24 саєат №226 (28704) 25 ҚАРАША СƏРСЕНБІ 2015 ЖЫЛ
Жеѕіл ґнеркəсіп еш жерде жеке-дара дами алмайды Ол тері илеу, маќта ґѕдеу, мата тоќу, ине мен тїйме шыєаруєа дейін тəуелді
Їлкен ќаланы басќару – їлкен жауапкершілік Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Алматы қаласының əкімі Бауыржан Байбекті қабылдады, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі. Мемлекет басшысы Президенттің Алматыдағы резиденциясында өткен кездесу барысында экономикалық, қаржылық, мəдени жəне білім орталығы ретінде бүгінде Алматының ел дамуында зор маңызы бар екенін айта келіп, қалада мемлекеттік бағдарламаларды жүзеге асырудың маңыздылығын айтты. – Алматы – үлкен қала, оны басқару күрделі міндет жүктейді жəне бұл осында болып жатқан үдерістерді терең талдауды қажет етеді. Инвестиция тарту, мемлекет-жекеменшік серіктестігін дамыту осы кезеңде жұмыстың негізгі бағыттарының бірі болуға тиіс, – деді Қазақстан Президенті. Нұрсұлтан Назарбаев, сондай-ақ, көші-қон ауқымы өсуін ескере отырып,
қаладағы құқықтық тəртіпті қамтамасыз ету ісіне айрықша көңіл бөлуді тапсырды. – Қалада өзге өңірлерден келген 500 мыңға жуық адам бар, оларды есепке алу дұрыс жүргізілмейді. Осыны ретке келтіру керек, өйткені, ертең осының бəрі қалада проблема туындатуы мүмкін. Сондықтан, республикалық жəне облыстық органдармен бірлесіп, əкімдік осы мəселемен айналысқаны, өзара ұдайы байланыста болғаны жөн, – деді Мемлекет басшысы. Б.Байбек қаланың əлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі көрсеткіштері, инвестициялық жəне инфрақұрылымдық бағдарламалардың жүзеге асырылу барысы туралы баяндады. (Соңы 2-бетте).
Оѕтайлы бюджет игергенге жеѕіл
Айнаш ЕСАЛИ,
«Егемен Қазақстан».
Мəжіліс Төрағасы Қабиболла Жақыповтың жетекшілігімен өткен палатаның кешегі жалпы отырысында депутаттар назарына 20152017 жылдарға арналған республикалық бюджет жобасы ұсынылды. Сондай-ақ, сот-сараптама қызметі, халық денсаулығы жəне денсаулық сақтау жүйесі, бағалы металдар мен асыл тастар жəне өзге де мəселелер қаралды. Асқар ТҰРАПБАЙҰЛЫ, «Егемен Қазақстан».
2015-2017 жылдарға арналған респуб ликалық бюджет жобасы бойынша Ұлттық экономика бірінші вицеми нистрі Марат Құсайынов, Қаржы министрі Бақыт Сұлтанов жəне Ұлттық банк төрағасы Данияр Ақышев баяндап берді. Баяндамашылардың сөзінен белгілі болғандай, 2015 жылға арналған республикалық бюджетті нақтылау əлемдік экономика мен тауар нарықтарындағы ағымдағы жағдайды жəне осы жылдың 10 айындағы еліміз экономикасы салаларының дамуы қорытындыларын ескере əрі Үкімет тарапынан 2015 жылға арналған макроэкономикалық көрсеткіштердің болжамын нақтылай отырып жасалған. Мұнайға əлемдік бағаның төмендеуі жəне геосаяси жағдайдың ушыға түсуі жағдайдың күрделенуіне өзіндік теріс əсерін бергені де аталмай қалмады. Бұл ретте, ішкі жалпы өнім өсімі 2015 жылы 1,2 пайыз болады деп күтілсе, 2016
жылы – 2,1 пайыз, ал 2017 жылы 3,6 пайызды құрайды деп жоспарланыпты. Номиналды көлеммен алғанда, 2015 жылы ол 41 701,2 миллиард теңге деп болжанып, алдыңғыларымен салыстырғанда 393,6 миллиардқа жоғары екен. Сонымен, 2015 жылға арналған республикалық бюджет кірістерінің нақтыланған болжамы (трансферттер түсімдерін есепке алмағанда) 3 174 164 973 мың теңге сомасында айқындалған немесе 45 761 567 мың теңгеге азайған. Ал шығыстар нақтыланған көлеммен салыстырғанда 66 500 991 мың теңгеге кеміп, Ұлттық қордан нысаналы трансферттің қысқаруымен 7 179 222 442 мың теңгені құрайтыны болжа ныпты. Шығыстарды қысқарту негізінен жылдың қорытындысы бойынша мемлекеттік сатып алуларды дер кезінде өткізбеу, бюджет қаражатын игермеу мен үнемдеу есебінен жүргізілмек. Жалпы, 2015 жылғы республикалық бюджет тапшылығы 1 257 716 778 мың теңге немесе ІЖӨ-нің 3 пайызын құрайды делініп отыр. (Соңы 2-бетте).
Мемлекетіміз барлық кезде экономиканың сан алуан саласын дамытуға мүдделі десек те, дəл бүгінгідей заман ешқандай мəселенің ұсақ-түйегі болмайтынын көрсетіп берді. Қазіргі таңда отандық өнімдерді көбейтудің, өзге ге жалтақтамаудың көкейкестілігі бұрынғыдан да артты. Ал соның ішінде жеңіл өнеркəсіп саласын өркендету ендігі жерде жекелеген адамдардың алымдылығы мен шалымдылығына, іскерлігі мен ісмерлігіне
ғана емес, мемлекеттің қолдауына да қарап тұр. Бəсеке мен бақталастық бұрынғыдан да көбейді. Осы тұрғыдан алғанда, Мемлекет басшысының Алматыға арнайы келіп, аталған саланың беткеұстар өкілдерімен кездесіп, ұсыныс-тілектерін қаперге алуы айтарлықтай маңызды болды. Елбасы осы орайда «Казлегпром» ЖШС, яғни отандық «QLP» брендін танымал етуге ұмтылып жатқан нысанды аралау барысында кəсіпорын қызметімен жəне оның өндірістік цехы жұмысымен танысты. Сонымен қатар, осы арада Мемлекет
басшысы қаладағы жеңіл өнеркəсіптің ірі жəне орташа кəсіпорындары өнімдерінің көрмесін аралап көрді. Нұрсұлтан Назарбаев кəсіпорын ұжымымен əңгіме барысында отандық өндірушілерді халықтың қолдауы маңызды екенін айтып өтті. «Барша қазақстандықтарға өзіміздің отандық тауарларды, соның ішінде «Мade in Kazakhstan» белгісі бар аяқ киімдер мен костюмдерді сатып алу қажеттігін айтқым келеді. Егер жеңіл өнеркəсіп ілгері басатын болса, сала кəсіпорындарында жұмыс істейтіндер еңбекақы алып, мемлекетке салық төлейді. Бұл бəріне тиімді – бюджетке түсім түседі, елде өзіміздің өндірген тауарларымыз пайда болады. Бұл орайда өнім сапасын ұдайы жетілдіріп отырған жөн», – деді Қазақстан Президенті.
Шапаєаты мол шара Мемлекеттік хатшы Гүлшара Əбдіқалықова «Құланшы Астана» қоғамдық бірлестігі ұйымдастырған қайырымдылық іс-шарасына қатысты, деп хабарлады Президенттің баспасөз қызметі.
Іс-шараға Сыртқы істер вице-министрі А.Вол ков, Қазақстанның Штутгардтағы құрметті консулы Д.ХаллерЛайбле, Астана қаласы əкімінің орынбасары Е.Аманшаев, «Құланшы Астана» ҚБ басқармасының төрайы мы Л.Махат, мəдениет меке мелерінің өкілдері қатысты. Іс-шараның ашылуында сөйлеген Мемлекеттік хатшы Қазақстан Президенті
ұсынған Ұлт жоспарын іске асыру аясында қазақстандық бір тектілік пен бірлікті, қайы рымдылықтың руханиадамгершілік құндылықтарын нығайтуға жəне дамытуға бағытталған «Қайырымдылық туралы» Заң қабылданғанын атап көрсетті. Мемлекеттік хатшы қайырымдылықтың қоғамдағы рухани-адамгершілік мəдениеттің даму деңгейі көрсеткіштерінің бірі болып
саналатынына назар аударып, іс-шараның Қазақстан мен Германия арасындағы мəдени-гуманитарлық ынтымақтастықты одан əрі кеңейту бағытындағы маңыздылығын айтты. Іс-шара барысында 2005 жылдан бері Баден-Вюртемберг федералды жерінде еліміздің мүдделеріне өкілдік етіп жүрген Қазақстанның Штутгардтағы құрметті консулы Д.Халлер-Лайбле ерекше қамқо рлыққа мұ қтаж балалардың бейнелеу өнері студиясына қайырымдылық көмек (5 мың еуро көлеміндегі ақшалай сертификат) берді.
Еңбегімен еленген
● Бір ауыз сөз
Їздік їлгі
БҰҰ-ның мінберінен топ жарып сөйлеген Елбасымыз Нұрсұлтан Əбішұлы Назарбаев қазақ тілінде əлемдік деңгейдегі мəселелерді қозғап, өткір ұсыныстар жасады. Үйренетін үздік үлгі көрсетті. Елбасы «Қазақ қазақпен қазақша сөйлессін» деп айтудан кенде емес. Бізге өзге тілде сөйлеп, жалтақтап өскен халық болғандықтан, зиялы топтың санасын жеңу оңайға соқпаған еді. Шүкір, қазір қазақ тілінің мəртебесі биіктеп келеді. Елбасының БҰҰ-да ана тілімізде сөйлеуі төбемізді көкке жеткізіп тастағандай болып тұр. Қазақстанда мектептер, балабақшаларда, кеңсе құжат тарында қазақша сөйлеу, жазу, қоғамдық қарым-қатынаста ұлт тілінің мəртебесін көтерудің қадамдары жасалып жатыр.
Апта басында Алматыға Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев келді. Мемлекет басшысы алдымен мегаполистегі жұмыс сапарын №125 балабақшадан бастады. Президенттің шаһардағы «Казлегпром-Алматы» ЖШС-інде болып, қаладағы басқа да жеңіл өнеркəсіптің ірі жəне кішігірім түрлерімен айналысып жүрген іскер адамдармен кездесіп, олардың ұсыныстары мен өтініштерін тыңдағаны туралы баяндамақпыз.
Биылғы Қазақ хандығының 550 жылдығы үлкен салтанатпен өтті, қазақ тілінің жұлдызы айтыс ақындарының сөз саптауларында салтанат құрды. Қуанышта шек жоқ. Миллиондардың біріне түсетін мүмкіндіктің Елбасымызға қонуы біздің Мəңгілік Елдің ұзақ жасайтын символы. Осынау тарихи кезеңнің бағасын одан əрі насихаттау – бүгінгі зиялы қауымның, ұрпақтың борышы. Біз барлық жерде Елбасының БҰҰ-да сөйлеген сөзін бағалы құндылық деп есептей отырып, оқу орындарында, мектептерде, жиын-кездесулерде жан-жақты талдау жасай отырып, санаға сіңіруге атсалысуымыз керек. Қайырбек МЫРЗАХМЕТҰЛЫ, еңбек ардагері, зейнеткер.
ҚЫЗЫЛОРДА.
АГРОНОМ
Темір ҚҰСАЙЫН, «Егемен Қазақстан».
Орал өңірінде өсірілген астықтың сапасы мен қамыр лылығы жоғары екендігі жөнінде аз айтылып жүрген жоқ. Мұның басты сырын егістікті күтіп-баптауға ерекше мəн берілетінімен түсіндіруге болады. Сөйтіп, өңірде нар-тəуекелдікке негізделген тəлімі жəне табиғи жер жағдайының өзінде тым жақсы өнім жиналып отырды. Бұл біріншіден, аймақ агрономдарының жыл бойғы тынымсыз еңбегінің нəтижесі деуге болады. Жайықта агрономия дегенде алғашқылардың бірі ретінде Батыс Қазақстан облыстық инспекциясының мемлекеттік астық инспекторы Мұтиғолла Маденовтің есімі аталып жүр. Əсіресе, оның агроном мамандығына деген құлшынысы мен ынта-ықыласы мол. «Бабын тапсаң жер жомарт» дейді біздің бүгінгі кейіпкеріміз. Мұтақаң бас агроном болып қызмет жасаған шаруашылықтар кезінде əр
жыл сайын миллион пұт астық бергенін де күні бүгінге дейін жұрт ұмыта қойған жоқ. Чапаев ауданындағы астықты шаруашылықтың бірі Алғабас кеңшарының осындай мол табысын облыс ақыны Мектеп Досқалиев былай деп жырға қосқан екен: «Ақ бидай ел байлығы, дала сəні, ұшырған қиял құсы қарашаны. Жыл сайын миллион пұт астық беріп «Алғабас»көрсетіп жүр тамашаны». Агроном тек астық өсіру мəселесімен ғана шектеліп қала алмайды. Дəнді дақылдардың өзге түрлері, тіпті, майлы дақылдар дейсің бе, агрономның аялы алақанына іліккен кезде ғана берекесі одан əрі арта түседі. Дəл осы жағдайға байланысты да бір мысал келтіре кетуге болады. Айтайын дегеніміз, М.Маденов майлы дақыл түрлерінің бірі – қыша өсіруде де республика бойынша маңдайы жарқырап алға шыға білді. Бұл жетістігі үшін оған жеңіл автокөлік сыйға тартылды. (Соңы 3-бетте).
Оймақтай ой Отбасының өнегесі – Отан өнегесі.
Бауыржан МОМЫШҰЛЫ.
(Соңы 2-бетте). Г.Əбдіқалықова «Құ ланшы» қазіргі заманғы өнер орталығын аралау барысында ерекше қамқорлыққа мұқтаж балаларға арналған бей нелеу өнері студиясын да шұғылданатын жеткіншектердің өнер туындылары көрмесімен танысты. Қазақстанның белгілі суретшісі Л.Махаттың 2009 жылдан бері іске асырып келе жатқан қайырымдылық жобасының мақсаты ерекше қамқорлыққа мұқтаж балалар шығармашылығына қолдау көрсету жəне дамыту, олардың əлеуметтік бейімделуіне, өскелең ұрпақтың рухани-патриоттық бағытта тəрбиеленуіне көмектесу болып табылады.
Мысырдың Синай түбегіндегі Əл-Ариш қаласындағы қонақүйде екі жарылыс жасалды. Жарылыстардың екеуін де жанкештілер жасаған. Алдын ала мəлімет бойынша, жарылыстар салдарынан үш адам, біреуі полиция қызметкері қаза тапса, 12 адам жараланған. Кипрде аралда Ресейдің əскери базасын орналас тыруға байланыст ы келісім қағазына қол жинау үдерістері басталды. Кипрліктер мұндай қадамға «Ислам мемлекеті» делінетін қарулы содырлардан қорғану үшін бармақ. Кипр Еуроодақ елдерінің ішінде Сирияға ең жақын орналасқан ел болып табылады. Жапония өзінің тарихында алғаш рет ком мерциялық Жер серігін ұшырды. Орташа сыныптағы Н-ІІА зымыран ұшырғышы спутникті ор би таға Танэгасима космодромынан шығарған. Бұл туралы Жапонияның аэроғарыш агенттігі хабарлады. Бельгияның астанасы – Брюссель қаласында лаң кестік қатердің аса жо ғары дең гейі тағы бір аптаға ұзартылатыны белгілі болды. Бұл туралы елдің пре мьер-ми нистрі Шарль Мишель баспасөз мəслихаты барысында хабарлады. Ресей қорғаныс министрі Сергей Шойгу Мысырда жүр. Ол мұнда 26 адамнан тұратын делегацияны бастап келген. Сапар барысында С.Шойгуды Мысыр президенті Əбдел Фаттах ас-Сиси де қабылдайды деп күтілуде. Грекияның астанасы – Афина қаласындағы биз нес-орталықтың кіре берісінде рюкзакқа жасырылған бомба жарылған. Қуанышқа орай, құрбандықтар мен зардап шеккендер жоқ делініп отыр. Жарылысты кімдердің ұйымдастырғаны əзірше белгісіз. Ресейдің Краснояр қала сында қолдан жасалған виски ден уланып көз жұмғандар саны 7 адамға жетті. Құқық қорғау органдарының ақпарат тарына қарағанда, барлық құрбандықтар интернет арқылы тапсырыс берілген Jack Daniels вискиін ішіпті. Қырым басшысы Сергей Аксенов республиканың отын жəне энергетика министрі Сергей Егоровты отставкаға жіберді. Министр министрлер кеңесінің мəжілісі кезінде қызметінен босатылған. Отставкаға, бұған дейін хабарланғанындай, бүкіл түбектің жарықсыз қалуы себеп болған секілді.
Бүгінгі нөмірде:
Ақпарат агенттіктерінің материалдары негізінде əзірленді.
КҮЙРЕУ
? е б з і ң і Естід
АСПАНТАУ
немесе Альпинизм туралы толғам
у л а р О
14-бет
13-бет
ЌАУІПТІ ЌАЛДЫЌТАР
7-8-беттер
15-бет
9-бет