Rang Dong News 683 by RDNews

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINCE 1991

TRONG SỐ NÀY

RANG DONG NEWS

www.rangdongatlanta.com

CHÚC TẾT KỶ HỢI

SỚ TÁO QUÂN

MỪNG CHÚ THÍM HỢI

TẾT

NĂM HỢI NÓI CHUYỆN HEO

LAN MAN CHUYỆN HEO

TẾT TÔI TUỔI DẠI KHỜ

VƯỜN TÂM

CHUYỆN KỂ NGÀY CUỐI NĂM

CON HEO TRONG TỤC NGỮ CA DAO

108

NHÀ VĂN NHÀ THƠ ĂN TẾT

114

NĂM KỶ HỢI NHẮC VÀI BIẾN CỐ LỊCH SỬ

122

ỦN ỈN LỢN HEO

126

HEO TRONG HỘI ĐỒNG THI

137

TRIẾT LÝ "PHÂY"

144

TẾT TỚI

Ms Evaline Nguyen: 404-704-6599 evaline.rangdong@gmail.com

147

THÚ CHƠI

Thư từ, bài vở, chi phiếu xin gởi về:

154

678-360-2840 404-704-6599 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341 Publisher RANG DONG NEWS

Quản trị/Quảng cáo thương mại EVALINE NGUYỄN evaline.rangdong@gmail.com

404-704-6599 Thư ký văn phòng, Rao vặt ANNA rangdong.rv@gmail.com

678-360-2840 • Toà soạn hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung hình ảnh quảng cáo do chính thân chủ cung cấp. • Cần sửa hay thay đổi quảng cáo cần báo trước 15 ngày số báo phát hành kế tiếp. • Toà soạn không chịu trách nhiệm và vẫn thu tiền những quảng cáo sửa đổi trễ hạn theo quy định trên. • Cộng tác viên thường xuyên: Đoàn Dự, Phan, Nguyễn Thơ Sinh, Huy Lâm, Huy Phương, Đoàn Xuân Thu, Lý Anh, Andy Nguyễn, Huy Vũ, Chu Nguyễn, Đỗ Quân, Mai Loan, Tuấn Minh, Tưởng Năng Tiến, BS Nguyễn Ý Đức, Soạn giả Nguyễn Phương, Bùi Bích Hà, Sài gòn cô nương, Hoàng Chính, Nguyễn Mạnh Trinh… Copyrighted by Rang Dong News. All rights reserved Reproduction in whole or in parts without written permission is prohibited. Rang Dong News is published on Friday of each week

ENGLISH SPEAKING ADVERTISER, please contact

RANG DONG NEWS 4643 BUFORD HWY. CHAMBLEE, GA 30341

196

TIỄN NĂM TUẤT NÓI CHUYỆN ĂN THỊT CẦY TÌNH XUÂN

No 683 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX

ACCOUNTING - KẾ TOÁN

1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn 1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn ABC Khai Thuế ABC Travel & Income Tax Ben Khai Thuế, EA Franklin Cuong Khai Thue Giải Thích Về Obamacare & Thuế Năm 2019 Infinity Tax & Accounting Services - Đại Nguyễn Khai Thuế Kế Toán - Anh Cao Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn Minh Hải Khai Thuế NAT Services TAL TAX VN Khai Thuế

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học Tang Yuan Phong Thủy Thầy Tú - Địa Lý Gia

123 201 79 79 222 35 57 56 81 32 37 101 89 163 167 155 187

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Attorney - Jimmy Hwang 221 Carter Cromwell Law Firm - Tâm 16 John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg 11 Koo & Sobotta (LS Thảo) 197 LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc) 53 LS Marc Ellis 79 Luật Sư Về Di Trú - Lành Phan 164 PBS Legal Services - Bình Trương 159 The Law Office of Hung Q. Nguyen & Associates, LLC. 149 The Salazar Law Firm - Hiệp Nguyễn 4

AUTO BODY - GLASS - REPAIR Bui’s Auto Repair Danz Auto Repair Tirestar Good Year

135 33 141

AUTO SALES - BÁN XE

Auto Gallery (Đặng Vũ) Gwinnett Place Honda - Kha Tran World Toyota - Kenny Lâm

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon Mỹ Dzung Hair Salon Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun

112 14 15 153 51 217

CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG Angee Construction B&T Appliances Srevice Đinh Bá Máy Lạnh H & C Roofings Hoang Construction HVAC - Di Nguyen John Remodeling Services Linh Garage Door Services MDJ Roofing & Construction Nghĩa Trần Heating & Air Nhân Heat & Air Peach Flooring - Sàn Gỗ và Lót Gạch T Bell Services - Property Management T&T Air Care Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star The Handymen - Jimmy & Thomas Tiến Tuấn Construction Titan Plumping Contractor

89 69 107 107 111 101 69 51 10 121 55 61 169 71 10 109 115 69

DENTIST - NHA SĨ

AT Dental - NS Tú Nguyễn Dr. Yi-Tsu Cheng NS Chi Huỳnh - Morrow Dental NS Lân Phạm - Good Care Dental NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental NS Phượng Phạm - Serene Dental Care NS Tiffany Thanh Đặng

DOCTORS - BÁC SĨ

Bác Sĩ Châm Cứu- Dong Shin Acupuncture Better Health Medical Group BS Christopher J. Lee BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử BS Paul Nguyễn Huy Đạo BS Phillip Long Dang Drews Family Medicine Norcross Georgia Senior Medical Group GHS - Dr. Long Gwinnett Urgent Family Care Morning Chiropractic Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun

ELECTRONICS-COMPUTER Hộp Tivi 9999

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

American Commercial Funding Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê DV về Insurance & Annuity First IC Bank - Mortgage Minh Hai Financial Services Peacock Funding - Cty Cho vay Tiền

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Lee’s Funeral Home & Crematory

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Furniture Mall Online

GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC Mai Phương Music & Gifts Thế Giới Âm Nhạc

HERBALIST - ĐÔNG Y

Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body CORDYCEPS-PURE Dầu Nóng Golden Moose Fe-Mon-9 Livercon-II Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidan - Quà Tặng Từ Đại Dương Fucoidant AHCC Hoa Đà Natural Health Phước Nhơn Đường Fortune Super Flex Joint - Trị Đau Khớp Tin Vui Cho Đàn Ông

INSURANCE - BẢO HIỂM

Alicia Thúy - Chau’s Insurance All Top Insurance (Andrew Tiến Võ) Allan Insurance Agency - Sương Hồ America Insurance - Belinda Shu Agency Anh Bình - Bảo Hiểm Sức Khỏe & Obamacare Anh Cao Bảo Hiểm Bảo hiểm Nationwide - Thai Chang Agency Bình Nguyễn - Allstate Insurance DV về Insurance & Annuity Franklin Cuong Obama Care

No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

3 29 67 63 222 95 85 61 97 2 97 105 47 59 1 4 129 105 217 171 17 119 65 27 37 27 145 216 8 115 109 214 45 212 43 133 223 7 93 49 219 12 205 91 139 41 157 81 215 222 65 35

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX GEICO - Kim Đào Kim Huỳnh - Farmers Insurance Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn Minh Hải Bảo Hiểm Qui Nhon Tax & Ins. Services Statefarm Insurance Agency - Kim VN Bảo Hiểm

JEWELLERY - TIỆM VÀNG

Đức Hải - Tiệm Vàng Long Watchmaker - Chuyên Sữa Đồng Hồ

LEGAL - PHÁP LÝ

Dịch Vụ Về Di Trú - WCC Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn Xie Law Office Luat Di Tru

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG ABC Chuyển Tiền Minh Hải Chuyển Tiền Tú Uyên Chuyển Tiền

6 17 32 37 55 61 163 6 187 187 32 165 79 37 65

NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM Mỹ Phẩm Nhật - Richita Bihaku S3 SPA INC

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Anna Pharmacy Wai-kiu FamCare

PHOTO - CHỤP HÌNH

Max Photo & Video NaViet - Quay Phim, Chụp Hình, Trang Điểm

PRIVATE ANNOUNCEMENT - TANG SỰ, HỶ SỰ Lời Cảm Tạ - GĐ Bà Nguyễn Ngọc Mỹ Phân Ưu Bà: “Phan Thị Kiều”

PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Asian Show - Sòng Bài Beau Rivage Chợ Hoa Ngày Tết Kỷ Hợi - CDNVQG - GA Chương Trình Gây Quỹ Từ Thiện Hội Xuân Kỷ Hợi 2019 - CDNVQG - GA LeSean LovMi Eyebrows & LovMi Lash Thời Báo Media Thư Mời: “Hội Tâm Linh Học tết 2019” TTHH Thư Mời: 3 Ngày Niệm Phật

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Atlanta Maxim Realty - Kim Hanh Current Realty - Kevin Dinh HomeMax Realty - Na Le HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen Metro Broker - Lisa Nguyen Milestone Realty - Brian Quang PalmerHouse Properties - Hiếu Nguyễn

213 224 151 99 83 55 23 73 5 77 161 76 13 209 131 218

215 143 117 211 51 71 13

Remax Grand South - Luc Tran Spear Realty - Yến Phan Sunrise Realty - David Truong Team Sterling - KW Thang Chi Realty LLC VNR - Vu Nguyen

RESTAURANT-CAFE

Atl Phở Vietnamese Noodle Soup & Grill Cafe Window Chè Vạn Lợi Đà Nẵng Vegetarian - Nhà Hàng Chay Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine Nam Phương Phở Bắc Super Phở Super Phở

SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ

Lớp Dạy Kèm Miễn Phí Lấy Bằng Bảo Hiểm Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái

SERVICES - DỊCH VỤ

Ban Nhạc - The Heart Beatz Ban nhạc Nhịp Điệu Cá cược NFL Cà Máy Credit Cards - MAC USA Châu Phan Royal Service Chữa Bệnh Từ Thiện - ĐĐ . Thích Minh Đạt Công Ty Cội Nguồn - Home Care Dịch Vụ Cà Thẻ CC Đài Radio Việt Sống Family Home Care Services - Van To Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối

SIGNS - BẢNG HIỆU

Hello Sign (Dũng Hoàng)

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

HONG KONG SUPERMARKET Metrochef - Siêu Thị

208 83 111 29 30 103 113 113 173 125 127 25 83 141 185 187 16 33 115 9 109 38 117 85 8 210 79 167 41 207 75

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse 113 HM Restaurant Equipment 220 KOI Plastic - Công ty sản xuất, thiết kế đồ nhựa 155

TRAVEL - DU LỊCH

Minh Hải Travel & Di Trú NAT Travel and Tours Qui nhon travel & Tax Services

WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI Chính Trần Bánh Cưới

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

37 101 55 71

TIN CỘNG ĐỒNG

Thông Báo

RD News sẽ giúp đưa những thông tin sinh hoạt phi lợi nhuận (Non Proﬁts) đến cộng đồng người Việt như: Tổ chức cộng đồng, hội đoàn đồng hương, tổ chức tôn giáo, sinh hoạt giới trẻ.....Hoàn Toàn Miễn Phí. Giới hạn thời gian để Rạng Đông có điều kiện giúp những hội đoàn khác. Rạng Đông giữ quyền quyết định tiếp tục đăng hoặc ngưng đăng

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng - Nội dung tin Cộng đồng xin viết ngắn, gọn, rõ ràng: Tên Hội đoàn, Tổ chức, địa điểm, thời gian và người liên lạc. (không nhận đăng danh sách). Bản tin xin viết bằng các font chữ tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: rd.tincongdong@gmail.com, ghi đề mục “Tin Cộng Đồng” *HỘI ĐỒNG HƯƠNG THỪA THIÊN - HUẾ Hội ĐH Thừa Thiên Huế Ga Sẽ Tổ Chức Hội Xuân Địa điểm: Nhà Hàng Viễn Hương, 4471 Britt Rd, Norcross, Ga 30093 Thời gian: 1giờ 30 - Chủ Nhật 27/01/2019 Liên lạc: 678-468-5010 *TRUNG TÂM CAO NIÊN A ONE HOME CARE, INC Địa điểm: 6080 McDonough Dr, Norcross - GA 30093 Thời gian: 10:00am - 2:00pm. Sinh hoạt vào ngày thứ Năm hàng tuần. Liên lạc: Ông Calep Truong 678-908-5416 *CÔNG TY TAL TAX - TƯ VẤN THUẾ - MIỄN PHÍ Địa điểm: 300 Merchants Drive Ste 303, Norcross GA 30093 Thời gian: Chúng tôi MIỄN PHÍ khai thuế cho Hội từ thiện, Tổ chức tín ngưỡng, Cô bác cao niên & sẵn sàng giải đáp thắc mắc khi quý vị nhận được thư từ IRS. Liên lạc: Ann Le, E.A – Phone : 470-499-4747 *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Thời gian:Mở cửa mỗi chủ nhật từ 10:00am -05:00pm. Chuyên giải tỏa các vấn nạn, trị bệnh nan y và phát triển khả năng huyền bí. Mọi giúp đở đều miễn phí. Liên lạc: (770) 428-3752; (678) 472-3877 *Hội Thánh Truyền giáo Baptist Tân Ước Việt Nam Địa điểm: 5370 Ahs Street, Forestpark, GA, 30297 Thời gian: Học đàn Piano miễn phí từ 9:00 am đến 10:00 am- Học TCN và Thờ phượng Chúa: 10:00 am đến 11:30 am. Liên lạc: Mục sư Abraham Kiểm Huỳnh

(404) 396-4159, (678) 497-7648 * Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng đồng Á châu vùng Nam Atlanta Có phục vụ trà và cà phê buổi sáng, các dịch vụ sức khoẻ, An sinh Xã hội. Ưu tiên cho quý vị Cao niên và thành viên của Trung tâm. Địa điểm: 4917 Jonesboro Rd, Forest Park, GA 30297 Thời gian: Mở cửa 6 ngày trong tuần từ thứ hai đến thứ bảy từ 9: 00 am đến 5:00 pm- Chủ nhật nghỉ Liên lạc: Phong Dương (404) 379 9818, Nhung Đặng (678) 823-5272 *Hội Thánh Tin Lành Báp-tít Rex Địa điểm: 6188 Hwy 42 Rex GA 30237 Thời gian: Thờ Phượng mỗi Chúa Nhật 3:00 - 4:30 pm Học Kinh thánh: 2:30 – 3:00 pm Liên lạc: Mục sư Phạm Hiếu Đức (404) 452-5130, Mục sư Thái Hữu Hiền (678) 490-3695 * Hội thánh Báp-tít Cộng đồng Địa điểm: 151 Arcado Road, SW Liburn, GA 30047 Thời gian: Giờ thờ Phượng: Từ 9:30 am - 10:45 am ngày Chúa Nhật Liên lạc: (678) 756-3705 * Hội Thánh Tin Lành Việt Nam Địa điểm: 1525 Indian Trail Rd. Norcross, GA 30093-2614 Thời gian: Thờ phượng từ 9: 00 am đến 11:00 am Liên lạc: Mục sư Hoàng Linh (404) 409 2568 * Chữa bệnh từ thiện Địa điểm: 4767 Puckett St, Forest Park, GA 30297. Liên lạc: Đại đức Thích Minh Đạt (832) 213-8619 * Hội Quán Tình Thương Cựu Chiến binh Quân lực VNCH và Cảnh sát Quốc Gia Địa điểm : Quán M&M 5402 Jonesboro Rd, Lake City, GA 30260 Thời gian : 10:00 am mỗi ngày. Liên lạc : Nguyễn Hoàng Thăng - Cựu Sĩ quan - Khóa 9 Thủ Đức (404) 642 -5758. * Trung tâm Cao niên Atlanta Địa điểm: 5675 Jimmy Carter Room 665 (Bên trong Global Mall, gần chợ Hong Kong) Thời gian: Sinh hoạt vào ngày thứ ba và thứ sáu từ 9:00 am-2:00 pm. Liên lạc: (470) 338-2409

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Xuân Kỷ Hợi Kính chúc Quý độc giả Thân chủ quảng cáo và các cộng tác viên Một năm mới an khang thịnh vượng, phúc lộc vô biên Một mùa xuân vui tươi và hạnh phúc Rạng Đông News

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Sớ Táo quân Mậu Tuất niên, lạp nguyệt, nhị thập tam nhật, Thời Báo Táo thần thượng Ngọc hoàng chi sớ. (Bài sớ do Táo thần Thời Báo trình lên Ngọc Hoàng ngày 23 tháng chạp năm Mậu Tuất) Tấu văn chẳng phải tấu hài, Tấu trình vận nước bi ai khôn lường! “Mênh mông một dải Đông dương Nước non quanh quất trông càng thêm đau!”(1) Bả “độc lập” dễ đâu đối phó Phận nước Đằng khốn khó trong ngoài! Theo Tề, ngán Sở giở bài... Ngoảnh sang với Sở, sợ oai của Tề (2) Trong, tham nhũng kéo bè lúc nhúc Ngoài, kẻ thù nước đục thả câu Biển ta chúng bảo “ao sau,” “Tàu –Ta” chúng bảo trước sau... một nhà! Há chẳng biêt Sơn hà một cõi Chủ phương nam, dòng dõi Lạc Hồng. (3) Nhử mồi “Bốn Tốt” hư không “Chữ vàng 16” hóa đồng nát thôi! (4) Đông Nam Á tơi bời đối địch Kẻ liên hoành kẻ thích hợp tung.(5) Ngạc ngư mặc sức vẫy vùng Họp đi, họp lại, lời chung không thành (6) Được thể, chúng hoành hành khủng khiếp, Lệnh độc quyền uy hiếp khắp vùng! Biển Đông là biển của chung Ai ai cấm chợ ngăn sông được nào? Xem ra khó lránh ba đào Một năm sóng gió xôn xao tàu bè Mặc cho những giọng răn đe Mỹ, Âu lướt sóng tiện bề so găng. (7) Nhìn thế giới nhố nhăng muốn khóc Dất Xi-ri tang tóc bao lâu Triệu dân nếm cảnh dãi dầu Vì Nga,vì Mỹ, tìm câu trả lời? Máu sông, xương chất cao rồi Phải chăng lang sói với người như nhau?(8) Nghĩ tới chuyện Âu châu mà ngán Nga tranh hùng, làm nản NATO Lại thêm phía Mỹ làm ngơ Mỹ rằng “chẳng dại mà vơ vào mình!” (9) Nơi nơi gặp chuyện bất bình Pháp quốc hỗn loạn biểu bình liên miên (10)

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Anh quốc xoay xở bao phen Huỷ chuyện Brexit hay nên nhập nhằng.(11) Riêng Hoa kỳ, quá căng nhiều mặt. Nào bên trong thắt chặt di dân Xây tường biện pháp chắn ngăn, (12) Nào là hạn nhập, nào tăng đuổi người! Tự do đòi nơi nơi tôn trọng Tìm tự do, đất sống là cần Tại sao rào giậu, ngăn dân? Tiếng đồn…Đất hứa tan dần hay sao? (13) Lại thêm thương mại ba đào, (14) Mỹ Hoa kịch chiến, lụy sao đủ đường Kẻ khoe kế hoạch khẩn trương, “Một vành đai một con đương” báo nguy! (15) Lo thì nhiều, chút chi hy vọng Mỹ và Triều nối mộng hòa bình (16) Chỉ mong xây giấc mộng lành Chỉ lo có kẻ rắp ranh cản đường! Một năm qua chính trường Gia quốc, Nhìn chung chung, tiến bước không nhiều Dầu thô giá cả đổi chiều (17) Sinh dân lo lắng, trăm điều khó mang Giá nhà tiếp tục leo thang Nhập siêu, xuất giảm, việc làm không tăng Ngoại giao sóng dậy đất bằng (18) Gia-Hoa tình nghĩa còn chăng phen này! Bốn phương phúc họa vần xoay. Họa tăng, phúc giảm...ngày ngày điêu linh Thượng thiên sao mãi làm thinh Hẳn quen với thói bất minh cũng đành (19) Từ quan thần đả rắp ranh, Năm sau ai thảo phúc trình đệ lên! Chú thích: 1-Hai câu trên mượn từ bài Á Tế Á mà có thuyết cho rằng do chí sĩ Tăng bạt hổ (1858-1906) sáng tác đầu thể kỷ XX. 2-Mượn ý thơ Hồ xuân Hương trong bài Vịnh vợ lẽ: Ðằng quốc xưa nay vốn nhỏ nhen Lại còn Tề Sở ép hai bên Ngoảnh mặt sang Tề, e Sở giận Quay đầu về Sở, sợ Tề ghen 3-Nhắc lại bài “Nam quốc sơn hà nam đế cư” của Lý thường Kiệt. 4- Đầu năm 1999, Tổng bí thư TQ là Giang trạch Dân đã đưa ra lời ngon ngọt dụ dỗ và Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam lúc đó Lê khả Phiêu đã

bùi tai với phương châm 16 chữ “Ổn định lâu dài, hướng tới tương lai, láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện”. Đến năm 2002, người Trung Quốc lại nhử thêm mồi bằng một phương châm “mật ngọt chết ruồi” nữa, gọi là “4 tốt”: “Láng giềng tốt, Bạn bè tốt, Đồng chí tốt, Đối tác tốt”. Nhiều kẻ thiển cận, u mê, tham lợi tin là thực. 5-Hợp tung và Liên hoành là những kế sách đối chọi chống hoặc phù cường Tần thời Chiến quốc do các biện sĩ là Tô Tần và Trương Nghi đề xướng. 6-Nhiều cuộc họp của khối ASEAN (The Association of Southeast Asian

Nations ) không đưa lại kết quả chung về chính sách đối phó với Trung quốc như cuộc họp gần nhất thứ 33 trong tháng 11, 2018 tại Singapore. 7-Trung quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền ở Biển đông. Để bảo vệ tự do hàng hài và phản kháng ý đồ chiếm cứ biển Đông của Trung quốc, các cường quốc Âu- Mỹ -Á đã phái tàu chiến và phi cơ, cùng tập trận trong vùng biển tranh chấp. 2018 là năm đầy ắp sự kiện về Biển Đông đối với Việt Nam với các chuyến cập cảng dồn dập của chiến hạm các nước Mỹ, Anh, Pháp, Ấn, Úc, Nhật, Canada, New Zealand và

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Hàn Quốc. Cũng trong năm 2018, Mỹ liên tục thực thi các chiến dịch tự do hàng hải (theo Law of the Sea (LOS) Convention) ở Biển Đông dẫn đến những vụ chạm trán chưa từng thấy với hải quân Trung Quốc như chuyến đi của tàu khu trục Decatur đến Trường Sa vào tháng 9. Về phía mình, Trung Quốc cũng có những bước leo thang lớn như lần đầu tiên đại triển khai hỏa tiễn, máy bay ném bom ra các đảo mà họ chiếm đóng ở Trường Sa và Hoàng Sa. 8-Mượn ý câu của Hobbes: “Người là chó sói đối với người” (Homo homini lupus.). 9-Chính sách “America First” được áp dụng dưới thời tổng thống Trump, xem ra Mỹ muốn từ chối vai trò cảnh sát quốc tế. Cây viết Ivan Danilov của hãng thông tấn Nga Sputnik cho rằng việc Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức phản đối vai trò “cảnh sát toàn cầu” của Mỹ (trong quan hệ quốc tế) có thể xem là sự kiện quan trọng nhất của năm 2018 vừa qua.. 10-Cuộc biểu tình của nhóm “áo gilet vàng” (Gilets Jaunes) phản đối chính phủ Pháp vì để đất nước suy thoái, đã kéo dài tới tuần thứ 9 và gây hỗn loạn cho kinh tế và xã hội Pháp và nhất là tại thủ đô Paris. Phe “áo gilê vàng” Pháp ngày 29/12 tiếp tục có cuộc biểu tình ở thủ đô Paris khiến cảnh sát phải dùng hơi cay để giải tán đám đông. 11_Thủ tường May của Anh phải đối phó với biết bao phản đối của một số dân biểu hai đảng Bảo thủ và Lao động vì không giải quyết thỏa đang với khối Âu châu về việc Anh rời khỏi EU (BREXIT) 12-Tổng thống Trump nhất quyết thực hiện lời hứa khi tranh cử là xây bức tường giữa Mỹ và Mexico để ngăn chặn làn sóng di dân bất hợp phap đổ vào Mỹ. Từ đầu nhiệm kỳ, tổng thống Donald Trump tuyên bố nhất định hoàn thành bức tường biên giới (Border Wall hay Mexico–United States barrier ) cho dù bị nhiều người

phản đối nhất là lưỡng viện quốc hội không thỏa thuận chi tiền lên tới 5,7 tỷ Mỹ kim cho công trình. Tranh chấp dẫn tới đóng cửa chính phủ dài ngày kéo sang 2019. 13- Mỹ quốc vốn được nhiều người xưng tụng là đất hứa “Promised Land.” Nhưng tới nay, liệu Mỹ còn giữ được “mỹ danh” này hay không? 14 và 15-Tại Hội nghị thượng đỉnh Bắc Kinh từ ngày 12-ngày 14 tháng 5 năm 2017 đưa ra dự án cơ sở hạ tầng liên lục địa “Một vành đai, Một con đường” (one belt, one road-nhất tuyến, nhất lộ) và sáng kiến “Made in China 2025” (中国制造 2025) đã công khai đe dọa quyền lợi và địa vị của Mỹ trên trường thế giới. Theo tờ New York Times Phó Tổng thống Mike Pence trong bài diễn văn đọc ngày 4-10-2018 về chính sách Mỹ đối với Trung quốc tại viện Hudson (Hudson Institute) đã gián tiếp tuyên bố cuộc chiến tranh thương mại với Trung quốc mở màn. 16- Tháng 6, 2018, Tổng thống Trump của Mỹ và chủ tịch Kim Jong –un của Bắc Hàn đã gặp nhau ở Singapore để bàn về kế hoạch giải trừ võ khí nguyên tử và tháo gỡ lệnh cấm vận. Kết quả chưa rõ và phải đợi cuộc gặp lần hai năm 2019.

17- Nguồn tin CBC ngày 15 tháng 10, 2018 cho biết giá dầu thô Canada tiếp tục suy thoái, gây ra tình trạng kinh tế bất ổn ở Alberta và Canada nói chung. 18-Mạnh Vãn Chu, còn được gọi là Sabrina Meng và Cathy Meng, là một giám đốc kinh doanh người Trung Quốc. Bà là phó chủ tịch hội đồng quản trị kiêm giám đốc tài chính của công ty tư nhân lớn nhất Trung Quốc, công ty viễn thông Huawei do cha là Nhậm Chính Phi lập. Bà này bị giới chức Canada bắt giữ hồi đầu tháng này ở Vancouver theo đề nghị của Mỹ về tội vi phạm luật cấm vận Iran của Mỹ và chờ lệnh dẫn độ sang Mỹ để ra tòa. Vụ bắt giữ Mạnh Vãn Chu khiến TQ tức giận, trả đũa, bắt hai công dân Canada đang ở Bắc Kinh. Bang giao Bắc kinh-Ottawa trở nên căng thẳng. 19-Trong bài Thiên vấn phú chí sĩ Phan Bội Châu (1867-1940) đã ngỏ ý trách Trời “già” bất minh: Tôi dám xin ông, Trả lời cho sáng! Ngôi ông vẫn cao, Đức ông vẫn rạng. Có lẽ ông quá già chăng nọ, gương nhật tinh hồ loạn thị phi, Những mong ông cải cách chóng cho, uy lôi điện phân minh hình thưởng. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

T Ú H H Í C M G HỢI N Ừ M TRÀ LŨ

hưa năm nào làng An Lạc của tôi ăn tết vui như năm nay. Đó là do công ông trưởng ban tổ chức tài ba và giầu kinh nghiệm, Ông Từ Hoè. Ông bây giờ là hội viên viễn cư nhưng ban đầu thì ông ở Toronto với Cụ Chánh tiên chỉ, ông là một trong những người đã lập ra làng này. Ngay từ đầu ông đã giữ việc tổ chức lễ tết cho làng. Biết mọi người nhớ mong nên năm nay ông về làng 3 tuần để vui chơi ăn tết với mọi người. Việc đầu tiên là ông dựng cây nêu giữa sân. Năm nào ông cũng bảo cây nêu là một nét văn hóa VN. Trên ngọn là một chùm chuông khánh. Mỗi lần có cơn gió to thổi thì chùm chuông khánh này kêu leng keng, tiếng leng keng này làm chúng tôi nhớ quê hương VN hết sức. Cụ già B.95 nghe tiếng chuông khánh từ cây nêu, cụ thường bảo làng ta đang mời tổ tiên về ăn tết. Dựng nêu xong thì ông lo việc gói bánh chưng và bánh tét, và chương trình ăn tết trong làng bắt đầu. Dân làng ai cũng nô nức tham gia, ai cũng muốn tỏ ra mình vẫn còn nhiều cái gốc Việt Nam trong tim và trong đầu, ai cũng muốn đến chung tiếng cười. Trong khi tham gia việc gói bánh và nấu bánh thì dân làng đã

nói bao nhiêu chuyện, toàn những chuyện vui cười, phần lớn nói về con heo vì năm mới là năm Kỷ Hợi, năm của nhà Chú Thím Hợi mà. Ông Từ Hoè với quyền trưởng ban ra lệnh: Năm nay phe ta mừng tết Con Heo thì chỉ được nói chuyện về con heo thôi nha và được nói thoải mái nha. Nói xong câu này thì ông quay về phía Cụ già Bắc Kỳ B.95 rồi cười hì hì: Cháu có ý nói con lợn đấy, cụ ạ. Cháu tuy gốc Hà Nội Bắc Kỳ ngày xưa, nhưng năm 1954 vô Nam rồi cái chất Nam Kỳ nó thấm vào người, nó biến cháu thành người Saigon, lúc nào cũng nghĩ mình là dân Saigon, nói ngôn ngữ Miền Nam nhiều hơn là ngôn ngữ Miền Bắc. Cháu thường nói tiếng Heo nhiều hơn là tiếng Lợn... Cụ có thích chuyện con heo không cơ? Cụ B.95 đáp ngay: Thích lắm, xin bác bắt đầu đi. Thế là Ông Từ Hòe thao thao liền. Theo tử vi thì ai sinh vào năm heo, tức năm Hợi thì có số nhàn nhã, vui vẻ, hạnh phúc, tiền bạc rủng rỉnh. Người ta đã làm những con heo đất để đựng tiền để dành. Con heo đất

này là biểu tượng sự rủng rỉnh, có của ăn của để. Con heo là tiếng Miền Nam, còn con lợn là tiếng Miền Bắc. Ta gặp hai tiếng này trong nhiều câu ca dao tục ngữ, như: Giàu nuôi chó, khó nuôi heo Đầu gà má lợn Mập như heo Mua heo chọn nái, mua gái chọn dòng Nuôi heo thì phải vớt bèo, lấy vợ thì phải nộp cheo cho làng Chăn lợn 3 năm không bằng nuôi tằm một lứa ... Con lợn cũng bị dùng làm tiếng chửi: bẩn như heo, đồ mặt lợn... Và ngôn ngữ chúng ta còn đi xa hơn, con heo còn chỉ tình dục, vì họ nhà heo rất say sưa việc này. Phim con heo là phim sex, tài tử chính không phải con heo con lợn mà là liền ông liền bà. Về mặt phong tục dân gian thì ông bà mình vẫn nói “Dần Thân Tỵ Hợi tứ hành xung” có nghĩa rằng những ai sinh vào năm con cọp, con khỉ, con rắn và con heo thì không hợp nhau. Lấy vợ lấy chồng thì phải kiêng những tuổi này. Nói đến đây thì tự nhiên tôi nhớ tới câu chuyện đọc trên mạng của nhà văn Hưng Yên. Chuyện mang tên “Con cọp yêu qúy của tôi”. Xin tác giả cho phép tôi được kể chuyện này để tặng những ai mang tuổi con heo và con cọp. Rằng có anh con trai tuổi con heo yêu cô gái tên Hương

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tuổi con cọp. Hai người yêu nhau đắm đuối và họ có ý định tiến đến hôn nhân. Mẹ anh biết được, bèn la: Gái làng này thiếu gì sao mày không lấy mà mày lại đòi lấy cái con tuổi cọp ấy? Mày tuổi lợn mà bu lại cưới vợ tuổi cọp cho mày thì có khác nào bu giết mày?! Anh con trai tâm sự: Hương kém tôi 3 tuổi, trông cứ mơn mởn, mỗi lần gặp nàng là tôi chỉ muốn cắn cho một cái! Bà mẹ thì dứt khoát không cho lấy vì bà luôn bảo rằng ông bà đã dạy: có thờ có thiêng có kiêng có lành. Bố anh con trai thì trung lập và có vẻ nghiêng về phía con trai tuổi heo và ưng cho anh lấy cô gái tuổi cọp. Ông nói với vợ: Nó đã nhất định như thế thì mình cứ đi hỏi con đó cho nó. Biết đâu thằng này chẳng hơn người ta, tôi nghe kể heo rừng mà thuộc loại “lăn chai” thì cọp cũng chả làm gì được”. Bà mẹ thì dứt khoát không, bà luôn bảo: Ai lại đi cưới con gái tuổi dần về cho con mình, có mà điên! Chàng trai đang sống trong tình trạng đau khổ này thì bỗng vị cứu tinh hiện ra. Đó là một ông cậu, em của mẹ từ Hà Nội về chơi ăn tết. Ông này là người có ăn học và uy tín. Vừa bước vào nhà thì ông cậu đã thấy bà chị đang bù lu bù loa, còn thằng cháu thì mếu máo nức nở. Ông hỏi đầu đuôi sự việc. Nghe xong, ông cậu cười cười rồi hỏi cháu: Cháu định lấy cái con Hương ở xóm Giữa chứ gì? Vừa rồi đi đường cậu cũng gặp nó, con này được, đã thắt đáy lưng ong lại còn mảnh mày hay hạt...Rồi ông quay vào bà chị: Chị mà được đứa con dâu như thế là quý lắm rồi, còn đòi chi nữa! Còn cái vụ tuổi tác, hạp với không hạp, nó xưa quá rồi chị ơi! Cứ tin vào mấy ông thày bói thì có ngày phải đổ thóc giống ra mà ăn, hoa hồng không trưng đi trưng hoa cứt lợn à... Ông cậu là người có học, nói câu nào chắc nịch câu đó. Cậu ở chơi vài ngày rồi về tỉnh. Cuối năm đó, anh con trai rước được con cọp yêu quý

về nhà. Và sau này, anh con trai đã sung sướng kết luận: Không vào hang hùm sao bắt được cọp, quả đúng như vậy. Tôi không chỉ vào hang hùm một lần, mà đã mò mẫm vào nhiều lần. Cứ thế, rỉ rả tôi khều ra được gần một tá cọp con, con nào con nấy đều rất dễ thương, còn con cọp mẹ thì càng ngày càng hiền khô à! Ông bồ chữ ODP nghe chuyện đến đây thì góp ý: Chuyện vợ chồng là chuyện duyên số, chuyện ông trời đã định, không ai cãi lại được. Chuyện anh tuổi heo trên đây lấy được cô tuổi cọp là do ông trời đã định như vậy. Cần chứng minh ư? Tôi xin kể chuyện một ông quan lấy một cô ăn mày. Rằng có một thư sinh kia nghe ở đình làng có một ông thày tướng nói đúng như thần nên đã ra coi. Thư sinh hỏi ông thày tướng là về sau anh sẽ cưới ai. Ông thày xem mặt xem tay anh một chập rồi chỉ cô ăn mày đang ngồi trong xó đình: Về sau anh sẽ lấy cô kia làm vợ. Nghe xong thì anh thư sinh giận ông thày lắm vì chàng sắp đi thi, một tương lai huy hoàng đang hiện ra trước mặt, lẽ nào anh lại lấy con bé lọ lem kia làm vợ. Đêm đó anh nảy ra một ý: phải trừ hậu họa, anh phải diệt nó. Thế là nửa đêm anh lẻn ra đình, tìm một hòn đá lớn đến đập vào đầu con bé cho nó chết luôn. Xong việc về nhà, anh tiếp tục học hành, rồi ít lâu sau anh đi thi. Khóa đó anh đỗ cao và được bổ làm quan. Rồi anh lấy vợ. Vợ anh rất đẹp, là con gái một quan đại thần. Hai vợ chồng sống rất hạnh phúc, giầu sang phú quý. Một hôm cô vợ trẻ đẹp của anh gội đầu, anh thấy trên đầu vợ có một vết thẹo rất lớn, liền hỏi. Cô vợ cứ thực kể lại, rằng ngày xưa thiếp mồ côi cha mẹ, phải đi ăn mày, đêm về ngủ trong xó đình. Một đêm kia có một tên ăn trộm trốn vào đình, nó thấy thiếp nó sợ thiếp tố cáo nên nó bèn lấy cục đá lớn đập vào đầu thiếp rồi bỏ chạy. Máu chảy chan hòa, thiếp lăn ra bất tỉnh. Việc này

đến tai quan phủ. Quan động lòng thương cho cứu chữa và mang thiếp về dinh nuôi dưỡng. Vì quan không có con nên quan đã nhận thiếp làm con nuôi. Quan đó chính là cha thiếp bây giờ. Nghe xong thì ông quan trẻ là thư sinh ngày xưa đã té ngửa, ông không ngờ lời thày tướng ngày xưa đúng như vậy. Xin hết chuyện duyên số trời định và xin tiếp chuyện con heo. Thấy chuyện con heo viết trên mạng hay quá, ông Từ Hoè cũng xin góp chuyện. Ông không kể chuyện thời nay, mà chuyện thời xưa, cách đây 100 năm. Không phải ông bịa mà là chuyện do một nhà văn uy tín kể, chuyện có chép trong sách rõ ràng. Đó là chuyện Cụ Trương Vĩnh Ký kể chuyện cô gái bán heo. Rằng có chị liền bà xồn xồn kia gánh hai con heo đi chợ bán. Dọc đường gặp một gã liền ông có máu dê theo tán tỉnh. Gã lên tiếng: Giá mà ai kia cho mình hun cái chéo áo một cái thì mình sẽ cho 5 quan. Chị bán heo nghĩ bụng: cho hun chéo áo thì không hại gì, liền cho. Gã kia hun xong liền mở túi áo trao 5 quan ngay. Đi một chặp gã kia lại lên tiếng: Giá mà ai kia cho bóp vú một cái thì mình sẽ cho 5 quan nữa. Chị liền nghĩ chỉ cho bóp vú thì cũng chẳng hại gì, liền cho. Anh kia bóp xong liền mở túi lấy ra 5 quan trao ngay. Đi một chặp nữa gã kia lại lên tiếng: giá mà ai kia cho mình “múm vô vàm” một cái mình sẽ cho chục quan. Chị kia nghĩ múm vô vàm một chút cũng không hại chi, liền chịu. Gã liền ông liền dẫn chị vào bụi bên đường, múm vô vàm một chút rồi lấy ra, đưa chục quan, xong việc ra đi như thường. Đang lúc chị đàn bà ngây ngất lòng dạ như lửa đốt, gã máu dê kia lại lên tiếng: Giá mà ai kia cho mình vô sâu chút nữa mình sẽ cho 20 quan.. Chị kia chịu liền. Thế là hai bên lại dắt nhau vô bụi cây. Anh ta chỉ cho vô nửa chừng rồi lấy ra ngay, và trao 20 quan. Lại lên

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

đường. Lần này anh chàng mắc dịch kia đi lên phía trước. Chị xồn xồn liền đuổi theo rồi nói: Cho vô hết đi, mình cho luôn cặp heo này. Anh ta làm y lời. Lúc anh ta định lấy ra thì chị ta kéo ghì anh ta xuống rồi nói: Thôi làm cho thẳng bữa đi, rồi về nhà tui cho luôn cả con heo mẹ... Chuyện chép năm 1914. Cụ Vương Hồng Sển, một học giả lão thành Miền Nam, đọc xong chuyện này thì thấy hay nhưng thấy lấn cấn về 3 tiếng “múm vô vàm” nên ra tay tìm hiểu. Cu tra Tự Điển Khai Trí Tiến Đức thì thấy MÚM là mím môi làm cho má phồng lên. Cụ chưa thỏa mãn, cụ tra thêm Tự Điển Huỳnh Tịnh Của thì MÚM hay MẤM là châm vào, chớm vào. Còn VÀM là cửa sông, miệng sông như Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây. Tra xong và hiểu xong 3 chữ “Múm Vô Vàm”, Cụ Vương phá ra cười và tỏ vẻ hả hê quá sức. Cụ hết lấn cấn, cụ hiểu rõ ràng hành động của anh chàng máu dê kia với chị bán heo nhiều máu xấu này. Hóa ra anh ta đã vào sâu trong hang cọp... Ông Từ Hoè nghe Cụ Trương Vĩnh Ký và cụ Vương Hồng Sển gọi cửa thiên đàng của phái nữ là “Vàm”, là cửa sông, thì không chịu cái tên này. Ông bảo nó quý như vậy sao lại gọi là cửa sông! Bây giờ nó có nhiều tên đẹp lắm, như cửa thiên đàng, tam giác vàng, tam giác hồng, nghe thơ mộng biết bao. Cha ông ta ngày xưa còn nói hay hơn nữa: Người xinh cái dáng cũng xinh Người dòn cái tỉnh tình tinh cũng dòn. Các bạn nghe rõ chưa, những tên mỹ miều trên đây thì chỉ là cái tên, con cái tên trong câu ca dao “cái tỉnh tình tinh cũng dòn” vừa là tên cũng vừa là cung điệu âm

nhạc, vừa là phẩm chất thức ăn. Sao mà tổ tiên ta tài giỏi như vậy! Xin hết ý về danh xưng của cái Vàm để nghe tiếp chuyện học giả Vương Hồng Sển. Việc múm vô vàm gay cấn trên đây làm cụ Sển liền nhớ tới chuyện ngày xưa còn trẻ khi cụ làm thư ký cho Tòa Sứ Pháp. Chính cụ kể: cụ ngồi chung phòng với Dương Văn Minh cũng chức thư ký như cụ, đây chính là Dương Văn Minh đã đảo chính cụ Diệm năm 1963 và đã đầu hàng VC năm 1975. Anh thư ký Vương Hồng Sển phụ trách bàn công văn. Để phân biệt các loại văn thư, trên bàn anh để 3 tấm bảng lớn ghi Entrée, Sortie, Urgent. Sợ nhiều người không hiểu nên anh ghi thêm hàng chữ Việt nhỏ ở dưới là CHO VÔ, CHO RA, CHO RA LUÔN. Cụ và Dương Văn Minh thường nhìn mấy chữ tiếng Việt này mà cười hằng ngày. Cụ kết luận về việc này nhân chữ Múm Vô Vàm trên kia, rằng ta muốn hiểu thanh cũng được mà hiểu tục cũng được, nó tùy theo hoàn cảnh, tục ở chốn phòng the và thanh ở chốn nha môn văn phòng, tuy nó vẫn là nó. Ông Từ Hoè kể đến đến đây thì bình luận: Cụ Sển

đã nói sai khi bảo rằng tục ở chốn phòng the. Trong phòng the thì không có việc gì là tục cả, các bạn có đồng ý với tôi về ý kiến này không. Tôi quên tên của một danh nhân đã nói câu lịch sử này. Để đền việc quên này, nhân năm con heo, tôi xin kể một chuyện khác, chuyện đề cao tình nghĩa vợ chồng. Rằng một cặp vợ chồng heo kia yêu nhau rất tha thiết. Ban đêm con heo đực lúc nào cũng thức để trông coi cho con heo cái ngủ. Nó sợ thừa lúc chúng ngủ say thì người ta sẽ đến bắt con heo cái đi xẻ thịt. Nhờ thế mà con heo cái được ăn được ngủ thoải mái nên càng ngày càng béo càng trắng, nhưng cũng vì vậy mà con heo đực càng ngày càng gầy đi vì mất ngủ. Rồi một hôm heo đực tình cờ nghe được lời ông chủ bảo ngưới nái heo là ông muốn làm thịt con heo cái béo tốt này để ăn tết. Nghe xong, con heo đực buồn vô cùng, và từ hôm đó trở đi nó bỏ hẳn thói quen nhường ăn và canh ngủ cho con heo cái. Nó mập ra và to lớn hơn trước. Rồi ngày tết gần kề, ông chủ dẫn anh nái heo đến. Lúc định bắt con heo cái thì ông thấy nó gầy còm còn con heo đực thì béo tốt, ông liền đổi ý. Con heo đực đã chết thay cho con heo cái là vợ nó. Ông thần bếp đã làm tờ trình với Ngọc Hoàng: Nó hy sinh chết thay người yêu. Ngoài ra, xưa nay chúng ta chỉ thấy con heo là nguồn thực phẩm cho các bữa ăn mà ít ai biết rằng con heo còn có thể biến hóa vào cơ thể chúng ta nữa. Khoa học đã chứng minh một số bộ phận của con heo có thể được sử dụng để thay thế những bộ phận hư hỏng của con người. Đây là phương pháp thay thế

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

bộ phận, y khoa gọi là ghép dị chủng, xenotransplantation. Xin hết chuyện heo, để nói chuyện bàn thờ tổ. Năm nay trên bàn thờ tổ tiên, ông Từ Hoè đã xếp đĩa trái cây theo kiểu của ông, xưa đĩa trái cây thường gồm 4 loại quả mang nghĩa “cầu vừa đủ xài”, ông Từ Hoè đã

nói với cả làng: cầu vừa đủ xài thì cầu làm gì, cầu cho năm mới phải dư xài chứ. Do đó ông chỉ xếp có 3 loại quả: Trái mãng cầu, trái dưa và trái xoài, tổ tiên sẽ hiểu ý chúng ta là “cầu dư xài”, và cho dân làng ta dư giả. Chúng ta có dư thì sẽ có phương tiện giúp đỡ những người bần hàn ở

quê hương, những em thiếu nhi phải lội suối đi học, những dân làng đói khổ và bệnh tật ở miền Bắc...Cả làng vỗ tay râm ran. Chưa hết, năm nay ngoài bánh chưng bánh tét đem về, ông Từ Hoè còn tặng cho mỗi dân làng một bức tranh. Các cụ có đoán ra là bức tranh gì không cơ? Thưa là bức tranh “Con Lợn” của họa sĩ nổi tiếng Đông Hồ ngày xưa. Các cụ nhớ bức họa này rồi chứ? Hình con heo mẹ da trắng hồng, béo tốt, con mắt lim dim, cái mõm tủm tỉm cười, và năm chú lợn con, con xanh con đỏ con trắng con tím con vàng chen chúc dưới chân. Toàn bức tranh nói lên sự hạnh phúc của một gia đình sung mãn, dư xài. Năm mới Kỷ Hợi, kính chúc các cụ đầy hạnh phúc, nhà cụ nào cũng có con heo đất đầy tiền rủng rỉnh ... TRÀ LŨ

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Khăn giấy dùng rồi giá 80 đô mỗi tờ

Một công ty Mỹ tuyên bố đang ăn nên làm ra nhờ bán khăn giấy dính bẩn với giá mỗi tờ lên tới 80 Mỹ kim. Thông thường mọi người đều tránh sử dụng lại tờ khăn giấy đã có người khác xì mũi hay lau miệng vào

trước đó. Tuy nhiên, Vaev, một công ty khởi nghiệp ở Los Angeles, Mỹ tuyên bố đã bán được gần 1.000 tờ khăn giấy bẩn như vậy với giá cao khó tin. Oliver Niessen, 34 tuổi, người sáng lập công ty Vaev tiết lộ trên tạp chí Time rằng, khách hàng của anh là những người “muốn nhiễm virus cúm hôm nay để không phát ốm vì mầm bệnh đó trong tương lai”. Niessen quảng cáo Vaev như một “thương hiệu chăm sóc sức khỏe” mặc dù về căn bản, sản phẩm của công ty là giúp mọi người nhiễm cúm bằng tờ khăn giấy đã qua sử dụng của những người lạ.

Theo giải thích của Niessen, sản phẩm khăn giấy Vaev đóng vai trò gần tương tự vắc-xin cúm. Cụ thể, nếu bạn sắp đi nghỉ ở đâu đó và muốn giảm thiểu nguy cơ nhiễm cúm, phá hỏng cuộc vui, bạn có thể dùng tờ khăn giấy đã dính nước mũi hoặc nước bọt của người khác (đồng nghĩa với việc tờ khăn giấy mang virus cúm), khiến cơ thể nhiễm mầm bệnh và sinh ra chất đề kháng. Về sau, khi bạn đi nghỉ, loại virus cúm đó sẽ không thể tấn công gây bệnh cho bạn được nữa. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo, việc sử dụng khăn giấy Vaev có

thể không hữu ích và làm bạn tiêu tốn cả đống tiền một cách vô nghĩa. Charles Gerba, giáo sư chuyên ngành vi sinh và khoa học môi trường thuộc Đại học Arizona (Mỹ) giải thí ch: “Có tới hơn 200 chủng rhinovirus (các virus gây chứng cảm, cúm) nên bạn sẽ phải dùng tới 200 tờ khăn giấy mang mầm bệnh khác nhau để tập miễn dịch cho cơ thể. Miễn dịch từ một chủng virus sẽ không bảo vệ được bạn trước những virus khác. Đó là lý do tại sao chúng ta chưa bao giờ chế được vắc-xin tổng quát cho bệnh cảm cúm thông thường”. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SONG THAO

ói tới “tết” người ta nghĩ ngay tới Tết Nguyên Đán. Nhưng tết đâu phải chỉ là thời gian giao mùa giữa năm mới và năm cũ. Ngoài Tết Nguyên Đán, chúng ta còn có Tết Đoan Ngọ, Tết Trung Thu. Vậy tết là một ngày hội, một ngày vui được dân gian đón nhận. Những khi năm cùng tháng tận, tôi thường ôn lại dĩ vãng, nhớ lại những gì mình làm được cũng như chưa làm được trong năm cũ. Nhưng, từ bao năm nay, nỗi nhớ dằng dai hơn nhiều, từ ngày được tha khỏi cái gọi là trại cải tạo của Việt cộng. Đối với những người đã bước chân vào vòng tù mà không có tội, án cũng chẳng có, ngày tháng mênh mông như trong những đám mây, thời gian như một thách đố không có lời giải đáp, chuyện được thả cho về với gia đình là chuyện chết đi sống lại. Đó mới là ngày vui, ngày hội, ngày tết đích thực. Ngày về là…tết! Thường trong các dịp tết, trại cho một số trại viên về, như một trình diễn về cái gọi là nhân đạo của chế độ. Dù chẳng ai tin vào sự nhân đạo của một chế độ lấy chuyên chế làm kim chỉ nam, nhưng cứ được bước ra ngoài vòng cương tỏa của tù tội là tết rồi. Chuyện về là chuyện trúng số. Thần tài gõ vào đầu anh nào, anh ấy hưởng. Tôi may mắn được gõ đầu vào ngay cái tết đầu tiên trong tù. Trong truyện ngắn “Tết Trước Tết”, tôi đã tả lại giây phút…thiêng liêng đó. Sau ba chục ngày vô cũi, chuyện ra về là chuyện canh cánh bên lòng của chúng tôi. Cán bộ cứ ra rả tuyên truyền: “Về hay không là tùy các anh có học tập tốt không thôi!”. Chẳng ai nhét được câu dối trá này vào trong đầu. Rồi ngày định mệnh cũng tới. “Sáng hôm sau, 26 tết, cán bộ tất tưởi tay cầm cuộn giấy lên kêu họp nhà. Mọi người vội vàng vào hàng ngũ. Chưa bao giờ anh em lại tập họp nhanh nhẹn đến như vậy. Tôi nhìn quanh. Mọi khuôn mặt đều căng lên hồi hộp. Bụng tôi đánh lô tô. Đang ngồi tôi đứng lên nói với đám bạn quen ngồi cạnh:“Đứng lên một

cái lấy hên!”. Chẳng ai cười. Người nào cũng còn đang bận đội một thúng chì trên đầu. Mọi cặp mắt đều dồn vào tờ giấy trên tay cán bộ. Tôi thấy trang giấy đen kịt chữ. Chắc cũng phải vài chục tên. Có tên tôi trong đó không? Tôi nhấp nhổm như muốn soi thủng những con chữ trên tờ giấy. Cán bộ lên tiếng yêu cầu im lặng. Căn phòng lặng ngắt tức thì. Cán bộ giáo đầu cà kê về chính sách khoan hồng của nhà nước. Tim tôi nhảy loạn xạ. Được về hay ở lại? Hai tình huống xa nhau như Thiên Đàng- Địa Ngục. Tai tôi hững hờ với những sáo ngữ rỗng tuếch đang phát ra từ cái miệng bôi mỡ. Rồi giây phút định mệnh cũng đến. Tên người đầu tiên được xướng lên. Kẻ diễm phúc đứng phắt dậy mặt mũi ngơ ngác tái mét. Tôi bấm đốt ngón tay đếm từng tên. Ngón tay cái chạy gần hết bốn ngón tay kia thì tên tôi được đọc lên. Tôi đứng phắt dậy. Có phải chân tôi đang chạm đất đây không? Đầu tôi lỏng le như chẳng c ó g ì ở t ro n g . Mặt mũi tôi tê rần. Tai tôi lùng bùng nghe tiếng quản giáo hỏi: “Anh ở nhà này à? Sao tôi ít thấy mặt anh?”. Lạy trời đừng có gì trục trặc. Môi tôi như gắn hàm thiếc không nói năng được gì. Tai tôi lại lùng bùng nghe: “Anh ngồi xuống!”. Tôi ngồi phịch xuống. Chiều nay mình sẽ ở nhà mình. Tôi cố làm quen với ý nghĩ mới mẻ này. Những khuôn mặt quanh tôi nhũn ra khi cán bộ gấp tờ giấy lại. Tôi nhìn thấy nét bàng hoàng hoảng hốt, tôi nhìn thấy những giọt nước mắt vội vã, tôi nhìn thấy những khuôn mặt nặng nề cố nuốt nỗi thất vọng. Và tôi cũng nhìn thấy nỗi mừng vui cố giấu kín của những người có tên”. Tết đến với tôi, tết đến với nhiều anh em khác trại, khác thời gian. Nhưng có đang là mùa hè nóng cháy, được kêu tên ra về vẫn…tết! Tác giả Phạm Đăng Quỳnh kể lại về ngày “tết” của người cha. “Ba nói sáng đó vẫn đi làm bình thường thì ba bất ngờ được tách ra, cho nên anh em bạn tù ai cũng không biết ba được về mà tâm sự hay gửi

TẾT

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Lao động trong tù cải tạo

nhắn gì cho gia đình. Các chỉ huy trại bỗng dưng nhỏ nhẹ lạ thường:“Anh đã biết lao động sản xuất. Lao động là vinh quang anh có biết không? Bác Hồ kính yêu đã dạy như thế. Từ một người chỉ biết ăn bơ thừa sữa cặn của đế quốc, lười biếng lao động, có nợ máu với nhân dân, nhờ cách mạng khoan hồng, giáo dục , bây giờ anh đã được trở về với nhân dân. Hãy nhớ hăng say lao động sản xuất để đền đáp công ơn của cách mạng. Những gì anh đã trải qua mấy năm nay ở đây, khi về anh không được kể lại với bất cứ ai. Đã có nhiều người không làm như vậy phải quay lại trại. Chính quyền cách mạng sẽ đưa họ trở lại đây cho chúng tôi. Anh phải nhớ là chúng tôi không muốn gặp lại anh ở đây một lần nữa, anh nhé! Anh nhớ đấy!”. Ba nói , dù đã quen với cuộc sống tù tội ở đây, nhưng khi nghe các nhà quản giáo nói đến chuyện quay trở lại “ địa ngục trần gian” này ba không khỏi nổi da gà. Đó là lý do ba tôi và hầu hết những “con trời’ khác khi thoát nạn , trở về ai hỏi gì cũng không dám kể lại. Họ chỉ tập trung làm lụng nuôi sống gia đình, im lặng , khép kín, có vài người còn trầm cảm”. Một trường hợp được tha về khác, cũng đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, do một tác giả không ghi tên kể lại: “Mọi bữa, sắp hàng xong là ra cổng. Bữa nay sao lại dềnh dàng? Hóa ra đợi nghe đích thân trại trưởng tuyên đọc “lệnh tha” nhân dịp Tết Nguyên Đán sắp tới! Cả mười mấy đội, sáu bảy trăm nhân mạng đều nhốn nháo. Tiếng là thiếu tá mà coi bộ trại trưởng đọc chữ không rành. Trong khi thiên hạ nhấp nha, nhấp nhổm, ông ê a đánh vần thật là sốt ruột. Tiếng ông thì nhỏ mà gã tù tui thì điếc lác sợ không nghe được nên mới nhờ anh bạn đứng kế bên nhắc chừng dùm. Quả nhiên lát sau bỗng thấy anh bạn nắm áo vừa giật vừa hô: có tên rồi kìa! Tôi nghe rồi ngẩn ngơ như lạc vào trong mơ ! Ngơ ngẩn hồi lâu mới giật mình, tỉnh lại bèn chạy u về phòng giam lo thu xếp đồ đạc. Bao nhiêu đồ dồn vô sac marin, chiếc thùng sắt để lại cho thiếu tá Huấn,chánh sở tạo tác NQS như đã hứa. Thiếu tá Tú, thường trực thi đua mới hướng dẫn qua Khu B tạm

trú qua đêm. Buổi cơm chiều mới thật là hào hứng. Trại khoản đãi giã biệt bằng cơm trắng thay sắn dui. Lại gặp anh Nguyễn Mỹ, trưởng ty thuế vụ Biên Hòa cùng được thả. Hai anh em chén cơm trắng thịt kho thả cửa. Nôn nao, không sao ngủ được bèn làm đêm không ngủ. Bịch thuốc lào tới sáng đã khuyết một phần tư! Đêm dài rồi cũng trôi qua. Sáng lại đã thấy cán bộ tới làm thủ tục ra tù. Lần cuối cùng lăn tay, nhận lãnh giấy ra tù. Cầm tấm giấy vàng úa mà nâng niu như lịnh thiên tào tha mạng!”. Bà Thanh Minh, một vợ tù cải tạo, mòn mỏi trông chờ chồng về. Như có sự sắp đặt của trời đất, một bữa bà thấy ông lù lù xuất hiện ở cửa nhà. “Buổi tối, ngày 30-4-1980, tôi và đứa con đang ngồi ăn cơm, thì chồng tôi bước vô nhà. Trông chồng tôi gầy ốm, đen đúa, quần áo lếch thếch, lưng đeo ba lô. Đâu còn phong độ của thời huy hoàng ngày xưa. Tôi sững sờ, đánh rơi đũa chén, líu lưỡi, không nói nên lời. Chồng tôi cho biết, anh ấy đã được trả tự do vài ngày trước đây. Ra trại Vĩnh Phú, anh ấy về Hà Nội, ngủ ngoài trời một đêm tại sân ga xe lửa. Ngay khi tới Hà Nội, anh ấy đã đến bưu điện, gởi điện tín báo tin mừng, một ngày trước lên xe lửa về Nam. Xe chạy từ Hà Nội vô Sài Gòn mất thêm hai ngày nữa. Thế mà, điện tín lại đi chậm hơn xe lửa. Do đó, sự xuất hiện của chồng tôi đã đem lại cho tôi một sự mừng rỡ, một hạnh phúc bất ngờ, tưởng chỉ có trong giấc mơ mà thôi. Tôi đề nghị hai đứa ra phố ăn cơm tiệm để mừng ngày thoát cảnh tù đày. Chồng tôi nói: “Thôi! Ăn cơm tù nhiều năm quen rồi, bây giờ có ăn cơm nguội cũng sướng như tiên rồi”. Đúng là bị méo mó nghề nghiệp ở tù”. Đường về có năm bảy lối, lối nào cũng là…tết. Tùy theo những năm tháng ở tù dài hay ngắn, những người về như lạc về cõi thiên thai. Những ngày trong tù, chúng tôi sống như thời tiền sử. Quần áo vá chằng vá đụp, thân hình mốc thếch ghẻ lở trơ xương. Chỉ vài tháng trong trại đã biến những sĩ quan hào hoa, những cấp chỉ huy quần dài áo rộng trong các công sở thành những vật-người. Chúng tôi lượm từng mảnh kim khí, tấm cạc tông, chiếc đinh rỉ hay những thứ ngày xưa chúng tôi coi là rác rưởi. Bất cứ thứ gì cũng có lúc dùng tới. Những chiếc dép cao su ngày đi mới tinh, qua ngày tháng, đứt quai, mòn đế, chúng tôi buộc lại bằng những sợi ni lông đủ màu, trông cứ như phường chèo tất cả. Về lại chốn phố phường, chúng tôi trông chằng giống con giáp nào. Vĩnh biệt ta-mười-năm chết dấp Chốn rừng thiêng im tiếng nghìn thu Mười năm mặt sạm soi khe nước Ta hóa thân thành vượn cổ sơ ... (Tô Thùy Yên) Ngày về, ngày tết của riêng chúng tôi, lòng chúng tôi như mềm đi vì tình nghĩa đồng bào. Những người dân miền Nam, quen hay không quen, đã đón chúng tôi như

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Sổ trình diện quản chế của những tù cải tạo trở về

những người thân từ địa ngục trần gian trở về. Một đoạn trong nhật ký của ông Vương văn Ba kể lại ngày về: “Hôm nay là một trong những ngày vui nhất của đời mình: ngày ra Trại, ngày được phóng thích. Có phải chăng đây là một sự ngẫu nhiên hay sự an bài của đấng thiêng liêng: 15.6.1975 ngày đi học tập cải tạo, 15.6.1983 ngày bước ra khỏi trại, đúng 8 năm tròn không thiếu hay dư một ngày nào. Hôm ấy, 14.6.1983, tức trước một ngày ra Trại, đang ngồi ăn cơm trưa thì anh Oanh làm nhà bếp kề tai nói nhỏ : “Anh Ba hãy bình tĩnh nghe tôi nói, anh có tên trong danh sách về”. Mình yên lặng nhìn anh ấy xem coi có nói chơi hay thật và nói cám ơn. Buổi chiều cả Trại ra sân tập hợp để đi làm. Trước khi đi làm có lệnh đọc danh sách tha. Đợt phóng thích này có tất cả 30 người về : bọn này 22 người, có 1 chính trị địa phương và 7 người trại khác. Ngay chiều hôm đó lên trên cơ quan làm thủ tục về, sáng hôm sau có xe của Trại đưa ra huyện Tân Kỳ, tại đây đáp xe đò ra Vinh. Vinh là thị xã tỉnh Nghệ Tĩnh, chiều ngày 15.6.1983 có mặt tại ga Vinh, nhờ một số các em trẻ tuổi từ Huế ra đây ký hợp đồng với chính phủ xây cất nhà ga giúp đỡ. Các em này hầu hết có gia đình đi cải tạo, nên các em rất thông cảm bọn này, dành chỗ cho nghỉ ngơi để đợi tàu hỏa. Đêm ấy tại Vinh mình ăn ở uống tợn quá, gặp gì ăn nấy, ăn từ 19g00 đến 21g00. Lúc

21g30 loa phóng thanh báo tàu Thống Nhất từ Hà Nội đi Sàigòn đến. Các bạn trẻ người Huế hướng dẫn cả bọn 22 người đi chui ngõ ngách đặc biệt để vào chỗ tàu đậu, xong họ lên năn nỉ với các anh em Kiểm soát viên vé tàu để cho đi. May mắn thay, bọn này gặp các Kiểm soát vé người trong Nam nên họ cho đi tàu khỏi mua vé, dĩ nhiên bọn này phải ngồi nhờ hai đầu lên xuống của toa và chia ra mỗi toa vài người.. Tàu chạy đến Quảng Trị thì trời đã sáng, từ đó trở đi mình ăn uống lu bù, gặp ga lớn ăn theo ga lớn, ngừng ga nhỏ ăn theo ga nhỏ. Thật là khủng khiếp cho kiếp tù đày : đói và thèm. Đến ga Nha Trang lúc 23g00 ngày 16.6.1983, xuống ga tôi và bạn Tuệ, hai người thuê một chiếc xích lô về nhà mẹ Khoa ở đường Nguyễn Thái Học”. Tác giả Phạm Đăng Quỳnh kể chuyện về của người cha. “Mãn hạn tù cải tạo, ba được ban chỉ huy trại dặn dò cả buổi, rồi phát cho ít tiền. Số tiền ít ỏi này không đủ để đón xe từ trại về nhà, nhưng không sao. Dù cơ thể chỉ còn bộ xương dính da, nhưng niềm vui bất ngờ được ra tù như liều thuốc kích thích, làm cho con người ba hưng phấn hẳn, ba cảm thấy khỏe như thanh niên, xách tay nải ba rời trại. Bước ra đường, ba nghĩ mình đủ sức đi bộ về tới nhà, dù đoạn đường gần vài trăm cây số. Hoặc đi bộ đến khi nào kiệt sức thì sẽ đón xe đò, nhưng không, không bao giờ mình kiệt sức. Chắc chắn vậy. Hoặc chỉ đón xe đi hết địa phận tỉnh Bình Định thôi, rồi xin đi nhờ xe về Quảng Ngãi. Không được, đời mình có lúc như đã tận cùng có thèm xin xỏ ai đâu. Thôi cứ đi bộ. Rồi một chiếc xe đò đột ngột dừng lại phía trước. Anh lơ xe nhảy xuống: “ Mời ông “con trời” lên xe”. “Chú đi bộ được rồi em ơi”. “Ông cứ lên xe, tụi tui không lấy tiền đâu. Chưa kịp suy nghĩ, chú thanh niên to khỏe ôm ba bỏ lên chiếc xe cũ kỹ, ba như chưa kịp định thần, cảm giác vừa vui vui vừa buồn buồn pha chút xấu hổ. Ba hỏi: “Sao mấy em gọi tui là “con trời?”. “ Ông nhìn cái lưng áo của ông

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Ngày về của Đại Tá Nguyễn Công Vĩnh

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Kỷ vật trại cải tạo

Chiếc vòng bằng ống phóng M79 có khắc tên người thân

có hai chữ CT tổ bố, không phải con trời thì là cái gì? Tụi tui chở nhiều rồi, không lấy tiền ai hết, mà có lấy thì mấy ông tiền đâu đưa? Ông yên tâm, lát nữa tụi tui gửi xe quen cho ông về tận Quảng Ngãi luôn. Mà ông có tự đón xe thì cũng không ai lấy tiền của ông đâu, đừng lo”. Tôi về từ Long Thành, xe tải bộ đội chạy thẳng về Sài Gòn, đổ xuống vườn Tao Đàn. Xe vừa vào tới thành phố, đồng bào chạy theo reo hò. Cứ như đoàn quân chiến thắng trở về. Chúng tôi chỉ là những tên chiến bại nhưng được chào đón như những người thân yêu về lại quê hương. Chỉ có tình người của những người cùng chia nhau chiến bại mới òa lên được niềm vui rộng rãi như vậy. “Đoàn xe bộ đội đưa chúng tôi về bò ra khỏi con đường đất bụi mịt mù gặp Quốc lộ 15 quẹo mặt. Đường về Saigon. Nỗi bàng hoàng chưa rời khỏi chúng tôi. Ôm nỗi vui mừng quá lớn lao mà chúng tôi ngồi im thin thít không dám nói năng gì. Gió lồng lộng tung hồn tôi lên cao. Tôi nhắm mắt tận hưởng nỗi sung sướng tưởng chừng như nổ tung người ra. Cầu Xa Lộ. Ngã tư Hàng Xanh. Saigon đây rồi. Đoàn xe chạy qua chợ Bến Thành, vào vườn Tao Đàn. Dân chúng đổ xô chạy theo. Khi xe ngừng cho chúng tôi xuống thì con đường nhựa giữa vườn nối liền hai cổng đường Nguyễn Du và đường Hồng Thập Tự đã đầy nhóc người. Những câu hỏi tíu tít trả lời không kịp. Mọi người, nhất là các bà có chồng đi học tập, muốn níu chúng tôi lại hỏi chuyện. Chúng tôi thì muốn bay về nhà ngay. Tôi vất vả luồn lách ra được tới đường Hồng Thập Tự. Một

anh xe ôm trờ tới: “Thầy lên xe em chở về”. Tôi leo lên xe. Anh xe ôm vui tính bắt chuyện suốt đoạn đường về tới Thị Nghè. Tới nhà tôi bước xuống bảo chờ tôi vào lấy tiền ra trả. Anh khoát tay: “Tiền nong gì thầy! Em là lính cũ. Các thầy về là mừng rồi. Thôi, chào thầy em đi”. Người dân miền Nam cùng chung một tấm lòng với những người trở về nhưng mỗi chúng tôi gặp một cách đón mừng riêng. Cách nào cũng làm chúng tôi rớt nước mắt. Vị tác giả vô danh ghi lại một cách đón khác khi hỏi mua thuốc lá của một cô gái trên lề đường. “Hắn sực nhớ lúc nãy cô gái có liếc mắt xuống đôi chân hắn. Hắn chợt thoáng “lý đoán” ra nguyên nhân. Nhìn thẳng vào mặt cô bán thuốc, với vẻ nghiêm trang, hắn nói:“Anh vừa từ trại cải tạo ra, đang trên đường về, nên đành phải mang đôi dép này”. Khi hắn vừa mới nói đến “Anh vừa từ trại cải tạo ra”, cặp mắt cô gái sáng lên và đôi má cô ửng hồng, nhếch lên để lộ ra cái lúm đồng tiền. Hình như cô muốn nói điều gì mà không cất lên được. Cô luống cuống lấy trong hộc ra gói thuốc Hoa Mai còn nguyên rồi bằng hai tay đưa lên sát ngực hắn, với ánh mắt thương cảm trìu mến: “Anh cầm lấy, em biếu anh. Rất tiếc bây giờ không còn thuốc trước 75”. Tác giả Nguyễn Minh Châu, trong hồi ký “Cuộc Đời Đổi Thay”, cũng nhận được những yêu thương của đồng bào khi từ Yên Bái trở về Nam. Khi xe ghé Huế để ăn trưa, anh được đồng bào o bế nồng hậu. “Ðến thành phố Huế, hai anh bộ đội cho chúng tôi xuống xe để ăn trưa. Ðồng bào hay tin tù cải tạo được về Nam từ các trại tù miền Bắc đã đổ xô tới bao vây chúng tôi. Các bà cụ già và các phụ nữ nhìn thấy chúng tôi mặt mày xanh xao hốc hác, bơ phờ và ốm gầy nên động lòng khóc nức nở. Chúng tôi bị cấm không cho tiếp xúc với đồng bào, nhưng khi nhìn qua ánh mắt của mấy bà tôi hiểu là các bà rất thương cảm chúng tôi và họ hình dung bóng dáng chồng

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Trung Tá Nguyễn Minh Châu, tác giả hồi ký “Cuộc Đời Đổi Thay”

con hay anh em của họ cũng tiêu điều như chúng tôi vậy, nên họ mủi lòng không cầm được nước mắt. Có một bà cụ chửi khe khẽ rằng: “Ðồ quân khốn nạn! Chúng bay đày đọa mấy người cải tạo ra nông nỗi này!”. Một điều làm cho tôi luyến tiếc là phố Huế ngày xưa thanh bình thơ mộng, nay sao tôi thấy tiêu điều buồn tênh! Có lẽ phố Huế cũng buồn theo vận nước? Anh em chúng tôi chia ra từng toán vào các quán ăn cạnh nhau trên một đường

phố. Các người chủ quán đều không tính tiền và còn cho uống beer và nước ngọt thật ngon lành vì mấy năm nay đâu được có những thứ này”. Ông bạn nhà thơ Quan Dương được ra về vào năm 1981, đu theo xe đò tới Ninh Hòa thì nhảy xuống, cuốc bộ hai cây số về nhà. Chiếc xe đò rùng mình nín thở Quẳng xuống đường một nhúm xương khô Gã lính ngụy lưu đầy ngơ ngác Chưa dám tin mình đã trở về. Những người về từ ngục tù Cộng sản chúng tôi ấm lòng khi được đồng bào miền Nam đón tiếp nồng hậu. Hình như họ nhìn thấy chính họ trong cái tiều tụy của chúng tôi. Đồng bào, hai chữ thật thân thương. Nhưng cũng thật rắc rối. Chúng tôi vừa thoát khỏi bàn tay nghiệt ngã của một thứ “đồng bào”, để được đón nhận thân tình từ một thứ “đồng bào” khác. Vận nước tới lúc như vậy, vận nước cũng sẽ tới lúc khác vậy. Để cho hai chữ “đồng bào” trở về đúng nghĩa của nó. Dù sao, những con người rách nát cả thể xác lẫn tinh thần chúng tôi cũng lê được cái thân tàn về với đồng bào miền Nam thân yêu. Và chúng tôi đã được đón nhận như những đứa con hẩm hiu tìm về được căn nhà cũ. Vậy là vui rồi. Vui như tết! SONG THAO

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Jeff Bezos hẹn hò với người tình 3 tháng trước khi công bố ly dị

Tỉ phú Jeff Bezos và Lauren Sanchez

Báo National Enquirer cho biết, tỉ phú Jeff Bezos bị bắt gặp thân mật ăn tố i vớ i Lauren Sanchez trong mộ t nhà hàng ở Los Angeles. Hai người dùng bữa tối cùng vớ i một cặp khác trong góc một nhà hàng Ý tại Santa Monica suốt ba tiếng hôm 30/10/2018. Nguồ n tin cho biế t: “Họ dường

như đang ở trong thế giới riêng. Bezos và Sanchez hầu như không nói chuyện với hai người ngồi cùng suốt bữa tối. Chắc chắn đó không phải là bữa tối bàn chuyện làm ăn”. Theo bài báo, hai người “dịu dàng âu yếm nhau”, Sanchez thậm chí còn đặt tay lên đầu gối của Bezos dưới gầm bàn. Khi Sanchez đổi chỗ với người phụ nữ ngồi cùng bàn, Bezos “dịch ghế để ngồi gần Sanchez hơn”. Nguồn tin mô tả: “Ông ấy bắt đầu thì thầm vào tai cô ấy, còn cô ấy thì lắng nghe và nhìn chăm chú. Sau đó, Sanchez thì thầm bên tai Bezos, họ dựa sát vào nhau, cánh tay ông ấy quàng qua ghế ngồi của cô khi nói chuyện”. Bốn người rời nhà hàng lúc 10 giờ đêm nhưng bữa tiệc dường như chưa kết thúc với Bezos và Sanchez.

Nữ diễn viên, MC kiêm bà chủ hãng phim hàng không Sanchez rời khỏi biệt thự của tỉ phú Amazon ở Los Angeles vào 10 giờ sáng hôm sau. Hình ảnh hai người hẹn hò được chụp vào ba tháng trước khi Bezos tuyên bố ly dị MacKenzie, người vợ gắn bó 25 năm. Một số tờ báo đưa tin Bezos và Sanchez đã hẹn hò từ tháng 6, vài tháng sau khi Sanchez ly thân với chồng là Patrick Whitesell, người đại diện cho nhiều ngôi sao Hollywood. Bezos, 55 tuổi và Sanchez, 49 tuổi, đều phủ nhận lừa dối vợ hoặc chồng từ khi bị báo chí đưa tin chuyện ngoại tình hồi đầu tháng một. Tuy nhiên, theo Enquirer, hai người đã lén gặp gỡ thường xuyên tại nhà riêng của cả hai, có thời điểm tới 6 lần trong hai tuần. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

FORTUNE HERBS Đông Y Dược Phòng

PHƯỚC NHƠN ĐƯỜNG 2820 PEACHTREE IND BOULEVARD, STE # M • DULUTH, GA 30097 Xin gọi để lấy hẹn: 770-986-0058

• 678-207-9867

Website: www.fortuneherbs.com

MỞ CỬA 6 NGÀY: 10AM - 6PM • NGHỈ THỨ SÁU • Ngày Chủ Nhật lấy hẹn only CHUYÊN TRỊ THEO PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THUỐC BẮC VÀ CHÂM CỨU

BÁC SĨ Lâm Tuấn * License châm cứu * Kinh nghiệm trên 30 năm Truyền nhân chính tông y đạo, bốn đời Đông Y gia truyền. Tốt nghiệp trường Đông Y Học Viện, đã nhiều năm chữa lành các bệnh nan y về nội khoa, sản hậu, thận, v. v.. CHUYÊN TRỊ: Các bệnh về Xương Sống, Gan, Thận, Nhức Đầu, Khó Ngủ, Đau lưng, Phong Thấp, Tê Bại, Đau Thần Kinh, Nội Thương và những chứng bệnh của Đàn Bà.

ĐẶC BIỆT CHUYÊN TRỊ: • Trật gân - Trật xương - Trẹo cổ • Đau khớp • Có bán thuốc rượu danh tiếng trị đau nhức, ăn, ngủ được và tăng cường sinh lực, nam - phụ Lão đều dùng rất công hiệu.

rlo af Pk w

d for

htr

tria

ule

nd eI

o lB

ĐẶC BIỆT CÓ THUỐC GIA TRUYỀN THẦN DIỆU VỀ: Huyết trắng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều, hiếm muộn con cái, đau bụng đến kỳ, đau bao tử, đái ra máu, di mộng tinh, hoạt tinh, yếu sinh lý, liệt dương, bệnh viêm và ho suyễn...

nt H ill Rd

Chúng tôi có nhân viên người Việt thông dịch cho Quý vị. Nếu cần xin gọi: 770-986-0058 lấy hẹn trước

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Hợi nói chuyện Heo Năm

PHẠM ĐÌNH LÂN, F.A.B.I.

Năm 2019 là năm Kỷ Hợi tức là năm con Heo. Nhân dịp nầy chúng ta thử tìm hiểu phần nào về loài động vật quen thuộc nầy, về những biến cố trong năm Hợi, và những nhân vật quan trọng tuổi Hợi.

NGUỒN GỐC Tổ tiên của loài heo là các heo rừng. Heo là động vật ăn tạp có xương sống, máu đỏ, có vú và sinh con. Tổ tiên của loài heo là heo rừng. Tên khoa học của heo rừng (Dã Trư) là Sus scrofa thuộc gia đình Suidae. Tên khoa học của heo thuần hoá mà chúng ta thường thấy là Sus domesticus hay dài dòng hơn là Sus scrofa domesticus, gia đình Suidae. Tên gọi thông thường của Trư tộc rất nhiều. Điều đó cho thấy Trư tộc rất quan trọng trong xã hội loài người. Quốc gia Việt Nam Trung Hoa Nhật Anh Pháp Tây Ban Nha

Tên gọi Heo, Lợn, Trư, Hy (Hán-Việt) Zhu (Tru), Yezhu (Dã Trư: Heo rừng) Buta Pig, Hog Porc, cochon Cerdo

Trư tộc có mặt khắp thế giới với các chi tộc lớn như: - Babirusa gốc ở Indonesia có hai nanh dài - Phacochoerus tức heo ngà (wardog) ở Phi Châu mỏ dài có hai răng nanh dài trông giống ngựa và heo rừng hơn là heo thuần hoá.

- Rozorback hay heo rừng Nga được các nhà chinh phục Tây Ban Nha đưa sang Mỹ Châu và người Anh đưa sang Úc Đại Lợi vào thế kỷ XVIII. Heo razorback được thuần hoá rồi được thả hoang vào rừng để săn bắn hay vì chủ của chúng dời chỗ ở nên bỏ hoang chúng trở thành heo rừng. - Peccary gốc ở lục địa Âu-Á -Phi được du nhập vào Mỹ Châu. Trư tộc Peccary có nanh dài thuộc gia đình Tayassuidae có mùi hôi nên được gọi là Xạ Trư (musk hog). Tapir được gọi là heo voi vì có tướng mạo giống heo và mỏ dài tựa vòi voi. Gọi là heo voi là vì thế. Heo voi mang tên khoa học Tapir terrestris thuộc gia đình Tapiridae. Địa bàn sinh sống của heo là Indonesia, Mã Lai, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Heo voi lội và lặn dưới nước rất giỏi.

HEO TRONG XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI Heo sớm được loài người thuần hoá. Trung Hoa thuần hoá heo cách đây 7000 năm căn cứ vào tuổi bức tượng nửa rồng nửa heo (Long Trư) được tìm thấy ở Hongshan (Hồng Sơn), Trung Hoa. Theo sự nghiên cứu của các nhà động vật học thì sự thuần hoá heo có thể xảy ra ở Cyprus

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cách đây 11,400 năm. Heo là động vật ăn tạp; chân có 4 móng; mỏ dài; tai to. Thị giác của heo rất kém nhưng khứu giác rất bén nhạy. Vì vậy người ta dùng heo nái để đánh hỏi tìm nấm truﬄe mọc dưới mặt đất. Có 40 loại heo được thuần hoá. Các loại heo quan trọng là heo Duroc, Landrace, Berkshire, Yorkshire, Chester White, Hampshire, Poland China v.v... Các màu lông của heo gồm màu trắng, đen, vàng hung đỏ, và trắng đen, và đen-vàng sậm. Ở Việt Nam các loại heo thường nghe là heo mọi (nhỏ con, màu đen), heo bông (heo có nhiều vá đen-trắng), heo ỷ (mỏ ngắn, mặt nhiều nếp nhăn), heo lang (heo đen có vá trắng), heo Tây (heo lớn con xuất hiện ở nước ta sau khi tiếp xúc với người Pháp). Tuỳ theo giống heo, chiều dài, chiều cao và trọng lượng của heo khác nhau. Trọng lượng nặng nhất của heo xê dịch từ 400 - 450 kí lô. Trọng lượng nhẹ nhất lối 6 kí lô. Người Việt Nam nuôi heo nhằm ba mục đích khác nhau: - nuôi heo thịt bằng cách thiến heo đực hay heo cái để heo chóng mập dễ bán. - nuôi heo nái để bán heo con. Heo cái từ 6 đến 12 tháng tuổi bắt đầu chịu đực và mang thai từ 112 ngày đến 150 ngày thì sinh từ 5 đến 15 heo con. - nuôi heo đực để làm công tác truyền giống Đối với loài người, heo là một nguồn thịt to lớn, một quỹ tiết kiệm sống. Việc nuôi heo tương đối dễ dàng trong một nước nông nghiệp có nhiều nước, nguồn cám, chuối, bèo. Các nước có khí hậu sa mạc không thuận lợi cho việc nuôi heo vì thiếu nước tắm cho heo và rửa sạch chuồng. Phân heo là một loại phân bón tốt nhưng nó cũng là nơi tập trung vi trùng độc. Có ít ra 130 loại vi trùng khác nhau trong phân heo. Trên thế giới dân tộc nào cũng ăn thịt heo ngoại trừ các tín đồ Do Thái Giáo và Hồi Giáo. Người Trung Hoa, Việt Nam và các dân tộc nông nghiệp khác ở Đông Nam Á và hải đảo Thái Bình Dương đều ăn thịt heo, cá, gà, vịt hơn là thịt bò. Các món ăn như hủ tiếu, bánh bao, xíu mại, há cảo, lạp xưởng, heo

quay, heo sữa quay, thịt xá xíu, lòng heo phá lấu... của người Trung Hoa đều dùng đến trư nhục. Các món ăn của Việt Nam như thịt heo kho với nước dừa, thịt nướng, heo nướng, cháo lòng, bì cuốn, nem, nem nướng, bún bò Huế, tiết canh, cháo huyết, tré, hủ tiếu Mỹ Tho, hủ tiếu Nam Vang, lỗ tai heo ngâm dấm, thịt đầu ngâm dấm... đều dùng da, thịt, huyết và xương heo. Người Việt Nam ở miền Bắc thích món thịt đông ăn với dưa hành vào tiết Đông-Xuân. Người Tây Phương không dùng mỡ heo trong việc nấu nướng. Họ dùng thịt heo để làm đồ hộp, jambon (ham), xúc xích (saugage), thịt cốc lết (côtelette) nướng, nấu ra-gu (ragout), pa tê (paté) gan và món bacon như thịt ba rọi lát mỏng nướng chín giòn được ưa thích ở Anh, Ái Nhĩ Lan và Hoa Kỳ. Vì heo là động vật ăn tạp như loài người nên ngày xưa người ta quan niệm ăn bộ phận nào của con heo sẽ giúp cho bộ phận ấy của loài người được bổ dưỡng. Ăn óc heo để được bổ óc. Ăn tiết canh heo để được bổ máu. Ăn gan bổ gan; ăn thận bổ thận. Người ta hầm bao tử heo với tiêu sọ ăn cho ấm bao tử, nấu phổi heo với hẹ ăn cho bổ phổi v.v... Phân heo và lông heo được dùng làm phân bón. Huyết heo được dùng làm một loại keo dán gỗ rất tốt. Ở Ai Cập cổ có thần Seth có vóc dáng heo. Đó là Ác Thần. Vào thời cổ người Ai Cập có tục tế Thần bằng heo con. Người Ấn Độ gọi heo rừng là Varaha. Thần Varaha, hiện thân của thần Vishnu trong Ấn Giáo, có ngoại hình của heo rừng chống quỷ sứ. Đó là biểu tượng của lòng can đảm. Trong huyền thoại Hy Lạp có chuyện Hercules dùng lưới bẫy một heo rừng trên núi Erymanthus đem về cho vua Eurysthus. Người Trung Hoa nuôi nhiều heo và tiêu thụ thịt heo nhiều nhất thế giới. Chúng ta vừa thấy tượng Long Trư đã có 7,000 năm tuổi. Người Trung Hoa làm những con heo đất để trẻ em tiết kiệm tiền. Trong Tây Du Ký (1590) tác giả Ngô Thừa Ân mô tả Trư Bát Giới dưới dạng mặt heo, thân người, ăn mặc lè phè, tay cầm cái cào cỏ, ấn dấu của giới nông dân và sinh hoạt nông nghiệp. Trư Bát Giới hội đủ các đặc tính của người nông dân Trung Hoa từ biểu hiện bên ngoài (ăn

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mặc lôi thôi phô bày cả bụng ngực) lẫn tư tưởng tiềm ẩn trong tâm (hiếu sắc, thích hưởng thụ v.v...). Người Pháp gọi heo là Cochon với nhiều nghĩa không mấy tốt đẹp như truỵ lạc, bẩn thỉu, dâm đãng. Do đó có Cinéma cochon (phim dâm dật). Nhưng da Cochon de lait (heo sữa quay) ăn với bánh bao không nhưn ở các cao lầu Chợ Lớn thời Pháp thuộc được nhiệt liệt hoan nghinh. Trong thực vật có: - cây cứt lợn Ageratum conyzoides tức cây bù xít - hy thiêm thảo hay cỏ dĩ, cỏ cứt heo Siegesbeckia orientalis - Hog bean: cây kỳ nham đen Hyoscyanus niger - Hog peanut: đậu phọng hoang ở Mỹ Châu Amphicarpa bracteata - Hog plum: cây xoan tra Spondias axillaris cùng dòng thảo mộc với cây cóc. - Hog weed: Ái tửu thảo Oenothera biennis (gọi như vậy vì sau khi ăn củ người ăn thèm rượu) - Hog weed: sâm Phú Yên Axia cochinchinensis - Hog weed: rau cần trâu độc khổng lồ Heracleum mantegazzianum (nhựa có thể gây mù loà khi vào mắt; có độc chất gây ra ung thư) - Sowbread (Trư Cốc Hoa) (pain de porceau) là hoa Rakefet Cyclamen persicum. Heo rừng thích ăn củ của loại hoa nầy. Hoa Rakefet là quốc hoa của Do Thái. Trong y học có chứng bịnh Scrofula, chứng lao sơ đẳng của hạch bạch huyết trên cổ. Trước kia heo có bịnh sên, lải. Heo có trứng sên được gọi là heo gạo. Đến đầu thế kỷ XXI heo bị nhiều chứng bịnh lạ như đau móng chân, xùi bọt mép, cảm cúm heo H1N1 (Swine inﬂuenza). Gần đây có vài người Trung Hoa có vi khuẩn Streptococcus suis trong người khiến da bị rỉ máu, nhức đầu, ói mửa dữ dội. Người Việt Nam cho rằng heo nái đẻ một con là điềm xui xẻo. Họ rất sợ heo năm móng vì nghĩ rằng tiền kiếp của heo năm móng là người. Heo đi lạc vào xóm cũng bị xem là điềm xấu. Để tránh điềm xấu người ta chặt đuôi heo rồi đem chôn! Người Việt Nam không thích ăn thịt cá bông, bò vá,

heo vá, vịt Xiêm lai vì cho rằng thịt những động vật có đốm, vá đều độc. Ngôn từ của người Việt Nam nói về heo có: ngu như heo; lười như heo; một miếng thịt làng bằng một sàng thịt chợ; làm trò con heo; con lợn lòng; lợn lành chữa lợn toi; lợn trong chuồng thả ra mà đuổi; lòng lợn cách đêm v.v... Về kinh nghiệm lựa heo để nuôi và chọn gái làm vợ, ca dao Việt Nam có câu: Mua heo lựa nái Cưới gái chọn dòng Heo được dùng trong hôn lễ của những gia đình giàu có. Ca dao có câu: Giúp em một thúng xôi vò Một con lợn béo, một vò rượu tăm. Trong xã hội Khổng Giáo nữ quyền hầu như vắng bóng nên có những câu ca dao phũ phàng như sau: Còn duyên anh cưới ba heo Hết duyên anh đánh ba hèo đuổi đi Tục xẻo mũi heo quay ngày nhị hỉ của người Trung Hoa là cách hạ nhục gia đình cô dâu đã mất trinh trước khi có chồng. Các thầy tướng cho rằng người có mặt heo thì tham thực, dâm dật, ích kỷ và độc ác. Vua Lê Tương Dực (trên ngôi từ 1510-1516) là vị vua có tướng Trư. Trong Quốc Văn Giáo Khoa Thư có chuyện Cái Lưỡi. Ngon, dở, tốt, xấu, hiền, dữ... đều do cái lưỡi mà ra cả. Trong đề 40 con, heo mang số 7 sau Cọp (số 6) và Thỏ (số 8). Trong 12 con giáp heo đứng hạng 12 sau Chó (Tuất). Năm con heo tức năm Hợi. Năm Hợi là năm Âm (-). Cứ 60 năm ta có một năm cùng can chi. Thí dụ: Năm 1935 là năm Ất Hợi. Năm 1935 + 60 = 1995 = Ất Hợi. Năm 2019 là năm Kỷ Hợi. Năm 2019 + 60 = 2079 sẽ là năm Kỷ Hợi. Năm Ất Hợi: 1875, 1935, 1995, 2055 Đinh Hợi: 1947, 2007, 2067, 2127 Kỷ Hợi: 1959, 2019, 2079, 2139 Tân Hợi: 1911, 1971, 2031, 2091 Quí Hợi: 1923, 1983, 2043, 2103 Tuổi Hợi hợp với: Mùi, Mão Không hợp với: Dần, Thân, Tỵ

hành Hoả Thổ Mộc Kim Thuỷ

màu sắc Đỏ Vàng Xanh Trắng Đen

BIẾN CỐ LỊCH SỬ QUAN TRỌNG VÀO NĂM HỢI 1911: Cách mạng Tân Hợi ở Trung Hoa; cách mạng ở Mexico; Quốc Hội Đức thông qua đạo luật biến Alsace

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

và Lorraine thành quốc gia tự trị; tàu Titanic hạ thuỷ ở Belfast; Bồ Đào Nha trục xuất các giáo sĩ dòng Jesuits; thủ tướng Nga Stolypin bị ám sát ở Kiev, Ukraine. 1923: thành lập Liên Bang Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Sô-Viết (Liên Sô); quân Hoa Kỳ rút khỏi Rhineland (Đức); Lenin bị tai biến mạch máu não lần thứ ba; bang giao giữa Liên Sô và chánh phủ Sun Yatsen (Tôn Dật Tiên): trường Võ Bị Whampoa (Hoàng Phố) ra đời do sự giúp đỡ của Liên Sô; lạm phát ở Đức, 01 đô la = 600,000 đồng Mark; Mustapha Kemal thành lập Cộng Hoà Thổ Nhỉ Kỳ. 1935: Mustapha Kemal tự xưng là Ataturk tức Quốc Phụ của Thổ Nhỉ Kỳ; hiệp ước Pháp - Ý (phát xít); Hitler tái võ trang Đức bất chấp sự vi phạm hiệp ước Versailles (1919); thương ước Hoa Kỳ - Liên Sô có hiệu lực; Luật Nuremberg (Đức) tước đoạt quyền công dân của người Do Thái ở Đức; Ý xâm lăng Abyssinia (Ethiopia); cuộc Vạn Lý Trường Chinh chấm dứt khi đến Yenan (Diên An), Shaanxi (Thiểm Tây). 1947: Kế hoạch Marshall phục hồi kinh tế các nước Tây Âu; chủ nghĩa Truman chống Cộng Sản; trận đánh sông Lô; biểu tình chống Kuomintang (Quốc Dân Đảng) trên đảo Taiwan (Đài Loan); hiến pháp Lào theo chế độ quân chủ lập hiến, dân chủ đại nghị; Cộng Sản nắm chánh quyền ở Hung Gia Lợi; Liên Sô sản xuất súng AK-47 do Mikhail Kalashnikov sáng chế; Tướng Franco được bầu làm lảnh tụ đời đời; Ấn Độ độc lập; tướng Aung San (cha của bà Aung San Suu Kyi) bị ám sát chết; vua Michael của Romania bị Cộng Sản nước này lật đổ. 1959: Đức Đạt Lai Lạt Ma lưu vong ở Ấn Độ; Fidel Castro lật đổ Batista ở Cuba; Alaska và Hawaii: tiểu bang 49 và 50 của Hoa Kỳ; phi thuyền Luna (Mechta) của Liên Sô chụp hình mặt trăng; De Gaulle, tổng thống Đệ Ngũ Cộng Hoà; hiệp ước kinh tế & quân sự Hoa Kỳ - Iran; Iraq rút khỏi Minh Ước Baghdad; Mao Zedong mất chức Chủ Tịch CHNDTQ vì thất bại trong chương trình Bước

Tiến Nhảy Vọt; Lee Kuan Yew, thủ tướng Singapore; gián điệp nguyên tử Klaus Fuchs được tự do và được phép về Dresden, Đức, tiếp tục nghiên cứu khoa học; khánh thành hải lộ St. Lawrence Hoa Kỳ - Canada; phó Tổng Thống Nixon viếng Liên Sô; Liên Sô ký khế ước với Iraq về việc thiết lập lò nguyên tử; vệ tinh Discovery 6; Food Stamps cho người nghèo ở Hoa Kỳ; Khrushchev viếng Hoa Kỳ nhưng không được đến Disneyland; Liên Sô ký khế ước xây đập Aswan cho Ai Cập; tổng giám mục Makarios, tổng thống đầu tiên của đảo Cyprus. 1971: Disney World khánh thành ở Florida; chiến tranh biên giới Ấn - Pakistan; Apollo 14; khánh thành Đập Aswan (Ai Cập); Amin đảo chánh ở Uganda; 12,000 quân VNCH trong chiến dịch Hạ Lào; hạ thấp tuổi đi bầu ở Hoa Kỳ: 18t; Hafez al Assad đắc cử tổng thống Syria; trung uý William Calley bị xử chung thân vì vụ thảm sát ở Mỹ Lai; Liên Bang Ai Cập - Libya - Syria; biểu tình phản chiến ở Washington D.C; Trung Quốc đại diện cho Trung Hoa tại tổ chức LHQ; Qatar độc lập khỏi sự đô hộ của Anh; Thuỵ Sĩ công nhận Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà; Libya quốc hữu hoá các giếng dầu nhượng cho Anh; Kissinger đi Trung Quốc chuẩn bị chuyến viếng thăm của tổng thống Nixon.

12,000 quân VNCH trong chiến dịch Hạ Lào

Đức Đạt Lai Lạt Ma lưu vong ở Ấn Độ

1983: Nữ thủ tướng Anh, Thatcher, viếng quần đảo Falklands; Jiang Qing (Giang Thanh), vợ của Mao Zedong (Mao Trạch Đông) được chuyển từ án tử hình sang án chung thân; sáng kiến Phòng Thủ Chiến Lược (Star Wars) của tổng thống Reagan; Nhật Hoàng khánh thành Disneyland Tokyo; bom nổ trước toà đại sứ Mỹ ở Lebanon; Đức Giáo Hoàng John Paul II viếng Ba Lan, quê sinh quán của Ngài; Syria bỏ rơi lảnh tụ Arafat của PLO; Liên Sô bắn phi cơ chở hành khách của Nam Hàn trên không phận Tây Bá Lợi Á; Hoa Kỳ xâm lăng Grenada.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

1995: Bang giao Hoa Kỳ - Cộng Hoà Xã Hội Chủ (Palestine) (1935-); Vua Hussein của Jordan (1935-

Nghĩa Việt Nam; Đức Giáo Hoàng John Paul II viếng Úc Đại Lợi; 1 Mỹ Kim: 3,947 rubles (đơn vị tiền tệ Nga); Hoa Kỳ cho Mexico vay 20 tỷ Mỹ Kim để ổn định kinh tế; bom nổ ở Oklahoma; cây xúc xích dài nhất thế giới của Canada: 28.77 miles – khoảng 46km!; bom hơi ngạt nổ dưới đường hầm xe lửa Tokyo; phi thuyền con thoi Atlantis 14; Arafat (PLO) và Rabin (Do Thái) ký thoả ước chuyển giao West Bank cho PLO (Tổ Chức Giải Phóng Palestine); thủ tướng Rabin (Do Thái) bị ám sát chết.

Đức Giáo Hoàng John Paul II

2007: Tổng Thống Bush II nhận trách nhiệm về những lầm lẫn ở Iraq và xin thêm quân; Bulgaria và Romania gia nhập Liên Âu; Nancy Pelosi (DC) là nữ dân biểu đầu tiên nắm chức vụ Chủ Tịch Hạ Viện; vệ tinh gián điệp thứ tư của Nhật; Yeltsin mất; Đức Đạt Lai Lạt Ma nhận huy chương vàng của Quốc Hội Hoa Kỳ; cựu nữ thủ tướng Pakistan, Benazir Bhutto về nước và bị ám sát chết; Bà Cristina Fernandez de Kirchner đắc cử Tổng Thống Argentina; vệ tinh Trung Quốc quanh quỹ đạo mặt trăng; vua Juan Carlos chửi Tổng Thống Hugo Chavez của Venezuella: “Tại sao không im miệng?”; tàu chở 154 người chìm khi đụng băng sơn ở phía nam quần đảo Shetland, Argentina.

NHÂN VẬT LỊCH SỬ SINH VÀO NĂM HỢI Những yếu nhân trên thế giới sinh vào năm Hợi gồm có: Ronald Reagan (1911-2004); Klaus Fuchs (19111988); George Pompidou (1911-1973); Nguyễn Văn Thiệu (1923-2001); Henry Kissinger (1923); Lee Kuan Yew (Lý Quang Diệu 1923-2015); Shimon Peres (19232016); Đức Đạt Lai Lạt Ma (1935-); Mahmoud Abbas

1999); Hillary Clinton (1947-); Gloria Macapagal Arroyo (1947-); Mitt Romney (1947-); Dilma Rousseﬀ (Brazil) (1947-); Mike Pence (1959-) v.v… Ronald Reagan (19112004) là vị tổng thống cao niên nhất khi nhậm chức vào năm 1981 (70 tuổi). Ông là một tài tử chiếu bóng, một nhà bình luận thể thao. Trong đệ nhị thế chiến ông phục vụ trong binh chủng Không Quân với cấp bậc đại uý. Từ năm 1967 đến 1975 ông là Thống Đốc (Cộng Ronald Reagan Hoà) của California. Từ năm 1981 đến 1989 ông là tổng thống Hoa Kỳ đại thắng trong hai cuộc bầu cử. Trong cuộc bầu cử năm 1980 ông thắng 45 tiểu bang trên 50 kể cả thành trì của đảng Dân Chủ là California và New York. Đối thủ của ông lúc ấy là Tổng Thống Carter (DC). Trong cuộc bầu cử năm 1984 ông thắng phiếu ở 48 tiểu bang trong khi ông Mondale chỉ được hai tiểu bang. Năm 1989 ông được 68% dân chúng công nhận những thành quả do ông mang lại cho Hoa Kỳ: kinh tế phồn thịnh, sự góp phần to tát trong việc chấm dứt chiến tranh lạnh mạnh tay với đường lối khủng bố của Qadaﬁ (Libya). Nổi tiếng nhất là lời kêu gọi Gorbachev đập bỏ bức tường Berlin. Sự thành công trong hai nhiệm kỳ tổng thống của ông giúp cho phó tổng thống Bush đắc cử dễ dàng trong cuộc bầu cử năm 1988. Klaus Fuchs (19111988) là nhà vật lý Đức gia nhập đảng Cộng Sản năm 1932. Khi Hitler nắm chánh quyền năm 1933, ông tìm cách tránh né sự đàn áp của Đức Quốc Xã. Ông chạy sang Anh lấy tiến sĩ vật lý ở đó năm 1937. Năm 1942 ông có quốc tịch Klaus Fuchs Anh và sang Hoa Kỳ tham gia vào chương trình nguyên tử của Hoa Kỳ cùng các nhà bác học Anh, Canada và Hoa Kỳ. Ngay từ năm 1944 Klaus Fuchs đã thông tài liệu nguyên tử cho Liên Sô. Năm 1950 ông bị đưa ra toà án về tội gián điệp nguyên tử cho Liên Sô. Toà án Anh xử ông 14 năm tù. Ở tù được 9 năm ông được tự do. Ông mất quốc tịch Anh và được cho phép về Đông Đức. Ông tiếp tục việc nghiên cứu khoa học cho chánh phủ cộng sản Đông Đức.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

George Pompidou (19111973) là nhà giáo tốt nghiệp Ecole Normale Supérieure ở Paris năm 1931 nhưng chỉ đi dạy vào năm 1934 sau khi được chấm đậu agrégation. George Pompidou có liên lạc với tướng De Gaulle trong đệ nhị thế chiến. Khi George Pompidou De Gaulle trở lại cầm quyền năm 1958 ông làm thủ tướng Đệ Ngũ Cộng Hoà từ năm 1962 - 1968. Năm 1969 một lần nữa tướng De Gaulle rút lui khỏi chánh trường sau khi thất bại trong cuộc trưng cầu dân ý. Ông Pompidou có đường lối hoà dịu với Anh, Hoa Kỳ và NATO hơn tổng thống De Gaulle. Nguyễn Văn Thiệu (19232001): Căn cứ vào giấy tờ, năm sinh của tổng thống Nguyễn Văn Thiệu là 1923. Nhưng theo tin truyền khẩu thì ông sinh vào năm 1924 (Giáp Tý). Trước cuộc đảo chánh năm 1963 ông là đại tá chỉ huy Sư Đoàn V Bộ Binh. Sau cuộc đảo chánh một năm ông vinh thăng thiếu tướng Nguyễn Văn Thiệu rồi trung tướng trong quân đội. Vai trò chánh trị và quân sự của ông trở nên sáng chói sau ngày 19-06-1965, ngày quân đội nắm quyền. Ông là chủ tịch Uỷ Ban Lãnh Đạo Quốc Gia. Năm 1967 ông và thiếu tướng Nguyễn Cao Kỳ thành lập một liên danh do ông thụ uỷ. Liên danh đắc cử với 37% phiếu bầu. Năm 1971 ông chọn giáo sư Trần Văn Hương làm ứng cử viên phó tổng thống và tướng Trần Thiện Khiêm làm ứng cử viên phó tổng thống dự khuyết. Trong cuộc bầu cử năm 1971 chỉ có một liên danh mà thôi. Hạ tuần tháng Tư năm 1975 Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức. Phó tổng thống Trần Văn Hương lên thay được một tuần thì trao quyền lại cho đại tướng Dương Văn Minh. Tướng Dương Văn Minh làm tổng thống được hai ngày thì tuyên bố đầu hàng. Henry Kissinger (1923- ) là người Đức gốc Do Thái di cư sang Hoa Kỳ năm 1938 để tránh chánh sách bài Do Thái của Hitler. Từ năm 1943 đến năm 1946 ông là trung sĩ trong quân đội Hoa Kỳ. Ông là bộ trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ đầu tiên không sinh ở Hoa Kỳ. Hai việc làm nổi bật của ông là: Henry Kissinger 1. Mở đường cho bang giao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vào đầu thập niên 1970.

Năm 1972 tổng thống Nixon là tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên thăm viếng Trung Quốc từ khi nước này trở thành một nước Cộng Sản. Đến bây giờ ông Kissinger vẫn được Trung Quốc nhiệt liệt hoan nghinh. 2. Thương thuyết mật với Lê Đức Thọ để tiến đến việc ký kết hiệp định Paris ngày 27-01-1973. Nhờ hiệp định Paris ông Kissinger và Lê Đức Thọ được trao giải Nobel Hoà Bình năm 1973. Lê Đức Thọ không nhận phân nữa giải. Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu và Henry Kissinger bất đồng ý kiến về dự thảo hiệp định Paris đến nỗi có tin đồn tổng thống Nguyễn Văn Thiệu có thể gặp nguy hiểm. Từ ngày 26-10-1972 đến ngày VNCH thất thủ năm 1975 ông Kissenger không đến Sài Gòn nữa. Lee Kuan Yew (Lý Quang Diệu 1923-2015) là người lập quốc đảo Singapore năm 1965. Singapore có 75% dân số là Trung Hoa. Số còn lại là người Ấn Độ và Mã Lai. Một quốc đảo rộng lối 720km2 với 5.6 triệu dân, Singapore là quốc gia phồn vinh nhất ở Đông Lee Kuan Yew Nam Á. Lợi tức đồng niên tính theo đầu người là 61,766 Mỹ Kim/năm. Ông biến đảo quốc thành lập một hợp chủng quốc Hoa + Ấn + Mã, kết hợp hài hoà một đảo quốc nhỏ, đa văn hoá, đa chủng tộc để phát triển kinh tế, khoa học kỹ thuật và phương thức quản trị kinh doanh Tây Phương để biến Singapore thành một viên ngọc kinh tế trên thế giới. Ngôn ngữ thông dụng ở Singapore là: Anh, Mã, Quan Thoại và Tamil. Dù là người lập quốc và là người tạo phồn vinh cho Singapore, Lee Kuan Yew không bao giờ xem mình là Cha Già Dân Tộc. Shimon Peres (1923-2016) là người Do Thái sinh ở Ba Lan. Cha ông về vùng Uỷ trị Palestine vào năm 1932. Hai năm sau ông Peres về vùng đất này. Ông tham gia vào việc thành lập Haganah vào năm 1947. Đó là tiền thân của Quân Đội Do Thái sau này. Shimon Peres là người hiện diện trong chánh quyền Do Thái lâu nhất sau ngày lập quốc năm 1948. Vào đầu thập niên 1950 ông công tác ở Hoa Kỳ. Trong thời gian nầy ông học đại học New York rồi Harvard. Ông giữ nhiều bộ trong chánh phủ Do Thái như bộ Giao Thông Vận Tải (1974-1977), bộ Quốc Phòng (1974-1977; 1995-1996); bộ Tài Chánh (1988-1990); bộ Ngoại Giao (1986-1988; 1992-1995; 2001-2002); hai lần làm Thủ Tướng (1984-1986; 19951996) và cuối cùng là Tổng Thống Do Thái từ năm 2007 đến 2014. Ông Peres được lãnh giải thưởng Nobel Hoà Bình năm 1994 (giải thưởng chia ba: Yasser Arafat và Shimon Peres, Yitzhak Rabin).

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHẠM ĐÌNH LÂN

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Lan man chuyện HEO •

PHAN HẠNH

ết năm Kỷ Hợi 2019 mà chẳng lẽ không viết một tí gì về heo lợn thì tôi cảm thấy hơi thiếu, vì vậy tôi kiếm chuyện về con heo con lợn để nói. Bạn đừng bảo rằng cả đời bạn chưa bao giờ đọc truyện con heo hoặc xem phim con heo nha. Không nhiều thì ít, chắc chắn thế nào cũng có, không xem lúc đã trở thành người lớn thì xem lúc còn là trẻ nhỏ. Nhiều phim con heo lắm: Ormie The Pig, Babe, The Muppet Show với Miss Piggy, Winnie the Pooh với Piglet, The Lion King với Pumbaa, loạt phim Toy Story với con heo tên Hamm, Looney Tunes với hai con heo Porky và Petunia. Nếu bạn có xem loạt chương trình truyền hình The Muppet Show của Jim Henson thì xem như là bạn đã xem phim con heo rồi đó. Vai diễn đột phá rất dễ thương là Cô Lợn Miss Piggy. Kể từ khi ra mắt vào năm

1976, Miss Piggy đã được chú ý bởi tính cách diva chảnh điệu đà, thỉnh thoảng khi nói lời thoại, nàng ta hay chêm vào vài tiếng Pháp cho có vẻ ta đây cũng le lói trí thức như ai chứ bộ. Cô nàng heo này cũng được biết đến qua mối quan hệ, lúc thì thắm thiết lúc thì phai nhạt, với nhân vật con ếch Kermit the Frog, bắt đầu vào năm 1978 và đã bị gián đoạn từ năm 2015. Năm 1996, TV Guide xếp Miss Piggy đứng hạng thứ 23 trong danh sách 50 ngôi sao truyền hình vĩ đại nhất qua mọi thời đại. Nói chung, tất cả những con heo hoạt họa đều rất dễ thương, nếu không thì các cha mẹ đã không để cho con em xem mê mẩn. Mặc dù hầu hết phim con heo là phim hoạt họa nhưng cũng có phim do heo thật và người thật đóng nữa đó bạn ạ. Green Acres là một bộ phim hài được phát sóng trên đài truyền hình CBS Hoa Kỳ từ năm 1965 đến năm 1971, bạn có xem không? Phim này kể về một ông luật sư tên

là Oliver Wendell Douglas cùng bà vợ tên Lisa từ thành phố dọn nhà về Hooterville, một làng quê. Nơi đây họ gặp cặp vợ chồng nông dân Fred và Doris Ziffel. Cặp vợ chồng này không có đứa con nào cho nên nuôi một con heo, rất mực thương yêu đối xử nó như con trai ruột thịt và đặt tên cho nó là Arnold Ziﬀel, cũng mang họ của cha đàng hoàng chứ bộ, kẻo không có khi lại bị mắng là “son of a ....” Mọi người ở Hooterville, ngoại trừ Oliver Douglas, đều chấp nhận điều này mà không thắc mắc hoặc có vấn đề gì cả. Tính chất hài hước của bộ phim này là từ cách con heo Arnold sống giống như con người, và từ cách cư dân Hooterville khăng khăng nghĩ nó như một người đồng loại. Họ cũng mời nó đến dự các cuộc họp ở thị trấn, họ chơi cờ với nó (và thua nó nữa chứ); họ nói chuyện với nó và có thể hiểu những tiếng kêu “ột ột” “eng éc” của nó nữa. Chỉ có ông luật sư Oliver Douglas nhà ta là người duy nhất không thể chấp nhận

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chuyện kỳ cục như vậy. Ông ta cố gắng giải thích với mọi người trong làng rằng Arnold chỉ là một con lợn, nhưng không ai chịu nghe ông ta cả. Ngược lại, họ còn nghi ngờ Oliver là người bất bình thường vì ông ta không thể giao tiếp với Arnold. Theo lẽ thường ở trên đời, những người làm nghề luật sư ít khi được ưa lắm. Tiểu thuyết con heo thì có những quyển như Animal Farm rất nổi tiếng của George Orwell, đã được Phạm Minh Ngọc dịch ra Việt ngữ dưới tựa Trại Súc Vật, Babe The Sheep-Pig của Dick King-Smith, Bartholomew Fair của Ben Jonson, A Dissertation upon Roast Pig của Charles Lamb, Lord of the Flies của William Golding, View of a Pig của Ted Hughes, The Tale of Pigling Bland của Beatrix Potter, v.v... quá xá nhiều. Tôi chỉ đọc chưa hết truyện Trại Súc Vật, chỉ biết sơ sơ về ba nhân vật heo trong truyện là con lợn già trùm thủ lãnh “Old Major” (hô hào bầy gia súc làm cách mạng tiến lên chủ nghĩa xã hội) với hai nhân vật lợn trẻ hơn là “Snowball” và “Napoleon”. Tuy tác giả George Orwell nói ông chỉ viết hư cấu chứ không nhằm ám chỉ ai cả, nhưng nhiều nhà phê bình văn

học và cả hàng triệu người đọc đều nghĩ ba nhân vật heo đó sao giống ba ông cộng sản gộc Karl Marx, Lenin/ Stalin và Trosky quá. Ý NGHĨA TƯỢNG TRƯNG CỦA LỢN

Theo như tài liệu của Bách khoa Từ điển Mở rộng Wikipedia, không như ngựa và chó, con lợn mang nhiều ý nghĩa tượng trưng thay đổi khác nhau tùy theo vùng địa lý và văn hóa trên thế giới. Trong các nền văn hóa trước đây như Ai Cập cổ xưa, lợn nái được coi là Mẹ vĩ đại và là biểu tượng của sự sinh sản và phong phú, là con vật linh thiêng của Isis, tên vị nữ thần thể hiện khả năng sinh sản. Đối với người Celts nước Anh xa xưa, lợn nái cũng được vinh danh là người mẹ mắn đẻ. Truyền thuyết của người Celtic kể về Manannan là một con lợn không bao giờ ngừng đẻ. Cũng trong tín ngưỡng của người Celtic cổ đại, con lợn được liên kết với Ceridwen (hay Keridwin) và Phaea, cả hai đều là nữ thần sinh sản. Con lợn cũng là một biểu tượng của sự mạnh mẽ và hung dữ trong các nền văn hóa Trung Hoa ngày trước. Heo rừng thậm chí còn nằm trong số những con vật thuộc cung

hoàng đạo Trung Hoa, nơi nó được coi là biểu tượng của sự chân thành, trung thực và quyết đoán. Trong biểu tượng của Ấn Độ giáo, con lợn được liên kết với thần Vajravarahi, người phối ngẫu của thần Vishnu. Người Hy Lạp dùng lợn làm vật tế cho các vị thần liên quan đến nông nghiệp như Demeter, Ares và Gaia để mong được thuận mùa. Các nền văn hóa của thổ dân châu Mỹ bản địa (đồng bằng bộ lạc) đã liên kết con lợn như một điềm báo của mưa; ý nghĩa biểu tượng của lợn ở đây cũng liên quan đến sự sinh sản và nông nghiệp. Trong Phật giáo, một con lợn đen được minh họa trên bánh xe luân hồi để tượng trưng cho ảo ảnh của con người về suy nghĩ ham muốn và về bản chất thực sự của cuộc đời. Trong Kitô giáo cổ xưa, con lợn là biểu tượng của sự lười biếng hoặc tham lam. Còn các nền văn hóa Do Thái và Hồi giáo coi lợn là ô uế và họ bị cấm ăn thịt lợn. Trong biểu tượng giấc mơ, con lợn nhà cho thấy khả năng sinh sản, nhưng một con lợn rừng là biểu tượng của ham muốn và sự thái quá. Nếu trong giấc ngủ bạn mộng thấy

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

bạn đang cho lợn ăn thì đó được coi là biểu tượng của sự may mắn. Ngược lại, nếu bạn mộng thấy đang bị một con lợn rừng tấn công, điều đó có thể là một thông điệp bạn đang trở nên đam mê vật chất hoặc tham lam về một cái gì đó. Bạn thử hỏi chiêm tinh gia Huỳnh Liên xem có đúng không nhá. HEO BAY, THÀNH NGỮ VỀ LỢN TRONG TIẾNG ANH

Tôi cứ nghĩ người Tây phương thích hai con vật chó và ngựa nhất nên trong Anh ngữ mới có rất nhiều thành ngữ liên quan đến hai con vật này, và tôi nghĩ thành ngữ về con heo con lợn chắc ít. Tôi đã đoán sai; họ cũng rất thích con heo; thật không ngờ thành ngữ về heo trong tiếng Anh cũng quá nhiều. Hóa ra con heo trong văn hóa tây phương cũng có thớ... (thịt) lắm. Hầu hết các thành ngữ và biểu thức về con lợn trong tiếng Anh đều có khuynh hướng tiêu cực, nghĩa là chê nhiều hơn khen, có khi còn xúc phạm nữa. Nếu bạn bảo ai đó háu đói háu ăn như lợn, đổ mồ hôi như lợn, hay khoái chí tử như một con lợn trong bùn, vậy là bạn đã bỏ qua những phẩm chất tốt của con lợn đấy. Được chủ huấn luyện dạy dỗ, lợn cũng thông minh biết nghe lời, ngoan và

hiền lắm, không nổi quạu ẩu rồi cào cắn chủ như mèo chó. Chúng cũng dễ thương lắm chứ, nếu không người ta đã không nuôi chúng làm thú cưng, nhất là loại heo đẹt nhỏ nhắn (miniature pig) và heo mọi (potbelly pig) dễ thương của Việt Nam. Cái gì của Việt Nam mà không dễ thương. Heo mọi lần đầu tiên được Sở thú Bowmanville, Ontario nhập cảng vào Canada vào giữa thập niên 1980 và nhanh chóng trở nên phổ biến để trở thành thú cưng được ưa chuộng ở Bắc Mỹ và châu Âu. Nhiều người trong giới minh tinh tài tử điện ảnh và nghệ sĩ nuôi thú cưng lợn như là một phong trào. Paris Hilton nuôi một con và đặt tên nó là Piggelette, đi máy bay cũng mua vé riêng cho nó ngồi. Miley Cyrus nuôi một con và đặt tên nó là Bubba Sue, cưng nó lắm và ngủ chung với nó. Elizabeth Hurley, Danielle Steel, Charlotte Church, Tori Spelling, Denise Richards, Rupert Grint, Jonathan Ross, Kendall Schmidt, Tom Daley và Reese Witherspoon cũng có thú cưng là heo đẹt. Riêng George Clooney thì nuôi một con lợn cỡ thường tên Max nặng gần 300 pound suốt 18 năm cho đến khi Max chết. Megan Fox thì từ hồi nuôi một con lợn cưng đến giờ không dám ăn thịt heo nữa. Siêu cầu thủ bóng tròn David Beckham của nước Anh và vợ là Victoria nuôi hai con, mỗi người ôm một con cho khỏi giành giựt. Trong số những thành ngữ tiếng Anh nói về con lợn, tôi thấy “flying pig” (con lợn bay) là được đề cập đến nhiều nhất. Nào là “when pigs fly”, “pigs with wings”, “pigs might fly”, “pigs will fly”, “pigs may fly”... Heo lợn bay mới tuyệt đối “không thể” chứ còn chó ngựa bay thì “có thể” theo nghĩa rộng và nới lỏng. Chó và ngựa có lúc phóng nhảy hổng khỏi mặt đất trông như đang bay; heo lợn thì không. Vì vậy lợn bay mới đặc biệt. Những thành ngữ này là một cách

nói ẩn dụ hàm ý mô tả một điều không thể có, không bao giờ xảy ra, tương tự như những câu “khi gà mọc răng”, “khi mặt trời mọc ở hướng tây”, “khi tuyết rơi dưới hỏa ngục”, “khi cóc mọc lông”, “khi cá leo cây”, “khi cột đèn biết đi”... Người ta dùng nó với mục đích mai mỉa, hài hước, chế giễu. Sau ngày 30-4-1975, khi cộng sản miền bắc thôn tính miền nam, người dân Sài Gòn mỉa mai “Cây trụ đèn mà biết đi thì chúng cũng đã vượt biên rồi.” Trong quyển “John Steinbeck: A Biography”, xuất bản năm 1996, viết về cuộc đời của nhà văn Hoa Kỳ nổi tiếng John Steinbeck, giáo sư văn học Jay Parini có kể một giai thoại: khi còn là một sinh viên và đang nuôi mộng trở thành nhà văn, Steinbeck nghe một vị giáo sư chế giễu rằng “khi nào lợn bay thì họa may Steinbeck mới trở thành một nhà văn được”. Chưa chắc ông giáo sư nói vậy với ác ý đâu, có khi là ông chỉ “khích tướng” cho cậu sinh viên Steinbeck cố gắng lên mà thôi, giống như Lưu Bình “khích tướng” Dương Lễ cho Dương Lễ bị chạm tự ái, tức mình, để quyết tâm trì chí lo chuyện học hành lấy bằng tiến sĩ như ai vậy đó. Một thời gian sau, lợn bay đâu chẳng thấy mà chỉ thấy Steinbeck trở thành nhà văn lừng lẫy. Vì giai thoại đó mà sau này mỗi quyển tiểu thuyết của Steinbeck đều có in huy hiệu một con lợn bay mà ông đặt tên là “Pigasus” kèm với hàng chữ La Tinh “Ad astra per alas porci” có nghĩa là “to the stars on the wings of a pig” (Cho những vì sao trên cánh của một con lợn). John Steinbeck (1902-1968) được trao giải Nobel văn chương năm 1962. Hai tác phẩm tiểu thuyết tiêu biểu của ông là Of Mice and Men và The Grapes of Wrath đã được dịch ra Việt ngữ với tựa là “Của Người và Chuột” và “Chùm Nho Phẫn Nộ” hay lắm bạn ạ. Con lợn tự nó bay như chim bay thì chưa bao giờ có ngoài đời mà chỉ có

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trong truyện thần thoại, truyền thuyết và văn hóa dân gian Hy Lạp. Con lợn có cánh Khrysaor (cũng đánh vần là Chrysaor) là con của nữ quỷ Gorgon Medusa và thần biển Poseidon. Em trai song sinh của Khrysaor là con ngựa có cánh Pegasus. Truyện thần thoại ly kỳ kể rằng Khrysaor và Pegasus được sinh ra từ cái đầu mới bị cắt đứt còn đầy máu me của người mẹ ác quỷ Medusa bị giết chết. Tự điển ngắn gọn Anh ngữ - La Tinh ngữ cho người bắt đầu học của John Withals’s ấn bản năm 1616 có ghi câu “Pigs fly in the ayre with their tayles forward” theo cách đánh vần tiếng Anh cổ xưa; cách ngày nay là ‘pigs ﬂy in the air with their tails forward” (Lợn bay trên không với đuôi đưa về phía trước). Thế giới loài động vật có biết bao nhiêu là con thú khác nhau, nhưng hình ảnh con lợn bay có một nét gì đó rất xinh xắn ngộ nghĩnh và gần gũi đối với con người. Hình ảnh con lợn bay được dùng khá nhiều trong thế giới doanh nghiệp như để nói lên ý tưởng là với sự cố gắng mãnh liệt, mọi mơ ước đều có thể trở thành hiện thực, ví dụ như trường hợp của nhà văn John Steinbeck đã kể ở đoạn trên. Xin kể ra một số doanh nghiệp

dùng tên Lợn Bay nữa như Khách sạn “Flying Pig Hostel” dành cho giới trẻ “tây ba lô” ở Amsterdam Hòa Lan; Nhà sách “The Flying Bookstore” ở Shelburne, tiểu bang Vermont; Nông trại “Flying Pigs Farm” ở quận hạt Washington, tiểu bang New York; Quán “Flying Pig Pizza” ở 102 Aplets way, thành phố Cashmere, tiểu bang Washington; Tiệm bán quần áo “Flying Pig Local Mercantile” ở Kansas City, tiểu bang Missouri; “Flying Pig Adventure Company”; Tiệm bách hóa “Flying Pig Provisions” ở thành phố Washington, tiểu bang North Carolina; Tiệm bán dụng cụ cắm trại, câu cá Flying Pig Camp Store & Fly Shop ở thành phố Gardiner, tiểu bang Montana; Dịch vụ chuyên quay phim đám cưới “The Flying Pig Film Company” ở Victoria, B.C; Hệ thống nhà hàng “The Flying Pig Group of Restaurants” gồm bốn địa điểm ở các thành phố Vancouver và Victoria của tỉnh bang British Columbia, Canada, v.v. Ngay cả ở thành phố Chiang Mai, Thái Lan cũng có một nhà hàng thuộc hạng sang tên Flying Pig để phục vụ khách du lịch quốc tế. Còn nhiều doanh nghiệp dùng “Flying Pig” làm thương hiệu nữa,

kể ra không hết. Một trong những người được gây cảm hứng bởi hình ảnh con lợn bay, biểu tượng của mọi ước mơ đều có thể cất đôi cánh bay lên tột đỉnh của thành công, là tỷ phú Jack Mã, chủ tịch tập đoàn doanh nghiệp Alibaba. Hai năm trước, Jack Mã đổi tên một công ty con của Alibaba là “Alitravel” thành “Fliggy”, một hình thức rút gọn của thương hiệu “Flying Pig Travel”, tôi xin tạm dịch là “Phi Trư Lữ Hành Xã” để nghe cho nó có vẻ “Tàu” một chút. Jack Mã quyết định dùng tên “Fliggy” vì nắm bắt được trào lưu của giới trẻ, mặc dù nhà tỷ phú này thừa biết rằng cái tên mới có thể gây khó chịu cho một số khách hàng gốc người dân tộc Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương vốn là tín đồ Hồi giáo xem con lợn là điều cấm kỵ. Trong một cuộc phỏng vấn, Jack Mã nói “Trước hết, một con lợn có thể bay trong gió, nhưng khi cơn gió đó tan đi, con lợn sẽ rơi xuống và chết, bởi vì nó vẫn chỉ là một con lợn. Những gì mọi người cần phải suy nghĩ là làm thế nào để kiểm soát cơn gió, nương theo nó để đẩy mình bay lên. Tôi nghĩ chúng ta không nên tìm kiếm cơn gió mạnh kế tiếp; chúng ta nên làm sao cho mình thành những người có thể bay ngay cả với làn gió nhẹ nhất. Con người ai cũng có thể bay lên.” Ý Jack Mã muốn nói là thay vì cố gắng tìm kiếm thị trường nóng tiếp theo, các doanh nhân nên nỗ lực để tạo ra các công ty có khả năng thành công ngay cả khi xu hướng của ngành công nghiệp hiện hành không có lợi cho họ. Nơi Chương Chín trong quyển truyện tiểu thuyết dành cho thiếu nhi “Alice’s Adventures in Wonderland” (Cuộc phiêu lưu của Alice vào Xứ sở thần tiên) xuất bản năm 1865 của tác giả người Anh Charles Lutwidge Dodgson dưới bút hiệu Lewis Carroll, nhân vật chính Alice nói với bà Công tước: - “I’ve a right to think.” (Cháu có quyền suy nghĩ chứ).

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Hình vẽ trong truyện: Alice ôm con chim hồng hạc đang đối đáp với bà Công tước xấu xí nhưng hay làm tàng.

Bà Công tước bắt nạt: - “Just about as much right as pigs have to fly.” (Quyền ư? Quyền một con lợn muốn được bay à?) Vừa lúc ấy, Hoàng hậu xuất hiện và đuổi cổ bà Công tước đi mất. Lợn bay ké bên ngoài máy bay thì sao? Trung Tá John Theodore Cuthbert MooreBrabazon (1884 – 1964) là một nhà phi hành tiên phong người Anh và là một chính trị gia thuộc Đảng Bảo Thủ, từng giữ chức vụ Bộ Trưởng Vận Tải và Bộ Trưởng Sản Xuất Phi Cơ trong thời Đệ Nhị Thế Chiến. Ngày 30 tháng 10 năm 1909, trong một trò đùa để chứng minh rằng lợn cũng có thể bay, ông Trung Tá nghịch ngợm và chịu chơi này đã bỏ một con lợn con vào chiếc giỏ rác và cột nó vào cánh chiếc

phi cơ riêng hai chỗ ngồi của ông ta rồi bay một vòng biểu diễn chơi. Đó có thể được kể là chuyến bay vận tải hàng chở thú vật sống đầu tiên trong lịch sử. Sau này có nhiều người cũng chơi chữ để bảo rằng lợn bay. Như chúng ta biết, con lợn trong tiếng Anh, ngoài chữ “pig” ra còn có những chữ đồng nghĩa là “hog”, “boar”, “sow”, “porker” và “swine”. Cúm heo tiếng Anh là “swine flu”, phát âm giống y chang như “swine flew” là lợn bay (thì quá khứ, fly, flew, flown). Hy vọng rằng bài viết lan man về “boar” này không đến nỗi “boring” khiến cho bạn đọc cảm thấy “bored” nhé. PHAN HẠNH

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Dời cá sấu khỏi khu tượng đài cao nhất thế giới ở Ấn Độ Nhà chức trách đã bắt đầu chuyển hàng trăm con cá sấu khỏi khu vực có bức tượng lớn nhất thế giới ở Ấn Độ, gây ra phản ứng và lo ngại từ các nhà bảo tồn về loài bò sát này. Những con cá sấu đang được dời khỏi Tượng Thống nhất cao 182m ở Gujarat, phía tây Ấn Độ, để chuẩn bị cho dịch vụ thủy phi cơ đưa khách du lịch đến đây. Ít nhất 15 con cá sấu đã bị dụ vào các lồng kim loại và di chuyển đi nơi khác. Hàng trăm con cá sấu khác vẫn ở vùng nước xung quanh công trình. Hoạt động này đã bị các nhà bảo vệ môi trường và chính trị gia chỉ trích. Họ cho rằng việc làm này có thể trái với luật bảo vệ động vật hoang dã của Ấn Độ. Cá sấu là loài được bảo vệ ở Ấn Độ, được liệt kê trong Phụ lục 1 của Đạo luật Bảo vệ Động vật hoang dã. Điều này có nghĩa là chúng không

Tượng Thống nhất ở Ấn Độ cao gấp đôi Tượng Nữ thần Tự do ở Mỹ. Ảnh: AFP/Getty

thể bị chuyể n đi nơi khá c trừ khi chính quyền địa phương xác định “cần thiết để cải thiện và quản lý tốt hơn động vật hoang dã ở đó”. Viên chức lâm nghiệp địa phương Anuradha Sahu cho biết chính quyền của bang đã ra lệnh đưa chú ng đi nơi khác “vì lý do an toàn khi lượng khách du lịch tăng lên”. Tuy nhiên, một số nhà lậ p phá p đối lập của Quốc hội Ấn Độ cho rằng động thái này cho thấy chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi lại đang “xem nhẹ vấn đề môi

trường”. Tượng Thống nhất mô phỏng Sardar Vallabhbhai Patel, nhà lãnh đạo chính trị và xã hội nổi tiếng từng tham gia cuộc đấu tranh tự do dẫn đến sự giải phóng Ấn Độ khỏi ách thống trị của thực dân Anh năm 1947. Với chiều cao gấp đôi Tượng Nữ thần Tự do ở Mỹ, công trình này ước tính có chi phí 410 triệu Mỹ kim. Đây được xem là dự án cá nhân của ông Modi, người công bố kế hoạch dựng tượng vào năm 2010 và sẽ chính thức khánh thành tượng đài vào tháng 10. Do các đường giao thông đến địa điểm hẻo lánh này bị hạn chế nên chính phủ đã hoàn thành ba tuyến thủy phi cơ trong khu vực vào tháng 6 để tăng khả năng tiếp đó n du khách. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Nam Úc nóng kỷ lục, người dân uống bia miễn phí

Người dân xếp hàng để được uống bia miễn phí tại bang Nam Úc

Nhiệt độ tại bang Nam Úc (Úc) cao vượt kỷ lục được ghi nhận vào năm 1939. Theo AFP, nhiệt độ tại nhiều nơi ở bang Nam Úc đạt mức kỷ lục hơn 49 oC vào ngày 24/1, khiến nhiều người dân xếp hàng để uống bia miễn phí và hàng loạt dơi không chịu được nóng bị rơi xuống đất hàng loạt. Cơ quan Khí tượng ghi nhận nhiệt độ lên đến 49,5oC tại phía bắc thành phố Adelaide, trong khi nhiệt độ ở khu vực trung tâm là 47,7oC, phá kỷ lục cũ vào năm 1939. Người dân Adelaide vốn quen với khí hậu oi bức của mùa hè nam bán cầu cũng phải chật vật đối phó với cái nóng năm nay. Hơn 13 thành phố

tại bang Nam Úc đều ghi nhận nhiệt độ cao chưa từng có. Tại khách sạn Red Lion, hàng trăm người xếp hàng chờ đến hàng giờ đồng hồ để được uống bia miễn phí giải nhiệt dưới cái nóng thiêu đốt. Khách sạn này đã cam kết sẽ phát bia miễn phí nếu nhiệt độ lên cao hơn 45oC. Cơ quan y tế bang cho hay có 44 người được đưa đi cấp cứu do các bệnh về tim chỉ trong vòng 24 giờ. Cơ quan dịch vụ khẩn cấp kêu gọi người dân theo dõi sức khỏe người thân, bạn bè và hàng xóm lớn tuổi. Nhà chứ c trá ch cũng cảnh báo người dân tránh tiếp xúc với hàng trăm con dơi bị rơi xuống đất do

nắng nóng tại các khu vực nhiều cây cối. Hơn 59 con ngựa hoang đã bị tiêu hủy sau khi chết ở những cánh đồng cằn cỗi gần những hố nước khô cạn. Không chỉ ngựa, nhiều loài động vật hoang dã khác cũng là nạn nhân của thời tiết nắng nóng. Nhiều người dân đã rơi nước mắt khi vớt những con cá to trong đợt nắng nóng đã kéo dài 2 tuần qua. Nắng nóng khiến các bãi biển trở nên đông nghẹt, trong khi nhiều người tìm cách trú nóng tại các trung tâm mua sắm. Ngoài ra, cơ quan dịch vụ khẩn cấp đang trong tình trạng sẵn sàng do 13 khu vực tại bang này đang có nguy cơ xảy ra cháy rừng. 

Chó chuyên nghiệp Anh bị băng đảng ‘treo đầu’ 33.000 đô Theo Sky, chú chó Scamp thuộc đội chó chuyên nghiệp BWY Canine ở hạt Pembrokeshire, xứ Wales, nước Anh bị một nhóm tội phạm treo giá 25.000 bảng (33.000 Mỹ kim) để “lấy đầu”. Stuart Phillips, người quản lý đội chó này, tin rằng sự xuất sắc của Scamp đã khiến những kẻ buôn lậu ra giá thủ tiêu. Trong 5 năm tham gia biệ t độ i BWY Canine, Scamp đã đánh hơi và giúp nhà chứ c trá ch phát giá c số thuốc lá lậu trị giá 6 triệu bảng (7,8 triệu Mỹ kim) nhờ khứu giác

nhạy bén và tài năng săn mồi. Theo Phillips, thông báo treo thưởng này có liên quan tới nhóm tội phạm có tổ chức. Phillips, người rất thích đăng ảnh chụp cùng Scamp lên tài khoản Instagram, cho biết chú chó này đã phát giác rất nhiều vụ buôn lậu, khiến nhiều tên tội phạm phải hầu tòa. Giải thưởng cho sinh mạng Scamp là bằng chứng cho thấy nó đã khiến các băng nhóm bực bội. Riêng Phillips cũng bị đe dọa đến tính mạng. Ông cho biết: “Kính chắn

gió trên xe của tôi bị đập vỡ, lốp xe bị rạch. Điều đó cũng dễ hiểu khi bạn khiến những kẻ xấu khó chịu”. Scamp là một trong những chú chó được đào tạo để đánh hơi, dò tìm súng, ma túy và chất nổ. Chú chó này chủ yếu tìm kiếm những lô thuốc lá lậu thường được tuồn từ Trung Quốc hoặc Nga qua biên giới Anh. Yoyo, “đồng nghiệp” của Scamp, cũng phát giác số thuốc lá lậu trị giá 4,5 triệu bảng (khoảng 5,9 triệu Mỹ kim) từ khi bắt đầu công việc vào năm 2014. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tết tôi Tuổi Dại Khờ

PHAN HẠNH

i mang sau lưng một túi hành trang cuộc đời dài thì đều có nhiều kỷ niệm về ngày Tết để kể. Tôi cũng vậy, có điều là do trí nhớ kém, tôi đã quên nhiều chẳng nhớ bao nhiêu. Tôi quên vì hầu hết kỷ niệm của tôi không đẹp. Nhớ dai chi để bồi hồi, thà quên tuốt luốt cho rồi khỏe hơn. Kỷ niệm xưa nhất mà tôi còn nhớ xảy ra chắc cũng đã gần bảy chục năm trước. Mỗi năm Tết đến, dù tôi không cố tình moi túi hành trang ký ức nhưng kỷ niệm vẫn cứ thấp thoáng hiện ra trong tâm trí. Tết năm đó, nếu tính theo tuổi ta, tôi lên bảy. Đáng lẽ thằng bé bảy tuổi được hưởng một cái Tết bình thường, nhưng... Ngày bãi trường nghỉ Tết, tan học, tôi ôm cặp đệm ra về. Trường làng cách nhà Ngoại khoảng một cây số. Theo lệ thường, tôi cuốc bộ chung với thằng bạn học cùng lớp tên Ngọ ở cùng xóm. Ông nội nó đặt cho nó tên Ngọ vì nó sinh năm Giáp Ngọ. Tôi sinh năm Quý Mùi, nhỏ hơn thằng Ngọ một tuổi. Cũng may là ông ngoại tôi không đặt tôi tên Mùi. Ngọ là tên trong giấy khai sinh, tên ở nhà của nó là Lì, lý do tại sao khỏi nói ai cũng biết.

Đang cùng nhau rảo bước, Ngọ lì xúi tôi: - Ê Hạnh! Mầy dám đu bửng xe ngựa không? Thay vì lội bộ về nhà, mình đu bửng xe ngựa cho khỏe. Tao có thử rồi. - Thử hồi nào sao tao không thấy? - Bữa đó tao ở lại chơi đánh đáo nên về sau mầy. Tôi là đứa nhút nhát thỏ đế nên vừa nghe nó đề nghị là đã sợ: - Thôi mầy ơi. Tao không dám đâu. - Có gì mà không dám. Đâu phải mầy đu một mình đâu mà sợ. Mầy đu với tao. - Rủi ông đánh xe biết ổng la chết. Có khi ổng quất roi nữa. - Mầy dở quá! Mầy ngồi thụp xuống thì ổng đâu có thấy. Mà nếu ổng thấy, ổng quất roi cũng không tới. Mầy tin tao đi. Hồi đó tôi đâu có biết người lái xe ngựa được gọi là xà ích; tôi nghe ai cũng kêu là người đánh xe, chắc tại vì ổng hay quất roi hai bên hông xe. Thấy tôi im lặng không nói gì, Ngọ lì thuyết phục: - Chừng nào có xe ngựa ngừng ở đây cho hành khách lên xuống; mình chờ xe vừa chuẩn bị chạy, mình thót lên tấm bửng phiá sau xe rồi ngồi thụp xuống. Chờ xe ngừng gần lối

vô xóm nhà mình thì mình xuống rồi chạy. Ổng đâu có rượt theo đâu mà sợ. Mầy cứ bắt chước làm theo tao. Mầy thấy tao làm sao thì làm vậy. Kìa! Xe ngựa tới kìa! Thế là tôi, biệt danh Hai Ròm do bạn trong xóm đặt, lý do tại sao khỏi nói ai cũng biết, làm gan bắt chước Ngọ lì đu bửng xe ngựa, làm một chuyến mạo hiểm để rồi hối hận. Xe ngựa chạy, hai thằng đu ở cái bửng phía sau xe, đầu mọp xuống. Chẳng may xe chạy đã đến “lối vào xóm nhỏ”, không có hành khách nào xuống cả, xe không ngừng, cứ “ngựa phi đường xa”. Tính sao đây? Không dám réo cho ông đánh xe kìm cương ngựa ngừng lại, hai thằng bàn tính nhảy đại xuống đường. Ngọ lì bản lĩnh cao cường như hiệp sĩ ninja nên đáp xuống mặt đường nhựa an toàn; tôi tay mơ lọng cọng nhảy té đập đầu xuống lộ; giữa ban ngày tôi bỗng thấy ngàn sao lấp lánh. Tôi ôm đầu lầm lũi lết về nhà, vô giường nằm vật, bỏ qua cái màn thông lệ “thưa ông Ngoại, thưa bà Ngoại, thưa Má, thưa dì Bảy, con đi học mới về”. - Con làm sao vậy?, bà Ngoại hỏi. - Dạ, con nhức đầu.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

- Nhức nhiều hôn con?, ngoại rờ trán tôi. Tôi vội nằm ngửa ngước mặt lên để giấu cái ót sưng: - Dạ cũng vừa vừa. - Con có cảm thấy có gì khác lạ trong mình không? - Dạ con mệt muốn nằm nghỉ. - Nằm nghỉ cho khỏe đi con rồi chiều dậy ăn cơm con. - Dạ. Tôi nằm đó chỉ muốn rơi ngay vào giấc ngủ, muốn thiếp đi để khỏi bị cơn nhức đầu hành hạ nhưng có được đâu, mắt thì nhắm nghiền mà đầu cứ nghĩ ngợi lung tung. Tôi hối hận về hành động ngu dại đu bửng xe ngựa để ra nông nổi. Tôi nghe tiếng chân người đến gần rồi ngồi nép nhẹ mé giường. Tôi đoán đó là mẹ tôi. Bà rờ trán tôi và nắm tay tôi. - Con ngủ hay thức vậy Hoàng? Tôi nằm im rưng rưng nước mắt. Chắc mẹ biết tôi thức nên hỏi: - Con có làm sao không nói cho má biết đi con. Nước mắt tôi chảy ra; một bàn tay của mẹ chạm lên mặt tôi. Tôi dằn vặt, nửa muốn giấu, nửa muốn kể sự thật với mẹ: - Con... con... nhức đầu. Tôi không hoặc chưa có đủ can đảm để nói thật. Tôi sợ mẹ lo buồn. - Con ăn cơm được không hay để má nấu cháo con ăn? - Dạ, con ăn cơm được. - Vậy thì xuống nhà ăn cơm con. Con đi được không hay để má đỡ cho. Tôi cố gượng đi xuống nhà rồi ngồi dựa cửa. Mẹ tôi mang lại cho tôi một chén cơm có chan sẵn canh bầu và hai con tép rang nguyên đầu nguyên đuôi. - Con ăn hết thì nói má bới chén nữa cho. Ráng ăn hết đi con. - Dạ. Lạ quá, tuy bụng đói nhưng tôi ăn cơm không cảm thấy ngon. Tôi nhai nuốt từng ngụm cơm một cách khó khăn; tôi ráng ăn cho hết chén cơm, xong tôi cố gắng đứng lên đem chén đũa đặt lên cái bàn ăn tròn.

- Ăn nữa không con?, mẹ hỏi. - Dạ thưa Má con không ăn nữa. Con muốn đi vô giường nằm nghỉ. - Vậy con đi nằm nghỉ đi con. - Dạ. Tôi chóng mặt và đầu nhức bưng bưng. Không kịp lấy vỏ cua chà răng súc miệng, tôi nằm vật trên tấm vạt giường trải chiếu và lấy gối che mặt vì nắng chiều rọi qua kẽ vách ván bổ kho rất chói mắt khó chịu. Tôi nằm luôn suốt hai bữa không ăn uống gì, kể cả thuốc bắc, cứ uống vào là ói ra, ói cho tới mật xanh mật vàng. Có lúc tôi nực đổ mồ hôi, lúc khác thì nằm co người lại vì lạnh run; mẹ tôi phải lấy mền đắp cho tôi. Tôi ngủ mê man. Mẹ tôi và mọi người trong nhà đều bận rộn chuẩn bị đón Tết. Mẹ là người đóng vai chính lo việc nấu nướng trong nhà, lại còn phải lo cho đứa con mới hai tuổi, là đứa em trai bụ bẫm của tôi, nên càng bận rộn thêm. Có lúc tôi chợt tỉnh dậy, miệng khô đắng. Tôi thèm một cục đường phèn để ngậm trong miệng cho vị ngọt thấm qua lưỡi. Mẹ tôi chỉ cho tôi ngậm gừng và cam thảo để dằn ói. Sáng sớm ngày Mồng Một, tôi vừa cựa mình thức dậy thì nghe tiếng mẹ tôi: - Con đỡ nhức đầu chưa con? Mẹ hỏi và rờ trán tôi. - Dạ con hơi đỡ một chút.

- Má đã nấu sẵn nồi lá ổi, con xông một cái cho khỏe; nhớ lấy khăn lông với nước nóng lau mình mẩy cho con. Tết rồi con cũng phải thay quần áo mới. Tôi định nói với mẹ tôi là tôi có thể tự lo được nhưng quả thật là tôi còn yếu đi đứng chưa vững. Giúp tôi xông, lau mặt mũi mình mẩy và chải tóc cho tôi xong, mẹ tôi đưa cho tôi bộ quần áo mới và nói: - Hôm nay có Ba con và Cậu Sáu con về. Con ráng tỉnh mỉnh cho Ba con thấy vui nha con. Nghe Mẹ nói hôm nay Ba về, tôi bỗng cảm thấy như có thêm sức khỏe hơn. Ba tôi làm việc ở Sài Gòn, cả năm chỉ về quê thăm vợ con đôi lần. Ba hứa dành dụm đủ tiền rồi sẽ đón gia đình lên Sài Gòn sinh sống. Tôi mong sớm có ngày ấy. Cậu Sáu tôi mở tiệm hình trên thành phố Mỹ Tho, cách nhà ngoại tôi chỉ hơn mười cây số, nhưng vì công việc làm ăn nên thỉnh thoảng mới về quê. Cậu chưa lập gia đình nên rất thương các cháu. Tôi đỡ mệt và thấy đói. Bà ngoại tôi nói tôi mới hết bịnh không nên ăn cơm liền. Bà khuấy cho tôi một tô cháo bột mì tinh pha đường phèn là món tôi thích. Tôi ăn thấy ngon miệng. Bà còn cho tôi một viên xí muội cà na cam thảo để tráng miệng. Vẫn còn mệt, tôi nằm lại trên giường ở phòng trong. Chỉ cách một tấm

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

màn che thay cho cánh cửa ở lối ra vào, tôi nghe bên ngoài đang nhộn nhịp cộng với mùi nhang thơm từ bàn thờ ở phòng ngoài. Tôi đoán là ông ngoại tôi đang cúng. Có một lần đám giỗ ông cố ông sơ tôi gì đó, ông ngoại tôi đang cúi xá trước bàn thờ. Vừa đi chơi về, từ ngoài nắng bước vô nhà, mắt ba chớp ba nháng, tôi thấy cái đầu búi tóc tròn trịa bên trên tấm lưng đầy đặn của ông mà tôi tưởng đó là bà ngoại tôi. Đó là dạo năm 1950, nhiều ông hơi già tồn cổ chưa chịu hớt tóc. Trên bàn thờ có chưng nhiều hình mà tôi không biết là của những ai vì ít khi nào tôi dám nhìn lâu. Tôi chỉ đoán đó là hình ông bà cố hai họ nội ngoại, hình cậu Hai, hình dì Năm, hình cậu Tám là những người con của ông bà ngoại chẳng may mất sớm. Cậu Tám thì tôi có biết vì Cậu hay đi bắn chim bằng giàn ná thun và có dắt tôi theo làm đệ tử với nhiệm vụ là xách xâu mấy con chim tội nghiệp. Cậu chết mới năm trước, lúc chỉ mới mười sáu tuổi vì bịnh tim. Dì Năm tôi mất trước đó vì sanh khó tại nhà; cả hai mẹ con đều chết. Mẹ tôi thứ tư. Nếu tôi không bị bịnh, chắc tôi cũng xớ rớ phụ Cậu Ba và anh Trung chùi mấy bộ lư. Tôi nhớ dường như là ở trong nhà có cả thảy là ba cái

bàn thờ và ba bộ lư lận. Anh Trung, con trưởng của cậu Ba, là cháu nội đích tôn của ông ngoại tôi. Anh là người cháu nội rất ngoan, siêng năng và hiếu thảo. Xem như anh là người lớn tuổi nhất trong nhà ngoại tôi còn sống hiện nay. Nằm một lúc, tôi cảm thấy đã bớt mệt, bớt nhức đầu chóng mặt và không còn dật dờ buồn ngủ ngáp tới ngáp lui nữa. Và tôi hơi đói. Mẹ tôi bước vào thăm tôi. Nhằm ngày Tết nên bà mặc áo dài cài nút bóp, nhưng một nút bị bung ra chỗ bụng. Tôi cười. Mẹ tôi nói: - Mấy bữa rồi mới thấy con cười, Má mừng quá. Tôi nói: - Con cười Má gài nút áo dài hở bụng. - Vậy hả? Mẹ tôi thử gài nút lại nhưng nó vẫn cứ bung ra. Bà nói: - Tại cái nút áo lờn rồi đó con. Thôi kệ, hai cái áo dài cũ kia Má bận chật hết vừa rồi. Tại Má có tật hay thấy đồ ăn dư lặt vặt mỗi thứ một chút dẹp mất công quá nên Má ăn cố hết cho gọn nên mập đó. Mẹ tôi về nhà chồng năm mười tám tuổi, năm sau phải về lại nhà cha mẹ ruột để sinh ra tôi trong cái chòi dùng làm nhà bảo sanh gia đình bên mé mương. Nhà ông bà nội bên kia sông

Chợ Gạo bị nạn giặc giã giữa quân đội Liên Hiệp Pháp với Việt Minh đánh nhau nên cháy rụi, cướp đi cả bảy mạng người, nhà tan cửa nát. Tôi lớn lên ở quê ngoại là tại vậy. - Má ơi con đói bụng. - Con muốn ăn gì Má lấy cho? - Con thèm ăn cháo với nước mắm kho quẹt. - Trời đất ơi! Mùng Một Tết ai mà đi ăn nước mắm kho quẹt hả con! Đồ cúng Tết nhiều món ngon lắm. - Nhưng con thèm. Bà Ngoại nói mới hết bịnh nên ăn cháo cho lành. - Tưởng gì chớ món con thèm Má chỉ cần nấu một chút là xong. Xuống dưới nhà chơi đi con. Có dì Bảy con với em Kiệt con ở dưới. Dì Bảy chưa chịu lấy chồng. Dì thấy tấm gương dì Năm chết vì sanh khó nên dì sợ. Mối sợ đó còn truyền đến mấy người chị họ của tôi, con của cậu mợ Ba tôi. Các chị đều không chịu lập gia đình, chịu sống đơn chiếc với nhau nơi quê cũ cho tới ngày nay. Dì Bảy là người lì xì cho tôi trước tiên. Dì sợ lấy chồng mà lì xì đứa cháu trai nào dì cũng khuyên “đừng thua bầu cua, để dành tiền lớn lên cưới vợ”. Tôi ăn tô cháo với nước mắm kho quẹt ngon quá chừng. Ngon nhất là lớp nước mắm hơi khét đóng trong vành cái tô sành.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Cả nhà sắp sửa cúng trưa thì Ba tôi và cậu Sáu tôi về tới. Bề nào từ Sài Gòn về, Ba tôi cũng phải xuống xe ở Mỹ Tho trước, xong mới đón xe đò nhỏ về Chợ Gạo. Không ngờ lúc Ba tôi đang đi lơn tơn gần bến xe, cậu Sáu tôi thấy nên chở về luôn. Cậu chạy xe gắn máy, tôi quên không nhớ hiệu gì. Cậu cho tôi ngồi lên xe, tôi giả bộ rồ ga khoái lắm. Ba tôi rời quê lên Sài Gòn kiếm việc làm đã mấy năm; tôi nghe nói ông đang làm thư ký kế toán ở Nhà Đèn Chợ Quán mà chẳng có ý niệm gì về công việc đó ra sao. Ông xoa đầu tôi; tôi rùng vai rút cổ vì vết trầy sưng sau ót tôi còn đau. Ông cho tôi một cây viết máy hiệu Parker kèm với bình mực và một cái bóp da bỏ túi. Tôi sung sướng với hai món quà này lắm. Cây viết có hộp đàng hoàng, có ngòi viết như vàng và đầu ngòi màu bạc. Ba tôi đã nạp mực sẵn, biểu tôi thử viết xem có thoải mái không. Tôi viết đi viết lại cả chục lần ba chữ “Con cám ơn Ba”. Cái bóp da thì vì túi quần áo tôi nhỏ quá đựng không vừa. Vậy là có bao nhiêu tiền lì xì tôi đều đựng hết vô bóp mới, đi đâu cũng thủ kỹ, tối ngủ thì dằn nó ở dưới gối. Màn chúc Tết diễn ra rậm đám lắm tại vì cậu Sáu tôi muốn sẵn dịp chụp hình gia đình luôn. Cậu dàn cảnh sắp xếp ông bà ngoại tôi ngồi ghế ngay ngắn ở giữa; cậu sửa từng chi tiết vị trí đặt tay, vạt áo; cậu chọc cho mọi người cười tươi vì cậu đã kinh nghiệm rồi. Ông bà ngày xưa chụp hình chân dung ngồi thẳng người ngay ngắn, hai tay đặt trên đùi, ngồi im như khúc gỗ; hình chụp mà không thấy đủ tất cả hai tai, mười ngón tay là không chịu. Cậu Ba tôi là phận con trưởng trong nhà nên cậu và vợ con của cậu mừng tuổi trước, tiếp đến là gia đình ba má tôi, sau đó mới tới phiên cậu Sáu rồi dì Bảy. Ai cũng nói gần như có một câu mẫu “Chúc sống lâu trăm tuổi” và chỉ cần thay đổi vai vế xưng hô. Tôi cũng nói “Con chúc ông ngoại

bà ngoại sống lâu trăm tuổi” để nhận được một bao đỏ, trong đó có một tờ giấy bạc Đông Dương mệnh giá một đồng. Ông bà ngoại tôi chúc lại tôi “Con ráng học giỏi cho ba má con được nhờ”. Mọi lời chúc Tết năm xưa xem như trớt quớt hết vì ông bà ngoại tôi sống tới cỡ tám chục tuổi đã qui tiên; tôi thì học dở và ba má tôi cũng chẳng được nhờ. Tối Mùng Một, sau khi cả nhà cơm nước xong, cậu Sáu tôi tổ chức một màn văn nghệ bỏ túi để giúp vui. Cả ban văn nghệ vừa đàn vừa hát chỉ có hai người là cậu Sáu tôi và cậu Hai Long, em họ của mẹ tôi. Một người đàn “mandolin”, một người đàn “banjo”, vừa đàn vừa thay phiên nhau hát, tiếng đàn nghe giòn giã, giọng ca tài tử cây nhà lá vườn của hai cậu đối với một thằng nhỏ thích văn nghệ là tôi như vậy là hay rồi. Tôi nhớ dường như bản ruột của hai cậu là bài “Khúc Nhạc Đồng Quê” với những câu “Quê hương tôi gió chiều về trong nắng vàng... Ven bờ sông ai chờ mong bao hình bóng... Ôi mênh mông cánh đồng làng trong nắng tàn... Bao người đang lo cày cấy mong ngày mai...” Tôi chẳng biết tên nhạc sĩ, tôi chỉ biết tiết điệu dồn dập vui vui, lời ca thì quá thích hợp với cảnh quê thanh bình thuở đó. Dưới ánh sáng của hai cây đèn “manchon” treo bằng móc sắt dài từ trên trần nhà, mọi người trong đại gia đình ông bà ngoại trông tươi vui, kể cả tôi, dù vẫn còn yếu vì chưa hẳn khỏi bệnh. Vào buổi tối, nhà ngoại có thói quen ăn trái cây trước khi đi ngủ, chắc tại trái cây luôn luôn sẵn có trong vườn nhà. Mận, ổi, quít, vú sữa đựng cả thúng để trên sàn nhà, mạnh ai nấy lấy ăn. Má tôi lột cam sành dưa cho ba tôi, tôi và em tôi ăn. Ánh đèn manchon sáng choang lôi cuốn vô số những con thiêu thân; từ ngoài bóng tối chúng lao vào ánh đèn để rồi bị ngã chết la liệt trên mặt bàn. Có những con chỉ ngất ngư bay loạng choạng trúng người này người nọ.

Đêm tàn, màn văn nghệ và ăn trái cây ngày đầu năm chấm dứt. Đứa em hai tuổi của tôi đã ngủ say; tôi cũng đã ngáp vắn ngáp dài, tay bốc một miếng vỏ cau, chấm một ít tro than để chà răng súc miệng rồi đi ngủ. Xấp xỉ đã gần bảy mươi năm qua rồi còn gì. Mọi người trong gia đình ông bà ngoại tôi giờ đây không còn ai nữa cả: cậu mợ Ba, ba má tôi, cậu Sáu, dì Bảy đều lần lượt đã từ giã cõi đời. Những cây ăn trái trong mảnh vườn xưa cũng lần lượt trở nên già cỗi và ngừng sức sống, nhường chỗ cho những nấm mồ. Ngọ lì, đứa bạn xúi dại tôi đu bửng xe ngựa ngày xưa lớn lên làm tròn phận trai thời loạn, gắn hoa mai vàng trên cổ áo, Trung úy Đại đội Trinh Sát Sư Đoàn 7 Bộ Binh, để rồi mãi mãi đi vào lòng đất mẹ năm 1973 ở Giồng Trôm Bến Tre, vinh thăng Đại úy. Phần tôi, tuổi dại khờ lăn lộn gần suốt bảy mươi năm, nay trở thành khờ lại, đi kể chuyện ngày xưa tưởng chỉ để dành cho chính mình. Chứng bệnh chóng mặt nhức đầu ói mửa không ăn không uống mấy hôm liền vẫn đeo đẳng suốt cuộc đời, mỗi năm cứ lại xảy ra đôi ba lần như nhắc cho tôi mãi nhớ về kỷ niệm cái Tết năm xưa đó. Toronto đầu năm 2019

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHAN HẠNH

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Cuộc di chuyển ‘về quê ăn Tết’ lớn nhất thế giới

Trong dịp gần Tết, hàng chục triệu người Trung Quốc, bằng đủ phương tiện, từ tàu hỏa, xe hơi, máy bay, xe gắn máy… từ các thành phố tìm về quê sum họp cuối năm. Theo tính toán của CNN, sẽ có gần 3 tỉ lượt đi lại từ 21/11/3 tại đất nước đông dân nhất hành tinh. Cuộ c “Xuân vận” (ý nó i người dân khắp nơi ở Trung Quốc đổ về quê ăn tết) thường kéo dài 40 ngày. Mới đây Bộ Giao thông vận tải Trung Quốc họp báo loan bá o nhữ ng con số thống kê về cuộc

xuân vận năm nay. Theo ông Liên Duy Lương, phó giám đốc Ủy ban Phát triển và cải cách quốc gia, trong dịp này, sẽ có 2,99 tỉ lượt đi lại, tăng 0,6% so với năm 2018. Trong số này, đa số đi lại bằng xe gắn máy (2,46 tỉ lượt), 413 triệu lượt bằng tàu hỏa. Nếu chuyện này xảy ra ở bất cứ quốc gia nào khác, chắc chắn hệ thống hạ tầng giao thông sẽ không thể đáp ứng nổi. Theo Tân Hoa Xã, Trung Quốc có hệ thống đường sắt lớn nhất thế giới và chỉ riêng năm 2018 đã khai

trương thêm 10 hệ thống đường rầy mới để đáp ứng nhu cầu đi lại, đưa tổng chiều dài đường sắt toàn quốc lên 29.000km. Các công nghệ mới đã được đưa vào áp dụng nhằm giảm ứ đọng tại các nhà ga, bao gồm công nghệ nhận dạng khuôn mặt và đi lại không cần vé. Để phục vụ những người có tiền, 532.000 chuyến bay được thực hiện trong dịp này, tăng 10% so với năm ngoái. 10 phi trường chính của Trung Quốc, bao gồm Thượng Hải, Quảng Châu, Thâm Quyến, Thành

Đô và Côn Minh, sẽ hoạt động 24/24. Giới chức Trung Quốc cũng phải lên các phương án chống rối loạn giao thông đường bộ. Lưu Hiểu Minh, thứ trưởng Bộ Giao thông Trung Quốc nói với báo chí rằng nước này có 4,86 triệu km đường. Nếu ai đi xe hơi điện thì hiện có 7.400 trạm nạp điện. Dịp tết này, cũng có 7 triệu người Trung Quốc lên kế hoạch đi du lịch đến hơn 90 quốc gia. 

Báo Anh phải xin lỗi vì đăng tin sai về Melania Trump Báo Daily Telegraph của Anh đăng thư xin lỗi Đệ nhất phu nhân Mỹ Melania Trump vì bài báo có tiêu đề “Bí mật của Melania” được đăng tuần trước. Tờ báo này thừa nhận sự “vô trách nhiệm” trong việc đưa tin và cho biết sẽ trả chi phí pháp lý cho bà Trump. Daily Telegraph cho biết một số thông tin trong bài báo là sai, bao gồm việc Melania gặp khó khăn trong sự nghiệp người mẫu trước khi gặp chồng, hiện là Tổng thống Mỹ Donald Trump, và bà đã khóc trong đêm bầu cử. Tờ báo thừa nhận những thông tin trên không nên được công bố.

Họ đính chính rằng Melania là “người mẫu chuyên nghiệp, thành công trước khi bà gặp chồng và có được sự nghiệp cho riêng mình mà không cần sự trợ giúp của ông”. Báo Anh cũng thừa nhận sai sót khi đưa tin bố mẹ, chị gái của Melania chuyển đến New York vào năm 2005 để sống trong các tòa nhà thuộc sở hữu của ông Trump. Cha của bà Melania không phải là “người đáng sợ” và “không quản lý gia đình” như bài báo trước đó viết. Thư xin lỗi cho biết thêm, Melania không bỏ khóa học thiết kế và kiến trúc tại trường đại học vì các lý do

liên quan tới việc hoàn thành một kỳ thi mà chỉ vì bà muốn theo đuổi một sự nghiệp thành công với tư cách là người mẫu chuyên nghiệp,. Tháng 4/2017, trang Daily Mail của Anh phải bồi thường một khoản tiền cho Melania Trump vì đăng bài nói rằng bà từng làm gái gọi những năm 1990 trước khi kết hôn. Các luật sư của Melania khi đó cho biết bà thẳng thừng bác bỏ cáo buộc là “sai 100%, gây tổn hại lớn đến danh tiếng cá nhân và công việc của bà”. Daily Mail rút lại thông tin một tháng sau đó. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CƯ SĨ PHẬT TỬ CẦN BIẾT Lời ngỏ Tôi đọc kinh sách, nghe giảng và học hỏi, đồng thời rút kinh nghiệm trong những năm qua cùng các pháp hữu nghiên cứu và hoằng truyền chánh pháp, đặc biệt với đạo hữu Nguyên Phước. Thấy cần, rút ra một số nét cơ bản để chia xẻ cùng quý Phật tử thật dễ đọc, dễ hiểu, dễ thực hành trong niềm tin Phật pháp. Chỉ là một việc bình thường với tâm ý phụng sự. Mong được các bậc cao minh chỉ giáo; Xin quý thiện hữu cảm thông; Cầu xin Tam Bảo chứng giám.

Mùa An cư 2546 TÙNG SƠN

 Tiếp theo kỳ trước Thông thường, Phật giáo Việt Nam định rằng : Bất cứ ai hễ có TÍN, TÂM, NGUYỆN tu theo những hạnh sơ đẳng của Phật giáo đều gọi là Cư sĩ. Trong phạm vi bài này chúng tôi muốn đề cập người cư sĩ Phật giáo phải tu như thế nào để có lợi ích thiết thực. Trước hết phải có một quan niệm

đúng đắn về chữ TU. Các vị xuất gia phát khởi đại nguyện cứu độ chúng sanh, cát ái từ thân, gia nhập Tăng đoàn, làm trưởng tử của Phật là những bậc thầy, dẫn dắt chúng sanh trên đường giác ngộ giải thoát. Người cư sĩ còn thế duyên ràng buộc nên tu chỉ với nghĩa thông thường: - Cái gì trái đạo lý sửa cho hợp đạo lý. - Những phiền não trong gia đình

sửa đổi cho được êm ấm hạnh phúc. - Những gì tạo duyên tham đắm (sắc, tài, danh, lợi…) sửa đổi cho cuộc sống “Lạc đạo tri túc”. Thấm nhuần đạo lý ấy tổ tiên ta thường dạy: Thứ nhất là tu tại gia, Thứ nhì tu chợ, thứ ba tu chùa. Lấy câu trên làm chuẩn, người cư sĩ đặt định một lối sống cho hợp thời, hợp cảnh, áp dụng giáo lý đức Phật ngay trong cuộc sống hằng ngày. Tu tại gia tức là sửa đổi ngay trong gia đình, phải biết Phật hóa gia đình, có đại gia đình là bà con giòng họ nội ngoại xa gần, có tiểu gia đình là gồm vợ con, cha mẹ đang sống trong một nhà. Gia đình là nền tảng của người cư sĩ mà trước hết, mỗi một chúng ta phải biết “Tu Thân, Tu Tâm” lấy ba pháp qui y và năm cấm giới làm căn bản mà đức Phật đã thương tưởng, thông cảm cho nghiệp dĩ và hoàn cảnh của người Phật tử tại gia mà chế định. Phật dạy “Bể khổ mênh mông phải nương về Tam bảo, muốn thoát khỏi biển sanh tử luân hồi không thể bỏ qua sự thọ trì giới pháp”. Vì:

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

- Giới là thuyền từ đưa người qua biển khổ. - Giới là đất bằng muôn vật từ đó phát sinh. - Giới là ngọn đèn sáng chiếu phá mọi tối tăm. - Giới là con đường tắt đưa đến cõi nhơn thiên. - Giới là cửa ngõ đưa đến cảnh Niết Bàn an lạc. Chúng sanh muốn dứt trừ khổ não, hưởng hạnh phúc an vui vô thượng thì phải thọ Tam Quy và trì Ngũ Giới. Trước khi thọ giới phải thành tâm sám hối cho thân tâm được thanh tịnh, như muốn chứa vị cam lồ phải súc bình cho sạch sẽ. Sám hối nghĩa là ăn năn, tự thú tội lỗi đã làm, nguyện chừa bỏ không tái phạm, biết chế ngự không cho tội lỗi phát sinh, ví như cái áo dơ đã được giặt sạch phải cố gắng giữ gìn đừng để dính dơ lần nữa. Khi thân tâm đã thanh tịnh mới thọ Tam Quy. Con đường sanh tử luân hồi đã nhận chìm chúng ta trong nhiều kiếp, si mê lầm lạc trong nhiều đời, nay gặp được đạo vàng nên phát nguyện trở về, y cứ, nương tựa vào Tam bảo. Gọi là Quy y Tam bảo. Tam Bảo là ba ngôi báu: Phật bảo: Tiếng Phạn là Bouddha, tàu dịch âm là Phật Đà, dịch nghĩa là Giác Giả, là đấng giác ngộ hoàn toàn, là vị đạo sư của mười phương pháp giới. Phật là một bảo hiệu cho tất cả các bậc đã tu hành giác ngộ. Pháp bảo: Là khuôn phép, là những lời Phật dạy trong tam tạng kinh điển (Kinh, Luật, Luận), y theo giáo pháp tu hành thì quyết định thoát ly sanh tử, chứng thành đạo quả, như kinh có dạy “Pháp là mẹ sinh ra chư Phật”. Tăng bảo: Là Tăng già, một tập thể sống, tu, học, thực hành pháp Phật, thay Phật hoằng truyền chánh pháp, hướng dẫn chúng sanh tu theo pháp Phật, phải có từ bốn (4) vị Tỳ Kheo trở lên, phải sống theo phép

Lục Hòa, mới gọi là Tăng, thiếu các yếu tố trên thì không thể gọi là Tăng được. Người cư sĩ nương tựa vào Phật, Pháp, Tăng như bệnh nhân nương tựa vào thuốc hay, thầy giỏi để giải trừ căn bệnh của thân tâm. Tam Bảo có: 1. Tối sơ Tam bảo: Tối sơ Phật bảo: Khi đức Thích Ca mới thành Phật. Tối sơ Pháp bảo: Khi đức Thích Ca thuyết pháp tứ đế đầu tiên tại vườn Lộc Uyển. Tối sơ Tăng bảo: Khi đức Thích Ca nhận năm (5) vị đệ tử xuất gia đầu tiên là các ông Kiều Trần Như, Thập Lịch, Ca Diếp… 2. Trú trì Tam bảo: Trú trì Phật bảo : Là những ảnh tượng, xá lợi đang tôn thờ ở các chùa, tháp. Trú trì Pháp bảo: Là những kinh sách, luật bộ, luận giải mà tứ chúng của Phật đang thọ trì. Trú trì Tăng bảo: Là các bậc xuất gia, tu hành chơn chánh hiện đang sinh hoạt trong các Tăng đoàn, Giáo hội, Tăng già… trên thế giới. 3. Đồng thể Tam bảo: Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh, có khả năng thành Phật, có khả năng nói pháp, học và hành theo chánh pháp, sống phạm hạnh như Tăng già. Người cư sĩ Phật tử khi đã tự nguyện Quy y Tam bảo thì không được quy y thiên thần quỷ vật, không theo ngoại đạo tà giáo, không theo bạn bè xấu ác. Chữ “TỰ” ở đây còn có nghĩa là “chính mình”, tức là trở về y cứ vào Phật, Pháp, Tăng trong chính mình. Quy y vào Tam bảo ở ngoài là tin vào tha lực, quy y vào Tam bảo chính mình là tin vào tự lực. Tự lực là điều rất quan trọng, như lời Phật dạy “Hãy tự mình thắp đuốc lên mà đi”, “Nhất thiết chúng sanh giai hữu Phật tánh”, “Ta là Phật đã thành, chúng sanh là

Phật sẽ thành”… Người Phật tử khi thành tâm sám hối, là đám đất tốt được dọn sạch cỏ rác, cuốc xới đàng hoàng. Khi đã thọ Tam Quy là gieo trồng hạt giống tốt. Nhưng muốn hạt giống tốt phát triển thì phải rào giậu, vun quén, bảo quản tức là phải thọ trì giới cấm. Người Phật tử tại gia vì gia duyên ràng buộc, vì thế sự đa đoan nên khó thực hiện nhiều giới cấm như hàng xuất gia nên Phật chế ra năm điều răn cấm căn bản gọi là Ngũ Giới: Không được giết hại chúng sanh (chủ yếu con người). Không được trộm cắp, cướp giựt. Không được tà hạnh. Không được nói dối. Không được uống rượu và dùng các chất độc hại làm băng hoại thể xác và tinh thần. Năm điều răn cấm trên đây người cư sĩ Phật tử phải thọ trì tu tập. Giữ trọn được năm cấm giới thì có nhân cách, khỏi sa đọa vào ác đạo. Năm giới cấm này cũng là căn bản cho Sa Di giới, Tỳ Kheo giới và Bồ Tát giới để đạt đến vô thượng Bồ Đề. Ví như muốn xây nhà nhiều tầng thì năm giới này là nền móng đầu tiên, quan trọng nhất, cần yếu nhất cho việc xây tiếp các tầng trên. Người cư sĩ Phật tử khi đã thọ Tam Quy, trì Ngũ Giới do một lễ Quy y mà vị thầy (Bổn sư) đã thay mặt Tam bảo truyền trao giới pháp và đặt cho một cái tên gọi là pháp danh, chữ đầu của pháp danh theo dòng kệ của tông phái có một ý nghĩa thâm huyền, một tình cảm thiêng liêng, một thiện duyên liên hệ từ quá khứ, hiện tại và cả vị lai (mà người cư sĩ cần tìm hiểu để biết), khi ấy người cư sĩ mới chính thức dự vào một trong bốn chúng đệ tử của Phật và để xứng đáng là con Phật, người cư sĩ phải biết ăn chay, tụng kinh, niệm Phật, thiền quán và nhất là học, hành hoằng dương và bảo vệ chánh pháp (lý tưởng mà mình tôn thờ).  Xem tiếp kỳ sau

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Chuyện kể ngày cuối năm: Đoạn đường đến bến tự do

rên dòng sông Tiền Giang chia đôi bờ Mỹ Tho và Bến Tre, chảy ra biển, biết bao chiếc thuyền đã đưa người vượt biên đến bến tự do. Nhưng chiếc thuyền của tôi lại không may mắn trên đoạn sông ngắn ngủi. Nó đang lặng lẽ xuôi dòng ra cửa biển trong đêm khuya thanh vắng chỉ có tiếng kêu “xình xịch” của chiếc máy đuôi tôm thì bỗng nhiên có những tiếng thét vang lên đồng thời với những tiếng súng nổ. Chiếc tàu của VC thình lình xuất hiện. Bọn hung thần đầy sát khí nhảy qua ghe của chúng tôi, chĩa súng vào đầu những con người tuyệt vọng, miệng nguyền rủa: ‘’ Đồ phản quốc”. Ông bạn Trần Khiết nhanh tay vứt tất cả các lượng vàng đem theo xuống sông. Thế là cửa nhà tù Bến Tre rộng mở để đón chúng tôi. Hơn ba năm sau, vào ngày 30 Tết, hai tên công an thuộc thành ủy Saigon đến Bến Tre làm thủ tục “di

TRẦN ANH KIỆT

lý” tôi và anh Trần Khiết về Saigon, nói là để giam ở khám Chí Hòa. Khi về đến nơi, họ nói: “Hai anh được thành ủy khoan hồng lãnh về để làm việc tại thành phố. Cho hai anh về ăn Tết với gia đình, ngày mồng bốn, trình diện Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật. Chúng tôi phải làm thủ tục “di lý” về Chí Hòa vì công an Bến tre không chịu thả các anh.” Tôi đã trải qua những ngày tháng nhục nhằn tại nhà tù Bến tre, thể xác hao mòn, tinh thần kiệt quệ. Nơi đây tôi đã chứng kiến bao cảnh đánh đập dã man tù nhân đến chết của bọn công an cũng như vụ cướp nhà tù đẫm máu giết tên thiếu tá cai tù Tư Lân. Cựu xã trưởng Hai Phơi chỉ huy vụ nổi loạn trong nhà tù. Mình trần, mang nhiều băng đạn trước ngực, tay cầm M16, anh đến từng dãy nhà cho các tù nhân biết mọi người đã được giải thoát có thể tự do ra đi. Anh Hai Phơi là một xã trưởng nổi tiếng ở Bến Tre. Anh đã

thoát khỏi nhiều lần âm mưu ám sát của VC. Trong tù, anh thật là người có tư cách. Không người thăm nuôi nhưng anh nhất quyết ăn cơm tù với muối, không nhận bất cứ thức ăn nào mà bạn tù muốn cho. Anh đã hy sinh khi VC bao vây toàn hòn đảo Bến Tre để bắt lại các tù nhân trốn thoát. Tôi làm việc tại Ủy ban Khoa học Kỹ thuật được 4 tháng. Nơi đây tôi đã nếm mùi vị chua cay về tình người với một người bạn quốc gia và chứng kiến sự thức tỉnh của một anh cộng sản “gộc” nằm vùng. Tôi và anh PMT, Viện trưởng Viện Định Chuẩn là hai kẻ không có vàng để bắt đầu một cuộc hành trình mới. Vợ con anh PMT đã chết trong một chuyến đi “bán chính thức” bất thành. Anh NVH, TGĐ Công ty Đường, hứa hẹn long trọng cho chúng tôi đi trên chiếc ghe do vợ của anh tổ chức, đến nơi sẽ trả tiền. Tôi kiên nhẫn chờ đợi cho đến một ngày nọ, sau khi vào sở có

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mặt trong chốc lát, anh H. vội vã ra đi, nét mặt căng thẳng. Tôi chạy theo gọi to: Anh H.! Anh lầm lũi bước đi, giả bộ không nghe. Anh đã bỏ chúng tôi rồi! Hai ngày sau, tôi được tin ghe anh đã tới bến. Cùng làm chung với tôi có anh Nguyễn Văn Diệp. Khi làm Phó TGĐ Việt Nam Ngân Hàng, một ngân hàng tư khá lớn thời VNCH, anh Diệp đã bị cảnh sát quốc gia bắt nhiều lần với tội hoạt động cho VC. Nhưng khi Nguyễn Văn Hảo lên làm Phó Thủ Tướng, ông Hảo lại cho anh Diệp làm Tổng trưởng Kinh tế. Thật khó hiểu. Dường như chính phủ VNCH không đặt nặng điều tra lý lịch các viên chức cao cấp của mình. Sau 1975, anh Diệp cho vợ con đi Thụy Sĩ còn một mình anh ở lại, được VC cho làm Trưởng phòng ở UBKHKT. Tôi thấy thái độ của anh Diệp rất ngang tàng trong các cuộc tiếp xúc với các tên VC cao cấp từ miền Bắc vào và nhẫn nhịn trước những lời mai mỉa của các người “bạn” quốc gia khi xưa. Chung quanh anh toàn là những công chức cao cấp VNCH vừa ra tù, trong ấy có anh Hồ tấn Phát, TGĐ Điện lực, bạn cũ cùng quê với anh Diệp, anh

Đinh Bá Thi, cựu Đại sứ VC tại Liên Hiệp Quốc bị chết vì tai nạn xe cộ tại Phan Rang

Phạm Minh Dưỡng, TGĐ Hỏa Xa, ngồi chờ cô vợ đầm bảo lãnh đi Pháp, anh Nguyễn Được, GĐ kỹ sư hóa học có nhiều phát minh. Sau khi anh NVH trốn đi, một ngày nọ, anh Diệp cộng sản kêu tôi vào phòng riêng tâm sự: “Tôi không biết trong tương lai anh trôi dạt phương nào, nhưng tôi cho anh số điện thoại của con tôi ở Thụy Sĩ. Nếu cần, nó có thể giúp đỡ anh.” Nhiều năm sau, khi gặp Phó Thủ Tướng DKN ở Cameroun, ông cho biết anh Diệp đã chết rất sớm tại nhà, toàn thân bị bầm tím, dấu hiệu bị đầu độc. Đây chắc chắn là thủ đoạn của VC giết các đồng chí bị nghi ngờ phản trắc. Điều nầy nhắc ta nhớ đến Đinh Bá Thi, cựu Đại sứ VC tại Liên Hiệp Quốc bị chết vì tai nạn xe cộ tại Phan Rang Tại UBKHKT, tôi có cơ hội dự các buổi hội thảo “brainstorming” do VC tổ chức cho cán bộ cao cấp miền Bắc vào nghe, có sự tham gia của ông Nguyễn Xuân Oánh, chồng Thẩm Thúy Hằng và Công tử Đức, chồng của Bạch Tuyết. Ông Oánh là một trong những người đầu tiên du học ở Nhật, sau đó tiếp tục qua Mỹ lấy bằng tiến sĩ ở Harvard. Tôi đánh giá cao tư cách của ông, bình thản, tác phong quý phái, trước nét mặt ngu ngơ của các cán bộ cao cấp từ Bắc vào. Ông tự giới thiệu: Tôi là Phó thủ tướng Việt Nam Cộng Hòa. Trong những giờ giải lao, ông thích nhắc đến vợ

ông mà ông gọi là “Hằng”: Hôm nay Hằng đi đóng phim ở Vũng Tàu… Công tử Đức, chồng Bạch Tuyết, tốt nghiệp ngành kinh tế ở Pháp. Bạch Tuyết cho rằng anh có bằng tiến sĩ. Trước 1975, anh Đức làm chủ Công ty trục vớt tàu. Sau 1975, VC tịch thu công ty và để anh làm Phó Giám đốc. Ở cương vị nầy, anh Đức giúp rất nhiều những người quốc gia mới ra tù có chỗ làm tạm, chờ cơ hội vượt biên. Tôi thấy anh Đức có kiến thức sâu rộng về kinh tế và có thái độ hiên ngang với cán bộ cao cấp của VC, ngược với thái độ tâng bốc hèn hạ của một số ký giả từng tiếp tay VC thời VNCH: HNN, NCĐ, LQC. Vào một ngày biển lặng của tháng tư 1980, do một cái duyên nhân quả, một ân nhân đã cho tôi đi miễn phí trên chiếc tàu 60 người do anh tổ chức. Anh tên Tâm, con ông nha sĩ Phạm Thành Nam ở Cần Thơ. Đồng hành miễn phí với tôi có một nhà sư trẻ, thầy Pháp Châu. Thầy cho biết mục đích vượt biên là để tu học. Cũng trên con sông Tiền Giang năm cũ, lần nầy chiếc tàu của tôi đã đi thoát an toàn ra cửa biển sau những giờ phút âu lo. Dường như anh Tâm đã “mua bãi” với VC. Con tàu lênh đênh trên biển được một ngày thì bỗng có tiếng xôn xao: chân vịt tàu bị cuốn vào một loại rong rêu nên bị tê liệt. Sau một tiếng đồng hồ hồi hộp, những nét mặt lo âu bỗng

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trở thành rạng rỡ khi tiếng nổ của máy tàu vang lên: chủ tàu và người phụ tá đã lặn dưới biển và đã thành công trong việc gỡ ra chướng ngại vật. Con tàu lại mệt mỏi lướt sóng trong đêm tối. Từ xa, bỗng có những ánh đèn chớp liên tục. Dần dần ánh đèn kia tiến lại gần. Lúc ấy trời bắt đầu sáng. Một chiếc du thuyền hiện ra cập sát vào con tàu của chúng tôi. Chủ du thuyền cho biết cần một người biết tiếng Anh qua tàu của ông để nghe ông giải thích. Tôi tình nguyện đi qua. Tại phòng làm việc, ông chỉ trên họa đồ vị trí hiện tại tàu của chúng tôi còn rất xa đất liền, không biết có thể đến được bến bờ hay không. Ông cho biết ông sẵn sàng chở chúng tôi đến Singapore trên chiếc du thuyền của ông. Với một điều kiện: mọi người phải tắm rửa sạch sẽ với nước biển trước khi bước lên du thuyền! Thật hạnh phúc nào hơn! Chủ du thuyền người Áo, di dân qua Úc, là một văn sĩ giàu có, còn rất trẻ. Ông mướn hai cô sinh viên Úc trẻ đẹp cùng đi với ông trên chuyến du hành tìm cảm hứng viết văn. Chỉ ba ngày trên con đường đến Singapore, kho lương thực trên du thuyền đã cạn. Phòng vệ sinh của du thuyền hoạt động quá tải nên thường bị nghẹt. Mọi người phải xếp hàng

Ông Lý Quang Diệu

chờ đợi như khi đi mua nhu yếu phẩm thời VC. Trên boong tàu, luôn luôn có những tiếng cười, tiếng hát, tiếng đàn vang lên biểu hiện một niềm hạnh phúc vô biên. Chúng tôi đã thật sự thoát khỏi “thiên đường cộng sản”. Nhưng bến tự do, thủ phủ của Lý Quang Diệu, không dễ dàng tiếp đón người tỵ nạn. Chiếc du thuyền bị hải quân Singapore chặn lại. Phải đợi 6 tiếng đồng hồ mới thấy bà Drucke, đại diện Cao ủy tỵ nạn lên tàu để nhận định tình hình. Sau khi Cao ủy tỵ nạn thương thuyết với Lý Quang Diệu, chúng tôi được lên bờ vào trại tỵ nạn. Hay tin ông chủ du thuyền bị chính quyền giam giữ trước khi phạt tiền vì phạm luật cấm đem người tỵ nan vào Singapore, chúng tôi xin Cao ủy tị nạn cho gặp lại ân nhân để tỏ lòng tri ân. Và ông đã đến cùng với người vợ trẻ đẹp, da màu. Trong nhóm của chúng tôi có một nhà giáo viết tay thật đẹp, cặm cụi viết và trang trí một Bảng Tri Ân trao cho ông. Tôi không nén được xúc động khi đứng lên nói cùng ông những lời tri ân chân thật. Đại ý như sau: Ông Wurtsinger thân mến, Thật là hân hạnh cho chúng tôi được gặp lại ông sau chuyến hải hành. Chiếc du thuyền Maya Roma của ông đã đem 60 người chúng tôi

đến bến tự do. Hôm nay chúng tôi đón ông với niềm xúc động, biết ơn sâu xa người đã cứu sống chúng tôi khi con tàu của chúng tôi lênh đênh trên biển cả sắp làm mồi cho sóng biển. Chúng tôi cũng đón ông với nụ cười rạng rỡ, với niềm vui được gặp lại ân nhân và với niềm hạnh phúc đã thoát khỏi địa ngục cộng sản. Ông đã cùng chúng tôi cười vui ca hát dưới ánh trăng trên chiếc du thuyền Maya Roma thật đẹp. Ông đã chia sẻ với chúng tôi niềm hạnh phúc được sống lại từ địa ngục. Ông cũng đã chia sẻ với chúng tôi kho lương thực của ông, sớm cạn kiệt trước đoàn người đang đói khát. Chúng tôi thật xúc động khi biết tin ông bị chính quyền Singapore bỏ tù và phạt nặng vì tội cứu người tỵ nan đem về Singapore. Rồi đây chúng tôi sẽ được phân tán khắp mọi nơi để làm lại cuộc đời nơi quê hương mới. Những đau khổ trong quá khứ sẽ dần dần được quên đi nhưng lòng tri ân đối với ông vẫn mãi mãi được khắc ghi, không mờ nhạt. Riêng ông, chúng tôi nghĩ ông cũng cảm thấy niềm hạnh phúc đã cứu vớt được bao mạng sống, điều mà nhiều con tàu khác đã lạnh lùng làm ngơ. Chúng tôi thành tâm chúc ông nhiều thành công trong sự nghiệp văn chương và giữ mãi trong ký ức của ông buổi gặp mặt hôm nay với bao nét mặt xúc động,

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

với các nụ cười pha nước mắt, với sự tri ân lòng quảng đại của ông. Ông Wurtsinger có quốc tịch Úc. Do đó đa số các người chung tàu với tôi đều được đi Úc theo qui định của Cao Ủy Tỵ nạn. Trại tỵ nạn Singapore là một trại lính cũ nên đầy đủ tiện nghi điện nước. Có nhà thầu mở quán cơm gà luộc, vịt quay. Mọi người có thể chi tiêu thoải mái với số tiền Cao ủy tỵ nạn cấp cho. Nhưng người tỵ nạn vẫn trốn trại ra ngoài làm kiếm tiền mua thuốc gởi về cho thân nhân đang đói khát ở VN. Một số thanh niên kiếm tiền dư dả, đủ trả tiền khách sạn cho những đêm hoan lạc. Một anh bác sĩ khi vừa lên trại, phủ nhận mình là bác sĩ. Thế là anh trốn trại ra ngoài lao động kiếm tiền. Một tháng sau, anh gặp tôi, nhận mình là bác sĩ và tình nguyện làm việc tại bệnh xá vì đã kiếm đủ tiền gởi về gia đình. Việc người tỵ nạn trốn trại ra ngoài lao động vi phạm thỏa ước giữa Cao ủy tỵ nan và chính quyền Singapore. Bà Drucke, đại diện Cao ủy tỵ nạn yêu cầu tôi, Trưởng trại tỵ nan, tổ chức một cuộc họp khoáng đại ngoài trời để công bố quyết định của bà: cúp một ngày phụ cấp lương thực cho toàn thể trại viên xem như là hình phạt tập thể. Tôi phải đứng lên phát biểu với nhiều xúc động:

“Thưa quí ông bà và anh chị em, Chúng ta là những người may mắn đã đến bến tự do. Nhưng hàng triệu đồng bào trong ấy có thân nhân của chúng ta còn đang oằn oại dưới gông cùm cộng sản đang tìm lối thoát. Biết bao chiếc tàu tỵ nạn đang tìm bến đỗ và trông chờ đươc thu nhận bởi các quốc gia. Chúng ta đã là những người may mắn, có tương lai rạng rỡ đang chờ, đừng vì chút lợi nhỏ mà gây cảm tưởng xấu về người tị nan làm bít lối đi cho những người đang khao khát thoát khỏi địa ngục cộng sản.” Dường như lời kêu gọi và hình phạt kia chỉ có tác dụng nhỏ. Có kẻ trốn trại ra ngoài bán thân. Có những cặp tình nhân trốn trại ra ngoài hoan lạc trong khách sạn. Tôi đã cặm cụi viết tay nhiều tờ đơn dùm các bạn trẻ: “Anh Kiệt, nhờ anh viết dùm em một lá đơn gởi Cao ủy tỵ nạn cho tụi em được sum họp đi Mỹ vì tụi em yêu nhau và nàng đã có thai, nàng có thân nhân ở Mỹ.” Bên cạnh các nụ cười vui sống, không thiếu những tâm hồn dằn vặt đau khổ vì thân nhân bỏ mình giữa

biển hay còn bị tù đày. Bác sĩ Trình bị điên loạn vì vợ con bị hải tặc giết chết trước mắt anh. Anh đi lang thang khắp trại, cười nói vu vơ. Tôi nhờ thầy Pháp Châu lập ra một ngôi chùa để cầu siêu cho linh hồn những người đã bỏ mình trên biển cả. Tiềng chuông mõ của thầy Pháp Châu vang lên trong đêm vắng góp phần làm êm dịu lòng người. Cái ngày ấn định lên máy bay cho các người được đi Ý nhưng lại vắng bóng các ứng viên. Họ trốn không trình diện chỉ vì một bức thư: “Tụi bây tuyệt đối đừng đi Ý. Tao qua đây bị họ cho đi chăn bò.” Vì phải lên đường đi định cư, tôi không biết vụ đi Ý giải quyết ra sao. Một người Québecois bạn học cũ bảo lãnh tôi đi Canada, nơi tôi đã du học. Bà Drucke có nhã ý viết một bức thư khen ngợi tôi nhằm giúp tôi dễ tìm việc làm khi đến Canada. Bà cũng tổ chức một buổi dạ vũ tiễn đưa tôi. Miền đất lạnh, quê hương cũ, quê hương mới, đã bao dung giúp tôi làm lại cuộc đời.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TRẦN ANH KIỆT

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

on heo trong tục ngữ ca dao NGUYỄN KIẾN THIẾT

rong các loài gia súc, con heo tuy không thông minh, có nghĩa và trung thành như loài chó, nhưng cũng đắc dụng cho người. Nếu như “Con trâu là đầu cơ nghiệp” của nhà nông thì con heo đối với những gia đình nghèo là cả một gia tài đáng kể. Nhân dịp Tết Kỷ Hợi về nơi đất khách, chúng tôi xin bàn về con heo qua một số thành ngữ, tục ngữ và ca dao thông dụng để hầu bạn đọc.

PHẢI CHĂNG CON HEO ĐÁNG GHÉT? Trước hết, con heo bị chê ghét thậm tệ. Thái độ chê ghét đó được thể hiện qua thành ngữ, tục ngữ và ca dao. Nói đến heo người ta thường nghĩ đến tính lười biếng: (Lười như heo, nhác như lợn). Người ta chê ghét heo vì những nết xấu như: Ở bẩn (Ở dơ như lợn; nhà dơ như chuồng heo); ); ham ăn háu ngủ ((Ăn như lợn; táp xồng xộc như heo; ngủ như lợn; lợn đói một bữa bằng người đói nửa

năm); đần độn (Ngu như heo, dốt như lợn) v.v… Thông thường người ta mượn hình ảnh cũng như nết xấu của heo để ám chỉ thói hư tật xấu của người đời. Đây là người có dị hình dị tướng như khuôn mặt phì nộn và chẳng mấy thông minh được gọi là Đầu gà má lợn, Mắt như mắt lợn luộc hoặc Mũi cong như mũi lợn ỷ. Đó là kẻ vụng về không có óc tổ chức, thường tự mình gây ra chuyện khó cho mình bị tục ngữ chê trách: Lợn trong chuồng thả ra mà đuổi. Nọ là kẻ dâm dật thường xem “phim con heo” nên “con lợn lòng đã thức dậy” dẫn đến hành động mù quáng như làm trò con heo…khiến lâm vòng tù tội, thân bại danh liệt. Những loại trưởng giả dởm thích phô trương giả

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

dối bề ngoài nhưng bên trong thì nát bét, thường bị tục ngữ châm biếm: Giầu giẫu giầu giâu kém mười trâu đầy một chục; Lợn đẻ nhung nhúc kém mười chục đầy một trăm. Đối với những kẻ có lắm bạc nhiều tiền nhưng keo kiệt bủn xỉn, tục ngữ có câu: Cám treo để heo nhịn đói; hoặc bóc lột người nghèo: Nuôi heo lấy mỡ, nuôi người ở đỡ chân tay. Người chuyên giết heo bằng dao được gọi là tên đồ tể. Người mua bán heo, thiến heo được gọi nôm na là lái heo/lợn, thiến heo/lợn. Kẻ gian manh trong thôn ấp thường hay giết hại gia súc của hàng xóm vừa hại người, vừa dọn đường đến trộm cướp bị gọi là kẻ đâm heo thuốc chó. Ngoài ra câu tục ngữ Mượn đầu heo nấu cháo ngoài nghĩa đen là đi mượn đầu heo về nấu cháo lấy hết nước ngon ngọt, bổ dưỡng rồi đem trả cái đầu heo vẫn còn nguyên, ngụ ý khuyên ta nên đề phòng những kẻ bịp bợm tráo trở. Xã hội phong kiến thời kỳ suy tàn thường là một tấn hài kịch lớn vì đã diễn ra những tấn bi kịch lớn. Óc ngôi thứ chốn đình trung cũng như quan niệm “Miếng thịt giữa làng bằng sàng xó bếp” đã sanh ra lắm tệ nạn ở nông thôn nước ta. Phép vua thua lệ làng, nên trước khi nhận việc, các chánh, phó lý trưởng hoặc chân nhiêu, chân xã ở các làng xóm miền Bắc hoặc các Hương chức hội tề trong Nam đều phải ăn khao. Đây là dịp để các chức việc cấp dưới như cai đình, tuần khạo phải cầm bán nhà cửa, ruộng đất hoặc bắt dân đóng góp trong việc sắm sửa lễ vật hầu cung phụng quan trên. Thông thường họ mang lễ vật ra đình, thường là

nguyên con heo đồ (tức heo đã cạo sạch lông và móc hết bộ đồ lòng) để cúng lễ đức Thành hoàng. Cúng xong, heo được đem ra quay. Trước cúng sau ăn. Đây là dịp để các quan chức lớn nhỏ trong làng chia nhau những miếng thịt làng và tha hồ đánh chén. Còn dân đen thì è cổ ra đóng sưu cao thuế nặng, góp phần mua sắm lễ vật, nhưng chẳng hưởng một chút thịt thừa! Do vậy mà nẩy sanh sự chống đối, bất phục. Ngoài ra bọn thực dân da trắng còn là “những con heo nhơ nhớp”. Đó là kết luận của nhà văn Nguyễn Hiến Lê sau khi dịch truyện ngắn “Những quần đảo thần tiên” của S.Maugham. Thời kháng chiến chống Pháp, để lên án hành động ăn cướp của giặc, ca dao có câu: Cắc bụp là cắc bụp xòa / Ba thằng Tây đói bắt gà bắt heo Cắc bụp là cắc bụp cheo / Ba thằng Tây đói bắt heo bắt gà. Trên báo chí ở Sàigòn trước kia và trên các trang mạng xã hội ngày nay, người ta thường vẽ hình đầu heo mập nọng, mắt híp hoặc “đầu gà má lợn” để ám chỉ bọn tham quan, những kẻ ăn dơ và gán cho chúng xú

danh “Hạm” như Hạm Phân, Hạm Rác, v.v… Kế đến là các loại thầy: thầy đồ gàn, thầy lang băm, thầy bói, thầy cúng xuất hiện trong tục ngữ, ca dao với dáng dấp lố lăng, lố bịch, tồi tàn của họ. Chẳng hạn, những thầy lang băm bất tài “đau Nam chữa Bắc” quen thói bịp bợm và gây ra cảnh tiền mất tật mang, bị tục ngữ đả kích: Lợn lành chữa thành lợn toi. Hạng thầy bói nói dựa mê hoặc những người mê tín bị ca dao châm biếm: Số cô chẳng giàu thì nghèo / Ba mươi Tết có thịt treo trong nhà. Hoặc: Bói cho một quẻ trong nhà / Chuồng heo ở dưới, chuồng gà ở trên. Còn thầy tướng số cho rằng “GiápẤt-Bính là tam bất hạp; Dần-ThânTị-Hợi tứ hành xung” đã bị dân gian nguyền rủa: Cọp mà vật mấy tên thầy địa / Yêu mà nhai mầy đứa chọn ngày Trớ trêu họ khéo đặt bày / Mình thương nhau quyết sống đời với nhau!

CON HEO THẬT SỰ ĐÁNG YÊU Thật ra, lấy công tâm mà xét, con heo rất có ích cho loài người nên đáng được đề cao khen ngợi. Việt Nam là một nước trọng nông. Chăn nuôi chỉ là một ngành phụ của nền kinh tế nông nghiệp.Việc chăn nuôi heo cũng như gia súc, gia cầm khác chưa có tính chất quy mô và chủ yếu là để lấy thịt. Ngoài giống heo rừng (lợn lòi) và heo lăn chai mà nanh của chúng có thể trừ tà ếm quỷ,

100 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

101

heo cúi nuôi trong nhà được chia ra nhiều loại như: heo lang/heo bông (heo đen có xen đốm trắng); heo sữa (heo con còn bú sữa mẹ); heo cỏ, heo tây, heo voi (heo nhà loại lớn con), heo vá chàm; lợn bột (lợn mới lớn còn non); lợn ỷ; lợn cấn (lợn đực nuôi để làm giống-tức heo nọc); lợn xề (lợn đẻ nhiều lứa), lợn nái v.v…Đối với người nông dân nghèo, con heo là cả một gia tài, là nguồn hy vọng ở tương lai. Họ chịu thương chịu khó xay thóc, giả cám, xắt chuối, thái khoai và “vớt bèo nuôi lợn”, “nuôi heo bỏ ống” để được một ngày mai tươi sáng, vì “bảy bồ cám cho tám bồ heo”. Ca dao tục ngữ đã đề cập đến kinh nghiệm nuôi heo của họ: Giàu nuôi lợn đực, khó cực nuôi lợn nái Hoặc: Lợn bột thì thịt ăn ngon / Lợn nái thì đẻ lợn con cũng lời. Khi heo ra bầy, họ có thể đem bán hoặc nuôi riêng chuồng. Những con heo lứa có thể được chọn làm heo nọc, nếu là con đực, hoặc chọn làm heo nái, nếu là con cái. Còn lại là heo thịt đến kỳ rượn thì phải thiến để nuôi cho ú (Đây là dịp các tên thiến heo có chuyện làm). Heo con chết khi vừa mới lọt lòng mẹ gọi là heo lót ổ. Còn heo thừa vú thường là những con heo đèo, heo đẹt vì không có sữa bú. Heo nuôi rẽ là heo giao cho người khác nuôi đến khi lớn đem bán đi và số tiền bán được chia bốnsáu hoặc ba-bảy tùy theo sự thỏa thuận giữa đôi bên. Heo bịnh có ổ sên trong thịt như hột gạo gọi là heo gạo. Còn heo gió là heo bị chết dịch, chết toi. Sự sung túc của mỗi gia đình còn đựợc đánh giá qua thành ngữ cá cả lợn bề. Điều đáng nói là con heo đã đi sâu vào phong tục, tập quán ở nông thôn nước ta, nhứt là trong các lãnh vực quan, hôn, tang, tế như lời kể công của heo trong Lục súc tranh công. Như chúng ta đều biết con heo góp phần trong các buổi lễ thăng quan tiến chức, khao thi đỗ, khao thượng thọ. Con heo cũng không thể thiếu trong các sinh hoạt khác như tang ma, giỗ chạp. Bài ca dao sau đây nói lên sự phản kháng của người đàn bà góa đối với cái luân lý thủ tiết của nho giáo: Giàu thì thịt cá cơm canh / Khó thì lưng dưa dĩa muối cúng anh tôi đi lấy chồng. Heo còn được dùng làm vật tam sanh tế thần

và Trời Đất. Từ đời nhà Châu, tam sanh là ba con vật gồm heo, trâu và dê.Về sau tam sanh được hiểu là ba con vật hy sinh gồm có: một miếng thịt heo (loại thú), một cái trứng gà (loại cầm) và một con tôm (loại thủy tộc). Cúng sao giải hạn, nhứt là đối với các sao cực xấu như La Hầu (nam) và Kế Đô (nữ), ngoài hương hoa, trà quả cũng không thể thiếu món tam sanh nầy. Con heo đi vào việc cưới xin, đi vào tình yêu nam nữ. Trong lễ nghinh hôn, con heo lại là một trong những món đồ nhà gái thường đưa ra thách cưới nhà trai, bởi họ quan niệm “thương con ngon của” và “con lợn có béo thì lòng mới ngon”. Ngược lại nhà trai cũng nhờ mai mối coi giò coi cẳng nhà gái cẩn thận trước khi dạm hỏi, bởi vì họ thấm nhuần kinh nghiệm của ông bà xưa: Mua heo chọn nái, cưới gái chọn giòng. Đôi khi nhà gái tham giàu thách cưới quá độ, nhà trai không đáp ứng nỗi khiến việc cưới xin bất thành. Câu Gả con hay bán lợn cũng như bài Ca dao thách cưới sau đây đã kịch liệt châm biếm hủ tục ấy: Em là con gái nhà giàu / Cha mẹ thách cưới ra màu xinh sao Cưới em trăm tấm lụa đào /Một trăm hòn ngọc, hai mươi tám ông sao trên trời… Cưới em tám vạn trâu bò / Bảy vạn dê lợn, chín vò rượu tăm. Con heo đã đi vào chủ đề tình yêu trong ca dao trữ tình. Chàng trai trong bài ca dao Tát nước đầu đình tuy chất phác nhưng khi yêu cũng biết tán tỉnh khá tế nhị.A nh ta mượn cớ “mất áo” để tỏ tình: Đêm qua tát nước đầu đình / Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen… Áo anh sứt chỉ đường tà / Vợ anh chưa có, mẹ già chưa khâu… Quả là bất ngờ và thú vị. Tạo ra được cái áo tài tình như vậy, chàng trai mới có thể “vào đề” được. Chàng nhờ khâu áo. Rồi hứa trả công. Có điều trên đời nầy chắc không có ai trả công khâu một cái áo “sứt chỉ đường tà” bằng cả… một lễ cưới!: Khâu rồi anh sẽ trả công / Ít nữa lấy chồng anh sẽ giúp cho Giúp em một thúng xôi vò / Một con lợn béo một vò rượu tăm v.v.. Cũng có những tâm hồn bình dị đi vào thực tế tình yêu đến độ sỗ sàng: Anh về thưa mẹ cùng cha / Bắt lợn sang cưới, bắt gà sang sêu

102 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

103

Tiếng nói tình yêu của chàng trai Nam Kỳ lục tỉnh sau đây càng táo bạo, dứt khoát: Người ta giàu đầu heo mâm thịt / Hai đứa mình nghèo cặp vịt cũng xong Đôi ta xứng vợ xứng chồng / Bởi qua với bậu sợi chỉ hồng khéo xe. Nạn nhân chánh trong tục cưới xin vẫn là người phụ nữ. Vì vậy ca dao trữ tình trước hết là tiếng than thở về số phận của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến. Sự tham giàu của bà mẹ sau đây đã khiến người con gái rơi nhiều nước mắt: Mẹ em tham thúng xôi rền / Tham con lợn béo tham tiền Cảnh Hưng… Đời sống lứa đôi, chuyện phòng the nam nữ và tục đa thê không thể thiếu hình bóng heo. Người phụ nữ Việt Nam vốn chịu đựng và hy sinh quên mình vì hạnh phúc của chồng con. Sự chiều chuộng đôi khi có vẻ miễn cưỡng vì sự đòi hỏi “tòm tem” trái giờ giấc của chồng: Đương khi lửa tắt cơm sôi / Lợn đói, con khóc, chồng đòi tòm tem Bây giờ lửa đã cháy lên / Lợn no con nín, tòm tem thì…tòm! Với tục đa thê, người phụ nữ càng bộc lộ địa vị phụ thuộc, thấp kém của mình trong xã hội cũ. Theo quan niệm đã lỗi thời “Trai năm thê bảy thiếp”, “Gái chính chuyên chỉ có một chồng”, người đàn ông có quyền lấy một hay nhiều vợ lẽ. Họ viện nhiều lý do như để

có con trai nối dõi, để có thêm người giúp việc cho gia đình. Vì vậy, vợ lớn đành phải hy sinh “quyền lợi” của mình để cưới cho chồng cô vợ bé, đôi khi cả vợ ba, vợ tư nữa. Cảnh chồng chung đã gây ra “năm ba chuyện thảm, chín mười chuyện cay” vì người vợ lớn giữ “độc quyền” ngủ với chồng ở nhà trên; còn vợ lẽ chỉ là đầy tớ không công, thái khoai, băm bèo, nuôi heo và ngủ ở nhà dưới, nhà ngoài: Thân em làm lẽ chẳng nề / Có như chính thất mà lê giữa giường Đến tối chị giữ mất chồng / Chị cho manh chiếu nằm suông nhà ngoài Đến sáng chị gọi: ớ Hai! / Mau mau thức dậy thái khoai băm bèo Bởi chưng bác mẹ tôi nghèo / Cho nên tôi phải băm bèo thái khoai! Tâm trạng trên đây đã đi quá cái mức chịu đựng. Vì vậy người phụ nữ Lục tỉnh đã dứt khoát nói thẳng với ông chồng có máu hảo ngọt: “Một vợ nằm giường lèo, hai vợ nằm chèo queo, ba vợ ngủ chuồng heo”… Con heo cũng góp phần giúp loài người đón Tết, vui Xuân như câu đối Tết ngày xưa: Thịt mỡ dưa hành, câu đối đỏ Nêu cao tràng pháo, bánh chưng xanh. Vui nhứt là trẻ con. Để tận hưởng Xuân và Tết, có đứa “đập heo” để lấy tiền mua pháo, chơi “bầu cua cá cọp”, có đứa nắn heo bằng đất sét để “bỏ ống” tiền được lì xì.

104 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

105

Heo còn là đề tài cho các loại tranh Tết. Tranh Đàn lợn mẹ con nhắc lại cảnh sinh hoạt ở nông thôn: nuôi lợn; đồng thời còn nói lên cảnh con đàn cháu đống và tình thương yêu đoàn kết giữa nhũng người trong gia tộc. Điệu hát ầu ơ ngây thơ ngộ nghĩnh đề cập đến con vật quen thuộc trong nhà đã đưa đứa bé vào giấc ngủ no lành: Má ơi con quạ nó đứng chuồng heo / Nó kêu bớ má bánh bèo chín chưa? Câu đố cũng mượn hình ảnh heo làm đề tài. Chẳng hạn như câu đố xuất vật dụng ở miền Nam: Trồng hành, tỉa đậu, bỏ heo vô (Đòn bánh tét); và điệu hát bài chòi ở Bình Định: Rung rinh nước chảy qua đèo / Bà già lật đật mua heo cưới chồng (Trái lý). Heo còn được đưa ra làm ví dụ trong việc giáo dục con cái: Đẻ con chẳng dạy chẳng răn / Thà rằng nuôi lợn lại ăn được lòng. Heo còn đi vào tôn giáo. Trong bức tranh Luân hồi của nhà Phật, ta thấy đầy đủ ba con vật tượng trưng cho Tham (bồ câu), Sân (rắn) và Si (heo). Bàn về heo mà không nói đến thuật ăn thịt heo là một điều thiếu sót. Nghề ăn cũng lắm công phu. Người sành điệu ăn thịt heo phải nắm vững kinh nghiệm dân gian để chế biến món ăn với nhiều loại gia vị khác nhau. Có món làm rất phức tạp, có món “dễ ợt như ăn cơm sườn”. Nào là thịt luộc, thịt quay, thịt ram mặn. Nào là tiết canh, cháo lòng, cháo huyết, phá lấu, xí quách. Nào là giò thủ (Bắc), tré (Trung), dưa đầu heo (Nam). Nào là bún bò giò heo, Bún bò Huế, ruột heo chiên giòn, giò heo giả cầy. Nào là nem, bì, lạp xưởng… Còn nhiều thứ nữa không thể kể hết vì đi xa đề tài và báo hại nhiều người phải nhắc “Đừng nói nữa, ta thèm lắm”! Người viết xin dẫn một vài câu ca dao đề cập đến món ăn bằng thịt heo ướp với gia vị số một là tiêu và hành: Con gà cục tác lá chanh / Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi Câu ca dao miền Nam sau đây nói đến việc chế biến món nhậu rất độc đáo: Ngồi buồn chọc lá gói nem / Con chị gói khéo con em buộc đùm. Chưa hết. Mỡ heo dùng để chiên xào. Thịt mỡ còn dùng làm bánh chưng, bánh tét. Một số loại bánh còn mượn các bộ phận của heo để đặt tên như bánh tai heo, bánh da lợn. Và miếng thịt sườn nấu với cải bẹ xanh là chất keo kết chặt mối tình thôn dã giữa “trai hai huyện, gái miệt vườn”:

Cải bẹ xanh nấu với thịt sườn Chừng nào ớt ngọt như đường Khổ qua kia hết đắng, sự cang thường hết thương.

THAY LỜI KẾT Tóm lại, con heo rất có ích cho loài người trong mọi lãnh vực. Một số thể loại văn chương bình dân đã mượn hình ảnh và đặc tính của loài heo để khai thác dưới nhiều góc cạnh, đả phá cũng nhiều, xây dựng cũng không ít. Nói chung loài heo có nhiều ưu điểm. Heo cũng có những đức tính như thành thật, khoan dung, công bằng, nhứt là đức nhẫn nại, hy sinh. Theo National Geographic, heo cũng có trí khôn đáng kể, có khả năng học hỏi, thích nghi rất nhanh, nên người ta còn huấn luyện heo để làm trò xiếc hoặc đua heo. Còn như những nết xấu của heo như ở dơ, lười biếng, ham ăn háu ngủ v.v…cũng có cái lý của nó. Một là do nghệ thuật xây dựng từ hoa trong văn học dân gian. Hai là do môi trường sống của heo và hoàn cảnh người nuôi. (Heo ăn nhiều để chóng lớn đem lợi nhiều cho chủ. Ăn nhiều sẽ ỉa nhiều nên dơ). Ba là do phong tục của mỗi dân tộc: Người Hồi giáo cữ thịt heo vì xem chúng là vật nhơ uế, trong khi người Ba Tư coi con heo như thần linh. Năm Hợi bàn về con heo, chúng tôi chỉ muốn thắp ngọn đèn tâm để sưu tập, gìn giữ và phổ biến một số thể loại văn chương bình dân liên quan ít nhiều đến con heo ngõ hầu phục vụ bạn đọc, nhứt là các bạn trẻ đã quên hoặc còn xa lạ với lời ăn tiếng nói của dân gian. Tội nghiệp cho con heo lúc sống thì bị chửi, chết mới được thắp hương khấn vái. Để kết thúc, người viết có một ước mong và lời chúc: Mong ước duy nhứt là bọn đầu gà má lợn, bọn đâm heo thuốc chó, bọn hũ hèm (*) sẽ không còn chỗ đứng trong một xã hội mới văn minh tiến bộ; còn lời chúc xin gởi đến độc giả là ĐIỀM LÀNH, SỰ GIÀU SANG, TÌNH THƯƠNG YÊU ĐOÀN KẾT trong năm mới như ý nghĩa bức tranh “Đàn lợn mẹ con” ngày Tết.

106 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

NGUYỄN KIẾN THIẾT

Tết Kỷ Hợi 2019

(*) Hèm: bã rượu. Nhà nông nấu rượu lấy hèm nuôi heo. Hũ hèm: người nghiện rượu.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

107

Nhà thơ nhà văn ăn

à con mình nhận xét rất xác đáng là: “Nhà văn, nhà thơ, nhà báo, nhà giáo cộng lại thành nhà nghèo”. Quả có vậy! (Sở dĩ có ông nhà giáo chen vô mấy nhà nầy vì nhà văn, nhà thơ, nhà báo thường là nghề tay trái; còn nghề tay mặt cũng đi bán chữ là nhà giáo đó thôi.) Nhân dịp xuân về, chúng ta thử đốt lò hương cũ, tìm lại bóng hình xưa để xem mấy “nhà” nầy hồi xưa ăn Tết ra làm sao? Trước hết là nhà thơ Trần Tế Xương! Ông sanh ngày mùng 5, tháng Chín, năm 1870. Còn gọi là Tú Xương vì ông thi7 Tú tài 9 lần mới đậu… thi Cử nhân tới 5 lần đều rớt cả nên không được làm quan. (Thời nào cũng vậy thực dân Pháp hay Cộng sản làm quan mới có đường tương chao mà chấm mút chớ!) Nhà thơ Tú Xương bất đắc chí, hay tức cảnh sinh tình làm thơ, nhứt vào dịp xuân về, Tết đến. Mà bài nào cũng chua với chát. Nhưng cái may mắn nhứt trong đời nhà thơ (không phải ai cũng có được kể cả tui) là có một người vợ “Quanh năm buôn bán ở mom sông. Nuôi đủ

Tết !

năm con với một chồng!” Bù lại là lòng biết ơn vợ, nhà thơ làm xong một bài dán trên gốc cột: “Hỏi mẹ mày rằng dốt hay hay?” “Thưa rằng hay thật là hay!” Rồi ông cười khè khè tiếp ngay: “Chẳng hay sao lại đỗ ngay tú tài?!” Người vợ cũng là một độc giả hiểu thơ Tú Xương đâu thua gì nhận xét của Tản Đà, nhà thơ nổi tiếng “ngông” của giao thời cũ mới: “Trong những thi sĩ tiền bối, tôi khâm phục nhất Tú Xương”. Rồi Nguyễn Khuyến, lớn hơn Tú Xương tới 35 tuổi, nhưng lại mất sau ông 2 năm, khi nghe tin nhà thơ từ giã cõi đời vào ngày thứ Ba, ngày 29, tháng Giêng, năm 1907, nhằm ngày 16, tháng Chạp, năm Bính Ngọ, nghĩa là còn 2 tuần nữa tới Tết ta, chỉ mới 37 tuổi, cảm thán rằng: “Kìa ai chín suối Xương không nát. Có lẽ nghìn thu tiếng vẫn còn.” Thơ Tú Xương thâm trầm, ý nhị, hay là khỏi phải bàn cãi rồi! Như trong bài thơ “Năm mới”: “Khéo báo nhau rằng mới với me. Bảo nhau rằng cũ, chẳng ai nghe. Khăn là bác nọ to tầy rế. Váy lĩnh cô kia quét sạch hè. Công đức tu hành, sư cô lọng. Xu hào rủng rỉnh, Mán ngồi xe. Phong lưu rất mực ba ngày tết. Kiết

cú như ta cũng rượu chè”. Nhà thơ xứ Bắc nầy nghèo kiết xác, mà nói kiểu trong Nam là nghèo mạt rệp; nên Tú Xương chua chát rằng tiền mình cũng có nhưng chưa lĩnh, rượu cúc đã “ó đơ” (order) rồi mà hàng rượu làm biếng chưa “delivery”. Rồi trà rồi bánh mứt đủ cả… Nhưng kết luận là thôi đành để Tết khác hẳng ăn. “Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo. Tiền bạc trong kho chửa lĩnh tiêu Rượu cúc nhắn đem, hàng biếng quẩy. Trà sen mượn hỏi giá còn kiêu Bánh đường sắp gói e mồm chảy. Giò lụa toan làm sợ nắng thiu Thôi thế thì thôi đành Tết khác. Anh em đừng nghĩ Tết tôi nghèo”. Nhưng tại sao những nhà thơ nước ta ông nào cũng nghèo hết ráo? Vì thơ bán có ai mua đâu mà có tiền! Tản Đà làm thơ còn tính đem lên bán cho ông Trời nữa là. Đó là một lẽ nhưng lẽ thứ hai là có đồng nào mấy ông nhà thơ xào đồng nấy. Có nhiều xài nhiều; có ít xài ít. Xài cho mình rồi chia cho bạn văn, bạn thơ của mình nữa. Giai thoại ghi lại là: Tết Giáp Tuất 1934, tờ Đông Pháp thời báo của ông Diệp Văn Kỳ ở Sài Gòn làm xong số

108 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

109

Tết; thợ thầy, nhà văn, nhà thơ, cộng tác thường xuyên, có tên trong Ban Biên Tập, được lãnh thêm một tháng lương thứ 13. A lê hấp! Tản Đà đã xài sạch sành sanh, xài sạch bách! Hình như để tiền trong túi bị tiền cắn làm cho ngứa ngáy sao đó. (Tui cũng vậy! Em yêu của tui thừa biết tâm tính các nhà văn, nhà thơ, nên có chút đỉnh tiền nhuận bút là em yêu tình nguyện giữ hết hè.) Tết đến nơi, không còn một cắc, nên Tản Đà hỏi mượn tiền ông Chủ báo. Diệp Văn Kỳ cũng thông cảm, bèn lì xì cho tiên sinh thêm 5 đồng. Tản Đà ra Bưu Điện gởi cho ông Ngô Tất Tố, là bạn văn (chắc cũng nghèo mạt như ông) 3 đồng ăn Tết. Rủ bạn thơ Tùng Lâm mướn xe “xịn” chạy vòng vòng Sài gòn chơi cho nó oách hết 1 đồng. Còn 1 đồng, lấy 2 cắc mua rượu khề khà trước. Còn 8 cắc, nhờ Tùng Lâm đi mua một hũ rượu Mai Quế Lộ và một con gà mái tơ luộc làm mồi nhắm cho ba bữa Tết. Trên đường về, qua một sòng bầu cua, thấy một đám đánh lộn, Tùng Lâm đứng lại xem. Mã tà ùa tới, còi tu huýt inh ỏi, cả bọn lên xe cây về bót trong đó có nhà thơ Tùng Lâm. Sáng hôm sau, mùng Một, ông Cò thương tình Tết nhứt, nên ra lịnh thả cả bọn ra. Mã tà vào thấy nhà thơ Tùng Lâm còn quá xỉn, nằm ì ra đất, bên cạnh mớ xương gà và cái hũ rượu cạn queo. Về đến nhà thì Tản Đà đêm qua chờ hoài hổng thấy bạn về, nên “quất” hết 2 cắc rượu đế, xỉn ngủ mê man tàng tịch, giờ chưa dậy.

110

Tùng Lâm ứng khẩu 4 câu thơ để biện minh cái lỗi không phải của mình: “Cao hứng vì yêu bác Tản Đà. Một chai Quế Lộ, một con gà. Suốt đêm trừ tịch nằm trong bót. Nhớ lại buồn cười lúc tỉnh ra!” Nhắc đến Tản Đà là chúng ta lại nhớ tới Nguyễn Vỹ. Ông nầy nhiều nhà lắm. Nào là nhà thơ, nhà báo, nhà biên khảo… Có lúc nghèo mạt và cũng có lúc giàu sụ. Nghèo là lúc Nguyễn Vỹ làm báo ở Hà Nội. Tết đến không một xu dính túi, bèn viết thơ mượn ông Nhất

Linh cũng 5 đồng bạc. Cho dù hai người chỉ nghe tiếng nhưng chưa biết nhau lắm. Cái ngạc nhiên là ông Nhất Linh Nguyễn Tường Tam cũng gởi cho. Ông Tản Đà gởi cho ông Ngô Tất Tố 3 đồng thì Nguyễn Vỹ cũng cho nhà văn Trương Tửu 3 đồng để ăn Tết. Sau nầy vô Sài gòn làm ăn khấm khá, Nguyễn Vỹ có trả 5 đồng lại cho nhà văn Nhất Linh. Ông Nguyễn Tường Tam lại chơi ngon, dắt Nguyễn Vỹ đi nhậu hết để kỷ niệm một giai thoại. Vậy là các nhà thơ, nhà văn của chúng ta đều nghèo đói như nhau cả; nhưng có chút đỉnh là chia sẻ với

bạn văn nghệ của mình, lá rách đùm lá nát. Nguyễn Vỹ chuyên làm báo và chuyên đi ở tù. Tù thời thực dân Pháp đến phát xít Nhựt. Mãi đến sau khi vào Nam, ra tạp chí bán nguyệt san Phổ thông rất ăn khách, xuất bản hàng tuần lên tới 25 ngàn ấn bản. Rồi tuần báo Bông Lúa, Tuần báo thiếu nhi Thằng Bờm bán rất chạy… nên ông Nguyễn Vỹ “thoát nghèo”, tiền bạc rủng rỉnh, cư xử hào phóng với bạn văn chương; có lẽ vì nhớ thuở xưa thân sơ thất sở mới bắt đầu vào nghề viết báo giống mình hay chăng? Nguyễn Vỹ viết đủ thể loại từ thơ tới văn và biên khảo. Nhưng bài thơ “Gửi Trương Tửu” mới thực là kiệt tác. “…Dạo ấy chúng mình nghèo xơ xác. Mà vẫn coi tiền như cỏ rác. Kiếm được đồng nào đem tiêu hoang. Rủ nhau chè chén nói huênh hoang. Xáo lộn văn chương với chả cá. Chửi Ðông, chửi Tây, chửi tất cả. Rồi ngủ một đêm mộng với mê. Sáng dậy nhìn nhau cười hê hê! …Bây giờ thời thế vẫn thấy khó. Nhà văn An-nam khổ như chó! Mỗi lần cầm bút viết văn chương. Nhìn đàn chó đói gặm trơ xương. Rồi nhìn chúng mình hì hục viết. Suốt mấy năm trời kiết vẫn kiết!...” Sau khi tuần báo Phụ nữ Hà Nội đăng bài thơ, Nguyễn Vỹ thuật lại là: “Một buổi chiều, tôi đến chơi ở tòa báo, ngõ Hội Vũ, bỗng thi sĩ Tản Đà từ ngoài bước vào. Một chiếc khăn đóng đã mòn viền, đáng lẽ đội trên đầu ông lại đeo tòn teng trong cánh tay. Vẫn chiếc áo lương thâm cũ giống chiếc áo mà tôi đã thấy ông mặc năm năm trước. Ông hỏi: “Có ông Nguyễn Vỹ ở tòa báo không?” Cô bạn thơ ký Tòa soạn liền cười, chỉ tôi: “Thưa cụ, Nguyễn Vỹ đây ạ!” Ông ngạc nhiên ngó tôi: (chắc còn

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nhóc quá) “Ông muốn đi chơi với tôi không? Ông có rảnh không?”“Dạ thưa cụ, cháu rảnh ạ!” Ông đưa tôi đến nhà ở ấp Thái Hà. Ông lấy chai rượu ra và hai cái cốc, bảo một chú bé chạy đi mua hai gói lạc rang (đậu phộng) để làm mồi nhắm. “Tôi thích bài thơ “Gởi Trương Tửu” của ông, nên mời ông uống rượu. Trương Tửu là ai? Ông ấy biết uống rượu không?”“Dạ, tên anh ấy là Trương Tửu, thì cụ khỏi hỏi!” “Hôm nào ông rủ ông ấy đến uống rượu với tôi!” “Nhưng tôi giận ông lắm vì sao ông lại bảo: Nhà văn An Nam khổ như chó? Ông so sánh nhà văn chúng ta với kiếp chó, mà ông không hổ thẹn ư?” “Thưa cụ, nếu cháu so sánh nhà văn với chó, thì chó nó thẹn, chớ sao nhà văn lại thẹn?” Ông Tản Đà làm thinh nốc hết ly rượu, rồi rót luôn một ly nữa. Xong, ông nói, không ngó tôi: “Ông làm tôi buồn cười!” Rồi ông rưng rưng nước mắt!

(Thiệt đúng: Cười là tiếng khóc khô không lệ!) Còn nhà thơ nhà văn nhà báo hải ngoại nầy sống ra sao ăn Tết ra sao? Thiệt tình tui không biết. Lẽ thứ nhứt là viết văn, viết báo với tui chỉ là một thú vui. Trong cái làng văn nghệ đầy dẫy cây đa, cây đề tui chỉ là một thằng hề… vô danh tiểu tốt, đứng xớ rớ ngoài cửa nhìn vô, hóng chuyện nghe các nhà văn… ăn nói lung tung… xèng (?!) Hai là cũng học câu: Có công mài sắt có ngày nên sắt… nên tui tính kiếm sống bằng ngòi bút, chỉ mong rau cháo qua ngày thôi; chớ hỏng dám đòi khô lân, chả phụng, rượu Hennessy gì đâu. Vậy mà có lần tui ngu ngơ, tâm sự “vặt” với một cô em làm báo bên Canada rằng: “Qua tới Úc mấy chục năm rồi, cày suốt, oải quá. Giờ đến tuổi về hưu, tui tính nghỉ để có nhiều thời giờ rảnh rỗi hơn, đọc và viết chơi. Sau đó có thêm tiền nhuận bút kha khá để bù vào cái lương hưu còm cõi của mình!”

Nhưng người em văn nghệ (đất lạnh tình nồng) phán một câu thiệt là chánh xác; nhưng nghe đau lòng hết sức như đọc bài thơ “Gởi Trương Tửu” của Nguyễn Vỹ vậy! Em phán rằng: “Ở hải ngoại nầy đây, đâu có ai sống được bằng ngòi bút của mình đâu chú?!” Nghe xong tui muốn bắt chước ông Tản Đà (mà đập đầu vào gối) khóc hu hu! Đó đó bà con nào thắc mắc hỏi ở hải ngoại nhà thơ, nhà văn ăn Tết ra sao? Câu trả lời của tui là: “Dà hổng dám ăn đâu!” Vậy mà thằng bạn nhậu, kiêm độc giả của tui, lại phán một câu rất ư “cà chớn” rằng:“Viết một bài chỉ có 2000 chữ, nhuận bút bằng bà con mình trong nước bán vé số suốt cả tháng. Vậy mà cứ than thở hoài hè. Các nhà thơ, nhà văn các ông là bọn: “Được voi đòi Hai Bà Trưng!” ĐOÀN XUÂN THU

Melbourne

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

111

112

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

113

Năm Kỷ Hợi

ế n i b c i ố à l v ị i c h ạ l s ớ ử h n

huyện con heo chẳng bao giờ thiếu vì lẽ heo đã đi vào đời sống của con người từ gần mười ngàn năm trước. Người xưa đã bắt lợn rừng về nuôi, nhân giống và thuần hóa chúng để làm cho chúng hết hoang dã và trở thành thú vật nhà. Kể từ đó, lợn đã thay đổi lịch sử loài người. Và ngược lại, gần như con người cũng đã thay đổi loài lợn gia súc. Người không còn lạ gì với những trò con heo/lợn. Dưới đây là một số sự kiện xảy ra trong lịch sử có liên quan đến con lợn, tôi xin kể các bạn đọc giải trí.

1859, chiến tranh giữa hai nước suýt nổ ra trên đảo San Juan nằm giữa Vancouver, B.C. và Tiểu bang Washington. Nguyên nhân của cuộc chiến chỉ vì một con lợn. San Juan là đảo lớn nhất của một nhóm đảo nằm kẹp giữa Hoa Kỳ về phía đông và đảo Vancouver (tỉnh bang British Columbia, Canada) về phía tây, mặt Bắc và mặt Nam là hai

Hoa Kỳ và Canada suýt có chiến tranh chỉ vì một con heo

Nền hòa bình giữa hai nước láng giềng Hoa Kỳ và Canada chúng ta đôi khi có chút căng thẳng. Năm

114

Bản đồ vị trí đảo San Juan

eo biển Georgia và eo biển Juan de Fuca. Quần đảo bị ngăn cách khỏi lục địa Hoa Kỳ bởi eo biển Rosario, ngăn cách khỏi đảo Vancouver bởi eo biển Haro và eo biển Boundary. Một hiệp ước biên giới hai nước ký năm 1846 tưởng đâu đã phân định rõ ràng phần đất đai hay phần biển đảo nào thuộc về ai với ai. Nhưng chẳng may có một trục trặc đối với đảo San Juan vì nơi đó đang có người Canada thuộc Anh và người Mỹ định cư; bên nào cũng tưởng đảo đó là của nước mình do sự phân định biên giới chưa rõ rệt. Vào ngày 15 tháng 6 năm 1859, một con lợn của một nông dân người Canada thuộc Anh nuôi, chắc là một tay có óc thám hiểm nên đã lang thang đi qua cánh đồng trồng khoai tây của Lyman Cutlar, một nông dân người Mỹ. Chẳng biết nó đã đào bới ăn củ khoai nào chưa thì đã bị người nông dân Mỹ bắn chết. Nó đâu có biết Mỹ là xứ của dân cao bồi, ai ai cũng trang

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

115

bị súng dài súng ngắn và sẵn sàng nhả đạn. Người nông dân Canada bèn làm đơn khiếu nại gửi đến chính quyền Anh để xin can thiệp, bắt người nông dân Mỹ kia phải bồi thường. Anh nông dân Mỹ cùng các cư dân người Mỹ khác trên đảo yêu cầu chính quyền Mỹ gởi quân đội đến bảo vệ họ. Thế là Thiếu tướng chỉ huy đạo quân Oregon là William S. Harney liền ra lệnh Đại úy George E. Pickett đưa một đại đội gồm 64 binh sĩ thuộc Trung đoàn 9 Bộ binh đến đóng quân gần cơ sở bến cảng của công ty Anh quốc Hudson Bay trên đảo. Về phía Canada, Thống đốc British Columbia là James Douglas cũng ra lệnh cho Hạm trưởng Geoffrey Phipps Hornby đưa chiến hạm HMS Tribune đến đảo để hăm dọa. Tiếp sau đó còn hai chiến hạm HMS Satellite và HMS Plumper đưa đơn vị Thủy Quân Lục Chiến 46 Royal Marines của Anh đến thị oai nữa. Chiến tranh coi bộ chắc chắn sẽ xảy ra. Hạm trưởng Hornby của Hải quân Hoàng gia Anh án binh chờ lệnh của Phó Đô đốc R. Lambert Baynes, Tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương. Tướng Baynes đến nơi và bảo rằng ông sẽ không bao giờ can dự vào chuyện chiến tranh giữa hai quốc gia vĩ đại chỉ vì một con lợn. Trong khi đó, ngày 10 tháng 8, đơn vị Mỹ đồn trú trên đảo của Đại úy Pickett được tăng cường thêm 171 tay súng nữa; lực lượng gom chung lại được đặt dưới quyền chỉ huy của Trung tá Silas Casey. Phó Đô đốc Baynes cho mời Trung tá Casey lên soái hạm Ganges để nói chuyện phải quấy. Thấy lực lượng của bên Anh quá hùng mạnh, Trung tá Casey thất vọng trở về đảo San Juan và xin thêm viện binh. Đến ngày 31 tháng 8, quân Mỹ trên đảo đã lên đến 461 người với 14 khẩu đại bác địa chiến và 8 khẩu đại bác hải chiến từ chiến hạm gỡ ra đem lên đảo. Trong khi quân Mỹ thiết lập hệ thống phòng thủ trên đảo, quân

116

Anh đã tiến hành các cuộc tập trận với tổng số 52 khẩu đại bác, luân phiên bắn dọa rải rác vào vách đá ven bờ đảo. Khi tin tức về tình hình đối đầu căng thẳng ở đảo San Juan về đến hai thủ đô Washington và London, các nhà lãnh đạo đầu não của cả hai quốc gia, không biết gì về bầu không khí kỳ quái ở San Juan, đã ngạc nhiên tột độ khi hiểu đầu đuôi câu chuyện chỉ vì một con lợn, một chuyện nhỏ nhặt suýt bùng nổ trở thành một vụ việc quốc tế lớn. Tổng thống Mỹ James Buchanan đương thời lúc bấy giờ bèn ra lệnh cho Tướng chỉ huy quân đội Hoa Kỳ là Winﬁeld Scott đến tận nơi điều tra và tìm biện pháp giải quyết vụ xung đột. Sau một chuyến đi kéo dài sáu tuần lễ từ New York vòng qua Panama, tướng Scott đến San Juan hồi tháng 10 năm đó và liên lạc với Thống đốc Douglas của British Columbia bên phe Anh. Hai bên thương thuyết và thu xếp việc rút quân, chỉ để lại trên đảo một đại đội lính Mỹ và một tàu chiến Anh neo đậu tại vịnh Griﬃn. Tướng Scott của Mỹ đề nghị một sự chiếm đóng quân sự chung cho đến khi có thể đạt được một thỏa thuận cuối cùng. Thỏa thuận này được phê duyệt vào tháng 11 năm 1859. Vào ngày 21 tháng 3 năm 1860, Thủy quân lục chiến Hoàng gia Anh đổ bộ vào bờ biển phía tây bắc của hòn đảo và thiết lập căn cứ tại Vịnh Garrison, nơi được gọi là “Trại Anh”. Đảo San Juan nằm dưới sự chiếm đóng quân sự chung trong 12 năm liền. Đến năm 1871, khi Vương quốc Anh và Hoa Kỳ ký Hiệp ước Washington, vấn đề tranh chấp đảo San Juan được chuyển đến Kaiser (vua) Wilhelm I của nước Đức để giải quyết với tư cách trọng tài. Vua Wilhelm I đề cập vấn đề này với một ủy ban trọng tài gồm ba thành viên họp nhau gần một năm ở Geneva. Vào ngày 21 tháng 10 năm 1872, ủy ban, thông qua vua Wilhelm I,

đã phán quyết có lợi cho Hoa Kỳ, thiết lập đường biên giới mới qua Eo biển Haro. Do đó, đảo San Juan trở thành tài sản của Mỹ và ranh giới cuối cùng giữa Canada và Hoa Kỳ đã được thiết lập. Vào ngày 25 tháng 11 năm 1872, Thủy quân lục chiến Hoàng gia rút khỏi Trại Anh. Đến tháng 7 năm 1874, người lính cuối cùng của quân đội Hoa Kỳ cũng rời khỏi Trại Mỹ. Hòa bình cuối cùng đã đến với vĩ tuyến 49. Từ đó đến nay, đảo San Juan được nhớ đến như là một cuộc chiến mà tổn thất duy nhất chỉ là một con lợn. CON LỢN TRỊ GIÁ 19 TRIỆU MỸ KIM NĂM 1942

Bảng đồng lưu niệm King Neptune, con lợn hộ mạng của Hải Quân Hoa Kỳ, dựng ở Anna, Illinois

Ngày 7 tháng 12 năm 1941, hàng đoàn máy bay Thần Phong của Hải Quân Thiên hoàng Nhật Bản thình lình tấn công Trân Châu Cảng ở Hawaii của Hoa Kỳ. Tức khắc, chính phủ Hoa Kỳ kêu gọi sự đóng góp của toàn dân cho ngân sách chiến tranh bằng mọi cách tối đa. Trái phiếu chiến tranh được tung ra và được dân chúng nhiệt liệt ủng hộ. Một con lợn được đặt tên là King Neptune (sinh ngày 16 tháng 5 năm 1942 mất ngày 14 tháng 5 năm 1950) cũng “góp phần phục vụ đất nước” trong việc giúp gây quỹ được hơn 19 triệu đô la cho toàn bộ chi phí đóng chiếc

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

117

chiến hạm Illinois của Hải Quân Mỹ (phải mất bốn năm mới xong). Nếu điều chỉnh theo tỷ ngạch vật giá lạm phát, 19 triệu Mỹ kim năm 1942 bằng 275 triệu Mỹ kim năm 2018 bây giờ. Chú lợn King Neptune thuộc giống lợn Hereford được sinh ra trong một lứa 12 con tại trang trại Sherman Boner gần West Frankfort, Illinois. Ban đầu, nó có tên là Parker Neptune để vinh danh lợn cha là Parker Sensation, do Patty Boner, con gái của ông chủ trại nuôi dưỡng theo Chương Trình Phát Triển Thanh Thiếu Niên 4-H của chính phủ. Lúc King Neptune được sáu tháng, ông chủ Sherman Boner đem nó hiến tặng cho Hải Quân với dự tính ban đầu là sẽ làm món heo quay rồi bán gây quỹ. Khi đi gây quỹ, lợn King Neptune được bọc trong một lá cờ Hải Quân, xong nhân viên tuyển mộ mang đi rao bán, thật ra là quyên góp. Người thì giả vờ bỏ ra một số tiền nào đó để mua cái đùi; người khác bỏ tiền mua cái chân trước, sườn, bụng, v.v…, nhưng chẳng ai thực sự muốn con lợn bị xẻ thịt cả. Nhân viên tuyển dụng của Hải Quân là Don C. Lingle, nguyên là cư dân của Anna, Illinois, quyết định bán đấu giá con lợn để tăng trái phiếu chiến tranh. Lingle và nhà đấu giá L. Oard Sitter đã đi khắp miền Nam Illinois đấu giá con lợn. Ngày 6 tháng 3 năm 1943, Thống đốc bang Illinois là Dwight H. Green đã thay mặt cho tiểu bang và mua nó với giá một triệu đô la. Một biến cố buồn cười xảy ra vào đầu năm 1945 khi có người ký một tấm séc mà lại đề tên người nhận là chú lợn King Neptune. Ngân hàng yêu cầu phải có chữ ký chứng thực của người nhận. Đệ nhị Thế Chiến chấm dứt, Lợn King Neptune được “giải ngũ” trở về nông trại sống hết cuộc đời còn lại và chết vì viêm phổi tại trang trại của Ernest Goddard gần Anna, Illinois

118

vào ngày 14 tháng 5 năm 1950, hai ngày trước sinh nhật 8 tuổi. King Neptune được Hải Quân Hoa Kỳ trang trọng chôn cất đúng theo lễ nghi quân cách tại Neptune Park cách khoảng sáu dặm (10 km) về phía đông của Anna, Illinois. Qua vài lần dời mộ vì các dự án phát triển hệ thống xa lộ và vì bị phá hoại, vào cuối thập niên 1980, tiểu bang Illinois đã đặt một tượng đài thứ hai tưởng niệm con lợn King Neptune tại khu vực nghỉ ngơi (rest area) trên Xa lộ Xuyên bang I-57 ở phía bắc gần đó. Pigasus, con lợn ứng cử tổng thống

Cảnh sát Chicago bắt giữ ứng cử viên tổng thống Pigarus

Chắc các bạn còn nhớ phong trào phản chiến lan rộng rầm rộ ở Mỹ với khẩu hiệu “Make Love Not War” trong thập niên1960. Tại hội nghị toàn quốc Dân Chủ Hoa Kỳ diễn ra ở Chicago năm 1968, tổ chức sinh viên phản chiến Yippies, viết tắt của Youth International Party, đã đưa một con lợn mà họ đặt tên là Pigasus ra làm ứng cử viên tổng thống với mục đích làm một cuộc biểu tình chống đối sự can thiệp của Hoa Kỳ trong cuộc chiến Việt Nam. Ngoài ra họ cũng chống đối sự kỳ thị chủng tộc

và kêu gọi dẹp bỏ hệ thống lưỡng đảng. Họ muốn nhắn gửi một thông điệp rằng một tổng thống “lợn” sẽ không gây giết chóc, trong khi tổng thống “người” đắc cử, dù là ứng cử viên Đảng Dân chủ Hubert H. Humphrey hay ứng cử viên Đảng Cộng hòa Richard M. Nixon cũng gởi quân lính đi vào cõi chết trên chiến trường Việt Nam. Hôm ấy, ứng cử viên lợn Pigasus vừa được một sinh viên của ban tổ chức Yippies là Jerry Rubin chính thức giới thiệu trong buổi họp báo đầu tiên thì bị cảnh sát ập vào bắt tóm đi cùng với một số người biểu tình khác. (Hình đính kèm) Sau đó, đám người bị bắt đã đóng tiền thế chân bảo lãnh và được thả, con lợn Pigarus tội nghiệp thì bị giữ luôn và sau đó số phận ra sao không rõ. Có tin đồn nó bị cảnh sát đem quay mất rồi. Nên nhớ từ năm 1965, sinh viên Mỹ biểu tình bị cảnh sát đàn áp nên rất ghét cảnh sát và gọi họ bằng tiếng lóng là “pig”. Chắc các bạn còn nhớ, trong những năm của thập niên 1960, Hoa Kỳ chứng kiến sự bùng nổ của một cuộc thay đổi chính trị. Chán ngấy với tình trạng sa lầy chiến tranh ở Việt Nam lúc bấy giờ, đa số người dân đang tuyệt vọng và mất tin tưởng ở các nhà lãnh đạo chính trị đương thời. Do đó, sau cuộc tổng công kích Mậu Thân năm 1968 xảy ra, các thành viên của Đảng Quốc tế Thanh niên Yippies đã tìm ứng cử viên nào sáng giá để dẫn dắt họ tham gia cuộc bầu cử, và ứng cử viên đó là con lợn Pigasus. Nhóm Yippies nghĩ rằng hành động táo bạo này sẽ khiến họ khác biệt với các đảng khác và gây được sự chú ý lớn của quần chúng. Nhờ nhóm Yippies đem một con lợn ra làm một màn khích động chính trị, phong trào phản chiến đã bùng phát dữ dội dẫn đến việc Mỹ rút quân ra khỏi Việt Nam. Hậu quả ra sao chúng ta đã biết.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

119

Con lợn của Thánh Anthony

Trong Anh ngữ, “Tantony Pig” là một thuật ngữ với nghĩa tiêu cực, mô tả một kẻ hay theo đưổi người khác một cách vội vã và mù quáng. Được bắt đầu dùng từ thời Trung cổ, “Tantony” là chữ ngắn gọn của chữ “St. Anthony”. và có liên quan đến câu chuyện của Thánh Anthony, vị thánh phò trợ của loài lợn. Thánh được sinh ra ở Ai Cập vào năm 251 sau Công nguyên trong một gia đình giàu có nhưng đã đem hết tiền bạc của mình cho người nghèo. Thánh và đã chiến đấu với Satan nhiều lần. Một lần, Satan xuất hiện dưới hình dạng một con lợn quái dị. Thánh Anthony dùng lòng tốt và sự tha thứ đánh đuổi Satan đi, chỉ còn lại con lợn thân thiện. Đó là lý do tại sao những người chăn nuôi lợn luôn luôn cầu nguyện Thánh Anthony để được ngài phù trợ. Ông tự chọn sống một cuộc đời khắc khổ bằng cầu nguyện, làm việc chăm chỉ, vậy mà vẫn sống đến 105 tuổi! Sự thuần khiết và sự hy sinh bản thân của Thánh Anthony, cùng với câu chuyện chuyển hóa được con lợn dữ, đã thu hút một đám tu sĩ môn đệ và ông đã thành lập một cộng đoàn mục vụ được gọi là Bệnh viện của Thánh Anthony. Vào thời Trung Cổ, Bệnh viện Huynh Đệ St. Anthony là một cơ quan xã hội thề nguyện chữa bệnh cho người nghèo, đặc biệt là những người mắc phải căn bệnh mang tên Lửa Thánh Anthony (St. Anthony’s Fire). Người mắc bệnh này có những triệu chứng như hoảng loạn, động kinh co giật và hư thúi các ngón tay chân (gangrene, hoại thư) do độc tố của nấm ký sinh Ergot trong lúa mạch gây ra. Ngày nay bệnh này được gọi là “Ergotism”. Trên thực tế, Thánh Anthony cũng có tên gọi khá kém hấp dẫn là “Thánh bảo trợ của các bệnh về da”! Thật vậy, trong những ngày trước khi điều trị bằng kháng sinh, những lời cầu nguyện đến Saint Anthony là lời kêu gọi đầu

Tranh vẽ Thánh Anthony và con lợn

tiên trong trường hợp lợn erysipelas. Để hỗ trợ công việc cho bệnh viện, quần chúng thường tặng lợn như là một món quà thích hợp. Lợn Tantony được gắn chuông để xác định chúng là của bệnh viện. Những con lợn này được thả hoang trên đường phố để tự kiếm sống. Bất kỳ con nào sống sót đến tuổi trưởng thành đều được đem bán, và số tiền thu được sẽ sung vào quỹ của bệnh viện. Ở thị trấn La Alberca, một địa điểm lịch sử quốc gia của Tây Ban Nha, đến nay lợn vẫn được người dân trong làng thả rong để tự kiếm ăn ngoài đường phố, thường là hạt quả rụng từ các cây sồi. Lợn đó được đặt tên là San Anton, vào cuối mỗi năm được mang ra bán gây quỹ và số tiền quyên góp được sẽ giao cho nhà thờ.

ngưỡng thôi chứ không được xuống nước tắm. Khu di tích gồm có bốn phần chính là Suối Thiêng, Đền La Mã, Nhà tắm La Mã và Viện Bảo Tàng. Trong những ngày thời tiết lạnh, nước nóng ở nhiệt độ 46 độ C (115°F) từ các mạch ngầm dưới lòng đất phun trào lên khiến cho mặt nước nổi bong bóng và bốc hơi như nồi cơm đang sôi và tạo thành một lớp sương mù che mờ trên mặt nước. Nguồn nước đó là từ dưới lòng đất thấm qua các tầng đá vôi ở độ sâu từ 2.700 đến 4.300 mét (8.900 đến 14.100 ft). Năng lượng địa nhiệt làm tăng nhiệt độ nước lên từ 69 đến 96°C (156,2 đến 204,8°F). Do áp lực, nước nóng dâng lên bề mặt dọc theo các khe nứt và đường gãy trong đá vôi. Không có gì ngạc nhiên khi người La Mã và các thế hệ tiếp theo suốt ba trăm năm đã đổ xô đến địa điểm Spa thiên nhiên này để thư giãn. Vùng nước giàu khoáng chất được cho là có đặc tính chữa bệnh, và truyền thuyết kể rằng những sức mạnh dược liệu này là do lợn phát giác. Bằng chứng khảo cổ cho thấy địa điểm

Con lợn tìm ra suối nước khoáng chữa bệnh

Anh quốc có một thành phố tên là Bath rất nổi tiếng về phẩm chất tốt của nguồn nước ở vùng đó để tắm. Trên thực tế, bạn có thể ghé thăm di tích còn lại của các nhà tắm huy hoàng thời La Mã từng xây lên ở đó. Nếu nói theo ngôn ngữ trong nước Việt Nam ta hiện nay, phải dùng chữ “hoành tráng” để diễn tả những nhà tắm công cộng này vì chúng quả thật như vậy. Các nhà tắm công cộng do người La Mã xây dựng từ thuở xa xưa được bảo tồn gìn giữ và đã trở thành địa điểm lịch sử của thành phố Bath nước Anh ngày nay, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Rất tiếc là họ đến đấy chỉ để chiêm

120 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tượng vua Bladud và lợn

các nhà tắm La Mã này có thể là một trung tâm thờ cúng của người Celts bản địa; các suối nước nóng dâng hiến riêng cho nữ thần Sulis mà người La Mã gọi là nữ thần Minerva. Những năm 60, 70 sau Công nguyên, người La Mã xâm chiếm nước Anh đã đặt tên thị trấn Bath là “Aquae Sulis”, vùng nước Sulis. Họ xây dựng khu nhà tắm đồ sộ và dùng chúng trong suốt 300 năm. Trong thời kỳ chiếm đóng Vương quốc Anh đó, có thể do theo lệnh của Hoàng đế Claudius, đạo quân La Mã nổi tiếng giỏi về xây cất đã dùng đá và gỗ sồi để lót nền và vách ngăn các bể tắm lộ thiên có trám chì rất kiên cố. Qua thế kỷ thứ 2, họ xây thêm phần kiến trúc bên trên mặt đất là các tòa nhà hình vòm bằng gỗ gồm có caldarium (bể tắm nước nóng), tepidarium (bể tắm nước ấm) và frigidarium (bể tắm nước lạnh). Sau khi La Mã rút khỏi Anh trong thập niên đầu tiên của thế kỷ thứ 5, những kiến trúc này rơi vào

tình trạng tàn phế vì đất chuồi và lũ lụt. Biên niên sử Anglo-Saxon ghi chép là các nhà tắm La Mã nguyên thủy đã bị phá hủy vào thế kỷ thứ 6. Theo huyền thoại của người Bretons và theo tác giả của quyển ngoại sử Historia Regum Britanniae là Geoﬀrey ở Monmouth vào khoảng năm 1150 đã mô tả thì vào năm 836 trước Công nguyên, hoàng tử Bladud được vua cha gởi đi du học ở Athens, Hy Lạp. Việc học của Bladud đều suôn sẻ cho đến khi vị hoàng tử bất hạnh khám phá ra là mình mắc bệnh phong. Hoàng tử bị triệu hồi về nước và bị giao cho việc chăn lợn. Sau một thời gian, chẳng may, những con lợn do hoàng tử Bladud chăn dắt cũng bị lây bệnh phong. Đàn lợn chịu đựng bệnh nan y một cách kiên định, không than van oán trách ai cả. Buồn cho số kiếp, hoàng tử Bladud dắt bầy lợn bỏ đi lang thang, biết đâu miệng cứ nghêu ngao hát một bài ca Celtic nào đó có nội dung từa tựa như

bài “Rong chơi cuối trời quên lãng” của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ của Việt Nam ta. Gặp mấy vũng bùn ấm, bầy lợn nhào xuống nằm ngâm mình thỏa thích, không ngờ đó là suối thiêng có hiệu quả tuyệt vời chữa khỏi bệnh phong. Thấy vậy, hoàng tử Bladud bắt chước bầy lợn, cũng ngâm bùn và cũng hết bệnh. Chàng ta hân hoan dắt bầy lợn trở về và sau đó được vua cha truyền ngôi báu. Thị trấn Bath được thành hình ngay địa điểm đó; hoặc ít nhất đó là huyền thoại thêu dệt cho thêm phần hấp dẫn. Ít ai tin đó là chuyện có thật, mặc dù ở Bath, những bức tượng vua Bladud và lợn rất phổ biến. Chuyện heo lợn ly kỳ trong lịch sử còn nữa nhưng người viết xin tạm ngưng ở đây. Chúc quý bạn một năm Kỷ Hợi 2019 ăn no ngủ kỹ như... PHAN HẠNH

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

121

lợn

Ủn ỉn

ĐOÀN XUÂN THU

iền Bắc gọi là lợn; miền Nam gọi là heo. Ai khoái từ Hán Việt thì gọi là trư, là thỉ. Bình dân học vụ nghe tiếng heo kêu thì gọi là “Con Ột”. (Còn con chim cú có tiếng kêu “éc éc” như con heo bị chọc tiết, bà con mình gọi là con chim lợn làm điềm xui lắm). Thấy hình mập ú, mặt nọng như heo thì gọi là “Ủn” hoặc “Ỉn” (Kim Jong Un, lãnh tụ Bắc Hàn là chú Ủn hay chú Ỉn), hoặc Lê Thanh Hải, bí thơ CS TP HCM, là “Hải Heo” vì cái gì đất cát của dân “giả” cũng “chạp chạp”. Trong “Lục súc tranh công”: trâu, chó, ngựa, dê, gà, và lợn. Lợn là con xuất hiện cuối cùng. Thường thường “cà chớn tới nơi cà chớn tới”, đứa xuất hiện cuối cùng là đứa làm bự nhứt, làm xếp. Trâu thì làm ruộng vất vả để nông dân có lúa đầy bồ. Có lúa, thì cần chó giữ nhà coi chừng ăn trộm. Để chủ nhà rảnh cỡi ngựa xem hoa mà chữ nhân gian gọi là đi “khám điền thổ”. Còn dê, gà và lợn chủ yếu là để bà con mình ăn thịt. Dê thì có lẩu dê, gà thì nấu cháo xé phay, lợn hay heo thì cả hàng trăm món mà món nào cũng ngon hết ráo thế mới báo. Đầu heo thì làm dưa, thịt heo thì kho, giò heo thì bánh canh hay bún bò Huế, ruột heo thì làm dồi, khìa. Ngay cả xương heo thì nấu nước súp cho tất cả các loại canh cho mì, hủ

122

heo!

tiếu. Xương hầm rục còn dính chút thịt là xí quách. Mấy ông thần Lưu Linh rất khoái vì mềm, dễ gặm mà lại rẻ khi lai rai một xị đế. Gặm hết thịt chỉ còn lại xương thì con Mực đang ngồi chổm hổm kế bàn nhậu của ông chủ mình cũng nhìn tha thiết như muốn nói: “Cho Ki Ki cục xương đó đi!” (Tui lại nhớ cái thời thơ dại, Má thương con mua mấy miếng da heo của bà gánh dạo quanh xóm rồi hái rau càng cua, bóp dấm với da heo luộc, chấm nước mắm tỏi ớt chua ngọt. Cái vị của món quê nghèo ngày cũ tui mang suốt thuở xa quê). Mà không phải người phàm mắt thịt mới khoái thịt heo những kẻ khuất mặt, khuất mày ngồi trên bàn thờ cũng đều ưng bụng. Vua tế lễ cũng cúng heo. Dân cưới hỏi, tiểu đăng khoa cũng cúng heo. Cưới vợ, lấy chồng làm phải làm “trò con heo” để con đàn cháu đống. Con ăn đầy tháng cúng heo sữa quay. Con ăn thôi nôi lại cúng heo quay. Không giữ con, nó té u đầu là vợ chồng gấu ó, ngu phu (vợ ngu), ngu phụ (chồng ngu) giận nhau đánh lỗ đầu, chảy máu. Hương quản tới đòi đóng trăn cả hai, cho bỏ thói bạo

hành gia đình, đành phải ít nhứt là một cái đầu heo cho viên chức hội tề ăn nhậu, nó mới chịu bỏ qua. Mà trước khi nộp cái đầu heo cho bọn cường hào ác bá nầy nó ăn, nó dộng, người vợ Việt đảm đang bèn đem đầu heo đi nấu cháo, nộp cho chúng cái đầu; còn cháo thì chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon. Thành ngữ “mượn đầu heo nấu cháo” phát xuất từ giai thoại đó đa. Kết luận con heo đã hy sinh toàn thể thân mình để phục vụ vẻ vang cho sự nghiệp ăn nhậu của chúng ta; vậy mà con người quả vô ân bội bạc! Như chú Ba Ngô Thừa Ân đặt dóc truyện “Tây du ký” để dè bỉu con heo, phác họa Trư Bát Giới, mình người mặt heo lười biếng, đã ham ăn lại còn háo sắc. Chê ăn như heo, rồi mập như heo, ngu như heo, chửi cả chi bộ đảng là “phường chó lợn” vì giành ghế bí thơ xã của mình. Nói nào ngay không phải chỉ riêng Mít mình đem con heo ra mà chửi bới lẫn nhau đâu; Tây cũng vậy, vì có chuyện rằng: Một thằng Úc bán rượu trong “pub”, tức quán nhậu, có nuôi một con heo mọi Việt Nam làm thú cưng cho đỡ buồn vì hai vợ chồng nó khắc khẩu, hổng nói thì thôi, mà mở miệng ra là gây, là cãi miết hè. Một hôm trời lạnh, nó đề nghị với vợ là: “Hay mình cho con heo vô nhà!” Con vợ hổng chịu: “Hôi lắm!”

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

123

Anh chồng: “Thì cũng như anh, nó chịu riết rồi cũng phải quen thôi”. Chỉ một câu vô ý làm tan vỡ tình ta, để hai đứa chia xa, người mỗi ngả nhưng vẫn còn để bụng thù nhau. (Thiệt là quá hưởn!) Một hôm tình cũ ôm con vịt, thú cưng, dưới cánh tay vào quán của người xưa nhậu với người mới. Chồng cũ bèn khiêm tốn chối từ phục vụ: “Sorry we don”t serve pigs in here”. (Xin lỗi ở đây chúng tôi không phục vụ cho những con heo). Em xưa bèn cãi lại: “Anh lầm rồi! Đây là con vịt chớ không phải con heo”. Chồng cũ bèn minh xác: “Tui đang nói chuyện với con vịt mà!” Mà dùng chữ “pig” để chửi người mình căm ghét không phải chỉ riêng nước Úc nầy đâu mà nghe nói bên Italy tức Ý Đại Lợi cũng vậy. Một em Ý mới vừa 19 xuân xanh nói với mẹ mình là thèm chua quá, mẹ đi chợ mua cho con một ký me dốt ăn cho đỡ thèm. Nước miếng chảy đầy mồm nè. Kinh nghiệm thời thiếu nữ báo cho bà mẹ biết ngay là chuyện gì đã xảy ra với con gái cưng như trứng, hứng như hoa của mình. Bà bèn nằm lăn ra đất, tru tréo, khóc lóc: “Con heo nọc nào gây ra chuyện nầy! Mẹ muốn biết!”. “Mẹ ơi! Con mới hò hẹn đi ăn tối với chú ấy, “sugar daddy” (ông già hảo ngọt), chỉ có một lần hè!

Đâu ngờ gây ra cớ sự tày trời đến thế nầy!” Nàng bèn bốc phôn lên gọi ai đó. Nửa tiếng đồng hồ sau, một ông cũng quá nửa chừng xuân khoảng chục năm, tóc đà tiêu muối; mà muối nhiều hơn tiêu, dừng chiếc Ferrari cái cạch trước cổng nhà. Trong bộ đồ vest của Armani, do Italian, nó cắt và may, bước vào phòng khách. “Xin chào! Xin chào! Con gái của bà đã cho tui hay chuyện rắc rối nầy rồi! Vì lý do riêng tư của gia đình, tui không thể nào cưới em được; nhưng khoan chử i, tui nhận toàn bộ trách nhiệm về trò con heo của mình. Tui sẽ trả tiền để con gái của bà đủ sống, không giàu sang lắm nhưng cũng dư dã đôi chút đến cuối đời!” Thêm nữa nếu baby sanh ra là con gái, tui xin tặng một chiếc Ferrari, một biệt thự, lưng dựa vào bìa rừng, mặt trước nhìn ra biển; trong tài khoản ngân hàng của em là 6 con số có số 50 đứng đầu. Nếu babby sanh ra là con trai cũng y như thế, vì thiệt tình tui thương con trai hoặc con gái đồng hạng chớ không có vụ trọng nam khinh nữ như mấy thằng “Maﬁa” khác. Còn nếu sanh đôi, số tài sản và tài khoản nầy dĩ nhiên sẽ gấp đôi. Tuy nhiên xin thỉnh ý của bà; tui sẽ làm gì nếu không có đứa con nào hết?”

Người mẹ suy nghĩ một lát cho cặn kẽ rồi trả lời rằng: “Nếu trường hợp không may đó xảy ra thì ông lại hẹn hò, dắt con gái tui đi ăn tối lần nữa đi!” Kết luận lười như heo, ngu như lợn, ham ăn, háo sắc, bẩn thỉu, ô uế không là gì hết nếu con heo nọc nầy có rất nhiều tiền. Đó là chuyện heo bên Ý; còn đây là chuyện heo bên Mỹ. “Một chú Sam chạy xe đến một trại nuôi heo tính mua về một con khoảng chừng 100 pounds. Chủ trại vô chuồng bắt ra một con, xong cúi xuống dùng răng cắn vào đuôi con heo, nhấc nó lên xong, đặt xuống, nhả miệng ra, nói: “Con nầy nặng hơn 100 pounds một chút”. Chú Sam kinh ngạc, há hốc mồm: “Bộ bác tính gạt tui đấy hả? Bác làm sao cân heo bằng cách nầy cho được chớ?” Viên chủ trại cười hè hè, gọi thằng con trong nhà ra: “Ê con lại đây, cân con heo cho ông nầy đi!” Thằng con tuân lịnh bố, cúi xuống dùng răng cắn vào đuôi con heo, nhấc nó lên xong, đặt xuống, nhả miệng ra nói: “Con nầy cân nặng khoảng chừng 100 pounds”. Chú Sam vẫn không chịu. Để thuyết phục khách hàng khó tính nầy, ông chủ trại heo kêu thằng con: “Vô nhà kêu mẹ mầy ra cân heo cho ông nầy”. Một lát sau thằng nhỏ chạy trở ra nói với bố: “Mẹ sẽ ra ngay sau khi cân xong chú phát thư”. Rồi chuyện bên Hà Nội, một bà cụ có nuôi một con heo làm thú cưng để bớt nỗi cô đơn. Một hôm dọn dẹp

124 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

đống đồ cũ định bán ve chai, kiếm tiền đi chợ. Thấy cái bình trà bằng đồng, bà cụ bèn mở nắp ra, lấy tay chùi cho nó bớt hoen rỉ. Bỗng nghe bụp một cái, luồng khói trong bình tuôn ra, một ông thần đầu trọc lốc, cằm có cọng râu dê, hiện ra, đứng khoanh tay cúi đầu nói: “Thưa nữ chủ! Tạ ơn bà đã giải thoát cho ta sau 4 ngàn năm bị nhốt trong chiếc bình nầy. Ta sẽ ban cho nữ chủ ba điều ước. Ước gì được nấy”. Quá đã. Một là: “Hãy cho ta trẻ đẹp như hoa hậu Ngọc Trinh nhé”. Bụp một tiếng, tóc bà lão đang bạc phơ bỗng đen tuyền như răng nhuộm. Da mặt xếp li cả đống, bỗng phẳng lì như mặt xa lộ Biên Hòa. Hai trái dưa leo thòng tới rún bỗng rút lên cái rẹt như hai quả tuyết lê. Hai là giàu có như tỉ phú Phạm Nhật Vượng. Bụp một tiếng, túp lều rách nát của cụ bà chợt biến thành một lâu đài xa hoa hết biết.

Ba là hãy biến con heo mọi bấy lâu quanh quẩn bên ta thành một hoàng tử của lòng em, khôi ngôi tuấn tú như Đinh La Thăng trước khi vô hộp ngồi đếm 32 cuốn lịch vậy”. Tổng cộng là ba tiếng bụp vang lên, xong ba điều ước như đã hứa, ông thần đèn biến mất để đi uống “beer” ôm. Nàng dắt tay chàng vào khung trời viễn mộng, mong đàn lại bản tình ca bấy lâu tha thiết nhớ. Nhưng hỡi ôi chàng không làm ăn được gì hết ráo. Hỏi cớ sự ra sao chàng mới thỏ thẻ giọng “eo éo” rằng: “Ai biểu hồi xưa em kêu bác Mười Đỗ đến làm chi?” Anh bạn nhậu thấy tui biết nhiều chuyện heo quá nên ganh tị phong cho tui chức “chuyên gia heo”; còn hỏi là tui có quen với nhà thơ Ngô Thế Lân thời Lê mạt không? Trời đất! Nhà thơ chết đã mấy mươi đời vương rồi, làm sao quen cho được? Nhưng bài thơ con chim lợn của tiên sinh thì tui biết.

“Than ôi, lạ thay! Tiếng chim lợn kêu. Năm canh kêu thét, gió thổi lạnh lẽo. Thái Sơn xiêu đổ, ban ngày tối mò. Đất bằng sóng cuộn, mây đen mờ mịt. Đàn hồng nhạn kêu thương bay tản nơi rừng chầm. Bầy sài lang đi ngang ngược trên lối đường lớn. Trong triều ngoài nội ai cũng nín hơi không dám nói. Than ôi, lạ thay! Tiếng chim lợn kêu!” Xã hội nước ta thời Lê mạt, nhuộm một màu tối thê lương; xã hội trong nước bây giờ cũng vậy; tui chỉ ước một điều thôi chớ không cần tới ba, là con chim lợn đến đầu hồi nhà quan chức CS, chuyên nhũng nhiễu dân lành, kêu éc éc, làm điềm, đứa đó sẽ chết chắc 100%. Happy Kỷ Hợi! ĐOÀN XUÂN THU

Melbourne

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

125

o e h n o C

ỳ chấm thi phổ thông trung học (tú tài) năm ấy, tôi được Ty Giáo dục tỉnh cử làm tổ trưởng Tự nhiên, trông coi việc chấm thi 3 môn: Toán, Lý hoá, Sinh vật, còn tổ trưởng Xã hội gồm 3 môn: Văn, Sử địa, Ngoại ngữ thì do giáo viên của trường khác làm. Sự thực, không phải Ty Giáo dục biết mặt, biết tên chúng tôi mà đề cử (hồi đó mới sau 75, còn gọi là “Ty” Giáo dục, sau này mới đổi thành “Sở” Giáo dục & Đào tạo), mà là do anh hiệu trường tôi được cử làm chủ tịch hội đồng giám khảo nên đề nghị ty cử tôi làm tổ trưởng Tự nhiên chứ tôi cũng chẳng có tài cán gì. Anh này là hiệu trưởng từ ngoài Bắc vào, quê ở Hà Tĩnh, đã từng tốt nghiệp ĐHSP Hà Nội và đi bộ đội về, đảng viên khá nhiều tuổi đảng (hiệu trưởng một trường cấp 3 tất nhiên phải là đảng viên cốt cán). Tính anh nghiêm túc, bắt các giáo viên trong trường làm việc quá chừng nên chúng tôi thường nói ngầm với nhau là anh “hắc ám” nhất trong các hiệu trưởng của 9 trường cấp 3 trong tỉnh. Giáo viên đi coi thi thì gọi là giám thị, thuộc hội đồng giám thị. Sau đó khi đi chấm thi thì gọi là giám khảo, thuộc hội đồng giám khảo. Mỗi ngày mỗi người chúng tôi được 1$ công tác phí ngoài số lương khoảng 40$/ tháng, tức tương đương với 20.000$ thời cũ. Trước năm 75, lương tôi 43.000$/tháng, lại đi dạy thêm tại các trường tư nữa, nay chưa được một nửa, không còn trường tư nên nghèo là ở chỗ đó. Trên nguyên tắc, 1$ tương đương với 500$ thời

trong hội đồn g th i

cũ vì mới đổi tiền, một đồng ăn 500 đồng, nhưng trên thực tế, tiền mất giá khủng khiếp, cái gì cũng khan hiếm nên không thể so sánh 1$ tiền mới với 500$ tiền thời cũ được. Các giáo viên nghèo xơ xác. Dân chúng phải ăn bo bo, khoai lang, khoai mì mà cũng không đủ. Lễ khai mạc hội đồng giám khảo diễn ra rất long trọng vì có ông bí thư tỉnh uỷ đến dự. Tiếp theo, ông ta chỉ thị cho chúng tôi rằng năm ngoái, năm kia, năm nào tỉ lệ thí sinh thi đậu cũng đạt từ 95 phần trăm trở lên, vậy thì năm nay ít nhất cũng phải như thế, không thể kém hơn. Ngay sau đó anh chị em về ban của mình, bắt đầu chấm bài theo lối “chấm kép”, ngày trước thường gọi là “double correction” theo tiếng Pháp. Nghĩa là mỗi xấp do hai người chấm, cho điểm riêng biệt với nhau, khi xong xấp thì sẽ hội ý để cho mức điểm chung nếu có chênh lệch.

ĐOÀN DỰ

Buổi trưa, mọi người xuống phòng ăn bên cạnh bếp ăn cơm, riêng tôi và cô Thủy, tổ trưởng Xã hội, giáo viên môn Văn trường Cấp 3 Thị xã, tức trường Thánh Giuse cũ nay đã bị lấy làm trường công lập, thì phải ở lại làm báo cáo đã chấm được bao nhiêu bài, số bài bị 0 điểm, số bài được trung bình từ 4 đến 5 điểm, số bài từ 6 - 7 điểm trở lên..., rồi đem báo cáo đó và các xấp bài chưa chấm hoặc đang chấm dở lên nộp trên văn phòng, chiều cũng sẽ làm như vậy. Tôi rất đói bụng mà cũng uể oải nữa, vì từ sáng đến giờ chưa được miếng gì vào bụng. Lý do đơn giản là trường Trịnh Hoài Đức ở Lái Thiêu sau 75 đổi tên thành trường Bồi Dưỡng Cán Bộ - nơi chúng tôi đang chấm thi - nằm bên cạnh quốc lộ 13, chung quanh không có hàng quán gì cả, muốn ăn thì phải xuống Búng. Mà ở Búng cũng chẳng có gì ngoài một quán bán bánh bèo bì rất nổi tiếng,

126 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

127

nhưng ăn vừa mắc lại vừa không thể no bụng, tiền đâu mà sáng nào cũng xuống và làm gì có thì giờ. Bụng đói nhưng trong phòng ăn, cơm đựng trong những chiếc rổ đã nguội ngắt, thức ăn gồm hai món là cá đuối khô kho lõng bõng nước với củ cải khô xắt lát và “canh” rau muống bằm nhỏ nấu với muối trắng thêm tí bột ngọt, tôi nuốt không nổi. Lạ lùng là cá đuối khô mà kho có nước là nó tanh òm, vừa tanh lại vừa có mùi ngai ngái rất kỳ lạ. Các bàn khác anh em ăn xong đã lên phòng cả, chắc cũng nuốt không nổi nên cơm và hai món thức ăn còn ê hề, các “chị nuôi” chưa kịp dọn. Tôi vào trong bếp xin một ít muối trắng ra ăn rồi húp thêm nước “canh”, cũng trôi xuống bụng được chừng hai lưng chén. Buổi chiều cũng như vậy, vẫn canh rau muống bằm nhỏ nấu với muối trắng thêm chút bột ngọt và cá đuối khô kho lõng bõng nước với củ cải khô xắt lát. Hồi còn dạy ở Bạc Liêu, tôi thấy đồng bào người Miên gọi là xá- bấu, rẻ mạt, người Việt rất ít khi ăn. Tôi nói với các chị nuôi: - Khổ lắm các chị ơi, con heo nó ăn người ta còn nấu rau muống với cám. Đằng này chúng tôi ăn, các chị chỉ nấu rau muống với muối trắng thêm

tí bột ngọt thì nuốt sao nổi. Đề nghị từ mai trở đi các chị cho thêm ít cám vào để chúng tôi được bằng con heo. Chị nuôi lớn tuổi nhất trong số ba chị nuôi nói: - Em biết chớ, cũng tội nghiệp các thầy lắm chớ. Nhưng thầy thử nghĩ coi, mỗi ngày các thầy đóng được 1 đồng với nửa ký gạo. Gạo thì đủ, hổng thiếu, còn tiền thì 1 đồng chỉ đủ mua củi, muối, nước mắm, bột ngọt chớ đâu có dư. Rau muống là tụi em xin rau già người ta bán ế ở chợ. Còn khô cá đuối với củ cải xá- bấu họ cũng bán ế, giá rẻ mạt thì tụi em mua. Tiền ít, các thầy chịu vậy chớ biết sao bây giờ. Thì ra thế. Tôi nhớ lúc anh em mới lên, đóng tiền và gạo, anh Ba Thiện phó ty đặc trách đời sống cũng có mặt ở đấy, tôi nói với anh, mỗi người đóng 1 đồng một ngày không đủ đâu anh, chấm thi coi vậy chứ ngồi suốt ngày cũng mệt, mọi thứ đắt đỏ, phải 2 hay 3 đồng ăn uống kha khá mới đỡ mệt. Anh Ba Thiện là cán bộ ngoài Bắc vào sau 75, tôi với anh có dịp chuyện trò mới biết là người cùng quê, nên anh coi tôi nửa như đứa em vì tôi nhỏ tuổi hơn anh, nửa như bạn đồng nghiệp vì anh vốn coi trọng dân “Bắc kỳ di cư 54” sống ở trong Nam, do họ có trình độ. Anh nói, có, tớ có

góp ý với ông Chín Đức, nhưng ông ấy bảo 2 hay 3 đồng nhiều quá, sợ anh em có người đóng nổi, người không đóng nổi, đóng 1 đồng vừa bằng với tiền công tác phí của ty cho thì ai cũng đóng được, tớ thấy hợp lý nên cũng im lặng. Sáng hôm sau, ông Chín Đức đến hơi sớm, cỡ khoảng 6 giờ 30 và nói là muốn tìm tôi. Gặp tôi ở sân do bạn bè chỉ, ông hỏi: “Đồng chí là tổ trưởng Tự nhiên phải không?”. Ông Chín Đức là cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc năm 54, người cao và gầy, môi thâm mắt trắng, rất khó tính, không bao giờ có được nụ cười nên chúng tôi rất e dè mỗi khi có việc lên Ty gặp ông. Tôi trả lời rất lễ phép chứ không dám xuề xoà như đối với anh Ba Thiện: “Vâng ạ”. “Đồng chí thấy tình hình bài thi thế nào?”. “Dạ thưa rất kém. Hôm qua mới bắt đầu chấm nên mỗi người mới chấm được khoảng 2 xấp, sáng một xấp, chiều một xấp. Các bài đa số đều dưới trung bình, cỡ 1 – 2 điểm. Thậm chí có bài môn Toán, nó làm không nổi nhưng không được phép ra sớm nên ngồi viết lăng nhăng, mở đầu bằng hai câu thơ của Hoàng Trung Thông: “Bàn tay ta làm nên tất cả. Có sức người sỏi đá cũng thành cơm” rồi bảo đấy là thơ trong truyện Kiều của cụ… Nguyễn Trãi và lan man tán dóc đặc kín cả 4 trang giấy”. “Không phải nó tán dóc đâu, nó có tinh thần cách mạng đấy. Giám khảo cho bao nhiêu điểm?”. “Dạ thưa zê- rô. Anh ấy bảo môn Toán là phải chính xác, nó viết như vậy lạc đề hoàn toàn nên cho zê- rô”. “Không được, phải cho điểm nó chứ, công lao động viết 4 trang giấy của nó để đâu”. Rôi ông hỏi tôi: “Theo đồng chí dự đoán, tỉ lệ thí sinh thi đậu năm nay khoảng bao nhiêu phần trăm?”. “Dạ thưa chưa rõ, chấm xong mới biết. Nhưng theo tôi nghĩ, số thí sinh thi đậu có lẽ rất thấp, chắc chỉ khoảng 20 - 21 phần trăm là nhiều”. Nét mặt ông Chín Đức tự nhiên sa sầm, ông bảo tôi: “Không thể được, tôi đã hứa

128 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

với ông bí thư tỉnh uỷ và ông trưởng ty Giáo dục là trên 95 phần trăm rồi mà. Anh kiếm cho tôi cô gì tổ trưởng Xã hội được không?”. “Dạ được chứ ạ”. Tôi định đi, ông Chín Đức đi theo: “Tôi phải đi với anh cho lẹ chớ không thôi nóng ruột quá...”. Cô Thủy ở với các bạn trong các phòng học phía bên trái dẫy nhà lầu. Cô và các bạn đã mặc đồ đàng hoàng để chuẩn bị lên phòng lo việc chấm thi, nên nghe các bạn nói có ông Chín Đức kiếm là cô ra ngay. Ông Chín Đức cũng hỏi cô những điều như đã hỏi tôi. Đặc biệt, về tỉ lệ thí sinh thi đậu, cô cũng nói cô đoán khoảng 20- 21 phần trăm đúng như tôi đã nói. Ông Chín Đức bồn chồn nói: “Thôi chết, thế này thì chết, hư bột hư đường hết trơn hết trọi!...” rồi ông xăm xăm đi lên phía văn phòng ban lãnh đạo hội đồng. Có lẽ ông Chín Đức đã gặp anh Liêm chủ tịch hội đồng và coi lại điểm các bài thi đã chấm, nên một lát

sau tôi nghe có tiếng micro phụt phụt “a- lô, a- lô” trên loa phóng thanh rồi giọng anh Liêm ra lệnh cho toàn bộ giám khảo phải tạm ngừng chấm, tập trung lên phòng khánh tiết nghe đồng chí Chín Đức phó chủ khảo phổ biến một số việc cần.

Chúng tôi xuống phòng khánh tiết, không ai dám vắng mặt. Một lát, ông Chín Đức đi vô nhưng chỉ có một mình, không có anh Liêm đi cùng vì anh muốn tránh mặt, không can thiệp vào việc thí sinh thi đậu nhiều hay ít. Khởi đầu, ông Chín Đức cho biết

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

129

ông đã coi lại các bài thi đã chấm. Điểm cho như vậy là tốt nhưng quá khắt khe, không thể đạt được tỉ lệ 95 phần trăm trở lên như ông đã hứa với ông bí thư tỉnh uỷ và ông trưởng ty Giáo dục. Tiếp theo, ông tâm sự: “Nói thiệt với các đồng chí, tuy các đồng chí là giám khảo nhưng tất cả đều là giáo viên thuộc 9 trường cấp 3 trong tỉnh, bạn bè với nhau. Học trò các lớp 12 đều do các đồng chí dạy. Trường nào tỉ lệ học sinh thi đậu dưới 95 phần trăm có nghĩa là giáo viên trường đó lười biếng, dạy kém, không đạt yêu cầu, sẽ bị ty trừng phạt, đổi đi trường khác hoặc cho nghỉ dạy. Tình nghĩa bạn bè của các đồng chí như vậy không tốt. Chỉ vì các đồng chí chấm thi quá khắt khe nên bạn bè của các đồng chí bị trừng phạt, các đồng chí có sung sướng không? Tại sao các đồng chí hổng cho rộng điểm để ai cũng vui vẻ về thành tích hội đồng chúng ta đã đạt được?”. Ông còn nói nữa. Cuối cùng, ông đem câu chuyện một thí sinh thi môn Toán đã đưa hai câu thơ của Hoàng Trung Thông ra viết tầm bậy mà tôi đã nói với ông ra làm ví dụ: - Tôi hỏi các đồng chí, nếu bây giờ một thí sinh thi môn Toán nhưng nó làm bài không nổi, đem hai câu thơ gì đó ra tán dóc từ đầu đên cuối đặc kín hết 4 trang giấy thì các đồng chí cho điểm như thế nào? Mọi người im lặng không dám trả lời. Ông hỏi lại lần nữa, không đừng được, một anh phải giơ tay đứng lên: - Thưa anh, toán học là một khoa học chính xác, trong trường hợp thí sinh làm bài hoàn toàn lạc đề như vậy chúng tôi cho không điểm. Nói xong anh vẫn đứng đấy, ông Chín Đức vẫy cho anh ngồi xuống rồi hỏi: - Ai đồng ý với anh bạn đó? Không ai trả lời. Ông lại hỏi: - Ai không đồng ý với anh bạn đó? Cũng không có ai trả lời. Ông chỉ thẳng tay vào mặt người vừa phát biểu và nói gằn giọng:

- Anh là một tên phản động, không có lập trường giai cấp. Công lao động viết đặc kín hết 4 trang giấy của nó anh để đâu? Mặc dầu nó hoàn toàn lạc đề nhưng phải tính công lao động cho nó chớ. Anh không tính công lao động cho nó là bắt chước bọn tư bản bóc lột, là hạng phản động theo đuôi đế quốc! Ông còn mắng nữa, sau đó dịu giọng: - Nói vậy chớ các đồng chí cũng nên thông cảm. Con em của chúng ta suốt bao nhiêu năm bị Mỹ Nguỵ dày xéo, áp bức bóc lột, các em học hành chưa đến nơi đến chốn, làm bài nếu có sai sót là do bọn Mỹ Nguỵ chớ không phải lỗi tại các em. Vậy tôi đề nghị các đồng chí chấm bài thiệt nương tay. Chúng ta nhứt quyết đạt được tỉ lệ thí sinh thi đậu từ 95 phần trăm trở lên, nắm lá cờ đầu toàn quốc. Các đồng chí nhất trí chưa nào? Ai đồng ý thì giơ tay? Mọi người bắt buộc phải giơ tay, đồng ý trăm phần trăm. - Rồi, xong, bây giờ mời các đồng chí lên phòng tiếp tục làm việc. Nói xong ông đi ra. Chúng tôi nhìn theo, một anh cười cười nói đùa: “Nhất trí trăm phần trăm! Thành công mỹ mãn! Cho điểm lớn nắm lá cờ đầu

toàn quốc!”. Buổi tối anh Ba Thiện từ nhà tập thể trong Ty đến chơi thăm anh em. Anh ngồi nói chuyện với tôi trên thành hành lang: - Cậu có biết hôm qua đứa nào phát ngôn bừa bãi, nó bảo với các chị nuôi là cho thêm cám vào canh rau muống cho được bằng con heo chứ anh em ăn uống thua con heo. Tôi nói: - Em đấy anh ạ. Em nói thật chứ không phải phát ngôn bừa bãi. - Biết ngay mà. Tao hỏi vậy thôi chứ không hỏi cũng biết là mày. Cái mồm mấy thằng Thái Bình Thái lọ độc địa, cứ hễ nói ra là chết trâu chết bò. Mày coi chừng cái mồm mày đấy mày!... - Đã nói là em không sợ, đã sợ là em không nói. Thế bộ anh không phải dân Thái Bình Thái lọ? - Tao khác, mày khác. Tao là cán bộ, đã đi bộ đội đánh nhau suýt chết mấy lần ở bên Campuchia về, chẳng ai làm gì được tao. Sau đó anh hạ thấp giọng, thân mật: - Chỗ anh em cùng quê, tao biết mày từ hồi mày còn mặc quần thủng đít nên nói cho mày để ý vậy thôi. Mày loan báo giùm với anh em là kể từ ngày mai trở đi, tao đã xin được bánh mì của cửa hàng thực phẩm

130 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

131

quốc doanh, mỗi sáng mỗi người sẽ được nửa ổ bánh mì ăn cho đỡ đói. Rồi anh nói thêm: - Tao cũng đã nói chuyện với ông Chín Đức, từ trưa mai mỗi bàn 4 người sẽ được tăng cường một đĩa thịt kho nho nhỏ. Vậy là không còn ai than phiền gì nữa phải không? - Vâng, cám ơn anh. Đúng như lời anh Ba Thiện đã nói, sáng hôm sau mỗi người chúng tôi được nửa ổ bánh mì đã cắt sẵn, do cửa hàng thực phẩm quốc doanh huyện Thuận An tức hai huyện Lái Thiêu và Dĩ An nhập lại, bán ế từ hôm trước, nguội ngắt, đựng trong chiếc bao tải để trên hành lang. Nhiều anh đứng ăn ngay tại chỗ còn các cô thì lấy chung cho nhau đem về phòng. Buổi trưa thì mỗi bàn ăn 4 người được “tăng cường” thêm một dĩa thịt kho bé tí, mỗi người gắp được vài miếng, anh em phấn khởi ra mặt. Do đã được ông Chín Đức “lên lớp” và thức ăn đã được tăng cường nên điểm của các bài thi tăng lên rõ rệt. Tuy nhiên, theo tôi nghĩ, tỉ lệ thí sinh thi đậu dù tăng đến đâu cũng chỉ vào khoảng 40 – 45% là cùng chứ không thể hơn. Ông Chín Đức lại hỏi, tôi lại nói tôi thấy như thế. Ông ngớ người có vẻ không hài lòng: “Tại sao anh em vẫn cứ chấm khe khắt?”. “Không phải khe khắt đâu anh ạ, tại vì tình hình kinh tế khó khăn, học sinh nhiều đứa

132

bỏ học hay không chịu học nên đi thi làm bài quá kém, không thể cho điểm lớn chứ không phải anh em khe khắt”. “Thôi được, để tôi bàn lại với ông Sáu Việt xem sao chớ tỉ lệ thi đậu như vậy thì chết rồi!”. Tiếng “chết” ông Chín Đức nói theo giọng Bắc nghe không ra Bắc cũng chẳng ra Nam. Gần trưa hôm sau, cỡ 10 giờ 30, anh em nghỉ giải lao, nhiều anh xuống sân cho được thoải mái. Bỗng có tiếng còi xe tin tin và tiếng xe lam kêu lạch bạch, khói phun ra bình bình ở cái ống bô dưới gầm xe. Chú gác dan vội chạy ra mở rộng cả hai cánh cổng. Chiếc xe hơi Mỹ màu đen bóng loáng có tài xế lái của ông Sáu Việt đi trước, theo sau là chiếc xe lam cũ kỹ. Lạ lùng là trên xe lam có một con heo to bự như con bê, đứng thò mõm ra ngoài kêu ụt ịt. Ở khoảng giữa tai bên phải của con heo có một cái lỗ có lẽ lâu ngày nên đã rộng ra, cột sợi dây thừng. Tôi chưa từng thấy heo xỏ lỗ tai cột dây thừng giống như con trâu xỏ lỗ mũi bao giờ cả. Anh em xúm lại xem, có anh nói con heo có lẽ nặng tới một tạ rưỡi, có anh nói hai tạ, thậm chí có anh nói ba tạ. Toàn là nói mò nhưng anh nào cũng ngạc nhiên không hiểu tại sao ông trưởng ty lại đem một con heo to bự đến hội đồng thi như vậy. Ông Sáu chỉ cho chú gác dan cột sợi dây thừng vào chỗ gốc cây có bóng mát rồi cười cười, xoa hai tay vào nhau:

- Heo mua trong trại heo Mồng 3 Tháng 2 dưới Dĩ An đấy, nhưng chưa trả tiền. Mua để vài bữa nữa làm thịt, liên hoan ăn mừng tổng kết hội đồng. Rồi ông vẫn cười cười, nói tiếp nửa như thật, nửa như đùa: - Hễ tỉ lệ thí sinh thi đậu trên 95 phần thì liên hoan, còn nếu dưới 95 phần trăm sẽ trả con heo lại cho trại, không liên hoan liên đồ gì hết ráo trọi. Các đồng chí muốn ăn thịt heo thì ráng cho điểm lớn vô… Chúng tôi cười xoà vui vẻ. Kể từ hôm đó cả hội đồng đều biết chuyện ông trưởng ty mua con heo đại bự để sẽ liên hoan ăn mừng tổng kết hội đồng nếu tỉ lệ thí sinh thi đậu trên 95 phần trăm. Nhiều anh nói đùa: “Cho điểm lớn vô bà con ơi! Ráng nhắm mắt vô mà cho điểm!”, khiến ai cũng cười. Điểm cho tưng bừng, thậm chí không cần chấm kép nữa, cứ một người chấm, người kia thêm vô một ít rồi ký tên, coi như đã cho điểm thống nhất. Có hôm, một cô hỏi tôi: “Bài nó chỉ viết có hai chữ bài làm rồi bỏ trống hết thì cho điểm thế nào hả anh?”. Tôi chỉ xuống dưới sân: “Kia kìa, cô muốn ăn thịt heo thì cho điểm, còn nếu không muốn ăn thì thôi, cho nó số không cũng được”. “Nhưng chỉ có hai chữ bài làm, biết cho thế nào?”. “Kệ, cô cho nó một điểm hay nửa điểm tuỳ ý. Hễ cô cho một điểm hay nửa điểm thì tôi khỏi phải làm báo cáo, còn nếu cho số không, tôi phải làm báo cáo giải thích lý do tại sao cô cho số không rồi cô ký tên xác nhận, mất công”. “Vậy thì em cho nửa điểm, chứ có hai chữ bài làm mà cho một điểm thấy hơi kỳ kỳ”. “Vâng, tuỳ cô”. … Thế rồi việc chấm thi cũng xong. Hôm làm lễ tổng kết hội đồng, ngoài ông bí thư tỉnh uỷ ra còn có ông chủ tịch UBND tỉnh và các ban bệ khác tham dự nên buổi lễ lại càng long trọng. Khởi đầu, anh Liêm nhân danh chủ tịch hội đồng giám khảo lên báo cáo kết quả kỳ thi đã đạt được. Nói

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

133

chung, thí sinh cả tỉnh đậu 97,5% so với 95,2% năm ngoái và 94,5% năm kia. Riêng trường tôi đậu 98,5%, trường cấp 3 Lái Thiêu 98,2%, trường cấp 3 Tân Uyên 97,8%, còn các trường khác trường nào cũng đậu từ 97% trở lên. Hội nghị vỗ tay và người hãnh diện nhất có lẽ là ông Chín Đức. Tiếp theo, ông Sáu Việt trưởng ty Giáo dục lên khen ngợi các trường đã đạt thành tích tốt nhất. Sau đó, ông chủ tịch UBND tỉnh lên thay lời ông bí thư tỉnh uỷ phát biểu, khen ngợi toàn thể ban lãnh đạo ty Giáo dục và hội đồng giám khảo... Cuối cùng, buổi lễ chấm dứt, anh Ba Thiện phó ty đặc trách đời sống cầm micrô đứng tại chỗ mời tất cả các anh chị em xuống phòng ăn bên dưới dự tiệc liên hoan, còn quý vị đại biểu và quý vị trong ban lãnh đạo cũng như các nhân viên trong Ty Giáo dục thì xin mời sang phòng bên cạnh. Chúng tôi xuống sân, anh nào cũng xách theo túi xách đã để sẵn trước cửa phòng hội nghị lúc vào dự lễ tổng kết, hễ ăn uống xong, có xe buýt tới là sẽ dông liền. Khốn nỗi, khi vào phòng ăn, thức ăn bày trên các dẫy bàn dài thì nhiều nhưng toàn những món được làm theo kiểu cỗ bàn nhà quê ngoài Bắc: thịt heo luộc, lòng heo luộc, xôi đậu xanh, nước suýt (nước luộc thịt, luộc lòng) bỏ hành lá... Những năm trước, liên hoan tổng kết tuy không giết heo nhưng anh nuôi, chị nuôi là người

Nam, làm các món ăn miền Nam như cà- ri bánh mì, bún thịt nướng, thịt phá lấu, thịt kho tàu..., chúng tôi ăn rất ngon lành. Năm nay không hiểu sao lại đổi anh nuôi, chị nuôi là người Bắc, nấu theo kiểu Bắc, chúng tôi ăn không quen nên rất ngại ngần, chẳng anh nào muốn ngồi vào bàn. Bỗng bên ngoài có tiếng ai đó nói: “Xe buýt tới, xe buýt tới…”, vậy là mọi người vội vàng xách theo túi xách chạy ra cổng, hối hả lên xe buýt, những anh lên chậm phải chờ chuyến khác nhưng chẳng ai ở lại ăn uống. Xe chạy. Một anh đứng bên cạnh tôi, tay bám vào thành ghể đã có người ngồi, chuyện trò: - Sao năm nào thi cử họ cũng tìm cách bắt tụi mình cho điểm thật lớn

cho có tỉ lệ thí sinh thi đậu thật cao thế nhỉ? Tôi nói: - Tại bệnh thành tích đấy. Ông nào cũng muốn có thành tích cao để giữ địa vị hoặc thăng tiến địa vị. Đấy, ông thấy, ông Sáu Việt trưởng ty thì đi xe Mỹ bóng loáng có tài xế lái, còn ông Chín Đức với ông Ba Thiện phó ty thì đi xe Honda. Tôi nghi cái xe Honda đó chắc các ông ấy cũng kiếm ở đâu chứ từ ngoài Bắc vào, nghèo muốn chết làm gì có xe Honda. Người bạn nói: - Muốn thí sinh thi đậu bao nhiêu phần trăm là quyền của họ, tại sao họ cứ bắt tụi mình nhúng tay vô, cho thí sinh đậu thật nhiều trước khi họ tăng lên tới 97,5 phần trăm một cách vô lý? - Vấn đề tâm lý vậy thôi. Ví dụ thí sinh thi đậu 20 – 21 phần trăm, các ông ấy bắt tụi mình tăng lên 60 – 70 phần trăm trước khi họ tăng lên tối đa thành 97,5 phần trăm thì họ thấy thoải mái hơn đang từ 20 – 21 phần trăm cho vọt thẳng lên 97,5 phần trăm, đúng không? - Đúng, nhưng thi với cử, chán muốn chết. Thà đừng thi thố gì nữa còn hơn! ***

134 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Mọi chuyện qua đi, ít lâu sau tôi được đổi về một trường tại Sài Gòn nên không biết ở tỉnh có còn cái vụ “đạt thành tích cao, nắm ngọn cờ đầu toàn quốc” như trước nữa hay không. Thế rồi thời gian trôi qua, có lẽ khoảng 10 hay 12 năm tôi không nhớ rõ. Một hôm tôi bị cảm sốt, uống loanh quanh Paracetamol và Panadol mãi không khỏi, bèn ra tế phường khám bệnh. Bác sĩ còn khá trẻ, cỡ ngoài 30 tuổi trông rất quen, sau tôi nhớ ra đó là Nguyễn Văn Quý, học trò cũ của tôi ở D.A khi tôi còn dạy ở đấy. Sở dĩ tôi tôi nhớ mặt, nhớ tên vì Quý học rất kém, lớp 12 A2 Quý học lại do tôi làm chủ nhiệm nên biết rất rõ từng người. Quý kém đến nỗi anh Liêm hiệu trưởng định không ghi tên trong danh sách thí sinh thi tốt nghiệp phổ thông vì sợ làm giảm tỉ lệ học sinh thi đậu của nhà trương. Nhưng vì ông già hay chú bác gì đó của Quý làm lớn trong tỉnh ai cũng biết tiếng nên đành

phải cho đi thi. Thế rồi với tỉ lệ thí sinh thi đậu 97,5% của tỉnh, tất nhiên Quý cũng đậu. Chẳng những thi đậu tốt nghiệp cấp 3 mà Quý còn được học Y khoa tại Đại học Y Dược Sài Gòn. Chúng tôi rất ngạc nhiên. Thi vô Y khoa rất khó, hàng ngàn người mới đậu vài người, làm sao Quý có thể đậu được? Thì ra, Quý học Y khoa theo hệ “học gửi”. Ở Việt Nam hiện nay, Đại học Y Dược đào tạo các bác sĩ theo 3 hệ: Thứ nhất, hệ chính quy, sinh viên thi vào rất khó, học trong 6 năm cộng thêm 1 hay 2 năm chuyên ngành, tức 7 đến 8 năm, loại này rất giỏi. Thứ hai, hệ “học gửi”, không phải thi cử gì cả, chỉ do địa phương chịu đóng mọi chi phí rất lớn cho nhà trường rồi gửi lên học. Các sinh viên “học gửi” này thường ỷ mình là do địa phương quản lý, không bắt buộc phải chăm chỉ như các sinh viên chính quy nên thường lơ là, ít để ý đến việc học. Thứ ba, hệ “đôn cấp”, các y tá hoặc

y sĩ trung cấp sau khi đã phục vụ tại các bệnh viện hoặc các phường, xã từ 3 đến 5 năm, nếu được cấp trên cứu xét, gửi lên Đại học Y Dược và cũng chịu các khoản phí tổn giống như sinh viên học gửi thì sau 2 hay 3 năm sẽ ra bác sĩ. Theo nguyên tắc, các bác sĩ “học gửi” hoặc “đôn cấp” sau khi ra trường sẽ về làm việc tại địa phương, nhưng không hiểu Quý chạy chọt thế nào lại được làm bác sĩ ở Sài Gòn tại phường tôi. Quý chỉ chiếc ghế trước mặt cho tôi ngồi rồi mở sổ hộ khẩu tôi vừa nộp coi sơ tên tuổi, địa chỉ của tôi và hỏi: - Hồi trước ông là giáo viên dạy ở trương Cấp 3 D.A phải không? - Vâng. - Ông có nhớ tui là ai không? - Nhớ, Nguyễn Văn Quý, lớp 12 A2 tôi làm chủ nhiệm. Quý nói có vẻ hãnh diện: - Ông thấy không, hồi đó mấy giáo viên dạy lớp ai cũng la tui học dở, bây

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

135

giờ tui cũng bác sĩ như ai chớ có thua kém ai đâu. Rồi hắn hỏi tiếp: - Sao nào, thầy bịnh gì nào? Tôi nói tôi bị cảm sốt, uống Paracetamol và Phanadol mãi không khỏi. Hắn lấy ống thính chẩn nghe ngực, nghe lưng rồi ghi toa cho tôi gồm 3 thứ thuốc tôi nhớ là Dectancyl, Ampiclox và Vitamin C, chữ nguệch ngoạc như người tập viết. - Ngày uống ngày 3 lần sáng chiều tối, mỗi lần mỗi thứ 1 viên tui đã ghi rõ. - Vâng, cám ơn bác sĩ. Tôi cầm cuốn sổ hộ khẩu trên bàn rồi đi như một người hoàn toàn xa lạ. Buổi tối hôm ấy ăn cơm xong tôi mới uống 1 viên Dectancyl, 1 viên Ampiclox còn Vitamin C để lại vì sợ ban đêm khó ngủ thì cỡ 2 giờ sáng bỗng thức giấc vì bụng đau như cắt. Đau đến mức tôi cứ vừa bóp bụng rên la vừa bò từ trên giường xuống đất vẫn không đỡ đau. Lại ói nữa, trong chất nhớt dãi ói ra có lẫn với máu. Cả nhà sợ hãi nhưng không biết phải làm sao. Mẹ tôi nói: “Hay sang gọi cửa nhờ cô y tá cô ấy qua coi giùm xem sao...”. Nhà tôi định đi, em gái tôi nói: “Để em đi cho”, rồi em tôi đi. Nhà của cô y tá thường gọi là cô Năm ở cách nhà tôi mấy căn. Lát sau cô sang, cầm theo ống thính chẩn và chiếc túi xách đựng các đồ y tề. Thấy tôi đang bò dưới đất hai tay bóp bụng cho đỡ đau, cô hỏi đau thế nào, tôi cố nín đau kể lại chuyện hồi chiều đi khám bệnh ngoài phường, buổi tối mới uống hai viên thuốc Dectancyl và Ampiclox, cỡ hai giờ sáng bị đau dữ dội lại ói cả ra máu nữa. Cô bóp bóp bụng tôi: “Thôi chết, vậy là bị hai thứ thuốc đó phá bao tử rồi. Tôi chích cho cậu một mũi Atropin đặng đỡ đau rồi phải đưa đi bệnh viện cứu cấp lập tức. Nếu để lâu, trong vòng 3 tiếng đồng hồ nữa, bao tử bể ra, bị xuất huyết

nội thì cậu sẽ chết”. Cô chích cho tôi một mũi Atropin sau đó gia đình đưa tôi đi bệnh viện. Vị bác sĩ tương đối đã lớn tuổi trực phòng cấp cứu tại Bệnh viện Bình Dân đêm ấy lại là học trò cũ của tôi ở Bạc Liêu ngày trước. Anh hỏi nhà tôi: “Thầy là giáo sư dạy tại Trung học Bạc Liêu hồi xưa phải không cô?”. Nhà tôi nói vâng. Anh quay sang tôi: “Em là Hứa Ngọc Xướng, học trò cũ của thầy ở Bạc Liêu hồi đó đây thầy. Thầy đau thế nào phải đi cấp cứu?”. Tôi nói tôi uống lầm thuốc giống như đã nói với cô y tá. Anh Xướng hỏi ngay: “Thầy có đem theo toa thuốc đó không, đặng em biết cách chữa?”. Cũng may là từ hồi chiều về đến giờ tôi vẫn để cái toa thuốc trong túi áo ngực nên lấy đưa ra. Vị bác sĩ coi xong, nói: “Cái thằng cha đó tầm bậy thiệt, bộ vừa nghe lời thầy giảng vừa ngủ gục hay sao mà nó hổng biết Dectancyl và Ampiclox là hai loại thuốc chống viêm, trị cảm sốt rất tốt nhưng không được uống chung với nhau. Nếu uống chung, nó phá bao tử bịnh nhơn sẽ chết”. Rồi anh bảo tôi: “Thầy ói ra máu nghĩa bao tử đã bắt đầu đứt các mạch máu nhỏ rồi đó thầy. Phải mổ ngay nếu không nó bể tung ra, bị xuất huyết nội không cứu được

nữa”. “Vâng, tuỳ anh. Nếu cần làm giấy tờ gì nhà tôi ký sau cũng được”. “Dạ”. Xướng phụ với nhà tôi đỡ tôi lên cái giường có bánh xe rồi tự tay anh đẩy đi. Tới phòng nào anh cũng đều nói: “Thầy cũ, thầy cũ, mổ gấp, mổ gấp, làm lẹ giùm”. Chỉ nửa tiếng sau là tôi đã được đưa vào phòng mổ và được cứu thoát… Thưa quý bạn độc giả, tôi kể lại câu chuyện “Con heo trong hội đồng thi” trên đây không phải để nói xấu hay chỉ trích ai cả mà chỉ muốn thưa với quý bạn rằng vấn đề giáo dục quan trọng như thế đó, nó sẵn sàng “trả đũa” con người ta một cách nhanh chóng, trông thấy nhãn tiền. Trong kỳ chấm thi tôi không làm gì cả, chỉ trông nom cho anh em chấm và liên lạc giữa ban lãnh đạo hội đồng với anh em mà thôi, nhưng đã bị nó quật như vậy. Ngoài ra, một người học trò cũ “thời mới” suýt làm tôi nguy hiểm, một người học trò cũ “thời đó” cứu tôi, cả hai đều là bác sĩ nhưng trình độ của họ khác nhau do hai nền giáo dục khác nhau, đó mới là điều đáng nói phải không thưa quý bạn?

136 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ĐOÀN DỰ

Triết lý

“Phây” TẠP BÚT CỦA TRẦN HỮU THUẦN

ôi có một ông bạn lớn hơn vài tuổi, không biết gì về computer. Được con cháu tặng cho một điện thoại iPhone, chỉ thời gian sau bạn tôi trở lại với cái phone “đập đá.” Hỏi sao vậy, bạn tôi trả lời: “Ối chao, rườm rà quá, nhiều thứ quá, tôi chẳng biết đâu mà lần. Tôi chỉ cần gọi và trả lời là đủ rồi, phiền phức thêm làm chi.” Một hôm bạn tôi bảo tôi: “Này ông, chỗ tôi làm có con mụ xấu hoắc mà nghe nói vừa về Việt Nam nâng mũi sửa mắt gì đó rồi chụp hình khoe trên cái phây phây gì đó.” Tôi ngạc nhiên hỏi lại: “Cái phây phây là cái gì?” “Tôi đâu biết. Cái gì mà họ chụp hình đưa lên rồi ‘cò mơn’ rồi ‘lai cơ’ gì gì đó, tôi nghe họ nói với nhau nhưng chẳng hiểu là gì.” Tôi nghĩ rất nhanh rồi nói: “Tôi biết rồi, cái phây búc.” Phây đây không có nghĩa là phây phây béo tốt hồng hào như từ điển định nghĩa mà là phây búc, đọc sai từ facebook, một phương tiện truyền thông đại chúng (media) rất thông dụng hiện thời. Thời đại kỹ thuật này, có lẽ không có phương tiện truyền thông nào lan tràn mau chóng hơn phây, nhất là từ khi có chiếc điện thoại thông minh xì mác phôn. Hàng tháng, có chừng hơn hai tỉ người sử dụng phây búc; phây thành phố, phây thôn quê, phây trường học, phây gia đình, phây bồ bịch, phây bạn bè, phây cựu học sinh, phây cựu sinh viên, phây cựu tù nhân, phây cựu quân nhân nam, phây cựu quân nhân

nữ, phây phim tình dục, phây chính trị gia, phây khoa học, phây nhà thờ, phây nhà chùa, phây quảng cáo bán hàng, nhóm nào người nào cũng có phây trừ một số rất ít người không có trong đó có tôi. Rõ ràng phây búc có một cái gì thu hút, một cái gì thời thượng, đến độ từ ông tổng thống trong dinh thự đến người dân quèn trong hóc hẻm không mấy người không có một cái, say mê nữa là khác. Tôi không biết người khác tại sao không mở phây nếu quả thực có người không mở, riêng tôi là vì nhận thấy quá mất thì giờ, đã lướt phây người này thì nhảy qua phây người kia rồi miên man vô tận, cho dẫu một vài đàn em tôi đã mở cho tôi một phây mà tôi không bao giờ đụng đến. Nói đến phây không thể không làm quen với các chuyên ngữ của người dùng phây: cò mơn (comment, đọc đúng là com-ment là góp ý), lai-cơ (like, thích), pốt (post, đưa bài vở hình ảnh lên), và nhiều từ khác nữa sẽ nói đến sau. Tôi có một cô bạn, sáng mở mắt là lạch cạch lạch đánh máy vào phây, khuya lắc khuya lơ vẫn lạch cạch lạch đánh máy vào phây. Tôi hỏi: “Sao em cứ cắm đầu vào facebook làm chi vậy?” Cô bạn nở một nụ cười mệt mỏi (vì chăm chú trên phây lâu quá!): “Không lướt phây thì biết làm gì ngoài giờ làm việc?” Lướt phây nghĩa là đọc và coi qua loa rất nhanh bài vở và hình ảnh đưa lên phây búc. À ra thế, lướt để giết thì giờ. Tôi hỏi thêm: “OK, cho là vậy đi, nhưng sao cái gì em cũng like là nghĩa làm sao?”

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

137

Cô trả lời không suy nghĩ: “Để người pốt (post) vui lòng.” Hóa ra là lai cơ chỉ để người pốt vui lòng, bản thân thích hay không thích cái người đó pốt không là vấn đề. Nhưng thôi, hãy khoan, cho phép tôi nói đến cái hay ho của phây búc kẻo lại không công bằng. Phây búc quả thực đóng góp tích cực như là dây liên lạc giữa gia đình và bạn bè, là diễn đàn tôn giáo và chính trị, là thị trường buôn bán trao đổi, là phương tiện quảng cáo sản phẩm, và vân vân. Người thân thuộc kẻ quen biết trong xã hội ngày nay không còn quây quần sau lũy tre xanh như một thời đã qua. Dẫu vậy, mọi người vẫn còn có thể liên lạc và nhìn thấy hình ảnh nhau dù bất cứ đang ở phương trời nào nhờ có phây búc, dĩ nhiên nếu có mở một phây búc. Bạn học, bạn trường đời, bạn đời lính, bạn nhậu, dù đã nhiều chục năm mất liên lạc vẫn có thể tình cờ tìm thấy trên phây búc để nối lại tình xưa. Bắt đầu buôn bán một mặt hàng nào đó cần quảng bá cho nhiều người biết? Pốt lên phây. Một loại thuốc mới? Pốt lên phây. Người thân, bạn bè muốn nhìn mặt nhau chút cho đỡ nhớ? Pốt hình lên phây. Bạn bè từ thời để chỏm, thời tiểu học trung học, ly tán bốn phương muốn nhìn thấy nhau? Pốt hình lên phây. Muốn tìm lại người quen sau nhiều năm xa cách, cứ xược (search, tìm kiếm) phây may ra sẽ tìm thấy đúng tên đúng mặt nếu có hình trên phai (proﬁle, lý lịch tóm tắt, sơ yếu lý lịch hay là lý lịch trích ngang nói kiểu cộng sản quê nhà). Cũng có khi tình cờ một phai của ai đó ngang nhiên nhảy vào phây của mình, và may mắn thay, nhìn a va ta (avatar, hình biểu tượng) lại nhận ra thằng bạn con bạn từ thời còn ở truồng tắm mưa. Mừng húm vội vàng tìm cách liên lạc cho dẫu ngày xưa hai đứa chẳng có gì gọi là thân thiết, gọi là có biết bao nhiêu kỷ niệm của tuổi thơ ngây nào biết là danh phận gì. A lê hấp, ta xen (send, gửi) một cái rì quét (request, yêu cầu) kết bạn, đợi bạn kia trả lời ắc xép (accept, chấp nhận) lại duyên tình đứt đoạn được nối lại bằng dây thừng bền chặt cho đến khi… giận nhau. Phây còn là phương tiện giải trí lành mạnh không mất tiền ngoại trừ tiền mua điện thoại và tiền trả hoai phai (wiﬁ). Chẳng có việc gì làm hay có việc mà chẳng muốn làm? Lướt phây tìm hình để coi hoặc tìm bài để đọc, thượng vàng hạ cám đều có thể có, không cần biết hình và bài từ đâu tới. Ai pốt không cần biết, chỉ cần một phen (friend, bạn bè) của chủ phây lai cơ là nó tự động nhào vô

phây bạn không cần gõ cửa khỏi cần xin phép. Không phải bài tự động nhảy vào thì đọc bài của ai đó pốt lên. Một bài văn không đầu không đuôi không ý tưởng nào mới, một bài thơ Đường chưa nắm hết niêm luật, một bài lục bát gượng vần vẫn là đứa con tinh thần của một ai đó nâng niu cho là hay nhất, là mượt mà nhất. Chẳng biết phổ biến cho ai, gửi báo thì chẳng báo nào đăng. Dễ thôi, pốt lên phây. Chỉ cần ét (add, thêm vào) vài chục vài trăm phen là bài của mình cứ coi như đã có vài chục vài trăm người đọc, chê thì không ai chê, khen thì đã là cái chắc. Người khen đâu có … đọc bài đã pốt; người được khen chỉ đọc cò mơn, mà cò mơn thì khen là cái chắc, đứa nào không khen thì ngay lập tức ơn phen (unfriend, thôi kết bạn) nó. Chưa chừng bài văn bài thơ của mình còn được lan truyền vì chỉ cần một phen lai cơ là bài của người pốt đã nhảy vào phây của phen của phen, rồi phen của phen của phen, và cứ thế lan truyền. Không tin thì mời đọc một bài thơ bất hủ (nghĩa là không có cái hũ nào để đựng!) sau đây: Đừng tham vọng như mưa rừng thác lũ Khi về trời cũng rũ… chẳng mang đi Dù giận hơn chẳng nói tiếng chia ly Mặc ai đó có muôn vàn cách nghĩ ... Lòng ta vẫn ơn em nhiều lắm Suốt cuộc đời chăm bẵm chồng con ... Em ơi chớ ướt môi mềm Thương em lạnh lẽo từng đêm ngóng chờ Và các câu cò mơn, “Lãng mạn nhỉ.” “Nghe mùi mẩn quá,” và vân vân. Bài thơ “lãng mạn, mùi mẫn” đó chẳng biết lãng ở chỗ nào mùi ở chỗ nào, ngoại trừ lãng nhách

138 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

và mùi “mắm.” Thế nào là “khi về trời cũng rũ … chẳng mang đi,” là “chăm bẵm chồng con,” là “chớ ướt môi mềm,” là “thương em lạnh lẽo”? Thế nhưng vẫn được khen nức khen nở làm tác giả nghĩ mình đã trở thành thi sĩ thực sự lúc nào mà chính mình cũng không biết. Nhưng thôi, chín bỏ làm mười, coi như mua vui cũng được một vài trống canh. Trên phây còn có những cái hội quái đản (bảo đảm người viết không nói thêm) như Hội Những Người Yêu Phim Thái (trời đất, phim Thái thì trình độ nào mà yêu dữ đến độ phải lập hội), Hội Những Người Thích Ngắm Trai Korea (bộ trai Việt xấu lắm sao các cô?), Hội Độc Thân (gồm ba em độ tuổi mười lăm, không độc thân chẳng lẽ đã có vợ), Hội Những Người Thích Phân Tích Truyện Tranh, và có lẽ còn nhiều hội khác người viết đã quên hoặc chưa được dịp nhìn thấy. Dĩ nhiên các hội lạ lùng này do các bạn trẻ lập ra, nghiêm chỉnh hoặc không. Điều lạ là không thấy bạn trẻ nào lập hội có tính tích cực ví như hội những người hiếu học, hội những người giúp đỡ người nghèo khó, hoặc hội những người yêu nước. Ước gì các hội như vậy đã có mà người viết không tìm thấy trên phây. Cái lợi của phây như vậy đã rõ rồi. Còn cái không lợi thì sao? Có lẽ cũng nhiều không thể kể ra cho hết. Này nha, trước hết là mất thời gian. Người chơi phây say mê có khi còn hơn say vợ say con. Trong một bài văn, một

em bé Việt Nam khao khát ước chi ba mẹ em không mê say gắn mắt lên điện thoại để lướt phây hoặc lên TV để coi bóng đá, dành chút thời gian gần gũi em. Công nhân giờ ăn giờ nghỉ liền vội vàng lướt phây. Làm neo (nail, móng tay móng chân) chưa có khách, lướt phây. Học sinh về nhà vội lướt phây để coi có bạn nào pốt gì không, nhất là phim Tàu phim Hàn. Và tám (tức tán gẫu trên trời dưới biển) với nhau. Dĩ nhiên, đã lướt thì phải cò mơn và lai cơ, vì ba chuyện đó luôn luôn phải đi kèm nhau, không thể có chuyện này mà không có chuyện kia.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

139

Lai cơ là thích như đã nói, còn cò mơn nghĩa là đưa lên một lời bình luận hoặc góp ý. Trên phây, thượng vàng hạ cám, phen pốt cái gì lên là người chơi phây có “bổn phận” phải ấn nút lai cơ. Hỏi một phen (fan, người hâm mộ; cách đọc này chung cho hai từ friend và fan) của phây tại sao cái gì cũng lai cơ, người đó trả lời: “Tội nghiệp người ta, người ta có công pốt, mình thích không thích cũng lai cơ cho người ta vui.” Lai cơ cho người pốt vui. Người chơi phây có lòng thương người, thương tất cả mọi người. Người ấn nút lai cơ thường không thèm đọc nội dung bài viết nói gì vì thế đã có trường hợp lai cơ phim xếc (sex, tình dục) của một phen nào đó pốt để phim đó nhảy vào phây của bạn của người lai cơ. Một ông bố lai cơ một chuyện tếu rất tục để nó nhảy vào phây pớp líc (public, công cộng), nơi các con đang ở tuổi vị thành niên của ông ta vào đọc và tám hàng ngày. Chuyện tếu đó dùng thẳng thừng những từ về chuyện đàn ông đàn bà làm với nhau mà nếu phải nói ra người nói thấy ngượng miệng (dĩ nhiên ngoại trừ khi chửi tục), người viết khi cần viết thường chỉ dám viết một chữ đầu với một hoăc vài dấu chấm. Và thế là con cháu ông bạn đó đọc thoải mái truyện tếu 18+ mà họ đã mất công dạy dỗ con cháu chẳng nên chạm tay vào. Tại sao không đọc mà cứ lai cơ? Để người pốt vui lòng! Sao vui? Vì người pốt biết ít nữa cũng có người chú ý đến bài mình pốt lên. Vì vậy, quan sát một người đang lướt phây, quí vị sẽ thấy hai ngón tay người đó cạch cạch lia lịa. Đã gọi là lướt thì sao đọc kĩ được để biết nội dung? Cò mơn còn giật mình hơn. Có lần trên phây một người bạn, một người pốt lên hình không biết là của mẹ hay của chị người pốt, chỉ thấy là hình một người đàn bà đáng kính vào độ trên dưới sáu mươi. Phen của người bạn nhảy vào cò mơn: “Ôi chị tôi ngày càng trẻ đẹp ra!” “Ôi chị tôi đẹp cứ như gái 18!” “Ôi mợ cứ như ngày mới cưới!” “Ôi cô trông như gái chưa chồng!” Chẳng biết vì người trong hình cảm thấy nhột vì cò mơn bốc thơm quá lố hay vì lý do nào khác, vài hôm sau bức hinh bị “hạ” xuống. Nhưng cò mơn kiểu này thì không thiếu, vị nào tò mò muốn biết cứ vào phây của mình hoặc không có phây thì mượn bạn bè con cháu nào đó để coi một lần cho biết. Hình nào pốt lên đàng sau cũng có cả chục lai cơ hoặc cò mơn kiểu “bạn càng ngày càng trẻ” (trời đất, thời gian quay ngược), “bạn tôi lúc này đẹp quá” (bạn tôi nổi tiếng là xấu nhất lớp ngày còn đi học), “chị cứ như lúc còn 18” (lại thời gian đi ngược), “con sông cứ như sông Seine Paris” (có biết sông Seine ở đâu và ra sao, chỉ nghe hay hay thì cho vào cò mơn), “cảnh thơ mộng như một giấc mơ” (mơ làm sao được khi chụp bãi cát Phan Thiết nóng hừng hực), và vô tận. Vừa mở phây của bạn

tôi (lúc nào cũng phây bạn tôi vì tôi không chơi phây), thấy hình của một người đàn bà sồn sồn chừng bốn năm mươi gì đó, mặc đầm đỏ, tóc hai lai (highlight, nhuộm sơ vài cụm tóc) hoe hoe vàng, ngồi rất điệu bên cạnh một bụi hoa trong bồn hoa của một ngôi biệt thự tráng lệ là bối cảnh của tấm hình. Cò mơn: “Thiếu nữ bên hoa … dại,” và “Ai đẹp vậy ta.” “Hoa dại” thì đúng vì loại hoa này nguyên mọc dại nhưng trồng trong bồn thì hết dại rồi. “Ai đẹp” thì cũng có thể đúng vì ai khác thì đẹp nhưng người trong ảnh thì nhiều phần … không đẹp vì tấm ảnh phản ánh trung thực sắc đẹp không nhiều của người được chụp. Nhưng khen thiếu phụ đó là “thiếu nữ” thì dứt khoát là không đúng vì bà ấy có thể “thiếu” bất cứ cái gì ngoại trừ “thiếu” nữ ở tuổi này. Thực cò mơn hết thuốc chữa. Một ông khác pốt lên nhiều bài thơ con cóc mà ông tự khoái (tôi tránh dùng từ tự sướng sợ bị hiểu lầm) đến độ bỏ tiền ra mướn người phổ nhạc, thu âm, rồi pốt lên phây hết bài này đến bài khác (ông này chắc nhiều tiền mới có gan tiêu phí như vậy). Thế là phen của ông ấy nhảy vô cò mơn: “Thơ của bạn sẽ lưu danh muôn thuở, sẽ chiếm địa vị của Nguyễn Du không chừng!” (Xin Thi hào Nguyễn Du đừng buồn.) “Thơ bác hay quá, đọc nghe nhức cả mình.” (chắc tại vừa đọc thơ vừa tự tát vào mặt mình vì tội ngu!) “Thơ chú tuyệt vời, nghe thánh thót như giọt mưa rơi (chắc mưa rơi trong sa mạc!).” Một bà khác viết một ca khúc rồi cũng pốt lên. Phen xúm lại ca tụng: “Nhạc chị quá tuyệt vời, chẳng khác chi nhạc Bach, Mozart!” (Không biết người cò mơn có nghe nhạc hai danh tài này bao giờ chưa.) “Nhạc cô sẽ thay thế nhạc Phạm Duy trong thời gian ngắn, chắc chắn thế.” (Nhạc sĩ Phạm Duy ở dưới mồ, xin ráng chờ coi.) Điểm chung là người cò mơn lúc nào cũng khen, không

140 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

141

bao giờ chê. Người pốt được bốc lên tận mây xanh đến độ cứ tưởng mình đã là thi sĩ nhạc sĩ văn sĩ, là người đẹp nhất, là người tài nhất thế giới. Cũng vì luôn được bốc lên tận mây xanh như vậy mà có một người viết ca khúc đã tự thấy nổi danh hơn bất cứ ai viết ca khúc từ trước đến giờ, tự sánh ngang vai vế với các danh tài như Phạm Duy, Cung Tiến, Trần Thiện Thanh, vân vân. Ông viết ca khúc đó có một phây rồi pốt bài của ông. Phen của ông xúm vô ca tụng. Thế là chỉ sau vài tháng ông tự thấy mình nổi danh, khoe đã sáng tác được cả ngàn ca khúc kiểu… mì ăn liền. Tự thấy nổi danh rồi nên ông cũng tự thấy có quyền… chê hết mọi người để chỉ mình ông được cò mơn khen mà thôi! Một nhận xét khác nữa là phần lớn người chơi phây đều tự biến mình thành triết gia hoặc đạo đức gia mà chính họ có khi không tự nhận ra. Lớn tuổi trẻ tuổi, ai nấy đua nhau đưa ra bài tự viết, bài cốp pi (copy, chép lại), hay nhại câu nói của ai đó triết lí về cuộc đời hay khuyên răn về đạo đức. Trên phây của bạn tôi có một người đưa hình của mình lên bên cạnh bài viết. Hình ông ta nghếch mặt lên trời ra vẻ ta đây là người trên thông thiên văn, dưới thông địa lý cái mặt nghếch lên thấy mà “dễ quê.” Kệ ông ta chụp hình thế nào, thử đọc bài của ông ta xem có gì đáng giá không. Bài ông ta viết còn tệ hơn … cái mặt của ông ta vì toàn lời lẽ sáo rỗng tuếch, lặp lại tư tưởng rẻ tiền ông ta gom góp đâu đó rồi cho là của ông ta. Bỏ ông ta đi, tôi xin trích một vài châm “chích” ngôn trên phây: “Đôi khi thật sự yêu một người lại làm bản thân sống rất mệt mỏi.” (Bình loạn: Đã thế thì yêu làm quái gì, yêu là tìm hạnh phúc còn yêu mà rất mệt mỏi thì dẹp quách cho xong.) “Suy nghĩ như in sâu vào máu.” (Bình loạn: Nghĩa là gì? Suy nghĩ ở trên não sao lại in sâu vào máu được? Nói nghe kêu lảng cảng nhưng chẳng có nghĩa gì cả.) “Người đàn ông mà khóc vì bạn,[sic] mới là người yêu bạn nhất.” (Bình loạn: Nếu đây là chân lí thì các cô các bà nên mau mau tìm mấy anh chàng “mu khóc” [xin

đừng đọc lái] vì chắc chắn đó là người yêu đúng cỡ của quí cô quí bà.) Cuối cùng, một số người chơi phây câu viu (view, để mắt đến điều người khác post) hoặc câu lai cơ. Chuyện kể một thanh niên pốt một cái gì đó và nói nếu có được mấy trăm mấy ngàn viu thì anh ta sẽ nhào xuống sông tự tử vào ngày đó giờ đó. Viu đạt số lần anh ta muốn, không biết đủ số tại người ta thương anh ta hay vì muốn anh ta chết cho … bỏ ghét. Đến hẹn (lại lên), người ta bu quanh khúc sông anh ta nói trước, đông đến độ cảnh sát phải đến giữ trật tự và để giải tán. Quá giờ hẹn, anh ta không đến, mọi người thất vọng ra về. Im ắng rồi, chừng một hai giờ sau, anh ta quả thực đã đến khúc sông đó và nhảy xuống với một số người tình cờ chứng kiến. Không ai hô cầu cứu vì anh ta đã cho biết anh ta tự tử để giữ lời hứa. Người tình cờ chứng kiến chờ coi xác của anh ta nổi lên. Anh ta nổi lên thật, nhưng không là một xác chết mà ở phía bờ bên kia vì anh ta đã lặn một hơi qua bờ bên kia. Hỏi sao không giữ lời tự tử, anh ta trả lời tỉnh queo: “Tội vạ gì tự tử, đời còn đẹp mà.” Chuyện xẩy ra ở Việt Nam bên nhà, nghĩa là tại quê hương máu thịt của chúng ta. Đời còn đẹp nên người ta vẫn phây phây chơi phây, lợi hay hại thì cũng chỉ nằm trong vòng người chơi phây, chẳng ảnh hưởng gì mấy đến thế giới bên ngoài. Nói cho văn vẻ thì mặt trời mặt trăng cứ xoay, thời gian hết đêm tới ngày, mùa hết xuân tới hạ tới thu tới đông, tháng cứ hết tháng giêng sang tháng hai rồi cuối cùng là tháng chạp, và hết tháng Chạp là Tết để bắt đầu một năm mới. Và người chơi phây cứ việc phây phây mà chơi chẳng chết thằng Tây nào. *** Đọc xong bài lẩm cẩm này của tôi, một ông bạn tôi vỗ đùi đánh đét rồi ngâm nga: Ngồi buồn gãi d.., sướng ghê ta (bạn tôi ăn cắp một ít của Cố Tổng thống Hương) Hết sáng thì ta đến xế tà (lại ăn cắp chữ của bà Huyện Thanh Quan), Chơi phây ta cứ chơi phây mãi Lai cớ cò mơn ta thả ga. (lại ăn cắp câu nói bình thường) Ngâm xong, bạn tôi quay lưng đi một mạch chẳng thèm chào tôi lấy một tiếng. Nhưng ra đến cổng, không biết nghĩ sao, bạn tôi quay lại vào nhà nghiêm mặt bảo tôi: “Này này, tao bảo cho mà biết. Mày viết kiểu này khối người sẽ đập vào mặt mày. Chỉ có mày khùng mới không theo kịp trào lưu chơi phây ngày nay. Mày đụng đến họ coi chừng bị đập dập… d…” Từ cuối cùng bạn tôi nói nhỏ quá tôi nghe không rõ! TRẦN HỮU THUẦN

Grand Rapids Michigan

142 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

143

Tết tới… T

ết Việt nam thường rơi vào những ngày đầu năm tây lịch nên công việc làm trong hãng xưởng chưa nhiều, không phải làm thêm giờ; thậm chí ngày tám tiếng thì ngồi chơi hết nửa ngày, nửa ngày làm cũng phải chậm tay để có việc cho hết giờ. Việc làm đầu năm hù hơ hù giựt trong không gian xám ngoét, lạnh căm. Mấy anh chị em người Việt thường râm ran chuyện quê nhà. Ai tết này về được với gia đình, người thân còn trong nước; ai lặng thinh hồi tưởng đã bao năm không về, người thân nay ai còn ai mất? Riêng tôi nhớ Sài gòn như trẻ trông mẹ đi chợ về để được chút quà vặt. Tôi hay tưởng tượng, hình dung, mơ giữa ban ngày; tôi đặt chân xuống mảnh đất thân quen đã xa cách quá lâu. Khi ấy, nhịp tim và áp huyết trong tôi chắc tăng cao lắm! Nhưng khi bước ra khỏi phi trường, đối diện với tất cả đã đổi thay. Tôi sẽ quay về Mỹ ngay, hay nán lại đôi ngày để cầu siêu cho ký ức một lần vĩnh biệt? Tôi đem tâm tư ấy đi kể lể với ông bạn già là một ông lính cũ, nên thỉnh thoảng ông lại gởi cho tôi một đường link để đọc, để thương về Sài gòn ấp lẫm kỷ niệm trong tôi. Những tiêu đề bài viết trên báo mạng, hay blog của ai đó đã ghi lại cảm xúc, cảm nghĩ về Sài gòn thật đơn giản, chân thật đến cảm động như tiêu đề đoản văn mà tôi còn nhớ, “Đừng tiếp xúc với người Sài gòn, ‘tánh kỳ’ lắm, thương hoài hổng hay!” Đoạn văn viết về tâm sự của một người bạn trẻ trong nước, là dân miền bắc, nhưng người bạn trẻ này đã yêu mến Sài gòn như người tình học trò với trăm nhớ ngàn

thương và muôn đời. Thật dễ thương và xúc động trong tâm tư người đồng cảm tôi với Sài gòn cũng vậy. Khi sống ở Sài gòn thì trốn nắng về nhà ngủ một giấc chờ tối bớt nóng mới đi chơi, nhưng khi xa Sài gòn thì thèm… “giọt nắng bên thềm”. Đoạn văn khác tường thuật về việc mấy người thanh niên còn rất trẻ khác ở Sài gòn, sau cơn mưa ngập đường muôn lối, nước ngập quá bắp chân những người đẩy xe hai bánh bị chết máy; thì những người bạn trẻ này dựng bảng… “chùi bu-gi miễn phí”. Bức ảnh nói lên đặc trưng của người Sài gòn, có “tánh kỳ” như cô bé miền bắc tả về người Sài gòn vậy! ‘Tánh kỳ’ lắm, thương hoài hổng hay… Sài gòn cứ như cuộc tình chưa dứt trong lòng người đi vậy! “Tình chỉ đẹp khi còn dang dở” nên yêu mãi Sài gòn, nhớ mãi phong thổ - sáng nắng chiều mưa, nên sản sinh ra những con người có tánh kỳ, nhưng thương hoài hổng hay… Thương không? Thương quá đi

PHAN

những người bạn trẻ không lợi dụng trời mưa ngập nước làm xe hai bánh chết bu-gi mà kiếm tiền, chặt chém bao nhiêu tiền chùi bu-gi thì phụ nữ tan sở, nữ sinh tan trường cũng bấm bụng trả tiền để xe nồ mấy lại được mà về nhà. Nhưng các chàng trai hậu duệ của Sài gòn nên hào khí ngất trời, làm nên con người Sài gòn có tánh kỳ, thương hoài hổng hay là vậy! Sáng nay trời lạnh đến đóng đá trên nóc nhà hàng xóm, cây sồi cao chơ vơ cái tổ chim trên nền trời mùa đông, mấy cây hải đường ngoài khung cửa nhỏ trơ trọi cành nhánh với bông khô đến tội nghiệp. Mùa đông nước Mỹ đang vào thời gian lạnh nhất. Tết quê xa cũng cận kề. Ngồi đọc một bài viết về Sài gòn chộn rộn cuối năm ta, nhớ cái lạnh se se ở Sài gòn chứ không se sắt như bên Mỹ. Cái lạnh cho nữ sinh làm dáng với những cánh áo len màu làm cho phố phường vui; cái lạnh làm tăng hương vị xâu mía hấp khi tuổi cặp kè; cái lạnh Sài gòn thú vị biết bao vì vừa đủ cho cái lẩu dê ngoài vỉa hè bập bùng than hồng bên chai rượu thuốc, mấy mái đầu xanh nhúng nhúng cải xanh, chuyền chuyền cái chung đất của mấy ông tàu bán lẩu dê lề đường mà bây giờ chắc không dám uống nữa vì cái chung đất cáu bẩn còn hơn mấy ông tàu… Sài gòn như “cuộc tình đã lỡ” nên “thương hoài ngàn năm”… Đọc mà nhớ, mà thương Sài gòn như người tình muôn thuở… “Cuối năm, trời đất bước vào thời khắc giao mùa, cái không khí se se lạnh ùa về, báo hiệu một mùa mới sắp sang. Cái lạnh của đất trời lâu nay vẫn thế, thổi vào lòng người những xúc cảm chông chênh, khác lạ. Nhưng

144 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145

cái lạnh của thời tiết, của thiên nhiên dù có khắc nghiệt đến mấy cũng đâu thể so với cái lạnh của lòng người. Bởi thế, chỉ cần một vài khoảnh khắc ấm áp và đong đầy tình cảm giữa những con người không quen, chưa biết mặt với nhau cũng đủ khiến người ta cảm thấy ấm lòng giữa đêm dài. Vừa qua, trên một trang mạng xã hội chuyên chia sẻ những câu chuyện chân mộc và dung dị về con người Sài gòn được đông đảo bạn trẻ yêu thích đã có đăng tải một bức ảnh khiến người xem không khỏi bồi hồi, xúc động. Trong khung cảnh ở một chiếc cầu nơi có rất nhiều người vô gia cư tập trung về để ngả lưng xuống cho hết cái đêm dài đằng đẵng của thành phố, một người đàn ông đã dừng chiếc xe của mình, mang chính chiếc áo mình đang mặc tặng lại cho một trong những con người đang khắc khoải cần một mái nhà kia.” … “Giữa cái không khí lành lạnh bất chợt của Sài gòn, người đàn ông dừng xe máy, cởi chiếc áo mình đang mặc và đưa cho ông lão vô gia cư đang ngồi tựa lưng vào thành cầu. Bởi ta nói: Giàu có như người Sài gòn, là vậy”. Sau khi được đăng tải không lâu, câu chuyện giàu cảm xúc này ngay lập tức nhận được sự quan tâm của đông đảo người dùng mạng. Rất nhiều người đã để lại cảm nhận của bản thân ở phần bình luận. 1.Có người từng nói, một hành động nhỏ cũng có thể thổi bay cơn giá rét của đêm đông giá lạnh. Mình vẫn nghi hoặc và cho rằng hơi lố. Nhưng giờ, nhìn những hình ảnh này, mình thật sự tin điều đó. 2.Mọi người định nghĩa như thế nào về người giàu? Nhiều tiền, nhà lầu, xe hơi? Không, theo mình thì đây mới là người giàu thật sự. 3.Yêu Sài Gòn là ở chỗ đó. Nếu đã sống nhanh thì rất năng động và quay cuồng. Tuy nhiên, một khi đã chậm lại một phút thì lại bắt được vô

vàn khoảnh khắc quý giá trong cuộc sống. Hành động của người đàn ông trong câu chuyện tuy nhỏ thôi, nhưng chắc sẽ khiến nhiều người cảm thấy xúc động ấm áp. Đồng thời nó còn khiến không ít người lắng lại để nghĩ suy rồi một lần nữa định nghĩa về khái niệm về sự giàu có mà bấy lâu nay họ vẫn luôn tâm tưởng. Bởi lẽ, sự giàu có mà nói, đâu phải chỉ đơn thuần được cân đo, đong đếm bằng tiền bạc, hiện kim mà hơn hết nó còn nằm ở những tấm lòng ấm áp, rộng rãi. Người giàu có nhất là người cho đi nhiều nhất chứ không phải là người sở hữu nhiều tài sản nhất. Vì cuộc sống cần sự sẻ chia và cho đi để nhận lại nhiều hơn.” (Theo Afamily) Đúng là Sài gòn. Nơi phong thổ sáng nắng chiều mưa nên sản sinh ra người Sài gòn có tánh kỳ thương hoài hổng hay. Đọc những comment của bạn đọc đã gợi nhớ Sài gòn ấp lẫm trong tim một người biệt xứ. Dù biết sẽ không về, nhưng thương về còn đó bởi những gì chỉ có ở Sài gòn. Có lẽ trong tất cả những đổi thay ở Sài gòn bây giờ, chỉ tình người Sài gòn không thay đổi trong máu huyết di truyền cái tính khí hào sảng, thương người như thể thương thân mà Gia Huấn Ca của Nguyễn Trãi đã thấm nhuần người Sài gòn.

Bao lo toan chuyện việc làm, chuyện cơm áo gạo tiền cuối năm, chuyện thuế nhà, thuế thu nhập cuối năm ở hải ngoại; chuyện thời tiết và sức khoẻ, chuyện gia đình bên nớ bên ni… Chỉ việc ngồi nhìn bức ảnh một người qua đường ở Sài gòn đã dừng xe để cởi cho ông lão vô gia cư cái áo lạnh ông đang mặc trên người… thì cõi lòng người viễn xứ không quê cũng ấp áp như ông lão không nhà ngay trên quê hương mình. Cảm ơn người chụp bức ảnh, cảm ơn người viết bài, cảm ơn bạn đọc chia sẻ trên mạng, cảm ơn Sài gòn với những người muôn năm cũ không bị thời thế đổi thay tính khí Sài gòn, để cô bắc kỳ nho nhỏ, hậu sinh đã thốt nên lời trái tim muốn nói, “mình đi qua cái rét mướt xứ bắc, đi công tác trên tây nguyên dầy đặc sương mù, sao chỉ muốn về Sài gòn…” Cô bắc kỳ nho nhỏ thèm về Sài gòn vì những người có ‘tánh kỳ’ lắm, thương hoài hổng hay… Ôi cái rét mướt nơi xứ bắc, sương mù dầy đặc tây nguyên, mưa mùa ngập lối Sài gòn thì mùa đông trên nước Mỹ không thiếu, chỉ thiếu những người có tánh kỳ lắm, thương hoài hổng hay như người Sài gòn để cùng nhau qua những mùa đông dài nơi hải ngoại xa xôi, những ngày tết tới bên nhà mà những đứa con lưu lạc còn biền biệt…

146 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHAN

ưa con đi học, phụ vợ dọn hàng, lấy thức ăn chuẩn bị cho bữa trưa và bữa tối. Thế là xong công việc của buổi sáng. Khanh tự thưởng bằng cách pha cho mình một bình trà nóng, ngồi trên chiếc bàn nhỏ trước hàng hiên tận hưởng quãng thời gian thong thả, thư thái nhất của ngày. Ban mai thường làm anh hưng phấn. Đã lập xuân. Trời lạnh và khô ráo. Nắng xuân vàng óng như mật. Cội nhãn già ở

góc vườn, vỏ nứt nẻ, sứt sẹo, Khanh đã cho xén bớt cành vì sợ bão, lấy ánh sáng cho giàn lan bên dưới. Trên thân cây xù xì, cằn cỗi ấy, mùa xuân đến, như có phép lạ trổ ra những đám lá non. Nắng lọc qua màng lưới, chấp chới trên màu lục biếc của mấy cụm địa lan, lá thanh mảnh, dài, nhọn hoắt hình lưỡi kiếm. Cây hoa đẹp nào chỉ cần hoa. Một khóm lá không thôi vẫn mang cốt cách thanh cao mê hoặc lòng người. Giờ này học sinh đã đến trường,

người lớn đi làm, chỉ còn lại người già và những người nhàn rỗi. Khanh không phải người nhàn rỗi, anh cũng có việc, việc nội trợ. Hai năm đại học vì hoàn cảnh phải bỏ ngang, anh tự thấy mình đủ trình độ để sống với đời nhưng lại thiếu chuyên môn cụ thể để theo một nghề nào đó. Buôn bán thì không có khiếu, thôi đành theo cái nghề trái khoáy với tất cả đàn ông, nói theo kiểu Tú Xương “tiền bạc phó cho con mụ kiếm”. Vợ Khanh có một cửa hàng hoa ở

Thú chơi | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

147

chợ. Nhờ ơn trời cũng đủ trang trải cho cuộc sống cả gia đình và cho cả khoản phí chơi lan của Khanh tuy tao nhã nhưng lắm lúc cũng tốn không ít tiền. Thỉnh thoảng Khanh có chút ngoại viện từ ông anh tuy không nhiều lắm. Bạn bè cùng lứa phần lớn thành đạt, chỉ có anh lận đận. Làm cái nghề “ăn lương vợ” ban đầu cũng hơi kỳ kỳ và có chút tự ái, nhưng lâu dần rồi cũng quen. Nghề nào chẳng là nghề, nội trợ cũng là nghề. Cũng phải có những điều bất thường, nào ai giống ai được. Anh chăm lo việc học hành của hai đứa con rất chu đáo khiến vợ anh an tâm. Chị chẳng hề phiền hà, quanh năm lo toan, tất bật. Đó là một kiểu vợ Tú Xương. Đời này, hiếm lắm. Về phương diện này, anh thấy mình thực sự may mắn. Thực lòng mà nói, anh có chút mặc cảm về hoàn cảnh không giống ai nên ít giao thiệp với bạn bè cũ. Chỉ qua lại với số ít người có hoàn cảnh như mình, những người lớn tuổi, thậm chí với cả nhà sư. Cách đây mấy năm, một bữa nọ lên chùa, sư trụ trì cho Khanh xem một chậu lan Bạch Ngọc vừa nở. Trong khung cảnh tĩnh lặng của ngôi chùa cổ, tiếng chuông ngân nga, mùi trầm hương thoang thoảng… Chậu Bạch Ngọc phô hết vẻ thanh thoát lạ lùng

khiến Khanh ngất ngây, choáng váng như gặp phải tiếng sét ái tình. Tình đây là tình đối với loài hoa được tao nhân mặc khách xưng tụng là “vương giả chi hương”. Thời gian sau, sư sẻ cho anh mấy tép và hướng dẫn anh cách chăm sóc. Khanh chơi lan từ đó. Vừa mua, vừa trao đổi, vừa được thân hữu tặng, Khanh gầy được vài chục chậu địa lan. Khanh chỉ mê địa lan, nhất là địa lan kiếm. Hình như do bản tính, thẩm thức về màu sắc, hoàn cảnh tuy lận đận nhưng có chút nhàn rỗi, anh tìm thấy ở giống hoa này nơi trú ẩn của tâm hồn. Bạch Ngọc, Thanh Ngọc, Mặc Lan, Trần Mộng, Đại Thanh, Hoàng Vũ… nhiều loại thế nhưng có một điểm chung là sắc nhã, hương dịu, dáng thanh, cốt cách thanh cao mang lại ý vị cho người ngắm. Chiêm ngưỡng càng lâu, lướt qua vẻ đẹp bên ngoài, thấu đến cái thần sâu thẳm bên trong, gợi nhiều liên tưởng phong phú, sự thể nhập dường như giữa hoa và người chẳng còn ranh giới. Chậu Mặc Lan người bạn từ Hà Nội vào tặng ra bói một chồi hoa. Cành hoa thanh mảnh vươn cao trên đám lá xanh um, lả lướt. Sắc hoa nâu đen vừa thanh đạm vừa sang trọng, quý phái mà huyền bí. Đài xòe rộng,

cánh cong cong e ấp ôm lấy nhụy hoa, cánh môi lấm tấm trắng. Khanh định tâm, nhìn chăm chú vào một đóa. Trong khoảnh khắc, anh thấy dường như đóa hoa rung rinh, lớn dần lên, hương hoa thoang thoảng quyện với mùi trà. Máu chảy giần giật, niềm vui thầm kín lan tỏa trong anh như vừa uống một ly rượu mạnh. Chỉ có hoa và người, chẳng còn ai khác, chẳng còn gì khác… Anh nhớ lại ngày hôm qua, ông Phổ, người láng giềng trước mặt qua chơi. Thấy chậu Mặc Lan trên bàn, ông ngắm nghía một hồi rồi hỏi: - Lan gì đây anh? Hoa nhỏ và màu cũng buồn quá! Hình như không thơm. Nó nở có lâu không? - Tùy thời tiết, cũng được từ mười đến hai mươi ngày. - Vậy hả. Sao anh không chơi Cát, Hồ Điệp hay Đen-rô? Hoa to, nở lâu mà Cát lại thơm nữa. Khanh cười gượng không biết trả lời ra sao. Nói ra thì dài dòng, ông ta không hiểu, cũng phí lời. Chẳng trách người xưa có câu: “Thức giả, thị bảo, bất thức giả, thị thảo” (biết thì như báu vật, không biết coi như cây cỏ) không sai. *** Ông Phổ gia nhập xóm ngoại ô này đã được hai năm. Gần mười năm trước, giá đất ở đây rẻ rề, chẳng ai mua. Người dân xẻ vườn đem bán. Ông Phổ xuất thân là thợ may, về sau cùng vợ buôn vải bành. Gặp thời, phất lên, nghe đâu giàu có lắm. Mỗi đứa con một sở nhà trên cả tỉ bạc. Hai năm nay, theo quy hoạch mới, vùng ngoại ô này được đô thị hóa. Đường sá, công trình công cộng dần dần hoàn chỉnh. Con cái đã lớn, công việc làm ăn ổn định như cỗ máy chạy đều. Ông bà giao hết việc buôn bán cho mấy đứa con, về đây dưỡng già. Gần một ngàn mét đất mua rẻ như cho không bỗng dưng tăng giá ngất ngưởng khiến người bán cho ông

148 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

149

vừa tiếc, vừa ghen. Mảnh đất ấy biến thành một dinh cơ tòa ngang dãy dọc. Họ kháo nhau: “Chỉ có buôn gian bán lận mới có tiền xây cất đồ sộ như thế chứ đổ mồ hôi thì còn lâu…”. Mà nguy nga thật. Nhà rường năm gian ở trước, nhà tầng mái ngói lô xô theo kiểu Hàn Quốc phía sau. Giả sơn, hồ bán nguyệt, nhà lục giác để hóng mát và thưởng trà. Một khoảng sân nêm kín cây kiểng đủ loại với nhiều dáng, thế khác nhau. Hướng đông của hiên nhà là một giàn phong lan, có đến vài trăm giò. Một ít lan rừng, phần lớn là lan ngoại lai tạo. Tường cao, rào kín, lại thêm hai con chó berger như hai chú bê con chạy quanh để giữ nhà. Không ai dám đến gần cổng chứ đừng nói đi qua vòng rào. Khác với dân tình ở đây cửa ngõ để trống, đi suốt từ cửa trước ra đến nhà sau. Đúng là kiểu dinh cơ “Nghị Hách!”. Ngôi nhà và cách sống thể hiện niềm ao ước của cả một đời và trình độ văn hóa. Hàng xóm e ngại, giữ gìn chứ ông cũng khiêm nhường và tỏ vẻ muốn thân thiện, hòa đồng. Ông Phổ hay lân la trò chuyện với Khanh rồi đến ông Nam vì ba người tuy hoàn cảnh khác nhau nhưng có một điểm chung là: chơi lan. *** Nhà ông Nam cách nhà Khanh hai căn, đối diện xéo với ông Phổ. Ông là giáo viên đã nghỉ hưu, vốn chỗ giao tình với nhà Khanh bấy lâu từ thời bố anh còn sống. Sau ngày về hưu ông tâm sự với Khanh: “Mình rời bục giảng là “gác kiếm”, chứ đồng nghiệp của mình cũng bằng tuổi còn ham đánh đông dẹp bắc lắm (Khanh được xem là bạn vong niên của ông Nam. Ông vẫn thường xưng hô với anh một cách thân mật như thế). Người Tây phương họ thích làm việc để thấy trẻ. Muốn trẻ hoài để làm việc mãi. Người Đông phương của mình không thế. Biết tiến, thoái đúng lúc. Trẻ mà không làm việc

cũng không được, nhưng già mà cứ cố làm việc cho đến chết cũng dở. Đấy, các cụ ta ngày xưa, về già là vui thú điền viên. Ông Tam nguyên Yên Đỗ, ngoài mười năm làm quan còn lại sống ở nông thôn. Cụ Nguyễn Trãi, hừng hực khí thế đấu tranh, lúc về Côn Sơn đắm mình cùng thiên nhiên, cây cỏ. Cậu có nhớ những câu thơ này của Nguyễn Trãi không nhỉ: Núi láng giềng, chim bầu bạn Mây khách khứa, nguyệt anh tam… …Hái cúc, ương lan hương bén áo Tìm mai, đạp nguyệt tuyết xâm khăn… Tu y ệ t t h ậ t ! T ấ t c ả g i a o h ò a trong tận cùng bản thể. Chẳng còn ranh giới giữa thiên nhiên và con người…”. Giọng ông Nam vừa hứng khởi vừa chiêm nghiệm. Khanh nhìn ông ngạc nhiên: “Anh không chỉ là giáo viên toán, có thể chuyển sang dạy văn được đấy”. Ông Nam cười: “Sao cậu cứ nghĩ dạy toán là chỉ đọc sách toán thôi nhỉ. Mình đọc đủ loại, thích nhất là văn chương. Ngày xưa, dưới quê lên phố học, nhịn tiền ăn để mua sách. Mê lắm!”. Mà quả thực, ông rất mê sách. Nhà ông không biết cơ man nào là sách, có lẽ đã sưu tập từ lâu lắm. Mỗi lần lụt lội, Khanh và đứa con trai qua nhà giúp ông kê sách lên cao. Cuối đông, tiết trời ấm dần, ông thường đem sách ra phơi la liệt cả một khoảng sân. Nhiều lần, Khanh qua nhà ông chơi, thấy cuốn sách gì đó để trên bàn, tò mò giở ra xem thử, thấy thích thú. Khanh thả mình trên ghế bành, ông Nam thảnh thơi trên chiếc ghế xích đu, mỗi người một cuốn sách… Bà Nam pha một bình trà nóng, thêm một đĩa nhỏ bánh hay trái cây gì đó rồi lặng lẽ vào nhà. Chim sâu ríu rít trong vòm lá. Bầy sẻ nhỏ thân thuộc sà xuống một góc sân để kiếm thức ăn. Tiếng xe cộ thỉnh thoảng lướt qua rồi trả lại cái yên tĩnh vốn có của một xóm ngoại ô… Ông Nam và Khanh, mỗi người trong thế giới của riêng

mình do sách mang lại. Khanh lấy lại thói quen đọc sách kể từ đó. Ngoài thú đọc sách, khi về hưu ông Nam còn tập tễnh chơi lan. Ban đầu ông cùng mấy người bạn lân la ra chợ lan rừng để tìm không khí. Mua một vài nhánh, chăm thấy kết quả và thấy vui, ông mua tiếp. Thế là gia nhập hội những người chơi lan. Ông có chừng vài chục giò phong lan. Phần lớn là lan rừng và một số cây cảnh. Không còn chăm lũ học trò nhỏ, ông xoay sang chăm cây, chăm lan. Tình yêu đến muộn màng nhưng có vẻ đam mê lắm! Cùng chơi lan, nhưng ba người có cách chơi khác nhau. Ông Phổ chơi một cách ồn ào, phô trương. Ông bỏ tiền mua hàng loạt. Tưới cây có người giúp việc. Chăm sóc có đám đệ tử. Nhiều khi họ đem về nhà chăm, đến kỳ ra hoa mang lại cho ông thưởng thức. Ông Nam thì khác. Ông chơi lan một cách giản dị, hồn nhiên. Thường tự mình chăm sóc, không có tính chất ăn thua. “Vui vì rễ, vì cây, vì lá. Còn hoa là giai đoạn cuối cùng tất yếu. Như người đi đường vui đi chứ không phải tất cả là vì nơi đến”, ông nói thế. Khanh khác hai người kia. Khanh có chút tự hào về thâm niên chơi lan so với hai người bạn láng giềng. Sự sành điệu của anh nhiều khi tỉ mỉ đến cầu kỳ. Nghe được một giống lan quý nào, anh cố tìm cho được để xem, rồi tìm cách mua bán, đổi chác. Chậu và đôn phải hòa hợp với dáng hoa và màu sắc. Nhiều khi anh bỏ ra một số tiền không nhỏ so với thu nhập của gia đình chỉ để mua về một cặp chậu có màu men và hoa văn phù hợp với giống lan sắp trồng. Anh nâng nó lên thành đạo, pha chút máu ăn thua. Điều này làm mất đi tính chất thiền vị của thú chơi tao nhã này. Nhưng mỗi người mỗi tính. Anh biết thế mà không sửa được. *** Đây là cái tết thứ hai ông Phổ về

150 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

151

nơi ở mới. Năm nay, ông muốn mời hai người láng giềng dự tất niên tại nhà ông nhưng Khanh từ chối. Đổi lại, anh đề nghị, chiều ba mươi tết họ tụ tập tại nhà ông Nam uống trà. Ai có giò lan nào đẹp mang đến để mọi người cùng thưởng thức. Không nói, nhưng cả ba thầm hiểu họ đang tổ chức một hội hoa xuân nho nhỏ tại xóm ngoại ô này. Đến giờ hẹn, khi ông Phổ đến, đã thấy hai người bạn lan ngồi đợi ở đấy. Giò Cát sum suê, hai chồi, bốn hoa. Hai hoa vừa nở, to bằng bàn tay, màu tím thẫm, mịn như nhung, đẹp rỡ ràng. Hai nụ kia còn phong kín. Hoa chưa đến nơi mà hương đã ngào ngạt. Ông Nam không giấu được sự ngạc nhiên, trầm trồ: “Đẹp quá! Nhà trồng hay mua đấy?”. Ông Phổ đặt giò Cát lên bàn, niềm vui, sự kiêu hãnh dù cố kìm nén vẫn tỏa ra từ ánh mắt ngời ngời và miệng cười he hé. Khác với ngày thường hay ba hoa, lần này ông có vẻ khiêm tốn, bẽn lẽn thú nhận: “Không trồng mà cũng chẳng mua. Một người bạn làm ăn tết nào cũng biếu một cái gì đó. Có năm là đào, có năm địa lan Đà Lạt. Năm nay, biết tôi xoay sang chơi phong lan nên biếu giò Cát này”. Ông Nam tiếp tục tấm tắc làm ông Phổ mở cờ trong bụng, vẻ mặt phơi phới cứ như đứa trẻ. “Cứ thời tiết này, chơi được đến Nguyên tiêu”. Đặt cạnh giò Cát lộng lẫy, giò Nghinh Xuân mang vẻ đẹp dân dã, khiêm tốn. Hoa nhỏ thành chùm, trắng lấm tấm tím nhạt. “Năm ngoái ra chợ lan mua mấy giò định ươm lên. Ai dè, nhìn thế mà khó nhất trong các loại lan rừng. Hình như nó quen với không gian của đại ngàn, bát ngát. Ép nó vào chỗ tù túng, nhỏ hẹp nó không chịu được. Chăm sóc kỹ lưỡng thế kia mà cuống thối, lá rụng dần rồi chết. Chỉ còn lại giò này. Nứt ra hai nụ, mừng muốn chết. Rồi một nụ rụng. Chỉ còn lại một chồi hoa. May quá! Ít ra cũng có để chơi ba bữa tết”. Từ nãy giờ Khanh không nói gì, lúc này anh mới chêm vào

152

một câu nhận xét: “Đâu cần hoa to, hương đậm, màu sắc chói chang là đẹp. Người cũng như hoa, ngoài sắc phải có cái thần. Nghinh Xuân giản dị mà thanh thoát. Cái quý là nó báo hiệu mùa xuân, như mai vậy. Chứ giống Cát này mùa nào chẳng có…”. Biết tính Khanh và không muốn làm ông Phổ phật lòng, ông Nam chuyển hướng câu chuyện: “Thôi, ngắm chậu Bạch Ngọc của chú Khanh xem sao”. Chiếc chậu sành, sắc men bóng màu thúy lục, có vằn ngang đen sẫm. Trên đám lá thanh mảnh, mềm, uốn cong màu lục biếc là hai cành hoa đài các vươn cao. Có lẽ đây là giống Bạch Ngọc Đại Kiều nên hoa sum suê hẳn. Đài màu lục nhạt, cánh hoa trắng muốt. Dáng thế, sắc màu của lá, của hoa, của chậu hài hòa. Chậu Bạch Ngọc không làm người ngắm trầm trồ mà khiến họ phải nín thở, lòng lâng lâng… Đó là vẻ đẹp đánh mạnh vào cảm xúc, không qua sự phân tích của lý trí. Ông Nam im lặng, mắt nheo nheo, miệng he hé cười trông có vẻ thú vị lắm. “Giống Bạch Ngọc này thường nở vào mùa thu, cậu ép sao cho nó ra hoa đúng tết, hay thật!”. Khanh thấy vui vì có người đồng điệu. “Bác Nam có nhớ tiệc rượu Thạch Lan hương của cụ Kép trong truyện ngắn Hương cuội của Nguyễn Tuân không nhỉ? Giống địa lan này dễ làm say lòng các nhà nho xưa lắm”. “Nhớ chứ. Đâu chỉ các nhà nho, vua chúa cũng bị nó mê hoặc. Nổi danh nhất trong giới chơi lan ngày xưa là hai vua Trần. Trần Anh Tông đã có Ngũ Bách Lan Viên (Vườn có năm trăm chậu lan). Kế đến là Phật hoàng Trần Nhân Tông với huyền thoại về loài lan Trần Mộng. Đây là loài hoa vương giả. Vẻ đẹp của nó không kích thích dục vọng ích kỷ mà làm cho tâm hồn người chơi tiêu diêu, hướng thiện…”. Ông Phổ cúi sát chậu Bạch Ngọc để tìm hương của nó. Khanh ngứa mắt lắm nhưng cố kìm không nói ra suy nghĩ của mình. Đứng bên mụ đàn

bà mắt xanh, môi đỏ, diêm dúa sực nức nước hoa, làm sao cảm nhận mùi hương trinh nguyên từ cơ thể thanh xuân của một thiếu nữ. Anh chưa kịp nói thì ông Nam đã mở lời: “Giống địa lan, nhất là loại Bạch Ngọc này lạ lắm. Chú ý thì hình như chẳng thấy gì. Cứ để tự nhiên thì hương phảng phất. Có có, không không. Khi gần, khi xa, huyền hoặc… Nhất Linh có hai câu thơ vịnh một giống lan nào đó tôi đọc đã lâu, có vẻ hao hao giống loại Bạch Ngọc này: Sắc thanh như ngọc hương thơm mộng Một thoáng mơ tiên thoảng xuống trần… Cuộc sống bây giờ tất bật, lo toan quá! Thư thái bên giò lan đẹp, nhấm nháp một tách trà có lẽ là những phút quý giá, hiếm hoi, nói theo kiểu Nguyễn Tuân “như một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật lúc nào cũng hỗn loạn, xô bồ”. Họ đang lý luận về thú chơi lan. Chữ nghĩa cao siêu cứ như trong sách vở. Ông Phổ tuy chẳng hiểu gì nhưng lòng cũng thấy vui. Tất niên năm ngoái, ông dự cùng với đám bạn bè quen biết trong giới làm ăn. Rượu thịt ê hề, tiếng hát, tiếng đàn xập xình, đinh tai nhức óc. Tất niên năm nay, ông ngồi với hai người láng giềng trong khu vườn yên tĩnh, bên những giò lan đẹp. Trái cây, mứt gừng và mứt củ sen bày trên những đĩa sứ trắng muốt, có lẽ do bà giáo tự tay làm. Hương lan, hương trà quyện vào nhau thoang thoảng… Năm nay, đời ông đã rẽ sang một lối khác và dường như trong ông cũng có một điều gì đó đang thay đổi… Chiều ba mươi êm đềm, tĩnh lặng lướt nhẹ qua xóm ngoại ô. Và rồi mùa xuân sẽ đến…

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LÊ THỊ CHÂN TÚ

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

153

VIẾT TỪ SÀI GÒN

Tiễn năm Tuất nói chuyện ăn thịt cầy SGCN

hân tiễn năm Tuất qua, đón năm Hợi đến, nói chuyện chơi về ăn thịt cầy. Đây vốn là món ăn khoái khẩu của bợm nhậu. Sau một ngày làm việc cực nhọc, căng thẳng hay có buổi họp mặt tán dóc, nhóm “mày râu” rủ nhau nhậu thịt cầy đưa cay thật thú vị. Và cả những người… mê tín ưa ăn món này khi gặp chuyện không hay hoặc vào cuối tháng để xả hết mọi xui xẻo trong tháng. Nhà bà Bích ở Hà nội dù có ba người con làm nhân viên, công chức, tư chức văn phòng, lãnh lương cố định đều đặn hàng tháng, hoàn toàn không phải dân nhậu nhẹt, cũng không buôn bán làm ăn trúng mánh, bể mánh gì nhưng theo lệ cứ đến ngày 30 là làm một mâm thịt cầy,

154

trước là đổi món lạ miệng, sau là giải hạn bất kể trong tháng có xui hay không, hy vọng sang tháng mới mang đến nhiều may mắn. Chẳng biết giải hạn được ít nhiều không nhưng món ăn xả xui cuối tháng này khiến cả gia đình tụ tập vừa nhâm nhi bữa ăn ngon vừa cảm thấy tâm lý nhẹ nhàng vui vẻ. Thật ra cũng không hẳn chỉ dành cho bợm nhậu và người mê tín. Mùa rét, ngày mưa, thịt cầy cũng được xơi mạnh và ở một số nơi lại là loại thực phẩm đặc biệt. Đầu tháng đầu năm, thường không ai đụng đến món này nhưng riêng xã Trường Yên ở Hà Nội có tục ăn thịt cầy vào mồng 4 Tết. Chỉ trong một ngày đó, xã tiêu thụ khoảng ba tấn chó trong khi mỗi năm, cả nước tiêu thụ khoảng năm triệu con. Trong nước không đủ chó làm thịt mà cần tới nguồn

cung cấp từ Thái Lan qua Lào hay Kampuchia để nhập lậu vào VN. Thịt cầy vốn nổi tiếng từ xưa tới giờ. Bò có bò bảy món. Cầy không kém khi thường quảng cáo cầy chín món với tên những món ăn mới nêu lên đã thấy hấp dẫn. Nào tiết canh, luộc, chả nướng, rựa mận, xáo măng, dồi trường, lòng xào… Ngoài những món cổ truyền ấy, sau này còn có áp chảo hoặc lẩu cầy hăng hái gia nhập vào thế giới của những lẩu cá diêu hồng, lẩu nấm, lẩu rau đắng hột vịt lộn… Từ ngày bùng phát dịch bệnh cúm A/H5N1, H1N1 thì riêng món tiết canh chó bị xóa sổ. Có lẽ virus cúm chỉ tấn công mỗi món tiết, còn những món khác vẫn thơm tho bình chân như vại, không chút e dè sợ hãi. Có lần thịt cầy cũng gặp tai bay họa gió. Không phải bệnh cúm mà là người

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ta bỗng phát giác bể mắm tôm có… dòi. Phô mai Carsu Marzu của Ý thối và đầy dòi thì sao. Mắm theo lẽ thường lên men phải có dòi mới ngon! Do dư luận cứ nhao nhao lên nên một thời gian, hàng thịt cầy lao đao ế teo khách vì mặc dù đã thử rất nhiều vị nhưng món ăn này không thể ăn với loại nước chấm nào khác ngoài mắm tôm. Tuy nhiên vấn đề này không cần phải lo lắng lắm vì mắm có dòi hay bánh phở có formol rồi cũng đâu lại vào đấy từ từ chìm dần vào quên lãng. Không chộn rộn náo nhiệt như các quán lẩu Thái, lẩu dê dễ ăn cho toàn bộ nam phụ lão ấu có khi đi cả nhóm gia đình, quán thịt cầy dường như chỉ dành riêng cho dân nhậu. Có vẻ mỗi khu vực đông dân cư tức thế nào trong đó cũng đông bợm nhậu, đều có mặt ít nhất một quán

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

155

VIẾT TỪ SÀI GÒN (!) và dân chuyên ăn thịt cầy truyền miệng nhau ưu khuyết điểm của từng nơi. Quán này dồi ngon, quán kia nướng thơm... Trước kia các quán thịt cầy thường ngồi bàn thấp, trông tối tăm, ám khói xập xệ nhưng sau này, khách tìm tới đều là dân “sành điệu” chứ không phải bình dân lao động, bởi như mọi quán ăn khác, thịt cầy cũng thuộc loại đặc sản chứ chẳng rẻ tí nào. Cho nên các quán ngồi bàn cao, ngày càng sạch sẽ, sáng sủa, thậm chí alô có shipper giao hàng tận nhà hoặc vào quán cung cấp wiﬁ hẳn hoi cho những khách không thể một phút rời mắt khỏi smart phone. Người Bắc được cho là ăn thịt cầy nhiều hơn miền Nam và dường như món ăn này đã theo chân Bắc kỳ di cư để cung cấp cho dân nhậu Nam bộ một món nhậu khoái khẩu. Dù sao thịt cầy cũng dừng chân ở Saigon và các vùng lân cận chứ không lan rộng xuống miền Tây hay lên cao nguyên. Ở dưới vùng sông nước, người ta nhậu với mồi là đặc sản khác: mùa nước nổi có thịt chuột đồng, thịt rắn, thịt rùa, dế, cào cào… và đôi khi cả thịt dơi chứ không là cầy. Nếu thực khách không biết hàng thịt cầy ở đâu, cứ tìm tới chợ Ông Tạ, Chợ Vòm… nơi có nhiều món ăn của người Bắc, không cần phải vào chợ mà thấy ngay những quầy bán cầy thui sẵn treo lủng lẳng ở các sạp ven lề đường, xen lẫn với sạp bán bê thui.

Thịt cầy treo nguyên con, bê thui chỉ một, hai tảng đùi. Khách mua tới đâu, người bán xẻo tới đó. Thường ở những sạp thịt cầy này, người bán tặng luôn một nắm lá mơ lông, sả, ngổ, riềng… cùng với mắm tôm, chanh để khách khỏi phải vào chợ tìm hàng rau cỏ thường không bán mơ lông, là loại rau gia vị không thể thiếu trong món thịt cầy. Hàng tươi được nhắc tới ở Xóm Mới, Trung Mỹ Tây… chính là nơi cung cấp cho các quán thịt cầy khắp thành phố. Tới đó mua bao nhiêu cũng sẵn. Thịt gà, heo, bò… đều có giấy kiểm dịch nhưng riêng cầy thì chưa ai nhắc tới. Chắc vì số lượng ít, không phải là thực phẩm thiết yếu cung cấp hàng ngày số lượng lớn nên không bị để ý mặc dù ai cũng biết thịt cầy có từ nhiều nguồn: là chó nuôi, chó bệnh hay chó hoang… Loại cuối ngày xưa nhiều chứ bây giờ, con chó nuôi nhốt trong sân kín cổng cao tường, ra ngoài

chủ dắt dây kè kè bên cạnh mà còn bị cướp giật ngang nhiên, thì làm gì còn sót con nào lang thang nổi. Nhiều người thắc mắc heo, bò, gà… được nuôi lấy thịt, vậy tại sao không coi chó là một loại gia súc lấy… thịt ngoài nhiệm vụ trông nhà! Hàn quốc cũng coi thịt cầy là món ăn lâu đời và được cho là nhiều dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe. Xứ sở kim chi chắc là không có nạn trộm chó nên có tới hai mươi ngàn trang trại chó trên khắp đất nước để cung cấp cả triệu con cho sạp thịt mỗi năm. Đáng kể là lễ hội thịt chó Bok Nal rất nổi tiếng vào mùa hè mỗi năm. Người Hàn đi đâu không ngại mang theo món quốc hồn quốc túy theo nên ở Sài gòn, cuối đường Hậu Giang cũng có quán thịt cầy Hàn quốc, khách khứa cả Hàn cả Việt kéo đến tấp nập thưởng thức. Việt Nam chỉ có vài chỗ tập trung chó từ các nơi về rồi phân đi. Do không có

156 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trại nuôi chó thịt như Hàn quốc nên nguồn thịt cầy chủ yếu từ nước ngoài và chó trộm. Các nước láng giềng gần đây cũng gia tăng kiểm soát việc chở chó lậu nên thịt cầy đành chỉ trông chờ vào việc bắt trộm. Thiên hạ mê thịt cầy dẫn đến bao nhiêu người từ bị thương đến... chết. Các loại tặc chỗ nào cũng có: cát tặc, đinh tặc, vàng tặc… Dân trộm chó chuyên nghiệp nhiều tới mức cũng nghiễm nhiên được gán danh xưng cẩu tặc. Quả vìệc trộm chó lúc rộ lên đã gây ra nhiều kết quả tai hại. Chó là loài thú khôn, được xem là bạn của con người nên mất con chó, thậm chí mất nhiều lần làm người chủ quá tức giận, khi bắt được kẻ trộm, bèn đổ xô vào đốt xe máy, đánh đập tàn nhẫn, thậm chí hành hung tới chết. Ngược lại, khi bị phát giác, để đối phó, kẻ gian cũng thủ theo hung khí sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị đuổi bắt và cũng gây chết người luôn. Tức là cả chủ chó lẫn trộm chó đều bị đánh, bị đâm, bị bắn bằng dao, súng... để cuối cùng, người vào tù, người nằm bệnh viện, người thiệt mạng chỉ vì con chó. Dân trộm chó xả thân vì món hời kiếm được dễ dàng. Mỗi tháng, một tên bắt trung bình năm chục con. Đi rảo một đêm kiếm được vài triệu như chơi trong khi bỏ sức quần quật khuân vác, phụ hồ... vất vả suốt ngày chỉ kiếm khoảng hai trăm ngàn. Món lợi

hiển nhiên như thế, chẳng trách dù nguy hiểm đến tính mạng vẫn không cản nổi sự liều lĩnh của cẩu tặc. Dù sao thời gian gần đây, các hàng thịt cầy giảm nhiều. Tại các khu bán thịt sống hoặc thui sẵn, chỉ còn lác đác vài quầy. Người chuyển nghề, người đóng cửa. Ở Hà nội, phố Nhật Tân một thời nổi tiếng “kinh đô thịt chó” hay “liên hiệp các xí nghiệp thịt chó Hà Nội” với hơn năm mươi quán tấp nập từ người bình dân đến doanh nhân sang trọng, bỗng đóng cửa hàng loạt, mà theo lời đồn, vì tin vào sự báo oán của giống vật vốn thân thiện với loài người. Phần lý do nguồn hàng ngày càng trở nên khan hiếm. Chó từ các nước

láng giềng không chở về VN dễ như trước kia vì bị kiểm soát gắt gao, phần vì phản ứng giữa chủ và trộm ngày càng nặng nề. Thêm nữa, dư luận lên án việc ăn thịt cầy dữ quá. Đối với các gia đình ngày nay, chó không chỉ là con vật trông nhà mà sự trung thành khiến chúng trở thành một thành viên gần gũi trong gia đình. Thành phố càng nhiều người nuôi chó cảnh thì càng giảm người ăn thịt chó. Nhất là ảnh hưởng từ quan điểm Tây phương đã thay đổi cái nhìn của người về VN về loài chó. Nhiều người, nhất là giới trẻ tỏ ra khước từ loại thịt này. Ngay cả những người mua bán thịt cầy cũng đâm ra e ngại. Một tổ chức quốc

tế đã đóng cửa bốn trại chó thịt. Trước khi thế vận hội mùa đông diễn ra, các tiệm thịt cầy ở Seoul buộc phải đóng cửa để tránh cái nhìn thiếu thiện cảm của thế giới. Các tổ chức quốc tế cũng phản đối và kêu gọi chấm dứt lễ hội thịt chó ở TQ. Ở VN, phía người tiêu dùng do được tuyên truyền cảnh cáo nhiều nên cũng đâm ra e dè trước loại thịt tuy bán tràn lan nhưng không chắc qua kiểm nghiệm thú y như các loại gia súc gia cầm khác. Lỡ chó bệnh, chó ăn bả độc... thì sao. Cứ khò chín, thui rơm là con nào con nấy vàng ươm và thơm phức. Nhà nước cũng nhức đầu vì các vụ trọng án đâm chém từ chó, vì loại thịt

không chắc “sạch” này, vì sợ thế giới nói mình không văn minh nên dự định từ năm 2021 sẽ cấm bán thịt cầy ở khu vực trung tâm Hà Nội là nơi có đông du khách quốc tế. Mặc dù vẫn còn khá nhiều người yêu thích thịt cầy, từng có đại biểu quốc hội đề nghị đưa chó mèo vào danh sách gia súc nhưng với chiều hướng này, một ngày trong tương lai, thịt cầy sẽ dần dần biến khỏi thực tế để thành câu chuyện trong sách vở. Muốn ăn miếng thịt cầy “sống trên đời” lừng danh đã thất truyền ấy không biết tìm đâu. Thế nhưng ngày ấy chắc còn xa! SGCN

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

157

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

“Roma” và “The Favourite” dẫn đầu với 10 đề cử Oscar Tuần qua, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ công bố các đề cử Oscar 91. Được nhiều đề cử nhất là phim đen trắng Roma và phim The Favourite, mỗi phim nhận 10 đề cử. Roma do Alfonso Cuarón đạo diễn, kể về cuộc sống ở Mexico City thập niên 1970. Còn The Favourite (đạo diễn Yorgos Lanthimos) xoay quanh các sóng gió nội cung thời nữ hoàng Anne nước Anh (thế kỷ 18). Sau hai phim này, A Star Is Born và Vice cùng nhận 8 đề cử. Bohemian Rhapsody - tác phẩm bất ngờ nổi bật trên đường đua giải thưởng sau Quả Cầu Vàng - góp mặt với 5 giải. Điể m đá ng chú ý là tá c phẩ m “Black Panther” củ a Marvel trở thành phim siêu anh hùng đầu tiên được đề cử ở hạng mục quan trọng nhất của giải thưởng danh giá - Phim

xuất sắc. Black Panther nhận được 7 đề cử, gồm: Phim xuất sắc, Thiết kế sản xuất, Phục trang, Nhạc nền, Ca khúc nhạc phim, Dàn dựng âm thanh và hòa âm. Đây là phim thứ 18 của Vũ trụ Điện ảnh Marvel, kể về người hùng cùng tên (Chadwick Boseman đóng) - vua xứ Wakanda với thể chất vượt trội người thường. Tác phẩm được giới phê bình đánh giá cao và thắng lớn phòng vé. Ngoài ra, thông điệp cổ vũ người da đen, nhắc lại vấn nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ khiến phim được chú ý trên đường đua giải thưởng. Ở hạng mục nam chính, Christian B a l e ( Vi c e ) v à R a m i M a l e k ( Bohemian Rhapsody ) được đánh giá nổi bật nhất. Họ sẽ so tài cùng Bradley Cooper ( A Star Is Born ),

Vợ chồng Donald Trump nhận 4 đề cử Mâm xôi vàng

Vợ chồng Tổng thống Donald Trump

158

Willem Dafoe (At Eternity’s Gate) và Viggo Mortensen (Green Book). Ở giải nữ chính, những cái tên đứng đầu là Yalitza Aparicio (Roma), Glenn Close ( The Wife ), Olivia Colman ( The Favourite ), Lady Gaga ( A Star Is Born ) và Melissa McCarthy (Can You Ever Forgive Me?). Sau khi đề cử được công bố, hàng ngàn thành viên Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ sẽ chọn giải thưởng theo một thể thức phức tạp. Lễ trao giải diễn ra ngày 24/2 ở Los Angeles (Mỹ). Về hướng dẫn chương trình, sau khi Kevin Hart rút lui, lễ trao giải Oscar có thể sẽ không có người dẫn chính. Thay vào đó, nhiều ngôi sao có thể thay phiên giới thiệu và trao giải. 

Mùa trao giải Mâm xôi vàng năm nay có thể sẽ sôi động hơn mọi năm do có sự góp mặt của Tổng thống Mỹ Donald Trump với các đề cử cho vai nam chính tệ nhất trong phim Fahrenheit 11/9, Dinesh d’Souza và Death of a Nation. Cùng với ông Trump, đề cử nam chính tệ nhất còn có sự góp mặt của các tài tử Johnny Depp (phim Sherlock Gnomes), Will Ferrell (phim Holmes & Watson), John Travolta (phim Gotti) và Bruce Willis (phim Death Wish). Đệ nhất phu nhân Mỹ

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cũng sẽ “cạnh tranh” với Kellyanne Conway cho hạng mục diễn viên phụ tệ nhất mà bà đóng trong phim Fahrenheit 11/9 cùng chồng. Ngoài ra, hạng mục còn gọi tên Marcia Gay Harden (phim Fifty Shades Freed), Kelly Preston (phim Gotti) và Jaz Sinclair (phim Slender Man). Phim Death of a Nation mà ông Trump tham gia cũng nhận được cú đúp đề cử cho phim có kịch bản tệ nhất và tác phẩm làm lại tệ nhất. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

159

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Chân Tử Đan, Triệu Lệ Dĩnh bị đề cử ‘Mâm xôi vàng Trung Quốc’

Triệu Lệ Dĩnh bị đánh giá gây thất vọng khi diễn xuất trong Tây du ký: Nữ nhi quốc

Chân Tử Đan có tới hai phim bị đánh giá thấp

Tr i ệ u L ệ D ĩ n h trong “Tây du ký: Nữ nhi quốc” và Chân Tử Đan với hai phim “Đại sư huynh”, “Người băng 2” đều bị đánh giá là những vai diễn thảm họa. Tạp chí Youth Film Handbook vừa công bố danh sách đề cử “Cây chổi vàng” 2019. Khán giả và các nhà phê bình điện ảnh có quyền bầu chọn từ ngày 18/1 đến ngày 28/1. Kết quả lễ trao giải Cây chổi vàng 2019 được công bố vào tháng 3. Năm nay, Những cô gái và găng tơ , Công lược châu Âu, Người băng 2, Tây du ký: Nữ nhi quốc, Chung cư tình yêu, Tổ tông 19 đời, Đại sư huynh là những phim có nhiều đề cử tại các hạng mục chính. Các phim này đều bị đánh giá thấp, không đạt doanh thu khả quan khi ra mắt. Danh sách các nam diễn viên gây thất vọng nhất có sự hiện diện của những tên tuổi lớn như Chân Tử Đan (với hai phim Đại sư huynh, Người băng 2) , Lương Triều Vỹ

(trong hai phim Truy lùng quái yêu 2, Công lược châu Âu). Trong đó, Chân Tử Đan bị đánh giá thấp nhất khi Người băng 2 ra mắt vào tháng 11/2018 đón nhận làn sóng chỉ trích gay gắt từ các nhà phê bình. Phim cũng thất bại về doanh thu. Bên cạnh Chân Tử Đan và Lương Triều Vỹ, hạng mục này còn có Nhạc Vân B ằ n g , Tr ầ n H ọ c Đông, Hoàng Tài Luân, Trần Hách, Trần Dịch Tấn, Tiểu Thẩm Dương, Bao Bối Nhĩ, Ngô Lỗi và Tiếu Ương. Ở hạng mục dành cho nữ diễn viên, Đỗ Quyên với sự thể hiện nhạt nhòa trong Công lược châu Âu và Dự báo thời tiết được xướng tên đầu tiên trong đề cử. Sau đó là Quách Bích Đình, Tiết Khải Kỳ, Trần Ý Hàm, Trương Quân Ninh, Lâu Nghệ Tiêu, Trương Hâm Nghệ, Tống T h i ế n , Vi ê n S a n San, Triệu Lệ Dĩnh và Đường Yên. Quách Đức Cương, Vi Chính, Hoàng Chân Chân,

160 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tr ư ơ n g G i a H u y, Mã Sở Thành, Lưu V ĩ C ư ờ n g , Tr ị n h Bảo Thụy nằm trong nhóm đạo diễn gây thất vọng nhất. Tương tự như giải Mâm xôi vàng tại Hollywood, Trung Quốc có giải “Cây chổi vàng”. Giải được tổ chức thường niên từ năm 2009 với tiêu chuẩn bình chọn những phim và diễn viên gây thất vọng. Hầu như không nghệ sĩ nào đến dự lễ trao giải. Năm 2018, Vương Bảo Cường tạo nên cuộc tranh luận chưa từng có khi là diễn viên đầu tiên dự lễ trao giải. Vương Bảo Cường bị xướng tên ở hạng mục Nam diễn viên gây thất vọng nhất qua diễn xuất trong Đại náo Thiên trúc. 

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

161

TRUYỆN DÀI

Chưa hẳn thiên đường  Tiếp theo kỳ trước Mọi việc xảy ra trong không đầy hai phút. Cỏ May nghĩ bụng: “Cũng còn kín đáo. Sài Gòn nghe nói đòi tiền lộ liễu, chẳng cần che đậy như anh này.” Máy bay cất cánh. Bên ngoài cửa tò vò, các tầng mây bập bềnh lướt qua cánh máy bay như đang xô đuổi nhau chạy lùi lại phía sau. Ánh nắng lọt vào càng lúc càng chói chang. Princess ngồi trong lòng Cỏ May, tay nắm bắt ánh nắng chợt hiện chợt mất lấp loáng trên lưng ghế phía trước, miệng bập bẹ “nắng, nắng”. Cỏ May âu yếm nhìn cháu, thầm gọi Tâm, con ơi, mẹ sắp nhìn thấy lại quê hương. Quả đúng vậy, có tiếng rè rè phát ra từ các loa phóng thanh nằm khuất đâu đó trên trần máy bay rồi tiếng trưởng máy bay chào hành khách, báo độ cao đang bay rồi yêu cầu hành khách thắt dây an toàn vì sắp bay thấp xuống để vào không phận Sài Gòn. Một cảm giác hụt hẫng làm cô thót người lại. Bé Princess và nhiều bé khác trên tàu khóc thét lên. Áp lực đè nặng trên trống tai làm hai tai cô ù đi. Máy bay đang chui qua tầng mây hạ thấp dần xuống để lộ ra một khoảng nước biển xanh đen bên dưới. Vũng Tàu. Lòng Cỏ May bỗng nôn nao bồi hồi vì sắp gặp lại quê hương và người thân yêu,

(Cỏ May 3)

Truyện dài của Trần Hữu Thuần chẳng khác đã nôn nao hồi hộp trong lần đầu tiên đi thăm nuôi gặp lại Linh sau mấy năm trời xa cách. Cùng tâm trạng nôn nao chờ đợi, Hằng xoay nửa người cố nhìn qua vai Cỏ May ra bên ngoài, hỏi: “Đến đâu rồi cô?” Cỏ May trả lời: “Vũng Tàu.” Máy bay đảo vòng, hạ thấp dần xuống. Không khí trong khoang tàu bắt đầu nóng lên. Thấp thoáng bên dưới, nhà cửa nhỏ như đồ chơi trẻ em xếp hàng ngang dọc, càng lúc càng lớn dần cho đến khi Cỏ May có thể nhìn thấy người và xe cộ nườm nượp trên đường. Sài Gòn. Hơi nóng Sài Gòn hắt lên. Phi trường Tân Sơn Nhất thấp thoáng. Quê hương, quê hương yêu dấu mà cô phải rời bỏ đã hơn mười năm trời. Quá khứ dồn dập trở về làm cô ngạt thở, nước mắt chực trào ra khi nghĩ đến cô sắp gặp lại ba mẹ cô và ba mẹ Linh, sắp bước chân vào lại nhà cô nhưng không cùng với Linh và Tâm như ngày ra đi, ngôi nhà mà không góc nào không xó xỉnh nào không tràn ngập hình ảnh và kỷ niệm về hai người thân yêu nhất đời đã vĩnh viễn rời bỏ cô. Máy bay chúi mũi xuống phi đạo. Bánh xe chạm đất. Máy bay nẩy mạnh, gầm gừ, tiếp tục đà chạy

băng băng cho đến khi hết đà chậm lại. Theo đèn hiệu một vài công nhân đang cầm vẫy vẫy, máy bay rẽ ngang rồi dừng hẳn lại. Từ loa, trưởng phi cơ cho biết phi cơ đã hạ cánh an toàn, báo thời tiết và giờ giấc của Hồ Chí Minh City, rồi chúc hành khách may mắn và vui vẻ những ngày lưu lại Việt Nam. Hochiminh City, Thành phố Hồ Chí Minh, Hochiminhgrad, Hochiminhville, cái tên Cỏ May nghe mà cảm thấy thật xa lạ, cái tên không gợi lại chút cảm giác về Sài Gòn thân yêu của cô mà chỉ mang máng nói đến một thành phố xa lạ nào đó, Lenin City, Stalin City, Leningrad, Stalingrad, Lenineville, Stalineville. Đối với cô, không, không chỉ riêng cô mà đối với tất cả người miền Nam còn ở lại hoặc đã ra đi, thành phố này chỉ có một tên gọi duy nhất, thân yêu và trìu mến, Thủ đô Sài Gòn, nơi chất chứa bao kỷ niệm vui buồn. Cửa máy bay mở ra. Hơi nóng bốc lên ngột ngạt. Tân Sơn Nhất có lẽ không có hành lang cầu nối để hành khách đi xuyên vào trạm hoặc có mà không dùng lúc thời tiết tốt nên hành khách phải lục tục bước xuống cầu thang của máy bay rồi lục tục kéo nhau đi bộ vào trạm, chẳng ai đón, chẳng ai hướng dẫn, nói chi đến đón và

162 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

hướng dẫn với một nụ cười như khi cô đến Đài Bắc. Mười năm trước, Cỏ May cùng chồng con ra đi, trốn chui trốn nhủi, giấu trước nhẹm sau. Đêm chờ tàu trên bãi biển Hồ Cốc lạnh lẽo tối tăm, không ai dám thở mạnh, muỗi chích kiến cắn không dám nhúc nhích, tiếng con chim ăn đêm khua lá cũng làm cả gia đình sợ hãi co rúm lại. Mười năm sau, cô về lại quê hương đường đường chính chính với sổ thông hành mang quốc tịch Mỹ. Bước chân vào phi trường, cô cảm nhận nhiều con mắt thèm thuồng được cầm trên tay chiếc thông hành Mỹ như cô đang cầm. Thế nhưng, thông hành Mỹ chẳng giúp cô có được cách đối xử nào khác biệt, cho dẫu cô chẳng hề mong đợi có được một đối xử khác biệt vì tự thâm tâm lúc nào cô cũng là người Việt như bất cứ người Việt đồng bào nào khác dù ở đâu

hay còn tại quê hương. Cô là người Việt Nam, đất nước Việt Nam này là của cô dù cô mang bất cứ quốc tịch nào trên thế giới. Chẳng ai tẩy xóa được dòng máu Việt đang lưu chuyển trong cô cũng như chẳng ai gạt bỏ không cho cô nhận đất nước Việt Nam làm quê hương. Chính quyền cộng sản chấp nhận hoặc không chấp nhận cô và những người như cô làm người Việt trên đất nước Việt cũng không thể tẩy xóa dòng máu Việt mà cô và mọi người như cô đang mang trong mạch máu. Bước vào trạm, Cỏ May cảm thấy bối rối và bực bội vì chẳng biết phải làm gì đi đâu để hoàn tất thủ tục nhập cảnh. Phi trường Tân Sơn Nhất mang danh là phi trường quốc tế nhưng chẳng có bảng cũng chẳng có người hướng dẫn, thân thiện hoặc không thân thiện, để hướng dẫn đường đi nước bước

cho người nước ngoài đến hoặc người lâu năm trở lại quê hương. Nhìn quanh, đâu đâu cô cũng chỉ bắt gặp những khuôn mặt lạnh lùng và những đôi mắt hăm hở tìm cách moi tiền khách đi khách đến, hoàn toàn thiếu vắng nụ cười chào đón khách đến và mời mọc khách đi như ở các phi trường quốc tế khắp trên thế giới. Người đã về quê hương trước dặn dò cô: “Tới phi trường, tốt nhất là kẹp sẵn tiền vào passport để được giải quyết cho ra cửa mau chóng. Không thấy tiền, passport sẽ bị gạt sang một bên, cuối cùng may ra mới được giải quyết nếu không bị gây rắc rối khó dễ.” “Có vậy sao? Mình có buôn lậu phạm pháp gì đâu mà sợ bị khó dễ?”  Xem tiếp kỳ sau

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

163

Ngủ cùng sói TRUYỆN DÀI

Diệp Lạc Vô Tâm  Tiếp theo kỳ trước

Sau khi tôi lưu luyến tắt điện thoại, cuối cùng lại cảm thấy anh đã quên chuyện gì đó chưa nói, đang sầu lòng nghĩ xem, An Dĩ Phong đã chỉ vào bia

mộ hỏi tôi: “Cô còn muốn tiếp tục nói chuyện cùng anh ấy ở chỗ này sao?” Tôi đứng dậy, nghĩa địa này thật âm u. “Lạnh quá, tôi muốn về rồi.” Anh ta nhìn tôi đi chân

trần, bất đắc dĩ lắc đầu, ngồi xổm xuống trước mặt tôi: “Lên đi, tôi cõng cô.” “À!” Lưng của anh ta rất rộng, đường nét cơ thể vừa cường tráng lại vừa ấm áp.

164 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tôi ghé vào lưng anh ta, đột nhiên nhớ ra Hàn Trạc Thần đã quên chuyện gì: “A! Sao anh ấy không hề hỏi một chút về con chúng tôi.” “Đó là vì tôi không nói cho anh ấy biết.” “Vì sao?” “Nếu để anh ấy biết, phỏng chừng ngày mai anh ấy sẽ mua cho cô vé đi Úc luôn.” “Thật không, sớm biết thế thì lúc nãy tôi đã nói cho anh ấy biết rồi.” Tôi đùa giỡn nói. “Anh ấy rất yêu cô.” Giọng điệu của anh ta chân thành khó thấy: “Vì phần yêu anh ấy dành cho cô này, cô hãy đặt xuống phần

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

165

TRUYỆN DÀI hận trên chiếc cân này đi thôi.” Tôi ôm chặt vai anh ta, nói từ đáy lòng: “An Dĩ Phong, cảm ơn anh! Trải qua lần này, tôi thật sự buông xuống được tất cả!” “Trải qua lần này, tôi cũng tin cô yêu anh ấy rồi.” Đi ra khỏi nghĩa địa, An Dĩ Phong cõng tôi lên xe anh ta. Đại lộ không bóng người, chỉ có chiếc xe của anh ta trơ trọi đỗ bên đường. Tôi cười hỏi: “Có người phụ nữ nào đã từng nói anh là một người đàn ông tốt chưa!” Lưng anh ta đột nhiên cứng đờ, không trả lời. “An Dĩ Phong, anh là một người đàn ông tốt!” “Tên đàn ông nào hơi đối xử tốt với cô một chút, cô đều cho đó là đàn ông tốt.” “Nói thế cũng đúng. Vậy trong số phụ nữ anh đã gặp, có người phụ nữ tốt nào không?” Bàn tay mở cửa xe của anh ta chững lại, không hề trả lời, trầm mặc đặt tôi vào trong xe, giúp tôi cài dây an toàn. Khi anh ta ngồi vào khởi động xe, tôi còn nói: “Đợi đến lúc chúng ta tới Úc, tôi giới thiệu một cô gái tốt cho anh nhé.”

“Cô tha cho tôi đi, phụ nữ xếp hàng muốn theo tôi có cả đống, sao tôi sẽ vì một chấm sao nhỏ mà buông tha cho cả bầu trời được.” “Nói cũng đúng.” Những ngọn đen đường hiu quạnh trải dài trên con đường ngoằn ngoèo đến rất xa, liếc mắt nhìn lại, thật giống một dải cầu vồng rất dài. “Anh xem kia có giống cầu vồng không?” Tôi chỉ vào nơi xa xa hỏi anh ta. Anh ta tắt máy, nhìn thật lâu những ngọn đèn xa thẳm. “Anh không sao chứ?” Tôi hỏi. “Trước đây cũng có một cô gái nói tôi là một người đàn ông tốt, nhưng tôi đã tổn thương cô ấy…” “…” Tôi lẳng lặng ngồi nghe. “Năm năm trước, tôi đã từng cầm vé máy bay ngồi ở sân bay cả một buổi tối, cuối cùng vẫn không đi tìm cô ấy.” “Vì sao?” “Cô ấy lấy người khác rồi, có cả con, tôi không muốn làm cô ấy khó xử!” “Là cô cảnh sát kia sao?” “Cô biết à?” “Khi còn nhỏ từng nghe Thần kể, khi đó tôi đã nghĩ: tình yêu của một lão đại xã hội

đen và một cảnh sát sát nữ nhất định rất lãng mạn.” “Lãng man! Thật lãng mạn chết đi!” Khi anh ta nói những lời này, trên mặt mang sự quyến luyến sâu sắc. “Cá sẽ bơi về mà, vì có nhím đang đợi nó!” Anh ta mỉm cười tự giễu, khởi động lại xe: “Đúng vậy, ôm một con nhím con mà đợi…” “Cũng tốt chứ! Cá nói, anh vẫn yêu em như trước! Con nhím nói, nhưng tôi đã có con… Cá nói: anh không để ý. Nhím nói: …” An Dĩ Phong cười nhạt một tiếng: “Nhưng cha của con tôi để ý!” Tôi mỉm cười, lần đầu tiên trong mấy ngày qua cười vui vẻ, cũng là lần đầu tiên phát hiện ra An Dĩ Phong còn hài hước hơn cả Hàn Trạc Thần! *** Dọc đường đi, chúng tôi hàn huyên rất nhiều chuyện, An Dĩ Phong nói nhiều hơn Hàn Trạc Thần, lại rất thú vị. Nói chuyện với anh ta, không cảm thấy đêm khuya cũng không cảm thấy đường dài. “Hai người như thế

166 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

được không?” Tôi có chút lo âu hỏi: “Có thể giấu được cảnh sát sao?” “Không quan trọng việc có thể giấu được hay không, quan trọng là Thần ca đã xuất cảnh. Mấy năm nay trừ những tội phạm tham nhũng, cô từng nghe có mấy tên tội phạm bị dẫn độ từ nước ngoài về?” Tôi lắc đầu, thật sự là chưa từng nghe qua. Trừ một số người do nhập cảnh trái phép mà bị trục xuất về nước. “Cô ngẫm lại xem, họ tiêu phí nhiều tiền tài, sức lực, truy nã tội phạm bỏ trốn khắp thế giới, làm không tốt lại mất mấy mạng cảnh sát, khổ sở đưa tội phạm về, không những phải nhét vào ngục cho ăn cho uống, còn phải nghiêm túc tăng cường trông giữ đề phòng vượt ngục. Cái việc này không phải tự lao đầu vào khó khăn sao! Thế nên mới nói, trừ khi vì truy đuổi khoản tham ô kếch xù, bọn họ tuyệt đối sẽ không dùng tới cảnh sát quốc tế đi bắt tội phạm… Huống gì, Thần ca căn bản không phải tội phạm, nghiêm khắc mà nói ngay cả nghi phạm cũng không phải.  Xem tiếp kỳ sau

TRUYỆN DÀI

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

Tiếp theo kỳ trước

- Ờ nhỉ. Sinh nhật của con đến nơi rồi. Nhưng này Kiên nghe mẹ nói. Con là đứa con lớn nhất của mẹ, con phải giúp

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

mẹ. Mẹ không thể làm gì một mình được nữa, hiểu không? - Dạ con hiểu. - Vậy con phải lớn mạnh lên. Mẹ sắp có em bé rồi nên mẹ cần con giúp đỡ.

Kể từ nay, cấm con không được khóc khi gặp điều trái ý, không được làm mẹ phiền lòng nữa. Con phải săn sóc em con, mai mốt có thêm em bé thì con cũng phải lo cho nó

nữa. Mẹ cần con giúp mẹ. Con có hứa với mẹ như thế không? - Dạ, con hứa. - Con hứa với mẹ những gì? - Con hứa sẽ không khóc nữa, sẽ cứng cỏi hơn, sẽ trông nom Jimmy và em bé. Bà ôm ghì lấy tôi một lúc lâu rồi nói tiếp: - Con ngoan lắm. Nhưng mẹ muốn thêm hai điều nữa. Không phải không muốn mà mẹ cần con hiểu. Một là con không được nói cho ai nghe bất cứ điều gì mà con đã biết. Đừng nói gì hết, ngay cả khi con bị người ta dọa dẫm. Con có nhớ những cái xác chết trên đường phố mà mình đã trông

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

167

TRUYỆN DÀI thấy không? Nếu mà con hé răng ra một điều là mẹ cũng sẽ chết như họ, cả con, cả ông bà ngoại, cả em Jimmy và em bé cũng sẽ chết như thế nữa. Tôi nhắc lại: - Không nói cho ai biết cái gì hết. Nói ra thì người ta giết cả nhà. - Đúng, đúng như vậy đó. Còn điều thứ hai là con hãy giữ cho mẹ cái này. Bà nhét túm nữ trang vào trong túi quần của tôi: - Mẹ chỉ còn có bấy nhiêu. Không có nó thì nhà mình cũng chết. Vậy đừng khoe ra với bất cứ ai, cũng đừng đánh mất nó. Con biết không? - Tại sao mẹ không giấu đi, hả mẹ. - Mẹ giấu đi rồi đó. Giấu trong túi quần của con. Chỉ có con và mẹ biết thôi. Được không? - Dạ được chứ. Con sẽ phải giữ trong bao lâu, hả mẹ? - Có thể là rất lâu. Mẹ cũng không biết là bao lâu. Mỗi đêm trước khi đi ngủ, mẹ sẽ gặp con tại đây, con sẽ giơ cái gói ra cho mẹ thấy, như thế là con không bỏ quên hoặc đánh rơi đâu đó, nhớ không? - Dạ, thưa mẹ nhớ. - Vậy thì tốt, con ngoan. Con hãy xuống kêu ông bà lên đây cho mẹ. Nếu chị Loan có hỏi mẹ con mình nói chuyện gì với nhau thì con sẽ trả lời ra sao? - Con sẽ chẳng nói gì hết. Bà thở ra một hơi dài rồi

bảo tôi: - Vậy mới là con trai của mẹ chứ. Thôi đi đi. Xuống kêu ông bà cho mẹ đi. Tôi đã chẳng phải làm việc đó vì ông bà ngoại tôi vừa nghe cửa phòng mở đã vội lên tới. Tất cả mọi người đều quây quần bên giường của mẹ tôi để nghe bà kể lại những gì đã xảy ra tại trụ sở ủy ban nhân dân phường, mà ở đó, bà đã tới xin đăng ký cho cả gia đình. Chương 10 Nha Trang - 11 tháng 5 Bà Ớ đã nói đúng. Ngôi trường tư mà tôi từng theo học cho tới hai tháng trước đây nay đã trở thành trụ sở của ủy ban nhân dân phường. Trong thời gian này, người Cộng sản cho phép các cha và các bà sơ được tạm trú tại nhà vị Viện trưởng, nhưng nhà thờ thì bị đóng cửa và trường lớp chuyển thành trụ sở hành chính của nhà nước. Mẹ tôi bước vào văn phòng hiệu trưởng. Qua lớp kính đục, bà chỉ nhìn thấy bóng một người đang ngồi sau bàn giấy. Gần cửa ra vào có một cái bàn khác kê sát tường, một nữ công an mặc đồng phục ngồi ở đó ngăn ngay mẹ tôi lại, không cho vào xa hơn. Phải mất một lát mẹ tôi mới nhận ra người phụ nữ này là ai. Cách đây chỉ vài tháng mụ ta còn là người phu hốt rác. Mụ cũng đã từng len lỏi vào trong bếp của bà Ớ theo

lối cửa sau để thu lượm những đồ ăn thừa đem về cho lũ con của mụ. Thấy mẹ tôi, mặt mụ thoáng hiện nét căm thù với cặp lông mày nhướng lên cụp xuống trên đôi mắt nhìn mẹ tôi từ đầu xuống chân. Mẹ tôi nói: - Tôi tới đăng ký hộ khẩu cho gia đình. - Nhà chị ở cái xó nào chui lên mà bây giờ mới thò mặt ra. Hạn đăng ký đã hết từ ba tuần nay rồi. Chị đã chui rúc ở đâu? - Gia đình tôi bị kẹt ở Sài Gòn. Tôi đã cố gắng trở về càng sớm càng tốt mà. - Nói láo! Đồ phản cách mạng! Tụi tôi thừa biết chị đã ở đâu, làm cái gì rồi. Rồi mụ công an quơ một mảnh giấy trên mặt bàn và ném vào mẹ tôi: - Muốn gặp ông Phường trưởng thì ngồi xuống đó rồi điền vào đơn này đi. Liệu chị có làm nổi việc này mà khỏi mất công tôi phải nhắc lại không đấy? Mẹ tôi nói khẽ: - Tôi hiểu, xin cảm ơn. Ngay phía trước bàn giấy của mụ ta, đối diện với bức tường là một dẫy ghế đã có tới bẩy người chờ sẵn để được gặp ông Phường trưởng hiện đang một mình trong văn phòng. Khi sự chờ đơị ròng rã này bắt đầu khiến mẹ tôi muốn bỏ cuộc thì có tiếng gọi to từ sau cánh cửa ra. Mẹ tôi chợt lạnh cả xương sống bởi vì chính cái giọng này, cái giọng mà bà nghe đã quá

168 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

quen, là giọng của người làm vườn cho bà ngày trước. Hắn ta gọi to: - Đồng chí Sáu, có phải bà Khuôn ở ngoài đó không? Bảo bà ấy vô, tôi chờ! Bên trong phòng, người làm vườn cho mẹ tôi, tên Trần, đang ngồi ngửa trên ghế, ghếch cả hai chân lên mặt bàn. Những vệt cáu bẩn đóng thành từng tảng trên kẽ ngón chân, sù sì bên cạnh những vết chai cứng. Mười ngón chân của hắn bị nấm ăn sau nhiều năm ngâm dưới sình đã trở thành mảng cứng đơ. Cách đây không lâu, công việc của hắn là trồng cây và chăm sóc các khóm hoa ở trước cửa nhà tôi. Mặc dù làm việc rất tận tâm, nhưng chẳng ai trong gia đình tôi đã có bao giờ trò chuyện với hắn, ngoại trừ mẹ tôi một đôi lần truyền lệnh cho hắn mà thôi. Về nhiều khía cạnh thì cái tên Trần mới mẻ này cũng vẫn là cái ông làm vườn mà mẹ tôi đã biết. Cái điều bà nhận được ra ngay nơi hắn là những chiếc răng cửa hàm trên chĩa dài, xô lệch xuống hàm dưới như răng thỏ. Tuy nhiên mẹ tôi cũng thấy ở hắn có hai điều thay đổi lớn. Trước hết là nụ cười ngông nghênh bất tận hiện lên trên khuôn mặt. Sau nữa là cái áo thun rách bươm hồi trước nay đã được thay bằng chiếc áo đồng phục mầu đen láng coóng.  Xem tiếp kỳ sau

Điếu thuốc Cẩm Lệ

TRẦN HỮU THUẦN

hẳng còn mấy ngày nữa là Tết đến. Gia đình Ngoại vì theo Công giáo nên không cúng nhưng xóm giềng đã cúng ông Táo từ mấy ngày trước như một nhắc nhở năm cũ sắp hết, Tết đang đến khởi đầu một năm mới. Trong vườn trước ngõ và quanh nhà, một vài nụ mai nở sớm đã điểm vàng. Trời đã se lạnh từ mấy tháng nay, càng lạnh hơn khi mưa ập đến và gió bấc kéo về.

Khác với mọi năm, năm nay Ngoại không thấy hân hoan những ngày chuẩn bị đón Tết như các năm thanh bình thuở trước, thuở Nam quốc sơn hà Nam đế cư không có bóng dáng quân Pháp chà gót giày sơn đá lên sông núi đất nước tổ tiên. Lòng buồn rười rượi, Ngoại cất tiếng ngâm ư ử Hoan nghe như tiếng các sư tụng kinh: Quốc phá sơn hà tại, Thành xuân thảo mộc thâm.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

169

Cảm thì hoa tiễn lệ, Hận biệt điểu kinh tâm. Phong hỏa liên tam nguyệt, Gia thư để vạn kim. Bạch đầu tao cánh đoản, Hồn dục bất thăng trâm. (Đỗ Phủ-Xuân Vọng) Nước phá tan, núi sông còn đó, Đầy thành xuân cây cỏ rậm sâu. Cảm thời hoa rỏ dòng châu, Biệt ly tủi giận, chim đau nỗi lòng. Ba tháng khói lửa ròng không ngớt, Bức thư nhà, giá đắt bạc muôn. Gãi đầu tóc bạc ngắn ngun, Dường như hết thảy, e khôn búi tròn. (Trần Trọng Kim dịch) Đọc xong, Ngoại vỗ tay trái lên đùi nghe cái đét, khen: “Hay tuyệt. Cảm thì hoa tiễn lệ. Hay tuyệt.” Ngước mắt nhìn lên trời, Ngoại lặp đi lặp lại: “Cảm thì hoa tiễn lệ, Cảm thì hoa tiễn lệ, … hay đến thế là cùng. Tình sinh cảnh, cảnh sinh tình. Đất nước lâm nguy đến cỏ cây cũng rơi lệ thì còn thơ nào tả tình cảm yêu nước hay hơn.” Ngoại buông sách, nhìn xa xăm. Đang giữ chức Tri phủ, Ngoại rũ áo từ quan cáo lão về làng khi thấy giặc Pháp ngày càng lấn quyền Vua phép Nước. Từ lâu, trong Kinh, Thượng Thư Ngô Đình Diệm cũng đã rút lui khỏi vòng danh lợi chỉ vì tự thấy bất lực không thể giúp Vua giúp Nước. Sau ngày 23 tháng năm năm Ất Dậu 1885, Kinh Thành thất thủ, hai mươi ngàn binh mã của Thượng thư Bộ Binh Tôn Thất Thuyết và Đề Đốc Trần Xuân Soạn bị quân Pháp đánh tơi bời, binh lính bị giết chết gần hết. Dù lòng trung vời vợi, dù dũng khí ngất trời, quân ta không thể dùng ý chí và da thịt chống lại xe cộ tàu bè bằng sắt, dùng gươm giáo chống lại đạn súng trường đại bác. Quân Pháp ngang nhiên chiếm đoạt đất nước, đuổi vua Hàm Nghi ra khỏi Kinh Thành. Mất vua là mất nước. Đối với Ngoại, trung quân tức ái quốc, trung thần bất sự nhị quân, trung thành với với vua là yêu nước, người bề tôi trung không thể có hai vua. Từ ngày Kinh thành thất thủ, trong nhà ngoài chợ, từ thành phố đến làng mạc thôn quê, khắp nơi vang lên câu hát: Từ ngày thất thủ kinh đô Tây qua giăng dây thép, họa địa đồ nước Nam Đò ngang đò dọc trên Sông Hương và trên khắp các vùng sông nước vang lên câu hò Mái Nhì Mái Đẩy: Chiều chiều trước bến Văn Lâu, Ai ngồi, ai câu, ai sầu, ai thảm? Ai thương, ai cảm, ai nhớ, ai trông? Thuyền ai thấp thoáng bên sông, Nghe câu mái đẩy, chạnh lòng nước non!

Hai câu trước Ngoại dò hỏi vẫn không biết chắc ai là tác giả, chỉ quen nghe gọi là Vè Mụ Mì hoặc Vè Cụ Mới. Mụ Mì và Cụ Mới nào đó đi đây đi đó hát bài vè kể lại chiến trận lịch sử đau thương để kiếm cơm qua ngày. Bài Vè dài đến gần hai ngàn câu, nhưng chỉ hai câu đi vào lòng người biến thành ca dao vì tóm lược được hết tai biến lịch sử và nỗi lòng dân tộc. Năm câu sau, bạn bè Ngoại ở Kinh Thành cho biết tác giả là cụ Ưng Bình Thúc Giạ Thị, một thi sĩ hoàng tộc tài danh nức tiếng. Nghe thì nghe vậy, Ngoại không cách nào kiểm chứng được. Thời buổi nhiễu nhương tao loạn này, ai dại gì nêu rõ danh tánh các bài ca yêu nước mà thực dân lên án phản động. Lộ ra, đường tương lai đã rõ, chẳng lối nào khác ngoài lối vào tù và rất có thể chết rũ tù. Ông nhớ lại thời phản Thanh phục Minh bên Trung Quốc, biết bao nhiêu người bị tù đày giết chết chỉ vì lời tố cáo xằng bậy của tên Ngô Chí Vinh về ý nghĩa của một cuốn sách lịch sử. Ông thở dài, thoáng thấy cay cay trong mắt, cao giọng ngâm nga rồi nói: “Cảm thì hoa tiễn lệ, Cảm thì hoa tiễn lệ. Ôi, hay đến thế chẳng trách Đỗ Phủ nổi tiếng là thi thánh.” Đang chơi với mấy hàng lính chì trên bộ ván ngựa, nghe Ngoại nói tiếng được tiếng mất, Hoan vội chạy vào bảo bà Ngoại: “Mệ ơi, Ngoại hỏi Cẩm Lệ, Mệ đưa con đem ra cho Ngoại.” Ngoại ghiền thuốc lá Cẩm Lệ, vì thế người nhà lúc nào cũng phải vấn trước bỏ vào hộp Calmine cho Ngoại, không phải một mà hai ba hộp, cộng lại đến năm sáu mươi điếu một ngày. Hôm nào có khách, chừng đó thuốc không đủ, người nhà phải vấn thêm. Calmine là loại thuốc nhức đầu, bình dân gọi là thuốc con nhện vì bọc ngoại của thuốc màu trắng tròn to hơn móng tay cái trông như bọc trứng nhện mà nhện mẹ đi đâu cũng khệ nệ cõng theo trên lưng. Hộp Calmine làm bằng kim loại mỏng, bề ngang chừng ba bốn xăng ti mét, dài chừng năm sáu, và cao bằng chiều cao hai điếu thuốc vấn chồng lên nhau; mỗi hộp như

170 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

vậy đựng được chừng hai chục điếu thuốc đã vấn. Gọi là thuốc Cẩm Lệ vì cây thuốc được trồng ở làng Cẩm Lệ, Hòa Vang, Quảng Nam, nơi duy nhất có thổ nhưỡng cho ra loại thuốc mỏng lá, thơm mà không đắng. Thời đó chưa có loại thuốc vàng Virginia để cuộn thành thuốc thơm Cotab, Ruby như về sau này. Khi lá thuốc đến độ già, người ta hái nguyên lá xâu cuống lại thành xâu dài, treo giữa trời nắng hoặc trong nhà khi trời không nắng cho đến khi lá biến từ màu xanh ra màu vàng rồi màu nâu sẩm. Đợi cho thuốc khô hẵn, người ta dùng dao bén rọc bỏ cuống chính và tước bớt gân lá. Rọc cuống chính không khó, tước gân cần khéo léo để không rách lá. Sau đó người ta tẩm lá thuốc. Nấu cuống và gân với nước, cuống và gân nhã chất thuốc ra cho đến khi nước trong nồi đậm đặc màu nâu sẩm. Nước đậm đặc này dùng để tẩm thuốc, tức rảy lên lá thuốc tăng chất cho thuốc thêm ngon. Thuốc tẩm xong được ủ một thời gian cho thuốc dậy. Cách thức tẩm và ủ khác nhau chút ít tùy kĩ thuật gia truyền, loại kĩ thuật mà ai cũng cho rằng thuốc của mình ngon hơn của người khác. Thuốc ủ được trùm kín một thời gian cho đến khi ngửi qua mùi lá thuốc, người kinh nghiệm biết đã đến lúc cuộn thuốc. Lá thuốc lành lặn và lớn được chồng một phần nhỏ lên một lá khác để làm áo, bên trên là các lá thuốc không được lành lặn. Lá áo liên tiếp nối nhau cuộn thành một cuộn tròn dài cả thước, đường kính chừng bằng

đồng tiền Phi Long thời Khải Định hoặc đồng Thông Bảo thời Bảo Đại nhưng không được lớn hơn lỗ xắt đục sẵn trên bàn xắt. Bàn xắt làm bằng hai bản gỗ một dài một ngắn, bản ngang, bản bệ, dài chừng hai tấc tây, bản đứng cao vừa đủ để một người ngồi có thể kê vào nách hoặc vào chỗ gần vai. Hai bản được gắn với nhau bằng mộng thế nào để bản bệ ló một phần nhỏ ra đàng sau bản đứng đủ để người xắt bấu mấy ngón chân vào giữ cho bàn xắt thăng bằng. Trên bản đứng, cách bản bệ chừng hơn tấc, người ta khoét một lỗ xắt hình tròn đường kính chừng

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

171

bằng đồng tiền. Một con dao to bản mũi nhọn sắc bén sáng loáng được dùng để xắt thuốc. Người xắt cố định dao bằng cách đâm mũi dao vào gốc cột hoặc sống vách để dao có điểm tựa khi nhịp lên nhịp xuống. Trải một manh chiếu xuống đất hoặc lên giường lên phản cho thuốc khỏi vương vãi, người xắt đặt bàn xắt lên chiếu, cạnh dài của bản bệ quay ra trước, đạp mấy ngón chân lên đoạn ngắn của bản bệ, hơi khum người để bản đứng kê hoặc vào nách hoặc vào chỗ ngực gần vai, bên trái nếu thuận cầm dao tay phải và ngược lại. Tay thuận cầm cán dao thử mấy lát lên xuống xem dao chạy ngọt không. Tay còn lại cầm cuộn thuộc cho một đầu vào lỗ xắt và, soạt một cái, đầu ló ra của cuộn thuộc đã bị luỡi dao bén cắt ngọt như một máy chém. Đầu tút này được bỏ ra một bên để rồi cho vào thuốc vụn của cuộn thuốc khác. Cuộn thuốc được đẩy qua lỗ xắt đều đặn. Dao xắt tiếp tục chạy lên chạy xuống lia lịa xắt cuộn thuốc thành những lát mỏng dày chừng một xăng ti mét rơi xuống chiếu. Trên chiếu, lát thuốc bung ra thành các sợi thuốc mỏng. Cuộn thuốc như con rắn chui vào hang ngắn dần ngắn dần cho đến khi mất hút. Ngày nay, văn minh cơ khí, người ta không dùng loại bàn xắt này nữa mà chế ra bàn tự động, dùng mô-tơ kéo dao chạy lên chạy xuống xắt cuộn thuốc đặt trên bàn do một người đẩy nhẹ qua lỗ xắt. Nguyên tắc trước sau vẫn không thay đổi. Thuốc Cẩm Lệ được người Thừa Thiên và Quảng Trị dùng để hút hoặc để giắt trầu. Nói cho đúng, số lớn người dùng thuốc Cẩm Lệ là người thành thị. Ở thôn quê, chỉ người hạng cao mới biết đến Cẩm Lệ, phần còn lại hút hoặc giắt bằng thuốc lá bình thường được trồng tại chỗ. Người thanh cảnh hút điếu thuốc Cẩm Lệ nhỏ bằng chừng đầu lớn chiếc đũa cuốn bằng giấy quyến. Người hút thuốc trồng tại chỗ dùng lá thuốc cuốn thuốc đã xắt thành một điều lớn bằng ngón tay, có khi bằng ngón tay cái, trông giống điều xì gà. Người ăn cau trầu nhai thêm một chút thuốc lá chừng bằng hạt bắp để thêm hương vị gọi là giắt trầu. Cau trầu là món tiêu khiển của đàn bà vào lớp tuổi bà ngoại và mẹ Hoan; đàn ông không ăn thường xuyên như đàn bà. Người ta nhai một miếng cau lột vỏ giữ lại phần thịt và hạt bên trong trông như một múi quít nhỏ với một nửa lá trầu xanh bên trên quét một lớp vôi trắng. Vôi là vôi tôi được dùng vừa đủ cho đỏ miếng trầu, nhiều gây bỏng miệng, không phải là vôi sống. Vôi sống là đá vôi hoặc các loại vỏ sò nướng nóng đến cả ngàn độ cho tan ra. Vôi sống có tính sát trùng, người xưa dùng rắc quanh nhà quanh vườn khi gặp thời dịch bệnh, có người chết, hoặc rắc lên súc vật chết vì dịch bệnh khi chôn. Vôi sống sú nước, phần khí oxít cacbônít bay đi, chỉ còn lại vôi gọi là vôi tôi. Người ăn trầu nhét vôi ít một vào bình vôi, khi ăn, lấy từ miệng bình nhỏ chừng ngón tay cái ra một chút

172

để trét lên lá trầu. bình vôi được gọi kính cẩn là Ông Bình vôi. Khi dùng lâu ngày, vôi đông cứng thu nhỏ miệng bình lại, người ta phải thay bằng bình khác, đem Ông Bình đặt dưới gốc cây đa cây đề cao nhất làng hoặc để lên tường đền tường chùa. Người ta gọi là Ông Bình vôi vì cho đó là một vị thần có thể mách cho gia chủ ban đem nếu có trộm lẻn vào nhà. Lê Đạt đã ví miệng bình vỏi càng lúc càng nhỏ lại với những người càng sống càng ngậm câm miệng không dám nói ra sự thực qua các câu thơ trong bài thơ Ông Bình vôi: Những kiếp người sống lâu trăm tuổi Y như một cái bình vôi Càng sống càng tồi Càng sống càng bé lại. Cau trầu không chỉ là một thú tiêu khiển mà đã đi vào nghi lễ, miếng trầu là đầu câu chuyện, và đi vào cả trong văn chương thơ phú. Ca dao có bài: Quả cau nho nhỏ Cái vỏ vân vân Nay anh học gần Mai anh học xa. Lấy chồng từ thuở mười ba, Đến năm mười tám thiếp đà năm con, Ra đường thiếp hãy còn son, Về nhà thiếp đã năm con một chồng. Nữ Sĩ Hồ Xuân Hương đã sáng tác bài thơ Mời Trầu: Quả cau nho nhỏ, miếng trầu ôi, Này của Xuân Hương đã quệt rồi. Có phải duyên nhau thì thắm lại, Đừng xanh như lá bạc như vôi. Thấy Hoan đang tần ngần đứng đợi Mệ cho ý kiến, Mệ mỉm cười bảo Hoan: “Ừa, thì con đem thuốc ra mời Ngoại đi.” Chụp hộp thuốc, Hoan ba chân bốn cẳng chạy ra hiên, hai tay nâng hộp thuốc mời Ngoại: “Con mời Ngoại thuốc.”

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Ngoại hạ sách xuống, nghiêng đầu hấp háy đôi mắt sau đôi mục kiểng trễ xuống sống mũi nhìn hộp thuốc trên hai bàn tay nhỏ xinh xắn của Hoan rồi đưa bàn tay không giữ sách cầm lấy. Xoa đầu Hoan, Ngoại cười hiền lành: “Thằng cha mi, Ngoại mô cần Cẩm Lệ mà mi đem ra.” Hoan trố mắt: “Không cần răng? Con nghe Ngoại nói hai ba lần cẩm lệ cẩm lệ, không phải răng?” Ngoại cười phì, gọi vói vào nhà trong: “Mệ nó với con Loan ra mà nghe thằng Hoan nói nì.” Con Loan là mẹ Hoan. Mệ lệnh khệnh vừa nhai trầu vừa bước ra, miệng cười cười khoe cái bã trầu đỏ lòm giữa hai hàm răng đen lánh hạt huyền: “Chơ Ông nói cái chi mà hắn nói ông cần Cẩm Lệ?” Ngoại nhìn Mệ cười xuề xòa: “Tui nói chi mô, chỉ đọc bài thơ Xuân Vọng của Đổ Phủ mà mình cũng biết.” “Đọc câu mô?” “Cảm thì hoa tiễn lệ.” Mệ nhìn Hoan cười chúm chím: “Rứa thì thằng cháu tui nói đúng rồi, có Cẩm có lệ mà không phải là Cẩm Lệ thì là cái chi?” Hoan nhìn ông bà ngoại, cố hết sức vẫn không hiểu tại sao bị ông bà cười. Tức đến phát khóc, Hoan chạy vào nhà trong nũng nịu với mẹ:

“Mạ nì, Ngoại nói Cẩm Lệ, con đem ra cho Ngoại, Ông Mệ lại cười con, rứa là răng?” Không hiểu đầu đuôi, mẹ Hoan bước ra hiên hỏi: “Thằng Hoan nói Ngoại kêu thuốc Cẩm Lệ, hắn đem ra răng lại cười hắn.” Ngoại âu yếm ngoắt Hoan lại gần: “Hoan lại Ngoại biểu, Ngoại mô cười con.” Hoan bước tới nhưng không phải đến chỗ Ngoại mà đến Mệ, thỏ thẻ nói: “Ngoại không cười con thì cười cái chi?” Mệ ôm Hoan vào lòng: “Ngoại cười con chi mô.” “Ông Mệ cười rõ ràng mà, không cười con thì cười cái chi?” Mệ nhìn Ông chẳng biết phải nói thế nào cho thằng cháu hiểu. Ngoại cầm mục kiểng huơ huơ: “Ngoại mô có hỏi thuốc Cẩm Lệ? Ngoại đọc câu thơ Cảm thì hoa tiễn lệ.” Hoan sáng đôi mắt: “Rõ ràng chưa, Ngoại nói Cẩm Lệ.” Ngoại nhấn mạnh: “Cẩm Lệ chi mô, Cảm thì hoa tiễn lệ.” Ngoại có nhấn cách mấy thằng cháu cũng chẳng hiểu được chữ Thánh hiền. Đúng lúc đó, ba Hoan không biết đi đâu về, nghe cả nhà tập trung một chỗ nói cười vui vẻ,

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

173

vội hỏi: “Chuyện chi mà coi bộ vui dữ rứa?” Mạ Hoan nhìn chồng trìu mến: “Cha đọc Cảm thì hoa tiễn lệ mà thằng Hoan nghe tưởng Cha cần thuốc Cẩm Lệ nên đem thuốc ra.” Ba Hoan bước đến xoa đầu Hoan: “Con cha giỏi ghê, biết lo cho Ngoại.” Hoan nhìn ba: “Rứa răng Ông Mệ rồi cả Mạ nữa cười con.” Ba Hoan cười hì hì: “Có mô tê, không có ai cười con cả.” “Rứa thì răng?” “Không cười con mà cười chuyện con hiểu lầm câu thơ Ngoại đọc thành thuốc Cẩm Lệ.” Hoan đứng thẳng nói một hơi dài: “Cảm là chi, lệ là chi, nghe như tiếng Việt mà không phải. Răng Ngoại không nói tiếng Việt mà nói tiếng chi nghe lạ rứa Ba?” Ba nhìn Hoan, mỉm cười: “Thì cũng là tiếng Việt đó thôi.” “Tiếng Việt răng con không hiểu?” Ba Hoan trầm ngâm một chút rồi nói: “Cái nớ là tại ngày xưa mình chưa có chữ phải học chữ Tàu nhưng đọc thành âm tiếng Việt gọi là Hán Việt.” Suy nghĩ một chút, Hoan nói: “Cái ni ngộ thiệt. Cô giáo dạy tiếng Tây cho con, cái nhà là la maison thì phải đọc là la me-zông chơ mô có cho đọc là la, mai, son theo tiếng Việt. Răng Ngoại học tiếng Tàu mà được phép đọc thành tiếng Việt rứa Ba?” Ba Hoan chẳng biết phải giải thích thế nào cho con hiểu. Ông đã từng ngẫm nghĩ đến chuyện ông cha thời Tàu thuộc chẳng hiểu vì lí do nào đã không đọc tiếng Tàu theo giọng Bắc Kinh hoặc Quảng Đông mà bày ra một cách đọc chính người Tàu nghe không hiểu. Có lần ông đọc được đâu đó một nhận xét rất hữu lý cho rằng việc cha ông bày ra cách đọc tiếng Tàu thành Hán Việt là một phản ứng thụ động để tiếng Việt khỏi bị mất đi vì mất tiếng nói đồng nghĩa với mất nước vì bị Tàu đồng hóa. Tuy cho là hữu lý, ba Hoan không chắc nhận xét trên hoàn toàn đúng. Pháp đô hộ nước ta, nhiều người nói tiếng Pháp, thậm chí nhập tịch Pháp, lấy tên Pháp, theo phong tục Pháp, nhưng chính họ và con cái họ vẫn không quên tiếng Việt bao lâu họ còn ở trên đất Việt. May mắn lịch sử thứ hai góp phần không để tiếng Việt đồng hóa với tiếng Tàu theo ông chính là sự khác biệt về cấu trúc văn phạm giữa tiếng Tàu và tiếng Việt. Các phương ngữ Trung Hoa cho dẫu nói khác nhau nhưng cùng một cấu trúc văn phạm nên Tần Thỉ Hoàng buộc phải sử dụng một cách viết duy nhất, quyết định sử dụng giọng Bắc Kinh làm giọng nói chính thức cho cả nước. Hoan hỏi ba: “Ba ơi, câu thơ cẩm lệ đó nghĩa là chi Ba?”

174

Tỉnh dòng suy tư, ba Hoan vuốt tóc Hoan: “Cảm là cảm động, xúc cảm; lệ là nước mắt; thì là thời thế. Cảm thì hoa tiễn lệ nghĩa là bông hoa cảm thương cho thời thế nên phải khóc.” “Thời thế là cái chi?” “Là đất nước khi giàu khi nghèo, khi độc lập khi bị đô hộ. Thời thế trong câu thơ là lúc đất nước lâm nguy nên hoa buồn phải khóc.” Hoan gật gù: “Vậy là như thời thế bây chừ, mình đang bị Tây đô hộ, phải không Ba?” “Đúng rồi đó con. Mà răng con biết chuyện nớ?” Hoan cười: “Con nghe Ngoại than hàng ngày, răng không biết được. Mình bị Tây đô hộ, buồn lắm phải không Ba?” Ba Hoan không nói gì. Nhìn lên, Hoan thấy hình như trong mắt ba có ngấn nước mắt. Chúi đầu vào ngực ba, ngửi thấy mùi mồ hôi quen thuộc, Hoan thầm nghĩ: “Ba cũng khóc, nói chi hoa.” Ngoại rít một hơi thuốc Cẩm Lệ, nhìn đứa cháu thơ ngây rồi lặp lại: “Ngoại cũng khóc nói chi ba con.” Đâu đó trong xóm, lẹt đẹt một vài tiếng pháo chuột lũ trẻ đốt sớm. Năm rồi hết, Tết rồi đến, năm mới rồi bắt đầu theo qui luật chẳng một ai ngưng lại được. Nhưng còn quê hương đất nước, qui luật nào có thể thay đổi nỗi suy vong? Quốc gia hưng vong thất phu hữu trách. Ngoại lẩm bẩm: “Nhưng như ta thì làm gì được bây giờ đây?” Đất trời đã báo hiệu Xuân đến nhưng Xuân của quê hương vẫn chưa thấy một báo hiệu nào. (Trích từ truyện dài Hoa Rơi Nước Mắt của cùng tác giả)

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Bài thơ chúc

Xuân đầu năm

Cho tôi đổi giấc mộng vàng Lấy mùa Xuân ấm huy hoàng đêm nay Đêm tân hôn chén rượu đầy Tặng cho tri kỉ dưới trời hoài mong Mùa xuân hoa nở sắc hồng Với bao xuân sắc của lòng người thương Của môi má ấm lạ thường Của tình đèn sách văn chương một đời Mùa xuân hạnh phúc chào mời Ngọt ngào hương vị tiết trời thanh tân Mùa xuân cung chúc bạn lòng Nam san tuổi thọ hồng ân đất trời Bước em vừa dạo qua rồi Lòng em son sắt rạng ngời tình xuân Qua cơn giông tố hồng trần Hương bay nhung lụa về trong mộng dài Xuân xưa giấc ngủ chương dài Giờ đây Xuân mới bướm bay lượn vòng Nét ngài đẹp nét xuân phong Vừa qua giấc ngủ mùa đông lạnh lùng Chúc xuân bà chúa lên ngôi Ánh dương chiếu rạng dưới trời từ đây TTK

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

195

PHÙNG ANNIE KIM

Ông Hai nhâm nhi ly trà sâm Đại Hàn, mùi sâm thơm thơm, vị đăng đắng, hơi ngòn ngọt, màu nâu cánh gián. Từ Bắc Mỹ, nhân dịp Xuân về , ông bạn thân của ông Hai sai cháu mang đến tặng ông một thùng sâm kèm theo lời dặn “Này, sâm này uống vào ông... rượt bà chạy tóe khói đấy nhá. Ngày một gói thôi. Nóng thì hai, ba ngày một gói. Cao huyết áp thì đừng dùng. Ba ngày xuân ông phải... sung lên một tí chứ.”. “Sung”? Cái tuổi sắp lên hàng... tám mà còn sung thì có mà... ngủm cù đeo sớm. Cứ nhìn vào cái thân này thì biết nó thay đổi nhiều lắm. Chỉ mới năm ngoái thôi, năm nay đã mọc hai cục bé bằng hạt đậu trong cái tuyến tiền liệt (prostate) mà có lúc ông nghĩ sao nó không “liệt ” đi cho khỏe cái thân già. Bác sĩ bảo chả sao. Nó hiền, không quậy phá bạn bè, hàng xóm thì cần quái gì phải xạ trị, hóa trị. Cứ để yên thế cho nó ngủ. Ba tháng đi thăm nó một lần. Bắt chước ông Mai Thảo “Dỗ Bệnh”, “Bệnh ở trong người thành bệnh bạn. Bệnh ở lâu dài thành bệnh thân”. Cứ thế, ông Hai sống thoải mái, vô tư với hai người “bạn”. Năm năm về trước, ông Hai nhớ bà Hai kể câu chuyện “Tư Ếch Học Nhảy Đầm”. Bà con đọc ai cũng biết Tư Ếch “sung” là ông. Ông khoái trá về cái chuyện “dở chứng” rủ bà Hai và hai cặp bạn mời thầy về nhà học nhảy. Năm nay cái chân phải của ông yếu rồi. Lên cầu thang ông phải bước chậm, sợ vấp té. Đi bộ lâu thì nó mỏi dần, đêm về rêm nhức không ngủ nổi. Còn nói chi đến chuyện dìu

TìnH XUÂn bà Hai quay vòng vòng điệu Valse, lắc Twist, đánh mông Cha- cha- cha hay uốn éo Tango. Có vớt vát chăng là điệu Slow -Mông -Cổ. Chuyện ăn uống, ông vẫn biết mình ăn uống ngon miệng đấy. Có điều cái bao tử của ông bây giờ nó teo lại. Ông ăn vặt, rỉ rả cả ngày như mấy mụ đàn bà lúc nào cái miệng cũng ươn ướt. Ông không ăn nhiều, ăn vừa đủ no, ăn kiêng dầu mỡ, bớt đường bớt muối cho ba cái cao nó xuống thấp, hợp với sức khỏe của người già. Chuyện ngủ thì tội cho ông lắm. Đêm đêm, cái tuyến tiền liệt nó hành ông thức dậy vài ba lần để xả. Ông phải nằm thở sâu, tập Thiền để dỗ giấc ngủ trở lại. Dỗ mãi vẫn không ngủ được thì ông thức. Ông đọc, viết ba cái lăng nhăng cho cái bộ não làm việc mệt rồi nó mới tha cho ông. Ông dậy muộn. Cộng với giấc ngủ trưa tính ra cũng tròm trèm gần tám tiếng một ngày.Ông có thói quen tính con số xem mỗi ngày mình ngủ bao nhiêu tiếng. Đủ con số tám là ông vui lắm. Còn “đôi mắt là cửa sổ của linh hồn” thì nó không còn “linh hồn”

từ khi ông mổ cườm, thay giác mạc mới. Ông hết lái freeway, chỉ quanh quẩn khu lô-cồ ở quận Cam. Chừng nào hết lái nổi thì ông bảo lo gì, đã có tài xế Mỹ chở ông vòng vòng quận Cam, khu Little Saigon hoặc ông đi bộ. Nhà ông ở phố Bolsa, chỉ cần qua một lốc đường là có phở đêm cho ông... xơi tái mỗi khi bất ngờ “hương gây mùi nhớ”...phở. Đáng ngưỡng mộ nhất là ông chịu khó nghiên cứu và tập tành đều đặn ngày một tiếng đồng hồ. Ông xem sách Yoga, Taichi, Dịch Cân Kinh, học khí công Hồng gia, Hoàng Hạc, Càn Khôn Thập Linh ...Ông thu thập các “pháp môn” rồi tự chế một cách tập “không giống ai” miễn sao thích hợp với cơ thể mình. Nhờ tập đều mà ông còn đi đứng được nếu không thì... sụm bà chè lâu rồi. Bây giờ có thêm thùng sâm Cao Ly sáu tuổi, loại đỏ, có chữ “gold” ông uống mỗi ngày. Người rành thuốc bắc tính theo tuổi sâm nói đây là loại sâm khá ...già, giống như đời người đã dày dạn kinh nghiệm sống. Ông bạn bảo uống vào “sung” lắm. “Khỏe ra”. “Làm việc không biết mệt”. Khỏe là

196 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

197

khỏe làm việc hay khỏe cái vụ... kia? Bà Hai bực bội đặt ngay cái tên “Sâm” cho ông bạn: “Cái lão Sâm này không thuộc loại “già dê” thì cũng “già dịch”. Ông Hai kể chuyện ông bạn cười sằng sặc nói với ông Hai “sung” phải có đối tượng cùng “sung” thì mới “đồng hội đồng thuyền” mà “tát cạn biển Đông”, để “mấy sông em cũng lội”, “mấy đèo em cũng qua” chứ. Bà Hai nghe vậy hầm “cái lão Sâm mắc dịch” từ dạo có thùng sâm. Mấy năm nay bà Hai tu tại gia. Bà tuyên bố... nhỏ với ông thôi tụi mình từ đây “cắt ái từ thân” ông nhá. “Thân” đây không phải là người thân vì bà vẫn có ông bên cạnh hai mươi bốn giờ trong ngày. “Thân” đây là cái “thân” “tứ đại” đất, nước, gió, lửa này. Cái thân đang bình yên như thế bất ngờ có thùng sâm tới làm thay đổi đời sống êm đềm của hai ông bà. Bà bối rối và thắc mắc hoài về công hiệu của nó. Ông cứ uống sâm này mỗi ngày như thế liệu “ông rượt bà chạy” không? Bà nhớ sau khi thỏ thẻ “cắt ái từ thân” xong bà làm liền không đợi ông “yes” hay “no”. Cái phòng lớn “master bedroom” thông với cái “den”, bà cho sửa sang lại làm thành cái phòng ngủ nhỏ, làm tường ngăn đôi và trổ cánh cửa ra vào bên

ngoài. Bà chiếm cái phòng lớn. Cái phòng nhỏ kê thêm cái giường, cái bàn viết, cái ti-vi, kệ sách ra vẻ một thư phòng và phòng ngủ ấm áp cho ông. Thế là từ đó hai ông bà cách ly. Ngủ riêng. Sinh hoạt riêng. Thế giới riêng. Riêng thì riêng chứ cửa hai phòng vẫn mở để đêm đêm ông còn ra vào thăm cái toa-lét bên phòng bà hoặc thỉnh thoảng... mát-xa cho bà. Ly trà sâm làm ông mơ màng, nghĩ ngợi. Ông nghe tiếng bà Hai trên lầu đi xuống: - Ông ơi, mười giờ ông chở tui đi chợ mua bông nha ông. Tết này tui nghe nói có cái chợ bán bông mới mở gần tiệm “Gà Nấu Rượu”. Nhóm bạn CVA của ông hẹn họp tất niên ở đó lúc mười một giờ. Đi sớm để tui còn ta bà. Ông sửa soạn đi là vừa. Sao ông cứ bay bổng như người đi trên mây thế. Ông quay đầu nhìn bà đang ôm một mớ áo gối, khăn trải giường đi giặt. Chỉ còn vài ngày nữa là Tết rồi. Tội nghiệp bà. Mấy ngày nay bà lo dọn dẹp nhà cửa,vườn tược, giặt giũ quần áo. “Ăn Tết’ thì cái gì cũng phải sạch, phải mới. Bà thì sạch “đều”. Cái sạch của bà nhiều lúc làm khổ ông không ít. - Tùy em, em muốn đi mấy giờ thì anh chở đi. Em muốn ta bà cỡ nào

cũng được miễn sao mình có mặt lúc mười một giờ, đừng để họ đợi. Ly trà sâm đã nguội rồi mà ông vẫn một mình độc ẩm trong khu vườn nhỏ đầy hoa và cây lá xanh. Năm nay vườn của bà Hai nổi trội hai màu vàng của mai, cúc và màu đỏ của hoa lồng đèn, dâm bụt. À còn màu trắng của hoa lan nữa. Chưa Tết mà đâu đó lác đác những tiếng pháo tì tạch. Ông lại mơ màng, nghĩ ngợi xa xôi.... Bà vừa nói câu gì mà có “ông ông tui tui”? Bà gọi ông Hai là “ông và xưng “tui” từ hồi nào vậy cà? Lâu quá rồi ông không còn nghe tiếng “anh anh em em” thân mật và ngọt ngào như ngày xưa nữa? Bà thay đổi cách xưng hô “tui tui ông ông” theo giọng người miền Nam thay cho tiếng “em em anh anh” từ lúc nào ? Hai chữ “ông”, “tui” bà quen gọi bấy lâu nhưng chả bao bao giờ ông để ý. Mãi đến sáng hôm nay, ngồi uống ly trà sâm của người bạn, ông mới cảm nhận hai chữ “ông” “tui” sao mà xa lạ quá, khô khan quá, chẳng có chút tình tứ, mùi mẫn gì của vợ chồng. Ông đâm ra buồn... Ông nhơ nhớ... Phải chăng tuổi già đang đến dần và làm cho ông có những suy nghĩ lẩm cẩm của người già. Ông thấy bấy lâu nay ông thiếu vắng một cái gì rất quen và dễ thương. Hay tại chậu mai vàng trong vườn hoa nở rực rỡ làm ông nôn nao nghĩ đến mùa Xuân sắp về. Cái tình Xuân ấm áp đầy sức sống gợi cho ông cái tình già trong cái thân gầy của ông giờ tóp lại chỉ có trăm mười pounds. Ông vào nhà lấy miếng giấy viết vài dòng thơ con cóc. Hôm nay là ngày họp mặt tất niên của nhóm CVA bạn của ông Hai nên bà trang điểm kỹ càng, quần áo tươm tất. Chiếc áo bà mặc là một rừng hoa đào. Trời vẫn se lạnh mặc dù nắng đã lên rồi. Bà khoác thêm chiếc khăn quàng hợp với màu áo hồng. Đặc biệt sau buổi ăn uống phủ phê ở quán Gà Nấu Rượu”, các bạn CVA sẽ về nhà

198 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

một anh chị trong nhóm để tiếp tục màn văn nghệ bỏ túi nên bà chưng diện điệu đàng lắm. Bà đặt tờ báo trên chiếc bàn ngoài sân vườn, ngồi ở chiếc ghế đối diện với ông. Bà hối ông: - Gần mười giờ rồi. Ông lên lầu thay quần áo ngay đi. Nhanh lên nha ông. Tui đọc báo chờ ông đó. Lại “tui” “tui “ông” “ông”. Tưởng gì, ông vào nhà, lát sau mang cho bà một ly trà sâm nóng hổi còn bốc khói và đưa cho bà tờ giấy “thơ”. Bà ngạc nhiên và đọc một lèo bốn câu: “ Em đã “ông”, “tui” tự lúc nào? “Anh”, “Em”, tình đã nhạt rồi sao? Em ơi đừng gọi bằng “ông” nữa Hãy cứ “anh”, “em” tình biết bao! *** Ly trà có mùi thơm của sâm và mật ong, có mùi hương thoang thoảng giống như mùi thuốc Bắc, có vị hơi ngọt như cam thảo, có chút vị đăng đắng đọng lại ở cuống họng không biết là vị của trà hay vị của... thơ. Cầm tờ giấy “thơ” trong tay, bà đọc đi đọc lại mấy lần. Thơ này không phải là thơ tỏ tình mà là thơ trách móc và “request something”. Bốn câu thơ ám ảnh bà. Bà mơ màng nhấp ly trà sâm còn âm ấm. Ông hỏi bà đổi cách xưng hô “ông” “tui” từ lúc nào. “Em đã “ông’ “tui” tự lúc nào? Lúc nào? Ai mà biết. Bà đâu có nhớ. Làm sao bà nhớ nổi mấy cái chuyện lẩm cẩm, lặt vặt đó. Ông lại hỏi tiếp “Anh”, “Em” tình đã nhạt rồi sao”? “Nhạt” là “nhạt” thế nào. Bà bỏ bê ông, xa lánh ông hay vì bà không gọi “ông” bằng “anh” và xưng là “em” như thời còn trẻ. Già rồi. Gọi là gì mà chẳng được. Bà có thấy... đậm, “nhạt” gì đâu. Ông bèn “request” “Em ơi đừng gọi bằng “ông” nữa”. Đến câu cuối ông muốn chúng mình hãy cứ xưng hô “anh”, “em” như “ngày xửa ngày xưa đôi ta chung lối đôi ta chung đường” í. Thế mới tình!

Bà nhìn vào nhà trong thấy mặt mày ông...căng thẳng quá, tự nhiên bà tội nghiệp. Sao “bố mày” hôm nay lại sinh tật làm thơ... dã chiến thế? Bài thơ này “gí tận tay, day tận mặt” đích thị là “lão gia” làm thơ cho bà đọc. Hay là “lão gia” muốn “Do me a favor” vào cuối năm. Hay ông bất mãn cái chuyện ngăn phòng, ngủ riêng, “cắt ái từ thân”. Tính đến nay đã bốn mươi sáu năm bà sống với ông, thế đôi ta không tình thì là gì? Không “chung lối chung đường” là gì! Hay là ông lại “dở chứng” muốn chung... giường? Bà nhớ lại từ khi ông về hưu, ông rủ bà cùng về hưu non với ông, vợ chồng lớn tuổi càng về già sống với nhau, càng khám phá ra có nhiều điều khác nhau trong sinh hoạt cá nhân mà hồi trẻ họ không quan tâm. Chẳng hạn như ông hay tiểu đêm, ngáy to. Bà trằn trọc, hay trở mình. Ông ngủ sớm dậy trễ. Bà ngủ trễ dậy sớm. Bà sạch sẽ. Ông sạch... sơ sơ. Bà ngăn nắp. Ông bừa bộn. Ông thích ăn cơm nóng. Bà thích ăn cơm nguội. Ông làm gì cũng từ tốn, tà tà, chậm rãi tới đâu hay tới đó. Bà giải quyết gọn, nhẹ, nhanh, dứt điểm. Và còn bao nhiêu cái khác biệt tinh tế khác nữa. Thế mà phải sống chung thì chỉ còn cách mỗi người một phòng, tôn

trọng tự do và sở thích cá nhân của nhau là hợp với “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Vả lại, vợ chồng già ngủ riêng cũng tốt cho sức khỏe. (Cậu em bác sĩ của bà bảo thế!). Bà còn nhớ từ khi bà tìm được một đời sống tâm linh cho mình, bà chuyển đổi cách xưng hô với ông. Từ hai chữ “anh” “em”, tiếng gọi thông dụng của hầu hết các cặp vợ chồng, bà chuyển thành “ông” “tui”. Gọi riết thành quen. Tuy nhiên, những suy nghĩ và tình cảm của bà với ông đâu có gì thay đổi. Có lần bà nói về tình vợ chồng, về già có thêm một thứ tình sâu sắc hơn đó là tình bạn. Tình yêu thời tuổi trẻ trở thành tình nghĩa của tuổi già. Có khác chăng tình yêu sôi nổi, mặn nồng của thời trẻ được thay vào đó là tình sâu, nghĩa nặng, là ơn với nhau của bốn mươi năm sống bên nhau. Ngẫm lại bốn mươi năm bà đã “cùng bước, cùng mòn”, cùng “lên thảm nhung xuống cát bụi ”(1) với ông. Thời gian đã cho thấy “Dẫu vinh nhục không đi cùng kẻ khác” (2). Bảy năm ông đi tù cải tạo, bà kiên nhẫn chờ ông về để cùng hai con đoàn tụ “quy mã”. Đó không phải là tình, là ơn, là nghĩa chứ là gì. “Nhạt” là nhạt cái chỗ nào? Không gọi là “ông” thì lấy tiếng gọi của con. Người ta đã “request”

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199

thơ như thế “Hãy cứ “anh”, “em ” tình biết bao !” chả lẽ bà lại xưng “tui” nghe kỳ kỳ.Thôi thì xưng “em” .Từ bỏ một thói quen và tập lại một thói quen đã bỏ cũng không phải là dễ. Bà quay đầu ngắm nghía ông: - Chà, “bố” mình hôm nay sao diện... oách thế. Sơ mi tay dài màu nâu lại thêm cái “đờ- mi se- dông” màu beige khoác ngoài trông “tông suyệt tông” lắm. Tóc mới cắt, nhuộm hôm qua thảo nào đen thủi đen thui. Hôm nay bố trẻ đi mười tuổi nhé. Được gọi “bố” nghe như tiếng con gọi mình, lại thêm tiếng “mình”, tiếng “em” ngọt ngào mát đến tận xương tủy làm mặt “bố mày” tươi hẳn ra. Chưa biết bài thơ hay dở thế nào nhưng đã có... hồi âm tích cực. “Bố mày” cười tít mắt: - Anh đi với em mà không ăn mặc nghiêm túc, thơm tho, sạch sẽ thì em đâu có cho anh đi cùng. Nhất là hôm nay cuối năm gặp bạn. Vui quá nên anh diện “luýt” một tí cho đời lên hương. -A, lại nói kháy nhé. Bố thơm, bố sạch thì bố nhờ cho….thân bố chứ em có nhờ đâu. - Thì... tại em không... nhờ chứ... Bà xuống xe, tạt vào chợ hoa, vừa đi vừa tủm tỉm cười một mình. “Lão gia’ nhà ta thỉnh thoảng hay nói dỗi. Còn bài thơ. Cứ đợi đấy. Để qua Tết... tính. Bây giờ bà phải chuẩn bị cho cái Tết đang đến gần kìa.

hàng “cầu, dừa , đủ, xài” dọc theo chợ ABC bày la liệt trên vỉa hè không còn lối đi. Chợ búa đông nghẹt người mua sắm. Xe cộ và chỗ đậu xe tắc tị ra vào như cái cổ chai nghẹt kín. Đường phố đông người qua lại. Ai cũng vội vã mua bán, sắm sửa cho cái Tết gần kề. Tiếng loa phát thanh vang lên những liên khúc nhạc Xuân “ Xuân đã đến rồi gieo rắc ngàn hồn hoa xuống đời…” Bà Hai đang ngồi gõ những dòng chữ khai bút nhân dịp đầu năm thì hai bàn tay của ông Hai đặt lên vai bà bóp nhẹ. Ông biết vai, cổ của bà đang nhức mỏi, ê ẩm lắm, rất cần được hai bàn tay ông xoa bóp cho thư giãn. Bà làm mứt, kho thịt, làm dưa món, dưa giá, gói giò chay… từ mấy ngày nay và còn bao nhiêu việc linh tinh khác chuẩn bị cho mâm cơm cúng Ông Bà vào trưa ba mươi Tết và mâm trái cây cúng giao thừa. Bà rút dưới cái laptop tờ giấy “thơ” để trước mặt ông: “Anh ơi tường vách có xa đâu Tình tuổi… bảy mươi như lúc đầu “Ông”, “tui” hai chữ đâu ngăn, ngại “Em” gọi “Anh” từ đã bao lâu.”

“Xuân trong tôi đã khơi trong một đêm vui. Một đêm, một đêm gối chăn phòng the đón cha mẹ về… Xuân trong ta đã bao ngàn lần đã qua. Mặc cho mặc cho những cơn buồn thương những cơn giận hờn…” Tiếng con chó Sugar sủa ầm ĩ đưới nhà làm át đi bài hát “Xuân Ca” của nhạc sĩ Phạm Duy. Thằng con mang chó về ăn Tết với bố mẹ. Ba mươi bảy năm trước, thằng con là “tác phẩm” của người tù trở về vào ngày hai mươi ba ông Táo sau gần bảy năm lây lất ăn Tết trong trại tù cải tạo. Một “tác phẩm” khá hoàn chỉnh nhờ cả nhà ông bà Hai được qua Mỹ theo diện HO. Hai mươi bảy mùa Xuân trên đất Mỹ, mối tình già của ông bà Hai đã trải qua biết bao nhiêu sóng gió, bao nỗi thăng trầm, bao nỗi “buồn thương”, bao nhiêu “cơn giận hờn” nhưng với ông bà Hai, mỗi mùa Xuân qua đi, mối tình già “ông ông tui tui” vẫn mãi mãi là mối tình Xuân bất diệt.

***

*** Chợ hoa Tết năm nay vẫn tập trung ở thương xá Phước Lộc Thọ. Thêm một cái chợ hoa khác nhỏ hơn gần quán “Gà Nấu Rượu”. Dọc theo con đường Bolsa, chỗ nào có hàng quán thuận lợi là có bán hoa Tết. Hoa Tết có đủ loại, mai, lan, đào, cúc, hồng... Sắc hoa đủ màu đậm nhạt nở tưng bừng như đón chào mùa Xuân sắp về. Pháo, bao phong đỏ và các loại mứt bày bán ê hề. Trái cây đủ mặt

200| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHÙNG ANNIE KIM

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

201

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Chris Brown khởi kiện người tố hiếp dâm

Nam ca sĩ của Mỹ Chris Brown ngày 24/1 đã nộp đơn kiện người phụ nữ cáo buộc với cảnh sát là anh và hai người khác hiếp dâm cô ấ y trong khách sạn ở Paris, Pháp. Raphael Chiche - luật sư của Chris Brown tại Paris nói với Reuters: “Chris Brown đã nộp đơn kiện để phía nhà chức trách Pháp mở cuộc điều tra về những lời buộc tội vu khống. Cuộc điều tra có thể giúp sáng tỏ những điều kiện mà người phụ nữ tố cáo Chris Brown nhận được để mạo hiểm đưa ra cáo buộc giả mạo, tìm hiểu động cơ thực sự của cô ấy”. Trước đó, Chris Brown cùng vệ sĩ và một người bạn của mình bị cảnh sát Paris bắt giữ. Một phụ nữ đã tố cáo với cảnh sát rằng ba người đàn ông trên đã cưỡng hiếp cô trong khách sạn hạng sang. Cô quen Chris Brown tại quán rượu rồi cùng với vài người bạn gái của mình theo nhóm Chris Brown về khách sạn. Sau khi các cô gái rời đi, cô bị cưỡng hiếp. Sau khi thẩm vấn, cảnh sát thả

Chris Brown cùng vệ sĩ và bạn của anh ra. Họ không đưa ra bất kỳ lời buộc tội nào nhưng cho biết sẽ tiếp tục điều tra. Trang TMZ mới đây lại cho biết cảnh sát quyết định không điều tra nhóm Chris Brown thêm nữa bởi thông tin nạn nhân có nhiều điểm vô lý. Nguồn tin liên quan trực tiếp đến vụ án nó i với TMZ, điểm bất hợp lý của vụ án nằm ở lời khai của nạn nhân. Theo đó, người phụ nữ tố cáo Chris Brown cưỡng hiếp mình tại phòng thay đồ trong khoảng nửa tiếng. Sau đó, cô bị hai người bạn của nam ca sĩ lần lượt đưa vào những căn phòng khác để tiếp tục việc làm

sai trái này. Tuy nhiên, phía cảnh sát đặt ra nghi vấn khi người phụ nữ không cố gắng rời đi hoặc cầu cứu những người có mặt tại sảnh khách sạn trong suốt thời gian đó. Cũng theo nguồn tin này, cảnh sát đã trả tự do hoàn toàn và trả lại sổ thông hành cho rapper tai tiếng này mà không cần bất kỳ điều kiện nào. Thậm chí, phía cảnh sát còn xin lỗi Chris Brown vì đã bắt giữ anh. Sau khi được trả tự do, Brown không trở về Mỹ, thay vào đó tiếp tục ở lại Paris để thực hiện sản phẩm âm nhạc. Anh vẫn ở ngay tại khách sạn, nơi xảy ra vụ việc lùm xùm này và thoải mái đi chơi trên đường phố thủ đô nước Pháp. Điều này chứng tỏ Chris Brown không hề lo lắng về vụ án. Trước đó, vào ngày 22/1, Chris Brown bị cảnh sát Pháp bắt khẩn cấp vì vướng cáo buộc cưỡng hiếp phụ nữ. Người tố cáo cho biết rapper đã giở trò đồi bại với cô sau khi gặp nhau tại khách sạn Mandarin Oriental. 

Alec Baldwin nhận tội trong vụ gây gổ tại New York

Alec Baldwin

Nam tài tử Alec Baldwin đã đến tòa án ở khu Manhattan của thành phố New York và nhận tội quấy rối “không chủ ý” tại một bãi đậu xe ở New York City. Alec Baldwin 60 tuổi phải ra toà do có đơn tố cáo ông đấm một người đàn ông khi hai bên tranh cãi về chỗ đậu xe phía trước một chung cư tại Manhattan, nơi tài tử cư ngụ vào ngày 2/11. Baldwin cho biết một người thân trong gia đình đã giữ chỗ đậu cho ông nhưng bị người khác giành nên mới xảy ra tranh cãi. Nhận tội có nghĩa là Alec Baldwin phải

dự một lớp học về cách kiềm chế cơn giận vào ngày 22/3 và phải nộp phạt 120 Mỹ kim. Nếu không nhận tội, ông sẽ bị buộc tội tấn công người khác dù luật sư biện hộ khẳng định băng video ghi lại cho thấy thân chủ ông không đấm vào tài xế Wojciech Cieszkowski, 49 tuổi. Theo luật New York, về tội gây rối, khi Alec Baldwin nhận tội, tội danh sẽ không bị ghi hồ sơ. Năm 2014, Baldwin cũng từng gặp rắc rối với pháp luật khi mắng nhiếc các cảnh sát chặn chiếc xe đạp của ông khi ông đi sai làn đường. 

202 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì thì trong tuần này các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 03, 04. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 29, 30 tháng chạp.

Tuổi Tý: Người tuổi Tý trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi, đầu tuần thư thái nhưng cuối tuần tài chính và công việc có trở ngại, thân tâm thiếu thanh thản. Đối với nam giới: Cần nghỉ ngơi và điều độ kể cả ẩm thực và giải trí. Tiền bạc có nhiều dấu hiệu hao thoát gây chút áp lực. Chờ đợi cơ hội dấn thân trên đường sự nghiệp, trước hết phải tiết kiệm và mở rộng giao tế để có thể nhận biết cơ may. Nhận tin không vui từ thân thích hay bè bạn. Phòng rủi ro. Đối với nữ giới: Có cơ hội mở rộng giao tế nhưng nên thận trọng từng bước trước đề nghị hợp tác hoặc kết bạn. Cần phải có kế hoạch điều hòa chi tiêu và đầu năm tránh đầu tư bạo tay hay dấn thân vào trò may rủi vì mệnh cung có hao tinh. Thận trọng khi cúng lễ. Đối với giới cao niên: Hoàn cảnh không như ý muốn, nhưng đừng quên “tri túc thường lạc” (nguồn hạnh phúc sẽ tới nếu đừng đòi hòi quá mức.)

Tuổi Dần: Người tuổi Dần trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi coi chừng sức khỏe nhưng tiền bạc và sự nghiệp có hướng mới tạo sự lạc quan trong năm mới. Đối với nam giới: Tài chính chưa vượng nhưng đã ổn định. Giới trẻ có cơ may chọn lựa sự nghiệp hoặc gặp quý nhân phù trợ. Có tin vui bản thân nhờ thành công trong một mưu sự nhưng thận trọng sức khỏe và khi ra ngoài, tránh rủi ro trong nhà và bảo vệ an khang. Đối với nữ giới: Đầu tuần có cơ hội mở rộng giao tế và tăng thêm nguồn vui về gia đình và với bè bạn. Tiền bạc tạm ổn định nên thực hiện kế hoạch tiết kiệm và vẫn phải tránh phiêu lưu trong đầu tư hoặc dấn thân vào trò may rủi. Phòng đau nhức kể cả đau răng hay đau mắt. Đối với giới cao niên: Có cơ hội sáng tạo và hòa hợp trong ngoài nhưng tiếp tục ăn ngủ chừng mực để bảo dưỡng sức khỏe và an toàn bản thân.

Tuổi Sửu: Người tuổi Sửu trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi chưa cải thiện về việc làm nhưng tài chính giảm nhiều áp lực. Đối với nam giới: Giới trẻ cần kiên nhẫn và tiếp tục cố gắng mới có cơ hội thăng tiến trên đường sự nghiệp. Nguồn tiền chính bấp bênh, chưa hy vọng ngoại tài nhưng khoản chi ra đã giảm. Tiếp tục tiết kiệm để đầu tư trong tương lai gần. Đối với nữ giới: Nên gác bỏ ưu tư về công việc vì sự suy thoái là hiện tượng chung. Tiền bạc kém ổn định, gia đình có chút áp lực khiến kém thoải mái. Nhưng thử thách chỉ là tạm thởi, hy vọng gặp quý nhân thông cảm và giúp đỡ giải quyết bế tắc. Sinh hoạt nên cẩn thận. Đối với giới cao niên: Thận trọng trong mọi sinh hoạt, nhất là lúc ra ngoài. Gặp cơ hội tốt, được người khuyến khích hoặc hợp tác và có khả năng thực hiện một việc bỏ dở đã lâu.

Tuổi Mão: Người tuổi Mão trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi về cả hai mặt công việc và tiền bạc hưởng chút thuận lợi và tạo nguồn sáng tạo, lạc quan trong năm mới. Đối với nam giới: Giới trẻ có cơ hội chọn lựa hướng tiến tới thích hợp và đầy triển vọng nhưng phải tỉnh táo trước biến động bể ngoài gây trở ngại cho việc thực hiện. Có đề nghị mới về việc làm hay được tăng lương, thăng chức hay bắt tay vào một công việc mới. Phòng ho cảm. Đối với nữ giới: Có quý nhân giúp đỡ hay cơ may để bước đầu thực hiện một kế hoạch đầu năm. Tài chính vượng hơn trước, sự nghiệp có hướng mới nhưng coi chừng “dục tốc bất đạt” (vội vàng quá dễ hư việc). Thận trọng khi ra ngoài khi tiết trời khắc nghiệt. Đối với giới cao niên: Cần chừng mực trong cảm xúc và ngôn ngữ để giao tế hài hòa. Có tin vui về tài chính nhưng có tin buồn ở xa.

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

203

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Người tuổi Thìn trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi việc làm và tiền bạc cuối tuần ổn định hơn đầu tuần nhưng coi chừng giao tế khó tránh áp lực. Đối với nam giới: Uy tín và thành quả việc làm gia tăng nhưng hao tốn sức khỏe và tài chính. Chưa hy vọng nguồn chính và nguồn phụ ổn định nhưng đầu năm đã giảm chi tiêu. Giới trẻ có nhiều triển vọng trong sáng tạo và mưu sự với bước đầu thành công. Mọi sinh hoạt nên chừng mực. Đối với nữ giới: Tiền bạc tạm ổn định, giảm khoản chi và có chút ngoại tài. Có tin vui trong gia đình hay tin vui về một thương lượng tài chính hay được tài trợ nhưng coi chừng giao tế có sóng gió nhất là với người xung quanh. Cần chọn mặt gửi vàng. Đối với giới cao niên: Có cơ hội đoàn tụ, hội họp chung vui cuối tuần nhưng nên chừng mực trong cư xử để tránh mâu thuẫn do ngôn ngữ bất cẩn hay cảm xúc quá mức hoặc rủi ro bất ngờ.

Tuổi Ngọ: Người tuổi Ngọ trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi áp lực giảm và kết quả việc làm tăng, sức khỏe tốt nhưng tinh thần kém thoải mái vì nhiều ưu tư cho bản thân và thân thích, Đối với nam giới: Giới trẻ bắt đầu vận hội mới, tình cảm hăng say, nhiều tự tin và óc sáng tạo phát huy. Tuy nhiên khó tránh áp lực cạnh tranh và giao tế gặp áp lực, đối nội cũng như đối ngoại. Di chuyển và sinh hoạt cần thận trọng, đừng quá vội vàng, tham vọng quá mức mà hỏng việc. Đối với nữ giới: Đề phòng rủi ro cho bản thân và thân thích. Phòng càm cúm hay đau nhức. Tiền bạc có dấu hiệu giảm hao thoát và có thể tiết kiệm. Giao tế mở rộng, hòa hợp trong ngoải để tình cảm thoải mái hơn. Được người quan tâm và thông cảm. Đối với giới cao niên: Đổi chỗ ở hay nơi làm văn phòng hoặc sửa chữa máy móc. Tinh thần thoải mái được săn sóc, thăm hỏi, nhận quả cáp hay lời vấn an từ thân thích.

Tuổi Tỵ: Người tuổi Tỵ trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi, về cuối tuần có rắc rối về tài chính và việc làm khiến thân tâm khó thoải mái. Đối với nam giới: Đầu tuần hanh thông nhưng cuối tuần có áp lực. Chưa gặp quý nhân phù trợ hay cơ may tới tay nên việc làm và học hành kém hanh thông. Đầu tuần được hưởng nhiều tiện nghi nhưng áp lực gia tăng vào cuối tuần. Nên chừng mực hành động và đừng quá nôn nóng gây thêm áp lực. Đối với nữ giới: Tài chính đầu tuần tiếp tục ổn định, công việc diễn tiến êm xuôi nhưng cuối tuần có nhiều khó khăn gây bận tâm và mệt mỏi. Coi chừng khi lái xe hay di chuyển và tránh khẩu thiệt thị phi trong nhà cũng như bên ngoài do áp lực vật chất gây ra. Đối với giới cao niên: Được quan tâm và săn sóc nhưng di chuyển nên thận trọng và cần đề phòng ho suyễn hay nhức khớp.

Tuổi Mùi: Người tuổi Mùi trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi chưa được hanh thông như ý vì vẫn có áp lực về sự nghiệp và tiền bạc. Cần theo dõi sức khỏe kỹ hơn và tìm cơ hội thư giãn để duy trì sự lạc quan, sáng suốt và năng động. Đối với nam giới: Công việc vẫn giậm chân tại chỗ, có áp lực ngầm và sự cạnh tranh ráo riết. Có dấu hiệu chi tăng vào cuối tuần. Cần tiết kiệm vì thử thách tài chính chưa kết thúc ngay đầu năm. Được người quan tâm và chia sẻ ưu tư, giúp giữ vững tinh thần và tiếp tục giải quyết vướng mắc. Đối với nữ giới: Vẫn chưa ổn định về tiền bạc nhất là nguồn phụ, chưa có quý nhân phù trợ và chưa nhận được kết quả thương lượng về tài trợ cho một kế hoạch bỏ dở từ cuối năm. Tiếp tục kiên trì và bình tĩnh chờ thời, khoan nóng vội kiếm tiền vì dễ gây thêm hao thoát và tổn sức. Trước mắt là tiết kiệm và tiến lui chừng mực. Phòng ho suyễn. Đối với giới cao niên: Ưu tiên giữ gìn sức khỏe và sinh hoạt thường ngày. Có tin vui trong nhà như thêm người hay người thân thành công.

204 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

205

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân: Người tuổi Thân trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi cảm thấy áp lực, tiền bạc chưa giảm và sức khỏe có vấn đề tạo áp lực lên thân tâm. Cần bình tĩnh và “phòng bệnh hơn chữa bệnh.” Đối với nam giới: Sức khỏe có vấn đề cần sớm theo dõi và lái xe hay di chuyển hay cả lúc giải trí phải thận trọng. Cần nghỉ ngơi nhiều. Đừng vì việc làm bấp bênh và có cạnh tranh hay tiền bạc có áp lực mà tạo căng thẳng cho thân tâm. Năm mới còn dài, sự thoải mái sẽ tới. Đối với nữ giới: Giới trẻ có thể lạc quan với vận hội mới nhờ có người giúp đỡ bước đầu thực hiện kế hoạch mới. Lại có nhiều cơ hội cải thiện giao tế và phát huy sáng kiến, dù hiện tại phải lao lực, lao tâm nhiều hơn để xây dựng nền tảng cho cả năm. Được quan tâm và săn sóc và nên suy nghĩ chân tình của kẻ thông càm với mính Đối với giới cao niên: Chưa có tin vui về một kế hoạch toan thực hiện và tiền bạc. Nên nghỉ ngơi nhiều và ăn uống nên điều độ và “quẳng gánh lo đi mà vui sống.”

Tuổi Dậu: Người tuổi Dậu trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi tiền bạc, việc làm đầu tuần còn áp lực nhưng cuồi tuần dần dần tiền tới khả quan, sức khỏe bình thướng nhưng coi chừng giao tề chưa ổn thỏa. Đối với nam giới: Đầu tuần còn nhiều áp lực nhưng dần dần thong thả. Công việc sẽ giảm áp lực, chờ đợi cơ hội thăng tiến. Quý vị đứng trước ngưỡng cửa sự nghiệp tràn đầy hy vọng, nên gắng sức dấn thân. Tiền bạc chưa như ý nhưng dần dần tạm ổn. Tuy nhiên, khó tránh buồn phiền chuyện gia đình hay với bạn bè. Đối với nữ giới: Được quan tâm nhưng tình cảm có sóng gió cần thận trọng trong giao tế và ngôn ngữ. Việc làm và tiền bạc vào cuối tuần tạm ổn định. Hy vọng nhận tin mừng về một nguồn tài trợ hay tin tốt về thương lượng tài chính. Phòng đau nhức. Đối với giới cao niên: Thận trọng khi di chuyển và khi ra ngoài lúc tiết trởi khắc nghiệt. Hoàn cảnh sinh hoạt vững vàng, có cơ hội giải trí và hội họp.

Tuổi Tuất: Người tuổi Tuất trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi vào cuối tuần hy vọng ổn định về tài chính và gặp nhiều cơ hội thực hiện kế hoạch

cho năm mới. Đối với nam giới: Tinh thần sáng tạo cao, có cố vấn trong việc chọn lựa kế hoạch quan trọng sẽ thực thi. Tài chính cũng ổn định dần vì một kế hoạch sinh lời. Tuy nhiên vẫn phải thận trọng trong đầu tư vì trong năm còn nhiều dịp tốt hơn cần tài chính sẽ tới. Tình cảm chưa ổn vì trong ngoài đều có mâu thuẫn khiến tâm tư khó thư thái. Nên tìm cơ hội thư giãn và giải tỏa tinh thần. Đối với nữ giới: Giao tế rộng nhưng coi chừng khẩu thiệt thị phi do bị hiểu lầm hay có người ghen ghét, gièm pha. Tình cảm kém vui, nên phấn chấn và đừng quên: “nhân hòa vạn sự hưng.” Tài chính tuy nguồn thu tăng nhưng có khoản chi tiêu ngoài kế hoạch nên thận trọng và chừng mực. Đối với giới cao niên: Tinh thần sáng tạo lên cao. Cơ hội nhàn lạc không thiếu nhưng nên điều hòa sinh hoạt, ăn uống và vui chơi.

Tuổi Hợi: Người tuổi Hợi trong tuần chuyển tiếp từ tháng chạp năm Mậu Tuất sang tháng giêng năm Kỷ Hợi cần quan tâm tới sức khỏe, dù được hưởng sự thuận lợi và may mắn về tài chính và tinh thần phấn chấn nhờ được quan tâm săn sóc và thông cảm. Đối với nam giới: Trong tuần có cơ hội chọn lựa hướng tiến cho năm mới nhưng nên thận trọng trong sự cộng tác và đầu tư vì còn hao tinh ở mệnh cung. Có dấu hiệu thay đổi trong tiến trình làm việc nhưng áp lực tinh thần gia tăng. Nên thư giãn phải coi trọng bảo vệ an khang. Đối với nữ giới: Cần lạc quan dù áp lực vật chất chưa giảm, tài chính chưa như ý và việc làm chưa nhiều thành tựu. Tin vui về sự nghiệp chưa tới nhưng hy vọng trong tương lai gần có quý nhân giúp đỡ. Giao tế được dịp cải thiện, tranh thủ được sự ủng hộ và quan tâm. Phòng đau nhức hay ho cảm và lúc di chuyển bên ngoài. Đối với giới cao niên: Có cơ hội đi xa , bận rộn thăm viếng, tiệc tùng, sum họp thân thích và cố vấn cho công việc công ích.

206 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

207

208 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

209

210 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211

212

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

213

214 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

215

216 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

217

218 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

219

220 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

221

222 | No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 683 - Feb 01 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

223