Бїгінгі нґмірде:
№240 (28718) 15 ЖЕЛТОҚСАН СЕЙСЕНБІ 2015 ЖЫЛ
Елге еткен еѕбектері еленді
Елбасыныѕ сўхбаты елдікке шаќырады 4-бет Болашаќ баєдарына болжау 6-бет Ќазаќстан «жетімдер їйі» деген ўєымнан арылуы ќажет 7-бет Ильинніѕ əлемдік екі рекорды 16-бет
ЖЫЛДЫЅ БАСТЫ ЌОРЫТЫНДЫЛАРЫ: ПРЕЗИДЕНТПЕН БЕЙРЕСМИ ƏЅГІМЕ
Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «24KZ» жəне «Қазақстан» телеарналарының журналистері Ерлан Игісінов пен Бейсен Құранбекке жан-жақты сұхбат беріп, онда өтіп бара жатқан жылдың басты қорытындылары туралы əңгімеледі жəне ел өміріндегі аса маңызды үдерістерге қатысты өзінің пікірін білдірді.
Жылдыѕ шешуші ќорытындылары туралы
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Ақордада өткен 2015 жылғы əл-Фараби атындағы Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлық лауреаттарын марапаттау рəсіміне қатысты. Əл-Фараби атындағы Қазақстан Республикасының ғылым мен техника саласындағы жеті мемлекеттік сыйлық Мемлекет басшысының 2015 жылғы 21 қаңтардағы № 993 Жарлығымен 2015 жылдан бастап бекітілген. Ол екі жылда бір рет тағайындалады. Аталған мемлекеттік сыйлық іргелі жəне қолданбалы зерттеулер саласындағы аса үздік нəтижелер үшін, мүлдем жаңа технологиялар жасау мен оларды экономиканың əртүрлі салаларына енгізу бойынша экономикалық жəне əлеуметтік əсерді қамтамасыз ететін ғылыми-технологиялық жəне инновациялық қызметтің танылған нəтижелері үшін беріледі. Яғни, бұл – ғылым мен техника қайраткерлерінің еңбегін қоғам мен мемлекеттің жоғары бағалауы. Лəйла ЕДІЛҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан».
Салтанатты рəсім барысында Мемлекет басшысы лауреаттарды іргелі жəне қолданбалы ғылыми зерттеулер саласындағы зор табыстары үшін, түбегейлі жаңа
өнімдер мен технологиялар жасап, оларды экономикалық жəне əлеуметтік тиімділікті қамтамасыз ететін түрлі салаларға енгізу бағытындағы ғылыми-технологиялық жəне инновациялық қызметтерінің мойындалған нəтижелері үшін марапаттады. Қатысушыларға арналған сөзінде
Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттік наградаларымен наградтау туралы
Қаулы етемін: 1. Қазақстан Республикасын экономикалық дамытудағы жəне өндірістік қызметтегі аса үздік жетістіктері үшін: жоғары дəрежелі ерекшелік белгісі – «Қазақстанның Еңбек Ері» атағы беріліп, айрықша ерекшелік белгісі – Алтын Жұлдыз бен «Отан» ордені тапсырылсын Əміренов Рышат – «Еуроазиаттық энергетикалық корпорацияБабайұлы сы» АҚ «Восточный» разрезінің механигі, Павлодар облысының Екібастұз қаласы Искандиров Мұқаш – «Қазфосфат» ЖШС бас директоры, Тараз Зұлқарнайұлы қаласы Князев Борис – «Алтынсарино» ЖШС директоры, Қостанай Павлович облысының Қамысты ауданы. 2. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі. Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2015 жылғы 3 желтоқсан. № 124
Наградаларыѕыз ќўтты болсын, отандастар!
Еліміздің Тəуелсіздік күні қарсаңында Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен елдің əлеуметтік-экономикалық жəне мəдени дамуына, халықтар арасындағы достық пен ынтымақтастықты нығайтуға қосқан елеулі үлесі жəне белсенді қоғамдық қызметі үшін азаматтардың үлкен бір тобы мемлекеттік наградалармен марапатталды. Олардың қатарында мəдениет, ғылым, білім беру, денсаулық сақтау салаларының көрнекті қайраткерлері, өндіріс, бизнес саласының өкілдері, құқық қорғау органдарының қызметкерлері, əскери қызметшілер, спортшылар, соғыс жəне еңбек ардагерлері бар. «Қазақстанның Еңбек Ері» атағы Қазақстан Республикасын экономикалық дамытудағы жəне өндірістік қызметтегі аса үздік жетістіктері үшін «Еуроазиаттық энергетикалық корпорациясы» АҚ «Восточный» разрезінің механигі Р.Б.Əміреновке, Тараз қаласының «Қазфосфат» ЖШС бас директоры М.З.Искандировке, Қостанай облысының «Алтынсарино» ЖШС директоры Б.П.Князевке берілді.
Қа зақстан Президенті елімізде индустриялық-инновациялық дамуға айрықша көңіл бөлініп отырғанын, оған отандық ғалымдардың зор үлес қосып жатқанын атап өтті. Биылғы жыл Қазақстан ғылымына айрықша серпін берген жемісті жыл болды деп айтуға болады. Қазіргі заманда экономика өсімін ғылым мен инновациясыз елестетуге болмайды. Қызметтің бұл түрі қазіргі уақытта аса маңызды. Ғылым мен техника ойлау көкжиегін ұлғайтып, адам мүмкіндіктерін кеңейтеді. Сондықтан, бізде озық экономиканың негізін қалайтын жаңа əзірленімдердің жүзеге асырылуы өте маңызды. «Назарбаев Университет» пен Алматыдағы «Алатау» инновациялық технологиялар паркінде ашылған орталықтар даму жəне ел ғылымын коммерцияландыру, стартаптарды жүзеге асыру, үздік
(Соңы 2-бетте).
Ќўрмет грамотасын табыс етті Тəуелсіздік күні қарсаңында Сенатта заң шығару қызметіне қомақты үлес қосқан ғалымдар мен сарапшыларға Құрмет грамотасын табыс ету салтанаты болды, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі. Парламент Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзінде кəсіби біліктілігі мен терең білімі «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын заңнамалық тұрғыда қамтамасыз етуді уақытында іске асыруға ықпал еткенін атап өтті. Жоғарғы палатаның Төрағасы ғылым, білім жəне денсаулық сақтау
саласындағы сарапшылардың белсенді шығармашылық қызметіне де тоқталды. Сенаттың Құрмет грамота сына Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының ректоры Болатбек Əбдірəсілов, Халықаралық Түркі академиясының
президенті Дархан Қыдырəлі, «Экомед» адам ұрпағын өрбіту медициналық орталығының жетекшісі Салтанат Байқошқарова, Құқықтық талдау институтының ғылыми қызметкерлері Алмат Ғаббасов жəне Гүлнар Қысықова, ҚазМЗУ Мемлекет жəне құқық ғылымизерттеу институтының ғылыми қызметкері Сара Идрышева жəне ҚазМЗУ Ғылыми сараптама жəне талдау институтының сарапшысы Солидат Қайыржанова ие болды.
● Туыстық туы
Тїрікменстан бейтараптыєына 20 жыл Мəжіліс Төрағасы Қабиболла Жақыпов Ашхабат қаласында өткен Түрікменстан бейтараптығының 20 жылдығына арналған шараларға қатысты, деп хабарлады осы палатаның баспасөз қызметі. 2015 жыл Түрікменстанда 20 қоғамдастықтың аталған елдің жылдық мерейтойға байланысты тұрақты бейтараптық құқықтық бейтараптық жəне бейбітшілік мəртебесін мойындауына қажылы болып жариялаған еді. тысты құжат 1995 жылы 12 БҰҰ Бас Ассамблеясының желтоқсанда қабылданған. Қарарына сəйкес, халықаралық Түрікменстанның бейтарап-
● Оймақтай ой Адамның ең ұлы қасиеті – бақытты болуға талпыну. Сұлтанмахмұт ТОРАЙҒЫРОВ.
(Соңы 2-бетте).
Ќарым-ќатынастар кеѕейе тїспек Өткен сенбі күні Премьер-Министр Кəрім Мəсімов Қытай Халық Республикасына ресми сапары шеңберінде Сянган (Гонконг) арнаулы əкімшілік ауданында болды, деп хабарлады Премьер-Министрдің баспасөз қызметі. Сапар барысында К.Мəсімов д а м ы т у п е р с п е к т и в а л а р ы н Гонконг əкімшілігінің басшы- талқылады. сы Лян Чжэньинмен кездесу Сондай-ақ, К.Мəсімов пен өткізді. Тараптар өзара тиімді Л.Чжэньин тауар айналымын сауда-экономикалық жəне ұлғайту үшін айтарлықтай инвестициялық ынтымақтастықты əлеуеттің бар екенін атап көрсетіп,
зертханаларды əкеліп орналастыру орнына айналуда. Ғылымға жастар ұмтылған кезде мүмкіндіктер мен еңбекақы да жақсара түскеніне қуандым. Осының бəрі жақсы көрсеткіш, ғылымдағы жаңа ілгерілеудің бастауы болып саналады. Сондықтан, мемлекет көңіл де бөліп, қаражат та бөліп, қолдау көрсетіп жатқанын көріп отырсыздар. Мемлекет ғалымдардың озық тəжірибелеріне ұдайы назар аударып, қолдау танытып келеді. Ғалымдардың еңбегінің мойындалуының белгісі – оларға əл-Фараби атындағы Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықтың тағайындалуы. Əл-Фараби атындағы мемлекеттік сыйлық ғылым мен техника саласындағы ең жоғары марапат болып саналады, деді Мемлекет басшысы.
жан-жақты əріптестікті одан əрі тереңдету қажеттігіне назар аударды. К.Мəсімовтің Гонконгтің ең ірі компаниялары өкілдерімен кездесуінде екіжақты іскерлік байланыстарды ұлғ а й т у м ү м к і н д і кт е р і т а л қ ы ланды. (Соңы 5-бетте).
тық үлгісі бейбітшілікті сүю, басқа мемлекеттердің ісіне араласпау, олардың егемендігі мен аумақтық тұтастығын сыйлау, халықаралық əскери келі сімшарттар мен əскери ұйымдарға қатыспау ұстанымдарына негізделген. (Соңы 4-бетте).
2015 жылғы негізгі оқиғалар арасынан Мемлекет басшысы президенттік сайлауды, жүзеге асырыла бастаған Бес институттық реформа мен «100 нақты қадамды», Қазақ хандығының 550 жылдығын, Конституция мен Қазақстан халқы Ассамблеясының 20 жылдығын ерекше бөліп атады. Бұл орайда, Нұрсұлтан Назарбаев əлемдік экономикадағы байқалып отырған дағдарысты ескере келгенде, өтіп бара жатқан жылдың оңай болмағанын атап көрсетті. – Тəуелсіздік жылдарында Қазақстан бірнеше дағдарысты басынан өткерді. Біз оқиғалардың осылайша дамитынын білдік, алайда, барлығы осыншалықты күрделі болатынын болжаған жоқпыз. Мұнай бағасы жарты жылда 115 доллардан 40 долларға дейін түсіп кетті. Металл, газ бен басқаларды қоса алғанда, біздің экспорттық тауар ларымыз құнының арзандауы бюджетке түсімдерді қысқартты. Осылардың бəрін есепке ала келе, біз əрі қарайғы іс-қимылымызды айқындадық. Мұның барлығын халық менің жақындағы Жолдауымнан, сондай-ақ, басқа да маңызды шаралардан естіп, құлағдар болды, – деді Мемлекет басшысы. Қазақстан Президенті тұтастай алғанда, елдегі жағдай тұрақты екенін атап өтті. – Қиындықтар болады. Бірақ біз азаматтарымыздың əлеуметтік жағдайы нашарламауы үшін бəрін де жасап жатырмыз. Мен алдағы жылдың 1 қаңтарынан бас тап бюджеттік ұйымдар қызметкерлерінің еңбекақысын, оның ішінде мемлекеттік қызметшілер де бар, сондай-ақ, арқаулық зейнетақы мен стипендияларды көбейту туралы жария еттім. Мұның барлығы адамдарды дағдарыс салдарынан қорғау үшін жасалып отыр, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы біздің елімізге Ресей мен Батыс елдері арасындағы екіжақты санкциялар, Ресей-Түркия қатынастарының нашарлауы мен Қытай Халық Республикасындағы экономикалық ырғақтың төмендеуі ықпал етіп отырғанын атап көрсетті. Нұрсұлтан Назарбаев, сондайақ, жылдың шешуші оқиғалары Қазақстанның Еуропалық одақпен Кеңейтілген əріптестік пен ынтымақтастық туралы келісімге қол қоюы, еліміздің Дүниежүзілік сауда ұйымына енуі болғанына назар аударды. Қазақстан Президенті жарияланған институттық реформаларды жүзеге асыру аясында Парламенттің
үдемелі жұмыс істе генін атап өтті. Депутаттар 80 шақты заң қабылдаса, соның нəтижесінде алдағы жылдан нақты жаңғыртулар жүзеге асырыла бастайтын болады. Мемлекет басшысы біздің республикамызға жетекші əлем елдері мен халықаралық қаржы институттары тарапынан оң көзқарас танытылып отырғанын жəне олардың ынтымақтастыққа дайын екенін атап көрсетті. Сондай-ақ, Қытай мен Ұлыбританияға жəне Францияға сапарлар барысындағы келіссөздердің, Астанада шетелдердің мемлекет жəне үкімет басшыларымен кездесулердің жемісті болғанын мəлімдеді. – Осындай қарым-қатынастар бізге сенімділік беріп қана қоймай, Қазақстанның əлемде құрметке жəне сенімге ие екенін көрсетеді. Осының барлығы Тəуелсіздіктің 24 жылындағы қызметіміздің нəтижесі болып табылады, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Ресей мен Тїркия арасындаєы ќатынастыѕ нашарлауы туралы Қазақстан Президенті біздің елімізді Ресей-Түркия өзара қарымқатынасы төңірегінде қалыптасып отырған жағдай алаңдататынына назар аударды. – Ресеймен де, Түркиямен де біз ең ізгі қарым-қатынас ұстанып келеміз. Мен əуел бастан екі елдің ұстанымын жақындатуға ұмтылдым. Өйткені, қалыптасқан жағдай ешкімге де пайда əкелмейді. Егер парасат басым түсер болса, онда тараптар мəмілеге келеді. Тығырықтан шығудың ең төте жолы – келіссөздер мен мəміле. Бұл екі мемлекеттің де, сондай-ақ, Қазақстанның да мүддесіне сəйкес келеді ғой деп ойлаймын, – деді Мемлекет басшысы.
ЕАЭО-ныѕ біртўтас валютасын енгізу ыќтималдыєы туралы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан əлемдік қоғамдастықтың бөлшегі ретінде жəне ашық экономика жүргізе отырып, түрлі жаһандық үдерістердің ықпалын сезінетінін атап өтті. Оның үстіне, біртұтас еуразиялық валюта мəселесі күн тəртібінде тұрмағаны көлденең тартылды. – Еліміздің тəуелсіздігі біз үшін басты құндылық болып табылады. Ал интеграция эконо микалық мүд делерге жəне басқа елдермен сауда-саттық үшін оңтайлы жағдайлар туғызуға деген ұмтылысқа негізделген, – деді Қазақстан Президенті. (Соңы 3-бетте).