سيندرۆمی دهم سووتان سيندرۆمی دهم سووتان بارێکی به ئازارو بێزارکاره ھهندێ جار به ھهستکردن به داخ بوونی زمان ،لێوهکان ،يان سهرتاپای دهم وهسف دهکرێت .ھهرچهنده ئهم سيندرۆمه دهشێت له ھهموو کهسێک ڕووبدات ،زۆربهی جار له کهسانی تهمهنی ناوهڕاست يان ژنانی بهتهمهن روودهدات. ئهم سيندرۆمه ھهندێ جار لهگهڵ جهند باريکی ددانی يان پزيشکيی تردا روودهدات ،ھهر له کهميی خۆراک و لهسوڕی مانگانه وهستانهوه بۆ دهم-ووشکيی و ئهلهرجی )ھهستياری، حهساسييهت( .بهاڵم پهيوهندی نێوان ئهمانه نادياره ،ھۆکاری راستهقينهی ئهم سيندرۆمه ھهميشه ناتوانريت بزانرێت چييه بهدڵنياييهوه.
نيشانهکانی ھهستکردن به سووتانی ناودهم به مامناوهنديی يان به توندی سهرهکيترين نيشانهکانی ئهم سيندرۆمهيه و دهشێت بۆ ماوهی جهند مانگێک يان چهند سالێک دريژه بکێشێت .زۆربهی خهڵکی ،ھهستکردن به دهم سووتان له درهنگانی بهيانيدا دهستپيدهکات ،دهگاته ئهوپهڕی له ئيواراندا ،و ھهندێ جار شهوان کۆتايی پێدێت .ھهندێکی تر ھهست به ئازارێکی بهردهوامی کهم دهکهن؛ ئهوانی تر ئازارهکهيان دێت و دهڕوات .دوودڵيی و خهمۆکيی زۆره له کهسانی ئهم سيندرۆمه و لهوانهيه ئهمانهش به ھۆی ئازاره دريژخايهنهکهوه بێت. نيشانهکانی تر لهوانهيه ئهمانهش بێت: سڕبوونی نوکی زمان تامی دهم تاڵ دهبێت دهم ووشک يان نارهحهتيی
ھۆکارهکانی ھهندێ ھۆکاری ئهگهريی ئهم سيندرۆمه ،لهوانهيه: برينداربوونی ئهو دهمارانهی که کۆنتڕۆڵی ئازار و تام دهکهن گۆڕانی ھۆرمۆنيی 1
وشکيی دهم ،لهوانهيه بهھۆی چهند دهرمانێکهوه ڕووبدات يان بهھۆی ناڕێکيی وهکو سيندرۆمی شۆگرن يان نهخۆشيی شهکره کهميی )بهد( خۆراکيی کهڕوويی دهمی ،ھهوکردنێکی کهڕوويی ناودهمه ترشی ھهڵھێنانهوه تاقمی ددانيی ناجێگير يان يان ھهستياريی بۆ جۆری کهرهستهی تاقمهکه دوودڵيی و خهمۆکيی
لهھهندێ خهڵکدا ،ئهم سيندرۆمه لهوانهيه زياتر له ھۆکارێکی ھهبێت .بهاڵم بۆ زۆربهی، ھۆکاری راستهقينهی ئهم نهخۆشييه نازانرێت.
دۆزينهوهی نهخۆشييهکه جاوخشان به مێژووی پزيشکييت ،پشکنينی تهواوهتی ناودهم ،و لهگهڵ پشکنينی پزيشکيی گشتی لهوانهيه ھۆی ئهم سيندرۆمه بدۆزرێتهوه .شيکاری نهخۆشيی بۆ ئهم سيندرۆمه: پشکنينی خوێن بۆ ھهوکردن ،کهم خۆراکيی ،و ئهو ناڕێکييانهی پهيوهنديان به ئهم سيندرۆمهوه ھهيه وهکو نهخۆشيی شهکره ،يان نهخۆشيی پهريزاد سوابی دهم بۆ کهڕووی ناودههم پشکنينی ھهستياريی بۆ تاقمی ددان ،ھهندێ خواردن ،يان ئهو مادانهی تر که لهوانهيه ھۆی ئهم سيندرۆمه بێت.
چارهسهر چارهسهری ئهم سيندرۆمه دهکهوێته سهر پێداويستييهکانی خودی کهسی خۆت .بهنده لهسهر ھۆی نيشانهکانی ئهم سيندرۆمه ،چارهسهرهکان دهکرێن: چاککردننی يان گۆڕينی تاقمی ددانی خراپ 2
چارهسهرکردنی نهخۆشيی وهکو نهخۆسيی شهکره ،سيندرۆمی شۆگرن ،يان کێشهی ڕژێنی پهريزاده بۆ جاکبونی ئهم سيندرۆمه ئامۆژگاريکردن بۆ بهکارھێنانی ئهو جۆره خواردن و دهرمانانه که پێکھاتهکانيان ئهو جۆره ڤيتامين و مادانهيان تێدايه که لهوانهيه لهش مرۆڤهکه کورتی ھهبێت دهستھهلگرتن لهو دهرمانهی که لهوانهيه ھۆکاری ئهم سيندرۆمه بێت چارهسهرکردنی دهم وشکيی چارهسهرکردنی ھهوکردنی کهڕووی ناودهم يارمهتی کهمکردنهوهی ئهو يازاره بده که لهئهنجامی زيان به دهمارێکهوه ڕووی داوه چارهسهرکردنی دوودڵيی و خهمۆکيی کاتێک ھيچ ھۆکارێکی ئهم نهخۆشييه نهدۆزرايهوه ،چارهسهرکردنهکهی ئهکاته دهبێت ئاڕاستهی نێشانهکانی بکرێت بۆ ئهوهی ئازارهکهی کهمببێتهوه دهتوانيت ئهم بايهخه گرنگانهی الی خوارهوه جێبهجێ بکهيت که يارمهتی ھێورکردنهوهی ئازارهکهت دهدات: زوو زوو ئاو لهدهم-وهردان مژينی پارچه سهھۆل دوورکهوتنهوه له کهرهسته زيانبهخشهکانی وهکو خواردنی گهرم و تيژ؛ ئهو دهم تێوهردهرانهی که کھوليان تێدايه؛ ئهو بهرھهمانهی که ترشيان تێدايه وهکو شهربهت و ميوهی ترشدار بنێشتی بێ شهکر بجو ددانهکانت و تاقمهکهت به سۆدهی چێشت و ئاو بشۆ دووربکهرهوه له بهرھهمی کھوليی و تووتنيی قسه لهگهڵ پزيشکی ددانهکهت و پزيشکی گشتييهکهی خۆت بکه دهربارهی ئهو ھهنگاوانهی که لهوانهن ببنه ھۆی کهمکردنهوهی ئهو گرفتانهی که پهيوهنديان بهم نهخۆشييهوه ھهيه 3