Rang Dong news 680 by RDNews

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINCE 1991

TRONG SỐ NÀY

RANG DONG NEWS

www.rangdongatlanta.com

678-360-2840 404-704-6599 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341 Publisher RANG DONG NEWS

Quản trị/Quảng cáo thương mại EVALINE NGUYỄN evaline.rangdong@gmail.com

404-704-6599 Thư ký văn phòng, Rao vặt ANNA rangdong.rv@gmail.com

678-360-2840 • Toà soạn hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung hình ảnh quảng cáo do chính thân chủ cung cấp. • Cần sửa hay thay đổi quảng cáo cần báo trước 15 ngày số báo phát hành kế tiếp. • Toà soạn không chịu trách nhiệm và vẫn thu tiền những quảng cáo sửa đổi trễ hạn theo quy định trên. • Cộng tác viên thường xuyên: Đoàn Dự, Phan, Nguyễn Thơ Sinh, Huy Lâm, Huy Phương, Đoàn Xuân Thu, Lý Anh, Andy Nguyễn, Huy Vũ, Chu Nguyễn, Đỗ Quân, Mai Loan, Tuấn Minh, Tưởng Năng Tiến, BS Nguyễn Ý Đức, Soạn giả Nguyễn Phương, Bùi Bích Hà, Sài gòn cô nương, Hoàng Chính, Nguyễn Mạnh Trinh… Copyrighted by Rang Dong News. All rights reserved Reproduction in whole or in parts without written permission is prohibited. Rang Dong News is published on Friday of each week

ENGLISH SPEAKING ADVERTISER, please contact

Ms Evaline Nguyen: 404-704-6599 evaline.rangdong@gmail.com Thư từ, bài vở, chi phiếu xin gởi về:

RANG DONG NEWS 4643 BUFORD HWY. CHAMBLEE, GA 30341

TIN ATLANTA

CHUYỆN BÊN NHÀ

THƯ CỦA TIẾN

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

CHUYỆN MỖI TUẦN

SỐNG KHOẺ

VUI CHỤP HÌNH

GÓC CỦA PHAN

VƯỜN TÂM

VIẾT TỪ DALLAS

NGƯỜI VIẾT RONG

102

TRÒ CHUYỆN VỚI @

108

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

114

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

120

LÁ THƯ ÚC CHÂU

124

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

137

BƯỚC LÃNG DU

142

THỂ THAO

148

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

No 680 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX

ACCOUNTING - KẾ TOÁN

1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn 2K Agency Khai Thuế ABC Travel & Income Tax Ben Khai Thuế, EA DC Tax & Accounting Franklin Cuong Khai Thue Giải Thích Về Obamacare & Thuế Năm 2019 Hiền Trương, CPA, Khai thuế Hiếu Lê Tax & Accounting Infinity Tax & Accounting Services - Đại Nguyễn Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn Linh Nguyễn - Tax & Financial Lộc Thái CPA, PC &Tax Services Phương Uyên Services TAL TAX VN Khai Thuế

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học Tang Yuan Phong Thủy Thầy Tú - Địa Lý Gia

99 23 31 221 79 35 83 141 47 82 32 119 95 69 169 109 191 93 191

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Auto & Trucking Accidents - John Law Firm 27 Carter Cromwell Law Firm - Tâm 16 Jimmy Hwang Law Firm 223 LS Aleksandra H. Bronsted 47 LS Hoàng Nguyễn 33 LS Marc Ellis 31 LS Trương Minh Cường 89 Luật Sư Về Di Trú - Lành Phan 162 Patrick Sam & Associates (LS Minh) 157 PBS Legal Services - Bình Trương 185 Tax & Contract Law - John Law Firm 147 The Law Office of Hung Q. Nguyen & Associates, LLC. 145 The Salazar Law Firm - Hiệp Nguyễn 9 Workers Compensation - John Law Firm 76

AUTO BODY - GLASS - REPAIR Ba’s Body Shop Bui’s Auto Repair Khiêm Body Shop Lam’s Auto Body Shop Tirestar Good Year

97 161 103 93 127

AUTO SALES - BÁN XE

Gwinnett Place Honda - Kha Tran World Toyota - Kenny Lâm

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC

Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon Hoàng Nhung Cosmetics Kim Facial Plastic Surgery Koean Skin Care Shop - LUXSKIN. Mekong Hair Salon Mỹ Dzung Hair Salon Sleek Look’s

14 15 171 101 224 7 175 173 161

CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG Angee Construction Architectural Kiến Trúc-Xây Dựng (Phụng Lê) Atlantic Blinds Shop LLC B&T Appliances Srevice Đinh Bá Máy Lạnh Hoang Construction HVAC - Di Nguyen

125 153 67 45 81 169 53

Linh Garage Door Services MDJ Roofing & Construction Nghĩa Trần Heating & Air Nhân Heat & Air Peach Flooring - Sàn Gỗ và Lót Gạch T Bell Services - Property Management T&T Air Care Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star The Handymen - Jimmy & Thomas Tiến Tuấn Construction Titan Plumping Contractor TNT Construction

DENTIST - NHA SĨ

Nha Si Lê Minh Thiện NS Hà Nguyễn - Norcross Dental NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental NS Tiffany Thanh Đặng

DOCTORS - BÁC SĨ

Bác Sĩ Châm Cứu- Dong Shin Acupuncture BS Christopher J. Lee BS Nguyễn Khoa Bình BS Nguyễn Văn Khương BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử BS Paul Nguyễn Huy Đạo Chen Eye Center Dr. J Chiropractic - Jimmy Tran Duluth Family Practice - Bác Sĩ Liêm Ngô GHS - Dr. Long Gwinnett Urgent Family Care Kim Facial Plastic Surgery Morning Chiropractic

ELECTRONICS-COMPUTER Hộp Tivi 9999 Phương Uyên Điện Thoại

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

American Commercial Funding Công Ty Tài Trợ - Nguyễn Bích Thủy First IC Bank - Mortgage Peacock Funding - Cty Cho vay Tiền Quontic Bank

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Lee’s Funeral Home & Crematory

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Furniture Mall Online

GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC Koean Skin Care Shop Mai Phương Music & Gifts

HERBALIST - ĐÔNG Y

Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body Alternative Medicine Dầu Nóng Golden Moose Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidant AHCC Hoa Đà Natural Health Phước Nhơn Đường Fortune Super Flex Joint - Trị Đau Khớp Thầy Ba Cầu Bông Thuốc Tăng Cường Sinh Lực

No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

131 9 79 73 191 45 191 11 97 167 41 53 217 221 221 57 4 2 165 119 73 57 51 1 29 4 125 224 61 55 69 17 209 39 224 7 199 219 7 8 4 224 214 151 10 133 222 5 91 49 211 155 224

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX Tin Vui Cho Đàn Ông

INSURANCE - BẢO HIỂM

2K Agency Bảo hiểm Obama Alicia Thúy - Chau’s Insurance All Top Insurance (Andrew Tiến Võ) Allan Insurance Agency - Sương Hồ America Insurance - Belinda Shu Agency Bảo hiểm Nationwide - Thai Chang Agency Bình Nguyễn - Allstate Insurance Châu Phan Royal Service DV về Insurance & Annuity - Khuê Nguyễn Farmers Insurance - Lâm T Ngô Franklin Cuong Obama Care GEICO - Kim Đào Kim Huỳnh - Farmers Insurance Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn Le Na - TT Dịch Vụ Gia Đình StateFarm - Jason (Sơn) Huỳnh Statefarm Insurance Agency - Kim VN Bảo Hiểm

JEWELLERY - TIỆM VÀNG Đức Hải - Tiệm Vàng Minh Ngọc Jewelry

LEGAL - PHÁP LÝ

Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn Saigon Immigration Services Vy Travel-Immigration Xie Law Office Luat Di Tru

12 23 205 105 129 51 209 221 38 1 1 35 6 17 32 109 1 41 109 6 85 32 103 71 163

NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM Mỹ Phẩm Nhật - Richita Bihaku

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Anna Pharmacy

201

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SỰ, HỶ SỰ Hội CSQG Ưu Phân Ông - “Trần Ngọc Răng”

PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ

Chương Trình Gây Quỹ Từ Thiện 215 LeSean LovMi Eyebrows & LovMi Lash 8 Thời Báo Media 216 Thông báo: Chuong Trinh Sinh Hoat Tu Vien Duc Son Atlanta 117

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

American Commercial Funding Atlanta Maxim - Doanh Lê & Cúc Trần Brand New Homes - Leon Van Châu Phan Royal Service Công Ty Tài Trợ - Nguyễn Bích Thủy First IC Bank HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen Kim Trần Lê Realty Metro Broker - Lisa Nguyen Milestone Realty - Brian Quang Mua Bán Nhà Đất - Anh Cao PalmerHouse Properties - Hiếu Nguyễn Peacock Funding Group Remax Grand South - Luc Tran

17 129 39 38 209 39 218 213 71 121 81 1 224 208

Spear Realty - Yến Phan Sunrise Realty - David Truong Thang Chi Realty LLC VNR - Vu Nguyen VSN Realty - Tâm Nguyễn

RESTAURANT-CAFE

Atl Phở Vietnamese Noodle Soup & Grill Cafe Window Canton House - Restaurant Chè Vạn Lợi Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine Nam Phương Nhà Hàng Thanh Thanh Super Phở Viễn Hương Restaurant

SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ

Trường Dạy Nail Tóc Thẩm Mỹ Tại GA Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái Trường Việt Ngữ Ánh Ban Mai Võ Đường Quang Trung

SERVICES - DỊCH VỤ

Ban Nhạc TIến Dũng Cá cược NFL Châu Phan Royal Service Chữa Bệnh Từ Thiện - ĐĐ . Thích Minh Đạt Công Ty Cội Nguồn - Home Care Dịch Vụ Cà Thẻ CC Đài Radio Việt Sống Family Home Care Services - Van To Farmer Insurance - Chi Nguyen Le Na - TT Dịch Vụ Gia Đình ONFIRE Mertchant Services-Cà Thẻ CC Phương Uyên Điện Thoại Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star Trung Tâm Sinh Hoạt Cao Niên U.S.V.N - Benny Le Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối

SIGNS - BẢNG HIỆU

Hello Sign (Dũng Hoàng)

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

HONG KONG SUPERMARKET Metrochef - Siêu Thị Trinh Grocery & Video

71 169 30 43 139 113 113 107 59 115 25 63 220 210 45 16 111 59 41 3 38 135 31 11 212 131 32 109 224 69 11 143 97 167 67 207 75 63

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse 113 KOI Plastic - Công ty sản xuất, thiết kế đồ nhựa 55 Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star 11

TRAVEL - DU LỊCH

Phương Uyên Travel Saigon Travel Vy Travel

WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI Ann’s Flowers & Gifts, Bánh Cưới Chính Trần Bánh Cưới

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

69 103 71 121 131

TIN CỘNG ĐỒNG

Thông Báo

RD News sẽ giúp đưa những thông tin sinh hoạt phi lợi nhuận (Non Proﬁts) đến cộng đồng người Việt như: Tổ chức cộng đồng, hội đoàn đồng hương, tổ chức tôn giáo, sinh hoạt giới trẻ.....Hoàn Toàn Miễn Phí. Giới hạn thời gian để Rạng Đông có điều kiện giúp những hội đoàn khác. Rạng Đông giữ quyền quyết định tiếp tục đăng hoặc ngưng đăng

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng - Nội dung tin Cộng đồng xin viết ngắn, gọn, rõ ràng: Tên Hội đoàn, Tổ chức, địa điểm, thời gian và người liên lạc. (không nhận đăng danh sách). Bản tin xin viết bằng các font chữ tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: rd.tincongdong@gmail.com, ghi đề mục “Tin Cộng Đồng” *TRUNG TÂM CAO NIÊN A ONE HOME CARE, INC Địa điểm: 6080 McDonough Dr, Norcross - GA 30093 Thời gian: 10:00am - 2:00pm. Sinh hoạt vào ngày thứ Năm hàng tuần. Liên lạc: Ông Calep Truong 678-908-5416 *CÔNG TY TAL TAX - TƯ VẤN THUẾ - MIỄN PHÍ Địa điểm: 300 Merchants Drive Ste 303, Norcross GA 30093 Thời gian: Chúng tôi MIỄN PHÍ khai thuế cho Hội từ thiện, Tổ chức tín ngưỡng, Cô bác cao niên & sẵn sàng giải đáp thắc mắc khi quý vị nhận được thư từ IRS. Liên lạc: Ann Le, E.A – Phone : 470-499-4747 *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Thời gian:Mở cửa mỗi chủ nhật từ 10:00am -05:00pm. Chuyên giải tỏa các vấn nạn, trị bệnh nan y và phát triển khả năng huyền bí. Mọi giúp đở đều miễn phí. Liên lạc: (770) 428-3752; (678) 472-3877 *Hội Thánh Truyền giáo Baptist Tân Ước Việt Nam Địa điểm: 5370 Ahs Street, Forestpark, GA, 30297 Thời gian: Học đàn Piano miễn phí từ 9:00 am đến 10:00 am- Học TCN và Thờ phượng Chúa: 10:00 am đến 11:30 am. Liên lạc: Mục sư Abraham Kiểm Huỳnh (404) 396-4159, (678) 497-7648

* Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng đồng Á châu vùng Nam Atlanta Có phục vụ trà và cà phê buổi sáng, các dịch vụ sức khoẻ, An sinh Xã hội. Ưu tiên cho quý vị Cao niên và thành viên của Trung tâm. Địa điểm: 4917 Jonesboro Rd, Forest Park, GA 30297 Thời gian: Mở cửa 6 ngày trong tuần từ thứ hai đến thứ bảy từ 9: 00 am đến 5:00 pm- Chủ nhật nghỉ Liên lạc: Phong Dương (404) 379 9818, Nhung Đặng (678) 823-5272 *Hội Thánh Tin Lành Báp-tít Rex Địa điểm: 6188 Hwy 42 Rex GA 30237 Thời gian: Thờ Phượng mỗi Chúa Nhật 3:00 - 4:30 pm Học Kinh thánh: 2:30 – 3:00 pm Liên lạc: Mục sư Phạm Hiếu Đức (404) 452-5130, Mục sư Thái Hữu Hiền (678) 490-3695 * Hội thánh Báp-tít Cộng đồng Địa điểm: 151 Arcado Road, SW Liburn, GA 30047 Thời gian: Giờ thờ Phượng: Từ 9:30 am - 10:45 am ngày Chúa Nhật Liên lạc: (678) 756-3705 * Hội Thánh Tin Lành Việt Nam Địa điểm: 1525 Indian Trail Rd. Norcross, GA 30093-2614 Thời gian: Thờ phượng từ 9: 00 am đến 11:00 am Liên lạc: Mục sư Hoàng Linh (404) 409 2568 * Chữa bệnh từ thiện Địa điểm: 4767 Puckett St, Forest Park, GA 30297. Liên lạc: Đại đức Thích Minh Đạt (832) 213-8619 * Hội Quán Tình Thương Cựu Chiến binh Quân lực VNCH và Cảnh sát Quốc Gia Địa điểm : Quán M&M 5402 Jonesboro Rd, Lake City, GA 30260 Thời gian : 10:00 am mỗi ngày. Liên lạc : Nguyễn Hoàng Thăng - Cựu Sĩ quan - Khóa 9 Thủ Đức (404) 642 -5758. * Trung tâm Cao niên Atlanta Địa điểm: 5675 Jimmy Carter Room 665 (Bên trong Global Mall, gần chợ Hong Kong) Thời gian: Sinh hoạt vào ngày thứ ba và thứ sáu từ 9:00 am-2:00 pm. Liên lạc: (470) 338-2409

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Cựu Giám đốc Tài chính của Atlanta bị chất vấn về $150,000 tiêu pha không được kiểm chứng Văn phòng kiểm tra đạo đức của thành phố Atlanta đã chính thức khiếu nại cựu giám đốc tài chính của thành phố Atlanta về việc chi trả hơn $149,000 cho những chi phí có dấu hiệu nghi ngờ hoặc không đúng phép. Tổng số tiền này đã được ông Jim Beard trả bằng thẻ tín dụng của thành phố Atlanta cấp phát cho ông sử dụng từ năm 2014 đến 2018. Đơn khiếu nại được nộp lên sau những cuộc điều tra của nhật báo AJC và đài truyền hình Channel 2 Action News cho thấy là ông Jim Beard, cùng với cựu Thị trưởng Kasim Reed và nhiều phụ tá cao cấp trong toà thị chính Atlanta đã tiêu xài hàng trăm ngàn Mỹ-kim một cách hoang phí vào những chi phí như mua vé máy bay hạng sang cùng với

những khách sạn và nhà hàng cao cấp ở khắp nơi từ ngân sách của thành phố do dân đóng thuế. Các điều tra viên của chính quyền liên bang cũng đã chú tâm vào các chi tiêu này trong một cuộc điều tra kéo dài từ nhiều năm qua về tệ nạn tham nhũng tại địa phương. Đơn khiếu nại của văn phòng kiểm tra đạo đức của thành phố Atlanta nêu ra 44 trường hợp về những chi tiêu lên đến hơn $149,000 nhưng không có hồ sơ chứng minh và lại có dấu hiệu đáng ngờ vực là vi phạm vào chính sách chi trả về các di chuyển vì công vụ của nhân viên thành phố. Trong số những khoản tiền đáng nghi ngờ và cần được chất vấn này có số tiền $10,000 trả cho ông Beard để thuê một khách sạn tại Paris, và vé

máy bay hạng sang cùng với những khách sạn và nhà hàng tại Barcelona; hoặc số tiền gần $14,000 trả cho chi phí máy bay của bà Yvonne Yancy của phòng nhân sự cho một chuyến máy bay vào tháng 4/2017, cùng với tiền vé máy cho một chuyến đi sang Trung Quốc theo vé hạng sang với giá hơn $9,500. Ông Jim Beard đã không trả lời những câu hỏi nhắn lại của các cơ quan truyền thông về vấn đề này. Hồi tháng 9 vừa qua, ông nói rằng tờ nhật báo AJC chỉ có mục đích muốn làm hoen ố thành quả của chính quyền thành phố dưới thời Thị trưởng Kasim Reed, và ông biện minh rằng công việc của ông đã giúp đem lại sự ổn định về tài chính cho thành phố Atlanta. 

Y tá bị kiện tội bốc hốt bệnh nhân đang bị thuốc mê

Ông Michael Morgan

Thông tin từ đơn kiện của một nữ bệnh nhân cho biết là bà đã bị một nam y tá bốc hốt, sờ soạng vào chỗ kín trên thân thể của mình lúc đang trong tình trạng còn bị thuốc mê. Đơn kiện cáo buộc ông Michael Morgan, 34 tuổi cùng với trung tâm điều trị Northern Crescent Endoscopy và công ty mẹ là Atlanta Gastroenterology Associates phải chịu trách nhiệm về những hành động sai trái này và phải bồi thường về những

thiệt hại tinh thần và đau khổ cho nạn nhân cùng với chi phí thưa kiện. Sự việc bắt đầu khi ông Morgan đã xưng tội với hai vị mục sư tại một nhà thờ Jehova’s Witness của ông rằng ông đã lợi dụng cơ hội khi một nữ bệnh nhân đang còn bị thuốc mê nên đã cởi chiếc nịt vú và bốc hốt trên bộ ngực của nạn nhân. Hai vị mục sư này sau đó đã đi báo với cảnh sát tại Sandy Springs và nhân viên công lực đã bắt giữ ông ta. Khi nạn nhân, một phụ nữ 28 tuổi cư dân tại Atlanta, biết được thông tin này từ cảnh sát, bà trở nên hoảng hốt và kinh sợ hơn, phải xin nghỉ việc và về sống chung với cha mẹ, theo như lời giải thích của luật sư biện hộ là ông David Walbert. Đơn kiện nói rằng trung tâm điều trị cũng phải liên đới trách nhiệm vì đã không kiểm soát nghiêm ngặt hành vi của nhân viên

nên mới để xảy ra tình trạng lạm dụng bệnh nhân. Atlanta Gastroenterology Associates là một trong những trung tâm y tế lớn nhất trên toàn quốc chuyên điều trị về các chứng bệnh về gan và hệ thống tiêu hoá. Hồ sơ cảnh sát cho biết ông Morgan, hành nghề y tá trên 8 năm, đã xác nhận đúng những lời báo cáo của hai vị mục sự và còn thú nhận thêm tội danh đã từng chích thêm một mũi thuốc mê cho nữ bệnh nhân khác để sau đó có thể bốc hốt trên bộ ngực của nạn nhân. Các nạn nhân thường đến các trung tâm y tế để được chụp hình nội soi về ruột già hoặc soi bao tử và luôn được tiêm thuốc mê. Sau khi nội soi, các bệnh nhân được đưa sang phòng hồi phục trong tình trạng nửa tỉnh nửa mê và đó là thời điểm mà ông Morgan đã lợi dụng. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Tự sát sau khi lỡ tay bắn chết bạn Một hành động khoe khoang và đùa giỡn với vũ khí đã dẫn đến một kết quả thảm khốc. Sự việc xảy ra vào khoảng 3 giờ 15 phút chiều ngày cuối năm dương lịch khi một nhóm thiếu niên tụ tập tại một căn chòi nằm phía sau một căn nhà ở Lawrenceville, khu ngoại ô sang trọng nằm cách Atlanta khoảng 30 dặm về phía đông bắc thuộc Gwinnett County. Theo lời cảnh sát, trong lúc vui chơi, Devin Hodges, 15 tuổi, đã đem khoe một khẩu súng lục với các bạn khác. Không ai rõ là từ đâu mà em này lại có được khẩu

súng trong tay. Đột nhiên trong lúc khoe khoang biểu diễn, em Hodges lại lỡ tay nổ súng trúng vào bạn mình là Chad Carless, 17 tuổi khiến nạn nhân bị thiệt mạng. Một số các em bỏ chạy rời khỏi nơi này trong lúc Hodges lo gọi số 911 để nhờ cấp cứu. Trong lúc các nhân viên công lực đến hiện trường khám xét thi thể của nạn nhân và điều tra sự việc thì bỗng nhiên họ nghe một tiếng súng nổ. Sau đó họ phát giác em Hodges nằm cách đó không xa, với một vết thương do viên đạn tự bắn vào người, có lẽ do tự tay em nổ súng để tự sát.

Vụ nổ súng khiến hai thiếu niên bỗng nhiên bị thiệt mạng đã khiến cho nhiều người hàng xóm tại đây hoang mang không biết rõ nội vụ, và không hiểu vì sao lại dẫn đến kết quả như vậy. Thông tin của Everytown, một cơ quan khuyến khích việc kiểm soát súng ống nghiêm ngặt, cho biết là trong năm 2018 đã có ít nhất là 208 trường hợp những vụ nổ súng không cố ý do các em nhỏ hoặc thiếu niên gây ra, dựa theo những thông tin ghi nhận được từ các bản tin trên các cơ quan truyền thông. 

Tỷ phú Arthur Blank nộp đơn ly dị Một trong những doanh gia thành công và nổi tiếng tại địa phương là nhà tỷ phú Arthur Blank đã chính thức nộp đơn ly dị với bà vợ Angela, theo như thông tin được xác nhận trên tờ nhật báo AJC tại Atlanta. Ông Blank là đồng-sáng-lập-viên công ty Home Depot nổi tiếng là hệ thống các tiệm chuyên bán các vật dụng xây cất và sửa chữa nhà cửa trên toàn quốc. Ông cũng nổi tiếng là một nhà hảo tâm thường tài trợ rất nhiều các chương trình từ thiện qua tổ chức có tên là Sáng hội Arthur Blank Family Foundation. Vào năm 2002, ông cũng mua thêm đội banh football chuyên nghiệp tại địa phương là đội Falcons.Vào năm 2014, ông cũng bỏ tiền ra để mua đội túc cầu chuyên nghiệp là đội Atlanta United, và không ngần ngại chi trả những món tiền lớn để thuê mướn các cầu thủ và huấn luyện viên tài danh. Để rồi chỉ trong 2 năm sau đó, đội United đã đem về vinh quang và niềm hãnh diện vui mừng cho cư dân trong vùng khi đoạt được chiếc cúp vô địch toàn quốc của Liên đoàn Túc Cầu Hoa Kỳ MLS vào tháng trước. Đây là cuộc ly dị lần thứ ba của nhà tỷ phú này. Ông mới quen với bà Angela Macuga vào năm 2012 khi hai người thường xuyên tham dự những trận đá banh vì mỗi người đều có con trai cùng chơi môn thể thao này. Đến năm 2014 ông làm lễ chính thức đính hôn với Angela sau khi ly dị với bà vợ Stephanie vào năm 2013 sau hơn 16 năm chung sống. Nhưng người vợ đầu tiên của ông là bà

Tỷ phú Arthur Blank và bà vợ Angela

Diana và hai người cũng đã ly dị vào năm 1993 sau khi có chung 3 đứa con. Đám cưới của hai ông bà Arthur và Angela diễn ra vào năm 2016 và hai người lúc đầu thường xuyên xuất hiện chung trong những sinh hoạt thể thao. Bà Angela cũng có mặt sát bên ông Arthur Blank trong cuộc diễn hành ăn mừng chiến thắng của đội United Atlanta FC hồi tháng trước. Một người đại diện của nhà tỷ phú đã xác nhận điều này và cho biết là ông bà Arthur và Angela Blank đã đồng ý chia tay trong tinh thần thân hữu và họ sẽ không đưa ra lời bình luận nào liên quan đến một sự việc có tính cách cá nhân này. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

Hoa Kỳ ra điều kiện rút quân khỏi Syria

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton vừa tuyên bố binh sĩ Mỹ sẽ không rút khỏi Syria cho đến khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) bị đánh bại và lực lượng người Kurd do Mỹ hậu thuẫn được bảo vệ.

Theo AP, ông Bolton đưa ra tuyên bố trên trong lúc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở Jerusalem vào ngày 6/1, cho thấy Mỹ không rút quân khỏi Syria một cách nhanh chóng sau khi Tổng thống Donald Trump đưa ra quyết định này hôm 19/12. Quyết định rút quân khỏi Syria khiến các chỉ huy quân đội Mỹ ngạc nhiên và gây nên chỉ trích từ nhiều nghị sĩ cũng như đồng minh của Mỹ. Trong đó, một số nghị sĩ cảnh báo rằng việc rút quân sẽ làm lợi cho Nga và Iran, đồng thời Mỹ sẽ mang tiếng bỏ rơi đồng minh là lực lượng dân quân người Kurd YPG, vốn đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Syria. Ông Bolton cho hay Mỹ muốn đồng minh người Kurd của mình ở Syria được bảo vệ. Tổng thống Trump đã nói rõ sẽ không cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiêu diệt lực lượng người Kurd. Ông cho biết thêm phía Mỹ đã kêu gọi người Kurd “đứng vững trong lúc này”, không tìm kiếm sự bảo vệ từ Nga hay chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad. 

TT Trump nói có thể dùng quyền khẩn cấp để xây tường biên giới Tổng thống Trump hôm 4/1 tuyên bố ông có thể dùng các quyền khẩn cấp để xây dựng bức tường biên giới Mỹ-Mexico mà không cần sự phê chuẩn của Quốc hội. Sự đối đầu giữa ông Trump và phe Dân chủ tại Quốc hội xung quanh việc cấp tiền cho bức tường biên giới theo đề nghị của ông đã khiến chính phủ liên bang đóng cửa một phần trong hai tuần lễ. Ông Trump nói sẽ không ký luật cấp tiền cho chính phủ hoạt động trở lại cho đến khi nào ông được cấp ngân quỹ để xây tường biên giới. Khi được các nhà báo hỏi liệu ông có tính đến việc tuyên bố tình trạnh khẩn cấp quốc gia để xây dựng bức tường hay không, ông Trump nói: “Vâng, tôi có tính đến… Chúng ta có thể làm như thế. Tôi chưa làm, nhưng

tôi có thể làm. Chúng ta có thể tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia và nhanh chóng xây dựng bức tường.” Trong cuộc thảo luận có khi rất căng thẳng hôm 4/1, Tổng thống Trump, tân Chủ tịch Hạ viện Nancy

Pelosi và lãnh đạo phe Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer đã không đạt được thỏa thuận để chấm dứt đóng cửa chính phủ khi họ giằng co xung quanh đòi hỏi của ông Trump được cấp 5 tỷ đô la xây bức tường. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

HOA KỲ

Giới đầu tư TQ chạy khỏi Thung lũng Silicon

Theo Công ty nghiên cứu kinh tế Rhodium Group có trụ sở ở New York, nguồn vốn đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc trong các dự án khởi nghiệp vào năm ngoái tăng đến 3 tỷ đôla, khi ấy các nhà đầu tư và các công ty công nghệ ồ ạt tranh giành các giao dịch làm ăn tại Mỹ. Thế nhưng kể từ khi Hoa Kỳ đưa ra dự luật mới vào tháng 8/2018 thì tình hình đã thay đổi. Theo kết quả khảo sát mà Reuters đã thực hiện với 35 công ty, các khoản đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc vào các công ty khởi nghiệp ở Hoa Kỳ đã chững lại. Tổng thống Trump đã ký ban hành một dự luật mới, gia tăng thẩm quyền của chính phủ để ngăn chặn nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào các công ty của Hoa Kỳ, bất kể nhà đầu tư có xuất xứ từ nước nào. Tổng thống Trump đặc biệt lên tiếng về việc ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các công nghệ chiến lược của Hoa Kỳ.

Trong khi luật mới vẫn đang được hoàn thiện, thì các nhà đầu tư công nghệ cho biết việc rút lui cũng đang diễn ra. Các luật sư nói với Reuters rằng họ đang điều chỉnh các điều khoản hợp đồng để được Washington chấp thuận. Các nhà đầu tư Trung Quốc, bao gồm các công ty đại gia đình, đã từ bỏ các giao dịch và ngừng tham gia các cuộc họp với các công ty khởi nghiệp ở Hoa Kỳ. Trong khi đó, một số doanh nhân khác lo ngại việc phê duyệt kéo dài của chính phủ Mỹ có thể làm mai một các nguồn lực và động lực của họ trong một lĩnh vực mà tốc độ tiếp cận thị trường nhanh là rất quan trọng. Từ trước đến nay, các nhà đầu Trung Quốc luôn đi đầu trong ngành công nghệ được coi là quan trọng đối với khả năng cạnh tranh toàn cầu và sức mạnh quân sự. Các nhà đầu tư Trung Quốc đã mua cổ phần của các công ty phi mã như Uber Technologies Inc và Lyft, cũng như các công ty có công nghệ nhạy cảm hơn bao gồm công ty mạng trung tâm dữ liệu Barefoot Networks, công ty xe ôtô tự lái Zoox và công ty nhận dạng giọng nói AISense. Trung Quốc và Hoa Kỳ đã áp thuế nhập cảng trị giá hàng tỷ đôla đối với hàng hóa của nhau. Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng đang xem xét một sắc lệnh để cấm các công ty Mỹ sử dụng các thiết bị viễn thông do hai công ty Trung Quốc Huawei và ZTE sản xuất, mà chính phủ Hoa Kỳ cáo buộc các công ty này hoạt động gián điệp. 

Chính sách về tỵ nạn của Hoa Kỳ thay đổi ra sao trong năm qua? Bộ trưởng Nội An Kirstjen Nielsen mới đây thông báo chính sách mới để giữ cho những người xin tỵ nạn ở Mexico trong khi họ đợi phán quyết từ tòa án, Đó là biện pháp mới nhất trong một loạt chính sách của chính quyền Trump ảnh hưởng đến quyền tỵ nạn trong năm qua. Theo những quy định được đưa ra trong Công ước Liên Hiệp Quốc về Người tị nạn vào năm 1951 được Mỹ chấp thuận, những người nộp hồ sơ tị nạn phải đáp ứng ba điều kiện: chứng tỏ rằng họ có ‘nỗi sợ hợp lý’ về việc bị ngược đãi ở quê nhà; lo sợ bị ngược

đãi vì lý do sắc tộc, tôn giáo, quốc tịch, quan điểm chính trị hay là nằm trong một giai tầng xã hội nhất định, và phải chứng tỏ rằng chính quyền ở quê nhà của họ hoặc là có sự ngược đãi hoặc là không thể kiểm soát được nó. Vào đầu năm 2018, chính quyền Mỹ đã đưa ra những hướng dẫn mới và mang tính khắt khe hơn để xác định tiêu chuẩn qua được cuộc phỏng vấn về nỗi sợ xác tín. Theo tin tức báo chí, cách diễn giải ‘nỗi sợ xác tín’ đã được điều chỉnh lại để bao gồm ‘tác phong, thái độ và sự hồi đáp’ để xem xét họ có đáng tin hay không.

Vào ngày 6/4, chính quyền Trump thông báo sẽ thực thi chính sách ‘không khoan nhượng’ tại biên giới Mỹ-Mexico. Hướng dẫn mới yêu cầu các công tố viên liên bang truy tố hình sự tất cả các di dân trưởng thành vào Mỹ bất hợp pháp, quy định rằng những người này phải bị giam giữ trong suốt quá trình họ làm hồ sơ xin tị nạn. Trước khi có chính sách ‘không khoan nhượng’ này, khi di dân vào Mỹ không qua cửa khẩu, họ đối mặt với tội tiểu hình. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Bệnh nhân hôn mê nhiều năm bất ngờ sinh con

Cảnh sát thành phố Phoenix, bang Arizona đang mở cuộc điều tra về nghi vấn xâm hại tình dục đối với nữ bệnh nhân bị hôn mê sâu ít nhất 14 năm, khiến cô sinh con ngoài ý muốn. Sky News đưa tin nạn nhân, lâm

vào tình trạng hôn mê sâu và sống đời thực vật sau khi bị đuối nước vào năm 20 tuổi, là bệnh nhân nội trú tại trung tâm y tế Hacienda HealthCare ở Phoenix khi cô đột ngột lâm bồn vào ngày 29/12 và sinh hạ một bé trai.

Trung tâm này cũng bị chỉ trích dữ dội vì tắc trách sau khi không ai biết bệnh nhân mang thai. Mãi đến lúc cô lâm bồn, nhân viên chăm sóc mới hoảng hốt khi nghe người bệnh nằm bất động hơn một thập niên đột nhiên rên la đau đớn. “Sự vụ đang được Sở cảnh sát Phoenix điều tra”, Reuters hôm 6/1 dẫn lời trung úy Tommy Thompson cho hay. Phát ngôn viên của Hacienda HealthCare, ông David Leibowitz từ chối tiết lộ liệu các nhân viên tại cơ sở này có trải qua xét nghiệm ADN để xác định kẻ xâm hại tình dục nữ bệnh nhân trên hay không. Trong khi đó, luật sư của nạn nhân là bà Tasha Menaker nhấn mạnh cần kiểm tra ADN tất cả các nam nhân viên tại trung tâm để tìm ra thủ phạm. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

HOA KỲ

Mẹ nghi can tông chết chủ tiệm nail người gốc Việt khuyên con đầu thú

“Con ơi, con không thể chạy trốn”, bà Sharon Whipple gửi lời đến đứa con gái hiện đang lẩn trốn sau khi tông chết bà Ngoc Q. Nguyen, chủ tiệm nail ở Las Vegas hôm 29/12. Bà Sharon là mẹ của Krystal, 21 tuổi, người bị cáo buộc đã lái xe hơi cán qua người bà Ngoc trong lúc bỏ chảy vì muốn quỵt số tiền 35 USD sau khi làm móng. Theo Đài ABC News hôm 6/1, bà Sharon Whipple đã lên truyền hình kêu gọi con mình đầu thú. Bà Sharon cũng gửi lời xin lỗi đến gia đình nạn nhân, xin được tha thứ. Cảnh sát vẫn tiếp tục săn lùng hung thủ sau khi sự việc xảy ra tại tiệm Crystal Nails & Spa. Giới hữu trách cho hay Krystal dùng thẻ tín dụng giả trả tiền làm móng và kế đến tìm cách lừa bà Ngoc Q. Nguyen rằng mình ra xe lấy tiền mặt để thanh toán. Sở cảnh sát Las Vegas công bố hình ảnh từ máy quay an ninh cho thấy bà Ngoc, 51 tuổi ở Garden Grove (bang California) đã nhảy lên nóc chiếc sedan màu đen trước khi bị kéo lê dưới bánh xe khi hung thủ tăng tốc.

TIN THẾ GIỚI Khoảng 6.000 người tiếp tục biểu tình ở thủ đô Budapest của Hungary nhằm phản đối cải cách chính sách lao động bị lên án là “luật nô lệ”. Số lượng người tham gia biểu tình vào ngày 5/1 thấp hơn mục tiêu do các đảng đối lập và nghiệp đoàn đề ra là trên 10.000 người. Theo AFP, người biểu tình phản đối luật sửa đổi được quốc hội thông qua hồi tháng 12.2018. Điểm gây bất bình là các công ty có quyền yêu cầu nhân viên làm việc ngoài giờ từ 250 cho đến 400 giờ/năm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp được quyền trì hoãn trả lương ngoài giờ trong thời gian lên đến 3 năm. Trong khi đó, Chính phủ Hungary tuyên bố sửa đổi luật nhằm giải quyết tình trạng khan hiếm nhân lực, giúp nhiều người muốn làm ngoài giờ có thêm thu nhập. Tổng thống Hungary Janos Ader đã

Chiếc xe sau đó bị bỏ lại bên đường, và được xác định là xe mất cắp. Vài ngày trước cảnh sát công bố hình chụp hung thủ trong tù vào năm 2018 và đề nghị người dân hợp tác tìm kiếm tông tích. 

Bà Sharon Whipple (trái) và mẹ mình kêu gọi con gái ra đầu thú

Dân Hungary chống “luật nô lệ”

Người biểu tình tập trung trước tòa nhà Quốc hội Hungary

ký ban hành luật bất chấp những cuộc đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát ở Budapest cùng nhiều thành phố khác kéo dài từ hôm 13/12 đến nay. Các nghiệp đoàn tuyên bố sẽ tổ chức đình công toàn quốc nếu chính

phủ không hủy bỏ luật lao động mới. Phe đối lập đồng thời yêu cầu cải tổ hệ thống pháp lý nhằm đảm bảo sự độc lập của ngành tư pháp và đề nghị tăng cường tự do ngôn luận cho các cơ quan báo đài nhà nước. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

TIN THẾ GIỚI

Tàu chiến Mỹ áp sát Hoàng Sa thách thức Trung cộng Truyền thông quốc tế loan tin khu trục hạm trang bị hỏa tiễn điều khiển USS McCampbell của Mỹ vào sáng ngày 7/1, đi qua một số đảo ở Hoàng Sa để “thách thức các yêu sách hàng hải quá mức” trên Biển Đông. Khu trục hạm USS McCampbell đã đi vào khu vực 12 hải lý của 3 đảo thuộc Hoàng Sa gồm đảo Cây, Linh Côn và Phú Lâm. Đài CNBC dẫn lời phát ngôn nhân Hạm đội Thái Bình Dương – bà Rachel McMarr, rằng Hoa Kỳ đang thực hiện hoạt động tuần tra “tự do hàng hải” trên biển Nam Trung Hoa (Biển Đông - Việt Nam) và hoạt động này không nhắm đến một quốc gia nào hay đưa ra bất kỳ một tuyên bố chính trị nào. Hoàng Sa (Trung Quốc gọi là Tây Sa) đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép sau trận hải chiến trên biển với Quân lực Việt Nam Cộng Hòa vào ngày 19/1/1974 khiến ít nhất 74 binh sĩ hải quân Việt Nam Cộng Hòa tử trận. Tàu chiến Mỹ nhiều lần thực hiện các cuộc tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông trong những năm vừa qua, trong đó có vụ hồi tháng 9/2018 tàu chiến nước này suýt va chạm với tàu chiến Trung Quốc khi đi qua khu vực gần đá Gaven, Trường Sa.

Tàu USS McCampbell

Đối với hoạt động mới nhất của tàu chiến Hoa Kỳ như vừa nêu, phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Lục Khảng, nói với báo chí rằng Trung Quốc thúc giục Hoa Kỳ ngưng ngay lập tức những hành động khiêu khích như thế. 

Trung cộng dọa tấn công, Đài Loan kêu gọi quốc tế giúp đỡ Trong cuộc họp báo tại Đài Bắc ngày 05/01, Tổng thống Thái Anh Văn, kêu gọi quốc tế hỗ trợ Đài Loan chống âm mưu sát nhập của Trung Quốc. Sau một loạt tuyên bố cứng rắn của Trung Quốc trong những ngày qua, đòi sáp nhập Đài Loan kể cả bằng võ lực, tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn vào hôm 05/01 đã tái khẳng định quyết tâm bảo vệ chế đô dân chủ Đài Bắc và kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp đỡ chống lại ý đồ thôn tính của Bắc Kinh. Đài Loan hiện nổi lên thành vấn đề nhạy cảm nhất của Trung Quốc, vốn đã tăng cường sức ép lên Đài Loan kể từ khi bà Thái Anh Văn, người có lập trường cứng rắn với Bắc Kinh,

lên lãnh đạo chính quyền Đài Bắc vào năm 2016. Hôm 02/01 vừa qua, ông Tập Cận Bình một lần nữa cho rằng Trung Quốc sẽ nỗ lực để “thống nhất” lãnh thổ trong hòa bình, sẵn sàng dùng võ lực khi cần thiết. Thông điệp đe dọa được nhấn mạnh thêm vào hôm 04/01, khi chủ tịch Trung Quốc ra lệnh cho Quân Đội chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh. Trong phát biểu vào hôm 05/10, tổng thống Đài Loan cũng đả kích điều được bà gọi là chiến dịch cố tình phá hoại và lũng đoạn nền dân chủ và gây chia rẽ trong xã hội Đài Loan. Lời đả kích này nhắm vào kế hoạch của Bắc Kinh, chỉ đàm phán chính trị với các đảng đối lập Đài Loan, thay

vì đối thoại trực tiếp với chính quyền Đài Bắc. Khi nói về thể chế một nước, hai chế độ như Hong Kong, bà Thái Anh Văn cho biết bà trông đợi các đảng chính trị ở Đài Loan tuyên bố chố bỏ một nhà nước hai chế độ và không có chuyện hai bên nói chuyện về thoả thuận 1992 về điều này. Chủ tịch Tập Cận Bình hiện đang gây sức ép lên chính quyền của Tổng thống Thái Anh Văn sau khi bà từ chối cái gọi là thoả thuận 1992 đã được những người tiền nhiệm của bà Thái Anh Văn chấp nhận mà theo đó Đài Loan và Trung Quốc là một phần của một nước và mỗi bên cho phép cách diễn giải riêng của mình về Trung Quốc. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN THẾ GIỚI

Mỹ - Bắc Hàn chuẩn bị thượng đỉnh lần II Hãng tin Reuters hôm 07/01, dẫn nguồn tin từ báo Nam Hàn cho hay, các giới chức ngoại giao Mỹ và Bắc Hàn đã gặp nhau nhiều lần trong những ngày qua tại Hà Nội để bàn về việc tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh Donald Trum và Kim Jong Un lần thứ 2. Dựa trên các nguồn tin ngoại giao ẩn danh tại Seoul và Washington, nhật báo Nam Hàn Munhwa Ilbo khẳng định các giới chức Mỹ và Bắc Hàn đã bàn về lịch trình và địa điểm cho một cuộc gặp thượng đỉnh Trump – Kim mới. Thông tin này đang làm dấy lên những đồn có thể Việt Nam sẽ là nơi tổ chức sự kiện này. Báo chí Mỹ cũng đưa ra một số nước châu Á có khả năng được chọn cho cuộc gặp là Việt Nam, Indonesia và Mông Cổ. Trước đó, vào hôm 06/01, Tổng thống Trump khẳng định Bình Nhưỡng và Washington đang đàm phán để xác định địa điểm cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa ông và Kim Jong Un. Tuy nhiên, ông Donald Trump cũng khẳng định lại rằng các trừng phạt Bắc Hàn sẽ vẫn được giữ nguyên, chừng nào các cuộc đàm phán hai bên chưa có được kết quả tích cực.

Trong thông điệp đầu năm mới hôm 1 tháng 1 vừa rồi, lãnh tụ Bắc Hàn đã tuyên bố sẵn sàng gặp ông Trump bất kỳ lúc nào, nhưng đồng thời cảnh báo rằng Bắc Hàn có thể thay đổi thái độ, nếu Washington tiếp tục duy trì trừng phạt và gây sức ép với Bình Nhưỡng. Hôm 07/01, nhật báo Rodong Sinimun, cơ quan ngôn luận của đảng Lao Động Triều Tiên, yêu cầu Nam Hàn dừng các cuộc tập trận với Mỹ nhằm góp phần tạo bầu không khí hòa bình thúc đẩy quan hệ liên Triều, đang có những tiến triển tích cực. 

Đảo chính tại Gabon

Quân lính đảo chính phát biểu tại đài phát thanh

Sáng 07/01,binh lính Gabon sáng 7/1 bất ngờ chiếm đài phát thanh quốc gia ở thủ đô Libreville và tuyên bố đảo chính vì bất mãn với Tổng thống Ali Bongo.

Reuters dẫn nguồn tin địa phương cho biết nhiều tiếng súng đã vang lên quanh khu vực đài phát thanh truyền hình quốc gia và xe tăng và xe quân sự cũng ngăn chặn các tuyến đường đi vào khu vực. Đến khoảng 4 giờ 30 (giờ địa phương), trung úy Kelly Ondo Obiang, sĩ quân quân đội Gabon và tự xưng là thủ lĩnh Phong trào yêu nước của các lực lượng an ninh quốc phòng Gabon, tuyên bố trên đài phát thanh rằng bài phát biểu đầu năm vừa qua của Tổng thống Ali Bongo “củng cố những nghi ngại về khả năng của ông trong việc tiếp tục lãnh đạo đất nước”. Ông Bongo (60 tuổi) bị đột quỵ hồi tháng 10/2018 và được đưa đến Ma

Rốc điều trị. Bài phát biểu đầu năm là lần đầu tiên ông xuất hiện kể từ thời điểm đó. Trong bài phát biểu, Tổng thống Bongo thừa nhận gặp vấn đề sức khỏe nhưng đang hồi phục. Theo Reuters, ông nói lắp bắp ở một vài đoạn, cánh tay phải thì không hề chuyển động nhưng nhìn bề ngoài thì có vẻ khỏe mạnh. Gia đình nhà Bongo đã cầm quyền tại quốc gia trung Phi gần nửa thế kỷ. Tổng thống Bongo tiếp nhận chức vụ vào năm 2009 sau khi người cha Omar qua đời. Ông Bongo tái đắc cử vào năm 2016 với tỷ lệ sít sao trong cuộc bầu cử bị cáo buộc có gian lận và diễn ra nhiều vụ biểu tình bạo lực. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN THẾ GIỚI

TIN VẮN Trung cộng đồng ý cho Liên Hiệp Quốc đến Tân Cương. Trung Quốc hôm 07/01 cho biết sẵn sàng tiếp đón các đại diện LHQ tại Tân Cương, với điều kiện phải tuân theo các quy định của Bắc Kinh. Cao ủy Nhân quyền LHQ cùng với nhiều nước như Pháp, Đức, Mỹ tố cáo Trung Quốc giam giữ hàng triệu người Duy Ngô Nhĩ và người các dân tộc thiểu số khác theo đạo Hồi trong các trại cải tạo. Kẻ tổ chức vụ tấn công chiến hạm USS Cole đã bị trừ khử ở Yemen. Jamal Al Badaoui, được cho là kẻ tổ chức vụ tấn công vào tháng 10/2000, làm 17 thủy thủ thiệt mạng, đã bị giết chết trong một cuộc không kích. Cơ quan CENTCOM (phụ trách

Trung Đông, Trung Á và Nam Á) của bộ Quốc Phòng Mỹ hôm 06/01 đã xác nhận tin trên. Miến Điện mở chiến dịch trả đũa phiến quân. Hôm 07/01, phủ tổng thống Miến Điện thông báo quân đội nước này sẽ tiến hành chống lại nhóm nổi dậy Quân đội Arakan tại bang Rakhine (miền tây), nơi trong những tuần qua đã xảy ra nhiều cuộc đụng độ giữa phiến quân với lực lượng an ninh. Hôm thứ Sáu vừa qua, 13 cảnh sát Miến Điện đã thiệt mạng, cùng nhiều người khác bị thương, trong một cuộc tấn công. Người chỉ huy chiến dịch “Vịnh Con Heo” qua đời. Truyền thông Cuba ngày 06/01 loan báo ông José Ramon Fernandez Alvarez, người chỉ

Ông José Ramon Fernandez Alvarez

huy thắng lợi chiến dịch Vịnh Con Heo trước quân đội Mỹ, qua đời ở tuổi 95. Truyền thông Cuba không cho biết nguyên nhân, nhưng cựu sĩ quan quân đội này dường như đã nằm bệnh viện nhiều tháng. 

TIN VIỆT NAM

Đài Loan treo thưởng cho thông tin về nhóm du khách Việt “mất tích” Taiwan Focus ngày 4/1 dẫn lời ông Chiu Feng-kuang, người đứng đầu cơ quan Di trú Quốc gia (NIA) của nước này cho biết Chính phủ Đài Loan đang treo phần thưởng lên tới 4.000 Đài tệ cho bất cứ ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ nhóm du khách Việt Nam “mất tích”. Tổng cộng có 153 người Việt đến Đài Loan theo 4 đoàn du lịch vào cuối tháng trước, nhưng 152 người đã biến mất ngay sau đó, chỉ còn lại một người duy nhất, là hướng dẫn viên. Cho đến nay, tổ chuyên án do cơ quan Di trú Quốc gia Đài Loan lập ra để săn lùng nhóm người này đã bắt được 35 người, và có 3 người tự ý rời khỏi Đài Loan. Hiện vẫn còn 113 người vẫn chưa tìm được tung tích.

Nhóm du khách người Việt đã đến Đài Loan du lịch theo chương trình nới lỏng thị thực do chính phủ Đài Loan đưa ra vài năm gần đây đối với một số quốc gia là Việt Nam, Indonesia, Myanamar, Lào, Campuchia và Ấn Độ. Chương trình này cho phép xin visa điện tử cho nhóm có từ 5 khách du lịch trở lên và không phải chứng minh tài chính. Sau vụ “mất tích” lớn nhất từ trước đến nay của nhóm du khách Việt, chính phủ Đài Loan cho rằng chương trình nới lỏng thị thực của họ đã bị lợi dụng để đưa người vào Đài Loan với các mục đích khác ngoài du lịch. Bộ Ngoại giao nước này hôm 27/12 thông báo họ đã đình chỉ các đơn xin visa điện tử của các đoàn khách du lịch Việt Nam sắp sang thăm Đài Loan.

Theo hai nguồn tin từ Đài Loan, tại cuộc họp báo hôm 4/1, người đứng đầu cơ quan Di trú Quốc gia Đài Loan xác nhận nhóm du khách Việt đã nhận được “hỗ trợ” và sự mất tích của họ là “đã được lên kế hoạch từ trước”. Ngoài việc treo thưởng, ông Chiu kêu gọi các chủ doanh nghiệp nước này không thuê mướn những người cư trú bất hợp pháp vì sẽ phải đối mặt với mức phạt từ 150.000 đến 750.000 Đài tệ. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN VIỆT NAM

Dịch cúm gia cầm Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Long An vừa cho biết tỉnh này đã phát giác một ổ dịch cúm gia cầm A/H5N1 ở xã Long Sơn, huyện Cần Đước. Truyền thông trong nước loan tin hôm 6/1, cho biết dịch bệnh bắt đầu xuất hiện tại Ấp 4 xã Long Sơn từ hôm 21/12/2018 ở đàn gà 400 con của gia đình ông Điền Văn Kiều, nhưng người này không báo cho ngành thú y mà tự mua thuốc về điều trị. Đến ngày 3/1, dịch bệnh lây sang đàn vịt của bà Nguyễn Thị Ánh Hồng và Nguyễn Thị Lệ Thủy làm chết 3.600 con vịt. Sau khi người dân báo cho chính quyền để tiến hành lấy mẫu

xét nghiệm thì có kết quả bị nhiễm A/H5N1. Cơ quan chức năng cho báo chí biết đã phối hợp với các chủ hộ tiêu hủy toàn bộ số gia cầm nhiễm bệnh nói trên, và công bố dịch cúm gia cầm đang uy hiếp tại các xã Long Cang, Long Hòa, Tân Trạch và Phước Vân. Chính quyền địa phương đã ban hành kế hoạch chống dịch nhằm tránh lây lan. Theo đó, ngoài việc theo dõi chặt chẽ tình hình chăn nuôi, nếu phát hiện gia cầm có triệu chứng bệnh ở các vùng có dịch thì vận động tiêu hủy ngay toàn bộ. Ở các địa phương ngoài vùng dịch, nếu phát hiện triệu

chứng thì tiêu hủy những con gia cầm chết và cách ly số còn lại để chờ kết quả xét nghiệm. Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam cho biết không có trường hợp cúm gia cầm A/H5N1 lây lan sang người kể từ năm 2014. Trước đó, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), virut H5N1 đã giết chết 65 người ở Việt Nam. Đây được cho là một trong những con số tử vong cao nhất trên thế giới. Cơ quan chức năng y tế Việt Nam vừa qua có cảnh báo cần phải phòng ngừa các loại dịch bệnh gia súc, gia cầm trong thời gian chuẩn bị đón tết nguyên đán Kỷ Hợi sắp tới. 

Việt Nam phá đường dây đẻ thuê xuyên quốc gia

Theo VOA, công an TPHCM vừa triệt phá một đường dây mang thai hộ trái pháp luật và hoạt động xuyên quốc gia do một công dân Trung Quốc tổ chức. Báo chí trong nước hôm 1/1 cho biết công an đã bắt tạm giam Cai Gou Lin, quốc tịch Trung Quốc, cùng ba phụ nữ Việt Nam để điều tra về tội “tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại”. Cai Guo Lin đến Việt Nam vào đầu tháng 9/2018. Người đàn ông 53 tuổi này đến phòng khám có tên Thiên Hòa ở quận Cầu Giấy, Hà Nội, gặp bác sĩ người Trung Quốc tên Apo và

được bác sĩ này giới thiệu Hoàng Thị Thu Trang, 26 tuổi, y tá Phòng khám Thiên Hòa, làm người phiên dịch. Guo Lin nói cho Trang biết mục đích sang Việt Nam là để tìm người mang thai hộ bằng biện pháp cấy phôi thai. Được nhờ tìm người có nhu cầu mang thai hộ cũng như làm phiên dịch, mỗi lần môi giới thành công, Trang sẽ được trả 5 triệu đồng. Trang sau đó tiếp cận một phụ nữ bán báo dạo trước cổng bệnh viện Phụ sản Trung ương, Hà Nội, có tên Triệu Thị Hằng, để giúp “tìm nguồn hàng.” Vào tháng 9/2018, người phụ nữ 40 tuổi quê Thanh Hóa giới thiệu thành công một phụ nữ để Gou Lin đưa sang Campuchia. Hằng nhận được 100 triệu đồng tiền công và chia lại cho người phụ nữ mang thai hộ, có tên N.T.T, 50 triệu đồng, theo Sài Gòn Giải Phóng. Đến tháng 11/2018, một phụ nữ tên Nguyễn Thị Mai Anh (23 tuổi quê

Nam Định), qua Trang và Hằng, giới thiệu cho Gou Lin sáu phụ nữ mang thai hộ. Hằng, Trang và Mai Anh đưa sáu phụ nữ này tới TP HCM để gặp Gou Lin trước khi được đưa sang Campuchia để cấy thai. Một trong số sáu phụ nữ đó, do lo sợ bị lừa bán sang Trung Quốc, đã gọi điện kêu cứu và yêu cầu gia đình báo cho Công an. Nhờ đó, lực lượng Công an đã lần ra đường dây và bắt giữ bốn đối tượng tại một khách sạn ở Quận 3, TP HCM. Ba phụ nữ cùng bị bắt với Gou Lin là Trang, Hằng và Mai Anh. Việt Nam cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo theo Luật Hôn nhân và Gia đình có hiệu lực từ 1/1/2015. Sử dụng việc mang thai hộ nhằm mục đích thương mại được coi là hành vi phạm pháp và có thể nhận mức án lên tới 5 năm tù giam. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN VIỆT NAM

Chuyện “xe bảng số xanh đón vợ con Bộ trưởng ở cầu thang máy bay” Từ chiều tối ngày 4/1, dư luận trong nước bất bình sau khi có tin từ báo Người Lao Động và mạng xã hôi cho biết một xe bảng số xanh (của chính phủ) vào khu vực hạn chế tại sân bay quốc tế Nội Bài, tới chân cầu thang máy bay đón người nhà một vị lãnh đạo cấp bộ ngành, gây chậm trễ cho những người khác cùng đi máy bay. Mạng xã hội Facebook chỉ rõ đó là vợ con của Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh. Tuy nhiên, vào ngày 5/1, VOV phỏng vấn đại diện Cảng vụ Hàng không miền Bắc và được cho biết, ngày 3/1 nơi này nhận được công văn của Văn phòng Bộ Công thương về việc đón tiễn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh và đoàn công tác đi từ ngày 3 đến ngày 4/1/2019. Cụ thể, Theo công văn mà VOV có được, ông Tuấn Anh sẽ rời TPHCM đi Hà Nội vào lúc 17h00 ngày 4/1 trên chuyến bay VN262. Vì vậy, Bộ Công thương đề nghị Cảng vụ Hàng không miền Bắc cho phép các cơ quan liên quan cho phép cán bộ của Bộ Công thương được đón Bộ trưởng tại khu vực sân đỗ máy bay và nhà ga VIP A.

Ông Trần Tuấn Anh và vợ

Theo quy định của Bộ Giao thông vận tải VN về chương trình an ninh hàng không, người, phương tiện thường xuyên, chuyên trách đưa đón các lãnh đạo chóp bu được cấp thẻ kiểm soát an ninh dài hạn. Tuy nhiên, theo trang tin Soha, trong hai ngày 3 và 4 tháng 1, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đang có các hoạt động tại Hà Nội. Trang tin này trích tin từ ngay chính cổng thông tin của Bộ Công thương cho biết trong ngày 3/1, ông Bộ trưởng dự Hội nghị

trực tuyến tổng kết công tác ngành nông nghiệp 2018 và triển khai kế hoạch năm 2019. Trong ngày 4/1, ông Bộ trưởng đã có buổi tiếp và làm việc với ông Khammany Inthirah, Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào tại trụ sở. Cũng theo cổng thông tin của Bộ Công thương, vào chiều ngày 4/1, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã trao quyết định bổ nhiệm chức vụ Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại cho ông Lê Triệu Dũng. Sau khi có những thông tin không đồng nhất về chuyện đi và về của Bộ Trưởng Trần Tuấn Anh và xe bảng số xanh đón gia đình riêng của ông ta ở chân cầu tháng máy bay, ngày 5/1, ông Trần Hoài Phương- Giám đốc Cảng vụ Hàng không miền Bắc cho biết cơ quan này đã giao cán bộ kiểm tra chuyện này và khi có thông tin cụ thể sẽ cung cấp cho báo chí. Tổng bí thư đảng CSVN kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thời gian qua ra rả kêu gọi việc làm trong sạch đảng và đảng viên phải gương mẫu. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN VIỆT NAM

Tiền gửi ngân hàng “bốc hơi” Sau vụ khách tố mất sổ 20 tỷ (gần 1 triệu đô) và 170 tỷ (hơn 8 triệu đô) tại Ngân hàng Việt Á, thêm nhiều khách kêu mất tiền tỷ. Bà H. ở Hà Nội cho biết, sổ tiết kiệm của bà trị giá 10 tỷ đồng gửi tại Việt Á . Thế nhưng, cách đây mấy ngày bà tới rút sổ khi đến hạn thì không thấy. Đại diện Ngân hàng cho biết bà đã làm hợp đồng cầm cố sổ trên để vay tiền từ ngân hàng và đã tất toán sổ tiết kiệm 10 tỷ nói trên. Một trường hợp khác là đại diện Công ty MHD cũng tới Ngân hàng Việt Á yêu cầu sao kê thông tin giao dịch tài khoản. Ông này cho biết công ty nhận được thông báo từ ngân hàng cho biết công ty đang có một khoản nợ ngân hàng bắt nguồn từ các giao dịch thanh toán đi. Trong khi đó, công ty chưa từng mở tài khoản ở ngân hàng này. Một trường hợp khác nữa là bà P.T.T (tại Hà Nội). Bà T cho biết đứng tên đồng sở hữu số tiền gửi là 100 tỷ đồng tại Phòng giao dịch Đông Đô, VietABank (18T1 đường Lê Văn Lương, TP Hà Nội). Đến ngày 27/12, cả hai khoản tiền gửi trên đã quá hạn. Bà T. đến ngân hàng rút tiền nhưng không rút được. Bà T. cho biết, ban đầu phía ngân hàng thông báo toàn

Bà Triệu Thị Tuyết Trinh cung cấp thông tin chiều 3.1. Ảnh: Ngọc Thắng

bộ 100 tỷ đồng tiền gửi trên đã được chuyển sang tiết kiệm và làm tài sản đảm bảo để vay với số tiền tương đương và được ngân hàng tất toán. Thế nhưng, bà T. lại không hề biết gì về việc này. Trước đó, khách hàng Triệu Thị Tuyết Trinh và Triệu Hùng Cường (ở tổ 6, phường Mai Động, quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết có gửi 6 món tiền với tổng số 170 tỉ đồng có kỳ hạn tại Ngân hàng TMCP Việt Á, Phòng giao dịch Đông Đô (18 T1, đường Lê Văn Lương, quận Thanh Xuân, Hà Nội). Tất cả sổ đều có chữ ký của Giám đốc Ngân hàng TMCP Việt Á, Chi nhánh Hà Nội, Phòng giao dịch Đông Đô ký và có đóng dấu ngân hàng này. Bà Trinh và ông Cường cho biết, ngày 8/12 khi lên Phòng giao dịch Đông Đô của ngân hàng Việt Á để rút tiền thì nhận được thông báo số tiền gửi của mình đã được rút, trong khi bản thân chưa tất toán sổ, chưa rút tiền và không uỷ quyền cho ai. Trong khi đó đại diện VietABank cho biết “Ngay sau khi mở sổ tiết kiệm đồng sở hữu, những người này thực hiện ngay việc vay cầm cố các sổ tiết kiệm trên (trong cùng ngày hoặc ngày hôm sau với số tiền vay từ 95% đến 98,5% giá trị sổ) và việc giải

ngân vay cầm cố đã được thực hiện vào chính tài khoản của các khách hàng nêu trên. Bằng thủ đoạn này, doanh số giao dịch mở sổ tiết kiệm đã lên đến hàng trăm tỷ đồng nhưng số tiền thực tế gửi tại ngân hàng còn lại rất ít (chênh lệch giữa tiền gửi và tiền vay); đồng thời chuyển tiền qua lại lẫn nhau trong đó có chuyển và nhận tiền với Nguyễn Thị Hà Thành trên hệ thống Ngân hàng Việt Á tại các chi nhánh khác nhau. Tr ư ớ c n h i ề u v ụ l ù m x ù m , VietABank cho biết có nhiều khách hàng liên quan đến Nguyễn Thị Hà Thành- không phải cán bộ của ngân hàng. Khi nhận thấy các giao dịch bất thường, liên tục mở sổ tiết kiệm đồng sở hữu và cầm cố vay để rút tiền của ông Triệu Hùng Cường, bà Triệu Thị Tuyết Trinh, ông Đặng Nghĩa Toàn, Nguyễn Thị Hà Thành và một số đối tượng khác nên đầu tháng 12/2018, VietABank đã làm đơn gửi Cơ quan an ninh điều tra, Công an TP.Hà Nội đề nghị điều tra làm rõ sự việc. Ngày 24/12, Cơ quan an ninh điều tra Công an TP.Hà Nội đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam Nguyễn Thị Hà Thành và đồng phạm về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

FORTUNE HERBS Đông Y Dược Phòng

PHƯỚC NHƠN ĐƯỜNG 2820 PEACHTREE IND BOULEVARD, STE # M • DULUTH, GA 30097 Xin gọi để lấy hẹn: 770-986-0058

• 678-207-9867

Website: www.fortuneherbs.com

MỞ CỬA 6 NGÀY: 10AM - 6PM • NGHỈ THỨ SÁU • Ngày Chủ Nhật lấy hẹn only CHUYÊN TRỊ THEO PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THUỐC BẮC VÀ CHÂM CỨU

BÁC SĨ Lâm Tuấn * License châm cứu * Kinh nghiệm trên 30 năm Truyền nhân chính tông y đạo, bốn đời Đông Y gia truyền. Tốt nghiệp trường Đông Y Học Viện, đã nhiều năm chữa lành các bệnh nan y về nội khoa, sản hậu, thận, v. v.. CHUYÊN TRỊ: Các bệnh về Xương Sống, Gan, Thận, Nhức Đầu, Khó Ngủ, Đau lưng, Phong Thấp, Tê Bại, Đau Thần Kinh, Nội Thương và những chứng bệnh của Đàn Bà.

ĐẶC BIỆT CHUYÊN TRỊ: • Trật gân - Trật xương - Trẹo cổ • Đau khớp • Có bán thuốc rượu danh tiếng trị đau nhức, ăn, ngủ được và tăng cường sinh lực, nam - phụ Lão đều dùng rất công hiệu.

rlo af Pk w

d for

htr

tria

ule

nd eI

o lB

ĐẶC BIỆT CÓ THUỐC GIA TRUYỀN THẦN DIỆU VỀ: Huyết trắng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều, hiếm muộn con cái, đau bụng đến kỳ, đau bao tử, đái ra máu, di mộng tinh, hoạt tinh, yếu sinh lý, liệt dương, bệnh viêm và ho suyễn...

nt H ill Rd

Chúng tôi có nhân viên người Việt thông dịch cho Quý vị. Nếu cần xin gọi: 770-986-0058 lấy hẹn trước

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Những nỗi ân hận muộn màng ĐOÀN DỰ ghi chép

NỖI ÂN HẬN CỦA NGUỜI VỢ HƯ GIẾT CHỒNG VÌ MÊ TRAI TRẺ

Nguyễn Thị Thanh Thuyết năm nay 45 tuổi (sinh năm 1974) ở thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ. Khi còn ít tuổi Thuyết nổi tiếng là một cô gái xinh đẹp tại thị xã Phú Thọ. Lúc mới 15 tuổi, do muốn thoát khỏi sự nghèo khó, nên khi được người quen mai mối, Thuyết bằng lòng lấy làm vợ lẽ ông Bùi Huy Hữu Hoàng lúc ấy 38 tuổi (sinh năm 1951, lấy Thuyết năm 1989, lớn hơn Thuyết 23 tuổi). Ông Bùi Huy Hữu Hoàng rất giàu có, chủ nhiều xe vận tải kể cả các xe du lịch để cho mướn, và ông to lớn, khoẻ mạnh nên nhiều khi cũng tự mình lái xe vận tải đường trường nếu thiếu tài xế. Vợ cả của ông là người rất nhân đức. Bà chỉ sinh được 2 con gái và do chiều chồng nên khi ông Hoàng lấy Thanh Thuyết làm vợ nhỏ mới 15 tuổi, bà coi Thuyết như con, không hề ghen tuông. Dần dần, Thuyết sinh được 2 con trai, bà càng quý mến Thuyết hơn và coi hai cậu bé xinh

xắn, ngoan ngoãn con của Thuyết như con đẻ của mình. Bi kịch của thứ tình yêu “ngoài luồng” Thật ra chồng lớn hơn vợ 23 tuổi cũng không phải là điều gì quá đáng. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân giữa Thanh Thuyết với ông Hoàng vốn không được đặt trên nền tảng tình yêu mà chỉ do ông Hoàng là một người giàu có, lại có 2 con gái trong khi Thuyết rất trẻ, rất đẹp, nên ông muốn hưởng thụ thứ nhan sắc “chanh cốm” của người vừa mới lớn, đồng thời muốn kiếm tí con trai. Hôn nhân không có tình yêu thường khiến người phụ nữ dễ chán. Ngoài ra, Thuyết lại quá đầy đủ, quá nhàn hạ, thừa thãi thì giờ nên nhiều khi cảm thấy cô đơn, thường hay đi chùa lễ bái. Và bi kịch xảy ra khi Thuyết gặp Tạ Hoàng Hiệp (sinh năm 1977, kém Thuyết 3 tuổi, ở làng Vạn Phúc, quận Hà Đông, Hà Nội). Hiệp có giọng hát chầu văn rất

Chồng lớn tuổi, vợ trẻ tuổi (Hình minh hoạ)

cuốn hút, lễ đền chùa nào cũng có mặt, ngoài số tiền công cũng như xôi, gà, oản, chuối do ban tổ chức dành phần, lại còn được các bà đồng cốt thưởng nữa, nhiều lắm. Nhiều cô gái mê Hiệp như điếu đổ. Trong những lần đi hát chầu văn, Hiệp tỏ ra quan tâm tới Thuyết. Ban đầu Thuyết cũng không để ý, nhưng với giọng hát trầm bổng những bài như Cô Chín thượng ngàn, Cô Ba thượng ngàn, Đức ông đệ nhất, Văn quan đệ nhị... cộng với tiếng đàn tiếng phách, khói hương nghi ngút và các bà đồng tô son điểm phấn, ăn mặc như cung phi hoàng hậu, như thánh như thần, múa may theo nhịp điệu cổ truyền dần dần làm Thuyết say mê tiếng hát, người hát. Ở tuổi ngoài 30, Thuyết đẹp mặn mà với thân hình bốc lửa. Những khi được Hiệp ôm ấp, Thuyết mới nhận ra rằng mình chưa bao giờ yêu và được yêu đúng nghĩa. Mối tình vụng trộm ấy kéo dài một thời gian, sợ có lúc sẽ bị bại lộ nhưng Thuyết không muốn phải sống xa người yêu, lại càng không muốn mỗi lần gặp nhau phải lén lút như người ăn vụng. Lời đồn đại truyền tới tai ông Hoàng. Ông kiểm soát Thuyết thật kỹ, thậm chí dùng cả roi vọt để tra khảo Thuyết nữa. Nhưng người chồng càng tìm đủ mọi cách giữ chân vợ bao nhiêu thì Thuyết cũng tìm đủ mọi cách đến với người yêu bấy nhiêu. Ngoài những lần viện cớ đi lễ đền chùa để gặp Hiệp, nhiều khi Thuyết còn hẹn hò, đến nhà nghỉ ăn nằm với Hiệp cả buổi. Kế hoạch giết chồng Ngày 6/10/2007, trên quốc lộ số

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ 2 từ Tuyên Quang đi Hà Giang xảy ra một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Một chiếc xe nhà đâm vào vách núi, cửa kính của xe vỡ nát, bên trong là một người đàn ông đã tử vong, được xác định là ông Bùi Huy Hữu Hoàng. Trong quá trình điều tra và thu thập thông tin, các công an điều tra tỉnh Tuyên Quang phát giác nạn nhân chết do bị siết cổ bằng dây thừng từ trước vì còn vết bầm tím chung quanh cổ chứ không phải do bị ngoại lực tác động của vụ tai nạn giao thông. Ngay sau đó 2 kẻ bị tình nghi là Thuyết và Tạ Hoàng Hiệp bị mời lên công an để phục vụ công tác điều tra. Tại cơ quan công an, Thuyết gào khóc ai oán trước cái chết của chồng nhưng không che mắt đước các điều tra viên. Mất 3 ngày, cuối cùng Thuyết và Hiệp đành phải nhận tội và khai mọi hành vi của mình. Theo kế hoạch, ngày 4/10/2007, Hiệp từ quê mình tại Hà Đông (nay thuộc TP Hà Nội) đi xe lên thị xã Phú Thọ để gặp Thuyết. Hai bên lén lút vào khách sạn với nhau. Trong lúc ân ái, Thuyết cho Hiệp biết hôm sau ông Hoàng sẽ tự lái xe nhà 4 chỗ lên Hà Giang để bàn việc chuyên chở hàng bằng xe vận tải cho một công ty lớn. Với tin tức đó, hai người bàn nhau kế hoạch sát hại ông Hoàng. Về Hà Đông, Hiệp mua một số thuốc ngủ, nghiền nát, cho vào một chai nước khoáng. Sau đó hắn đi taxi lên Phú Thọ tìm cách đưa lọ nước có thuốc ngủ nặng liều cho Thuyết. Đến khoảng 1giờ đêm hôm sau, tức 6/10/2007, được chồng dặn trước, Thuyết gọi chồng dậy để chuẩn bị đi Hà Giang và giả vờ chu đáo, nấu mì cho hai vợ chồng cùng ăn rồi lấy bột sắn pha với lọ nước chứa thuốc ngủ đưa cho chồng uống. Khoảng nửa giờ sau, thấy chồng chưa có biểu hiệu ngấm thuốc, Thuyết hoảng sợ chạy ra sân thì thầm gọi điện thoại cho Hiệp, bảo ngừng kế hoạch lại đã. Nhưng Hiệp thôi thúc: “Em có muốn

Nguyễn Thị Thanh Thuyết trong trại giam

sống với anh không? Nếu muốn thì nó chưa thấm thuốc anh cũng làm được. Nó không thoát khỏi tay anh đâu”. Nghe Hiệp nói cứng, Thuyết tin tưởng, quay vào trong nhà. Thấy chồng có vẻ buồn ngủ và nói không đi nữa, biết chồng đã thấm thuốc, Tuyết khuyên: “Công việc là quan trọng, nếu anh buồn ngủ thì để em lái xe cho”. Nói xong, Thuyết đỡ chồng ra xe, để ông Hoàng ngồi ghế bên cạnh còn mình thì ngồi vào tay lái, lái tới khách sạn nơi Hiệp đang chờ sẵn. Hiệp ra, ngồi vào tay lái thay cho Thuyết còn Thuyết thì vào căn phòng khách sạn Hiệp đã thuê với tên hai người để ngủ. Hiệp lái xe chở ông Hoàng đi theo quốc lộ 2 lên Hà Giang. Đi được khoảng 1 km thì Hiệp dừng xe, dùng dây thừng mang theo siết cổ ông Hoàng cho đến chết rồi lái xe đi tiếp đến Km số 17, nơi có núi non trên quốc lộ 2, tự dàn dựng cảnh xảy ra tai nạn giao thông. Vì ông Hoàng to lớn, quá nặng, Hiệp không thể lôi ông sang ghế phía tay lái được nên đành để ông ngồi ở ghế bên cạnh. Sau đó hắn lái xe, cho chạy với tốc độ khá cao, đâm vào vách núi bên

đường bẹp dúm còn hắn thì thoát ra bằng phía cửa sau. Hắn dùng búa đập các cửa kính cho giống với một vụ tai nạn. Tuy Hiệp khôn ngoan nhưng dù sao cũng là “dàn cảnh”, không thể thoát được cặp mắt tinh tế của các điều tra viên. Tại phiên sơ thẩm, Thuyết may mắn được hưởng sự khoan hồng của pháp luật khi tòa tuyên án tù chung thân, nhưng khi nghe tòa tuyên Hiệp bị tử hình, Thuyết vô cùng đau khổ nên có ý định khi ra toà phúc thẩm, nếu toà cũng tuyên Hiệp bị án tử hình, Thuyết sẽ xin mình cũng bị tử hình cùng Hiệp như lời thề ước. Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm diễn ra vào tháng 8/2008, Hiệp bất ngờ phản cung, đổ mọi tội lỗi lên đầu Thuyết, nào là Thuyết mới chính là kẻ chủ mưu còn anh ta chỉ là tòng phạm, nào là chiếc nhà 4 chỗ do chính tay Thuyết lái đến khách sạn… Sự tráo trở, tham sống sợ chết của Hiệp khiến Thuyết rất đau đớn nên thôi không xin nhận án tử hình nữa. Không lâu sau, Tạ Hữu Hiệp bị tử hình về tội giết người, còn Thuyết thụ án tại trại giam Tân Lập tỉnh Phú Thọ. Những thời gian ngồi sau song sắt, có lẽ Thuyết đã thực sự hối hận về tội lỗi của mình nên tâm sự với các phóng viên rằng chút hạnh phúc hiếm hói của cô bây giờ chính là hai đứa con trai rất ngoan, học giỏi, đang học đại học và thỉnh thoảng cùng bà ngoại lên trai thăm mẹ. Được các phóng viên hỏi lúc Hiệp bị tử hình Thuyết có biết tin không? Thuyết khẽ trả lời: “Tôi vào đây được 3 năm thì anh ấy thụ án. Tính ra đến nay thì cũng hàng chục năm rồi”. Câu nói của mẹ như dao cắt trong lòng Đã hơn chục năm qua đi, chuyện của Thuyết cũng không còn mấy ai nhắc đến nữa. Nhưng với người đàn bà này thì sự việc vẫn như mới xảy ra hôm qua. Thuyết bảo, mặc dầu đã

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ nhiều lần thầm nhủ rằng chuyện đã xảy ra rồi thì chỉ có thể chấp nhận chứ không thay đổi được, nhưng chẳng ngày nào là cô ta không nghĩ tới. Chỉ cần một chị em nào đó trong buồng giam tâm sự về con cái, về gia đình hay đơn gian chỉ là một lá thư hoặc một đoạn phim trên ti-vi nói về cảnh ngoại tình Thuyết cũng chạnh lòng nhớ đến chuyện của mình. Lấy chồng từ tuổi 15, Thuyết thường bằng lòng với hạnh phúc của mình với người chồng giàu có, được bà vợ cả chiều chuộng và hai đứa con trai thông minh, ngoan ngoãn. Cuộc sống êm ả cứ thế trôi đi cho đến khi xảy ra biến cố, Thuyết phải lòng anh chàng hát chầu văn nhỏ hơn mình 3 tuổi. Nhắc đến gia đình, Thuyết bảo không có gì phải phàn nàn vì hai con đều ngoan và học giỏi. Thế nhưng Thuyết lại đổ đốn. Người đàn bà đẹp một thời bảo đến bây giờ cũng không hiểu nổi tại sao ngày đó mình lại mê say điên cuồng anh chàng hát chầu văn nhỏ hơn mình 3 tuổi đến thế. Gần đây, trong một lần khác, nhóm phóng viên một tờ báo phụ nữ lên thăm, phỏng vấn để viết bài, Thuyết tâm sự với cô nữ phóng viên: “Tôi đã từng rất đau đớn khi nghe mẹ tôi trách cứ. Những câu nói của mẹ trong lần đầu tiên được phép lên thăm tôi lúc nào cũng văng vẳng bên tai không thể nào quên. Lúc ấy mẹ tôi vừa khóc vừa nói: “Con ơi, sao con dạy được hai con của con mà lại không dạy được chính mình nên mới ra nông nỗi này hở con …”. Thuyết kể tiếp: “Hai đứa con tôi đều ngoan ngoãn, thông minh, chăm học, có lẽ là do bà cả dạy chứ còn tôi thì…”, Thuyết không nói nữa nhưng các phóng viên cũng hiểu. Hỏi điều gì khiến Thuyết bi quan nhất , Thuyết cười nhẹ, để lộ hàm răng trắng đều tăm tắp: “Hai đứa con tôi đều đã trưởng thành và yên bề gia thất do bà cả trông nom, dạy dỗ. Tôi rất biết ơn bà ấy và cám ơn các con, bởi vì biến cố tôi gây ra quá khủng

khiếp cho gia đình mà mọi người vẫn rộng lòng tha thứ. Hai con tôi được học hành đến nơi đến chốn, tốt nghiệp đại học đều là nhờ bà cả. Đã vậy bà ấy còn cho phép các con cứ đến kỳ là lên thăm tôi. Có lẽ chúng cũng hiểu làm con chẳng ai được quyền lựa chọn người sinh ra mình nên đã bỏ qua cho tôi. Nhưng riêng bản thân tôi thì không bao giờ có thể tha thứ cho mình được. Có những thứ chỉ người mang tâm sự đó mới hiểu chứ người ngoài không hiểu được đâu. Nó cứ đeo đẳng tôi, làm tôi bị ám ảnh không thể nào nguôi”. Sau đó Thuyết nói tiếp: “Đồng loã, âm mưu giết người mà còn được sống là may mắn lắm rồi. Nhưng sự khoan hồng ấy cũng giống như một hình phạt dai dẳng, từng ngày nó cứ khoét sâu mãi vào lòng mình chứ không thể nào quên được. Theo tôi nghĩ, bị tử hình thì chỉ kinh hoảng một lúc thôi chứ không phải ray rứt, ân hận mãi mãi như thế này”. Được hỏi đã mười mấy năm đón Tết trong tù, Tết nào Thuyết khắc khoải nhất? Thuyết trầm ngâm suy nghĩ một lát rồi trả lời: “Tết đầu tiên vào tù và cái Tết thứ ba, ngày đoạn tang chồng”. Sau đó Thuyết nói thêm: “Thời điểm đó tôi phát điên lên được, vừa hối hận về sự ngu dại của mình vừa lo lắng không hiểu với mối thù lớn như thế, bà cả sẽ đối xử với hai đứa con tôi ra sao, có còn cho hai đứa đi học hay không. Không ngờ bà ấy vẫn cho các con đi học và cho phép chúng lên thăm tôi”. “Còn bà cả thì chắc không lên?”. “Không, không bao giờ. Cả hai cô con gái của bà ấy cũng không lên. Mối thù không đội trời chung mà. Mọi người đối xử như vậy là tốt lắm rồi. Tôi ân hận là lúc ấy mình quá hư đốn, không hiểu được lòng tốt của họ”. Thuyết ngừng lại một lát rồi nói tiếp: “Cho đến bây giờ thỉnh thoảng tôi vẫn mơ thấy ông ấy mà không dám gọi hoặc đến gần, chỉ cúi gầm mặt như một tội phạm rồi hình bóng

ông ấy dần dần tan đi. Tôi đã quá hư đốn, cả đời này dù hối lỗi đến mấy cũng không thể tha thứ được cho mình”. Có nên tránh vết xe đổ hay không? Lấy một người đàn ông đã từng ly dị cũng không phải là điều gì ghê gớm lắm, dù khi mới bắt đầu tôi cũng gặp phải lời ra tiếng vào của gia đình và bạn bè khá nhiều. Chồng tôi, xét về mọi mặt thì cũng là một người tốt. Anh có tình cảm, chu đáo, chín chắn. Anh coi trọng gia đình và đòi hỏi vợ mình cũng phải như thế. Sau khi chúng tôi kết hôn, anh vẫn làm tròn bổn phận người cha bằng việc chu cấp tiền hàng tháng cho đứa con gái mà trong cuộc ly dị, người vợ cũ của anh được quyền nuôi vì cháu còn nhỏ. Thỉnh thoảng, vào các ngày lễ anh vẫn chủ động đến thăm con hoặc đón con về nhà chúng tôi chơi. Lấy anh, tôi phải tập làm quen với việc đó và tôi cũng cố gắng gần gũi cô bé. Thỉnh thoảng, vào những lúc cô bé cảm sốt hay gặp vấn đề gì về sức khỏe, vợ cũ của anh lại gọi điện thoại cho anh. Những lúc như thế, dù đã khuya khuắt hay đang đêm anh cũng đều vội vàng rời nhà đến với con. Anh luôn giải thích để tôi thông cảm rằng khi nào làm mẹ tôi sẽ hiểu nuôi trẻ nhỏ vất vả như thế nào. Dù không thoải mái tôi cũng không dám tỏ thái độ gì. Nhưng những đêm anh không về nhà do con gái bệnh cũng làm tôi có chút ghen tuông, vì nghĩ rằng anh đang ở bên vợ cũ. Tôi có thai hai lần đều bị sảy cả hai. Điều này khiến tinh thần tôi vô cùng suy sụp. Chồng tôi luôn luôn an ủi rằng chỉ cần tôi khỏe lại là nhất định chúng tôi sẽ có con. Cả hai lần mất con tôi đều không thấy chồng tôi có biểu hiệu gì quá buồn rầu.Tôi nghĩ rằng đàn ông thường mạnh mẽ, dẫu trong lòng có buồn cũng không để lộ ra. Nếu anh tỏ ra yếu đuối thì làm sao an ủi tôi được. Tuy nhiên, một lần trước khi bỏ quần áo vào trong máy giặt, tôi tìm

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ trong túi quần, túi áo của anh xem anh có để quên giấy tờ gì trong đó hay không. Tôi bỗng thấy một tờ hóa đơn thanh toán của siêu thị, trong đó có danh sách các thứ anh mua đều là đồ dùng cho trẻ sơ sinh, như tã giấy, khăn lông, vớ con nít, quần áo em bé... Ngày tháng ghi trên hóa đơn là ngày hôm trước. Tôi không hiểu vì sao hoá đơn này lại có trong túi áo của anh. Chợt nhớ cách đây vài tuần, một người bạn cho tôi biết chị ấy nhìn thấy chồng tôi chở một phụ nữ trên đường phố. Lúc ấy tôi cười, cho rằng chị bạn nhìn lầm. Bây giờ thấy trong túi của chồng có tờ hoá đơn ghi các món đồ mua cho trẻ sơ sinh, lòng tôi nóng như lửa đốt, mong chồng về để tôi hỏi cho ra lẽ. Khi tờ hóa đơn được đặt trước mặt anh, anh nhìn tôi có vẻ ngượng ngập rồi hỏi: “Em lấy cái giấy này ở đâu ra?”. Tôi giận dữ không thèm trả lời. Anh níu tay tôi, năn nỉ: “Đó chỉ là một tai nạn, hoàn toàn ngoài ý muốn. Anh thề với em là anh tuyệt đối không còn một chút tình cảm gì với cô ấy nữa’’. Tôi quắc mắt, hạch hỏi “cô ấy” là ai. Thì ra, đó là vợ cũ

Tôi có nên tránh vết xe đổ của chị ấy hay không? (Hình minh hoạ)

của chồng tôi. Cô ấy đã có thai sau một đêm anh ở lại vì con gái bệnh. Tôi thật sự không biết nói gì lúc này mà chỉ biết khóc một cách đau đớn, tức giận. Họ đã có một đứa con gái chưa đủ hay sao mà bây giờ lại còn thêm một đứa nữa? Còn tôi thì anh tính sao đây? Hóa ra, thời điểm tôi sảy thai lần đầu cũng là lúc cô ấy mang bầu. Đến khi tôi sảy thai lần thứ hai thì cô ấy đã gần kề ngày sinh nở. Chồng tôi bận bịu với vợ cũ như thế còn đầu óc đâu mà buồn hay thương xót tôi? Nhưng chồng tôi trước sau đều nói do một phút yếu lòng. Khi cô ấy thông báo có thai, chông tôi đã năn nỉ cô ấy bỏ đi nhưng cô ấy không chịu. Cô ấy nói: “Vợ anh muốn có đứa con mà hai lần đều không có được. Em may mắn có, tại sao anh lại bảo em bỏ đi? Nó là con anh nhưng cũng là con em. Em sẽ nuôi nó một mình››. Chồng tôi không dám thú nhận với tôi mà cũng không đành lòng bỏ rơi vợ cũ. Cô ấy đều tự đi khám thai, chỉ duy nhất có một lần nhờ anh chở đi mua đồ cho em bé để chuẩn bị ngày sinh nở thì người bạn tôi trông thấy, nói chuyện với tôi. Chồng tôi quỳ xuống van xin tôi tha thứ cho anh, được như vậy anh sẽ nhất định rạch ròi các mối quan hệ, tuyệt đối không để tôi phái phiền lòng thêm nữa. Nhưng tôi nghĩ, làm sao anh có thể phân minh mọi việc được. Hai đứa con, một gái một trai của anh, anh làm sao bỏ chúng được? Mấy hôm trước, vợ cũ của anh chủ động đến tìm tôi, xin tôi tôi bỏ qua cho anh. Chị ấy nói sẽ nuôi cả hai đứa con, nhất định sẽ không làm phiền chồng tôi nữa. Một điều tôi để ý là chị ấy tâm sự với tôi rằng bản nhân chị ấy rất ân hận – một sự ân hận muộn màng – chỉ vì nông nổi nên đã ly dị, tự mình vứt bỏ hạnh phúc của mình đến nỗi bây giờ hối hận cũng không kịp nữa. Chị ấy mong tôi đừng đi vào vết xe đổ của chị ấy bởi vì chồng tôi là một

người tốt, do lúc đó chị ấy còn trẻ tuổi, quá ghen tuông nên mới ly dị. Từ trước tới nay tôi không có ác cảm gì với vợ cũ của chồng, kể cả có sự việc này cũng không thấy căm ghét chị ấy. Ngược lại, tôi lại thấy chị ấy đáng thương, có thai với chồng cũ mà phải sinh con một mình, nuôi con một mình. Thực sự tôi vẫn còn yêu chồng tôi lắm và hiểu rằng chỉ vì “tình cũ không rủ cũng đến” hoặc “lửa gần rơm” trong lúc săn sóc đứa con gái bị bệnh, ban đêm vắng vẻ chỉ có hai người nên anh mới như thế. Trong thâm tâm tôi cũng không muốn ly dị. Tôi có thể tha thứ cho chồng để hôn nhân của chúng tôi không bị tan vỡ. Nhưng vết thương lòng trong tôi làm sao có thể xoá bỏ đi được? Ngoài ra, chị ấy cũng còn đẹp lắm, lại cô đơn trong khi có hai đứa con làm chiếc cầu nối, liệu chị ấy có thể cắt đứt mọi quan hệ với chồng tôi như lời đã hứa hay không? Lòng tôi rất rối rắm, tôi không hiểu mình có nên tránh vết xe đổ mà chị ấy đã mắc phải hay không… Nguyễn Thị Thuỳ L. (An Giang) -Ý kiến của Đoàn Dự: Hỏi tức là trả lời. Đoàn Dự tôi nghĩ rằng vị độc giả trên đây chẳng dại gì mà không tránh vết xe đổ của người đi trước. Có chăng, vấn đề ở chỗ đã bỏ qua rồi liệu có hoàn toàn tha thứ được hay không. Thành Cát Tư Hãn, nhà chinh phục khét tiếng Mông Cổ ngày trước có nói: “Làm đàn ông khó lắm, dễ dàng sa ngã như một đứa trẻ. Bởi vậy người chồng là cái gì đó để người vợ tha thứ”. - Hê hê, đúng quá, đúng quá, làm đàn ông khó lắm, dễ dàng sa ngã như một đứa trẻ, nếu người vợ không tha thứ một cách khôn ngoan thì hư bột hư đường hết trơn hết trọi!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ĐOÀN DỰ

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

Thằng bất hảo TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

Nhiều người cho rằng, Cambodia đã đi trước Việt Nam một bậc về mặt dân chủ, rằng xã hội dân sự đã nở hoa, rằng quốc gia này sẽ là người tiên phong của vùng Đông Dương về tự do, dân chủ và sự phát triển kinh tế – kinh trị. Vài năm sau, chúng ta bắt đầu khóc than về một nền dân chủ kiệt sức và hấp hối. Điều gì đã xảy ra? Nguyễn Quốc Tấn Trung Bởi tính hà tiện (và cũng vì thói quen luôn thứ c sớ m) tôi hay rờ i Bangkok lú c trờ i cò n tố i, và đế n Phnom Penh khi vừ a sá ng bạ ch. Chuyến bay đầu ngày bao giờ cũng rẻ, ít ra thì cũng rẻ hơn được năm/ bẩy Mỹ Kim. Đỡ được đồng nào hay đồng đó. Phi đạ o vắ ng ngắ t nhưng phi trường thì ồn ào hơn thường lệ vì có nguyên cả một đoàn du khách Trung Hoa (gần cả trăm người) đang lào xào trò chuyện hơi lớn tiếng. Tôi gặp họ hoài, ở khắp mọi nơi, nghe riết cũng quen nên không có gì để phàn nàn cả. Hơn nữa – tự thâm tâm – tôi tận tình chia sẻ với nỗi “hạnh phúc vỡ oà thành tiếng” của hàng tỉ con người (vừa được xổ lồng) sau hơn nửa thế kỷ bị giam cầm, trong bức màn sắt. Khác với Lào hay Thái, tuk tuk ở xứ Cao Miên nhiều quá – tá lả khắp nơi – nên tiếng mời chào (khẩn thiết) nghe mà thương cảm. Tôi phóc đại lên cái xe gần nhất, nói nhỏ: - River side! Ra mé sông! Gọn ghẽ vậy thôi nhưng cũng đủ cho chú em tài xế biết rằng tuy khách hàng bộ dạng hơi lớ ngớ nhưng là dân bụi đời chuyên nghiệp, khỏi cần phải ra giá (hay mặc cả) lôi thôi. Ngoài

Việt Nam và California ra, Phnom Penh – có lẽ – là nơi tôi chôn chân lâu nhất, đủ lâu để biết về phố xá (gần) như dân bản xứ. Nam Vang đi dễ khó về Trai đi có vợ, gái về có con

Phnom Penh 2019

Tui đã quá cái tuổi vợ con từ lâu lắm rồi nhưng vẫn lui/tới đây hoài hoài vì người Việt của mình ở đây đông quá , và khổ lắ m. Nướ c sạ ch nhiều người cũng không có mà uống nữa, chớ đừng nói chi đến chuyện xa xôi như ăn chơi hay ăn học. Đến với họ, đôi lúc, cho nó có cái tình – tình đồng bào – chớ tôi đã ớn thức ăn của Miên (cũng như của Lào và của Thái) tới tận ngón chân út luôn rồi!

Tuy hơi mất công (chút xíu) nhưng tôi buộc phải tìm cho ra thức ăn Việt Nam, bằng mọi cách và mọi giá. Trên đường Preah Sisovath, dọc bờ sông, tiệm Chiang Mai Riverside có món Vietnamese Sour Soup (bảo đảm là không dở) dù cả chủ nhân lẫn đầu bếp đều không phải là người Việt. Tuy còn hơi sớm, tôi vẫn gọi một tô canh chua cá (sao tui không ưa canh chua tôm nha) với lời căn dặn “cho nhiều rau ngổ, càng nhiều càng tốt.” Thực đơn chiều tui cũng tính luôn rồi: cá rô kho tộ của Ngon Restaurant (trên đại lộ Sihanouk Boulevard) tiêu rắc lấm chấm như mè, cay xuýt xoa, thơm đậm đà, và ngon thấm thía. Sá ng thì tôi có chuyệ n phả i vô là ng nổ i Kampong Luong, nằ m cuối Biển Hồ, thuộc tỉnh Pursat. Từ Phnom Penh đến đây chỉ cỡ chừng 150KM nhưng dám có tới cả trăm bứ c hì nh củ a Hun Sen: khi ngồ i, lúc đứng. Xen giữa là những bảng hiệu của Cambodian People’s Party (Đảng Nhân Dân Cam Bốt) với ảnh phó ng lớ n củ a đả ng phó , và đả ng trưở ng. Lạ i cũ ng chí nh là cá i bả n mặt của thằng chả luôn, chớ còn ai vô đó nữa!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN Không thấ y vua cha Norodom Sihanouk, hoà ng hậ u Norodom Monineath hay vua con Norodom Sihamoni đâu ráo trọi. Trên thế giới này – có lẽ – chưa bao giờ, và không nơi đâu, có một quốc gia theo chế độ quân chủ lập hiến nào khác mà hoàng gia lại mờ nhạt (và thủ tướng lộng hành) như thế cả. Hồi đầu năm ngoái, ở những tỉnh lỵ heo hút – lâu lâu – tôi còn thấy lưa thưa vài tấm bảng trưng Cambodia National Rescue Party. Nay thì hết nhẵn, cái đảng này đã bị Hun Sen “giải thể” hồi tháng 11 năm ngoái. Tờ Cambodia Daily cũng vậy, cũng bị đánh (thuế) cho “sụ p tiệm luôn rồ i. Phnom Penh Post thì đã sang tay qua một ông chủ mới (nghe đâu) cũng là chỗ quen biết, và thân thiết, với Hun Sen. Thiệt là quá đáng nhưng ... chưa hết! Tất cả 125 dân biểu quốc hội đều là người của Đảng Nhân Dân Cam Bốt, 58 trong số 62 thượng nghị sĩ cũng vậy, cũng đều nằm trong túi áo của Hun Sen ráo trọi. Còn chính Hun Sen thì đã chui gọn trong túi quần của Tập Cận Bình.

Photo: AFP/Tang Chhin Sothy

Coi như là tiêu tan mộ t giấc mơ dân chủ. Nguyễn Quốc Tấn Trung, bỉnh bút của tạp chí Luật Khoa, nhận xét: “Nhiều người cho rằng, Cambodia đã đi trước Việt Nam một bậc về mặt dân chủ, rằng xã hội dân sự đã nở hoa, rằng quốc gia này sẽ là người tiên phong của vùng Đông Dương về tự do, dân chủ và sự phát triển kinh

tế – kinh trị. Vài năm sau, chúng ta bắt đầu khóc than về một nền dân chủ kiệt sức và hấp hối.” Tới bữa nay thì, cái “nền dân chủ” nà y đã chế t (“ngắ c”) rồ i, tôi thầ m nghĩ vậy khi đi tà tà ngang qua Court of Appeal Office of the Prosecutor General – nằm cạnh bờ sông Tonle Sap. Mới vài ba năm trước (chính xác là ngày 10 tháng 12 năm 2014, Ngày Quốc Tế Nhân Quyền) tôi chứng kiến cả chục ngàn người dân Cam Bốt – sau khi tuần hành – đã tụ tập nơi đây để đòi hỏi chính quyền phải phóng thích những tù nhân lương tâm của xứ sở họ.

Ảnh (TNT) chụp hôm 10/12/2014

Cũng chính tôi – ngay chiều hôm đó – đã vui sướng viết bài tường thuật (“Dư Âm Của Một Ngày Lễ Lớn”) cho RFA, với những lời có cánh: “Ai mà dè cái xứ Chùa Tháp này lại đàng hoàng và văn minh dữ dội vậy, Trời?” Những ngày vui, cũng như niềm vui, thườ ng ngắ n. Riêng nỗ i hân hoan vui mừng mà tôi dành cho nước Cambodia e hơi quá ngắn. Tôi cay đắ ng (nghĩ thêm) như thế , sau khi đọc xong bài báo (“Thái Lan Hành Trình Dân Chủ Gập Ghềnh”) của L.S Nguyễn Văn Thân. Tuy gập ghềnh và với nhiều sóng gió nhưng nước Thái Lan vẫn kiên tâm đi tới. Còn Hun Sen thì dẫn đất nướ c Cambodia bướ c lù i, theo lộ trình chuyên chế, cùng với Trung Hoa Lục Địa của Tập Cận Bình. Nguyễn Quốc Tấn Trung, tác giả bà i bá o “Nề n Dân Chủ Cambodia

Hấp Hối” còn viết thêm: “Bắt đầu những năm 2010, Trung Quốc trỗi dậy như một thế lực có tầm ảnh hưởng quốc tế, và Cambodia trở thành một trong những ‘chư hầu’ nhận viện trợ đều đặn từ Bắc Kinh. Giới lãnh đạo Cambodia dần được tháo bỏ xiềng xích phương Tây, và trở mặt.” Đoạ n văn thượ ng dẫ n khiế n tôi chợt nhớ đến bức thư của Thủ Tướng Sirik Matak, gửi đại sứ Hoa Kỳ John Gunther Dean, hồi cuối thế kỷ trước: Nam Vang, ngày 16 tháng 4, năm 1975. Thưa Quý Ngài và Ông Bạn, Tôi thành thật cảm tạ ngài đã viết thư và còn đề nghị giúp tôi phương tiện đi tìm tự do. Than ôi! Tôi không thể bỏ đi một cách hèn hạ như vậy! Đối với Ngài và nhất là đối với xứ sở vĩ đại của Ngài, không bao giờ tôi lại có thể tin rằng quý vị đã nhẫn tâm bỏ rơi một dân tộc đã lựa chọn tự do. Quý vị từ chối bảo vệ chúng tôi và chúng tôi chẳng thể làm được gì hết. Ngài ra đi, tôi cầu chúc Ngài và xứ sở của Ngài được hạnh phúc dưới bầu trời này. Nhưng xin Ngài nhớ cho rằng nếu tôi phải chết ngay đây và trên đất nước tôi yêu dấu thì tuy đó là điều đáng tiếc, nhưng tất cả chúng ta đều sinh ra và cũng sẽ chết vào một ngày nào đó. Tôi chỉ ân hận một điều là đã lỡ lầm đặt niềm tin quá lớn ở nơi quý vị, những người bạn Hoa Kỳ! Thành tín, Sirik Matak Bằng vào kinh nghiệm máu xương củ a ngườ i tiề n nhiệ m thì Hun Sen có thể “trở mặt” với cứ phương nào (bấ t kể Đông/Tây) khi cần, nếu vì quyền lợi của đất nước Cambodia. Đương sự , tiế c thay, lạ i “trở mặ t” ngay với chính đồng bào và dân tộc của mình, chỉ để bảo vệ cho tài sản của gia đình và phe nhóm. Đó mới là chuyện đáng buồn, và đáng nói: thằng khốn nạn!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TƯỞ NG NĂNG TIẾ N

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

Từ Lê

Văn Tám đến Tô Vĩnh Diện! HUY PHƯƠNG

“Tôi đã bỏ một nửa cuộc đời cho lý tưởng cộng sản. Hôm nay tôi đau buồn mà thú nhận rằng: cộng sản chỉ biết “tuyên truyền và dối trá.” Mikhail Gorbachev

Dù là bịa đặt nhưng nhiều công trình vẫn được mang tên Lê Văn Tám. Trong hình là một công viên mang tên Lê Văn Tám. (Hình: Wikipedia

gày xưa khi chúng tôi đang ở trong Ban Biên Tập của Đài Phát Thanh Quân Đội VNCH, mỗi ngày làm việc, chúng tôi thường nhìn lên câu khẩu hiệu treo trên tường: “Có tin mới viết- Không tin thì đừng viết!” Tin đây là tin tưởng, tin sự thật, vì mỗi điều viết ra, mỗi lời nói, đến với người lính người dân đều có tính cách thông tin, mà thông tin phải dựa trên sự thật. Vả lại người dân, người lính miền Nam, dù với những người ít học, nhưng hằng ngày được tiếp cận nhiều nguồn tin khác nhau, mắt thấy tai nghe, có trình độ hiểu biết và phán đoán, không thể nào lừa bịp được họ. Tuyên truyền là việc đưa ra các tin tức với mục đích thúc đẩy, thay đổi hay thuyết phục thái độ, suy nghĩ, tâm

lý và ý kiến của quần chúng theo chiều hướng của mình (nhà cầm quyền hay đảng cầm quyền) mong muốn. Vũ khí của tuyên truyền được kể như là tin đồn truyền miệng (tuyên truyền xám với những nguồn tin vô căn cứ,) với các loại truyền đơn, bích chương và biểu ngữ treo nơi công cộng, báo chí, đài phát thanh, truyền hình hay internet (thời nay,) phim ảnh, ca hát, diễn kịch, giáo dục ở học đường. Trong xã hội miền Bắc (Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà) ngày trước, chỉ có một đảng cầm quyền, đài phát thanh, báo chí, giáo dục... đều đi dưới ngọn cờ của đảng. Ngược lại hay ngoại lệ đều bị cấm đoán, chụp mũ hay bị kết án phản động, chống phá, lật đổ chính quyền, thậm chí là là tiếp tay làm gián điệp cho đế quốc, ngoại bang.

Trong mỗi làng, mỗi khu phố đều chỉ có cái loa phường hăm he, tuyên truyền, doạ nạt quần chúng, ám ảnh họ đến từng giấc ngủ, hướng dẫn dân đi theo một con đường chỉ đạo của đảng thống trị. Dân như con lừa bị che mắt, chỉ biết đi theo một con đường phía trước, và sẵn sàng chịu roi đòn của tên lái xe, nếu nhìn ngang nhìn ngửa, không chịu đi thẳng đường. Nói theo ngôn ngữ Dương Thu Hương, “chế độ ngoài Bắc là chế độ man rợ vì nó chọc mù mắt con người, bịt lỗ tai con người!” Trong một xã hội ngu dân như vậy, tuyên truyền không khó, vì dân chỉ biết, chỉ nhìn, chỉ nghe có một nguồn. Để đạt mục tiêu đề ra của đảng thống trị, cơ quan tuyên huấn của đảng thường đưa ra những nguồn tin giả tạo, đầy phi lý, mà vì dân ngu, ít học đã bị bịt mắt cũng tin. Câu chuyện những chiếc máy bay Mig của Liên Xô tắt máy, phục kích trong mây, xông ra tiêu diệt những Thần Sấm, Thần Sét của Mỹ, những chuyện anh hùng níu càng trực thăng, những liệt sĩ một tay nhét ruột bị thương vào, một tay cầm tiểu liên giết cả một tiểu đoàn địch... là những chuyện của một xứ sở anh hùng mà người dân rất tin, vì bị nhồi nhét ngay thời còn ngồi ở bậc tiểu học hay mang khăn quàng đỏ. Những người dân không có kiến thức tin những chuyện lố bịch như một

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

“Mộ gió” của Tô Vĩnh Diện ở Điên Biên Phủ (Wikipedia.org)

ông đại tá phi công, một tay lái máy bay, một tay che lỗ bị bắn trên thân phi cơ, cũng chính ông này, vì nhu cầu mà đảng đòi hỏi, phải học gấp bảy ngày hết bảy lớp cho đủ trình độ để được lái phi cơ. Hay như chuyện biệt kích Tạ Đình Đề được CIA cử ra Hà Nội ám sát Hồ Chí Minh, lọt được vào nhà sàn của bác Hồ, nấp trên mái định mưu sát Bác, Bác biết nhưng không nói gì, mỗi bữa sai cần vụ đem thêm cho Bác một xuất cơm cho anh biệt kích này mò xuống ăn. Tâm phục, khẩu phục, anh biệt kích miền Nam mò xuốn lạy Bác xin tha tội, trở thành người cận vệ số 1 của Bác. Hồi Bác Hồ sang Trung Quốc, có người mời Bác hút thuốc lá. Bác vừa ngậm điếu thuốc trên môi thì ông Tạ Đình Đề đứng bảo vệ Bác rút súng lục bắn một phát trúng điếu thuốc rơi xuống, vì người ta đã tẩm thuốc độc vào điếu thuốc lá để giết Bác! Những chuyện “bốc phét” này nói đến nói lui, nói mãi riết nghe rồi y như thật. Cộng Sản thường “lộng giả thành chân.” Những cuốn phim, những vở kịch do cán bộ tuyên truyền soạn thảo dựng nên với những nhân vật hư cấu, đều được đem ra học tập coi như những nhân vật có thật trong đời sống thật. Sau này khi ra Bắc, trong một lần bị áp tải đi “lao động,” một anh cán binh bảo vệ Nghệ Tĩnh lân la hỏi tôi có biết Đại tá “Nguỵ” tên Minh, bây giờ học tập ở trại nào không? Tôi ngớ người ra, phải về sau mới biết Đại tá Minh là một nhân vật trong cuốn phim nói về “Cô Nhíp.” Cô Nhíp là một “biệt động thành”

nằm vùng, trong vỏ bọc là một người giúp việc trong gia đình Đại tá Minh! Đây chỉ là chuyện phim tuyên truyền. Để khích động người lính xông lên, sẵn sàng hy sinh cho mưu đồ của đảng, thì bộ tuyên truyền phải nguỵ tạo những thiên anh hùng ca lừng lẫy như Tô Vĩnh Diện lấy thân chèn pháo, Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lổ châu mai, Bế Văn Đàn lấy thân làm giá súng và Trần Can cắm cờ trên hầm chỉ huy của địch. Có một điều lạ là bốn nhân vật này chết bỏ xác ở các địa điểm khác nhau là Him Lam, Mường Thanh, Mường Pồn... cách nhau hàng chục cây số, trong bom đạn tơi bời, thịt nát xương tan như vậy, trải qua nhiều trận mưa lụt, mà về sau, đảng còn kiếm ra di hài bốn nhân vật này đem về chôn gần nhau để cho người đời sau suýt soa khấn vái! Mới đây Giáo Sư Hà Văn Thịnh – Đại học Khoa học Huế, xác nhận rằng, chuyện Tô Vĩnh Diện lấy thân chèn pháo là không có thật. Nói cách khác, đây là chuyện mà chính quyền bịa ra để lừa dân, lừa cả nước. Lịch sử Việt Nam hiện đại, chỉ có 30% sự thật, 70% giả dối. Đó là điều rất đau lòng. Năm ngoái, GS Phan Huy Lê cũng cho rằng, nhân vật anh hùng Lê Văn Tám là bịa đặt, chính GS Trần Huy Liệu, nguyên Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền- Cổ Động đã “dựng” lên câu chuyện thiếu niên Lê Văn Tám tẩm xăng vào người

rồi xông vào đốt kho xăng địch cách đấy mấy chục mét. Rồi nhân vật Võ Thị Sáu cũng được nhà thơ Nguyễn Duy phủ nhận là chuyện dối trá, đây chỉ là một cô gái điên bị Việt Minh dụ quẳng lựu đạn vào chợ Đất Đỏ giữa lúc đông người. Năm 1967, một cán binh VC là Nguyễn Văn Bé đã chiêu hồi về với miền Nam, nhưng khi thấy Bé mất tích trong trận đánh, CS đã vẽ ra chuyện Nguyễn Văn Bé đã ôm mìn nhảy vào xe thiết giáp M113 để hy sinh và phong Nguyễn Văn Bé là liệt sĩ. Đây là một câu chuyện tẽn tò nhất của Bắc Việt thời đó. Sự thật như “cây kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra,” huống gì dân trí ngày nay, trong thời đại internet phát triển, đã nhìn xa thấy rộng. Những lớp mặt nạ dược tô trát trên khuôn mặt giả đối, nhưng vôi vữa được làm dối trá trên các tượng đài, sẽ dần dẩn, vỡ vụn, rơi ra để lộ những khuôn mặt thật. Ngày nay người dân Việt Nam ai cũng đã rõ sự thật về chuyện “cướp chính quyền,” là gì, sự thật về đảng cộng sản Việt Nam là ai, sự thật về đời sống “giản dị, trong sạch” của Hồ Chí Minh là thật hay không! Tổng Thống Abraham Lincoln đã nói câu: “Người ta chỉ có thể lừa bịp được vài người trong mọi lúc, lừa được mọi người trong vài lúc, nhưng không thể lừa được mọi người trong mọi lúc!”

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY PHƯƠNG

CHUYỆN MỖI TUẦN Thường Nga 4 trên Mặt trăng. Ảnh của New China

Mặt tối của Nguyệt cầu ĐỖ QUÂN

Thỏ ngọc được thả ra để đi thám hiểm và bức ảnh đầy ánh sáng của “mặt tối”của Nguyệt cầu

... Phi hà nh đoà n củ a mộ t phi thuyề n bả o trì đang ở trên một quỹ đạo quanh Trái đất để sửa chữa các vệ tinh có trang bị vũ khí nguyên từ đột nhiên bị mất nguồn điện. Họ không thể tì m ra nguyên nhân củ a sự kiệ n lạ lù ng nà y. Con tàu không còn nguồn điện lạnh dần và trôi giạt về phí a mặ t tố i củ a Mặ t trăng. Trong phú t nguy

hiểm đó, họ chợt thấy một chiếc phi thuyền khác trôi về phía họ. Con tàu lạ này là mộ t chiế c phi thuyề n con thoi Discovery cũ của NASA - mặ c dầ u NASA đã không còn hoạt động từ cách đó ba mươi năm. Hai thà nh viên củ a phi hà nh đoàn mạo hiểm bước sang chiếc tàu trôi giạt. Họ tìm thấ y trên tà u có mộ t xá c chế t. Theo nhậ t ký củ a

phi hành đoàn con tàu ma, con tàu này đã bị mất tích trong vùng tam giác quỷ Bermuda nhiều năm trước đó. Chiếc tàu ma này tại sao lại có mặt trên không gian, và chuyện gì đã xảy ra? Họ đã nhanh chóng nhậ n đượ c câu trả lờ i. Mộ t loạ i sinh vậ t ngoà i không gian đang sử dụng con tàu ma để hút hồn của phi hành đoàn, từng người một. Đó là nội dung của cuốn phim The Dark Side of the Moon - Mặ t tố i củ a Nguyệ t cầ u, mộ t phim kinh dị giả tưở ng sả n xuất năm 1990, được xếp hạng... phim tồi. Trong văn chương Anh ngữ, có đến trên hai trăm quyể n sá ch mang cù ng một tựa đề như cuốn phim, hầu hết cũng là loại kinh dị.

Một tập nhạc nổi tiếng củ a ban nhạ c rock The Pink Floyd, phát hành năm 1973, cũng có tên là The Dark Side of the Moon. Mặt Tối của Nguyệt cầu trong văn hóa Tây phương mang ý nghĩ a củ a mộ t chứng bệnh tâm thần, của những tình huống tệ hại, củ a sự trố ng trả i, hoang vắng và đói lạnh. ÁM ẢNH CỦA NHỮNG NGƯỜI TRÊN ĐỊA CẦU Cái gì không thấy được thường gợi sự hiếu kỳ của con người. Thế nên từ lâu, cái phần phía bên kia của Nguyệ t cầ u, phầ n mà từ Địa cầu nhân loại không trông thấy được vẫn được coi là mộ t bí ẩ n. Ngườ i ta gọ i đó là Mặ t Tố i củ a Nguyệ t cầ u - The Dark Side of the Moon. Thế nên tin tứ c về vụ Trung quố c thà nh công

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

KỶ VẬT CHO CHỊ HẰNG Bộ mặt của Nguyệt cầu ngày trước chỉ toàn đất đá và bụi cùng những vết sẹo chằng chịt sau những cuộc thám hiểm của con người đã có thêm nhiều kỷ vật, gần như tất cả là của người Mỹ. 1. Apollo 11: Neil Armstrong (Apollo 11) khi đá p xuống Mặt trăng chỉ bước có một bước, nhưng ông để lại một lá cờ Mỹ. Những chuyến Apollo khác cũng để lại cờ Mỹ. Với thời gian, nay 6 lá cờ đó đã bạc màu. 2. Apollo 14: Alan Sheppard giấu 2 quả banh golf trong áo và cải tiến một dụng cụ của phi thuyền làm gậy. Ông để lại hai quả banh trên mặt trăng, mang cây gậy về tặng cho Bảo tàng USGA. Một phi hành gia khác của Apollo 14 cũng để lại một kỷ vật nữa, ông Edgar Mitchell đã dùng một thanh kim loại để thử xem mình phóng lao được bao xa. 3. Apollo 15: Năm 1971, phi thuyền để lại chiếc thám xa lunar rover. Chiếc xe này sau đó đã được các phi hành gia của Apollo 16 và 17 dùng lại khi họ lên đến nơi. Apollo 15 cũng để lại trên Mặt trăng tấm biển có tên 14 phi hành gia của Mỹ và vũ trụ gia của Nga đã bỏ mạng trong các sứ mạng chinh phục không gian. 4. Apollo 16: Phi hành gia Charles Moss Duke để lại ảnh của mình và vợ con. 5. Máy ảnh: nhiều máy ảnh đã bị vứt lại trên Mặt trăng, trong đó có 12 chiếc Hasselblad. Trong số các máy ảnh hiệu Hasselblad được đem lên Mặt Trăng, có một chiếc được đem về địa cầu và sau đó bán được 910 ngàn đô la năm 2014. 6. Tro cố t: Tro cố t củ a nhà đị a chấ t họ c Gene Shoemaker được tàu thăm dò Lunar Prospector probe phóng xuống Mặt trăng năm 1998. 7. Phân và rác: 96 cái túi phân, nước tiểu, và những thứ ói ra của 12 phi hành gia Hoa Kỳ Còn phải kể đến trước đó, năm 1959, chiếc Lunar 2 của Nga đã lao xuống Mặt Trăng, bắn tung tóe những phù hiệu búa liềm trên mặt chị Hằng.

trong việc đáp một thuyề n thăm dò không người xuống “mặt tối của Nguyệt cầu” hôm 3 tháng 1 vừ a qua đã đượ c cá c phương tiện truyền thông quốc tế ồn ào đưa tin. Nhưng ngay sau đó , họ - âm thầm hay lộ liễu,

tự cải chính và sửa chữa cho chí nh xá c cá i phầ n mà ngườ i ta không thấ y này bằng tên gọi đúng hơn của nó: “mặt bên kia” hay “mặt phía xa” của Nguyệt cầu. Vì mặc dù con người không trông thấ y nó , bề mặt đó - cũng như bề mặt

mà chú ng ta nhì n thấ y, nhận được năng lượng ánh sá ng Mặ t Trờ i gầ n bằ ng nhau. Sở dĩ cái bề mặt mà người ở Địa cầu trông thấy và gọi là mặt sáng sáng sủa vì nó nhận được ánh sáng từ của Mặt Trời. Một thi nhân Việt Nam, cụ Tản Đà từng có bài thơ “Muốn làm thằng Cuội”. Trong bài thơ đó, cụ tâm sự vớ i Chị Hằ ng rằ ng mì nh chá n cõ i trầ n thế này quá, muốn được “nhắc lên” chơi để bầu bạn cùng chị. Cụ cho rằng ở trên đó, bên cạnh bà già không biết bao nhiêu tuổ i nà y, mọ i thứ sẽ vui lắm và mỹ nhân cùng thi sĩ sẽ “Để cứ mỗi năm Rằm tháng Tám, Tựa nhau trông xuống thế gian cười.” Cái chỗ mà nhà thi sĩ và mỹ nhân sẽ ngồi tựa nhau đó là bề mặt duy nhất mà nhân loại trông thấy được của Mặt Trăng nếu nhìn từ Trái Đất. Lý do để ngườ i ở Trá i Đấ t không trông thấ y “mặt bên kia” của Nguyệt cầ u đượ c khoa họ c giả i thí ch là do “khó a thủ y triều” - tidal locking. Khóa thủy triều diễn ra khi các lực của thủy triều từ Địa cầu làm chậm tiến tốc độ quay của Mặt trăng đến độ mà cùng một phía (củ a Nguyệ t cầ u) luôn phải đối mặt với Địa cầu. Thiên thể bị khó a thủ y triều phải mất một số thời gian để quay quanh trụ c của nó bằng với thời gian mà nó quay quanh thiên thể đồng hành. Thường thì

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chỉ có các vệ tinh tự nhiên (như Nguyệt cầu, vệ tinh tự nhiên củ a Đị a cầ u) bị khóa thủy triều vào thiên thể lớn hơn (trong trường hợp này là Địa Cầu). THƯỜNG NGA LÊN CUNG QUẢNG ĐỂ LÀM GÌ? Chiế c phi thuyề n (gọ i theo từ của phe cộng sản là “tà u vũ trụ ”) thăm dò Chang’e 4 (嫦娥四, tiếng Hán Việt là Thường Nga tứ hiệ u), là sứ mạ ng vũ trụ trong giai đoạn thứ hai củ a chương trì nh khá m phá Mặt Trăng của Trung cộ ng, đá ng lẽ đã đượ c phó ng đi từ năm 2015. Tuy nhiên, vì có mộ t số trụ c trặ c và thay đổ i về mục tiêu và thiết kế, mãi đế n đầ u thá ng 12 năm 2018 mớ i đượ c hỏ a tiễ n Trường Chinh 3B đưa lên không gian. Từ ngà y 12 tháng 12, nó quay quanh quỹ đạo Mặt Trăng và đến ngày 3 tháng 1 năm 2019, đã hạ cánh xuống mặt bên kia của Nguyệt cầu. Chiếc thám xa Thỏ Ngọc (Yutu) sau đó được tách ra khỏi con tàu thăm dò Thường Nga và bắt đầu làm việc. Địa điểm chiếc Thường Nga 4 đáp xuống là phía bên trong củ a miệ ng hố (crater, trông giố ng như cá c miệ ng nú i lử a, đượ c hì nh thà nh khi cá c thiên thạch rơi xuống Mặt Trăng,) được đặt tên theo Tiến sĩ Von Kármán. Ông này là người thầy hướng dẫ n khoa họ c gia Tiề n Họ c Sâm (Hsue-Shen Tsien) ngườ i sá ng lậ p chương trình không gian

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

Khóa thủy triều: Mặt trăng quay quanh Trái đất. Từ trái đất, người ta sẽ không thề trông thấy vùng màu đậm (bên ngoài) của Mặt trăng

Mặt bên kia của Nguyệt cầu. Ảnh do Apollo 16 chụp

của Trung cộng làm luận án tiến sĩ khi ông Tiền học ở Mỹ. Thế giới chỉ chính thức biết đến thời điểm và địa điể m mà Thườ ng Nga 4 hạ cánh sau khi nó đã đáp xuống qua tin chính thức của các cơ quan thông tấn nhà nước Trung cộng như

Tân hoa xã (Xinhua), hệ thố ng truyề n hì nh China Global, và tờ Hoà n cầ u Thời báo (Global Times). Tuy nhiên, trướ c đó cá c tổ chứ c thông tin của Hoa kỳ như National Geographic, đã phỏ ng đoán đúng điểm hạ cánh, miệ ng hố Von Ká rmá n

Tiền Học Sâm (11/11/1911 – 31/10/2009) là một nhà khoa học có nhiều đóng góp quan trọng cho các chương trình không gian và phi đạn của cả Hoa Kỳ và Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc. Cái tên ông sử dụng khi ở Mỹ là Hsue-Shen Tsien hoặc H.S. Tsien.[1] Vào thập niên 1940, Tiền là một trong những nhà sáng lập Phòng thí nghiệm sức đẩy phản lực tại Học viện Kỹ thuật Viện California (Caltech). Trong thời kỳ bài cộng thừ 2 (the second Red Scarce, 1947-1957), khi bị cáo buộc có cảm tình với cộng sản, Tiền Học Sâm quyết định quay trở về TQ nhưng đã bị bị quản thúc ở Cali. Ông Tiền được trả tự do năm 1955 trong vụ trao đổi để các phi công Hoa Kỳ bị bắt trong chiến tranh Triều Tiên được hồi hương. Tiền Học Sâm trở về TQ tháng 9 năm 1955. Sau khi trở về, ông Tiền lãnh đạo chương trình hỏa tiễn của TQ, được coi là “Cha đẻ của ngành hỏa tiễn TQ” (hoặc “Vua tên lửa”).

trong lò ng chả o Aitken ở Cực Nam của Mặt Trăng, khu vực rộng hơn 1.500 dặm vuông, chiếm hơn mộ t phầ n tư bề mặ t Nguyệt cầu. Khu vực này Theo CNN ưu tiên đầu tiên của sứ mạng Thường Nga 4 là cá c thí nghiệ m về truyền sóng tần số thấp trên Mặ t Trăng, sự tăng trưởng củ a thực vật nơi trọng lực thấp và mối quan hệ giữa gió mặt trời và bề mặt Mặt trăng, cũng như “để xác định liệu có nước hay tài nguyên khác không ở hai cực”. Ngoài chuyện chứng tỏ khả năng và trình độ nhảy vọt ngành du hành không gian Trung cộng - đi sau Nga và Mỹ nhiề u chụ c năm, ngườ i ta cũ ng tin rằ ng mộ t mụ c đí ch quan trọ ng củ a Trung cộng là thăm dò khai thác khoáng sản của Mặt Trăng. Miệng hố Von Kármán

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trong lò ng chả o Aitken là miệng hố lớn nhất, sâu nhấ t và già nhấ t Nguyệ t cầu, cũng là nơi trước nay chưa có sứ mạng thăm dò nào - do phi hành gia hay thám xa tự động, tìm đến. Bob Richards, đồ ng sá ng lậ p công ty Moon Express (California, Hoa Kỳ), một công ty dự tí nh sả n xuấ t robot chạ y bằ ng á nh sá ng mặ t trờ i và hydrogen peroxide để khai thá c khoá ng sả n trên Mặt trăng quả quyết rằng trên Mặt trăng có bạch kim và các nguyên tố hiếm khác của Trái đất. Ông nó i: “Tất cả nhữ ng thứ mà chúng ta đang giành giựt nhau trên Trái đất, tất cả các tài nguyên đều có sẵ n với số lượng vô hạn trong không gian. Mặt trăng là thị trường để đến mà sắm đầu tiên bên cạnh chúng ta.” Sau hộ i nghị củ a Liên

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN MỖI TUẦN

hiệp quốc về thăm dò và sử dụng một cách hòa bình năm 1967, mộ t hiệp ước được đưa ra để các quốc gia trên thế giớ i ký kế t. Hiệ p ướ c mang nà y cá i tên dà i dò ng “Treaty on Principles Governing the Activities of States in the Exploration and Use of Outer Space, including the Moon and Other Celestial Bodies” (hiệp ước về các nguyên tắc quản lý các hoạt động của các quốc gia trong việc khám phá và sử dụng ngoạ i tầ ng không gian, bao gồm cả Mặt trăng và các thiên thể khác), và được gọi tắt là Outer Space Treaty. Theo hiệp ước đó, Mặt Trăng là nơi các nước được tự do thăm dò và sử dụng. CUỘC CHẠY ĐUA LÊN KHÔNG GIAN Màn hạ cánh của Thường Nga 4 - cho đế n khi thà nh công đã đ ư ợ c Tr u n g c ộ n g g i ữ kí n như bưng, đã đượ c Jim Bridenstine, quản trị trưởng của cơ quan Hàng không và Không gian Hoa Kỳ (NASA) khen là “một thành tựu đầy ấn tượng.” Thật thế, mặc dù tổ sư ngành hỏa tiễn của Trung cộng - Tiế n sĩ Tiề n Họ c Sâm, được đào tạo ở Mỹ và là m việ c khá lâu trong cá c chương trì nh không gian củ a Hoa Kỳ và không ít kỹ thuật, công nghệ củ a ngà nh nà y là sao ché p và ăn cắ p củ a phương Tây, chương trình không gian củ a Trung cộng đã bướ c bằ ng đôi

Một chiếc máy ảnh Hasselblad được các phi hành gia của Apollo sử dụng sau đó bỏ lại trên Mặt trăng. Ảnh của BBC

hia bảy dặm. Cuộc chạy đua lên không gian nay đã trở thà nh cuộ c tranh tà i tay ba. Chỉ khởi sự rất lâu sau Nga và Mỹ, mãi đến năm 2003, Cơ quan Quản trị Vũ trụ Trung quố c (CNSA) mới đưa được Dương Lợi Vĩ lên quỹ đạo Trái đất trên

chiế c Thầ n Châu 5 - trễ hơn vũ trụ gia Gagarin của Nga 40 năm. Nhưng chỉ 7 năm sau, năm 2010, chiếc Thường Nga 2 đã hạ cánh trên Mặt trăng và quay trở lại Trái đất, đưa Trung cộng trở thành nước đầu tiên trên thế giới sau Nga và Mỹ đã đáp nhẹ nhàng -soft landing, xuống Mặt trăng.

Chương trì nh không gian củ a Trung cộng dự tí nh sẽ hạ cá nh nhẹ mộ t phi thuyền thăm dò xuống Hỏ a tinh và o năm 2020. Cùng năm đó, sẽ là Trạm không gian thườ ng trự c, như trạm không gian quốc tế ISS. Và đến năm 2036, Trung cộng sẽ đưa được lên Mặt trăng các “taikonaut” (từ chỉ các phi hành gia Trung cộng, ghép từ tiếng Quan thoại “太空”, không gian, và “naut” (tiếng Hy lạp), thủy thủ. Từ này được Tân hoa xã dùng trên Nhân dân Nhật báo). Bên cạ nh nhữ ng mụ c tiêu hò a bì nh về kinh tế và khoa họ c, ngườ i ta không thể loại trừ ý đồ vầ mặt quân sự. Về mặt này, không ai cò n nghi ngờ gì nữ a qua nhữ ng gì mà Trung cộng đang tiến hành ngay ở Trái đất.

ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

Trung tâm điều khiển sứ mạng Chang’e 4 ở Trái đất

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SỐNG VUI

Ông bà và các cháu

Con người có bố có ông Như cây có cội, như sông có nguồn (Thi ca bình dân)

ên chức ông, bà có nhiều điều thích thú nhưng cũng mang nhiều trách nhiệm, cả vật chất lẫn tinh thần. Mà ngày nay muốn làm ông bà cũng đâu có dễ, vì còn tùy thuộc ở các con. Bao giờ chúng dự định có con, và bao nhiêu đứa. Bây giờ các cô các cậu ấy tính toán có kế hoạch lắm. Ưu tiên hàng đầu là dành dụm đủ tiền mua căn nhà lớn, nhỏ cho đôi trái tim vàng. Rồi vợ chồng còn vui chơi, du lịch Á, Âu cho thoả thích trước khi nghĩ đến việc có con, nuôi con. Ông bà chẳng quyết định được gì. Chỉ một ngày nào đó, dâu con điện thoại, mẹ ơi con đã có bầu, thì vui mừng mà sửa soạn lên chức ông bà. Rồi ông bà cũng sửa soạn để làm bổn phận của mình. Nhiều ông bây giờ than phiền bị vợ bỏ rơi, đi chăm sóc “đào, kép nhí” cả mấy tháng. Nói vậy thôi chứ ông cũng thích thú chẳng kém gì bà. Do nhu cầu kinh tế cũng như kết qủa của đòi hỏi nam nữ bình quyền, ngày nay 64% người mẹ vừa đi làm vừa nuôi con. Họ lại còn làm việc nhà nhiều hơn người chồng. Thì giờ dành cho con cũng ít đi. Nếu cách đây ba chục năm, cha mẹ dành 6 giờ một ngày cho con cái thì ngày nay chỉ còn một nửa. Chính ở khoảng trống này mà ông, bà đóng một vai trò rất hữu ích. Nhưng trước hết, nên giữ vài nguyên tắc căn bản.

Chẳng nên can thiệp vào việc nuôi cháu của các con, dành sự độc lập, quyết định cho các con. Mình đã có thời kỳ tự lựa chọn, thì bây giờ nên để chúng cũng có cái quyền đó. Thảo luận việc kỷ luật cháu với cha mẹ chúng, và chỉ nên kỷ luật khi mình trông nom cháu. Chỉ nhận trông nom cháu khi mình cảm thấy có thể làm được. Ông bà biết tiến lui khi hoàn cảnh đòi hỏi thì đều là những quà tặng quý giá. Họ trở thành hữu ích bất cứ khi nào cần nhưng không tự đề cao; luôn luôn sẵn sàng nhưng không thường xuyên lộ diện. Hoặc nhẹ nhàng hơn, ông bà dành thì giờ săn sóc, dạy dỗ cháu, theo chiều hướng của cha mẹ chúng. Với các cháu thì: Chăm chú nghe điều mà các cháu nói vì đôi khi ta cũng học được ở các cháu nhiều điều hay cũng như giải tỏa được vài khó khăn của mình. Nói với các cháu và nên đi thẳng vào vấn đề. Nói những gì dễ hiểu, thực tế, không nên than phiền này nọ. Cần hơn nữa là làm gương tốt cho

các cháu. Trẻ con thường học hỏi về tình yêu thương nhiều hơn khi chính mắt các cháu nhìn thấy và cảm thấy hơn là chỉ được nghe kể lể dông dài. Khi các cháu tới với mình thì cũng nên có một vài sắp xếp trước. Tránh sáo trộn với chương trình thường lệ của mình như giấc ngủ trưa, giờ ăn, giờ vận động cơ thể. Dành cho các cháu chỗ vui chơi để các cháu và mình thoải mái, không quấy rầy nhau. Chia xẻ với các cháu món ăn mà chúng thích. Con trẻ thường nhớ mãi những miếng bánh, bát canh mà bà dành cho cháu khi tuổi còn thơ. Nhưng cũng đừng nuông chiều quá kẻo lại bị trách vốn “cháu hư tại bà” PHÂN LOẠI ÔNG BÀ

Từ lâu, nhiều nhà xã hội học đã cố gắng phân loại các hình thái, mẫu mực ông bà. Bảng phân loại của hai tác giả Berniece Neugarten và Karol Wienstein được nhiều người tán thưởng vì tính cách thực tế, dựa trên kết quả của sự trực tiếp phỏng vấn

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SỐNG VUI

những người đã được làm ông bà. Tài liệu nghiên cứu The Changing American Grandparent của họ, công bố năm 1964, đã được coi như bản hướng dẫn cho nhiều người quan tâm đến vấn đề này. Theo các tác giả trên, có năm mẫu ông bà chính: 1- Ông bà và cháu cùng vui chơi

Đôi bên không có trách nhiệm hoặc phải tuân theo một khuôn phép, kiểu cách gì mà chỉ lâu lâu gặp nhau, viếng thăm, tự do vui chơi với nhau, rồi chia tay. Ông bà được ngày vui thoải mái mà không có vương víu gì đến việc nuôi nấng cháu. Cháu kể với bố mẹ, hôm nay con chơi với ông bà vui quá.

2- Ông bà cư xử thân tình nhưng theo nghi thức

Tới thăm cháu, cho quà, giúp đỡ, nhiều khi ở lại trông cháu, nhưng không can thiệp, góp ý về việc nuôi cháu của cha mẹ.

3- Ông bà là nguồn kinh nghiệm, có quyền uy với con cháu .

Ông bà ở nhóm này, nhất là ông, có nhiều tài năng, kinh nghiệm, muốn con cháu phụ thuộc vào mình, còn mình thì sẵn sàng giúp đỡ, khuyên nhủ, gửi gấm bạn bè, chỗ quen biết để tương lai con cháu khá hơn.

4- Gặp nhau trong lễ nghi.

Ông bà chỉ gặp các cháu trong những ngày quan trọng như tốt nghiệp ra trường, sinh nhật, để chung vui, chúc mừng rồi lại lui vào hậu trường. Ông bà đối xử rất tốt với các cháu nhưng giữ một khoảng cách, ít gặp và đặt nhẹ vấn đề quyền uy, trách nhiệm.

5- Mẫu ông bà thay thế cho cha mẹ

Ông bà hầu như thay thế cha mẹ hoặc lãnh một phần lớn trách nhiệm trong việc nuôi nấng, dậy dỗ cháu. Bố mẹ sáng trước khi đi làm, mang con gửi ông bà để được chăm sóc ăn uống, hoặc đưa đi học. Buổi chiều đi làm về thì ghé nhà ông bà đón con, đôi khi lấy cơm mà ông bà đã nấu sẵn cho.

Nghiêm trọng hơn là khi bố mẹ vì lý do nào đó, như mắc tâm bệnh, ghiền thuốc, không hoàn tất thỏa đáng việc nuôi con, ông bà tình nguyện lãnh trách nhiệm hoặc sau khi có phán quyết của toà án. Đây là một sự hy sinh lớn lao của ông bà với những gịot máu của dòng họ, không muốn để chúng phải chịu ảnh hưởng xấu hay đi làm con nuôi người ngoài. Ông, bà hãnh diện làm việc này, nhưng phải trả một giá hơi đắt là mất phần riêng tư trong những ngày cuối của đời mình, cũng như không còn thì giờ giao du với bạn bè. Nhưng lương tâm, trách nhiệm được đặt lên hàng ưu tiên. Vả lại, làm ông bà thì các cụ cũng có một số niềm vui. Thứ nhất là thấy dòng dõi nhà mình được tiếp nối; mình được đóng vai trò cao quý làm ông làm bà; được giữ mối giao hảo giữa các cháu với bố mẹ chúng; nhận được nhiều khích lệ thương yêu từ các cháu. CHÁU ĐỐI VỚI ÔNG BÀ

Khi được hỏi các cháu nghĩ gì về ông bà thì câu trả lời thường là: ông bà vui tính, thông cảm được, thương yêu nhẹ nhàng. Ông bà cũng là người tin cẩn để tâm sự khi có vấn đề không nói với cha mẹ được. Cháu nhìn ở ông bà như mẫu người để cháu noi gương, bắt chước, như người thầy truyền lại cho cháu những kinh nghiệm, kiến thức thu lượm trong suốt cuộc đời. Ông bà là nơi an toàn để cháu nương tựa, khi cần. Nếu cứ thuận buồm xuôi gió thì tình giữa ông bà và các cháu nhẹ nhàng diễn ra. Ông bà tới thăm cháu, cháu tới thăm ông bà. Quà cáp trao đổi. Điện thoại thăm nom. Mà ông bà cũng đừng quên bố mẹ chúng. Con cái từng than phiền: Bây giờ bố mẹ tôi chỉ hỏi han đến thằng cu thôi, còn chúng tôi thì bị lãng quên rồi. Đến thăm cũng nên báo trước, tránh xáo trộn chương trình của con, cháu.

NGANG TRÁI TRONG TÌNH ÔNG BÀCHÁU

Cuộc đời có những bất hạnh, rủi ro nhiều khi không hẹn mà đến. Cháu thiếu tình thương hoặc mẹ hoặc cha. Đôi khi thiếu cả hai. Ngày nay người ta ước lượng tới 24% con sống với mẹ, 3% sống với cha và 4% không cha không mẹ. Chỉ có 69% con có cả cha lẫn mẹ. Không còn yêu nhau nữa. Không hòa thuận. Sẩy đàn, tan nghé. Ông bà lại ghé vai gánh vác, lãnh trách nhiệm phụ giúp nuôi cháu mình. Thực là cháu bà nội tội bà ngoại hoặc ngược lại. Cũng có trường hợp, con còn quá trẻ để có thai hay lập gia đình, rồi khi có cháu, lại cũng phải nhờ tới sự giúp đỡ của ông bà, vật chất cũng như tinh thần. Nhiều ông bà mang cháu về nuôi nấng, dậy dỗ, thay cha mẹ chúng. Khi tới tuổi hiểu biết, các cháu có những nỗi buồn thiếu vắng cha mẹ, cũng như bạn bè đàm tiếu, ông bà lại lo giải quyết. Nhiều nhà xã hội học cho ý kiến là ta nên nói rõ hoàn cảnh bố mẹ chúng, kẻo khi chúng tìm ra sự thực thì sẽ mất nốt niềm tin chót còn lại ở mình. Cũng có trường hợp, khi vợ chồng chúng nửa đường đứt gánh, mang cháu mình ra đi, Rồi giận cá chém thớt, không cho ông bà gặp cháu, gây đau lòng cho cả già lẫn trẻ. Mong rằng những dứt tình này ít xẩy ra, để tấm thân già khỏi phải gia nhập các tổ chức nhân quyền, đòi quyền làm ông bà, như hiện đang có tại một vài quốc gia Âu Mỹ. Và nhất là để được “Nhìn thấy cháu, nghe cháu nói mà tim già vui lên trước sự có mặt của các cháu” (1) BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

(1) “Je les regarde, et puis je les e´coute, et puis Je suis bon et mon coeur s’apaise en leur presence” Victor Hugo-L’Art d”Etre Grand Pere

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Kỳ 14

Kiếp cầm…

Andy Nguyễn Andy Nguyễn là một người cầm máy có hạng, làm việc toàn phần trong ng ành nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới, có trong tay nhiều giải thưởng quốc tế. Anh là nhiếp ảnh gia gốc Việt đầu tiên vinh dự đoạt giải Wildlife Photographer of the Year của BBC. Nhiều tác phẩm của Andy Nguyễn được trưng bày trong các viện bảo tàng quốc gia tại Mỹ, Anh Quốc; và cho tới nay anh đã đoạt được 29 Huy Chương Vàng trên toàn cầu. Anh hiện làm việc và cư ngụ tại vùng GTA, ON, Canada.

ề tài tuần này được xuất phát khi tôi nhận được một email từ một người bạn yêu thích nhiếp ảnh đã forward cho tôi. Email này gồm có nhiều hình của các tư thế cầm máy “độc đáo” và rất… buồn cười. Trong một hình, anh khách du lịch người Trung Quốc đang đứng thế “cỡi ngựa” của các sư phụ võ thiếu lâm, hai tay cầm cái máy hình nhỏ xíu mà cùi chỏ đưa ra như “cánh gà”. Mặc dù thế đứng này “vững như núi” nhưng kiểu cầm máy không vững bao nhiêu, và có thể là lý do làm hình mờ. Có thể có lúc bạn đã tự thắc mắc tại sao hình của mình bị mờ hoặc không rõ nét. Trong nhiều trường hợp, lý do đơn giản là vì thiếu kỹ thuật cầm máy đúng cách. Tốc độ cửa chập chậm hơn mức độ bạn có thể cầm vững. Vậy bạn cần phải ôn lại bài học này. Một luật căn bản - từ thời chụp phim 35mm, trước khi có kỹ thuật chống rung VR – nói rằng chúng ta có thể chụp hình tương đối vững, với tốc độ ở khoảng tỷ lệ nghịch với tiêu cự của ống kính đang dùng; 1/50 giây với ống kính 50mm; 1/80 giây với ống kính 70mm; v.v... Nên nhớ, các máy ảnh số thường mang hệ số khuết đại (crop factor). Rất tiếc, câu nói trên chỉ

MÁY!

VUI CHỤP HÌNH

ANDY NGUYỄN

Để có thể cầm tay một ống kính siêu-tele khổng lồ mà không bị rung máy (và làm hình bị mờ) không phải là chuyện đơn giản. Hình: Andy Nguyễn

Kỹ thuật chụp hình cầm tay (hand-holding technique) của Andy Nguyễn. Ống kính 600mm f/4 là ống kính lớn nhất và nặng nhất trên thị trường hiện nay

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VUI CHỤP HÌNH

Tư thế cầm máy sai bằng 2 ngón (trái) và tư thế cầm máy đúng (phải) bằng cách bợ vững bằng cả hai tay và giữ gần thân người

Hình trên internet về những thế đứng chụp hình… tiếu lâm

đúng nếu biết kỹ thuật cầm máy thích hợp. Kỹ thuật này giúp bạn cầm vững máy trong những lúc không có hoặc không mang theo chân máy. + Cách cầm máy kiểu “cánh gà” không tạo sự vững chắc. Hai cùi chỏ nên xếp gọn vào “ba sườn”, tựa như tư thế lực sĩ đánh boxing. + Đừng cầm máy hình ở hai bên bìa. Một tay bợ dưới ống kính, tay kia tựa lên máy hình với ngón trỏ sẵn sàng

Để “săn ảnh” với góc cạnh đặc biệt, tác giả đã phải bị “cho leo cây”

bấm nút chụp. Lăn ngón tay lên nút, đừng bấm mạnh! Để minh họa điểm này, tôi đã tự chụp hai tấm hình biểu hiện hai thế cầm máy khác nhau. Bạn nghĩ cách nào đúng hơn? Cách cầm với 2 ngón đưa ra xa, hoặc cách bợ máy với cả hai bàn tay thủ sát vào người? + Giang hai chân ra rộng bằng vai để đứng vững, để một chân phía trước. Khi xưa còn nhỏ, tôi cũng có học qua sơ sơ vài năm võ Ka-ra-tê và Thái Cực Đạo cho nên còn nhớ mang máng vài thế đứng cho vững. Tôi áp dụng những thế đứng này vào nhiếp ảnh, nhất là những lúc cầm ống kính “bazooka bắn xe tăng” nặng nề. + Dùng thân người của bạn làm chân máy; dựa vào một hàng rào, gốc cây, hoặc vách tường. Trong một bữa lễ Ngày Cựu Chiến Binh vừa qua, tôi nhận công tác chụp buổi diễn hành từ góc cạnh “trên không”. Để đạt được những hình đó, tôi đã “trèo như con sóc” rồi tựa vào cành cây để giữ vững máy hình và cho thân mình khỏi té. + Nếu bạn có thể thở chậm hơn thì tốt. (Hít, thở; hít, thở một ít, ngưng thở, chụp – đây là một kỹ thuật bắn tỉa rất hữu hiệu đã được dùng trong nhiều quân đội.) Dưới đây, một tấm hình cảnh lúc mặt trời mới mọc được chụp với máy Nikon D70 và ống kính rộng 18mm. Điều đặc biệt là tôi cầm máy bằng một tay trong lúc tay kia đang lái xe trên xa lộ ở Arizona. Nhắm vào ống nhìn với mắt trái (mắt phải đang được dùng để nhìn… trước mặt), tôi cố gắng lấy bố cục gồm có: trăng tròn đang lặn,

Diễn hành của CĐVNFL Ngày Cựu Chiến Binh, chụp từ góc cạnh trên cao

bóng xe của tôi, và cảnh vật trong kiếng chiếu hậu. Ví dụ này chỉ được dùng để nêu lên thói quen cầm máy vững trong mọi tình huống. Mong các bạn sẽ không “thử” chiêu này một mình, rất nguy hiểm!

Hình cảnh lúc mặt trời mọc, được chụp với một tay, trong lúc đang lái xe trên xa lộ. Nguy hiểm, xin đừng thử! Hình: Andy Nguyễn

Với một chút siêng năng thực tập, thậm chí bạn sẽ có thể vượt xa luật căn bản của mối quan hệ giữa tốc độ cửa chập và tiêu cự ống kính với kỹ thuật này, nhưng bí quyết là tập thành thói quen; hoặc càng tốt hơn nữa: một sự phản xạ tự nhiên. Tập dùng cả hai ﬂash và ánh sáng cửa sổ để bạn có thể sẵn sàng cho bất cứ tình huống nào.

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

(andyfotopro@yahoo.com)

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN

Đồng đô la

bất hạnh… PHAN

ó là tựa đề một truyện ngắn có nội dung nhắc nhở con người về lòng tham và hậu quả. Câu chuyện đã lâu nhưng nội dung người viết còn nhớ là người đàn ông nọ có cái tiệm tạp hoá ngoài thị trấn. Vợ và con trai ông sống trong làng. Vì ông sớm đi tối về để lo buôn bán ngoài thị trấn, nên vợ ông đã nhận nuôi một bé trai để giúp việc nhà. Hôm con trai ông bị sốt nên vợ ông xai cháu trai con nuôi ra thị trấn mua thuốc hạ sốt về cho cậu chủ uống. Cậu bé không biết ông chủ tiệm là chủ nhà đã nuôi cậu, và ông cũng không biết cậu bé là ai! Chỉ biết thằng bé lơ đãng với đồng tiền trong tay. Nó biết là tiền mua thuốc cho cậu chủ, nhưng lòng riêng nó lại muốn mua bánh để ăn. Vì thế nó lơ đãng đến đánh rơi đồng tiền. Ông chủ tiệm cũng lơ đãng giẫm chân lên đồng tiền nên thằng bé tìm hoài không được. Nó đành ra về tay không để báo cho bà chủ biết là nó đã đánh rơi mất đồng tiền nên không mua được thuốc hạ sốt cho cậu chủ. Đêm ấy, ông chủ tiệm tạp hoá trở về nhà với cõi lòng tan nát vì con trai ông đã chết bởi không có thuốc hạ sốt…

Câu chuyện thường được đọc ở tuổi thiếu niên, nhưng khi là thanh niên, rồi trung niên… những người đã đọc qua câu chuyện ấy rất khó quên, cảm thấy chạnh lòng khi làm một việc gì đó thiếu trong sáng. Những người theo đạo Phật lại hay liên tưởng đến luật nhân quả của nhà Phật, liên tưởng đến việc gieo gió gặt bão… nên người ta thường chọn ở hiền để gặp lành. Vậy hai câu chuyện về người Việt (một trong nước và một ngoài nước) trong tuần qua đã khiến dư luận ồn ào hai phe: Một phe bênh vực và một phe chống đối là đương nhiên. Câu chuyện thứ nhất: Chủ tiệm nail gốc Việt bị khách chạy làng tiền làm móng sát hại Las Vegas (FOX5) - Liên quan đến vụ khách hàng chạy làng, dùng xe làm thiệt mạng một thợ làm móng ở Las Vegas vào hôm thứ Bảy, nạn nhân là bà Như Ngọc Quỳnh Nguyễn hay Annie Nguyễn. Vụ sát nhân xảy ra vào khoảng 4h30’ chiều 29 tháng 12 tại tiệm Crystal Nails & Spa do hai vợ chồng bà Như làm chủ trên đường Flamingo

Chị Annie Nguyễn

Road gần góc đường Decatur Boulevard. Nghi can dùng thẻ tín dụng trả số tiền $35 đô dịch vụ làm móng nhưng thẻ gặp trục trặc, không thực hiện được giao dịch, nên cô ta bảo sẽ ra xe lấy tiền, Như và chồng là Sonny chạy theo. Khi thấy rõ người phụ nữ có ý định chạy làng, nạn nhân liền đứng chắn trước xe, tìm cách cản, nhưng nghi can vẫn phóng xe, ủi nạn nhân xuống đường, kéo lê cô 50 feet. Như Nguyễn qua đời tại bệnh viện do bị chấn thương quá nặng, và cái chết của cô được xem là vụ sát nhân. Nghi can bỏ chạy khỏi hiện trường, bỏ rơi chiếc xe thuê tại một khu chung cư sát bên. …

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN

Nghi can Krystal Whipple

Cảnh sát công bố danh tính nghi can sát hại chủ tiệm nail gốc Việt Cảnh sát Las Vegas xác định Krystal Whipple, 21 tuổi là nữ nghi can quỵt tiền và lái xe bỏ trốn khiến một chủ tiệm làm móng gốc Việt ở Las Vegas thiệt mạng. Cảnh sát Las Vegas đã công bố đoạn phim an ninh về vụ việc chiều thứ bảy tại tiệm Crystal Nails & Spa do hai vợ chồng cô Như làm chủ trên đường Flamingo Road gần góc đường Decatur Boulevard. Video ghi lại sự việc được cảnh sát cung cấp cho thấy vào 15h45 chiều 29/12, Whipple đến tiệm Crystal Nails & Spa để làm móng và định thanh toán hóa đơn 35 USD bằng thẻ tín dụng nhưng chiếc thẻ bị trục trặc. Nghi can sau đó nói rằng sẽ ra xe lấy tiền mặt nhưng rồi bất ngờ lái chiếc xe Chevrolet Camaro 2017 màu đen phóng đi. Chủ tiệm là Nhu “Annie” Ngoc Quynh Nguyen, 51 tuổi, đã đuổi theo Whipple, nhảy lên trước mũi xe và bị ngã xuống đường khi nghi phạm tăng ga. Sonny Chung, bạn trai của bà Nguyen, cũng được nhìn thấy bám theo chiếc xe ở cốp sau. Nhu “Annie” Ngoc Quynh Nguyen qua đời tại bệnh viện do bị chấn thương quá nặng, và cái chết của cô được xem là vụ sát nhân. Cảnh sát cho hay chiếc xe mà

Whipple sử dụng là một chiếc xe thuê bị đánh cắp vào tháng trước và vài giờ sau vụ việc, nó được tìm thấy bỏ lại ở một chung cư gần đó. Bên ngoài salon, một góc tưởng niệm bà Nguyen đã được lập ra. Một trong các cháu gái để lại lời nhắn cùng những hình trái tim với dòng chữ “Cháu yêu bà”. Cửa hàng cho hay sẽ đóng cửa đến khi có thông báo thêm. “Nếu Chúa cảm thấy đã đến lúc mẹ tôi phải ra đi, thì bà ấy phải ra đi”, Anne Trinh, con gái của bà Nguyen nói với 13 Action News và cảm ơn cộng đồng vì đã ủng hộ gia đình. “Tất cả đều nằm trong tay Chúa. Chúng tôi không thể làm gì để thay đổi điều đó”. Câu chuyện đau lòng không chỉ vì tình đồng hương trên đất lạ quê người. Câu chuyện không hề mang tinh thần của câu chuyện “đồng đô la bất hạnh” vì cô Nguyễn có làm gì gian dối như ông chủ tiệm tạp hoá trong truyện đâu! Còng lưng, mờ mắt mà dũa cho người ta cả bộ móng tay. Rồi bị quỵt tiền công thì ai không tức giận! Tôi xem đi xem lại đoạn video của cảnh sát. Những gì tôi thấy ở kẻ côn đồ kia thì tôi đã từng thấy nhiều rồi vì tôi từng làm nhà hàng khi mới sang Mỹ, bọn côn đồ thì không kể màu da,

tiếng nói; chúng rất chung một thói côn đồ là ăn giựt, ăn chạy, ăn quỵt như nhau thôi. Tôi thấy ở cô Nguyễn hoàn toàn là một hành động bản năng khi bị ức hiếp. Khi bản năng trỗi dậy trước sự ức hiếp thì người ta không kịp nghĩ suy, không tính toán kịp lợi hại hay nguy hiểm gì nữa… Như vài năm trước có vụ án chồng bắn chết vợ. Khi ra toà, người chồng đã thẳng thắn nhận tội trước quan toà, “Tôi đã quá tức giận trước những lời cô ấy sỉ nhục tôi, nên tôi đã nổ súng. Nay tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm với việc tôi đã làm.” Ông toà cho người chồng bản án chung thân chứ không tử hình. Đó là bằng chứng khi bị ức hiếp quá đáng thì bản năng tự vệ trỗi dậy. Và khi bản năng hành sự thì lý trí không can thiệp kịp thời. Cái chết của cô Nguyễn thật đau lòng đồng hương, nói gì tới người nhà và ba người con của cô. Xin bỏ qua dư luận chỉ trích cô thiếu cân nhắc khi hành xử chỉ vì $35 đô la mà mất mạng. Dư luận thương cảm cho cái chết của cô là thực tế hơn. Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ, một người đồng hương chết oan, chết tức tưởi với bọn côn đồ là nỗi đau chung cho những người không được sống trên quê hương mình, những người sống tạm dung trên quê hương thứ hai chỉ

Hiện trường vụ án đâm xe chị Annie Nguyễn

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC CỦA PHAN

Tài xế gây tai nạn ở Long An

cầu an cũng không được bình an nên đành an nghỉ theo đồng đô la bất hạnh vì phải sống nên còn tìm những tờ giấy xanh để tồn tại và khổ đau. Đồng đô la bất hạnh với mọi người trong thời đại con người không coi mạng sống của người khác ra gì nên cần chi phân biệt giữa nạn nhân và nghi can vì qua vụ án đã khép lại cả hai cuộc đời. Sự khép lại cuộc đời nạn nhân là ai rồi cũng… trong kiếp người vô định trước và sau. Nhưng sự khép lại cuộc đời của nghi can mới hai mươi mốt tuổi, không đáng kể là bản án chung thân mà đáng kể là phần đời còn lại sống không bằng chết từ khi còn quá trẻ. Chuyện thứ hai ồn ào dư luận tuần qua vì hầu hết trên báo đài từ trong nước ra hải ngoại cũng đưa tin: “Tai nạn giao thông khủng khiếp ở Long An”. Tôi ngồi xem kỹ đoạn video rất nhiều người xem trong tuần qua. Với hiện trường là đèn đỏ ở ngã tư đường. Chiếc xe vận tải thứ nhất dừng đèn đỏ ở làn xe bên trái, chiếc xe tải chở xi măng trộn sẵn đậu lại tiếp theo sau chiếc xe tải thứ nhất… Tất cả xe hai bánh dồn vào làn xe bên trong, tất cả đang đậu chờ đèn xanh để đi tiếp. Tất cả hơn mười xe, chừng hai mươi người…

Chiếc xe vận tải thứ ba kéo container trên đường đến ngã tư đang đèn đỏ với tốc độ hơi cao. Xe chạy ở làn xe bên ngoài với hai chiếc xe tải phía trước… Rõ ràng là chiếc xe tải kéo container bị đứt thắng từ xa nên trên màn hình thấy xe không hề giảm tốc độ khi tới đèn đỏ. Tôi nhắm mắt lại khi thấy chiếc xe tải kéo container ngoặt lái vào làn xe bên trong. Dù nhắm mắt vẫn thấy chiếc xe tải nặng nề, tốc độ hơi cao, tông vào đám xe hai bánh, như người ta hắt rổ tôm ra đường lộ. Tôi làm dấu thánh giá dù không có đạo. Miệng lâm râm xin Ơn trên thương xót những linh hồn vừa rời khỏi trần gian… Đã vài ngày trôi qua, hình ảnh chị Nguyễn chặn đầu xe kẻ làm nail quỵt tiền công bỏ chạy bên Las Vegas, bị người lái xe cố tình húc chị lên mui xe, rồi rớt sang phía người lái. Chị hành động bản năng bị ức hiếp quá đáng nên thiếu suy nghĩ về lợi hại, nguy hiểm cho bản thân. Xem lại đoạn video tai nạn giao thông trong nước. Người tài xế lái xe tải kéo container cũng tương tự với bản năng sinh tồn tự nhiên. Anh ngoặt tay lái vào làn xe bên trong không hề kịp ý thức về cả chục xe hai bánh

đang đậu đèn đỏ, cả hai mươi mạng người đang ngồi trên mười chiếc xe ấy… Hoàn toàn là bản năng sinh tồn tự nhiên vì bản năng mách bảo nhanh hơn lý trí suy xét. Bản năng không cho phép anh đâm xầm vào xe xi măng đang đậu phía trước vì anh sẽ chết chắc. Có lẽ bây giờ thì lý trí anh đã qua cơn sợ hãi, lòng anh ngập tràn hối hận là sao không đâm thẳng vào xe xi măng khi xe mình mất thắng, chuyện sinh nghề tử nghiệp là thường tình, hơn hết là mất mạng mình còn hơn làm mất mạng nhiều người đi xe hai bánh ở làn xe trong… Suốt quãng đời còn lại của anh sống không bằng chết khi không quên được những nạn nhân do anh gây ra… Qua hai chuyện đau lòng của người Việt trong và ngoài nước tuần qua, có lẽ ai trong chúng ta cũng đã từng hành động theo bản năng trong một trường hợp nào đó! Nếu bảo rằng từ nay, mọi hành vi phải được suy xét trước khi hành động thì chúng ta đã tự lừa dối mình vì bản năng không thay đổi được. Chỉ có điều làm được là năng đi chùa, nhà thờ để tĩnh tâm theo kinh sách, kinh kệ, làm cho tâm tĩnh lại phần nào để bản năng không dễ bộc phát thì hạn chế được rủi ro… Dù cũng chỉ phần nào, nhưng có còn hơn không!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHAN

Minh Triết Dành Cho

Người Mẹ

Minh triết dành cho người mẹ lấy đời sống của người mẹ làm điểm khởi đầu: đâu là những vấn đề liên quan đến người mẹ, các bài giảng dạy của Phật giáo có thể giúp ích gì cho người mẹ? Đồng thời tôi cũng thảo luận về những tác động của chức năng làm mẹ trong mối quan hệ với chồng con, bạn bè và chính bản thân mình. Minh triết dành cho người mẹ khám phá khả năng luôn sống cùng thực tại với con cái, tìm niềm vui lớn nhất khi sống cùng con cái. Chúng ta phải làm sao để việc dạy con cái luôn diễn ra cùng sự tĩnh tại (giảm thiểu thức giận, lo lắng và những suy nghĩ tiêu cực). Người mẹ phải làm gì đề phù hợp với những thay đổi trong mối quan hệ giữa mình với chồng, gia đình, thậm chí với bạn bè?Vận dụng các bài rèn luyện của Phật giáo, Sarah Napthali đem đến cho chúng ta những phương cách thích hợp nhằm đối mặt với những thử thách của vai trò làm mẹ. Những phương cách này giúp chúng ta hiểu được sâu sắc hơn về chính bản thân, giúp chúng ta hạnh phúc hơn. Qua việc thấu hiểu được nỗi buồn cũng như niềm vui, Minh triết dành cho người mẹ có thể giúp bạn nâng cao tầm nhìn để có đủ dũng khí vượt qua mọi thử thách trong đời sống hàng ngày.

 Tiếp theo kỳ trước

Chúng ta bám víu vào gì?

Chúng ta cần khám phá ra bất cứ định kiến sai lầm nào có thể khiến ta lo lắng. Tất cả những nguyên do khiến ta lo lắng là vì những gì ta mong đợi và thực tế không giống nhau. Chúng ta nghĩ rằng sự vật phải như thế này mà chúng thì như thế kia. Vì thế khi ta cần đánh giá lại những gì khiến ta lo âu. Có thể ta tin rằng con cái ta phải luôn được hạnh phúc, thật khủng khiếp nếu chúng phải khổ đau. Khi nhận thức được mình có một niềm tin như vậy, ta phải tự quán chiếu xem điều đó có hợp lý không và buông bỏ nếu nó không hợp lý. Con cái chúng ta cũng phải học hỏi từ những điều bất toại ý và cũng phải chịu khổ đau như chúng ta thôi. Các nhà tâm lý học cho rằng những trở ngại trong thời thơ ấu có thể là một cách chuẩn bị tốt nhất cho tuổi trưởng thành và rằng một thời thơ ấu quá hoàn mỹ có thể tạo nên một người lớn vụng về. Luôn được che chở khỏi những va chạm trong cuộc đời, con

cái chúng ta không bao giờ được học tập để trở nên khôn ngoan, bi mẫn, hay tinh tế hơn. Đức vua, cha của Thái tử Siddhartha, đã chua xót nhận rằng địa vị, thế lực và của cải của ông không thể che chở cho thái tử Siddhartha khỏi những khổ đau trong cuộc đời. Dầu ông đã cố gắng tạo ra một thời thơ ấu hoàn hảo để thái tử không thiếu thứ chi. Nhưng thái tử vẫn muốn được tự do để nhìn cuộc đời như nó thực sự là. Vì thế, cũng giống như thái tử Siddhartha, cũng giống như tất cả mọi chúng sanh khác, con cái chúng ta cũng phải nếm trải khổ đau. Dầu chúng ta có thương yêu chúng đến đâu, có cố gắng để giúp chúng vượt qua khổ đau, ta cũng cần phải bảo vệ tâm mình khỏi những bão tố của lòng lo lắng không dừng, và thiếu thực tế. Nếu có thể quán sát sự lo lắng của mình, ta sẽ khám phá ra rằng những điều ta mong đợi, đòi hỏi trong cuộc sống, hay nói theo thuật ngữ Phật giáo, những sự bám víu khiến ta lo lắng, khổ đau. Chúng ta càng đòi hỏi, mong đợi thì khả năng lo lắng càng tăng. Có thể nào chúng

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ta chuyển hóa những sự đòi hỏi một cách cố chấp sang những điều nhẹ nhàng hơn? Thí dụ thay vì ‘Con phải luôn là học sinh xuất sắc, con đừng làm cha mẹ thất vọng,’ ta nói, ‘Nếu con cố gắng học giỏi thì tốt hơn, cha mẹ vẫn thương con dầu có thế nào.’ Rõ ràng, thái độ thứ hai sẽ khiến cho mọi thành viên trong gia đình đều thoải mái. Trong nhiều trường hợp những đòi hỏi chúng ta đặt ra cho con cái thể hiện không phải tình thương mà là sự cố chấp. Nếu ta nhất quyết đòi hỏi con cái phải làm cho ta thấy tự hào hay sống theo khuôn mẫu của ta đặt ra, thì đó là cố chấp. Dĩ nhiên, chúng ta có những yêu cầu đối với con cái, hoàn toàn cũng chỉ vì ta muốn chúng được tốt hơn, nhưng cương quyết buộc chúng phải tỏ ra mạnh mẽ hơn, vượt trên khả năng của chúng thì đó là cố chấp, là con đường đưa đến lo lắng. Con cái chúng ta cần được yêu thương, chấp nhận một cách vô điều kiện, chứ không tùy thuộc vào thành tích chúng đạt được ở trường. Trong môi trường học cạnh tranh gay gắt như ngày nay, điều đó cũng khó thực hiện, nhưng chúng ta cần biết chấp nhận ‘thực tại như nó là’ và khen ngợi sự nỗ lực hết mình của con. Thiền quán Liều thuốc tốt nhất để đối trị lo lắng là thiền quán, chí ít điều đó cũng tạo điều kiện cho tâm được nghỉ ngơi. Giống như khi máy tính có vấn đề, ta thường tắt máy để khởi động lại, cũng thế chúng ta muốn khởi động lại cuộc sống một cách bình tỉnh hơn với một màn hình tâm mới mẻ hơn. Khi tâm lo lắng phát khởi, chúng ta cần cố gắng để giữ tâm trong giờ phút hiện tại, vì ta chỉ có thể kiểm soát hiện tại –quán niệm dựa trên hơi thở là cách tốt nhất để thực hành chú tâm vào ngay bây giờ và ở tại đây. Tâm lo lắng khiến cho thế giới của ta dường như trở nên nhỏ hẹp và thiền quán là cách để tạo ra không gian, để kết nối ta với thế giới rộng lớn hơn. Chúng ta nhận thức được rằng cuộc sống còn nhiều thứ hơn là vấn đề trước mắt của ta.

Chúng ta rất dễ bị vướng trong cái nhìn hạn hẹp của vấn đề. Chúng ta trở nên chỉ biết suy nghĩ, ảo tưởng về vấn đề của chúng ta mà quên nhìn vấn đề một cách rốt ráo để tìm cách đối phó với nó. Hơn nữa, chúng ta còn làm cho vấn đề thêm phức tạp bằng cách bỏ thêm vào đó quá nhiều những xúc cảm không cần thiết đến nỗi ta không thể nhìn hết các dữ kiện. Thiền quán giúp tạo ra không gian để chúng ta có thể nhìn vấn đề một cách sâu xa bằng một tâm bình lặng và định tĩnh. Một phần của cái “nhìn sâu sắc” này là tra vấn tất cả các niềm tin và suy nghĩ của chúng ta về vấn đề hơn là chấp nhận chúng một cách dễ dãi. Hãy mỉm cười Hãy mỉm cười càng nhiều càng tốt, nhất là khi ta cảm thấy lo âu. Một số thiền sinh thực tập mỉm cười như Đức Phật khi họ thiền quán. Số khác lại nhắc nhở bản thân luôn giữ nụ cười trên môi. Hãy thử tự mỉm cười với mình, ngay bây giờ, bạn sẽ thấy nó ảnh hưởng đến thân, tâm mình như thế nào. Cố gắng mỉm cười nhiều hơn khi giao tiếp với người, bạn sẽ thấy dễ chịu hơn nhiều.

Lắng nghe con cái Lắng nghe có thể cũng là một hình thức của thiền, vì nó đòi hỏi sự chú tâm, kiềm chế và một mức độ im lặng nào đó. Sử dụng phương cách ‘chủ tâm mà không phê phán’ mà chúng ta vẫn thực tập trong các khóa tu thiền, ta sẽ giữ không để những suy nghĩ, ý kiến của mình xen vào trong lúc lắng nghe, để hoàn toàn chú tâm vào cái ‘thực tại’ của người nói. Khi con cái chúng ta biểu lộ những tình cảm như là buồn bả, hay tức giận, là chúng tạo cơ hội để ta có thể trở thành một người mà chúng tin cậy, một cơ hội để ta dạy cho con cái biết rằng các xúc cảm là bình thường và có những cách để đối phó với các tình cảm tiêu cực này một cách khôn ngoan.

 Xem tiếp kỳ sau

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIẾT TỪ DALLAS

Mì gói chinh phục thế giới HUY LÂM

rước đây, khi nói đến những món ăn nổi tiếng đã chinh phục thế giới, người Nhật vẫn thường tự hào về món sushi của họ. Nhưng nay, theo các chuyên gia về ẩm thực, một món ăn khác của người Nhật đã vượt qua món sushi trong việc chinh phục thế giới, đặc biệt là nước Mỹ: món mì Nhật (ramen). Nhận xét này quả không sai. Trong vài năm đổ lại đây, nếu chịu để ý một chút, ta thấy tiệm mì Nhật mọc lên ở khắp nơi, trương những bản hiệu đại khái có kèm thêm mấy chữ như Ramen Shop hay Ramen Bar, v.v… Ngành kinh doanh tiệm ăn cũng giống như mọi ngành kinh doanh khác, có cầu thì mới có cung, và chắc chắn là phải có khách thì người ta mới mở nhiều tiệm mì Nhật như vậy, và hiện tượng này cũng nói lên

một điều là nay có nhiều người Mỹ mê ăn mì Nhật. Tuy nhiên, một sự thật khá phũ phàng là cách đây chỉ vài năm thôi, khi có ai nhắc đến mì ramen thì người Mỹ cứ nghĩ đó là mì gó i, hay văn hoa hơn, là mì ăn liền (instant ramen). Nhiều người Mỹ nghĩ rằng hai món này giống nhau và chỉ là một. Nhưng trên thực tế, món mì Nhật ramen nấu rất cầu kỳ, có thể còn cầu kỳ hơn cả món phở của người mình nữa là đằng khác. Mặ c dù mó n mì Nhậ t đang trên đườ ng chinh phụ c thị trườ ng ẩ m thực ở Mỹ và nhiều nơi khác trên thế giới, một điều không thể chối cãi, mì gói mới là món ăn của người Nhật đi tiên phong trong việc chinh phục thế giới, và nay có thể nói nó có mặt ở khắp nơi: trên kệ hàng tạicác tiệm thự c phẩ m, trong bế p củ a hầ u hế t

mọi gia đình, trong các gói cứu trợ ở những nơi có thiên tai và nạn đói hoành hành, v.v... Được phát minh trong một căn lều ọp ẹp sau vườn trong thời kỳ kinh tế suy thoái ở Nhật, nay món mì gói trở thành một món ăn nổi tiếng toàn cầu. Có thể nói chỉ cần bước vào bất kỳ tiệm thực phẩm nào, bất kể ở đâu, ta cũng có thể tìm thấy một vài gói nhựa in màu sắc sặc sỡ trong có chứa một miếng mì khô bằng bàn tay và một gói gia vị nhỏ trong đó. Tuy nhiên, món mì nói chung đã có nhiều sự thay đổi, và ở mỗi thời kỳ, mỗi hoàn cảnh, nó xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau: từng là món ăn vặt tại các gánh hàng rong trên hè phố, thức ăn chính trong các cư xá sinh viên, rồi trở thành món ăn thời thượng của giới trẻ, và gần đây

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIẾT TỪ DALLAS hơn, là món ăn cao cấp tại một vài nhà hàng nổi tiếng ở Tokyo với giá $80 một tô. Nguồn gốc của món mì ramen cho đến nay vẫn còn khá mù mờ, nhưng nhiều học giả tin rằng chính những thương nhân Trung Hoa lần đầu đã mang mó n mì sợ i tớ i thương cả ng Yokohama của Nhật vào khoảng cuối thế kỷ 19. Trên thực tế, cho mãi đến thập niên 1950, người Nhật vẫn còn gọi đây là món “mì Tàu”, nhưng sau đó họ đã mượn chữ “lo-mein” (lao miến – nghĩa là mì) của tiếng Quảng Đông và chuyển nó thành chữ “ramen” của người Nhật. Kể từ đó chữ ramen trở nên phổ biến và nay có thể nói nó đã trở thành một danh từ quốc tế. Sau Thế chiến II, nước Nhật gặp nạn đói và được người Mỹ mang cơ man nào là lúa mì tới cứu đói. Bột mì trở nên dư thừa, đâu đâu cũng thấy, và nhờ vậy, các tay đầu bếp mới nghĩ ra cách chế tạo đủ loại mì sợi và nay người ta có thể tìm thấy ở nước Nhật, mỗi vùng đều có loại mì sợi đặc sản của riêng họ. Năm 1957, một nhà kinh doanh ở Osaka tên là Momofuku Ando, mặc dù làm ăn thất bại nhiều lần nhưng là người có nhiều sáng kiến và chịu khó, để ý thấy người lao động ở trong vùng thường phải xếp hàng chờ trước một tiệm ăn địa phương rất lâu để có thể mua được một tô mì nóng. Ông nghĩ là ông có thể tìm ra cách để chế biến được một tô mì nóng nhanh hơn và giúp cho những công nhân được no bụng để có sức làm việc và tái thiết đất nước Nhật thời hậu chiến. Sau khi thử nghiệm trong căn lều ở khoảng sân sau nhà trong suốt một năm, mày mò với bếp củi, bột mì, bột ngọt và dầu ăn, ông chế ra ra được món mì khô có thể nấu chín trong ba phút. Tuy nhiên, nó vẫn chưa phải là món mì ăn liền hoàn chỉnh. Nhưng rồi rốt cuộc Ando đã thành công với sản phẩm đầu tiên là “Chikin Ramen” (Mì Gà) và được

đem bán ngoài thị trường năm 1958, và đồng thời ông cho thành lập công ty Nissin. Hơn bốn thập niên sau, trong một cuộc thăm dò, người dân Nhật đã bầu chọn món mì ăn liền của Ando là phát minh quan trọng nhất của quốc gia trong thế kỷ 20. Công ty Nissin đưa vào thị trường Mỹ năm 1971 món mì gói Top Ramen mà nay vẫn còn được bày bán khắp nơi, và theo sau đó là món mì ly Cup O’Noodles, được nấu chín bằng cách đổ nước sôi vào trong chiếc ly nhựa có chứa sẵn mì khô và gia vị rất tiện lợi. Lần đầu được bán ở Mỹ với giá 25 xu một gói, loại mì ăn liền có vị beo béo mằn mặn này rất dễ ăn và được giới sinh viên nghèo và những gia đình sống tằn tiện ưa chuộng. Thậm chí ngày nay, người Mỹ đi chợ vẫn có thể mua một hộp 12 gói với giá chỉ khoảng 19 xu một gói. Nói như vậy để thấy rằng cho dù vật giá có leo thang thế nào thì mì gói không những không lên giá mà tính ra còn xuống giá nữa là khác. Trong thời gian kinh tế suy thoái ở Nhật vào thập niên 1990 và 2000, người dân Nhật kêu gọi và ủng hộ lối sống bình dân và cần kiệm như giới lao động, và mì gói trở thành một trong những món được nhiều người ăn nhất trong nước. Lúc đó, món mì gói của người Nhật đã đi đến từng ngõ ngách của trái đất rồi.

Vừa rẻ, vừa khó hư và giữ được lâu, mì gói trở thành thức ăn chính cho người dân nghèo trên thế giới và thường luôn được kèm trong những gói cứu trợ. Hầu như ở bất cứ khu vực nào có thiên tai xảy ra thì y như rằng món mì gói liền theo chân các kiện hàng cứu trợ để tiếp tế cho nơi thiên tai đó, như khu vực New Orleans sau bão Katrina năm 2005 và khu vực Vân Nam, Trung Quốc sau trận động đất năm 2014. Mặc dù luôn bị các nhà dinh dưỡng chỉ trích và cho rằng món mì gói không có lợi cho sức khoẻ vì chứa nhiều muối, chất béo và chất hoá học, tuy nhiên các nhà này cũng phải chịu nhận rằng mì gói đã có công cứu đói ở nhiều nơi. Hiện nay, mỗi năm người dân trên thế giới tiêu thụ hơn 100 tỷ gói mì. Tính ra trung bình mỗi ngày có khoảng 270 triệu gói mì được người ta nuốt vào trong bụng, và do đó, mì gói được xem là loại thực phẩm chế ngự toàn cầu. Theo dữ liệu năm 2017 của Hiệp hội Mì ăn liền Thế giới (WINA), mặc dù mì gói được phát minh ở Nhật Bản, Trung Quốc là nước tiêu thụ mì gói nhiều nhất thế giới với gần 39 tỉ gói mì một năm, kế đến theo thứ tự là Nam Dương, Nhật Bản, Ấn Độ, Việt Nam, Hoa Kỳ, Philippines, Nam Hàn, Thái Lan và Ba Tây - là 10 quốc gia

Ông Momofuku Ando người phát minh ra mì gói

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIẾT TỪ DALLAS đứng đầu trong danh sách xếp hạng các quốc gia mê ăn mì gói. Nhưng nếu tính theo đầu người thì Nam Hàn đứng nhất với mỗi một người dân của đất nước giàu có này tiêu thụ khoảng 74 gói mì một năm. Kế đến là Việt Nam với 54 gói và Nepal là 51 gói. Nói như vậy thì người Việt Nam mình cũng là dân tộc chịu ăn mì gói quá sức, đoạt giải á quân và chỉ thua có Nam Hàn. Không biết điều này có nên gọi là niềm hãnh diện dân tộc hay không? Momofuku Ando không chỉ muốn món mì gói của ông chinh phục trái đất mà còn muốn đưa nó vào không gian, và ông đã toại nguyện. Năm 2005, hai năm trước khi mất, Ando chế ra được gói mì “Space Ram”, là một túi nhựa được hút hết không khí với những sợi mì nhỏ hơn bình thường (để có thể nấu chín mà không cần nước sôi) và loại nước lèo đặc hơn (để tránh bị nhiễu). Gói mì đặc biệt này được chế riêng

cho phi hành gia Nhật Bản Soichi Noguchi trên chuyến bay của phi thuyền Discovery. Năm 2004, tay đầu bếp người Mỹ là David Chang đã làm thay đổi quan niệm cũ của nhiều người về mì ramen như một món ăn rẻ, được sản xuất theo dây chuyền để cung ứng cho số đông khi ông này cho khai trương tiệm mì Momofuku Noodle Bar tại thành phố New York. Lấy tên của người phát minh ra món mì ăn liền để đặt cho tiệm, Momofuku phục vụ khách hàng tô mì nóng bốc khói với loại mì cao cấp chế biến theo lối thủ công, bên trên là những lát thịt ba chỉ của loại heo Berkshire và trứng gà đi bộ. Công thức của tô mì Momofuku thành công tức khắc, và khách hàng phải đợi xếp hàng dài mới được vào ăn. Sự thành công của nhà hàng Momofuku đã đưa món mì ramen vào trong những trang báo của nhiều tạp chí chuyên về thực phẩm và biến nó

thành món ăn thời thượng. Nhiều tay kinh doanh nhà hàng khác cũng đã nhảy theo xu hướng của khách hàng, mở ra nhiều tiệm mì trên khắp nước Mỹ và nhiều nơi khác như Canada, Úc và Âu châu. Nhưng chung quy, mì ramen nay được nhiều người biết tới là nhờ sự ra đời của món mì gói rẻ tiền. Và với hơn 100 tỷ gói được tiêu thụ mỗi năm, các chuyên gia phân tích trong lãnh vực kỹ nghệ thực phẩm cho rằng con số này sẽ còn tiếp tục tăng, và mì gói sẽ thẳng tiến trên con đường chế ngự ngành ẩm thực thế giới. HUY LÂM

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

71 tuổi quyết vượt Đại Tây Dương bằng thùng gỗ

Một cựu lính nhảy dù người Pháp đặt mục tiêu vượt Đại Tây Dương để đến vùng biển Caribbe bằng thùng gỗ nhờ dòng hải lưu trong khoảng 3 tháng. Theo tin BBC, ông Jean-Jacques Savin, 71 tuổi, đã khởi hành từ quần đảo Canary (Tây Ban Nha) hôm 26/12. trên chiếc thùng gỗ với niềm tin rằng các dòng hải lưu sẽ

giúp thùng gỗ vượt chặng đường 4.500km đến vùng biển Caribbe. Ông dự trù hoàn tất hành trình vào tháng 3/2019. Ông nói khi bắt đầu lên đường: “Thời tiết rất tốt. Tôi đang di chuyển với tốc độ khoảng 2-3 km/giờ”. Trong suốt thời gian lênh đênh trên biển, ông Savin sẽ sống trong chiếc thùng gỗ dài 3m với tổng diện tích khoảng 6 thước vuông, có đầy đủ bếp, giường ngủ. Chính cụ Salvin đã chế chiếc thùng gỗ giống khoang tàu vũ trụ trong nhiều tháng ở vùng Alès thuộc miền tây nam nước Pháp. Suốt hành trình, Salvin sẽ thả thiết bị chuyên dụng nhằm giúp các nhà hải dương học nghiên cứu các dòng

hải lưu Đại Tây Dương. Savin nói nỗi sợ lớn nhất của cụ là cá voi vì chúng rất hung dữ, dù cái thùng nặng hơn 450kg được làm từ gỗ dán phủ nhựa đã được gia cố chắc chắn để chống lại cả các cơn sóng lớn và các cuộc tấn công tiềm tàng của cá voi. Để xua tan nỗi cô đơn, nhà thám hiểm mang theo một cây đàn mandolin, vài cuốn sách và một cuốn nhật ký để ghi chép những sự việc diễn ra hằng ngày. Cụ dự định sẽ xuất bản khi hoàn thành hành trình. Khoản ngân sách cho hành trình này là 60.000 euro (khoảng 69.000 Mỹ kim), một phần là từ công ty sản xuất thùng của Pháp và chiến dịch gây quỹ. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

RE-GIFTING

NGƯỜI VIẾT RONG

ó câu: Của cho không bằng cách cho. Song có lúc của cho quan trọng ngang với cách cho. Không luận chuyện phải tặng món quà này cho người này, món quà kia cho người kia sao cho hợp, hôm nay chúng ta nói đến nguồn gốc xuất xứ của một món quà: Nó là quà mới (original) hay quà được tặng lại. Trong tiếng Anh, thuật ngữ về tặng quà kiểu này là re-gifting, diễn nôm, có nghĩa: Tặng lại món quà mình đã nhận cho một người thứ ba khác. Chiết tự chút cho vui, “re” là tiếp đầu ngữ có nghĩa lặp lại, làm lại; “gift” là danh từ có nghĩa món quà. Ráp hai chữ “re” và “gift” lại chúng ta một từ mới: Re-gift - Một động từ có nghĩa tặng lại món quà mình đã nhận cho một người khác. Re-gifting là động danh từ mô tả hành vi tặng lại (re-gift) món quà mình đã nhận cho người khác. Chẳng có gì sai khi nhận quà rồi

tặng lại cho ai đó. Bởi tặng quà là thể hiện của nghĩa cử. Món quà mới là tâm ý của người tặng dành cho người nhận. (Chữ “mới” ở đây ngụ ý nó được tặng lần đầu, chứ quà re-gifting nhiều cái vẫn chưa bóc tem, mới nguyên.) Còn xuất xứ quà re-gifting đặc biệt hơn, nó không được mua về bằng tiền, mà nó là món quà người nhận thấy mình không có nhu cầu sử dụng nên tặng lại cho một người thứ ba khác. Như vậy quà mới chỉ có một xuất xứ. Còn quà re-gifting có thêm xuất xứ mới. Nếu cứ được tiếp tục re-gifting, nó sẽ có nhiều xuất xứ; tất nhiên mục đích và bối cảnh của mỗi lần được tặng sẽ khác, như cách nói gần gũi của bà con mình đó là quà tặng đi, tặng lại, tặng tới, tặng lui. Re-gifting là vậy. Thường nó là món quà có giá trị vật chất, khác với những món quà tinh thần, chẳng hạn như “quà tặng trái tim”. Vâng. Còn nhớ thuở đó, phút lưu luyến ngàn năm hồ dễ mấy ai quên, chàng tặng

nàng bài thơ tỏ tình. Nàng nhận, hân hoan và xúc động biết bao, và chắc chắn nàng không thể tặng bài thơ ấy cho người khác. Trường hợp đặc biệt trong ca khúc Last Christmas của đôi song ca Wham: Last Christmas, I gave you my heart, but the very next day you gave it away, là chuyện ngoại lệ. Mùa Noel năm ngoái anh tặng em trái tim của anh, hôm sau em đem tặng trái tim ấy cho người khác… Ở đây trái tim là tình yêu. Chàng tặng tình yêu của mình cho nàng nhưng nàng lại đem tình yêu của mình trao cho người khác… Quà tặng là một phần không thể thiếu được của mùa lễ hội cuối năm. Bất luận quà “Ông già Tuyết” cưỡi tuần lộc đến nhà bạn rồi trèo ống khói chui xuống hay quà được UPS giao tận nhà, quà re-gifting không đóng khung trong mùa lễ hội, có thể chúng là quà trong những dịp đặc biệt như quà sinh nhật, quà lưu niệm, quà thưởng của cơ quan, quà trong

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGƯỜI VIẾT RONG các dịp hỷ sự cưới hỏi, quà công tác xa, quà khuyến mãi của công ty mà bạn là khách VIP… Đọc đến đây hẳn các bạn mỉm cười: Chuyện tặng lại món quà mình đã nhận có gì lạ. Quả nhiên thế. Bạn đã từng tặng quà re-gifting cho người khác. Tương tự, bạn đã từng “nhận diện” món quà mình nhận là quà regifting. Chẳng có gì là ầm ĩ cả. Giá trị của món quà không nhất thiết ở chỗ xuất xứ, nó nên xuất phát từ (a) động cơ của người tặng và (b) giá trị sử dụng của món quà. Nếu là món đồ bạn thích và đang cần, món quà re-gifting sẽ quý giá biết bao. Còn với món quà bạn không thích, không cần; chẳng sao cả, ít nhất bạn có cơ hội mỉm cười: Người ta còn nhớ đến mình! Trong cách nhìn của người Mỹ, regifting là “pass oﬀ an item to others as a present”. Vâng. Bạn được ai đó tặng quà, bạn không thích, không có nhu cầu sử dụng, thế là bạn tìm một người khác để tặng lại. Ít nhất bạn phải tìm đúng người sao cho món quà ấy đúng “gu”. Còn tặng quà regifting theo kiểu: Cầm quà cho khỏi trống tay; lúc đó câu chuyện sẽ khác hẳn. Hiện tượng re-gifting có phổ biến không? Theo thăm dò của trang Website CreditDonkey.com: 49.7% người Mỹ cho biết họ từng biết ra món quà họ nhận là quà regifting. Tuy nhiên, vẫn theo trang CreditDonkey.com, 34.3% người tham gia trắc nghiệm cho biết họ từng tặng quà re-gifting trước đó. Khoảng lệch giữa nhóm A (49.7%) tin mình được tặng quà re-gifting và nhóm B (34.3%) thú nhận mình từng một lần tặng quà re-gifting là 15%. Phải chăng khoảng lệch này do thói hoài nghi nhạy cảm của nhóm A hay tính đãng trí chóng quên của nhóm B? Tuy nhiên nhận định chung của hai nhóm A và B (82.8%) quà regifting hoàn toàn okay! Theo họ đây là một tập tục chẳng có gì xấu, thậm chí nên được duy trì.

Xét về hiện tượng, quà tặng là thiện ý của người tặng. Xét về bản chất, quà re-gifting có chút khác biệt, song nếu được tặng bằng tấm lòng, giá trị của nó vẫn cao quý. Ví dụ, khi anh A nhận một món quà từ chị B và nhận ra chú C cần món quà ấy hơn. Rồi anh quyết định tặng món quà đó cho chú C. Có thể anh sẽ trăn trở: Không biết chị B có chạnh lòng khi thấy món quà của mình lại đến tay chú C? Hay chị sẽ vui hơn khi thấy anh A là người nhân ái, nghĩ đến người khác, rồi chị sẽ cảm thấy vui hơn? Bản thân những món quà, nếu chúng có tri giác, chắc chúng sẽ vui hơn vì sự hiện diện của mình có thêm giá trị vì đã đem lại niềm vui cho nhiều người. Chúng sẽ vui khi được bọc trong lớp giấy kiếng mới, được thắt nơ, được trao đi với nụ cười của người tặng và niềm háo hức của người nhận. Còn chuyện quà re-giifting rơi vào cảnh “ngộ nhận bất đắc dĩ”, người nhận phát giác nó không còn là cô gái trinh ngày cưới (lâu lâu) vẫn xảy ra, tuy nhiên chuyện này nhanh chóng được người ta xuề xòa, châm chế… Nãy giờ chuyện phiếm cho vui. Món quà là hiện thân của tấm lòng, kể cả quà re-gifting. Nếu không thiên hạ đã chẳng bận lòng tặng nó cho người khác. Thậm chí (nếu) không

thuần túy 100% đại sứ của tấm lòng, ít nhất nó vẫn gánh vác sứ mệnh giao hảo. Không thế, người ta đã tống nó vào lãnh cung, tuyệt nhiên không cho nó cơ hội gặp được người tri kỷ! Vẽ chuyện. Chắc bạn đang cười: Tặng quà thôi mà, đâu có gì nghiêm trọng. Vâng. Nói thì nói vậy, thái độ về quà re-gifting không ai giống ai, chẳng phải vì nhân cách thái độ, mà vì tâm trạng và hoàn cảnh món quà re-gifting được trao đi. Tốt nhất, ta nên nghĩ thoáng hơn một chút: Quà tặng là thiện chí, là đại diện của tấm lòng, bất luận nó là quà mới hay quà re-gifting. Muốn tránh những phiền phức, khi tặng quà re-gifting bạn nên nghĩ đến hai điểm: Chân thành và tôn trọng. Khi được nhận quà (dù là quà mới hay re-gifting), bạn nên nhận ra thiện ý của người tặng và tôn trọng nó. Nếu thấy không có nhu cầu, hoặc nhận ra người khác cần món quà đó hơn, hãy chân thành hỏi ý kiến người tặng mình món quà đó trước khi tặng nó cho người khác? Có nhiều lý do tặng quà re-gifting, có thể vì tiết kiệm, vì hạn hẹp tài chánh, vì tránh tốn kém ngân sách, hoặc bạn có lòng từ thiện quyên góp, vì tiếc của, vì thấy người khác cần hơn mình… bạn nên chân thành đủ, tôn trọng người đã tặng quà cho mình trước khi tặng nó lại cho người khác?

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGƯỜI VIẾT RONG Khi anh A hỏi chị B vì anh tôn trọng và chân thành với chị, anh sẽ có cơ hội chia sẻ lý do quyết định của mình. Vì anh chân thành, khiêm tốn và ân cần, chị B sẽ vui hơn khi thấy anh đã tôn trọng hỏi chị trước khi tặng lại món quà ấy cho chú C. Khi chị B hiểu được thành ý của anh A, họ sẽ có cơ hội chia sẻ cảm xúc. Tình cảm đôi bên càng thân thiết hơn, giá trị món quà (được tặng, được nhận, sau đó được tặng lại) sẽ theo đó nhân lên, ấm áp hơn. Có những món quà re-gifting chưa một lần mở ra. Khi được tặng lại (xác xuất) người nhận biết nó là quà regifting sẽ cao nên bạn cần thận trọng vì những thông điệp gởi gắm của người tặng trước đó nằm bên trong. Nếu người liên quan đến quà re-gifting cùng chơi chung một nhóm, xuất xứ của món quà re-gifting có thể bị nhận diện. Tốt hơn bạn nên chia sẻ với người tặng và người nhận món quà re-gifting, lòng chân thành của bạn càng khiến

mọi người quý bạn hơn! Hãy hình dung, nếu anh A chân tình đủ, anh sẽ nói thế này: Món quà này cô B tặng cháu, nhưng cháu nghĩ chú sử dụng sẽ tốt hơn. Cháu đã hỏi ý kiến và cô ấy rất vui khi biết cháu tặng chú cái điện thoại này! Như vậy, bạn không chỉ đem thêm giá trị cho món quà và tình thân giữa ba người càng gắn bó, thắm thiết hơn; đúng không? Vài gợi ý khi tặng quà re-gifting. Trước tiên nó nên còn mới và sử dụng được. Món quà re-gifting nên tránh những cơ hội ngộ nhận, nhất là nó “bị” tặng lại cho chủ cũ, lúc đó bạn phải giải thích, dù khéo nói bạn vẫn bị hiểu lầm là thiếu tế nhị. Nếu được, khi tặng quà re-gifting nên loại bỏ những dấu tích nó là quà re-gifting. Tránh tặng quà regifting gây ấn tượng mạnh, chẳng hạn như adult toys. Tâm lý chung, tránh tặng quà re-gifting không có giá trị sử dụng, hết hạn sử dụng, vì thà đi tay không còn hơn tặng món quà vô tích sự. Thà đi tay không với một nụ cười

còn hơn tặng một cành hoa héo, một túi táo chua, đúng không? Trong trường hợp lưỡng lự, đắn đo, tạm thời hãy giữ lại món quà ấy cho đến khi tìm được người phù hợp. Mong thay những món quà bạn nhận, dù quà mới hay quà re-gifting, bạn sẽ thấy ý nghĩa thông điệp của người tặng và giá trị sử dụng của món quà. Còn khi tặng quà cho người khác, bất luận là original hay re-gifting, bạn nên bỏ chút thời gian để món quà re-gifting đến đúng tay người cần và giá trị món quà chuyên chở được thông điệp chân thành bạn thực tâm muốn trao đi. Và những món quà bạn nhận được năm nay nếu không có nhu cầu sử dụng, hãy tìm đúng người để tặng lại, tặng bằng tấm lòng với thái độ tôn trọng và lòng chân thành vì đó mới thực sự là hơi thở của một món quà… NGUYỄN THƠ SINH

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Quốc vương Malaysia thoái vị sau khi cưới hoa khôi người Nga

Việc Quốc vương Sultan Muhammad V thoái vị đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 1957 có một vị vua tự nguyện rời ngai vàng ở Malaysia. Vua Sultan Muhammad

V chính thức thông báo về quyết định thoái vị cho các tiểu vương khác của Malaysia thông qua một bức thư gửi tới Thư ký Hội đồng Nhà vua. Những tin đồn về việc

nhà vua 49 tuổi thoái vị đã xuất hiện trên mạng từ tuầ n qua, tuy nhiên Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cho biết ông không nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào về vấn đề này. Tiểu vương Muhammad V, tên đầy đủ là Tengku Muhammad Faris Petra ibni Tengku Ismail Petra, trở thành quốc vương thứ 15 của Malaysia vào ngày 24/4/2017. Theo quy định, quốc vương Malaysia được lựa chọn dựa trên 9 tiểu vương

100 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

là người cai trị 9 bang ở Malaysia. Quốc vương trị vì đất nước trong nhiệm kỳ kéo dài 5 năm. Theo các bản tin ở M a l a y s i a , Vu a S u l t a n Muhammad V hồi cuối tháng 11 tổ chức đám cưới với cựu hoa khôi Moskva Oksana Voyevodina ở Nga, nhưng Văn phòng Hoàng gia Malaysia không thông báo về thông tin trên. Cô dâu được cho là đã cải đạo sang Hồi giáo và đổi tên thành Rihana Oxana Gorbatenko từ đầu năm. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

101

TRÒ CHUYỆN VỚI @

Khúc An - Trò Chuyện Với @ @ (a còng) là ký hiệu một địa chỉ, một nơi đến; có thể đến nhiều người, cũng có thể chỉ đến được một mình bạn, người đọc những dòng này.

152

hờ cho trời chập choạng tối. Đúng bảy giờ. Tôi tới căn nhà ở đầu con hẻm, bên nhà lồng chợ, bên chiếc xe bán hủ tiếu dạo. Một cô gái áo xanh đứng cạnh xe hủ tiếu. Tôi sẽ cặp tay cô gái ấy. Hai người sẽ đi bên nhau thật tự nhiên như một đôi tình nhân. Chúng tôi sẽ đi vòng quanh chợ nhà lồng, đến một căn nhà bên gốc cây mít rậm lá. Căn nhà lụp sụp có lối nhỏ dẫn ra phía sau. Căn nhà nhỏ bên bờ con kinh nước đen. Đôi tình nhân - tôi và cô gái - sẽ đẩy cửa bước vào nhà. Tuyệt đối không nói chuyện với ai. Chúng tôi sẽ leo lên cái sạp gỗ gụ. Mùng mền có sẵn. Chúng tôi sẽ chui vào mùng, nằm yên đó chờ. Nửa khuya, sẽ có tiếng ba tiếng gõ – hai nhanh, một chậm - ở cửa sau. Chúng tôi sẽ chui ra khỏi mùng, dắt nhau ra cửa sau. Sẽ có người chờ trong đêm tối. Chúng tôi cứ việc theo người đó xuống ghe

nhỏ. Chúng tôi sẽ cùng những người đã có mặt sẵn trên ghe cùng chèo ra cửa biển. Ghe lớn sẽ chờ chúng tôi ngoài đó. Hình ảnh chuyến đi bốn mươi năm trước vẫn còn in đặm trong trí nhớ. Tôi nhớ khoảng đêm đen dày đặc bên ngoài. Tôi nhớ mặt nước con kinh lấp lánh ánh sao. Tôi nhớ lúc tôi với cô gái - chưa gặp bao giờ - đóng vai đôi tình nhân nằm bên nhau, trong căn nhà lạ, trên tấm phản gỗ gụ láng bóng, tôi nhớ mình đã nghịch ngợm chạm nhẹ vào cổ tay cô gái, bắt chước ông thày lang bắt mạch cổ tay và hỏi: “Có run không?” Tôi nhớ ánh mắt lấp lánh dưới ánh đèn dầu lù mù và một khoé cười bao dung. Tôi nhớ chúng tôi rụt rè dắt tay nhau. Tôi nhớ tôi vịn chắc tay cô gái lúc cô bước xuống con thuyền tròng trành, tôi nhớ tôi và cô bạn đồng hành ngồi trên tấm ván đặt ngang trong lòng chiếc xuồng mỏng manh,

tay với ra ngoài, phụ người lái đò, gạt dòng nước lạnh, giúp chiếc ghe lướt ra ngoài cửa biển. Hơn bốn mươi năm trước, chuyến vượt biên của tôi bắt đầu như thế. Cùng một cô gái chưa hề quen, nghe nói là cô giáo trường trung học phổ thông của thị xã, đi sát bên nhau dài con phố, qua nhà lồng chợ, với căn nhà chật chội, le lói ngọn đèn dầu vặn nhỏ, với chỗ nằm thênh thang, với hai chiếc gối mềm nhũn, với hơi ấm làn da cổ tay mỏng mảnh, với mỗi một câu trao đổi hời hợt, với bàn tay quạt nước mong chiếc ghe sớm ra cửa biển để lên ghe lớn, rời bỏ cái nơi mà mỗi khi nhắc tới trái tim luôn lỡ nhịp. Hơn bốn mươi năm trước, tôi rời bỏ quê hương như thế. Có chút gì đó lãng mạn và thơ mộng, bạn có nghĩ như tôi không? Bốn mươi năm sau. Sau bao nhiêu năm tháng cào sâu, chôn chặt những móng vuốt trên đầu trên cổ hơn

102 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

KHÚC AN

chín mươi triệu con dân, nhà cầm quyền ở cái xứ sở hình chữ S, bên bờ Biển Đông (mà bây giờ đang là ao nhà của bọn hải tặc phương Bắc) vẫn không ngăn được chuyện người dân nước Việt tiếp tục bỏ nước ra đi. Tôi không đoán được trong số 152 người Việt bỏ đoàn du lịch, trốn bặt tăm ở Đài Loan những ngày cuối năm 2018 vừa rồi, có ai trải qua những giây phút hồi hộp, lo âu nhưng cũng đầy thơ mộng như tôi năm xưa không, nhưng chắc chắn họ không phải lo âu, trốn tránh, giả làm khách qua đường, không nói chuyện với bất kỳ ai trước khi trốn biệt vào nơi ẩn náu nào đó; và tôi biết chắc chắn họ với tôi cùng chung một ước mơ, cùng chung một nỗi niềm: Phải bỏ chốn ấy mà đi thôi. Phải đi bất kỳ lúc nào cơ hội đến với mình. Cái khác nơi tôi và cô giáo chưa quen ở trường trung học phổ thông cái thị xã nhỏ bé năm xưa với 152

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

103

TRÒ CHUYỆN VỚI @ người bỏ đoàn du lịch, trốn bặt tăm kia là chúng tôi lo âu trước chuyến đi, lo công an, lo bọn chỉ điểm, lo những kẻ nhảy đại xuống ghe vào giờ chót để lộ chuyến đi và bị bắt; trong khi 152 người kia, nỗi lo chỉ thực sự trở thành to lớn trước mắt họ khi họ đã đến được bến bờ. Sau khi đến được Đài Loan, nỗi lo âu của họ mới thực sự bắt đầu. Ngày trước, đến được hải phận quốc tế, chúng tôi giảm hẳn lo âu. Ngày ấy thế giới còn mở rộng vòng tay. Trôi dạt đến đâu thì cũng đã là ra khỏi cái đất nước bị đổi tên thành Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Cộng, nghĩa là ra khỏi ngục tù. Còn 152 người bỏ trốn kia, tới được xứ người, thoát ra khỏi móng vuốt của cái chế độ Maﬁa Đỏ rồi, nỗi lo của họ vẫn còn nguyên vẹn. Họ sẽ là những di dân bất hợp pháp trên xứ sở xa lạ. Tất cả mọi sinh hoạt của họ từ giây phút thoát khỏi móng vuốt bọn Tư Bản Đỏ Việt Cộng, tất cả mọi thứ liên quan đến họ đều là LẬU hết cả. Cư trú lậu, làm việc lậu, thuê nhà lậu, đi đứng ăn ở, sinh hoạt, mua sắm vân vân tất cả đều lậu. Nói một cách khác là bất hợp pháp. Buồn chứ! Trước khi quyết định bỏ đoàn du lịch, trốn đi biệt tích trên xứ người hẳn nhiên họ cũng hiểu rằng mình sẽ thành thứ chủng

loại LẬU về mọi mặt. Nhưng sao người ta vẫn ra đi? Một tay chức sắc nhà nước Việt Cộng (xin nêu đích danh: “ngài” Lưu Bình Nhưỡng, Đại Biểu Quốc Hội) bảo rằng hành vi của 152 người ấy làm nhục QUỐC THỂ. Hai chữ “quốc thể” gã quan chức ấy sử dụng đã khiến thiên hạ lao nhao phản đối. Tôi thì cho rằng chuyện con dân của một nước nườm nượp theo nhau bỏ xứ ra đi hiển nhiên là làm nhục... nhưng không làm nhục quốc thể mà làm nhục cái bọn cầm quyền. Và nhục quốc thể là vì những chuyện như thế này: ăn cắp phải giả dạng bệnh tâm thần để chạy tội, bắt sò

trên bãi biển, vận chuyển hàng ăn cắp, buôn hàng quốc cấm, buôn bán vận chuyển sừng tê giác, phơi vây cá mập trên nóc tòa nhà sứ quán, lợi dụng chức vụ để ăn tiền khi cấp giấy tờ cho Việt Kiều, bắt vịt trời để làm tiết canh, bắt trộm chó để làm rựa mận, bắt mèo thui ngay trong căn phòng chung cư... những vi phạm đó được dán đặm cái nhãn hiệu nền đỏ và một ngôi sao vàng chói trong con mắt “bè bạn quốc tế.” Nếu những tay quan chức - với những mảnh bằng tiến sĩ, bằng thạc sĩ treo đầy trên tường văn phòng hay tư dinh của họ - biết đọc, và chịu khó đánh vần qua bản tường

104 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trình những số liệu Di Cư Quốc Tế (International Migration Organization – IOM) họ sẽ thấy từ 1990 đến 2015 có 2.558.678 (hơn hai triệu rưỡi) người Việt di cư ra nước ngoài, nghĩa là trong 26 năm, mỗi năm có gần một trăm ngàn người Việt bỏ xứ ra đi. Rồi số liệu của Ngân Hàng Thế Giới cũng cho thấy trong khu vực Đông Á – Thái Bình Dương, Việt Nam nằm trong danh sách 10 quốc gia có dân di cư ra nước ngoài nhiều nhất. Đấy là thống kê của quốc tế, riêng Bộ Tư Pháp nhà nước Cộng Sản Việt Nam trong 5 năm qua đã trình Chủ Tịch nước duyệt xét bốn chục ngàn (40.000) đơn xin trở lại hoặc từ bỏ

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

105

TRÒ CHUYỆN VỚI @ quốc tịch nước Việt Cộng. Tài liệu “Quốc Tịch và Luật Quốc Tịch Việt Nam” cũng ghi nhận 80% người Việt ở nước ngoài định cư tại các quốc gia tư bản (trong khi cái nhà nước Việt Cộng ấy không ngừng chê bai tư bản). Không biết khi làm tổng kết con số “người Việt ở nước ngoài”, đám làm sổ sách của Hà Nội có gom chung những người không còn muốn dính líu gì đến cái đất nước sắp trở thành quận huyện của Bắc Kinh hay không, bởi khi Cao Ủy Liên Hiệp Quốc (UNHCR) công nhận họ là tị nạn và ghi trên thẻ tị nạn của họ chữ “Stateless” thì họ chẳng còn liên hệ xa gần gì đến nước Cộng Hòa Xã Hội Việt Cộng nữa, ít nhất là trong tâm tư họ và trên giấy tờ tùy thân của họ. 152 du khách Việt tập trung trước khách sạn ở thành phố Cao Hùng rồi chia thành nhiều nhóm nhỏ lên xe biến vào bóng đêm. Báo chí đăng những tấm hình du khách Việt ở Đài Loan và đặc biệt một tấm hình có đống hành lý bỏ lại. Những người từ bỏ quê hương xứ sở hôm nay vẫn không khác gì những người buộc lòng phải bỏ xứ ra đi ngày trước. Buổi tối đến nơi hẹn với cô gái không quen, tôi không mang theo bất cứ thứ gì ngoài bộ quần áo đang mặc trên người.

Chúng tôi ra đi, bỏ lại quá nửa con người của chính mình. Cha mẹ, anh chị em, bà con thân thuộc, xóm giềng, sách vở, công ăn việc làm, và khó khăn nhất: mộ phần Tổ Tiên. Tôi đi với hai bàn tay trơ trọi. Cô gái hình như cũng không mang gì theo. Chúng tôi bỏ hết mọi thứ để mong thoát khỏi ngục tù. Những người Việt bỏ đoàn du lịch ở Đài Loan chắc cũng vậy. Những ai lên án đoàn người dứt bỏ cái xứ sở sài mòn, khốn khó kia hãy nhìn xa hơn một chút, về đất nước Venezuela, nơi những người phụ nữ phải vượt biên, để bán tóc lấy tiền mua thực phẩm cho con mình. Cho rằng họ không yêu đất nước Venezuela của họ là kết luận ốm o khởi đi từ những suy nghĩ hạn hẹp. Họ chỉ không còn chịu nổi cái chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa mà bọn quan chức đem ra thử nghiệm ở đất nước họ. 152 người vừa biến mất ở Đài Loan – cũng như vô số những người đã bỏ trốn trước đây ở Đài Loan và ở nhiều quốc gia khác

- hẳn cũng biết rằng ngay cả những công nhân trong nhóm “xuất khẩu lao động” hay nói nôm na dễ hiểu là đi làm mướn ở xứ người, nghĩa là sự có mặt của họ ở đất nước xa lạ hoàn toàn hợp pháp, đời sống họ cũng vô cùng vất vả và cơ cực. Người Canada, người Mỹ gốc Việt có dịp “ve vẩy” ở những xứ như Đài Loan, Hàn Quốc... chụp hình về quăng đầy Facebook hay Instagram để phô trương hãy một lần ghé thăm một nhà máy nào đó, nơi “bọn” xuất khẩu lao động đến từ Việt Nam làm việc 10 đến 12 giờ một ngày, hãy ghé nơi họ chui rúc sau những giờ làm việc mệt nhoài, và hãy trò chuyện với họ một vài câu để tìm hiểu xem, làm mấy năm nữa thì họ sẽ đủ tiền trả cho bọn môi giới làm hồ sơ cho họ đi “xuất khẩu lao động.” Đấy là những công nhân có giấy tờ hợp pháp, những người ở “chui”, ở “lậu” như 152 người vừa bỏ trốn kia chắc chắn sẽ cơ cực hơn nhiều. Năm xưa, mỗi lần có thân nhân, bạn bè vượt

106 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

biên, những người ở lại thường hồi hộp ngóng tin vui và âm thầm cầu nguyện cho người đi đến được bến bờ bình an. Năm nay thân nhân của 152 người trốn chạy kia hẳn cũng âm thầm mong ước, nhưng mong ước gì đây? cầu mong họ đến được bến bờ ư? Nhưng mà họ thực sự đã đến được bến bờ, chỉ khác đó chính là nơi họ sẽ bị ngày đêm truy nã. Thôi thì chỉ biết cầu cho họ được bình yên! Như tôi hơn 40 năm trước. Chúng tôi ra tới cửa biển. Nhìn bốn phía, nước trời mênh mông. Chúng tôi thả cho chiếc ghe trôi lênh đênh. Nước lúp xúp lòng ghe. Mọi người đua nhau vớt nước bằng bàn tay, tạt ra ngoài cho ghe khỏi chìm. Biển lặng, trời trong, những vì sao mờ dần. Chờ cả tiếng đồng hồ và chúng tôi hiểu ra rằng ghe lớn đã bỏ đám chúng tôi lại. Và chúng tôi hối hả chèo ghe trở về bãi đáp. Lên đến bờ, cả bọn chạy tứ tán như bầy chim vỡ tổ. Vài hôm sau nghe tin, sau đêm hôm ấy, ghe lớn đã ra được tới hải phận quốc tế, và đã gặp thứ mà những kẻ vượt biển thời ấy tìm mọi cách để tránh né: tàu của Liên Bang Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Xô Viết! KHÚC AN

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

107

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI

Báo chí và Chân lý CHU NGUYỄN

hân loại vào thế kỷ 17 đã chào đón một phát minh vĩ đại khi tuần báo đầu tiên của thế giới ra đời. Đó là tờ Relation do một người Đức là Johann Carolus (1575-1634) in ở Antwerp vào năm 1605. Ban đầu Relation chỉ là một tập tài liệu thông tin liên quan đến kinh thương và vận chuyển hạn hẹp nhưng rồi báo chí ở Âu châu phát triển và trở thành một công cụ thông tin trên một bình diện rộng là Trung Âu. Tiếp đó, cùng với sự phát triển của chế độ dân chủ, báo chí trở thành phương tiện hô hào tự do, qua thông tin và ngôn luận. Báo chí ngày nay không những là một phương tiện bảo vệ dân chủ, dân quyền và nhân quyền, nó cùng nhịp cầu cảm thông nối kết các dân tộc trên thế giới và tăng cường mức hiểu biết của con người. Tuy nhiên bước sang thời đại chúng ta, báo chí tuy phát triển rực rỡ nhất là nhờ dạng online và phương tiện in ấn tiến triển và nhờ nhân loại càng ngày càng hiếu tri, nhưng thực sự dưới trăm hoa đua nở lại có dấu hiệu suy thoái với biết bao cỏ dại và gai góc. Hội Phóng viên không biên giới (Reporters Without Borders) vào cuối tháng 12, 2018 tiết lộ trong năm 2018 đã có tới 63 nhà báo thiệt mạng khi đang thi hành phận

sự trên khắp thế giới.Một số lớn qua đời vì súng đạn ở những nơi khói lửa lan tràn như Afghanistan, Syria... Nguyên nhân cái chết của họ không hẳn là do tên bay đạn lạc, mà nhiều người bị sát hại vì va chạm với các chính quyền độc tài tham nhũng hoặc các nhóm lợi ích chỉ biết cai trị bằng bàn tay sắt và bạo hành. Nổi tiếng nhất là cái chết của Jamal Khashoggi, một cây viết cộng tác với tờ Washington Post vào cuối năm 2018, mà cả thế giới tin rằng do bàn tay sắt máu của chính quyền Saudi Arabia gây ra. Sát thủ chính là mật vụ Saudi sau khi giết ký giả bất đồng chính kiến đã phân nhỏ tử thi của nạn nhân và hủy hoại. Tại sao báo chí không phụng sự chân lý mà chạy theo ngụy lý ? Rõ ràng là vì áp lực của cường quyền, của bạo lực hoặc vì tư lợi. Tệ nạn nói sai sự thực trong báo chí là khổ hình và nỗi nhục cho những cây bút có lương tâm phụng sự con người. Có người đã cương quyết chống lại tà đạo nhưng họ là những kẻ cô đơn, vì luôn nghe lời Mẹ dặn: Yêu ai cứ bảo là yêu Ghét ai cứ bảo là ghét. Dù ai ngon ngọt nuông chiều Cũng không nói yêu thành ghét. Dù ai cầm dao doạ giết Cũng không nói ghét thành yêu.

Chân dung Claas Relotius, nhà báo “nói láo ăn tiền”

Đại sứ Mỹ tại Đức phản đối những bài báo của Der Spiegel ngầm ý chỉ trích chính sách của ông Trump

Cô đơn nhất là những nhà báo như Phan Khôi vì cương trực mà phải gác bút. Chính quyền độc tài thường sợ sự thực và thích kẻ nói dối có tài ca tụng và giấu nhẹm sự chỉ trích. Chế độ đã tạo ra một lớp người nói dối thành quen và được coi là một hành vi thời thượng. Nhớ lại hồi thập niên 1960, một cây viết có tài, trước 1945 từng viết bộ Siêu hình học và được người nhớ với

108 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

bài thơ đượm chất lãng mạn có tên là Đất nước. Ông thi sĩ này cũng là một kịch tác gia tên tuổi, sau khi đi Liên xô về, nhờ được xem vở kịch Vua Nai nên viết vở Con Nai đen. Nào ngờ “phạm húy” nên suýt vào tù. Ngày đó, ở Hà nội sau vụ Nhân văn giai phẩm, các cây viết tiểu tư sản bị cải tạo và phải học nói dối sao cho khéo. Thế mà Con nai đen, mượn ý vở kịch King Stag của nhà văn

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

109

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI Ý, Carlo Gozzi. Trong vở kịch Gozzi đã tạo ra một pho tượng kỳ lạ, nó sẽ cười khi nghe lời nói dối. Kịch Con nai đen cũng có hình tượng tương tự. Nào ngờ “bề trên” nắm vài sinh sát về văn hóa, sau khi xem diễn thử, cho rằng Con nai đen châm chích chế độ, nên đã ra lệnh cấm diễn công khai vở kịch này dù nó khá đạt về nghệ thuật, Tìm được một nhà báo “chân thật” như Phùng Quán rất khó. Ngày nay thiếu gì những cây viết khoác áo phục vụ chân lý nhưng bịa chuyện để câu độc giả, vì mục đích tuyên truyền nào đó hay vì bản tính xảo trá. Sau 1945, ở Đức, báo chí xôn xao khi một tờ báo loan tin tìm được nhật ký của Hitler và cho đăng tải những bí mật chưa ai biết về nhà độc tài. Dư luận chú ý và hàng triệu người theo dõi. Nào ngờ ít lâu sau phát giác ra đó là đồ giả! Mới đây lại thêm tai tiếng cho làng báo Đức. Nhân vật được mệnh danh là cây viết hàng đầu của châu Ấu và một tờ báo nổi tiếng của Đức ở Hamburg là tờ Der Spiegel (mỗi tuần phát hành 840.000 số) đang bị búa rìu dư luận chỉ vì xuyên tạc sự thực ở một lãnh vực khá rộng lớn. Thủ phạm là một ký giả uy tín: Claas-Hendrik Relotius Claas-Hendrik Relotius là chàng ký giả trẻ tuổi người Đức, sinh năm 1985. Sớm vào nghề, Class Relotius tỏ ra có tài và yêu nghề, có dịp cộng tác với hàng chục tờ báo tiếng Đức và từ 2017 trở thành thành viên trong ban biên tập của tờ báo danh tiếng Der Spiegel. Chưa đầy mười

110

Khuynh hướng bài chính sách Mỹ của một số báo chí Âu châu

năm Relotius đã giật được nhiều phần thưởng hay danh hiệu cao quý trong giới báo chí như: “Ký giả tiêu biểu năm 2014,” (Journalist of the Year 2014 của CNN), Phần thưởng của hiệp hội báo chí Âu châu và nhiều giải thưởng báo chí của Đức trong các năm 2013, 2015, 2016 and 2018. Nổi danh vì thạo tin và cuối cùng lộ tẩy bịa tin Cuối 2018, vì dư luận tìm hiểu kỹ những thông tin “hàng đầu” của Claas Relotius, đã phát giác nhiều “giả” hơn “chân” nên tay này phải thừa nhận đưa tin giả trên tạp chí Der Spiegel của Đức và cả nhiều tờ báo khác mà ông ta từng làm việc. Muốn câu khách, Relotius không ngại vuốt râu hùm. Đại sứ Mỹ ở Đức là Richard Grenell, vốn là tay ủng hộ nhiệt tình chính sách của tổng thống Trump, đã từ lâu tỏ ra bất bình với tờ Der Spiegel, vốn thường hay chỉ trích chính sách “Mỹ ưu

tiên” của tổng thống Trump, nay nhân xì-căng đan Relotius, ông đại sứ bèn viết thư cho tờ báo phản kháng về việc nhiều bài của báo, đã xuyên tạc tin tức bài di dân, thủ đoạn dân tộc quá khích dẫn tới bạo hành của các nhóm bảo thủ cực đoan ủng hộ ông Trump. Grenell kết luận đó những biểu lộ bài chính sách và chính quyền Mỹ...Tờ báo phải phân trần với đại diện Mỹ và hứa sẽ mở cuộc điều tra và quy trách nhiệm cho kẻ loan tin thất thiệt. Relotius bịa tin về Ukraine vì biết dân Đức chẳng ưa gì Nga và chính quyền lắm vấn đề ở Kiev. Trong bài viết có tên “Bribing Prohibited” của mình, Relotius đã viết về lực lượng cảnh sát mới của Ukraine. Nội dung của nó mang đậm phong cách của ông này với lối kể chuyện rất có điểm nhấn và những nhân vật gây hấp dẫn, nhưng thông tin trong bài được nhận định là hoàn toàn bịa đặt. Bài viết này nói về hai người còn trẻ có tên

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

là Dimitri và Valeria, những người vừa mới trở thành thành viên của lực lượng cảnh sát Ukraine mới được tái cơ cấu sau cuộc biểu tình năm 2014. Hiện vẫn chưa rõ liệu Relotius đã từng gặp hai người này hay chưa, song nội dung bài viết khá lôi cuốn bạn đọc. Theo những gì mà “nhà báo” này kể lại, mỗi ngày trước khi đi làm, Dimitri và Valeria đều đến trung tâm Kiev để cầu nguyện tại một nơi tưởng niệm những người đã thiệt mạng trong cuộc biểu tình. Hai người này được cho là những người đã tham gia biểu tình và khi đó họ nhớ lại những cảnh tượng như những căn nhà cháy, “mùi thi thể”, một người đàn ông “ôm một đứa trẻ trong tay” bị bắn chết gần một cái giếng cũ, và một bức tường bị đổ khi hàng chục người “bị lính bắn tỉa sát hại” hoặc “bị xe tăng cán qua”. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin, phần lớn số người đã chết tại Kiev, cả người biểu tình và các sĩ quan cảnh

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

111

LĂNG KÍNH CUỘC ĐỜI sát, đều diễn ra chỉ trong 2 ngày bạo động của tháng 2/2014, vì vậy số người chết có thể đã bị phóng đại. Ngoài ra, trung tâm Kiev không có bất kỳ “giếng cổ” nào cả và cũng không có gì chứng minh được câu chuyện về người đàn ông ôm lấy một đứa trẻ trong cuộc bạo động. Điều đáng nói là không có “xe tăng” nào được triển khai trong cuộc bạo động này, vì vậy câu chuyện về “bức tường bị đổ” là hoàn toàn không có thật. Thực tế, cảnh sát Ukraine đã dùng các loại xe bọc thép hạng nhẹ để đâm qua những rào chắn của người biểu tình, song chúng đã hứng chịu nhiều quả bom lửa và đã bị đốt cháy hoàn toàn. Dù vậy, việc nhiều tòa nhà ở Kiev bị đốt cháy là có lý. Không có gì ngạc nhiên khi những nội dung còn lại của bài viết đều có những thông tin sai lệch. Cụ thể, bài báo nói rằng cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych có một biệt thự mà tại đây ông “sống như một vị vua, có lan can và bồn tắm làm bằng vàng ròng”. Thông tin này dường như đã được dựa trên những lời đồn thất thiệt rằng người biểu tình xông vào nơi ở của ông Yanukovych và phát giác một bồn cầu bằng vàng. Tổng thống đương nhiệm của Ukraine Petro Poroshenko thì được miêu tả là một “tỉ phú sản xuất kẹo dẻo từ Odessa”. Ông Poroshenko đã từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong chính phủ Ukraine từ đầu những năm 2000, tuy nhiên điều này không được đề cập đến trong bài viết. Đúng là ông được sinh ra tại

112

vùng Odessa, tuy nhiên ông hoàn toàn không phải là một “doanh nhân thành đạt” như đã được mô tả. Ngoài ra, Relotius còn phạm một sai lầm nữa. Bài viết nói rằng lực lượng cảnh sát mới của Ukraine không chỉ được triển khai ở Kiev mà còn ở các thành phố lớn khác như “Kharkiv và Donetsk, Lviv và cả Odessa”. Tuy nhiên vào thời điểm bài viết được đăng tải, khu vực Donetsk đã thuộc sự kiểm soát của lực lượng nổi dậy phản đối cuộc biểu tình 2014, đồng thời tuyên bố lập ra chính phủ độc lập của riêng minh và từng bị trấn áp bởi xe tăng và máy bay chiến đấu. Đáng tiếc là những thông tin sai lệch này có thể đã không được kiểm tra một cách kỹ lưỡng và chỉ đến khi Relotius thừa nhận đưa tin sai sự thật, chúng mới được người ta đánh giá lại. Theo Hãng tin AFP, Spiegel thông báo họ vừa phát giác Relotius từng phát động một chiến dịch kêu gọi độc giả quyên góp tiền giúp đỡ các nhân vật trong một bài viết, tuy nhiên thông tin chuyển khoản lại chuyển dòng tiền về tài khoản cá nhân của anh này. “Der Spiegel sẽ cung cấp mọi thông tin thu thập được cho công tố viên trong hồ sơ khởi kiện hình sự” - tờ báo viết trên trang web. Cũng theo Spiegel, những ngày gần đây một số độc giả với tâm trạng lo lắng đã tường trình về chiến dịch đóng góp tiền bạc cho “trẻ em mồ côi Syria ở Thổ Nhĩ Kỳ” của Relotius. Theo Spiegel, trong những ngày gần đây, các độc giả đã

Tuần báo Der Speigel bị moi móc sau khi vụ tai tiếng do Claas Relotius gây ra

thông báo về việc Relotius kêu gọi tài trợ cho cái gọi là những đứa trẻ mồ côi Syria sống trên đường phố Thổ Nhĩ Kỳ. Tạp chí này khẳng định không hay biết về chiến dịch quyên góp và cũng không rõ chiến dịch đã gây quỹ được bao nhiêu tiền. Spiegel đã xuất bản bài viết trên của Relotius vào tháng 7/2016, nhưng một phóng viên ảnh Thổ Nhĩ Kỳ từng hợp tác với anh ta trong bài viết sau đó đã tim ra những chi tiết quan trọng thiếu chính xác. Relotius sau đó còn viết về việc cố gắng giúp hai đứa trẻ được một gia đình ở Đức nhận làm con nuôi, mà Spiegel cũng nói dường như là chuyện bịa. Hồi tuần trước, Spiegel cho biết, nhà báo Claas Relotius bị cáo buộc “đã bịa ra các chi tiết trên quy mô lớn và thậm chí còn sáng tác ra các nhân vật” trong ít nhất 14 trong tổng số 60 bài viết của mình từng xuất hiện trên các bản in và điện tử của tạp chí này. Trong số những chi tiết bị bịa đặt có các cuộc phỏng vấn cha mẹ của cầu thủ bóng bầu dục nổi tiếng người Mỹ Colin Kaepernick; câu chuyện về một phụ nữ Mỹ

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

được cho là tình nguyện chứng kiến các vụ xử tử; và một bài viết về một thị trấn chống nhập cư và ủng hộ Tổng thống Trump tại bang Minnesota. Các nghi ngờ đã được một đồng nghiệp nêu ra hồi tháng 11, khi người này phát giác ra rằng các cuộc phỏng vấn mà Relotius khẳng định từng thực hiện trên thực tế chưa từng diễn ra. Trong ấn bản mới nhất, Spiegel nói vụ bê bối là “điều tồi tệ nhất có thể xảy ra đối với một đội ngũ biên tập”. Thừa nhận ảnh hưởng to lớn của vụ này đối với niềm tin dành cho chính tạp chí này và lĩnh vực báo chí nói chung, Spiegel đã xin lỗi độc giả và cam kết làm tất cả những gì có thể để lấy lại uy tín. Câu hỏi đặt ra, Claas Relotius vì lợi, vì danh nên bịa tin để chứng tỏ mình là một ký giả thạo tin, tài ba và yêu nghề phụng sự chân lý hay vì lẽ khác? Phải chăng anh ta có dây mơ rễ má với lối giáo dục của Đông Đức khi xưa vốn trọng sự nói dối?

CHU NGUYỄN

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

113

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Chút ưu tư về dòng văn chương tiếng Việt ở hải ngoại NGÔ VIẾT TRỌNG

heo luật đào thải, lớp văn nghệ sĩ sáng tác tỵ nạn ở hải ngoại nay đang lần lượt ra đi. Có lẽ không bao lâu nữa nền văn học tiếng Việt ở hải ngoại sẽ kết thúc vì nghiệp sáng tác văn chương Việt ở hải ngoại không có hậu duệ! Khi văn học thiếu vắng thì việc duy trì bản sắc văn hóa dân tộc của các cộng đồng Việt e cũng dần phôi pha. Đây là một vấn đề đáng suy nghĩ! Khi Việt Nam Cộng Hòa sụp đổ năm 1975 đã có một số văn nghệ sĩ đang sống hoặc may mắn chạy thoát ra các nước tự do. Sau đó, một số văn nghệ sĩ khác bằng nhiều cách khác nhau cũng tiếp tục chạy ra nước ngoài. Dù đi trước biến cố 30 tháng 4 hoặc phải trải qua một thời gian tù đày, hầu hết những văn nghệ sĩ này vẫn muốn trở về nghiệp cũ. Tiếp sức với họ còn có nhiều nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ mới khởi nghiệp do thời cuộc thúc đẩy, rèn đúc nên. Lớp người này gồm những chiến sĩ từng xông pha chốn lửa đạn, từng bị dập vùi trong các trại tù “cải tạo”, từng lăn lộn trong các vùng kinh tế mới đầy cảnh đói rách, bệnh tật… Họ vốn mang sẵn dòng máu văn nghệ trong người nhưng trước đây

114

bận trực diện chiến đấu giữ nước, chưa rảnh để sáng tác. Nay súng đã gãy, họ cầm bút để tiếp tục cuộc chiến đấu vì sự sống còn của dân tộc trên mặt trận văn hóa. Khi các cộng đồng người Việt tỵ nạn CS ở các nước tự do bắt đầu hình thành, lực lượng văn nghệ sĩ này đã nghĩ ngay đến chuyện làm thế nào để hỗ trợ đồng bào về mặt tinh thần: giữ vững lập trường đấu tranh đòi hỏi tự do, dân chủ, độc lập cho tổ quốc cùng duy trì bản sắc văn hóa dân tộc Việt trên đất nước tạm dung… Trong bước đầu tỵ nạn, lòng yêu nước còn bốc ngun ngút, một số đồng hương có của đã hăng hái tạo điều kiện để giúp họ thực hiện ước muốn. Thế là một số nhật báo, tuần báo, bán nguyệt san, nguyệt san tiếng Việt lần lượt ra đời. Có người còn cho in lại cả những sách cũ ở miền Nam mà họ đã mang theo được. Lúc bấy giờ đa số đồng hương còn rảnh rỗi, thiếu nhu cầu giải trí nhưng chưa hòa nhập được với xã hội mới, đói sách đói chữ, đói cả tình quê hương nên số độc giả ủng hộ sách báo tiếng mẹ đẻ tương đối khá đông đảo. Với không khí sinh hoạt văn học có vẻ sáng sủa này, các vị chủ nhiệm báo chí cũng hưng phấn, vui vẻ chia sẻ ít nhiều thù lao cho những

người đóng góp bài vở. Chính ở thời kỳ này, một số văn nghệ sĩ mới cầm bút cũng tạo dựng được một số tác phẩm tương đối giá trị đã giúp họ thành danh. Trước cái đà sinh hoạt văn học như vậy, rất nhiều người kỳ vọng rồi đây giới văn nghệ sĩ tỵ nạn ở hải ngoại, nhất là ở Mỹ, sẽ cống hiến cho tổ quốc Việt Nam những tác phẩm với tầm cỡ cao hơn có thể dự tranh những giải văn học quốc tế. Tin tưởng như thế cũng chẳng quá đáng đâu! Với những tâm hồn đau khổ tột cùng trước cảnh nước mất nhà tan, tình yêu nước thương xót đồng bào, nỗi thù hận kẻ gây nên thảm cảnh còn hừng hực trong lòng, các văn nghệ sĩ có thể dồn mọi tinh lực lên ngọn bút lắm chứ! Họ có cả một kho tàng đề tài để khai thác: Những thực tế chính bản thân họ đã mục kích trong cuộc chiến kéo dài ngót 20 năm! Những cảnh đày đọa tù nhân trong các nhà ngục Cộng Sản! Bao nhiêu gia đình bị tan nát, đau thương do chính sách “học tập cải tạo” gây nên! Hàng ngàn cảnh chết chóc do bão táp, do hải tặc, do đói khát đến nỗi phải ăn thịt người chết để sống của những người vượt biển không may! Nỗi uất hận của những gia đình bị đẩy đi các vùng

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

115

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

kinh tế mới sống trở lại cảnh đói rách hoang dã để nhường đất nhường nhà cho phe thắng trận hưởng! Con em những người phục vụ trong chế độ cũ bị kỳ thị lý lịch, bị giới hạn từ việc học hành đến công việc làm ăn v.v… Nhức nhối hơn là chuyện chính quyền tùy tiện cho ngoại bang thuê đất để khai thác hàng 50 năm, 70 năm không cần quan tâm đến hậu quả! Người Tàu lại ngang ngược chiếm dần biển đảo của tổ quốc, giết hại biết bao ngư dân mà chính quyền VN vẫn cứ làm ngơ. Hễ người dân nào bày tỏ sự bất mãn trước thái độ vô trách nhiệm đó chính quyền lập tức thẳng tay trấn áp! Đỉnh cao làm xốn xang lòng người nhất là những nghi vấn về lý lịch mơ hồ của vị lãnh tụ thần tượng của đảng CSVN mà các tài liệu của nước ngoài đang hé lộ dần… Nhân tài không hiếm! Đề tài để xây dựng tác phẩm cũng phong phú, dồi dào! Phương tiện để tìm hiểu, tra cứu tài liệu cũng thuận lợi nhờ nhằm vào thời đại tin học rộng mở! Tư tưởng, quan điểm xã hội cũng không bị ai ràng buộc, cưỡng bức! Vậy thì giới văn nghệ sĩ VN tỵ nạn ở hải ngoại nếu xây dựng được những tác phẩm văn học có tầm cỡ đâu có gì là lạ? Nhưng éo le thay, việc chẳng chiều người! Nếp sinh hoạt văn học tốt đẹp của cộng đồng người Việt tỵ nạn ở hải ngoại chỉ bùng lên rực rỡ được một thời! Không lâu sau đó cuộc sống thực tế đã chi phối làm nó suy yếu dần. Lớp trung niên cùng lớp trẻ bắt đầu chuyên tâm vào việc học hành để kịp hội nhập với xã hội mới. Họ chuyển dần sang đọc sách báo tiếng Mỹ và lơi dần sách báo Việt ngữ. Độc giả sách báo Việt ngữ sụt xuống vùn vụt khiến các vị chủ nhiệm báo chí không còn đủ sức chi thù lao cho người viết nữa. Những tạp chí văn học chính hiệu chỉ còn sống thoi thóp rồi chết dần. Họa chăng còn một hai tờ gắng dựa vào quảng cáo để phát

116

triển văn học bằng cách tổ chức những cuộc thi viết có thưởng hầu khuyến khích những tài năng mới. Nhưng việc làm đó chỉ thể hiện thiện chí của những người chủ trương chứ kết quả cũng rất khiêm tốn. Thật dở khóc dở cười cho những người “lỡ mang nghiệp dĩ cầm bút”! Họ đành viết được gì cứ viết cho qua ngày tháng… Trước tình trạng bi quan như vậy làm sao cổ động, khuyến khích được lớp trẻ ở hải ngoại theo đuổi sự nghiệp sáng tác văn chương Việt? Thế là coi như nghiệp sáng tác văn chương Việt ở Mỹ không có hậu duệ! Nếu có chăng cũng chỉ là những tác phẩm viết bằng tiếng nước ngoài. Con số độc giả tiếng Việt ngày càng co cụm vào tầng lớp lão niên. Nhưng tầng lớp này đa số mắt đã yếu, trí óc đã rã rời và yếu luôn cả tài chánh. Trong khi đó những loại báo giấy Việt ngữ quảng cáo “phát không” đua nhau lan tràn. Báo cũng đăng truyện, thơ, tin tức thời sự nhưng chủ yếu sống nhờ vào tiền quảng cáo. Khách ăn làm lại thường căn cứ vào lượng độc giả của báo để đăng quảng cáo… Thế là độc giả dần quen với việc đọc trên báo free. Con số độc giả thật sự còn chiếu cố tới những kẻ moi tim óc để phụng sự văn học ngày càng hiếm. Đó là lý do khiến nếp sinh hoạt của giới văn nghệ sĩ ngày càng tuột dốc. Tình trạng sinh hoạt văn học trong cộng đồng người Việt ở Mỹ càng bi quan hơn khi ngành Internet phát triển càng mạnh. Báo Internet phổ biến nhanh chóng, rộng khắp, có nhiều tài liệu quí giá nhưng phần tạp nhạp thiếu giá trị lẫn lộn cũng không ít. Một số đồng hương thức thời đã khai thác ngành đó để phát triển công việc làm ăn. Một số chạy theo xu hướng thời đại, tìm niềm vui ở những hiện tượng ảo. Một số khác coi Internet như kho báu sách vở, tài liệu phong phú dễ tìm kiếm mà ít tốn kém. Internet được ví như một nhân tình mới đầy hấp dẫn khiến người ta trở nên lơ là với cái thú cầm cuốn

truyện để giải trí hay để tìm hiểu như trước! Chẳng còn mấy ai sốt sắng bỏ tiền ra mua một cuốn sách để đọc nữa. Các cuộc ra mắt tác phẩm văn học không còn được đồng hương nồng nhiệt hưởng ứng như trước. Càng về sau số người tham dự các buổi ra mắt sách càng giảm. Ngoại trừ vài buổi ra mắt sách của các tác giả đã lừng danh hoặc của các chức sắc tôn giáo, các buổi ra mắt sách khác rất ít khách. Ở Sacramento, thủ phủ California, đã từng có vài buổi tổ chức ra mắt sách cho các tác giả từ phương xa đến mà số người tham dự vẫn chẳng bao nhiêu. Thậm chí có lần chỉ vỏn vẹn trên dưới hai chục mạng! “Đọc báo free, đọc trên Internet đủ rồi, để dành tiền uống vài lon bia vui hơn!”. Đó là câu trả lời của một anh trung niên khi một người cầm một cuốn sách mời anh ta! Nhân tiện, tôi xin kể một câu chuyện bi hài mà chính tôi đã gặp. Hồi ấy tôi mới in cuốn tiểu thuyết lịch sử Dương Vân Nga: Non Cao và Vực Thẳm. Tôi ghé lại trường dạy Nail Mỹ Lệ để tặng anh bạn Như Đăng (dạy Nail) một cuốn. Vừa bước vào phòng, tôi thấy anh đang tiếp chuyện một phụ nữ khá sang trọng. Anh vui vẻ giới thiệu: - Đây là nhà văn NVT chị vẫn hâm mộ đó! Chị mua ủng hộ anh ấy mấy cuốn đi! Tôi mừng thầm đã gặp một độc giả ái mộ mình, vui vẻ chào hỏi bà ta. Bà ta xổ một tràng bất cứ cuốn sách nào, bài báo nào tôi viết ra bà đều đọc không sót một chữ. Bà khen lấy khen để khiến lỗ mũi tôi muốn nở như cái thúng. Nghe xong tôi nói: - Cám ơn chị đã yêu thích văn của tôi. May mắn là tôi mới in một tập tiểu thuyết lịch sử mực chưa kịp khô đây. Nay có dịp gặp chị, xin chị mua ủng hộ cho năm ba cuốn để tặng bạn bè. Bà ta chắc lưỡi cười: - Rất tiếc, hôm nay tôi lại không mang tiền theo!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

117

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

Anh Như Đăng liền rút trong túi ra một cọc tiền đặt xuống bàn và nói: - Tôi cho chị mượn! Mua ủng hộ anh ấy mấy cuốn đi! Bà ta cười lỏn lẻn: - Thôi anh Như Đăng ơi! Lâu nay tôi có mua cuốn sách nào đâu? Lần nào cũng mượn của anh để đọc ké, anh biết rồi mà! Anh Như Đăng cũng như tôi chỉ biết cười! Trong cuốn “Chân Trời Dâu Bể”, nhà văn Giao Chỉ cũng thuật lại một chuyện không kém tức cười: Khi in xong một cuốn sách, ông gởi biếu một số thân hữu và một số chưa quen biết nhưng do người quen giới thiệu. Sau khi gởi sách đi ít lâu ông lại nhận được tập sách gởi trở lại kèm theo một câu nhắn của người nhận: “Đã đọc xong, xin hoàn trả. Cám ơn” và ký tên! Gọn gàng chỉ có bấy nhiêu. Đã không có một chút gì tỏ ra khích lệ mà còn có tính cách trêu cợt nữa! Nhà văn Hà Thúc Sinh, tác giả bộ truyện ký “Đại Học Máu” tiếng tăm một thời khi mới sang Mỹ nay cũng tuyên bố gác bút. Tôi hỏi lý do anh trả lời: “Viết làm gì nữa? Viết cho ai đọc? Hiện tại chẳng còn động lực nào khuyến khích cả nên tôi chẳng còn hứng thú để cầm bút!” Lời anh Hà Thúc Sinh thực tế lắm. Ra một cuốn sách đâu dễ dàng gì? Ở Mỹ hiện nay khó kiếm ra nhà xuất bản nào chịu nhận xuất bản sách tiếng Việt. Hầu hết các tác giả Việt thường phải tự xuất bản lấy. Khi viết xong một tác phẩm, tác giả có thể nhờ vài bạn văn coi giúp bản thảo để sửa bớt khuyết điểm. Kế đến tác giả phải tự mình hay nhờ người nào đó trình bày cuốn sách. Đồng thời cũng phải nhờ vài bạn văn có uy tín soạn sẵn một hai bài giới thiệu tác phẩm với độc giả. Chỉ được một điều thoải mái là sách khỏi qua cơ quan nào kiểm duyệt cả. Chuẩn bị xong các việc đó thì đem bản thảo đến nhờ nhà in lo. Đây là phần việc mà các tác

118

giả băn khoăn đắn đo nhất. Sách in số lượng càng lớn tiền công in càng nhẹ. Ngược lại số lượng in càng ít tiền công tính càng cao. Nhưng độc giả tiếng Việt đâu bao nhiêu, làm sao in số lượng lớn được? Ví dụ in 1.200 cuốn được tính mỗi cuốn 2 đồng, nhưng nếu chỉ in 400 cuốn phải tính mỗi cuốn 5 đồng. Đó là chưa kể đến tiền công đánh máy và trình bày nếu tác giả không tự làm được. Muốn rẻ in nhiều tiêu thụ không hết, nhà thiếu chỗ chứa lại sinh phiền phức! Sách in xong phải thuê đăng quảng cáo, phải gởi đến các nhà sách để tiêu thụ. Nhà sách thường ăn 50% hoa hồng vì sách là loại “hàng nằm”. Sách bán chạy lắm mới được giảm xuống chút ít. Theo định kỳ, nhà sách sẽ trả tiền số sách đã bán được cho tác giả sau khi trừ hoa hồng. Muốn ra một cuốn sách bắt buộc phải ứng một số tiền “cần thiết” trước rồi sau đó mới thu lại lần lần qua một thời gian khó định (mà chưa chắc thu lại được). Với một quá trình phiền toái như thế “nhà nghèo” làm sao kham nổi? Bởi thế, nhiều văn nghệ sĩ, học giả, giáo sư các ngành từng hăng hái sáng

tác hoặc sưu khảo biên soạn được những thành phẩm giá trị nhưng rồi thấy thiên hạ thờ ơ với văn học quá đành bỏ xó chờ thời. Tinh thần ham muốn viết lách của họ cũng dần phai nhạt! Điển hình như Bộ Bách Khoa Từ Điển Địa Danh Việt Nam của GS Hà Mai Phương & GS Lưu Chu Thanh Tảo đã hoàn thành từ lâu. Đó là một bộ sách biên khảo rất đồ sộ gồm 40 cuốn mỗi cuốn khoảng 250 trang. Trong đó, độc giả có thể tìm hiểu về các địa danh mình cần biết đã thay đổi thế nào qua các triều đại từ xa xưa đến nay. Chỉ vì thiếu phương tiện xuất bản nên nay GS Hà Mai Phương đã qua đời mà tác phẩm tâm huyết của người vẫn chưa được phổ biến đến độc giả. Sống trên một đất nước tự do bậc nhất thế giới, mọi công dân đều có quyền bày tỏ tư tưởng, quan điểm xã hội qua sách báo. Đối với người quen nghề viết lách còn đâu lý tưởng hơn? Thế mà thiên đường này lại không phải là “đất dụng võ” của giới văn nghệ sĩ sáng tác VN! Quả là thuận cảnh mà nghịch duyên! Bốn thập niên đã trôi qua! Nền văn học tiếng Việt ở hải ngoại vẫn trầm trầm! Không nhà thơ nhà văn nào đủ điều kiện cho ra đời được những tác phẩm văn học có tầm cỡ như sự mong đợi. Chẳng qua cũng chỉ vì thiếu động lực thúc đẩy, khuyến khích như lời thế gian thường nói “có thực mới vực được đạo” thôi! Theo luật đào thải, lớp văn nghệ sĩ sáng tác tỵ nạn ở hải ngoại nay đang lần lượt ra đi. Có lẽ không bao lâu nữa nền văn học tiếng Việt ở hải ngoại sẽ kết thúc vì nghiệp sáng tác văn chương Việt ở hải ngoại không có hậu duệ! Khi văn học thiếu vắng thì việc duy trì bản sắc văn hóa dân tộc của các cộng đồng Việt e cũng dần phôi pha. Đây là một vấn đề đáng suy nghĩ!

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGÔ VIẾT TRỌNG

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

119

LÁ THƯ ÚC CHÂU

Nhưn mỡ đòn bánh tét!

gày Tết, miền Bắc ăn bánh chưng với dưa hành. Chính vì vậy mới có câu đối là: Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ. Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh. Miền Trung ăn bánh tét với dưa món (đu đủ, củ kiệu, củ hành tím, cà rốt, ớt hoặc trái su). Miền Nam, nhứt là miệt Lục tỉnh Nam Kỳ ăn bánh tét với củ cải giòn rụm ngâm nước mắm y. Có người cho rằng bánh tét nguyên ủy là của người Chàm, nước Chiêm Thành (192-1832) phần đất nay thuộc về miền Trung Việt Nam. Rồi “Mùa xuân năm Kỷ Dậu 1789, anh hùng áo vải Nguyễn Huệ (người Tây Sơn, phía Tây Bình Định, miền Trung đất của nước Chiêm Thành ngày cũ) mang quân ra Bắc, đánh đuổi quân xâm lược Mãn Thanh do Vua Lê Chiêu Thống cõng rắn cắn gà nhà. Lúc bấy giờ quân lính được nghỉ ngơi, ăn Tết sớm, trước khi đánh vào thành Thăng Long. Trong số quân

ĐOÀN XUÂN THU

lính có anh lính nọ được người nhà gửi cho món bánh làm từ gạo nếp, nhân đậu xanh, hình dạng như bánh tét ngày nay. Anh lính mang bánh mời vua Quang Trung. Vua ăn thấy ngon bèn hỏi thăm về loại bánh này. Anh lính kể, bánh do người vợ ở quê nhà làm gửi cho. Mỗi lần ăn bánh, anh càng thương, càng nhớ vợ nhiều hơn. Anh mắc chứng đau bụng nhưng khi ăn bánh này thì lại không thấy đau nữa (?!) (Chắc anh lính nầy bị đau bao tử) Cái huyền thoại nầy có nhiều chỗ khó tin, khó thuyết phục. Một là bánh nầy nguyên ủy của Chiêm Thành thì ắt người Chàm đã đặt tên. Thí dụ như “mắm bò hóc” của người Khmer thì mình cũng kêu là “mắm bò hóc” đấy thôi). Hai là đi lính, vợ ở nhà làm bánh tét gởi cho (?!) Đâu có KBC (khu bưu chính) như sau nầy, biết anh yêu ở đâu mà gởi chớ?

Ba là làm lính trơn dễ gì gặp mặt, kề cận được long nhan để “long nhong” mời Hoàng thượng ăn bánh? Rồi Vua mới đặt tên là bánh Tết? Tui cho rằng tét bánh ra từng khoanh bằng dây lạt, tước từ thân cây chuối lúc đó hay bằng cọng chỉ cắn vào răng như sau nầy nên nó tên là bánh tét. Cái tên bánh là do quý phụ nữ quê mình đặt đấy. Bột gạo tráng trên lò cách thủy thì gọi là bánh tráng. Nướng nó cong vồng lên thì gọi bánh phồng. Giống cái lỗ tai heo thì gọi là bánh tai heo. Giống miếng thịt ba rọi thì gọi là bánh da lợn… Nhân đây mình cũng bàn vô tán ra về mấy cái địa danh của vùng lục tỉnh quê mình luôn. Ngoài cái tên của vua chúa ban cho, chỉ xài tên giấy tờ, còn người dân mình lần đầu tiên đặt chưn tới thấy sao kêu vậy hè. Như Mỹ Tho, tiếng Khmer có nghĩa là con gái đẹp. Có cây cầu bằng qua sông, quẹo đeo giống cái cổ cò thì gọi là cầu Cổ Cò.

120 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

121

LÁ THƯ ÚC CHÂU Ngay cả cái đất Cần Thơ, nơi sông nước có nhiều cá sặc rằn, nên người Khmer đặt tên là “Kìn Tho”; người Việt mình gọi trại thành Cần Thơ. Nhưng cũng có ông anh mình, đầu óc địa phương, bác bỏ cách giải nghĩa từ nguyên về địa danh Cần Thơ của Nam bộ học Sơn Nam, cứ khăng khăng cho rằng: Chúa Nguyễn Ánh đêm trăng nghe tiếng đàn, tiếng thơ véo von trên sông Hậu nên đặt tên là Cầm Thi đọc riết thành Cần Thơ (?) Lịch sử cho thấy rằng Nguyễn Huệ nhứt định truy nã ráo riết nhằm giết cho được Nguyễn Ánh để trừ hậu hoạn, nên trên đường bôn tẩu xang bang xấc bất thì có thời giờ đâu mà cầm với thi chớ? Phần Cần Thơ, tên loài cá sặc rằn, hay hết biết rồi thì cần chi phải là Cầm Thi mới hay? Sài Gòn là một rừng gòn hay quá thể; sau nầy VC cố gắng xóa tên mà đâu có được nè. Nhưng có cái nầy là tui tin nè. Bánh tét là do mấy bà vợ làm, còn mấy chồng chỉ có biết ăn. Cái tui tin nhứt bánh tét, để lâu không bị thiu, là một loại quân lương của đồng bào mình nấu sẵn, khi quân ta trẩy qua, bà con hậu phương ủng hộ tiền tuyến, cho mỗi chú lính vài đòn, vắt tòn teng trên đòn gánh. Nhanh và gọn khỏi dừng quân nấu cơm lâu lắc, hầu thần tốc hành quân ra Bắc để rượt Tôn Sĩ Nghị chạy có cờ về bên kia Lưỡng Quảng. Tui ngờ rằng quân Tàu ăn bánh bao không no lâu bằng quân ta ăn bánh tét. Đói bụng cứ ăn bánh bao hoài hè, cứ lo hẩu xực bánh bao nên quân ta mới thừa cơ xuất kỳ bất ý, tốc chiến tốc thắng rượt quân nó hoảng loạn, chạy sập cả cầu phao bắt qua sông Hồng thuở ấy. Rồi ông bà mình từ miền Trung vào miền Tây khai khẩn, trên con đường lưu lạc, vác gạo theo để nấu cơm thì nhiêu khê, nặng nề quá! Chi bằng trước khi bỏ xứ lên đường lưu lạc, chơi một nồi bánh tét ế kinh, quảy theo ăn suốt cuộc hành trình khai khẩn đất phương Nam.

122

Dân làm ruộng quê mình chuyên trồng lúa nước nên có gạo, có nếp là chuyện đương nhiên. Gạo để nấu cơm ăn mỗi ngày; còn nếp để thổi xôi và làm bánh tét. Cũng như Tây trồng lúa mì nên nó ăn bánh mì chớ không ăn cơm như chúng ta. Tui cũng ngờ rằng bánh tét cũng nếp, cũng nhưn thịt mỡ y chang như cái bánh chưng của đồng bào miền Bắc. Hai loại bánh nầy là anh em ruột thịt với nhau. Bánh chưng có trước làm anh, bánh tét có sau làm em. Bánh chưng hình vuông vì gói bằng là dong, to bản, khó xé, miền Bắc có rất nhiều. Vào tới miền Trung lá dong ít, lá chuối nhiều, dễ xé, thì thay vì hình vuông bánh chưng dài ra thành đòn bánh tét. Miền Trung, miền Nam nước Việt mình chuối nhiều cơ man nào mà nói, lá chuối dùng để gói, dây chuối dùng để buộc, trái chuối dùng để làm nhưn. Bà con mình khoái ăn thịt heo nên không có gì ngạc nhiên khi bánh tét có nhưn mỡ. Miền Tây mình bánh tét bán lai rai năm mười hai tháng. Thèm cứ ra chợ mua ăn với dưa kiệu, dưa cải, dưa đu đủ xanh, dưa hành, dưa bông điên điển, dưa cà pháo chua chua ăn cho đỡ ngán. Còn muốn mằn mặn thì ăn với củ cải trắng ngâm nước mắm. Cái sâu sắc của truyền thống tối giao thừa nhà nào cũng có một nồi

bánh tét ế kinh để ăn trong ba bữa Tết là vầy: Anh mình yêu và xót em suốt cả năm quần quật hoài trong bếp, giờ tết chỉ có ba hôm, phải cho em khỏi nấu cơm, để mấy em hưởn, rảnh rang, ngày xòe tướng xanh tướng đỏ, đánh bài tứ sắc; còn đêm về rũ chàng, đôi ta sẽ lắc bầu cua. Thương vợ nhưng không nói ra vì sợ nó nhõng nhẽo, nó lừng, nên bày đặt chuyện ba ngày Tết cấm lửa. Làm gì có chuyện đó. Ông Táo chầu trời bữa 23 âm lịch rồi, đêm giao thừa là ổng đã lù lù trở lại sau một tuần “vacation” quá đã với tiên nữ trên thiên đình rồi giờ về thì phải về nổi lửa lên chớ! Vậy mà có em cạn suy, kém nghĩ, không hiểu tình anh yêu em bao la như núi Thái Sơn cứ càm ràm chồng chúa vợ tôi miết hè. Suốt cả năm, viết bài khều nhẹ, chọc quê em yêu, giờ tới Tết tui cũng phải tự mình ăn năn, hối lỗi bằng cách nịnh xạo để em vui. Vì chữ có câu rằng lời nói không mất tiền mua lựa lời mà nói cho vừa lòng em. Vừa lòng em mà không tốn tiền quà cáp, quần áo, nước hoa gì ráo trọi thì ngu sao mà mình hổng làm? Nịnh rằng: Em yêu không những là một người làm bánh tét tài hoa mà còn là một nhà họa sĩ. Đòn bánh tét với em là một tác phẩm hội họa xuất sắc như tranh của Picasso.

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Nếp trắng em nhuộm màu xanh, hy vọng tình ta không có xót xa bằng màu xanh vắt từ lá dứa hay rau bò ngót. Em là dân Cần Thơ, muốn độc quyền cầm, bánh tét hổng giống ai, chơi luôn màu tím hoa sim, bằng lá cẩm. Em còn dùng nếp màu trắng, màu xanh, màu tím để chơi vào ruột một đòn bánh chữ “ANH”, đòn còn lại chữ “YÊU”. Em dùng cọng chỉ tét ra hai khoanh đặt lên trên dĩa trẹt, hiện ra hai chữ “ANH YÊU”! Còn cục mỡ làm nhưn, ẩn dụ là em. Ai bảo bánh tét không mang tình thơ mộng đâu nè? Ôi nhớ xưa hồi mới cưới vợ, em yêu và tui mướn cái nhà trong hẻm 5 đường Lý Thái Tổ Cần Thơ, gần bên hẻm Tài Xỉu và nhà vẽ Bút Ngân. Cách nhà một căn là một lò bánh tét. Cả ngày những nồi nấu bánh tét to đùng nghi ngút khói và hơi nước. Những đòn bánh tét nấu vừa xong, lấy ra khỏi nồi, nhúng vào nước lạnh, treo lủng lẳng trên những cây sào vắt

ngang bờ tường, chờ xe ba bánh đến chở ra chợ bán. Nhà ấy có một em, da mặt trắng như bông bưởi, (chắc có lẽ nhờ xông hơi nước thoát ra từ nồi nấu bánh tét của má em), làm sở Mỹ, ăn diện rất văn minh, son môi còn thắm Sylvie Vartan. Sau tháng 1 năm 73, Mỹ theo kế láu cá của Henry Kissinger bắt tay với Tàu cộng bỏ rơi bạn đồng minh, rút chạy về nước hết ráo. Mười giờ ông Chánh về tây, cô ba ở lại lấy thầy thông ngôn. Nhưng em không lấy thầy thông ngôn mà cứ ở vậy, cà nhỏng chống xâm lăng, để mấy thằng háo sắc như tui thèm nhễu nước miếng chơi. Tui “địa” em hoài, nước chảy đá cũng mòn, có lần em cho tui một đòn bánh tét nhưn mỡ. Chu choa ngon thấu trời! Thiên hạ thường nói: Đường đến tim phải qua cái bao tử của anh. Con gái nó khoái mình là nó cho mình ăn cục mỡ nhưn đòn bánh tét trước; còn

cục mỡ của em thì em cứ nhứ nhứ trước miệng mèo. Bà chằn lửa của tui đánh hơi được cái thói mèo mả gà đồng, mắt em trợn dọc trắng dã làm tui xanh mặt. Qua nhà em bánh tét, tui hổng dám nhìn quanh nhìn quất chỉ gầm mặt bước đi luôn. Thiệt là nhục mà! Đá mòn sông cạn, sau cuộc biển dâu, tui vọt luôn qua Úc. Có lần thằng bạn còn kẹt trong nước, qua facebook, hỏi tui còn nhớ em ba lò bánh tét năm xưa ngày cũ hay không? Bây giờ em đã là bà ba Giám đốc công ty bánh tét lá cẩm nổi tiếng nhứt Cần Thơ, bánh tét xuất cảng qua tới tận Singapore cho con cháu của Lý Quang Diệu tét… nên giàu thôi hết biết. Việt kiều Úc, bèo cỡ chú mầy, chưa chắc rớ được tới cục nhưn mỡ trong đòn bánh tét của em đâu. Thôi tình ta đã dở dang. Xin hẹn nhau kiếp sau ta tìm thấy nhau. ĐOÀN XUÂN THU

Melbourne

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Tổng thống Mexico khoe… nghèo Lopez Obrador cho biết toàn bộ tài sản của ông là 23.000 Mỹ kim và giơ cái bóp chỉ có 10 Mỹ kim để chứng minh. Theo AFP, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador cho biết: “Tiền chưa bao giờ khiến tôi hứng thú. Tôi đấu tranh vì lý tưởng và các nguyên tắc. Dù vậy, để tránh xúc phạm bất cứ ai, tôi cũng nói rõ rằng không phải tất cả người giàu đều xấu xa”. Lopez Obrador cho các phóng viên xem chiếc ví của mình, trong đó chỉ có 200 peso (khoảng 10 Mỹ kim) và một tờ 2 Mỹ kim ông giữ làm “bùa may mắn”. Tổng thống 65 tuổi cho biết tài sản kê khai của ông gồm hai thẻ ngân hàng, trong đó có khoảng 23.000 Mỹ kim, không có thẻ tín dụng, tài khoản vãng lai hay chiếc xe nào.

Lopez Obrador

Lopez Obrador nói thêm rằng bất động sản duy nhất của ông là trang trại nhỏ ở miền nam Mexico, nhưng nó thậm chí không thuộc sở hữu của Tổng thống bởi ông đã chuyển nhượng cho các con trai của mình. Trong khi đó, phu nhân Beatriz Gutierrez của ông cho biết bà có ba

tài khoản ngân hàng với tổng cộng khoảng 72.000 Mỹ kim, ba chiếc xe, một căn nhà chung cư, một ngôi nhà và hai mảnh đất. Các biện pháp “thắt lưng buộc bụng” của Lopez Obrador, người vừa nhậm chức tháng trước, đã làm hài lòng những người ủng hộ, nhưng cũng hứng chịu nhiều chỉ trích. Quyết định hủy dự án phi trường trị giá 13 tỉ Mỹ kim đã hoàn thành 1/3 tại thủ đô Mexico City của ông đã khiến các nhà đầu tư lo lắng và thị trường chứng khoán hỗn loạn. Việc Lopez Obrador cắt giảm lương của các viên chức có thu nhập hơn 5.500 Mỹ kim mỗi tháng cũng gây ra một loạt vụ kiện, gần đây nhất là từ ngân hàng trung ương, khi họ cho rằng quy định này không phù hợp với hiến pháp. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

123

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

TRÁI DỨA, SỎI THẬN, PHÈN CHUA BS NGUYỄN Ý ĐỨC

ới đây có thân hữu hỏi ý kiến về bài thuốc chữa sỏi thận bằng dứa với phèn

chua như sau: “Mẹ tôi 52 tuổi, bị bệnh sỏi thận, có người mách chữa bệnh này bằng cách: lấy một quả dứa cắt một đầu rồi đục giữa quả xuống sâu 3cm, lấy 2 thìa cà phê bột phèn chua cho vào rồi đậy nắp lại. Đun quả dứa đến khi chín nhuyễn lấy ra 2 ly, buổi tối uống 1 ly cho bàng quang mềm ra và sỏi vỡ ra. Đến sáng hôm sau thức dậy uống ly còn lại cho sỏi tan ra, nằm nghỉ 30 phút sau đó đi tiểu, nước tiểu khai và đục như nước vo gạo. Xin cho hỏi có đúng như vậy không?”. Và cũng có hướng dẫn của một vị lương y là “Để chữa sỏi tiết niệu, người ta lấy 1 quả dứa gọt vỏ, khoét 1 lỗ và cho vào đó một ít phèn chua (0,3g) rồi cho nước vào đậy nắp lại ninh trong 3 giờ. Sau đó ăn các miếng dứa và uống cả nước. Dùng liên tục trong 7 ngày liền, nhiều trường hợp cho kết quả tốt”. Trước khi góp ý, xin tìm hiểu về món ăn khá thông dụng này là trái dứa.

DỨA

Dứa là trái cây của miền nhiệt đới, có nguồn gốc từ các quốc gia ở Trung và Nam Mỹ. Khi Christopher Columbus thám hiểm Mỹ châu, thấy dứa trồng ở quần đảo Guadeloup rất ngon, bèn mang về cống hiến nữ hoàng Tây Ban Nha Isabella Đệ Nhất. Từ đó, dứa được đem trồng ở các thuộc địa của Tây Ban Nha, nhất là các quốc gia thuộc khu vực Thái Bình Dương. Cây dứa thân ngắn, lá dài và cứng với gai mọc ở mép, quả có nhiều mắt; phía trên có một cụm lá. Nông trại trồng dứa quy mô lớn đầu tiên trên thế giới được thiết lập ở Hawai vào năm 1885. Quần đảo này dẫn đầu về sản xuất dứa trên thế giới cho tới năm 1960. Sau đó, Phi Luật Tân là nước trồng nhiều và xuất cảng nhiều nhất. Các quốc gia khác ở Đông Nam Á châu cũng sản xuất một khối lượng dứa khá lớn. Nhờ kỹ thuật canh tác hàng loạt cho nên nhu cầu dứa được cung cấp đầy đủ với giá phải chăng. Dứa có quanh năm, nhưng nhiều nhất là vào tháng 6 tháng 7. Trung bình từ lúc trồng tới lúc thu hoạch là 18 tháng. Dứa thường được hái khi đã chin, sẵn

sàng để ăn. Dinh dưỡng Dứa có nhiều sinh tố C, chất xơ pectin và chất gum. Một ly dứa tươi cung cấp 25mg sinh tố C; 0,1mg thiamine; 16mcg folate; 0,15mcg sinh tố B 6; 17mg magnesium; 0,5mg sắt; 2gr chất xơ và 80 calori. Dứa còn có chất bromelain, một loại enzyme tiêu hóa giống như papain của đu đủ. Bromelain có tác dụng làm mềm và phân hóa chất đạm ra nhừng phân tử nhỏ để cơ thể có thể sử dụng, cấu tạo tế bào đồng thời cũng tạo cho thịt hương vị thơm ngon. Br có thể gây ra dị ứng da cho người tiêu thụ. Dứa đóng hộp còn giữ được sinh tố C nhưng bromelain bị hơi nóng thiêu hủy. Áp dụng y học Theo American Cancer Society, dứa có chất Bromelain mà một số nghiên cứu cho là có công dụng hỗ trợ trong điều trị một số bệnh như: - Có thể dùng bromelain chung với thuốc điều trị ung thư để giảm thiểu tác dụng phụ của xạ trị, như là viêm cuống họng và miệng; - Vì bromelain là một enzyme

124 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

125

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

chuyển hóa chất đạm cho nên có thể dùng thêm để hỗ trợ tiêu hóa cho những người thiếu enzyme này; - Bromelain có tác dụng ngăn ngừa tiểu cầu dính với nhau, cho nên có thể dùng thêm để tránh tình trạng máu đóng cục; - Nghiên cứu khác cho hay bromelain có tác dụng chống viêm sưng trong bệnh viêm khớp, viêm xoang, vết thương do sâu bọ cắn hoặc chống nhiễm trùng khi da thịt bị phỏng… Tuy nhiên, Hội Ung Thư Hoa Kỳ cũng nhấn mạnh là cần nhiều nghiên cứu khác nữa để xác định các công dụng này. Ăn dứa Dứa tươi có hương vị nồng ngọt, rất thích hợp để làm món tráng miệng kích thích tiêu hóa hoặc làm món ăn vặt. Miếng dứa phía đít, gần phía gốc thường ngon hơn phần khác, vì như kinh nghiệm của ông cha ta là “dứa đằng đít, mít đằng cuống”. Sau khi gọt vỏ, khía xéo để bỏ mắt, dứa được bổ dọc làm tám hoặc cắt khoanh tròn mỏng vừa phải, rắc thêm một nhúm đường, bỏ tủ lạnh độ 15 phút rồi mang ra ăn thì tuyệt hảo. Nước dứa hòa với đường ngọt húp vào lạnh mát cả người. Nhiều người lại thích chấm dứa với tí muối ớt, ăn vào vừa ngọt, vừa mặn, hơi cay, rất thỏa mãn khẩu vị đồng thời làm bớt rát lưỡi. Dứa còn dùng để xào nấu với thịt cá. Món canh chua cá lóc, dứa xanh thêm vài ngọn ngổ thì cơm ba nồi cũng hết. Khi nấu, hơi nóng làm mềm dứa vì chất cellulose tan rã, dứa hút gia vị và chất ngọt của thịt cá. Một đĩa xà lách trộn thập cẩm thêm vài miếng dứa thái nhỏ ăn càng ngon. Năm 1892, một người Anh là Đại úy John Kidwell lần đầu tiên sản xuất dứa đóng hộp. Dứa thường được hái khi đã chín mùi, mà phải chuyên trở xuất cảng đi xa, mau hư

cho nên được đóng hộp cho dễ di chuyển. Dứa đóng hộp là dứa đã chín từ dưới cuống trở lên, do đó thường cần đến ba quả mới được một hộp dứa có phẩm chất tốt. Dứa hộp được cho thêm nước đường nên có nhiều calorie. Ngoài ra còn dứa sấy khô hoặc nước dứa ép cũng là những món ăn thức uống ngon, bổ. Mua dứa Mua dứa tươi lựa trái to, nặng nước, toát ra mùi thơm của dứa, lá trên cuống còn xanh. Khi gõ, dứa phát ra một âm thanh đặc, quả dứa cầm thấy chắc tay, không chỗ nào mềm. Vỏ dứa có thể hơi xanh hoặc vàng cũng không sao. Dứa lớn nhỏ đều có chung giá trị dinh dưỡng như nhau. Tránh dứa đã có mùi lên men vì quá chín bắt đầu ủng. Dứa có thể cất giữ trong tủ lạnh hoặc ở ngoài. Lưu ý: Dứa rất lành. Đôi khi dứa có thể gây dị ứng nhẹ ở da vì có chất bromelain. Tại các tiệm bán “thực phẩm tốt” Health Food lại có bán viên Bromelain và được giới thiệu là chữa được bệnh tim, phong khớp và vài bệnh khác. Dứa có chất tyrosine. Một vài u bướu hạch nội tuyến cùng tiết ra nhiều tyrosine. Vì thế, mấy ngày trước khi thử máu tìm u bướu này lại ăn dứa thì thử nghiệm có thể sai lệch, cho kết quả dương tính mà thực ra không có. Một vài nghiên cứu khoa học cho hay là trên mắt vỏ dứa có một hóa chất không tốt cho sức khỏe. Vì thế,

tốt nhất là nên tránh ăn mắt dứa. SỎI THẬN VÀ DỨA

Bây giờ, xin trở lại với Sỏi thận và dứa cộng với phèn chua. Sỏi thận là một vật rắn đặc thành hình từ nhiều hóa chất khác nhau trong nước tiểu: - Sỏi calcium oxalate chiếm 80% các loại sỏi thận và đa số là do di truyền, calcium không dùng trong việc tạo xương và loại ra theo nước tiểu. Ngoài ra tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa nhiều oxalate như rau spinach, cocoa, đậu phọng, các loại hạt, ớt, nước trà; ăn nhiều muối hoặc dùng bổ sung calcium viên cũng tăng tủi ro loại sạn này. Sạn calci rất cứng. - Sỏi với chất struvite (Magnesium ammonium phosphate) thường thấy trong bệnh nhiễm trùng đường tiểu tiện, đặc biệt là ở nữ giới và được điều trị bằng cách tiêu diệt tác nhân gây bệnh. - Sỏi với chất uric acit do tiêu thụ nhiều chất đạm động vật thịt, cá, gà gây ra vì các thực phẩm này cho chất purine, tiền thân của uric acit. Giới hạn các thực phẩm này và tăng độ kiềm của nước tiểu có thể giảm thiểu nguy cơ gây sạn. - Sỏi với các chất amino acit cystine, rất hiếm. Đây là bệnh bẩm sinh trong đó thận không tái hấp thụ được chất cystine. Chất này luân lưu trong nước tiểu và kết tụ thành sỏi. Chữa trị bằng cách uống nhiều nước để loại cystine ra ngoài đồng thời giảm độ acit của nước tiểu. Nam giới bị sỏi thận gấp đôi nữ giới và thường thấy vào tuổi từ 30 tới 50. Một đời sống quá tĩnh tại, bệnh nhân cao huyết áp, tiểu đường và mập phì cũng tăng rủi ro bị sạn thận. Nghiên cứu mới đây cho hay tình trạng hâm nóng toàn cầu đưa tới khô nước cũng làm tăng rủi ro sỏi thận. Ngay cả các phi hành đoàn bay trong không gian cũng tăng rủi ro này vì họ ít uống nước Hiện nay, y học thực nghiệm chữa

126 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

127

CÂU CHUYỆN THẦY LANG

sỏi thận bằng nhiều cách và căn cứ vào các chất kết tinh thành sỏi. Do đó, khi tiểu ra sạn cần cất giữ sạn và đưa cho phòng thí nghiệm để phân tích thành phần cấu tạo. Nếu sạn còn nhỏ, uống nhiều nước để loại sạn qua nước tiểu là cách hữu hiệu nhất. Với sỏi lớn, có thể đưa một dụng cụ nhỏ vào thận, nghiền sạn rồi gắp sạn ra hoặc đập vụn sạn với sóng nước (shock wave lithotripsy). Nên nhớ có thể phòng tránh sạn bằng cách uống nhiều nước. Khi nước tiểu loãng thì sạn khó mà kết tụ với nhau. Khi nước tiểu đục vàng thì sạn sẽ kết tụ. Cũng nên nhớ rằng loại sạn thận calcium oxalte rất cứng khó mà có chất nào có thể khiến chúng hóa nhỏ tiêu tan. Về chữa sỏi thận với dứa và phèn chua, chúng tôi đã cố gắng tìm xem có kết quả nghiên cứu nào xác định hoặc hỗ trợ công dụng trị sỏi thận theo kinh nghiệm dân chúng hoặc theo lý luận của một số nhà y học cổ truyền với dứa và phèn chua, nhưng mà chưa có cơ duyên tìm ra. Sách những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của giáo sư Đỗ Tất Lợi có ghi là dân chúng còn dùng rễ cây dứa làm thuốc lợi tiểu, chữa tiểu tiện khó khăn, đái ra sỏi thận. Có lẽ là uống

nhiều nước rễ cây dứa có thể đẩy các tinh thể tạo sỏi trong nước tiểu ra ngoài cơ thể. Bệnh viện chuyên trị bệnh thận Devasya Kidney bên Ấn Độ khuyên dân chúng muốn giúp thận lành mạnh nên tiêu thụ các loại nước dứa, chanh, cà rốt, chuối…nhưng không giải thích tại sao. Cũng có lẽ là uống nhiều các loại nước này. Tuy nhiên có nhiều ý kiến cho rằng thực phẩm có nhiều ảnh hưởng lợi và bất lợi đối với sự thành hình sỏi thận. Chẳng hạn: - Với sạn calcium oxalate, nên giảm thiểu ăn thức ăn có nhiều oxalate như chocolat, caﬀeine, các loại hạt, hạt tiêu đen, rau spinach, dâu, các loại đậu; đồng thời nên bớt muối, đường. Nên ăn chuối, gạo đỏ, oat, rye, bắp, cám, barley, nước trái cranberry, dứa, chanh cam. Bệnh nhân loãng xương cần bổ sung calci nên dùng loại calcium citrate. Dứa tương đối có ít oxalate calcium, một hóa chất của sỏi calcium. - Với sạn uric acid, nên giới hạn tiêu thụ đạm động vật có nhiều purine/acit uric như thịt bò, thịt cừu, gà, cá sardine, gan và thực vật như nấm, pumpkins, cauliﬂower, các loại đậu, rượu bia, rượu vang để giảm uric acid. . - Với sạn cystine, giới hạn cá vì có

nhiều methionine. Về bài thuốc dứa- phèn chua, chúng tôi nghĩ là ta có thể dùng dứa. Uống nhiều nước dứa có thể khiến cho các tinh thể tạo sỏi tiết niệu loãng ra, không kết tụ với nhau và loại ra ngoài qua tiểu tiện. Nhưng cũng xin nhắc lại rằng nhiều loại sỏi thận là những tinh thể kết tụ với nhau, khá cứng, đập mạnh mới làm vỡ được. Riêng phèn chua thì nên cân nhắc một chút. Phèn chua là muối kép của nhôm và potassium. Đây là chất mà dân chúng thường dùng để làm cho nước có vẩn đục trở thành trong: muối nhôm kết tụ các vẩn đục này, lắng xuống đáy, nhờ đó nước trở thành trong và dùng được. Tìm kiếm, chúng tôi chưa thấy ý kiến nào nói đến công dụng của phèn chua đối với sỏi thận, ngoại trừ một số thân hữu cho hay họ cũng đã dùng dứa với phèn chua và có kết quả. Tuy nhiên, theo giáo sư Nguyễn Lân Dũng, Việt Nam, thì phèn chua không có công dụng gì trong việc làm tan sỏi tiết niệu (Sách Hỏi Gì- Đáp Nấy). Đồng thời có người thắc mắc là liệu phèn chua có làm cho các chất calci trong nước tiểu dễ dàng kết tụ với nhau để đưa tới sạn. Ngoài ra, một số nghiên cứu cho hay muối nhôm, tuy không độc, nhưng nếu tiếp xúc lâu ngày với lượng quá cao trong nước uống có thể gây ra rối loạn cho sự sinh đẻ, cho hệ thần kinh. Mới đây, vài nghiên cứu sơ khởi cho rằng chất nhôm có thể là rủi ro gây ra bệnh Alzheimer. Cho nên, để an toàn, có lẽ cũng chẳng nên dùng phèn chua với hy vọng “bàng quang mềm ra và sỏi vỡ ra”. Mong nhận được ý kiến của quý vị có nhiều hiểu biết. BÁC SĨ NGUYỄN Ý ĐỨC

128 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tiền và tình nghĩa vợ chồng (hình minh hoạ) | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

129

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Những tỉ phú được và thua trong năm 2018 Ngay khi kết thúc năm 2018, Bloomberg Billionaires Index cập nhật danh sách tỉ phú thế giới và giới thiệu 31 gương mặt mới. Theo đó, sau một năm kinh tế biến động, có người tăng thêm 24 tỉ Mỹ kim và có người giảm 20 tỉ Mỹ kim. Theo Bloomberg, 500 người giàu nhất thế giới đã mất 451 tỉ Mỹ kim trong năm 2018, dù họ đã kiếm thêm đến 1.000 tỉ Mỹ kim chỉ trước đó một năm. Các tỉ phú Singapore được đánh giá là những người thu nhập thêm nhiều nhất, tăng 2,5 tỉ Mỹ kim. Con số này đã đẩy tổng giá trị tài sản của những người giàu nhất đảo quốc sư tử lên 38 tỉ Mỹ kim. Trong khi đó tỉ phú Jeff Bezos

của Amazon là người giàu nhất thế giới hiện nay. Ông cũng là người thu được nhiều lợi nhuận nhất trong năm 2018, với tổng giá trị tài sản tăng 24 tỉ lên 123 tỉ Mỹ kim. Tại Trung Quốc, giới tỉ phú đã mất tổng cộng 76 tỉ Mỹ kim trong năm 2018. Tuy vậy một số người giàu nhất nước này vẫn có một năm nhiều tài lộc, điển hình là ông Lôi Quân, nhà sáng lập của hãng điện thoại di động Xiaomi. Ông Lôi chỉ đứng sau ông Bezos trong số những tỉ phú kiếm nhiều tiền nhất năm ngoái, với việc tài sản tăng thêm 8,6 tỉ Mỹ kim. Ngược lại với Singapore, các tỉ phú Mỹ có một năm đại bại, với việc tổng tài sản giảm 76 tỉ Mỹ kim. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự suy

giảm của thị trường vào tháng 12. Nhà sáng lập Facebook Mark Zuckerberg chịu thiệt hại nhiều nhất năm 2018 sau khi mạng xã hội này liên tiếp đối mặt với các cuộc khủng hoảng. Tổng giá trị tài sản của ông chủ Facebook vì vậy giảm 20 tỉ Mỹ kim xuống con số 53 tỉ Mỹ kim. Tại Trung Quốc, tỉ phú Vương Kiện Lâm (Vạn Đạt), tỉ phú Jack Ma (Alibaba) và Mã Hóa Đằng (Tencent) cũng góp mặt trong số 10 người thất bại nhiều nhất năm qua. 50 nhân vật trên toàn cầu đã phải rời bỏ danh sách của Bloomberg, bao gồm 11 người đến từ Trung Quốc và Hong Kong, 9 người đến từ Mỹ và 4 của Nga. 

Cá ngừ giá kỷ lục hơn 3 triệu đô

Kiyoshi Kimura, ông chủ một chuỗi nhà hàng sushi, người tự xưng là “vua cá ngừ”, đã trả 333,6 triệu yên (3,1 triệu Mỹ kim) cho con cá ngừ nặng 278kg - loài cá có nguy cơ tuyệt chủng bị bắt ngoài khơi phía bắc Nhật Bản - tại chợ cá mới vào sáng 5/1. Mức giá này cao hơn so với kỷ lục 155 triệu yen năm 2013. Ông Kimura cho biế t: “Tôi đã mua được một con cá ngon. Giá cao hơn so với dự tính, nhưng tôi hy vọng khách hàng sẽ được

thưởng thức con cá ngừ xuất sắc này”. Phiên đấu giá diễn ra tại chợ cá mới ở Toyosu, nơi từng là nhà máy khí đốt ở phía đông Tokyo. Chợ cá mới thay thế địa điểm cũ là chợ Tsukiji, chợ cá lớn nhất thế giới và là một điểm thu hút khách du lịch nổi tiếng bị giải tỏa năm ngoái. Việc dời chợ cá sang địa điểm mới đã gây nhiều tranh cãi. Chợ cũ bị lo ngại về công tác phòng cháy chữa cháy và không bảo đảm vệ sinh. Chợ mới có cơ sở làm lạnh tối tân và lớn gấp đôi chợ cũ, nhưng đất bị ô nhiễm và buộc chính quyền phải chi hàng triệu Mỹ kim để làm sạch trước khi biến thành chợ. Có truyền thống từ năm 1935, Tsukiji nổi tiếng với các phiên đấu giá cá ngừ diễn ra trước bình mình. Cá được đánh bắt từ khắp nơi trên thế giới và được mọi đối tượng sử dụng,

từ những đầu bếp sushi được trao danh hiệu Michelin cho tới các tiệm ăn bình thường. Trong phiên đấu giá đầu tiên vào năm mới, các nhà bán buôn và những ông trùm sushi thường không tiếc tiền để mua được con cá lớn nhất và ngon nhất. Dù đã dời sang địa điểm mới, nghi thức đấu giá cũ vẫn giữ nguyên. Khi tiếng chuông vang lên báo hiệu đấu giá bắt đầu lúc 5:10 sáng, không khí tràn ngập âm thanh của những người bán đang hét lên báo giá với người mua đang không ngừng giơ ngón tay. Giớ i chứ c quả n lý chợ cho biế t: “Cuối cùng thì phiên đấu giá năm mới cũng được tổ chức tại chợ Toyosu. Ở đây cũng có nhiều cá như chợ Tsukiji”. Thống đốc Toyko Yuriko Koike hy vọng “chợ mới sẽ được nhiều người yêu mến”. 

130 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

131

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Toilet công cộng đóng cửa vì chính phủ Mỹ đóng cửa Đợt đóng cửa một phần chính phủ liên bang Mỹ, khiến nhiều dịch vụ công cộng phải dừng hoạt động. Nó bắt nguồn từ sự bế tắc giữa phe Dân chủ đang kiểm soát Hạ viện Mỹ với Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đòi chi 5,6 tỉ Mỹ kim để xây tường biên giới nhằm ngăn người nhập cư trái phép. Chính phủ Mỹ đóng cửa khiến các công viên quốc gia Mỹ đóng cửa khu vực cắm trại vì sợ nhà vệ sinh công cộng sẽ ngập đầy chất thải do không có ai dọn. Hàng trăm ngàn nhân viên nhà nước đang làm việc không lương. Hệ thống tòa án di trú vốn đã ngập trong đống hồ sơ chất đống, gần như cũng đã dừng hoạt động. T ạ i Wa s h i n g t o n , 1 7

viện bảo tàng thuộc hệ thống Smithsonian và Vườn thú quốc gia đóng cửa từ hôm 2/1 vì hết ngân sách khẩn cấp, khiến du khách bự c tứ c và trách móc các chính trị gia. Công viên quốc gia Joshua Tree ở tiể u bang California là một trong

nhiều công viên quốc gia trên khắp nước Mỹ phải cắt giảm hoạt động. Họ đóng cửa các khu vực cắm trại từ hôm 2/1 vì những toilet công cộng đã đầy ngập mà không có ai dọn, nguy cơ gây hại cho sức khỏe người dùng. Ông John Garder, giám đốc ngân sách của Hiệp hội

bảo tồn công viên quốc gia Mỹ, nói: “Chúng tôi rất lo ngại trước thông tin về việc chất thải của người xuất hiện ở những nơi không phù hợp. Rác thải là mối quan ngại nghiêm trọng đối với động vật hoang dã”. Tác động của đợt đóng cửa chính phủ này đã lan tới 62 tòa án di trú. Hàng trăm thẩm phán đang phải nghỉ việc tạm thời, và chỉ những trường hợp người nhập cư đang bị giam giữ mới được giải quyết. Trong khi đó, khoảng 800.000 nhân viên chính phủ đang phải nghỉ làm tạm thời hoặc làm việc không lương cho đến khi giai đoạn đóng cửa qua đi. Chí nh phủ Mỹ bị đó ng cử a mộ t phầ n từ ngà y 22/12. 

Sập mỏ vàng ở Afghanistan, ít nhất 40 người chết CNN dẫn lời giới chức địa phương cho biết vụ sập mỏ vàng xảy ra ngày 6/1 tại quận Kohistan, tỉnh Badakhshan, Afghanistan, đến nay khiến ít nhất 40 người thiệt mạng. Theo chính quyền địa phương, dân làng đã đào đường hầm sâu khoảng 60m vào lòng một con sông để tìm vàng. Trong lúc tìm kiếm, đường hầm bất ngờ đổ sập. Những công nhân đào vàng đều không phải dân chuyên nghiệp. Hiện chưa rõ nguyên nhân dẫn tới tai nạn. Phát ngôn viên của tỉnh trưởng Badakhshan cho biế t: “Dân địa phương tham gia công việc đào vàng suốt hàng thập kỷ qua mà không có sự kiểm soát từ chính phủ”. Trực thăng của Bộ Quốc phòng Afghanistan cũng được điều động tham gia công cuộc cấp cứu.

132

Badakhshan là một tỉnh miền núi xa xôi nằm ở phía đông bắc Afghanistan, giáp biên giới Tajikistan, Trung Quốc và Pakistan. Nơi đây thường xuyên diễn ra những vụ sạt lở đất, đặc biệt vào mùa đông, thời điểm băng tuyết bao trùm cả khu vực. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

133

Xin lỗi và Cảm ơn

rong nhiều nền văn minh trên thế giới, “Xin lỗi và Cảm ơn ” đã thành một thói quen; là một phần cá tính không tách rời ra được. Người Tây phương nói xin lỗi luôn miệng mỗi khi làm chuyện gì mà họ thấy không đúng, sai; và nói xin lỗi ngay cả những cái sai mà họ không bao giờ làm (?) Họ cũng nói cảm ơn khi có người làm chuyện gì tốt (không nhất thiết phải cho người nói “Cảm ơn”). Ngay từ lúc còn trẻ họ đã quen với phong tục “Xin lỗi và Cảm ơn” từ giáo dục học đường gia đình là phải giữ tính tốt (good manner) và kính trọng (respectful) mọi người chung quanh, không riêng gì với cha mẹ ông bà chú bác của chính mình. Có nhiều người Việt tranh luận là “hành động cụ thể tốt hơn lời nói”; hay những lời nói đi nói lại nhiều quá nhiều lần hay không đúng chỗ sẽ thành nhàm, mất hết ý nghĩa... Theo tôi, trong văn hóa “ngoại giao” Tây phương, chữ “Xin lỗi và Cảm ơn” dường như không rơi vào hoàn cảnh tranh luận loại này của người Việt. Việt Nam ta luôn luôn hãnh diện vì có “ 4

hay ít ra không thấy lời nói này xuất hiện một cách đúng mức trong cuộc sống hàng ngày của người Việt. Thanh thiếu niên trong nước ngày nay học đòi mau chóng cách sống hiện đại của ngoại quốc, từ thời trang, âm nhạc cho đến cách sử dụng các trang mạng xã hội… nhưng giới trẻ lại quên học những cách thể hiện “văn hóa” tốt, tử tế của người ngoại quốc. Có lẽ vì Văn hóa Á châu và Việt Nam ta đặt nặng vấn đề thể diện (Saving face), nhất là đối với người có quyền cao chức rộng, bậc cha mẹ, đàn anh, đàn chị… Một khi phải lên tiếng xin lỗi hay cảm ơn thì sợ sẽ mất

thể diện (mất mặt mũi?!) Đôi khi lời “Xin Lỗi và Cảm Ơn” còn bị văn hóa Á châu xem như “khách sáo” không thật lòng, không cần thiết, mất thời giờ. Đây là những bức tường xấu xí lạc hậu mà chúng ta cần phải có can đảm đạp đổ. Mình nên luôn luôn giữ gìn những cái tốt đẹp của văn hóa Việt; nhưng đồng thời cũng nên mở mắt ra để học những cái tốt, cái lịch lãm của văn hóa ngoại quốc – không học cái xấu của họ. Sau năm 1975, có đến 3-4 triệu người Việt đi tỵ nạn cộng sản sống ở ngoại quốc. Trong cuộc sống hàng ngày ở nước ngoài, họ nhận ra ngay là người ngoại quốc có cái văn hóa “Xin Lỗi và Cám Ơn” rất đơn giản và cởi mở - không hề được xem là ngàn năm văn chuyện nhỏ “Xin lỗi và Cảm ơn” là cách thể hiện nhận thức hiến” và châm nhặt, không ngôn đề cao đúng-sai, tốt-xấu; là cách thể hiện nhân cách và lòng đáng chú ý “ Tiên học tự trọng của mỗi người; và cũng chính là thể hiện sự như ở trong lễ, Hậu học nước Việt. văn minh, nhân bản của xã hội… văn”; nhưng Chỉ việc nói Còn văn minh của người Việt Nam (trong nước) mình thật đáng tiếc một cách tự “văn hóa và lễ” thì… Thật lạ lùng !? nhiên “xin lỗi” của Việt Nam thiếu khi mắc lỗi, sai lầm hẳn việc khuyến khích và nói “cảm ơn” khi nhận nói ra lời “Xin lỗi và Cám ơn” ơn với mọi người chung quanh;

134 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

không kể là thân hay sơ; tuổi tác, cấp bậc. Nếu để ý sẽ thấy ngay cả những thùng rác vô tri ở góc phố cũng có lời “Cảm ơn đã bỏ rác vào thùng” thì nói chi đến con người với nhau. Người dân Việt vốn dĩ đã trọng tình nghĩa và ngay thẳng nên chỉ cần một thời gian ngắn là hội nhập ngay vào văn hóa tử tế và lịch sự này nhanh chóng không hề có vấn đề gì cả. Một khi “Việt kiều” về thăm quê nhà thì dù họ có giấu diếm, “ngụy trang” bằng cách nào đi nữa (mục đích để tránh bị “chặt chém”) cũng bị người trong nước nhận ra ngay là người về từ nước ngoài vì cách hành xử “kỳ lạ” khi cứ luôn miệng “Xin lỗi và Cảm ơn.” Đôi khi còn bị

người dân trong nước nói móc, dè bỉu là: “Ờ mà xin tình, xin tiền, xin việc chứ làm…éo gì phải xin lỗi! Ai có lỗi đâu mà cho.” Thiệt bó tay dân Việt ta luôn. Một số người Việt khác trong nước còn bào chữa là vì đời sống công nghệ trong nước thay đổi quá nhanh nên đạo đức bị suy đồi (cái gì? đạo đức HCM/ cách mạng à?) như vậy đó. Nên biết đời sống người Tây phương còn nhanh gấp bội, và công nghệ của họ bỏ xa nước Việt nhưng họ vẫn duy trì cách đối xử, xã giao hòa nhã tốt đẹp! Trong khi văn hóa “Xin lỗi và Cảm ơn” ở Việt Nam còn đang ở mức thiếu chuẩn mực thì ở Hoa kỳ

hiện nay, người Mỹ còn làm sai lầm” thì có thể nói có xu hướng tìm mọi cách là “Cảm ơn đã cho tôi lời nói “Cám ơn” nhiều hơn để chỉ dẫn vể cái sai…” Tóm lại, mỗi người chúng dần dà thay thế cho “Xin lỗi” trong trường hợp họ ta cần rộng lượng và bớt ích làm gì sai hay làm phiền kỷ hơn. Phải biết đặt mình người khác. Như nhạc sĩ vào vị trí và suy nghĩ của người khác - “Hãy Làm cho Willie Nelson đã nói: “Một khi chúng ta thay người khác những gì mình thế tư tưởng ‘negative’ muốn họ làm cho mình ”; thành ‘positive’ thì chúng Golden Rule: “ Do unto ta sẽ nhận được các kết others as you would have quả ‘positive’.” (Once you them do unto you.” (Matt. replace negative thoughts 7:12) - Như vậy đời sống with positive ones, you start sẽ tốt đẹp và tử tế hơn. Để having positive results). làm được như thế, ngay từ Thí dụ: bây giờ, chúng ta cần học Thay vì nói “Xin lỗi tôi một chuyện tốt của người đã đến trễ” thì tốt hơn nên Tây phương. Đó là cách nói nói là “Cám ơn quý vị đã “Xin Lỗi và Cảm ơn…” chịu khó chờ tôi.” Biết rồi khổ lắm! Trong Hay một khi mình làm đời sống chuyện học hỏi chuyện gì sai và bị chỉ không bao giờ hết và trễ cả. trích thì thay vì nói là “Tôi TRẦN VĂN GIANG thành thật xin lỗi về việc Ngày 18/12/2018

| No 680 - Jan 11 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

135

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Michelle Obama “soán ngôi” bà Hillary Clinton Cựu đệ nhất phu nhân Michelle Obama đã được người Mỹ bầu chọn là người phụ nữ được ngưỡng mộ nhất thế giới trong cuộc khảo sát thường niên của Công ty Gallup. Đáng chú ý, năm nay là năm đầu tiên trong 17 năm bà Hillary Clinton, cựu ứng viên tranh cử tổng thống 2016 của đảng Dân chủ, mất vị trí đứng đầu danh sách. Trong 3 năm qua, bà Michelle đứng thứ hai danh sách. Tuy nhiên, năm nay, bà nhận được tình cảm đặc biệt từ công chúng sau khi xuất bản hồi ký “Becoming” - tác phẩm bán chạy nhất của bà. Trong khi đó, cựu Tổng thống Barack Obama, tiếp tục đứng đầu danh sách những người đàn ông được ngưỡng mộ nhất. Đây là lần thứ 11

liên tiếp ông Obama đứng đầu danh sách này. Từ ngày 3-12 đến ngày 12-12, Gallup đã gọi điện phỏng vấn ngẫu nhiên 1.025 công dân Mỹ, hỏi họ về nhân vật mà họ ngưỡng mộ nhất ở mọi quốc gia. Kết quả cuộc khảo sát của Gallup được công bố vào cuối năm 2018. Theo đó, 15% người được phỏng vấn bầu chọn bà Michelle, 5% bầu chọn người dẫn chương trình Oprah Winfrey. Bà Clinton và Đệ nhất phu nhân hiện tại là Melania Trump cùng xếp vị trí thứ ba với tỉ lệ bầu chọn 4%. Về phía nam, cựu Tổng thống Obama được ngưỡng mộ nhất với tỉ lệ bầu chọn 19%; xếp sau là Tổng thống Donald Trump (13%). Cựu Tổng thống George W. Bush và Giáo hoàng Pope

Michelle Obama

Francis cùng đứng vị trí thứ ba với 2%. Trong khuôn khổ khảo sát của Gallup, cựu Tổng thống Mỹ Dwight D. Eisenhower đang là người nắm giữ kỷ lục nhữ ng ngườ i đà n ông được ngưỡng mộ nhất: 12 lần. Về phía các quý bà, kỷ lục này thuộc về bà Clinton với 22 lần. Đây cũng là điều dễ hiểu vì bà Clinton nổi tiếng trong nhiều thập kỷ với nhiều vai trò khác nhau, như đệ nhất phu nhân, thượng nghị sĩ và ứng viên tranh cử tổng thống. Cuộc khảo sát này được Gallup thực hiện mỗi năm kể từ năm 1946, ngoại trừ năm 1976. 

Vua Thái Lan tổ chức lễ đăng quang vào tháng 5 Sau thời gian trì hoãn vì để tang cha, vua Rama X sẽ chính thức tổ chức lễ đăng quang trong ba ngày, từ 4/5 đến 6/5/2019. Thông báo của Văn phòng Hoàng gia Thái Lan cho biết: “Quốc vương thấy rằng đã đến lúc tổ chức lễ đăng quang theo truyền thống hoàng gia vì phúc vận của đất nước và đáp lại sự mong mỏi của người dân”. Thái tử Maha Vajirusongkorn, 66 tuổi, trở thành vua Thái Lan từ tháng 12/2016 sau khi phụ vương Bhumibol Adulyadej qua đời ở tuổi 88. Lễ đăng quang chính thức sẽ diễn ra trong ba ngày, từ 4/5 đến 6/5. Sau lễ đăng quang, vua Rama X sẽ tham dự lễ diễn hành và gặp gỡ các viên chức ngoại giao đoàn ở thủ đô Bangkok. Lễ đăng quang của vua Rama trước đây bị trì hoãn trong thời gian ông để tang cha. Vua Rama X sinh ngày 28/7/1952, là con trai duy nhất trong số 4 người con của cố quốc vương Bhumibol Adulyadej, người đã trị vì ở Thái Lan hơn 7 thập kỷ và rất được tôn sùng. Ông từng học ở Anh và Úc, phần lớn thời gian sinh sống ở Đức.

Ông cũng là vị vua thứ 10 của triều đại Chakri đã trị vì 234 năm ở Thái Lan. Vua Rama X xuất hiện trên truyền hình quốc gia tối 31/12 để gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến người dân Thái Lan trong dịp năm mới. Ông cũng bày tỏ lòng thành kính đến cố Quốc vương Bhumibol Adulyadej, cầu nguyện cố Quốc Vương sẽ ban sức mạnh thiêng liêng để bảo vệ người dân và đất nước Thái Lan. 

136 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

BƯỚC LÃNG DU

Những chốn du lịch tốt nhất năm

2019

ạp chí du lịch uy tín Lonely Planet vừa công bố những nơi du lịch tốt nhất năm 2019. Đây cũng là một trong những hoạt động thường niên của tạp chí danh tiếng này... Mỗi năm “Best in Lonely” sẽ được Lonely Planet công bố dựa theo đề cử từ cộng đồng phóng viên, biên tập viên, các nhà nghiên cứu về du lịch và ý kiến người dân địa phương cũng như khách du lịch trên toàn thế giới. Kết quả cuối cùng là tập hợp từ tất cả các ý kiến và nghiên cứu trên vì vậy để được “xướng” tên trong danh sách “Best in Lonely” phải là địa điểm thực sự thú vị, hấp dẫn.

1. Sri Lanka

Đất nước có nền văn hóa độc đáo và phong cảnh thiên nhiên ngoạn mục. Một trong những khung cảnh ấn tượng nhất đó là “tảng đá Sư tử” cao 180 mét. Trên đỉnh của “tảng đá Sư tử” là tàn tích của thành phố cổ Sigirya – thủ đô của vua Kassapa. Công trình được xây dựng vào thế kỷ thứ 5 và đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới.

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

137

BƯỚC LÃNG DU

2. Đức

Được ví như “trái tim của châu Âu”, các thành phố của Đức từ Berlin, Munich, Hamburg, Cologne,… cho tới Frankfurt đều có lịch sử đáng tự hào. Mỗi thành phố có một dấu ấn văn hóa riêng và những công trình kiến trúc kì vỹ.

5. Kyrgyzstan

3. Zimbabwe

Những người yêu thích du lịch mạo hiểm hoặc du lịch gắn với thiên nhiên sẽ không thể bỏ qua điểm đến này. Mặc dù không có những bờ biển dài nhưng Zimbabwe được coi là ngôi nhà của các loài động vật hoang dã. Quốc gia này còn tự hào với thác Victoria hùng vĩ và hồ Kariba gây ấn tượng mạnh với khách du lịch.

4. Panama

Đất nước Trung Mỹ nổi tiếng với kênh đào Panama là một “điểm nóng” của khu vực. Thành phố Panama sẽ mang đến cho du khách một bầu không khí nhộn nhịp trọn vẹn với sòng bạc, câu lạc bộ đêm..Mặc dù vậy, với những người yêu thiên nhiên thì Panama cũng là lựa chọn lý tưởng bởi quốc gia này được bao phủ bởi rất nhiều khu rừng nhiệt đới tươi tốt.

Là một quốc gia Trung Á nằm trên con đường tơ lụa nổi tiếng trong lịch sử, Kyrgyzstan hấp dẫn với những ngọn núi hùng vĩ đặc biệt nhất là dãy Thiên Sơn và dãy Pamir. Quốc gia Trung Á này cũng nổi tiếng với các loài động vật hoang dã và thành phố cổ Osh.

6. Jordan

Là một quốc gia có lịch sử lâu dài và bản sắc văn hóa độc đáo vì thế những di tích lịch sử cũng như những điểm đến văn hóa tại đây nhiều vô kể. Tuy nhiên nếu chỉ có thể lựa chọn một nơi thì đó chính là thành phố cổ Petra. Petra nổi tiếng với những bức tượng được tạc trên vách đá. Nơi này được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới năm 1985, không chỉ vậy, trong phần mô tả UNESCO đã viết về Petra: Một trong những tài sản văn hóa quý nhất của nhân loại.

138 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

139

BƯỚC LÃNG DU

9. São Tomé và Príncipe

São Tomé và Príncipe là một đảo quốc tại châu Phi. São Tomé và Príncipe có những bãi biển đẹp như tranh với màu cát vàng đặc trưng và nước màu ngọc lam vô cùng hấp dẫn. Bên cạnh đó đảo quốc này còn những hòn đảo nhỏ phù hợp với khách du lịch yêu thích khám phá.

7. Indonesia

Một quốc gia châu Á với những nét văn hóa riêng biệt, giàu bản sắc và phong cảnh thiên nhiên tuyệt sắc. Không chỉ hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi hòn đảo Bali nổi tiếng mà Indonesia còn là điểm đến thu hút bởi những đền, đài, di tích lịch sử độc đáo và bản sắc văn hóa địa phương hấp dẫn.

10. Belize

Belize quốc gia vùng Trung Mỹ nổi tiếng với bờ biển dài và rạn san hô Belize Barrier đã được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới năm 1996. Belize Barrier là rạn san hô tự nhiên lớn thứ ba trên thế giới nằm ngoài khơi với chiều dài lên tới 300 km. Belize thu hút các thợ lặn những người đam mê các hoạt động biển từ khắp nơi trên thế giới đổ về.

8. Belarus

Quốc gia Đông Âu này là nơi khách du lịch có thể chiêm ngưỡng những kiến trúc độc đáo có từ thời Xô viết. Hệ thống các bảo tàng của Belarus rất đa dạng, các công trình cổ như pháo đài, cung điện có từ thế kỷ thứ 11 cũng được bảo tồn rất tốt.

TRẦN MINH HIẾU/DNSG

140 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

141

THỂ THAO

Vòng tranh vô địch bóng bầu dục

NFL 2018-19

HUY VŨ

iới hâm mộ bóng bầu dục đã phải chờ cho tới hết ngày Chủ nhật 27/12, ngày cuối của vòng loại, thì bức tranh cho vòng tranh vô địch NFL 2018 mới được rõ ràng. Với 12 đội được lọt vào vòng tranh vô địch, tất cả đã sẵn sàng, và những trận đấu vòng đầu (wild card) được bắt đầu từ ngày thứ Bảy 5/1. Sau đây là một số điều cần biết về những ưu và khuyết điểm của từng đội, và họ cần phải làm những gì để khắc phục và vượt qua khó khăn trên con đường tiến tới trận vô địch Super Bowl sẽ được diễn ra tại Atlanta vào ngày 3/12 tới đây.

Khuyế t: Dà n công bỗ ng dưng chơi chậm bắt đầu từ tuần 13. Đội Saints ghi trung bì nh 20.25 điể m mỗ i trậ n trong cá c tuầ n 13-16 (không tí nh tuầ n 17 vì nhiề u cầ u thủ chí nh không chơi). Trong cá c tuần 1-12, họ dẫn đầu NFL với 36.6 điểm mỗi trận. 2. LOS ANGELES RAMS

Ưu: Đội Rams có dàn phòng thủ khá mạnh có thể chế ngự được bất cứ đối thủ nào ở vòng tranh vô địch. Trong suốt thời gian vòng loại, dàn thủ của Rams luôn được xếp là một trong 10 đội hàng đầu.

3. CHICAGO BEARS

Ưu: Nế u dà n phò ng thủ có thể thắng vô địch thì đội Bears đang trên đường chinh phục chiếc cúp đó. Họ kết thúc vòng loại với dàn phòng thủ đứng đầu NFL, và bỏ xa các đội khác. Phò ng thủ củ a Bears có khả năng cầm chân đối thủ, giữ cho điểm của trận đấu thấp và để dàn công của họ làm việc.

NHÓM NFC 1. NEW ORLEANS SAINTS

Ưu: Lần trước khi đội Saints được lợi thế sân nhà trong suốt vòng tranh vô địch là năm 2009 và họ thắng cúp Super Bowl. Sân Superdome đến nay vẫn là một trong những chướng ngại khó vượt qua nhất cho các đội khách. Bước vào tuầ n 17, tuầ n cuố i vò ng loại, chưa có đội nào làm được nhiều điểm trên sân nhà như đội Saints.

Khuyết: Càng gần kề tới vò ng tranh vô đị ch thì cầ u thủ quarterback(ném bóng) Jared Goff chơi xuống thấy rõ, đặc biệt là để mất bóng quá nhiều. Trong năm trận cuối cùng ở vòng loại, anh ném mất bóng (interceptions) sáu lần và rớt bóng (fumbles) bảy lần. Nếu tình trạng này tiếp tục xảy ra ở vòng tranh vô địch thì đây là hành động tự sát.

Khuyế t: Huấ n luyệ n viên Matt Nagy có khả năng đưa ra những chiến thuật giúp cho quarterback Mitchell Trubisky gặt hái được ít nhiều thành công. Trubisky được xếp là một trong năm quarterbacks hàng đầu ở vòng loại. Câu hỏi là khi phải đối đầu với một dàn phòng thủ mạnh, Trubisky có thể ném được những cú cần thiết để thắng trận đấu hay không? 4. DALLAS COWBOYS

Ưu: Đội Cowboys gặt hái thành công khi chiến thuật của dàn công của họ được xây dựng quanh cầu thủ running back (ôm bóng chạy) Ezekiel Elliott. Trong bảy trận cuối của vòng loại (thắng 6 thua 1 và đưa Cowboys lên vị trí đầu bảng NFC East), Elliot

142 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

143

THỂ THAO dẫn đầu NFL với 203 lần ôm bóng và chạy được 1,095 yards (thước Anh). Đây chính là công thức để thắng trận ở vòng tranh vô địch.

6. PHILADELPHIA EAGLES

Ưu: Đội Eagles lọt được vào vòng tranh vô đị ch là nhờ quarterback phụ Nick Foles chơi quá tuyệt (cũng chính Foles đã giúp Eagles thắng cúp Super Bowl năm trước). Điều mọi người quan tâm là sức khoẻ của anh có bình phục đủ để chơi hay không?

Khuyết: Cũng trong thời gian của các tuần 11-16, dàn phòng thủ của Chiefs đã để đối phương làm điểm nhiều hơn bất kỳ đội nào khác (35.6 điểm mỗi trận). Cho dù dàn công có mạnh thế nào thì đây cũng là một tin xấu nếu Chiefs muốn tiến sâu hơn trong vòng tranh vô địch. 2. NEW ENGLAND PATRIOTS

Khuyế t: Cầ u thủ receiver (bắ t bóng) Amari Cooper chơi khá yếu kể từ sau trận đấu ở tuần 14 khi anh bắt bóng được 10 lần với 217 yards. Cooper cũng làm bàn được năm trái touchdowns trong liền ba trận nhưng lại không được trái nào trong ba trận cuối. Dù Elliot có chơi hay cách mấy, đội Cowboys rất cần sự phụ lực từ những cầu thủ khác như Cooper. 5. SEATTLE SEAHAWKS

Ưu: Trong suốt vòng loại, dàn công của đội Seahawks ít để mất bóng nhất trong 32 đội NFL (11 lần). Trong khi dàn phòng thủ của họ nằm trong 10 đội hàng đầu về cướp bóng (26 lần).

Ưu: Trong quá khứ , khi bướ c vào vòng tranh vô địch, đội Patriots luôn chơi hay – đặc biệt nếu họ chơi trên sân nhà. Kể từ năm 2013, họ đã thắng liên tiếp chín trận vòng tranh vô địch trên sân Gillette Stadium. Đội Patriots có đủ tự tin để thành công.

Khuyết: Ở nửa sau của vòng loại, dàn phòng thủ của Eagle chơi khá yếu khi đụng một dàn công mạnh. Họ để đội Saints ghi được 48 điểm, đội Cowboys được 29 điểm và đội Texans được 30 điểm. Ở vòng tranh vô đị ch lạ i có khá nhiề u dà n công mạnh như thế.

NHÓM AFC 1. KANSAS CITY CHIEFS

Ưu: Trong năm trận của các tuần 11-16, dàn công của đội Chiefs chơi rất thành công, ghi được trung bình 34 điể m mỗ i trậ n, mặ c dù thắ ng 2 thua 3. Trong Thá ng 12, hầ u hế t các dàn công chơi chậm lại, nhưng dàn công của đội Chiefs vẫn đứng đầu NFL.

Khuyết: Cầu thủ tight end (bắt bóng ngắn) Rob Gronkowski đang trên đà xuống dốc. Trong tổng cộng 13 trận vòng tranh vô địch, anh bắt được 12 trái làm bàn touchdowns và là lý do giúp đội đạt chiến thắng. Tuy nhiên, trong Tháng 12 vừa qua, anh chơi khá tệ, không khác gì một cầu thủ chuẩn bị giã từ sân cỏ. 3. HOUSTON TEXANS

Ưu: Trong tổng số 16 trận vòng loại, đội Texans chơi 11 trận có tỷ số rất thấp, chỉ ở hàng đơn vị chứ

Khuyết: Hàng cản (offensive line) của dàn công khá yếu do nhiều cầu thủ bị thương. Với một đội dựa nhiều và o chiế n thuậ t ôm bó ng chạ y mà có hàng cản yếu thì đây là tín hiệu báo động khi bước vào vòng tranh vô địch.

144 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145

THỂ THAO chưa lên được hàng chục, với kết quả tương đối: thắng 6 và thua 5. Mà những trận đấu có tỷ số thấp thường hay xảy ra ở vòng tranh vô địch. Có thể nói đội Texans đã học hỏi được nhiều kinh nghiệm chơi trong những trận đấu có tỷ số thấp và điều này sẽ giúp họ ở vòng tranh vô địch. Khuyết: Bước vào vòng tranh vô địch, Deshaun Watson là cầu thủ quarterback mất sức nhiều nhất. Watson bị dàn phòng thủ của đối phương đốn ngã (sack) tổng cộng 62 lần ở vòng loại, mà một phần là lỗi của anh do giữ bóng quá lâu trước khi ném đi. Nếu tình trạng này tiếp tục, đội Texasn khó có thể đi sâu ở vòng tranh vô địch năm nay. 4. BALTIMORE RAVENS

Ưu: Dàn phòng thủ của đội Ravens chơi rất mạnh, được xếp thứ nhì chỉ sau đội Bears. Dàn công thường được chú ý nhiều, nhưng dàn phòng thủ mạnh mới là món hàng quý và có giá trị ở vòng tranh vô địch.

Khuyết: Lịch sử của vòng tranh vô địch cho thấy với những đội có cầu thủ quarterback mới chơi năm đầu (rookie) thì có kết quả chỉ tương đối, thua nhiều hơn thắng. Tuy nhiên, dàn công của đội Ravens được may mắn là có sự hỗ trợ của dàn phòng thủ. 5. LOS ANGELES CHARGERS

Ưu: Cầu thủ của đội Chargers ngoài tài năng còn chơi với một tinh thần rất quyết tâm, và lợi điểm này có thể đưa đội bóng đi rất sâu trong vòng tranh vô địch năm nay. Họ đã thắng những trận ở Seattle, Pittsburgh và Kansas City – ba trong số những nơi rất khó thắng. Và cầu thủ đá bóng (kicker) Mike Badgley đá rất chính xác, chưa hụt trái nào trong khoảng cách 50 yards.

Khuyết: Ở nửa sau của vòng loại, đội Chargers thường chơi khá chậm ở đầu trận đấu. Mặc dù điều này đã không gây hại cho họ bao nhiêu ở vòng loại, nhưng ở các trận vòng

tranh vô địch, lội ngược dòng là điều rất khó khăn. 6. INDIANAPOLIS COLTS

Ưu: Có lẽ yếu tố lớn nhất đưa đội Colts vào vòng tranh vô địch là nhờ quarterback Andrew Luck chơi quá tuyệt vời. Kể từ tuần 7, đội Colts bắt đầu một cuộc chuyển hướng ngoạn mục, từ một đội thắng 1 thua 5 và nay được vào vòng tranh vô địch. Luck được xếp đứng thứ nhì chỉ sau Drew Brees trong số những quarterbacks chơi hay nhất năm nay.

Khuyết: Cầu thủ bắt bóng T.Y. Hilton gặp nhiều khó khăn do chấn thương nơi mắt cá chân trong tháng cuối cùng của vòng loại. Vụ chấn thương này có thể ảnh hưởng tới lối chơi của anh ở vòng tranh vô địch và Andrew Luck sẽ mất đi một vũ khí lợi hại.

146 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY VŨ

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

147

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

“Giấc mơ Mỹ” của có giá 200 đô. Cô bé vẫn ngủ ngon trong lòng mẹ khi nghe nói rằng cả hai đang đến… Disney World. “Đích đến của bà ấy luôn là Mỹ”, Camila mỉm cười khi nói về mẹ, “Khi mang thai tôi, mẹ đã muốn tôi được sống ở một nơi không có giới hạn cho bất cứ điều gì tôi muốn làm”. Estrabao từng là kiến trúc sư tại Cuba nhưng bà chọn làm việc cho Marshalls ở Mỹ, sử dụng địa chỉ giả từ một khu phố giàu có để con gái có thể theo học tại một trường công lập hàng đầu, cách nơi họ sinh sống một tiếng rưỡi đi xe. Hơn một năm sau,

Mười lăm tuổi, tự quyết định con đường theo đuổi giấc mơ. 21 tuổi, trở thành hiện tượng toàn cầu. Làm thế nào cô gái người Cuba nhập cư trở thành ngôi sao nhạc pop nổi tiếng nước Mỹ?

Karla Camila Cabello Estrabao khi đó mới 6 tuổi. Ở một cây xăng, giữa đêm khuya, cô bé tựa đầu vào vai mẹ trong khi bà Sinuhé Estrabao hỏi mua sữa bằng thứ tiếng Anh ngập ngừng. Sau khi được phép di cư hợp pháp, họ đã đi từ quê hương ở Havana đến Mexico, băng

qua Texas và chuẩn bị lên chuyến xe buýt 36 giờ đến Miami, nơi họ sẽ sống cùng với vài người bạn cho đến khi bà Estrabao tìm được công việc. Hai mẹ con bắt đầu chuyến đi với một chiếc balô và 500 đô la, trong khi vé xe buýt đã

148 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cha của Camila bơi vượt sông Rio Grande để đoàn tụ với gia đình. Ông kiếm tiền bằng công việc rửa xe tại một khu thương xá và nhận được thẻ xanh vào năm 2016. Những ngày đầu đến Mỹ, Camila vẫn chỉ nói tiếng Tây Ban Nha. Cô luôn ngại ngùng khi phải thừa nhận mình không nói được tiếng Anh. Vậy nên, thay vì đến lớp học vỡ lòng, Cabello học tiếng qua các bài hát. Camila cũng không tin rằng mình có một giọng hát tốt, dù cô bé luôn đợi đến khi cha mẹ ra khỏi nhà để mở to hết cỡ chiếc máy hát karaoke ở tầng hầm. Sau khi thử giọng cho vở nhạc kịch của trường với ca khúc Listen của Beyoncé, cô bé xin giáo viên đừng giao cho mình vai trò chính. Sự nhút nhát đó, đến mãi sau này vẫn thế, đã luôn

khiến Camila thắc mắc rằng sao mình có thể tiếp tục con đường âm nhạc như vậy. Mẹ của Camila cũng không phải người mẹ của sân khấu. Bà Estrabao không muốn con gái mình trở thành nghệ sĩ vì “đó là một cuộc sống đơn độc”. “Nhưng đến cuối cùng, đó vẫn là quyết định của nó. Đó là đam mê của nó”, bà nói về cái ngày Camilla vừa tròn 15 tuổi. Theo truyền thống Mỹ Latin, con gái đến tuổi 15 sẽ được tổ chức một bữa tiệc sinh nhật lớn để đánh dấu mốc trưởng thành, gọi là quinceañera. Nhưng thay vì xúng xính váy áo và nhận lời chúc tụng của mọi người, Camila xin gia đình cho cô đi dự vòng audition của cuộc thi The X Factor. Quả là một “dấu mốc” đáng nhớ! Vì nếu không có quyết định này, nhóm nhạc Fifth Harmony sẽ không ra

Karla Camila và mẹ

đời, hoặc sẽ không còn là Fifth Harmony như chúng ta từng biết. 15 tuổi, Camila bắt đầu con đường âm nhạc. Cô hát và đi tour liên tục với vai trò hát chính của Fifth Harmony. Nhưng hơn cả thế, Genius, một trang web chú thích lời bài hát, mới hay rằng 45% lời bài hát của Fifth Harmony đều do Camila thể hiện. Lượng người theo dõi Instagram của cô lớn hơn của cả nhóm. Một lẽ tất yếu, khi cái lồng quá chật, con chim phải bay. Cuối năm 2016, Camila Cabello rời nhóm. Và đó tiếp tục là một quyết định đúng đắn. Sự ra đi của Camila có nét tương đồng với Zayn Malik khi rời khỏi One Direction, như Beyoncé khi rời khỏi Destiny’s Child hay Justin Timberlake khi rời khỏi NSYNC. Những kẻ mộng mơ cần bầu trời rộng lớn hơn để vẫy vùng, và thực tế đã chứng minh,

khi được tung cánh, họ có thể chạm đến những chân trời không tưởng. Thực ra, ngay từ khi còn ở trong Fifth Harmony, Camila đã có dự án solo hợp tác với Shawn Mendes bằng ca khúc viết chung I know what you did last summer – ca khúc nhanh chóng đạt vị trí 20 trên Billboard Hot 100, mang lại cho Camila cơ hội trình diễn tại The Tonight Show và People’s Choice Awards. Ngay sau đó, cô kết hợp với Machine Gun Kelly cho ra mắt Bad Things. Lần này, ca khúc leo lên đến vị trí thứ 4 của Billboard Hot 100. Không có gì khó hiểu khi Camila có mặt trong danh sách “25 người trẻ tuổi có sức ảnh hưởng lớn nhất năm 2016” của tạp chí Time. 2017 có lẽ là một năm khó khăn với Camila, không phải trên địa hạt âm nhạc, mà ở mặt cảm xúc. Rời khỏi Fifth Harmony, cô gái 20 tuổi bị cho là

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

149

CHUYỆN NGƯỜI NỔI TIẾNG

vị kỷ. Thậm chí, trên sân khấu MTV Video Music Awards, 4 thành viên còn lại đã có hành động “dằn mặt” Camila. Cô gái nhỏ đã rất sốc và cảm thấy “đau như chia tay một cuộc tình 5 năm” (5 năm là thời gian Camila hoạt động trong Fifth Harmony). Với Camila lúc ấy, viết nhạc là cách giải quyết tốt nhất. Và đó là khởi đầu cho album phòng thu đầu tay có tên Camila phát hành vào tháng 1/2018. Album ban đầu có tên The Hurting. The Healing. The Loving, được miêu tả là “câu chuyện về cuộc hành trình tới hào quang, sau quãng thời gian lạc lối và tìm lại được chính mình”. Trong thời đại trực tuyến, số liệu thống kê của Spotify được xem là thước đo mới về thành công của nhạc pop. Phát hành trong giai đoạn ảm đạm của những tháng đầu năm, thế nhưng, album đầu tay của Camila Cabello vẫn được stream một tỷ lần trên Spotify – một con số đáng kinh ngạc. Không những vậy, Camila còn thống trị Bảng xếp hạng iTunes tại 100 quốc gia. Để có được thành công đó, phải kể đến phát pháo “mở đường” đã trở thành hiện tượng toàn cầu – ca khúc Havana. Không hề phô trương, Camila đặt nguồn gốc Latin của mình một cách bình thản trong

trái tim văn hóa pop của Mỹ. Trong vòng 5 tháng, Havana thu về 1 tỷ view cho MV và bản audio, đồng thời giữ ngôi vị á quân trên Billboard Hot 100 trong 7 tuần liên tiếp, khiến cho Camila trở thành nữ ca sĩ đầu tiên thống trị hạng mục Pop Songs lâu nhất trong vòng 22 năm trở lại đây. Với single Havana và album Camilla, cô ca sĩ người Mỹ gốc Cuba trở thành người thứ hai sau Adele đạt No.1 ở cả 3 bảng xếp hạng cùng một lúc gồm Artist 100, Billboard Hot 100 và Billboard 200 Albums. Lúc này, Camila Cabello 21 tuổi. Và đây là album solo đầu tiên. Camila Cabello được ví như Taylor Swift thứ hai. Nhưng Camila Cabello

luôn là Camila Cabello đầu tiên và duy nhất. Giọng hát của Camila như một hố sâu, âm thanh bị hút vào đó và ngân vang liên tục, có lúc như được phủ một làn khói mờ và trầm, có lúc lại cao vút, trong trẻo, mỏng manh và có phần… ngây thơ nữa. Nghe thế nào cũng ra giọng hát của một thiếu nữ mới lớn (nhưng sao lại quyến rũ đến vậy!). Trong tour diễn Never Be the Same, Camila Cabello chọn phong cách gothic ma mị và bí ẩn, thậm chí đèn cũng được tắt để tăng trải nghiệm của khán giả. Nhưng hiệu ứng bị giảm đi một chút vì Camila không thể làm… “mặt ngầu”. Cô nàng liên tục cười khi đáp lại sự nhiệt tình của đám đông.

150 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Camila là vậy, khi trút bỏ váy áo lộng lẫy trên sân khấu, vẫn là cô bé tuổi đôi mươi chỉ cao một mét rưỡi, thích ăn vặt, thích mặc áo thun, đi giày thể thao với mái tóc nâu búi rối, thích ôm, không thích ngủ một mình và luôn nhìn đời bằng đôi mắt lạc quan. Camila Cabello vẫn sống với cha mẹ ở Miami, trong một ngôi nhà mà cô mua gần ngôi trường ngày xưa. Bất cứ khi nào có ít nhất 2 ngày nghỉ, Camila sẽ bay về nhà. Nhưng chắc không phải là bây giờ, vì cô còn đang bận rộn với chuyến lưu diễn và hàng tá sự kiện âm nhạc khác. “Đó là cuộc sống”, cô nói, đôi tay vẫy nhẹ như thể tất cả những điều này chỉ là một giấc mơ. Đoàn Trúc/Elle

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

151

TẠP GHI VĂN NGHỆ

Nguyễn Liên Lực với “Chút thân phận trên dòng chiến” NGUYỄN MẠNH TRINH

ột thiên tự truyện. Một thời chiến chinh. Một thế hệ trai trẻ trong một thời đại đầy biến cố. Thân phận của những người Việt Nam trong một đất nước điêu linh. Những chuyện tình trong thời chiến của dang dở nửa vời, của những chia ly bất ngờ không định trước. Tất cả những sự kiện ấy người đọc có thể thấy trong Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến của Nguyễn Liên Lực. Tôi đọc tự truyện của một người lính biệt kích, tưởng sẽ gặp chân dung một người lính chiến với những đoạn đường chiến binh trên

M 152

con đường binh lửa. Nhưng, ý nghĩ ấy lại đổi khác đi để tôi nhìn thấy một chân dung nhân bản của một người Việt Nam cầm súng để tự vệ nhưng không một chút hận thù. Ở nơi đâu và bất cứ chỗ nào, và ở trong bất cứ hoàn cảnh nào, người lính ấy vượt qua những nghịch cảnh để sống còn. Thế hệ chúng tôi qua những ngõ đường lịch sử đã tạo sự chung mang thời đại. Tự truyện của Nguyễn Liên Lực nhiều khi có chi tiết hao hao khác gần gũi với nhiều người có phải vì những hoàn cảnh tương tự nhau của một thời nghiệt ngã. Tình yêu của Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến tuy của những người lính dầy dạn nhưng lại

có nhứng thánh thiện không ngờ. Có khi là của những cô gái vô tội trong chiến tranh đã phải gánh chịu nhiều vùi dập bẽ bàng nhưng vẫn vươn lên với tính hướng thiện và tin tưởng vào đời sống. Trong tự truyện, có những hạnh phúc và bất hạnh, có những chia xa bất ngờ nhưng cũng có những ân tình thầm kín. Và điều mà tôi thích thú vẫn là tình người, vượt qua chiến tuyến, của suy tưởng rất nhân bản vượt qua mọi thử thách đã sẵn có trong thời chiến tranh… Có lẽ cũng cần phải nói về tiểu sử của tác giả Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến. Theo như lời kể trong tự truyện, Nguyễn Liên Lực sinh trưởng bên Kampuchia khi gia đình sang lánh nạn phiêu bạc xứ người. Cha của anh làm công việc mục sư truyền đạoTin Lành và chính anh cũng chịu ảnh hưởng và có niềm tin với Chúa. Rồi vì thời thế nên gia đình di chuyển về Sài Gòn. Anh lớn lên ở Sài Gòn và theo học chương trình Pháp nhưng dở dang. Khi ngoài 20 tuổi tình nguyện vào lính biệt kícch của Lực Lượng Đặc Biệt. Anh phục vụ trong Đoàn Dân Sự Chiến Đấu CIDG (Civilian Irregular Defense Group- một tổ chức bán quân sự do Mỹ thành lập năm 1961). Lực lượng này có nhiệm vụ bảo vệ các thôn làng hẻo lánh đồng thời theo dõi và hướng dẫn máy bay oanh tạc những đường xâm nhập của Cộng sản từ Bắc vào Nam

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

153

TẠP GHI VĂN NGHỆ dọc theo đường mòn Hồ Chí Minh ở vùng biên giới Việt Miên Lào. Với những diễn biến của thời cuộc và tình hình chiến trường cũng thay đổi, Nguyễn Liên Lực nghĩ tới cần học trở lại để lấy bằng Tú Tài để vào trường sĩ quan Thủ Đức khi nhập ngũ. Lực nhờ bạn gái mua sách luyện thi tú tài để đêm đêm mài miệt học bên ngọn đèn quàng trên ngọn súng đại liên có khăn phủ kín không để ánh sáng lọt ra ngoài. Lực thi đậu Tú Tài và gia nhập khóa 1/72 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức. Sau anh tiếp tục học, có Cử nhân Luật. Năm 1974, anh thi đậu vào ban Cao Học Ngoại giao tại học Viện Quốc Gia Hành Chánh nơi đào tạo các viên chức ngoại giao tương lai của Việt Nam Cộng Hòa. Sau năm 1975, anh bị tù rồi được về vì bịnh tại cột sống trong một tai nạn. Anh định cư tại Mỹ năm 1984 và hiện nay là mục sư Tin Lành tại Hoa Kỳ. Qua thiên tự truyện Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến, tác giả Nguyễn Liên Lực đã phác họa được một cách sắc nét một thanh niên lớn lên và trưởng thành theo chiến tranh với những tâm tư đặc biệt của thời đại. Thân phận của lớp người trẻ, trải qua những sóng gió nghịch cảnh của chiến tranh nhưng bất cứ trong hoàn cảnh nào cũng đều có niềm tin yêu vào đời sống và vượt qua những nguy khó của cuộc sống. Và chính tôn giáo đã tạo cho anh một đời sống tâm linh phong phú trong suốt cuộc đời từ xứ người đến quê nhà ngay từ khi thơ ấu sống trôi nổi theo gia đình. Nguyễn Liên Lực biết yêu rất sớm. Khi còn học ở tiểu học đã biết rung động với tình cảm thật trong sáng nhưng đậm đà. Anh kể chuyện chia xa với cô bé Dung cùng lớp: “Tôi nhìn về phía nhà Dung chợt cảm giác những ngón tay Dung đang nhẹ nhàng buông lơi rồi từ từ rời khỏi bàn tay tiếc nuối của tôi. Dung bước lùi một khoảng nhỏ rồi quay lưng lại

154

phía tôi đi nhanh về hướng nhà, lúc đóng cổng nhà lại Dung còn nhìn về phía tôi vẫy tay từ biệt. Tôi nép người vào bụi bông bụp kín đáo vẫy tay từ giã. Nỗi buồn trong tôi dâng lên tột đỉnh nhưng vẫn ngu ngơ khù khờ không biết là Dung muốn tôi ghi nhớ số nhà địa chỉ của Dung để sẽ không mất nhau cũng không nhận ra người con gái mắt còn vương lệ nép sau cánh cổng sắt vẫy tay chào buồn đó là hình ảnh cuối cùng của Dung trong ký ức và cuộc đời của thằng con trai sinh ra đã lận đận như tôi. Tôi quay lưng chạy một mạch như người không hồn trở lại con đường về, một mình quay quắt trên những đoạn cầu khỉ ấp ủ bao nhiêu kỷ niệm một quãng đời tuổi nhỏ phiêu bạc xứ người. Tôi ước thầm phải chi giờ này tôi có cánh bay thẳng về Sài Gòn để khỏi phải về nhà nằm một mình suốt đêm nay trong niềm đau ngày mai sẽ phải ra đi bỏ lại tất cả buồn vui kỷ niệm bạn bè thầy cô. Và nhất là cái mà một đời người sẽ chẳng làm sao tìm lại được lần nữa, ở một không gian đã là một cõi tha hương gắn bó một quãng đời tuổi nhỏ.” Lãng mạn trong tình yêu, tác giả Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến cũng lãng mạn trong cuộc sống của một thời thế lửa đạn chiến tranh. Anh kể chuyện gia nhập vào chiến tranh của mình: “Chiều nay tôi và Giáp rủ nhau ra bãi biển Nha Trang ngồi ở một kioske đầu trên bãi nhâm nhi món “xắp xắp” (đu đủ xanh bào trộn khô gan bò) lai rai với bia 33 nói chuyện thời sự, cuộc chiến trên quê hương đang đi vào giai đoạn khốc liệt với chủ thuyết hàng rào điện tử Mac Namara đưa Lực Lượng Đặc Biệt Mũ Xanh (US Special Forces) lên vùng rừng núi cao nguyên theo chiến thuật “vết dầu loang” để quấy nhiễu và đánh phá ngăn chặn con đường mòn xâm nhập của lực lượng miền Bắc dọc dãi Trường Sơn. Anh nói với tôi

là có người bạn ở Đà Lạt cho anh biết các toán Mũ Xanh này đang có nhu cầu cấp thiết tuyển mộ những thanh niên biết nói tiếng Anh để cùng chiến đấu với tư cách Combat Interpreter (thông dịch viên chiến đấu). Rồi cũng tâm tình với tôi là anh muốn thoát ly cuộc sống hiện tại với đồng lương quá khiêm tốn không đủ xoay xở và một vài chuyện riêng tư “gia đạo” khác mà tôi cũng mang máng biết. Sau một vài chai “33” và những mẫu tâm tình chia sẻ anh đột ngột đề nghị tôi “hay là chú đi trước, tôi sẽ sắp xếp ít việc rồi lên sau”. Quá bất chợt tôi lưỡng lự suy tư. Hai lần để lỡ hai chuyện tình, đánh mất hai người yêu. Mấy năm trời phiêu bạc, tuổi đời thêm lên, học hành dở dang vì chuyện thay đổi trường tây trường ta. Năm học xong lớp quatrieme moderne biết là đã mất Thúy tôi chán chường mất hướng quyết định bỏ học lăn xả vào đời vô định muốn ra sao thì ra. Nhớ lại hồi còn đi học say mê những chuyện tình lãng mạn như mối tình đầu của Napoleon Bonaparte với Desiree Clary, Graziella của Alfonse de Lamartine, và nhất là huyền thoại Pygmalion với tác phẩm điêu khắc hóa thân làm người yêu. Tôi đã “lãng mạn” muốn trở thành điêu khắc gia theo học hội họa điêu khắc ở trường Thế Hệ. Mấy tháng trời ngày nào cũng chạy ngang nhà Thúy để nhận ra là đã vĩnh viễn mất người yêu. Niềm đau quá lớn, hoài bão tan tành tôi đã lại “lãng mạn” quyết định bỏ Sài Gòn lên đường phiêu bạc. Có lần mới đây ghé về Bình Trị Đông thăm Mẹ tôi đã vô cùng ngạc nhiên nghe Mẹ nói với tôi về tình hình chiến tranh và bổn phận làm công dân. Tôi không ngờ mẹ tôi trông hiền hòa yếu đuối vậy mà đã nói được với tôi những lời đầy trách nhiệm của một bà mẹ thời chiến. Mẹ tôi nói tôi là đứa con đầu lòng mẹ thương yêu nhất, Mẹ không muốn mất tôi nhưng

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

155

TẠP GHI VĂN NGHỆ nếu tôi nhập ngũ chiến đấu cho đất nước quê hương thì Mẹ sẽ chấp nhận dù phải trả bằng bất cứ giá nào và Mẹ sẽ rất hảnh diện… Tôi quay quắt trong nỗi buồn thân phận sinh ra và lớn lên trong cơn lốc chiến tranh phũ phàng. Bất chợt tôi quay qua anh Giáp nói như người mất hồn không cần suy nghĩ đắn đo. - Mai tôi đi! Và thế là , tác giả Chút thân phận trên dòng chiến bước vào binh lửa với những chuyến công tác theo các toán hành quân ở những vùng rừng núi của dãy Trường Sơn. Nguyễn Liên Lực kể chuyện chiến trường, những nỗi buồn và những niềm vui, bình thản và sống thực. Ở đó có tình chiến hữu. Dù với những người lính Mũ Xanh Hoa Kỳ hay với người Việt Nam đồng ngũ. Với tính nhân bản rõ ràng, con người cư xử với nhau như một con người, không phải là như một loài thú vật vô tri. Tình người trong chiến tranh, một đề tài muôn thuở của nhân loại, tôi đã tìm được khi đọc trong những dòng chữ mà tác giả đã viết. Chân thực nhưng lôi cuốn tôi vào những suy tư của một người chia sẻ. Có những nỗi đau mất mát của một chiến hữu, ra đi như một nghịch lý của chiến tranh: “Bên cạnh người y tá đang loay hoay băng bó vết thương cho một thương binh tôi chợt nhận ra một biệt kích khác đang nằm im lìm trên cũng máu nhầy nhụa. K’Song đang quỳ một gối bên cạnh nhìn tôi khẽ lắc đầu: Đi rồi! K’Song nói giọng xúc động nghen ngào. Tôi cho tay vào túi lấy chiếc zippo bật lên một ngọn lửa yếu ớt đưa sát vào mặt người biệt kích vừa hy sinh. Tôi suýt buông cái bật lửa ra khỏi tay. - Ha Krong! Tôi thì thầm tên nó. Ha Krong không chỉ là một Ranger xuất sắc, gan dạ, thiện chiến, mà còn là một người lính giàu tình cảm hòa nhã dễ mến sống hài hòa với mọi người lúc nào cũng sẵn sàng giúp

đỡ đồng đội và dân làng. Mới mấy hôm trước ngày lên đường hành quân tôi còn thấy nó ngồi trên một tảng đá dưới một gốc cây thông già mọc nghiêng tàng xuống dòng suối khuất vắng phía sau trại với người yêu của nó. Hai đứa chuyện trò cười nói âu yếm thật là tình tứ thơ mộng. Cả trại đều biết và chuẩn bị dự đám cưới hai đứa nó sau vụ lúa này. Tôi quay lưng bước những bước chân nặng nề về phía một gốc thông sần sùi gần đó tựa lưng vào, nghe trái tim se thắt. Sao định mệnh cứ luôn trớ trêu con người? Đã đành chiến tranh và chết chóc là hai thực tế không thể thiếu nhau nhưng sao lại là Ha Krong lúc này, lúc mà giấc mơ con người của nó đang ở đỉnh cao của tình yêu và hy vọng”. Tự truyện? Có phải là chuyện kể thành thực của cuộc đời anh? Tôi đã tự hỏi mình sau khi đọc xong cuốn sách. Nhưng như vậy có bao nhiêu phần trăm hư cấu. Ở riêng cảm quan tôi, tôi nghĩ phần thêm thắt tưởng tượng rất ít bởi vì trong văn phong anh có một sự chừng mực của người yêu sự thực và tự nhìn mình với sự khách quan không ngờ. Có lã có người sẽ nhận định, viết tự truyện về mình mà lại giữ được tính khách quan sao? Nhưng, với tôi có những điều bất ngờ đã đến từ những trang sách. Phần đầu tự truyện, anh có nhắc nhiều tới thời thơ ấu. Đó có phải là những kỷ niệm riêng của anh? Nhất là tình chị em sâu đậm với người chị vắn số. Cả hai chị em đã có với nhau những kỷ niệm suốt đời anh không thể quên. Cùng sống thời thơ ấu ở xứ người Kampuchia rồi cùng chịu sự lạc lõng ở quê nhà, hai chị em đã trải qua những tháng ngày trở thành kỷ niệm đối với riêng anh. Thời thơ ấu với bàng bạc ảnh hưởng chiến cuộc đã tạo những ngã rẽ không ngờ trong tình cảnh gia đình anh. Chuyện trở về quê nhà từ

Kampuchia để bắt đầu những ngày tháng đáng nhớ có lẽ là những hồi ức đẹp pha trộn giữa niềm vui và nỗi buồn. Hơn nữa, ở những nơi chốn ấy còn vương vấn những hình ảnh của mối tình đầu của tuổi biết yêu quá sớm đến hình ảnh người tình của Sài Gòn giờ đã cách xa. Anh gia nhập lưc lượng CIDG để nhập cuộc chiến tranh và tình chiến hữu với các người lính Mũ Xanh Hoa Kỳ cũng là một ân tình mà anh trân trọng. Anh kể lại: “Trời càng về đêm càng buốt lạnh người. Tôi kéo chiếc poncho liner lên quấn chặt vào người rồi lịm đi lúc nào không hay. Trong giấc ngủ chập chờn tôi nghe thấy thằng Boyette thỉnh thoảng quay sang kéo chiếc poncho liner của tôi lên trùm lại cho kín người sợ tôi bị lạnh. Chuyện tôi kể cho nó nghe đêm đó tưởng như chỉ như cơn gió thoảng qua đỉnh gió hú rồi tan biến vào không gian bao la trùng khơi núi rừng. Vậy mà hơn hai năm sau có lần tôi đang ngồi trong tầng dưới nhà hàng Mê Kông ở Khu Hòa Bình, Phố Đà Lạt, chợt thấy một anh chàng người Mỹ từ trên tầng lầu hai đi xuống với một cô gái Việt nam. Nhìn chiếc hình tam giác thêu trên túi áo bên trái, phía dưới hình tam giác có chữ Delta lại có bảng tên hàng chữ Boyette. Tôi vừa ngước mắt nhìn lên thì cũng vừa lúc nó nhận ra tôi. Đẩy cô bạn gái ra bảo ngồi đợi ở bàn bên cạnh, chạy nhanh tới bàn tôi ngồi đối diện. Tôi chưa kịp nói lời nào nó đã chồm tới gần sát mặt tôi hỏi nhỏ: - Chuyện mày với con nhỏ bạn gái mày ra sao rồi. Hai đứa có sống với nhau không? Câu hỏi quá bất chợt làm tôi vừa cảm động vừa ngỡ ngàng chua xót: - Đã lâu quá rồi! Mày biết mà! Chiến tranh súng đạn làm tao cằn cỗi, buông xuôi. Không biết cô ấy bây giờ ra sao sống ở nơi nào. Tao thì cứ như vậy. Vẫn hành quân đấm đá

156 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

157

TẠP GHI VĂN NGHỆ lâu lâu ra đây nhởn nhơ ít ngày. Hôm nay gặp lại mày đây thật bất ngờ. Boyette nhìn tôi xúc động gượng cười chứa chan niềm trắc ẩn. Tôi nghĩ thầm, trên đời này còn có thứ tình tự nào khiến một con người bên này nhiều năm không phai nhạt. Chắc phải là tình chiến hữu”. Nhà văn Đỗ Tiến Đức đã gọi mối tình Đà Lạt của anh “một sữa một đen” và đã cho rằng mối tình quá đẹp này nếu đưa lên phim ảnh sẽ không thua gì Love Story hay Doctor Zhivago! Trúc hay là Diễm? Hình ảnh bây giờ hay hình bóng xưa cũ? Gặp nhau trong nghiệt cảnh của chiến tranh, chàng lính biệt kích nàng sống giang hồ nhưng họ lại yêu nhau bằng cả một sự thánh thiện không thể nào ngờ tới được trong hoàn cảnh như vậy. Và sau một thời gian , tất cả chỉ còn là nhớ thương” “Tôi chợt nghe niềm thương nỗi nhớ ray rứt tâm tư. Nhớ những cụm rừng xanh biếc thông ngàn, những núi đồi thung lũng chập chùng lác đác mầu áo hoa biệt kích. Nhớ tiếng “Hoo Yah” vang dội núi rừng súng nổ đạn bay. Nhớ những lon bia trên bao la núi đồi những tiếng “Cheers” tưng bừng của những mũ xanh vào ra chinh chiến lâu ngày nhẹ xem cái chết như màu cỏ cây ở nơi xa lắc Trường Sơn. Nhớ tiếng cười nói rộn ràng tiệc khao đơn sơ mà thấm đậm tình người của những mảnh đời bất hạnh. Và nhớ niềm vui xúc động gửi

theo những dòng chữ báo tin thi đậu về tận núi rừng cho tôi ngày nào. Tôi muốn nhắn gửi về người con gái của niềm vui xúc động đó “Nếu ước mơ của anh cũng là niềm vui của em như em đã thì thầm với anh ngày nào thì bây giờ đây, biết tin anh đang đứng ở ngưỡng cửa của giấc mơ dù em có trôi dạt ở nơi nào, cuộc sống có tội tình ra sao xin em hãy nhắm đôi mắt u buồn của em, để ký ức đưa em về sống lại khoảnh khắc rộn ràng lúng túng nhìn thấy tên anh trên danh sách thi đậu. Rồi xin em hãy nở một nụ cười…” Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến đã kết cuộc trong khung cảnh u buồn của thành phố lãng mạn thơ mộng nhưng đầy dấu vết chiến tranh: “Tôi từ giã quay lưng ra xe về lại khu Hòa Bình vòng ngang nhà sách Liên Thanh nhớ lại lần đã vào tìm sách luyện thi cho tôi lên đường ước mơ và cho Trúc chút “lãng quên đời”. Buổi chiều mùa đông lang thang Thung Lũng Tình Yêu. Xuống con dốc đã hằn dấu bước chân tôi những ngày thuở nhỏ thư sinh dừng chân lại trên cầu Ông Đạo nhìn xuống mặt nước Hồ Xuân Hương gió thoảng gội sóng lăn tăn dưới gầm, ngoảnh lại cái quần thể chung quanh lô nhô con người, không ai thấy tôi không ai chào hỏi ttôi, không người nào để ý sự có mặt của tôi. Tôi như một bóng ma nổi trôi theo dòng chiến. Có những đứa không được cái

diễm phúc trôi nổi như tôi, tụi nó đã chìm xuống. Ha Krong biệt kích Trường Sơn, Tuấn Địa Phương Quân, Nha Hoa Tiêu Trực Thăng, Thạch Phượng Hoàng nhảy toán, và bao nhiêu những thằng khác nữa của thế hệ tôi. Bao nhiêu tuổi trẻ đang căng niềm vui sống đã chìm sâu xuống đáy. Thằng Việt bị hất ra khỏi dòng chiến, nó bây giờ chắc đang đứng bên bờ lặng lẽ buồn hắt hiu trên đôi nạng gỗ. Những cánh bèo “con cái nhà ai tội nghiệp” không biết đang trôi dạt phương nào. Con chiến mã phong trần của tôi đang ngậm ngùi ở một góc xó lãng quên hay đã bị phanh thây xẻ thịt. Và Trúc đang đong đưa trước gió nơi đâu. Hơn bốn năm trước tôi đã viết một bức thư thật ân cần gửi cho người bạn ở Nha Trang nhờ tìm giùm Trúc. Bức thư có kèm theo tấm hình ghi lại nét mặt Trúc thật rõ thật gần, đang ngồi trên con chiến mã phong trần của tôi cười vui rộn ràng ngày tôi thi đậu. Hơn bốn năm thời gian tiếc nhớ mỏi mòn, hơn bốn thiên thu đi qua đời tôi, Trúc cứ biền biệt muôn trùng. Dòng chiến vẫn miệt mài cuồn cuộn…” Tự truyện của tác giả Chút Thân Phận Trên Dòng Chiến có lẽ chưa chấm dứt ở đây. Bởi vì cả thế hệ của Nguyễn Liên Lực và cả toàn dân Việt Nam còn phải trải qua những biến cố hãi hùng những thời gian thảm khốc của một dòng thời thế vỡ vụn tang thương. Những biến cố tháng tư năm 1975 đã là một thảm họa lịch sử. Người đi tù Cộng sản, người vượt biên đổi mạng sống lấy tự do, người lưu lạc xứ người. Và tôi chắc, Nguyễn Liên Lực sẽ phải viết để tiếp nối cho đầy đủ một cuộc đời tuy riêng nhưng có nhiều nét chung mang của một thế hệ thanh niên Việt Nam lớn lên trong lửa đạn. NGUYỄN MẠNH TRINH

158

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

h n t ì á n c h h quê n a C VÕ THỊ YẾN

ôi nhớ trong phần mở đầu, tác phẩm Ngoại Tình, của nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn, có câu thật hay: “Khi ta ở đất cho ta tâm hồn, để khi đi đất thành nơi ta ở.” (1) Kể từ khi người Việt ào ạt bỏ xứ ra đi, hành trang họ mang theo chỉ 1 % sự sống, đánh canh bạc may rủi dưới biển trời mênh mông, ngoài ra chẳng có thứ gì khác. Cuộc sống nhân gian, kiếp người có quá nhiều cái mất, nhưng cái mất quê hương, tổ quốc là mất mát lớn nhất và đau đớn nhất, niềm ray rứt khôn nguôi. Vì lẽ đó, khi “hoàn hồn” trên quê mới, họ hoài mong có một phiên bản quê hương, cho đỡ một phần nhớ nhung, và cùng tựa nhau tìm hơi ấm. Trong nỗi niềm này, hàng loạt hội đồng hương ra đời trên Thế Giới Tự Do. Trong đó có Hội Ái Hữu Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng Georgia. Hội Ái Hữu Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng Georgia, thành lập năm 1995, các

Hội trưởng Nguyễn Cao Trung đọc diễn văn khai mạc

nhiệm kỳ thời đầu, do các cao niên lãnh đạo, những nhiệm kỳ sau này, hội luôn được các bạn trẻ kế tục đại diện điều hành, điều đáng nói cứ mỗi khi mãn nhiệm, hội đều có tân ban chấp hành, tính đến nay hội đã trải qua 8 ban chấp hành, tất cả anh

Biếu quà các cụ

em cũ, mới đều xúm xít bên BCH đương nhiệm, lo việc chung. Gần mười năm trở lại đây, hội đều giữ thông lệ mở đại hội vào ngày 01 Tết Dương Lịch hằng năm, thời điểm lý tưởng vừa kết thúc năm cũ, đón mừng năm mới. Năm nay Ái Hữu Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng Georgia khai mạc đại hội lúc 11 giờ 30 ngày 01 tháng 1-2019, tại hội trường Royal Ballroom, với số người tham dự có thể ngoài ba trăm. Chương trình được điều hành bởi hai MC tài hoa: Minh Viên và Trí Dũng. Trước hết phần văn nghệ dạo đầu, múa lân, chào quốc kỳ Mỹ Việt, tế lễ, đồng ca: Quảng Nam hành khúc, do đồng hương Nguyễn Trí Dũng, sáng tác. Trong diễn văn khai mạc, Hội trưởng Nguyễn Cao Trung chân tình tri ơn mọi người, đặc biệt quý trưởng thượng, và những vị ở xa, đã hy sinh thì giờ quý báu đến với đại

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

159

SINH HOẠT CỘNG ĐỒNG

Các học sinh giỏi nhận thưởng

Từ trái: Bùi Chức, Cẩm Tú BCH, Sáng lập viên Hội: ông Trần Lê, ông Trần Ninh, HT nhiệm kỳ 2, ông Nguyễn Ninh, HT nhiệm kỳ 1, ông Nguyễn Cao Trung, HT nhiệm kỳ 8, cháu Thục Nhi, hậu duệ QNĐN

hội năm 2019, đa tạ các mạnh thường quân ủng hộ Đặc San Sông Thu, các BCH Cộng Đồng, các lãnh đạo tinh thần các tôn giáo, hội đoàn, đoàn thể, đã dành nhiều ưu ái cho Hội Ái Hữu Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng. Điểm qua sinh hoạt và những buồn vui năm rồi, Hội Ái Hữu Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng hy vọng chặng đường kế tiếp tiếp tục nhận được hỗ trợ, để phục vụ tốt hơn nữa. Chủ bút Nguyễn Thị Anh Trinh giới thiệu đặc san Sông Thu, cảm ơn quý nhà văn, nhà thơ, cùng cộng tác viên, quý cơ sở thương mại, tất cả để hoàn thành món ăn tinh thần, như đang trong bàn tay thương yêu của mọi người! Nói xong cô đi vội vào nhà bếp, để cùng giúp lo phần ăn trưa! Tiếp theo là mục bán đấu giá, với những phẩm vật giá trị, được hai anh Đặng Hoàng và Trần Phú Đa, giới thiệu, phân tích rất ngọn ngành và đặc sắc, thuyết phục cử tọa, nhờ đó đã tăng lên nguồn tiền đáng kể cho hội. Để thêm sinh động, có vé số mời miễn phí, nhằm tạo điều may mắn năm mới! Vé lô tô, do anh Hoàng hát, vừa vui, vừa giúp gây quỹ cho Hội. Anh Hoàng hô lô tô rất chuyên nghiệp, làm say lòng mọi người. Ngoài ra có 19 phần thưởng học sinh giỏi, từ cấp tiểu học tới trung học, và 13 phần quà biếu các cao niên. Phần ẩm thực cũng nhận được nhiều lời khen rất ngon, thức ăn dồi dào, phục vụ quá chu đáo, hội trường rộng rãi, trang trí sang trọng, ngoài dự tưởng. Bế mạc lúc 3: 30 pm cùng ngày. VÕ THỊ YẾN

Quang cảnh một góc hội trường

(1) Xin đừng lẫn lộn bài thơ “Tiếng hát con tàu”, của nhà thơ nịnh nọt Chế Lan Viên, cũng na ná, rồi kết thúc với câu nghe rợn người, mà ai cũng biết: “Với sức người sỏi đá cũng thành cơm”!

160 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

161

TRUYỆN DÀI

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

Tiếp theo kỳ trước

Khi tâm trí của tôi đã trở nên đờ đẫn thì bà Tám quyết định dừng chân. Ngay trước mặt chúng tôi là căn cứ quân sự của cộng sản, bao quanh là

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

hàng rào kẽm gai và đồng cỏ trống. Chúng tôi nhốn nháo bước lùi xa mụ già. Một toán bộ đội ùa ra, có lẽ hầu hết chẳng có ai quá tuổi mười tám lấy được một ngày. Họ ghìm súng

cảnh giác khi thấy chúng tôi tiến lại gần. Nhiều người trong toán họ nhận ra bà già. Có anh reo lên mừng rỡ: - Má Tám ơi, má có khoẻ không? Má có cái gì cho

162 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chúng con không? Mẹ tôi quá sợ hãi để lên tiếng. Bà nắm lấy cánh tay tôi. Chị Loan hỏi bà già: - Chuyện gì thế này? Chúng tôi có làm gì chống đối bà đâu? Bà ta thì thào: - Cứ bình tĩnh đi. Tôi đi kiếm xe cho mọi người đây mà. Bớt giọng xuống để một mình tôi lo. Rồi bà quay lại phía những anh bộ đội cười vui vẻ: - Má đem vài cái bánh bao nhân thịt cho các con đây. Quay sang chị Loan, bà ra lênh.: - Con đem đồ ăn lại cho các đồng chí ấy đi, cưng. Chị Loan thì thào:

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

163

TRUYỆN DÀI - Đồ ăn nào? Bà ta thì thào lại: - Thì cái bọc nhỏ tôi đưa lúc nãy đó, đưa cho họ. Mấy người lính đỡ lấy cái túi chị Loan trao cho. Họ xé lớp bao bên ngoài thấm đầy dầu mỡ ra rồi ăn ngấu nghiến. Lúc bánh đã hết, họ nhìn bà Tám nhoẻn miệng cười trên răng còn dính mấy mẩu bánh trắng, hỏi bà Tám: - Những ai đi với má thế? - Toàn là những người tốt, bạn của má cả. Họ muốn nhờ xe đi Nha Trạng. Có toán nào tối nay đi có thể cho họ theo không? Một anh bộ đội sốt sắng cho tin: - Có, thực ra thì có đấy. Với má Tám thì chuyện gì cũng xong cả. Đại đội ba-lẻ-sáu sẽ ra Huế vào lúc 8 giờ tối hôm nay. Xe có thể ngừng cho họ xuống Nha Trang vào khoảng chiều mai. Nhưng mà họ phải chờ ở bên ngoài, chúng con không thể mang họ vào theo căn cứ được, phải không, má? - Đúng, đúng. Cám ơn các con. Chờ má chút để má dặn dò mấy người này cái đã. - Được chứ, má. Bà ta quay lại chúng tôi và giọng nhỏ lại: - Thấy chưa tôi đã tìm được xe đi rồi. Mấy chú này tốt lắm, chả gây rối cho tôi bao giờ. Chờ ở ngay chỗ này, đứng chung vào với nhau để họ có thể nhìn thấy mấy người và chớ có đi đâu bất tử, sắp giới nghiêm rồi đó. Tiền

đâu, đưa cho tôi! Mẹ tôi hỏi: - Vậy chứ bà đi đâu? Bà đâu có thể bỏ tụi tôi giữa chừng như thế này. - Tôi không thể ở lại với mấy người được. Tôi cũng phải về nhà trước giờ giới nghiêm chớ. Tin tôi đi. Mẹ tôi luồn tay vào trong áo lấy ra một xấp tiền giấu trong ngực. Bà Tám vồ ngay lấy không để cho những anh bộ đội nom thấy. Món tiền biến đi thật nhanh y như lúc nó xuất hiện vậy. Mẹ tôi hỏi: - Vé đâu? - Làm gì có vé. Đừng lo. Mọi sự tôi sắp xếp xong hết cả rồi. - Làm sao tôi tin được. Bà lại lừa bịp chúng tôi một lần nữa phải không? Rồi bà cố nén: - Trước đây bà nói là năm trăm đồng trả cho vụ vé. Nhưng bà lại dẫn chúng tôi tới đây, ngay cổng trại lính, trước mũi súng của họ rồi bảo chúng tôi ngồi chờ xe cho quá giờ giới nghiêm. Làm sao chúng tôi tin được bà trong tình trạng này kia chứ? Bà già nhổ toẹt một búng đờm xuống đất: - Tôi đã nói là khỏi lo. Mọi sự đã sắp xếp cả rồi. Mà tôi làm chuyện này chính là muốn giúp mọi người đấy chứ, sao cô dám buông ra với tôi những câu hỏi xấc xược đến như thế. Không biết tôi còn muốn giao dịch với cô nữa không đây?

Có câm ngay cái mồm trước khi tôi nổi nóng lên bây giờ không nào. Rồi bà nhìn mẹ tôi với vẻ khinh thị. Ông tôi chen vào. Coi như không có mẹ tôi ở đó: - Làm thế nào bà quen được mấy anh bộ đội này? - Quen với họ à? Rõ hỏi vớ vẩn! Tôi cho mấy người hay, tất cả bọn họ đều là con tôi hết đó. Tôi đã nuôi và chăm lo cho hàng trăm đứa trong cả chục năm trời nay, ngay trước mũi bọn tư bản mấy người đó. Mụ cười đầy khinh bỉ và tiếp: - Thấy đó cái bọn khố rách áo ôm như tụi tui thật ra rất gần gũi Việt cộng. Ông có thể nói tôi là một trong những người mẹ của chiến sĩ và cả đống những chàng trai ngon lành thế này đều là con của tôi. Thôi, viiệc của tôi đã xong, tôi phải về trước khi trời tối. Chúc đi đường bình an. Bà ta quay lại phía những anh bộ đội vẫy tay chào. Dù đã có tuổi, bà gồng gánh nhanh nhẩu, chẳng có vấn đề gì. Cất cao giọng bà ngâm lên một bài thơ ca ngợi một anh hùng đã hy sinh trong chiến tranh, đồng thời tiến về phía thành phố, khuất dần trong bụi bậm của buổi chiều. Mãi tới gần chín giờ tối chiếc xe nhà binh mới khởi sự rời khỏi doanh trại. Xin cảm ơn lời gởi

164 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

gắm ân tình của bà Tám vì chúng tôi không gặp trở ngại nào lúc lên xe. Những người bộ đội đã kéo chúng tôi lên phía sau của chiếc xe vận tải khi sắp sửa rời Sài Gòn. Dễ có đến bốn chục người co cụm lại với nhau trong một khoảng không gian chật hẹp, tuy nhiên họ cũng hào hiệp để có thể dành cho gia đình chúng tôi hẳn một khoảng riêng trên băng ghế sau ở phía cuối xe. Chúng tôi nhích về phía của mình, cố gắng thu gọn lại được chừng nào tốt chừng đó. Tôi ngồi trên đùi của chị Loan, trong khi em tôi thì cuộn mình ở giữa ông bà ngoại. Cạnh đó là mẹ tôi ngồi ẩn mình trong góc tối, tay ôm ghì lấy bụng. Những anh bộ đội mỉm cười chào đón chúng tôi. Quân phục của họ dính đầy mồ hôi và những cáu bẩn, cứ y như thể là đã nhiều tháng qua chúng chưa hề được đem đi giặt. Nhiều người trong số họ ngồi bệt trên sàn xe vì chẳng còn chỗ trống nào trên ghế. Họ đảo mắt nhìn anh em tôi với vẻ tò mò. Tôi cũng nhìn lại họ và mỉm cười. Cuộc hành trình đi tới Nha Trang mất hơn tám tiếng. Trên hai phần ba chặng đường, tôi đã ngủ lơ mơ trong tay một anh bộ đội trẻ. Có lúc anh vừa nghịch ngợm mái tóc xoăn của tôi vừa kể cho tôi nghe về gia đình của anh hiện còn ở ngoài Bắc.  Xem tiếp kỳ sau

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

165

Ngủ cùng sói TRUYỆN DÀI

Diệp Lạc Vô Tâm

 Tiếp theo kỳ trước “Chị còn nghe nói cảnh sát đi tìm anh ấy rất nhiều lần, hình như là vì án tử nào đó. Thiên Thiên, em trở về thật đúng lúc, anh ấy…” “Xin lỗi!” Tôi vội vàng cầm lấy túi. “Chị Thu, hôm khác em sẽ quay lại gặp chị.” Tới công ty của anh, còn chưa đợi tôi nói gì, cô gái ở bàn tiếp tân đã niềm nở chào hỏi tôi: “Xin chào bà Hàn!” “Thần có ở đây không?” “Trong phòng làm việc, đi thẳng rồi rẽ phải là tới, bà có muốn tôi đưa qua không?” “Không cần!” Vừa mới đến cửa phòng làm việc của anh, thư ký đã khó xử chặn tôi lại. “Hàn tiên sinh nói ông ấy không muốn gặp bất kỳ ai.” “Tôi là phu nhân của ông ấy.” “Tôi biết, nhưng mà…” Tôi không để ý đến sự ngăn cản của cô ấy,

trực tiếp đó cửa vào. Cánh cửa vừa mới được đẩy ra, âm thanh lạnh lẽo vang đến. “Đi ra ngoài!” Anh đứng quay lưng lại với tôi, hút thuốc bên cửa sổ. Tài liệu rơi lộn xộn trên mặt đó, cái bàn vốn để đặt tài liệu chẳng còn vật gì. Tôi lẳng lặng đi tới bên cạnh bàn, nhặt tài liệu dưới đất lên. “Sao lại phát hỏa lớn thế này?” “Thiên Thiên?” Anh quay đầu lại nhìn thấy tôi, trong nháy mắt lửa giận trên mặt biến thành sự dịu dàng, đi qua kéo tay tôi. “Sao em lại tới đây, chân còn chưa khỏi, sao đã đi bộ rồi.” “Em biết việc làm ăn của anh gặp phải chút rắc rối, anh đừng gấp, tất cả đều là quá khứ…” Anh cau mày, lắc đầu. “Cục cảnh sát tạm giữ passport của anh rồi. Họ không cho phép anh xuất cảnh, du lịch

ngắn hạn cũng không được!” “Bọn họ dựa vào cái gì?” Là cảnh sát thì có thể tạm giữ passport của người khác, có thể hạn chế tự do của người khác? Chúng tôi đã thỏa thuận rằng chờ chân tôi có thể đi lại được, anh sẽ dẫn tôi đi châu Âu hưởng tuần trăng mật, đi tới nhà thờ Tây Ban Nha cử hành hôn lễ, đi thăm đại lộ Champs-Élysées ở Pháp, anh còn muốn đi Anh Quốc tham gia cuộc thi của tôi, nghe tôi đàn “Hóa điệp”… Vì việc du lịch trăng mật này mà tôi gần như lôi toàn bộ những hướng dẫn du lịch ra xem một lần, mỗi ngày đều nghiên cứu… “Anh là đen, đến lúc nào cũng đều không trắng được!” Đúng vậy, tôi đã quên… Anh là đen. Giây phút này tôi nhận ra du lịch chẳng còn quan trọng, lòng

166 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

dạ tôi rối bời nắm lấy ống tay áo anh: “Vậy bọn họ có thể điều tra ra cái gì không?” “Em yên tâm, không sao cả. Anh nghĩ cách hối hộ một chút, thử dùng tiền xử lý xem.” “Nhỡ không xử lý được thì sao? Anh có thể bị bắt vào tù không?” “Sẽ không đâu.” Anh áy náy nhìn tôi: “Thiên Thiên, xin lỗi… anh đã đồng ý với em…” “À, đúng vậy! Anh phải bồi thường tổn thất cho em thật nhiều đó.” Tôi ôm lấy eo anh, mỉm cười hôn lên khuôn mặt anh: “Em muốn một hôn lễ lãng mạn nhất.” “Được, chờ em từ Anh quốc trở về, anh nhất định sẽ tặng cho em một sự kinh ngạc.” “Vậy em tham gia cuộc thi xong rồi sẽ trở lại, nhất định ba ngày sẽ trở về!” “Hai ngày không được sao?” “Em thế nào cũng phải làm mấy thứ giấy tờ ngừng học mà!” Tôi biết mọi chuyện không đơn giản như anh nói, nhưng tôi cho rằng có tôi ở bên cạnh anh, cửa ải khó khăn thế nào cũng có thể vượt qua được. Vậy mà tôi chẳng nghĩ tới, mọi thứ xảy ra đột nhiên như vậy… Khi tôi từ Anh quốc tham gia cuộc thi trở về, đứng ở cửa ra

sân bay kiễng chân tìm kiếm bóng dáng quen thuộc trong đám người chen chúc, một chiếc micro ngoài ý muốn xuất hiện trước mặt tôi. “Hàn tiểu thư, nghe nói Hàn Trạc Thần để lại di sản kếch xù cho cô, đây có phải là thật chăng? Có người nói hai người đã kết hôn từ hai năm trước, cô đối với cái chết của ông ấy…” “Cái gì?” Trước mắt tôi tối sầm, như mới tỉnh lại từ trong cơn mơ hỗn độn, nhưng tôi tin rằng bản thân mình nghe nhầm rồi, nắm lấy cánh tay anh ta.

“Anh nói cái gì? Anh lặp lại lần nữa đi.” “Cô không biết sao? Hôm qua bệnh tim Hàn Trạc Thần đột phát…” “Anh nói bậy, hôm qua tôi còn nói chuyện điện thoại với anh ấy.” An Dĩ Phong mặc âu phục màu đen mang theo mấy tên thuộc hạ đi về phía tôi, tôi vội vàng đẩy mọi người ra chạy tới, nhìn xung quanh anh ta một chút, “Sao Thần lại không tới? Là bận quá sao, đúng không?” Tôi khát vọng anh ta gật đầu, cũng tin chắc rằng anh ta sẽ gật đầu.

“Thần ca…” An Dĩ Phong quay sang, lệ nóng trong mắt, trong suốt không rơi: “Thần ca…” Tôi bước lùi từng bước, chân vấp phải chiếc va li, cả người không còn sức lực ngã ngồi xuống đất. Tôi vỗ ngực mình, không ngừng tự nói với chính mình, đây là mơ, đây là một giấc mơ. Chính miệng anh đã đồng ý với tôi: Sẽ không buông tay tôi. Ba ngày trước khi anh tiễn tôi lên máy bay, chúng tôi còn hôn nhau ngọt ngào tại sân bay, anh còn

muốn tới sân bay đón tôi, để tôi mang giải thưởng về đưa anh. Tôi đã cầm nó về. Anh yêu tôi như vậy, tuyệt đối sẽ không vất bỏ tôi lần thứ ba! “Chị dâu.” An Dĩ Phong đỡ tôi dậy, âm thanh nghe ai oán còn hơn cả tiếng đàn violon: “Anh ấy còn đang chờ chị về tham gia tang lễ.” “Tang lễ?” … Tang lễ, vậy đó thật là tang lễ. Bầu trời âm u tuôn xuống những hạt mưa tựa như nước mắt, tôi nghe thấy tiếng gào thét của chim bay,

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

167

TRUYỆN DÀI nghe thấy tiếng lá cây đang khóc thầm. Phía trước bia mộ của anh trải đầy hoa cúc trắng, hơn một nghìn người ăn mặc âu phục đen đứng trước bia mộ, lặng lẽ khom người vì anh… Tôi chạy về phía anh, hoa cúc dưới chân bị tôi giẫm lên tạo thành một mảng hỗn độn, cánh hoa trắng ngần rơi lả tả trong mưa… Tôi nhìn tấm ảnh anh mỉm cười trên bia mộ, cảm giác gì cũng không có, thật sự đã không có, ngay cả nước mắt cũng không có nữa rồi. Anh hứa với tôi sẽ cho tôi một hôn lễ lãng mạn nhất, vậy mà cái này đây lại là một sự ngạc nhiên anh dành cho tôi một tang lễ đẹp đến độc nhất như thế. “Sẽ không đâu.” Tôi liều mạng lắc đầu: “Tôi không tin anh ấy đã chết, anh ấy sẽ không để cho tôi ngay cả lần gặp mặt cuối cùng cũng không thấy chứ!” An Dĩ Phong nói: “Anh ấy không muốn để cô thấy dáng vẻ cuối cùng của anh ấy… Anh ấy sợ cô không chịu đựng nổi.” “Anh lừa tôi! Tôi không tin!” Tôi lảo đảo lùi về phía sau, lùi rất rất xa. Phía chân trời xa thẳm, vang đến âm điệu bi tráng của “Hóa điệp” kia… Tôi bịt tai lại, lớn tiếng gào thét: “Tôi không tin!” Sau đó, trước mắt tôi trở nên đen kịt, tôi ngất xỉu trong mưa. *** Tỉnh lại trong lơ mơ, có một người mặc quần áo đen ngồi bên cạnh, tôi đột nhiên bật dậy.

“Thần!” An Dĩ Phong đè lên bàn tay đang truyền nước biển của tôi, “Chị dâu, bình tĩnh chút đi.” “Anh ấy không chết đúng không? Sức khỏe anh ấy tốt như vậy sao có thể bị bệnh tim đột phát? Lại sao có thể không cho tôi nhìn mặt anh ấy lần cuối. Nhất định là anh đang lừa tôi!” “Nếu như thế có thể làm cô dễ chịu hơn một chút, cô cứ cho rằng là như thế đi.” Anh ấy nhất định muốn dành cho tôi một sự ngạc nhiên, anh ấy có phải muốn tặng tôi một hôn lễ lãng mạn nhất không?” An Dĩ Phong vừa muốn nói gì đó, một người vệ sĩ đi vào: “Phong ca, có cảnh sát muốn gặp anh.” “Tôi không rảnh!” Anh ta vừa dứt lời, hai người cảnh sát đã vào đến cửa. “An Dĩ Phong, chúng tôi hiện tại hoài nghi anh mưu sát Hàn Trạc Thần, mời anh đi theo chúng tôi trợ giúp điều tra.” An Dĩ Phong đột nhiên đứng dậy: “Mày nói cái gì!” “Anh có quyền giữ im lặng, nhưng mỗi một câu anh nói đều được coi là bằng chứng trước tòa.” “Cút! Cút ngay lập tức cho tao!” Tôi cảm thấy máu chảy ngược một hồi, bụng dưới đau đớn, tôi rút kim tiêm trên tay, trèo xuống giường. “Các người nói cái gì? Suy cho cùng là có chuyện gì xảy ra?” Bọn họ không để ý tới tôi, nói với An Dĩ Phong: “Chúng tôi nhìn thấy Hàn Trạc Thần bị bắn chết trong một chiếc camera thu hình ở cửa quán bar, theo như người ở bar

chứng thực, anh giận dữ rời khỏi. Còn có một bác sĩ nói, đêm qua khi Hàn Trạc Thần được đưa đến bệnh viện, cả người toàn là máu, còn chưa vào phòng cấp cứu đã ngừng hô hấp. Là anh ép buộc bọn họ cố ý viết trên giấy chứng tử là bệnh đột phát, còn đe dọa họ bất kỳ ai cũng không được nói ra, là như thế sao?” “Đúng thì sao?” “Ngày hôm qua từ sáng sớm anh đã mang thi thể Hàn Trạc Thần đi hỏa táng, ngay cả vợ của anh ta cũng không gặp được anh ta lần cuối, vì sao? Anh có biết, anh không có quyền hỏa táng thi thể người bị chết do súng ống dưới tình huống chưa được cảnh sát khám nghiệm tử thi.” “Các người nhiều lắm thì tuyên bố tôi gây cản trở người thi hành công vụ, dựa vào cái gì mà nói tôi mưu sát!” “Dựa vào di chúc của Hàn Trạc Thần. Nếu anh ta có chuyện gì ngoài ý muốn, một nửa tài sản sẽ chuyển đến tên anh, chuyện này anh có biết không?” “Biết!” “Vậy thì chúng tôi có quyền bắt giữ anh.” Bọn họ đưa ra một tờ giấy: “Đây là lệnh bắt.” Khi họ dùng còng tay đưa An Dĩ Phong đi, tôi mới bừng tỉnh hiểu rõ bọn nó nói cái gì… Anh bị người ta ám sát. Không phải là anh không giữ lời hứa, mà là thế giới này quá mức tàn nhẫn với anh. Anh là người tốt, anh không hề có lỗi với bất kỳ ai, là thế giới này mắc nợ anh, cả một cơ hội sống cũng không để lại cho anh.  Xem tiếp kỳ sau

168 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

169

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Fan hâm mộ SGCN

ấy hôm nay tin ì xèo về một số tuyến xe buýt bị cắt bớt do vắng khách, trợ giá cũng không còn dồi dào như trước. Số lượng hành khách đi xe buýt ngày càng giảm dần trong lúc phần trợ giá lại phải tăng lên. Thật ra xe buýt theo thời gian cũng dần dần được cải tiến rất nhiều so với trước kia. Một số xe sạch sẽ và có máy lạnh. Ngồi trên xe thưởng thức sự mát mẻ, nhìn xuống đường thấy xe và người chạy nháo nhác mới thấy mình sướng. Nhất là trong nội thành, các xe buýt mới đóng, khang trang. Xe ra phi trường hy vọng có nhiều hành khách đi máy bay, tức là thành phần có tiền hoặc khách ngoại quốc nên rất đàng hoàng, cô bán vé có thể nói chút ít tiếng Anh; nhiều đường xe mở rộng nối khu dân cư ven đô, ngoại ô với trung tâm nội thành, một số nơi dành làn ưu tiên cho xe buýt. Nói vậy chứ những làn khác mà kẹt xe thì cũng có xe máy chạy lấn vào chứ làm sao trống trải độc quyền xe buýt được. Lại miễn phí cho một số người như: trẻ em cao không quá một mét; người khuyết tật, thương binh, người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên. Xe buýt khuyến khích người dân đi nên giá vé chỉ khoảng từ năm đến

mười ngàn đồng. Cãi nhau mãi nhiều năm mới đưa quảng cáo lên hai bên hông xe để trợ giá thêm phần nào mà vẫn lỗ sặc gạch. Trên những đoạn đường tan tầm, khi xe hơi, xe máy kẹt cứng đường không nhúc nhích nổi thì chiếc xe buýt cồng kềnh vẫn trống nhiều ghế. Mặc dù được khuyến khích nhưng người dân vẫn tỏ ra không mặn mòi lắm với phương tiện di chuyển này. Biết có chương trình miễn phí cho người già nhưng bà Thược, nhân viên văn phòng về hưu cho hay: - Thôi, có mấy ngàn đồng, đi miễn phí tiếp viên tỏ ra khó chịu, mình chậm chạp sợ bước xuống xe không kịp bị té thì có mà què. Cô tiếp viên phân trần: - Phần miễn phí này là tụi tôi phải chịu chứ đâu phải nhà nước chịu. Với lại xe bị trói buộc vào giờ chạy để kịp quay vòng nên không thể rề rà được. Người tàn tật lại càng khó khăn, nhất là chân bị tật rất khó để bước lên bậc xe buýt kéo dài thời gian chậm chạp. Cho nên nhìn thấy những người này, nhân viên xé vé tỏ vẻ khó chịu lắm vì sợ xe chậm về bến không đúng giờ bị phạt trừ lương chứ không phải tự nhiên họ ghét bỏ gì người tàn tật.

Ở ngoại quốc, người dân phải đi bộ ra trạm xe buýt hay ga xe điện ngầm Xe dừng, đi bộ tiếp tới nơi cần đến là điều bắt buộc hàng ngày thì ở VN, đó là con đường “gian khổ”. Cuốc bộ từ nhà ra trạm xe buýt, có khi đổi xe buýt hai hay ba lần, mỗi trạm lại chẳng gần nhau lắm. Xứ nhiệt đới, trời nắng như đổ lửa, đường sá nhếch nhác gập ghềnh, mặc váy áo xông xênh, sơ mi đóng thùng, giày tây bảnh bao mà leo lên chiếc xe buýt coi bộ hiếm! Xe buýt hầu như không có những hình ảnh đó. Nếu có công việc xa xa ở ven đô hay ngoại thành, mọi người ngại đi xe máy kẹt xe hít khói bụi thì đành leo lên xe buýt ngồi ngủ gà ngủ gật lâu lắm, chuyển vài chặng, mỗi chặng đứng dài cổ ở trạm đón, có khi phải thêm cuốc xe ôm mới đến nơi. Không kể do nhiều đường một chiều nên xe đi qua những đường này, lúc về lại qua những nẻo khác, trạm ngừng khá xa nhà lại cuốc bộ bất đắc dĩ nên ngán lắm. Mọi người đều kêu ca trong nội thành ngộp thở vì dân số gia tăng. Thế nhưng người dân sống ở ngoại ô gặp nhiều khó khăn khi phải di chuyển vào làm việc trong thành phố và ngược lại. Không có bãi giữ xe để họ gửi xe hơi hoặc xe máy để đáp xe

170 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

171

VIẾT TỪ SÀI GÒN buýt đến chỗ làm. Ở bãi xe buýt gốc rộng thênh thang nhưng chỉ nhận giữ xe cho sinh viên. Tại đầu xa lộ, người ta đành gửi xe máy ở nhà dân để đón buýt hoặc xe đưa rước công nhân ra ngoại tỉnh làm việc. Ngoài ra còn phải kể đến các trạm xe buýt trong nội thành khá gần nhau nhưng càng ra ven đô, trạm xe buýt càng cách xa nhau. Vì vậy muốn tới trạm xe lại phải từ từ đi bộ. Lắm khi khách đứng đợi khá lâu mới có chuyến xe. Hiện nay người đi xe buýt phổ biến là học sinh, sinh viên học ở ngoại thành, người lao động nghèo, người hưu trí, người không có hoặc không biết sử dụng smartphone… hoặc là điểm đi và điểm đến của họ đều ngay trạm xe buýt. Giới công chức từng có đợt hô hào đi làm bằng xe buýt nhưng chỉ rùm beng được mấy ngày rồi thôi vì đâu phải họ đi một mạch từ nhà đến sở mà có khi phải đổi vài trạm mới được chỗ làm, rồi trong thời gian làm việc phải đi công tác đây đó cần xe máy cho nhanh, chứ không thể thong dong đón xe buýt được. Thói quen đi xe buýt chưa thấm sâu vào tinh thần người dân. Sài gòn hiện có gần 2.470 xe buýt cho khoảng 700.000 lượt hành khách mỗi

172

ngày nhưng con số đó chỉ đáp ứng khoảng 6% nhu cầu đi lại của người dân. Không thể trách người dân khi nhà nước cho tha hồ nhập cảng xe máy, xe hơi thay vì phát triển các loại xe công cộng. Vì thế người dân lười đi bộ dù chỉ vài chục mét, hễ ra khỏi nhà xa gần gì không cần biết là phải ngồi trên xe máy phóng đi. Chạy ra ngã tư mua ổ bánh mì, hớt tóc cuối block đường… đều phải leo lên yên chiếc xe gắn máy. Anh Lạc nhà ở huyện Nhà Bè, sở làm ở quận Tân Bình. Đi làm hàng ngày bằng xe gắn máy với khoảng cách xa cả chục cây số lại kẹt xe, có khi ngập nước, anh bị bệnh đau lưng vì quãng đường mưu sinh. Anh luôn so sánh: - Tôi đi công tác bên Singapore nhiều lần thấy họ rất văn minh. Toàn đi làm bằng phương tiện công cộng. Không biết chừng nào mình mới được như họ. Thế nhưng khi hỏi ngược lại: - Vậy tại sao anh không đi làm bằng xe buýt? Anh cười trừ và còn dự tính thay xe gắn máy bằng xe hơi để tránh mưa nắng, cho dù với mật độ lưu thông hiện nay thì xe máy còn có thể luồn lách chứ xe hơi thì đành chôn chân

chịu kẹt xe. Thời tiết Sài gòn nóng bức nhưng ngồi trên xe máy quãng đường dài, lúc nào anh cũng phải khoác áo gió kín mít để tránh nắng gió, bụi bặm; giữ cho quần áo sạch sẽ để khi đến sở, còn giữ được vẻ ngoài tươm tất để làm việc với khách hàng. Đúng là dân văn phòng không muốn đi xe buýt vì sợ… dơ (!). Sơ mi trắng, quần tây thẳng thớm, giày tây, xách cặp táp. Đứng ở trạm xe buýt rác rưởi dưới chân, con chó hoang tè bậy, thành phần bất hảo lởn vởn, ghế đợi không dám ngồi, trời mưa bùn đất lép nhép, lên xuống xe buýt ngồi cạnh một người ướt đẫm mồ hôi đen đúa dơ bẩn không dám dựa lưng sợ nhăn áo, đôi lúc lại cảm thấy ngại ngần vì mình quá khác những người lao động chung quanh. Xe mới chạy trong nội thành nhưng càng ra xa, xe càng cũ mèm, máy lạnh hư yếu xìu không mát nổi hoặc không có máy lạnh, ghế nệm xẹp lép, rách; xe lắc lư, máy hồng hộc rên rỉ đôi khi hư nằm bẹp giữa đường, và đủ thứ hàng hóa của người đi buôn chất đống nhiều khi bốc mùi… Mà người Việt cũng sang lắm. Tuyến xe buýt Sân bay Tân Sơn Nhất - khu dân cư Trung Sơn khởi hành từ sân bay vắng tanh vắng ngắt toàn tây balô bước lên, còn dân ta, dù hành lý chỉ mỗi cái túi xách cũng nhất định ngoắc taxi đi cho lẹ và tiện nghi chứ chẳng đời nào đợi xe buýt. Chuyến xe đi từ chợ Cầu Ông Lãnh đến chợ đầu mối sáng sớm chỉ vài ba người. Chẳng lẽ cả một chuyến xe chỉ dành cho mấy bà tiểu thương đi cất hàng về bán lẻ. Vào giờ đi làm hay tan tầm, trên một số đường, xe buýt khá đông và khi ấy lại sợ nạn móc túi. Túi ôm khư khư trước ngực, tiền nhét dưới tất… Đó chỉ là đám sinh viên buộc phải dùng xe buýt chứ dân đi làm rồi, có lương thế nào cũng ráng mua một chiếc gắn máy đi để tránh những sự bất tiện đó. Lại có những tên ba lăm thích đụng chạm vào phụ nữ tới nỗi

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mới đây xuất hiện xe buýt đặc biệt chống quấy rối tình dục. Gần đây, phân biệt với xe ôm truyền thống thường đứng cố định ở cột đèn, đầu chợ… là xe ôm «công nghệ» đón khách qua tổng đài điện thoại. Đang trong thời kỳ cạnh tranh giữa mấy hãng mới ra nên mỗi hãng tung nhiều chiêu khuyến mãi hấp dẫn cả tài và khách. Khách tính toán đi xe công nghệ bằng hoặc hơn giá xe buýt chút ít, vào khoảng năm ngàn rồi sau đó nâng lên chín ngàn cho tám cây số, mà còn được đưa đón tận nhà với thời gian nhanh nhất dù hẻm ngoắt ngoéo mấy, dễ dàng len lỏi ở nơi kẹt xe hoặc đi đông người thì kêu xe ô tô công nghệ rồi chia tiền ra. Quá rẻ và tiện lợi nên ai nấy rủ nhau đi xe ôm khiến xe buýt như một con voi rì rì, chống trả không nổi đâm ra lao đao. Đó là không kể để cạnh tranh với xe ôm công nghệ, xe ôm truyền thống rà ở những trạm xe buýt mời

chào thẳng thừng: «chỉ lấy rẻ bằng công nghệ thôi». Lý do là xe công nghệ còn phải chia phần trăm với công ty nhưng xe truyền thống thì không, nên giá cả khá mềm. Có dự định đưa xe buýt mini hoặc xe lam chạy trong hẻm ở các quận 1, 10, Tân Bình… là những quận đông dân và nhiều hẻm. Thế nhưng hẻm rộng không nhiều, không có lề đường; nhiều người đi bộ, trẻ nhỏ chạy chơi, xe máy, xe đạp lẫn vào nhau... Ngay cả đa số người lao động cũng không dùng xe buýt di chuyển hàng ngày. Từ dân cổ trăng ngồi văn phòng máy lạnh đến anh công nhân nhà máy, thợ hồ… lao động ngoài trời. Tất tần tật đều đi xe hơi riêng hoặc xe gắn máy. Ít người đi nên xe buýt lỗ. Có xe trước kia 15 phút một chuyến, ít khách quá phải dãn ra một tiếng một chuyến. Đợi lâu nên khách bắt loại xe khác và cứ vòng vòng như thế, xe buýt càng lỗ, cuối cùng phải

hủy chuyến.. Nạn kẹt xe ở thành phố ngày càng khủng khiếp. Ai cũng thấy cần phải chuyển người dân sang dùng các loại xe công cộng, chủ yếu là xe buýt, vì hiện nay VN cũng chỉ mới có loại xe này là công cộng, còn xe lửa chưa phát triển mấy, xe điện ngầm đang xây mà hụt vốn hoài. Vì mọi người kêu ca về phẩm chất quá nên xe buýt tìm cách cải tiến. Bao giờ những cải cách mới mẻ tân tiến nhất cũng áp dụng vào đường xe số 1 là con đường xương sống trung tâm Trần Hưng Đạo đi từ chợ Bến Thành vào Chợ Lớn, mới mẻ, sạch sẽ và thơm tho, gọi là “xe buýt điểm” hay xe “xe buýt mẫu” nơi khách tự bỏ tiền vào thùng và tài xế luôn tươi cười. Nhưng chỉ xuống tới mấy số nữa là banh chành! SGCN

| No 680 - Jan 11 2018 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

173

TRUYỆN DÀI

Chưa hẳn thiên đường  Tiếp theo kỳ trước Lakeisha quay qua bảo Jennifer: “Thật không mày? Tao nghi quá, kung fu gì mà coi chị ấy yếu xìu.” Hai cô bạn gái cười ngặt nghẽo. Cỏ May cũng cười xòa: “Đùa chút thôi, tôi mà kung fu cái gì.” Cơm chiều xong, Cỏ May theo hai cô bạn quay lại phòng chung trước khi vào tù trong tù. Lakeisha bảo cô: “Giờ thì tụi này biết tại chị trúng bẫy anh chàng Hải đó mà phải vào đây rồi.” Jennifer nói tiếp: “Mai mốt khi ra, tụi này sẽ đến gặp chị. Thấy anh chàng Hải đó, chị gọi phone cho tụi này.” “Để làm gì?” “Còn để làm gì nữa? Để quất cho hắn một trận.” “Hai cô làm sao mà quất hắn được?” “Tụi này dư sức. Đập không lại, tụi này chỉ hú một tiếng là có cả bầy đến dần cho hắn nhừ xương. Thứ khốn nạn đó, không đập cũng uổng.” “Thôi, tôi xin hai cô. Một là tôi nghĩ hắn chẳng bao giờ dám chường mặt đến gần tôi nữa. Hai là, hắn cũng chẳng đáng để hai cô phải ra tay làm gì cho thêm bẩn tay.”

174

(Cỏ May 3)

Truyện dài của Trần Hữu Thuần Cỏ May dịch nguyên văn ra tiếng Mỹ dirty your hands làm Lakeisha ngạc nhiên hỏi: “Bộ hắn hôi hám bẩn thỉu lắm sao đánh hắn lại bẩn tay?” Cỏ May mỉm cười: “Không phải vậy, đó là cách người Việt chúng tôi nói với ý hắn không đáng để các cô ra tay hành động.” “Ra thế, vậy mà tụi này hiểu theo nghĩa đen.” Jennifer nói: “Cô Mê nói đúng, hắn là thứ không tình không nghĩa, chẳng đáng cho mình quan tâm.” Cỏ May gật đầu: “Đối với tôi, hắn bây giờ như một thứ ghẻ lở nhầy nhụa, trước kia chưa biết nên lỡ dây dưa, giờ biết rồi chỉ nghĩ đến đã thấy tởm lợm.” Chuông reo. Mọi người vào phòng. Cửa chấn song đóng kịt lại. Cỏ May lên giường nằm. Một điều gì lởn vởn trong tâm trí cô mà dẫu cố gắng nhiều lần suốt ngày cô vẫn không thể nhận ra cách dứt khoát ngoại trừ cảm giác ngại ngùng nhột nhạt. Đột nhiên, cô quay qua hỏi Lakeisha: “Lakeisha, hôm nay ngày mấy?” Lakeisha nhỏm dậy nhìn Cỏ May, ngạc nhiên hỏi: “Sao chị cần biết? Ở tù chỉ có hai ngày, ngày làm việc và ngày nghỉ,

đâu cần biết ngày tháng làm gì. Bộ sốt ruột tính ngày về sao?” “Không phải. Một điều gì liên quan đến ngày tháng lởn vởn trong trí tôi suốt hôm nay mà tôi không nhận ra là gì.” “Điều gì?” “Đã bảo không biết là điều gì, chỉ có cảm giác liên quan đến ngày tháng.” “Hôm nay là ba mươi tháng tư.” Cảm thấy như có tiếng đại bác nổ bùng trong tâm trí, Cỏ May nhỏm hẳn người lên bảo Lakeisha: “Cám ơn Lakeisha. Tôi biết là gì rồi.” Lakeisha hỏi dồn dập: “Là gì? Sao chị hoảng hốt? Bộ điều gì liên quan đến hôm nay sao” “Không phải liên quan đến hôm nay mà liên quan đến ngày này, ngày ba mươi tháng tư.” “Ba mươi tháng tư thì sao?” “Là ngày đất nước tôi rơi vào tay Cộng sản, ngày vợ chồng tôi bước chân vào cuộc sống địa ngục.” “À, cái ngày khốn nạn tôi đã nghe chị nói đến, phải không?” “Đúng, cái ngày khốn nạn, ngày kỷ niệm khốn nạn của cộng sản Việt Nam.” Cỏ May nhìn Lakeisha rồi buồn bã nói: “Cô biết không? Không có ngày

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

khốn nạn đó, dân nước tôi không đói khổ như hiện thời, chẳng ai phải liều mình chịu đói, chịu khát, chịu giày vò, chịu hãm hiếp, chịu chết chóc, chịu tù tội, chịu khinh bỉ, lìa bỏ quê hương đi đến xứ người.” Tâm trí Cỏ May sống lại ngày 30 tháng 4 năm 1975 tại Sài Gòn. Linh ngồi ủ rũ ôm đầu trong phòng khách. Đoàn xe molotova chạy qua con đường trước mặt nhà ba mẹ Linh trên đường Hồng Thập Tự. Hai bên đường, người Sài Gòn im lặng đứng nhìn như ngạc nhiên tại sao đoàn xe như thế có thể nghênh ngang chạy vào mà không bị lực lượng quốc gia chống trả. Trên xe, lính miền Bắc trẻ măng, xanh xao, gầy gò, ngơ ngác như mán rừng lạc vào thành phố. Cỏ May chợt nhớ lại những chuyện tếu về sự ngốc nghếch của binh lính miền Bắc trước các tiện nghi của Sài Gòn, những câu chuyện không thể nín

cười mà người miền Nam chuyền tai kể cho nhau nghe như chuyện tiếu lâm khó phân biệt đâu là chuyện thực đâu là chuyện bịa. So với thế giới, tiện nghi Sài Gòn chưa đâu vào đâu nhưng lại quá cao sang đối với người lính cộng sản không biết gì ngoài cơm dưa muối độn khoai sắn, sống chui rúc trong rừng núi hoặc dưới những túp lều rách nát trống trước trống sau. Mỉm cười, cô quay qua hỏi Lakeisha: “Buồn ngủ chưa, Lakeisha?” “Chưa, có gì vậy?” “Có muốn nghe chuyện cười không?” “Ha, Cô Mê còn biết kể jokes nữa sao?” “Không biết nhiều, nhưng mấy chuyện này là chuyện cười thời đại.” “Nghĩa là gì?” “Là chuyện để cười chế giễu sự khờ khạo của lính miền Bắc trước

tiện nghi của miền Nam.” “Đâu, kể thử một chuyện nghe coi.” “Lính miền Bắc mua rau về, cho vào chậu để rửa. Giật nước, nước ồ ồ chảy cuốn rau mất hút không biết vào chỗ nào. Người lính càu nhàu nói, Bọn Mỹ Ngụy chỗ nào cũng gài bẫy, đến chậu rửa rau cũng gài bẫy.” “Tôi không hiểu. Rau cuốn đi đâu?” “Cô nghĩ tên lính đó rửa rau ở đâu?” “Ở bồn rửa chén hoặc chậu nước, chứ ở đâu nữa?” “Không phải.” “Thế ở đâu?” “Ở bồn đi cầu.” Lakeisha nhỏm hẳn người lên, hỏi nhanh: “Cái gì? Rửa rau trong bồn đi cầu? Sao lại thế được?” “Với cô thì không thể được vì cô

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

175

TRUYỆN DÀI biết bồn cầu không phải là bồn rửa rau rửa chén, còn họ thì không.” “Tại sao không? Thế họ không đi cầu sao?” “Họ đi nhưng không vào bồn cầu như ta đang có mà đi xuống hố đào dưới đất, chưa hề biết bồn cầu là gì.” “Tôi hiểu rồi, shit house. Nhưng không có bồn thì họ rửa rau rửa chén vào đâu?” “Dưới sông suối ao hồ hoặc múc nước giếng lên, chỗ nào có nước là rửa.” “Bất kỳ nước dơ sạch?” “Dơ sạch được hiểu theo nhiều tiêu chuẩn khác nhau. Ở đất nước này, nước sạch là nước đã được sát trùng; nơi khác, nước trong là nước sạch, nơi khác nữa, có được nước đục là còn may mắn.” Lakeisha bật cười nói: “Vậy là hắn cho rau vào bồn cầu rửa nên nước cuốn rau đi mất. Còn nữa không, kể tiếp đi?” “Còn. Tại một nhà kho có một cân bàn tự động để phía trước. Khi cân hàng xong, buông tay là bàn cân tự động hất kiện hàng vào kho lạnh. Một người lính miền Bắc thấy bàn cân, đứng lên tự cân. Vừa đọc xong số ký, hắn ta bị hất tọt vào trong kho lạnh. Bạn bè bên ngoài la lên, Chết chửa, đồng chí ấy trúng bẫy Mỹ ngụy rơi tọt vào trong phòng kia rồi.” Lakeisha cười ha hả, nói: “Lại trúng bẫy Mỹ ngụy! Hết chưa?” “Chưa hết, còn nhiều, nhưng kể một chuyện nữa thôi để đi ngủ. Mình cười lớn, cảnh sát tới bây giờ.” “Tới kệ họ. Chị kể đi. Cảnh sát tới, chị kể cho họ nghe luôn.” “Ừa. Tại một thành phố miền Nam…” Tại một thành phố miền Nam cạnh đường cái, một người lính miền

176

Bắc lội bộ không biết từ đâu về hoặc đang đi đến đâu, mồ hôi ướt đẫm bộ quân phục, đầu đội nón cối, lưng cõng một balô nặng trĩu, chân mang đôi giày vải. Trang phục của anh ta từ đầu đến chân đều màu cứt ngựa và đều sờn cũ bạc phếch. Nhìn thấy một ngôi nhà khang trang bên đường đang mở rộng cửa, anh ta ghé tạt vào xin nước uống. Tháng trước, nếu gặp người trang phục thế này, chủ nhà chắc đã không ngần ngại hô người nhà trói gô lại rồi báo cho cảnh sát hoặc quân cảnh đến giải đi. Nhưng giờ đây, anh ta đóng vai người đang thắng thế nên chủ nhà chẳng dám hó hé tỏ thái độ dù lòng đầy căm hận. Ông ân cần mời anh ta vào nhà, mời ngồi lên xalông cẩm lai lót gối bọc trắng tinh mà không ngại anh ta để lại vết mồ hôi, tự tay mở chiếc quạt trần để quạt mát người lính, rồi thét người nhà lấy nước: “Đứa nào làm một ly nước cam tươi cho chú bộ đội, cho nhiều đá vào để mau lạnh.” Người nhà dạ ran. Chủ nhà không ngồi xuống tiếp khách mà vẫn đứng loay hoay gần đó. Trên đầu anh lính, chiếc quạt trần mở hết vận tốc quay tít kêu vù vù. Cảm thấy gió thổi mát rượi và nghe tiếng cọt kẹt trên đầu, người lính ngước mắt nhìn lên rồi vội vàng nằm xuống nền gạch bò toài chui xuống gầm bàn, miệng la bai bãi: “Chết chửa, ông làm gì thế, bộ định giết tôi sao?” Chẳng hiểu người lính nói gì, chủ nhà ngơ ngác nhìn nét mặt khiếp đảm của người lính, không hiểu tại sao anh ta nói ông định giết anh ta. Không ngẩng đầu lên cũng không chui ra khỏi gầm bàn, người lính run rẩy nói: “Quả thật bác và đảng nói không sai, miền Nam Mỹ ngụy chỗ nào cũng gắn máy chém.”

Chủ nhà giật mình, gượng hỏi: “Ông nói gì tôi không hiểu?” Tên lính không nhìn lên, đưa một ngón tay chỉ lên chiếc quạt trần, nói: “Lại còn làm bộ không hiểu? Đấy đấy, máy chém đang quay tít mù trên đầu tôi đấy, chẳng thấy sao còn không hiểu?” Chủ nhà bấm bụng không dám cười, bước vội đến tắt quạt máy. Ông mở miệng định giải thích nhưng rồi ngậm lại ngay vì biết có nói hắn ta cũng chẳng hiểu. Người nhà bưng nước lên, ngơ ngác nhìn tên lính dưới gầm bàn, đặt vội ly nước lên bàn rồi quay ngoắt đi như chạy vào nhà trong, chắc để thuật lại chuyện nóng hổi cho cả nhà nghe. Chủ nhà làm tỉnh, chỉ tay vào ly nước, bảo tên lính: “Mời ông xơi nước cho mát.” Tên lính ngồi vụt dậy, chộp ly nước tu một hơi, rồi chẳng cám ơn chẳng chào hỏi, ba chân bốn cẳng chạy ra khỏi nhà như thể vừa hú hồn thoát khỏi bị máy chém chém đứt đầu. Kể xong, Cỏ May làm tỉnh không cười. Lakeisha trái lại không kềm được, ôm bụng cười ngặt nghẽo, rồi hỏi Cỏ May: “Sao hắn lại nghĩ cái quạt là máy chém?” “Cộng sản tuyên truyền chính quyền miền Nam chỗ nào cũng treo máy chém để chém đầu cộng sản nhưng chưa hề biết máy chém hình dạng ra sao. Vì thế, thấy quạt chạy vù vù, tên lính đó tưởng là máy chém.” Lakeisha vừa cười vừa giục: “Kể thêm nữa đi, Cô Mê.” Cỏ May trả lời: “Thôi, để hôm khác, một lần làm sao kể hết được. Ngủ đi, chúc ngủ ngon.”

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

 Xem tiếp kỳ sau

Lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2019 Tác phẩm tiểu sử âm nhạc Bohemian Rhapsody bấ t ngờ vượt qua Black Panther, A Star Is Born... để đoạt giải Quả Cầu Vàng 2019 ở hạng mục quan trọng nhất - “Phim chính kịch xuất sắc”. Ngoà i ra, tà i tử Rami Malek sinh năm 1981 trong phim này cũng chiến thắng hạng mục “Nam diễn

viên chính xuất sắc” trong phim chính kịch. Giải nữ diễn viên chính xuất sắc (phim chính kịch) được trao cho Glenn Close (The Wife). Trước đó, đa số báo Âu Mỹ nhận định Lady Gaga (A Star Is Born) sẽ thắng. Glenn Close 71 tuổi là một trong những minh tinh kỳ cựu nhất chưa giành Oscar dù

Bohemian Rhapsody

đã từng 6 lần được đề cử. Tác phẩm Green Book của đạo diễn Peter Farrelly đoạt giải phim ca nhạc/hài xuấ t sắ c. Phim lấy cảm hứng từ câu chuyện có thật vào thập niên 1960 giữa nghệ sĩ dương cầm Don Shirley (Mahershala Ali đóng) và Tony Lip (Viggo Mortensen đóng). Trước đó, Green Book giành Quả Cầu Vàng cho kịch bản và nam diễn viên. Tài tử Christian Bale giành giải nam tài tử chính trong phim hài kịch/ ca nhạc. Để thủ vai cựu phó tổng thống Mỹ Dick Cheney trong phim Vice , Bale đã qua tập luyện gian khổ để tăng 18kg và mang lớp hóa trang dày. Nỗ lực biến đổi ngoại hình được xem là lợi thế lớn cho tài tử trên đường đua giải thưởng.

Olivia Colman thắng giải nữ diễn viên chính ở phim hài kịch/ca nhạc The Favourite. Khán phòng ngập những tiếng vỗ tay chúc mừng Alfonso Cuarón nhận giải “Đạo diễn xuất sắc” với phim Roma. Tro n g k h i đ ó , p h i m Roma đoạt giải “Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc”. Chiến thắng này được dự đoán từ trước do tác phẩm quá nổi trội so với các ứng viên khác, được nhiều nhà phê bình xem là tuyệt phẩm nghệ thuật năm nay. Ca khúc Shallow do Lady Gaga trình bày trong phim A Star is Born đã đoạt giải “Bài hát gốc xuất sắc”. Justin Hurwitz được vinh danh với phần nhạc chủ đề trong phim First

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

193

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ Man - tác phẩm kể về hành trình của Neil Armstrong, người đầu tiên đặt chân lên Mặt trăng. Ngôi sao Carol Burnett được trao giải thà nh tự u trọ n đờ i mang tên chính bà - Carol Burnett Award. Bà sinh năm 1933, là ngôi sao gạo cội của làng truyền hình Mỹ, nổi tiếng với chương trình The Carol Burnett Show. Nghệ sĩ từng giành 5 giải Quả Cầu Vàng và 6 giải Emmy. Cả khán phòng đứng dậy vỗ tay khi Burnett nhận giải. Tài tử kỳ cựu Jeff Bridges sinh năm 1949 giành giải thành tựu trọn đời mảng điện ảnh (Cecil B. DeMille). Ông từ ng 7 lần nhận đề cử Oscar và giành tượng vàng năm 2010 với Crazy Heart. Ở

Quả Cầu Vàng, ông 5 lần được đề cử và chiến thắng một lần. Từ khi phát sóng năm 2013, The Americans liên tiếp gặt hái các giải thưởng nhưng đây là lần đầu loạt phim được tôn vinh ở Quả Cầu Vàng ở hạ ng mụ c series chính kịch hay nhất năm. Spider-Man: Into the Spider-Verse bấ t ngờ vượt qua Incredibles 2 của Pixar để già nh giải “Phim hoạt hình xuất sắc”. Spider-Man: Into the Spider-Verse xoay quanh nhiều Người Nhện đến từ các vũ trụ song song, trong đó nhân vật chính là người da đen. Tác phẩm được giới phê bình khen ngợi khi ra mắt vào dịp cuối năm.

Michael Douglas giành giải “Nam diễn viên chính xuất sắc trong series hài kịch - ca nhạc” với The Kominsky Method. Tài tử sinh năm 1944 là diễn viên gạo cội người Mỹ từng đoạt giải Quả Cầu Vàng danh dự. Sandra Oh có niềm vui nhân đôi khi vừ a là mộ t trong 2 MC (cù ng vớ i Andy Samberg) của lễ trao giải Quả Cầ u Và ng 2019 vừa được vinh danh trong vai nữ chính với loạt phim truyề n hì nh chính kịch “Killing Eve”. Diễn viên gố c Nam Hà n sinh năm 1971 đã vượ t qua nhiều diễn viên kỳ cựu ở hạng mục này như Keri Russell (The Americans) và Julia Roberts (Homecoming).

Quả Cầu Vàng là giải phim ảnh thường niên của Hiệp hội báo chí nước ngoài ở Hollywood, được xem là một trong các giải quan trọng nhất trước Oscar. Sự kiện lần thứ 76 diễn ra và o đêm 6/1 tạ i khách sạn The Beverly Hilton, Los Angeles. 

Ca sĩ Ed Sheeran kiếm hơn 134.000 đô/ngày Nam ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Anh Ed Sheeran, có biệt danh “Hoàng tử tình ca”, kiếm được hơn 106.000 bảng Anh (khoảng 134.000 Mỹ kim) mỗi ngày trong suốt năm 2018. Con số này vượt qua cả những siêu sao của Giải bóng đá Ngoại hạng Anh (Premier League). Những thống kê mới nhất từ phía Công ty Nathan Cable Touring của Ed Sheeran cho biết danh ca này kiếm hơn 38,8 triệu bảng Anh (khoảng 49 triệu Mỹ kim) trong năm 2018. Đây là số tiền có được từ những buổi diễn trực tiếp của Ed Sheeran ở khắp nơi

trên thế giới. Con số 38,8 triệu bảng Anh chỉ là con số từ một công ty, Ed Sheeran còn có một công ty khác là Ed

Ed Sheeran

Sheeran Ltd chuyên quản lý tác quyền, thu âm, sản xuất nhạc cho ngôi sao này. Ed Sheeran nhận được 75.000 bảng Anh mỗi ngày

194 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

từ riêng công ty này. Ca sĩ Ed Sheeran sẽ bước sang tuổi 28 vào tháng tới. Anh đam mê nghệ thuật nên học guitar từ nhỏ và là thành viên hát trong dàn hợp xướng tại nhà thờ lúc 4 tuổi. Ed Sheeran bắt đầu sáng tác khi học tại trường cấp II Thomas Mills ở Framlingham. Đến nay, anh có 3 album thành công tầm quốc tế, tham gia 6 phim. Ed Sheeran gặt hát nhiều giải thưởng lớn trong đó có 2 giải thưởng Grammy 2016 với đĩa đơn “Thinking out loud” trong album “x”. 

Da đẹp nhờ

ói đến việc ngăn các nếp nhăn và duy trì độ sáng khỏe cho một làn da thì không thể bỏ qua tác dụng hữu hiệu của vitamin A. Các bác sĩ chuyên khoa da tại Singapore nhận định: “Vitamin A luôn được bổ sung vào các sản phẩm chăm sóc da để thúc đẩy quá trình tái tạo da, làm sáng da, giảm mụn trứng cá, tăng cường sản xuất collagen, một trong những chất chống oxy hóa để giải quyết những tổn thương do gốc tự do, giảm thiểu các dấu hiệu lão hóa”. Dưới đây là những tác dụng quan trọng mà vitamin A mang lại cho làn da: Kích hoạt quá trình sản xuất collagen Vitamin A có khả năng khởi động quá trình sản sinh collagen bằng cách kích thích các nguyên bào sợi. Các nguyên bào sợi chính là thành phần cung cấp hỗ trợ cho lớp biểu bì, tiết ra collagen, giữ cho da độ đàn hồi tốt hơn. Hơn nữa collagen đảm bảo cho làn da luôn căng bóng, đầy đặn.

vitamin

Các sản phẩm dưỡng ẩm cao thường có thành phần vitamin A, các chuyên gia làm đẹp hiện nay khuyến khích dùng chất dưỡng ẩm retinol. Đây là một sản phẩm thích hợp cho nhu cầu chống lão hóa. Hãy lưu ý hơn về thành phần và lượng vitamin A trong kem dưỡng ẩm, đặc biệt ở người từ tuổi 25 trở lên vì ở độ tuổi này trở đi lượng collagen bắt đầu giảm dần. Chống lại quá trình oxy hóa Vitamin A là một chất chống oxy hóa hữu hiệu, bảo vệ da khỏi các tác động bên ngoài, các căng thẳng gây oxy hóa nhanh, các tác dụng lão hóa do ánh nắng mặt trời, ô nhiễm… Đây cũng là một thành phần đặc biệt hữu ích cho

vùng da cổ, vùng da thể hiện rõ những dấu hiệu lão hóa theo thời gian. Chống nhăn Nếu thiếu elastin, da nhanh có nếp nhăn. Khi bổ sung lượng vitamin A sẽ kích thích elastin trong da, tăng tính đàn hồi giúp da giữ được vẻ tươi trẻ. Với những vùng da mỏng hơn, nhạy cảm hơn như vùng da quanh mắt thì cần lượng vitamin A phù hợp. Thông thường, các sản phẩm dưỡng mắt có chứa vitamin A, retinyl palmitate hay coenzyme Q10 ngăn nếp nhăn quanh vùng da mỏng. Giúp da trắng sáng Vitamin A có thể thúc đẩy việc làm mờ đi các vùng da sạm hay đốm nâu nhờ điều chỉnh melanin, làm các vùng da này sáng lên.

PHỤ NỮ

Khả năng làm thay đổi sắc tố da của vitamin A sẽ hiệu quả hơn rất nhiều nếu kết hợp với các thành phần khác như mequinol và arbutin. Để điều chỉnh sắc tố da với vitamin A hiệu quả nhất, bạn cần lưu ý luôn sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài để làn da tránh bị tổn thương vì tia cực tím. Bên cạnh các dạng của vitamin A trong các sản phẩm chăm sóc da, cũng nên bổ sung vitamin A cho sức khỏe tổng thể qua thực phẩm và các chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất. Các thực phẩm giàu vitamin A như cà rốt, khoai lang, bí, đu đủ, các loại rau xanh thẫm, trái cây khô… 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

195

PHỤ NỮ

Bổ sung collagen đúng cách

ừ 25 tuổi, mỗi năm, cơ thể mất đi khoảng 1-1,5% lượng collagen. Bên cạnh quá trình lão hóa, một nguyên nhân khác là việc ăn uống không khoa học, thiếu chất, ít nạp vào cơ thể những sản phẩm giàu collagen. Khi thiếu chất này, cơ thể dần xuất hiện những bệnh lý như xơ vữa, cứng động mạch, tăng huyết áp, suy giảm hệ thống miễn dịch... Đặc biệt, làn da sẽ chảy xệ, kém đàn hồi, nhiều nếp nhăn. Do đó nên bổ sung collagen để giúp bảo vệ làn da, ngăn ngừa lão hóa hiệu quả trước khi quá muộn. Các chuyên viên sắc đẹp gợi ý những cách bổ sung collagen sau đây: Serum, mặt nạ collagen Việc tích hợp collagen vào các loại

serum hay mặt nạ cũng khá thông dụng. Ưu điểm của phương pháp bổ sung collagen này là: - Bổ sung collagen trực tiếp lên bề mặt da, đưa collagen đến bù đắp những vùng da bị thiếu hụt. - Tập trung được lượng collagen cần thiết mà không cần phân bổ đến các bộ phận khác như collagen dạng uống. Uống collagen Có nhiều cách bổ sung collagen khác nhau trong đó có cách uống collagen (gồm có dạng bột, nước và cả dạng viên) trực tiếp vào cơ thể khi dạ dày đang đói để cơ thể hấp thụ một cách trọn vẹn. Từ thức ăn hằng ngày Bổ sung collagen từ thực phẩm có tác dụng không chỉ cung cấp

collagen cho da mà còn cho nhiều bộ phận khác trong cơ thể. Phương pháp này vừa có tác dụng làm đep da, duy trì tuổi thanh xuân vừa giúp tăng cường sức khỏe ngăn ngừa các bệnh như xơ vữa, tăng huyết áp… Các thực phẩm giàu collagen nên đưa vào thực đơn hàng ngày là: nước hầm xương, mộc nhĩ, các chế phẩm từ bong bóng cá, tôm, lòng trắng trứng, rau xanh, pho mát và các loại đậu…

196 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GIA CHÁNH

Cá Hố Chiên Rim Đậm Đà

Kết hợp giữa chiên và kho rim thì món cá hố chiên rim đậm đà và giúp cho bữa cơm gia đình thêm phong phú và ngon miệng. Chỉ cần những khứa cá thành phẩm có màu sáng bóng, sẩm màu là thấy thích lắm rồi. Nguyên liệu: 2 con cá hố 2 muỗng canh bột bắp 1 muỗng canh nước tương 1 muỗng canh giấm balsamic 2 muỗng canh rượu 10 gram đường cát 20 gram gừng 20 gram đầu hành boa rô 3 tép tỏi 2 cái hoa hồi (tai vị) 3 trái ớt khô 1/2 muỗng cà phê muối 500ml dầu ăn Cách làm: Cá hố mua về làm bỏ ruột, bỏ đầu và đuôi. Khứa nhiều đường song song lên thịt cá cho dễ ngấm gia vị. Sau đó cắt cá hố thành các khúc ngắn 5cm. Ướp cá với 1 nửa chỗ gừng lát, hành lát boa rô; muối và 2 muỗng canh rượu.

Cá sau khi ướp gắp ra tô để riêng. Cho vào 2 muỗng canh bột bắp rồi trộn đều. Đun sôi nhiều dầu ăn trong chảo hoặc nồi nhỏ. Cho cá hố đã tẩm bột vào chiên ngập dầu cho cá chín giòn và vàng đều thì vớt ra để riêng. Đun nóng 2 muỗng canh dầu ăn, xào thơm gừng, hành boa rô, tỏi, ớt khô và hoa hồi. Sau đó đổ vào 1 chén nước lọc. Đun sôi rồi thêm cá, 1 muỗng canh nước tương, 1 muỗng canh giấm balsamic, 10g đường và chổ muối còn lại. Sau cá được đun sôi, chuyển sang nhiệt độ thấp, đun

tiếp trong 7-8 phút cho sốt cạn thì tắt bếp Cho cá hố ra đĩa, dội thêm nước sốt cá, rắc chút hành lá thái nhỏ lên trên nữa là có

thể dùng. Món cá hố chiên rim đậm đà này nên dùng nóng với cơm trắng rất ngon. 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

197

GIA CHÁNH

Móng Giò Heo Luộc Trộn Nước Mắm Tỏi Nhắc đến móng giò heo chắc ai cũng nghĩ món này ăn sẽ ngán lắm, nhưng với cách làm giò luộc trộn nước mắm tỏi vừa có vị chua chua, mằn mặn, đặc biệt phần thịt móng giò, dai dai, sần sật ngấm gia vị kèm nước sốt rất ngon. Nhanh tay lưu ngay công thức lại bạn nhé. Nguyên liệu: 750 gram móng giò heo 1 củ gừng nhỏ nhỏ 1 muỗng canh rượu trắng 1 lít nước đá lạnh 1/4 muỗng cà phê muối 2 muỗng canh nước mắm 1 muỗng cà phê nước tương 1 muỗng canh đường 1 muỗng cà phê tỏi bằm nhuyễn 1 trái ớt 1/2 trái chanh 1 nắm ngò rí

Cách làm: Móng giò heo rửa thật sạch, cạo hết phần lông còn xót rồi chặt miếng vừa ăn (có thể nhờ tiệm cưa nhỏ vừa ăn sẵn). Gừng xắt lát. Cho móng giò vào nồi, chế nước vào ngập giò, cho gừng, rượu gạo và muối vào nấu cho đến khi thấy móng giò vừa mềm (khoảng 40 phút). Sau đó vớt chân giò ra cho vào tô nước đá lạnh để thịt giò giòn,

ngon. Ớt và tỏi băm nhuyễn, ngò xắt khúc ngắn. Chanh xắt lát. Cho nước mắm, nước tương vào chén khuấy tan với đường. Cho giò heo vào tô lớn, rồi thêm nước cốt chanh, tỏi và ớt, ngò vào trộn cùng, để 30 phút trong tủ lạnh cho thấm sốt Cách làm giò luộc trộn mắm tỏi khá đơn giản, ngon lành với vị giòn sựt, beo béo rất

198 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tuyệt để bạn thưởng thức mà không có cảm giác ngán. Đây sẽ là món nhậu ăn quên thôi 

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199

BẠN GÁI NHỎ TO

Hậu chấn HỎI: Cháu lập gia đình lần đầu nhưng với chồng cháu là lần thứ hai. Chúng cháu sống hạnh phúc bên nhau 7 năm nay và có hai mặt con, một trai 6 tuổi và một gái 4 tuổi. Vợ cũ của chồng cháu giống như một người mắc bệnh tâm thần và rất hung dữ. Cái khổ của cháu là chúng cháu và bà ấy vẫn cư ngụ trong cùng một thành phố nhỏ, hàng tuần đi lễ cùng nhà thờ, ra phố chợ búa hay mua bán gì cũng dễ chạm mặt nhau lắm. Cháu cố né tránh bà ấy tối đa nhưng bà ấy cứ theo sát cháu và ngang ngược gây sự bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào. Khi thì bà ấy trừng mắt, khi thì ngấm nguýt, bĩu môi, buông lời mạt sát vu vơ nhưng đôi bên và người xung quanh đều biết sự tấn công nhắm vào ai? Cháu khổ tâm nhất là bà ấy cứ rêu rao, bêu xấu chồng cháu với bổn đạo trong giáo xứ, nói là chồng cháu vũ phu và dâm dục, toàn hiếp dâm bà ấy khiến bà sợ quá phải chạy. Bà ấy còn nói là cháu xấu xí, ế chồng, lại thèm muốn đồng lương và cái nhà của anh ấy nên mới đâm đầu vào làm

vợ anh, cố đấm ăn xôi, v.v… Cháu rất bực mình và phiền lòng mà không biết làm sao cho bà ấy im miệng đi, đừng nói nhảm nữa. Cả 5, 6 năm trời sống thường xuyên trong tình cảnh vô lý và bất công cho vợ chồng cháu như thế, chưa kể mai kia các con của cháu khôn lớn, cũng đi nhà thờ và nghe được bà ta nói năng bậy bạ vậy, cháu làm sao giải thích với chúng nó, làm sao dạy dỗ chúng nó được? Cô nghĩ cháu có nên tìm dịp nói chuyện thẳng với bà ta thay vì cứ cắn răng nuốt sỏi đá xuống đáy lòng như hiện nay không? Cháu cảm thấy đến đây là hết sức chịu đựng của cháu rồi nên cháu không thể im lặng được nữa. Cháu thực sự không muốn làm phiền chồng cháu tí nào cả, anh ấy là người chồng tốt, yêu vợ con và gia đình, tính nết điềm đạm, không bao giờ la hét con cái, không bao giờ to tiếng với cháu trong bất cứ trường hợp nào nhưng sau cùng, mới đây, cháu đành đem chuyện hỏi ý kiến chồng cháu thì anh ấy bảo cháu đừng nghe ai cả, cũng đừng sợ hãi khi bà ấy muốn dọa nạt cháu cách

này hay cách khác chỉ là để khủng bố tinh thần cháu vì biết cháu yếu bóng vía. Chồng cháu không bao giờ đôi co với bà để bà ta có cơ hội nhì nhằng nên bà ta đổ sự tức giận lên đầu cháu. Cháu cứ tỉnh bơ coi bà ta như không có, bà ta thấy không làm gì được cháu rồi bà ta sẽ chán. Còn về tai tiếng, chồng cháu không sợ ai hiểu lầm cả, cháu cũng đừng lo lắng vu vơ vì ai thế nào thì người xung quanh dư biết mà dù biết nhưng cứ nghe bà kia thì mặc kệ họ, nhà ai nấy ở, đường ai người nấy đi. Chồng cháu nói sự may mắn lớn của anh trong cuộc hôn nhân với người vợ cũ là anh không có con với bà ta nên sẽ không có hệ lụy nào làm vướng bận anh cả, cháu nên vui và mừng cho anh. Cô có lời khuyên nào khác hơn cho cháu không ạ? Cháu rất cảm ơn cô. Mai TRẢ LỜI: Những người phụ nữ đến sau trong một cuộc hôn nhân làm lại sau đổ vỡ đầu tiên với nhiều hậu chấn xấu xí, thường phải đối đầu với cảnh ngộ lỡ khóc, lỡ cười như cháu hiện nay, những cái “lỡ” càng khó khăn gấp bội khi phải sống cùng trong một thành phố nhỏ với người vợ cũ không chấp nhận dĩ vãng, tựa như người đàn bà đang làm cháu điên đầu phải viết thư cho cô. Điểm vững vàng của cháu là có người chồng bản lãnh, hiểu biết, với nhiều đức tính cháu đã có kinh nghiệm để đánh giá cùng với mọi người xung quanh cháu. Từ đó, cháu có nhiều tự do lựa chọn kế sách giải quyết vấn đề hơn là “nuốt sỏi đá vào lòng” một cách rất không lành mạnh và công bằng cho cháu. Can cường nhất, cháu có thể lựa một cơ hội

200| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

201

BẠN GÁI NHỎ TO thuận tiện nào đó, khi bà ấy đang xa gần xỉa xói cháu, đến gần bà và nói vài câu đại khái: “Thưa chị, cùng là bạn gái với nhau, chị đã ra khỏi cái khó bây giờ số phận đẩy em vào thay chị gánh vác, chị hãy thông cảm và đừng làm khổ em nữa, có được không?” Hy vọng nhu thắng cương, bà ấy không gặp sự kháng cự mà bất ngờ thấy cháu cư xử mềm dẻo, may ra hụt hẫng và tỉnh ngộ. Ngoài ra, cháu có thể nhờ Cha linh hướng cùng bổn đạo trong giáo xứ, góp lời khuyên can bà ấy. Cháu cũng có thể quyết liệt hơn (và cũng tốn công sức hơn) để thu góp chứng cớ, tìm nhân chứng, đi khám bác sĩ để được xác nhận cháu bị lo âu, trầm cảm do sự bạo hành tinh thần và cư xử của bà ấy để nhờ luật pháp bảo vệ... Trong mọi trường hợp, cháu cần

giữ lòng trong trẻo để trước hết, thân tâm cháu được an lạc, sau nữa, để thấu hiểu phần nào nỗi khổ của người đàn bà đang phẫn nộ chống đối tiêu cực với sự không may của mình, có lẽ cũng không có một ai thân cận để chỉ cho bà con đường đi khác, vui tươi và nhiều hứa hẹn hơn, giúp bà soi lại mình và tự tìm ra những khả năng ứng xử khôn ngoan để sống

còn mà người phụ nữ nào cũng có sẵn như một thứ bản năng sinh tồn tự nhiên. Nghĩ được như thế, làm được như thế, cháu sẽ thấy không phí uổng thời giờ quý báu của cuộc sống nhân gian ngắn ngủi và thời giờ viết thư cho chúng tôi. Chúc cháu mọi điều như ý. BÙI BÍCH HÀ

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Danh ca Ricky Martin và bạn đời đồng tính có con gái Nam ca sĩ Ricky Martin chọn thời điểm năm mới để thông báo rằng anh và bạn đời Jwan Yosef đã có thêm một cô công chúa. Trên Instagram, Ricky Martin viết: “Chúng tôi vô cùng hạnh phúc để thông báo rằng chúng tôi có một bé gái xinh đẹp và khỏe mạnh, Lucia Martin-Yosef. Đây là quãng thời gian đặc biệt với chúng tôi và chúng tôi nóng lòng chờ đợi xem cô bé tuyệt vời này sẽ đưa chúng tôi đến đâu”. Ricky viế t thêm: “Tôi, Jwan và hai anh trai của Lucia đều yêu bé vô cùng”. Hồi năm 2008, nam ca sĩ Livin’ la Vida Loca trở thành cha của hai con trai sinh đôi là Matteo và Valentino nhờ phương pháp thụ tinh nhân tạo. Không ít người thắc mắc con cái của Ricky Martin cảm thấy thế nào

khi có hai người cha. Và nam ca sĩ có câu trả lời rất rõ ràng trên tạp chí Out: “Tôi muốn mọi người nhìn vào gia đình tôi và nói ‘Họ chẳng có gì là bất thường cả’. Đó là sứ mệnh của tôi. Các con tôi cũng hỏi tôi về việc có hai người cha. Tôi nói với chúng rằng chúng ta là một gia đình hiện đại”.

Ricky Martin và Jwan Yosef

Ricky Martin từng nhiều lần bày tỏ việc muốn có thêm nhiều con. Khi xuất hiện tại lễ trao giải Quả cầu vàng 2018, anh cho biết: “Tôi muốn có thêm bốn cặp song sinh. Tôi muốn có một gia đình lớn, tuy nhiên tôi đang rất bận rộn. Chúng tôi sẽ sắp xếp mọi thứ trước rồi sẽ có thêm nhiều con cái”. 

202 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống thiều quang thì 13, 18. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 14, 17.

Tuổi Tý:

Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Tý có chiều hướng ổn định về tài chính và công việc hơn tuần trước. Đối với nam giới: Áp lực công việc tăng nhưng thành quả cũng tăng, hy vọng cải thiện tiến trình tiến tới ổn định. Kẻ cô đơn, về tình cảm có hướng mới lạc quan. Tài chính đầu tuần tạm giữ được mức chi thu cân bằng hơn cuối tuần. Tránh tranh cãi và dây dưa tới pháp lý. Đợi tin vui từ thân thích. Coi chừng đau nhức răng hay bệnh ngoài da. Đối với nữ giới: Phòng ho suyễn. Có thể đổi nhà hay đổi việc theo chiều hướng thích hợp. Có cơ hội di chuyển kết hợp lợi ích và du ngoạn. Việc làm bớt trở ngại, có quý nhân giúp đỡ hay cơ may xuất hiện. Nguồn tiền chính ổn định, nguồn phụ chưa như ý nhưng có quà biếu hay tin mừng về một nguồn tài trợ. Đối với giới cao niên: Cần nghỉ ngơi và thư giãn, lấy việc bảo vệ an khang làm đầu. Bận rộn khách khứa hay chỉnh trang nhà cửa.

Tuổi Sửu: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Sửu diễn ra theo chiều hướng kém lạc quan, kéo dài cho tới cuối năm. Công việc có biến chuyển mới gây áp lực lên sinh hoạt hàng ngày. Đối với nam giới: Cần quản trị tài chính và có kế hoạch tiết kiệm vì cuối tuần sẽ phải chi cho khoản nhu yếu khá nhiều. Tuy nhiên, cần hạn chế mua sắm, kiềm chế đam mê, đừng để tham vọng gây thêm hao tốn. Việc làm có đổi thay theo chiều hướng thử thách nhưng chưa có quý nhân giúp đỡ nên kém êm xuôi.. Về tình cảm, cũng cần chừng mực để vượt qua áp lực tạm thời. Đối với nữ giới: Đau nhức tay chân hay răng lợi khiến mệt mỏi thân tâm.Nhiều rắc rối về tình cảm nên cần hòa giải và tự chế càm xúc Cần bỏ bớt đầu tư các mục nhiều nguy cơ, giảm bớt chi tiêu vì tài chính hao hụt nhiều cho tới cuối năm. Chưa thể cộng tác làm ăn trong tuần này hay chấp nhận một đề nghị quan trọng. Đối với giới cao niên: Có cơ hội hội họp và bận rộn thăm viếng. Cuối tuần có khoản chi ngoài dự liệu nhưng có quà cáp hay nhận một tin mừng.

Tuổi Dần: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Dần diễn ra xáo trộn về sức khỏe và có áp lực về giao tế trong

ngoài. Đối với nam giới: Sinh hoạt nên thận trọng và hạn chế chất kích thích vì có dấu hiệu thân tâm kém thoải mái. Tiền bạc hao thoát vào cuối tuần, tăng chi phí mua sắm cuối năm hay cho nhu cầu nợ nần. Trong tuần mong đợi tin vui về việc làm hay một thương lượng về tài chính nhưng chưa nhận được. Đối với nữ giới: Việc làm chưa êm xuôi, ít việc, lợi tức giảm và bận rộn việc chuẩn bị lễ tết. Sức khỏe kém ổn định vì hay đau nhức hay ho suyễn. Sinh hoạt khó duy trì mức bình ổn, nên thận trọng giữ gìn an khang. Cán cân chi thu càng về cuối tuần càng mất thăng bằng. Nhưng áp lực chỉ là tạm thời. Đối với giới cao niên: Sinh hoạt giữ sự chừng mực. Hoàn cảnh vật chất tạm đủ nếu có tinh thần tri túc. Một tuần có nhiều cơ hội đi xa hay có khách tới thăm viếng.

Tuổi Mão: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Mão có dấu hiệu biến động có phần khả quan về sự nghiệp. Còn tài chính tạm ổn định. Đối với nam giới: Sự nghiệp biến động vì thay đổi nhưng chưa ảnh hưởng nhiều. Tài chính tạm ổn định dù chưa có ngoại tài mà nguồn chi chưa giảm. Tình cảm gia đình êm vui, giải tỏa được hiểu lầm bên ngoài. Kế hoạch dự tính phát triển chưa nên thực hiện trong tuần. Di chuyển nên thận trọng, tránh rắc rối và tranh cãi hoặc rủi ro. Đối với nữ giới: Có người hiểu lầm và ganh ghét. Cần tìm cơ hội để giải tỏa. Cần thận trọng về tiền bạc, giảm mua sắm, giảm tân trang… vì chỉ có dấu hiệu tạm ổn định mà thôi. Sự nghiệp tiến triển theo chiều hướng gây áp lực nhưng chưa nên căng thẳng vì thay đổi tạm thời và thuận lợi sẽ tới. Đối với giới cao niên: Coi chừng cảm cúm và tiêu hóa có vấn đề. Một tuần vui vẻ nhờ được thân thích săn sóc và có dịp giao hòa với cộng đồng.

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

203

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Thìn diễn ra gia tăng áp lực về tài chính. Còn sự nghiệp có khó khăn cần cố gắng thích

Tuổi Ngọ: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Ngọ có chiều phấn khởi trên đường sự nghiệp và và tài chính nhưng giao tế có nhiều

ứng.. Đối với nam giới: Sự nghiệp có thử thách, vất vả nhiều và thành công ít gây áp lực lên thân tâm. Tình cảm có xáo trộn trong gia đình hay với bên ngoài nhưng lại có cơ hội cải thiện. Tài chính chưa có triển vọng ổn định vì khoản chi tiêu còn nhiều. Di chuyển nên cẩn thận. Đối với nữ giới: Tình cảm chưa êm, nên quay về với gia đình để hưởng hạnh phúc trong tổ ấm và làm dịu tinh thần căng thẳng vì biến đổi bên ngoài. Giữ gìn ngôn ngữ, cảm xúc, tránh xích mích hay gây hiểu lầm. Nhận được tin vui về tài chính nhưng kết quả chưa cụ thể, cần tiêu pha có chừng mực dù nhu cầu lễ tết không giảm. Đối với giới cao niên: Sự nghiệp có biến chuyển gây thử thách nên kiên nhẫn ứng phó và lạc quan chờ thời. Nhận tin vui trong giao tế.

rắc rối. Đối với nam giới: Sự nghiệp giảm nhiều thử thách và thân tâm bớt vất vả đã hoàn thành. Tài chính hao thoát hay mất mát vì sửa chữa hay bảo trì máy móc, nhà cửa chuẩn bị năm mới nhưng có nguồn tài trợ bù đắp lại. Có tin buồn từ giao tế như bị hiểu lầm và tranh cãi. Tâm tình bất ổn vì căng thẳng. Cần nghỉ ngơi và thư giãn. Đối với nữ giới: Có người hiểu lầm bạn, nên hòa giải trong cuộc vui cuối tuần.Áp lực công việc giảm nên thân tâm thư thái hơn ngoài vệc bận rộn đón Tết. Tài chính hao hụt tạm thời vì chi tiêu tăng nhưng áp lực chỉ là tạm thời. Phải bỏ dở một dự án chưa kết thúc. Dự án mới hình thành trong tuần. Đối với giới cao niên: Đề phòng cảm cúm. Có sóng gió trong gia đình nên “dĩ hòa vi quý.” Có thể đi xa và tham dự hội họp, chung vui.

Tuổi Tỵ: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Tỵ giảm áp lực trên đường sự nghiệp và tài chính tuy chưa vượng nhưng từng bước ổn định… Đối với nam giới: Có tranh cãi hay kiện tụng vào cuối tuần. Có tin vui về người thân hay về nhà đất hoặc về thuế má. Một công việc mới đang chờ và có người giúp đỡ. Khó kìm hãm đà mua sắm hay chi quá tay trong cuộc vui hoặc cho sửa chữa, tân trang. Nên có kế hoạch tiết kiệm. Di chuyển nên cẩn thận nhất là lúc thời tiết khắc nghiệt. Đối với nữ giới: Tài chính chưa ổn định về nguồn chính và chưa có nguồn phụ nên phải hạn chế chi tiêu và thực hiện việc tiết kiệm để dành tài nguyên cho kế hoạch năm mới. Tình cảm phát triển đẹp trong gia đình và với bạn bè. Gia đình có thể thêm người hay người thân thành công. Đối với giới cao niên: Giao tế biến chuyển tốt. Nhiều điều kiện thuận lợi chuẩn bị cho một năm mới tốt lành.

Tuổi Mùi: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Mùi nhiều trở ngại trong giao tế và hao thoát tài chính. Sự nghiệp cho đến cuối năm khó lòng ổn định. Đối với nam giới: Sự nghiệp chưa ổn định vì chưa có cơ may hay quý nhân khuông phù. Bị ganh tỵ, gièm pha vì cạnh tranh hay hiểu lầm. Nên tìm cơ hội nghỉ ngơi, chung vui, giải tỏa mâu thuẫn và nên du lịch tránh bớt áp lực trong giao tế. Tài chính chưa ổn nên chi tiêu hoặc đầu tư chừng mực cho dù nhu cầu cho cuối năm tăng cao. Cuối tuần có tin mừng từ thân thích nhưng có tin buồn thất bại trong một mưu sự. Đối với nữ giới: Có thể hao thoát về tiền bạc do tính toán sai về đầu tư hay mua sắm quá mức cho lễ tết. Công việc nhiều áp lực và căng thẳng mà thành quả kém. Được người quan tâm và thông cảm nhưng coi chừng tăng thêm áp lực tinh thần. Phòng đau nhức và khi ra ngoài khi thời tiết khắc nghiệt. Đối với giới cao niên: Cần hạn chế các thứ kích thích và nên sinh hoạt điều độ nhất là về ẩm thực. Nhiều mối lo liên quan tới thân thích, nên giữ vững tinh thần và lạc quan.

204 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

205

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi thân diễn ra chưa được xứng tâm vừa ý nhất là về tình cảm và tiền bạc. Đối với nam giới: Giao tế trong ngoài nhiều hiểu lầm. Có tin buồn trong họ hàng. Có nhiều cuộc hội họp cuối tuần nhưng coi chừng có tranh cãi cần tránh. Việc làm khó khăn do có thay đổi nơi làm việc, ít việc thu nhập giảm. Tiền bạc thêm bất ổn nhất là vào cuối tuần, vì phải chi các khoản ngoài dự liệu và nguồn thu nhập thêm không có. Đối với nữ giới: Thân tâm kém thoải mái do đau nhức hay ho suyễn. Tiền bạc tạm ổn định và áp lực nợ nần và chi tiêu cuối năm tăng. Trong nhà kém hài hòa, bên ngoài có nạn khẩu thiệt thị phi, ghen tỵ, gièm pha hay cạnh tranh. Nhận tin buồn từ thân quyến hay bè bạn. Gắng duy trì sự ổn định của thân tâm. Đối với giới cao niên: Đừng quên “dĩ hòa vi quý”. Sức khỏe ổn định nhưng cần chừng mực trong ẩm thực và ngôn ngữ. Tuổi Dậu: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Dậu diễn ra nhiều bận rộn trong việc làm, vài phiền phức về tài chính và chưa chấm dứt được rắc

rối về giao tế. Đối với nam giới: Chưa tiết kiệm được vì tài chính vẫn hao thoát cho mua sắm và cho lễ nghi. Cũng cần phòng rủi ro trong sinh hoạt và trộm cắp, hư hao gây thêm hao thoát. Việc làm còn chút khó khăn vì chưa có cơ may hoặc thời cơ thuận lợi cải thiện. Có tin vui trong gia đình như thêm người hay gặp gỡ bạn bè thông cảm và giúp đỡ. Đối với nữ giới: Tránh tranh cãi và vay mượn hay bảo đảm vay mượn. Chưa thể mua món đồ bạn thích trong tuần. Được người quan tâm và chia sẻ ưu tư. Tài chính ổn định nguồn chính nhưng chưa có nguồn phụ, lại có dấu hiệu chi tiêu trong dự liệu vì người thân và sắm Tết. Việc làm chưa đạt kết quả mong muốn vì hoàn cảnh kinh tế bên ngoài gia tăng áp lực, và hoàn cảnh bản thân eo hẹp. Đối với giới cao niên: Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Nên vui với hoàn cảnh đang có nhất là trong dịp chung vui và đoàn tụ thân thích.

Tuổi Tuất: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Tuất về sự nghiệp chỉ tạm xuôi nhưng hao hụt về tài chính còn kéo dài. Đối với nam giới: Chưa thể kiểm soát được nguồn thu, vì nợ nần khó đòi, trong khi nguồn chi tăng thêm cho lễ tết. Tình trạng tiền bạc kém ổn định nên cần đích thân quản lý và có biện pháp giảm chi. Nhận được tin không vui về một dự án vì bước đầu khó đạt thành quả. Khó tránh áp lực lên thân tâm vì tham vọng quá nhiều. Nên thư giãn và nghỉ ngơi. Đối với nữ giới: Chưa thể mua sắm hay đầu tư khoản lớn.Chi thu chưa cân bình, phải chi nhiều cho giao tế và thân thích. Áp lực công việc tăng vì nhiều khó khăn phát sinh, có cơ nguy đổi việc nhưng việc mới áp lực hơn việc cũ. Cần tự chế đà lòng và khoan quyết định quan trọng. Phòng ho suyễn hay đau nhức. Đối với giới cao niên: Có cơ hội đi xa như du lịch hay du ngoạn. Bận rộn thăm viếng bạn bè và chung vui thân hữu. Gặp quý nhân giúp đỡ về giấy tờ hay chỉnh trang nhà cửa.

Tuổi Hợi: Tuần thứ ba tháng chạp năm Mậu Tuất vận trình người tuổi Hợi diễn ra tăng khó khăn về việc làm, còn tài chính kém ổn định vì nhu cầu chi tiêu

khó giảm. Đối với nam giới: Một tuần khắc khoải vì chờ đợi tin vui tới trễ nhưng cuối cùng mọi mặt đều ổn. Khó hạn chế chi tiêu nên tài chính khó ổn định. Cuối tuần hạn chế chi tiêu cho giải trí và mua sắm. Chưa thể kết thúc cuộc thương lượng về việc làm hay khế ước trong tuần này… Đối với nữ giới: Điều mong mỏi đã tới nhưng mười phần chỉ được ba, bảy. Tài chính kém ổn định vì không có nguồn phụ mà khoản chi gia tăng. Sự nghiệp tiến triển bình thường dù kết quả ít mà vất vả nhiều. Có tin vui vì có người quan tâm và giúp đỡ .Tránh tranh cãi hay cảm xúc quá mức gây mâu thuẫn. Đối với giới cao niên: Chưa tnên đi xa trong tuần này vì sức khỏe sẽ rắc rối nhất là dễ nhiễm phong hàn. Được quan tâm và hy vọng nhận tặng vật.

206 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

207

208 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

209

210 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211

212

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

213

214 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

215

216 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

217

218 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

219

220 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

221

222 | No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 680 - Jan 11 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

223