Geld gevonden voor uitgeverijen

!Lorem&Ipsum& ! ! !

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU!

Voor het eerst in de geschiedenis heeft een hoog gerechtshof in Duitsland geoordeeld dat toegang hebben tot het internet tot de eerste levensbehoefte van mensen behoort.

Als providers in gebreke blijven, bijvoorbeeld als de verbinding bij hun klanten uitvalt, dan moeten zij de klant voor dit gemis compenseren.

Stel je voor: ‘internet is nu net zo belangrijk als eten, kleding en veiligheid’.

Deze uitspraak zal ongetwijfeld in Europa navolging vinden en zal tegelijkertijd ook voor content leveranciers gevolgen krijgen.

Dit is het signaal dat de transitie ‘van analoog naar digitaal’ in de maatschappij is ingedaald.

Het internet draait nu echt op volle toeren.

Het volledige voorwoord en eerdere voorpublicaties kun je hier lezen.

Dit is een voorpublicatie van een hoofdstuk dat in zijn geheel of gedeeltelijk terug zal komen in ons e-book.

Wil je op de hoogte blijven van onze voorpublicaties schrijf je dan hier in vananaloognaardigitaal.nu

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

1

Geld gevonden voor uitgeverijen Ingegeven door een discussie in 2011 bij Bousie’s Dinner (#bd11 destijds op Twitter) over social media in de boekenwereld, gevolgd door een gesprek met Martijn Griffioen van Dutch Media tijdens Bousie’s Dinner, een #twitfitty tussen @HansBousie en @EHPO over de afdrachten aan schrijvers door uitgeverijen, een blogpost op Werner Bros en de lancering van 24Symbols (de ‘Spotify van de boeken’) hierbij een poging om uitgeverijen en schrijvers meer inzicht te geven in de digitale wereld.

Even ter inleiding een citaat uit de post op de blog ‘Werner Bros’ van Werner Schlosser die destijds ook bij het dinner aanwezig was: ‘Het thema van Bousie’s Dinner was om over de schutting van de buren te kijken en te leren van hun succesverhalen en missers.

De aanwezige uitgevers waren helaas vergeten daarbij hun oogkleppen af te doen.

Want alle ontwikkelingen in de muziek-, film- en volgens mij toch ook de boekenbranche ten spijt, zal het boekenvak niet getroffen worden door het soort ellende waarin de muziek- en filmwereld terechtgekomen is.

Dat lijkt althans de stellige overtuiging van Joost Nijsen van Uitgeverij Podium, die daarin werd gesteund door Martijn Griffioen van Dutch Media.

Nijsen, die ik al eerder zag spreken, den zei niet te geloven dat boeken lezen een digitale aangelegenheid zal worden.

Dat kwam hem op een emotionele reactie te staan van Kees Hermans, die de omzet van zijn Disky – ooit €100 miljoen per jaar – de afgelopen jaren zag verdampen.

Hij waarschuwde: 'De verkoop van alle fysieke entertainmentproducten gaat richting het putje.'

De feiten bevestigen zijn vrees.’

Werner Schlosser’s post vervolgt ‘Ik zie het ook in mijn directe omgeving.

Voor mijn vrouw, een van de fanatiekst denkbare boekenkopers en –lezers, kocht ik vlak voor onze vorige vakantie een tablet-pc.

In no-time stuurde een behulpzaam familielid een dvd’tje met 5000 e-books erop.

Daar is niet voor betaald uiteraard, het DRM was (met het grootste gemak waarschijnlijk) gekraakt en dus voldeed de verzameling perfect om feeling te krijgen met het apparaat en het digitaal lezen van boeken.

En wat zei mijn vrouw tot mijn stomme verbazing?

'Ik hoef nooit meer een fysiek boek.'

Angst is een slechte raadgever. Het laten leiden door emotie bij het maken van beslissingen hoe te ondernemen als uitgever in het steeds verder evoluerende internetecosysteem in de digitale wereld kan schadelijk zijn. Hoe nu verder?

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

2

De feiten in 2012 In 2012 werden er in Nederland beduidend minder boeken verkocht dan een jaar eerder.

De totale omzet daalde met 6,3 procent naar 557 miljoen euro (inclusief de verkoop van de digitale formaten). Deze omzet werd gerealiseerd met 44,7 miljoen verkochte exemplaren. Zonder de verkoop van digitale boeken, was de omzetdaling 7,3 procent. De omzet van digitale boeken bedraagt nu ongeveer 2,2 procent van de totale markt, zo maakte de stichting CPNB bekend. Een jaar eerder was dit aandeel nog 1,2 procent.

Uitgeverijen, alsmede de aan hen gelieerde schrijvers staan aan de vooravond van een grote verandering, waarin nieuwe businessmodellen en digitale producten een uitermate belangrijke rol zullen gaan spelen. Dit vinden de meeste uitgevers, inclusief de bovenstaande overigens zelf van niet, maar vooruit we delen het nog maar een keer …

Digitalisering,

internet,

introductie

van

nieuwe

apparaten

en

nieuwe

consumentenvoorkeuren bedreigen traditionele uitgeverijen. Ze krijgen te maken met meer en nieuwe concurrentie en verlies van grip op doelgroepen en content.

Nieuwe kansen Digitalisering biedt uiteraard ook nieuwe kansen. Productie en vooral distributie van digitale content is goedkoper geworden in de afgelopen jaren. Distributie via internet levert bovendien het voordeel op dat geprofiteerd wordt van het ‘Long Tail-effect’. Het begrip ‘Long Tail’ werd voor het eerst uitgebreid geïntroduceerd door Chris Anderson in een artikel in Wired Magazine uit oktober 2004 om economische modellen van winkels als Amazon.com of Bol.com te beschrijven. Zijn artikel resulteerde in het boek ‘The Long Tail: Why the Future of Business is Selling Less of More in 2006’. Vertaald in het Nederlands: ‘The Long Tail, Waarom we in de toekomst minder verkopen van meer.’

In essentie komt zijn Anderson’s theorie erop neer dat producten die maar weinig afnemers hebben of waar weinig vraag naar is, gezamenlijk een groter deel van de markt kunnen innemen dan de grote 'hits' in de industrie, zolang de winkel of het distributiekanaal maar groot genoeg is. Veel nicheproducten zullen beschikbaar blijven en zouden gedurende lange tijd omzet kunnen genereren. Prijzen van digitale producten dalen, wat de aantrekkingskracht voor lezers vergroot. Lezers kunnen gebruik maken van nieuwe diensten als abonnementen op boeken, of op schrijvers of op de catalogus van een specifieke uitgeverij via platformen en apps van die uitgeverij of derden.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

3

Boekuitgeverijen, alsmede de aan hen gelieerde schrijvers zijn en blijven afhankelijk van levensvatbare doelgroepen. In de digitale wereld zijn deze doelgroepen kleiner en specifieker. Versnippering van het aanbod en convergentie zijn enerzijds een bedreiging, maar leveren anderzijds kijkend naar ‘The Long Tail’ ook weer nieuwe mogelijkheden om de eigen doelgroep te versterken en te binden. Netwerken (lees: het eigen domein, de sociale kanalen en het domein en sociale kanalen van derden) bieden in het internetecosysteem heden ten dage content aan op alle beschikbare apparaten (zoals, maar niet beperkt tot, TV’s, mediaboxen, gameconsoles, PC’s, laptops, notebooks, netbooks, smartphones, readers en tablets). Het verdienmodel dat hierbij hoort laat straks dan ook een versnippering zien naar meerdere inkomstenbronnen. De kunst is het zoeken naar en openstaan voor de mogelijke verdienmodellen. Een mooi voorbeeld is de case van het boek van Seth Godin, On the tribes we lead. Het boek werd in eerste instantie gratis weggegeven waarna de vraag naar een fysieke versie ontstond.

Toegang tot digitale content en dienstverlening op internet zijn inmiddels de hoeksteen van toekomstige verdienmodellen voor een ieder die met exploitatie van content bezig is.

De verkoop van fysieke producten aan eindgebruikers (oftewel: lezers) zal aan belang gaan afnemen, omdat de nadruk bij de moderne, digitale lezers minder op bezit zal liggen dan in het tijdperk van het fysieke product. Bezit maakt plaats voor beschikbaarheid, gebruik, belevenis, gemak en service. Oftewel bezit maakt plaats voor toegang. Goede cases hier zijn Amazon en de Kindle en het ontstaan van 24Symbols.

Autodeling Niet alleen in de boekenmarkt wordt eigendom verdrongen door gebruik. Ook in de automarkt wordt bezit vervangen door gemeenschappelijk gebruik. Het autodelen heeft zijn intrede gedaan, en wordt nu beheerst door een paar bedrijven, die min of meer hetzelfde aanbieden. Autodelen is een innovatie, maar vreemd genoeg is er verder weinig vernieuwing in die sector. Zoals een tariefopbouw zoals bij mobiel bellen? Het aanbod is nu alleen voor af-en-toe gebruik interessant. En juist die incidentele ritten - denk aan vervoer grote aankopen en op bezoek verder weg - vragen om een grotere auto dan de kleintjes die meestal aangeboden worden door bedrijven als GreenWheels, ConnectCar, Mywheels (was Wheels4all) en Car2go.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

4

Nieuwe initiatieven Voor veel beginnende auteurs is het erg moeilijk om een uitgever te vinden. Met ‘Uitgever Gezocht 3.0 staat je niets meer in de weg om door te breken als schrijver’ stelt Marcel Smit. Hij vertelt in zijn boek in heldere taal hoe je, ook als commerciële leek, op een succesvolle

manier

gebruik

kunt

maken

van

de

mogelijkheden

op

de

crowdfundingwebsite TenPages.com. Het boek geeft antwoorden op vragen als: ‘wat is een goede promotiecampagne, wat is het beste moment om een manuscript te plaatsen en hoe kan de aandelenverkoop worden gestimuleerd?’ Tevens komt de investeringskant aan bod: op het juiste moment instappen, beleggingstactieken en zorgen dat het boek goed wordt verkocht. In het hoofdstuk over ‘Crowdfunding’ gaan we dieper in op deze manier van geld ophalen om een project te kunnen realiseren.

Ook andere type uitgeverijen dienen te innoveren Wat geldt voor een uitgever van boeken, geldt eigenlijk ook voor uitgevers van kranten en tijdschriften. Ook voor hen geldt dat men dient te innoveren. De wereld van kranten en tijdschriften ziet steeds vaker initiatieven gericht op het op maat maken van informatie voor het individu. Zo was er in 2009 al Niiu. Waar je een selectie uit kranten van kwaliteitsmedia kon maken voor je eigen persoonlijke krant. Nu gaat men nog een stap verder. Vier partijen werken momenteel in Nederland aan een ‘Spotify’ voor artikelen.

Yournalist, eLinea, Breev.me, en Novinity werken allen aan een nieuwe dienst. Hierbij kunnen alle artikelen van uitgevers op één plek – gepersonaliseerd – worden verzameld, terwijl voor de toegang tot alle content één vast bedrag per maand wordt betaald. ‘De partij die dankzij superieure technologie de consument het best op maat kan bedienen, gaat straks de slag winnen’, stelt Wim Danhof op Publishr.nl. Verder zegt hij: ‘De tijdschriften- en krantenconsumptie zal de komende jaren ongetwijfeld verder verschuiven van papier naar digitaal.

Spannender is de prille ontwikkeling waarbij de content steeds meer en beter zal worden samengesteld op basis van gebruikersvoorkeuren.

Dit in plaats van dat redacties een ‘onze size fits all’ concept op ons afvuren, met veel waste tot gevolg.’

Danhof verwacht dat de toekomst van het consumeren van tijdschriften- en nieuwscontent (waaronder de content van de dagbladen zoals we die nu kennen) is gelegen in het soort oplossingen zoals die van Yournalist, e-Linea, Breeve.me of Novinity.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

5

Hij stelt: ‘Degene die dankzij superieure technologie in staat is het diepste in de huid van de gebruiker te kruipen om vervolgens met optimaal gebruiksgemak – omaproof!

– content op maat te kunnen bieden, is de winnaar van morgen.

Randvoorwaarde lijkt dan wel dat voldoende uitgevers hun content – in welk afrekenmodel dan ook – ter beschikking stellen.’

Een ander initiatief dat eind 2012 van de grond is gekomen heet Blendle. Blendle gaat losse, betaalde artikelen van uitgeverijen verkopen via een HTML5-app die beschikbaar wordt voor PC, tablet en smartphone. Gebruikers kunnen daarmee losse artikelen kopen van (tot nu toe) De Groene Amsterdammer, TMG, NDC Mediagroep, Erdee Media Groep en Hearts Magazines. Vernieuwend aan de app ten opzichte van andere initiatieven is met name de opzet van een sociaal netwerk in de app. Elke gebruiker van Blendle kan andere gebruikers volgen, vergelijkbaar met Twitter. Zo is te zien welke artikelen vrienden en collega’s lezen en welke artikelen bekende Nederlanders als Alexander Klöpping en Frits Wester aanraden. Alle artikelen die zij aanbevelen verschijnen in een tijdslijn.

Onze bevinding is dat de meeste huidige kranten en tijdschriften – in print, dan wel digitaal – nog niet aansluiten bij de trend dat mensen steeds meer op maat bediend willen worden en dat mensen alleen willen betalen voor content waarin ze ook echt geïnteresseerd zijn, het zogenaamde ‘unbundling’ principe.

Multi-platformpublicatie De boekenwereld verandert in een rap tempo. Boeken worden digitaal, en alle wetten en regels die we kenden zijn niet langer de zekerheden waarop men kan bouwen en vertrouwen. De Arbeiderspers/A.W. Bruna Uitgevers hebben besloten om niet langer af te wachten wat er nog meer zal gebeuren, maar om te kiezen voor een proactieve benadering: nieuwe initiatieven uitproberen, innoveren en experimenteren.

‘Earned Attention’ van auteur Klaas Weima is zoals De Arbeiderspers/A.W. Bruna Uitgevers het noemen een multi-platformpublicatie. Het bestaat uit een papieren boek, een blog, een gratis iPhone-app, een iPad-app en social media accounts. Voor elk van deze publicatievormen is al vanaf het begin van het project nagedacht over hun specifieke kracht en toegevoegde waarde aan het geheel. Dit maakte het mogelijk om de kunst van het verhalen vertellen naar een hoger plan te tillen.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

6

Dankzij deze multi-platformaanpak krijgt de lezer toegang tot extra content met behulp van de methode die het beste bij hem past. Van gratis tot betaald, van analoog tot digitaal. Al deze extra’s zorgen ervoor dat het boek altijd actueel is en volledig up-to-date blijft. Feitelijk bedient De Arbeiderspers/A.W. Bruna Uitgevers hiermee een groot deel van het internetecosysteem.

Digitale bibliotheek In augustus 2012 gingen de nieuwe studenten van de ‘Erasmus School of Law’ van start met innovatief, kleinschalig onderwijs op het Erasmus Law College. Onmisbaar hierbij is een grote digitale bibliotheek. De digitale bibliotheek is tot stand is gekomen in een overeenkomst met een aantal uitgeverijen van studieboeken, waaronder Boom Juridische uitgevers.

De digitale bibliotheek geeft studenten toegang tot ruim tweemaal zoveel juridische boeken als voorheen, beschikbaar via hun notebook of iPad, zonder dat de kosten stijgen.

Het is op dat moment voor het eerst dat in de Nederlandse universitaire wereld op deze wijze en op deze schaal digitale literatuur wordt aangeboden.

Wirt Soetenhorst, directeur Boom Juridische uitgevers: 'Wij staan bekend als een innovatieve uitgever die openstaat voor nieuwe initiatieven en nieuwe businessmodellen.

De studenten zullen enorm profiteren van de service die de digitale bibliotheek hen biedt: de onbeperkte toegang, het gemak in gebruik, de uitgebreide zoekfunctie, de mogelijkheid aantekeningen in boeken te maken en voor hun opdrachten te gebruiken.

Ik verwacht dat dit project een trend kan zetten in het Nederlandse wetenschappelijke onderwijs.'

De andere bibliotheek Scribd is naar eigen zeggen de grootste bibliotheek op internet. De website bevat tientallen miljoenen documenten en heeft meer dan 100 miljoen geregistreerde gebruikers, waarvan er 90 miljoen actief zijn, aldus cijfers uit 2012 (red. Techcrunch). Op Scribd kunnen schrijvers behalve boeken alles plaatsen. Het gros van de content – gepubliceerd in negentig talen en variërend van handleidingen en gedichten tot research en presentaties – is nu gratis. Scribd biedt journalisten en alle andere schrijvers de kans geld te vragen voor het werk dat ze op deze website plaatsen.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

7

Tachtig procent van de opbrengsten wordt doorbetaald. Dat percentage is vergelijkbaar met wat CreateSpace toekent aan auteurs die hun boeken verkopen in hun eigen ‘store’ op de website. Het percentage is aanmerkelijk hoger dan wat Amazon betaalt aan schrijvers die hun boeken via Amazon distribueren. Amazon betaalt namelijk zestig procent door.

Door de nieuwe, betaalde service – de Scribd store – is Scribd ook voor journalisten aantrekkelijk geworden om eigen werk te publiceren. Freelancers die in opdracht een verhaal schrijven dat vervolgens in de prullenbak verdwijnt, kunnen het alsnog op Scribd kwijt.

Over de bescherming van hun auteursrechten hoeven schrijvers zich volgens Scribd weinig zorgen

te

maken. Alle

content, die

wordt geüpload, gaat door het

copyright-managementsysteem. Het werk wordt dan voorzien van een digitale ‘vingerafdruk’. Als hetzelfde werk een tweede keer wordt geüpload, door iemand anders, wijst het systeem het af. In principe is het mogelijk dat anderen je artikel of boek zonder toestemming de eerste keer uploaden, zodat jij, de rechthebbende, de tweede keer wordt afgewezen. In dat geval dien je je als auteur of uitgever te melden bij Scribd.

Online publiceren met Issuu Issuu is een bibliotheek van mensen die publicaties delen. Wereldwijd heb je toegang tot inmiddels 6 miljoen documenten. De documenten worden na uploaden fraai online weergegeven als bladerboek of -tijdschrift. Je kunt dit vervolgens eenvoudig in je eigen website laten zien. In een zelf te kiezen formaat en vormgeving. Zodat het mooi past. Alle gedeelde documenten worden op een online boekenplank geplaatst. Lezers kunnen gemakkelijk door al deze publicaties bladeren. Bij het lezen van de gekozen publicatie kan er gekozen worden om dit over het hele scherm te openen. Hierdoor wordt de lezer niet afgeleid door bijvoorbeeld andere software programma’s die op het scherm staan. De weergave van Issuu is geoptimaliseerd om prettig vanaf een beeldscherm te kunnen lezen. Het aardige van Issuu is dat je fysieke exemplaren opgemaakt met zachte of harde omslag kunt bestellen van de door jouw zelf geüploade documenten

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

8

Apps voor tijdschriften in opkomst Voor elke krant moet je de juiste applicatie (app) installeren. Voor de Volkskrant is dat bijvoorbeeld de Volkskrant HD app. Deze is snel gevonden en geïnstalleerd via de App Store, de softwarewinkel op de iPad. Met deze kranten-apps koop je losse edities of neem je een abonnement. Wie al een abonnement heeft op een papieren krant, kan met zijn klantcode inloggen en kranten downloaden. Meestal is dit gratis, soms vraagt de uitgever een extra vergoeding.

Sinds enige tijd zijn er ook tabletcomputers van andere producenten dan Apple, meestal met Androidsoftware van Google. Er zijn inmiddels veel kranten-apps beschikbaar voor Android, maar heel weinig tijdschriften-apps. Uitgever Sanoma (de grootste uitgever van tijdschriften) belooft al geruime tijd een Android-versie van zijn 'Tijdschrift.nl'-app (met vele tientallen Nederlandse bladen), maar die app is begin 2013 nog steeds niet uitgebracht.

Tijdschriften online kopen werkt net even anders. De meeste laten zich kopen via een tijdschriftenwinkel-app, een app met meerdere magazines in een afgebeeld winkelschap.

De belangrijkste zijn: Tijdschrift.nl (van uitgever Sanoma), MagWorld (van Ako), MagZine en CB Kiosk (van de Consumentenbond). De Tijdschrift.nl app heeft verreweg het grootste assortiment, met vele tientallen bladen.

Google en boeken Ook Google houdt zich bezig met boeken. Wikipedia beschrijft: ‘Google Books (in het Nederlands Google Boeken), ook wel Google Book Search of Google Zoeken naar boeken genoemd, is een webdienst van Google om de tekst van gedigitaliseerde (gescande) boeken te doorzoeken op bepaalde woorden.

Deze dienst werd bij de eerste aankondiging in oktober 2004 Google Print genoemd.’

Doel van Google is simpel: maak het makkelijker voor mensen om relevante boeken te vinden. In het bijzonder, boeken die je niet meer als fysiek exemplaar kunt vinden. Het grotere doel van Google is om te werken met uitgevers en bibliotheken aan een uitgebreide, doorzoekbare, virtuele kaartenbak van alle boeken in alle talen die gebruikers helpt nieuwe boeken en uitgevers te ontdekken.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

9

Veel boeken zijn door Google gescand met een scanrobot. Daardoor kunnen ongeveer 1000 pagina's per uur worden gescand. De boeken zijn voor het merendeel afkomstig van de bibliotheken van de University of Michigan, Harvard, Stanford, Oxford en de New York Public Library, maar ook de boeken van de Nederlandse wetenschappelijke uitgever Brill zullen op deze manier beschikbaar komen. Google bouwt zo een digitale bibliotheek op.

In

mei

2007

is

de

Universiteit

Gent

toegetreden

tot

dit

project.

In

de

universiteitsbibliotheek zullen vooral Nederlands- en Franstalige werken gescand worden. In juli 2010 heeft de Koninklijke Bibliotheek een overeenkomst gesloten met Google om de komende jaren minstens 160.000 rechtenvrije boeken uit de collectie van de Koninklijke Bibliotheek te scannen en vrij toegankelijk te maken via Google Books, de websites van de Koninklijke Bibliotheek en – te zijner tijd – via Europeana. De collectie omvat historische, juridische en maatschappelijke Nederlandse publicaties uit de 18e en 19e eeuw die van groot nut zijn voor onderzoekers, zowel binnen het Nederlandse taalgebied als in de rest van de wereld. De boeken worden gratis ter beschikking gesteld.

De boektekst van gevonden boeken waarop geen auteursrecht rust kan men in het geheel inzien of downloaden in pdf-formaat. Als er wel auteursrecht op rust, zie je maar een klein stukje van de boektekst, vaak een paar regels rondom het zoekwoord.

Data als strategie Al een aantal keer komt in eerdere hoofdstukken naar voren dat de waarde in data zit.

Deze waarde ontstaat door ontsluiting van content. Het uitgeven van content (of dit nu een boek, krant of tijdschrift behelst) vereist een fundamenteel andere houding in relatie tot de diverse partijen in het ecosysteem. Niet alleen tot de sociale netwerken, maar ook tot de individuen. Waar voorheen de nadruk binnen samenwerkingsverbanden heeft gelegen op concurreren en beschermen, ligt de nadruk nu op samenwerken. Luisteren, participeren en anticiperen op data die ontstaat in zogenaamde ‘conversaties’ en ‘interacties’. Deze data dient te worden opgeslagen, geanalyseerd en gerelateerd aan de data die je zelf (wellicht al) bezit.

Het is daarom belangrijk voor een uitgever om een strategie te bepalen. Maak keuzes welke groepen je wilt bedienen, hoe en met wie je wilt samenwerken en selecteer de ecosystemen waar je in aanwezig wil zijn. Ontwikkel passende producten, (nieuwe) online diensten en verleidingstactieken, al dan niet samen met fans of klanten. Dit vraagt om de nodige creativiteit.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

10

Laat je inspireren door de inventiviteit van de natuur. Bedenk een business model waarmee je de leiding neemt in het internetecosysteem ten opzichte van concurrenten of andere marktpartijen, stimuleer jouw organisatie in het bereiken en behouden van (nieuwe) lezers.

Volgen van een goede content- en internetstrategie Graag delen we wat inzichten voor uitgeverijen. Deze zijn ook te vinden via Doeland’s Digitale Wereld ‘Online Basics – 10 handvaten voor onderweg’. Het volgen van een goede content- en internetstrategie is feitelijk waar het voor uitgeverijen om gaat. Bij een goede content- en internetstrategie dien je het principe ‘Content = King = Data’ in de gaten te houden. Dit principe betekent dat je je altijd dient te realiseren dat content eigenlijk data is en daarmee altijd bedrijfswaarde toevoegt wanneer je de data daadwerkelijk ook borgt.

Daarnaast zijn er nog een aantal andere aspecten die men in de gaten dient te houden.

1. Eigen domein en de sociale online werelden. Alle online omgevingen maken onderdeel uit van de totale internet- en contentstrategie.

2. De gehele catalogus dient goed beschikbaar te worden gemaakt in de diverse zoekmachines, dit verhoogt het verkeer naar de diverse online werelden.

3. Denk na over de identiteit van de schrijvers omarm en betrek hen in de gehele content- en internetstragie.

4. Omarm sociale identiteiten, vraag de gelieerde schrijvers en lezers om connectie te maken met hun Facebook, Twitter of een van hun andere bekende identiteiten zoals een Gmail-account. Het laten maken van het zoveelste gebruikersnaam en wachtwoord is immers niet meer van deze tijd.

5. Omarm sociale content, met andere woorden foto’s, filmpjes e.d. van (alle mogelijke) lezers, die gemaakt zijn tijdens bijvoorbeeld een boeksigneersessie.

Geef ruimte in het eigen domein of een van de sociale werelden voor het uploaden van foto’s en filmpjes van derden.

6. Deel alle eigen relevante content via alle mogelijke sociale werelden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het eigen Facebook-, Twitter-, Flickr-, Picasa-, Pinterest-, Instagram- of YouTube-kanaal. Kijk hiervoor naar het hoofdstuk over 'Het Internet Ecosysteem'.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

11

7. Neem deel in de online conversatie met de schrijvers en lezers: luister, anticipeer, voer dialoog, volg en informeer.

8. De online werelden alsmede de content zullen op elke wijze en naadloos benaderbaar dienen te zijn: via desktop, labtop, smartphone, ipad, reader e.d. Zorg voor de juiste weergave op elk apparaat en via elk mogelijke browser.

9. Koppel de aanwezige klantendatabase(s) aan sociale analytics en web analytics.

Zo kan er onder andere bepaald worden wie van de lezers het meest actief of invloedrijk is met de content die ontsloten is.

Er ontstaat dan voor een uitgeverij een geheel nieuwe geldstroom. Mogelijke nieuwe inkomsten zouden kunnen komen uit; 1. Freemium is een van de businessmodellen van de laatste jaren. In het kort draait het er bij Freemium om dat men bezoekers en naamsbekendheid krijgt door gratis diensten of producten te leveren. De inkomsten worden later door een ‘premium’ dienst of product aan te bieden gegeneerd. Webwinkels geven bijvoorbeeld een deel van hun dienst of product gratis weg (zo lijkt het, immers staan hier vaak advertentie-inkomsten op het platform tegenover of vraagt men om met een ‘tweet’ of

‘like’ te

betalen) en verzamelen hiermee klantgegevens die

geïnteresseerd zijn in het product of hiermee wordt het product gratis gepromoot.

In de toekomst zouden ze nieuwsbrieven en speciale acties naar deze bezoekers kunnen sturen of zouden ze connectie kunnen maken en proberen hen te converteren naar betalende bezoekers. Een dergelijk Freemium-model is op de website of via een app van de uitgeverij mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan advertentie-vrije boeken of eerst enkele boeken gratis te geven en vervolgens daarna tegen een acceptabele vergoeding toegang te verlenen tot de gehele versie of catalogus.

2. Sponsoring of advertenties in de diverse online werelden van het betreffende boek of de betreffende schrijver. Laat schrijvers online lezingen doen via YouTube of Vimeo bijvoorbeeld. Het is namelijk mogelijk met diverse partijen, zoals YouTube een overeenkomst aan te gaan voor het openbaren van content. Kern van de overeenkomst is het delen van inkomsten die worden gegenereerd door het aantal paginaweergaven of keren dat de video wordt bekeken. YouTube zal advertenties weergeven naast of in video’s op het eigen kanaal.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

12

Standaard schakelt YouTube drie aanvullende inkomstenbronnen in. Daarnaast kan men ruimte voor advertenties of sponsoring in het eigen domein (lees: website of blog) beschikbaar maken tegen betaling. Ook ‘product placement’ in een video is mogelijk.

3. Maak de catalogus beschikbaar voor andere diensten of apps van derden (bijvoorbeeld 24Symbols, Scribd en Issuu) in ruil voor een vergoeding en data.

Bedenk een licentiemodel dat hier op aansluit.

Het openbaren van de gehele catalogus van een uitgeverij via digitale kanalen gaat tevens nog andere effecten opleveren. Bijkomende positieve effecten zullen zijn: 1. De publicatie en voorpublicaties van alle werken draagt bij aan de online marketing van de uitgeverij, schrijvers en titels. De naamsbekendheid van de uitgeverij en de aan haar gelieerde schrijvers zal omhoog gaan en de online reputatie van beiden zal toenemen.

2. Er wordt waardevolle data van de geïnteresseerde lezers vergaart. Deze data zorgt ervoor dat men betere inzichten verkrijgt, betere beslissingen zal nemen en betere strategieën voor de toekomst zal ontwikkelen. Bijvoorbeeld door de mogelijk te voeren titels in de catalogus of de mogelijkheid om manuscripten van het schrijversgilde eerst van te voren te peilen bij het gevolg aan lezers en andere betrokkenen.

3. Tot slot kunnen data worden gewaardeerd. De waarde van een uitgever zal gaan toenemen in de vorm van potentiële goodwill. De stap die uitgevers daar overigens voor dienen te nemen is de data te verzamelen en te analyseren. Het opzetten of gebruik van een platform dat dergelijke data kan verzamelen, zoals bijvoorbeeld 'Social Brand Builder' is een absoluut vereiste. Met deze data kan men een vervolgstrategie of compleet nieuwe (marketing)strategie opzetten, met als doel toekomstige inkomsten te laten toenemen. Platte data vanuit de social media kanalen, zoals inmiddels aan het ontstaan is bij vele bedrijven, hebben niet direct een waarde. Pas na zinvolle correlaties, analytics en het opzetten van (additionele) verdienmodellen op de gevalideerde ‘fan’, ‘tweets’ en ‘like’ data kunnen (in)directe kasstromen gegenereerd worden.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

13

Het gevonden geld komt uit de data, die uitgeverijen en schrijver moeten opslaan en moeten borgen. Uitgeverijen, die hun internetlandschap tijdig inrichten en daarmee hun eigen ecosyteem gaan beheersen binnen het gehele internetecosysteem, zullen in de nabije toekomst meer waarde gaan opleveren bij verkoop. Niet alleen omdat de traceerbaarheid en ‘Return on Investment’ van hun marketing hoger zal liggen dan van bedrijven die nog aan off-line marketing doen, maar ook omdat deze bedrijven, al dan niet bewust, direct toegang krijgen tot de lezersmarkt. Bij de nieuwe wijze van waarderen, hoort tevens een andere aanpak. Veel meer dan voorheen, zal er naar data verzamelingen en data mutaties uit diverse systemen en aan elkaar gelinkte netwerken, diensten en applicaties gekeken gaan worden. Datavalidatie en dataverkeer over de interne digitale snelwegen zal in kaart gebracht dienen te worden.

Tot slot laten we niet vergeten dat uitgeverijen wel dienen mee te spelen volgens de 'dynamische' spelregels van het internet. Niet alleen de opzet van een goed eigen ecosysteem en het gebruik van alle mogelijke beschikbare diensten of ‘app stores’ zal resultaat opleveren. Ook het maken van de daadwerkelijke connectie en het voeren van de dialoog met de lezer is essentieel onderdeel van het resultaat. Een heel belangrijk verschil is dat die uitgeverijen met de juiste strategie, die gebaseerd is op het verwerven van een plek binnen het internetecosysteem, hun processen naadloos op elkaar aan laten sluiten daarmee hun voordeel doen. De uitgeverij, die zorgt dat de lezer de optimale beleving heeft, die bij elk afzonderlijk kanaal hoort, zal daarvan optimaal profiteren.

Natuurlijk kunnen we op veel meer aspecten van de digitale wereld ingaan echter dan wordt dit hoofdstuk wel heel lang. Hopelijk worden uitgevers en schrijvers na het lezen van het bovenstaande wat enthousiaster over de digitale mogelijkheden. De angst dat lezers niet meer zullen betalen voor boeken zal geheel overboord gegooid dienen te worden. Het openbaren via de digitale weg van de gehele catalogus zal er alleen maar toe leiden dat het aantal connecties met lezers zullen gaan toenemen. Er ontstaan additionele en nieuwe geldstromen voor uitgeverijen. Tevens worden uitgeverijen verrijkt met waardevolle data. Zoals al eerder gesteld wat opgaat voor een boekuitgever, gaat eigenlijk ook op voor elke ander type uitgeverij, zoals die van kranten of tijdschriften. Het borgen en uitnutten van de gegenereerde data is gevonden geld voor een uitgeverij.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

14

Bronnen: Inct, Werner Bros, Earned Attention, Doeland’s Digitale Wereld, DDMCA, Uitgever 3.0, Deperslijst.com, Publishr.nl, Google Books, Wikipedia, De Nieuwe Reporter, Techcrunch, Koninklijke Bibliotheek, Reformatorisch Dagblad, Baluw, Persinnovatie, Cosumentenbond

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU Alle auteursrechten ten aanzien van het e-book en dit document zijn uitdrukkelijk voorbehouden.

Niets uit het e-book of dit document mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming.

De inhoud van het e-book of dit document is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld.

De gepresenteerde gegevens en illustraties zijn gebaseerd op de meest actuele informatie op het moment van publicatie.

Desondanks kan de verstrekte informatie onjuistheden bevatten.

De auteurs zijn niet aansprakelijk voor enige schade, die direct of indirect ontstaat als gevolg van het e-book of dit document of van het afgaan op onjuiste informatie uit het e-book dit document, tenzij rechtens zou worden vastgesteld dat er sprake is van opzet en/of grove nalatigheid kan worden verweten. (c) 2013 Techonomy/DDMCA Voor meer informatie voor ‘vananaloognaardigitaal.nu’ contact: DDMCA, Keizersgracht 330b 1016 EZ Amsterdam, telefoon: 020 4272880, mail: denis.doeland@ddmca.com

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

15

Ger Hofstee Ger Hofstee (Rotterdam 1948) is getrouwd en vader van twee kinderen.

Ger studeerde macro-economie (Rotterdam), marketing (Amsterdam), bedrijfskunde (Boston) en e-learning and digital cultures (Edinburgh).

Hij verdiende zijn sporen op alle treden van de marketingladder: product-, sales- en marketing manager bij Akzo Nobel, maar hij bekleedde ook strategische posities als commercieel- en algemeen directeur.

Ger was voorzitter van een van de groepsdirecties van Elsevier Reed en CEO bij Seiko Communications.

Zijn operationele en strategische ervaring kwamen goed van pas bij de meer dan tachtig opdrachten die hij daarna als zelfstandig adviseur uitvoerde in consumenten-, industriële- en dienstenmarkten.

Het is Ger zijn 'drive' om organisaties te helpen markt- en klantgerichter te worden.

De ontwikkeling van effectieve product-, merk- en communicatiestrategieën speelt daarbij een belangrijke rol.

Sinds enkele jaren heeft Ger zijn deskundigheid uitgebreid met het begeleiden van organisaties die hun 'traditionele' marketing strategie met (nieuwe) digitale strategieën willen combineren en versterken.

Hij ziet de transformatie van analoog naar digitaal ‘op volle toeren draait’ en tal van kansen biedt.

Ger slaat graag een brug tussen theorie en praktijk van marketing.

Dit komt ook tot uiting in zijn langjarige betrokkenheid bij onderwijs.

Zo was hij o.a. decaan van IBO Business School (Leusden) en acht jaar professor Marketing aan de Université Paul Cezanne (Aix en Provence en Marseille).

Daarnaast is hij als adviseur, docent en trainer/coach betrokken geweest bij talrijke in company training- en opleidingstrajecten gericht op deskundigheidsbevordering op het gebied van marketing en klantgerichtheid.

Van zijn hand zijn verschenen zo'n tien boeken, waaronder Master in Marketing, Changing the rules in the Internet era en World Mega Trends en Alle 25 goed.

Geheide high performance marketing strategieën. contact: gerhofstee@techonomy.nl

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

16

Denis Doeland Denis Doeland (Utrecht 1971) is vanaf 1993 actief in de muziek-industrie (Dance).

Hij startte bij platenwinkel Bad Vibes van waar de eerste muziekactiviteiten van ID&T starten.

Later bij ID&T houdt hij zich bezig met compilaties, het uitbrengen van vinyl en CD-singles en het uitlicenseren van repertoire.

Daarnaast startte hij in 1995 de muziekuitgeverij van ID&T. In 1999 gaat hij aan de slag bij het label Combined Forces.

Hij doet de internationale exploitatie van het repertoire van het label, de samenwerking met artiesten en zet zijn eerste stapjes in de richting van online exploitatie van muziek.

Begin 2002 ontstaat het idee om DDMCA (Denis Doeland Management Consultancy en Advies) op te richten.

Met de opgedane know-how adviseert Denis beginnende artiesten, producenten en rechtenexploitanten.

Na een aantal (internationale) succesvolle projecten, zet hij DDMCA op een laag pitje en keert terug naar zijn eerste liefde ID&T om te werken voor: de Muziekuitgeverij – ID&T Publishing, de muziekprogrammering van ID&T Radio en de start up van Dance-Tunes, het online MP3 download-platform van ID&T. De laatste 3 jaar van zijn carrière bij ID&T heeft Denis zich bezig gehouden met de exploitatie van intellectueel eigendom en de online activiteiten van ID&T, Q-Dance en Sensation.

In Mei 2011 richt hij zich volledig op DDMCA om verder als zelfstandig professional te werken in de vele deelgebieden binnen het Intellectueel Eigendom en Technologie spectrum.

Op het gebied van kennisontwikkeling, kennisdeling en consultancy in combinatie met de inzet van technologie, internet en social media loopt Denis voorop in Nederland.

Denis levert zijn diensten in de vorm van o.a. adviezen, analyses, lezingen, waarderingen, trainingen, social media monitoring en internet monitoring.

Als specialist in de digitale wereld helpt Denis bedrijven en organisaties internet en social media toe te passen om zo te voldoen aan de nieuwe verwachtingen van fans, klanten, medewerkers en andere betrokkenen.

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

17

Sinds begin 2013 is hij, naast zijn werkzaamheden als consultant en adviseur voor diverse bedrijven en organisaties, docent aan de Fontys Hogeschool in Tilburg. contact: denis.doeland@ddmca.com of via twitter @denisdoeland

VANANALOOGNAARDIGITAAL.NU

18