АҚПАРАТТАР аєыны №221 (28699) 18 ҚАРАША СƏРСЕНБІ 2015 ЖЫЛ
Кґрмеге арналєан келелі кеѕес Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев халықаралық «ЭКСПО-2017» маман дандырылған көрмесіне дайындық мəселелері жөнінде кеңес өткізді, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі. Отырысты ашқан Мемлекет басшысы ЭКСПО көрмесі отандық экономикаға жəне жаңа технологияларды игеру ісіне серпін бере алатын ұлттық жобаға ай налғанын айтты. Сондай-ақ, көрме нысандарының құрылысы кестеге сəйкес жүріп жатқанын атап өтті. – Көрменің ашылуына бір жарым жыл қалды. Барлық құрылыс жұмыстары келесі жылдың күзіне дейін аяқталуы тиіс. Күрделі экономикалық ахуалға қарамастан, біз көрмені дайындауға қажетті барлық қаражатты бөліп жатырмыз. Құрылысқа Қазақстанда мол жұмыс тəжірибесі бар мердігер лерді тарттық. Сондай-ақ, Миландағы көрмені өткізу тəжірибесін тыңғылықты зерделе дік. Сондықтан ЭКСПО-ны ұйымдастыру ісіне қатысты түсініксіз еш теңе жоқ, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті шығыстарды оңтайландыру мақсатында барлық əрлеу жұмыстарын отандық өнімдерді барынша пайдалана отырып жүргізу қажеттігіне назар аударды. Бұл мəселе айрықша бақылауға қойылды. Мемлекет басшысы көрменің жарияланған тақырыпқа сай мазмұнмен толығуы мəселесіне назар аударды. – Барлық жерде, шетелдерге сапар кезінде, елдердің лидерлерімен, ірі компаниялардың басшыларымен кездесулерде мен «ЭКСПО-2017» туралы айттым. Олардың бəрі алдағы көрмеге зор қызығушылық танытып, қатысуға дайын екендерін мəлімдеді. Осыны пайдалана білген жөн, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Қазақстан Президенті бұл бағыттағы жұмыстың жанданғанын айта келіп, əрі қарай жалғастыруды тапсырды. – Ұлттық жəне трансұлттық компаниялардың əлеуеті мүлде пай даланылып отырған жоқ. Бұл жалпықазақстандық іс болған дықтан, олар да көрмеге
қаты суға тиіс. Жер қойнауын пай да ланушылардың барлығын тарту керек, олар да өз үлесін қосулары қажет. Жер қойнауын пайда ланушы 39 компанияның тек екеуімен ғана ынтымақтастық туралы меморандумға жəне демеушілік туралы бір ғана шартқа қол қойылған. Бұл жеткіліксіз, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев жер қойнауын пайдаланушы ірі компаниялармен жұмыс кезінде олардың беделін «ЭКСПО-2017» көрмесіне жаңа технологияларға ие Siemens, Samsung, Toyota сияқты жəне басқа озық компанияларды тарту үшін пайдалану керектігін айтты. – Жер қойнауын пайда ланушылардың осындай компаниялармен жолға қойылған байланыстары бар, олардан миллиардтаған қаржыға жабдықтар мен технологиялар алады. Біз осы байланыстарды барынша пайдалануға тиіспіз. Жер қойнауын пайдаланушылардың əрқайсысы əлемдік брендтермен «ноу-хауларының» алғашқы таныстырылымын біздің көрмеде жасауы керектігі жөнінде уағдаласқаны абзал. Премьер-Министрдің бірінші орынбасары Б.Сағынтаев «ЭКСПО-2017» көрмесінің дайындығына Үкіметтегі жауапты тұлға ретінде осы мəселелермен айналысуға тиіс, – деді Қазақстан Президенті.
Мемлекет басшысы ең алдымен, балама технологиялар саласындағы көшбасшы елдерді тарту қажеттігіне назар аударды. – Қатысушылардың сандық құрамы маңызды, бірақ өздерін жаңа əзірленімдер саласында көшбасшы ретінде танытқан елдерді тарту мəселесі одан да өзектірек. Бұл мəселе Үкімет пен Сыртқы істер министрлігінің айрықша бақылауында болуға тиіс, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Мемлекет басшысы көрмеде Қазақстанның мəдениетін, тарихы мен дəстүрлерін көрсетудің маңыздылығын айтты. – Отандық мəдениет қайраткерлерінің өнер көрсетуіне басымдық беру керек. Мəденидуманды шара лар көрме аумағында ғана емес, бүкіл қалада өтуі қажет. Музейлер, көрмелер мен театрлар қонақтарды ең жоғары деңгейде қарсы алуға дайын болуы тиіс. Мəдени-думанды шаралар жоспары əлі күнге дейін келісілген жоқ. Барлық мемлекеттік органдардың үйлесімді қызмет еткені керек, осы жұмысты жеделдетуді тапсырамын, – деді Мемлекет басшысы. Нұрсұлтан Назарбаев көрменің дайындығы мен өткізу жұмыстары кезіндегі қауіпсіздікті қамтамасыз етудің де мəн-маңызына тоқталды.
Оќырман назарына!
● Тосын табиғат
Ќарашадаєы ќалыѕ ќар
Заман талабына орай жаңар ған «Егемен Қазақстан» газетінің сайтын енді əлеуметтік желілер арқылы оқу үшін мына көрсетілген сілтемелерді теру арқылы тікелей біздің сайтымызға өте аласыз.
Талғат СҮЙІНБАЙ,
«Егемен Қазақстан».
Кеше Алматыны таң бозынан аппақ қар жапты. Түнімен жауған қардың қалыңдығы қаланың халық сирек қоныстанған таулы бөктерінде 35 сантиметрге дейін жетті. Мақатаев көшесі мен Абылай хан даңғылының қиылысқан жерінде еріп жауған қардың қалыңдығы 15 сантиметр болды. Қала көше тазалаушылары түні бойы тынбай қар күреді десе болатын шығар. Гүрілдеген ауыр техникалар таңертеңгілік көлік қатынасының кідіріссіз жүруіне жағдай жасау мақсатымен, тоқтаусыз жұмыс істеді. Ең алдымен, үлкен қаланың ішіндегі жаяу жүргіншілер жолына ерекше мəн берілді. Қала əкімдігі баспасөз қызметінің мəліметіне қарағанда, кешке дейін тек осы соқпақтарға ғана 23 тонна техникалық тұз, көшелерге 1,8 тонна химиялық қоспа құм шашылған. Барлығы 110 арнаулы техника мен коммуналдық
қызметтің 400 жұмысшысы қызу жұмыс істеді. Жапырағы түсіп үлгермеген ағаштардың бұтақтары əдеттегідей ылғалы басым қар кесектерін ұстай алмай морт-морт сынды.
– Көрмедегі бұқаралық шаралар кезінде қандай да бір келеңсіздіктерге жол бермеу үшін алдын алу шараларын қабылдау қажет. Бұл шараларды бүгіннен бастап пысықтаған жөн. Арнаулы қызметтер мен құқық қорғау органдары қауіпсіздік пен құқық тəртібін қамтамасыз етуі тиіс. ІІМ, ҰҚК жəне «Сырбар» осы бағыттағы үйлесімді жұмысты жалғастыруға тиіс, елорданың жəне көрменің қауіпсіздігі осыған байланысты. Қауіпсіздік кеңесіне осы мəселені тұрақты бақылауда ұстауды тапсырамын, – деді Қазақстан Президенті. Мемлекет басшысы көрмеге қатысушылар мен қонақтарға қолайлы жағдай жасап, көрмеге келудің тыңғылықты кестесін əзірлеу қажеттігін айтты. Нұрсұлтан Назарбаев, сондай-ақ, өз ге бағыттарды да, соның ішінде еріктілерді дайындау, өз отандастарымыздың көрмеге қолжетімділігін қамтамасыз ету жайын тиянақты ойластыру керектігіне назар аударды. Қазақстан Президенті Үкіметке барлық мəселені тиісті деңгейде үйлестіруді жəне жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы үнемі баяндап отыруды тапсырды. Соңында Мемлекет басшысы алдағы көрме бүкіл қазақстандықтар үшін маңызды
Баспасөз орталығы «қала бойынша 12 ағаш құлаған, аула ішінде тұрған 4 жеңіл көлік зардап шекті», дейді. АЛМАТЫ.
Бїгінгі нґмірде: Дін мен дін еместі ажырату
Саѕлаќтарды самєатќан студия
4-бет
5-бет
Апатќа ўшыраєан Ресей ўшаєына жарылєыш зат салынєаны тїпкілікті расталды 6-бет
Ґркен жайєан ґрелі істер 14-бет
шара екеніне тағы да назар аударды. – Əлемде дағдарыстық ахуал байқалып отыр, ол біздің елге де əсер етуде. Соған қарамастан, Қазақстан халықаралық көрмеге дайындықты, индустриялық саясат аясында жаңа нысандар салуды, жаңа жұмыс орындарын ашуды жалғастыруда. Бұл біздің экономиканың қарқыны мен мүмкіндіктерін көрсетеді, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Кеңесте көрмеге дайындық пен Мемлекет басшысы берген тапсырмалардың орындалу барысы туралы «Астана ЭКСПО-2017» ҰК» АҚ басқармасының төрағасы А.Есімов хабарлама жасады. Ол көрме кешені құрылысына арналған шығыстарды оңтайландыруға айрықша көңіл бөлді. Атап айтқанда, компания құрылымын өзгерту аясында департаменттердің қызметі нақтыланып, басқарма төрағасының орынбасарлары мен басқарушы директорлар саны екі есе қысқарды. Бұл 150 миллион теңгеден астам қаражатты үнемдеуге мүмкіндік берді. А.Есімов кейбір сəулетқұрылыс жобаларын қайта қарау есебінен шығыстар көлемі 78 миллиард теңгеге азаятынын, бұл ретте жалпы сəулет келбеті мен нысандардың функционалдылығы сақталатынын атап өтті.
– Бюджет қаражатын мақсатқа сай пайдалану тиімділігіне айрықша назар аударылды. Қазақстандық қамту үлесін ұлғайту мен отандық кəсіпкерлерді тарту да үнемдеу шараларының бірі болып саналады. 10 өңірмен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды, нəтижесінде 20 мыңнан астам адамды жұмыспен қамтыған 220 отандық кəсіпорын құрылысқа тартылды. 30 миллиард теңгенің өнімі жеткізілді, – деді «Астана ЭКСПО-2017» ҰК» АҚ басқармасының төрағасы. Сонымен қатар, ұлттық компания басшысы көрме имиджін ілгерілету жəне оны тақырыптық жағынан толықтыру жұмыстарының барысы туралы да баяндады. А.Есімовтің атап өткеніндей, бүгінде 53 ел жəне 11 халықаралық ұйым көрмеге қатысатынын растаған. Кеңес барысында, сондай-ақ, Энергетика министрі В.Школьник, Сыртқы істер министрі Е.Ыдырысов, Инвестициялар жəне даму министрі Ə.Исекешев, Мəдениет жəне спорт министрі А.Мұхамедиұлы, Астана қаласының əкімі А.Жа қ сыбеков жəне мердігер ұйымдардың басшылары сөз сөйледі.
––––––––––––––––– Суретті түсіргендер С.БОНДАРЕНКО, Б.ОТАРБАЕВ.
●Жыл басынан бері вагондарға техникалық бақылау мен «бүйірлік жақтау» бақылау режімін жүргізу кезінде 4,5 млн. вагон тексерілді. Сондай-ақ, «Қазақстан темір жолы» ұлттық компани ясы» А Қ баспасөз қызметінің хабарлауынша, осы уақыт аралығында теміржол көлігінде қауіпсіздік ережелерін бұзу көрсеткіші өткен жылмен салыстырғанда, 14 пайызға төмендеген. ●Алматыда Инвес ти циялар жəне даму министрлігі мен Байланыс, ақпараттандыру жəне ақпарат комитетінің қолдауымен түсірілген екі телехикаяның таныстырылымы өтті. «Өмір сынағы» жəне «Шалғайдағы оқиға» атты жаңа туындыларда қоғамдағы өзекті мəселелер талқыланып, отансүйгіштік, əлеуметтік жауапкершілік секілді құндылықтарға мəн берілген. ●Шығыс Қазақстан облысы мен Қытайдың ШыңжаңҰйғыр автономиялық өлкесінің кəсіпкерлері құны 1,7 млрд. доллар болатын 7 бизнескелісімге қол қойды. Облыс əкімдігі баспасөз қызметінің мəлімдеуінше, бұл келісімге өңір басшысы Даниал Ахметовтің аталған өлкеге жасаған ресми сапары барысында қол жеткізілген. ●Биыл «Нұрлы Жол» бағдар ламасы бойынша Ақ төбе қала сына ұлт тық қордан 3 млрд. 979 млн. теңгеден астам қаржы бөлінді. Қала əкімінің кеңесшісі Геннадий Дудаковтың айтуынша, бұл қаражат бі лім, тұрғын үй жəне инженер лік-коммуникациялық ин фрақұрылымды жаңартуға жұм салды. Одан бөлек, осы жылы қаладағы жылу желілері мен қазандықтарды жөндеп, жаңартуға 3,6 млрд. теңге бөлінді. ●Маңғыстау облысының Мұнайлы ауданында 1200 орындық мектеп пен 280 бүлдіршінге арналған балабақша ашылды. Мектеп құрылысына республикалық жəне жергілікті бюджеттен 1 млрд. 537 млн. теңге бөлінген. Ал «Балапан» мемлекеттік бағдарламасы бойынша салынған балабақшаға жергілікті бюджеттен 401 млн. теңге қарастырылды. ●Қостанай облысының тұрақтандыру қорына 1000 тоннадан астам азық-түлік сатып алынды. Облыстық ауыл ша р у а шы лы ғ ы б асқ ар м асы төрағасының қоғаммен байланыс жөніндегі кеңесшісі Ольга Лидің сөзіне сүйенсек, жоғарыда айтылған азық-түлікпен қатар 4 млн. дана жұмыртқа алынған. Жалпы 2015-2018 жылдарға арналған облыстық тұрақтандыру қорын жасақтау үшін 705,7 млн. теңгеге келісімшарт жасалған. ●Көкшетауда күрделі жөндеуден өткен терапия корпусы қайта ашылды. Жөндеу жұмыстарына 252 184 875 теңге жұмсалған. Жаңа терапия бөлімшесінде ревматологиялық, гастроэнтерологиялық, пульмонологиялық сынды бірқатар ем түрлерін қабылдауға болады. Бұл туралы медициналық мекеменің бас дəрігері Серік Аяғанов хабарлады. Хабарлар Үкімет, облыстық əкімдіктер сайттары, «ҚазАқпарат» агенттігі жəне «24kz» телеарнасының деректері бойынша дайындалды.
● Заманмен үндес заңғар басылым
Ел газеті «Газет – елдің көзі, құлағы, тілі» дейтін Ахмет Байтұрсыновтан қалған данышпандық сөз сол кезде жаңа туа бастаған қазақ баспасөзінің бағдарламасы сияқты еді. Соның алдында ғана, ХІХ ғасырда басымыздан кешкен – көрер көзі, естір құ лағы, сөйлер тілі бол маған қазақтың қараңғылықтағы күйін бүгін көзге елестетіп көрейікші. Қараңғыдан жарық дүниеге шыққандаймыз. Газет арқылы ел ішіне ойлы сөз тарады, ол санаға əсер етіп, елдің оянуына себепкер болды. Жаңа идеялар тарай бастады. Өмір танудың əрқилы жолдарына көз салу, жақсы мен жаманды салыстырып, пайдалы мен пайдасыз кəсіпті айыра қарау, ел ішіне оқу-білімнің тарауы отар елдің көп нəрсеге қолы байланып отырғанын көрсетті. Ағарту, мəдениет, кəсіпқұмарлық арқылы ел ішіне жаңалықтар кіре бастады. Бұл жаңа ояна бастаған халықтың жан-жағына көз тастап, қармана, ілгеріге ұмтылудың белгісі болар. Содан бері ғасыр өтті. Қазақ баспасөзі қаншама өсті, жетілді. Елінің мұңы мен қиыншылықтарын айтуға жарады. Газет, журнал, тағы басқа басылымдар көбейіп, қоғамның сан-салалы өмірін оқырманына суреттеп, хабарлап жеткізетін күйге жетті.
Осы ізденістің алдыңғы шебінде бүгінгі «Егемен Қазақстанның» («Еңбекші қазақ», «Социалистік Қазақстан», т.б.) тұрғаны даусыз. ХХ ғасыр бойы қазақ басынан кешкен аласапыран сапырылыстардың сырын оқырмандарына алдымен жеткізіп, түсіндіруге тырысқан, қашанда еліне шындықты айта білуімен баспасөз атаулының алдында тұрған оны халық «Ел газеті», «Ұлт газеті» атандырды. Бүгін ол жүз жылға таяу (нақты айтсақ, 96 жыл) қызметін жалғастырып 200 мыңнан астам таралыммен тарауға жетті. Газет мазмұны да оның оқырмандарының, халқының тағдырымен байланыста өтті. ХХ ғасырдағы қазақтың ұлттық оянуынан бастап, бүкіл бастан кешкен өмірі, жаңа қоғам құру жолындағы табыстары мен олқылықтары, көрген тарихы осы газеттің бетінде. Қоғамдық өмірдегі ғана емес, тағдырын елімен байланыстырып бірге өткен ер-азаматтардың, ұлт көсемдерінің, халықтық қайраткерлердің, əдебиет пен өнер, ғылым қызметкерлерінің сырлары жайын да осы газет шерте алады. Кеңес тұсы мен одан кейінгі қолымыз жеткен тəуелсіздік үшін күрестің мол деректері де газет арқылы тарады. Əсіресе, жаңа
өміріміздің – тəуелсіздігіміздің тарихын өз бетінде жазуға «Егемен Қазақстан» ұлы қызмет атқарды. Тəуелсіздік жолындағы күрес Нұрсұлтандай ұлы қайраткерді қалай ысылдырып шығарса, «Егемен» оның батыл қадамдары мен ойпікірлерін тартынбай, жалтақтамай халқына жеткізіп тұрды. Сөйтіп, тəуелсіздік пен тəуелсіздік идеясы осы газеттің бетінде табысты. Əлі де солай! «Алты айлық жолды алты-ақ аттап» қарқынды даму жолына шыққан, дүние жүзінің алдыңғы қатарлы елу елінің қатарынан ағып озып, енді озық отыз елдің ішіне кіру үшін күрестің алғы шебіне ұмтылған ұлы идея «Егемен» арқылы қолдаушыларын табуда. «Егемен» де өз міндетін ерлікпен атқаруда. Бүгінгі Қазақстан – жыл, ай санаған емес, күнделікті жаңалықтар елі. Сəл кешіксең, бастан кешкен маңызды бір оқиғаны көрмей, жіберіп алуың мүмкін. Сол үшін «Егемен» алдында ұлы күрескерлердің тобынан бөлінбей, жан ұшыра еңбектену міндеті тұр. Газеттің күші елімен, қазақ оқырмандарымен, Елбасымен бірлігінде. Солардың ой-пікірімен, ақыл-кеңесімен газет мазмұны байып, оқырмандарымен жедел тілдесуге шығады. Ұлы күрестер жолындағы Елбасы мен «Егеменнің» ынтымағы сонда ғана жарастықта болады. Елмен, Елбасымен, «Егеменмен» бірге болайық. Оның бетіндегі бастамаларды қолдайық. Серік ҚИРАБАЕВ, ҰҒА академигі, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты. АЛМАТЫ.