Ambras magazine (tweede editie) by De Ambrassade

ambras MAGA Z I N E VOOR JONG E Z A KEN

tweede editie

INHOUD

ED I TO

“Geen ambras maken, hé” Eva heet je welkom WERELDS PELERS

Gewoon doen, dat spreekt vanzelf Een Wereldspeler wordt Mediaraaf PA R T I C I PAT I E

Weten wat ze willen De Vlaamse Jeugdraad doet ’t anders JEUG DBELEI D

Zoet, gepeperd en ongezouten Els leert ons een lesje JEUG DI N F O

Optimaal radicaal digitaal Praktijktips van communicatiedurvers J E U G D O R G A N I S AT I E S

Niet vies van verandering Innoveren kun je leren RU I M T E

Ruimte delen is ruimte creëren Samen onder één dak: 10 tips OPINIE

Wie maakte deze Ambras? Ambras is een uitgave van De Ambrassade. We lichten hierin enkele kwesties, initiatieven, ideeën uit. Over uitdagingen uit het leven van Vlaamse kinderen, jongeren en jeugdorganisaties vandaag. Want De Ambrassade versterkt de kansen en kwaliteit in jeugdwerk, jeugdinformatie en jeugdbeleid. Zo willen we een positieve impact hebben op het leven van kinderen en jongeren. De redactie van deze Ambras bestond uit Timmy Boutsen, Hans Cools, Dries De Smet, Sofie Iserbyt, Sarah Latré, Marian Michielsen, Fredérique Loones, Jan Raymaekers, Eva Vereecke, Dorien Verhavert, Raf Verbruggen, Sofie Willems en Sien Wollaert.

Stoefen en fier zijn, dat mag en moet Fréderique wil een jeugdwerkmarkt

Foto's door sienverstraeten.com Ontwerp door hadewych.be September 2017

Wil je inhoud van deze Ambras verspreiden of overnemen? Voor niet-commerciële doelen mag dat. Maar zet De Ambrassade erbij als bron.

Reacties, vragen of feedback? Verantwoordelijke uitgever: Eva Vereecke info@ambrassade.be @Ambrassade op Facebook @DeAmbrassade op Twitter www.ambrassade.be Leopoldstraat 25 1000 Brussel 02 551 13 50

Dit magazine is 100% CO2-neutraal gedrukt op gerecycleerd en FSC-gecertificeerd papier.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

“

Geen ambras maken, hé. ”

Ik herinner me heel precies hoe mijn leerkracht dat zei. Haar rug gedraaid, maar haar hoofd nog niet. In de deuropening, klaar om de klas te verlaten, waar ze ons even alleen zou laten: “ Geen ambras maken, he.” Duizenden keren heb ik dat gebod gehoord. Van zoveel grote mensen rondom mij. Vanaf de dag dat ik een eigen willetje had. Ze bedoelden het goed … maar ze hadden ongelijk. Wat ze bedoelden, was dat andere mensen pijn of onrecht aandoen, verkeerd is. Pitsen, met zo’n draaitje. Uitschelden, uithalen, uitdagen, uitschreeuwen. Destructief. Dat er andere manieren zijn om iemand duidelijk te maken wat je vindt of voelt. Maar ‘ambras’ mag ook ‘oog-in-oog-confrontatie’ zijn. En confrontatie over een verschil tussen gelijkwaardige mensen is in haar puurste vorm niét slecht. Een gedurfde toon vanuit werkelijke verontwaardiging is niét verkeerd. Uit de pingpong van confrontatie en dialoog kan veel goeds groeien. Constructief. Zo’n ambras, die maakt De Ambrassade graag. Vanuit oog voor het geheel dingen in beweging zetten die een verschil maken. Bij De Ambrassade willen we op je schouder tikken, op gelijke hoogte je in de ogen kijken en onverschrokken met iedereen praten, luisteren en gehoord worden, mogen meedenken. Met het gezicht van elk kind, elke jongere en elke jeugdorganisatie in ons hoofd en hart. Want kinderen en jongeren worden geraakt door beslissingen van grote mensen. En neem dat gerust heel letterlijk. Hoe ze zich voelen, hoe ze eten en drinken, hoe ze slapen, hoe ze iets leren, hoe ze groeien, hoe ze ontspannen … Maar jonge stemmen klinken vaak te stilletjes, ver in de achtergrond van debatten, alleen hoorbaar voor wie de rest even doet zwijgen. Laat staan dat ze ambras mogen maken om de samenleving luid wakker te schudden. Dat geluid, die kracht en die creativiteit wil De Ambrassade versterken, samen met honderden organisaties en hun bezielde vrijwilligers en professionals. →→ Wat zijn, volgens jongeren, goede redenen voor meer ambras? Wat moet volgens jongeren veranderen aan de samenleving? Een ‘Tourist’ vertelt ’t. (p. 12) →→ Wat heeft ambras al opgeleverd voor het jeugdwerk en het jeugdbeleid? Wat is gelukt? Wat is gefaald … in de confrontatie tussen jongeren, jeugdwerk en het “ beleid” ? Kijk mee door de bril van Els Cuisinier, na meer dan twintig jaar dialoog met jeugdorganisaties, drie ministers overleefd. (p. 18) →→ Waar voel je het vuur en de energie, die stuwt vanuit jonge mensen en hun ideeën? Kom meer te weten over vier inspirerende voorbeelden. Over hoe initiatieven innoveren (p. 30), creatief ruimte delen (p. 38), diverser worden (p. 6), communiceren (p. 26), over een Duitse jeugdwerkbeurs (p. 45) … Uit ambras kun je het best mogelijke halen: puzzelstukken voor het grote verhaal. Uit deze Ambras ook. Met veel geloof in de kracht van kinderen, jongeren en hun organisaties, Veel leesplezier, Eva

EDITO

Katrien en Obaidullah, Mediaraven en Wereldspelers met voelsprieten

6 AMBRAS Ã&#x2014; MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

Gewoon doen, dat spreekt vanzelf

WERELDSPELERS

p 27 mei 2016 ontmoeten de blikken van Katrien en Obaidullah elkaar voor het eerst. Zij, coördinator van Mediaraven, een organisatie die mediagoesting bij kinderen en jongeren stimuleert. Hij, op zijn 23e in de Abdijschool van Dendermonde aangekomen als ‘niet-begeleide minderjarige vluchteling’. En toen ontstond er iets bijzonders.

Want laat ons even terugspoelen, vanaf dat exacte moment. Centra die instonden voor de opvang van mensen uit oorlogsgebieden kregen veel meer aanvragen. Betrekkelijk ‘plots’: we noemden het een vluchtelingencrisis, want we vonden er moeilijk de juiste weg door. Vanuit jeugdwerkorganisaties ontstond het idee voor ‘Wereldspelers’: we zouden alvast één groep jonge vluchtelingen in België welkom heten met een menukaart én proevertjes van een dertigtal organisaties: onder andere Scouts en Gidsen Vlaanderen, KSA, Kazou, Tumult, KLJ, JNM, IJD, FOS Open Scouting, Jeugd Rode Kruis, Bouworde, AFS, Mooss, Graffiti, Koning Kevin en Mediaraven wilden meewerken. Vanuit de gedeelde visie dat we een rol te spelen hadden in deze maatschappelijke uitdaging, of die nu gevraagd werd of niet. Vroeg genoeg. Vanuit de wetenschap dat onze methodieken een verschil kunnen maken bij de ontwikkeling van jonge mensen. Vanuit de overtuiging dat we moeten tonen dat we drempels kunnen pletwalsen met creativiteit en energie. Sinds april 2016 streek om de twee weken een vrijwilligersploeg van een jeugdwerkorganisatie een volledig weekend neer in de Abdijschool in Dendermonde, een tijdelijk opvangcentrum voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. En in dat centrum was Obaidullah: “ Er was niet veel te doen. Op een dag hoorde ik dat er activiteiten georganiseerd zouden worden. Ik was me erg aan het vervelen, dus ik dacht: “ Dat is iets voor mij!” . Maar spelletjes spelen, dat paste niet echt bij mijn leeftijd. Ja, er zit een kind in iedereen, ik deed wel mee. Toch was het leukste dat ik met mensen van hier kon kennismaken en praten. Daar wachtte ik op. Het voelde niet goed om de mensen hier niet te kennen. En Mediaraven kwam plots met die camera’s langs.”

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

↑ Obaidullah: “Na die eerste video voelde ik dat ik meer wilde.”

D I E EERST E DAT E Katrien: “ En wij stonden daar, als een van de velen, zonder verwachtingen. Die hebben we nooit, naar geen enkele jongere toe. Wij willen kansen bieden, willen jongeren laten proberen … maar ze mogen natuurlijk besluiten dat ze liever voetballen, dansen of peuters verzorgen. Onze bedoeling was om onze steen bij te dragen. Niet om te missioneren.” vult Katrien aan. Obaidullah studeerde journalistiek en public relations in Afghanistan. “ Bruggen leggen, een brug zijn, dat wil ik. Ik droom ervan om relaties tussen mensen en landen beter te maken.” Geen fotografie, al was hij er wel door geboeid. In de lessen erover, en als vrijwillig fotograaf tijdens evenementen van de universiteit. “ Maar toen ik hier aankwam, hoorde ik dat mijn opleiding hier niks waard was. Dat gaf me weinig hoop, ook al weet ik dat ik dingen kan. Die camera’s van Mediaraven, dat sloot supergoed aan bij wat ik graag doe. Na een jaar kon ik terug foto’s maken, geweldig. Magisch, zelfs.” Hij trok die dag met Emmy en Katrien Dendermonde in, tijdens een workshop met camera’s. Want hij kende mooie plekjes in Dendermonde voor foto’s. “ En ondertussen vertelde ik hen over mijn idee, om een video te maken over een andere Afghaanse jongen uit het centrum. Ik wilde zo de binnenkant van het centrum laten zien. Mensen die hier de poort passeren, kijken soms

naar binnen alsof ze in een zoo staan. Alsof wij, de bewoners, iets anders dan hen zijn. Dat wilde ik veranderen.” “ Wij zagen in de eerste plaats een jongere met zin in media.” zegt Katrien, “ Dus zoals we altijd doen: we boden die dag meteen aan om eens naar Mediaraven te komen. Jongeren die willen experimenteren en produceren met onze camera’s, computers, programma’s … die bieden we graag alle kansen. Daarom bestaan wij, simpel. Bij Mediaraven heeft een jongere geen specifieke kennis of talent nodig, je moet gewoon media willen maken. Vanaf daar zien we wel. Dat is genoeg. Al de rest kan je bij ons leren, met wat goesting en energie.”

PA U S E , P L AY A N D FA S T F O RWA RD

Na de “ ja, ik wil! ” van Obaidullah … volgden enkele weken van geregel. Katrien: “ Heel wat telefoontjes vooral, om uit te zoeken binnen welk administratief kader we Obaidullah konden laten meedraaien binnen Mediaraven. Toch niet vanzelfsprekend, helaas. Fedasil, de beheerder van het centrum, maakte meteen duidelijk dat zij geen budget hadden voor vervoersonkosten. Gelukkig hoefden we voor Obaidullah eigenlijk geen echt moeilijke administratieve oplossingen te verzinnen. Gewoon een Go-Pass, die liggen in onze schuif voor

WERELDSPELERS

“ Toen ik hier aankwam, hoorde ik dat mijn opleiding hier niks waard was. Dat gaf me weinig hoop, ook al weet ik dat ik dingen kan.”

alle vrijwilligers. En hij bleek ook gewoon onder onze verzekering voor vrijwilligers te vallen. Het vroeg wat eigen initiatief en extra werktijd van mij en collega’s, maar we willen hier dan ook in investeren.” Obaidullah: “ Ik was eigenlijk wat bang voor die eerste dag bij Mediaraven. Niet van de nieuwe mensen, nee, want ik praat eigenlijk heel graag heel veel (lacht). Wel omdat mijn ‘niveau’ misschien niet hoog genoeg was. En die eerste redactievergadering … ontmoedigde inderdaad wat. Ik was vooral onder de indruk, hoor, van hun ideeën en praktische plannen. En iedereen was heel hartelijk. Maar toch, ik wist zò veel nog niet, vond ik. Wel, al snel bleek dat dat geen probleem was. Er werd op mij gerekend, dus ik kon mezelf bewijzen. En nieuwe dingen ontdekken en leren.” De vrijwilligers en Jonas van Mediaraven beschouwden Obaidullah snel als deel van het team. En dat eerste filmpje, dat kwam er snel. Obaidullah: “ Na die eerste video voelde ik dat ik meer wilde. Ik wilde blijven, meer leren, meer maken. Voor ik hier belandde, dacht ik dat ik gewoon dat filmpje wilde maken, dat leek al een supergroot project. Maar nu ken ik iedereen van mijn team, plan ik meer video’s, ga ik mee filmen op Jong Geduld, deed ik de Facebook Live van De Kunstbende … Ik wil meer weten, over hoe media én dit land in elkaar zitten. En mijn teamleden willen mij dat uitleggen. Toen we iets met de verkiezingen in Nederland deden, hebben

we elkaar verteld over hoe stemmen werkt, hier en in Afghanistan. En blijkbaar vinden zij dat ook interessant.”

EN VERDER ... Katrien: “ We zijn vandaag geen organisatie die veel jongeren met een andere achtergrond aantrekt, hoe graag we dat ook zouden willen. Want online media spreken deze jongeren natuurlijk ook aan, en media maken is supertoegankelijk. We willen meer diversiteit in onze mediamakers, én in ons publiek. Maar we hebben blijkbaar drempels. We hebben daarin stappen te zetten, en leren elk jaar bij. Over hoe we soms met niks, en soms met meer dingen rekening moeten houden. En dat is soms niet makkelijk, en vaak wel. Kwestie van ruimte laten om het te proberen. Zo’n experimenteerkans als Wereldspelers, die laten we dan niet liggen. Wij hebben immers geen ankerpunten, geen sleutelfiguren, die we nodig hebben om die grotere groep te bereiken. Obaidullah opent onze wereld. Dit is een goed en fijn begin van veel meer.” Obaidullah: “ Ik heb veel dromen. Maar mijn studies wil ik alvast afmaken. Want media kunnen mensen verbinden, en ik wil mij daar echt voor inzetten. Dat wil ik alvast de volgende tien jaar of zo heel graag in België doen. Maar ik wil mensen van overal samen brengen, dus ik ga ook nog graag veel meer van de wereld ontdekken.”

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

Nieuwkomers E E N S T A PJ E D I C H T E R Feedback van een nieuwkomer is altijd waardevol. Hoe we hier kijken naar jongeren en hun vrije tijd, wat vindt Obaidullah daarvan?

“ In Afghanistan worden geen vrijetijdsactiviteiten georganiseerd. Kinderen spelen spelletjes zoals voetbal op straat, of videospelletjes thuis. Anderen werken. Hier is dat anders. Ik heb mijn ogen al wel opengetrokken. Op een goede manier. Mijn eerste nacht op de Gentse feesten was … ‘crazy’. We maakten daar met Mediaraven verschillende verslagen, ook ’s nachts. Het werd me duidelijk dat dit is wat mensen nodig hebben: een tijd om alles even te vergeten en gekke dingen doen. Zelfs mensen die serieus zijn in het dagelijkse leven, geven er niet om die nacht. Ik voelde dat dat klopte. Niet altijd andermans principes, regels of richting volgen. Soms moet je gewoon gekke dingen mogen doen. We worden in Afghanistan ook niet opgevoed met het idee dat je iets kan doen met vrije tijd als je jong bent. Organisaties of projecten die iets lijken te betekenen voor kinderen en jongeren, doen dat vaak voor het geld dat ze ervoor kunnen krijgen. Hier is wel veel aanbod. Maar niet alle jongeren vinden de weg, ook al zou dat heel goed zijn voor hen. Ze kennen het niet, of ze denken dat het niks voor hen is. Organisaties mogen hen echt bij de hand nemen, hen laten proeven. Jongeren uit een centrum, bijvoorbeeld, die krijgen of zien de kansen niet. Terwijl ze er nù het beste uit kunnen halen, want ze zijn nu veilig – dat wat lang hun enige prioriteit was. Een stapje dichter komen kan echt helpen.” Katrien: “ Het is gelukt iemand te ontmoeten die geïnteresseerd was in media. Omdat we die glinster in zijn ogen hebben gezien. We wisten meteen dat Obaidullah goed was in fotografie. Hij had veel oog voor detail, hij wist dingen. Dus prikkel hen en gebruik je voelsprieten. Er zijn jongeren geïnteresseerd in schilderen, anderen doen karate. Zoals Obaidullah en Mediaraven elkaar hebben gevonden, zo’n matches kunnen er echt nog veel meer zijn. Gewoon, ervoor open staan. Voelsprieten uit.”

Interesse om ook jonge nieuwkomers welkom te heten in je organisatie? Maar aarzel je nog? Katrien en Obaidullah geven je alvast zeven zorgen minder.

“J A , M A A R … … WE SPREKEN EEN ANDERE T A A L” K: “ Onze vrijwilligers maakten er geen punt van dat

Obaidullahs Nederlands niet perfect is. Ze groeien immers, zeker online, op in een meertalige wereld, waarin je met wat extra Engels ook al een heel eind geraakt. Ze gebruikten wat Engels, wat Nederlands. Media maken, dat is hun doel. In welke taal, dat maakt niet uit. Dat liep snel los. Daar waren geen regels over. Mooi om te zien hoe we ons daar terecht geen zorgen over maakte.” O: “ Ik kan ook zelf zeggen dat ik iets niet begrijp, he. Of als ik me niet goed zou voelen in de groep. In het centrum heb ik wel ervaren dat niet alle jeugdleiders makkelijk Engels praten. Dan begreep ik een spel of een opdracht niet zo goed.”

… WE WETEN NIET HOE WE DE EERS T E S TA P MO E T EN Z E T T EN” K: “ Betrek hen. Dit doe je niet voor hen, wel met hen. Praat met hen. ‘Wat vind je leuk?’, ‘wil je meedoen?’, ‘wat denk je ervan?’, ‘wil je eens langskomen?’ … Maar medewerkers die gewend zijn om met vrijwilligers en jonge mensen te werken, hebben die skills al. Letterlijk speelruimte bieden, en supersnel ontdekken waar iemand goed in is. En aanvoelen als er iets niet juist zit, en die durven adresseren. Jeugdleiders doen dat voor iedereen. Dat is voor deze groep jongeren echt niet anders.”

WERELDSPELERS

van ver, in het hart van O: “ Het gaf me een goed gevoel dat het helemaal niet

uitmaakte van waar ik kom. Ik wil dat niet altijd herhalen, al tonen mensen wel vaak sympathie als ik hen dat vertel. Uiteraard waren de andere vrijwilligers de eerste dag nieuwsgierig. Maar daarna gingen we al snel heel normaal met elkaar om. Op straat word ik bekeken als een ‘vreemdeling’, hier niet.”

… WE HEBBEN DA AR GEEN T I J D V O O R ” K: “ Stapt een jongere in je reguliere werking in? Voorzie wat extra tijd en aandacht voor hem. Maar niet te veel. Bij ons is het Jonas die extra tijd maakt, als dat nodig is. Zonder dat dat echt geformaliseerd is, hoor. Geen evaluatiegesprekken en verslagen. Gewoon. Tussendoor. Vaak onopvallend. Zo iemand, met dat talent en die ruimte binnen zijn pakket, heb je nodig.”

doen bent. Geen enkele van mijn bestuursleden, vrijwilligers of personeelsleden heeft in vraag gesteld òf we Obaidullah zouden verwelkomen. We hebben een paar extra dingen moeten regelen, maar dat doen we ook voor andere vrijwilligers in een niet-zo-gemiddeld geval. we kregen enkele weken geleden een telefoontje van een CLB, met de vraag of een jongen die schoolmoe is eens zou mogen langskomen. Als we zeggen dat het onze missie is om àlle jongeren kansen te geven, dan weten we dat die allemaal verschillend zijn, en dat sommigen een extraatje kunnen vragen.”

… W E D E N KE N DAT N I EU W K O M E R S N I E T G A A N R E A G E R E N O P O N Z E O P R O E P ” K: “Ondertussen is er ook een andere jongere van Dendermonde bij ons aan de slag. Zo snel gaat dat. Verwacht niet dat er zich na een oproep twintig jongeren zullen aandienen. Dat doen Vlaamse jongeren ook niet. Zoek contact met een jongere uit deze doelgroep. Een positief verhaal is voedingsbodem voor een tweede. En een derde. Organisaties en centra in de buurt weten je snel te vinden, na dat eerste contact.”

… WE HEBBEN DA AR GEEN C E N T E N V O O R ” K: “ In mijn contact met het centrum heb ik geleerd dat er geen grote budgetten zijn om een jongere hierin te ondersteunen. Geen budget, eigenlijk. Dus dat was de eerste vraag die we kregen: of we de kosten zelf kunnen dragen. Misschien niet voor elke organisatie vanzelfsprekend, als sportuitrusting of een muziekinstrument nodig is om te kunnen participeren. Maar vaak helpt wat creativiteit en wat engagement van je netwerk.”

… WE ZIEN OP TEGEN G E R E G E L E N G E D O E ” K: “ Je hebt geen beleidsplan nodig om te starten hier-

mee. Je hebt geen visietekst nodig. Dit is iets wat je moet proberen, en moet vergeten dat je het aan het

MEER VAN DAT! Obaidullah maakte een filmpje om andere jonge vluchtelingen te overtuigen: → bit.ly/ambras-wereldspelers Ontdek verhalen, tips en tools op wereldspelers.be Wil je dit ook doén, maar weet je niet waar te beginnen? → Mail naar sien.wollaert@ ambrassade.be Kom naar de inspiratiedag ‘Wereldspelers’ op 28.11.2017: ambrassade.be/inspiratiedag-wereldspelers

jouw organisatie

… WE WETEN NIET HOE WE M O E T E N O M G A A N M E T D I E A N D E R E A C H T E R G R O N D ”

Een make-over van de Vlaamse Jeugdraad voor meer inspraak met impact

12 AMBRAS Ã&#x2014; MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

Weten wat ze willen

PARTIC IPATIE

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

“Ik wil graag eens slapen in mijn eigen bed, zonder mijn zusje, in een kamer waar het niet vriest”. Dat is ‘armoedebestrijding’, in kindertaal. Of “Ik wil niet blijven zitten, gewoon omdat ik niet kan stilzitten”, zo klinkt ‘diversiteit in het onderwijs’ wel eens. “In de stad is een droomjob voor mij, maar ik geraak daar nooit elke dag op tijd” is ‘mobiliteit’ en ‘werkgelegenheid’. Beleidsmakers gebruiken moeilijke woorden. Kinderen en jongeren niet. De Vlaamse Jeugdraad wil ervoor zorgen dat beleidsmakers ècht weten wat kinderen, jongeren en jeugdorganisaties bedoelen.

De Vlaamse Jeugdraad gooit het daarom over een andere boeg en wil met een vernieuwde aanpak meer (en meer diverse) kinderen en jongeren bereiken en laten participeren aan beleidsprocessen. Zodat ministers vaker door die jonge bril naar dossiers en beslissingen kijken.

WAT V E R A N D E RT E R?

1. " Is de Vlaamse Jeugdraad eigenlijk een gesloten clubje van vooral professionele jeugdwerkers?" De maandelijkse vergadering van 24 jeugdwerkers en individuele jongeren was vroeger de spil van de werking. Daar werd gedebatteerd en kregen standpunten vorm. Deze jonge mensen werden verkozen door andere jonge mensen. En dat blijft zo. Maar die groep wordt wel kleiner gemaakt en de invulling ervan verschuift: 8 jongerenadvi-

seurs en 8 jeugdwerkadviseurs coördineren nu vooral participatieve trajecten en zetten een netwerk op van kinderen, jongeren en experts die input kunnen geven. Want de Vlaamse Jeugdraad trekt nu nog actiever naar kinderen, jongeren en jeugdorganisaties overal in Vlaanderen, om te weten te komen waar ze van wakker liggen en wat ze willen veranderen. Dat kan met een bevraging aan een station, een klasgesprek met lagereschoolkinderen, een lange babbel met een gespecialiseerde organisatie, een online bevraging via sociale media, een belronde, een werkgroep van geïnteresseerden en betrokkenen, ontmoetingen met lokale jeugdraden … Of tijdens een Megaforum om de paar maanden: thematische reuzedebatten waarop iedereen welkom is.

haar vrijwilligers. Zij trekken er immers opuit: jonge mensen winnen makkelijker het vertrouwen van andere jonge mensen. Bij contacten zullen ze kinderen en jongeren ervan overtuigen dat het een verschil maakt om je mening te geven, dat die echt zal worden gebruikt. Ze vertellen daarbij bijvoorbeeld over hun eigen positieve ervaringen met andere participatieprocessen. Zo worden jongeren nog meer de motor van de organisatie. De Vlaamse Jeugdraad gaat bovendien samenwerken met organisaties van en voor maatschappelijk kwetsbare jongeren, opdat ze zich thuis voelen in de werking en trajecten. Want alle drempels voor beleidsparticipatie moeten lager, ook voor groepen die vroeger wel eens over het hoofd werden gezien.

2. "Delen kinderen en jongeren eigenlijk hun gedacht wel met een organisatie die ze niet kennen?" De nieuwe aanpak van de Vlaamse Jeugdraad focust ook op de ondersteuning van

En de Vlaamse Jeugdraad zet extra in op haar bekendheid als dé spreekbuis van kinderen, jongeren en hun organisaties. De Vlaamse Jeugdraad, en dan vooral de betrokken jongeren, zullen zich vaker mengen in publieke maatschappelijke debatten,

PARTIC IPATIE

i No z

Eveline

17 – '

· voorzitst

Nicky

e zw

gaan meer online communiceren, vertalen dossiers en standpunten meer naar de taal van kinderen en jongeren, komen meer met cijfers van onderzoek naar buiten … 3. "Kunnen kinderen, jongeren via de Vlaamse jeugdraad eigenlijk wel echt invloed hebben op beslissingen? De Vlaamse Jeugdraad kiest voor participatieprocessen in drie stappen: luisteren en verzamelen, debatteren en beslissen, actie en lobby. Op elk van deze fasen zet de Jeugdraad extra in. Om zo meer – en vooral meer verschillende – kinderen, jongeren en hun organisaties te betrekken bij inspraakprocessen over thema's die voor hen ècht belangrijk zijn. Om zo kinderen, jongeren en hun organisaties echt mee te laten beslissen over de adviezen aan de regering. Om zo beleidsmakers al vroeg te betrekken, niet louter bij de presentatie van het advies. Om zo te komen tot effectief meer wetgeving met aandacht voor het perspectief van kinderen en jongeren.

Mo “Kijk, als burger heb je een keuze. Of je blijft aan de kant staan, en je ondergaat wat er wordt beslist. Of je steekt je handen uit de mouwen en je werkt mee aan beleid. Niet alleen door problemen aan te kaarten, maar ook door mee te zoeken naar oplossingen. Dat tweede heb ik altijd al gedaan, ooit in de leerlingenraad, en vandaag in de studentenraad, lokale jeugdraad en Vlaamse Jeugdraad. Mijn ideeën zijn vaak creatief, maar altijd geïnspireerd door andere jongeren. Want ik praat met hen, daar doe ik echt moeite voor. Al vraagt dat soms wat wilskracht. Maar ik ben er dan ook keihard van overtuigd dat jongeren er baat bij hebben om niét aan de kant te staan. Beleidsparticipatie, ‘t is een chique woord. Maar pas echt chique als we er echt voor zorgen.” @mobouzouf op Instagram en @MoBouzouf op Twitter

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

JONGEREN ALS MOTOR IN E E N PA RT I C I PAT I E T R AJ ECT … HO E W ERKT DAT ?

"Hé, waar lig jij wakker van?" → Touristen bevragen zo’n 800 kinderen en jongeren

Eveline “Ik heb meegewerkt aan drie acties van de Touristen: eentje bij jongeren met een mentale handicap en twee bij maatschappelijk kwetsbare jongeren, op een kamp en rond een woontoren. Dat kinderen en jongeren zo eerlijk zijn en zo’n confronterende antwoorden durven geven, dat maakte indruk op mij. Ik wil dat dat net zoveel indruk maakt op ministers. Want vandaag lijken die me vooral autochtone Vlamingen uit de hogere middenklasse, in een ivoren, ideologische toren. Ze weten te weinig van het echte leven van jonge mensen.” @eveline._ op Instagram en @EvelineMeyl op Twitter

Van Oostende tot Pukkelpop, van de Gay Pride in Antwerpen tot de Grote Markt in Brussel, van de Hoge Rielen tot de Vlaamse Ardennen. Meer dan 50 jongeren trokken in de zomervakantie van 2017 door Vlaanderen en Brussel, in de aanloop naar de verkiezing van nieuwe adviseurs en prioritaire thema's voor de jeugdraadperiode 2018 – 2020. Aan meer dan 800 kinderen en jongeren vroegen de Touristen: "Waar lig jij wakker van?" Ze registreerden in video's, quotes, foto's … wat kinderen en jongeren denken en dromen. Al die antwoorden nemen ze mee naar de verkiezing van de agenda van de nieuwe Vlaamse Jeugdraad. Want terwijl vroeger leden van de Vlaamse Jeugdraad zelf beslisten over de prioritaire dossiers, legt de Vlaamse Jeugdraad daarvoor nu haar oor te luisteren bij het hart van Vlaamse kinderen en jongeren. MEER VAN DAT! Stemmen voor nieuwe thema's en leden voor de Vlaamse Jeugdraad? Doe dat tussen 8 en 15 november, op vlaamsejeugdraad.be

PARTIC IPATIE

"Hé, hoe is het?" → Kopklanken trekt aan de alarmbel rond psychisch welzijn bij jongeren Aandacht voor psychisch welzijn was een belangrijk thema voor de jeugdraadploeg 2015 – ’17. Heel wat jongeren voelen zich immers niet goed in hun vel en weten niet waar ze terecht kunnen. Om dit thema hoger op de politieke agenda te krijgen en zo het beleid rond psychisch welzijn bij jongeren te verbeteren, zette de Vlaamse Jeugdraad de schijnwerpers op dit probleem. Tien ‘ambassadeurs’, elk met hun eigen verhaal, startten met gesprekken met experts en beleidsmakers. Deze vrijwilligers profileerden zich als een belangrijke en onmisbare stem in het debat, die met kennis van zaken kon meepraten. Weten hoe jongeren omgaan met moeilijke momenten en wat ze daar bij nodig hebben, dat wilde deze ploeg in een volgende stap uitzoeken. Met een online enquête (die werd ingevuld door zo’n 1100 jongeren) en focusgesprekken met verschillende groepen jongeren. Om te gaan praten met scholieren uit BSO en TSO, jongeren met een andersculturele achtergrond, jongeren in psychiatrische zorg, holebi’s, maatschappelijke kwetsbare groepen, lokale jeugdraden … kregen de ambassadeurs vorming en begeleiding. Bevindingen daaruit namen de ambassadeurs mee naar Europese conferenties, om te verwerken in aanbevelingen aan de Europese regering. Maar zeker ook in Vlaanderen moesten mensen, het brede publiek èn beleidsmakers, weten wat dit onderzoek vertelde: dat 38% van de jongeren worstelt met psychische problemen, en niet weet waarheen. En dat lukte, omdat de pers dit mee verspreidde. Ambassadeurs Nicky en Eveline getuigden in video’s op sociale media, in kranten, tijdschriften en op tv. Op 4 maart 2017 organiseerde en begeleidde deze ploeg jongeren ook ‘Kopklanken’, een dialoogmoment voor jongeren, experten en beleidsmakers. Waaronder minister van welzijn, Jo Vandeurzen. Die minister kreeg trouwens enkele maanden later opnieuw enkele ambassadeurs over de vloer, met het goed doorgesproken, gedragen en goedgekeurde advies in de hand. En heel wat to-do’s werden opgelijst …

MEER VAN DAT! Benieuwd naar de 13 aanbevelingen in het advies van de Vlaamse Jeugdraad rond meer psychisch welzijn bij jongeren: vlaamsejeugdraad.be/psychischwelzijn

Nicky:

“Hulp zoeken en vinden als je in de knoop zit, dat is voor te veel jongeren nog steeds te moeilijk. Ik wil er mee voor zorgen dat ‘t oké is om niet oké te zijn. Dat jongeren voelen dat ze mogen praten over hun psychisch welzijn. Daar hebben ze behoefte aan, dat voelde ik toen ik meewerkte aan het advies rond psychisch welzijn: er zijn te weinig makkelijk toegankelijke hulpverleners, te weinig plaatsen in centra die hulp kunnen bieden. Terwijl je online zo veel toegankelijke hulp kunt aanbieden, waarbij openingsuren of bereikbaarheid geen drempel zijn. @nickyv261 op Instagram en @NickyVdg op Twitter

AMBRAS Ã&#x2014; MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

Zoet, gepeperd ezout g n o e

mogelijkheid om hier iets visueel te doen? iets infografiekachtig? (cfr. eerste idee: tijdlijn) / kaderstukje / verwijzing?

JEUGDBELEID

Els Cuisinier leert ons een lesje in ambras voor beter jeugdbeleid

jaar werkte ze op de Afdeling Jeugd van de Vlaamse overheid, 10 jaar lang was ze daar teamverantwoordelijke lokaal jeugdbeleid. Dat maakt van Els Cuisinier een specialist in de geschiedenis van de dialoog tussen (lokale) jeugdwerkers en ministers. Duizenden jeugdwerkinitiatieven en professionals heeft ze op het terrein in actie gezien, honderden beleidsplannen zijn door haar handen gegaan, tientallen hete hangijzers heeft ze van dichtbij zien gloeien. De boeiende gesprekken en onderhandelingen zal ze missen. Sinds kort is ze immers coĂśrdinator van de Dienst Studieadvies bij de Katholieke Universiteit Leuven. Ze moet niet langer haar woorden wikken, geen blad meer voor de mond houden. Ze mag op onze tenen trappen. Ambras, uit haar hart, voor ons eigen goed. Hoe kijkt Els Cuisinier terug op enkele veelbesproken dossiers en themaâ&#x20AC;&#x2122;s van de voorbije jaren?

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

ACHTER DE SCHERMEN, EN D E M I SVAT T I N G E N DA A ROV E R

“ Over ambtenaren en medewerkers van de overheid bestaat bij velen een verkeerd beeld. Dat de mensen uit mijn team bij de Afdeling Jeugd de beleidsplannen die we moesten beoordelen eigenlijk niet lazen, bijvoorbeeld. Dat we beleid louter administratief bekeken. Terwijl er net geweldige en verstandige mensen werken, met een groot hart voor het jeugdwerk en voor een goed jeugdbeleid.” “ Onder vier ministers heb ik gewerkt: wijlen Paul Van Grembergen (Spirit), Bert Anciaux (toen Spirit, nu sp.a), Pascal Smet (sp.a) en Sven Gatz (Open Vld). Als er een verschil was in het beleid van die verschillende ministers, dan was dat niet altijd een onderscheid dat je kunt terugbrengen tot hun politieke ideologie. De middelen waarover ze konden beschikken, bepaalden veel. Begin jaren 2000 waren de ‘vette jaren’, er kon veel. Maar de laatste jaren moest zwaar worden bespaard, en dat maakte natuurlijk een verschil in het uitgestippelde beleid. Ook de combinatie van bevoegdheden binnen een ministerportefeuille heeft een invloed. Beleidsdomein jeugd gecombineerd met cultuur of onderwijs, dat verschil merkten we. Onderwijs is het grootste budget binnen de Vlaamse begroting en vraagt veel aandacht van een minister. Jeugd geraakte soms ondergesneeuwd in de agenda. Gelukkig waren er kabinetsmedewerkers om dit op te vangen.” “ In de discussies met mensen uit het veld mankeerde wel eens de precieze kennis van een decreet: lang niet iedereen die meepraatte of zelfs protesteerde, had een decreet – of een voorstel – ook gelezen of begrepen. Dat frustreerde soms. Bijvoorbeeld: jeugdbeleidsplannen, die zijn niet meer verplicht, dat klopt. Maar dat een gemeentebestuur een jeugdraad moet hebben, dat ligt nog steeds decretaal vast: raadsbeslissingen rond jeugdbeleid zijn niet rechtsgeldig als ze niet gepasseerd zijn langs de belangengroep van kinderen en jongeren. En bovendien: een decreet bepaalde niet de maximale inspanning die je als gemeente doet. Wel de minimale die nodig was voor subsidiëring. Nu het decreet is weggevallen, hoeft een gemeente die bewust kiest voor goed jeugdbeleid, niet te stoppen met planmatig te werk te gaan en degelijke participatieve initiatieven te nemen. Een strategisch meerjarenplan kan betekenen dat meer mensen samen gaan plannen. Dat je om een jeugdbeleidsplan op te maken een stuurgroep met diverse, jonge betrokkenen moest

hebben, dat heeft nooit in een decreet gestaan, en toch gebeurde het overal. En met succes. Wij namen bij de start van het decreet samen met de jeugdsector het initiatief voor de driejaarlijkse provinciale trefdagen, nu Trip – en later ‘Triple’ – Lokaal. Dit betekende het startschot van het planningsproces in alle gemeenten, op zich misschien zelfs waardevoller dan de tekst van het decreet. Vandaag blijven deze initiatieven naar lokale besturen nodig en belangrijk.” MEER VAN DAT! Online je mening hierover delen? Dat kan op deze Facebookpost: bit.ly/ambras-achter-de-schermen-van-AJ Afdeling Jeugd → De Vlaamse overheid heeft een departement cultuur, jeugd en media. Het team dat de minister bijstaat in de uitvoering van zijn jeugdbeleid, heet de ‘Afdeling Jeugd’. De Afdeling Jeugd stimuleert een rijk en gevarieerd aanbod aan niet-commerciële sociaal-culturele activiteiten voor de ontwikkeling en participatie van kinderen en jongeren. Ze erkent, subsidieert, adviseert, inspecteert, evalueert, coördineert, stuurt aan, netwerkt en beheert de Uitleendienst Kampmateriaal. Decreet → Een decreet bepaalt wettelijke regels van subsidiëring door de Vlaamse overheid. Binnen jeugdbeleid was er decennialang een apart decreet voor lokaal jeugdbeleid. Dat is er sinds enkele jaren niet meer. Gemeentelijk jeugdbeleid wordt nu gesubsidieerd via het strategische meerjarenplan, niet langer met een apart jeugdbeleidsplan. Heel wat gemeentes kiezen er wel nog voor om een jeugdbeleidsplan te schrijven om zo de betrokkenheid van kinderen en jongeren te verhogen. Voor Vlaamse en voor bovenlokale jeugdorganisaties zijn er wel nog aparte decreten. Jeugdbeleidsplannen → Tot enkele jaren geleden maakte een gemeentebestuur, samen met lokale kinderen, jongeren en jeugdorganisaties een jeugdbeleidsplan. (En ooit heette dat ‘jeugdwerkbeleidsplan’.) Voor die plannen werd een gemeente gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. Vandaag maakt een gemeente een strategisch meerjarenplan, voor alle beleidsdomeinen samen. Elke gemeente beslist zelf of ze jeugdwerk of de doelgroep jeugd hierbij een aparte plaats geeft. Vele gemeentes hebben dat voor de huidige beleidsperiode gedaan.

JEUGDBELEID

“Een jeugdraad mag geen eindpunt zijn in de zoektocht naar de juiste participatiemethodieken.”

Trip / Triple Lokaal → De VVJ organiseert samen met verschillende Vlaamse jeugdorganisaties jaarlijks provinciale vormingsmomenten voor wie bezig is met lokaal jeugdbeleid (jonge vrijwilligers, jeugdraadleden, jeugdwerkers,

dienst, gemaakt door jongeren zelf, of dat van de lokale jeugdbeweging, die werken. Waar vinden jongeren toegankelijke info? Bij leeftijdsgenoten. En op het internet, natuurlijk. Daarop moet worden ingezet.”

schepenen, trekkers van verenigingen, gemeentelijke medewerkers buiten de jeugddienst …). Trip Lokaal

MEER VAN DAT!

is ooit ontstaan op initiatief van de Afdeling Jeugd,

Online je mening hierover delen? Dat kan op deze Facebookpost:

i.s.m. Karuur, VVJ, de provinciale jeugddiensten en het Vlaamse jeugdwerk.

bit.ly/ambras-Els-over-jeugdinfo Jeugdinformatiepunten → Een jeugdinformatiepunt is een fy-

OVER JEUG DI N FO: HOE KUNNEN KINDEREN EN JONGEREN DE JUISTE INFO KRIJGEN?

sieke plek, meestal in een jeugddienst of een JAC (Jongerenadviescentrum), waar jongeren terecht kunnen met hun vragen over allerhande levensthema’s (vrije tijd, onderwijs, werk, wonen, welzijn…).

“ De Jeugdinformatiepunten (JIP’s) werden mettertijd niet meer gesubsidieerd. Wel werd verwacht dat gemeenten jeugdinformatie opnamen in het jeugd(werk) beleidsplan. Toch blijken de JIP’s uit te sterven. Jongeren wandelen immers niet naar een folderzuil op de gemeentelijke jeugddienst, in het zwembad of in de bib als ze iets willen weten. De overheid is voor hen geen vindplaats of aanbieder van info. Daarom geloof ik ook niet echt in een papieren Jongerengids, waarin ‘alles’ staat. Of in de tijdschriften van jeugdbewegingskoepels. De inhoud daarvan staat toch behoorlijk ver van de kinderen en jongeren die elke week aan activiteiten van een jeugdwerkvereniging deelnemen. Printcommunicatie kan wel nog werken, denk ik. Thuis werden Maks! en Yeti gretig gelezen, die kregen mijn kinderen op school. Kleine, gevarieerde, leuk geschreven en vormgegeven magazines, die regelmatig verschenen en dus altijd ‘mee’ zijn. Jammer dat die zijn verdwenen. Ook het tijdschrift van de Leuvense jeugd-

Antwoorden op die vragen, krijgen ze van professionele jeugdwerkers en in thematische brochures. Jongerengids → Jongerengids geeft betrouwbare informatie op maat van kinderen en jongeren over thema’s die voor hen belangrijk zijn. Jongerengids bestaat uit een papieren gids voor 11- en 12-jarigen, die tweejaarlijks verspreid wordt, een website voor 11- tot 22-jarigen en folders voor 12-plussers. Jongerengids.be geeft basisinfo en verwijst door naar andere goeie bronnen. Jongerengids is een project van De Ambrassade dat tot stand komt i.s.m. meer dan 40 expertorganisaties en heel wat kinderen en jongeren. Maks! en Yeti → Maks! en Yeti waren papieren jongerenmagazines, gemaakt door Klasse, verdeeld in de scholen. De magazines werden in 2014 afgeschaft, omdat de Vlaamse overheid de redactie, druk en verspreiding ervan niet meer subsidieerde.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

OV E R PA RT I C I PAT I E: HOE KUNNEN KINDEREN EN JONGEREN EEN ROL SPELEN IN BELEID?

MEER VAN DAT! Online je mening hierover delen? Dat kan op deze Facebookpost: bit.ly/ambras-Els-over-participatie

“ De werking van lokale jeugdraden heb ik meer opgevolgd dan die van de Vlaamse Jeugdraad. Voor de jongeren in een jeugdraad Lokale jeugdraden kan zo’n deelname echt iets betekenen: je leert er over de complexi→ Een lokale jeugdraad is de officiële adviesraad teit van de beleidsvorming, je leert er overleggen en debatteren. De voor een gemeentebestuur voor alle thema’s die kinVlaamse Jeugdraad heeft ons indertijd samen met VVJ wel mee deren en jongeren aanbelangen. Ze moet bv. verplicht advies geven overtuigd om in de titel van het decreet van 2012 het woord ‘jeugd- over het strategische meerjarenplan van de gemeente, maar kan ook werkbeleid’ te vervangen door ‘jeugdbeleid’. Op zich vooral symbo- op eigen initiatief advies uitbrengen over andere zaken waar kinderen lisch, want de definitie in het decreet bakende ‘jeugdbeleid’ wel af en jongeren in de gemeente van wakker liggen. Zo brengt de jeugdtot een culturele materie. Maar voor de draagwijdte van het decreet raad de stem van kinderen en jongeren tot bij lokale beleidsmakers. en de actieradius van lokale jeugddiensten was dit wel belangrijk. Lobby voor het voortbestaan van jeugdraden “ Toch ben ik kritisch voor het concept van een ‘jeugdraad’. → Toen het decreet voor lokaal jeugdbeleid werd afgeschaft (zie: Het mag geen eindpunt zijn van de zoektocht naar juiste partici- decreet) werd gevreesd dat lokale jeugdraden niet langer zouden patiemethodieken. Deze methode is vandaag onvoldoende een worden ondersteund door hun jeugddiensten. spreekbuis van een grote groep kinderen en jongeren. Jeugdraden Stemrecht vanaf 16 moeten blijven streven naar een groot en breed bereik en inzetten → De Vlaamse Jeugdraad pleit voor stemrecht vanaf 16 jaar. Heel wat op diverse participatiekanalen. politieke (jongeren)partijen zijn ook voorstander van dit idee, maar De lobby van de Vlaamse Jeugdraad voor het voortbestaan van de Vlaamse Regering gaf voorlopig nog geen gevolg aan deze vraag. de lokale jeugdraden was daarom eerder een symboolstrijd. Veel Jeugddiensten jeugdraden zijn in praktijk niét voldoende beleidsbeïnvloedend. → Bijna elke Vlaamse gemeente heeft een of meerdere medewerkers We moeten vermijden dat het innovatief denken over beleidspar- die de ondersteuning van lokaal jeugdbeleid in praktijk brengen: orticipatie van kinderen en jongeren wordt afgeremd. Gelukkig zie je ganisatie van activiteiten, vorming, participatie van kinderen en jonop lokaal niveau wel boeiende experimenten om meer te luisteren geren, jeugdwerkorganisaties begeleiden … naar kinderen en jongeren. En die lukken. Ook de centrumsteden heb ik al boeiende participatietrajecten zien volbrengen.” “ Is stemrecht vanaf 16 een waardevolle aanvulling op wat al bestaat? Ik weet het niet. Stemmen is belangrijk in een democraOVER WERKEN EN LEREN: tie, maar toch een eerder beperkte tool voor beleidsbeïnvloeding. HOE WORDEN JONGEREN BLIJE Ook in dat dossier hoorde ik meer iets principieels. Het moet wel START ERS? gezegd: partijrichtlijnen zorgen ervoor dat er veel minder open en met minder lef gedebatteerd wordt door politici van meerderheids- “ Bij de VDAB doen medewerkers zeker hun best voor jongeren, partijen in het parlement. En dat is spijtig, en weinig vruchtbaar maar het beleid wordt uitgestippeld door een minister en zijn voor de ontwikkeling van een vraagstuk. partij. En dat maakt dat de keuzes in ondersteuning en begeleiJongeren die een mening hebben, moeten het juiste kanaal ding regelmatig veranderen. Dat doet het imago van deze organimakkelijk kunnen vinden. Als Mohammed van 17 uit Wuustwezel satie bij werkzoekenden geen goed. De talenten van een jongere zijn gedacht wil delen met een lokale of bovenlokale overheid, dan worden vandaag in ieder geval vaak te weinig vertaald in potentiëmoet hij weten hoe. En nee, daarvoor moet je de overheid niet ‘hipper’ le professionele competenties. Door bemiddelaars, werkgevers, het maken. Wel toegankelijker. Daar wringt vandaag nog het schoentje. onderwijs en jongeren zelf.” Want op school krijgen ze daarover weinig info. Jeugddiensten hebben “ Het is niet makkelijk om als schoolverlater een kans te niet altijd de mogelijkheden om op zoek te gaan naar wat individuele krijgen op de arbeidsmarkt. Een werkgever verkiest iemand met kinderen en jongeren denken. Terwijl politici nog nooit zo benader- ervaring boven een sollicitant zonder. Maar ik begrijp dat de werkbaar waren als nu: ze verschijnen overal, ook op sociale media.” gevers die mismatch tussen schoolverlaters en arbeidsmarkt niet

JEUGDBELEID

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

alleen kunnen oplossen. Het onderwijs kan daar wel een belangrij- “ Ik vind het debat over hoofddoeken veel te veel zinloos geke bijdrage aan leveren: waarom jongeren volstoppen met kennis, roep. Je oké mogen voelen bij wie je bent, overal. Daar gaat het laten zwijgen en stilzitten ... en zo weinig ruimte laten voor stages, om. Dàt willen jongeren. Het hoofddoeken-op-school-debat wordt ondernemerschap, creativiteit of combinatie met studentenwerk?” gevoerd door volwassenen, niet gewend aan die alledaagse en pro“ Tegelijk lopen er op ditzelfde speelveld heel wat jongeren bleemloze diversiteit. Terwijl veel jongeren die hoofddoek echt rond die steeds veeleisender worden. Ze zien en gebruiken daar- niet als een probleem zien. Maar door er zo’n gedoe van te maken, door minder kansen. Nee, een diploma geeft niet meteen onderhan- twijfelen veel jongeren aan die vanzelfsprekendheid. Ze beginnen delingsruimte voor een bedrijfswagen, een gsm of extra verlof. Niet na te denken over ‘wij’ en ‘zij’, terwijl dat totaal niet aan de orde is. dat jongeren onderbetaald mogen worden, zeker niet. Maar als je Door een deel van diezelfde groep mensen, wordt aan jongeren nog start op de arbeidsmarkt moet je niet meteen zo snel mogelijk een steeds aangeleerd dat niet-gewoon-hetero zijn een issue is. Ik kan eigen huis willen kunnen kopen. Het is goed dat je niet alles meteen maar hopen dat dat snel uit ons gemeenschappelijk denken groeit.” in je schoot geworpen krijgt. Leer als starter maar wat wroeten met een beperkt budget, dat stimuleert je ambitie, je creativiteit en je MEER VAN DAT! weerbaarheid.” Online je mening hierover delen? “ In sollicitatiebrieven en gesprekken mogen die jongeren bit.ly/ambras-Els-over-diversiteit gerust wel zelfzekerder zijn als ze vrijwilligerswerk doen, of in hun vrije tijd voluit gaan voor een artistieke passie of sport. Want Debat over hoofddoeken dat zégt heel wat positiefs over hen.” → Dit debat gaat over de vraag of het aanvaardbaar is dat meisjes en vrouwen een hoofddoek dragen MEER VAN DAT!

op school, op het werk, op straat, tijdens vrijetijdsactiviteiten …

Online je mening hierover delen? Dat kan op deze Facebookpost: bit.ly/ambras-Els-over-werken-en-leren VDAB

OV E R D E M A AT S C H A P P E L I J K E RO L VA N HET JEUGDWERK: HOE ERMEE OMGA AN?

→ De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling

“ Ik zei het al: ik vind dat we competenties van kinderen en jongeren te weinig stimuleren en erkennen. Van de jeugdwerksector heb ik daarrond wel wat tegenkanting gevoeld. Benoemen wat je leert, dat kan voor velen niet anders dan administratief verschrikkelijk zijn, en de OV E R D I V E R S I T E I T: lol en engagement doen dalen. Dat is niet waar, en andere Europese HOE VINDEN ÀLLE JONGEREN DE landen laten ons dat zien. Jeugdwerk màg zichzelf echt wel naar WEG NA A R H ET JEUG DWERK? waarde schatten. Want het lijkt soms alleen maar om spelen te gaan, maar het betekent in het leven van elk kind en elke jongere zo veel. “ Alle jongeren hebben het recht om bij een groep mensen te Een diploma zegt vooral maar dat je kunt blokken, stilzitten en horen, waar ze zich veilig voelen, zoals bijvoorbeeld een jeugdver- luisteren. Engagement binnen een jeugdwerkorganisatie zegt veel eniging. Maar drempels moeten nog lager, en in die zoektocht naar meer. Politici pronken daar ook mee, want ze wéten dat ze daar wat lukt en kan, lopen sommige organisaties vast. Onze scholen profijt bij hebben. Het toont zin voor initiatief, verantwoordelijkblijven niet wit, en onze jeugdbewegingen te vaak wel. Want sleu- heid, creativiteit … Een stretch in het denken hierover, wens ik die telen aan tradities, zoals ‘een vlag groeten in formatie’, het dragen geweldige sector echt toe. Dat ze hun relevantie versterken, door van een uniform … blijkt toch niet vanzelfsprekend, zelfs niet als ermee naar buiten te komen, via elk kind en elke jongere.” dat sommige kinderen en ouders afschrikt. En hoe ver ga je om financiële drempels volledig op te lossen? Blijkbaar toch niet zo makMEER VAN DAT! kelijk te veranderen, ondanks alle pogingen van het jeugdwerk en de Online je mening hierover delen? verbreding in vele jeugdorganisaties.” bit.ly/ambras-Els-over-rol-jeugdwerk ondersteunt mensen aan werk.

BASISWERK BASISWERK JEUGDWERK JEUGDWERK www.ambrassade.be/basiswerkjeugdwerk

www.ambrassade.be/basiswerkjeugdwerk

LANDSCHAP LANDSCHAP JEUGDWERK

BASISWERK JEUGDWERK JEUGDWERK BELEID www.ambrassade.be/basiswerkjeugdwerk

BELEID JEUGDWERK JEUGDWERK LANDSCHAP JEUGDWERK GESCHIEDENIS GESCHIEDENIS BASISWERK JEUGDWERK JEUGDWERK BELEID JEUGDWERK www.ambrassade.be/basiswerkjeugdwerk JEUGDWERK WOORDENBOEK WOORDENBOEK JEUGDWERK LANDSCHAP JEUGDWERK GESCHIEDENIS JEUGDWERK

JEUGDWERK Objectief Objectief BELEID WOORDENBOEK Feitelĳk JEUGDWERK Feitelĳk JEUGDWERK GESCHIEDENIS

JEUGDWERK Objectief

ACTIES ACTIES #jeugdwerkwerkt

Alles wat je moet #jeugdwerkwerkt weten over het FUNDAMENTEEL Vlaamse Jeugdwerk FUNDAMENTEEL

JEUGDWERK JEUGDWERK ACTIES

#jeugdwerkwerkt OVER CĲFERS Welke regels? OVER CĲFERS Helemaal up-to-date! JEUGDWERK

FUNDAMENTEEL JEUGDWERK

JEUGDWERK

KROONRAAD KROONRAAD Welke evoluties? ACTIES JEUGDWERK JEUGDWERK Aaah, zo zat datOVER vroeger ... CĲFERS #jeugdwerkwerkt JEUGDWERK CONGRES CONGRES #JEUGDWERKWERKT FUNDAMENTEEL een agenda voor de toekomst Welke organisaties? #JEUGDWERKWERKT een agenda voor de toekomst JEUGDWERK WowKROONRAAD … zo veel!

JEUGDWERK Subjectief Subjectief OVER CĲFERS Welke termen? CONGRES Meningvormend JEUGDWERK Vraag#JEUGDWERKWERKT of geef zelf een Meningvormend een agenda voor de toekomst verklaring!

KROONRAAD

JEUGDWERK Subjectief

AMBRAS Ă&#x2014; MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

optimaal radicaal digitaal Hoe online communiceren met jongeren: praktijktips van kunners en durvers!

Affiches, brochures, folders, flyers â&#x20AC;Ś is dat nog wel the way to go als je met jongeren wilt communiceren? We zouden er een boom kunnen over opzetten. En die vervolgens weer omhakken voor 't papier.

Ach, alle gekheid en meningen op een stokje: laat ons geen tijd verliezen, en in de eerste plaats genoeg energie steken in online communicatie met kinderen en jongeren. Enkele experts vertellen hoe zij erin slagen.

JEUGDINFO

TIM VANHAECKE

SOFIE ISERBYT

Hoofdredacteur Chase van REC

Stafmedewerker jeugdinformatie van De Ambrassade

“Chase geeft jongeren de kans updates over muziek, fashion, street art, films, tech en games online te delen. Deze redactie is een onderdeel van REC, een talentnetwerk van digital storytellers. Vroeger zette Chase al die content op een website en verwezen we daarnaar op sociale media met linken. Maar dat marcheert niet meer. We maken nu doelgerichte content op platformen waar onze doelgroep zit: Instagram en Facebook. Wat we vroeger in een artikel goten, daar maken we nu een video van. Vorige week hebben we een video rond Brusselse rap online gezet. Die heeft intussen 150.000 views. Hij duurt een minuut, maar er zitten uren research, testing, prutswerk achter. Hij is echt op maat van Facebook gemaakt, dus bijvoorbeeld ondertiteld. Hij trekt ook binnen de tien seconden de aandacht: “Je kent Stromae wellicht, hier zijn nog andere zes artiesten waarvan wij willen dat de wereld hen kent.” Ons eigen publiek kent die artiesten al, en is er trots op. Dus die delen dat graag.”

“Vanaf 2018 kiezen we bij Jongerengids radicaal voor digitale jeugdinformatie. Niet omdat dat trendy is, maar omdat we erin geloven dat we op die manier de meeste jongeren kunnen bereiken. Een straf filmpje op Facebook zegt vaak meer dan een saaie folder die je als 16-jarige bij de medische controle van het CLB meekrijgt. Niet alle jongeren gaan even actief op zoek online. Daarom willen we info brengen waar jongeren al zijn. Naast een experimentele socialemediastrategie willen we onze content en onze zoekfunctie ook beschikbaar maken voor andere sites die jongeren raadplegen. Dezelfde, kwaliteitsvolle, heldere info, zal zo op heel wat online plekken te lezen en te bekijken zijn: op de website van Awel, op websites van jeugddiensten en JAC’s, op Smartschool…”

rec.be / chase.be / @ChaseMusicBE op Facebook / @chasemusicbe op Instagram / Chase MusicBE op YouTube / chasemusicbe op Snapchat

jongerengids.be

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

YANNICK MERCKX

TINNE DEBOES

Vlogger

Redacteur Klasse

“Mijn populairste filmpje gaat over een verlaten skipiste. Ik ben daar met een paar vrienden gaan loeren en alles stond er nog in: de piste, skilatten, echt alles. Het was een avontuurlijk uitstapje. En dat heeft enorm gewerkt online. Ik kreeg heel veel reacties, vooral van lokale mensen die het leuk vonden om de skipiste nog eens te zien, van jongeren die er ook eens graag naartoe willen. Dat filmpje heeft gezorgd voor zo’n 400 nieuwe volgers op mijn kanaal. Als ‘t jongeren niet interesseert, dan komt je boodschap niet over. Simpel. Dus hoe je die verpakt en wie je iets laat delen … dat is even belangrijk als wat je te vertellen hebt. Samenwerken met mensen die dus dicht bij jongeren staan, dat kan zeker helpen om meer jongeren te bereiken. En wees gerust, als je een vlogger van YouTube, Snapchat of Instagram overtuigt, dan volgen er meer.”

Het Is De Merckx op YouTube

“Drie jaar geleden ging Klasse nog als gratis tijdschrift naar alle leerkrachten. Tot we zwaar moesten besparen. We bouwden een nieuwe website en zijn geëvolueerd van een print- naar een online redactie. Onze content passen we nu aan op maat van élk kanaal. Dat werkt, en we worden er steeds beter in. In februari 2016 zaten we nog maar aan 11.000 likes op Facebook, nu zijn het er 33.000. We letten op het kader waarin ons publiek zit. Aan het einde van het schooljaar weten we bijvoorbeeld dat leerkrachten een jaar hard gewerkt hebben. Daar willen ze erkenning voor. Dus dan maken we een post daarover. We posten er ook content in behapbare formats. Zo hebben we over co-teaching verschillende lange artikels, maar voor Facebook maakten we een extra infographic. Vroeger bereikten we misschien meer leerkrachten met het magazine. Maar mijn gevoel zegt dat we op elk kanaal nu meer geëngageerde gebruikers hebben. Meer échte fans.” @klasse op Facebook

JEUGDINFO

SEPPE VAN POTTELBERGH Kazou

“Ons Instagramkanaal was een experiment, een dikke vier jaar geleden. Maar we mikten blijkbaar juist: vandaag hebben we meer dan 9000 volgers. Met zo’n grote groep Kazou-fans werken onze hashtags echt. Jongeren gebruiken die ook zelf bij hun posts rond Kazou-activiteiten, zelfs als we er nu en dan eens een nieuwe bedenken: #kazou, #kazoudie, #kazoutique, #metvollegoesting, #samenisallesbeter, #al70jaarsamenonderweg. In onze communicatie zetten wij zo zeer sterk in op ‘user-generated content’. We hergebruiken dus heel vaak beelden die van deelnemers en vrijwilligers zelf komen, bijvoorbeeld door op de hashtags te zoeken. We zijn dan ook fier op hen en wat ze doen, ze verdienen ‘t om gezien te worden. Ze zijn de beste Kazou-ambassadeurs, ook online. Ze vinden het leuk dat hun foto wordt gepromoot, dat weten we ondertussen zeker. Sommige Kazou-Instagrammers doen zelfs keihard hun best om hun foto in onze feed te krijgen. Tegenwoordig hebben onze reposts dan ook gemiddeld 350 likes, dus ik snap wel waarom.” @kazouvakanties op Facebook

MEER VAN DAT! Ben je communicatiemedewerker in een jeugdorganisatie? Kom naar de Collegagroep Communicatie. → Alle data op ambrassade.be/collegagroepen Maak je zelf informatieproducten voor jongeren? Plak het Trusty-label erop! → Mail naar marian.michielsen @ambrassade.be

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

Jeugdwerkers en experts realiseren samen (sociaal) innovatieve ideeën

Niet vies van verandering

ets ècht veranderen aan een probleem van minstens enkele mensen, en wie weet zelfs aan een stukje maatschappij. Sleutelen aan de mechaniek, aan de spelregels.

JEUGDORGANISATIES

Oplossingen die een duurzame, inclusieve en democratische samenleving dichterbij brengen. Dat is sociale innovatie. Ook jeugdwerkers zoeken daarnaar. Met succes.

â&#x2020;&#x2018; Graffiti vzw wil haar Graffititochten en de vrijwilligerswerking die erbij hoort anders aanpakken.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

‘Sociale innovatie’, jeugdwerkers doen dat voortdurend. Het krijgt alleen dat chique begrip niet opgeplakt. Maar de drang om te vernieuwen en te groeien is eigen aan de positieve, wakkere blik van creatieve jeugdwerkers. We laten ons raken door problemen die we als professional zien, zoeken oorzaken, testen creatieve oplossingen. Omdat we bijvoorbeeld merken dat we bepaalde jongeren niet bereiken, omdat we voelen dat onze vrijwilligers gedemotiveerd geraken, omdat we schaarste zien aankomen in budget. Of, op een positieve manier gesteld: omdat we relevanter willen zijn, meer impact nastreven, een versnelling hoger willen schakelen.

Het Innovatielab van De Ambrassade is ontstaan uit dit geloof in de kracht van innovatie. Het project gaf in 2016 – ’17 de kans aan jeugdorganisaties om een zelfgekozen innovatieproces te doorlopen onder begeleiding van experts. Samen met deskundigen zoals Kris Snick (Kessels & Smit), Caroline Godts (Sociale Innovatiefabriek) en Jonathan Stuyven (Kavka) werd gezocht naar de juiste oorzaken en oplossingen, en werden praktijkexperimenten geëvalueerd.

I N N O VAT I E L A B : W I E W I L WAT A A N PA K K E N ?

Graffiti → graffitivzw.be

Geeft ruimte aan creatief communicerende jongeren

Aanbod en vrijwilligerswerking

JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) → jnm.be

Focust als jeugdbeweging op natuur en milieu

Vrijwilligerswerking

IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen → ijd.be

Ondersteunt katholiek jongerenpastoraal

Diversiteit in bereik

AFS Intercultural Programs → afs.org

Stimuleert educatieve uitwisseling

Vrijwilligerswerking en aanbod

Koning Kevin → koningkevin.be

Organiseert creatieve en muzische activiteiten

Doelgroepen

De Ambrassade → ambrassade.be

Maakt jeugdbeleid sterker en straffer

Jeugdinfostrategie herdenken

JEUGDORGANISATIES

“We staan nog niet half zo ver als we ooit droomden. En dat is heel slim van ons.”

THIJS, IJD “ Wij brengen jongeren samen die bezig zijn met zingeving. Dat we lang niet àlle jongeren bereikten, dat beseften we zeer sterk op de Wereldjongerendagen, waar christelijke jongeren van overal samenkomen. Daar ontmoetten we een grote groep jongeren uit de Poolse gemeenschap in Antwerpen. En oh, die kenden we helemaal niet. Al snel bleken er nog meer dan tien andere lokale kerkgemeenschappen hier te zijn, waarmee we dezelfde visie deelden, maar geen contact hadden. Al die jongeren samengeteld, dat is een enorme groep. Het maakt de Vlaamse jongeren die we tot nu toe bereiken slechts een culturele minderheid. Deze jongeren, over de grenzen van verschillende organisaties heen, wat hun culturele achtergrond ook is, bij elkaar brengen in een leuke en inspirerende deelwerking ... daar begonnen we van te dromen. Maar we wisten niet goed hoe eraan te beginnen, en wat zou werken. Van onze coach Kris leerden we hoe we de juiste vragen kunnen stellen aan de betrokken mensen, hoe we kunnen zoeken wat drijfveren kunnen zijn voor hen om mee te werken aan dit verhaal. Want je moet weten, aanvankelijk dachten we dat we moesten beginnen met een uitnodiging voor een samenkomst van die verschillende jongeren. Op Paasmaandag, aan de kathedraal van Antwerpen. En dat daar dan tientallen jongeren zouden op afkomen. We leerden snel dat dat niet zou werken. Jongeren die actief zijn in een geloofsgemeenschap, hebben vaak

ook nog heel wat andere activiteiten op hun agenda. Een datum vinden bleek al bijna onmogelijk. Nee, we waren een fase vergeten, realiseerden we ons. We moesten eerst een vertrouwensband smeden met de belangrijke oudere sleutelfiguren in de verschillende organisaties. De eerste kennismakende gesprekken, daarvoor hadden we een ideale gelegenheid: een internationale viering, hier in Antwerpen, waaraan verschillende gemeenschappen deelnemen. En nu hebben we een afspraak voor individuele, langere babbels, met allemaal mensen die de brug kunnen vormen tussen onze en hun jongeren. Vandaag staan we niet waar we een jaar geleden hoopten te staan. Maar dat is niet erg: dat we wat trager gaan, dat is goed. Onze aanpak is, dankzij de expertise van iemand die iets kent van veranderingsprocessen, grondiger en beter. Om echt resultaat te boeken, moesten we nu eenmaal bewust stilstaan en nadenken. Over een jaar een kleine groep van 10 à 15 jongeren uit verschillende gemeenschappen, daar werken we nu naartoe. Voor het project waren we twijfelaars. We zagen het probleem, maar wisten helemaal niet hoe we dit konden oplossen. Vandaag weten we dat er draagvlak is voor dit idee, dat het probleem zit bij een gebrek aan kennis van elkaar en niet bij een gebrek aan enthousiasme om elkaar te leren kennen. Nu hebben we een plan en contacten, wauw. Ik heb alle vertrouwen in wat volgt.”

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

“Onze coaches waren soms hard en streng. Net wat we nodig hadden.”

L I E S B E T, A F S “ AFS stimuleert intercultureel leren. Vandaag vooral door jongeren de kans te geven in een ander land naar school te gaan. Jongeren willen na hun avontuur in het buitenland regelmatig nog wel iets blijven betekenen voor AFS. En dan kunnen ze vrijwilliger worden. We hebben lokale werkingen waarin ze meedraaien, en ook op ‘nationaal’ niveau zijn er enkele vrijwilligersorganen. Nu, die nationale vrijwilligersgroepen, die doofden uit. Er waren weinig jongeren geïnteresseerd om zich hier te engageren. Dat moesten we dus aanpakken, of beter: heruitvinden. We zagen dat andere organisaties hetzelfde doormaakten, dus daar konden we niet meteen advies gaan vragen. Het Innovatielab gaf ons de unieke kans om ons hierin te laten begeleiden door een expert. Hoe onze coaches – want we kregen zowel begeleiding van Kris als Koen – met ons werkten, dat was heel duidelijk afgebakend maar elke minuut was zinvol. We zouden hen buiten dit project nooit kunnen betalen, en daarom waren ze echt goud waard: hoe vaak krijg je zo’n ervaren en intelligente mens naast je, om je los te trekken als je vast zit? De eerste stap was meteen een historische: op een bijeenkomst in maart kondigden we aan dat we de huidige werking van de nationale vrijwilligersgroepen zouden hervormen. Ondertussen interviewden de stafleden uit een kerngroep enkele vrijwilligers. 25 wilden we er uitgebreid spreken, 20 is gelukt. Op de Ideeëndag zochten we,

staf en vrijwilligers samen, onder begeleiding van onze coach Kris naar de krachtlijnen. Er waren enkele echt duidelijke vaststellingen: dat ze een verantwoordelijkheid en een mandaat willen. Dat ze resultaat willen zien van hun inzet. Dat ze efficiëntie willen, onder andere op vergaderingen. Onze coaches waren soms streng. En dat hadden we nodig. Dat we niet moesten blijven onderzoeken en analyseren wat we eigenlijk al wisten. We moesten daarmee aan de slag, en niet treuren over dat ‘shopgedrag’ van vrijwilligers. We konden niet meer van vrijwilligers vragen wat ze niet zouden geven, omdat ze dat simpelweg niet hebben. Een ‘klein beetje veranderen’ zou ook geen verschil maken, we moesten grondig durven hertekenen. Bovendien wisten onze coaches dat dat makkelijker gezegd was dan gedaan. Ook zij wisten dat er weerstand zou komen, en ze hielpen ons daarmee om te gaan. Het waren de kernvrijwilligers die soms moeite hadden met de vernieuwing. Zij waren immers al jarenlang de dragers van de nationale vrijwilligerswerking. De plotselinge tabula rasa maakte hen onzeker, alsof hun werk van de voorbije jaren niet goed was. Door open te communiceren, participatief en stapsgewijs te werk te gaan, op de rem te gaan staan als dat nodig is, los van elkaar inspirerende vormingen te volgen … zal het ons lukken. Zo groeit ons inzicht. Elke stap in dit proces is waardevol geweest. Zelfs even een stapje achteruit.”

Spread t h Stand e word Speak up out

Op 14 oktober 2018 kiezen we nieuwe gemeenteraden. Jonge mensen willen meepraten, willen het snappen, willen ideeën en meningen delen. Want ’t gaat ook over hùn leven, die gemeenteraadsverkiezingen. Met Debattle kun je als jeugdwerker kinderen en jongeren informeren, sensibiliseren en activeren. NU NAAR DEBATTLE.BE VOOR TOOLS, METHODIEKEN & UPDATES!

I.S.M.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

VERANDEREN, D A’ S E E N K W E S T I E VA N W I L L E N , KU N NEN EN MOGEN

IS ER TIJD?

Dit moet op heel korte termijn (enkele dagen of weken) worden opgelost. ( )

Als we over een jaar iets kunnen implementeren, en een jaar later verbetering zien in praktijk … dat zou mooi zijn. ( )

IS IEDEREEN HET EENS?

Bestuurders zien een probleem, maar de medewerkers of deelnemers niet. Of omgekeerd. Er is geen draagvlak, met iedereen erop. ( )

Alle betrokkenen voelen dezelfde verontwaardiging over het probleem. En vinden het een prioriteit om dit urgent probleem te tackelen. ( )

Geef tijd aan de mensen die hun schouders zetten onder een veranderingsproces.

Geef een mandaat aan jeugdwerkers om aan de slag te gaan. Bestuurders hoeven het proces echt niet zelf te bedenken en te trekken, maar geven wel de ruimte aan de medewerkers om ermee aan de slag te gaan.

➎

IS ER EEN MOTOR?

Trekkers, planning, timing … dat mankeert. Niemand heeft echt een overzicht om te geraken waar we zouden kunnen geraken. ( )

De stuwende kracht komt vanuit iemand die het doel voor ogen houdt, die een planning en een timing heeft voor tussenstappen ... ( )

IS ER GOESTING?

De juiste mensen hebben de passie en energie voor een veranderingsproces. Ze zijn zich bewust van het tandje dat ze zullen moeten bijsteken. ( )

Er is weinig enthousiasme om aan het intensieve traject naar verandering te beginnen. De mogelijke bedreigingen die boven dit proces hangen, halen motivatie onderuit. ( )

Zorg voor een mix van denkers en doeners. En hou het voor beiden boeiend, al zijn er fa-

Meet de temperatuur bij mensen die dit

sen van denken en van doen. En opgelet: bestuurders zijn

proces trekken. Passie en gedrevenheid zal

niet louter denkers, en jeugdwerkers niet louter doeners.

helpen om de juiste mensen te overtuigen.

JEUGDORGANISATIES

Je detecteert een uitdaging, een probleem of een behoefte in je organisatie? Met deze checklist kun je in zeven stappen uitvissen of je organisatie klaar is om dit aan te pakken. En zo niet, dan weet je waaraan je kunt werken.

I S ER RU I M T E VO O R C REAT IV I-

TEIT EN EXPERIMENT?

We kunnen buiten de lijntjes denken, proberen en evalueren. En zo bijleren. Er is ‘veilige speelruimte’. De organisatie is ‘beweeglijk’ genoeg om nieuwe dingen te starten en problemen onderweg op te vangen. ( )

Er mag niet worden gebrainstormd naar fundamenteel nieuwe mogelijkheden. Als we iets zouden uittesten, en het mislukt … dan is het hele verdere proces van tafel. Omdat er weinig vertrouwen, weinig budget … is. ( )

( ) Dit geeft een innovatief plan meer slaagkans. ( ) Dit kan een spelbreker zijn, de tip kan helpen ...

KRIJGEN ALLE BETROKKENEN D E R O L D I E H E N B E VA LT ?

Beslissingen worden louter top down genomen, zonder betrokkenen of specialisten van binnen of buiten de organisatie. Of de belangrijkste mensen in dit proces zijn louter denkers (geen doeners), of omgekeerd. ( )

Heel wat verschillende betrokkenen kunnen participeren aan het traject. Ze kunnen hun ervaringen, meningen en ideeën delen. Het is duidelijk wie meedenkt, wie beslissingen neemt, van wie actie verwacht wordt. ( )

Geef ruimte om te falen en te testen. Een ‘vloeibaar’ organisatieklimaat stimuleert creativiteit en laat toe dat risico’s worden genomen.

Identificeer wie te maken zal krijgen met een verandering, en laat deze doelgroep(en) participeren aan het denkwerk over het proces zelf en de uiteindelijke verandering. Koppel weliswaar niet àlles voortdurend terug. Neem stappen vooruit. Beter een keertje vallen en opstaan, dan wachten en stilstaan.

HOE OPEN DENKT EN W ERKT D E O RG A N I SAT I E?

Mensen binnen de organisatie kijken over ’t muurtje: wat gebeurt er bij andere organisaties? ( )

Het denkwerk en de praktijk van de organisatie laat zich niet inspireren door de wereld errond. ( )

Wees als organisatie ‘verbonden’ in netwerken van andere organisaties, en wees alert voor trends en tendensen.

MEER VAN DAT! Wil je meer weten over sociale innovatie en het Innovatielab? → Mail je vraag naar line.ostyn@ambrassade.be Volg op Fourage van 03.02.2018 de sessie ‘veranderingsmanagement’. → ambrassade.be/fourage-2018

AMBRAS Ã&#x2014; MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

RUIMTE

Samen onder één dak: tips! RUIMTE DELEN IS RUIMTE CREËREN

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

agelijks verdwijnt zes hectare open ruimte. Met de ruimte die we hebben, springen we dus best doordacht om. Creatief gebruik van een gedeeld lokaal of gebouw kan regelmatig een oplossing bieden, bijvoorbeeld voor kinderen, jongeren en jeugdwerkorganisaties die plaats zoeken voor hun vrije tijd.

Samenwerkingen met andere initiatieven (uit andere sectoren) voor gepast onderdak willen we stimuleren. Met een handleiding vol tips, bijvoorbeeld, waarvan hier alvast een proevertje. Want ruimte delen biedt voordelen en surplus voor alle betrokkenen, maar in de hoekjes zitten enkele mogelijke frustraties verstopt. Gaan ‘samenwonen’ vraagt immers om een investering, van iedereen. Soms van middelen, altijd van tijd, energie en organisatietalent.

2 A ANDACHTSPUNTEN ALS JE E I G E N A A R B E N T VA N E E N RU I M T E DIE GEDEELD KAN WORDEN

1. Overleg met personeel, vrijwilligers, buurtbewoners en het lokale bestuur. Je neemt deze nieuwe stap immers best niet halsoverkop, kies voor een participatief proces. Er zullen zonder twijfel betrokkenen zijn die interessante meerwaarde kunnen bieden, bv. inzicht in potentiële geluidsoverlast of parkeerdruk, een netwerk van mensen die kunnen helpen ... 2. Maak een groeiplan, je hoeft niet te snel te gaan. Vergroot de ambitie gerust stap voor stap. Begin met een experimentele fase, die je daarna evalueert. Bijvoorbeeld: →→ Stel je ruimte open voor georganiseerde groepen, en nog niet voor niet-georganiseerde buurtbewoners. →→ Beperk het aantal of type initiatieven dat zich kandidaat kan stellen als medebewoner of –gebruiker. →→ Kies ervoor om eerst bepaalde stukken beschikbaar te maken (bv. de buitenruimte of polyvalente zaal) en niet meteen jullie hele gebouw.

RUIMTE

3 STAPPEN ALS JE T REKKER BEN T VA N E E N I N I T I AT I E F DAT RU I M T E ZOEKT

↑ Het Openbaar Entrepot voor de Kunsten (OPEK) aan de Vaartkom in Leuven huisvest sinds september 2011 negen culturele organisaties, waaronder fABULEUS, Artforum, Mooss en WISPER. Het beschermde douane-

1. Omschrijf heel concreet wat je wilt bereiken met je activiteiten. Dat bepaalt de randvoorwaarden voor de ruimte die je kunt gebruiken. Weet dus eerst wat je wilt, voor je begint te zoeken. 2. Wat zijn de minimale vereisten aan de ruimte die je zoekt? Hoe groot, welke voorzieningen, hoe vaak beschikbaar … ? 3. Inventariseer àlle mogelijkheden, binnen de regio die je wilt bereiken. Waar staat er ruimte leeg? Leg je oor te luisteren binnen je netwerk, via de pers, bij de lokale jeugddienst … Sta open voor verrassende opties, met veel potentieel bv. een ongebruikte kerk, een loods … Vraag het leegstandregister op bij je lokale bestuur. Voor Antwerpen kan je dit bijvoorbeeld online raadplegen.

gebouw in pakketbootstijl uit 1954 wint na verwoede verbouwingen de Architectuurprijs Leuven in 2012. OPEK bestaat uit verschillende theaterzalen, repetitieen expositieruimtes, ateliers, kantoren, vergaderzalen, een multifunctionele cockpit op het dak en een cultureel café.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

→ De Circusplaneet in Gent renoveerde een oude kerk voor hun circusschool en stelt die ook open als buurtcentrum. “We willen een community circus: circus als aanleiding voor meer dialoog, ontmoeting, niet-formele leerkansen.”

MEER VAN DAT! Veel meer tips in de handleiding ‘Ruimte delen’: → ambrassade.be/handleiding-ruimtedelen Kom naar de inspiratiedag ‘Ruimte delen’ op 24.10.2017 met presentatie van ons onderzoek: → ambrassade.be/inspiratiedag-ruimtedelen Schrijf in voor de excursie ‘Gedeelde jeugdwerkinfrastructuur’ van 18.04.2018: → ambrassade.be/excursie-gedeeldejeugdwerkinfrastructuur Vind in de vorige Ambras ook drie goede voorbeelden van ruimte delen: → ambrassade.be/ambras-magazineeerste-editie

RUIMTE

8 S U C C E S FA C T O R E N A L S J E S TA R T O M SA M E N E E N RU I M T E TE DELEN 1. Een gemotiveerd team van trekkers. Drive, engagement, betrokkenheid … die energie is nodig om dit vol te houden, om dit leuk te maken en om anderen te enthousiasmeren. 2. Een sterke visie over waarom je ruimte wilt delen. Hiermee kun je ook anderen overtuigen van het nieuwe idee. 3. Een pragmatische basishouding, zin in àctie. Experimenteren en uittesten, trial and error, problemen oplossen wanneer ze zich voordoen … 4. Creatief ontwerpen en inrichten. Bekijk hoe je aanpassingswerken betaalbaar kunt houden met recupmateriaal. Onderzoek hoe je ruimtes optimaal kunt ontwerpen en inrichten, opdat ze zoveel mogelijk gebruikt kunnen worden. Maak bijvoorbeeld gebruik van flexibele wanden, zet je meubels op wieltjes, zorg voor een elektronisch toegangssysteem of stel een slim sleutelplan op. 5. Duidelijke afspraken. Over hoe een ruimte gereserveerd kan worden. Over wie poetst. Over wie wat betaalt. Over hoe materiaal gedeeld wordt. 6. Goed contract. Met de juiste rechten en plichten voor alle betrokkenen, zonder addertjes onder het gras, met eerlijke prijzen. Een huurcontract biedt meer zekerheid dan een overeenkomst voor 'tijdelijke bezetting'. ←↑

Speelplein KwikKwak uit Brasschaat ge-

bruikt in de zomervakantie binnen- en buitenruimte van een grote school. KwikKwak en de school investeerden zelfs samen in de heraanleg van de speelplaats. Meer dan 70% van de Vlaamse speelpleinen vinden onderdak in ge-

7. Juiste verzekeringen. Maak een goede risico-inschatting en zorg ervoor dat de grootste en meest voorkomende risico's verzekerd zijn. Let er ook op dat verschillende polissen elkaar niet overlappen. Betrek een specialist, bv. een onafhankelijke makelaar.

deelde infrastructuur. In meer dan 30% van de gevallen is dat een school.

8. Ondersteuning door je stads- of gemeentebestuur. Want er bestaan in sommige steden en gemeenten subsidies voor verbouwingen, in functie van gedeeld gebruik. Of andere ondersteuning, in de vorm van onderhoud, sleutelbeheer, juridisch advies …

INBRAAKPREVENTIE

BOUWEN

REGELS

JE LOKAAL EN DE BUURT

VERKEERSVEILIGHEID

ONDERHOUD

PAPIERWERK

BRANDVEILIGHEID

FINANCIERING VINDEN

VERHUREN

Steengoede website voor jeugdverenigingen, gemeentebesturen en andere eigenaars vol praktijkvoorbeelden, publicaties, up-to-date info en tips.

I.S.M.

OPINIE

“Stoefen en fier zijn, dat mag en moet.”

réderique Loones, coördinator jeugdwerkondersteuning en breed jeugdbeleid van De Ambrassade, vindt dat onze jeugdsector te bescheiden is. Inspiratie en overtuiging daarvoor vond hij onlangs in Düsseldorf.

De stad Düsseldorf heeft een groter budget voor jeugdbeleid en jeugdhulp dan de Vlaamse overheid. Dat was het eerste dat we leerden, tijdens de eerste sessie van het 16de Child and Youth Wellfare Congress daar, eind maart 2017. Dat was ook de eerste keer dat de jeugdwerkers van de Vlaamse delegatie hun wenkbrauwen optrokken. Dat een stad zo veel investeert, zegt iets over hoe belangrijk ze jeugdbeleid vindt. Toen de federale minister voor gezin, ouderen, vrouwen en jeugd, de eerste minister van de deelstaat Nordrhein-Westfalen en de burgemeester van Düsseldorf het podium opstapten voor een speech, waren we meteen een tweede keer onder de indruk. Om dezelfde reden: dat belangrijke en invloedrijke mensen tijd hiervoor maken, toont dat ze dit event en thema relevant vinden.

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

“ Zou dat ook bij ons kunnen …? ” vroeg ik me af. Het meest verrassende en inspirerende moment van dit congres moest toen nog komen. Tussen twee workshops uit het gevarieerde aanbod door, planden we even langs de ‘jeugdwerkmarkt’ te passeren. Dat bleek een impressionante expohal vòl standen van jeugdwerk- en jeugdhulporganisaties. Daartussen, op drie dagen tijd, maar liefst 30.000 mensen. Enerzijds jeugdwerkers, doordrongen van engagement en goesting, met een enthousiasmerende uitstraling. Anderzijds een enorm publiek dat nieuwe partners, methodieken, onderzoeken en getuigenissen wilde ontdekken. Deze markt werd bovendien georganiseerd door de overheid, en deelstaat NordrheinWestfalen maakte dan ook gebruik van deze kans om zijn beleid en realisaties met een interessante stand in de kijker te zetten.

Daar stond ik, aan de ingang van deze jeugdwerkmarkt. En de adrenaline gierde door mijn lichaam. Wat volgde was een urenlange wandeling door de steekkaartenbak van bovenlokale jeugdwerkorganisaties van de regio en het land. Dat we in Vlaanderen heel veel gelijkaardige organisaties, projecten en bewegingen hebben, dat kon ik al snel vaststellen. Dat kon ik ook wel duiden: de ontstaansgeschiedenis en cultuur van het Duitse jeugdwerk heeft overeenkomsten met die van ons jeugdwerk. Ik kon een valse wonde laten grimeren bij het Deutsches Jugendrotkreuz. Zag de scouts in hun herkenbare uniform. Maakte kennis met de Duitse broers en zussen van onze Bouworde en ons Evangelisch Jeugdverbond. Weer drong de vraag zich in mijn hoofd op: “ Zou dat ook bij ons kunnen …?” Kan het

OPINIE

Vlaamse Jeugdwerk een expohal tot de nok vullen met een beurs als deze? Ja, volgens mij wel. En daar heb ik goede redenen voor. Collega’s van De Ambrassade lazen alle beleidsnota’s van Vlaamse jeugdwerkorganisaties de voorbije zomer. Die plannen bulken van de ambitie, creativiteit en kracht voor de komende jaren. “ Kin omhoog, borst vooruit ”, denk ik dan. Misschien zetten we vandaag geen jeugdwerkbeurs op poten … omdat we niet graag stoefen. Omdat onze Vlaamse bescheidenheid ons leert om gewoon goed door te werken. Of omdat we al onze energie en tijd in marketing naar onze primaire doelgroep leggen? Minder focus leggen op onze profilering naar andere sectoren, naar partners, naar de gemeenschap? Die Vlaamse terughoudendheid om zichzelf op de kaart te zetten, ‘business te doen’, te netwerken, trots te tonen waar ons hart van vol is … die bescheidenheid, siert die ons?

De jeugdwerksector kan tonen hoe participatie wérkt. Kan bewijzen dat die aanpak werkt. Hoe je drempels echt kunt verlagen. Hoe ruimte voor inspraak werkt, voor jong en ouder. Hoe je die kinderen en jongeren stimuleert om voluit te gaan met hun talenten. Hoe je de geborgenheid biedt voor iemand met wie het minder goed gaat. Hoe je plaats laat om te proberen, en leert herpakken als iets niet lukt.

→→

Het Vlaamse jeugdwerk heeft een boeiende geschiedenis, vol slimme zetten. Die wortels zorgen er zelfs voor dat het een deel van onze cultuur is. Er zit een soort formule achter het jeugdwerk die het ijzersterk maakt, en die zovele andere organisaties kan inspireren.

→→

We hebben zoveel te vertellen, zoveel te delen. Effecten en resultaten. Verhalen en ervaringen. Onderzoek en kennis. Het zou ons sieren als we zouden blinken van trots. En het zou ons nog verder brengen.

Allemaal samen, van jeugdwerk tot onderwijs, van jeugdhulp tot jeugdcultuur en -sport, bereiken we bijna àlle kinderen en jongeren. Het jeugdwerk zelf meer dan 1 miljoen. →→

Het superdiverse aanbod creëert honderdduizenden specialisten, vrijwilligers en professionals, elk met hun ervaring. De ene is specialist in de technische kant van speelruimte, de andere in de kwaliteit van het spel. De ene focust zich op vrije tijd in de natuur, de andere op de stad.

→→

We zién effect. We máken kinderen en jongeren sterker. We leren hen zichzelf en anderen te respecteren en te inspireren. We bieden hen speel- en ontwikkelingskansen. We laten hen grenzen ontdekken bij zichzelf en anderen. Elke jeugdwerker kan zo tientallen kleine verhalen vertellen over grote effecten. Bij zichzelf en bij de jonge mensen waarmee hij werkt.

→→

MEER VAN DAT! Iedereen welkom op hét congres van, voor en met het Vlaamse jeugdwerk ‘#Jeugdwerkwerkt’: → 12 juni 2018 en jeugdwerkwerkt.be Ook zin in jeugdwerkinspiratie uit het buitenland? → jint.be/kalender

AMBRAS × MAGAZINE VOOR JONGE ZAKEN

#Jeugdwerkwerkt … en pauzeert soms voor een spelletje

edereen die samen met ons naar de toekomst van het jeugdwerk wil kijken, steekt op 12 juni de koppen bij elkaar op het congres #Jeugdwerkwerkt. Al nieuwsgierig? Kijk op www. jeugdwerkwerkt.be.

Activak

Karavaan

AFS

Kazou

AFYA

Kei-Jong

Akindo

Kena

Arktos

KLJ (&) Groene Kring

Bizon

Koning Kevin

Bloemenstad

Kriebels (en) Kuren

Bouworde

Kris Kras

Chiro(jeugd Vlaanderen)

Krunsj

CLIP (Vakanties)

KSA

Coderdojo (Belgium)

Lejo

Creafant

(La) Petite Merveille (Kids & Nature)

Crejaksie

Nature

EJV (Evangelisch Jeugdverbond)

Nat(uur en) Wetenschap

Formaat

PAJ

FOS (Open Scouting)

Panta Rhei

Free-Time

(Pedagogisch Instituut J.L.) Vives

Globelink

Pinkster Jong(eren) (Vlaanderen)

Graffiti

Roeland

Groep Intro

Scouts (en) Gidsen (Vlaanderen)

Habbekrats

Sporta-Vakantie

HuJo (Humanistische Jongeren) Idee Kids

(Taalstages) Depauw (Binnenland / Buitenland)

IJD (Interdiocesane Jeugddienst)

(Talencentrum) Le Crayon

JES

(The) Outsider Club

JCW (Jeugd, Cultuur en Wetenschap)

Top Vakantie

(Jeugddienst) Don Bosco

Tsjaka

JRK (Jeugd Rode Kruis)

Tumult

(Jeugdvakanties) Duinen-Heide

Uit de Marge

JKVG

VDS

JNM

VNJ

JOETZ

WJNH (Wel Jong Niet Hetero)

Jonge Helden

YFU (Youth for Understanding)

KAJ

PUZZELPAGINA

AL GOESTING? W I N EEN G RAT I S D UOT IC KE T ! Los deze woordzoeker volledig op (*). Welke woorden

(*) In de woordzoeker vind je alle erkende landelijk georganiseer-

vormen de letters die overblijven in de kader? Stuur

de jeugdverenigingen. Zij zijn een deel van een nog veel grotere

dat voor 30 april 2018 naar dorien.verhavert@ambras-

groep organisaties die een belangrijke rol spelen in het uitge-

sade.be. Wie weet wordt jouw inzending uitgeloot ...

strekte jeugdwerkveld. Duizenden (boven)lokale cultuureducatieve verenigingen, verenigingen voor informatie en participatie,

Goed om weten: spaties, verbindingsstreepjes en wat

politieke jongerenbewegingen, experimentele projecten en ver-

tussen de haakjes staat, mag je negeren.

enigingen â&#x20AC;Ś nodigen we natuurlijk ook uit om mee het congres #Jeugdwerkwerkt vorm en inhoud te geven. Samen met alle anderen met ideeĂŤn of meningen ...

T K R A O U K S

E O R G J L K T

T E R J O N G S

E E G A R T F P

E I E V D A O E

N S N J E O M T

A K D O A E S I

AMBRIAGE

SCHAKEL EEN VERSNELLING HOGER

De Ambrassade ondersteunt jou als jeugdwerker, zodat jij de gaspedaal kunt indrukken. Vormingen, studiedagen, netwerkmomenten, publicaties, websites, experts ... zorgen ervoor dat je klikvast kunt doorrijden. Ambriage toont je dat volledige aanbod van 2017 - ’18, in tientallen kaartjes. Handig, want zo kun je onze initiatieven delen met collega’s of vrijwilligers, naast je bureau hangen of bewaren voor later. BEKIJK ONS AANBOD OP: AMBRASSADE.BE/AMBRIAGE

www.ambrassade.be

Verantwoordelijke uitgever: Eva Vereecke, directeur De Ambrassade

Save the date! Congres #jeugdwerkwerkt 12 juni 2018