15032014

Page 1

Бїгінгі нґмірде: Биік маќсат жолында 2-бет Кадрсыз ауыл – ќадірсіз ауыл 3-бет Жўмыла кіріссек, алынбайтын асу жоќ 4-бет Ўзаќ ґмір сїрудіѕ сыры неде? 16-бет

№51 (28275) 15 НАУРЫЗ СЕНБІ 2014 ЖЫЛ

● Өңір өмірі

Жылына екі рет ґнім алады Оралхан ДƏУІТ,

«Егемен Қазақстан».

Саланы дамыту їшін салиќалы іс-ќимыл ќажет Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ректоры Ақылбек Күрішбаевты қабылдады, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі. Кездесу барысында отандық аграрлық ғылымның жай-күйі, сондай-ақ, оны одан əрі дамытудың өзекті мəселелері талқыланды. А.Күрішбаев университеттің соңғы жылдары қол жеткізген жетістіктері жəне жоғары оқу орны арқауында халықаралық аграрлық зерттеу университетін құру жөніндегі Мемлекет басшысы тапсырмасының іске асырылуы туралы баяндады. Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанда жеткілікті көлемде жер жəне адам ресурстары бар екеніне қарамастан, елімізде ауыл шаруашылығы саласы тиісті қарқында дамымай отырғанын айтты. – Біз ауа райы қолайлы, жауын-шашын қажетті мөлшерде

болғанда ғана мол астық жинаймыз. Əрине, ауыл шаруашылығында өнімділік бұрынғы жылдармен салыстырғанда, айтарлықтай артты, бірақ əлі де бұл бағытта белсене жұмыс жүргізу міндеті тұр. Мемлекет осы міндеттің орындалуына едəуір ресурстар бөлуде, – деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы агроөнеркəсіп кешенінде сыннан өт кен əлемдік технологияларды пайдаланған жөн екенін, оларды Қазақстан жағдайын ескере отырып енгізу қажеттігін айтты. – Агроөнеркəсіп кешенін дамыту саласында жұмысты көптеген ғылыми-зерттеу институттарымен бірге, «ҚазАгроИнновация» жүргізуде жəне мемлекет оның

жұ мыс істеуі үшін жыл сайын айтарлықтай қаражат бөліп келеді. Алайда, осынау зерттеу құрылымдары мен фермерлер арасында тиісті деңгейдегі өзара іс-қимыл жоқ, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Кездесу барысында А.Күріш баев аграрлық зерттеу университетін құру тұжырымдамасын əзірлеу жөніндегі жұмыс, басқару жүйесі мен білім беру үдерісін реформалаудың басталғаны тура лы хабарлады. Бұған қоса, шетелдердің жетекші университеттерімен жəне ғылыми орталықтарымен ынтымақтастық орнап, қанатқақты халықаралық зерттеу бағдарламалары дайындалды. Кездесу қорытындысында Мемлекет басшысы қаралған мəселелер бойынша бірқатар нақты тапсырмалар берді.

----------------------------------------Суретті түсіргендер С.БОНДАРЕНКО, Б.ОТАРБАЕВ.

Телефон арќылы сґйлесті Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Ұлыбритания Премьер-министрі Дэвид Кэмеронмен телефон арқылы сөйлесті, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі.

Британ тарапының бастама сымен өткен телефон арқылы сөйлесу барысында Қазақстан-Ұлыбритания қарым-қатынастарының жай-күйі мен перспективалары, соның ішінде Д.Кэмеронның 2013 жылғы шілде айында Қазақстанға мемлекеттік сапары аясында қол жеткізілген келісімдердің іске

асырылу барысы талқыланды. Əңгімелесу кезінде халықаралық саясат мəселелері, сонымен бірге, алдағы 24-25 наурызда Гаагада өтетін Ядролық қауіпсіздік жөніндегі жаһандық саммитке дайындық жөнінде де пікір алмасылды. Украинадағы ішкі саяси жағдайдың өрістеуіне баса назар аударылды.

Екі елдің басшылары Украина дағдарысын дипломатиялық келіссөздер жолымен жəне халықаралық бітімгершіліктің ықтимал тетіктерін пайдалана отырып бейбіт реттеу қажеттігін қуаттады. Сондай-ақ, тараптар қалыптасып отырған жағдайдың шешімін табу Украинада халықаралық құқықтың барлық базалық нормаларын қалпына келтіру арқылы бейбіт жолмен жүзеге асырылуға тиіс екенін атап өтті.

Сенаттаєы кездесулер Кеше Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев Халықаралық бейбітшілік институтының президенті Терье Род-Ларсенмен кездесті, деп хабарлады Сенаттың баспасөз қызметі. Белгілі норвег дипломаты, БҰҰ Бас хатшысының бұрынғы орынбасары жəне Таяу Шығыстағы бейбіт реттеу жөніндегі БҰҰ-ның Ар наулы үйлестірушісі Т.Род-Ларсен өзі басқарып отырған Халықаралық бейбітшілік институтының сараптамалық қызметі мен

жобалары туралы баяндап берді. Жүздесушілер қазіргі замандағы халықаралық қатынастар, қауіпсіздік жəне халықаралық құқықтың өзекті мəселелері, сондай-ақ, құбылмалы əлемдегі Біріккен Ұлттар Ұйымының рөлі туралы пікір алмасты. Сол күні Қ.Тоқаев Жапонияның

Қазақстандағы елшісі Масаеси Камохараны да қабыл дады. Парламентаралық байланыстардың келешегі мен екіжақты экономикалық жəне инвестициялық ынтымақтастықтың мəселелері талқыланды. Қ.Тоқаевтың пікірінше, Жапония Премьерминистрі Шиндзо Абэнің Қазақстанға жоспарланып отырған сапары Қазақстан мен Жапония қатынастарындағы маңызды оқиға ретінде өзара тиімділікке қуатты серпін беретін болады.

Кїн тəртібінде – ратификацияланатын заѕ жобалары Палата Төрағасы Нұрлан Нығматулиннің төрағалығымен өткен Мəжіліс бюросында жалпы отырыста қаралатын мəселелер белгіленді, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі.

Депутаттардың қарауына бірінші оқылымға қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) жəне терроризмді қаржы лан дыруға қарсы іс-қимыл мəселелері бойынша заңнамаға енгізілетін жаңалықтар шыға ры лады. Ал палатаға екінші

оқылымға Əкімшілік құқық бұзу шы лық туралы кодекске өз герістер енгізу ұсынылып отыр. Жалпы отырысқа рати фикацияланатын бірқатар заң жобалары ұсынылды. Олар: 1928 жылғы 22 қарашадағы Халықаралық көрмелер туралы конвенция; 2008

жылғы 12 желтоқсандағы Тарифтік квоталарды қолданудың шарттары мен тетігі туралы келісім; 1999 жылғы 3 желтоқсанда Пе кинде қабылданған Озон жөніндегі Монреаль хаттамасы; Қазақстан мен Қытай ара сын дағы Қор ғас өзенінде «Достық» су торабын салу туралы келісім. «Жол жүрісі туралы» заң жобасына Сенаттың түзетулері де күн тəртібінің жобасына қосылып отыр.

Күздік бидай егіп, оны жазда орып ала салысымен орнына сəбіз егіп тастап, күзде мол өнім жинап алатын жанкештілікті сіз көрдіңіз бе? Бір жылда егістіктен екі рет өнім алып, жерді тиімді пайдаланудың бұл тəжірибесі Сайрам ауданында бүгінде жаңалық емес. Содан болар, халқы көп, шетінен еңбекқор бұл ауданда «жұмыс таппадым, жұмыс жоқ» деген əңгіме көтерілмейді. Бұл жақта жұмыс емес, жер сұрап келетіндер көп. Енді міне, сайрамдықтар жылыжайды көбейтіп, екі рет өнім алуды кеңінен қолға алуда. Өткен аптада Сайрам ауданын дағы «Ф. Ифтихари» жеке кəсіпкерлігінің жылыжай кешенінің құрылысымен танысып қайттық. Осы шаруашылықтың іс басқарушысы Камал Қалдаровтың айтуына қарағанда, жылы жай құрылысы 1 жыл бұрын басталған екен. Жылыжай жабдықтарының бəрі Израиль елінен жеткізілген. Барлық тетік тек компьютер арқылы жұмыс істейді. Егер кенеттен ауа райы бұзылатын болса, терезелер автоматты түрде өзі жабылады. Жоба үдемелі индустриялықинновациялық даму мемлекеттік бағдарламасының Индустрияландыру картасы аясында жүзеге асуда. Құны 488,9 млн. теңгені құрап, 2 гектар аумақты алып жатқан бұл жылыжайда жылына 800 тонна қияр, қызанақ өсірілетін болады. Тағы бір айтары, жылыжай көшетті сырттан алмайды, өздерінде өсіреді.

«Жұмысшылардың бəрі жергілікті тұрғындар. Гол ландиялық мамандар оларға шетелдік технологияны меңгерудің қырсырын үйретті. Қазіргі таңда 20 адамды жұмыспен қамтамасыз етіп отырмыз. Алғашқы өнімді сəуір айының ортасында жинаймыз. Жылыжайдан жылына 2 мəрте өнім алынады. Жұмысты 1 ғана оператор бақылап, тетіктерді қосып-өшіріп отырады. Болашақта өнімді алдымен жергілікті базарларға таратамыз. Сондай-ақ, қазірдің өзінде Ресей,

Дайындыќ ўлттыќ ауќымдаєы сипатќа ие

Бұдан бұрын хабарлағанымыздай, Халық аралық көрмелер бюросының Бас хатшысы Висенте Гонсалес Лоссерталес Астанаға жұмыс сапарымен келген болатын. Кеше Орталық ком муника циялар қыз метінде Бас хатшы брифинг өткізді. Оған сонымен бірге, ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесінің комиссары, Сыртқы істер министрінің бірінші орынбасары Рəпіл Жошыбаев жəне «Астана ЭКСПО-2017» ҰК» АҚ басқарма төрағасы Талғат Ермегияев қатысты. Жылқыбай ЖАҒЫПАРҰЛЫ, «Егемен Қазақстан».

Брифингті кіріспе сөзбен ашқан Рəпіл Жошыбаев Халықаралық көрмелер бюросының (ХКБ) Бас хатшысына осы уақытқа дейін Астанада Халықаралық көрмені өткізуге дайындық барысында көрсеткен көмегі үшін алғыс айтты. Сонымен бірге, ол биылғы жылғы маусым айында өтетін ХКБ Бас ассамблеясының 155-сессиясында Қазақстанға ЭКСПО көрмесін өткізуге құқық беретін Халықаралық көрмелер бюросының Туы тапсырылатынын, содан кейін еліміз көрмеге қатысатын елдерді шақырумен тікелей айналысатындығын атап көрсетті. (Соңы 2-бетте).

Алматы, Астанадан, басқа да облыстардан тапсырыстар түсіп жатыр», дейді Камал Қалдаров. Яғни бұл кəсіпорын қыс мезгілінде қызанақ бағасын тұрақты қалпында ұстап тұруға мүмкіндік беріп, өңірдің азықтүлік қауіпсіздігіне септігін тигізетіні анық. Жоба толығымен «ҚазАгроқаржы» АҚ тарапынан қаржыландырылып, «Бизнестің жол картасы-2020» бағ дар ламасы аясында инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылыммен қамтылған.

Біріншіден, табиғаты жағынан ұқсастықтар көп. Екіншіден, бұл

Суреттерді түсірген Арман ƏБДІРАШҰЛЫ.

Биыл шығыс өңірі Наурыз мейрамын ерекше атап өтеді. Яғни ежелгі дəстүр негізінде Ұлыстың ұлы күніне арналған мерекелік іс-шаралар мемлекеттік күнтізбедегі мейрамнан жеті күн бұрын басталады. Əр күннің өз ұраны, іс-шараларды өткізуге арналған арнайы тақырыбы бар. Ұлық мереке облыста осылайша 16 наурыз күні басталып кетеді. Думан АНАШ,

«Егемен Қазақстан».

Алғашқы атаулы мереке өңірде «Өніс» күні болып белгіленді. Табиғат-ананың оянуын білдіретін бұл күні айы-күні жетіп босанған аналарды перзентханаға барып құттықтау, дүние есігін ашқан сəбилерге қадірлі ақсақалдардың бата беруі, облыстық əділет департаменті қызметкерлерімен бірге сəбилердің туу туралы куəліктерін табыстау жəне озат ауыл еңбеккерлеріне құрмет көрсету көзделіп отыр. Екінші күн «Қамқорлық» деп аталады. Атауы айтып тұрғандай, 17 наурызда соғыс жəне еңбек ардагерлерін құттықтап, қарияларға құрмет көр сетілмек. Жетім балалар, қарттар үйлеріне баруды ұйымдастыру, мұқ таждарға көмек көрсету де қарастырылған. «Тазалық» аталған үшінші күн түлеуге, түрленуге үндейтін ерекше еңбекке толы күн болмақ. Жаңаруды, тазаруды

Солтүстік Қазақстан об лысы соңғы жылдары мұхит тың арғы жағындағы ел дермен интеграциялық бай ланысқа түсіп, оның ішінде, агробизнес саласын дамытуға ерекше мүд делілік танытып отыр. Экономикасы қарыштап дамыған мемлекеттердің ішінен таңдаудың Канадаға түсуі бекер емес.

Өмір ЕСҚАЛИ,

Оңтүстік Қазақстан облысы, Сайрам ауданы. ––––––––––––––––

Ўлыс жеті кїн ўлыќталады

мақсат еткен 18 наурызда көшелер, мекемелер мен ұйымдардың аумақтары, аулалар күл-қоқыстан арылады. Ал 19 наурызда «Ынтымақ» мерекесі аталып өтеді. Халықты бірлікке үндейтін бұл күні мерекелік іс-шаралар өтетін орындарда мерекенің басты нышаны – «Алтыбақан» орнатылады, негізгі мерекелік шаралар: концерттік бағдарлама, түрлі байқаулар мен басқа да өнер сайыстары этно мəдени орталықтардың кеңінен қатысуымен ұйымдастырылатын болады. «Ырыс» мейрамы аталатын бесінші мерекелік күн ауыл шаруашылығы өнімдерінің жəрмеңкесімен, концерттік кештерімен ерекшеленеді. Бұл күні аймақтың фермерлері, диқандары өз өнімдерін базар нарқынан төмен бағаларда саудалауға мүмкіндік алады. Яғни өңір жұртшылығы үшін молшылық мерекесіне айналмақ. Алтыншы күннің аты – «Шат тық». Мəдени-бұқара лық іс-шараларға толы

Ынтымаќтастыќтан – ыќпалдастыќќа

«Егемен Қазақстан».

Жалпы алғанда, бүгінде Сайрам ауданында Индустрияландыру картасы аясында 7 жоба іске асырылуда. Ал, облыс бойынша 155,0 гектарға қосымша жылыжайлар салынып, жалпы көлемі 720,0 гектарға жетті. Осы жылыжайлар есебінен өткен жылы 150 мың тонна көкөніс өнімі өндірілді.

елдің мал өнімдері мен заманауи техникалық құрал-жабдықтары əлемдік рынокта үлкен сұранысқа ие. Үшіншіден, үйренерлік, тəлім аларлық тəжірибе мол.

«Араласпаса ағайын да жат келеді» демекші, алыс-жақын елдермен жүйелі сауда-саттық қарымқатынас орнатпайынша өркениет көшіне ілесу– қиынның-қиыны. Бертінге дейін солтүстікқазақстандық кəсіпкерлер тиіп-қашты жұмыс істеп келсе, енді тығыз əріптестік орнатудың маңызы ерекше екенін жете түсінгендей. «Сабақты ине сəтімен». Соның орайы келе қалғандай. Оған Канаданың Қазақстандағы Төтенше жəне өкілетті елшісі Стивен Миллардың өңірге жасаған

болатын Ұлыстың бұл күнінде əн жəне би конкурстары, айтыс, шығармашыл зиялы қауым өкілдерімен кездесу лер ұйымдастырылады. Кешке жастарға арналған ойынсауық, оның ішінде «Алтыбақан», «Айқыш-ұй қыш», «Ақсерек-көксерек», «Алқақотан» сынды ұлттық ойындар өткізілмек. Əз Наурызға арналған алты күн аяқталып, жетінші күні шығыс жұртшылығы исі түркінің, күллі қазақстандықтардың жыл айналып күткен мейрамы – Ұлыстың ұлы күнін қарсы алады. Күн мен түн теңеліп, жылқы жылы босағадан аттайтын Ұлыс күнінде көптеген мерекелік іс-шаралар өткізу жоспарланып отыр. – Өңір басшысы Бердібек Са парбаевтың тапсырмасы бойынша биыл шығыс өңірі Наурыз мерекесін осылай қарсы алуды жоспарлап отыр. Жеті күнді таңдап алуымыздың себебі, қазақ халқы жеті санын қастерлейді. Бұл – жақсы дəстүрге жол ашатын жоба бола ма деген ойымыз бар,– деді облыстық мəдениет, мұрағаттар жəне құжаттама басқармасының басшысы Н.Ахметжанов. Шығыс Қазақстан облысы. –––––––––––––––––– Наурыз мерекесі қарсаңындағы іс-шаралар туралы топтаманы газетіміздің 16-бетінен оқи аласыздар.

жұмыс сапары барысында аймақ басшысы Самат Ескендіровпен жүргізген келісімдер қозғау салды. Өзара уағдаластыққа сəйкес көп ұзамай Манитоба провинциясы үкіметінің сауда мен инвестицияларды дамыту жөніндегі бөлімнің директоры Билл Тириус жетекшілік еткен делегация облысқа арнайы келді. Дөңгелек үстел басына отырмас бұрын жергілікті ахуалмен тереңірек танысуды жөн деп тапқандарына қарағанда, теориядан гөрі практиканы қолай көріп, «жеті рет өлшеп, бір рет пішу» дағдысынан ауытқымаған тəрізді. (Соңы 3-бетте).


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.