Sefa - Rostra Economica by def.

ROSTRA ECONOMICA

nummer 286 september 2011 reageren? rostra@sefa.nl C0 M72 Y100 K0

Dossier: talent

Het mysterie achter vaardigheid en aanleg

FOOD

WHAT’S COOKIN’?

Interview: Asian

f amily business brings Nigeria noodles

Wat koop je?

De onzichtbare hand van de supermarkt

“De overstap van studeren naar een vaste baan is vaak groot. Dat hoeft niet zo te zijn.” Desiree Salentijn, assistent accountant

Onze ruimte, jouw groei Meer weten over de carrière van Desiree en haar collega’s? Of benieuwd naar onze mogelijkheden? Scan de QR. Of surf naar onze website.

www.carrierebijGT.nl

Accountancy - Belastingen - Advies

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------editorial ROSTRAECONOMICA 3 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------tekst Bram Mans editor-in-chief -------------------------beeld iStockphoto

TODAY’S SPECIAL

et’s say for this summer you wanted plenty of sun and a bit of an adrenaline rush. So you drive with some friends all the way from Amsterdam to Tarifa, to kite surf at the southern-most tip of Spain, where the Atlantic Ocean greets the Mediterranean Sea. You take the coastal route, passing by Costa Brava, Costa Dorada and Costa Blanca. Some twenty miles past Almería the landscape changes. Instead of the dry sun baked soil, now you see a horizon plastered with white plastic invernaderos - greenhouses. This area is called El Ejido; it’s an area of greenhouses so large that it can be seen from space. In fact, the area around Almería has more square meters of invernaderos than Holland and Belgium combined, and makes Spain world’s third largest exporter of tomatoes in 2010. Mexico comes first, surprisingly though Holland ranks second, due to the large area of technologically advanced greenhouses in the Westland. You can see the Westland by night, driving from Rotterdam to Amsterdam as a brightly lit city of glass. This Dutch techno-garden is the reason you can buy Dutch tomatoes in Italian or Spanish supermarkets. The sum of the Spanish and Dutch roofed gardens provides wintertime Europe with summer vegetables. The advantage of all year round veggies has its downside. Exhaustible water supplies in the form of aquifers are drying up around Almería and because of the high-tech and low cost production method, Europe can produce

Bram Mans is 27 and a master student economics.

tomatoes and onions cheaper than, say, sub-Saharan African countries. In fact, Holland exports cheap onions and Italy tomato paste to Senegal, which drives local farmers out of business. After this small appetizer, the main course for this Rostra is a varied selection of food stories. You can read about the influencing strategies of your local supermarket, the work of big food organizations like the United Nations World Food Program, an interview with a manager of the biggest noodle producer in Nigeria and a column on the silly world of food advertising by marketing lecturer Roger Pruppers. As a dessert, we serve a brief special on talent. Talent is hot in business land and talent management is an invention of the last two decades. The theme for the coming Sefa career month in November is ‘The War for Talent,’ but what exactly is talent? The special consists of a column by assistant professor Stefan Mol of the HRM department and a book review of the maybe not so recent, but highly readable and recommendable book, Outliers by Malcolm Gladwell. Finally, if you’re not a first-year student, you might have noticed a metamorphosis of the Rostra. The designers from def. create the current design. def. is related to design agency Lava, awarded best European design agency of 2010. Both agencies are located in Amsterdam. I hope you like the new design and our articles. Since a Rostra was originally a stage in ancient Rome for speakers, we offer the first page for you to share your ideas. Whether it is a column on the market for pineapples, serious thoughts about Greece’s and Europe’s debt p roblem, a solution for Rostra’s illogical mix of English and Dutch or a story of an amazing study-trip to Southern Spain, you can share them and mail them to rostra@sefa.nl.

advertentie 1

Dus jij denkt dat alle accountants hetzelfde zijn? Ontdek het in Londen tijdens de Accountancy Business Course. Bij Deloitte laten we je graag het ware accountancyvak ervaren. Ga met ons op business trip en ontmoet onze organisatie, onze mensen ĂŠn het echte werk van een accountant. Reken maar dat je aangenaam verrast zult zijn. Ben jij een 3e of 4e jaars WO-student Accountancy of Bedrijfseconomie, Economie of Finance met interesse in accountancy? Check dan hier het reisschema van jouw business trip: werkenbijdeloitte.nl/londen.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------content ROSTRAECONOMICA 5 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------COLOPHON Editor in chief Bram Mans Copy Editors Nicole Koedooder Margaret Gosia Huzarska Editors Anela Turulja Hendrik Reimand Berre Simonse Roel van Dongen Tom Leupen Suzanne Ruwaard Petros Naziroglu Bart Hoffmann Supervisory Board Wouter Smeets Hanne van Voorden Lennart Verhoef Albert Jolink Reactions, letters and applications can be sent to: Room E0.02 Roetersstraat 11 1018 WB Amsterdam 020 5254024 rostra@sefa.nl www.rostraeconomica.nl Columnists Roger Pruppers Stefan Mol Joop Hartog Design def., Amsterdam Print run 4800 Adress Changes Can only be made through studielink, www.studielink.nl Advertisements Grant Thornton Deloitte NIBC Pwc KPMG PostNL Rijksoverheid Mazars Studystore Ernst&Young BDO Advertisement Costs Contact Sefa and ask for Lionel Uijttenhove or Rob Wiggelinkhuizen 020 525 40 24 commercialaffairs@sefa.nl Printing DR&DV Media Services, Amsterdam Copyright Notice Any redistribution of part or all of the contents in any form is prohibited. You may not, except with express written permission by the editor in chief, distribute or commercially exploit the contents. Nor may you transmit it or store it in any other website or other form of electronic retrieval system.

9 24 28 33 Feed me Lies. What irrelevant and silly claims do food marketers use?

A bowl of hot noodles for Nigeria. Interview: Asian family business meets largest African market.

Sefa presents the new board and the november career month.

Een duwtje door de supermarkt. Producten op ooghoogte en andere subtiele manipulaties.

Dossier talent: Drie artikelen over talent. The bookreview is in English.

Economics with a wink: How not to run an office...

EN VERDER 7 ROSTRA IDEAS 12 HUNGRY FOR DOLLARS 20 COLUMN DR JOOP HARTOG 23 LIVIN’ THE AMERICAN DREAM 44 VOEDSELPRIJZEN RIJZEN DE PAN UIT 46 FEB FLASH

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ideas & mail ROSTRAECONOMICA 7 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROSTRA IDEAS & MAIL

YOUR STORY HERE

beeld www.sxc.hu

A NEW Since a STAGE Ros origina lly a st tra was ag Rome for spe e in ancient akers, this pa we offe ge for you t r ideas. Be it on o share your e conom or Rostr ic You ca a matters. n mail rostra@ them to sefa.nl.

How was your internship, study abroad experience in the US, China, Tanzania or any other place around the world? Mail us a short story.

YOU MAKE ME TICK Do you have an original view on an 足economic or business matter? Grab a pen and share your academically profound or well written hilarious opinion on the debt crisis, food problems, corporate strategy, sports statistics or whatever it is that 足makes you tick.

WRITE US! Are you doing interesting research, or have you read a recent paper or study we should know about. Write us a short review of your findings.

BRIEF REMARKS ON OUR NEW DESIGN OR OTHER TOPICS ARE ALSO WELCOME

YOU CAN MAIL YOUR IDEAS TO ROSTRA@SEFA.NL

www.werkenbijpwc.nl

Soms wil je alleen de sfeer proeven

Soms wil je het onderste uit de kan In Barcelona voel je het bruisen. Van de Sagrada Familia tot Parc Güell; er hangt iets moois in de lucht. De stad is continu in ontwikkeling en daarmee is het de aangewezen plek voor een even pittige als prettige business course. Wil je meer dan alleen sfeer proeven, haal dan vier dagen lang het beste uit jezelf en laat zien wie je bent. Heb jij de ambitie om jezelf verder te ontwikkelen én wil je PwC en je toekomstige collega’s leren kennen? Schrijf je dan in vóór 10 oktober 2011.

Kom verder met de Audit Course Barcelona

advertentie 3

Contactpersoon:

Wanneer, wie en hoe?

Marieke Bosmans

Van 17 tot en met 20 november 2011

088 792 15 70

3e- en 4e- jaars studenten met ambities binnen Accountancy

marieke.bosmans@nl.pwc.com

Meld je vóór 10 oktober 2011 aan op werkenbijpwc.nl/auditcoursebarcelona

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------column < food ROSTRAECONOMICA 9 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Roger Pruppers

FEED ME LIES

arketing and food has always been a tricky combination. Food may be the product category for which marketers use the most irrelevant, incomprehensible and downright silly advertising claims. (Apart from cosmetics perhaps: anyone fancy refueling skin crème with nano-gold, retinol correction, bio-florine and Q10 co-enzyme?) And for some reason we as consumers keep lapping it all up, quite literally. On some level we must know that the winning combination of full flavor, low calorie AND low price is quite an unlikely one, but we want to believe so badly that we are willing to put sound judgment aside. Coke Zero tells us it’s the Impossible made Possible!, and we immediately turn off the bullshit radar. Often it’s just a matter of making the advertising claim sound really good. The probiotic components in dairy products like Danone Activia are variants of the BifidoBacterium Animalis. Doesn’t have a very nice ring to it, does it? It’s like you put Bacteria (BAD!), which are essentially tiny Animals (WORSE!) in your belly. So marketers call those bacteria Bifidus Actiregularis, implying this stuff Actively Regulates your bowel movements. Or if you happen to live in the UK, let’s call the same bacteria Bifidus Digestivum, making us associate the product with a healthy digestive system. This stuff may or may not work any better than plain old yoghurt (as with all interesting research topics, there are multiple studies providing compelling

e vidence in support of totally opposing viewpoints...), but you can’t help being impressed with marketers who manage to successfully brand BACTERIA.

------------------------IT’S LIKE YOU PUT BACTERIA (BAD!), WHICH ARE ESSENTIALLY TINY ANIMALS (WORSE!) IN YOUR BELLY. Mind you, I’m not some Naomi Klein-ish anti-consumption activist. (Good) advertising certainly has its merits, and I’m even willing to accept the inflated claims of product superiority we’ve all gotten used to over the years. If our football club can shout: ‘We are Ajax, we are the best!’, then Appelsientje may offer the best under the sun, and C arlsberg might be ‘probably the best beer in the world’. (What’s the deal with that ‘probably’ anyway? Still running some final tests to confirm?) Silly as such claims may be, there is no real harm in them ( although PSV and Feyenoord fans might disagree). And ‘harm’ is the operative word: for me, the boundary lies with advertising claims’ potential to actually harm the consumer. Several years ago, there was a Dutch commercial for Chupachups, claiming the lollypops contained “0% fat” and “real fruit pulp”. The suggestion was obvious: ‘Dear housewives and mothers,

tekst Roger Pruppers

Roger Pruppers is an Assistant Professor of Marketing at the Amsterdam Business School (University of Amsterdam). His teaching activities focus on consumer behavior, marketing communication, and brand management.

our product is HEALTHY, so have your kids eat LOTS of it!’ Legally speaking: fair enough. Chupachups indeed contain fruit pulp (about 0,4 grams per lollypop...), and virtually no fat. After all, there is hardly any space for fat next to the 82% sugar that turns Chupachups into tiny calorie bombs on a stick. And yes, you could state that consumers would have to be mentally challenged to NOT realize how ridiculous these advertising claims are, but then again: I remember seeing a mother on one of those ‘Help me, I can’t raise my own kids’ TV shows, stimulating her son to squeeze an extra dose of Heinz tomato ketchup over his fries, just so he’d consume his daily quota of vegetables. I am not saying that’s your average consumer right there, but it would be equally naive to assume the general consumer is as highly educated and critical as yourself. In the end, the Chupachups commercial was judged to be misleading and had to be pulled off the air, but you’d be surprised how rarely that happens. If all this talk of food has made you hungry, just have a snack. How about a bowl of Kellogg’s Froot Loops? Sure they contain loads of artificial additives and carbohydrates (mostly sugar), but the package says they are full of NATURAL fruit flavors and contain the fibers that are ‘an essential part of a healthy diet!’ Plus, they are in the ‘Smart Choices’ food program, so can it get any better? If you eat TWO bowls, you won’t even have to go to the gym this week. Enjoy your meal!

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------10 ROSTRAECONOMICA food --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Experimental vegetable cultivation At Cor and Dirk van der Kaaijâ&#x20AC;&#x2122;s in Tinte, Zuid Holland, tomatoes are grown under LED illumination. In a separate section of 8,000 m2 grows the variety Sunstream under pink LED lights. These lights use significantly less power than other types of lamps. A Polish worker is working in the greenhouse.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 11 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------beeld Rob Huibers/HH

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------12 ROSTRAECONOMICA food > world food program --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

HUNGRY FOR DOLLAR$ Y

ou are probably familiar with the Chinese saying ‘give a man a fish and you feed him for a day, teach a man to fish and you feed him for a lifetime’. As ancient as this saying may be, it represents the modern era’s popular view on how to address one of the main problems of our time: eliminating world hunger. In 2010 hundreds of millions of people spread over 75 countries received food aid to prevent them from starving. There are countless (non-profit) organizations active in providing this aid, the largest one being the United Nations’ World Food Programme (WFP). Their work has been criticized, raising questions on how to make the aid more efficient. This article will focus on the problems related to food aid and ways to improve the situation for all of the actors involved. From aid to assistance World hunger, the demand for and scarcity of food on a worldwide level, has been a problem for many decades. Due to wars, climate change, increasing emphasis on export-oriented agriculture, rising food prices and the resulting poverty,

the year of 2010 counted approximately 925 million hungry people. With a world population of 6.93 billion, this means that almost 1 out of every 7 people are in need of food aid from abroad. The vast majority is located in Asia and the Pacific, followed by Sub-Saharan Africa and Latin America. There are several instruments the international community could use to fight hunger, including financial aid, technical assistance and the basic food aid. For example, the United Nations’ Food and Agriculture Organization (FAO) mostly focuses on its technical expertise, introducing more efficient ways to grow crops, while the International Fund for Agricultural Development (IFAD) provides financial assistance to the countries in need. Together with the previously mentioned WFP, these are the main players that come into action whenever a food crisis is occurring, often in coordination with other organizations. A closer look at the WFP shows how this aid works. Set up in 1963 as a joint subsidiary body of the United Nations and the FAO, the World Food Programme strives to defeat hunger and malnutrition, eventually eliminating the need for food aid itself. It relies entirely on voluntary contributions, mostly made by governments. In 2011, the Netherlands

tekst Anela Turulja

Anela Turulja is 19 years old and a thirdyear student of the bachelor Economics. -------------------------References are available upon request of the author.

donated over 56 million dollars, making it the seventh largest donor. With a total of 1.7 billion dollars, they plan to feed over 90 million people in 2011. When a food crisis occurs, this money is spent on buying basic commodities in the developing country itself. Buying locally translates into minimal transportation costs while sustaining the local economy, and is seen as part of the aid given. Due to criticism that simply handing out food would only increase the reliability of poor countries on food aid organizations, the WFP started to shift away from ‘food aid’ towards ‘food assistance’. For example, they introduced foodfor-work programmes, providing food in exchange for work on new infrastructure, building new schools or irrigation projects that will increase the food security of the population. According to the WFP, these are the first steps out of the hunger trap.

--------------------------FUTURE CONCERNS OVERSHADOW PAST SUCCESSES. Food or money? Despite of all of these efforts, the population in need of food aid is rising yearly, and future concerns overshadow past successes. Especially

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 13 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------In 2011, the Netherlands donated over

the year of 2010 counted approximately

56 925 1 million dollars, making it the s eventh largest donor of the World Food Programme.

the expected increase in world population raises problems as economic crises have made it harder for food aid organizations to find the needed new donors. Some criticism has landed on the shoulders of food aid organizations, but more strikingly on donor governments. In essence, food aid can be supplied on a bilateral or on a multilateral basis. Bilateral food aid consists of direct government-to-government donations. For example, the Dutch government has bilateral aid contracts with 34 countries, donating to countries such as Mongolia, Sudan and Colombia. Studies have shown that this form of aid focuses less on the recipient countries’ needs, and is often politically motivated. Since the last credit crisis, governments have reduced the amount of money going to these countries. More attention should be paid to the multilateral form, where food aid is coordinated by independent organizations such as the FAO and WFP. In an attempt to improve such multilateral aid, the Food Aid Convention (FAC) was set up, with donor countries pledging to provide some specified minimum annual amount of food aid to developing countries, mostly in the form of grain or cash to buy grains. These funds in turn head to the WFP, which is responsible for the distribution of more than half of all global food aid. Still, continuous

Almost out of every people are in need of food aid.

million hungry people.

isagreement between members d such as the European Union and the United States has made new rules difficult to establish, and there has been no new agreement since 1999. The main problem is, not surprisingly, a political one. Unlike the EU and other members, who prefer providing cash or vouchers for food aid instead of raw products, the United States have a different approach. A lmost all the food the US donates is in the form of actual food grown by US farmers and is shipped out to the countries in need. Hence, their local farmers gain from this type of aid, leaving the recipients as dependent as they were before.

---------------------------THE MAIN PROBLEM IS, NOT SURPRISINGLY, A POLITICAL ONE Modern day famines More recently, donor governments have been heavily criticized regarding their response to the food crisis in the Horn of Africa. Seasonal rains in Kenya, Ethiopia and Somalia have been disrupted for two consecutive seasons, causing severe droughts and the first official famine in nearly thirty years. More than 12 million people are in need of immediate food aid. Somalia has been hit the

hardest, as the unstable political situation makes it difficult for food aid organizations to provide their help. For several months, aid agencies have been warning for a crisis, but it was not until the first TV footage of starving children appeared that motivated governments to take this warning seriously. Apart from the late response, the FAO declared that the international community in general has failed to carry out its commitments to invest in long-term development that would prevent such famines. Even if it is not possible to stop the drought, helping citizens rely less on food aid by investing in irrigation in drought affected areas, or increasing agricultural productivity in other areas of the country would certainly help to prevent more famines from occuring in the future. It seems as if the food aid organizations discussed in this article have found a sound way to provide structural aid to countries in need. The donor countries, on the other hand, still have a lot to add to the table, as their funds are essential in the process of eliminating world hunger. A bit of generosity goes a long way.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------14 ROSTRAECONOMICA food > interview with Sonny Aswani -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------tekst Hendrik Reimand -------------------------beeld Tolaram Group

Hendrik Reimand is 20 years old and a second-year student of Economics and Business.

A BOWL OF HOT NOODLES FOR NIGERIA If you happened to be in Nigeria right now and a local family invited you for supper, you would probably expect to find a taste of the rich and spicy West African cuisine. To your surprise the lady of the house walks in with a steaming bowl of noodles. Today this would not be an uncommon sight in many Nigerian households, for they have widely adopted instant noodles.

Nigeria’s number one brand for noodles is Indomie, produced by a subsidiary of the Tolaram Group. Hendrik Reimand interviewed Mr. Sonny Aswani, Tolaram manager and it’s founders’ grandson, on serving and s elling noodles in Nigeria. How did the originally Asian Tolaram Group come to start a business in Nigeria? My grandfather, who was born in India, planted the roots for the current Group in Jakarta in 1948 when he started a small textile shop. Two years later he and the helping hands of family and relatives moved the rapidly growing textile shop to a bigger place and they renamed it Toko Tolaram. From Toko Tolaram the family business expanded first to Singapore, a financial centre and a major hub for cargo ships. In Singapore it was – and is – much easier to borrow money than in Indonesia. This is the reason we moved the headquarters to Singapore and today we do business both in Indonesia and in Singapore. We started doing business in Nigeria because of two reasons: back in 1978 the Nigerian economy was the largest economy in Africa and more importantly the Nigerian naira was stronger than the British Pound,

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 15 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

which means it was the strongest currency in the world at the time. The Nigerian naira was so strong because in those days Nigeria was very rich and there was a lot of oil money flowing into the country. Because the currency was so strong, they could import anything and everything. We were buying goods from Asia and selling them in Nigeria and that is how, back in 1978, we established the office in Nigeria. What made you go into the food business and start making instant noodles? After we moved into Nigeria, the country started getting poorer and poorer every year from 1978 right up to the 1990s. The currency also depreciated; one naira used to be equivalent to one dollar and forty cents. Now, one naira is equivalent to about 0.006 dollar. That is the shift in the economy that has taken place. The reason why we moved into the food business is that we were already very familiar with the fact that in Asia, one could sell a whole meal, an instant noodle pack, for only twenty cents. We understood that the same thing had to happen in Africa, because if people are earning just a dollar a day they have to find a way to fill their stomach for that money. The only product that could do that was a pack of instant noodles and because we saw a huge potential market, we decided to move into the food business. To

try and get Africans to eat noodles, which is a C 足 hinese concept, was never easy. When we imported the first container, they put the cartons on the floor and rats ate the bottom part. We had to give away the top part for free because we had to teach them how to cook and to get them to like it. We imported the first containers in 1992. Quickly we started importing more and more containers and soon we were importing twenty to thirty containers a month. Importing one container from Asia to Nigeria costs about 3000 dollars and if you are 足importing thirty containers a month it is a considerable expenditure on freight alone. We found that it was cheaper to put up a factory. We were the very first to start producing instant noodles in Nigeria. Today we have twelve production lines and we produce 1.5 billion packets a year. Have you gained any competition since then? Today there are eight other companies who produce instant noodles. There used to be eleven others, but three of them have ceased operations. So today, with us, there are nine players on the instant noodle market. However, we still control 66 percent of the market. Today it is the most profitable business of our group. It generates a turnover of 450 million dollars and the profit margin is about twelve percent.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------16 ROSTRAECONOMICA food > interview with Sonny Aswani -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Did you know Indomie Noodles is the third largest selling brand in Nigeria, after Coke and a Unilever product? Because Indomie Noodles is something most children in central and southern Nigeria eat every day, Dufil Prima Foods, the producer of the noodles, is a company people in Nigeria wish to be associated with and is therefore a very prominent company.. Sonny Aswani was born in Malang, Indonesia. He got his primary education in Malaysia, after which he continued his studies in London. He received a bachelor degree in business management from the University of Kent in Canterbury, England. His first job was working as a chef in Pizza Hut during his studies in England.

1983

In he received a MBA degree and started working in Singapore.

1985

In he moved to India, where he started an electronics factory and met his future wife.

1991

In he became the managing director of the Tolaram Group Russia branch.

1994

Since he is the managing director of Tolaram Group Estonia. His hobbies are chess and charity.

Do you have plans to expand into other African countries in the future? Yes, this year we will open our first factory in Ghana. We are already exporting instant noodles from Nigeria to Ghana. Our aspiration is to produce instant noodles all across the continent. Ghana was our first move and we plan to move into other nearby countries. However, packets of instant noodles take up a lot of space in a container and they sell for only twenty cents, so they are very expensive to transport. We even have multiple factories in Nigeria, to avoid those costs. That is also why we decided to put up a factory in Ghana, instead of simply exporting the noodles from Nigeria. It makes it quite a domestic product and there is strong brand loyalty. Are there any difficulties when it comes to entering a new market? People do not shift brands easily and this is why, in our branding efforts, we target the children. Once children start enjoying our products, we can develop a lifetime relationship with the consumer. Another important aspect of instant noodles is the way they taste. The flavour we produce in Nigeria is unique; we don’t use it anywhere else in the world. Fortunately, it is a winning formula and Nigerians love our noodles. Even if competitors enter the market, they cannot match our special type of chicken flavour and this is why we have such a large market share. However, this makes expansion into other countries quite difficult, because the consumers in each country like different types of flavours. In addition, the texture of the noodles also differs from country to country, so there is a lot of fine-tuning to do before you can enter a new market. Nevertheless, we have been in this business for seventeen years and we have been able to learn from all our mistakes. We still expect a lot of growth in Nigeria. For example the consumption of

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 17 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Did you know people in Nigeria use forks and spoons to eat their noodles? The concept of eating with chopsticks does not exist in Africa, at least not among the masses.

instant noodles in Indonesia is about 50 packets per person per year, but in Nigeria it is only about 16 packets per person per year, so we see a lot of potential. In Europe, people regard instant noodles as a cheap quick snack. How is that different in Nigeria? In Nigeria people add vegetables and eggs and they make it into a whole meal. It is the main breakfast meal for children and increasingly becoming the main dinner meal for children as well. These days, noodles are also being sold in schools. There is a slight difference between what you sell in Africa and what you sell in Europe. In Europe, because in one packet there is only 70 grams of noodles, it’s sold as a snack. In Nigeria, the packets that we sell contain 120 grams of noodles and if other ingredients are added to the noodles, it really does make a whole meal. How different is starting and running a business in Africa from, for example, running a business in Europe? Just as one would imagine, it is a lot easier and more efficient to do business in Europe than it is to do business in Africa, where the wheels move a lot more slowly. For example, if you want to put up a factory in Europe you can do it in four months. The same thing in Africa will take eight to nine months. That is mainly the consequence of unavailability of proper infrastructure and unavailability of skilled labour. There is also a lot more bureaucracy in Africa. Trying to get an appointment to meet somebody will take weeks and weeks. Unfortunately there is still corruption in Nigeria, but we are signatories to the United Nations Global Compact, so we have to operate under Corporate Social Responsibility guidelines. All our senior people have signed a contract that prohibits them from engaging in any kind of bribery or malpractice. Fortunately, Indomie

Noodles is a very popular brand and because they find their own children eating it at home, bureaucrats agree that we have a nice product and they want to make things more pragmatic and more practical, so that we can succeed. Also, with our factories, we are creating jobs in Nigeria and as we are exporting the product we are creating foreign exchange for the country. Because of that, even though we are a foreign owned company, we are viewed as a proper homegrown Nigerian company. How different is the Nigerian workforce from other continents you operate in? The workforce in Nigeria requires a lot of in-house training and we spend a large amount of our budget on that. This is because there are not enough vocational institutions in Nigeria that would provide sufficiently skilled labour. Because we have to train the workforce in Africa before we can start with a project, the project takes a lot longer than it would in Europe. What we now do in Africa is that we take the locals, bring them to Asia, train them there and take them back to Africa. They develop an entirely different work ethic. In Asia people work very long hours and very hard, which is not that common in Nigeria. However, when the Nigerians come to Asia and see the level of work and the level of efficiency in Asia, they go back with a different mindset.

3 RD

EDIT

ION

120 UUR MADRID: DE KPMG MADRID BUSINESS EXPERIENCE 23 T/M 27 NOVEMBER 2011. SCHRIJF JE IN VÓÓR 3 OKTOBER OP WWW.GAAAN.NU/120UURMADRID

w w w.g a a a n . n U

A D V E R TO R I A L

Flashback KPMG Madrid Business Experience Christine Fröger (24), één van onze nieuwe aanwinsten in het KPMG-bloggersteam en deelnemer aan de KPMG Madrid Business Experience 2009, vertelt over haar ervaringen in Madrid en haar keuze om voor KPMG te gaan werken. Christine woont in Amsterdam en heeft na haar positieve ervaring tijdens Businesss Experience haar scriptie bij KPMG Rotterdam geschreven. In september 2010 is ze gestart als trainee bij Audit Financial Services op het KPMG-hoofdkantoor in Amstelveen. Waarom heb jij deelgenomen aan de KPMG

Wat wil je meegeven aan de deelnemers

Madrid Business Experience?

van dit jaar?

“Het biedt een goede mogelijkheid om KPMG beter

“Weet waar je aan begint. Aan de ene kant wil je dingen

te leren kennen. Door workshops op de universiteit

op je af laten komen en dit moet je ook zeker laten

en de samenwerking met KPMG tijdens de Erasmus

gebeuren. Aan de andere kant is een goede voor

Recruitment Days 2009, had ik al een positief beeld

bereiding ook belangrijk. Zorg er in ieder geval voor

van KPMG gekregen. Dit heeft me getriggerd om mij

dat je uitgerust bent, want het is geen ‘vakantie’.”

aan te melden. Dit bood mij ook de mogelijkheid om nog onbeantwoorde vragen beantwoord te krijgen.

Gááán! naar Madrid en dan?

Door een aantal dagen intensief met elkaar op pad te

“Inmiddels ben ik alweer een jaar aan het werk als

gaan, leer je elkaar nog beter kennen en krijg je een

trainee binnen de afdeling Financial Services.

goed beeld van KPMG als bedrijf, de werkzaamheden

Mijn klanten variëren van grote financiële instellingen

en de onderlinge sfeer.“

tot kleine handelsondernemingen. Elke dag leer ik weer nieuwe dingen en kom ik voor andere uitdagingen te

Welke elementen vond jij het meest leerzaam

staan. Zo ontwikkel ik me persoonlijk en professioneel.

en interessant?

Naast mijn dagelijkse werkzaamheden ben ik betrokken

“Leerzaam en interessant was vooral het samenwerken

bij wervingsactiviteiten en vanaf oktober actief als

met onbekende mensen met verschillende achter

blogger op www.gaaan.nu. Daar vertel ik studenten

gronden. De trainingen, workshops en begeleiding

over de dingen die mij dagelijks bezighouden. Het leuke

daarvan kwamen vanuit KPMG. Dit gaf echt een goede

is dat ik veel van de Business Experience deelnemers

kijk in de keuken van het werk als accountant bij KPMG.

tegenkom op kantoor tijdens trainingsdagen/ weken

En dat allemaal op de 37e verdieping van de Cuatro

en op vrijdag in de collegebanken van de RAopleiding.

Torres in Madrid.”

De Madrid Business Experience was voor mij een

Wat zal jou altijd bijblijven?

carrière bij KPMG.”

fantastische tijd en een goede kickoff van mijn “Wat erg veel indruk op mij heeft gemaakt is het schieten op het goal in het stadion van Real Madrid,

Wil jij ook deelnemen? Meld je dan nu aan via

Estadio Santiago Bernabéu. Het is onbeschrijflijk als

www.gaaan.nu/120uurmadrid!

je daar op het veld staat en je hoort je naam schallen door het stadion als je de bal richting het doel schiet!”

KPMG Recruitment Centre Laan van Langerhuize 1 1186 DS Amstelveen (020) 656 7162 recruitment@kpmg.nl www.gaaan.nu

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------20 ROSTRAECONOMICA column --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dr Joop Hartog

MET HET OOG OP RUST EN RUIMTE

egenwoordig denk ik aan Rob Trip als ik mijn grasmaaier aantrek. Bij het eerste geknetter hoor ik weer de lichte verbazing in zijn stem, als een soort verbaal hoofdschudden: meen je dat nou echt? Ik had mijn afscheidscollege gegeven over de hoge bevolkingsdruk in Nederland en dat immigratie het alleen maar erger maakt. Na een interview met de Volkskrant kwam er meer publiciteit op gang. Zo belde ook een vriendelijke dame die het radioprogramma Met het Oog op Morgen voorbereidt. Hoewel ik blij was met de publiciteit was ik in de stemming om nee te zeggen tegen een verzoek om weer even in drie minuten mijn boodschap samen te vatten. Maar haar inleiding had een geheel eigen invalshoek. Toen half Nederland met vakantie was, was het zo lekker rustig in Nederland: nergens gedrang, plaats genoeg op de terrasjes, heerlijk. Zou er nou niet iemand zijn die iets kon zeggen over de vraag of je het zo kon organiseren dat het altijd zo lekker ontspannen in het land was? De dame had mijn tekst gelezen en dacht dat ik dat misschien wel zou kunnen. Het lag inderdaad in de lijn van mijn betoog, maar wel vanuit een fris gezichtspunt. Ik zag er wel wat in. Een econoom heeft immers overal verstand van.

Ter voorbereiding bedacht ik drie oplossingen. De eerste is een evidente oplossing voor de lange termijn: bevolkingskrimp. Daar ben ik sterk voorstander van. Voor een hoog inkomen per hoofd heb je geen grote bevolking nodig, maar een hoge bevolkingsdichtheid leidt wel tot grote negatieve externe effecten: congestie alom, druk op het milieu, lawaai, verlies van waardevolle natuur en cultuurlandschappen. Bevolkingskrimp kun je bereiken door een geboortecijfer beneden de vervangingswaarde en door een emigratie overschot. Wat je vooral niet moet doen is het geboortecijfer opjagen, met ‘gezinsbeleid’ en subsidies of immigratie bevorderen. Emigratie bevorderen kan wel. In de eerste decennia na de oorlog is dat ook gebeurd; men hoopte zo de helft van de aanwas van de beroepsbevolking aan de rest van de wereld te schenken. Er zijn toen ook veel Nederlanders vertrokken naar landen als Canada, Australie en de VS. De tweede oplossing is zorgvuldige ruimtelijke ordening. Als je in s teden heel compact bouwt, kun je veel mensen kwijt op een beperkt oppervlak. Dat maakt het in steden natuurlijk extra druk in plaats van rustig. Maar dat is op zich geen bezwaar. Sommigen wonen liever in de stad, anderen liever op het platteland. Door compact te bouwen

tekst Dr Joop Hartog

Emeritus Professor of Economics Amsterdam School of Economics University of Amsterdam Roetersstraat 11, 1018 WB Amsterdam The Netherlands Fellow of Tinbergen Institute, IZA, AIAS, CESifo, CrEAM Member KNAW Royal Dutch Academy of Sciences

edien je beide groepen: de stads b liefhebber die graag veel mensen en voorzieningen om zich heen heeft en de plattelandsliefhebber die primair rust en ruimte wil. Je moet in de stad wel hoogwaardig bouwen, met luxe appartementen in een aantrekkelijke omgeving. Zowel in de stad als tussen de steden en over het platteland moet je goed openbaar vervoer aanbieden, met weinig lawaai en verstandig gekozen tracés. Niet dwars door natuurgebieden natuurlijk. Niet elke vraag naar tijdwinst hoeft te worden gehonoreerd, zeker niet als anderen de rekening in de vorm van ongeprijsde externe effecten ontvangen. Het ideaal van de ruimtelijke ordening moet zijn dat iedereen zo dicht mogelijk bij zijn en haar werk woont. Dat vraagt ook om een soepele woningmarkt, zonder hoge belasting op de verkoop van woningen. Een speciale variant van de ruimtelijke ordening is wat de Britse econoom Mishan ‚‘separate facilities’ noemde. Sommigen willen stilte op het strand, anderen kunnen hun keiharde rap muziek geen moment missen. De oplossing: een stuk strand waar je muziek verbiedt en een stuk strand waar je het toestaat. Dit idee kun je algemener toepassen: wijken met weinig voorzieningen waar rust en stilte domineren en gebieden waar het dag en nacht bruist.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 21 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MINI FEB FLASH

Benieuwd naar de tekst van het afscheidscollege van Dr Joop Hartog? Zie http://www1.fee.uva.nl/ pp/jhartog, onder publications.

Micro-economics professor Joop Hartog (1946) retired from his position on 29 June 2011. On this date, he gave his farewell lecture in the Aula of the University of Amsterdam, Singel 411 in Amsterdam. The topic of his lecture (in Dutch) was immigration policy in the Netherlands. Joop Hartog received his doctorate in 1978 from the Erasmus University Rotterdam for his thesis ‘Personal Income distribution, a Multi Capability Theory’. He published in various areas such as remuneration, income distribution, income taxation, labour distribution, labour market and job mobility. Additionally, he was a member of the academic council of Stichting Economisch Onderzoek and was involved in providing recommendations to the Dutch Lower House.

De derde oplossing is regelrechte regulering. Normen voor lawaai, van auto’s, kroegen, vliegtuigen, stiltecoupe’s in de trein. Normen tegen visuele vervuiling door reclame, etc. Autoloze stadscentra. Zelfs verregaande normen als een alternerend wegverbod voor even en oneven kentekennummers op auto’s. Mijn favoriete arrangement is de zondagrust. Ik woon in een dorp waar de zondag nog geheel aan de Heere is gewijd. Behalve psalm gezang dat weglekt uit de kerk levert dat een weldadige stilte op. Bij mij hoor je op de dag des Heeren geen grasmaaiers, heggesnoeiers,

outversnipperaars of gazonrandh knetteraars. Zou de greep van de kerk verder verzwakken dan zou ik niet aarzelen om mijn gemeenteraad om eerbiediging van de zondagsrust te vragen. Ik had deze punten voorgelegd aan de dame van de voorbereiding. Daarmee was ik de regie over het gesprek kwijt: ik kreeg geen kans om college te geven. Tijdens de uitzending vroeg presentator Trip, met dat vriendelijke ongeloof in zijn stem: ‘Zeg, bent u nou voorstander van een verbod op grasmaaien op zondag??’. Jazeker. Als ieder’s gras maaier de buren hindert, omdat ze

net in de tuin waren gaan zitten met hun glaasje witte wijn, is coördinatie welvaartsverbeterend. Je zou kunnen afspreken om allemaal op hetzelfde tijdstip te maaien, dan hoor je als maaier de extra herrie niet eens. Een mildere vorm is een afspraak over tijdzones waarbinnen je wel en niet kan maaien. De zondag heeft een traditie van rust en stilte en het is praktisch om daar bij aan te s luiten. Je kan dat in principe u itbreiden zover als je wilt. Ooit, t ijdens de Arabische olieboycot, bleken autoloze zondagen tot onverwachte vreugden te leiden. Dat gaat waarschijnlijk te ver. Maar een knetterloze zondag, daar geloof ik heilig in.

Zorg jij dat PostNL het druk krijgt in online winkelstraten? YEP!

Het Young Executive Programme van PostNL Er is veel aan het veranderen bij PostNL. Zo zijn we in juni 2011 als zelfstandig bedrijf verder gegaan, na een splitsing van het vroegere TNT in TNT Express en PostNL. We blijven als marktleider actief in post, maar we gaan ook groot inzetten op pakketten en e-commerce. Daar kunnen we jouw durf, visie en creativiteit goed bij gebruiken. Je mag direct meedoen en leert de organisatie vanuit alle hoeken kennen. Daarom kiest echt talent voor het YEP van PostNL. Kijk voor meer informatie op werkenbijpostnl.nl

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------FEB student abroad ROSTRAECONOMICA 23 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Berre Simonse is 20 years old and a third-year student Business Economics, Finance.

tekst Berre Simonse

LIVIN’ THE AMERICAN DREAM

ivin’ the A merican dream. That was my plan for the summer. I went to Boston with a good friend of mine, Julia, to study at Harvard Summerschool. We would be taking the course International Business and live in a dorm. That’s all we knew, that’s all we were expecting. I never knew a person could grow as much as I did in seven weeks. We arrived at Harvard after a long flight and a seven hour time difference. The preparation had not been the best. We had no clue where to go, what to do or where to meet anybody. We followed a crowd going from the Harvard train stop and stood in one wrong line after another. After a couple of these encounters we got on the right track. I still don’t know how we did it, but we got our Harvard IDs, the medical shots we needed and into our rooms. On Monday evening our first lesson started. We were taught by Wendy Jeffus and we could call her Wendy. All thirty-five classmates had various stories and different backgrounds. In total, there were seventeen nationalities. We were divided in groups of five and had to come up with an idea for a product that we would introduce in a country anywhere in the world. We would have

to research the country, the market, and the industry. I was in a group with two Indians, a Mexican and a Chinese. The first apparent difference between these cultures was the difference in time for showing up to an appointment. The Indians ran on Indian Standard Time, which was at least two hours after Dutch time and one hour after Mexican time. Although it was sometimes hard to overcome the cultural differences, we have set up a business plan of which I’m very proud. During the lessons we were not only taught by Wendy but also by our fellow students. It gave me a perspective of the world I had never had before. The problems in Egypt came very close when Mohammed started to talk about the effects the political environment had on his family. Other problems, that seem very small here, are huge in other countries. Fore instance, more than half of our class knew at least one person who was a victim of kidnapping. We had discussions on globalization and how this has affected several countries. The discussions ranged from how free trade can be accomplished in a way that would benefit all to the institutions that could facilitate this. The World Trade Organization was analyzed from the perspective of the different countries. And these perspectives

ranged enormously and gave a great insight into the impact globalization is having on several countries. The lessons were inspiring, engaging and contained some of the best discussions I have ever had. The lessons, however, were not where I learned the most this summer. The people I met, who I now consider my friends, were most inspiring to me. A gifted engineer from Barcelona taught me how to make the best scrambled eggs. A Harvard student from Mexico has shown me that the best business plan is always written with a certain amount of alcohol. An accountant from Boston has shown me selflessness, she would not hesitate to cook dinner for half the class with a smile after a long day of work. From every single person I met I have brought something home with me. I will bring home the most from a talented banker I met in New York. He has taught me how to achieve whatever you set out to do. To prevail at something is not a matter of luck, it’s a matter of hard work and dedication. I found new friends from all over the world and secured a friendship for life with Julia. And I have been educated in every facet of my life. I have been living the American dream, and I never wanted to wake up from that dream again.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------24 ROSTRAECONOMICA sefa front --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SEFA FRONT

THE CAREER MONTH

Each year Sefa transforms November into the Career Month. InÂ this month, manl niches of Sefa are represented. Fields that are covered during the Career Month include accountancy, consultancy, finance and marketing. But besides these business events, the Career Month also includes the Conference, which will be organized along the theme War for Talent.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 25 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

C0 M72 Y100 K0

The Sefa Career Month offers you the opportunity to get into contact with future employers, and companies the opportunity to find you! At these events you will be able to identify organisations and positions within your branche of interest. As such, it will really help you explore relevant opportunities on the labour market. Also for students searching for an internship position, the events are a perfect way to present your skills!

Sefa Conference: War for talent The grand opening of the Career Month 2011 will be the Sefa Conference! The main theme of this outstanding event is the ‘War for Talent’, based on an idea by McKinsey. As always, the Sefa Conference brings prominent speakers. Entrepreneurs will also be present and share their experiences. In addition we offer you the opportunity to dine with a successful company and talk about your career opportunities with your potential future employer!

will work as a strategy consultant by cooperating with professional consultants solving real life cases. This is a great way to discover the world of consultancy. Do you believe you have the skills to be a good consultant? Then this event is your ultimate strategy!

Amsterdam Marketing Challenge (Dutch only) During this event you will work in teams, solving a marketing related business case brought by renowned companies. Convince the companies and the jury of your ideas and win the Amsterdam Marketing Challenge!

Sefa Masters of Finance (Dutch only) For students in the last phase of their study and with an interest in finance, Sefa brings the new event Sefa Masters of Finance. During this 36-hour challenge you have the opportunity to show that you’re able to work under high pressure. Don’t let this pressure scare you and win the challenge!

For more information also check the Career Month information brochure!

PROGRAM ----------------------------------------Friday 11th of November > Conference

Tuesday 15th of November > Accountancy Tour Deloitte Thursday 17th of November > Accountancy Tour KPMG Monday 21st of November > Accountancy Tour Ernst & Young Wednesday 22nd of November > Accountancy Tour Middelgrote kantoren Wednesday 23rd of November > Amsterdam Marketing Challenge Thursday 24th of November > Sefa Masters of Finance

Accountancy Tour (Dutch only) This tour consists of inhouse days at the ‘Big Four’ as well as at medium-sized accounting companies. For accountancy students this tour brings them an excellent opportunity to put their knowledge into practice and to get a good understanding of the world of accountancy.

Consultancy Event (Dutch only) At the Consultancy Event students

Registration Don’t miss these opportunities to show your talent and register through www.careermonth.nl! Deadlines: October 31st: Sefa Conference, Accountancy Tour November 11th: Sefa Masters of Finance, Amsterdam Marketing Challenge and the Consultancy Event

Friday 25th of November > Sefa Masters of Finance Monday 28th of November > Accountancy Tour PWC Wednesday 30th of November > Consultancy Event Thursday 1st of December > Consultancy Event

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------26 ROSTRAECONOMICA sefa front --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SEFA INTRODUCES...

The 90th board uses this opportunity to introduce themselves.

Nienke van den Bergh Chairman Before starting with my master I regarded a board year at Sefa as the ultimate challenge.Last year I participated in the committee of the ‘Amsterdamse Carrière Dagen’, which brought me a lot of experience besides my study economics. Working in a team and meeting new people is something common at Sefa and is something I really enjoy. Together with my six fellow board members I am determined to make it a successful year, both for ourselves and for the association!

Rianne Roggema Projects Manager I will be Project Officer in the Sefa board for the coming year. My focus is to supervise Sefa’s largest career activities, such as the upcoming Career Month in September. This month will give you the opportunity to explore your talent. You can get in contact with companies within the fields of finance, accountancy, consultancy and marketing.’

A new design. This year, Sefa enters the academic year with a brand new corporate design. The fresh design visualizes the extra depth and dimensions Sefa has to offer to all students of the faculty. Therefore we hope all students will go for the extra dimension this year by enjoying our activities and having a successful academic year!

Stanley Hau Secretary After starting my Master in Business Economics I decided to put my knowledge into practice. Joining the Sefa board as the Secretary means a year full of challenges and opportunities. These challenges give experience in the short run and using it to create new opportunities for the future.

Lionel Uijttenhove Marketing Officer After several committees at Sefa, I experienced the growth of the association in the last years. However, marketing has become a very important part of Sefa’s success. Therefore as Marketing Officer in the 90th board, I will contribute to the extra success of Sefa as largest study association at the FEB.

Rob Wiggelinkhuizen Commercial Officer With the experience I gathered as a member of the Amsterdamse Carriere Dagen committee, I can use and expand my skills as Commercial Officer. Next year I will be responsible for the contact with our partners in the business.

Celine Zonneveld HR Officer Being devoted to my study accountancy I was ready for a new challenge. This year I will be the HR officer at Sefa. After two years of being an active member at Sefa, I gained experience in several committees. Now I like to enthuse students for the many projects that Sefa has. I am looking forward to this year and I expect it to be great!

Ivo Spil Treasurer Having a complete financial overview over an organization was one of the things that attracted me to fill in this function in the new Sefa board. My experience as Master student in both the tracks Finance and Organisation Economics will help me to succeed doing this responsible task. After my years as student I look forward to enjoy the great experience of being board member of such a beautiful association as Sefa.

Please feel welcome to drop by in the Sefa room (E0.16). We are happy to answer your questions and to inform you about all Sefa’s Activities.

Bang!

at Sugar Factory at Sugar Factory

28-09-2011 Party for charity in Bangladesh

Buy your tickets at sefa store

presale: €8 presale: €8 door: €10 door: €10

Anna Bohle LIVE Samurai Samurai Hippos Hippo’s

Nuno Nunodos dosSantos Santos and more... ONNO

www.sefa.nl/bang www.sefa.nl/bang

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------28 ROSTRAECONOMICA food > supermarkt & keuze -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------tekst Roel van Dongen

Roel van Dongen is 22 jaar oud. Hij is een Master Student Economics.

EEN DUWTJE DOOR DE SUPERMARKT Dagelijks eten en drinken, geen consument ontkomt eraan. Voedsel is sinds de twintigste eeuw echter meer dan slechts een primaire levensbehoefte, de levensmiddelenmarkt is big business. In 2010 bedroeg de omzet van de N ederlandse supermarktbranche alleen al ruim 32 miljard euro1.

We besteden een belangrijk gedeelte van ons budget aan onze dagelijkse boodschappen. Het belang van een goed overwogen productkeuze is daarom niet te onderschatten. In de praktijk zien we echter vaak weinig bewuste keuzes van de consument in de supermarkt. Boodschappen gebeuren routine matig, waardoor consumenten op allerlei manieren kunnen worden beïnvloed in hun keuze. Geen bewuste keus In elke grote supermarkt kan de consument een keuze maken uit duizenden verschillende producten. Uit een onderzoek van POPAI is naar voren gekomen dat slechts één op de vijf bezoekers voorafgaand aan zijn supermarktbezoek zowel zijn gewenste product als zijn gewenste merk heeft gepland2. Dit betekent dat de meeste consumenten pas be-

palen welke levensmiddelen in hun mandje belanden, wanneer ze tussen de schappen staan. Omdat de meeste mensen bovendien geen zin of tijd hebben om uren in de winkel te staan w orden deze keuzes bovendien vaak gemaakt in luttele seconden. Door de routine van het boodschappen doen wordt een groot deel van

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 29 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

de aankopen bepaald door eerdere ervaringen. Bijvoorbeeld de pot pindakaas met die je bijna plicht matig elke maand vervangt. Veel consumenten nemen echter ook ruimte voor extra aankopen bovenop deze standaard aankopen. Op zoek naar een antwoord op de vraag wat er vanavond gegeten zal gaan worden, zullen klanten de levensmidde-

len kiezen die ze op dat moment het meest aanspreekt. Wanneer je het aan een consument zou vragen zal hij waarschijnlijk aangeven dat hij min of meer onverschillig is tussen meerdere producten. Wat zorgt er dan voor dat de klant op dat moment product A koopt, maar B laat staan? Deze vraag is om uiteenlopende redenen onderzocht en heeft gezorgd

voor interessante resultaten. Hoe meer men weet over hoe con sumenten keuzes maken, hoe beter men de s upermarkt hiervoor kan inrichten. Meer omzet, meer winst De interesse naar het hoe en waarom er in de supermarkt bepaalde keuzes gemaakt worden is waarschijnlijk

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------30 ROSTRAECONOMICA food > supermarkt & keuze -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uit een onderzoek van POPAI is naar voren gekomen dat slechts

op de bezoekers oorafgaand aan zijn supermarkt v bezoek zowel zijn gewenste product als zijn gewenste merk heeft gepland.

egonnen bij de supermarkten zelf. b Niet anders dan commerciële ondernemers, wil de eigenaar van een supermarkt namelijk vooral zoveel mogelijk omzet draaien en zo zijn winst maximaliseren. Waar reclamefolders en commercials vooral bedoeld lijken om zoveel mogelijk consumenten naar de supermarkt te lokken, zijn het de factoren binnen de winkel die winstgevendheid van dit bezoek moeten optimaliseren. Door middel van onder andere trial-and-error zijn supermarktketens erachter gekomen hoe zij het beste de aandacht op een bepaald product kunnen krijgen. Niet alleen de prijs en kwaliteit van levensmiddelen, maar ook de plaatsing in de winkel blijkt van grote invloed op de omzet van het product. Producten op ooghoogte worden bijvoorbeeld vaker meegenomen dan de producten waar men voor moet bukken. Op ooghoogte zul je dan ook vaak de producten aantreffen met de hoogste winstmarge voor de supermarkt. Ook is ontdekt dat bijvoorbeeld

dure luxe goederen het meestal beter doen als zij in een speciale display worden geplaatst. Chocolade paaseieren, welke relatief duur zijn, worden bijvoorbeeld bewust niet naast de gewone chocolade geplaatst waardoor de kans op een rationele prijsvergelijking zoveel mogelijk wordt ingeperkt. Naast de plaats binnen het schap is ook de algemene locatie van een product in de supermarkt van invloed op haar verkoopcijfers. Soms kiezen grote merken er zelfs voor om een supermarkt extra te betalen voor een goede locatie, bijvoorbeeld voor een eigen eiland voor een nieuw product. Tenslotte staan bij de kassa vaak dure hebbedingetjes, die klanten vaak als pure impulsaankoop aanschaffen terwijl zij zich al wachtend staan te vervelen. De slinkse marketing binnen de muren van de supermarkt houdt trouwens niet op bij sturing op basis van locatie. Een andere visuele sturing is te zien bij verpakkingen.

Het huismerk met een hoog winstmarge benadert vaak het uiterlijk van een A-merk, terwijl de budgetlijn vaak bewust een lelijke verpakking krijgt toebedeeld. De supermarkt wil namelijk het liefst dat slechts diegene die echt niet voor het huismerk willen betalen voor het, commercieel minder aantrekkelijke, budget p roduct kiezen. Ook de bakker in de winkel houdt niet voor niets de deur van de oven open om zo de geur van versgebakken broodjes te verspreiden. Dit kan het gevoel van trek s timuleren. Zelfs de optimistische muziek die vaak wordt afgespeeld is bewust gekozen. Grote ketens maken het hun klant graag naar de zin, maar schuwen tevens geen truc die hun lange termijn winsten kan verbeteren. Maar is deze stuurbaarheid van de consument dan een zwakte die enkel werkt in het voordeel de ondernemer? Duwtje in goede richting Niet alleen marketingexperts van supermarkten doen onderzoek naar het keuzegedrag van consumenten in

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 31 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bronnen 1. Centraal Bureau Levensmiddelen (2011), www.cbl.nl -------------------------2. Verhoef, L. (2008). Koop zonder notie, Rostra Economica 271. -------------------------3. Payne, C. (2010). New Mexico State University, nudges.org

de supermarkt. Ook psychologen en gedragseconomen zijn uitermate geïnteresseerd naar de factoren die van invloed zijn op de keuzes van de consument. Vrij van c ommerciële belangen, kunnen zij het f enomeen wetenschappelijk bekijken. De gedragseconomen gaan op zoek naar externe factoren om omzet verschillen kunnen verklaren die niet kunnen zijn veroorzaakt door prijsen kwaliteitsverschillen. In de supermarktomgeving wordt gebruik gemaakt van kleine aan passingen zonder dat daarbij de keuzevrijheid wordt aangetast. Als de uiteindelijke keuze van de gemiddelde consument kan worden aangepast zonder dat er producten worden verwijderd of toegevoegd en zelfs zonder dat er prijzen worden veranderd, zou dit niet nadelig zijn voor de consument. Dit principe heet libertarian paternalism. In plaats van de bovengemiddelde hoeveelheid aandacht voor producten met grotere winstmarges, kan men

ijvoorbeeld ook de aandacht richb ten op meer duurzame producten. Er zijn meerdere praktijkvoorbeelden. Door de groentes aan het begin van de supermarkt te plaatsen, kunnen supermarkten bijvoorbeeld consumenten stimuleren om meteen aan de avondmaaltijd te denken aan het begin van hun boodschappenrondje. Zo kan men de kans dat de klant een gezonde verse maaltijd zal gaan aanschaffen bevorderen. Is dat dan geen koelbloedige manipulatie? Niet perse, de supermarkt moet namelijk in elk geval met een bepaald product beginnen, per definitie kan niet ontkomen worden aan de zogenaamde default optie. Waarom dan niet de optie die de consument op langer termijn gezond en gelukkig maakt? Bovendien weerhoudt het zo de klant trouwens voor een keuze voor chips en hamburgers. De keuze van consumenten kan veranderen door de volgorde van presentatie, maar ook voor de verhoudingen die aan hem worden

gepresenteerd. Onbewust handelen veel mensen naar wat zij observeren als de norm. Een mooi voorbeeld hiervan wordt geïllustreerd in een winkelwagen experiment dat is bedacht door Collin Payne. In het experiment werden de winkelwagens van een supermarkt aangepast. In het midden van elke kar werd een extra wand bevestigd met daarop vrij vertaald de tekst: ‘De voorste helft is voor groenten & fruit’. De effecten waren enorm: De omzet van groenten werd ruim verdubbeld, terwijl de totale omzet van de supermarkt onveranderd bleef 3. Kleine fysieke aanpassingen kunnen dus een enorm effect hebben op de belevingswereld van consumenten en daarmee ook hun keuzes. Zelfs als we bewust zijn van dit soort effecten zullen we waarschijnlijk nog altijd worden beïnvloed. Of misschien sta je de volgende keer toch bewust iets minder onbewust in de supermarkt.

Jouw studievereniging wil het je zo voordelig en makkelijk mogelijk maken. Dus hebben ze een boekenleverancier die daarbij past.

Jouw studievereniging werkt nauw samen met studystore. En dat heeft zo zâ&#x20AC;&#x2122;n voordelen. Doordat we snugger te werk gaan, kunnen we jouw complete boekenpakket snel aanbieden tegen een scherpe prijs.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------dossier ROSTRAECONOMICA 33 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

DOSSIER TALENT

tekst Bram Mans

Bram Mans is 27 jaar, hij is master student economics. Hij heeft ook een tijd journalistiek gestudeerd in Utrecht en communicatie in Barcelona.

Talent:

MYELINE, MOTIVATIE EN MESSI 377 voor Christus stond in Athene een τάλαντον – talanton – zilver gelijk aan 26 kilo zilver. Genoeg om een werknemer negen jaar van te betalen. De huidige betekenis van talent – iemand met veel vaardigheid of aanleg – vindt in deze historische valuta zijn oorsprong.

Maar hoe wordt of is iemand talentvol? Wat is het verschil tussen een paar drachmen en zesentwintig kilo zilver? Tussen bijna alle voetballers op de wereld en het Argentijnse wonderkind Lionel Messi? Is er zoiets als natuurtalent? Populair wetenschappelijke boeken zoals Outliers –zie de book review - en het meer recente The Talent Code zetten grote vraagtekens bij aangeboren talent. Volgens de auteurs van deze boeken, Malcolm Gladwell en Daniel Coyle, is het een kwestie van veel oefening in samenspel met geluk, motivatie en uitstekende coaches. Breindeskundige professor Dick Swaab zou het hier niet mee eens zijn omdat volgens hem bijna alles in de genen, dan wel in de baarmoeder of in de zeer vroege ontwikkeling van een kind vast komt te liggen. Oefening en de snelweg van het brein Hoe gaat de uitleg van Gladwell? Hoe ontstaat een uitblinker op wereldniveau? Volgens hem door meer dan 10.000 uur te oefenen. Dat komt neer op ongeveer tien jaar training. Uit onderzoek van vooral de Zweedse psycholoog Anders Ericsson blijkt dat dit aantal uren deliberate practice nodig is om uit te blinken in welk

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------34 ROSTRAECONOMICA dossier -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bronnen zijn op aanvraag bij de auteur verkrijgbaar

10.000 Volgens auteur Malcolm Gladwell is er minimaal 10.000 uur voor nodig om te trainen tot uitblinker op wereldniveau.

g ebied dan ook. Sterker nog, er zijn geen voorbeelden van wereldsterren die minder werk hebben verzet. Er is onderzoek gedaan naar schakers, tennissers en musici; alle wereldtoppers in deze gebieden hebben minstens dit aantal uren geïnvesteerd. Volgens Ericsson geldt het ook voor schrijvers en wetenschappers. Daniel Coyle geeft in zijn boek een idee waarom dit aantal van 10.000 uur nodig is. Het heeft volgens hem allemaal te maken met myeline. De zogenaamde white matter is een vettige stof in de hersenen die tot nu toe minder doel van onderzoek was dan neuronen – de gray matter. Myeline isoleert de neuronencircuits waardoor signalen sneller gaan. Elke beweging of gedachte –zowel een balaanname of het oplossen van een som – komt tot stand door signalen die door deze circuits razen. Als deze signalen sneller gaan, wordt de handeling vloeiender, sneller, bijna automatisch. Dit is het verschil tussen weinig en veel vaardigheid. Coyle maakt de vergelijking tussen een supersnelle breedband modem en een trage inbel internetverbinding. In analogie zal Messi een breedbandmodem verbinding hebben voor het gebied dat zijn balaanname en wendbaarheid regelt. Hoe ontstaat die goed geïsoleerde laag van myeline? Het onderzoek naar de relatie tussen vaardigheid en myeline is nog pril, maar Coyle ziet genoeg aan knopingspunten, om de link te leggen met veel training. Hij citeert de 10.000 uur. Bovendien breekt myeline maar langzaam af, wat kan verklaren dat eenmaal aangeleerde vaardigheden niet snel verdwijnen. De motor achter oefenen Duidelijk is dat om uit te blinken in vaardigheid veel tijd nodig is. Wie heeft die tijd? Misschien belangrijker, wie heeft de motivatie om zo lang gefocust te blijven op een specifieke vaardigheid? Uit de motivatie psychologie

zijn veel concepten bekend die motivatie bevorderen. Twee bekenden zijn flow en self-theories. Een situatie van flow is dat je volkomen geconsumeerd wordt door de bezigheid. Bijvoorbeeld bij bergbeklimmen, voetballen of het oplossen van een wiskundig probleem. De tijd lijkt geen rol meer te spelen en zelfreflectie is bijna compleet uitgeschakeld. Deze situatie vinden mensen zo plezierig dat- eenmaal ervaren- ze deze ervaring steeds opnieuw willen beleven en dus steeds dezelfde activiteit ondernemen. Het is onderzocht en aangetoond bij vele sporten, activiteiten en beroepen.

----------------------------------------ALS SIGNALEN DOOR DE HERSENEN SNELLER GAAN, WORDT DE HANDELING VLOEIENDER, SNELLER, BIJNA AUTOMATISCH. DIT IS HET VERSCHIL TUSSEN WEINIG EN VEEL VAARDIGHEID Het self-theories concept is van psychologe Carol S. Dweck. Zij stelt en heeft aangetoond dat veel mensen een idee hebben over hun eigen vaardigheid in een bepaald gebied. Als mensen denken dat deze vaardigheid iets is wat vastligt (ik ben heel goed of heel slecht in wiskunde, statistiek, voetbal), dan leren ze nauwelijks of niet bij. Als mensen daarentegen denken dat die vaardigheid niet iets is wat vaststaat, maar iets is wat kan verbeteren door oefening, leren ze wel bij. Een bekend idee van haar is dat je kinderen niet moet complimenteren met ‘wat ben je slim,’ – dit staat vast – maar met ‘wat heb je hard gewerkt’ – hier hebben ze zelf invloed op – als ze iets goed doen.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 35 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1-4

1 tot 4 uur ‘s ochtends. Volgens talent en expert professor Ericsson is dit een optimaal aantal uren voor wetenschappers om hun ideeën op te schrijven. In het helder opschrijven van ideeën ligt volgens hem de kern van deliberate practice voor wetenschappers.

Check pag 24-25 for a p e ro of the career gram mon Theme this ye th. ar ‘War fo r Talen is t.’

Idiot Savants en Lionel Messi Motivatie, de 10.000 uur regel noch myeline geven overigens een antwoord op de vraag of talent aangeboren of aangeleerd is. De vaardigheid is aangeleerd. Maar hadden de wereldsterren al aanleg voordat ze begonnen aan hun vakgebied? Volgens Gladwell, Coyle en professor Andersson is het enkel of voornamelijk oefening. Swaab hamert er op dat veel van wat iemand is of kan al heel vroeg vastligt. In zijn bestseller, Wij zijn ons brein, noemt hij de zeer specifiek getalenteerde idiot savants; Rainman-achtige autisten die bijvoorbeeld 22.154 decimalen van het getal pi foutloos kunnen opnoemen, maar niet zelfstandig kunnen leven. Volgens hem oefenen deze savants obsessief en zeer gefocust, maar doet dat niets af aan hun aanleg die al bestond. Hoe zit het dan met Lionel Messi, de voetballer van Barcelona die de afgelopen twee jaar is uitgeroepen tot beste voetballer ter wereld? Zijn oudste broer

estempelde hem al vroeg als ‘vlo’ vanwege zijn geringe b postuur. Het is de bijnaam die hij nu nog steeds draagt. Wat maakt dat hij week in week uit door een defensie loopt als een snelstromende beek door een berg. De 10.000 uur oefening heeft hij zeker gehaald omdat zijn oma hem - net vijf jaar oud - het voetbalveld opduwde. Superieure coaching kreeg hij vanaf zijn elfde bij La Masia, het opleidingsinstituut van FC Barcelona. Opmerkelijk is zijn gebrek aan sociale vaardigheden tot een paar jaar terug. Het Argentijnse nationale elftal had eens een barbecue waarop hij geen woord sprak gedurende de complete avond. Zelfs niet om wat vlees te vragen. Teamgenoten van Barcelona kwamen aan het begin enkel met hem in contact via het spelen van Playstation spelletjes. Misschien compenseerde hij het gebrek van deze sociale vaardigheden met zijn genialiteit in het voetbal. Zijn talent, aangeboren of niet, is op dit moment in ieder geval voor geen zesentwintig kilo zilver of goud te koop.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------36 ROSTRAECONOMICA dossier > column --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tekst Dr. Stefan T. Mol

Dr. Stefan T. Mol (s.t.mol@uva.nl) is als universitair docent verbonden aan de HRM-OB groep van de Amsterdam Business School. Sinds 2009 is hij betrokken bij het door de EU gefinancierde OntoHR (zie www.ontohr.eu) project, waarin hij in samenwerking met Gabor Kismihok (ABS) en andere projectleden van Qompas BV, Dida Network (Italië) en Corvinno (Hongarije) tracht bovenstaande ideeën nader uit te werken tot een ‚‘proof of principle’ selectiesysteem voor ICT systeem analisten.

Stefan Mol

DE ONGRIJPBAARHEID VAN TALENT

at is talent en waar doelen we eigenlijk op als we zeggen dat iemand getalenteerd is? Het definiëren van talent is geen sinecure. Zo roept de mededeling dat iemand getalenteerd is meteen de vraag op of dit ‘talent’ het resultaat is van natuurlijke aanleg dan wel oefening. In de meeste gangbare definities lijkt talent meer geassocieerd te worden met natuurlijke aanleg dan met het resultaat van een leerproces (of beide). Toch wordt het daarmee niet makkelijker om op basis van een uitzonderlijke prestatie te beoordelen of iemand getalenteerd is of louter competent. Als we gemakshalve talent opvatten als natuurlijke aanleg, competentie als het product van natuurlijke aanleg en oefening, en prestatie als uitkomst van competentie en één of

ander motivationeel proces, schieten we eigenlijk nog steeds niet veel op. Zowel talent als competentie is dan immers niet afzonderlijk te duiden op basis van iemands gedrag. We zouden hooguit kunnen trachten te achterhalen hoeveel oefening iemand heeft genoten, teneinde zijn of haar talent en competentie vast te stellen. Daarmee zouden we echter vervallen in een wetenschappelijke wapenoefening en spannen we vanuit praktisch oogpunt het paard achter de kar. Vanuit dit oogpunt zou het namelijk veel interessanter zijn om op basis van talent, oefening en/of competentie (uitzonderlijk) gedrag te kunnen voorspellen (men denke hierbij bijvoorbeeld aan toepassingen met betrekking tot studiesucces of personeelsselectie). Het feit dat competentie door vooraanstaande arbeids- en organisatiepsychologen aarzelend wordt gedefinieerd in termen van toekomstig werkgedrag draagt ook niet veel bij aan een oplossing van dit probleem. Tot nu toe hebben we het eigenlijk alleen nog maar gehad over talent en competentie als abstracte begrippen. Een pertinente vraag in het toepassen van deze begrippen is natuurlijk

welk talent of de competentie tot wat. Eén van de kernbevindingen van de personeelspsychologie is dat bijna alle denkbare vaardigheden onderling zo hoog samenhangen dat de losse bestanddelen amper meerwaarde hebben in de voorspelling van werkprestaties. Kortom, algemene intelligentie is de beste voorspeller van werkprestaties, ongeacht of men nou een schilder wil aannemen of een chief executive officer of een onderwijzer. Toch zijn we nog niet zo ver dat we het hebben over een ‘algemeen getalenteerd’ of ‘algemene competent’ persoon. Specifieke talenten en of competenties zouden, als we echt zo graag vast willen houden aan deze concepten, dus gezocht moeten worden in het spanningsveld tussen algemene intelligentie en specifieke prestaties. Dus wat zorgt er nou voor dat iemand die algemeen intelligent is specifieke talenten en/of competenties tot uiting brengt in specifiek gedrag? En waarom zal een getalenteerd advocaat niet per se een goede dokter zijn? Een minder vaak geciteerde stellingname van twee van de meest vooraanstaande wetenschappers binnen de personeelspsychologie, Frank

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 37 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bronnen zijn op aanvraag bij de auteur verkrijgbaar

------------------------WAAROM ZAL EEN GETALENTEERD ADVOCAAT NIET PER SE EEN GOEDE DOKTER ZIJN? Schmidt en John Hunter, is dat niet intelligentie maar werk gerelateerde kennis de meest directe voorspeller is van werkprestaties en dat intelligente mensen simpelweg sneller in staat zijn om meer kennis tot zich te nemen. Alhoewel dit veel verklaart,

wordt er binnen de personeels psychologie nauwelijks onderzoek verricht naar dit door kennis gemedieerde verband tussen algemene intelligentie en werkprestaties, terwijl het ons mogelijk veel zou kunnen leren over de ware aard van talent en competentie. Aan de ene kant is dit begrijpelijk omdat het buiten gewoon bewerkelijk is om de voor het uitvoeren van een bepaalde functie benodigde kennis in kaart te brengen. Aan de andere kant is het betreurenswaardig, omdat een dergelijke aanpak de aansluiting van specifieke onderwijsprogramma’s op

de arbeidsmarkt ongetwijfeld ten goede zou komen. Daarnaast bestaat er het gevaar dat personeelspsychologen zich in het selecteren op basis van algemene intelligentie richten op een stabiel en allesomvattend persoonskenmerk waar de persoon in kwestie weinig tot niets aan kan veranderen. Dit is op zijn minst ietwat kortzichtig, en zou zelfs als in humaan bestempeld kunnen worden. Laten we trachten te weten te komen en in kaart te brengen wat mensen moeten weten om binnen hun discipline hun ongrijpbare talenten te kunnen ontwikkelen!

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------38 ROSTRAECONOMICA dossier > bookreview -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Outliers: The Story of Success ISBN 978-0-316-01792-3 Net number of pages: 286 Year of first publication: 2008

tekst Tom Leupen

Tom Leupen is 20 years old and is in his third year of the Bachelor Econometrics. -------------------------References are available on request from the author.

ACTUALITY READABILITY CONTENTS

UNRAVELLING THE RIDDLES OF TALENT

verybody wants to be successful. Hundreds of shows are dedicated to the sole purpose of making a person famous (by dancing, singing, etc.). But which factors determine the major difference between failure and excellence? Gladwell makes an ambitious attempt to name the most important reasons why some people excel, while others do not. It’s truly amazing how much is affected by our own rules like cut-off dates. Being born on the cut-off date (very often September 1st) is best. Such a person will be the oldest and therefore, the most mature, most intelligent et cetera. Scouts will pick him, because he is the biggest or the smartest. ‘Exercise makes perfect’ is Gladwell’s second rule. In particular, experience of at least 10,000 hours will guarantee anybody to be successful in nearly every sport, in playing any musical instrument or in any academic endeavour. Sometimes it’s a bit strange that the geniuses are not always at the top. Gladwell gives plenty of reasons including a lack of practical intelligence and that intelligence

is more a kind of threshold than a real variable. If you are smarter than the threshold, then you are smart enough, or else you have bad luck. Another reason people often don’t make it to the top is their lack of social abilities (either learnt or innate).

plane crashes are due to problems in (mainly Asian) hierarchy. A South Korean first officer (co-pilot) will not oppose a wrong decision of his captain’s easily, for he is subordinate. Even if he opposes, he will be extremely subtle, seen from a Western angle.

In a long story about the immi gration of a few Jews to America, Gladwell explains why some disadvantages prove to be advantages later on. Being Jewish is one of them: a young Jew Mr Flom was not hired as a lawyer, as he was Jewish, so he started his own office with some friends and discovered a niche in the market and became rich.

The epilogue is very interesting, for it mentions the story of his own family’s success. Which seems normal at first glance, but turns out to be mere chance. Gladwell concludes by stressing that everyone needs some support from the people around them and especially needs the chance to be successful.

Most Asian students are famous for their good apprehension of maths. Why? It may sound a bit weird, but Gladwell actually thinks it’s because of the rice culture. In a rice field every minute of labour implies a rise in the revenue. So, most Chinese have learned that every additional effort will pay off. This is also the case at school. Another reason they excel in maths, is the regularity of their counting systems. But Asians are not good in everything. Gladwell thinks that many

The facts and theories Gladwell puts forward are plausible, but most virtues, such as diligence, are unalterable. So, the reader won’t become successful by reading the book and act like it, nor will his children necessarily become professional tennis players, if they are to be born on the cut-off date. Nonetheless, Gladwell is truly a very gifted writer with a good style. He writes beautiful stories and thoroughly explains the origin of success. All in all, it’s a very good book with exceptional insights into the reasons behind the success of the famous.

IF YOU CAN MAKE IT HERE, YOU CAN MAKE IT ANYWHERE Kwalificeer je voor de Ernst & Young Masterclass New York

Schrijf je in voor de Masterclass Accountancy & Advisory op EY.nl/newyork

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------40 ROSTRAECONOMICA economics with a wink --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

SURPRISINGLY, SOME PEOPLE GET UPSET WHEN GETTING THE AWARD FOR ‘LONGEST ENGAGEMENT’

HOW NOT TO RUN AN OFFICE... What makes a perfect manager? Our textbooks have given us some insights as to how managers should behave. As clear as the books may be, watching the Ameraican series The Office makes the desired and the highly undesired qualities painfully obvious. The Office is a mockumentary about life behind a desk.

The series is about Dunder Mifflin, a paper company run by manager Michael Scott (Steve Carell). He con siders himself to be a streetwise manager who treats his employees as he would treat his own family (if he had one). While sitting at his desk with the ‘world’s greatest boss’ mug he had to get himself, he advocates that ‘the most important aspect of a firm is not cash flow, it is not profit, it is the people’. One of the most important qualities a manager should possess is showing a sincere personal interest in his employees. He considers himself to be a ‘friend first, a boss second and... probably an entertainer third’. Michael tries very hard to be involved in his employees’ social lives. Funnily, he always finds a way to mess it all up. When one of his employees invites everyone to a Diwali

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 41 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Seasons: 7 (currently working on season 8), Every workday at 19.20 on Comedy Central

tekst Suzanne Ruwaard -------------------------beeld Comedy Central

Suzanne Ruwaard is 23 years old and is a Master student Industrial Organisation & Health Economics

party, which is basically a Hindu Halloween party according to Michael, he decides to give a crash course in Indian culture. He hopes this extra knowledge will prevent possible embarrassing moments at the party. He mentions that Indians are fond of sex positions and that the Simpsons character Apu Nahasapeemapetilon is a great hilarious Indian. Luckily, at the party everyone seems to be behaving appropriately, until he himself starts to puke food and wonders why nobody considered buying chocolate and marshmallows. Secondly, a good manager is able to motivate his employees in a friendly and enthuastic manner. It seems like Micheal ‘knows’ how to motivate his employees when he decides to award people at the dundies (the annual employee award day). According to Michael the dundies are always a great way to point out all the special talents of his employees. Surprisingly, some people get upset when getting the award for ‘longest engagement’ and the ‘do not go in there after me award’ referring to Kevin, who leaves the worst smell in the bathroom. Angela gets so upset about getting the Tight Ass Award that she refuses to accept it. Another perfect example of how to demotivate your employees is failing to keep promises. Micheal has the brown noser of the office, Dwight, choose everyone’s healthcare plan because he is too busy (read: afraid) to make decisions himself, which makes everyone very upset. To please his workers he announces there is a great surprise waiting for them. At the end of the day his employees find out there was never really a surprise, needless to say they are even more upset. Thirdly, a manager should have a good heart and be a good listener. As much as Micheal wants to be perceived as a friend, nobody really likes him. People are coping with him, because he happens to be the boss. He gets very upset when the ‘do not go in there after me’ award

winner Kevin attracts some attention away from his birthday. Kevin might suffer from skin cancer and he is waiting for his test results from the hospital. Micheal’s day is going fantastic until Kevin receives a phone call and picks it up when everyone is in the middle of singing happy birthday. How dare he? Obviously, Michael’s birthday is ruined. Finally, a very important characteristic is honesty. Micheal considers himself to be a great man in the sense that he admits to his mistakes. In the very first episode he is in the process of hiring a new employee, Ryan. At some point receptionist Pam walks in and Micheal pretends to fire Pam. He is upset with her because she keeps stealing pens, which is absolutely not acceptable anymore. The receptionist gets very upset and starts to cry. The ‘entertainer’ in Michael fails to understand what is funny and what is just plain harsh. When listening to Micheal it seems as though he understands how the world works. The tragic thing is, he doesn’t know how to apply his wisdom. The Office clearly shows how not to run an office. Perhaps this series is more successful in effectively showing who truly deserves a ‘the world’s greatest boss’ mug than in presenting the perfect boss... if there is one.

advertorial

AnneMartine Verloop (29) Junior Audit Manager, Mazars

Vertel eens iets over jezelf? Na mijn opleiding aan de Hoge Hotelschool be sloot ik nog niet te gaan werken maar Economie te gaan studeren op de UvA. Het stu deren ging mij goed af en zo had ik voldoende tijd om naast mijn studie nog te werken en er een studentenleven op na te houden. Zo zat ik tijdens mijn derde jaar in een studentenbestuur en had ik twee dagen in de week een bijbaan. Naarmate de studie vorderde, trok de richting accountancy mij steeds meer. Uiteindelijk best logisch als je het leuk vindt om met cijfertjes te werken én graag de controle houdt. Ik vond de studie echter heel theoretisch, en miste wat meer inzicht in de praktijk. Ik kreeg de kans om tijdens mijn master jaar al twee dagen in de week bij Mazars te gaan werken. Dat beviel erg goed! Na mijn afstuderen én een rondreis van twee maanden in Azië, ben ik fulltime aan de slag gegaan bij Mazars. Momenteel werk bijna vier jaar en ben ik junior audit manager bij Mazars. De RA titel is al in zicht! Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit? Ik moet vaak vooroordelen weerleggen over accountants. Geregeld krijg ik te horen dat accountants grijze muizen zijn en ik alleen maar met cijfertjes bezig zou zijn. Natuurlijk, uiteindelijk is het eindproduct een verklaring bij de jaarrekening en deze jaarrekening bestaat uit cijfers. Er komt echter nog veel meer bij kijken. En nee, we controleren echt niet alle facturen. Een indeling van een gemiddelde werkdag is erg afhankelijk van de periode en de klant. In de zomer beginnen de voorbereidingen voor de controles waarbij onder andere een risicoanalyse wordt gemaakt. Met het team bespreken we de controle aanpak. In het najaar zijn de interim controles. Elke week zit ik dan bij een andere klant. Mijn klantenporte feuille is heel divers: verschillende hotels, een museum, stichting, bouwbedrijf, productiebedrijf, handelsbedrijf, restaurant, effectenkantoor, trainingsbureau. Bij de interim controles kijken

we naar welke procedures een klant heeft om transacties betrouwbaar te registreren. Dit houdt in dat we met verschillende personen in een onderneming moeten praten om de procedures vast te stellen. We gaan daarbij echt het bedrijf in. In de winter en het voorjaar controleren we dan de jaarrekening. Uiteraard ben je dan met cijfers bezig, maar ik ben hierbij ook in gesprek met de controller en de directie. Dit is het voordeel van werken bij een kantoor als Mazars. Je hebt direct contact met de klant, de lijnen zijn kort. Ook krijg je snel een hoge mate van verantwoordelijkheid. Ik begeleid namelijk het controleteam en rond samen met de manager en de partner de controle af. In deze periode zit ik elke week bij een andere klant. Dit maakt het werk zeer af wisselend. Naast controlewerkzaamheden voer ik o nder andere ook samenstelopdrachten, beoordelingsopdrachten en opdrachten voor subsidieverklaringen uit. Is accountancy iets voor jou? Als je er aan denkt de accountancykant op te gaan, kan ik je aanraden om van te voren al eens een dag mee te lopen of inhousedagen te vol gen. Studieverenigingen organiseren regelmatig een evenement! De studie is heel theoretisch, en door alvast in de praktijk te kijken kun je beter inschatten of het vak wat voor je is. Je kunt dan meteen ook kijken of het bedrijf (cultuur, mensen etc.) bij je past. Dat is erg belangrijk, want je werkt minimaal 40 uur per week met elkaar samen. Het is afwisselend werk waarin je snel kunt groeien. En zeker niet voor grijze muizen...

Enthousiast geworden? Voor meer informatie of een meeloopdag kun je contact opnemen met Mazars op tel. 010-2771550 of per mail naar recruitment@mazars.nl. Je kunt je dan richten tot Glenn Holster.

Mazars is ontstaan uit een fusie tussen Mazars en Paardekooper&Hoffman

⎥ ⎦ W. we∼ kΨn bij mΕza rs . ⇔←

Ga verder met Mazars.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------44 ROSTRAECONOMICA food > voedselprijzen -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------tekst Petros Naziroglu

VOEDSELPRIJZEN

petros is 22 jaar, 3e jaars student bedrijfseconomie en heeft zijn bachelor fiscale economie afgerond.

Bronnen Abbotta. P.,(2011), Recent Global Food Price Shocks: Causes, Consequences and Lessons for African Governments and Donors , Journal of African Economies, Vol. 20, AERC Supplement 1, pp. i12–i62 -------------------------Collins, K. (2008) The Role of Biofuels and Other Factors in Increasing Farm and Food Prices. Chicago: Kraft Global Foods. -------------------------Diouf, J. (2008) High Food Prices: Causes and Possible Actions, Rome: FAO

RIJZEN

DE PAN UIT

Deze zomer was de natste sinds het begin van KNMI metingen in 1906, Het voorjaar was het droogste. Maar niet alleen het weer breekt records. Voedselprijzen doen hard mee.

Een paar voorbeelden: Dit jaar was er een recordprijs voor de Colombiaanse arabica koffieboon; met 3 dollar per pond de hoogste prijs sinds 1977. Maïs en graan zijn twee keer zo duur als in mei 2010 en de Amerikaanse graanvoorraad is geslonken tot het laagste punt in vijftien jaar. Een deel van de oorzaak ligt in een slechte oogst in Rusland en Oekraïne, maar wat zijn de andere oorzaken? Olie en andere boosdoeners Het is niet de eerste keer dat de prijzen omhoog schieten. In 1974 en 1975 was er een oliecrisis die de olieprijs en voedselprijzen opdreef tot recordhoogte. De dertig jaar daarna daalden de reële prijzen van voedsel. Dit komt door grote technologische ontwik kelingen in de agrarische sector. De groeiende wereldbevolking en sterke economische groei in (voormalige) ontwikkelingslanden zorgt voor een grote vraag naar voedsel. Meer mensen in de wereld kunnen het zich veroorloven beter en

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ROSTRAECONOMICA 45 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Wheat US#1 dollar / metric ton Maize US#2 Yellow dollar / metric ton Coffee Mild Arabica dollar cents / pound

500

400

300

200

au g

0 oc 6 t0 de 6 c 0 fe 6 b 0 ap 7 r0 7 ju n 07 au g 0 oc 7 t0 de 7 c 0 fe 7 b 0 ap 8 r0 8 ju n 08 au g 0 oc 8 t0 de 8 c 0 fe 8 b 0 ap 9 r0 9 ju n 09 au g 0 oc 9 t0 de 9 c 09 fe b 10 ap r1 0 ju n 10 au g 10 oc t1 0 de c 10 fe b 11 ap r1 1 ju n 1 au 1 g 11

100

g evarieerder te eten. Investeringen door boeren zijn achtergebleven bij deze vraag, omdat de voedselprijzen zo lang laag waren. Dit heeft voor krimpende voedselvoorraden gezorgd. Maatregelen van overheden om hun nationale voedselmarkt te beschermen hebben voedselprijzen kunstmatig hoog gehouden. Door de beschermende maatregelen komt er slechts een deel van de geproduceerde voedselvoorraad op de wereldmarkt. Isolatie van de nationale markt haalt ook de prikkel weg om meer te gaan produceren met als gevolg dat investeringen in de agrarische sector teruglopen. De invloed van biobrandstof Een ander probleem is de olieprijs. De stijgende olieprijs creëert meer vraag naar biobrandstoffen. Hierdoor ontstaat een enorme vraag naar maïs, suikerriet en granen. Amerika gebruikt een derde van zijn oogst voor de productie van ethanol. Het aanbod zal in de aankomende jaren nog moeten toenemen om aan de vraag van

iobrandstoffen te kunnen voldoen. Een reden waarom b de voedselprijzen niet snel zullen dalen. Door de financiële crisis zochten steeds meer institu tionele investeerders en hegde funds naar tastbare investeringen. Ze namen massaal hun toevlucht tot commodities – zoals goud maar ook voedsel. Goud kost nu rond de 1800 dollar per troy ounce (31 gram), meer dan vier keer z oveel als in 2005. Hetzelfde geldt in mindere mate voor suiker, maïs en graan. Naast de mislukte oogsten in Oost-Europa, zijn er dus nog een aantal oorzaken aan te wijzen voor de ongelooflijke stijging van voedselprijzen. Het is de toenemende vraag naar biobrandstof, het protectionisme van over heden en het zijn de achterblijvende investeringen van boeren, doordat prijzen t ientallen jaren laag waren. Dit alles zorgt ervoor dat de arabica boon voor het eerst in dertig jaar boven de 3 dollar per pond uitkomt. Nu nog wachten of de cafés en kantines deze prijsstijging doorberekenen.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------46 ROSTRAECONOMICA FEB flash --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

FEB FLASH

ACE WINS EUROPEAN ENTERPRISE AWARD The Amsterdam Center for Entrepreneurship (ACE) was awarded the European Enterprise Award on Tuesday, 24 May 2011, in Budapest. ACE receives the award from the European Commission because, in the words of the jury, ‘ACE is a unique collaborative project where various knowledge institutions in the city unite in order to stimulate entrepreneurship among students’. Dutch government minister Verhagen of Economic Affairs, Agriculture and Innovation expressed his pride in ACE’s achievement. ‘The knowledge possessed by students, lecturers and professors is worth its weight in gold. Knowledge institutions represent enormous potential for our economy and our country. Applying knowledge is profitable for academics, universities and businesses’.

MOSAIC GRANT FOR FEB RESEARCHER

museums, corporate collections and private collections- in order to study combinations and sequences of quality signals and herd behaviour among collectors. Her PhD super visor is Nachoem Wijnberg.

The Netherlands Organisation for Scientific Research (NWO) has awarded a Mosaic grant to two talented graduates of a non-Dutch background from the University of Amsterdam (UvA). One of these graduates will carry out their research at the Faculty of Economics and Business (FEB).

The second researcher receiving a Mosaic grant is Sizar Kamar (Medicine). Each candidate receives 200,000 euro for PhD research. This amount is financed jointly by the NWO and the Ministry of Education, Culture and Science.

Monika Kackovic will start her research in January 2012 at the Amsterdam Business School’s Strategy and Marketing section. She will study the impact of quality signals in art sales, career development and peer review of visual artists. She distinguishes between different types of signals - prices, reviews, exhibitions, grants, affiliates – and different types of collectors –

ABOUT THE MOSAIC GRANT The NWO conceived the Mosaic grant to help representatives of ethnic minorities into the world of science and doctoral research. The NWO hopes that candidates rewarded with this grant will remain active in the Dutch academic world well into the future and that they will serve as an example to others.

Three Amsterdam Centre for Service Innovation (AMSI researchers were recently presented with the best paper award at the prestigious 18th International Annual European Operations Management Association Conference, Exploring Interfaces. The conference was held at the Judge Business School and the Institute of Manufacturing, University of Cambridge. Carolien de Blok, Wietze van der Aa and Pim den Hertog presented their paper ‘Managing inter-firm relationships in open service innovation’ at the conference this past July. Their paper is one of the results of the AMSI project ‘United we Stand’. This project’s objective is to increase expertise and practical insights in the subject of ‘open services innovation’ and share this knowledge with parties participating in the research. Participating parties are often companies and interested policy makers. AMSI is part of the Amsterdam Business School of the UvA’s Faculty of Economics and Business and collaborates with the VU University Amsterdam’s Faculty of Business and Economics.

Het hele land als klant Meer weten over een baan als financieel specialist bij de Rijksoverheid? Kijk op financials.werkenvoornederland.nl.

Ontmoet ons op het Careerevent op 6 en 7 oktober 2011 in de Jaarbeurs. Als financieel specialist bij de Rijksoverheid heb je veelzijdig werk. Je bereidt het financieringsbeleid voor, beheert de staatskas ĂŠn de staatsschuld of je zorgt voor een correcte begroting of controlecyclus. Dat kun je doen op het gebied van zorg, onderwijs, verkeer, veiligheid, milieu, buitenlandse

www.werkenvoornederland.nl

betrekkingen, sport, infrastructuur. Allemaal zaken die van grote maatschappelijke betekenis zijn. In feite werk je dus voor alle Nederlanders. Het is hoe dan ook enorm interessant werk, waarbinnen je jezelf eindeloos kunt ontwikkelen. Meer weten? Kijk op financials.werkenvoornederland.nl.

DOEN WAAR JE GOED IN BENT! BDO behoort tot de top 5 van accountants- en advieskantoren. Met ruim 2.000 collega’s, werkend vanuit 27 vestigingen verspreid over heel Nederland ondersteunen en adviseren wij onze klanten. Al deze klanten zijn uniek. En jij bent dat ook! Tot de tanden toe bewapend met kennis, lef en inzicht, ga jij voor hen het gevecht met de cijfers en regelgeving aan en weet jij een toegevoegde waarde te bieden. Professionele en persoonlijke talentontwikkeling staan hierbij centraal. ‘Doen waar je goed in bent’, is het motto. BDO schept daartoe alle randvoorwaarden. Een betere start voor het realiseren van je ambities is er niet. Aan jou om deze start te maken. Wil jij je talent optimaal ontwikkelen? Ga dan voor alle voordelen van een carrière bij BDO naar www.werkenbijbdo.nl Of neem contact op met Eveline Stam, Recruiter, tel: (020) 543 21 00, e-mail: eveline.stam@bdo.nl

BDO ACCOUNTANTS & ADVISEURS VOOR VRIJ ONDERNEMEN