6.2 TOEGANG TOT ONDERWIJS VOOR IEDER KIND Wat is het probleem? De huidige wet- en regelgeving is niet in lijn met de verdragsverplichtingen volgend uit internationale verdragen. Op grond van het VN-Kinderrechtenverdrag heeft ieder kind, ongeacht achtergrond, beperking of verblijfsstatus, recht op onderwijs. Het onderwijs moet gebaseerd zijn op gelijke kansen. In het huidige onderwijssysteem staan veel kinderen echter aan de zijlijn. Zij zitten bijvoorbeeld noodgedwongen thuis, krijgen les op een voor hen te laag niveau of ontvangen geen passende ondersteuning. Doel Alle kinderen in Nederland dienen naar school te kunnen gaan in één inclusief onderwijssysteem, waarin het belang van het kind en haar of zijn kansen op een zo volledig mogelijke ontwikkeling en ontplooiing vooropstaan. Het realiseren van een inclusief onderwijssysteem is geen vrijblijvendheid, maar een verdragsverplichting. Het is aan de Nederlandse Staat om met een plan en tijdspad te komen met daarin concrete, meetbare doelstellingen voor de stapsgewijze verwezenlijking van inclusief onderwijs. Wat doet Defence for Children om dit te bereiken? De afgelopen jaren introduceerde Defence for Children een kinderrechtenvisie in het onderwijsdebat. Steeds meer partijen in het onderwijs zijn zich bewust van deze visie en werken met ons samen om één inclusief onderwijssysteem te realiseren. We maken onze kinderrechtenvisie en de implicaties daarvan kenbaar bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Ook weten steeds meer kinderen, ouders en professionals onze Kinderrechtenhelpdesk te vinden met vragen over onderwijs. Via onze Kinderrechtenhelpdesk geven we juridisch advies in individuele zaken. Op het thema onderwijs bundelen we regelmatig onze krachten met andere stakeholders en professionals, zoals het platform Naar Inclusiever Onderwijs, FNO, JongPIT en het Gehandicapte Kind. Wat zijn onze resultaten en wat is de impact? Juridische ondersteuning • Kinderen en ouders weten de Kinderrechtenhelpdesk te vinden met vragen over onderwijs. We behandelen 89 zaken over toegang tot onderwijs, thuiszitters en inclusief onderwijs voor kinderen met een beperking. Voor veel van deze kinderen kunnen wij het verschil maken. Sommigen krijgen toegang tot onderwijs, anderen gaan, met de juiste ondersteuning, toch naar een reguliere school. Pleitbezorging • We organiseren samen met FNO, het platform Naar Inclusiever Onderwijs en JongPIT de ‘Inclusief Onderwijs maand’. In het kader van deze campagne vragen we in aanloop naar het debat over de evaluatie van de Wet passend onderwijs in de Tweede Kamer aandacht
22
JAARVERSLAG 2020 - DEFENCE FOR CHILDREN
•
•
•
•
voor inclusief onderwijs. We bieden Kamerleden van de Tweede Kamercommissie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een online-petitie aan. In de petitie wordt opgeroepen om van inclusief onderwijs geen uitzondering maar regel te maken voor alle kinderen en jongeren in Nederland. Daarnaast verzorgen we een publicatie over inclusief onderwijs met een kinderrechtenkader, waaruit de urgentie voor inclusief onderwijs blijkt. We vragen via onze pleitbezorging herhaaldelijk aandacht voor het kinderrechtenperspectief en de verdragsverplichtingen die de Nederlandse Staat is aangegaan ten aanzien van inclusief onderwijs. We reageren via een internetconsultatie op het Wetsvoorstel voorschriften vrijstelling leerplicht bij richttingsbezwaren. Het wetsvoorstel beoogt te garanderen dat jongeren die zijn vrijgesteld van de leerplicht, onderwijs van voldoende kwaliteit ontvangen. Defence for Children pleit in haar reactie voor een betere verankering van de rechtspositie van het kind. We vragen samen met het Gehandicapte Kind aandacht voor de negatieve gevolgen van het stopzetten van het aanbieden van inclusieve kinderopvang in Utrecht, Houten en Zeist en voor het feit dat kinderen met een beperking vrijwel overal in Nederland maar heel moeizaam terecht kunnen in algemene kinderopvang. Samen gaan we verder in gesprek met betrokken stakeholders en professionals. Ook verzoeken we het College voor de Rechten van de Mens hierover een advies uit te brengen aan de Nederlandse regering. We wijzen Kamerleden en het ministerie van OCW meerdere keren op het feit dat het stimuleren van inclusiever onderwijs – het lange termijndoel van de overheid - weliswaar positief is, maar dat hiermee nog altijd niet aan de verdragsrechtelijke verplichtingen wordt voldaan. Het VN-Mensenrechtenverdrag Handicap verplicht de Nederlandse Staat niet tot het realiseren van inclusiever onderwijs, maar tot het realiseren van inclusief onderwijs.
Dialoog • We hebben wederom een sterke positie in het krachtenveld van onderwijsbeleid en -praktijk als deskundige kinderrechtenorganisatie met expertise op het gebied van (inclusief) onderwijs als kinderrecht. Ons wordt om advies gevraagd of om toelichting op onze kinderrechtenvisie. • We komen in het onderwijsveld tot een constructieve dialoog met stakeholders en belangenverenigingen in het onderwijs. Onderzoek • We houden voortdurend toezicht op de naleving van de rechten van kinderen, zoals die zijn vastgelegd in weten regelgeving. In het kader van ons onderwijsprogramma doen we onderzoek naar inclusief onderwijs. Ten behoeve daarvan vragen we documenten op bij het ministerie van OCW door middel van een Wob-verzoek. • We voeren een vooronderzoek uit naar de (jeugd) gees-
