Rang Dong 695 by RDNews

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SINCE 1991

TRONG SỐ NÀY

RANG DONG NEWS

www.rangdongatlanta.com

678-360-2840 404-704-6599 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341 Publisher RANG DONG NEWS

TIN ATLANTA

NGƯỜI GOÁ PHỤ GIỜ THỨ 25

VÀI KỶ NIỆM VỀ TƯỚNG LÊ NGUYÊN VỸ

CHUYỆN DI TẢN 1975

Quản trị/Quảng cáo thương mại EVALINE NGUYỄN

THÁNG TƯ NHỮNG MẤT VÀ CÒN

evaline.rangdong@gmail.com

THÁNG TƯ ĐEN

404-704-6599 Thư ký văn phòng, Rao vặt ANNA

rangdong.rv@gmail.com

30-4-1975 VÀ CHUYỆN NGƯỜI CANADA DI TẢN KHỎI SÀI GÒN

678-360-2840

THƯ CỦA TIẾN

• Toà soạn hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung

VƯỜN TÂM

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

PHIẾM

100

CHUYỆN BÊN NHÀ

108

CHUYỆN MỖI TUẦN

122

GÓC CỦA PHAN

Rang Dong News is published on Friday of each week

126

VIẾT TỪ DALLAS

ENGLISH SPEAKING ADVERTISER, please contact

130

TẠP GHI VĂN NGHỆ

142

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

150

THỂ THAO

160

BƯỚC LÃNG DU

hình ảnh quảng cáo do chính thân chủ cung cấp. • Cần sửa hay thay đổi quảng cáo cần báo trước 15 ngày số báo phát hành kế tiếp. • Toà soạn không chịu trách nhiệm và vẫn thu tiền những quảng cáo sửa đổi trễ hạn theo quy định trên. • Cộng tác viên thường xuyên: Đoàn Dự, Phan, Nguyễn Thơ Sinh, Huy Lâm, Huy Phương, Đoàn Xuân Thu, Lý Anh, Andy Nguyễn, Huy Vũ, Chu Nguyễn, Đỗ Quân, Mai Loan, Tuấn Minh, Tưởng Năng Tiến, BS Nguyễn Ý Đức, Soạn giả Nguyễn Phương, Bùi Bích Hà, Sài gòn cô nương, Hoàng Chính, Nguyễn Mạnh Trinh… Copyrighted by Rang Dong News. All rights reserved Reproduction in whole or in parts without written permission is prohibited.

Ms Evaline Nguyen: 404-704-6599 evaline.rangdong@gmail.com Thư từ, bài vở, chi phiếu xin gởi về:

RANG DONG NEWS 4643 BUFORD HWY. CHAMBLEE, GA 30341

No 695 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX

ACCOUNTING - KẾ TOÁN

1St Choice Tax Services - Quý Nguyễn ABC Khai Thuế ABC Travel & Income Tax Ben Khai Thuế, EA Franklin Cuong Khai Thue Khai Thuế Kế Toán - Anh Cao Kim Tín Khai Thuế - Chi Nguyễn Minh Hải Khai Thuế NAT Services TAL TAX VN Khai Thuế

ASTROLOGER - BÓI TOÁN

Diệu Huyền Hội Tâm Linh Học Tang Yuan Phong Thủy Thầy Tú - Địa Lý Gia

123 79 79 113 35 81 31 23 101 89 163 167 155 187

ATTORNEY AT LAW - LUẬT SƯ

Attorneys Ethan Phạm & Jenny Nguyễn John Law Firm, P.C. - Hiền Ploeg Koo & Sobotta (LS Thảo) LS Keith D. Leshine (Cô Ngọc) LS Marc Ellis Luật Sư Về Di Trú - Lành Phan PBS Legal Services - Bình Trương The Salazar Law Firm - Hiệp Nguyễn

AUTO BODY - GLASS - REPAIR Bui’s Auto Repair Danz Auto Repair Tirestar Good Year

203 11 212 53 79 164 159 4 135 33 141

AUTO SALES - BÁN XE

Auto Gallery (Đặng Vũ) Gwinnett Place Honda - Kha Tran World Toyota - Tân Nguyễn

BEAUTY SALON - TMV, UỐN TÓC Hoa 3 Cô Norcross Hair Salon Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun

112 14 15 153 13

CONSTRUCTION/DÉCOR/AC HEATING - XÂY DỰNG/ TRANG TRÍ/LẠNH NÓNG Angee Construction B&T Appliances Srevice CN Construction - Kevin Huynh Đinh Bá Máy Lạnh - Air conditioning H & C Roofings Hoang Construction HVAC - Di Nguyen John Remodeling Services Linh Garage Door Services Nghĩa Trần Heating & Air Nhân Heat & Air Thảm Bán Sỉ - Wholesale Carpet Star Tiến Tuấn Construction Titan Plumping Contractor

DENTIST - NHA SĨ

89 69 71 107 107 111 101 69 51 121 55 6 115 69

AT Dental - NS Tú Nguyễn NS Chi Huỳnh - Morrow Dental NS Lân Phạm - Good Care Dental NS Nguyễn Hồng Hạnh - Norcross Dental NS Phượng Phạm - Serene Dental Care NS Tiffany Thanh Đặng

3 67 63 113 95 85

DOCTORS - BÁC SĨ

1ST Chiropractic - Brian 31 Bác Sĩ Châm Cứu- Dong Shin Acupuncture 61 BS Christopher J. Lee 2 BS Nội Soi Ruột Già & Bao Tử 97 BS Paul Nguyễn Huy Đạo 105 BS Phillip Long Dang 47 Drews Family Medicine Norcross 59 Georgia Senior Medical Group Front Cover GHS - Dr. Long 4 Gwinnett Urgent Family Care 129 Morning Chiropractic 105 Thẩm Mỹ Viện - Dr. Kim Kun 13

ELECTRONICS-COMPUTER Hộp Tivi 9999

171

FINANCIAL - TÀI CHÁNH

American Commercial Funding 17 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Brandon Lê 119 Công Ty Tài Trợ Địa Ốc - Nguyễn Đình Anh Phúc 39 First IC Bank - Mortgage 29 Minh Hai Financial Services 23 Peacock Funding - Cty Cho vay Tiền 8 Sun Funding Solution - David 174

FUNERAL - NHÀ QUÀN

Lee’s Funeral Home & Crematory

FURNITURE - BÁN BÀN GHẾ Furniture Mall Online

GIFTS / MUSIC SHOP - QUÀ / NHẠC Thế Giới Âm Nhạc

HERBALIST - ĐÔNG Y

Acai Berry - Slim Body Acai Berry - Slim Body Cervifor - Lộc Nhung Hươu CORDYCEPS-PURE Dầu Nóng Golden Moose Fe-Mon-9 Livercon-II Fucoidan - Quà tặng từ đại dương Fucoidan - Quà Tặng Từ Đại Dương Fucoidant AHCC Hoa Đà Natural Health Phước Nhơn Đường Fortune Super Flex Joint - Trị Đau Khớp Tin Vui Cho Đàn Ông

INSURANCE - BẢO HIỂM

Alicia Thúy - Chau’s Insurance

No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145 216 115 109 214 51 45 10 43 133 223 5 93 49 211 12 205

DANH MUÏC QUAÛNG CAÙO - ADVERTISERS INDEX All Top Insurance (Andrew Tiến Võ) Allan Insurance Agency - Sương Hồ America Insurance - Belinda Shu Agency Anh Bình - Bảo Hiểm Sức Khỏe & Obamacare Anh Cao Bảo Hiểm Bảo hiểm Nationwide - Thai Chang Agency Bình Nguyễn - Allstate Insurance Châu Phan-Long Bùi Farmers Insurance Franklin Cuong Obama Care GEICO - Kim Đào Kim Huỳnh - Farmers Insurance Kim Tĩn Bảo Hiểm - Chi Nguyễn Minh Hải Bảo Hiểm New York Life Insurance - Thu Mellick Qui Nhon Tax & Ins. Services Statefarm Insurance Agency - Kim VN Bảo Hiểm

91 139 41 157 81 215 113 38 35 6 17 31 23 37 55 61 163

JEWELLERY - TIỆM VÀNG Minh Ngọc Tiệm Vàng Tiệm Vàng Đức Hải

LEGAL - PHÁP LÝ

Kim Tín Di Trú - Chi Nguyễn Xie Law Office Luat Di Tru

MONEY EXCH - CHTIỀN - NGOẠI THƯƠNG ABC Chuyển Tiền Minh Hải Chuyển Tiền

9 7 31 165 79 23

NAILS / BEAUTY SUPPLY - MÓNG/TÓC/MỸ PHẨM Mỹ Phẩm Nhật - Richita Bihaku

PHARMACY - NHÀ THUỐC TÂY Anna Pharmacy Wai-kiu FamCare

PHOTO - CHỤP HÌNH

Max Photo & Video NaViet - Quay Phim, Chụp Hình, Trang Điểm

PUBLIC ANNOUNCEMENT - THÔNG BÁO CĐ Chương Trình Gây Quỹ Từ Thiện Đại Lễ Phật Đản Chung HTLH - Lễ Chiến Sĩ Trận Vong LeSean LovMi Eyebrows & LovMi Lash Shen Yun - Thần Vận Thời Báo Media

REAL ESTATE - ĐỊA ỐC

Atlanta Maxim Realty - Kim Hanh Châu Phan Royal Realty Services Current Realty - Kevin Dinh HomeMax Realty - Na Le HomeMax Realty - Peter Quang Nguyen Metro Broker - Lisa Nguyen PalmerHouse Properties - Hiếu Nguyễn

219 151 99 83 55

213 220 57 218 169 209 215 38 143 117 222 51 8

Real Estate Prof.- Trish Nguyen Spear Realty - Yến Phan Sunrise Realty - David Truong Thang Chi Realty LLC VNR - Vu Nguyen

RESTAURANT-CAFE

Atl Phở Vietnamese Noodle Soup & Grill Cafe Window Chè Vạn Lợi Happy Valley Dim Sum & Asian Cuisine Nam Phương Phở Bắc Pho Saigon Authentic Vietnamese Cuisine Super Phở Super Phở

SCHOOLS - DẠY HỌC/DẠY NGHỀ

Lớp Dạy Kèm Miễn Phí Lấy Bằng Bảo Hiểm Trường Thẩm Mỹ Thúy Ái

SERVICES - DỊCH VỤ

Ban Nhạc - The Heart Beatz Ban nhạc Nhịp Điệu Châu Phan Royal Service Chữa Bệnh Từ Thiện - ĐĐ . Thích Minh Đạt Công Ty Cội Nguồn - Home Care Credit Card Service- Hậu Phạm Dịch Vụ Cà Thẻ CC Đài Radio Việt Sống Family Home Care Services - Van To Vex Pest - Trị Kiến, Gián, Mối Viễn Đông Cargo Vina Pest - Trị Kiến, Gián, Mối

SIGNS - BẢNG HIỆU

Hello Sign (Dũng Hoàng)

SUPERMARKET - SIÊU THỊ

HONG KONG SUPERMARKET Metrochef - Siêu Thị

131 83 111 27 103 73 73 171 127 25 83 221 141 197 187 16 33 115 38 125 85 109 16 210 79 109 187 167 41 208 75

SUPPLIER - ĐẠI LÝ CUNG CẤP

Chuyên bán sỉ / cung cấp thiết bị trồng cây Greenhouse 73 HM Restaurant Equipment 217 KOI Plastic - Công ty sản xuất, thiết kế đồ nhựa 111 Nurture Growth Bio - Phân Bón Vi Sinh Back Cover

TRAVEL - DU LỊCH

Minh Hải Travel & Di Trú NAT Travel and Tours Qui nhon travel & Tax Services

WEDDING SERVICES - D.V. CƯỚI HỎI Chính Trần Bánh Cưới

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

23 101 55 61

TIN CỘNG ĐỒNG

Thông Báo

RD News sẽ giúp đưa những thông tin sinh hoạt phi lợi nhuận (Non Proﬁts) đến cộng đồng người Việt như: Tổ chức cộng đồng, hội đoàn đồng hương, tổ chức tôn giáo, sinh hoạt giới trẻ.....Hoàn Toàn Miễn Phí. Giới hạn thời gian để Rạng Đông có điều kiện giúp những hội đoàn khác. Rạng Đông giữ quyền quyết định tiếp tục đăng hoặc ngưng đăng

Thể lệ nhận và đăng tin Cộng đồng - Nội dung tin Cộng đồng xin viết ngắn, gọn, rõ ràng: Tên Hội đoàn, Tổ chức, địa điểm, thời gian và người liên lạc. (không nhận đăng danh sách). Bản tin xin viết bằng các font chữ tiếng Việt. Xin gửi e-mail về địa chỉ: rd.tincongdong@gmail.com, ghi đề mục “Tin Cộng Đồng” *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Trân trọng kính mời quý đồng hương và thân hữu đến tham dự buổi Lễ 30/4 Thời gian: 1pm ngày 05/05/2019 tại trụ sở Hội Tâm Linh Học Liên lạc: (678) 523-3651; (770) 428-3752 *Công Ty Tal Tax - Tư Vấn Thuế - Miễn Phí Địa điểm: 300 Merchants Drive Ste 303, Norcross GA 30093 Thời gian: Chúng tôi MIỄN PHÍ khai thuế cho Hội từ thiện, Tổ chức tín ngưỡng, Cô bác cao niên & sẵn sàng giải đáp thắc mắc khi quý vị nhận được thư từ IRS. Liên lạc: Ann Le, E.A – Phone : 470-499-4747 *Hội Tâm Linh Học Atlanta Địa điểm: 593 Parliament S. Marietta Ga 30066 Thời gian:Mở cửa mỗi chủ nhật từ 10:00am -05:00pm. Chuyên giải tỏa các vấn nạn, trị bệnh nan y và phát triển khả năng huyền bí. Mọi giúp đở đều miễn phí. Liên lạc: (770) 428-3752; (678) 472-3877 *Hội Thánh Truyền giáo Baptist Tân Ước Việt Nam Địa điểm: 5370 Ahs Street, Forestpark, GA, 30297 Thời gian: Học đàn Piano miễn phí từ 9:00 am đến 10:00 am- Học TCN và Thờ phượng Chúa: 10:00 am đến 11:30 am. Liên lạc: Mục sư Abraham Kiểm Huỳnh (404) 396-4159, (678) 497-7648

* Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng đồng Á châu vùng Nam Atlanta Có phục vụ trà và cà phê buổi sáng, các dịch vụ sức khoẻ, An sinh Xã hội. Ưu tiên cho quý vị Cao niên và thành viên của Trung tâm. Địa điểm: 4917 Jonesboro Rd, Forest Park, GA 30297 Thời gian: Mở cửa 6 ngày trong tuần từ thứ hai đến thứ bảy từ 9: 00 am đến 5:00 pm- Chủ nhật nghỉ Liên lạc: Phong Dương (404) 379 9818, Nhung Đặng (678) 823-5272 *Hội Thánh Tin Lành Báp-tít Rex Địa điểm: 6188 Hwy 42 Rex GA 30237 Thời gian: Thờ Phượng mỗi Chúa Nhật 3:00 - 4:30 pm. Học Kinh thánh: 2:30 – 3:00 pm Liên lạc: Mục sư Phạm Hiếu Đức (404) 452-5130, Mục sư Thái Hữu Hiền (678) 490-3695 * Hội thánh Báp-tít Cộng đồng Địa điểm: 151 Arcado Road, SW Liburn, GA 30047 Thời gian: Giờ thờ Phượng: Từ 9:30 am - 10:45 am ngày Chúa Nhật Liên lạc: (678) 756-3705 * Hội Thánh Tin Lành Việt Nam Địa điểm: 1525 Indian Trail Rd. Norcross, GA 30093-2614 Thời gian: Thờ phượng từ 9: 00 am đến 11:00 am Liên lạc: Mục sư Hoàng Linh (404) 409 2568 * Chữa Bệnh Từ Thiện Địa điểm: 4767 Puckett St, Forest Park, GA 30297. Liên lạc: Đại đức Thích Minh Đạt (832) 213-8619 * Hội Tình Thương Cựu Chiến Binh Quân Lực & Cảnh Sát Quốc Gia Việt Nam Cộng Hoà Địa điểm : 1065 Marie Street Forest Park, Ga 30297. Thời gian : 10:30am - 1:30pm mỗi ngày. Uống Cà Phê - Đọc Báo - Tâm Sự những vui buồn giúp đỡ nhau trong những năm tháng cuối đời. Đại diện: Nguyễn Hoàng Thăng SQBĐQ Khóa 9 Thủ Đức (404) 642 -5758.Kính mời Quý Chiến Hữu. * Trung tâm Cao niên Atlanta Địa điểm: 5675 Jimmy Carter Room 665 (Bên trong Global Mall, gần chợ Hong Kong) Thời gian: Sinh hoạt vào ngày thứ ba và thứ sáu từ 9:00 am-2:00 pm. Liên lạc: (470) 338-2409

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Truy lùng hai nghi can đánh cướp nữ trang trị giá $100,000

Ty Cảnh Sát Gwinnett County đang truy lùng hai người đàn ông đã đánh cướp một số nữ trang trị giá hơn $100,000 tại một cửa tiệm ở Sugarloaf Mills chỉ trong vòng 30 giây. Vụ đánh cướp táo bạo này diễn ra vào khoảng 11 giờ 50 sáng ngày thứ Hai vừa qua, tại cửa

tiệm Crescent Jewelers ở thị xã Lawrenceville. Hai nghi can này giả dạng là khách hàng đến hỏi mua một vài món nữ trang đặc biệt. Hình ảnh video từ máy thu hình trong tiệm cho thấy trong lúc một nhân viên trong tiệm đang giới thiệu về những món nữ

trang này, bỗng một tên liền rút ra một chiếc búa và đập vỡ tủ kính, còn tên đồng bọn liền thò tay vào để hốt một loạt những chiếc khay trưng bày nữ trang và dồn vào một chiếc túi trước khi bỏ chạy nhanh ra ngoài. Bọn chúng leo vào chiếc xe Mitsubishi SUV mầu đen đậu trong bãi đậu xe khu Sugarloaf Mills. Cảnh sát kêu gọi bất cứ ai có những thông tin liên hệ đến vụ này có thể gọi cho các thám tử Cảnh Sát Gwinnett County ở số điện thoại 770-513-5300, hoặc gọi cho cơ quan Crime Stoppers ở số 404-577-8477. Những báo cáo cho cơ quan Crime Stoppers có thể được thưởng $2,000 nếu như nó dẫn đến việc bắt giữ hay truy tố các nghi can. 

Thầy giáo bị bắt giữ vì “đụng độ” gây thương tích cho học sinh Một thầy giáo thuộc Học Khu Các Trường Công Lập ở Atlanta (APS) đã vừa bị câu lưu sau một vụ xô xát với một em học sinh tại trường Trung học Đệ nhất cấp Ralph Bunche Middle School ở phía tây nam Atlanta. Các viên chức của Học Khu nói rằng vị thầy giáo có tên là Broderick Halls có thể phải đối diện với cáo buộc tội danh hành hung và tàn nhẫn với trẻ em. Sự việc bắt đầu diễn ra vào ngày thứ Hai vừa qua khi ông Halls yêu cầu một em học sinh đang gây rối trật tự là phải rời khỏi lớp học. Nhưng em này đã từ chối làm theo lời. Phát ngôn viên Ian Smith của

Học Khu nói rằng “trong lúc xô xát, em học sinh này đã bị thương, nên được đưa đến bệnh viện để được chăm sóc và sau đó được cho xuất viện để về nhà.” Cảnh sát của Học Khu APS đã mở cuộc điều tra và thầy giáo Halls đã đến trình diện tại văn phòng cảnh sát vào chiều ngày thứ Ba sau đó. Ông đã được thả tự do khỏi nhà giam của Fulton County vào sáng thứ Năm sau khi đóng số tiền $35,000 để tại ngoại hậu tra và sẽ ra hầu toà vào ngày 1 tháng 5 sắp tới. Ngoài ra, ông Halls cũng được đặt trong tình trạng nghỉ việc hành chánh trong lúc chờ đợi kết quả của một

Broderick Halls

cuộc điều tra trong nội bộ. Những chi tiết liên quan đến môn học do ông giảng dạy cũng như thời gian đã làm việc tại Học Khu này hiện thời chưa được loan báo. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Cảnh sát tại các trường công lập được trang bị máy quay phim trên người Các nhân viên công lực làm việc trong các trường học công lập giờ đây sẽ được trang bị thêm một máy quay hình video gắn trước ngực để thu hình tất cả những diễn tiến trong lúc hành sự. Máy thu hình này được nằm bên trong một chiếc điện thoại thông minh được cài bên trong đồng phục của cảnh sát. Cho đến nay, đã có 7 trong số 10 Khu Học Chính lớn nhất của tiểu bang Georgia đã áp dụng chính sách mới này, trong đó có những vùng lớn đông dân như Atlanta, Fulton và DeKalb. Rất nhiều các cơ quan cảnh sát cấp thành phố và tiểu bang đã nhanh chóng áp dụng chính sách mới cho các cảnh sát viên được trang bị thêm hệ thống máy thu hình này, sau khi xảy ra nhiều vụ cảnh sát lạm dụng quyền hành để hành hung hoặc bắn vào nhiều người gây ra những vụ tai tiếng gây tranh cãi trên toàn quốc. Từ đó, các cơ quan cảnh sát thuộc các

Khu Học Chính cũng bắt chước áp dụng theo chiều hướng này. Tuy vậy, chính sách này cũng vẫn tiếp tục có tranh cãi. Những người ủng hộ cho rằng các máy thu hình này sẽ khiến cho dân chúng có thể tiếp tục tin tưởng vào hệ thống công quyền, và có thể cung ứng những bằng chứng quý

giá trong những vụ án hình sự. Nhưng những người chống đối cho rằng những máy thu hình đó có thể là một mối nguy về việc xâm phạm quyền riêng tư của các em học sinh. Họ cũng cho rằng có thể những chiếc máy thu hình này sẽ khiến các em học sinh từ nay sẽ ngần ngại không dám thố lộ nhiều điều riêng tư với các nhân viên cảnh sát. Vào tháng trước, đã có 70 cảnh sát viên thuộc Học Khu Atlanta APS đã được đeo các máy thu hình này trên ngực áo. Một số các cảnh sát viên tại Học Khu DeKalb cũng bắt đầu giai đoạn thử đầu tiên. Còn ở Học Khu Fulton County, các cảnh sát viên cũng bắt đầu đeo các máy thu hình này từ đầu mùa học năm nay, tương tự như các Học Khu ở Henry và Forsyth. Riêng hai Học Khu Cobb và Gwinnett, với sĩ số học sinh lớn nhất trên toàn tiểu bang tổng cộng gần 300,000 em, các cảnh sát viên đã áp dụng chính sách đeo máy thu hình này từ nhiều năm qua. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIN ATLANTA

Biện lý Fulton County chịu thoả thuận bồi thường vụ kiện kỳ thị giới tính Dù lên tiếng chỉ trích đây là một hành động giống như bị bắt chẹt để làm tiền, nhưng Biện Lý Paul Howard của Fulton County đã đồng ý trong một thoả thuận bồi thường một cựu nhân viên số tiền $285,000 để giải quyết vụ thưa kiện về kỳ thị giới tính đã kéo dài trong 2 năm qua. Sự việc bắt đầu khi ông Governor Henderson, một nhân viên điều tra có thâm niên 23 năm trong Lực lượng Bài trừ Tội ác đối với Phụ nữ và Trẻ em tại Biện Lý Cuộc của Fulton County đã nộp đơn thưa kiện vị sếp trực tiếp là Cynthia Nwokocha là Trưởng phòng Điều tra cùng với sếp lớn là Biện Lý Howard. Đơn kiện nói rằng ông Henderson đã bị đối xử kỳ thị để không được thăng chức cao hơn trong văn phòng

vì sếp của ông là bà Nwokocha nói rằng chức vụ này phải giành cho một phụ nữ vì nó chỉ thích hợp cho nữ giới mà thôi. Đơn kiện nói thêm rằng Biện lý Howard cũng đồng ý như vậy bằng cách đòi hỏi chính ông phải phê duyệt xem phụ nữ nào được thăng chức. Sau đó, một phụ nữ thiếu kinh nghiệm và ít thâm niên hơn ông Henderson đã được thuê mướn vào chức vụ này. Sau đó, cả hai bên trong vụ kiện đều được toà án yêu cầu phải điều đình với nhau để đi đến một giải pháp thoả hiệp, từ đó dẫn đến thoả thuận mới nhất buộc chính quyền Fulton County phải trả cho ông Henderson số tiền kể trên. Trong đơn kiện, ông Henderson cáo buộc rằng các vị sếp của ông

đã che đậy chính sách kỳ thị theo giới tính này bằng cách cho tuyển mộ trở lại chức vụ này sau khi ông nộp đơn thưa kiện tại cơ quan chính phủ liên bang EEOC để được đối xử công bằng trong khi tìm việc làm. Nhưng sau đó cũng chính vị phụ nữ thiếu kinh nghiệm này cũng được giữ lại chức vụ này. Sau đó, các vị sếp này còn tìm cách trả đũa ông về tội đã nộp đơn thưa kiện lên cơ quan EEOC. Họ đã cho sửa đổi lại những tiêu chuẩn để nộp đơn xin chức vụ này bằng cách đòi hỏi các ứng viên phải có bằng cử nhân, khi biết rằng ông Henderson đã không có văn bằng, mà chỉ có kinh nghiệm làm việc lâu năm. 

HOA KỲ

Giữ nguyên luật “Tiểu bang Trú ẩn” của California Theo VOA ngày 20/4, một hội đồng kháng cáo liên bang đã giữ nguyên luật “tiểu bang trú ẩn” gây tranh cãi của California, và phán quyết rằng biện pháp này không cản trở việc thực thi luật nhập cư liên bang tại tiểu bang đó. Một hội đồng gồm ba thẩm phán của Tòa phúc thẩm liên bang địa hạt 9, trong một quyết định được tất cả tán thành, cho rằng luật tiểu bang, được gọi là SB 54, hạn chế sự hợp tác giữa cơ quan thực thi pháp luật của tiểu bang và địa phương và rằng các cơ quan di trú

liên bang không mâu thuẫn với luật liên bang. Các thẩm phán cho biết họ “không nghi ngờ gì về việc SB 54 khiến công việc của các cơ quan nhập cư liên bang trở nên khó khăn hơn”. Nhưng “California có quyền... không hỗ trợ các nỗ lực của liên bang.” Quyết định giữ nguyên phán quyết của tòa án cấp thấp hơn được ban hành vào tháng 7 năm 2018. Tháng 3 năm ngoái, chính phủ liên bang kiện California khi cho rằng Hiến pháp trao cho chính quyền liên bang quyền lực rà soát các vấn

đề nhập cư. Chính quyền Trump cũng kiện 2 luật tiểu bang khác của California. Một, được gọi là AB 450, yêu cầu chủ lao động cảnh báo nhân viên trước khi có các cuộc thanh tra nhập cư liên bang. Hai, được gọi là AB 103, trao cho tổng chưởng lý California thẩm quyền kiểm tra các cơ sở giam giữ người nhập cư. Hội đồng kháng cáo giữ nguyên cả hai luật đó, mặc dù họ đã chặn một phần của luật thanh tra – luật này cho phép cơ quan có thẩm quyền của nhà nước kiểm tra các tình huống xung quanh việc bắt giữ và chuyển di dân bị giam giữ. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HOA KỲ

Hai vợ chồng lãnh án chung thân vì giam cầm 13 đứa con David Allen Turpin, 57 tuổi và vợ Louise Anna Turpin, 50 tuổi, hôm 19/4 bị thẩm phán tuyên án chung thân vì tội giam cầm và tra tấn 13 đứa con, từ 3 đến 30 tuổi. Hồ i tháng 1/2018, cảnh sát phát giác và giải cứu 13 nạn nhân tại một ngôi nhà ở thành phố Perris, tiể u bang California, sau khi cô con gái 17 tuổi trốn thoát qua đường cửa sổ và gọi điện thoại cầu cứu. David Turpin nói tại phiên tòa: «Tôi không bao giờ có ý định làm hại những đứa con của mình». Tuy nhiên, đoạn ghi âm cuộc điện thoại báo cảnh sát của cô con gái cho thấy vợ chồng Turpin xích 2 trong số 13 đứa con vào giường chặt đến mức để lại vết bầm tím trên da thịt. Khi được cảnh sát tìm thấy, các nạn nhân trong tì nh trạ ng «suy dinh dưỡng, bẩn thỉu». Theo lời kể của các nạn nhân, bọn

David Allen Turpin và Louise Anna Turpin

trẻ bị ép ngủ 20 tiếng mỗi ngày và thức dậy vào nửa đêm để ăn bữa trưa kiêm bữa tối, thường là bánh mì kẹp bơ đậu phọng, khoai tây chiên và đồ ăn nấu bằng lò vi ba. Cơ quan điều tra còn cho biết vợ chồng Turpin nhốt các con vào chuồng để trừng phạt và đánh chúng bằng mái chèo. Sau khi

được giải cứu, các nạn nhân đượ c đưa đến sống trong trung tâm bảo vệ trẻ em của chính phủ. Gia đình Turpin chuyển từ Texas đến California năm 2010. Nguyên nhân của việc bạo hành chưa được làm rõ. 

Nhân viên hàng không ‘làm việc’ cho quân đội Trung Quốc Theo CNN, một cựu nhân viên của một hãng hàng không Trung Quốc tại hai sân bay lớn phục vụ cho New York đã nhận tội trước các cáo buộc trọng tội bắt nguồn từ việc vận chuyển các gói hàng bất hợp pháp thay mặt cho quân đội Trung Quốc. CNN trích nguồn tin của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết hôm 17/4: Ying Lin là một công dân Mỹ nhập tịch từ Trung Quốc. Theo cáo buộc của các công tố viên, người phụ nữ này nhận các gói hàng từ các sĩ quan quân đội Trung Quốc làm việc tại Liên Hợp Quốc ở New York và đưa chúng lên các chuyến bay tới Trung Quốc mà không có mặt các sĩ quan này trên máy bay – một vi phạm các quy tắc

an toàn hàng không của Hoa Kỳ. Đổi lại, bà Lin được miễn thuế khi mua rượu, thuốc lá và các thiết bị điện tử, các đặc quyền mà giới chức Mỹ cho là «có trị giá hàng chục ngàn đô la». Các công nhân xây dựng Trung Quốc, những người chỉ được phép hoạt động tại các cơ sở của chính phủ Trung Quốc theo các điều khoản về thị thực của họ, cũng đã làm việc miễn phí tại hai căn nhà của bà Lin tại khu Queens ở New York, theo Bộ Tư pháp Mỹ. Các công tố viên không nêu tên hãng hàng không nơi bà Lin làm việc, nhưng cho biết đây là hãng vận chuyển quốc tế có trụ sở tại Trung

Quốc. Ban đầu, bà Lin làm việc cho hãng vận tải này với tư cách là một nhân viên tại sân bay quốc tế John F. Kennedy của New York, rồi sau đó chuyển đến làm giám đốc nhà ga ở sân bay quốc tế Newark Liberty. Bà Lin phải đối mặt với án tù 10 năm khi bị kết án. Hôm 18/4, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết ông không biết về trường hợp này, nhưng nói thêm rằng: «Khi chính quyền Mỹ đưa ra các cáo buộc như vậy, họ phải có bằng chứng cụ thể thay vì chỉ cố gắng ‘đuổi hình bắt bóng’ vì điều này sẽ mang lại những tác động tiêu cực đến quan hệ song phương.» 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Chủ tịch Hạ viện Georgia bị cáo buộc đã lạm dụng hơn 900 lần trì hoãn các phiên toà

Ông David Ralston

Hồi tháng Hai vừa qua, một cuộc điều tra của hai cơ quan truyền thông là tờ Atlanta Journal-Constitution và đài truyền hình Channel 2 Action News đã cho thấy Chủ tịch Hạ viện Georgia là David Ralston, thuộc đảng Cộng Hoà, đã lạm dụng quyền lợi của chức vụ này trong việc đình hoãn nhiều phiên toà cho các thân chủ của ông trong những vụ thưa kiện mà ông được thuê mướn làm luật sư biện hộ.

Luật định của tiểu bang cho phép các vị dân cử nếu đang hành nghề luật sư có thể xin quan toà đình hoãn các phiên xét xử cho thân chủ của họ nếu như có lý do đang bận công vụ ở Quốc hội. Trong trường hợp này, nhiều thân chủ của ông Ralston đã bị thưa kiện trong nhiều vụ án với các tội danh hình sự như bạo hành trong gia đình, lái xe say xỉn v.v. và ông đã viện dẫn lý do này để xin đình hoãn các phiên xét xử kéo dài trong nhiều năm trời. Ngoài ra, ông Ralston còn tìm cách nới rộng đạo luật này vào năm 2006 để cho phép các vị dân cử có thể xin đặc miễn đình hoãn này trong suốt năm, chứ không chỉ giới hạn trong thời gian Quốc hội đang có nhóm họp. Phía các luật sư đại diện cho

các nguyên đơn khởi kiện cho rằng đó là một điều lạm dụng gây thiệt hại cho các thân chủ của họ vì phải chờ đợi quá lâu mà vụ án chưa được đem ra xét xử. Mới đây, một trong những người điều tra vụ này là ông Derek Somerville, cựu nhân viên cơ quan FBI, nói rằng sau khi kiểm tra sâu rộng hơn hồ sơ này trong 2 tháng qua, người ta mới biết thêm rằng ông Ralston đã lạm dụng luật định này để trì hoãn tổng cộng 966 lần ra toà trong 226 vụ án mà ông được thuê mướn làm luật sư biện hộ. Ông Somerville nói rằng không hiểu vì sao mà Luật Sư Đoàn tại Georgia lại có thể cho phép bất cứ một vị luật sư nào được rộng quyền trì hoãn và kéo dài các vụ án như vậy. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Lễ Phục Sinh đẫm máu ở Sri Lanka: 290 người thiệt mạng Sáu vụ nổ xảy ra vào buổi sáng và hai vụ nổ vào buổi chiều ngày Chủ nhật Phục sinh khiến tính đến hôm 22/4 có 290 người thiệt mạng và 500 người bị thương ở Sri Lanka. Sá u vụ nổ sáng 21/4 xảy ra tại ba khách sạn sang trong và ba nhà thờ, chủ yếu ở thủ đô Colombo của Sri Lanka và vùng lân cận vào đúng dịp người Công giáo kỷ niệm lễ Phục sinh. Hai vụ nổ sau đó xảy ra vào buổi chiều tại vùng ngoại ô Colombo. Hôm 22/04, phát ngôn nhân chính phủ Sri Lanka thông báo một tổ chức Hồi Giáo của Sri Lanka, mang tên National Thowheeth Jama’ath (NTJ), chính là thủ phạm loạt khủng bố tự sát này. Nhà chức trách cho biết những trang mạng xã hội lớn và các ứng dụng nhắn tin, bao gồm cả Facebook và WhatsApp, đã bị chặn để tránh lan truyền các tin đồn sai lệch. Tất cả trường học ở Sri Lanka đóng cửa vào ngày 22 và 23/4. Ngoại trưởng Sri Lanka nói có ít nhứ t 27 thi thể ngườ i ngoạ i quố c đượ c tì m thấ y gồ m cá c công dân Anh, Mỹ , Ấ n Độ , Bồ Đà o Nha và Thổ Nhĩ Kỳ . Bá o Cộ ng sả n Trung quốc nói có 2 người Trung quốc bị thiệt mạng. Thủ tướng Ranil Wickremesinghe triệu tập một cuộc họp khẩn cấp Hội đồng An ninh Quốc gia và cho biết

Đánh bom liên hoàn tại Sri Lanka. Ảnh: Twitter

ông sợ bạo lực có thể gây ra sự bất ổn ở Sri Lanka, đất nước có khoảng 21 triệu dân và ông cam kết chính phủ sẽ «trao mọi quyền hạn cần thiết cho lực lượng quốc phòng» để hành động chống lại những kẻ chịu trách nhiệm về vụ thảm sát. Ông cho biết, ba cảnh sát đã thiệt mạ ng trong cuộ c lụ c soá t mộ t căn nhà tình nghi ở ngoại ô Colombo khi những người bên trong kích hoạt chất nổ để ngăn chận vụ bắt giữ. Thủ tướng Wickremesinghe về sau cho biết thêm lực lượng an ninh nước này đã «biết thông tin» về một vụ tấn công có thể xảy ra. Tình báo địa phương nhận được cảnh báo từ 10 ngày trước rằng «các nhà thờ nổi tiếng» có thể trở thành mục tiêu đánh bom tự sát. Ông nhấn mạnh: «Chúng ta phải làm rõ vì sao các biện pháp phòng ngừa thích hợp không được thực hiện». Bộ Quốc phòng Sri Lanka ra lệnh giới nghiêm từ 6 giờ tố i đến 6 giờ sáng.

Hàng loạt các nhà lãnh đạo thế giới cùng lên án các vụ tấn công. Giáo hoàng Francis gọi đây là hành vi «bạo lực tàn khốc», đồng thời gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân. Tổng thống Donald Trump nhanh chóng lên Twitter cho biết Mỹ «sẵn sàng giúp đỡ» Sri Lanka vượt qua khó khăn. Mức độ đẫm máu khiến người ta nhớ lại những ngày tồi tệ nhứt của cuộc nội chiến kéo dài 26 năm trên đất nước Sri Lanka. Lúc đó, nhóm nổi loạn Hổ Tamil đã tranh đấu đòi độc lập khỏi Sri Lanka, thực hiện những vụ nổ bom gây nhiều thương vong. LHQ thoạ t đầ u ướ c tí nh khoả ng 100.000 người bị thiệt mạng, nhưng một ban chuyên gia LHQ sau đó cho biết khoảng 45.000 người Tamil bị sát hại trong những tháng cuối cùng của cuộc nội chiến. Cả hai phía đều bị cáo buộc vi phạm nhân quyền trầm trọng. Sri Lanka gồm 70 phần trăm dân số theo Phật giáo. Phần còn lại theo Hồi giáo, Hindu hoặc Cơ đốc giáo. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Diễn viên hài trở thành tổng thống Ukraine

Ông Volodymyr Zelensky

Theo Ủy Ban Bầu Cử Trung Ương Ukraine vào trưa 22/04, kết quả dựa trên 96% số phiếu đã kiểm nhân vòng 2 cuộc bầu cử tổng thống diễn ra hôm 21/04 cho thấy danh hài Volodymyr Zelensky đã chiến thắng áp đảo, với 73% số phiếu. Đối thủ của ông là tổng thống mãn nhiệm Petro Porochenko chỉ nhận được 24% phiếu.

Ngoài số phiếu cao giành được, ông Zelensky còn chiến thắng ở cả các vùng phía tây lẫn phía đông của Ukraine, có truyền thống chống nhau. Trong chiến dịch vận động tranh cử của mình, một trong những khẩu hiệu được ông Zelensky nêu bật là đoàn kết Ukraine, vốn đang bị chia rẽ giữa miền tây có xu hướng thân Tây phương, với miền đông ly khai thân Nga. Theo RFI, cho đến nay, không một ứng cử viên tổng thống Ukraine nào mà lại nhận được sự ủng hộ rộng rãi như vậy trên toàn quốc, từ miền tây nói tiếng Ukraine cho đến miền đông nói tiếng Nga. Năm năm sau cuộc cách mạng Maidan, các cử tri bị mệt mỏi vì tham nhũng, nghèo đói và chiến tranh, một lần nữa đã cho thấy lòng khao khát thay đổi. Họ đặt hy vọng vào một người không hề có kinh nghiệm chính trị, vẫn rất mơ hồ về chương trình hành động cũng như đội ngũ cộng sự viên của mình. Dẫu vậy, Liên Hiệp Châu Âu hôm 22/4 đã hoan nghênh sự «gắn bó chặt chẽ» của Ukraine vào nền dân chủ. Trong lúc đó nước Nga, qua lời thủ tướng Dmitri Medvedev, đã cho rằng cơ may cải thiện quan hệ với Ukraine đã xuất hiện. 

Tái thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris: Quyên góp kỷ lục Ngay sau khi Nhà Thờ Đức Bà Paris bị tàn phá trong trận hỏa hoạn hôm 15/04, một làn sóng hảo tâm đã trào dâng tại Pháp cũng như trên thế giới để góp tiền bạc và công sức cho công cuộc tái thiết được cho là sẽ rất tốn kém. Đi đầu trong làn sóng này là các đại gia đình giầu có và các đại tập đoàn Pháp, đã liên tiếp loan báo quyên góp những món tiền khổng lồ. Thế nhưng, các khoản đóng góp này đã lập tức làm dấy lên nhiều lời chỉ trích, đặc biệt từ cánh tả Pháp, đã tố cáo giới đại gia đã lợi dụng cơ hội để đánh bóng hình ảnh của mình. Cụ thể là gia đình Bernard Arnault, chủ nhân của tập đoàn hàng xa xỉ LVMH, sở hữu thương hiệu Louis Vuitton nổi tiếng thế giới, và gia đình Bettencourt-Meyers, chủ nhân của

nhà sản xuất mỹ phẩm L’Oréal mà không ai không biết, cả hai đã góp mỗi nhà 200 triệu euro. Bên cạnh đó, gia đình Pinault và tập đoàn Kering, sở hữu chủ của hãng mỹ phẩm Gucci, Yves Saint Laurent, cũng thông báo đóng góp 100 triệu euro, tương tự như tập đoàn dầu khí Pháp Total. Danh sách các nhà hảo tâm còn có hãng quảng cáo JC Decaux, tập đoàn xây dựng Bouygues, các ngân hàng lớn như BNP Paribas, Société Générale, các hãng bảo hiểm như AXA, cho đến các doanh nghiệp giải trí như hãng trò chơi điện tử Ubisoft, hay Công Viên Giải Trí Disney… Các địa phương lớn ở Pháp từ đông sang tây, cũng đua nhau đóng góp, từ thành phố Paris (50 triệu euro), vùng Ile de France, tập hợp các tỉnh bao quanh thủ đô Pháp (10

triệu euro), cho đến vùng AuvergneRhône-Alpes, vùng Bretagne, thậm chí vùng Réunion ở hải ngoại xa xôi cũng thông báo đóng góp. Cơn sốt quyên tặng cho quỹ tái thiết Nhà Thờ Đức Bà Paris cũng hừng hực trong dân chúng. Tính đến cuối tuần trước, đã có khoảng 20 triệu euro đến từ các nhà tài trợ nhỏ, chủ yếu là các cá nhân, cho thấy rõ ràng lòng gắn bó của người Pháp với di sản văn hóa của đất nước. Theo ghi nhận của Alexander Gady, thuộc hội bảo vệ di tích và công trình lịch sử Pháp Sites et Monuments, các khoản quyên góp trong vỏn vẹn một tuần đã tương đương với ba năm ngân sách mà chính phủ Pháp (326 triệu euro) dành cho việc bảo trì và bảo tồn các di tích lịch sử. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI

Hoa Kỳ có thể trừng phạt mọi quốc gia nhập dầu của Iran

Washington Post ngày 21/4 dẫn 4 nguồn thạo tin cho hay, chính phủ Hoa Kỳ được cho là sẽ không gia hạn lệnh miễn trừ trừng phạt với các quốc gia mua dầu thô của Iran, việc này có thể gây ảnh hưởng tới thị trường dầu khí thế giới và khiến các khách hàng lớn của Tehran như Ấn Độ và Trung Quốc bị ảnh hưởng. Reuters cũng dẫn nguồn tin riêng xác nhận Mỹ có thể sẽ sớm cảnh

báo đưa toàn bộ các quốc gia nhập cảng dầu của Iran vào danh sách bị trừng phạt. Lệnh miễn trừ hiện tại đang ban hành cho Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Đại Hàn, Ý, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và Đài Loan sẽ hết hạn vào ngày 2/5. Thay vào đó, Mỹ được cho là khuyến khích các nước đổi sang mua dầu thô của Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE).

Giới quan sát cho rằng hành động trên nếu được thực hiện thì sẽ là “chiến thắng” cho cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton và phe “diều hâu” trong chính phủ Mỹ, những người phàn nàn rằng Mỹ đã không đủ cứng rắn với Iran khi lệnh miễn trừ vẫn còn đó. Chuyên gia Mark Dubowitz, giám đốc điều hành quỹ Defence of Democracies (Mỹ) cho rằng quyết định này sẽ gây ra áp lực tối đa lên Iran và khiến cho nền kinh tế quốc gia Trung Đông bị cạn kiệt nguồn tiền mặt và sụt giảm nguồn thu từ ngoại tệ”. Từ tháng 11 năm ngoái, Ý, Hy Lạp và Đài Loan đã dừng nhập dầu của Iran. Trong khi ông Bolton và các giới chức trong Bộ Năng lượng Hoa Kỳ cho rằng đây là thời điểm thích hợp để đẩy mức xuất cảng dầu thô của Iran về 0 thì Bộ Ngoại giao lo ngại việc 1,1 triệu thùng dầu thô Iran biến mất khỏi thị trường đột ngột có thể gây ra “cú sốc”. 

TIN VẮN Mã lai: Giết người ở nhưng lại được tha bổng. Các nhà hoạt động nhân quyền đã bày tỏ phẫn nộ sau khi tòa án hôm 22/04 tha bổng một phụ nữ Malaysia bị cáo buộc giết hại một người giúp việc Indonesia. Cô Adelina Sau đã qua đời trong bệnh viện vào tháng 02/2018, sau khi bị chủ tra tấn và bắt ngủ đứng ở ngoài đường với một con chó. Bầu cử tại Bắc Macedonia: Kết quả sát sao. Trong vòng một bầu cử tổng thống tại Bắc Macedonia

hôm 21/04/2019, ứng cử viên, Stevo Pendarovski, được đảng Dân chủXã hội cầm quyền ủng hộ và ứng cử viên phe đối lập cánh hữu Gordana Siljanovska-Davkova đã giành được số phiếu gần bằng nhau ( 42,63% và 42,39% ). Tịch thu hơn 110 triệu đôla tại nhà tổng thống Sudan. Hôm 21/04, lãnh đạo Hội đồng Quân sự Chuyển tiếp thông báo đã tịch thu một lượng tiền mặt tương đương với hơn 113 triệu đôla tại nhà riêng của tổng thống

bị lật đổ Omar el-Béchir, bị quân đội truất phế ngày 11//04. Nhật Bản: Cựu chủ tịch NissanRenault lại bị truy tố lần thứ tư. Cựu chủ tịch Nissan-Renault ngày 22/04/2019 đã bị khởi tố về những cáo buộc biển thủ công quỹ. Ông Carlos Ghosn bị bắt giữ lần thứ 4 hôm 04/04 vừa qua theo cáo buộc lạm dụng tín nhiệm sau khi Nissan phát hiện một số chi tiêu đã bị ông sử dụng cho mục đích cá nhân, khiến công ty thất thoát 5 triệu đô la. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Thấy gì qua chuyện Tổng-Chủ VN đổi lịch trình làm việc? Thủ tướng Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc sẽ đi dự diễn đàn Vành đai-Con đường lần thứ hai diễn ra tại Bắc Kinh từ ngày 25 đến 27 tháng 4. Tin chính thức do Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa ra và truyền thông trong nước loan đi ngày 22 tháng 4 vào khi đồn đãi tiếp tục về tin Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam kiêm chủ tịch nước ngã bệnh nặng trong chuyến làm việc tại tỉnh Kiên Giang vào hai ngày 13 và 14 tháng 4 vừa qua. Trước đó cũng có thông tin nói Nguyễn Phú Trọng sẽ đi Trung Quốc và sau đó là chuyến đi Hoa Kỳ; tuy nhiên suốt thời gian qua từ ngày 14

trở đi, Nguyễn Phú Trọng không hề xuất hiện trước công chúng. Trong khi đó thì truyền thông trong nước vào ngày 18 tháng 4 loan tin Nguyễn Phú Trọng gửi điện mừng đến Chủ tịch Ủy Ban Thường Vụ Hội Nghị Nhân dân Tối Cao Bắc Hàn Choe Ryong Hae. Vào ngày chủ nhật 21 tháng 4 khi xảy ra những vụ đánh bom tại Sri Lanka, truyền thông Việt Nam cũng loan tin tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng gửi điện chia buồn đến tổng thống nước này. Một số hình ảnh về Nguyễn Phú Trọng mà truyền thông trong nước loan đi được nhiều người chỉ ra là từ năm 2018. 

Ông Nguyễn Phú Trọng

Cựu phó Viện Trưởng Kiểm Sát Đà Nẵng bị khởi tố tội dâm ô trẻ em

Ông Nguyễn Hữu Linh

Ông Nguyễn Hữu Linh, cựu phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Đà Nẵng chính thức bị truy tố từ ngày 20 tháng 4 về tội dâm ô trẻ em. Truyền thông trong nước loan tin vừa nêu vào ngày 21 tháng 4 dẫn nguồn từ Công an TPHCM và Viện Kiểm sát Nhân dân TPHCM. Theo đó Cơ quan Cảnh sát Điều Tra Công an Quận 4, khởi tố bị can và cấm đi khỏi nơi cư

trú đối với ông Nguyễn Hữu Linh, sinh năm 1958 và cư ngụ tại quận Hải Châu, Đà Nẵng, để điều tra hành vi dâm ô đối với người dưới 16 tuổi. Tin về quyết định khởi tố đối với ông Nguyễn Hữu Linh như vừa nêu được đưa ra sau khi công luận tại Việt Nam suốt những ngày qua yêu cầu cần phải có biện pháp thích đáng đối với ông này. Lý do ông cựu phó Viện Kiểm sát Thành phố Đà Nẵng có hành vi dâm ô một bé gái trong thang máy chung cư Galaxy 9 vào đầu tháng tư vừa qua. Một video clip được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Facebook vào ngày 2 tháng 4 cho thấy hình ảnh một bé gái và một người đàn ông đi vào thang máy Chung cư Galaxy 9 ở Quận 4. Sau khi thang máy đóng cửa, người

đàn ông tiến lại ôm hôn và sàm sỡ bé gái. Bé gái phản ứng và khi cửa thang máy mở, cháu bé chạy nhanh ra ngoài. Người đàn ông trong video clip được xác định chính là ông cựu phó Viện trưởng Viện Kiểm Sát Nhân dân Thành phố Đà Nẵng, Nguyễn Hữu Linh. Ông này vừa về hưu vào cuối năm 2018 và vẫn còn là thành viên của Hội Luật sư Thành phố Đà Nẵng. Phải tới sát ngày hết thời gian 20 ngày có hiệu lực khởi tố, sau khi công lực phản ứng dữ dội, ông Linh mới bị sờ gáy. Trước đó, có thông tin trên mạng xã hội cho biết gia đình bé gái đã được ông Linh “bồi thường” rất nhiều tiền nên vụ này đã được dàn xếp, dù phải ra tòa thì vẫn có nhiều khả năng ông Linh chỉ phải chịu hình phạt mang tính hình thức. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

AirAsia hủy bỏ thành lập liên doanh tại Việt Nam lần 4 Hãng hàng không AirAsia của Maylaysia hôm 18/4 thông báo các công ty con là AirAsia Investment, Gumin và Hải Âu đã chính thức chấm dứt mọi nghĩa vụ có liên quan đến việc thành lập liên doanh tại Việt Nam. Báo trong nước loan tin hôm 19/4 cho biết sự kiện đánh dấu lần thứ 4 AirAsia hủy bỏ việc tham gia thị trường Việt Nam. Năm 2005, lần đầu tiên AirAsia đề xuất đầu tư vào Paciﬁc Airlines (bây giờ là Jetstar Paciﬁ c) do nhà nước làm chủ, khi Việt Nam bắt đầu cho phép đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực hàng không. Tuy nhiên, thỏa thuận thất bại vì Pacific Airlines

muốn tiền mặt, còn AirAsia muốn đầu tư máy bay. Tháng 8/2007, AirAsia ký thỏa thuận với Công ty đóng tàu nhà nước Việt Nam Vinashin để thành lập liên doanh hàng không với vốn đièu lệ 30 triệu USD. Thỏa thuận này thất bại vì chính phủ Việt Nam không cho phép Vinashin mở rộng sang lĩnh vực hàng không. Tháng 2/2010, AirAsia tuyên bố mua 30% cổ phần của Vietjet để trở thành cổ đông nước ngoài duy nhất, tuy nhiên hãng hàng không Malaysia này vẫn không thể đạt thỏa thuận với chính phủ Việt Nam trong việc sử dụng thương hiệu AirAsia ở Việt Nam.

Tuy đã 4 lần thất bại việc tham gia thị trường Việt Nam, hiện AirAsia vẫn khai thác nhiều đường bay thẳng từ Việt Nam đến các thành phố tại Malaysia, Philippines và Thái Lan. Ông Tony Fernandes, Tổng giám đốc AirAsia, nói trên mạng xã hội rằng ông lạc quan về việc công ty này sẽ có mặt tại Việt Nam vào cuối năm nay. Việt Nam hiện nay có năm hãng hàng không đang hoạt động gồm Vietnam Airlines, hàng không giá rẻ Jetstar Paciﬁc, VietJet, hàng không tư nhân Bamboo Airways, và Công ty Dịch vụ Hàng không Việt Nam (VASCO). 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

RSF: Bắt nhà báo ở nước ngoài, VN không đếm xỉa tới luật pháp quốc tế Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới (RSF) hồi tuần qua công bố phúc trình về tự do báo chí năm 2019, trong đó đánh giá Việt Nam rớt một hạng, xuống vị trí 176/180 quốc gia, tức là ở cuối bảng. VOA-Việt ngữ phỏng vấn ông Daniel Bastard, đại diện RSF ở Paris. Trong phúc trình năm 2019, RSF nói tình hình tự do báo chí trên thế giới đã trở nên u ám, và tại nhiều nơi, “lòng hận thù đối với các nhà báo đã biến thành bạo lực”. Tại khu vực Á Châu-Thái Bình Dương, RSF đặc biệt nêu bật hai nước Trung Quốc và Việt Nam, nói rằng hai nước này bấy lâu nay đã ở cuối bảng, nay lại rớt thêm một hạng. Xếp hạng 176, Việt Nam đứng ngay trên Trung Quốc, hạng 177. Đại diện RSF đặc trách Châu Á Daniel Bastard nhận định về tầm quan trọng của đánh giá tụt hạng đối với Việt Nam trong phúc trình mới nhất.

“Thứ hạng của Việt Nam trong rất nhiều năm qua đã quá thấp rồi, tưởng như không thể nào tệ hơn được nữa, tụt một hạng khi đã ở đáy bảng rồi thì rõ rệt là một dấu hiệu cho thấy tình hình đã xấu đi rất nhiều.” RSF nói rằng tại Việt Nam, nơi mà tất cả truyền thông báo chí tất tất đều do nhà nước kiểm soát, các nhà báo đều phải làm theo chỉ thị của Đảng Cộng sản, thì các blogger và nhà báo công dân là những nguồn thông tin độc lập duy nhất. Và thành phần này đã trở thành mục tiêu thường xuyên bị trấn áp.

RSF nói báo chí chính thống ở Việt Nam bị cấm thảo luận nhiều chủ đề

Từ khi ông Nguyễn Phú Trọng đảm nhiệm cả hai chức vụ cao nhất nước, Chủ tịch nước và Tổng Bí Thư Đảng Cộng Sản, thì mức độ đàn áp đã trở nên “kinh hoàng” Một trong những trường hợp được RSF đặc biệt lưu tâm là trường hợp nhà báo độc lập Trương Duy Nhất, bị bắt cóc ở Bangkok, sau khi ông đã nộp hồ sơ xin tỵ nạn với Liên Hiệp Quốc. Đại diện của RSF ở Paris nói vụ bắt cóc ông Trương Duy Nhất là không có tiền lệ bởi vì nạn nhân là một nhà báo độc lập, khác bởi vụ Trịnh Xuân Thanh là một quan chức nhà nước. Theo RSF thì hiện có trên dưới 30 nhà báo, cả chuyên nghiệp lẫn nghiệp dư, và bloggers bị giam cầm tại Việt Nam, nhiều người trong số này bị đối xử tệ hại. RSF còn lưu ý về “Lực lượng 47” gồm 10.000 dư luận viên có nhiệm vụ bảo vệ đảng và lãnh đạo, tấn công những tiếng nói bất đồng hay chỉ trích trên mạng. RSF cũng nhắc đến Luật An ninh mạng bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm 2019, nói rằng cả “lực lượng 47” lẫn luật an ninh mạng đã giúp cho Việt Nam có thêm những công cụ để bóp nghẹt tự do báo chí. 

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

VIỆT NAM

Cựu chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh từ trần

Ông Lê Đức Anh

Ông Lê Đức Anh, đại tướng cựu chủ tịch nước Việt Nam, từ trần vào lúc chiều tối ngày 22 tháng 4 tại nhà Công vụ số 5A, phố Hoàng Diệu, Hà Nội. Thông tấn xã Việt Nam dẫn nguồn từ Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe

cán bộ Trung ương loan tin cho biết ông này tuổi cao, sức yếu nên không thể qua khỏi dù được chăm sóc tận tình trong suốt thời gian lâm bệnh. Ông Lê Đức Anh có hàm cao nhất trong quân đội là đại tướng và ông giữ chức chủ tịch nước Việt Nam nhiệm kỳ 1992-1997. Ông được phong hàm đại tướng vào năm 1984. Từ năm 1987 đến 1991, Ông Lê Đức Anh là Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng; ông cũng từng là Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội Nhân Dân Việt Nam trong thời gian 1986-1987. Ông Lê Đức Anh cũng là ủy viên bộ Chính trị đảng cộng sản Việt Nam các khóa V,VI, VII; bí thư trung ương đảng khóa VII, ủy viên thường vụ bộ chính trị khóa VIII… Tin cho biết Ông Lê Đức Anh từng tham gia chiến dịch ở Campuchia, là tư lệnh quân Việt Nam. Trong cuộc Trung Quốc tấn công

cưỡng chiến đảo Gạc Ma của Việt Nam vào năm 1988, Ông Lê Đức Anh bị thiếu tướng Lê Mã Lương trong một cuộc hội thảo vào năm 2015 ở Hà Nôi nói là người ra lệnh không cho binh sĩ Việt Nam nổ súng chống lại phía Trung Quốc. Quyết định này khiến 64 binh sĩ Việt Nam thiệt mạng tại Gạc Ma lúc đó. Đó là lý do cái chết của ông ta chỉ khiến dân chúng hả hê, như một số bình luận: Đỗ Văn Dũng: Một tướng ngu xuẩn khi mang súng đánh đuổi đồng bào mình ra biển và còn sang Tàu để cầu vinh. Muôn đời con cháu nguyền rủa loại tướng này. Toan Nguyen: Thực tình chả muốn đại tướng chết, chỉ mong muốn “nó” dở sống, dở chết, sống thực vật cho nhân dân được nhờ. À quên, sao không kể công ơn đại tướng với bạn vàng Tàu cộng, vụ Gạc Ma 1988 nhỉ… 

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Tự chặt ngón tay vì bỏ phiếu lầm

Pawan Kumar

Pawan Kumar, 25 tuổi, tự chặt ngón tay trỏ của mình do bỏ phiếu lầm trong cuộc bầu cử ở bang Uttar Pradesh, miền bắc Ấn Độ ngày 18/4. Kumar đã bỏ phiếu cho đảng của Thủ tướng Narendra Modi, thay vì đối thủ của ông ở bang Uttar Pradesh, do nhầm lẫn trong việc nhận dạng biểu

tượng trên máy bỏ phiếu. Kumar nó i: “Tôi muốn bầu cho biểu tượng con voi nhưng lại bấm nhầm vào biểu tượng hình bông hoa”. Kumar cho biết mình không bị áp lực trong việc bầu cho đảng nào. Đến khi Kumar nhận ra sai lầm thì đã quá muộn.

Hoa sen là biểu tượng của đảng Bharatiya Janata của Thủ tướng Modi, còn đảng Bahujan Samaj, liên minh đối lập với ông Modi, có biểu tượng hình con voi. Biểu tượng của hai đảng được đưa lên máy bỏ phiếu cùng với hình ảnh của các ứng viên. Cử tri Ấn Độ bỏ phiếu bằng máy bỏ phiếu điện tử, nhưng họ buộc phải nhúng ngón tay vào một loại mực khó xó a để bả o đảm họ không bỏ phiếu lần nữa. Kailash Chandra, anh trai của Kumar, nói: “Mỗi khi nhìn thấy ngón tay có dấu mực, cậu ấy lại thấy tức giận”. Trở về nhà trong tâm trạng tồi tệ, Kumar đã quẫn trí tự trừng phạt mình bằng con dao nhà bếp. Gia đình đã đưa Kumar đến bệnh viện để được băng bó. B.T (Theo TTO)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Người góa phụ giờ thứ 25

ôi gặp chị trong buổi họp mặt của các anh Khóa 17 Võ Bị Đà Lạt, được tổ chức tại một nhà hàng ở thành phố Westminster, Nam Cali, nhằm kỷ niệm 55 năm ngày mãn khóa. Vợ chồng tôi có chút cơ duyên được xếp ngồi cùng bàn với chị. Qua đôi lời chào hỏi đầu tiên, chúng tôi biết chị từ Việt Nam mới sang theo lời mời của Ban Tổ Chức, muốn dành cho chị một ân tình đặc biệt để có cơ hội gặp lại những người bạn cùng khóa Lê Lai với phu quân của chị, Cố SVSQ Đoàn Đình Thiệu. Sau nghi thức chào quốc kỳ là một lễ tưởng niệm những vị đồng môn đã hy sinh trong không khí rất trang trọng, cảm động và mang nhiều ý nghĩa. Trên bàn thờ, phía sau những ngọn nến lung linh là hình phóng lớn của tấm bia đá tưởng niệm có khắc đậm tên 79 vị sĩ quan Khóa 17 đã lẫm liệt hy sinh trong cuộc chiến. Tấm bia này là một kỳ công được các cựu SVSQ Khóa 17 thực hiện và dựng tại Công Viên Victor Memorial Veterans Park, thuộc thành phố Greer, tiểu bang South Carolina, Hoa Kỳ từ tháng 6 năm 2008. Khi chị Thiệu cùng một số cô nhi quả phụ khác của Khóa 17 được mời lên thắp hương trước bàn thờ tử sĩ và nhận món quà lưu niệm của Khóa, qua lời giới thiệu của người điều khiển chương trình, chúng tôi được biết nhiều hơn về chị. Và trong số những cô nhi quả phụ cùng đứng chung với chị chúng tôi còn nhận ra cháu Võ Hải, trưởng nam của Đại Tá Võ Toàn, vị đại tá duy nhất của Khóa, đã hy sinh cũng vào giờ

PHẠM TÍN AN NINH

thứ 25 khi Quân Đoàn I di tản, đến bây giờ chưa biết thân xác nằm ở nơi đâu; và phu nhân của Trung Tá Võ Vàng, một cấp chỉ huy nổi tiếng trong binh chủng Biệt Động Quân, đã bị kẻ thù sát hại dã man tại trại tù Kỳ Sơn – Quảng Nam, sau 1975. Thiếu Tá Đoàn Đình Thiệu tử trận tại Phú Lâm vào khoảng 12giờ 30 trưa ngày 30/4/75, hơn một giờ sau lệnh “buông súng” của Tướng Dương Văn Minh. Khi ấy anh là tiểu đoàn phó của Tiểu Đoàn 86 BĐQ mà tiểu đoàn trưởng là Thiếu Tá Trần Tiễn San, một niên đệ Khóa 19 Võ Bị của anh. Trước khi ra đơn vị này, Thiếu Tá Thiệu phục vụ nhiều năm tại TTHL Biệt Động Quân Dục Mỹ với chức vụ Trưởng Khối Yểm Trợ. Do quyết định của Tướng Đỗ Kế Giai, chỉ huy trưởng binh chủng Biệt Động Quân, một số sĩ quan phục vụ lâu năm tại quân trường hay giữ

những phần hành tham mưu được điều động hoán chuyển ra các đơn vị tác chiến. Cuối năm 1974, đúng vào lúc Thiếu Tá Thiệu nhận lệnh hoán chuyển, tại TTHL/BĐQ đang có Liên Đoàn 8/BĐQ vừa mới được thành lập với đa phần quân số từ các Tiểu Đoàn 7, 9, 11 Quân Cảnh giải tán bổ sung cho Binh chủng Biệt Động Quân, nên nhân tiện, ông xin ra phục vụ ở đơn vị tân lập này. Vì ở quân trường và đảm trách một phần hành tham mưu khá lâu, nên khi ra đơn vị tác chiến, ông không thể đảm nhận một chức vụ chỉ huy ngay trong thời gian ban đầu, do đó ông tìm gặp Thiếu Tá Trần Tiễn San, tiểu đoàn trưởng TĐ 86 và ngỏ ý muốn được về làm tiểu đoàn phó cho Thiếu Tá San, một niên đệ Khóa 19, mà lúc còn trong trường Võ Bị Đà Lạt, ông có trách nhiệm hướng dẫn, dạy dỗ với tư cách niên trưởng. Biết ông là niên trưởng lại có thâm

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

niên cấp bậc hơn mình, Thiếu Tá San muốn giúp đỡ, nhưng rất e ngại nên đề nghị ông phải làm đơn gởi lên Thiếu Tướng CHT/BĐQ để trình bày nguyện vọng của mình. Cuối cùng ông được toại nguyện. Để nhận Thiếu Tá Thiệu về làm tiểu đoàn phó cho mình, Thiếu Tá Trần Tiễn San còn phải giải quyết một vài khó khăn tế nhị khác. Vì lúc ấy tiểu đoàn đã có tiểu đoàn phó là Đại Úy Phan Trí Viễn. Thiếu Tá San đã năn nỉ Đại Úy Viễn sang làm Trưởng Ban 3 Tiểu Đoàn và xin Liên Đoàn nhận anh đại úy Trưởng Ban 3 cũ về giữ một chức vụ tại BCH/ Liên Đoàn. Thông cảm cho anh, tất cả đều vui vẻ chấp nhận sự sắp xếp của anh. Kính nể một niên trưởng có tư cách, Thiếu Tá San đã dành cho vị tiểu đoàn phó nhiều ưu ái đặc biệt. Có điều đúng vào thời điểm Thiếu Tá Thiệu ra đơn vị, cuộc chiến đang ở giai đoạn khốc liệt nhất. Sau khi Mỹ bất chấp những phản đối của VNCH, đã tự cho mình ngồi ngang hàng với Cộng Sản Bắc Việt và đơn phương nhượng bộ quá nhiều điều trong Hiệp Định Paris ký kết ngày 27.1.1973, chứng tỏ ý định sớm bỏ rơi đồng minh, phủi tay cuộc chiến. Lợi dụng điều này, Cộng quân đã ồ ạt tung nhiều sư đoàn với lực lượng chiến xa, từ miền Bắc và Lào, theo đường mòn Hồ Chí Minh xâm nhập Nam Việt Nam, đồng loạt mở các cuộc tấn công qui mô vào các đơn vị phòng thủ của ta. Phước Long là tỉnh đầu tiên bị thất thủ vào ngày 6 tháng 1/1975 nhưng không có bất cứ dấu hiệu nào từ phía Hoa Kỳ can thiệp hay phản đối CSBV vi phạm hiệp định. Điều này đã báo hiệu cho số phận của VNCH. Liên Đoàn 8 BĐQ ban đầu đặt dưới quyền chỉ huy của Đại Tá Vũ Phi Hùng, với ba vị tiểu đoàn trưởng đều là niên đệ Võ Bị của Thiếu Tá Đoàn Đình Thiệu. Thiếu Tá Nguyễn

Văn Nam (K.20) TĐT/TĐ 84, Thiếu Tá Trần Tiễn San (K.19) TĐT/TĐ 86, và Thiếu Tá Nguyễn Hữu Mạnh (K.20) TĐT/TĐ 87. Thiếu Tá Thiệu chọn về làm tiểu đoàn phó cho một niên đệ Khóa 19, là khóa đàn em có nhiều gắn bó và xem như học trò của Khóa 17 thời họ còn là những sinh viên sĩ quan. Dù chưa được trang bị và huấn luyện đầy đủ, Liên Đoàn nhận lệnh của Bộ TTM di chuyển về Sài Gòn để giữ an ninh trong dịp Tết Nguyên Đán. Liên Đoàn đặc trách phòng thủ khu vực từ QL 1 đến QL 4, ngoại trừ TĐ 84 đặc trách một khu vực kế cận. Vào những ngày đầu tháng 4/75, Liên Đoàn 8 BĐQ thường phối họp cùng Lữ Đoàn 4 Nhảy Dù tân lập mở các cuộc hành quân vào Mật khu Lý Văn Mạnh và đã phát giác có sự hiện diện của nhiều đơn vị chính quy Bắc Việt đang hoạt động, ém quân tại đây. Để đề phòng cho trường hợp bị tấn công bởi các đại đơn vị này của địch, Đại Tá Vũ Phi Hùng, liên đoàn trưởng bàn bạc với các tiểu đoàn trưởng, vạch ra một kế hoạch ứng phó khi tình hình trở nên nguy ngập, được gọi là kế hoạch “Bravo”: Các tiểu đoàn tự rút về giáo xứ Tân Phú của Linh Mục Đinh Xuân Hải để tái phối trí và tiếp tục chiến đấu tại đây. Khoảng hai tuần lễ sau đó, Sư Đoàn 106 BĐQ được thành lập, với vị tư lệnh là Đại Tá Nguyễn Văn Lộc. Đại Tá Vũ Phi Hùng, liên đoàn trưởng Liên Đoàn 8 BĐQ được chỉ định giữ chức vụ Tham Mưu Trưởng, và bàn giao Liên Đoàn cho Trung Tá Chung Thanh Tòng từ BĐQ Vùng I di tản. Ngày 27/4/75 Cộng quân mở các cuộc tấn công liên tục vào tuyến phòng thủ của Tiểu Đoàn 84 và 87. Hai vị tiểu đoàn trưởng xuất sắc cùng xuất thân Khóa 20 VB đã anh dũng điều quân chiến đấu, yểm trợ

cho nhau để giữ vững phòng tuyến. Lực lượng địch quá đông và có chiến xa T 54 hỗ trợ, trong khi bên ta đã có nhiều binh sĩ thương vong, đạn dược cạn dần. Đến tối ngày 29/4/75 tình trạng trở nên tồi tệ hơn nên các đơn vị đề nghị thực hiện kế hoạch “Bravo”, rút về Giáo xứ Tân Phú lập tuyến phòng thủ mới như đã dự trù. Nhưng Đại Tá Vũ Phi Hùng từ BTL/SĐ 106 cho biết kế hoạch này không thể thực hiện được nữa, vì nhiều đơn vị Cộng quân đã thâm nhập vào Sài gòn từ các hướng khác. Trong tình huống này, vẫn không có cách nào khác hơn, sáng sớm ngày 30/4 Liên Đoàn ra lệnh bằng mọi giá phải mở đường máu lui binh về hướng Sài Gòn. Tiểu Đoàn 84 của Thiếu Tá Nguyễn Văn Nam lúc ấy đang bố trí dọc theo xa lộ Đại Hàn, bị áp lực nặng nề nhất do nhiều chiến xa của địch bao vây tấn công liên tục. Tiểu Đoàn 87 của Thiếu Tá Nguyễn Hữu Mạnh rút ra từ Mật Khu Lý Văn Mạnh, mở đường cho BCH/ Liên Đoàn và Tiểu Đoàn 86 của Thiếu Tá Trần Tiễn San vừa rút ra sau cùng, vừa làm lực lượng án ngữ bọc hậu. Cuộc lui binh rất khó khăn trong lúc bị địch quân bao vây, tấn công từ mọi phía.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Thiếu Tá San ra lệnh cho Tiểu Đoàn Phó Đoàn Đình Thiệu thu nhặt hết số súng thặng dư bỏ vào ụ súng cối 81 ly để thiêu hủy. Pháo Đội Pháo Binh trong căn cứ BCH/ Liên Đoàn có bốn khẩu đại bác 105 ly, nhưng mỗi khẩu chỉ còn một quả đạn trong nòng. Thiếu Tá San cho lệnh bắn trực xạ vào những điểm địch quân tấn công mạnh nhất, sau đó phá hủy súng, và yêu cầu Pháo Đội rút theo BCH/ Liên Đoàn. Tiểu đoàn phải mở đường máu để có thể thoát ra khỏi vòng vây của địch, nên tất cả thương binh đành phải bỏ lại phía sau. Trong lúc vừa điều quân vừa chiến đấu, Thiếu Tá San bị thương ở mặt, phải bò đến một mô đất tạm ẩn nấp để tự băng bó. Đúng lúc ấy, Trung Úy Đoàn Ngọc Lợi (K.26VB), đại đội trưởng ĐĐCH chạy đến báo cáo là Niên Trưởng Đoàn Đình Thiệu vừa mới hy sinh bên bờ ruộng. Ông bị bắn đứt động mạch ở chân. Mấy người lính trung thành ngỏ ý cõng ông theo, nhưng ông khoác tay, bảo “chạy gấp đi, anh không thể sống được!” Trung Úy Lợi còn cho biết, trước khi nhắm mắt ông hỏi Lợi: “Moa chết rồi ai sẽ nuôi vợ con đây?”. Lúc ấy khoảng 12 giờ 30 trưa ngày 30/4, sau đúng một giờ Tướng Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng! Sau đó Thiếu Tá San cùng nhiều cấp chỉ huy khác bị bắt đưa vào làng. Vì bị thương ở đầu, máu ra nhiều, nên anh được cho về, gia đình đưa vào điều trị tại Bệnh Viện Triều Châu. Một ông chú nghe tin vào thăm, biếu anh 30.000 đồng. Anh cho người nhà tìm gặp gia đình Thiếu Tá Đoàn Đình Thiệu báo tin về cái chết của người niên trưởng. Chị Thiệu tìm đến thăm anh và hỏi kỹ địa điểm anh Thiệu đang nằm để đi tìm. Anh San chỉ dẫn, chia buồn và biếu chị Thiệu 30.000 đồng mà ông chú vừa mới cho anh.

Theo lời kể của chị Thiệu, vì tình hình lúc ấy rất hỗn loạn, tiếng súng vẫn còn nổ khắp nơi, nhiều đơn vị của ta không chịu buông súng và vẫn tiếp chiến đấu, nên chị không dám đi tìm anh Thiệu, hơn nữa chị cũng không rành đường sá ở đây, đành phải nhờ cậu em trai, dùng xe Honda len lỏi tìm đến vị trí mà Thiếu Tá San chỉ dẫn. Cậu em tìm được xác anh Thiệu, nhưng không thể tìm được bất cứ một phương tiện nào để chuyên chở, và cũng không biết sẽ chở về đâu, trong tình thế lúc này. Cuối cùng, rất may mắn, một anh tài xế xe rác nặng tấm lòng với QLVNCH, đã vui vẻ nhận lời giúp đỡ. Sau khi đổ hết rác trên xe xuống vệ đường, theo sự hướng dẫn của cậu em chị Thiệu, nhưng cũng rất nhiều khó khăn, anh tài xế mới đưa xe đến được vị trí, nơi anh Thiệu nằm. Sau một lúc thảo luận, cuối cùng hai anh chở xác Thiếu Tá Thiệu đến Nhà Thờ Bùi Phát để nhờ giúp đỡ. Và cũng rất may mắn, đã gặp đúng một vị linh mục nhân từ. Cha Trần Quốc Phú vui vẻ nhận lời, đứng ra tẩn liệm và chôn cất Thiếu Tá Thiệu ngay trong khu đất của nhà thờ. Chị Thiệu thường xuyên đưa các con đến đây thăm viếng và xây lại ngôi mộ cho chồng. Mấy năm sau, chị xin hỏa táng, và mang tro cốt anh về thờ tại tư gia ở Mỹ Tho. Lúc Thiếu Tá Thiệu mất, anh chị có ba con, hai trai 9 và 7 tuổi, cô con gái út chưa tròn 12 tháng. Sau này, cháu trai lớn mất, cháu gái định cư ở Úc. Hiện nay chị sống với cậu con trai thứ tại Mỹ Tho, quê hương của chị. Điều đáng ngưỡng mộ hơn, khi chồng hy sinh, chị còn khá trẻ, nổi tiếng có nhan sắc, nhưng không hề bước thêm một bước nào nữa, ở vậy nuôi dạy các con trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn, nghiệt ngã. Cả hai cháu đều nên người, thành đạt, hiếu thảo và luôn sống với niềm tự hào về người cha Võ Bị, từng sống rất tư

cách và chết hiên ngang. Cuộc chiến Việt Nam đã gây ra biết bao đau thương tang tóc. Vào giờ thứ 25 của cuộc chiến có biết bao nhiêu người đàn bà trở thành góa phụ, biết bao đứa con thơ trở thành cô nhi, nhiều cháu chưa hề biết mặt cha mình. Không những không được hưởng bất cứ một ân sũng nào của quôc gia khi chồng, cha hy sinh cho Tổ Quốc mà họ còn bị kẻ thù phân biệt đối xử, nhục mạ và phải đương đầu với muôn vàn khó khăn trong cuộc sống. Những người như chị Đoàn Đình Thiệu rất xứng đáng để chúng ta biết ơn và ngợi ca. Sự hy sinh nào của những người lính, hay vợ con của lính, cũng đều tiềm ẩn những ý nghĩa cao quý, cho dù những cái chết vô danh, không được truy thăng hay chôn cất theo lễ nghi quân cách. Với Tổ Quốc và lịch sử dân tộc, những hy sinh dù trong âm thầm, vẫn mãi mãi là điều bất diệt. Viết những dòng này, xin được thay bó hoa hồng tươi thắm nhất, gởi đến Chị Đoàn Đình Thiệu và các cháu cũng như những cô nhi quả phụ khác của giờ thứ 25, lòng tri ân và ngưỡng mộ của những người một thời từng là đồng đội, là huynh đệ của phu quân các chị, người cha đáng kính của các cháu. Và xin cầu chúc những điều tốt đẹp nhất cho những người đã sẵn sàng chấp nhận những số phận nghiệt ngã, hy sinh, nhưng vẫn luôn hãnh diện có chồng, cha là lính chiến VNCH, đã dám chết cho quê hương, dân tộc.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHẠM TÍN AN NINH

FORTUNE HERBS Đông Y Dược Phòng

PHƯỚC NHƠN ĐƯỜNG 2820 PEACHTREE IND BOULEVARD, STE # M • DULUTH, GA 30097 Xin gọi để lấy hẹn: 770-986-0058

• 678-207-9867

Website: www.fortuneherbs.com

MỞ CỬA 6 NGÀY: 10AM - 6PM • NGHỈ THỨ SÁU • Ngày Chủ Nhật lấy hẹn only CHUYÊN TRỊ THEO PHƯƠNG PHÁP ĐÔNG Y GIA TRUYỀN THUỐC BẮC VÀ CHÂM CỨU

BÁC SĨ Lâm Tuấn * License châm cứu * Kinh nghiệm trên 30 năm Truyền nhân chính tông y đạo, bốn đời Đông Y gia truyền. Tốt nghiệp trường Đông Y Học Viện, đã nhiều năm chữa lành các bệnh nan y về nội khoa, sản hậu, thận, v. v.. CHUYÊN TRỊ: Các bệnh về Xương Sống, Gan, Thận, Nhức Đầu, Khó Ngủ, Đau lưng, Phong Thấp, Tê Bại, Đau Thần Kinh, Nội Thương và những chứng bệnh của Đàn Bà.

ĐẶC BIỆT CHUYÊN TRỊ: • Trật gân - Trật xương - Trẹo cổ • Đau khớp • Có bán thuốc rượu danh tiếng trị đau nhức, ăn, ngủ được và tăng cường sinh lực, nam - phụ Lão đều dùng rất công hiệu.

rlo af Pk w

d for

htr

tria

ule

nd eI

o lB

ĐẶC BIỆT CÓ THUỐC GIA TRUYỀN THẦN DIỆU VỀ: Huyết trắng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều, hiếm muộn con cái, đau bụng đến kỳ, đau bao tử, đái ra máu, di mộng tinh, hoạt tinh, yếu sinh lý, liệt dương, bệnh viêm và ho suyễn...

nt H ill Rd

Chúng tôi có nhân viên người Việt thông dịch cho Quý vị. Nếu cần xin gọi: 770-986-0058 lấy hẹn trước

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LTS: Chuẩn tướng Lê Nguyên Vỹ là một trong năm tướng lĩnh đã tuẫn tiết khi mất nước vào tháng 4/1975. Một đời chiến đấu kiêu hùng, chọn cái chết trước lệnh đầu hàng, với câu nói “Tướng không giữ được thành phải chết theo thành”, ông xứng đáng để đời sau gọi là anh hùng dân tộc… Xin đăng bài viết dưới đây của một thuộc cấp của Tướng Lê Nguyên Vỹ vừa gởi tới cho Thời Báo, với “đôi dòng đơn sơ về những sự thực về Tướng Vỹ, dĩ nhiên chưa phải là tất cả”, như “những dòng tâm thành, thay nén nhang dâng lên tưởng niệm vị anh hùng dân tộc Lê Nguyên Vỹ nhân ngày giỗ của người”.

Vài kỷ niệm về Tướng

Lê Nguyên Vỹ

TRIỆU VŨ

ầu tháng 9-1965, sau khi tốt nghiệp khóa 19 Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Ðức, tôi về Bình Dương trình diện Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn 5 Bộ Binh (BTL/SD5BB). Ðây là một trong những đại đơn vị kỳ cựu của Quân lực Việt Nam Cộng Hoà (VNCH), bao gồm các đơn vị thiểu số miền Bắc – mà đa số thuộc sắc dân Nùng thuộc vùng tự trị Móng Cái của Ðại tá Woòng A Sáng. Di cư vào Nam, được mang tên Sư Ðoàn 3 Dã Chiến, sau đổi thành Sư Đoàn 5 Bộ Binh (SĐ5BB), trấn giữ vùng đông bắc thủ đô Saigon và được coi như đơn vị tín cẩn nhất của chế độ. Ngày ấy, Tướng Vỹ còn mang cấp bậc thiếu tá, giữ chức Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9/SĐ5BB. Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn đồn trú tại Bến Cát, sau dời lên Chơn Thành, cách tỉnh lỵ Bình Dương khoảng 50 km về hướng Bắc. Từ Bộ Tư Lệnh Sư Ðoàn (BTL/SĐ) ở Phú Lợi, Bình Dương, tôi đã nhiều lần lên đó, khi thì đi cùng phái đoàn thanh tra, khi thanh tra một mình, theo lệnh đơn vị trưởng, nên tôi có nhiều dịp tiếp xúc

với Thiếu tá Vỹ và các sĩ quan trong Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn. Nhờ vậy, cũng từ những ngày đó, tôi biết thêm nhiều về cuộc đời “người lính chiến thực sự” Lê Nguyên Vỹ. Tướng Vỹ sinh năm 1933 tại Sơn Tây, miền Bắc Việt Nam. Ông nguyên là sĩ quan binh chủng Nhảy Dù, thời Thiếu tá Ðỗ Cao Trí giữ chức Liên Ðoàn Trưởng. Ông tham dự nhiều cuộc hành quân trên chiến trường miền Nam. Năm 1955, sau cuộc tảo thanh Bình Xuyên ở Saigon - Chợ Lớn, ông được thăng cấp Ðại úy. Ít năm sau, rời Nhảy Dù, Ông ra phục vụ tại Sư Ðoàn 5 BB. Ông

được giao chức tiểu đoàn trưởng Tiểu Ðoàn 2 Trung Đoàn 9 BB, rồi Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9BB năm 1965, với cấp bậc thiếu tá, sau một thời gian làm Chi Khu Trưởng Chi Khu Bến Cát. Những ai từng làm việc với ông, dù thượng cấp, hay quân sĩ dưới quyền, đều chung một nhận xét: Ông là vị chỉ huy rất nóng tánh – theo tôi phải nói là trực tánh mới đúng. Trong một đặc san của Sư Ðoàn 5BB thuở đó, đã ghi như sau về Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 9 – tức Thiếu Tá Vỹ: “Có một lần ông vung tay đập vỡ mấy cái mặt bàn”. Nhưng nói gì thì

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nói, không ai có thể phủ nhận ông là một sĩ quan chỉ huy hành quân tài giỏi, thủ cũng như công. Những phái đoàn thanh tra từ Tổng Tham Mưu, Quân Ðoàn, Sư Ðoàn khi đến quan sát nơi đóng quân của đơn vị ông, đều hết lời khen ngợi. Bản doanh Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn 9 tại Chơn Thành là một căn cứ phòng thủ hình ngũ giác kiểu mẫu. Ðối với nhân viên thuộc Bộ Chỉ Huy, có lẽ Ban 2 vất vả hơn cả. Lý do đơn giản là ông Trung Ðoàn Trưởng luôn quan tâm đến tình hình địch, tình hình bạn. Nhờ vậy, đơn vị do ông chỉ huy đã ghi hết chiến công này đến chiến công khác, trong cũng như ngoài Khu 32 Chiến Thuật. Những địa danh, những mật khu, những chiến khu từ Bến Súc, Bến Sỏi qua Dầu Tiếng, Lộc Ninh, Hớn Quản, đến Ðồng Xoài, Phước Long, Phước Quả rồi mênh mông Tam Giác Sắt, Chiến Khu C, Chiến Khu D, v.v… nơi nào cũng in dấu gót giầy hành quân của các chiến sĩ Trung Ðoàn 9. Những năm 1965-1967, sau khi quân tác chiến Mỹ ào ạt đổ vào miền Nam, tình hình chiến trận cũng như chính trị có nhiều biến động. Trên mặt trận quân sự, Cộng Sản Bắc Việt (CSBV) công khai đưa các đơn vị chính qui vào vùng Cao nguyên Trung phần (Tây Nguyên, tức Mặt trận B-3) và Tây Bắc vùng Hỏa Tuyến (Mặt trận Trị-Thiên). Ðồng thời, CSBV cũng thành lập Sư-Ðoàn 2 tại Quảng Ngãi và Sư Ðoàn 3 “Sao Vàng” tại Bình Ðịnh (Quân khu 5 CS). Tại miền Ðông Nam Phần (Quân Khu 7 CS), CSBV thành lập sư đoàn (Công trường) 9 tại Bình Long, 5 tại Bà Rịa (Căn cứ Mây Tầu) và 7 tại Phước Long. … Thời gian này, Trung Ðoàn 9 của Trung Tá Vỹ (Ông đã được thăng cấp) thường phối hợp hành quân với các đơn vị của Sư Ðoàn 1 Bộ Binh Hoa Kỳ trong các chiến dịch tiến vào các mật khu Cộng Sản như Cedar Falls, Junction City, v.v… Ông giữ

vững lập trường một người lính chiến đấu, gắn bó với tiền tuyến, sát cánh cùng thuộc cấp giữ chắc tay súng truy cản địch quân ngoài mặt trận, chỉ lo chu toàn nhiệm vụ mà không quan tâm đến nhiều rối loạn chính trị, nhiều tranh giành quyền lực tại hậu phương... Ngoài chiến trường, chỉ nói riêng khu 32 Chiến Thuật (gồm 3 tỉnh Bình Dương, Bình Long, Phước Long), vùng trách nhiệm của Sư Ðoàn 5 BB, đã mở rất nhiều cuộc hành quân bình định, hành quân truy quét địch, cho nên tình hình an ninh tạm ổn. Lại thêm lúc này quân đội Mỹ vào miền Nam đã lên con số khá cao. Quốc lộ 13, còn có tên gọi là “Quốc lộ máu”, đoạn Bình Dương - Bình Long đã ít bị phục kích hoặc gài mìn. Đoạn đường “gai lửa” Bình Dương - Phước Long trên Quốc lộ 14 cũng được khai thông. Ðặc biệt thời gian này, Tiểu Ðoàn 2 Trung Ðoàn 9BB đã ghi một chiến công lớn. Nhờ tinh thần chiến đấu anh dũng, quyết tâm kháng cự, lại được phi pháo yểm trợ, Tiểu đoàn đã bẻ gẫy một cuộc tấn công của địch vào Bộ chỉ huy, đóng tại Phước Quả, cách tỉnh lỵ Phước Long hơn 10 km về phía tây nam. Do chiến thắng trên, Tiểu Ðoàn Trưởng 2/9 (Ðại Úy T.) được thăng cấp thiếu tá, sau về làm Trung Ðoàn Phó Trung Ðoàn 9 BB. Ðúng vào những ngày Tết năm Mậu Thân 1968, Hà Nội đơn phương hủy bỏ thỏa thuận hưu chiến, mở cuộc tổng tấn công vào Saigon và 44 tỉnh, thị xã của VNCH. Mặt trận tại Bình Dương và BTL/SÐ5 khởi diễn đêm mùng 1 rạng mùng 2 Tết (31-1-1968). Lúc này, quân số hiện diện tại các đơn vị thuộc BTL/SÐ, cũng như Tiểu Khu Bình Dương, trường Công Binh, Thiết Ðoàn 1 Kỵ Binh v.v... không tới 50%. Thế mà, dù cho địch có chuẩn bị thật kỹ, bảo mật tối đa và đặc biệt tấn công bất ngờ, chúng vẫn không làm chủ tình hình. Giao tranh dữ dội tại khu vực

Lò Chén và trường Công Binh trong tỉnh lỵ. Ðịch cũng đặt những “chốt” chặn xung quanh thị xã và pháo kích vào Phú Lợi, cách Bình Dương 5km về hướng đông, nơi đặt Bộ Tư Lệnh SÐ5BB, mục đích cầm chân, không cho tiếp viện. Lập tức, Sư Ðoàn điều động đơn vị của Trung đoàn 7BB giải toả từ phía nam lên và đặc biệt lệnh cho Trung Ðoàn 8 của Ðại Tá Vỹ ở Bến Cát (lúc này Ông đã thăng cấp Ðại Tá, chỉ huy Trung Ðoàn 8BB) đưa đơn vị về giải tỏa từ phía bắc và phía đông. Ðại Tá Vỹ đặt Bộ chỉ huy Hành Quân tại Bưng Cải, khoảng giữa tỉnh lỵ và BTL/SÐ. Ông đích thân điều động cuộc hành quân đánh đuổi địch ra khỏi thị xã và các chi khu lân cận, đồng thời tiếp tục truy quét tàn quân địch. Nhìn chung, cuộc tổng tấn công của Việt Cộng năm Mậu Thân đã thất bại nặng nề. Nhưng về chính trị, chúng đã đạt thắng lợi đáng kể. Trước áp lực từ nhiều phía, tháng 3-1968, Tổng Thống Johnson tuyên bố không tái tranh cử và hai tháng sau, Hoa Thạnh Ðốn cùng Hà Nội cử phái đoàn tới Paris để thương nghị. Số phận VNCH đang nằm trên bàn cờ chính trị cũng như lịch sử VN sắp sang một trang mới. Sau những đợt hành quân giải tỏa năm Mậu Thân, Ðại Tá Vỹ trở về Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn tại Bến Cát. Thế là, sau khi chỉ huy Trung Ðoàn 9 trên 3 năm, rồi Trung Ðoàn 8 trên 2 năm, Ðại Tá Vỹ đã thực sự dẫn dắt và có công xây dựng thành 2 Trung Ðoàn chủ lực hùng hậu của SÐ5BB. Chính Tướng Phạm Quốc Thuần, người đã nắm chức Tư Lệnh SÐ5 hơn 4 năm (có lẽ lâu hơn các vị Tư Lệnh khác) chắc rất hãnh diện và quý mến vị Trung Ðoàn Trưởng này. Ðổi lại, Ðại Tá Vỹ được địch quân treo giá tính mạng rất cao. Ðể có thể chiêu dụ hoặc thanh toán ông, địch đã dùng nhiều phương cách, kể cả ám sát và mỹ nhân kế v.v... Ðịch còn dùng thủ đoạn khác là lợi dụng tình

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cảm quan hệ gia đình từ miền Bắc gửi thư cho ông. Nhưng chúng đã không thực hiện được một ý đồ nào. Ông và các quân sĩ thuộc quyền, tiếp tục truy lùng và diệt địch, tiếp tục lập chiến công. Những trận đánh tại Phú Hòa Ðông, bên kia sông tỉnh lỵ Bình Dương, vòng lên Cầu Ðịnh, Bầu Bàng, Bầu Lòng, qua tận Phú Giáo, hoặc những vụ phục kích trên hành lang di chuyển của địch, bắt sống, hạ sát giao liên - kinh tài, tịch thu vũ khí - tài liệu v.v... khiến hoạt động quấy phá của địch trong vùng trách nhiệm suy giảm rõ rệt. Thời gian này, sự kiện đáng ghi nhớ là một lần nữa, SÐ5BB lại được tuyên dương công trạng trước Quân Ðội. Và tất cả quân nhân từ binh sĩ tới cấp Tướng thuộc SÐ hãnh diện được đeo Dây Biểu Chương Bảo Quốc Huân Chương màu đỏ hoàn toàn. …Ðầu năm 1970, vì quân đội Ðồng Minh đã một phần rút khỏi Việt Nam, trong khuôn khổ kế hoạch Việt Nam hóa chiến tranh, BTL/SÐ5 di chuyển lên Lai Khê, cách quận lỵ Bến Cát khoảng 5km về hướng đông bắc, nằm trên Quốc lộ 13. Lai Khê xưa kia là nơi người Pháp xây dựng nhà máy, phòng thử nghiệm cao su và có trồng hàng trăm héc ta cao su làm mẫu. Lai Khê đã trở thành một căn cứ quân sự quan trọng, nơi đặt Bộ Tư Lệnh một Lữ Ðoàn của SÐ1BB Hoa Kỳ; và khi họ về nước, BTL/ SÐ5BB tiếp nhận căn cứ trên. Bộ Chỉ Huy Trung Ðoàn 8 cùng đóng chung trong căn cứ. Thời gian này, Tướng Nguyễn Văn Hiếu đã thay Tướng Thuần làm Tư Lệnh. Ðại Tá Vỹ làm Trung Ðoàn Trưởng Trung Ðoàn 8 thêm một thời gian ngắn, trước khi đi thụ huấn tại Hoa Kỳ. Và Trung Ðoàn này đặt dưới quyền chỉ huy của một sĩ quan do Tướng Hiếu đưa từ miền Trung về. Tiếc thay vị Ðại Tá Trung Ðoàn Trưởng mới (Bùi Trạch D.) đã thân bại danh liệt trong trận Snoul (nằm giữa tỉnh Kratie và

biên giới Việt - Campuchia), khiến cả một trung đoàn chủ lực của sư đoàn, với phù hiệu “Chúa Sơn Lâm” trên ngực áo trái, bị thảm bại, nay như người bệnh đang cần chữa trị, thuốc thang để mau có sức hồi phục – cả đơn vị chỉ còn khoảng 500 tay súng. Chính Tướng Hiếu cũng bị ảnh hưởng không tốt sau trận Snoul. Kể từ đây, con đường binh nghiệp của Tướng Hiếu đã rẽ sang một khúc quanh mới (và cuối cùng ông đã tử nạn tại Văn Phòng Tư Lệnh Phó Quân Ðoàn III với lý do “Bất cẩn khi lau chùi vũ khí?”) Năm 1971, sau khi tốt nghiệp khoá Chỉ huy tham mưu cao cấp tại Hoa Kỳ, Ðại Tá Vỹ được lệnh trở lại SÐ5BB, với chức vụ Tư Lệnh Phó SÐ. Ðương kim Tư Lệnh là Tướng Lê Văn Hưng. Ðại Tá Vỹ ra sức chấn chỉnh việc phòng thủ căn cứ Lai Khê, nơi đặt bản doanh chính của Bộ Tư Lệnh SÐ. Căn cứ Lai Khê có vòng đai phòng thủ khá rộng. Các pháo đài, các vọng gác làm bằng gỗ thông và bao đựng cát che chắn, có tính dã chiến, tạm bợ, do quân đội Ðồng Minh để lại, đã đến lúc phải tu bổ, sửa chữa nhiều. Ðích thân Ðại Tá Vỹ cùng các Ðơn vị trưởng đến từng vọng gác, từng pháo đài quanh căn cứ để kiểm soát, đôn đốc, tái thiết lập hệ thống phòng thủ. Ông chỉ thị các đơn vị phải đào những hầm trú ẩn, với nóc hầm hình chữ “A” để giảm thiểu thiệt hại cho binh sĩ khi địch pháo kích, v.v... Cũng nhờ vậy mà sau nhiều lần tấn công của đặc công Việt Cộng, khi thì vài toán nhỏ, khi cả tiểu đoàn, cũng không thể nào xâm nhập sâu trong căn cứ. Trái lại, bị lực lượng bố phòng phát giác kịp thời và phản kích khiến chúng thiệt hại nặng. Có lần, sau một cuộc tấn công xâm nhập, tổng số tử thi đặc công đếm được từ phía ngoài đến vòng đai trong cùng của căn cứ lên tới hơn 40 xác. Ðây là con số khá lớn, vì căn bản, tấn công bằng đặc công là

sử dụng những toán nhỏ, được huấn luyện rất thuần thục, nhằm gây tổn thất lớn về vật chất và tinh thần cho đối phương. Vả lại, phải mất một thời gian lâu dài, địch mới đào tạo bổ sung được hơn 40 đặc công. Ngoài bản doanh chính tại căn cứ Lai Khê, Sư Ðoàn 5 đặt Bộ Tư Lệnh Hành Quân tại thị trấn An Lộc, tức tỉnh lỵ Bình Long, nằm trên Quốc lộ 13, cách Saigon khoảng 100km về hướng bắc. Tướng Hưng và Ðại tá Vỹ thường luân phiên có mặt tại An Lộc để kịp đáp ứng tình hình. Thời gian này, kế hoạch “Việt Nam hóa” chiến tranh đã gần hoàn tất. Cả Mạc Tư Khoa lẫn Bắc Kinh đều áp lực Hà Nội sớm giải quyết chiến tranh. Lê Ðức Thọ – nhân vật quyền lực thứ ba trong bộ Chính trị Ðảng CSVN – nhiều lần mật đàm tại Paris cùng Cố vấn An Ninh Quốc Gia Mỹ Henry Kissinger, trong chiến lược “vừa đánh vừa đàm”. Về phương diện quân sự, nhân thế thất bại chiến lược của quân lực VNCH tại Hạ Lào và Campuchia, Hà Nội quyết định mở một đợt tấn công mới trong mùa Xuân Hè 1972, với miền Ðông Nam Việt làm “điểm”, và Quảng Trị cùng Cao nguyên Trung phần làm “diện”, nhằm tiêu hao lực lượng VNCH và mở rộng lãnh thổ kiểm soát, chuẩn bị cho giải pháp “ngưng bắn da beo”. Trên mặt trận ngoại giao, Hà Nội muốn lợi dụng năm tranh cử Tổng Thống ở Mỹ để ép chính phủ Richard Nixon phải nhượng bộ, ngưng yểm trợ chế độ VNCH của Tổng Thống Thiệu, hầu thành lập một chính phủ hòa hợp. Hà Nội còn muốn thành lập một thủ đô cho Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam, dưới bảng hiệu mới Chính Phủ Lâm Thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam. Tuy nhiên, vào tháng 1-1972, do Tướng Abrams dự đoán được ý đồ của Hà Nội – đã gia tăng những cuộc oanh tạc B-52 khiến các trục tiếp vận chiến lược của CSBV bị thiệt hại nặng nề – cuối cùng Bộ Chính

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trị Ðảng CSVN đổi ý, chọn QuảngTrị làm “điểm” (chủ yếu), mặt trận miền Ðông và Cao nguyên chỉ còn là “diện” (hỗ trợ). Hạ tuần tháng 3-1972, đích thân Tướng Bắc Việt Văn Tiến Dũng mang hơn 1 quân đoàn với đầy đủ tăng pháo vượt qua giới tuyến Bến Hải đánh chiếm Quảng Trị. Khác với những đợt tấn công năm Mậu Thân (2/1968, 5/1968, 9/1968) mà các nhà nghiên cứu và bình luận gọi là cuộc “tấn công tự sát”; lần này Hà Nội, với mục đích tạo ưu thế tại bàn hội nghị, đồng loạt mở 3 mặt trận lớn tại Quảng Trị, Kon Tum và Bình Long. Những ngày đầu tháng 4-1972, tin tình báo ghi nhận đã có nhiều cuộc chuyển quân của địch từ phía bên kia biên giới, theo hướng bắc và đông bắc tiến gần đến Lộc Ninh, một quận lỵ thuộc tỉnh Bình Long, cách thị trấn An Lộc khoảng 20km về phía tây bắc. Ðây là nơi đặt Bộ Chỉ Huy Chiến Đoàn 9 (gồm Trung đoàn 9 BB, tiểu đoàn Biệt động quân, Chi đoàn Thiết giáp, Tiểu đoàn Pháo binh v.v...). Thế rồi, rạng sáng ngày 6 tháng 4 năm 1972, vẫn với chiến thuật quen thuộc tiền pháo hậu xung, lực lượng địch với quân số đông gấp ba quân trú phòng, lại có chiến xa yểm trợ mở cuộc tấn công. Ðại Tá Chiến đoàn trưởng Nguyễn Công V. cùng một số sĩ quan tham mưu bị bắt làm tù binh. Trong khi đó, thị trấn An Lộc, tức tỉnh lỵ Bình Long, bị địch pháo kích từ mấy ngày trước, mở màn cho những trận mưa pháo ròng rã trên ba tháng trời. Người ta bàng hoàng, lo lắng được tin Lộc Ninh thất thủ. Tướng Hưng và Ðại Tá Vỹ đều có mặt tại Bộ Tư Lệnh Hành Quân để điều động quân sĩ trong vùng được gọi là mặt trận Bình Long - An Lộc. Ngày 13-4-1972, Việt Cộng tung 3 Sư đoàn bộ binh (Công Trường 5, 7, 9), có pháo và chiến xa yểm trợ tấn công. Mở đầu là những trận mưa pháo rót vào thị xã An Lộc từ

nửa khuya. Ðạn pháo nổ liên tục trải khắp thành phố, rung chuyển mặt đất. Người ta không thể ước tính được có bao nhiêu trái đạn pháo và cũng không định hướng được địch đã pháo từ phía nào. Không kể những vị trí quân sự như Bộ Tư Lệnh Hành Quân/SÐ5, Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu Bình Long, Bộ Chỉ Huy TrÐ 8…, bệnh viện, trường học, chợ, nhà dân, trung tâm tạm cư cho người di tản từ Lộc Ninh đều bị trúng pháo địch. Cả thành phố chìm trong lửa khói. Rồi bỗng nhiên địch ngừng pháo. Bên ngoài, trời vừa hừng sáng, những cột khói đen vươn lên cao. Người ta nghe được tiếng máy gầm gừ của đoàn cơ giới tiến vào thị xã. Không! Không thể lầm được! Chiến xa địch đang di chuyển vào thị xã, càng lúc càng gần Bộ Tư Lệnh Hành Quân. Ðây là lần đầu địch sử dụng chiến xa tại chiến trường miền Ðông và cũng là lần đầu tiên, binh sĩ của ta phải đối phó, nên có phần nào hoảng hốt, bối rối. Nhưng lạ thay, các họng súng đại bác trên chiến xa không thấy nhả đạn, địch hình như đang dò tìm mục tiêu. Chúng đã mất phương hướng! Một chiếc T54 đang nghiến xích sắt trên mặt đường sát bên hông BTL/ Hành Quân. Mọi người, từ binh sĩ tới Tư Lệnh chiến trường, đều nín thở như chờ đợi một thảm họa và hầu như phó mặc cho số phận. Bỗng Ðại Tá Vỹ lao khỏi hầm, với nón sắt, áo giáp và đặc biệt khẩu súng chống chiến xa M72 trên tay, theo sau là Trung úy sĩ quan tùy viên. Tới bờ tường phòng thủ, vừa lúc chiến xa địch vượt qua khỏi cổng chính khoảng 20 mét, ông quỳ người, giữ tư thế tác xạ, đưa M72 lên vai. Người sĩ quan tùy viên kế bên, khom người quan sát. Mọi người trong hầm chỉ huy hồi hộp phóng tầm nhìn qua lỗ châu mai. Một tiếng nổ lớn nhưng khô khan. Hỏa tiễn rời ống phóng, tiến thẳng tới xe tăng địch và một luồng lửa đỏ tống về phía sau. Chiến xa địch bị trúng hỏa tiễn, bốc khói

nhưng vẫn cố di động trước khi trở thành một khối sắt xám xịt vô dụng bên vệ đường. Quân sĩ từ trong hầm chỉ huy đổ ra ngoài reo hò mừng rỡ. Bấy giờ người ta mới thực sự tin M72 đã bắn hạ chiến xa địch mà suốt mấy năm qua, từ khi được trang bị, chưa có cơ hội tác xạ. Ai ngờ ngày hôm đó, trong cơn nguy khốn, vị Ðại Tá Tư Lệnh Phó chiến trường lại làm nhiệm vụ một khinh binh, đích thân sử dụng M72 triệt hạ xe tăng T54 của Bắc Việt. Câu chuyện Ðại Tá Vỹ bắn hạ chiến xa địch lan truyền, tinh thần quân sĩ trú phòng tại Bình Long - An Lộc lên cao. Ðó đây có những báo cáo về Bộ Tư Lệnh, cho biết đã bắn hạ thêm nhiều chiếc khác. Hình như chiến xa địch bị vô hiệu hoá vì không có bộ binh phối hợp, có lẽ do hiệu quả những đợt phi cơ B52 trải nhiều thảm bom suốt ngày đêm hôm trước. Vì Hà Nội mở chiến dịch Xuân Hè 1972 khắp 3 vùng chiến thuật, lực lượng Tổng trừ bị VNCH (Dù và Thủy Quân Lục Chiến-TQLC) bị phân tán mỏng. Sau đó, Bộ Tổng Tham Mưu giữ TQLC ở vùng I, và đưa Nhảy Dù về vùng III và vùng II. Quân Ðoàn III còn được tăng phái một số đơn vị của Quân Ðoàn IV, thuộc SÐ21BB, SÐ9BB. Liên Ðoàn Biệt Cách Dù cũng vào mặt trận hầu có thể sớm giải tỏa An Lộc. Nếu An Lộc thất thủ, Sàigòn tất nhiên bị đe doạ. Trong khi các lực lượng giải tỏa gặp rất nhiều khó khăn tại các nút chặn quanh thị xã An Lộc, nhất là tại Xa Cam, khoảng 10km về phía nam, thì lực lượng tử thủ bên trong thị xã như sống trong hỏa ngục. Hàng ngày, cái thị trấn nhỏ bé nhận nhiều ngàn đạn pháo rót vào, cộng thêm tiếng bom nổ từ các phi cơ oanh kích chiến xa địch, từng đợt tiến gần thị xã và tiếng bom do B52 trải xuống quanh vùng dội lại, v.v... tưởng như An-Lộc đang bị rung chuyển trong cơn điạ chấn. Liên

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

lạc từ BTL Hành Quân đến các đơn vị bên ngoài bị gián đoạn. Tinh thần mọi người quá căng thẳng và rơi vào tình trạng khủng hoảng. Cũng có thể nhận xét của Tướng Hollingsworth, Cố vấn Quân Ðoàn III, rằng Tướng Hưng, Tư Lệnh chiến trường, như người “mất hồn” và “không làm được việc gì cả” là quá khắt khe chăng? Địch quân mở thêm vài ba đợt tấn công nữa nhưng đều thất bại. Tuy nhiên, An Lộc bị vây hãm càng lâu, tinh thần quân sĩ trú phòng càng xuống. Thiếu ngủ, thiếu dinh dưỡng, thiếu nước, v.v... lại thêm môi trường ô nhiễm vì xác tử thi đã thối rữa, bốc mùi v.v. thực không sao tả hết được nỗi kinh hoàng cùng cực của

các chiến sĩ tử thủ An Lộc mấy chục năm về trước (cũng vào THÁNG TƯ quái ác). Vì “tất cả cho chiến trường”, cho nên kế hoạch tiếp tế, tản thương đã lập tức thực hiện song song với việc giải tỏa. Việc tiếp tế thả dù khởi đầu không được như ý. Phi cơ phải tránh phòng không địch, nên bay quá cao và có nhiều kiện hàng rơi không đúng nơi dự tính. Lại thêm địch tiếp tục pháo nên việc đón nhận các tiếp liệu phẩm gặp khó khăn. Ðã có những quân nhân tử nạn vì bị kiện hàng rơi trúng, không kịp tránh. Có nhiều quân nhân khác bị trúng đạn pháo trước khi chạm tay vào các vật phẩm tiếp tế. Dẫu vậy, không như Cổ Thành Quảng Trị ở Vùng I hay Tân Cảnh

(Dakto) ở Vùng II, thị trấn An Lộc, sau hơn ba tháng mịt mù khói lửa, đã đứng vững, chứng minh tinh thần anh dũng, quyết chiến của các chiến sĩ tử thủ cũng như giải tỏa, trong mặt trận Bình Long - An Lộc. Kết thúc trận chiến, sau này theo thống kê, cả hai bên đều thiệt hại nặng. VNCH vẫn kiểm soát được các tỉnh lỵ, huyện lỵ (trừ Lộc Ninh) và thị trấn trên Quốc lộ 13, đoạn Bình Dương - Bình Long, Việt Cộng kiểm soát vùng nông thôn và ven ranh. Di chuyển lên Bình Long, Phước Long, phải dùng phi cơ, không còn thênh thang đường bộ như năm trước. (Còn tiếp) Triệu Vũ Houston, TX

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Nướng thịt làm cháy rừng, bị phạt 15 triệu đô Nhà chức trách Ý tuần qua đã tuyên phạt 15 triệu Mỹ kim đối với 2 nam sinh viên tại thành phố Como sau khi gây ra đám cháy lớn trong khu rừng trên núi Monte Berlinghera, thuộc sở hữu của gia đình một trong hai sinh viên. Các công tố viên cho biết đám cháy bùng lên hôm 30/12/2018 xuất phát từ than hồng nướng thịt trong điều kiện thời tiết hanh khô. Hai sinh viên này, cùng người chủ khu rừng, được xác định phải chịu trách nhiệm cho đám cháy. Vụ cháy rừng kéo dài trong nhiều ngày đã thiêu rụi hơn 1.000 hecta rừng, và khiến hơn 100 hecta rừng bị hư hại không thể khôi phục. Nhà chức trách cho biết khoản phạt 15 triệu Mỹ kim được tính toán dựa trên những thiệt hại mà vụ cháy gây ra. Trả lời truyền thông địa phương, một trong 2 sinh viên cho biết rất lấy làm tiếc về vụ cháy rừng, nhưng cho rằng họ đang bị đưa ra làm “vật tế thần” trong vụ này. Một trong 2

sinh viên cho biết: “Chúng tôi đã ngay lập tức báo động cho lực lượng cứu hỏa, và cũng tự mình cố gắng dập tắt đám cháy. Chúng tôi là vật tế thần trong một vụ cháy không thể giải thích được. Chúng tôi mới là nạn nhân thật sự trong câu chuyện này”. Một trong các luật sư cho rằng hình phạt cần được đưa ra một cách hợp lý và có khả năng thực thi: “Chẳng có lý gì khi đưa ra một hình

phạt hành chính mà chúng ta đều biết là hai chàng trai này, đều là sinh viên, không thể trả nổi”. Đáp trả những nhận xét trên, công tố viên thành phố Como cho biết hình phạt nghiêm khắc được đưa ra là “tín hiệu cho thấy chúng ta cần hối thúc người dân có trách nhiệm lớn hơn trong bảo vệ môi trường”. G.L (theo BBC)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Chuyện di tản 1975 T

ôi không có đi di tản hồi những ngày cuối tháng tư 1975 nên không biết cảnh di tản ở Sài gòn ra làm sao. Mãi đến sau nầy, khi đã định cư ở Pháp, nhờ xem truyền hình mới biết! Sau đây là vài cảnh đã làm tôi xúc động, xin kể lại để cùng chia sẻ…

CHUYỆN 1

Ở bến tàu, thiên hạ bồng bế nhau, tay xách nách mang, kêu réo nhau ầm ĩ, hớt hơ hớt hải chạy về phía chiếc cầu thang dẫn lên bong một chiếc tàu cao nghều nghệu. Cầu thang đầy người, xô đẩy chen lấn nhau, kêu gọi nhau, gây gổ nhau… ồn ào. Trên boong tàu cũng đầy người lố nhố, giành nhau chồm lên be tàu để gọi người nhà còn kẹt dưới bến, miệng la tay quơ ra dấu chỉ trỏ… cũng ồn ào như dòng người trên cầu thang!

TIỂU TỬ

Giữa cầu thang, một bà già. Máy quay phim zoom ngay bà nên nhìn thấy rõ: bà mặc quần đen áo túi trắng đầu cột khăn rằn, không mang bao bị gì hết, bà đang bò nặng nhọc lên từng nấc thang. Bà không dáo dác nhìn trước ngó sau hay có cử chi tìm kiếm ai, có nghĩa là bà già đó đi một mình. Phía sau bà thiên hạ dồn lên, bị cản trở nên la ó! Thấy vậy, một thanh niên tự động lòn lưng dưới người bà già cõng bà lên, xóc vài cái cho thăng bằng rồi trèo tiếp. Chuyện chỉ có vậy, nhưng sao hình ảnh đó cứ đeo theo tôi từ bao nhiêu năm, để tôi cứ phải thắc mắc: bà già đó sợ gì mà phải đi di tản? con cháu bà đâu mà để bà đi một mình? rồi cuộc đời của bà trong chuỗi ngày còn lại trên xứ định cư ra sao? còn cậu thanh niên đã làm môt cử chỉ đẹp – quá đẹp – bây giờ ở đâu?... Tôi muốn gởi đến người đó lời cám ơn chân

thành của tôi, bởi vì anh ta đã cho tôi thấy cái tình người trên quê hương tôi nó vẫn là như vậy đó, cho dù ở trong một hoàn cảnh xô bồ hỗn loạn như những ngày cuối cùng của tháng tư 1975… CHUYỆN 2

Cũng trên chiếc cầu thang dẫn lên tàu, một người đàn ông tay ôm bao đồ to trước ngực, cõng một bà già tóc bạc phếu lất phất bay theo từng cơn gió sông. Bà già ốm nhom, mặc quần đen áo bà ba màu cốt trầu, tay trái ôm cổ người đàn ông, tay mặt cầm cái nón lá. Bà nép má trái lên vai người đàn ông, mặt quay ra ngoài về phía máy quay phim. Nhờ máy zoom vào bà nên nhìn rõ nét mặt rất bình thản của bà, trái ngược hẳn với sự thất thanh sợ hãi ở chung quanh! Lên gần đến bong tàu, bỗng bà già vuột tay làm rơi cái nón lá. Bà chồm người ra, hốt hoảng nhìn theo cái nón đang lộn qua chao lại trước khi mất hút về phía dưới. Rồi bà bật khóc thảm thiết… Bà già đó chắc đã quyết định bỏ hết để ra đi, yên chí ra đi, vì bà mang theo một vật mà bà xem là quí giá nhứt, bởi nó quá gần gũi với cuộc đời của bà: cái nón lá! Đến khi mất nó, có lẽ bà mới cảm nhận được rằng bà thật sự mất tất cả. Cái nón lá đã chứa đựng cả bầu trời quê hương của bà, hỏi sao bà không xót xa đau khổ? Nghĩ như vậy nên tôi thấy thương bà già đó vô cùng. Tôi hy vọng, về sau trên xứ sở tạm dung, bà mua được một cái nón lá để mỗi lần đội lên bà sống lại với vài ba kỷ niệm nào đó, ở một góc trời nào đó của quê hương…

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN 3

Cũng trên bến tàu nầy. Trong luồng người đi như chạy, một người đàn bà còn trẻ mang hai cái xắc trên vai, tay bồng một đứa nhỏ. Chắc đuối sức nên cô ta khụy xuống. Thiên hạ quay đầu nhìn nhưng vẫn hối hả đi qua, còn tránh xa cô ta như tránh một chướng ngại vật nguy hiểm! Trong sự ồn ào hỗn tạp đó, bỗng nghe tiếng được tiếng mất của người đàn bà vừa khóc la vừa làm cử chỉ cầu cứu. Đứa nhỏ trong tay cô ta ốm nhom, đầu chờ vờ mắt sâu hõm, đang lả người về một bên, tay chân xụi lơ. Người mẹ - chắc là người mẹ, bởi vì chỉ có người mẹ mới ôm đứa con quặt quẹo xấu xí như vậy để cùng đi di tản, và chỉ có người mẹ mới bất chấp cái nhìn bàng quan của thiên hạ mà khóc than thống thiết như vậy - người mẹ đó quýnh quáng ngước nhìn lên luồng người, tiếp tục van lạy cầu khẩn. Bỗng, có hai thanh niên mang ba lô đi tới, nhìn thấy. Họ dừng lại, khom xuống hỏi. Rồi họ ngồi thụp xuống, một anh rờ đầu rờ tay vạch mắt đứa nhỏ, họ nói gì với nhau rồi nói gì với người đàn bà. Thấy cô ta trao đứa bé cho một anh thanh niên. Anh nầy bồng đứa nhỏ úp vào ngực mình rồi vén áo đưa lưng đứa nhỏ cho anh kia xem. Thằng nhỏ ốm đến nỗi cái xương sống lồi lên một đường dài… Anh thứ hai đã lấy trong túi ra chai dầu từ lúc nào, bắt đầu thoa dầu rồi cạo gió bằng miếng thẻ bài của quân đội. Thiên hạ vẫn rần rần hối hả đi qua. Hai thanh niên nhìn về hướng cái cầu thang, có vẻ hốt hoảng. Họ quay qua người đàn bà, nói gì đó rồi đứng lên, bồng đứa nhỏ, vừa chạy về phía

cầu thang vừa cạo gió! Người mẹ cố sức đứng lên, xiêu xiêu muốn quị xuống, vừa khóc vừa đưa tay vẫy về hướng đứa con. Một anh lính Mỹ chợt đi qua, dừng lại nhìn, rồi như hiểu ra, vội vã chạy lại đỡ người mẹ, bồng xóc lên đi nhanh nhanh theo hai chàng thanh niên, cây súng anh mang chéo trên lưng lắc la lắc lư theo từng nhịp bước…. Viết lại chuyện nầy, mặc dù đã hơn ba mươi năm, nhưng tôi vẫn cầu nguyện cho mẹ con thằng nhỏ được tai qua nạn khỏi, cầu nguyện cho hai anh thanh niên có một cuộc sống an vui tương xứng với nghĩa cử cao đẹp mà hai anh đã làm. Và dĩ nhiên, bây giờ, tôi nhìn mấy anh lính Mỹ với cái nhìn có thiện cảm! CHUYỆN 4

Cũng trên bến tàu. Cầu thang đã được kéo lên. Trên tàu đầy người, ồn ào. Dưới bến vẫn còn đầy người và cũng ồn ào. Ở dưới nói vói lên, ở trên nói vọng xuống, và vì thấy tàu sắp rời bến nên càng quýnh quáng tranh nhau vừa ra dấu vừa la lớn, mạnh ai nấy la nên không nghe được gì rõ rệt hết! Máy quay phim zoom vào một người đàn ông đứng tuổi đang hướng lên trên ra dấu nói gì đó. Bên cạnh ông là một thằng nhỏ cỡ chín mười

tuổi, nép vào chân của ông, mặt mày ngơ ngác. Một lúc sau, người đàn ông chắp tay hướng lên trên xá xá nhiều lần như van lạy người trên tàu, gương mặt sạm nắng của ông ta có vẻ rất thành khẩn. Bỗng trên tàu thòng xuống một sợi thừng cỡ nửa cườm tay, đầu dây đong đưa. Mấy người bên dưới tranh nhau chụp. Người đàn ông nắm được, mỉm cười sung sướng, vội vã cột ngang eo ếch thằng nhỏ. Xong, ông đưa tay ra dấu cho bên trên. Thằng nhỏ được từ từ kéo lên, tòn ten dọc theo hông tàu. Nó không la không khóc, hai tay nắm chặt sợi dây, ráng nghiêng người qua một bên để cúi đầu nhìn xuống. Người đàn ông ngước nhìn theo, đưa tay ra dấu như muốn nói: « Đi, đi! Đi, đi! ». Rồi, mặt ông bỗng nhăn nhúm lại, ông úp mặt vào hai tay khóc ngất! Bấy giờ, tôi đoán ông ta là cha của thằng nhỏ đang tòn ten trên kia… Không có tiếng còi tàu hụ buồn thê thiết khi lìa bến, nhưng sao tôi cũng nghe ứa nước mắt! Không biết thằng nhỏ đó – bây giờ cũng đã trên bốn mươi tuổi - ở đâu? Cha con nó có gặp lại nhau không? Nếu nó còn mạnh giỏi, tôi xin Ơn Trên xui khiến cho nó đọc được mấy dòng nầy…

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TIỂU TỬ

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tháng Tư

những mất và còn N

gười Việt ở lứa tuổi 30 hay trẻ hơn ngày nay ít ai biết đến một quốc gia có tên gọi “Việt Nam Cộng hòa” đã hiện hữu trên mặt địa cầu trong 20 năm, từ 1955 cho đến ngày 30/4/1975. Cuối tháng Tư năm 1975 khi xe tăng và bộ đội cộng sản tiến chiếm Thủ đô Sài Gòn, hàng trăm nghìn người của đất nước này đã rời bỏ quê hương ra đi trong cơn hoảng loạn. Tương lai trôi dạt về đâu và cội nguồn sẽ còn lại gì nào ai biết được. Những ngày sống qua các trại tỵ nạn, lo học vài câu Anh ngữ, tìm hiểu về đời sống, phong tục nơi đất nước mới sẽ là chốn định cư. Nhưng tương lai biết có còn nét văn hoá Việt nơi xứ lạ hay không nên nhiều người đã chuyền nhau đọc những quyển sách, tập truyện, đã chép lại những vần thơ, câu ca và nghe lại lời ca tiếng nhạc từ những băng cát-sét đã theo đoàn

người tỵ nạn đến được bến bờ tự do. Ngay từ trong trại Camp Pendleton ở miền Nam California những băng nhạc Việt được sao chép lại như chút quà từ quê hương cũ mà người tỵ nạn mang theo trên đường định cư. Trong những ba-rắc hay giữa lều trại tỵ nạn trên đồi cỏ khô thường nghe vang vang ca từ nhạc Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, Lê Uyên Phương. Cũng có hôm nghe Vũ Thành An, Từ Công Phụng và thi thoảng mới có Trần Thiện Thanh, Anh Bằng hay Duy Khánh, Trúc Phương. Có nhạc Việt để nghe, người tỵ nạn còn tìm báo tiếng Việt để đọc vì trông ngóng tin tức về tương lai định cư, về tình hình quê nhà, về thân nhân thất lạc trong hành trình vượt thoát. Ở đảo Guam có báo Chân Trời Mới phát hành mỗi ngày. Qua đến Camp Pendleton chỉ có tờ bản tin ngắn bằng tiếng Việt.

Sách xuất bản thời Việt Nam Cộng Hòa được in lại tại Hoa Kỳ

Những sinh viên du học đem báo Thái Bình, nguyệt san của Liên hiệp Việt kiều Yêu nước tại Mỹ, một tổ chức thân cộng, vào phát thì bị đồng bào đuổi đi. Tháng 10/1975 các trại đón tiếp người tỵ nạn đóng cửa sau khi 130 nghìn người Việt đã được định cư tại Hoa Kỳ. Chỉ vài tháng sau có trung tâm băng nhạc Việt của ca sĩ Khánh Ly ra đời đầu năm 1976 với băng nhạc “Như cánh vạc bay” gồm 16 ca khúc của Trịnh Công Sơn qua giọng hát Khánh Ly và tiếng đàn ghi-ta của bác sĩ Ngô Thanh Trung. Sau có trung tâm của nhạc sĩ Ngọc Chánh, của gia đình Phạm Duy, có trung tâm Thanh Lan nhưng không phải của ca sĩ cùng tên, là những cơ sở sản xuất băng nhạc trong những năm đầu của cộng đồng người Việt tại Mỹ. Từ đó, nền âm nhạc Việt Nam Cộng hòa dần dần được bảo tồn tại hải ngoại để phục vụ nhu cầu tinh thần của người xa xứ. Những ca khúc một thời của Việt Nam Cộng hòa và những sáng tác mới về hành trình tỵ nạn, đời lưu vong đã là chủ đề của hàng nghìn băng cát-sét, CD, băng hình VCR hay DVD được hàng chục trung tâm băng đĩa nhạc sản xuất. Biết đến nhiều nhất là các sản phẩm của Thúy Nga Paris by Night và Asia. n nghệ sinh viên Đại học Berkeley hôm 8/4/2017 Đầu thập niên 1990 có những giao thoa giữa âm nhạc trong và ngoài nước. Một số ca khúc miền Nam bị cấm bắt đầu được nhà nước cho phép phổ biến.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Một trong những băng nhạc đầu tiên của Khánh Ly phát hành tại Mỹ năm 1976

… Ngày nay với mạng thông tin toàn cầu Internet, qua YouTube người Việt ở khắp nơi trên thế giới có thể tìm xem hay nghe những ca khúc mình yêu thích của mọi thời đại. Sau âm nhạc, nền báo chí tỵ nạn cũng phát triển rất sớm tại Hoa Kỳ. Năm 1976 đã có tờ Hồn Việt, do Nguyễn Hoàng Đoan, chồng của Khánh Ly, điều hành. Từ miền Nam California, ngoài tờ Hồn Việt còn có báo Trắng Đen của Việt Định Phương, Thức Tỉnh của Tô Văn, Người Việt của Đỗ Ngọc Yến, Đất Việt (sau đổi thành Việt Nam Hải Ngoại) của Đinh Thạch Bích, Việt Nam Tự Do của Duy Sinh Nguyễn Đức Phúc Khôi. Trong giai đoạn đầu đa số các báo là nguyệt san hay bán nguyệt san. Từ tiểu bang Washington có tờ Đất Mới của Vũ Đức Vinh. Vùng Thủ đô Washington có Văn nghệ Tiền phong của Hồ Anh.

Năm 2000, nhân dịp kỷ niệm 25 năm người Việt định cư tại Hoa Kỳ, Trung tâm Tác vụ Đông Dương (IRAC) của giáo sư Lê Xuân Khoa có xuất bản quyển tổng mục báo chí Việt ngữ hải ngoại do ông Nguyễn Hùng Cường, nguyên giám đốc Thư viện Quốc gia Việt Nam Cộng hòa, biên soạn. Sách xuất bản trước 30/4/1975 cũng được in lại và phổ biến rộng rãi tại hải ngoại từ cuối thập niên 1970. Những nhà xuất bản đầu tiên tại Mỹ là Đại Nam, Xuân Thu, Sống Mới và Việt Nam đã in lại cả nghìn tác phẩm từ tiểu thuyết của Duyên Anh, Nguyễn Thị Thụy Vũ, Nguyễn Thị Hoàng, Nguyễn Đình Toàn, Dương Hùng Cường, Nhã Ca, Trùng Dương, Doãn Quốc Sỹ, Nguyễn Thụy Long đến sách của Hoàng Hải Thủy, Đoàn Thêm, Vũ Tài Lục, Đăng Trần Huân và nhiều tập nhạc của Trịnh Công Sơn, Phạm Duy, Lê Uyên Phương v.v...

Lúc mới định cư ở Mỹ, tôi cũng lo ngại cho văn chương, âm nhạc Việt Nam Cộng hòa rồi sẽ mai một đi. Đến khi vào Đại học Berkeley, làm việc thêm trong thư viện trường và mới khám phá ra một kho sách miền Nam, trong đó có nhiều tác phẩm tôi đã đọc ngày còn ở quê nhà. Qua hệ thống liên thư viện đại học tôi đã mượn từ Đại học Cornell nhiều tập nhạc, để từ đó trong những buổi sinh hoạt hay họp mặt các bạn sinh viên có thể ca “Nối vòng tay lớn”, “Việt Nam quê hương ngạo nghễ” hay “Nghìn trùng xa cách”, “Bài không tên số 2”, “Còn chút gì để nhớ”, “Con đường tình ta đi”, “Vũng lầy của chúng ta”, “Huế Sàigòn Hà Nội”… Những đại học lớn ở Hoa Kỳ như Cornell, Yale hay Harvard, Berkeley và Thư viện Quốc hội Mỹ đều có nhiều sách báo xuất bản dưới thời Việt Nam Cộng hòa. Nhiều nhất là tại Đại học Cornell, ở đây không chỉ có sách mà còn có báo, tập san và cả báo của sinh viên học sinh. Từ sau ngày 30/4/1975 văn hoá Việt Nam Cộng hòa đã không chết mà còn nở hoa trên đất Mỹ. Tháng 4/1980, Hội Sinh viên Việt Nam đại Đại học Berkeley tổ chức văn nghệ “Đêm Việt Nam” đầu tiên. Chương trình có hát hò ba miền, có múa nón, múa quạt, có áo dài tứ thân với khăn mỏ quạ. Có kịch thơ “Hận Nam Quan” để phản kháng kẻ thù phương Bắc, có đàn tranh, sáo trúc, ghi-ta, dương cầm. Sinh viên đơn ca “Áo anh sứt chỉ đường tà”, thi nhạc giao duyên “Áo lụa Hà Đông”, đồng ca “Việt Nam Việt Nam nghe từ vào đời Việt Nam hai câu nói bên vành nôi…”. Hôm 8/4/2017, sinh viên Berkeley tổ chức văn nghệ thường niên, lần thứ 38, chủ đề “Fragments - Tìm tiếng nước tôi”. Các bạn sinh viên đã cất tiếng đồng ca: “Oh, say! can you see by the dawn’s early light. What so

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

lụa, múa nón, múa quạt, múa lân, bên cạnh những tà áo dài, áo bà ba, tiếng đàn tranh, ghi-ta, tiếng dương cầm. Nhìn lại thời gian qua, từ sau dấu mốc lịch sử 30/4/1975 với mất mát là không gian tự do sáng tác trên đất Việt, nhưng còn lại vẫn là những tác phẩm văn học, những lời ca tiếng nhạc đã lắng sâu trong lòng nhiều người Việt. Dù ngăn cấm và đã có những chiến dịch càn quét, nhưng văn hoá Việt Nam Cộng hòa đã không mất đi mà còn được yêu thích cho đến hôm nay. Văn nghệ sinh viên Đại học Berkeley hôm 8/4/2017

proudly we hailed at the twilight’s last gleaming… O’er the land of the free and the home of the brave?”, đã cùng ca vang: “Này công dân ơi, đứng lên đáp lời sông núi. Đồng lòng cùng đi hy sinh tiếc gì thân sống…” Sinh viên đã soạn kịch về một gia đình với người cha sau ngày 30/4/1975 bị tù đày trong các trại tù

cải tạo rồi đến Mỹ định cư. Đó là bi kịch mà nhiều người dân Việt đã phải đối mặt sau khi đất nước tưởng sẽ hòa bình, oán thù sẽ tan. Đến Mỹ, cô con gái sinh ra sau chiến tranh muốn tìm hiểu về cuộc đời cha mẹ từng trải và về cội nguồn. Các bạn đã cất tiếng hát ca ngợi tình cha, xen trong những màn múa

BÙI VĂN PHÚ/ BBC

Tiểu thuyết của Nguyễn Thị Thụy Vũ đã được in lại tại Mỹ từ năm 1978

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Thư tuyệt mệnh của cựu tổng thống Peru hé lộ nguyên nhân tự sát Trong thư tuyệt mệnh, cựu tổng thống Peru, Alan Garcia cho biết ông tự sát để tránh bị làm nhục dưới bàn tay của các đối thủ chính trị đang thao túng cuộc điều tra tham nhũng tại Peru. Bức thư tuyệt mệnh được con gái của ông đọc trước hàng ngà n người trong đám tang của cha mình hôm 19/4. Các công tố viên Peru cho biết đã thu thập đủ chứng cứ để bắt giam cựu tổng thống Garcia nhằm phục vụ phiên tòa xét xử nghi án tham nhũng, nhận hối lộ liên quan tới tập đoàn Odebrecht. Tuy nhiên, ông Garcia kiên quyết bác bỏ các cáo buộc, gọi đây là âm mưu tấn công chính trị của các đối thủ. Sau cái chết của ông Garcia hôm 17/4, chính quyền đương kim Tổng thống Martin Vizcarra đã đề nghị tổ

chức quốc tang danh dự dành cho cựu tổng thống từng điều hành đất nước Peru trong 2 nhiệm kỳ. Tuy nhiên, gia đình Garcia đã từ chối lời đề nghị. Đám tang cựu tổng thống Garcia được tổ chức với sự tham gia của các bạn bè và chiến hữu của cựu tổng thống. Cựu tổng thống Alan Garcia tự bắn vào đầu hôm 17/4 khi cảnh sát bao vây ngôi nhà của ông tại thủ đô Lima, chuẩn bị bắt giữ ông. Ông Garcia đã được đưa vào cấp cứu tại bệnh viện nhưng không qua khỏi. Trước đó, ông Garcia bị cáo buộc nhận hối lộ đổi lấy việc trao hợp đồng xây dựng dự án tàu điện ngầm ở thủ đô Lima cho tập đoàn Odebrecht trong nhiệm kỳ tổng thống thứ 2 của mình (2006-2011). V.L (theo Reuters)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

“Tháng Tư Đen”

và cuộc trò chuyện giữa một cựu mật vụ Hoa Kỳ với tác giả cuốn sách đưa ra sự thật về quân lực VNCH TRỊNH BÌNH AN chuyển ngữ

Lời giới thiệu: Tháng Tư 1975, khi Tom Glenn một cựu nhân viên mật vụ rời khỏi Việt Nam thì George J. Veith chỉ mới tốt nghiệp trung học Hoa Kỳ. Khi “Jay” Veith rời quân ngũ với cấp bậc Đại úy binh chủng Thiết Giáp đóng quân tại Đức thì Tom Glenn dành nhiều thì giờ với những bệnh nhân AIDS vì đó là cách giúp ông quên đi những ám ảnh đớn đau từ Việt Nam. Một người già, một người trẻ, cách nhau cả một thế hệ nhưng cả hai có cùng một điểm chung: Việt Nam. Dưới đây là cuộc phỏng vấn tác giả “Black April” - George J. Veith do tác giả “Last of The Annamese” Tom Glenn thực hiện, Trịnh Bình An lược dịch. Tom Glenn: Anh đã có 3 cuốn sách viết về [chiến tranh] Việt Nam, thế nhưng anh lại lớn lên khi cuộc chiến đã tàn. Lý do gì anh đam mê đề tài này đến thế? Jay Veith: Ngay khi tôi chỉ mới là đứa trẻ, tôi đã rất thích thú với hai điều trong lịch sử: những biến cố quân sự và những bí ẩn lịch sử. Do đó, tôi bị thu hút bởi vấn đề Tù Binh/Quân Nhân Mất Tích, một vấn đề đáp ứng cả hai sở thích của tôi từ lúc nhỏ. Khoảng 20 năm trước, một người bạn biết đến khả năng biên khảo của tôi đã nhờ tôi giúp ông truy

Đối với Tom đó là mảnh đất ông đã để lại một phần thân thể - tai ông bị điếc vì tiếng bom nổ. Đối với Jay đó là mảnh đất chưa bao giờ đặt chân tới nhưng chất chứa quá nhiều thứ bị che giấu. Sau nhiều năm ròng rã tìm hiểu, Jay đã khám phá ra nhiều điều đáng kinh ngạc. Những sự thật lịch sử trong 2 năm cuối cùng của Việt Nam Cộng Hòa được ông trưng ra trong tác phẩm dày trên 600 trang: Black April: The Fall of South Vietnam, 1973-1975 – Tháng Tư Đen: Những Ngày Tháng Cuối Cùng Của Miền Nam Việt Nam, 1973-1975.

tìm một số tài liệu trong căn cứ quân sự Carlisle Barracks tại tiểu bang Pennsylvania. Trong khi lục lạo các hồ sơ trong “Vietnam Room”, tôi phát giác ra các bản sao những báo cáo gốc của cơ quan Joint Personnel Recovery Center, một đơn vị được thành lập tại Việt Nam có nhiệm vụ tìm kiếm và giải cứu tù binh Hoa Kỳ. Vậy mà hầu như chưa có tài liệu nào được công bố về đơn vị này, theo như tôi được biết. Và vì luôn bị thôi thúc phải viết, nên tôi đã nhận ra ngay là cuối cùng thì dịp may đã đến với tôi! Tom Glenn: Những cuốn sách của anh được viết với cung cách của người có kinh nghiệm trực tiếp. Anh đã từng đến Việt Nam chưa? Anh có nói được tiếng Việt không?

Jay Veith: Tôi chưa bao giờ đến Việt Nam – mặc dù tôi luôn muốn đến thăm nơi ấy. Sau khi dành rất nhiều thì giờ nghiên cứu về chiến tranh [Việt Nam], tôi cảm thấy như đó là quê hương thứ hai của mình! Tôi không nói được tiếng Việt. Tuy nhiên, tôi có một người bạn tốt, ông Merle Pribbenow, là người đã dịch tất cả các tài liệu rất bao quát nầy. Ông Merle từng phục vụ tại Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn từ tháng Tư, 1970 cho đến ngày 29 Tháng Tư, 1975. Thật may mắn cho tôi vì Merle, cũng như tôi, có một mối quan tâm sâu sắc, trong việc đưa ra ánh sáng những gì đã thực sự xảy ra trong cuộc chiến. Đối với ông ấy, cũng giống như đối với ông, đó là chuyện cá nhân. Còn đối với tôi, đó là chỉ là một bí ẩn lịch sử lớn khác cần được điều tra.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tom Glenn: Nếu anh không nói được tiếng Việt, vậy làm thế nào anh có thể phỏng vấn những người Việt đã trải qua cuộc biến động tại Việt Nam? Anh đã phỏng vấn bao nhiêu người Việt? Jay Veith: Phỏng vấn những người Việt Nam là một công việc đầy tế nhị, khác hẳn phỏng vấn những người Mỹ. Một khi đã xác định được một sĩ quan người Việt nào bạn muốn nói chuyện, cách tốt nhất là được sự giới thiệu chính thức từ một người hoặc là trong gia đình ruột thịt, hay thuộc “đại gia đình quân đội” (cùng khoá, cùng đơn vị, cùng binh chủng, v.v...) hoặc từ người đã từng là sếp trực tiếp hoặc từng có cấp bậc cao hơn. Nếu như họ đồng ý cho phỏng vấn, bạn phải đi theo trình tự: giải thích bạn là ai, bạn đang tìm kiếm thông tin gì, và bạn dự định làm gì với thông tin đó. Thường thì tôi bắt đầu bằng cách hỏi họ sinh ra ở đâu, họ vào quân đội như thế nào, v.v... Sau khi chúng tôi cảm thấy khá thoải mái với nhau, và cũng còn tùy thuộc vào tính khí và khả năng nói tiếng Anh của người ấy, chúng tôi mới có thể đi vào các khía cạnh cụ thể của một trận chiến. Nếu người được phỏng vấn có trở ngại về tiếng Anh, tôi sẽ yêu cầu họ viết những trải nghiệm của họ bằng tiếng Việt và sau đó tôi nhờ người dịch lại. Cách làm này đạt kết quả rất tốt. Tôi đã phỏng vấn khá nhiều, có lẽ khoảng 45 sĩ quan, từ Đại Tướng Cao Văn Viên – vị Tổng Tham Mưu Trưởng quân đội miền Nam Việt Nam, xuống đến các tiểu đoàn trưởng. Nhiều người rất cởi mở, họ không chỉ ngạc nhiên khi thấy một người Mỹ quan tâm đến câu chuyện của họ mà còn vui mừng khi tôi muốn tìm hiểu về kinh nghiệm chiến tranh của họ. Tuy nhiên cũng có một số người rất đắn đo trong lời nói. Một số khác thì không thể thuật lại một cách chi tiết vì bị bệnh tật hoặc tinh thần chưa ổn định, hậu quả của nhiều năm tù đày. Còn một số ít,

George J. Veith - tác giả sách biên khảo "Black April: The Fall of South Vietnam", điều trần tại Marines' Memorial Club 12 tháng Hai 2013

phần nhiều là các sĩ quan cao cấp, đã từ chối nói chuyện. Đối với tất cả những sĩ quan tôi có dịp tiếp xúc, cuộc phỏng vấn bắt họ phải trải qua những thời khắc vô cùng đau đớn. Tôi không thể nào thể hiện đầy đủ lòng biết ơn với những người ấy. Thật không dễ dàng [khi phải] chứng kiến những người đàn ông luống tuổi - những người từng dạn dày trong chiến đấu, từng khổ nhọc trong tù đày - đã bật khóc khi nói đến sự mất mát đồng đội hoặc sự kết thúc chiến tranh. Tom Glenn: Tôi được biết có hai sĩ quan QLVNCH đã tự sát khi Miền Nam thất thủ. Trường hợp tuẫn tiết như thế có nhiều không? Jay Veith: Tôi lại biết có tới năm vị tướng đã tự sát. Rất nhiều sĩ quan cấp thấp hơn cũng đã tuẫn tiết. Một câu chuyện không được ghi lại trong sách (Black April) nhưng luôn ám ảnh tôi. Tôi đang phỏng vấn một tiểu đoàn trưởng một tiểu đoàn Nhảy Dù, lúc ấy là khoảng 1 giờ sáng, và chúng tôi đang ngồi trên bậc thềm trước nhà anh ta. Chúng tôi gần xong câu chuyện thì anh chợt bắt đầu kể về ngày cuối cùng [của cuộc chiến]. Anh cho biết vào đêm 29 tháng Tư, vị lữ đoàn trưởng của anh đã ra lệnh cho đơn vị anh phải yểm trợ để bảo vệ căn cứ không quân Tân Sơn Nhứt. Vị lữ đoàn trưởng đã năn nỉ anh đừng

bỏ rơi ông ấy. Vì vậy, khi anh tiểu đoàn trưởng này bắt đầu rời khỏi căn cứ để đảm nhiệm việc phòng thủ bên ngoài vành đai, anh đã hết sức phân vân giữa hai lựa chọn: Hoặc khi ra khỏi cổng căn cứ thì rẽ phải để đi đến các vị trí được chỉ định. Hoặc rẽ trái và đi về phía bến cảng, tại đó anh hy vọng gặp được một tàu Hải Quân đang thoát chạy ra khơi. Và người sĩ quan ấy đã chọn… rẽ phải, chọn ở lại với nhiệm vụ được giao phó. Cuối ngày hôm sau, sau khi nghe lệnh đầu hàng, anh nhận được tin qua máy truyền tin từ một đồng đội cho biết họ đang rút lui đến một tòa nhà trong căn cứ không quân Tân Sơn Nhứt. Do dự vài phút, nhưng rồi anh cũng lái xe jeep đến nơi tập họp. Nhưng đúng lúc anh vừa tới nơi thì nghe thấy một tiếng nổ khủng khiếp làm rung chuyển cả tòa nhà. Rất nhiều đồng đội của anh đã tự sát trong đó. Anh chấm dứt câu chuyện, mắt anh đẫm lệ. Còn tôi, lặng im mà xúc động đến run cả người. Nghe xong câu chuyện ấy chúng ta còn điều gì để nói nữa? Và điều tệ nhất ở đây là, do hậu quả của việc rẽ phải thay vì rẽ trái - để làm tròn nhiệm vụ và không bỏ rơi những người lính cũng như người chỉ huy - người sĩ quan ấy đã phải ngồi tù 10 năm!

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Tom Glenn: “Tháng Tư Đen” đưa ra những câu trả lời thỏa đáng cho rất nhiều câu hỏi của tôi về sự sụp đổ của miền Nam Việt Nam. Vậy, còn có những câu hỏi nào anh cảm thấy vẫn cần có câu trả lời? Jay Veith: Câu hỏi chính sẽ xoay quanh những gì Bộ Chính Trị [Bắc Việt] đã thực sự toan tính ngay trước và ngay sau khi ký kết Hiệp Định Hòa Bình Paris. Vẫn còn một lỗ hổng khá lớn trong sách vở Việt Nam về khoảng thời gian này. Đối với số câu hỏi khác, ông sẽ phải đợi cho đến khi tập thứ hai của tôi ra đời! Cuốn sách này sẽ đề cập đến các mưu đồ chính trị và ngoại giao. Tom Glenn: Vì lý do nghề nghiệp, tôi chú ý tới vai trò của sự lừa bịp về mặt tình báo truyền tin và truyền thông trong trận chiến cuối cùng. Theo anh, tầm quan trọng của mỗi yếu tố như thế nào? Jay Veith: Chiến lược của Cộng Sản cho mỗi chiến dịch bao gồm

các kế hoạch lừa dối công phu. Hầu hết các kế hoạch này là nhằm đánh lừa tình báo truyền tin của Mỹ và QLVNCH mà trong chiến tranh có

lẽ là nguồn tin tình báo tốt nhất của chúng ta. Tuy nhiên, có những ý kiến khác nhau về việc Cộng Sản có thành công hay không. Tại Ban Mê Thuột,

Tiểu thuyết về Việt Nam của Tom Glenn có tên “Last of the Annamese”. Tác phẩm kể câu chuyện của một sĩ quan Quân Lực VNCH và người vợ tận tụy. Cả hai đã cùng tuẫn tiết tháng Tư 1975. Xoay quanh họ là hình ảnh đau thương của một Nam Việt Nam bị bức tử.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

chắc hẳn nó đã đóng một vai trò quan trọng, ít ra trong việc khiến cho Thiếu Tướng Phạm Văn Phú tin rằng quân đội Bắc Việt sẽ tấn công vào Pleiku chứ không phải vào Ban Mê Thuột. Với Quân Đoàn I, tôi nghĩ đó là một thất bại hoàn toàn. Câu hỏi lớn hơn, hy vọng một ngày nào đó Cơ Quan An Ninh Quốc Gia (National Security Agency - NSA) sẽ trả lời, là họ và tình báo truyền tin của miền Nam thực sự đã biết tới mức nào. Tôi cho rằng điều đó phù hợp với câu hỏi của ông về những gì vẫn còn cần câu trả lời. Tom Glenn: Trong số rất nhiều câu chuyện buồn về những người phải cam chịu thất bại, câu chuyện nào khiến anh xúc động nhất? Jay Veith: Những chuyện xúc động thì quá nhiều. Câu chuyện người sĩ quan mà tôi vừa kể là buồn nhất. Sau đó, anh ấy nói với tôi là khi còn ở trong trại tù Cộng sản, anh đã phải ăn gián để sống. Một nguồn protein tốt, anh còn nói thế. Tôi hỏi anh đã ăn bao nhiêu con gián? Chắc cỡ 10 ngàn con, anh trả lời. Hãy thử tưởng tượng mình phải bỏ con gián vào miệng! Tôi còn nhớ tới một vị chỉ huy tiểu đoàn khác, lần này là một sĩ quan Biệt Động Quân, anh nói với tôi rằng cha mẹ anh đã phải trông chừng anh liên tục từ ngày có lệnh đầu hàng cho đến khi anh phải trình diện đi tù. Họ sợ anh sẽ tự tử vì quá tuyệt vọng. Tom Glenn: Tôi thấy nhiều điểm tương đồng giữa Việt Nam và Iraq và đặc biệt là Afghanistan. Có đúng thế không? Jay Veith: Không hẳn vậy. Kẻ thù hoàn toàn khác, trật tự chính trị thế giới đã được định hình lại hoàn toàn, và người ta không thấy thái độ chống chiến tranh gay gắt xảy ra trong chiến tranh [Iraq]. Nếu nhìn rộng hơn ra, tôi cho rằng người ta có thể rút ra sự tương đồng về một cuộc chiến bất khả chiến thắng, v.v..., nhưng tôi không cho rằng các viễn kiến lịch sử là tương tự nhau. Tom Glenn: Tháng Tư Đen là

cuốn sách đầu tiên của một bộ hai tập. Vậy, chủ đề của cuốn sách thứ hai là gì? Bao giờ thì sách được xuất bản? Jay Veith: Cuốn thứ hai sẽ đề cập tới các vấn đề chính trị, ngoại giao và kinh tế làm Nam Việt Nam sụp đổ. Cụ thể, sách sẽ thảo luận về các mưu mô ngoại giao trong những ngày cuối khi các quốc gia cố gắng dàn xếp một lệnh ngừng bắn. Ngoài ra, sách sẽ nói tới một câu chuyện có lẽ là bí mật lớn cuối cùng của Chiến Tranh Việt Nam. Còn khi nào nó sẽ được xuất bản thì xin để cho tôi thêm vài năm. Việc nghiên cứu coi như đã xong, tôi chỉ cần tìm thời gian để viết. (Ghi chú: Jay Veith quyết định nghỉ việc vào tháng Năm 2018 để dành toàn thời gian cho sách – TBA) Tom Glenn: Trong tất cả các yếu

tố dẫn đến sự sụp đổ của Nam Việt Nam, điều gì nghiêm trọng nhất? Chúng ta có thể tránh được điều ấy không? Jay Veith: Đúng, chúng ta có thể tránh đươc. Nhưng nó đòi hỏi một nỗ lực bền bỉ về ý chí và sự tham gia của người Mỹ, là những yếu tố mà chúng ta sẽ rất khó khăn để duy trì. Tom Glenn: Nếu tất cả hỏa lực, nhân lực và tài nguyên mà Hoa Kỳ mang đến không thể chiến thắng cuộc chiến chống lại Bắc Việt, tại sao chúng ta nghĩ rằng chỉ riêng Nam Việt Nam có thể làm nổi điều đó? Kế hoạch Việt Nam Hóa (đào tạo và trang bị cho Nam Việt Nam tiếp tục chiến đấu mà không có sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ trên chiến trường) có tác dụng gì không? Jay Veith: “Việt Nam Hóa” đã có

Còn George J. Veith thì ngoài Black April: The Fall of South Vietnam, 1973-1975, hai tác phẩm khác về Việt Nam của Jay Veith là Code-Name Bright Light: The Untold Story of U.S. POW Rescue Eﬀorts during the Vietnam War - 1998, và, Leave No Man Behind: Bill Bell and the Search for American POW/MIAs from the Vietnam War – 2004. Ông đã hai lần ra điều trần trước Quốc Hội về vấn đề Tù Binh/Quân Nhân Mất Tích.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

tác dụng. Tuy nhiên, không có tướng lãnh Hoa Kỳ hay Nam Việt Nam nào tin rằng đất nước này có thể đứng vững nếu không có đầy đủ sự yểm trợ của Không Quân Mỹ. Lý do đơn giản là vì địa hình Việt Nam, chứ không phải vì sự thiếu ý chí của Nam Việt Nam. Tôi sẽ trình bày chính xác hơn trong cuốn sách tiếp theo của tôi. Nhìn bên ngoài, tình hình tiếp tế của Bắc Quân có vẻ rất tốt. Nhưng có điều ít ai biết hay hiểu ra, đó không phải là do Trung Cộng và Nga Xô chi viện ào ạt mà là do Bắc Việt đã dốc tất cả kho vũ khí của họ ra. Nói một cách khác, họ đánh xả láng cú chót để giành chiến thắng. Thật không may, lần này họ đã đoán đúng. Tôi chỉ mới phát giác ra điều này trong khi xem xét một số ấn phẩm mới của Cộng Sản. Cho ông biết trước một chút xíu thôi đấy nhé.

Tom Glenn: Một số người tin rằng nỗ lực chống cộng ở Việt Nam đã bất khả thi ngay từ đầu. Chiến thắng của Bắc Việt [có phải] là đương nhiên không? Jay Veith: Không đúng. Nếu chúng ta quyết định cắt đường mòn Hồ Chí Minh bằng quân đội Hoa Kỳ, tôi tin rằng chúng ra đã có thể thắng cuộc chiến. Sau khi Hải Quân cắt đứt nguồn tiếp tế trên biển, và nếu chúng ta phong tỏa cảng Sihanoukville (Cambodia), thì “cách mạng” tại Nam Việt Nam không còn nguồn cung cấp nữa, do đó, về căn bản, sẽ thoái hóa thành một cuộc chiến tranh du kích lẻ tẻ, một cuộc chiến mà người miền Nam có thể cáng đáng được. Tom Glenn: Vậy thì với những điều bây giờ chúng ta đã biết, liệu Hoa Kỳ khi đó có nên nhúng tay vào

Việt Nam không? Một câu hỏi hết sức tế nhị cho anh trả lời đấy. Jay Veith: Tôi sẽ phải tránh né câu hỏi nầy bằng cách yêu cầu ông suy nghĩ như sau. Một trăm năm nữa, khi các học giả viết lịch sử của nước Mỹ và thế giới trong thế kỷ 20, chẳng biết họ sẽ định nghĩa cuộc sống Mỹ vào thời kỳ này như thế nào? Họ sẽ nhập chung thời kỳ hậu Đệ Nhị Thế Chiến với một khoảng thời gian dài hơn sau đó, và mô tả thời kỳ đó là một cuộc chiến dài chống lại chủ nghĩa Cộng Sản chăng? Nếu vậy, ai đã thắng cuộc chiến đó? Nếu nhìn từ góc độ lịch sử lâu dài hơn, tôi nghĩ mọi người cuối cùng sẽ đánh giá Việt Nam một cách không thiên vị hơn.  TRỊNH BÌNH AN chuyển ngữ

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Hỏa hoạn thiêu hủy 2 triệu chai rượu vang ở Bordeaux Vụ hỏa hoạn tại các nhà kho ở ngoại ô thành phố Bordeaux đã phá hủy khoảng 2 triệu chai rượu vang, gây thiệt hại lên tới 10 triệu Mỹ kim. Vụ cháy xảy ra hôm 16/4 tại nhà kho của công ty Sovex Grands Châteaux ở vùng ngoại ô Gironde, thành phố Bordeaux, miền tây nước Pháp. 2 triệu chai rượu vang phần lớn được bảo quản trong các thùng, khay gỗ, và các vật liệu dễ cháy. Ngay khi vụ cháy xảy ra, khoảng 60 nhân viên cứu hỏa đã có mặt tại hiện trường. Khoảng 80 người, chủ yếu là

công nhân của công ty Sovex, đang làm việc tại nhà kho khi vụ cháy xảy ra, đã được di tản kịp thời, nhờ đó không có thương vong về người. Lực lượng cứu hỏa mất 15 giờ để kiểm soát tình hình vụ cháy. Nhà chức trách Pháp đã mở cuộc điều tra nguyên nhân vụ hỏa hoạn. Vụ cháy nhà kho rượu vang tại Bordeaux xảy ra chỉ 1 ngày sau vụ cháy nhà thờ Notre Dame tại thủ đô Paris. M.T (theo Independent)

Hiện trường bên ngoài nhà kho bị cháy ở thành phố Bordeaux. Ảnh: Carbon Blanc.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THẾ GIỚI ĐÓ ĐÂY

Vợ cũ của Jeff Bezos lời thêm 1 tỉ đô sau 2 tuần

CEO Amazon Jeﬀ Bezos tiết lộ ông vẫn sống chung với vợ cũ dưới một mái nhà và bà MacKenzie sẽ giàu hơn tưởng tượng khi ly dị. Jeﬀ Bezos và MacKenzie Bezos vẫn sống chung trong ngôi nhà trị giá 70 triệu Mỹ kim ở Medina, tiể u bang Washington. Mặc dù sống chung,

nhưng điều đó không có nghĩa là họ thường xuyên nhìn thấy nhau, bởi dinh thự riêng rộng tới 8.000 thước vuông. Khi vụ ly dị chí nh thứ c hoàn tất, bà MacKenzie sẽ nhận được thêm 1 tỉ Mỹ kim so với những thông tin ban đầu. Con số mới xuất phát

Bà MacKenzie

từ việc Bezos sẽ chuyển nhượng 4% cổ phần của Amazon khi vụ ly hôn hoàn tất. Theo tờ báo Anh, khoản 35,85 tỉ Mỹ kim mà bà MacKenzie được cho là nhận được vào ngày 4/4 là con số không chính xác. Ngoài ra, bà cũng được hưởng lợi từ giá cổ phiếu

tăng trong vài tuần qua. Trên thự c tế , nếu vụ ly dị hoàn tất vào ngày 19/4, thì bà MacKenzie có trong tay 36,78 tỉ Mỹ kim, có nghĩa là bà được thêm 1 tỉ Mỹ kim chỉ trong vòng 2 tuần, và trở thành người phụ nữ giàu thứ 4 thế giới. Bà MacKenzie cho hay bà “dễ chịu” vì đã hoàn tất chuyện ly dị với người sáng lập Amazon và nói rằng bà “mong chờ hai người sẽ trở thành bạn bè và cùng nuôi dạy con cái”. Bà MacKenzie cũng tiết lộ, sẽ trao lại toàn bộ cổ phần của mình ở tờ The Washington Post và Blue Origin, cũng như 75% cổ phần Amazon và quyền kiểm soát bỏ phiếu với cổ phần của bà cho ông Jeff Bezos. B.T (theo Daily Mail)

Thái tử Mã lai lấy vợ Thụy Điển

Thái tử bang Kelantan của Malaysia - Muhammad Faiz Petra - 45 tuổi, ngày 19/4 làm lễ thành hôn với Soﬁe Louise Johansson, bạn gái người Thụy Điển kém ông 12 tuổi. Hôn lễ được tổ chức ở cung điện Istana Balai Besar tại thủ phủ Kota Baru của bang Kelantan với sự hiện diện của 300 khách, gồm những người trong hoàng tộc và bạn bè thân thiết của cô dâu chú rể. Cung điện này được xây dựng vào những năm 1840, là nơi ở của Tiểu vương Kelantan. Thái tử Faiz Petra và cô Johansson gặp nhau ở Anh khi Thái tử theo học chuyên ngành lịch sử tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London khoảng 10 năm trước. Johansson lớn lên ở khu vực Linkoping, phía nam Thụy Điển. Cô từng tham gia chương trình dạy nghề Trẻ em và Giải trí nhằm đào tạo học viên làm việc hiệu quả với trẻ em và thanh thiếu niên. Những người

tham gia chương trình này có thể trở thành bảo mẫu. Sau khi hoàn thành chương trình, Johansson đến Anh sống theo hình thức sống cùng một gia đình bản địa, giúp chủ nhà trông trẻ và làm việc nhà để có chỗ ở và cơ hội học ngoại ngữ. Thái tử cho biết sẽ tặng toàn bộ quà cưới cho các tổ chức phúc lợi ở Kelantan như trại trẻ mồ côi, viện dưỡng lão và các tổ chức phi chính phủ. Sau lễ cưới, Thái tử sẽ tham dự một số sự kiện để giới thiệu vợ mới cưới với công chúng. Một số người phản đối việc ông kết hôn với người ngoại quốc, trong khi nhiều người chúc phúc cho Thái tử, ca ngợi quyết định dùng quà cưới để làm từ thiện của ông. M.L (Theo TTO)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

30 - 4 - 1975

và chuyện người Canada di tản khỏi Sài Gòn PHAN HẠNH

uần cuối của Tháng Tư định mệnh ấy, khi những chiếc chiến xa của cộng quân từ hướng Bắc nghiến xích rầm rập tiến về vành đai thủ đô Sài Gòn, giới chức ngoại giao Canada gấp rút lo sắp xếp việc di tản. Giữa bầu không khí hoang mang hỗn loạn, Tòa Đại Sứ Canada nằm trên đường Nguyễn Du và các viên chức ngoại giao Canada đang khổ sở tìm cách giúp đỡ các nhân viên người Việt và thân nhân gia đình họ cùng di tản. Trở ngại là Canada không có phương tiện vận chuyển dồi dào như Hoa Kỳ. Điều làm cho phóng viên Peter Kent của đài CBC có mặt ở Sài Gòn lúc bấy giờ thắc mắc và thất vọng là trong khi đó, Tòa Đại Sứ Canada lại ưu tiên lo thu xếp di tản đồ đạc, nhất là chiếc xe limousine màu đen với bảng số ngoại giao đoàn. Theo Kent nghĩ, nhân viên người Việt của phái bộ ngoại giao Canada ở Sài Gòn nếu bị kẹt ở lại cũng sẽ bị Cộng quân đối xử xấu hoặc hành hạ giống như tất cả quân nhân công chức VNCH. Kent có mặt tại Tòa Đại sứ Canada trên đường Nguyễn Du khi quốc kỳ hình lá phong của Canada được hạ xuống lần cuối vào ngày 24 tháng 4 năm 1975; Kent tự hỏi là còn bao lâu nữa cuộc chiến sẽ kết thúc, và sẽ kết thúc ra sao? Ngày hôm đó, Kent thấy những người Việt xếp hàng hàng giờ để xin thị thực chiếu khán tị nạn. Trong số họ, nhiều người có người thân

đang sống ở Montréal. Cuối ngày, nhân viên Tòa Đại Sứ đặt một tấm bảng có ghi chữ “COME BACK TOMORROW”. Và ngày hôm sau đó không bao giờ có. Kent biết Việt Nam khá rành vì đã đến Việt Nam công tác lần đầu tiên từ năm 1966, đi từ đồng bằng sông Cửu Long lên đến tận khu phi quân sự ở Quảng Trị với tư cách là một phóng viên mới vào nghề làm việc cho đài CFCN-TV ở Calgary. Với chiếc máy quay phim 16mm lên dây cót bằng tay, Kent, 23 tuổi, đến Việt Nam trong chuyến đi công tác đầu tiên ở ngoại quốc. Canada cấp hàng ngàn giấy chứng nhận cho người Việt Nam nhập cảnh Canada, nhưng họ phải tự lo liệu phương tiện ra đi vì Canada không có kế hoạch di tản người Việt. Người cầm đầu Phái bộ Ngoại giao Canada ở Sài Gòn lúc bấy giờ là ông Xử Lý Thường Vụ (Chargé d’Aﬀaires) Ernest Hebert. Ông bị nghe những lời trách móc của dư luận không ít nhưng ông không biết phải giải thích ra sao. Mọi quyết định là do chính phủ Ottawa. Các bản tin của nhóm phóng viên Canada từ Sài Gòn gởi về nước và chiếu trên các đài truyền hình cho thấy chiếc xe limousine của sứ quán đang được đưa lên máy bay vận tải Hercules trong khi những nhân viên người Việt năn nỉ xin đi theo nhưng bị từ chối. Những thùng đựng các món đồ vật của sứ quán cũng được đưa lên

máy bay chở về Canada. Theo tin tức phát thanh của Canada từ Sài Gòn, với những người Việt đã xin được visa Canada vào ngày 24 tháng 4, nhân viên sứ quán bảo họ hãy trở lại đó vào ngày hôm sau để tính chuyện di tản, mặc dù các giới chức Canada đều biết rằng ngày sau đó sứ quán sẽ bị đóng cửa. Những tin tức và hình ảnh đó đã làm cho dư luận dân chúng Canada sửng sốt và bất mãn. Các dân biểu thuộc đảng đối lập do John Diefenbaker cầm đầu trong quốc hội ở Ottawa lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ. Diefenbaker lớn tiếng hỏi Pièrre Trudeau: “Lúc đó Canada ở đâu. Dân châu Á sẽ chỉ tay trách móc nước của ông mà cũng là nước của tôi.” Trước phản ứng đó, ngày 26 tháng 5, Bộ trưởng Ngoại giao Allan J. MacEachen bắt buộc phải lên tiếng và đã đưa ra một tuyên bố dài nhằm bào chữa cho hành động của nhân viên Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn đã không di tản nhân viên người Việt và gia đình của họ. Ông nói Hoa Kỳ có một vị thế và một vai trò đặc biệt ở Việt Nam; những gì Hoa Kỳ làm được có thể lại không phù hợp với Canada. Ông nói rằng trong những năm qua, Canada đã không muốn chia sẻ sự đóng góp tham gia quân sự với Hoa Kỳ tại Việt Nam; do đó, hậu quả là Canada không thể đòi hỏi quyền hành động độc lập đi kèm với sự tham gia đó.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

MacEachen giải thích thêm rằng những người Việt Nam muốn di tản ra khỏi nước đã không thể xin giấy phép xuất cảnh từ chính quyền Sài Gòn. Sự giải thích đó của ông đã bị các dân biểu đối lập tại Hạ viện bác bỏ; họ cáo buộc là Canada thiếu lòng nhân đạo hơn so với Hoa Kỳ về vấn đề nhận người di tản Việt Nam vì Hoa Kỳ dám bất chấp quy tắc và thủ tục hành chánh rườm rà. MacEachen đáp rằng trong khi những người Việt Nam làm việc cho Hoa Kỳ có thể bị cho là đang gặp nguy hiểm bởi cộng sản trả thù, những nhân viên làm việc cho Canada thì không. Ông nói không có bằng chứng hợp lý nào cho thấy là người Việt hợp tác với Canada bị lâm nguy cả. Trước ngày Sài Gòn thất thủ, Canada đã cấp 1.100 giấy chứng nhận tính cách thường trú nhân “landed immigrant” cho người Việt đang có thân nhân ở Canada. Làm cách nào có thể rời khỏi Việt Nam để đặt chân lên đất Canada là tùy họ; Canada không thể giúp. Số người đi được thành công chắc chắn là ít hơn con số 1.100 đó. Ngay sau khi Cộng quân chiếm Sài Gòn, Canada cũng chấp thuận tính cách thường trú nhân cho thêm 4.000 người Việt nữa, đa số họ là sinh viên du học đang “kẹt” ở Canada và xin ở lại. Trong số hàng trăm ngàn người tỵ nạn được Hoa Kỳ di tản khỏi Việt Nam trong tháng Tư 1975, có khoảng 2.000 người được Canada nhận cho định cư. Canada cũng nhận thêm 1.000 người Việt tỵ nạn tự túc. Sự sụp đổ của Sài Gòn vào tháng 4 năm 1975 đã đánh dấu chương cuối cùng về sự can dự của Hoa Kỳ vào Việt Nam. Peter Kent và các bạn đồng nghiệp Canada làm việc đến giờ phút cuối ở Sài Gòn đều nói rằng họ sẽ không bao giờ quên được sự nguy hiểm và tình trạng hoang mang hỗn loạn khi cuộc di tản diễn ra. Bốn mươi năm sau, đôi khi thức giấc nửa đêm, Kent vẫn còn nghĩ mình đã may

Từ trái sang phải, phóng viên tờ Globe and Mail Malcolm Gray, chuyên viên thu hình đài CBC Ian Wilson, chuyên viên thu hình đài CTV Louis de Guise và phóng viên CBC Peter Kent đang ngồi chờ đợi bên cạnh hồ bơi của Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn, ngày 24 tháng 4 năm 1975. (Louis de Guise)

mắn biết chừng nào mới thoát ra khỏi Việt Nam trong lúc đó. Một tuần trước khi người Mỹ di tản khỏi Sài Gòn, toàn thể nhân viên công chức Toà Đại sứ Canada và thường dân Canada ở Việt Nam đều muốn di tản bằng đường hàng không. Nhưng Canada chỉ có một chiếc vận tải cơ Hercules C-130, ưu tiên đưa các nhà ngoại giao và xe của Đại sứ quán ra khỏi Việt Nam. Quyết định không hợp lý hợp tình này đương nhiên đã gây nhiều tranh cãi, bất bình vì nó có nghĩa là đã quý trọng vật chất hơn sinh mạng con người. Nhiều người Việt đã có giấy công nhận tính cách thường trú nhân Canada phải ngậm ngùi thất vọng. Trong một bài tường thuật gởi đi từ Sài Gòn ngày 24 tháng Tư 1975, Kent viết rằng “Một số người ở đây xem đó là một hành động không làm tròn nghĩa vụ của Canada”. Theo Kent, các viên chức ngoại giao Canada quá cứng nhắc dựa theo quy tắc, đòi hỏi điều kiện người Việt muốn được di tản phải có giấy phép xuất ngoại của

Hai phóng viên của CBC là Peter Kent và Mike Duffy đang lắng nghe ông Ernest Hebert giải thích về kế hoạch di tản ngày 24 tháng 4 năm 1975. (CBC)

Bộ Nội Vụ Việt Nam. Trong những ngày dầu sôi lửa bỏng cấp bách như vậy, chuyện xin được giấy phép xuất ngoại là điều hầu như bất khả thi. Người Mỹ đã phớt lờ quy tắc đó; những người Việt nào có visa Canada đều được người Mỹ cho di tản bằng máy bay của họ. Sau khi các nhà ngoại giao Canada đã rời đi và trụ sở Tòa Đại sứ trên đường Nguyễn Du Sài Gòn đã đóng cửa, phóng viên Peter Kent và các

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Phóng viên CBC Mike Duffy nói chuyện với ký giả Jack Cahill của báo Toronto Star tại Tòa Đại sứ Canada ở Sài Gòn. Duffy đến Việt Nam từ ngày 4 tháng 4 cho đến khi anh ta và Malcolm Gray, thứ hai từ trái sang, bay khỏi thủ đô đang lên cơn sốt ngày 28 tháng 4 năm 1975. (Louis de Guise)

nhân viên CBC khác đã khuyên đám đông người Việt còn kiên nhẫn đứng bên ngoài rằng họ hãy đến các đại sứ quán khác để may ra có thể được giúp đỡ. Ở lại Sài Gòn trong những ngày cuối cùng của tháng Tư 1975, Kent và nhóm phóng viên truyền hình của CBC và CTV từ chỗ trú ngụ là khách sạn Caravelle đã thuê taxi đi đến các nơi quan trọng trong thành phố để lấy tin tức và làm phóng sự. Chuyên viên thu hình cho CTV là Louis deGuise kể rằng phóng viên Henry Champ cùng toán với mình định sẽ gọi đặt thức ăn trưa và bia lạnh chung với taxi vì họ thường ra ngoài làm việc cả ngày. Nhưng khi quân đội Bắc Việt tiến gần đến Sài Gòn, các nhà báo bắt đầu dành nhiều thời gian quanh quẩn trong trung tâm thủ đô hơn. Kent kể là ngày 27 tháng 4, Kent đến Dinh Độc Lập để dự lễ nhậm chức tổng thống của tướng Dương văn Minh, xong từ đó anh đi bộ đến phòng thu âm PTT (viết tắt của “Press-to-talk”, một hệ thống liên lạc qua radio; người dùng nhấn một công tắc đặc biệt trên máy vi âm khi họ muốn nói chuyện, đây được gọi là công tắc “bấm để nói” hoặc PTT).

Tại đó Kent sẽ báo cáo trực tiếp qua làn sóng điện và làm một cuộc phỏng vấn cho CBC Radio News. Giữa lúc Kent đang tường trình tin tức qua làn sóng điện thì nghe tiếng bom nổ khá gần. Không biết chuyện gì đang xảy ra, Kent giật mình và cùng với người được phỏng vấn phải vội bò dưới bàn làm việc trong phòng thu. Cuộc phỏng vấn phải bỏ dở dang. Ngày hôm sau, phóng viên của đài CBC Mike Duffy rời Sài Gòn đi Hong Kong trên chuyến bay thương mại cuối cùng cất cánh từ sân bay Tân Sơn Nhứt của Sài Gòn đang bị cộng quân sắp chiếm. Khi đã đến được Hong Kong, Duﬀy mới kể lại với Barbara Frum là người điều khiển chương trình phát thanh “As It Happens” phỏng vấn thời sự hàng ngày của đài CBC Radio News. Duﬀy kể là đầu tiên anh ta phải hối lộ một món tiền 150 đô la Mỹ để nhận được thẻ lên máy bay; những hành khách khác còn phải trả nhiều hơn. Sự việc này làm mất mấy tiếng đồng hồ. Sau đó tới vụ trục trặc đổ xăng. Nhân viên của nhà thầu Mỹ cung cấp nhiên liệu máy bay ở phi trường Tân Sơn Nhứt đòi chuyến bay Air Vietnam phải trả trước tiền xăng và phải trả bằng tiền mặt.

Trong khi đó, các phi cơ của Không Lực VNCH đang ném bom các vị trí của cộng quân ở vòng đai phi trường. Duﬀy kể với Frum là đạn hỏa tiễn của cộng quân pháo kích rơi gần sát rìa phi đạo. Kết thúc cuộc phỏng vấn, Duﬀy nói với Frum là hãy chờ xem rồi đây sẽ có hàng ngàn ghe thuyền đủ loại đủ cỡ lớn nhỏ chạy ra Biển Đông để tìm tàu chiến Mỹ hay tàu của bất kỳ quốc gia nào trên vùng biển; làn sóng người tỵ nạn muốn trốn chạy khỏi cộng sản. Làn sóng “thuyền nhân” đã bắt đầu. Sáng hôm sau, Kent cho biết nhóm phóng viên CBC, vẫn còn ở Sài Gòn, lái xe đến sân bay để săn tin sốt dẻo trong ngày. Kent mở radio xách tay để theo dõi nghe phát thanh của đài Quân đội Hoa Kỳ. Kent muốn theo dõi lắng nghe kỹ để biết mật mã của cuộc di tản Mỹ; nó sẽ xảy ra lúc nào, ở những địa điểm nào. Nhóm bốn nhân viên của đài CBC công tác ở Sài Gòn gồm phóng viên Peter Kent, thu hình viên Ian Wilson, nhà sản xuất George James và phóng viên Colin Hoath đã cùng hội ý với nhau đêm hôm trước. Họ thảo luận về việc có nên tiếp tục ở lại cho đến khi cộng quân tiếp quản Sài Gòn hay không. Rốt cuộc họ cũng không thể quyết định. Trong khi đó, hai nhân viên của đài CTV là Champ và deGuise quyết định rời khỏi Việt Nam sau khi họ đã quay được nhiều thước phim làm tài liệu cho chương trình truyền hình W5. deGuise nói tốt hơn là họ nên về lại Canada sớm để phát sóng câu chuyện thời cuộc nóng bỏng. Đó là ngày 29 tháng Tư. Họ đã lên một chiếc xe buýt do Tòa Đại sứ Hoa Kỳ cung cấp, chiếc cuối cùng đưa mọi người đến sân bay. Khi họ đến nơi, deGuise kể rằng sân bay đã đóng cửa và đang có vài đám cháy. Sau đó, xe buýt của họ còn bị bắn nữa khiến cho mọi người trong xe phải cúi gập người để tránh đạn trong khi các cửa sổ xe buýt bể văng miểng rổn rảng tứ tung.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Không thể vào sân bay, tài xế xe buýt của họ quành xe lại và lái chạy thẳng đến Bến Bạch Đằng. deGuise kể lại: “Ở đó, người tài xế nhận được chỉ thị của cấp trên hãy bỏ chúng tôi xuống để chúng tôi tự tìm tàu để ra đi.” deGuise kể lại là lúc đó khung cảnh bến tàu thật hỗn loạn; người ta chen chúc nhau để lên tàu, người sau kéo người trước để rồi cả hai đều rơi xuống sông. Khung cảnh xung quanh xe buýt cũng hỗn loạn không kém. Hành khách trên xe chứng kiến cảnh tượng ở bến tàu hỗn loạn như vậy nên thuyết phục tài xế hãy đưa họ đến Tòa Đại sứ Mỹ. Nhưng xe buýt có chạy được đâu bởi vì nhiều người tại bến tàu cũng đang cố tìm cách leo lên xe buýt đã đầy rồi. Champ, vốn đô con và có sức mạnh, đứng trước đầu xe buýt để xua đám người hãy tránh ra cho xe chạy. Xe từ từ lăn bánh nhưng không ngờ có một phụ nữ cố bám vào lưới kim loại che cửa sổ xe buýt. Người phụ nữ đó sút tay té xuống đường và bị cán. deGuise kể thế là xe buýt làm chết một người.

Vào ngày 29 tháng 4 năm 1975, tại Tòa Đại sứ Hoa Kỳ ở Sài Gòn, nhiều người cố leo lên bức tường cao 14 feet để vào trong với hy vọng sẽ được di tản. (Neal Ulevich / Associated Press)

Về phần các phóng viên của CBC, khi nhìn thấy cảnh tượng tại sân bay, họ liền bảo tài xế quay xe trở lại trung tâm thành phố. Các điểm tập hợp cho cuộc di tản mà họ ghé qua đều đông nghẹt người và hỗn loạn. Họ hướng đến Tòa Đại sứ Hoa Kỳ với những gì họ đang mang theo, dự định sẽ rời khỏi Việt Nam và bỏ lại tất cả những đồ đạc của họ còn để tại phòng khách sạn. Kent kể: “Sau cùng chúng tôi cũng vượt qua được đám đông, lúc đó hầu như đã hết kiểm soát nổi, và lọt được vào bên trong sứ quán.” Rốt cuộc rồi cả hai nhóm phóng viên của CBC và CTV đều đến được Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ Sài Gòn để di tản. Họ đều hầu như phải bỏ lại hết tất cả đồ đạc. deGuise khoái chí khoe rằng anh ta đã trèo lên tường bằng một tay với chiếc máy quay phim CP15 kềnh càng, một chiếc ba lô chứa đầy hộp đựng phim chưa tráng và hai máy ảnh đeo quanh cổ. Phải gian nan lắm mới vượt qua được bức tường. Người này phải nắm quần áo của người kia để leo lên. Đứng dọc theo bên trong bờ tường là thủy quân lục chiến Mỹ kiểm tra giấy tờ từng người, điều mà ít người nào có đủ. Đối với người có đầy đủ giấy tờ thì thủy quân lục chiến sẽ giúp đỡ vào trong; người nào không có giấy tờ chứng minh thì bị họ đánh vào tay bằng báng súng M-16. Còn đối với deGuise và Champ, họ chỉ nhìn thấy người da trắng là cho vào không cần hỏi. deGuise kể bên trong sứ quán, thủy quân lục chiến Mỹ xét từng người. Người nào có mang súng cá nhân thì họ tịch thu súng và ném xuống hồ bơi, cả đống súng dưới đáy hồ. Tuy trong lúc deGuise leo tường, hai máy ảnh đeo trên cổ đã rơi mất, nhưng chàng còn cái máy quay phim. Không bỏ lỡ cơ hội nghề nghiệp, deGuise mở máy quay thu lại hoạt cảnh di tản. Trong khi đó, Kent chứng kiến cảnh nhân viên Tòa Đại Sứ đang đốt cả núi tiền bằng lò thiêu.

Cạnh lối vào cổng chính trước Tòa Đại sứ trên Đại lộ Thống Nhất có một cái cây to cao lớn. TQLC Mỹ đòi đốn cây đó để phi cơ trực thăng loại lớn có thể đáp xuống sân dưới đất nhưng Đại sứ Graham Martin không cho phép đốn, mặc dù việc đốn cây rõ ràng là cần thiết trong những ngày cuối cùng của cuộc di tản lịch sử. Sau đó nghĩ lại ông mới chịu cho đốn cây đó. Trong lúc đứng trên sân thượng Tòa Đại sứ để chờ đến lượt được trực thăng bốc, phóng viên Colin Hoath gọi phôn cho vợ là Sandy ở Hong Kong để báo tin là nhóm CBC sắp di tản bằng chuyến trực thăng cuối cùng, lý do là vì ngày trước đó Hoath đã nói với vợ là anh ta sẽ ở lại Sài Gòn xem quân Bắc Việt tiến vào thành phố. Ngay sau đó, Champ và deGuise lên một chiếc trực thăng lớn. Từ một ô cửa trong Tòa Đại Sứ Mỹ, Kent đưa mắt nhìn chiếc trực thăng đang cất cánh. Con chim sắt nặng nề cố nhấc chân lên, chồm về phía trước một chút nhưng không thể rời khỏi mặt đất. Nó chất quá nặng, giờ buộc nó phải bỏ bớt khoảng 30 người. Thế rồi nó bay lên, rời khỏi bầu trời nhiều bất trắc để ra Biển Đông, nơi Hạm Đội 7 đang chờ đợi. Kent và các bạn đồng nghiệp đã dẹp bỏ kế hoạch ở lại và leo lên một chiếc trực thăng vào tối hôm đó. Chiếc trực thăng cuối cùng cất cánh từ nóc tòa đại sứ khoảng 8 giờ sáng. Đó là ngày 30 tháng Tư. Bốn giờ sau, xe tăng Bắc Việt đã đâm sầm qua cổng Dinh Độc Lập, nơi tổng thống Dương văn Minh chờ đợi để đầu hàng. Thế là hết. Những người Canada từng làm việc ở đất nước Việt Nam Cộng Hòa đã rời đi như thế. PHAN HẠNH

(Tổng hợp từ “Canadians pull out of Saigon, Vietnam”, “The fall of Saigon: how CBC, CTV covered the 1975 events” của CBC; “Canada Defends Act of Leaving Vietnamese Employes in Saigon” của New York Times; “The Ambassador’s Limousine” trên Blacklocks)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

Lữ Phương/ Nguyễn Trung Tôn/ Nguyễn Công Khế & Nguyễn Thị Bình

ú t ký Nhữ ng Chuyến Ra Đi của ông Lữ Phương ( n g u y ên ) T h ứ Tr ư ở n g Thông Tin Văn Hoá, Chính Phủ Cách Mạng Lâm Thời Cộng Hoà Miền Nam, có nhiều trang rất thú vị. Đọc lai rai vài đoạn cho vui, nếu rả nh: Vào mùa khô năm ấy, tôi xin cơ quan cho tôi đến vùng biên giới Bố Bà Tây, liên hệ với gia đình. Lần này ngoài vợ và đứa con gái lớn, còn có em gái tôi cùng với hai đứa con gái nhỏ của nó đi theo, lúc nhúc một đoàn, không tưởng tượng nổi! Nhờ chuyến thăm này tôi mới rõ được chuyện nhà từ lúc tôi ra đi. Vợ tôi ngoài việc đi dạy học còn tìm được việc làm ở một tòa án tỉnh nữa. Những người quen biết đều biết vợ tôi có chồng là VC, bị cảnh sát Sài Gòn o ép, dụ dỗ nhiều cách, nhưng đều hết lòng giúp đỡ, che chở (ngay cả những viên

TƯỞNG NĂNG TIẾN

chức cao cấp trong chính quyền Sài Gòn): chẳng phải vì lý do gì khác hơn là ở đây người ta chưa có thói quen “chính trị hoá” mọi quan hệ xã hội. Cá i “chí nh quyề n Sà i Gòn” hồi đó, xem ra, khác xa (và khác hẳn) cái chính phủ Hà Nội bây giờ. Tuần qua – và o ngà y 9 thá ng 4 năm 2019 – FB Trang Nguyen vừa buồn bã, và ái ngại cho hay: VỢ MỤC SƯ NGUYỄN TRUNG TÔN BỊ AN NINH THANH HÓA KHỦNG BỐ TINH THẦN Không chỉ thường xuyên xua quân đi canh cửa, an ninh Thanh Hóa còn liên tục gửi giấy mời, giấy triệu tập như là một thủ trấn áp tinh thần bà Nguyễn Thị Lành - vợ của Mục sư, TNLT Nguyễn Trung Tôn. Chồng bị bỏ tù, một mình bà Nguyễn Thị Lành phải vất vả gánh vác gia đình. Những ngày qua càng thêm vất vả bởi chăm mẹ chồng lớn tuổi mắc bệnh phải nhập viện, và con bị

tật nguyền. Nhưng bà Lành vẫn liên tục bị an ninh tỉnh Thanh Hóa sách nhiễu, đe dọa…

Vợ chồng Nguyễn Trung Tôn chào đời không đúng chỗ, và cũng không đúng lúc (wrong time and wrong place) nên gặ p phả i lắ m nỗi gian truân. Ông bà Lữ Phương sinh sống tại miền Nam (và o mộ t thờ i điể m khá c) nên cuộ c số ng củ a họ cũ ng hoà n toà n khá c, êm thắ m và khoẻ khoắ n hơn nhiều. Hồ i đó bà Lữ Phương vẫn được mọi người, “ngay cả những viên chức cao cấp trong chính quyền

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Sài Gòn hết lòng giúp đỡ che chở .” Thỉ nh thoả ng, bà lại cùng cả đại gia đình “lúc nhúc một đoàn” kéo nhau vô bưng để thăm nom và chăm sóc cho đức phu quân – dù cuộc sống trong bưng biề n không thiế u thốn hay nhọc nhằn chi cả: Các nhân vật trong “Mặt trận 2” này đã được Đảng chăm sóc một cách đặc biệt: bất cứ việc gì, từ sinh hoạt ăn uống, chỗ ở, quần áo, tiền tiêu vặt mỗi tháng đều được cung cấp chu đáo bởi cả một khung cán bộ và nhân viên chuyên lo việc tiếp phẩm và phục vụ phối hợp với một đội bảo vệ được tuyển khá kỹ lưỡng về thành tích và lý lịch. Chả riêng chi ăn uố ng, ăn nói cũng thế, cũng được Đảng bao biện tất: Riêng đối với những bài viết, bài phát biểu mà các vị trong Liên Minh phải trình bày hoặc trên báo chí, đài phát thanh hoặc trong các Hội nghị này nọ thì đều do một số nồng cốt thực hiện, cuối cùng bao giờ cũng

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƯ CỦA TIẾN

được Huỳnh Tấn Phát xem và sửa chữa lại. Thiệ t là quá đã và quá đáng! Nhà nghiên cứu Lữ Phương “dấn thân” vào đến tận chiến khu để làm cách mạ ng mà sinh hoạ t cứ y như trong nhà giữ trẻ vậy. Ông chắc là đẻ bọc điều nên lúc nào cũng được cuộc đời chiều đãi. Năm 2018, năm Nguyễn Trung Tôn bị tuyên án lần thứ hai (“12 năm tù và ba năm quả n chế ”) thì Lữ Phương được trao giải Giải Văn Hóa Phan Châu Trinh, vì đã có “những công trình nghiên cứu sâu sắc về chủ nghĩa Marx.” Trong diễ n từ nhận giải, ông phát biểu: Như mọi người đều biết, học thuyết Marx đã được du nhập vào Việt Nam không phải trong một hoàn cảnh bình thường của một xã hội bình thường ở đó người ta có thể coi việc n g h iên cứ u M a r x n h ư một thao tác nghề nghiệp mang tính học thuật hàn lâm thuần tuý. Đất nước bấy giờ chìm đắm trong bóng tối của sự bất bình thường: nhà nước dân tộc bị tước mất chủ quyền, nhân dân sống trong nô lệ, trí thức thì bơ vơ, tuyệt vọng. Chủ nghĩa Marx đã đến với chúng ta (tnt tô đậm) trong tình thế đó, và mặc dù không có đủ điều kiện để tìm hiểu đến nới đến chốn, chúng ta đã tiếp nhận học thuyết ấy như biểu tượng của sự giải phóng chói loà ánh sáng: không phải chỉ mang đến cho dân tộc biện pháp xây dựng hiệu nghiệm cuộc sống mới mà còn giúp người trí thức lấp đầy

được cái khát vọng ngàn đời của mình về sự tồn tại của một trần gian ở đó con người có thể hoà giải vĩnh viễn với nhau. Trong khung cảnh tinh thần đó, việc tìm đến Marx đối với chúng ta đã mang nội dung một cuộc dấn thân toàn diện và triệt để, bấy giờ thường được xưng tụng là “hiện thực và khoa học”, nhưng thực chất lại rất giống với một hình thức tín ngưỡng nào đó, đặt niềm tin tuyệt đối vào một đấng bậc phi phàm có thể dẫn đường một cách kỳ diệu cho các kế hoạch mà chúng ta vạch ra để cải tạo thế giới, làm lại con người. Trong số “chúng ta” đã từng “tiếp nhận học thuyết chủ nghĩ a Marx … như biểu tượng của sự giải phóng chói loà ánh sáng” theo như diễ n từ củ a Lữ Phương (dường như) không có ông bà và cha mẹ của Nguyễn Trung Tôn – qua lời tự sự của chính tù nhân lương tâm này, trước khi bị giam giữ lần thứ hai: “Tôi là một trong số hàng trăm triệu nạn nhân của chủ nghĩa Cộng Sản tại Việt Nam. Câu chuyện mà tôi sắp kể ra đây chưa thể nào vạch trần hết tội ác của chủ nghĩa rừng rú này; nhưng cũng sẽ góp một phần nhỏ để những ai còn ngây thơ mù quáng đi theo nó sớm nhận ra và từ bỏ còn đường tăm tối được thêu dệt nên bằng những dối trá và tội ác. Tôi sinh năm 1971, năm nay bước vào tuổi 44. Tuy chỉ mới độ tuổi này nhưng tôi đã từng nghe bố tôi kể lại và cũng đã phải trực

Chủ tịch Mao Trạch Đông của TQ đón Bộ trưởng Nguyễn Thị Bình và Đại sứ Nguyễn Văn Quang tại Trung Nam Hải, Bắc Kinh. Ảnh & chú thích: BBC

tiếp chứng kiến cảnh gia đình tôi suốt 4 đời là nạn nhân của chủ nghĩa Cộng Sản.” Cù ng vớ i hàng chụ c triệu gia đình “suốt 4 đời là nạn nhân của chủ nghĩa Cộng Sản” tại Việt Nam, ảo tưởng và sự nhầm lẫn về chủ nghĩa Marx – nói nào ngay – cũng đã “vô tình” đem đến hào quang (cũng như danh lợi) cho không ít kẻ ở xứ sở này. Xin đan cử thêm một trường hợp nữa, rõ nét hơn nhiều: Nguyễn Thị Bình. Bà nguyên là Phó Chủ Tịch nước CHXHCN Việt Nam, từ 1992 đến 2002, và hiệ n là Chủ tịch Hộ i Đồ ng Quả n Lý Quỹ Văn H ó a P h a n C h u Tr i n h . Danh lợ i bà có đủ , kể cả huân chương (Huy Hiệu 70 Năm Tuổi Đảng) cùng nhữ ng lờ i khen thưở ng không thiếu trên mọi phương tiện truyền thông. Mới đây – vào ngày 12 thá ng 4 năm 2019 – khi gó p ý về vụ nhà nướ c VN thấ t kiệ n trọ ng vụ á n Trị nh Vĩ nh Bì nh, nhà bá o Nguyễ n Công Khế đã không quên tán dương công đức của “bà chị” như sau: “Tôi vừa ra Hà Nội thăm chị Bình, chân chị yếu nhưng trí tuệ chị thật minh mẫn. Tấm lòng của chị với đất nước này chưa

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

bao giờ nguôi phai. Chị lo cho đất nước này như chăm lo cho một gia đình yêu quí nhất của mình.” Thiệt là quý hoá! Chỉ có điều hơi đáng tiếc là dường như trong cái “đất nướ c nà y” củ a Nguyễ n Thị Bình không bao gồm hàng chụ c triệ u gia đì nh (“bốn đời là nạn nhân của chủ nghĩa Cộng Sản”) như trườ ng hợ p củ a tù nhân lương tâm Nguyễn Trung Tôn, và cũng chả có phần nào biển đảo cùng lãnh thổ đã bị xâm chiến hay đang bị đe doạ cả. Thế nên dù dù trí tuệ “còn thật minh mẫn,” bà chị vẫn nhất định không hé môi nói lấy một lời – nửa lời cũng nỏ. Riêng có cậu em Nguyễn Công Khế là vẫ n cứ lá u táu, mồm năm mép mười, như thườ ng lệ . Tuy chỉ thuộ c thế hệ ăn theo cá i “ảo tưởng và sự nhầm lẫn về chủ nghĩa Marx” nhưng cậu này cũng hoạn lộ hanh thông từ A tớ i Z. Nay đã may mắn hạ cánh an toàn song vẫ n chưa chị u số ng an thân, vẫn còn thích đóng vai kẻ sĩ – phù thế giáo một vài câu thanh nghị – và cố tình quên rằng chính mình đã gó p phầ n (tí ch cự c) trong việc tạo ra cái xã hội nhiễu nhương trước mắt.

TƯỞNG NĂNG TIẾN

Bí ẩn về tiền kiếp hậu kiếp Chương 1: Bí ẩn về tiền kiếp hậu kiếp ĐOÀN VĂN THÔNG NGUỒN: ĐOÀN VĂN THÔNG

 Tiếp theo kỳ trước Như thế, rõ ràng nhiều nhà khoa học đã cho rằng những gì mà nhiều người đã thấy, đã kể lại về sự kiên xuất hồn ở người mới lìa đời chi là hiện tượng ảo giác mà thôi. Ngược lại, những nhà khoa học đang nghiên cứu về hiện tượng xuất hồn hiện nay mặc dầu chưa khẳng định hoàn toàn có hay không hiện tượng lìa khỏi xác nhưng họ cũng không đồng ý với lập luận về hiện tượng ảo giác mà một số nhà khoa học đã nêu ra. Theo họ, có thể sự nghi ngờ ấy chỉ là đặc tính của phần lớn các nhà khoa học mà thôi đó là đặc tính thận trọng Trong thực tế, những trường hợp lạ lùng có tính cách siêu linh khó lý giải vẫn thưởng xảy ra và được thực rõ ràng. Bác sĩ Crookall và F. W. H Myers đã sưu tập hành trăm trường hợp về vấn đề liên quan đến cái gọi là “hồn lìa khỏi xác” và họ phân ra hai trường hợp chính: Một là những kinh nghiệm đã trải qua về hồn rời thân xác và hai là những tin tức, dữ kiện thu nhận được thông qua những người ngồi đồng,

những đồng tử (medium), giáo sư C. J. Ducasse là một trong những nhà triết học và khoa học tự nhiên nổi tiếng đã tìm cách lý giải những gì mà hiện nay giới khoa học đang bàn cãi sôi nổi về sự kiện có hay không cái gọi là hồn hay linh hồn và sự rời lìa của hồn khỏi xác khi chết. Theo giáo sư thì hiện nay, các nhà nghiên cứu và ngay cả các nhà khoa học đã dấn thân vào lãnh vực tìm hiểu sự thật của vấn đề. Họ đã thu thập vô số trường hợp có liên quan, những mô tả về điều mà họ gọi là linh hồn, về sự liên kết giữa linh hồn và thể xác qua một vật thể giống như một sợi dây, sự rung động đầy sức sống của sợi dây ấy và cả trường hợp sợi dây liên hợp ấy đứt rời để cái gọi là “hồn” tách lìa khỏi thể xác cũng được nhiều người mô tả, sự mô tả thường đồng nhất và nhân chứng không phải chỉ có người lớn mà còn là trẻ con, sự kiện mà chúng chưa bao giờ nghe, đã thấy hay đã đủ khả năng nghĩ tới. Nhà phân tâm học Hippolyte Baraduc đã tận mắt trông thấy một khối hơi thoát ra khỏi cơ thể người vợ ông khi bà này trút hơi thở cuối cùng. Ông Baraduc đã chụp được bức ảnh lạ lùng này. Một tài liệu sưu tầm về hiện tượng này đã được tạp chí tiền phong 1991 đăng tải, theo đó, nhiều nhà khoa học đang mạnh dạn bước vào lãnh vực nghiên cứu về linh hồn. Như nhà khoa học Jan Lundquyst đã quyết tâm tìm hiểu sự thật về vấn đề linh hồn khi ông trông thấy một thứ ánh sáng màu xanh xuất phát từ cơ thể người vừa lìa đời. Bác sĩ phân tâm học Elizabeth Kubler Ross thì khẳng định rằng: “trước đây tôi không tin về những gì gọi là đời sống sau khi chết. Nhưng nay tôi đã có một vài chuyển hướng trong cách nhận định của tôi về vấn đề này”. Sau đây là một số hình ảnh mà các nhà nghiên cứu như các bác sĩ Raymond Moody Jr., Robert H. Elizebeth Kubler Ross, Iair Stevenson, giáo sư Carey Williams chuyên nghiên cứu về những gì sau cõi chết... đã thu thập được từ những người đã gần gũi với cái chết hay đã có lần chết đi sống lại, đã trải qua một đoạn đường vượt qua ranh giới cõi sống và cõi chết, nghĩa là bước đi một khoảng đường đi qua bên kia cửa tử để rồi vì một lý do nào đó lại quay về... đã sống lại. Trong một bài sưu tập về những hình ảnh của những người đã chết đi sống lại

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

đã mô tả, nhan đề “trở về từ cõi chết” đăng tải trong L.S. Tiền Phong 1992, tác giả Thế Vỹ đã nêu ra ba trường hợp chính sau đây: 1. Một người tên là Iva Brawn, sinh sống ở Lamiraada (Cali) đã bị tai nạn xe hơi khi băng ngang qua đường lộ. Người này bị xe hất tung đi rất xa và ngất xỉu. Trong thời gian mê man như chết đó, người này đã thấy nhiều hình ảnh lạ lùng: nguồn sáng từ đâu chói lòa bao phủ và có tiếng nói phát ra từ ánh sáng đó “đừng sợ, con sẽ không sao cả” sau 6 ngày hôn mê, người ta cứ ngỡ rằng bà chết nhưng rồi bà sống lại và bà kể chuyện này cho người chồng nghe. Mấy năm sau, chồng bà Iva Brawn mất và một năm sau bà Iva Brawn đang nằm ngủ bỗng nhiên thấy chồng mình xuất hiện nói với bà rằng: “Cách đây mấy năm, mình có kể cho tôi nghe những gì mà mình đã thấy trong vụ tai nạn xe hơi, nhưng tôi không hiểu giờ đây, tôi đã hiểu nơi đây thật đẹp, nhất là nước. Mình không thể tưởng tượng được là nước ở đây đẹp đến độ nào...” 2. Một phụ nữ tên là Sttooksbury kể lại rằng, bà bị chính người chồng dùng dao quyết tâm đâm chết nhưng nhờ bề trên che chở, bà đã được sống lại trước sự kinh ngạc của các y bác sĩ ở bệnh viện. Sttooksbury kể rằng: “lúc bị ngất đi và được mang vào bệnh viện ai cũng tưởng tôi chết vì máu ra quá nhiều, riêng tôi, tôi cảm thấy như trôi vào một đường hầm tối đen... ở ngưỡng cửa sinh tử, tôi đã trông thấy mẹ tôi đứng đó thật rõ ràng, bà đưa tay vẩy vẩy ra dấu bảo tôi hãy trở về: “Hãy trở lại đi, chưa tới lượt con đâu!” 3. Bà Connie Zickefoose ở Cloverdale (tiểu bang Ohio) kể rằng: lúc đó tôi đang ở trên bàn sanh, đầu óc tôi quay cuồng rồi một màn đen phủ ập lên... tôi thấy mình đi trên con đường đầy ánh sáng,

hoa nở, hồ nước với cá lội muôn màu... Tôi vào một căn phòng, trong đó có chúa Jesus. Chúa ân cần đặt bàn tay lên vai tôi và nói: “con không vào được đâu! vì một khi con đã vào thì không thể ra được phải nhanh lên vì ở đây không có thì giờ và trên cõi thế, giờ của con cũng sắp hết rồi! thế rồi tôi trở lại, tôi thấy thân thể tôi rõ ràng ở trên bàn sanh, mặt tái nhợt. Các bác sĩ đang yên lặng, có lẽ họ nghĩ tôi đã chết, rồi tự nhiên họ reo lên vì biểu hiện sự sống nơi tôi đã thể hiện qua cái máy gắn vào cơ thể tôi. Trong cuốn “In search of the Dead” củ Jeﬀrey Iverson tác giả Jeﬀrey đã nêu ra rất nhiều trường hợp của những người chết đi sống lại kể về những gì họ đã thấy. Kể từ khi cuốn sách Đời tiếp nối đời (life after life) xuất bản năm 1975, hàng ngàn trường hợp liên quan đến vấn đề tiếp cận đến những hình ảnh thấy được sau khi chết được báo cáo, phân tích và nghiên cứu. Bác sĩ Melvin Morse đã kể lại một trường hợp có thật đã xảy ra như sau: Vào năm 1982, một bé gái 7 tuổi bị rơi vào một hồ bơi, khi vớt lên, thì bé gái này đã ngưng thở gần 20 phút đồng hồ. Các bác sĩ cho rằng cháu bé này đã chết. Nhưng như có một phép lạ, nhờ hô hấp nhân tạo, cháu bé đã tỉnh lại và sau đó kể những gì mà cháu đã trải qua trong thời gian coi như đã chết ấy. Cháu cho biết đã gặp một người mà cháu nghĩ rằng đó là Chúa Trời. Người hỏi: «cháu có muốn ở lại đây không thì cháu bé trả lời muốn nhưng người lắc đầu; con còn mẹ, con có trách nhiệm với người mẹ đang còn sống, vì thế con nên trở về...»

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

 Xem tiếp kỳ sau

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

“Ngày Mai Đã Muộn Rồi!” HUY PHƯƠNG

Ở thời niên thiếu, chúng tôi đã được xem một cuốn phim tình cảm đen trắng do Ý sản xuất trong một rạp chiếu bóng ở một tỉnh nhỏ miền Trung. Cuốn phim mang tên “Ngày Mai Đã Muộn Rồi,” (Demain c’est trop tard!) liên quan đến việc giáo dục giới tính phù hợp cho giới trẻ. Cuốn phim nêu ra chuyện nếu hôm nay không được chỉnh sửa hay là được làm đúng, ngày mai đã quá trễ, muộn màng. Tuổi ấy chúng tôi không hiểu nhiều về tình tiết của câu chuyện, và luận đề cuốn phim đưa ra, nhưng sau này, rất thích lập lại tên của cuốn phim trong nhiều tình huống của cuộc sống. Phải chăng, đừng để đến ngày mai mà muộn màng, những gì làm được hôm nay thì hãy làm. Bây giờ bước vào tuổi già, bạn đã có bao điều hối hận: phải chi ngày trước mình biết cách yêu thương, định hướng cho bản thân và nỗ lực hơn, biết trân quý bạn đời hơn, biết giáo dục con cái hơn...Trước khi biết mình qua đời, người sắp chết cũng có bao nhiêu điều phải hối tiếc.

Bước qua một năm mới, chúng ta cũng có những điều tự hỏi vì sao đã bỏ phí trong năm qua. Và rồi qua một ngày, có bao giờ bạn thấy hối hận đã không làm việc ấy ngay hôm nay không? Thời gian cứ trôi đi và chẳng bao giờ dừng lại để chờ đợi ai, cũng chẳng chờ cho chúng ta làm xong việc này hay kết thúc một việc khác. Một ngày qua đi và một ngày không trở lại, và công việc ấy chúng ta không làm hôm nay, sẽ không bao giờ chúng ta có cơ hội thực hiện nữa. Không phải là cứ một đời người, hay một năm, mà một ngày cũng đã là quá muộn! Bạn tôi đang nằm trong bệnh viện, vừa qua một cuộc giải phẫu khá quan trọng.Tôi có dự định đi thăm người bạn ấy hôm nay, nhưng quen thói lần lữa, giải đãi, lòng hẹn lòng đợi một này nào đó, thật rổi rảnh sẽ đi thăm bạn. Nhưng cái ngày đó không bao giờ đến, vì chỉ vài ngày sau đó, bạn tôi đã từ giã cuộc đời này, mà tôi thì vẫn chưa thực hiện được cuộc viếng thăm đơn giản ấy, nên lòng ân hận mãi. Thân bằng quyến thuộc của chúng ta không thiếu gì những người già, đang nằm trong bệnh viện, nhà dưỡng lão, như ngọn đèn cạn dầu trước gió, cần một lần thăm viếng, một cái cầm tay hay một lời nói thân tình. Những người này không còn thời gian để đợi chúng ta, mà chúng ta thì cứ mãi “lòng hẹn lòng!” Có bao nhiêu bậc cha mẹ già, trên ngưỡng cửa ngôi nhà xưa, ngóng chờ những đứa con trở về một lần thăm viếng. Nhưng rồi thì vì thời gian bận rộn vì công việc làm ăn, cuối tuần còn đưa con đi chơi thể thao, học đàn, học võ; kẹt một chuyến du lịch xa, hay bận rộn vì con chó con mèo, con cá lia thia trong chậu, sợ bỏ đói, không ai chăm sóc. Thật lòng không biết có ai hối hận không, nhưng đừng để bao giờ phải hối hận. Giá mà ta làm việc ấy hôm nay, hay tự đặt cho mình một mệnh lệnh: “Hãy làm việc ấy hôm nay!” Ngày không thể không đi và đêm không đến vì việc ấy ta làm chưa xong! Suốt đời, chúng ta đã bỏ bao nhiêu cơ hội, để làm một việc hay để nói một lời. Không phải đến bây giờ người ta mới nhắc nhở “Nếu có yêu tôi thì hãy yêu tôi bây giờ Đừng để ngày mai đến lúc tôi xa người... (*) mà ngày xưa, tình duyên đôi lứa đã một lần muộn màng, vì người con trai đã bỏ đi cơ hội nghìn vàng, để ngậm ngùi suốt đời:

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TẠP GHI HUY PHƯƠNG

“Em có chồng rồi anh tiếc lắm thay! Ba đồng một mớ trầu cay Sao anh không hỏi những ngày còn không? Bây giờ em đã có chồng, Như chim vào lồng như cá cắn câu Cá cắn câu biết bao giờ gỡ Chim vào lồng biết thuở nào ra?” Có người hối hận để mất một cuộc tình, nhưng cũng có người đánh lỡ mất cả cuộc đời, để rồi than thở: “Đến nay tôi hiểu thì tôi đã Làm lỡ tình duyên cũ mất rồi!” (TTKh.) Richard Templar là một tác giả người Anh, người đã viết nhiều cuốn sách về con đường thành công trong cuộc sống. Ông chia sẻ “con đường dẫn đến thành công” của mình trong một loạt sách, trong đó 100 quy tắc đơn giản được trình bày để đạt được thành công, trong kinh doanh, tiền bạc hoặc cuộc sống nói chung. Và “quy tắc của cuộc sống” của Richard Templar là “đừng để qua ngày mai!” Người ta thường hẹn trong ngày mai sẽ làm công việc dự định hôm nay, nhưng đối với nhà thơ Norma Cornett Marek lại khác: “Ngày Mai Không Bao Giờ Đến!” đó cũng là tựa đề bài thơ của bà, “Nếu ta đang chờ ngày mai đến thì tại sao lại không làm điều đó ngày hôm nay?Vì nếu ngày mai không bao giờ đến, thì chắc chắn ta sẽ hối tiếc suốt phần đời còn lại của mình!” Không ai biết đây là lần gặp gỡ cuối cùng, một lời nói giã biệt, vì không một ai, trong chúng ta, trẻ hay già, đoan chắc rằng, họ sẽ sống qua hôm nay, để ngày mai thấy mặt

trời lên! Trên trái đất này, đêm nay có những người cũng lên giường như chúng ta, nhưng ngày mai, họ không còn thức trở dậy! Đó chính là ân huệ của cuộc đời chứ không phải là một chuyện đương nhiên: “Cảm ơn đời mỗi sớm mai thức dậy, ta có thêm ngày nữa để yêu thương! Xin đừng để quá trễ, hãy nói với ai đó một lời yêu thương hôm nay. Hãy nói một lời xin lỗi. Hãy nói một lời cám ơn. Nếu ai cũng nghĩ rằng hôm nay là ngày cuối cùng của cuộc sống để hành động, để yêu thương, để dịu dàng với nhau...thì cuộc đời này đẹp biết bao nhiêu!

Xin hãy làm điều đó hôm nay. Ngày mai đã muộn rồi! HUY PHƯƠNG

(*) Trần Duy Đức- Ngô Tịnh Yên

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM

NGANG SONG THAO

ây thập giá có một thanh ngang trông như hai cánh tay giang ra. Bài viết của nhà thơ Phùng Quán nói về những ngày tù tội khổ nhục trong nhà tù Cộng sản của cha chánh xứ nhà thờ Lớn Hà Nội Gioan Lasan Nguyễn văn Vinh cũng có cái tựa: “Chiếc Thanh Ngang Trên Thập Tự Giá”. Tôi nghĩ cái tựa này rất đắt. Chính cái thanh ngang, nơi hai đầu dính chặt bàn tay bị đóng đinh treo cả thân hình của Chúa, là vật chịu đựng tất cả những hy sinh của cuộc tử nạn. Thời xưa, tại Hy Lạp, chỉ có một cây cột để tra tấn và hành hình tử tội. Về sau, người ta mới thêm cây ngang để treo tử tội. Người ta bắt tử tội phải vác cây ngang này từ nhà tù đến pháp trường để phán quan treo lên hành hình. Lối xử tử này là cực hình kinh hoàng nhất cho tử tù vì cái chết lần mòn kéo dài từ 3 tiếng đồng hồ tới 5 hay 6 ngày trước khi tắt thở. Tác giả Châu Thanh viết về cuộc hành hình như sau: “Theo luật La Mã, sau khi bị tuyên án tử hình trên cây thập tự, người tử tội

Tổng Giám Mục Christiane Lépine an ủi một giáo dân tại nhà thờ Notre-Dame Basilica Montreal sau vụ hỏa hoạn tại Paris

Lạp Plutarque (46-99 S.C.), sau trận đòn ác liệt ấy, tử tội phải vác cây gỗ làm chiều ngang của câỵ thập giá đến pháp trường. Người tử tội cũng phải đeo trên cổ một tấm bảng ghi rõ tội trạng. Khi đến pháp trường, người tử tội bị lột hết áo xống rồi bị cột chặt hai cườm tay, bị đóng đinh vào cây gỗ mình đã vác theo. Sau đó, toán lính mới kéo cây gỗ ấy lên, đóng thẳng góc với một cây cột đã chôn sẵn tại pháp trường. Ở quảng giữa cây

Thánh giá và tượng La Pieta trong cảnh đổ nát sau vụ hỏa hoạn

phải chịu một loạt cực hình trước khi chết. Trước hết là một trận đòn kinh khủng bằng roi da gồm nhiều sợi dây gai đính móc sắt hay

móc kim khí, hoặc đính các mảnh xương sắc bén. Trận đòn đau đớn dã man đến nỗi thường được gọi là cái chết thứ nhất. Theo nhà văn Hy

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cột có ghép thêm một miếng gỗ như cái nêm làm chỗ tựa để người tử tội khỏi bị tuột

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM xuống dưới sức nặng của mình, và cũng để giảm bớt phần nào sức kéo làm toạt vết đinh đóng ở hai cườm tay. Cực hình ấy kéo dài giờ này sang giờ khác dưới ánh nắng thiêu đốt ban ngày và nhiều khi giữa gió lạnh buốt ban đêm. Máu liên tục nhỏ từng giọt chậm chậm từ các vết thương do roi da đính móc sắt, các bắp thịt bị đinh xé toạt, và trong khi da co lại dưới ánh nắng thiêu đốt, các đốt xương gãy bị kéo rời ra lại càng làm cho cơn hấp hối của người tử tội trở thành cực kỳ đau đớn”. Chính cái thanh ngang mới là cực hình của người bị hành hình. Nguyễn Đình Toàn, trong bản nhạc “Hãy Thắp Cho Nhau Một Ngọn Đèn”, cũng đã chỉ nhìn thấy thanh ngang trên cây thập giá: Đêm quê hương Đêm treo trên một cành ngang Chôn nhau xong làm dấu nhớ chỗ ai nằm. Tôi nhớ tới bài văn của Phùng Quán và bản nhạc của Nguyễn Đình Toàn khi tại Montreal chúng tôi đang ồn ào về chuyện cây thánh giá. Montreal như một thành phố trên thiên đàng. Nhà thờ nằm san sát nhau. Có khi đầu phố một nhà thờ cuối phố một nhà thờ. Có khi nhà thờ bên này đường đứng nhìn nhà thờ bên kia đường. Đường đâu có phải đường thường mà là đường thánh không. Mỗi thánh chiếm một đường với cái tên hết thánh nam saint đến thánh nữ sainte treo cao nơi đầu phố. Thỉnh thoảng, trên hè phố, người ta bắt gặp những cây thập tự giá nằm đó đây.

Thánh giá trong phòng họp của Tòa Đô Chính Montreal

Cây thánh giá đầu tiên của tỉnh bang Quebec đã được dựng lên từ ngày nhà thám hiểm Jacques Cartier lần đầu tiên đặt chân tới vùng đất mới này vào tháng 7 năm 1534. Và có đụng độ ngay. Cartier gặp tù trường bộ lạc da đỏ Donnacona khi đó đã sống trong vùng Thung Lũng Saint Lawrence hàng thế kỷ trước. Khi Cartier rời vùng Gaspé, ông cho thuộc hạ dựng một cây thánh giá gỗ cao 7 thước rưỡi trên có khắc dòng chữ “Vive le Roi de France” (Vạn Tuế Vua Nước Pháp) và ba bông hoa huệ, huy hiệu của nhà vua. Trong du ký, Cartier kể lại là viên tù trưởng này đã bắt chéo hai ngón tay thành hình thập tự giá rồi chỉ khắp chung quanh có ý nói là tất cả đất đai nơi đây thuộc về ông ta. Nếu muốn dựng cây thánh giá thì phải xin phép ông. Nhưng Cartier đã hạ cơn giận của ông ta bằng cách biếu quà cáp và nói đại là cây thánh giá chỉ là một cách đánh dấu để người Pháp biết vị trí tìm về. Cuộc chiến đầu tiên về cây thánh giá từ gần 500 năm trước đã gợi nhớ tới

cuộc tranh luận gay gắt ngày nay. Thời thế có đổi thay nên bản chất cuộc chiến cũng thay đổi. Thánh giá gây nên nỗi ngày nay có tới hai cây lận. Một cây trong phòng họp chính của Tòa Đô Chánh Montreal và một cây trong phòng họp của Quốc Hội tỉnh bang Quebec. Cốt lõi của cuộc tranh luận là: thánh giá là biểu tượng của tôn giáo hay di sản văn hóa. Người ta tạm phân chia ra thành hai lọai thập tự: nếu có tượng Chúa treo trên thập tự thì là biểu tượng tôn giáo; nếu không có tượng Chúa là di sản văn hóa. Cả hai cây thánh giá đang gây tranh cãi ồn ào đều có tượng Chúa. Nói tới cây thánh giá ở tòa Đô Chính Montreal chúng tôi trước. Cây thánh giá này được treo ngay chỗ trang trọng nhất trong đại sảnh từ năm 1937 lận. Tính ra đến nay đã 82 năm, một thời gian đủ dài để có thể coi như một di sản văn hóa. Ít nhất đó là ý kiến của những người có tuổi. Họ đã sống quá lâu với cây thánh giá. Bất ngờ là một ký giả Hồi giáo, bà Fariha NaqviMohamed, lúc nào cũng đội khăn, lại về phe với

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

mấy ông bà có tuổi này. Bà viết: “Là một người thiểu số nhãn tiền nhưng cũng là một người Quebec đầy kiêu hãnh, tôi phải quan tâm tới chuyện này. Montreal từ xưa là một thành phố đậm tính cách tôn giáo. Chúng ta không cần phải tước bỏ căn cước của mình để theo thời. Chúng tôi không cảm thấy bị xúc phạm bởi những biểu tượng tôn giáo của người khác. Những biểu tượng tôn giáo và sự khác biệt là gia tài của thành phố chúng ta”. Bà Đô Trưởng Montreal Valérie Plante lại nghĩ khác: “Chúng ta phải thấy rằng cây thánh giá đã được treo trong một môi trường và thời gian khác hẳn thời kỳ của chúng ta bây giờ. Chúng ta đang ở trong thòi kỳ mà các định chế xã hội phải phi tôn giáo. Gỡ bỏ cây thánh giá không có nghĩa là chúng ta thiếu tôn trọng gia tài tôn giáo của tỉnh bang chúng ta”. Ông cãi qua, bà cãi lại, chuyện bất đồng ý kiến là chuyện thông thường nhưng không dễ giải quyết. Đúng lúc gay cấn thì tòa nhà đô chính tới thời kỳ phải đại tu. Thời gian đóng cửa là ba năm kể từ ngày 15/4/2019 vừa qua. Vậy là bà Đô Trưởng coi như trúng số. Sau ba năm không chắc cái ghế của bà còn vững nhưng cây thánh giá đã bị gỡ bỏ để sửa chữa đã được bà định cho một chỗ ở mới: phòng bảo tàng. Tòa nhà khi được chỉnh trang sẽ có một phòng bảo tàng để lưu giữ tất cả những di tích lịch sử của nó. Cây thánh giá là một trong những cổ vật này! Giáo hội Công giáo không vui khi được biết cây thánh

Thánh giá trong Phòng Xanh của Quốc hội Quebec

giá sẽ không còn được treo tại tòa Đô Chính nữa. Tổng Giám Mục Christiane Lépine, người cầm đầu giáo hội tại Quebec, đã tiếc rẻ: “Thánh giá luôn luôn là một biểu tượng sống của sự cởi mở và tôn trọng mọi người, kể cả những người không cùng chung tín ngưỡng và truyền thống tôn giáo”. Tại quốc hội của tỉnh bang Quebec, tọa lạc tại thành phố Quebec, cũng có một cây thánh giá ngự trên chỗ trang trọng nhất trong phòng họp chính. Phòng này được sơn màu xanh nên được gọi là “Phòng Xanh” (Salon Bleu). Cây thánh giá này được Thủ Hiến Maurice Duplessis treo trong phòng họp từ năm 1936. Từ đó đến nay, thánh giá đã bị đe dọa lấy xuống nhiều lần. Bộ Trưởng bộ Di Trú Simon

Jolin-Barrette quả quyết là lập trường của chính phủ về cây thánh giá này không thay đổi: “Đối với chúng ta, đây là một biểu tượng lịch sử như tất cả các biểu tượng tôn giáo khác trong Phòng Xanh. Chúng tôi ghi nhận quyết định của thành phố Montreal. Họ có quyết định riêng. Chúng tôi cũng có quyết định riêng. Cây thánh giá vẫn còn đó”. Thánh giá vẫn còn đó nhưng hơi bấp bênh. Năm 2008, đã từng có một ủy ban được thành lập để xem xét vấn đề này. Đó là Ủy Ban Bouchard-Taylor. Họ đề nghị gỡ bỏ thánh giá. Nhưng quốc hội đã bác bỏ đề nghị này vì “dân Quebec đã sống mật thiết với truyền thống tôn giáo và lịch sử được tượng trưng bằng cây thánh giá”.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHIẾM Thủ hiến tỉnh bang hiện nay là ông Francois Legault mới được bầu vào năm ngoái, 2018. Khi tranh cử ông nhất quyết chủ trương giữ lại cây thánh giá nhưng nay, với sự gỡ bỏ thánh giá của thành phố Montreal, ông…quay. Ông hé lộ là thánh giá tại quốc hội Quebec cũng có thể bị gỡ bỏ. Trong khi tôi viết bài này, nhà thờ Đức Bà ở Paris bị cháy. Mọi người ngơ ngẩn như mất một người thân. Tôi nghĩ mình cũng có thể tự coi là một người thân của ngôi thánh đường danh tiếng này sau vài lần tới chiêm ngưỡng. Năm 1995, tôi đã tới nơi đây lần đầu tiên. Khi đó chân cẳng tôi còn ngon lành, tôi đã leo mấy trăm bậc thang lên tuốt nơi gác chuông nhà thờ. Chuông nhà thờ thì nơi đâu cũng vậy, mắc chi phải phí sức lao động leo trèo. Nhưng mấy quả chuông nơi đây khác. Nó đã được anh gù Quasimodo đu lên trong cuốn phim “Anh Gù Nhà Thờ Đức Bà”, phỏng theo cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới “Le Bossu de Notre Dame” của Victor Hugo, xuất bản năm 1831, mà tôi đã say mê đọc khi còn là một sinh viên. Anh gù Quasimodo xấu xí, yêu nàng Esmeralda hết mực trong một thứ tình yêu vô vọng. Xấu trai, tật nguyền, nhưng anh lại được độc giả của truyện yêu thích. Một trong những người đó là kiến trúc sư Eugene Viollet-le-Duc, người đã đảm nhận công việc trùng tu nhà thờ Notre-Dame de Paris vào năm 1844. Chính

ông là người xây ngọn tháp cao vút nằm chính giữa nhà thờ mà hình ảnh ngọn tháp đổ xuống trong biển lửa ngày thứ hai tuần thánh vừa qua làm mọi người xót xa. Nhưng có một chuyện ít ai biết là trên một góc vách cao bên cửa Bắc của tháp có một tượng bán thân anh chàng gù Quasimodo. Tượng rất nhỏ, nằm trên cao và ở trong góc giữa hai bức tường, nên ít ai chú ý đến. Vậy là chàng gù đã tiêu tan trong trận hỏa hoạn lịch sử này! Ngôi thánh đường lịch sử, trái tim của kinh thành ánh sáng Paris, được khởi công xây cất vào năm 1163, mãi tới năm 1300 mới hoàn tất. Đứng vững trong hơn 800 năm, qua hai cuộc thế chiến, nhiều cuộc cách mạng và thiên tai, vậy mà chỉ trong nửa tiếng đồng hồ phù du, gần như tất cả đã thành tro bụi. Vào đúng ngày thứ hai đầu Tuần Thánh tưởng niệm Chúa chết trên thập giá. Tháp chuông phía trước may mắn còn đứng vững. Anh gù Quasimodo chắc không phải di tản. May hơn nữa là khung nhà thờ không sụp đổ khiến việc trùng tu sau này dễ dàng hơn. Sau trận hỏa hoạn kinh hoàng, cây thánh giá bên trên bức tượng “La Pieta”, một tuyệt tác của điêu khắc gia Michel Angelo, vẫn đứng vững và tỏa sáng. Tôi rất mê bức tượng “Mẹ Sầu Bi” này. Tượng diễn tả cảnh Đức Mẹ ôm xác con dưới chân thánh giá sau khi đã tháo đinh mang xác Chúa xuống. Nét điêu khắc tuyệt vời phả hồn vào tượng rất linh động. Tác phẩm bằng đá cẩm thạch nhưng thân

xác Chúa mềm nhũn như thật. Michael Angelo đã tạc được tác phẩm bất hủ này khi mới 24 tuổi và có khắc tên trên phần áo Đức Mẹ. Nhìn những tấm hình chụp thánh giá và tượng sau trận hỏa hoạn đã làm nát lòng người. Những đống đổ vỡ nằm ngổn ngang trước tượng làm nổi bật thần thái an bình và tự tại của bức tượng. Như một tín hiệu giữ vững lòng tin giữa biển lửa ngút ngàn. Tại Montreal chúng tôi có ngôi nhà thờ Notre Dame Basilica nằm tại khu phố cổ. Thánh đường được xây cất vào năm 1672 và đại tu vào năm 1824. Đứng trông từ ngoài hay vào bên trong đều khiến chúng ta gợi nhớ đến nhà thờ Notre Dame de Paris. Cứ như hai chị em. Những ngày chị lâm vào cảnh khốn khó, dân Montreal chúng tôi tới với cô em Notre-Dame Basilica. Cũng là một cách thăm em để nhớ tới chị. Chỉ vài giờ sau đám cháy bên trời tây, hàng trăm người đã đổ xô tới ngôi giáo đường chị em này. Không chỉ có những giáo dân mà có cả những người không Công giáo, tiếc thương một công trình kiến trúc lịch sử, tới để bày tỏ cõi lòng. Một trong những người không Công giáo này là bà

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Winnie Kirouac. Bà cho biết không hiểu sao bà bị thôi thúc tới dự một thánh lễ tại Notre-Dame Basilica. Bà nói trong khi nước mắt tuôn tràn: “Chúng ta vừa mất một kho tàng đẹp đẽ của thế giới. Tôi phải tới đây để thấy như được thông cảm với bên Paris”. Tổng Giám Mục giáo phận Montreal Christian Lépine buồn rầu nói: “Sự việc làm động tới trái tim của tất cả chúng ta. Chỉ có một điều an ủi là không có ai bị thiệt mạng trong đám cháy này. Những gì chúng ta thấy trước mắt như một thảm kịch”. Tất cả đã ra tro bụi nhưng cây thánh giá bên trên tượng “Mẹ Sầu Bi” vẫn đứng vững tỏa ánh vàng chóe. Như một biểu tượng của hy vọng. Trong hy vọng, chúng ta treo tất cả những tiếc thương và đau đớn trên cây thập tự bất khuất này. Dĩ nhiên trên “cành ngang” như ngôn ngữ của Nguyễn Đình Toàn! SONG THAO 04/2019

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

CHUYỆN BÊN NHÀ

Những chuyện khá bất ngờ ĐOÀN DỰ ghi chép

CHUYỆN NỮ SINH LỚP 11 SINH CON, GIẤU TRONG NHÀ VỆ SINH

Nữ sinh nói trên là em Hồ Thị V. (17 tuổi), ở bản Lòm, xã Trọng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Hiện V. đang là học sinh lớp 11, trường THPT dân tộc nội trú tỉnh Quảng Bình. Vào khoảng 7 giờ sáng ngày thứ Hai 25/3, theo thông lệ, trường tổ chức chào cờ đầu tuần, tất cả các học sinh và giáo viên đều phải có mặt, nhưng riêng em V. xin phép là mệt và không xuống phòng. Khoảng 30 phút sau khi chào cờ xong, các em học sinh khu nội trú về phòng thì bất ngờ thấy vết máu vương vãi khắp nơi. Sự việc được báo ngay với các thầy cô giáo trong trường. Đi tìm theo vết máu, các thầy cô và học sinh tìm thấy em V. đang ở trong phòng Số 14, mặt mày tái nhợt, mất máu nhiều. Ngay lập tức em được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Đang lau dọn vết máu vương vãi khắp phòng, các em học sinh ở cùng phòng với V. nghe tiếng trẻ con khóc oa oa, tìm kiếm thì thấy một em bé sơ sinh đang nằm ở khu vực nhà vệ sinh, được bọc trong một chiếc áo, rốn đã được cột bằng chỉ. Theo em Hồ Thị Hoài Linh (lớp 11) là bạn ở cùng phòng với V. cho biết: “Sau khi mọi người đưa bạn V. đi bệnh viện, em cùng các bạn ở lại dọn dẹp, lau phòng thì thấy em bé sơ sinh trong khu vực nhà vệ sinh, nên báo với thầy cô giáo, tiếp tục đưa bé đến bệnh viện cấp cứu”. Theo đánh giá của các học sinh ở chung phòng, V. là người hiền lành, ít nói và ít giao tiếp với mọi người. Thời gian V. mang thai, mọi sinh hoạt và lối sống, cách ăn mặc đều không có gì

Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Quảng Bình

khác lạ, vì vậy không chỉ có các thầy cô giáo mà ngay các bạn cùng phòng cũng không hề hay biết. Phía sau phòng ở của các học sinh là khu vực nhà vệ sinh, gồm một sân nhỏ phơi quần áo, một phòng tắm, một phòng vệ sinh và đây cũng chính là nơi cháu bé sơ sinh được em V. giấu. Theo ông Trần Đức Tài, hiệu trường trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh Quảng Bình, em V. cho biết, do sinh quá bất ngờ, em hoảng hốt khi thấy mọi người vào phòng, sợ quá nên giấu vội em bé chứ không có ý vứt đi. Ông Hiệu trưởng còn cho biết thêm: “Sau khi sinh xong, em V. bọc em bé trong một chiếc áo, tự tay lấy chỉ thắt rốn cho con. Lúc đó, em V. có ý định sẽ giấu thầy cô và các bạn đưa con về nhà”. Cháu bé ngay sau đó được đưa đến bệnh viện cấp cứu, đồng thời nhà trường cũng gọi điện thông báo sự

việc với gia đình em V. Hôm sau, một thanh niên được cho là người yêu của V – cha của cháu bé – cùng gia đình đã đến bệnh viện thăm và chăm sóc hai mẹ con em V. Cô chủ nhiệm lớp em V. tên Đào Thị Long là người bảo lãnh về tiền bạc cho mẹ con em V. được chăm sóc trong bệnh viện. Lúc xuống thăm cháu, mẹ của cậu thanh niên người yêu của V. định đưa cháu bé và V. về nhà tại bản Lòm ngay vì họ nghèo quá, không có tiền trả viện phí. Nhưng các thầy cô giáo nói để mẹ con em V. ở lại vài ngày cho cứng cáp cái đã, có cô giáo Long bảo lãnh và các thầy cô sẽ chung nhau đóng góp. Cô Hoàng Thị Nhung, trông coi tổng quát học sinh nội trú, kể: “Bố em V. cũng xuống nhưng chỉ có 20 ngàn đồng mang theo (20 ngàn đồng chưa bằng 1 đô la Mỹ, vì 1 đô la = hơn 23 ngàn đồng theo giá hiện nay.- ĐD). Ngày hôm sau người yêu của em V.

100 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

101

CHUYỆN BÊN NHÀ (21 tuổi, ở cùng bản) và mẹ cậu ấy cũng xuống. Họ không có tiền nên chỉ mang theo một đùm cơm, đến bữa lại lấy một ít ra ăn. Biết hoàn cảnh khó khăn của em V., nhà trường một mặt khuyến khích và cử các cô giáo thay nhau đưa phần cơm của em V. trong nội trú đến cho em V., một mặt quyên góp cho em V. có một số tiền để nuôi con. Sau 3 ngày được chăm sóc tại bệnh viện, hiện sức khỏe của hai mẹ con em V. (bé trai, nặng 1,9kg) đã ổn định, đang chờ ngày xuất viện. TÌM ĐƯỢC VÀNG CHƯA CHẮC ĐÃ SUNG SƯỚNG

Một buổi sáng cuối tháng 7/1997, cậu bé Nguyễn Văn Nông lúc đó mới 14 tuổi, ở xã Đại Thắng (huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam), đến nhà người bà con trong làng dự đám cưới. Thấy chiếc máy rà phế liệu, Nông tò mò mượn đem ra cái đồi thấp phía sau nhà rà thử. Một lúc sau, Nông nghe máy rà phát tín hiệu te te tức có kim loại đưới đất, Nông bèn báo cho ông Lê Chờ, một người bà con cũng có mặt trong đám cưới đến xem xét, đào giúp. Khi ông Chờ đào sâu khoảng 60 cm thì thấy một chiếc hũ bằng bạc đã vỡ, bên trong có một bức tượng hình đầu người bằng kim loại màu vàng. Lúc này, ông Chờ bảo Nông để ông đem về nhà cất, tuy nhiên cậu bé không chịu và chạy về nhà báo cho cha là ông Nguyễn Văn Kình đến giành lại. Chỉ ít tiếng sau, hàng trăm người dân trong làng kéo đến nhà Nông xem bức tượng bằng vàng. Tin tức này nhanh chóng đến tai các tay buôn đồ cổ. Sau khi qua nhiều tay “cò”, trùm đổ cổ Nguyễn Đăng Tiến với biệt danh Tiến “đầu bạc” (ngụ tại xã Điện Minh, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) đến nhà xem và trả giá 15 lượng vàng, cha con ông Kình đồng ý bán, nhưng ông Lê Chờ người cùng đào bức tượng với Nông không chịu và đòi giá cao hơn. Vài ngày sau, lần lượt những tay

buôn đồ cổ khác kéo đến nhà ông Kình ra giá. Vì sợ không an toàn, cha con ông bèn đem ra Đà Nẵng, ở nhờ nhà người quen để giữ gìn tượng vàng. Sau thất bại lần mua đầu tiên, thấy nhiều tay buôn tìm đến, sợ bị giành mất, Tiến “đầu bạc” rốt ráo tìm cách mua bằng được. Biết một mình không đủ vốn, Tiến rủ Nguyễn Đình Bằng (58 tuổi, cư ngụ tại TP Đà Nẵng) cùng hùn tiền để mua bức tượng vàng cổ quý hiếm này. Sau nhiều lần thương lượng, sáng 2/8/1997, cha con ông Kình đồng ý bán cho Tiến với giá 60 cây vàng. Tuy nhiên, khi giao bức tượng vào ngày hôm sau, gia đình ông Kình lại đổi ý và đòi 75 lượng. Hai bên tiếp tục kỳ kèo và cuối cùng giá là 68 lượng. Cha con ông Kình ôm số vàng về nhà, chia cho ông Chờ một ít rồi tổ chức ăn mừng. Từ một gia đình nghèo nhất nhì xã, ông Kình trở thành một “đại gia”. Mua được tượng vàng, Bằng và Tiến gọi điện cho Đào Danh Đức ở Sài Gòn, thông báo có bức tượng cổ bằng vàng quý hiếm muốn bán. Qua nhiều lần thương lượng, Đức trả 810 triệu đồng - tương đương hơn 160 lượng vàng lúc ấy - và được hai người này đồng ý bán. Chỉ vài ngày sau, Bằng và Tiến dễ dàng kiếm được gần

100 lượng vàng. Sau khi gia đình ông Kình và hai tay buôn đồ cổ sống trong sung sướng được ít ngày thì bị công an Quảng Nam triệu tập. Vụ án buôn bán hàng cấm lập tức bị khởi tố. Ông Kình, Tiến và Bằng bị bắt tạm giam. Toàn bộ số vàng bán bức tượng của gia đình ông Kình cũng như gần 100 lượng vàng kiếm lời của hai người buôn đồ cổ bị tịch thu. Lần theo lời khai của ba người này, công an tiếp tục bắt giam Đào Danh Đức tại Sài Gòn và di lý về Quảng Nam. Khám xét nơi ở của Đức, nhà chức trách thu hồi bức tượng cổ. Đại tá Nguyễn Hạnh Kiểm, nguyên giám đốc công an Quảng Nam là người chỉ huy vụ truy tìm dấu vết bức tượng cổ lúc ấy, nói: “Nếu không kịp thời truy tìm chắc chắn bức tượng cổ này sẽ bị bán ra nước ngoài. Lúc đó quốc gia mất một bảo vật vô cùng quý hiếm tầm cỡ thế giới”, Nguyễn Đình Bằng, Nguyễn Đăng Tiến, Đào Danh Đức bị khởi tố về tội buôn bán hàng cấm. Còn ông Nguyễn Văn Kình bị truy cứu tội chiếm giữ trái phép tài sản xã hội chủ nghĩa và buôn bán hàng cấm. Tuy nhiên, do ông Kình thành khẩn khai báo, nên được trả tự do sau khi bị giam hơn một tháng. Các bị cáo còn lại bị TAND tỉnh Quảng Nam tuyên phạt

Đầu pho tượng vàng C.A Quảng Nam thu giữ

102 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

103

CHUYỆN BÊN NHÀ mức án từ 3 đến 5 năm tù. Chi tiết về bức tượng

Về phần bức tượng, qua giám định, nhà chức trách khẳng định bức tượng cổ bằng vàng đó là tượng thần Shiva (hay Siva), có niên đại vào khoảng thế kỷ thứ 10. Đầu tượng cao 24 cm, nặng 0,58 kg, có nét tương đồng với pho tượng Shiva trong tháp C1 ở thánh địa Mỹ Sơn. Ông Đinh Hài, giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Nam cho hay, đây là tượng Shiva bằng vàng thứ hai mà Việt Nam còn có được đến nay. Đầu tượng Shiva thứ nhất được tìm thấy từ đầu thế kỷ 20 tại Hương Đình (Phan Thiết, Bình Thuận), hiện lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam. Vì lý do an toàn nên tượng này chưa thể công khai để công nhận là Bảo vật quốc gia mà được trưng bày dưới dạng phiên bản. Theo ông Hồ Xuân Tịnh, Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Nam, đầu tượng hay còn gọi là Kosa, thường bằng vàng hoặc bạc, dùng để gắn vào phần trên cùng của linga thờ trong tháp Chàm trước khi rước trong các kỳ lễ. Do có giá trị lớn, đầu tượng này được thiết kế các chốt ở phần cổ để dễ dàng tháo ra đưa vào kho cất giữ sau khi làm lễ. Vào những dịp lễ trọng đại, người Chăm sẽ mở kho lấy Kosa ra, gắn lên linga, “tắm” cho linga và đầu tượng trước khi tiến hành lễ rước. (Linga là tượng hình cơ quan sinh dục nam; còn Yoni là tượng hình cơ quan sinh dục nữ. Hai tượng hình dương và âm này tiêu biểu cho sức mạnh huỷ diệt và phát triển của Shiva, vị thần tối cao “chúa tể trong các vị thần”.- ĐD). Khi Ấn Độ giáo du nhập vào Chămpa, thần Shiva được người Chăm suy tôn là “thần của các vị thần”, là “chúa tể của muôn loài”. Vào thế kỷ thứ 4, vua Bhadresvara đệ Nhất của Chămpa cho lập thánh địa Mỹ Sơn ( thuộc tỉnh Quảng Nam hiện nay) để thờ thần Shiva. Văn bia bằng chữ Phạn trong thánh địa Mỹ Sơn tôn vị thần này là “cội rễ của nước

Ông Đinh Hài và đầu một pho tượng khác (phiên bản) tại Viện Bảo tàng Quảng Nam

Chămpa”. Theo nhiều tư liệu, trong tất cả hiện vật của văn hóa Chămpa (ngày trước ta thường gọi là nước Chiêm Thành), duy nhất tượng thần Shiva được làm bằng vàng. Những thông điệp bằng tiếng Phạn được khắc trên một số Linga hoặc Kosa thể hiện đây là món quà quan trọng nhất, quý giá nhất các vị vua dâng lên thần Shiva. Hoàng gia Chămpa tin tưởng rằng việc tạo nên những Kosa quý giá gắn lên các linga làm bằng đá sẽ bảo vệ vương quốc và hoàng gia khỏi mọi điều bất trắc. Cũng có tài liệu cho rằng việc gắn Kosa bằng vàng sẽ bảo đảm sự thịnh vượng cho vương quốc cũng như khả năng mở rộng lãnh thổ. CHỤP ẢNH CƯỚI KHOẢ THÂN GÂY TRANH CÃI

Hôm 10 tháng 4, mạng xã hội xôn xao chia sẻ một bộ hình khoả thân 100% của một cặp nam nữ được thực hiện tại Đà Lạt. Cũng như những chuyện “đặc biệt” khác, bộ ảnh nude này nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ phía người xem. Trong khi có không ít ý kiến cho rằng bộ ảnh khá đẹp thì một số ý kiến lại cho rằng những hình ảnh này không phù hợp với phong tục tập quán của người Việt Nam, “bôi bẩn” danh lam thắng cảnh Đà Lạt như hồ Tuyền Lâm phía trước cửa chùa Tuyền Lâm, ngôi chùa lớn và đẹp nhất Đà Lạt chẳng hạn . Các trang thông tin về Đà Lạt đang đồng loạt chia sẻ bộ ảnh cưới nude 100% của một cặp đôi chụp tại hồ

Tuyền Lâm nhanh chóng tạo dư luận trái chiều. Không ít ý kiến chỉ trích gay gắt việc làm của “cô dâu chú rể” sắp làm đám cưới và nhiếp ảnh gia trẻ tuổi Nguyễn Hùng. Theo tìm hiểu của báo chí, nhân vật nữ tên N.U. trước đây từng là người làm mẫu ảnh, chụp cùng bạn trai tên V.Đ, cả hai hiện sinh sống tại Hà Nội, còn nhiếp ảnh gia được thuê chụp tên Nguyễn Hùng, cũng ở Hà Nội. Nguyễn Hùng cho biết, bộ ảnh có ý tưởng là kể câu chuyện tình cảm của hai người yêu nhau, sau nhiều lần hợp tan, cuối cùng họ có cái kết đẹp khi chàng trai quỳ gối cầu hôn bạn gái trong tình trạng hai người… hoàn toàn khỏa thân! Nguyễn Hùng giải thích: “Cô dâu N.U là người làm mẫu ảnh và đã từng chụp nude nhiều lần. Chú rể V.Đ không thích điều đó nên họ cãi nhau và đã chia tay nhiều lần. Đến khi quay lại rồi quyết định tiến tới hôn nhân, họ muốn có một bộ ảnh lưu lại kỷ niệm và chứng minh không gì có thể ngăn cản họ đến với nhau”. Trước cơn bão “gạch đá” của khán giả, Nguyễn Hùng nói: “Nhiều anh em khen ngợi bộ ảnh của tôi. Tôi thấy đẹp, không có gì phản cảm nên không sợ bị mọi người ném đá”. Hai nhân vật chính trong bộ ảnh tỏ ra không có gì quan trọng trước các ý kiến trái chiều của người xem. Họ cảm thấy hài lòng khi có được bộ ảnh mong muốn. “Chú rể” V.Đ nói: “Trước đây tôi đã từng phản đối bạn gái chụp mẫu nude. Song khi mất đi một số điều, tôi mới thấy trân trọng và quyết định yêu mọi thứ thuộc về cô ấy. Hôm chụp hình, tôi là đàn ông nên không ngại gì, còn bạn gái thì ban đầu hơi e ngại nhưng vì đã quen làm mẫu ảnh rồi nên cũng không sao”. Nhiếp ảnh gia Tô Thanh Tân cho biết, ông đã từng nhận được nhiều lời đề nghị chụp nude từ phía các nghệ sĩ. Tuy nhiên, theo ông, việc chụp ảnh nude không đơn giản và cần phải hết sức thận trọng.

104 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

105

CHUYỆN BÊN NHÀ

“Mấy ngày nay, thấy thấy báo chí và mọi người nói nhiều về bộ hình đó nên tôi cũng mở Internet ra coi xem đồng nghiệp của mình chụp như thế nào. Tôi thấy một số hình bố cục cũng đẹp, không gian sáng sớm Đà Lạt khá đẹp, nhất là mấy hình đen trắng cũng hợp lý. Nhưng khi biết đây là bộ hình cưới tôi hơi ngạc nhiên vì nó khác xa với phong tục tập quán của người Việt Nam. Kể cả trên thế giới người ta cũng ít chụp hình nude cho bộ ảnh cưới”. Theo nhiếp ảnh gia Tô Thanh Tân, không nên công khai hoá hình ảnh “riêng tư” như thế lên Internet. “Nếu cô dâu chú rể muốn có gì đó đặc biệt khác lạ thì nên giữ riêng cho mình, không nên công khai như vậy. Khi tung lên mạng, sẽ có rất nhiều người xem, từ trẻ nhỏ cho đến các bậc phụ huynh hai bên gia đình, hay gì khoả thân cho người ta coi”. Còn nhiếp ảnh gia Thái Phiên cũng đồng quan điểm với nhiếp ảnh gia Tô Thanh Tân, ông cho rằng không nên khoe công khai ảnh cưới nude bởi vì sẽ nhận được những ý kiến trái chiều. Về bộ ảnh cưới nude đang gây tranh cãi, nhiếp ảnh gia Thái Phiên thẳng thắn cho rằng bộ ảnh đó chưa “tới”. Ông nói: “Xét về góc độ thẩm mỹ, bộ ảnh đó có đầu tư, không phản cảm, dung tục nhưng tầm nghệ thuật

chưa tới, không thể hiện được điều gì cả”. Hiện tại, theo Giám đốc Sở TTTT tỉnh Lâm Đồng, đơn vị này đã xác định được cặp nam nữ khỏa thân trong ảnh đang lan truyền trên mạng xã hội. “Họ cũng đã thừa nhận chụp bộ ảnh

cưới khỏa thân tại rừng thông Đà Lạt và hồ Tuyền Lâm”, ông Nguyễn Viết Vân cho biết. Theo ông Vân, do cặp này sinh sống tại Hà Nội nên Sở Thông tin Truyền thông tỉnh Lâm Đồng sẽ đề nghị Sở Thông tin Truyền thông Hà Nội phối hợp giải quyết. Ông Nguyễn Viết Vân nhấn mạnh, việc chụp ảnh khỏa thân tại thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm và cánh rừng thông là không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam. “Thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm và cánh rừng thông gần đó là nơi thường có du khách. Không thể chụp ảnh khỏa thân hay có hành vi nhạy cảm nào có thể tùy tiện diễn ra. Những người có hành động chụp ảnh phản cảm tung lên mạng xã hội sẽ bị xử lý theo luật An ninh mạng”, ông Vân nói thêm. ĐOÀN DỰ

Chụp ảnh cưới hoàn toàn khoả thân trong rừng Đà Lạt

106 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

107

CHUYỆN MỖI TUẦN

Vắc-xin MMR (sởi – quai bị- rubella)

Bệnh sởi đang trở lại

những nơi đã từng loại trừ được sởi

uần trước, cơ quan y t ế Va n c o u v e r Coastal Health (VCH) của tỉnh bang British Columbia, Canada, ra thông bá o về việc thêm một ca mới của bệ nh sở i vừ a đượ c ghi nhậ n ở khu vự c Lower Mainland. Thông báo của VCH cho hay người bệnh, cư ngụ trong khu vực trách nhiệ m củ a Fraser Health Authority, bị nhiễm bệnh sởi từ một nước khác, và đã đến nhiều nơi ở BC trong khi mang bệnh. VHC khuyến cáo những người đã có mặt ở một số địa điểm vào một số thời điể m nhấ t đị nh trong hai ngày 13 và 14 tháng 4 (phi trường quốc tế Vancouver,

ĐỖ QUÂN

trên chuyến bay JL018 của Japan Airlines Flight từ Tokyo đế n Vancouver, tạ i khá ch sạ n Ramada b y Wy n d h a m H o t e l ở C o q u i t l a m , Lougheed Town Centre ở Burnaby) cần theo dõi xem có cá c triệ u chứ ng bệ nh hay không và xem lạ i hồ sơ chủng ngừa của mình. Đây là ca sở i thứ 27 được ghi nhận ở B.C. Ở Hoa Kỳ, hôm 18 tháng 4, thà nh phố New York (NYC) đã ra lệnh đóng cửa thêm 4 trường học và phạt vạ thêm 3 người vì vi phạm lệnh khẩn cấp y tế của sở y tế công cộng thành phố. Lệnh này, ban hành hôm 9 thá ng 4, buộ c nhữ ng ngườ i lớ n và trẻ em từ 6

thá ng trở lên đang sinh sống, làm việc hoặc đi học ở trong khu vực có các mã bưu chí nh 11205, 11206, 11211 và 11249 phả i đi chủng ngừa sởi, quai bị và sở i Đứ c (rubella) – bằ ng vắc xin MMR trong vòng 48 giờ. NYC cho hay sẽ bị phạt 1000 đô la nế u đế n ngà y 12 mà không tuân thủ lệnh chủng ngừa. Dị ch sở đã bù ng phá t tại NYC từ tháng 10 năm 2018. Tính đến giữa tháng 4, đã có 329 ca sở đượ c xá c nhậ n, thêm 44 ca từ sau ngày có lệnh khẩn cấp. Đa số bệ nh nhân là trẻ dưới 18 tuổi. Mặ c dù chưa có ngườ i chết, sở y tế NYC nói có

108 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

25 trường hợp đã phải vào nhà thương và 6 trườ ng hợp phải điều trị trong khu vực chăm sóc đặc biệt. Sở i đã đượ c bá o cá o ở hơn 20 tiể u bang, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa kỳ cũng đã công bố số liệu cập nhật cho các trường hợp mắc bệnh sởi trong nước. Đã có 555 trường hợp được xác nhận tại 20 tiểu bang từ đầu năm đến nay - gần 100 trường hợp so với tuần trước, thậ m chí đã tấn công cả vào văn phòng của công ty Google ở Silicon Valley. Con số này chỉ thua kỷ lục được ghi nhận vào năm 2014 trong cùng thời gian - 667 trường hợp. Năm đó,

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

109

CHUYỆN MỖI TUẦN

những gì đang xảy ra ở đảo quốc Madagascar. Năm nay, quốc gia nằm trong biển Ấn độ, cách bờ đông của Phi châu này chới với với vụ bùng phát dịch sởi lớn nhất trong lịch sử. Cho đến nay, Madagascar đã có hơn 115 ngàn ca sởi được ghi nhận và hơn 1200 ca tử vong.

Các bà mẹ ôm con ngồi chờ được chủng ngừa sởi tại một trung tâm y tế ở Larintsena, Madagascar. (AP Photo/Laetitia Bezain)

BỆNH SỞI Triệu chứng: Các triệu chứng có thể xuất hiện 7 đến 18 ngày sau khi tiếp xúc với virus sởi. Nhưng trước khi biết mình bị bệnh, người ta đã có thể lây bệnh sởi cho người khác. Các triệu chứng ban đầu bao gồm: sốt, ho, sổ mũi, mắt đỏ, buồn ngủ, khó chịu. Bên trong miệng và cổ họng có thể xuất hiện những đốm nhỏ, trắng gọi là đốm Koplik. Khoảng 3 đến 7 ngày sau khi bắt đầu có các triệu chứng, một vết mẩn đỏ nổi lên trên mặt và lan xuống cơ thể. Nổi mẩn ngứa có thể kéo dài 4 đến 7 ngày. Các biến chứng có thể bao gồm: Nhiễm trùng tai, mù, viêm phổi, viêm não (sưng não), có thể gây co giật, tổn thương não hoặc tử vong, chuyển dạ sớm, sảy thai và nhẹ cân nếu bị co thắt khi mang thai Điều trị sởi: Không có thuốc chữa lành virus sởi, như thế điều trị chỉ là làm giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nặng. Nếu bị sởi, nên tránh tiếp xúc với người khác càng nhiều càng tốt để hạn chế sự lây lan của virus sang người khác. Hầu hết mọi người phục hồi hoàn toàn khỏi bệnh sởi trong vòng 2 hoặc 3 tuần. (Cơ quan Y tế Công cộng Canada)

110

số trường hợp mắc bệnh sởi cao hơn tất cả các các năm tính từ năm 2000, năm mà Hoa kỳ công bố đã loại trừ được chứng bệnh này. Vớ i chiề u hướ ng nà y, kỷ lụ c trên đang sắ p sử a bị phá. Nhưng nhữ ng gì bệ nh sởi đang gây ra ở Canada và Hoa kỳ không đáng sợ bằ ng nhữ ng tai họ a mà chứng bệnh một thời đã bị xóa sổ này gây ra trên toàn thế giới. Tổ chứ c Y tế Thế giớ i (WHO) thuộ c Liên hiệ p quốc ghi nhận cho đến giữa tháng 4, đã có hơn 112,000 ca sởi ở 170 quốc gia được bá o cá o cho WHO trong năm 2019. Năm ngoá i, trong cùng một thời gian, chỉ có 28.000 ca ở 163 quốc gia. Mức gia tăng này là gần 300% WHO cho rằng rất có thể cò n nhiều trường hợp đã không được báo cáo. Nhưng cơn bù ng phá t củ a bệ nh sở i ở Bắ c Mỹ không đá ng sợ so vớ i

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

SỞI LÀM CHẾT NGƯỜI! Đú ng thế , ngườ i ta có thể chết vì cái chứng bệnh mà ngườ i Việ t trướ c đây thường coi là bệnh của trẻ con, chỉ làm ngứa ngáy, sốt nóng vài ngày rồi qua. Theo CDC, khoảng 1 trong số 1.000 trẻ em mắc bệnh sởi sẽ bị viêm não. Điều này có thể dẫn đến các cơn co giật và khiến trẻ bị điếc hoặc bị thiểu năng trí tuệ. Ngoài ra, 1 hoặc 2 trong số 1.000 trẻ em Mỹ mắc bệnh sởi sẽ chết vì bệnh này. Trên toàn thế giới, căn bệnh này có thể gây tử vong ở 1 hoặc 2 trên 100 trẻ em. Một nữ tiếp viên 43 tuổi của hãng hàng không El Al (Israel), hoà n toà n mạ nh khỏe trước khi bị lây sởi, đã phá t chứ ng sưng ó c (encephalitis) và hôn mê sau khi vào bệnh viện. Bà này có thể đã bị lây nhiễm sở i trên đườ ng bay đi và về giữ a Tel Aviv và New York. Chẳ ng phả i chỉ ở cá c nướ c nghè o, thiế u thố n phương tiệ n vệ sinh và y tế. Năm 2018, sởi giết chết 72 người ở Âu châu. WHO cho biết trong

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

111

112

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

113

CHUYỆN MỖI TUẦN

Những mụn đỏ của sởi trên lưng người bệnh

năm 2017, năm gần đây nhất với ước tính có được, bệnh sởi đã giết chết khoảng 110.000 người trên toàn thế giới. Con số này thấp hơn rất nhiều so với một vài thập niên trước, nhưng WHO đã cảnh báo trong một báo cáo năm ngoái rằng những lỗ hổng trong phạm vi chủng ngừa trên toàn thế giới đang cho phép số ca bệnh tăng đột biến trên toàn cầu. SỞI VÀ CHỦNG NGỪA Vào giữa thế kỷ thứ 18, năm 1757, ông Francis Home, một bác sĩ người Tô cá ch lan, đã chứng minh rằng bệnh sởi là do một tác nhân truyền nhiễm trong máu của bệnh nhân gây ra. Năm 1912, sởi đã trở thành một căn bệnh đáng chú ý trên toàn quốc tại Hoa Kỳ. Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và phòng thí nghiệm của Hoa Kỳ được lệnh phải báo cáo tất cả các trường hợp sởi được chẩn đoán. Trong thập niên đầu tiên từ khi việc báo cáo bắt đầu, trung bình mỗi năm có 6.000 ca tử vong liên quan đến sởi. Cũng như ở nhiều nước,

114

Truyền đơn ở các đền thờ và dọc đường tại Brooklyn (New York City) cổ động cho một cuộc thảo luận qua điện thoại đặt vấn đề về sự an toàn của vắc-xin

trước khi có vắc-xin, gần như tất cả trẻ em ở Hoa kỳ đều mắc bệnh sởi trước tuổ i 15. Ước tính mỗ i năm có khoảng 3 đến 4 triệu người ở Hoa Kỳ bị nhiễm bệnh, và trong số các trường hợp được báo cáo, có chừng 400 đến 500 người chết, 48.000 người phải và o bệ nh viện và 1.000 người bị viêm não do bệnh sởi. N ă m 1 9 5 4 , J o h n F. Enders và Bác sĩ Thomas C. Peebles đã thu thập các mẫu máu từ một số học sinh bị bệnh trong

đợt bùng phát bệnh sởi ở Boston, Massachusetts. Họ đã thành công trong việc phân lập virus bệnh sởi trong máu củ a em David Edmonston, một học sinh 13 tuổi trong nhóm đó. Năm 1963, John Enders và các đồng nghiệp đã biến chủng virus sởi Edmonston-B của họ thành một loại vắc-xin và được cấp giấy phép sản xuất tại Hoa Kỳ. Năm 1968, một loại vắc-xin sởi cải tiến và còn yếu hơn, được nhà vi sinh học Maurice Hilleman và các đồng sự phát triển, bắt đầu được phân phối. V ắ c - x i n n à y, c h ủ n g Edmonston-Enders là loại vắc-xin sởi duy nhất được sử dụng ở Hoa Kỳ từ năm 1968. Vắc-xin sởi thường được kết hợp với quai bị và ban Đức (MMR: Measles + Mumps + Rubella), hoặc kết hợp với quai bị, rubella và varicella (thủ y đậ u) MMRv. Năm 1978, CDC đặt mục tiêu loại trừ bệnh sởi khỏi Hoa Kỳ vào năm 1982. Mặc dù mục tiêu này không đạt được, việc sử dụng rộng rãi vắc-xin sởi đã làm giảm đáng kể tỷ lệ bệnh. Đến năm 1981, số ca mắc sởi được báo cáo ít hơn 80% so với năm trước. Tuy nhiên, một đợt bùng phát bệnh sởi năm 1989 ở trẻ em trong độ tuổi đi chủng ngừa đã khiến ACIP (Ủy ban Cố vấn về Thực hành Chủng ngừa), AAP (Hộ i Y sĩ Nhi khoa Hoa Kỳ) và AAFP (Hộ i Y sĩ Gia đình Hoa kỳ) khuyến cáo nên tiêm một liều vắc-

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

xin MMR thứ hai cho tất cả trẻ em. Sau khi khuyến cáo này được áp dụng cùng với những cải tiến về vắcxin MMR, các trường hợp mắc sởi được báo cáo đã giảm nhiều hơn nữa. Đến năm 2000, sau khi không có sự lây truyền bệnh liên tục trong hơn 12 tháng, Hoa Kỳ tuyên bố đã loại trừ được bệnh sởi. WHO cho biết các vụ bùng phát dịch hiện đang diễn ra tại Cộng hòa Dân chủ Congo, Ethiopia, G e o rg i a , K a z a k h s t a n , Kyrgyzstan, Madagascar, Myanmar, Philippines, Sudan, Thái Lan và Ukraine, gây ra nhiều ca tử vong - chủ yếu là ở trẻ em. Tỷ lệ tiêm chủng ở các quốc gia này thường thấp, một phần do không đủ vắcxin. Tại sao một chứng bệnh đã bị loại trừ nay trở lại? Bệnh sởi hoành hành ở cá c nướ c nghè o, dân trí không cao, điề u kiệ n vệ sinh ké m và dị ch vụ y tế không đầy đủ là chuyện dễ hiểu. Nhưng khi nó bùng phát ở các nước tiền tiến, như Âu châu và Hoa kỳ thì nó trở thành một câu hỏi? Có vài nguyên nhân. Thứ nhất, người từ các quố c gia nơi sở i vẫ n cò n là một bệnh phổ biến đem sang, và người từ các quốc gia tiền tiến đó mang bệnh về. Nhưng người ở các quốc gia Bắc Mỹ và Âu châu đã đượ c bả o vệ bằ ng tiêm chủng rồi cơ mà?

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

115

CHUYỆN MỖI TUẦN

Các anti-vaxxer xuống đường ở Melbourne, Úc (Photo: Flickr, CC by NC)

Bìa của những “tác phẩm” của một tác giả hô hào chống vắc-xin

THE ANTI-VAXXERS Trong danh sá ch “10 mối đe dọa đối với sức khỏe toàn cầu năm 2019” năm 2019 mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vửa công bố, bên cạnh virus Ebola, HIV, vi khuẩn kháng kháng sinh, ô nhiễm và các bệnh không lây nhiễm như béo phì, tiểu đường và bệnh tim là mối nguy “vaccine hesitation” – do dự không chịu / không dùng vắc-xin. WHO định nghĩa “do dự

116

với việc dùng vắc-xin”, là “ngần ngại, trì hoãn trong việc chấp nhận hoặc từ chối không dùng các loại vắc-xin mặc dù các dịch vụ tiêm chủng đã có sẵn”. Nói cách khác, người ta thắ c mắ c không biế t có nên tiêm vắc-xin, hay liệu trẻ em có nên tiêm vắcxin hay không, mặc dù có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy hiệu quả của vắc-xin trong việc phòng bệnh, mặc dù không có các

giải pháp phòng bệnh khác để thay thế cho vac-xin, và mặ c dù cá c chuyên viên mọi nơi trên thế giới đều thú c giụ c đi tiêm phòng. (Giống như “shower hesitancy”, do dự khi tắm” là không muố n đi tắm, hoặc cho con tắm, mặc dù những người xung quanh đang bịt mũi và để sẵn xà bông và khăn tắm ở đó.) Những người này, được gọi là “anti-vaxxer”, họ có thể chống tiêm chủng vì lý

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

do y học, đạo đức hay tôn giáo, và …nhân quyền. Về lý do y họ c, hiệ n tượ ng (hay phong trà o?) từ chố i tiêm chủ ng phá t sinh do nỗi sợ hãi về các chất độc hại trong vắc-xin và nghi ngờ rằ ng cá c đạ i công ty dược phẩm thiếu lương tâm chỉ muố n bá n sản phẩm. Có những người khác tin rằng nếu dùng quá nhiều vắc-xin cho trẻ nhỏ, hệ thống miễn dịch củ a chúng có thể bị ảnh hưởng, hoặc khả năng miễn dịch tự nhiên, đạt được bằng cách bị nhiễm bệnh và vượt qua được, là tốt hơn. Rồ i cũ ng cầ n phả i nó i đế n vụ bà i bá o khoa họ c “rởm”, được gọi là vụ gian dối Wakeﬁeld, trên tạp chí y khoa The Lancet của Anh quốc. Sự kiện này được coi là một trong những gọi là vụ gian dối nghiêm trọng nhất trong lịch sử y khoa. Năm 1998, mộ t bá c sĩ ngườ i Anh, ông Andrew Wakeﬁeld đã xuất bản một “case series” (mộ t loạ i

nghiên cứu y khoa với một loạt các đối tượng để tìm bằ ng chứ ng tương quan nguyên nhân và hậu quả) trên tạp chí y khoa danh giá the Lancet. Bài báo dựa trên “công trình” của ông và và 12 cộng sự viết rằng sau khi chích vắc-xin MMR, mười hai trẻ em đã có các triệu chứng bệnh đường ruột và bệnh tự kỷ (autism) hoặc các rối loạn phát triển khác. Thế nhưng công trì nh nghiên cứu “rởm” với quy mô nhỏ - 12 mẫ u, đượ c nhiều người chý ý và rồi… tỷ lệ chí ch ngừ a bắ t đầ u giảm xuống vì các cha mẹ sợ đem con đi chích, chúng sẽ mắc bệnh tự kỷ! Trước khi công bố kết quả của Wakefield, tỷ lệ tiêm chủ ng MMR ở Anh

Hí họa “Tình yêu sởi”. Photo: Nate Beeler (The Columbus Ohio Dispatch/ PoliticalCartoons.com)

là 92%; sau bà i bá o, tỷ lệ nà y giảm xuống dưới 80%. Năm 1998, ở Anh có 56 trường hợp sởi; đến năm 2008, có 1.348 trường hợp, với hai trường hợp tử

vong. Năm 2010, The Lancet đã rút lại toàn bộ công bố củ a Wakefield và Bá c sĩ Wakeﬁeld đã bị Hội đồng Y khoa Anh quốc khai trừ

và bị cấm hành nghề y ở Anh. “Công trì nh nghiên cứu” được Tạp chí Y học Anh tuyên bố là gian lận vào năm 2011. Nhưng không cần tới tạp chí y khoa The Lancet, một tập sách nhỏ vớ vẩn cũng tạo ra “vaccine hesitancy” và làm tăng thêm số antivaxxer. Mộ t số lớ n cá c trườ ng hợ p bệ nh sở i năm nay ở New York City đượ c ghi nhậ n trong khu vự c có nhiều người Do thái Chính thố ng giá o. Nhữ ng nhà hoạ t độ ng y tế phá t giá c rằng hàng trăm phụ huynh trong khu vực này không cho con đi chí ch ngừ a vì những bài viết trong một tạ p chí biên tậ p bở i và dà nh cho cá c phụ huynh

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

117

CHUYỆN MỖI TUẦN

Do thái Chính thống giáo. “The Vaccine Safety Handbook” (sổ tay an toàn vắc-xin ) in giấ y lá ng, dầy 40 trang có chứa đầy những giả thuyết về các âm mưu và các dữ liệu không chính xác, do một nhóm mang tên Các Phụ huynh Giáo dục và vận động cho Sức khỏe Trẻ em, viết tắt là PEACH, tạp chí đặt nghi vấn về những nguy cơ đã được xác định rõ ràng của các bệnh như sởi và bại liệt, thách thức hiệu quả của vắc-xin trong việc loại bỏ những căn bệnh đó và so sánh việc chính phủ Hoa Kỳ hô hào tiêm chủng với các trò tàn bạo y khoa của Đức Quốc xã. Tạp chí PEACH cho rằng vắc-xin được chế tạo thành từ các độc tố và rằng thuốc tiêm chủng là hiểm họa lớn nhất cho y tế công cộng, có liên hệ với bệnh tự kỷ, rối loại chú ý (ADHD), chứng trẻ chết bất ngờ (SIDS), sẩy thai và nhiều bệnh ác tính khác. Và các bài viết này còn gợi ý dẫn tới các giải pháp thay thế cho vắc xin như ăn kiêng, thảo dược, vi lượng đồng căn (homeopathy)… Không phả i chỉ có tạ p chí củ a nhó m PEACH, Facebook và cá c trang mạ ng xã hộ i cũ ng đầ y rẫy các diễn đàn trong đó ngườ i ta trao đổ i và phổ biến các nguy hại của vắcxin và chỉ nhau những cách thay thế. Thậ m chí , họ cò n tổ chứ c cả nhữ ng “bữ a tiệ c lây nhiễm”, nơi những trẻ lành mạnh được đem đến

118

Cơ quan Y tế Công cộng Canada: Từ 2000 đến 2016, vắc-xin giảm được 84% số tử vong vì sởi trên toàn thế giới

chơi với các trẻ mắc bệnh, để chú ng nhiễ m bệ nh và kích hoạt hệ miễn nhiễm tự nhiên! Với những người chống về mặ t đạ o đứ c hay tôn giáo, họ chống vì một số thương hiệu vắc-xin sử dụng gelatin có nguồn gốc từ bò hoặc heo, là m một chất ổn định (stabilizer). Thế là ở các quốc gia và cộng đồng có tỷ lệ cao người Hồi giáo hoặc người Do Thái chính thống, tỷ lệ chích ngừa giảm xuống. Và cuố i cù ng, nhữ ng ngườ i chố ng vắ c-xin vì lý do…nhân quyề n. Họ khẳ ng đị nh họ có quyề n là m chủ thân thể họ và quyết định về con cái họ. Một nghiên cứu gần đây của Úc đã tìm hiểu nguồn gố c đạ o đứ c củ a thái độ anti-vaxx trong các bậc cha mẹ hoạt động trên các trang web nuôi dạy con cái. Các phụ huynh này được xếp thành ba nhóm: người chấp nhận vắc-xin, người không có ý kiến, và người từ chối. So với những người chấp nhận vắc-xin, những người từ chối và

những người không có ý kiế n đã cho thấ y họ đặ t nặng vấn đề quyền tự do cá nhân cao hơn và không tin tưởng chính quyền nhiều hơn. Họ cũng coi trọ ng “sự thuần khiết”, ghê tở m sự ô uế cơ thể hoặc đầu óc và những hành động ‘không tự nhiên’. Việc Úc ra luật “no jab, no pay” (không chí ch ngừ a thì không trợ cấp con) đã làm cho nhóm này thêm bực dọc và quả quyết hơn khi không cho con họ đi chích ngừa. Đúng là thế giới có nhiều chuyện ngược đời. Trong lúc có người ngã bệ nh hoặ c chế t vì không có đủ vắc-xin để dùng thì cũng có những người chết hay ngã bệnh vì nhất định không dù ng vắ c-xin mặ c dù thuốc chủng sẵn đó và ngườ i ta cho xe đế n tậ n nhà mời đi tiêm chủng. Ghi chú thêm: Việt Nam hiệ n là quố c gia có bù ng phát dịch sởi. Theo báo cáo của Bộ Y tế VN, chỉ trong dị p Tế t Âm lị ch vừ a qua đã có thêm 700 người mắc bệnh sởi và dịch đã có mặt

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

ở 43 tỉnh thành. Ông Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng của VN cho hay năm 2019 là năm nằm trong chu kỳ dị ch và số ngườ i chưa được tiêm chủng tăng thêm khiến tỷ lệ miễn dịch trong cộng đồng thấp và đó là lý do dịch sởi dễ bùng phát. Nế u bạ n “có nhu cầ u” đi Việ t Nam, cầ n chú ý : những người ra đời trước khi có vắ c-xin sở i (thậ p niên 1950 trở về trướ c, hầ u hế t đề u miễ n nhiễ m vớ i sở i vì hầ u như thờ i đó, ai cũng từng mắc bệnh sở i. Nhữ ng ngườ i ra đờ i sau, và đã được chủng, tốt nhất là nên đi chủng thêm một liều. CDC nói vắc-xin MMR an toàn, nếu bạn có thể đã miễn dịch với bệnh sởi, quai bị hoặc rubella, chủng thêm một liều không có hại. Vụ bùng phát sởi ở một số trườ ng họ c tạ i British Columbia trong thá ng trướ c là do mộ t gia đì nh (không phải là người gốc Việt) đưa con đi Việt Nam du lịch mang về Canada.

ĐỖ QUÂN (tổng hợp)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

119

VĂN HỌC NGHỆ THUẬT

“Thằng gù Nhà thờ Đức Bà” thành best-seller sau vụ hỏa hoạn ở Paris

hữ ng ngườ i dân Phá p hoà i cổ đã chứng tỏ lòng yêu nước của họ bằng cách đẩy quyển tiểu thuyết “Notre Dame de Paris” củ a đạ i văn hà o Victor Hugo lên hàng đầu danh sách những cuốn sách bán chạy nhất của Amazon tại Pháp.

Chỉ mộ t ngà y sau thảm họa xảy ra với công trình kiến trúc lị ch sử hơn 850 tuổi của nước Pháp, ngày 16/4, cuốn tiểu thuyết viết năm 1831 với bối cảnh nhà thờ Đức Bà Paris bỗng được bạn đọc quan tâm đặc biệt trở lại, mặc dù nó cũng từng là cuốn sách bá n chạ y khi ra mắt những năm 30 của thế kỷ 19. Phiên bản gốc bằng tiếng Pháp của tiểu thuyết (Notre Dame de Paris) đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất tại Pháp và phiên bản tiếng Anh “The Hunchback of NotreDame” cũng giữ vị trí số 1 sách bán chạy nhất ở cả 2 tiểu mục tiểu thuyết lịch sử trên trang Amazon. Trong khi đó, một phiên bả n khá c củ a câu chuyệ n bao gồm lời bình của giáo sư văn học Pháp Gabrielle Chamarat chiếm vị trí số 2 trong danh sách. Hai phiên bả n khá c củ a tiể u thuyế t nổ i tiế ng nà y chiếm vị trí 6 và 7. Bên cạnh câu chuyện về

Một ấn bản rất xưa của Notre Dame de Paris

Quasimodo, nhữ ng cuố n sách khác về nhà thờ Notre Dame cũng nằm trong danh sách. Một quyển sách lịch sử nghệ thuậ t về kiế n trú c của nhà thờ với nhiều thiết kế phức tạp đã chiếm vị trí thứ 4 của danh sách và một quyể n sá ch về lị ch sử nhà thờ với những thông tin cho du khách chiếm vị trí thứ 9.

Hai quyển khác nằm ở vị trí 72 và 83 của danh sách. Phiên bản hoạt hình phát triển từ tiểu thuyết này của hãng Disney cũng đã vọt lên, đứng vào danh sách 10 phim được xem nhiều nhất trong số các phim gia đình. Quyển sách kể câu chuyệ n củ a Quasimodo, anh chà ng gù xấ u xí phụ

120 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

trách kéo chuông trong nhà thờ trong thế kỷ 15 và yêu cô gái du mục xinh đẹp tên Esmeralda. Câu chuyện thực sự đã lôi kéo sự ủng hộ cho việc đại tu bổ vô cùng cần thiế t tạ i nhà thờ sau khi văn hào Victor Hugo mô tả thánh đường này đầy những biến dạng và hư hỏng. Sau tất cả những thông điệp vận động không biết mệt mỏi, nhà văn Hugo cũng đã được chứng kiến khi ông còn sống công tác tu bổ quy mô lớn với Nhà thờ Đức Bà Paris do các kiến trúc sư Jean-BaptisteAntoine Lassus và Eugene Viollet-le-Duc đảm nhiệm. Tiểu thuyết Nhà thờ Đức Bà Paris lấy bối cảnh nước Pháp năm 1482, dưới triều đại của Louis XI. Tá c giả nhiều lần đến nhà thờ để ngắm kiến trúc cổ kính nơi đây. Victor Hugo muốn công trình tráng lệ được mô tả như một chứng nhân lịch sử, vượt qua thời gian và những biến cố. Vì thế, ông xây dựng số phận các nhân vật gắn bó chặt chẽ với nhà thờ. Tr o n g đ ó , c h à n g g ù Quasimodo - người ké o chuông ở nhà thờ - là nhân vật trung tâm. Là một kẻ dị dạng được giám mục Claude Frollo nuôi dưỡng từ nhỏ, Quasimodo sống an phận trong nhà thờ, tránh để lộ ngoại hình vô cùng xấu xí. Mọi chuyện thay đổi khi vị

giám mục phải lòng nàng Esmeralda xinh đẹp. Ông ta sai Quasimodo bắt cóc cô. Do ít được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, chà ng gù nhanh chóng phải lòng vũ nữ tốt bụng. Tuy nhiên, Esméralda dành trọn trái tim cho đại úy Phoebus, người đã cứu cô. Họ bị cuốn vào vòng xoáy ghen tuông, thù hận khi giám mục Claude Frollo đánh mất cả lý trí và nhân tính. Trong tiểu thuyết, nhà thờ là nơi Quasimodo bị bỏ lại từ khi còn là một đứa trẻ, chốn anh ta nương náu khi trưởng thành, địa điểm bí mật che giấu nàng Esmeralda tội nghiệp và cũng là hầm mộ kết thúc cuộc đời của hai người. Mặc dù nhà văn Hugo lấy bối cảnh thời gian của câu chuyện lãng mạn vào năm

1482, dưới thời cai trị của vua Louis XI, nhưng phần lớn nội dung cuốn sách lại là những suy tư về kiến trúc đặc biệt của tòa công trình được xây dựng theo phong cách kiến trúc Gothic mà đại văn hào Pháp vô cùng yêu quý, ngưỡng mộ. Không ít nhà phê bình thậm chí còn cho rằng trên thực tế, nhân vật trung tâm của tiểu thuyết này chính là nhà thờ. Nói vậy có lẽ không hề quá, bởi nhà văn Hugo đã dành tới 2 chương trong cuốn sách chỉ để mô tả công trình lịch sử được khởi công xây dựng năm 1163 và hoàn tất vào năm 1345. Theo trang AFR (Úc), đã có hơn 12 phim có kịch bản được phát triển từ nội dung cuốn sách này của nhà văn Victor Hugo.

Tác phẩm được chuyển thể thành phim câm lần đầu năm 1905 với tên Esmeralda. Hai phim câm tiếp theo ra đời lần lượt năm 1911 và 1917 với tên The Hunchback of Notre Dame và The Darling of Paris. Tác phẩm lần đầu được chuyển thể thành phim với yếu tố kinh dị năm 1923, qua tác phẩm The Hunchback of Notre Dame do Wallace Worsley đạo diễn. Phim sau đó được các nhà sản xuất dựng lại năm 1939, 1956 và 1986. Năm 1996, Disney lần đầu chuyển thể tiểu thuyết thành phim hoạt hình, do Kirk Wise và Gary Trousdale đạo diễn. Nhà thờ Đức Bà Paris cũng được xây dựng thành nhiều loạt phim truyền hình cùng tên, chiếu vào các năm 1966,

1977, 1982, 1986. Trên sân khấu, tác phẩm được Ken Hill dàn dựng, diễn tại Nhà hát Quốc gia Hoàng gia London, Anh năm 1977. Năm 2010, vở kịch được Pip Utton dựng lại, mang ra trình diễn ở lễ hội nghệ thuật Fringe, Edinburgh, Anh. Nhạc kịch Nhà thờ Đức Bà Paris, công diễn lần đầu năm 1988 ở Pháp, được Sách kỷ lục Guinness công nhận là nhạc kịch bán vé chạy nhất trong năm đầu ra mắt. L.T (THEO NEW YORK POST)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

121

GÓC CỦA PHAN

Những chùm đèn vô giá… PHAN

ấy năm trước, tôi cứ tủm tỉm cười khi chuyện tưởng là nói chơi ai dè là thật! Chuyện con cái ở Mỹ khi trưởng thành thì chúng thích sống riêng, không thích sống chung nhà với cha mẹ nữa để được tự do hơn, không ai càm ràm về chúng nữa. Vậy tôi cười tôi cho đỡ buồn sau khi bà xã tiễn con, hiền nội mua tặng cho tôi căn nhà, vì chồng về già cũng nên ra khỏi cửa như con khôn lớn! Cha mẹ ơi! Hồi đầu tôi tưởng chuyện bà xã nói chơi cho vui. Nhưng hồi đi xem và ký giấy tờ mua thêm căn nhà nữa thì tôi đâm lo, vì nào giờ có biết lo gì đâu! Bây giờ ra riêng với căn nhà của riêng mình thì phải lo từ A tới Z. Đồng thời nghĩ đến việc được ở riêng một mình một căn nhà cũng râm ran vui trong lòng vì không bị ai càm ràm mình nữa… nên cứ tủm tỉm cười khi nghĩ đến con lớn ra riêng, chồng già cũng thế! Cái xứ mình tới nhập cư này lắm trò dở khóc dở cười… Nhưng cười không trọn nụ vì từ đó tôi buồn vì hết dám ăn xài như xưa bởi phải trả tiền nhà, điện nước hàng tháng; tiền thuế nhà cuối năm là chật vật dữ lắm… Hỏi mượn má xấp nhỏ thì cứ như đường nhựa không đi mà đi vào đường rừng, đường đèo núi làm gì cho tiến thoái lưỡng nan! Cuối cùng là chùm đèn ở bàn ăn cứ tối mò mò như đèn dầu năm nẳm. Nhớ chùm đèn bàn ăn ở nhà cũ, tôi cứ thấy thích, ưng bụng về thầm mỹ cho toàn căn nhà là mua, không cần biết giá bán bao nhiêu vì người trả bill không phải tôi. Nhưng nhờ vậy mà nhà cũ có bộ bàn ăn và chùm đèn

122

như ý! Bây giờ tự lo cho cái nhà riêng để biết công sức của người trả bill đã mấy chục năm rồi! Thương quá trời luôn, vì hôm tôi quyết định đi mua bộ bàn ăn nên nhờ một người bạn trẻ search trên online xem có chỗ nào bán rẻ hơn không? Anh bạn trẻ cũng càm ràm mình y chang bà xã, “anh hoang phí quá! Để từ từ em kiếm rồi em mua cho…” Nhưng nó hay thật, cuối cùng nó mua cho tôi bộ bàn ăn bằng gỗ sồi, mới toanh, tám ghế ngồi của ông bà Mỹ nọ bán hết gia tài để cùng đi viện dưỡng lão. Họ mua bốn ngàn năm trăm, chưa xài, bán bốn trăm rưỡi, bị trả giá ba trăm. Đồng ý luôn. Đời cò kè khi còn thời gian. Khi mặt trời lặn, đời là phù du. Tôi tin thế! Hai anh em mua xong thì trời đã xế chiều, chở về. Lòng riêng để đó vì nói ra với đám bạn trẻ như nước đổ đầu vịt, nước đổ lá khoai… chỉ còn việc rửa bàn liền chiều đó, đãi nó và đám

bạn trẻ ở địa phương một chầu. Ai cũng khen bộ bàn thật đẹp và rẻ quá, nhưng chùm đèn bàn ăn như đèn dầu quê ta năm xưa… Thế là tôi bớt xài, tiện tặn. Nhưng khi biết giá bán của một chùm đèn bàn ăn mà mình ưng ý thì hoàn toàn không rẻ chút nào! Hôm than thở với bà xã thì… gặp lại người thương xưa cũ, “Vậy bây giờ anh biết thương em chưa? Bao nhiêu năm rồi, cứ anh thích cái gì là mua cái nấy, không cần biết bao nhiêu…” Nói ra thêm chuyện lòng càng xót xa. Tôi cứ lặng lẽ rời những tiệm bán đèn với tâm niệm: Thà không có còn hơn có cái không ưng ý! Cuối cùng cái ưng ý, ưng ý nhất… thuộc về trời ban chứ không ai đủ bản lĩnh để chọn lựa! Hôm đó, bà chị vợ bị bệnh ta bà nên cảm mưa. Vợ bảo chở đi thăm. Ừ thì… già rồi cũng phải biết “dạ” chứ cứ ngang bướng hoài như con nít sống lâu năm sao! Đến nhà chị

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

123

GÓC CỦA PHAN vợ, hai chị em thủ thỉ trong phòng, mình tôi ngoài phòng khách cô đơn vì ông anh cột chèo đã rửa cẳng leo lên bàn thờ. Tôi nhìn sang bên kia đường nhà chị vợ tôi, một bà Mỹ già ngồi ngủ gục vì gian hàng garage sale của bà quá ế! Nhưng tôi thấy được một thùng các tông lớn màu trắng, có in hình chùm đèn bàn ăn. Khi tôi sang xem thì nhầm bụng, chùm đèn này bán từ hai tới ba trăm là mua được! Ai dè bà Mỹ già chờ người nghe chuyện chứ không chờ người mua, nên giá cả không thành vấn đề. Bà nói với tôi, “Chồng tao. Nó già lắm rồi! Nhưng nó không bao giờ tin là nó trèo thang còn không nổi thì làm sao gắn được chùm đèn này lên bàn ăn. Rồi chùm đèn không tương xứng với bàn ăn nhỏ xíu, phòng ăn nhỏ xíu, nhà nhỏ xíu, cũ kỹ, xấu xí… Nó cứ nhất định mua chùm đèn này đã mấy năm, đến nay thì nó ở trong viện dưỡng lão rồi… nên tao bán garage sale trước khi tao…bán nhà ” “Vậy bà muốn bán bao nhiêu?” “Năm đồng!” “Tôi xin gởi bà năm đồng tiền đèn. Và xin gởi thêm bà chút tiền để mua quà cho ông trong viện dưõng lão cho ông vui…” Hôm bà xã ghé tệ xá xem chỗ ở của thằng lớn, (bà xã tôi có ba con trai là thằng chồng, thằng con trai lớn với thằng út). Bà xã khen “giàn đèn bàn ăn đẹp quá!” Tôi vui cả năm trời. Vui chữ “giàn” thay cho chữ “chùm”. Mỗi người có quan niệm riêng, tôi cho là giàn đèn thì phải bạc triệu mới đáng là giàn, còn lại là chùm hết! Cả quê hương chỉ là chùm khế ngọt thì chùm tuy nhỏ hơn giàn, nhưng chùm là chùm, người ta có nhiều chùm tuy nhỏ nhưng giá trị hơn giàn nhiều… chùm khế ngọt là quê hương trong lòng người viễn xứ, còn giàn lãnh đạo quê xưa, quê xa của những người viễn xứ là thứ bỏ đi. Đùa với chữ nghĩa thì bao la, nhưng tôi biết được điều quan trọng là bản thân có thể lặng lẽ ra về tay không

khi món hàng ưng ý trong cửa tiệm có giá quá mắc. Nghĩ lại mà thương biết chừng nào chùm khế ngọt là cô bạn học cũ, má xấp nhỏ. Rồi ha! Bây giờ trong tệ xá của thằng lớn, hễ muốn đọc sách thì bưng cuốn sách ra bàn ăn mới đủ sáng để đọc sách. Một hôm giớ sớm thu về, hốt lá bỏ bà, không người banh bao rác cho trút lá, không ai pha nước chanh đường cho giải khát… Tui hết hồn khi nghĩ tới căn nhà cũ thì cây to lớn hơn nữa, lá nhiều hơn nữa, má xấp nhỏ làm sao kham nổi. Tui lái về căn nhà đã từng ấp lẫm đồ garage sale từ thời mới sang Mỹ, cái gì cũng mua cho có để xài thôi, có được căn nhà để ở đã là Ơn trên ban bố. Rồi cũng một tay tui hiện đại hoá, thay đổi thành căn nhà hiện đại với toàn thứ mắc tiền… nhưng chỉ cây sồi ngoài ngõ là tui không thay đồi được. Nó già cỗi đi nên lá không nhiều, nhưng u uẩn rễ nổi lên mặt cỏ vì thiếu người chăm sóc, thiếu tưới… nhớ những đường gân xanh nổi lên hai bàn tay má xấp nhỏ do thiếu người chăm sóc, thiếu sự quan hoài… Cây sồi già nhìn tôi cười cười, ơn cứu mạng nó năm hạn hán không dám kể nên tôi nhận sự khinh bỉ ra về. Tôi về tệ xá vì má xấp nhỏ đã mướn Mễ cắt cỏ, hốt lá, dọn vườn, chẳng còn việc gì để làm. Nhưng những trang sách mở ra dưới ánh đèn bàn

ăn lộng lẫy nơi tệ xá. Sách thánh hiền không thể vương mùi phàm phu nơi bàn ăn. Nhưng chùm đèn phòng sách cũng u u như đèn hột vịt ở quê nhà thì làm sao đọc. Tôi cũng đã mấy lần ghé những tiệm bán đèn để tuyển chùm đèn cho phòng sách, nhưng hầu như chùm đèn nào tôi ưng ý thì túi tiền tôi chê nên cứ ra về tay không. Đọc sách là tốt, nhưng đòi hỏi căn phòng, ánh sáng thích hợp là hơi quá đáng. Biết vậy nhưng ban ngày còn đi cày thì thời giờ đâu mà đọc, khi có thể thì phải lên đèn mà đèn chê mắt hay mắt chê đèn thì chữ nghĩa cũng lem nhem như nhau. Tôi cần chùm đèn phòng sách với hai yêu cầu, một là đủ sáng để đọc, hai là đủ trang trọng với chữ nghĩa. Kẹt. Đủ sáng thì đèn LED bây giờ rẻ chứ không mắc lắm, nhưng đủ trang trọng với chữ nghĩa thì hơi phiền túi tiền. Nên tôi lang thang như mây… tới sáng nay trời bỗng dưng trở lạnh khi đã sang xuân. Thời tiết khùng điên của Texas thì miễn bàn. Sáng cuối tuần đi ăn sáng uống cà phê với bạn bè trong mấy lớp áo lạnh, lái ngang garage sale mà xót cho người phụ nữ da trắng còn rất trẻ mà lại đẹp nữa. Cô ngồi co ro với gió lạnh buốt từng cơn ở Texas… Tôi từ giã bạn bè hơi sớm vì mong còn kịp garage sale trước khi trời trở lạnh thêm nữa. Chúa lòng lành luôn để mắt tới những tấm lòng còn biết

124 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nghĩ tới nhau. Nên cô chủ garage sale đang dọn dẹp một bữa garage sale thất bại vì thời tiết trái khuấy ở Texas phá hoại. Tôi cũng không ngờ ghé lại với chút lòng chia sẻ thì Ơn trên chứng nhận tức thời. Thấy cô đang dọn dẹp vì lạnh quá nên tôi hỏi, “Cô có cần giúp gì không?” Cô ấy rất Mỹ, “làm ơn mua dùm tôi một món.” Tôi tin Ơn trên cho tôi thấy chùm đèn vừa đủ trang trọng với chữ nghĩa trong phòng sách nhà tôi, hơi dư ánh sáng khi tôi cần đọc sách, nhưng bớt bóng đèn sẽ ổn thoả… Đặc biệt là ánh đèn trong phòng sách, phải có một kỷ niệm thì người ta mới năng vô căn phòng kẻ thù của thời đại… Cảm ơn cô đã bán cho tôi chùm đèn mà tiệm bán không dưới ba trăm. Cái note cô dán lên chùm đèn mới toanh là sáu mươi đồng… nhưng tôi không hiểu sao cô bán cho tôi năm đồng.

Chắc cái mặt tôi khó nói lên người có hơn năm đồng trong bóp. Chuyện ngoài đường vẫn muôn đời không có trong nhà. Cảm ơn bà xã đã dạy anh biết tiện tặn, tiêu xài phải biết giá cả. Tạ Ơn trên đã cho con phần phước từ lòng thành nên có được nhiều thứ vô giá mà con đã quá vô tâm. PHAN

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

125

VIẾT TỪ DALLAS

Căng thẳng mùa thuế HUY LÂM

ằng năm, bắt đầu từ ngày 1 Tháng 1 cho đến ngày 15 Tháng 4 là khoảng thời gian người dân khắp nước Mỹ lại lo thu nhặt tất cả mọi giấy tờ có liên quan đến thu nhập năm trước đó để chuẩn bị khai thuế. Thời gian này thường được gọi là mùa thuế, và tất cả mọi người đều phải làm tròn bổn phận công dân của mình. Và cứ đếnmỗi mùa thuế, áp lực phải điền và gửi giấy thuế đi cho kịp thời hạn khai thuế đã tạo ra nhiều công ăn việc làm cho nhân viên khai thuế và kế toán, nhưng đồng thời cũng tạo thêm nhiều căng thẳng trong cuộc sống cho người dân Mỹ, tức những người đi làm và đóng thuế. Phúc trình của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ về thần kinh căng thẳng cho thấy kể từ năm 2007, khi hiệp hội này bắt đầu cho thực hiện khảo sát trên toàn quốc, tiền luôn được xếp hạng là một trong những quan tâm hàng đầu đối với những người trưởng thành ở Mỹ. Nhưng cho dù tinh thần có bị căng thẳng tới đâu thì tất cả mọi người dân Mỹ đều nhớ ngày 15 Tháng 4 mỗi năm là hạn chót để khai thuế, ngoại trừ ngày ấy rơi vào cuối tuần hay ngày lễ thì sẽ được dời qua ngày sau đó. Năm 2018 là một năm hy hữu có một không hai là vì ngày 15 Tháng 4 của năm này rơi vào ngày Chủ nhật. Rồi ngày Thứ Hai sau đó, khu vực thủ đô Washington lại mừng Ngày Giải phóng Nô lệ (Emancipation Day). Đúng ngày này năm 1862, Tổng thống Lincoln đã trả tự do cho tất cả nô lệ sống trong khu vực thủ đô. Mặc dù đây chỉ là ngày lễ của địa

phương, nhưng vì là thủ đô nên Ngày Giải phóng Nô lệ tại Washington có sức ảnh hưởng giống như một ngày lễ của liên bang vậy. Thế nên hai sự kiện này đã đẩy hạn chót của ngày khai thuế sang đến ngày Thứ Ba, 17 Tháng 4. Nhưng chuyện vẫn chưa hết, hệ thống máy điện toán của sở thuế IRS ngày hôm đó không hiểu sao lại bị trục trặc. Kết quả là sở thuế buộc phải dời hạn chót khai thuế cho đến nửa đêm của ngày 18 Tháng 4. Nghĩa là người dân Mỹ có thêm ba ngày để cho sự căng thẳng thần kinh làm cho nhức tim thêm chút nữa. Nay, phần đông người Mỹ khai thuế bằng đơn điện tử nên khi gửi đi cho sở thuế cũng bằng đường điện tử nhanh và tiện lợi chứ không cần đến phong bì và con tem như trước kia nữ a. Tuy nhiên, nhiều người đóng thuế ở Mỹ lại mất đi một cái thú đã trở thành truyền thống hằng năm: đó là cứ đến ngày hạn chót khai thuế thì nhiều cơ sở bưu điện tại nhiều thành phố khắp nước Mỹ lại cố tình mở cửa trễ cho đến nửa đêm để những ai chưa kịp gửi giấy thuế đi thì vẫn có thể

mang phong bì có tờ giấy thuế bên trong đến bưu điện xếp hàng chờ đến lượt mình để được nhận mộtcon dấu đóng vào phong bì chứng nhận rằng tờ thuế được gửi đi đúng thời hạn và tránh khỏi bị phạt. Tâm lý nói chung thì chả ai muốn đóng thuế cả là vì dù gì đi nữa thì đó cũng là đồng tiền mồ hôi nước mắt do mình làm ra, nhưng vì bổn phận công dân nên ai cũng phải chu toàn trách nhiệm của mình, và ở một khía cạnh nào đó, người dân Mỹ có phần hăng hái đóng thuế hơn so với nhiều dân tộc khác trên thế giới. Theo các dữ liệu về thuế cho biết, tỉ lệ người đóng thuế bị sở thuế điều tra (audit) trong mấy năm gần đây rớt xuống trung bình chỉ còn 0.6 phần trăm – nghĩa là cứ 1,000 người khai thuế thì chỉ có 6 người bị điều tra, là một con số rất nhỏ. Nói như vậy để thấy rằng người Mỹ rất thành thật khi khai thuế. Thậm chí điều đáng khen hơn nữa, hầu hết người dân Mỹ cho rằng đóng thuế là một nghĩa vụ. Kết quả một cuộc khảo sát của IRS năm 2017 cho biết có tới 88 phần trăm

126 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

127

VIẾT TỪ DALLAS người Mỹ nói rằng việc gian lận thuế là điều không thể chấp nhận. Quả thật, những tay gian lận thuế có thể sẽ không nó i sự thự c trong một cuộc khảo sát của IRS, vì như vậy là lạy ông tôi ở bụi này rồi còn gì. Tuy nhiên, một vài số liệu nghiên cứu xác nhận cho biết Hoa Kỳ luôn nằm trong danh sách những quốc gia đứng đầu thế giới khi nói đến cái mà các nhà kinh tế gọi là “tỉ lệ tuân thủ tự nguyện” (voluntary compliance rate– VCR). Trong mấ y thậ p niên qua, tỉ lệ VCR của nước Mỹ thường rất cao, trung bình từ 81 tới 84 phần trăm. Hầu hết các quốc gia trên thế giới không thường xuyên thực hiện kiể m tra tỉ lệ VCR củ a họ , nhưng mỗi khi họ làm thì kết quả luôn đứng sau nước Mỹ khá xa. Trong một tài liệu nghiên cứu gần đây, sau khi thu thập các số liệu và so sánh, người ta thấy nước Đức, quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất trong khối Liên Âu và người dân có tinh thần kỷ luật rất cao, cũng chỉ có tỉ lệ VCR ở mức 68 phần trăm. Nhữ ng quố c gia khá c điể m cò n tệ hơn nữa, trong số đó có nước Ý, nơi đã xảy ra một vụ bê bối thuế má khá lớn trong năm ngoái liên quan tới khoảng 1,000 công dân nước này bị truy tố là đã gian lận chính phủ khoảng 2.3 tỷ euros tiền đóng thuế. Vậy mà dư luận dường như cho là chuyện bình thường và không lấy làm khó chịu. Nhưng ta có thể hiểu được sự thờ ơ này là vì chính ông cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, người đã từng bị kết án về tội trốn thuế năm

Ông cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi

2013, đã không hề hối hận mà còn lên gân thốt ra câu nói rằng “trốn thuế là quyền được Thượng Đế ban cho.” Và kia là nước Hy Lạp, nơi mà các nhà kinh tế thậm chí không thể tính được tỉ lệ VCR cho người dân của xứ này. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, hơn một nửa các gia đình ở Hy Lạp không đóng một đồng thuế thu nhập nào. Mà quả thật, việc trốn thuế được ngườ i dân nướ c nà y xem như mộ t trò chơi giải trí. Xin đan cử một ví dụ. Sau cuộc suy trầm kinh tế năm 2008, chính phủ đã cho áp đặt một thứ thuế xa xỉ đánh lên hồ bơi ở các tư gia. Khi chỉ có 324 cư dân tại một khu ngoại ô sang trọng của thành phố Athens khai báo là nhà họ có hồ bơi, nhân viên thu thuế biết ngay là họ đã bị lừa gạt – nhưng lại không biết rõ con số nhiều đến bao nhiêu cho tới khi những hình chụp của hệ thống bản đồ Google Earth cho biết con số hồ bơi thật sự là 16,974. Nay người dân vùng ngoại ô giàu sang này tìm cách xoay sở trốn thuế hồ bơi bằng cách che giấu hồ bơi của họ bằng loại gạch giả nổi trên mặt nước, hay che bằng những tấm lưới dày, hoặc sơn hồ bơi màu xanh cho giống với sân cỏ của họ. Nghĩa là họ dùng đủ mọi cách chỉ để không phải trả thứ thuế xem ra cũng có vẻ hơi kỳ cục đó. Vậy điều gì tạo nên sự khác biệt giữa người Mỹ và người Hy Lạp hay người Ý trong cách thi hành bổn phận

công dân này? Chắc hẳn không phải là thuế thu nhập mà chính phủ lấy trước (withholding) trong mỗi kỳ lãnh lương, mà cái này cũng là sáng kiến của chính phủ Mỹ sau được Âu châu bắt chước theo. Nhưng đóng thuế cao có thể là một yếu tố. Buôn bán chợ đen, ở đó hàng hoá được bán ra không ghi sổ sách và chỉ lấy tiền mặt, cũng là một yếu tố khác nữa. (Chợ đen ở Hy Lạp thuộc loại lớn nhất trong khu vực sử dụng đồng euro, chiếm tới 21.5 phần trăm tổng sản lượng quốc gia.) Các nhà kinh tế còn đưa ra một yếu tố thứ ba nữa, yếu tố có mang nhiều ý nghĩa chính trị, đó là tinh thần trách nhiệm đóng thuế. Đây là một thuật ngữ nghe ra có vẻ hấp dẫn với nhiều hàm ý cao đẹp như quy tắc xã hội, giá trị dân chủ, niềm tự hào công dân, minh bạch công quỹ, lòng tin tưởng vào lãnh đạo cũng như công dân tin tưởng lẫn nhau, nhưng mục đích chính vẫn là để khuyến khích người dân đóng thuế. Tâm lý con người ta nói chung thường có xu hướng khai gian trong các đơn thuế nếu họ nghĩ rằng những người khác cũng không thật sự trả phần thuế của họ. Mà dường như những điều nói tới ở trên cũng không hẳn là đại diện cho tinh thần trách nhiệm đóng thuế ở Mỹ, nơi mà lòng tin tưởng ở chính phủ trong mấy thập niên qua ngày càng sa sút. Vậy tại sao người Mỹ

128 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

vẫn chịu trả thuế đầy đủ? Có thể là vì lòng tin ở chính phủ suy giảm đã được bù lại bằng những lần cải tổ luật thuế khoá làm cho việc khai gian thuế khó hơn. Một ví dụ, kể từ năm 1987, người khai thuế bắt buộc phải điền số an sinh xã hội cho tất cả các thành viên phụ thuộc trong gia đình (dependents), nhờ vậy mà con số thành viên phụ thuộc trong đơn thuế giảm đi nhiều triệu người – điều này có nghĩa là người ta được trừ thuế ít hơn – và đã giúp đem lại cho chính phủ gần $3 tỷ tiền thuế thu vào. Do lòng tin của người dân, tức người đóng thuế, đối với xã hội ngày càng giảm, nhiều nhà nghiên cứu lo ngại rằng rồi đây tinh thần trách nhiệm đóng thuế của người Mỹ cũng sẽ suy giảm theo. Những vụ bê bối trốn thuế từng gây ồn ào – như vụ Hồ sơ Panama bị đổ bể vào năm ngoái với một danh sách dài toàn những tay giàu sụ – có nhiều khả năng sẽ làm sói mòn tinh thần trách nhiệm này.

Nếu nói rằng người dân Mỹ vui vẻ đóng thuế có lẽ không hoàn toàn đúng, kể cả trường hợp những người có tinh thần ái quốc cao. Tuy nhiên, có thể nói cho đến nay người Mỹ vẫn tiếp tục chấp hành nghiêm chỉnh nghĩa vụ công dân của họ hơn hẳn

nhiều quốc gia Âu châu khác. Và đây là điều người Mỹ nên hãnh diện mặc dù mùa thuế có làm cho thần kinh người ta căng thẳng, tim đập mạnh hơn và áp huyết cao hơn. HUY LÂM

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

129

TẠP GHI VĂN NGHỆ

Những ngày cuối cùng của

Sài Gòn thất thủ

hiến tranh Việt Nam đã chấm dứt 40 năm mà tới nay vẫn còn nhiều trong âm vang dư luận Việt và Mỹ. Có những bí ẩn, của những sắp xếp chính trị giữa các thế lực cường quốc trên thế giới nên dù bây giờ đã đến thời hạn giải mật các hồ sơ tối mật của Bộ Quốc Phòng và Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nên những câu hỏi thắc mắc để kiếm tìm sự thật lịch sử vẫn chưa dược giải đáp bao nhiêu. Ðã có nhiều phát biểu của các nhân vật chính trị quân sự coi như có thẩm quyền và hiểu biết cả hai phía Việt và Mỹ, cả hai chiến tuyến Việt quốc gia và Việt Cộng sản. Ðã có rất nhiều tài liệu sách vở của nhửng nhân chứng lịch sử nhưng khi cùng nói về những sự kiện thì lại mâu thuẫn nhau đến mức rõ ràng ai cũng nhận được. Riêng cá nhân tôi, khi xem những phim ảnh hoặc đọc những tài liệu sách vở đã có những thắc mắc hiển nhiên. Người xưa nói “tận tín thư bất như vô thư” nghĩa là nếu tin tưởng tuyệt đối vào sách vở thì nhiều khi không đọc lại có lợi hơn. Tôi đọc bài viết “Last Men Out” của đai sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam thời kỳ ấy Grahom Martin (bản dịch Nguyễn Huy Ðiền ) về những ngày cuối cùng của Hoa Kỳ tại Việt Nam: “Nếu có một nhân vật biết được ngọn ngành mọi việc, mọi trò của những người ở đấy (Sài Gòn, Việt Nam) thì chính là tôi. Nhưng vào chính giờ phút cuối có những người khác nữa làm làm gì khác thì tôi đành chịu, tôi

NGUYỄN MẠNH TRINH

không thể biết đích xác cho nổi. Một ông đã gây rối cho tôi như thế nào chính là một người bạn tốt mà đến nay tôi vẫn thích, đó là Erich Von Marbod. Ông này đến Việt Nam từ bộ Quốc Phòng mà ông là phụ tá bộ trưởng. Ông ta cho không quân Việt Nam bay đi vài chiếc F-5 của họ sang Thái Lan. Việc này trái lệnh tôi. Một mặt, chẳng quan hệ gì. Nhưng ở mặt khác lại vô cùng hệ trọng. Bởi vì tôi đã yêu cầu ngoại trưởng Kissinger một thời hạn, tôi nói là 2 tuần. Chúng tôi cố mang đi tất cả các nhà thầu công tác quốc phòng mà chúng tôi không thể rõ hết là những người ấy cư ngụ ở những địa chỉ nào. Mà chúng ta thì không thể bỏ họ mà ra đi. Ðó là lúc đòi hỏi sự chậm rãi thận trọng. Cho nên việc ErichVon Marbod thuyết phục tướng Trần Văn Minh cho mấy cái phi cơ bay sang Thái Lan là một lỗi lầm rất

lớn. Nó làm người Thái e ngại. Rồi những người đưa phi cơ sang bên ấy lại bị dấu diếm, họ không được báo trước rằng sau đó họ sẽ không được phép trở về với gia đình. Ðể làm họ dịu xuống người ta phải phục thuốc họ. Và chính những người này đã gây rối khi đến Guam. Lỗi của tôi, đáng lẽ tôi phải tống cổ Von Marbod từ hai ngày trước. Ðang 1lẽ tôi cũng phải tống cổ cả Polgar đi, hắn không biết trời đất gì. Hắn không xứng đáng điều khiển cơ quan tình báo ở đấy. Hắn muốn chơi trội cùng với gã Malcolm Browne bên tờ Times và các ông bạn Hung Gia Lợi của hắn bên Ủy Hội Quốc Tế Kiểm Soát Ðình Chiến, rồi cả William Colby lẫn Kissinger đều nói lại với tôi việc ấy và tôi đã nói với Polgar rằng nếu anh cứ tiếp tục làm những việc như thế tôi sẽ cắt hai hòn dái nhét vào mỗi lỗ tai của anh mỗi bên một hòn (?).

130 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Jim Kean đã nghe tôi nói với hắn như thế trong cầu thang máy. Tôi đã không có gì để ân hận nhiều ngoài việc ân hận đã không tống cổ cả Polgar lẫn Von Marbod từ sớm. Họ đi hay ở cũng chẳng có gì khác biệt. Chỉ có hậu quả khác biệt trầm trọng mà sau đó tôi đã khám phá ra khi đọc tấm điện văn của các tướng Bắc Việt; họ nghĩ việc đưa mấy chiếc phi cơ sang Thái Lan là chúng ta đã nuốt lời hứa với họ. Chúng ta đã nói chúng ta sẽ không mang các chiến cụ đi. Chúng ta chỉ muốn họ để chúng ta yên ổn ra đi trong trật tự. Vì họ nghĩ chúng ta nuốt lời, hôm sau họ pháo kích vào phi trường giết mất vài lính Thủy Quân Lục Chiến

của chúng ta. Vì vậy đến lúc tôi phải hạ lệnh trực thăng vận. Ðây là lúc mọi sự bắt đầu bung ra…” Ðại sứ Martin đã nói về cái lệnh cho phi cơ F-5 di tản sang Thái Lan của trung tướng tư lệnh KQVNCH và cho rằng vì cái lệnh này mà quân Cộng Sản pháo kích phi trường Tân Sơn Nhất. Ðó có phải là sự thực? Và cũng như việc những phi công VNCH mang máy bay đến căn cứ KQ Utapao ở Thái Lan bị giấu diếm tin tức nên đã gây rối đến nỗi các giới chức Mỹ phải “phục thuốc” để giải quyết. Một nhân chứng là đại úy Trần Văn Phúc, người đã bay hai phi vụ cuối cùng chiều ngày 28 tháng tư và sáng sớm ngày 29 tháng tư

trên không phận Sài Gòn và anh cũng là người phi công VNCH rời khỏi phi trường Utapao xác nhận là chuyện mà đại sứ Martin nói hoàn toàn không phải là sự thực. Ông kể lại: “Khoảng 4 hay 5 giờ chiều ngày 29 tháng tư năm 1975 tại Utapao, Thái Lan sau khi được biết có một phi vụ C-141 sẽ bay sang Tân Sơn Nhất chúng tôi gặp vị Đại tá Mỹ chỉ huy phó căn cứ KQ Utapao. Chính tôi lập danh sách gồm 22 người tôi còn nhớ vài người như Thiếu tá Võ Thành Tâm phi công C-47 nhà ở cư xá Thanh Ða, Thượng sĩ Lợi phi đạo A1… Chúng tôi mòn mỏi chờ đợi và đến 4 giờ sáng ngày 30 tháng tư, vị CHP Căn cứ trả lời phi vụ C-141 bị hủy

bỏ. Chúng tôi xin ông cho chúng tôi ở lại đất Thái để gần Việt Nam hơn, ông tận tình giải thích ông muốn giúp nhưng chính phủ Thái không muốn dính líu gì tới cuộc di tản của người Việt Nam Ông giải thích thêm đó là lý do các phi cơ VN vừa đáp xuống chúng tôi cho xóa lá cờ VN ngay. Ông khuyên chúng tôi nên đi Guam còn chuyện ở lại đất Thái thì không thể được. Hết cách chúng tôi giải tán. Tôi chờ cho mọi người đi gần hết tôi mới đi Guam ngày 4 tháng 5 năm 1975. Khi tới Guam nghe tin đồn: “Những người không chịu đi bị Mỹ đánh lừa rồi chích thuốc ngủ chở lên máy bay bằng băng ca…” Trung tướng Trần Văn

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

131

TẠP GHI VĂN NGHỆ Minh trong bài viết cuối đời “Sự Thật Ðời Tôi” đã phản bác lại sự kiện mà đại sứ Martin đã viết trong “Last Men Out”. Cựu tư lệnh Không Lực VNCH viết: “Gần trưa ngày 29 tháng tư, tôi nhận được một điện thoại gọi từ cơ quan DAO nói rằng sẽ có một cuộc họp giữa Mỹ và các cấp chỉ huy của VNAF. Tôi qua cơ quan DAO với nhiều người nữa. Chúng tôi được đưa vào một gian phòng. Rồi người ta để chúng tôi ngồi đó một lúc lâu. Chúng tôi nghĩ Ðại sứ Martin hay tướng Homer Smith (tùy viên quân sự) hoặc ai đó sẽ thuyết trình một kế hoạch đẩy lui Cộng Quân. Nhưng chẳng có ai thuyết trình cả… Không có ai thuyết trình cho đến xế trưa. Sau khi chúng toi đi vào khu vực DAO thì một người lính gác đã tước vũ khí của chúng tôi. Ðiều này chưa bao giờ xảy ra trước đó. Rồi cuối cùng cũng có một người mặc đồ sĩ quan bước vào phòng và nói rằng: “Ðã kết thúc rồi, thưa tướng Minh. Một trực thăng đang đợi ngoài kia sẽ đưa ông đi”. Chúng tôi bước ra chiếc trực thăng. Nó đưa chúng tôi ra chiếc Blue Ridge ngoài biển Ðông. Một đại tá Không Quân Mỹ đang ngồi trên tàu với tôi. Ông ta ngồi kế bên tôi. Ông khóc suốt chuyến bay. Ông không nói được. Nhưng ông ấy đã viết lên một mảnh giấy rồi đưa cho tôi. Tôi đọc: “Thưa tướng quân, tôi rất tiếc”. Tôi vẫn còn giữ mảnh giấy đó cho tới ngày hôm nay. Tôi sẽ giữ mảnh giấy ấy suốt đời. Tôi sẽ luôn nhó tới chuyến bay buồn thảm ra chiến hạm Blue Ridge…” Như vậy khi đọc xong hai văn bản, chúng ta sẽ tin ai? Ông Ðại Sứ Hoa Kỳ Martin hay Trung Tướng Tư Lệnh KQ/VNCH Trần Văn Minh? Có ai ra lệnh cho phi cơ F-5 cất cánh sang phi trường Utapao ở Thái Lan không? Ðây có phải là một bí ẩn vào giờ cuối cùng của Sài Gòn thất thủ? Có một phim tài liệu khá chân thực về những ngày cuối cùng của cuộc chiến khi Sài Gòn sắp thất thủ vào tay quân Cộng Sản.

132

Ngày 28 tháng 4 năm 2015, một cuốn phim mới về chiến tranh Việt Nam được trình chiếu. Phim Last Day in Việt Nam với đạo diễn Rory Kennedy, con gái của cố Thượng nghị sĩ Robert Kennedy, người đã chủ trương phải chấm dứt chiến tranh Việt Nam và cũng là cháu của tổng thống John F. Kennedy người đã chủ trương can thiệp bằng quân sự vào Việt Nam. Ðây là một phim tài liệu ghi chép lại những hoạt cảnh cuối cùng khi Hoa Kỳ rút khỏi cuộc chiến. Những trang sử bi thảm được giở lại với những nhân chứng kể lại những câu chuyện của ngày mà Mỹ rút khỏi Việt Nam khi quân Cộng Sản Bắc Việt đang tiến vào Sài Gòn. Cuốn phim mang theo một thông điệp khá nhân bản tuy vẫn chưa nói hết được sự thực lịch sử. Chiến tranh Việt Nam chấm dứt như một kịch bản hoàn hảo của các thế lực ngoại cường quyết định. Như phim Việt Nam Viêt Nam của John Ford, người Mỹ đã vào đất nước này và tham dự cuộc chiến ra sao thì bây giờ với Last Day in Việt Nam thì người Mỹ đã thất hứa với đồng minh và chấm dứt cuộc chiến.Năm 1975, tổng thống Gerald Ford Cộng Hòa ở một thế hành pháp bị quốc hội dân chủ lấn áp nên bị bó tay và những quyết định cắt bớt quân viện trong khi phe Cộng sản lại gia tăng viện trợ khiến chính quyền Việt

Nam Cộng Hòa sụp đổ. Trong những cuộc phỏng vấn, các nhân chứng đã kể về những điều mà họ chứng kiến cùng những nhận xét. Như cựu đại úy Mỹ Herrington hồi nhớ lại những ngày trước đây 40 năm tả lại những cảnh hỗn loạn tại phi trường và chính ông đã giúp được nhiều người Việt Nam di tản. Dù tổng thống Nixon đã hứa với tổng thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu là sẽ can thiệp oanh tạc Bắc Việt khi Cộng sản vi phạm hiệp định Paris nhưng năm 1974 thì vì vụ Watergate nên bị từ chức và tổng thống Gerald Ford lên thay ở trong thế yếu so với quốc hội Dân chủ nên bị bó tay. Sau khi cộng quân tấn công Ban Mê Thuột, Pleiku di tản và Ðà Nẵng cũng di tản theo. Ðại úy Harrington tố cáo sự tàn ác của quân Cộng sản và đối chiếu là phần phỏng vấn của Ðại tá Hải quân VNCH Ðỗ Kiểm nói về tình hình chiến cuộc ở Ðà Nẵng. Vì sự thay đổi quyết định của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu lúc tử thủ lúc di tản nên tình hình suy đồi một cách nhanh chóng. Tổng thống Ford cho biết khoảng 150 đến 170 ngàn quân lính Cộng sản Bắc Việt đang tiến quân chiếm miền Nam Việt Nam và hiện ở Ðà Nẵng có gần nửa triệu người tị nạn đổ về phía Nam hướng Sài Gòn. Tổng thống Ford đề nghị quốc hội

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

133

TẠP GHI VĂN NGHỆ chấp thuận ngân khoản 722 triệu Mỹ kim khẩn cấp để cứu miền Nam nhưng bị bác bỏ. Nhiều dân biểu cho rằng nước Mỹ đã chi tiêu hàng tỉ đô la cho chiến tranh VN mà vẫn không có kết quả thì với 722 triệu thì có kết quả gì. Chính ngoại trưởng Kissinger cũng tuyên bố 722 triệu không giải quyết được tình thế nên chỉ còn cách tổ chức di tản để có thể rút ra khỏi Việt Nam. Ngày 29 tháng 4 năm 1975, ở Sài Gòn đầy những tin đồn về cuộc di tản. Chỉ còn có khoảng hơn 5 ngàn người Mỹ và họ có một số thân nhân người Việt là ưu tiên cho cuộc di tản. Lãnh sự Mỹ tại Cần Thơ của quân khu 4 cũng nói về kế hoạch di tản. Ở tòa đại sứ Mỹ ở Sài gòn, quang cảnh thật là bi thảm nhưng cũng may là không có chuyện gì đáng tiếc. Theo như kế hoạch trực thăng vận, từ hạm đội ngoài biển Ðông, các trực thăng bay vào và bốc người đi. Từ các địa điểm tập trung rồi vào Tòa Ðại sứ nên khuôn viên nơi đây tràn ngập những người chờ được di tản. Phim quay cảnh ngoài hạm đội Mỹ, cảnh các trực thăng đáp xuống khu trục hạm USS Kirk, cảnh tàu trực thăng bị đẩy xuống biển để lấy chỗ trống cho tàu khác đáp, cảnh lính Mỹ khám và tước vũ khí của người lính Việt. Tổng cộng có 17 trực thăng của KQ/VNCH đáp xuống chiến hạm này. Phi công đại úy Nguyễn Văn Ba lái chiếc trực thăng Chinook CH47 trong đó chở vợ con và những người quá giang không còn đủ nhiên liệu để bay xa hơn xin đáp xuống USS Kirk. Phi cơ quá lớn không thể đáp được nên ông đã “hover” trên sàn tàu để mọi người nhảy xuống được các thủy thủ đỡ rồi ông cho chiếc trực thăng lật ngửa trên mặt biển rồi cùng một lúc phóng xuống mặt nước lặn xuống bơi ra xa và thoát hiểm. Ðây là một cảnh sinh động trong phim. Phim cũng quay lại cảnh hỗn loạn tại khuôn viên tòa đại sứ Mỹ. Chính

ông đại úy Mỹ phụ trách an ninh tòa đại sứ Herrington đã tuyên bố với mọi người là tất cả sẽ được di tản hết không ai bị bỏ lại. Ở ngoài biển, những con tàu dân sự lớn cũng chở đầy những người tị nạn. Có những cố gắng để cứu giúp thêm trong việc vớt những người tị nạn từ những ghe nhỏ. Ở Sài Gòn, phim quay cảnh chiếc trực thăng cuối cùng rời khỏi tòa đại sứ. Cảnh hôi của, cảnh hỗn loạn trên đường phố. Lúc đó, quân Cộng sản tiến vào thủ đô Sài Gòn, tổng thống VNCH Dương Văn Minh bị buộc phải tuyên bố đầu hàng. Phim quay lại những cảnh tượng bi thảm của người lính VNCH thua trận. Ðại tá Ðỗ Kiểm nói về lễ hạ cờ trên hạm đội khi các tàu chiến vào hải phận Phi Luật Tân. Chính phủ nước này sợ xích mích với Cộng Sản Việt Nam nên bắt hạ cờ VNCH và treo cờ Mỹ mới cho cập bến. Cảnh cuối cùng của phim là cảnh 11 người lính TQLC Mỹ chờ trực thăng tới đón vào lúc gần 8 giờ sáng ngày 30 tháng tư năm 1975. Họ giã từ Việt nam và để lại 420 người Việt bị bỏ rơi trong khuôn viên tòa đại sứ. Thượng sĩ Juan Valdez là người sau cùng lên trực thăng. Ông đếm lại nhiều lần để chắc chắn rằng không

bỏ sót lại một người lính nào trong toán của ông. Phim tài liệu nên phần phỏng vấn các nhân vật lịch sử là chính yếu. Các nhân vật này nói về những diễn tiến lịch sử qua vài phút nên khó mà đầy đủ chi tiết và khán giả khi xem cũng hơi bị khó khăn khi theo dõi. Cũng như cuốn phim còn thiếu những diễn tiến khác như các tướng lãnh VNCH tự sát, hoặc những cảnh chiến đấu giờ thứ 25 của quân lực VNCH, để cân bằng với những cảnh hỗn loạn được chiếu. Những nhân chứng được phỏng vấn là ngoại trưởng Kissinger, phân tích gia CIA Frank Snepp, cố vấn Richard Amtage, cựu đại úy Hugh Doyle, cựu hạm trưởng Paul Jacob của khu trục hạm USS Kirk, cựu đại úy Stuart Herrington, người phụ trách an ninh tòa đại sứ Mỹ, một số quân nhân Mỹ canh gác tòa đại sứ: thượng sĩ Juan Valdez, binh nhi Mike. Ðại tá Ðỗ Kiểm, trung úy Phạm Hữu Ðàm, sinh viên Phó Ðức Bình là nhân chứng phía VNCH. Phạm Hữu Ðàm bị bỏ lại, đi tù và 13 năm sau mới tới Mỹ. Phó Ðức Bình bị bắt giam một năm sau năm 1979 vượt biên và tới Mỹ. Phần kết của phim là bài hát buồn bã và giọng nói u sầu của đại

134 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

úy Herrington: “Because we did’nt acted together. There were thousands and thousands of America who served in Việt Nam, who is setting at home hearts broken at watching this whole thing comes to none” Những ngày cuối tháng tư năm 1975 là những vết đen của lịch sử Hoa Kỳ. Nó là nguyên nhân hay hệ quả để chấm dứt một cuộc chiến? Nhưng trong bài viết “Last Men Out” của Ðại Sứ Hoa Kỳ Grham Martin viết ra sao về nhân vật Ðại úy Herrington? Ông đại sứ viết: “Chúng tôi có một gã tên Stuart Herrington làm dưới quyền đại tá Madison. Gã này đang giúp việc xếp

người vào trực thăng trong sân tòa đại sứ. Gã có biết cái hì hơn la xếp người? Nhưng khổ nỗi gã là thứ mồm loa mép giải, đángb lẽ biết thì thưa thốt không biết thì dựa cột mà nghe. Ðằng này ai hỏi gì gã cũng trả lời láo lếu. Vì thế khi các phi công bay vào họ muốn hỏi tôi còn phải chở bao nhiêu người nữa, gã Herrington mau mồm nói: “hai ngàn hoặc hai ngàn rưỡi nữa”. Ông đề đốc Noel Gayler ở ngoài hạm đội dãy nảy như gái ngồi phải cọc. Chở nhiều quá lỡ xảy ra tai nạn ai gánh đây? Là người phụ trách công tác ông ấy áp lực khủng khiếp mà thúc chúng tôi: “Di tản người Mỹ! Di tản người Mỹ! Di tản người Mỹ xong là bỏ đi quách đi,

bỏ những người Việt ở lại”. Chuyện này không được. Ðây là chuyện mà tôi từ chối. Brent Scowcroft đã hứa với tôi rằng sẽ có 50 chuyến trực thăng cho người Việt và Ðại Hàn mà chúng tôi cam kết. Chúng tôi đã đếm kỹ lưỡng số người khi kéo họ qua bức tường lọt vào tòa Ðại sứ.. Nhiều người là những nhân vật trọng yếu, có người là bộ trưởng trong chính phủ… Tuy nhiên chúng tôi không có ý định mang họ vào rồi bỏ họ mà đi! Khốn thay, lời nói của gã Herrington với viên phi công được chuyển tới ông đề đốc rồi chuyển tới tư lệnh Thái Bình Dương lời nói ấy chuyển vòng đến bộ trưởng quốc phòng Schlesinger rằng: “Hễ cứ

hỏi lúc nào Martin cũng bảo còn hai ngàn người nữa, bất kể đã chở được bao nhiêu Cứ cái đà này đến phút chót vẫn là hai ngàn người”. Trong công tác bê bết máu lửa này dựa trên lời hứa Scowcroft, chúng tôi đã phải thực sự tính toán cẩn thận: cứ mỗi chuyến chín mươi người. Ông ấy là cố vấn an ninh của tổng thống, không tin ở ông thì tin vào trời đất quỷ thần nào? Thế rồi đột ngột họ gửi thêm điện văn bảo:’Chấm dứt. Chuyến trực thăng kế tiếp xin ông đi đi cho!” Tất cả chỉ vì gã Herrington này, sau đó anh ta lại viết sách và trở nên một đại anh hùng!” Ðại sứ Martin đã kết luận về công việc làm của mình trong biến cố ấy:

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

135

TẠP GHI VĂN NGHỆ “Trong lúc trực thăng bay. Chúng tôi đã rũ bỏ xong. Chúng tôi đã mang hết người Mỹ ra đi, đó là trách nhiệm chủ yếu của chúng tôi. Chúng tôi cũng mang được một số lớn người Việt trong khả năng của chúng tôi. Ðáng lẽ chúng tôi nên mang đi nhiều hơn nữa với hơn 400 người cuối cùng trong tòa đại sứ ra đi. Nhưng rất tiếc vì sự lôi thôi đã xảy ra trong lúc rối loạn như thế thôi. Tôi đã nhận lãnh nhiều trách cứ về vụ Việt Nam. Chính vì thế mà rất lâu sau, dợi cho tất cả mọi thứ lắng xuống, tôi mới ra Quốc Hội để mọi người đứng lên nhận lãnh trách nhiệm và nhận lỗi của mình và họ đã làm như thế. Dẫu sao tôi cũng có

nhiều điều thích thú. Tôi không bao giờ lo rằng mình có thể bị giải nhiệm. Nên tôi tính nếu bị sa thải, thì sẽ ngồi với cái máy chữ và viết… Áp lực của nhóm chủ hòa đã áp đặt trên hệ thống giáo dục mà sự mù quáng của chủ trương: “đừng-làm- một –cái- gìcó –thể-gây- tranh-luậnhoặc- bị- tấn- công”. Ðã có khuynh hướng chế ngự hệ thống giáo dục của chúng ta, do đó các nhà xuất bản sách giáo khoa hoặc giả lơ chuyện Việt Nam hoạc chỉ mô tả sơ sài nhạt nhẽo chẳng giúp ai có thể hiểu sự thực thế nào. Ðiều này đáng tức cười bởi vì về phương diện khác nó lại là một điều tốt. Thỉnh thoảng nói chuyện với sinh viên,

tôi đã nhận ra đa số chẳng những không hiểu biết gì mà còn rất ngây thơ về chuyện Việt Nam. Nhưng chính vì thế họ lại có thể tìm hiểu sự kiện với một quan điểm hoàn toàn khách quan. Chínhvì thế họ trở thành nhóm người duy nhất tại nước Mỹ có thể nhìn mọi sự với quan điểm khách quan ấy. Vì vậy, khi thấy được những sự kiện được phô bày đầy đủ rõ rật trước mắt, họ bực tức vì họ đã bị bưng bít do đó đã bị từ chối trong việc tìm hiểu và đã chỉ đọc được một phần của vấn đề. Hiện nhiên sau này các sử gia sẽ đào sâu mở rộng hơn. Có lẽ họ sẽ đối xử rất tử tế với tôi, có lẽ còn hơn cả sự xứng đáng của tôi. Dẫu vậy, chúng ta hãy còn

biết bao nhiêu chuyện trời đất mà những chuyện ấy vẫn chưa từng được kể hết ra…” Ðại sứ Grham Martin có một người con là trung úy Glenn Dill Mann là một phi công trực thăng bay gunship đã bị bắn rơi trong trận đánh Thạch Trụ gần căn cứ Chu Lai tháng 11 năm 1965 và được chôn cất tại nghĩa trang Arlington National Cemetery. Chúng ta có thể hiểu thế nào khi ông đã viết về một biến cố không những trọng đại với ông ở thời điểm đó mà còn ảnh hưởng đến mấy chục năm sau này cho cả thế giới và nước Hoa Kỳ như bài viết này của ông? NGUYỄN MẠNH TRINH

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Ariana Grande được trả 8 triệu đô cho hai đêm diễn Nữ ca sĩ nhận mức thù lao kếch xù khi trình diễn tại lễ hội âm nhạc Coachella ở Indio, California, Mỹ. Theo Variety, Ariana Grande biểu diễn hai đêm 15/4 và 21/4 tại lễ hội âm nhạc Coachella ở Indio, California với thù lao cao ngất 8 triệu Mỹ kim. Cô đồng ý tham dự chương trình vào phút chót sau khi ca sĩ Kanye West hủy hợp đồng vì không thiết kế được sân khấu phù hợp màn trình diễn. Mỗi đêm diễn của Coachella thu hút khoảng 100.000 người xem. Đây được coi là một trong những lễ hội âm nhạc có doanh thu cao nhất tại Mỹ. Mỗi năm, lễ hội sẽ chọn vài nghệ sĩ biểu diễn chính, được quảng cáo rầm rộ và nhận mức thù lao ngày càng cao hơn. Những nghệ sĩ chính biểu diễn trong Coachella 2017 – Lady Gaga, ban nhạc rock Radiohead và Kendrick Lamar – nhận thù lao từ 3 đến 4 triệu Mỹ kim mỗi người. Tại Coachella 2018, Beyoncé cũng nhận mức thù lao tương tự. Cùng trình diễn trong đêm 15/4 còn có ban nhạc nổi tiếng một thời của Mỹ - ‘N Sync. Sau những màn biểu diễn riêng, nữ ca sĩ hòa giọng ‘N Sync trong bản ‘Tearing Up My Heart’. Khán giả hò reo thích thú khi được trở lại thời kỳ hoàng kim của Pop Ballad những năm 90. Ariana cũng kết hợp với Nicki Minaj trình diễn sôi động ca khúc Bang

Bang, được khán giả reo hò tán thưởng. Lễ hội âm nhạc và nghệ thuật Coachella là sự kiện thường niên ở Indio, California, Mỹ từ năm 1993. Lễ hội năm nay diễn ra hai đợt: đợt một từ ngày 12 đến 14/4, đợt hai từ ngày 19 đến 21/4. Các ca sĩ chính gồm Childish Gambino, Tame Impala, Ariana Grande, nhóm nữ Đại Hàn Black Pink. Năm ngoái, Coachella có sự góp mặt của Beyoncé, The Weeknd, Eminem. V.N (theo The New Yorker)

136 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Huỳnh Thu Sinh lần thứ ba đạt giải Kim Tượng Phim Vô song càn quét 7 giải thưởng Kim Tượng lần thứ 38 của Hong Kong. Trong khi đó Huỳnh Thu Sinh đã qua mặt Châu Nhuận Phát, Quách Phú Thành… chiếm ngôi Ảnh đế. Phim do Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành đóng chính, đã dẫn đầu 17 hạng mục đề cử, cuối cùng giành chiến thắng tuyệt đối với 7 giải Kim Tượng, trong đó có: Phim truyện hay nhất, Đạo diễn xuất sắc, Biên kịch xuất sắc… Vô song kể về tổ chức tội phạm do người có biệt danh “họa sĩ” cầm đầu, nắm được kỹ thuật in tiền giả nên đã thực hiện nhiều giao dịch lừa đảo khắp toàn cầu để trục lợi, khiến cảnh sát phải gấp rút can thiệp. Phim mang đến cho khán giả cái nhìn toàn cảnh về quá trình chế tạo tiền giả, bao gồm các giai đoạn từ khâu thiết kế, chế tạo, in ấn, kỹ thuật, giao dịch… là một trong số ít những cuốn phim ăn khách của điện ảnh Hong

Kong trong năm 2018. Nhắc đến sự thành công của phim Vô song, không thể phủ nhận tài năng diễn xuất của Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành. Đây cũng là hai ứng cử viên sáng giá trong cuộc chạy đua ở hạng mục Nam diễn viên xuất sắc, nhưng cuối cùng Châu Nhuận Phát và Quách Phú Thành đã “thất thủ” trước Huỳnh Thu Sinh. Huỳnh Thu Sinh đã hai lần đăng quang Ảnh đế Kim Tượng (1994 và 1999) và đây là lần thứ ba anh đoạ t giải thưởng Kim Tượng với vai diễn người đàn ông ngồi xe lăn trong phim Luân lạc nhân. Huỳnh Thu Sinh đóng phim Luân lạc nhân không nhận thù lao, bởi anh cảm nhận được nỗi khổ của người ngồi xe lăn từ mẹ anh, trước khi bà qua đời đã có thời gian 7-8 năm phải sống trên xe lăn. Ảnh hậu Kim Tượng năm nay đã

thuộc về Tằng Mỹ Huệ Tư, nữ diễn viên sinh năm 1988, đến từ làng giải trí Trung Quốc đại lục. Cô đã qua mặt các ứng cử viên “nặng ký” như Thái Trác Nghiên, Dư Hương Nghi, Trương Tịnh Sơ… giành giải Nữ diễn viên xuất sắc với bộ phim Tam phu. Phim Vô Song cũ ng mang lạ i cho Đạo diễn Trang Văn Cường hai giải Đạo diễn xuất sắc và Biên kịch xuất sắc. M.L (theo Sina)

Huỳnh Thu Sinh

Jason Momoa cạo râu kêu gọi bảo vệ môi trường Jason Momoa từ bỏ bộ râu nuôi 7 năm để thu hút chú ý từ công chúng, nhằm truyền thông điệp tẩy chay đồ nhựa. Trên trang Instagram cá nhân, Jason viết: “Đã đến lúc chúng ta cần thay đổi. Cùng nhau cải tạo Trái đất tốt đẹp hơn cho con cháu chúng ta. Hãy dùng đồ nhôm thay vì nhựa và dọn sạch môi trường biển”. Thông điệp được đăng cùng video anh cạo râu giữa sa mạc. Diễn viên vừa cạo vừa nói chào tạm biệt những vai diễn gắn liền với tên tuổi mình. Tài tử nói: “Aquaman đang làm hết sức để bảo vệ đại dương”. Video nhận được 2,5 triệu lượt xem trên Instagram và hơn 3 triệu lượt xem trên Youtube. Nhiều người hâm mộ tán dương hành động của Jason. Joonas Suotamo, tài tử nổi tiếng với vai Chewbacca trong loạt phim Star Wars, bình luận dưới video của đồng nghiệp: “Hãy lấy cảm hứng từ Jason và chung tay bảo vệ môi trường. Đó là nghĩa vụ của chúng ta”. Tuy nhiên, nhiều người tranh luận với nam tài tử rằng việc dùng đồ nhôm trong ăn uống có thể ảnh hưởng tới sức khỏe. Bên cạnh đó, họ chỉ ra việc tái chế nhôm có thể thải các loại khí độc hại ra môi trường. Jason Momoa sinh năm 1979 tại Hawaii, Mỹ. Anh được

biết đến với những vai diễn như tộc trưởng Khal Drogo trong “Game of Thrones” hay siêu anh hùng Aquaman của vũ trụ điện ảnh DC. Tài tử còn nổi tiếng với bộ râu được nuôi từ năm 2012. Trước khi theo đuổi nghề diễn, anh từng theo học chuyên ngành Sinh học Đại dương và nghiên cứu các loài động vật hoang dã. M.T (theo TTO)

Jason Momoa trong video

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

137

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Tác giả “Lupin đệ Tam” qua đời

Ông Kazuhiko Kato

Báo chí Nhật Bản đồng loạt đưa tin Kazuhiko Kato qua đời ở tuổi 81 vì căn bệnh viêm phổi từ hôm 11/4. Theo truyền thống của Nhật, giới truyền thông chỉ đưa tin người nổi tiếng qua đời sau sự kiện vài ngày nhằm tôn trọng quyền riêng tư của gia đình. Vớ i nghệ danh Monkey Punch, Kato chính là người đã sáng tạo nên loạt truyện tranh và hoạt hình nổi tiếng

Lupin the Third (Lupin đệ Tam hay Lupin III) cách đây 52 năm. Nhiều chuyên gia trong lĩnh vực manga cho rằng ông chỉ có một sự kiện nổi tiế ng duy nhất trong sự nghiệp. Nhưng nhân vật siêu trộm Lupin là quá đủ để biến Monkey Punch thành cái tên huyền thoại trong làng truyện tranh Nhật Bản. Sau khi ra đời vào năm 1967, loạt truyệ n tranh manga Lupin the Third kéo dài khoảng hai năm. Tuy nhiên, đến năm 1977, nhân vật được cho là cháu nội của Arsè ne Lupin có màn tái xuất đầy ngoạn mục. Thành công trong lĩnh vực truyện tranh, Lupin III bắt đầu tấn công lên màn ảnh nhỏ. Hai cây đại thụ trong ngành hoạt hình Nhật Bản là Hayao Miyazaki và cố đạo diễn Isao Takahata của

Ghibli Studios từng tham gia sản xuất một vài tập phim chuyển thể của Lupin the Third trong buổi đầu sự nghiệp. Sau đó, Miyazaki tiếp tục thực hiện bộ phim hoạt hình dài The Castle of Cagliostro (1979) về Lupin đệ Tam. Những lời khen ngợi từ báo chí dành cho The Castle of Cagliostro chính là bàn đạp hoàn hảo để nhà làm phim tài ba viết chương tiếp theo của sự nghiệp huy hoàng của mình cùng Ghibli Studio. Sau này, Hayao Miyazaki vẫn tiếp tục đóng vai trò sản xuất cho các phim hoạt hình điện ảnh và truyền hình của Lupin the Third trong thập niên 1980 và đầu thập niên 1990. Chính trong quãng thời gian này, Lupin III của Monkey Punch dần trở thành biểu tượng văn hóa của xứ sở hoa anh đào.

138 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Thương hiệu hoạt hình Lupin the Third vẫn liên tục được làm mới trên sóng truyền hình trong các năm 2012, 2015 và 2018. Ngoài ra, một tác phẩm điện ảnh live-action (người đóng) dựa trên nguyên tác cũng đã ra đời vào năm 2014. Sau nà y Monkey Punch đã sử dụ ng má y điệ n toá n để sả n xuấ t tá c phẩ m củ a ông và là một trong những người sáng lập Digital Manga Association (Hội Manga kỹ thuật số) tại Nhật Bản. Ông đã nghiên cứu các tác phẩm manga chuyển thể đa phương tiện tại trường đại học Công nghệ Tokyo từ năm 2003, và là giáo sư dạy manga tại Đại học Otemae ở Nishinomiya, tỉnh Hyogo, từ năm 2005. L.T (tổng hợp)

Bích chương Cannes 2019 tôn vinh nữ đạo diễn Agnès Varda Lễ hội phim quốc tế hàng đầu Cannes tiếp tục chọn biểu tượng điện ảnh Pháp làm hình ảnh đại diện. Lần này là nhà làm phim huyền thoại vừa qua đời Agnès Varda. Năm ngoái, Cannes chọn một cảnh trong phim kinh điển ‘Pierrot le fou’ của đạo diễn Pháp Jean-Luc Godard làm bích chương chính thức quảng cáo cho lễ hội phim. Trước đó, nhiều tên tuổi diễn viên cũng đã lên bích chương Cannes như Juliette Binoche, Marilyn Monroe, Ingrid Bergman... Sau sự ra đi của Agnès Varda, một trong những nữ đạo diễn tên tuổi nhất màn bạc Pháp, lễ hội phim Cannes đã sử dụng hình ảnh của bà khi đang quay phim đầu tay La Pointe Courte (1954) làm bích chương cho năm 2019. Bức ảnh chụp lúc Agnès Varda 26 tuổi

tại bãi biển Sete, và bà đang đứng trên vai một kỹ thuật viên quay phim, để nhìn vào ống kính máy quay nhằm chọn khung hình.

Ban tổ chức lễ hội phim cho biết: «Bức ảnh nói lên linh hồn của Varda - một nghệ sĩ với tâm hồn tự do, không bao giờ ngừng hoàn thiện. Nó cũng thể hiện đam mê, tự tin và cả sự tinh nghịch». Agnès Varda có mối liên hệ khắn khít với LHP Cannes qua 13 phim tham gia trình chiếu, tranh tài. Năm 2015, bà là nữ đạo diễn đầu tiên nhận Palme d’Or danh dự. Varda cũng là một trong những nhà làm phim lớn tuổi nhất từng được đề cử Oscar với phim tài liệu Faces Places. LHP Cannes lần thứ 72 sẽ diễn ra từ 1425 tháng 5. Đạo diễn Mexico Alejandro González Iñárritu là Chủ tịch ban giám khảo chính. Hiện mới chỉ có hai phim chắc chắn tham gia Cannes là The Dead Don’t Die (mở màn và tranh giải); Rocketman (không tranh giải). Y.N (Theo CNN)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

139

TRONG LÀNG GIẢI TRÍ

Disney góp 5 triệu đô xây lại Nhà thờ Đức Bà Paris Tập đoàn giải trí hàng đầu thế giới, Disney, góp sức vào công cuộc phục dựng nhà thờ 856 tuổi sau vụ cháy ngày 15/4 ở Pháp. Theo CNN , ông Bob Iger - CEO của Disney chia sẻ: “Nhà thờ Đức Bà là biểu tượng của hy vọng và cái đẹp. Địa danh được xem như trái tim của thủ đô Paris và linh hồn của người dân Pháp trong nhiều năm qua. Kiến trúc và câu chuyện về nhà thờ truyền cả m hứ ng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng được thế giới mến mộ. Chúng tôi xin đứng cùng với những người bạn chia sẻ nỗi đau của vụ cháy”. Ông thay mặt Disney thông báo gửi tặng 5 triệu Mỹ kim cho việc tu sửa và khôi phục nhà thờ sau vụ cháy kinh hoàng. Disney có mối liên hệ đặc biệt với

nhà thờ nổi tiếng của Paris. Năm 1996, hãng sản xuất phim hoạt hình The Hunchback of Notre Dam e dựa trên cuốn tiểu thuyết của đại văn hào Victor Hugo. Phim được đánh giá tác phẩm hoạt hình có nội dung đen tối nhất của Disney thời bấy giờ. Kịch bản phim xoay quanh những chủ đề trưởng thành như giết trẻ em, dục vọng, diệt chủng và tội lỗi. Hãng mất nhiều thời gian biên tập và chỉnh sửa để tác phẩm được xếp hạng G (phù hợp với mọi lứa tuổi). Tổng cộng, phim mang về cho hãng Disney 325 triệu Mỹ kim. Bên cạnh Disney, ông chủ Apple Tim Cook mới đây cũng tuyên bố tham gia giúp đỡ nước Pháp xây dựng lại Nhà thờ. Tuy nhiên, vị CEO của tập đoàn lớn nhất thế giới không tiết lộ số tiền cụ thể của khoản quyên góp.

Những khoản đóng góp ồ ạt để phục dựng Nhà thờ Đức Bà Paris gây tranh cãi tại Pháp. Một số người cho rằng khoảng cách giàu nghèo ở Pháp được thể hiện rõ khi các tỉ phú nhanh chóng cam kết góp hàng trăm triệu Mỹ kim phục dựng công trình lịch sử này. Ollivier Pourriol, triết gia và tiểu thuyết gia người Pháp, viết trên Twitter: “Victor Hugo cảm ơn tất cả các nhà tài trợ hào phóng sẵn sàng cứu Nhà thờ Đức Bà và đề nghị họ làm điều tương tự với Những người khốn khổ”. Pourriol nhắc đến hai cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của đại văn hào Pháp, trong đó, cuốn thứ hai nói về cuộc sống của người nghèo. B.T (theo CNN)

140 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

141

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần III

liệu có diễn ra ?

Trump - Kim quay mặt sau khi Thượng đỉnh Hà Nội thất bại

au cuộc gặp Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn lần thứ 2 ở Hà Nội ngày 28/02 thất bại, ngày 11/04, Tổng thống Đại Hàn đến Hoa Thịnh Đốn gặp Tổng thống Hoa Kỳ và các cố vấn của ông bàn về cuộc họp Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Bắc Hàn sắp tới. Sau đó vài ba ngày, Trump và Kim đều nói quan hệ giữa hai ông vẫn tốt, cũng muốn nối lại cuộc gặp thượng đỉnh. Tuy nhiên, với quyết tâm giữ

nguyên lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và những diễn biến gần đây ở Bắc Hàn, Thượng đỉnh Mỹ Triều lần ba có diễn ra hay không? TỔNG THỐNG NAM HÀN MUỐN NỐI LẠI THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU

Ngày 10/04/2019, Tổng thống Đại Hàn Moon Jaein đến Hoa Thịnh Đốn, sáng 11/04, ông đến hội đàm với Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo và ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia và Phó Tổng thống Mike Pence, sau đó đến gặp Tổng thống Trump

tại Tòa Bạch ốc. Ông Moon nhấn mạnh cần phải đưa ra một số nhượng bộ đối với Bắc Hàn, nhưng Hoa Thịnh Đốn đã cứng rắn với cách tiếp cận từng phần của Bình Nhưỡng, theo đó, khó mà đổi lại sự nới lỏng các biện pháp trừng phạt. Trước đó, Chúa nhật 10/04, ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Donald Trump, nói rằng, Tổng thống Trump để ngỏ khả năng mở một hội nghị thượng đỉnh khác với Kim Jongun nhưng có thể cần thêm thời gian. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo cũng nói, họ để ngỏ cuộc đối thoại. Tuy chưa ấn định ngày nhưng tiếp tục làm việc theo hướng đó. Khi được hỏi liệu có hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba không, bà Andrea Thompson, Thứ trưởng Ngoại giao về Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc tế Hoa Kỳ, đã trả lời như sau: “Một vấn đề vô cùng quan trọng là các quốc gia sẽ tiếp tục duy trì lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Bắc Hàn cho đến khi nước này từ bỏ vũ khí nguyên tử”.

142 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

LÝ ANH

TẠI SAO MOON JAE-IN MUỐN NỐI LẠI THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU?

Cuộc hội nghị Thượng đỉnh Trump – Kim ở Hà Nội thất bại khiến Tổng thống Moon mất cơ hội nâng cao tỷ lệ ủng hộ. Trước đó, ông Moon Jaein đã vô cùng kỳ vọng về một kết quả đột phá. Thậm chí đã lên kế hoạch phát biểu trên truyền hình để trình bày tương lai hợp tác kinh tế giữa hai miền nam bắc Bán đảo Triều Tiên vì cho rằng Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng sẽ đạt được thỏa thuận giúp gỡ bỏ những hạn chế đối với các doanh nghiệp Nam và Bắc Hàn. Tuy nhiên, kế hoạch của Tổng thống Moon đã đổ vỡ vào giây phút Trump và Kim Jong-un bất ngờ kết thúc hội nghị sớm hơn dự kiến mà không đạt được bất cứ thỏa thuận nào. Tổng thống Mỹ cho rằng nguyên nhân là do Bình Nhưỡng yêu cầu Hoa Thịnh Đốn gỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm vận để đổi lấy việc phá dỡ tổ hợp hạt nhân Yongbyon. Trong khi đó, Ngoại trưởng Bắc Hàn khẳng định họ chỉ muốn được gỡ bỏ 5 trên tổng số 11 lệnh trừng phạt đang ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế và cuộc sống

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

143

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

của dân thường. Cộng đồng quốc tế tin rằng tổ hợp hạt nhân Yongbyon, nơi sản xuất plutonium và uranium dùng để chế tạo bom nguyên tử, không phải là cơ sở duy nhất của Bắc Hàn. Việc phá dỡ cơ sở Yongbyon không ảnh hưởng đến số đầu đạn nguyên tử, hỏa tiễn tầm xa và các vật liệu phân hạch dùng cho bom nguyên tử trong kho của Bình Nhưỡng. Văn phòng Tổng thống Đại Hàn cho hay, trên đường bay từ Hà Nội về Hoa Thịnh Đốn, ông Trump đã điện đàm với ông Moon để nghị tiếp tục đóng vai trò hòa giải giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn. Kết quả không thành công của hội nghị thượng đỉnh tại Hà Nội có thể tác động tiêu cực đến hình ảnh của Tổng thống Moon Jaein, đặc biệt trong bối cảnh điểm tín nhiệm của ông đang xuống thấp do các vấn đề kinh tế. Theo kế hoạch đã vạch sẵn, Trump và Kim Jongun ra tuyên bố chung ở Hà Nội, Liên Hợp Quốc sau đó gỡ bỏ trừng phạt kinh tế, Tổng thống Đại Hàn có thể đẩy mạnh kế hoạch hợp tác kinh tế đầy tham vọng với Bắc Hàn, uy tín trong nước của ông sẽ được khôi phục. Tuy nhiên, thực tế đã không diễn ra như vậy. Tổng thống Moon Jae-in đang đối mặt với chỉ trích của dư luận rằng ông quá lạc quan, ngây thơ và phóng đại thiện chí phi nguyên tử hóa của Bắc Hàn. Đó là nguyên nhân tại sao ông Moon Jae-in muốn

Tổng thống Mon Jae-in gặp Tổng thống Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc

Hoa Kỳ và Bắc Hàn nối lại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba và đạt được kết quả tốt đẹp … TRUMP NÓI VỀ THƯỢNG ĐỈNH MỸ TRIỀU LẦN III

Khi hội đàm với Tổng thống Moon Jae-in, Tổng t h ố n g Tr u m p c h o b i ế t sẵn sàng tổ chức hội nghị Thượng đỉnh lần ba với Bắc Hàn nhưng khẳng định Hoa Thịnh Đốn vẫn duy trì các lệnh trừng phạt với Bình Nhưỡng. Hôm 12/04, Ông Trump cho biết, ông sẽ thất vọng nếu Bình Nhưỡng tiếp tục thử nghiệm vũ khí và nhắc lại niềm tin vào mối quan hệ tốt đẹp của ông với ông Kim bất chấp sự sụp đổ của Hội nghị Thượng đỉnh lần hai. Ô n g Tr u m p đ ư a r a bình luận này sau khi Mỹ và cơ quan tình báo Nam Hàn cho hay Bắc Hàn đang xây dựng lại một địa điểm phóng hỏa tiễn. Các nhà nghiên cứu về chống phổ biến vũ khí nguyên tử cho biết hình ảnh vệ tinh cho thấy Bắc Hàn có thể

Kim Jong-un bất ngờ thị sát không quân Bắc Hàn luyện tập

đang chuẩn bị phóng hỏa tiễn hoặc hỏa tiễn không gian mặc dù đã đóng băng các vụ thử nghiệm từ năm 2017. Ngày 13/04, Tổng thống Trump cho hay, ông sẵn lòng tham dự một cuộc gặp thượng đỉnh thứ ba với Kim Jong Un nhằm giải quyết vấn đề nguyên tử trên bán đảo Triều Tiên. Đoạn tweet của ông Trump được đăng tải một ngày sau khi ông Kim nói trong một bài phát biểu rằng ông sẽ kiên nhẫn chờ đợi một quyết định táo bạo từ ông Trump cho tới cuối năm nay. Kim Jong Un còn

144 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nói thêm rằng mối quan hệ cá nhân của ông với Trump vẫn tốt. Sau đó Tổng thống Trump tweet: “Tôi đồng ý với ông Kim Jong Un của Bắc Hàn rằng mối quan hệ cá nhân của chúng tôi vẫn rất tốt đẹp, có lẽ dùng từ ‘tuyệt vời’ chính xác hơn, và rằng một hội nghị thượng đỉnh thứ ba sẽ tốt, vì chúng tôi thực sự hiểu quan điểm của nhau”. Ông Trump cũng nói rằng ông mong chờ sớm tới ngày “vũ khí nguyên tử và các biện pháp trừng phạt có thể được dỡ bỏ và rồi chứng kiến Bắc Hàn trở

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

145

BÊN KIA THÁI BÌNH DƯƠNG

thành một trong các quốc gia thành công nhất trên thế giới”. Hãng thông tấn Anh Quốc dẫn lời các nhà nghiên cứu thời sự nói rằng, cốt lõi của vấn đề là Hoa Thịnh Đốn và Bình Nhưỡng vẫn có sự diễn giải khác nhau về “phi nguyên tử hóa”. KIM JONG UN NÓI NÓI GÌ?

Theo tin của hãng truyền thông Bắc Hàn (KCNA), chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Un cho biết, ông có thể tham dự một hội nghị thượng đỉnh lần thứ 3 với Tổng thống Donald Trump, nhưng đặt thời hạn cuối năm để Hoa Thịnh Đốn đưa ra các điều khoản mà hai bên có thể chấp nhận cho một thỏa thuận nhằm cứu vãn chính sách ngoại giao nguyên tử, Ông Kim đã đưa ra những bình luận trong bài phát biểu hôm 12/04 tại một phiên họp của quốc hội. Bài phát biểu của ông được đưa ra vài giờ sau khi ông Trump và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in gặp nhau tại Hoa Thịnh Đốn và đồng ý về tầm quan trọng của các cuộc đàm phán nguyên tử với Bắc Hàn. Trong bài phát biểu tại quốc hội Kim Jong Un nói: “Chúng tôi nhận thức tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại và đàm phán. Nhưng đối thoại kiểu Mỹ là đơn phương áp đặt các yêu cầu và nó không phù hợp với chúng tôi và chúng tôi không quan tâm đến…” Theo KCNA, Kim Jong Un đổ lỗi cho sự sụp đổ của

hội nghị thượng đỉnh với ông Trump hồi tháng 2 về những gì ông mô tả là yêu cầu đơn phương của Mỹ, ông nói đã đặt ra dấu hỏi về việc Hoa Thịnh Đốn có sẵn sàng cải thiện quan hệ hay không. Nhưng ông Kim cho biết mối quan hệ cá nhân của ông với Tổng thống Hoa Kỳ vẫn tốt và họ có thể trao đổi thư từ bất cứ lúc nào. Kim Jong Un lặp đi lặp lại tuyên bố trước đó rằng nền kinh tế trắc trở của Bắc Hàn sẽ vẫn đứng vững trước các lệnh trừng phạt quốc tế nặng nề và rằng ông sẽ không bị ám ảnh về việc phải có một hội nghị thượng đỉnh với Mỹ vì khao khát được giảm bớt trừng phạt. Ông Kim nói rằng: “Mỹ đã từ chối rút lại những gì mà Bắc Hàn coi là chính sách thù địch, trong khi lại phán đoán sai lầm rằng chúng tôi sẽ chịu khuất phục trước áp lực tối đa. Nếu Mỹ tiếp cận chúng tôi đúng cách và đề nghị tổ chức hội nghị thượng

đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba với điều kiện và giải pháp mà chúng tôi có thể chấp nhận, chúng tôi sẵn sàng thử thêm một lần nữa. Chúng tôi sẽ kiên nhẫn chờ đợi cho đến cuối năm để Mỹ đưa ra một quyết định dũng cảm. Nhưng rõ ràng sẽ rất khó để có một cơ hội tốt như lần trước”. Các nhà quan sát cho rằng, các cuộc hẹn mới có thể là dấu hiệu cho thấy ông Kim muốn giữ lại hy vọng cho ngoại giao nguyên tử thay vì quay trở lại với những lời đe dọa và thử nghiệm vũ khí như từng diễn ra trong quá khứ. Sáng 18/04, KCNA đưa tin, Kim Jong-un đã giám sát hoạt động thử nghiệm một loại vũ khí chiến thuật có điều khiển mới trong ngày 17/04. Đây là tuyên bố thử vũ khí công khai đầu tiên của Bắc Hàn kể từ cuộc gặp thượng đỉnh giữa Kim Jong-un và Donald Trump ở Tân Gia Ba năm 2018. Bên cạnh đó, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và

Quốc tế ở Hoa Thịnh Đốn còn cho biết, hình ảnh vệ tinh địa điểm nguyên tử Yongbyon của Bắc Hàn từ 12/04 cho thấy 5 ô tô ray chuyên dụng gần Phòng thí nghiệm tinh chế uranium và hóa học phóng xạ của nước này Tr u n g t â m n à y n ó i : “Chuyển động của các xe có thể cho thấy đang vận chuyển vật liệu phóng xạ. Trước đây, những ô tô ray chuyên dụng này dường như gắn liền tới việc di chuyển vật liệu phóng xạ hoặc các chiến dịch tái xử lý. Các hoạt động hiện thời, cùng với các cấu tạo của chúng, không loại trừ khả năng có hoạt động như vậy, trước hoặc sau một chiến dịch tái xử lí vũ khí nguyên tử”. Nếu Hoa Kỳ không giảm nhẹ lệnh trường phạt đối với Bắc Hàn và những diễn biến gần đây ở Bắc Hàn, liệu có thể diễn ra hội nghị Thượng đỉnh Mỹ Triều lần thứ ba hay không? LÝ ANH

Khu phức hợp nguyên tử Yongbyon ở Bắc Hàn

146 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

GÓC ĐỜI SỐNG

Tại sao

lớn tuổi

ăn kém ngon?

ị giác con người thay đổi theo thời gian và đó cũng là lý do giải thích tại sao người già lại có cảm giác ăn kém ngon hơn vì đơn giản họ không thể cảm nhận được vị ngon của thức ăn. Theo Quartz, hương vị là một thứ khá phức tạp. Hương vị được cảm nhận từ 5 giác quan cộng lại và nó cho phép chúng ta có thể cảm nhận, đánh giá đồ ăn hoặc đồ uống dễ dàng. Việc nhìn bằng mắt ban đầu sẽ cho chúng ta biết có nên ăn thứ đó hay không. Sau đó khi đưa thức ăn vào trong miệng, mùi hương kết hợp sẽ cho phép chúng ta nhận biết được hương vị. Trong khi đó, sự pha trộn của các thành phần, kết cấu hay nhiệt độ của thức ăn cũng có thể tác động đến cách chúng ta cảm nhận về hương vị. Nếu như mất đi bất kỳ giác quan nào, đặc biệt khứu giác và vị giác, sẽ khó có thể cảm nhận được hương vị của thức ăn, như khi bị

nghẹt mũi vì cảm cúm hay tê lưỡi vì uống phải nước quá nóng. Một hiện tượng tương tự cũng có thể xảy ra khi già đi. Cảm nhận vị giác bắt đầu thay đổi ở tuổi 60 khi độ nhạy cảm của khứu giác bắt đầu giảm dần. Thậm chí nó mọi thứ còn trở nên trầm trọng hơn từ tuổi 70. Như đã nói ở trên, khi khứu giác không còn hoạt động trơn tru nữa, sẽ khó có thể cảm nhận được các hương vị món ăn khác nhau. Khi khứu giác không thể cảm nhận hương thơm của món ăn, vị giác cũng sẽ khó giúp cảm nhận được 100% vị ngon. Sự suy giảm độ nhạy của khứu giác do một số yếu tố, bao gồm việc giảm số lượng thụ thể khứu giác giúp nhận ra các phân tử mùi khác nhau ở phía sau khoang mũi. Ngoài ra tốc độ tái tạo của các tế bào thụ thể này cũng giảm dần theo thời gian. Một lý do khác dẫn tới

sự suy giảm vị giác, đó là sự lão hóa do sự thay đổi cấu trúc trong nụ vị giác. Những cấu trúc gồ ghề trong khoang miệng này là nơi lưu trữ vị giác trong miệng, trên lưỡi và vòm miệng. Những gai dạng hình nấm này chứa một lượng lớn các nụ vị giác. Tuy nhiên số lượng của chúng thường suy giảm và thay đổi hình dạng khi cơ thể dần lão hóa. Thông thường các gai này càng mở rộng, chúng ta sẽ càng dễ cảm nhận được hương vị của món ăn. Nhưng do quá trình lão hóa dẫn tới các nụ vị giác này dần khép lại và giảm khả năng cảm nhận hương vị. Nhai kém cũng là một yếu tố góp phần dẫn tới giảm khả năng cảm nhận hương vị. Ngoài ra, lão hóa cũng có thể làm giảm sự tiết nước bọt và tác động không nhỏ tới quá trình đưa các hợp chất có trong thực phẩm tới các thụ thể vị giác trong lưỡi. Ít nước bọt hơn còn khiến các hợp chất khó hòa

tan, dẫn tới việc cảm nhận hương vị kém đi đáng kể. Mặc dù vậy không phải tất cả mọi người đều bị mất vị giác theo cùng một cách. Sự thay đổi còn phụ thuộc vào tùy người và giới tính của họ. Không phải ai về già cũng bị mất suy giảm các chức năng cảm nhận hương vị quan trọng. Suy giảm khả năng cảm nhận hương vị là điều khó có thể tránh khỏi nhưng chúng ta có thể thực hiện nhiều cách khác nhau để hạn chế điều đó xảy ra sớm. Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học, việc giữ chế độ ăn uống lành mạnh, lối sống năng động, đảm bảo tiêu thụ vừa đủ các loại thực phẩm có các vị chua, cay, mặn ngọt, đắng hay vị ngon (umami). Đây là những biện pháp hiệu quả để làm chậm quá trình thay đổi của các gai vị giác. V.L (Theo Quartz)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

147

GÓC ĐỜI SỐNG

Thịt đỏ nên ăn bao nhiêu là tốt nhất?

ột nghiên cứu cho thấy những người đàn ông ăn hơn 200 gr thịt mỗi ngày, có nguy cơ tử vong cao hơn 23% trong 20 năm tiếp theo, so với những người ăn ít hơn 100 gr. Nghiên cứu được Đại học Đông Phần Lan (Phần Lan) thực hiện, dẫn đầu bởi chuyên viên dinh dưỡng Heli Virtanen, được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Hoa Kỳ. Để khám phá những ảnh hưởng thực sự trong lâu dài của thịt đối với sức khỏe, các nhà nghiên cứu đã phân tích 2.641 người đàn ông Phần Lan. Kết quả nghiên cứu cho

thấy những người có mức tiêu thụ protein động vật nhiều hơn protein thực vật có thể chết rất sớm. Tu y n h i ê n , điều này chỉ đúng với những người ăn quá nhiều thịt. Các protein động vật khác, như cá, sữa hoặc trứng không gây nguy cơ chết sớm.

Nghiên cứu cho thấy ăn hơn 200 gr thịt mỗi ngày, tương đương với 6 miếng thịt xông khói, 3 cây xúc xích, 1 miếng bít tết hoặc 10 lát ham, làm tăng nguy cơ tử vong sớm. Các nhà nghiên cứu lưu ý nguồn protein chính của người tham gia là thịt đỏ, có ảnh hưởng đến bệnh tim và ung thư ruột. Các khám phá trên đã bổ sung thông tin liệu thịt đỏ có tốt cho sức khỏe hay không. Bộ Y tế Vương quốc

148 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Anh khuyến nghị mọi người nên ăn không quá 70 gr thịt đỏ hoặc thịt chế biến mỗi ngày. Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ cũng khuyên nên ăn tối đa 510 gr thịt đỏ mỗi tuần, tương đương khoảng 72 gr mỗi ngày. Tuy nhiên, không nên áp dụng cho những người lớn tuổi có nguy cơ suy dinh dưỡng cao và lượng protein thường ăn vẫn dưới mức khuyến nghị. T.L (Theo Mail Online)

Tại sao bạn tin người này hơn người khác?

ạn thấy người này đáng tin cậy, trung thực và dễ mến hơn người kia nhưng người khác lại cảm thấy điều ngược lại? Vì sao? Kyle MacDonald- nhà trị liệu tâm lý có kinh nghiệm và là host thường xuyên của chương trình nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần The Nutter Club thuộc đài NewstalkZB (New Zealand), đã trả lời trên NZHerald câu hỏi tại sao ta tin những người này hơn những người khác. Theo Kyle MacDonald, bản sắc của chúng ta (cách ta xác định chính mình) và các nhóm ta tham gia là yếu tố không thể thiếu đối với sức khỏe tâm lý và hoạt động xã hội. Con người là động vật bầy đàn, chúng ta thành lập các nhóm một cách tự nhiên, cho dù đó là bộ lạc, cộng đồng, đội nhóm làm việc hay là những người cùng theo dõi đội bóng nào đó. Chúng ta thường thấy những người trong nhóm mà chúng ta là một phần, đáng tin cậy hơn, trung thực hơn và dễ mến hơn; còn những người trong nhóm mà chúng ta không thuộc về, thì ngược lại. Đây là tâm lý xã hội có tên hiện tượng trong nhóm/ ngoài nhóm.

Tuy nhiên, ông nói tiếp với NZHerald rằng bản sắc trong nhóm không mạnh đến mức chúng ta không thể vượt qua. Tìm kiếm sự tương đồng sẽ giúp chúng ta hiểu và cho phép bản thân vượt khỏi những định kiến thông qua trải nghiệm trong thế giới thực của những người mà chúng ta từng nghĩ là “khác biệt”. Kyle MacDonald tin giải

pháp cho sự phân biệt đối xử chỉ đơn giản là loại bỏ sự tập trung vào sự khác biệt dù chúng ta sẽ luôn tìm cách tạo thành nhóm khác nhau. “Cái chúng ta cần là một nồi lẩu thập cẩm (nguyên văn: melting pot) đủ lớn để bao lấy thế giới và tất cả những gì trong thế giới ấy”. (“Melting pot” là thuật ngữ chỉ sự đa dạng

về chủng tộc, văn hóa... trong một xã hội nào đó). Hãy tôn trọng, chấp nhận bản sắc khác biệt để tin tưởng, yêu thương, cởi mở với nhau hơn. T.L (Theo Mail Online)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

149

THỂ THAO

Vòng tranh vô địch bóng rổ

NBA 2019

òng loại của mùa bóng rổ NBA 2018-19 đã kết thú c từ hôm 10/4 vớ i chiếc vé cuối cùng của vò ng tranh vô đị ch thuộ c về độ i Detroit Pistons sau khi đội này đánh bại đội New York Knicks. Vòng 1 của vòng tranh vô địch cũng đã bắt đầu từ ngày 13/4. Sau đây là danh sách 16 đội của vòng tranh vô địch năm nay được chia đều thành 8 đội cho mỗi nhóm và xếp theo thứ tự hạt giống: Nhóm Eastern Conference 1) Milwaukee Bucks 2) Toronto Raptors 3) Philadelphia 76ers 4) Boston Celtics 5) Indiana Pacers 6) Brooklyn Nets 7) Orlando Magic và 8) Detroit Pistons Nhóm Western Conference 1) Golden State Warriors 2) Denver Nuggets 3) Portland Trail Blazers 4) Houston Rockets 5) Utah Jazz 6) Oklahoma City Thunder 7) San Antonio Spurs và 8) Los Angeles Clippers Một vài điểm cần ghi nhận ở vòng tranh vô địch bóng rổ NBA năm nay.

Trước hết là đội Cleveland Cavaliers không lọt vào, và điều này cũng có nghĩa đây là lần đầu tiên trong bốn năm qua chắc chắn sẽ không có cuộc đụng độ giữa hai đội Golden State Warriors và Cleveland Cavaliersở vòng chung kết. Đây cũng là lần đầu tiên kể từ năm 2004 vòng tranh vô địch bóng rổ không có sự tham gia của LeBron James. Đội Golden State Warriors một lần nữa là hạt giống số một của bên nhóm Western Conference, sẽ cố gắng lấy thêm chiếc cúp vô địch thứ ba trong ba năm liên tiếp và cúp thứ tư trong năm năm. Đội Houston Rockets, mặc dù là hạt giống số 4 nhưng được nhiều người cho là đội có nhiều khả năng gây khó khăn cho Warriors vì ở vòng bán kết năm ngoái đã buộc đương kim vô địch phải chơi đến trận thứ bảy mới phân thắng bại và năm nay họ lại có cơ hội để xem có thể truất được ngôi vị của Warriors hay không. Bên nhóm Eastern Conference, đội Milwaukee Bucks chiếm giữ hạt giống số 1 và có tỉ số các trận thắng thua cao nhất ở vòng loại nhờ có sự

HUY VŨ

giúp sức của tiền đạo chính (power forward) Giannis Antetokounmpo với nhiều triển vọng được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất trong năm (MVP). Đứng ngay phía sau đội Milwaukee là hạt giống số 2 Toronto Raptors đang có nhiều hy vọng đây sẽ là năm đội Raptors vượt qua được vòng bán kết và tiếp tục đi xa hơn nữa ở vòng tranh vô địch với một đội hình bao gồm nhiều cầu thủ đầy kinh nghiệm. Sau đây là một số đội đáng được chú ý nhất ở vòng tranh vô địch, và do đó cũng là những đội có nhiều triển vọng sẽ lấy được cúp vô địch. 1. Golden State Warriors Mặc dù ở vòng loại có một số trận đội Warriors chơi khá nhạt nhẽo, nhưng nói chung thì họ vẫn chơi với một khí thế như năm ngoái cùng với một đội hình nguyên vẹn không thiếu một ai, và do đó có thể nói đây là đội bóng có khả năng đè bẹp bất cứ đối thủ nào. Nay mùa bóng đã bước qua vòng tranh vô địch, nghĩa là trận nào cũng được xem là quan trọng và không một đội nào chơi hay hơn Warriors ở giai đoạn này. Không cầu thủ nào có thể kềm chân được

150 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

151

THỂ THAO Kevin Durant. Và không một dàn công nào có thể chơi nổi bật khi gặp phải sức cản của Draymond Green. Klay Thompson sẽ có được hai hoặc ba trận chơi thật xuất sắc. Và nếu mắt cá chân của Stephen Curry lành lặn trở lại, như đã thấy trong mấy trận cuối ở vòng loại, nhiều người tin rằng Warriors sẽ lấy thêm chiếc cúp vô địch nữa. 2. Houston Rockets Đây là đội có khả năng gây khó khăn nhiều nhất cho Warriors, và không hẳn vì hậu vệ James Harden. Sẽ có những trận anh có cơ hội gây sóng gió cho Warriors, nhưng cũng có những trận vòng tranh vô địch anh đã từng bị thử thách. Kể từ tuần lễ All-Star (tuần lễ nghỉ để các ngôi sao bóng rổ chơi biểu diễn), đội Houston được xếp hạng 2 ở cả dàn công lẫn dàn thủ. Nếu dàn phòng thủ chơi thật vững, họ sẽ tìm được câu trả lời để vươn lên ngôi vị vô địch lần này. 3. Torronto Raptors Trong hai tháng đầu của vòng loại, đây là đội có một dàn các cầu thủ chính và phụ thật hùng hậu. Tiền đạo Kawhi Leonard chơi rất đều và dàn cầu thủ phụ thật xuất sắc. Mặc dù ở những trận cuối của vòng loại đội Raptors chơi không thật xuất sắc như đầu mùa, nhưng có lối chơi từ thủ chuyển sang công rất hiệu quả. Họ thắng Warriors hai trận ở vòng loại, do đó đội Raptors có lý do để tin tưởng rằng họ đã sẵn sàng để đoạt vương miện năm nay. Nếu hậu vệ Kyle Lowry sáng lên trở lại, Raptors sẽ có rất nhiều cơ hội. 4. Milwaukee Bucks Vì anh chơi rất hay ở cả công lẫn thủ, tiền đạo Giannis Antetokounmpo được nhiều người cho là xứng đáng để được nhận giải thưởng cầu thủ xuất sắc nhất năm nay. Khris Middleton là một ngôi sao đồng đội khác bên cạnh Giannis, nhưng rồi người ta còn thấy Eric Bledsoe cũng rất đáng sợ. Cầu thủ của đội Bucks không những chơi hay mà còn rất

152

trẻ. Họ đè bẹp rất nhiều đội ở vòng loại. Tuy nhiên, lần cuối cùng đội Bucks lọt qua được vòng đầu của vòng tranh vô địch, lúc đó Giannis mới 6 tuổi. Một lần nữa, giới hâm mộ vẫn còn nhiều nghi ngờ ở một đội bóng chưa từng gặt hái được thành công ở vòng tranh vô địch. Đây sẽ là năm đội Bucks có thể đi sâu hơn để đặt nền móng cho một tương lai hứa hẹn nhiều sáng lạn của họ. 5. Utah Jazz Đây là đội không có cầu thủ nào nổi bật, nhưng bước qua năm 2019 lại gặt hái được nhiều thành công. Đội Jazz đứng thứ ba về tỉ số các trận thắng thua trong liên đoàn NBA nếu tính từ đầu năm. Donovan Mitchell, Joe Ingles và Ricky Rubio được giới hâm một yêu thích và kính nể, nhưng Rudy Gobert mới là chìa khoá chính. Tuy nhiên, họ đụng Houston Rockets ngay vòng đầu và đây là một thử thách lớn. Nếu vượt qua được vòng đầu, đội Jazz có cơ hội đi rất sâu ở vòng tranh vô địch năm nay. 6. Boston Celtics Không một đội nào của NBA lại phải trải qua quá nhiều những sự trồi sụt và khúc quanh đầy khó khăn như

đội Celtics. Đây phải chăng là năm Kyrie Irving nhấn lút ga và chơi hết mình ở vòng tranh vô địch? Hoặc là những cầu thủ trẻ của họ lấy lại được tinh thần cao độ mà họ đã có ở vòng tranh vô địch năm ngoái? Đội Celtics có mặt ở vòng tranh vô địch là do ở tài năng, nhưng cũng là đội được cho là khó đoán nhất trong số những đội có triển vọng lấy cúp vô địch. Nếu Gordon Hayward có thể toả sáng, đội Celtics sẽ đi thật sâu ở vòng tranh vô địch năm nay và huấn luyện viên Brad Stevens lại một lần nữa được ca ngợi như một thiên tài như đã từng được ca ngợi như thế một năm trước đây. *** Vòng tranh vô địch bóng rổ NBA 2019 bắt đầu chơi từ ngày 13/4 kéo dài cho đến cuối Tháng 5 và sẽ bước vào vòng chung kết bắt đầu từ ngày 30/5. Mỗi vòng sẽ được chơi một loạt bảy trận, đội nào thắng trước bốn trận đội ấy sẽ thắng và đi tiếp cho đến vòng chung kết.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

HUY VŨ

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

153

BẠN GÁI NHỎ TO

nghĩ sao, nói gì về các hình xâm trên thân thể con gái họ? Dưới mắt tôi, cô con gái mà tôi dứt ruột sinh ra, nuôi dạy đến lớn khôn và tin là đã hiểu hết tính nết của con mình, bây giờ thấy ra cô xa lạ như một ai khác tôi chưa từng biết, càng lạ hơn khi nó có thể làm cả những điều biết mẹ sẽ vì thế mà lo âu và không vui! Cảm ơn bà đã kiên nhẫn đọc thư và chia sẻ. Vân Thu

Đường bay riêng HỎI: Tôi tự nghĩ mình là một bà mẹ luôn hết lòng và tận tụy trong việc giáo dục con cái, đặc biệt nhất khi tôi chỉ sinh hai con gái ra đời cách nhau 4 năm và phần lớn thời gian trong nhà chỉ có một mình tôi với chúng. Nhà tôi làm một công việc khiến anh thường xuyên phải đi xa, chỉ liên lạc về vào buổi tối, hello các con, hỏi thăm chúng đôi ba điều xảy ra hằng ngày. Ngoài các dịp thời giờ ngắn ngủi này, một năm nhà tôi chỉ ở trong gia đình lâu nhất là một tháng nhân những dịp lễ lớn mà anh lấy phép thêm. Mỗi lần sum họp như thế rồi anh lại phải đi, tôi lại phải làm một loạt “cải tạo” tư tưởng và thói quen của hai đứa bé được bố nuông chiều quá độ khi nhà tôi có cơ hội sống ở nhà. Dẫu sao, tôi tạ ơn Trời đã giúp tôi nuôi dạy tạm

154

gọi là thành công hai cô con gái khôn lớn nên người, hữu dụng cho gia đình và xã hội. Các cháu đều tốt nghiệp đại học, có chồng, có con, sống hòa thuận và hạnh phúc, bản thân có ý thức trách nhiệm, tự trọng và biết tôn trọng người khác. Mới đây, con gái lớn của tôi loan báo cô đang trải qua “một cái gì đó” trong nội tâm và cô làm mọi người trong gia đình kinh hoảng khi cô trật vai áo ra cho tất cả thấy trên vai cô hình xâm nick name thời thơ ấu của mình trên một cái nền khá lớn màu sắc sặc sỡ. Tôi rất lo ngại sự biểu lộ bất ngờ này ở một nơi khá gợi cảm của người phụ nữ sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến vai trò cô đang đảm đương tại một đại công ty tài chánh thường xuyên có sự giao tiếp rộng rãi với những khách hàng đầu tư bề thế

trong xã hội hoặc đến từ nước ngoài. Không những vậy, việc xâm mình này còn ảnh hưởng lên hai đứa con gái nhỏ của cô và thúc đẩy chúng bắt chước mẹ thì thật đáng buồn. Cho tới nay, dù chính tôi ít khi bắt buộc các con gái làm theo những gì tôi đòi hỏi và nghĩ là những thứ ấy có đủ tiêu chuẩn tôi cho là mẫu mực song tôi cũng chưa một lần nào thấy thoáng qua mình ý nghĩ các con tôi sẽ có lúc chọn thời trang xâm mình hay xỏ lỗ mũi, lỗ tai để đeo cả xâu những chiếc khoen kim loại lớn nhỏ. Hiện nay, tuy tôi không vui nhưng cũng nén lòng, không đưa ra lời bình phẩm nào song tôi tin là cháu biết cả mẹ và bố, không ai cảm thấy hào hứng với hình xâm trên vai cháu cả! Liệu tôi có đi quá nhiệm vụ của một bà mẹ thời nay không? Những bà mẹ khác

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

TRẢ LỜI: Thế giới ngày nay thay đổi với một tốc độ chóng mặt, càng chóng mặt hơn với khả năng gia tốc kinh hoàng của mọi hình thái phát triển Internet. Tôi hoàn toàn thông cảm sự xúc động mãnh liệt của bà trước đổi thay ở ái nữ. Một phụ nữ thuộc khuynh hướng bảo thủ, thanh lịch, cẩn trọng trong ngôn ngữ và diễn tả tâm tư như bà, cực tin vào các giá trị mỹ học mà bản thân bà thể hiện và trong cả đường lối giáo dục các con, bà hẳn khó chấp nhận cái gọi là vẻ đẹp mới ở thời đại có thể nói ai cũng... xâm mình này. Tuy nhiên, như tôi đã nói ở trên, thế giới thay đổi, con người thay đổi vì thay đổi là quán tính của những xã hội cập nhật trên dòng thời gian, hướng về những cái mới. Chậm chạp như tôi, thay đổi nhanh giúp tôi thích nghi với xã hội là thay đổi cách nhìn con người và sự việc xung quanh. Hơn ba thập niên trước, khi tôi tới Mỹ, đa số phạm nhân tình nghi bị cảnh sát còng tay có

hình xâm trên mình. Giới giang hồ lang bang chi địa tự đóng dấu họ bằng những hình xâm. Giờ đây, người trẻ thuộc mọi giới đi xâm mình như một hình thức tự do bộc lộ cá tính, quan điểm mới về thẩm mỹ, đánh dấu một kỷ niệm đáng ghi nhớ, một lựa chọn đối đầu với thử thách hay đau khổ để vượt qua, một “cái gì đó” tiềm ẩn trong tâm tư như ái nữ đã chia sẻ... Mỗi người có những gửi gấm riêng, thậm chí là một cách vui đùa với thân thể mình nhưng tóm tắt, là cách thế khám phá, tìm tòi câu trả lời cho câu hỏi “Tại sao không?” về một điều trước đây từng bị coi là cấm kỵ. Bà nên yên tâm đã làm xong trách nhiện của một bà mẹ ở chặng đường

các cô con gái cần bà nhất, Bây giờ, họ như mũi tên đã đặt lên dây cung, sẽ theo đường bay riêng của nó, nhiều phần trăm sẽ tới đích nhắm, bà nên tin tưởng vào các trao truyền căn bản mà các cô đã nhận được từ mẹ và chúc phúc cho các cô. Mong là bà sẽ có thì giờ

chiêm nghiệm thêm để chuyện trò với ái nữ hầu tìm hiểu ý nghĩa trong việc cô làm; để nhìn mọi việc trong cơ duyên hình thành chúng thay vì ôm giữ mãi bóng của một cái cây đã bị bật gốc theo chu kỳ sinh diệt tự nhiên trong vũ trụ. Để được an tâm và vui với

hiện tại mỗi ngày mà xu hướng tất nhiên là đổi mới để tốt hơn hôm qua. Kính chúc bà thân tâm an lạc và cảm ơn bà đã gởi thư.

BÙI BÍCH HÀ

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

155

TRUYỆN DÀI

Phỉ Ngã Tư Tồn

 Tiếp theo kỳ trước Cứ như vậy, cô bất giác liền trở nên bận rộn, Dịch Chí Duy cũng bận, gần đây anh có hứng thú với một vị nữ luật sư xinh đẹp, theo đuổi liên tục. Cơ hội gặp mặt của hai người ít đi, cô liền dứt khoát chuyển về nhà ở. Trong nhà cho dù có không tốt hơn vạn phần, rốt cuộc vẫn là nhà của cô. *** Vừa về đến nhà mẹ kế lại cãi nhau. Bởi vì trong số nhân viên cô sa thải, có em trai của bà. Bà Phó sớm đã không hài lòng với cô, chỉ khổ là không gặp được cô, nghe nói cô về nhà, liền tức giận xông vào phòng khách: “Đại tiểu thư đã về rồi? Thật là khách quý, tôi còn cho rằng cả đời này cô cũng không gặp người nhà họ Phó chúng tôi nữa.”

Nếu là trước đây, cô sẽ cúi đầu nhẫn nhịn, nhưng hôm nay cô vừa mới kiểm kê xong sổ sách của công ty, vô cùng mệt mỏi, về đến nhà nghe thấy những lời nói đó của bà ta, tức giận lại buồn cười: “Đây là nhà tôi, tôi về nhà là chuyện đương nhiên.” “Ồ! Vẫn còn biết đây là nhà cô sao, vẫn còn biết trong căn nhà này đều là người nhà cô, tôi còn cho rằng cô đi theo tên họ Dịch đó, sớm đã quên mất mình họ gì rồi, sớm đã quên mất đây vẫn là nhà của cô rồi đó!” Cô cười nhàn nhạt: “Bà Phó, tôi tôn trọng bà là bề trên, mong bà cũng tôn trọng bản thân mình.” Bà Phó thấy cô không lặng lẽ như trước, càng tức giận đến mức không khống chế được: “Tôi là bề trên? Cô vẫn còn biết tôn trọng người bề trên này sao? Cô có tên họ Dịch nâng đỡ,

có lúc nào cô coi tôi ra gì chứ? Bây giờ cô uy phong, là chủ tịch của Hoa Vũ, nói một không hai, muốn sa thải nhân viên liền sa thải, đâu có lo đến sự sống chết của người khác. Người ta phải nuôi cả nhà, chỉ hy vọng vào đồng lương đó để sống, cô quá không có lương tâm! Cha cô sao lại mù mắt rồi, để công ty lại cho cô!” Sỉ nhục đến người cha đã mất, Phó Thánh Hân liền không nhẫn nhịn được nữa: “Bà Phó, mong bà nói chuyện hãy suy xét đến hậu quả. Tôi sa thải nhân viên là công việc yêu cầu, người có ích tôi sẽ không sa thải. Những người bị sa thải lần này tôi cũng trả phí tổn thôi việc theo pháp luật. Nếu bà không hài lòng, có thể kiện tôi lên tòa án lao động. Bà lấy thân phận gì mà gân hấn với tôi ở đây?” Bà Phó bị cô làm cho nghẹn không nói ra lời,

156 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

dứt khoát liền làm ầm lên: “Tôi có là cái gì chứ, ngay cả bụi dưới chân cô cũng không bằng! Bây giờ công ty do cô làm chủ, mấy mẹ con tôi đều ăn cơm dưới tay cô, chỉ có tôi không biết cân nhắc, còn muốn cô nể mặt, cô không đuổi cái bà già này ra ngoài, đã là độ lượng rồi!” Vừa nói, vừa khóc: “Ông ơi! Ông bỏ mẹ con tôi ra đi, bây giờ chúng tôi ngay cả chỗ để dừng chân cũng không có….” Phó Thánh Hân phiền muộn, hơi la lên: “Bà im đi!” Bà Phó tức tối: “Cô bảo tôi im đi? Cô là cái thá gì chứ! Dù gì tôi vẫn là vợ của cha cô, cô dựa vào cái gì mà bảo tôi im miệng, tôi khóc cha cô, cô lại bảo tôi im miệng? Tôi biết ý của cô, dù gì cô sẽ gả vào nhà tốt, chết đói mấy mẹ con tôi là tốt nhất!” Phó Thánh Hân vô cùng tức giận, ngược lại liền cười. Đây cũng là do Dịch Chí Duy ép mà ra, càng tức giận anh càng ép cô cười. Cô cười cười, liền nói: “Bà Phó, cũng coi như bà vẫn biết quan hệ lợi hại. Tuy bà là vợ của cha tôi, nhưng cha tôi đã qua đời, trên di chúc rất rõ ràng, để lại cho tôi khoản lớn bất động sản và tiền mặt. Về tình người về pháp luật tôi đều không có nghĩa vụ nuôi bà, công ty và căn nhà này đều dưới tên tôi, tôi cho bà ở đây, chỉ là nể mặt người cha đã mất. Bà đừng cho rằng tôi có nghĩa vụ coi bà là ai, kệ cho bà đến can thiệp sách lược của tôi về việc công

ty.” Nói một loạt khiến bà Phó nghe đến đờ đẫn, Phó Thánh Hân chầm chậm nói: “Nếu bà an thân an phận, tôi cũng sẽ nể mặt bà, không đuổi bà ra khỏi cửa. Nếu bà tiếp tục gây chuyện bám lấy tôi như thế này nữa, đừng trách tôi ngay cả chỗ dung thân cũng không cho bà!” Không đợi bà Phó nói thêm gì nữa, quay người liền về phòng mình. Đóng cửa lại, bây giờ mới bắt đầu phiền muộn. Đờ đẫn ngồi ở đó rất lâu, cũng lười không động đậy. Cuối cùng vẫn không nhẫn nhịn được, gọi điện cho Dịch Chí Duy. Chuông reo rất lâu cũng không có người nghe máy, cô cho rằng anh để quên điện

thoại trên xe, đang định tắt đi, lại được nhấc máy. “Là em.” Anh cười: “Nói là về nhà cơ mà, sao lại gọi điện cho anh? Không phải là nhớ anh chứ.” Cô phì cười: “Ai nhớ anh chứ! Ở bên cạnh anh toàn mắng em ngốc, nói em đến mức tồi tệ.” “Vậy em vẫn còn gọi điện cho anh làm cái gì?” “Em sợ anh quên em.” Anh ồ một tiếng: “Không phải là em nói ở bên cạnh anh luôn nơm nớp lo sợ sao? Anh quên em thì tốt quá còn gì?” “Vậy công ty em làm thế nào?” “Những người phụ nữ quá thẳng thắn sẽ dọa chạy hết đàn ông đó.” “Anh từng nói hận nhất là phụ nữ nói lời ngọt ngào

lừa anh.” Anh cười lớn: “Thật là kỳ lạ, mỗi lần đối mặt em đều không thích nói chuyện với anh, hỏi em 10 câu em chỉ trả lời một, hễ nói điện thoại, em lại ăn nói sắc bén thế.” Anh cười, tuy không nhìn thấy, nhưng cô biết. Anh nói: “Bây giờ em yên tâm rồi chứ, mấy ngày nay anh sẽ không quên em đâu.” Dừng lại một lúc, hỏi: “Thật sự không có chuyện gì, đặc biệt gọi điện thoại đến sao?” Cô không giấu nổi anh, anh vĩnh viễn luôn hiểu rõ mọi chuyện. Cô cười đau khổ: “Cãi nhau với người khác, trong lòng rất buồn.” “Với người nhà?” Anh nói, “Anh có thần dược linh đơn, em đi dạo phố

4 tiếng đồng hồ, mua một đống quần áo, bảo đảm sẽ vui vẻ.” Cô hỏi: “Có chiêu nào mới mẻ hơn chút không?” “Sao lại không có? Cuối cùng dùng thẻ tín dụng của anh ký hóa đơn. Hễ nghĩ đến là tiêu tiền của anh, em nhất định sẽ vô cùng vui vẻ.” Cô phì cười, anh nói chuyện luôn độc địa như vậy, ngay cả nói đến bản thân mình cũng khắc nghiệt vậy, ở chỗ cô có một tấm thẻ tín dụng của anh, anh nói đó là đạo cụ. Mấy ngày trước luôn muốn để người khác biết cô cầm thẻ tín dụng của anh mua quần áo kiểu mới nhất và đồ trang sức, như vậy người khác mới không nghi ngờ. Hôm nay bị anh

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

157

TRUYỆN DÀI nói vậy, quả thật là muốn thử xem sao. Do đó cô thật sự lên phố mua quần áo, ở bên cạnh Dịch Chí Duy quần áo không bao giờ thừa, những hoàn cảnh anh phải tham gia quả thật quá nhiều, bạn gái anh tốt nhất là đêm đêm quần áo mới, mỗi ngày một tạo hình mới. Mà Dịch đại thiếu gia tung hoành ngang dọc, khả năng quan sát đương nhiên là cặn kẽ, nếu trong một tuần cô mặc trùng quần áo, anh liền nói bóng nói gió, nhắc nhở cô nên đi mua quần áo mới. Cô lái xe đến hàng quần áo nữ “Tân Phân” nổi tiếng. Đây là lần đầu tiên cô vinh dự được đón tiếp ở cửa hàng này, trước đây quần áo cô đều mua cố định ở hàng quen cũ, nhưng Dịch Chí Duy đã từng phê bình quần áo cô quá đơn điệu “Tân Phân” quả nhiên danh bất hư truyền, cô vừa đi vào cửa, nữ nhân viên cửa hàng xinh đẹp liền tươi cười chào hỏi: “Cô Phó, chúng tôi vừa nhập hàng mới đó!” Cô kinh ngạc: “Sao cô biết tôi họ Phó?” Nữ nhân viên tươi cười: “Cô Phó ai không biết chứ? Những người phụ nữ mạnh mẽ vừa xinh đẹp vừa trẻ trung như cô ở trên báo không nhiều.” Cửa hàng như kiểu của họ, chuyên kinh doanh với người nổi tiếng, cho nên quan tâm nhất là các tin đồn của xã hội thượng lưu. Cô vừa nghĩ liền hiểu ra, cũng không kỳ lạ gì. Thử mấy bộ quần áo vừa người,

158

cô cũng không hỏi giá tiền, liền đưa thẻ tín dụng cho họ đi quẹt. Nữ nhân viên đó liền cười: “Ngài Dịch là khách hàng quen của chúng tôi, vậy chúng tôi giảm 20% cho cô.” Đợi họ quẹt thẻ, lại một vị khách nữa đi vào cửa, vừa đi vào chỉ cảm thấy hào quang tỏa ra khắp nơi, xinh đẹp mê người, hóa ra là Chúc Giai Giai. Cô ta rõ ràng là khách hàng quen ở đâu, nhân viên bán hàng quen thuộc chào hỏi: “Cô Chúc, hôm nay đổi kiểu tóc mới, vậy nhất định phải chọn mấy bộ quần áo đẹp rồi.” “Các cô nói có hàng mới, tôi liền đến xem xem.” Vừa nói, vừa đi vào trong, thấy Phó Thánh Hân, lại hơi sững sờ, lập tức tươi cười hớn hở: “Cô Phó, thật là trùng hợp.” Quả thật trùng hợp, cô cười cười nhàn nhạt: “Hân hạnh.” Chúc Giai Giai lại tự nhiên thoải mái: “Mua quần áo à? Chí Duy không đưa cô đi sao?” Tất cả mọi người sao đều ghép tên cô với Dịch Chí Duy lại với nhau để nói chứ? Nhưng cũng không trách được bọn họ, dù gì cho đến bây giờ cô là bạn gái duy nhất được Dịch Chí Duy thừa nhận trước giới truyền thông. Ai ai đều cho rằng cô có thủ đoạn, lại giữ chặt được chủ tịch Đông Cù tiếng tăm lừng lẫy. Đối với mỹ nhân như Chúc Giai Giai, ai cũng sẽ cho rằng vì sự xinh đẹp của cô ta mà bị mờ mắt, còn Dịch Chí Duy? Cô không kìm được mỉm cười: “Cô

Chúc cũng không phải là đến một mình sao?” Chúc Giai Giai hỏi: “Cô Phó có rảnh không? Chúng ta cùng nhau đi uống tách cà phê nhé.” Cô chần chừ một lát, không biết có nên đồng ý không. Dịch Chí Duy có lúc rất kỳ quặc, đặt biệt không thích cô đi lại quá gần với người bên cạnh anh, nhớ có một lần anh đang tắm, do đó cô giúp anh nhận một cuộc điện thoại, kết quả là em trai anh gọi đến. Chỉ vì điều đó anh còn nổi giận một trận, anh rất ít khi tức giận, cho nên cô nhớ rất rõ, không dám tùy tiện qua lại với người bên cạnh anh nữa. Chúc Giai Giai thấy cô rất lâu không trả lời, vội vàng nói: “Không tiện thì thôi.” Như thế cô quả thật không thể nói tiếp được, nếu không thật sự sẽ khiến người khác cho rằng cô kiêu ngạo, không thích qua lại với người khác. Cười cười nói: “Có gì mà không tiện chứ, tôi rất vui vẻ đó.” Hài người cùng nhau ra khỏi “Tân Phân”. Chúc Giai Giai nói: “Gần đây có một cửa hàng cà phê, không gian cũng không tồi.” Liền dẫn cô đi. Không khí quả nhiên không tồi, Chúc Giai Giai nói: “Tôi vẫn luôn muốn nhìn gần cô một chút.” Phó Thánh Hân mỉm cười: “Có gì mà nhìn chứ, cô Chúc mới đáng để nhìn gần.” Chúc Giai Giai không kìm được cười: “Cô Phó thật sự khéo ăn khéo nói.”

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Đôi mắt to tuyệt mỹ của cô như nước thu trong vắt, nhìn Thánh Hân: “Có lẽ cô không biết, tôi là người ở bên cạnh Chí Duy lâu nhất, lúc cô xuất hiện, tôi cứ nghĩ cô có mê lực gì đặc biệt, khiến Chí Duy vì cô mà phá lệ nhiều như vậy.” “Ồ?” “Con người anh ấy rất kín đáo trước mặt giới truyền thông, xưa nay không thích bản thân mình hay là bạn bè xuất hiện trên trang nhất của báo. Hơn nữa dựa vào địa vị bây giờ và quan hệ tốt đẹp của anh với giới truyền thông, cho dù có điểm sơ hở nào lọt vào tay họ, bộ phận quan hệ xã hội của Đông Cù cũng nhất định có cách để giới truyền thông không công khai. Cái gọi là “nụ hôn sân bay” đó nhất định là anh ấy cố ý để lộ ra, bày mưu kế cho giới truyền thông có thể đăng lên.” “Ồ.” “Cô là người phụ nữ đầu tiên được phép chuyển vào chung cư của anh ấy. Anh ấy chưa từng giữ người khác ở lại qua đêm bao giờ.” “Ồ.” Cô không kìm được lắc lắc đầu, “Còn gì nữa?” “Còn nữa, anh ấy xưa nay luôn tách biệt rất rõ việc công và việc tư. Bạn gái anh ấy vĩnh viễn không được mơ tưởng nhận được bất cứ sự giúp đỡ nào của Đông Cù. Mà theo tôi được biết, anh ấy giúp cô bảo đảm không chỉ một khoản vay.”

 Xem tiếp kỳ sau

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

159

BƯỚCLÃNG LÃNGDU DU BƯỚC

Thành phố sáng tạo bậc nhất thế giới

Tảng đá Guatapé với khe nứt được biến thành bậc thang lên đỉnh

Trước khi đến Medellín, chúng tôi được bạn bè người Colombia dặn dò một số quy tắc an toàn. Trong đó kỳ quặc nhất là hai người đàn ông không được đi chung trên một xe máy nếu không muốn bị cảnh sát đứng dày đặc trên đường thăm hỏi! Thì ra mới hơn 10 năm trước đây thôi, thành phố mùa xuân còn là thủ phủ của các trùm ma túy sừng sỏ nhất đất nước Nam Mỹ xinh đẹp. Đến khoảng năm 2006, chính quyền nơi đây quyết tâm thay đổi cục diện và một loạt cuộc đối đầu đẫm máu đã diễn ra. Thành phố nhờ vậy mới được bình yên. Tuy nhiên cảnh sát vẫn hiện diện khắp nơi và liên tục kiểm tra người đi đường, nghi ai là lục soát người đó. Luật cấm hai người đàn ông được đi chung trên một xe máy cũng là để phòng ngừa một tên lái, một tên vác súng bắn. Nghe có vẻ nguy hiểm là thế nhưng thực chất, những ngày đi du lịch ở Colombia của chúng tôi diễn ra rất bình yên, vui vẻ. Tội phạm xứ này chủ yếu buôn ma túy hoặc băng đảng, không mấy khi nhắm đến khách du lịch. Du khách chỉ cần

Phố núi đẹp nhất Colombia Đúng giữa trưa, chúng tôi đặt chân lên Medellín. Đô thị lớn thứ nhì Colombia này chào đón cả nhóm bằng không khí cao nguyên mát rượi. Nằm trong thung lũng Aburra có độ cao 1.525m so với mực nước biển, Medellín thường được gọi là “thành phố mùa xuân vĩnh cửu” với khí hậu quanh năm ôn hòa và hoa nở khắp nơi.

160 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

Người dân Colombia là những bậc thầy trong trang trí nhà cửa

hạn chế ra đường buổi tối và không tự ý đến những nơi quá hoang vắng là ổn. Người dân Colombia rất tốt bụng và thân thiện nên mua sắm hay ăn uống ở đất nước này rất thoải mái. Cần phải nói thêm rằng lễ hội Salsa lớn nhất Colombia hằng năm đều được tổ chức ở Medellín. Tham gia lễ hội này, du khách có cơ hội được tập các vũ điệu Latin bốc lửa, chứng kiến những Trung tâm Medellín vũ công thi tài hoặc tham gia vào những buổi khiêu vũ mang tính cộng đồng vô cùng sôi động. Một lễ hội khác nổi tiếng không kém của thành phố là lễ hội hoa La Feria de las Flores được tổ chức từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 8. Không chỉ ngập tràn sắc hoa, lễ hội này còn tập hợp những màn diễu hành lộng lẫy với ngựa và xe cổ cùng nhiều hoạt động bên lề khác. Từng được mệnh danh là thành phố sáng tạo Trạm metro nằm giữa “khu ổ chuột” đầy màu sắc nhất thế giới, Medellín có rất nhiều công trình công cộng với thiết kế hiện đại và tráng lệ. Thư viện Espana được xây dựng năm 2007 là một khối ba tòa nhà sừng sững như những khối tinh thể đen khổng lồ, mọc lên giữa công viên nhiều cây xanh. Về đêm, thư viện vô cùng rực rỡ khi được chiếu sáng bằng hệ thống đèn nhiều màu sắc. Thú vị nhất là được chiêm ngưỡng công trình kiến Vùng hồ Guatapé trúc tuyệt mỹ này từ trên cao nhờ hệ thống

metrocable đem đến cho du khách trải nghiệm thật độc đáo. Hệ thống cáp treo “khủng” dài 2km này – với ba đường cáp bắc qua thành phố – là phương tiện tốt nhất để du khách ngắm nhìn toàn cảnh Medellín. Nhờ địa hình thung lũng thoai thoải với nhiều ngọn đồi xanh mát nên một trong những hoạt động phổ biến nhất ở Medellín là dù lượn – môn thể thao pha chút mạo hiểm, cho phép người chơi sau khi cất cánh bằng chân có thể bay lượn thoải mái. Bay với chiếc dù kiểu dáng khí động học, sau khi đã ở trên không trung, du khách chỉ cần ngả lưng, hít đầy phổi không khí trong lành và ngắm thành phố từ trên cao.

Vùng đất của cái đẹp và niềm vui

Nơi đông vui, náo nhiệt nhất của Medellín là trạm metro Parque Berrio. Trái cây, đồ ăn vặt giá bình dân được bán đầy đường, thỉnh thoảng lại có người diễn trò, diễn ảo thuật, ca hát khá chuyên nghiệp. Trạm cũng là nơi dành cho dân mê hội họa vì có bảo tàng tranh rất đặc sắc. Sang trọng hơn là khu El Poblado với các dãy nhà hàng, quán cà phê cao cấp lộng lẫy. Ở ngoại ô thành phố có nhiều ngôi làng kiểu sơn cước thơ mộng mang nét văn hóa Nam Mỹ bản địa.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

161

BƯỚC LÃNG DU Chúng tôi thích nhất Pueblito Paisa – làng nhỏ trên đồi tập hợp nhiều đặc điểm đáng chú ý của nền văn hóa Antioquia. Trong làng có nhà thờ, cửa hàng mỹ nghệ, gallery ảnh… Đặc biệt có một dãy nhà hàng bán các món ăn truyền thống của Medellín. Làng Santa Elena cách trung tâm thành phố chừng 45 phút xe buýt cũng rất xinh xắn với nhà cửa toàn bằng gỗ, trước cửa treo những giỏ hoa đầy màu sắc. Chỉ có điều đường đến làng rất khúc khuỷu, ai hay say xe sẽ rất mệt. Cách Medellín khoảng hai giờ rưỡi đồng hồ xe buýt là thị trấn Guatapé, nơi bất kỳ ai đến với Colombia đều không thể bỏ qua, bởi ở đây có một điểm du lịch cực kỳ nổi tiếng: Tảng đá Guatapé – một khối đá lớn nằm sát hồ nước, nhô lên khỏi mặt đất như một gã khổng lồ lực lưỡng khoác lên mình trang phục là lớp cây cỏ và rêu phong cổ kính. Tùy theo mùa, “chiếc áo” ấy biến đổi màu sắc, từ xanh, chàm đến tím vô cùng lạ mắt. Bề mặt tảng đá gần như nhẵn nhụi, nhưng có một khe nứt rộng từ đỉnh xuống tận mặt đất, và cư dân địa phương đã biến khe nứt này thành những nấc thang lên thiên đường. Nhìn từ trên cao, hồ nước ở Guatapé rất đẹp, nơi đây yên tĩnh và gần như còn nguyên sơ vì tàu thuyền không được phép chạy vào. Du khách dù già hay trẻ cũng không mấy khó khăn để leo lên 659 bậc thang của tảng đá Guatapé bởi lẽ khí hậu nơi đây quanh năm mát mẻ, gió lồng lộng, lại

Kiến trúc phố cổ đặc trưng của vùng thung lũng Aburra

có nhiều chòi nghỉ chân để vừa hồi sức, vừa ngắm nhìn cảnh sắc thiên nhiên xung quanh. Sau quãng đường dù không quá dài nhưng cũng đổ không ít mồ hôi, từ trên đỉnh cao lộng gió chúng tôi có cảm giác mọi mệt mỏi đều tan biến. Rời tảng đá, cả nhóm đón

xe tuk tuk vào trung tâm thị trấn Guatapé. Phố xá ở Guatapé tuyệt đẹp, với nhiều sắc màu sặc sỡ nhưng không quê mùa. Góc đường nào, mặt tiền nhà nào cũng khiến du khách phải dừng chân chụp ảnh. Đó là chưa kể hoa tươi và đồ thủ công mỹ nghệ được trưng bày khắp

162 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

nơi. Và chuyến xe buýt cuối cùng lúc 6 giờ chiều đã đưa chúng tôi rời thị trấn trong nỗi lưu luyến… BÍCH HOÀNG/DNCT

TRUYỆN DÀI

GÁI ĐÊM

(The Girl From Midnight) Wade Miller Bản Việt văn của Ngọc Tú Ngọc Thứ Lang

 Tiếp theo kỳ trước Liệu ông có cứu tôi không nào? Giọng nó cất cao, mỗi câu hỏi kèm theo một vài cái giật tay lăng xăng làm con bẹc-giê có biết gì đâu cũng hùa theo sủa nhăng, Rand bực bội quát “Câm họng” và có ngay giải pháp:

- Nếu thực vậy thì tôi đồng ý cứu chớ? Tôi nhận lời... và làm liền. - Có thế chứ! Cảm ơn ông lắm... - Đừng cảm ơn vội. Cô muốn tôi cứu thì tôi cứu bằng cách phôn tới Cảnh sát để họ cho người tới đây hộ vệ cô tới nơi an toàn. Giả thử có ai muốn hạ cô cũng không nổi, thấy

không? - Thôi im đi! Tưởng cách nào... chớ kêu lính tới đưa đi mà gọi là cứu hả? Sức mấy cảnh sát bảo vệ? Còn đang bảo lãnh tự do tạm... nhè đụng tới vụ này thì không dính đến số ma túy mất trộm cũng bị tống gấp vô Trại Thanh Thiếu niên lạc nẻo. Đại khái không tội cũng kể như tù! Rand buông nỉa xuống ngó Lupe, mỉa mai: - Coi, cô không lấy trộm... cô tự tin vô tội thì sợ gì Cảnh sát bỏ tù? Bảo vệ công dân là nhiệm vụ của họ chớ đâu phải công việc của tôi? Tôi gặp bao nhiêu rắc rối rồi... để vụ rắc rối của cô cho các bạn dân lo chớ? Sao khi không tôi phải gánh nhỉ? Tôi đâu có máy dò nói dối? Đành vậy chớ biết sao hơn? - Hừ... biết sao hơn! Vậy cũng là giải quyết. Mặt Lupe vác lên hờn giận. Nó căm hận ngó Rand và bất thần đứng bật dậy, chộp lấy khay điểm tâm hắn

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

163

TRUYỆN DÀI đang ăn dở liệng xuống chậu rửa bát, muỗng nĩa khua choang choảng. Nước mắt nó ở đâu đã trào ra lẹ thế? Lupe vùng vằng đưa tay áo lên lau và gằn giọng dọa: - Được rồi... Tôi hết lời năn nỉ, có thể cứu được mà anh sắp đặt hại tôi tồi bại vậy thì tôi cóc cần nữa. Tôi cũng có thể hại anh, làm cho anh đau khổ được vậy! Để lát nữa anh kêu cớm tới thì con này cũng biết cách khai cho anh dính luôn. Chỉ cần thêm chút chi tiết thì đêm hôm những cái gì xảy ra giữa anh và tôi cả nước sẽ biết, bọn nhà báo vẽ thêm cho anh tiêu sự nghiệp luôn! - Coi... cái gì đêm hôm giữa cô và tôi? Cô dám bịa chuyện đểu giả... mặc dầu không hề có? Cô trả ơn đấy? - Cái gì rồi sẽ biết? Tôi sẽ xé rách áo như thế này này... rồi chìa ra cho nhà báo chụp hình. Chắc chắn Carlene khoái bằng thích! Tại sao tôi không dám? Chuyện không có thì anh tự biết lấy. Cũng như tôi không

ăn cắp vậy. Anh bỏ mặc tôi không lẽ tôi cứ chịu mãi đau khổ, bất công một mình? Anh không tin tôi thì cũng chẳng ai tin anh vô tội vậy. Ra cái giống đàn bà như nhau hết! Không ăn là đạp đổ, không chịu là lật mặt trắng trợn. Mà mình có làm gì thiệt hại đến nó... ngoài việc không muốn dây dưa, rắc rối... không thể cho nó nương náu thêm! Mặt nó hầm hầm vênh lên dễ ghét quá, mớ tóc đuôi ngựa đong đưa thật là khiêu khích Không dằn nổi, Rand chửi toáng: - Đồ vô ơn! Thứ đàn bà dóc láo, đểu giả. Con nít nứt mắt mất dậy. - Muốn là cái gì cũng được! Tôi muốn chịu ơn anh mà anh ích kỷ quá chớ? Tôi không muốn chết, tôi không muốn tù oan mà anh xô đẩy tôi thiì tôi cũng có cách của tôi để cho anh nếm mùi đau khổ như tôi chớ? Anh cứ thử là thấy liền! - Con khốn nạn... Tao thách mày? Tao bẻ cổ chết tươi.

- Làm liền đi, khỏi hăm! Càng thêm tang chứng bầm dập, hành hung. Lên báo càng đẹp... Nó ghê gớm quá. Gặp nước cùng Lupe dám phá lắm. Thứ “bụi đời” từng ở tù, từng ở Trại Thanh thiếu niên Lạc nẻo, đang được bảo lãnh thì còn cái gì nó kiêng dè? Chỉ chết thằng có thể diện phải giữ! Vẫn biết mình đàng hoàng nhưng nó cố tình thêm thắt... pháp luật có xét xử cũng còn mệt, dư luận đâu cần biết? Còn khách hàng đang cố gây uy tín, còn con vợ nguy hiểm phải đề phòng. Rand điên đầu... chưa biết tính sao, thì có tiếng chuông. Có thân chủ tới. Chết rồi, nãy giờ hai đứa la lối ầm ầm, bà con biết chuyện thì còn mặt mũi nào? Hắn phải hoãn binh: - Thôi được... Lát nữa tính, có khách ở phòng bên, yêu cầu giữ mồm giữ miệng. - Cái đó không bảo đảm. Bực bội là tôi hét chơi! Thây kệ nó. Lupe đâu phải thứ

164 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

165

TRUYỆN DÀI điên khùng hoảng? Nó cũng biết nồ và cũng muốn hoãn binh để có lý do chần chờ vậy. Kể cả kế hoạch xăng ta của nó hắn chỉ thấy phiền, rắc rối. Còn sợ nó, phải nhượng bộ nó thì không. “Hiểm độc mày đâu đâu bằng Carlene, còn lì lợm thì tao chưa tới lúc đó thôi!” Rand khoác vội chiếc áo choàng y sĩ, dợm bước ra phòng đợi. Nghề nghiệp trước đã! Bỗng đâu từ trong nhà có liếng la chói lói tiếng đàn bà chửi rủa, gào thét the thé. Tiếng choang choảng nồi soong bay. Rồi ghế đổ, chó sủa... như có giặc, sắp sập nhà đến nơi. Chết không, khách khứa nghe thấy còn ra thể thống gì? Thế này ra con khốn nạn phá hoại rồi chớ la hét gì? Rand giận run: “Mày cố tình hại tao cỡ này là mày chán sống rồi, Lupe! Tao bẻ cổ mày. Không, tao phải xiết cổ... cho mày chết nghẹn từng giây từng phút. Chương 4 CHẠY VÔ GẦN ĐẾN BẾP ĐÃ NGHE TIẾNG THÌNH thịch, tiếng gào thét nghe dễ sợ như mọi da đỏ, tru tréo như thú hoang chớ không còn là tiếng người nữa! Rand uất quá, đạp cửa đại. Đó, con Lupe đứng giữa phòng mặt vênh váo. Trời ơi, ra nó vừa đập lộn, làm tung cả nhà bếp còn gì? Đối thủ của nó đang đứng dựa lưng vô bếp lò, tay ôm bụng thở hồng hộc. Bộ đồ đen váy còn nguyên nếp ủi gọn gàng nhưng phía trên cổ áo thì rách toạc một mảnh lớn. Con nhỏ này là Pamela, con lão ba tàu Kwei mướn đất chớ ai đâu? Năm nay nó vừa vô Y khoa nên nửa ngày rảnh Pamela sang phòng mạch bác sĩ Rand Hammond làm phụ, thực tập mấy con thú cho quen nghề. Không hiểu sao hai đứa đập lộn chứ con nhỏ Trung Hoa xưa nay chăm làm ăn, tính tình đàng hoàng chẳng ai chê trách nổi, kể cả Rand mà? Thân chủ nào cũng chịu nó ngoan, “con bịnh” khó đến đâu nó cũng chiều dễ như không.

Con giặc cái Lupe thấy hắn hầm hầm bước vô vẫn chẳng coi ra gì. Miệng nó ong óng sủa: - Nào... mày ngon xáp vô chơi mách nữa? Tao lột mày như lột vỏ khoai... Tao chặt pốp pốp là mày rồi! Cặp mắt một mí của Pamela nheo nheo lại còn cỡ sợi chỉ. Tóc nó muốn dựng lên. Tưởng nó ngoan ngoãn, yểu điệu chớ? Nào ngờ không đợi Lupe khiêu khích thêm một tiếng, nó lầm lì xấn tới như một võ sĩ chuyên nghiệp. Tưởng nó yếu sức là lầm chết. Con giặc cái chắc chắn lãnh đủ! Nó đâu ngờ Pam nhỏ thó song cứng như sắt, con nhà nông cầy cuốc đã quen từ hồi nhỏ lại suốt ngày có nhiệm vụ chị lớn trong nhà, thay cha kiểm soát một đàn em trai hỗn láo... miệng la hét là phải chân đá tay đấm mới trị được chúng cho vào kluôn phép chớ? Chừng biết đối thủ chẳng dễ nuốt thì Lnpe trở tay hết kịp! Pam nhào tới là pắc... pắc ra 2 đòn liên tiếp. Hai cú đấm móc trái, phải tạt hai bên mặt làm con giặc cái choáng váng bật vào thành bàn. Pam chơi tỉnh như đàn ông. Rand vừa kịp quát lên: “Pam... thôi đi. Cả Lupe nữa” thì nó đã xốc tới móc thêm vài cặp. Bịch bịch là ba sườn và pắc pắc là quai hàm. Khỏi hụt! Dĩ nhiên Lupe phải tháo lui giật

ngược, tay quơ được cái gì chơi lại bằng cái ấy. Nồi, xoong, vung... cùng lắm là móng tay... nhưng vẫn cứ no đòn! Cú móc chấn thủy rách áo choàng, bụng phơi ra. Loạng choạng xém té còn bị bồi một cú móc trái tét mắt. Con bẹc-giê làm như không biết bênh ai nên cử sửa nhặng xị nãy giờ bị Rand bực quá tông cho một đá ngay hông. Nhè Lupe đang lùi như máy đụng phải nó té bật ngửa. Con Pam lợi dụng cơ hội đè nghiến lên. Hắn phải vội vàng ôm ngang hông nó kéo bật dậy. Lẽ ra phải để con quỷ cái nhừ đòn... nhưng Rand chỉ sợ Pam quá hăng máu lỡ tay mang họa. Hay Lupe ăn đòn đau làm hoảng thì còn gì là cái bếp? “Thôi đi Pam, ngần ấy đủ rồi!” Nó đâu chịu. Bị siết ngang hông ghì lại nó còn cố nhoài người tới: “Được rồi... Để tôi cho nó một cú... một cú nữa thôi!”. Không được. Rand vội xô nó vào góc bếp, cúi nhìn Lupe đang nằm, chưa dậy nổi. Lần lượt liếc nhìn hai đối thủ một bị xô ra, một nằm dài, hắn có cảm giác trọng tài đô vật. Suýt nữa buột miệng đếm một... hai... ba. Lupe cố tình nằm. Nghe hắn hỏi: “Sao lại có vụ kỳ cục thế này! Tôi muốn biết ai gây chuyện”. Nó cong cớn đáp nhưng láu cá không thèm dậy vội.

166 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

- Ai gây ra hả? Hỏi con mọi kia kìa? Nó chớ còn ai? - Nói láo! Tao không gây... nhưng đứa nào đứng dậy tao chấm dứt. - Thôi nghe? Tại ai trước nói đi Pam... Sao bữa nay cô sang đây giờ này? Rand còn lạ gì tính tình hai đứa? Có bao giờ Pam gây gổ với ai? Hỏi cho có chuyện vậy thôi... nhưng con nhỏ phụ tá giận quá, chưa điều hòa xong hơi thở dù đánh lộn vậy mà mặt mũi chân tay không bị vết nào! - Bữa nay trường cho nghỉ thực tập, tôi không muốn đi cua nên về nhà ghé ngang đây tính lấy sổ sách ra làm thống kê hàng tháng. Ngang cửa bếp thấy mùi cà phê tôi ghé vô thấy nó đứng sừng sững. Nó ngang nhiên lấy áo tôi mặc... lại mượn luôn thỏi son? Nó nói đúng. Áo choàng, phấn son, mấy đồ lặt vặt Pam vẫn để trong ngăn kéo phòng bịnh. Dĩ nhiên con quỷ cái lục lọi “mượn” đỡ, khỏi hỏi

cũng biết! - Tôi hỏi nó đàng hoàng ở đây làm gì... nó trả lời đâm họng. Thấy ghét quá tôi đòi lại áo thì nó bảo cứ tới mà lấy. Tôi đi tới bị nó liệng thỏi son vô mặt rồi lên gối tôi nữa chớ? Thì ra thế, bảo con Pam không nặng tay sao được! Ngó sang Lupe. Rand thấy chỗ mí mắt nó sưng vù và chỗ dưới cằm đang ri rỉ máu: “Cũng hên là tôi vô kịp, ngừng kịp, chớ đấu mách này coi bộ không đồng cân đồng lạng chút nào!” Coi, nó vẫn bảnh. Rằng sức mấy thua, nó giả vờ nằm đó! Xông vô là hết đỡ chắc! Rand bật cười nhưng Pam cay cú: - Giả vờ... chớ không phải đo ván nằm lì hả? Đứng dậy coi con này cho “ao” liền! Tàng hoài... - Cỡ mày mà cho được tao “ao”? Còn lâu! Tức khí Lupe chống tay ngồi dậy rồi đứng lên. Nó xông lại và Pam sẵn sàng nghênh chiến, tính làm

hiệp nữa. Hai đứa chờn vờn làm hắn kẹt ở giữa nhưng may quá có tiếng chuông. Cố nhiên cả hai đứa cùng biết là có khách hàng. Đâu dám làm dữ nữa? Rand nạt liền: - Tôi bảo tốp. Một người im mồm, một người ra phòng đợi đón khách hàng dùm cái. Lupe chỉ chờ có vậy để rút lui trong danh dự. Nhưng em Pam mọi lần dễ bảo là thế mà bây giờ lo gườm gườm nhìn địch thủ, chưa chịu buông tha làm hắn phải gắt: - Nếu muốn đánh lộn thì ngoài giờ làm việc nghe Pam! Còn ở đây là lo phục vụ thân chủ trước, cô nhớ vậy. Đi ra coi ai đi... - Nếu vậy được, tuân lịnh bác sĩ. Nhưng ông coi chừng con này không phải thứ vừa đâu nghe? Nó vừa giở đòn bẩn với tôi lúc nãy đấy!

 Xem tiếp kỳ sau

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

167

TRUYỆN DÀI

Thân phận dư thừa Nhật Tiến dịch theo

THE UNWANTED của Kiên Nguyễn

 Tiếp theo kỳ trước - Đó là những món quà quí, con không dám nhận đâu, thưa cô. - Tại sao không nhận? Tôi thở dài, tìm câu trả lời: - Tại mẹ con đã mua ở chợ đủ đồ dùng cho chúng con rồi. - Cô biết. Cô đã nhìn thấy bà hôm nọ. Mẹ và cô đã nói chuyện với nhau hàng giờ. Bà ấy buồn phiền vì muốn mua quần áo mới cho em và em của em, nhưng lại không đủ tiền, sau khi đã mua sách. Cho nên cô nghĩ là cô có thể giúp bà bằng mấy cái phiếu này, vì qua năm mới em cần rất nhiều tập vở chứ chẳng phải vài cuốn như năm nay đâu. Tôi hạ thấp giọng: - Chúng con lo lấy được. Cô San nhiú mày: - Kiên, em xấu hổ vì mình nghèo à? Tôi cố tránh cái nhìn đăm đăm của cô bằng cách tập trung nhìn vào cái đốm nắng chiếu dưới đất. Cô ấn mấy cái tem phiếu vào tay tôi rồi tiếp: - Không nên xấu hổ vì hoàn cảnh thấp kém hay tình trạng xuất thân của mình. Thực ra, em nên tự hào. Này nhé: em không còn là một dân tư bản nữa. Dưới mắt người Cộng sản, em đã đạt tới địa vị thấp kém nhất mà lại

đạt yêu cầu nhất, đó là thuộc giai cấp nghèo khó. Vậy hãy phấn khởi lên, vì từ nay em chẳng còn gì để mà mất lại có khối điều để được. Yên hẵng, còn nữa. Cô lại lục cái tuí lần thứ nhì rồi nói: - Cầm lấy món tiền này đi. Cô muốn em đi hớt tóc để các thầy cô trong trường khỏi bình phẩm người tiên phong mới tinh của cô trong cuộc diễu hành. Cô muốn mọi người hoàn toàn hãnh diện giống như cô khi họ nhìn thấy em dẫn đầu cuộc diễu hành. Thôi về đi. Em còn có nhiều việc vặt vãnh phải làm, mà cô thì cũng thế. Cô vừa vuốt lên tóc tôi, vừa đẩy tôi ra cửa. Tôi lúng túng nói với cô lời cám ơn không mạch lạc lúc ra về. Ngày hôm sau, lần đầu tiên tôi đến một tiệm hớt tóc ở ngay trong xóm. Từ trước tới nay, mẹ tôi thường xuyên hớt cho tôi. Tiệm hớt tóc, là nơi chỉ có đàn ông tới hớt và tỉa lông mũi, chỉ là một cái lều nhỏ cất sơ sài bằng bốn cái cọc gỗ và một tấm vải nhựa mầu đen. Nó được dựng dưới một cây sồi lớn chỉ cách trường tôi vài bước chân. Người thợ hớt tóc đã cắt tóc cho tôi theo kiểu nhà binh. Những đồ nghề của ông nom cũ kỹ như ít nhất đã hai chục năm rồi, thỉnh thoảng ông lại đem mài chúng loẹt

xoẹt trên một miếng da bò đóng vào thân cây. Tóc trên chóp đầu tôi được ông xén cao hai phân, ngoài ra còn bao nhiêu thì ông cạo nhẵn bằng một lưỡi dao cạo sáng loáng. Suốt ba tuần lễ tiếp theo, dưới sự giám sát của cô San, chúng tôi tập diễu hành dưới sân trường như những cậu lính nhỏ. Còn học sinh của các lớp khác thì xếp hàng đi sau, thứ tự tùy theo thành tích. Một tuần trước ngày diễu hành, cô San không tới trường. Ngay cả các giáo viên cũng không ai hiểu chuyện gì đã xảy ra cho cô. Người được cử thay thế dạy lớp tôi là một thầy trạc ngoài ba mươi với mái tóc bóng nhẫy và hàm răng xỉn dến nỗi làm nụ cười thầy xám xịt. Thầy này cũng thế, tránh bàn luận về sự vắng mặt của cô San. Một buổi sáng, cũng theo như thông lệ, trước khi giờ học bắt đầu, toàn trường phải đứng xếp hàng nghiêm chỉnh trong sân trường. Tôi đứng ở ngay phía sau tập thể, hết sức chú ý. Khi bản quốc thiều cất lên từ cái loa, thì vai trò của tôi là phải đi xuống dọc theo lối đi chính giữa, qua cái bục chính để tiến tới cột cờ. Khi nghe đoạn nhạc mở đầu: “Đoàn quân Việt Nam đi...” tôi dấn bước tới, đầu ngẩng lên cao, mắt nhìn phía trước, lưng ưỡn thẳng. Lá quốc kỳ trong tay tôi với nền đỏ và ngôi sao vàng ở chính giữa. Sau khi tất cả mọi người đã chào lá cờ xong, Ông hiệu trưởng bước lên bục gỗ. Đặc điểm của ông, vốn lúc nào cũng nghiêm trọng, hôm nay lại càng thêm nóng nẩy, thô lỗ. Những nét nhăn nhúm trên mặt của ông chảy xệ, cái miệng mín lại mỏng như một nét bút chì ẩn ở phía dưới hàm ria lưa thưa. Nhìn trừng trừng cử toạ một hồi, ông với tay tắt cái máy phát thanh vừa mới chơi xong đến cuối cùng của bản quốc ca. Ông gõ ngón tay lên cái micro để thử âm thanh làm nó rít vang cả lỗ tai mọi người. Rồi, một tay ông cầm micro, tay kia

168 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

vẫy ra hiêụ cho tất cả chúng tôi im lặng, ông bắt đầu nói, giọng của ông hối hả, mất bình tĩnh, vang vọng tới tân làn sương còn lảng vảng dưới những lùm cây: - Tất cả hãy lắng nghe đây, tôi biết là mới đây có những lời xì xào trong trường, nhất là về cô San, giáo viên lớp 5 C. Hẳn anh chị rất tò mò muốn biết vì sao cô ấy lại vắng mặt. Tôi khuyên các anh chị nên dẹp chuyện ấy đi. Ông lại rà soát mọi người bằng cặp mắt cú vọ và tiếp: - Nếu các anh chị hỏi: “Tại sao lại đẹp chuyện đó đi”? vậy đây là câu trả lời của tôi: Đấy không phải là vấn đề của các trò. Bất cứ ai, nếu còn tiếp tục tọc mạch vào chuyện đó thì sẽ bị xem như một hành động phản cách mạng vậy. Kẻ nào mà bị phát giác vi phạm thì đừng có hòng tôi khoan hồng. Sẽ bị đuổi ngay lập tức. Bây giờ, trước khi các anh chị trở về lớp học, tôi muốn bàn qua về một vấn

đề khác nữa. Nhìn thẳng về phía tôi, ông ta lấy lại vẻ bình tĩnh mọi ngày: - Ban giám hiêụ đã quyết định bầu chọn một người mới, đi tiên phong cho cuộc diễu hành. Để chiếm được vinh dự đi đầu, người đó phải làm hơn cái chuyện thành tích xuất sắc về học tập. Nghĩa là còn phải phát huy tinh thần tập thể giữa các bạn cùng lớp, với cả các thầy cô. Rồi còn phải tham gia sinh hoạt ngoại khoá và còn là một biểu tượng tích cực của toàn trường. Nguyễn Kiên là một học trò giỏi, nhưng cũng không có nghĩa là người xuất sắc nhất để đại diện cho trường. Trường ta còn có nhiều trò khác vượt quá cả Kiên trong mọi lĩnh vực. Vì thế nhà trường sẽ xếp đặt lại, thay thế Kiên bằng một người đi tiên phong khác để dẫn đầu đoàn diễu hành, như thế sẽ đạt nhiều thành công hơn. Ông ta sải bước lại chỗ tôi đang đứng. Điềm nhiên, ông ta giật lấy lá

cờ trong hai tay tôi và trao lại cho anh lớp phó của tôi. Quay về phía đám học trò, ông nói: - Phần nói chuyện của tôi đến đây là kết thúc. Các trò có thể quay về lớp học. Ông ta vất cái micro lên bục nghe cái thịch rồi bước khỏi sân khấu, hai tay khoanh trước ngực. Khi mọi người giải tán khỏi sân trường, mặt tôi đỏ dừ vì nhục nhã. Không nói một lời, tôi lủi khỏi đám đông và lẩn đi ngay. Mùa hè năm 1978 ấy đánh dấu ba năm sống dưới chế độ Cộng sản. Mặc dầu chính quyền mới đã tiếp thu thành công miền nam Việt Nam, nhưng nhiều công dân của chế độ cũ vẫn hy vọng người Mỹ quay trở lại, và mỗi tối thứ hai, họ vẫn lén nghe các bản tin tức của đài BBC. Khi đời sống ngày càng khó khăn thì niềm hy vọng lại càng trở thành một thứ xa xỉ duy nhất mà Cộng sản vẫn

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

169

TRUYỆN DÀI chưa tóm được. Buồn thay, đối với nhiều người, hy vọng trở nên một sức mạnh tiêu cực cầm giữ đời sống của họ trong lao tù của sự chờ đợi phù phiếm. Thay vì tận hưởng đời sống, nhiều người đơn thuần coi như sống chỉ là tồn tại. Trường hợp này cũng xảy ra với gia đình tôi. Mẹ tôi chẳng hoàn tất được chuyện gì trong ba năm liền ngoại trừ sự chờ đợi. Bà hy vọng là chế độ Cộng sản sẽ sụp đổ hoặc vì sự lạm phát, hoặc vì lý do yếu kém của guồng máy nhà nước. Bà cũng chờ đợi một cuộc nổi dậy có thể xảy ra, hay một cuộc chiến tranh lật đổ chế độ mới vì sự căng thẳng giữa quần chúng và các cán bộ lúc nào cũng mạnh mẽ. Nhưng sự chờ đợi lê lết kéo dài quá lâu, mọi khí thế trong lòng chúng tôi đã tắt nguội dần. Sự tủi hổ không còn chiếm vị thế ưu tiên trong đầu óc mẹ tôi nữa. Mớ nữ trang cất dấu trong tuí quần của tôi đã được bán dần mòn để cho gia đình tôi được sống sót. Cuối cùng thì mẹ tôi khánh tận và chúng tôi bước vào đường cùng. Thối chí với sự chờ đợi trong vô vọng, mẹ tôi đã thuê một quầy hàng trong ngôi chợ lớn nhất tỉnh, cách nhà tôi khoảng năm cây số. Gian hàng của bà chỉ là một cái ngăn rộng chừng mười mét vuông chen vào giữa hai gian hàng, một của người bán xôi, và một là tiệm bán bánh mì. Ngôi chợ, bao gồm hàng trăm dân tiểu thương như mẹ tôi, được chia thành nhiều khu vực riêng, như khu bán cá, khu bán gia súc, rau cỏ, vải vóc, đồ dùng về điện, thuốc men và ở ngoài bìa xa nhất là nơi bán những sản phẩm của nông trại. Xa hơn đó nữa, là chỗ đổ rác của thành phố, một thứ siêu thị của lũ lang thang không nhà. Mẹ tôi bán gạo là chủ yếu, thêm vài thứ sản phẩm trồng trọt khác như khoai tây, đậu. Tuy vậy, người Cộng sản cũng ghé mắt vào những loại buôn bán như kiểu của mẹ tôi, vì họ cho là loại tiểu thương này làm

cho hàng hoá trở nên đắt đỏ và làm xáo trộn nền kinh tế. Trong một bản tuyên cáo, chính quyền cấm thành phần trung lưu được buôn bán tự do và gửi nhiều toán đi tịch thu hàng hoá. Họ hứa hẹn với mẹ tôi là nếu từ bỏ gian hàng thì sẽ kiếm cho một công việc khác. Nhưng dù đã thỏa thuận như thế, đơn xin việc của mẹ tôi vẫn luôn luôn bị từ chối. Gian hàng của mẹ tôi chỉ tồn tại được có vài tháng thì bị bắt phải đóng cửa. Chỉ vài phút trước khi có cuộc đột nhập, mẹ tôi đã tẩu tán được một số hàng hoá qua mấy người bạn hàng. Sau đó là những cuộc lục soát tinh vi hơn, toàn diện hơn mà không hề thông báo trước. Ở ngoài chợ, hầu hết các bạn hàng đều kém may mắn hơn mẹ tôi. Chính quyền, thông qua các đội tình nguyện trẻ tuổi, đã xông vào các cửa tiệm vào lúc nửa đêm, tịch thu tất cả các loại hàng hóa đã được kiểm kê. Rồi hôm sau, họ bắt chủ tiệm trưng ra giấy tờ biên nhận buôn bán, chứng tỏ họ có quyền sở hữu đối với món hàng đó. Làm sao mà có được, vì hầu hết các hàng hoá chỉ là mua đi bán lại ở chợ đen, làm gì có giấy biên nhận. Thế là phải nộp phạt cho những hàng hoá tồn kho và các thương gia bị quét sạch sẽ. Vào cái hôm mà đội thanh thiếu niên tới đóng cửa gian hàng của mẹ tôi, trong cơn giận dữ và thất vọng vì chẳng có món nào có giá trị, họ đã đập phá tan hoang. Một thành viên của toán, một đứa con gái mới chừng mười bốn tuổi, trong bộ đồng phục mầu xanh đã xiả xói vào mặt mẹ tôi với giọng khinh bỉ: - Thử coi bà còn dám mở lại gian hàng chống phá cách mạng này nữa không? Chúng tôi sẽ quay lại kiểm tra thường xuyên cho bà biết tay. Rất lâu sau khi họ đi khỏi, mẹ tôi vẫn ngồi trên sàn, đầu cúi xuống, không nhúc nhích. Ở bên ngoài, một bóng người bước vào gian hàng của mẹ tôi, ngừng lại ở ngưỡng cửa để

quan sát bà. Từ chỗ mẹ tôi ngồi, bà chỉ có thể nhìn thấy một đôi chân dơ dáy của người khách thọc trong đôi dép râu rẻ tiền... Bà ngẩng lên nhìn và thấy khuôn mặt quen thuộc của bà Đặng lúc ấy cũng đang chăm chăm nhìn bà. Ba năm sống dưới ách Cộng sản đã biến người bạn ồn ào của bà thành một phụ nữ già nua và nhút nhát. Tuy nhiên tiếng cười của bà Đặng vẫn còn dễ lây lan, vang lên như tiếng pha lê khi bà nhận ra mẹ tôi. Bà la lên: - Trời phật ơi! Chị đó à, Khuôn? Chao ôi, chuyện gì đã xảy ra cho chị thế? Mẹ tôi nhìn đăm đăm một cách ngây dại vào khoảng không gian phía sau khuôn mặt của bà Đặng. Quá xúc động vì cuộc hội ngộ bất ngờ, Bà Đặng quỳ xuống sàn giữa đống chai lọ vỡ, mẻ và gục khuôn mặt vào cổ của mẹ tôi. Tuy nhiên mẹ tôi không ôm lại bà. Đầu óc của mẹ hình như ở đâu đó bên kia sự hôi thối, lầy lội của ngôi chợ, tiếc nuối sự mất mát của mình. Nhiều ngày sau, mẹ tôi vẫn còn nằm liệt giường và từ chối ăn cơm với gia đình. Bà nói với Jimmy và tôi về việc bỏ rơi chúng tôi để đi sống ở một nơi nào khác. Một đôi khi, bà còn tính đến chuyện cả nhà, trừ ông bà ngoại tôi, sẽ tự tử tập thể cho thoát nợ đời. Sợ hãi vì những cơn xuống tinh thần đó, Jimmy và tôi tránh vào căn buồng của bà y như thể đó là khu vực của người cùi.

170 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

 Xem tiếp kỳ sau

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

171

RAO VẶT • CẦN NGƯỜI • CẦN THỢ • SANG TIỆM • BÁN XE • BÁN NHÀ • THUÊ/BÁN PHÒNG/NHÀ • CẦN NGƯỜI GIỮ TRẺ • NHẬN GIỮ TRẺ • v.v... *

Sửa hoặc thay đổi nội dung miễn phí

Hạn chót để sửa đổi nội dung trước 10 giờ sáng thứ Sáu hàng tuần

* Nếu ngưng đăng sớm, số tiền còn lại sẽ được sử dụng cho những lần đăng sau

172

CLASSIFIED ADS • GIÁ RẺ • HIỆU QUẢ • NHANH CHÓNG Rạng Đông News báo hằng tuần, ấn bản 5000 tờ mỗi tuần phục vụ rộng rãi tại GA và các vùng phụ cận

678-360-2840 

rangdong.rv@gmail.com



www.RangDongAtlanta.com

RANG DONG NEWS 4643 Buford Hwy. Chamblee, GA 30341

| No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

173

174

| No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

175

176

| No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

177

178

| No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

179

180 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

181

182 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

183

184 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

185

186 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

187

188 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

189

190 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

191

192 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

193

194 | No 685 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

PHỤ NỮ

Bài tập giúp giảm mỡ bụng thần tốc Việc tập luyện thường xuyên các bài tập ngắn tập trung vào các khu vực khác nhau của cơ bụng sẽ giúp việc giảm mỡ bụng hết sức hiệu quả.

1. Đạp xe đạp (gập bụng chéo – cross crunch)

Bao gồm các động tác gập bụng trong bài tập cơ trọng tâm bởi vì nó tập trung vào cơ bụng và cơ chéo. Tư thế ban đầu: Nằm trên sàn, lưng áp sát sàn và cong đầu gối. Tập trung vào cơ bụng và nâng vai lên khỏi sàn. Thực hiện:Nâng vai trái đồng thời nâng đầu gối phải, vẫn co đầu gối. Với khuỷu tay trái chạm đầu gối phải, và sau đó trở lại vị trí bắt đầu. Tiếp tục với khuỷu tay phải chạm đầu gối trái. Lặp lại 30 lần. Lưu ý: Nếu bị đau lưng hoặc có bất kỳ vấn đề nào với cơ trọng tâm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện bài tập này.

3. Nâng chân dọc (Vertical leg crunch)

2. Gập bụng nghiêng (side crunch)

Bài tập gập bụng nghiêng tập trung vào các cơ bụng chéo và đốt cháy mỡ vùng bụng này. Vị trí ban đầu: Nằm hơi nghiêng về bên phải và đặt hai chân lên nhau. Đầu gối phải hơi cong, và tay trái đặt ở phía sau đầu. Thực hiện: Di chuyển khuỷu tay trái cố gắng chạm vào cơ bụng chéo. Giữ trong một giây, và sau đó từ từ trở lại vị trí ban đầu. Hít vào trong khi hạ thấp người và thở ra trong khi nâng người lên. Lặp lại 15 lần. Mẹo: để tăng hiệu quả của bài tập, hãy cố gắng tập trung vào thực hiện đúng động tác với tốc độ chậm.

Bài tập này tập trung vào phần bụng trên và làm khỏe cơ lưng dưới, đồng thời giúp cải thiện tư thế nhờ tăng cường cơ bắp dọc theo cột sống. Tư thế ban đầu: Hai tay đặt sau gáy. Hai chân đặt thẳng đứng vuông góc với sàn nhà. Thực hiện: Co cơ bụng, từ từ nâng vai và phần thân trên khỏi sàn, thở ra. Giữ chân thẳng. Tiếp tục kéo phần thân trên, tập trung vào cơ trọng tâm để không ảnh hưởng đến cổ. Giữ vị trí này trong vòng 5-10 giây. Sau đó, từ từ hít vào và hạ thấp phần thân trên trở về vị trí ban đầu. Lặp lại 15 lần.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

195

PHỤ NỮ 4. Gập bụng dài tay (Long arm crunch)

6. Plank nghiêng (side plank)

Bài tập này tập trung vào các cơ trọng tâm: cơ bụng chậu, cơ ngang bụng, cơ lưng dưới, các nhóm cơ bụng chéo và cơ bụng trên. Tư thế ban đầu: Nằm ngửa, đặt hai tay lên trên đầu, hai lòng bàn tay xếp chồng lên nhau. Co gối, bàn chân đặt trên sàn. Thực hiện: Co cơ bụng, di chuyển cánh tay thẳng lên trên đầu và từ từ nâng đầu và cánh tay kết hợp gập người dậy không quá cao. Sau đó, từ từ hạ thấp phần thân trên trở về vị trí cũ. Lặp lại 30 lần.

Bài tập này giúp săn chắc cơ liên sườn cũng như cơ vai. Vị trí ban đầu: Nằm nghiêng, hai chân duỗi thẳng. Đặt khuỷu tay trên sàn ngay dưới vai. Thực hiện: Co cơ bụng và nâng người lên sao cho cơ thể từ đầu đến chân là một đường thẳng. Nhúng hông xuống phía sàn, sau đó nâng hông lên cao hơn. Lặp lại ít nhất 4 lần cho mỗi bên.

5. Plank xoay hông (Plank hip dips)

7. Động tác Bird-dog

Bài tập này giúp săn chắc cơ bụng, cơ chéo, cơ lưng dưới. Vị trí ban đầu: Đặt hai cánh tay vuông góc với sàn và căn chỉnh khuỷu tay ngay dưới vai. Cánh tay đặt song song với cơ thể ở khoảng cách ngang vai. Thực hiện: Lần lượt đẩy hông sang bên phải, rồi quay trở lại tư thế ban đầu. Sau đó đẩy hông sang bên trái và quay lại. Lặp lại 10 lần.

Bài tập này giúp săn chắc cơ lưng và cải thiện thăng bằng. Vị trí ban đầu: chống tay lên sàn, gập đầu gối sao cho cẳng chân với đùi (đùi với thân trên) tạo thành một góc vuông. Giữ thẳng cổ và đầu. Thực hiện: Nâng chân trái lên song song với mặt sàn và đưa tay phải ra phía trước, lòng bàn tay hướng xuống. Giữ vị trí này trong 1 giây. Từ từ quay trở lại vị trí ban đầu và lặp lại với cánh tay và chân đối diện. Lặp lại 30 lần. Lặp lại ít nhất 4 lần cho mỗi bên.

8. Hạ nhiệt với tư thế rắn hổ mang

Bài tập này sẽ giúp bạn thư giãn và bình tĩnh sau khi tập các bài tập. Nằm sấp, hai chân mở bằng hông, mu bàn chân úp xuống, chống hai tay sao cho khoảng cách bằng vai. Uốn cong lưng, nâng ngực và hướng đầu ra phía sau, giữ cổ dài và từ từ thở ra. Sau khi đã nâng tối da và kéo căng bụng, giữ tư thế này trong vòng 15-30 giây, hít thở đều, rồi từ từ hạ thân người xuống sàn, thở ra. Đừng quên rằng không thể có được thân hình cân đối chỉ bằng cách tập luyện liên tục mà một chế độ ăn vừa phải và uống nước đầy đủ đóng vai trò quan trọng.

H.D (THEO BRIGHTSIDE)

196 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

197

THẾ GIỚI QUANH TA

Cháy Nhà thờ Đức Bà Paris:

cả thế giới bàng hoàng

ột vụ hỏa hoạn lớn đã xảy ra tại Nhà thờ Đức bà Notre-Dame Paris nổi tiếng ở thủ đô Paris, Pháp vào ngày 15/4 khiến di sản gần 1.000 năm tuổi này bị thiệt hại nặng nề. Vụ hỏa hoạn nghiêm trọng, kéo dài hơn 5 tiếng đồng hồ đã làm chấn động nước Pháp và thế giới.

Cả thế giới dõi theo

Người dân Pháp dĩ nhiên là những người đau xót nhất khi chứng kiến Nhà thờ Đức bà của họ chìm trong biển lửa. Đối với người dân thủ đô nước Pháp, nhà thờ Đức Bà là một phần hồn của Paris nên tất cả đều bàng hoàng và đau xót khi chứng kiến trận hỏa hoạn. Ông Cédric Bordes, cư dân quận 20 của Paris, kể

lại: “Bên vệ đường, rất nhiều người có mặt, ai nấy đều hướng về nhà thờ Đức Bà Paris, khi ấy vẫn đang hừng hực lửa, khói bốc đen ngòm cả một khoảng trời. Chúng tôi đều hoảng hốt. Nhìn thấy ngôi thánh đường mà mình vẫn đi ngang hằng ngày oằn mình trong lửa khiến tâm hồn tôi trở nên trống rỗng. Mất mát quá lớn… Công trình mà tổ tiên chúng tôi đã xây dựng cách

198 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

đây hơn 850 năm, trải qua nhiều đời hoàng đế, vượt qua cả hai cuộc thế chiến lại bị lửa làm rụi từ từ ngay trước mắt mà mình chỉ có thể đứng nhìn...”. "Trái tim tôi tan nát. Đó là biểu tượng của Paris, biểu tượng của Thiên chúa giáo. Với tôi, cả thế giới như sụp đổ", Elizabeth Caille, 58 tuổi, một người dân sống gần nhà thờ, chia sẻ. “Nó sẽ không bao giờ như

trước nữa", Samantha Silva, 30 tuổi, nghẹn ngào. Trên mạng Twitter, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói: "Nhà thờ Đức Bà Paris đang bốc cháy. Chúng tôi xin chia sẻ với tất cả các tín đồ Công giáo, với toàn thể người dân Pháp. Tôi rất đau lòng khi chứng kiến một phần của chúng ta bốc cháy". Tổng thống Macron đã trực tiếp có mặt tại hiện trường để thị sát khi đang xảy ra hỏa hoạn. Phát biểu trên truyền hình quốc gia tối cùng ngày, ông Macron nói: "Tôi muốn nói với các bạn rằng, chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng lại nhà thờ. Đây là một phần của lịch sử nước Pháp. Và chúng ta sẽ xây dựng lại trong những năm tới. Bắt đầu từ ngày mai, chương trình ủng hộ quốc gia sẽ bắt đầu và sẽ mở rộng ra quốc tế". Tổng thống Macron khẳng định, với sự nỗ lực không ngừng, lực lượng cứu hỏa đã ngăn được "thảm kịch tồi tệ nhất" trong vụ hỏa hoạn tại Nhà thờ Đức Bà khi hai tòa tháp còn lại của nhà thờ không bị đổ sập. "Thảm kịch tồi tệ nhất đã tránh được. Nhưng cuộc chiến này vẫn chưa hoàn tất. Vài giờ tới tình hình vẫn rất khó khăn", ông Macron nói. Trong một bình luận trên Twitter, Tổng thống Donald Trump đã gửi lời chia buồn với mất mát của người dân Pháp. Thủ tướng Đức Angela Merkel đề nghị giúp đỡ người dân Pháp, và gọi Nhà thờ Đức Bà là một "biểu tượng của văn hoá Pháp và châu Âu".

Bên trong Nhà thờ Đức Bà hôm 16/4

Trên Twitter, Thủ tướng Anh Theresa May viết: "Tâm trí của tôi ở bên cạnh nhân dân Pháp đêm nay, và với lực lượng khẩn cấp đang chiến đấu với ngọn lửa hung tàn tại Nhà thờ Đức Bà".

Không liên quan đến khủng bố

Theo hãng tin RT, đám cháy bùng lên vào khoảng 6 giờ 50 tối ngày 15/4. Lửa bắt đầu bốc lên ở khu vực mái phía sau của Nhà Thờ trước khi bắt đầu lan mạnh. Khói lửa ngùn ngụt nơi công trình kiến trúc lịch sử tôn giáo nổi tiếng toàn cầu này. Gần 500 lính cứu hỏa cùng với sự hỗ trợ của trực thăng và máy bay không người lái đã nỗ lực dập tắt đám cháy trong nhiều giờ. Phải mất 5 tiếng sau, đám cháy tại nhà thờ Đức Bà Paris đã bị khống chế gần như hoàn toàn và cấu trúc chính của nhà thờ đã được cứu.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thở phào nhẹ nhõm, tuyên bố rằng “điều tội tệ nhất đã không xảy ra” và “toàn thể nước Pháp sẽ cùng xây dựng lại nhà thờ Đức Bà Paris”. Nhiều nguồn tin cho rằng, đám cháy có thể đã bùng lên trong lúc tu sửa bên trong nhà thờ. Nhà thờ đang trong quá trình tu bổ, với một số phần dưới giàn giáo và tượng đồng đã được gỡ bỏ vào tuần trước. Tờ The Guardian ngày 17/4 dẫn thông tin từ giới chức Pháp cho hay nhà thờ Đức Bà Paris chỉ cách bờ vực bị thiêu rụi khoảng 1530 phút nếu lực lượng cứu hỏa không kịp thời xả thân ngăn chặn. Sự liều mạng của họ đã ngăn một thảm họa lớn hơn cho công trình mang tính biểu trưng, văn hóa, lịch sử, tôn giáo và kiến trúc của nước Pháp. Những người lính cứu hỏa đã ở bên trong nhà thờ

để tạo một bức tường nước ngăn ngọn lửa hung tàn lan ra 2 tháp chuông ở phía tây. AFP dẫn lời Thứ trưởng Nunez giải thích lực lượng cứu hỏa đã không dùng máy bay chở nước để dập lửa vì việc này có thể khiến kết cấu nhà thờ, vốn bị yếu do vụ cháy, có thể đổ sập. Guardian dẫn lời các công tố viên nói rằng, dựa trên kết quả điều tra sơ bộ họ có thể khẳng định vụ hỏa hoạn không liên quan đến âm mưu khủng bố hay phá hoại nào. Tuy vậy, cảnh sát Pháp sẽ tiếp tục cuộc điều tra toàn diện vụ hỏa hoạn để làm sáng tỏ nguyên nhân.

Số phận những “báu vật” trong Nhà thờ Đức Bà Paris sau hỏa hoạn

Hầu hết các tác phẩm nghệ thuật quý giá nhất bên trong Nhà thờ Đức Bà Paris đã được lực lượng cứu hỏa bảo toàn và di chuyển đến nơi an toàn sau vụ hỏa hoạn.

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

199

THẾ GIỚI QUANH TA Theo hãng tin CNN, Bộ trưởng Văn hóa Pháp Franck Riester hôm 16/4 cho biết với báo chí rằng, hầu hết các di sản quý bên trong Nhà thờ Đức Bà Paris đã được đưa đến nơi an toàn, không bị hư hại bởi vụ hỏa hoạn tối qua. Cụ thể, hai trong số cổ vật được coi là báu vật quý giá nhất của Nhà thờ Đức Bà gồm Vương miện gai và Áo choàng của Thánh Louis đều đã được di chuyển an toàn đến Tòa thị chính Paris. Trong khi đó, các cổ vật khác được đưa đến bảo tàng nghệ thuật Louve ở Paris. “Các tác phẩm nghệ thuật lớn thoạt nhìn có vẻ không bị ảnh hưởng bởi hỏa hoạn, nhưng sẽ có hư hại nhất định do khói. Chúng tôi sẽ di chuyển những cổ vật này an toàn tới bảo tàng Louvre. Tại đây, các bức tranh sẽ được hút ẩm và bảo tồn”, Bộ trưởng Riester nói. Một thông tin lạc quan khác cũng được Bộ trưởng Riester công bố cho báo chí đó là các cửa sổ màu ở phía bắc và phía nam nhà thờ “dường như không bị ảnh hưởng nhiều” bởi vụ hỏa hoạn. Ngoài ra, quả chuông chính của nhà thờ có tên Emanuelle hiện vẫn an toàn ở tòa tháp phía nam. Theo Guaridan, cây đàn organ trong nhà thờ cũng được bảo toàn. Trước đó, nguồn tin của AP cho hay, các bức tượng cổ gồm 12 bức tượng các tông đồ và 4 bức tượng các nhà truyền giáo nằm trên mái nhà thờ suốt hơn 1 thế kỷ qua đã được dỡ xuống để phục vụ công tác trùng tu

trước khi vụ hỏa hoạn xảy ra. Hiện giới chức Pháp tiếp tục dời các vật có giá trị bên trong Nhà thờ Đức Bà Paris đề phòng nguy cơ một vụ hỏa hoạn khác có thể bùng lên bất cứ lúc nào. Các chuyên gia cũng bắt đầu tiến hành công tác đánh giá mức độ bền vững của các kết cấu bên trong nhà thờ sau tác động của vụ cháy. Tham gia “giải cứu” các cổ vật có những người lính cứu hỏa, cảnh sát và các tu sĩ. Họ đã bất chấp nguy hiểm tới tính mạng, chuyển các cổ vật mang ý nghĩa quan trọng về tôn giáo và lịch sử ra khỏi khu vực đám cháy. Nhà thờ Đức Bà Paris là nơi lưu giữ nhiều cổ vật và tác phẩm nghệ thuật quý hiếm có niên đại lâu đời. Do vậy, việc bảo vệ các món đồ này là ưu tiên hàng đầu của chính quyền Paris trong trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp như hỏa hoạn. Ngoài Mão gai được đội trên đầu Chúa Jesus, Nhà thờ Đức Bà Paris còn lưu giữ những cổ vật thiêng liêng như một mảnh thánh giá nơi Chúa Jesus bị đóng đinh hay cây Đinh thánh được dùng khi Chúa Jesus bị hành hình. Nhà thờ Đức Bà Paris cũng nổi tiếng với 10 quả chuông đặc biệt, trong đó 9 quả chuông được đặt tên lần lượt là Marie, Gabriel, Anne-Genevieve, Denis, Marcel, Etienne, BenoitJoseph, Maurice và JeanMarie. Quả chuông lớn nhất có tên Emmanuel nặng hơn 13 tấn và thường rung lên

Tìm thấy bức tượng gà trống bằng đồng mang ý nghĩa biểu tượng của Nhà thờ Đức Bà Paris. Ảnh: AFP.

trong các sự kiện quan trọng tại Pháp. Cây đàn Organ khổng lồ nguyên bản, một trong những nhạc cụ nổi tiếng nhất thế giới, có từ thời Trung cổ cũng là một tài sản vô giá bên trong Nhà thờ Đức Bà Paris. Qua nhiều năm, các nghệ nhân chế tạo đàn organ đã cải tiến cây đàn này và bổ sung thêm một số bộ phận, tuy nhiên các ống đàn vẫn được bảo tồn qua hàng trăm năm trước vụ cháy vào tối qua. Nhiều bức điêu khắc, tượng và tranh quý cũng được đặt tại Nhà thờ Đức Bà Paris. Những tác phẩm nghệ thuật độc đáo này đã tạo nên dấu ấn riêng của nhà thờ, mang ý nghĩa quan trọng về tôn giáo và lịch sử. Cửa sổ hoa hồng là một trong những điểm nhấn ấn tượng nhất được bảo vệ chặt chẽ bên trong Nhà thờ Đức Bà Paris. Ra đời từ thế kỷ 13, cửa được làm bằng kính với nhiều màu sắc, tạo thành những bức tranh tuyệt đẹp thu hút du khách tới thăm nhà thờ. Hai tháp chuông trong khuôn viên Nhà thờ Đức Bà Paris từng là hai kiến trúc

200| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

cao nhất tại Paris cho tới khi Tháp Eiffel hoàn thiện vào cuối thế kỷ 19. Tháp chuông Bắc và Nam lần lượt được hoàn tất vào năm 1240 và 1250.

Lý do khiến Nhà thờ Đức Bà Paris khó có thể phục dựng như nguyên bản

Vụ hỏa hoạn đã khiến tháp chuông giữa của nhà thờ cùng với phần mái vòm bị thiêu rụi và đổ sập chỉ khoảng 1 giờ đồng hồ kể từ khi ngọn lửa bùng lên. Theo lời Bộ trưởng Nội vụ Pháp Laurent Nunez, các kỹ sư và chuyên gia đã xác định được “một số hư hại” trong kết cấu của nhà thờ sau vụ cháy. “Nhìn chung kết cấu nhà thờ vẫn tốt nhưng các chuyên gia cũng xác định được một số hư hại đặc biệt ở phần mái vòm, trần và một phần hành lang phía bắc”, Bộ trưởng Nunez cho biết. Theo AFP, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành tập đoàn Kering, tập đoàn sở hữu các thương hiệu xa xỉ như Gucci, ves Saint Laurent, Balenciaga và Alexander McQueen, ông FrançoisHenri Pinault tuyên bố dành

100 triệu Euro đóng góp vào nỗ lực tu sửa nhà thờ sau vụ hỏa hoạn. Trong khi đó, giới quan sát cho rằng, trùng tu nhà thờ sau vụ hỏa hoạn có thể mất ít nhất 10 năm. Các chuyên gia cho biết Nhà thờ Đức Bà Paris sẽ không thể được phục dựng chính xác như nguyên bản trước khi xảy ra vụ cháy vì Pháp không còn đủ những cây gỗ to để làm lại phần kiến trúc bị ngọn lửa thiêu rụi. Vụ hỏa hoạn đã khiến phần tháp nhọn và mái vòm của nhà thờ bị thiêu rụi và đổ sập. Theo ông Bertrand de Feydeau, phó chủ tịch Quỹ Di sản Pháp, phần mái vòm của Nhà thờ Đức Bà Paris sẽ không thể được phục dựng chính xác như nguyên bản trước khi xảy ra vụ hỏa hoạn. Ông Feydeau nhận định quá trình phục dựng nhà thờ sau hỏa hoạn sẽ phải sử dụng tới những công nghệ mới để làm lại phần mái bị phá hủy. “Hiện tại, trên lãnh thổ Pháp, chúng ta không còn những cây gỗ với kích cỡ tương đương những cây từng được chặt vào thế kỷ 12 và 13 (để làm mái vòm nhà thờ)”, ông Feydeau cho biết. Ông Feydeau đã nói với đài France Info rằng phần mái gỗ của Nhà thờ Đức Bà Paris vừa bị thiêu rụi trong vụ hỏa hoạn được làm từ những dầm gỗ có tuổi đời hơn 800 năm. Đây là những cây gỗ được trồng trong các khu rừng nguyên sinh. Theo Dailymail, trong các khu rừng tại Pháp vào thời kỳ Nhà thờ Đức Bà Paris được xây dựng có những cây gỗ được trồng từ thế kỷ thứ

7 và thứ 8. Điều này đồng nghĩa với việc một số dầm gỗ bị thiêu rụi trong đám cháy tại nhà thờ gần đây có thể có tuổi đời lên tới 1.300 năm. Ước tính toàn bộ phần dầm của Nhà thờ Đức Bà Paris, công trình kiến trúc 850 tuổi ở trung tâm Paris, được làm từ 1.300 cây gỗ. Nhà thờ Đức Bà Paris nổi tiếng với thiết kế dầm gỗ và chạm khắc gỗ mang đặc trưng của kiến trúc Gothic. Những công trình được xây dựng theo phong cách Gothic như Nhà thờ Đức Bà Paris có đặc trưng là mái vòm cao. Theo đó, để xây dựng nhà thờ, các kiến trúc sư cần đến những cây gỗ cao, vững chắc và cứng rắn được lấy từ các khu rừng tại Pháp. Những cây gỗ này được chặt vào khoảng năm 1160. Chia sẻ với CNN, linh mục Patrick Chauvet của Nhà thờ Đức Bà Paris cho biết cấu trúc mái vòm thời trung cổ, phần lớn được làm từ gỗ sồi, “đã bị phá hủy” sau vụ cháy. Khuôn viên bên trong nhà thờ này có chiều dài và rộng khoảng 128m và 40m với mái vòm cao khoảng 42m. David Elstone, giám đốc điều hành Hiệp hội Khai thác gỗ có trụ sở tại tỉnh Bristish Columbia, Canada cho biết tỉnh này không có loại gỗ sồi phù hợp đúng như nguyên bản của Nhà thờ Đức Bà Paris trước đây. Tuy nhiên, nếu các kiến trúc sư yêu cầu loại gỗ mềm để phục dựng nhà thờ, Canada có thể sẵn sàng giúp Pháp. “Chúng tôi có loại cây có thể phù hợp với nhu cầu của các kiến trúc sư đang tìm

cách phục dựng Nhà thờ Đức Bà Paris. Chúng tôi có những cây gỗ cao, khỏe mà bạn không thể tìm thấy ở những khu vực khác”, ông Elstone cho biết, đồng thời nói rằng những cây gỗ lâu đời nhất không phải lúc nào cũng là những cây gỗ to nhất. Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 5/2018, hiện chỉ còn 4% diện tích đất rừng còn lại tại châu Âu là rừng nguyên sinh chưa chịu tác động bởi hoạt động của con người, trong đó không còn khu rừng nguyên sinh nào có diện tích lớn hơn 500km2 ở ngoài lãnh thổ Nga hoặc Bắc Âu. Tiến sĩ Francesco Maria Sabatini, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Đa dạng sinh học Đức, cho biết mặc dù rừng bao phủ gần

1/3 lục địa Pháp, nhưng chỉ 0,01% diện tích này là chưa bị con người khai thác, trong đó có những cây gỗ tuổi đời từ 200-400 năm. Nhà thờ Đức Bà Paris được xây dựng từ thế kỷ thứ 12. Đây là địa điểm nổi tiếng thu hút khách du lịch, đón khoảng 13 triệu du khách mỗi năm. Nhà thờ đã tồn tại qua 2 cuộc chiến tranh và trở thành cảm hứng cho nhiều tác phẩm văn chương, nghệ thuật. T.K (TỔNG HỢP)

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

201

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Theo lịch thư của Tống Thiều Quang thì trong tuần khởi từ 23/03 âm lịch (27/04 dương lịch), các ngày âm lịch sau đây được kể là các ngày tốt nên làm các việc quan trọng: 26, 29. Còn các ngày âm lịch sau đây bất lợi cho mưu sự nên thận trọng: 27, 30.

Tuổi Tý: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tý cảm nhận công việc bình thường, tài chính ổn định hơn. Phòng cuối tuần có dấu hiệu hao thoát. Đối với nam giới: Tình cảm khởi sắc, có người quan tâm và đề nghị cộng tác một công việc sinh lời. Dù có chuyển hướng về sự nghiệp nhưng không nên làm việc quá mức, cần thư giãn và chăm lo sức khỏe. Có cơ hội du lịch và thăm viếng nhưng đối với an khang cần giữ gìn cẩn thận. Nhận tin vui từ thân thích. Đối với nữ giới: Sự nghiệp có áp lực vào cuối tuần nhưng tài chính đã ổn hơn kể cả nguồn phụ. Tình cảm tươi sáng nhất là trong gia đình hay với đối tượng. Tránh cho vay hay đầu tư lớn trong tuần, đặc biệt là tạm ngừng thử thời vận. Đối với giới cao niên: Có niềm vui đoàn tụ với thân thích và góp mặt với cộng đồng nhưng nên chừng mực trong cảm xúc và ngôn ngữ để tránh gây bất hòa. Tuổi Sửu: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Sửu hy vọng giảm áp lực về sự nghiệp và tài chính có dấu hiệu ổn định dần dần. Đối với nam giới: Công việc cuối tuần có dấu hiệu thăng tiến, nên kiên tâm và chờ cơ hội tốt trong tầm tay. Có triệu chứng mệt mỏi nên giữ gìn sức khỏe nhất là khi đi xa.Tiền bạc tuy có nguồn phụ nhưng không tiết kiệm được vì nhiều khoản chi tiêu cho thân thích hoặc thuốc men. Nên hạn chế việc đỏ đen và tiêu pha vung tay quá trán. Đối với nữ giới: Đừng đầu tư các khoản bấp bênh và trông cậy vào may rủi. Tuy có hao tài nhưng có tin mừng về một khoản nợ cũ hay lời lãi bất ngờ. Ra ngoài nên thận trọng và phòng rủi ro khi làm việc. Sự nghiệp có áp lực nhưng kết quả vào cuối tuần khả quan. Được người quan tâm và hy vọng nhận tặng vật. Đối với giới cao niên: Nên điều độ trong việc ăn uống và giải trí. Phòng cảm cúm. Có cơ hội cải thiện sinh hoạt thích hợp với mùa nắng ấm.

Tuổi Dần: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Dần có nhiều chuyển biến gây chút áp lực về công việc và tài chính thì nguồn phụ thu bị hạn chế. Đối với nam giới: Tình cảm tuy tươi nhưng sức khỏe có rắc rối vì đau nhức chân tay hay răng lợi. Tiền bạc thu nhập chính ổn định nhưng có dấu hiệu nhu cầu chi tăng nên cần một kế hoạch tiết kiệm trong chi phí giao tế. Phòng dây dưa tới tranh cãi hay tranh tụng. Đối với nữ giới: Tránh gây mâu thuẫn do thị phi khẩu thiệt. Cuối tuần khoan thực hiện kế hoạch tài chính vì chưa hy vọng có lời lãi mà có thể dây dưa tới tranh cãi hay pháp lý. Được tin vui về bè bạn và có một tuần bận rộn thăm viếng, tiếp tân hay hội họp. Đối với giới cao niên: Thân tâm an vui nhưng có khoản chi tiêu bất ngờ nên tài chính không vững. Phòng ho suyễn hay đau nhức. Tuổi Mão: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Mão khởi đầu bằng kém thuận lợi trong công việc nhưng cuối tuần tạm thời giảm áp lực về tài chính. Đối với nam giới: Đề phòng khi di chuyển và lúc làm việc. Khoan vay mượn thêm vì tài chính dù có dấu hiệu tạm ổn định nhưng chưa hết thất thoát vào cuối tuần. Một tuần bận rộn vì hoạt động cộng đồng hay tín ngưỡng, nhưng có cuộc gặp gỡ lý thú hay có người quan tâm hỗ trợ. Đối với nữ giới: Hai nguồn tài chính, chính và phụ đều bấp bênh nên lấy tiết kiệm làm chính. Phòng đau nhức hoặc có tin gây lo âu về sức khỏe. Tuy nhiên, có tin vui trong gia đình hay nơi làm việc hoặc nhận được quà biếu hoặc thư từ thăm hỏi. Sự nghiệp chưa có người giúp đỡ nên vất vả hơn trước nhưng thử thách chỉ là tạm thời. Đối với giới cao niên: Tài chính không như ý. Có nguồn vui về thuế má hay giấy tờ hay thân thích thành công.

202 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

203

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thìn: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Thìn có áp lực về sự nghiệp, còn tài chính vào cuối tuần ổn định hơn đầu tuần. Nhận tin vui về sức khỏe. Đối với nam giới: Chưa thể cộng tác nếu có đề nghị và chưa thể nhận lời bảo đảm vay mượn. Dịch mã động nên có thể di chuyển nhiều. Nhưng cần thận trọng khi di chuyển, lúc ẩm thực hay lúc tham dự giải trí hoặc bơi lội. Cũng cần chừng mực trong hành động, phòng dây dưa tới cãi lẫy hay luật pháp. Có cơ hội chung vui và làm việc cộng đồng hay đoàn thể. Đối với nữ giới: Có cơ may giúp đỡ nhưng đầu tuần việc làm có thử thách, làm nhiều mà kết quả ít. Cuối tuần có tiến triển khả quan. Thu nhập bình thường nhưng phải chi nhiều khoản ngoài dự liệu cuối tuần cho lễ nghi, giải trí, tiệc tùng… Nên thận trọng trong việc thuốc men và ăn uống. Đối với giới cao niên: Phòng đau nhức hay ho cảm. Có cơ hội thư giãn tinh thần và tài lộc bất ngờ đủ vui xuân. Có tin phấn khởi về giấy tờ.

Tuổi Tỵ: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tỵ có chỗ bế tắc về tài chính và sự nghiệp có khả năng thay đổi. Đối với nam giới: Nên khoan dung và mở rộng giao tế, vì có cơ may hợp tác có lợi. Đề phòng phải làm răng hay làm tiểu phẫu. Việc làm có khả năng thay đổi lạc quan. Tiền bạc chi nhiều nhưng nguồn thu ổn định dần. Tuy nhiên, nên khoan mua sắm hay đầu tư các khoản lớn và chưa cần thiết. Đối với nữ giới: Được người quan tâm và khuyến khích hoặc chia sẻ gánh nặng công việc, giúp thân tâm thành thơi dù việc làm tăng áp lực. Nhờ thế, có cơ may phát triển và đạt thành quả cao. Nguồn tiền chính tạm đủ nhưng nguồn phụ thu chưa như ý nên cần có nhu cầu tiết kiệm. Đối với giới cao niên: Cần điều độ trong ẩm thực, khi ra ngoài và phòng cảm mạo và đau nhức khi tiết trời thay đổi.

Tuổi Ngọ: Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Ngọ cảm thấy bất ổn định về tài chính và sự nghiệp. Đầu tuần tình cảm có áp lực. Đối với nam giới: Tài chính hao thoát cuối tuần. Di chuyển nên thận trọng. Nên cải thiện mối giao thiệp với thân thích và bè bạn vì mâu thuẫn nảy sinh gây áp lực cho công việc ngay cuối tuần nhất là trong các cuộc họp hay tiệc tùng. Cần bảo vệ sức khỏe, tránh quá lo nghĩ về công việc khiến thân tâm bất an. Đối với nữ giới: Nên chừng mực trong giao tế kể cả nhường nhịn, khiêm tốn để đoàn kết trong ngoài cho mục tiêu giải quyết bế tắc sự nghiệp. Tài chính cuối tuần kém ổn định vì không có nguồn phụ mà khoản chi gia tăng đột biến. Hiện tình khoan vay mượn và mua sắm quá đà. Tình cảm có sóng gió và chưa nhận tin mong đợi từ thân thích. Đối với giới cao niên: Nên lạc quan và năng động. Vui với điều kiện hiện có, với thân thích xung quanh để tăng sức khoẻ thân tâm. Tuổi Mùi:

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Mùi hy vọng biến chuyển bình thường về sự nghiệp và tài chính có nhiều dấu hiệu thăng tiến vào cuối tuần. Đối với nam giới: Sự nghiệp chưa khả quan, làm nhiều hưởng ít nhưng nguồn thu tăng dần vào cuối tuần. Đầu tuần tài chính còn hao thoát và có mối lo cho người thân và thanh toán nợ nần. Nên sinh hoạt điều độ đừng để quá vui làm làm giảm sức khỏe và tốn tiền trong một tháng bất lợi. Di chuyển nên thận trọng. Đối với nữ giới: Cần tiết kiệm tiền bạc vì chưa điều chỉnh được nhu cầu chi tiêu. Lý do: phải chi cho bảo trì, sửa chữa hoặc thuốc men…tăng quá dự liệu. Nên hạn chế các thú giải trí để tiết kiệm nguồn tài chính dành thúc đẩy sự nghiệp vì cơ hội tốt không xa tầm tay. Phòng đau nhức kể cả đau răng lợi hay đau mắt. Đối với giới cao niên: Nên thư giãn và giảm bớt lo âu để thân tâm an vui và lạc quan trong mùa nắng ấm. Có cơ hội hoạt động cộng đồng và thực hiện những gì mình thích.

Đối với các vị cao niên: Có cơ hội đi xa như du lịch, du ngoạn hay thay đổi một kế hoạch đã theo đuổi theo chiều hướng thuận lợi hơn. Có dịp thư giãn và hòa vào hoạt động cộng đồng.

204 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

205

TỬ VI TUẦN

Văn phòng Tử Vi Tuyết Lưu Tuổi Thân:

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Thân cảm thấy chuyển sang tạm ổn định về tài chính, nhưng vào cuối tuần sự nghiệp có áp lực đổi thay phải thích ứng. Đối với nam giới: Gia đạo yên vui nhưng thân tâm chưa thanh thản vì áp lực sức khỏe. Tránh rủi ro xảy ra cho trẻ em như phỏng hoặc té ngã và an toàn cho chính bản thân. Tài chính tạm ổn nhưng khoan mua sắm các khoản lớn và đầu tư các khoản bấp bênh hay ham thú đỏ đen. Vào cuối tuần việc làm có áp lực thay đổi nên cần thêm lao tâm, lao lực. Đối với nữ giới: Đề phòng rủi ro khi di chuyển, lúc ra ngoài thăm viếng hay nghỉ mát hay vui chơi. Đầu tuần tạm yên, vào cuối tuần công việc có biến chuyển, nhiều thử thách cần thích ứng bằng cách phát huy sáng kiến và kiên nhẫn làm việc. Tài chính chi nhiều hơn thu nhưng có hoành tải dầu tuần nên ít gây áp lực. Nhận tin buồn từ xa. Đối với giới cao niên: Có quà biếu hay được tài trợ. Gia đình đoàn tụ, nhiều cuộc vui cuối tuần. Phòng ho suyễn và té ngã.

Tuổi Tuất:

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Tuất cảm thấy vào cuối tuần chuyển sang giảm áp lực về sự nghiệp nhưng vẫn chưa cân bằng chi thu vì khoản đầu tư cũ gây áp lực. Đối với nam giới: Được người chú ý nhưng cũng gây nhiều áp lực, khiến thân tâm khó thoải mái. Nên tránh sự phô trương và có cuộc sống kín đáo có lợi cho sinh hoạt và mưu sự. Chưa nên mua sắm khoản lớn trong tuần này vì chưa có dấu hiệu khoản đầu tư mới có tiềm năng mang lại lợi ích. Có chút rắc rối về xương cốt nên tìm biện pháp cải thiện hoặc trị liệu. Đối với nữ giới: Tình cảm nhiều sắc thái nhưng nhiều rắc rối gây muộn phiền và bận rộn cho bản thân. Tiền bạc trong tình trạng bội thu nhưng bội chi nên cán cân chi thu chỉ cân bằng. Sự nghiệp tiến theo chiều hướng cải thiện dù còn có áp lực. Được người thông cảm và khuyến khích. Đối với giới cao niên: Thận trọng ẩm thực và sinh hoạt mọi mặt nên chừng mực để bảo vệ sức khỏe. Có tin vui về giấy tờ và một nguồn tài trợ.

Tuổi Hợi:

Tuổi Dậu:

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Dậu cảm thấy chuyển sang một tuần nhiều hoạt động và di chuyển theo chiều hướng cải thiện. Tài chính chi thu đã cân bằng hơn trước. Đối với nam giới: Gia đạo có tin vui nhưng bên ngoài khó tránh xích mích.Coi chừng có tranh cãi hay mâu thuẫn trong giao tế. Được sự hỗ trợ của quý nhân nên từng bước chuyển dần thoát bế tắc trong mưu sự. Di chuyển nhiều nhưng coi chừng thất thoát tiền bạc vì hư hỏng máy móc hay nhà cửa. Chưa thể thực hiện kế hoạch quan trọng trong tuần. Đối với nữ giới: Sinh hoạt và di chuyển nên thận trọng. Phòng gặp rủi ro nhỏ phải giải phẫu hoặc khâu vết thương hay đi làm răng. Bận rộn nhiều và có dịp đi xa hay du lịch, thăm viếng, tiệc tùng. Chừng mực trong giao tế và coi chừng có kẻ ganh ghét và gièm pha nếu quá phô trương. Đối với giới cao niên: Nhiều cuộc hội họp vui vẻ. Sinh hoạt cần hết sức thận trọng. Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Tài chính chưa như ý nhưng thân tâm thanh thản.

Tuần cuối tháng 3 âm lịch năm Kỷ Hợi, trên vận trình người tuổi Hợi cảm nhận về sự nghiệp có biến chuyển mới gây áp lực, còn tài chính chưa ổn định nhưng có nguồn vui bất ngờ từ sức khỏe bản thân hay từ thân thích. Đối với nam giới: Có nguồn vui do người thân đem lại hay do thành tựu của bản thân hoặc sức khỏe bản thân. Việc làm bớt áp lực nhưng tài chính hao thoát vì chi tiêu các khoản cần thiết cho sửa chữa, mua sắm hoặc thuốc men… vào dịp cuối tuần. Sinh hoạt nên thận trọng khi ra ngoài và hạn chế chất kích thích đồng thời chừng mực trong cảm xúc. Đối với nữ giới: Tài chính nguồn chính ổn định nhưng chưa có nguồn phụ và vẫn ở tình trạng chi nhiều hơn thu vào cuối tuần. Phòng ngừa bệnh và rủi ro bằng cách ăn uống điều độ và đi đứng chừng mực nhất là khi ra ngoài, lúc tắm biển… Nhận tin vui trong tuần từ một người bạn quan tâm. Đối với giới cao niên: Gia đình sum họp, thân nhân thành công hay được mời tham dự tiệc tùng, hội họp. Tuy nhiên, cần hạn chế việc làm vất vả hay vui chơi quá độ.

206 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

THƠ

Nước mắt nhược tiểu Nước mắt nào khóc bạn đã ra đi, Nước mắt nào khóc cho người còn lại? Nợ nước tình nhà, bạn ra đi đền bằng xương máu, Thân phơi chiến trường hay gục ngã trại rừng sâu, Đem thân xác bón đất quê thêm màu mỡ. Người còn lại nuốt uất hận nghẹn ngào, Hận mất quê hương, Hận kiếp tha phương. Nước mắt rơi, nước mắt nào cho vơi? Ôi, kiếp con người sao mang thân nhược tiểu, Không dại không khờ sao không làm chủ được tương lai? Việt Nam ta, bốn ngàn năm lịch sử chặng đường dài, Hùng vĩ Trường Sơn—Biển Đông sóng dậy, Đất thiêng núi thánh, nơi ra đời bao anh thư hào kiệt, Là Hưng Đạo, Ngô Quyền, là Bà Triệu, Bà Trưng, Là Tướng Nam, Tướng Vỹ, là Tướng Hai, Tướng Phú, Tướng Hưng, Là Tá Thông, Tá Cẩn, Là Tá, Úy, Hạ sĩ quan, Binh sĩ, Là anh hùng vô danh—đếm, đếm hoài không xuể. Ôi kiếp con người vì mang thân nhược tiểu, Thà kết liễu đời mình hơn thấy mất quê hương. Ai xui chi cho nước mất nhà tan? Ai xui chi giờ đất khách lưu vong? Nước mắt này khóc bạn đã ra đi, Nước mắt nào khóc cho người còn lại? Ngày tháng mỏi mòn, thân già còm cõi, Chôn niềm đau giấu kín-gượng tiếng cười, Tấm thân nhược tiểu-uất hận đời đời. Trần Hữu Thuần Grand Rapids, Michigan, 30/4/2019 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

207

208 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

209

210 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

211

212

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

213

214 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

215

216 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

217

218 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

219

220 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

221

222 | No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

| No 695 - Apr 26 2019 | RẠNG ĐÔNG NEWS | rangdongatlanta.com |

223