İhracat Rekoru - 2019 Umur Uğurlu

UMUR UĞURLU Deniz Lojistiği Yöneticisi / Uzakyol Kaptanı umurugurlu@umurugurlu.com İhracat Rekoru - 2019

Türkiye’de ihracat 2018’de, 2017’ye göre yüzde 7 artarak 168 milyar 23 milyon dolar, ithalat yüzde 4,6 azalarak 223 milyar 39 milyon dolar olmuştur. Türkiye’nin turizm gelirleri ise 2018’de bir önceki yıla göre yüzde 12,3 artarak 29,5 milyar dolar olarak kayıtlara geçmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan 2018 yılına ilişkin geçici dış ticaret verilerine göre ihracat geçen yıl, 2017’ye göre yüzde 7 artarak 156 milyar 993 milyon dolardan 168 milyar 23 milyon dolara ulaşmış, aynı dönemde ithalat yüzde 4,6 düşüşle 233 milyar 800 milyon dolardan 223 milyar 39 milyon dolara inmiştir. Bununla birlikte dış ticaret açığı ise yüzde 28,4 düşüşle 76 milyar 807 milyon dolardan 55 milyar 16 milyon dolara gerilemiştir.

Önemli bir gösterge olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2017’de yüzde 67,1 iken geçen yıl sonu itibarıyla yüzde 75,3’e çıkmıştır.

2019 yılı ile ihracatımız özel ticaret sistemi (ÖTS) ile takip edilmektedir.

Özel ticaret sistemi ve genel ticaret sistemi (GTS) olarak dikkate alınan iki sistemin farkı genel ticaret sistemi (GTS), ile gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren ve çıkan mallar da dış ticaret verisinde kaydedilmesidir. Özel ticaret sisteminde (ÖTS) ise gümrük sınırı esas alınmaktadır. Bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında yer almaktadır. Dünyada ABD, İngiltere, Kanada, Rusya, Çin ve Hindistan genel ticaret sistemini kullanırken; Fransa ve İtalya özel ticaret sistemini tercih etmektedir.

Serbest bölgelerde yapılan ihracat, transit ticaret, mikro ihracat ve e-ticaret gibi kalemlerin de ihracat hesaplamalarına eklenmesiyle Türkiye’nin, gerçek ihracatının 200 milyar doların üzerinde olması beklenmektedir. Türkiye’nin hedef pazarları olarak belirlenen ve genelde dış ticaret açığı verilen ülkelerin 2019’da Çin, Hindistan, Rusya ve Meksika pazarları olarak odaklanılması, bu pazarlarda yoğunlaşmaya ve strateji geliştirmeye neden olacaktır.

2019 ilk ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, 2 milyar 163 milyon 760 bin dolarla “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarları” olurken. “Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları” ise 1 milyar 317 milyon 573 bin dolarla ikinci sırada yer almıştır.

Bu rakamlar ihracatçıların hala son kullanıcıya yönelik ve katma değeri en yüksek grup olan tüketim ürünlerinden çok imalat sanayinde kullanılmak üzere ara malı ihracatına dayandığını göstermektedir.

Değişim oranlarına bakıldığındaysa kurlardaki yükselmenin sağladığı fiyat avantajını tüketim ürünü ihracatçılarının kullanamadığını göstermektedir. Bunun için detaylı verilere ulaşılmadan kesin hüküm vermek zor olsa da ihracatçıların alıcılardan gelen indirim taleplerini kabul ettiği düşünülebilir.

İthalat tarafındaysa verilerden daha açık sonuçlar çıkarılabilir. Tüketim ürünü ithalatındaki daralma doğrudan alım gücündeki düşüşle ilintilidir. İthal edilen ara malları genel olarak doğrudan üretimde kullanıldığı için bu kalemden gelen veriler geçmişteki sanayi aktivitesi hakkında fikir verirken yatırım malı ithalatı isminden de anlaşılabileceği gibi geleceğe yönelik aktivitenin sinyalini vermektedir.

Daha fazla ihracat yaparak döviz girdisi sağlamak dileğiyle…

Kaynaklar: TIM 2018 Raporu