CURSUSSEN VOORJAAR 2017
De Cursusgids is een uitgave van het Davidsfonds vormgeving :
Maarten Deckers Š Pandorabox, Shutterstock verantwoordelijke uitgever : Tine Verhelst, Quinten Metsysplein 12, 3000 Leuven coverfoto :
www.davidsfonds.be, academie@davidsfonds.be
VOORWOORD 01
BESTE CURSIST, Geschiedenis echt beleven: het kan. Davidsfonds Academie wil daar volop voor gaan, samen met enthousiaste docenten en tientallen culturele partners. En samen met ú uiteraard. Dit voorjaar staan er opnieuw meer dan 70 cursussen en dagevenementen op het programma in heel Vlaanderen. Leer alles over het onderzoek naar het graf van Petrus in Rome, over kruistochten, Clovis en de restauratie van het Lam Gods. Ga dieper in op 100 jaar Russische Revolutie, het leven van Luther en de Reformatie. Of verdiep u in actuele thema’s met cursussen over Europa, radicalisering of het Midden-Oosten. Nog meer beleven doet u met de dagevenementen, waarbij een of meerdere vakspecialisten u wegwijs maken in een thema en u zo voorbereiden op een concert, een tentoonstelling of een theatervoorstelling. Wegens groot succes wordt het evenement achter
de schermen van het UZ Leuven herhaald. Er staat ook film op het programma, met speciaal voor u geselecteerde topdocumentaires in het kader van het festival Docville. Dankzij de nieuwe reeks Smaken van bij ons ontdekt u alles over koffie en bier. Meer nog: u proeft de producten tijdens een bezoek aan het bedrijf. Hebt u niet zoveel tijd, maar wil u toch alles uit uw culturele uitstap halen? Dan is er de nieuwe formule Exclusief. Bij de dansvoorstelling Nicht
Geschiedenis echt beleven: dat doen we het liefst samen met u
schlafen van Alain Platel in het Concertgebouw krijgt u niet alleen een inleiding en een interview met Alain Platel, maar u geniet ook van een wandelbuffet. Jef Vermassen leidt u door het Mechelse stadsfestival OP.RECHT en Eric Rinckhout neemt u mee achter de schermen van het S.M.A.K. Geschiedenis beleven, daar kan je niet vroeg genoeg mee beginnen. Daarom organiseren we tijdens de krokusvakantie twee cursusdagen voor (groot)ouders en (klein)kinderen. U leert alles over sterren en planeten in de Volkssterrenwacht Urania of u bezoekt samen de set van de historische jeugdfilm Storm. Het nieuwe voorjaarsaanbod biedt voor elk wat wils. Wij kijken er alvast naar uit om samen met u geschiedenis en cultuur te beleven! Tot binnenkort,
© STEF GILISSEN
het team van Davidsfonds Academie
02 INHOUD
INHOUD
04 WAT IS DAVIDSFONDS ACADEMIE EN WAAR VINDT U ONS? Davidsfonds Academie organi seert jaarlijks ruim 130 cursus sen in heel Vlaanderen. Op de kaart vindt u alle cursusplaat sen van dit najaar. Maak ook kennis met het grote Davids fonds cultuurnetwerk.
08
23
IN DE KIJKER
DAGEVENEMENTEN
Dit voorjaar staan er meer dan 70 boeiende cursussen op het programma. Om u wegwijs te maken, geven we u alvast een greep uit het aanbod: subtiele smaakmakers, absolute aanra ders of niet te missen evene menten.
Cursussen van één dag die ervoor zorgen dat u een eve nement intens beleeft. Vakspe cialisten geven u extra infor matie tijdens een meeslepende lezing. Zo haalt u nog meer uit uw tentoonstellings-, theaterof concertbezoek. Ook film en Belgische smaken staan op het programma.
13 EXCLUSIEF Korte evenementen, waarbij u geniet van cultuur in een luxeeditie, met extra inleidingen, bezoeken achter de schermen, maaltijden of recepties.
INHOUD 03
35
69
ACTUEEL
OUDHEID
Cursussen over actuele onder werpen. Thema’s die zich van daag afspelen of historische thema’s die opnieuw relevant zijn.
Cursussen over oude volkeren en beschavingen. Over Egypte, de pre-Inca's en Mesopotamië, maar ook over Griekse mythes en archeologie van het Bijbel land.
57
83
KUNST
43 EUROPA Cursussen over de Europese geschiedenis, van de oudheid tot vandaag. Over Clovis, het humanisme, de Habsburgers, maar ook over Shakespeare, het graafschap Loon en be gijnhoven.
WETENSCHAP
Cursussen over het Lam Gods, modernisme en hedendaagse kunst. U leert ook kijken naar schilderkunst.
63 MUZIEK Cursussen over componisten en hun werk, maar ook over passie, jazz en muziek tijdens de (contra)reformatie. Laat u aan de hand van luistervoor beelden wegwijs maken in de muziekgeschiedenis. U pikt ook geregeld een topconcert mee.
Cursussen over wetenschap pelijke onderwerpen zoals aard bevingen, klimaat en wiskunde, op een heel begrijpelijke manier.
77
89
WERELD
ZINGEVING
Cursussen over niet-Europese culturen zoals Rusland, Ame rika, India en Congo. U leert alles over deze inspirerende landen. U reist ook doorheen de wereldliteratuur.
Cursussen over filosofie en wereldgodsdiensten. Leer alles over Boeddha, Maarten Luther en joodse religie. We denken ook na over onze culturele identiteit.
94 INSCHRIJVEN Alle gegevens over hoe u zich kan inschrijven voor de cursus sen en de inschrijvingsformu lieren.
04 DAVIDSFONDS ACADEMIE
Knokke-Heist (80) Brugge Oostende (81)
(17, 41, 52, 66)
Beveren (60) Eeklo (93) Landegem (88)
Koksijde (54) Diksmuide (66)
Gent (20, 32, 75)
Torhout (54) Tielt (82)
Sint-Niklaas (82) Temse (68)
Dendermonde (61)
De Pinte (56) Wetteren (42)
Roeselare (68)
Aalst (55) Waregem (67)
Ieper (92)
Zottegem (42) Kortrijk (53)
Oudenaarde (62)
Ninove (76)
De cijfers bij de cursusplaatsen verwijzen naar de pagina’s in deze cursusgids.
DAVIDSFONDS ACADEMIE Davidsfonds Academie: dat zijn jaarlijks ruim 130 cursussen op meer dan 70 plaatsen in Vlaanderen. Enthousiaste docenten, vakspecialisten en onderzoekers van alle Vlaamse universiteiten en hogescholen maken u
op een meeslepende manier wegwijs in diverse onderwerpen rond geschiedenis én actualiteit. Bovendien pikt u geregeld een nieuw boek, een topconcert , een theatervoorstelling of een knappe tentoonstelling mee.
CURSUSDOCUMENTATIE
STEUN ONS
BELEEF MEER
Bij de meeste cursussen hoort een syllabus. Die bevat achtergrondmateriaal en is niet noodzakelijk om de lessen te kunnen volgen. Een week voor de start van de cursus krijgt u de syllabus digitaal toegestuurd. Wenst u een print van de syllabus? Dan kan u die ter plaatse tegen kostprijs aankopen door de eerste les uw naam op te geven aan de verantwoordelijke. U krijgt de syllabus dan tegen de volgende les.
Iedereen geschiedenis laten beleven: dat is de missie van Davidsfonds Academie. Geen gemakkelijke opdracht, zeker financieel niet. Daarom kunnen we uw steun goed gebruiken. U kan ons een financieel duwtje in de rug geven door een gift te doen op rekeningnummer BE 51 7350 2299 6462 van Davidsfonds Academie (met als vermelding ‘gift’). Neem zeker contact met ons op als u meer wil weten over de mogelijkheden van giften en legaten. Wij danken u alvast.
Wil u meer beleven na een cursus? Bij verschillende cursussen biedt het Davidsfonds ook een boek, een cultuurreis of een evenement aan. Alle details vindt u terug op www.davidsfonds.be.
VOLG ONS www.davidsfonds.be/academie @davidsfonds davidsfondsacademie
DAVIDSFONDS 05 Hoogstraten (85) Turnhout (71)
Kapellen (86) Brasschaat (72) Antwerpen
Wijnegem (37) Schilde (48)
Kasterlee (65)
(21, 26, 27, 29, 31, 37) Mortsel (59) Hove (28) Edegem (38) Aartselaar (71)
Geel (46)
Puurs (91)
Maaseik (40)
Mechelen (22, 47) Bonheiden (39) Steenhuffel (33) Strombeek-Bever (45)
Genk (19, 91)
Aarschot (49) Keerbergen (87) Diest (50) Rotselaar (34)
Hasselt (15, 39)
Leuven (18, 25, 30, 65) Brussel (16, 79) Tienen (51)
Beersel (79) Halle (59)
Sint-Truiden (74) Tongeren (72)
Overijse (48)
De cijfers bij de cursusplaatsen verwijzen naar de pagina’s in deze cursusgids.
DAVIDSFONDS MEER DAN CURSUSSEN ALLEEN Niet alleen cursussen, maar ook boeken, cultuurreizen en culturele evenementen: het Davidsfonds heeft het allemaal in huis.
DAVIDSFONDS ACADEMIE
DAVIDSFONDS CULTUURREIZEN
DAVIDSFONDS EVENEMENTEN
DAVIDSFONDS BOEKEN
U ontdekt de cursussen en dag evenementen in deze cursusgids en op onze website. De cursussen zijn ingedeeld in 8 rubrieken en binnen de rubrieken gerangschikt per postcode. Zo ziet u snel welke cursus bij u in de buurt plaatsvindt.
Stedenreizen, muziekreizen, cultuurcruises en rondreizen in Europa en de wereld. Deskundige reisbegeleiders laten de mooiste plekken zien aan een kleine, geïnteresseerde groep en voor een correcte prijs. Vaak is een cursus een mooie inleiding op de reis.
10.000 culturele evenementen per jaar, gedragen door 6.000 vrijwilligers en zo'n 500 lokale afdelingen in heel Vlaanderen. Zo zijn er de Nacht van de Geschiedenis, de Zomerzoektocht, Toast Literair, leesgroepen en talrijke andere evenementen.
Boeken even gevarieerd als het leven zelf, met focus op geschiedenis en kunst. Ook lifestyle, actualiteit, zingeving, toerisme en kinder- en jeugdboeken zitten in het aanbod. Ze worden onder de vleugels van WPG Uitgevers gemaakt.
www.davidsfonds.be/academie
www.davidsfonds.be/cultuurreizen
www.davidsfonds.be/evenementen
www.davidsfonds.be
NIEUW DIT VOORJAAR:
Exclusief: korte dagevenementen, met een extra exclusieve beleving (zie ook p. 12).
Reiscursussen: cursussen die naadloos aansluiten bij een Cultuurreis (zie ook p. 11).
URANIA Davidsfonds Academie is te gast in de Volksster renwacht Urania. Leer alles over planeten, sterren en asteroïden en bekijk het firmament door de grote sterrenkijker. Een boeiende cursus voor jong en oud, met aan gepaste workshops, dus breng gerust ook uw (klein)kinderen mee (p. 28). © NASA, ESA, the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), A. Nota (ESA/STScI), and the Westerlund 2 Science Team
08 IN DE KIJKER
IN DE KIJKER Dit voorjaar staan er opnieuw meer dan 70 boeiende cursussen en dagevenementen voor u klaar. De beste vakspecialisten vertellen u over historische én actuele onderwerpen,
nodigen u uit voor originele en exclusieve dagevenementen en bereiden u voor op schitterende concerten en theatervoorstellingen. Ontdek hier alvast enkele blikvangers.
NIEUW: CURSUSSEN VOOR (GROOT)OUDERS EN (KLEIN)KINDEREN IN DE KROKUSVAKANTIE Dit voorjaar verwennen we kinderen en hun (groot) ouders samen met twee heerlijk leerrijke cursussen. Leer samen alles over sterren en planeten in de Volkssterrenwacht Urania, bezoek het planetarium en knutsel zelf een waterraket en een komeet. Of beleef het jeugdfilmfestival met de historische film
Storm, leer alles over de decors en breng een bezoek aan enkele plaatsen die in de film voorkomen. èè Dagevenement ‘Sterren’ in Hove, lees meer op p. 28 van deze cursusgids. èè Dagevenement ‘Storm’ in Antwerpen, lees meer op p. 29 van deze cursusgids.
EEN GESPREK MET POLITICOLOOG DAVE SINARDET overzicht van de staatshervormingen. Daarbij gaat hij samen met u op zoek naar mogelijke oplossingen. Een boeiende dialoog! èè Cursus in Edegem, lees meer op p. 38 van deze cursusgids. SINARDET © M0TTY
De recente onderhandelingen rond het CETAakkoord hebben de discussie over de Belgische staatsstructuur opnieuw doen oplaaien. In deze interactieve cursus legt Dave Sinardet de politieke structuur van België bloot. Hij blikt terug op de nationale politieke evolutie en geeft een helder
© CHRIS VAN DER BURGHT
NICHT SCHLAFEN Geniet van de nieuwste dansvoorstelling van les ballets C de la B, in een intrigerend decor van Berlinde De Bruyckere. Davidsfonds Academie nodigt u in het Concertgebouw Brugge uit voor een exclusieve beleving. Jan Vandenhouwe, muziekdramaturg van de voorstelling, geeft een inleiding en gaat daarbij
ook in dialoog met Alain Platel. Daarna verwennen we u met een wandelbuffet. èè Exclusief dagevenement in het Concertgebouw Brugge, lees meer op p. 17 van deze cursusgids.
IN DE KIJKER 09
JEF VERMASSEN OVER RECHT EN RECHTVAARDIGHEID kend interdisciplinair spektakel. Topadvocaat Jef Vermassen leidt de avond in. èè Exclusief dagevenement in Mechelen, lees meer op p. 22 van deze cursusgids. © CHRIS VAN DER BURGHT
Het stadsfestival OP.RECHT.MECHELEN zet drie jaar lang recht en rechtvaardigheid centraal. Aanleiding is de 400ste verjaardag van de vestiging van de Grote Raad in het Hof van Savoye, nog steeds het Mechelse gerechtshof. Datzelfde Hof vormt het unieke decor voor de voorstelling JUST= van Zefiro Torna en Arsenaal/Lazarus, een indrukwek-
© CHRIS VAN DER BURGHT
100 JAAR RUSSISCHE REVOLUTIE Toen de Russische tsaar Nicolaas II in 1917 werd afgezet tijdens de Februarirevolutie, was dat het begin van een hele reeks opstanden die een enorme impact hebben gehad op Rusland en de rest van de wereld. De Russische Revolutie is dan ook een van de belangrijkste, meest ingrijpende gebeurtenissen van de twintigste eeuw. In deze cursus vertellen Rus-
landkenners Wim Coudenys en Manu Waegemans u het hele verhaal van de Russische Revolutie, van oorzaak tot gevolg. èè Cursus in Maaseik, lees meer op p. 40 van deze cursusgids.
In de discussies over het vluchtelingenbeleid lijken mensenrechten slechts een marginale plaats in te nemen. Prof. Ellen Desmet is gespecialiseerd in migratierecht en zet zich in voor Scholars at Risk (SAR), een initiatief dat bedreigde onderzoekers uit conflictgebieden tijdelijk een onderkomen biedt aan een universitaire instelling in een veilig land.
Welke bescherming bieden mensenrechten aan vluchtelingen, asielzoekers en migranten? Twee academici die via SAR werkzaam zijn in ons land getuigen over hun ervaringen. èè Dagevenement in Gent, lees meer op p. 32 van deze cursusgids.
KOFFIELABO JAVA COFFEE © JORIS LUYTEN
NIEUW: SMAKEN VAN BIJ ONS België heeft veel te bieden, ook op het gebied van smaken. Vanaf dit voorjaar verwennen we u met heuse smaakcursussen, waarbij u niet alleen de geschiedenis van een bepaald product leert kennen, maar het ook ontdekt via bedrijfsbezoeken, workshops en proeverijen. Dit voorjaar staan bier en koffie op het programma. We zijn te gast bij brouwerij
Palm en bij koffiebranderij Java. De beste specialisten nemen u op sleeptouw en verwennen u ook culinair. èè Dagevenement Palm in Steenhuffel, lees meer op p. 33 van deze cursusgids. èè Dagevenement Java in Rotselaar, lees meer op p. 34 van deze cursusgids.
© FISHMAN64 - SHUTTERSTOCK
VLUCHTELINGEN EN MENSENRECHTEN: UNIEKE GETUIGENISSEN
10 IN DE KIJKER
DE RESTAURATIE VAN HET LAM GODS details. Restauratrice Anne van Grevenstein vertelt het hele verhaal van de restauratie. U krijgt inzicht in de technieken en in de verbluffende resultaten. èè Cursus in Oudenaarde, lees meer op p. 62 van deze cursusgids.
© ANTONIO GRAVANTE - SHUTTERSTOCK
LEREN LUISTEREN NAAR KLASSIEKE MUZIEK Wilt u uw kennis opfrissen of wilt u graag uw eerste stappen zetten in de wereld van de klassieke muziek? Dan is deze cursus zeker iets voor u. Musicoloog Jasper Gheysen helpt u op weg om klassieke muziek in de juiste stijlperiode te leren plaatsen en de ene van de andere componist te onderscheiden. U zult
ontdekken dat u meer van klassieke muziek weet dan u denkt. èè Cursus in Waregem, lees meer op p. 67 van deze cursusgids.
MAARTEN LUTHER, GRONDLEGGER VAN HET PROTESTANTISME 500 jaar geleden, in 1517, publiceerde de augustijner monnik Maarten Luther zijn 95 stellingen met betrekking tot de aflaat. Op zich was dat niets wereldschokkends, en toch heeft het de loop van de geschiedenis veranderd. Dick Wursten laat u kennismaken met Luther en zijn tijd. Hij gaat daarbij
in op de relatie tussen godsdienst en geweld, met oog voor hedendaagse ontwikkelingen. èè Cursus in Puurs, lees meer op p. 91 van deze cursusgids.
© MIKAEL DAMKIER - SHUTTERSTOCK
OP REIS DOOR DE WERELDLITERATUUR Waar vinden auteurs hun inspiratie? Literair journalist en auteur Dirk Leyman gaat aan de slag met enkele klassiekers uit de wereldliteratuur. Op een verstaanbare manier ontrafelt hij hoe beroemde personages gebaseerd zijn op echte mensen en
historische figuren. Een originele kennismaking met enkele meesterwerken uit de literatuur! èè Cursus in Brussel, lees meer op p. 79 van deze cursusgids.
© KIK-IRPA, BRUSSELS, BELGIUM
Toen de gebroeders Van Eyck in 1432 hun beroemde retabel schilderden, hadden zij wellicht nooit bedacht welke beroering het werk later zou teweegbrengen. Peter Schmidt ontrafelt met u stap voor stap de boodschap en de beeldtaal van het schitterende kunstwerk. U ontdekt daarbij prachtige
REISCURSUSSEN 11
REISCURSUSSEN
DE IDEALE VOORBEREIDING VOOR UW CULTUURREIS Uit ervaring weten we dat een boeiende cursus mensen vaak aanzet om het onderwerp verder uit te spitten op locatie. En een mooie reis wordt nog interessanter als u degelijk voorbereid bent met
CURSUS: ‘Het beloofde Duitsland’ REIS: ‘Ontdek de oude en nieuwe hoofdstad van Duitsland kort & krachtig’ met Rik Tyrions van 4 tot 7 mei 2017. èè Lees meer op p. 39
een cursus. Daarom slaan Davidsfonds Academie, Davidsfonds Cultuurreizen en onze gespecialiseerde docenten en reisbegeleiders de handen in elkaar.
CURSUS: ‘De Russische Revolutie’ REIS: ‘Moskou en SintPetersburg met speciale aandacht voor 100 jaar Oktoberrevolutie’ met Emmanuel Waegemans, 16 tot 24 september 2017. èè Lees meer op p. 40
CURSUS: ‘Modernisme in de Nederlanden’ REIS: ‘Mondriaan en de Stijl’ met Edward en Dimitri De Maesschalck van 16 tot 18 juni 2017. èè Lees meer op p. 59 KORTING Als u zich inschrijft voor een van deze vijf cursussen en de bijbehorende cultuurreis, krijgt u maar liefst 25 euro korting voor de cursus. Het enige wat u moet doen is bij uw betaling deze vermelding toevoegen: ‘duo reis+cursus’.
CURSUS: ‘De Holocaust in België’ REIS: ‘Auschwitz en Krakau’ i.s.m. Dossin en vzw Auschwitz in Gedachtenis - Stichting Auschwitz met Christophe Busch en Frédériq Crahay, september 2017. èè Lees meer op p. 47
CURSUS: ‘De pre-Inca-culturen’ REIS: ‘Peru’ met Annelies Valgaeren, van 11 tot 26 juni 2017. èè Lees meer op p. 75
PRAKTISCH Alle informatie over het reisprogramma en de praktische informatie vindt u in de brochure en op website van Davidsfonds Cultuurreizen. U kan deze brochure ook gratis aanvragen bij Davidsfonds Cultuurreizen via cultuurreizen@davidsfonds.be of 016 31 06 00.
12  EXCLUSIEF
SUPER-DE-LUXE CURSUSSEN Houdt u van cultuur, maar lukt het niet om een veelbelovend concert of een boeiende expo in uw drukke schema in te passen? Dat vinden wij jammer! Daarom verruimen we ons aanbod cursussen en dagevenementen met Exclusief. Exclusief is cultuur van de bovenste plank. U geniet niet alleen van een expo of concert maar van een unieke totaalbeleving: een bijzondere plaats, een verhelderende lezing, een heerlijke maaltijd of een fijne receptie. Bij onze evenementen met het label Exclusief komt het allemaal samen in een super-de-luxe programma! Dit voorjaar werkten we maar liefst acht evenementen Exclusief uit: moderne dans in Hasselt of Brugge, concerten in Antwerpen, kunst in Gent, een debat in Leuven en theater in Genk, Antwerpen of Mechelen.
13
EXCLUSIEF OVERZICHT
RAIN. . ................................................................................................................... 15 JAZZ 100............................................................................................................. 16 NICHT SCHLAFEN.. ........................................................................................ 17 RELIGIE EN VERNIEUWING....................................................................... 18 TROJE. . ................................................................................................................ 19 SLOW ART DAY................................................................................................ 20 GRENSGEVAL.. ................................................................................................. 21 OP.RECHT.MECHELEN.. ............................................................................... 22
© HERMAN SORGELOOS
EXCLUSIEF 15
DANS
HA SSE LT
RAIN
DANS VAN ROSAS EN ANNE TERESA DE KEERSMAEKER Rain is één van Anne Teresa De Keersmaekers meest wervelende voorstellingen. Haar kenmerkende choreografische principes zijn duidelijk aanwezig: wiskundige figuren, aanhoudende herhaling, het meetkundig van de ruimte benutten … Op de pulserende tonen van Steve Reichs Music for 18 Musicians bewegen de balletdansers zich voort in een voortdurende variatie.
de onstuitbare energie van de tien dansers. Na de voorstelling kunt u hen exclusief ontmoeten en spreken. Maar niet voordat u van een lekker glaasje hebt genoten!
Gloria Carlier, deskundige hedendaagse dans, vertelt u meer over de choreografische accenten. Zo kunt u zich helemaal laten meeslepen door
PROGRAMMA ¿¿17.30 u.: Onthaal ¿¿18 u.: Broodjesmaaltijd in ‘t Theatercafé ¿¿19.15 u.: Inleiding met Gloria Carlier ¿¿20 u.: Dansvoorstelling Rain ¿¿21.15 u.: Drankje in ‘t Theatercafé ¿¿21.50 u.: Meet & Greet
GLORIA CARLIER is zaakvoerster van Stella Rossa vzw uit Kortrijk, een organisatie die focust op internationale festivals, straatkunst en hedendaagse dans. Daarnaast is zij
curator hedendaagse dans in de Kortrijkse schouwburg en lid van het artistieke team van het internationaal festival ‘Next’ (Kortrijk en Noord-Frankrijk).
PRAKTISCH
Vrijdag 3 februari Plaats: CC Hasselt (Kunstlaan 5) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Hasselt, CCHa, Rosas
Prijs: € 82 - € 72 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: broodjesmaaltijd
met soep, drankje, ticket t.w.v. € 24 Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: HS17-006
© FLAGEY
16 EXCLUSIEF
T C O N C ER
B RUSSE L
JAZZ 100 JAZZ IN FLAGEY
PRAKTISCH
Dinsdag 7 februari Plaats: Flagey (Heilig-Kruisplein, Elsene)
Org.: i.s.m. Exclusief Brussel en
Reg. Kern Brussel Davids fonds Academie, Flagey vzw Prijs: € 90 - € 80 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie, rondleiding, wandelbuffet en ticket Rang I t.w.v. € 31 Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BK17-016
In 2017 vieren niet minder dan vier iconen uit de jazzmuziek hun honderdste verjaardag: Dizzy Gillespie, Ella Fitzgerald, Mongo Santamaria en Thelonious Monk. Het concert Jazz 100 in Flagey zet niet alleen hun individuele talenten in de kijker maar ook de manier waarop ze elkaar beïnvloedden en zo de jazz maakten tot wat ze vandaag is. Ter gelegenheid van die verjaardag nemen enkele legendarische musici van onze tijd het podium in: Ben Street, Adam Cruz, Avishai Cohen, ... Marc Van den Hoof maakt u helemaal wegwijs in het genre van de jazz. U komt meer te weten over het DNA van de jazz en hoe blues in de loop van
de vorige eeuw evolueerde van een rudimentaire vorm naar alsmaar complexere varianten. U krijgt ook een rondleiding doorheen het befaamde Flageygebouw. Een verzorgd wandelbuffet maakt de avond compleet! PROGRAMMA ¿¿13.45 u.: Onthaal ¿¿14 u.: Lezing Marc Van den Hoof ¿¿16 u.: Koffiepauze ¿¿16.30 u.: Rondleiding doorheen Flagey ¿¿18 u.: Wandelbuffet ¿¿20.15 u.: Concert
MARC VAN DEN HOOF studeerde Romaanse talen en werd in 1976 producer bij de VRT-radio. Hij publiceerde in muziektijdschriften en maakte als Klara-medewerker diverse jazzprogramma’s. Hij maakte ook deel uit van het Jazz Middelheim-productieteam en doceerde jazzgeschiedenis aan het Lemmensinstituut in Leuven.
© CHRIS VAN DER BURGHT
EXCLUSIEF 17
DANS
B RUGG E
NICHT SCHLAFEN
ALAIN PLATEL EN LES BALLETS C DE LA B Voor zijn nieuwste dansvoorstelling liet Alain Platel zich niet alleen inspireren door Gustav Mahlers muziek, maar ook door diens biografie. De Oostenrijkse componist leefde in de getroebleerde beginjaren van de 20ste eeuw die hebben geleid tot grote crisissen en de twee wereldoorlogen. Mahlers muziek gaf uitdrukking aan de verwarring en vele heftige emoties uit die tijd, die ook de basis van Platels choreografie vormen. Het decor is ontworpen door Berlinde De Bruyckere. Rond een stel dode paarden verzamelt een groep mannen voor een ritueel. Onder de man-
nen bevindt zich één vrouw … Jan Vandenhouwe, muziekdramaturg van de voorstelling, bereidt u voor op de voorstelling door de context te schetsen. Exclusief voor Davidsfonds Academie gaat hij in dialoog met Alain Platel. Én we verwennen u met een wandelbuffet. Beleving ten top! PROGRAMMA ¿¿16.30 u.: Lezing door muziekdramaturg Jan Vandenhouwe met Alain Platel ¿¿18 u.: Wandelbuffet ¿¿20 u.: Dansvoorstelling Nicht Schlafen
JAN VANDENHOUWE werkte met Gerard Mortier als muziekdramaturg van de Opéra de Paris, was muziek- en operarecensent voor De Standaard en muziekprogrammator van het Concertgebouw Brugge. Hij is muziekdramaturg voor internationale producties met regisseurs als Anne Teresa De Keersmaeker, Johan Simons, Alain Platel en Ivo van Hove. Momenteel is hij hoofddramaturg van de Ruhrtriennale.
PRAKTISCH
Zaterdag 11 februari Plaats: Concertgebouw (‘t Zand 34)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Brugge en het Concertge bouw Prijs: € 100 - € 90 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: wandelbuffet, ticket t.w.v. € 33 Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BG17-003
© WUTTICHAI JANTARAK - SHUTTERSTOCK
18 EXCLUSIEF
D E B AT
LE U VE N
RELIGIE EN VERNIEUWING EEN ACTUEEL DEBAT
PRAKTISCH
Woensdag 29 maart van 19 tot 22 uur Plaats: Evangelische Theologi
sche Faculteit (Sint-Janberg sesteenweg 95-97, Heverlee) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Leuven, KU Leuven en ETF, in het kader van Refo500 Prijs: € 13 - € 9 (met Davids fonds Cultuurkaart, voor alumni Theologie en Religie wetenschappen KU Leuven en van de Evangelische Theo logische Faculteit Leuven) Inbegrepen: afsluitend drankje Info: wim.francois@kuleuven. be en op 016 31 06 70 (Da vidsfonds Academie)
}}CODE: LE17-007
Tijd voor vernieuwing. Dat was de leuze van de Duitse augustijner monnik Maarten Luther, die in 1517 protesteerde tegen uitwassen in de kerkelijke praktijken. Zijn actie, die als de start van de Reformatie bekendstaat, was het begin van een proces dat uiteindelijk uitmondde in kerkscheuringen en een verdeeld Europa. Ook vandaag stelt zich de vraag in welke mate religies een rol spelen in processen van tolerantie en godsdienstvrijheid. Kan religie voor positieve vernieuwing zorgen of is religie zelf aan vernieuwing toe? Kan op traditie gebouwde religie zichzelf vernieuwen? En wat betekent dat voor oecumene en religieuze tolerantie vandaag? Professor Rik
Torfs modereert dit boeiende en actuele debat. Het geheel wordt muzikaal opgeluisterd met liederen uit de renaissance- en reformatietijd. Na afloop praten we na met een drankje. IN DEBAT Mgr. JOHAN BONNY, bisschop van Antwerpen; MECHTELD JANSEN, rector van de Protestantse Theologische Universiteit; JÜRGEN METTEPENNINGEN, gastdocent aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven en directeur van de dienst Identiteit van het Vicariaat Onderwijs, aartsbisdom Mechelen-Brussel; PATRICK NULLENS, rector van de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven.
© KATRIJN VAN GIEL
EXCLUSIEF 19
THEATER
GENK
TROJE
EEN PRODUCTIE VAN HET NIEUWSTEDELIJK Wat betekent vrijheid en wat is de tol die je daarvoor betaalt? Wie is werkelijk vrij? Omdat de zigeuner hem de meest leefbare vorm van vrij-zijn lijkt, zoekt Maarten Ketels het antwoord bij de Leuvense Romagemeenschap. Hij bouwde een replica van een 19de-eeuwse woonwagen waarmee hij als een Trojaans paard vier maanden lang de zigeunergemeenschap binnendrong. In een originele setting deelt de jonge theatermaker zijn ervaringen. De dramaturge van de voorstelling, Els Theunis, vertelt er u meer over tijdens de inleiding. U krijgt schitterend verteltheater in een prachtig decor. Na de voorstelling kunt u met een
glaasje napraten met de makers van Troje en de Genkse burgemeester Wim Dries en priester Remi Beirinckx, bekend met de zigeunergemeenschap in Waterschei. Zo wordt het thema via de lokale situatie helemaal opengetrokken. PROGRAMMA ¿¿18.30 u.: Onthaal ¿¿19 u.: Inleiding door Els Theunis met wel komstdrankje ¿¿20 u.: Voorstelling ¿¿21.30 u.: Receptie met makers van Troje, burgemeester Wim Dries en priester Remi Beirinckx
PRAKTISCH
Zaterdag 1 april Plaats: C-Mine CC (C-mine 10;
GPS: Evence Coppéelaan 91)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Genk, C-Mine en Het Nieuw stedelijk Prijs: € 80 - € 70 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: welkomstdrankje, receptie, ticket voorstelling Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: GK17-004
SMAK THESE STRANGERS © KURT STOCKMAN
20 EXCLUSIEF
K U N ST
G E NT
KIJKEN NAAR KUNST SLOW ART DAY IN HET S.M.A.K.
PRAKTISCH
Zaterdag 8 april Plaats: S.M.A.K. (Jan Hoetplein 1) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Gent en het S.M.A.K.
Prijs: € 70 - € 60 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: ticket, rondleiding
en receptie Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
SMAK © DIRK PAUWELS
}}CODE: GT17-005
De Amerikaan Phil Terry nam in 2008 een uur de tijd om een werk van Hans Hofmann aandachtig te bekijken. Hij stond versteld van wat hij allemaal leerde, gewoon door te kijken. Zo ontstond het internationale initiatief Slow Art Day: één dag per jaar waarop mensen uitgedaagd worden om een lange tijd naar een kunstwerk te kijken en daarover te reflecteren. Op zaterdag 8 april is het zover: in alle rust kunt u vier kunstwerken uit de collectie van het S.M.A.K bewonderen, waaronder eentje dat speciaal voor
de gelegenheid uit de reserve wordt gehaald. De werken werden geselecteerd door docent Eric Rinckhout. De receptie achteraf biedt de kans om uw ervaringen te delen. Ontdek het plezier om écht naar kunst te kijken! PROGRAMMA ¿¿14.00 u.: Onthaal ¿¿14.15 u.: Exclusieve rondleiding met o.a. Eric Rinckhout ¿¿16.30 u.: Receptie S.M.A.K.-café ¿¿17.30 u.: Einde programma
ERIC RINCKHOUT is kunstjournalist en was jarenlang cultuurredacteur bij De Morgen. Hij schrijft vooral over beeldende kunst. Een selectie van zijn rubriek Ontrafeld werd eind 2014 gebundeld. Hij schreef uitvoerig over Luc Tuymans, Michaël Borremans, Jan Vanriet, Sam Dillemans en Ilse D'Hollander. Momenteel bereidt hij de biografie voor van Eugeen Van Mieghem en een boek over René Magritte.
BERLINDE DE BRUYCKERE, ZONDER TITEL, 1992 ©JAN PAUWELS
EXCLUSIEF 21
THEATER
ANT WE RPE N
GRENSGEVAL
GUY CASSIERS EN HET TONEELHUIS Twee jaar voor de vluchtelingencrisis in alle hevigheid uitbrak, schreef de Oostenrijkse Nobelprijswinnares Elfriede Jelinek Die Schutzbefohlenen (De beschermelingen). De vluchteling is voor Jelinek de figuur bij uitstek om de situatie in het hedendaagse Europa door te lichten en de discussie te voeren over normen en waarden, de plaats van religie en de verantwoordelijkheid van politiek. In het toneelstuk, geregisseerd door Guy Cassiers, komt zowel de vluchteling als de bange blanke Europeaan aan het woord. Zo verschijnt ook het onderbewuste van onze samenleving. Beleef dit niet
te missen theaterstuk in een exclusieve formule: u geniet van een uitgebreide brunch met een lekker glaasje in de foyer en een nabespreking met Guy Cassiers en de acteurs onder leiding van professor Ellen Desmet. PROGRAMMA ¿¿12.30 u.: Onthaal ¿¿13 u.: Uitgebreide brunch met bubbels ¿¿15 u.: Voorstelling Grensgeval ¿¿16.30 u.: Koffie of thee in de foyer ¿¿17 u.: Nabespreking met prof. Ellen Desmet, Guy Cassiers en acteurs
Prof. ELLEN DESMET is docent aan de faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Gent en lid van het Centrum voor Mensenrechten. Zij doceert migratierecht en coördineert de migratierechtcomponent van de legal clinic mensenrechten en migratierecht.
PRAKTISCH
Zondag 7 mei Plaats: Bourlaschouwburg (Komedieplaats 19)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Antwerpen, het Toneelhuis
Prijs: € 82 - € 72 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: brunch met cava, koffie/thee, tickets t.w.v. € 20
Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AW17-002
© OP.RECHT.MECHELEN
22 EXCLUSIEF
THEATER
MECH E LE N
OP.RECHT.MECHELEN RECHT EN RECHTVAARDIGHEID
PRAKTISCH
Dinsdag 23 mei Plaats: Het ARSENAAL (ingang
langs het Dijlepad in de Kruidtuin) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Me chelen, ARSENAAL/LAZARUS, OP.RECHT.MECHELEN Prijs: € 75 - € 65 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: broodjesmaaltijd met soep, ticket t.w.v. € 20 Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: ME17-008
Het stadsfestival OP.RECHT.MECHELEN zet drie jaar lang recht en rechtvaardigheid centraal. Aanleiding is de 400ste verjaardag van de vestiging van de Grote Raad in het Hof van Savoye, nog steeds het Mechelse gerechtshof. Datzelfde Hof vormt het unieke decor voor de voorstelling JUST= recht spraak in zeven klank beelden van Zefiro Torna en ARSENAAL/LAZARUS. De wet is wars van gevoelens terwijl het tegendeel geldt voor rechtvaardigheid. JUST= illustreert met zeven taferelen de spanning tussen beide. Vooraleer u kan genieten van dit interdisciplinair spektakel met o.a. Koen De Graeve en Charlotte Vandermeersch staat een lezing van topadvocaat en
strafpleiter Jef Vermassen op het programma. Hij staat bekend om zijn gedrevenheid en het vermogen om ingewikkelde juridische zaken eenvoudig uit te leggen. Dat zal die dag niet anders zijn. Kortom: een niet te missen avond! PROGRAMMA ¿¿15.30 u.: Onthaal ¿¿16 u.: Lezing door Jef Vermassen ¿¿17.30 u.: Inleiding voorstelling door Willy Tho mas, acteur en artistiek leider van ARSENAAL/ LAZARUS ¿¿18 u.: Broodjesmaaltijd in het ARSENAAL ¿¿20 u.: Voorstelling in Hof van Savoye
JEF VERMASSEN is doctor in de rechten en licentiaat notariaat en criminologie. Hij is advocaat aan de balie van Dendermonde. In 2004 ontving hij de Alumniprijs van de KU Leuven, voor de manier waarop hij recht via de media bij mensen brengt. Hij is auteur van Moordenaars en hun motieven. Jef Vermassen is peter van de vzw Kindsoldaten Oeganda en van het project Bollé Bollé.
23
DAGEVENEMENTEN OVERZICHT
ACHTER DE SCHERMEN VAN UZ LEUVEN.. ........................................ 25 IVAN DE VERSCHRIKKELIJKE................................................................... 26 LUCIFER............................................................................................................. 27 STERREN, PLANETEN EN ASTEROÏDEN............................................... 28 STORM................................................................................................................ 29 DOCVILLE. . ........................................................................................................ 30 RAVEL HAPPENING.. ..................................................................................... 31 VLUCHTELINGEN EN MENSENRECHTEN........................................... 32 SMAKEN VAN BIJ ONS: BIER. . ................................................................... 33 SMAKEN VAN BIJ ONS: KOFFIE............................................................... 34
© DANEELS BART
DAGEVENEMENTEN 25
LE U VE N
ACHTER DE SCHERMEN VAN UZ LEUVEN DE KLEINE GESCHIEDENIS VAN DE GENEESKUNDE
Histaruz is het historisch archief van UZ Leuven. Meer dan 9.000 voorwerpen, foto’s en documenten van professoren, oud-studenten en medewerkers vertellen het verhaal van bijna honderd jaar UZ Leuven. Het museum toont hoe de Leuvense universitaire ziekenhuizen met enkele bedden zijn gestart en uitgroeiden tot een van de grotere ziekenhuizen van West-Europa. De geneeskunde is doorheen de eeuwen enorm geëvolueerd, en niet alleen op vlak kennis van ziektes en onderzoek. Ook de band tussen patiënt en arts is sterk gewijzigd. Prof. Herman Nys belicht die relatie vanuit een juridisch en ethisch perspectief.
De dag krijgt een extra toets door een exclusieve lunch in de nabijgelegen brasserie ‘Improvisio’. Wegens groot succes herhalen we het evenement dat in het najaar van 2016 voor de eerste keer georganiseerd werd. Daarom is de rondleiding in Histaruz facultatief. PROGRAMMA ¿¿10.30 u.: onthaal met koffie ¿¿11 u.: lezing ¿¿12.30 u.: lunch in brasserie Improvisio ¿¿14 u.: rondleiding in Histaruz (tot ca. 16 u., facultatief)
Prof. HERMAN NYS is emeritus hoogleraar Medisch Recht aan de KU Leuven. Hij was directeur van het Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht, voorzitter van AZ Nikolaas en van LUCAS, het interdisciplinair kenniscentrum van de KU Leuven op het gebied van zorg en welzijn.
PRAKTISCH
Zaterdag 28 januari Plaats: Histaruz (Kapucijnen voer 35)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Leuven, Histaruz en UZ Leuven
Prijs: € 87 - € 77 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie, 3-gangen
menu incl. drankenformule (t.w.v. € 52) Niet inbegrepen: ticket en rondleiding: € 3 bijtellen Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: LE17-019
© KAAT PYPE
26 DAGEVENEMENTEN
ANT WE RPE N
IVAN DE VERSCHRIKKELIJKE DEFILHARMONIE BRENGT PROKOFJEV
PRAKTISCH
Vrijdag 3 februari Plaats: Koningin Elisabethzaal (Astridplein 26)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Antwerpen en deFilharmonie
Prijs: € 97 - € 87 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie, maaltijd,
concertticket cat. I t.w.v. € 44 Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AW17-009
Bij aanvang van de Tweede Wereldoorlog wilde Jozef Stalin een film laten maken die het beeld van de legendarische Ivan de Verschrikkelijke zou bijstellen. Filmmaker Sergej Eisenstein kreeg de opdracht om het brute geweld en dwangregime van de eerste Russische tsaar goed te praten. Eisenstein sloeg de handen in elkaar met Prokofjev, maar zij hadden een andere visie dan hun opdrachtgever …
PROGRAMMA ¿¿14.45 u.: Onthaal ¿¿15 u.: Lezing ¿¿16.30 u.: Koffiepauze ¿¿17 u.: Rondleiding Elisabethzaal ¿¿18.30 u.: lichte warme maaltijd ¿¿20 u.: Ivan de Verschrikkelijke o.l.v. Martyn Brabbins
In dit dagevenement maakt u uitvoerig kennis met alle hoofdrolspelers uit het verhaal: tsaar Ivan, Stalin, Eisenstein en natuurlijk ook Prokofjev. Zo bent u helemaal voorbereid op de bijzondere uitvoering van Prokofjevs magistrale partituur, verteld door Jan Decleir en Stefaan Degand.
TOM JANSSENS studeerde musicologie in Leuven en Berlijn. Daarna studeerde hij theaterwetenschappen, culturele studies en wijsbegeerte. Hij werkte voor het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek en is momenteel verbonden bij deFilharmonie als dramaturg. Voor De Standaard schrijft hij over klassiek en opera.
DAGEVENEMENTEN 27
ANT WE RPE N
LICHT OF DONKER
LUCIFER IN LITERATUUR EN MUZIEK De Latijnse term lucifer betekent ‘lichtbrenger’ en verwijst eigenlijk naar de morgenster. Toch associëren we Lucifer vooral met de duisternis en de duivel. Doorheen de eeuwen trad dit personage op in verschillende kunstvormen, van Dantes Divina Commedia over Vondels Lucifer tot hedendaagse televisieseries.
PROGRAMMA ¿¿17.30 u.: Onthaal ¿¿17.45 u.: Lezing ¿¿18.45 - 19.45 u.: lichte warme maaltijd ¿¿20 u.: Concert Lucifer
Ontdek meer over de figuur van Lucifer en de manier waarop hij geportretteerd wordt in het oratorium van Peter Benoit, de peetvader van de Vlaamse muziek. Een unieke kans om u voor te bereiden op deze zeldzame uitvoering van Benoits meesterwerk.
JAN DEWILDE is bibliothecaris van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen en coördinator van het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek. Als musicoloog is hij gespecialiseerd in de Vlaamse muziek uit de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw. Hij werkt aan een studie over de Belgische Prix de Rome voor muziek en aan een biografie van Peter Benoit.
PRAKTISCH
Zaterdag 25 februari Plaats: Koningin Elisabethzaal (Astridplein 26)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Antwerpen en deFilharmonie
Prijs: € 86 - € 76 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: warme maaltijd,
concertticket cat. I (t.w.v. € 44) Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AW17-001
© NASA, ESA, THE HUBBLE HERITAGE TEAM (STSCI/AURA), A. NOTA (ESA/STSCI), AND THE WESTERLUND 2 SCIENCE TEAM
28 DAGEVENEMENTEN
HOVE
STERREN, PLANETEN EN ASTEROÏDEN HET UNIVERSUM EN DE HEMELLICHAMEN
PRAKTISCH
Dinsdag 28 februari Plaats: Volkssterrenwacht Urania
(Jozef Mattheessensstraat 60)
Org.: i.s.m. Volkssterrenwacht
Urania Prijs: € 36 - € 30 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: broodjesmaaltijd met soep, vieruurtje en drankje Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: HV17-018 www.UitmetVlieg.be
OPGELET!
Kinderen moeten begeleid worden door een volwassene.
➜➜ Sterrenkunde en ruimtevaart ➜➜ Kijken, voelen, maken: samen ervaren ➜➜ Aan de slag met een waterraket, sterrenkaart
en meteorietstenen
Duizenden sterren fonkelen elke avond aan het firmament. Voor kleine kinderen zijn het kleine lichtjes die de duisternis breken. Wat later dromen ze ervan om ze ooit als astronaut tegemoet te vliegen. Op school leren we dat er ook planeten, kometen, manen en melkwegstelsels zijn. Maar weet u nog hoeveel planeten er zijn? Waar de Grote en Kleine Beer te vinden zijn? In de krokusvakantie kunt u zich samen met uw (klein)kinderen opnieuw verwonderen over alles wat onze hemel te bieden heeft. Een hele dag ontdekt u samen alles over onze zon, de sterren, de planeten en meteorietstenen in Volkssterrenwacht Urania. De grote sterrenkijker brengt de hemellichamen dichterbij dan ooit. U maakt er zelfs samen een komeet en lanceert een echte waterraket. Het wordt beslist een fijne én leerrijke dag!
EXTRA: Bij helder weer kunt u om 19 uur opnieuw door de telescoop naar de mooiste sterren turen! PROGRAMMA ¿¿10 u.: Onthaal ¿¿10.30 u.: Lezing ‘Over sterren’ ¿¿11.30 u.: Workshop ‘Waterraket bouwen en lanceren’ ¿¿12.30 u.: Broodjeslunch met soep ¿¿13.30 u.: Bezoek planetarium en waarne mingstoren ¿¿14.30 u.: Workshop ‘Zelf een komeet maken’ ¿¿15.30 u.: Vieruurtje en vrij bezoek tentoon stelling over meteorietstenen ¿¿16.15 u.: Test je kennis! ¿¿16.45 u.: Einde programma URANIA
De Volkssterrenwacht Urania in Hove beschikt over een ingericht auditorium, planetarium, een waarnemingstoren, een telescoop en een exporuimte. Urania probeert iedereen te inspireren tot sterrenkunde en aanverwante wetenschap pen. Verwondering is de eerste stap!
DAGEVENEMENTEN 29
ANT WE RPE N
STORM
HISTORISCHE JEUGDFILM IN ANTWERPEN 1521. De 12-jarige Storm is de zoon van drukker Klaas Voeten, die ook verboden geschriften drukt. Wanneer de Inquisitie in Antwerpen toeslaat en Klaas wordt betrapt, komt ook Storms veilige leventje op z’n kop te staan. Storm wordt het middelpunt van een klopjacht op een verboden brief. Hij krijgt hulp van een meisje dat in de ondergrondse tunnels onder de stad woont. Maar wie is te vertrouwen? Storm is de spannende openingsfilm van het Jeugdfilmfestival 2017 en komt eind februari in de zalen. Samen met uw (klein)kinderen kunt u niet alleen de film bekijken. Kurt Loyens, verantwoordelijke voor alle middeleeuwse decors, komt er ook vertellen over zijn werk. U kan lunchen, helemaal in de sfeer van de 16de eeuw. Daarna gaat u op ontdekking in Antwerpen. Op verschillende plaatsen die in de film voorkomen, leert u samen meer over deze boeiende periode. Een dag lang waant u zich in de Gouden Eeuw!
PROGRAMMA ¿¿10 u.: Onthaal ¿¿10.30 u.: Film ‘Storm’ met korte bespreking ¿¿12.30 u.: Facultatief: 16de eeuwse lunch met animatie ¿¿14.30 u.: Keuze middagprogramma 1. Museum Mayer van den Bergh: ga zelf aan de slag met familieportretten! 2. Museum Vleeshuis: muziekinstrumenten uit de 16de eeuw. Bespeel de beiaard en stijg bij goed weer 515 (!) treden naar de kathedraaltoren. Eén volwassene per kind, min. 8 jaar. 3. De Ruien: boven- en ondergronds stadsbezoek via het net van overwelfde waterwegen. Min. 8 jaar. Laarzen meenemen! 4. Museum Plantin-Moretus: drukken. In de o udste drukkerij ter wereld kan je met een echte druk pers zelf een bladzijde drukken. 5. Museum Plantin-Moretus: boekbinden. Je leert zelf een boekje maken: een dagboek, … Kies maar!
¿¿Einde: voorzien tussen 16 u. en 16.30 u.
PRAKTISCH
Donderdag 2 maart Plaats: Zuiderpershuis (Tim merwerfstraat 40)
Org.: i.s.m. Davidsfonds
Reg. Antwerpen, Het Jeugdfilmfestival, Jekino Prijs: € 30 - € 20 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: toegangen, film ticket t.w.v. € 7 Facultatief: lunch in restaurant Pelgrom-De Grootte Ganz: € 20 per persoon bijtellen Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE MET KEUZE 1: AW17-010 }}CODE MET KEUZE 2: AW17-011 }}CODE MET KEUZE 3: AW17-012 }}CODE MET KEUZE 4: AW17-013 }}CODE MET KEUZE 5: AW17-014 www.UitmetVlieg.be
OPGELET!
Kinderen moeten begeleid worden door een volwassene.
© DOCVILLE
30 DAGEVENEMENTEN
LE U VE N
DOCVILLE PRAKTISCH
Zaterdag 25 maart Plaats: Cinema ZED Vesalius (Vesaliusstraat 9)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Leuven en DOCVILLE, een project van FONK vzw Prijs: € 45 - € 35 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: filmtickets, lunch en 2 drankjes Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: LE17-020
Van 22 tot en met 30 maart vindt in Leuven de we in samenwerking met de organisatoren van het dertiende editie van het grootste documentaire festival een boeiende selectie. In hun nieuwe locatie, filmfestival van België plaats: DOCVILLE. Acht Cinema ZED Vesalius, krijgt u twee topdocumendagen lang wordt de nadruk gelegd op documen- taires voorgeschoteld, die op een passende manier taires met een mening, met inhoud. Films die niet gekaderd zullen worden. Vanaf 15 januari 2017 is alleen het hoofd maar ook het hart aanspreken, het programma, dat exclusief voor Davidsfonds gemaakt door cineasten met persoonlijkheid en Academie wordt samengesteld, op onze website visie. Een honderdtal films en talloze binnen- en beschikbaar. Het wordt vast en zeker de moeite! buitenlandse filmmakers, experts en filmprofessionals overspoelen de stad. PROGRAMMA ¿¿10.30 u.: Onthaal Omdat DOCVILLE voor iedere editie nieuwe en ¿¿11 u.: Start dagprogramma zeer actuele documentaires uitkiest, is hun pro- ¿¿17 u.: Vermoedelijk einde dagprogramma gramma nog in volle ontwikkeling. Hieruit maken
© HENRI CHARLES MANGUIN
DAGEVENEMENTEN 31
ANT WE RPE N
MAURICE RAVEL HAPPENING MEER DAN DE BOLÉRO
De Boléro, het balletstuk dat Maurice Ravel componeerde voor danseres Ida Rubinstein, geldt als een van de absolute meesterwerken van het klassieke repertoire. De manier waarop de componist één enkele melodie continu herhaalt, illustreert zijn uitzonderlijk gevoel voor kleur, sfeer en ritme. Op de Ravel Happening komen alle aspecten van Maurice Ravels wonderlijke schrijfstijl aan bod: bontgekleurde orkestmuziek, maar ook intimistische kamermuziek, visionaire pianomuziek en volkse liederen. Start de Ravel Happening met een uitgebreide lezing, zodat u met volle teugen geniet van deze muzikale dag.
PROGRAMMA: ¿¿9.30 u.: Onthaal met koffie ¿¿9.45 u.: Lezing ¿¿11.30 u.: Concert deStudentenfilharmonie ¿¿12.30 u.: Lunch ¿¿13.30 u.: Concert Nicholas Angelich (piano) ¿¿15 u.: Concert Clara Mouriz (mezzosopraan), Christopher Maltman (bariton), Joseph Mid dleton (piano), Adam Walker (fluit) en Philip Highnam (cello) ¿¿16.30 u.: Concert Pierre Fouchenneret (viool), François Salque (cello) en Eric Le Sage (piano) ¿¿18 u.: Concert Ragazze Kwartet ¿¿20.30 u.: Concert Nicholas Angelich en deFilharmonie o.l.v. Hans Graf
TOM JANSSENS studeerde musicologie in Leuven en Berlijn. Daarna studeerde hij theaterwetenschappen, culturele studies en wijsbegeerte. Hij werkte voor het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek en is momenteel verbonden bij deFilharmonie als dramaturg. Voor De Standaard schrijft hij over klassiek en opera.
PRAKTISCH
Zondag 2 april Plaats: De Singel (Desguinlei 25) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Antwerpen en deFilharmonie
Prijs: € 90 - € 80 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie, lunch en ticket Rang I t.w.v. € 50
Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AW17-015 INFO
Alle info over deze Ravel Happening vindt u op www.defilharmonie.be. In de cursusprijs is een ticket inbegrepen dat toegang geeft tot alle concerten.
© FISHMAN64 - SHUTTERSTOCK
32 DAGEVENEMENTEN
G E NT
VLUCHTELINGEN EN MENSENRECHTEN SYMBIOSE OF SPANNING?
PRAKTISCH
Dinsdag 18 april Plaats: Het Pand (Onderbergen 1) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Gent, bestuurscomité SAR van UGent, Centre for the Social Study of Migration and Refugees (Cessmir) en Amnesty International Prijs: € 40 - € 30 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: broodjesmaaltijd en drank tijdens de pauze Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: GT17-017
➜➜ De relevantie van mensenrechten voor vluch-
telingen ➜➜ Bedreigde academici ➜➜ Getuigenissen
Welke bescherming bieden mensenrechten aan vluchtelingen, asielzoekers en migranten? In de discussies over het vluchtelingenbeleid lijken mensenrechten slechts een marginale plaats in te nemen. Prof. Ellen Desmet, gespecialiseerd in migratierecht, onderzoekt de mogelijkheden en de beperkingen van mensenrechten in de context van migratie. Ook academici worden vaak bedreigd in conflictgebieden en landen waar de democratie onder druk staat. Via het Scholars at Risk-project (SAR) vinden
Prof. ELLEN DESMET is docent aan de faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Gent en lid van het Centrum voor Mensenrechten. Zij doceert migratierecht en coördineert de migratierechtcomponent van de legal clinic mensenrechten en migratierecht. Dr. KASSEM ALSAYED
bedreigde onderzoekers tijdelijk een onderkomen aan een universitaire instelling in een veilig land. In het tweede deel van de avond getuigen twee academici die via SAR werkzaam zijn in België in het Engels over hun ervaringen. PROGRAMMA ¿¿17.30 u.: Onthaal ¿¿17.50 u.: Lezing prof. Ellen Desmet ¿¿19 u.: Broodjesmaaltijd ¿¿20 u.: Voorstelling project Scholars at Risk ¿¿20.10 u.: Getuigenis dr. Kassem Alsayed Mahmoud (Syrië) ¿¿20.50 u.: Getuigenis van een Scholar At Risk (Turkije)
MAHMOUD werkte in 2009 als docent, departement Voedingswetenschap, aan de ALFURAT Universiteit in Syrië. In 2015 en 2016 had hij een postdoctorale positie aan de UGent, gefinancierd door SAR en UGent. Momenteel is hij postdoctoraal onderzoeker aan de ULB.
© PALM
DAGEVENEMENTEN 33
STE E N H U FFE L
SMAKEN VAN BIJ ONS ALLES OVER BIER
Geen ander product waar we zo trots op zijn. Al eeuwenlang wordt in onze contreien bier gebrouwen. België telt nu meer dan 110 originele bieren, elk met een verschillende kleur, alcoholpercentage, helderheid en aanbevolen consumptietemperatuur. Lange tijd leefde de opvatting dat wijn ‘beschaafder’ zou zijn dan bier, maar tegenwoordig is bier hipper dan ooit! Bierexpert Jef Van den Steen maakt u wegwijs in de wereld van bier. Hij legt de nadruk op de Spéciale Belge, amberkleurig bier dat in het begin van de 20ste eeuw ontstond. Een van de bekendste merken is Palm. Geen betere plaats dan de Palm Brouwerij in Steenhuffel om dat verhaal uit de doeken te doen.
Brouwmeester JEF VAN DEN STEEN studeerde brouwePalm collage.indd 1 rijtechnologie. Hij is redacteur bij De Zytholoog en schrijft boeken en artikels. Ook internationaal geldt hij als een autoriteit over de kunst van het brouwen. KARL VAN MALDEREN, docent bier en gastronomie en voedings-
Voor u kan proeven, bezoeken we de brouwerij en de stoeterij, waar de prachtige Brabantse trekpaarden op stal staan. Karl Van Malderen helpt u vervolgens om trendy bapas te maken, gerechtjes die perfect samengaan met verschillende types bier. PROGRAMMA ¿¿9.30 u.: Onthaal ¿¿10 u.: Lezing Jef Van den Steen ¿¿12 u.: Broodjeslunch ¿¿13 u.: Brouwerijbezoek met degustatie ¿¿14.30 u.: Bezoek stoeterij ¿¿15 u.: Bapas met Karl Van Malderen ¿¿17 u.: Einde van het programma
expert, schreef verschillende boeken met bier en voeding als centraal thema. In 2015 verscheen zijn laatste boek Bapas (bier en tapas). Een boek vol verrassende kleine recepten waarin bieren volop tot hun recht komen dankzij de ABC-bierpairing-methode.
PRAKTISCH
Maandag 20 maart Plaats: Palm Brouwerij (Steen huffeldorp 3)
Org.: i.s.m. Palm Brouwerij Prijs: € 110 - € 100 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: broodjeslunch, dranken, materiaal bapas
Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: SH17-022 Niet inbegrepen: boek ‘Bapas.
Belgische biertapa’s’ (han delsprijs € 24,99): € 22 bijtel len. U ontvangt het boek ter plaatse.
KOFFIELABO JAVA COFFEE © JORIS LUYTEN
34 DAGEVENEMENTEN
ROTSE L A AR
SMAKEN VAN BIJ ONS ALLES OVER KOFFIE
PRAKTISCH
Dinsdag 25 april Plaats: JAVA Coffee Company (Wingepark 20)
Org.: i.s.m. JAVA Coffee Company
Prijs: € 80 - € 70 (met Davids
fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: broodjeslunch en drank Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}
CODE: RL17-021
Alleen al de geur van een kopje koffie doet deugd. De drank wordt dan ook gebruikt als smaakmaker in gebak en ijs. Maar wist u dat koffie waarschijnlijk voor het eerst werd opgemerkt in Ethiopië? En dat de koffiesoort Mokka zijn naam ontleent aan de Jemenitische havenstad Mokka, vanwaar koffie werd getransporteerd? Smaakt u het verschil tussen ‘slow coffee’ en filterkoffie?
duidelijk tijdens een bezoek aan de koffiebranderij en het labo. Want koffiebranden en proeven is een hele kunst. En die kunst wordt u aangeleerd door experten. Ontpop u tot een echte barista!
Ga mee op ontdekkingstocht door de fascinerende wereld van koffie bij koffiebranderij Java. Onder het genot van een kopje koffie krijgt u een overzicht van de koffiegeschiedenis. Het hele koffieproces wordt
PROGRAMMA: ¿¿9.40 u.: Onthaal ¿¿10 u.: Verwelkoming met een kopje koffie ¿¿10.20 u.: Bezoek branderij en labo ¿¿12 u.: Broodjeslunch ¿¿13 u.: Workshops: cuptasting, slow coffee en espresso ¿¿16 u.: Einde van het programma
THE JAVA COFFEE COMPANY is een familiebedrijf met een geschiedenis van meer dan 90 jaar. Het bedrijf begon in 1925 als een handel in koloniale producten. Tien jaar later werd voor het eerst koffie gebrand in een eigen
koffiebranderij. Ook vandaag branden de ervaren meester koffiebranders met de grootste zorg meerdere variëteiten heerlijke koffie. Ze stellen graag hun deuren open voor Davidsfonds Academie.
35
ACTUEEL OVERZICHT
RADICALISERING, TERRORISME EN EXTREMISME......................... 37 ONRUST IN HET MIDDEN-OOSTEN. . ..................................................... 37 BELGIË IN ALLE STATEN.............................................................................. 38 HET BELOOFDE (DUITS)LAND?.. .............................................................. 39 PRAKTIJKCURSUS: SCHRIJF ZELF EEN ARTIKEL.. ............................. 39 DE RUSSISCHE REVOLUTIE....................................................................... 40 RECHTVAARDIGHEID IN EN VOOR EUROPA. . .................................. 41 DE EUROPESE UNIE. . .................................................................................... 42 TURKIJE.............................................................................................................. 42
ACTUEEL 37
N IEU W
ANT WE RPE N
RADICALISERING, TERRORISME EN EXTREMISME ➜➜ Radicalisering vroeger en vandaag ➜➜ Onderwijs in tijden van onmacht ➜➜ Aanpak van radicalisering en gewelddadig
extremisme
Dagelijks duiken in kranten en nieuwsberichten termen op als radicalisering, terrorisme en extremisme. Dat verbaast ons nog amper in een wereld waarin IS aanslagen pleegt op verschillende plaatsen. De radicale islam is echter complex en sinds de crisis in Syrië merken we nieuwe dynamieken op binnen de religieuze prediking. Experten die daar dagelijks
De lezingen worden verzorgd door experten uit het UFUNGU-netwerk rond radicalisering en polarisering o.l.v. Christophe Busch, algemeen directeur Kazerne Dossin en UFUNGU. Aan het woord komen CHRISTOPHE BUSCH - MATTHIAS BIESEMANS, arabist/islamoloog - KARIN HEREMANS, directrice GO! Atheneum Antwerpen, RAN-
mee geconfronteerd worden, delen graag hun visies. Niet alleen slaan we een brug tussen de groeiende inzichten uit Holocaust-, genocide- en terrorismestudies, maar we bekijken ook de oorzaken van radicalisering. Casussen en praktijkvoorbeelden komen aan bod: hoe gaat een gedragsdeskundige concreet op zoek naar de onderliggende motieven voor radicalisering, wat zijn de verschijningsvormen, hoe doen het onderwijs en de politie aan preventie? Een actuele cursus door specialisten ter zake. Boek: Zoon van een terrorist, door Zak Ebrahim.
education en beleidscoördinator preventie-radicalisering en polarisering GO! - SERTAN IÇTEN en LUC VAN DER TAELEN, docenten aan de politieschool in het domein gemeenschapsgerichte politiezorg en preventie van radicalisme en terrorisme - een psycholoog/criminoloog.
© CREATIVEMARC - SHUTTERSTOCK
EXPERTEN DELEN HUN ERVARINGEN
PRAKTISCH
Data: woe. 1, 8 en 22 febr. en 8 en 15 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: GO! Atheneum Antwerpen, Zaal AthenA (F. Rooseveltplaats 11)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Ant werpen, UFUNGU, Atheneum Antwerpen Prijs: € 80 - € 70 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AW17-026
WIJ N EG EM
ONRUST IN HET MIDDEN-OOSTEN ➜➜ Algemeen overzicht van de revolutiegolf ➜➜ De revoluties in Tunesië en Egypte ➜➜ De opmars van Islamitische Staat in Irak en
van zaken op. Hij evalueert de situatie voor en na de opstanden en gaat ook in op de conflicten die vandaag aan de gang zijn: de bloedige opmars van Islamitische Staat, de hetze rond Syriëstrijders …
De Arabische revoluties die in de lente van 2011 in Tunesië, Egypte, Libië en Jemen de kop opstaken, werden vooral gedragen door jongeren. Vandaag gebeurt hetzelfde in Syrië: jonge strijders trekken ook vanuit ons land - naar het oorlogsgebied om er te vechten tegen het regime. Vanwaar die woede? Welke conflicten liggen aan de oorsprong van de opstanden in het Midden-Oosten? Is een oplossing mogelijk? Gino Schallenbergh schetst de achtergrond die tot de revolutie geleid heeft en maakt een stand
CURSISTEN VERTELLEN CC‘Zeer goede lesgever: kon onderwerp levendig brengen met concrete voorbeelden uit zijn eigen ervaring.’ (Kapellen, 2013) CC‘Het kan niet beter … Duidelijke info over een complex onderwerp!’ (Aartselaar, 2015)
Syrië
Reizen: Israël en de Palestijnse gebieden met Klaas Vansteenhuyse (april 2017); Jeruzalem, Cairo en Rome met Hans Geybels (mei/juni 2017); Jordanië met Reginald Moreels (april 2017).
© KHALIL HAMRA
OORZAKEN EN GEVOLGEN VAN DE ARABISCHE LENTE
PRAKTISCH
Data: di. 7, 14, 21 en 28 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: GC ’t Gasthuis (Turnhoutse baan 199)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Wijnegem
Prijs: € 59 - € 53 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Prof. GINO SCHALLENBERGH is doctor in de oosterse studies. Hij doceert Arabische media, modern en klassiek Arabisch, islamitische doctrine en diversiteit aan de KU Leuven en de UGent. Hij werkte ook in het Nederlands-Vlaams Instituut in Caïro. Zijn onderzoek spitst zich toe op de hedendaagse politieke en culturele situatie van het Midden-Oosten.
Info: 0491 17 83 82 (Roger Somers) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: WI17-079
SINARDET © M0TTY
38 ACTUEEL
N IEU W
E DEG EM
BELGIË IN ALLE STATEN
EEN GESPREK MET POLITICOLOOG DAVE SINARDET PRAKTISCH
Data: di. 14 en 21 maart van 20 tot 22 uur
Plaats: Hotel De Basiliek (Trooststraat 20-22)
➜➜ Eén land, zes regeringen en nog meer parle
menten ➜➜ Wafelijzerpolitiek: typisch Belgisch? ➜➜ Confederaliseren of herfederaliseren?
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Edegem
Prijs: € 40 - € 35 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 03 281 40 84 (Erik Cor rewyn) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: ED17-039
Het CETA-akkoord - of vooral de impasse errond heeft de discussie over de Belgische staatsstructuur opnieuw doen oplaaien. En het werd meteen voor de hele buitenwereld duidelijk hoe bijzonder onze politiek in elkaar zit. Ons kleine land telt zes regeringen en die moeten het over tal van dossiers eens raken. Zijn er andere landen met een gelijkaardige politieke structuur? Wat werkt er wel, wat niet?
In deze interactieve cursus legt Dave Sinardet de politieke structuur van België bloot. Hij blikt terug op de nationale politieke evolutie en geeft een helder overzicht van de staatshervormingen. Vervolgens gaat hij samen met u op zoek naar mogelijke verbeteringen. Na de eerste les stuurt u uw vragen en bedenkingen in en op basis daarvan ontstaat er een tweede les vol boeiende uitwisseling.
DAVE SINARDET is professor politieke wetenschappen aan de VUB en aan de Université SaintLouis. Hij is gespecialiseerd in nationalisme, federalisme en Belgische politiek. Hij publiceert hierover in internationale wetenschappelijke tijdschriften. Daarnaast is hij columnist en wordt hij door binnen- en buitenlandse media vaak gevraagd voor zijn politieke analyses.
ACTUEEL 39
BON HE IDE N
© CHRISTOPH BRAUN VIA WIKIMEDIA COMMONS
HET BELOOFDE (DUITS)LAND? ANALYSE VAN DE ACTUALITEIT
➜➜ Angela Merkel, de machtigste vrouw van
Europa? ➜➜ De beweging Pegida en de partij AfD: angst voor islamisering en immigratie ➜➜ Duitsland als het beloofde land?
‘Wir schaffen das.’ Met die woorden gaf Angela Merkel in september 2015 te kennen dat ze de vluchtelingencrisis het hoofd kon bieden. Terwijl de bondskanselier aan het begin van die zomer nog werd gezien als de harde tante die te streng was voor de Grieken, werd ze plots bewonderd om haar gastvrijheid. Maar niet alle Duitsers reageren zo gastvrij.
Uit het verzet tegen het beleid van Merkel ontstaat de populistische partij Alternative für Deutschland. Waarom kreeg de anti-islambeweging Pegida op korte tijd veel aanhangers? Hoe komt het dat de beweging werd opgericht in Dresden, een stad waar amper moslims wonen? Hoe reageert Angela Merkel daarop? Welk beleid voert ze? En waarom zien veel vluchtelingen net Duitsland als het beloofde land? Rik Tyrions werpt in deze cursus een blik over de grenzen van ons buurland Duitsland en gaat in op enkele actuele vraagstukken. Reis: Berlijn en Potsdam met Rik Tyrions (mei 2017).
PRAKTISCH
Data: di. 14 en 28 maart van 19.30 tot 22 uur
Plaats: GC ’t Blikveld (Waverse steenweg 11)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Bon heiden en GC ’t Blikveld
Prijs: € 45 - € 39 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: digitale syllabus Info: 015 33 60 63 (Lisbeth Van RIK TYRIONS studeerde politieke wetenschappen en sociologie aan de KU Leuven. Hij werkte van 1989 tot eind 2015 voor het VRT-radionieuws en als Duitsland specialist maakte hij tientallen reportages over Duitsland. Over de val van de Berlijnse Muur schreef hij De nacht van de vrijheid. Rik Tyrions is reisbegeleider bij Davidsfonds Cultuurreizen.
denStorme) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BO17-029
HA SSE LT
SCHRIJF ZELF EEN ARTIKEL VOOR EEN HEEMKUNDIG TIJDSCHRIFT ➜➜ Hoe start ik een historisch onderzoek? ➜➜ Waar vind ik de juiste informatie? ➜➜ Hoe bezorg ik tekst en illustraties aan de
redactie?
100 jaar geleden waren de vrederechters nog bevoegd voor het bestraffen van kleine overtredingen, een bevoegdheid die nu bij de politierechters ligt. De archieven van onze vredegerechten bieden een inkijk in de wijze waarop plaatselijke rechters een eeuw geleden zaken als vechtpartijen, beledigingen of diefstallen van veldvruchten gerechtelijk afhandelden. Wat beschouwde men destijds als
kleine criminaliteit? Hoe werden overtredingen vastgesteld en bestraft? Aan de hand van de vonnisregisters uit de jaren 1900 tot 1916 van de vrederechter van uw woonplaats, voert u zelf een kort historisch onderzoek uit. Rombout Nijssen leert hoe u de verzamelde gegevens tot een leesbare en historisch verantwoorde tekst verwerkt en geeft praktische tips voor het aanleveren van tekst en illustraties aan de redactie van een historisch tijdschrift. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Proficiat met deze aanpak!’ (Brugge, 2016)
ROMBOUT NIJSSEN is rijksarchivaris in Hasselt en Brugge. Hij publiceerde de laatste jaren tientallen artikels en onderzoeksgidsen voor plaatselijke geschiedenis. Daarnaast publiceert hij ook lesmappen voor lager en middelbaar onderwijs, waarin de onderwerpen uit het leerplan betrokken worden op de omgeving van de leerlingen.
© NATALIA61 - SHUTTERSTOCK
EEN PRAKTIJKCURSUS
PRAKTISCH
Data: woe. 22 feb., 8 en 22 maart
van 10.30 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 16 uur Plaats: Rijksarchief Hasselt (Bampslaan 4) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Hasselt en Rijksarchief Hasselt Prijs: € 78 - € 68 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie, broodjes en digitale syllabus Info: 0475 79 04 31 (Willy Orlandini) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: HS17-045
© EVERETT HISTORICAL - SHUTTERSTOCK
40 ACTUEEL
N IEU W
M A A SE IK
DE RUSSISCHE REVOLUTIE
EEN NIEUWE WERELD OP DE RUÏNES VAN RUSLAND PRAKTISCH
Data: vr. 10, 17, 24 en 31 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Stedelijke Bibliotheek (Bleumerstraat 68)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Maaseik en bibliotheek Maaseik Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 089 56 74 40 (Martin Slangen) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: MA17-057
➜➜ De voorgeschiedenis ➜➜ De impact van de revolutie op Rusland en
de wereld
➜➜ De culturele betekenis van de Russische Re-
volutie
In het begin van de 20ste eeuw was Rusland een van de enige Europese landen waar de macht van de vorst nog bijna onbeperkt was. De Romanovs regeerden er al 300 jaar, geleidelijk aan begon hun macht af te brokkelen. Er ontstonden politieke partijen en arbeidsraden, de alleenheerschappij van de tsaar werd in vraag gesteld. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vocht Rusland aan de zijde van de geallieerden, maar militaire nederlagen en bevoorradingsproblemen
Prof. WIM COUDENYS doceert Russische en Europese (cultuur)geschiedenis aan de KU Leuven (Campus Antwerpen & Leuven). Hij is gespecialiseerd in BelgischRussische relaties, de geschiedenis van de Russische emigratie na 1917 en Russische geschiedschrijving. Prof.
leidden tot grote ontevredenheid bij de bevolking. In 1917 barstte de etterbuil. De Februarirevolutie bracht de tsaar ten val. De ‘Voorlopige Regering’ nam de macht over, maar werd in de oktober afgezet door de staatsgreep van de bolsjewieken. Ruim 70 jaar lang zou het communistische Rusland de wereldpolitiek domineren. In deze cursus schetsen Wim Coudenys en Manu Waegemans de Russische Revolutie van 1917 in haar brede cultuurhistorische context. Boek: Revolutsjia. De betekenis van de Russische Revolutie in historisch perspectief, door Kees Boterbloem. Reizen: Moskou en Sint-Petersburg met speciale aandacht voor 100 jaar Oktoberrevolutie met Emmanuel Waegemans (sept. 2017, boekbaar vanaf 24 dec.)
Prof. EMMANUEL WAEGEMANS is emeritus hoogleraar aan de KU Leuven. Hij bestudeert de Russische literatuur en Russisch-Nederlands-Belgische betrekkingen en is begeleider van Davidsfonds Cultuurreizen.
© MIA STUDIO - SHUTTERSTOCK
ACTUEEL 41
N IEU W
B RUGG E
RECHTVAARDIGHEID IN EN VOOR EUROPA EEN TANG OP EEN VARKEN?
➜➜ Meer Europa via het sociaal beleid ➜➜ Nieuwe visie op rechtvaardigheid ➜➜ Analyse en mogelijke oplossingen van de crisis
De Europese Unie staat op springen: honderdduizenden vluchtelingen overspoelen Europa, Griekenland bezwijkt onder de extreme besparingsmaatregelen en het Verenigd Koninkrijk koos er via een referendum voor om de Unie te verlaten. Toch is het antwoord om de EU te redden niet minder maar meer Europa, onder andere via het sociaal beleid. Het is een boude stelling die de nodige nuance behoeft.
Erik De Bom onderzoekt mogelijke oplossingen voor de crisis in Europa en trekt daarvoor alle registers open. Hij doet dat niet op puur abstracte wijze, maar op basis van twee principes die typisch zijn voor de EU: vrij verkeer van personen en nondiscriminatie. Een grondige analyse over de toekomst van Europa en dus ook van onze toekomst.
PRAKTISCH
Data: do. 9, 16 en 23 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Hof van Watervliet (Oude Burg 27, zaal 7)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge
Prijs: (met Davidsfonds Cul tuurkaart)
Inbegrepen: € 54 - € 49 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Info: 050 38 27 20 (Dirk de Boeken: Voor Europa, door Guy Verhofstadt; De slag om Europa, door Thomas Piketty.
ERIK DE BOM is werkzaam als intellectueel historicus en politiek theoreticus. Hij is verbonden aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte (KU Leuven) waar hij zich toelegt op de geschiedenis van het politieke denken en de hedendaagse politieke filosofie. In het kader van zijn belangstelling voor de Europese Unie houdt hij zich vooral bezig met kwesties van sociale rechtvaardigheid en de ontwikkeling van een Europese opvatting over rechtvaardigheid.
Schepper) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BG17-032
42 ACTUEEL
WE T TE RE N
DE EUROPESE UNIE
HOE EUROPA ONS LEVEN BEÏNVLOEDT
© ARTJAZZ - SHUTTERSTOCK
➜➜ Vlaamse en Belgische versus Europese wetten ➜➜ EU-wetgeving: noodzakelijk of overdreven
regeldrift
➜➜ Europese uitdagingen
PRAKTISCH
Data: woe. 15 en 22 feb. van
14 tot 16.30 uur Plaats: CC De Poort (Markt 27) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Wetteren Prijs: € 42 - € 37 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 09 369 32 05 (Marc Van Durme) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: WE17-078
Voor velen van ons is de EU een ver-van-mijnbedshow. Maar Europa is dichterbij dan u denkt. Europese wetten liberaliseren de post en de spoorwegen, maar leggen ook de inrichting van varkensstallen vast en de snelheid van ruitenwissers voor tractoren. Ons hele milieubeleid is gereglementeerd, maar op andere vlakken gaat het moeilijker, zoals het sociale en het buitenlandse beleid.
Hendrik Vos bespreekt hoe buitengewoon groot de impact van de Europese Unie is geworden en waar vandaag de problemen zitten. Hij gaat in op specifieke beleidsdomeinen en haakt in op de actualiteit van het moment. U krijgt een verrassende kijk in de Europese keuken, waar het er vaak levendiger aan toe gaat dan u denkt. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Zeer veel aandacht voor vragen van de cursisten.’ (Torhout, 2016) Boek: Karel Van Miert, strijder voor Europa, door Bart Hellinck. Reizen: Brussel, Frankfurt, Straatsburg, Metz en Luxemburg, met Hendrik Vos en Rob Heirbaut (mei 2017).
Prof. HENDRIK VOS studeerde politieke wetenschappen aan de Universiteit Gent. Daar verrichtte hij ook doctoraatsonderzoek naar de rol en de plaats van regio’s in de Europese Unie. Intussen is hij er hoogleraar aan de vakgroep Politieke Wetenschappen en directeur van het Centrum voor EU-Studies. Hij is columnist bij De Standaard en becommentarieert geregeld voor radio en televisie actuele gebeurtenissen in de EU.
ZOT TEG EM
TURKIJE
© GUROLDINNEDEN - SHUTTERSTOCK
TUSSEN WEIFELEND EUROPA EN WOELIG MIDDEN-OOSTEN
PRAKTISCH
Data: ma. 6 en 13 feb. van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Dienstencentrum De Scha kel (Musselystraat 26)
➜➜ De ideologische krachtlijnen van de Turkse
staat ➜➜ Binnenlandse uitdagingen voor Turkije ➜➜ De Turkse buitenlandse politiek
de grote vijanden van de staat. Vandaag eisen de Koerden zelfbeschikking op en zwaaien president Erdoğan en de AKP, een religieus geïnspireerde partij, de plak in Turkije.
Mustafa Kemal Atatürk maakte van Turkije een seculiere republiek. Hij schoeide de nieuwe republiek op westerse leest en voerde hervormingen door, zoals controle van de religie door de staat. Atatürk en zijn aanhangers beschouwden de politieke islam en het Koerdische nationalisme als
Hoe is Turkije de laatste jaren veranderd? Zal Turkije ooit lid worden van de Europese Unie? Of zal het land zich meer richten op het Midden-Oosten en de islamitische wereld? Dirk Rochtus analyseert de situatie en bekijkt samen met u of het einde van het kemalistische Turkije is aangebroken.
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Zot tegem
Prijs: € 42 - € 37 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 09 360 31 72 (Joël Janssens)
en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: ZT17-080
Prof. DIRK ROCHTUS doceert internationale politiek aan de KU Leuven/Campus Antwerpen. Als doctor in de politieke wetenschappen onderzoekt hij de politiek van Duitsland en Turkije en vraagstukken van nationalisme. Hij is voorzitter van het documentatiecentrum ADVN, dat onderzoek doet naar de Vlaamse Beweging en nationalisme.
43
EUROPA OVERZICHT
ZIJN ALLE BELGEN NEDER-LANDERS ? .............................................. 45 VAN MEZQUITA TOT ALHAMBRA............................................................ 46 DE HOLOCAUST IN BELGIË....................................................................... 47 VLAANDEREN IN DE DERTIENDE EEUW............................................. 48 MARGARETHA, JOHANNA EN ISABELLA............................................ 48 DE GRAVEN VAN LOON .. ........................................................................... 49 IN HET SPOOR VAN ERASMUS................................................................ 50 STAD VAN VROUWEN.................................................................................. 51 CLOVIS, DE EERSTE KONING DER FRANKEN. . .................................. 52 SONNETTEN EN MOTETTEN..................................................................... 52 EEN VERGETEN VLAAMSE BEWEGING? ............................................. 53 TUSSEN CORDOBA EN GRANADA.. ....................................................... 54 VIKING RJOERIK VERSUS PRESIDENT POETIN. . ............................... 54 ORANJE TEGEN SPANJE (1500-1648).................................................... 55 VLUCHTELINGEN, OORLOGSVRIJWILLIGERS, BRIEVENSMOKKELAARS EN SPIONNEN ............................................ 56
© DINICOLAS - SHUTTERSTOCK
EUROPA 45
STROMB E E K-B E VE R
ZIJN ALLE BELGEN NEDER-LANDERS ? 2000 JAAR GESCHIEDENIS VAN DE LAGE LANDEN
➜➜ De Lage Landen: ooit uithoek van de ontwik-
kelde wereld ➜➜ Klasse, taal en religie beheersen de geschiedenis ➜➜ Arm Vlaanderen en rijk België
De geschiedenis van onze Vlaamse regio is complex. Wat we nu Vlaanderen noemen, werd door velen opgebouwd en soms weer afgebroken: Romeinen, Germanen, Franken, Bourgondiërs, graven en hertogen, koningen en keizers, boeren, brouwers en begijnen. Onze geschiedenis werd gekleurd door rijkdom en armoede, machtige steden, godsdiensttwisten, Spanjaarden, Oostenrijkers, Fransen en Hollanders.
Is Vlaanderen vandaag welvarend en sterk, dan was het in de 19de eeuw wel anders. Toen België een industrieel succesverhaal schreef, vocht Vlaanderen om sociaal en economisch te overleven. En morgen? Wordt het federale België een confederatie? En wat met Europa? Frans-Jos Verdoodt schetst een uniek overzicht van 2000 jaar geschiedenis, cultuur, economie en politiek. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Eindelijk heb ik een goed overzicht van onze geschiedenis.’ (Beveren, 2013) ‘Voortreffelijk qua presentatie en inhoudelijk CC voorbeeldig. Boeiende lesgever.’ (Geel, 2014) CC‘Deze lesgever kan ingewikkelde situaties vlot uitleggen.’ (Mortsel, 2015)
Prof. FRANS-JOS VERDOODT is emeritus hoogleraar aan de hogescholen van Gent, Utrecht en Den Haag, en gastdocent aan de faculteit Geschiedenis van de Universiteit Antwerpen. Zijn onderzoek spitst zich toe op de geschiedenis van de Vlaamse Beweging. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: woe. 25 jan., 1, 8, 15 en
22 feb. van 14 tot 16.45 uur
Plaats: CC (Gemeenteplein) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Grimbergen
Prijs: € 85 - € 75 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 02 269 01 43 (Marc Van Hoof) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: SB17-070
Reis: Nederland met FransJos Verdoodt (april 2017).
© LOTSOSTOCK - SHUTTERSTOCK
46 EUROPA
GEEL
VAN MEZQUITA TOT ALHAMBRA
DE CULTUUR VAN HET MOORSE SPANJE IN DE MIDDELEEUWEN PRAKTISCH
Data: do. 16, 23 feb., 9 en
16 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Het Wijnhuis (Stations straat 56)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Geel
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids
fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 014 72 02 85 (Jeannine Geukens) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: GE17-041
➜➜ Al-Andalus: Islam, geschiedenis en 'convi-
vencia' ➜➜ Islamitische kunst: architectuur, arabesken, kalligrafie ➜➜ De wetenschappelijke erfenis van de Moren
In de middeleeuwen was het Arabisch de voertaal in Spanje. De muezzin riep er op tot het gebed en de koran werd er onderwezen in de madrassas. Christenen, Arabieren, Berbers en Joden leefden er samen in een vorm van ‘laisser faire’. Er werden prachtige paleizen en moskeeën gebouwd, er werden Arabische boeken vertaald, de Koran werd overgeschreven in gouden letters …
Philippe Aloy zoekt uit hoe islamitisch de Spaanse samenleving was. Hij ontrafelt de geometrie achter de arabesken en vraagt zich af waarom we de kunst in Andalusië islamitisch noemen. Ten slotte staat hij stil bij de wetenschappelijke en culturele transfer vanuit het Arabische rijk over de Andalusische samenleving naar Europa. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Goed gedocumenteerd. Verruimt onze hori zon.’ (Overijse, 2015) ‘Ik CC heb zelden in zo weinig tijd zo veel bijgeleerd. Proficiat voor de lesgever.’ (Wetteren, 2016) Reizen: Andalusië met Chris De Paepe (mei 2017); Semana Santa in Sevilla met Luc Corluy (april 2017).
PHILIPPE ALOY is jurist en master in internationale relaties aan de Johns Hopkins University (Washington D.C.). Na een carrière als bedrijfsleider studeerde hij islamitische kunst aan de School of Oriental and African Studies in Londen en begeleidde hij reizen naar Andalusië.
© DMITRIJS MIHEJEVS - SHUTTERSTOCK
EUROPA 47
N IEU W
MECH E LE N
DE HOLOCAUST IN BELGIË DE WEG VAN DE VERNIETIGING
➜➜ De plaats van Kazerne Dossin in de Holocaust ➜➜ Joods leven in België ➜➜ Auschwitz-Birkenau: groei, ontstaan en eind-
punt
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleven de Joden ook in België niet gespaard. Stapsgewijs voerde de bezetter maatregelen in om ‘het volk te zuiveren’. Joden werden verplicht om zich te registreren en kentekens te dragen zodat ze doelbewust verzameld, weggevoerd en vernietigd konden worden. Uiteindelijk vertrokken er tussen 1942 en 1944 zo’n 25.000 Joden vanuit Kazerne Dossin. De meerderheid kwam terecht in het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau, waar het concept van
de Endlösung zichtbaar werd. Amper 5% keerde levend terug. Hoe is het zo ver kunnen komen? Door dieper in te gaan op de Holocaust wordt duidelijk wat tijdloze mechanismen van groepsdruk en geweld kunnen veroorzaken. Kazerne Dossin is de geknipte locatie om die thematiek aan te snijden met een aantal experten. EXTRA: Bij deze cursus krijgt u een voucher om individueel het museum te bezoeken. (Bezoek op moment naar keuze) Boek: De getekenden, door Ludo Van Eck. Reis: Auschwitz en Krakau i.s.m. Dossin en Belgische Auschwitzstichting (juli 2017, boekbaar van 24 dec.).
CHRISTOPHE BUSCH, dr. LAURENCE SCHRAM en dr. VEERLE VANDEN DAELEN zijn verbonden aan Kazerne Dossin, Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten. FRÉDÉRIC CRAHAY is directeur van de vzw Stichting Auschwitz.
PRAKTISCH
Data: ma. 23 jan. van 14 tot
17 uur, 30 jan. en 6, 13 en 20 feb. van 14 tot 16 uur Plaats: Kazerne Dossin (Goswin de Stassartstraat 153) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Mechelen, vzw Auschwitz in Gedachtenis - Stichting Aus chwitz en Kazerne Dossin Prijs: € 80 - € 70 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en toegang sticket museum Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: ME17-058
48 EUROPA
SCH ILDE
VLAANDEREN IN DE DERTIENDE EEUW KRUISTOCHTEN, LIEFDE EN LITERATUUR
➜➜ De impact van de kruistochten ➜➜ Liefde in de middeleeuwse literatuur ➜➜ Diederic van Assenede en ‘Floris ende Blance
PRAKTISCH
Data: ma. 13 van 14 tot 17 uur,
20 feb., 6, 13 en 20 maart van 14 tot 16 uur Plaats: Dienstencentrum (School straat 44) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Schilde Prijs: € 80 - € 70 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 03 383 46 16 (Guido De Preter) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
floer’
Een van de mooiste liefdesverhalen uit de middeleeuwen: dat is ‘Floris ende Blancefloer’ van Diederic van Assenede. Blancefloer is een christelijk meisje dat opgroeit aan het hof van een islamitische koning in Spanje en verliefd wordt op koningszoon Floris. Het verhaal is een typisch product van die tijd. De Vlaamse graven gingen op kruistocht naar het Midden-Oosten, waar ze in contact kwamen met vreemde volkeren, harems en fabelachtige rijkdommen.
Jozef Janssens vertelt in deze cursus over Vlaanderen in dertiende eeuw: de opkomst van de volkstalige letterkunde, de verschillende liefdesconcepten in liederen en romans, de invloed van de kruistochten, de kennis van de Oriënt in de middeleeuwen en de rol van clerici en mecenassen in de hoofse cultuur. Hij legt ook uit hoe Jacob van Maerlant, Diederic van Assenede, Willem die Madoc maakte en andere dichters de nieuwe tijdsgeest meesterlijk tot uitdrukking brachten. EXTRA: op 13 februari vertelt auteur Elvis Peeters van 16 tot 17 u. over zijn vertaling van Henric van Veldekes minneliederen, hij signeert ook zijn boek. Een romantisch toemaatje voor Valentijn.
}}CODE: SL17-067 Niet inbegrepen: boek ‘Ik bid de
liefde’ (handelsprijs € 17,50): € 15 bijtellen. Voor de luxe-editie met CD (handelsprijs € 29,99): € 24,95 bijtellen.
Prof. JOZEF JANSSENS, doctor in de Germaanse filologie, specialiseerde zich in de middeleeuwse cultuur. Hij doceerde en publiceerde over de middeleeuwse letterkunde en geschiedenis. Zijn boek Floris ende Blancefloer van Diederic van Assenede verscheen bij Davidsfonds Uitgeverij. Momenteel is hij verbonden met het project ‘Rijmbijbel van Jacob van Maerlant’.
OVE RIJS E
JOHANNA, MARGARETHA EN ISABELLA VROUWEN ROND KEIZER KAREL
➜➜ Johanna de Waanzinnige, gek van verdriet ➜➜ Margaretha van Oostenrijk, een pittige tante ➜➜ Isabella van Oostenrijk, de Brusselse bruid
PRAKTISCH
Data: vr. 17, 24 en 31 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: CC Den Blank (Begijnhof 11) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Overijse-Huldenberg-Tervuren m.m.v. CC Den Blank Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 02 687 56 65 (Gerard Charlier) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: OV17-063
Keizer Karel was de zoon van Filips de Schone en Johanna van Castilië. Die laatste ging de geschiedenis in als Johanna de Waanzinnige. Was ze echt gek, of kwam die diagnose vooral anderen goed uit? Margareta van Oostenrijk, driemaal uitgehuwelijkt en kinderloze weduwe op haar 25ste, nam de zorg voor haar neefje Karel en zijn zussen op zich terwijl ze zich wijdde aan de welvaart van de Nederlanden. Eén van die zusjes, Isabella, werd
op haar 14de uitgehuwelijkt aan Christiaan II van Denemarken. Zij leefde jaren in ballingschap in Vlaanderen, waar ze op jonge leeftijd stierf. Dat de levens van prinsessen niet altijd over rozen lopen, ontdekt u in deze cursus. Brigitte Raskin vertelt de levensverhalen van drie beroemde prinsessen uit de entourage van keizer Karel. Ze illustreert de verhalen met portretten en laat zo ook de 16de-eeuwse schilderkunst aan bod komen. Op die manier krijgt u een alternatieve kijk op een intrigerende periode uit onze geschiedenis. Reis: Denemarken met Brigitte Raskin (mei 2017)
BRIGITTE RASKIN is historica en schrijfster. Bij Davidsfonds Uitgeverij verschenen De taalgrens en de historische jeugdroman De gestolen prinses. Ze begeleidt de Davidsfonds Cultuurreis naar Denemarken, in het spoor van Christiaan en Isabella.
© PATRICIA HOFMEESTER - SHUTTERSTOCK
EUROPA 49
A ARSCHOT
DE GRAVEN VAN LOON
10 EEUWEN LOONSE, LUIKSE EN LIMBURGSE GESCHIEDENIS ➜➜ Boeren, bokkenrijders en bloesems: het so-
ciaaleconomisch leven ➜➜ De rijkdom en invloed van de Maaslandse cultuur ➜➜ Van het braaksel van de zee tot het Beiers bronsgroen: de buitenlandse politiek
De graven van Loon speelden een niet te onderschatten rol in het hart van het Duitse Rijk. De eeuwenlange verhouding met Luik was vaak communautair geladen, maar de graven probeerden zich te hand-
haven door strategische leencontracten, de stichting van steden en een uitgekiende huwelijkspolitiek. Het leverde zelfs een Loonse keizerskandidaat op. Jan Vaes schreef een monografie over de graven van Loon. Het werk is een indrukwekkende synthese van de Limburgse geschiedenis van ca. 1015 tot 1795. In deze cursus biedt hij een toegankelijk overzicht van politieke, sociaaleconomische, religieuze en culturele ontwikkelingen en reikt hij een handig kader aan om de Loonse geschiedenis te duiden. Boek: De graven van Loon. Loons, Limburgs, Luiks, door Jan Vaes.
JAN VAES is doctor in de oudheidkunde en kunstgeschiedenis en werd laureaat van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België. Hij is gastprofessor geschiedenis en cultuurgeschiedenis aan de Lerarenopleiding van het University College LeuvenLimburg. Hij publiceerde bij Davidsfonds Uitgeverij en begeleidt Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: vr. 10, 17 en 24 feb. van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Capucienenklooster (Ten Drossaarde 1)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aarschot
Info: 016 56 48 70 (Emiel
Ooms) of 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie) Prijs zonder boek: € 54 - € 49 (met Davidsfonds Cultuur kaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
}}CODE ZONDER BOEK: AA17-024 Prijs met boek: ‘De graven van Loon. Loon, Luiks, Limburgs’ (handelsprijs € 59,95): €108 - € 103 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE MET BOEK: AA17-081
50 EUROPA
DIE ST
IN HET SPOOR VAN ERASMUS HET HUMANISME IN DE LAGE LANDEN
PRAKTISCH
Data: do. 9, 16, 23 feb. en
9 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: CC Begijnhof Diest (Infirmeriestraat z/n)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Diest
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids
fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: DI17-037
➜➜ De Brechtse Latijnse School en het Leuvense
Drietalencollege ➜➜ Impact van Erasmus’ methode op de wetenschappen ➜➜ Rubens als Antwerps humanist
Vanuit Italië verspreidt de cultuurbeweging van het renaissance-humanisme zich in de 16de eeuw over Europa. Ook in de Lage Landen vindt het een bijzonder vruchtbare bodem, met Erasmus als bekendste roerganger. Nieuwe pedagogische inzichten sijpelden echter al eerder binnen in diverse Latijnse Scholen.
Het vernieuwde taalonderwijs van de humanisten blijkt de katalysator te zijn voor ongeziene culturele, intellectuele en wetenschappelijke doorbraken. Jan Papy reist met u door de cultuurgeschiedenis van de 16de-eeuwse Nederlanden, van Erasmus tot Vesalius, van Lipsius tot Rubens. U leert alles over het humanisme en de nieuwe pedagogische en wetenschappelijke methode. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Zeer goede docent, bevlogen spreker met veel kennis over het onderwerp.’ (Brecht, 2015)
Prof. JAN PAPY studeerde klassieke filologie en wijsbegeerte aan de KU Leuven, waar hij nu hoogleraar Latijnse taal- en letterkunde is. In zijn onderzoek richt hij zich voornamelijk op de studie van het Neolatijn, het renaissance-humanisme, de intellectuele geschiedenis en de universiteitsgeschiedenis.
© SHCHIPKOVA ELENA - SHUTTERSTOCK
EUROPA 51
TIE N E N
STAD VAN VROUWEN OVER BEGIJNEN EN BEGIJNHOVEN
➜➜ Vrouwelijke kracht in de middeleeuwen ➜➜ Ketterij en mystiek van vrouwen ➜➜ De begijnhoven: een uniek fenomeen
Je vindt ze in heel wat Vlaamse steden: de pittoreske ommuurde begijnhoven met de typische rijhuisjes rond een centrale kerk. Die begijnhoven ontstonden in de middeleeuwen, toen het nog ondenkbaar was dat vrouwen alleenstaand waren, laat staan carrière maakten. Daarom beslisten groepen vrouwen om samen te wonen. Ze gingen daarbij ook op zoek naar een persoonlijke vorm van spiritualiteit, al dan niet gesteund door de Kerk.
vorm aanvaardbaar en respectabel te maken en hoe ze hun stadjes-in-de-stad uitbouwden. Elders in Europa werd de beweging verdacht gemaakt en uitgeroeid. Een boeiende cursusreeks over vrouwen die koppig hun eigen weg gingen. EXTRA: Van het Tiense begijnhof, een van oudste van België, blijft niet veel meer over. Ontdek in plaats daarvan de Leuvense begijnhoven, onder leiding van de docente. (facultatief, woe. 29 maart om 13 u.)
CURSISTEN VERTELLEN CC‘Uitstekende lesgeefster, proficiat!’ (Gent, 2015) Mieke Felix legt uit hoe de begijnen in de Neder- CC‘Deze cursus zet aan om nog meer over het landen erin slaagden om hun unieke samenlevingsonderwerp bij te leren.’ (Turnhout, 2015)
MIEKE FELIX studeerde toneel en voordrachtkunst in Antwerpen, kunstgeschiedenis in Gent en theologie in Leuven. Ze is docente in het vormingswerk voor volwassenen en behandelt vooral de culturele geschiedenis van de middeleeuwen, met een speciale focus op het leven en denken van religieuze minderheden.
PRAKTISCH
Data: ma. 6, 13, 20 en 27 maart van 14 tot 16.15 uur
Plaats: CC De Kruisboog (SintJorisplein 20)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Tienen
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 016 81 38 86 (Theo Meyvis) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TN17-073 Niet inbegrepen: fac. bezoek Leuvense begijnhoven, met drankje: € 15 per persoon bijtellen
52 EUROPA
MASTER OF SAINT GILESL, SAMUEL H. KRESS COLLECTION
B RUGG E
CLOVIS, DE EERSTE KONING DER FRANKEN DE GESCHIEDENIS EN DE MYTHE
➜➜ Groei van het Frankische rijk ➜➜ Clovis en het christendom ➜➜ De rol van Clovis in de Westerse geschiedenis
PRAKTISCH
Data: zat. 28 jan., 4, 11 en 25 feb. van 10 tot 12.30 uur
Plaats: Hof van Watervliet (Oude Burg 27, zaal 7)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge
Prijs: € 65 - € 57 (met Davidsfonds
Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 050 39 19 11 (Hugo Declercq) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BG17-031
Was Clovis de eerste koning van Frankrijk, zoals o.a. Charles de Gaulle beweerde? Was hij een creatieve heerser die West-Europa op weg zette naar de christelijke middeleeuwen? Of was hij gewoon een barbaarse krijgsheer die zich vechtend een weg naar de macht baande? Er doen verschillende mythes de ronde over de Frankische vorst. In deze cursus gaat Raoul Bauer de uitdaging aan om de fabels en feiten over Clovis en zijn 30-jarig
koningschap te onderscheiden. In de zoektocht naar de waarheid passeren een aantal bijzondere personages de revue: Clovis’ vrouw Clotilde en de heilige Genoveva van Parijs, bisschop Remigius van Reims, de koningen van de Goten en de Bourgondiërs, de Romeinse keizer in Constantinopel. CURSISTEN VERTELLEN
CC‘Model-docent!’ (Beveren, 2015) CC‘Inhoudelijk onze horizon verruimd, schitterend historisch overzicht.’ (Mechelen, 2016)
Boek: Clovis in de schaduw van twee vrouwen, door Raoul Bauer.
Prof. RAOUL BAUER, historicus en doctor in de letteren, is emeritus hoogleraar cultuurgeschiedenis binnen de Associatie van de KU Leuven. Bij Davidsfonds Uitgeverij publiceerde hij verschillende boeken, waaronder Karel de Grote. Een keizer op de grens tussen twee werelden.
N IEU W
B RUGG E
SONNETTEN EN MOTETTEN CULTUUR TEN TIJDE VAN SHAKESPEARE
© STOCKSNAPPER - SHUTTERSTOCK
➜➜ Harmonie en kakofonie in de Tudortijd ➜➜ Hamlet en Een midzomernachtsdroom ➜➜ Muziek van Tallis, Weelkes en Byrd
PRAKTISCH
Data: di. 14, 21 en 28 maart van 14 tot 16.30 uur
Concert: vr. 24 maart om 20 uur Plaats: Concertgebouw (’t Zand) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Brugge en het Concertgebouw Prijs: € 86 - € 81 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie, digitale syllabus en ticket rang I t.w.v. € 33 Info: 050 34 67 08 (Dirk Deckers) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BG17-033
‘If music be the food of love, give me excess of it.’ Het is slechts een van de vele voorbeelden van muzikale beeldspraak bij Shakespeare. Op de achtergrond van zijn toneelstukken en sonnetten horen we niet alleen het redetwisten en wapengekletter van religieuze conflicten, maar ook de tijdloze composities van grootmeesters als Thomas Tallis en William Byrd. In deze cursus bespreekt Guido Latré niet alleen de componisten, maar ook enkele toneelteksten,
sonnetten en andere lyrische teksten van Shakespeare. Dit alles rijkelijk geïllustreerd met beeldmateriaal uit de tijd van Shakespeare en met boeiende uittreksels uit recente toneel- en filmversies van Shakespeares werk. Een overvloed aan klank en beeld om heerlijk van te genieten! EXTRA: De Engelse zangers van Stile Antico illustreren de bijzondere band tussen Shakespeare en de muziek. (Inclusief, vr. 24 maart om 20 u.) Boek: Mijn ogentroost, mijn afgrond, door Ed Franck. Reis: Noord-Engeland met Guido Latré (mei/juni 2017).
Prof. GUIDO LATRÉ doceerde Engelse letterkunde aan de KU Leuven en is hoogleraar aan de UCL. Zijn onderzoek richt zich op de Engelse literatuur en cultuur van de late middeleeuwen en de renaissance. Hij was betrokken bij verschillende bekroonde documentaires van onder meer de BBC.
EUROPA 53
N IEU W
KORTRIJ K
EEN VERGETEN VLAAMSE BEWEGING? FRANS-VLAANDEREN TUSSEN 1850 EN 1950
➜➜ De Kerk, drijvende kracht achter de regiona-
listische bewegingen ➜➜ De politieke context: nationaal en internationaal ➜➜ Prof. Camille Looten: een verbindingsfiguur
Als sinds de Vrede van Utrecht van 1713 hoort Frans-Vlaanderen definitief bij Frankrijk. Toch wist de oorspronkelijke volkstaal er tot vandaag te overleven. Twee grote regionalistische bewegingen zijn daar mee voor verantwoordelijk: het Comité Flamand de France, dat in 1853 in volle romantiek is opgericht, en het Vlaamsch Verbond
van Frankrijk, dat tijdens het interbellum een veel radicalere weg is opgegaan. Prof. Camille Looten was een verbindingsfiguur tussen beide bewegingen. Hoe verliep de inpassing van die regio in het nieuwe vaderland en hoe waren de contacten met het oude? Welke wetten hebben een rol gespeeld bij de verdringing van de volkstaal in Frans-Vlaanderen? Kunnen we spreken van een echte Vlaamse Beweging, of ging het vooral om het behoud van het eigen karakter van de streek binnen de Franse staat? Michel Nuyttens spit met u in de verre én de recente geschiedenis van de regio.
MICHEL NUYTTENS studeerde geschiedenis aan de KU Leuven, waar hij in 1978 promoveerde met een biografie over de Frans-Vlaamse regionalist Camille Looten. Hij was van 1973 tot 2013 verbonden aan het Rijksarchief. Van 1978 tot 2008 was hij redacteur van het Jaarboek De Franse Nederlanden (uitg. Stichting Ons Erfdeel).
PRAKTISCH
Data: vr. 3, 10, 17 en 24 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: KULAK blok B, aula B422 (E. Sabbelaan 53)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Kortrijk
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 056 35 24 76 (Achilles
Surinx) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: KT17-053
54 EUROPA
KOK SIJ DE
© MIGUEL ANGEL PALLARDO DEL RIO - SHUTTERSTOCK
TUSSEN CORDOBA EN GRANADA SPANJE TIJDENS DE CONQUISTA EN DE RECONQUISTA
➜➜ De verovering van het Iberisch Schiereiland ➜➜ Het emiraat en het kalifaat van de Umma-
yaden
➜➜ Cordoba, Sevilla en Granada heroverd
PRAKTISCH
Data: woe. 22 feb., 8, 15, 22 en 29 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: CC Casino Koksijde (Casinoplein 11)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Koksijde, het gemeentebestuur van Koksijde en het CC Prijs: € 80 - € 70 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 058 51 36 00 (Jacques Bauwens) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
In de 8ste eeuw trekken moslims het Iberische schiereiland binnen en in de 10de eeuw wordt het land omgevormd tot het kalifaat van de Ummayaden, waar een grote tolerantie heerst tegenover andere religies. Wanneer het kalifaat in 1031 uiteenvalt, eindigt ook het moslimrijk. De christenen trachten het gebied te heroveren en boeken grote successen. Maar de eeuwenlange samenleving tussen moslims, joden en christenen dwingt hen tot ‘convivencia’.
Luk Corluy neemt u mee naar Spanje ten tijde van de Conquista en de Reconquista. In glasheldere bewoordingen doet hij de geschiedenis van Moren en christenen voor u uit de doeken. Hij toont ook het belang van die periode voor de actuele, multiculturele samenleving. CURSISTEN VERTELLEN CC‘De spreker weet ons op meeslepende wijze door de hoofdzaken van 800 jaar geschiedenis te gidsen!’ (Dendermonde, 2012) Reizen: Andalusië met Chris De Paepe (mei 2017); Semana Santa in Sevilla met Luc Corluy (april 2017).
LUK CORLUY studeerde filosofie, sociologie en economie en was verbonden aan het departement Economie van de KU Leuven. Zijn interesse gaat uit naar de geschiedenis van de middeleeuwen, onder andere van Spanje. Hij is medewerker van het tijdschrift Streven, waarvoor hij de situatie in Latijns-Amerika bestudeert.
}}CODE: KO17-052
TORHOUT
VIKING RJOERIK VERSUS PRESIDENT POETIN EEN ALTERNATIEVE GESCHIEDENIS VAN RUSLAND
© KUZMA - SHUTTERSTOCK
➜➜ De grote periodes in de Russische geschiedenis ➜➜ Sporen van het oude Rusland en het Russische
imperium
➜➜ Het communistische verleden
PRAKTISCH:
Data: woe. 15, 22 feb., 8, 15 en 29 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: CC De Brouckere (Aartrij
kestraat 6) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Torhout Prijs: € 80 - € 70 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 050 21 38 58 (Daniël Vanhoutte) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TH17-075
Al eeuwenlang staat Rusland voor alles wat Europa niet is: oriëntaals, barbaars, boers … Die tegenstelling is slechts een van de vele mythes over het land. Even omstreden zijn de ideeën dat de Tataren Rusland van de Westerse cultuur hebben afgesneden, het land voortdurend op zoek is naar natuurlijke grenzen en de Russen van nature slaafs en hun leiders per definitie despotisch zijn.
Wim Coudenys gaat op zoek naar de echte hoogtepunten uit de geschiedenis van Rusland. Hij neemt de mythes van de Russische geschiedenis en hun betekenis voor het heden onder de loep en haalt daarbij een aantal hardnekkige misvattingen onderuit. Een verhelderende en verrassende cursus die een ander licht werpt op de boeiende Russische geschiedenis. CURSISTEN VERTELLEN
CC‘Recht voor de raap. To the point. Gewoon SCHITTEREND!!’ (Brasschaat, 2014)
Reizen: Sint-Petersburg met Vladimir Ronin (april 2017); Moskou en Sint-Petersburg met Olga Novitskaja (april/mei 2017).
Prof. WIM COUDENYS doceert Russische en Europese (cultuur)geschiedenis aan de KU Leuven (Campus Antwerpen & Leuven). Hij is gespecialiseerd in Belgisch-Russische relaties, de geschiedenis van de Russische emigratie na 1917 en de Russische geschiedschrijving. Hij is auteur van Het geheugen van Rusland.
© MUSEUM CATHARIJNECONVENT
EUROPA 55
A AL ST
ORANJE TEGEN SPANJE (1500-1648)
VERENIGING EN VERDELING VAN DE NEDERLANDEN ONDER DE HABSBURGERS ➜➜ Keizer Karel op zoek naar vrede ➜➜ Filips II versus Willem van Oranje ➜➜ Veldheren, landvoogden en de Staten-Ge-
neraal
In 1548 kondigt Keizer Karel de definitieve vereniging van de Zeventien Provinciën af. Exact 100 jaar later, in 1648, verdeelt de Vrede van Munster de Nederlanden alweer in twee. De katholieke Spaanse Nederlanden worden door de Habsburgers geregeerd. In de overwegend calvinistische Staatse Nederlanden waren de Nassaus, met Willem van Oranje en zijn zoons Maurits en Frederik-Hendrik, aan zet.
De periode van vereniging en scheiding van de Nederlanden is op z’n minst woelig te noemen, met de beeldenstorm, de val van Antwerpen en de Tachtigjarige Oorlog. Maar het was ook de tijd van Breugel, Titiaan, Rubens en Rembrandt en dankzij landvoogden Albrecht en Isabella heerste er twaalf jaar vrede. Edward De Maesschalck doet het complete verhaal uit de doeken. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Edward De Maesschalck vertelt zo smakelijk. Zijn grote troef is dat hij de geschiedenis als een leuk verhaal brengt. Het was heel plezant.’ (Oudenburg, 2015) Reis: Nederland met Edward en Dimitri De Maesschalck (juni 2017).
EDWARD DE MAESSCHALCK is doctor in de geschiedenis en werkte van 1979 tot 2010 bij de VRT als programmamaker en interviewer, en als programma-adviseur bij Canvas. Hij is auteur van verschillende historische boeken: Oranje tegen Spanje, De Bourgondische vorsten en De graven van Vlaanderen. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: vr. 27 jan., 3, 17 en 24 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: CC De Werf (Molen straat 51)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aalst
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 053 77 72 62 (Willy
Beeckman) of 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie) Prijs zonder boek: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE ZONDER BOEK: AL17-023 Prijs met boek: ‘Oranje tegen
Spanje. Vereniging en verde ling van de Nederlanden’ (handelsprijs € 69,99): € 126 - € 118 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE MET BOEK: AL17-082
© COLLECTIE F. DUINKERKE, BERGEN OP ZOOM
56 EUROPA
DE PINTE
VLUCHTELINGEN, OORLOGSVRIJWILLIGERS, BRIEVENSMOKKELAARS EN SPIONNEN DE EERSTE WERELDOORLOG AAN DE BELGISCH-NEDERLANDSE GRENS
PRAKTISCH
Data: di. 31 jan., 7, 14 en 21 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: Ontmoetingscentrum Pol
derbos (OCP) (Polderbos 20) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. De Pinte Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 09 282 96 69 (Katleen Vandermeersch) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: PI17-035
➜➜ Algemeen verloop van de Eerste Wereldoorlog ➜➜ Clandestiene activiteiten aan de Belgisch-
Nederlandse grens
➜➜ De elektrische draadversperring
Aangezien het neutrale Nederland geen strijdende partij was tijdens de Eerste Wereldoorlog, was de grens tussen België en Nederland er een tussen oorlog en vrede. Daardoor konden zich aan die grens ruim vier jaar lang heel wat clandestiene activiteiten ontwikkelen, ook al was er een strenge bewaking. Langs de grens liep namelijk een anderhalve tot twee meter hoge draad met een hoogspanning van 2000 volt die bijna 1000 slachtoffers maakte.
Professor Alex Vanneste bekijkt de Groote Oorlog vanuit dit bijzondere grensgebied. Hij heeft het over de vluchtelingenproblematiek, de wijze waarop oorlogsvrijwilligers toch aan het front geraakten, de clandestiene post met frontsoldaten en de spionage in bezet gebied en aan de grens. Tot slot vertelt hij wat de moordende elektrische grensdraadversperring voor dit alles betekende. CURSISTEN VERTELLEN
CC‘Deze cursus behoort tot de top. Niets dan lof!’ (Turnhout, 2014)
CC‘Zeer interessant en boeiend gebracht.’ (Turn hout, 2014)
Em. prof. dr. ALEX VANNESTE was gewoon hoogleraar Franse taalkunde, Franse spraakkunst, sociolinguïstiek en ICT voor menswetenschappers. Momenteel doceert hij nog sociolinguïstiek aan de UA. De laatste jaren spitste zijn onderzoek zich vooral toe op de geschiedenis van de elektrische grensdraadversperring tussen België en Nederland tijdens WO I, waarover hij ook heel wat publiceerde.
57
KUNST OVERZICHT
VAN CÉZANNE TOT MAGRITTE................................................................ 59 MODERNISME IN DE NEDERLANDEN. . ................................................ 59 HEDENDAAGSE KUNST............................................................................... 60 KIJKEN NAAR KUNST .................................................................................. 61 HET LAM GODS. . ............................................................................................. 62
KUNST 59
HALLE
VAN CÉZANNE TOT MAGRITTE DE GEBOORTE VAN DE MODERNE KUNST
➜➜ Kubisme, fauvisme en surrealisme ➜➜ Matisse, dé colorist van de 20ste eeuw ➜➜ Magritte, de schilder van ideeën
In het begin van de 20ste eeuw ontstaat de moderne kunst. De Franse post-impressionistische kunstschilder Paul Cézanne wordt algemeen als de vader van de moderne kunst beschouwd. Vanaf 1890 schildert hij quasi-abstracte werken in schitterende kleuren en opent de weg naar kubisme en fauvisme. Zowat alle avant-gardekunstenaars, zoals Picasso, Braque, Denis en Mondriaan, raken door hem geïnspireerd. Wat volgt, is een vloedgolf aan nieuwe stijlen en stromingen.
Zo lanceert Matisse in 1905 het fauvisme, waarmee hij behaaglijke onderwerpen in prachtige kleurencombinaties uitdrukt. In 1907 introduceert Picasso het kubisme. Hij wordt de meest innoverende kunstenaar van de 20ste eeuw en ontwikkelt ook andere stijlen zoals surrealisme en expressionisme. En Matisse breekt in 1926 radicaal met het principe van het realisme en schildert alleen nog ideeën in bevreemdende beelden. Christiane Struyven neemt u in deze rijk geïllustreerde cursus mee op ontdekking doorheen de beginjaren van de moderne kunst.
PRAKTISCH
Data: woe. 1, 8, 15 en 22 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: Heilig-Hart & College (Possozplein)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Halle Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 0495 27 91 50 (Thilda CHRISTIANE STRUYVEN studeerde rechten in Leuven en kunstgeschiedenis in Cambridge. Ze was 25 jaar lang advocaat in Brussel. Van 2009 tot 2014 was ze gids voor tijdelijke expo’s bij Bozar. Sinds 2009 geeft ze voordrachten over 20ste-eeuwse schilderkunst voor o.a. de Koninklijke Bibliotheek van België, het Museum Dhont-Dhaenens en het Musée Picasso (Parijs).
Debusscher) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: HA17-044
N IEU W
MORTSE L
© VECTORILLUSTRATION - SHUTTERSTOCK
MODERNISME IN DE NEDERLANDEN (CA. 1900 - 1940) VERNIEUWINGEN IN DE BEELDENDE KUNST
➜➜ Breuk met de traditie en exploratie van het ik ➜➜ De Stijl ➜➜ De Antwerpse avant-garde
De auto, de fotografie, het communisme … Het zijn maar enkele voorbeelden van de vele nieuwigheden die de maatschappij aan het begin van de 20ste eeuw grondig veranderden. Uiteraard werden die veranderingen weerspiegeld in de culturele stromingen van die tijd. Die worden wel eens met de termen modernisme en avant-garde omschreven, omdat ze zich verzetten tegen de
traditionele opvattingen en een voorhoede waren van een revolte in de kunst. Modernisme is een verzamelnaam voor verschillende artistieke bewegingen, zoals het expressionisme, het kubisme, het futurisme en het surrealisme. Ludo Beheydt neemt u mee naar die periode vol vernieuwing en gaat samen met u na in hoeverre Ensor, Mondriaan en Van Gogh modernisten zijn. Ook andere kunstenaars uit de Nederlanden, zoals Spilliaert, Van den Berghe, Smalzigaug, Gestel en Sluijters passeren de revue. Reis: Mondriaan en de Stijl met Edward en Dimitri De Maesschalck (juni 2017)
PRAKTISCH
Data: do. 2, 9, 16 en 23 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: zaal ’t Parkske (Edegem sestraat 26)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Mortsel
Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Prof. dr. LUDO BEHEYDT was gewoon hoogleraar civilisation néerlandaise en linguistique néerlandaise aan de UCL en hij was bijzonder hoogleraar cultuur der Nederlanden aan de universiteiten van Leiden en Amsterdam. Bovendien is hij Europees eresenator vanwege zijn bijdrage aan de Europese cultuur.
Info: 03 449 50 80 (Conny Pirée)
en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: MO17-059
© RAPHAEL KOH - UNSPLASH
60 KUNST
B E VE RE N
HEDENDAAGSE KUNST EEN KENNISMAKING
PRAKTISCH
Data: do. 2, 9, 16 en 23 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: CC Ter Vesten (Graven plein 2)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Beveren en Vormingplus Waas-en-Dender Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 03 775 69 04 (Alex Claus) en op 016 31 06 70 (Davids fonds Academie)
}}CODE: BV17-028 Niet inbegrepen: fac. rond
leiding Foundation Verbeke, met drankje en gebak: € 20 per persoon bijtellen Reizen: Hedendaagse kunst in Dusseldorf met Hans Martens (april 2017); Moderne kunst in Parijs met Hans Martens (maart 2017).
➜➜ Wat is kunst? ➜➜ Actuele kunstenaars leren kennen ➜➜ Leren omgaan met hedendaagse kunst
Zeg Jan Fabre en vele mensen denken aan katten. Toen er commotie ontstond over in de lucht gegooide katten, beriep de kunstenaar zich op ‘artistieke vrijheid’. Kunnen we zo’n actie kunst noemen? Het is een vraag die vaak komt bovendrijven als het over hedendaagse kunstwerken gaat. Die kunstwerken dagen het publiek soms uit en roepen vaak meer vragen op dan oude kunst. Er zijn immers zoveel verschillende stromingen en zoveel boodschappen waardoor het vaak moeilijk is om er vat op te krijgen. Brigitte Dekeyzer reikt u met deze inleidende cursus hulpmiddelen aan om naar hedendaagse
kunst te kijken en ervan te genieten. Ze brengt verschillende thema’s aan en schept ruimte voor debat. De cursus zoekt op die manier naar een antwoord op de vragen van zowel liefhebbers als kunstleken. EXTRA: De Foundation Verbeke is een van de grootste privé-initiatieven voor hedendaagse kunst in Europa. Tijdens een bezoek kan u uw inzichten uit de cursus meteen in praktijk brengen. (facultatief, do. 9 maart om 14 u.) CURSISTEN VERTELLEN CC‘De docente kent de materie, dat voel je. Ze kon de moeilijke inhoud zeer goed in woorden vatten en dat is fantastisch!’ (Genk, 2015)
Prof. BRIGITTE DEKEYZER is doctor in de kunstwetenschappen en licentiate in de wijsbegeerte. Ze is gespecialiseerd in kunsteducatie en doceert aan de KU Leuven vakken als kunst & publiek, kunstdidactiek en omgaan met kunst.
© MICHAËL BORREMANS - A2. 2004. PHOTO: PETER COX, COURTESY ZENO X GALLERY, ANTWERP
KUNST 61
DE N DE RMON DE
KIJKEN NAAR KUNST
SCHILDERKUNST ALS BEELD VAN DE WERKELIJKHEID ➜➜ Wat is schoonheid? Kan schoonheid troost
bieden? ➜➜ Het portret in de kunst ➜➜ De evolutie van figuratie naar abstractie. En wat nu?
In de renaissance was het schilderij een venster op de wereld. Die wereld werd aan het begin van de 20ste eeuw aan diggelen gegooid door schilders als Matisse, Picasso en Malevitsj. Wat in verf getoond werd, maakte zich los van de herkenbare werkelijkheid. Vanaf de jaren 1990 keert een nieuwe generatie schilders – Luc Tuymans, Marlene Du-
mas, Peter Doig – terug naar de figuratie. Of is dat maar schijn? Eric Rinckhout onderneemt samen met u een eigenzinnige reis door de geschiedenis van de schilderkunst. Hij toont werken van bekende en minder bekende meesters, duikt in hun ontstaansgeschiedenis, zoekt naar het verhaal en het kader eromheen en geeft u zo een andere kijk op kunst. Reizen: Magritte in Brussel en Parijs (11 jan. 2017) en Cobra en Corneille in Schiedam en Amsterdam (19 feb. 2017) met Eric Rinckhout.
PRAKTISCH
Data: di. 14 en 21 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Belgica BiS (Kerkstraat 115)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Dendermonde en Vorming plus Waas-en-Dender Prijs: € 42 - € 37 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 052 21 47 70 (Marieken Van de Perre-Pée) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: DE17-036
ERIC RINCKHOUT is kunstjournalist en was jarenlang cultuurredacteur bij De Morgen. Hij schrijft vooral over beeldende kunst. Een selectie van zijn rubriek Ontrafeld werd eind 2014 gebundeld. Hij schreef uitvoerig over Luc Tuymans, Michaël Borremans, Jan Vanriet, Sam Dillemans en Ilse D'Hollander. Momenteel bereidt hij de biografie voor van Eugeen Van Mieghem en een boek over René Magritte.
© KIK-IRPA, BRUSSELS, BELGIUM
62 KUNST
N IEU W
OU DE NA ARDE
HET LAM GODS
DE REVELATIE VAN DE RESTAURATIE PRAKTISCH
Data: do. 9, 16, 23 en 30 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Walburgacentrum
(Zakske, in de omgeving van de Sint-Walburgakerk) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Oudenaarde Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie Info: 055 31 40 66 (René Lemarcq) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: OU17-062
➜➜ Laat-middeleeuwse religieuze mentaliteit ➜➜ Kunsthistorische vraagstukken omtrent het
Lam Gods
➜➜ Multidisciplinair restauratiewerk
In 1432 schilderden de gebroeders Van Eyck De aanbidding van het Lam Gods. In de ogen van de opdrachtgevers en de schilders had het schilderij een uitdrukkelijke bedoeling. Heel het ontwerp stond in het teken van een religieuze thematiek. Peter Schmidt ontrafelt in twee lezingen stap voor stap de boodschap van het werk aan de hand van totaalbeelden en prachtige details.
PETER SCHMIDT was hoofdbibliothecaris, geestelijk directeur en president van het Bisschoppelijk Seminarie in Gent en als kanunnik verbonden aan de Sint-Baafskathedraal. Hij is auteur van Het Lam Gods.
De grootse inhoud en zeggingskracht van het altaarstuk zijn uiteraard afhankelijk van de drager. Overschilderingen uit het verleden kunnen de afbeeldingen, betekenissen en esthetische ervaring sterk beïnvloeden. Sinds 2012 werd het Lam Gods gerestaureerd en de resultaten zijn verbluffend. Anne van Grevenstein ontrafelt voor u laag voor laag de geschiedenis van het werk en toont wat de restauratie reveleert.
ANNE VAN GREVENSTEIN is restaurator van schilderijen en beschilderde objecten. Ze is voormalig adviseur van de Kathedrale Kerkfabriek Sint-Baafs en was daardoor nauw betrokken bij het restauratieproject.
63
MUZIEK OVERZICHT
VAN ARMSTRONG TOT THIELEMANS................................................... 65 JOHANN SEBASTIAN BACH...................................................................... 65 BACH ACADEMIE........................................................................................... 66 DE COMPONIST EN DE KONING............................................................ 66 OP WEG NAAR NIEUWE MUZIKALE KENNIS ������������������������������������� 67 DE DANSENDE ZONNEKONING............................................................. 68 MUZIEK IN DE PASSIETIJD. . ........................................................................ 68
Focus Shostakovich Seizoen 16-17
RUSSIAN NATIONAL ORCHESTRA BRUSSELS PHILHARMONIC & MARC BOUCHKOV BORODIN QUARTET AMÔN STRIJKKWARTET STEVEN ISSERLIS & CONNIE SHIH
AD_Davidsfonds_FOCUSSHOSTAKOVICH_202x267.indd 1
Dmitry Shostakovich
MUZIEK ALS EMOTIONELE EN POLITIEKE UITLAATKLEP
28/10/16 11:49
MUZIEK 65
K A STE RLE E
VAN ARMSTRONG TOT THIELEMANS ➜➜ De oorsprong en definitie van jazz ➜➜ Jazz als entertainment met de big bands ➜➜ Moderne jazz en de invloed van andere genres
Wie jazz zegt, denkt aan improvisatie. De muziek ontstond in Amerika als een spontane mix van diverse invloeden: van klassieke instrumenten tot genres als gospel en blues. Even later veroverde de muziekstijl Europa en de rest van de wereld. Maar wat is jazz precies en hoe evolueerde het genre? Waar begin je als leek je ontdekkingstocht en hoe word je een liefhebber?
Marc Van den Hoof vertelt u alles over de boeiende geschiedenis van jazz. Hij staat stil bij de verschillende periodes en stijlen binnen het genre. U wordt ondergedompeld in de swingperiode met jazzlegenden als Duke Ellington en Count Basie, de bebop met Charlie Parker, de cool met Miles Davis en de hardbop met Charles Mingus. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Als niet-kenner krijg je een globaal beeld over jazz.’ (Diksmuide, 2014)
© FABRICE PLAS
WEGWIJS IN JAZZ
PRAKTISCH
Data:ma. 20 feb., 6, 13 en 20 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Hof ter Rielen (Turnhoutse baan 181)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Nacht van de Geschiedenis: thema muziek, 21 maart.
Kasterlee
Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 014 37 24 92 (Dominique MARC VAN DEN HOOF studeerde Romaanse talen en werd in 1976 producer bij de VRT-radio. Hij publiceerde in muziektijdschriften en maakte als Klara-medewerker diverse jazzprogramma’s. Hij maakte ook deel uit van het Jazz Middelheim-productieteam en doceerde jazzgeschiedenis aan het Lemmensinstituut in Leuven.
Robeyns) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: KL17-049
LE U VE N
© NICKU - SHUTTERSTOCK
JOHANN SEBASTIAN BACH EEN MUZIKAAL GENIE
Grootste componist ooit Leven en werk van Johann Sebastian Bach Invloeden op Bachs composities Johann Sebastian Bach staat geboekstaafd als een van de grootste componisten ooit. Geen ander componist is zo herkenbaar en toch veelzijdig. Bach componeerde vaak voor een bepaalde gelegenheid, maar slaagde er toch keer op keer in om harmonie, ritme en melodie te laten samensmelten tot één betoverend geheel. Geen noot te veel, alle stemmen even interessant: dat maakt zijn muziek zo uniek en onvergankelijk.
In deze overzichtscursus laat Yves Senden u uitvoerig kennismaken met Bachs leven en werk. De ultieme cursus voor al wie volop van Bach houdt of ermee wilt kennismaken. EXTRA: Geniet ook live van Bachs muziek in Leuven Woe. 15 feb., 20 u.: La Petite Bande, Leipziger Cantates Zat. 4 maart, 20 u.: Hildebrandt Consort, H-Moll Messe Zat. 29 april, 20 u.: Hildebrandt Consort, viool- en klavecimbelsonates EXCLUSIEF: Ewald Demeyere en Barthold Kuijken spelen en vertellen Bachs muziek. (optioneel privéconcert op 29 maart, nog niet inbegrepen in de prijzen, afspraken tijdens eerste les)
Prof. YVES SENDEN is licentiaat in de klassieke filologie en doctor in de Kunsten. Hij behaalde eerste prijzen harmonie, Praktische harmonie, muziekgeschiedenis, orgel en kamermuziek, en een diploma Uitvoerend Musicus in Den Haag. Hij doceert aan het Koninklijk Conservatorium in Antwerpen en is reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: woe. 18, 25 jan., 1, 8, 15 en 22 feb., 8, 15 en 22 maart van 14 tot 16.30 uur Plaats: Auditorium, Bibliotheek Tweebronnen (Diestsestraat 49) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Leu ven en Bach in Leuven Inbegrepen: koffie Info: 016 23 41 14 (Jef Scheire) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie) Prijs zonder concerten: € 135 - € 120 (met Davidsfonds Cul tuurkaart)
}}CODE ZONDER CONCERTEN: LE17-055 Prijs met concerten (t.w.v. € 61): € 196 - € 181 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE MET CONCERTEN: LE17-056
66 MUZIEK
B RUGG E
© SHUTTERSTOCK
BACH ACADEMIE BACH EN LUTHER
PRAKTISCH
Data: zat. 14 en zo. 15 jan. van 10 tot 16.30 uur
Concert: vr. 20 jan. om 20 uur Plaats: Sint-Andriesabdij (Zeven
kerken 4) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brugge en het Concertgebouw Inbegrepen: koffie met versnape ringen, warme lunches, concert ticket cat. I t.w.v. € 43 Info: 050 34 67 08 (Dirk Deckers) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie) Prijs cursus: € 110 - € 100 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE: BG16-224
➜➜ De reformatie van Luther ➜➜ Spiritualiteit ten tijde van Bach ➜➜ Analyse van de Lutherse Bachcantates
Maaarten Luther wilde de gelovige gemeenschap via muziek nauwer en actiever bij de eredienst betrekken. Hij schreef zelf een twintigtal eenvoudige Duitse liederen, die een vaste plaats kregen in het onderwijs en in de liturgie. Deze koralen vormden eeuwenlang de basis voor talrijke composities, ook voor Johann Sebastian Bach. In niet minder dan dertig cantates ontleent en verwerkt Bach Lutherse gezangen. Hij citeert ze letterlijk, varieert ze en versiert ze. Of hij voegt instrumentale en vocale ‘commentaar’ toe in alle mogelijke
variaties, vooral voor een theologische of moraliserende duiding. Dick Wursten en Ignace Bossuyt gaan tijdens dit cursusweekend in op de inhoudelijke en de muzikale band tussen Luther en Bach. CURSUSWEEKEND: Maak van deze Bachacademie een heerlijk weekend in de Sint-Andriesabdij in Zevenkerken. Met overnachting (eenvoudige maar ruime kamers met lavabo; toiletten en douches gang), avondmaal op zaterdag, ontbijt op zondag, lunches, vieruurtjes en extra rondleiding in de abdij. (Max. 35 deelnemers) EXTRA: Collegium Vocale Gent reconstrueert een Lutherse dienst ten tijde van Bach. (inbegrepen, vr. 20 jan. om 20 u.).
Prijs cursusweekend: € 170 - € 160 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
EENPERSOONSKAMER: }}CODE BG16-298 TWEEPERSOONSKAMER: }}CODE BG16-299
Prof. IGNACE BOSSUYT is em. gewoon hoogleraar musicologie van de KU Leuven. Zijn onderzoek spitste zich toe op de renaissancepolyfonie. Dominee DICK WURSTEN studeerde theologie in Utrecht en Amsterdam en was predi-
kant te Antwerpen. Hij is inspecteur en pedagogisch begeleider van het protestants godsdienstonderwijs in Vlaanderen en specialist in de geschiedenis van de Reformatie.
N IEU W
DIK SMU IDE
DE COMPONIST EN DE KONING © CANADASTOCK - SHUTTERSTOCK
DE BAND TUSSEN WAGNER EN LUDWIG II VAN BEIEREN
PRAKTISCH
Data: ma. 6, 13, 20 en 27 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Wit-Gele Kruis (Stovestraat) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Diksmuide
Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 051 50 31 80 (Roger Roels) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: DK17-038
➜➜ De sprookjeskoning en de muzikale vernieuwer ➜➜ Het Festspielhaus in Bayreuth ➜➜ Der Ring des Nibelungen
zijn favoriete componist te verwezenlijken. Daar zijn de boekhoudkundige documenten ondubbelzinnig over.
De band tussen Richard Wagner en Ludwig II van Beieren is allesbehalve vanzelfsprekend te noemen. Wagner, een socialist avant la lettre met uitgesproken revolutionaire sympathieën, verzeilt in de intieme entourage van Ludwig, een koninklijke prins. Zodra Ludwig koning van Beieren wordt, spaart hij kosten noch moeite om de dromen van
Johan Uytterschaut geeft een helder beeld van de verhouding tussen Wagner en Ludwig II van Beieren. Hij rolt de lijnen, zoals ze elkaar kruisten op 2 mei 1864, netjes uit en illustreert ze met het nodige materiaal. Was Ludwig zo naïef dat hij zich fataal heeft laten inpakken door een ambitieuze componist? Of was het hen toch puur om de esthetiek te doen? Reis: Riga met Johan Uytterschaut (juni 2017). Nacht van de Geschiedenis: thema muziek, 21 maart.
JOHAN UYTTERSCHAUT is musicoloog. Hij publiceert over onderwerpen rond vocale kunst. De wereld van de opera is zijn werkterrein bij uitstek. Hij is docent opera aan de LUCA School of Arts in Leuven en presentator van Opera in de Cinema voor Kinepolis Vlaanderen. Voor Davidsfonds Cultuurreizen begeleidt hij operareizen.
© ANTONIO GRAVANTE - SHUTTERSTOCK
MUZIEK 67
N IEU W
WAREG EM
OP WEG NAAR NIEUWE MUZIKALE KENNIS ACTIEF LUISTEREN
➜➜ Samen écht luisteren ➜➜ Stijlperiodes en hun grote componisten ➜➜ Voor kenners én liefhebbers
Waar plaatst u Brahms, Bach en Beethoven in de muziekgeschiedenis? Twijfelt u soms of iets klassiek of romantisch is? En hoort u het verschil tussen een concerto en een symfonie? Wilt u uw kennis opfrissen of wilt u graag uw eerste stappen zetten in de wereld van de klassieke muziek? Dan is deze cursus echt iets voor u.
Aan de hand van een muzikaal dagboek en een luisterlijst gaat u aan de slag om klassieke muziek in de juiste stijlperiode te leren plaatsen en de ene van de andere componist te onderscheiden. U zult ontdekken dat u meer van klassieke muziek weet dan u denkt. Samen met Jasper Gheysen en de andere cursisten ziet u aan het eind van de cursus het bos door de bomen!
PRAKTISCH
Data: ma. 23, 30 jan., 6 en
20 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: CC De Schakel (Schakel straat 8)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Waregem
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: Info: 056 60 02 17 (Brigita
Demey) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
Nacht van de Geschiedenis: thema muziek, 21 maart.
JASPER GHEYSEN studeerde musicologie aan de KU Leuven. Hij werkte onder meer voor Symfonieorkest Vlaanderen en Kamerorkest Brugge, geeft les aan verschillende muziekacademies en is oprichter van JAMM - jasper’s artist management. Hij verzorgt inleidingen en schrijft programmateksten voor de Spil, het NOB, deSingel e.a.
}}CODE: WA17-077
68 MUZIEK
© HEIN NOUWENS - SHUTTERSTOCK
N IEU W
ROE S E L ARE
DE DANSENDE ZONNEKONING MUZIEK AAN HET HOF VAN LODEWIJK XIV
PRAKTISCH
Data: do. 2, 9, 16, 23 februari van
14.30 tot 16.30 uur Concert: do. 16 feb. om 20 uur Plaats: CC De Spil (H. Spillebout dreef 1) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Roeselare Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 051 20 86 64 (José De Brouwere) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie) Prijs zonder concert: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
➜➜ Menuet, gavotte en bourrée ➜➜ De mysterieuze Monsieur de Sainte-Colombe ➜➜ De viola da gamba, hét instrument voor adel
en burgerij
Lodewijk XIV kennen we als de Zonnekoning. Die bijnaam heeft hij te danken aan een ballet waarin hij als 14-jarige de rol van de zon danste. Hij zou nadien in maar liefst 40 balletten optreden, bijna net zoveel als een professionele danser. Zijn hele leven ademde hij muziek, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat.
Els Van Hoof neemt u mee op reis naar het prachtige paleis van Versailles. U neemt een kijkje in Lodewijks privévertrekken, waar een uitgelezen gezelschap drie keer per week musiceerde. U maakt het even stil in de kapel, waar elke dag opnieuw een mis werd uitgevoerd. En u geniet natuurlijk ook van dansmuziek van hofcomponisten als Lully, de Visée, Rebel en Marais. EXTRA: Deze cursus is de ideale voorbereiding op het concert ‘Tous les matins du monde’ door Valentin Tournet in CC De Spil. (facultatief, do. 16 feb. om 20 u.) Nacht van de Geschiedenis: thema muziek, 21 maart.
}}
CODE ZONDER CONCERT: RO17-065
Prijs met concert: € 78 - € 70 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
}}CODE MET CONCERT: RO17-066
ELS VAN HOOF is licentiaat in de klassieke filologie en in de musicologie (KU Leuven) en volgde als vrije leerling les aan het Lemmensinstituut. Als wetenschappelijk medewerker was ze enkele jaren actief aan de Koninklijke Bibliotheek Albert I, Afdeling Muziek, in Brussel. Sinds 1997 is Els van Hoof programmamedewerker muziek bij Klara.
TEMSE
MUZIEK IN DE PASSIETIJD © GONEWITHTHEWIND - SHUTTERSTOCK
EEN GOEDE WEEK VOL ONTROERING
➜➜ Oude en nieuwe passies ➜➜ Koraal-, motet- en oratoriumpassies ➜➜ Van eenstemmig tot muzikaal drama
PRAKTISCH
Data: di. 31 jan., 7, 14 en 21 feb. van 20 tot 22 uur
Plaats: Theaterzaal Roxy (Stations straat 29)
Parkeren: mogelijk aan het NMBS Station (Stationsplein 1)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Temse
en CC Roxy Prijs: € 56 - € 50 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: digitale syllabus Info: 03 771 18 97 (René De Wilde) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TM17-071
De hartverscheurende aria’s uit de Mattheus- of Johannespassie van Bach zijn elke muziekliefhebber bekend, maar het gamma aan passiemuziek is veel ruimer. Al sinds de 5de eeuw zingt men tijdens de Goede Week de lijdensverhalen uit de Bijbel. De uitvoering maakte dan ook een enorme evolutie door: van eenstemmige gezangen naar rolverdelingen over verschillende zangers en koren. Het hoogtepunt van het genre zijn de oratoriumpassies van Bach en Telemann, met schitterende
zangpartijen en een grote inbreng van de hoofdrolspelers en het orkest. Maar ook na de 17de eeuw bleef het genre evolueren. Jef Anaf deelt met u zijn liefde voor en kennis van passies en geeft u een helder muziekhistorisch overzicht. CURSISTEN VERTELLEN CC‘De lesgever is heel bevlogen. Het is een ple zier om naar z’n uiteenzetting te luisteren.’ (Ieper, 2013) CC‘Zeer aangename cursus: prachtige schema’s, supermooie fragmenten. Een aanrader’ (Kas terlee, 2016) Reis: Semana Santa in Sevilla met Luc Corluy (april 2017).
JEF ANAF, musicus, muziekpedagoog, musicoloog, was als docent muziekgeschiedenis en scriptiecoördinator werkzaam aan het Lemmensinstituut te Leuven. Hij is organist, koordirigent en los medewerker bij Klara. Hij geeft lezingen en schrijft regelmatig bijdragen voor vaktijdschriften over componisten en andere muzikale onderwerpen.
69
OUDHEID OVERZICHT
DE EXODUS ONTRAFELD........................................................................... 71 APHRODITE, ORPHEUS EN DIONYSOS............................................... 71 LANGS TIGRIS EN EUFRAAT...................................................................... 72 EEUWIGE STEEN............................................................................................. 73 VAN ABRAHAM TOT JEZEBEL................................................................... 74 DE PRE-INCA-CULTUREN.. ......................................................................... 75 HET GRAF VAN PETRUS.............................................................................. 76
OUDHEID 71
TU RN HOUT
DE EXODUS ONTRAFELD BIJBELVERHALEN IN HUN CONTEXT
Bijbelverhalen
➜➜ De betekenis en ontstaansgeschiedenis van
de religieus-literaire werken
Iedereen kent het verhaal van Mozes die de Rode Zee in tweeën splitst, zodat hij zijn volk veilig uit Egypte naar het Beloofde Land kan leiden. En het verhaal van Jozef, die dankzij zijn gave om dromen te verklaren een hoge functie aan het koninklijke hof toebedeeld krijgt. Maar er bestaan nog veel meer prachtige Bijbelverhalen met Egypte in de hoofdrol.
Marleen Reynders gaat op zoek naar de band tussen Bijbelverhalen en de historisch-archeologische context waarin ze zich afspelen. Met veel passie beschrijft ze de eeuwenlange machtsstrijd tussen Egypte en het Bijbelland, en legt ze uit hoe die strijd weerspiegeld wordt in verschillende Bijbelverhalen. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Boeiende cursus op een prima, verhelderende wijze gebracht. Ik heb er echt van genoten!’ (Maaseik, 2014) CC‘Uitstekende, enthousiaste docente!’ (Mort sel, 2015) Reis: Israël en de Palestijnse gebieden met Klaas Vansteenhuyse (april 2017).
MARLEEN REYNDERS is licentiaat in de egyptologie en de musicologie. Ze was voorzitter van Egyptologica Vlaanderen en schreef de boeken Onder het oog van de Zonnegod, Kunstschatten uit Egypte en Het Egypte van de farao’s. Voor Davidsfonds Cultuurreizen heeft ze al heel wat reizen naar Egypte begeleid.
© GENOVA - SHUTTERSTOCK
➜➜ De verhalen van Jozef en Mozes ➜➜ De historisch-archeologische context van
PRAKTISCH
Data: woe. 1, 8, 15 en 22 feb. van 13.30 tot 16 uur
Plaats: Sint-Victorinstituut, ingang A (Kasteelplein 20)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Turnhout
Prijs: € 66 - € 58 (met Davidsfonds Cultuurkaart)(met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 014 61 30 95 (Frans Van Gerven) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TU17-076
A ART SE L A AR
APHRODITE, ORPHEUS EN DIONYSOS GRIEKSE MYTHEN EN HUN BETEKENIS
Hoe verklaar je bliksem en donder? Als natuurfenomenen of als uitbarstingen van de goden? Terwijl wij op zoek gaan naar een wetenschappelijke uitleg, vertelden de Grieken verhalen om belangrijke gebeurtenissen te verklaren. De vadermoord van Oedipus, de twijfel van Orpheus, de straffen van Dionysus… Stuk voor stuk geven ze antwoord op vragen waar ook wij nog steeds mee worstelen. Freddy Decreus neemt een aantal Griekse mythen onder de loep en gaat op zoek naar wat ze ook
nu nog over ons zeggen. Hij legt uit hoe mythen kunnen uitgroeien tot ideologieën en gebruikt kunnen worden als psychologische modellen. Een cursus die onze fascinatie voor mythen en sagen verklaart en uitnodigt om stil te staan bij de betekenis die we aan de gebeurtenissen in ons leven geven. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Een cursus die uitnodigt tot nadenken, over je zelf en over de maatschappij.’ (Beveren, 2009) ‘Op CC schitterende wijze gebracht door prof. Decreus.’ (Tongeren, 2012) Boek: Griekse mythen, Romeinse sagen. In woord en beeld, door Jo Claes.
© ALESSANDRO0770 - SHUTTERSTOCK
➜➜ Onze oorsprongsmythen ➜➜ Psychologische modellen en ideologieën ➜➜ Geboorte en hergeboorte van Dionysos
PRAKTISCH
Data: di. 7, 14, 21 en 28 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: CC ’t Aambeeld (Della Faillelaan 34)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Aartselaar en het CC
Prijs: € 66 - € 58 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Prof. FREDDY DECREUS was gewoon hoogleraar aan de vakgroep Latijn en Grieks van de UGent en was er mee verantwoordelijk voor de lerarenopleiding. Hij bestudeerde de klassieke oudheid vanuit de nawerking die ze gehad heeft op ons cultureel erfgoed, en meer in het bijzonder vanuit de mythologie, esthetica, genderstudies en theaterwetenschap.
Info: 03 887 92 91 (Paul Reyniers) of 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: AR17-025
© KATED - SHUTTERSTOCK
72 OUDHEID
B R A SSCHA AT
LANGS TIGRIS EN EUFRAAT DE CULTUUR VAN HET OUDE MESOPOTAMIË
PRAKTISCH
Data: vr. 24 feb., 10, 17 en
24 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Ons Middelheem (Bre dabaan 425)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Brasschaat Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 03 651 59 09 (Fons Van der Vloet) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BR17-030
➜➜ Het dagelijkse wel en wee van de Babyloniërs ➜➜ Het ontstaan en de betekenis van het spij-
kerschrift
➜➜ Het epos van Gilgamesj, het Babylonische
scheppingsverhaal
Ten tijde van het oude Egypte strekt zich tussen Tigris en Eufraat het Mesopotamische rijk uit, een van de grootste beschavingen uit de oudheid. De uitvinding van het spijkerschrift door de Sumeriërs in 3300 v.Chr. is daarin van groot belang. De overgebleven kleitabletten bieden niet alleen een schat aan informatie over het dagelijks leven in die tijd, maar bevatten ook hoogstaande literaire en religieuze teksten.
Michel Tanret trekt samen met u door de rijke cultuur van het vruchtbare tweestromenland. De eerste nederzettingen rond 6000 v.Chr., de uitvinding van het eerste schriftsysteem ter wereld, grote vorsten als Hammoerabi en Assurbanipal: het zijn slechts een paar voorbeelden uit de boeiende reis door een tijd vol geneeskundige, wiskundige en literaire hoogtepunten. CURSISTEN SCHRIJVEN CC‘Prof. Tanret kan een moeilijk onderwerp boei end en zeer gestructureerd brengen. Hij geeft met veel liefde en passie de cultuur van Me sopotamië door.’ (Aarschot, 2014) CC‘Een buitengewoon boeiende prof. Een buitengewoon boeiende cursus!’ (Tongeren, 2015)
Prof. MICHEL TANRET is emeritus hoogleraar aan de vakgroep Talen en Culturen van het Nabije Oosten aan de UGent. Hij nam deel aan opgravingen in Irak en coördineerde een interuniversitair project over de geschiedenis van het oude Mesopotamië. Hij publiceert over de sociaal-economische geschiedenis en de landschapsgeschiedenis van Mesopotamië.
© S-F - SHUTTERSTOCK
OUDHEID 73
N IEU W
TONG E RE N
EEUWIGE STEEN VAN GROEVE TOT BEELD
➜➜ Van steengroeve tot bouwwerf of beeldhouw
atelier ➜➜ Ontginning, handel en transport ➜➜ Afwerking op de bouwwerf of in het beeldhouwersateliers
Het Pantheon, de Akropolis, de Pont du Gard, de Venus van Milo … Na meer dan 2500 jaar kunnen we ons vandaag nog steeds verbazen over de kwaliteit en de omvang van antieke bouw- en beeldhouwwerken. Maar daarbij verliezen we vaak uit het oog hoe die werken tot stand konden komen en hoe omvangrijk de steenhandel in de oudheid was.
Hoe slaagde men erin om soms kolossale blokken te ontginnen, te vervoeren en te plaatsen? Hoe kon er massaproductie bestaan van bepaalde stenen objecten? Marc Waelkens neemt de hele productieketen van stenen voorwerpen onder de loep. Hij toont de vaak eenvoudige instrumenten die gebruikt werden om harde steensoorten te ontginnen, verduidelijkt waarom er in de steengroeven prefabricatie was en hoe het transport verliep. Met rijkelijk beeldmateriaal illustreert hij ten slotte hoe er op de bouwwerven en in de ateliers geassembleerd en afgewerkt werd.
PRAKTISCH
Data: vr. 17, 24 feb., 10 en
17 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Gallo-Romeins Museum (Kielenstraat 15)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Tongeren, het Gallo-Romeins Museum en Seniorenuniversi teit Hasselt Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 012 26 28 59 (Marleen Gysen) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TO17-074
Prof. MARC WAELKENS is archeoloog en leidde dertig jaar de opgravingen in Sagalassos. Hij is emeritus hoogleraar aan de KU Leuven, waar hij vakken doceerde in verband met Klassieke archeologie en technologie in de oudheid. Hij verrichte jarenlang onderzoek in antieke steengroeven in Italië, Griekenland, Turkije, Syrië en Egypte en is oprichter van het Centre for Archaeological Sciences.
© JORISVO - SHUTTERSTOCK
74 OUDHEID
SINT-TRU IDE N
VAN ABRAHAM TOT JEZEBEL WAT ARCHEOLOGIE ONS LEERT OVER DE BIJBEL
PRAKTISCH
Data: do. 26 jan., 2, 9 en 16 feb. van 14.30 tot 16.30 uur
Plaats: CC ‘de Bogaard’
(Capucienenssenstraat 8)
Org: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Sint-Truiden Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 011 68 77 13 (Willy Neyens) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: ST17-069
➜➜ Het rijk van David en Salomo ➜➜ De tempels in Jeruzalem ➜➜ Steden van Juda en Israël
De overwinningen van David, de bouw van de eerste tempel in Jeruzalem, de strijd tegen machtige vijanden zoals de Assyriërs: de verhalen uit de Bijbel spreken tot de verbeelding. Maar zijn ze ook echt gebeurd? Is de Bijbel een echte geschiedschrijving van het Joodse volk? En bevestigen archeologische resten en opgravingen de Bijbelverhalen?
die een licht werpen op de periodes en de gebruiken uit het Oude Testament. Hebt u zich ooit afgevraagd in welke huizen en paleizen de Bijbelverhalen werden geschreven? Of hoe de tempel van Salomo er in werkelijkheid uitzag? En waar archeologen een gouden kalf hebben gevonden? Ontdek de eeuwenoude geschiedenis van het Bijbelland.
CURSISTEN VERTELLEN CC‘Bravo! Boeiend en overzichtelijk. Deze cursus verruimt onze culturele horizon.’ (Beersel, 2016) ‘Dr. CC Vansteenhuyse is een uitstekend lesgever.’ Klaas Vansteenhuyse gaat op zoek naar archeologi(Gent, 2015) sche bronnen uit Israël, Palestina, Syrië en Egypte Reizen: Jeruzalem, Cairo en Rome met Hans Geybels (mei/juni 2017).
Dr. KLAAS VANSTEENHUYSE studeerde aan de KU Leuven en Temple University (VS). Aan de UCL promoveerde hij tot doctor in de archeologie over de bronstijd van Kreta. Samen met een team van de KU Leuven onderzocht hij de keramiek van Tell Tweini in Syrië. Momenteel leidt hij het International Office van UC Leuven-Limburg. Hij is reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
+++
OUDHEID 75
G E NT
DE PRE-INCA-CULTUREN
OVER KERAMIEK, LIJNFIGUREN EN WOLKENKRIJGERS ➜➜ De Moche: meesterlijke bouwers ➜➜ Kleurrijke textielen van de Nasca ➜➜ Metershoge sarcofagen van de Chachapoyas
Iedereen kent de Inca’s. Maar weinig mensen weten dat de Inca-cultuur pas vanaf ca. 1450 n.Chr. echt belangrijk werd, terwijl ze nog geen honderd jaar later door de Spanjaarden onder de voet werd gelopen. Maar wist u dat er duizend jaar eerder wel al mensen in Peru woonden die steden bouwden, rituelen op piramides uitvoerden en prachtige voorwerpen van goud en keramiek maakten? De Moche, in het noorden van Peru, maakten vanaf het jaar nul gigantische piramides. In het zui-
den leefden de Nasca, die de raadselachtige Nascalijnen nalieten. Een paar 100 jaar later bloeide in het noorden een cultuur op die pas recent wat bekendheid krijgt: de Chachapoyas of Wolkenkrijgers. Annelies Valgaeren stelt de drie intrigerende culturen graag aan u voor. CURSISTEN VERTELLEN CC‘De docente geeft een enthousiast beeld van haar vakgebied. Zeer goed!’ (Hoogstraten, 2014) ‘Zeer CC boeiend, met goede, zeer recente, do cumentatie. Ik leerde veel bij.’ (Brugge, 2016) Reis: Peru met Annelies Valgaeren (juni 2017, boekbaar van 24 dec.).
ANNELIES VALGAEREN studeerde archeologie aan de KU Leuven en specialiseerde zich in precolumbiaans Amerika aan de Universiteit Leiden. Ze is conservator in het MAS en staat in voor de collectie precolumbiaanse kunst van Paul en Dora Janssen-Arts. Daarnaast coördineert ze er de tijdelijke tentoonstellingen. Ze is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: zat. 18 en 25 feb., 11 en 18 maart van 10 tot 12 uur
Plaats: Vormingscentrum Guis lain (J. Guislainstraat 43)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Gent
Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 09 328 37 59 (Lucien Van Laere) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: GT17-043
© SABRINA MARCHI - SHUTTERSTOCK
76 OUDHEID
N IEU W
N INOVE
HET GRAF VAN PETRUS
ARCHEOLOGIE IN DE SINT-PIETERSBASILIEK IN ROME PRAKTISCH
Data: do. 9, 16, 23 en 30 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Polyvalente zaal CC De Plomblom (Graanmarkt 12)
Org.: i.s.m. Davidsfonds
Reg. Ninove m.m.v. CC De Plomblom Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 054 33 84 06 (Willy De Smet) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
➜➜ Opgravingen in en rond de Sint-Pietersbasiliek ➜➜ Het overlijden en de begraafplaats van Petrus ➜➜ Devotie en wetenschap
Op de plaats waar volgens de overlevering de apostel en eerste paus, Petrus, gekruisigd en begraven is, werd later de Sint-Pietersbasiliek gebouwd. Vorige eeuw ondernamen archeologen systematische opgravingen onder de basiliek. Daarbij ging de meeste aandacht naar de zone van de Confessio scoperta, een open ruimte in de basiliek die direct verbonden is met het graf van Petrus.
Jos Janssens is een wereldautoriteit in dat archeologisch onderzoek en hij zet zijn persoonlijke studie over de resultaten van de opzoekingen nog steeds verder. Hij reikt de feiten, wetenschappelijke resultaten en analyses van monumenten als puzzelstukjes aan. Zo kunt u zelf verantwoord en gegrond oordelen over de aanwezigheid, de dood, de begrafenis en de relieken van de apostel Petrus in Rome.
}}CODE: NI17-060
P. JOS JANSSENS s.j. is prof. em. van de Pontificia Università Gregoriana in Rome, waar hij vroegchristelijke archeologie en epigrafie doceerde. Hij studeerde klassieke filologie, archeologie en kunstgeschiedenis aan de KU Leuven en vroegchristelijke archeologie in Rome, waar hij ook het doctoraat in de Godgeleerdheid behaalde. In Jeruzalem legde hij zich toe op de studie van de topografie van de Heilige Plaatsen.
77
WERELD OVERZICHT
WERELDLITERATUUR................................................................................... 79 AMERIKA NA DE VERKIEZINGEN............................................................ 79 CONGO.............................................................................................................. 80 DE AMERIKAANSE BURGEROORLOG.................................................. 81 INDIA: LAND VAN TEGENSTELLINGEN. . ............................................... 82 JODEN EN PALESTIJNEN.. .......................................................................... 82
WERELD 79
N IEU W
B RUSSE L
© MIKAEL DAMKIER - SHUTTERSTOCK
LEZEN, EEN GEBRUIKSAANWIJZING OP REIS DOOR DE WERELDLITERATUUR
➜➜ De geboorte van een personage ➜➜ Een zoektocht door de wereldliteratuur ➜➜ In het gezelschap van Dorian Gray, Emma
Bovary en Blauwbaard
‘Is je roman autobiografisch? En bestaan je hoofdpersonages ook écht?’ Het zijn vragen die een schrijver voortdurend te horen krijgt. Natuurlijk scheppen auteurs niet uit het niets. Maar hoe gaan ze dan te werk? Waar vinden ze hun inspiratie? In deze tweedelige reeks gaat Dirk Leyman aan de slag met enkele klassiekers uit de wereldliteratuur, zoals Camus, Orwell en Nabokov en met Vlaamse auteurs als Peter Terrin, Stefan Brijs, Hugo Claus en Willem Elsschot. Met veel zwier ontrafelt hij
hoe beroemde personages gebaseerd zijn op echte mensen en historische figuren. Hij demonstreert hoe auteurs hun verhaal sturen via hoofdfiguren en archetypes en welke levenslessen al die personages ons al gebracht hebben. EXTRA: Een speelse quiz sluit de lessenreeks af. Zo bent u helemaal voorbereid op het internationale literatuurfestival Passa Porta, dat van 24 tot 26 maart in Brussel plaatsvindt. UNIEK AANBOD: i.s.m. Muntpunt, in opstap naar het Passa Porta Festival 2017. Inclusief 1 dagpas voor het festival (t.w.v. € 15). Evenement: Toast Literair op 22 jan.
DIRK LEYMAN is literair journalist en auteur. Als recensent en interviewer is hij sinds 2000 verbonden aan de krant De Morgen. Hij stelde twee literaire stedenboeken samen over Gent en over Nice. In 2015 verscheen Lezen, een gebruiksaanwijzing. De wereldliteratuur in vijftig personages. Zopas kwam zijn boek Europe Express uit, een tedere tijdreis door het Europa van weleer.
PRAKTISCH
Data: woe. 15 en 22 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Muntpunt (Munt 6) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Brus sel en Muntpunt
Prijs: € 22 - € 20 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie, digitale
syllabus en dagpas voor het festival Info: 02 242 35 05 (Herman Verbeek) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BK17-034 Niet inbegrepen: boek ‘Lezen, een gebruiksaanwijzing’ (handelsprijs € 24,95): € 22 bijtellen. U ont vangt het boek ter plaatse.
B E E RSE L
DE AMERIKAANSE VERKIEZINGEN VAN 2016 ➜➜ Wie kreeg de sleutel van het Witte Huis? ➜➜ De financiering van de kiescampagnes ➜➜ Het beleid van de nieuwe president
De hele wereld kijkt met argusogen naar de Amerikaanse verkiezingsstrijd. Op het moment van schrijven weten we nog niet wie op 8 november de sleutels van het Witte Huis in handen zal krijgen. Maar we kunnen nu al zeggen dat het bijzondere verkiezingen waren, en dat het beleid van de nieuwe president/ presidente ook aandachtig gevolgd zal worden.
Zes maanden na de verkiezingen blikt Amerika specialist Bart Kerremans terug. Hoe is de verkiezing eigenlijk verlopen? Welke impact heeft het kiescollege gehad? Welke thema’s kregen aandacht in de campagnes? En welke klemtonen legt de nieuwe president écht in zijn/haar beleid? Deze verkiezingen lieten niemand onberoerd. Laat ons dan toch nog even stilstaan bij de betekenis ervan voor de Amerikaanse en de mondiale geschiedenis. Reis: Oost-USA met Ronald Sledsens (aug. 2017, boekbaar vanaf 24/12).
© ANDREA IZZOTTI - SHUTTERSTOCK
DE IMPACT OP DE VS EN DE WERELD
PRAKTISCH
Data: do. 26 jan., 2 en 16 feb. van 14 tot 16.30 uur
Plaats: CC De Meent (Gemeen veldstraat 34, Alsemberg)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Beer sel m.m.v. CC De Meent
Prijs: € 54 - € 49 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Prof. BART KERREMANS behaalde zijn doctoraat in de politieke en sociale wetenschappen aan de UA. Aan de KU Leuven doceert hij als gewoon hoogleraar vakken omtrent de internationale betrekkingen. Hij was gastprofessor aan de George Washington University in Amerika en aan de University of Illinois in Urbana-Champaign.
Info: 02 331 06 76 (Liberte
Walschot) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: BE17-027
© ANTONIO ABRIGIANI - SHUTTERSTOCK
80 WERELD
KNOKKE-H E IST
CONGO
DE GROND VAN DE ZAAK PRAKTISCH
Data: ma. 30 jan., 6 en 13 feb. van 13.30 tot 16.30 uur
Plaats: CC Scharpoord (Maxim Willemspad 1)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg.
Knokke, CC Scharpoord en vtbKultuur Prijs: € 58 - € 52 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 050 61 24 92 (Annie Pois sonnier) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: KN17-051
➜➜ De koloniale erfenis ➜➜ De nalatenschap van Mobutu ➜➜ Is er een toekomst?
Het rijkste land ter wereld herbergt de armste bevolking van deze planeet. In de ‘Belgische tijd’ werd Kongo beschreven als ‘de beste kolonie’, naar de normen van destijds een voorbeeld voor de wereld. Ruim een halve eeuw na de onafhankelijkheid staat de Afrikaanse reus meer dan ooit op lemen voeten, verarmd door het wanbeleid na de koloniale tijd, verscheurd door de oorlogen sinds het einde van de twintigste eeuw.
Wie draagt de verantwoordelijkheid? Wat hebben België en de Belgen te maken met de implosie van Zaïre/Congo? Waarom worden de immense rijkdommen van het land nauwelijks benut voor een beter leven voor alle Congolezen? En welke rol spelen buurlanden Oeganda, Rwanda en Burundi en hun internationale broodheren? Peter Verlinden werpt een licht op het falen van vroeger en verkent de kansen voor morgen. Boek: Marie. Overleven met de dood, door Marie Bamutese en Peter Verlinden. Tournee: Marie. Overleven met de dood, door Marie Bamutese en Peter Verlinden.
VRT-journalist PETER VERLINDEN volgt al ruim een kwart eeuw het Gebied van de Grote Meren en schreef ook verschillende boeken over het Congo van de koloniale tijd en van vandaag. Aan KU Leuven doceert hij media en internationale conflicten. De manier waarop de massamedia met dit Congo omgaan zal zeker ook aan bod komen.
© ANTONIO ABRIGNANI - SHUTTERSTOCK
WERELD 81
OOSTE N DE
DE AMERIKAANSE BURGEROORLOG KEERPUNT IN DE AMERIKAANSE GESCHIEDENIS
➜➜ Oorzaken en gevolgen van de Civil War ➜➜ De slavernij als twistappel ➜➜ Het ontstaan van totale oorlogsvoering
In 2015 was het 150 jaar geleden dat de Amerikaanse Burgeroorlog eindigde. Bij het conflict tussen de Unie en de Confederatie, ofwel de Noordelijke en de Zuidelijke Staten, vielen meer dan 615.000 doden en een half miljoen gewonden. Weinig gebeurtenissen uit de Amerikaanse geschiedenis hebben de volgende generaties zo weten te boeien en inspireren.
Meteen na het einde van de oorlog hielden de machthebbers in Washington zich erg bezig met de beschrijving van de oorlog, maar daarin mocht en zou de visie van de overwonnenen niet naar voren gebracht worden ... Etienne Rooms geeft in deze cursus een genuanceerd beeld van de Burgeroorlog, een strijd die op vele vlakken voor een kentering zorgde. Reis: Oost-USA met Ronald Sledsens (aug. 2017, boekbaar vanaf 24 dec.).
Prof. ETIENNE ROOMS is doctor in de moderne geschiedenis en gaf les aan de Koninklijke Militaire School in Brussel. Hij doceerde er krijgsgeschiedenis tot en met de Tweede Wereldoorlog, historische kritiek en geschiedenis van de internationale relaties van 1815 tot heden. Hij begeleidt ook Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: di. 7, 14, 21 feb. en
7 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: Zaal El Mar (Pastoor Pypestraat 3/2)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Oostende
Prijs: € 66 - € 58 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 059 70 85 71 (Fernand
Vyvey) en op 016 31 06 70
}}CODE: OO17-061
82 WERELD
TIE LT
LAND VAN TEGENSTELLINGEN INDIA IN BEELD
➜➜ Economisch groeiland versus traditionele © SZEFEI - SHUTTERSTOCK
samenleving ➜➜ Politieke en maatschappelijke ontwikkelingen (na de onafhankelijkheid in 1947) ➜➜ Bakermat van wereldreligies
PRAKTISCH
Data: di. 24, 31 jan., 7 en 21 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: Hotel Shamrock (Euro marktlaan 24)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Tielt Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale
India is een subcontinent met meer dan een miljard inwoners. Het is dan ook onmogelijk om een algemene uitspraak te doen over dit land. Enerzijds is India een snel ontwikkelende economie die in een stroomversnelling is geraakt door de globalisering. Anderzijds is het een ontwikkelingsland dat teruggrijpt naar de eigen tradities in reactie op de verwestering.
Prakash Goossens geeft een overzicht van de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen en van de vele godsdiensten en culturen. Het kastenstelsel, de rijke tradities, de economie, de veelheid aan religies, de armoede … Het komt allemaal uitgebreid geïllustreerd aan bod. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Heel interessant en goed gegeven!’ (Gent, 2013) ‘De CC heer Goossens is een beeldig verteller en creëert grote betrokkenheid met het publiek.’ (Knokke, 2015) Reis: India met Francis Laleman (maart/april 2017).
syllabus
Info: 051 40 02 49 (Alfonsine Van Looveren) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: TI17-072
PRAKASH GOOSSENS studeerde aan de KU Leuven, de UCL en aan de Université Robert Schumann in Straatsburg. Hij was assistent aan de rechtenfaculteit van de HU Brussel en is nu Internationale Vertegenwoordiger bij de NGO Fracarita International. In die functie keert hij geregeld terug naar zijn geboorteland India. Hij is ook reisbegeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
S INT-N IKL A A S
JODEN EN PALESTIJNEN © RYAN RODRICK BEILER - SHUTTERSTOCK
EEN ONONTWARBAAR CONFLICT?
➜➜ De oorsprong van het conflict ➜➜ De rol van buitenlandse machten ➜➜ Scenario’s voor de nabije toekomst
PRAKTISCH
Data: vr. 17, 24 feb., 10 en 17 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Psychiatrisch Centrum SintHiëronymus (Dalstraat 84)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Sint-
Niklaas, Psychiatrisch Centrum Sint-Hiëronymus en Vormingplus Waas-en-Dender Prijs: € 64 - € 56 (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 0471 64 58 45 (Davidsfonds Sint-Niklaas), 03 776 66 23 (Anny Van Damme) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: SN17-068
Zowel Joden als Palestijnen erkennen Abraham als stamvader. Volgens het Oude Testament heeft hij van God de landbelofte ontvangen die de Joden het recht geeft om te allen tijde terug te keren naar hun Bijbelse vaderland. De mythologische figuur is daardoor misschien wel de oorzaak van een schijnbaar onoplosbaar conflict. Ludo Abicht ontwart voor u de knoop van het ideologische geschil, dat ook vandaag nog hevig oplaait.
Hij onderzoekt de oorsprong van het conflict tussen Palestijnen en Israëli’s en zet in heldere lijnen uiteen hoe het zich ontwikkelde. Een ongemeen boeiende en actuele cursusreeks. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Erudiet en aangenaam om naar te luisteren. Hij weet waarover hij praat.’ (Hoogstraten, 2010) ‘Zeer CC boeiend gebracht, veel nieuwe inzichten, erg belezen prof.’ (Torhout, 2013) ‘Veel CC bijgeleerd, prachtige uiteenzetting.’ (Leu ven, 2015) Reis: Israël en de Palestijnse gebieden met Klaas Vansteenhuyse (april 2017).
Prof. LUDO ABICHT, classicus, filosoof en doctor in de Germaanse filologie, promoveerde met een proefschrift over de Praagse Joods-Duitse auteur Paul Adler. Hij doceerde literatuur en filosofie in de VS en Canada en aan de Universiteit Antwerpen, de UGent en P.A.R.T.S.
83
WETENSCHAP OVERZICHT
MENS EN AARDBEVING. . ............................................................................ 85 TEMPUS MUTATUR........................................................................................ 86 FORMULES EN GETALLEN. . ........................................................................ 87 VIER MILJARD JAAR AARDE..................................................................... 88
© TERRY UNDERWOOD EVANS - SHUTTERSTOCK
WETENSCHAP 85
HOOGSTR ATE N
MENS EN AARDBEVING EEN HAAT-LIEFDEVERHOUDING
➜➜ De dynamiek van de aarde ➜➜ Menselijke ontwikkeling in seismische land-
schappen ➜➜ Hoe onze voorouders omgingen met aardbevingen
Leven op aarde is en blijft een risicovolle onderneming. Daar herinneren aardbevingscatastrofes als Amatrice en Nepal ons telkens weer aan. En het meest ontluisterende is dat de toekomst nog meer onheil in petto heeft. De vraag is dan ook hoe we als maatschappij met deze aardbevingsdreiging omgaan. Proberen we de mechanismen die aardbevingen veroorzaken beter te begrijpen, zodat we de dreiging beter in kaart kunnen brengen? Proberen we vooral
het risico te verkleinen? Of vinden we het vooral belangrijk om de veerkracht van de maatschappij te verhogen? Prof. Manuel Sintubin tracht op al deze vragen een antwoord te geven. Hij verliest daarbij het verleden niet uit het oog en toont hoe aardbevingen impact hadden op de menselijke geschiedenis. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Zeer boeiend gegeven en bijzonder illustre rend gebracht. Spreker laat de puzzelstukjes tussen geologie en archeologie in elkaar pas sen. Voor mij een revelatie en een voltreffer!’ (Brasschaat, 2012) ‘Prachtige lesgever, veel van opgestoken.’ CC (Tielt, 2013)
Prof. MANUEL SINTUBIN, gewoon hoogleraar Geodynamica aan het departement aard- en omgevingswetenschappen aan de KU Leuven, spitst zijn onderzoek vooral toe op de rol van vloeistofbewegingen in de diepe ondergrond in relatie met de ontwikkeling van ertsvoorkomens en aardbevingsactiviteit. Hij is ook internationaal expert in de aardbevingsarcheologie.
PRAKTISCH
Data: do. 9, 16, 23 en 30 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Auditorium van het Klein Seminarie (Vrijheid 234)
Parkeren: parking aan de
sportterreinen voetbalclub H.V.V. (via Katelijnestraat) of parking ’Jan Van Cuyck’ (via Buizelstraat) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Hoogstraten Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 03 314 49 24 (Joos Croes) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: HO17-046
PIETER BRUEGEL DE OUDE
86 WETENSCHAP
K APE LLE N
TEMPUS MUTATUR
KLIMAATVERANDERING IN DE MIDDELEEUWEN PRAKTISCH
Data: di. 24, 31 jan., 7 en 14 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: Zaal ’t Kerkske (Kapel
sestraat 182, recht tegenover houthandel Thys) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Kapellen Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) (met Davidsfonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 03 664 09 42 (Marcel Donvil) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
➜➜ IJskernen en groeiringen van bomen vertellen
een eind. Het werd natter, stormachtiger en kouder. Zo zien we in de werken van Pieter Bruegel opvallend winterse landschappen. De ‘Kleine IJstijd’ in de 14de eeuw leidde tot apocalyptische toestanden met honger, ziekte en oorlog ...
Kleine natuurlijke veranderingen in het Arctische gebied hadden grote gevolgen voor de Lage Landen in de middeleeuwen. De zogenaamde ‘Warme Middeleeuwse Periode’ zorgde voor bevolkingsexplosie, urbanisatie, economische groei en bloei van kunst en cultuur. Maar aan dat gunstige klimaat kwam
Jan Stel gaat in deze cursus in op de natuurlijke klimaatveranderingen en de maatschappelijke gevolgen ervan. Kantelpunten in de geschiedenis én in het klimaatsysteem komen aan bod. Kunnen we hieruit lessen trekken voor de toekomst?
geschiedenis ➜➜ De waanzinnige, ijskoude 14de eeuw ➜➜ De Warme Middeleeuwse Periode: perziken in Vlaanderen
}}CODE: KP17-048 JAN STEL studeerde geologie en paleontologie aan de universiteiten van Groningen en Leiden. Hij was betrokken bij de ontwikkeling van het oceanografisch onderzoek in Nederland en Europa. Hij werkte voor verschillende internationale instellingen zoals Unesco en de EU en was actief in het vertalen van wetenschappelijke inzichten naar het brede publiek. Hij geeft regelmatig lezingen, heeft een blog voor EOS en schrijft populair wetenschappelijke boeken.
© MAGDA VAN HAECHT - SHUTTERSTOCK
WETENSCHAP 87
N IEU W
KE E RB E RG E N
FORMULES EN GETALLEN GESCHIEDENIS VAN DE WISKUNDE
➜➜ Babylonische, Egyptische en Griekse wiskunde ➜➜ De Arabische wereld en de renaissance ➜➜ Calculus en de gevolgen
De cursus zoomt ook in op het leven en werk van de Indiër Ramanujan. Als tienjarige leerde hij zichzelf rekenen en kreeg zo 100 jaar westerse wiskunde onder de knie. Tot hij in 1913 door de Pythagoras, Euclides, Stevin, Newton en Leibniz: Britse wetenschapper G.H. Hardy naar Cambridge die namen klinken ons allemaal bekend in de oren. gehaald werd. Ook vandaag de dag nog beïnvloedt U hoeft dan ook geen wetenschapper zijn om be- zijn werk wetenschappers. Dat verhaal is de basis nieuwd te zijn naar het verhaal van de wiskunde. voor de recente film The Man Who Knew Infinity. Aan de hand van het leven en werk van vooraan- Aansluitend bij de cursus bekijken we de film, met staande wiskundigen illustreert Guido Vanden o.m. Jeremy Irons. Berghe de boeiende evolutie van de wiskunde. Boek: Liefde volgens de wiskunde, door Fry Hannah.
PRAKTISCH
Data: woe. 22, 29 maart en 5 april van 14 tot 16 uur
Plaats: GC Den Bussel (Haachtsebaan 57)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Keerbergen Prijs: € 52 - € 46 (met Da vidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Facultatief: Filmvoorstelling
met inleiding 5 april, van 19 tot 21.45 uur: € 5 bijtellen bij het inschrijvingsgeld Info: 015 51 54 07 (Jos Hen drickx) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: KB17-050 Prof. GUIDO VANDEN BERGHE is doctor in de natuurkundige wetenschappen en verrichtte onderzoek in de theoretische kernfysica, numerieke analyse en geschiedenis van de wetenschappen. Hij is emeritus gewoon hoogleraar aan de UGent en medeauteur van het boek De geniale wereld van Simon Stevin.
© ANNEKA - SHUTTERSTOCK
88 WETENSCHAP
L AN DEG EM
VIER MILJARD JAAR AARDE
OVER CONTINENTEN, KLIMATEN EN LEVENSVORMEN PRAKTISCH
Data: ma. 6, 13, 20 en 27 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: Ontmoetingscentrum
Ter Kale (Brouwerijstraat 4). Op wandelafstand van sta tion Landegem (NMBS-lijn Gent-Brugge) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Nevele Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 09 371 62 49 (Walter Uyt tenhove) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}
CODE: LA17-054
➜➜ Het ontstaan van onze planeet ➜➜ Klimaatschommelingen doorheen de ge-
schiedenis
➜➜ De ontwikkeling van nieuwe levensvormen
Meer dan vier miljard jaar geleden ontstond onze planeet, een gigantisch systeem waarin alles samenhangt. Onze wetenschappelijke kennis reikt nu zo ver dat we heel wat van de werking van onze aardbol begrijpen. Maar toch zorgt de natuur vaak voor verrassingen en staan we amper stil bij de impact van het menselijk handelen op onze planeet. Is een goed evenwicht tussen de exploitatie en de bescherming van de aarde mogelijk? Hoe is de aarde
gevormd en hoe evolueert ze? Hoe ontstond het eerste leven op aarde? Hoe worden gebergten en continenten gevormd? Hoe veranderlijk zijn zeespiegels? Is ons klimaat nu echt definitief aan het opwarmen? Platentektoniek, ijstijden, aardbevingen en tsunami’s: in deze cursus wordt het u allemaal haarfijn uit de doeken gedaan door Noël Vandenberghe. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Absoluut schitterende cursus: begrijpelijk en zeer sympathiek onderhoudend naar voor gebracht.’ (Mortsel, 2013) ‘Deze materie werd heel didactisch uiteen CC gezet, gedreven lesgever, boeiend verteller.’ (Koksijde, 2014)
Prof. NOËL VANDENBERGHE is emeritus gewoon hoogleraar van de afdeling geologie van de KU Leuven. Hij was ook geoloog bij de Geologische Diensten van België en Indonesië, en werkte mee aan heel wat projecten in het buitenland. Zijn onderzoek wordt internationaal gepubliceerd.
89
ZINGEVING OVERZICHT
MAARTEN LUTHER........................................................................................ 91 IN HET VOETSPOOR VAN DE BOEDDHA............................................ 91 EEN WERELD IN VERANDERING. . ........................................................... 92 ONZE JOODSE BUREN................................................................................ 93
ZINGEVING 91
PU U RS
MAARTEN LUTHER
GRONDLEGGER VAN HET PROTESTANTISME ➜➜ Discussie over de aflaatpraktijk ➜➜ Een klein feit met grote gevolgen ➜➜ Luthers fans en tegenstanders in Vlaanderen
In 2017 herdenken we dat de augustijner monnik Maarten Luther 500 jaar geleden zijn 95 stellingen met betrekking tot de aflaat publiceerde. Op zich was dat niets wereldschokkends, en toch heeft het de loop van de geschiedenis veranderd. De katholieke kerk scheurde en Europa werd een eeuw lang het toneel van een reeks bloedige godsdienstoorlogen.
Hoe kan het dat die publicatie zo’n effect heeft gehad? Wie was die Luther eigenlijk? Hoe kon een theologische discussie tot zoveel bloedvergieten leiden? Op zoek naar antwoorden laat Dick Wursten u kennismaken met de mens Luther in de context van zijn tijd. Hij gaat daarbij ook in op de relatie tussen godsdienst en geweld, ook met het oog op deze tijd.
PRAKTISCH
Data: ma. 6, 13 en 20 maart van 14 tot 16 uur
Reizen: Eisenach, Wittenberg, Magdeburg en Berlijn met Frans Van den Brande (juni 2017).
Plaats: ‘t Centrum Breendonk (Jan Hammeneckerstraat 32)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Puurs, Willebroek en Sint-Amands
Prijs: € 52 - € 46 (met Davidsfonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 03 889 23 33 (Lode Muy Dominee DICK WURSTEN studeerde theologie in Utrecht en Amsterdam en was jarenlang predikant te Antwerpen. Momenteel is hij inspecteur en pedagogisch begeleider van het protestants godsdienstonderwijs in Vlaanderen. Hij is vooral actief op het grensvlak van kerk en cultuur en een specialist in de geschiedenis van de Reformatie.
ldermans) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: PU17-064
GENK
IN HET VOETSPOOR VAN DE BOEDDHA DE ONTSTAANSGESCHIEDENIS VAN HET BOEDDHISME
Met de ontstaansgeschiedenis van christendom, jodendom en islam zijn we grotendeels vertrouwd. De leer van de Boeddha lijkt verder van ons verwijderd, maar toch raken meer en meer westerlingen in de ban van de oosterse godsdienst. Het boeddhisme heeft dan ook een bijzonder fascinerende geschiedenis. Francis Laleman neemt u mee op reis door het oude India en de oorsprong van het boeddhisme. Hij laat
u kennismaken met een rusteloze jongeman, die op zoek is naar antwoorden op prangende levensvragen. Aan de hand van de levenswandel van de historische Boeddha leert u de basisbegrippen van het boeddhisme kennen. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Een gedreven lesgever die door zijn enthou siasme de cursist laat meestappen in de voet sporen van Boeddha.’ (Mechelen, 2015) ‘Zowel het beste qua inhoud als vorm. Een CC cursus, een ontmoeting om nooit te vergeten.’ (Zottegem, 2016)
© B CALKINS - SHUTTERSTOCK
➜➜ Het leven van de historische Boeddha ➜➜ De oorsprong van het boeddhisme ➜➜ De kernboodschap van de boeddhistische leer
PRAKTISCH
Data: di. 21 feb., 7 en 14 maart van 14 tot 16.30 uur
Plaats: C-Mine CC (C-Mine 10; GPS: Evence Coppéelaan 91)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Genk en C-Mine
Prijs: € 51 - € 45 (met Davidsfonds Reis: India met Francis Laleman (maart/april 2017).
Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
FRANCIS LALEMAN is Indoloog en boeddholoog. Hij woont en werkt deeltijds in België en India. Daar doceert hij aan colleges en universiteiten en begeleidt hij bedrijven in de ontwikkeling van interculturele leertrajecten en managementmodellen. Hij is ook begeleider voor Davidsfonds Cultuurreizen.
Info: 089 24 09 57 (Fernanda
Opdenacker) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: GK17-042
© MICROGEN - SHUTTERSTOCK
92 ZINGEVING
N IEU W
IE PE R
EEN WERELD IN VERANDERING OVER CULTUUR EN IDENTITEIT
PRAKTISCH
Data: di. 31 jan., 14 feb., 7 en 21 maart van 14 tot 16 uur
Plaats: CC Het Perron
(Fochlaan 1, naast het station te Ieper) Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Ieper Prijs: € 64 - € 56 (met Davids fonds Cultuurkaart) Inbegrepen: koffie en digitale syllabus Info: 057 20 44 20 (Joël Decorte) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
➜➜ Klassiek of modern? ➜➜ Cultuur in een mondiale samenleving ➜➜ Kritische reflectie over verleden, heden en
toekomst
Politici en andere opiniemakers goochelen te pas en te onpas met woorden als ‘cultuur’ en ‘identiteit’. Maar wat betekenen die woorden? Waardoor wordt die ‘culturele identiteit’ bepaald en waarom wordt ze soms zo fel bestreden? Welke rol spelen erfgoed en artistieke expressie daarin?
Ons denken en handelen zijn verankerd in een specifieke historische en maatschappelijke context, waarvan we ons veelal niet bewust zijn. Joris Capenberghs biedt inzicht in de relatie tussen mens- en wereldbeeld, de expressievormen en onze beleving ervan. Aan de hand van concrete voorbeelden verkent u uw vertrouwde, dagelijkse leefwereld en bouwt u een ‘leesbril’ op. Via beeldende kunst en architectuur leert u ook ‘luidop’ kijken naar de wereld gisteren en vandaag.
}}CODE: IE17-047
JORIS CAPENBERGHS is cultuurhistoricus en antropoloog, freelance vertaler-publicist, spreker en curator van diverse tentoonstellingen (o.a. 'Dames met Klasse', Mechelen 2005; 'In Between', Gaasbeek-Groenenberg 2013). Hij is ook stafmedewerker bij Waerbeke, de sociaal-culturele beweging die werkzaam is rond stilte, rust en ruimte.
© YURI YAVNIK - SHUTTERSTOCK
ZINGEVING 93
E E KLO
ONZE JOODSE BUREN
KENNISMAKING MET DE JOODSE RELIGIE EN CULTUUR ➜➜ Identiteit, godsdienst, cultuur, geschiedenis
en verspreiding van de joden ➜➜ De heilige geschriften, de joodse kalender, de sjabbat en de joodse feesten ➜➜ De verhouding tussen joden, christenen en moslims
Het ‘Jeruzalem van het Westen’ wordt Antwerpen ook wel genoemd. De stad heeft immers een grote joodse gemeenschap en telt veel synagogen en joodse leerhuizen. Heel wat restaurants en winkels dragen het opschrift ‘koosjer’ en de typische ‘chassidiem’ maken deel uit van het Antwerpse straatbeeld. Frans Van den Brande geeft een toegankelijke inleiding in de joodse religie en cultuur. Samen met u duikt hij in de geschiedenis van een volk dat nauw
verbonden is met zijn godsdienst en dat zich gedurende millennia over de wereld verspreid heeft. Naast de kenmerken van het jodendom komen ook interreligieuze en interculturele aspecten aan bod. In het Lutherjaar staat hij ook stil bij anti-Joodse geschriften van met name Luther, Erasmus en tijdgenoten. CURSISTEN VERTELLEN CC‘Uitstekend: heel enthousiast, begeesterend.’ (Dendermonde, 2015) EXTRA: Nieuwsgierig naar meer? Schrijf u tijdens de tweede les in voor de uitstap naar Joods Antwerpen op do. 23 maart, o.l.v. Frans Van den Brande. Met bezoek aan een synagoge, de Kievitwijk en het diamantkwartier en een uitgebreide koosjere maaltijd.
FRANS VAN DEN BRANDE is oud-docent Judaïstiek aan de Hogeschool Zeeland. Hij is actief in de Antwerpse Contactgroep voor Joods-Christelijke Betrekkingen en in verschillende werkgroepen voor dialoog tussen de monotheïstische religies. Hij organiseert en begeleidt studiebezoeken en andere reizen naar Israël en het Midden-Oosten, onder meer voor Davidsfonds Cultuurreizen.
PRAKTISCH
Data: di. 24, 31 jan., 7, 14 en 21 feb. van 14 tot 16 uur
Plaats: OC ’t Kerkplein, zaal Zonnelied (Kerkplein 4)
Org.: i.s.m. Davidsfonds Reg. Eeklo
Prijs: € 80 - € 70 (met Davids fonds Cultuurkaart)
Inbegrepen: koffie en digitale syllabus
Info: 09 378 17 29 (Piet
Houthuys) en op 016 31 06 70 (Davidsfonds Academie)
}}CODE: EE17-040
Boek: Joden en woorden, door Amos Oz.
94
HOE INSCHRIJVEN? U kan inschrijven via de website www.davidsfonds.be/academie Als u niet via de website in schrijft, vult u het inschrijvings formulier volledig in en stuurt het naar: Davidsfonds Academie Quinten Metsysplein 12 3000 Leuven
U stort het inschrijvings geld op BE 51 7350 2299 6462 (BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds Academie. U vermeldt als mededeling de cursuscode. Gelieve ook de naam van de cursist te vermel den als de betaling door iemand anders gebeurt.
De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsformulier en het cursusgeld. Stort a.u.b. geen inschrijvingsgeld zonder elektronische, telefonische of schriftelijke inschrijving. Bij een teveel aan inschrijvingen, geldt voor de toekenning van de plaatsen de datum van be
taling.
Als u deelneemt aan een facultatieve activiteit, gelieve dat ook aan te kruisen op het inschrij vingsformulier. Belangrijk: vermeld zeker altijd een e-mailadres, zodat we u tijdig de syllabus kunnen toesturen. KORTING
Houders van een Davidsfonds Cultuurkaart genieten een korting van € 6 per cursus en € 10 per da gevenement. Leerkrachten met lerarenkaart krijgen een korting van € 3 en mogen dit bedrag recht streeks aftrekken van de cursusprijs (opgelet: beide kortingen zijn niet cumuleerbaar!).
UITERSTE INSCHRIJVINGSDATUM
Is telkens vijf werkdagen voor de start van de cursus. Als u na die datum toch nog wenst in te schrij ven, neem dan eerst telefonisch contact op.
DAVIDSFONDS WAARDEBON
U kan een cursus of dagevenement betalen met Davidsfonds waarde
bonnen. Een bon is niet omruilbaar in geld. Er wordt dus niet op terug gegeven. U kan het resterende be drag bijbetalen. Geef het nummer van uw waardebon(nen) altijd op bij inschrijving (via de website in het geijkte vak, of bij de mededeling op uw overschrijving).
ANNULEREN
Kan alleen door melding uiterlijk drie werkdagen voor de start van de cursus. Het inschrijvingsgeld wordt terugbetaald met vermin dering van € 7 annulatiekosten. Tentoonstellings-, theater- of concerttickets kunnen niet te rugbetaald worden bij annulatie minder dan 7 werkdagen voor de start van de cursus. Ze kunnen door u wel doorgegeven worden aan een andere persoon.
TE NOTEREN
Na uw inschrijving ontvangt u geen bevestiging meer. Noteer daarom onmiddellijk alle gegevens in uw agenda. Op de eerste cursusdag wordt u een kwartier voor de start van de cursus verwacht.
ATTEST VAN DEELNAME
Kan u aanvragen bij Davidsfonds Academie.
BEREIKBAARHEID
Meer info over de dienstregelin gen van treinen en bussen krijgt u respectievelijk op 02 528 28 28 of www.nmbs.be of www.delijn.be.
NOG VRAGEN?
Mail naar academie@davidsfonds. be of tel. 016 31 06 70.
SCHRIJF JE IN 95
INVULLEN IN HOOFDLETTERS AUB
TERUGSTUREN NAAR DAVIDSFONDS ACADEMIE, QUINTEN METSYSPLEIN 12, 3000 LEUVEN Voornaam en naam:.................................................................................................................................................................................. Straat: ................................................................................................................................................................ Nr.: .......... Bus: .......... Postcode: .......... Gemeente:................................................................................................................................................................... E-mail (verplicht):..................................................................................................................................................................................... Tel.: ............................................... (Eventueel) Lidnr. Davidsfonds: ....................... (Eventueel) Nr. Lerarenkaart: .............................. Schrijft zich in voor volgende cursus(sen): Code:
Code:
Onderwerp: ................................................................................
Onderwerp: ................................................................................
Cursusplaats: .............................................................................
Cursusplaats: .............................................................................
Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:
Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:
Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen):
Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen):
Tentoonstelling: ¡
Tentoonstelling: ¡
Bedrag: €
voorstelling: ¡ excursie: ¡ ,
Bedrag: €
En stort het juiste inschrijvingsgeld: €
,
voorstelling: ¡ excursie: ¡ ,
op rekening BE 51 7350 2299 6462
Datum & handtekening:
(BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds Academie met vermelding van de cursuscode(s). De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsgeld. Er wordt geen bevestiging meer verstuurd. Noteer dus alle gegevens in uw agenda. Wet 8.12.’92. Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.
TERUGSTUREN NAAR DAVIDSFONDS ACADEMIE, QUINTEN METSYSPLEIN 12, 3000 LEUVEN Voornaam en naam:.................................................................................................................................................................................. Straat: ................................................................................................................................................................ Nr.: .......... Bus: .......... Postcode: .......... Gemeente:................................................................................................................................................................... E-mail (verplicht):..................................................................................................................................................................................... Tel.: ............................................... (Eventueel) Lidnr. Davidsfonds: ....................... (Eventueel) Nr. Lerarenkaart: .............................. Schrijft zich in voor volgende cursus(sen): Code:
Code:
Onderwerp: ................................................................................
Onderwerp: ................................................................................
Cursusplaats: .............................................................................
Cursusplaats: .............................................................................
Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:
Aantal personen waarvoor wordt ingeschreven:
Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen):
Deelname aan facultatieve activiteiten (aankruisen):
Tentoonstelling: ¡
Tentoonstelling: ¡
Bedrag: €
voorstelling: ¡ excursie: ¡ ,
En stort het juiste inschrijvingsgeld: €
Bedrag: € ,
voorstelling: ¡ excursie: ¡ ,
op rekening BE 51 7350 2299 6462
Datum & handtekening:
(BIC-code: KREDBEBB) van Davidsfonds Academie met vermelding van de cursuscode(s). De inschrijving is pas definitief na ontvangst van het inschrijvingsgeld. Er wordt geen bevestiging meer verstuurd. Noteer dus alle gegevens in uw agenda. Wet 8.12.’92. Gegevens komen in databestand van Davidsfonds. Kunnen meegedeeld worden aan sectoren van het Davidsfonds en derden. Betrokkenen kunnen publiek register raadplegen; hebben toegangs- en correctierecht.
✁
DAVIDSFONDS CULTUURREIZEN Vijf ijzersterke troeven NAMEN © SHUTTERSTOCK
1. Cultureel hoogstaand programma 2. Uitzonderlijke reisbegeleiders 3. Kleine, geïnteresseerde groep 4. Kwaliteit voor de juiste prijs 5. Tevreden reizigers, keer op keer BERLIJN ©SHUTTERSTOCK
Grote verscheidenheid, met een neus voor uitzonderlijke ervaringen en een ongebreidelde passie voor kwaliteit: ontdek ons uitgebreide aanbod aan stedenreizen, muziekreizen en rondreizen binnen Europa of verder weg.
ENKELE TOPPERS:
OP ONTDEKKING IN NAMEN (15 TOT 16 MEI 2017) Christophe Deborsu neemt u mee op sleeptouw door ‘zijn’ Namen, met een stadswandeling, een bezoek aan de citadel, het bezoekerscentrum Terra Nova waar u 2000 jaar stedelijke en militaire geschiedenis ontdekt, een boottocht en nog veel meer.
FESTTAGE IN BERLIJN (11 TOT 15 APRIL 2017)
ANDALUSIË © SHUTTERSTOCK
Professor en musicoloog Pieter Bergé laat u nog meer genieten van de grootste namen uit de klassieke muziekwereld in Berlijn. U woont drie concerten bij van het prestigieuze festival en bezoekt Berlijn uitgebreid.
BEKEND EN TE ONTDEKKEN ANDALUSIË (9 TOT 18 MEI 2017) Historicus en Spanjekenner professor Chris De Paepe neemt u mee op een rondreis langs bekende en minder bekende hoogtepunten van de streek. Uiteraard bvb. Sevilla, Cordoba en Granada, maar ook Jaen en Ubeda. KROATISCHE KUST © SHUTTERSTOCK
CRUISE LANGS DE KROATISCHE KUST (18 TOT 25 MEI 2017) Op deze cultuurcruise ontdekt u de prachtige Dalmatische kust en de rijkdom van Kroatië. Mia Doornaert geeft de verrijkende context bij de bezoeken aan steden met een uniek patrimonium als Split, Sibenik en Dubrovnik en op de prachtige eilanden zoals Vis en Hvar.
BRAZILIË EN ZIJN AFRO INVLOEDEN (12 TOT 24 MAART 2017) Brazilië staat garant voor een mix van niet te versmaden cultuur en gastronomie. Met het historische centrum van Salvador, de barokke oude hoofdstad van Minas Gerais en het bedevaartsoord Congonhas laten Lieven Verstraete en Kris Clerckx u drie Unesco-sites ontdekken.
Dit is een greep uit het reisaanbod voorjaar 2017.
BRAZILIË © SHUTTERSTOCK
Eind december verschijnt een nieuwe brochure met het reisaanbod zomer en najaar 2017. Kijk op www.davidsfonds.be/cultuurreizen of vraag ze aan op cultuurreizen@davidsfonds.be We hebben ook een mooi aanbod jongerenreizen (16 tot 22 jaar): kijk op www.clubcolumbus.be
INFO & RESERVATIE PER TELEFOON: 016 24 38 38 VIA E-MAIL: cultuurreizen@omniatravel.be VIA EEN KANTOOR VAN OMNIA TR AVEL: adressen & openingsuren: www.omniatravel.be VIA ONZE WEBSITE: www.davidsfonds.be/cultuurreizen
PER POST: Davidsfonds Cultuurreizen/Omnia Travel, Mgr. Ladeuzeplein 15, 3000 Leuven VOLG ONS OP FACEBOOK & TWITTER: www.facebook.com/davidsfondscultuurreizen www.twitter.com/davidsfonds
PARTNERS
DAVIDSFONDS ACADEMIE
WERKT DIT VOORJAAR SAMEN MET VOLGENDE PARTNERS: wpg. be
Lees méér.
Davidsfonds Cultuurvereniging
Amuz
Histaruz
ARSENAAL/LAZARUS
Palm
De Bijloke
Muntpunt
Het Nieuwstedelijk
Toneelhuis
Het Jeugdfilmfestival
Postuniversitair centrum Kulak
Concertgebouw Brugge
Docville
Davidsfonds Uitgeverij
Davidsfonds Cultuurreizen
Kazerne Dossin
UZ Leuven
Flagey
KU Leuven
Amnesty International
SMAK
Provinciaal GalloRomeins Museum Tongeren
Java
deFilharmonie
Ufungu
Scholars at risk
Jekino
WPG
CC Hasselt
Evangelische Theologische Faculteit
Met dank aan diverse gemeenten en cultuurcentra en aan de lokale medewerkers van Davidsfonds Academie
Rijksarchief Hasselt
Vormingpluscentra
Volkssterrenwacht Urania
Davidsfonds Academie organiseert jaarlijks meer dan 120 cursussen in heel Vlaanderen. Enthousiaste docenten maken u wegwijs in diverse onderwerpen rond geschiedenis, kunst, muziek, actualiteit. Op het programma staan niet alleen cursussen, maar ook dagevenementen bij toptentoonstellingen, theater en concerten. Zo beleeft u cultuur in Vlaanderen vanaf de eerste rij.
De thematische werking van het Concertgebouw vráágt om duiding. We zijn ervan overtuigd dat meer kennis tot meer openheid leidt om nieuwe zaken te leren kennen. Davidsfonds Academie is een ideale partner, met cursussen op hoog niveau die de bezoekers prikkelen en boeien en zo voor een betrokken en intense concertervaring zorgen.
Davidsfonds Academie is uitstekend geplaatst om een breder publiek kennis te laten maken met bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek. Bovendien is het een dynamische partner, en verloopt de samenwerking heel aangenaam en professioneel.
Bij Davidsfonds Academie krijgt literatuur een enthousiast en warm forum, met een oprecht geïnteresseerd publiek. Het is fijn om als literair journalist de kans te krijgen je boekenliefde over te dragen én tijdens een cursus of workshop de deelnemers naar onverwachte, prikkelende leeservaringen te loodsen.
JEROEN VANACKER, artistiek directeur Concertgebouw Brugge
Prof. ELLEN DESMET, UGent
DIRK LEYMAN, literair journalist De Morgen en auteur
WWW.DAVIDSFONDS.BE Volg ons op
en