G e v o e l s m i l j o n a i r
Top
100
s r i a n o j l i m s l e o van Gev
Vo o r w o o r d
Gevoel Missie Puurzaam
Het gehuil van een moeder die net haar kind heeft verloren, gaat zo diep in je lijf zitten dat je
Wij geloven dat je pas echt van iets kunt genieten als het met liefde gemaakt is. Dat geldt voor onze bieren maar ook voor dit blad. Onafhankelijk en oprecht willen wij bewuste genieters inspireren en informeren om op basis van duurzaamheid te komen tot een intensere smaak- en bierbeleving. Door echtheid en oorspronkelijkheid binnen een herkenbaar maatschappelijk verantwoord kader te verenigen. Puurzaam wil de lezer over die mooie dingen des levens informeren, zodat hij met nog meer respect, nog intenser en nog echter het unieke karakter ervan beleeft.
Op de toekomst
hart pijn doet. Zo’n intens verdriet kan alleen een ouder voor haar kind voelen. De leegte die het overlijden van een jong kind met zich meebrengt, doet je meer dan ooit realiseren hoe kwetsbaar ons leven is. Het doet je het leven voelen.
H
et lijkt allemaal zo vanzelfsprekend. Een prachtdochter, een lieve partner, drie keer per dag een gezonde maaltijd, een dak boven je hoofd...dat soort dingen. Die hele normale dingen die ergens onder in de behoeftepiramide van Maslow zitten. Zaken die voor ons (nog) rijke westerlingen allemaal zo vanzelfsprekend lijken. Ik heb onlangs gezien dat dit alles niets meer waard is nadat je hebt verloren waar je het meest van houdt, je eigen kind. Wat ik tegelijkertijd ook ervaren heb, is de bijzondere, hartverwarmende manier waarop dit noodlot mensen verbroedert en dichterbij elkaar brengt. U moet begrijpen dat het helemaal niet m’n bedoeling was om m’n voorwoord zo zwaar te beginnen. Ik wilde een luchtig verhaaltje maken, over dat geld en bezit alleen niet gelukkig maken. En dat ik zo blij ben dat m’n moeder weer gezond is en door haar ziekte op een andere manier naar haar leven is gaan kijken en daardoor nu veel intenser leeft. Dat we vervolgens als redactie van Puurzaam het idee hebben opgevat om een tegenhanger van de ‘Quote 500’ te maken. U weet wel: die jaarlijkse lijst van de 500 rijkste Nederlanders. Onze lijst staat vol met Nederlanders die wij als zogenaamde ‘gevoelsmiljonairs’ hebben bestempeld. Mensen die niet per se veel geld op hun bankrekening hebben, maar wel het leven intens leven. Eruit halen wat erin zit, hun geluk met anderen durven delen en op hun emotionele bankrekening zeker een miljoen emo-credits hebben staan. Dat resulteert in De Puurzaam Top 100 van Gevoelsmiljonairs, waarbij het niets uitmaakt wie op nummer 1 of op nummer 100 staat. Een lijst die bij lange na nog niet volledig is. Volgende keer mag u als lezer de samenstelling van deze lijst mee bepalen. U kent, als bewuste genieter, vast nog meer van dit soort types. Misschien bent u er zelf wel één. De ervaring die ik in de inleiding beschrijf, heeft veel indruk op me gemaakt. Dankzij deze ervaring besef ik hoe goed ik het heb. Ik hoop dat deze Puurzaam u inspireert het leven meer dan ooit tevoren te leven, te genieten van al het moois om u heen en uw geluk te delen met anderen. Waan u zelf een gevoelsmiljonair en beleef plezier aan het lezen van deze Puurzaam.
de Toos Hofste
Op de Toekomst,
Toos Hofstede
ps: Op de foto sta ik, intens gelukkig, op een toren in Lucca, Toscane. Genietend van het samenzijn met de twee mensen die mij het meest dierbaar zijn, mijn dochter en levenspartner. Ook geniet ik van het uitzicht, het weer en het besef dat het leven o zo bijzonder is.
PUURZAAM
3 778
I n h o u d
Top
779
815
100
s ir a n jo il m ls e o van Gev
777
Missie Puurzaam
778
Voorwoord
781
De gevoelsmiljonair: een inleiding
783
Jurriaan Kamp, geestelijk vader van ‘Ode’
787
Esther Jacobs: “Geniet van het moment”
791
Gedicht
792
Erik Hulzebosch over succes
793
Felix Wilbrink vecht tegen “slecht voedsel”
797
Arthur Kissels, routinier in de horeca
801
De gevoelsmiljonairs in hartje Nederland
807
De Puurzaam Top 100 van Gevoelsmiljonairs: de lijst
813
Josje Feller: rijk in lichaam en geest
815
Thijs van den Berg vliegert zich vrij op Schiermonnikoog
819
Katja Linders inspireert anderen
821
Matthijs Sienot wil een ander verhaal vertellen
823
Jeroen Kraak, kasteelheer in Mheer
825
Serie over hopboer Roger Wouters (deel4)
827
Bewuste genieters
830
Column, cartoon, colofon
PUURZAAM
I n h o u d
819 801
797
823 Nummering Elke editie van Puurzaam is uniek en éénmalig. Daarom heeft de redactie besloten om elke pagina een eigen en uniek nummer te geven. Vandaar dat Puurzaam 15 begint waar Puurzaam 14 eindigde. Zodoende groeit Puurzaam verder uit, van editie naar editie. Want een eigenwijs tijdschrift verdient een eigenwijze paginanummering. De redactie.
783 PUURZAAM
780
G e v o e l s m i l j o n a i r
Gevoelsmiljonair: herkennen, creëren en beleven AMERSFOORT - Alles klopte. De locatie: het
geestelijke rijkdom onmogelijk als een constante in zijn leven kan opvoeren. Hoe bewust je ook van het leven geniet of dat anderen laat doen, je kent ook altijd die momenten waar geen mens onderuit komt: van twijfel, van tegenslag, van intens verdriet. Je hebt die zelfs nodig om op andere tijdstippen te kunnen ervaren welk voorrecht het is om, hoe kort dan ook, je gevoelsmiljonair te voelen. Ook voor de gevoelsmiljonairs in deze Puurzaam geldt dat. Zij onderscheiden zich desondanks van een gewone sterveling als u en ik, doordat hun interessante levens blijkbaar worden gekenmerkt door een veel groter aantal van zulke rijke momenten van heel bewust (laten) genieten. Dat roept de vraag op wat er voor nodig is om vaker ook zo iemand te kunnen zijn. Een poging om een antwoord te vinden:
bergdorpje Montepulciano in Toscane. De plek: 1. Het herkennen van de momenten
het kleine balkon, vastgeplakt aan de gevel van het Art Nouveau-café Poliziano, dat graag
Als voorbereiding op deze special is aan heel wat mensen de vraag gesteld wanneer zij zich een gevoelsmiljonairs waanden. Grappig was het om te constateren dat je bijna nooit iemand hoeft uit te leggen wat het woord ‘gevoelsmiljonair’ precies betekent. Dat voelen we snel aan, want we hebben er meteen beelden bij. Zulke zalige momenten zijn blijkbaar vaak gekoppeld aan mooie en bijzondere plekken. Wat ook helpt, is het werkelijk in contact staan met andere mensen, geluk ervaren of zien of schoonheid in allerlei vormen, intense stilte en bijzondere muziek. Bewust genieten in optima forma. Wil je je vaker gevoelsmiljonair voelen, is het van belang om de situaties te herkennen die zich hiervoor aandienen. Bijvoorbeeld door het moment te koesteren dat je een bijzonder mens ontmoet. Enkele citaten: “Laat dat moment niet voorbij gaan door de drukte van alledag, het heilig moeten.” “Gun je letterlijk de tijd en de ruimte om alles om je heen te vergeten en uitsluitend open te staan voor de ander.” “Herken de momenten waarop de natuur je de kans biedt om gevoelsmiljonair te worden, of de kunstenaar, je kind, de wijze man of vrouw.”
koketteert met beroemde gasten als Fellini. Het uitzicht: al het moois van wat de Toscaanse natuur te bieden heeft, is hier gebundeld in het landschap van Val di Chiana. De perfecte culinaire combinatie: Pecorino en d’Abruzzo, schapenkaas op vers stokbrood en een glas rode streekwijn. De romantiek: een prachtige rode roos in een eenvoudig vaasje, als vanzelfsprekend licht buigend in de richting van mijn lief. Gehuild heb ik, minutenlang. Door het overweldigende aanbod van schoonheid en het ultieme geluksgevoel. Het is één van de momenten in mijn leven geweest dat ik me een gevoelsmiljonair heb gevoeld
bijzondere plekken en mensen te bieden heeft. Wandel zo, zonder enige vorm van tijdsbesef, ook door een bos of een ander natuurrijk gebied. Begin de dag of sluit die af met je favoriete muziek, slowfood en een goed boek. In mijn agenda staan heel bewust drie keer per maand gesprekken gepland met mensen die mij online of in de media vrij recent hebben geïnspireerd. Een mail, een tweet of een belletje is vaak voldoende om een keer af te spreken voor een kop koffie op een leuke locatie, ook al kennen we elkaar niet. Het kan wel eens tegenvallen, maar niet zelden zijn het ontmoetingen om in te lijsten of mijn morele kompas bij te stellen. Actie hoeft geen synoniem te zijn voor bedrijvigheid. Ook het bewust creëren van stilte- en rustmomenten vraagt vaak eerst om een proactieve houding. Bijvoorbeeld het opzoeken van geschikte locaties, het scheppen van de juiste omstandigheden en randvoorwaarden. Plus het maken van de juiste keuzes en daar ook vol voor durven te gaan en niet toegeven aan het ‘ik moet nog heel even....’ 3. Het beleven van de momenten Zoals de miljonair door onoplettendheid of een verkeerde keuze de omvang van zijn vermogen in gevaar brengt, zo kun je als gevoelsmiljonair geestelijke rijkdom mislopen als je onvoldoende beseft dat zo’n uniek moment zich weer kan aanbieden. Je ontmoet een bijzonder mens, die een knooppunt in je leven zou kunnen zijn, maar je gunt je te weinig tijd voor die ontmoeting want je moet nog... Een ander voorbeeld: op zo’n goddelijke plek geef je toch toe aan de pingel die een nieuwe mail of sms’je aankondigt. Bij de geboorte van je kind wil je vooral een goede film maken en kom je aan het echt samen beleven van dat unieke moment niet toe. Pas als je in staat bent om zulke momenten met heel je wezen te herkennen en te beleven als heel bijzonder, heb je waarschijnlijk het recept gevonden om je vaker gevoelsmiljonair te mogen voelen.
zonder dat ik ooit van dat woord had gehoord. 2. Het creëren van de momenten
B
en ik dus een goed voorbeeld van een gevoelsmiljonair? Nog niet helemaal. Het begrip miljonair kun je strak definiëren. Heb je altijd meer dan exact een miljoen te besteden, dan ben en blijf je miljonair. Lukt je dat niet, dan ben je miljonair af. Zo eenvoudig is dat. Het probleem bij een kandidaat-gevoelsmiljonair is dat hij of zij die optimale
781
PUURZAAM
Om miljonair te worden, kun je rustig in een luie stoel gaan zitten en wachten op de nieuwe trekking van de Staatsloterij of nog een lot van de Postcodeloterij kopen, maar meestal schiet dat niet op. Ook de gewenste status van gevoelsmiljonair vraagt meestal om actie. De verhalen in deze Puurzaam gaan over mensen die, zonder uitzondering, in staat zijn om bijzondere omgevingen (vaak samen met anderen) te creëren. Zij zijn daar experts in. Maar het grote kun je klein maken door ook in je eigen, directe omgeving op zoek te gaan naar al wat bijzonder en mooi is. Loop eens niet door je favoriete stad met louter oog voor koopjes of de nieuwe trends. Neem je voor om nu een keer alleen op zoek te gaan naar wat de stad aan
Het kan natuurlijk niet anders dan dat ik voor dit artikel ook naar een bijzondere plek heb uitgekeken. De keuze viel op een locatie in Amersfoort, typisch zo’n stad die je heel wat geluksmomenten kan bezorgen als je er maar oog voor hebt. Op een paar meter afstand van het geografisch middelpunt van Nederland ligt daar het fraaie Gulpener café Hemels. Zeker met een blauw flesje Château Neubourg op grijpafstand naast mijn laptop vind ik het een zalige werkplek voor deze bijdrage aan Puurzaam. Want potentiële gevoelsmiljonairs beseffen al te goed dat juist werktijd heel veel levenstijd opslurpt en dus ook zo mooi mogelijk ingevuld moet worden!
Tekst: Tjeu Seeverens Foto: Rob Oostwegel
PUURZAAM
782
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Jurriaan Kamp, geestelijk vader van ‘Ode’ en ‘The Intelligent Optimist’:
“Niet ik, maar wij:
dat is de toekomst" SAN FRANCISCO - De naam van de Amerikaanse uitgave is recentelijk veranderd in ‘The Intelligent Optimist’. We spreken over Ode, het geesteskind van Jurriaan Kamp en zijn vrouw Hélène de Puy dat in 1995 in Nederland werd opgericht en in 2004 in een Engelstalige oplage voor een internationaal publiek werd gelanceerd. Puurzaam sprak met hem via Skype over positieve berichtgeving, een veranderend ik-beeld en hoe we van de wereld een betere plek kunnen maken.
783
PUURZAAM
PUURZAAM
784
G e v o e l s m i l j o n a i r
J
urriaan Kamp studeerde Internationaal Recht in Leiden en was enige tijd verbonden aan het Europese Parlement. Daarna was hij jaren werkzaam als Chef Economie bij het NRC Handelsblad. De teneur van berichtgeving in Nederland strookte echter niet met zijn eigen visie over hoe je de dingen in de wereld zou kunnen aanpakken. Dus stapte hij op en ging hij zijn eigen weg. Met Ode.
“Het was geen zoeken naar een gat in de markt. Ode hebben mijn vrouw en ik puur opgericht uit passie, een diepe betrokkenheid bij de wereld om ons heen. Ik had wel het gevoel, ja, dat zo’n blad nodig was. In journalistiek opzicht werden we voor gek verklaard. Niemand geloofde dat een blad over goed nieuws en vanuit een optimistisch wereldbeeld verkoopbaar was.” Zeven jaar later werd op feestelijke wijze het honderdste nummer van Ode gepresenteerd met een bundel van de beste artikelen die in eerdere edities verschenen waren. “Dat was voor mij wel een belangrijke gebeurtenis, een bevestiging dat wat je doet gehoor vindt en gewaardeerd wordt.” Door critici wordt Ode soms nog weggezet als een spiritueel blad. Geheel onterecht. Ode is een opinieblad vanuit een ander perspectief dan we gewend zijn, maar het belicht dezelfde onderwerpen die in reguliere tijdschriften ook aan de orde komen: onderwijs, economie, cultuur en gezondheidszorg, maar ook spiritualiteit. Dergelijke kritiek geeft echter wel aan waar de schoen wringt in ons denken, want wat is er mis met spiritualiteit? Voor Jurriaan Kamp is het duidelijk. Onze wereld en ons bewustzijn hebben nog heel wat slagen te maken aleer we op het punt zijn dat hij voor ogen heeft. “Als je bijvoorbeeld kijkt naar duurzaamheid, waarover wij met Ode ook geregeld berichten, dan heeft dat alles te maken met samenwerking. Zolang wij denken dat de wereld functioneert vanuit de gedachte dat als ik goed voor mezelf zorg dit altijd ten koste van jou moet gaat, dan is dat een dodelijk recept voor duurzaamheid. Het is ook een verkeerde waarneming van hoe de wereld of laat ik zeggen, de natuur werkt. Die ontwikkeling moeten we nog doormaken. Het goede nieuws is dat duurzaamheid via producten al in allerlei bladen wordt aangeprezen en ook voor het grote publiek iets gewoons aan het worden is. Maar de verandering die samenhangt met het besef, ben ik nu alleen op de wereld of zijn we allemaal samen, en zijn wij direct van elkaar afhankelijk, dat zit nu nog achter die duurzaamheid verborgen. Als je zegt dat je niet méér kunt doen en iets omschrijft als een lokaal probleem dan zeg ik nee, het is een globaal probleem. De daarmee samenhangende verdieping, de beleving van het mens zijn, dat er voor mij geen mogelijkheid is te bestaan zonder dat ik
785
PUURZAAM
G e v o e l s m i l j o n a i r
voor jou zorg, die slag hebben we zeker nog niet gemaakt”, aldus Jurriaan Kamp.
De mens Als auteur heeft hij enkele boeken op zijn naam waarin mensen, de mens centraal staat. ‘Omdat mensen er toe doen’ is de titel van een uitgave waarin hij de menselijke factor en waarde in onze samenleving tegenover de op winst en door geld gestuurde economie plaatst, met de vraagstelling of dat wel zo is, of alles om geld draait en mensen niet meer meetellen. Want, zo betoogt hij, onze economie is gebaseerd op menselijke keuzes en besluiten. Dan kun je dat ook in je andere besluitvorming laten wegen. Een blik op de voorbije twee decennia laat zien dat er aardig wat verschuivingen in onze wereld hebben plaatsgevonden. Het is geen uitspraak gevoed door doemdenken als hij opmerkt dat de grote bolwerken het in de wereld niet meer redden. “Kijk maar naar faillissementen in de financiële wereld, welk signaal dat afgeeft. Wat ooit zekerheid bood, staat nu wankel. Ook de politieke systemen zijn vermoeid zo niet failliet. Dus dan moet je gaan denken hoe je dat beter kunt doen. Het moet menselijker, kleinschaliger en dichterbij. Verder zal de wereld echt een betere plek worden als we buiten onze eigen kring kijken en iets doen voor andere mensen. Daar begint het mee. Of zoals hij zelf met Ode en The Intelligent Optimist beoogt, een product maken waar je echt trots op kunt zijn. “We zijn omringd door ketens van ellende die ons geen geluk brengen”, zo licht Jurriaan Kamp toe. “Mensen worden ziek en zijn ongezond van goedkoop gemaakte producten boordevol rommel. Als mensen echt zelf kiezen en het verantwoordelijkheid nemen een bijdrage wordt, een kans die je neemt om iets van deze wereld te maken, dan kan het er allemaal heel anders gaan uitzien.”
Meerwaarde De nadruk ligt telkens op het meervoud, de meerwaarde van samenwerking en het menselijk aspect. Ieder mens is anders en wil laten zien wie hij of zij is. Dit schetst Jurriaan Kamp aan de hand van een voorbeeld van jaren geleden, toen hij nog werkzaam was bij het NRC Handelsblad en dagelijks met de fiets naar zijn werk ging. “Mijn route ging langs de Alexanderpolder, een redelijk fantasieloos gebouwde wijk aan de rand van Rotterdam. Wat me daar opviel, was dat alle huizen er hetzelfde uitzagen, de wijk is gebouwd in de jaren zestig. En wat je dan ziet, is dat mensen in hun tuintjes het verschil gaan aanbrengen. Ze laten zien, kijk hier woon ik en dat is het huis van de buurman. Het is jammer dat creativiteit in het dagelijks leven niet structureel wordt benut, veel te weinig zelfs, ook in het bedrijfsleven. Wat ik altijd zo wonderlijk vind, is dat er bij
sollicitatieprocedures zoveel mogelijk originaliteit gevraagd wordt, mensen moeten hun bijzonderheid laten blijken en wie er uit springt, krijgt de baan. Maar op het moment dat je bent aangenomen, telt al die creativiteit en bijzonderheid niet meer, nee, dan moet je alleen doen wat je gezegd wordt.”
Oplossing
“Creativiteit wordt in het dagelijks leven niet structureel benut”
De term wereldverbeteraar heeft een negatieve connotatie, en ook idealisme raakt niet echt tot de kern van wat hem beweegt. Het is eerder een oplossingsgericht idealisme, praktisch zijn en met beide benen op de grond de behoefte voelen om te verbeteren wat er niet werkt in de wereld. En vervolgens die uitdaging aangaan. Maar ook verdriet en boosheid om wat er in de wereld aan de hand is houdt hem bezig. Zijn stem vult zich met emotie. “Wanneer ik moet kiezen tussen plaatjes van ijsberen op de Noordpool en een uitspraak dat we over honderd jaar hun habitat vernietigen door global warming, dat zegt mij veel minder dan wanneer ik denk aan de duizenden kinderen die elke dag nodeloos sterven van de honger. Echt elke dag.” Jurriaan Kamp woont met zijn gezin al enkele jaren in de Verenigde Staten, in de buurt van San Francisco. Hij koos voor deze plek vanwege de enorme beweging en toonaangevende vernieuwing die van daaruit de wereld bestormen. Het geeft hem energie en inspiratie.”Wil je up to date zijn, dan loopt Californië voorop met vrijwel alles. Waar wij wonen, leven mensen heel duurzaam en bewust, het is er erg groen en wat dat betreft bevinden we ons in een bevoorrechte positie. Hier wordt niet gesproken over een biologische appel, want dat is er de norm. Wij spreken hier eerder over een chemische appel, om het verschil te duiden.” Er zijn vier kinderen in de leeftijd van 17 tot 24 jaar. Wat geef je hen mee voor de toekomst? “Ik denk dat het een levensopdracht is voor elk individu om op zoek te gaan naar wat je zelf wil. Het moet van binnenuit komen. Ik heb het geluk dat mijn vrouw Hélène al dertig jaar naast me staat en dat we samen genieten van al wat we ondernemen en delen. De oprichting van Ode, in 1995, maar ook ontmoetingen met bijzondere mensen. Wat voor ons werkt, hoeft voor de kinderen niet het geval te zijn. Voor hen wens ik niet dat zij doen wat wij doen, maar dat ze hun eigen weg vinden, hun eigen geluk. Het scheelt natuurlijk wel dat ze uit een nest komen waar dit gedachtegoed een grote rol speelt, dus ik kan alleen maar hopen dat ze dat meenemen. Niet ik, maar wij: dat is de toekomst.” Lezersservice: Uitgeverij Ode/Jurriaan Kamp Postbus 2402 3000 CK Rotterdam Tekst: Gina Vodegel Foto’s: Jordan Lebrecht
PUURZAAM
786
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Esther Jacobs verzamelde 16 miljoen euro voor 140 goede doelen:
“Maak geen plannen, geniet van
het moment" AMSTERDAM - Puurzaam kiest bewust. Dus ook over de beslissing om onder de gevoelsmiljonairs geen ranking toe te passen, is nagedacht. Was de keuze anders uitgevallen, dan had Esther Jacobs waarschijnlijk hoog gescoord. Esther verdeelt haar tijd tussen Nederland, Curaçao en Miami. Belangrijker: altijd en overal is zij bezig haar eigen dromen en die van anderen te realiseren, omdat er volgens haar geen enkel excuus te bedenken is om dat niet te doen. Daarmee is deze ‘No Excuses Lady’ het levende bewijs dat ook BN’ers echte gevoelsmiljonairs kunnen zijn.
787
PUURZAAM
PUURZAAM
788
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
N
ationale bekendheid kreeg Esther Jacobs rond de eeuwwisseling, bij de invoering van de euro. Zonder ervaring, budget of ondersteuning kreeg zij het voor elkaar om met de actie ‘Coins for Care’ ruim 16 miljoen euro voor 140 goede doelen te verzamelen. Haar gouden idee was even eenvoudig als effectief: ze plaatste inzamelbakken bij 4000 winkels en tankstations waarin mensen hun overgebleven buitenlandse muntjes kwijt konden voor goede doelen. Ze werd ervoor geridderd, maar toch leverde dit geniale plan niet louter geluksmomenten op. Esther Jacobs: “Eerlijk gezegd was er tijdens de Coins for Care-actie zoveel weerstand en zelfs tegenwerking vanuit de gevestigde goede doelenwereld, dat ik vooral bezig ben geweest met mijn frustraties en veel minder met mijn geluksmomenten. Die wereld kon er maar niet aan wennen dat ik alles anders, sneller en goedkoper deed. Wel was het kicken dat ik zoveel voor elkaar kreeg zonder enige ervaring of financiële ondersteuning. Pas later heb ik me gerealiseerd hoeveel ik heb geleerd, hoeveel mensen ik heb leren kennen en zij mij en hoe Coins for Care eigenlijk mijn reputatie als ‘No Excuses Lady’ heeft opgebouwd. Eigenlijk levert het uit je comfortzone stappen altijd een kick op! Ik las pas geleden de volgende quote van Brendon Burchard in zijn boek ‘The Charge’: ‘The land of comfort is also the land of mediocrity...’ Wil je gevoelsmiljonair worden, dan kan het echt helpen om je nek uit te steken en die middelmatigheid vaarwel te zeggen.” Je voelt je dus zelf wel zo’n gevoelsmiljonair? Esther Jacobs: “Absoluut! Voor mij is vrijheid mijn belangrijkste bezit en daar geniet ik iedere dag van. Ik word bijvoorbeeld slechts een aantal dagen per jaar gewekt door een wekker. Ik reis ieder jaar een paar maanden op een zeilboot door de Caribbean. Moet ik nog verder vertellen? En dat allemaal terwijl ik nog nooit een vaste baan had, geen geld op de bank heb noch een arbeidsongeschiktheidsverzekering, pensioenrechten of andere zekerheden. Maar ik voel me zeer bevoorrecht en gelukkig.”
“Ik voel me bevoorrecht en gelukkig”
Esther Jacobs: “Wil je gevoelsmiljonair worden, dan kan het echt helpen om je nek uit te steken en die middelmatigheid vaarwel te zeggen.”
789
PUURZAAM
Je bent in meer dan honderd landen geweest, hebt bij de Maya-indianen gewoond… Hoe belangrijk is de omgeving om je gelukkig te voelen? Ester Jacobs: “Het maakt mij eigenlijk niet uit waar ik ben, ik maak overal het beste van. Als je afhankelijk bent van je omgeving, is dat weer een extra factor die je geluk kan ‘verpesten’. Natuurlijk zijn een warme, blauwe zee en ruisende palmbomen een droomomgeving, maar dat gaat op den duur ook vervelen als je niets anders ziet. Ik houd ook van Nederland in de regen. Ik geniet van ‘the best of both worlds’ zoals ze zeggen.” “Het valt me op dat veel mensen in ‘arme landen’ veel gelukkiger zijn dan ‘rijke’ mensen in het westen. Als je niets hebt, leef je meer in het moment en geniet je van de kleine dingen. Als je veel hebt, ben je misschien eerder ontevreden als je ziet dan anderen nog meer hebben. Of je wordt angstig om te verliezen wat je hebt.
Ik heb geleerd om in mezelf te investeren en in ervaringen. Veel minder in materiële zaken, in ‘dingen’. Dat kun je ook niets kwijt raken en je leert jezelf steeds beter kennen.” Is er ook een heel speciaal moment geweest waarop je volstrekt gelukkig was? Esther Jacobs: “Ik heb in 2005 meegedaan aan het tvprogramma ‘Expeditie Robinson’. Bij de start dacht ik nog deel uit te maken van een van de twee teams op een tropisch eiland. Maar de makers van Expeditie Robinson hadden voor mij bedacht dat ik samen met één andere deelnemer, de latere winnaar Marnix, ‘verstopt’ zou worden in een onherbergzame grot in Maleisië. We leerden de andere deelnemers niet kennen, mochten niet meedoen aan de bekende ‘proeven’ om bijvoorbeeld eten te winnen. We wisten ook niet hoe lang we daar moesten blijven. Er waren ook geen zandstranden of kokospalmen; alleen die ene grot, die we niet mochten verlaten. Alle ingrediënten waren aanwezig om je heel onzeker, gefrustreerd of ongelukkig te voelen. Maar op de een of andere manier accepteerden wij onze situatie. Dat is ook het enige wat we konden doen. Ik heb toen geleerd: je kunt niet de richting van de wind veranderen, maar wel bepalen hoe je de zeilen zet. We werden heel ‘zen’ en leefden in het moment. Dat zijn de mooiste twee weken van mijn leven geworden, daar in die verlaten grot!” “Daarna mochten we alsnog de anderen ontmoetten. Ik had me daarop heel erg verheugd. Na een spectaculaire overtocht met een zelfgebouwd vlot werden Marnix en ik leider gemaakt van een groep die ons nog nooit had gezien. Mijn groep verzette zich enorm tegen de komst van een extra, onbekende kandidaat en vooral tegen mijn positie. Die tien dagen die volgden, waren erg zwaar en eenzaam. Ik probeerde positief en menselijk te blijven, maar dat was niet altijd even makkelijk. Daarom is mijn ervaring dat je de gelukkigste momenten niet altijd vooraf kunt plannen. Je kunt gunstige situaties creëren, maar nog belangrijker is om van elke gegeven situatie het beste te maken.” Hoe ga je ervoor zorgen dat je in de nabije toekomst gevoelsmiljonair kunt blijven? Esther Jacobs: “Door te blijven doen wat ik nu ook doe: geen plannen maken, ‘go with the flow’, zoveel mogelijk van het moment genieten. Regelmatig uit mijn comfortzone stappen door nieuwe projecten op te pakken of bijvoorbeeld te leren kitesurfen. Dat is een sensationele combinatie van windsurfen, snowboarden en paragliding. Met hoge snelheid over het water surfen en de kracht van de wind en het water voelen, zorgen voor een ultiem gevoel van vrijheid. Ik blijf ook veel reizen om mensen en de wereld in een ander perspectief te zien, veel lezen en andere mensen helpen hun dromen te realiseren. ‘Denk anders. Bereik meer. Laat jezelf zien’ is niet voor niets mijn motto. Wat wil een mens nog meer?” Lezersservice: http://estherjacobs.info/ Tekst: Tjeu Seeverens Foto’s: Erik Buis
PUURZAAM
790
G e d i c h t
G e v o e l s m i l j o n a i r
Gekletter van al oud bestek brigades bouwen efficiënt paleizen van papier De jongleurs lopen vast warm straks is iedereen hier welkom en belangrijk
Het Koffiehuis
Muziek en beelden zijn zonder grenzen vormen tussen worden en vergaan een vrijplaats voor de oude en de nieuwe geest
Stijlen zijn gewoon niet steil te krijgen ze dansen tango in een rij begeleiden tegels stoelen ornamenten De vlammen van de kaarsen bewegen op het ritme mee De band breekt door zo ook groep vier stenen raken los het plafond komt naar beneden De etalage toont tableau vivant een watervliegtuig landt brengt kostbaarheden uit verleden tijd Later in de catacomben wordt het daglicht naar binnen toe gebracht Dan is het mooi geweest en niet meer relatief violisten spelen van de daken stemmen staken er is genoeg gezegd
Schrijver van dit gedicht is Piet Joosten (Venlo 1950) en voormalig ober/sommelier bij KHL Koffiehuis (Koffiehuis van de Koninklijke Nederlandse Lloyd) in Amsterdam. Joosten stond bekend om zijn vlotte babbel over kunst en cultuur en zijn gevoel voor sfeer en ambiance. Het gedicht is geschreven in de roemruchte periode van KHL, voor de verbouwing in 2003, toen eigenaren Trees Jong en Richard Mosterd zich met man en macht inzetten om het historische pand van de sloop te redden. “In deze periode waren we alleen op zaterdagavond open”, vertelt Jong. “Met altijd livemuziek, gastkoks en mooie driegangenmenu’s voor slechts vijftien gulden.” PUURZAAM
"Succes
is leuk, maar het kan ook zo weer weg zijn”
Als het vol is gaat de wand eruit de dansvloer vrijgegeven
Een stijgbeugel wuift de laatste fietsers uit ergens nog een diepe zucht een lang verhaal wordt weggeslikt De populieren vangen ochtendwind
791
Schaatser Erik Hulzebosch:
Loozen - “Ik kon niks”, vertelt Erik Hulzebosch over zijn jeugd. Toch moest er iets zijn waar hij goed in was. Het werd schaatsen, zingen (al zijn de meningen hier nog weleens over verdeeld) en spreken in het openbaar. Activiteiten die best veel raakplekken hebben met topsport, vindt Hulzebosch. “Ook hier moet je presteren, je goed voorbereiden en heel veel mensen kijken naar je. Dat geeft druk.” Zijn verhaal als spreker is er op gestoeld mensen te inspireren. Hoe wil je jezelf neerzetten? Doe wat je écht leuk vindt. En als je echt wil, dan kan het. “Succes is leuk, maar kan ook zo weer weg zijn, net als een sportcarrière. Je moet elke dag opletten, want de concurrentie ligt op de loer. En je moet durven.” In deze tijd van crisis vindt Hulzebosch het juist belangrijk om zijn verhaal te vertellen. “Topsport is zo verschrikkelijk hard, daar leer je van. In Nederland roepen we bijvoorbeeld al snel dat het slecht gaat, terwijl dit nog best wel mee valt. Ik wil mensen laten zien dat het niet altijd zo moeilijk is als ze denken. Ik hou van simpel.” Geld speelt voor de ex-sporter geen bijzonder grote rol in dit verhaal. “Geld is leuk, maar als ik minder had, zou ik het er ook mee kunnen doen. Wat ik het meest waardeer van alles wat ik aan mijn carrière heb overgehouden is het feit dat ik vrij kan wonen. In mijn tuin, tussen de kippen en de koeien ben ik het gelukkigst.”
Lezersservice: www.hulzebosch.nl
Tekst: Judith Kloppenburg
PUURZAAM
792
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Culinair journalist Felix Wilbrink vecht tegen ‘slecht voedsel’:
“Ik gun
het mooiste mensen van het leven” AMSTERDAM - Culinair journalist Felix Wilbrink groeide op in de ‘reformtijd’, met veel aandacht voor gezond eten en natuurgeneeswijzen. Naarmate hij ouder werd, zag hij het eetpatroon om zich heen veranderen en de manier van voedsel produceren en verkopen steeds massaler worden. De kwaliteitsnormen vervaagden naar zijn mening veel te veel. Dat juist de personen die hem hadden opgevoed, zoals hij zelf zegt, “in het Albert Heijn-verhaal getrokken werden” was de druppel: er moest weer aandacht komen voor echt en gezond eten.
793
PUURZAAM
Felix Wilbrink: “Er komt een tijd dat we ons gaan realiseren wat er met onze voeding is gebeurd. Dat kan lang duren, maar ooit gaat die kei rollen.”
PUURZAAM
794
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
zichzelf”. En na de betrekkelijk rustige jaren zeventig sloeg in de jaren tachtig de “gewetenloze handel toe”, gevolgd door de oprukkende supermarkt. En toen ging het mis, vindt Wilbrink. “Dag na dag werd het erger. Kwaliteitsnormen vervaagden en waar het eten vandaan kwam en hoe het was geproduceerd werd steeds minder belangrijk.” Tijdens een vakantie in Ierland werd Felix door een local uitgenodigd voor het eten. Hij kreeg soda bread met ham. “Die ik onmiddellijk weer herkende als de ham die wij vroeger thuis aten. De smaak, de kwaliteit…” En toen ging er een knop om. “Vanaf dat moment besloot ik: die troep die wij in Nederland eten, komt er bij mij niet in.”
De verpesting Wilbrink wordt gevraagd om voor De Telegraaf te schrijven. Eerst op de kunstredactie en voor magazine Weekeinde, daarna als culinair verslaggever. Toen Sylvia Borger, medestander van Wilbrink, zich zoals hij zelf zegt “moegestreden” ging richten op het maken van kunst, nam hij het stokje van haar over. “Zij had vóór mij al 30
“Gaan bedrijven hun verstand gebruiken of niet?” jaar de fabrikanten uit de krant weten te houden en de lezer gewezen op de verpesting van ons eten. Nu mocht ik het stokje overnemen. Dit resulteerde in de dagelijkse rubriek ‘De Smaak van Wilbrink’, die tot op de dag van vandaag verschijnt.
I
nmiddels is het Wilbrink’s dagtaak om mensen te vertellen en te inspireren over eten. Dit doet hij door middel van een dagelijkse kookrubriek in De Telegraaf. En geen standaard kookrubriek, maar een kookrubriek met diepgang. Waar komt het eten vandaan? Wat zit er in? En waar kun je de beste producten halen. Bij de visboer (nooit in de supermarkt!) vraagt Wilbrink voor zijn lezers welke vis het beste gegeten kan worden. En als het antwoord “heilbot” luidt, wordt het een recept met heilbot. Zijn aversie tegen supermarkten komt wellicht wat agressief over (“Vissers weigeren inmiddels uit te varen wanneer de prijs niet goed is. Dat is de consequentie van de jarenlange supermarktdwingelandij. Iedereen failliet over de ruggen van het aller-goedkoopst moeten zijn.”), maar komt voort uit idealisme: iedereen in Nederland, liefst de wereld, gezond en eerlijk laten eten. “We moeten anders gaan opereren in voeding. Dit betekent niet alleen anders produceren, maar ook anders zaken doen. De moraal moet terug in de onderhandelingen.” En niet alleen dat, ook de duidelijkheid, vindt Wilbrink. “De prijs van het verwoesten van landbouwgrond en het gebruik van pesticiden zie je nergens terug.”
795
PUURZAAM
Groet voor de nieuwe dag Het mooiste compliment dat Wilbrink ooit kreeg is een handgeschreven briefje waarin stond dat hij de groet voor de nieuwe dag betekent. “Wat zullen we vanavond eten? is voor velen dé vraag van de dag. Dat ik hierin voor sommigen een inspiratiebron ben om de dag mee te beginnen vind ik mooi.”
Soda bread Even terug naar het begin. Wilbrink groeide de eerste vijf jaar van zijn leven op in Duitsland, waar reform gewoon was. Ook in Nederland, waar hij later terecht kwam, deed deze levensen eetvorm zijn intrede. Reform ging over in bio en vega. Dit ging nog. “Mensen dachten tenminste nog niet alléén aan
Wilbrink’s behoefte aan het vertellen over eten komt voort uit drie dingen: verontwaardiging, belangstelling en plezier. “Wanneer je kijkt naar wat er tegenwoordig voor eten door gaat en hoe dit door het gros van de Nederlanders klakkeloos wordt geaccepteerd, rijst bij mij verontwaardiging. Waarom laten mensen zich dit zo makkelijk aanleunen? Daarnaast heb ik een tomeloze belangstelling in het mechanisme van het product. Hoe het groeit, verandert en vervolgens leidt tot eten. Meer dan 7.000 jaar geleden wist men in Syrië al dat het kweken van gerst nut had. Dit is toch prachtig? En tot slot is eten kopen voor mij een soort sport geworden waar ik ontzettend vrolijk van word. Uitzoeken waar je het beste voedsel kunt halen vind ik geweldig, en dit deel ik graag met anderen.”
Verstand Wilbrink wil zijn lezers dus duidelijk maken waar het eten dat zij nuttigen vandaan komt. Heeft dit in de tien jaar dat hij hier intensief over schrijft ook effect gehad? “Ja”, luidt het
antwoord. “Er is iets veranderd. Kijk maar naar initiatieven als KunsthalKOOKT, van collega Ellen Scholtens, of de Eten en Genieten-beurs en de Smaakparade. Deze worden nu massaal gekopieerd. De opvolgers zijn weliswaar commerciële evenementen geworden, maar deze initiatieven hebben wél mensen bij elkaar gebracht die hetzelfde denken over eten en de productie ervan. Er zijn in de loop der jaren leuke bedrijven, initiatieven en energie uit voortgekomen.” Deze bedrijven ziet Wilbrink weliswaar nog slechts terug in een kleine groep middenstanders, maar dit gaat snel genoeg veranderden, denkt hij. “De bedrijven die het nu snappen, kunnen de grote jongens die op de rand van omvallen staan van advies dienen. Wanneer zij dit advies goed oppakken, kan er echt iets veranderen. Ik zie al leegloop. Veel mensen zijn het zat. En als de grote bedrijven hierdoor gaan inzien dat het anders moet en de ‘alternatieve jongens’ vast in het zadel zitten, voorzie ik groei en vooruitgang. Maar dan moeten producenten wel naar andere dingen gaan kijken dan uitsluitend naar de winst. Want hoeveel mooie praatjes ze ook hebben, daar draait het bij het gros wel om. Het spant er nu om: gaan bedrijven hun verstand gebruiken of niet?”
Don Quichot In de Amsterdamse Watergraafsmeer, waar Wilbrink woont, is hij een frequent bezoeker van speciaalzaken. “Ik loop ze allemaal af.” Toch doet hij inmiddels soms ook een paar voorzichtige passen in de supermarkt. “Er zijn wat Albert Heijn bioproducten die ik goed vind.” Alles voor een echte en verantwoorde maaltijd. “Ik loop meer dan de gemiddelde Nederlander, maar dat heb ik er voor over. Er is bijvoorbeeld maar één winkel in de buurt waar ik zuurdesembrood kan krijgen. Daar loop ik graag voor om.” Deze motivatie is ook voor zijn eetvisite en de lezers van zijn column. “Ik gun mensen het mooiste van het leven. Goed eten helpt daar bij en dat wil ik ze graag vertellen. Of dit nu weerstand oplevert of niet.” Rijk hoeft Wilbrink niet te worden. “Dan was ik wel een eigen voedingslijn begonnen: er zijn genoeg mensen die me op mijn woord geloven.” Schrijven over wat hij belangrijk vindt is al genoeg. “Ik ben geen Don Quichot, zoals ik weleens word genoemd. Ik weet gewoon dat wat ik denk waar is en hier blijf ik ook achter staan. Er komt een tijd dat we ons gaan realiseren wat er met onze voeding is gebeurd. Dat kan lang duren, maar ooit gaat die kei rollen. En als ik hieraan kan bijdragen, al is het maar miniem, dan ben ik tevreden.”
Lezerservice: www.twitter.com/FelixWilbrink Tekst: Judith Kloppenburg Foto’s: Rob Oostwegel
PUURZAAM
796
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Routinier Arthur Kissels kent het vak beter dan zijn vestzak:
“De horeca verlangt heel veel
kwaliteiten" MAASTRICHT - Het lichten van zijn doopceel is omvangrijker dan een avond uitgebreid tafelen. Arthur Kissels, een flamboyant persoon, die de horeca beter kent dan zijn eigen vestzak. Met Château Neubourg als begin- en eindstation. Daartussen liggen 30 jaar gastheerschap met talrijke onverwachte momenten van bewuste keuzes. Check in voor een aangename ontdekkingstocht.
Arthur Kissels: “Als mensen minder te besteden hebben, worden ze kritischer”. 797
PUURZAAM
PUURZAAM
798
G e v o e l s m i l j o n a i r
Z
wierig zwaait de voordeur van zijn kantoor open als ik bij Maastricht Reservations aanbel. Arthur heet mij allerhartelijkst welkom. Zijn indrukwekkende verschijning doet me denken aan de heer Reimers uit het RTL4-programma ‘Herrie in het hotel’. Even later zit ik aan de koffie en weet Arthur alle aandacht op te eisen voor zijn levensverhaal met opmerkelijke keerpunten. “Al op de lagere school verschillen mijn ouders van mening over mijn beroepstoekomst. Tijdens de voorloper van de Cito-toets vul ik, geïndoctrineerd door mijn moeder, ‘pastoor’ in. Tot genoegen van mijn vader, die daarmee de zekerheid krijgt dat ik op het gymnasium terecht kom. Geen gelukkige keuze zo blijkt, maar op die manier leg ik wel veel contacten, hetgeen mij in mijn latere carrière van pas komt.” Maar als Arthur 18 jaar is, komt zijn vader te overlijden. ”Een belangrijk eerste keerpunt in mijn leven. Ik maak de HBS wel nog af en besluit bewust te kiezen voor de dingen in het leven waar ik echt zin in hebt. En dat is horeca. Ik gooi de droombeelden van mijn ouders als een zwaar juk van mij af.” Arthur leert de horeca als vakantiekracht schoorvoetend bij Château Neubourg kennen. Een statig gelegen hotelrestaurant in de glooiende hellingen van de Gulperberg. Na zijn militaire dienstplicht besluit hij in afwachting van
“Goede bediening is een mix van jonge en ervaren krachten” toelating tot de Hotelschool te gaan werken in het Ardeense Hotton, waar hij zijn kijk op het gastheerschap laat gelden. “De horecagelegenheid beschikt over een groot terras, waar nauwelijks een kat op gaat zitten. Ik adviseer om het terrasgedeelte uit te buiten als de etalage van het bedrijf. Dus elke dag de stoelen buiten zetten en ’s avonds weer naar binnen sjouwen. Maar het terras gaat leven en groeit. Samen met de omzet.”
Zonder diploma’s Arthur stapt frank, vrij en vooral enthousiast de horeca in, maar beseft dat hij zonder een vakschoolopleiding weinig kans maakt om hogerop te raken. “Die opleiding ervaar als ik als een soort zwaard van Damocles boven mijn hoofd. Uiteindelijk beland ik op de Hotelschool van Maastricht als springplank naar een stage in Zwitserland. Hotel Schweizerhof in Lenzerheide is een fantastische leerschool en klinkende naam op mijn palmares. En opnieuw lukt het mij om te doen wat ik graag wil.” Arthur is nauwelijks 21 jaar als hij naar Maastricht terugkeert, waar hij als tweede assistent in de bediening/ receptie begint in het toenmalige hotel Derlon. “Zonder
799
PUURZAAM
G e v o e l s m i l j o n a i r
diploma wel te verstaan, want die theorie gaat me alles behalve goed af. Ik besluit om mijn toekomstige carrière uit te bouwen vanuit mijn praktijkkennis en –ervaring. Met als voornaamste drive: ik wil iets bereiken in de horeca.” Via het nieuwe Esso-hotel in Born belandt Arthur in Amsterdam. Om daar drie jaar lang als receptionist aan de slag te gaan. “Een hotel volgens het strakke Hilton-systeem. Ik mag enkel in- en uitchecken, niets meer en niets minder. Het horecagedeelte blijft onderbelicht. De opkomst van de bistro met vrouwelijke bediening moet daar verandering in brengen. Er wordt een hele horde ex-stewardessen aangeworven, maar die kunnen nauwelijks tot tien tellen. Omdat ze mij met geld willen leren omgaan, mag ik de kassa in de bistro gaan doen. Ik zie mijn kans schoon. Het wordt voor mij werken, kroeg in en slapen. Een fantastische periode, waarin ik doorgroei tot een bekwaam frontoffice-manager. Nog steeds zonder diploma’s wel te verstaan.”
Noodlot Na Amsterdam dient het Velp-hotel zich aan. Een nieuwe uitdaging die hij met veel elan aangaat. “Ik ben daar nauwelijks twee dagen aan de slag als assistent-manager en tevens verantwoordelijke voor de food- en beverage-afdeling als de directeur mij komt vragen of ik het wel naar mijn zin heb. Weet je wat mijn antwoord is? Het enige wat tegenzit is het bier, want dat was geen Limburgs bier. Niet lang daarna komt daar verandering in”, lacht Arthur. Niet lang daarna wordt Arthur weggekaapt en wordt het Atlantic Hotel in het mondaine Kijkduin zes jaar lang zijn werkterrein. Dan roept Limburg en dient zich een nieuwe missie aan: Hotel de la Station in Roermond.” Dan lijkt het noodlot toe te slaan. Er wordt een tumor achter het oor van Arthur ontdekt. Zijn gezondheid staat dan voorop en hij moet noodgedwongen stoppen in de horeca. Een periode waarin Arthur opnieuw bewuste keuzes moet maken. Voor zichzelf, zijn gezin, zijn werk en zijn toekomst. “Maar horeca zit in me en zodra mijn gezondheid het toelaat, wil ik weer aan de slag. Ik noem dat therapeutisch werken, want thuis valt het dak op mijn hoofd.” Arthur dreigt in een diep gat te vallen. Na tal van interim functies blijkt het niet gemakkelijk om een functie op zijn oude niveau te verwerven. “Ik ben inmiddels 40 jaar, heb een medisch verleden en bemerk dan pas voor het eerst zeer nadrukkelijk het gemis van het diploma Hotelschool. Dan benadert Wim Cox van Landhotel Cox te Roermond mij om samen met hem het hotel-restaurant meer op de kaart te zetten. Een uitdaging die mij alle zelfvertrouwen teruggeeft. Ik ben opnieuw klaar voor de horeca. Zonder papieren!” Niet lang daarna aanvaardt Arthur opnieuw een functie bij het Atlantic Hotel in Kijkduin. Dan zakt hij terug af naar Limburg. Via l’Empereur, waar inmiddels Arthur’s neef de scepter zwaait. Na een gecompliceerde sollicitatieprocedure komt hij als hoofd Restauratieve Voorziening in het Academisch
Ziekenhuis van Maastricht terecht. “Een wereldbaan, maar de ambtenarij en vergadercultuur in combinatie met de werkhouding van bepaalde mensen doen mij besluiten om voortaan als zzp-er mijn leven te slijten. Ik keer terug naar mijn allereerste jaren van mijn loopbaan en wordt hotelreserveerder. Terug kamers reserveren voor mijn gasten dus. Maar nu als onafhankelijk kwalitatief dienstverlener. Vanaf het moment voel ik mij weer als een vis in het water. Doodgewoon omdat ik opnieuw doe wat ik graag wil…”
Aandacht Wie op zoek is naar een kamer, gemeubileerde studio of appartement in Maastricht of omgeving, kan zich wenden tot Arthur. Hij adviseert de best mogelijk optie die aansluit bij de wensen van zijn gasten. Daarbij tart hij alle economische recessiemodellen. “Wat zie je? Bedrijven die het goed blijft gaan, doen het altijd gewoon goed. Bedenk dat in tijden dat gasten minder te besteden hebben, deze automatisch kritischer zijn. Op alles: de kamers, vriendelijkheid van het personeel, het eten, de temperatuur van het bier. Dus overbluf ze met wat extra aandacht en maak van hun verblijf een waar festijn. Als gastheer stap je elke morgen eerst in een bad Biotex om kraakhelder en schoon je dag te beginnen. Als gastheer heb je een voorbeeldfunctie. Bediening op gympies, hoe modern, modieus en duur die ook zijn, hoort gewoonweg niet. Natuurlijk zijn jonge krachten goedkoper voor de horeca-exploitant, maar kies bewust voor een mix van jonge en ervaren krachten. En investeer in het goed inwerken en begeleiden van je medewerkers.”
“Als gastheer heb je een voorbeeldfunctie”
Neubourg “Besef dat je als gastheer een dienstverlener bent. Ik heb ooit plat op de grond gelegen om een strijkplank staande te houden, zodat de gast haar avondjapon kon strijken.” Arthur kan zo tal van smakelijke anekdotes uit zijn kleurrijke horecaverleden opdissen. “Hard labour dat wel, maar dit vak heeft me altijd de ruimte gegund om te doen wat ik graag wilde. De energie en vele overuren zijn beloond met het dankbare gevoel dat gasten je geven. In dat opzicht voel ik mij een rijk mens; een gevoelsmiljonair.” Wie echt wil slagen in de horeca moet volgens Arthur beschikken over heel veel kwaliteiten: “Discipline, improvisatietalent, gevoel voor humor en vooral niet iets uitstellen tot morgen.” Zelf doet hij het nu bewust wat rustiger aan. “Op uitgelezen momenten gun ik mij een heerlijk glas Château Neubourg. Voor mij een smakelijk symbool met een vleugje nostalgie dat mij in gedachten terug brengt naar waar mijn rijkgeschakeerde horecaloopbaan ooit begon. Een moment, haast ritueel, waarbij ik mij echt als een gevoelsmiljonair waan.” Tekst: Wim Göbbels Foto’s: Rob Oostwegel
PUURZAAM
800
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Spontaan op pad in het eeuwenoude Amersfoort op zoek naar levenskunstenaars:
De gevoelsmiljonairs in hartje
Nederland
AMERSFOORT - Gevoelsmiljonair ben je meer met je hart dan met je verstand. Even creatief brainstormen bracht daarom de redactie op het idee om juist in hartje Nederland spontaan op zoek te gaan naar zulke medemensen. Dat geografisch middelpunt van ons land ligt aan de voet van de Onze-Lieve-Vrouwetoren in Amersfoort, zo leerde de indrukwekkende tv-serie ‘Nederland van boven’ ons eerder dit jaar.
Lidion Zierikzee, theatermaakster en vooral ‘contactclown’. 801
PUURZAAM
PUURZAAM
802
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
“Onze koffieleverancier Barend Boot gaat met een pak dollars naar de koffieboeren van Brazilië om daar één op één de koffie te kopen. Voor een prijs die doorgaans ver boven de Fair Trade-tarieven ligt, maar toch weer gunstig uitpakt vanwege het gebrek aan tussenpersonen. Die koffie zetten we dan met The Speedster: een handgemaakte koffiemachine van industrieel ontwerper Kees van der Westen, het is de Ferrari onder de espressomachines. We gebruiken biologische theesoorten, geplukt onder humane omstandigheden en milieuvriendelijk verwerkt. Je vindt hier geen cola, maar huisgemaakte smoothies en drinkyoghurt van Good Heavens. Ook kiezen we niet voor lang houdbare, moddervet makende bonbons, maar maken we zelf bonbons
zichzelf, weten heel goed wat ze willen en voelen, hoe ze echt zijn en wat ze van de wereld willen. Ze zijn van binnen hun superheld of prinses. Daarna leren wij de kinderen vooral aan wat volgens ons goed of fout is, hoe dingen wel of niet in elkaar zitten. Om als volwassenen andere mensen, net als die kinderen, onbevooroordeeld tegemoet te kunnen treden en echt contact te maken, moeten we alles wat aangeleerd is weer allemaal aan de kant leren zetten. Als clown, trainer en docent kan ik daar jong en oud bij helpen.”
O
p die plek herkennen we aan het aangrenzende plein meteen ‘Theater Film Café De Lieve Vrouw’ als een heel bijzonder Gulpener-café uit een eerdere Puurzaam-reportage. Het zomert deze avond nog lang na, dus hebben we ter plekke alle tijd voor een mooie ontmoeting met Lidion Zierikzee, theatermaakster en vooral contactclown. Ze woont in Amersfoort, maar beleeft haar opperste momenten van geluk als ze ’s zomers in Bosnië Herzegovina aan de eigenwaarde van kinderen met een forse leerachterstand of een oorlogstrauma kan werken. Lidion Zierikzee: “In Bosnië zitten gehandicapte kinderen met een laag intelligentieniveau in dezelfde grote groep als de andere kinderen uit de omgeving. Zij krijgen geen extra aandacht en worden hierdoor niet gestimuleerd in hun leeren sociale vermogen. Handicaps worden nog niet als bij ons, overal geaccepteerd. Daarnaast hebben docenten vanuit onwetendheid geen tools om deze kinderen te begeleiden. Er zijn weinig tot geen aparte scholen voor deze doelgroep. Deze kinderen kunnen en zullen de aangedragen leerstof nooit begrijpen, met als gevolg verlies van plezier, motivatie en zelfvertrouwen.”
803
PUURZAAM
Bakery Corazon weet meteen de sfeer op te roepen die bij een bewuste levensgenieter hoort. “Mijn vader, een aantal zelf opgeleide vrijwilligers en ik hebben daar drie keer per jaar onderwijsprojecten, samen met enthousiaste lokale onderwijzers. Wij zoeken naar allerlei vormen om die kinderen blijvend meer eigenwaarde te bezorgen. Dit doen we vanuit de filosofie van de clown, de meester van het contact. Open en nieuwsgierig staat de clown in het leven, hij durft fouten te maken en speelt vol plezier met iedereen. Hij gelooft in zichzelf en in zijn dromen. Daarbij gebruiken we de kracht van dat rode neusje, het kleinste masker ter wereld. Als wij weer weg zijn, herinnert dat rode clownsneusje deze kinderen er elke dag aan hoe krachtig en talentvol ze zijn. Daarnaast doen we dromensessies met de kinderen en weten zij dat er altijd een plek in je gedachten is, waar je heen kunt gaan als het even tegenzit en je berenkracht verloren hebt. Waar ze weer zichzelf kunnen zijn, een superheld, prinses of profvoetballer.” Lidion weet het heel zeker: gevoelsmiljonairs vind je vooral onder kinderen van 0 tot 5 jaar “Deze kids blijven nog bij
“Ik ben gelukkig van mijn tenen tot mijn kruin als ik onze vrijwilligers die vrijheid van de clown in zichzelf zie ontdekken. Ik ben gelukkig als een kind in de klas in Bosnië durft te delen met mij en haar klasgenoten dat zij eigenlijk van binnen een ballerina is. En als ik spelenderwijs over de grond rol met zo’n kind in Bosnië en opeens geen doffe ogen van onbegrip zie, maar even een vonk van puur geluk als we echt contact hebben, dan ben ik de gelukkigste mens op deze wereld. Dat is echt onbetaalbaar.”
Puurzaamst De volgende dag is het weer meteen raak. Een paar minuten lopen van waar Lidion ons liet delen in haar levenskunst, ontdekken we in de Krommestraat voor ons ontbijt Bakery Corazon. Een juweeltje. De winkel weet meteen de sfeer op te roepen die bij een bewuste levensgenieter hoort. Je hebt puurzaam, maar dit is in de vroege ochtend al het puurzaamst. De dag kan niet meer stuk. Zoiets kun je alleen bedenken als je ook zelf heel goed weet wat genieten is. Het blijkt om Dirk-Jan Stip te gaan. Hoe trots kun je op zo’n zaak zijn? Dirk-Jan Stip: “Wij hebben een omgeving proberen te creëren waarin behalve onze gasten ook wijzelf elke dag kunnen genieten van ons werk. Het gaat hier op elke vierkante meter over de goede dingen van het leven. Dat heeft niet alleen met de inrichting te maken, maar ook met de verhalen achter onze keuzes.”
“Als horecaman kan ik intens genieten van eerlijke producten” met vers fruit als basis. Ook het brood en de taarten bakken we zelf, louter met natuurlijke producten en altijd rekening houdend met wat de natuur aan lekkers op dat moment te bieden heeft. Gevoelsmiljonair? Ik weet niet wat het precies inhoudt, maar ik ben het waarschijnlijk wel!”
Het geheim Dit kan geen toeval zijn. Diezelfde ochtend zien we aan de rand van weer een groot terrassenplein een bescheiden reclamebord: deze plek is verkozen tot één van de 25 beste koffiezaken van Nederland. Binnen ontdekken we op de lange leestafel enkele uitgaven van Puurzaam. Ze verraden dat het bij Grand Café Halewijn opnieuw om een Gulpener kroeg gaat. Eigenaar Mario Penning: “We staan inderdaad in een officiële gids van locaties waar de beste koffie wordt geschonken: ‘The Belgium & Netherlands Coffee Guide’. Daarin staan honderd cafés uit 17 steden. Van deze honderd behoren wij tot de 25 beste. Maar we hebben ook genoeg gasten die speciaal voor de nieuwe biologische bieren van de Gulpener Bierbrouwerij naar ons komen. Vooral de Ur-Amber is populair.” Halewijn is niet hip of trendy. Mario Penning: “Nee, we zijn vooral onszelf, willen
PUURZAAM
29
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Grand café Halewijn is niet hip of trendy. Eigenaar Mario Penning: “Nee, we zijn vooral onszelf, willen onze gasten een warme en huiselijke plek bieden.” onze gasten een warme en huiselijke plek bieden. Onze bescheiden eenvoud is in de media al vaker ‘het best bewaarde geheim van Amersfoort’ genoemd. Onze broden en melk halen we bij de lokale biowinkel. De vleeswaren worden geleverd door een bevlogen scharrelslager. Producten bieden van hoge kwaliteit vraagt passie en aandacht voor het product. Hiermee bereik je niet direct de ‘massa’. Het is een bewuste keuze tussen veel marge maken of genoegen nemen met minder, maar wel vanuit een mooie, eerlijke visie elke dag je werk kunnen doen. In zo’n horecaconcept kom je vanzelf bij de Gulpener Bierbrouwerij uit. Ik ben dan ook een fan van jullie merk.” De rest van de dag struikelen we in Amersfoort over mensen die zich, het kan niet anders, in het dagelijks leven gevoelsmiljonair moeten voelen. De één zit langs de groene stadswal onder een eeuwenoude boom te genieten van een boek, de ander is meer liefhebber dan verkoper in zijn muziekwinkel Velvet Music, overvol met oude elpees en cd’s. Of de twee jonge meiden die lijken te chillen op het terras maar vooral genieten van alle aandacht. De jonge moeder die op het stadsstrand ‘Zandfoort aan de Eem’ haar twee kinderen ouderwets leert te ‘gamen’ met water en zand. Of de man die zichtbaar geniet van het opknappen van een van de monumentale panden, die het centrum van Amersfoort zo sfeervol maken.
Mooiste terras
“Ik ben gelukkig van mijn tenen tot mijn kruin” 805
PUURZAAM
Deze stad kent meer dan 60 locaties waar je lekker kunt eten. Het mooiste terras vinden we aan de Westsingel, bij een van de oudste panden van de stad. En alsof het al vanzelfsprekend is, treffen we ook bij deze horecazaak de
combinatie van maatschappelijk verantwoord ondernemen, veel sfeer, kwaliteit en Gulpener aan. Al lang niet meer zo lekker gegeten als in Restaurant M. Bij ons bezoek is vaste gastheer Hans Smilde op vakantie. Daarom dealen wij bij ons afscheid van deze verrassende stad met assistent-bedrijfsleider Léon Vastenburg, een pur sang levensgenieter met een aanstekelijk enthousiasme. Hij heeft tijdens zijn studie aan de Hogere Hotelschool in Apeldoorn en ook daarna heel wat van de wereld gezien. Léon Vastenburg: “Van die tijd heb ik geleerd dat je je toekomst niet te veel moet plannen. Dat voorkomt teleurstellingen en brengt verrassingen. Zo heb ik een zomer op Sicilië een landgoed beheerd. Wat heb ik daar genoten van de puurheid van de lokale bevolking in combinatie met het prachtige landschap en de rijkdom aan cultuur op dat eiland. Ik zal bijvoorbeeld nooit de oude Guiseppe vergeten, Don Pipo noemden ze hem allemaal. Hij verzorgde de wijngaard, kon de natuur ‘lezen’ en sprak een taaltje dat ik nauwelijks kon verstaan. Maar blikken en gebaren zijn universele hulpmiddelen om toch samen veel plezier te hebben. Een moordtijd.” “Als horecaman kan ik ook intens genieten van eerlijke producten. Bij ‘M’ zijn we bijvoorbeeld ook gespecialiseerd in tournedos. Daar zit biologische ossenhaas uit NoordHolland bij, extra pittig van smaak omdat onze boer geen kunstmest gebruikt, maar het rund laat grazen in weilanden met kamille en klavertjes. Onze visleveranciers zijn gecontroleerd op verantwoorde visserij. Dat heeft als consequentie dat ons visaanbod afgestemd moet zijn op het seizoen, maar dat vind ik alleen maar een goede zaak. Kwaliteit is ook in de horeca heel goed te combineren met eenvoud, terug naar de basis en respect voor onze omgeving. En als ik dan elke dag heel wat keren kan lachen en op mijn beurt mensen kan amuseren, vind ik dat belangrijker dan status en geld. Als het moet onder mijn niveau werken? Zelfs dat zou ik geen probleem vinden als ik maar geluk en plezier in mijn job vind.”
Lezersservice: Meer info en mogelijkheden voor ondersteuning van het clownsproject van Lidion Zierikzee is te vinden op www. declownonderwijst.nl Een prachtig YouTube-filmpje over haar werk is: Clowns on tour – a moment of contact. www.restaurantm.nl www.gc-halewijn.nl www.corazonbakery.nl
Tekst: Tjeu Seeverens Foto’s: Rob Oostwegel/ Tjeu Seeverens
PUURZAAM
806
Top 100
e v o e l s m i l j o n a i r DeG Puurzaam 1. René Pluijm Werkte jarenlang in het restaurantwezen en besloot op een dag het ‘echte’ eten te presenteren aan Nederland. Niet alleen de Bourgondiërs en mensen met een goedgevulde portemonnee, maar juist de ‘gewone’ mens, die anders niet zo snel in aanraking komt met apart, gezond en lekker eten. Dit doet hij met heel veel passie en daadkracht, door middel van televisieprogramma’s, schrijven, presentaties en workshops.
eten.” Samen met een partner startte Levie het bureau The Green Peas, dat bedrijven adviseert en informeert over duurzaam ondernemen. Ook is hij de initiator achter Youth Food Movement en het Food FilmfestivaI. Inmiddels heeft hij bekende bedrijven als Sanoma, Gulpener en Willem & Drees onder zijn hoede en is hij uitgeroepen tot trendwatcher of the year (2012).
2. Teun van de Keuken Maakt zich op de publieke omroep hard voor ‘eerlijk eten’. Ons voedsel wordt lang niet altijd daadwerkelijk zo netjes geproduceerd als wordt geclaimd. Sterker nog, er zijn een hoop misstanden die de ‘gewone’ burger nooit te weten zal komen wanneer hij zijn boodschappen doet. Van de Keuken maakt er, samen met een team, zijn missie van om deze misstanden aan het licht te brengen en de consument te informeren over het eten.
7. Lisa Portengen Is van oorsprong actrice en bekend van kleine rollen in ondermeer Lek, Liever Verliefd, Onderweg naar Morgen en Goede Tijden Slechte Tijden. Ook speelde zij in diverse commercials. Haar overtuiging dat alle vrouwen slim en sexy zijn, zag zij niet overal tot uiting komen. De wetenschap dat vrouwen dagelijks 45.000 negatieve gedachtes over zichzelf hebben frustreerde haar dermate, dat zij de website Smart & Sexy oprichtte. Deze website, die inmiddels is uitgegroeid tot een bedrijf, wil vrouwen nog bewuster maken van hun mogelijkheden en ze laten ervaren wat ze kunnen met hun kwaliteiten.
3. Bart van Opzeeland Is van oorsprong bioloog en gespecialiseerd in giftige stoffen. Na jarenlang voor Unesco en Greenpeace te hebben gewerkt, startte hij in januari 2010 de Nederlandse tak van voedselwaakhond foodwatch, die zich opwerpt als onderzoeker van misleidende marketing. 4. Dick Veerman Verdiende zijn sporen aanvankelijk in de financiële en marketingwereld, maar besloot rond 2000 de kwantiteit van bedrijven en producten te verruilen voor kwaliteit. Het opkomen van een agressieve vorm van reuma maakte hem nieuwsgierig van wat we eten en wat voor effect dit op ons lichaam heeft. Deze interesse resulteerde in de kritische website foodlog.nl, waarop Veerman zonder blad voor de mond op een heldere manier schrijft over voedsel. 5. Samuel Levie
Groeide als kind op in Engeland, met dieren, verse groenten en veel natuur. Na een verhuizing naar Amsterdam verbaasde hij zich over de anonimiteit rondom voedsel en de weinige interesse er in. “We verliezen het contact met ons
807
PUURZAAM
6. Josje Feller Zie pagina 813
een paar keer, terwijl het vroeger werd gemaakt om wel tien jaar mee te doen.” 12. Erik Hulzebosch Zie pagina 792
13. Edith Dohmen Walgt van maatje 34 en ziet het liefst alleen nog maar modereportages met ‘inbetweenies’: vrouwen die niet graatmager zijn, maar ook niet overdreven dik. “Het is belachelijk dat je gewicht moet verliezen om (leuke) kleding te kunnen dragen.” Styliste Dohmen, zelf een ‘inbetweenie’, liep tijdens haar werk altijd tegen de volgende zaken aan: modellen moeten dun zijn, en de modereportages in de bladen staan niet voor de gemiddelde vrouw. Middels haar blog Style Has No Size, roept ze de fashionwereld op om het anders te gaan doen en eert ze vrouwen met een maatje meer. 14. Felix Wilbrink Zie pagina 793 15. Maarten ’t Hart
10. Rob Kooij Heeft de enige (duurzame) koffieplantage in Nederland, en zover bekend de enige koffieproducten ter wereld met een inpandige koffieplantage. Kooij startte ruim 20 jaar geleden het bedrijf Santas Koffie in Rotterdam, dat in eigen beheer koffie importeert, mêleert, brandt, maalt, verpakt en distribueert. Alleen het branden gebeurt in Deventer. Per toeval belandde hij in de koffiewereld en na reizen naar koffieplantages wist hij dat hij niets anders meer wilde dan koffie maken. 11. Laura Verkoopt al ruim dertig jaar vintage kleding in Amsterdam. Haar kleding is over het algemeen allemaal ouder dan vijftig jaar en dit is niet alleen uit fashion oogpunt, maar ook uit idealisme. “Ik vind het belachelijk hoe we momenteel met kleding om gaan. We dragen kleding nu slechts
nog steeds naar de naam ‘Katja Wognum’. Vandaag de dag helpt zij, modern gekleed en op torenhoge pumps, andere mensen meer rust en plezier toe te voegen aan hun leven 17. Karin Kuijpers Karin doet wat zij echt leuk vindt. Kuijpers is van oorsprong modejournalist, maar wordt tegenwoordig eveneens gezien als autoriteit op het gebied van culinair genieten. En dan het liefst met minimaal één ster. Regelmatig twittert ze over sterrenmaaltijden op de mooiste plekken ter aarde, zonder snobistische toon. 18. Jan Rotgans Groeide op in het Noord-Hollandse Westerland, waar het vissersvak hem met de paplepel werd ingegoten. “Omdat mijn vader een nierziekte kreeg, werd ik vanaf de zesde klas lagere school twee dagen van school gehouden om hem te kunnen helpen.” Tot 1991 werkte Rotgans actief als visser. Nu organiseert hij al bijna 20 jaar excursies over het wad, om anderen te kunnen laten genieten van de schoon- en puurheid van de natuur.” 19. Carla Wobma Verdiende ooit, samen met haar man, miljoenen aan Marktplaats, en richt zich nu op milieuvriendelijke kleding, gemaakt van brandnetels. “Dat je geld hebt, betekent niet dat je op je kont moet gaan zitten. Daar moet je iets zinvols mee doen.” Kleding gemaakt van brandnetels heeft veel minder water nodig dan wanneer het gemaakt wordt van katoen, er zijn vrijwel geen chemicaliën nodig en de productie vindt plaats in Europa.
8. Marloes Collins Geld verdienen met leuke dingen, is het motto van Collins. Als een kind met voedselallergie werd zij gedwongen het heft in eigen hand te nemen wat betreft voeding. “Er was zo weinig te krijgen in de reguliere kanalen, dat ik het zelf ben gaan inkopen en verkopen.” Dit resulteerde in de Allergiesupermarkt, maar ook in events over voeding, gezondheid en allergieën. 9. Louis Banens Had een hectische, maar succesvolle baan in de ict en woonde midden in Utrecht. Van de ene op de andere dag gaf hij dit echter op, om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te gaan wonen in een Mongoolse jurt. Al een aantal jaar leeft Banens in deze tent, kweekt en bereidt zijn eigen eten en wast zijn kleding met de hand.
van Gevoelsmiljonairs
Werd bekend als schrijver en bioloog, maar boven alles is hij vooral levensgenieter. Alleen dan een sobere. De schrijver houdt vast aan een strak ritme, waar hij vrijwel nooit vanaf wijkt. Om 5 uur ’s ochtends staat hij op om te wandelen of te fietsen, dan werkt hij een paar uur in zijn biologische groentetuin en de rest van dag staat in het teken van schrijven. En om 20.00 uur gaat het licht uit. Altijd. Zijn groenten zijn vandaag de dag misschien nog wel belangrijker voor hem dan zijn boeken. De schrijver is wars van alles wat in de supermarkt ligt en eet alleen onbespoten producten uit eigen tuin, of van de biologische markt in Leiden. 16. Prema Devi Ishaya Ook wel bekend als ‘de monnik op hakken’. Begon haar carrière als stewardess bij KLM en ontmoette hier wekelijks zoveel mensen, dat haar interesse in wat hen beweegt begon te groeien. Dit dreef haar naar de spirituele hoek. Sinds 2007 is zij een Ishaya monnik en leraar in de eeuwenoude Ishayas’ Ascension-technieken. “Ik ontving de naam ‘Prema Devi’ van mijn leraar, maar luister ook
20. Frank van Eerd Komt uit een familie van molenaars en bakkers en bakt zelf al jaren speltbrood in Maastricht. Het brood is te verkrijgen in de bakkerij en in de lunchroom, gesitueerd in een 7de eeuwse bisschopsmolen, die ook daadwerkelijk wordt gebruikt om spelt te malen. “Ik geloof in het verhaal boer/molenaar/bakker. Ik ben ervan overtuigd dat we een traditie in ere herstellen.” Van Eerd werkt met De Bisschopsmolen het liefst samen met bedrijven waarmee hij wat gemeen heeft. Het samenwerken met deze bedrijven ziet Van Eerd ook meer dan alleen als inkoop. “Samen met hen willen wij het streekproduct verder brengen.” 21. Theun Talsma
eendenkooi op Schiermonnikoog. Hij is tevens jutter, vogelaar en redt zeehonden. Maar druk? “Welnee, allemaal hobby’s. En als je geniet, krijgt stress geen kans.” http://www.schierweb.nl/15m2.htm 22. Annette Dölle Wil met haar organisatie, ‘Keep it Clean Day’, Nederland in één dag opruimen. Zij volgt daarmee het voorbeeld van Estland. Eerder maakten 50.000 mensen dat land ook in één dag schoon.
28. Guido Crolla Een zeer bijzondere onderwijsman die op zeer onorthodoxe wijze uit studenten van de HAN in Nijmegen het allerbeste boven weet te halen. http://denkbeeldenstorm.nl/
Annette wordt ondersteund door de mondiale organisatie ‘World Clean Up – Let’s do it.’ http://keepitcleanday.nl/ 23. Willem Hofstede Oprichter van ‘As we speak’: een groep jonge mensen in Arnhem die optimistisch, positief en enthousiast alle mooie ontwikkelingen in een stad als Arnhem onder de aandacht willen brengen op het gebied van design, duurzaamheid en vernieuwende horeca. Ook bedenker van het bijzondere roof garden project: van daken van parkeergarages mooie ontmoetingsplekken maken met publieke tuintjes en energieopwekkende installaties. http://www.aswespeak.nl/home 24. Lisette Thooft
Auteur van onder andere ‘Tien Geboden voor innerlijke rust’ en bekende publiciste en spreekster. http://www.lisettethooft.nl/index.php?i=2 25. Lidion Zierikzee, clown Zie pagina 801
Talsma(75) beheert een vakantieboerderij en een
27. Mariska van der Werf Ondersteunt mensen om meer uit zichzelf te halen, hun leven te scheppen en in te kleuren vanuit hun eigen visie, missie en hartenwensen. Dat doet ze in een prachtige omgeving op een van de mooiste plekjes van Nederland; Hoeve Rott in Vijlen. http://www.gelukiseenkeuze.nl/
26. Lisa Steltenpool Coördinator van het project VegaMaps. Deze stadsplattegronden van Nederlandse steden tonen de hotspots voor mensen die duurzaam uit eten willen. http://www.viva-las-vegas.nl/projecten/vegamap/
29. Carla Vlaskamp Ontwikkelde een nieuwe, succesvolle behandelmethode voor meervoudig gehandicapten. Wanneer de verschillende hulpverleners, in goed overleg met elkaar, zorgvuldig omgaan met signalen, reacties en (latente) mogelijkheden van hun pupillen, blijken deze 'gewoon bijzondere mensen' steeds meer als mens uit de verf te komen, zich te ontwikkelen, zich prettiger te voelen en daardoor veel beter te verzorgen. http://activiteitenbegeleiding.startpagina.nl/ prikbord/5353974/5353976/re-ervaring-met-devlaskamp-methode 30. Onno Hamburger Auteur van boek Gelukkig Werken. ”Wie geluk ervaart in het werk is leergieriger, creatiever, productiever, zelfverzekerder en beter bestand tegen veranderingen en stress. Gelukkig werken is dus niet alleen prettiger, maar ook effectiever.” http://www.gelukkigwerken.nl/ 31. Alette Baartmans Oprichtster van ‘Geen School’: organiseert een week lang ander soort onderwijs op bestaande scholen vanuit de denkwereld van kinderen met zeer opvallende resultaten. “Wij zijn er van overtuigd dat je geen school nodig hebt om je te ontwikkelen. Het kan helpen, maar veel belangrijker is het om geïnspireerd te zijn en om een uitdaging te hebben. Dan ga je leren omdat je wilt, niet omdat je moet.” http://ditisgeenschool.nl/ 32. Paul de Blot Hoogleraar Business Spiritualiteit op Nyenrode, dik in de tachtig, maar zijn wekelijkse blogs inspireren steeds opnieuw. Zeer bijzondere kijk op maatschappij en het leven. http://pauldeblot.nl/ 33. Maria Mazarak Is inspiratievrouw en eigenaar van het Inspiratiehuis Arnhem. “Leef je droom nu en bewaar hem niet voor later” is haar lijfspreuk. Zij typeert zichzelf als een verbinder en een
PUURZAAM
808
Top 100
e v o e l s m i l j o n a i r DeG Puurzaam ‘Ontdekkingsreiziger van de wereld van mogelijkheden’. Volgens Maria is er heel veel (meer) mogelijk, als je in beweging bent of komt! De vraag rijst dan al gauw, wát mensen dan in beweging brengt. Volgens Maria zit het geheim daarvan in de ‘verwondering’. http://inspiratiehuisarnhem.nl/wp/ 34. Alain Heeft zich ontworsteld uit een ellendige jeugd en het leven van een junkie. Is nu een fantastische fotograaf en cineast van bijzondere projecten. Heeft een levensverhaal dat boeit van eerste tot en met laatste minuut. http://www.alain.nl 35. Harrie Sevriens Scheidende stadsdichter van Heerlen. Puur, echt en grappige, korte humoristische gedichten. http://www.boekinbeeld.nl/wiki/index.php/ Sevriens,_Harrie 36. Juul Martin Waarmaker van dromen en ideeën. Hij verkent nieuwe samenwerkingsvormen met zo min mogelijk organisatie en regels. Bedenker en vooral ook uitvoerder van aantal bijzondere projecten. Meest actueel: ´Het Huis van Overvloed´ in Arnhem en ´Koopdelen´. Dat is het samen mat anderen kopen van een product dat je in je uppie óf niet zou kopen óf zelden zou gebruiken. Samen met een club enthousiaste mensen is hij aan het bedenken hoe ze dat waar moeten gaan maken. http://www.juulmartin.nl/ 37. Ramsey Nasr
heel bewust deze wereld. Leert nu mensen vanuit hun hart zalen toe te spreken en daardoor hun boodschap veel beter te doen landen. http://www.theneeds.nl/
kunstuitleen waar je kunst kan lenen per minuut, de winkel heeft een bibliotheek en ...heb je zin in koffie? Ook dat kan. http://www.verwonderwinkel.nl/
40. Linde ten Broek
45. Niels Hendriks. De man achter sites als Froot, NSMBL, Culy en Manners. Sites die ervoor zorgen dat mensen goede zin krijgen en weer met een glimlach of soms vette lach verder met het leven gaan dankzij de webvitamines van Niels en zijn team. www.froot.nl en www.culy.nl
Maakt korte films voor internet en documentaires. Over leiderschap en duurzaamheid. Over mensen met een visie. Over onderwerpen die de wereld een beetje beter kunnen maken. Haar bedrijf ´Vers idee´ inspireert! Afgelopen maanden is ze naar Nepal gegaan om daar met haar filmcamera vast te leggen wat kinderen als geluk ervaren. Daarmee gaat ze nu langs scholen in Nederland om de discussie uit te lokken over wat echt geluk is. http://www.versidee.nu/
43. Jesse de Haas
38. Guido Weijers Cabaretier. Wilde het een jaar rustig aan gaan doen, maar dat veranderde toen hij zich ging inzetten voor Alpe d’HuZez. Met bijzondere acties fietste hij 100.000 euro bij elkaar en voor dit doel liet hij aantrekkelijke aanbiedingen schieten. http://www.guidoweijers.nl/ 39. Piet Hurkmans. Ex-producer van bekende tv-programma’s. Verliet
809
PUURZAAM
In kortlopende trajecten geeft ze ondernemers grip op het containerbegrip duurzaamheid. “Geen gedoe met certificaten, maar de interne organisatie aan laten sluiten bij de werkelijkheid en doen wat goed is.” http://leidersmetlef.nl/author/admin/ 50. Nils Roemen Werkt vanuit de Waarmakerij in Nijmegen en werkt in zijn overbekende project ‘Durf te vragen’ voortdurend samen met anderen aan een waardevoller leven. Hij wordt gedreven door het verbinden van mensen en waarde waardoor dingen makkelijker, sneller en wél lukken. Creatieve duizendpoot, die andere mensen enorm kan inspireren tot meedoen om echt het verschil te maken. http://www.nilsroemen.com/ 51. Olga Plokhooij
47. Patty Gerrits
41. Mireille Goedkoop Van het ´Ik Doe Het´-project. Een droom kwam uit toen zij besloot met haar zakenpartner Michiel hun communicatiebedrijf voor langere tijd vanuit Thailand te runnen. Daar ontmoetten zij een 82-jarige Nederlander die min of meer hetzelfde had gedaan door zich op zijn 70ste op een Thais eiland te vestigen. Geïnspireerd door zijn levenslust besloten ze, eenmaal terug op Nederlandse bodem, over hem en andere inspirerende zestigplussers een boek uit te geven. Mireille interviewde de mensen uit het boek en Michiel heeft ze op een bijzondere manier gefotografeerd. http://www.ik-doehet.nl/ 42. Jelle Hermus De man achter de site en e-magazine So Chicken. Een site vol positieve en vooral ook praktische tips om je leven mooier te maken. Wordt 200.000 keer per maand aangeklikt. http://www.sochicken.nl/
De nationale dichter. Voldoet volledig aan het profiel van een gevoelsmiljonair. http://www.ramseynasr.nl/
46. Elma Roelvink Van de website ‘Pluk de Stad’, die stadsbewoners helpt de eetbare planten en bomen in de buurt te vinden. Inmiddels aangevuld met Plant de Stad en allerlei recepten. http://www.plukdestad.nl/
van Gevoelsmiljonairs
Is een fenomeen op piano en met name bekend bij de liefhebbers van Klezmermuziek. Maar vooral ook een fenomeen omdat hij altijd en overal zichzelf is dankzij z’n nonconformistische levenswijze. Hij is een zeer opvallende verschijning in Voerendaal en Parkstad. Woont in een Man bijt hond-achtige boerderij. http://www.mejoeches.nl/wiezijnwe.htm 44. Yvette van der Aa Eigenaar van de mobiele Verwonderwinkel: een kleine wendbare winkel waar je positieve boodschappen kan doen. Met een assortiment van inspiratie gaat zij het gesprek aan over verwondering. Er is onder andere een la met bijzondere gesprekstoffen, er is een kleine
verbinding, zoals the Story of Cool en hoe maak je weer de superhero in jou wakker? Geweldige persoonlijkheid. http://www.storyofcool.com/ 54. Marjolein Speelziek Voorzitter van CSR chicks, een netwerk van meer dan 500 vrouwen met passie voor people, planet en profit. http://www.csrchicks.nl/ 55. Fanny Koerts Een jonge vrouw die door haar natuurlijk optimisme altijd en overal mensen weet te inspireren en aan te zetten om er met zijn allen een betere wereld van te maken. Medeinitiatiefneemster van o.a. ‘7 days of inspiration’, waarin ons land in februari/maart 2011 in 7 dagen op allerlei gebieden een upgrade kreeg. Ook zeer nauw betrokken bij ‘Durf te vragen’, diverse sociale overwaarde- projecten en allerlei projecten met jongeren zowel in binnen- als buitenland. Iemand die je na een ontmoeting niet meer vergeet. http://www.fannykoerts.nl/ 56. Bas Mennink Helpt met het project ‘Gave Dingen Doen’ mensen die een geweldig idee denken te hebben maar nog niet precies weten hoe ze dat idee in de praktijk moeten uitvoeren. Hij doet dat in de vorm van bijzondere brainstormavonden, verspreid over het hele land. http://www.gavedingendoen.nl/over/ 57. Bart Becht
Heeft onlangs de site www.slaatjeblaa.nl gelanceerd. Een site die je kunt raadplegen als je op zoek bent naar een duurzaam lunchadresje in jouw omgeving. Zelf kreeg zij op 6-jarige leeftijd een aangezichtsverlamming en bedacht in 2006 de Stichting Eigen Gezicht voor lotgenoten met een gezichtsafwijking. De stichting probeert te helpen met vragen als: hoe ga jij om met je eigen onvolmaaktheid? Wat helpt jou daarbij? En wat juist niet? http://smoelcommunicatie.nl/author/patty-gerrits/
Haar kracht ligt in het faciliteren van mensen om tot uitwisseling van kennis en inspiratie te komen. Initiator van onder andere ‘Nederland in Dialoog’, ‘7 Days of Inspiration’, het debat Moslimjongeren Amsterdam/Nederland, World-U (waarin jongeren van 16 t/m 22 jaar overal in het land debatteren over de thema’s wereldburgerschap, voedsel, klimaat en welvaart & welzijn en vervolgens tot een zelf bedachte actie overgaan) en ‘Creative Minds’: een netwerk om sociale ondernemers wereldwijd te verbinden zodat zij elkaar onderling versterken, kennis delen en inspireren. http://olgalouise.nl/
48. Marieke Eyskoot Houdt zich al zo’n 10 jaar bezig met eerlijke kleding, en is als voormalig Europees Coördinator van de Clean Clothes Campaign en campagneleider en ‘boegbeeld’ van de Schone Kleren Campagne op de hoogte van de meeste ins and outs op het gebied van duurzaamheid in de mode, arbeidsomstandigheden en keurmerken. Zij is co-founder van forward fashion beursevent Mint. http://www.talkingdress.nl/
52. Nathalie Verdonschot Heeft een passie voor het verbinden van mensen en organisaties met verschillende achtergronden die elkaar en onze wereld veel te bieden hebben. Zij is daarom werkzaam op het terrein van sociaal ondernemerschap en maatschappelijk verantwoord ondernemen, omdat daar volgens haar het beste van het bedrijfsleven en het beste van de ideële wereld samenkomen. www.linkedin.com/in/nathalieverdonschot
49. Clair van den Boogaard Oprichter van Leiders met Lef en expert op het gebied van ondernemerschap en duurzaamheid.
53. Jasper van Impelen Ontwikkelt creatieve communicatieconcepten gericht op duurzaamheid, bezieling, eenvoud en
De inmiddels gepensioneerde topman van Reckitt Benckiser, het zeer succesvolle broertje van Unilever, is in ons land de gulste gever aan goede doelen. In 2009 was dat bijvoorbeeld 130 miljoen. Nadat hij afscheid nam, heeft hij een stichting in het leven geroepen die mensen wil helpen die er minder warm bij zitten. Zelf presteerde hij met zijn bedrijf zo goed, dat hij in 2010 een bonus van 92 miljoen pond kreeg. Hij staat ook in de echte Quote 500 met een geschat vermogen van ruim 80 miljoen en wordt gezien als een van de beste CEO’ers in de wereld. http://www.mt.nl/90/31786/management/bartbecht-gaat-met-pensioen.html 58. Sandra van Kolfschoten Een bijzonder mens. Ze blijft gelukkig door gewoon de dingen te doen die ze graag doet. En vanuit die levenshouding daagt ze de meesters in onze wereld uit om ook andere mensen de ruimte te geven om ergens meester in te worden. http://www.ccntv.nl/videos/67/sandra-vankolfschoten
59. Sheida Mohebbi Kwam als 15-jarige Iraanse alleen naar Nederland in een vreemde cultuur en taal. Zij besloot haar hoofd te gebruiken en succesvol carrière te maken. Op haar 30ste kwam ze na een burn-out in een nieuwe fase en besloot niet langer haar gevoelens te negeren. Sheida wil een boek schrijven en heeft een prachtig en inspirerend verhaal te vertellen over authenticiteit, durf en ondanks angst toch doen. http://www.ccntv.nl/videos/71/sheida-mohebbi 60. Sandra Jacobs Grafisch ontwerper. Wordt er gelukkig van als ze van andere ontwerpers mooie dingen krijgt, die ze vervolgens, in alle prijsklassen, aanbiedt op haar online shop BijzonderMooi. http://www.bijzondermooi.com/ 61. Marjolein Theunissen Directeur van Shop Cultuurbewust. Zij vindt dat de cultuursector veel minder afhankelijk moet zijn van subsidies en promoot op een mooie manier cultureel ondernemerschap via haar site waarop tal van kunstenaars hun creatieve cadeaus presenteren. http://www.shopcultuurbewust.nl/, onderdeel van www.cultuurbewust.nl 62. Trees Jong Beheerster van befaamde Amsterdamse hotspot KHL Koffiehuis in Oostelijk Havengebied: fantastische sfeer, veel optredens van goede bands in het weekend. Een rijksmonument waarin heel bewust onlangs de overstap naar Gulpener Bier is gemaakt vanwege de duurzaamheidprincipes. http://khl.nl/ 63. Matthijs Sienot Zie pagina 821 64. André Lemmens Keurslager uit Beneden Leeuwen (Gelderland). Hij won een landelijke prijsvraag over duurzaamheid in de slagersbranche. Zijn idee komt op het volgende neer: tijdens het gebruik van een oven of grill komt er vet vrij. André kwam op het idee om het vrijgekomen vet op te vangen en te laten ophalen door afvalverwerkers die het recyclen, toen hij een televisie-uitzending zag over een vliegtuigmaatschappij die vloog op bio-kerosine. Dat is kerosine gemengd met biobrandstof gemaakt van afgewerkt frituurvet. Het verwerken van frituurvet gebeurt al op grote schaal binnen de snackbranche en wat André Lemmers betreft kan dit ook prima in de slagersbranche. Bovendien levert het op jaarbasis ook nog eens een aardig bedrag op. http://www.debeterewereld.nl/rubriek/Eten_ en_drinken/5165/Keurslager_Lemmers_wint_ wedstrijd_Duurzaamheid
PUURZAAM
810
Top 100
e v o e l s m i l j o n a i r DeG Puurzaam 65. Peter Smith Deze Amsterdamse fotograaf heeft zich samen met andere leden van zijn stichting ‘Klean’ als doel gesteld om Nederland binnen vijf jaar zwerfafval-vrij te maken. Hij en zijn site zijn de moeite waard. http://www.kleanworldwide.nl/ 66. Tinus Kanters De man achter het kleinschalige festival Folkwoods in Eindhoven. Naast prachtige muziek voor alle leeftijden worden op dit festival heel wat mensen een weekend lang gevoelsmiljonair door de ruime aandacht voor de menselijke maat, persoonlijke ontmoetingen, de mooie parkachtige omgeving en de bewuste aandacht voor allerlei aspecten van milieu & duurzaamheid. www.folkwoods.nl 67. Anja Antink Voelde zich ongetwijfeld gevoelsmiljonair toen ze afgelopen zomer de nationale ‘Vergeten Groenten Receptenwedstrijd’ won. Het winnende, volgens de jury meest gezonde, originele en smaakvolle gerecht, was haar Tarte tatin van pastinaak en bataat, met kabeljauw en rode biet. http://www.vuconnected.nl/het-winnende-recept 68. Niels Korthals Altes Duurzaam ondernemer die daarover schrijft op zijn blog over Beconomy: het gaat er nu om dat we als mens gaan groeien zonder dat daarvoor per se de economie maar steeds moet blijven groeien. http://www.nielskorthalsaltes.com/beconomics.html 69. Esther Jacobs Zie pagina 787
tegendeel. Zij verplaatst zich in een elektrische rolstoel, functioneert geheel zelfstandig, heeft een gezin waarmee ze vanaf de zomer 2012 in Villa2B woont, werkt en ruimtes exploiteert voor vergaderingen, teamdagen, beurzen, bruiloften of flexwerkplekken. Joy is een veelgevraagd gastspreker voor uiteenlopende opdrachtgevers, haar verhaal kent dan ook verschillende invalshoeken waarmee ze duizenden mensen inspireert om te kijken naar de mogelijkheden. Ze heeft al veel organisaties getraind om op een andere manier te gaan denken en doen. En individuele personen en gezinnen heeft ze inzichten gegeven voor het leven. Haar boek ‘De kracht van mijn onmacht’ draagt hier goed aan bij. 71. Thijs van den Berg Zie pagina 815 72. Janne Willems Vraagt aan mensen: “Heb jij in de afgelopen dagen een mooi moment meegemaakt en zou je dat voor me willen tekenen?” Ze is namelijk voortdurend op zoek naar de kleine momenten die je doen glimlachen; prachtige kleuren op de lapjesmarkt, een leuke flard van een gesprek en lekker fluitspelen. Deze mooie momenten vindt ze overal waar ze mensen tegen kom: op (straat)feesten, workshops en in cafés, maar bovenal in de trein. Er ontstaan dan mooie dingen; gesprekken, vrolijk pratende treincoupés of een ontroerend kaartje dat snel in je handen gedrukt wordt voordat iemand moet uitstappen. De mooie momenten, inmiddels vele duizenden, verzamelt Janne ook op een speciale website en er komt binnenkort een boek over uit. 73. Ruut Veenhoven Emeritus professor ‘maatschappelijke omstandigheden voor geluk van de mens’ aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij stichtte de World Database of Happiness en wordt ook wel de ‘geluksprofessor’ genoemd.
70. Joy van der Stel
maar besloot van de ene op de andere dag deze te sluiten. Om zich toe te wijden aan zijn nieuwe passie: schilderen. Nu knipt hij in zijn prieeltje achterom nog af en toe wat dames en schildert met een geheel eigen stijl.
76. Laura de Jong De oprichtster van Free Fashion Challenge. Een initiatief waarbij de deelnemers afspreken om 365 dagen lang geen enkel kledingstuk te kopen. ‘To discover your creativity and personal style’, aldus Laura. Een project samen met AMFI in Amsterdam. 77. Jeu Consten Komt uit Heerlen en werd na een spraakmakende horecatijd communicatietrainer met een haast even eigenwijze kijk als toen hij kroegbaas was. “Presenteren doe je weer puur, zonder allerlei ondersteunde av-middelen”, zo zegt hij. 78. Marieke van Dam Nodigt op een vrolijke wijze uit tot avontuur en ‘ontsaait’ de dag. Ze bezocht allerlei koffietenten in Amsterdam om haar boek te schrijven. In ruil voor een kopje koffie gaf ze de koffieschenker een ‘speelregel’. Voorbeeld: ‘Dagje er op uit? Ga naar het station en neem de allereerste trein die er vertrekt. Stap uit op de eindbestemming.’ 79. Leo Bormans Interviewde honderd topexperts, verspreid over de hele wereld. Zelf is hij een positivo en zet zich in voor een positieve samenleving. Hij laat de medemens ontdekken hoe je van optimisme een levensstijl kunt maken. 80. Katja Linders Zie pagina 819
74. Lex Nelissen 81. Sandra M. van Essen Begeleidt als sportpsychologe de sporters vooral op mentaal gebied. Daarbij staat de uitdaging ‘jezelf overtreffen’ centraal. Ze bewaakt tevens de balans tussen spanning en ontspanning, hetgeen kan leiden tot stressgerelateerde klachten. Ook begeleidt zij ouders wiens kind sporttalenten heeft. 82. Felix Meurders
Kwam zwaar spastisch ter wereld door zuurstofgebrek tijdens de geboorte. De medici waren ervan overtuigd dat ze nooit een volwaardig leven zou kunnen leiden. Joy bewijst het
811
PUURZAAM
Een man van twaalf ambachten, dertien ongelukken. De voormalig nachtburgemeester van Heerlen stond ooit in de landelijk DJ-finale. Hij moest het opnemen tegen Frits Spits, maar Lex had te veel aan Bacchus geofferd. In Limburg werd hij een bekende circuitdj, pizzabakker, horecabaas en –beest en artiest. Een levensgenieter pur sang: regels en wetten zijn niet aan hem besteed. 75. Con Tonnaer Bezat ooit twee goed draaiende kapperszaken,
Wist als Limburger een plek en stek te verwerven in het Hilversumse. Altijd de grenzen opzoekend om nieuwe dingen te verzinnen. Wars van commercie, wars van sterrenstatus. Hij bepaalde zelf welke muziek er werd gedraaid en, brak heel demonstratief een plaatje in tweeën voor de radiomicrofoon als hem dat niet zinde.
van Gevoelsmiljonairs 83. Rik Nelissen De zoon van Lex Nelissen. Rik (twintiger) staat midden in het leven en geniet van elk moment dat het leven hem geeft. Door een ziekte zal hij niet ouder worden dan circa 40 jaar. Voorheen was hij een sidekicker bij L1 Radio. Rebels en tegendraads, net als zijn grote voorbeeld Bart de Graaff. 84. Lisette Bossert Kookt bij ZIN in Vught volgens een geheel eigen natuurlijke wijze. Ze gunt de ingrediënten alle tijd om zich in de pan volledig ten goede te geven. Koken met spiritualiteit, zo noemt zij dat. 85. Hans Peters Was ooit een maandje nachtruiter in Tilburg. In het dagelijks leven schrijft hij voor het SpinT. Kracht en kwetsbaarheid is zijn centraal thema. “Want we zijn allen even krachtig als kwetsbaar. De ene dag heb je alles voor elkaar; de andere dag verlies je baan, huis en relatie. Hoe krachtig ben je dan om weer op te krabbelen?” 86. Jeroen Kraak Zie pagina 823 87. Walter Lewin Natuurkundige bekend van De wereld draait door. Geeft natuurkunde colleges met veel passie en is prettig gestoord. Hij houdt van zijn vak en wil dit overbrengen op jongere generaties.
mensen met een hersenbeschadiging door een foundation op te richten. Gelukkig samen genieten ze nu van hun familie. 91. Wil Vughts Uitgeroepen tot sociaal werker van 2011. Hij kreeg de prijs voor het doorontwikkelen en uitvoeren van een methodiek om kwetsbare mensen achter de voordeur te bereiken. 92. Cor Sneekes Vrolijke melkboer. De man van de duurzame relaties. De melkboerenfamilie Sneekes brengt al sinds mensenheugenis melk rond in Velsen. De altijd vrolijke en vriendelijke Cor rijdt met zijn driewieler langs alle trouwe klanten. 93. Thei Berkers Oprichter van Nonke Buusjke in Schinveld. Een nederzetting die de moderne mens herinnert aan het simpele landleven van weleer. Maar Nonke Buusjke werd niet alleen een open luchtmuseum: in Nonke Buusjke wordt gewerkt en geproduceerd, net als vroeger. Er wordt gezaaid en geoogst, geplukt, brood gebakken en stroop gestookt. Thei Berkers en vrienden nodigden vaak kansarme jongeren uit om dagenlang mee te werken op de nederzetting en om zo iets te leren van het leven van weleer. Nonke Buusjke groeide uit tot een unieke plek van levend verleden, waar tegenwoordig duizenden bezoekers per jaar een kijkje komen nemen. Thei Berkers overleed in mei 2001. 94. Johan Cruijff
88. Tom Overmeer Een inspirerende docent aan de Hotelschool Maastricht. Hij deelt zijn ervaringen als ouddirecteur van meerdere Hilton-hotels en is door zijn liefde voor het vak zelfs in zijn pensioen niet weg te krijgen van de school. 89. Street Pete Street Pete is de bekendste straatartiest van Nederland. Hij laat al zijn voorbijgangers graag genieten van zijn zang en gitaar en wil niks liever dan straatmuzikant zijn. Waar zijn volgende concert is? Geen idee, je kan hem vinden in Utrecht. 90. Edwin & Annemarie van der Sar Sportman en oprichters Van der Sar foundation. Edwin van der Sar is een voorbeeldfiguur in de sportwereld. Nadat zijn vrouw volledig gerevalideerd was van een hersenbloeding hebben ze zich samen gestort op wat echt belangrijk is. Annemarie en Edwin hebben zich gefocust op het helpen van
Heeft van Nederland een voetbalnatie gemaakt. Onder leiding van Cruijff maakte het Nederlandse elftal voor het eerst in de vaderlandse voetbalhistorie grote indruk tijdens het wereldkampioenschap van 1974. Het begin van het Oranje-virus, dat van het kleine, onbetekenende Nederland een internationaal voetballand maakte. Cruijff maakte furore als voetballer en verdiende daarmee zoveel geld dat hij voorgoed achterover kan leunen. Toch bleef en blijft hij zich voortdurend met het hedendaagse voetbal bemoeien. Hij stond aan de wieg van de jeugdopleiding bij FC Barcelona en bemoeit zich tot op de dag van vandaag met de jeugdopleiding bij Ajax. Want Cruijff weet als geen ander: als Nederland ook in de toekomst een rol van betekenis wil spelen in het internationale voetbal, dan moet je nu beginnen met een goede opleiding van de jeugd.
95. Marianne Thieme Oprichtster Partij voor de Dieren. Dieren zijn de meest rechtenloze wezens op aarde. Overgeleverd aan de nukken van mens en economie. Thieme richtte een onbaatzuchtige partij op die het opneemt voor de rechten van de rechtelozen. Ze krijgt heel veel hoon en spot over zich heen, maar blijft onverstoorbaar doorvechten. Niet voor zichzelf, maar voor al die dieren die geen stem en (nog) geen rechten hebben. 96. Johnny Meijer Misschien wel de beste Nederlandse muzikant ooit. Hij had een internationale carrière kunnen hebben zoals Toots Thielemans, maar accordeonist Johnny Meijer voelde zich meer thuis in de volkskroegen van De Jordaan. In plaats van te gaan voor de internationale roem bleef hij zijn leven lang dicht bij zijn wortels. Rijk is hij er nooit van geworden, beroemd wel. Johnny Meijer overleed in 1992. 97. Jack Poels Zanger en frontman van Rowwen Hèze, voor het wakker kussen van een comataal. Het Limburgs had het heel moeilijk aan het einde van de vorige eeuw. Het was een wat onmodieuze, ‘ouderwetse’ taal die minder en minder gesproken werd. Dat veranderde door Rowwen Hèze, onder aanvoering van Jack Poels. Poels schreef en zong in het Limburgs en gaf de bijna dode taal een wederopstanding. Inmiddels is het zingen en spreken in het Limburgs weer de gewoonste zaak van de wereld in Limburg. Mede dankzij: Jack Poels. 98. Herman Brood Doen wat je wil doen zonder compromissen. Herman Brood is zoiets als ons collectieve zwarte schaap. Het broertje dat maar niet wil deugen, de man die maar nooit helemaal volwassen wilde worden. Wars van tijd en trend leefde hij zijn leven precies zoals hij het wilde beleven. Als artiest, kunstenaar en de collectieve dorpsgek die hij voor ons allemaal was. Levend als een kaars die aan beide uiteinden brandt: heldhaftig en fel. Brood maakte zelf een einde aan zijn leven in 2001. 99. Arthur Kissels Zie pagina 797 100. Jurriaan Kamp Zie pagina 783
PUURZAAM
812
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
“Ik doe dingen puur op gevoel”
"Rijk in lichaam en geest" ROTTERDAM - Zorgzame moeder, toegewijde vriendin en succesvolle zakenvrouw. Het lijkt voor
dochter straks mee zou kunnen geven. Ik wilde er altijd voor haar zijn, maar besefte ook dat moederschap en werk niet altijd goed te combineren valt. Een vrouw in een topfunctie ziet haar kinderen meestal nauwelijks, moet veel uren maken en is weinig thuis. Ik nam mij voor om dat patroon bewust te gaan doorbreken. Hoe? Door voortaan de dingen die ik echt wil doen voorop te zetten in mijn leven.”
veel vrouwen een utopie. Niet voor Josje Feller, die sinds de geboorte van haar dochtertje steeds
Vrouw & passie
Josje Feller verzette de bakens in haar leven voorgoed:
meer ging beseffen dat we in ons leven moeten doen wat we écht willen of leuk vinden. Zij deelde haar gevoel eerst via de sociale mediakanalen en inspireert nu vanuit haar bedrijf ‘Vrouw&Passie’ tal van andere vrouwen (en steeds meer mannen) om hun dromen waar te maken. Echt en puur vanuit passie, want hoewel ze ervan kan leven, houdt ze er (nog) geen dikke boterham aan over. Wel veel levensvreugde en –geluk.
D
oor het overlijden van haar vader neemt Josje op jonge leeftijd de verantwoordelijkheid van het familiebedrijf over. “Een houtfabriek in Litouwen met een groothandel, naast mijn winkel- en webshop in tuinmeubelen. Ik ben van de ene op de andere dag verantwoordelijk voor een zestig medewerkers tellende, internationale onderneming. Ik wil dan het bedrijf draaiende houden omdat het nou eenmaal zo hoort, maar leuk is anders. Werkdagen van 16 uur zijn meer regel dan uitzondering en de concurrentie vanuit China wordt steeds heviger. Dan komt het moment dat ik besluit om de hele boel te verkopen.”
813
Josje Feller: “Leer van je fouten uit het verleden en blijf vooral niet hangen in overtuigingen.”
PUURZAAM
Gat Josje gaat samenwonen in Rotterdam en start een organisatie- en adviesbureau. “Maar wat wil je. Ik ben nauwelijks 20 jaar en moet ondernemers die mijn vader of moeder hadden kunnen zijn adviseren hoe ze het beter kunnen doen. Opnieuw ontdek ik dat iets doe waar ik niet echt voor sta.” De geboorte van haar dochter is voor Josje een belangrijk keerpunt. “Net op tijd, want ik dreigde in een diep gat te vallen. Die zwangerschap zette mij op een totaal ander spoor in mijn leven. Ik ging mij steeds meer afvragen wat ik mijn
Vanaf dat moment breekt een nieuw leven aan voor Josje. “Een uitdaging en tegelijkertijd zoektocht die ik wilde delen met andere vrouwen. Via Twitter en LinkedIn creëerde ik een inspiratiebron om voortaan vrouwen te stimuleren om vooral te doen wat ze écht willen in hun leven. Binnen de kortste keren had ik 11.000 volgers op Twitter. Op deze manier kreeg mijn nieuwe systeem van denken in relatie tot vrouw, gezin, moeder en werken steeds meer draagvlak. De website ‘Vrouw&Passie’ werd mijn portaal, gevolgd door het organiseren van een Powerdag voor vrouwen. In zeven weken tijd schreven hier ruim 700 deelnemers voor in.” Als Josje na afloop van de eerste Powerdag een welgemeend compliment van Annemarie van Gaal krijgt, wordt zij gesterkt in haar overtuiging dat als je iets echt en oprecht wil, je dat ook bereikt. Zonder één euro budget, kennis en ervaring. “Puur op mijn gevoel, zoals ik nu alles doe in mijn leven. Bij de besprekingen van de Powerdag had ik mijn dochtertje in een draagdoek bij me. Moet kunnen, net zoals mannen bijvoorbeeld bewust zouden moeten kiezen voor een ‘papadag’.”
Mooier Wie doet wat zij (of hij) graag wil, wordt niet alleen zelf gelukkiger. Josje: “Ook de wereld om je heen wordt mooier. We maken ons kopzorgen over de euro en de waarde van het geld. Relativeer; geld is slechts een ruilmiddel. En gelukkig niet het enige. Een andere droom van mij was het uitgeven van een eigen magazine. Enig idee wat zoiets kost? Maar ik ben niet blijven hangen in dit negativisme, maar me juist vastgehouden aan hoe het wel zou kunnen lukken. Ik verzamelde een groep mensen om me heen die ik kon inspireren tot het meewerken aan mijn magazine. Na de Powerdag is dit mijn tweede droom die ik binnen een paar jaar tijd heb zien mogen uitkomen.” En het houdt niet op. Na de Powerdag zijn de ‘Droomdag’ en ‘Bewust-Zijn’ als geslaagde events neergezet en schrijft Josje momenteel een boek. Handelen vanuit je gevoel, je hart volgen en vooral blijven volharden, vormen volgens Josje het kompas dat je de weg naar de nieuwe wereld wijst. “Veel te vaak houdt ons eigen denken ons tegen om te kiezen voor dingen die je graag doet. Kies puur en echt voor wat je als persoon werkelijk wilt. Leer van je fouten uit het verleden, maar blijf niet hangen in overtuigingen. Durf te veranderen. Sneller dan verwacht zal ook jij ervaren dat het ook anders kan. Door slimmer te werken, te zorgen dat je weet wat je wilt en vooral te genieten van je leven. Zonder veel geld en te weinig tijd. Je wordt net als ik: rijk in je lichaam en geest.” Tekst: Wim Göbbels Foto’s: Lia Zaal
PUURZAAM
814
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
SCHIERMONNIKOOG - Misschien is het een van Nederlands best bewaarde publieke geheimen. Dat kleine eilandje helemaal bovenin. Een stipje op de landkaart. Menig tiener heeft er met schoolreisjes voor het eerst de sensatie van wadlopen beleefd en zich verder tegoed gedaan aan de oorverdovende stilte die alleen door de wind en het eigen gekwebbel werd onderbroken. Schiermonnikoog heeft een inwonertal van zo’n 940 mensen en is qua oppervlakte 18 km lang en 3 km breed. Even een blokje om kan makkelijk even een rondje om het eiland worden, als je er zin in hebt! Leven en wonen op het eiland is echter anders dan wanneer je er als toerist op bezoek gaat. Dat weet ook Thijs van den Berg nog, van toen hij zijn studie onderbrak en er aanvankelijk tijdelijk bij zijn ouders ging wonen. Gewend aan de stad en de drukte van Amsterdam, paste hij zich snel genoeg aan. “Er was een klik met het eiland”, zo beseft hij.
Thijs van den Berg laat mensen “zichzelf” worden op Schiermonnikoog:
Vliegeren in alle
vrijheid
N
u, acht jaar later, kan hij terugkijken op niet zozeer een bewogen, maar een bevlogen tijd. Hij maakte vliegeren tot een verdiepende en inzichtelijke ervaring in zijn Thijs’ Vliegerparadijs. Hij richtte een stichting op, Stichting Bevlogen, onder andere voor jongeren die in de maatschappij in de problemen zijn gekomen. “Wanneer je op het strand bent, de wind voelt en hoort, en aan het vliegeren bent, dan valt alles van je af”, vertelt Thijs. “Het eilandleven is een stuk langzamer dan op het vasteland. Mensen leven in een andere cadans. Er is een andere kwaliteit van leven. Toen ik er als 25-jarige ging wonen, ben ik op een gegeven moment bij het Reddingstation van de KNRM gaan werken. En dan leer je beetje bij beetje de mensen kennen en rol je van het ene in het andere. Vliegeren is als ontspanning en recreatie een leuke bezigheid. Maar ik merkte dat het veel meer doet dan alleen maar dat.” Mensen zijn meteen anders zodra ze voet op eilandbodem zetten. Met de vliegers op het strand, voeten in het zand, haren in de wind, alles is anders. “Heel snel merk je dat ze zich goed voelen en ontspannen en makkelijk over zichzelf en hun leven kunnen vertellen.” En daar gaat het hem om. Dat mensen zichzelf zijn, zichzelf worden, zich gelukkig voelen. Een antwoord vinden op vragen binnenin, zoals ook hij deze vond op Schier, zoals het eiland in de volksmond genoemd wordt. “Vanaf dat ik hier woon, heb ik al van alles
815
PUURZAAM
PUURZAAM
816
G e v o e l s m i l j o n a i r
ondernomen. Ik heb als natuurgids excursies georganiseerd, iets met fietsenverhuur gedaan, en met het vliegeren heb ik iets gevonden waarmee ik anderen in de spiegel van hun eigen ziel kan laten kijken.”
Thuis Schiermonnikoog is niet voor iedereen. Daarom de verwijzing naar ‘best bewaard publiek geheim.’ Niet iedereen voelt zich thuis op die veertig vierkante meter. Of kan tegen de stilte. De ruimte. De vrijheid. Dat laatste is wat Thijs als eerste noemt na de vraag om het eilandleven te beschrijven. Vrijheid. Groen, natuur. Een eigen koers kunnen gaan. Het is er warm, de mensen zijn warm. Het is er menselijk. Mensen zijn dicht bij elkaar, zowel letterlijk als figuurlijk. Dat wordt op het vaste land soms als verstikkend ervaren, de sociale controle. Maar dat geldt niet als je een eilander bent. “Iedereen kent elkaar, het is een hechte gemeenschap. Iedereen zorgt voor elkaar, je leert er letterlijk de menselijke maat begrijpen en kennen. Als je ziek bent, ben je nooit alleen ziek, want het hele eiland leeft en lijdt met je mee.” Verder is het uitzicht vanaf het strand adembenemend, want je ziet heel veel horizon. Oneindigheid, zelfs.
“Pak mijn hand en alles komt goed” Naast zijn Vliegerparadijs en de Stichting Bevlogen is er nog Op Blote Voeten, vierdaagse vakanties gericht op twintigers en dertigers die op een keerpunt van hun leven staan. Ook hier staat het vliegeren centraal en worden levensvragen heel gemoedelijk in beschouwing genomen. De symboliek van de vlieger en het samenspel van de elementen lopen als een rode draad door deze seizoensgebonden initiatieven. Want in de winter, dan is Thijs onderweg. Op reis.
Inspiratie “Reizen is net als vliegeren in beweging zijn, in beweging blijven. Ik ben altijd op zoek naar meer, naar nieuwe ervaringen en nieuwe dingen. Ik doe er inspiratie door op en leer elke dag bij. Voor mij is ondernemen verbonden aan idealisme, vanuit een idee kunnen ondernemen en anderen daarmee raken en verbinden. Door het werk op de reddingsboot zie je wat voor verschil je als mens kunt maken. Je bent er dicht bij leven en dood. Dat is een beleving die indruk maakt, niet in het minst op de mensen die uit het water worden gehaald. Dit geeft een andere inhoud aan de definitie van leven, wat leven is. Wat mens zijn betekent.” Net als een vlieger die op de wind danst, dansen de gedachten van Thijs in een eigen dynamiek. Met enthousiasme en bevlogenheid vertelt hij over plannen voor de toekomst. Het Nieuwe Nederland in zijn ogen. 817
PUURZAAM
Thijs van den Berg: “Met het vliegeren heb ik iets gevonden waarmee ik anderen in de spiegel van hun eigen ziel kan laten kijken.”
Meer betrokkenheid van en bij onderwijsinstellingen. Jonge mensen leren naar zichzelf te kijken. Wie ben jij? “In 10 minuten tijd kun je soms het verschil maken voor iemand. Het is een handreiking, een ‘fijn dat je er bent, ik ben benieuwd wie je bent.’ Dat is de ervaring die ik hier op het eiland heb. Door samen te wandelen, te vliegeren, naar je eigen eten zoeken. Bij de meeste mensen vallen de lasten van de maatschappij meteen van hen af zodra ze hier zijn. De buitenlucht doet hen goed, ze kunnen letterlijk uitwaaien.” Thijs geeft een aanzet tot beweging, en verandering in positieve zin. Dat is puur mensenwerk. “Het komt er op neer dat je iemand een helpende hand reikt en zegt ‘pak mijn hand en alles komt goed.’ Iedereen heeft behoefte aan iemand anders die dat tegen hem of haar zegt!” De dagen op Schiermonnikoog zijn altijd wel gevuld. De nachten worden vaak alleen op het stille strand doorgebracht. En dan ook echt alleen. Met wellicht de maan, een heldere sterrenhemel en een zacht zuchtende wind als gezelschap. Wie pioniert, investeert in het ongewisse. In een innerlijke ontdekkingsreis vol verrassende wendingen. Wie vliegert, die reist mee, die pioniert in het eigen bestaan. Zoals ook Thijs van den Berg altijd vooruit gaat, vooruit denkt en altijd in beweging is. In volle, allesomvattende vrijheid. Lezersservice: Postadres: Reddingsweg 38 9166 PD Schiermonnikoog Tekst: Gina Vodegel Foto’s: Saskia van Osnabrugge/Ilja Zonneveld
PUURZAAM
818
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
Katja Linders laat mensen stil staan bij wat ze doen:
“Als je doet wat bij je past is dat vanzelf
inspirerend voor anderen”
NIJMEGEN - Al van jongs af aan vindt Katja Linders het belangrijk om te doen wat ze echt wil, in plaats van ‘hoe het hoort’. Tot haar verbazing echter, zijn er veel mensen die níet zo leven. Deze verwondering resulteerde in haar eigen bedrijf, dat mensen stil laat staan bij wat ze doen.
“
Ik was op carrièregebied altijd op zoek, en na de zoveelste baan waar ik me niet helemaal in kon vinden, heb ik een oude wens gevolgd: het oprichten van mijn eigen bedrijf.” Het doel van dat bedrijf is inmiddels helemaal helder: anderen helpen met het ontdekken van wat ze willen doen, waarom ze dat nog niet doen en hoe ze dat wel kunnen gaan waarmaken. “Ik wil door vragen stellen mensen stil laten staan bij zichzelf.” Voor het inspireren van anderen heeft Linders niet direct gekozen, het is zo ontstaan. “Ik merkte dat mensen mijn chaotische zoektocht, de stappen die ik daarin zette en de dingen die ik opmerkte inspirerend vonden, en ik ben deze zaken daarom bewust gaan delen in gesprekken en blogs. Als je doet wat bij je past is dat vanzelf inspirerend voor anderen.”
Doen wat je leuk vindt is voor de onderneemster belangrijker dan geld verdienen. “Al ben ik door het hebben van mijn eigen bedrijf wel anders naar geld gaan kijken. Ik zie steeds meer in dat ik waarde lever aan andere mensen, en dat daar dus geld tegenover mag staan. In het begin deed ik weleens opdrachten die ik minder leuk vond, zodat er geld binnen kwam, maar daar voelde ik me niet goed bij. Ook hierin vind ik het belangrijk om trouw te blijven aan wat goed voelt. Doen wat bij je past en daar ook nog eens geld mee verdienen is mooi en dit wil ik ook graag leren aan anderen.” Haar grootste triomf is de workshop ‘Wat wil ik nu écht? En nu aan de slag!’. “Ik had nog nooit een workshop gemaakt, maar ben gewoon gaan denken en schrijven. En het werkte, omdat ik door mijn ruim twaalf jaar zoeken op werkgebied veel ervaring en kennis had opgebouwd.” Doen waar je blij van wordt maakt Linders het gelukkigst. “Het is belangrijk een goede balans te vinden tussen werken en vrije tijd, al loopt er veel door elkaar als je leuk werk doet. Hierdoor creëer je tijd en ruimte om stil te kunnen staan bij en te genieten van de kleine dingen in het leven.” Lezersservice: www.katjalinders.nl
“Een goede balans vinden tussen werk en vrije tijd”
Katja Linders: “Ik was op carrièregebied altijd op zoek, en na de zoveelste baan waar ik me niet helemaal in kon vinden, heb ik een oude wens gevolgd: het oprichten van mijn eigen bedrijf.” 819
PUURZAAM
Tekst: Judith Kloppenburg Foto: Rob Oostwegel
PUURZAAM
820
G e v o e l s m i l j o n a i r Matthijs Sienot brengt duurzaamheid onder de aandacht van groot publiek:
“Ik wil een ander
verhaal vertellen”
G e v o e l s m i l j o n a i r
W
e treffen Matthijs in zijn ‘vaste’ flexwerkplek in De Meern. “Belastingtechnisch ben ik gewoon Utrechtenaar”, vult hij lachend aan. Dat bescheiden flexkantoor is opvallend voor wie weet dat Matthijs hiervoor bij softwaregigant Microsoft werkte. Hij was er medeverantwoordelijk voor de Nederlandse MSN-portal (MSN.nl). Hij realiseerde er, naast een stevige publieksgroei (van 2,7 miljoen naar 4,4 miljoen unieke bezoekers per maand), ook een klinkende omzetgroei (+80%). We gaan het gesprek van start met de vraag naar de reden van de switch. “Meerdere redenen. Gemiddeld zat ik per dag tweemaal ruim een uur in de file op de A2. Dan zat ik in mijn auto, voor me uit te piekeren: ‘we leven op geleend geld. De aarde warmt snel op. We verkwisten in een eeuw grondstoffen die de aarde miljoenen jaren hebben gekost om te maken. ... En ik heb vandaag aan een miljoenenpubliek verteld dat Britney Spears haar hoofd heeft kaalgeschoren!?’ In diezelfde tijd schreef ik al samen met een vriend, Marten van der Meulen, voor ons weblog: hetkanWel. Daar schreven we juist over mensen die de wereld veranderden door zèlf iets te doen voor een groene en eerlijke wereld. Daar wilde ik veel liever aan werken. Nu fiets ik in nog geen tien minuten van thuis naar deze werkplek en terug. De tijd die ik win, besteed ik nu aan mijn gezin.” Matthijs is getrouwd en heeft 2 kinderen: dochter Anniek (10) en zoon Daniel (7). Hij vervolgt: “Nu heb ik ook veel meer vrijheid. Dus ik vertel een ander verhaal, ik doe wat ik wil doen, en ik hoef er niet eens voor in de file te staan.”
Groeimarkt
UTRECHT - Matthijs Sienot (40) is een topper als het gaat over hoe je ideeën rondom duurzaamheid onder de aandacht van veel mensen kunt brengen. Zo is hij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de best bezochte website op het gebied van duurzaamheid in Nederland: hetkanWel.nl. Deze community voor bewuste consumenten draagt met nieuws, advies en evenementen bij aan de groei van een groene economie. Want, zo stelt Matthijs: “Consumenten maken het duurzaamverschil met hun
Dat andere verhaal betekent voor Matthijs vooral dus een duurzaam verhaal. “Nog maar twee jaar geleden werd duurzaamheid vaak geassocieerd met geitenwollen sokken. Dat is nu echt anders. Er is een groeiend en divers leger bewuste mensen die het verschil maken.” Een groeimarkt dus en derhalve ook voor een marketeer meer dan interessant. Matthijs vertelt zijn andere verhaal dan ook niet alleen middels hetkanWel.nl. De content wordt ook via partnerwebsites verspreid, zoals MSN Optimistisch Nieuws en Ode.nl. Matthijs: “De nodige journalisten schrijven met als uitgangspunt ‘het is niks en het wordt niks’. Dat doet het dan goed bij het koffieapparaat. Wij zochten juist een nieuwe vorm van journalistiek en schrijven over ontwikkelingen die inspireren en over mensen met verrassende ideeën. Bovendien proberen wij ons publiek bij hetkanWel altijd een handelingsperspectief te bieden: wat kun je zelf doen voor een duurzamere wereld? Hing daar tot voor kort nog een bijsmaak van subsidie en weggegooid belastinggeld aan, ook dat is aan het veranderen. Het loont inmiddels. Ik word in dat kader opgewonden van businessmodellen waaraan
alles klopt. En ja, die zijn dus per definitie ook financieel duurzaam.” Matthijs zet voor zijn optimistische boodschap bij voorkeur nieuwe media in. “Inderdaad, die link tussen techniek en communicatie zit er altijd in. Vanuit mijn achtergrond als nieuwemedia-ondernemer benut ik de kansen van Twitter, Facebook en natuurlijk het web. Voor Ode bijvoorbeeld zette ik de transitie in gang van optimistisch blad naar optimistische beweging. En ja, als ik mijn achtergrond bekijk: ICT-bedrijven als Microsoft zijn natuurlijk ook aanjagers voor het nieuwe werken, dat veel mogelijkheden biedt voor duurzame en betere bedrijfsmodellen.”
“Consumenten maken het duurzaamverschil met hun portemonnee” Echt waar Dat klinkt allemaal mooi. We vragen voorzichtig of Matthijs nu dus een gelukkiger mens is dan voorheen en derhalve zijn plaatsje in de ranglijst van 500 gevoelsmiljonairs heeft verdiend. Hij schiet in de lach en weegt zorgvuldig zijn antwoord af. “Duurzaamheid loont. Ik weet, het is een standaardpraatje, maar het is echt waar. Ik heb echt het gevoel dat ik zinvol bezig ben: we inspireren en activeren. Of, anders geformuleerd: we helpen mensen bij het antwoord op de vraag wat ze zelf kunnen bijdragen. En dat levert ook nog eens mooie ervaringen en artikelen op. Zo vind ik het verhaal prachtig van Evert Sjoerdsma, die haalt al 22 jaar zijn energie voor zijn rijtjeshuis niet meer uit het stopcontact maar uit zonnecellen. Of toen ik in Portugal onder een energieneutrale douche stond: niks geen slechte gewoonte meer. Foei, lang douchen is slecht, je kent het wel. Het probleem was daar opgelost. Daar word ik wel blij van. Een duurzame wereld kan echt, als je maar visie en geduld hebt.” Bij ons afscheid belooft Matthijs plechtig dat hij het biologische Gulpener nu toch echt gaat proberen, met name Gulpener Dort sluit naar verwachting goed aan bij zijn smaakvoorkeur. Over activering en groeimarkt gesproken… Het wordt steeds duidelijker: duurzaam, het kan dus wel! Lezersservice: http://www.hetkanwel.nl http://nl.odemagazine.com/
portemonnee.” Puurzaam toog naar Utrecht om deze marketing- en communicatiegoeroe naar de achtergronden van deze uitgesproken duurzame visie te vragen. 821
PUURZAAM
Matthijs Sienot: “Een duurzame wereld kan echt, als je maar visie en geduld hebt.”
Tekst: Jo Janssen Foto: Rob Oostwegel
PUURZAAM
822
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
MHEER - Als kind kun je in je fantasie alles zijn wat je maar wilt. Vaak vervagen dromen en
meer ruimte voor de kinderen, we hebben echt iedere dag het gevoel dat we ‘op vakantie’ zijn. Als je thuiskomt en door de kasteelpoort rijdt... dat is gewoon niet te overtreffen!”
plannen naarmate je de kindertijd achter je laat. De vrijheid van het speelse maakt plaats voor focus en verantwoordelijkheden die het dagelijks leven heel gewoon en stiekem toch ook een beetje saai maken. Jeroen en Marieke Kraak verruilden Den
"Geluk
Haag voor een kasteel in Mheer:
is de optelsom
Al zal niet iedereen dat grootmoedig toegeven.
van kleine geluksmomentjes” V oor Jeroen Kraak (38) en echtgenote Marieke (37) liep het helemaal anders. Samen met hun drie zoontjes wonen ze in Mheer. Niet zomaar in een huis. Nee. Ze wonen op het fraaie domein van Kasteel Mheer. Ze leerden elkaar kennen tijdens hun opleiding aan de Hotelschool in Den Haag en ontdekten tijdens hun stageperiode (1995) in Schotland dat ze behalve gevoel voor professionele gastvrijheid ook een passie voor kastelen met elkaar deelden. Jeroen: “Tijdens onze stage hadden wij samen een soort van droom ontwikkeld, namelijk het bieden van exclusieve gastvrijheid op het hoogste niveau. Zo droomden wij van een mooi kasteel, ergens in Zuid-Frankrijk.” De alom heersende financiële crisis deed Jeroen en Marieke besluiten hun dromen voorlopig te laten varen. Schotland speelde echter weer een belangrijke rol in een volgende stap van hun leven. Jeroen werkte na zijn studie als zelfstandig ondernemer en deed in 2010 zijn laatste bedrijf van de hand. “Ik ging datzelfde jaar met een oud-werknemer naar Schotland om er te lopen. We kwamen terug met het plan om samen een bedrijf op te starten, apps voor smart phones en tablets. Een belangrijke ommezwaai was echter het werken volgens de eigen spelregels. Werken zoals dat het best bij je leven past. Voor mij betekende dat geen personeel meer en ik wilde graag van thuis uit ondernemen en niet meer elke dag in files staan. Zo bedenk je in feite een nieuwe versie van Werken 2.0.”
Vakantie
Het gezin Kraak bij hun kasteel in Mheer: “We hebben echt iedere dag het gevoel dat we ‘op vakantie’ zijn.” 823
PUURZAAM
“Bovendien hebben we hebben allebei de kracht of de visie om kleine dingen te waarderen en worden de kinderen in hun verbeeldingsvermogen gestimuleerd door waar ze wonen. Ik werk fulltime in Maastricht en als je dan thuiskomt en met zijn allen achter in het veld kan gaan picknicken, dat is genieten met een hoofdletter G. Dat is onbetaalbaar”, zo besluit Marieke enthousiast.
Jeroen zou voortaan van thuis uit ondernemen. Marieke kwam met het idee om dat “thuis” dan naar een andere omgeving te verplaatsen. Zodoende werd Limburg de uitverkoren plek. “Toen ik als 18-jarig meisje uit Meerssen wegging, dacht ik niet hier ooit nog eens terug te komen”, vertelt ze. “Maar mijn ouders wonen nog hier, ik heb er toch mijn roots. “En veel mooier dan hier wordt het gewoon niet”, zo vult Jeroen aan, die in Den Haag opgroeide. Er is even stilte. “En dan zijn alle clichés waar”, zo onderbreekt Marieke haar eigen overpeinzingen. “Er is hier
Folklore
Het jonge gezin neemt ook volop deel aan de folklore van de regio, het dorp Mheer. “Daar waar je woont, daar ben je”, zo stelt Jeroen die tegen de achtergrond van het kasteel ook wel eens wandelingen maakt met cliënten en zo tot creatieve ideeën komt.
“Wij hebben sinds onze studententijd van alles meegemaakt en kennen ook de andere kant van de medaille. Daarom besef je ook dat geluk niet iets vanzelfsprekends is. Maar je moet het wel willen zien, het is er feitelijk in overvloed. Voor mij is geluk de optelsom van allemaal kleine geluksmomentjes samen!”
“Daar waar je woont, daar ben je” Hoe ze in Kasteel Mheer terecht zijn gekomen? Puur toeval en snel reageren. Want sommige dromen, die laten je toch echt niet los. Nu wonen ze met hun kinderen die er de tijd van hun leven hebben, op een kasteel. Wat ze hun kinderen voor de toekomst willen meegeven? Jeroen: “Respect voor elkaar en je omgeving. Geniet van kleine gelukjes en laat nooit je kopje en schouders hangen. Als ze jonge volwassenen worden, zal ik ze proberen te vertellen dat ze hun geluk nooit van hun zakelijk succes af moeten laten hangen en hun zakelijk succes nooit van geluk.” Marieke: “Gooi niks op de grond, raap rotzooi op, denk aan netjes eten en beleefd zijn. En voor later: respecteer elkaars mening en weet dat het is prima is om het met elkaar oneens te zijn.” Lezersservice: http://www.bestappcompany.nl/ Tekst: Gina Vodegel Foto: Rob Oostwegel
PUURZAAM
824
D e e l
4
D e e l
4
NAJAAR
Hopboer Roger Wouters REIJMERSTOK - Over de zomer van 2012 kunnen we in principe kort zijn. Veel regen en weinig zon,
In september is het weer tijd voor de hopoogst dat met een jaarlijks terugkerend feest, de Gulpener Hopoogst, wordt ingeluid. Hoe staat het met de hop, dit jaar?
althans voor degenen die zich een mooie zomer hadden gewenst met ontspannen zonnebaden en dagelijkse barbecues in de tuin. Die kwamen namelijk bedrogen uit. Landbouwers zul je echter niet zo horen klagen, al is de kwaliteit van wat het land hen uiteindelijk oplevert wel afhankelijk van de weersgesteldheid. We vragen het aan Roger Wouters, hopboer en agrarisch ondernemer in Reijmerstok. “We zijn niet ontevreden met hoe het tot nu toe verloopt, al hebben we dit jaar wel 30% minder appels dan vorig jaar. Als ik naar landelijke cijfers kijk, dan is het overal hetzelfde, er zal minder oogst zijn dan in 2011. Het heeft veel geregend en echt heel warm is het niet geweest. Dat is voor de ontwikkeling van ons fruit alleen maar gunstig. Boven de 27 of 28 graden stopt de assimilatie van het gewas wat betekent dat er geen stoffen meer worden opgenomen en dat stagneert de groei. Hitte is voor ons dus funest. Je kunt ook stellen dat bomen in stresssituaties raken als het te warm is. Een zomer als deze, met veel regen en lagere temperaturen is dus positief voor de kwaliteit van het fruit, want dat kan nu echt goed groeien. ”
“Je ziet nu dat de hopbellen zich goed aan het ontwikkelen zijn”, vertelt Roger. “Alle energie van de plant gaat naar de bel. In een tijdsbestek van zo’n vijf a zes weken zullen alle actieve stoffen zich in de bel concentreren en dan is de plant rijp voor oogst.” Op 4,7 hectare groeit de hop die volgens traditie tijdens de Gulpener Hopoogst door Puurzaam-leden en andere belangstellenden wordt geplukt. Andere werkzaamheden in deze periode zijn onderhoud aan de landbouwmachines en voorbereidingen voor de fruitsortering van over een paar maanden. Tussen alle beslommeringen door is het gezin Wouters een paar dagen naar Disneyland Parijs gegaan. Roger: “Wat mij opviel is hoe alles daar tot in details is afgewerkt, je ziet echt dat ze precies wisten wat ze wilden. Wij verbleven op een soort van ranch in een blokhut, een veredelde caravan”, zo glimlacht hij. Uiteraard hebben de kinderen zich daar grandioos vermaakt. En ook thuis hoeven ze zich niet te vervelen, want er is gezinsuitbreiding! Behalve Nelson de papegaai zal er voortaan ook een puppy in huize Wouters wonen. Een Duitse Staander Langhaar, met de naam ‘Donna’. -Einde-
Tekst: Gina Vodegel Foto: Rob Oostwegel
825
PUURZAAM
PUURZAAM
826
G e v o e l s m i l j o n a i r
G e v o e l s m i l j o n a i r
GULPENER VERENIGT
GULPENER VERENIGT
BEWUSTE GENIETERS
Bewuste genieters verenigen zich. Een bewuste genieter zoekt continu naar de puurzame dingen des levens. Hij bekent kleur, hecht waarde aan pure echtheid. Puurzaam maakt deze visie deelbaar en wil tevens bewuste genieters en bier verenigen. Sluit u aan bij de verenigde bewuste genieters en ontvang viermaal per jaar ons magazine Puurzaam.
GEESTVERWANT
KUNSTSTUKJE
Maar u ontvangt meer dan enkel dit magazine voor bewuste genieters. U wordt onze geestverwant en ‘aandeelhouder’ van ons brouwproces. Ieder abonnee van Puurzaam wordt namelijk mede-eigenaar van een hopplantje, dat groeit in onze eigen hoptuin in het Zuid-Limburgse Reijmerstok. Daarmee schenken wij u een stukje ziel van ons product. U gaat daarmee in de toekomst elk glas Gulpener bier nog meer als een stukje van uzelf beleven.
Iedereen die is geabonneerd op Puurzaam ontvangt jaarlijks zijn eigen ‘clubcard’. Een kunststukje op zich waarop dit jaar een beeldbepalende reproductie van een schilderij van de kunstenaresse Juane Xue te zien is. Op zichzelf al een hebbedingetje, dat bovendien niet alleen toegang geeft tot de jaarlijkse hopoogst, maar ook bewuste genieters verenigt en in de toekomst tal van bewust gekozen extra belevingsmomenten zal schenken.
HOPOOGST
AANMELDEN
Ieder jaar wordt in de tweede week van september de hop op feestelijke wijze geoogst. U als mede-eigenaar wordt daarvoor uitgenodigd. Inmiddels is deze oogst tot ver buiten Limburg een uniek feest geworden, bestemd voor vrienden, ambassadeurs en mede-eigenaren van de hopplanten.
Om u als bewuste genieter aan te sluiten bij Puurzaam dient u de antwoordbon achter in het magazine ingevuld te retourneren of u via onze website aan te melden. De kosten bedragen € 19,99 per jaar. Wanneer u kunt aantonen student te zijn, krijgt u van ons € 9,99 retour. Voor groepskortingen kunt u contact met ons opnemen via puurzaam@gulpener.nl.
O p
e e n
P u u r z a m e
Voordelen lidmaatschap 4 x per jaar magazine Puurzaam
Blue Moments aan tafel Kunstenares Juane Xue schilderde het schilderij dat staat afgebeeld op het Puurzaampasje 2012: “Ik ben een gelukkig mens omdat ik van beroep schilder ben. Wanneer ik schilder treed ik binnen in de wereld van het schilderij. Wat er zal verschijnen op het doek is ook voor mij een mysterieus avontuur. Gewapend met verf en penselen kijk ik vol ongeduld naar een creatie in wording. Ik word één met het doek: denken en doen vallen samen. Er bestaat geen ruimte of tijd buiten het schilderij.”
T o e k o m s t !
Zie voor meer acties de ledenpagina en www.gulpener.nl
Mede-eigenaar Hoptuin Uitnodiging hopoogst Kunststukje als clubcard Allerhande Puurzaamacties
827
PUURZAAM
Ja, ik ben een bewuste genieter
Ja, ik geef PUURZAAM cadeau
PUURZAAM
828
G e v o e l s m i l j o n a i r
C o l u m n
ARME miljonairs Vorig jaar las ik een verontrustend bericht in het Financiële Dagblad. De boodschap was helder: het gaat slecht met de Nederlandse miljonair. Het zijn er minder en ze worden armer. Nu lees ik dagelijks berichten over hoe miljarden hier en daar nodig zijn om de economie te redden. Dit doet mij ernstig vermoeden dat ook 2012 voor de gemiddelde miljonair geen topjaar wordt. Men zegt dat geld niet gelukkig maakt, maar dagelijks geneuzel over rondvliegende goudstaven en de falende euro stemmen zelfs mij ongelukkig. Misschien is het tijd om minder gefixeerd te zijn op geld en meer te kijken naar geluk en welvaart in de bredere zin. Want zeg nou zelf, voelt u zich blij, gelukkig of zelfs ontroerd als u het saldo van uw rekening bekijkt op het moment dat het loon net binnen is? Nee, in werkelijkheid zijn het niet de miljoenen die we nastreven. Het zijn de dingen die we met dat geld denken te kunnen doen.
www.gulpener.nl
Terwijl de economie instort kunt u ‘rijker’ worden en draagt u bij aan een mooiere wereld. Probeer het eens, wellicht staat u volgend jaar ook in de Puurzaam top 100.
Puurzaam | Nummer 15 | September 2012 Uitgever B.V. Gulpener Bierbrouwerij Rijksweg 16 6271 AE Gulpen puurzaam@gulpener.nl Adviesraad Paul Rutten, No Wolfs, John Halmans, Paul van Oers, Tjeu Seeverens Hoofdredactie Toos Hofstede Redactie Wim Göbbels, Jo Janssen, Judith Kloppenburg, Tjeu Seeverens, Gina Vodegel Column Samuel Levie Cartoon Paul Kusters Fotografie Rob Oostwegel, Saskia van Osnabrugge, Ilja Zonneveld, Erik Buis, Lia Zaal, Luc Wassen, Jordan Lebrecht Cover Paarse Morgenster, bloem met zaadpluisjes, door Perry van Munster Eindredactie en vormgeving Pedro Rademacher Producties/ Perry van Munster Drukkerij Schrijen-Lippertz Voerendaal FSC-gecertificeerd Abonnementen PUURZAAM verschijnt vier keer per jaar. Horecarelaties, ambassadeurs en leden ontvangen het magazine automatisch. Een jaarabonnement op PUURZAAM kost €19,95 en kan op ieder gewenst tijdstip ingaan. Losse nummers kosten €5,95 en zijn- zolang de voorraad strekt – aan te vragen via puurzaam@gulpener.nl. Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, uiterlijk vier weken voor het verstrijken van de abonnementstermijn. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.
Handtekening
Ja, ik machtig Gulpener het abonnementsgeld a € 19,99 af te schrijven van rekeningnummer: Ik betaal via Ideal en ontvang hierover een email op bovenstaand emailadres Ja, ik ben student en ontvang €9,99 retour
Samuel Levie
Woonplaats
Gulpener Bierbrouwerij Antwoordnummer 8100 6270 ZX Gulpen Postcode
Adres
Postzegel niet nodig
Naam
Ja, ik word lid van Puurzaam en betaal slechts €19,99 per jaar via automatische incasso of Ideal en krijg als welkomstgeschenk een unieke Clubcard en een hopplant cadeau. Als “Puurzaamlid” kom ik tevens in aanmerking voor allerlei Puurzaam acties die op de website staan en allerhande activiteiten die door Puurzaam/Gulpener georganiseerd worden.
Handtekening
Woonplaats
Postcode
Adres
Naam
Ja, ik machtig Gulpener het abonnementsgeld a €19,99 af te schrijven van rekeningnummer: Ik betaal via Ideal en ontvang hierover een email op bovenstaand emailadres
Postzegel niet nodig
Gulpener Bierbrouwerij Antwoordnummer 8100 6270 ZX Gulpen
www.gulpener.nl
(uw naam) PUURZAAM aan: Stuur namens
Ja, ik ken een bewuste genieter en geef PUURZAAM cadeau. Ik betaal slechts €19,99 per jaar via automatische incasso of Ideal en de ontvanger krijgt een unieke Clubcard en een hopplant cadeau. Als “Puurzaam-lid” komt hij of zij tevens in aanmerking voor allerlei Puurzaam acties die op de website staan en allerhande activiteiten die door Puurzaam/Gulpener georganiseerd worden.
Ik stel voor dat we onze hoop op een toekomstig miljonairschap opzij zetten. Het grootste gedeelte van die dingen die u echt wilt kunt u direct al doen. We beginnen vandaag, waan uzelf geluksmiljonair! Hiervoor hoeft u geen staatslot te kopen, u werkt geen 90 uur per week en u geeft er niets voor op. Het enige wat u moet doen is om u heen kijken. Geniet van de mooie dingen in het leven. Doe de dingen die in u opkomen, stel ze niet uit. Als de zon schijnt gaat u naar de markt en kookt u voor de mensen die u dierbaar zijn. U koopt een mooie fles wijn of drinkt een biertje met uw geliefde. Laten we op zoek gaan en bijdragen aan een nieuwe economie. Een economie die is gebaseerd op echte dingen en op de waarde die u hieraan toekent. Een wereld waarin mensen met veel geluk en weinig geld ook miljonair zijn.
Colofon
Alle teksten uit deze uitgave mogen, mits o.v.v. bron, zonder enig voorbehoud worden overgenomen. Ook zonder schriftelijke toestemming.
PUURZAAM
830
e v o l s mnaam i l jteohebben n a i dan r rijk te zijn.” “Het G is beter eene goede Miguel de Cervantes (Spaans schrijver en dichter 1547-1616)
LOSSE VERKOOP € 5,95
56
PUURZAAM