EDO-COMPETENTIES IN LERARENOPLEIDINGEN: TWEEDE VOORSTEL 04/09/2012 KENMERK EDO Nieuwe kennis 1. De leerkracht zoekt naar fundamentele oorzaken en effecten van een niet-duurzame ontwikkeling bij het bestuderen van duurzaamheidsvraagstukken. 2. De leerkracht past kritisch denken, in de toekomst kijken en creatief denken toe om alternatieven te formuleren voor duurzaamheidsvraagstukken. 3. De leerkracht kan veranderingsprocessen in de maatschappij kritisch inschatten vanuit een duurzaam toekomstperspectief en stelt deze inschatting voortdurend bij naar aan aanleiding van nieuwe inzichten. 4. De leerkracht bouwt aan een visie rond een duurzame toekomst en houdt hierbij rekening met het voorzorgsbeginsel, de complexiteit en het steeds evolueren van duurzame ontwikkeling. 5. De leerkracht heeft inzicht in welke onderwijsprocessen en -systemen nodig zijn om leerlingen voor te bereiden op nieuwe uitdagingen en een transitie naar duurzame ontwikkeling te bewerkstelligen. Systeemdenken 6. De leerkracht kan afwisselend holistisch en analytisch denken bij het bestuderen van een systeem. 7. De leerkracht kan de werking van natuurlijke, sociale en economische systemen omschrijven en de wijze waarop ze met elkaar vervlochten zijn. 8. De leerkracht kan de onderlinge afhankelijkheid binnen en tussen verschillende generaties omschrijven 9. De leerkracht kan systeemdenken uitleggen op maat van de leerling en grijpt aanknopingspunten aan in de onderwijscontext om systeemdenken samen met de leerlingen in de praktijk toe te passen. Waardeontwikkeling 10. De leerkracht erkent de nood aan een transitie naar een maatschappij (incl. economie) die zowel sociaal rechtvaardig als ecologisch duurzaam is. 11. De leerkracht heeft inzicht in zijn/haar persoonlijke waarden en culturele veronderstellingen en toont begrip voor die van anderen 12. De leerkracht zet onderwijsprocessen op waarbij leerlingen hun eigen waarden verduidelijken, confronteren met alternatieven en bijstellen indien gewenst. Omgaan met emoties 13. De leerkracht kan zijn gevoelens betekenisvol uiten. 14. De leerkracht kan dilemma’s, problemen, spanningen en conflicten vanuit verschillende invalshoeken belichten 15. De leerkracht ondersteunt leerlingen om hun gevoelens betekenisvol te uiten en kan emoties van leerlingen constructief aangrijpen om verschillen in waarden te verhelderen. Actiegerichtheid 16. De leerkracht kan een hoopvol perspectief bieden op verandering nodig voor duurzame ontwikkeling 17. De leerkracht gebruikt bestaande duurzaamheidsproblematieken als aangrijpingspunt binnen zijn onderwijsactiviteiten en ontwerpt hiermee krachtige leeromgevingen waarbij leerlingen duurzaamheidscompetenties ontwikkelen. 18. De leerkracht stelt veronderstellingen en machtsverhoudingen aan de basis van nietduurzame praktijken aan de kaak 19. De leerkracht werkt samen met anderen om in onderwijsprocessen en onderwijssystemen (institutioneel niveau inbegrepen) veranderingen in het belang van DO te bewerkstelligen
FG (BC)
20. De leerkracht kan participatief onderwijs mogelijk maken om zo het kritische-creatieve denken en een actief burgerschap te ontwikkelen
Vragen bij bespreking EDO-principes en bijhorende –competenties -
Zijn deze competenties volledig? Zijn ze duidelijk geformuleerd? Is het duidelijk wat verstaan kan worden onder onderwijsprocessen? Is het duidelijk wat verstaan kan worden onder onderwijssystemen? En welke onderwijsprocessen en -systemen dragen bij tot transitie en bereiden voor op nieuwe uitdagingen? En hoe vertalen we dit naar deze competenties? Is dit voldoende gebeurd?
Vragen bij nabespreking -
-
Wat moet er nog gebeuren om dit document af te werken: Inleidende tekst: wat moet hier zeker in? Koppeling met de basiscompetenties? Andere? Moet dit nog afgetoetst worden? Met wie? Naar wie moet dit verspreid worden: Beleid: wie? Collega’s: wie? Andere? In welke vorm? Via welke kanalen?