2.3.3.2. Tiến trình thực nghiệm

Để chuẩn bị tốt cho giờ học Ngữ văn đoạn trích “Hạnh phúc một tang gia”, tác phẩm “Chí Phèo” thay vì trả lời câu hỏi sách giáo khoa, em hãy tập làm diễn viên nhằm sân khấu hóa đoạn trích mà em sẽ học? - Chuyển giao nhiệm vụ cho học sinh + Chia nhóm học sinh: Thành 2 nhóm và đảm bảo mỗi nhóm có học sinh giỏi (khá), học sinh trung bình và có lưu ý đến hứng thú của học sinh. + Phân công nhiệm vụ và chỉ dẫn cụ thể: Mỗi nhóm nhận 2 nhiệm vụ như

sau: Nhiệm vụ 1: Sưu tầm một số văn bản, bộ phim về “Số đỏ” , đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” của Vũ Trọng Phụng. Hãy thể hiện tình yêu và niềm đam mê của chính bạn bằng trải nghiệm: dựng thành một clip về tác phẩm? Nhiệm vụ 2: Sưu tầm một số văn bản, bộ phim về “Chí Phèo” của Nam Cao. Hãy thể hiện tình yêu và niềm đam mê của chính bạn bằng trải nghiệm: dựng thành một clip về tác phẩm? + Cung cấp cho học sinh các tài liệu in sẵn và 1 số địa chỉ trang web; Tiêu chí đánh giá sản phẩm, Phiếu hướng dẫn nghiên cứu dự án và Kế hoạch dự án (xem phụ lục) + Thống nhất với học sinh kế hoạch thực hiện. 2.3.3.2. Tiến trình thực nghiệm. - Thực hiện dự án: Học sinh làm việc theo nhóm trong thời gian 1 tuần dưới sự đôn đốc, nhắc nhở và kiểm tra tiến độ dự án của giáo viên

Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của học sinh - Nêu lại ý tưởng và kịch bản dự án đã thống nhất và các nhiệm vụ đã bàn giao cho các nhóm - Chỉ dẫn cách thực hiện và hạn định thời gian - Thường xuyên kiểm tra tiến độ thực hiện dự án của từng nhóm - Quan sát bao quát thái độ làm việc của các thành viên trong các nhóm - Hỗ trợ kịp thời khi học sinh gặp vướng mắc - Họp nhóm, tập hợp lại tài liệu được lựa chọn - Nhóm trưởng nhắc lại nhiệm vụ của nhóm và điều hành các thành viên trong các vai: + Diễn viên: Mọi thành viên trong nhóm đều phải tham gia tìm kiếm thông tin và nghiên cứu văn bản, nắm được tâm lí, lời thoại và tính cách nhân vật. + Quay phim: quay clip + Biên tập viên: ghi chép quá trình làm việc của nhóm + Người thuyết trình: giới thiệu quá trình nghiên cứu của nhóm, trình bày kết quả (có thể kết hợp nhiều cá nhân) - Các thành viên thực hiện dự án trên cơ sở Kế

hoạch dự án, Phiếu hướng dẫn nghiên cứu dự án và Tiêu chí đánh giá sản phẩm do giáo viên cung cấp trước giờ lên lớp. - Nhóm cùng chỉnh sửa, hoàn thiện sản phẩm.

Hình ảnh minh họa cho quá trình thực hiện dự án - Báo cáo kết quả: Giáo viên tổ chức buổi sinh hoạt câu lạc bộ, các nhóm thành viên lần lượt trình bày. Hoặc giáo viên cho học sinh trình bày trong tiết học.

Hoạt động 1: Giáo viên nêu lại nhiệm vụ, chỉ dẫn về cách thức và thời gian trình bày cho các nhóm.

Hoạt động 2: Các nhóm trình bày sản phẩm và chọn ra sản phẩm ấn tượng

nhất. + Mỗi nhóm trình bày sản phẩm của mình (Xem lại clip) + Các nhóm nhận xét, phân tích, đánh giá và chọn ra clip hay nhất và kết quả clip của nhóm 1 về tác phẩm Chí Phèo là hay nhất. Clip của nhóm 2 được đánh giá là độc đáo nhất.

Hoạt động 3: Giáo viên tổ chức cho các nhóm học sinh phân tích video và trên cơ sở nhận xét của các nhóm, Giáo viên tổng hợp và định hướng kiến thức bài học về: thế giới nhân vật, nội dung tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm. - Đánh giá dự án: Đánh giá theo tiêu chí đã thống nhất. Giáo viên đánh giá thái độ, tinh thần thực hiện dự án; tháo gỡ khó khăn vướng mắc, rút kinh nghiệm cho dự án sau. Tổ chức thảo luận: các nhóm cử đại diện đưa ra các nhận xét và câu hỏi chất vấn (nếu có) về dự án của các nhóm khác. Giáo viên đóng vai “Trọng tài” điều hành cuộc thảo luận. + Học sinh điền vào các phiếu: Phiếu phỏng vấn, Phiếu đánh giá (xem phần

phụ lục) + Cùng với việc trực tiếp quan sát thái độ làm việc và sự cộng tác, giáo viên tập hợp các kết quả kết hợp với biên bản làm việc nhóm, phiếu đánh giá để xem xét tính điểm cho tổng điểm toàn nhóm. Từ việc nhận điểm tổng của giáo viên, các nhóm học sinh đã căn cứ vào quá trình làm việc và phân chia điểm hợp lý trong nhóm rồi báo cáo lại cho giáo viên. Như vậy, sau hoạt động dạy học dựa trên dự án, giáo viên tạo cơ hội để học sinh chủ động kiến tạo tri thức, hình thành kĩ năng và vận dụng tổng hòa các yếu tố đó để hoàn thành các sản phẩm học tập của dự án. Sự thể hiện việc đạt được các yêu cầu cần đạt do dự án học tập đề ra qua hình thức thực hiện các sản phẩm học tập được trình bày cụ thể như sau:

Các yêu cầu cần đạt do dự án đề ra Sự thể hiện qua hình thức thực hiện các sản phẩm học tập cụ thể Phân tích và đánh giá được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản Trả lời các câu hỏi trong hướng dẫn đọc hiểu. Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của truyện như: cốt truyện, nhân vật, người kể chuyện, độc thoại nội tâm, bút pháp miêu tả ngôn ngữ… - Tham gia trả lời các câu hỏi trong tiết học - Thuyết trình về một số đoạn trích trong tác phẩm. Vận dụng được những hiểu biết về tác giả để đọc hiểu một số tác phẩm của tác giả này - Sưu tầm một số ý kiến của chuyên gia, bạn đọc nhận xét, đánh giá về tác giả, tác phẩm - Tìm đọc toàn bộ tác phẩm nếu văn bản là đoạn trích, tìm đọc tác phẩm khác của tác giả.

Vận dụng được kinh nghiệm đọc, trải nghiệm về cuộc sống và hiểu biết về lịch sử văn học Việt Nam để nhận xét, đánh giá văn bản văn học - Soạn 4 câu hỏi và đáp án gửi cho ban tổ chức có liên quan đến Chí Phèo, Hạnh phúc của một tang gia và một số đoạn trích được giáo viên đề xuất.

Phân tích được ý nghĩa hay tác động của văn bản văn học trong việc làm thay đổi suy nghĩ, tình - Liên hệ bản thân: + Từ câu chuyện Chí Phèo và sự trải nghiệm

cảm, cách nhìn và cách thưởng thức, đánh giá của cá nhân đối với văn học và cuộc sống

của bản thân, anh chị hãy trả lời câu hỏi: Khi vấp ngã, người ta đứng lên bằng cái gì? - Đề ra giải pháp: Trong đoạn trích nhà văn Vũ Trọng Phụng đã dựng lên nhiều chân dung biếm họa đặc sắc, ấn tượng nhằm tạo ra tiếng cười đả kích, lật tẩy bản chất giả dối, lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu thành thị trước Cách mạng tháng 8. Trong cuộc sống quanh ta, bên cạnh những điều tốt đẹp vẫn có không ít những trò diễn đạo đức giả cần lên án. Em hãy phác họa bằng ngôn từ hoặc bằng nét vẽ một chân dung biếm họa mà anh chị thấy trong cuộc sống hôm nay? Dự án “Tôi là diễn viên - Nhân vật văn học” học sinh và giáo viên đã lưu sản phẩm hoạt động như sau: https://www.facebook.com/trankimthien2k2/videos/863620140757475 (Hạnh phúc của một tang gia)

Hình ảnh được cắt từ clip https://www.facebook.com/thptdc3/videos/559737174584224 (Chí Phèo)

Hình ảnh được cắt từ clip