Is-Sitt Vista

Il-ħajja ġewwa r-razzett Il-ħajja Il-ħajja Il-ħajja Il-ħajja Il-ħajja Il-ħajja

miktub minn

Jean Claude Gatt

VI.

Mhijiex xi ħaġa daqstant komuni filħajja tal-lum, li żagħżugħ ta’ 28 sena jaħdem xogħol ta’ raħħal. Din hija sengħa li tirrikjedi ħafna dedikazzjoni u sagrifiċċji, meta tqis il-ħinijiet twal, ta’ kuljum, li jaħdem Jean-Paul Fenech. Sa minn ċkunitu, Jean-Paul kellu n-namra li jaħdem fir-razzett. Huwa jirrakkonta li dan ix-xogħol għadda minn ġenerazzjoni għal oħra, u llum imexxi razzett ta’ 110 baqra, waħdu. “Dan ix-xogħol beda mill-ġenerazzjonijiet tan-nannu: beda minn missier missieri, imbagħad kompla missieri, u għalkemm missieri qatt ma ġegħelni biex niġi f’dan ix-xogħol bilfors, jiena wara l-iskola kont nibqa’ ġej ma’ missieri r-razzett. Jiena kbirt fin-namra ta’ dan ix-xogħol, minn dejjem ħassejtni obbligat li niġi naħdem f’dan ix-xogħol. Minn fuq il-bank tal-iskola, Jean-Paul spiċċa jmexxi razzett waħdu, “illum missieri huwa pensjonant u allura issa mmexxi kollox jien, waħdi.” Filwaqt li Fenech jinsab grat lejn ommu li żammitlu r-riedni biex jitgħallem skola kemm jista’ qabel ma jibda’ jaħdem fir-razzett, huwa jħossu kburi ferm li kompla fuq il-passi ta’ qablu għax skontu, “dan ix-xogħol huwa tradizzjoni li fil-pajjiż qed tonqos u li huma ftit iżżgħażagħ li jridu jaħdmu dan ix-xogħol.” Ix-xogħol ta’ Jean-Paul huwa ferm bżonjuż għall-industrija tal-ħalib, iżda aktar ma jgħaddi ż-żmien, iktar l-industrija tar-raħħala qiegħda tonqos. “In-nies ma tantx iħabblu rashom, għax jekk ma jsibux ħalib lokali, malajr jistgħu jixtru ħalib ta’ barra, għalkemm il-prodott lokali dejjem jibqa’ l-favorit fost il-Maltin. Iżda għalija personali, bħala raħħal jinkwetani l-fatt jekk hux se jkun hawn min ikompli dan ix-xogħol warajja.” Jean-Paul spjegalna kif tkun ġurnata tipika tax-xogħol tiegħu bħala raħħal żgħażugħ, u dewwaqna ftit mir-rutina iebsa tiegħu ta’ kuljum,

44 Is-Sitt Vista

VI. 6 “Il-baqar jindunaw li nkun wasalt jien, għax malli niftaħ ix-xatba, kollha jqumu. Jiena naħdem minn dlam sa dlam, tista’ tgħid. Nibda fil-5 ta’ filgħodu, billi ndur il-bhejjem kollha u nara li kollox sew. Imbagħad innaddfilhom fejn jorqdu, nagħlifhom, u huma u jieklu, nilħaq narma l-milking parlor, fejn jinħalbu l-baqar u jibda l-proċess tal-taħlib, li jdum mat-tliet sigħat. Wara nerġa’ nagħtihom jieklu, għax tagħtihom x’jieklu tliet darbiet kuljum, u sadanittant naħsel sewwa fejn ikunu nħalbu l-baqar, għax importanti li żżomm l-iġene f’dan l-ambjent. Għall-ħabta tal-11 ta’ filgħodu mmur bil-ħalib il-Malta Dairy Products, il-Ħamrun, biex imbagħad jibda l-proċess tal-ippasturizzazzjoni tal-ħalib.”

missieri huwa pensjonant u allura issa mmexxi kollox jien, waħdi. Il-ħajja ġewwa r-razzett 45

Jean-Paul jirnexxilu jsib bilanċ bejn il-ħajja tax-xogħol u dik żagħżugħa. “Iż-żgħażagħ ibeżżagħhom il-fatt li la għandek sick-leave, la għandek festi, u li jkollok ċertu rabta u responsabbiltà fuq xogħlok. Iżda kulħadd ikun kapaċi jaddatta għall-ambjent ta’ fejn iħossu komdu li jaħdem, importanti li tkun kapaċi li żżomm il-bilanċ, bejn ix-xogħol u l-ħajja privata tiegħek” stqarr Jean-Paul.

“Jiena, bħala żagħżugħ ta’ 28 sena xorta nsib ħin għal ma’ sħabi, li nipprattika l-passatemp tal-futbol, u jekk irrid insiefer xorta nara kif nirranġa biex insiefer safra ta’ tlett ijiem”.

Jean-Paul iħobb ħafna juża l-midja soċjali biex jaqsam ħsibijietu dwar l-imħabba li għandu lejn xogħolu u lejn l-annimali. Ta’ kuljum huwa juża l-Facebook stories, biex jaqsam magħna l-ġurnata tipika tiegħu kif tkun. Il-favoriti tiegħu, fost l-istejjer li jtella’ huma l-imħabba li juri lejn ilbaqar. “Jien għixt ħajti kollha s’issa f’dan l-ambjent, u tista’ tgħid li tlaqt nimxi qalb il-baqar. L-iktar ħaġa li niddejjaq huwa meta nieħdu xi baqra għall-qatla għax isiru parti minnek, imma meta tixjieh baqra, tkun qed tbati u allura ma jkollnix triq oħra biex ma nħalluhiex tbati.”

Bħal kwalunkwe xogħol ieħor, għalkemm huwa xogħol iebes, dan ix-xogħol għandu s-sodisazzjon tiegħu wkoll. “L-iktar ħaġa li tissodisfani f’xogħli hija li minkejja l-ħafna sagrifiċċji, imbagħad meta tara l-prodott finali jinbiegħ fis-suq Malti, u li d-domanda għalih hija waħda kbira, tagħtik sodisfazzjon kbir f’xogħlok”, qasam magħna r-raħħal. Huwa żied jgħid li, “l-iktar ħaġa li ddejaqni hija li hawn ħafna min jaħseb li naqilgħu ħafna flus minn dan ix-xogħol, dan mhu veru xejn għax biex taħdem f’dan l-ambjent, bis-sagrifiċċji kollha tiegħu, minkejja li hija ġenerazzjoni ta’ familja, qalbek trid tkun hawn.”

Jean-Paul ikkumenta fuq kemm jirrabjawh ir-rapporti li jara fuq il-midja soċjali dwar il-moħqrija tal-annimali u stqarr li: “idejjaqni ħafna l-fatt li hawn min jaħseb li aħna naħqruhom il-baqar biex nieħdu kemm jista’ jkun ħalib minnhom, dan mhu veru xejn.”

Fid-dawl tal-avvanz tat-tekonoloġija, ir-razzett ta’ Jean-Paul huwa mgħammar bl-aħħar teknoloġija skont ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea. “Illum il-progress jew timxi miegħu,

jew inkella jgħaddi minn fuqek. Trid tinvesti dejjem għall-aħjar, biex kemm jista’ jkun tnaqqas it-tbatija u jkollok l-effiċjenza fuq il-post tax-xogħol” stqarr Jean-Paul.

Fenech jammetti li għandu rabta kbira b’xogħlu u meta jitkellem ma’ żgħażagħ oħra jkun hemm min jgħoddu bħala miġnun li għall-eta’ tiegħu jaħdem f’dan l-ambjent. “Jien ma nagħtix kas il-kummenti bla sens li jkun hawn min ġieli jgħaddili għax naħdem dan it-tip ta’ xogħol, għax fl-aħħar mill-aħħar hemm is-sodisfazzjon f’xogħli.”

Jean-Paul ma jinkwetahx ħafna l-fatt li d-dinja tal-vegani, li ma jikkonsmawx lanqas prodotti ġejjin mill-annimali qiegħda dejjem tikber. “Li jinkwetani huwa l-ħsara li jagħmlu lill-industrija tar-raħħala għax ipoġġuna li qed naħqru l-annimali, u bħalma aħna nirrispettaw id-deċiżjoni tagħhom, huma m’għandhomx ipoġġu lil kulħadd fl-istess keffa, għax jiena nħobb ħafna l-annimali u nqishom bħala l-familja tiegħi, fir-razzett.”

“Jiena nkun looking forward ħafna li jasal is-Sibt biex wara ġimgħa xogħol iebsa, niltaqa’ ma’ sħabi u r-regola tagħna tkun li ma nitkellmux fuq xogħol.” Jean-Paul qasam magħna li jħobb ħafna jgawdi l-ħajja żagħżugħa u li jiffrekwenta ħafna d-diskoteki lokali. Saħansitra, meta jsiefer safra qasira ta’ tlett ijiem, huwa jagħżel li jivvjaġġa lejn postijiet ta’ divertiment, eżempju ftit tal-ġimgħat ilu għadu ġej minn Ibiża, li hija magħrufa sew maż-żgħażagħ għad-divertiment. “Jiena imdorri naħdem, u meta nsiefer inħossni niġġennen jekk wara tlett ijiem ma niġix lura, ħalli nkompli bix-xogħol.”

Huwa stqarr li, “jiena m’għandi xejn inqas minn żgħażagħ oħra, naf nieħu pjaċir bħal kulħadd.” “F’dan it-tip ta’ xogħol, irid ikollok kontroll fuq il-ħin. Ma nistax nagħmel lejl barra u nqum f’ xi nofsinhar bħal sħabi, għax filgħodu rrid nerġa’ nqum b’saħħti għal ġurnata xogħol oħra.”

Ir-raħħal żagħżugħ stqarr li, “l-iktar mument diffiċli li nsib biex niġi x-xogħol hija fil-festa taż-Żejtun, li wara l-marċ tas-siegħa rrid nibqa’ ġej hawnhekk, ir-razzett, naħleb il-baqar, imma dak hu s-sagrifiċċju.”

Jean-Paul għalaq din l-intervista fuq nota li, “jekk nibqgħu reqdin aħna, ma jkollkomx ħalib frisk intom, allura rrid inkun kapaċi nikkontrolla l-ħajja żagħżugħa tiegħi.”

Malta’s drag scene has started to boom these last few years and it is thanks to queer folk embracing their uniqueness through art. It is thanks to individuals like Aidan Abela.