હજ વ ઉમરહ કા મુખ્તસર તરીકા

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

1

rfíkkçk ÃkZLku fe Ëwyk

yÍ : þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík, çkkrLkÞu Ëk’ðíku RM÷k{e, nÍhík yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe ËeLke rfíkkçk Þk RM÷k{e Mkçkf ÃkZLku Mku Ãkn÷u Íi÷ {U Ëe nwE Ëwyk òu fwA ÃkZUøku ÞkË hnuøkk. Ëwyk Þun ni : ÃkZ ÷ersÞu

íkhs{k : yi yÕ÷kn

! n{ Ãkh RÕ{ ð rnõ{ík fu ËhðkÍu ¾ku÷ Ëu ykih n{ Ãkh yÃkLke hn{ík LkkrÍ÷ Vh{k ! yi y-Í{ík ykih çkwÍøw keo ðk÷u !

Lkkux : yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu.

íkkr÷çku øk{u {ËeLkk ð çkfey ð {ÂøVhík 4, h-{ÍkLkw÷ {wçkkhf rMk. 1432 rn.

ns ð WBhn fk {wÏíkMkh íkhefk Þun rhMkk÷k (ns ð WBhn fk íkhefk)

{sr÷Mku y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku WËqo ÍçkkLk {U Ãkuþ rfÞk ni. {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e) Lku RMk rhMkk÷u fku økwshkíke hM{w÷ ¾ík { íkhíkeçk Ëu fh Ãkuþ rfÞk ni ykih {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku þkyuy fhðkÞk ni. RMk {U yøkh rfMke søkn f{e çkuþe Ãkkyut íkku {sr÷Mku íkhkrs{ fku (çk Íheyyu {õíkqçk, E-{uR÷) {w¥k÷y Vh{k fh Mkðkçk f{kRÞu.t hkrçkíkk : {sr÷Mku íkhkrs{ (Ëk’ðíku RM÷k{e)

{f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk rMk÷uõxuz nkWMk, yr÷V fe {ÂMsË fu Mkk{Lku, íkeLk ËhðkÍk yn{ËykçkkË, økwshkík.

MO. 09374031409 E-mail : maktabahind@gmail.com www.dawateislami.net

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

1

WBhu fk {wÏíkMkh íkhefk WBhu fe VÍe÷ík {ËeLku fu íkksËkh, çk yíkkyu Ãkhðh Ëøkkh

Ëku yk÷{

fk RþkoËu ¾wþ økðkh ni :

fu {kr÷fku {wÏíkkh

“WBhn Mku WBhn íkf WLk økwLkknkU fk f^Vkhk ni òu Ëhr{ÞkLk {U nwyu ykih nßsu {çkYh fk Mkðkçk sLLkík ne ni.”

íkðkV fk íkhefk íkðkV þwYy fhLku Mku fç÷ {Ëo RÍríkçkky fh ÷U Þk’Lke [kËh MkeÄu nkÚk fe çkøk÷ fu Lke[u Mku rLkfk÷ fh WMk fu ËkuLkkU ÃkÕ÷u W÷xu fLÄu Ãkh RMk íkhn zk÷ ÷U fu MkeÄk fLÄk ¾w÷k hnu. yçk ÃkhðkLkk ðkh þByu fk’çkk fu røkËo íkðkV fu r÷Þu íkGÞkh nku òRÞu. n-shu yMðË fe yiLk MkeÄ {U yçk RÂÍTíkçkkE nk÷ík {U fk’çku fe íkhV {wtn fh fu RMk íkhn ¾zu nku òRÞu fu Ãkqhk “n-shu yMðË” ykÃk fu MkeÄu nkÚk fe íkhV nku òyu, yçk rçkøkih nkÚk WXkyu RMk íkhn íkðkV fe rLkGÞík fersÞu :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

2

yi yÕ÷kn {I íkuhu {kuníkh{ ½h fk íkðkV fhLku fk RhkËk fhíkk nq,t íkq RMku {uhu r÷Þu ykMkkLk Vh{k Ëu ykih {uhe òrLkçk Mku RMku fçkq÷ Vh{k. (çknkhu þheyík, rs. 1, rnMMkk : 6, Mk. 1096, Víkkðk h-ÍrðGÞk {w¾hoò, rs. 10, Mk. 739)

(nh søkn Þk’Lke Lk{kÍ, hkuÍk, yu’ríkfkV, íkðkV ðøkihk {U RMk çkkík fk ¾Þk÷ hr¾Þu fu y-hçke ÍçkkLk {U rLkGÞík WMke ðõík fkhyk{Ë nkuøke sçk fu WMk fu {k’Lkk {k’÷q{ nkU ðhLkk rLkGÞík WËqo {U çkÕfu yÃkLke {k-Ëhe ÍçkkLk {U ¼e nku Mkfíke ni ykih nh Mkqhík {U rË÷ {U rLkGÞík nkuLkk þíko ni ykih ÍçkkLk Mku Lk fnU íkku rË÷ ne {U rLkGÞík nkuLkk fkVe ni nkt ÍçkkLk Mku fn ÷uLkk y^Í÷ ni) rLkGÞík fh ÷uLku fu çkk’Ë fk’çkk þheV ne fe

íkhV {wtn rfÞu MkeÄu nkÚk fe òrLkçk Úkkuzk Mkk Mk-hrfÞu ykih n-shu yMðË fu yiLk Mkk{Lku ¾zu nku òRÞu . yçk ËkuLkkU nkÚk RMk íkhn WXkRÞu fu nÚkur÷Þkt n-shu yMðË fe íkhV hnU ykih ÃkrZÞu : yÕ÷kn fu Lkk{ Mku ykih ík{k{ fu r÷Þu nI ykih ¾qrçkÞkt yÕ÷kn yÕ÷kn çknwík çkzk ni ykih fu hMkq ÷ yÕ÷kn Ãkh ËwYËku Mk÷k{ nkU.

yçk yøkh {wÂBfLk nku íkku n-shu yMðË þheV Ãkh ËkuLkkU nÚkur÷Þkt ykih WLk fu çke[ {U {wtn h¾ fh Þqt çkkuMkk ËersÞu fu ykðkÍ ÃkiËk Lk nku. íkeLk çkkh yiMkk ne fersÞu. RMk çkkík fk ¾Þk÷ hr¾Þu fu ÷kuøkkU fku ykÃk fu Ĭu Lk ÷økU fu Þun fwÔðík fk {wÍk-nhk fhLku fk {kify Lknª ykrsÍe ykih r{MfeLke fu RÍnkh fe søkn ni. çkkuMkyu n-shu yMðË MkwLLkík ni ykih {wMkÕ{kLk fku EÍk ËuLkk nhk{ ykih

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

3

rVh Þnkt yøkh yuf Lkufe ÷k¾ LkurfÞkU fu çkhkçkh ni íkku yuf økwLkkn ¼e ÷k¾ økwLkkn fu çkhkçkh ni. nwsq{ fu Mkçkçk yøkh çkkuMkk {wÞMMkh Lk yk Mkfu íkku nkÚk Mku n-shu yMðË fku Aq fh WMku [q{ ÷ersÞu, Þun ¼e Lk çkLk Ãkzu íkku nkÚkkU fk Rþkhk fh fu yÃkLku nkÚkkU fku [q{ ÷ersÞu. n-shu yMðË fku çkkuMkk ËuLku Þk nkÚk Mku Aq fh [q{Lku Þk nkÚkkU fk Rþkhk fh fu WLnU [q{ ÷uLku fku “RÂMík÷k{” fníku nI. (yçk ÷ççkif fnLkk {kifqV Vh{k ËersÞu) yçk fk’çkk þheV fe íkhV ne [unhk rfÞu nwyu MkeÄu nkÚk fe íkhV Úkkuzk Mkk Mk-hrfÞu sçk n-shu yMðË ykÃk fu [unhu fu Mkk{Lku Lk hnu (ykih Þun yËLkk Mke n-h-fík {U nku òyuøkk) íkku VkihLk RMk íkhn MkeÄu nku òRÞu fu ¾kLkyu fk’çkk ykÃk fu W÷xu nkÚk fe íkhV hnu, RMk íkhn [r÷Þu fu rfMke fku ykÃk fk Ĭk Lk ÷øku. {Ëo RÂçíkËkE íkeLk VuhkU {U h{÷ fhíku [÷U Þk’Lke sÕË sÕË LkÍËef fË{ h¾íku, þkLku rn÷kíku [÷U. çkk’Í ÷kuøk fqËíku ykih Ëkizíku nwyu òíku nI, Þun MkwLLkík Lknª ni. snkt snkt ¼ez rÍÞkËk nku ykih h{÷ {U yÃkLku ykÃk fku Þk ËqMkhu ÷kuøkkU fku íkõ÷eV nkuíke nku íkku WíkLke Ëuh íkf h{÷ íkfo fh ËersÞu {økh h{÷ fe ¾kríkh ÁrfÞu Lknª, íkðkV {U {~økq÷ hrnÞu. rVh sqt ne {kify r{÷u, WíkLke Ëuh íkf fu r÷Þu h{÷ fu MkkÚk íkðkV fersÞu. íkðkV {U rsMk fËh ¾kLkyu fk’çkk Mku fheçk hnU Þun çkuníkh ni {økh RíkLku rÍÞkËk fheçk ¼e Lk nku òRÞu fu ykÃk fk fÃkzk Þk rsM{ Ëeðkhu fk’çkk Mku ÷øku ykih yøkh LkÍËefe {U nws{ q fu Mkçkçk h{÷ Lk nku Mkfu íkku yçk Ëqhe y^Í÷ ni. (çknkhu þheyík, rs. 1, rnMMkk : 6, Mk. 1096, 1097) Ãkn÷u [¬h {U [÷íku [÷íku ËwYË þheV Þk Ëwykyut ÃkZíku hrnÞu. ÁõLku Þ{kLke íkf ÃknkU[Lku íkf ËwYË Þk Ëwykyut ¾í{ fh ËersÞu. yçk yøkh ¼ez fe ðsn Mku yÃkLke Þk ËqMkhkU fe EÍk fk yLËuþk Lk nku íkku ÁõLku Þ{kLke fku ËkuLkkU nkÚkkU Mku Þk MkeÄu nkÚk Mku

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

4

íkçkhwofLk Aqyut, rMkVo W÷xu nkÚk Mku Lk Aqyut. {kify {wÞMMkh ykyu íkku ÁõLku Þ{kLke fku çkkuMkk ¼e Ëu ÷uLkk [krnÞu {økh Þun yunríkÞkík ÍYhe ni fu fË{ ykih MkeLkk fk’çkyu {wþhoVk fe íkhV Lk nkU, yøkh [q{Lku Þk AqLku fk {kify Lk r{÷u íkku Þnkt nkÚkkU fku [q{Lkk MkwLLkík Lknª ni. yçk fk’çkyu {wþhoVk fu íkeLk fkuLkkU fk íkðkV Ãkqhk fh fu ykÃk [kiÚku fkuLku “ÁõLku yMðË” fe íkhV çkZ hnu nI, “ÁõLku Þ{kLke” ykih ÁõLku yMðË fe Ëhr{ÞkLke Ëeðkh fku “{wMíkòçk” fníku nI, Þnkt Ëwyk Ãkh yk{eLk fnLku fu r÷Þu Mk¥kh nÍkh rVrh~íku {wfhoh nI. ykÃk òu [knU yÃkLke ÍçkkLk {U yÃkLku r÷Þu ykih ík{k{ {wMkÕ{kLkkU fu r÷Þu Ëwyk {ktrøkÞu Þk Mkçk fe rLkGÞík Mku ykih {wÍ økwLknøkkh Mkøku {ËeLkk fe ¼e rLkGÞík þkr{÷ fh fu yuf {íkoçkk ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu, LkeÍ Þun fwhykLke Ëwyk ¼e ÃkZ ÷ersÞu :

íkh-s-{yu fLÍw÷ E{kLk : yi hçk n{khu ! n{U ËwLÞk {U ¼÷kE Ëu ykih n{U ykr¾hík {U ¼÷kE Ëu ykih n{U yÍkçku Ëku; Mku çk[k.

yi ÷ersÞu ! ykÃk n-shu yMðË fu fheçk yk ÃknkU[u Þnkt ykÃk fk yuf [¬h Ãkqhk nwðk. ÷kuøk Þnkt yuf ËqMkhu fe Ëu¾k Ëu¾e Ëqh ne Ëqh Mku nkÚk ÷nhkíku nwyu økwÍh hnu nkuíku nI yiMkk fhLkk nhrøkÍ MkwLLkík Lknª, ykÃk nMçku Mkkrçkf yunríkÞkík fu MkkÚk Y çk rfç÷k n-shu yMðË fe íkhV {wtn fh ÷ersÞu. yçk rLkGÞík fhLku fe ÍYhík Lknª fu ðkun íkku RÂçíkËkyLk nku [wfe, yçk ËqMkhk [¬h þwYy fhLku fu r÷Þu Ãkn÷u ne fe íkhn ËkuLkkU nkÚk fkLkkU íkf WXk fh Þun Ëwyk : ÃkZ fh RÂMík÷k{ fersÞu. Þk’Lke {kify nku íkku n-shu yMðË fku çkkuMkk ËersÞu ðhLkk WMke íkhn nkÚk Mku Rþkhk fh fu WMku [q{ ÷ersÞu Ãkn÷u ne

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

5

fe íkhn fk’çkk þheV fe íkhV {wtn fh fu Úkkuzk Mkk Mk-hrfÞu. sçk n-shu yMðË Mkk{Lku Lk hnu íkku VkihLk WMke íkhn fk’çkyu {wþhoVk fku W÷xu nkÚk fe íkhV r÷Þu íkðkV {U {~økq÷ nku òRÞu ykih ËwYË þheV Þk Ëwykyut ÃkZíku nwyu ËqMkhk [¬h þwYy fersÞu. ÁõLku Þ{kLke Ãkh ÃknkU[Lku Mku Ãkn÷u Ãkn÷u Ëwykyut Þk Ëw Y Ëu Ãkkf ¾í{ fh ËersÞu . yçk {ki f y r{÷u íkku Ãkn÷u fe íkhn çkkuMkk ÷u fh Þk rVh WMke íkhn Aq fh ËwYË þheV ÃkZ fh n-shu yMðË fe íkhV çkZíku nwyu nMçku Mkkrçkf Ëwykyu fwhykLke ÃkrZÞu : íkh-s-{yu fLÍw÷ E{kLk : yi hçk n{khu ! n{U ËwLÞk {U ¼÷kE Ëu ykih n{U ykr¾hík {U ¼÷kE Ëu ykih n{U yÍkçku Ëku; Mku çk[k.

yi ÷ersÞu ! ykÃk rVh n-shu yMðË fu fheçk yk ÃknkU [ u . yçk ykÃk fk Ëq M khk [¬h ¼e Ãkq h k nku økÞk. rVh nMçku Mkkrçkf Ëku L kkU nkÚk fkLkkU íkf WXk fh Þu n Ëw y k : ÃkZ fh n-shu yMðË fk RÂMík÷k{ fersÞu ykih Ãkn÷u ne fe íkhn íkeMkhk [¬h þwYy fersÞu ykih ËwYË þheV Þk Ëwykyut ÃkZíku hrnÞu.

RMke yLËkÍ {U MkkíkkU [¬h Ãkqhu fersÞu. MkkíkðU [¬h fu çkk’Ë n-shu yMðË Ãkh ÃknkU[ fh ykÃk fu Mkkík Vuhu {wfB{÷ nku økyu {økh rVh ykXðª çkkh nMçku Mkkrçkf ËkuLkkU nkÚk fkLkkU íkf WXk fh Þun Ëwyk : ÃkZ fh RÂMík÷k{ fersÞu ykih Þun n{uþk ÞkË hr¾Þu fu sçk ¼e íkðkV fhU WMk {U Vuhu Mkkík nkuíku nI ykih RÂMík÷k{ ykX.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

6

{fk{u Rçkúkne{

yçk ykÃk yÃkLkk MkeÄk fLÄk ZktÃk ÷ersÞu ykih {fk{u Rçkúkne{ Ãkh yk fh Þun ykÞíku {wfÆMkk ÃkrZÞu :

íkh-s-{yu fLÍw ÷ E{kLk : yki h Rçkúkne{ ( ) fu ¾zu nkuLku fe søkn fku Lk{kÍ fk {fk{ çkLkkyku.

Lk{kÍu íkðkV

yçk {fk{u Rçkúkne{ ( ) fu fheçk søkn r{÷u íkku çkuníkh ðhLkk {ÂMsËu nhk{ {U snkt ¼e søkn r{÷u yøkh ðõíku {fYn Lk nku íkku Ëku hfTyík Lk{kÍu íkðkV yËk fersÞu, Ãkn÷e hfTyík {U Mkqhyu Vkríknk fu çkk’Ë ykih ËqMkhe {U þheV ÃkrZÞu, Þun Lk{kÍ ðkrsçk ni ykih fkuE {sçkqhe Lk nku íkku íkðkV fu çkk’Ë VkihLk ÃkZLkk MkwLLkík ni. yõMkh ÷kuøk fLÄk ¾w÷k h¾ fh Lk{kÍ ÃkZíku nI Þun {fYnu íknhe{e ni, yiMke Lk{kÍ fk Ëkuçkkhk ÷kixkLkk ðkrsçk ni. RÍríkçkky Þk’Lke fLÄk ¾w÷k h¾Lkk rMkVo WMk íkðkV fu MkkíkkU VuhkU {U ni rsMk fu çkk’Ë MkyTÞ nkuíke ni. yøkh ðõíku {fYn Ëkr¾÷ nku økÞk nku íkku çkk’Ë {U ÃkZ ÷ersÞu ykih ÞkË hr¾Þu RMk Lk{kÍ fk ÃkZLkk ÷krÍ{e ni.

Lk{kÍ ÃkZ fh {MLkqLk Ëwykyut ÃkZ ÷ersÞu.

yçk {wÕíkÍ{ Ãkh ykRÞu......!

Lk{kÍ ð Ëwyk Mku Vkrhøk nku fh {wÕíkÍ{ Mku r÷Ãkx òRÞu. ËhðkÍyu fk’çkk ykih n-shu yMðË fu Ëhr{ÞkLke rnMMku fku {wÕíkÍ{ fníku nI, RMk {U ËhðkÍyu fk’çkk þkr{÷ Lknª. {wÕíkÍ{ Mku f¼e MkeLkk ÷økkRÞu íkku f¼e Ãkux, RMk Ãkh f¼e ËkÞkt ÁÏMkkh (Þk’Lke økk÷) íkku f¼e çkkÞkt ÁÏMkkh hr¾Þu ykih ËkuLkkU nkÚk Mkh Mku Ÿ[u fh fu Ëeðkhu {wfÆMk Ãkh Vi÷kRÞu Þk MkeÄk nkÚk ËhðkÍyu fk’çkk fe íkhV ykih W÷xk nkÚk

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

7

n-shu yMðË fe íkhV Vi÷kRÞu. ¾qçk yktMkq çknkRÞu ykih rLknkÞík ne ykrsÍe fu MkkÚk røkzrøkzk fh yÃkLku Ãkkf ÃkhðËo økkh Mku yÃkLku r÷Þu ykih ík{k{ WB{ík fu r÷Þu yÃkLke ÍçkkLk {U Ëwyk {ktrøkÞu fu {fk{u fçkq÷ ni ykih ËwYË þheV Þk {MLkqLk Ëwykyut ¼e ÃkrZÞu :

yuf yn{ {My÷k

{wÕíkÍ{ fu ÃkkMk Lk{kÍu íkðkV fu çkk’Ë ykLkk WMk íkðkV {U ni rsMk fu çkk’Ë MkyTÞ ni ykih rsMk fu çkk’Ë MkyTÞ Lk nku {-Mk÷Lk íkðkVu Lk^÷ Þk íkðkVwÂÍTÍÞkhn (sçk fu ns fe MkyTÞ Mku Ãkn÷u Vkrhøk nku [wfu nkU) WMk {U Lk{kÍ Mku Ãkn÷u {wÕíkÍ{ Mku r÷ÃkrxÞu. rVh {fk{u Rçkúkne{ fu ÃkkMk ò fh Ëku hfTyík Lk{kÍ yËk fersÞu.

yçk Í{Í{ Ãkh ykRÞu !

ykçku Í{Í{ Ãkh yk fh yki h rfç÷k Y ¾zu ¾zu ÃkZ fh íkeLk MkktMk {U ¾qçk Ãkux ¼h fh rÃkÞU, ÃkeLku fu çkk’Ë fnU, nh çkkh fk’çkyu {wþhoVk fe íkhV rLkøkkn WXk fh Ëu¾ ÷U, fwA ÃkkLke rsM{ Ãkh ¼e zk÷U, {wtn Mkh ykih rsM{ Ãkh WMk Mku {Mn ¼e fhU {økh Þun yunríkÞkík h¾U fu fkuE fíkhk Í{eLk Ãkh Lk røkhu. fk Mkhfkhu {ËeLkk, hkníku fÕçkku MkeLkk Vh{kLku ÍeþkLk ni : “Í{Í{ rsMk {õMkË fu r÷Þu rÃkÞk òyuøkk ðkun {õMkË nkrMk÷ nku òyuøkk.” Þun Í{Í{ WMk r÷Þu ni rsMk r÷Þu RMk fku rÃkÞu fkuE RMke Í{Í{ {U sLLkík ni, RMke Í{Í{ {U fkiMkh ni (Íkifu Lkk’ík)

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

8

ykçku Í{Í{ Ãke fh Þun Ëwyk ÃkZU

yi yÕ÷kn ! {I íkwÍ Mku RÕ{u LkkVuy ykih fwþkËk rhÍTf ykih y-{÷u {õçkq÷ ykih nh çke{khe Mku rþVk fk Mkwðk÷ fhíkk nqt. (çknkhu þheyík, rs. 1, rnMMkk : 6, Mk. 1105)

MkVk ð {ðon fe MkyTÞ

yçk yøkh fkuE {sçkqhe Þk ÚkfLk ðøkihk Lk nku íkku y¼e ðhLkk ykhk{ fh fu MkVk ð {ðon {U MkyTÞ fhLku fu r÷Þu íkGÞkh nku òRÞu. ÞkË hnu fu MkyTÞ {U RÍríkçkky Þk’Lke fLÄk ¾w÷k h¾Lkk MkwLLkík Lknª ni. yçk MkyTÞ fu r÷Þu n-shu yMðË fk Ãkn÷u ne fe íkhn ËkuLkkU nkÚk fkLkkU íkf WXk fh Þun Ëwyk : ÃkZ fh RÂMík÷k{ fersÞu. yçk çkkçkwMMkVk Ãkh ykRÞu ! “fkunu MkVk” [qft u “{ÂMsËu nhk{” Mku çkknh ðkfuy ni ykih n{uþk {ÂMsË Mku çkknh rLkf÷íku ðõík W÷xk Ãkkô rLkfk÷Lkk MkwLLkík ni, r÷nkÍk Þnkt ¼e Ãkn÷u W÷xk Ãkkô rLkfkr÷Þu ykih nMçku {k’{q÷ {ÂMsË Mku çkknh ykLku fe Ëwyk ÃkrZÞu. Ëwyk Þun ni : yi yÕ÷kn ! {I íkwÍ Mku íkuhu VÍT÷ ykih íkuhe hn{ík fk Mkwðk÷ fhíkk nqt.

yçk ËwYËku Mk÷k{ ÃkZíku nwyu MkVk Ãkh RíkLkk [rZÞu fu fk’çkyu {wyÍTÍ{k LkÍh yk òyu ykih Þun çkkík Þnkt {k’{q÷e Mkk [Zíku ne nkrMk÷ nku òíke ni, Þk’Lke yøkh ËeðkhU ðøkihk Ëhr{ÞkLk {U Lk nkuíkª íkku fk’çkyu {wyÍTÍ{k Þnkt Mku LkÍh ykíkk. RMk Mku rÍÞkËk [ZLku fe nksík Lknª. yçk {MLkqLk Ëwykyut Þk ËwYËu Ãkkf ÃkrZÞu.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

9

øk÷ík yLËkÍ

Lkk ðkrfrVGÞík fu Mkçkçk fkVe ÷kuøk fk’çkk þheV fe íkhV nÚkur÷Þkt fhíku nI, çkk’Í nkÚk ÷nhk hnu nkuíku nI íkku çkk’Í íkeLk çkkh fkLkkU íkf nkÚk WXk fh Akuz Ëuíku nI, Þun Mkçk øk÷ík íkhefu nI. nMçku {k’{q÷ Ëwyk fe íkhn nkÚk fLÄkU íkf WXk fh fk’çkyu {wyÍTÍ{k fe íkhV {wtn rfÞu RíkLke Ëuh íkf Ëwyk {ktøkLke [krnÞu rsíkLke Ëuh {U Mkq-híkw÷ çk-fhn fe Ãkå[eMk ykÞíkkU fe rík÷kðík fe òyu, ¾qçk røkzrøkzk fh ykih hku hku fh Ëwyk {ktrøkÞu fu Þun fçkqr÷GÞík fk {fk{ ni. yÃkLku r÷Þu ykih ík{k{ rsLLk ð RLMk {wÂM÷{eLk fe ¾ih ð ¼÷kE fu r÷Þu ykih yunMkkLku yÍe{ nkuøkk fu {wÍ økwLknøkkh Mkøku {ËeLkk fe çku rnMkkçk {ÂøVhík fu r÷Þu ¼e Ëwyk {ktrøkÞu. LkeÍ ËwYË þheV ÃkZ fh Þun Ëwyk ÃkrZÞu1 :

fkunu MkVk fe Ëwyk

: hr{Þu s{hkík, ðwfqVu y-hVkík ðøkihk fu r÷Þu rsMk íkhn rLkGÞík þíko Lknª RMke íkhn MkyTÞ {U ¼e þíko Lknª rçkøkih rLkGÞík fu ¼e yøkh rfMke Lku MkyTÞ fe íkku nku òyuøke {økh MkyTÞ {U rLkGÞík fh ÷uLkk {wMíknçk ni fu rçkøkih rLkGÞík fe òLku ðk÷e MkyTÞ Ãkh Mkðkçk Lknª r{÷uøkk. W{q{Lk WËqo {U þkyuy nkuLku ðk÷e ns fe rfíkkçkkU {U RÂçíkËkyLk rLkGÞíku MkyTÞ r÷¾e nwE nkuíke ni Þun Xef Lknª, Mknen íkhefk Þune ni fu yøkh rLkGÞík fhLkk ¼e ni íkku Ãkn÷u Ëwyk ÃkZ ÷ersÞu ykih MkVk Mku WíkhLkk þwYy fhLku Mku Ãkn÷u rLkGÞík fersÞu. r÷nkÍk RMk rfíkkçk {U MkVk fe Ëwyk fu çkk’Ë rLkGÞík fk íkhefk rËÞk nwðk ni.

1

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

10

yÕ÷kn Mkçk Mku çkzk ni, yÕ÷kn Mkçk Mku çkzk ni, Mkçk Mku çkzk ni ykih ðkune íkk’heV fk {wMíkrnf ni rsMk yÕ÷kn yÕ÷kn Lku n{U rnËkÞík Ëe ðkune nBË fk {wMíkrnf ni ykih rsMk Lku n{U Lku’{ík çkÏþe ðkune ¾wËk nBË fu fkrçk÷ ni ykih WMke fe Íkíku Ãkkf {wMíkrnfu nBË ni rsMk Lku n{U ¼÷kE fe hkn Mk{ÍkE, ík{k{ íkk’heVU WMke ¾wËk fku Íiçk Ëuíke nI rsMk Lku n{U Þun rnËkÞík LkMkeçk Vh{kE yøkh yÕ÷kn n{U rnËkÞík Lk Ëuíkk íkku n{ f¼e rnËkÞík ne íkLnk {k’çkqË ni WMk fk fkuE þhef Lk Ãkk Mkfíku. yÕ÷kn Lknª WMke fe çkkËþkník ni, ðkune n{k rfM{ fe nBË fk {wMíkrnf ni,

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

11

rÍLËøke ykih {kiík WMke fu nkÚk {U ni, ðkun yiMkk rÍLËk ni fu WMk fu r÷Þu {kiík Lknª, ¾ih ð ¼÷kE WMke fu fçÍu {U ni ykih ðkun nh þi Ãkh fkrËh Þõíkk ð ÞøkkLkk fu rMkðk fkuE {k’çkqË Lknª ykih WMk ni, yÕ÷kn fk ðk’Ëk Mkå[k ni ykih WMk Lku yÃkLku çkLËu fe {ËË Vh{kE ykih WMk fu ÷~fh fku Mkw¾o-Y rfÞk ykih WMke Lku íkLnk çkkrík÷ fu Mkkhu ÷~fhkU fku ÃkMÃkk rfÞk. yÕ÷kn fu rMkðk fkuE {k’çkqË Lknª ykih n{ WMk fu rMkðk rfMke fe RçkkËík Lknª fhíku, ¾kr÷Mk WMke fe RçkkËík fhíku nI [knu Þun çkkík fkrVhkU fku røkhkt ne õÞqt Lk økwÍhu. yi yÕ÷kn ! íkuhk Vh{kLk ni ykih íkuhk Vh{kLk nf ni fu {wÍ Mku Ëwyk fhku {I fçkq÷ fYtøkk ykih íkuhk ! rsMk íkhn íkqLku {wÍu RM÷k{ fe ðk’Ëk x÷íkk Lknª íkku yi yÕ÷kn Ëki÷ík yíkk Vh{kE, yçk {uhk Mkwðk÷ ni fu {wÍ Mku Þun Ëki÷ík ðkÃkMk Lk ÷uLkk, {wÍu {híku Ë{ íkf {wMkÕ{kLk ne h¾Lkk. yÕ÷kn fe Íkík Ãkkf ni ykih nBË fe {wMíkrnf ¼e ¾wËk ne fe Íkík ni, yÕ÷kn fu ne çkzk ni ykih Lk fkuE rMkðk fkuE {k’çkqË Lknª ykih yÕ÷kn íkkfík ykih Lk fkuE fwÔðík {økh yÕ÷kn çkwÍwøko ð çkhíkh fe {ËË Mku . yi yÕ÷kn ! n{khu ykfk ð {ki ÷ k nÍhík {w n B{Ë Ãkh ykih ykÃk fe yki÷kË Ãkh ykih ykÃk fu yMnkçk Ãkh ykih ykÃk fe yÍðksu {wíknTnhkík Ãkh ykih ykÃk fe LkM÷ ykih ÃkihkufkhkU Ãkh rfÞk{ík íkf ËwYËku Mk÷k{ LkkrÍ÷ Vh{k. yi yÕ÷kn ! {wÍu, {uhu ðkr÷ËiLk fku ykih Mkkhu {wMkÕ{kLk {ËkuO ykih ykihíkkU fku {wykV Vh{k ykih ík{k{ ÃkiøkBçkhkU Ãkh Mk÷k{ ÃknkU[k ykih Mkçk ¾qrçkÞkt yÕ÷kn fku òu {kr÷f Mkkhu snkLkkU fk.

Ëwyk ¾í{ nkuLku fu çkk’Ë nkÚk Akuz ËersÞu ykih ËwYË þheV ÃkZ fh MkyTÞ fe rLkGÞík yÃkLku rË÷ {U fh ÷ersÞu {økh ÍçkkLk Mku ¼e fn ÷uLkk çkuníkh ni. {k’Lkk ÍunTLk {U h¾íku nwyu RMk íkhn rLkGÞík fersÞu :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

12

MkyTÞ fe rLkGÞík yi yÕ÷kn ! {I íkuhe rhÍk ykih ¾wþLkqËe fe ¾kríkh MkVk ykih {ðon fu Ëhr{ÞkLk MkyTÞ fu Mkkík [¬h fhLku fk RhkËk fh hnk nqt íkq RMku {uhu r÷Þu ykMkkLk Vh{k Ëu ykih {uhe íkhV Mku RMku fçkq÷ Vh{k. (çknkhu þheyík, rs. 1, rnMMkk : 6, Mk. 1108)

MkVk/{ðon Mku WíkhLku fe Ëwyk yi yÕ÷kn ! íkq {wÍu yÃkLku fe ÃÞkhu Lkçke MkwLLkík fk íkkçkuy çkLkk Ëu ykih {wÍu RLk fu ËeLk Ãkh {kiík LkMkeçk Vh{k yki h {w Í u ÃkLkkn Ëu rVíkLkkU fe økw { hkrnÞkU Mku yÃkLke hn{ík fu MkkÚk, yi Mkçk Mku rÍÞkËk hnT{ fhLku ðk÷u.

MkVk Mku yçk rÍ¢ku Ëw Y Ë {U {~økq ÷ Ëhr{ÞkLkk [k÷ [÷íku nwyu òrLkçku {ðon [r÷Þu. sqt ne Ãkn÷k MkçÍ {e÷ ykyu {Ëo Ëki z Lkk þw Y y fh ËU ({økh {w n ÍT Í çk íkhefu Ãkh, Lk fu çku íknkþk) ykih Mkwðkh Mkwðkhe fku íkuÍ fh ËU, nkt yøkh ¼ez rÍÞkËk nku íkku Úkkuzk Áf òRÞu sçk fu ¼ez f{ nkuLku fe WB{eË nku.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

13

ËkizLku {U Þun ÞkË hr¾Þu fu ¾wË fku Þk rfMke ËqMkhu fku EÍk Lk ÃknkU[u fu Þnkt ËkizLkk MkwLLkík ni sçk fu rfMke {wMkÕ{kLk fku EÍk ËuLkk nhk{, RM÷k{e çknLkU Lk ËkizU. yçk RM÷k{e ¼kE Ëkizíku nwyu ykih RM÷k{e çknLkU [÷íku nwyu {MLkqLk Ëwykyut Þk ËwYËu Ãkkf ÃkZU. sçk ËqMkhk MkçÍ {e÷ ykyu íkku ykrnMíkk nku òRÞu ykih òrLkçku {ðon çkZu [r÷Þu. yi ÷ersÞu ! {ðon þheV yk økÞk, yðk{wLLkkMk Ëqh QÃkh íkf [Zu nwyu nkuíku nI, ykÃk WLk fe Lkõ÷ Lk fersÞu, Vfík ykÃk {k’{q÷e Ÿ[kE Ãkh [rZÞu çkÕfu WMk fu fheçk Í{eLk Ãkh ¾zu nkuLku Mku ¼e {ðon Ãkh [ZLkk nku økÞk, Þnkt yøk[uo ËeðkhU ðøkihk çkLk òLku fu Mkçkçk fk’çkk þheV LkÍh Lknª ykíkk {økh fk’çkyu {wþhoVk fe íkhV {wtn fh fu MkVk fe íkhn WíkLke ne Ëuh íkf Ëwyk {ktrøkÞu. yçk rLkGÞík fhLku fe ÍYhík Lknª fu ðkun íkku Ãkn÷u nku [wfe Þun yuf Vuhk nwðk. yçk nMçku Mkkrçkf Ëwyk ÃkZíku nwyu {ðon Mku òrLkçku MkVk [r÷Þu ykih nMçku {k’{q÷ {e÷iLku yÏÍhiLk fu Ëhr{ÞkLk {Ëo Ëkizíku nwyu ykih RM÷k{e çknLkU [÷íku nwyu ðkune Ëwyk ÃkZU, yçk MkVk Ãkh ÃknkU[ fh Ëku Vuhu Ãkqhu nwyu. RMke íkhn MkVk ykih {ðon fu Ëhr{ÞkLk [÷íku, Ëkizíku Mkkíkðkt Vuhk {ðon Ãkh ¾í{ nkuøkk, ykÃk fe MkyTÞ {wfB{÷ nwE.

Lk{kÍu MkyTÞ {wMíknçk ni

yçk nku Mkfu íkku {ÂMsËu nhk{ {U Ëku hfTyík Lk{kÍ Lk^÷ (yøkh {fYn ðõík Lk nku) yËk fh ÷ersÞu fu {wMíknçk ni, n{khu ÃÞkhu ykfk Lku MkyTÞ fu çkk’Ë {íkkV fu fLkkhu n-shu yMðË fe MkeÄ {U Ëku Lk^÷ yËk Vh{kyu nI.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

14

nÕf Þk íkõMkeh

yçk {Ëo nÕf fhU Þk’Lke Mkh {wtzðk ËU Þk íkõMkeh fhU Þk’Lke çkk÷ fíkhðkyut.

íkõMkeh fe íkk’heV

íkõMkeh Þk’Lke f{ yÍ f{ [kiÚkkE (¼) Mkh fu çkk÷ ôøk÷e fu Ãkkuhu çkhkçkh fxðkLkk. RMk {U Þun yunríkÞkík h¾U fu yuf Ãkkuhu Mku rÍÞkËk fxðkyut íkkfu Mkh fu çke[ {U òu Akuxu Akuxu çkk÷ nkuíku nI ðkun ¼e yuf Ãkkuhu fu çkhkçkh fx òyut. çkk’Í ÷kuøk fI[e Mku [LË çkk÷ fkx r÷Þk fhíku nI, n-LkrVGÞkU fu r÷Þu Þun íkhefk rçkÕfw÷ øk÷ík ni ykih RMk íkhn yunhk{ fe ÃkkçkÂLËÞkt ¼e ¾í{ Lk nkUøke.

RM÷k{e çknLkkU fe íkõMkeh

RM÷k{e çknLkkU fku Mkh {wtzkLkk nhk{ ni ðkun rMkVo íkõMkeh fhðkyut. RMk fk ykMkkLk íkhefk Þun ni fu yÃkLke [wrxÞk fu rMkhu fku ôøk÷e fu yuf Ãkkuhu Mku fwA rÍÞkËk fkx ÷U, ÷urfLk Þun yunríkÞkík ÷krÍ{e ni fu f{ yÍ f{ [kiÚkkE (¼) Mkh fu çkk÷ yuf Ãkkuhu fu çkhkçkh fx òyut. {wçkkhf nku fu ykÃk WBhn þheV Mku Vkrhøk nku økyu.

**********

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

15

ns fk {wÏíkMkh íkhefk ËwYË þheV fe VÍe÷ík çku[iLk rË÷kU fu [iLk, hn{íku ËkhiLk, íkksËkhu n-h{iLk, Mkhðhu fkiLkiLk fk Vh{kLku hn{ík rLkþkLk ni : “sçk swByhkík fk rËLk ykíkk ni yÕ÷kn rVrh~íkkU fku ¼usíkk ni rsLk fu ÃkkMk [ktËe fu fkøkÍ ykih MkkuLku fu f÷{ nkuíku nI, ðkun r÷¾íku nI fkiLk Þki{u sw Byhkík ykih þçku sw{wyk {wÍ Ãkh fMkhík Mku ËwYËu Ãkkf ÃkZíkk ni.”

ns fe VÍe÷ík íkh-s-{yu fLÍw÷ E{kLk : ykih ns ykih WBhn yÕ÷kn fu r÷Þu Ãkqhk fhku.

Ëku Vhk{eLku {wMíkVk : {1} “rsMk Lku ns rfÞk ykih hVMk (Þk’Lke VkunTþ f÷k{) Lk rfÞk ykih rVMf Lk rfÞk íkku økwLkkn Mku yiMkk Ãkkf nku fh ÷kixk siMku WMk rËLk fu {kt fu Ãkux Mku ÃkiËk nwðk.” {2} “nkS yÃkLku ½h ðk÷kU {U Mku [kh Mkku fe þVkyík fhuøkk ykih økwLkknkU Mku yiMkk rLkf÷ òyuøkk siMku WMk rËLk fu {kt fu Ãkux Mku ÃkiËk nwðk.”

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

16

ns fe rfM{U

ns fe íkeLk rfM{U nI : (1) rfhkLk (2) ík{¥kkuy (3) RVhkË

nßsu rfhkLk

Þun Mkçk Mku y^Í÷ ni, Þun ns yËk fhLku ðk÷k “fkrhLk” fn÷kíkk ni. RMk {U WBhn ykih ns fk yunhk{ yuf MkkÚk çkktÄk òíkk ni {økh WBhn fhLku fu çkk’Ë fkrhLk “nÕf” Þk “fMh” Lknª fhðk Mkfíkk çkÕfu çk ËMíkqh yunhk{ {U hnuøkk. ËMkðª Þk øÞkhnðª Þk çkkhnðª Íw÷ rnßò fku fwhçkkLke fhLku fu çkk’Ë “nÕf” Þk “fMh” fhðk fu yunhk{ ¾ku÷ Ëu.

nßsu ík{¥kkuy

Þun ns yËk fhLku ðk÷k “{w-ík{¥kuy” fn÷kíkk ni. ÃkkrfMíkkLk ykih rnLËqMíkkLk Mku ykLku ðk÷u W{q{Lk ík{¥kkuy ne rfÞk fhíku nI. RMk {U ykMkkLke Þun ni fu RMk {U WBhn íkku nkuíkk ne ni ÷urfLk WBhn yËk fhLku fu çkk’Ë “nÕf” Þk “fMh” fhðk fu yunhk{ ¾ku÷ rËÞk òíkk ni ykih rVh ykX Íw÷ rnßò Þk RMk Mku fç÷ ns fk yunhk{ çkktÄk òíkk ni.

nßsu RVhkË

RVhkË fhLku ðk÷u nkS fku “{wVrhË” fníku nI. RMk ns {U “WBhn” þkr{÷ Lknª ni. RMk {U rMkVo ns fk “yunhk{” çkktÄk òíkk ni. yn÷u {¬k ykih “rnÕ÷e” Þk’Lke {efkík ykih nwËqËu nh{ fu Ëhr{ÞkLk {U hnLku ðk÷u çkkrþLËu ({-Mk÷Lk ynr÷ÞkLku sÆk þheV) “nßsu RVhkË” fhíku nI. (ËqMkhu {wÕf Mku ykLku ðk÷u ¼e “RVhkË” fh Mkfíku nI)

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

17

nßsu rfhkLk fe rLkGÞík

fkrhLk WBhn ykih ns ËkuLkkU fe yuf MkkÚk rLkGÞík fhuøkk, [wLkkL[u ðkun yunhk{ çkktÄ fh RMk íkhn rLkGÞík fhu :

íkhs{k : yi yÕ÷kn ! {I WBhn ykih ns ËkuLkkU fk RhkËk fhíkk nqt íkq RLnU {uhu r÷Þu ykMkkLk fh Ëu ykih RLnU {uhe íkhV Mku fçkq÷ Vh{k, {I Lku WBhn ykih ns ËkuLkkU fe rLkGÞík fe ykih ¾kr÷-MkíkLk yÕ÷kn fu r÷Þu RLk ËkuLkkU fk yunhk{ çkktÄk.

ns fe rLkGÞík

{wVrhË ¼e yunhk{ çkktÄLku fu çkk’Ë RMke íkhn rLkGÞík fhu ykih {w-ík{¥kuy ¼e ykX Íw÷ rnßò Þk RMk Mku fç÷ ns fk yunhk{ çkktÄ fh {wLËrhsyu Íi÷ yÕVkÍ {U rLkGÞík fhu : íkhs{k : yi yÕ÷kn ! {I ns fk RhkËk fhíkk nqt. RMk fku íkq {uhu r÷Þu ykMkkLk fh Ëu ykih RMku {wÍ Mku fçkq÷ Vh{k ykih RMk {U {uhe {ËË Vh{k ykih RMku {uhu r÷Þu çkk çk-h-fík Vh{k, {I Lku ns fe rLkGÞík fe ykih yÕ÷kn fu r÷Þu RMk fk yunhk{ çkktÄk.

{-ËLke Vq÷

rLkGÞík rË÷ fu RhkËu fku fníku nI, ÍçkkLk Mku ¼e fn ÷U íkku yåAk ni, y-hçke {U rLkGÞík WMke ðõík fkh yk{Ë nkuøke sçkfu

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

18

RLk fu {k’Lkk Mk{Í ykíku nkU ðhLkk WËqo {U fh ÷ersÞu, nh nk÷ {U rË÷ {U rLkGÞík nkuLkk þíko ni.

÷ççkif Ïðkn WBhu fe rLkGÞík fhU Þk ns fe, rLkGÞík fu çkk’Ë f{ yÍ f{ yuf çkkh íkÂÕçkÞn fnLkk ÷krÍ{e ni ykih íkeLk çkkh fnLkk y^Í÷, íkÂÕçkÞn Þun ni :

ykX Íw÷ rnßsrík÷ nhk{, r{Lkk fku hðkLkøke  r{Lkk, y-hVkík, {wÍTËr÷Vk ðøkihk fk MkVh yøkh nku Mkfu íkku ÃkiË÷ ne íki fhU fu sçk íkf {¬k þheV Ãk÷xUøku nh nh fË{ Ãkh  hkMíku ¼h Mkkík Mkkík fhkuz LkurfÞkt r{÷Uøke. ÷ççkif ykih rÍ¢ku ËwYË fe ¾qçk fMkhík fersÞu. sqt ne r{Lkk þheV LkÍh ykyu Ëw Y Ë þheV ÃkZ fh Þu n Ëw y k ÃkrZÞu :  ykX Íw÷ rnßò fe Íkunh Mku ÷u fh Lkð Íw÷ rnßò fe V@ íkf Ãkkt[ Lk{kÍU ykÃk fku r{Lkk þheV {U yËk fhLke nI õÞqtfu yÕ÷kn fu ÃÞkhu {nçkqçk Lku yiMkk ne rfÞk ni.

Ëwykyu þçku y-hVk

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

19

(yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu)

Lkð Íw÷ rnßsrík÷ nhk{ y-hVkík fku hðkLkøke

Lkð Íw÷ rnßò fku Lk{kÍu V@ {wMíknçk ðõík {U yËk fh fu ÷ççkif ykih rÍ¢ku Ëwyk {U {~økq÷ hrnÞu. Þnkt íkf fu ykVíkkçk fkunu Mkçkeh Ãkh fu {ÂMsËu ¾iV fu Mkk{Lku ni [{fu yçk Äzõíku nwyu rË÷ fu MkkÚk òrLkçku y-hVkík þheV [r÷Þu. LkeÍ r{Lkk þheV Mku rLkf÷ fh yuf çkkh Þun Ëwyk ¼e ÃkZ ÷ersÞu.

hknu y-hVkík fe Ëwyk

(yÔð÷ ykr¾h yuf yuf çkkh ËwYË þheV ÃkZ ÷ersÞu)

y-hVkík þheV {U ðõíku Íkunh {U Íkunh ð yMh r{÷k fh ÃkZe òíke ni {økh RMk fe çkk’Í þhkRík nI. ykÃk yÃkLku yÃkLku ¾i{kU {U Íkunh fu ðõík {U Íkunh ykih yMh fu ðõík {U yMh fe Lk{kÍ çkk s{kyík yËk fersÞu.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

20

y-hVkík þheV fe Ëwykyut  Ëku Ãknh fu ðõík {kirfV (Þk’Lke XnhLku fe søkn) {U {wLËrhsyu Íi÷ fr÷{yu íkkineË, Mkqhyu RÏ÷kMk þheV ykih rVh RMk fu çkk’Ë rËÞk nwðk ËwYË þheV, Þun íkeLkkU Mkku çkkh ÃkZLku ðk÷u fe çk nwõ{u nËeMk çkÂÏþþ fh Ëe òíke ni LkeÍ yøkh ðkun ík{k{ y-hVkík þheV ðk÷kU fe rMkVkrhþ fh Ëu íkku ðkun ¼e fçkq÷ fh ÷e òyu. Þun fr÷{yu íkkineË 100 çkkh ÃkrZÞu :

Mkqhyu RÏ÷kMk þheV 100 çkkh.

100 çkkh ÃkrZÞu :

Þun ËwYË þheV

 “ ” íkeLk çkkh rVh fr÷{yu íkkineË yuf çkkh RMk fu çkk’Ë Þun Ëwyk íkeLk çkkh ÃkrZÞu :

{iËkLku y-hVkík {U ¾zu ¾zu Ëwyk {ktøkLkk MkwLLkík ni

ÞkË hnu fu nkS fku Lk{kÍu {økrhçk {iËkLku y-hVkík {U Lknª ÃkZLke çkÕfu Rþk fu ðõík {U, {wÍTËr÷Vk {U {økrhçk ð Rþk r{÷k fh ÃkZLke ni.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

21

{wÍËr÷Vk fku hðkLkøke

sçk økwYçku ykVíkkçk fk ÞfeLk nku òyu íkku y-hVkík þheV Mku òrLkçku {wÍTËr÷Vk þheV [r÷Þu, hkMíku ¼h rÍ¢ku ËwYË ykih ÷ççkif fe íkfhkh hr¾Þu. f÷ {iËkLku y-hVkík þheV {U nwfqfwÕ÷kn {wykV nwyu Þnkt nwfqfw÷ RçkkË {wykV Vh{kLku fk ðk’Ëk ni.

{økrhçk ð Rþk r{÷k fh ÃkZLku fk íkhefk

Þnkt ykÃk fku yuf ne yÍkLk ykih yuf ne Rfk{ík Mku ËkuLkkU Lk{kÍU yËk fhLke nI r÷nkÍk yÍkLk ð Rfk{ík fu çkk’Ë Ãkn÷u {økrhçk fu íkeLk VÍo yËk fh ÷ersÞu, Mk÷k{ Vihíku ne VkihLk Rþk fu VÍo ÃkrZÞu, rVh {økrhçk fe MkwLLkíkU, RMk fu çkk’Ë Rþk fe MkwLLkíkU ykih rðºk yËk fersÞu.

ðwfqVu {wÍTËr÷Vk

{wÍTËr÷Vk {U hkík økwÍkhLkk MkwLLkíku {wy¬Ëk ni {økh RMk fk ðwfqV ðkrsçk ni. ðwfqVu {wÍTËr÷Vk fk ðõík Mkwçnu MkkrËf Mku ÷u fh íkw÷qyu ykVíkkçk íkf ni RMk fu Ëhr{ÞkLk yøkh yuf ÷Bnk ¼e {wÍTËr÷Vk {U økwÍkh r÷Þk íkku ðwfqV nku økÞk, Íkrnh ni fu rsMk Lku V@ fu ðõík fu yLËh {wÍTËr÷Vk {U Lk{kÍu V@ yËk fe RMk fk ðwfqV Mknen nku økÞk.

ËMkðª Íw÷ rnßò fk Ãkn÷k fk{ h{e

{wÍTËr÷Vk þheV Mku r{Lkk þheV ÃknkU[ fh MkeÄu sBhíkw÷ y-fçkn Þk’Lke “çkzu þiíkkLk” fe íkhV ykRÞu. yks rMkVo RMke yuf (Þk’Lke çkzu þiíkkLk) fku ftfrhÞkt {khLke nI.

ns fe fwhçkkLke

ËMkðª Íw÷ rnßò fku çkzu þiíkkLk fku ftfrhÞkt {khLku fu çkk’Ë

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

22

fwhçkkLk økkn íkþheV ÷kRÞu ykih fwhçkkLke fersÞu. Þun fwhçkkLke ns fu þw¢kLku {U fkrhLk ykih {w-ík{¥kuy Ãkh ðkrsçk ni [knu ðkun Vfeh ne õÞqt Lk nkU.  {wVrhË fu r÷Þu Þun fwhçkkLke {wMíknçk ni, [knu ðkun økLke (Þk’Lke {k÷Ëkh) nku  fwhçkkLke Mku Vkrhøk nku fh nÕf Þk fMh fhðk ÷ersÞu  ÞkË hnu nkS fku RLk íkeLk W{qh {U íkhíkeçk fkR{ h¾Lkk ðkrsçk ni. (1) Mkçk Mku Ãkn÷u “h{e” (2) RMk fu çkk’Ë “fwhçkkLke” (3) rVh “nÕf Þk fMh”  {wVrhË Ãkh fwhçkkLke ðkrsçk Lknª r÷nkÍk Þun h{e fu çkk’Ë nÕf Þk fMh fhðk Mkfíkk ni.

øÞkhn ykih çkkhn Íw÷ rnßò fe h{e

øÞkhn ykih çkkhn Íw÷ rnßò fku Íkunh fu çkk’Ë íkeLkkU þiíkkLkkU fku ftfrhÞkt {khLke nI. Ãkn÷u sBhíkw÷ Q÷k (Þk’Lke Akuxk þiíkkLk) rVh sBhíkw÷ ðwMíkk (Þk’Lke {tÍ÷k þiíkkLk) ykih ykr¾h {U sBhíkw÷ y-fçkn (Þk’Lke çkzk þiíkkLk)

íkðkVu rÍÞkhík

 íkðkVu rÍÞkhík ns fk ËqMkhk ÁõLk ni,  íkðkVu rÍÞkhík ËMkðª Íw÷ rnßò fku fh ÷uLkk y^Í÷ ni. yøkh Þun íkðkV ËMkðª fku Lknª fh Mkfu íkku øÞkhnðª ykih çkkhnðª fku ¼e fh Mkfíku nI {økh çkkhnðª fk Mkqhs økwYçk nkuLku Mku Ãkn÷u Ãkn÷u ÷krÍ{Lk fh ÷ersÞu  íkðkVu rÍÞkhík fu [kh Vuhu fhLku Mku Ãkn÷u çkkhnðª fk Mkq h s økw Y çk nku økÞk íkku Ë{ ðkrsçk nku òyuøkk  nkt yøkh ykihík fku niÍ Þk rLkVkMk yk økÞk ykih çkkhnðª fu çkk’Ë Ãkkf nwE íkku yçk fh ÷u RMk ðsn Mku íkk¾eh nkuLku Ãkh RMk Ãkh Ë{ ðkrsçk Lknª.  nkRÍk fe rLkþMík {nVqÍ nku ykih íkðkVu rÍÞkhík fk

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

23

{My÷k nku íkku {wÂBfLkk Mkqhík {U rLkþMík {LMkq¾ fhðkyu ykih çkk’Ëu íknkhík íkðkVu rÍÞkhík fhu. yøkh rLkþMík {LMkq¾ fhðkLku {U yÃkLke Þk n{ MkVhkU fe Ëw~ðkhe nku íkku {sçkqhe fe Mkqhík {U íkðkVu rÍÞkhík fh ÷u {økh çk-ËLkk Þk’Lke økkÞ Þk Ÿx fe fwhçkkLke ÷krÍ{ ykyuøke ykih íkkiçkk fhLkk ¼e ÍYhe ni õÞqtfu sLkkçkík fe nk÷ík {U {ÂMsË {U Ëkr¾÷ nkuLkk økwLkkn ni. yøkh çkkhnðª fu økwYçku ykVíkkçk íkf íknkhík fh fu íkðkVwÂÍTÍÞkhn fk RykËk fhLku {U fkBÞkçke nku økE íkku f^Vkhk Mkkrfík nku økÞk ykih çkkhnðª fu çkk’Ë yøkh Ãkkf nkuLku fu çkk’Ë {kify r{÷ økÞk ykih RykËk fh r÷Þk íkku çk-ËLkk Mkkrfík nku økÞk {økh Ë{ ËuLkk nkuøkk.

íkðkVu ÁÏMkík

sçk ÁÏMkík fk RhkËk nku WMk ðõík “ykVkfe nkS” Ãkh íkðkVu ÁÏMkík ðkrsçk ni. Lk fhLku ðk÷u Ãkh Ë{ ðkrsçk nkuíkk ni.

({efkík Mku çkknh ({-Mk÷Lk Ãkkf ð rnLË ðøkihk) Mku ykLku ðk÷k ykVkfe nkS fn÷kíkk ni)

“Þk ¾wËk ns fçkq÷ fh” fu íkuhn nwYV fe

rLkMçkík Mku

13 {-ËLke Vq÷  òu nkS økwYçku ykVíkkçk Mku fç÷ {iËkLku y-hVkík Mku rLkf÷ økÞk WMk Ãkh Ë{ ðkrsçk nku økÞk. yøkh Ëkuçkkhk økwYçku ykVíkkçk Mku Ãkn÷u Ãkn÷u nwËqËu y-hVkík {U Ëkr¾÷ nku økÞk íkku Ë{ Mkkrfík nku òyuøkk  ËMkðª fe Mkwçnu MkkrËf íkk íkw÷qyu ykVíkkçk {wÍTËr÷Vk fu ðwfqV fk ðõík ni, [knu ÷Bnk ¼h fk ðwfqV fh r÷Þk ðkrsçk yËk nku økÞk ykih yøkh WMk ðõík fu ËkihkLk yuf ÷Bnk ¼e {wÍTËr÷Vk {U Lk økwÍkhk íkku Ë{ ðkrsçk nku økÞk. òu fkuE Mkwçnu MkkrËf Mku Ãkn÷u ne {wÍËT r÷Vk Mku [÷k økÞk WMk fk ðkrsçk íkfo nku økÞk, r÷nkÍk WMk Ãkh Ë{ ðkrsçk ni. nkt ykihík, çke{kh Þk ÍEV Þk f{Íkuh fu rsLnU ¼ez fu Mkçkçk EÍk

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

24

ÃknkU[Lku fk yLËuþk nku yøkh yiMku ÷kuøk {sçkqhLk [÷u økyu íkku fwA Lknª  ËMk Íw÷ rnßò fe “h{e” fk ðõík V@ Mku ÷u fh øÞkhnðª fe V@ íkf ni ÷urfLk ËMkðª fe V@ Mku íkw÷qyu ykVíkkçk íkf ykih økwYçku ykVíkkçk Mku Mkwçnu MkkrËf íkf {fYn ni. yøkh rfMke WÍTh fu Mkçkçk nku {-Mk÷Lk [hðknu Lku hkík {U “h{e” fe íkku fhkník Lknª  ËMk Íw÷ rnßò fku yøkh {w-ík{¥kuy Þk fkrhLk {U Mku rfMke Lku h{e fu çkk’Ë fwhçkkLke Mku Ãkn÷u nÕf Þk fMh fhðk r÷Þk íkku Ë{ ðkrsçk nku økÞk. {wVrhË “h{e” fu çkk’Ë nÕf Þk fMh fhðk Mkfíkk ni fu RMk Ãkh fwhçkkLke ðkrsçk Lknª çkÕfu {wMíknçk ni.  nßsu ík{¥kkuy ykih nßsu rfhkLk fe fwhçkkLke ykih nÕf Þk fMh fk nwËqËu nh{ {U nkuLkk ðkrsçk ni. r÷nkÍk yøkh Þun ËkuLkkU nwËqËu nh{ Mku çkknh fhUøku íkku ík{¥kkuy ðk÷u Ãkh “Ëku Ë{” ykih rfhkLk ðk÷u Ãkh “[kh Ë{” ðkrsçk nkUøku õÞqtfu rfhkLk ðk÷u Ãkh nh sw{o fk zçk÷ f^Vkhk ni  øÞkhnðª ykih çkkhnðª fe “h{e” fk ðõík Íðk÷u ykVíkkçk (Þk’Lke Lk{kÍu Íkunh fk ðõík ykíku ne) þwYy nku òíkk ni. çku þw{kh ÷kuøk Mkwçn ne Mku “h{e” þwYy fh Ëuíku nI Þun øk÷ík ni ykih RMk íkhn fhLku Mku h{e nkuíke ne Lknª. øÞkhnðª Þk çkkhnðª fku Íðk÷ Mku Ãkn÷u yøkh rfMke Lku “h{e” fh ÷e ykih WMke rËLk yøkh RykËk Lk rfÞk íkku Ë{ ðkrsçk nku økÞk  øÞkhnðª ykih çkkhnðª fe “h{e” fk ðõík Íðk÷u ykVíkkçk Mku Mkwçnu MkkrËf íkf ni. {økh rçk÷k WÍTh økwYçku ykVíkkçk fu çkk’Ë h{e fhLkk {fYn ni  ykihík nku Þk {Ëo, “h{e” fu r÷Þu WMk ðõík íkf rfMke fku ðfe÷ Lknª fh Mkfíku sçk íkf RMk fËh {heÍ Lk nku òyut fu Mkwðkhe Ãkh ¼e s{hu íkf Lk ÃknkU[ MkfU yøkh RMk fËh çke{kh Lknª nI rVh ¼e rfMke {Ëo Þk ykihík Lku ËqMkhu fku ðfe÷ fh

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

25

rËÞk ykih ¾wË “h{e” Lknª fe íkku Ë{ ðkrsçk nku òyuøkk  yøkh r{Lkk þheV fe nwËqË ne {U íkuhnðª fe Mkwçnu MkkrËf nku økE yçk “íkuhnðª fe h{e” ðkrsçk nku økE. yøkh “h{e” rfÞu rçkøkih [÷u økyu íkku Ë{ ðkrsçk nku økÞk  yøkh fkuE íkðkVu rÍÞkhík rfÞu rçkøki h ðíkLk [÷k økÞk íkku f^Vkhu Mku økwÍkhk Lknª nkuøkk õÞqtfu RMk fu ns fk ÁõLk ne yËk Lk nwðk. yçk ÷krÍ{e ni fu Ëku ç kkhk {¬yu {w f ho { k ykyu ykih íkðkVu rÍÞkhík fhu. sçk íkf íkðkVu rÍÞkhík Lknª fhuøkk çkeðe n÷k÷ Lknª nkuøke, [knu çkhMkkU økwÍh òyut  ðõíku ÁÏMkík ykVkfe nßsLk fku niÍ yk økÞk, yçk RMk Ãkh íkðkVu ÁÏMkík ðkrsçk Lk hnk, ò Mkfíke ni. Ë{ fe ¼e nksík Lknª  çku ðwÍq MkyTÞ fh Mkfíku nI {økh çkk ðwÍq {wMíknçk ni  rsíkLke çkkh ¼e WBhn fhU nh çkkh yu n hk{ Mku çkknh nkuLku fu r÷Þu nÕf Þk fMh ðkrsçk ni. yøkh Mkh {wtzk nwðk nku íkçk ¼e WMk Ãkh WMíkhk rVhkLkk ðkrsçk ni.

{ËeLku fe nkrÍhe {ËeLku fk MkVh ni ykih {I Lk{ËeËk Lk{ËeËk sçkª y^MkwËko y^MkwËko fË{ ÷øÍeËk ÷øÍeËk

çkkçkw÷ çkfey Ãkh nkrÍh nkU

MkhkÃkk y-Ëçkku nkuþ çkLku, yktMkq çknkíku Þk hkuLkk Lk ykyu íkku f{ yÍ f{ hkuLku siMke Mkqhík çkLkkyu çkkçkw÷ çkfey Ãkh nkrÍh nkU ykih “ ” yÍo fh fu

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

26

Íhk Xnh òRÞu. økkuÞk Mkhfkhu Íe ðfkh fu þkne Ëhçkkh {U nkrÍhe fe RòÍík {kt ø k hnu nI . yçk “ ” ÃkZ fh yÃkLkk MkeÄk fË{ {ÂMsË þheV {U hr¾Þu yki h n{kíkLk yËçk nku fh Ëkr¾÷u {ÂMsËu Lk-çkðe nkU. RMk ðõík òu íkk’Íe{ ð yËçk VÍo ni ðkun nh {kur{Lk fk rË÷ òLkíkk ni. nkÚk, Ãkkô, ykt¾, fkLk, ÍçkkLk, rË÷ Mkçk ¾Þk÷u økih Mku Ãkkf fersÞu ykih hkuíku nwyu ykøku çkrZÞu. Lk RËo røkËo LkÍhU ½w{kRÞu, Lk ne {ÂMsË fu Lkõþku rLkøkkh Ëur¾Þu, çkMk yuf ne íkzÃk yuf ne ÷økLk yuf ne ¾Þk÷ nku fu ¼køkk nwðk {wsrh{ yÃkLku ykfk fe çkkhøkknu çkufMk ÃkLkkn {U Ãkuþ nkuLku fu r÷Þu [÷k ni. [÷k nqt yuf {wsrh{ fe íkhn {I òrLkçku ykfk LkÍh þhr{LËk þhr{LËk, çkËLk ÷hÍeËk ÷hÍeËk

yøkh {fYn ðõík Lk nku ykih øk-÷-çkyu þkif {kun÷ík Ëu íkku Ëku Ëku hfTyík íkrnGÞíkw÷ {ÂMsË ð þw¢kLkyu çkkhøkknu yõËMk yËk fersÞu. yçk y-Ëçkku þkif {U zqçku nwyu økhËLk Íwfkyu ykt¾U Lke[e rfÞu, yktMkq çknkíku, ÷hÍíku, fktÃkíku, økwLkknkU fe LkËk{ík Mku ÃkMkeLkk ÃkMkeLkk nkuíku, Mkhfkhu Lkk{Ëkh fu VÍ÷ku fh{ fe WB{eË h¾íku ykÃk fu f-Ë{iLku þheViLk fe íkhV Mku MkwLknThe òr÷ÞkU fu Y çkY {wðk-snk þheV {U nkrÍh nkU.

yM÷ {wðk-snk þheV rfMk íkhV ni ?

yçk MkhkÃkk yËçk çkLku Íuhu rfLËe÷ WLk [ktËe fe fe÷kU fu Mkk{Lku òu MkwLknThe òr÷ÞkU fu ËhðkÍyu {wçkk-hfk {U QÃkh fe íkhV òrLkçku {þrhf ÷øke nwE nI rfç÷u fku ÃkeX rfÞu f{ yÍ f{ [kh

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

27

nkÚk (Þk’Lke íkfheçkLk Ëku økÍ) Ëqh Lk{kÍ fe íkhn nkÚk çkktÄ fh fu [unhyu yLðh fe íkhV {nçkqçku hççku yõçkh Á¾ fh fu ¾zu nkU fu “Víkkðk yk÷{økehe” ðøkihk {U Þune yËçk r÷¾k ni fu Þk’Lke “Mkhfkhu {ËeLkk fu Ëhçkkh {U RMk íkhn ¾zk nku rsMk íkhn Lk{kÍ {U ¾zk nkuíkk ni.” ÞkË hr¾Þu ! Mkhfkhu Lkk{Ëkh

yÃkLku {Íkhu Ãkwh yLðkh {U yiLk nÞkíku Íkrnhe fe íkhn rÍLËk nI ykih ykÃk fku ¼e Ëu¾ hnu nI çkÕfu ykÃk fu rË÷ {U òu ¾Þk÷kík yk hnu nI WLk Ãkh ¼e {w¥k÷y Þk’Lke ykøkkn nI. ¾çkhËkh ! ò÷e {wçkkhf fku çkkuMkk ËuLku Þk nkÚk ÷økkLku Mku çkr[Þu fu Þun r¾÷kVu yËçk ni fu n{khu nkÚk RMk fkrçk÷ ne Lknª fu ò÷e {wçkkhf fku Aq MkfU. r÷nkÍk [kh nkÚk (Þk’Lke íkfheçkLk Ëku økÍ) Ëqh ne hrnÞu. fu ÃÞkhu nçkeçk õÞk Þu n f{ þhV ni fu yÕ÷kn Lku ykÃk fku yÃkLku {wðk-s-nyu yõËMk fu fheçk çkw÷kÞk ykih ÞfeLkLk hn{íku yk÷{ fe rLkøkknu fh{ yçk ¾wMkqrMkGÞík fu MkkÚk ykÃk fe íkhV ni. ËeËkh fu fkrçk÷ íkku fnkt {uhe LkÍh ni Þun íkuhe RLkkÞík ni fu Á¾ íkuhk RÄh ni

Mkhfkh

fe r¾Ë{ík {U Mk÷k{ yÍo fhLku fk íkhefk

yçk y-Ëçkku þkif fu MkkÚk ËËo ¼he {ku’íkrË÷ (Þk’Lke Ëhr{ÞkLke) ykðkÍ {U RLk yÕVkÍ fu MkkÚk Mk÷k{ yÍo fersÞu :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

28

rMkÆefu yõçkh

fe r¾Ë{ík {U Mk÷k{

VkYfu yk’Í{

fe r¾Ë{ík {U Mk÷k{

rVh {þrhf fe òrLkçk (Þk’Lke yÃkLku MkeÄu nkÚk fe íkhV) ykÄu økÍ fu fheçk nx fh (fheçke Akuxu Mkqhk¾ fe íkhV) nÍhíku MkÂGÞËwLkk rMkÆefu yõçkh fu [unhyu yLðh fu Mkk{Lku ËMík çkMíkk ¾zu nku fh Þqt Mk÷k{ yÍo fersÞu :

rVh RíkLkk ne òrLkçku {þrhf {ÍeË Mkhf fh nÍhíku MkÂGÞËwLkk VkYfu yk’Í{ fu Y çkY yÍo fersÞu :

Ëkuçkkhk yuf MkkÚk þi¾iLk fe r¾Ë{ík {U Mk÷k{

rVh çkkr÷~ík ¼h òrLkçku {økrhçk Þk’Lke yÃkLku W÷xu nkÚk fe íkhV Mkhf òRÞu ykih ËkuLkkU Akuxu Mkqhk¾kU fu Ëhr{ÞkLk ¾zu nku fh yuf MkkÚk rMkÆefu yõçkh ykih VkYfu yk’Í{ fe r¾Ë{ík {U RMk íkhn Mk÷k{ yÍo fersÞu :-

Þun ík{k{ nkrÍrhÞkt fçkqr÷GÞíku Ëwyk fu {fk{kík nI.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

29

Ëwyk fu r÷Þu ò÷e {wçkkhf fku ÃkeX Lk fersÞu

sçk sçk MkwLknThe òr÷ÞkU fu ÃkkMk nkrÍhe LkMkeçk nku RÄh WÄh nhrøkÍ Lk Ëur¾Þu ykih ¾kMk fh ò÷e þheV fu yLËh Ëu¾Lkk íkku çknwík ne swhyík ni, rfç÷u fe íkhV ÃkeX rfÞu f{ yÍ f{ [kh nkÚk ò÷e {wçkkhf Mku Ëqh ¾zu hrnÞu ykih {wðk-snk þheV fe íkhV Á¾ fh fu Mk÷k{ yÍo fersÞu. Ëwyk MkwLknThe òr÷ÞkU fe íkhV Á¾ fh fu ne {ktrøkÞu fnª yiMkk Lk nku fu ykÃk fk’çku fku {wtn fh ÷U ykih fk’çku fu fk’çku fku ÃkeX nku òyu. {-ËLke RÂÕíkò : ËkihkLku íkðkV çkÕfu {ÂMsËiLku fhe{iLk {U yÃkLku {kuçkkR÷ VkuLk çkLË hr¾Þu. {My÷k : VkuLk fe BÞqÍef÷ xâqLk {ÂMsË fu çkknh ¼e Lkk òRÍ ð økwLkkn ni RMk Mku n{uþk fu r÷Þu íkkiçkk fh ÷ersÞu. {nõíkk {-ËLke Vq÷ : nßsu {çkYh (Þk’Lke {õçkq÷ ns) fe rLkþkLke ne Þun ni fu Ãkn÷u Mku çkuníkh nku fh Ãk÷xu.

(Víkkðk h-ÍrðGÞk, rs. 24, Mk. 467)

fkrçk÷u íkðßòun

rsMk Ãkh ns VÍo nku økÞk WMk Ãkh ykih òu Lk^÷e ns fhLku òyu WMk Ãkh ¼e VÍo ni fu ðkun ns fu ÍYhe {MkkR÷ òLkíkk nku. Þun [LË ðhfe rhMkk÷k rMkVo “Rþkhkík” Ãkh {çLke ykih fíyLk Lkk {wfB{÷ ni, rsLnkU Lku ns fu ík^Mke÷e ynfk{ Mke¾ r÷Þu nI rMkVo WLk ne fu r÷Þu Þun rhMkk÷k fkh yk{Ë ni, r÷nkÍk ns fu ynfk{ òLkLku fu r÷Þu “hVefw÷ n-h{iLk” fk ÍYh {wíkk-÷yk Vh{kRÞu LkeÍ ÍYhík fu {MkkR÷ W-÷{kyu rfhk{ Mku {k’÷q{ fhíku hrnÞu. {ËeLku ÃknkU[u íkku MkkÚk ykÞk øk{ swËkE fk n{ y~fçkkh ne ÃknkU[u Úku y~fçkkh [÷u

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

30

Ëk’ðíku RM÷k{e fe Í÷rfÞkt yÕ÷kn

fu {nçkqçk, ËkLkkyu økwÞçq k, {wLkÍTÍnwLk yrLk÷ WÞqçk Vh{kíku nI, “òu {wÍ Ãkh yuf çkkh ËwYË ¼usu yÕ÷kn íkyk÷k WMk Ãkh ËMk çkkh hn{ík LkkrÍ÷ Vh{kyuøkk.” íkksËkhu rhMkk÷ík, þnLþknu LkwçkwÔðík, {wMíkVk òLku hn{ík, fk þByu çkÍ{u rnËkÞík, Lkkuþyu çkÍ{u sLLkík Vh{kLku sLLkík rLkþkLk ni : rsMk Lku {uhe MkwLLkík Mku {nççkík fe WMk Lku {wÍ Mku {nççkík fe ykih rsMk Lku {wÍ Mku {nççkík fe ðkun sLLkík {U {uhu MkkÚk nkuøkk. nwÍqhu yfËMk Lku Vh{kÞk : Þk’Lke rsMk Lku {uhe WB{ík fu rçkøkzíku ðõík {uhe MkwLLkík fku {Íçkqík Úkk{k íkku WMku 100 þneËkU fk Mkðkçk r{÷uøkk. {wVÂMMkhu þneh nfe{w÷ WB{ík nÍhíku {wVíke yn{Ë Þkh ¾kLk RMk nËeMk fu íknTík Vh{kíku nI : þneË íkku yuf çkkh ík÷ðkh fk ÍÏ{ ¾k fh Ãkkh nku òíkk ni {økh Þun yÕ÷kn fk çkLËk W{ú ¼h ÷kuøkkU fu íkk’Lku ykih ÍçkkLkkU fu ½kð ¾kíkk hníkk ni. yÕ÷kn ykih hMkq÷ fe ¾kríkh Mkçk fwA çkhËk~ík fhíkk ni. ykih RMk fk rsnkË rsnkËu yfçkh ni siMku RMk Í{kLku {U ËkZe h¾Lkk, MkqË Mku çk[Lkk ðøkihk. (r{hykík, rs. 1, Mk. 173)

Ëk’ðíku RM÷k{e fe ÍYhík

Ãkkhn 4 Mkqhyu yk÷u R{hkLk ykÞík LkBçkh 104 {U yÕ÷knw hn{kLk fk Vh{kLku rnËkÞík rLkþkLk ni :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

31

íkh-s-{yu fLÍw÷ E{kLk : ykih íkw{ {U yuf økwhkin yiMkk nkuLkk [krnÞu fu ¼÷kE fe íkhV çkw÷kyut ykih yåAe çkkík fk nwõ{ ËU ykih çkwhe Mku {Ly fhU ykih Þune ÷kuøk {whkË fku ÃknkU[u.

RMk ykÞíku {wfÆMkk fe íkVMkeh çkÞkLk fhíku nwyu {wVÂMMkhu þneh nfe{w÷ WB{ík nÍhíku {wVíke yn{Ë Þkh ¾kLk íkVMkehu LkE{e rsÕË 4 MkVnk 72 Ãkh Vh{kíku nI : “yi {wMkÕ{kLkku ! íkw{ Mkçk fku yiMke s{kyík nkuLkk [krnÞu Þk yiMke s{kyík çkLkku Þk yiMke s{kyík çkLk fh hnku òu ík{k{ xuZu ÷kuøkkU fku ¾ih (Þk’Lke ¼÷kE) fe Ëk’ðík Ëu, fkrVhkU fku E{kLk fe, VkrMkfkU fku íkõðu fe, økkrV÷kU fku çkuËkhe fe, òrn÷kU fku RÕ{ ð {k’rhVík fe, ¾w~f r{Íkòut fku ÷ÍTÍíku R~f fe, MkkuLku ðk÷kU fku çkuËkhe fe ykih yåAe çkkíkkU , yåAu yfeËkU , yåAu y-{÷kU fk ÍçkkLke, f-÷{e, y-{÷e, fwÔðík Mku, Lkh{e Mku (ykih nkrf{ yÃkLku {nfq{ fku) økh{e Mku nwõ{ Ëu, ykih çkwhe çkkíkkU, çkwhu yfeËu, çkwhu fk{kU, çkwhu ¾Þk÷kík Mku ÷kuøkkU fku ÍçkkLk, rË÷, y{÷, f÷{, ík÷ðkh Mku (yÃkLku yÃkLku {LMkçk fu {wíkkrçkf) hkufu.” (íkVMkehu LkE{e, rs. 4, Mk. 72)

Akuxu çkzu Mk¼e {wçkÂÕ÷øk nI

{wVíke Mkkrnçk {ÍeË Vh{kíku nI : “Mkkhu {wMkÕ{kLk {wçkÂÕ÷øk nI, Mkçk Ãkh ne VÍo ni fu ÷kuøkkU fku yåAe çkkíkkU fk nwõ{ ËU ykih çkwhe çkkíkkU Mku hkufU.” {ík÷çk Þun fu òu þÏMk rsíkLkk òLkíkk ni WíkLkk ËqMkhu RM÷k{e ¼kRÞkU íkf ÃknkU[kyu rsMk fe íkkEË {U {wVÂMMkhu þneh nfe{w÷ WB{ík nÍhíku {wVíke yn{Ë nËeMku Ãkkf Lkõ÷ fhíku nI : nwÍqh íkksËkhu Þkh ¾kLk {ËeLkk Lku Vh{kÞk :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

32

“{uhe íkhV Mku ÃknkU[k Ëku yøk[uo yuf ne ykÞík nku.”

Ëwykyut fçkq÷ Lknª nkUøke

nÍhíku MkÂGÞËwLkk nwÍiVk rçkLk Þ{kLk çkÞkLk fhíku nI fu LkrçkGÞu Ãkkf Lku RþkoË Vh{kÞk : WMk Íkík fe fMk{ ! rsMk fu fçÍyu fwËhík {U {uhe òLk ni íkw{ ÍYh Lkufe fk nwõ{ Ëuíku hnLkk ykih çkwhkE Mku hkufíku hnLkk ðhLkk yLfheçk yÕ÷kn íkyk÷k íkw{ Ãkh yÍkçk ¼us Ëuøkk. rVh íkw{ Ëwyk fhkuøku íkku íkwBnkhe Ëwyk fçkq÷ Lk nkuøke.

yÍkçku R÷kne fe ðEË

nÍhíku MkÂGÞËwLkk sheh çkÞkLk fhíku nI fu {I Lku ÃÞkhu ykfk fku Þun Vh{kíku MkwLkk : rsMk fki{ {U økwLkknkU fu fk{ rfÞu ò hnu nkU ykih ðkun WLk økwLkknkU fku r{xkLku fe fwËhík h¾íku nkU ykih rVh ¼e Lk r{xkyut íkku yÕ÷kn íkyk÷k WLk fku {hLku Mku Ãkn÷u yÍkçk {U {wçík÷k fh Ëuøkk.

“Ëk’ðíku RM÷k{e” fk ykøkkÍ

{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! yÕ÷knw hne{ Lku WB{íku {nçkqçku fhe{ fku nh Ëkih {U yiMke Lkkrçkøkyu YÍøkkh nÂMíkÞkt yíkk Vh{k# rsLnkU Lku Lk rMkVo ¾w Ë (Þk’Lke Lkufe fk nwõ{ ËuLku ykih çkwhkE Mku

{Ly fhLku) fk {wfÆMk VheÍk çk íkhefu ynTMkLk yLò{ rËÞk çkÕfu

{wMkÕ{kLkkU fku yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu ÷kuøkkU fe RM÷kn fe fkurþþ fhLku fk ÍunTLk rËÞk. WLne {U yuf nMíke þi¾u íkhefík, y{ehu yn÷u MkwLLkík nÍhíku yÕ÷k{k {ki÷kLkk yçkq rçk÷k÷ {wnB{Ë RÕÞkMk y¥kkh

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

33

fkrËhe h-Íðe ¼e nI rsLnkU Lku 1401 rMk. rn. çk {wíkkrçkf 1981 E. {U çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) {U íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef “Ëk’ðíku RM÷k{e” fu {-ËLke fk{ fk ykøkkÍ yÃkLku [LË Á-Vfk fu MkkÚk rfÞk. ykÃk ¾kiVu ¾wËk ð R~fu {wMíkVk, sÍTçkyu Rr¥kçkkyu fwhykLkku MkwLLkík, sÍTçkyu yunTÞkyu MkwLLkík, ÍkunTËku íkõðk, y^ðku Ëh økwÍh, Mkçkú ð þw¢, ykrsÍe ð RÂLfMkkhe, Mkk-Ëøke, RÏ÷kMk, nwMLku yÏ÷kf, ËwLÞk Mku çku høçkíke, rnVkÍíku E{kLk fe rV¢, Vhkuøku RÕ{u ËeLk, ¾ih ÏðkrnÞu {wÂM÷{eLk siMke rMkVkík {U ÞkËøkkhu yM÷kV nI. ykÃk Lku RMk {-ËLke íknhef “Ëk’ðíku RM÷k{e” fu Íheyu ÷k¾kU {wMkÕ{kLkkU rçk÷ ¾wMkqMk Lkki sðkLk RM÷k{e ¼kRÞkU ykih çknLkkU fe rÍLËrøkÞkU {U {-ËLke RÂLf÷kçk çkhÃkk fh rËÞk, fE rçkøkzu nwyu Lkki sðkLk íkkiçkk fh fu hknu hkMík Ãkh yk økyu, çku Lk{kÍe Lk rMkVo Lk{kÍe çkÕfu Lk{kÍU ÃkZkLku ðk÷u (Þk’Lke R{k{u {ÂMsË) çkLk økyu, {kt çkkÃk Mku Lkk Íiçkk hðGÞk RÂÏíkÞkh fhLku ðk÷u çkk yËçk nku økyu, fw£ fu ytÄuhkU {U ¼xfLku ðk÷kU fku Lkqhu RM÷k{ LkMkeçk nwðk, ÞqhkuÃke {w{kr÷f fe htøkerLkÞkU fku Ëu¾Lku fu Ïðkrnþ {LË fk’çkyu {wþhoVk ð økwBçkËu ¾Íhk fe rÍÞkhík fu r÷Þu çku fhkh hnLku ÷øku, ËwLÞk fu çku ò øk{kU {U ½w÷Lku ðk÷u rV¢u ykr¾hík fe {-ËLke Mkku[ fu nkr{÷ çkLk økyu, VkunTþ hMkkR÷ ykih Vqnz zkRsMxkU fu þkRfeLk W-÷{kyu yn÷u MkwLLkík fu hMkkR÷ ykih Ëeøkh ËeLke fwíkwçk fk {wíkk÷yk fhLku ÷øku, íkVhen fe ¾kríkh MkVh fu ykËe {-ËLke fkrV÷kU {U ykrþfkLku hMkq÷ fu n{hkn hknu ¾wËk {U MkVh fhLku ðk÷u çkLk økyu ykih {nTÍ ËwLÞk fe Ëki÷ík Rfêe fhLku fku {õMkËu nÞkík Mk{ÍLku ðk÷kU Lku RMk {-ËLke {fMkË fku yÃkLkk r÷Þk fu “{wÍu yÃkLke ykih Mkkhe ËwLÞk fu ÷kuøkkU fe RM÷kn fe fkurþþ fhLke ni.”

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

34

{w{kr÷f : íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef “Ëk’ðíku RM÷k{e” íkk Ë{u íknheh ËwLÞk fu íkfheçkLk 150 {w{kr÷f {U yÃkLkk Ãkiøkk{ ÃknkU[k [wfe ni ykih ykøku fq[ òhe ni.

(2) økih {wÂM÷{kU {U íkç÷eøk : ÷k¾kU çku y{÷ {wMkÕ{kLk, Lk{kÍe ykih MkwLLkíkkU fu ykËe çkLk [wfu nI. {wÏíkr÷V {w{kr÷f {U økih {wÂM÷{ ¼e {wçkÂÕ÷økeLku Ëk’ðíku RM÷k{e fu nkÚkkU {wþhoV çk RM÷k{ nkuíku hníku nI. (3) {-ËLke fkrV÷u :“ykrþfkLku hMkq÷” fu MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík fu çku þw{kh {-ËLke fkrV÷u {wÕf çk {wÕf þnh çk þnh ykih frhÞk çk frhÞk MkVh fh fu RÕ{u ËeLk ykih MkwLLkíkkU fe çknkhU ÷wxk hnu ykih Lkufe fe Ëk’ðík fe Äq{U {[k hnu nI. (4) {-ËLke íkhrçkGÞík økknU : {w-íkyrÆË {fk{kík Ãkh íkhrçkGÞík økknU fkR{ nI rsLk {U Ëqhku LkÍËef Mku RM÷k{e ¼kE yk fh rfÞk{ fhíku, ykrþfkLku hMkq÷ fe Mkkunçkík {U MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík Ãkkíku ykih rVh fwçkkuo sðkh {U ò fh “Lkufe fe Ëk’ðík” fu {-ËLke Vq÷ {nfkíku nI. (5) {MkkrsË fe íkk’{eh : fu r÷Þu “{sr÷Mku ¾wÆk{w÷ {MkkrsË” fkR{ ni, {wÕf ð çkiYLku {wÕf {w-íkyrÆË {MkkrsË fe íkk’{ehkík fk nh ðõík rMkÂÕMk÷k hníkk ni, fE þnhkU {U {-ËLke {hkrfÍ çkLkk{ “ViÍkLku {ËeLkk” fe íkk’{ehkík fk fk{ ¼e òhe ni.

(6) ykRB{yu {MkkrsË : çku þw{kh {MkkrsË fu R{k{ ð {wyÂÍTÍLkeLk ykih ¾krË{eLk fu íkfhwoh fu MkkÚk MkkÚk {wþk-nhu (íkLk-ÏðknkU) fe yËkyuøke fk ¼e rMkÂÕMk÷k ni.

(7) økqtøku, çknhu ykih LkkçkeLkk (¾wMkqMke RM÷k{e ¼kE) : RLk fu yLËh ¼e {-ËLke fk{ nku hnk ni ykih RLk fu {-ËLke fkrV÷u ¼e MkVh fhíku hníku nI. LkeÍ LkkçkeLkk ykih økqtøku çknhkU {U “{-ËLke fk{” çkZkLku fu r÷Þu RþkhkU fe ÍçkkLk rMk¾kLku fu r÷Þu W{q{e Þk’Lke Lkkì{o÷ (1) 150

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

35

RM÷k{e ¼kRÞkU {U ðõíkLk V ðõíkLk 30, 30 rËLk fu fkuŠMkÍ çkLkk{ “fwV÷u {ËeLkk fkuMko” fhðkyu òíku nI.

r¢M[uLk fk fçkq÷u RM÷k{

çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) 2007 rMk. E. {U hknu ¾wËk {U MkVh fhLku ðk÷u LkkçkeLkk RM÷k{e ¼kRÞkU fk yuf {-ËLke fkrV÷k {í÷qçkk {ÂMsË íkf ÃknkU[Lku fu r÷Þu çkMk {U Mkwðkh nwðk. WMk {-ËLke fkrV÷u {U [LË W{q{e (Þk’Lke ytr¾Þkhu) RM÷k{e ¼kE ¼e þkr{÷ Úku. y{ehu fkrV÷k Lku çkhkçkh çkiXu þÏMk Ãkh RÂLVhkËe fkurþþ fhíku nwyu WMk fk Lkk{ ðøkihk {k’÷q{ rfÞk íkku ðkun fnLku ÷økk : “{I r¢M[uLk nqt, {I Lku {Ínçku RM÷k{ fk {wíkk-÷yk rfÞk ni ykih RMk {Ínçk Mku {w-íkyÂMMkh ¼e nqt {økh Ve Í{kLkk {wMkÕ{kLkkU fk rçkøkzk nwðk rfhËkh {uhu r÷Þu fçkq÷u RM÷k{ fe hkn {U Áfkðx ni, {økh {I Ëu¾ hnk nqt fu ykÃk ÷kuøk yuf siMku (MkVuË) r÷çkkMk {U {ÕçkqMk nI, çkMk {U [Zu ykih çkw÷LË ykðkÍ Mku Mk÷k{ rfÞk ykih nihík íkku RMk çkkík fe ni fu ykÃk fu MkkÚk LkkçkeLkk y~¾kMk Lku ¼e Mkh Ãkh MkçÍ R{k{k ykih MkVuË r÷çkkMk fku yÃkLkk h¾k ni, RLk Mkçk fu [unhkU Ãkh ËkZe ¼e ni.”

WMk fe økw^ík-økq MkwLkLku fu çkk’Ë y{ehu fkrV÷k Lku WMku {wÏíkMkh íkkih Ãkh “{sr÷Mku ¾wMkqMke RM÷k{e ¼kE” fu çkkhu {U çkíkkÞk. rVh þi¾u íkhefík y{ehu yn÷u MkwLLkík fe ËeLku RM÷k{ fu r÷Þu fe òLku ðk÷e yÍe{ r¾Ë{kík fk íkÍrfhk rfÞk ykih Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke {knku÷ fk íkykÁV ¼e fhðkÞk. rVh WMk Mku fnk fu “Þun LkkçkeLkk RM÷k{e ¼kE WLne ËwLÞkËkh {wMkÕ{kLkkU (rsLnU Ëu¾ fh ykÃk RM÷k{ fçkq÷ fhLku Mku fíkhk hnu nI) fe RM÷kn fu r÷Þu rLkf÷u nI.” Þun çkkík MkwLk fh ðkun RíkLkk {w-íkyÂMMkh nwðk fu fr÷{k ÃkZ fh {wMkÕ{kLk nku økÞk.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

36

su÷¾kLku : firËÞkU fe íkk’÷e{ ð íkhrçkGÞík fu r÷Þu su÷¾kLkkU {U ¼e {-ËLke fk{ fe íkhfeçk ni. fhk[e MkuLxÙ÷ su÷ {U firËÞkU fku ykr÷{ çkLkkLku fu r÷Þu òr{yíkw÷ {ËeLkk fk ¼e rMkÂÕMk÷k ni. fE zkfq ykih shkR{ Ãkuþk yVhkË su÷ fu yLËh nkuLku ðk÷u {-ËLke fk{kU Mku {w-íkyÂMMkh nku fh íkkRçk nkuLku fu çkk’Ë rhnkE Ãkk fh ykrþfkLku hMkq÷ fu MkkÚk {-ËLke fkrV÷kU fu {wMkkrVh çkLkLku ykih MkwLLkíkkU ¼he rÍLËøke økwÍkhLku fe MkykËík Ãkk hnu nI, yk-íkþª yÂM÷nu fu Íheyu ytÄkÄwtË økkur÷Þkt çkhMkkLku ðk÷u yçk MkwLLkíkkU fu {-ËLke Vq÷ çkhMkk hnu nI ! {wçkÂÕ÷økeLk fe RÂLVhkËe fkurþþkU fu çkkRMk fw^Vkh fiËe ¼e {wþhoV çk RM÷k{ nku hnu nI.

(8)

{-ËLke {nçkqçk fe ÍwÕVkU fk yMkeh

Ëk’ðíku RM÷k{e fu ðMkey ËkRhyu fkh fku çk nwMLkku ¾qçke [÷kLku fu r÷Þu {wÏíkr÷V {wÕfkU ykih þnhkU {U {w-íkyrÆË {òr÷Mk çkLkkE òíke nI. r{Lk swB÷k {sr÷Mku hkrçkíkk rçk÷ W-÷{kyu ð÷ {þkR¾ ¼e ni òu fu yõMkh W-÷{kyu rfhk{ Ãkh {w~íkr{÷ ni.

RMk {sr÷Mk fu RM÷k{e ¼kE {~nqh ËeLke ËMkoøkkn òr{yk hkrþrËGÞk (Ãkeh òu økkuX çkkçkw÷ RM÷k{ rMkLÄ) íkþheV ÷u økyu. çkh Mkçke÷u íkÍrfhk su÷¾kLkkU {U Ëk’ðíku RM÷k{e fu {-ËLke fk{ fe çkkík [÷e íkku ðnkt fu þi¾w÷ nËeMk Mkkrnçk fwA RMk íkhn Vh{kLku ÷øku, su÷¾kLkkU fu {-ËLke fk{ fe íkkçkLkkf {-ËLke fkhfËoøke {I ¾wË ykÃk fku MkwLkkíkk nqt, Ãkeh òu økkuX fu Lkðkn {U yuf zkfq Lku íkçkkne {[k h¾e Úke, {I WMk fku òLkíkk Úkk, ykyu rËLk Ãkku÷eMk fu MkkÚk WMk fe ykt¾ r{[ku÷e òhe hníke, fE çkkh økrh^íkkh ¼e nwðk {økh y-Mkhku ÁMkq¾ RÂMík’{k÷ fh fu Aqx økÞk. ykr¾hþ rfMke sw{o fe ÃkkËkþ {U çkkçkw÷ {ËeLkk fhk[e fe Ãkku÷eMk fu nÚÚku [Z økÞk, MkÍk nwE ykih su÷ {U [÷k økÞk. MkÍk fkx ÷uLku fu çkk’Ë

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

37

rhnkE r{÷Lku Ãkh {wÍ Mku r{÷Lku ykÞk. {I Ãkn÷e LkÍh {U WMk fku Ãkn[kLk Lk Mkfk õÞqtfu {I Lku RMk fku ËkZe {wtzk ykih Mkh çkhnTLkk Ëu¾k Úkk {økh yçk RMk fu [unhu Ãkh {eXu {eXu ykfk {ËeLku ðk÷u {wMíkVk fe {nççkík fe rLkþkLke LkqhkLke ËkZe søk{økk hne Úke, Mkh Ãkh MkçÍ MkçÍ R{k{k þheV fk íkks yÃkLke çknkhU ÷wxk hnk Úkk, ÃkuþkLke Ãkh Lk{kÍkU fk Lkqh Lkw{kÞkt LkÍh yk hnk Úkk. {uhe nihík fk ríkr÷M{ íkkuzíku nwyu ðkun çkku÷k, fiË fu ËkihkLk su÷ fu yLËh {wÍu Ëk’ðíku RM÷k{e fk {-ËLke {knku÷ {wÞMMkh yk økÞk ykih ykrþfkLku hMkq÷ fe RÂLVhkËe fkurþþ fe çk-h-fík Mku {I Lku økwLkknkU fe çkurzÞkt fkx fh yÃkLku ykÃk fku {-ËLke {nçkqçk fe ÍwÕVkU fk yMkeh çkLkk r÷Þk. hn{íkkU ðk÷u Lkçke fu økeík sçk økkíkk nqt {I òŸ íkku òŸ fnkt {I rfMk fk Zqtzqt ykMkhk

økwBçkËu ¾Íhk fu LkÍTÍkhkU {U ¾ku òíkk nqt {I ÷ks ðk÷u ÷ks h¾Lkk íkuhk fn÷kíkk nqt {I

Rsrík{kE yu’ríkfkV : ËwLÞk fe çku þw{kh {MkkrsË {U {knu h-{ÍkLkw÷ {wçkkhf fu 30 rËLk ykih ykr¾he y-þhu {U Rsrík{kE yu’ríkfkV fk yunrík{k{ rfÞk òíkk ni. RLk {U nÍkhnk RM÷k{e ¼kE RÕ{u ËeLk nkrMk÷ fhíku, MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík Ãkkíku nI. LkeÍ fE {ku’íkrfVeLk [ktË hkík ne Mku ykrþfkLku hMkq÷ fu MkkÚk MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík fu {-ËLke fkrV÷kU fu {wMkkrVh çkLk òíku nI. (9)

yu’ríkfkV fe çk-h-fík Mku Mkkhk ¾kLkËkLk {wMkÕ{kLk nku økÞk

yuf RM÷k{e ¼kE fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni fu fÕÞkLk ({nkhk»xÙ, y÷ rnLË) fe {u{Lk {ÂMsË {U íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef, Ëk’ðíku RM÷k{e fe òrLkçk Mku h-{ÍkLkw÷ {wçkkhf (1426 rMk. rn. çk {wíkkrçkf 2005 E.) {U nkuLku ðk÷u Rsrík{kE yu’ríkfkV {U yuf Lkki {wÂM÷{ Lku (òu fu fwA yMkko fç÷

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

38

yuf {wçkÂÕ÷øku Ëk’ðíku RM÷k{e fu nkÚkkU {wMkÕ{kLk nwyu Úku) yu’ríkfkV fe

MkykËík nkrMk÷ fe. MkwLLkíkkU ¼hu çkÞkLkkík, furMkx Rsrík{kykík ykih MkwLLkíkkU ¼hu nÕfkU Lku WLk Ãkh ¾qçk {-ËLke htøk [ZkÞk, yu’ríkfkV fe çk-h-fík Mku ËeLk fe íkç÷eøk fu yÍe{ sÍçku fk hkuþLk [hkøk WLk fu nkÚkkU {U yk økÞk [qtfu WLk fu ½h fu Ëeøkh yVhkË y¼e íkf fw£ fe ytÄuhe ðkrËÞkU {U ¼xf hnu Úku [wLkkL[u yu’ríkfkV Mku Vkrhøk nkuíku ne WLnkU Lku yÃkLku ½h ðk÷kU Ãkh fkurþþ þwYy fh Ëe, Ëk’ðíku RM÷k{e fu {wçkÂÕ÷økeLk fku yÃkLku ½h çkw÷ðk fh Ëk’ðíku RM÷k{ Ãkuþ fhðkE. ðkr÷ËiLk, Ëku çknLkkU ykih yuf ¼kE Ãkh {w~íkr{÷ Mkkhk ¾kLkËkLk {wMkÕ{kLk nku økÞk rVh rMkÂÕMk÷yu ykr÷GÞk fkrËrhGÞk h-ÍrðGÞk {U Ëkr¾÷ nku fh nwÍqhu fk {wheË çkLk økÞk. økkiMku Ãkkf ðÕð÷k ˪ fe íkç÷eøk fk Ãkkykuøku {-ËLke {knku÷ {U fh ÷ku íkw{ yu’ríkfkV VÍ÷u hçk Mku Í{kLku Ãku Ak òykuøku {-ËLke {knku÷ {U fh ÷ku íkw{ yu’ríkfkV (ViÍkLku MkwLLkík, çkkçk : ViÍkLku h-{ÍkLk, rs. 1, Mk. 1470)

þi¾u íkhefík y{ehu yn÷u MkwLLkík nÍhíku yÕ÷k{k {ki ÷ kLkk yçkq rçk÷k÷ {w n B{Ë RÕÞkMk y¥kkh fkrËhe h-Íðe Ëkihu nkrÍh fe ðkun ÞøkkLkyu hkuÍøkkh nMíke nI fu rsLk Mku þ-hVu çkiyík fe çk-h-fík Mku ÷k¾kU {wMkÕ{kLk økwLkknkU ¼he rÍLËøke Mku fu ynfk{ ykih WMk fu ÃÞkhu nçkeçku ÷çkeçk íkkRçk nku fh yÕ÷kn fe MkwLLkíkkU fu {wíkkrçkf Ãkwh MkwfqLk rÍLËøke çkMkh fh hnu nI. ¾ih ÏðkrnÞu {wÂM÷{ fu {wfÆMk sÍçku fu íknTík n{khk {-ËLke {~ðhk ni fu yøkh ykÃk y¼e íkf rfMke ò{uyu þhkRík Ãkeh Mkkrnçk Mku çkiyík fu VwÞqÍku Lknª nwyu íkku þi¾u íkhefík y{ehu yn÷u MkwLLkík çk-hfkík Mku {wMíkVeË nkuLku fu r÷Þu RLk Mku çkiyík nku òRÞu. ËwLÞk ð ykr¾hík {U fkBÞkçke ð Mkw¾o-YE LkMkeçk nkuøke.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

39

{wheË çkLkLku fk íkhefk

yøkh ykÃk {wheË çkLkLkk [kníku nI, íkku yÃkLkk ykih rsLk fku {wheË Þk íkkr÷çk çkLkðkLkk [kníku nI WLk fk Lkk{ Lke[u íkhíkeçk ðkh {y ðÂÕËGÞík ð W{ú r÷¾ fh “{sr÷Mku {õíkqçkkíkku íkk’ðeÍkíku y¥kkrhGÞk, ViÍkLku {ËeLkk, ºke fkurLkÞk çkøke[u fu ÃkkMk, r{hÍkÃkqh yn{ËykçkkË, økw s hkík.” fu Ãkíku Ãkh hðkLkk Vh{k ËU , íkku WLnU ¼e rMkÂÕMk÷yu fkrËrhGÞk h-ÍrðGÞk y¥kkrhGÞk {U Ëkr¾÷ fh r÷Þk òyuøkk. (Ãkíkk $økúuÍe fu fuÃkex÷ nwYV {U r÷¾U) E.Mail:Attar@dawateislami.net (10) n^íkkðkh, (11) MkqçkkE ykih (12) ns fu çkk’Ë Mkçk Mku çkzk MkwLLkíkkU

¼hk Rsrík{ky : ËwLÞk fu {wÏíkr÷V {w{kr÷f {U nÍkhkU {fk{kík Ãkh nkuLku ðk÷u n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{kykík fu R÷kðk yk÷{e ykih MkqçkkE Mkín Ãkh ¼e MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{kykík nkuíku nI. rsLk {U nÍkhkU, ÷k¾kU ykrþfkLku hMkq÷ rþfoík fhíku nI ykih Rsrík{ky fu çkk’Ë ¾wþ LkMkeçk RM÷k{e ¼kE MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík fu {-ËLke fkrV÷kU fu {wMkkrVh ¼e çkLkíku nI. {ËeLkíkw÷ ykir÷Þk {w÷íkkLk þheV (ÃkkrfMíkkLk) {U ðkfuy Mknhkyu {ËeLkk fu fMkeh hõçku Ãkh nh Mkk÷ 3 rËLk fk çkiLk÷ yõðk{e MkwLLkíkkU ¼hk Rsrík{ky nkuíkk ni, rsMk {U ËwLÞk fu fE {w{kr÷f Mku {-ËLke fkrV÷u rþfoík fhíku nI. rçk÷k þwçkk Þun {wMkÕ{kLkkU fk ns fu çkk’Ë Mkçk Mku çkzk MkwLLkíkkU ¼hk Rsrík{ky nkuíkk ni.

Lkþu fe ykËík Aqx økE

Lkðkçk þkn (rMkLÄ) fu {wfe{ RM÷k{e ¼kE fu çkÞkLk fk ¾w÷kMkk ni fu Ëk’ðíku RM÷k{e fu MkwLLkíkkU ¼hu çkiLk÷ yõðk{e Rsrík{ky fe íkGÞkrhÞkt Íkuhku þkuh Mku òhe Úkª. {w~fçkkh {-ËLke {knku÷ fe íkhrçkGÞík fe çkËki÷ík {uhk ¼e Lkufe fe Ëk’ðík yk{ fhLku fk ÍunTLk Úkk [wLkkL[u {I Lku yuf Lkki sðkLk fku Rsrík{ky fe Ëk’ðík Ãkuþ fe íkku fnLku ÷øku : ¼kE {I rfMke ðsn Mku Rsrík{ky {U Lknª ò Mkfíkk. {I Lku

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

40

fk Lkk{ r÷Þk ykih Lkuf MkVh ykih Lkuf Rsrík{kykík fu VÍkR÷ çkíkkLku þwYy fh rËÞu. hçk íkyk÷k fku WMk fk ¼÷k {fMkqË Úkk. ðkun Lkki sðkLk íkGÞkh nku økÞk ykih n{ MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky fe çknkhU ÷qxLku fu r÷Þu Rsrík{ky {U ÃknkU[ økyu. fwA Ëuh íkf íkku XefXkf [÷k rVh y[kLkf WMk Lkki sðkLk fe nk÷ík økih nkuLku ÷øke ykih WMk Lku ðkÃkMke fe XkLk ÷e ÷urfLk ykrhÍe R÷ks ykih RM÷k{e ¼kRÞkU fe RÂLVhkËe fkurþþ fe çkËki÷ík ðkun {wí{RLk nku økÞk.

Rsrík{ky fe ÃkwhfiV çknkhkU {U WMk Lkki sðkLk Lku ¾qçk ¾qçk RÂõíkMkkçku ViÍ rfÞk ykih ¾qçk hku hku fh Ëwykyut {ktøkª. RÂÏíkíkk{u Rsrík{ky Ãkh n{ ½h yk økyu. rVh fwA {kn çkk’Ë WMk Lkki sðkLk Mku {w÷kfkík nwE íkku WMk Lkki sðkLk Mku nk÷ ynðk÷ ÃkqAk, WMk Lku nihík ytøkuÍ çkkík çkíkkE fu Ëh yM÷ {wÍu Lkþu fe ÷ík Ãkz økE Úke, rçkøkih RLsuõþLk ÷økkyu MkwfqLk Lknª r{÷íkk Úkk, {wtn ÷øke [eÍ AkuzLkk Ëw~ðkh íkheLk Úkk, yÕ÷kn ykÃk fk ¼÷k fhu fu {wÍu Rsrík{ky {U ÷u økyu sçk Mku MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky Mku ðkÃkMke nwE ni yÕ÷kn fu VÍ÷ku fh{ Mku {wÍu Lkþu fe ÷k’Lkík Mku Awxfkhk LkMkeçk nku økÞk ni. Lk rMkVo rMknTník Mkt¼÷ økE çkÕfu {uhu ykih çknwík Mku rçkøkzu fk{ ¼e Mktðh økyu nI. (13) RM÷k{e çknLkkU {U {-ËLke RÂLf÷kçk : RM÷k{e çknLkkU fu ¼e þh-E ÃkËuo fu MkkÚk {w-íkyrÆË {fk{kík Ãkh n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{kykík nkuíku nI. ÷k íkk’ËkË çku y{÷ RM÷k{e çknLkU çkk y{÷, Lk{kÍe ykih {-ËLke çkwhfykut fe ÃkkçkLË nku [wfe nI. ËwLÞk fu {wÏíkr÷V {{kr÷f {U ½hkU fu yLËh RLk fu íkfheçkLk hkuÍkLkk nÍkhkU {ËkrhMk çkLkk{ {ÿ-Mkíkw÷ {ËeLkk (çkkr÷økkík) ¼e ÷økkyu òíku nI, yuf yLËkÍu fu {wíkkrçkf íkk Ë{u íknheh ÃkkrfMíkkLk ¼h {U RM÷k{e çknLkkU fu 3268 {ÿMku íkfheçkLk hkuÍkLkk ÷økíku nI rsLk {U 40453 RM÷k{e çknLkU fwhykLku Ãkkf, Lk{kÍ ykih MkwLLkíkkU fe {w^ík íkk’÷e{

yÕ÷kn

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

41

Ãkkíkª ykih Ëwykyut ÞkË fhíke nI. rÍB{uËkh RM÷k{e çknLkkU fe {-ËLke íkhrçkGÞík fu r÷Þu {wÕf fu {wÏíkr÷V {fk{kík Ãkh “fwhykLkku nËeMk fkuMko” ykih çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) {U 12 rËLk fu íkhrçkGÞíke fkuMko ykih fkrV÷k fkuMko fe ¼e íkhfeçk nkuíke ni.

{I VuþLk yuçk÷ Úke

çkkçkw÷ {ËeLkk (fhk[e) fe yuf RM÷k{e çknLk fk çkÞkLk fwA Þqt ni : Ëk’ðíku RM÷k{e fe çk-h-fíkU ÃkkLku Mku fç÷ {I yuf VuþLk yuçk÷ ÷zfe Úke. çkk÷ fxðkLkk, ÷Bçku ÷Bçku Lkk¾wLk h¾Lkk, ¼tðU çkLkðkLkk, Ífo çkfo ð [wMík r÷çkkMk ÃknLk fh ËwÃkèk øk÷u {U ÷xfk fh íkVhen økknkU {U ½q{Lkk rVhLkk {uhk fk{ Úkk. økkLku MkwLkLku fk íkku yiMkk þkif Úkk fu Akuxk Mkk hurzÞku {uhu ÃkkMk hníkk rsMku {I nh ðõík ykìLk h¾íke. þkrËÞkU {U Zku÷f çkòíke, økkLku økkíke Úke. {wÍu yÃkLke rÍLËøke çkze Ãkwh ÷wíV ykih çkk hkiLkf ÷økíke Úke {økh Lknª òLkíke Úke fu Þun yLËkÍu rÍLËøke fçkúku n~h {U {uhe ÃkhuþkLke fk Mkçkçk çkLk Mkfíkk ni. rçk÷ ykr¾h {wÍu Ztøk Mku SLku fk Mk÷efk yk økÞk. Þun Mk÷efk {wÍu “ViÍkLku {ËeLkk” {U nkuLku ðk÷u Ëk’ðíku RM÷k{e fu RM÷k{e çknLkkU fu n^íkkðkh MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky Mku r{÷k. {I {-ËLke {knku÷ Mku yiMke {w-íkyÂMMkh nwE fu õÞk Íi÷e Mkín fk Rsrík{ky õÞk þnh Mkín fk ! nh Rsrík{ky {U rþfoík fku yÃkLkk {k’{q÷ çkLkk r÷Þk. çkÞkLk fËko økwLkknkU Mku çk[Lku Ãkh RÂMíkfk{ík LkMkeçk nku økE. þh-E ÃkËko fhLku fu r÷Þu {-ËLke çkwhfy yÃkLku r÷çkkMk fk rnMMkk çkLkk r÷Þk. {ÿ-Mkíkw÷ {ËeLkk (r÷÷ çkLkkík) {U Ëkr¾÷k ÷u fh íkßðeË Mku fwhykLku Ãkkf ÃkZLkk Lk rMkVo Mke¾ r÷Þk çkÕfu {wyÂÕ÷{k (Þk’Lke ËqMkhkU fku rMk¾kLku ðk÷e) çkLk økE. íkk Ë{u íknheh Ëk’ðíku RM÷k{e fu Íi÷e Mkín fu MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{ky fe rÍB{uËkh nqt. yÕ÷kn {wÍ Y rMkÞkn fku Ëk’ðíku RM÷k{e fu “{-ËLke {knku÷” {U RÂMíkfk{ík LkMkeçk Vh{kyu.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

42

yÕ÷kn fh{ yiMkk fhu íkwÍ Ãku snkt {U yi Ëk’ðíku RM÷k{e íkuhe Äq{ {[e nku

{-ËLke RLyk{kík : RM÷k{e ¼kRÞkU ykih RM÷k{e çknLkkU ykih ík-÷çkk fku VhkRÍ ð ðkrsçkkík, MkwLkLk ð {wMíknççkkík ykih yÏ÷krfÞkík fk ÃkkçkLË çkLkkLku ykih {kunr÷fkík (Þk’Lke n÷kfík {U zk÷Lku ðk÷u yk’{k÷) Mku çk[kLku fu r÷Þu {-ËLke RLyk{kík fe Mkqhík {U yuf rLkÍk{u y{÷ rËÞk økÞk ni. çku þw{kh RM÷k{e ¼kE, RM÷k{e çknLkU ykih ík-÷çkk “{-ËLke RLyk{kík” fu {wíkkrçkf y{÷ fh fu hkuÍkLkk MkkuLku Mku fç÷ “rV¢u {ËeLkk” Þk’Lke yÃkLku yk’{k÷ fk òyuÍk ÷u fh suçke MkkRÍ rhMkk÷u {U rËÞu økyu ¾kLku Ãkwh fhíku nI. (14)

{-ËLke RLyk{kík rfMk fu r÷Þu rfíkLku ?

{eXu {eXu RM÷k{e ¼kRÞku ! RMk Ãkwh rVíkLk Ëkih {U ykMkkLke Mku LkurfÞkt fhLku ykih økwLkknkU Mku çk[Lku fu íkhefyu fkh Ãkh {w~íkr{÷ þheyík ð íkhefík fk ò{uy {ß{qyk çkLkk{ “{-ËLke RLyk{kík” çk Mkqhíku Mkwðk÷kík {wh¥kçk rfÞk økÞk ni. RM÷k{e ¼kRÞkU fu r÷Þu 72, RM÷k{e çknLkkU fu r÷Þu 63, ík-÷-çkyu RÕ{u ËeLk fu r÷Þu 92, ËeLke íkkr÷çkkík fu r÷Þu 83, {-ËLke {wLLkkU ykih {-ËLke {wrLLkÞkU fu r÷Þu 40, sçk fu ¾wMkqMke RM÷k{e ¼kRÞkU (Þk’Lke økqtøku çknhkU) fu r÷Þu 27 {-ËLke RLyk{kík nI.

hkuÍkLkk rV¢u {ËeLkk fhLku fk RLyk{

yuf RM÷k{e ¼kE fe íknheh fk ¾w÷kMkk ni : {wÍu {-ËLke RLyk{kík Mku ÃÞkh ni ykih hkuÍkLkk rV¢u {ËeLkk fhLku fk {uhk {k’{q÷ ni. yuf çkkh {I íkç÷eøku fwhykLkku MkwLLkík fe yk÷{økeh økih rMkÞkMke íknhef, Ëk’ðíku RM÷k{e fu MkwLLkíkkU fe íkhrçkGÞík fu {-ËLke fkrV÷u {U ykrþfkLku hMkq÷ fu MkkÚk Mkqçkyu çk÷qr[MíkkLk (ÃkkrfMíkkLk) fu MkVh Ãkh Úkk. RMke ËkihkLk {wÍ økwLknøkkh Ãkh çkkçku fh{ ¾w÷ økÞk. nwðk Þqt fu hkík fku sçk MkkuÞk íkku rfM{ík ytøkzkE ÷u

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

43

fh òøk WXe, sLkkçku rhMkk÷ík {ykçk Ïðkçk {U íkþheV ÷u ykyu, y¼e sÕðkU {U økw{ Úkk fu ÷çknkyu {wçkk-hfk fku swÂBçkþ nwE ykih hn{ík fu Vq÷ ÍzLku ÷øku, yÕVkÍ fwA Þqt íkhíkeçk Ãkkyu : òu {-ËLke fkrV÷u {U hkuÍkLkk rV¢u {ËeLkk fhíku nI {I WLnU yÃkLku MkkÚk sLLkík {U ÷u òŸøkk. þwr¢Þk õÞqtfh yËk nku ykÃk fk Þk {wMíkVk fu ÃkzkuMke ¾wÕË {U yÃkLkk çkLkkÞk þwr¢Þk (ViÍkLku MkwLLkík, çkkçk : ViÍkLku h-{ÍkLk, VÍkR÷u h-{ÍkLk þheV, rs. 1, Mk. 139)

{-ËLke {wÍk-fhkík : çkMkk yðfkík “{-ËLke {wÍk-fhkík” fu Rsrík{kykík fk RLRfkË ¼e nkuíkk ni rsLk {U yfkRË ð yk’{k÷, þheyík ð íkhefík, íkkhe¾ ð Mkehík, ríkçkkçkík ð YnkrLkGÞík ðøkihk {wÏíkr÷V {kiÍqykík Ãkh ÃkqAu økyu Mkwðk÷kík fu sðkçkkík rËÞu òíku nI. (15)

(Þun sðkçkkík ¾wË y{ehu yn÷u MkwLLkík

Ëuíku nI)

ns fu {kirMk{u çknkh {U nkS fuBÃkkU {U {wçkÂÕ÷økeLku Ëk’ðíku RM÷k{e nkrsÞkU fe íkhrçkGÞík fhíku nI. ns ð rÍÞkhíku {ËeLkyu {wLkÔðhn {U hnLkw{kE fu r÷Þu {ËeLku fu {wMkkrVhkU fku {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk fe {íçkqyk ns fe rfíkkçk “hVefw÷ n-h{iLk” ¼e {w^ík Ãkuþ fe òíke ni.

(17) íkk’÷e{e RËkhu : íkk’÷e{e RËkhkU {-Mk÷Lk ËeLke {ËkrhMk, MfqÕÍ, fkì÷ursÍ ykih ÞqLkeðŠMkxeÍ fu yMkkríkÍk ð ík-÷çkk fku {eXu {eXu ykfk {ËeLku ðk÷u {wMíkVk fe MkwLLkíkkU Mku Y þLkkMk fhðkLku fu r÷Þu ¼e {-ËLke fk{ nku hnk ni. çku þw{kh ík-÷çkk Mkw L LkíkkU ¼hu Rsrík{kykík {U rþfo í k fhíku nI LkeÍ {-ËLke fkrV÷kU fu {w M kkrVh ¼e çkLkíku hníku nI , {w-íkyrÆË ËwLÞðe W÷q{ fu rË÷ËkËk çku y{÷ ík-÷çkk, Lk{kÍe ykih MkwLLkíkkU fu ykËe nku økyu.

(16) nwßòs fe íkhrçkGÞík :

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

44

(18) òr{yíkw÷ {ËeLkk : {wÕf ð çkiYLku {wÕf fMkeh òr{ykík çkLkk{

“òr{yíkw÷ {ËeLkk” fkR{ nI RLk fu Íheyu ÷k íkk’ËkË RM÷k{e ¼kRÞkU fku (nMçku ÍYhík rfÞk{ ð íkyk{ fe Mknq÷íkkU fu MkkÚk) “ËMkuo rLkÍk{e” (Þk’Lke ykr÷{ fkuMko) ykih RM÷k{e çknLkkU fku “ykr÷{k fkuMko” fe {w^ík íkk’÷e{ Ëe òíke ni. yn÷u MkwLLkík fu {ËkrhMk fu {wÕf økeh RËkhu íkLÍe{w÷ {ËkrhMk (ÃkkrfMíkkLk) fe òrLkçk Mku r÷Þu òLku ðk÷u RÂBíknkLkkík {U çkhMkkU Mku íkfheçkLk nh Mkk÷ “Ëk’ðíku RM÷k{e” fu òr{ykík fu ík-÷çkk ykih íkkr÷çkkík ÃkkrfMíkkLk {U Lkw{kÞkt fkBÞkçke nkrMk÷ fh fu çkMkk yðfkík yÔð÷, Ëwðw{ ykih rMkðw{ ÃkkuÍeþLk nkrMk÷ fhíku nI. (19) {ÿ-Mkíkw÷ {ËeLkk : yLËYLku ð çkiYLku {wÕf rn^Íku LkkrÍhk fu ÷k íkk’ËkË {ËkrhMk çkLkk{ “{ÿ-Mkíkw ÷ {ËeLkk” fkR{ nI . ÃkkrfMíkkLk {U íkk Ë{u íknheh f{ku çkuþ 72 nÍkh {-ËLke {wLLku ykih {-ËLke {wrLLkÞkU fku rn^Í ð LkkrÍhk fe {w^ík íkk’÷e{ Ëe ò hne ni.

(20) {ÿ-Mkíkw÷ {ËeLkk (çkkr÷økkLk) : RMke íkhn {wÏíkr÷V {MkkrsË ðøkihk {U W{q{Lk çkk’Ë Lk{kÍu Rþk nÍkhnk {ÿ-Mkíkw÷ {ËeLkk fe íkhfeçk nkuíke ni rsLk {U RM÷k{e ¼kE Mknen {¾krhs Mku nwYV fe ËwÁMík yËkyuøke fu MkkÚk fwhykLku fhe{ Mke¾íku ykih Ëwykyut ÞkË fhíku, Lk{kÍU ðøkihk ËwÁMík fhíku ykih MkwLLkíkkU fe íkk’÷e{ {w^ík nkrMk÷ fhíku nI. (21) rþVk¾kLku : {nËqË Ãki{kLku Ãkh rþVk¾kLku ¼e fkR{ nI snkt çke{kh ík-÷çkk ykih {-ËLke y{÷u fk {w^ík R÷ks rfÞk òíkk ni, ÍYhíkLk Ëkr¾÷ ¼e fhíku nI LkeÍ nMçku ÍYhík çkzu yMÃkíkk÷kU fu Íheyu ¼e R÷ks fe íkhfeçk çkLkkE òíke ni.

(22) ík¾MMkwMk rV÷ rVõn : Þk’Lke “{w^íke fkuMko” ykih “ík¾MMkwMk rV÷ VwLkqLk” fk ¼e rMkÂÕMk÷k ni rsMk {U {w-íkyrÆË W-÷{kyu rfhk{ R^íkk fe íkhrçkGÞík ykih {ÏMkqMk RÕ{e VwLkqLk fe {nkhík Ãkk hnu nI.

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

45

þheyík fkuMko ð ríkòhík fkuMko : ÍYrhGÞkíku ËeLk Mku Y þLkkMk fhðkLku fu r÷Þu ðõíkLk V ðõíkLk {wÏíkr÷V fkuŠMkÍ fhðkyu òíku nI {-Mk÷Lk yÃkLke LkkiRGÞík fk {wLVrhË “þheyík fkuMko” ykih “ríkòhík fkuMko” ðøkihk.

(24) {sr÷Mku íknfefkíku þh-RGÞk : {wMkÕ{kLkkU fku Ãkuþ yk-{Ëk sËeË {MkkR÷ fu n÷ fu r÷Þu {sr÷Mku íknfefkíku þh-RGÞk {MkYVu y{÷ ni òu fu Ëk’ðíku RM÷k{e fu {wçkÂÕ÷økeLk W-÷{k ð {wÂ^íkÞkLku rfhk{ Ãkh {w~íkr{÷ ni.

(25) ËkÁ÷ R^íkk yn÷u MkwLLkík : {wMkÕ{kLkkU fu þh-E {MkkR÷ fu n÷ fu r÷Þu {w-íkyrÆË “ËkÁ÷ R^íkk” fkR{ rfÞu økyu nI snkt Ëk’ðíku RM÷k{e fu {wçkÂÕ÷økeLk {wÂ^íkÞkLku rfhk{, rçk÷ {wþkVk, íknhehe ykih {õíkqçkkík fu Íheyu þh-E {MkkR÷ fk n÷ Ãkuþ fh hnu nI. yõMkh Víkkðk fBÃkÞqxh Ãkh fBÃkkuÍ fh fu rËÞu òíku nI. (26) RLxhLkux : RLxhLkux fe ðuçk MkkRx www.dawateislami.net fu Íheyu ËwLÞk ¼h {U RM÷k{ fk Ãkiøkk{ yk{ rfÞk ò hnk ni.

(27) nkÚkkU nkÚk ËkÁ÷ R^íkk yn÷u MkwLLkík : Ëk’ðíku RM÷k{e fe ðuçk MkkRx www.dawateislami.net {U ËkÁ÷ R^íkk yn÷u MkwLLkík Ãkh ËwLÞk ¼h fu {wMkÕ{kLkkU fe íkhV Mku ÃkqAu òLku ðk÷u {MkkR÷ fk n÷ çkíkkÞk òíkk, fw^Vkh fu RM÷k{ Ãkh yu’ríkhkÍkík fu sðkçkkík rËÞu òíku ykih RLk fku RM÷k{ fe Ëk’ðík Ãkuþ fe òíke ni. LkeÍ ËwLÞk ¼h Mku rfÞu òLku ðk÷u Mkwðk÷kík fu hkík rËLk nkÚkkU nkÚk VkuLk Ãkh sðkçkkík rËÞu òíku nI. (ðkun VkuLk LkBçkh Þun ni : 0092-21-34940443) (28, 29) {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk ykih y÷ {ËeLkíkw÷ RÂÕ{GÞk : RLk ËkuLkkU RËkhkU fu Íheyu Mkhfkhu yk’÷k nÍhík ykih Ëeøkh W-÷{kyu yn÷u MkwLLkík fe rfíkkçkU Íuðhu íkçy Mku ykhkMíkk nku fh ÷k¾kU ÷k¾ fe íkk’ËkË {U yðk{ fu nkÚkkU {U ÃknkU[ fh MkwLLkíkkU fu Vq÷ r¾÷k hne nI. Ëk’ðíku RM÷k{e fu yÃkLku «uMk (23)

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

46

¼e fkR{ nI. LkeÍ MkwLLkíkkU ¼hu çkÞkLkkík ykih {-ËLke {wÍk-fhkík fe ÷k¾kU furMkxU (ykìrzÞku, ðerzÞku) ¼e ËwLÞk ¼h {U ÃknkU[ª ykih ÃknkU[ hne nI. (30) {sr÷Mku ík^íkeþu fwíkwçkku hMkkR÷ : økih {kuníkkík fwíkwçk AkÃkLku fu Mkçkçk WB{íku {wÂM÷{k {U Vi÷Lku ðk÷e øk÷ík Vnr{ÞkU ykih þh-E øk-÷ríkÞkU fu MkÆu çkkçk fu r÷Þu “{sr÷Mku ík^íkeþu fwíkwçkku hMkkR÷” fkR{ ni òu {wMkrLLkVeLk ð {wyÂÕ÷VeLk fe fwíkwçk fku yfkRË, fwr£GÞkík, yÏ÷krfÞkík, y-hçke Rçkkhkík ykih rVõne {MkkR÷ fu nðk÷u Mku {w÷k-nÍk fh fu MkLkË òhe fhíke ni.

(31) {wÏíkr÷V fkuŠMkÍ : {wçkÂÕ÷økeLk fe íkhrçkGÞík fu r÷Þu {wÏíkr÷V fkuŠMkÍ fk yunrík{k{ rfÞk òíkk ni {-Mk÷Lk 41 rËLk fk {-ËLke fkrV÷k fkuMko, 63 rËLk fk íkhrçkGÞíke fkuMko, økqtøku çknhkU fu r÷Þu 30 rËLk fk fwV÷u {ËeLkk fkuMko, R{k{ík fkuMko ykih {wËŠhMk fkuMko. RMke íkhn Mfq÷ ð fkì÷us ykih òr{ykík fu ík-÷çkk fu r÷Þu AwrèÞkU fu ËkihkLk {wÏíkr÷V fkuŠMkÍ fhkyu òíku nI {-Mk÷Lk Ëkihyu MkVo ð LknTð, y-hçke íkfÕ÷w{ fkuMko, RÕ{u íkkifeík fkuMko, fBÃkÞqxh fkuMko ðøkihnw{.

(32) EMkk÷u Mkðkçk : yÃkLku {nqo{ yÍeÍkU fu Lkk{ z÷ðk fh ViÍkLku MkwLLkík, Lk{kÍ fu ynfk{ ykih Ëeøkh Akuxe çkze rfíkkçkU íkfMke{ fhLku fu Ïðkrnþ {LË RM÷k{e ¼kE {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku hkrçkíkk fhíku nI. (33) {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk fu çkMíku : þkËe rçkÞkn ð Ëeøkh ¾wþe ð øk{e fu {ðkfuy Ãkh yn÷u ¾kLkk fe íkhV Mku {w^ík rfíkkçkU çkktxLku fu r÷Þu {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk fu çkMíku ÷økkyu òíku nI Þun r¾Ë{ík {õíkçku fk {-ËLke y{÷k ¾wË Ãkuþ fhíkk ni ykÃk rMkVo hkrçkíkk Vh{kRÞu.

(34) {sr÷Mku íkhkrs{ : {f-ík-çkíkw÷ {ËeLkk Mku WËqo {U þkyuy nkuLku ðk÷u rhMkk÷kU fu {wÏíkr÷V ÍçkkLkkU {-Mk÷Lk y-hçke, VkhMke, (press)

ns ð WBhn fk {w Ï íkMkh íkhefk

47

$økúuÍe, hrþÞLk, rMkLÄe, Ãk~íkku, íkr{÷, £uL[, Mkðkne÷e, zurLkþ, s{oLk, rnLËe, çktøk÷k ykih økwshkíke ðøkihk {U íkhkrs{ fh fu RMku ËwLÞk fu fE {w{kr÷f {U ¼usLku fe íkhfeçk fe òíke ni.

(35) çkiYLku {wÕf Rsrík{kykík : ËwLÞk fu fE {w{kr÷f {U Ëku, Ëku rËLk fu MkwLLkíkkU ¼hu Rsrík{kykík fk RLRfkË rfÞk òíkk ni snkt nÍkhkU {fk{e RM÷k{e ¼kE rþfoík fhíku nI LkeÍ RLk Rsrík{kykík fe çk-h-fík Mku ðõíkLk V ðõíkLk økih {wÂM÷{, {wþhoV çk RM÷k{ nku òíku nI. RLk Rsrík{kykík Mku nkÚkkU nkÚk {-ËLke fkrV÷u hknu ¾wËk {U MkVh RÂÏíkÞkh fhíku nI. (36) íkhrçkGÞíke Rsrík{kykík : {wÕf ð çkiYLku {wÕf {U rÍB{uËkhkLk fu 2/3 rËLk fu “íkhrçkGÞíke Rsrík{kykík” {wLyrfË rfÞu òíku nI rsLk {U nÍkhkU rÍB{uËkhkLk rþfoík fh fu {ÍeË çkuníkh yLËkÍ {U {-ËLke fk{ fhLku fk yÍT{ fh fu ÷kixíku nI. (37) {-ËLke [uLk÷ : {wÕf ð çkiYLku {wÕf RMk fe çknkhU òuçkLkkU Ãkh nI. fE fw^Vkh Ëki÷íku E{kLk Mku {k÷k{k÷ nwyu, Lk òLku rfíkLku çku Lk{kÍe, Lk{kÍe çkLku, {w-íkyrÆË yVhkË økwLkknkU Mku íkkRçk nwyu ykih MkwLLkíkkU ¼he rÍLËøke fk ykøkkÍ rfÞk. Þun yuf yiMkk 100 Ve MkËe RM÷k{e [uLk÷ ni fu RMk fu Íheyu ½h çkiXu yåAk ¾kMkk RÕ{u ËeLk Mke¾k ò Mkfíkk ni.

(38) {sr÷Mku hkrçkíkk : yn{ ËeLke, rMkÞkMke, Mk{kS, ¾u÷ ykih Ëeøkh þku’çkknkyu rÍLËøke Mku íkyÕ÷wf h¾Lku ðk÷e þÂÏMkGÞkík fku Ëk’ðíku RM÷k{e fk Ãkiøkk{ ÃknkU[kLku fu r÷Þu {sr÷Mk {MkYVu y{÷ hníke ni.

(39) {sr÷Mku {kr÷Þkík : «kuVu~Lk÷ yufkWLxLx (professional accountant) ykih rÍB{uËkhkLk fe Íuhu rLkøkhkLke “Ëk’ðíku RM÷k{e” fe ykBËLk ð y¾hkòík fe Ëu¾¼k÷ fu r÷Þu {sr÷Mku {kr÷Þkík ¼e fkR{ ni.