HET GAAT ALTIJD OM MENSEN
1. OP ONDERZOEK De wereld van managementadvies en interimwerk is in beweging. Er zijn veranderingen gaande zowel bij de organisaties als bij de mensen als individu. Er ontstaan nieuwe organisaties, nieuwe verbindingen, mensen werken steeds meer als zelfstandigen in netwerkverband en maken heldere keuzes waar ze wel en waar ze niet bij willen horen.
Wat vandaag zeker lijkt is morgen al anders. Onze wereld lijkt soms in een hogere versnelling te zijn geraakt, zo beschrijft het boek Society3.0. In dit boek schrijft Ronald van het Hoff over een groeiende groep mensen en organisaties die anders leeft en anders
onderzoeken welk interventies passen bij die nieuwe manier van denken en handelen. Hoe bouw je nu een netwerk, verbind je mensen aan je? Hoe zorg je dat je als organisatie object van begeerte blijft in een wereld waarin verbintenissen soms maar zo tijdelijk lijken. Kun
werkt dan tot nu toe gebruikelijk. Een wereld waarin mensen werken in gelegenheidcoalities, tijdelijke samenwerkingsverbanden. En ze
je mensen ook aan je verbinden zonder contracten van controle en structuur? En welke waarde levert je dat dan op? K+V advies heeft
delen, delen, delen. In die wereld heeft een omkering in het denken plaats gevonden waarbij mensen vooral kiezen op levensgeluk en verbinding in plaats van controle, zekerheid en geld. In het bouwen naar toekomstige verbindingen wilde K+V advies
gekozen om in een aantal bijeenkomsten, met een groep mensen van steeds wisselende samenstelling zo’n zoektocht aan te gaan. De tocht is vormgegeven volgens de principes de BroedFActor.
2. BROEDEN EN SCHARRELEN
Innovatie, bezieling, enthousiasme,
samengesteld, de bindende factor was hart
Waarom BroedFactoren er toe (moeten)
voor en zaak willen maken van onderwijs. In de zoektocht werkten we volgens de
doen in (onderwijs-)organisaties is omdat het verleden altijd gedomineerd is door
en blauwdrukken. Wel in lichte organisatievormen, die al werkende
negen broedfactoren beschreven in het boek De BroedFactor van Peter Camp:
lineaire concepten en modellen die hun oorsprong hadden als voorbereiding op
gedrevenheid en sfeer breng je niet tot stand met regels, instructie
ontstaan
met
speelruimte
actieve en
mensen
die
handelingsvrijheid
een industriële samenleving. Dit lineaire ̩
Kj`anvkag rano_dehhaj`a klpeao
industriële denken zit diep in onze genen
nemen. Creatieve geesten, die zich verantwoordelijk voelen voor de omgeving. Betekenis willen geven. Mensen in broedplaatsen zijn nieuwsgierig en
̩ Knc]jeoaan kl aaj ]j`ana i]jean ̩ H]]p iajoaj rnef^qepaj ̩ O_dal ejbkniaha ontmoetingsplaatsen
en dus ook in die van onze mensen verankerd. Mensen zijn gewend om te werken vanuit vastgestelde grenzen en kaders. Vanuit een gedachte dat de wereld
gedreven. Ze zetten door en houden hun rug recht. Ze tonen voorbeeldgedrag. Er komen onverwachte allianties tot stand en
̩ ̩ ̩
Ran^ej` iajoaj iap ahg]]n H]]p iajoaj o]iaj _naanaj C] kl kjp`aggejconaeo
maakbaar en bepaald is. Inmiddels komen we er steeds meer achter dat in onze nieuwe wereld voor succesvol
de samenwerking is informeel. De groepen
̩
Seooah gajjeo aj anr]nejc qep
leren en organiseren nieuwe kennis en
zijn gemengd, niet gericht op functie of status. Zo is de K+V groep van mensen ook
̩
Opeiqhaan cavkj`a ^aikaevq_dp
vaardigheden van belang zijn. Zeker als het gaat om innovatie en creativiteit
moeten we mensen in staat stellen om hun
denken en werken op te rekken. Voor dit leren zijn andere competenties van belang dan kennisoverdracht. Het gaat dan veel meer over zaken als je nek uit durven steken, durven experimenteren, zelf initiatief nemen, betrokkenheid hebben bij een groter geheel. De kunst is om – even heel zwart wit- die reis te gaan maken van de legbatterij naar de vrije scharrelwereld. Een broedplaats (of scharrelklas) binnen een organisatie kan daar een waardevolle bijdrage aan leveren. Door het werken met een broedplaats in je organisatie geef je onderstromen de kans
ruimte te genereren in het dominante
organisatie, kunt bundelen en optillen
denken en hierdoor nieuwe percepties te ervaren op het gebied van onderwijs en
naar een groter geheel. Meestal gebeurt het namelijk andersom.
leren.
Dan rolt de organisatie (lees directie)
Een belangrijke voorwaarde voor broedplaatsen is dat je ze integreert in je
de strategie uit die de projectgroepen vervolgens moeten implementeren in de
organisatie. Als het goed is gebeuren er in broedplaatsen dingen die de moeite waard
rest van de kudde. Een broedplaats zou een plek in je organisatie kunnen zijn waarin
zijn om te verbinden aan overige (beleids-)
professionals elkaar vinden en waarachtig
terreinen binnen de organisatie. Een broedplaats kan een R&D afdeling binnen
vanuit eigen lef en vakmanschap nieuwe routes inzetten.
de organisatie zijn mits je het concept van de omgekeerde strategie ontwikkeling - kunt hanteren. Dit wil zeggen dat je stromen beleidsontwikkeling die ontstaan in je
3. Â MERKPERSOONLIJKHEID Met behulp van het identiteitsspel is in de eerste sessie een
prater en kan ook goed luisteren. Ze heeft een optimistische kijk
merkpersoonlijkheid ontwikkeld die symbool staat voor de interim manager nieuwe stijl. Wat zijn nu kenmerken en kwaliteiten van die persoon in de toekomstige wereld? Welke persoonlijkheid willen wij het verhaal van de organisatie laten vertellen. En hoe dat hij of zij dat dan? Wat voor type is het? Met welke achtergrond? Vanuit welke waarden staat hij/zij in het leven? Door gezamenlijk antwoorden te zoeken werd op een avond Anna KenV geboren.
op de wereld. Is rustig en eerlijk en heeft moed ook in moeilijke situaties. Andere mensen vinden haar inspirererend. Anna kan ook fanatiek en ongeduldig zijn. Sommige mensen noemen haar koppig en brutaal. Anna kan ontevreden zijn met de resultaten die ze neerzet en in het ergste geval kan ze ook nog wel eens agressief uit de hoek komen. Cahqggec eo vef ej op]]p at_qoao ]]j pa ^ea`aj bij de fouten die ze maakt. Anna streeft ernaar optimaal inzicht in
Anna is een stoere vrouw tussen de 35 en 45 jaar. Ze heeft allure, is goed gekleed. Ze is lang en slank, aantrekkelijk met donker haar. Ze is charismatisch en heeft pit. Er
zichzelf te verkrijgen. Ze vindt innerlijke rust belangrijk en werkt aan haar persoonlijke groei. Anna is zich bewust van spiritualiteit en kan hier een aardse invulling aangeven,
komt wel even iemand binnen. Anna komt uit een cultureel en sociaal milieu. Ze heeft een universitaire opleiding, of in elk geval
zonder zweverig te worden. Anna is graag creatief en scheppend bezig. Ze staat onbevangen en onbedreigd in het leven.
universitair waardig. En ze heeft een vak geleerd. Dat ook.
Familie is voor haar van wezenlijk belang.
Anna is intelligent en heeft gevoel voor humor. Ze is een makkelijke
=j`ana iajoaj veaj =jj] ]ho aaj Hae`an*
4. BEELDEN DIE INSPIREREN We kunnen praten over wat ons inspireert
Oosterbeekse Filmhuis. Zonder afspraak
management’
in het onderwijs. Waardoor we geboeid
en afstemming leek het een bijna logisch
Beelden die Anna KenV
over zou kunnen gaan. zou kunnen
en verbonden zijn. Waar we geloven dat onderwijs en organisaties ons zou moeten
laten zien om haar visie op onderwijs en organiseren helder te maken. Uit de
brengen. We kunnen rijtjes opsommen van waarden, van uitspraken en statements
filmfragmenten wordt duidelijk dat:
waar we voor staan en gaan. En die dan
Anna gaat voor Beroepstrots. Ze weet dat
noteren op flipovers bijvoorbeeld…….
systemen kunnen leiden tot aangeleerde
We kunnen elkaar ook films laten zien. Fragmenten waar we iets bijzonders mee
hulpeloosheid. Ze spreekt mensen aan op hun kracht en werkt vanuit bekwaamheid
hebben, die ons inspireren, die laten zien, soms zonder woorden wat onze ambitie is
en natuurlijk talent. Vraagt waar ze het liefst worden aangespeeld. Ze haalt haar
in onderwijs.
Bijna tien filmfragmenten
opeenvolgend programma. De fragmenten
plezier en energie uit de motivatie van
keken we met elkaar op die avond in het
lieten ons beleven waarin het bij ‘interim-
anderen. Anna weet dat er een ‘change’
van paradigma gaande is, dat de
vertelling. Anne weet ook zonder dat
wereld verandert en wat dat betekent voor de toekomst van het onderwijs. Met de prangende vraag en tevens dus verlangen in hoeverre wij als onderwijsorganisaties daadwerkelijk opleiden voor de toekomst. We geven les vanuit ons eigen verleden aan kinderen van vandaag over een toekomst waarvan niemand nog weet wat ons te wachten staat. Tegelijkertijd is de toekomst al lang begonnen.
ze de details gezien heeft welk verhaal er bij hoort. Ze vraagt zich altijd af waarom de dingen zijn zoals ze zijn, wat de betekenis is en er toe doet. Anna gelooft in kinderen.
Anna werkt graag met de kracht van de grote groep, van de gemeenschap en heeft daarbinnen oog voor de kleine
“We geven les vanuit ons eigen verleden aan kinderen van vandaag...”
Anne swingt en heeft power. Ze houdt van sport en heeft gevoel voor humor. Ze heeft een snelle geest, is persoonlijk en heeft een eigen geschiedenis. Anna heeft het lef ergens in te springen, ook onvoorbereid. Ze houdt van pesten, is niet altijd braaf. Waar ze langer geweest is laat ze een onuitwisbare indruk achter.
Filmfragmenten van waaruit zij haar verhaal vertelt
01 02 03 04 What Teachers Make
Aangeleerde hulpeloosheid
Mark Lammers over Maartje Paumen
Changing Paradigma’s
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=0xufnp5n2ua
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=fsikjnaicsg
h t t p : / / w w w. yo u t u b e . com/watch?v=_ tuahxnzjxi
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=zdzfcdgpl4u
05 06 07 08 De wet van motivatie
Ten year old intellect
Autorijden met twee sturen
Man of the world
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=al4vz8-t908
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=yzm0bfxyvfg
h t t p : / / w w w. yo u t u b e . com/watch?v=lhgxgmx_ unc
h t t p : / / w w w . y o u t u b e . c o m / watch?v=v0kszwph3x8
5. ORGANISEREN NIEUWE TIJD
D
e machtsverhoudingen in organisaties
ontmoetings-, en werkruimte volgens een flexibele
zijn aan het verschuiven. Mensen hebben niet meer per definitie een
formule. On-line stoelen reserveren kan, maar binnenwaaien kan ook. Wifi en koffie zijn gratis.
organisatie nodig om inkomen te verwerven. Ze werken tegelijkertijd
Seats2meet richt zich vooral op de markt van zelfstandige professionals die de voorhoede vormen
voor en binnen verschillende netwerken en kiezen
van een nieuwe manier van werken. Het concept
zelf welk netwerk hun ‘inzet’ verdient. Je moet als organisatie behoorlijk
bestaat inmiddels op 8 locaties in Nederland en groeit sterk. In deze uitdagende
je best doen om mensen te vinden die bereid zijn om met
omgeving boog de groep mensen zich over de kenmerken van de
jouw organisatie waarde te gaan creëren (uit Society3.0).
organisaties waar Anna KenV graag in zou werken. Hoe ziet
Met dit gegeven in ons achterhoofd brachten we een
zo’n organisatie er uit? Wat zijn principes en waarden die belangrijk
avond door bij Seats2Meet in
zijn voor haar manier van het
Utrecht. Seats biedt vergader- ,
willen organiseren? Over welke
spelregels
(niet)?
Tegelijkertijd werd aangeven dat Anna in staat
Drie groepen maakten elk een MoodBoard waarin zij beelden gaven van die mogelijke werkelijkheid.
gaat
het
dan
is om organisaties die al deze kenmerken niet vertonen, in een soortgelijke ontwikkeling te
Beelden over een organisatie die vakmanschap hoog in het vaandel had staan. Die ruimte bood voor innerlijke rust in stilte en waar mensen (ook) kunnen koersen op intu誰tie. Waar schoonheid en sfeer belangrijke waarden zijn. Aandacht voor kunst en creativiteit. Organisaties die ruimte bieden, waar flexibiliteit en vertrouwen
bewegen. Het hoeft niet af te zijn, het is wel het streven en de ambitie in die richting te ontwikkelen. Anna geeft daarbij niet op, ze gaat door, houdt vol. En niet onbelangrijk, het gaat om organisaties, waar het MENS zijn, de menselijke maat toonaangevend is voor de gewenste ontwikkeling. Bij
is. Die een bepaalde mate van soepelheid tonen. Waar het de normale gang van zaken is om juist buiten de gebaande paden te gaan.
Anna gaat het immers altijd over mensen.
6. LEVENSVERHALEN Anna Kenv maakt inmiddels al het een en ander mee. We hebben samen met haar films
kran sangaj aj Haraj* Kran HarajoPef`( misschien wel over levensvragen.
de stomste uitvinding van de eeuw, wat was jouw langste moment ooit, en mijn
gekeken in het Filmhuis te Oosterbeek,
Verhalen die je houdt aan de keukentafel.
persoonlijke favoriet; Hoe zou een etentje
Moodboards over Nieuw Organiseren gemaakt in SeatS2Meet. Het is elke keer
Haggan cacapaj( }aofa sefj kl p]bah( iqveag op de achtergrond. En dan de vraag; hoe
met een kloon van jezelf zijn? Zou je dan een gezellige avond hebben? Na het eten
weer verrassend om door haar ogen en met
gaat het eigenlijk met jou, wat heb jij beleefd
tekenen we het Relief van je leven. Een
haar blik te kijken naar onderwijs, werken, organiseren, interimschap……
zo in de TussenTijd? Aan de keukentafel in De TussenTijd in Maarn trokken we samen
In een volgende ontmoeting hebben we ons
een blik verhalen open.
beziggehouden met Persoonlijke Verhalen. De verhalen die ons zicht geven op de MENS
elkaar onze levensverhalen. De avond begon met wat opwarmers met
achter de professional. Verhalen die gaan
‘ gesprekskaarten’ .
lijn waarop je momenten markeert waar je iets hebt verloren en tegelijkertijd iets gewonnen. En dan even in drietallen in gesprek. Er wordt verteld en ademloos geluisterd. Het verhaal van de een verbindt zich met
We vertelden
Wat is volgens jou
“Een lijn waarop je momenten markeert waar je iets hebt verloren en tegelijkertijd iets gewonnen.”
dat van de ander. Zij die elkaar nog maar een uur geleden een beetje afwachtend aanstaarden zitten nu ‘in elkaars verhaal gehaakt’. Het zijn verhalen over reizen, over familie, over gebeurtenissen die je hebben gemaakt tot wat je bent geworden. We leren elkaars geschiedenis kennen en kijken samen vooruit naar ambities en verlangens voor de toekomst. Om 10 uur zegt iemand naar huis te willen aangezien we
Heb je het Lef dan is het nooit te laat Om te beseffen dat het anders gaat Reik niet naar de hemel Maar haal hem naar je toe
Lef, Karin Bloemen
eigenlijk maar tot 9 uur zouden ‘ werken’ Toch?! En in een adem door dat we hier een vervolg aan moeten geven. Want…..we zouden toch ook naar elkaars muziek gaan luisteren. En, wanneer plannen we een datum voor het vervolg? Een organisatie zijn door verhalen aan een keukentafel met elkaar te delen. Bijzonder. Het gaat om mensen en om hun persoonlijke HarajoRand]]h*
7. ZWERMEN Zwerm. Een zwerm omvat een groot aantal
toch (of misschien wel juist) tot opbrengst
Niet alleen vertellen en informeren, juist
gelijksoortige en vrijelijk bewegende eenheden. Er zijn weinig regels; wat zou je
en resultaat komt. Waar een beroep wordt gedaan op talent en creativiteit. Waar
ook ervaren, voelen, verstaan en begrijpen.
allemaal moeten afspreken. De eenheden
informeel leren toch ook best wel iets weg
Moeten we dan iets gaan regelen en
kunnen geheel zelfstandig snel op elkaar en de omgeving reageren. Er is veel aandacht
heeft van strategische ontwikkeling naar die netwerkorganisatie, maar dan anders.
organiseren nu? Of gewoon doorgaan omdat de toekomst immers al lang is begonnen.
anders vlieg je tegen de ander aan. En wie
Die resultaten liggen hier nu voor ons in dit
het weet mag het zeggen. Hun gedrag is niet te simuleren, als je doet alsof je kunt
TussenTijdse document. Een beschrijving via de merkpersoonlijkheid Anna. In
vliegen heb je een probleem in de zwerm. Maar de eenheden ontwikkelen toch een
haar tocht lezen we verlangens, ambities, kwaliteit, waarden en eigenschappen waar
soort gelijkloop; een nieuwe eenheid en een
de organisatie voor staat en wil staan.
samenhangend groter geheel, van een hogere
De vraag waar we nu voor staan is hoe
in alles samen’ wervingstraject gedaan
orde.
dit vorm te geven en uit te zwermen naar de rest van de organisatie. Wat kunnen
met en voor mensen uit het KeukenTafel Netwerk (laten we het maar even zo
K+V (of Anna KenV) kent de principes van de zwermgedachte en heeft beelden hoe ze
we met elkaar bedenken waarmee we een groter deel van de organisatie betrekken?
noemen) t Er zijn nieuwe verbindingen ontstaan,
hier binnen naar organisatie mee om wil
Waar
waarden,
mensen ontmoeten elkaar in de eigen
gaan. De broedplaatsen waar mensen in
de merkpersoonlijkheid verder de K+V
omgeving, zoeken elkaar op, nodigen
bijeenkomsten samen hebben gewerkt waren mooie voorbeelden van hoe het ook kan. Hoe
organisatie ingaat en nog belangrijker tot ver daar buiten? En veel belangrijker nog,
elkaar uit in sessies en projecten, verbinden elkaars projecten en
je in creativiteit, buiten de normale orde,
dat het niet gaat over woorden en papier.
organisaties.
het
gedachtegoed,
de
Want, immers t De ‘open’
kennismakingsmiddagen
op de vrijdag krijgen nieuwe kleur en invulling t We hebben een fantastisch ‘alles komt
EN OOK
nieuwe media en bijbehorende taal en waarden krijgen. Waar we
KeukenTafel Ruimte. Een ont-moetings, werk- en vergaderplek
van overwaarde en overvloed voor betekenis heeft in interim-,
Zijn er plannen voor de inrichting van een eigen fysieke K+V waar mensen van binnen en buiten de organisatie kunnen binnenzwermen. Waar het goed toeven is, waar je graag mensen mee naar toe neemt. Een plek, die inspireert, scherpt, verrast, uitdaagt tot nieuwe ideeën. En die tegelijkertijd ook Thuis komen is omdat ie de uitstraling heeft van de principes en waarden van het KeukenTafel NetWerk. Waar het duidelijk is dat het om mensen gaat. Een keukentafel waar we nog een aantal avonden met elkaar zullen organiseren waarbij we gasten aan tafel nodigen die ons nog meer vertellen over die 3.0 Samenleving en bijbehorende organisaties. We zouden eens kunnen analyseren op welke ‘schaal’ K+V nu staat als het gaat om zo’n nieuwe netwerkorganisatie. Wellicht kunnen we wel als ‘lichtend’ voorbeeld gaan dienen voor de interim wereld? We kunnen een avond bedenken, waar we voor de mensen die dat willen ook eens even een echte onderdompeling in de wereld van
zicht krijgen op wat sociale innovatie en werken vanuit principes advies- en ander managerswerk. We kunnen ook wat gasten uitnodigen aan tafel die geloven dat het managementtijdperk op zijn eind is en eens bekijken wat die gedachte voor ons vakgebied heeft. We kunnen de nieuwe ‘producten’ die we met elkaar ontwikkelen eens tegen het licht houden bij wat partners uit onze verschillende netwerken. En deze partners elkaar laten ontmoeten. We kunnen een gezamenlijk Event of misschien wel Festival organiseren waar we de hele wereld laten ervaren hoe goed toeven het is bij Anna KenV. Hoe het voelt en welk effect het heeft op Ziel en Zaak wanneer het echt over mensen gaat. We zijn samen onderweg. Wat goed dat U daar bij bent! Johannes Arets
& Sandra van Kolfschoten
Meemakers Zwermers Jan Paul ten Brink, Peter Broerse, Virginie Donker, Bert Driessen, Yvonne de Haas, Liesbeth Horman, Okko Huising, Ab Kools, Angela Koot, Frank Lommers, Jos te Marvelde, Henk Pelgrim, Marja van Raalten, Gerard van Rij, Harry Rogge, Erica Schaper, Lucien Schoonwater, Hilke Tol, Marc Verdoes, Harry Vos
Sandra van Kolfschoten, Meestersadvies www.meestersadvies.nl
Filmhuis Oosterbeek
& ZwermWerk Partners Ron van Gils
www.ronvangils.nl
Harriet Kollen, Bloei www.bloei-coaching.nl
& ZwermWerk Locaties www.filmhuisoosterbeek.nl
Esther Doornbosch, KusterMulder
www.kuster-mulder.nl
Seats2 meet.com www.seats2meet.com
De TussenTijd www.detussentijd.nu
K+V KeukenTafel www.kv.nl