سپی کردنی ددان

‫‪www.ddan.org‬‬

‫سپی کردنی ددان‬ ‫بلیچینگ‪‌:‬واته‌‌سپیکردنه‌وه‌یه‌ک‌که‌‌ده‌توانێت‌بچێته‌‌ناو‌پێکهاته‌ی‌ئه‌و‌شته‌ی‌که‌‌ده‌ته‌وێت‌سپی‌بکه‌یته‌وه‪‌.‬‬ ‫بلیچینگی‌ددان‪‌:‬واته‌‌ده‌توانێت‌پێکهاته‌ی‌ناو‌ددانه‌که‌ش‌سپی‌بکاته‌وه‪‌.‬‬ ‫ههموو کهسێک حهزدهکات ددانهکانی سپی دهرکهوێت‪ ،‬وه چهندین‌بهرههمی جیاواز و ڕێگهی‬ ‫جیاواز ههیه بۆ سپیکردنی ددانهکانت‪.‬‬ ‫زۆربهی خهڵک ڕازییه به ڕهنگی ددانهکانی که دهتوانن پارێزگاری لێبکهن به شوشتنی ددانهکانیان‬ ‫ڕۆژی دووجار لهگهڵ بهکارهێنانی دهزووی ددان بۆ پاککردنی نێوان ددانهکانیان لهگهڵ پاککردنهوه و‬ ‫پۆڵیشکردن‪/‬برسکاندنی ددانهکانیان لهالیهن پزیشکی ددان‪ .‬ئهگهر دهتهوێت ددانهکانت لهوه زیاتر‬ ‫ڕهنگهکهی سپی تر دهرکهوێت‪ ،‬دهبێت یهکێک له ئهم ههڵبژاردنانه پهسهند بکهیت‪:‬‬

‫چهند ڕێگایهک ههیه بۆ سپیکردنی ددانهکانت‬

‫یهکهم‪ :‬سپیکردنی ددانهکانت له کلینکی ددان‪ /‬بلیچی کلینکی‬ ‫دووهم‪ :‬سپیکردنی ددانهکانت لهماڵهوه‪ /‬بلیچی ماڵیی‬ ‫سێیهم‪ :‬بهکارهێنانی ههویری سپیکردنی ددان‬

‫دهبێت پرسیاری چی له پزیشکهکهت بکهیت؟‬

‫قسه لهگهڵ پزیشکهکهت بکه دهربارهی سپیکردنی ددانهکانت‪ .‬پزیشکهکهت دهتوانێت پێت بڵێت‬ ‫ئهو رێگهیهی بهکاریدههێنێت بۆ سپیکردنی ددانهکانت چهند بهکاره‪ .‬سپیکارهوهکان بۆ ههموو جۆره‬ ‫ڕهنگێکی ددان بهکار نین‪ .‬بۆ نمونه‪ ،‬ڕهنگی ددانی زهردی کاڵ دهکرێت باش سپی بکرێتهوه بهاڵم‬ ‫ڕهنگی قاوهیی تۆخ لهوانهیه کهمتر سوودی لێ وهرگرێت‪ ،‬ڕهنگی خۆڵهمێشی لهوانهیه ههر‬ ‫سوودی نهبێت‪ .‬بهوشێوهیه‪ ،‬بلیچین‪/‬سپیکردن هیچ کاریگهری نابێت لهسهر ئهو ددانانهی به‬ ‫پڕکراهوهی سپی پڕکراون‪ .‬ئهگهر سوودت له سپیتکردنی ددان نهبینی‪ ،‬ئهوا دهبێت ڕێگهی تر‬ ‫بگریته بهر‪ ،‬وهکو ڤێنیر واته ڕووکهشکاری ددانهکانت‪ ،‬ددانهکانت به پڕکراوهی سپی‪ ،‬چینێکی تهنک‬ ‫لهسهر ڕووکاری پێشهوهی ددانهکان دادهنرێت‪.‬‬

‫بلیچی کلینکیی چییه؟‬

‫ئهگهر ددانهکانت شیاو بوو بۆ سپیکردن‪ ،‬پزیشکهکهت پێشنیازی ئهو ڕێگهیهت بۆ دهکات که‬ ‫دهیهوێت بۆ سپیکردنی ددانهکانت بهکاریبهێنێت‪ .‬ئهو ڕێگایهش پێی دهوترێت چێرساید بلیچین واته‬ ‫ههر لهالی خۆی لهسهر کورسی ددانهکه بۆت جێبهجێ دهکات‪ .‬ئهم ڕێگهیه لهوانهیه چهند جار‬ ‫سهردانی بیهوێت و ههر جارهی ‪ 03‬خولهک بۆ کاژێرێک دهخایهنێت‪.‬‬ ‫لهکاتی چێرساید بلیچینگ‪ ،‬پزیشکهکهت جێڵێکی پارێزهر لهسهر پووک و ناوپۆشی دهمت دادهنێت‬ ‫بۆ ئهوهی دهرمانی بلیچهکه زیان به ناوپۆشی دهمت نهگهیهنێت‪ .‬پاشان دهرمانی بلیچهکه لهسهر‬ ‫ددانهکانت دادهنێت‪ .‬دواتر الیتێکی تایبهت دهدات له ددانهکانت بۆ ئهوهی پێکهاتهی ناو دهرمانی‬ ‫بلیچهکه کارا بکات‪ .‬لهیزهریش بهکاردههێنرێت بۆ سپیکردنی ددان‪.‬‬

‫هۆم بلیچنگ چییه؟‬

‫ههندێ جۆر بهرههمی بلیچنگ له بازاڕهکان دهست دهکهوێت بۆ ئهوهی لهماڵهوه بهکاریان بهێنیت‪.‬‬ ‫ئهو بهههمانهش یان پزیشکی ددان بۆت دیاری دهکات یان خۆت دهتوانیت بیانکڕیت‪.‬‬ ‫گیراوهی بلیچینگ‪ :‬ئهم بهههمانه پێرئۆکسایدیان تێدایه‪ ،‬بلیچی توێژاڵ‪/‬مینای ددان دهکهن‪ .‬ئهم‬ ‫بهرههمانه بهنده به خهستی پێرئۆکسایدی وهک هۆکاری بلیچینگ‪ ،‬کارباماید پێرئۆکساید به‬ ‫خهستی جیاواز ههیه‪ 61% ،63% :‬و ‪22%‬‬ ‫ئهم بهرههمانه دهبێت له قاڵبی ددان بهکاربهێنرێن‪ ،‬ئهم قاڵبانه پزیشکی ددان بۆت دروست‬ ‫دهکات‪ .‬ماوهی بهکارهێنانی ئهم بهرههمانهش جیاوازه‪ ،‬ههندێکیان دهبێت ڕۆژی دووجار بۆ ماوهی‬ ‫دوو ههفته بهکاریان بهێنیت‪ ،‬ئهوانی تر به درێژای شهو بهکاریان بهێنیت بۆ ماوهی ههفتهیهک یان‬ ‫زیاتر‪ .‬ئهو قاڵبهی پزیشکی ددانهکه بۆ دروست دهکات بهتهواوهتی پڕاوپڕ‪/‬فیت دهبێت لهگهڵ‬ ‫ددانهکانت‪.‬‬

‫دهبێت گفتوگۆ لهگهڵ پزیشکهکهت بکهیت دهربارهی کاریگهری خراپی سپیکردنی ددان‪ .‬بۆ نمونه‬ ‫ددانهکانت توشی ههستیاری دهبێت لهکاتی بهکارهێنانی بلیچینگ‪ .‬له زۆربهی بارهکاندا‬ ‫ئهم ههستیارییه کاتییه و زۆر کهم دهبێتهوه یهکسهر پاش وازهێنانی‪ .‬ههندێ کهس تووشی زیان‬ ‫دهبن بهتایبهتی پووکیان ئهویش بههۆی ئهوهی قاڵبی زۆرێک له ئهو بهرههمانه که لهگهڵیاندایه‬ ‫پڕاوپڕی ددانهکانیان نییه و دهرمانهکه دهچێته سهر پووکیان‪ .‬ئهگهر تووشی ئهم باره بوویت‬ ‫سهردانی پزیشکی ددان بکه‪.‬‬ ‫ههویری ددان‪ :‬ههموو جۆره ههویری ددانهکان یارمهتی البردنی پهڵهی ددان دهدهن له ڕووکاری‬ ‫ددان بههۆی ئهو پێکهاته ڕووشێنهرانهی تێیاندایه‪ .‬جگه لهئهوهی چهند پێکهاتهیهکی کیمیاویان‬ ‫تێدایه بۆ البردنی ڕهنگی نیشتووی سهر ڕووکاری ددانهکان‪.‬‬ ‫ردهیی‌و‌پزیشکیی‌ددان‬ ‫روه ‌‬ ‫ڕی‌په ‌‬ ‫‌‬ ‫ما ‌‬ ‫ڵپه‬