4 | TEKENS VAN DE TIJD Of hoe het verleden de essentie van het heden blootlegt.
Brusselstraat 287 (Groot-Bijgaarden)
i nkomsten haalt uit de verkoop aan de stad, kan de ligging niet beter. Nu zijn het auto’s die dagelijks langs de boerderij trekken, maar zo’n 70 jaar geleden bepaalde het gekletter van de paardenkarren beladen met de goederen van de boeren uit de wijde omtrek het ritme van de weg. Intussen kroop de stad dichterbij en werd de boerderij een vreemde in haar buurt. De boer verdiende zijn brood, maar de stad stak hem voorbij.
Boerkozen Brussel en haar landbouwers delen een intense band. De stad bedankte zijn stadsboer zelfs met een naam: boerkoos. Ze waren niet zomaar keuter boeren, maar tuinders die de stad al eeuwen met voedsel verzorgden. Zij beoefenden hun stiel al tijdens de middeleeuwen, toen zij de vochtige gronden aan de oevers van de Zenne drooglegden. Deze moerassen bezorgden hen hun naam: broek luden dat verfranste naar broeckoys. Na de middel eeuwen en zeker in de 17e eeuw raakte de stad steeds voller en nam de druk op de beschikbare grond toe. Noodgedwongen verlieten de boeren hun gronden aan de Zenne en ze trokken verder e globalisering van de voedselmarkt en naar de dorpen net buiten de stadspoorten zoals enkele crises maakten deze band nog Sint-Joost, Sint-Gillis of Schaarbeek. brozer. De vernieuwde aandacht voor Na 1830 veranderde de verhouding tussen duurzaamheid en lokale producten helpen de stad en het platteland grondig. Aangevoerd alvast om opnieuw een goede balans te vinden. door de tricolore stapte ons land de moderniteit Brusselstraat tegemoet met Brussel als hoofdstad. Als politieke, Het is ochtend in Groot-Bijgaarden en de auto’s economische en culturele spil van het land was schuifelen langzaam in de richting van de stad. Brussel een thuis voor een nieuwe en kapitaalNiet alleen de snelwegen zijn verzadigd, maar krachtige burgerij. Ook de stadsuitbreiding nam ook andere toevoerwegen lopen vol, zoals de een hoge vlucht en de vroegere tuindorpen als veel oudere Brusselstraat. Zolang het dorp zich Sint-Gillis, Sint-Joost en Schaarbeek ontwikkelden herinnert, is deze straat een drukke baan die de mee tot voorsteden. Opnieuw moesten de kleine stad met het platteland verbond. boeren vertrekken, ditmaal richting Koekelberg, Op de weg ligt nummer 287, een eenvoudig Anderlecht of verder nog naar Dilbeek. erf aan de straatkant met erachter de oude De band die Brussel met haar boeren heeft, is boerderij. Het is een simpel bakstenen gebouw gelaagd. Ze vertelt een geschiedenis van afstoten met pannendak en witgeverfde vensters. Het en aantrekken, van last maar ook van liefde. lange veld ligt er altijd netjes bij, kaal en strak De nood aan voedsel voor de stad zorgde voor in de winter, maar vanaf het voorjaar brengt het welvaart in de omliggende dorpen en de wederhaar rijke oogst voort. Voor een boer die zijn zijdse afhankelijkheid was groot. De liefde is nog
Honger in de stad De band die Brussel met haar omliggende platteland heeft, is complex. Het platteland verzorgde de stad, maar voelde zich ook door haar uitbreidingen bedreigd. Omgekeerd gaf de dynamiek van de stad de nodige impulsen aan de landbouwers om te experimenteren en zich te specialiseren. TEKST Koen Demarsin • FOTO Filip Claessens
14
RANDKRANT
D