, giã nhỏ, làm thành từng bánh, bỏ vào nồi nấu với nước cho dầu nổi lên rồi gạn ra. Ngày nay tân tiến hơn, người ta dùng máy ép hoặc các dung dịch hòa tan (như hexane, ethylene dichloride) để lấy dầu. Đôi khi dầu có lẫn các phần tử không tốt, nên đều được tinh chế để gạt bỏ. Dầu cũng được làm cứng để có thể để dành bằng phương pháp cho khí hydrogen đi qua dung dịch dầu (hydrogenation). Mua dầu, nên lựa loại nguyên chất một thứ hơn là loại pha hỗn hợp. Pha như vậy, dầu rẻ tiền hơn nhưng mất ngon mà lại không tốt lành. Ngoại trừ dầu olive ép nguyên chất

từ trái, các dầu khác đều có vị giống nhau khi nếm, vì dầu đã được tinh chế, làm mất mùi để có thể ăn được. Thành phần Mỗi loại dầu có lượng acid linoleic và linolenic khác nhau. Đây là loại acit béo mà nhiều nghiên cứu cho là có thể làm giảm cholesterol trong máu, làm tốt chức năng của óc, của phổi, sự sinh sản của nữ giới. Thành phần linoleic acid trong 100g: dầu bắp có 53g; dầu hạt bông có 50g; margarine: 9g; dầu olive: 7g; dầu đậu phọng: 29g; dầu safﬂower: 72g; dầu đậu nành: 52g; dầu mè: 42g; dầu hạt hướng dương: 63g. Nên ghi nhớ số lượng dầu linoleic này khi chọn mua dầu để phù hợp với cả khẩu vị lẫn nhu cầu sức khỏe. Để tránh thực phẩm hút nhiều dầu khi chiên rán, nên đun tới nhiệt độ hơi cao rồi hãy cho thực phẩm vào. Sau khi rán, dùng giấy mềm hút bớt chất béo ra. Nên để ý là các loại dầu thực vật có nhiệt độ bốc khói khác nhau, rất tiện lợi cho việc chiên rán. Công dụng Dầu tạo ra hương vị và cấu trúc (texture) đặc biệt cho các món ăn và rất cần thiết trong các món nướng, bỏ lò hoặc xào nấu.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Trong cơ thể, dầu cũng cần cho sự cấu tạo màng tế bào, tạo kích thích tố sinh dục và để chuyên chở các sinh tố hòa tan trong chất béo như sinh tố A, D, E, K trong cơ thể. Ngoài công dụng thực phẩm, dầu thực vật còn được dùng để chế xà bông, thuốc tẩy giặt, sơn, dầu bóng, dầu máy cơ khí ... Một vài loại dầu thực vật 1-Dầu olive Dầu olive đã được người dân các nước Ý và Hy Lạp dùng từ nhiều thế kỷ với số lượng lớn, và họ có một sức khỏe tốt và tuổi thọ cao. Họ thường ăn dầu này chung với hạt đậu, hải sản, trái cây, rau và uống rượu vang. Một thìa olive có 14gr chất béo và cung cấp 126 calorie. Dầu olive là loại dầu duy nhất được ép ra từ trái olive chín trên cây, rồi vô chai ngay chứ không qua các thủ tục tinh chế. Tây Ban Nha là quốc gia sản xuất dầu này nhiều nhất trên thế giới. Dầu olive có thể dùng để xào nấu hoặc trộn xà lách. Hương vị, mầu sắc, cấu trúc của dầu tốt xấu tùy theo địa phương và cách trồng trồng olive. Có nhiều loại dầu olive, tùy theo mức độ chua nhiều hay ít. Loại ngon nhất và đắt tiền nhất là nước chiết đầu tiên của trái olive, được ép bằng máy, có dưới 1% acid linoleic, linolelic (dầu extra-virgin). Mầu của dầu này có thể xanh đậm hoặc trong nhạt như rượu sâm banh. Loại này dùng tốt nhất là để ăn với salade, vì khi nấu hơi nóng làm giảm phẩm chất của dầu. Tiếp theo là dầu virgin có từ 1- 3% acid linoleic. Loại kém nhất là olive lấy từ bã của các dầu trên (dầu Fino). Cất giữ trong chỗ mát, không có ánh sáng, dầu olive có thể để dành được tới nửa năm. Nếu để trong tủ lạnh thì một năm sau vẫn còn tốt. Ngoài công dụng dinh dưỡng, dầu còn được dùng trong y học.

Hippocrates đã từng chữa bệnh loét bao tử, dịch tả, đau bắp thịt bằng dầu olive. Nhiều người tin là dầu cũng ổn định suy tâm thần của tuổi già, bớt phong thấp khớp, giảm LDL, tăng HDL, làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch, làm máu loãng và ngăn ngừa ung thư vú. 2-Dầu đậu nành Dầu này được chiết từ hạt đậu nành, có mầu vàng nhạt. Bên Mỹ, dầu đậu nành đứng hàng đầu trong số dầu thực vật được tiêu thụ. Hàng năm, trên thế giới có tới 15 triệu tấn dầu đậu nành được sản xuất. Dầu đậu nành có 58% chất béo đa bất bão hòa, 23% béo đơn bất bão hòa và 15 % béo bão hòa, không có cholesterol. Thành phần acid béo là: 54% acid linoleic, 24% acid oleic, 12% acid palmitic, 8% linolenic và 2% stearic. Dầu này được dùng rất nhiều để làm margarine, trộn xà lách hoặc nấu nướng. Các món ăn Trung Hoa, Việt Nam dùng rất nhiều dầu này vì tương đối rẻ tiền mà lại tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, dầu còn được dùng trong dược phẩm, sơn, mỹ phẩm, sà bông, mực in... 3-Dầu safﬂower Đây là loại dầu không mầu, ép ra từ Safﬂower (Saffron). Dầu có nhiều chất béo đa bất bão hòa (72%), một

phần chất béo đơn bất bão hòa (13%) và tương đối ít chất béo bất bão hòa (10%) so với một số loại dầu khác. Dầu được dùng nhiều để chế dầu giấm vì nó không đông đặc khi lạnh, làm margarin, mayonnaise hoặc pha vào sơn để mau khô. Về phương diện dinh dưỡng, dầu không tốt bằng các dầu khác vì ít sinh tố E hơn. Thành phần các acid béo là: 93,4% bất bão hòa, 6.6% bão hòa. Linoleic acid là 77%, oleic acid l 13% và không có Linoleic acid. 4-Dầu hạt cây cọ Dầu cọ (Palm oil) được dùng rất nhiều trên thế giới và rất phổ thông ở Tây Phi châu, Ba Tây... Mỗi năm có khoảng 11 triệu tấn dầu được sản xuất để làm thực phẩm và làm sà bông, mỹ phẩm. Cùi trong trái của một loại cọ trồng bên Phi châu được ép để lấy dầu này. Dầu có mầu da cam đậm với một hương vị rất đặc biệt. Thành phần chất béo của loại dầu này là: 8% chất béo đa bất bão hòa, 42% chất béo đơn bất bão hòa và 45% chất béo não hòa. 5-Dầu hạt bí ngô (Pumpkin) Dầu này khá đặc, có mầu vàng, được ép ra từ hạt bí đã được nướng chín. Dầu có mùi rất mạnh, nên thường được pha với các dầu khác để nấu nướng hoặc trộn xà lách.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

173

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

6-Dầu Canola Canola là tên mà người Gia Nã Đại dùng để gọi dầu chế ra từ hạt của cây cải dầu (Rape). Dầu này được dùng rất phổ biến ở khắp nơi vì chỉ có 6% chất béo bão hòa. các chất béo còn lại có 32% là chất béo đa bất bão hòa và 57% là chất béo đơn bất bão hòa. Đặc biệt hơn nữa là dầu có chứa chất béo Omega-3, một chất béo có nhiều trong cá và rất tốt cho sức khỏe vì làm giảm cholesterol, triglycerides trong máu. Dầu rất tiện lợi cho nấu nướng cũng như trộn xà lách vì không có mùi. 7-Dầu Hazelnut Hazel, tiếng Việt gọi là cây Phỉ, một thứ cây bụi hoặc cây mộc nhỏ, có quả ăn được. Dầu này có nhiều ở bên Pháp, khá đắt, dùng để trộn xà lách hoặc nấu nướng. Dầu có mùi rất mạnh nên thường được pha lẫn với các dầu khác cho mùi nhẹ hơn. Để chỗ mát, dầu có thể dùng được tới vài ba tháng. Tốt hơn là cất trong tủ lạnh cho khỏi lên nùi dầu khét. 8-Dầu hạt Bông Dầu ép từ hạt cây Bông, rất đặc, thường được pha lẫn với các dầu khác. Thành phần chất béo có 48% chất béo đa bất bão hòa, 21% chất béo đơn bất bão hòa và 26% chất béo bão hòa. Dầu hạt bông (Cotton seed oil) được dùng nhiều nhất vào việc làm

174

margarine, dầu giấm xà lách, chiên thực phẩm. Ngoải ra dầu cũng được dùng làm mỹ phẩm, dược phẩm, làm bóng da, giấy, vải... Dầu được xếp vào loại đa bất bão hòa và được dùng rất nhiều ở Hoa Kỳ, sau dầu đậu nành, dầu canola (rapeseed) và dầu hướng dương. 9-Dầu hạnh nhân Dầu Almond oil có mùi rất thơm và thường rất đắt, nhất là loại sản xuất từ bên Pháp (Huile d’amande). Dầu được ép ra từ nhân của trái hạnh nhân... 10-Dầu hạt hướng dương Hướng dương là loại cây trồng ở vườn, thân cao, hoa có ánh mầu vàng bao quanh một trung tâm sẫm mầu nom tựa như hình mặt trời. Cuống hoa thường xoay theo hướng của mặt trời trong ngày. Hạt hướng dương (Sunﬂower seed) có vỏ cứng, với các vạch dài đentrắng xen lẫn nhau. Hạt được bán khô tự nhiên hoặc rang với chút muối. Nhân dùng để ăn chơi, trộn xà lách hoặc nấu chung với nhiều thực phẩm. Hạt cũng được ép để lấy dầu. Dầu này có nhiều chất béo đa bất bão hòa (63%), chất béo đơn bất bão hòa (20%) và tương đối ít chất béo bão hòa (12%). Cũng như các dầu thực vật khác, dầu hướng dương dùng để trộn xà lách, nấu nướng, làm margarin. Đây là loại dầu ăn đứng hàng thứ ba về số lượng tiêu thụ, sau dầu đậu nành, dầu canola. Thành phần các acit béo của loại dầu này là: acid linoleic 66%; acid oleic 21%; acid palmitic 8% và acid stearic 5%. 11-Dầu mè Các vị nội trợ ta hẳn đã quá quen thuộc với dầu mè (sesame oil), loại dầu có mùi thơm rất mạnh, mầu rất đậm. Tuy nhiên, loại dầu chế biến ở Hoa Kỳ có mầu nhạt với mùi nhẹ hơn. Dầu được dùng thay cho dầu olive để trộn salad, nấu nướng, làm margarine hoặc trong kỹ nghệ mỹ

phẩm, dược phẩm. Dầu mè rất phổ thông ở Ấn độ và các quốc gia Đông Nam Á châu. Dầu mè có tỷ lệ chất béo bất bão hòa rất cao, đứng hàng thứ tư sau dầu safﬂower, dầu đậu nành và dầu bắp. Thành phần các acid béo là: 44% acid linoleic, 40% acid oleic, 9% acid palmitic, 5% acid stearic và 2% acid linolenic . Dầu mè cũng có một loại chất chống oxy hóa có tên là Sesamol. Dầu chỉ bốc khói ở nhiệt độ cao nên tiện lợi trong việc chiên rán. 12-Dầu bắp Dầu bắp (corn oil) đã được dùng rất nhiều trong mấy thập niên vừa qua vì công dụng làm hạ cholesterol trong máu. Dầu bắp có nhiều chất béo đa bất bão hòa (58%), một phần chất béo đơn bất bão hòa (25%) và rất ít chất béo bão hòa (13%). Thành phần các acid béo là: 54% acid linolei, 29% acid oleic, 13% acid palmitic và 4% acid stearic. Gần đây, một số người lại thích dầu olive hơn vì cho rằng dầu bắp làm giảm chất béo có lợi HDL trong máu. Dầu bắp được dùng trộn salad, nấu nướng, làm margarine hoặc trong kỹ nghệ làm son, xà bông... 13- Dầu dừa Dầu được ép từ cùi dừa rồi được tinh chế để loại bỏ mùi hôi và lấy bớt acid béo. Dầu có mức béo bão hòa rất cao (86%), một ít chất béo đơn bất bão hòa (6,6%) rất ít chất béo đa bất bão hòa (1,7%). Dầu dừa được dùng nhiều để làm bánh, kẹo hơn là trực tiếp nấu nướng. 14- Dầu phộng Dầu phọng được dùng để chiên thực phẩm, trộn salad, làm margarine. Ngoài ra dầu cũng được dùng để đốt đèn, làm xà bông, thuốc gội đầu, pha trong sơn. Thành phần chất béo của dầu lạc có 48% chất béo đa bất bão hòa, 29% chất béo đa bất bão hòa và 19% là chất béo bão hòa.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

175

RAO VẶT • CẦN NGƯỜI • CẦN THỢ • SANG TIỆM • BÁN XE • BÁN NHÀ • THUÊ/BÁN PHÒNG/NHÀ • CẦN NGƯỜI GIỮ TRẺ • NHẬN GIỮ TRẺ • v.v... *

Sửa hoặc thay đổi nội dung miễn phí

Hạn chót để sửa đổi nội dung trước 10 giờ sáng thứ Sáu hàng tuần

* Nếu ngưng đăng sớm, số tiền còn lại sẽ được sử dụng cho những lần đăng sau

176

CLASSIFIED ADS • GIÁ RẺ • HIỆU QUẢ • NHANH CHÓNG Rạng Đông News báo hằng tuần, ấn bản 5000 tờ mỗi tuần phục vụ rộng rãi tại GA và các vùng phụ cận

678-360-2840 

rangdong.rv@gmail.com



www.RangDongAtlanta.com

RANG DONG NEWS 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

177

178

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

179

180 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

181

182 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

183

184 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

185

186 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

187

188 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

189

190 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

191

192 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

193

194 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

195

PHỤ NỮ

Đắp mặt nạ sao cho hiệu quả nhất? Với 4 loại mặt nạ phổ biến nhất: mặt nạ giấy (paper/sheet masks), mặt nạ rửa lại (washoff masks), mặt đất sét (clay masks) và mặt nạ ngủ (overnight/sleeping masks), bạn đã thực sự biết cách sử dụng để hiệu quả dưỡng da tối đa?

ới bất cứ mặt nạ nào cũng cần cần rửa mặt sạch, tẩy tế bào chết và xông hơi 1-2 lần/tuần để làm sạch sâu lỗ chân lông. Trước khi đắp mặt nạ, việc thoa toner sẽ giúp độ pH của da cân bằng trở lại để đón nhận dưỡng chất tốt hơn.

và hạ nhiệt cho da khi đắp mặt nạ, có thể để mặt nạ vào ngăn mát tủ lạnh một giờ đồng hồ trước khi đắp. Lấy miếng mặt nạ giấy ra khỏi bao, đắp nhẹ nhàng lên mặt. Dàn trải cho mặt nạ căng, phẳng và khít vào bề mặt da. Cần tránh không bao phủ lên vùng da mắt vì độ dày của da ở mắt chỉ bằng 1/4 da thường và đặc biệt nhạy cảm, cần được

chăm sóc bằng sản phẩm chuyên biệt. • Bước 2: Đặt đồng hồ từ 15-20 phút. Đắp mặt nạ lâu hơn thời gian trong hướng dẫn sử dụng không thể giúp da hấp thụ thêm dưỡng chất. Khi lớp mặt nạ bị khô có thể gây ra tình trạng hút ẩm ngược làm da bị mất nước. • Bước 3: Massage mặt nhẹ nhàng bằng đầu ngón tay

Mặt nạ giấy (paper/ sheet masks) • Bước 1: Nếu muốn tăng cảm giác thư giãn

196 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hoặc thanh lăn thạch anh, ngọc bích giúp da hấp thu dưỡng chất từ mặt nạ tốt hơn. Trong lúc chờ đợi, có thể dùng lượng tinh chất còn dư trong túi mặt nạ để massage cổ, vai và đôi bàn tay. • Bước 4: Tháo mặt nạ ra. Không nên gỡ mặt nạ một cách quá nhanh mà nên gỡ từ từ để tránh làm tổn thương do mặt nạ giấy đã bám khít vào da. • Bước 5: Sau khi tháo mặt nạ, nếu thấy tinh chất trong mặt nạ thấm nhanh hãy massage nhẹ nhàng cho da thẩm thấu hết, không cần rửa lại. Tuy nhiên, nếu dưỡng chất không thấm hết làm da quá ẩm, cũng đừng rửa mặt lại với nước. Có thể dùng xịt khoáng hoặc bông thấm toner để lau bớt tinh chất thừa trên da, da được thoáng khí

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

197

PHỤ NỮ

mà vẫn giữ lại độ ẩm và dưỡng chất từ mặt nạ. Mặt nạ rửa lại • Bước 1: Thoa một lớp mặt nạ đều lên khắp mặt, tránh tình trạng chỗ mỏng chỗ dày da. Không đắp lên vùng da gần mắt. Có thể áp dụng phương pháp multimasking (mỗi vùng da thoa một loại mặt nạ khác nhau) để đáp ứng nhiều nhu cầu của da cùng lúc. Ví dụ: vùng da quanh mắt khô và dễ lão hóa sớm, vùng chữ T nhờn, lỗ chân lông to và dễ nổi mụn trong khi

vùng chữ U lại khô và dễ thâm nám… Dù dùng tay, cọ, hay bất cứ dụng cụ nào để lấy mặt nạ và đắp lên da, cũng phải giữ vệ sinh tối đa để tránh sản phẩm bị nhiễm khuẩn. • Bước 2: Có thể đắp mặt nạ giấy ẩm phủ lên để khóa độ ẩm và dưỡng chất, tăng hiệu quả sản phẩm. • Bước 3: Sau 15-20 phút (tùy theo hướng dẫn sử dụng của mặt nạ), rửa mặt bằng nước ấm cho sạch hết sản phẩm rồi rửa lại bằng nước lạnh cho da được săn chắc. • Bước 4: Bắt đầu các bước dưỡng ẩm thông thường ngay để khóa và lưu giữ dưỡng chất của mặt nạ. Mặt nạ đất sét Nếu nghĩ phải đợi mặt nạ đất sét khô nứt như thạch cao trên mặt mới được rửa sạch thì bạn đã vô tình

làm tổn thương da trong suốt thời gian đó mất rồi. Sau khi đắp mặt nạ lên da, mặt nạ đất sét trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 khi mặt nạ còn ướt, da đang hút lấy dưỡng chất và khoáng chất từ trong mặt nạ. Giai đoạn 2 khi mặt nạ khô dần, đất sét đang lấy đi cặn bẩn sâu trong lỗ chân lông và thanh lọc da. Giai đoạn 3 khi mặt nạ khô hoàn toàn, mặt nạ hấp thu ngược nước và độ ẩm từ da, khiến da khô căng và dễ bị kích ứng. Vì vậy, tốt nhất để rửa sạch mặt nạ là giai đoạn 2, khi nhìn

198 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

thấy mặt nạ đã khô nhưng dùng tay chạm vào vẫn còn hơi ẩm, sệt. Mặt nạ ngủ Với mặt nạ ngủ, có 2 cách sử dụng: • Dưỡng ẩm tức thời: Thoa một lớp dày mặt nạ ngủ lên da trong 1520 phút rồi rửa sạch với nước. Da sẽ tươi sáng và ẩm mọng ngay lập tức. Phương pháp này giúp cho lớp trang điểm nền ẩm mịn và căng mướt. • Nuôi dưỡng da suốt đêm: Sau các bước dưỡng da thường nhật, thoa một lượng mặt nạ ngủ vừa đủ lên toàn mặt. Thoa đều kem lên khắp mặt theo chiều kim đồng hồ, thoa từ trong ra ngoài và massage nhẹ nhàng các vùng quanh mắt, miệng để giảm nếp nhăn li ti. Không rửa lại mà để mặt nạ trên da qua đêm.

GÓC ĐỜI SỐNG

5 cách

để luôn có động lực

tập thể thao hàng ngày

au đây là những mẹo nhỏ giúp bạn luôn có ý chí tập thể thao mỗi

ngày. 1. Âm nhạc tạo hứng khởi Các nghiên cứu khoa học cho thấy âm nhạc là một “người bạn tập gym” hoàn hảo và có thể tăng sự dẻo dai/sức chịu đựng lên 15%. Ngoài ra, lắng nghe bản nhạc yêu thích của mình lúc tập cũng có thể giúp tạm quên đi mệt mỏi để có thể tập được nhiều hơn. Huấn luyện viên Josey Greenwell tại phòng tập Barry’s Bootcamp gợi ý một mẹo nhỏ là mỗi tuần nên tạo một danh sách

những bài nhạc sôi động hoàn toàn mới để tránh sự nhàm chán dẫn đến tình trạng chán tập. 2. Hình thành thói quen Khi đã tạo được thói quen tập luyện thường xuyên, bạn sẽ chăm đi tập hơn. Trung bình thời gian để hình thành thói quen là từ 20 đến 60 ngày, tùy vào mỗi người, chính vì thế hãy tự đặt ra cường độ tập luyện cho riêng mình, ví dụ như một tuần phải tập thể thao ít nhất 3 lần, mỗi lần ít nhất 1 giờ, và cố gắng duy trì trong vòng 3 tuần. Nếu có lý do gì đó không tập luyện được, hãy thay thế bằng các hoạt động

khác để bù lại, ví dụ như chạy bộ nhanh hoặc tự tập tại chỗ để thói quen vẫn được duy trì. 3. Đặt ra mục tiêu thực tế Đặt ra một mục tiêu quá tầm với sẽ dễ khiến nản chí và thất vọng nếu không đạt được; thay vào đó, hãy đặt ra những mục tiêu tập luyện thực tế và cụ thể hơn. Các chuyên gia khuyên nên đặt mục tiêu dựa trên hệ thống SMART, đó là từ viết tắt của: Specific – Cụ thể Measureable – Có thể theo dõi dễ dàng Achievable – Có thể đạt được Relevant – Thích hợp với bản thân Timely – Có thời gian hợp lí Như vậy, chúng ta nên đặt ra những mục tiêu hợp với SMART, ví dụ như “Sẽ giảm 3kg trong vòng 2 tháng bằng cách đi tập gym ít nhất 3 lần 1 tuần”. Nó dễ dàng để thực hiện hơn nhiều so với mục tiêu “Sẽ có cơ bụng 6 múi trong năm nay”.

4. Rời xa điện thoại Chắc chắn rằng vừa tập vừa lướt mạng xã hội, đọc tin tức hay nhắn tin sẽ tốn thời gian rất nhiều so với việc tập trung 100% sức lực vào buổi tập. Hãy tập thói quen chỉ dùng smartphone để nghe nhạc khi tập luyện mà thôi, sẽ cảm thấy kết quả tốt hơn rất nhiều.

5. Đi tập chung với bạn Theo một nghiên cứu từ Journal of Consulting và Clinical Psychology, phần lớn những người tập thể thao chung với bạn bè hay người thân thường giảm cân nhanh hơn nhiều so với những người đi tập một mình. Lý do là vì đôi bên sẽ hỗ trợ và động viên nhau để đạt được mục tiêu chung. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199

GÓC ĐỜI SỐNG

Sấy khô tóc có gây hư tổn?

hiều người có thói quen để tóc khô tự nhiên, không sử dụng máy sấy, vì sợ hơi nóng làm tóc hư tổn. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Tim Moore thuộc Trường Đại học

Cambridge, không sấy khô tóc dẫn đến nguy cơ tóc bị hư tổn cao hơn. Lý do là lượng nước còn lại tạo áp lực đè lên các biểu bì, làm cho tóc ở trong trạng thái yếu nhất. Hơn nữa, gội đầu làm trôi đi lượng dầu tự nhiên, tóc sẽ thiếu đi dưỡng chất và lớp bảo vệ quan trọng. Những ai có mái tóc dày lại càng nên sấy khô tóc nhanh. Tóc càng dày thì lượng nước đọng lại càng nhiều. Sợi tóc đang ở trạng thái yếu nhất cần được “giải thoát” khỏi độ ẩm lớn. Cách nhanh nhất là sấy khô tóc. Hoàn toàn có thể giữ gìn mái tóc thêm khỏe và đẹp từ thói quen này, chỉ bằng các bước sau đây: Trước khi sấy khô tóc, dùng khăn tắm bóp nhẹ để thấm bớt nước còn đọng lại. Không nên dùng khăn vò

tóc mạnh vì lúc này tóc đang ở trạng thái rất yếu. Sau đó, để gỡ rối tóc, nên dùng ngón nay hoặc lược chải có răng thưa to. Lược có răng khít làm tóc ướt dễ gãy. Tiếp theo, bật máy sấy ở mức nhiệt thấp để bắt đầu làm khô tóc. Lưu ý là không nên hướng máy vào sát đầu. Tuy rằng mái tóc sẽ khô nhanh hơn nhưng đồng nghĩa sợi tóc sẽ phải đối diện với nguồn nhiệt lớn. Sấy cho đến khi tóc còn hơi ẩm rồi dừng lại để bổ sung sản phẩm dưỡng tóc (dầu dưỡng, dầu tự nhiên, dầu xả khô, serum…). Sau đó tiếp tục sấy ở mức nhiệt thấp đến trung bình. Có thể chỉnh tốc độ gió lên nhanh để tóc khô mau. Trong khi sấy, dùng các ngón tay chải từ gốc đến ngọn để tóc thêm độ phồng. 

Tại sao khi bão tới người ta lại dán chữ X lên cửa kính?

ào mùa mưa bão, hoặc khi bão lớn chuẩn bị ập tới, người ta thường dán băng keo hình chữ X lên phần trung tâm của cửa kính hoặc cửa sổ để nhằm giúp các cửa sổ hạn chế được phần nào tác động của gió, làm cho chúng khó bị nứt

vỡ hơn khi va đập với các vật thể bay trong không trung hoặc ít nhất là ngăn cản chúng bị vỡ vụn thành nhiều mảnh nhỏ. Việc dán băng keo có thể giúp hạn chế cũng như cản bớt được các mảnh kính vỡ của cửa ra vào, cửa sổ kính để tránh gây thương

tích cho ai đó khi đứng gần chúng. Tuy nhiên, trên thực tế, việc dán băng keo lên cửa kính không hoàn toàn hiệu quả và đúng đắn khi gặp bão lớn, vì chúng chỉ cản được chút xíu gió lớn thôi. Do đó, để đảm bảo an toàn khi bão đến, thì bên

200| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cạnh việc đóng chặt chốt cửa, dán băng keo ở mặt trong của cửa kính thì nên sử dụng một tấm ván bằng gỗ đóng ở bên ngoài. Nên bảo vệ thêm cho cửa kính bằng cách đóng các thanh gỗ, tấm ván gỗ để hạn chế việc kính vỡ khi bão đến. 

Mối nguy tiềm tàng khi uống quá nhiều nước

húng ta được khuyên phải uống đủ nước, thế nhưng nếu uống quá nhiều thì chuyện gì sẽ xảy ra? Hạ natri huyết Rất hiếm trường hợp bị hạ natri huyết do uống nhiều nước. Tuy nhiên, vào năm 2007, một phụ nữ sống tại bang California đã tử vong vì nguyên nhân này. Khi n uống quá nhiều nước, nồng độ natri trong máu bị làm loãng, lượng chất lỏng trong cơ thể tăng lên, làm các tế bào bị sưng. Một số dấu hiệu của hạ natri huyết là buồn

nôn, đau đầu, cơ thể mệt mỏi,… Nghiêm trọng nhất là co giật và rơi vào hôn mê. Chính vì thế, các bác sĩ khuyên nên dùng cả các thức uống bổ sung điện giải để bù natri nếu có thói quen uống nhiều nước. Vậy đâu là giới hạn an toàn cho cơ thể? Theo bác sĩ Liz Weinandy từ Trung tâm Y tế Đại học Wexner, bang Ohio, Mỹ, người lớn có thể trạng trung bình chỉ cần uống nhiều nhất là 2,5 lít nước mỗi ngày hay 8 ly nước là đủ. Hơn nữa, hãy lắng nghe cơ thể. Ngoài con số trên, có thể theo dõi màu nước tiểu. Màu nước

trong nghĩa là đã uống đủ nước. Đi tiểu nhiều Đây là dấu hiệu rất dễ nhận biết. Đi tiểu nhiều trong ngày làm cản trở đến các hoạt động trong cuộc sống. Bác sĩ Sangeeta Mahajan từ Trung tâm Y tế Đại học Bệnh viện Case cho biết, bạn nên cắt giảm lượng nước nếu đi tiểu nhiều hơn 7 lần mỗi ngày. Ngoài ra, nếu bạn có biểu hiện đi tiểu vào ban đêm thì nên hạn chế uống trước khi đi ngủ để cơ thể được ngon giấc.

Thường xuyên đau cơ Uống quá nhiều nước dẫn đến điện giải trong cơ thể bị đào thải nhiều hơn qua đường tiểu. Trong điện giải có kali, một khoáng chất giúp duy trì hoạt động bình thường của các khối cơ. Thiếu chất này, bạn sẽ có cảm giác đau cơ thường xuyên hơn, dễ bị chuột rút. Uể oải, mệt mỏi Thận sẽ hoạt động nhiều hơn s au k hi uống quá nhiều nước. Theo bác sĩ Morgan Statt từ Trung tâm Consumer Safety, điều này dẫn đến nguy cơ bị mắc chứng mệt mỏi thượng thận, cơ thể sẽ giải phóng nhiều hormones gây stress. Đau đầu và chân tay sưng Chân tay sưng là biểu hiện của sự mất cân bằng natri trong máu sau khi uống quá nhiều nước. Chất lỏng trong cơ thể được “huy động” đến các tế bào, dẫn đến hiện tượng sưng. Điều này cũng ảnh hưởng đến vỏ não, gây ra hiện tượng đau đầu. 

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

201

GÓC ĐỜI SỐNG

“Thuốc ngủ” tự nhiên

hiệu quả và an toàn

ất ngủ là một hiện tượng phổ biến của thời đại này, khi mà có đến 1/3 số người tại Mỹ cho biết họ đã bị tình trạng mất ngủ kéo dài trong cuộc đời. Sau đây là những loại thực phẩm giúp ngủ ngon mà an toàn nhất. 1. Walnut Walnut có chứa nhiều melatonin, một loại hormone gây ra cảm giác buồn ngủ. Thông thường cơ thể con người sẽ tiết ra melatonin khi môi trường xung quanh tối dần, nhưng bổ sung thêm melatonin bằng các loại thực phẩm khác sẽ khiến chúng ta đi vào giấc ngủ dễ hơn và nhanh hơn. 2. Quả cherry Q u ả c h e r r y, n h ất l à những quả có vị chua, là nguồn thực phẩm dồi dào melatonin. Một nghiên cứu của European Journal of Nutrition cho thấy những

người uống khoảng 30ml nước cherry vào buổi sáng và trước khi đi ngủ sẽ ngủ được nhiều hơn khoảng 40 phút so với thường ngày. 3. Cá hồi Theo nghiên cứu của Journal of Sleep Research, axit béo omega-3 có nhiều trong cá hồi có tác dụng giúp con người ngủ sâu và dễ chịu hơn, lý do là vì omega-3 có khả năng tạo ra những cơn buồn ngủ tương tự như melatonin. Ngoài cá hồi, các loại hải sản khác cũng chứa rất nhiều omega-3, ví dụ như cá trích, cá mòi, cá thu, hàu, cá chẽm, tôm, tôm hùm, cá ngừ và cá cod. Nếu không ăn được cá, có thể bổ sung omega-3 bằng các loại thực phẩm khác, như hạt chia, hạt flax, đậu trắng, trứng và ức gà. 4. Gạo trắng Các nhà khoa học của American Journal of Clinical Nutrition gợi ý những người mất ngủ nên ăn cơm trước giờ ngủ khoảng 4 tiếng để giúp chìm vào giấc ngủ nhanh hơn. Tất nhiên đây là một lượng carb lớn, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể tập thể thao để đốt cháy lượng carb đó vào hôm sau.

5. Trứng Trứng là một trong số ít những loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin D, vốn được cho là có tác dụng tích cực cho giấc ngủ. Một nghiên cứu gần đây cho thấy giấc ngủ của những người bị thiếu hụt vitamin D hay bị gián đoạn, và thời lượng ngủ của họ ngắn hơn so với những người được bổ sung đủ vitamin D. Những loại thực phẩm có chứa vitamin D tự nhiên là bò, gan bê, nấm hương và yogurt. 6. Hạt điều

30 gram hạt điều sẽ bổ sung khoảng 20% lượng khoáng chất magiê mà con người nên bổ sung hàng ngày. Đây là một trong những loại chất rất nhiều người đang bị thiếu hụt. Khi thiếu hụt magiê, chúng ta sẽ dễ bị hội chứng chân không yên (Restless Legs Syndrome – RLS), với biểu hiện là cảm giác khó chịu chủ yếu ở hai chi dưới, thúc đẩy người bệnh phải cử

202 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

động chân thường xuyên, từ đó khiến mất ngủ. Một số nguồn thực phẩm giàu magiê bao gồm hạnh nhân, rau bina và hạt vừng. 7. Khoai lang Những loại rau củ quả có phần thịt màu vàng cam, nổi bật là khoai lang, là lựa chọn tuyệt vời dành cho những người hay bị mất ngủ. Trung bình trong một củ khoai lang có chứa khoảng 500 mg kali, có tác dụng ngăn ngừa hội chứng chân không yên tương tự như magiê. Ngoài ra, lượng carb lớn trong khoai lang còn giúp thúc đẩy quả trình sản sinh ra hormone serotonin gây buồn ngủ. 8. Trà hoa cúc Trà hoa cúc có chứa n h ữ n g h ợ p c h ất g i ú p chúng ta giải tỏa căng thẳng và mệt mỏi, qua đó khiến giấc ngủ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Hãy uống một tách trà hoa cúc nóng trước khi ngủ khoảng một giờ để đạt được hiệu quả tốt nhất. 

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần này các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 21, 25. Còn các ngày âm lịch sau đây là ngày bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 23, 24. Tuổi Tý: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Tý vào cuối tuần dần dần hanh thông hơn về tài chính và sự

Tuổi Dần: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của tương lai gần khả quan nên vận trình người tuổi Dần giảm bế tắc về tài chính và sự nghiệp. Có tin

nghiệp. Đối với nam giới: Việc làm tạm êm xuôi, kết quả tạo khuyến khích dù chưa khả quan như ý. Nguồn tiền chính ổn định nhưng chưa có của hoạnh tài, lại phải chi nhiều khoản cho lễ hội, cần tiết kiệm trong mua sắm và hạn chế đỏ đen. Có nhiều cơ hội gặp gỡ, hội họp hay chung vui. Sinh hoạt nên thận trọng. Đối với nữ giới: Phòng ho suyễn. Tiền bạc chưa lạc quan như ý nhưng nguồn chi đã giảm và có chút ngoại tài. Vẫn cần quản lý thận trọng và tiết kiệm. Nên tri túc và thư giãn trong buổi giao mùa. Việc hợp tác hay cam kết nên hoãn lại sang tháng sau vì tiến hành gấp khó có kết quả như ý. Đối với giới cao niên: Có tài lộc và được đoàn tụ vui vẻ. Sinh hoạt vật chất tuy chưa mãn nguyện nhưng tinh thần thư thái hơn vào cuối tuần.

vui mong đợi. Đối với nam giới: Kiện khang tốt. Tình cảm mặn mà. Sự nghiệp có áp lực nhưng khó khăn giảm dần vào cuối tuần. Đề phòng hao thoát tiền bạc và khoan đầu tư khoản lớn, khoan hợp tác tài chính hay mua sắm hoặc giải trí hao tốn. Chưa có ngoại tài nên tránh dấn thân quá mức vào may rủi vì tham vọng. Đối với nữ giới: Tình cảm màu hồng nhưng nên tránh chuyện thị phi khẩu thiệt. Có thử thách trong việc học hay việc làm hay nhận tin chưa như ý về thi cử, phỏng vấn... Có món tiền bất ngờ nhưng có hao thoát ngoài dự toán. Nhận được tin vui về sức khỏe, từ thân thích hay bạn bè. Đối với giới cao niên: Có tin vui trong gia đình, được quan tâm, săn sóc nhưng coi chừng ẩm thực và nên sinh hoạt điều độ.

Tuổi Sửu: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vào cuối tuần vận trình người tuổi Sửu khó bình ổn, vì càng tăng áp lực về tài chính còn sự nghiệp chưa có chuyển biến như ý. Đối với nam giới: Nguồn vui đoàn tụ hay một thành công trong dĩ vãng tạo sự an tâm và niềm tin. Chưa có tin lạc quan về tài chính và khó giảm khoản chi và tăng nguồn thu. Việc làm dù có hướng mới, óc sáng tạo phát huy nhưng thời cơ chưa tới giúp thực hiện một cách có hiệu quả. Đối với nữ giới: Nên tiết chế đam mê và cải thiện giao tế để gia đạo yên vui và được bạn bè hỗ trợ. Bận rộn thăm viếng, công kia việc nọ. Việc làm có áp lực nhưng chưa có quý nhân giúp đỡ. Đề phòng rủi ro xảy ra cho trẻ em trong nhà. Tài chính tạm hanh thông, nhưng chớ nên vội mua sắm những đồ quý giá và nên tiết kiệm vì áp lực tài chính chưa giảm. Đối với giới cao niên: Phòng sơ ý khi di chuyển hay leo trèo. Ẩm thực phải tiết độ. Nhận quà hay được mời tiệc tùng, hội họp và làm việc thiện nguyện.

Tuổi Mão: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Mão chưa khởi sắc cho lắm nhưng cuối tuần tạm thời bình ổn về tài chính, sự nghiệp. Đối với nam giới: Sự nghiệp có chút trở ngại vào đầu tuần nhưng có người hứa hẹn cải thiện hoàn cảnh và cuối tuần áp lực công việc giảm. Tiền bạc tạm bình thường, nguồn chính ổn định, chưa có ngoại tài và còn chi nhiều hơn thu. Giải tỏa được mâu thuẫn trong giao tế, tình cảm bớt rối ren nhưng có khả năng có tin buồn từ thân thích hay bè bạn. Đối với nữ giới: Có thể ho hay cảm hoặc đau nhức, nên cẩn thận khi ra ngoài vào lúc thời tiết khắc nghiệt hay lúc đi xa. Hao hụt về tài chính giảm, việc làm có áp lực nhưng có quý nhân phù trợ nên thoải mái hơn. Có dịp tiệc tùng và đoàn tụ, góp phần vào hoạt động tín ngưỡng hay xã hội. Đối với giới cao niên: Gia đạo chưa làm an tâm. Di chuyển phải thận trọng. Nhận quà biếu hoặc được tài trợ hay có chút ngoại tài.

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

203

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của áp lực ngoại cảnh nên vận trình người tuổi Thìn có nhiều biến chuyển kém lạc quan về tiền bạc và việc làm. Đối với nam giới: Tiền bạc chưa ổn định kể cả hai nguồn chính và phụ, khó giữ trung hòa vì khoản chi bất ngờ trong khi nguồn thu giảm. Việc làm có thử thách nhưng chưa có cơ may tiến triển. Khó tìm sự an tâm và tĩnh trí. Sinh hoạt nên thận trọng và nên tiết chế trong các cuộc vui kể cả trò đỏ đen để giữ sức khỏe. Đối với nữ giới: Được người quan tâm nhưng lại thêm mâu thuẫn trong giao tế. Nên nhẫn nhịn để trong ấm ngoài êm, cần tiết chế cảm xúc trong quyết định giao thiệp. Tiền bạc chi nhiều nhưng thu giảm nên khó sung túc và cuối tuần càng cần đề phòng hao thoát do yếu tố bất ngờ. Đề phòng dị ứng gây ho cảm hay đau nhức. Đối với giới cao niên: Hãy duy trì nhịp hoạt động ngoài trời khi thời tiết còn ấm áp. Có thể phải đi làm răng hay khám mắt. Nhưng không nên lo nghĩ quá đáng để xuống tinh thần. Tuổi Tỵ: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Tỵ ở tình trạng bình thường về các mặt sự nghiệp và về tài chính. Tuy nhiên, cần chú trọng bảo vệ an khang trong lúc giao mùa và trong mọi sinh hoạt. Đối với nam giới: Nguồn chính vững nhưng phải chi nhiều khoản ngoài dự liệu cho lễ nghi, thuốc men, bảo trì hay thân thích... Ngoại tài chưa khá, mệnh cung có hao tinh nên tránh đam mê và chi bạo tay cho mua sắm. Sinh hoạt, nhất là đi đứng nên thận trọng. Mưu sự chỉ có kết quả bình thường. Được người quan tâm và đời sống êm đềm, chỉ cần gìn giữ an khang cẩn thận. Đối với nữ giới: Hao tài vì chi nhiều hơn thu nhưng có nguồn tài trợ giúp giảm áp lực và có cơ hội tiết kiệm. Tạm ngưng đầu tư hay mua sắm các khoản lớn nhưng khó giảm chi phí bảo trì, sửa chữa. Tình bạn, tình yêu, và việc làm chưa có nhiều triển vọng tươi sáng. Đối với giới cao niên: Có tài lộc hay nhận quà cáp. Có tin vui đoàn tụ dù vật chất chưa ưng ý. Có cơ hội giúp việc xã hội hay tín ngưỡng.

Tuổi Ngọ: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của tháng tốt sắp tới nên vận trình người tuổi Ngọ về hai mặt tiền bạc, sự nghiệp có thay đổi thuận lợi hơn vào cuối tuần. Đối với nam giới: Việc làm lao tâm, lao lực nhiều nhưng kết quả khả quan. Tài chính vượng dần kể cả nguồn phụ, dù chưa như ý nhưng giúp phấn khởi. Tình cảm có sắc thái mới nhưng đừng quên “tình bao nhiêu lụy bấy nhiêu hay gì!”. Nên tiết kiệm và hạn chế mua sắm mà chú trọng bảo trì và sửa chữa vì sẽ có nhu cầu. Đối với nữ giới: Tài chính chưa dồi dào và cần tiết kiệm vì có nhiều khoản chi ra vào cuối tuần cho sửa chữa máy móc hay nhà cửa. Có thể đi xa vì du lịch hay công việc. Có tin vui về người thân. Phòng rắc rối tiêu hóa hay đau nhức lúc giao mùa. Đối với giới cao niên: Có tài lộc và tin vui. Nhưng cần đề phòng rủi ro khi di chuyển và giấy tờ phiền phức hoặc chút mâu thuẫn trong giao tế.

Tuổi Mùi: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của tháng xấu sắp tới nên vận trình người tuổi Mùi đầu tuần tạm hanh thông về tài chính và sự nghiệp nhưng cuối tuần khó tránh áp lực. Đối với nam giới: Tài chính hao tổn vì khoản chi cho sửa chữa, bảo trì tăng nhưng nguồn thu vững. Cần hạn chế các thú vui tốn tiền và nên hòa hợp với mọi người nơi làm việc hay nơi học hành vì áp lực ngoại cảnh tăng, gây thêm lao tâm, lao lực nên cần đoàn kết. Trong mọi sinh hoạt kể cả giải trí nên thận trọng. Có dịp tiệc tùng và hội họp, góp sức vào mục tiêu chung. Đối với nữ giới: Nên ôn hòa trong giải quyết mâu thuẫn trong giao tế. Chọn lựa đừng quá trông cậy vào cảm xúc mà nên đắn đo suy tính hơn thiệt. Cần quản trị tài chính chặt chẽ, tránh bị lợi dụng và vội vàng trong đầu tư. Việc làm chưa có biến chuyển mới và lạc quan nên tiến triển chậm, cần kiên nhẫn và phát huy tinh thần sáng tạo và tự tin. Đối với giới cao niên: Cảm thấy chút cô đơn nhưng nên giải tỏa và thư giãn trong dịp thời tiết còn nắng ấm. Đề phòng cảm hàn hay đau nhức.

204 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

205

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Thân chưa thuận lợi trong công việc và tiền bạc. Phải coi việc giữ gìn an khang

là trọng. Đối với nam giới: Nên hạn chế đam mê kể cả cờ bạc lẫn tình cảm vì sức khỏe có dấu hiệu suy thoái. Việc làm chưa phát triển như ý. Nên kiên nhẫn, dù cơ may chưa tới. Tiền bạc không dồi dào bằng tuần trước, lại có những xáo trộn về giao lưu tài chính, nên không tiết kiệm được và khó quyết định đầu tư và mua sắm. Đối với nữ giới: Tiền bạc vào cuối tuần chưa lạc quan kể cả nguồn phụ. Coi chừng nhức khớp hay đau răng. Tình cảm dồi dào nhưng cần hạn chế đà lòng, thận trọng ngôn ngữ, chừng mực cảm xúc để tâm hồn được thảnh thơi và có thể chuyên tâm vào sự nghiệp. Đừng quên “một câu nhịn là chín câu lành.” Đối với giới cao niên: Cần điều độ trong cuộc sống và theo dõi sức khỏe và an toàn bản thân, nhất là lúc ra ngoài. Có tin vui về đoàn tụ hay hội họp. Tuổi Dậu: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Dậu xấu tốt xen lẫn. Tiền bạc hao thoát còn sự nghiệp bình thường. Có cơ hội chuẩn bị du lịch, du ngoạn hay thăm viếng gây hứng thú. Đối với nam giới: Được người quan tâm và khuyến khích nhưng phải đề phòng sóng gió về tình cảm. Việc làm có chút áp lực nhưng có quý nhân giúp đỡ hay cơ may xuất hiện nhưng phải thêm lao tâm, lao lực. Tránh khẩu thiệt thị phi và đam mê đỏ đen. Tài chính hao thoát ngoài dự liệu nhưng hy vọng thành công trong một thương lượng tài chính. Đối với nữ giới: Không nên xúc động quá đáng chỉ vì tiền bạc không hanh thông hay bè bạn, hoặc đối tượng hiểu lầm. Nên thư giãn thân tâm vì việc giữ gìn sức khỏe tinh thần và thể chất phải coi là trọng trước áp lực bên ngoài gia tăng. Coi chừng chứng mất ngủ và nhức mỏi. Đối với giới cao niên: Tăng hoạt động bên ngoài, gạt bỏ cảm giác cô đơn và bi quan. Được sự quan tâm của cộng đồng và người thân qua cơ hội tiệc tùng và trao nhận quà cáp.

Tuổi Tuất: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của tháng tốt sắp tới nên vận trình người tuổi Tuất bình thường dần về tài chính và sự nghiệp có hướng cải thiện. Đối với nam giới: Kế hoạch cũ trước kia khó thi hành nay có cơ hội chuẩn bị tiến hành. Tình cảm đổi mới, gia đạo đằm thắm và bè bạn vui vẻ. Hai nguồn tài chính, chính và phụ đều bình thường dù chi nhiều nhưng cán cân chi thu vẫn thăng bằng. Có thể đi xa do việc làm hay du lịch hay thăm viếng, tạo sự hưng phấn. Đối với nữ giới: Tình cảm tươi thắm và di chuyển nhiều. Có tin mới về nghề nghiệp và là một việc làm có áp lực cần vượt dù cần phải hao tốn tinh thần và sức lực nhưng kết quả ưng ý. Đề phòng rủi ro trong nhà, trong cửa và sức khỏe bản thân. Chưa có ngoại tài nên cần tiết kiệm để sinh hoạt bình ổn. Đối với giới cao niên: Sum họp gia đình, nhận tin vui mong đợi nhưng sinh hoạt nên thận trọng để bảo vệ an khang. Tuổi Hợi: Tuần cuối tháng 8 âm lịch năm Mậu Tuất vì ảnh hưởng của tháng xấu sắp tới nên vận trình người tuổi Hợi vào cuối tuần có nhiều áp lực về việc làm và tài chính. Đối với nam giới: Công việc phải tạm đình trệ hay đổi hướng do áp lực bên ngoài. Có tin vui từ xa từ một việc đã làm hoặc về giấy tờ hay từ thân thích. Di chuyển và sinh hoạt nói chung xe nên thận trọng và nên có chừng mực về ngôn ngữ, tránh gây hiểu lầm và tranh cãi. Tài chính tạm ổn nhưng chưa có nguồn phụ. Phòng ho cảm hay sưng họng. Đối với nữ giới: Thận trọng về nhiều mặt nhất là đề phòng tai nạn bất ngờ. Tài chính khả quan nhưng cuối tuần chi nhiều hơn thu, nhất là cho các khoản ngoài dự trù hoặc mất mát hay mua lầm một món đồ. Gia đình có tin vui và bản thân được quan tâm và thông cảm. Việc làm tăng áp lực vào cuối tuần. Đối với giới cao niên: Di chuyển nên thận trọng. Chưa có tài lộc và tin mừng mong đợi nhưng được săn sóc và thăm hỏi.

206 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

207

208 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

209

210 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211

212

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

213

214 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

215

216 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

217

218 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

219

220 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

221

222 | No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 665 - Sep 28 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

223