SEPTEMBER 2014
KWALITATIEVE VERGELIJKING DE INTERNATIONALE CONNECTIVITEIT VAN DE ZUIDELIJKE RANDSTAD IN EEN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF
BIJLAGE 11 REGIO’S DE ZWARTE HOND | VERENIGING DELTAMETROPOOL
COLOFON PROJECTTEAM De Zwarte Hond
Daan Zandbelt Christopher de Boer
Vereniging Deltametropool
Paul Gerretsen (agent) David Dooghe Mariana Faver
Contact
david.dooghe@deltametropool.nl
Projectpagina
http://deltametropool.nl/nl/internationale_ connectiviteit
Opdrachtgever
Provincie Zuid-Holland
KERNTEAM INTERNATIONALE CONNECTIVITEIT
Frank van den Beuken (Rotterdam) Adriaan van Doorn (IenM) Wouter Metzlar (IenM) Mart Musters (Den Haag) Jacqueline Smit (IenM) Peter Verbon (PZH)
De Zwarte Hond & Vereniging Deltametropool, Kwalitatieve Vergelijking. De internationale connectiviteit van de Zuidelijke Randstad in een internationaal perspectief. September 2014, Rotterdam.
Vereniging Deltametropool is een onafhankelijk netwerk van personen en organisaties dat zich inzet voor de metropolitane ontwikkeling van Nederland en van Nederlandse stedelijke regio’s, in een internationaal perspectief. Het stimuleren van metropolitane ontwikkeling is onze missie. De vereniging brengt als platform relevante personen en organisaties samen rond deze missie. Daarnaast ontwikkelt de vereniging als onderzoekslaboratorium kennis over metropolitane ontwikkeling en past die toe in projecten. Op die manier worden actoren op het metropolitane schaalniveau geholpen om tot een effectievere organisatie en besluitvorming te komen. Vereniging Deltametropool is een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Ze verbindt bedrijven en kennisinstellingen aan de publieke organisaties en vormt daarmee een brug tussen onderzoek en praktijk. Daarnaast is de vereniging actief in internationale professionele netwerken en heeft contacten met andere metropolitane gebieden en biedt haar leden daarmee een mogelijkheid gemakkelijker de weg naar internationale fora te vinden. www.deltametropool.nl www.twitter.com/deltametropool
SEPTEMBER 2014
KWALITATIEVE VERGELIJKING DE INTERNATIONALE CONNECTIVITEIT VAN DE ZUIDELIJKE RANDSTAD IN EEN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF
BIJLAGE 11 REGIO’S DE ZWARTE HOND | VERENIGING DELTAMETROPOOL
51
11 REGIO’S
KOPENHAGEN-MALMÖ
53
KOPENHAGEN - MALMÖ dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 3 120 501 inw. Gebied regio: 16 748,53 km2 Werkgelegenheid regio: 75% GDP per capita regio: 26 450 euro/inw.
HELSINGBORG
1 HELSINGØR
Strategie Uit de Øresund Regional Development Strategy: “Vervoer binnen de Øresund regio moet eenvoudig en duidelijk worden. Het zou niet uit mogen maken of je rijdt in je eigen auto of het openbaar vervoer gebruikt. Meer keuzes tussen modaliteiten maken het eenvoudiger om te werken, te studeren en te ervaren wat de streek te bieden heeft. De regio staat voor enkele grote uitdagingen qua verkeer en infrastructuur. Deze uitdagingen vereisen maatregelen met focus op drie gebieden: - Reizen van en naar de regio (internationale bereikbaarheid) - Reizen binnen de regio (intra-regionale bereikbaarheid en mobiliteit) - Reizen door de regio (de Øresund-regio als een transitzone) Tegenwoordig is de Øresund regio een transport hub; een kruispunt voor het nationale en internationale verkeer. De bereikbaarheid is goed in vergelijking met andere regio’s wereldwijd, maar de regio wordt tegelijkertijd ook onderworpen aan intense druk vanuit meerdere richtingen.”
KOPENHAGEN
Ørestad
2
3
1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
Øresundbrug
luchthaven KASTRUP
0 km
4
15 km
Projecten 1) Het voorbereiden van een vaste verbinding tussen Helsingborg, Zweden en Helsingor, Denemarken (INVESTEREN) 2) Het waarborgen van de status van de luchthaven van Kopenhagen (Kastrup) als een belangrijke hub en een sterk concurrerende luchthaven (OPTIMALISEREN) 3) Het ontwikkelen van integraal openbaar vervoer aan beide zijden van de Øresund, met het oog op de potentiële voordelen van de Planned Fehmarn Belt Link maximaliseren (INVESTEREN) 4) Het creëren van een spoorwegennet met hogere snelheden en meer frequente dienstverlening naar Kastrup via de Øresund brug (OPTIMALISEREN) 5) Øresund regio als model regio voor groen vervoer, met inbegrip van het vrachtvervoer (OPTIMALISEREN) 6) Öresundskomiteen werkt aan het uitbreiden en verbeteren van de digitale infrastructuur in de regio, dit door het van harmoniseren van technologie, standaarden en prijzen (OPTIMALISEREN)
55
Bron:http://www.oresundskomiteen.org/en/ accessibility-and-mobility/
LUND universiteit
MALMÖ
3 luchthaven MALMÖ
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+5% regio +4% Malmรถ +2% Kopenhagen
0
-10% 1990
2012
2000
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+23% Malmรถ +14% regio +10% Kopenhagen
0
-30% 1990
2012
2000
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
-2% regio -2,5% Malmรถ -4% Kopenhagen
0
-20% 1990
2012
2000
Groei passagiersvervoer +100%
-24,5% lucht 0
+1% auto -42% water
-80% 1990
2012
2000
Groei vrachtverkeer +80%
+7% water +1% vrachtwagen
0
-40%
1 1990
2000
2
3
4
-36% lucht 2012
(1) Opening Oresundbrug, 2000 (2) Opening M metrolijn, 2002 | (3) Opening metrolijn tussen Kopenhagen en luchthaven, 2007 (4) Bouw nieuwe terminal luchthaven, 2010
Kopenhagen Malmö Bremen 100 80 60 40 20 0
Hamburg
1
Helsinki-
Hovedstaden dichtheid bevolking in regio
Sydsverige
150
totaal
1200 1000 800 600 400 200 0
Zuid-Holland
Zuid-Holland (+Schiphol) 100 50 GDP/ hoofd bevolking
3
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
0
2
Hovedstaden 1 Sydsverige120 100 totaal 80 60 Zuid-Holland (+Schiphol 40 20 4 0
lucht, passagiers
totaal
water, passagiers
weg, passagiers
Bremen-Hamburg
Oresund region
3
bevolking
Bremen Hamburg dichtheid
Antwerpen Brussel stations in
de regio totaal Rhone-Alpes Zuid-Holland (+Schiphol) 500 Zuid-Holland (+Schiphol) 400 800 300
1 100 1 80 250 60 200 40 150 20 100 500 0
0
maaswijdte spoorwegnet
2
Series3 Prov. Vlaams-Brabant Brussels Hoofdstedelijk Gewest
2
Bremen-Hamburg Lyon
totaal Zuid-Holland
dichtheid stations in bebouwd gebied
Hovedstaden Prov. Antwerpen Sydsverige Prov. Vlaams-Brabant Liverpool totaal Brussels Hoofdstedelijk1Gewest Zuid-Holland 1200 (+Schiphol totaal 1000 800 Zuid-Holland (+Schiphol) 200 600 150 400 200 100 0 50
lucht, vracht
Sydsverige
Prov. Antwerpen Zuid-Holland
200 600 100 400 0 200
3 3
Hovedstaden
120 100 100 80 6080 4060 2040 020 0
water, vracht
0
weg, vracht
3
Helsinki
Oresund Region Antwerp-Brussels
57
Oresund region
agricultuur industrie
Aandeel sector in totale werkgelegenheid
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde Prov. Antwerpen
constructie
Prov. Vlaams-Brabant
handel ICT
1 financieel 400
real estate
300 250service 200publiek 200 150overige 100 100 50 0 0
3
Milaan-Turijn
Rh¶ne-Alpes Catalu±a Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 1 500 1000 400 800 300 600 200 400 100 Kopenhagen-Malmö 4 0 200 0 2
Brussels Hoofdstedelijk Gewest Piemonte Zurich
Prov. Antwerpen
2
total Lombardia Zuid-Holland (+Schiphol) toaal
Prov. Vlaams-Brabant 100 Piemonte 1 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 80 400 Lombardia 60 300 totaal totaal 40 Zuid-Holland 200 Zuid-Holland 20 100 0 0
1 200 Zuid-Holland (+Schiphol) 600 150 500 100 400 300 50 200 4 0 100 0
Kopenhagen-Malmö
3
Antwerpen Brussel MilaanTurijn
Lyon Barcelona
2
3 Antwerpen Brussel
3
Manchester-L
Piemonte
Lombardia Cataluna Wien 500 400 100 300 80 200 60 40 100 20 0 Bronnen: 0
Bordeaux
Zuid-Holland (+Schiphol) Provincie ZuidBratislavsky kraj totaal
Eurostat en OECD
Holland
1 1 Zuid-Holland 500 100(+Schiphol) 80 400 60 300 40 200 20 100 4 0 0
Aquitaine
Lombardia Zuid-Hollandtotaal Zuid-Holland
2
toal Aquitaine
1 Provincie Zuid400 1 120 Holland 300 100 80 200 60 100 40 200 0
Piemonte
3
Madrid
Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 200 150 100 50
2
4
0
1 500 400 300 200 100 0
1
Centrum Centraal Station
Christianshavn
M1 Ă˜restad
luchthaven KASTRUP LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
KOPENHAGEN
0 km
M1 metroline Orestad
3 km
Universiteit LUND
Centraal Station Centrum
KOPENHAGEN Øresund brug
MALMÖ
0 km
59
luchthaven MALMÖ
3 km
Verbinding tot Copenhagen Airport over Øresund brug verbeteren
ANTWERPEN-BRUSSEL
61
4
AMSTERDAM
Haven
3
1
6 ANTWERPEN 7 CS
6 5 Luchthaven Antwerpen
Mechelen
Atomium 1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
2 BRUSSEL
6
Luchthaven Zaventem NATO
CS UN Brussel 0 km
PARIJS
20km
Bevolking regio: 4 047 682 inw. Gebied regio: 5 089,65 km2 Banen regio: 62% GDP per capita regio: 32 810 euro/inw. Strategie Uit Regeringsakkoord Vlaamse Regering, 20142019: “Het Mobiliteitsplan Vlaanderen wordt afgewerkt en goedgekeurd in samenhang met het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen en het Klimaatbeleidsplan. Het geeft aan hoe we via een duurzaam langetermijnbeleid inzake mobiliteit en openbare werken vorm zullen geven aan de uitdagingen op vlak van bereikbaarheid, veiligheid, toegankelijkheid, duurzaamheid en leefbaarheid. We werken op basis daarvan actieplannen uit, ook op korte termijn (2020), middellange en lange termijn. Onderwerpen in de strategie zijn: - Investeren in een samenhangend en krachtig vervoersnetwerk; - Verknoping van netwerken; - Intelligente mobiliteit; - Onderhoud van het wegennet; - Investeringen in fietsbeleid – kwaliteitsvol fietsroutenetwerk; - De Lijn – basisbereikbaarheid; - Investeringen in De Lijn – voorrang aan de reiziger; - Ontsluiting bedrijventerreinen; - Investeringen in spoorvervoer / NMBS – voorrang aan de reiziger; - Investeringen in de optimale ontsluiting van de havens; - Investeringen in een betrouwbaar, efficiënt en slim waterwegennetwerk; - Antwerpen en grote infrastructuurwerken inclusief Masterplan Ring rond Brussel.”
Projecten De volgende investeringen zijn prioritair uit te werken: 1) Brabo II, de Noorderlijn te Antwerpen (INVESTEREN) 2) Drie prioritaire tramlijnen van het Brabantnet: ringtram tussen Jette en Zaventem, Brussel Airport - Brussel, Willebroek – Brussel (INVESTEREN) 3) Bouw van Deurganckdoksluis verzekert de toegang tot de haven van Antwerpen (INVESTEREN) 4) Inzetten op een verbeterde bereikbaarheid via de waterweg. Bij de uitbouw en versterking van het waterwegennet ligt de focus op de verdere uitbouw van het Albertkanaal, de Schelde, het Zeekanaal Brussel-Schelde (OPTIMALISEREN) 5) De verhoging van 15 bruggen over het Albertkanaal wordt gradueel uitgevoerd van Antwerpen richting Luik (OPTIMALISEREN) 6) Antwerpen en grote infrastructuurwerken inclusief Masterplan Ring rond Brussel: De meest probleemoplossende infrastructuurprojecten uitvoeren om de huidige verkeers- en vervoersnetwerken nog performanter, efficiënter en meer samenhangend te maken (OPTIMALISEREN) De prioritaire PPS-infrastructuurprojecten zijn: - Oosterweel, R11 bis en A102 (INVESTEREN) - Verbetering ring om Brussel (OPTIMALISEREN) De volgende verbindingen verder onderzoeken: 7) Premetrokoker onder de Kerkstraat - Pothoekstraat te Antwerpen: onderzoek naar de optimale benutting van de bestaande ongebruikte premetrokoker (OPTIMALISEREN) Bron: http://www.vlaanderen.be/nl/overheid/vlaamse-regering/regeerakkoord-van-de-vlaamse-regering-2014-2019
63
ANTWERPEN - BRUSSEL dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+12,5% Brussel +12% regio +8% Antwerpen 0
-10% 2012
2000
1990
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+18% Brussel +17% regio +13% Antwerpen
0
-30% 2012
2000
1990
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
+0,5% regio -1% Antwerpen -2% Brussel
0
-20% 2012
2000
1990
Groei passagiersvervoer +100%
+14% auto
0
-12% lucht
-80% 2012
2000
1990
Groei vrachtverkeer +80%
+42% water +30% vrachtwagen 0
-40%
-30% lucht 1 1990
2
3
4
5
2000
(1) Opening Kallosluis, 1990 | (2) Opening Liefkeshoektunnel Antwerpen, 1991 | (3) Opening Deurganckdok, 2005 (4) Doorgaande HSL Antwerpen-Centraal, 2007 | (5) Opening Diabolo tussen Mechelen en Brussels Airport, 2012
2012
Hovedstaden Sydsverige
Bremen
250 200 150 100 50 0
1
100 1 80 60 40 20 0
600
totaal
400
Zuid-Holland
200
GDP/ hoofd bevolking
3
Oresund region
2
120 100 100 80 80 60 40 60 20 40 0 20 0
water, passagiers
Bremen-Hamburg Lyon
1000 Liverpool Prov. Vlaams-Brabant totaal 800 Zuid-Holland (+Schip Brussels Hoofdstedelijk Gewest 600 400 totaal 200 200 Zuid-Holland (+Schiphol) 0 150
lucht, passagiers
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
0
2
3
Hovedstaden 1 Prov. Antwerpen Sydsverige 1200
Hamburg 500Antwerpen Brussel Series3 totaal Zuid-Holland 400 Rhone-Alpes Zuid-Holland 300 dichtheid(+Schiphol) Prov. Vlaams-Brabant bevolking in regio 200 Prov. Antwerpen Zuid-Holland (+Schiphol) 100800 Brussels Hoofdstedelijk Gewest 0
100
3
50 0
Helsinki- T weg, passagiers
Oresund Region Antwerp-Brussels
bevolking
Prov. Antwerpen
Prov. Antwerpen
400
3
250 200 150 100 50 0
300 200 100 0
CataluÂąa Zuid-Holland 1000(+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 800 1 500 600 400 400 300 200 2000 100 4 0
maaswijdte spoorwegnet
2
Brussels Hoofdstedelijk Gewest totaal Piemonte Zuid-Holland Lombardia
100 801 400 60 30040 20020 100 0
totaal Zuid-Holland
Lombardia(+Schiphol) Zuid-Holland 600 1 500 toaal 200 400 Zuid-Holland 150 300(+Schiphol) 200100 100 0 50
0
2
dichtheid stations in bebouwd gebied
4
water, vracht
0
weg, vracht
3
Antwerpen Brussel
Lyon Barcelona
Brussels Hoofdstedelijk ZurichGewest totalPiemonte
lucht, vracht
2
Antwerpen Brussel Milaan- Turijn
Manchester-Live
3 agricultuur industrie
3
Aandeel sector in totale werkgelegenheid
Aandeel sector in Bruto Piemonte Toegevoegde Waarde
constructie ICT financieel real500 estate
400 service
100 300 publiek 80 200 overige 60 100 40 0 20 0
Lombardia
Piemonte
handel
Cataluna Bordeaux Wien 1 Zuid-Holland 500 (+Schiphol) Bratislavsky kraj 400 totaal 3001 100 Zuid-Holland (+Schiphol) 200 80 100 60 40 0 4
3
20 Antwerpen-Brussel 0
Lombardia totaal Aquitaine Zuid-Holland Zuid-Holland
120 100 80 60 40 20 0
1
400
toal Madrid 1 Aquitaine 500 Zuid-Holland (+Schiphol) 400 Zuid-Holland (+Schiphol) 300 1 200 200 150 100 100 0
1
300 200 100 0
50
Antwerpen-Brussel
2 2
3
2
3
Milaan-Turijn
Barcelona Wenen- Bratislava
4 3
2
0
Zurich
Bordeaux Milaan-Turijn
3
3
Wien
Aquitaine
Bratislavsky kraj 1 Nord - Pas-de-Calais 1200 dichtheid bevolking in regio totalProvincie Zuid1000 Holland 800 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 600 400 200 0
1 1200 100 1000 800 80 600 60 400 40 200 GDP/ 20Eurostat hoofd 0 Bronnen: en OECD bevolking 3 0
65
Milaan-Turijn
RhÂśne-Alpes 1
Prov. Vlaams-Brabant
Prov. Vlaams-Brabant
dichtheid stations in de regio
Zuid-Holland
dichtheid bevolking in 2bebouwd gebied water, passagiers
Aquitaine lucht, passagiers 1 Provincie Zuid200 Holland
150 100 50
1 250 Zuid-Holland (+Schiphol) 200 150 100 50 0
0 3 weg, passagiers
AMSTERDAM
Antwerpse haven
ANTWERPEN
A102
benutten Premetrokoker
HSL station Antwerpen Centraal
R11 BRUSSEL LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
ANTWERPEN
Luchthaven Antwerpen
0 km
HSL- station Antwerpen-Centraal
2 km
AMSTERDAM
Deurganckdoksluis
Antwerpse Haven
A102
0 km
67
nieuw stedelijk gebied
ANTWERPEN
6 km
BRUSSEL
Albertkanaal optimaliseren
Luchthaven Antwerpen
LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
ANTWERPEN
Diabolo viaduct
Atomium Luchthaven Zaventem
NATO
BRUSSEL Tunnel Schuman Josaphat Centraal Station UN Brussel 0 km
3 km
PARIJS
BRUSSEL
Tunnel Schuman Josaphat
km
In de grootregio Antwerpen, Gent, Brussel en Leuven woont 40% van de Belgische bevolking op 14% van het grondgebied. Het is een gebied met grote potenties – veel werk, internationaal goed ontsloten, veel voorzieningen die kunnen wedijveren met het buitenland – maar ook grote uitdagingen: congestie, hoge woonprijzen, versnippering. De regio staat onder druk, en die druk zal alleen maar toenemen als de bevolking groeit. Er is behoefte aan een regionale strategie om hierop een antwoord te bieden. Met het beleidsproject ‘Metropolitaan Kerngebied’, dat van september 2013 tot 2015 zal lopen, wil Ruimte Vlaanderen een fris ruimtelijk verhaal schrijven voor deze regio. Hierbij wordt de Noordrand van Brussel meer in detail bekeken. De twee schaalniveaus (regionaal en lokaal) zijn voortdurend met elkaar in een ruimtelijk pingpongspel verwikkeld. We passen planologische concepten voor het Metropolitaan Kerngebied toe op het testgebied van de Noordrand. Andersom trekken we lessen uit de concrete ervaringen met gebiedsontwikkeling in de Noordrand en passen deze elders in het kerngebied toe. Op zowel lokaal als regionaal vlak worden hierbij twee sporen gehanteerd, namelijk visie en realisatie. De motor van dit project is een partnerschap waarbinnen actoren met terreinkennis en/of belangen in het gebied zich engageren tot reflectie en realisatie. Het is geen vrijblijvende oefening: lopende processen worden bijgestuurd in functie van nieuwe inzichten uit de visievorming, opportuniteiten worden aangegrepen en beslist beleid wordt in vraag gesteld indien nodig. Streefdoel van dit project is om het metropolitaan kerngebied uit te bouwen tot een plek die de concurrentie aan kan met andere sterk verstedelijkte
gebieden in Europa. Zo willen we een bijdrage leveren aan de ViA-doorbraak (Vlaanderen in Actie) van het Groen Stedengewest. Het project bestudeert twee schaalniveaus: een regionaal niveau met het metropolitaan kerngebied dat de regio Antwerpen, Brussel en Leuven omvat en een lokaal niveau dat de Noordrand omhelst, meer bepaald de gemeenten Vilvoorde, Machelen, Zaventem, Parking-C op grondgebied van Grimbergen, de Heizelvlakte op grondgebied Brussel, Neder-Over-Heembeek, Haren, Evere en Schaarbeek. Ieder schaalniveau kent een spoor “visie” en “realisatie”. Op schaal van het metropolitaan kerngebied wordt voor de visievorming gesteund op het beleidskader, dat volgt uit het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Het beleidskader bestaat uit twee beleidssporen die zich richten op een stedelijke en een open-ruimte netwerk. Deze twee beleidssporen worden vertaald in vijf strategische doelstellingen. Om het metropolitaan kerngebied uit te voeren, wordt beroep gedaan op Europese fondsen (GTI – Geïntegreerd Territoriale Investering). Wat het lokale niveau betreft, wordt voor de visieontwikkeling een nieuw instrument gebruikt: het Territoriaal OntwikkelingsProgramma (T.OP). De bedoeling van dit instrument is om belanghebbende partners binnen de Noordrand samen te brengen. Vanuit gemeenschappelijke doelstellingen wordt gewerkt aan een programma van acties en realisaties op korte en middellange termijn. Voor de realisatie wordt een monitor van lopende projecten opgestart.
Bron: https://www.ruimtevlaanderen.be/topnoordrand
69
Metropolitaan Kerngebied
Diabolo Viaduct
71
KEULEN-BONN
73
Chempark Leverkusen
Niehler haven
KEULEN
1
ICE treinstation Luchthaven Keulen / Bonn
2
BONN 1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
0 km
15 km
Bevolking regio: 3 127 978 inw. Gebied regio: 7 269,43 km2 Werkgelegenheid regio: 69% GDP per capita regio: 30 180 euro/inw Strategie Uit Masterplan Grün 3.0, 2013: “De ligging van deze regio op het kruispunt van Europese verkeers- en vervoerscorridors, in combinatie met het grote aantal industriële locaties in de regio, zorgen voor veel doorgaand verkeer en vrachtverkeer. Prognoses gaan ervan uit dat dit in de toekomst alleen nog maar verder zal gaan stijgen. Het gevolg is dat de concurrentie tussen het doorgaand verkeer en goederenverkeer aan de ene kant en het dagelijkse woon-werkverkeer binnen de regio over de weg en het spoor aan de andere kant in de toekomst alleen maar groter zal worden. Ruimtelijke conflicten tussen verkeers- en woningbouwontwikkelingen zullen toenemen. In de meer afgelegen delen van de regio hebben aanhoudende demografische veranderingen zowel een ouder wordende bevolking als minder ingrijpende veranderingen in de stedelijke structuur tot gevolg. Mobiliteit, infrastructuur en openbare diensten zullen binnen deze structuur op middellange termijn worden georganiseerd door een samenwerking tussen verschillende gemeentes. Ondanks de landelijke kenmerken van deze gebieden vervullen zij ook een belangrijke regionale functie: naast wonen gaat het hier vooral om recreatie, en aanvoer en recyclage van producten. Welk profiel en welk toekomstperspectief kunnen worden ontwikkeld voor deze deelgebieden? Welke kwaliteiten en specifieke talenten moeten hier worden bevorderd? De optimalisatie en de duurzame ombouw van het regionale mobiliteitsnetwerk is in het licht van de toekomstige residentiele ontwikkelingen een strategische opgave. Bovendien heeft een slimme vormgeving van het regionale mobiliteitssysteem de potentie voor significante CO2-afname in de toekomst. De energietransitie en de bijbehorende benodigde ruimte voor wegen, windmolens en biomassa zal verstrekkende gevolgen hebben voor de cultureel-historische kwaliteiten van de landschappen in de regio. Het zal met name gevolgen hebben voor de meer rurale gebieden van de regio. De energietransitie brengt hier grote uitdagingen maar ook grote kansen met zich mee.
Hoe zien ruimtelijke toekomstvisies er voor deze regio uit? Gebaseerd op mobiliteits-, vestigings,- en cultuurlandschappelijke ontwikkelingen en tegen de achtergrond van het integreren van de verschillende ontwikkelingsguitdagingen van de deelgebieden? En hoe kan dit de hele regio helpen om de internationale concurrentiepositie te versterken?” Projecten 1) Op een prominente locatie tegenover de historische binnenstad van Keulen ontstaat door de Rijn Boulevard, een representatieve plaats voor de stad en de regio (INTEGREREN) 2) “Mobile-in-Rijnland” bundelt alle beschikbare en relevant informatie rondom mobiliteit in de Keulen / Bonn regio en maakt deze, via diverse media, voor iedereen vrij beschikbaar (OPTIMALISEREN)
75
KEULEN - BONN dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer
Bron: http://www.region-koeln-bonn.de/de/themen/ integrierte-raumentwicklung/index.html
Mobil im Rheinland
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+4% regio +3,5% Keulen +1,5% Bonn
0
-10% 1990
2012
2000
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+3% regio +1,5% Bonn -2% Keulen
0
-30% 1990
2012
2000
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
+19,5% regio
0
+1% Bonn +0,5% Keulen
-20% 1990
2012
2000
Groei passagiersvervoer +100%
+46% lucht +3% auto
0
-80% 1990
2012
2000
Groei vrachtverkeer +80%
+61% lucht
+16% vrachtwagen 0
-40%
1 1990
2000
(1) Opening station Kรถln Bonn Airport met ICE verbinding, 2004 | (2) Aanvang Rheinboulevard, 2010
2 2012
Köln Bonn
Frankfur
Etelõ-Suomi
Köln Zuid-Holland
dichtheid bevolking in regio
1000 800 600 400 200 0
1
Eesti totaal
lucht, passagiers
100
100 Zuid-Holland (+Schiphol)
50
50
3
1 Zuid-Holland (+Schiphol) 120 100 80 60 40 20 4 0
150
150
GDP/ hoofd bevolking
Koln
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
0
2
0
water, passagiers
weg, passagiers
Keulen- Bonn
Helsinki- Talinn
3
bevolking
Etelõ-Suomi Eesti
100 80 60 100 40 80 20 60 40 0 3
dichtheid totaal stations in Greater Manchester de regio Zuid-Holland (+Schiphol) Stockholm Merseyside 300 totaal 250 2001 Zuid-Holland (+Schiphol) 200150 100 150 50 100 0
1
20 0
2
lucht, vracht
Keulen
Zuid-Holland
50
maaswijdte spoorwegnet
4
1 200 200 100 150 0 100
0 2
0
dichtheid stations in bebouwd gebied
water, vracht
weg, vracht
3
Keulen- Bonn
KeulenBonn Stockholm
2
4
50
3
0
Frankfu
77
Helsinki-Talinn Manchester- Liverpool
Koln Stockholm Baskenland 1 400 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 300
100 80 1 1000 60 800 40 600 20 400 0 200
Zuid-Holland Stockholm
3
Aandeel sector in totale werkgelegenheid Greater Manchester
agricultuur industrie constructie
Merseyside
handel financieel
Zuid-Holland Zuid-Holland (+Schiphol) (+Schiphol)
100 1 real estate 10080 8060 publiek 6040 overige 40 20 20 0 0 service
150 400
2
Zurich Manchester-Liverpool
4
300 100 200 50 100 Keulen-Bonn 00
3
200
Stockholm Dusseldorf Zuid-Holland Zuid-Holland
11
3
Stockholm
totaal Zurich Duisburg-Dusseldorf
ICT
3
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
150 100 50 0
100 1 80 60 40 20 0
Dusseldorf Parijs Zuid-Holland (+Schipho Zuid-Holland (+Schiphol)
1
1 600400 500300 400 300200 200100 100 0 0
Keulen-Bonn
2
3
3
2
2
Duisburg-Dusseldorf Stockholm
2
3
Baskenl
Stockholm 3
Comunidad de Madrid Zurich
Zuid-HollandDublin (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) Provincie Zuid-
1 1 250100 20080 15060 10040 5020 0 0
Holland
Bronnen: Eurostat en OECD
33
2 2
1 400 1 120 300 100 200 80 60 100 40 20 0
Dusseldorf Istanbul Southern and Eastern Zuid-Holland (+Schipho Zuid-Holland (+Schiphol)
1
Dusseldorf
Provincie 100 1 ZuidHolland 250
Southern and Eastern Zuid-Holland
80 20060 15040 10020 50 0 0
Zuid-Holland
3
4 2
500 400 300 200 100 0
1 150
100 50 0
Niehler haven
KEULEN Rheinboulevard
Luchthaven Keulen / Bonn
LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
KEULEN
ICE treinstation 0 km
BONN
Rheinboulevard
3
Luchthaven Keulen / Bonn
79
BONN
0 km
BONN
2 km
ICE station Kรถln Bonn airport
Sky train D端sseldorf Airport
81
SAN FRANCISCO-OAKLAND
83
BERKELEY OAKLAND
2 SAN FRANCISCO
5
Oakland luchthaven
1
Internationale luchthaven SF
1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
Stanford universiteit
0 km
20 km
Bevolking regio: 6 918 280 inw. Werkgelegenheid regio: 62% GDP per capita regio: 42 920 euro/inw
Strategie Uit Plan Bay Area, Strategy for A Sustainable region, 2013: “Binnen de lange termijn planning gaat veel aandacht naar vragen over de ‘big-picture’; Moet de regio zich richten op het uitbreiden van het mobiliteitssysteem of op behoud van wat er al is? Moet de regio investeren in meer openbaar vervoer voor toekomstige generaties of de nadruk leggen op snelwegprojecten om het leven van de huidige automobilist te verbeteren? Hoewel stedelijke planners deze vragen adresseren met verschillende scenario’s, is het ‘Plan Bay Area’ ook gebaseerd op de betrokkenheid van de Metropolitan Transportation Commissiom (MTC) om individuele projecten te evalueren en er zo voor te zorgen dat geld wordt toegewezen aan de meest rendabele projecten die bijdragen aan een meer duurzame toekomst voor de regio. Om de grote infrastructurele projecten onder de loep te kunnen nemen heeft MTC een project prestatie-evaluatie uitgevoerd, waarin miljarden dollars aan potentiële mobiliteitsprojecten zijn onderzocht om de best presterende investeringen in de regio te identificeren. Elk groot project werd geëvalueerd op basis van twee criteria. Het eerste criterium is de kosten-baten verhouding, dit brengt de kosteneffectiviteit van het project in beeld. Het tweede criterium is een score, die de bijdrage van het project aan het bereiken van de tien prestatiedoelstellingen uit het ‘Plan Bay Area’ meet. Omdat alle projecten in de regio consequent werden geanalyseerd, gebruik makend van het regionale verkeersmodel, konden goed presterende projecten worden geprioriteerd voor regionale financieringsmogelijkheden.” Projecten 1) BART Metro Programma, inclusief Bay Fair Connection & Civic Center Turnback (Optimaliseren) 2) Treasure Island rekeningrijden (Optimaliseren) 3) Rekeningrijden pilot (Optimaliseren) 4) Freeway Prestatie Initiative (Optimaliseren) 5) SFMTA Transit Effectiviteit Project (Optimaliseren) 6) Van Ness Avenue BRT (Investeren) 7) Better Market Street (Optimaliseren)
Bron: http://files.mtc.ca.gov/pdf/Plan_Bay_Area_FINAL/Plan_Bay_Area.pdf
SAN JOSE
85
SAN FRANCISCO - OAKLAND dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer
SFMTA Transit Effectiveness Project
LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
SAN FRANCISCO
Centraal Station
0
Bay Area Rapid Transport (BART)
1,5 km
BERKELEY SAN FRANCISCO BART BART
87
Centraal Station
0
OAKLAND
1,5 km
BERKELEY BART
LEGENDA binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
BERKELEY
0 km
OAKLAND
1,5
Highest-Performing Transportation Projects, Ranked by Benefit/Cost (B/C) Ratio and Target Score
Project Name
County
Benefit/ Cost Ratio
Overall Targets Score
Project Capital Costs* (Million $)
Project Description
1
BART Metro Program (including Bay Fair Connection & Civic Center Turnback)
Multi-County
>60
8.5
650
Increases the efficiency of BART in the urban core by constructing new turnbacks and providing new express train service.
2
Treasure Island Congestion Pricing
San Francisco
59
4.0
59
Charges a $5 toll for residents to enter/exit Treasure Island during peak hours; net revenues designated for transit service.
3
Congestion Pricing Pilot
San Francisco
45
6.0
102
Charges a $3 toll to enter/exit the northeast quadrant of San Francisco during peak hours; net revenues designated for transit service.
4
AC Transit GrandMacArthur Bus Rapid Transit (BRT)
Alameda
18
5.5
36
5
Freeway Performance Initiative
Regional
16
4.0
2,991
Maximizes the efficiency of the roadway network through arterial signal coordination and freeway ramp metering.
6
Intelligent Transportation System (ITS) Improvements in San Mateo County
San Mateo
16
4.0
66
Maximizes the efficiency of the roadway network through arterial signal coordination and freeway ramp metering.
7
ITS Improvements in Santa Clara County
Santa Clara
16
4.0
320
Maximizes the efficiency of the roadway network through arterial signal coordination and freeway ramp metering.
8
Irvington BART Station
Alameda
12
5.5
123
Constructs a new infill BART station in the Irvington district of Fremont.
9
SFMTA Transit Effectiveness Project
San Francisco
11
7.5
157
Improves reliability and reduces travel times on key Muni bus corridors through signal prioritization and bus lanes.
10
Caltrain Service Frequency Improvements (6-Train Service during Peak Hours) + Electrification (SF to Tamien)
Multi-County
5
7.5
848
Electrifies the Caltrain line and purchases additional train vehicles to provide faster, more frequent service during peak hours.
11
BART to San Jose/Santa Clara (Phase 2: Berryessa to Santa Clara)
Santa Clara
5
7.0
4,094
Extends BART from the Phase 1 terminus in Berryessa (North San Jose) through a new BART subway to Alum Rock, Downtown San Jose, Diridon Station, and Santa Clara.
12
Van Ness Avenue BRT
San Francisco
6
6.5
140
Constructs a bus rapid transit line with dedicated lanes along the Van Ness corridor in San Francisco (from Lombard to Mission).
13
Better Market Street
San Francisco
6
6.0
200
Increases transit speeds along San Francisco’s Market Street between the Embarcadero & Octavia by restricting auto traffic on the corridor.
Constructs a bus rapid transit line along the Grand Avenue and MacArthur Avenue corridors in Oakland, providing faster service for AC Transit Line NR.
*Project costs as analyzed (in year of expenditure $).
116
Plan Bay Area
89
T A B L E 2 7:
BARCELONA
91
5 1 centraal station
1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
4 Forum
3 2
BARCELONA
haven vliegveld Barcelona 0 km
15
BARCELONA
dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 7 318 513 inw. Gebied regio: 32 219,43 km2 Werkgelegenheid regio: 59% GDP per capita regio: 23 550 euro/inw
Strategie
“Het Metropolitaan Agentschap voor Stedelijke Ontwikkeling en Infrastructuur (AMDUI) is opgezet door Barcelona’s City Council, met medewerking van negen openbare aandeelhouders waaronder de ‘Metropolitan Area of Barcelona’, de haven en het vliegveld van Barcelona, en het ‘Consortium for Barcelona’s Free-trade Zone’.
Projecten
1) Transformatie van de Sagrera gebied. Richtlijnen voor het spoorwegen systeem en nieuwe station. Richtlijnen voor stedelijke transformatie (Investeren) 2) Hogesnelheidstrein toegangen tot het station Sants. Ontwerp van Spoorwegen. Overwelven en plannen Sants, Park boven busstation (Investeren) 3) Project voor het ondergronds aanleggen van de “Ronda del Mig” snelweg en de herinrichting van de Plaza Cerdá en zijn omgeving (RC) 4) Analyse van alternatieven voor de nieuwe layout van de weg N11 in Maresme (Investeren) 5) Spoorwegverbinding naar Frankrijk (Investeren) 6) Energie Plan, Kwaliteit en Klimaatverandering
93
In de loop der jaren hebben de belangrijkste projecten van dit agentschap, onder leiding van Josep Acebillo en de verschillende bestuurders die aan het hoofd van deze organisatie stonden, zich gericht op het grootstedelijke gebied en de grootschalige projecten die de stad hebben getransformeerd. De omvang van deze projecten, die zich tegelijkertijd richten op infrastructurele, stedenbouwkundige en milieu-opgaves, is veranderd van een specifieke praktijk in een erkende benchmark. De transformatie van Barcelona heeft gezorgd voor meerdere kansen om complexe stedelijke fenomenen op een unieke manier te begrijpen. (….) De grootschalige projecten zijn steeds meer benaderd vanuit een integraal perspectief. Er is rekening gehouden met de toenemende complexiteit van het stedelijk weefsel, zonder de focus op de concrete problemen die moesten worden opgelost te verliezen, terwijl tegelijkertijd gestreefd is naar het creëren van operationele voorstellen. De door het agentschap uitgevoerde projecten zijn altijd geleverd met de garantie van een prestigieus multidisciplinair team van architecten, stedenbouwkundigen, ingenieurs, geografen, economen en biologen.”
Bron: http://www.bcnregional.com/en/
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+18% regio +14% Barcelona
0
2012
2000
1990
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+20% regio +18% Barcelona 0
-30% 2012
2000
1990
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
0
-11% regio -15% Barcelona -20% 2012
2000
1990
Groei passagiersvervoer +100%
+86% lucht
+18% auto 0
-40% water -80% 2012
2000
1990
+80%
+28% water +22% vrachtwagen +8% lucht
0
-40%
3 4
2
1 1990
2000
2012
(1) oplevering Rond Del Mig, 1997 | (2) hogesnelheidstrein verbinding naar Madrid, 2008 | (3) hogesnelheidstrein verbinding naar Frankrijk, 2013 | (4) oplevering tunnel tussen Sagrera en Sants Station, 2013
Noord-Brabant
50
3
2 GDP/
0 3
Barcelona Stuttgart Zuid-Holland (+Schiphol) 1 dichtheid Zuid-Holland (+Schiphol) bevolking in regio 600 500 400 250 300 200 200 150 100 100 0 50 0
hoofd bevolking
Eindhoven Stuttgart
3
2
Rhone-Alpes Zuid-Holland Cataluna
400 lucht,
Zuid-Holland
300 250 200 200 100 150 100 0 50 0
3 water, passagiers
Lyon
Catalu±a Zuid-Holland (+Schiphol) 1000 Zuid-Holland (+Schiphol) 800 1 500 600 400 400 300 200 200 1000
passagiers
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
2
Milaan-Turij Rh¶ne-Alpes
1
2
Lyon Barcelona
4
0
weg, passagiers
Antwerpen Bru 3
bevolking
dichtheid
Stuttgart in Inner Londonstations de regio 100 150 80 60 100 40 20 50 0 0
Wenen Bratislava
1
Outer London (+Schiphol) Zuid-Holland 800 totaal
600
1 Zuid-Holland (+Schiphol) 400 400 200 300 0 200 maaswijdte spoorwegnet
3
2
100 4
industrie
Zuid-Holland Wien Bratislavsky kraj totaal Zuid-Holland
dichtheid stations in bebouwd gebied
2
constructie
Wien
handel
Bratislavsky kraj
Inner LeipzigLondon
Lille
financieel
100 80 60 100 publiek 40 80 overige 60 20 40 0 20 0
real estate
120 service
Zuid-Holland (+Schiphol) Outer London 1 1200 1000 total 800 600 120 Zuid-Holland 100 400(+Schiphol) 200 80 0 60 40 20 0 3
Leipzig
1200 1 100 1000 800 80 600 60 400 40 200 20 0 0
GDP/ hoofd bevolking
3
3 Bronnen: Eurostat en OECD
Zuid-Holland (+Schiphol) 500 400 Provincie Zuid300Holland 200 100 0
2
Bratislavsky kraj Nord - Pas-de-Calais 1 total 1200dichtheid bev 1000 (+Schiphol Zuid-Holland Zuid-Holland 800 (+Schiphol) 600 400 200 0
3
2
Lille Barcelona WenenBratislava
Leipzig 100 80 60 40 20 0
3
Wien
totaal Nord - Pas-de-Calais Zuid-Holland Zuid-Holland
Barcelona
1
Milaan-T
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
Wenen- Bratislava
London
20 0
4weg, vracht 3
water, vracht
Barcelona Wenen- Bratislava
3 Aandeel sector in totale werkgelegenheid
ICT
Cataluna Bordeaux Wien Zuid-Holland (+Schiphol) 1 Bratislavsky 500 kraj totaal4001 100 300 Zuid-Holland (+Schiph 80 200 60 100 40 0
500 400 100 300 80 200 60 100 40 0 20 0
Barcelona
London Stuttgart agricultuur
0
lucht, vracht
Catalu±a
95
1 100 80 60 1 40150 20 0100
2
Bordeaux bevolking
Nord - Pas-de-Calais Nord - Pas-de-Calais Zuid-Holland
150
dichthei Zuid-Holland (+Schiphol
100 Provincie Zuid50 Holland
0
maaswijdte spoorwegnet
Sagrera station
97
GENEVE-LAUSANNE
99
GENEVE - LAUSANNE
dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 1 503 500 inw. Gebied regio: 8 315,62 km2 Werkgelegenheid regio: 71% GDP per capita regio: 30 481 euro/inw.
Strategie
“Dankzij een economische- en bevolkingsgroei in de afgelopen 10 jaar, die ruim boven het landelijke gemiddelde lag, heeft de, vanuit de federale overheid aangelegde, mobiliteitsinfrastructuur van de Metropole lémanique het sterker te verduren gehad dan vooraf gepland. De as Lausanne–Genève–vliegveld is de drukste van Zwitserland, zowel over het spoor als over de snelweg. Deze observatie motiveerde de twee Kantonregeringen van Vaud en Genève in 2009 om een raamovereenkomst te ondertekenen met daarin een prefinanciering voor dringende werkzaamheden. Dit programma heeft in 2010 geresulteerd in een overeenkomst tussen de ‘CFF’ en het ‘l’Office fédéral des transports’ rondom het Genève 2030 programma, waardoor reizigers nu al profiteren van de eerste effecten van een verhoging van de capaciteit van 30% tussen de twee steden rondom het meer van Genève.
FRANKRIJK
Beide regionale overheden zijn ervan overtuigd dat alleen de complementariteit tussen het spoor en de weg het mogelijk maakt om te reageren op de uitdagingen rondom mobiliteit en daarmee het behoud van de kwaliteit van leven en de economische concurrentiepositie van het tweede economische centrum van het land. Het onderkennen van een gemeenschappelijke toekomst is de uitdaging die Vaud en Genève gezamenlijk aan moeten gaan, in nauwe samenwerking met de Confederatie.”
3
Projecten
1) De uitvoering van de Traversée du Lac 2030 (Investeren) 2) Vijf aanpassingen of nieuwe knooppunten 2020 (Optimaliseren/Investeren) Verbreding snelweg naar 2x3 rijstroken (Optimaliseren) 3) tussen Coppet en de luchthaven 4) tussen de luchthaven en Bernex
luchthaven
1 United Nations GENEVE
4
FRANKRIJK Bron: http://www.metropolelemanique.ch/documents/index.html#rail-route-service-mobilite
OOSTENRIJK
101
LAUSANNE
1 1 1
0 km
15 km
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+17% Genève +16% regio
0
-10% 1990
2000
2012
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+3% regio 0% Genève
0
-30% 1990
2000
2012
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
0
-2% Genève -5% regio
-20% 1990
2000
2012
Groei passagiersvervoer +100%
+79% lucht
+16% auto
0
-80% 1990
2000
2012
Groei vrachtverkeer +80%
+32% vrachtwagen +14% lucht 0
-40% 1990
2000
2012
Geneva
Breme
dichtheid bevolking in regio
Region Iemanique Zuid-Holland
200 100 50
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
0
Zuid-Holland (+Schiphol) 1 250 200 150 100 50 4 0
100 80 60 40 20 0
150
GDP/ hoofd bevolking
Region lemanique
lucht, passagiers
water, passagiers
weg, passagiers
Geneve-Lausanne 3
bevolking
dichtheid stations in de regio
lucht, vracht
Eindhoven Region lemanique Noord-Brabant Zuid-Holland Zuid-Holland
400
4
maaswijdte spoorwegnet
100 80 1 100 60 80 40 60 20 40 0 20
industrie constructie
dichtheid stations in bebouwd gebied
weg, vracht
3
Stuttgart
service
300 2501 120 200 100 150 80 100 60 4050 20 0 0
publiek overige
4
Bremen 3
Noord-Brabant Stuttgart Barcel Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol)
1 100 80 60 1 150 40 20 100 0 50
Noord-Barbant
1
StuttgartZuid-Holland Zuid-Holland
0 Genève
3
1 600 500250 400200 300 150 200 100100 0 50 0
2
2
3
0
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
handel
real estate
34
2
Geneve-Lausanne Eindhoven
3
financieel
50
water, vracht
Aandeel sector in totale werkgelegenheid
ICT
0100
0
2
Geneve-Lausanne agricultuur
200150
103
300 1 120 200 100 100 80 600 40 20 0
Region lemaniqueLyon 1 Noord-Brabant Zuid-Holland (+Schiphol) 800 Zuid-Holland (+Schiphol) 600 1 400200
3
2
2
Eindhoven Stuttgart
Eindhoven
3
Lyon
3
Londen Provincie ZuidHolland 1
Bronnen: Eurostat en OECD
300 250 200 1000 150 800 100 600 50 400 0 200
Stuttgart Zuid-Holland Inner London Outer London totaal Zuid-Holland
Inner London Stuttgart
1 Provincie Zuid100Holland 150 80 60 100 40 50 20 00
Outer London Wenen Zuid-Holland (+Schipho totaal 800 Zuid-Holland (+Schiphol) 600 1 400 400 300 200 2000 100
PARIJS
105
Luchthaven Luchthaven
La DĂŠfense
1 2
3 4
5 PARIJS
Orsay
1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
Luchthaven
0 km
15
Populatie regio: 11 914 812 inw. Gebied regio: 11 937,05 km2 Werkgelegenheid regio: 66% GDP per capita regio: 37 690 euro/inw. Strategie Uit Île-de-France 2030, Défis, Project Spatial Régional, Objectifs, 2012: “Paris Métropole probeert gekozen vertegenwoordigers van de metropool hun standpunten over vraagstukken rondom mobiliteit en het verkeer op de schaal van het gehele grootstedelijke gebied en over andere diverse problematiek te laten delen. Er wordt gewerkt aan vier thema’s van belang voor mobiliteit en verkeer in het grootstedelijke gebied: (1) De regeling van het vervoer in Parijs: De Commissie stelt voor om een analyse te maken en voorstellen uit te voeren op basis van documenten van l’APUR, l’IAU et Paris Métropole, waarin de verschillende geplande netwerkprojecten te vinden zijn die door de regering en de lokale autoriteiten worden zijn gepland. Het doel is om te werken aan de ontwikkeling van een nieuwe reeks van ringwegen, die in het kader van het onderzoek een antwoord geven op de problematiek van de huidige grenzen van het vervoer in Ile-de-France. (2) Autowegen en gebieden: De Commissie ziet voor zich hoe, vanuit het stedelijk perspectief, de snelwegen die de grootstedelijke gebieden doorkruisen “Boulevards van de Metropool” kunnen worden. Dit door de problematiek van de bewegingen op de snelweginfrastructuur te integreren in het stedelijk gebied. (3) Eerlijke tarieven en de problematiek van het rekeningrijden: Rekeningrijden is door de Commissie geïdentificeerd als één van de mogelijkheden om inkomsten te genereren, om zo eerlijkere tarieven voor het openbaar vervoer te genereren en om het fonds voor infrastructurele projecten te ondersteunen. Daarnaast is het rekeningrijden ook een middel om in sommige gebieden het gebruik van alle vormen van mobiliteit te vereenvoudigen. (4) Vracht en logistiek: De Commissie heeft als doel gesteld om een nieuw stadsconcept te verkennen gebaseerd op een mix van stedelijke functies en rekening houdend met de ruimte voor logistiek binnen de ontwikkelingsprojecten. De betrokkenheid van economische actoren is cruciaal om grootschalige acties op dit gebied te kunnen uitvoeren.
De Kernvragen In het huidige debat rondom de grootstedelijke vervoersnetwerken van Parijs presenteert Paris Metropole in een aantal punten haar standpunt over vervoersnetwerken: - Zonder te wachten op de voltooiing van grote infrastructurele projecten is het dringend en noodzakelijk om de huidige beperkingen van het vervoer in Ile-de-France op te pakken door te werken aan de combinatie van een aanzienlijke toename van het aanbod van het vervoer en de massale vervanging van apparatuur (o.a. modernisering RER-lijnen). Dit alles in overeenstemming met het plan mobilisatie, dat in juni 2009 gelanceerd is door de regio en de departementen, en waarvan de uitvoering onmiddellijk zou moeten zijn. - Bij de financiering van vervoer, zowel in investering als exploitatie, moeten ook lichtere projecten in overweging worden genomen met een snelle en significante impact op het netwerk, zoals de meer lokale netwerken voor tram en bus. - Tenslotte moet er een verband worden gelegd tussen STIF, de vervoersautoriteit sinds de decentralisatie wet van 2004, en de SGP, gecreëerd door de wet van 3 juni 2010.” Projecten Mobiliteitsontwerp voor een leven minder afhankelijk van de auto: 1) De betrouwbaarheid en optimalisatie van het bestaande spoorwegnet 2) De ontwikkeling van een netwerk van ondergrondse metro in het hart van de agglomeratie 3) Realiseren van metropolitane boulevards en lanen 4) Op weg naar een netwerk van snelwegen flexibel en multimodaal 5) Trolley netwerk in woongebieden Mobiliteitsontwerp voor vrachtverkeer: 6) Het transportsysteem aantrekkelijk maken
Bronnen: http://parismetropole.fr/nos-chantiers/commissions/deplacements/article/deplacements http://prg-mup-idf.fr/actualite/sdrif-2013-unepremiere-version-en-ligne-seance-du-25-octobre-2012.html
107
PARIJS dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+8% regio +6,5% Parijs
0
-10% 1990
2000
2012
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+21% regio +19% Parijs 0
-30% 1990
2000
2012
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
0% regio 0% Parijs
0
-20% 1990
2000
2012
Groei passagiersvervoer +100%
+20% lucht 0
-5% auto
-80% 1990
2000
2012
Groei vrachtverkeer +80%
+48% lucht
0
-12% vrachtwagen
-40% 1990
2000
2012
3
Stockholm Parijs 100 180 200 60 150 40 100 20 0 50 0
3 3
1
Zuid-Holland (+Schiphol) dichtheid Dusseldorf bevolking 1 in regio 600 Zuid-Holland (+Schiphol) 400 500 400 300 300 200 200 100 100 0 0
GDP/ hoofd bevolking
3
2
PaĂ?s Vasco PaĂ?s Vasco
2
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
2
Stockholm Duisburg-Dusseldorf
1 lucht, 120 passagiers 100 80 400 60 300 40 20 200 0 100
Ile de France Zuid-Holland Zuid-Holland
Zuid-Holland (+Schiphol) Ile de France Zuid-Holland (+Schiphol)
0
3 water, passagiers
2
Baskenland Paris
Baskenland
weg, passagiers
bevolking
100 801 25060 20040 15020 100 0 50 0
3 3
Ile de France
dichtheid stations in de regio
1
Zuid-Holland (+Schiphol) Southern 150and Eastern Istanbul 1 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland 100 500 400 50 300 200 0 100 2 0
4
maaswijdte spoorwegnet
lucht, vracht
Zuid-Holland
dichtheid stations in bebouwd gebied
2
2
2
Duisburg-Dusseldorf Dublin
Ile de France Zuid-Holland (+Schiphol) Istanbul
500 400 1 150 300 200 100 100 50 0
Zuid-Holland (+Schiphol)
0 water, vracht
weg, vracht
3
2
Paris Istanbul
Paris
109
Istanbul Dusseldorf
3 agricultuur industrie constructie
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
Aandeel sector in totale werkgelegenheid Istanbul
handel
Zuid-Holland
1 Southern and Eastern 1200 1000 Zuid-Holland (+Schiphol) 800 600 400 200 0
ICT financieel1
real 150 estate service
100
publiek
50 overige
500 400 300 200 100 0
0 3
3
2
Dublin
Bronnen: Eurostat en OECD
Istanbul
1
Zuid-Holland (+Schiph
2
Istanbul
3
2
Istanbul
Parijs
Parijs
Provincie ZuidHolland
Provincie ZuidHolland
111
SINGAPORE
113
SINGAPORE dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 5 399 200 inw. Gebied regio: 716,1 km2 Werkgelegenheid regio: 65,6 % GDP per capita regio: 42 363 euro/inw. Strategie Uit A High Quality Living Environment For All Singaporeans, Land Use Plan to Support Singapore’s Future Population, 2013: “We zijn vastbesloten om een van de beste openbaar vervoerssystemen in de wereld te bouwen. Gezien onze beperkte hoeveelheid land, zullen we moeten blijven doorgaan met het beperken van het privé vervoer en het investeren in een meer uitgebreid openbaar vervoerssysteem.” Projecten 1) Een belangrijk kenmerk is de verdubbeling van ons spoorwegennet tot ongeveer 360 kilometer in 2030, zodat acht op de tien woningen binnen tien minuten lopen van een MRT-station ligt. We zullen nieuwe spoorlijnen bouwen zoals de Cross Island Line en de Jurong Region Line, en uitbreidingen van bestaande lijnen zoals de Circle Line Stage 6, de Northeast Line Extension en de Downtown Line Extension. 2) We zullen busdiensten frequenter en betrouwbaarder maken, met meer busroutes naar nieuwe en bestaande gebieden. Wanneer we het openbaar vervoerssysteem uitbreiden zullen we het nog beter toegankelijk maken voor forenzen door het verbeteren van het voor- en natransport. 3) Er zullen meer beschutte wandelpaden zijn, net als meer geïntegreerde vervoersknooppunten waar bus- en MRT stations zich dichtbij winkels en kantoren bevinden, waardoor ze beter aansluiten op de forens. Fietspaden en fietsenstallingen zullen worden aangelegd en verbeterd. 4) We zullen de mobiliteit voor senioren verbeteren en ervoor zorgen dat ons transportsysteem drempelvrij is. Deze inspanningen zullen ervoor zorgen dat ons vervoerssysteem voldoet aan de behoeften van alle forenzen en de leefbaarheid van ons eiland verbetert.
Bron: http://www.mnd.gov.sg/landuseplan/ebook/files/assets/common/downloads/Land%20 Use%20Plan%20to%20Support%20Singapore.pdf
One North
1
2
3
4
SINGAPORE Marina Bay
1 1 1
0 km
15 km
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
115
Luchthaven Changi
One North Park
117
LIVERPOOL-MANCHESTER
119
Verenigd Koninkrijk en Ierland, concurrerend met toonaangevende internationale havens in New York, Dubai en Singapore.”
LIVERPOOL - MANCHESTER dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer
Projecten Liverpool 1) Liverpool 2: Een nieuwe diep water containerterminal, Liverpool2 wordt de centrale toegangspoort van het Verenigd Koninkrijk, welke wereldwijde diensten rechtstreeks in het hart van het Verenigd Koninkrijk brengt 2) De Mersey gateway; In het najaar van 2017 zal een nieuwe zesbaans tolbrug over de Mersey, tussen de steden Runcorn en Widnes openen, dit om de overbelaste en veroudering Silver Jubilee Bridge te verlichten.
Populatie regio: 3 139 443 inw. Gebied regio: 1 893,34 km2 Werkgelegenheid regio: 64% GDP per capita regio: 21 770 euro/inw. Strategie Liverpool “Volgens een nieuw Nai Global rapport (Liverpool City Region SUPERPORT: Market Analysis of Land and Property) liggen er substantiële investeringsmogelijkheden voor commercieel vastgoed wanneer de Liverpool City Region zichzelf positioneert als SUPERPORT: de multimodale vracht- en logistieke hub voor het Noordelijke
Bron: http://www.liverpoollep.org
Haven
1
LIVERPOOL
John Lennon Luchthaven
2
1 1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
0 km
20 km
De kerndoelen voor de LTP 3 (Greater Manchester’s third Local Transport Plan, 2010/11 – 2015/16) zijn als volgt: (1) Zorgen dat het transport netwerk de economie van Greater Manchester ondersteunt, zodat de kansen voor inwoners en bedrijven worden
MANCHESTER
3
4
vergroot, (2) Zorgen dat de koolstofemissies van het vervoer verminderen, in overeenstemming met de targets van de UK Government, zodat de impact van klimaatverandering wordt beperkt, (3) Zorgen dat het transportsysteem een actieve, gezonde levensstijl en een vermindering van het aantal slachtoffers faciliteert, en dat andere nadelige gezondheidseffecten worden geminimaliseerd, (4) Zorgen dat het ontwerp en onderhoud van het vervoersnetwerk en de bijbehorende levering van diensten bijdraagt aan duurzame wijken en openbare ruimtes en gelijke vervoerskansen biedt, en (5) De meerwaarde maximaliseren in de levering en het onderhoud van vervoersinfrastructuur en diensten.” Projecten Manchester 3) Projecten in ontwikkeling: Metrolink: Droylsden to Ashton/ Metrolink: Chorlton to East Didsbury/ Metrolink: Oldham Town Centre/ Metrolink: Rochdale Town Centre/ Metrolink: Airport Line/ Altrincham Interchange/ Bolton Interchange/ Leigh-Salford-Manchester Busway/ Ashton Northern Bypass/ Park and Ride 4) Projecten wachtend op een financieringsbeslissing van het Department for Transport: Cross City Bus5) Projecten in voorbereiding: Metrolink: 2nd City Crossing/ SEMMMS Road Scheme/ Longdendale Integrated Transport Strategy/ Wigan Inner Relief Road/ Rail Station Improvements/ Other priority schemes/ Metrolink: Trafford Park/ Stockport Interchange/ Stockport Town Centre Accessibility Improvements/ Transport Improvements in the North Bury and West Rochdale corridors
5
Luchthaven
Bron: http://www.tfgm.com/ltp3/Documents/ LTP3_Summary_060511.pdf
121
Strategie Manchester Uit: Greater Manchester’s third Local Transport Plan 2011/12 – 2015/16: “Een effectief vervoersnetwerk is een essentiële katalysator om het potentieel van Greater Manchester te realiseren; het verbindt mensen met plaatsen op een duurzame manier - plaatsen om te werken, studeren, winkelen, ontspannen, en met toegang tot openbare diensten. Dit kan helpen om de uitdaging van een lage productiviteit, veroorzaakt door hardnekkige werkeloosheid in een aantal van onze meest achtergestelde gemeenschappen, aan te pakken.
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+11% Manchester 6% regio +2% Liverpool
0
-10% 1990
2012
2000
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
0% regio -0,5% Manchester -2% Liverpool
0
-30% 1990
2012
2000
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
0% regio -4% Liverpool -4% Manchester
0
-20% 1990
2012
2000
Groei passagiersvervoer +100%
+18% lucht -1% auto -18% water
0
-80% 1990
2012
2000
Groei vrachtverkeer +80%
+3% water
0
-40%
1 1990
2
2000
(1) oplevering South Manchester line, 2011 | (2) oplevering Old Halm en Rochdale line, 2012 | (3) oplevering East Manchester line, 2013 | (4) start werken Mersey Gateway, 2014
-23% vrachtwagen -33% lucht 3 4 2012
Etel천-Suomi
3
Zuid-Holland
2
50
GDP/ hoofd bevolking
Helsinki- Talinn 0
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
3
300 totaal 250 Stockholm Greater Manchester 200 Zuid-Holland (+Schiphol) Merseyside 150 100 totaal 50 1 200 0 Zuid-Holland (+Schiphol)
1 100 lucht, 80 passagiers 60 100 40 80 20 60 0 40 20 0
150 100 50
2 4
Keulen-
0
Helsinki-Talinn Manchester- Liverpool
water, passagiers
Oresund Region Antwerp-Brussels
weg, passagiers
3
bevolking
Greater Manchester
Prov. Antwerpen Prov. Vlaams-Brabant
stations in Zurich Brussels Hoofdstedelijk Gewest de regio Piemonte total 600 Lombardia Zuid-Holland (+Schiphol) 500 1 toaal 400 200 300 Zuid-Holland 150(+Schiphol) 200 100 100 0 dichtheid
k Gewest
3
100
Eesti
100 1 80 400 60 300 40 20200 0100
Greater Manchester Merseyside Zurich Series3 Zuid-Holland Zuid-Holland
4
3
Antwerpen Brussel Milaan- Turijn
2
2
0
maaswijdte spoorwegnet
dichtheid stations in bebouwd gebied
Duisburg-D
totaal 1 Zurich 400 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schipho 300 1
100 1 80 100 60 80 60 40 40 20 20 0 0
50
0
Merseyside
lucht, vracht
150 200 100 100
0 50 4
water, vracht
3
Manchester-Liverpool
0
3
weg, vracht
2
Stockholm
Manchester-Liverpool Zurich
3 industrie constructie
Lombardia
handel
1 financieel
400 real 1 estate 120 300 service 100 publiek 200 80 overige 60 100 40 20 0 0 2
2
3
Comunidad de Madrid Zuid-Holland
50
Liverpool0 Manchester
2
Zurich 1 ComunidadDublin de Madrid 400 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 300
1 100 1 250 80 200 60 150 40 100 20 50 00
2 33
Zurich
Bordeaux Milaan-Turijn
LiverpoolManchester
22
4
3
200 1 120 100 100 800 60 40 20 0
Duisburg-Dusse
Madrid Zurich
3
3
Comunidad de Madrid
Aquitaine
nd
agiers
4
Zurich
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
Zuid-Holland
Madrid 1 toal 500 Aquitaine 400 Zuid-Holland (+Schiphol) Zuid-Holland (+Schiphol) 300 1 200 200 100 150 0 100
ICT
3
3
Aandeel sector in totale Piemonte werkgelegenheid
agricultuur
200 150 100
1
400
3
weg, passagiers
1 Zuid-Holland (+Schiphol) 1000
1
800 600 400 200 0
Provincie Zuid300
200
Holland
100 0
50 0
Comunidad de Madrid
Zuid-Holland
1
250 lucht, passagiers Zuid-Holland (+Schiphol) 200 Provincie Zuid150 Holland 100 50 0
Bronnen: Eurostat en OECD
123
120 100 100 80 60 80 40 60 20 40 0 20 0
Gewest
Etel천-Suomi
Eesti Hovedstaden1 Series3 Prov. Antwerpen1200 Sydsverige 1000 Zuid-Holland Liverpool Manchester Prov. Vlaams-Brabant totaal 800 600 dichtheid Brussels Hoofdstedelijk Gewest Zuid-Holland bevolking(+Schiphol) 400 in regio Greater Manchester totaal 200 200 0 Merseyside Zuid-Holland (+Schiphol) 150 total
2
3
3
2
Dublin
LONDEN
125
LONDEN
dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Populatie regio: 8 136 285 inw. Gebied regio: 1 558 km2 Werkgelegenheid regio: 69% GDP per capita regio: 42 393 euro/inw.
Strategie
“Op 10 mei 2010 publiceerde burgemeester Boris Johnson zijn ‘Transport Strategy’, waarin de plannen voor de verbetering van het vervoer van de stad voor de komende 20 jaar zijn benoemd. De strategie heeft een duidelijke visie: het Londense transportsysteem moet uitstijgen boven die van andere metropolen. Het systeem moet toegang verschaffen tot vervoersmogelijkheden voor alle mensen en ondernemingen in de stad, het systeem bereikt de hoogste milieunorm en loopt voorop in de wereld in haar aanpak van stedelijke uitdagingen van de 21e eeuw. De strategie heeft 6 doelen: (1) Ondersteunen van de economische ontwikkeling en bevolkingsgroei, (2) Versterken van de kwaliteit van leven voor alle inwoners, (3) Verbeteren van de veiligheid en beveiliging voor alle inwoners, (4) Verbeteren van de vervoersmogelijkheden voor alle inwoners, (5) Verminderen van de bijdrage van vervoer aan klimaatverandering en het verbeteren van de veerkracht van vervoer, (6) Ondersteunen van de Olympische en Paralympische Spelen in 2012 en haar nalatenschap.”
luchthaven Heathrow
Projecten
1) De Tube prestaties verhogen met 30 procent 2) Ondersteunen van Crossrail welke de reistijden in de hele stad zal verminderen
Bronnen: https://www.london.gov.uk/priorities/transport/ vision-strategy https://www.london.gov.uk/priorities/transport/ publications/transport-strategy-integrated-impactassessment
0 km
15 km
Stratford LONDEN
2 1 Canary Wharf
1 1 1
luchthaven Gatwick
LEGENDA investeren optimaliseren intensiveren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
127
luchthaven Stansted
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+15% Londen +13% regio
0
-10% 1990
2012
2000
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+42% Londen +29% regio
0
-30% 1990
2012
2000
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
+6% Londen -1% regio
0
-20% 1990
2012
2000
Groei passagiersvervoer +100%
+10% lucht +5% auto
0
-49% water -80% 1990
2012
2000
Groei vrachtverkeer +80%
+19% lucht +1% vrachtwagen -9% water
0
-40% 1990
1 2000
(1) aanvang werken Cross Rail, 2009 | (2) aanvang herontwikkeling Kings Cross, 2009
2 2012
Stuttgart
Londen
GDP/ hoofd bevolking
Outer London totaal Zuid-Holland
2
3
Stuttgart
600
400 400 300 Zuid-Holland (+Schiphol) 200 200 0 100
totaal
2
0
Stuttgart
water, passagiers
800
Outer London
50 dichtheid bevolking in bebouwd gebied
0
3
100 80 lucht, passagiers 60 40 150 20 100 0
Zuid-Holland Inner London
1 dichtheid bevolking 300 in regio 250 1000 200 800 150 100 600 50 400 0 200
Wen Zuid-Holland (+Schiphol) Inner London
1
Stuttgart
4
0
weg, passagiers
Barce
London
bevolking
Leipzig
2000
maaswijdte spoorwegnet
4
lucht, vracht
Outer London totaal Leipzig Zuid-Holland Zuid-Holland
1
1500100 1000 80 500 60 40 0 20 0
Inner London
Inner London
dichtheid stations in de regio
120 100 100 80 80 60 60 40 40 20 20 0 0
2
dichtheid stations in bebouwd gebied
water, vracht
weg, vracht
3
London Leipzig
Wenen-
129
London 3 agricultuur industrie constructie
Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
Aandeel sector in totale werkgelegenheid
100 80 60 40 20 0
handel
Leipzig
ICT financieel
500 400 300 200 100 0
real estate service publiek overige
Lill
Outer London Leipzig 1 total Zuid-Holland1200 (+Schiphol) 1000 12 Zuid-Holland (+Schiphol) 800 10 600 8 400 6 200 4 0 2
1
Zuid-Holland
Leipzig
1
3
Zuid-Holland (+Sch
2
500 400 300 200 100 0
Leipzig 3
2
Lille
Leipzig
Bronnen: Eurostat en OECD
Londen
Londen
Provincie ZuidHolland
Provincie ZuidHolland
Londen City Airport
131
LILLE
133
LILLE
dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 2 584 126 inw. Gebied regio: 12 288,11 km2 Werkgelegenheid regio: 56 % GDP per capita regio: 19 368 euro/inw.
Strategie
Uit: Plan de Déplacements Urbains, 2010-2020, 2011: “Lille heeft de ambitie om zich te committeren aan de mobiliteit van de 21e eeuw door alternatieve reismogelijkheden voor de auto en het OV tot één van haar prioriteiten te maken.”
Projecten
1) Alternatieven voor het gebruik van de auto: ‘Tramway Transpole Lille MetropoleCette’ streeft ernaar om alternatieven voor het gebruik van de auto te ontwikkelen. Zo verbetert het comfort en de veiligheid van het fiets- en wandelverkeer dankzij V’lille en de ontwikkeling van fietspaden. Dit beleid is ook bedoeld om het gebruik van de auto te verminderen door het ontwikkelen van oplossingen rondom carpoolen, autodelen en Park & Ride voorzieningen en het verhogen van de prestaties van het openbaar vervoersnetwerk (bus, metro, tram). 2) Verdubbeling van de metro’s op lijn 1. Dertig jaar na de ingebruikname van de metrolijn 1 is deze lijn het onderwerp van een groot moderniseringsprogramma. Dit werk zal beginnen in 2013 met de verdubbeling van de lengte van de trein van 26 naar 52 meter als reactie op de voortdurende toename van het verkeer op lijn 1.
Bron: http://www.lillemetropole.fr/files/live/sites/ lmcu/files/contributed/Rebecca/Doc/176651.pdf
LONDEN
LILLE
Euralille
BRUSSEL
Katholieke Universiteit Lille
Luchthaven Lille-Lesquin
1 1 1
0 km
PARIJS
15 km
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied
135
2
1
Bevolkingsgroei regio tov belangrijkste steden +20%
+3% Lille +1% regio
0
-10% 2000
1990
2012
Groei GDP regio tov belangrijkste steden +50%
+10% regio +10% Lille
0
-30% 2000
1990
2012
Groei werkgelegenheid regio tov belangrijkste steden +20%
+4% Lille +3% regio
0
-20% 2000
1990
2012
Groei passagiersvervoer +100%
+40% lucht +6% auto
0
-23% water
-80% 2000
1990
2012
Groei vrachtverkeer +80%
+5% vrachtwagen
0
+16% water -40%
1 1990
2 2000
(1) opening Lille Europe, 1994 | (2) aanvang herontwikkeling Metro 1, 2013
2012
3
Wien
Lille 100 80 12060 10040 8020 60 0 40 20 0
Bratislavsky kraj
2
London
1
3
agricultuur industrie constructie
Nord - Pas-de-Calais
weg, passagiers
Lille
lucht, vracht
Nord - Pas-de-Calais dichthe Zuid-Holland (+Schiphol)
100 50 0 dichtheid stations in bebouwd gebied
Aandeel sector in totale werkgelegenheid
water, vracht
maaswijdte spoorwegnet weg, vracht
Lille Aandeel sector in Bruto Toegevoegde Waarde
handel ICT financieel real estate service publiek overige
Bronnen: Eurostat en OECD
Bordeaux
bevolking
2
150
Lille
Leipzig
3
Zuid-Holland
Zuid-Holland 500 (+Schiphol) 400 300 200 100 0 2
dichtheid 1 bevolki Nord - Pas-de-Calais 1200 Bratislavsky kraj 1000 totalZuid-Holland 800(+Schiphol) 600 Zuid-Holland (+Schiphol) 400 200 0
Wenen- Bratislava
dichtheid stations in de regio
maaswijdte spoorwegnet
3
GDP/ hoofd bevolking
water, passagiers
bevolking
Leipzig 100 80 60 40 20 0
1200 1000 1 100 800 80 600 400 60 200 40 0 20 0
dichtheid bevolking in bebouwd gebied
Wenen- Bratislava
Leipzig
lucht, passagiers
Zuid-Holland Zuid-Holland
GDP/ hoofd bevolking
3
Wien
totaal Nord - Pas-de-Calais
Lille
Lille
Provincie ZuidHolland
Provincie ZuidHolland
137
Leipzig 1 dichtheid Inner Londonbevolking in regio Zuid-Holland1200 (+Schiphol) 1000 Outer London 120 800 100 600 total 80 400 60 200 400 Zuid-Holland (+Schiphol) 20 0
ROTTERDAM-DEN HAAG
139
ROTTERDAM - DEN HAAG dubbelstad / vergelijkbare omvang / zelfde sectoren / interessante strategie / effectieve investeringen / grote broer Bevolking regio: 3 493 112 inw. Gebied regio: 3 185,62 km2 Werkgelegenheid regio: 74 % GDP per capita regio: 35 400 euro/inw. STRATEGIE Uit de Adaptieve Agenda Zuidelijke Randstad 2040: “Het tijdig benutten van kansen en het keren van bedreigingen, vraagt om samenhangende strategieën van verstedelijking, economie, bereikbaarheid, duurzaamheid, energie, kennis, water, groen en natuur. De overheden werken dit in deze adaptieve agenda uit in drie strategieën die elkaar aanvullen en versterken. Strategie 1: Het vergroten van de samenhang tussen de productie-economie en de diensteneconomie, gekoppeld aan bewezen en opkomende economische sectoren in de Zuidelijke Randstad. Strategie 2: Het ontwikkelen van een samenhangend metropolitaan stedelijk gebied door het stimuleren van interactie, verstedelijking en het optimaliseren van de bereikbaarheid en groenblauwe structuur. Strategie 3: Het stimuleren van een circulaire economie, duurzame energie- en zoetwatervoorziening en het minimaliseren van de gevolgen van overstroming.” Projecten 1) Uitvoering MIRT-programma tot 2028 (inclusief PHS). De projecten uit de MIRT verkenningen Rotterdam Vooruit en Haaglanden waarvoor op dit moment geen mogelijkheden zijn om die voor 2028 te realiseren, te weten: 2) De projecten Herontwerp Brienenoord- en Algeracorridor en kwaliteitssprong OV Rotterdam Zuid. 3) Het project OV Den Haag centrale zone. 4) Verdere benutting potentie van Rotterdam The Hague Airport t.b.v. de economische ontwikkeling van de Zuidelijke Randstad
Bron: http://www.zuidvleugel.nl/sites/www. zuidvleugel.nl/files/documenten/definitieve_adaptieve_agenda_zuidelijke_randstad_2040.pdf
Maasvlakte
AMSTERDAM
LEIDEN
DEN HAAG
141
3 3
DELFT
UTRECHT
4
Rotterdam The Hague Airport ROTTERDAM
2 haven 1
BREDA 0 km
15 km
1 1
LEGENDA investeren optimaliseren integreren binnenstad stedelijk gebied bijzonder stedelijk gebied vliegveld water havengebied