SCHUTTERSBRIEF Onregelmatig maar frequent verschijnend e-mailblad als ideeënbus, discussieforum en actieprogram voor het schutterijwezen in het Nederlandstalige gebied van de EGS Nummer 18 – Maastricht, vrijdag 25 februari 2005 REDACTIE Bezoekadres: SB-redactie, p/a Franciscus Romanusweg 6-B, 6221 AE Maastricht Telefoon (met voicemail): 043 - 325 76 62; vanuit het buitenland: 00.31.43.325 76 62 Mobiel: 06.42 58 70 04 Fax : (00.31) (0)43.310 04 06 E-mail: redactie@schuttersbrief.nl Voorlopige bankrekening binnenland: 85 88 27 298 t.n.v. Alfred Disch te Maastricht Voorlopige bankrekening buitenland IBAN-code: NL86SNSBO - 85 88 27 298; BIC-code: SNSBNL2A ten name van / auf den Namen von / au nom de / in the name of: Alfred Disch, NL - 6221 AE Maastricht
Redacteurs: 1) Alfred Disch; 2) vacature(s).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------INHOUD De herauten en hun signaalinstrumentenmuziek, vroeger en nu: blz. 368 Verder over schuttersvrouwen, schuttersmusea, schutterswebsites en schermgilden, blz. 365 - 374
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------COLOFON De Schuttersbrief (SB) verschijnt sinds 19 juni 2004 en is een uitgave van de SB-stichting i.o. De SB wordt gratis verstrekt: zie de verzendlijst op de voorlaatste pagina van SB-nummer 8. Met de SB worden bij tijd en wijle de zogeheten ‘SB-Bijlagen. Werkdocumenten voor het schutterswezen’ meegezonden. De SB-Bijlagen verschijnen ten minste tweemaal per jaar. Wilt U ook GRATIS en RECHTSTREEKS de SB en de SB-Bijlagen ontvangen? Laat dit dan m.v.v. Uw volledige naam, Uw woonadres en Uw telefoonnummer weten aan: redactie@schuttersbrief.nl. Daar de aan de uitgave van de SB-nummers en SB-Bijlagen verbonden kosten vooralsnog gehéél worden betaald uit particuliere middelen, verzoekt de redactie U om een vrijwillige bijdrage o.v.v. ‘Donatie’ te storten op de hierboven vermelde (voorlopige) bankrekening van de SB-redactie. Voor Uw zéér gewaardeerde gift, hoe gering ook, zegt de redactie U bij voorbaat hartelijk dank! De Schuttersbrief heeft een doorlopende paginering. Veelgebruikte afkortingen worden verklaard op de laatste pagina van SB-nummer 8. U mag - om o.a. auteursrechtelijke redenen - uitsluitend voor eigen persoonlijk gebruik de SB uitprinten, dus niet (!) ten behoeve van derden. Oude nummers van de digitale Schuttersbrief kunnen te allen tijde bij de redactie worden opgevraagd. Geprinte maandedities (incl. eventuele SB-Bijlagen), uitgebreid met o.a. inhoudsopgave en register alsmede voorzien van een speciale omslag en rugband, zijn te verkrijgen door overmaking vooraf van 5 euro per exemplaar (incl. porto) naar de bankrekening van de SB-redactie. Jaarabonnement: 30 euro. Digitale en schriftelijke post ter publicatie in de Schuttersbrief wordt naar onderwerp gerubriceerd en vervolgens in logische volgorde opgenomen in de betreffende SB-rubriek. Wilt U óók Uw eigen berichten opgenomen zien in de SB, gelieve dan per brief of per e-mail steeds slechts één onderwerp te behandelen. Dat vergemakkelijkt aanzienlijk de rubricering van de correspondentie in de SB. In principe worden alle ingekomen brieven en e-mails geplaatst, ook indien ze van dezelfde persoon en van dezelfde datum zijn. Bovendien wordt voor elk nieuw aangedragen onderwerp een nieuwe rubriek in de SB geopend. © Copyright: SB-stichting (i.o.), Maastricht MMIV
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Schuttersbrief - nummer 18 26 februari 2005 367 1
CORRESPONDENTIE inzake ‘De herauten en hun signaalinstrumentenmuziek, vroeger en nu’ (1) VAN: De Heer Jan Engelen, OLS-jurylid Weert (Lb.), 22 februari 2005 Amice Alfred, Als eerste mijn welgemeende complimenten voor je Schuttersbrieven. Ik lees ze selectief, maar mis er geen een! Ontvang net nummer 16. Behalve voor te eten en te slapen besteed je mijns inziens al je overige tijd aan de SB-en. Wat een onvoorstelbare hoeveelheid gedetailleerde informatie, kennis- en brievenuitwisseling! Voor elk wat wils, in de breedste betekenis van het schutterswezen met zijn lange geschiedenis en legio historische vertakkingen. Dit wordt volgens mij ‘gevreten’, getuige ook de vele reacties van allerlei aard en niveau. De Schuttersbrief voorziet in een absolute behoefte, hoe men ook over inhoud en/of verschijningsfrequentie moge denken. Doorgaan dus! Reden van deze mail is, dat ik een beroep wil doen op jouw kennis c.q. netwerk betreffende muziek (voor signaalinstrumenten) die in Nederland gespeeld werd en wordt door herauten. Bij welke gelegenheid / activiteit wordt welk signaal gespeeld? Militair ben ik hieromtrent goed geïnformeerd, doch op dit gebied moet ik een beroep doen op andermans specialismen. Kun jij mij concreet informeren, verwijzen naar personen en/of naslagwerken (tekst/muziek) aangaande dit onderwerp? Ik heb alle vertrouwen erin, dat jij me van dienst kunt zijn. En graag tot wederdienst bereid: je kent mijn ‘kwaliteiten’! Toch? Vriendelijke groet en bij voorbaat dank. Jan ♫.
AAN: De Heer Jan Engelen Maastricht, 22 februari 2005 Beste Jan, Dank voor jouw opbeurende woorden.
Jouw onderwerp heeft ook mijn interesse, al ben ik dan nooit verder gekomen dan de solfègeles en het bespelen van de mandoline. Maar ‘wanhoop ende despereer’ niet! Je krijgt zéér binnenkort een uitgebreide(re) reactie, zo al niet van anderen dan toch van mijzelf! Een redacteur moet echter niet altijd aan het woord (willen) zijn. Daarom roep ik bij dezen alle SB-lezers op die van de onderhavige materie een en ander afweten of anders personen kennen die (ook) verstand van zaken hebben betreffende de vroegere en huidige herauten en hun signaalinstrumentenmuziek, om iets en het liefst méér dan iets over het onderwerp aan ons te berichten. Ook partituur is van harte welkom. Drukken we die - indien we daartoe gemachtigd zijn - gelijk af! Vriendelijke groeten, ook voor Roswitha, Alfred Disch. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
368
26 februari 2005 2
Schuttersbrief - nummer 18
CORRESPONDENTIE inzake ‘De vrouw in het schutterswezen’ (4) VAN: De Heer E.G.H. (Fred) Hannen, keizer van Schutterij St.-Anna te Merum Merum, 2 november 2004 Beste Alfred, Onlangs kreeg ik een aantal boeken overhandigd, waaronder het boekje ‘De vrouw in het Gildenwezen’, geschreven in 1985-1986*. Bij het vlug inzien van dit boekje dacht ik direct aan jou. Ik zal je een kopie ervan toezenden. Met vriendelijke groeten, Fred. *) Noot van de SB-redactie. Het betreft hier een cursusboek van Frans Martens: De vrouw in het gildewezen. Cursus Gildebegeleider. Cursus 1985-1986. [Uitgave van Antwerpse Conventiegilden. Provinciale Afdeling van de Conventie der Schuttersgilden v.z.w. Adres Griffie: Desguinlei 32, 2018 Antwerpen; telefoon: 03 - 216 07 83]. [A4-formaat; 53 bladzijden; ±25 fotokopieën van krantenberichten en tijdschriftartikelen met ills.; 17 foto’s]. Antwerpen oktober 1985.
---
VAN: De Heer Frans Mennen,
de
2 secretaris en archiefbeheerder van de Gilde St.-Caecilia te Veldhoven Veldhoven (N.Br.), 6 februari 2005 Geachte Hr. Disch, Wat het artikel van de heer Jeroen Kockelkoren betreffende de vrouw in het schutterswezen aangaat [zie SB 3 (blz. 83-84), SB 4 (blz. 139-144) en SB 5 (blz. 184)], dit onderwerp speelt bij ons al vanaf begin 1980. De meningen zijn nog steeds verdeeld. Er is in 1985 zelfs een Gildencongres daarover gehouden in Schoten [provincie Antwerpen]. Ons Gilde kent geen vrouwelijke leden. De vrouw van de koning kan wel koningin zijn en de weduwen van overleden leden kunnen het lidmaatschap overnemen, maar dat is al zo`n 25 jaar niet meer gebeurd! Met vriendelijke groet, Frans Mennen. ---
AAN: De Heren Fred Hannen en Frans Mennen Maastricht, 6 februari 2005 Beste Fred Hannen en Beste Frans Mennen, Alleen al in het digitale repertorium op het Limburgs Schutterstijdschrift (LS) vond ik tussen de 40 en 50 artikelen vermeld die handelen over het onderwerp ‘de vrouw in het schutterijwezen’. En zelfs bijna dubbel zoveel in de driedelige ‘Index op de Gildetrom’. Voor nadere gegevens over de beide repertoria zie SB-nummer 5, blz. 165. Het onderwerp leeft dus kennelijk en dát letterlijk zowel als figuurlijk! Met vriendelijke groeten, Alfred Disch. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
369
26 februari 2005 3
Schuttersbrief - nummer 18
DIGITALE ADRESSEN VAN MUSEA, van belang voor het schutterswezen Onderstaande opsomming is de vermeerderde versie van een eerdere overzichtslijst doch maakt ook nu weer géén aanspraak op volledigheid. De SB-lezers wordt daarom verzocht de redactie te informeren over eventueel nog ontbrekende musea. Over elk der vermelde musea worden in de SB-afleveringen nadere gegevens verstrekt, om te beginnen op blz. 218 van SB-nummer 6. Nederland
01) Rijksmuseum te Amsterdam (prov. Noord-Holland): www.rijksmuseum.nl; secretariaat: info@rijksmuseum.nl. Voor het schuttersstuk ‘De Nachtwacht’ van Rembrandt van Rijn: website > Nederlands > Ontdek zes van de meesterwerken. Voor schutterszilver: website > Collectie > 1250 Topstukken > Thema’s > De Meesterwerken > Zaal 13: Schutterszilver. 02) Amsterdams Historisch Museum te Amsterdam (prov. Noord-Holland): www.ahm.nl; secretariaat: info@ahm.amsterdam.nl. Zie ter plekke de zgn. Schuttersgalerie. Voor schutterszilver en schuttersstuk: website > Nederlands > Museum > Collectie > Collectie Snelmenu > 1500-1600 resp. > 1600-1650. 03) Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem (prov. Gelderland): www.openluchtmuseum.nl; secretariaat: info@openluchmuseum.nl. Voor info over handboogschietbaan uit Kapel in ’t Zand (gemeente Roermond) met mogelijkheid van schietdemonstratie: website > Gebouwen > 12.3. 04) Het Legermuseum te Delft (prov. Zuid-Holland): www.legermuseum.nl; secretariaat: info@legermuseum.nl. Op de website géén gegevens inzake het schutterswezen. Zie daarom vooral SB-nummer 20. 05) Gelders Schuttersmuseum te Didam (prov. Gelderland): heeft géén eigen website noch zakelijk e-mailadres; zie daarom: www.schuttersnet.nl > Museum. 06) Streekmuseum Schippersbeurs te Elsloo (prov. Limburg): www.streekmuseum.nl; secretariaat: info@streekmuseumelsloo.nl. Voor schutterszilver: website > Collectie > En verder… 07) Frans Hals Museum te Haarlem (prov. Noord-Holland): www.franshalsmuseum.nl; secretariaat: franshalsmuseum@haarlem.nl. Voor de aanwezige schuttersstukken: website > Collectie > Schilderkunst > Schutters. 08) Noordbrabants Museum te ’s-Hertogenbosch (prov. Noord-Brabant): www. noordbrabantsmuseum.nl; secretariaat: info@noordbrabantsmuseum.nl. 09) Bonnefantenmuseum te Maastricht (prov. Limburg): www.bonnefanten.nl; secretariaat: info@bonnefanten.nl. Helaas is niet vermeld op de website: de aanwezigheid van diverse schuttersrealia. Zie o.a. SB-nummer 6, blz. 219. 10) Gemeentemuseum Echt-Susteren te Schillersberg (prov. Limburg): krijgt in de loop van 2005 een eigen website; secretariaat: museum@echt-susteren.nl.
11) Limburgs Schuttersmuseum te Steyl (prov. Limburg): www.olsfederatie.nl > Het Limburgs Schutterij Museum. Betreft tevens het schutterijwezen in Belgisch Limburg! -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Schuttersbrief - nummer 18 26 februari 2005 370 4
12) Streekmuseum ‘Land van Valkenburg’ (aldaar de ‘Schutterijzaal’) te Valkenburg (prov. Limburg): (nog) geen eigen website; secretariaat: streekmuseum @zonnet.nl. Voor meer gegevens zie de Klimmense schutterswebsite: www. sint-sebastianus.nl > Geschiedenis > Schutterijen > De Schutterijzaal van het Streekmuseum ‘Land van Valkenburg’. 13) Limburgs Museum te Venlo (prov. Limburg): www.limburgsmuseum.nl; secretariaat: info@limburgsmuseum.nl. Op de website helaas (nog) géén melding noch afbeeldingen van de in het museum voorhanden schuttersobjecten. België
01) Molenmuseum te Sint-Amands (prov. Antwerpen): www.molenmuseum.be; secretariaat: info@molenmuseum.be. Slechts een paneel over het schutters(gilden)wezen i.v.m. het gebruik en de bescherming van molens. 02) Openluchtmuseum Bokrijk [van Het Domein Bokrijk vzw] te Bokrijk (prov. Limburg): www.limburg.be/bokrijk/openluchtmuseum; secretariaat: bokrijk @limburg.be. Voor de collectie schuttersrealia (niet vermeld op de website!) bezoeke men ter plekke het gebouw ‘Pastorie van Schriek’, deel uitmakend van het aan de Kempen gewijde terreingedeelte. Zie voor meer gegevens SBnummer 6, blz. 218. 03) Sportmuseum Sportimonium te Hofstade (gemeente Zemst; prov. Vlaams Brabant): www. sportimonium.be; secretariaat: sportimonium@sportimonium.be. Op de website zijn helaas nog géén gegevens te vinden over de in het museum aanwezige schuttersrealia. Voor digitaal contact met zowel de Uitleendienst en Administratie, beide gevestigd te Leuven (Tervuursevest 62), als het schuin ertegenover gelegen Documentatiecentrum (Tervuursevest 101 = het sportcomplex van de Katholieke Universiteit Leuven) en ook voor digitaal contact met het museum zelf in het strandgebouw op het Blosodomein te Hofstade gebruike men een en hetzelfde e-mailadres: zie hierboven. Voor nadere gegevens in de Schuttersbrief zie SB-nummer 6, blz. 218. 04) Musée d’Armes [= Wapenmuseum] te Luik (prov. Luik): www.musee darmes. be; secretariaat: info@museedarmes.be. Wegens fusie met ’t Curtiusmuseum vindt er thans een verbouwing plaats; heropening vindt in de loop van 2005 plaats. De website geeft helaas geen toegang tot informatie inzake de ontwikkeling van met name de kruisboog, de handboog en de vuurwapens. 05) Het museum van de Compagnie Royale des Anciens Arbalétriers Visétois (dit Saint-Georges) [= Koninklijke Compagnie van de Oude Kruisboogschutters van Wezet (alias Sint-Georges alias Sint-Joris)] te Visé / Wezet (prov. Luik): www.arbaletriers.be; voor de Nederlandse tekst klikke men op de op de startpagina afgebeelde Nederlandse vlag. 06) Het museum van de Compagnie Royale des Anciens Arquebusiers de Visé (dit Saint-Martin) [= Koninklijke Compagnie van de Oude Kolveniers van Wezet (alias Sint-Martinus)] te Visé / Wezet (prov. Luik): www.membres. lycos.fr/arqueb; voor tekst in het Nederlands: www.membres.lycos.fr/arqueb/ nederlands; secretariaat: arqueb @mygale.org. 07) Het museum van de Compagnie Royale des Francs Arquebusiers Visétois (dit Saint-Martin) [= Koninklijke Compagnie van de Vrije Kolveniers van Wezet (alias Sint-Martinus)] te Visé / Wezet (prov. Luik): www.users.skynet.be/ arquebusiers-vise; secretariaat: arquebusiers@sky-net.be.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Schuttersbrief - nummer 18 26 februari 2005 371 5
Duitsland
Deutsches Schützenmuseum [= Duits Schuttersmuseum] in Slot Callenberg te Coburg-Beiersdorf (deelstaat Beieren): www.schloss-callenberg.de; secretariaat: mail@schloss-callenberg.de. Zie ook SB-nummer 8, blz. 314, en SB-nummer 12, blz. 333.
Frankrijk
Musée de l’Archerie [= Handboogschuttersmuseum] te Crépy en Valois [in het zuiden van de provincie Picardië oftewel 62 km ten noorden van Parijs): géén eigen website; secretariaat: musee-mairie-crepy-en-valois@wanadoo.nl. Nadere gegevens over het museum zijn evenwel onder meer te vinden op de navolgende websites: 1) de drietalige internetsite van de ‘Conseil Régional de Picardie’ [= Regionale Raad van Picardië = Provincie Picardië]: www.cr-picardie. fr > klikken op een der drie aangegeven talen, bijv. De [= Duits] > Kultur [= Cultuur] > Kulturerbe [= Culturele erfenis] > Museen [= Musea] > klikken op de op de landkaart voorkomende plaatsnaam Crépy-en-Valois; U kunt al dat geklik vermijden door meteen in te toetsen: www.cr-picardië.fr/uk/page.cfm?pageref= culture-patriomoine-musee s-valois; 2) de internetsite van de gemeente Crépy en Valois: www.mairie-crepy-en-valois.fr > Tourisme.Culture [= Toerisme. Cultuur] > Musées [= Musea]; of rechtstreeks: www.mairie-crepy-en-valois.fr/html.fr/ lieux.htm; 3) de internetsite van uitgeverij Éditions Émotion Primitive te F - 38120 Egrève: a) www.emotionprimitive.com > Reportages; b) nog beter (vanwege héél wat afbeeldingen!) dezelfde website, maar dan > Plan du site [= Landschapskaart van onderwerpen] > Musée de l’Archerie. NOTA BENE. Ondanks de naamgeving van het museum behelst de collectie voorwerpen wel degelijk óók een interessant aantal kruisbogen, zij het dan voornamelijk uit het Verre Oosten afkomstig. Het museum is gevestigd in het kasteel van de voormalige hertogen (voorheen graven) van Valois en komt onder verschillende benamingen voor. De officiële naam van het in 1939 opgerichte museum lijkt te zijn: Muséé de l’Archerie et du Valois [= Museum van het Handboogschieten en van de landstreek Valois]. Sinds 1974 is in het voormelde kasteel tevens het Musée de l’Art Sacré [= Museum van Religieuze Kunst] gevestigd, óók al onder verschillende benamingen voorkomend. Bovendien worden de namen der beide musea nogal eens gecombineerd tot één enkele. BEZOEKADRES, etc.: Musée de l’Archerie, Château des Ducs du Valois, Rue Gustave Chopinet, F - 60800 Crépy en Valois. Telefoon: (00.33.)(0)3.44 59 21 97. Fax: (00.33.) (0)3.44 59 23 21.
Oostenrijk
Schützenscheibenmmuseum [= Schietschijvenmuseum] te Scheibbs (bondsland Neder-Oostenrijk): heeft geen eigen website noch zakelijk e-mailadres; zie daarom: www.noemuseen.at > Ort > Scheibbs > Schützenscheibenmuseum, Scheibbs.
San Marino Il Museo Storico della Federazione Balestrieri Sammarinesi [= Het Historisch Museum van de Sanmarinese Kruisboogfederatie] te San Marino: www. federazionebalestrieri.sm > Museo Storico (voor de Italiaanse tekst) of > Historical Museum (voor de versie in het Engelse). Zwitserland Schweizerisches Schützenmuseum [= Zwitsers Schuttersmuseum] te Bern (kanton Bern): www.schuetzenmuseum.ch; secretariaat: info@schuetzenmuseum.ch. -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
372
26 februari 2005 6
Schuttersbrief - nummer 18
CORRESPONDENTIE inzake ‘Schutterswebsites’ (2) VAN: De Heer Thimo Zegers, vaandrig van de Stadsschutterij St.-Rosa Sittard (Lb.), 19 februari 2005 Beste Alfred, Naar aanleiding van je artikelen in de Schuttersbrief heb ik hier nog het internetadres van een Franstalige schuttersgilde, t.w.: http://users.skynet.be/arbaletriers-sablon/index.htm. Dit is de website van de Ancien Grand Serment Royal et Noble des Arbalétriers de Notre-Dame au Sablon. [Noot van de SB-redactie: in het Nederlands luidt de naam van deze Brusselse schutterij ‘Koninklijke Oude Grote en Edele Eed der Kruisboogschutters van de O.L.Vrouwe van de Zavel’; zie hierover ook SB - nummer 5, blz. 179].
Verder heb ik nog wel namen van andere Belgische en ook van Franse schuttersorganisaties, maar van géén van hen is mij een website bekend: - Compagnie des Arbalétriers de St-Amand-les-Eaux (F); - Serment des Arbalétriers de St-Georges de Beaumont [provincie Henegouwen] (B); - Ghilde des Arbalétriers de la Ferme du Crayhof te Capelle-la-Grande (F); - Les Arquebusiers ‘Picards’ (F); - Compagnie de St-Sébastien des Arbalétriers de Ciney [provincie Namen] (B); - La Convention Française des Gildes historiques de Tir (F). Alfred, zoals je ziet, heeft het onderwerp mijn belangstelling en dit al van vóór het verschijnen van dit onderwerp in de Schuttersbrief. Maar dát terzijde. Ik heb schutterswebtsites al geruime tijd opgeslagen in mijn Favorieten en had het voornemen er t.z.t. eens iets mee te doen. Dát heb jij inmiddels dus voor me gedaan. Maar er zijn voldoende interessante onderwerpen om er eens iets over te schrijven in de Schuttersbrief (indien gepermitteerd).
Overgenomen van een der websites van de Koninklijke Bibliotheek te ’s-Gravenhage: www.hetgeheugenvannederland.nl
Vriendelijke groeten, Thimo Zegers, vaandrig van de Stadsschutterij Sint-Rosa Sittard; sinds 16.11.2002 onderscheiden met de Nobele Orde van de Papegay. Noot van de SB-redactie: Kan iemand ons helpen aan de postale en - bij voorkeur - digitale adressen van de zes door dhr. Thimo Zegers genoemde Waalse en Franse schuttersorganisaties?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Schuttersbrief - nummer 18 26 februari 2005 373 7
CORRESPONDENTIE inzake ‘De schermgilden’ (2) VAN: De Heer Yves Bertino, penningmeester van de ‘Serment Royale des Saints Michel et Gudule’ te Brussel Brussel, 21 februari 2005 Geachte Heer Disch, Allereerst mijn excuses voor de wel érg late reactie op Uw e-mail van 20 oktober van vorig jaar (zie SB 6, blz. 211). Ik had U niet vergeten maar de laatste tijd hadden we het héél druk in verband met de organisatie van twee grote internationale schermtoernooien. En misschien is het écht waar, dat gepensioneerde personen de meest drukbezette personen zijn! In ieder geval ben ik begonnen het werk van de heer Gillet te scannen. Het is een volledige geschiedenis van de ‘Serment des Escrimeurs’. In totaal meer dan 80 pagina’s. Ik heb geprobeerd U de eerste pagina’s in bijlage toe te sturen. Spijtig genoeg lukte dat niet, omdat de bijlagen te ‘zwaar’ zijn. Ik zal dus het hele werk van de heer Gillet op een CD kopiëren en deze CD naar U per post toesturen. Dat zal gemakkelijker gaan. Wat betreft de antwoorden op Uw vragen, die vindt U bij Uw tekst hieronder. Ik blijf tot Uw beschikking voor verdere informatie. Met beste groeten, Yves Bertino, Avenue Brugmann 70, B-1190 Bruxelles. 1) Weet U, of de scherm- alias zwaardgilden vroeger ook meededen aan schietwedstrijden en hebt U daar voorbeelden van? Antwoord: Normaal waren de ‘Schermers’ alleen van zwaarden voorzien, maar voor de dienst aan en bescherming van de stad waren ze ook gewapend met haakbussen en musketten. Er werden ‘assauts’ [= schermwedstrijden] georganiseerd maar alléén - geloof ik - met het zwaard. 2
Zoudt U mij over de (vooral alleroudste) geschiedenis van de schermgilden en over die van Uw eigen schermgilde willen informeren? Antwoord: zie mijn reactie bij vraag 4.
3) Hoe luidt de officiële (statutaire) naam van Uw vereniging? Antwoord: De officiële naam is ‘Serment des Saints Michel et Gudule ou des Escrimeurs de Bruxelles’ [= Eed van St.-Michaël en St.Goedele of van de Schermers van Brussel]. 4) Wilt U mij een exemplaar of een kopie doen toekomen van de publicatie die André van Gillet over Uw schermgilde geschreven heeft? Antwoord: Is het goed, dat ik U een en ander per CD toezend? 5) Is het voor U na te gaan, wanneer en in welke plaatsen in België en in Nederland er schermgilden vóór het jaar 1789 (1794) zijn opgericht? En bestaat daarover misschien al literatuur? Antwoord: zie de eerste kopie van het werk van de heer Gillet. 6) Ik ga er voorlopig van uit, dat in elk geval na (!) de komst van de Franse sansculotten (1792/1794) geen enkele schermgilde in België en Nederland meer het schieten beoefende (beoefent). Kunt U dit bevestigen? Antwoord: Volgens de wetten van de Franse Revolutie en Empire waren de gilden verboden. De hervorming van de gilden gebeurde onder het Nederlandse régime rond het jaar 1820. 7) Geeft Uw vereniging ook een eigen verenigings- of mededelingenblad uit? Antwoord. Helaas niet! 8) Welke functie(s) precies bekleden U en de heer Francis Devisscher binnen Uw vereniging? Antwoord: De heer Francis Devisscher is de schermmeester van ons clublokaal ‘La maison de l’Escrime’. Zelf ben ik de penningmeester. Ook ben ik de verantwoordelijke persoon voor de algemene gang van zaken binnen onze vereniging. Zie eveneens: www.maison-escrime.be
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
374
26 februari 2005 8
Schuttersbrief - nummer 18