Doelen Magazine April, Mei, Juni 2016

SIR SIMON RATTLE

Sterdirigent sluit met zijn Berliner Philharmoniker jubileumprogramma af

BANG ON A CAN MARATHON Non-stop muziek in de geest van downtown New York

ROTTERDAM VIERT DE STAD! 75 jaar wederopbouw in sprankelend feestprogramma

CLASSICAL:NEXT & OPERADAGEN Rotterdam als centrum van de klassieke muziek

18 MEI 1966 | HEDEN GEOPEND: DE DOELEN!

De opening van de Doelen op 18 mei 1966 was grootser dan groots. Het was een iconisch moment: de Doelen was het eerste gebouw in de 26 jaar daarvoor gebombardeerde stad dat niet voor wonen of werken was bestemd.

En dat werd natuurlijk uitbundig gevierd. Koningin Juliana, prins Bernard, burgemeester en wethouders waren erbij, om het gebouw cirkelden tvploegen, er was groot feest op het Schouwburgplein en natuurlijk klonk er Ă­n de Doelen heel veel muziek. Nu, exact 50 jaar later, is het tijd om weer groots feest te vieren.

Herinneringen aan 50 jaar de Doelen leest u op www.doelengeheugen.nl

4

DE DOELEN

VOORWOORD

VOORWOORD Beste bezoeker, Hier ligt hij dan: ons jubileummagazine. Een magazine met een verzameling aan hoogtepunten van het seizoen, die vaak verbonden zijn met de 50-jarige geschiedenis van de Doelen.

Sinds de opening speelt de Doelen een belangrijke rol als hét muziekpodium van Rotterdam. Tevens vervult het een symbolische functie in onze stad. Het was het eerste gebouw na 20 jaar wederopbouw, dat niet bestemd was voor wonen of werken en waar mensen echt trots op waren. Een cultureel keerpunt. Die warme gevoelswaarde is voor mij heel belangrijk.

Mijn eerste aanblik van de Doelen herinner ik me trouwens nog goed. Ik studeerde in de jaren ‘70 in Delft en ging uit in Rotterdam; naar het filmfestival en de Jazzbunker. Het gebouw stond in een lege vlakte omringd door gras - dat moet het Kruisplein geweest zijn. Het leek net een object uit een buitenwijk, maar het stond middenin de stad, slechts 300 meter van het station. Inmiddels heeft de stad het gebouw ingehaald.

Een van de beste dingen die ik ooit heb gezien in de Doelen is de uitvoering van Tristan und Isolde door het Rotterdams Philharmonisch, in de regie van Peter Sellars en met videobeelden van Bill Viola. Dat vond ik werkelijk fenomenaal. Mijn vader was een groot Wagnerliefhebber, dus ik niet. Toen ik in de Doelen opnieuw de muziek hoorde, dacht ik: had hij toch gelijk!

INHOUDSOPGAVE INSTRUMENT IN BEELD Akoestiek Grote Zaal pagina 6

Sir Simon Rattle Onconventionele sterdirigent sluit jubileumseizoen af

Langzamerhand is de Doelen uitgegroeid tot een belangrijk Europees concerthuis. We hebben de reputatie verworven onder musici dat zij bij ons bijzondere dingen kunnen doen en uitproberen.

Dat begon, symbolisch gezien, met de Berliner Philharmoniker.

Zij waren 50 jaar geleden het eerste internationale orkest dat in de Doelen speelde en sluiten nu ons jubileumseizoen in stijl af. Maar ook de jazzscene is onlosmakelijk verbonden met Rotterdam. Een ode aan jazz beleeft u tijdens de Dag van de Rotterdamse Jazz. Of wat dacht u van de Nederlandse première van John Luther Adams met Become Ocean; hiermee won hij de Pulitzer Prize. Wilt u meepraten over de rol van muziek? Sluit dan aan bij ‘s werelds grootste klassieke congres, Classical:NEXT. Hopelijk bent u na al die jaren nog steeds trots op de Doelen.

Wij blijven in elk geval graag een belangrijke maatschappelijke en muzikale bijdrage leveren aan de stad.

Met hartelijke groeten, Gabriël Oostvogel, directeur-voorzitter de Doelen

pagina 8

Bang on a Can Marathon Er is de afgelopen 50 jaar waanzinnig veel gebeurd.

Om deze herinneringen niet te vergeten, hebben we de website doelengeheugen.nl opgezet.

Hier verzamelen we historische verhalen over het concerthuis.

Ik nodig u van harte uit om ook uw herinnering in te sturen.

Manhattan meets Manhattan aan de Maas

pagina 18

DE DOELEN

5

INHOUDSOPGAVE

Tim Knol

Op bezoek bij

Jonge bezoekers in beeld

pagina 26

Het leven van een muzikant

pagina 48

BECOME OCEAN Maak kennis met de oneindig mooie klanken van John Luther Adams

ACHTER DE SCHERMEN In de keuken van de Doelen

pagina 53

EN VERDER pagina 40

Interview David Kweksilber

‘Ik ben een romanticus en liefhebber van understatements.’

pagina 44

Voorwoord | pagina 2 Tips om niet te missen | pagina 5 Rotterdam viert de stad! | pagina 14 Andere geluiden | pagina 20 Historie: In de Doelen maakt

cirkel rond | pagina 21 Vijftig jaar de Doelen gezien vanuit het het Rotterdams Philharmonisch Orkest | pagina 22 De Kindermuziekweek | pagina 32 Rotterdam internationale hoofdstad van de klassieke muziek | pagina 34 Bestel & win | pagina 38 Reacties | pagina 39 Bedankt voor uw steun! | pagina 42 Mahlers Tiende Symfonie | pagina 50 Column Mike Boddé | pagina 52 Schouwburgplein klimaatneutraal | pagina 54 Jubileumpartners | pagina 57

Piano’s Piano’sen en vleugels vleugels nieuw & nieuw &gebruikt gebruikt

Revisie && taxatie taxatie Revisie

Piano’s en Piano’s en Piano’s en vleugels vleugels Piano’s en vleugels vleugels nieuw & gebruikt nieuw & nieuw & gebruikt nieuw & gebruikt gebruikt

Revisie taxatie Revisie taxatie Revisie && taxatie Revisie &&taxatie

Piano’s Piano’sen en vleugels vleugels nieuw nieuw&& gebruikt gebruikt

Revisie &&taxatie taxatie Revisie

Piano-&&vleugelverhuur vleugelverhuur Piano-

Stemmen Stemmen && onderhoud onderhoud

Pianovleugelverhuur Pianovleugelverhuur Piano&&vleugelverhuur Piano&& vleugelverhuur

Stemmen && onderhoud Stemmen &&onderhoud Stemmen onderhoud Stemmen onderhoud

Piano-&&vleugelverhuur vleugelverhuur Piano-

Stemmen Stemmen &&onderhoud onderhoud

ancier Lever van Hétofficiële officiële verkoop- en serviceadres van Steinway & Sons in Nederland.

Hét len verkoop- en serviceadres van Steinway & Sons in Nederland. e o D De De De mooiste pianobeleving Nederland mooiste pianobeleving,van sinds 1868

HétHét officiële verkoopen serviceadres serviceadres van Steinway & in Hét officiële verkoopen serviceadres serviceadres Steinway & in Hét officiële verkoopen van van Steinway & Sons Sons in Nederland.

Nederland. officiële verkoopvan Steinway & Sons Sons in Nederland.

Nederland.

Robijnstraat 5, 1812 RBen Alkmaar, T 072-541 44 00, www.steinwaycenter.nl Robijnstraat 5, 1812 RB Alkmaar, T 072-541 44 00, www.steinwaycenter.nl

DE DOELEN

7

TIPS

TIPS

om niet te missen IN DEZE SPECIALE JUBILEUMEDITIE TIPPEN EX-COLLEGA’S VAN DE DOELEN HUN FAVORIETE CONCERT

WOENSDAG 11 MEI 2016

ZONDAG 10 APRIL 2016

Boheems Vierluik

DoelenKwartet en Ralph van Raat

Celloconcert van Elgar

HUUB VAN DAEL

Directiesecretariaat, Concertprogrammering en Kassa

Zeker ook dankzij de bevlogen musicus en pleitbezorger voor nieuwe muziek Frank de Groot is het door hem opgerichte DoelenKwartet tot een van de toonaangevende kwartetten voor de uitvoering van eigentijds klassiek repertoire gaan behoren. Het kwartet bestaat ruim twintig jaar en dat is best uitzonderlijk voor een Nederlands strijkkwartet.

Samen met de in nieuwe muziek gespecialiseerde meesterlijke pianist Ralph van Raat worden vier werken uitgevoerd van de Engelse componist Thomas Adès, een van de meest interessante jongere componisten van dit moment. Bij de vrij toegankelijke muziek van Adès hoort de luisteraar dingen waarvan je dacht dat je ze al kende op een manier die volstrekt nieuw is.

Adembenemend mooi!

Als kind heb ik klassieke muziek met de paplepel ingegoten gekregen. Er werd thuis veel naar klassieke muziek geluisterd en we werden een paar keer per jaar meegenomen naar een concert in de Doelen.

Toen ik bij de Doelen ging werken, was ik bijna geen avond meer thuis. Genieten van de prachtige concerten en mijn kennis van de klassieke muziek vergroten, daarbij geholpen door mijn ‘baas’ Huub van Dael en mijn collega/kamergenoot Evelien Masselink. Ik was er altijd trots op in het grootste concertgebouw van Nederland te werken. De componist Elgar was voor mij een ontdekking waardoor de cello een van mijn favoriete instrumenten is geworden.

Dit concert wil ik zeker niet missen!

EVELIEN MASSELINK Directiesecretariaat en Marketing en communicatie

Toen ik bij de Doelen kwam kende ik eigenlijk alleen maar symfonische muziek en grote koorwerken. Maar de liefde voor kamermuziek groeide doordat ik bij de zondagochtendserie betrokken was. Talloze zondagen zat ik in de Jurriaanse Zaal, en hoorde er allerlei nieuwe stukken. Ik werk niet meer in de Doelen, maar mijn hart ligt er nog wel, want dat verloor ik aan het hele Rotterdams Philharmonisch Orkest, en aan één persoon in het bijzonder. Daardoor ben ik vaak bij concerten van het Rotterdams Philharmonisch. De prachtige klank en emotie die Julien Hervé, mijn overbuurman, met zijn klarinetspel overbrengt wil ik niemand ontzeggen. Samen met orkestcollega’s brengt hij een prachtig programma. Ik zeg: gaan!

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 69.

oud-directeur

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 63.

DONDERDAG 14, VRIJDAG 15, ZONDAG 17 APRIL 2016

KARIN ’T HART

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 64.

VRIJDAG 8 APRIL 2016

Koninklijk Concertgebouworkest FRED DE JONG Bedrijfsleider

In de zeer vele jaren dat ik met veel genoegen in de Doelen heb mogen werken als bedrijfsleider heb ik vele mensen, groepen, gezelschappen en orkesten ontmoet. Waar ik áltijd naar uitkeek waren de concerten met het Koninklijk Concertgebouworkest, steeds opnieuw was dat een fantastische ervaring.

Op 8 april 2016 zullen het KCO en het Nederlands Kamerkoor u een fantastische avond bieden in de Grote Zaal met het Magnificat van Johann Sebastian Bach.

Na de pauze staat de Eerste Symfonie van Brahms op het programma. Kortom een feestavond. Zie ik u in de Doelen?

Kijk voor meer informatie over dit concert op pagina 61.

8

INSTRUMENT IN BEELD

DE DOELEN

AKOESTIEK ‘Luister, hoe mooi dat geluid wegsterft!’

INSTRUMENT IN BEELD

In de rubriek ‘instrument in beeld’ worden bijzondere instrumenten uitgelicht.

Dit keer doen we het anders en duiken we in de wereld van de akoestiek.

Geluidsdeskundige Hans Matser verrichtte in de jaren ’60 geluidsmetingen voor de nieuwbouw van de Doelen. Nu is hij met pensioen en vertelt hij met passie over zijn geliefde vak.

DOOR GILLES DE SITTER | FOTO’S SANNE DONDERS

DE DOELEN

9

INSTRUMENT IN BEELD

We staan in de Grote Zaal, aan de rand van het podium waarop de heer Matser net een oude versleten grijze koffer heeft gelegd. Matser klapt in zijn handen, alsof hij even moet controleren of de zaal nog wel voldoet. ‘Hoor je dat’, zegt hij, ‘hoe mooi dat geluid wegsterft. Dat komt door de neuzen.’

Neuzen? Hij wijst naar de hoekige marmeren uitsteeksels die aan het wandvlak voor de ring zijn bevestigd. ‘Dat zijn diffusors. Die zorgen voor een gelijkmatige verstrooiing van het geluid.’

Galmtijd is ook een belangrijk begrip in professionele kringen. Vaak dienen bekende concertzalen, die hun akoestische superioriteit bewezen hebben, als voorbeeld. Wenen, Boston, Amsterdam. ‘Het Concertgebouw in Amsterdam is een fantastische zaal’, zegt Matser. ‘Die heeft een galmtijd van twee seconden, bij volle bezetting.’ Bij het ontwerp van de Grote Zaal van de Doelen werd die waarde als uitgangspunt genomen. ‘Probleem is dat deze zaal erg groot is. We liepen tegen allerlei complicaties aan.’ Hij noemt het hoge volume van de lage tonen. ‘Die bassen klonken te hard door.’ Matser kijkt naar de geribbelde panelen boven de loges. ‘De dozen die je daar ziet hangen hebben een bepaalde frequentie. Ze absorberen de laagste tonen en fungeren ook als diffusor.’

Als hij zijn koffer opent, tovert hij een paar ringbanden tevoorschijn. Het zijn oude rapportages die direct de tijdsgeest van toen verraden. Geen digitale meettechnieken, maar alles analoog en visueel vastgelegd in overzichtelijke diagrammen.

Hij bladert door het rapport en legt de ringband open op een pagina waarop een plaatje staat met talloze pijlen. ‘Die pijlen geven de richting van het geluid weer. Direct en indirect geluid. Dat laatste kan een hinderlijke echo veroorzaken.’

Als ‘beginnend geluidsjongetje’ verrichtte Matser voor TNO vele geluidsmetingen die hij uitvoerde in opdracht van professor Kosten, een gerenommeerde naam in de wereld van de sonologie. ‘Die metingen deden we in eerste instantie in een model met een schaal van 1 op 10. Daardoor moest het frequentiegebied, waarbinnen gemeten werd, een factor tien hoger zijn dan in werkelijkheid.’

Later, vlak voor de officiële opening van de Grote Zaal in 1966 ,werden er ook testmetingen gedaan met orkest. ‘Het kussentjesconcert’ zegt Matser. ‘Er stonden nog geen stoelen in de zaal, dus nam iedereen een kussentje mee, anders zat je op het kale beton.’ Publiek, pers en genodigden vonden het geweldig. ‘In werkelijkheid hadden we die mensen hard nodig ter vervanging van de geluidsabsorberende stoelen die nog geplaatst moesten worden.’

De marmeren diffusors zorgen voor een gelijkmatige verstrooiing van het geluid.

De originele meetapparatuur van de heer Matser.

HANS MATSER

Het kussentjesconcert waarbij publiek plaatsnam op zelf meegebrachte kussens.

Er werd een pistoolschot gelost om de galmtijd te meten.

10

PORTRET SIR SIMON RATTLE

SIR SIMON RATTLE PORTRET

Onconventionele sterdirigent sluit jubileumseizoen af DOOR PAUL JANSSEN

DE DOELEN

PORTRET SIR SIMON RATTLE

11

© Monika Rittershaus

DE DOELEN

12

PORTRET SIR SIMON RATTLE

Het jubileumseizoen van de 50-jarige Doelen krijgt op 11 juni ter afsluiting een krachtig uitroepteken. De Berliner Philharmoniker, het gezelschap dat vijftig jaar geleden als eerste buitenlandse orkest de zaal betrad, keert terug. Uiteraard met hun spraakmakende chef-dirigent op de bok die nog tot 2018 de Berlijnse scepter zwaait: Simon Rattle. Een beknopt portret.

‘Als de maker van de menselijke ziel gevraagd zou worden om een tweede Simon Rattle te maken, moet hij twee delen Paul McCartney mengen met een deel Tony Blair’, zo meende de Engelse Norman Lebrecht fijntjes. En in Duitsland werd Rattle in eerste instantie een tweede ‘Von Karajan’ genoemd, en dat was niet bedoeld als compliment. Zijn Mahlers waren een ‘triomf’, zijn lezing van Sibelius is altijd een ‘openbaring’, maar met zijn Verdi-opera’s sloeg hij de plank weer volledig mis, aldus de critici.

Simon Rattle is zo al jaren een van de meest besproken dirigenten. En eigenlijk is het heel simpel. Of men loopt met hem weg, zoals de musici van het Rotterdams Philharmonisch Orkest jaren geleden deden, of men kan niet aan hem wennen, zoals de musici van het Koninklijk Concertgebouworkest ooit ondervonden. In elk geval is en blijft hij een briljant dirigent die even opmerkelijk als onconventioneel kan zijn. Vooral omdat hij niet alleen de muziek dient, maar zich ook zeer bewust is van de luisteraar en altijd wegen vindt om meer publiek aan zich te binden. Zo dirigeerde hij in 2012 tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen het London Symphony Orchestra dat Chariots of Fire van Vangelis speelde terwijl Rowan Atkinson (Mr. Bean) voor een uitzinnig publiek een act met één vinger op de vleugel uitvoerde. Rattle kreeg uiteraard commentaar, maar relativeerde alles vrolijk. ‘Ik vond het geweldig en het was fantastisch dat we tenminste eens een keer een openingsceremonie hadden met wat humor.

Al zeiden mijn Duitse vrienden later: het was best mooi, maar waar ging het allemaal over.’ Het typeert de dirigent. Hij gaat zijn eigen weg, doet wat hij doet altijd tot in de puntjes voorbereid en haalt over kritiek zijn schouders op.

Op 11 juni staat hij – ongetwijfeld voor het laatst – als chef-dirigent van de Berliner Philharmoniker in de Doelen met een mooi Engels-Duits programma.

Al in 2013 kondigde hij tot veler verrassing aan dat hij in 2018 zijn dirigeerstok in Berlijn neer zal leggen. Zijn opvolger, Kirill Petrenko, staat al klaar. De flamboyante Engelsman heeft dan ruim vijftien jaar voor het orkest gestaan. Dat Rattle in 2002 de opvolger van Claudio Abbado werd, leek verrassend. Hij gold toen immers nog steeds als een jonge hond die niet met zich liet sollen en die het City of Birmingham Symphony Orchestra van nietszeggend provinciaal clubje tot wereldorkest had getransformeerd.

Moest juist hij de Duitse tradities gaan bewaken?

‘GRIJZE GROOTVADER’ Met Simon Rattle kozen de musici aan het begin van de eenentwintigste eeuw ook vooral voor vooruitgang, vernieuwing. En dat was een dappere keuze van een orkest dat geldt als een symfonisch instituut. Rattle had in Birmingham laten zien dat hij niet alleen een orkest op de kaart kon zetten, maar ook dat hij inventief genoeg was om alle moderne communicatiemiddelen in te zetten om orkest en publiek met elkaar te verbinden.

DE DOELEN

DE DOELEN

PORTRET SIR SIMON RATTLE

In Berlijn had hij niet alleen een traditie te bewaken die door grote dirigenten als Wilhelm Furtwängler en Herbert von Karajan was geïnstalleerd, maar ook de taak nieuw licht te werpen op het symfonieorkest van de eenentwintigste eeuw. En Rattle slaagde de afgelopen jaren glansrijk. Niet alleen bracht hij vele klassiekers die tot de traditie van de Berliners gerekend kunnen worden opnieuw tot leven – recensenten spraken onder andere van ‘fabuleus partnerschap’ en ‘perfectie ontmoet doorzichtigheid’ bij de opname van Brahms’ Eerste Pianoconcert met Krystian Zimerman als solist – ook bracht hij de Berliners het digitale en social mediatijdperk binnen met de Digital Concert Hall, voerde hij een grootscheepse verjonging van de orkestmusici door (‘U moet weten dat ik tegenwoordig een orkest van teenagers leidt’, zei Rattle al eens gekscherend.

‘Het is behoorlijk eenzaam op de bok en het is fijn als je een beetje contact hebt omdat je zelf verder geen geluid voortbrengt. En als je gezamenlijk van een frase kunt genieten is het helemaal geweldig.’

’Als je de Berliner Philharmoniker tegenwoordig ziet, ben ik een oude grijze grootvader die er voor staat’) en moderniseerde hij de orkestklank niet alleen door zelf een transparantere sound voor te staan, maar ook door het wat traditie aangaat stuurse orkest te confronteren met een grote voorraad hedendaagse muziek en gastdirigenten uit de hoek van de historische uitvoeringspraktijk.

OP GEVOEL Maar ondertussen blijft de Berliner Philharmoniker het orkest dat het altijd geweest is, ondanks de enorme verjonging. ‘Het zijn vooral de jonge buitenlandse musici in het orkest die gefascineerd zijn door de sound van de Berliner’, verklaarde Rattle de continuïteit in klankkleur. ‘Zij willen die klank.

13

14

DE DOELEN

PORTRET SIR SIMON RATTLE

WIST U DAT...

DE DIRIGENTENCARRIÈRE VAN SIMON RATTLE IN VOGELVLUCHT 1974-1977 assistent-dirigent Bournemouth Symphony Orchestra

1977-1979 assistent-dirigent Royal Liverpool Philharmonic 1980 vaste gastdirigent Rotterdams Philharmonisch Orkest 1980-1998 chef-dirigent City of Birmingham Symphony Orchestra 1992 vaste gastdirigent Orchestra of the Age of Enlightenment 2002-2018 chef-dirigent Berliner Philharmoniker VANAF 2017 chef-dirigent London Symphony Orchestra

YOUTUBE -

Simon Rattle plaatst op YouTube geregeld een persoonlijke boodschap. Zo kondigt hij het bezoek van de Berliner Philharmoniker aan de Doelen aan en vermeldt hij er monter bij dat het orkest ‘voor het eerst naar een van de mooiste concertzalen van Europa’ komt. Dat is niet waar. De Berliner Philharmoniker was op 15 juni 1966 het eerste buitenlandse orkest dat in de Doelen optrad. In de openingsserie van de op 18 mei van dat jaar geopende Doelen speelde het Berlijnse orkest onder leiding van Herbert von Karajan, die zich zeer lovend over de zaal uitliet. Hij wenste wel dat voor het concert de airconditioning werd uitgezet, vanwege angst voor een onderkoeld orkest.

Zie www.dedoelen.nl/ simonrattle

BERLINER PHILHARMONIKER OP INTERNET -

De Berliner Philharmoniker is in vele vormen te beluisteren en te zien op www.digitalconcerthall.com. De interviews en educatieve projecten kunnen gratis bekeken worden, voor de vele concerten die teruggekeken kunnen worden is een abonnement vereist.

DE CHEF-DIRIGENTEN VAN DE BERLINER PHILHARMONIKER -

1882-1887 Ludwig von Brenner 1887-1893 Hans von Bülow 1895-1922 Arthur Nikisch 1922-1945 en 1952-1954 Wilhelm Furtwängler 1945 Leo Borchard 1945-1952 Sergiu Celibidache (ad interim) 1954-1989 Herbert von Karajan 1989-2002 Claudio Abbado 2002-2018 Sir Simon Rattle VANAF 2018 Kirill Petrenko

OVER ZIJN BEHEERSING VAN DE DUITSE TAAL -

‘Ik ben er nog lang niet en ik ben jaloers op mijn kinderen die drietalig opgroeien. Zij hebben geen probleem of het nu Tsjechisch is, Engels of Duits.

Een van mijn zoons zei op vijfjarige leeftijd al tegen mij: Papa, als jij Duits praat ben jij de enige die precies weet wat je zegt. De anderen hebben geen idee.’

DE DOELEN

15

PORTRET SIR SIMON RATTLE

‘Als de maker van de menselijke ziel gevraagd zou worden om een tweede Simon Rattle te maken, moet hij twee delen Paul McCartney mengen met een deel Tony Blair’ - Norman Lebrecht

En op een of andere manier behoudt het orkest die buitengewoon rijke sound die komt vanuit de bassen en in golven door het orkest reist. De musici van de Berliner zijn nooit in staat geweest een pizzicato spatgelijk te spelen, dat kunnen ze nog steeds niet.

Ze weigeren om een ritme te tellen, ze moeten het voelen. Dat is waarom dit orkest zo anders klinkt dan bijvoorbeeld het London Symphony Orchestra dat het ritme telt en met een verbazingwekkend scherpe sound komt. In Berlijn wil ik soms de haren uit mijn hoofd trekken en zeggen: ‘in hemelsnaam jongens, dit is gewoon een triool. Maar als ik het ritme hier strak aangeef zoals bij Engelse en Amerikaanse orkesten, raken de musici in de war.’

RATTLE EN ROTTERDAM Dat juist Rattle nu dit orkest met zijn wonderlijke sound vijftig jaar na Von Karajan in de Doelen kan presenteren stemt hem vreugdevol. En dat heeft alles te maken met de lange relatie die hij zelf met Rotterdam heeft. Op 23-jarige leeftijd was Rattle al in beeld om Edo de Waart op te volgen bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Het werd uiteindelijk David Zinman, omdat men Rattle toch te jong achtte, maar toen hij in februari 1978 inviel voor een zieke Gerd Albrecht en voor het eerst voor het orkest stond maakte hij grote indruk. Toenmalig concertmeester Gerard Hettema zei na de eerste repetitie tegen artistiek leider Willem Vos: ‘Je houdt het niet voor mogelijk, maar hij weet dingen van het vak dirigeren die een ander pas na dertig jaar weet’.

Zijn tact in de omgang met de musici, zijn flair en zijn haast intuïtieve begrip van de muziek maakten hem direct geliefd.

Hij werd als mogelijke chef definitief weggekaapt door het City of Birmingham Orchestra, maar in 1980 strikte het Rotterdams Philharmonisch Rattle als vaste gastdirigent, waarmee men een regelmatige terugkeer naar Rotterdam verzekerde.

Hoewel de relatie nimmer bekoelde, kwam Rattle door zijn volle agenda in de jaren negentig steeds minder frequent naar Rotterdam. Toch is de kans dat hij na 2018 vaker naar Rotterdam kan komen aanwezig. Hoewel hij zichzelf ‘niet geschikt acht als gastdirigent’ wil hij meer ruimte, ook al heeft hij steeds gezegd dat hij na de Berliners ‘een nieuwe muzikale familie’ wilde hebben. En die krijgt hij. Rattle heeft de geruchten over de overstap naar LSO lange tijd cryptisch terzijde geschoven, maar in maart 2015 werd bekend dat hij vanaf seizoen 2017-2018 chef-dirigent wordt in Londen.

De reden voor zijn vertrek bij de Berliner Philharmoniker laat hij verder graag in het midden, maar het heeft ongetwijfeld veel met vrijheid en vaderschap te maken. De inmiddels 60-jarige Rattle is al weer vele jaren gelukkig met de Tsjechische sopraan Magdalena Kozená en het stel heeft inmiddels drie kinderen waarvan de jongste, Rattles eerste dochter, nog een peuter is. ‘Mijn familie en ik houden van Berlijn en we gaan niet verhuizen’, zo laat hij iets van zijn toekomst doorschemeren. ‘Het gaat er mij vooral om vaker thuis te zijn, om het even wat ik ga doen en waar ik terecht kom. Het is nu Magdalena’s beurt om absoluut het beste te maken van de jaren die zij nog voor zich heeft als zangeres.’ Gelukkig is Londen, net als Rotterdam, niet zo ver vliegen.

Dit evenement maakt deel uit van

Kijk voor het hele programma op www.rotterdamviertdestad.nl

Concertsponsor

16

ROTTERDAM VIERT DE STAD!

DE DOELEN

ROTTERDAM VIERT DE STAD! met 50-jarige Doelen

Rotterdam bloeit als nooit tevoren. Zo mag Rotterdam zich 75 jaar na het bombardement officieel Beste Binnenstad van Nederland noemen en verschijnt de stad internationaal op tal van lijstjes als ‘must see’bestemming. De 50-jarige Doelen is het eerste grote culturele icoon van de vernieuwde stad. Hoog tijd nu voor de manifestatie Rotterdam viert de stad! Met 75 verhalen van Rotterdammers, films, tentoonstellingen, theater, dans, stadsexpo, routes en veel meer. Directeuren Johan Moerman (Rotterdam Festivals) en Gabriël Oostvogel (de Doelen) lichten toe.

DOOR HELMUT DE HOOGH

DE DOELEN

ROTTERDAM VIERT DE STAD!

‘Die maatschappelijke verankering, dat volkspaleisachtige, de huiskamer van de stad willen zijn, dat is wat de Doelen zo bijzonder maakt.’

GABRIËL OOSTVOGEL DIRECTEUR DE DOELEN

Allebei voelen ze zich geworteld in Rotterdam. Directeur van de Doelen Gabriël Oostvogel werkte maandenlang in de Rotterdamse haven, toen hij nog bouwkunde studeerde in Delft. ‘Elke dag op een ander schip, ik heb de hele haven leren kennen.’

Johan Moerman, directeur van Rotterdam Festivals, vertelt: ‘Ik ben opgegroeid met Rotterdam. We keken uit op de Nieuwe Waterweg waar schepen uitvoeren naar havensteden in de hele wereld.’

Oostvogel roemt de enorme veerkracht van de stad: ‘Op 14 mei 1940 was het bombardement. En al op 18 mei kreeg stadsarchitect Witteveen de opdracht een nieuw stadsplan te tekenen.

Die 18 mei werd Opbouwdag. Elk jaar werd gevierd dat de stad met nieuwe gebouwen weer een stukje verder was. De wederopbouw was een megaprestatie. Van de haven was na de oorlog niets over en binnen twintig jaar was het de grootste haven ter wereld. Het is begrijpelijk dat daar aanvankelijk alle aandacht naar uitging. Maar op Opbouwdag 18 mei 1966 ging de Doelen open.

Als bekroning van de wederopbouw, want zo werd dat gevoeld. Het was een keerpunt in de culturele opbouw van de stad. Het succes was ongekend. Er kwamen drie maal meer bezoekers dan verwacht. Dat werd het Doeleneffect genoemd, het is een gebouw dat de stad verheft.’

Moerman vult aan: ‘Met de opening van de Doelen werd een nieuwe fase ingeluid. Er kwam veel meer aandacht voor kwaliteit van leven en de opbouw van het culturele klimaat.

Dat rechtvaardigt een belangrijke plek voor de Doelen in de manifestatie Rotterdam viert de stad!

Het leuke vind ik dat de Doelen voor alle Rotterdammers is. Naast klassieke muziek, maakte ik er, bijvoorbeeld, op uitnodiging van Kaapverdische jongeren, een legendarisch concert van Cesária Évora mee. Er ging een siddering door de zaal.’ Het jubileum van de Doelen, de nieuwe energie in de stad en 75 jaar wederopbouw zijn de aanleidingen voor de culturele manifestatie Rotterdam viert de stad!

Een manifestatie waarin mensen centraal staan.

17

18

DE DOELEN

ROTTERDAM VIERT DE STAD!

‘Door onze bijzondere geschiedenis hebben we nu eenmaal die enorme drive om telkens weer beter te willen zijn dan vandaag.’

JOHAN MOERMAN DIRECTEUR ROTTERDAM FESTIVALS

Vanaf 20 maart, tijdens een spectaculair openingsevent, krijgt een zevental markante wederopbouwgebouwen, waaronder de Doelen, letterlijk een gezicht. Speciaal voor dit project Head Lights ontwerpt ProArtsDesign kunstwerken in de vorm van gezichten die met laserprojecties en animaties tot leven worden gewekt. Ze verbeelden 75 Rotterdammers, van de bouwers van toen tot de bouwers van nu.

De andere gebouwen zijn het Groot Handelsgebouw, het Timmerhuis, het Maritiem Museum, het Nieuwe Instituut, de Bibliotheek Rotterdam en De Bijenkorf. Die gebouwen worden overdag met elkaar verbonden door diverse routes.

In de avond geeft lichtprogrammering mensen de kans om de stad op een nieuwe manier te ontdekken.

Het klapstuk van de stadsexpositie Head Lights is de onthulling van De Nieuwe Rotterdammer op het Schouwburgplein. Dat is een twintig meter hoge interactieve licht- en laserinstallatie in de vorm van een jonge Rotterdammer.

Moerman: ‘Deze Nieuwe Rotterdammer staat voor vernieuwing en de typisch Rotterdamse stadscultuur en verbeeldt dat de stad nog steeds jong is en bijleert’.

Dat continue bijleren geldt ook voor de Doelen. Oostvogel: ‘We spelen in op de demografische verandering in de stad. Die maatschappelijke verankering, dat volkspaleisachtige, de huiskamer van de stad willen zijn, dat is wat de Doelen zo bijzonder maakt.

De zalen zijn gemaakt voor klassieke muziek, maar we willen er voor alle bevolkingsgroepen zijn, bijvoorbeeld met Turkse, Iraanse, Marokkaanse of Kaapverdische muziek of een popevenement als Songbird’.

Rotterdam viert de stad! is al begonnen met diverse debatten, talentprogramma’s en een educatielijn, maar komt deze maanden pas echt op gang met maandenlange publieksprogrammering. Moerman: ‘We starten met een collegetour met gezichtsbepalende Rotterdammers als Jandino, Wilfried de Jong en Nelli Cooman.

DE DOELEN

19

ROTTERDAM VIERT DE STAD!

Er is de première van het filmproject ‘This is where reconstructions starts’ samen met het International Film Festival Rotterdam. Museum Boijmans Van Beuningen doet mee door in Rotterdam gevestigd talent een podium te bieden, het nieuwe Museum Rotterdam biedt een tentoonstelling over de nieuwe stad en er is een geweldig buitenprogramma. En in mei is er uiteraard het 50-jarige jubileum van de Doelen. Dat valt samen met de Operadagen en Classical:NEXT, ’s werelds grootste bijeenkomst op het gebied van klassieke muziek. Zo ontstaat een mooi muziekblok in de stad.

Achter de schermen van Rotterdam viert de stad! proberen we iets te bereiken dat verder reikt. Rotterdam heeft een relatief jonge bevolking die cultureel steeds diverser wordt. Door de wensen van dit jonge publiek mee te nemen, willen we de cultuursector vernieuwen. Dat is een belangrijke slag om te maken en daar maken wij ons hard voor. Door onze bijzondere geschiedenis hebben we nu eenmaal die enorme drive om telkens weer beter te willen zijn dan vandaag. Dat maakt het zo leuk om hier te wonen, te werken en te genieten van kunst en cultuur.’

HIGHLIGHTS VANAF 20 MAART

ROTTERDAM VIERT DE STAD! De Nieuwe Rotterdammer Het klapstuk van de stadsexpo is de onthulling van De Nieuwe Rotterdammer op 20 maart op het Schouwburgplein.

Een circa vijftien meter hoge interactieve licht- en laserinstallatie in de vorm van een jonge Rotterdammer. Er is gekozen voor een jonge ‘Rotterdammer’ omdat deze symbool staat voor vernieuwing en toont dat je in deze stad altijd weer opnieuw kunt beginnen. Net zoals de stad zelf ooit vanaf nul weer is opgebouwd. (t/m 31 juli 2016)

Routes Ontdek de routes die leiden langs de stadsexpo Head Lights en laat je onderweg verrassen door tal van kunstprojecten en leuke randprogrammering! Centrum Rotterdam. (t/m 31 juli 2016)

Stadsexpo Head Lights Met een interactieve, dynamische markering van laserprojectie en animatie krijgen zeven markante Rotterdamse wederopbouwgebouwen, waaronder de Doelen, letterlijk een gezicht. Samen vertellen ze het verhaal van Rotterdam. (t/m 31 juli 2016)

8 mei

Erasmusbrug versierd Rotterdam viert de stad en hangt letterlijk de slingers op! En wel aan de Erasmusbrug. Dit Rotterdamse icoon wordt tijdens de culturele manifestatie een ware eye catcher!

Preview in de Doelen op De Rotterdam Suite: acht concerten van The New Rotterdam Jazz Orchestra op acht iconische locaties tussen 24 juni en 10 juli.

11 juni De Berliner Philharmoniker, dat 50 jaar geleden als eerste buitenlandse orkest in de Doelen speelde, sluit samen met chef-dirigent Sir Simon Rattle en pianist Krystian Zimerman het jubileumseizoen van de Doelen af.

Meer informatie www.rotterdamviertdestad.nl

20

DE DOELEN

ONDER DE LOEP

Met het New Yorkse nieuwe muziekplatform Bang On A Can heeft de Doelen een warme band. Alle reden voor een Bang On A Can Marathon: non-stop optredens van drie uur ’s middags tot diep in de avond, vol verrassende muzikale contrasten, helemaal in de geest van New York en Rotterdam down town. Kom op deze pagina’s alvast in de juiste sfeer!

BANG ON A CAN MARATHON MANHATTAN MEETS MANHATTAN AAN DE MAAS

WAT IS BANG ON A CAN?

WAAR STAAT BANG ON A CAN VOOR?

Bang on a Can is een in 1987 in New York opgericht muziekplatform. Oprichters zijn componisten Julia Wolfe, David Lang (vorig seizoen composer in residence in de Doelen) en Michael Gordon. De San Francisco Chronicle noemde het collectief ‘the country’s most important vehicle for contemporary music’.

Het collectief zet zich met tomeloze energie in voor de ontwikkeling en verspreiding van nieuwe muziek. De componisten slechten de grenzen tussen ‘lage’ en ‘hoge’ cultuur; iedere muzieksoort van klassiek tot rock, van folk tot minimal komt terug in de composities van dit drietal. Bang on a Can leidt musici van de toekomst op, richt ensembles op, ondersteunt jonge componisten en musici in ontwikkelingslanden, zet opdrachten uit aan andere componisten, maakt cd-opnames en reist de wereld rond om concerten te geven.

DAVID LANG

DE DOELEN

21

ONDER DE LOEP

‘Bang on a Can Marathon stays as eclectic and playful as ever’ - NEW YORK TIMES

HEEFT U EVEN? Bang on a Can is bekend geworden met muzikale marathonuitvoeringen. Tijdens deze uitvoeringen klinkt een eclectische muzikale mix en publiek wordt opgeroepen vooral in T-shirts en jeans te komen en het concert in en uit te lopen wanneer men maar wil. De langste marathon duurde 26 uur, ter ere van het 20-jarig bestaan van dit evenement. De marathon in de Doelen duurt (gelukkig?) iets korter, maar kent dezelfde sfeer.

WAT GEBEURT ER TIJDENS DE BANG ON A CAN MARATHON IN DE DOELEN? Dat weten we misschien pas op de dag zelf. En ook dat is onderdeel van de Bang on a Can Experience. Er is veel wat we al wél weten: er klinken bekende stukken van Julia Wolfe, Michael Gordon en David Lang, Music for Airports van Brian Eno staat in verschillende bewerkingen op het programma, Peter Harden schrijft speciaal voor deze marathon een gloednieuw werk en er zijn gesprekken met musici en componisten. Het complete programma staat in de concertagenda achterin dit magazine.

BESTEL KAARTEN

zaterdag 23 april 2016 | Grote Zaal 15.00 - 22.00 uur

BANG ON A CAN MARATHON

door Bang on a Can All-Stars Ashley Bathgate cello Robert Black bas Vicky Chow piano David Cossin slagwerk Mark Stewart gitaar Ken Thomson klarinet, saxofoon Andrew Cotton geluid Ensemble Klang en Codarts compositie-afdeling www.dedoelen.nl Dit evenement maakt deel uit van

MICHAEL GORDON JULIA WOLFE

© Peter Serling

Kijk voor het hele programma op www.rotterdamviertdestad.nl

22

DE DOELEN

ANDERE GELUIDEN

ANDERE GELUIDEN Tips buiten de muren van de Doelen

WOLFGANG APP: MOBIEL ÁÁN IN DE ZAAL Wolfgang is een smartphone app voor klassieke muziek. Voor gebruik ín de concertzaal.

Terwijl de musici spelen, ‘vertelt’ Wolfgang de concertganger wat hij of zij precies op dat moment hoort in de muziek. De app is ontwikkeld vanuit de gedachte dat je meer van muziek geniet als je er meer over weet. De app wordt ingezet in onder meer Muziekgebouw aan ’t IJ, TivoliVredenburg en in de Doelen. www.wolfgangapp.nl

Uit logeren Judith van den Berg en Wibbine Kien (foto) startten enkele jaren geleden Wake up in it, een initiatief om kunstliefhebbers tijdens grote evenementen de kans te geven bij een kunstenaar, musicus of designer te logeren.

Een unieke kans om een persoonlijke ontmoeting te combineren met een kijkje achter de schermen van de architectuur.

Tijdens de IABR (Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam, 23 april t/m 10 juli) kun je als bezoeker gekoppeld worden aan een Rotterdams architectuurtalent; inclusief overnachting bij de architectuurtopper! Extra spannend: het blijft tot na het boeken een verrassing bij welke gastheer/ gastvrouw je wordt ondergebracht. De prijzen voor zo’n match met overnachting en ontbijt: € 90 voor één persoon en € 140 voor twee.

Meer over Wake up in It: www.wakeupinit.com Meer over de IABR: www.iabr.nl

EVERT EN HERMAN KRAAIJVANGER ARCHITECTONISCHE NOBLESSE

Voor het goede doel Roberto de Lujo is het pseudoniem van een componist die weliswaar geen noten kan lezen, maar dat compenseert met een uitstekend muzikaal gehoor en gevoel. Als executive producer en studio-eigenaar kent hij vele musici persoonlijk en zij hebben Roberto geholpen met het uitbrengen van 15 van zijn eigen nummers op de cd Neither Here Nor There. De opbrengst van de cd gaat volledig naar de strijd tegen kinderkanker.

Na het bombardement kreeg het verwoeste centrum van Rotterdam een nieuw gezicht, mede dankzij de bijdrage van Rotterdamse architecten. De broers Evert (1899-1978) en Herman (1903-1981) Kraaijvanger speelden een belangrijke rol in de wederopbouw met de realisatie van meer dan dertig markante bouwwerken, waaronder de Doelen. Kunst- en architectuurhistoricus Ida Jager raakte gefascineerd door de bouwende broers en hun wereld en ging op zoek naar hun verhaal.

Het resultaat is een portret van het architectenduo, maar ook een sfeertekening van het naoorlogse Rotterdam.

Het boek is verkrijgbaar in de Doelen Winkel.

De cd is verkrijgbaar via www.robertodelujo.com en in de Doelen Winkel.

JAZZ SESSIONS @ IN DE DOELEN Wanneer de avondschemer plaats maakt voor het vallen van de nacht verzamelen jazzmuzikanten zich iedere dinsdagavond in café-restaurant In de Doelen voor een jamsessie.

Muzikanten uit de (inter)nationale jazztop zijn te gast op deze jamsessies onder leiding van Mitchell Damen (drums) en Thijs Nissen (saxofoon). Na een kort concert start de sessie en heeft iedereen kans om samen met de jazzhelden van nu te spelen!

(Vleugel en gitaar amp aanwezig) Iedere dinsdagavond vanaf 21.00 uur in café-restaurant 'In de Doelen'.

HISTORIE

DE DOELEN

23

HET DOELENGEHEUGEN

In het kader van ons jubileum werken we aan een online plek waar we de verhalen over 50 jaar de Doelen verzamelen.

Meer verhalen over de historie van de Doelen lezen? Kijk op www.doelengeheugen.nl en lever ook uw bijdrage!

Restaurant ‘In de Doelen’ maakt cirkel rond DOOR HELMUT DE HOOGH

Uitgerekend chef-kok Marco Somer van Restaurant de Harmonie is eindverantwoordelijk voor Café-restaurant ‘In de Doelen’. Dat is in historisch opzicht heel bijzonder, zo maakte dr. Jack C.J. Wereldsma duidelijk in de openingsspeech.

Het was een gedenkwaardig moment op 3 september 2015 toen restaurant In de Doelen werd geopend. Hier werd een eeuwenoude band in ere hersteld. Bovendien gebeurde dat in het jaar waarin we herdachten dat precies 75 jaar geleden Duitse bommenwerpers de stad verwoestten.

Dr. Jack C.J. Wereldsma noteert het met de precisie die je van een gepensioneerd oncologisch chirurg mag verwachten. Net als in zijn wetenschappelijk werk wil hij in de geschiedschrijving ‘tot de kern van de zaak proberen te komen’. Links naast het stadhuis op de Coolsingel was de veel oudere Sociëteit de Harmonie gevestigd, oftewel de Doelenclub. In het oprichtingsjaar 1811 hadden de leden er Napoleon en zijn vrouw Josephine nog verblijd met een concert. Sinds 1844 was er aan de linkerkant een concertzaal (De Doelen) waar zij zo’n 2.000 gasten konden ontvangen.

De gegoede burgerij liet er vele beroemde artiesten optreden. Wereldsma noemt in zijn speech de kille feiten: ‘Een eind kwam daaraan op 14 mei 1940 toen om 13.27 uur 90 Duitse Heinkel bommenwerpers in 13 minuten 97.000 kilo brisantbommen boven Rotterdam lieten vallen. De stad stond in brand. Daarbij werden 30.000 woningen vernield, evenals de Sociëteit en de Doelen.’

Wereldsma was overigens bij de opening van restaurant In de Doelen tot zijn spijt verhinderd en moest daarom het voorlezen van de speech overlaten aan voorzitter van Sociëteit Harmonie, De Doelenclub, dhr.

Frank Roos. De Sociëteit is tot vreugde van Wereldsma nog steeds een plek waar het goed toeven is. ‘Het is er gezellig. Je ontmoet gelijkgestemden. Je verveelt je geen moment. Iedereen heeft wel iets zinnigs en leuks te vertellen. Onlangs heb ik nog gegeten in De Harmonie. Dat doe ik een keer

of drie per jaar. De keuken is uitstekend.’

Restaurant De Harmonie is pachter van de ruimte in het pand van de sociëteit aan de Westersingel 95. De uitbaters daarvan zijn ook het restaurant In de Doelen gestart en vroegen de gerenommeerde chef-kok Marco Somer de eindverantwoordelijkheid over de keuken te nemen. Die is nu in bekwame handen van diens eerste kok Javier Pearson Canales. Wereldsma is zeer te spreken over de kwaliteit. ‘Ja, ik heb er geluncht en ik herken de handtekening van Marco Somer. Het is exclusief, hij werkt met mooie spullen, lichte gerechten met een heleboel ingrediënten en fantastisch opgediend als kleine schilderijtjes.’ Zo is de keuken van De Harmonie weer terug in de Doelen. Met veel gevoel voor de historische lading van Wereldsma sloot Frank Roos de speech daarom af met de woorden: ‘De cirkel is weer rond’.

24

RPHO: 50 JAAR DE DOELEN

Goud VIJFTIG JAAR DE DOELEN, GEZIEN VANUIT HET ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST DOOR JAN DAAN HILLEN EN BART DIELS

DE DOELEN

DE DOELEN

RPHO: 50 JAAR DE DOELEN

25

Voor het Rotterdams Philharmonisch Orkest was de opening van de Doelen in 1966 de vervulling van een lang gekoesterde wens. In het bombardement van mei 1940 was het orkest zijn vaste repetitie- en concertruimte kwijtgeraakt; nu had het eindelijk weer een eigen huis.

‘We repeteerden in het lokaaltje naast de oude Schouwburg, het latere Piccolotheater. De eigen abonnementsconcerten waren in de Schouwburg en in de Rivièrahal, die akoestisch een stuk beter was. De jeugdserie en concerten met koren gaven we in de Koninginnekerk.’ Het staat Fré Lantinga nog helder voor ogen: toen zij in 1960 als pas afgestudeerd violiste een plaats kreeg in het Rotterdams Philharmonisch, leidde het orkest een zwervend bestaan. ‘We speelden vaak in de regio en moesten ons behelpen met krappe ruimtes, soms achter een kamerscherm. Onze dirigent Eduard Flipse heeft met succes gevochten voor de bouw van een eigen concertzaal in Rotterdam.’ Een van de jonge collega’s van Fré was fluitist Raymond Delnoye. In 1957 was hij op zeventienjarige leeftijd van het Zuid-Limburgse Gulpen naar Rotterdam gekomen om zijn intrede bij het orkest te doen. De lege plekken in de stad herinnerden hem aan het naoorlogse Aken, waar hij als jongetje van elf aan het conservatorium was gaan studeren. Rotterdam was nog volop bezig met de wederopbouw.

Voor de stad – en zeker ook voor de orkestmusici – was het een belangrijk moment toen Eduard Flipse op 9 juli 1962 de eerste heipaal voor de Doelen sloeg. ‘We volgden de bouw op de voet,’ vertelt Raymond. ‘Er was een proefconcert met een gevulde zaal, om de akoestiek te testen.

Het publiek zat op het kale beton, want er waren nog geen stoelen. Om de afmetingen van het podium te kunnen bepalen, was er een proefopstelling met het hele orkest georganiseerd, op de bovenste verdieping van het stationspostkantoor.' Fré: 'Desondanks bleek het podium al vrij snel te klein. Het is toen met een meter vergroot, wat de akoestiek natuurlijk ook beïnvloedde. Enfin, de opening van onze eigen concertzaal was een feest. Niet alleen qua klank, maar ook qua comfort en faciliteiten in het gebouw.’ Raymond herinnert zich dat hij dagelijks naar de Doelen kwam. ‘Voor het orkest, kamerorkest, blaaskwintet, de Knaakconcerten en fluit/harp-duetten, noem maar op. Ik had het hier naar mijn zin. Rotterdam werd mijn stad en de Doelen mijn thuis.’

KWALITEITSIMPULS De nieuwe thuisbasis bezorgde de musici weliswaar meer comfort, maar de veranderde akoestiek stelde ook hogere eisen. ‘De Grote Zaal vergde meer klankvolume,’ legt Fré uit. ‘Het orkest moest groter worden, maar vooral strijkers waren moeilijk te porren. Zij vonden kamermuziek leuker; men keek een beetje neer op orkestmusici. Na de gebeurtenissen in Hongarije (1956) en Tsjecho-Slowakije (1968) kregen we buitenlandse collega's. Dirigent Jean Fournet nam in zijn kielzog een stel strijkers mee van een reis naar Japan. De Israeli's kwamen, het Daniel Kwartet. Alle-

HEIWERK, 1962

26

DE DOELEN

RPHO: 50 JAAR DE DOELEN

PROEFCONCERT, 1965

NIEUW REPETITIELOKAAL, 1965

maal goeie musici, aan wie we ons konden optrekken. De groeiende internationale samenstelling was een verrijking en het aanzien van het orkest steeg. We gingen er tegenaan en werden steeds beter.’ Eduard Flipse had het goed gezien: de Doelen gaf een sterke kwaliteitsimpuls.

Het bleef niet alleen bij nieuwe strijkers: met Edo de Waart haalde het Rotterdams Philharmonisch een spectaculair jonge chef-dirigent in huis en het orkest verwelkomde ook een nieuwe generatie blazers. Zo kwam hoornist Martin van de Merwe in 1973 als zeventienjarige student ‘van de eilanden’ naar Rotterdam. In het begin mocht hij af en toe mee-schnabbelen en doubleren, maar al snel kreeg hij een vaste plaats in het orkest. Martin klom op tot Eerste hoornist en dat is hij nog steeds. Zijn begintijd herinnert hij zich nog goed: ‘Voor een jochie uit Oud-Beijerland was de Doelen een walhalla. Ik keek verbluft om me heen en kon mijn ogen bijna niet geloven.’

GOUDEN SCHALEN Blikvangers in de Grote Zaal waren de klankkaatsers die in die tijd nog boven het podium hingen. ‘Grote goudkleurige schalen’, tekent Fré ze

uit, ‘om het geluid van het podium beter de zaal in te krijgen. Maar toen we goed genoeg waren geworden om plaatopnamen te maken, kreeg Wilhelm Hellweg, de opnameleider van Philips (een onbetwiste expert) het geluid niet goed geregeld. De opname dreigde niet door te gaan, maar er lag wél een contract. Toen zijn de klankkaatsers eruit gezaagd [...] Na de recente verbouwing en de installatie van dat klankbord boven het podium schijnen de musici elkaar weer beter te horen, maar ik vind de klank in de zaal sindsdien minder helder.

In het Concertgebouw hoef je niet luid te spelen voor een mooie, volle klank. Bij ons in de Doelen is dat anders. Vooral de strijkers moeten meer volume produceren om in evenwicht te blijven met de blazers die dicht bij de marmeren achterwand zitten. Het resultaat is een gespierde klank. Zo kweekt elke concertzaal zijn orkest.'

Smaken verschillen; de mening van Fré over de akoestische kwaliteit deelt Martin niet. ‘Ik hoor in de zaal een mooi transparante klank en kan alle instrumentgroepen goed onderscheiden.

Vroeger ging het geluid alle kanten op.

Ook de verstelbare podiumsegmenten hebben akoestische invloed.

DE DOELEN

27

RPHO: 50 JAAR DE DOELEN

‘Elke concertzaal kweekt zijn eigen orkest’

DIRIGENT EDO DE WAART, JAREN ’70

DRIEBANDENSTOOT Martin is al zo'n 42 jaar op het podium te vinden, vanuit de zaal gezien in de hoek links achterin. ‘In de Doelen spelen wij hoornisten met een driebandenstoot, zoals ik het noem. Ons instrument is naar achteren gericht, waardoor het geluid via de achterwanden de zaal ingaat. Sommige dirigenten mopperen dat wij te laat zijn. Dat is niet waar, maar ons geluid komt vertraagd door. We moeten dus een milliseconde vroeger zijn. Andere steden, zalen en dirigenten inspireren mij, maar ik ben altijd weer blij als ik terug ben. Ik heb bijna alle tournees meegemaakt, in heel veel zalen gespeeld en kan ze vergelijken. Na elke reis besef ik dat ik in een verdomd goed orkest speel, in een prachtige

zaal met een heldere akoestiek.’

De huisvesting van zowel congressen als concerten zette de verhoudingen soms onder druk. Fré: 'De eerste Doelendirecteur boekte al meteen na de opening ook andere orkesten, om zijn concertzaal rendabel te maken.

Begrijpelijk, maar niet gunstig voor de relatie met het Rotterdams Philharmonisch.'

Martin: ‘De symbiose tussen het orkest en de Doelen is soms lastig. Een voorbeeld? Het is onhandig dat wij op donderdag en vrijdag de Negende van Dvorák spelen, en het Radio Filharmonisch het op zaterdag nog eens dunnetjes overdoet. Meer overleg zou voor iedereen beter zijn! Momenteel lijkt het de goede kant op te gaan.

Betere samenwerking begint bij een hechte persoonlijke relatie tussen de directies. Onze directeur George Wiegel en de Doelen-directeur Gabriël Oostvogel zijn alle twee heel toegankelijk. Hun huidige relatie belooft een mooie toekomst voor ons orkest in de Doelen. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest moet ontzettend blij zijn met zijn concertzaal.’ ˆ

Voor het visuele contact en het ensemblegevoel is het hoogteverschil fantastisch. Helaas is het segment waarop wij spelen instabiel. Een houtblazer naast ons, een stevige jongen, speelt nogal beweeglijk. Nét als jij dan als hoornist een lekker gevoelige noot wilt inzetten, krijgt ons hele segment een zwieper. Noodgedwongen zijn we met zijn vieren op een rij gaan zitten, wat minder contact geeft dan in tweetallen achter elkaar.’

BESTEL KAARTEN

do 19 mei 2016, 20.15 uur | vr 20 mei 2016, 20.15 uur

JUBILEUMCONCERT Edo de Waart dirigent

Martin van de Merwe hoorn Coplan Appalachian Spring Gershwin An American in Paris Strauss Eerste hoornconcert Strauss Suite uit Der Rosenkavalier

www.RotterdamsPhilharmonisch.nl

28

OP BEZOEK BIJ

IN BEELD

OP BEZOEK BIJ De bezoekers van de toekomst zitten vandaag al in de zaal.

Kinderen. Ze houden niet allemaal een lange voorstelling vol, maar genieten op hun eigen manier van muziek. Op deze plek vertellen vier jonge bezoekers en de talenten van morgen hun verhaal.

DOOR PATRICIA JASPERS FOTO’S SANNE DONDERS

DE DOELEN

DE DOELEN

29

OP BEZOEK BIJ

‘Ik wil later net zo goed worden als Janine Jansen’ MERLE VOS (11 JAAR)

30

OP BEZOEK BIJ

‘Ik vind het fantastisch om mijn eigen interpretatie van een stuk over te brengen op publiek’ AIDAN MIKDAD (14 JAAR)

DE DOELEN

DE DOELEN

OP BEZOEK BIJ

‘Je kunt in de Doelen leuk spelen op de zachte stoelen’ JOLEIN TEBBENS (5 JAAR)

31

32

DE DOELEN

OP BEZOEK BIJ

‘Ik heb De Vuurvogel van Stravinsky live gezien. Dat was echt 3000 keer cooler!’

MONA THOMASSE (11 JAAR)

DE DOELEN

Merle: ‘Vanaf mijn derde houd ik al van klassieke muziek. We gingen vroeger naar familieconcerten van Bach, Beethoven of Mozart. Dat vond ik heel mooi.

Bij een van de concerten hoorde ik viool. Toen dacht ik: dat wil ik ook spelen. Na vier jaar ging ik op les. Eigenlijk moet ik elke dag oefenen, maar meestal oefen ik vier keer per week. Ik vind het Zwanenmeer het mooist om naar te luisteren en leuk om te spelen. Af en toe gaat het snel, dan weer langzaam. Dan merk je: dit is echt muziek. Ik wil later net zo goed worden als Janine Jansen. Het lijkt me leuk om in een orkest te spelen,

Merle en Thibaut Vos

Mona Thomasse

(11 EN 7 JAAR. MERLE SPEELT AL 3,5 JAAR VIOOL; THIBAUT OEFENT NOG MAAR 2 MAANDEN OP DE CELLO)

(11, IS BRUGKLASLEERLING OP HET ERASMIAANS GYMNASIUM. SPEELT SINDS HAAR ACHTSTE CELLO EN HOUDT VAN MUZIEK. ZE HEEFT HAAR EIGEN YOUTUBE-KANAAL ‘MONAMENTJES’)

omdat alle soorten muziek bij elkaar komen.’ Thibaut: ‘Ik zit nog maar net op cello. Ik vind het leuk en soms stom. Je moet goed naar de noten kijken en het is moeilijk om de stok beet te houden. Ik mocht ook piano spelen, maar dat vind ik saai. Op de cello kun je meer bewegen, want je gebruikt je hand en de strijkstok. Bij de Monkey Swing heb je maar drie noten nodig en dan hoor je al een liedje. Ik heb stickers op mijn cello geplakt, zodat ik weet waar de noten zitten. Klassieke muziek vind ik leuk, maar ik wil later geen muzikant worden. Shorttracker, dat lijkt me pas leuk..’

Jolein en Jasper Tebbens

‘Mijn allereerste optreden met mijn cello was op een voorspeelavond. Er speelden mensen die zó goed waren. En ik dacht: dit wil ik ook. Ik ga gewoon mijn hele leven cello spelen, dan lukt het vanzelf. Ik probeer elke dag minstens een half uurtje te studeren. Ik houd van muziek maken; de trillingen van het instrument. Tijdens een optreden in de Doelen komt de muziek gelijk in je oren en is het voller. Het tofste concert dat ik daar heb bijgewoond is De Vuurvogel van Stravinsky.

Toen ik 9 was luisterde ik die cd heel vaak. Nu heb ik het

live gezien en dat is 3000 keer cooler! Net als het concert van Patricia Kopatchinskaja. Zij gaat op blote voeten het podium op en speelt noten waar ik kippenvel van krijg. Mijn eerste optreden in de Doelen vergeet ik trouwens nooit meer. Het was tijdens de Kindermuziekweek in de Grote Zaal. Ik ging echt dood toen ik het podium op moest en dacht: ik heb mijn muziek niet, help! Gelukkig kon ik meekijken met diegene naast me. Ik ben altijd zenuwachtig voor een optreden, maar tijdens het optreden voel ik me goed. Ik ben daar gewoon voor gemaakt.’

Aidan Mikdad (14, CONCERTPIANIST IN SPÉ) GELOOFT NIET IN EEN MUZIKAAL PLAFOND. OP 9 APRIL SPEELT HIJ HET PIANOCONCERT VAN MOZART IN DE DOELEN MET SINFONIA ROTTERDAM.

(5 EN 3 JAAR, ZIJN VOL VAN DE SINTERKLAASVOORSTELLING IN DE DOELEN)

Jolein: ‘Ik vind het leuk om naar de Doelen te gaan. Je kunt hier leuk spelen op de zachte stoelen. We zijn net naar een Sinterklaasvoorstelling geweest.

Piet maakte een salto en toen viel hij achterover. Ik heb niet met de pieten gespeeld, want dat kon niet.’ Jasper: ’We kregen wel veel pepernoten in een bakje. De pieten gingen zingen en toen deden mijn oren pijn van de harde muziek.’ Jolein: ‘Mama zong hard mee. En ik heb ook een beetje meegezongen. Sinterklaas Kapoentje vond ik het leukste.

33

OP BEZOEK BIJ

Thuis luister ik altijd naar Kinderen voor Kinderen. Mijn lievelingsliedje heet Als de bel gaat, want ik vind de bel zo leuk.’ Jasper: ‘En ik vind het liedje Apie, Apie leuk, want ik houd van apen.’ Jolein: ‘Ik zou geen instrument willen bespelen. We hebben wel een trommel bij oma. Daar trommelen we weleens op. Net als papa.

Hij ging een keer trommelen bij de intocht van Sinterklaas.’

Jasper: ‘Ik heb ook een trommel thuis, van Bumba. Daar sla ik altijd hard op, kijk zo. Maar ik vind dansles leuker.’

‘Klassieke muziek vind ik ongelooflijk mooi. Ik hoorde in mijn jeugd een aantal leuke stukken, zoals de Turkse Mars en toen wilde ik meer. Op mijn 11de werd ik toegelaten op het Conservatorium van Amsterdam. Ik speel graag Chopin – hij had een interessant gevoel voor structuur en harmonie –, maar ik houd ook van Skrjabin en Schubert. Mijn favoriete stuk is het Tweede Pianoconcert van Prokofjev. Als je de snelle noten hoort, is het net alsof een rugbyspeler achterna wordt gezeten door het orkest.

Je moet blijven rennen tot de

laatste noot. Mijn ambitie is om later concertpianist te worden.

Ik vind het fantastisch om mijn eigen interpretatie van een stuk over te brengen op publiek. Om dat te bereiken probeer ik mijn toon- en kleurpalet te verbreden, lees ik veel over muziek, werk ik aan harmonie en speel ik op gehoor. Er bestaat geen grens voor pianospelen.

Je kunt als musicus blijven doorgroeien. Het leukste conert om te geven, vond ik mijn debuut met Sinfonia Rotterdam. Gelukkig krijg ik in april weer de kans om met hen in de Doelen te spelen.’

34

de Kindermuziekweek ALLES OVER MOZART

DE DOELEN

KINDERMUZIEKWEEK

TALENT GEZOCHT!

Voor nieuwtjes over de kindermuziekweek en toegangskaarten: kindermuziekweek.nl

De Doelen en het Rotterdams Philharmonisch Orkest zijn op zoek naar de nieuwe Mozart! Heb jij talent op muzikaal gebied? Schrijf je in! kindermuziekweek.nl

EXTRA’S! Schminken, knutselen met Villa Zebra, kinder-yoga, pannenkoeken eten, muziekspeurtocht, orkestontdekker, kleurfeest, open podium, en nog veel meer!

DE DOELEN

35

KINDERMUZIEKWEEK

De Doelen en het Rotterdams Philharmonisch Orkest organiseren samen de Kindermuziekweek. Van 1 t/m 10 april wordt de Doelen omgetoverd tot een muziekparadijs voor baby’s vanaf 6 maanden tot en met kinderen van 12 jaar.

Tijdens de Kindermuziekweek zijn er voorstellingen en concerten voor het hele gezin. Zelfs voor de állerkleinsten, vanaf zes maanden jong, is er al iets te beleven. Het programma is zeer uitgebreid, met muziekworkshops, concerten, knutselworkshops, schminken, speurtochten en zelfs een babyspeeltuin.

Kindermuziekweek zaterdag 2 april 2016

zondag 3 april 2016

SAMENSPEELDAG (6+)

HEMELSBLAUW (1,5+)

Dit is je kans om echt in de Doelen op te treden! De hele dag zijn er workshops voor kinderen en ’s middags spelen we met z’n allen het stuk dat we ingestudeerd hebben.

Op het podium, voor écht publiek!

Bach, Beethoven en Brahms getest door peuters! In dit theatrale concert krijgen kleintjes de kans om klassieke muziek te beleven in een spannende ontmoeting met muzikanten.

zaterdag 2 april 2016

maandag 4 april 2016

KINDERMUZIEKWEEKCONCERT DOOR HET SAMENSPEELORKEST Grote Zaal Gratis toegankelijk feestconcert door het grote Samenspeelorkest van de Kindermuziekweek.

zondag 3 april 2016

zaterdag 9 april 2016

CONCERTINO PANNOLINO (6-12 MND)

VERKENNER: MUZIEKWORKSHOP & CONCERT (9 T/M 12 JAAR)

WORKSHOP DE SPECIALE SCRAPBAND (6+)

Een echt concert voor baby’s. Voor hen zijn de mooiste plekken bij dit concert gereserveerd: op een groot kleed omringd door de musici. Uniek om samen met je kindje te beleven!

In deze workshop gaan kids samen met een musicus uit het Rotterdams Philharmonisch Orkest aan de slag met het maken van een eigen versie van een symfonie van componist Sibelius. Aansluitend concertbezoek met de Tweede Symfonie van Sibelius.

Een workshop voor het hele gezin waarin we je muziek maakt op alles waar maar klank uit kan komen en samen gaat knutselen.

zondag 3 april 2016

COUSCOUS EN KAAS (6+) De elfjarige Yasmina is dol op voetbal, tót die ene gebeurtenis die haar leven op zijn kop zet. Meedoeconcert over voetballen, zingen, samen spelen en scoren.

ZANGWORKSHOP

zondag 3 april 2016

OP ZOEK NAAR MOZART (6+)

BEN JIJ DE BESTE MOZARTVERTOLKER? Halve Finale Mozart was een wonderkind. En wij vinden dat het tijd is voor weer zo’n groot talent! Speel je een muziekinstrument, kun je goed zingen of juist rappen, schrijf je dan in en wie weet mag je voor de jury in de Doelen optreden.

Doe mee met de gratis zangworkshop voor de voorstelling Couscous en kaas – voor het hele gezin!

Maatschappelijk Partner van de Kindermuziekweek 2016 De Mozartdag en ‘Op zoek naar Mozart’ worden mede mogelijk gemaakt door: VSBfonds, Stichting Bevordering van Volkskracht, Van Cappellen Stichting, G.Ph. VerhagenStichting, Erasmusstichting, Stichting Elise Mathilde Fonds, Stichting Verzameling van Wijngaarden-Boot, e.v.a.

zondag 10 april 2016

MOZARTDAG Het Rotterdams Philharmonisch start deze feestdag met het familieconcert Willem en Wolfgang over twee wonderkinderen.

Na dit concert is er van alles te doen, zoals een speurtocht, knutselen en kinderoptredens rond de componist Mozart.

De dag wordt afgesloten met de landelijke finale van ‘Op zoek naar Mozart’ in de Grote Zaal.

36

CLASSICAL:NEXT & DE OPERADAGEN

Eind mei mag Rotterdam zich even de internationale hoofdstad van de klassieke muziek noemen. Beter gezegd: van de vernieuwing in de klassieke muziek. In de Doelen wordt Classical:NEXT georganiseerd, hét internationale congres over de toekomst van klassiek. In diezelfde periode vinden ook de Operadagen weer plaats, de proeftuin voor vernieuwend muziektheater. Het festival krijgt steeds meer internationale erkenning. Jennifer Dautermann (Classical:NEXT) en Guy Coolen (Operadagen Rotterdam) vertellen over ‘hun’ festivals.

DOOR MERLIJN KERKHOF

Rotterdam

INTERNATIONALE HOOFDSTAD VAN DE KLASSIEKE MUZIEK

DE DOELEN

DE DOELEN

CLASSICAL:NEXT & DE OPERADAGEN

37

JENNIFER DAUTERMANN ‘CLASSICAL:NEXT IS MEER DAN EEN CONGRES’ Rotterdam stroomt eind mei weer vol met programmeurs, orkestdirecteuren, muziekuitgevers en muziekjournalisten. En musici natuurlijk. Van over de hele wereld komen professionals bijeen om de stand van zaken in de klassieke muziek te bespreken. Voor de tweede keer is de Doelen het decor van dit congres. Of nou ja, congres, met dat woord doe je Classical:NEXT eigenlijk geen recht, vindt directeur Jennifer Dautermann. ‘Het is niet bedoeld om even zaken te doen’, zegt ze. ‘We hebben het hier over de toekomst van de klassieke muziek.’

familie’. Classical:NEXT bestaat nu vijf jaar. Vorig jaar was de conferentie voor het eerst in de Doelen, ook deze editie wordt hier georganiseerd. Voorheen werd het in Wenen gehouden.

‘Wenen is natuurlijk een van de hoofdsteden van de klassieke muziek. Maar het is ons erom te doen om vooruit te kijken en iets nieuws te doen. Rotterdam past beter bij ons: het is een stad die het vizier op de toekomst heeft. Met de Doelen zitten wij op één golflengte: de zaal is niet bang om te experimenteren en staat open voor nieuwe ideeën.’

Het zijn grote woorden. En voor het grote publiek, voor wie niet in de klassieke muziek werkzaam is, komen ze misschien een beetje uit de lucht vallen. Maar het is waar: Classical:NEXT doet ertoe.

En het is nodig. De klassieke muziek staat onder druk, niet alleen in Nederland.

‘Op zoveel plaatsen voelen mensen uit de wereld van de klassieke muziek zich geïsoleerd’, zegt de Amerikaanse vanuit Detroit. ‘Ze worstelen met beperkte budgetten en toegenomen werkdruk, met stagnerende of dalende bezoekersaantallen, met onverschillige overheden. Voor een deel is dat de eigen schuld van de sector: die heeft te lang vertrouwd op succesvolle concertformats en veronderstelde dat grote kunst voor zich spreekt en automatisch nieuwe bezoekers trekt. We weten nu dat dit niet het geval is. Wij willen hoop bieden, maar ook concrete, praktische tips en strategieën overbrengen.’

In Rotterdam zelf, dat ze een ‘trending travel destination’ noemt, schiet er ook wat mee op (‘de hele muziekwereld ziet zo wat de stad te bieden heeft’), en anders het Nederlandse muziekleven wel. ‘De Nederlandse scene valt op door zijn verscheidenheid, frisheid en openheid. Door het Nederlandse aanpassingsvermogen zijn al veel problemen overwonnen.’

Al doen de bezoekers dat eigenlijk zelf: Classical:NEXT organiseert en faciliteert, de deelnemers konden pitches voor presentaties indienen en de organisatie selecteerde er een aantal die op Classical:NEXT te zien zijn. Er zijn ‘showcases’ waar toptalent zich kan presenteren en meteen een internationaal podium heeft.

Ieder ensemble krijgt dertig minuten om zich te presenteren.

Dautermann: ‘Het mooie aan dit evenement, is dat bezoekers merken dat ze deel uitmaken van een grote, wereldwijde muziek-

Dautermann wil de wereld van de klassieke muziek ‘opschudden’.

Maar hoe dan? ‘We zetten innovatieve professionals uit onze gemeenschap in de spotlights. Er zijn veel mensen die met vernieuwing bezig zijn, maar ze moeten elkaar vinden, ze moeten meer samen kunnen werken. Classical:NEXT is wat mij betreft dan ook meer een beweging dan een congres. Het heeft de positieve en toekomstgerichte krachten in onze wereld samengebracht.’

Dit jaar zal er meer nadruk liggen op technologie en hoe musici, ensembles en orkesten daar mee om kunnen gaan, onder de vlag NEXT:Tech. ‘We organiseren workshops en panels gericht op de volgende stappen in het digitale tijdperk.’ Het past bij het mission statement van Classical:NEXT: preserve the past, work in the present, look to the future. Daarnaast is Classical:NEXT via het thema muziektheater sterk verweven met de elfde editie van Operadagen Rotterdam.

38

CLASSICAL:NEXT & DE OPERADAGEN

DE DOELEN

GUY COOLEN ‘DIT ZOU IN GEEN ANDERE STAD KUNNEN DAN ROTTERDAM.’ Het is voor vele chauvinistische liefhebbers nogal pijnlijk: Rotterdam heeft geen operahuis. Vóór de oorlog, toen was Rotterdam een operastad. De beste zangers kwamen langs in de Groote Schouwburg, de Hoogduitse opera (tot 1891) was vermaard. Maar met het bombardement veranderde alles. Er werd nog wel eens gesproken over een nieuw operahuis, maar het kwam nooit van de grond. En toch ís Rotterdam een operastad, want hier huist een van de interessantste operafestivals, daar zijn internationale muziekcritici het over eens: de Operadagen Rotterdam.

Vorig jaar beleefde het festival zijn tiende editie – er waren meer dan 100 voorstellingen en er kwamen 22.000 bezoekers.

Van 20 tot en met 29 mei is het weer zover.

‘Vorig jaar was de beste editie tot nu toe’, zegt artistiek leider Guy Coolen. Maar als het aan hem ligt wordt de komende nog beter. ‘We hebben heldere keuzes gemaakt in wat wij moeten doen, waar we voor willen staan. De lijn is die van de vernieuwing. Ik merk dat we er nu steeds beter voor staan: niet alleen het publiek, ook de pers weet ons steeds beter op waarde te schatten. En dat we vorig jaar voor een paar mooie prijzen waren genomineerd, gaf ook veel energie. ‘Voor de prestigieuze International Opera Awards, vorig jaar uitgereikt in Londen, waren de Operadagen genomineerd in de categorie ‘Beste festival’. Thriller-filmopera Private View

van Annelies van Parys en 33 1/3 Collective, die ook te zien was op het festival, won in 2015 de Fedora Rolf Liebermann Prize.

Ook werden er prijzen gewonnen in de Armel Opera Competition en Music Theatre NOW Competition en is het festival genomineerd voor de Classical:NEXT Innovation Award die in mei in de Doelen wordt uitgereikt. ‘Ik zie dat buitenlandse programmeurs ook naar ons kijken’, zegt Coolen. ‘De biënnale van München nodigde onze makers uit.

We hebben inmiddels een belangrijke verbindende functie tussen muziektheatermakers en andere festivals en operahuizen.’

De internationale aandacht is begrijpelijk: de Operadagen zijn een proeftuin voor alles wat met muziektheater te maken heeft. Zoals de stad met de wederopbouw opnieuw werd ingericht, richt het festival het genre opnieuw in. Een traditionele Zauberflöte of Puccini-opera? Daar doen ze niet aan. Coolen: ‘We moeten op een vrije manier omgaan met het oude repertoire om echt nieuwe dingen te ontdekken in die opera’s.’

Een voorbeeld van zo’n vernieuwend operaformat is PARSIFAL. Nee, niet die laatste opera van Richard Wagner dus, maar een ‘real-life-game-opera’. Het stuk wordt eigenlijk tijdens het festival gemaakt en het publiek doet zelf mee.

En er is een opera (Il Ballo Delle Ingrate)

waarin sopraan Claron McFadden een duet aangaat via Skype, de gratis internettelefoondienst waarbij mensen elkaar ook kunnen zien. ‘We borduren voort op ons thema (R)evolutie. Dit jaar hebben we een productie over godsdienstwaanzin - onze openingsvoorstelling Toxic Psalms door Carmina Slovenica. Eigenlijk is het een aanklacht tegen alle ontspoorde vormen van religie. We streven er altijd naar om actueel te zijn.’ Een ander ‘unique selling point’ van de Operadagen is, dat er altijd voorstellingen zijn op bijzondere locaties.

‘Dit jaar zijn we op het dak van een prominent gebouw en we brengen L’Orfeo in een oud stadsgewelf waarvan ik verrast was dat het er was’, vertelt de Antwerpenaar, die vanaf het begin bij het festival betrokken is en sinds 2008 de artistieke leiding heeft.

Wat hij als hoogtepunten ziet? Te veel om op te noemen. ‘Maar aan de vaste bezoekers van de Doelen zou ik ons programma met Siciliaanse barok aanbevelen met Cappella Mediterranea met Leonardo García Alarcón, met wie we een langere samenwerking aangaan. Of de operawandeling, da’s ook altijd een succes.’ De Doelen is een van de partners van het festival. Coolen prijst zich gelukkig met de samenwerking.

‘Het is echt een Rotterdams festival: we putten inspiratie uit de stad, we spelen met en in de stad, het wordt gemaakt door de stad. De Operadagen zouden ook nergens anders kunnen zijn.’

DE DOELEN

CLASSICAL:NEXT & DE OPERADAGEN

CLASSICAL:NEXT

OPERADAGEN ROTTERDAM

OPENBARE SHOWCASES – HOOR DE TOEKOMST VAN DE KLASSIEKE MUZIEK Een groot deel van Classical:NEXT is de beurs die uitsluitend voor professionals uit de muzieksector toegankelijk is. Maar publiek kan wel de showcases bijwonen: korte concerten door toptalenten die volgens de experts de toekomst van de klassieke muziek laten zien en horen.

HIGHLIGHTS UIT HET PROGRAMMA

25 tot en met 28 mei 2016 | www.classicalnext.com

Bestel kaarten voor de showcases via www.dedoelen.nl Meer informatie: www.classicalnext.com Classical:NEXT is een productie van Piranha Arts, Berlijn i.s.m. de Doelen

39

20 tot en met 29 mei 2016 | www.operadagenrotterdam.nl

20 & 21 mei Toxic Psalms - ‘jaw-droppingly gorgeous singing … strikingly staged by Karmina Silec’ aldus de New York Observer 20 - 22 mei Parsifal - Hét Rotterdamse project van het festival, Wagners muziek en idealen in een compleet ander daglicht, regie Arlon Luijten 26 - 28 mei Il Ballo Delle Ingrate - Bewerking van dit werk van Monteverdi door prijswinnende Italiaanse regisseur, met o.a. Nora Fischer en Claron McFadden 28 mei Amore Siciliano - Prachtige barok door Cappella Mediterranea o.l.v. gerenommeerde dirigent Leonardo García Alarcón

Toxic Psalms © Dorian Silec Petek

40

DE DOELEN

BESTEL & WIN

BESTEL & WIN Maak kans op jubileumprijzen

LEKKER BLADEREN

Jazz in Rotterdam

TOPCONCERT

BERLINER PHILHARMONIKER De Berliner Philharmoniker was 50 jaar geleden het eerste buitenlandse orkest dat in de nieuwe, net geopende Doelen speelde. Op 11 juni komt het orkest terug, onder leiding van Sir Simon Rattle, en sluit daarmee ons jubileumseizoen af. Het concert was binnen een mum van tijd uitverkocht, maar we hebben twee kaartjes achtergehouden voor één zeer gelukkige prijswinnaar.

MUSEUM ROTTERDAM

Het boek Jazz in Rotterdam is een imposant historisch naslagwerk, een beschrijving van jazz in de Maasstad, die verder gaat dan de muziek alleen. Het is een rijk geïllustreerde impressie van het Rotterdamse uitgaansleven sinds 1877. We verloten één exemplaar.

Meer Jazzhistorie?

Tijdens De Dag van de Rotterdamse Jazz blikken we met heel veel muziek terug op 75 jaar jazz in Rotterdam. Zie p.68 voor meer informatie.

50 JAAR HISTORIE

Jubileum boek In het kader van het 50-jarig jubileum van de Doelen verschijnt het jubileumboek HART VAN ROTTERDAM – 50 jaar de Doelen over de ontwikkeling van de Doelen in de periode 1966 tot 2016. Het boek beslaat 256 pagina’s met verhalen, foto’s, interviews en herinneringen.

We verloten één exemplaar.

DE NIEUWE STAD In het Timmerhuis aan de Meent, de nieuwste blikvanger in de skyline van Rotterdam, is in februari 2016 het nieuwe Museum Rotterdam geopend. We geven drie keer twee vrijkaarten weg voor de tentoonstelling De nieuwe stad die hier t/m 18 mei te zien is. Tijdens deze tentoonstelling deel je als bezoeker in het optimisme van de wederopbouw. Een gigantische oude maquette van de stad van de toekomst laat een droomstad van de stedenbouwers zien.

Stadsgezichten illustreren de nauwelijks bij te benen veranderingen en een elf meter hoog kunstwerk gebouwd met collectiestukken uit de wederopbouwperiode laat zien hoe veerkrachtig Rotterdam is.

KANS MAKEN Mail uw naam en adres o.v.v. de prijs waarop u kans wilt maken naar communicatie@dedoelen.nl Prijswinnaars ontvangen bericht. Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd.

DE DOELEN

41

REACTIES

Voor mij is een bezoek aan de Doelen iedere keer weer een gevoel van thuiskomen. Ondanks mijn leeftijd van 69 jaar hoop ik toch nog vele jaren de Doelen bij allerlei evenementen te mogen bezoeken!

Concertgebouw @deDoelen wordt rijksgebouw. Terecht en gefeliciteerd.

Als directeur @deDoelen Gabriël Oostvogel volgend jaar een muziekcursus geeft, dan reserveer ik nú een plaats.

@RDAMSPHIL

H KARELS, OP DOELENGEHEUGEN.NL

@OSCARWESTERHOUTL

REACTIES Heerlijk half uurtje! @deDoelen #lunchconcert

Hoe veel muziek betekent voor velen en wat een concert teweeg kan brengen beseffen wij dagelijks dankzij de vele reacties die we per brief, e-mail en social media ontvangen.

Kippenvel krijgen we soms bij de ontroerende berichten die u ons stuurt, en vaak zorgen uw reacties ook voor nuttige suggesties. Dank voor al uw reacties en blijf ze sturen!

@ANSNUMAN

Vet!!! Beter wordt het niet! @deDoelen ik wil nog een keer... #Matrix #RPhO

Actuele vraag vanavond bij #Messiah door @Orchestra18c in @deDoelen i.e. “Why do the nations so furiously rage together?”

@RUUD_VELDKAMP

@ROBERTDEPINDA

Een poos geleden kreeg ik van jullie weer een aanbod voor concerten omdat ik donateur van De Doelen ben. Ik heb gekozen voor het Don KosakenChor.

Een super keuze! Gisteravond hebben mijn vrouw en ik het concert bijgewoond, en het was kippenvel. Wat geweldig goed was dat.

Dank jullie wel voor dit “kadootje” aan de donateurs. Wat ik ook zo leuk vond: dat ik mijn naam zag passeren op het grote scherm. Geweldig!! Ik blijf jullie steunen!

DE HEER B. OTTO

4-12 magistrale Poulenc & mooie Saint-Saëns door @rdamsphil in @deDoelen.

Dikke kus van dirigent #StéphaneDenève voor organist #OlivierLatry

@MEFDEBOCK

 twitter.com/dedoelen |  facebook.com/dedoelen  communicatie@dedoelen.nl

42

DE DOELEN

ONDER DE LOEP

In april presenteert de Doelen de Nederlandse première van Become Ocean van componist John Luther Adams.

Een concert in een volledig vernieuwende vorm waarbij de bezoeker wordt meegevoerd op oneindige klanken.

Wie is John Luther Adams en wat inspireerde hem tot dit waanzinnig mooie werk?

Become Ocean WEGDROMEN OP ONEINDIGE KLANKEN

JOHN LUTHER ADAMS John Luther Adams (Mississippi, 1953) is een Amerikaanse, in Alaska woonachtige componist. Als jongeman drumde hij in diverse rockbands. Via de muziek van Frank Zappa kwam hij in aanraking met componisten als Edgard Varèse, Morton Feldman en John Cage. Adams studeerde compositie aan het California Institute of the Arts. Na zijn studie ging hij aan de slag als milieu-activist en kwam in die hoedanigheid voor het eerst in Alaska. Een plek waarmee hij zich zo diep verbonden voelde dat hij zich er vestigde.

JOHN LUTHER ADAMS

‘Life on this earth first emerged from the sea. As the polar ice melts and sea level rises, we humans find ourselves facing the prospect that once again we may quite literally become ocean’

John Luther is bekend om zijn diepe verbintenis met de natuur, en zijn inzet voor het milieu leverde hem naast een prestigieuze onderscheiding wereldwijde erkenning op. De natuur van Alaska vormt dé inspiratiebron voor zijn muziek. Zelf zegt hij daarover: ‘My music has always been profoundly influenced by the natural world and a strong sense of place. Through sustained listening to the subtle resonances of the northern soundscape, I hope to explore the territory of sonic geography – that region between place and culture...between environment and imagination’.

DE DOELEN

43

ONDER DE LOEP

PREMIÈRE

Dit is de Nederlandse première van Become Ocean. Mis het niet, alleen live is de werkelijke kracht van deze muziek te ervaren.

John Luther Adams -

Componist - musicus - milieu-activist - auteur - docent John Luther Adams werd geboren in Mississippi, maar verhuisde in de jaren zeventig naar Alaska, vanwege de pracht van de natuur. `One of the most original musical thinkers of the new century.'

- Alex Ross, The New Yorker INSPIRATIEBRONNEN Natuur Alaska Frank Zappa Morton Feldman John Cage e.v.a.

MONUMENTAAL Vooral bekend om zijn compositie Inuksuit, een monumentaal stuk gecomponeerd om in de buitenlucht te worden gespeeld door bijna 100 slagwerkers. Net als bij Become Ocean ervaart en hoort iedere luisteraar het stuk anders, afhankelijk van de plek waar hij of zij zich bevindt.

NOG NIET BEKEND MET ZIJN MUZIEK? JOHN LUTHER ADAMS TIPT! 'Inuksuit would be the work I recommend for people to enter my musical world. If you're brave, listen to the recording and crank the volume up to 11!'

RECENTE PRIJZEN EN ONDERSCHEIDINGEN · William Schuman Award (lifetime achievement award) 2015 · componist van het jaar 2015, magazine Musical America · Grammy Award, Best Contemporary Classical Composition 2015, voor Become Ocean · Pulitzer Prize 2014, voor Become Ocean · Heinz Award voor inspanningen op milieugebied 2012

BESTEL KAARTEN

‘IMMERSIVE’ UITVOERING

HET SUCCESS VAN BECOME OCEAN

In de Doelen hebben we ervoor gekozen om bij de uitvoering van Become Ocean publiek letterlijk te omringen met musici. Dat is ook de enige manier waarop het stuk werkelijk tot zijn recht komt.

Adams: ‘What I want for you as a listener, is to be right in the middle of the orchestra. Become Ocean lends itself very well to putting you in the middle of this ocean of sound […]. It rumbles the floor and tickles your backbone, and at the same time, you feel the depth of the waves and the spray of the sea.

That’s what I’m reaching for.’

John Luther Adams schreef Become Ocean in opdracht van het Seattle Symphony Orchestra, dat het werk in 2013 voor een volledig uitverkocht Carnegie Hall in première bracht. De opnames stonden wekenlang op één in de Amerikaanse Billboard Traditional Classical Chart en het werk leverde John Luther Adams een Grammy Award en Pulitzer Prize op. The New Yorker omschreef het werk als ‘The loveliest apocalypse in musical history’.

‘One of the most original musical thinkers of the new century.’

- Alex Ross, The New Yorker

vrijdag 8 april 2016, Laurenskerk 20.00 en 22.00 uur

BECOME OCEAN

Codarts Symphony Orchestra Arie van Beek dirigent Codarts Dans Regina van Berkel choreografie Dietmar Janeck film www.dedoelen.nl

44

DE DOELEN

BEDANKT

BEDANKT VOOR UW STEUN! Wij voelen ons gesteund door vele muziekliefhebbers, die naar eigen draagkracht hun steentje bijdragen aan onze activiteiten op het gebied van muziekeducatie, talentontwikkeling en bijzondere programmering.

Voor ons is het zeker geen vanzelfsprekendheid dat al deze mensen zo ruimhartig zijn. Het is hartverwarmend én ontzettend belangrijk voor de Doelen! Daarom grijpen we elke gelegenheid aan om onze Donateurs, Schutters en Patronen ‘persoonlijk’ te bedanken. Bij dezen dus!

I.A.M. van der Aart, A.G.J. van Aggelen, H.J.C. Albers-Hin, C.J. Alkema, M. Alkema-Geijsen, H.A. Allart, M.A. Allart, F.W. van Alphen, M.J.M. Amsterdam-Breusers, Y. Antheunisse, A.W. Appel, B. Arends, R. Arnoldus, J.C.A. Assenberg, C.R. van Assendelft, M.J.P. van Avendonk, J. van Baar, B. Baardman, A.D. Baars, P. Baas, H. de Baat, J. Baatenburg De Jong, C. den Bakker, D. Bakker, M. Bakker, R.A. Bakker, M.J. Bakx, H.R. Balvert, E.J.M. Bangma, L.M.A. Barth- van Proosdij, W.F. de Beaufort, M. Beckmann, H. F. op de Beek, W. Beek, M. van Beek-Acker, M.M. Beekman, G. Beer, J. van Bekkum, R. de Belder, T. van Bemmelen, W.F.J. Bennik, G. van den Berg, G.A. van den Berg, M. van den Berg, S.W. van den Berg, I. Berghuis, H.M. Bergman, J. Berkenbosch, K. Berkhout, P.C. Berkhuijsen - van Varik, N. Bertels, M. Berveling, W.H. Beumer, J. Bevelander, H.B. Beyleveldt-Zwang, A. van der Bie, J.E.F. Biermans, H.A. Biezeman, C. Bijnagte-Nieuwpoort, A.H. Bikker, B.J. Blaas, C.H. Blaauw-Witteveen, L.W. Blesgraaff, W. Bloem, R.G. Bloemhoff, E. Blok, B.C.W. Blok-Kruijt, W. Blom, M.H. Blom-Florijn, L.S. van Bochove, M.E.F. de Bock, A. Bode, H.A. de Boer, L.A.D. de Boer, R.E. de Boer, R.J. den Boer, M. den Boer-Rhodens, T.T.M.L Boersema, A.M. Boeyinga, J.C. Bogaards, A.J.J. Bogaarts, A. van Bohemen, C. Bolle, M.E.A. de Bolster, E. van Bommel-Dam, L.J. Bongers, M.R.E. van den Boogaard, P. van den Boogaart, I Boogaarts, A.M. van der Boom-Klapwijk, L.J.M. Boon, S.N. Boon, A. Borgdorff, P.A.M.S. van den Born, A.A.M. van den Bos, C.J. Bosma-Hordijk,

R. Bot, C. Bot-Lansbergen, W. Bouts, G. van den Braak, J.C. Braakman, E.M. Brand - de Visser, M.C.G. Brand, B. Breemerkamp, P. den Breems, A. Breevaart, W.C. Brem, J.M. Brentjes-Stolk, H. Breur, W.F. Brieer, H.G. Brinks, A.C. van den Brink-Zweistra, A.G.M. van den Broek, E.J. van den Broek, J. Broekhuis, I. Broere, J. Broers, P.D. Bronder, D. Brons, F. Bronsing, P. van Bruggen, F.M. de Bruijne, L. de Bruin, A.H. Bruins-Rademaker, E. de Bruin-Udo, J.H. Brundel, S.H. Brunke, A.M. Bubberman-Bos, D.C. Buijs, B. Buikhuisen, L.A. Buissink, W. van Buren, F. van der Burg, C. Burger, M.G. Burghgraaff, F.M.C. van der Burgh-Sondermeijer, M.R. Burmania-Conroy, H.V.M. van Buuren-Verhagen, C.J. Buurman, T.B. Buurman, F.J.M. Canters, L.J.H. Cantineau, A. Chin See Chong, R.F. Cohen, M. Cohen-Wiegman, J. Cornelissen, M.M. op de Coul, J.M.C. Crousen, F.G.V.R. Curvers, G. Custers, B.J. van Dam, J. van Dam, P.G. van Dam, P.W. van Dam-Waasdorp, N. Deddens, W. Deelen, M. Degeling, M. van Deijl, E. Dekker, G.H.J. Dekkers, M. Delsalle, M.N. Demare, F.N.W. Dessing, S. Dienske-Beckers, H.A. van Dijk, M.P. van Dijk, T. van Dijk, W.M. van Dijk, M.M. van Dijk-Hofman, M. Dijkshoorn, M.D.J. Dijkwel, G.E. Disario, W. Dommering, J.K. van Donge, D.S. Doolaard, J.J.C.M. van Dooremalen, F.A. van Doorn, H.M. Doorn, G. van Dorp - van Duinen, G. Dorrenboom, A.H.M. van Dorst, A.P. Dost, A.E.M. Draisma-Monté, N. Driebeek- van Rappard, A. van Driel, H.M. Drost, R. Dubbes, L. Dullaert, W. Dullemond, L.E. Ebbens-Harmsen, J.M. Eekel, G.A.M. Egbers-Bau-

muller, A.N.F. van Egmond, T.S.O.M. van Eijck, F. Eijgenraam, A. van Eijk, P. van Eijle, G. van Eijmeren, M.G.J.A. van der Ende - Slee, A.H. Engelen, E.J.M. Enneking, G. Ent, K.A. van der Ent, C.J.M. Entius, J.M.P. van Erum, J.A.R. van Essen, F. Eveleens, J.G. van Eyk, H. van Eyken, J. Feijten, H. Ferwerda, I.I. Filmer-Wijngaarde, H.R.A. Fischer, M.H.L. Flapper-Hobbel, E.J.L. Forch, W. Fornara, M.P.J.A. Frankenmolen, R. Frederiks, D.J. de Frenne, B.A. Frijters-Getkate, H.J. Garama, J.D. Geel, M. Geense, J. Geervliet, D.J. Geest, R. van Geet, B.J.M. Geise, J. Geise-Bröring, K. van Gelder, C.P. Gerner, W.A. Gerritsen, J.J.H. Gerritzen, M. de Geus-Klapwijk, H.H.W. de Gier, J. Giltaij, M. Giltaij, J. de Goede, M. Goedhart-van Hasselt, F.G. Gompen, N. Gonzalez, M.E. Goossens, R.M.L. Goossens, L. Gordijn-Ouwerkerk, P.H.W. Gorzeman, M.C. Goud, M.J.C.M. Goudriaan-Severijnen, M.C.E. Goutier-Tammerijn, J.A. Grobben, J. Groenenberg-Admiraal, H.L. Groenenboom, J.A. Groenendaal, F.W. Gronert, B.J. de Groot, C.P.K. de Groot, L. de Groot, J. Gubbens, G.I. de Haan, N.W. den Haan, B.P. ter Haar, J.G. de Haas-Leeuwestijn, M.P.H. van Haeften, E.M. van Hagen-Arendse, H.J. van Halm, P.J.M. van der Ham, A.O. Hanstveit, T. Harkema, P.A.M. Harmsen, J. Harten, W.G. Hazelaar, O.S. van Heck, D. van der Heem, G.E. van Heemstra, L.J. , I.K. Heerema, F. van Heest, M.T.J. van der Heijde, L.S.C. Heijning-Plate, A. Hekker, A.E.M. Helsloot, M. Hemelaar, S.D. van Hemsbergen, F.A.L. Hendriks, M.J. Hendrikse-Poldermans, A.M. Hendriks-Marynen, E.W. Hendrix,

DE DOELEN

I.E. Hensing, J. Hess, J.C. Hessels-de Lange, M.J. Heukels, C.H.W. Heusdens, prof. H.W. Heyman, T. Hirasawa, L. Hobbel-Schuddebeurs, J.P. van Hoek, J.W. Hoekstra, C. van het Hof, M.J.A. van Hof, E. Hogerwerf, H. Hol, W.P.J. Holland, A.D. Hollander, M.J. van Holten, S.E. van Holten, E.H. Holterhues, E. Holtring-Kooy, M. Hoogenboezem, J.G. Hoogenhout, M.H.A. Hoogeveen-Kooij, W.C Hoogeweij, T.C. Hoogwout, H. de Hoop, R. de Hoop, M.M. van Hooren, F. Hooykaas, G. Horsman, B.J. ter Horst, C.L. van Hove, R. ten Hove, L. Hovig-Van Zetten, M.J.F. Hudig, M.C.J. Huizer, E. Hummelen, R.A. Iburg, J.A. Imhoff, L.A.A.R. Imschoot, A. van Ingen, F.W. Inthol, R.A. Jaarsma, J.M. Jager-Half, R. Janse, A.A. Jansen, J.A. Jansen, K. Jansen, P. Jansen, P.R. Jansen, P.W.J. Jansen, S.H. Jansen, T. Janssen Groesbeek, M. Janssens, E. Janzen, R.W. Jaquet, J. Jeekel, F.D. Johannes, B. de Jong, J. de Jong, N. de Jong, J. de Jonge, G. de Jongh, P.D.M. Jongmans, L.O. Jonker, B. J. M. Jorgens, F.H. Kaak, M.O. Kamminga, E. van Kamp, A. Kamsteegt, C. Karreman, J.S. Kasianova, G.J.H. ten Kate, H. Kauffman, T. Keessen, J.E. Keldenich, V. Kellenbach-Kuijt, J.E. Kemkes, C.M.G. van Kerkwijk-Spaanderman, H.J. van Keulen, M.W.J.M. van Keulen, H. Kienhuis, P. Kieviet, J.M. Kievit-Groenewegen, H.P.R. de Kiewit, D.P. King, J.B. Kistemaker, P.J. Klapwijk, M. Klatten-van Deelen, R.M. Kleppesto, M.H. de Klerk - van Gent, J.G.J. Kleyheeg, R.S. Klomp, H.T. van 't Klooster, W. Kluft, C. Kneefel, J.H. Kneepkens, E.C. de Knegt, J. Knip, J. Knoester, A.W. Knol, J.W. Knoop, M.J. Koenders, T. Koenegracht, A.L. van Koert, J. Koh, K. Koide, C.H. de Kok, J. de Kok, J.B.A.M. Kolb, A.E. Kolff, E.A. Kompagne, P.J. de Koning, P. Koops, N.E. Kootstra, B.A. van der Kooy, H.W.P.L. Koppelaar, I.M.C. Korevaar-Savenije, E.S. Korswagen-Speel, C. Koster, J. Koster, W. Kouwenhoven-van Duiven, D.J. Kraan, M.F. Krips, I. Krispijn, H.C. Kroon, M. Kroonen-Hollander, F. de Kruijf, L.P. Kruithof, K.J. Krzeminski, H. Kuijper, J. Kuijt, A.J. Kuil, J.J. Kuiper, M. Kuiper, N. Kusadasi, M.C. Kuster, N. Kwakernaak, B. de Kwant, A.L. Labadie, M. van de Lagemaat, H.M. Lam, H.A.M. Landuyt, H.P. de Lang, G. Lange, M. Langelaar, T.A. Langman, J.F. Lapre, G. van der Lee, H. Leeflang, H.C. Leeflang, J.J. Leeflang, H.C. Leep, C. van der Leer, J.G. van Leeuwen, H.C.M. Leijtens, C.J. Letanche, M.R. Leurs, R.B.M. Lexmond, B.H. Liem, W.G. van Lier-te Flierhaar, A.R. van Lieshout, D.G.P.J. van Lieshout, L.W.J. Lieverse, M.T. Limburg-Hensing, G.R.M. van der Linde, S. Lindemans, J. van der Linden, N.D.D. Linnenbank, E. Lips, P.H.L. Lo, L. Lodder, M.J.G. Lodder, J. Lof, A.G. Lokkerbol-Logman, P.G.J. van Loo, N.J. van Loo-Horsell, A.W. Looij, G.P. de Loor, J.D. Loorbach, M.D. Maagdenberg, D. van der Maas, K. Maas, J. Maaskant, J.E.M. Maessen, J. Magito-de Jong, L. le Mahieu, A.J.H.M. Mannaerts, A. van Mannekes, D. Marcusse, M. Maring, G.J. Maris, M.P. Maris, T. Markies, L. van der Markt, M. van Marrewijk, A.C. Mast, H. Matena-Bouwens, J. Matser, E. van der Meer, F.W. van der Meer, M.J. van der Meer, M. Meij, J.J. Meijboom-Speelman, A. Meijer, G. Meijer, H. Meijer, M.A.A. Meijer, M. Meijers, L.J. Meilink-Hoedemaker, A.C. Meinhardt, F. Menke, G.J. Methorst, A. Meyer, G.H. Middeldorp, P. Middelkoop, G.J. Miedema, K.D. Miljoen, E.E. Minkjan, N.S. Mohlmann, H.J. Molenaar, K.

BEDANKT

Molenaar, H. Monster, G.W.M. Mooijekind, H. Moor, E.A. Moret-Bijvoet, M.S. Mosselman, P.W. Mostert, W.H. Mouwen, T. Mulder, R. Mulder-Cramer, G.H.M.J. Mulders, W.J. Mulhuijzen, W. Muller, M. van Munnen, C. Mustert, O.R. Nagtegaal, Z.M. Nasir, L.M.A.J. Naves-Dikschei, B.A. van der Neut, P.J.M. van der Neut, F.R.A. Niemann, P.F. Niemansburg, A. Nierop, J.A.M. Nieuwenhuis, W.J.C. Nieuwenhuis, M. van Nieuwkuyk-Offerhaus, W. Nijhoff, M.A.A.L. Njiokiktjien, J.C. van Noordwijk, T. Noort, A. Nooteboom, M.M.J. Noteborn, S. Nugteren-Hubers, P. Odinot, B.A. van Oers, M.S. Oey, J. Okkema, J. Olde Monnikhof, E.M. Oldenkamp, N.J. Olieman, S. van der Oord, S.G. Oost, H. van Oosten, M.C. van Oostende, W.E.H. Oostendorp, H.W. van Oosterom, G.P.M. van Os, J. van Os, T. van Os, M. van Os-Van der Windt, O. den Otter, H.A.J. Otto, H. Oudenaarden, D. Oudkerk-van Wijk, M.J. Ouwendijk-Gijswijt, M.A. Ouwens, F. Pasquotto, F.J. Pastoor-Frijlink, P. Patijn, J.H.A. Paulissen, F. Pauw, E.T.M. Pents-Lansbergen, H.J. Petit dit de la Roche, J.A. Phaff-Drop, A.G. Piepenbroek, J.M.H. van der Pijll-Komen, M.G.M. van der Plaat, G. van der Plaats, E. Plaisier-Croes, H. van der Plas, A.H.J. Ploegmaker-Talens, I. Plomp, H. Plug, G. Th. van de Poel, A.H.P. Poiesz, A. Ponsteen, E. Pool, J. Poot, A. Porfirio, C. Porsius, C.C. Postma-Pols, H.W. Pot, J.M. Potter, I. Pozarska, mr. J.H.J. Preller, P. Prent, drs. J.N. Pronk, S. Pronk, G. van der Put, E.D. van Putten, A.G. Ph. Quanjer, G. Quee, V.S. Raa, M.L. van Reenen, H. van Reeuwijk, J.B. Reijngoud-Abbink, A.W.M. Reijpert, H.W. van Rhenen, J.A.M. de Ridder, J.M.A. Rigter, A. van Rijn, G.E. Rijpma, E.M.I. Robbemond, H.M.M.J. Robben-Agterberg, J. Rolloos, E. Rood-Pijpers, A. de Rooij, A.M.F. de Rooij, B. van Roon, H. Roorda, S.J. Roos, A. Roosch, dr. J.H. van Roosmalen, P.A.M. Rosekrans, R. Rosenbrand, M.A.M. van Rosmalen-Janssen, P. Roszbach, X.P. Ruhl, R. Ruijtenberg, P. de Ruijter, M. de Ruiter, T. Rust-Tobias, A. Ruts-Valk, W. van der Sanden, E.T.M. Sanders, H.J.G. van Sasse Van IJsselt, M. Schaap, W.F.D. Scheelbeek-Turksma, D. Scheer, P. Scheffer, P.I.T. Scheltus, W. van Schelven, J.R.H. Schendstok, A.J.A. Schiereck, J.E. Schievink, M.A. Schillemans, E.A.A.M. Schlechter, Schmetz, G.W. Schoch, E.J.M. Scholten, H.F. Schopman, J.M. Schot-Quist, A.G.R.P. Schot-van de Coterlet, A.C.J. Schouten, A.J.H. Schouten, W.J. Schouten, A. Schouten-Van Kluiven, G.H.M. Schouwenaar, E. Schram-Dillingh, R.A. Schreuder, S. Schuitemaker, M.H. Schulte, E. Seijner, M.E. van SelmAscher, M.I. Sengers, A.H. 's-Gravesande, J.L. Sies, T.G.M. Sijben, S. Sijtsma, G.F.A. Simons, C. Sipocz, A.M. Slockers-Beverwijk, A. Smit-Groenendijk, G. Smits, H.A.B. Smits, J. Snel, O. Snel, W. Soede, L.H.M. Soons, J. van der Spek, H.S. Spijker, M.P.A. Spinnewijn-Simonis, Peter Spinnler, A. van Staa, P.E. Staalson, M.C. Stam-Schreuder, J. Steeman-van Meer, C.A.J. van der Steen, H. Steen, H. van der Stege, J. Stelloo, M.C. van Stenis, A.H.H. Stevens-Ruiters, P.J. Stolk, C.N. Stolwijk, L. Stout, M. van Straten, A.T.H. Straver, G. Strijbis, S.B. Strik-Jochems, J. Strooij, H.W. Stuy, J.A.L. Suijker, H.M. Swaab-Koster, A.E. Swemmer-Kruik, P. Swieb-Hofland, A.J. Swildens, E. Talens, A.J. van den Tempel, L.S.M. Tetteroo, D.M.W. Teunisse, J.J. Teunissen, M.H.G. van Tienen, C.E.K. van Tienen-Maclure, H.J. Tiggeloven, M. Tijdgat, S.

45

Timmann, G. Timmermans, P. Tinke, C.G.A. Tittel, I.H.M. Toneman, D. van der Torre, J. Touw-Veenstra, M.J. van Trommel, F.A. Tromp, J. Trompper, H. Troost-Hulst, R.C. Trum, L.M. Tseng, A.M. Uhlenbeck, J. van Vaardegem, K.E. van der Vaart, A. Vandersmissen, J.W. Vasbinder, P. van Veelen, T. van Veen, D.A. van der Velden, W. van der Velden, J.W. van de Velde-Zeemeijer, M. Veldhuijzen, T. Veldhuis, J.J. van der Ven, J. Vera, J. Verboon, G. Verburg, H.A. Verburg, J.W. Verburg, H.K. Verdonk, T. Verhagen, H.C.L. Verheul, L. Veringmeier, G.J. Verkaik, M. Vermeij, A.H.M. Vermeulen, J. Vermeulen, J.H. Vermeulen, S. van Verre, J.M. Verseput, C.J. Verver-Van Dipte, F. Vervoort, A.T. Verwater, Z. Verweij, A. Vijverberg, A.D.J. Vink, H. Visker, M. Vismans, A. Visser, E.G. Visser, J.C. Visser, R. Visser, Y. Visser-Moelker, M. Visser-Olsthoorn, S.B.M. Vlaar, B. Vliegenthart, D.J. Vliegenthart, B.A. van Vliet, F.L. van Vliet, H. van Vliet, P.C. van der Vliet, D.W. van der Vlist, J. Vlot, E. van der Voet, J.C. Vonk, W.J. Voogd, L. van der Voorn, A.H. van der Vorm, B. Vos, H.A. Vos, L.A.J. de Vos, P.H. Vree, I.C.M. de Vreede-van Vliet, C.A. de Vries, F.P.P.H. de Vries, O. de Vries, Z. de Vries, F.J.A.H. de Vrind, L. Vroegindeweij, mr. H.E.M. Vrolijk, L. Waaijers, L.E.C.M. van der Waal-van Noort, A. van Waardenberg, G. de Waard-Kuiken, M.F.E. de Waard-Preller, M. de Waart, R.J. Wagemaker, M.G. van de Wall Nogara, W. Walters, M.A. Wander, J.P.J.M van Wanrooij-Weerdenburg, S.A.M. Warmerdam-v.d. Zalm, S.B. Wartna, M.J. van Waveren, L.E. Weeland, D.M.N. van Wensveen, B.R. Wessels, B. Westera, M. Westerlaken, T.M. Wiarda, M. van Wieringen, A. Wiersma-Eekma, A.J. van Wijngaarden, M. Wijsenbeek, K.T. de Wilde, M. Wildschut-Warner, L.C. Willemse, G.A. van Willigen, C.Q. Wisse, R. Wisse, C. de Wit, M. de Wit, W.J.C. de Wit, R. de Witte, J. van Witteloostuijn, E.J. Witte-Van Der Zon, L. van der Wolf, R. van der Wolf, L.C. de Wolff, D. Wolfson, E.J.M. Wolters, P. Wolters, J. van der Woude, F.J.A. Woudenberg, P. van 't Wout, E.M. Wubbe, S.M. Wurzer-Leenhouts, D. Young, M.A.G. Zaanen, C. Zandgrond, H. Zandstra-de Vries, M. Zandvliet, R. Zanen, K. van Zanten, J. van der Zeeuw, A. van 't Zet-Bosje, H. Zijderhand, A.S.T. Zuidervaart, C. Zwartenkot, M.H.A. Zwiebel-Klaeijsen, J.J. van Zwieten, J.L.F.M. Zwinkels ...en alle mensen die het afgelopen jaar een donatie hebben gedaan bij de aankoop van een concertkaartje.

Wilt u ook bijdragen als Donateur, Schutter of Patroon van de Doelen?

Kijk op www.dedoelen.nl/steunfonds of neem contact op met Alysia van Dijk (010-2171755 / a.vandijk@dedoelen.nl).

46

INTERVIEW DAVID KWEKSILBER

DE DOELEN

DAVID KWEKSILBER ‘Ik ben een romanticus en liefhebber van understatements’

DE DOELEN

INTERVIEW DAVID KWEKSILBER

47

In het boek Tristram Shandy becommentarieert de Ierse schrijver Laurence Sterne op humoristische wijze de Engelse samenleving en cultuur. Componist en rietblazer David Kweksilber liet zich door de roman inspireren voor het werk dat hij in opdracht van de Doelen schrijft voor het 50-jarig bestaan.

DOOR GILLES DE SITTER | FOTO’S SANNE DONDERS

‘Programmeur Neil Wallace kwam met het idee’, vertelt Kweksilber in de keuken van zijn appartement in een statig grachtenpand in hartje Amsterdam. Hoe hij zijn residentie vond? Er verschijnt een glimlach op zijn gezicht. ‘Dat is een bijzonder verhaal. Ik ben hier opgegroeid. Koffie?’

Kweksilber komt uit een muzikaal gezin. Zijn moeder – Marjanne Kweksilber – was een bekende sopraan.

Haar zoon herinnert zich haar – zij overleed in 2008 - als een levenslustig musicus die zich wijdde aan het rijke repertoire uit de muziekgeschiedenis, van renaissance tot hedendaags gecomponeerd. ‘Ze zong van alles’, zegt Kweksilber. ‘Bach, Schubert, Jan van Vlijmen. In dit huis klonk altijd muziek.’

Kweksilber kreeg de kans zijn ouderlijk huis te betrekken. ‘In dit pand wonen kunstenaars. Ik huur het voor een schappelijk bedrag. Moet je kijken, wat een uitzicht.’ Hij tuurt naar buiten over het water. Zichtbaar ontroerd, alsof hij zich plotseling realiseert op welke plek hij zich begeeft.

‘We woonden in het achterhuis. Mijn vader studeerde beneden piano, mijn moeder studeerde in de keuken en later in de voorkamer.’

Met enige weemoed blikt Kweksilber terug op de tijd dat hij als kind zijn ouders naar hartelust hoorde musiceren. ‘In mijn jeugd werd ik elke dag geïmpregneerd met het romantische pianorepertoire van mijn vader en de zang van mijn moeder. Dat ging van Monteverdi tot hedendaags gecomponeerd.’

Tristram Shandy Shandy is een priklimonade met bier. Maar in de context van de roman Tristram Shandy van de Ierse schrijver Laurence Sterne (1713-1768) moeten we eerder denken aan ‘getikt’ of ‘half-gek’. Het boek, dat in negen delen tussen 1759 en 1767 verscheen, is een zeer ongebruikelijk werk dat sterk afwijkt van de traditionele vertelvorm. De roman bestaat uit een serie satirische schetsen, humoristische dialogen, filosofische overpeinzingen, karaktertekeningen en commentaren op de Engelse samenleving en cultuur.* De figuren die opgevoerd worden zijn hilarisch, maar ook typografisch zie je grote verschillen met de conventionele roman. Zoals bij zo veel bestsellers kreeg het boek bij verschijning ervan langs door critici. De roman was obsceen, belachelijk en ergerlijk, precies het tegenovergestelde van wat een roman zou moeten zijn. Maar Sterne werd er rijk en beroemd mee en beïnvloedde vele schrijvers met zijn werk.

‘I wrote, not to be fed but to be famous.’ *bron: Wikipedia

48

INTERVIEW DAVID KWEKSILBER

DE DOELEN

‘Het gaat mij er om het meeste uit het vehikel bigband te halen en het publiek de rijkdom van al die verschillende musici te laten horen. Er is geen bigband met zo’n omvangrijk en gevarieerd repertoire.’

Kweksilber refereert aan de jaren ’70, ’80 en ’90. Een zeer interessante tijd volgens hem. ‘Nederland stond rotsvast op de muzikale kaart. Never a dull moment. Een mondiale praktijk en reputatie als toonaangevende muzikale voorhoede. Dat is nu een beetje anders. Met de bezuinigingen op cultuur denk ik soms, kijk nou uit met wat je doet. Maar!’, zegt hij opgewekt ‘ik ben zeer gelukkig dat ik deze compositie-opdracht van de Doelen heb gekregen. Het is een groot voorrecht.’

Het componeren schoot er de laatste jaren bij in. Kweksilber ontpopte zich naar eigen zeggen tot een ware bigbandmanager. ‘Het is ontiegelijk veel werk, zo’n bigband draaiende houden. Met zo veel musici organiseer je niet even een tournee.’ Toch werkt Kweksilber met zichtbaar plezier aan zijn projecten, zolang de inhoud zege-

viert. ‘Daarom ben ik zo blij dat ik nu weer kan gaan schrijven. Het betekent dat ik mijn eigen artistieke eieren kan gaan leggen.’

Dit jaar in mei, wanneer het jubileum van de Doelen wordt gevierd, gaat The Tristram Shandy Suite in première, gespeeld door zijn eigen bigband. Kweksilber zou volgens Doelen-programmeur Neil Wallace geknipt zijn de kolderiek van schrijver Laurence Sterne op muziek te zetten. ‘Inderdaad, Tristram Shandy is een knotsgek boek. Hij maakt maffe bokkensprongen: taalgebruik, zinsbouw en de manier waarop het boek is vormgegeven. Verbazingwekkend.

Er komt inhoudelijk van alles op de lezer af. Dat moet in mijn stuk ook gebeuren, maar ik ga die verhalen niet naar de letter vertolken.’

OPVALLEND!

Tapdansen in een bigband Tussen al die eigenzinnige muzikanten staat tapdanser Peter Kuit. Kweksilber benadert hem als muzikant.

‘Peter is een danser, maar nog meer een muzikant.

Soms is hij solist, soms zit hij bij de ritmesectie. Hij is onderdeel van de band.’

David Kweksilber David Kweksilber (12 februari 1973) is een virtuoos rietblazer. Hij studeerde klassiek klarinet bij Pierre Woudenberg en saxofoon bij Leo van Oostrom aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en vervolgde zijn studie klarinet bij Charles Neidich in New York. Hij won tal van prijzen. Kweksilber is thuis in zowel gecomponeerde als geïmproviseerde muziek en heeft een grote voorliefde voor grote bezettingen. Hij richtte in 2008 zijn eigen bigband op waarmee hij in seizoen 2016/2017 een eigen concertserie in de Doelen vult. Hij nodigt componisten uit voor zijn bigband te schrijven. Inmiddels zijn er voor de David Kweksilber Big Band 97 composities geschreven en schrijft hij dit jaar speciaal voor het 50-jarig jubileum van de Doelen een nieuwe compositie met de titel The Tristram Shandy Suite. Kweksilber: ‘Compositievakken heb ik nooit gevolgd. Ik speel alles van Stockhausen tot Mozart, van Duke Ellington tot vrije impro. Ik ben bekend met allerlei muzikale manieren en vormen. Zo krijg je de gedachtenwereld van al die componisten mee. Daar bof ik mee, het zijn mijn inspiratiebronnen.’

DE DOELEN

49

INTERVIEW DAVID KWEKSILBER

© Pieter Boersma

Kweksilber benadrukt dat zijn bigband niet over één bepaald idioom gaat. ‘Juist niet!’, roept hij. ‘Het gaat mij er om het meeste uit het vehikel bigband te halen en het publiek de rijkdom van al die verschillende musici te laten horen. Er is geen bigband met zo’n omvangrijk en gevarieerd repertoire.’

Componisten maken gretig gebruik van al die kwaliteiten van het ensemble. Inmiddels zijn er 97 composities geschreven. Kweksilber klapt zijn laptop open om te controleren of het waar is. Er prijkt een indrukwekkende lijst op de website. ‘Ja, 97 composities, geschreven en uitgevoerd door de meest uiteenlopende eigenheimers.

Maarten Altena, Jan-Bas Bollen, Fant de Kanter. Ongelooflijk toch?’

Onderaan de pagina wordt de lijst aangevuld door een lange slinger van namen van componisten die toegezegd hebben te zullen schrijven voor Kweksilber. ‘Julian Anderson, Louis Andriessen.’

Kweksilber laat zijn ‘eigenheimers’ graag vrij. ’Al die componisten gaan helemaal los op die band. Allemaal produceren ze weer hun eigen klankwerelden en reiken de musici iets anders aan.’ Hij stelt één harde eis: er moet een vorm van improvisatie in het stuk zitten. Of dat uit de verf komt? ‘De band zit vol musici die creatieve verantwoordelijkheid nemen in het moment, daar voelen componisten zich door geïnspireerd. Ik zeker.’

BESTEL KAARTEN

vrijdag 20 mei 2016, Jurriaanse Zaal 20.15 uur

DAVID KWEKSILBER BIG BAND David Kweksilber Tristram Shandy Suite (wereldpremière)

Opdrachtwerk ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Doelen www.dedoelen.nl Dit evenement maakt deel uit van

Kijk voor het hele programma op www.rotterdamviertdestad.nl De Tristram Shandy Suite wordt mede mogelijk gemaakt door

50

OP HET PODIUM

‘Het orkest speelt dan wild, onstuimig en psychedelisch’

DE DOELEN

DE DOELEN

51

OP HET PODIUM

TIM KNOL

Hoe ziet het leven van een muzikant eruit? Waar haalt hij zijn inspiratie vandaan? Deze keer stappen we in het leven van singer-songwriter Tim Knol (26). Op 9 april treedt hij op in de Doelen tijdens het eerbetoon aan The Rolling Stones.

DOOR PATRICIA JASPERS FOTO SANNE DONDERS

OP HET PODIUM

STONES ‘Eric Corton vroeg of ik wilde zingen in ‘The Rolling Stones - A Symphonic Tribute’. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Ik ben een groot Stonesfan en het lijkt me leuk om op een nieuwe manier met een orkest te spelen. Ik kijk uit naar het nummer She’s a Rainbow. Het orkest speelt dan wild, onstuimig en psychedelisch.’

JEUGD ‘Mijn liefde voor The Stones ontstond in mijn jeugd. Mijn vader draaide regelmatig oude platen van hen. Hij is zelf muzikant; speelt gitaar in een bluegrass band. Vroeger nam hij me mee tijdens zijn optredens. Op mijn zesde wilde ik ook gitaar spelen. Eerst gaf hij me les, maar dat werkte niet.

Ik had geen zin om noten te leren. Akkoorden vond ik veel interessanter.

Dus gaf hij me liedjes van Dylan, zodat ik zelf kon oefenen.’

INSPIRATIE ‘Ik luister graag naar Neil Young en The Kinks.

Zij inspireren mij.

Bij het schrijven van muziek helpt het als je voldoende “muziekbagage” meedraagt. Je kunt dan terugvallen op liedjes die je goed vindt.’

MEE OP TOUR ‘Momenteel ben ik op tournee door Nederland met mijn voorstelling Lost & Found. Er gaat een busje vol gitaren, toetsen en veel spullen voor het decor mee. De voorstelling gaat over mijn verzamelobsessie. Ik vind oude spullen mooi; vooral oude foto’s. Ik spaar bijvoorbeeld portretten uit de jaren ’20 en ’30. Sinds een paar jaar fotografeer ik zelf ook. Ik maak het liefst portretten met een hard contrast.’

LEUKST

DROOM

‘Het leven van een muzikant is mooi. Ik vind optreden te gek: samen met goede mensen muziek maken. Ook het reizen naar een optreden - met zijn allen in een busje - is heel gezellig.’

‘Ik heb gemerkt dat ik niet teveel wil stressen in mijn leven. Dat krijg je als je mee gaat met de waan van de dag. Ik wil mijn eigen pad volgen en een mooi oeuvre opbouwen. De laatste jaren was dat een struggle. Ik voelde de druk van het publiek om muziek uit te brengen. Maar ik wil pas een plaat uitbrengen als ik vind dat het goed is.

Dat gaat nu steeds beter.’

MINDERE KANTEN ‘Het enige nadeel is als ik mijn stem kwijt raak. Dat is me één keer overkomen. Ik had twee dagen geen stem. Je moet dan eerlijk zijn naar je publiek en vertellen dat je niet kunt optreden.

Gelukkig doet deze situatie zich niet vaak voor.’

THUIS ‘Ik voel me thuis in mijn woonkamer in Amsterdam, maar eigenlijk ook in mijn studio in Hoorn.

Ik zit daar drie tot vier dagen in de week en maak muziek voor reclames of documentaires.’

VRIJE TIJD ‘Eén dag in de week heb ik nodig om bij te komen.

Ik lig dan gerust de hele dag in bed. Maar normaal gesproken ga ik er vroeg uit, maak ik muziek en ga daarna iets leuks doen met mijn vriendin.

Zij heeft geen muzikale achtergrond en dat vind ik fijn. Het gaat in mijn leven altijd over muziek, dan is het best lekker als ik met haar over iets anders kan praten.’

52

RPHO: MAHLERS TIENDE SYMFONIE

DE DOELEN

EPILOOG EN NIEUW BEGIN -Over Mahlers

Tiende Symfonie

DOOR YANNICK NÉZET-SÉGUIN VERTALING BART DIELS FOTO HANS VAN DER WOERD

Gustav Mahler had geen tijd van leven om zijn Tiende Symfonie te orkestreren: alleen het eerste deel kreeg hij helemaal af. Daarom is dit eerste deel meestal het enige wat we van zijn Tiende te horen krijgen: een prachtig Adagio, dat inderdaad op zichzelf kan staan. Maar wat niet iedereen weet is dat Mahler in essentie alle vijf de delen van zijn symfonie voltooide.

Alle noten en alle rusten van de Tiende Symfonie zijn in Mahlers eigen handschrift overgeleverd.

Alleen: hoe verder je vordert in het manuscript, hoe schaarser de aanwijzingen op het punt van de instrumentatie worden. Tegen het einde van het laatste deel is de orkestratie alleen nog maar schetsmatig aangegeven. Toch biedt het materiaal voldoende houvast om de Tiende Symfonie uitvoeringsklaar te maken. Verschillende musicologen hebben zich daaraan gewaagd; de beroemdste – en wat mij betreft ook de beste – voltooiing is die van Deryck Cooke. Hij heeft in totaal drie versies gemaakt; de laatste en meest volledige dateert van 1976.

Je kunt bijna zeggen dat Cooke zijn leven eraan heeft gewijd om deze symfonie te voltooien – en het resultaat is puur Mahler.

En wat voor Mahler! De Tiende Symfonie kent veel momenten van ongelooflijke kracht. De slagen op de grote trom, aan het begin van het laatste deel, waarmee een tubasolo wordt afgebroken – die klappen voel je niet alleen in je lijf, ze raken je in het diepst van je ziel zoals geen andere muziek dat doet. Daarna volgt er een melodie in de fluit, begeleid door de lage strijkers, waarin ik een voorafschaduwing hoor van het beste werk van Sjostakovitsj.

DE DOELEN

RPHO: MAHLERS TIENDE SYMFONIE

Die visionaire kwaliteit is kenmerkend voor deze hele symfonie. Ik vind dan ook dat ze een veel centralere plaats in het concertrepertoire verdient dan ze op dit moment heeft: het is een werk dat in de muziekgeschiedenis zijn gelijke niet kent.

– en nu spelen we een andere recente compositie van hem: Selige Sehnsucht. Daarbij hebben we het genoegen te mogen samenwerken met Christianne Stotijn, met wie we al eerder Mahlers Lied von der Erde uitvoerden. De combinatie had niet beter kunnen zijn.

SELIGE SEHNSUCHT Samen met het Rotterdams Philharmonisch – een geweldig Mahlerorkest! – wil ik vrijdag 21 en zaterdag 22 april graag een lans breken voor Mahlers Tiende. Als aanvulling op die symfonie spelen we dan een schitterend stuk van Willem Jeths: de Nederlandse Componist des Vaderlands. Met Jeths hebben we in korte tijd een hechte band opgebouwd. We hebben hem vorig jaar een opdrachtwerk laten schrijven – Conductus, dat we uitvoerden als opmaat voor Mahlers Tweede Symfonie

53

BESTEL KAARTEN

vr 21 april 2016, 20.15 uur za 22 april 2016, 20.15 uur

ROTTERDAMS PHILHARMONISCH ORKEST Yannick Nézet-Séguin

De Tiende Symfonie is de epiloog van Mahlers leven; in Selige Sehnsucht horen we de geest van Willem Jeths, die zo goed aansluit op Mahlers muziek. Die koppeling laat ons voelen dat Mahler niet alleen voortleeft in zijn eigen muziek, maar ook in het werk van componisten van onze tijd die zich door hem laten inspireren. Ik heb sterk het gevoel dat we in dit concert na het einde weer bij een nieuw begin uitkomen.

Die klappen voel je niet alleen in je lijf, ze raken je in het diepst van je ziel.

dirigent Christianne Stotijn

mezzosopraan Jeths Selige Sehnsucht Mahler Tiende

Symfonie www.dedoelen.nl

54

DE DOELEN

COLUMN MIKE BODDÉ

Boddé aan het woord DOOR MIKE BODDÉ

Onder klassieke muzikanten en componisten geldt een vreemde ongeschreven regel: je moet eigenlijk alles mooi vinden. Of, laat ik het anders formuleren: je wordt geacht zo veel van de klassieke canon af te weten, dat je, met een zekere afstand beschouwend, van alle grote componisten moet kunnen vertellen waarom ze de moeite waard zijn.

Als je bijvoorbeeld zegt: ‘Ik vind Bruckner een zeurpiet’, dan word je onmiddellijk bestraffend tegengesproken: ‘Maar zijn symfonieën zijn toch geweldig, dat kun je niet ontkennen!?’

‘Ja, maar ik vind het gezeur.’ Foei, dat mag je niet zeggen, is dan meestal ongeveer de essentie van de reactie. Ik vind dit vreemd. Jazzfanaten zijn er ook heel erg in: dan zeg ik bijvoorbeeld: ‘Ik vind dat die McCoy Tyner zich er vaak maar makkelijk vanaf maakt met zijn modale gedoe.’ Man, de woedende reacties die je krijgt, terwijl het simpelweg mijn volkomen inwisselbare mening is.

Zo zei ik een tijdje geleden op televisie (wee mijn gebeente) dat Mahlers symfonieën te lang zijn. Dan zit meteen mijn inbox vol met boze reacties. Hoe of dat ik het in mijn hoofd haalde om, als overgewaardeerde pianeur, kritiek te hebben op de grote God Mahler. Ik werd er eigenlijk steeds vrolijker van. Het grappige is dat wanneer je zou zeggen (zoals ik regelmatig doe) dat het Tweede Pianoconcert van Prokofjev een weergaloos mooi stuk is, er niemand een mailtje zal sturen met de boodschap: ’Ik ben dat niet met u eens, zijn Tweede Pianoconcert zit vol met stoplappen en het heeft een gemankeerde spanningsboog, en zijn derde is nog slechter’. Ik zou zo’n reactie eigenlijk heel verfrissend vinden.

Zo ben ik weleens bij een concert geweest van Miles Davis. De grote kleine man stond het hele concert lang met zijn rug naar het publiek, en speelde niet op zijn trompet, maar leunde af en toe lusteloos op een synthesizer. Ik vond dat een nogal teleurstellende bijeenkomst. Maar alsjeblieft zeg er niks over, want Miles Davis is onaantastbaar de God der goden in het pantheon van de jazz. Wie hem niet altijd geweldig vindt, snapt niks van jazz.

Hoe of dat ik het in mijn hoofd haalde om, als overgewaardeerde pianeur, kritiek te hebben op de grote God Mahler.

Het is in veel vakgebieden hetzelfde: architecten moeten Le Corbusier en Mies van der Rohe adoreren, want anders hoor je niet bij de club. Schrijvers moeten idolaat zijn van Jeroen Brouwers (een geweldige zeurpiet trouwens) anders liggen ze eruit. Als componist moet je af en toe duidelijk waarneembaar roepen: ’Eigenlijk is Beethoven/Bach/Mozart de grootste’, anders ben je uitgerangeerd.

Waarom is dit belangrijk? Veel mensen vinden dat elke componist een essentieel onderdeel vormt van de geschiedenis. Zij zien de muziekgeschiedenis als een lineair proces.

Elke componist leidt onvermijdelijk naar de volgende componist, en zo ontwikkelt zich de muziek: het is dus bijvoorbeeld zinloos om nog in de stijl van Haydn te componeren want dat is een afgerond hoofdstuk. Maar is dat wel zo? Is dat hoofdstuk wel afgerond? Zou het werkelijk onmogelijk zijn nog iets in de stijl van Moesorgski te schrijven wat nog iets toevoegt aan de muziek? Dan zou je ervan uitgaan dat elke componist binnen zijn stijl alle mogelijkheden heeft onderzocht en behandeld. Maar dat kan helemaal niet!

Natuurlijk zijn er nog mogelijkheden in Rachmaninovs hoekje, of in de niche van Benjamin Britten. Het aantal mogelijkheden is immers eindeloos. Waarschijnlijk is de geschiedenis geen boomdiagram, maar een oneindige hoeveelheid parallelle lijnen van verschillende lengtes.

Daarom vind ik dat je als componist je uitgesproken persoonlijke voorkeuren mag hebben, en dat je gewoon een hekel aan Vivaldi mag hebben, en dat je lekker mag grasduinen in die grillige historie van de muziek. Om bijvoorbeeld de zijstraat van Sjostakovitsj nog es verder uit te lopen, of fijn te oogsten uit het tuintje van Tsjaikovski. En je mag ook de vrijheid voelen om Stravinsky gewoon links te laten liggen.

Je hoeft je nooit verplicht te voelen een bepaald muzikaal standpunt in te nemen, alleen maar omdat de geschiedenis dat dicteert. F*** de Geschiedenis! Leve het nu!

DE DOELEN

55

ACHTER DE SCHERMEN

De werkdag van Jerry en Marco is veelzijdig. ‘Eerst is er koffie’, zegt Jerry grappend.

Marco grijnst. ‘Dan gaan we aan de slag met de planning. We werken altijd een dag vooruit. Dat kan niet anders. Stel dat een van ons ziek wordt, dan red je het niet om de volgende dag voor honderd man pasta te koken.’

Jerry rijdt een trolley uit de koeling en laat de maaltijd van morgen zien. Penne met een heerlijke saus. ‘Op de dag zelf warmen we alles op in een speciale oven. Dat is zo gepiept, alleen moet je er rekening mee houden dat zo’n vaste saus iets meer tijd nodig heeft.’

Jaren geleden kookten Jerry en Marco een souper voor dirigent Valery Gergiev. Dat leverde – zo in het holst van de nacht – een wonderlijk beeld op. Jerry: ‘Het was na twaalven. In de foyer van de Willem Burger Zaal stond één tafel gedekt. Daaraan zat Gergiev met een groepje journalisten te eten’. Marco: ‘Volgens mij was directeur Gabriël Oostvogel er ook bij.’ Jerry: ‘Klopt. Verder was het uitgestorven in het gebouw. Iedereen was al naar huis. Dat gaf een vreemd gevoel’.

JERRY BEUNK & MARCO VOGELAAR

Jerry en Marco zijn al lang collega’s. ‘Ik ken Marco langer dan mijn eigen vrouw’, lacht Jerry. ‘We kookten eerst allebei voor cateraar Frans Kuil. Dat is alweer zo’n 16 jaar geleden.’ Marco: ‘We verzorgden soms catering voor de Doelen. We kenden het hier dus al een beetje. Toen kwam deze baan voorbij en zijn we samen overgestapt.’

ACHTER DE SCHERMEN DOOR GILLES DE SITTER FOTO SANNE DONDERS

Jerry Beunk (links op de foto) en Marco Vogelaar werken 13 jaar in de keuken van de Doelen. Inkopen, afwassen, menu’s uitwerken voor orkesten, concertbezoekers en congresgangers, plannen en koken zijn dagelijkse werkzaamheden.

Sinds Jerry niet meer in Rotterdam woont, bezoekt hij minder frequent concerten.

‘Maar ik heb lange tijd een abonnement gehad op het Rotterdam Philharmonisch Orkest.’ Marco bezocht vorig jaar voor het eerst een concert in de Grote Zaal. Op 9 oktober trad Diana Krall daar op. ‘Ik luister veel naar Radio 538. Naar een dergelijk concert was ik nog nooit geweest. Diana Krall speelde allemaal bekende nummers. Het was echt geweldig.’

56

DE DOELEN

Š Guido Pijper

SCHOUWBURGPLEIN KLIMAATNEUTRAAL

SCHOUWBURGPLEIN WORDT KLIMAATNEUTRAAL DOOR HELMUT DE HOOGH

Het ambitieniveau is hoog, maar met de vereende krachten van de Doelen, de Rotterdamse Schouwburg, bewoners, organisaties, ondernemers, bouwers en overheidsinstellingen moet het lukken. In 2030 is het Schouwburgplein 100% klimaatneutraal.

DE DOELEN

57

SCHOUWBURGPLEIN KLIMAATNEUTRAAL

7 SQUARE ENDEAVOUR -

Op 28 april 2015 zijn de eerste handtekeningen gezet van de publiek-private alliantie die de komende vijftien jaar gaat zorgen voor een volledige verduurzaming van het Schouwburgplein. Het initiatief ging uit van de Rotterdamse Schouwburg, maar de Doelen en de Vereniging Verenigd Schouwburgplein sloten zich snel en enthousiast aan. Met partners als ARCADIS, Dura Vermeer, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, de gemeente Rotterdam, TNO, Eneco, Amvest en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu moet het lukken. Het doel is om het gebied in 2020 veertig procent klimaatneutraal te maken en in 2030 honderd procent. Een van de speerpunten is efficiënt en innovatief met energie omgaan. Dat kan door kennis te delen en zo slimme oplossingen te bedenken. Het verduurzamingsproject is internationaal, met het Schouwburgplein als eerste proeftuin in de wereld. Zes andere toonaangevende pleinen, mogelijk in overzeese havensteden, zullen zich nog aansluiten.

ANTON VLIEGENTHART

BERT DETERMANN

Natuurlijk slokt het ambitieuze verduurzamingsproject veel tijd op, maar dat hebben Bert Determann (directie Rotterdamse Schouwburg) en Anton Vliegenthart (directie de Doelen) er graag voor over. Vliegenthart: ‘Dat private partijen en culturele instellingen op deze manier samenwerken, maakt het heel bijzonder.’ Determann: ‘De Rotterdamse Schouwburg is nu al een duurzaam gebouw. Dat is ontstaan uit een gezonde kruideniersgeest. We hebben veel meetbaar gemaakt.

Daardoor weten we precies hoeveel kilowattuur een voorstelling gebruikt. Maar we wilden meer en we merkten dat we niet verder kwamen. We willen verdergaan dan de drempel van onze eigen gebouwen.’ Ook de Doelen is nu al een heel duurzaam gebouw, zo benadrukt Vliegenthart. ‘Alles is zo gebouwd dat er weinig vervangingsinvesteringen nodig zijn. De budgetten zijn niet oneindig.

Daaruit is het denken over duurzaamheid ontstaan, uit pragmatische overwegingen. Dat wordt vaak vergeten. Een duurzaam gebouw kost minder geld.’

Welke kant het de komende jaren precies opgaat, weten de directeuren nog niet. Gewerkt wordt aan plannen voor groene daken, gezamenlijk afval inzamelen en vervuilende vrachtwagens aan de rand van de stad overladen op elektrische auto’s op weg naar het Schouwburgplein. Ook komt er een test met valet-parking van fietsen die worden gestald in een parkeergarage onder de Rotterdamse Schouwburg.

Het enthousiasme van tal van deelnemers gaf het project vleugels. Het duo roemt onder meer de inzet van Jeroen de Leeuw (facility manager van de Rotterdamse Schouwburg) en Teun Bokhoven (voorzitter TKI Urban Energy). Determann: ‘Kijken naar kansen, daar gaat het om. Kansen betreft afvalwater, regenwater, compostering in combinatiegebouwen. Als culturele instellingen vertellen we dat verhaal op een andere manier dan men gewend is. Vanuit bevlogenheid en de vaste overtuiging dat we hier aan het plein een verschil kunnen maken.’ Vliegenthart: ‘De ideeën ontstaan soms bij het gezamenlijk drinken van een biertje.’ Determann: ‘Zeker, het moet ook fun zijn.”

Vliegenthart: ‘Als je het kunt, moet je het ook doen.’

Scherp geprijsd driegangendiner, dé start van uw concertavond Extra voordelig te boeken via de Doelen: driegangendiner voor uw concertbezoek € 31,50

“In de Doelen is een indrukwekkende nieuwkomer [...] formidabele bereidingen in een zaak met Parijse allure.’-AD

© Sanne Donders

‘…verrassend lekker en zeker het proberen waard.-88Food.nl ‘Nieuwe stadsoase’-NRC

Kassa de Doelen Schouwburgplein 50 Rotterdam t 010 2171717 www.dedoelen.nl/doelenmenu

DE DOELEN

59

JUBILEUMPARTNERS

KETTNER MAKELAARDIJ

AKD

‘De Doelen is een Rotterdams icoon, met een internationale programmering van topkwaliteit. Door dit te sponsoren, investeren we in het culturele aanbod in Rotterdam. We verwachten dat we onze klanten een groot plezier doen met het programma van de Doelen.’

‘Ik ben erg opgetogen over onze samenwerking met de Doelen. We zijn zichtbaar in de foyer en op advertenties in uitingen van de Doelen, maar het leukste vind ik het om onze klanten erover te vertellen. Dat zijn mensen met emotie, net als de Doelenbezoekers. Je zou de reacties moeten horen. Laaiend enthousiast.’

Lex Kettner, directeur

- Carel van Lynden, advocaat en partner

TORNANTE TRAININGEN

‘Ik heb bij de Doelen aangeklopt met de vraag: wat zouden wij voor elkaar kunnen betekenen? Samen hebben we een concept ontwikkeld, waar zowel de Doelen als Tornante beter van worden. We hebben nu een paar keer proefgedraaid en volgens mij hebben we een succesformule te pakken.’

Lia Trum, oprichter en directeur

Even voorstellen… onze jubileumpartners!

Toen wij een aantal jaren geleden gingen nadenken over onze jubileumviering in 2016, speelde natuurlijk ook de vraag: wat kost het en wie gaat dat betalen? Want dat er extra geld geworven moest worden voor het realiseren van een bijzonder jubileumseizoen, een groot jubileumfeest, een jubileumboek en het Doelengeheugen, stond vanaf het begin al vast. Daarom hebben we tijdig een beroep gedaan op het Rotterdamse bedrijfsleven om de jubileumviering van de Doelen te ondersteunen. En gelukkig hebben zeven bedrijven daar positief op gereageerd. Hieronder leest u wat hen motiveert om de Doelen te ondersteunen.

HAVENBEDRIJF ROTTERDAM

DURA VERMEER

‘Wat meespeelt in onze keuze voor de Doelen, is het gebouw en de voorzieningen eromheen, die ook op ons afstralen. Van de parkeergarage tot het restaurant waar we met onze relaties een hapje eten voor het concert begint: het heeft allemaal kwaliteit.’

‘Voor ons als Havenbedrijf is het belangrijk dat Rotterdam aantrekkelijk blijft als vestigingsplaats voor bedrijven in de haven en hun werknemers, die vaak in de stad wonen. Bovendien willen we alle Rotterdammers laten meegenieten van het welzijn van de haven. Vandaar dat we al jaren een warme band hebben met de Doelen en naamgever zijn van de Port of Rotterdam Foyer. Natuurlijk wilden we ook jubileumpartner worden!’

Corinne van Iersel, hoofd corporate communicatie

Job Dura, voorzitter Raad van Bestuur

INDOFIN GROUP

‘Door de Doelen te steunen, steun ik de Rotterdamse samenleving. Want de manier waarop de Doelen zich inzet voor muziekeducatie vind ik van grote waarde voor de stad.’

Cees de Bruin, voorzitter

ROBECO

‘We hebben goed nagedacht: wat zijn mooie, zichtbare, toonaangevende instellingen in de stad, waar we ons mee identificeren? Wat past bij ons? En waar kunnen we een bijdrage van betekenis voor de stad leveren?

Met het jubileum in aantocht leek de Doelen ons zeer geschikt.’

Eliza de Waard, hoofd corporate communicatie

HorEN ZiEN VoELEN Proficiat Dura Vermeer feliciteert de Doelen met zijn gouden jubileumseizoen 2015-2016. We zijn trots dat we met de renovatie van de Grote Zaal een bijdrage hebben mogen leveren. Geniet van uw voorstelling én u beleeft wat wij daarmee bedoelen.

gen inin a r te T nan Tor

Werknemers verbeteren hun Nederlandse taal met een taaltraining van Tornante Trainingen

> DUraVErMEEr.NL

Klante n waarde ri in omg ng evin Rotterd g am

8.7

15049

Tornante Trainingen 010 742 04 65 – www.tornantetrainingen.nl

_15049_DV_105x137,5mm_DEF.indd 1

21-05-15 09:45 TT_ADV_DOELEN_1-4_FinV3.indd 1

09-1

Gebundelde kennis, betere oplossingen.

DISCOVER THE MUSIC. MAKE IT HAPPEN. BEWONDERAAR EN BEGUNSTIGER VAN DE DOELEN

AKD is met tweehonderd advocaten, notarissen en belastingadviseurs actief in een groot aantal rechtsgebieden. Door de combinatie van verregaande specialisatie, ruime ervaring en nauw samenwerken ontvangt u het beste advies voor al uw juridische én fiscale vraagstukken. Precies zoals u dat mag verwachten van een adviseur. Met korte lijnen, heldere taal en een efficiënte aanpak. Zo doen we dat bij AKD.

akd.nl

DE DOELEN

61

APRIL - MEI - JUNI

Overzicht per genre GROOTS EN SYMFONISCH

za 2 apr 20.15 Rotterdams Philharmonisch Griegs pianoconcert zo 3 apr 14.15 Rotterdams Philharmonisch Griegs Pianoconcert vr 8 apr 20.00 en 22.00 Become Ocean Codarts Sym­ phony Orchestra & Codarts Dans vr 8 apr 20.15 Koninklijk Concertgebouworkest & Nederl.

Kamerkoor Bach en Brahms za 9 apr 20.15 Noord Nederlands Orkest The Rolling Stones A Symphonic Tribute wo 13 apr 12.30-13.00 Rotterdams Philharmonisch Celloconcert van Elgar do 14 apr 20.15 Rotterdams Philharmonisch Celloconcert van Elgar vr 15 apr 20.15 Rotterdams Philharmonisch Celloconcert van Elgar za 16 apr 12.45-13.30 Symfonieorkest Rijnmond Mendelssohn en Sjostakovitsj za 16 apr 20.15 Philharmonie Zuidnederland Saint-Saëns, Elgar en Berlioz zo 17 apr 14.15 Rotterdams Philharmonisch Celloconcert van Elgar do 21 apr 20.15 Rotterdams Philharmonisch 11-15 15:53 Mahler 10 met Yannick vr 22 apr 20.15 Rotterdams Philharmonisch Mahler 10 met Yannick vr 13 mei 20.15 Residentie Orkest Canto ostinato (orkestversie) zo 15 mei 11.00 Rotterdams Philharmonisch De magie van Mozart do 19 mei 20.15 Rotterdams Philharmonisch Strauss en Gershwin met Edo de Waart vr 20 mei 20.15 Rotterdams Philharmonisch Strauss en Gershwin met Edo de Waart vr 27 mei 22.00 Rotterdams Philharmonisch In a landscape Cage, Ives en Hartmann za 11 jun 20.15 JUBILEUMCONCERT Berliner Philharmoniker o.l.v. Sir Simon Rattle met Krystian Zimerman piano

MINSTENS 1x LIVE GEHOORD… za 2 apr 20.15 | zo 3 apr 14.15 Griegs Pianoconcert do 14 apr 20.15 | vr 15 apr 20.15 | zo 17 apr 14.15 Celloconcert van Elgar za 16 apr 20.15 Symphonie fantastique do 21 apr 20.15 | vr 22 apr 20.15 Mahler 10 met Yannick

vr 13 mei 20.15 Canto ostinato (orkestversie) do 19 mei 20.15 | vr 20 mei 20.15 Gershwin en Strauss za 21 mei 20.15 Petite messe solennelle

KAMERMUZIEK EN -ORKESTEN vr 8 apr 20.30 Tatiana Koleva slagwerk za 9 apr 19.30 Sinfonia Rotterdam & jonge pianist Aidan Mikdad. Mozart di 12 apr 20.15 Thomas Hampson & A’dam Sinfonietta Schubert, Brahms, Wolf en Barber di 12 apr 20.15 Pavel Haas Quartett & Boris Giltburg za 30 apr 20.15 Calefax speelt Duke Ellington zo 1 mei 11.00 Lawrence Power altviool Simon Crawford-Phillips piano zo 8 mei 12.00 Leden van het Rotterdams Philharmonisch di 10 mei 20.15 Jerusalem Quartet wo 11 mei 20.30 Leden van het Rotterdams Philharmonisch za 28 mei 20.15 Kamerata Stradivarius Orkest Vivaldi’s Jaargetijden zo 5 jun 11.00 Jubileumcadeau Slotconcert

PIANORECITALS vr 8 apr 20.15 Imogen Cooper Schumann, Liszt en Wagner di 24 mei 20.15 Boris Giltburg Rachmaninov, Sjostakovitsj, Skrjabin, Prokofjev za 4 jun 20.15 Kristian Bezuidenhout fortepiano. Sonates van Beethoven

OPERA & MUZIEKTHEATER vr 20 mei 22.00 | za 21 mei 15.00 en 20.30 | zo 22 mei 15.00 ‘Aan het einde van de dag’ Nieuw muziektheaterwerk van Peter-Jan Wagemans za 21 mei 18.00 PLAY Muziek, dans en theater door het Albeda College do 26 mei | do 27 mei Classical:NEXT Festival vr 27 mei 22.00 Rotterdams Philharmonisch In a Landscape

LIEDRECITALS di 12 apr 20.15 Thomas Hampson & A’dam Sinfonietta Schubert, Brahms, Wolf en Barber di 7 jun 20.15 Anne Sofie von Otter & Kristian Bezuidenhout

KOORMUZIEK vr 8 apr 20.15 Magnificat van Bach Koninklijk Concertgebouworkest & Nederlands Kamerkoor wo 11 mei 20.15 Motetten van Bach Nederlandse Bachvereniging za 21 mei 20.15 Petite messe solennelle van Rossini. Laurens Collegium R’dam za 25 jun 19.30 Groot Ned. Joh. de Heer Koor wo 13 juli 20.15 Mormon Tabernacle Choir

OUDE MUZIEK AUTHENTIEK di 19 apr 20.30 Ordo Virtutum Gezangen van Hildegard en Hermann wo 11 mei 20.15 Motetten van Bach Nederlandse Bachvereniging za 4 jun 20.15 Kristian Bezuidenhout fortepiano. Sonates van Beethoven

OP DE GRENS VAN EUROPA EN (VER) DAARBUITEN za 7 mei 17.30-22.30 Sounds of China Hometown Memories za 14 mei 14.00-23.00 Tango Especial za 4 jun 16.00-23.00 + afterparty Sodade Festival Kaapverdië in de Doelen

RED SOFA EN ANDERE (VER)NIEUWE(NDE) MUZIEK vr 8 apr 20.00 en 22.00 Codarts Symphony Orchestra en Codarts Dans zo 10 apr 20.15 DoelenKwartet & Ralph van Raat spelen Thomas Adès wo 20 apr 20.30 Trio Mediaeval Bang on a Can All-Stars Steel Hammer van Julia Wolfe za 23 apr 15.00-22.30 Bang On A Can Marathon zo 1 mei 11.00 Power Play van Turnage vr 20 mei 20.15 David Kweksilber Big Band Tristram Shandy Suite (wereldpremière) wo 25 mei 22.00 DoelenEnsemble & l’Orchestre de Picardie Adams en De Raaff do 26 mei | do 27 mei Classical:NEXT The global meeting for art music innovators do 26 mei 20.00 en 22.00 Steve Reich - Music for 18 Musicians Colin Currie Group & Synergy Vocals vr 27 mei 22.00 Rotterdams Philharmonisch In a Landscape Cage, Ives en Hartmann

ORGELRECITALS zo 10 apr 15.00 Hayo Boerema Laurensorgel za 23 apr 13.00 Geert Bierling & Bert Mooiman zo 8 mei 15.00 Willeke Smits Laurensorgel wo 11 mei 13.15 Geert Bierling Doelenorgel za 4 jun 13.00 Geert Bierling Doelenorgel zo 12 jun 15.00 Arjen Leistra Laurensorgel

MET DANS vr 8 apr 20.00 en 22.00 Become Ocean (Pulitzer Prize 2014) za 21 mei 18.00 PLAY Muziek, dans en theater i.s.m. Albeda College

MET FILM vr 8 apr 20.00 en 22.00 Become Ocean (Pulitzer Prize 2014)

MASTERCLASS | WORKSHOP | CURSUS ma 11 apr 14.00-17.00 Masterclass orgel Geert Bierling wo 13 apr 20.00-21.30 Muziekcursus Gregor Bak zo 8 mei 14.00-16.00 Zingen met Bach workshop o.l.v. Wiecher Mandemaker zo 5 jun 14.00-16.00 Masterclass fortepiano met Kristian Bezuidenhout

JAZZ vr 1 apr 20.30 Zapp4 & Kapok vr 15 apr 20.30 Codarts & Royal Conservatory Bigband vr 29 apr 20.30 Vanbinsbergen Playstation za 30 apr 20.15 Calefax speelt Duke Ellington vr 6 mei 20.30 Marlies Claasen & Budapest Saxophone Quartet zo 8 mei 14.00-19.00 Dag van de Rotterdamse Jazz vr 13 mei 20.30 Paul Van Kemenade’s Three Horns And A Bass vr 3 jun 20.30 TEMKO

FUSION, CROSS-OVER, MUZIEK MET BREDE BLIK vr 22 apr 20.30 1721 Fusion Ensemble vr 20 mei 20.15 David Kweksilber Big Band Tristram Shandy Suite (wereldpremière) vr 10 jun 20.30 Cast Glass

MINIMAL MUSIC vr 13 mei 20.15 Canto ostinato (orkestversie) wo 25 mei 22.00 DoelenEnsemble & l’Orchestre de Picardie Adams en De Raaff do 26 mei 20.00 en 22.00 Steve Reich - Music for 18 Musicians Colin Currie Group & Synergy Vocals

POPULAIR zo 24 apr 20.15 Lilian Vieira vr 20 mei 20.30 Music Matters Presents zo 29 mei 11.00 Herman van Veen & Edith Leerkes

POP za 9 apr 20.15 The Rolling Stones A Symphonic Tribute zo 15 mei 19.30-22.00 MARSIS & Cahit Berkay

CONCERTEN VOOR (HEEL) JONG PUBLIEK KINDERMUZIEKWEEK za 2 apr 09.45-15.35 Samenspeeldag 6+ za 2 apr 14.00 en 16.00 Concertino Pannolino 6-12 mnd zo 3 apr 14.00 en 16.00 Hemelsblauw 1,5+ zo 3 apr 14.00 Couscous & kaas 6+ zo 3 apr 14.00 Workshop & concert 9-12 jr zo 3 apr 16.00-18.00 Talentenjacht ‘Op zoek naar Mozart’ 6-12 jr ma 4 apr 13.30-14.10 Samenspeelorkest za 9 apr 10.00-12.30 Zelf Muziek Maken - Speciale scrapband 6+ zo 10 apr 11.15 Mozartdag zo 10 apr 14.00-15.00 Talentenjacht: Finale ‘Op zoek naar Mozart’ 6-12 jr zo 8 mei 14.00 Moederdagconcert RJSO 6+ zo 15 mei 11.00 De magie van Mozart 4-10 jr Rotterdams Philharmonisch zo 22 mei 14.00 De Witte Kraanvogel 6+ za 11 jun 10.30 Zelf Muziek Maken 6+ Kleurrijk klinkende gamelan zo 12 jun 14.15 Assepoester 4+ Rotterdams Philharmonisch vr 24 jun 13.00 en 19.00 Jungle Book Russian School of the Arts

62

DE DOELEN

APRIL

april 2016

15% KORTING

Op deze concerten krijgt u 15% korting wanneer u vier of meer concerten bestelt

Concerten met dit logo kunt u bezoeken met de Red Sofa Bankpas: een heel seizoen alle concerten met nieuwe muziek voor slechts € 79

vr 1 april

ZAPP4 & KAPOK Meestervervalsers (première) De kleurrijke klanken van Zapp4 en de eigengereide indie-sound van Kapok vloeien samen in Meestervervalsers. Deze energieke, haast stuiterende show maakt in één klap duidelijk waaraan beide bands hun uitstekende live-reputaties te danken hebben.

vrijdag 1 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

KINDERMUZIEKWEEK: SAMENSPEELDAG 6+ Tijdens de samenspeelworkshops spelen en oefenen muzikantjes in 5 instrumentengroepen (strijkers, houtblazers, koperblazers, gitaristen en accordeonisten) het muziekstuk dat ’s middags gezamenlijk wordt uitgevoerd. Dit alles onder leiding van musici van het Rotterdams Philharmonisch en docenten van de SKVR Muziekschool.

Om 15.15 uur zullen zij deze compositie uitvoeren, ondersteund door een ensemble.

zaterdag 2 april 2016 Diverse zalen 09.45-15.35 uur

KINDERMUZIEKWEEK: CONCERTINO PANNOLINO 6-12 MAANDEN

Benjamin Eppe fluit en percussie | Fabienne Van Den Driessche cello | Charlotte Fallon regie Kietelende tenen, tintels in je benen, een warm bromgevoel in je buik… Muziek hoor je niet alleen met je oren, maar met je hele lijf. Zeker bij dit concert. Je hoort gemurmel en gebrabbel, terwijl een celliste en een fluitist / percussionist de ruimte vullen met de mooiste klanken. De beste plaatsen voor dit concert zijn gereserveerd voor baby’s: het grote kleed, middenin de zaal. De rest van het publiek zit er omheen.

Een co-productie van Théâtre de la Guimbarde en La Bulle à sons (België).

zaterdag 2 april 2016 | Eduard Flipse Zaal 14.00 en 16.00 uur Entree € 15 t/m 26 jaar of CJP € 9

© Merlijn Doomernik

GRIEGS PIANOCONCERT

Met de Jurriaanse Collectie Knipkaart bezoekt u vier concerten naar keuze voor € 79

za 2 april

De kosten per deelnemer bedragen € 7,50.

Je moet je ruim van tevoren aanmelden bij m.roovers@dedoelen.nl.

Vrij entree voor belangstellenden voor pauzeconcerten en slotconcert.

za 2 april

Met de Vrijdag in de Flip Knipkaart bezoekt u vier concerten in ‘de Flip’ naar keuze voor € 55

za 2 april

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent | Boris Giltburg piano Muhly Mixed Messages | Grieg Pianoconcert | Sibelius Symfonie 2 Klaterend als een waterval stort de openingsmelodie zich de diepte in: een magnifieke binnenkomer voor het pianoconcert waarmee Grieg doorbrak. Een van Griegs grote bewonderaars was de jonge Sibelius.

zaterdag 2 april 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Michel Khalifa Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Hans van der Woerd

zo 3 april

zo 3 april

KINDERMUZIEKWEEK HEMELSBLAUW 1,5+ Pantalone Katrien De Bièvre viool | Karel Steylaerts cello | Ilse Stroobant piano | Filip Bral percussie, muzikaal panorama en concept | Heike Kossmann artistieke begeleiding In dit theatrale concert krijgen baby’s en peuters de kans muziek te beleven in een spannende ontmoeting met muzikanten.

zondag 3 april 2016 Eduard Flipse Zaal 14.00 en 16.00 uur Entree t/m 26 jaar of CJP

€ 15 € 9

COUSCOUS & KAAS 6+ Asko|Schönberg | Eric Robillard verteller | Margrith Vrenegoor concept en regie | Toek Numan componist Met 9 musici van Asko|Schönberg vertelt Eric Robillard het verhaal van Yasmina in een meedoeconcert over voetballen, zingen, samen spelen en scoren.

zondag 3 april 2016 | Jurriaanse Zaal 14.00 uur | van 13.00 tot 13.30u - oefenen van de liedjes uit de voorstelling Entree

€ 9

DE DOELEN

63

APRIL

zo 3 april

zo 3 april

VERKENNER WORKSHOP & CONCERT 9 T/M 12 JAAR Naar een concert gaan wordt veel leuker als je ook de muziek verkent.

Als Verkenner ga je niet alleen de concertzaal in, maar doe je ook mee aan workshops. In deze workshop waan je je een echte componist.

zondag 3 april 2016, Monchy Zaal 14.00 uur - workshop 15.00-16.15 uur - concertbezoek Entree kinderen € 15

Wordt niet los verkocht, volwassen begeleiders boeken en bezoeken het volledige concert met Griegs Pianoconcert, 14.15 uur.

zo 3 april

GRIEGS PIANOCONCERT Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent | Boris Giltburg piano Muhly Mixed Messages | Grieg Pianoconcert | Sibelius Symfonie nr.2

<< zie zaterdag 2 april

zondag 3 april 2016 Grote Zaal 14.15 uur | Om 13.15 uur inleiding door Michel Khalifa Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

KINDERMUZIEKWEEK TALENTENJACHT 9-12 JAAR Halve Finale ‘Op zoek naar Mozart’ Ben jij de beste Mozartvertolker?

Een talentenjacht voor kinderen van 6 t/m 12 jaar waarbij de vertolking van de muziek van Mozart centraal staat. Naast het zo goed en mooi mogelijk spelen van de muziek van Mozart wordt er ook gelet op de (creatieve) presentatie van het optreden. Finalisten krijgen zondag 10 april een minimasterclass van een beroepsmusicus.

zondag 3 april 2016 Jurriaanse Zaal 16.00-18.00 uur

© Hans van der Woerd

Vrij entree

De Kindermuziekweek 2016 vindt plaats van vrijdag 1 t/m zondag 10 april en is een initiatief van de Doelen en het Rotterdams Philharmonisch Orkest i.s.m. SKVR, Villa Zebra en pBones Kids.

De Mozartdag en ‘Op zoek naar Mozart’ worden mede mogelijk gemaakt door VSBfonds, Stichting Bevordering van Volkskracht, Van Cappellen Stichting, G.Ph. Verhagen-Stichting, Erasmusstichting, Stichting Elise Mathilde Fonds, Stichting Verzameling van Wijngaarden-Boot, e.v.a.

Maatschappelijk Partner van de Kindermuziekweek 2016. kijk voor het volledige programma op www.kindermuziekweek.nl

ma 4 april

KINDERMUZIEKWEEK SAMENSPEELORKEST Het Samenspeelorkest bestaat uit 100 basisschoolkinderen uit de bovenbouw en een ensemble van het Rotterdams Philharmonisch Orkest.

De leerlingen spelen op de Music Box en de pBones (plastic trombone). Samen met een ensemble van koperblazers en slagwerk uit het Rotterdams Philharmonisch vormen ze het orkest. Ze spelen een compositie van Toek Numan.

Medeleerlingen, leerkrachten en ouders zijn van harte welkom!

maandag 4 april 2016 Grote Zaal 13.30-14.10 uur Vrij entree

vr 8 april

vr 8 april

BECOME OCEAN Codarts Symphony Orchestra Arie van Beek dirigent | Dansers van Codarts Dans Regina van Berkel choreografie | Dietmar Janeck film John Luther Adams Become Ocean (Nederlandse première) De in Alaska woonachtige componist J.L. Adams won de Pulitzer Prize 2014 voor Become Ocean. Nederlandse première met nieuwe choreografie van Regina van Berkel.

vrijdag 8 april 2016 Laurenskerk 20.00 en 22.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

KONINKLIJK CONCERT­GEBOUWORKEST & NEDERLANDS KAMERKOOR Koninklijk Concertgebouw­ orkest | Nederlands Kamerkoor | Iván Fischer dirigent | Anna Lucia Richter sopraan | Rosanne van Sandwijk mezzo­sopraan | Franco Fagioli alt | Ben Hulett tenor | Peter Harvey bas

Het Koninklijk Concertgebouworkest, het Nederlands Kamerkoor, solisten en Iván Fischer zijn te gast voor een bijzondere uitvoering van Bachs Magnificat.

Bach Magnificat (met antifonen) | Brahms Symfonie nr.1

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 R’pas/65+ € 52 | € 47 | € 37 | € 21 t/m 26 jaar of cjp € 9

Concertsponsor

€ 24 € 22 € 9

© Marco Borggreve © Demet Adiguzel

vrijdag 8 april 2016 | Grote Zaal 20.15 uur Om 19.15 uur inleiding door Philip Leussink

64

DE DOELEN

APRIL

vr 8 april

vr 8 april

IMOGEN COOPER Imogen Cooper piano Schumann Variaties in Es ‘Geistervariationen’ WoO24 | Schumann Davidsbündlertänze | Liszt uit Années de pèlerinage (Italie): Sposalizio; Il penseroso; Canzonetta del Salvator Rosa; Sonetto 104 del Petrarca | Wagner Elegie Wagner Prelude uit Tristan und Isolde (bew. Kocsis) Liszt La lugubre gondola Wagner Liebestod uit Tristan und Isolde (bew. Liszt)

za 9 april

TATIANA KOLEVA vrijdag 8 april 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 29 € 27 € 9

Over de in Nederland woonachtige Bulgaarse percussioniste schreef The New York Times ‘…superb percussionist… brilliantly played performance… explosive energy…’.

Business Radio noemde haar ‘a truly remarkable percussionist’.

vrijdag 8 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

FAMILIEWORKSHOP - DE SPECIALE SCRAPBAND 6+ Een extra lange workshop waarin we niet alleen muziek maken, maar ook een kunstwerk. Een kunstwerk waar muziek in zit en uit komt; je kijkt je ogen uit en je oren draaien overuren! i.s.m. SKVR Muziekschool en Villa Zebra

zaterdag 9 april 2016 Eduard Flipse Zaal 10.00-12.30 uur Entree

€9

Imogen Cooper wordt alom gewaardeerd vanwege haar zeggings kracht, lyriek en virtuositeit. Muziek gaat over emoties en het leven, volgens de Engelse pianiste.

© Elisabeth Melchior

© Sussie Ahlburg

za 9 april

za 9 april

zo 10 april

SINFONIA ROTTERDAM & AIDAN MIKDAD

THE ROLLING STONES A SYMPHONIC TRIBUTE

Sinfonia Rotterdam | Conrad van Alphen dirigent | Aidan Mikdad piano

Noord Nederlands Orkest | Jurjen Hempel dirigent | Eric Corton zang | Tim Knol zang | Marcel Veenendaal zang | Nico de Rooij lichtontwerp

Mozart Pianoconcert nr.20 | Mozart Symfonie nr.41 ‘Jupiter’ Sinfonia Rotterdam en dirigent Conrad van Alphen bieden een ‘all-Mozart-program’ en zetten voor diens indrukwekkende Twintigste Pianoconcert het jonge pianotalent Aidan Mikdad in de schijnwerpers van de Jurriaanse Zaal.

zaterdag 9 april 2016 Jurriaanse Zaal 19.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 28 € 26 € 9

De grote hits van de eerste twintig jaar van The Rolling Stones komen voorbij in prachtige symfonische arrangementen.

zaterdag 9 april 2016 Grote Zaal 20.15 uur Lees ook het interview met Tim Knol op pag. 62 Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 35 € 33 € 9

WILLEM EN WOLFGANG EN DE MOZARTDAG 4+ Rotterdams Philharmonisch | Jasper de Waal dirigent | Remko Vrijdag en Rutger de Bekker acteur | Vrouwkje Tuinman tekst | Harry Piekema regie Mozart staat centraal op deze dag: eerst een familieconcert Willem en Wolfgang over twee wonderkinderen, daarna een grote pauze met allerlei activiteiten en de dag wordt afgesloten met de finale van ‘Op zoek naar Mozart’.

Familieconcert Willem en Wolfgang Al op zijn 7de ging Wolfgang op wereldtournee! Hij was 9 toen Stadhouder Willem, zelf ook nog piepjong, hem vroeg muziek te schrijven. Zo kwamen Wolfgang en zijn zusje 7 maanden naar Nederland, waar ze allebei heel ziek werden, maar ook geweldige feesten meemaakten. En Wolfgang schreef de mooiste muziek.

Mozart Symfonie nr.40 (delen)

zondag 10 april 2016 Grote Zaal 11.15-12.15 uur Toprang,1,2 t/m 26 jaar of cjp

€ 28 | € 25 | € 22 € 10

Mozartactiviteiten Tussen familieconcert en talentenjacht worden doe-activiteiten georganiseerd rond Mozart.

Hal Grote Zaal & foyers 12.15-13.45 uur Vrij entree Finale ‘Op zoek naar Mozart’

Grote Zaal 14.00-15.00 uur Vrij entree zie volgende kolom

DE DOELEN

zo 10 april

zo 10 april

KINDERMUZIEKWEEK TALENTENJACHT 6-12 JAAR

KORAALFANTASIEËN VAN REGER

Finale ‘Op zoek naar Mozart’

Hayo Boerema Laurensorgel

Remko Vrijdag presentatie

Reger Alle Menschen müssen sterben op.52 nr.1 | Reger Wachet auf, ruft uns die Stimme op.52 nr.3

Ben jij de beste Mozartvertolker?

Een talentenjacht voor kinderen van 6 t/m 12 jaar waarbij de vertolking van de muziek van Mozart centraal staat. Naast het zo goed en mooi mogelijk spelen van de muziek van Mozart wordt er ook gelet op de (creatieve) presentatie van het optreden. Vandaag is de finale van de deelnemers die op 3 april zijn geselecteerd en wordt de leukste, verrassendste, origineelste, mooiste Mozartvertolker gekozen.

65

APRIL

Laurenskerkorganist Hayo Boerema en gastmusici spelen dit seizoen een selectie uit het monumentale oeuvre van Max Reger. Op zijn concertprogramma van vanmiddag staan onder meer twee ‘Orgelfantasien großen Stils’.

zondag 10 april 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

zo 10 april

DOELENKWARTET & RALPH VAN RAAT DoelenKwartet m.m.v. Ralph van Raat piano Thomas Adès Darknesse Visible (1992) voor piano | Arcadiana (strijkkwartet nr.1, 1993)| The Four Quarters (strijkkwartet nr.2, 2011) | Pianokwintet (2001) De muziek van de Britse componist Thomas Adès is bijzonder verfijnd en veelgelaagd. Het DoelenKwartet presenteert met pianist Ralph van Raat een intrigerend Adès-portret.

Zelden klinkt er muziek waarin zo veel schimmen van andere componisten even hun opwachting komen maken.

Kinderen die op 3 april in de voorronde een finaleplaats hebben behaald krijgen om 10.00 uur een passende minimasterclass van een beroepsmusicus (besloten).

zondag 10 april 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Om 19.15 uur voorbespreking op de Red Sofa door Ralph van Raat en leden van het DoelenKwartet Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 € 9

Thomas Adès © Mamiko Tsusuki

zondag 10 april 2016 Grote Zaal 14.00-15.00 uur Vrij entree

ma 11 april

© Hiba Vink

di 12 april

di 12 april

MASTERCLASS ORGEL MET GEERT BIERLING

THOMAS HAMPSON & AMSTERDAM SINFONIETTA

PAVEL HAAS QUARTETT & BORIS GILTBURG

Deze masterclass biedt een unieke kans om een grootmeester op een compleet andere manier en van heel dichtbij aan het werk te zien.

En de jonge talenten die mogen deelnemen leren tips & tricks van een inspirerend musicus.

Amsterdam Sinfonietta | o.l.v. Candida Thompson viool | Thomas Hampson bariton

Pavel Haas Quartet | Boris Giltburg piano

maandag 11 april 2016 Grote Zaal 14.00-17.00 uur Vrij entree

© Sanne Donders

Brahms Strijkkwintet nr.2 (voor strijkorkest) | Vier ernste Gesänge op.121 (bew. David Matthews) | Barber Dover Beach, voor bariton en strijkorkest | Wolf Italienische Serenade; Fußreise; Auf einer Wanderung (bew. David Matthews) | Schubert Memnon D541; Geheimes D719; Der Rattenfänger D255 (bew. David Matthews) Bariton Thomas Hampson en Amsterdam Sinfonietta onder leiding van violiste Candida Thompson met liederen van Brahms, Barber, Wolf en Schubert in een versie voor bariton en strijkorkest.

Verrassend, poëtisch, bijzonder!

Prokofjev Strijkkwartet nr.1 in b op.50 | Sjostakovitsj Strijkkwartet nr.8 op.110 | Dvorˇák Piano­ kwintet in A op.81 Het Pavel Haas Quartet vertegenwoordigt het beste van de Tsjechische traditie: warmte, sonoriteit, enthousiasme en intensiteit. Met de jonge Israëlische pianist Boris Giltburg is het kamermuziekfeest compleet.

LUNCHCONCERT ROTTERDAMS PHILHARMONISCH Rotterdams Philharmonisch Sir Mark Elder dirigent | Daniel Müller-Schott cello Elgar Celloconcert Openbare repetitie, gratis toegankelijk als lunchconcert.

woensdag 13 april 2016 Grote Zaal 12.30-13.00 uur Vrij entree

dinsdag 12 april 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

dinsdag 12 april 2016 Grote Zaal 20.15 uur Toprang,1,2,3 € 39 | € 36 | € 32 | € 28 R’pas/65+ € 37 | € 34 | € 30 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9

wo 13 april

Daniel Müller-Schott © Marco Borggreve

66

wo 13 april

DE DOELEN

APRIL

do 14 april

vr 15 april

vr 15 april

MUZIEKCURSUS DOOR GREGOR BAK

HET CELLOCONCERT VAN ELGAR

HET CELLOCONCERT VAN ELGAR

CODARTS & ROYAL CONSERVATORY BIGBAND

met diverse gastsprekers

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Sir Mark Elder dirigent | Daniel Müller-Schott cello

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Sir Mark Elder dirigent | Daniel Müller-Schott cello

Berlioz Ouverture Benvenuto Cellini | Elgar Celloconcert | Sibelius Symfonie nr.1

Berlioz Ouverture Benvenuto Cellini | Elgar Celloconcert | Sibelius Symfonie nr.1

Codarts & Royal Conservatory Bigband | Ronald Kool dirigent Lady Shaynah Redan zang | Jared Grant zang

Met zijn gloedvolle Celloconcert schreef Elgar misschien wel zijn grootste meesterwerk. Hij werd door zijn collega Sibelius ‘een groot genie en een natuurtalent’ genoemd, een typering die ook op Sibelius zelf van toepassing is.

<< zie donderdag 14 april

Zes colleges op woensdagavond 21 oktober 2015 | 2 december 2015 | 20 januari 2016 | 17 februari 2016 | 23 maart 2016 | 13 april 2016 | Extra: rondleiding

woensdag 13 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.00-21.30 uur Uitverkocht

vrijdag 15 april 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Marien van Staalen (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

donderdag 14 april 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Marien van Staalen (entree € 4)

vrijdag 15 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

© Leo van Velzen

Ronald Kool leidt de indrukwekkende bigband-samensmelting van Codarts en Koninklijk Conservatorium Den Haag. Solisten zijn Lady Shaynah Redan (Music Matters Award 2015) en Jared Grant (Codarts alumnus 2015), najaar 2015 deelnemer The Voice of Holland, team Borsato.

€ 15 € 13 € 9

© Maiwolf Codarts Bigband © Carel van Hees

za 16 april

LUNCHCONCERT SYMFONIEORKEST RIJNMOND Symnfonieorkest Rijnmond | Cor van der Linden dirigent Mendelssohn Ouverture ‘Die Hebriden’ | Glazoenov Chopiniana | Sjostakovitsj Balletsuite nr.4

zaterdag 16 april 2016 Grote Zaal 12.45-13.30 uur Vrij entree

za 16 april

SYMPHONIE FANTASTIQUE Philharmonie Zuidnederland | Marc Soustrot dirigent | Christian Poltéra cello Saint-Saëns Phaéton op.39 | Elgar Celloconcert | Berlioz Symphonie fantastique Niemand minder dan Christian Poltéra treedt aan voor de solopartij in Elgars Celloconcert. Na de pauze een van de hoogtepunten uit de Franse Romantiek: Berlioz’ Symphonie fantastique, mee­ slepend als een film.

zaterdag 16 april 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9 © Heiko Bertram

Marc Soustrot

zo 17 april

di 19 april

HET CELLOCONCERT VAN ELGAR

DE DERDE DINSDAG

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Sir Mark Elder dirigent | Daniel Müller-Schott cello

Dé reizende liveshow over Kunst & Cultuur in Rotterdam!

De Derde Dinsdag geeft in highspeed tempo een update van wat er de komende maand te beleven is op het gebied van theater, muziek, film, beeldende kunst, festivals en meer in Rotterdam.

Berlioz Ouverture Benvenuto Cellini | Elgar Celloconcert | Sibelius Symfonie nr.1

<< zie donderdag 14 april

zondag 17 april 2016 | Grote Zaal 14.15 uur | Om 13.15 uur inleiding door Marien van Staalen (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Culturele liveshow

dinsdag 19 april 2016 Locatie ntb 20.00-21.30 uur Vrije entree

DE DOELEN

67

APRIL

di 19 april

wo 20 april

ORDO VIRTUTUM Gezangen van Hildegard en Hermann Ordo Virtutum | Hubert Mayer, Alexander Yudenkov en Jörg Rieger zang | Susanne Ansorg vedel | Stefan Johannes Morent zang, harp, fluit, draailier en muzikale leiding De Codex Dendermonde (ca.1175) In de gezangen van de middeleeuwse mystica Hildegard von Bingen echoën die van de wetenschapper en componist Hermann der Lahme.

Hildegard schonk een manuscript met liederen van Hermann en van haarzelf aan het cisterciënzerklooster in Villers. Uit deze Dendermonde Codex geeft Ordo Virtutum een bloemlezing.

TRIO MEDIAEVAL ZINGT STEEL HAMMER VAN WOLFE met Bang on a Can All-Stars Julia Wolfe Steel Hammer Julia Wolfe creëerde voor de Bang on a Can All-Stars en Trio Mediaeval de alt-folkcompositie Steel Hammer, gebaseerd op de Amerikaanse ‘John Henry’-legende over mens versus machine.

Lees ook het artikel op pag. 18

woensdag 20 april 2016 | Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 32 € 30 € 9

do 21 april

vr 22 april

MAHLER 10 MET YANNICK

MAHLER 10 MET YANNICK

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent | Christianne Stotijn mezzosopraan

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Yannick Nézet-Séguin dirigent | Christianne Stotijn mezzosopraan

Jeths Symfonie nr.1 (deel 4) ‘Selige Sehnsucht’ | Mahler Symfonie nr.10

Jeths Symfonie nr.1 (deel 4) ‘Selige Sehnsucht’ | Mahler Symfonie nr.10

Bij zijn dood liet Mahler zijn Tiende onvoltooid achter. Een verpletterend werk, bleek toen Derryck Cooke de nagelaten partituur uitvoeringsklaar maakte.

Mahlers geest lijkt nog steeds rond te waren in Selige Sehnsucht uit de Eerste Symfonie van Willem Jeths.

<< zie donderdag 21 april

vrijdag 22 april 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Emanuel Overbeeke (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

donderdag 21 april 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Emanuel Overbeeke (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

dinsdag 19 april 2016 | Laurenskerk 20.30 uur | Om 19.30 uur inleiding door Saskia Törnqvist Entree € 25 Vriend Laurenskerk € 21 t/m 26 jaar, student of cjp € 10

© Hans van der Woerd Julia Wolfe

vr 22 april

1721 FUSION ENSEMBLE The Cyclic Night Show Dit unieke muziekensemble trakteert zijn publiek op een zinderend en volmaakt nachtelijk avontuur vol barokmuziek, warme celloklanken, opzwepende tango en moderne geluiden. Sfeervolle video-art maakt deze cross-over compleet.

vrijdag 22 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

za 23 april

GUILMANT 3 EN 4 & FRANCK Geert Bierling drukwindharmonium | Bert Mooiman piano Franck Prélude, fugue et variation op.18 | Grande Pièce symphonique op.17 (bew. Bierling/Mooiman, première) | Guilmant Sonate nr.3 | Sonate nr.4 Geert Bierling en Bert Mooiman spelen nu eens niet orgel, maar drukwindharmonium en piano.

Dit is deel drie van Guilmants volledige orgelsonates, werken waarin hij kracht en sfeer voortreffelijk wist te combineren.

zaterdag 23 april 2016 Jurriaanse Zaal 13.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

za 23 april

BANG ON A CAN MARATHON Bang on a Can All-Stars | Ensemble Klang | Codarts compositie-afdeling 15.00-16.00 uur: Part I Bang on a Can All-Stars David Lang sunray | Julia Wolfe Believing | Michael Gordon for Madeline | Steve Martland Horses of Instruction

Met het New Yorkse nieuwe muziekplatform Bang On A Can heeft de Doelen een warme band. Reden voor een Bang On A Can-Marathon, non-stop optredens van drie uur ’s middags tot diep in de avond, vol verrassende muzikale contrasten, helemaal in de geest van New York en Rotterdam down town.

17.00-18.00 uur: Part II Bang on a Can All-Stars & Codarts Brian Eno Music for Airports

Lees ook het artikel op pag. 18

19.00-19.30 uur: Part III Red Sofa Concertinleiding Bang on a Can All-Stars & others

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

zaterdag 23 april 2016 Grote Zaal 15.00-22.00 uur

20.00-22.35 uur: Part IV Bang on a Can All-Stars & Ensemble Klang Kate Moore Stories for Ocean Shells (selectie) | werk van jonge componisten | Louis Andriessen Life (films Marijke van Warmerdam) | Martijn Padding Fix/us | Christian Marclay Fade to Slide | Anna Clyne A Wonderful Day | Pete Harden Nieuw werk © Peter Serling

€ 24 € 22 € 9

68

DE DOELEN

APRIL

zo 24 april

vr 29 april

LILIAN VIEIRA: BRAZIL BEYOND DE BUNDAS

VANBINSBERGEN PLAYSTATION

Lilian Vieira zang en tekst | Wiboud Burkens piano, keyboards en zang | Marijn van der Linden cavaquinho, gitaar (secha chorda) en zang | Udo Demandt drums, percussie en zang | Breno Viricimo bas en zang | Titus Tiel Groenestege regie-adviezen

Van Binsbergen Playstation Mete Erker tenorsax en bas­ klarinet | Miguel Boelens alten sopraansax | Morris Kliphuis hoorn en trompet | Joost Buis trombone en lapsteel | Albert van Veenendaal piano | Corrie van Binsbergen gitaar | Dion Nijland bas | Yonga Sun drums

Een swingend programma van de Braziliaanse zangeres Lilian Vieira.

Ze woont inmiddels 26 jaar in Nederland en maakte furore met de Braziliaanse electro-formatie Zuco.

Met haar eigen ensemble maakte ze haar eerste solo-album en presenteert ze ook ‘Brazil beyond de bundas’.

In mooie, grappige en intieme verhalen vertelt Lilian Vieira over het Brazilië dat wij voorgespiegeld krijgen en háár Brazil, dat zo’n rijke geschiedenis heeft.

zondag 24 april 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

Corrie van Binsbergen werd bekend met haar band Corrie en de Brokken en het kwartet VanBinsbergen met Anton Goudsmit eind jaren ’90. Met topmuzikanten vormt ze weer een heerlijk energieke superband, die zijn bestaansrecht op een eenmalig optreden tijdens het BrokkenBal in maart 2014 direct bewees.

wo 30 april

CALEFAX Calefax m.m.v. Tony Over­water bas | Wim Kegel slagwerk Duke Ellington Such Sweet Thunder, The River De Calefax-blazers werken regelmatig met collegamusici uit andere genres. Nu pakken ze hun geslaagde samenwerking met de jazzmusici Tony Overwater en Wim Kegel weer op voor een nieuw Duke Ellington-project!

zaterdag 30 april 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 € 9

vrijdag 29 april 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

© Oliver Boekhoorn

Entree € 22

Muziek is emotie Je huis (ver)kopen ook In de Doelen komen kwaliteit en emotie samen Bij Kettner ook 35 jaar

De Doelen en Kettner, samen in jubileum, samen in concert

A tradition of discovery maintained

Kralingse Plaslaan 9, 3062 DA Rotterdam www.kettner.nl 010-4526555

DE DOELEN

69

MEI

zo 1 mei

mei 2016

POWER PLAY VAN MARK-ANTHONY TURNAGE Lawrence Power altviool | Simon Crawford-Phillips piano Mark-Anthony Turnage Power Play

DOELENMENU Bestel tegelijk met uw concertkaarten een diner in Restaurant In de Doelen voor een complete avond uit.

De Doelen bestaat deze maand 50 jaar! Lawrence Power en duopartner Simon Crawford-Phillips zorgen voor een flitsende start van deze jubileummaand. De meeste aandacht gaat daarbij naar het gloednieuwe Power Play van Turnage, speciaal voor deze musici geschreven in opdracht van de Doelen en de Londense Wigmore Hall.

ma 2 mei zondag 1 mei 2016 Jurriaanse Zaal 11.00 uur

VENICE ‘BRUNCH BUFFET TOUR’

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

De succesvolle Amerikaanse band Venice bezoekt Nederland. Michael en Mark Lennon en Kipp en Pat Lennon, twee aan twee broers en daarnaast neven van elkaar, zijn geboren en getogen in Venice Beach, Californië en worden wereldwijd geroemd om hun ‘West Coast harmonies’. De Lennons beschouwen Nederland als hun ‘home away from home’ met onder meer een gouden album en een Edison voor Beste Internationale Artiest.

€ 21 € 19 € 9

Aansluitend kunnen concertbezoekers in de Jurriaanse Foyer een Doelenbrunch genieten. De kosten daarvoor bedragen € 20 per persoon. U kunt deze brunch t/m vrijdag 29 april bij de Kassa van de Doelen reserveren. Voor bezoekers die niet deelnemen aan de brunch is koffie/ thee tegen betaling verkrijgbaar.

maandag 2 mei 2016 Willem Burger Zaal 20.15 uur Concert met nazit, uitgebreide cd-singeersessie en meet & greet.

Entree

€ 27

15% KORTING

Op deze concerten krijgt u 15% korting wanneer u vier of meer concerten bestelt

Lawrence Power © Jack Liebeck

© Michel Porro

vr 6 mei

MARLIES CLAASEN & BUDAPEST SAXOPHONE QUARTET Marlies Claasen zang | Tom Klein gitaar | Arie den Boer drums en percussie | Budapest Saxophone Quartet Silent Words Intieme ballades, swingende jazz, onvergetelijke filmmuziek en nostalgische folklore. Marlies Claasen maakt met het Budapest Saxophone Quartet een muzikale trip langs verschillende stijlen en culturen.

vrijdag 6 mei 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

za 7 mei

SOUNDS OF CHINA hometown memories Rotterdam herbergt een van de grootste Chinese gemeenschappen van Nederland én de Doelen staat aan de rand van ‘Chinatown’: alle reden voor een nieuw evenement waarin de cultuur van dit fascinerende land belicht wordt. In deze eerste editie staan de Chinese, Taiwanese en Hongkongse muziek uit de jaren ’70 en ’80 centraal: de tijd waarin de grootste stroom Chinese migranten naar Nederland kwam.

Een evenement voor vele zintuigen – ook zicht, reuk- en smaakzin worden geprikkeld – waarbij de focus ligt op één artiest in het bijzonder: Teresa Teng. De liedjes van deze pionierende popdiva vormden de soundtrack voor de jeugd van het gros van de Chinezen in Nederland.

Begeleid door de Codarts Big Band vertolkt zangeres Laiying Wang een aantal nummers van Teresa Teng en popidool Lan Lan komt zelfs speciaal over uit China en zingt nummers van haar cd ‘Conversations between vocal and piano’.

Dit alles wordt omlijst door een fototentoonstelling, een muziek­ optreden van guzheng-speelster Jingjing, een theeceremonie, kalligrafie-performance, proeverij van Chinese hapjes en nog veel meer! programma 17.30 uur (vrij entree) Film - ‘I want to sing’ De enige film waarin Teresa Teng ooit speelde. Het scenario is bovendien haar eigen levensverhaal.

19.00 uur De stem van popidool Lan Lan is erg ongewoon voor de Chinese cultuur: diep en zwoel. Haar jazzy nummers zijn bijna ‘on-Chinees’.

Ze wordt begeleid door haar vaste pianist Jingtian Luo. 20.00-20.30 uur Randprogrammering in de foyer 20.30 uur De Chinees-Nederlandse zangeres Laiying Wang, bekend van de musical Miss Saigon, vertolkt liedjes van Teresa Teng en haar tijdgenoten, begeleid door de Codarts Big Band.

21.30-22.00 uur Q&A met alle artiesten Chinese lunch in Chinatown Van 13.30 tot 15.30 uur is er een Chinese lunch in Chinatown. Allereerst wordt een bezoekje gebracht aan een Chinese supermarkt, vervolgens aan kookstudio en theespecia­list Het Zesde Geluk en tot slot wordt er in een echt Chinees restaurant een ‘dim sum’-lunch genoten. Ook worden vragen over de Chinese cultuur beantwoord.

Kosten voor lunch en theeceremonie bedragen € 20 per persoon, de tour is gratis.

Maximaal 20 deelnemers.

Sounds of China komt tot stand i.s.m Studio Zi.

zaterdag 7 mei 2016 Diverse zalen 14.00-22.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 13 € 9

70

DE DOELEN

MEI

zo 8 mei

BESTELLEN www.dedoelen.nl Kassa: 010 2171717 Kassabalie, Schouwburgplein 50, Rotterdam

zo 8 mei

JANÁCˇEK EN MOZART

MOEDERDAGCONCERT 6+

ZINGEN MET BACH

Leden van het Rotterdams Philharmonisch

Rotterdams Jeugd Symfonie Orkest | Jim Roodnat dirigent m.m.v. Rotterdams Junioren Orkest en strijkersensembles, saxofoonensemble SKVR, Zang­ express | Bart van Gerwen acteur

Koorworkshop o.l.v. Wiecher Mandemaker

Julien Hervé klarinet | Loortje van den Brink viool | Sumire Hara viool | Veronika Lénártová altviool | Mario Rio cello Janácˇek Strijkkwartet nr.1 ‘Kreutzersonate’ | Mozart Klarinetkwintet in A KV581

zondag 8 mei 2016 | Museum Boijmans Van Beuningen 12.00 uur

DOELENMENU

zo 8 mei

Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 29 € 10

Bestel tegelijk met uw concertkaarten een diner in Restaurant In de Doelen voor een complete avond uit.

‘Rotterdamse wederopbouw in muziek en verhaal’ Een spannend en mooi verhaal over hoe Rotterdam van een verwoeste stad zich weer opbouwde tot een trotse zwaan met prachtige muziek van het Rotterdams Jeugd Symfonie Orkest. Zou de stad weer een hart krijgen?

Voorafgaand aan het concert is er van alles te beleven in de Hal Grote Zaal.

Voorprogramma vanaf 13.00 uur.

Deze koorworkshop vindt plaats in samenhang met het concert op woensdag 11 mei 2016 met Bachmotetten door de Nederlandse Bachvereniging o.l.v. Stephan MacLeod. De koorworkshop wordt geleid door Wiecher Mandemaker, medewerking verleent Codarts Kamerkoor.

Bezoekers van het concert op 11 mei worden geïnformeerd zodra inschrijving mogelijk is.

zondag 8 mei 2016 Eduard Flipse Zaal 14.00-16.00 uur Vrij entree

zondag 8 mei 2016 | Grote Zaal 14.00 uur Vrij entree

Wiecher Mandemaker

zo 8 mei

DE DAG VAN DE ROTTERDAMSE JAZZ Ter herdenking van 75 jaar wederopbouw en de viering van 50 jaar de Doelen, het eerste na-oorlogse cultuurgebouw in de stad, blikken we terug op 75 jaar jazzgeschiedenis in Rotterdam. Jazz International organiseert samen met het Nederlands Jazz Archief de Dag van de Rotterdamse Jazz.

Kom kijken en vooral luisteren naar vele concerten. Met onder meer een fototentoonstelling van de eerste 10 jaar jazz in de Doelen, een lezing over de Rotterdamse jazzgeschiedenis, het Festival Youth Jazz Orchestra met Rotterdams repertoire, ‘A Glorious Tribute to Rita Reys’, het Edison pianoduo van Rob en Sebastiaan van Bavel, ‘Jazz Artist Portraits’ door een new generation all star kwintet o.l.v. Benjamin Herman met o.a. New Rotterdam Jazz Orchestra met de première van de ‘Rotterdam Suite’ (met o.a.

Eric Vloeimans) en Deelder Draait.

Winfried Bayens presentatie 13.30 uur en 14.45-15.15 uur Festival Youth Jazz Orchestra o.l.v. Johan Plomp Deze tiener bigband weerspiegelt de toekomst. Er staan stukken op de lessenaar van o.a. Eric Vloeimans, Rob van Bavel en Ilja Reijngoud, in arrangementen van Rotterdammers als Rob Catlender en Henk de Ligt, maar ook een aantal klassiekers van The Ramblers.

14.00-14.45 uur A Glorious Tribute to Rita Reys Fay Claassen brengt een eerbetoon aan ‘Europe’s First Lady of Jazz’ begeleid door het virtuoze Peter Beets Trio, 10 jaar vaste begeleider van Rita.

15.15-16.00 uur Lezing door Hans Zirkzee 15.15-15.45 Edison Duo Rob en Sebastiaan van Bavel wonnen beiden een Edison (resp.

1990 en 2015). Vader en zoon brengen nieuwe werken, waaronder ‘Minimal effort, maximum result’ – sterk geïnspireerd door de heden-

daagse minimal music van bijvoorbeeld Simeon ten Holt – en de ‘Coltrane Suite’.

16.00-16.45 uur Jazz Artist Portraits door Benjamin Herman Geïnspireerd door de portretten aan de Oude Binnenweg die een hommage zijn aan overleden Rotterdamse jazzmusici, heeft Benjamin Herman een band samengesteld met jonge Rotterdamse jazzmusici.

Ntjam Rosie vocals | Benjamin Herman altsax | Alexander van Popta piano & keys | Thomas Pol contrabas | Niek de Bruijn drums 17.00-18.00 uur New Rotterdam Jazz Orchestra met gastsolist Eric Vloeimans De Rotterdam Suite (première) viert de stad en is special gecomponeerd ter ere van 75 jaar wederopbouw. Acht componisten belichten elk een bijzondere locatie in het centrum van de stad. Componisten: Arend Niks, Stefan Lievestro, Johan Plomp, Louk Boudesteijn, Martin Fondse, Jan van Duikeren, Mark Schilders en Rob van de Wouw.

18.00-19.00 uur Deelder Draait 13.30-19.00 uur Nederlands Jazz Archief Fototentoonstelling met de hoogtepunten van de eerste 10 jaar jazzconcerten in de Doelen, met films.

zondag 8 mei 2016 Jurriaanse Zaal 14.00-18.00 uur Entree € 27,50 R’pas/65+ € 23 t/m 26 jaar of cjp € 9

Eric Vloeimans

MEI

DE DOELEN

zo 8 mei

100 JAAR PHANTASIE UND FUGE VAN REGER Willeke Smits Laurensorgel Reger Phantasie und Fuge op.135b Max Reger liet een imposant romantisch orgeloeuvre na. Vandaag is het klavier voor organiste Willeke Smits uit Utrecht.

zondag 8 mei 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

di 10 mei

JERUSALEM QUARTET Beethoven Strijkkwartet in Bes op.18 nr.6 | Bartók Strijkkwartet nr.6 in D Sz114 | Dvorˇák Strijkkwartet nr.12 in F op.96 ‘American‘ ‘Hartstocht, nauwkeurigheid, affectie, een gouden menging – dit zijn de handelsmerken van het sublieme Jerusalem Quartet uit Israël’ (The Times).

dinsdag 10 mei 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Toprang,1,2 € 43 | € 37 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

71

wo 11 mei

LUNCHCONCERT Geert Bierling Doelenorgel Händel Orgelconcert in Bes op.4 nr.6 HWV294 (Andante - Allegro) | Bach Delen uit koraalpartita ‘Sey gegrüsset, Jesu gütig’ BWV768 | Händel Orgelconcert op.7 nr.4 in d HWV309 Bach en Händel, beiden in 1685 geboren, konden zich al in hun jeugdjaren ontwikkelen tot virtuoze klavierspelers. Maar hun muzikale leven heeft zich op een andere manier voltrokken. Bach was zijn leven lang in dienst als hofcomponist van God, Händel vergaarde met zijn hemelse muziek een groot fortuin en was cultureel ondernemer avant la lettre…

EEN PERIODIEKE GIFT AAN HET STEUNFONDS VAN DE DOELEN IS 125% AFTREKBAAR. KIJK OP WWW.DEDOELEN.NL/STEUNFONDS

woensdag 11 mei 2016 Grote Zaal 13.15-13.45 uur © Felix Broede

wo 11 mei

Bach Komm, Jesu komm!

BWV229 | Bach Ich lasse dich nicht, BWV-Anhang 159 | Bach Singet dem Herrn ein neues Lied BWV225 | Bach Fürchte dich nicht, ich bin bei dir BWV228 | Bach Der Geist hilft unsrer Schwachheit auf BWV226 | Bach Sinfonia uit Cantate ‘Ich hatte viel Bekümmernis’ BWV21 | Motetten van Schütz, Schein, Homilius en Johann Christoph Bach Barokmeesters mogen natuurlijk niet ontbreken in onze reeks jubileumconcerten. Zeker niet als de Nederlandse Bachvereniging o.l.v. Stephan MacLeod hun muziek tot klinken brengt.

vr 13 mei

wo 11 mei

MOTETTEN VAN BACH Nederlandse Bachvereniging | Stephan MacLeod dirigent

Vrij entree

BOHEEMS VIERLUIK woensdag 11 mei 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Ruitenberg | Van 19.45-20.05 uur voorprogramma met Bach door Steiner College Schoolkoor i.s.m. continuo Nederlandse Bachvereniging Toprang,1,2,3 € 36 | € 34 | € 31 | € 28 R’pas/65+ € 34 | € 32 | € 29 | € 26 t/m 26 jaar of cjp € 9 Randprogramma zo 8 mei | Eduard Flipse Zaal 14.00-16.00 uur | Zingen met Bach: workshop o.l.v. Wiecher Mandemaker m.m.v. Codarts Kamerkoor Bezoekt u het concert dan wordt u geïnformeerd wanneer u zich kunt inschrijven voor deze workshop.

© Marcel van der Vlugt

Leden van het Rotterdams Philharmonisch Maratka Sylinx | Janácˇek Strijkkwartet nr.1 ‘Kreutzersonate’ | Martin˚u Kamermuziek nr.1 ‘Les fêtes nocturnes’ | Dvorˇák Dumkytrio (versie altviool, klarinet en piano) Dvorˇák, Janácˇek, Martin˚u, Maratka: vier Boheemse componisten die inspiratie vonden in Russische literatuur, Amerikaanse jazzritmes en het Franse joie de vivre, maar trouw bleven aan hun wortels.

woensdag 11 mei 2016 Jurriaanse Zaal 20.30 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 29 € 10

PAUL VAN KEMENADE’S THREE HORNS AND A BASS Paul Van Kemenade’s Three Horns And A Bass | Angelo Verploegen flugelhorn | Louk Boudesteijn trombone | Paul van Kemenade altsax en composities | Wiro Mahieu contrabas Wie luistert naar A Certain Mood, de laatste cd van dit kwartet, hoort onmiddellijk de magie die het viertal van blazers en bas teweegbrengt. De musici voelen elkaar feilloos aan. Net terug van een tournee door China en Rusland geeft de groep in Nederland een paar concerten.

vrijdag 13 mei 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 18 € 9

72

DE DOELEN

UITGELICHT

WERELDPREMIÈRE VAN DIT GELIEFDE WERK

CANTO OSTINATO

Wereldpremière? Canto ostinato? Simeon ten Holts meesterwerk is een van de meest geliefde werken van onze tijd, het is zelfs het meest gespeelde naoorlogse werk van een Nederlandse componist. Toch klinkt in de Doelen een wereldpremière: Anthony Fiumara maakte op speciaal verzoek van het Residentie Orkest een versie voor orkest. Volledig in de geest van Ten Holt.

vr 13 mei 2016

© Roger Cremers

‘… het moet klinken alsof Canto voor orkest werd geschreven.’

– Anthony Fiumara

DE DOELEN

vr 13 mei

za 14 mei

CANTO OSTINATO (WERELDPREMIÈRE ORKESTVERSIE) Residentie Orkest | Otto Tausk dirigent | Geneviève Strosser altviool Mayke Nas Down the Rabbit-Hole | Hanna Kulenty Rotterdam Concerto 5: Altvioolconcert (wereldpremière) | Simeon ten Holt Canto ostinato (bew. Anthony Fiumara) (wereldpremière)

vrijdag 13 mei 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur Neil Wallace in gesprek met Hanna Kulenty en Anthony Fiumara Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 € 9

Het Residentie Orkest maakt zich graag sterk voor recente muziek van Nederlandse bodem. Naast werk van Mayke Nas speelt het orkest twee premières, waar­ onder een orkestversie van het befaamde Canto ostinato van Simeon ten Holt.

zo 15 mei

RISE AND SHINE: DE MAGIE VAN MOZART

R’DAMS PHILHARMONISCH KINDERPROGRAMMA 4-10 jr

Rotterdams Philharmonisch Mozart Gran Partita (Serenade voor blazers)

De magie van Mozart

In de film Amadeus herinnert Salieri zich de eerste keer dat hij Mozarts Gran Partita hoorde. ‘Het begin: zo simpel, alleen maar een ritme. Fagotten, lage klarinetten, als een roestige harmonica. En dan, opeens, hoog daarboven, een hobo.

Eén noot, die onwankelbaar aanhield, tot een klarinet het overnam in een verrukkelijke melodie.’

zondag 15 mei 2016 Grote Zaal 11.00 uur | Optioneel: speciaal kinderprogramma (4-10 jr) € 3,50 Toprang,1,2 € 29 | € 26 | € 19 t/m 26 jaar of cjp € 10

TANGO ESPECIAL Met de rijke tango-geschiedenis van de Doelen in gedachten wordt ons jubileum vanzelfsprekend ook in tango-sferen gevierd. In een programma vol concerten, workshops, hapjes, film en randprogrammering wordt een waaier aan Argentijnse klanken gepresenteerd, met als knallende afsluiter Sexteto Meridional uit Buenos Aires!

Sexteto Meridional Met dit virtuoze ensemble bouwt de nieuwe generatie ‘tangueros’ uit Buenos Aires o.l.v. pianist Pablo Estigarribia voort op de stijl van Osvaldo Pugliese met prachtige, nieuwe arrangementen: dansant en modernistisch zonder de oude banden te verbreken!

Otto Tausk © Marco Borggreve

zo 15 mei

73

MEI

Oppas regelen is niet nodig. Terwijl u lekker in de Grote Zaal zit (zie hiernaast), is er op een andere plek in het gebouw voor kinderen een educatief programma gebaseerd op de muziek die het orkest voor u speelt. Zij beleven daar een gezellige en leerzame ochtend, en na afloop kunnen ze met u meepraten over het concert. Het aantal plaatsen is beperkt, dus reserveer dit programma tegelijk met uw bestelling.

zondag 15 mei 2016 | 11.00 uur Entree € 3,50 Alleen i.c.m. Rise and Shine, zie hiernaast

Gran Orquesta Típica OTRA o.l.v. Leo Vervelde met special guest Carel Kraayenhof. Voor dit speciale concert – met nieuwe composities van Kraayenhof! – werken Vervelde en Kraayenhof na jaren weer samen.

Hele dag markt, films, lezingen, een Tango Intiem-beleving, masterclasses, een dj en eten en drinken. i.s.m. Cuartito Azul en Codarts

zaterdag 14 mei 2016 Diverse zalen 14.00-23.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 25 € 23 € 9

Tango Spleen Orchestra Dit jonge internationale ensemble heeft Italië als thuisbasis. Bandoneonist Francesco Bruno studeerde aan de vakgroep Argentijnse tango van Codarts en orkestleider Mariano Speranza schreef prachtig repertoire voor dit septet.

zo 15 mei

MARSIS & CAHIT BERKAY ‘Colors from Black Sea’ Marsis is een band uit het Turkse Zwarte Zeegebied en vertolkt muziek uit eigen streek. Speciaal voor deze tour hebben ze Cahit Berkay, de voorman van de legendarische Turkse band ‘Mogollar’, uitgenodigd hun muzikale palet uit te breiden met invloeden uit Anatolië.

Marsis zingt naast Turks ook in verschillende andere talen die van oudsher in het Zwarte Zeegebied worden gesproken. Er klinken songteksten van Turken, Georgiërs en Armeniërs tot Grieken. Muziek uit het Zwarte Zeegebied is snel, ritmisch en opzwepend.

zondag 15 mei 2016 Jurriaanse Zaal 19.30-22.00 uur

do 19 mei

STRAUSS EN GERSHWIN MET EDO DE WAART Rotterdams Philharmonisch Orkest | Edo de Waart dirigent | Martin van de Merwe hoorn Copland Appalachian Spring | Gershwin An American in Paris | Strauss Hoornconcert nr.1 | Suite uit Der Rosenkavalier In de jaren ’60 en ’70 maakte Edo de Waart furore als jonge chef van het Rotterdams Philharmonisch.

Vijftig jaar na zijn debuut keert hij terug bij het orkest waar het allemaal begon.

donderdag 19 mei 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Frank van Kouwenhoven (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Entree rang 1,2 € 29 | € 25

© de Filharmonie

74

DE DOELEN

MEI

vr 20 mei

vr 20 mei

vr 20 mei

STRAUSS EN GERSHWIN MET EDO DE WAART

DAVID KWEKSILBER BIG BAND

AAN HET EINDE VAN DE DAG NIEUW MUZIEKTHEATERWERK VAN PETER-JAN WAGEMANS

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Edo de Waart dirigent | Martin van de Merwe hoorn

David Kweksilber Tristram Shandy Suite (wereldpremière, opdrachtwerk t.g.v. het 50-jarig jubileum van de Doelen)

DoelenEnsemble | Hans Leenders dirigent | Lisette Bolle sopraan | Alexander Oliver tenor | Tom Sol bariton | Peter-Jan Wagemans compositie en libretto | Marcel Sijm dramaturgie

Copland Appalachian Spring | Gershwin An American in Paris | Strauss Hoornconcert nr.1 | Suite uit Der Rosen­kavalier

<< zie donderdag 19 mei

vrijdag 20 mei 2016 | Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Frank van Kouwenhoven (entree € 4) Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

Carte blanche voor klarinettist, componist en bigbandleider David Kweksilber en er gebeuren ongehoorde dingen. Alle reden voor de Doelen hem te vragen een werk te schrijven ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Doelen.

Lees ook het interview met David Kweksilber op pag. 44

vrijdag 20 mei 2016 | Jurriaanse Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur interview met David Kweksilber en enkele artiesten Entree € 24 | R’pas/65+ € 22 t/m 26 jaar of cjp € 9

Peter-Jan Wagemans Aan het einde van de dag (wereldpremière) In samenwerking met Operadagen Rotterdam presenteert de Doelen de wereldpremière van het nieuwe muziektheaterwerk van Peter-Jan Wagemans.

vrijdag 20 mei 2016 | Krijn Boon Studio, R’damse Schouwburg, 22.00-22.50 uur

Peter-Jan Wagemans © Teo Krijgsman

Entree € 24 | R’pas/65+ € 22 t/m 26 jaar of cjp € 9

© de Filharmonie © Pieter Boersma

vr 20 mei

MUSIC MATTERS PRESENTS Jonge muzikanten met professionele ambities verdienen volgens Music Matters alle ruimte om zich muzikaal te kunnen ontwikkelen. En de Doelen biedt die ruimte maar al te graag! Deze avond bieden wij de nieuwste winnaar of winnares van de Music Matters Award een podium.

vrijdag 20 mei 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 12 € 10 € 9

za 21 mei

za 21 mei

za 21 mei

AAN HET EINDE VAN DE DAG

PLAY!

DoelenEnsemble | Hans Leenders dirigent | Lisette Bolle sopraan | Alexander Oliver tenor | Tom Sol bariton | Peter-Jan Wagemans libretto | Marcel Sijm dramaturgie

Muziek, dans en theater

ROSSINI’S PETITE MESSE SOLENNELLE

PLAY! is high culture. PLAY! is low culture. PLAY! is multi culture.

PLAY! toont de jongerencultuur ongefilterd. Echt en Rotterdams.

PLAY! geeft de kans zelf actief bezig te zijn. Met dans, theater en muziek.

PLAY! geeft jonge artiesten de sleutel van de Doelen.

Laurens Collegium Rotterdam | Wiecher Mandemaker dirigent | Renate Arends sopraan | Nadezhda Karyazina alt | Luis Gomes tenor | Thomas Bauer bariton | Leo van Doeselaar piano | Wyneke Jordans piano | Dirk Luijmes harmonium |

Dit festival is een samenwerking van de Doelen met de Albeda opleidingen Muzikant/Producer (AMP), Dans, Theater en Mode/Maatkleding.

Rossini Petite messe solennelle

Peter-Jan Wagemans Aan het einde van de dag (muziektheater)

<< zie vrijdag 20 mei

zaterdag 21 mei 2016 | Krijn Boon Studio, R’damse Schouwburg | 15.00-15.50 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 € 9

zaterdag 21 mei 2016 | Diverse zalen 18.00 uur (entree Kruispleinzijde) Entree € 9 studenten/medewerkers Albeda € 5

Het Laurens Collegium en dirigent Wiecher Mandemaker dragen hun steentje bij aan onze jubileum met de uitvoering van een bijzonder exemplaar uit het romantische koorrepertoire.

zaterdag 21 mei 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Philip Leussink Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Peter-Jan Wagemans © Teo Krijgsman

€ 32 € 30 € 9

DE DOELEN

za 21 mei

AAN HET EINDE VAN DE DAG DoelenEnsemble | Hans Leenders dirigent | Lisette Bolle sopraan | Alexander Oliver tenor | Tom Sol bariton | Peter-Jan Wagemans libretto | Marcel Sijm dramaturgie Peter-Jan Wagemans Aan het einde van de dag (muziektheater)

<< zie vrijdag 20 mei

zaterdag 21 mei 2016 | Krijn Boon Studio, R’damse Schouwburg | 20.30-21.20 uur 19.30u interview met Peter-Jan Wagemans Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

75

MEI

€ 24 € 22 € 9

zo 22 mei

zo 22 mei

SYMPHONY KIDS FAMILIEVOORSTELLING 6+ De Witte Kraanvogel Sinfonia Rotterdam | Conrad van Alphen dirigent | Joep Onderdelinden presentatie Mendelssohn Sinfonia voor strijkers nr.11 | Bartók Roemeense dansen (versie voor strijkorkest) Joep Onderdelinden, bekend als Postbode Siemen én in de Doelen ook als Kleine Kerstman, vertelt het ontroerende Japanse sprookje De Witte Kraanvogel op muziek van Mendelssohn.

Het orkest speelt in de Arcadis Zaal en de kinderen zitten tussen de orkestleden! Zo voelen en ademen de kinderen mee met het spel van de musici.

di 24 mei

AAN HET EINDE VAN DE DAG

BORIS GILTBURG

DoelenEnsemble | Hans Leenders dirigent | Lisette Bolle sopraan | Alexander Oliver tenor | Tom Sol bariton | Peter-Jan Wagemans libretto | Marcel Sijm dramaturgie

Boris Giltburg piano

Peter-Jan Wagemans Aan het einde van de dag (muziektheater)

Rachmaninov Etudes tableaux op.33 | Sjostakovitsj Strijkkwartet nr.8 (arr. Giltburg) | Skrjabin Sonate nr.4 | Prokofjev Sonate nr.8 (1944)

zondag 22 mei 2016 | Jurriaanse Zaal 15.00-15.50 uur | Om 14.00 uur inleiding door Peter-Jan Wagemans

De jonge Israëlische pianist Boris Giltburg debuteerde in 2014 bij het Rotterdams Philharmonisch. Nu keert hij terug voor een solorecital vol Russische klanken, een van onze speciale jubileumconcerten!

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

dinsdag 24 mei 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer

<< zie vrijdag 20 mei

€ 24 € 22 € 9

Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 32 € 30 € 9

zondag 22 mei 2016 Arcadis Zaal 14.00 uur Entree t/m 26 jaar of cjp

€ 15 € 9 Peter-Jan Wagemans © Teo Krijgsman

Peter-Jan Wagemans © Teo Krijgsman

© Sasha Gusov

wo 25 mei

DOELENENSEMBLE & L’ORCHESTRE DE PICARDIE DoelenEnsemble, l’Orchestre de Picardie | Arie van Beek dirigent | Maarten van Veen piano | Owen Gunnell pauken | Colin Currie pauken Glass Concerto Fantasy voor 2 paukenisten en orkest (2000) | Adams Eros Piano voor piano en orkest (1989) | De Raaff Symphony no.1 ‘Tanglewood Tales’ (2007-2014, wereldpremière)

woensdag 25 mei 2016 | Grote Zaal 22.00u Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 24 € 22 € 9

do 26 mei

do 26 mei

CLASSICAL:NEXT FESTIVAL

Van woensdag 25 t/m zaterdag 28 mei vindt in de Doelen de vijfde editie plaats van de internationale conferentie voor klassieke muziek Classical:NEXT. In dat kader vindt een festival plaats dat klassieke muziek presenteert in innovatieve projecten en op onorthodoxe wijze.

Openbare concerten 12.00-14.00 uur Music Theatre Concerts Il Ballo delle Ingrate (Claron McFadden/ Letizia Renzini) | Cosima (Christiaan Kuyvenhoven) | Club Gewalt | Uwe Leipe Mastdramnis (Gerrie de Vries & Nieuw Amsterdams Peil)

donderdag 26 mei 2016 | Rotterdamse Schouwburg | 12.00-14.00 uur Vrij entree 18.30-19.30 uur James Jolly (Gramophone) interviewt Klaus Heymann (Naxos)

donderdag 26 mei 2016 Eduard Flipse Zaal 18.30-19.30 uur Vrij entree

© Marco Borggreve

i.s.m.

20.30-24.00 uur Internationale showcases ­DieOrdnungDerDinge (Duitsland) | Simple Lines of Enquiry (Canada) | PianOrquestra (Brazilië) | Black Pencil (Nederland) Re-staged showcases Video Project Vainiolla (Finland) | Klavikon (Verenigd Koninkrijk) | Orchester im Treppenhaus (Duitsland)

donderdag 26 mei 2016 Jurriaanse Zaal 20.30-24.00 uur Entree

MUSIC FOR 18 MUSICIANS The Colin Currie Group | Synergy Vocals Reich Music for 18 Musicians Met Music for 18 Musicians uit 1976 beleefde Steve Reich zijn definitieve doorbraak bij het grote publiek.

Nog altijd geldt dit werk als een mijlpaal in de minimal music, of zoals Reich het liever noemt: muziek van graduele veranderingen.

donderdag 26 mei 2016 Laurenskerk 20.00 en 22.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 12

zie www.classicalnext.com | www.dedoelen.nl

Lees ook het artikel op pag. 34 en zie de pagina hierna Classical:NEXT is een productie van Piranha Arts, Berlijn i.s.m. de Doelen en wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam, Dutch Performing Arts, Prins Bernhard Cultuurfonds en Rotterdam Festivals. www.classicalnext.com

© Debbie Scanlan

€ 29 € 27 € 9

76 DE DOELEN

DE DOELEN 76

NAAM VAN HET ONDERDEEL UITGELICHT

do 26 & vr 27 mei 2016 CONCERTEN MET VOORUITSTREVENDE MUSICI/ENSEMBLES VAN NEDERLANDSE BODEM -

Akasha (Rosa Ensemble), Il Ballo delle Ingrate (Claron McFadden/Letizia Renzini), Cosima (Christiaan Kuyvenhoven), Club Gewalt (WH0DUN!T$), Uw leipe mastdramnis (Gerrie de Vries, Nieuw Amsterdams Peil), Saskia Lankhoorn, Ensemble Oerknal!, Amatis Piano Trio & 7090

SHOWCASES MET WERELDWIJD TOPTALENT GESELECTEERD DOOR EEN INTERNATIONALE JURY -

Black Pencil (NL), DieOrdnungDerDinge (DE), Fรกtima Miranda (ES), PianOrquestra (BR), Simple Lines of Enquiry (CA), Song Circus (NO), Klavikon (UK), Orchester im Treppenhaus (DE), Project Vainiolla (FI), The McDaniel Brothers and Babylon Quartet (US/NL) en Vision String Quartet (DE)

Classical:NEXT Festival Hoor de toekomst van klassieke muziek tijdens het publieksonderdeel van Classical:NEXT, de internationale muziekconferentie voor klassieke en hedendaagse muziek.

Classical:NEXT is een productie van Piranha Arts, Berlijn i.s.m. de Doelen.

Classical:NEXT wordt mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Rotterdam, Dutch Performing Arts, Prins Bernhard Cultuurfonds en Rotterdam Festivals.

DE DOELEN

77

NAAM VAN HET MEIONDERDEEL

vr 27 mei

vr 27 mei

CLASSICAL:NEXT FESTIVAL

Van woensdag 25 t/m zaterdag 28 mei vindt in de Doelen de vijfde editie plaats van de internationale conferentie voor klassieke muziek Classical:NEXT. In dat kader vindt een festival plaats dat klassieke muziek presenteert in innovatieve projecten en op onorthodoxe wijze.

Openbare concerten 12.00-14.00 uur Lunch with the Residents Saskia Lankhoorn | Ensemble Oerknal! | Amatis Piano Trio | 7090

vrijdag 27 mei 2016 Eudard Flipse Zaal 12.00-14.00 uur

19.00-21.45 uur Internationale showcases String Battle: Vision String Quartet (Duitsland) & The McDaniel Brothers (VS) | Song Circus (Noorwegen) | Fátima Miranda (Spanje)

Vrij entree

vrijdag 27 mei 2016 Jurriaanse Zaal 19.00-21.45 uur

Lees ook het artikel op pag. 34 en zie de pagina hiernaast

Entree

€ 12

zie www.classicalnext.com | www.dedoelen.nl

i.s.m.

IN A LANDSCAPE Rotterdams Philharmonisch Orkest | Arie van Beek dirigent | Kismara Pessatti alt | Ralph van Raat piano | Sjaron Minailo regie Cage In a landscape | Ives Central Park in the dark | Hartmann Symfonie nr.1 ‘Versuch eines Requiems’ In a Landscape verruilt de vaste rituelen van het symfonische concert voor een visuele dramaturgie: de musici scheppen niet alleen de muziek zelf, maar maken ook beeldend theater. Vanuit een verstilde pianosolo ontstaat zo een muzikaal, visueel en theatraal landschap, culminerend in het aangrijpende Versuch eines Requiems van Karl Amadeus Hartmann.

Classical:NEXT is een productie van Piranha Arts, Berlijn i.s.m. de Doelen en wordt mede mogelijk gemaakt door Gemeente Rotterdam, Dutch Performing Arts, Prins Bernhard Cultuurfonds en Rotterdam Festivals. www.classicalnext.com

vrijdag 27 mei 2016 | Grote Zaal 22.00 uur Voorprogramma vanaf 21.00 uur (bij entreeprijs inbegrepen) Dit concert sluit aan op de programmering van Classical:NEXT van deze zelfde dag.

Toprang,1,2,3 € 54 | € 49 | € 39 | € 23 t/m 26 jaar of cjp € 10

i.s.m.

© Simon van Boxtel

za 28 mei

VIVALDI’S JAARGETIJDEN Kamerata Stradivarius Orkest o.l.v. Razvan Stoica viool | Andreea Stoica piano Vivaldi De vier jaargetijden Enescu Roemeense rapsodie nr.1 Kamerata Stradivarius is opgericht in 2010. Het kamerorkest treedt op in gevarieerde bezetting, afhankelijk van het repertoire. Violist Razvan Stoica heeft als concertmeester de artistieke leiding over het orkest.

zaterdag 28 mei 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Toprang,1,2 € 35 | € 22,50 | € 15

Razvan Stoica © Nacho González / Teatro P. Galdeos

zo 29 mei

EXTRA ZONDAGOCHTENDCONCERT HERMAN VAN VEEN & EDITH LEERKES Dit extra Zondagochtendconcert vindt plaats vanwege het grote succes van het concert op 13 december 2015, dat in korte tijd was uitverkocht.

zondag 29 mei 2016 Grote Zaal 11.00 uur Entree € 13,60 Bij dit concert geldt vrije plaatskeuze.

Een Zondagochtendconcert door Herman van Veen en Edith Leerkes.

Zij begeleidde Herman van Veen in 1992 met haar Amsterdams Gitaar Trio tijdens galaconcerten.

Dit was het begin van een mooie samenwerking. Toen Edith een masterclass op het conservatorium gaf, vroeg een jonge gitariste haar: ‘Vroeger speelde u in een wereldberoemd trio en nu bent u begeleidster van Herman van Veen.’

Edith antwoordde: ‘Wat zo mooi is, ik ben wel zijn gitariste, maar hij is ook mijn zanger.’

Geniet deze zondagochtend van het virtuoze, muzikale spelplezier van deze twee grootheden. Zij brengen u ‘oude, nieuwe en vandaag nog niet bestaande liedjes’.

(Hanson)

© Rootfotografie | Marian van Soest

OOG VOOR DETAIL PASSIE VOOR CULTUUR

Sir Simon Rattle Photo by Mat Hennek

Op 11 juni 2016 dirigeert Sir Simon Rattle de Berliner Philharmoniker in de Doelen Bij Robeco combineren we onze liefde voor cijfers met een passie voor creativiteit.

Met trots kondigen wij daarom een exclusief concert aan van de Berliner Philharmoniker in Rotterdam. Een unieke kans om te luisteren naar ĂŠĂŠn van de beste orkesten van Europa, onder leiding van de wereldberoemde chef-dirigent Sir Simon Rattle. Robeco is sponsor van dit bijzondere concert en partner van het 50-jarig jubileum van de Doelen.

79

DE DOELEN

JUNI

juni 2016

vr 3 juni

za 4 juni

za 4 juni

TEMKO

GUILMANT 2 EN 8

Als je een jonge gitarist uit de hedendaagse klassieke scene opsluit met een metalbassist, een basklarinettist, een jazzpianist en een slagwerker krijg je TEMKO. De gekste improvisaties en meest verrassende composities rondom één gemeenschappelijke deler: minimal music.

Geert Bierling Doelenorgel

vrijdag 3 juni 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

Guilmant Sonate nr.2 op.50 Guilmant Sonate nr.8 op.91 (2ème Symphonie) Stadsorganist Geert Bierling speelt dit seizoen Guilmants complete sonates: machtige, meesterlijk geschreven orgel­werken. Hij sluit zijn integrale op het Doelenorgel af met de Sonates 2 en 8.

zaterdag 4 juni 2016 Grote Zaal 13.00 uur Dit concert is gratis toegankelijk, maar het aanvragen van een toegangskaart is verplicht.

SODADE FESTIVAL Beleef Kaapverdië in hartje Rotterdam en ervaar al het moois dat dit land op muzikaal gebied te bieden heeft. Sodade is een begrip dat zich moeilijk laat verwoorden, maar je kunt het ervaren door te genieten van het diverse muziekaanbod gedurende dit festival. Luister in een relaxte festivalsetting naar nationale en internationale Kaapverdische artiesten die hun verhaal zingend en swingend ten gehore brengen. Proef de eilanden via de hapjes en drankjes die worden geserveerd. Het festival is geschikt voor jong en oud. zie www.matiota.nl en www.sodadefestival.nl

zaterdag 4 juni 2016 | diverse zalen 16.00-23.00 uur + afterparty tot 03.00 uur Entree € 27 | t/m 17 jr/cjp/65+ € 17 tot 12 jaar vrij entree

© Sanne Donders

zo 5 juni

za 4 juni

KRISTIAN BEZUIDENHOUT BEETHOVEN-SONATES (I) Kristian Bezuidenhout fortepiano Beethoven Sonate nr.7 in D op.10 nr.3 Sonate nr.8 in c op.13 ‘Pathétique’ Sonate nr.11 in Bes op.22

zaterdag 4 juni 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur Om 19.15 uur inleiding door Huib Ramaer Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

Kristian Bezuidenhout voerde de afgelopen jaren alle pianoconcerten van Beethoven uit met het Orkest van de Achttiende Eeuw. Nu keert hij terug in de Doelen voor een Beethoven-sonatecyclus verspreid over drie seizoenen!

De van oorsprong Zuid-Afrikaanse fortepianist Kristian Bezuidenhout is internationaal een veelgevraagd solist, recitalist en liedbegeleider.

Met dit concert opent hij zijn Beethoven-cyclus in de Doelen, die hij in de komende seizoenen voortzet.

Iets om naar uit te zien!

€ 29 € 27 € 9

zo 5 juni

JUBILEUMCADEAU GOUDEN ZONDAG Dit ‘mystery concert’ is een jubileumcadeau van de Doelen aan de abonnementhouders ‘Gouden zondag’ (en aan andere belangstellenden). Een vooraanstaand Nederlands ensemble sluit deze serie af. Wie er spelen en wat er op het programma staat, dat blijft een geheim…

Laat u ter plekke verrassen!

zondag 5 juni 2016 Jurriaanse Zaal 11.00 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

MASTERCLASS PIANOFORTE MET KRISTIAN BEZUIDENHOUT Deze masterclass biedt een unieke kans om een grootmeester op een compleet andere manier en van heel dichtbij aan het werk te zien.

En de jonge talenten die mogen deelnemen leren tips & tricks van een inspirerend musicus.

zondag 5 juni 2016 Jurriaanse Zaal 14.00-16.00 uur Vrij entree

€ 21 € 19 € 9

© Marco Borggreve

© Marco Borggreve

DE DOELEN

vr 10 juni

di 7 juni

ANNE SOFIE VON OTTER & KRISTIAN BEZUIDENHOUT

dinsdag 7 juni 2016 Jurriaanse Zaal 20.15 uur

Anne Sofie von Otter mezzo­ sopraan | Kristian Bezuidenhout fortepiano

Toprang € 39 | € 36 | € 32 R’pas/65+ € 37 | € 34 | € 30 t/m 26 jaar of cjp € 9

Schubert Suleika D720 | Die Sterne D939 | So lasst mich scheinen D877 nr.3 | Adagio (piano) in G D178 | Allegretto (piano) in c D915 | Der Winterabend D938 | Im Walde D708 | Viola D786 | Sonate (piano) in a D845 (deel 2) | Der Einsame (Wenn meine Grillen schwirren) D800 | Der Tod und das Mädchen D531 | Der Musensohn D764 Mezzosopraan Anne Sofie von Otter en fortepianist Kristian Bezuidenhout, beiden bekend om hun fijngevoelige interpretaties, stelden een gevarieerd Schubertprogramma samen voor de intieme Jurriaanse Zaal.

80

JUNI

CAST GLASS ‘We zouden een liefdesbaby kunnen zijn van Steve Reich en Björk’, antwoorden de leden van Cast Glass als er wordt gevraagd naar hun muziek, een fijne mix van folk, pop en neo-klassiek, met invloeden van Cinematic Orchestra en Aphex Twin.

vrijdag 10 juni 2016 Eduard Flipse Zaal 20.30 uur Entree R’pas/65+ t/m 26 jaar of cjp

€ 19 € 17 € 9

za 11 juni

FAMILIEWORKSHOP KLEURRIJK KLINKENDE GAMELAN 6+ De klanken van de gamelan nemen je mee naar de kleurrijke, warme wereld van Indonesië. We spelen op xylofoons, trommels, gestemde gongs en de angklung. De mooie Javaanse muziekinstrumenten, ter beschikking gesteld door het Wereldmuseum Rotterdam, zijn een pracht voor het oog.

zaterdag 11 juni 2016 Eduard Flipse Zaal 10.30-12.30 uur i.s.m. SKVR Muziekschool

Entree

€ 9

© Mats Becker

© Barbara Mulderink

za 11 juni

zo 12 juni

BERLINER PHILHARMONIKER O.L.V. SIR SIMON RATTLE Berliner Philharmoniker | Sir Simon Rattle dirigent | Krystian Zimerman piano Elgar Introduction and Allegro | Beethoven Pianoconcert nr.4 | Julian Anderson Nieuw werk (Nederlandse première) | Dvoˇrák Slavische dansen op.46

zaterdag 11 juni 2016 Grote Zaal 20.15 uur | Om 19.15 uur inleiding door Guido van Oorschot Uitverkocht!

Concertsponsor

Rotterdams Philharmonisch Orkest | Bas Wiegers dirigent | Jasper Verheugd regie en tekst | Adriaan Luteijn choreografie | Studenten Codarts Dans Prokofjev Cinderella Suite (delen) Hoe kwam het dat Assepoester zo goed kon dansen? Waren haar glazen muiltjes misschien betoverde dansschoenen? En nu was ze een muiltje verloren omdat ze vóór middernacht het bal moest verlaten. Zou ze de Prins ooit nog eens zien?

De Berliner Philharmoniker, dat 50 jaar geleden als eerste buitenlandse orkest in de Doelen speelde, sluit met chef-dirigent Sir Simon Rattle en pianist Krystian Zimerman ons jubileumseizoen af! Ons laatste jubileumconcert wordt een topavond!

Lees ook het portret van Simon Rattle op pag. 8

ASSEPOESTER 4+

© Sebastien Grébille

zondag 12 juni 2016 Grote Zaal 14.15 uur Toprang,1,2 € 28 | € 25 | € 22 t/m 26 jaar of cjp € 10

zo 12 juni

GROOTSE REGER VOOR MAGISTRAAL ORGEL Arjen Leistra Laurensorgel Reger Introduktion, Passacaglia und Fuge op.127 Dit is het laatste van de Laurensorgelconcerten rondom de romantische meester Max Reger. Hij is in goede handen bij de stadsorganist van Schiedam, Arjen Leistra, die Regers muziek regelmatig en met succes uitvoert.

zondag 12 juni 2016 Laurenskerk 15.00 uur Vrij entree (reserveren verplicht)

81

DE DOELEN

JUNI / JULI

vr 24 juni

za 25 juni

JUNGLE BOOK Russian School of the Arts Ilma Achmadeeva regie | Marina Andranikyan choreografie | Franciska Chilova kostuumontwerp | Holomadness.com holografische animaties De jungle komt tot leven in deze eigentijdse versie van Jungle Book.

Beleef met prachtige muziek, zang en dans de avonturen van Mowgli, zijn vriend Baloo de beer en de panter Bagheera. Deze voorstelling is gebaseerd op het bekende boek van Rudyard Kipling en wordt gepresenteerd door School4Stars.

vrijdag 24 juni 2016 Grote Zaal 13.00 en 19.00 uur Entree € 25 (per volwassene 1 vrijkaart voor jeugd t/m 16 jaar)

GROOT NEDERLANDS JOHANNES DE HEER KOOR Groot Nederlands Johannes de Heer Koor o.l.v. Wim Magré | m.m.v. Chr. Sliedrechts Mannenkoor Ichthus o.l.v. Martin Zonnenberg | Arjan en Edith Post trompet | Wim en Wilbert Magré orgel en piano | Erica Vogel dwarsfluit

Dit jaar is het 150 jaar geleden dat Johannes de Heer in Rotterdam werd geboren. Dit vormt de aanleiding voor de oprichting van het Groot Nederlands Johannes de Heer Koor, een landelijk projectkoor dat op acht locaties zal repeteren om uiteindelijk als groot samengesteld koor concerten te geven in monumentale kerken én in de Doelen.

zaterdag 25 juni 2016 Grote Zaal 19.30-22.00 uur

juli 2016

wo 13 juli

MORMON TABERNACLE CHOIR & ORCHESTRA AT TEMPLE SQUARE Mormon Tabernacle Choir & Orchestra at Temple Square Mack Wilberg dirigent Ryan Murphy dirigent Met 320 zangers en zangeressen is dit een van Amerika’s beroemdste koren. Na bijna 35 jaar treedt het weer in Rotterdam op. Het wordt begeleid door het Orchestra at Temple Square. Ze brengen een breed repertoire, van klassieke koormuziek tot Amerikaanse volksmuziek, van gospel tot muziek uit toneelstukken en films.

woensdag 13 juli 2016 Grote Zaal 20.15 uur Entree € 40 | € 30 | € 20

Entree € 20

There’s more than meets the eye

De wereld is vol uitdagingen. Daarin willen wij graag echt iets betekenen, ook buiten ons eigenlijke werk. Wij voelen ons verantwoordelijk voor de sociale, ecologische en economische gevolgen van alles wat wij doen.

In het bijzonder zijn wij betrokken bij de maatschappij als het gaat om kinderen die minder goed toegang hebben tot ‘recht’.

Wij zijn met trots maatschappelijk partner van de Kindermuziekweek www.nautadutilh.com/csr

Het jubileum van de Doelen wordt mede mogelijk gemaakt door:

Bedankt!

Dankzij de steun van onderstaande begunstigers kan de Doelen een toonaangevend, laagdrempelig en vernieuwend muziekpodium zijn en blijven, met aandacht voor muziekeducatie, jong talent en innovatieve – internationale – programmering van het allerhoogste niveau.

Jaap G. Hoogenhout

De viering van 50 jaar de Doelen in 2016 wordt mede mogelijk gemaakt door financiële bijdragen van onderstaande begunstigers.

Jubileumsponsors

Overheid en fondsen

G.Ph. Verhagen-Stichting

De Doelen en Stichting De Doelen Steunfonds bedanken alle Donateurs, Schutters en Patronen voor hun belangeloze bijdrage aan de instandhouding, het onderhoud en de vernieuwing van het gebouw en de programmering van de Doelen. Uw bijdrage maakt het verschil!

Stichting H.M.A. Schadee-fonds

Wilt u ook bijdragen? Op www.dedoelen.nl/steunfonds vindt u alle mogelijkheden voor particulieren en bedrijven.

DE DOELEN

NAAM VAN HET ONDERDEEL

83

WERELDS

WONEN

Kom gezellig woonshoppen in Woonmall Alexandrium waar je veel mondiale collecties van 55 woonwinkels zult vinden. Alles op het gebied van wonen, zitten, slapen, koken, verlichting, vloeren, wanden en accessoires. Ook verrassen wij u met spraakmakende themaâ&#x20AC;&#x2122;s en de laatste trends. Laat u verwennen door onze uitstekende horeca. Woonmall Alexandrium Rotterdam. Thuis in werelds wonen.

woonmallalexandrium.nl | Rotterdam A20 afslag 16 | makkelijk parkeren

84

NAAM VAN HET ONDERDEEL

www.dedoelen.nl

DE DOELEN