Duurzaamheid als catalysator van onderwijsverniewing Trenddag Lerarenopleiding, Ghent, 14 december 2015 Arjen Wals
arjen.wals@wur.nl
Inhoud 1. Duurzaamheid als 21st century challenge 2. ‘Integratief’ en betekenisvol leren voor een duurzamere wereld 3. Duurzaamheid als onderwijsvernieuwing (niet als nieuw vak of extra thema) arjen.wals@wur.nl
Stellingen – eens of oneens?
Spaarlampen zijn altijd beter voor het milieu dan gloeilampen Het staat vast dat het klimaat door ons toedoen op onnatuurlijke wijze verandert met o.a. zeespiegelstijging en extreem weer tot gevolg Om de wereld van genoeg en gezond voedsel te voorzien is het noodzakelijk om genetisch gemanipuleerde gewassen te telen die bestendig zijn tegen ziekten, plagen en klimaatverandering Zonnepanelen zijn niet duurzaam omdat ze gebruik maken van grondstoffen die eindig zijn Biologisch geteelde groenten in steden zijn vaak ongezond in verband met de slechte luchtkwaliteit in grote steden arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Bron: crossing-boundaries seminar – agentschap.nl Cartoon: Carolien Feldbrugge www.beeldkunstenaars.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Source: The Guardian arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
“There may be flowing water on Mars… But is there intelligent life on Earth?”
“While we marvel at Nasa’s discoveries, we destroy our irreplaceable natural resources – so we can buy pre-peeled bananas and smartphones for dogs” George Monbiot, The Guardian, 30-09-2015
“Student: Dr. Einstein, Aren't these the same questions as last year's [physics] final exam?
Dr. Einstein: Yes; But this year the answers are different.” ― Albert Einstein
Source: Wals, 2012 “Shaping the Education of Tomorrow” – UNESCO, Paris
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
426.000/day
Source: www.chrisjordan.com
Critical Sustainability Investigations (CSI) Wat zit er in? Waar komt het vandaan? Wat doet het met ons en met anderen? Kan een smart-phone helpen bij het verduurzamen van de wereld? arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Bron: NCDO
Import metalen wereldwijd
arjen.wals@wur.nl
Bron: NCDO
Bron: www.linkcycle.com /what-is-lca/
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Frugal Innovation (mashelkar) Income inequality: 1:1000 Access in equality: 1:1
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl Source: lifehacker.com & www.spineuniverse.com/wellness/ergonomics/your-cell-phonekilling-your-back
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Source: www.fairphone.com
What’s it made of? Where does each component come from?
Understanding
How does it affect our lives? How does it affect the lives of others? How can smartphones contribute to sustainability?
Meaning
Design & action arjen.wals@wur.nl
Leren voor een duurzamere wereld‌
Verplaatsen in tijd, ruimte, culturen, disciplines en andere soorten (perspectiefwisseling) en het leggen van verbanden (integratief denken) Maken van afwegingen, omgaan met soms tegenstrijdige belangen (Ecologie, Economie, Sociaal, Ethiek, Milieu, PPP) Reflecteren op (eigen) waarden en morele dilemma’s Omgaan met tegenstrijdige informatie Overbruggen van de kloof tussen denken en doen! arjen.wals@wur.nl
Sustain’abilities’ Sustainability competence Dynamics and content of sustainability
Critical dimension of sustainability
Change and innovation dimension of sustainability
Existential and normative dimension of sustainability
Examples of sustain’abilities’ Sustainability literacy Systems thinking Adopting an integral view Learning to know Questioning hegemony and routines, Analysing normativity Disruptiveness, transgression Learning to critique Leadership and entrepreneurship Unlocking creativity, utilizing diversity Appreciating chaos & complexity Adaptation, resilience Empowerment and collective change Learning to make change Connecting with people, places and other species Passion, values and meaning-making Moral positioning, considering ethics, boundaries and limits Learning to be, learning to care
Curriculum Integrating sustainability in courses, modules, programmes, new content: biomimicry, cradle-to-cradle, etc.
Pedagogy, learning & teaching Systems thinking Social learning Integrative design Values & ethics Discovery
Research/Inquiry
Facilitating Sustain
Schools as institutions Walking the talk: experimenting with and learning from creating sustainability on location
Professional development, reflexive practitioners citizen science
‘ability’ ’ Society World of business, citizens and governance Operating within multistakeholder environments Societal impact
arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Naar een duurzaamheidsdidactiek
Leefwereldnabij/herkenbaar Losmaken & aansluiten bij voorkennis Ruimte voor verschillen Benutten van dissonantie/controverse/conflict CSI – ‘sustainability detectives’ – ontdekkend Stellen van moeilijke vragen (moreel-ethische, waarden, het vanzelfsprekende minder vanzelfsprekend maken) Slim koppelen aan vakinhouden/synchronisatie Bieden van handelingsperspectieven arjen.wals@wur.nl
arjen.wals@wur.nl
Dank voor jullie aandacht!
arjen.wals@wur.nl