De Nieuwspeper 2018 nr 13

Foto: Eric van Nieuwland

NN North Sea Jazz Festival North Sea Round Town InJazz

Edison Jazz/World

Boogieball North Sea Jazz Kids

PAGINA 7

JAARGANG 4, NR. 13 27 JUNI - 10 JULI 2018

Pittig en inspirerend nieuws over Rotterdam

Ondernemen met eten en drinken

DE NIEUWSPEPER IS EEN UITGAVE VAN METRO

Openluchtmuseum aan de Maashaven

rotterdamfestivals.nl

PAGINA 9-11

KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP WWW.DENIEUWSPEPER.NL

@DENIEUWSPEPER

SOCIAAL HOVENIEREN PAGINA 4-5

(FOTO: JAAP VAN RIJN)

Start je zomer goed en meld je aan!

Nog geen opleiding gekozen? Hulp of informatie nodig? Kom naar onze aanmeldmiddagen voor antwoord op al je vragen en hulp bij aanmelden!

Donderdag 28 juni 14.30 – 17.30 uur Weena 743, Rotterdam Dinsdag 3 juli 14.30 – 17.30 uur Rosestraat 1101, Rotterdam Kijk voor meer informatie op albeda.nl. Of bel het Studie info punt op 010-2901020.

Je bent welkom op onze aanmeldmiddagen

Crocs WAREHOUSE

SALE

vrijdag 6 juli 10:00 uur tot 18:00 uur

zaterdag 7 juli 10:00 uur tot 16:00 uur

zondag 8 juli 11:00 uur tot 15:00 uur

Bezoek onze pagina voor updates en maak kans op het winnen van 1 minuut gratis winkelen op de Crocs warehouse sale! shuttle service

vrijdag:

shuttle service

zaterdag:

shuttle service

zondag:

vanaf 10:00 uur, rijdt er ieder uur vanaf 10:00 uur, rijdt er ieder uur vanaf 11:00 uur, rijdt er ieder uur een pendelbus van metrostation Spijkenisse naar de een pendelbus van metrostation Spijkenisse naar de een pendelbus van metrostation Spijkenisse naar de Crocs warehouse sale Crocs warehouse sale Crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf metrostation Spijkenisse de laatste pendelbus vanaf metrostation Spijkenisse de laatste pendelbus vanaf metrostation Spijkenisse naar de Crocs warehouse sale vertrekt om 16:00 uur naar de Crocs warehouse sale vertrekt om 14:00 uur naar de Crocs warehouse sale vertrekt om 13:00 uur de laatste pendelbus vanaf de Crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf de Crocs warehouse sale de laatste pendelbus vanaf de Crocs warehouse sale naar metrostation Spijkenisse vertrekt om 17:30 uur naar metrostation Spijkenisse vertrekt om 15:30 uur naar metrostation Spijkenisse vertrekt om 14:30 uur

Shannonweg 68-70, 3197LH Rotterdam – Botlek

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

OPINIE

NIEUW NIEUW ROTTERDAMS

COLUMN MATTHIJS GOES

PEIL PEIL

Hoogbouw moet HOOG zijn

ROTTERDAMS

LEKKER BELANGRIJK...

NIET LULLEN MAAR POETSEN

HELEMAAL DE BOM

Samsung Service Center strijkt neer op de Vuurplaat Is hier een A-locatie op Zuid in de maak?

Toren De Maasbode van Van Bergen Kolpa Architecten gaat gezinnen verleiden om voor de stad te kiezen.

Het appartement is inclusief megafoon: “Meeeeeereeeeeel, naar boooven kooomen, het eeeten is klaaaaaaaar!!!!”

Gehoord op een tijdelijke tuin: 80 gezinnen delen in deze wijk 1 boom, de eigenaar van de grond heeft zelf een tuin met 12 bomen.

Klassenstrijd anno nu is ook een gevecht om het groen.

(FOTO: A. SAVIN, WIKIPHOTO.SPACE)

Ik vermoed dat Rotterdam met nieuwbouw dreigt te verzanden in middelmatigheid. Sinds De Rotterdam klaar is, wordt er relatief weinig meer gebouwd in de binnenstad. Oké, we krijgen er een paar torentjes bij. Maar echt spannend is het niet, op de voor Nederlandse begrippen superhoge toren aan de Zalmhaven na. Daarna lijkt het stil te worden, wat echt spectaculaire bezoekers-trekkende hoogbouw betreft. Eigenlijk ging het bij De Rotterdam al mis. Door wat torens te stapelen wekt het gebouw de indruk bijzonder te zijn, en helemaal van deze tijd. Het doet mij eerder denken aan 1998 dan aan 2018.

Simpelheid lijkt de nieuwe norm te worden. En dan geen minimalisme dat tot een mooi resultaat leidt, maar middelmatigheid dat makkelijk oogt.

Neem het nieuwe gebouw dat op het monumentale postkantoor moet komen. Het is gewoon een blokje van 150 meter hoog. Dat is veel te laag. Erger nog, op één van de 16 overgebleven vooroorlogse gebouwen in het centrum wordt een simpel ontwerp gekwakt. Waarom zijn er geen eisen gesteld aan het ontwerp? Laat het passen bij het gebouw dat er staat. Of beter nog: denk lekker out of the box door het totaal niet te laten passen bij het postgebouw. Dus denk aan een soort prop aluminiumfolie, zoals Frank Gehry in Bilbao heeft laten ‘vallen’. Of het

‘‘

Straks is de ruimte in de binnenstad echt op en balen we als een stekker

’’

Colofon De Nieuwspeper verschijnt samen met dagblad Metro en wordt in geselecteerde gebieden huis-aan-huis verspreid. Tevens is De Nieuwspeper verkrijgbaar bij afhaalpunten in Rotterdam en de regio.

Hoofdredactie Jaap van Rijn Redactie redactie@denieuwspeper.nl Vormgeving Metro Advertentieverkoop adverteren@denieuwspeper.nl

KANNIE WAAR ZIJN?!

bizarre Antilia-gebouw van Perkins+Will in Mumbai. Google de namen en verbaas je.

Een onopvallend stompje van 150 meter past wellicht beter in Almere, maar niet aan de Coolsingel. Ga liever echt de hoogte in, zodat de ruimte optimaal wordt benut. Maar ook omdat elk gebouw er nog wel een jaar of 70 staat. Straks is de ruimte in de binnenstad echt op en balen we als een stekker dat er nu niet voldoende en met visie geïnvesteerd is om de stad verder tot ontwikkeling te brengen. Hup, de hoogte in!

Het Landelijk Congres Openbare Ruimte nomineert de Binnenrotte tot de Beste Openbare Ruimte 2018 Naar wie kunnen we de brillen sturen?

Tonia van Nieuwenhuijzen 06 - 4905 4783

Carin Broere 06 - 5758 0037 Online www.denieuwspeper.nl www.facebook.com/denieuwspeper Alle rechten ten aanzien van de inhoud van deze uitgave worden nadrukkelijk voorbehouden en berusten bij De Nieuwspeper. Op het gebruik van deze uitgave zijn de Algemene Toepassingsvoorwaarden van De Nieuwspeper van toepassing.

De Nieuwspeper is een uitgave van Telegraaf Media Groep.

Spaar ook mee!

OVMiles is het spaarprogramma van de RET, waarmee je spaart voor leuke kortingen en extra’s in de regio Rotterdam. Voor iedere kilometer die je reist met de bus, tram of metro van de RET word je beloond met Miles die je op ovmiles.nl besteedt. Sparen met OVMiles is gratis en heel gemakkelijk, want het is gekoppeld aan je OV-chipkaart.

De leukste acties van dit moment: Win een diner in de RotterTram (FOTO: RYAN MCGUIRE)

Culinair genieten terwijl je langs de mooiste plekken van de stad rijdt.

Gratis popcorn bij Pathé 60 Miles + €10,75 = ilmkaartje + popcorn.

Dino’s komen tot leven 50 Miles = 20% korting op Jurassic Kingdom.

Afkoelen bij Berry’s 40 Miles + €1 = ijskoie bij Berry’s Lunchroom.

3

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

GROEN

4

SCHOFFELEN BIJ HET SPOOR Steeds meer Rotterdammers onderkennen de waarde van groen in de stad.

De afgelopen 10 jaar ontsproten dan ook op meer dan 150 plekken groenprojecten. De Nieuwspeper schenkt aandacht aan een aantal projecten.

Deze aflevering: GroenGoed, dat samen met bewoners buurtmoestuinen aanlegt en onderhoudt om wijken levendiger en gezonder te maken.

TEKST: IJA POST BEELD: JAAP VAN RIJN Fluitend fietst sociaal hovenier Rutger Henneman onder de gele Luchtbrug bij het Hofplein door om de Vredestuin te inspecteren. De bindsla, selderij, krootjes, prei en suikerwortel; ze staan er allemaal prima bij. Tevreden kijkt hij om zich heen. Je zou het niet verwachten, zo’n mooie moestuin pal naast het spoor in hartje Rotterdam.

De tuin gedijt dankzij de inzet van buurtbewoners die onder leiding van Rutger of een van de andere hoveniers van GroenGoed leren hoe ze groenten, aardappels, fruit, bloemen en nootjes kunnen verbouwen. Rutger is ervaren in dit werk: hij houdt zich samen met medeoprichter Daniël Opbroek sinds 2009 bezig met het opzetten en begeleiden van gemeenschappelijke tuinen.

Schoffelen Lekker zen schoffelen? Van die uitdrukking krijgt Rutger de kriebels.

“We verbouwen groenten om armoede te bestrijden, om te voorzien in fundamentele behoeften: voedsel, vriendschap, gezondheid, een veilige plek voor kinderen. Een kwart van hen groeit op in armoede. Zij komen niet met hun ouders naar de tuin om lekker zen te schoffelen. De tuin kan hen op veel manieren helpen grip te krijgen op het leven. De oogst gaat direct naar de deelnemers. Eventuele overschotten komen ten goede aan armoedebestrijdingsorganisaties als de Nico Adriaans Stichting.”

Gemeenschappelijke rechten De sociale hoveniers van GroenGoed beheren naast de Vredestuin ook het Wilgenplantsoen, de Bloklandtuin, het Kinderparadijs, het Bergwegplantsoen, Eetbaarpark Pompenburg, Tuin op Hofbogen en Vredestuin Noord, dat ingeklemd ligt tussen de Gordelweg en de A20. Rutger is er trots op dat hij met zijn team lapjes grond weet om te vormen tot voedselproducerende tuinen.

Rutger voelt zich goed in Rotterdam en dat verbaast hem een beetje. Want tijdens een studie aan de Universiteit Wageningen moest hij er niet aan denken om in een stad te wonen. Rutger houdt er niet van als mensen uitgesloten worden van land. Hij gelooft heilig in wat voor de mens ooit normaal was: gemeenschappelijke rechten over land. Al was dat in het Groningse Delfzijl, waar hij opgroeide, ook geen sinecure. “Ook daar bestond geen gemeenschappelijk eigendom. Maar je kon wel een band ontwikkelen met het land.”

Voorgesneden mango’s Rotterdam telt veel parken en plantsoenen die niet gebruikt worden voor voedselproductie. Zonde, vindt Rutger Henneman. Want juist in steden waar armoede heerst en veel mensen zich meer en meer eenzaam en depressief voelen, zouden we wel wat meer gemeenschapszin kunnen gebruiken.

“Onszelf afsluiten voor de wereld en onze omgeving doen we al meer dan genoeg. Nergens is de band met de medemens en het land dat ons voedt meer gebroken dan in een stad als Rotterdam. Degene die de rijst teelt die op ons bord ligt, of diegene die in een sloppenwijk moet leven, omdat het land in zijn omgeving gebruikt wordt voor onze consumptie; wij zien het niet. We zien alleen de koffie, de kiwi’s of de voorgesneden mango’s in de supermarkt. Maar ook met het land in onze eigen omgeving, onze eigen stad, hebben we nauwelijks een band meer.

Omdat het als handelswaar van hand tot hand gaat, er dan weer op gebouwd wordt, er dan weer op gesloopt wordt, en dan weer braak ligt.”

Wat Rutger – die tuinieren ziet als een vorm van activisme – betreft, is het tijd om de Rotterdammer weer een beetje te laten ‘wortelen’ in zijn stad.

“Gezamenlijk tuinieren doet iets positiefs met een mens. Je wordt actiever, leert andere buurtbewoners kennen en weet wat zich afspeelt in de wijk. De buurt wordt levendiger, er ontstaat sociale cohesie en sociale controle. Je bestrijdt armoede en je brengt een gemeenschappelijke vorm van eigendom in de praktijk. Je laat zien dat het kan.”

De tuinen zijn van iedereen Rutger ziet in buurttuintjes verlegen muurbloempjes opbloeien tot ondernemende types, gejaagde zakenlui rust vinden, en vriendschappen ontstaan tussen mensen die elkaar anders wellicht nooit ontmoet hadden. Dat deze tuinen in woonwijken liggen, is een mooie bonus, vindt hij. “Het maakt de stap om deel te nemen kleiner en vergroot de band die mensen met het initiatief hebben. Maakt het ook meer inclusief. Daarom zijn onze buurttuinen vrij toegankelijk. We zetten er zelfs geen hek omheen. Dat schrikt alleen maar af of werpt op zijn minst een extra drempel op om er eens een kijkje te nemen. Onze visie is simpel: de tuinen zijn van iedereen die meedoet.”

Het open-tuinenbeleid leidt soms tot groendiefstal. “Dan kom ik ’s ochtends op de tuin en denk: hè, stonden hier niet meer rode bieten? Asociaal en laf, denk ik dan.

Je jat van een armoedebestrijdingsproject.

“Gezamenlijk tuinieren doet iets positiefs met een mens”

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2017

Had het even gevraagd, dan had je ze ook meegekregen. Maar ja, die persoon zal het wel nodig hebben gehad.

Zolang ze de oogst niet met vrachtwagens komen ophalen om elders door te verkopen, vind ik het geen ramp.”

Fruitbomen Hoe meer openbaar eetbaar groen, hoe beter, zegt Rutger, terwijl hij de trap naar de Luchtsingel neemt om de akker bij het oude Station Hofplein te inspecteren. Voor degenen die het nog niet weten: boven op de Hofbogen ontstaat een stadsoase, met aardbeienplantjes, bramenstruiken, druivenranken en fruitbomen. Rutger: “Ook hier komt de oogst grotendeels ten goede aan de vrijwilligers die de moestuin bijhouden, die daardoor ook actiever en creatiever worden in de keuken. Mensen gaan ineens jam en taarten maken en wisselen recepten uit op de tuin. Hartstikke leuk om te zien.

Soms vraag ik mij af: wat zou er gebeuren als de gemeente een deel van de nieuwe aanplant van het openbare groen vervangt door noot- en vruchtdragende bomen en struiken? Misschien dat dan nog meer mensen de heilzame werking van de natuur ontdekken. Het zou onze negatieve impact op de wereld drastisch verkleinen.”

GROEN

5

THUISKOMEN MET OOMS Heeft u ver(t)huisplannen en wilt u uw huis ook verkopen? ua ve 1d

NIEUW

ROTTERDAM Plein 1953 143 • Een praktisch en betaalbaar appartement op de zevende verdieping van de “Karel de Stoute-flat” in Rotterdam-Pendrecht • Beschikt over twee slaapkamers, een ruim balkon op het zuiden

VERKOCHT BOVEN VRAAGPRIJS

en is gelegen in het winkelcen-

•

trum

Vraagprijs € 95.000,-- k.k.

NIEUW

ROTTERDAM Warande 65 • 3-kamerappartement, ruim van

NIEUW

Waarom Ooms?

ROTTERDAM Rotterdamse Rijweg 56

! Het meest verkopende makelaarskantoor in Regio Groot-Rijnmond ! Ooms vraagt en maakt de beste prijs voor uw huis ! No Cure No Pay ! Persoonlijke aandacht ! Team van enthousiaste en ervaren medewerkers ! Professionele fotografie en virtuele bezichtigingen ! Erkend Hypothecaire Planners en Adviseurs ! Afspraken mogelijk op zaterdag en ‘s avonds

• Zeer sfeervolle en goed onderhouden 2-onder 1-kap woning • Bijzondere jaren ‘30-woning, zeer ruim van opzet, vergrote serre, leefkeuken in de royale uitbouw, 2 UNIEKE KANS

badkamers, royale dakkapellen en onderhoudsvriendelijke kozijnen met dubbele beglazing

010 424 88 88

Vraagprijs € 850.000,--k.k.

NIEUW

ROTTERDAM Soetensteeg 21 • Unieke toplocatie midden in het centrum van de stad

opzet en keurig afgewerkt

• Rustig gelegen naast het stadshart

• Op fantastische locatie, direct

met o.a. “de Koopgoot”, de Meent,

L

grenzend aan het centrum van de

de Markthal, de Pannekoekstraat

stad

VERKOCHT BOVEN VRAAGPRIJS

NIEUW IN VERKOOP

Ca

• Vanuit de locatie loopt u in 5 minuten het bruisende centrum

jes en cafe’s op loopafstand

e

van Rotterdam in

en de Oude Haven • Vele gezellige winkels, restaurant-

Rotterdam Ro tterdam m

v

NIEUW

ROTTERDAM

Vraagprijs € 200.000,-- k.k.

t

Vraagprijs € 200.000,-- k.k.

NIEUW

ROTTERDAM

Landverhuizersplein 76

Voorschoterlaan 125

• Prachtig appartement op de 19e

• Gelegen aan één van de mooiste lanen in Kralingen staat dit schitterende he-

verdieping van het woongebouw

renhuis. De woning is in 2014, onder architectuur, geheel intern gerenoveerd

Montevideo

maar met behoud van originele en authentieke details die deze woning zo kenmerken. Op deze wijze is er een zeer ruime woning ontstaan met een zeer

• Alle gemakken van de stad binnen

luxe afwerking en vol van sfeer. De woning is gelegen op een ruim perceel van

handbereik

VERKOCHT BINNEN 2 WEKEN

190 m² grond in het hart van Kralingen in de nabijheid van winkels, openbaar

• Eigen parkeerplaats in de onderge-

vervoer, scholen, sportverenigingen en het Kralingse bos en de Kralingse plas.

legen parkeergarage

•

Vraagprijs € 700.000,-- k.k.

NIEUW

ROTTERDAM

NIEUW IN VERKOOP

NIEUW

ROTTERDAM

Bergselaan 358a • Zeer strak, en fraai vormgegeven appartement, welke direct te betrekken is!

klaar!!

Dalenoord 78

Hordijk 246

• Een prachtige bungalow gelegen op

• Kant-en-klare HOEKwoning met

• Vier ruime slaapkamers, twee badka-

MET ZWEMBAD

grote tuin • De woning is instap-klaar dus je NIEUW IN VERKOOP

mers, een geweldige woonkamer en

woning getrokken, zodat er drie ruime slaapkamers zijn

•

vormgegeven badkamer

Vraagprijs € 739.000,-- k.k.

Vraagprijs € 300.000,-- k.k.

NIEUW

ROTTERDAM

Vraagprijs € 250.000,-- k.k.

NIEUW

ROTTERDAM

Nieuwstraat 184

Van Nideckstraat 23a

hoeft niet meer te klussen!

• Gehele zolderverdieping is bij de

een prachtige tuin

luxe inbouwapparatuur en strak

ROTTERDAM

drie slaapkamers en een heerlijk

bar

veel ruimte! Prachtige keuken met

NIEUW

ROTTERDAM

• Inpandig zwembad, sauna en privé

volledig gerenoveerd en instap• Diepe woonkamer met enorm

NIEUW

een zeer ruim perceel!

• Het gehele appartement is recent

NIEUW IN VERKOOP

Vraagprijs € 1.025.000,-- k.k.

Willem de Zwijgerstraat 47

• Ruim en praktisch appartement • In hartje Blijdorp 2 (voorheen 3) ka-

Blijdorp

•

Vraagprijs € 200.000,-- k.k.

(jaren ‘20 en ‘30) met keurig afwer-

• De vloer is nieuw, badkamer en

• Ruime achtertuin in één van de VERKOCHT BOVEN VRAAGPRIJS

karakteristieke eengezinswoning

bijzonder netjes!

glas en kunststof kozijnen meest gunstig gelegen straten van

• Unieke kans op veel ruimte in een

in het hart van het centrum en is

mer benedenwoning met dubbel

kingsniveau!

keuken zijn supergoed onderhouden NIEUW IN VERKOOP

• Twee slaapkamers en dankzij het

NIEUW IN VERKOOP

• Moderne keuken, lichte woon-

balkon op het zuid-westen kan je

kamer, 4 riante slaapkamers en

heerlijk genieten van de avondzon

prettige achtertuin

Vraagprijs € 250.000,-- k.k.

Maaskade 113-115 |3071 NJ Rotterdam Tel (010) 424 88 88 | rotterdam@ooms.com Ooms.com/rotterdam

Vraagprijs € 265.000,-- k.k.

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

METRO GOES METROPOLITAN Ooit nam het gemeentebestuur een discutabele beslissing: de metro bovengronds bouwen op Zuid.

Het was een centenkwestie. Blijdorp mag zich gelukkig prijzen dat het pas decennia later aan de beurt was en er toen wÊl budgetten vrij gemaakt werden voor een ondergrondse. Om het toerisme op Zuid een positieve optater van jewelste te verkopen, besloten Marjon van der Linde en Inger van Beek van Foundation Mesh (Engels voor een maas in een net en aldus een knipoog naar de Maasstad) van een nadeel een voordeel te maken. Zij maakten de geesten rijp om de grijze pylonen van het metroviaduct tussen Rijnhaven en Maashaven tot een kunstroute te bombarderen, de Rotterdam Art Ride. En dan een die past bij een stadsdeel met een relatief jonge bevolking. De gemeente zag het wel zitten en ondersteunt het project via CityLab010. De organisatie schakelde zowel buitenlandse als Rotterdamse kunstenaars in, en niet de minste. Zo pakte Eelco van den Berg uit met speels urban kubisme – geometrisch swingende uilen en vossen.

Een beeldverslag van een metropolitaans icoon in wording.

BEELD: JAAP VAN RIJN EN GIJS DE ROIJ

URBAN

7

PROFITEER NU!

MASSALE EN TOTALE 6

0 % ZOMER-AKTIES tot

korting

Retro e

Va

NU

149-

• Shimano 7 versnellingen super licht met garantie!

26 en 28 inch dames & heren hoogwaardige Pro-V brake emmen voor en achter • hoogwaardig gel zadel!

OP=OP

Uit Duits e A-merk fabriek

Mountainbikes

- 26 en 28" - Shimano 21 ver - schijfremmen - aluminium fram me - alleen in zwart - verende voorvorr

Ook in grote 28 inch uitvoering!

Mega Partij stadsietsen en trackingbikes van alleen an Meer d Nederlandse 2000 stuks!

A-merken Normaal tot 599,NU UITZOEKEN

299-

199-

OP=OP

Keuze uit 500 A-MERK ELEKTRISCHE FIETSEN v.a. met HEEL VEEL KORTING en de beste service!

De leukste KINDERFIETSEN. Keus uit meer dan Bijzondere vormgev ing!

1000 stuks! Nu al vanaf

NU OF NOOIT!

999-

Kom nu proefrijden! tot

en

modell

Van 599,- NU

2999-

naam bij top A-merk fabrikant! De Lowland Biria

Ultra light aluminium semi sttad-/sporrtiets uitgevoerd met hoogwaardige:

NU OF NOOIT!

OP=OP

dere véle an en nog

PARTIJ-VOORDEEL!

Heel veel TRANSPORT ietsen in SUPER Extra PARTIJ ingekocht onder eigen productiekleuren.

99-

BOVAG REPARATIE SERVICE CENTER Wij staan garant voor snel en vakkundig afhandelen van uw servicebeurten of reparatie. Ons enthousiaste werkplaats-team staat voor u klaar!

ALLES KLAAR TERWIJL U WACHT!* UNIEK IN ROTTERDAM!

advies • voordeel • service • keuze

• 21 versnellingen gripshift met Shimano Acera derailleur • Verende voorvork en zadelpen • AXA LED standverlichting gevoedd door Shimano naafdynamo • Gel comfort zadel • Extra tandwielbescherming • Verstelbare stuurpen

Transport ietsen Normaal 599,-NU Normaal tot 699,NU v.a.

249-

Kwaliteit

OP=OP

249-

Heel veel kinderietsen, omaietsen, transportietsen, elektrische- en vouwietsen, mountainbikes, accessoires enz. enz.

Rotterdam XXL Mega Store Burg. van Walsumweg 2

j

g

voor een lage prijs !

• Maandag t/m Donderdag 09.00-18.00 • Vrijdag 09.00-21.00 • Zaterdag 09.00-18:00 • Zondag 11.00-17.00

Iedere ZONDAG GEOPEND 11-17 uur!

De beste service en garantie tegen de laagste prijs! Kijk voor openingstijden en routebeschrijving www.megabike.nl

KIJK NU VOOR ONZE

BESCHIKBARE

TE HUUR

HUURWONINGEN

OP WONENBIJSOR.NL

Wij zijn SOR. Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam. Ouderen helpen is wat ons drijft. Daarom bieden we in onze 58 woongebouwen fijne en veilige huurwoningen waar iedereen zichzelf kan zijn.

Kijk voor het beschikbare aanbod op www.wonenbijsor.nl of bel (010) 444 55 55

Een ������e���� vo�� �e����e�

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ONDERNEMEN

9

Rotterdam groeit uit tot een stad waar het goed eten en drinken is. Met de toename van het aantal gelegenheden en verkooppunten neemt de concurrentie toe. Hoe kunnen ondernemers zich onderscheiden? Remco Witberg van Vicini weet dat slim innoveren meer inhoudt dan foodtrends volgen. Hij wil dit laten zien in zijn nieuwe zaak Remz aan de Oudedijk. Robin Bravenboer kiest in Three voor zowel kwaliteit als vrijheid, blijheid. En Maud van Berlo specialiseert zich als eerste wijnhandelaar van de stad in natuurwijn.

TEKST & BEELD: JAAP VAN RIJN

Hoe voortijdig afzwaaien kan leiden tot Vicini

Begin jaren 90. Jongens worden nog onder de wapenen geroepen, de dienstplicht. Ook Remco Witberg treft dit lot. Hij heeft echter andere plannen met zichzelf, want hij is besmet met het horecavirus. In het leger groeit de onrust. Daarom vraagt hij op een dag de majoor recht op de man af: wat moet ik doen om onder deze plicht uit te komen? De officier toont empathie en geeft een gouden tip: begin een eigen zaak zodat we je als onmisbaar voor het thuisfront kunnen bestempelen. Remco Witberg zwaait af en begint in het ouderlijk huis Healthy Food Service.

Witberg laat brood bakken en brengt broodjes rond met moeders auto. Ook verkoopt hij smoothies, naar eigen zeggen als eerste in Nederland.

We zijn het leger er nu nog dankbaar voor. Het geld dat de toko oplevert, gaat vooral op aan brandstof en bekeuringen want er is altijd haast om de spullen af te leveren. Een Motorola Car Kit moet de omzet stimuleren, maar doet het tegendeel: “Met Healtkrggggg Frgggg Service.” “Ja, hallo, kan ik krgggggg brkggggjes bestelgggggggg?” Met het mobieltje moeten nog grote stappen worden gemaakt, zo veel is duidelijk. De handel in etenswaren maak Remco duidelijk dat hij beter eerst een goede horecaopleiding kan volgen. Hij laat zich op z’n Duits disciplineren in de fameuze hotelschool in Garmisch-Partenkirchen en doet daarna halfslachtige pogingen om de Hogere Hotelschool in Maastricht te voltooien. Want jasje-dasje-lessen volgen is niet zijn ding, hij is toch te veel een vrije jongen.

Remco Witberg vindt een baan bij AC Restaurants. Daar signaleert hij dat de manager op z’n gemak in zijn Jaguar al sigaren rokend de vestigingen afrijdt. Op een dag polst een chef Remco’s ambities. Remco geeft tamelijk naïef aan dat hij de baan van de man met de bolide helemaal ziet zitten. Dit verlangen valt in zeer slechte aarde, waarop Remco besluit dat de aangegeven grenzen van zijn groei einde oefening bij AC betekenen. Vanaf die beslissing komt het helemaal goed met zijn carrière.

Remco Witberg: “Een oom bezat een pandje aan het Land van Belofte, hartje Schiedam, een oude kapperszaak met een horecavergunning. Ik zag de potentie en doopte de zaak na de verbouwing tot Het Groot Schiedams Kaffee. Want ik dacht, bij succes kan ik het uitrollen, het Groot New Yorks Café en zo meer. Ja, ik dacht heel groot destijds. Het zat bijna altijd vol. Ik serveerde als een van de eerste horecazaken de Dudok-taarten van Sereni Horton, nu bekend van Koekela. Tegenover ons werd het theater gebouwd. Kreeg ik de vraag of ik daar de horeca wilde doen. Ik kon de ruimte huren voor drie keer niks. Dat durfde ik wel aan en ik begon café-restaurant Witberg. Ik wist Peter Smits te trekken, die in de begintijd van De Engel bij Herman den Blijker werkte. Binnen twee maanden hadden we een toprecen-

V.l.n.r.: Remco Witberg, Paul van den Brekel en Giorgio Potharst.

ten, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. En dan niet alleen in de osteria, maar ook op andere manieren, nog steeds.

Hieronder zit een huiskamer, een eigen plek voor kinderen, een dansschool, ook voor ballet en yoga, en een ruimte waar we Fit met Vicini gaan starten. We zijn het enige restaurant met een pop-up, die nu een ijssalon is. Zo’n pop-up draagt bij aan de aparte sfeer.

Na een best chaotische start groeide Osteria Vicini uit tot een echt buurtrestaurant. Ouders spreken hier ’s ochtends af als ze de kinderen naar school hebben gebracht. Vanaf 10 uur worden de eerste laptops opengeklapt, de mensen vieren hier de buurtfeestjes en jubilea en spreken af op het terras.”

sie en een bonuspunt te pakken van Mes & Vork, destijds de recensierubriek van het AD. We stonden gedeeld met Parkheuvel op nummer 1. Op een zeker moment had ik zoveel mensen in dienst dat ik de grip op de zaak verloor. Ik kreeg genoeg van de horeca en ging in het Scheepvaartkwartier werken voor een bedrijf in textielagenturen.

Maar de horeca bleef trekken.

Direct om de hoek had het We-

reldmuseum plannen om geld te verdienen met horeca. Ik heb met anderen de catering en het restaurant opgezet. Het liep goed, het restaurant behaalde zelfs een ster. Maar ik was wel in dienst van het museum en dat beviel uiteindelijk niet.”

Buren Remco Witberg zet daarna als zelfstandige zaken als Café Rotterdam voor Dudok op de

rit. Op een zekere dag rijdt hij door de Kortekade naar de Tuin aan de Kralingse Plas.

Zijn oog valt op het leegstaande pand dat in bescheiden kring bekendstaat als het legendarische wijndoolhof Elshof – in letterlijk alle hoeken en gaten waren niet zelden bestofte flessen te vinden. Remco ziet direct de potentie van deze locatie en belt de mannen van Dudok, die tot zijn verrassing het pand al hebben

verworven. Of Witberg er samen met hen niet iets gaafs van wil maken? Hij kiest voor een informele Italiaanse eetgelegenheid, de osteria.

Remco Witberg: “De naam Osteria Vicini viel, buren in het Italiaans, en dat was alvast goed gekozen. Want Kralingen kon wel een buurtzaak gebruiken die kwaliteit biedt en waar alle generaties elkaar ongedwongen kunnen ontmoe-

Geconcentreerde smaken Wat Remco in de buurt nog mist, is een kantine met een groot, gezellig terras vol lampjeskoorden en parasols. Dat wordt eetcafé De Magneet, dat hij omdoopt tot Kantine & Biertuin Kralingen. Tot Remco’s leedwezen verbasteren bezoekers dit tot Kip & Bier. Ze bezoeken vooral het grote want oergezellige terras. Maar omdat het aantal mooie dagen in Nederland zelden meevalt, blijft het terras te vaak leeg.

Remco neemt afscheid van de vette happen en verbouwt de opstallen tot Remz. Hij presenteert in dit restaurant gerechten die hoog op smaak zijn, gecombineerd met moderne, mediterrane verfijning. Kok Paul van den Brekel beheerst de klassieke, geconcentreerde smaken en Giorgio Potharst de mediterrane. Het restaurant kan de bezoeker als een hedendaagse, innovatieve versie van Witberg in Schiedam beschouwen. Wie destijds een eetervaring in de jeneverstad misliep – want geen AD-lezer of net de luiers ontgroeid – kan aan de Oudedijk proeven van Rotterdamse culinaire geschiedenis met een 21e-eeuwse twist.

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ONDERNEMEN

10

“Je kunt ze vrijdenkers noemen, maar het zijn absoluut geen koekenbakkers” Natuurwijn fascineert steeds meer wijnliefhebbers. De wijnen staan dan ook vaker op de kaarten van de Rotterdamse horeca.

Maud van Berlo specialiseerde zich als eerste wijnhandelaar van de stad in een fenomeen dat de wijnwereld splijt.

Want over de smaken zijn de meningen opvallend verdeeld. Gelukkig beschikt iedereen over een tong en neus die je in Mauds winkel in de Schietbaanstraat aan het werk kunt zetten.

Eigen ervaring eerst!

Ik werkte in de jeugdzorg en dat viel me steeds zwaarder. Kinderen van hun ouders te moeten scheiden is emotioneel heftig. Door bezuinigingen kreeg ik minder tijd voor de ouders en de kinderen.

Ik wilde het roer omgooien.

Tijdens een vakantie acht jaar geleden belandde ik in La Cave Saint-Martin, een wijnbar in de Franse Languedoc. De Nederlandse eigenaar Raymond Le Coq schonk een wijn die naar meer smaakte. Tot dan dronk ik wel een wijntje maar had er geen mening over. Dit was iets heel anders. De fruitige, zuivere smaak veroorzaakte een schok, zo kende ik wijn niet.

Het bleek een natuurwijn te zijn, een Morgon uit de beaujolaisstreek. De wijnboer, Marcel Lapierre, genoot al een stevige reputatie, ook in Nederland.

Zo had wijnschrijver Nicolaas Klei hem al meer dan een decennium geleden bestempeld als lid van de Bende zonder Zwavel. Een wereld ging voor mij open, al wist ik toen nog niet dat natuurwijn mijn leven zou veranderen.

Mijn man en Raymond Le Coq moedigden me aan om wat met natuurwijn te gaan doen. Gewoon dozen wijn op de achterbank van de auto zetten en in Rotterdam aan de slag gaan. Wat hielp: mijn man is ondernemer in de haven. Ik had zelf ervaring in de horeca opgedaan voordat ik in de jeugdzorg aan de slag ging. Ik werkte in onder meer Lux en Nighttown. Ik ben

over. Ze hebben een cultstatus verworven bij koks, sommeliers en wijnliefhebbers. Check bijvoorbeeld het Instagram-account van Bianka en Daniel Schmitt van Weingut Schmitt. Je ziet ze proeven met de koks en sommeliers van het Kopenhaagse NOMA, volgens sommige gidsen een van de meest avontuurlijke keukens ter wereld.

Op de volgende foto zie je ze in Japan aan tafel zitten bij een topzaak. Of neem Brendan Tracey, die met importeurs een rondreis van drie weken door de VS maakt.

De druiven, de bodem van de wijngaard, het klimaat en de van nature aanwezige gisten bepalen de smaak van natuurwijnen.

De wijnmaker stuurt de smaak niet met fabrieksgisten, het hout van vaten of additieven, zoals bij conventionele maar ook bij genoeg biologische wijnen. Natuurwijnen zijn per definitie biologisch, omgekeerd niet. Het zijn allemaal vins de France, want ze voldoen niet aan de voorschriften die een streek voorschrijft, de Appellation Contrôlée. Denk aan smaakvoorschriften en productietechnieken. Je hebt dus geen houvast, zo van, dit is typisch een chardonnay uit de Bourgogne. Onze chardonnay is niet houterig, smaakt niet naar boter, is eerder superfris en mineraal. Je proeft heel rijp fruit. Met natuurwijnen laat je je referenties los, maak je een herstart qua smaak. Ook dat maakt deze wijnen zo spannend, er valt veel te ontdekken.

Natuurwijnen slaan aan

eerst met de wijnen op de markt van Rotterdamse Oogst gaan staan, op het Noordplein. Daarna vond ik dit betaalbare pand in de Schietbaanstraat.

Alles aan de wereld van de natuurwijnen bevalt me. Ik ontmoet zoveel mooie bevlogen mensen. Ze willen eerlijke wijn maken en iets van waarde achterlaten. Hun insteek is een goed leven leiden en de wijngaard respecteren.

Ze begeleiden de natuur met zachte hand. Je kunt ze vrijdenkers noemen, maar het zijn absoluut geen koekenbakkers. Velen zijn als wijnmaker opgeleid of hebben een

achtergrond als bijvoorbeeld biochemicus. Ze huren ook kennis in. De wijnboeren werken opvallend transparant. Zo kreeg ik deze week de wijnanalyses binnen van de Belgische wijnmaker Wim Wagemans. Die wil hij delen omdat hij trots is dat het laboratorium in een van zijn wijnen geen sulfiet kan aantonen.

Sulfiet is een toevoeging die een wijn stabiel maakt, zodat de wijn onder meer goed blijft op transport.

Sulfiet tast naar mijn smaak de levendigheid van wijn aan. In Frankrijk is voor natuurwijn tot 20 mg sulfiet toegestaan. Natuurwijnen

zijn wilder, spannender, de mondhoeken gaan na een slok omhoog. Ook een zekere lichtheid is kenmerkend. Niet licht van smaak maar qua energie, de wijn maakt je vitaal. Sulfiet maakt wijn doods.

Het is opvallend dat wijnetiketten geen verwerkte grondstoffen en additieven vermelden. Dat is bij de meeste voedingsmiddelen wel verplicht. Het blijft bij het druivenras, het sulfietgehalte en het alcoholpercentage. Ik denk dat het een kwestie van belangen is. Als op het etiket staat wat er allemaal nog meer in zit, kan dat een schok teweegbrengen.

Natuurwijnen zijn wat prijziger omdat de opbrengsten per hectare gemiddeld veel lager zijn. Ze plukken de druiven met de hand en bewerken het land soms met paarden. De boeren kunnen alleen maar de goede druiven verwerken. Toevoegingen gebruiken om bijvoorbeeld onrijpheid te maskeren is niet toegestaan. Dan heb je nog niet een betere wijn, maar het is alvast een mooi begin.

Natuurwijnen zijn geen hype, de wijnboeren geven met hun wijnen een signaal af.

Karim Vionnet maakt een fruitige, frisse zomerwijn in de Beaujolais. Hij schuwt op het etiket een kwinkslag niet. Karim is een in Frankrijk geboren kind van Algerijnen, een beur volgens de autochtone Fransen, die leeft tussen de pinards , de wijnmakers. Je kunt de zin ook zo lezen: de boter, beurre, die de spinazie, epinard, lekker zacht maakt. Maud van Berlo van Blije Wijnen levert inmiddels aan horeca in Rotterdam, zoals Bistrot du Bac en Kaapse Maria.

Een aantal van mijn wijnboeren reist inmiddels als rocksterren de planeet

Natuurwijn: onmiskenbaar in opmars Ooit hadden wijnboeren niet de beschikking over het hedendaagse arsenaal aan technieken om wijn beter te maken in de kelder. Deze technieken ontwikkelden zich niet voor niets: oogsten mislukten, wijnen smaakten niet als verwacht.

Dankzij hulp van de wetenschap konden boeren risico’s terugdringen. De wijnmaker kan inmiddels ook de kwaliteit en smaak sturen, met onder meer fabrieksgisten,

zuurteregelaars, suikers, gassen en mechanische interventies. Zo’n 70 additieven zijn toegestaan. Veel wijnen lijken inmiddels op zuivel en smaken jaar in, jaar uit hetzelfde.

Wat blijft er te genieten voor avonturiers? Die zoeken vaker hun heil deels bij natuurwijnen, een product waarbij de wijnboer zo natuurlijk mogelijk het proces begeleidt. Wijn maken is relatief simpel, als je maar heel schoon

werkt en rijp fruit gebruikt. Inzet van wetenschap is toegestaan om te voorkomen dat wijn bijvoorbeeld in azijn verandert. De boeren hebben dan ook kennis van biochemie of schakelen experts in. Deze wijnmakers hebben geen zin om te werken met pesticiden en kunstmest. Ze zien dat wijngaarden lijden onder het gebruik van bestrijdingsmiddelen. De wijnboeren zijn zich ervan bewust dat ze niet het

eeuwige leven hebben. Ze willen gezonde wijngaarden doorgeven aan een volgende generatie.

Er zijn ook genoeg boeren die wijnen maken met weinig interventies die wel voldoen aan de regels van bijvoorbeeld de Franse Appellation d’Origine Contrôlée, de kwaliteitscontrole voor landbouwproducten. Zoals de wijnen van Karim Vionnet, die Maud van Berlo ook als natuurwijn mag verkopen.

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ONDERNEMEN

11

Vrijheid, blijheid, daar draait het om Waar mensen openstaan voor nieuwe invloeden, gebeuren vaak mooie dingen.

Denk aan Cruijff en Feyenoord. Of fusiekoken: koks verwerken smaakmakers uit andere culturen. Maar wacht even, fusion, dat is toch een gepasseerde trend?

Door de eeuwen heen laten mensen zich verleiden om nieuwe ingrediënten toe te passen in hun dagelijkse eten.

Zonder de Latijns-Amerikaanse tomaten geen Italiaanse pizza, zonder Indonesische specerijen geen speculaas, zonder aardappelen uit de Andes geen boerenkoolstamppot. Dankzij vakanties, kookboeken en blogs proberen thuiskokers en professionele koks vaker dan ooit nieuwe smaken uit, denk aan het toevoegen van onder meer Aziatische ingrediënten aan Europese traditionele gerechten en andere kooktechnieken.

Maar er is doorgaans wel gedegen kennis van smaak en techniek nodig om met die vernieuwingen een geslaagde creatie tot stand te brengen.

Trekkend been Er bestaat nog steeds zoiets als een traditionele keuken die door koks werd geperfectioneerd, denk aan de Frans-klassieke keuken. De geslaagde smaakcombinaties bewijzen zich nog iedere dag. En dan legt op een dag een kokkie, net droog achter zijn oren, even een paar stengels citroengras in de blanquette de veau. “Voor een frisse toets, chef ! Fusion!” Sindsdien slijt hij zijn dagen in een autosloperij, met een trekkend been als wrange herinnering aan zijn culinaire dwaling.

Nikkei Gelukkig weerhouden minder geslaagde combinaties van collega’s getalenteerde koks er niet van om goed doordacht smaken te combineren.

Zij laten zich inspireren door bijvoorbeeld de innige verbintenis tussen de Japanse en Peruviaanse keuken, de Nikkeistijl. De Nikkei zijn Japanners die buiten Japan wonen, bijvoorbeeld al zo’n honderd jaar in Peru. Ook in Rotterdam kun je met dit eten kennismaken, zoals in Ceviche y Maas op Katendrecht. Andere restaurants die naam maken met Latijns-Aziatische hapjes, zijn Ají aan de Pannekoekstraat.

En Three in Hillegersberg.

Nieuwe kooktechnieken toepassen en beleving zijn in dit restaurant net zo belangrijk als het koken zelf. Three is dan ook een goed voorbeeld van inhoudelijke vernieuwing.

Japonesas paulistas Het verhaal van Three start begin jaren 90. Rotterdammer Robin Bravenboer trakteert een doodsaaie Meent met de Baja Beach Club op een shocktherapie. Het succes stelt hem in staat een horeca-imperium op te bouwen met zaken als Crazy Piano’s, een Baja in Barcelona en cafés als Lebbink en Van Eijk. Na de verkoop van de

Baja en Crazy Piano’s begin deze eeuw verblijdt Bravenboer consumenten in 26 landen met de exclusieve zeepjes van Gamila Secret, gemaakt van uitsluitend natuurlijke ingrediënten. Hij ontdekt tijdens de vele zakenreizen dat vooral Japanse restaurants bijna overal ter wereld lekker en gezond eten serveren. Bravenboer ervaart de sfeer doorgaans als stijfjes. Op een dag bezoekt hij São Paulo. Al meer dan een eeuw huisvest de stad Japanse immigranten, inmiddels meer dan een half miljoen. De reden van hun aanwezigheid: werk op de koffieplantage aan het begin van de 20e eeuw. De koffieboeren kwamen handen tekort na het afschaffen van de slavernij. De Japonesas paulistas, de oorspronkelijke inwoners en de Brazilianen van Afrikaanse en Europese origine nuttigden hun eigen eten. Gaandeweg vond er een kruisbestuiving plaats.

Little Tokyo Robin Bravenboer belandt in de wijk Little Tokyo. De zinderende Braziliaanse metropool en het geboden eten brengen hem op een idee. De Japanners serveren Aziatisch eten met interessante Braziliaanse invloeden, zoals het gebruik van tropisch fruit. Bravenboer ervoer eerder in Barcelona dat Catalanen hun eten serieus nemen en doorgaans feilloos kwaliteit herkennen. Hij besluit het Japans-Braziliaanse idee van voedsel klaarmaken te onderwerpen aan het oordeel van de kieskeurige Catalanen en opent Ikibana Sarrià in het chique district SarriàSaint Gervasi. De gerechten slaan aan. Aangemoedigd door het succes opent Robin

Bravenboer een tweede Ikibana aan de Parallel. Het speelse interieur van deze zaak levert hem internationale prijzen op. Het door golvende houtstroken invallende licht zorgt voor een opvallend schaduwspel, een verwijzing naar het

Cod Colada Het geserveerde eten laat zich omschrijven als smaakvol, licht en elegant, de smaakcombinaties zijn verrassend innovatief zonder uit de bocht te vliegen. Zoals de perfect gegaarde kabeljauw die schuilgaat onder een schuimige kokossaus met een vleugje citroengras.

“Cod Colada!” roept een medegast uit. Ook de bietjes met oriëntaalse krotensaus met goed doordachte smaken bevallen. Frankrijk ontmoet de tropen via Japan in de Paralelo Urimaki : foie mi-cuit , rijst, bananenchips, afgetopt met kaviaartruffel. Zonder de altijd wat overheersende truf-

felsmaak is het hapje al lekker genoeg. Smaken verschillen. Heel fijn is de grillsmaak van de kip met verse ananas, die van de robatayaki komt. Bij deze grill komt het product niet in aanraking met het rooster. Zo voorkomt de kok donkere strepen die een bittere smaak geven.

Vlees en groenten garen ook gelijkmatiger boven de hittestraling van het houtskool.

Conclusie: slimme smaakjes kunnen eten in Hillegersberg in een originele setting, voorzien van een flinke snuf Robin Bravenboer-excentriciteit, is een ervaring die beklijft.

Japanse schimmentheater en het tropische woud van Brazilië.

Gereserveerd Robin Bravenboer besluit op een zeker moment dat ook Rotterdam toe is aan de Ja-

pans-Braziliaanse keuken van Ikibana. Hij wil Europese invloeden laten toevoegen.

Want er zijn overeenkomsten aan te wijzen tussen Japans en Frans eten, zoals de verfijning, het gebruik van verse ingrediënten en de smaakbalans. Robin gaat op zoek naar een chef-kok die de klassieke en moderne internationale keuken bewezen onder de knie heeft. Hij komt uit bij Merijn Sips, die na Café Rotterdam aan een nieuwe uitdaging toe is.

Hij leerde het vak onder meer in De Librije van Johnny Boer, Den Blijkers Las Palmas en De Harmonie. Merijn Sips reageert gereserveerd, Bravenboer moet hem eerst overtuigen. Dat beschouwt hij als een uitdaging en hij stelt Sips

voor zijn zaken in Barcelona te laten zien. Sips stemt in, op voorwaarde dat er geen verplichting aan vastzit. Bravenboer gaat akkoord. In Barcelona ziet Sips mogelijkheden.

De fris- en lichtheid van het eten spreken hem aan. Hij weet andere Rotterdamse kooktalenten aan zich te binden en gaat aan de slag.

Chic-informeel Na binnenkomst is direct duidelijk: Three is een chic-informele winkel. Vanaf half vijf in de namiddag zijn gasten welkom. Zij bestellen wat bij hun stemming of doel van een etentje past. De ene keer is het bezoek zakelijk, de andere keer ga je gezellig met de vriendinnenclub hapjes eten.

De kaart houdt hier rekening mee. Je kunt lekker een uurtje snoepen en eten delen. Je kunt ook kiezen voor lang dineren.

Er valt ook wat te beleven, denk aan table magic. Een aantal tafels en stoelen zijn zo gepositioneerd dat je niet op elkaars lip zit, maar wel makkelijk contact met anderen kunt maken. Wil je de magie en het contact niet, ook goed. Vrijheid, blijheid, daar draait het om.

WÉL ALLEEN A-MERKEN, ÉCHT DE GOEDKOOPSTE!

6%

BTW 1% IPV 2

REGENDOUCHESET

BADMEUBELSET

Solid Jade 2.0

Riho Porto

Opbouw douchesysteem Diameter hoofddouche 230 mm ø

Badmeubelset 60 cm Inclusief spiegel met verlichting

ACTIE

ACTIE

NU SLECHTS

€189

SOLID LUXURY TAPS

VANAF*

€449

INLOOPDOUCHE

LIGBAD

Van Rijn ST01 Serie

Sanindusa Aves 180x80 cm, Acryl wit

Inloopdouche 87-89 x 200 cm 8 mm veiligheidsglas

ACTIE

ACTIE

VANAF*

VANAF*

*

€259

€229

*Actie loopt t/m zondag 1 juli 2018 en geldt niet op netto aanbiedingen en lopende acties. Vraag naar de voorwaarden

DEZE WEEK BETAALT U SLECHTS

Koopzondag? Kijk voor alle 38 vestigingen en openingstijden op www.sanidump.nl SANI-DUMP

Rotterdam

Stadionweg 45a (Vlakbij de Kuip)

SANI-DUMP

SANI-DUMP

SANI-DUMP

Schieweg 73-75

Lucebertstraat 32

Leeghwaterstraat 63

Delft

Spijkenisse

Sliedrecht

LOO D

S5

SANI-DUMP

Capelle a/d IJSEL Lylantse baan 50

(100 meter vanaf de Makro) Naast

Aalsmeer - Almere - Amersfoort - Amsterdam - Bergen op Zoom - Breda - Capelle a/d IJssel - Cruquius - Delft - Den Haag - Dordrecht - Drachten - Elst - Geel (België) Groningen - Hoogeveen - Leeuwarden - Leiderdorp - Merksplas (België) - Middelburg - Nuenen - Roelofarendsveen - Roosendaal - Rotterdam - *Sittard-Geleen Sliedrecht - Spijkenisse - Terneuzen - Tilburg - Utrecht - Veghel - Volendam - Woerden - Wijchen - Zaandam - Zaltbommel - Zoetermeer - Zwolle

KIJK VOOR ALLE

opening medio augustus 2018 VESTIGINGEN EN OPENINGSTIJDEN*Sittard-Geleen OP WWW.SANIDUMP.NL

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

WATERSTAAT

(FOTO: JAAP VAN RIJN)

UNDERGROUND IN ROTTERDAM: HET BELANG VAN GRONDWATER

De stand van het water Ondergelopen kelders, hippe waterpleinen, je tuin op aanvraag vergroenen en gevaar van verzakking door dalend grondwater: er gebeurt nogal wat op het gebied van water in ons H2O-rijke Rotterdam.

Dit vierde deel van een serie artikelen behandelt de Rotterdamse waterveiligheid.

Grondwater: staat het te hoog, dan heb je meer kans op wateroverlast. Staat het te laag, dan kunnen wegen, leidingen en gebouwen verzakken. De grondwaterstand heeft een enorme impact op de stad en haar bewoners. De gemeente heeft een zorgplicht voor de grondwaterstand, maar alleen op publiek terrein. Wat moeten we eigenlijk met ons grondwater? Een eerste overzicht.

TEKST: NATALIE HANSSEN

13

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

WATERSTAAT

Het grondwaterpeil zakt niet mee en komt dus heel langzaam dichterbij – met alle gevolgen van dien Nog even voor wie het gemist heeft: de zeespiegel stijgt, extreme neerslag dient zich steeds vaker aan en zal in de toekomst nog vaker voorkomen. Tegelijkertijd mogen we meer periodes van droogte verwachten. “Juist met grondwater kun je veel oplossen”, weet Bert de Doelder, adviseur waterprojecten bij de gemeente Rotterdam. “Maar zolang je geen last hebt van het grondwater, boeit het niemand – je ziet het ook niet. Maar het is een enorm belangrijke factor in ons waterbeleid, en omdat we steeds meer met wateroverlast en droogte te maken krijgen, focussen we er steeds meer op.”

Grondwater, dat is simpelweg het water dat zich in de ondergrond bevindt. Het meeste water komt in de bodem terecht door neerslag die wegzakt in de ondergrond. Dat gebeurt direct via de oppervlakte of indirect via bijvoorbeeld een singel of vijver. De grondwaterstand, dat is tot waar het water reikt als de bodem verzadigd is met water. Ofwel: waar je het water tegenkomt als je een gat graaft. Is die hoog, dan kan regenwater niet (snel) genoeg infiltreren en kunnen tuinen en kelders die niet waterdicht zijn vollopen. Vocht kan optrekken in de muren. In de openbare ruimte veroorzaakt een te hoge grondwaterstand soms water op straat of drassige parken. Als je geen rekening met de grondwaterstand houdt, vallen goedbedoelde initiatieven tegen wateroverlast bij extreme neerslag in het water.

Op een van de eerste waterpleinen, het Bellamyplein in Spangen, bleek het water niet snel genoeg vanuit de berging de grond in te zakken, waardoor er minder ruimte was voor hemelwater. Achteraf bleek dat de grondwaterstand daar te hoog voor was. “Daar hebben we natuurlijk van geleerd”, zegt Bert de Doelder.

weg dat je in droge tijden nodig hebt.

Per gebied verschilt het wat wenselijk is als het om grondwater gaat. In oude stadsdelen, bijvoorbeeld rond het centrum, staan veel huizen op houten palen. Dan is een hoge grondwaterstand belangrijk, want een te lage grondwaterstand is funest voor de fundering. Tegelijk geldt ook daar wellicht dat tuinen verzakt zijn, wat een hoge grondwaterstand weer onvoordelig maakt. Het verschilt ook per gebied en per straat hoe hoog het grondwater staat. Dat wordt niet alleen beïnvloed door de hoeveelheid water die erin terechtkomt, maar bijvoorbeeld ook door bebouwing, bomen en de riolering. Algemene tips tegen wateroverlast of -onderlast zijn niet zo makkelijk te geven. Het is, om een voorbeeld te noemen, bijna altijd slim om tegels uit je tuin te halen en er groen voor in de plaats te zetten. Water loopt dan makkelijker weg. Maar het is vooral handig om goed uit te zoeken wáár je dit het beste kunt doen – misschien liever in de achtertuin dan naast de kelder. De kruipruimte leegpompen kan ook verzakking veroorzaken. Ook hier is wat je het beste kunt doen afhankelijk van de hoogte van het grondwater. Dat wordt bijgehouden door peilbuizen; die informatie is – met enige moeite – terug te vinden op www.gis.rotterdam.nl.

Wateronderlast Een lage grondwaterstand, grondwateronderlast, kan ook voor problemen zorgen. De schade is niet direct zichtbaar, maar vormt op termijn een grote kostenpost. Door lage grondwaterstanden kan de bodem verzakken en schade veroorzaken aan riolering, kabels, wegen en woningen. Als houten funderingspalen door een te lage grondwaterstand langdurig droog komen te staan, krijgen schimmels de kans om de palen aan te tasten. Die kunnen daardoor bezwijken, met bijvoorbeeld scheuren in de muren als gevolg. Zonder ingrijpen gaat een pand dan verloren. Vegetatie zoals bomen en struiken hebben ook last van een lage grondwaterstand.

Riool Het riool kan ook invloed hebben op de grondwaterstand. Een deel van het Rotterdamse riool is oud en aan vervanging toe. Per jaar wordt 40 kilometer riool vervangen. Oude riolen gaan vaak lekken en werken dan als drainage. Er sijpelt grondwater in, dat wordt afgevoerd naar de zuivering, waardoor de grondwaterstand kan zakken. Als het riool wordt vernieuwd, zoals bijvoorbeeld in de Hoevebuurt, dan herstelt de oorspronkelijke grondwaterstand zich. Niet iedereen is daar even blij mee. De Doelder: “Waar wateronderlast is, vervangen we op dit moment meer riolering. Het gevolg is doorgaans dat de grondwaterstand stijgt en dat kan weer leiden tot wateroverlast of optrekkend vocht in de muren. Dan speelt mee dat huizen oud zijn en niet meer helemaal waterdicht.

En dat merk je niet zolang de grondwaterstand laag is. Hetzelfde geldt voor ondergelopen tuinen. Als je de tuin 30 jaar niet hebt opgehoogd, ligt die een halve meter onder het oorspronkelijke maaiveld. De straat wordt telkens opgehoogd, onder meer vanwege aansluitingen, kabels en leidingen. Eigenlijk zouden particulieren dat ook moeten doen met hun tuin.”

Tussen maaiveld en grondwater Het grondwater staat in Rotterdam ongeveer één meter onder het maaiveld. “Dat is in principe prima”, aldus Bert de Doelder. “Binnen die meter tussen het maaiveld en het grondwater kun je goed functioneren. Het wordt meestal pas een probleem als er iets verandert.” Veranderingen zijn er. Er is om te beginnen meer neerslag. Maar ook zakt de bodem in WestNederland met 1 tot 7 mm per jaar, met lokale uitschieters tot 10 mm per jaar. Het grondwaterpeil zakt niet mee en komt dus heel langzaam dichterbij – met alle gevolgen van dien.

Van oudsher pompen we dat weg in Rotterdam. Maar wegpompen heeft een nadeel: de bodem zakt sneller. En je gooit als het ware ‘schoon’ water

Drainage De gemeente legt op plaatsen waar stijging niet gewenst is, als oplossing vaak meteen een leiding voor drainage mee, om de stijging te beperken. Maar ook dat is niet altijd een oplossing.

Grondwaterspecialist Maarten Kuiper van Wareco, een onafhankelijk ingenieursbureau dat zowel bewoners als de gemeente adviseert bij grondwateren funderingsproblemen, legt uit dat het niet altijd eenvoudig is om water onder huizen naar de drain onder de weg te krijgen. “De gemeente legt onder de weg een leiding aan waar goed waterdoorlatend zand aanwezig is. Bij woningen zit vaak klei en veen in de bodem. Daarom stroomt het water niet zo makkelijk naar die drain, daar kan de gemeente ook niks aan doen.

14

Toelichting bij de tekening: begroeide daken, regentonnen, water• Onder de bebouwing zijn waterbuffers daken, het halen van energie uit dakzichtbaar; dit water is bestemd voor begroeiing. hergebruik.

• In tuinen zonder tegels komen draina• De waterbuffer dient ook als reservoir voor gebuizen die bij droogte ook water bluswater, zodat de brandweer geen kunnen aanvoeren. drinkwater meer hoeft te gebruiken.

• Water- en koelopslagen kun• Regenpijpen worden afgekoppeld; het nen huizen verwarmen water gaat dienen voor hergebruik en de straat voor een beter leefklimaatdan wel koelen. infiltratie.

• Met de straaDapp • Leidingen worden aangelegd in een kunnen bewoners stad als spons kabelgoot ofwaterberging riolering; zo ontstaat meer en infiltratie zien hoe de ruimte bovengronds.

Deze aanpak maakt groen met meerwaarde straat funcverkoeling, infiltratie, ook het onderhoud aan zuivering, kabelsvoedselproductie en leidintioneert. gen eenvoudiger. sociaal & flexibel prettig leefen verblijfklimaat • Regentuinen op de trottoirs zorgen voor berging, infiltratie zuivering van heefficiënteen stromen melwater. koppeling tussen energie, afval, kabels & leidingen • De trottoirbanden worden hol uitgevoerd zodat ze regenwater kunnen afvoeren.

• Ook gevels en daken krijgen nieuwe functies. Noordgevels worden donker (absorptie warmte) en zuidgevels licht van kleur (reflectie zonnestraling). De daken vangen water op en zorgen voor verkoeling van de stad in warme perioden.

Denk aan

de straaD

(ILLUSTRATIE: BOSCH SLABBERS)

Het is bovendien particulier terrein.”

Wareco helpt de gemeente vaak bij het bedenken van maatregelen die onder de weg nodig zijn. Maar ook om bewoners te informeren wat ze nu het best kunnen doen bij funderings- en waterproblemen. Soms komen bewoners die zich verenigd hebben, naar Wareco toe voor advies. Wat de gemeente moet doen, is namelijk niet heel zwart-wit: ze heeft een inspanningsverplichting in de publieke ruimte, het resultaat is niet het uitgangspunt. Dat betekent overigens niet dat de gemeente geen verantwoordelijkheid voelt. Ze helpt bewoners vaak op hoofdlijnen bij wat ze zelf kunnen doen tegen wateroverlast.

Samen met de buren Als de drainageleiding onder de weg niet voldoende werkt voor woningen – zoals in het geval dat kleigrond de

stroming naar de drain belemmert – kun je als bewoner je huis aanpassen.

“Bijvoorbeeld door de vloer of muren waterdicht te maken”, zo gaat Maarten Kuiper verder. “Een goedkoper alternatief is zelf een leiding aanleggen samen met de buren, rondom de woning of in de kruipruimte, en je laten aansluiten op de leiding van de gemeente, die het water verder afvoert. Dat moet je wel met de gemeente regelen. En die is daarbij afhankelijk van het waterschap, want de waterafvoer vraagt om bemaling, het wegpompen van water.

Het is gecompliceerd omdat het technisch moeilijk is en omdat de verantwoordelijkheden verspreid zijn. Maar in elk geval sta je er meestal niet alleen voor.”

Lees in de volgende Nieuwspeper 14 meer over de verantwoordelijkheid van burgers.

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

WATERSTAAT

Check het grondwater op l www.gis.rotterdam.n

Slimme straaD app

meter

initiatieven

waterbestendig hittebestendig gesloten afval systeem energiebesparing sociale cohesie gezonde straat

De straat wordt een straaD Rotterdam wordt klimaatadaptief, een stad die zich kan aanpassen aan het veranderende klimaat. Dat gebeurt samen met de bewoners, als het goed is. Die merken als eersten waar en wanneer er wateroverlast ontstaat en kunnen zo de gemeente beter helpen. “We betrekken bewoners ook steeds beter en vroeger in het proces”, zo weet Bert de Doelder van de gemeente Rotterdam. “Vroeger was het vooral: we sturen een brief. Maar in de Agniesebuurt, het Kleiwegkwartier en de Provenierswijk praten we veel met de bewoners, die hun eigen deskundigheid hebben. Een goed voorbeeld is ook de Robert Fruinstraat, die helemaal anders ingericht wordt. Daarover zijn we al enige tijd in contact.”

Stijn Koole van Bosch Slabbers, een bureau van landschapsarchitecten, is betrokken bij de Robert Fruinstraat. Hij bedacht de straaD, een concept dat duidelijk maakt hoe je straten klimaatadaptief, aantrekkelijk en duurzaam kunt inrich-

ten. Met onder meer de straaDkrant (zie Ruimtelijkeadaptatie.nl) maken Koole en andere deskundigen duidelijk hoe je dat doet. Stijn Koole: “Een straat is een straaD wanneer de gemeente de herinrichting van de straat in zijn geheel bekijkt. In de Robert Fruinstraat is de gemeente Rotterdam in samenwerking met het straaDteam van start gegaan met het uitrollen van de eerste straaD.” Om de uitdagingen voor een groot publiek inzichtelijk te maken, tekende Koole met collega’s een straaDposter, die goed laat zien hoe straten als de Robert Fruinstraat aanpasbaar als een spons kunnen functioneren, welke rol groen gaat spelen en hoe efficiënte stromen zijn te organiseren, denk aan verbindingen tussen energie, afval, kabels en leidingen. Stijn Koole geeft aan dat de straaDposter de straat een warenhuis vol maatregelen laat zien. Elke straat kan zijn eigen boodschappenmandje vullen.

Begrippen Grondwater: al het water dat zich in de bodem bevindt.

Grondwaterpeil: de hoogte tot waar de grond verzadigd is met water. Regen- of oppervlaktewater zakt in de bodem tot het een nietdoorlatende laag bereikt. De hoogte tot waar die verzadiging optreedt, heet het grondwaterpeil.

Oppervlaktewater: water dat zich niet in de bodem, maar in sloten, vijvers, singels en dergelijke bevindt.

Maaiveld: de hoogte van het grondoppervlak. De maaiveldhoogte wordt vaak opgegeven ten opzichte van een nationaal nulniveau. In Nederland is dat het Normaal Amsterdams Peil, het NAP. Grondwateroverlast: overlast door een te hoge grondwaterstand (denk aan een ondergelopen tuin of kelder).

Grondwateronderlast: overlast door een te lage grondwaterstand (denk aan een rottende fundering).

15

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ADVERTORIAL

16

(FOTO’S: © FMS 2017. DEELNEMENDE TRUCKS ONDER VOORBEHOUD.)

BRULLENDE MONSTER JAM LAAT DE KUIP TRILLEN Twee jaar geleden was De Kuip omgebouwd tot een enorm crossterrein waar spectaculaire stunts van gigantische trucks te zien waren. De Monster Jam trekt wereldwijd een groot publiek en de shows zijn elk weekeinde op RTL 7 te zien. De aandacht voor dit evenement is dan ook flink gegroeid in ons land. De show van het Amerikaanse Feld Entertainment komt ook dit jaar weer naar het Feyenoord Stadion. In de ochtenduren staan de monster trucks buiten het stadion opgesteld voor de Pit Party. In de middag vindt in De Kuip de spectaculaire show plaats.

TEKST: COR HULSBUS Twee jaar geleden bezochten 28.000 fans het voetbalstadion, dat voor deze gelegenheid in vijf dagen tijd was omgetoverd tot een groot crossterrein. Op megagrote videoschermen kon het publiek ook in de herhalingen genieten van de indrukwekkende trucs die werden uitgehaald door de drivers. In veel landen zijn deze bestuurders ware helden en ook in ons land weten veel fans alles van de chauffeurs. Op 30 juni komt Monster Jam terug in De Kuip.

Het veld wordt iedere zomer vervangen, zodat het evenement op het hoofdveld kan plaatsvinden. Met de beste line-up die brengt wat de fans willen zien: meer races, meer free-

style, meer donuts, meer wheelies, meer actie. Monster Jam is het meest spectaculaire live event vol actie op vier wielen. Al meer dan 25 jaar brengt Monster Jam wereldwijd high-power entertainment voor de hele familie, gecombineerd met ultieme off-road motorsport. Drivers van wereldklasse strijden in zowel monster truck racing als freestyle competities. Beleef hoe de bekendste trucks van de wereld, zoals Grave Digger, Max-D, El Toro Loco, Monster Mutt en andere, je op het puntje van je stoel laten zitten met hun onvoorstelbare en zwaartekrachttartende stunts. De Monster Jam Pit Party voorafgaand aan de show geeft

r truck Monster Tijdens de show in Frankfurt sprong Todd LeDuc met zijn monste ook lukken?

Energy over zes trucks. Zal het hem op 30 juni in Rotterdam

fans een unieke kans om de Monster Jam trucks te bekijken.

Gigantisch project Bart Kuijpers is als manager hospitality nauw betrokken bij de tweede editie van Monster Jam. Hij kijkt met veel ge-

noegen terug en vooruit. “Ik vond het een bijzondere aanblik om in het vertrouwde decor van onze Kuip plotseling van die enorme trucks door het zand te zien racen en stunten. Ik heb in De Kuip wel andere evenementen meegemaakt dan voetbalwedstrijden,

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ADVERTORIAL

Monster Jam Facts • Een monster truck weegt minimaal 4500 kg.

• Een band heeft een diameter van 1,68 meter.

• De truck is vier meter breed.

• Elke truck beschikt over twee sturen.

• Een monster truck rijdt op methanol.

• Op het veld van De Kuip ligt straks 4.500.000 kg modder.

BESCHERMING

CIRCUIT & DIRT INFO © 2018 Feld Motor Sports, Inc.

JAMMER

1.000

RACE SCHANS POD

INLADEN & OPBOUWEN

16

STADIUM STAPEL

UUR

6UUR

DE TIJD DIE HET DUURT OM ALLE MONSTER JAM APPARATUUR & DIRT VOOR EEN ARENA EVENT IN TE LADEN.

=

TURN WRAKKEN

BIG AIR SPRONG

DE TIJD DIE HET DUURT OM ALLE MONSTER JAM APPARATUUR & DIRT VOOR EEN STADION EVENT IN TE LADEN.

ROLLEN PLASTIC

1.175.000 M

JAARLIJKS GEBRUIKT OM HET VELD ONDER HET DIRT TE BESCHERMEN.

BACKFLIP SCHANS

Als je alle rollen uit zou rollen zou dat bijna genoeg plastic zijn om een pad te maken van MONSTER JAM UNIVERSITY® n PAXTON , IL tot DIGGER’S DUNGEON n KILL DEVIL HILLS, NC.

OPSTAP JACK RABBIT

ALLE DIRT

600.000

TURN WRAKKEN RACE SCHANS

PIT STALLING

START

CATERPILLAR APPARATEN WORDEN JAARLIJKS INGEZET OM MONSTER JAM CIRCUITS TE BOUWEN

850.000

LITER BRANDSTOF WORDT JAARLIJKS GEBRUIKT VOOR DE APPARATUUR WAARMEE CIRCUITS GEBOUWD WORDEN

maar dat gebrul van die motoren maakte toch wel indruk. Dat is me misschien wel het meeste bijgebleven: het enorme kabaal dat de trucks produceren. Zonder oordoppen is het echt niet comfortabel om op de tribune te zitten en te kijken naar de show. Verder zie je goed dat er geen amateurs bezig zijn, het programma en de show zitten heel goed in elkaar zodat het ook voor de doelgroep (kinderen) interessant en aansprekend blijft. Ik kende het concept van Monster Jam al voordat het naar De Kuip kwam. Het wordt georganiseerd in stadions over de hele wereld. Dat kan niet voortduren als er telkens grote schade wordt veroorzaakt.

Mijn primaire reactie was er dus niet

METER DIRT

FINISH

WORDT JAARLIJKS GEBRUIKT OM DE PERFECT AANGELEGDE MONSTER JAM CIRCUITS AAN TE LEGGEN.

OPBOUWEN

3.000

2

één van angst voor het veld of de accommodatie, ik was vooral trots dat wij erin zijn geslaagd om Monster Jam naar Rotterdam te halen.”

Pit Party Bart Kuijpers en zijn team werken al zeven maanden aan deze show: “Er zijn voor een dergelijk evenement verschillende draaiboeken. Het draaiboek voor ons is grotendeels hetzelfde als in 2016. De show zelf daarentegen is volledig anders. De belangrijkste wijziging ten opzichte van 2016: de locatie van de Pit Party waar de bezoekers terechtkunnen voor een meet & greet met de trucks en de coureurs voorafgaand aan de show. Daar zijn zo’n

OPBOUW CIRCUIT ARENA’S

STADIONS

UUR

UUR

100.000 12 vs 20 TRUCKLADINGEN

DIRT

PER JAAR GEBRUIKT OP MONSTER JAM CIRCUITS

NODIG OM HET CIRCUIT TE BOUWEN

TRACK BUILDING CREW

3 VOOR ARENA’S

10 VOOR STADIONS

• Monster Jam 2018, 30 juni 2018, De Kuip, Rotterdam.

Aanvang show: 15.00 uur. Pit Party: 11.30 - 13.00 uur (toegang tot 12.30 uur).

• Reguliere tickets vanaf € 20,90; tevens zijn er family packs en groepstickets voor 10 en 20 personen verkrijgbaar.

• Meer informatie over de show en ticketverkoop: MonsterJam.nl.

10.000 tickets voor beschikbaar. De Pit Party was in 2016 in het stadion, maar verhuist dit jaar naar P2. Door die verhuizing hebben we geen last meer van eventuele regen waardoor het zand verandert in modder. Verder weten we van 2016 dat we op verschillende plekken rondom het stadion de ondergrond meer moeten beschermen omdat er toch flink wat gewicht door de trucks wordt meegetorst. Ik heb begrepen dat er ruim 4500 ton aarde deze kant op komt. Dat zijn omgerekend zeker 300 vrachtwagens. Dat komt van een leverancier in Nederland en de grond gaat na afloop netjes terug. Het wordt uiteraard eerst gefilterd van alle brandstofresten, zodat het weer gebruikt kan worden voor een ander evenement.”

Leerzaam “Ik denk dat met alleen voetbal een stadion moeilijk rendabel is te maken.

Los van het financiële aspect zorgen dergelijke evenementen ook voor een verbreding van kennis en ervaring.

Het is leerzaam om te ervaren hoe dergelijke professionele evenementorganisaties een project als Monster Jam benaderen en organiseren. Daar kunnen we met andere evenementen ons voordeel uit halen. Het leukste vind ik persoonlijk dat er ook mensen naar ons stadion komen die niets met voetbal hebben.

De show is zo vreselijk indrukwekkend en spectaculair. De enorme monster trucks vliegen door de lucht en maken capriolen die je moet zien om het te geloven. De show is bij uitstek geschikt voor gezinnen en families, die we een geweldige dag willen laten beleven.”

Bezoek de Monster Jam Pit Party voorafgaand aan de show, waar de fans een unieke kans krijgen om de Monster Jam trucks van dichtbij te bekijken. Je kunt ook de bestuurders ontmoeten, handtekeningen verzamelen, foto’s maken en nog veel meer. De Pit Party duurt van 11.30 tot 13.00 uur (toegang tot 12.30 uur), tickets kosten € 10,- en je hebt je showticket nodig om toegang te krijgen.

17

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ETEN & DRINKEN

18

TARA LEWIS SNACKT ONDER DE 10 EURO MET ROTTERDAMMERS

Het perfectioneren van de hotdog De befaamde Rotdog van Hans Worst dankt zijn receptuur onder meer aan de smaakpapillen van André Dadi.

Het is een gezellig onderonsje op donderdagmiddag bij de kraam van Hans Worst naast de Koopgoot. André Dadi lost net zijn collega-dj Okkie Vijfvinkel af bij hun favoriete worstenverkoper. Hans excuseert zich voor het ontbreken van muziek, zijn telefoon is leeg. Over en weer worden dan ook regelmatig muziektips uitgewisseld. Hans kent André sinds 1997, omdat hij regelmatig in de Full Moon op de ’s Gravendijkwal kwam, waar de dj plaatjes draaide. Later zou Hans hem in zijn tijd als taxichauffeur regelmatig thuisbrengen na een avond draaien in de Blauwe Vis. Toen Hans in 2002 een hotdogkraam uit de VS liet overkomen, duurde het niet lang voordat André de worst kwam uitproberen.

“Sindsdien ben ik vaste klant en kom ik hier wekelijks.” Ontbijten doet André zelden, dus dit is de culinaire start van zijn dag. Favoriet is de Rotdog, een broodje biologische worst, gewikkeld in spek met cheddar en zwarte biersaus. “Je kunt hem ook met stroop eten, dan gaat de smaak richting spekpannenkoek. Dit is iets hartiger.”

Na het eerste broodje volgt een uitgebreid arsenaal aan nieuwe hotdogrecepten, om te proeven. De variant met relish, truffelmayonaise en gegrilde artisjok is een doorslaand succes. En de Rotdog met zelfgemaakte eiersalade zou zomaar een festivalhit kunnen worden.

De worstenspecialist belt André regelmatig of hij nieuwe recepten wil voorproeven.

“Hans test alles op mij, dan gaan we een beetje zitten brainstormen. Ik heb ook geholpen om de receptuur van de Rotdog perfect te krijgen.” Dat beaamt Hans volmondig: “Ik kan blind vertrouwen op de smaakpapillen van André.”

Ondanks zijn passie voor eten houdt André zelf niet van koken. “Ik heb niet eens een gasfornuis. Als je wil koken, moet je eerst je keuken opruimen, boodschappen doen, koken, proeven, de boel in de vuilnisbak gooien en dan Chinees halen. Ik sla die eerste vijf stappen liever over.”

Hans Worst, naast de Koopgoot/WTC (donderdag, vrijdag) Rotdog: 5,50 euro Oordeel: Het lekkerste broodje worst van Rotterdam. Beide sauzen zijn onweerstaanbaar.

HAUTE CUISINE VOOR MAXIMAAL TIEN

TRUCK DI PAN BIN COME: NOG LEKKERDER DAN OP CURAÇAO Wie op Curaçao is geweest, weet het: heb je ’s avonds zin in een snack? Dan ga je naar de ‘trukipan’. Waarom hebben we die dan niet volop in Rotterdam?

Truck di pan-eigenaar Quentin Losiabaar weet het antwoord: “Antillianen zijn heel kritisch op hun eten. Het moet wel smaken zoals thuis.” Toch durfde hij het aan om de ultieme Antilliaanse heimweegerechten op de kaart te zetten.

TEKST: ELLEN MANNENS BEELD: ELLA VERMAAS

“Vraag of hij kabritu stoba heeft!”, roept een vriendin enthousiast als ze hoort dat ik naar de enige trukipan ga die Rotterdam op dit moment rijk is. Ze heeft net drie jaar op Curaçao gewoond en mist het eiland dagelijks. De Amstel Bright, het strand en de trukipans: de snackkarren die ’s nachts hun luiken openen om eilandbewoners, stagiairs en expats te voorzien van een pa-

tatje met vlees van de grill.

Nog specifieker mist de vriendin haar broodje stoba. Stoba is het Antilliaanse stoofpotje waarop vele variaties bestaan.

Toeval of niet: kabritu stoba is uitgerekend vandaag het dagmenu van Truck di Pan Bin Come, zoals ons eigen Rotterdamse trukipan-restaurant heet. Een kleine domper: deze trukipan staat niet op wielen en (misschien wel zo handig)

opent om half vijf ’s middags al z’n deuren in plaats van rond middernacht. “Maar de echte foodtruck gaat er in de toekomst nog wel komen hoor”, stelt eigenaar Quentin Losiabaar (28) ons gerust.

Geit Zijn telefoon gaat. “Heb je heel even? De slager belt.”

Quentin neemt zijn telefoon op. “… Heb je geit? …. Je weet

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

hoe ik hem gesneden wil hebben toch?” Het is twee uur ’s middags. Kabritu stoba is vandaag het dagmenu en het vlees wordt zojuist live voor onze neus besteld. “Alles moet gewoon vers zijn”, zegt Quentin als hij ophangt. “Ik hou niet van vlees dat ingevroren is geweest. Dat proef je.” Wat dat betreft, is zijn smaak niet helemaal zoals je deze proefde op de Antillen. “Onze gerechten zijn lekkerder”, zegt Quentin zonder blikken of blozen. “Dat is ook logisch.

Curaçao is een eiland. Alles moet geïmporteerd worden.

Dat scheelt toch weer een paar dagen versheid. Hier in Nederland kan ik werken met dagverse producten.”

Net als thuis Zeven jaar geleden haalde Quentin de trukipan-traditie naar Rotterdam. “Tot die tijd waren er nog maar weinig Antilliaanse restaurants in Nederland”, zegt hij. “Dat had ook wel een duidelijke reden.

Antillianen zijn nogal kritisch op hun eten. Ze gaan nog liever naar een slecht niet-Antilliaans restaurant en krijgen daarvan maagkrampen dan dat ze buiten de deur Antilliaans eten. Als ze hun eigen cultuur-eten proeven, moet het zijn zoals ze het gewend

zijn van thuis. Zoals hun moeder het maakt.”

Waarom hij het dan toch aandurfde om een Antilliaans restaurant te openen? “Omdat mijn moeder de allerbeste kok is”, zegt Quentin glimlachend, maar ondertussen bloedserieus. “Als mensen bij ons thuis kwamen eten, vonden ze het altijd lekker, dus ik wist dat we een goede kans maakten.”

Zo verbouwde hij in 2011 als 20-jarige de woonkamer en de keuken van zijn moeder om vanuit huis te gaan cateren.

“Ik leende 500 euro van een vriend en ben gewoon keihard gaan werken.” Twee jaar later opende hij zijn eerste restaurant aan de Nieuwe Binnenweg: Truck di Pan Ban Come.

Voor de oplettende lezer: dat restaurant heette inderdaad ‘ban come’ en niet ‘bin come’,

ETEN & DRINKEN

zoals zijn huidige restaurant aan de Stieltjesstraat tegenover het Noordereiland. “Ban come betekent ‘Laten we gaan eten’. Bin come is ‘Kom eten’.

Een nieuwe naam, want ik heb hier een nieuwe start gemaakt.”

Terwijl de zaken goed liepen, kwam privé het noodlot voorbij. “Mijn zoontje kreeg leukemie. Anderhalf jaar geleden overleed hij. Juist toen hij geboren werd, ben ik mijn restaurant gestart. Hij was mijn motor en nu was ik hem kwijt.

Daarom heb ik de knoop doorgehakt. Van drie restaurants ben ik teruggegaan naar één.

De focus moet weer terug. Ik heb nog een lieve dochter voor wie ik dit doe en mijn zoontje blijft mijn motor.”

Mama in de keuken Quentin is terug naar de basis, met zijn moeder in de keuken.

“Daarmee garandeer je ook meteen de smaak”, zegt Quentin. “Als ze een dag ziek is of niet kan koken, heeft ze nog liever dat ik nee verkoop aan mijn klanten dan dat iemand anders haar gerechten bereidt. ‘Anders is de smaak anders en komen mensen niet meer terug’, zegt ze. Ze heeft ook wel gelijk. Ik zei het al: Antillianen zijn moeilijk als het om hun eigen eten gaat.”

Timing Dat geldt niet alleen voor de smaak, maar ook voor de timing. Zo staan de bonchi kora en banana stoba alleen op maandag op de kaart. Waarom? “Omdat dat zo hoort”, zegt Quentin. “Op maandag eet je bonchi kora, een kidneybonensoep. Ik heb er eigenlijk nooit over nagedacht waarom.”

“Mam!”, roept hij naar de keuken, waar zijn moeder net aan de slag is met het geitenvlees dat zojuist is bezorgd.

Waarom de bonchi kora alleen op maandag mag, weet zij wel. Met een grote glimlach doet ze haar verhaal. “Als je de week begint met bonchi kora, weet je dat je de rest van de week goed eten hebt.” Er komt een handgebaar bij om haar verhaal kracht bij te zetten: “Eet je op maandag bonchi kora, dan komt ááááálles goed.”

Antilliaanse bestsellers 1 Spareribs Dé bestseller, net zoals bij de trukipans op Curaçao zelf, maar die saus proef je alleen bij Truck di Pan Bin Come.

2 Kabritu stoba / Rabu di baka Gestoofde geit of ossenstaart.

Iedere Antilliaan zweert bij moeders recept, maar de moeder van Quentin kan met haar kookkunst heel wat kinderen tot vreemdgaan verleiden.

3 Mixed grill Lekker maar vooral ook populair vanwege de prijs. Voor € 23,50 heb je een vol bord eten voor drie personen.

“Op Curaçao moet alles worden geïmporteerd, daardoor zijn de ingrediënten iets minder vers dan in Nederland.”

19

VAN OAD TG

tweewielergroothandel

Paul Krugerstraat 109-113 3072 GE Rotterdam Tel.: 010 - 4 85 39 59 info@alblastweewielers.nl

Alblas Tweewielers Berini Dolce Vita

Berini New City INCLUSIEF -Rijklaar maken -Kentekenleges -500 km servicebeurt -Kettingslot

€420,4-ttak kt 25/45 km/h

€899,-

Berini Napoli I Of €0.81,per dag!

Of €0.67,per dag!

4-takt 25/45 km/h

€999,-

€1.199,-

4-tak kt 25/455 km/h

Groot assortiment tweedehands scooters!

Of €0.61,per dag!

Rij nu al vanaf €0.61,- per dag! www.alblastweewielers.nl

Nu vanaf

€395,-

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

ETEN & DRINKEN 21

Een paella bereiden is een simpele kookklus. Ga je aan de slag met de juiste pan, hittebron en rijst, dan schep je een rijk smakende hap op het bord.

La fiesta paella PRODUCTIE: JESSE KIKKERT

voor een goed geleidende plaatstalen pan.

Nadeel is dat je deze pan goed moet invetten na gebruik om roestvorming te voorkomen. Eenvoudiger in gebruik zijn Spaanse geëmailleerde pannen van verzwaard plaatstaal die niet roesten en een vergelijkbaar resultaat geven, zoals de Valenciana-handgreeppannen van Vaello. De diameter bepaalt hoeveel mensen je kunt bedienen. Met een pan van bijvoorbeeld Ø 46 cm kun je maximaal 12 gasten tevreden stellen. De pan zet je op een nauwkeurig te regelen Vaello-gasbrander met gasfles. De brander is geschikt voor gebruik buiten en binnen.

Spanjaarden bereiden de paella bij voorkeur op open vuur in een lage pan van een flink formaat. Zo kunnen alle rijstkorrels goed garen. Koop bij voorkeur Spaanse rijst.

Risotto-rijstsoorten als arborio en carnaroli geven een net even ander resultaat.

Echt meeslepend wordt het als je paella buiten bereidt. Niets leuker dan met een roodverbrande kop in goed gezelschap een beetje Spanje spelen in je tuin, op het terras of op het balkon.

Uiteraard heb je dan een flinke pan nodig die om een groot vuur vraagt. Je kunt kiezen

Paella met een Rotterdamse twist Maak eens een chique paella marinera, met langoustines. Kun je niet aan langoustines komen, vervang deze dan door grote garnalen.

Paellarijst vraagt om 3 dl vocht per 100 gram rijst. Het vocht bestaat uit 2 dl kippenbouillon en 1 dl visfond.

Een rijk smakende visfond maak je van het vocht van gekookte mosselen. De gare mosselen voeg je vlak voor opdienen aan de paella toe.

Reken 100 gram rijst per persoon, dit recept gaat uit van vier personen.

• Rooster in de oven 1 puntpaprika • Ontvel 1 paprika, snijd het vruchtvlees in repen en zet apart • Snijd 2 sjalotten in stukken • Ontvel 2 tomaten en snijd in blokjes • Verhit een scheut olijfolie in de paellapan • Bak de sjalot en tomaat kort • Voeg 400 g rijst, 8 dl bouillon, 4 dl visfond, wat zout en een paar draadjes saffraan toe • Kook de paella 10 minuten eerst op hoog vuur, dan het vuur laag zetten en de paella 10 minuten garen op laag vuur • Voeg 12 langoustines (of rauwe garnalen) aan het einde van de kooktijd toe en laat deze goed warm worden in de rijst • Serveer de paella met de socarrat , het smakelijke aanbaksel van de bodem.

Dagelijkse zaken die de mensen raken Diet Wiegman, kunstenaar

TEKST & ILLUSTRATIE: NATALIE HANSSEN

Me weer realiseren dat ik van die miljoenen als enige in die eicel sprong.

En dan denk ik aan de kansberekening in de tijd terug.

Daar kan de Staatsloterij niet tegenop. Ik geniet daar telkens van.

“Kijk eens voor je en moet je dat allemaal horen en zien.

Dat scheelt een kaartje voor het theater!” Hij antwoordde: “Zo heb ik het nog niet bekeken.” We hebben ons samen kapot gelachen.

De dag plukken. Ik voel me vrij, acteur in ons eigen theater waarin we zelf de waarde en belangrijkheid van de dingen hebben bedacht. En we gaan er vaak nog in geloven ook! Loop ik met een emmer vol goud in de woestijn waar ik al drie dagen niets gedronken heb.

Dan ben ik blij dat ik het goud kan ruilen voor een flesje water.

Voetgangers en fietsers voor laten gaan. Stap ik in m’n auto, dan zijn voetgangers en fietsers heilig voor me. Het is alsof ik naar een film kijk. De een loopt stug en stijf door, met zo’n strenge blik van: natuurlijk heb ik voorrang! De ander danst bijna met een brede lach en z’n twee duimen omhoog gestoken.

Op het perron tussen al die vloekende mensen.

Tijdens een treinvertraging vroeg ik aan een scheldende man of hij haast had. “Ik heb totaal geen haast.” Ik zei:

In het restaurant na de bestelling haal ik er bij opmerkingen als “Hoelang zitten we nou al op dat vreten te wachten?!” plezier uit om te zeggen: “Voor hetzelfde bedrag krijg je in plaats van één twéé dingen!” Je kunt eerst genieten van het verlangen en dan krijg je de maaltijd nog.

Op rommelmarkten lopen, meer om het avontuur dan om het bezit. Dan hoor je soms: “Moet je al die klerezooi zien.” Dan zeg ik: “Probeer het maar eens te maken! Plaats het object in gedachten een paar duizend jaar terug en hele volksstammen zullen vechten om dat magische ding.” Wat wij nu weggooien, is de archeologie van de toekomst.

Onopvallende maar verrassende dingen op straat waar je je fantasie op loslaat. Zoals een porseleinen vogel bij het huisvuil. De zon scheen erop, en de vogel maakte de schaduw van een kat. De kapotte vogel werd gegrepen door de kat. Dan denk ik: zie je wel, je eigen houding bepaalt je noodlot.

Zo zie ik dagelijks van die toevallige momenten.

Iemand helpen die dat vraagt. Je maakt daardoor interessante of grappige onverwachte dingen mee. Of je geniet ervan dat je iets kon helpen oplossen. Het maakt het leven afwisselender.

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

CULTUUR

22

(FOTO: MARCO DE SWART)

Meer dan kunst bij All you can Art Het gratis Kunsthal Live op Zondag presenteert deze zomer zes dagen All you can Art met muziek en dj’s, food & drinks en mode & kunst. Op zondag 1 juli is de kick-off met de salsaband Marcando featuring Maite Hontelé. Deze in Nederland geboren trompettiste woont in Colombia, waar zij uitgroeide tot een vooraanstaande muzikant in de latin scene .

Tussen de sets door staat Kunsthal-huis-dj Git Hyper achter de draaitafel. Dj Git Hyper (Erwin Zimmerman) is bekend van onder meer The Comedy Factory, Raymann is Laat en de Rotterdamse rapformatie DuvelDuvel. Ook draaide hij op het North Sea Jazz Festival en maakte hij onderdeel uit van Zuco 103 en de band van Caro Emerald.

Tijdens Fashion Tours begeleiden kenners modeliefhebbers

door de tentoonstelling Viktor & Rolf: Fashion Artists 25 Years .

Een stadsbioloog leidt bezoekers door de natuur van het Museumpark. Kinderen en families kunnen meedoen aan de Theatertours door het Kunsthalgebouw. De kunstenaars van All you can Art staan in hun mobiele atelier klaar om de kunstenaar in de kids naar boven te halen.

Liever lekker lui? Dat kan ook.

Duik met een Kunsthal Live picknickmand of hapjes en drankjes van de foodtrucks in het gras. Elke zondag zijn er ook optredens van bands als New Cool Collective, Convoi Exceptional, Gallowstreet, Zuco 103 en Kuenta I Tambu.

Museumpark, zondag 1 juli t/m zondag 5 augustus, www.kunsthal.nl

Ontspannen in de wolken Yoga in de buitenlucht wordt echt een dingetje, want met mooi weer zie je steeds meer mensen zich in bochten wringen in parken, op stranden of zelfs op het dak. Wie ontspannen de zondag wil beginnen, klimt dan ook naar het dakterras van STROOM, waar je je kunt aansluiten bij het groeiende leger yogafans. Bij slecht weer verhuist de yogasessie naar binnen.

Neem je matje mee.

STROOM Rotterdam, 1 juli, aanmelden via www.thebootcampclub.nl/register (FOTO: STROOM)

Ga los op vunzige deuntjes Schud die billen op de vunzigste deuntjes van de fijnste R&B, hiphop en dancehall tracks. Op de mainstage stimuleren de dj’s Dieux Père, Devarsity, DJ Superior en Kneauk, hosted by Mella MM tot dirtyness. En in de bovenzaal draaien Cenkson en Nicky Jane je helemaal door.

Superdisco Rotterdam, 28 juni, zie Facebook

COLUMN ELLEN MANNENS

AMELANDSEPLEIN

Ellen Mannens woont sinds kort bij het Amelandseplein in ‘probleemwijk’ Carnisse. Ze gaat op zoek naar de ware aard van haar buurt.

DE REGELS IN BROOKLYN AAN DE MAAS Ik heb even onderzoek gedaan en weet inmiddels zeker dat bij ons in Carnisse andere verkeersregels gelden. Ik dacht, ik deel het even, handig om te weten als je, nieuwsgierig geworden door deze columns, een bezoek aan het Amelandseplein hebt ingepland.

Hoe zit het met die regels? Rechts gaat hier niet voor. Ik herhaal: rechts gaat hier NIET voor. Ik was er ook even verbaasd over, maar ik ben uiteindelijk overtuigd door bus 44. Buschauffeurs zijn ervaren bestuurders, ze kennen de regels. Dus als zij iets doen, zal dat volgens de geldende regels zijn. Bus 44 komt overdag iedere acht minuten langs. Trekt op bij halte Markerstraat om 180 meter verderop te remmen bij halte Amelandseplein. De drie zijstraten van rechts die daartussen liggen, worden

dan voor het gemak even genegeerd.

Dit rijgedrag bracht mij tot de conclusie dat hier de verkeersregel geldt: hoe harder je rijdt en hoe groter je vervoermiddel, hoe groter de kans dat je niemand voorrang hoeft te geven. Helder.

Zo ontdekte ik nog een nieuwe regel: je hond laat je op de stoep poepen, het liefst voor een portiekdeur en je laat het daar lekker liggen.

Dit vergroot de kans dat een bewoner in de poep stapt en deze vervolgens via de schoen het liefst tot aan de bovenste verdieping van de portiek verspreidt. Extra rendement van je uitlaatrondje.

Rare regels vind ik het, maar je krijgt er een hoop voor terug. Zo heb ik voor mijn deur een bloementuintje, geheel gesponsord en onderhouden door de gemeente met bloemen

waarvoor ik voorheen altijd zelf mijn portemonnee moest omkeren bij de Intratuin. Een bloemenperkje waar de gemiddelde Opzoomeraar jaloers van zou worden.

En we hebben er een paar vette beelden bij. Afdankertjes van de Coolsingel, dat dan weer wel. Het complete beeldenrijtje dat tussen de rare kioskjes voor Donner stond, van Monsieur Jacques tot aan de balletdansende naakte clown, ze staan nu gewoon op een kwartier lopen van m’n huis! Oké, dat is dan wel in Feijenoord en niet ‘bij ons’ in Charlois, maar ik teken ervoor. Ik ben er trouwens sowieso nog niet achter of er zoiets bestaat als rivaliteit tussen ‘hullie’ van de andere kant van de Pleinweg en ons hiero aan deze kant van de Pleinweg.

Die groene Pinokkio met die pad-

denstoel die altijd op het Weena stond, schittert nu bij Maashaven.

Gers. Maar stiekem hoop ik op een moment dat we hier op Zuid zeggen: “Neuh, we hoeven jullie afdankertjes niet hoor. Wil je trouwens iets van onze vermaarde kunstenaars in bruikleen hebben? Het ziet er zo pips uit aan jullie kant van de Maas.”

En potverdikkie, ik geloof echt dat die tijd snel gaat komen. Katendrecht wordt al onbetaalbaar. De urban street art komt via de pilaren tussen metrostation Rijnhaven en Maashaven al ‘onze’ kant op. De heipalen van Hart van Zuid (yep, ‘Zuidplein’ zeggen is binnenkort helemaal passé) gaan met bosjes tegelijk de grond in. We gaan keihard.

Manhattan aan de Maas? Wij worden het nieuwe Brooklyn.

Maar wel uitkijken voor bus 44, hè?

DE

NIEUWSPEPER 27 JUNI 2018

CULTUUR

23

(FOTO: MEGA ZONDERVAN)

NORTH SEA ROUND TOWN Warm op voor het grote NN North Sea Jazz Festival tijdens North Sea Round Town met meer dan 300 concerten op ruim 100 verschillende, speciale locaties in Rotterdam. Het programma zit vol met de lekkerste jazz, soul, hiphop, pop, blues en funk.

Diverse locaties | za 23 juni t/m zo 15 juli

SELMA ANN LOUIS

Circus Rotjeknor van de hoed en de rand

De show blikt terug op or biedt een overzicht van wat de afgelopen 25 jaar is bereikt.

De jubileumshow Van de hoed en de rand van Circus Rotjekn circusartiesten. Ook doen ie generat nieuwe de van aags circus met spectaculaire stunts oude krakers als De dames op de balk en presenteert hedend podium met 200 circusartiesten en een een ook dan ht Verwac or.

Rotjekn Circus bij en begonn veel professionele circusartiesten mee die hun carrière solo-act van de allereerste circusartiest.

Nieuwe Luxor, 30 juni, www.circusrotjeknor.nl

Superheldenbelevenis

Rotterdam onder de loep Marc van Buren, directeur van Miniworld Rotterdam, schijnt vol met bijzondere verhalen te zitten over de geschiedenis van Rotterdam. Die laat hij los bij het prettige uitzicht op de Rotterdamse miniatuurwereld, waarin een dag slechts 24 minuten duurt. Tip: neem je stopwatch en een loep mee.

Miniworld Rotterdam, 28 juni, www.miniworldrotterdam.com

Gigantische Transformers van acht meter hoog sieren binnenkort de Lloydkade. Maak een selfie met zo’n kingsize superheld als het lensje van je mobieltje het toestaat. Lukt dat niet, dan kun je nog altijd een miniversie aanschaffen bij een van de vele stands vol hebbedingetjes. Beginners en gevorderden kunnen hier ook hun laserzwaardvechten-techniek aanscherpen. Deze expo van comics en fantasy is tot 1 juli te bezoeken op het Multiplein aan de Lloydkade.

Het Nieuwe Instituut, 5 juli, www.nai.nl

Alweer 30 jaar is Metropolis Festival dé springplank voor talent. Met artiesten als Kraantje Pappie, Petit Biscuit, Togo All Stars, Luka, Day Fly en vele anderen pakt de 30e editie van Metropolis flink uit. Rock Season, The Frontiers, Maj Wouterson en Left In Suspense geven acte de présence op de talent stage .

Naast nieuwe muziek ontdekken, bier drinken en in het gras liggen kun je je ook vermaken met lekker eten, activiteiten voor de allerkleinste Metropolis-fans en een leuke markt met vinyl en kleding.

PARADE Met meer dan 80 theater-, dans-, mime- en muziekvoorstellingen is er voor ieder wat wils op dit rondreizende theaterfestival. Naast de verschillende optredens zijn er ook foodkraampjes en er is elke dag een KinderParade met voorstellingen en workshops.

Museumpark | vr 29 juni t/m zo 8 juli

Zuiderpark, 8 juli, www.metropolisfestival.nl

CIRCUS ROTJEKNOR – DE HOED EN DE RAND Voor hun 25-jarige bestaan komt Circus Rotjeknor met een jubileumshow. De show is een overzicht van alles wat het circus in de afgelopen jaren heeft voortgebracht. Op het programma staan oude krakers, stunts en circusartiesten die hun carrière zijn begonnen bij dit circus.

Nieuwe Luxor Theater | za 30 juni | 19.00 u

Multiplein Lloydkade, Schiehaven 13, www.superheroes-expo.nl

Het stof van de geschiedenis Kwesties als globalisering, migratie, traditie en identiteit worden onderzocht tijdens de Touch/Tracelezing in het Nederlands Architectuur Instituut. De curators Susanne Weiß en Rachel Dedman vertellen over de culturele betekenis van textiel. Zo gaat Rachel Dedman dieper in op haar tentoonstelling Labour of Love , waarin Palestijns textiel verweven wordt met de politieke geschiedenis van het land.

Metropolis Festival 2018

Theatervoorstelling waarin drie jeugdvrienden elkaar na lange tijd weer terugzien en besluiten hun examenreis over te doen. Voordat ze vertrokken zijn raken ze betrokken bij een schietpartij. Hun poging om uit handen van de politie te blijven brengt ze steeds verder in de problemen.

Nieuwe Luxor Theater | wo 27 t/m za 30 juni | 20.00 u

Miso-mystiek ontrafeld Miso wordt al duizenden jaren gebruikt in de Japanse keuken. Maar hoe maak je het smaakbeuken verkopende goedje eigenlijk? Wat kun je er eigenlijk allemaal mee? Erika Hirose van WakeEat

verschaft duidelijkheid en deelt de kennis van haar Japanse oma met kookliefhebbers. Zij combineert miso met ingrediënten van Hollandse oorsprong.

Erika geeft de workshop in het Engels.

Flowers & Sours, 5 juli, www.flowersandsours.com

ROTTERDAM WATER WEEKEND 2018 Ben jij klaar voor een spetterende dag in het Maritiem District? Doe mee aan de 010 City Swim, doe een van de wandel- of vaartochten, luister naar muziek en geniet van het lekkere eten.

Wijnhaven | zo 1 juli | 12.00 u

VOOR DE VOLLEDIGE AGENDA KIJK OP UITAGENDAROTTERDAM.NL

- Advertorial -

ZOMEREVENT

DINSDAG 3 JULI 2018 - 15.30 UUR

START MET SUCCES! OPLEIDINGEN De opleidingen die je bij Zadkine Startcollege kunt volgen, zijn: • Bouwen & wonen • Dienstverlening • Horeca & voeding • Installatie- & constructietechniek / lassen • Logistiek • Mobiliteit • Verkoop Ook zijn er speciale klassen voor bijvoorbeeld jonge moeders. Doordat je allemaal in dezelfde situatie zit, deel je ervaringen makkelijker en help je elkaar sneller. Op het zomerevent is een luchtkasteel met begeleiding aanwezig. Hierdoor kun je zelf rustig de opleiding bekijken.

Het zomerevent is bedoeld voor iedereen die ouder is dan 16 jaar en nog in september wil starten met een opleiding op mbo niveau-1. Ook organisaties die met jongeren werken en graag zien dat zij hun diploma halen, zijn meer dan welkom!

NIEUWE OPLEIDINGEN • Dienstverlening in een sportomgeving Het ondersteunen van sportevenementen • Techniek Van alle technische opleidingen de basis • Verkoop in samenwerking met HEMA

OVER ZOMEREVENT START MET SUCCES! Bij veel scholen kun je je aanmelden tot 1 april voor het komend schooljaar. Omdat wij merken dat veel jongeren in de zomer bedenken dat zij een opleiding willen volgen, is er ons zomerevent Start met succes!

Onze docenten en studenten hebben per opleiding een activiteit bedacht. Hierdoor ervaar je zelf wat de opleiding inhoudt en of deze bij je past of dat een andere opleiding beter past. Test alle opleidingen uit en er zijn intakers aanwezig. Zij kijken met jou of je in september al bij ons kunt starten. Neem je id-kaart dus mee!

MEER INFORMATIE EN AANMELDEN Het programma, de voorwaarden en aanmelden staan op zadkine.nl/zomerevent Als je je voor het event aanmeldt, dan krijg je twee gratis vouchers: één voor een nonalcoholische cocktail en één voor de bbq.

Alle activiteiten zijn in onze tuin waar een live dj voor een lekkere sfeer zorgt. Ook is er een swingende openingsact … wees dus op tijd: 15.30 uur!

Be there!

Indruk van onze studenten

ELVEN

OSAMA

RHIANE

MILLIENNE

Opleiding Assistent verkoop op locatie Rotterdam-Zuid

Opleiding Assistent verkoop op locatie Spijkenisse

Opleiding Assistent bouwen & wonen

Opleiding Assistent dienstverlening & facilitair via Entree Plus – jonge moeders

Wat wil je graag gaan doen in de toekomst?

Hoe is het om bij Zadkine te studeren?

Hoe is het bij Zadkine Startcollege?

Na de opleiding bij Zadkine Startcollege wil ik doorleren richting advertisement / marketing en management.

Het is vooral heel erg belangrijk om Nederlands te leren en te kunnen rekenen. De docenten hier zijn erg aardig en helpen mij. Zo leer ik steeds beter Nederlands.

Waarom vind jij dat je als jonge moeder toch een diploma moet halen?

De sfeer is hier heel goed. De docenten zijn heel vriendelijk en laten mij zelfstandig mijn gang gaan. En als ik twijfel over iets dan kan ik het altijd vragen en helpen zij mij verder.

Omdat je als jonge moeder voorbeeld hoort te geven aan je kind / kinderen.

Tegenwoordig is het met een diploma al moeilijk een baan te vinden … laat staan zonder diploma.

Zadkine Startcollege neemt deel aan het Efro project Verbonden met Zuid waarbij het doel is om zo veel mogelijk jongeren uit Rotterdam-Zuid aan een diploma en baan te helpen.