● Президент поштасынан
Сізге шын кґѕілден ризамыз
– дейді жаѕа пəтерлерге кірген Ќараєанды облысыныѕ тўрєындары
№216 (28694) 11 ҚАРАША СƏРСЕНБІ 2015 ЖЫЛ
Президенттің баспасөз қызметі Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың атына көктемгі су тасқынынан зардап шеккен Қарағанды облысының тұрғындарынан хат келгенін хабарлады.
Қазақстан Президентінің атына жаңа үйге қоныстанған азаматтардан алғысқа толы хаттар келіп түсті. Авторлар өздеріне ең бір қиын сəттерде көрсетілген көмектің маңыздылығын атап өткен. «Сол кезде, осыдан алты ай бұрын, біздің көпшілігіміз шын мəнінде баспанасыз қалдық. Жылдар бойы жиғанымызды, тірнектеп жүріп салған үй-жайымызды əпсəтте лай басып, мүлде жарамсыз болып қалды. Көпшілігіміздің қолымызда шиеттей бала-шаға, қарттар бар еді», – делінген хатта. Тұрғындар осындай жағдайда Мемлекет басшысы өздерін назарынан тыс қалдырмай, қолұшын созғанын атап өткен. «Біз ақшалай өтемақы алдық. Баспанасыз қалғандарды жатақханаларға, жалдамалы пəтерлерге орналастырды. Еліміздің барлық тарапынан жедел көмек ретінде дəрі-дəрмек, жылы киім, азық-түлік келе бастады. Содан соң əкімдік қызметкерлері келіп, Сіздің тапсырмаңызбен біз үшін жаңа үйлер салынатынын айтқанда, жүрегімізді зор қуаныш кернеді», – деп жазады авторлар. Сонымен қатар, олар орындауға бөлінген мерзімнің қысқа болуы себепті тапсырманы жүзеге асыру мəселесіне қатысты алаңдағандарын да айтқан. «Бірақ бүгін, бұрынғымыздан əлде қайда жақсы, жаңа, жылы əрі жайлы үйде отырып, алдағы суықта қайтеміз деген қорқыныштан арылған кезде алаңдаушы лығымыз бекер бол ғанын түсіндік. Тағдырымызға Өзіңіз тікелей араласқан кезде күмəндануымыз негізсіз еді. Сіз өзіңіз үшін азаматтардың аман-саулығынан асқан маңызды міндет жоқ екенін тағы да дəлелдедіңіз», – делінген хатта. Қарағанды облысы биыл көктемгі тасқын судан ең көп зардап шеккен өңірдің бірі болды. Табиғи апат салдарынан 449 үй тұруға жарамсыз деп танылып, 2017 отбасы зардап шекті. Облыста Мемлекет басшысының тапсырмасы аясында оларға көмек көрсету жөніндегі жұмыстар ұйымдастырылды.
Қазақстан Республикасының Заңы Шанхай ынтымаќтастыќ ўйымына мїше мемлекеттердіѕ їкіметтері арасындаєы халыќаралыќ автомобиль тасымалдары їшін ќолайлы жаєдайлар жасау туралы келісімді ратификациялау туралы 2014 жылғы 12 қыркүйекте Ду шанбеде жасалған Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің үкіметтері арасындағы халықаралық автомобиль тасымалдары үшін қолайлы жағдайлар жасау туралы келісім ратификациялансын. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 2 қараша. № 385-V ҚРЗ
Қазақстан Республикасының Заңы Есірткі, психотроптыќ заттар мен олардыѕ прекурсорларыныѕ їлгілерін беру тəртібі туралы келісімді ратификациялау туралы 2011 жылғы 18 қазанда СанктПетербургте жасалған Есірткі, психотроптық заттар мен олардың прекурсорларының үлгілерін беру тəртібі туралы келісім ратификациялансын. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 2 қараша. № 386-V ҚРЗ
● Талдамалық толғаныс
ЕУРОПАНЫЅ ИНДУСТРИЯЛЫЌ АЛЫПТАРЫНЫЅ ТАЅДАУЫ – ЌАЗАЌСТАН Ќазаќстан Президенті Нўрсўлтан Назарбаевтыѕ Ўлыбритания мен Францияєа сапарыныѕ нəтижесі – он бір миллиард доллар Болат МАЙЛИН, саясаттанушы.
Нұрсұлтан Назарбаевтың өткен аптадағы Ұлыбритания мен Францияға ресми сапарлары, жетекші экономистсарапшылардың пікірлерінше, Қазақстанның аталған алдыңғы қатарлы əлемдік индустриялық державалармен инвестициялық жəне сауда ынтымақтастығында шешуші рөл атқарды. Қазақстан делегациясы бұрын-соңды болмаған табысты келіссөздер жүргізсе, нəтижесінде орасан зор сомаға – 11 млрд.-тан астам доллардың келісімшарттарына қол қойылды. Алайда, Қазақстан Прези ден тінің табысты турнесінен дивидендтер тек ақшалай көрсеткішпен ғана шектелмейді. Бұл арада Қа зақстанның Ұлыбританиямен жəне Франциямен ынтымақтастығында сапалық тұрғыдан жаңа дəуір басталғаны анағұрлым маңызды. Осылайша, бұдан былай қарай жетекші рөл шикізаттық емес секторларға, өңдеуші өнеркəсіпке, жоғары технологиялы өндіріске берілетін болады. Лондон жəне Париж уағ даластықтарының нəтижесінде өмірге жолдама алатын жобалар Бес институттық реформаның, «100 нақты қадам» Ұлт жоспарының жəне индустрияландыру бағдарламаларының негізіне айналады. Қазақстан алдыңғы қатарлы технологияларға қол жеткізіп, елімізде жоғары қосымша құн салығы бар жаңа өндіріс орындары пайда болады, жоғары білікті мамандар оқытылады. Қол жеткізілген келісімдерден келетін əлеуметтік тиімділіктің құны да аса жоғары. Жаңа бірлескен Қазақстан-Британия жəне Қазақстан-Франция жобаларының арқасында мыңдаған жаңа жұмыс орындары құрылып, тұтастай өңірлер тұрғындарының əл-ауқаты артатын болады. Нұрсұлтан Назарбаевтың сапарынан соң Еуропада Қазақстан туралы «Жаңа Жібек жолы» жобасының шешу ші қатысушысы ретінде əңгіме айтыла бастады. Еуропа бизнесінің еліміздің транзит тік əлеуетін пайдалануы да қазақстандықтарға кең ауқымды экономикалық тиімділік əкеледі.
Ќазаќстан Кґшбасшысына деген тереѕ ќўрметтіѕ белгісі Нұрсұлтан Назарбаевтың сапары Ұлыбритания мен Францияның саяси жəне іскер топтары үшін айтулы оқиға болды. Лондонда жəне Парижде Мемлекет басшысы үлкен сый-құрмет көрсетіліп, қарсы алынды. Осылайша, Қазақстан Президентінің аса жоғары саяси жəне моральдық беделі мойындалды. Ұлыбритания астанасын да Қазақстан басшысы Ұлыбритания жəне Сол түстік Ирландия Біріккен Корольдігінің Патшайымы Ели завета ІІ-мен кездесті. Бри тания тəжінің басшысы Ұлыбританияға келген мем лекет басшыларымен аса сирек кездеседі, тек əлем дік ауқымдағы аса көр некті саясаткерлер ғана осын дай құрметке ие бола
алады. Букингем сарайында Нұрсұлтан Назарбаевқа жасалған ерекше қабылдау Қазақстан Көшбасшысы мен біздің елімізге деген терең құрметтің белгісі екені сөзсіз. Британия монархтарының резиденциясында алғаш рет Қазақстанның Əнұраны шырқалып, қарауыл басшысы алғаш рет қазақ тілінде сəлем берді. Қазақстан Президентінің Ұлыбритания Премьер-министрімен кездесуі жылы шырайлы достық рəуіште өтті. Қазақстан Президенті Дэвид Кэмеронды парламенттік сайлаудағы сенімді жеңісімен құт тықтап, оған Британия пре мьерінің елдеріміз арасындағы бейбітшілікті, достық пен ынтымақтастықты нығайтуға қосқан орасан зор үлесін танудың белгісі ретінде І дəрежелі «Достық» орденін тапсырды. Нұрсұлтан Назарбаев Париждегі Елисей сарайында да ерекше сəн-салтанатымен қарсы алынды. Мұнда Қазақстан Президенті құрмет қарауылы сапын айналып өткен соң, оның басшысының есебін тыңдады. Бұл рəсім келген мейманға деген ерекше құрметтің белгісін білдіріп қана қоймай, Франция мен Қазақстан əріптестігінің страте гия лық сипатын да атап көрсетті.
«Біз ештеѕе сўрамаймыз – біз бірлесе табыс табуєа шаќырамыз» Қазақстан Президентінің сапары Лондон мен Париждің іскер дегдарлары тарапынан да үлкен құрмет пен шексіз қызығушылық туғызды. Қазақстан Көшбасшысының
британдық жəне француздық бизнес «капитандарымен» жəне əлемдік индустриялық алыптар басшыларымен кез десулері де ине шаншар бос орын жоқ залдарда өтті. Лондонда Royal Dutch Shell, BG Group, Barclays Bank, Vitol Group, De La Rue, Glencore компанияларының, П ари жде A ir b u s, Alsto m Transport, Vicat, Soufflet, Rothschild Group, Veolia Asia, Areva компанияларының басшылары Қазақстан, жиырма жыл ішіндегі адам айтқысыз экономикалық өсім, еліміздің əлеуеті мен шетел бизнесі мен инвесторлары үшін мүмкіндіктер туралы айтқандарын үлкен қызығушылықпен тыңдады. Сондай-ақ, Нұрсұлтан Назарбаев Еуропадағы əріптес теріне əлемдік эко но микадағы дағдарысты құбылыстарға жедел жауап ретінде ойластырылған Қазақстан экономикасын жаңғыртудың Бес институттық реформа мен «100 нақты қадам» Ұлт жоспары жобаларын ұсынды. Шынтуайтында, Қа зақстан ның табыстары түсіндіруді қажетсінбейтін еді: «Қа зақ станның эконо микалық ғажайыбы» термині халықаралық сарапшылардың сөз қолданысына дамудың тиімді көрсеткіші ретінде айналымға əлдеқашан еніп үлгерген еді. Оның үстіне, Ұлы британия мен Франция – көп жылдан бері Қазақстанның инвестиция мен сауда саласындағы сенімді əріптесі. Британиялық инвесторлар Қазақстанға 11,2 млрд., француздық инвесторлар 11 млрд. доллар салды. Алайда, біздің елдеріміз арасындағы ынтымақтастықта энергетикалық жəне тау-кен өндірісі салаларына қарай ауытқушылық байқалды. Сондықтан, Нұрсұлтан
Назарбаев қуат көздеріне бағаның төмендеуіне байланысты Қазақстанның шикізаттық емес секторларға, өңдеу ші өнеркəсіпке, ауыл шаруашылығына, көлік инфра құ рылымы жобалары мен «жасыл» технологияларға басымдық бере бастағанына назар аудартты. Дəл осы себепті Елбасы ақшаны Қазақстан экономикасының аталған салаларына салуды ұсынды. Мəселен, Елбасы француздық бизнесмендерді ауыл шаруашылығында, əсіресе, ет, сүт, жүн, тері, жеміс-жидек өңдеу секілді салаларда жұмыс істеуге шақырды. – Француздық шарап жасаушылармен бірге біз Қазақстанның оңтүстігінде жоғары сапалы 2,5 млн. бөтелке шарап шығаратын алғашқы зауытты іске қостық, бұл жұмысты жалғастыру керек. Ауыл шаруашылығы да ұлан-ғайыр аумақ, онда да біз бірге жұмыс істейтін боламыз, – деп атап көрсетті Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы Лондонда да, Парижде де британиялық жəне франциялық бизнесмендерді Қазақстан аумағында жұмыс істеп тұрған, Еуропа мен Қытайды, сон дай-ақ, Тынық мұхиты өңіріндегі басқа да елдер арасын жалғайтын транс құрлықтық транзиттік дəліз ді пайдалануға шақыра келіп, еліміздің транзиттік мүмкіндігі зор екеніне екпін түсірді. Нұрсұлтан Назарбаев еліміз Қытай бастамашылық танытқан кең ауқымды «Жаңа Жібек жолының экономикалық белдеуі» жобасын жүзеге асыруға қатысатынын атап өтті. – Екі теміржол же лісі бізді Қытай Халық Рес пуб ликасымен байланыс тыра келіп, Тынық мұхи тын да ғы порттарға шығады. Контейнерлер сол жақтан біздің аумағымыз арқылы Еуропаға жол тартады, – деп суреттеп берді транс құр лықтық дəліз маршрутын Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы қазірдің өзінде осы бағытпен 250 мың контейнер тасымалданғанын, ал жақын бола шақта тасымал көлемі екі еселенетінін хабарлады. Оның үстіне, құрғақтағы транзиттік дəлізді пайдалану жүктерді жеткізу уақытын: теңіздегі 40 тəулікті теміржолмен 1214 тəулікке дейін қысқартуға мүмкіндік береді. Оның үстіне Қазақстанның транзиттік мүмкіндіктерін пайдаланудан тек еуропалық бизнес қана пайда тауып қоймайды: елдің көлік артерияларымен ағылатын жаңа жүк ағындары бүтіндей бір өңірлердің өміріне жан бітіреді.
Ол ондаған мың қазақ стандықтардың қызмет көрсету саласында жұмыс табуына немесе өз бизнестерін құруына жағдай жасайды. Оның сыртында Пре зидент британдық жəне француз бизнесмендеріне ірі қазақстандық кəсіпорындарды жекешелендіруге қатысуды ұсынды. Нұрсұлтан Əбішұлының тағы бір айтқаны Қазақстанда инвесторлар үшін айрықша жағдайлар жасау жөніндегі уəде болды. – Біз Лондоннан ештеңе сұрамаймыз. Біз бар болғаны сіздерді Қазақстанға келіп, бізбен бірге ақша табуға шақырамыз, – Нұрсұлтан Назарбаев өзінің Қазақстан-Британ бизнес форуымында сөйлеген сөзін осылай деп аяқтады. Бұл сөздер Қазақстан Президентінің бизнестің жəне индустрияландырудың британдық жəне француз «капитандарымен» түрлі пішіндерде – тет-а-тет, «дөңгелек үстел» басында, тұсаукесер түрінде өткен кездесулерінде талай рет қайталанды. Іс жүзінде олар Нұрсұлтан Назарбаевтың еуропалық сапарының лейтмотивіне айналды. Жəне барлық кезде де Қазақстан Көшбасшысының жоғары беделінің, оның тамаша шешендік шеберлігі мен сендіре білу қабілетінің арқасында қазақстандық тарап келіссөздердің мақсатына жетіп отырды. «Астана» Халықаралық қаржы орталығы (АХҚО) жобасын Ұлыбританияның қаржы элитасының мойындауы Қазақстан үшін нағыз жеңіс болды. Нұрсұлтан Назарбаев J Rothschild Capital Management-тің басқарма төрағасы лорд Джейкоб Ротшильдпен ЭКСПО-2017 инфрақұрылымы базасында АХҚО құру туралы жоспарымен бөлісті. Д.Ротшильд идеяға қолдау көрсетті жəне Орталық Азия өңірі қаржылық хабының мəртебеге ие болуының Қазақстан үшін тамаша перспективалар ашатынын атап өтті. Əлемнің ең ықпалды банк құрылымдарының бірінің басшысы қолдау білдірген қарардың болуы Қазақстанның Ұлттық банкіне Ұлыбританияның TheCityUK ассоциациясымен жəне Еуропа қайта құру жəне даму бан кімен (ЕҚДБ) меморандум бекітуге жағдай жасады. Бұл АХҚО ендігі жерде қаржылық хаб, бүкіл Орталық Азия өңіріне шетел капиталын тартатын орталық ретінде Ұлыбританияның қаржылық жəне іскерлік топтарында ілгері басады дегенді білдіреді. Нұрсұлтан Назарбаевтың
ресми сапарының тағы бір маңызды нəтижесі Ұлыбри тания мен Францияның Астанада өтетін ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесіне қатысуға дайын екендігін білдіруі болды. Ал «ЭКСПО-2017» Ұлттық компаниясы» АҚ келіссөздер нəтижесінде Лондонда «Шелл» корпорациясы атынан көрменің жаһандық əріптесіне ие болды.
Лондон мен Париж инвестициялауєа дайын Қазақстан Президентінің ресми сапары алаңындағы келіссөздер қорытындылары нəтижелі болды. Қазақстандық делегация өзімен бірге Лондон мен Парижде қол қойылған алдын ала уағдаластықтардың бүтіндей бір пакетін алып келді. Индустрияландыру бағдарламасы, инфрақұрылымды жəне өңдеу секторын дамыту бағдарламасы тұрғысынан неғұрлым маңызды болып табылатын кейбіреулерін ғана келтіре кетейік. Осылайша, «Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттік» АҚ (ТДҰА) Innovator Capital Ltd.мен өзара түсіністік жөнінде меморандум бекітті. Осылайша, ағылшындық компания ТДҰА-ға болашақта қазақстандық кəсіпорындарда енгізілетін технологиялар туралы ақпаратты беруге дайын екендіктерін білдірді. Оның сыртында Лондонда қол жеткізілген уағда ластықтардың арқасында британдық инвесторлар Астананы газдандыруға атсалысатын болады. Əңгіме Қазақстанның астанасын, сондайақ, республиканың солтүстік жəне орталық өңірлерін газбен қамтамасыз ететін «Сарыарқа» магистральды газ құбыры бойында газ-тур биналы электр стансасын салу жөнінде болып отыр. «ҚазТрансГаз»АҚ-тың бас директоры мен Independent Power Corporation PLC қол қойған меморандум британдық əріптестердің Астанада, Қарағандыда, Теміртау мен Жезқазғанда əрқайсысының номиналдық қуаты 400 МВт болатын төрт газ-турбиналы электр стансаларын тұрғызуға 3,1 млрд. доллар салуын қарастырады. Бұл жобаның эко но микалық, əлеуметтік жəне экологиялық мəні орасан зор. Біріншіден, астана мен өңірлер дің тұрғындары үнемді жəне қолайлы жылыту жүйесіне қолжетімділікке ие болады. Екіншіден, электр қуатын өндіру көлемі артады. Үшіншіден, табиғи газ отынның
өзге түрлеріне қарағанда экологиялық жағынан таза, демек, бұл қалалардағы ауа да əлдеқайда таза болады. Президенттің елорда мен республиканың орталық бөлігін газдандыру туралы 2012 жылғы Қазақстан халқына Жолдауында тапсырма бергенін еске сала кеткен жөн. Бұл жоба «ҚазТрансГаз» үшін басымдықты жобалардың бірі болып табылады. Түрлі нұсқалар мен жобаларды зерттегеннен кейін компания қазіргі уақытта консервацияда тұрған жұмыс істейтін газ құбырларын пайдалану арқылы неғұрлым үнемді жолды таңдады. Соның арқасында газ құбыры құрылысының құны айтарлықтай төмен болады, демек, тұтынушылар үйлеріне де газ қолайлы жағдайларда қымбат емес тарифтер бойынша келіп тұрмақ. Қазақстандық «Бəйтерек» холдингі мен Allur Group жəне француздық PSA Peugeot Citroën арасында қол қойылған келесі бір келісім болашақта отандық автоөнеркəсіптің нағыз технологиялық серпіліс жасауы үшін жағдайлар туғызады. Уағдаластықтың мəні Peugeot Citroën-ді қостанайлық «Сарыарқа Автопром» зауытының қуаттарында толық циклді режімде шығару мүмкіндігін қарастыру болып табылады. – Экономикалық ортаның өзгергеніне қарамастан, PSA Peugeot Citroën тобы ТМД өңірінде қабылданған бизнес бағытқа адал күйінде қалып отыр. Концерн Қазақ стан да коммерциялық жəне өнеркəсіптік қатысуын кеңейте түсуді жоспарлауда, 2016 жылдың соңына белгіленген Қостанайда толық цикл ді өндірісті іске қосу оның шешуші сатысы болмақ. Қазақстанда толық циклді өндірісті іске қосу топтың өңірдегі позициясын нығайтып қана қоймай, сонымен бірге, автожиынтықтарды жеткізушілерді дамытуға жəне бүтіндей алғанда сала ның шоғырлану деңгейін арттыруға жағдай жасайды, – деп атап көрсетті PSA Peugeot Citroën тобының вице-президенті Кристоф Бержеран. Бұлар да Нұрсұлтан Назарбаевтың Ұлыбритания мен Францияға ресми сапары алаңында қол жеткізілген бірлескен жобалар мен өндірістердің, уағдаластықтардың толық тізімі емес. Біздің еліміздің алдында энергетика, мұнай-газ, кен өндіру өнеркəсібі, сумен жабдықтау жəне қалдықтарды жою саласында жаңа мүмкіндіктер ашылып отыр. Париж бен Лондонда қол қойылған жобалар, келісімдер елді индустрияландырудың, «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын жүзеге асыру дың берік іргетасына айнал мақ. Қазақстанға заманауи технологиялар мен өндірістер келетін болады. Мыңдаған жəне мыңдаған қа зақстандықтар жаңа қазақстандық-британдық жəне қазақстандық-француздық бірлескен кəсіпорындарда жұмыс істеп, оқи алатын болады. Ал «Жаңа Жібек жолы» жобасы шеңберінде Қазақстанның транзиттік мүмкіндіктерін пайдалану бүтіндей бір өңірлердің эко но микасын түрлендіріп, оларда қызмет көрсету саласы мен бизнесті жандандыра түспек.
Бїгінгі нґмірде: ЕЛ ГАЗЕТІ «ЕГЕМЕН», ЖАЗЫЛМАЙЫН НЕГЕ МЕН?!
4-бет
МАЯЄА ТЇСКЕН ИНЕ
9-10-беттер
ЖƏРМЕЅКЕ НЕГЕ ЖАБЫЛДЫ?..
13-бет
ЌЎЛАННАН ЌАНАТ ЌАЌЌАН ЌЫРАН
16-бет